Lenin Nisan Tezleri Ve Ekim Devrimi

8/7/2019 Lenin Nisan Tezleri Ve Ekim Devrimi

1/219

V. . LENN

NSAN TEZLERVE

EKM DEVRM

ER YAYINLARI


2/219

NC BASKI


3/219


4/219

V. . Leninin, Thses dAvril (Moscou, 1953) ve Nisan-Ekim 1917tarihleri arasndaki yaz, mektup ve konumalarndan derlenen La RvolutiondOctobre (Bureau dEditions, Paris, 1932) adl kitaplarn Franszcasndan M.Ardos dilimize evirmi ve kitap Sol Yaynlar tarafndan Nisan Tezleri ve EkimDevrimi ad ile ubat 1979 (Birinci Bask: Kasm 1969; kinci Bask: Aralk 1975)tarihinde yaynlanmtr.

Eri yaynlar, Haziran 2007.


5/219

NDEKLER

BRNC BLMNSAN TEZLER

79 Bugnk Devrimde Proletaryann Grevleri10 Tezler15 ktidar kilii zerine

19 Taktik zerine Mektuplar19 Giri20 Birinci Mektup Gncel Durumun Tahlili32 Devrimimizde Proletaryann Grevleri32 Gerekleen Devrimin Snf Nitelii33 Yeni Hkmetin D Siyaseti34 zgn ktidar kilii ve Bunun Snfsal Anlam37 Buraya Dein Sylenenlerden kan Taktiin zgnl38 Devrimci Arclk ve Bunun Snfsal Anlam40 Sava Nasl Sona Erdirilebilir?

41 Devrimimizin Yaratt Yeni Devlet Tipi44 Tarm Program ve Ulusal Program47 Kapitalist Banka ve Sendikalarn Ulusallatrlmas47 Sosyalist Enternasyonaldeki Durum53 Zimmerwald Enternasyonali Baarszla Urad.

III. Enternasyonali Kurmak Gerekir57 Bilimsel Bakmdan Doru Olmak ve Proletaryann Siyasal

Bilincini Aydnlatmak in Partimizin Ad Ne Olmal?61 Sonsz

KNC BLMEKM NGNNDE

6466 Rusyada Siyasal Partiler ve Proletaryann Grevleri66 Sorular, Yantlar78 Bunalm83 Siyasal Durum87 Devrimin rettikleri100 Sonsz


6/219

102 Bir Gazetecinin Gnlnden Sayfalar. Kyller ve iler111 RSDP Merkez Komitesine115 Siyasal Durum zerine Karar Tasla

NC BLMEKM DEVRMNN DZENLEYCS OLARAK PART

122123 Bolevikler ktidar Almaldrlar. RSDP(B) Merkez Komitesine,

Petrograd ve Moskova Komitelerine Mektup126 Marksizm ve Ayaklanma. RSDP(B) Merkez Komitesine

Mektup132 Rus Devrimi ve Sava. Sava Korkuluu

146 Devrimin Grevleri148 Kapitalistlerle Anlama Siyasetinin Zararl Sonular149 ktidar Sovyetlere149 Halklara Bar151 Toprak leyenlere152 Ala ve ktisad ke Kar Savam153 Devrim Dman Toprak Sahiplerine ve Kapitalistlere Kar

Savam154 Devrimin Bar Yolla Gelimesi156 Bunalm Olgunlamtr

165 Kuzey Blgesi Sovyetleri Kongresine Katlan BolevikYoldalara Mektup

172 RSDP(B) Merkez Komitesinin 10 (23) Ekim 1917 GnlOturumu

172 Rapor. Tutanak173 Karar175 Yoldalara Mektup193 Sonsz195 Bolevik Partisi yelerine Mektup199 Merkez Komitesi yelerine Mektup

202 Aklayc Notlar


7/219

BRNC BLMNSAN TEZLER


8/219


9/219

Nisan Tezleri ve Ekim Devrimi

V. . Lenin

BUGNK DEVRMDE PROLETARYANINGREVLER1

ANCAK 3 Nisan gecesi Petrograda varabildiim iin, 4 Ni-sandaki toplantya, devrimci proletaryann grevleri konusundakiraporumu, yetersiz hazrlm da gz nnde tutarak, doal olarakancak kendi adma sunabildim.

Kendim iin olsun, bana iyi niyetle kar kanlar iin ol-sun, almalar kolaylatrmak zere yapabildiim tek ey, tezleriyazl olarak hazrlamak oldu. Bu yazdklarm okudum ve metniereteli yoldaa verdim. Yazdklarm yava yava ve iki kez, nceboleviklerin toplantsnda, sonra da boleviklerle meneviklerinortak toplantsnda okudum.

Burada, kendi kiisel tezlerimi ok ksa aklayc notlarla[sayfa 9] birlikte sunmaktaym; bunlar, raporumda, ok daha ayrntlolarak gelitirilmitir.


10/219


V. . Lenin10

TEZLER

1. Rusya asndan, Lvov ve hempasnn yeni hkmeti ynetiminde bile, bu hkmetin kapitalist nitelii dolaysyla,tartma gtrmez bir emperyalist haydutluk sava olarak kalansava karsndaki tutumumuz, sava, devrimci amalarla sonu-na kadar srdrme politikasnda hi bir dne izin vermez.

Sava, devrimci amalarla sonuna kadar srdrme politi-kasn gerekten hakl gsterecek bir devrimci savaa, bilinli pro-letarya, ancak u koullarla rza gsterir: a) iktidarn, proletaryann

ve onun en yakn (apparents) kylln yoksul unsurlarnn

eline gemesi; b) her trl ilhakn sz deil, gerekten reddi; c)sermayenin btn karlaryla balarn tam ve fiilen koparlmas.Devrimci amalarla sava sonuna kadar srdrme politi-

kas yanls olan geni ynlarn, sava toprak fethi iin deil de birzorunluluk olarak kabul eden bu ynlarn yadsnlamaz iyi niyetikarsnda ve bunlarn burjuvazi tarafndan aldatldklar da gznnde tutularak, kendilerine, yanlglar zel bir sabr ve zenleanlatlmal, sermaye ile emperyalist sava arasndaki zlmezba aklanmal, sermayeyi devirmeksizin, gerekten demokratikbir barla ve zorla kabul ettirilmeden, sava sonulandrmannolanaksz olduu gsterilmelidir.

Bu grlerin, sava halinde bulunan orduda en genilde propagandasnn rgtlenmesi.

Kardeleme.2. Bugnk Rusyada zgn olan ey, proletaryann bilin ve

rgtlenme dzeyinin yetersizliinden tr, iktidar burjuvaziye vermi olan devrimin birinci aamasndan, [sayfa 10] iktidar prole-taryaya ve kylln yoksul katlarna devredecek olan ikinciaamasna geitir.

Bu geiin zellii, bir yandan azam yasallktr (lgalite)(bugn Rusya, sava halinde bulunan btn lkeler arasnda,dnyann en zgr lkesidir); te yandan, ynlara kar zor kul-lanlmamas, ve en sonu kapitalistlerin hkmetine, barn vesosyalizmin o en amansz dmanlarnn hkmetine kar yn-larn gstermekte olduklar bilinsiz gvendir.

Bu zgn durum, bizden, siyasal yaama henz gzleriniam olan o muazzam proletarya ynlarnn barnda parti a-


11/219


V. . Lenin11

lmasnn zel koullarna kendimizi uydurabilmemizi istemek-tedir.

3. Geici hkmet hi bir ekilde desteklenmemelidir; b-tn vaatlerin ve zellikle ilhaklardan vazgeildiine ilikin vaatlerintamamen yalan olduu kantlarla gsterilmelidir. Bu hkmetten,kapitalistlerin hkmetinden, emperyalistlii brakmasn talepetme yerine -ki, bu, ynlar arasna bo hayal tohumlar serpmekolduu iin, kabul edilemez- hkmetin maskesinin drlme-si.

4. i vekilleri Sovyetlerinin ounluunda burjuvazininetkisi altna dm olan ve bu etkiyi proletaryaya yayan halk

sosyalistlerden sosyalist-devrimcilerden de geerek. rgtlenmeKomitesine2 (heydzeye, ereteliye vb.), Steklova vb., vb. kadar,btn kk-burjuva oportnist unsurlarn bloku karsnda,partimizin aznlkta olduunun ve imdilik zayf bir aznlk olutur-duunun bilinmesi.

i vekilleri Sovyetlerinin mmkn olan biricikdevrimcihkmet olabileceini, ve bu yzden, bu hkmet burjuvazininetkisinde kald srece, bizim grevimizin, ynlara sabrla, yn-temle ve direkenlikle taktiklerindeki yanlgy, bu ynlarn pratikgereksinmelerini zellikle gz nnde tutarak aklamaktan ba-ka bir ey olamayacan [sayfa 11] bu ynlara anlatmak.

Aznlkta olduumuz srece, bir yandan da btn devlet ik-tidarnn ii vekilleri sovyetlerine gemesinin gereini savunarak,

ynlarn, yanlglarn deneyimlerle dzeltebilmeleri iin bir ele-tiri ve aydnlatma almas yapyoruz.

5. Bir parlamenter cumhuriyet deil -nk ii vekillerisovyetlerinden sonra, buna dnmek, geriye bir adm olurdu- te-melden dorua kadar btn lkedeki iiler, tarm cretlileri* vekyl temsilcileri Sovyetlerinin bir cumhuriyeti.

Polisin, ordunun** ve memurlarn kaldrlmas. Btn me-murlar seimle gelmeli ve gerektiinde her zaman halk oyuylagrevlerinden geri alnabilmelidir; memurlarn maalar iyi biriinin ortalama cretinden yksek olamaz.

* Franszca metinde: salair (cretli), ngilizce metinde: labourer(emeki). .

** Yani, srekli ordunun yerini almak zere btn halkn silahlanmas.


12/219


V. . Lenin12

6. Tarm programnn arlk merkezinin tarm cretlilerisovyetlerine aktarlmas.

Btn byk toprak sahiplerinin topraklarnn zoralm.lkedeki btn topraklarn ulusallatrlmas; topraklarn, tarmcretlileri ve kyl vekilleri yerel Sovyetlerinin emrine verilmesi.

Yoksul kyl vekilleri Sovyetlerinin kurulmas. Her byk arazinin(yerel ve teki koullar gz nnde bulundurularak ve yerel ku-rumlarn nerisi zerine 100 desiyatinden 300 desiyatine kadar)tarm cretlileri vekillerinin denetimi altnda bulunan ve toplumhesabna alan rnek iletmeler haline getirilmesi.

7. lkenin byk bankalarnn, ii vekilleri Sovyetlerinin

denetimi altna konulmu ulusal tek bir banka halinde derhalbirletirilmesi.8. Dorudan grevimiz, sosyalizmin balatlmas [sayfa 12]

(introduction) deildir, yalnzca retimin ve rnlerin dat-mnn ii vekilleri Sovyetleri tarafndan denetlenmesine derhalgeitir.

9. Partinin grevleri:a) en ksa zamanda parti kongresini toplantya armak;b) parti programn balca u konularda deitirmek:

(1) emperyalizm ve emperyalist sava konusunda;(2) devlete kar tutum ve bir Devlet-Komn* istemi-

miz konusunda;(3) eskimi olan asgar program dzeltmek;

(c) partinin adn deitirmek.**10. Enternasyonali yenilemek (rnover).Devrimci bir Enternasyonal, sosyal-ovenlere kar ve

merkeze*** kar bir Enternasyonal yaratlmas giriimi.Okurun, iyi niyetli kar koyular neden istisna bir durum

* Yani Paris Komn rneinde bir devlet.** Resm nderleri (sava sonuna kadar srdrme yanls [ulusal

savunma yanls] ve duraksayan kautskiciler olan resm nderleri) btndnyada sosyalizme ihanet etmi ve burjuvazinin yanna gemi olan sosyal-demokrasi yerine. Komnist Partisi ad alnmaldr.

