Lekcja… Niczego sobie

Lekcja… Niczego sobie

www.muzeum.gliwice.pl
























Trochę historii:

Królewska Odlewnia Żelaza w Gliwicach nazywana również Hutą Gliwicką lub Starą Hutą, była jednym z najnowocześniejszych zakładów tego typu w Europie końca XVIII wieku. W 1796 roku uruchomiono w Gliwicach wielki piec opalany koksem. Datę tę można traktować jako początek nowoczesnej ery produkcji żeliwa na Górnym Śląsku oraz otwarcie nowego rozdziału w historii Gliwic. Wielki piec był bowiem pierwszym w regionie i trzecim w Europie piecem napełnianym koksem.

Julian Ursyn Niemcewicz, który Królewską Odlewnię odwiedził ją w 1821 roku pisał: „Słusznie słyną dziś Glewice z żelaznych odlewarni swoich”


W XIX wieku z Królewską Odlewnią Żeliwa związany był rzeźbiarz Teodor Kalide. To właśnie tu wykonano odlewy jego najsławniejszych prac – „Chłopiec z łabędziem”, który znajduje się w Chorzowie, czy gliwickich monumentów "Lew czuwający" i "Dziewczynka z lirą".

Dziewczynka z lirą, fot. Szymon Janiczek


Obok monumentalnych dzieł, jak rzeźby, w Królewskiej Odlewni Żeliwa wytwarzano przedmioty dekoracyjne – świeczniki, kałamarze, miniatury pomników.

Żeliwny przycisk do papieru – chartfot. W. Turkowski


W Królewskiej Odlewni Żeliwa produkowano również tzw. "czarną biżuterię", wykonaną z żeliwa. Noszenie jej było w wieku XIX wyrazem wielkiego patriotyzmu, związanego z przekazywaniem złota i kosztowności na rzecz funduszy państwowych.

Bransoleta, odlew żeliwny, stal polerowana (tło na zapięciu), Królewska Odlewnia Żelaza w Gliwicach, ok. 1830 r.Fot. Szymon Janiczek


Pytania do przemyślenia:

1) Czy z miłości należy skakać do pieca - jak można było uniknąć tragedii?

2)Przemysł – źródło skażenia i rozwoju – jak korzystać z jego dobrodziejstw ?

3) Biżuteria z żeliwa – hit mody w XIX wieku – czy miałby dziś szansę?


Wiele z żeliwnych skarbów zobaczyć dziś można w Oddziale Odlewnictwa Artystycznego Muzeum w Gliwicach przy ulicy Bojkowskiej 37.

Serdecznie zapraszamy!

Żeliwny, ozdobny grzebień służący do podtrzymywania fryzury. Fot. Szymon Janiczek

Oddział Odlewnictwa Artystycznego – nie tylko do zwiedzania!

Spróbuj swoich sił w sztuce

artystycznego odlewnictwa -

z pomocą silikonowych form

wykonaj z gipsu repliki

ozdobnych plakiet,

gemm czy miniaturową figurę czuwającego lwa,

następnie nadaj im kolory własnej wyobraźni,

a na koniec – zabierz ze sobą do domu!

Prezentacja przygotowana w oparciu o antologię „Niczego sobie. Komiksy o mieście Gliwice”. Wydawnictwo: Muzeum w Gliwicach

Oprac. prezentacji E. Chudyba


Documents

Lekcja… Niczego sobie