*** Uluslararas sosyal-demokraside merkez diye adlandrlan ey,ovenlerle (sava sonuna kadar srdrme yanllar) enternasyonalistlerarasnda bocalama eilimidir. rnein Almanyada Kautsky ve hempalar,Fransada Longuet ve hempalar, Rusyada heydze ve hempalar, talyadaTurati ve hempalar, ngilterede MacDonald ve hempalar vb. gibi.


13/219


V. . Lenin13

olarak zellikle belirtmek zorunda kaldm anlayabilmesi iin,kendisini, Bay Goldenbergin u itirazn tezlerle karlatrmaya

davet ediyorum: Lenin, i sava sancan devrimci demokra-sinin barna dikti (Bay Plehanovun Edinstvo3 gazetesindenaktarlyor, n 5).

Gerekten de bir inci deil mi?Yazdm, aklyorum, yineliyorum: Devrimci amalarla sa-

va sonuna kadar srdrme politikas yanls olan geni ynlarn,... yadsnamaz iyi niyeti karsnda ve bunlarn burjuvazi tarafndanaldatldklar da gz nnde tutularak, [sayfa 13] kendilerine, yanlg-lar zel bir sabr ve zenle anlatlmaldr.

Oysa, kendilerine sosyal-demokrat diyen, ne geni taba-kalara, ne de ynlararasndaki sava sonuna kadar gtrmeyanllarna katlan bu baylar, hi istiflerini bozmadan, grlerimiyle belirtiyorlar: sava (ki ne tezlerde, ne de raporda, isavatan tek szckle sz edilmemitir!) sancan (!) devrimcidemokrasinin barna (!!) dikti (!) ...

Bu ne demektir? Yahudi krm dzenleyenlerin kkrtmala-ryla, Ruskaya Volya4 ile bunun arasnda ne fark var?

Yazdm, aklyorum, yineliyorum: i vekilleri Sovyetle-rinin mmkn olan biricik devrimci hkmet olabileceini, vebu yzden, ... bizim grevimizin, ynlara sabrla, yntemle vedirekenlikle, taktiklerindeki yanlgy, bu ynlarn pratik gerek-sinmelerini zellikle gz nnde tutarak aklamaktan baka birey olamayacan bu ynlara anlatmak.

Baz itirazclar, benim fikirlerimi devrimci demokrasininbarnda i savaa bir ar gibi gstermektedirler!!

Geici Hkmeti eletirdim, nk, o, vaatlerle yetindi.Kurucu Meclisin toplanmas iin ne yakn bir tarih ve hatta nede genel olarak herhangi bir sre saptad. Ben, Kurucu Meclisinii ve asker vekilleri Sovyetleri olmadan toplanmasnn hi degven altna alnamayacan ve baarsnn olanaksz olduunugstermeye altm.

Ve ite, benim, Kurucu Meclisin en ksa zamanda toplan-masna kar olduumu sanyorlar.

Eer onlarca yllk siyasal savam, bana kar kanlarn iyiniyetini, ender bir istisna olarak kabul etmeyi retmemi olsayd,bu ifadeleri sayklama olarak nitelendirecektim.


14/219


V. . Lenin14

Bay Plehanov, gazetesinde, benim konumam, sayklamaolarak nitelendiriyor! Pekl Bay Plehanov! Ama [sayfa 14] bakn siz,

polemiinizde, nasl sallapati, beceriksiz ve kavrayszsnz. Eeriki saat boyunca sama-sapan bir konuma yaptysam, yzlercedinleyici benim hezeyanma nasl katlanabildi? Sonra, gazetenizbu hezeyan ortaya sermek iin [konumama] neden tam birstun ayryor? Bu olmad, hi olmad.

Elbette ki, barp armak, svmek, byk lklar atmak,Marx ve Engelsin 1871, 1872, 1875te, Paris Komn5 deneyimitahlili biimleri ve proletarya iin zorunlu olan devletin doaszerine olmas sylediklerini anlatmaya, aklamaya ve anmsat-

maya almaktan ok daha kolaydr.Eski-marksist Bay Plehanov, yle grnyor ki, marksizmianmsamak istemiyor.

Alman sosyal demokrasisini 4 Austos 1914te, kokmu birceset olarak nitelendiren Rosa Luxembourgu anmtm. Peki BayPlehanovlar, Goldenbergler ve hempalar, bundan, kimin adnagocunuyorlar? oven olarak nitelenenAlman ovenleri iin mi?

te, kuyruklar iyice skm, szde sosyalist, gerekteoven olan zavall Rus sosyal-ovenleri.

Pravda, n 26, 7 Nisan 1917.mza: N. Lenin.[sayfa 15]


15/219


V. . Lenin15

KTDAR KL ZERNE

HER devrimin temel sorunu, iktidar sorunudur. Bu sorunaydnlatlmadka devrimde kendi roln bilinli bir biimdeoynamak ve hele devrimi ynetmek sz konusu olamaz.

Devrimimizin bir iktidar ikilii yaratm bulunmak gibibyk bir zgnl var. nemi her eyden nce kavranmasgereken bir olgu bu: onu anlamadan ileri gitmek olanaksz. Eskiformlleri, rnein bolevizmin eski formllerini tamamlayp,dzelmesini bilmek gerek; nk onlar her ne kadar genellikledoru kmlarsa da, somut uygulamalar farkl olmutur. Biriktidar ikilliini eskiden kimse ne dnr, ne de dnebilirdi.[sayfa 16]

ktidar ikilii neye dayanyor? Geici hkmetin, burjuvazihkmetinin yannda, henz gsz, tohum durumunda, amagene de gerek, sz gtrmez ve byyen bir varl olan birbaka hkmetin: ii ve asker vekilleri Sovyetlerinin kurulmubulunmasna.

Bu ikinci hkmetin snf bileimi nedir? Proletarya ile (askerniformas altndaki) kyllk. Siyasal nitelii nedir? Devrimci birdiktatrlk, yani merkez bir devlet iktidar tarafndan yaynlananbir yasaya deil, ama dorudan doruya devrimci bir zorlamaya,halk ynlarnn aadan gelen dolaysz girikenliine dayanan biriktidar. Bu iktidar, allm tipteki parlamenter burjuva demokratik


16/219


V. . Lenin16

bir cumhuriyette genellikle var olan ve ileri Avrupa ve Amerikalkelerinde imdiye dein stn gelen iktidardan bambakadr.

in z burada olmakla birlikte, ou kez unutulan, yeterincednlmeyen bir eydir bu. Bu iktidar, 1871 Paris Komn ileayn tipte bir iktidardr ve balca belirtici zellikleri de unlardr:1) iktidar kayna, bir parlamento tarafndan daha nce tartlm

ve onaylanm bir yasa deil, ama halk ynlarnn dolaysz, yerel,aadan gelen girikenlii, yaygn bir deyimi kullanmak gerekirse,dolaysz bir zorlamadr; 2) halktan ayr ve halka kar kurumlarolan polis ve ordunun yerine, tm halkn dorudan silahlanmasgemitir; bu iktidar altnda, kamu dzeninin korunmasn silahl

iiler ve kyller, silahl halk, kendileri gzetirler; 3) memurlartopluluu da, brokrasi de, halkn dolaysz iktidar ile deitirilmi, ya da hi deilse zel bir denetim altna konmutur; yalnzcagrevler seimle gelinen grevler olmakla kalmaz, ama basit

vekiller (mandataires) durumuna getirilmi grevliler (titulai-res) de, halkn ilk istei zerine grevden alnabilir (rvocable)durumdadrlar; bunlar, yksek maal arpalklardan yararlananayrcalkl, burjuva bir topluluk olmaktan kp, maalar iyi biriinin allm cretini gemeyen zel bir snf [sayfa 17] iidurumuna gelirler.

zel bir devlet tipi olarak Paris Komnnn z ite burada,veyalnzca buradadr. Plehanovlar (marksizme ihanet etmi bu-lunan mahut ovenler), Kautskyler (merkezciler, yani ovenizmile marksizm arasnda bocalayan kiiler), ve genel olarak bugnegemen olan btn sosyal-demokratlar, sosyalist-devrimciler vebenzerleri, ite bu z unutmulardr.

Bunlar iin iinden bo szlerle kar, susku iine kapanr,svr, devrim nedeniyle birbirlerini bin kez kutlarlar, ama ii veasker vekilleri Sovyetlerinin ne olduklarn dnmekistemezler.Bu Sovyetlerin var olduklar kadaryla, onlarn iktidar olduklarkadaryla, Rusyada Paris Komn tipinde bir devletin var olduuapak gereini grmek istemezler.

Kadaryla dedim. nk bu tohum durumunda bir ikti-dardan baka bir ey deil: burjuva geici hkmet ile dorudanbir uzlama aracyla, ve eitli edimsel dnler aracyla, bu iktidar,kendi konumlarn, burjuvaziye kendisi teslim etti ve buna devamediyor.


17/219


V. . Lenin17

Neden? heydze, ereteli, Steklov ve hempalar bir yanl-lk yaptklar iin mi? Yok canm! Bir ham kafa bunu dnebilir,

ama bir marksist deil. Bunun nedeni, proleterler ile kyllerinyetersiz bilin derecesidir. Kk-burjuva konumlardr, iilerinbilincini aydnlatacak yerde karartmalardr, kk-burjuva

yanlsamalar rtecek yerdeyaymalardr, ynlar burjuvazietkisinden kurtaracak yerde, ynlar zerindeki burjuvazi etkisinipekitirmeleridirbu nderlerin yanllk.

Bu, bizim arkadalarn da, yalnzca; Geici Hkmetihemen devirmek gerekli mi? sorusunu sorarken, neden o kadarok yanllk yaptklarn anlatmaya yetmi olmal.

Yantlyorum: 1) devirmek gerekli, nk bu hkmet, nebar, ne ekmek ne de tam zgrlkverebilecek, oligarik, [sayfa 18]burjuva ve halka dayal olmayan bir hkmettir; 2) bu hkmet usrada devrilemez, nk o, ii vekilleri Sovyetleri ile, ve en batada en nemli sovyet olan Petrograd Sovyeti ile dolaysz ve dolayl,ak ve gerek bir uzlamaya dayanyor; 3) bu hkmet, genelolarak, allm yntemle devrilemez, nk ikinci hkmettarafndan, ii vekilleri Sovyeti tarafndan burjuvaziye salanandestekten yararlanyor: oysa, bu ikinci hkmet, ii ve kylounluunun bilin ve istencini dorudan doruya da vuran,olanakl tek devrimci hkmettir. i, tarm cretlileri, kyl veasker vekilleri sovyetlerinden daha yksek ve daha iyi bir hk-met tipini insanlk daha hazrlamad, ve biz de bugne deingrmedik.

ktidar durumuna gelmek iin, bilinli iiler ounluu ka-zanmaldrlar: ynlar zerinde hi bir zor uygulanmad srece,iktidara gemenin baka yolu yoktur. Biz blankici, yani iktidarnbir aznlk tarafndan alnmas yandalar deiliz. Biz marksist, yaniproleter snf sava yandalaryz; kk-burjuva cokunluklarakaryz, sonuna dein ovenizme, sz ebeliine, burjuvazi kuy-rukuluuna karyz biz.

Proleter komnist bir parti kuralm; bolevizmin en iyi yan-dalar bu partinin elerini daha nce yaratm bulunuyorlar; birproleter snf eylemi iin bir araya gelelim, ve proleterler, yoksulkyller, gitgide artan saylarla bize katlacaklardr. nkyaam,sosyal-demokratlarn, heydze, ereteli, Steklov ve bakalarnn,sosyalist-devrimcilerin, daha da ar kk-burjuvalarn vb., vb.


18/219


V. . Lenin18

kk-burjuva kuruntularn, her gn daha ok datacaktr.Burjuvazi, burjuvazinin tek bir iktidarndan yanadr.

Bilinli iiler, ii, tarm cretlisi, kyl ve asker vekilleriSovyetlerinin tek bir iktidarndan, servenlerle deil, ama pro-letaryann bilincini aydnlatarak, onu burjuvazinin etkisindenkurtararakhazrlanm tek bir iktidardan yanadrlar. [sayfa 19]

Kk-burjuvazi -sosyal-demokratlar, sosyalist-devrim-ciler, vb., vb.- duraksamalar ile bu aydnlatmay, bu kurtuluuengelliyor.

Kar karya bulunan snflar arasndaki gerek glerilikisi ite byledir. Grevlerini belirleyen de ite bu ilikidir.

Pravda, n 28, 9 Nisan 1917mza: N. Lenin.[sayfa 20]


19/219


V. . Lenin1

TAKTK ZERNE MEKTUPLAR6

G R

4 Nisan 1917de, yaznn adnda belirtilmi olan konuda, ilkin,bir bolevikler toplantsna bir rapor sunmak zere Petersburgaarlmtm. Toplananlar Rusyann ii ve asker vekillerininSovyetleri konferansnn delegeleriydi ve hareket etmek zorundaolduklar iin, bana, konumam erteleme olana verememiler-di. Toplantnn sonunda, toplantya bakanlk eden G. Zinovyev

yolda, btn toplantdakiler adna, Rusyann sosyal-demokratii partisinin birlemesi sorununu tartmak isteyen bolevik vemenevik delegelerin ortak toplantsnda raporumu, hi zamangeirmeden, yeniden yinelememi istedi.

Raporumu hemen yinelemekte duyduum gle karn,[sayfa 21] bu istek, ayn zamanda, hem benim siyasal dostlarmdan,hem de ksa zaman iinde hareket edecekleri iin gerekten debana bir sre veremeyecek durumda olan meneviklerden geldi-ine gre, bu istei reddetmeye kendimi yetkili grmedim.

Raporda, Praudann7 7 Nisan 1917 tarihli 26. saysndayaynlanm olan tezlerimi okudum.*

* Bu mektuba ek olarak, bu tezleri ve bunlarla birlikte ksa aklaycnotlar, Pravdann bu saysna uygun olarak sunuyorum. [Leninin notu] (Bukitapta bkz: s. 10-15). -Ed.


20/219


V. . Lenin20

Tezler ve benim raporum, bizzat boleviklerin kendi arala-rnda ve Pravdann yaz kurulunda anlamazlklara neden oldu.

Birka toplantdan sonra oybirliiyle bu anlamazlklar akatartmann ve bylelikle partimizin (Merkez Komitesi evresindetoplanm bulunan Rusya Sosyal-Demokrat i Partisinin), 20 Ni-san 1917de Petersburgda balayacak olan kongresine materyalsalamann daha iyi olaca kararna vardk.

Tartma zerindeki bu karara uygun olarak, sorunu btnynleriyle incelemek iddiasnda bulunmakszn ve yalnzca bellibal kantlar, ii snf hareketinin pratikgrevlerinin yerine geti-rilmesi iin zellikle nemli olanlarn belirtmek isteiyle aadaki

mektuplaryaynladm.BRNC MEKTUP

GNCEL DURUMUN TAHLL

Marksizm, bizi, snflar ilikisinin ve tarihin her annnsomut zelliklerinin en doru, aslna en uygun ve nesnel olarakdorulanabilir, denetlenebilir bir hesabn yapmaya zorunlu klar.Biz bolevikler, bu kurala, bilimsel temellere dayanan bir siyasetbakmndan kesinkes zorunlu olan bu kurala her zaman balkalmak zorundayz.

Marx ve Engels, ezbere renilen ve yinelenen, olsa olsa[sayfa 22] tarihsel srecin her evresinin, somut iktisad ve siyasaldurumuyla zorunlu olarak deien genel hedefleri gsterebilenformlerle hakl olarak alay ederek, her zaman, bizim retimizbir dogma deil, ama bir eylem klavuzudur demilerdir.

u halde, devrimci proletaryann partisinin, grevlerim vehareket tarzn belirlemek iin bugn klavuz saymas gerekenkesin olarak sabit olmu nesnel olgularhangileridir?

Benim Pravdada yaynlanan (n 14 ve 15, 21 ve 22 Mart1917) ilk Uzaktan Mektupumda (birinci devrimin birinci aa-mas), ve tezlerimde, Rusyada gncel durumun zgnln,devrimin birinci aamas ile ikinci aamas arasnda g e i evresiolarak tanmladm. Sonu olarak, en bata gelen slogann, gnngrevinin, o anda u olduu kansndaym: iler, arla kar isavata proletarya ve halk kahramanlnn mucizelerini yarattnz.Devrimin ikinci aamasnda zaferinizi hazrlamak iin de proletar-


21/219


V. . Lenin21

ya ve halk rgtlenmesinin harikalarn yaratmalsnz. (Pravda,n 15.)*

Birinci aama neyi kapsar?Devlet iktidarnn burjuvaziye gemesini.ubat-Mart 1917 Devriminden nce devlet iktidar, Rusya-

da, eski bir snfa, banda Nikola Romanovun bulunduu feodaltoprak soylularna aitti.

Bu devrimden sonra, iktidar, baka bir snfa, yeni bir snfa,burjuvaziye ait bulunuyor.

ktidarn bir snftan tekine geii, szcn salt bilimselanlamyla olduu kadar, politik ve pratik anlamyla da bir devrimin

birinci, balca ve esas belirtisidir.Burjuva devrimi ya da burjuva demokratik devrim, Rusya-da, bu bakmdan tamamlanmtr.

imdi, burada, kendilerine eski-bolevikler demektenholanan kar-grllerden ykselen itirazlar duyuyoruz: [sayfa23] her zaman burjuva demokratik devrimin ancak proletaryann

ve kyllerin devrimci demokratik iktidar ile son bulabileceinisylemedik mi? Tarm devrimi, ki o da burjuva demokratiktir, o dasonuland m? Bu, tam tersine, henz balamam bir olay deilmidir?

Yant veriyorum: boleviklerin fikirleri ve sloganlar, btniinde, tarih tarafndan tamamyla dorulanmlardr; ama somutgerekolaylar, bizim nceden grebildiimizden baka ekildeoldu; daha zgn ve daha eitli biimde geti.

Bunu bilmemek ya da unutmak, yeni ve canl gerein z-gnln incelemekyerine, ezberlenmi bir forml ahmaka

yineleyerek, partimizin tarihinde bir kere daha can skc tatsz roloynayan bu eski-bolevikler gibi davranmak olurdu.

Proletaryann ve kyllerin devrimci demokratik iktidar,Rus devriminde daha nceden gereklemi** bulunuyor, nkbu forml, yalnzca snflar arasnda ilikiyi ngryordu, builikiyi, bu ibirliini g e r e k l e t i r e n somut siyasal birkurumu deil. Yaamn gerekletirdii ii ve asker vekilleriSovyetleri, ite, proletaryann ve kyllerin devrimci demokratik

* Bkz: Lnine, Euvres, t. 23, s. 335. -Ed.** Belli bir biimde ve belli bir noktaya kadar.


22/219


V. . Lenin22

iktidar.Bu forml artk eskidi. Yaam, onu, formller lkesinden

gerek lkesine gtrd, ona kan ve can verdi, onu somutlatrdve sonuta deiiklie uratt.Bu yzden, artk, gndemde yeni bir hedef vardr: bu,

iktidarn barnda proleter unsurlarla (sava sonuna kadar g-trmeye kar olanlar, enternasyonalciler, komnistler, komnegeiten yana olanlarla), kk-mlk sahibi ya da kk-burjuvaunsurlar (heydze, ereteli, Steklov, sosyalist-devrimciler ve dahabaka devrimci amalarla sava sonuna kadar gtrme yanllar,komne doru giden harekete kar olanlar, burjuvaziyi ve burjuva

hkmeti[sayfa 24]

desteklemeden yana olanlar) arasnda bln-me, ayrlma.Her kim ki; bugn, proletaryann ve kyllerin devrimci

demokratik diktatrlnden baka sz etmez, yaamn ge-risinde kalr, ve bu yzden de, pratik olarak, proletarya snfnnsavamna kar kk-burjuvaziye geer, ve devrim-ncesibolevik antikalar arivlerine (eski-bolevikler arivlerine dedenilebilirdi) kaldrlmas gerekir.

Proletaryann ve kylln devrimci demokratik diktatr-l imdiden gereklemi bulunuyor, ama olaanst zgn birbiimde ve ok nemli birok deiikliklerle. Gelecek mektupla-rmn birinde bundan sz edeceim. imdilik, bir marksistin, herteori gibi daha ok esas olan, genel olan, yaamn karmaklnyaklakolarak gsterebilen dnn teorisine smsk taklp kal-mamas, yaayan gerei, kesin ve somut olgular hesaba katmasgerektiini, bu sz gtrmez gerei iyice zmlemesi gerekir.

Gri teoridir, dostum, ama yeil yaamn sonsuz aacdr.8Eskiden yapld gibi, burjuva devrimi tamamlama so-

rununu ortaya atmak, canl marksizmi l metinlere feda etmekdemektir.

Eski forml yleydi: burjuvazinin egemenliinin yerini,proletarya ve kylln egemenlii, onlarn diktatrl alabilir

ve almaldr.Oysa, gerek yaamda, imdiden b a m b a k a b i

r e ygryoruz: bu ikisinin, birininve tekinin, son derecezgn, yeni, imdiye kadar hi grlmemi bir biimde, birbirinegeiini. nmzde, yan yana, bir arada, ayn zamanda, hem


23/219


V. . Lenin23

burjuvazinin egemenlii (Lvov-Gukov hkmeti), hem de k e nd i i s t e i y l e iktidar burjuvaziye brakan, isteyerek burju-

vazinin kuyruuna taklan proletaryann ve kylln devrimcidemokratik diktatrln gryoruz.nk, unutmamak gerekir ki, Petrogradda, fiilen iktidar,

[sayfa 25] iilerin ve askerlerin elindedir; yeni hkmet, onlara, hibir eyi zorla kabul ettirmez, ettiremez de, nk ne polis, nehalktan kopmu bir ordu, ne de halkn stnde yer alan glbir brokrasi vardr. Bu bir olgu. Bu, kesin olarak, Paris Komntipinde bir devleti karakterize eden bir olgudur. Bu olgu, eski e-malarn erevesi iine girmiyor, onlara uygun dmyor. Bugn

artk anlamn yitirmi proletaryann ve kylln diktatrlstne genel szleri yinelemek deil, emalar yaama uyarlamakgerekir.

Sorunu daha iyi aydnlatmak iin, bir baka ynden elealalm.

Bir marksist, snflar aras ilikilerin tahlilinde gerek zeminiterk etmemelidir. Burjuvazi iktidardadr. Ama kyl yn da, birbaka kategoride, bir baka trde, bir baka nitelikte bir burju-

vazi deil midir? Niin bu toplumsal kategori iktidara gelmesin,bylece burjuva demokratik devrimi tamamlamasn? Bu, niinmmkn olmasn?

Eski-bolevikler ok kere byle dyorlar.Bu, pekl olanakldr derim. Ama bir marksist, bir durumu

deerlendirmek iin, olabilecek olandan deil, gerek olandanhareket eder.

nk, gerek bize unu gsteriyor ki, kyllerin veaskerlerin serbeste seilmi vekilleri, ikinci bir hkmet olutu-ruyorlar, onu serbeste tamamlyor, gelitiriyor, yetkinletiriyorlar.

Ve ayn serbestlikle iktidar burjuvaziye teslim ediyorlar; bu, hi demarksist teoriye aykr deildir, nk burjuvazinin, konumunu

yalnzca zor yoluyla deil, ynlarn grenee ball, zayfl,gszl, bilinsizlii ve rgtszl ile de koruduunu herzaman biliyorduk ve bunu binlerce kez belirttik.

Ve bugnn bu gerei karsnda olaylara srt evirmek veolanaklardan sz etmek dorusu glntr.

Kylln, tm topraklar ve tm iktidar almas olanak-ldr. [sayfa 26] Bu olana aklmdan karmamak ve ufkumu, iinde


24/219


25/219


V. . Lenin25

Steklovlarn a r t kburjuva hkmetin bir uzants olmayacaklarairane, gler yzl, ho bir gelecek olana, bu gle gelecek

olana, kylnn hl burjuvazinin kuyruuna takl bulunduu,sosyalist-devrimcilerin ve sosyal-demokratlarn burjuva hkme-tin bir eki, bir uzants ve Majesteleri9 Lvovun muhalefeti olmarolnde kaldklar b u g n k k e d e r i ona unutturacaktr..

Varsaylan bu kii, yumuak bal bir Louis Blanca,Kautskynin tatl dilli bir rencisine benzerdi; bir devrimci mark-siste benzer hi bir yan olmazd.

Tamamlanmam, -ve henz kyl hareketini sonulandr-mam- burjuva demokratik devrim zerinden sosyalist devrime

atlamak arzusuyla, bu znelcilie dmek tehlikesini gzealmayalm.Eer, ar yok, ii hkmeti var10 deseydim, byle bir

tehlikeyle kar karya bulunurdum. Ama byle bir eydemedim,tamamen baka bir ey dedim. Rusyada, iilerin, tarm cretli-lerinin, askerlerin ve kyllerin vekillerinin sovyetlerinden baka(burjuva hkmetinden baka) bir hkmet olamayacan sy-ledim. Bugn, Rusyada, iktidar, Gukovdan, Lvovdan, bilimsel,marksist bir terim kullanmak zere ve ne gndelik dilden, nesokaktaki adamn dilinden, ne de meslek dilden alnm bir ta-nmlamadan deil, bir snf tanmlamasndan yararlanmak zere,ancak iinde aka kylln, askerlerin, kk-burjuvazininegemen bulunduklar Sovyetlere geebilir dedim. [sayfa 28]

Aka, Paris Komn deneyimine bavurduuma gre,tezlerimde, henz zamann doldurmam olan kyl hareketi yada genellikle kk-burjuva hareketin stnden atlamak gibi birii hkmeti tarafndan iktidarn ele geirilmesi oyununu oyna-makgibi her trl olaslktan, her trl blankici servenden mutlakolarak kandm. nk, bilindii gibi, Marxn 1871de-, Engelsin1891de11 ayrntl olarak zenle gsterdikleri gibi. Komn deneyi-mi, blankicilii12 iine almamtr, ounluun dorudan doruya,dolaysz ve kaytsz artsz egemenliini ve ynlarn yalnzca buounluk bilinli olarakhareket ettii lde ynlarn eyleminikesinkes gvence altna alr.

Tezlerimde, her eyi tam eksiksiz bir biimde aklayarak,ii, tarm cretlisi, kyl ve asker vekilleri Sovyetleri i e r s i nd e etkili olmak savamna baladm. Bu konuda herhangi bir


26/219


V. . Lenin26

kukuya yer vermemek iin, tezlerimde, ynlarn p r a t i kgereksinmelerini gz nnde bulundurarak sabrl ve azimli bir

aklama almasnn zorunluluunu iki kezvurguladm.Bilisizler ya da Bay Plehanov ve hempalar, marksizmdnekleri, anarizm, blankicilik vb. diye barp arabilirler.Dnmek ve renmek isteyen, blankiciliin, iktidarn bir aznlktarafndan alnmas demek olduunu, iiler vb. vekilleri Sovyetle-rinin ise, apak olarakhalk ounluunun dorudan doruya,dolaysz rgt olduunu anlamamazlk edemez. Bu, Sovyetlerinbarnda etkili olma uruna savama ynelmi bir hareket, blan-kicilik bataklna dklemez, hi bir ekilde dklemez. Gene

ayn ekilde anarizm bataklna da dklemez, nk anarizm,burjuvazinin egemenliinden proletaryann egemenliine g e i srasnda devletin ve devlet iktidarnn zorunluluunu redde-der. Ben, tersine, her trl yanl anlamaya meydan vermeyecekbir aklkla, bu dnemde, devletin zorunluluunu savunuyorum,ama Marxla ve Paris Komn deneyimiyle [sayfa 29] de uyuarakalelade bir burjuva parlamenter devletin deil, ama srekli ordusuolmayan, halk dman bir polisi bulunmayan, halkn zerinde

yer alan brokrasisi olmayan bir devletin gereini savunuyorum.Eer Pay Plehanov, Edinstvosunda btn gcyle anariz-

me kar protestolar haykryorsa, bununla, bize, marksizmle iliki-sinin kopmu olmasnn yeni bir kantn vermekten baka bir ey

yapmyor. Benim, Pravdada (n 26) yaynlanan, kendisini, Marxve Engelsin 1871, 1872, 1875te devlet konusundaki retilerininneler olduunu bize aklamaya armama kar, Bay Plehanov,fkeden kudurmu burjuvazinin lklarna benzeyen uluortalklar atarak sorunun z konusunda susarak yant vermekzorundadr ve her zaman da zorunlu olacaktr.

Eski-marksist Plehanov, marksizmin devlet zerine reti-sinden kesin olarakhi bir ey anlamamtr. Zaten bu anlay-szlnn tohumlar, anarizm stne Almanca brornde degrlebilir.13

MD de, I. Kamenev yoldan benim tezlerimle ve yu-karda aklanan grlerle olan anlamazlklarn Pravda n27deki yazsnda nasl sraladn grelim. Bu, bunlar daha iyibelirginletirmemize yardm edecektir.

Lenin yoldan genel emasna gelince, diye yazyor Ka-


27/219


V. . Lenin27

menev yolda, bu ema, u burjuva demokratik devrimin t a ma m l a n m olduu tezinden hareket etmesi bakmndan ve

bu devrimin derhal sosyalist devrime dnmesine dayanmasyznden bize kabul edilmez bir ema olarak grnyor.Burada, iki byk yanl var.Birincisi. Burjuva demokratik devrimin tamamlanm ya

da tamamlanmam olduunu anlama sorunuyanl konmutur.Sorun, eylerin yalnz bir ynn dikkate alan, nesnel gereeuygun dmeyen, soyut ve yaln bir biimde konmutur. [sayfa 30]Kim ki sorunu byle koyar, kim ki bugn Burjuva demokratikdevrim tamamlanm mdr? diye sorar, e n a z n d a n, son

derece kark ve hi olmazsa iki yn ieren bir gerei anlamakolanandan kendini yoksun klar. Teoride bu byle. Pratikte iseacnacak bir ekilde kk-burjuva devrimciliine teslim olur.

Gerekte, bize, hem iktidarn burjuvaziye geiini (allmtipte tamamlanm burjuva demokratik devrim), hem de hakikhkmet yannda, proletarya ve kylln devrimci demokratikdiktatrln temsil eden ikinci bir hkmetin* varln gste-riyor. Bu ikinci hkmet de kendiliinden, iktidar burjuvaziyebrakm, kendisini, burjuva hkmete balamtr.

Kamenev yoldan, burjuva demokratik devrim tamam-lanmamtr yolundaki eski bolevik forml, bu gerei hesabakatyor mu?

Hayr, bu forml eskimitir. Artk hi bir eye yaramaz. Buforml lm bir formldr. Onu yeniden diriltmek bounadr.

kinci olarak. Pratik bir sorun. Burjuva hkmetten ayr, zelbirproletarya ve kylln devrimci demokratik diktatrleklinin, bugn, Rusyada, hl olanakl olup olmad sylenemez.Oysa, marksist taktik de bilinmeyen zerine dayandrlamaz.

Ama bu, hl mmkn olabilirse, buna ulamak iin ancakbir, tek bir yol vardr: hareketin komnist, proleter unsurlarnn,kk-burjuva unsurlardan derhal, kesin bir ekilde ve geri dnl-meksizin, ayrlmas.

Niin?nk, btn kk-burjuvazinin, ovenizme (savunma

savan sonuna kadar gtrmeye) doru, burjuvazinin destek-

* ngilizce metinde: paralel bir hkmet, -.


28/219


V. . Lenin28

lenmesine doru, burjuvaziye bamlla doru, burjuvazidenvazgemek zorunda kalmak korkusuna doru vb. [sayfa 31] kaymas

bir rastlant deil, zorunlu bir eydir.Kk-burjuvazi, zaten iktidar alabilecek durumda ise,ama almak istemiyorsa, onu, iktidara nasl itmeli?

Yalnzca komnist partisinin, proletarya partisinin ayrlma-syla; bu kk-burjuvalarn rkekliinden kurtulmu proletersnf savamyla. Yalnzca szde deil, ama fiiliyatta da kk-burjuvazinin etkisinden kurtulmu olan proleterlerin birlik veberaberlii kk-burjuvazinin ayaklar altndaki topra o kadaryakc hale getirebilir ki, kk-burjuvazi, belli koullarda, ik-

tidar almaya kendini zorunlu grr; Gukovun ve Milyukovun-gene yineliyorum, belli koullarda- heydzelerle, eretelilerle,sosyalist-devrimcilerle, Steklovlarla paylamadklar, tam bir ikti-dar iin elverili bir tutum alacaklar pek uzak bir olaslk deildir;nk bu sonuncular, her eye karn sava sonuna kadargtrmekten yanadrlar.

Hemen bugn, derhal ve dnsz olarak Sovyetlerin pro-leter unsurlarn (yani komnist, proleter partisini) kk-burjuvaunsurlardan ayrmaya kalkan kimse, mmkn olan u iki durumdahareketin karlarna sadk bir ekilde tercman olur: Rusyannhl kendine zg, bamsz, burjuvaziye bal olmayan bir eklebrnm bir proletarya ve kyllk diktatrlne sahip ol-mas halinde olduu gibi, kk-burjuvazinin bir trl kendiniburjuvaziden koparamamas ve daima (yani sosyalizme kadar)burjuvazi ile bizim aramzda bocalamas halinde.

Her kim ki, eyleminde, yalnzca burjuva demokratik dev-rimin tamamlanmam olduu basit formlnden esinlenirse,salt bu yzden kk-burjuvazinin burjuvazi karsnda mutlakabamsz olabileceine kefil oluyor demektir. Onun iin, u iindebulunduumuz zamanda, kendisini, acnacak biimde kk-burjuvazinin eline teslim ediyor demektir.

Sras gelmiken. Proletaryann ve kylln diktatrl[sayfa 32] forml sz konusu olduuna gre, iki Taktikte (Tem-muz 1905) zellikle unu belirttiimi (Oniki Yla baknz, s. 435)14anmsamak iyi olacak:

Dnyadaki her ey gibi, proletaryann ve kylln dev-rimci demokratik diktatrlnn de bir gemii, ve bir de gele-


29/219


V. . Lenin2

cei vardr. Bunun gemii otokrasidir, serfliktir, monaridir veayrcalktr. ... Gelecei ise, zel mlkiyete kar savamdr, cretli

iilerin iverene kar savamdr, sosyalizm iin savamdr.*Kamanev yolda, ayn ekilde, 1917de de, proletarya vekylln devrimci demokratik diktatrlnn gemiinidikkate almamak yanlgsn iliyor. Oysa gerekte, gelecekonuniin balam bile bulunuyor, nk cretli iinin ve kk mlksahibinin karlar ve politikas daha imdiden birbirinden ger-ekte ayrdr, ve bu ayrlk, sava sonuna kadar srdrme gibiemperyalist savaa kar tutum gibi, o kadar nemli, o kadar balbana bir sorundur.

imdi burada, Kamenev yoldan daha yukarda da syleni-len ikinci yanl uslamlamasna geliyorum. O, beni, emamda, budevrimin (burjuva demokratik devrimin) u an sosyalist devrimegeiine dayanm olmakla suluyor.

Bu yanltr. Devrimimizin sosyalist devrime u an d-nmesine dayanmak yle dursun, byle bir tutumdan kesinolarak kandm; 8. tezde kesin olarak unu akladm: Dorudangrevimiz, sosyalizmin balatlmas d e i l d i r. ...**

Devrimimizin sosyalist devrime hemen dnmesini he-sap-ayan bir kimsenin, dorudan doruya bir grev olarak kabuledilen sosyalizmin balatlmasna kar koymayaca besbellideil midir?

Dahas var: Rusyada bir Komn-Devletin (yani Paris[sayfa 33] Komn tipinde bir devletin) u an gerekletirilmesiolanakszdr, nk, bunun iin Sovyetlerin hepsinde (ya da o-unda) vekillerin ounluunun, sosyalist-devrimcilerin, heydze,ereteli, Steklov ve hempalarnn taktik ve politikalarnn yanl vezararl olduunun kesin olarak bilincine varmas gerekir. Bu alanda

yalnzca sabrl bir aklama, anlatma almasna gvendiimikesin bir dille ifade ettim u an gerekletirilebilecek bir deiik-lii elde etmek iin sabrl olmaya ne gerek?

Kendi sabrszl iinde, Kamenev yolda, ii biraz abartt,ve sosyalizme u an balamay istedii ne srlen Paris Kom-n konusundaki burjuvazinin n yarglarn zoraki gz nnde bu-

* V. . Lenin, Demokratik Devrimde Sosyal-Demokrasinin iki Taktii,Sol Yaynlar, Ankara 1977, s. 98. -Ed.

** Bkz: Bu kitabn 12-13. sayfalar. -Ed.


30/219


31/219


V. . Lenin31

olarak ok daha iyi yapacaktr.Bu trden nlemler alnmasn zorunlu klan nedir?

Ktlk. iktisad yaamn dzensizlii. Eli kulanda bekleyenknt. Savan felketleri. nsanln barnda savan atiren yaralar.

Kamenev yolda, eer bir komnist propagandac grubuhaline gelmek deil de sonuna kadar proletaryann devrimcikitlelerinin partisi olarak kalmak istiyorsa ve kalmalysa, devrimcisosyal-demokrasi iin olanakl tek gr olarak kendi grngeni bir tartmada savunmay ve stn klmay umduunuaklayarak szlerine son veriyor.

Kanmca, bu szler, bugnk durum hakknda tamamen yanl olan bir deerlendirmeyi gsteriyor. Kamenev yolda,ynlarn partisi ile propagandaclar grubunu kar [sayfa 35]karya getiriyor. Oysa, bugn, ynlar, devrimci amalarlasava sonuna kadar gtrme sarholuunun penesi altndadr-lar. Byle bir anda, ynlarla birlikte kalmay istemektense yada, bir baka deyile, genel bulac hastala boyun emektense,bu yn halinde zehirlenmeye kar koymak enternasyonal-cilere daha ok yakmaz m? Avrupann sava halindeki btnlkelerinde, ovenlerin ynlarla birlikte kalmak isteklerini ilerisrerek kendilerini hakl gstermeye uratklarn grmedik mi?Propagandaclarn eylemi, kesin olarak, iinde bulunduumuzu anda, proleterlerin izgisini, sava sonuna kadar gtrme vekk-burjuva ynsal zehirlenmesinden kurtarmann merkeznoktas deil midir? Proleter olan ve proleter olmayan bu ynlarnbarnda, snf ayrm gzetmeksizin bir blok kurmu olmalarolgusu, kesin olarak, sava sonuna kadar gtrme bulac hasta-lnn koullarndan biri olmutur. Bana yle geliyor ki, proleterizgisinin propagandaclar grubundan hor gr ile sz etmekhi de ho kamamaktadr.

8 ve 13 (21 ve 26) Nisan 1917de yazld.Priboyyaynlar arasnda

Nisan 1917de bror olarak yaynland.[sayfa 36]


32/219


V. . Lenin32

DEVRMMZDE PROLETARYANIN GREVLER(PROLETARYA PARTS N PLATFORM TASARISI)

BUGN Rusyann iinden getii tarihsel urak, u zselzelliklerle belirlenmitir:

GEREKLEEN DEVRMN SINIF NTEL

1. Tm devlet makinesini (ordu, polis, brokrasi) ynetenbir avu toprak sahibi feodalden bakasn temsil etmeyen eskiarlk iktidar, yenilmi ve devrilmi, ama ii bitirilmemitir. Krallkresmen kaldrlmamtr. Romanovlar etesi, kralc entrikalarnsrdryor. Toprak feodallerinin ok byk mlkiyeti ortadankaldrlmamtr.

2. Rusyada iktidar, yeni bir snfn: burjuvazinin ve burju-valam byk toprak sahiplerinin ellerine gemitir. [sayfa 37] Buanlamda, burjuva demokratik devrim Rusyada tamamlanmtr.

Bir kez iktidara getikten sonra, burjuvazi, Kanl Nikola ileCellat Stolipini, 1906dan 1914e dein desteklemekteki abalar

yznden n kazanan aka kralc eler (Gukov ve kadetlerin15br sa siyaset adamlar) ile birleti (ittifak kurdu). Lvov ve hem-palarnn yeni burjuva hkmeti, Romanovlar ile, Rusyada kralln

yeniden kurulmasn grmeye giriti ve bu ie balad. Devrimci


33/219


34/219


V. . Lenin34

leri tarafndan, Rusya halklarnn yadsnmas olanaksz ounluuadna dile getirmi bulunduklar isteklere karn, kapitalistlerin

karlarn savunmak iin birbirlerini boazlayan halklarn krm-na son vermek iin somut hi bir giriimde bulunmad. Herkesinbildii gibi Rusyay ngiliz-Fransz emperyalist sermayesinin kor-sanlarna balayan (rann paylalmasn, inin yamalanmasn,Trkiyenin yamalanmasn, Avusturyann paylalmasn, DouPrusyann ve Alman smrgelerinin ilhakn, vb. ngren) akasoyguncu nitelikteki gizli antlamalar bile yaynlamad. Yzyllarboyunca, halklar, teki tiran ve despotlardan daha ok soymu veezmi bulunan arlk tarafndan, baka halklarn cellad durumu-

na getirdii Byk-Rus halkn ezmekle yetinmeyen, onu lekeleyipbozan arlk tarafndan yaplan bu antlamalar dorulad.Bu alaklk ve yama antlamalarn doruladktan sonra,

yeni hkmet, Rusya halklar ounluunun, ii ve asker vekilleriSovyetleri tarafndan aka formle edilmi bulunan istemlerinekart olarak, savaan tm halklara [sayfa 39] ivedi bir atekes ner-medi. Burjuva diplomatlar aznda, ezilen halklarn kanc ve saf

ynlarn her zaman aldatm ve gene de aldatan gsterili, tum-turakl ve grkemli, ama anlamdan adamakll yoksun bildiriler veszler sap savurmakla yetindi.

4. Sonu olarak, yeni hkmetin d siyasette en kk birgvene deer olmamas bir yana, ondan Rusya halklarnn baristeini aklamasn, ilhaklardan vazgemesini vb., vb. istemeyedevam etmek, gerekte, halkta gereklemesi olanaksz umutlaruyandrarak, bilinlenmesini geciktirerek, gerek toplumsalnitelii, dindarca dileklerle deil ama onu yapan hkmetin snfniteliiyle, bu hkmet tarafndan temsil edilen snfla Rusyann,ngilterenin, Fransann vb. emperyalist mal-sermayesi arasnda

var olan bala, bu snfn gerek, fiil siyasetiyle belirlenen birsavan uzatlmasn dolayl bir biimde kabul etmeye gtrerek,halk dpedz aldatmak demektir.

ZGN KTDAR KL VE BUNUN SINIFSAL ANLAMI

5. Devrimimizin esas zellii, byk bir dikkatle zerindednmeyi gerektiren zellii, devrimin yengisinin daha ertesign kurulmu bulunan iktidar ikiliidir.


35/219


36/219


37/219


38/219


39/219


40/219


41/219


42/219


43/219


V. . Lenin43

Burjuva parlamenter cumhuriyet, ynlarn kendi z si-yasal yaamn, dipten dorua tm devlet yaamnn demokratik

rgtlenmesine dorudan doruya katlmalarn engeller, boar.i, asker, kyl, vb. vekilleri Sovyetleri ise, bunun tam tersiniyapar.

Bu Sovyetler, Paris Komn tarafndan hazrlanan ve Marxnemekilerin iktisad kurtuluunun kendisi aracyla gereklee-bilecei en sonu bulunmu siyasal biim18 olarak adlandrddevlet biimini yeniden ortaya koyarlar.

Genellikle Komnn kabul iin Rus halknn henzolgun olmad ileri srlr. Kyllerin zgrlk iin olgun olma-

dklarn ileri sren feodallerin kantdr bu. Komn, yani ii vekyl vekilleri Sovyetleri, herhangi bir reformu, iktisad gereklikteolduu kadar engin halk ounluunun bilincinde de adamakllolgunlamadan nce, hi bir [sayfa 50] reformu gerekletirmez,hi birreformu gerekletirme niyeti yoktur ve gerekletirme-melidir de. Sava tarafndan yol alan iktisad ykm ve bunalmne kadar arlarsa, sava tarafndan insanlkta alan korkun

yaralarn iyilemesini kolaylatrmaya zg, olabildiince yetkinbir siyasal biim zorunluluu kendini o kadar ok dayatr. Rus hal-knn rgtlenme alannda ne kadar az deneyimi varsa, yalnzcaburjuva siyasetileri ve arpalk1arla donatlm memurlar deil,ama halkn kendisi, rgtlenmeye o kadar gz pek bir biimdegirimelidir.

Szde marksizmin, Bay Plehanov, Bay Kautsky ve hempala-r tarafndan arptlan marksizmin eski nyarglarndan ne kadarerken kurtulursak, ii ve kyl vekilleri sovyetlerini imdiden veher yerde kurmalar ve, onlar aracl ile, ulusun tm yaamnellerine almalar iin, halka yardmda ne kadar aba gsterirsek,Bay Lvov ve hempalar Kurucu Meclisin arlmasn ne kadargeciktirirlerse, halkn bir ii ve kyl vekilleri Sovyetleri cumhuri-

yeti yararna (Kurucu Meclis ile, ya da, eer Lvov onu armaktagecikirse, onsuz) seimini yapmas, o kadar kolay olacaktr. Halk

yeni yaam kendisi rgtlemeye giriince, yanlglar balangtakanlmaz eylerdir; ama baz yanllklar yapmak ve ilerlemek,Bay Lvov tarafndan bir araya getirilmi bilgin hukukularn, KurucuMeclisi toplantya armak ve burjuva parlamenter cumhuriyetisrdrp gtrmek iin, ii ve kyl vekilleri sovyetlerini bomak


44/219


V. . Lenin44

iin yasalar kaleme almalarn beklemekten ok daha iyidir.Eer rgtlenir ve propagandamz akllca yrtrsek,

proleterler, ama kylln onda-dokuzu da, polisin yenidenkurulmasna, grevden alnamaz ve ayrcalkl memurlar toplulu-una, halktan ayr orduya kar olacaklardr. Yeni tip devlet de, ite

yalnzca buna dayanr.12. Polisin yerine bir halk milisinin geirilmesi, devrimin

tm gidii tarafndan zorla dayatlan ve Rusyann ou [sayfa 51]blgelerinde gerekleme yolunda bulunan bir reformdur. Olaantipteki burjuva devrimlerin ounda bu reformun gelip geiciolduunu, ve burjuvazinin, hatta en demokratik ve en cumhuri-

yetisinin bile, eski tipte, arc, halktan ayr, burjuvalar tarafndan ynetilen ve halk bin trl ezmeye yetenekli polisi, her zamanyeniden kurmu bulunduunu, ynlara aklamalyz.

Polisin yeniden kurulmasn engellemek iin, yalnzca biryol var: ordu (srekli ordu yerine geen halkn genel silahlandrl-mas) ile bir btn oluturan bir halk milisi kurmak. Yalar 15-65arasnda olan erkek-kadn tm yurttalar, istisnasz, bu milisekatlacaklardr. Bu yaklak ya snrlar, yalnzca yeniyetmeler ile

yallarn katlmalarn gstermek iindir. Kapitalistler, milisteki yurttalk grevine ayrlm gnler iin, cretli iilere, hizmet-krlara vb., cretlerini deyeceklerdir. Kadnlar yalnzca genelsiyasal yaama dorudan doruya katlmaya deil, ama srekli vegenel bir yurttalk devini yapmaya da arlmadklar srece, nesosyalizm, hatta ne de tam ve srekli bir demokrasi sz konusuolabilir. Oysa, hastalara ve yzst braklm ocuklara yardm,

yiyeceklerin denetimi vb. gibi polis grevleri, kadnlar, eitliiyalnzca kt zerinde deil, ama gerekte de elde etmediklerisrece, doyurucu bir biimde salanamazlar,

Polisin yeniden kurulmasn engellemek; tm halkn hizmetgrecei bir milis kurmak iin halkn rgtleyici dehasna bavur-mak: devrimi kurtarmak, pekitirmek ve gelitirmek iin, proletar-

yann ynlar iinde yaymas gereken amalar, ite bunlardr.

TARIM PROGRAMI VE ULUSAL PROGRAM

13. u anda, gl bir tarm devriminin Rus krlarnda pekyaknda geliip gelimeyeceini kesinlikle bilemeyiz. [sayfa 52]


45/219


V. . Lenin45

Kyllk iinde u zor zamanlarda sz gtrmez bir biim-de daha belirgin bir duruma gelmi bulunan, bir yandan mevsimlik

ya da srekli tarm iileri ve yoksul kyller (yar-proleterler),ve te yandan zengin ve orta kyller (byk ve kk kapitalist-ler) durumundaki snf ayrmlamasnn derinliini lemeyiz. Busorunlar ancak deneyim zebilir ve ancak deneyim zecektir.

Ama proletarya partisi olarak, biz, daha bugnden, birtarm programndan baka, hemen gerekletirilebilir ve Rusyadakyl tarm devrimi karlar tarafndan buyrulan pratik nlemlernermek mutlak grevine de sahibiz.

lkede tm topraklarn ulusallatrlmasn, yani onlarn

tm mlkiyetinin merkez iktidara verilmesini istemeliyiz. Buiktidar yerleme alannn geniliini vb. belirleyecek, ormanlarnkorunmas ve topraklarn iyiletirilmesi vb, iin yasalar karacak;topran sahibi, yani devlet ile, kiracs, yani ifti arasndaki hertrl aracl kesinlikle dtalayacaktr (topran her trl yenidenkiralanmasnn yasaklanmas). Topraa tamamen ve tek banasahip olacak ve elde bulundurma ve yararlanmann yerel ko-ullarn saptayacak olanlar, kyl vekillerinin blgesel ve yerelsovyetleridir- yoksa brokrasi, memurlar deil.

Buday retimi tekniini iyiletirmek ve buday retiminiartrmak iin, byk ussal tarm iletmesini gelitirmek ve onuntoplum tarafndan denetimini salamak iin, kyl komiteleri iin-de, kamulatrlm bulunan her byk yurtluun, tarm cretlileri vekilleri Sovyetlerinin denetimi altna konmu geni bir rnek,iletme durumuna gelmesi sonucuna erimeye almalyz.

Sosyalist-devrimciler arasnda, zellikle onlarn tketim ya da i normu zerindeki topran toplumsallamas vb,zerindeki gevezeliklerinde egemen olan kk-burjuva sz ebe-liine ve kk-burjuva siyasetine kart olarak, proletarya partisi,meta retimi rejiminde, kk [sayfa 53] iletme sisteminin, insanl,

ynlar, yoksulluk ve baskdan kurtaramayacan tantlamayadrt elle sarlmaldr.

Kyl vekilleri sovyetlerinde hemen ve zorunlu bir bln-me meydana getirmek iin almakszn, proletarya partisi, tarmcretlileri vekilleri ile yoksul kyller (yar-proleterler) vekillerininayr ayr Sovyetleri, ya da en azndan, bu toplumsal kategorilervekillerini, kyl vekillerinin ortak Sovyetleri iindeki ayr blnt


46/219


47/219


48/219


V. . Lenin48

enternasyonalizmi karma yolunda bir o kadar buyurgan birdevi var.

Tm lkeler iilerine platonik arlar; enternasyonalizmebo ballk protestolar; eitli savaan lkelerdeki devrimci pro-letaryann eylemi iin dorudan ya da dolayl bir sra saptamagiriimleri; devrimci savam konusunda savaan lkeler sosya-listleri arasnda emek isteyen bir anlama aratrmas: bir barkampanyas erei ile sosyalist kongreler yresinde kargaalk, vb.,

vb. - bu fikirlerin, bu giriim ya da bu planlarn elebalar ne denliiten olurlarsa olsunlar, btn bunlar, nesnel olarak, bo [sayfa 56]szlerden, ya da, en iyi durumda, yalnzca ynlarn ovenler

tarafndan aldatlmasn maskelemeye yarayan saf ve iyi niyetlidileklerden baka bir ey deildir. Ve parlamenter oyunbazlklardason derece usta, son derece eli yatkn bulunan Fransz sosyal-ovenleri, bir yandan grlmemi bir utanmazlkla sosyalizme

ve enternasyonale ihanet ederken, emperyalist sava yrtenhkmetlere katlrken, denekya da dnlere oy verirken (sonzamanlarda Rusyada heydze, Skobelev, ereteli ve Steklovunda yaptklar gibi), kendi lkelerinde devrimci savama karkarken, vb., vb. bir yandan da son derece tumturakl ve cafcaflbarl ve enternasyonalist szler etme sanatnda, uzun zaman-dan beri tm rekorlar krm bulunuyorlar.

Saf insanlar ou kez emperyalist dnya savann yrtclk,kan dkclk havasn unutuyorlar. Bo sz kabul etmeyen, saf

ve yavan dilekleri umursamayan havasn.Yalnzca bir, ve tek gerek enternasyonalizm vardr: o da

insann kendi z lkesinde devrimci hareket ve devrimci sava-mn gelimesi iin zveri ile almasna, istisnasz tm lkelerde,bu ayn savam, bu ayn izgiyi, veyalnzca onu (propaganda,

yaknlk, madd bir yardm aracyla) desteklemesine dayanr.Tm geri kalan, yalandan ve manilovizmden19 baka bir

ey deildir.Savan srd iki yl akn bir sreden bu yana, ulusla-

raras sosyalist ve ii hareketi iinde, tm lkelerde eilimgelimi bulunuyor. Ve gereklik alanndan uzaklaan, bu eilimin varln grmekten, onlar zmlemekten, ve gerek-ten enternasyonalist eilim iin tutarl bir biimde savamaktankanan herkes, kendi kendini etkisizlie, gszle ve yanlgya


49/219


V. . Lenin4

mahkm eder.Bu eilim, unlardr:

1. Emperyalist bir savata (ve her eyden nce de gncelemperyalist savata) yurt savunmasn kabul eden, [sayfa 57] szdesosyalist, gerekte oven, sosyal-ovenler.

Bunlar bizim snfdmanlarmzdrlar. Burjuvazi saflarnagemilerdir bunlar.

Tm lkelerdeki resm sosyal-demokrasinin resm n-derlerinden ou byledir. Rusyada B. Plehanov ve hempalar,

Almanyada Scheidemannlar; Fransada, Renaudel, Guesde,Sembat; talyada Bissolati ve hempalar; ngilterede Hyndman,

fabyenler20

ve emekiler (ii partisi nderleri);21

svete Bran-ting ve hempalar; Hollandada Troelstra ve partisi; DanimarkadaStauning ve partisi; Birleik-Devletlerde Victor Berger ve bryurt savunucular, vb..

2. kinci eilim, merkez denilen, ve sosyal-ovenler ilegerek enternasyonalistler arasnda duraksayan eilimdir.

Merkez, marksist, enternasyonalist olduuna, bartan yana, hkmetler zerindeki tm basklardan yana, kendi zhkmetini halkn bar iradesini gstermeye zorlamaya ynelentm istemlerden yana, bartan yana olanakl ve dnlebilirher trl kampanyadan yana, ilhaksz bartan yana vb., vb., vesosyal-ovenler ile bartan yana olduuna yemin billah eder.Merkez, birlikten yanadr, blnmenin dmandr merkez.

Merkez demek, tka basa iyi niyet dolu kk-burjuva szebeliinin, szde enternasyonalizm, gerekte dlek oportnizmile sosyal-ovenler iin gnl holuunun egemenlii demektir.

Sorunun z udur ki, merkez, kendi z hkmetine karbir devrimin zorunluluuna inanm deildir, bunu doru bulmaz,uzlamaz bir devrimci savam yrtmez, kendini bu savamdankurtarmak iin, ok marksist de nlasa, en yavan kaamaklaricat eder.

Sosyal-ovenler bizim snf dmanlarmz, ii hareketiiindeki burjuvalardrlar. Onlar, bu hareket iinde bir [sayfa 58]katman, burjuvazi tarafndan nesnel olaraksatn alnm (en iyicretler, saygn grevler, vb.), ve kk ve gsz halklar soymak

ve bomakta, kapitalist ganimetin paylam iin sava yapmaktakendi burjuvazilerine yardm eden ii gruplarn, ii evrelerini


50/219


V. . Lenin50

temsil ederler.Merkez demek, rm bir yasalclk tarafndan kemi-

rilmi, parlamentarizm havas vb. tarafndan bozulmu grenek-iler, arpalklara ve bir yan gelip yatma iine alm memurlardemektir. Tarihsel ve iktisad bakmdan konumak gerekirse,bunlar ayr bir toplumsal katman temsil etmezler. Yalnzca iihareketinin gemi bir evresi, zellikle proletarya iin zorunluolan, byk ve ok byk bir lde, yava, bozulmaz, sistemlirgtlenme sanatnda ok ey vermi bulunan 1871-1914 evresiile, toplumsal devrim an am bulunan birinci emperyalistdnya savandan sonra nesnel olarakzorunlu bir duruma gelen

yeni bir evre arasndaki geii temsil ederler.Merkezin bata gelen lider ve temsilcisi, II. Enternasyonal(1889-1914) iinde en yksek yetke (otorite) olan ve 1914 Aus-tosundan sonra, marksizmin tam bir yadsnmas, grlmemi birgeveklik, iler acs duraksama ve ihanetler rnei veren KarlKautskydir. Merkez eilimi demek, Kautsky, Haase, Ledebour,Reichstagdaki ii ya da Emek Birlii;22 Fransada, Longuet,Pressmane ve genel olarak aznlklar;23 ngilterede, PhilipSnovden, Ramsay Mac Donald ve Independent Labour Partynin24birok baka lideri, ve ksmen de Britanya Sosyalist Partisi;25 Birle-ik-Devletlerde Moris Hillquit ve baka biroklar; talyada Turati,Treves, Modigliani, vb.; svirede Robert Grimm; Avusturyada

Victor Adler ve hempalar; Rusyada rgtlenme Komitesi Partisi,Akselrod, Martov, heydze, ereteli ve hempalar, vb. demektir.

Bazlarnn, bazen, farknda olmakszn, sosyal-ovenizm-den merkeze getikleri, ve [sayfa 59] bazan da bunun tersi olduukendiliinden anlalr. Bireyler zgrce bir snftan brnegeerlerken, snflarn birbirlerinden ayr olarak kaldklarn hermarksist bilir. Bunun gibi, eilimlerin birlemesineyol amak iingiriilen giriim ve gsterilen abalara karn, bireyler zgrce bireilimden bir bakasna geerlerken, siyasal yaamda, bu eilim-lerkendi aralarnda birbirlerinden ayrlrlar.

3. nc eilim, en iyi Zimmerwald solunun26 temsilettii gerek enternasyonalistler eilimidir (okurun bu eilimininnasl doduunu gerek bir belge aracyla renmesi iin, ekteonun 1915 eyll bildirgesini veriyoruz). Balca ayrt edici nitelik:sosyal-ovenizmden olduu kadar, merkezden de tam bir kop-


51/219


V. . Lenin51

ma. Kendi z emperyalist hkmetine ve kendi z emperyalistburjuvazisine kar uzlamaz devrimci savam. lke: Ba dman

bizim kendi lkemizdedir. Sosyal-pasifistlerin (sosyal-pasifist,szde bir sosyalist, gerekte bir burjuva pasifisttir; burjuva pasi-fistler, sermaye boyunduruu ve sermaye egemenliinin alaaedilmesi olmakszn, sonsuz bir barn kurulmas dn grr-ler) tatl szlerine ve gncel savala bal olarak, proletaryanndevrimci bir savamnn ve proleter devrimin olanak, doruluk

ya da elverililiini yadsmaya ynelen her eit kaamak szlerekar amansz sava.

Bu eilimin en belirli temsilcileri: Almanyada Karl

Liebknechtin iinde bulunduu Spartaks grubu ya da En-ternasyonal grubudur.27 Karl Liebknecht, bu eilimin, ve gerekproleter enternasyonal olanyeni enternasyonalin en nl temsil-cisidir.

Karl Liebknecht, Almanya ii ve askerlerini, silahlarnkendi z hkmetlerine kar evirmeye ard. O, bu ii, aka,Parlamento (Reichstag) krssnden yapt. Sonra, gizlice baslmbildirilerle birlikte, Kahrolsun hkmet! slogann ileri srerek,Berlinin en geni alanlarndan [sayfa 60] biri olan Potsdam alanndadzenlenen bir gsteriye katld. Tutuklandktan sonra, krekcezasna mahkm oldu. imdi, savaa kar savam vermi ol-maktan tr hapse atlm bulunan, Almanyann, eer binlercedeilse,yzlerce gereksosyalist gibi, bir zindandadr.

Karl Liebknecht, konumalarnda ve mektuplarnda,yalnzca lkesinin Plehanov ye Potresovlar (Schidemannlar,Legienler, Davidler ve hempalar) ile deil, ama merkezcilerilede, lkesinin heydze ve eretelileri (Kautsky, Haase, Ledebour

ve hempalar) ile de amanszca savat.Karl Liebknecht ve dostu Otto Rkle, yzon milletvekili

iinde yalnz ikisi, disiplini bozdu, merkez ve ovenler ile birlikiparalad; herkese kar yalnz ikisi kafa tuttu. Sosyalizmi,proletarya davasn, proleter devrimi yalnz Liebknecht temsilediyor. Alman sosyal-demokrasisinin tm geri kalan, (kendiside Spartaks grubunun yesi ve nderlerinden biri olan) RosaLuxembourgun ok hakl deyiine gre, kokmu bir cesettenbaka bir ey deildir.

Almanyada bir baka gerek enternasyonalistler grubu da,


52/219


53/219


V. . Lenin53

vb., vb.Sollar arasnda var olabilecek ayrtlar (nanslar) o kadar

nemli deil. Asl nemli olan, genel eilim. Gerek u ki, bukorkun emperyalist sava anda gerekten enternasyonalistolmak kolay deil. Bu insanlarn says ok deil, ama sosyalizmingeleceiyalnzca onlar, ynlarn bozucular deil, amayol gs-tericileri yalnzca onlardr. [sayfa 62]

Sosyal-demokratlar iinde, genel olarak sosyalistler iinde,reformistler ile devrimciler arasndaki ayrm, emperyalist savakoullar iinde zorunlu olarak deiecekti. Burjuva hkmet-lerden bar imzalamalarn ya da halklarn bar iradesini

gstermelerini vb. istemek ile yetinen herkes, gerekte refor-mizme doru kayar. nk, nesnel olarak, sava sorunu kendiniancak devrimci planda koyar.

Savatan kmak ve zorla dayatlmam demokratik birbar imzalamak iin; sava sonucu zenginlemi bulunankapitalist baylara denecek, milyarlarla llen kazan paylarkleliinden halklar kurtarmak iin, proleter devrimden bakak yolu yoktur.

Burjuva hkmetlerden ok eitli reformlar istenebilir ve istenmelidir de; ama bir kuruntucu, bir reformist olmadka,emperyalist sermayeye binlerce bala balanm bulunan buadamlar ve bu snflardan, bu balar koparmalar istenemez.Oysa, bu kopma olmadka, savaa kar sava zerindeki btnszler, bo ve aldatc szlerden baka bir ey deildirler.

Kautskiciler, merkez szde devrimci, gerekte refor-misttirler; szde enternasyonalist, gerekte sosyal-ovenizmin suortaklardrlar.

ZMMERWALD ENTERNASYONAL BAARISIZLIA URADIIII. ENTERNASYONAL KURMAK GEREKR

17. Zimmerwald Enternasyonali daha balangta, kararsz,kautskici, merkezci bir tutum ald, ve bu da zimmenvaldsolunu hemen onunla dayanmadan vazgeme, ondan ayrlma,

ve (svirede Rus, Alman ve Fransz dillerinde baslm) kendi zbildirgesini yaynlama zorunda brakt.

Zimmerwald Enternasyonalinin bata gelen kusuru,


54/219


V. . Lenin54

baarszlk nedeni (nk o ideolojik ve siyasal bakmdan ba-arszla uram bulunmaktadr), btn br sorunlar pratik

olarak belirleyen esas sorundaki: sosyal-ovenizmden [sayfa 63] veLa Hayede (Hollanda) Vandervelde ve Huysmans vb. tarafndanynetilen eski sosyal-oven enternasyonalden btn btne kop-ma sorunundaki dalgalanmalar ve kararszldr.

Zimmerwald ounluunu oluturanlarn katskicilerin takendileri olduklar bizde henz bilinmiyor. Bununla birlikte bu,gz nnde tutulmas gerekli olan ve imdi Bat Avrupada herke-sin bildii ok nemli bir olgudur. Hatta ar-oven ChemnitzerZeitungun yneticisi ve Parvusn ar-oven Die Glockesinin35

yazar oven, Alman ultra-oveni Heilmann bile (Heilmann, kolay-ca anlalaca gibi, sosyal-demokrat ve sosyal-demokrasininbirlikinin acar bir yandadr), merkez ya da kautskicilik ileZimmerwald ounluunun ayn ey olduunu aka kabuletme zorunda kald.

Oysa, 1916 sonu ile 1917 ba, bu olguyu kesinlikle tantlad.Kienthal Bildirgesi36 tarafndan sosyal-pasifizmin yarglanmasnakarn, tm Zimmerwald sa, tm Zimmerwald ounluu: 1917ocak ve ubatndaki bir dizi bildirilerinde, Kautsky ve hempalar;Bourderon ve Merrheim, Fransada, sosyal-ovenler ile birlikte,sosyalist parti (aralk 1916) ve Genel Emek Konfederasyonunun(yani ulusal Fransz sendikalar rgtnn, gene 1916 aralndaki)pasifist nergelerini oylayarak; tm partinin sosyal-pasifist bir tutu-mu benimsedii ve Turatinin kendisinin de sendeledii (elbetterastlant sonucu deil) ve 17 Aralk 1916 gnl konumasnda,emperyalist sava lkletiren milliyeti szler sylemeye deingittii talyada Turati ve hempalar, sosyal-pasifizm iine dm-tr.

Zimmerwald ve Kienthal bakan Robert Grimm, 1917 oca-nda, kendi partisinin sosyal-ovenleri (Greulich, Pflger, GustavMller vb.) ile, gerek enternasyonalistlere kar bir blok kurdu.

eitli lkeler zimmerwaldlar tarafndan 1917 Ocak [sayfa64] ve ubatnda toplanan iki konferans srasnda, Zimmerwaldounluunun bu ikili ikircil oyunu, birok lkenin sol enternas-

yonalistleri: Uluslararas Genler rgt sekreteri ve iyinin iyisienternasyonalist bir gazete olan Internationale des Jeunesin37

yneticisi Mnzenberg; partimizin Merkez Komite temsilcisi


55/219


56/219


V. . Lenin56

1917 nisannda Rusyada bu biimde davranabilmi ise, burju-vazinin ilhaksz bar vb. zerindeki vaat ve inancalarnn, sz ve

bildirimlerinin ka para ettikleri kolay anlalr.Ya Trotskinin ngiliz hkmeti tarafndan tutuklanmas? YaMartovun svireden ayrlmasna izin verilmemesi, onu, kendisiniTrotskinin yazgsnn bekledii ngiltereye ekmek iin evrilendolaplar?

Kuruntuya kaplmayalm. Kendimizi aldatmayalm.Stockholmden bile, bize ne enternasyonalizme bal sos-

yalistlerin, ne de hatta,yrtc bir asker sansrn varlna ve onunsalad btn olanaklara karn, onlarn mektuplarnn hile

gelmesine izin verilmedii tantlanm bulunduuna gre, ulusla-raras konferans ya da kongreleri beklemek, enternasyonalizmeihanet etmek demektir.

Partimiz beklememelidir; hemen III. Enternasyonalikurmaldr; Almanya ve ngilterede hapse atlm bulunan yz-lerce sosyalist o zaman rahat bir soluk alacaklardr; [sayfa 66] grev vegsterileri bugn u sefil, u dalavereci Guillaumeu tir tir titretenbinlerce ve binlerce Alman iisi, yasad gazetelerde, karar-mzdan haberdar olacaklardr; Karl Liebknechte, ve yalnzcaona nasl kardee bir gven beslediimizi bileceklerdir; bizim,devrimci arclka kar, imdi de savam verme irademizi -reneceklerdir; ve bu da onlar devrimci enternasyonalizmlerindedorulayacaktr.

ok verilenden, ok istenecektir. Dnyann hi bir lke-sinde bugn Rusyadaki kadar zgrlk yoktur. Bu zgrlkten,burjuvazinin ya da burjuva devrimci arclkn desteklenmesinitlemek iin deil, ama hem sosyal-oven dneklerin, hem dekararsz merkezcilerin yenilmez dman olan III. Enternasyo-nali, ekinmeden, drste, proleter olarak, Liebknechte yararbiimde kurmakiin yararlanalm.

18. Bu sylenenlerden sonra, Rusyada sosyal-demokratla-rn birlemesinin sz konusu olamayacan tantlamak iin uzunsylevlere hi bir gereksinme yok. Liebknecht gibi ikiye blnmkalmak. rgtlenme Komitesi partisi ile, Raboaya GazetadaPotresovla blok kurmay ho gren, ii vekilleri Sovyeti YrtmeKomitesinde dn (istikraz) lehinde oy veren,38 arclk iinebatan heydze ve ereteli ile birleme fikrini bir an bile kabul et-


57/219


V. . Lenin57

mekten iyidir - nk devrimci proletarya ile kalmak demektirbu.

Brakalm ller kendi llerini gmsn. Kararszlara yardm etmekisteyen herkes, ilkin kendisi duraksamaktan vaz-gemeli.

BLMSEL BAKIMDAN DORU OLMAK VE PROLETARYANINSYASAL BLNCN AYDINLATMAK N PARTMZN

ADI NE OLMALI?

19. imdi son soruna, partimizin ad sorununa geliyorum.

Marx ve Engelsin yapm bulunduklar gibi, kendimizi[sayfa 67]

Ko-mnist Partisi olarak adlandrmalyz.Marksist olduumuzu ve temel olarak Komnist Manifes-

toyu aldmz bir kez daha iln etmeliyiz. Komnist Manifesto,sosyal-demokrasi tarafndan balca iki noktada bozulmu veihanete uramtr: 1. ilerin yurdu yoktur: emperyalist savatayurdu savunmak demek, sosyalizme ihanet etmek demektir; 2.marksist devlet teorisi, II. enternasyonal tarafndan arptlmtr.

Sosyal-demokrasi adlandrmas, Marxn birok kez,zellikle 1875te Gotha Programnn Eletirisinde gstermiolduu, ve Engelsin de 1894te daha popler bir aklamasnda39

yinelemi bulunduu gibi, bilimsel bakmdan doru deildir.nsanlk, kapitalizmden, dorudan doruya ancak sosyalizme,

yani retim aralarnn ortaklaa mlkiyeti ile rnlerin herkesinemeine gre blmne geebilir. Bizim partimiz daha uzagryor: sosyalizm, kanlmaz olarak, yava yava, bayra ze-rinde: Herkesten yeteneklerine gre, herkese gereksinmelerinegre yazan komnizme dnecektir.

Birinci kantm, bu. Ve ite ikincisi: admzn ikinci blm de (sosyal-de-

mokrat), bilimsel bakmdan doru deildir. Demokrasi, devletbiimlerinden biridir. Oysa, biz marksistler, biz her trl devletekaryz.

kinci Enternasyonal (1889-1914) nderleri, B. Plehanov,Kautsky ve benzerleri, marksizmi alalttlar ve bozdular.

Marksizm, anarizmden sosyalizme gemek iin bir devle-tin zorunluluunu kabul etmesi ile ayrlr, ama (ve onu Kautsky


58/219


59/219


60/219


V. . Lenin60

nin zamandr.znel olarak, bu sosyal-demokrat iiler, proleter ynlarn

candan yrekten bal yol gstericileridirler. Ama dnyadaki nesnel durum yledir ki, partimizin eskiad ynlarn aldatlmasn kolaylatrr, ileriye doru hareketiengeller. nk, yn her admda, her gazetede, her parlamenterblntde, nderleri, yani sz en iyi dinlenen, davran okuzaktan grlen adamlar grr; ve onlarn hepsi kendileri desosyal-demokrattrlar, hepsi sosyalizm dnekleri sosyal-ovenlerile birlikten yanadrlar; hepsi sosyal-demokrasi tarafndaneskiden ekilmi polieleri detmeye alrlar...

Ya kar kantlar?... Bizi anarist komnistler ile kartra-caklar...Peki, Fransz Cumhuriyetinin btn burjuva partileri iinde,

ynlar burjuvazi yararna aldatma sanatnda en ileri gitmi veen uzmanlam olan ulusal sosyalistler, liberal sosyalistler yada radikal-sosyalistler ile kartrlmaktan neden korkmuyoruz?...Ynlar kendi sosyal-demokrat partilerine almlardr, iiler bupartiye baldrlar...

te tek kant, bu. Evet, ama, bu kant ne marksist bilimihesaba katyor, ne yarn devrimin karsna kacak grevleri, nesosyalizmin btn dnyadaki nesnel durumunu, ne II. Enternas-

yonalin yz kzartc iflasn, ne de proleterleri evreleyen kendi-leri de sosyal-demokrat srler tarafndan davaya pratik olarak

verilen zarar. [sayfa 71]Grenein kant, ar uyuukluun kant, durgunluun

kant bu.Oysa biz dnyay yeniden kurmak istiyoruz. Yz milyonlar-

ca insann srklendii, yzlerce ve yzlerce milyonlarla llensermaye karlarnn kart emperyalist dnya savana, insanlktarihinin imdiye dein grd devrimlerin en by olan prole-ter devrim gerekletirilmedike, gerekten demokratik bir barile bitirilmesi olanaksz olan savaa son vermek istiyoruz biz.

Ve biz kendi kendimizden korkuyoruz. Sevdiimiz, alt-mz kirli gmleimizden ayrlamyoruz!...

Kirli gmlei atmann zamandr, temiz amar giymeninzamandr.

Petrograd, 10 Nisan 1917.


61/219


V. . Lenin61

SONSZ

Brorm, iktisad bozukluk ve Petersburg basmevlerininkt almas sonucu eskidi. 10 Nisan 1917de yazlm olduuhalde, bugn, 28 mays, hl yaymlanmad!

Bu bror, partimizin, Rusya Sosyal-Demokrat Bolevik iiPartisinin Konferans ngnnde, fikirlerimin propagandas iinplatform tasla olarak yazlmt. Daktiloda yazlm ve konferansncesinde ve konferans srasnda parti yelerine datlm bulu-nan bir bror, her eye karn roln ksmen oynamtr. Ama ozamandan beri, 24-29 Nisan 1917 gnlerinde konferans topland,41

kararlar uzun zaman nce yaymland (Soldatskaya Pravdann42

13. says ekine baknz), ve dikkatli okur brormn ou kez bukararlarn ilk tasla olduunu saptamakta hi bir glk ekme-

yecektir. Artk bana, bu brorn, bu kararlar ile ilikili olarak,

aklama niteliiyle gene de yararl olaca umudunu dile [sayfa 72]getirmek, ve sonra iki nokta zerinde durmaktan baka bir eykalmyor.

Brorn 27. sayfasnda,* Zimmerwaldde ancak gzlemciolarak kalmay neriyorum. Konferans bu nokta zerinde beniizlemedi, ve ben de enternasyonale ilikin karara kar oy vermezorunda kaldm. Bundan byle konferansn bir yanllk yapt, vebu yanlln olaylarn gidii tarafndan ok gemeden dzeltilece-i aktr. Zimmerwaldde kalarak, III. Enternasyonalin kuruluunugeciktirmeye (istemeyerek de olsa) katkda bulunuyoruz; artkideolojik ve siyasal bakmdan lm bulunan Zimmerwaldintemsil ettii bu prangaya bal kalarak III. Enternasyonali dolaylbiimde engelliyoruz.

Partimizin, tm dnyann btn ii partileri karsndakidurumu bugn yledir ki, III. Enternasyonali hemen kurma zo-runda bulunuyoruz. Bu ii bugn bizden baka kimse yapamaz,

ve her trl savsaklama da zararldr. Eer biz Zimmerwalddeyalnzca gzlemci olarak kalm olsaydk, III. Enternasyonali kur-mak iin ellerimiz hemen zgr kalrd (bir yandan da, koullaruygun olduu lde, Zimmerwalddenyararlanacak durumdaolurduk).

* Bkz: s. 65. -Ed.


62/219


V. . Lenin62

Oysa imdi, konferans tarafndan yaplan yanllk yzn-den, hi deilse 5 Temmuz 1917ye dein (Zimmerwald Konfe-

ransnn toplanmaya arld tarih; eeryeniden ertelenmezsene mutlu! Daha nce bir kez ertelenmiti...) eli kolu bal beklemezorundayz.

Ama konferanstan sonra Partimiz Merkez Komitesi tarafn-dan oybirlii ile alnm, ve 12 mays gnl Pravdann 55. say-snda yaymlanm bulunan karar, bu yanll yar yarya dzeltti:eer bakanlarla grrse, Zimmerwaldden ayrlacamz karar-latrld. Uluslararas birinci sollar (nc eilim, gerekenternasyonalistler, yukarda s. [sayfa 73] 23-25e 23-25e baknz*)

konferansn toplantya ardmzda, yanlln br yarsnnda ok yaknda dzelecei umudunu da vurmakta bir sakncagrmyorum.

zerinde durulmas gereken ikinci nokta, 6 Mays 1917gn bir koalisyon hkmetinin kurulmasdr. nsana bror enok, ite tam da bu noktada eskimi gibi gelebilir.

Gereklikte, ite tam da bu noktada hi mi hi eskime-mitir. Bror, her eyi, on kapitalist bakana tutak (rehine) olarakalt bakan vermi bulunan menevikler ile narodniklerin atetenkorkar gibi korktuklar bir snftahlili zerine oturtuyor. Ve her eyibir snf tahlili zerine oturttuu iindir ki, eskimemitir, nkereteli, ernov ve hempalarnn hkmete girmesi, PetrogradSovyeti tarafndan kapitalistler hkmeti ile yaplan anlamann

yalnzca biimini, o da ok kkbir derecede deitirmektenbaka bir sonu vermemitir; oysa ben, brormde, 8. sayfada,biimsel bir anlamadan ok, fiil bir destein sz konusu olduu-nu** zellikle belirtmitim.

ereteli, ernov ve hempalarnn, kapitalistlerin tutakla-rndan baka bir ey olmadklar; yenilenmi hkmetin, ne dsiyaset, ne de i siyasette, tumturakl szlerden hibirini ne tutmakistedii, ne de tutabilecei her gn biraz daha ak bir durumageliyor. ernov, ereteli ve hempalar siyasal bakmdan kendikendilerini ldrmlerdir; kapitalistlerin yardmclar olarak orta-

ya kmlardr ve gerekte devrimi engellemektedirler: Kerenski,

* Bkz: s. 60-63. -Ed.** Bkz: s. 43. -Ed.


63/219


V. . Lenin63

ynlara kar zor kullanacak kadar ileri gitmitir (brormn 9.sayfasna baknz. Gukov henz ynlara kar zora bavurma

tehdidinden baka bir ey yapmyor;* Kerenski ise bu tehditleriuygulamaya srklendi ...). ernov, ereteli ve hempalar, siyasalolarak, kendi lm kararlar [sayfa 74] ile partilerinin, menevik vesosyalist-devrimci partilerin lm kararn imzalam bulunuyorlar.Halk her gn bunu daha iyi anlayacak.

Koalisyon hkmeti, brormde ksaca tahlil edilmibulunan devrimimizin balca snf elikilerinin gelimesindebir evreden baka bir ey deildir. Byle bir durum uzun zamansremez. Ya geriye, tm cephe zerinde kar-devrime doru

dnmek, ya ileriye, iktidarn baka snflarn ellerine gemesinedoru gitmek gerekecektir. Emperyalist sava tm dnyada ku-durmuasna srerken, devrim dneminde olduu yerde kalmakolanakszdr.

Petersburg, 28 Mays 1917.lk kez, 1917 eyllndePriboy yaynlarnda brorolarak yaymlanmtr.mza: N. Lenin.

[sayfa 75]

* Bkz: s. 44. -Ed.


64/219


V. . Lenin64

KNC BLMEKM NGNNDE


65/219


V. . Lenin65


66/219


67/219


68/219


V. . Lenin68

ve polisin snrsz yetkisi.B- (kadetler). Burjuva parlamenter bir cumhuriyet, yani ka-

pitalistlerin egemenliinin pekitirilmesi; eski memurlar ve poliskadrosunun devam.C- (s.-d. ve s.-r.). Burjuva parlamenter bir cumhuriyet ve

iilerin ve kyllerin lehinde reformlar.D- (bolevikler). Bir ii, asker, kyl vb. vekilleri Sovyet-

leri cumhuriyeti. Btn halkn silahlanmasyla yeri doldurulacakolan srekli ordunun ve polisin kaldrlmas; cretleri iyi bir iinin-kinden yksek olmamas gereken memurlarn, yalnz seilebilirdeil, ilerinden de geri alnabilir olmas.

5. BU PARTLERN ROMANOVLAR KRALLIININ YENDENTAHTA IKARILMASI KONUSUNDAK TUTUMLARI NEDR?

A- (kadetlerin sandakiler). Buna taraftardrlar, ama halknkorkusundan evrelerini kollayarak gizli hareket etmektedirler.

B- (kadetler). Gukov kuvvetli grnd srada, bunlar,Nikolann kardeini ya da olunu tahta karmak dncesin-deydiler; halk kuvvet gsterisine balaynca kar dnceyibenimsediler.

C- (s.-d. ve s.-r.) veD- (bolevikler). Kralln her trl tahta karlmasnn

vazgemez dmandrlar.

6. KTDARIN ALINMASINA KARI TUTUMLARI NEDR? DZENVE ANARDEN NE ANLARLAR?

A- (kadetlerin sandakiler). Eer ar ya da cesur bir generaliktidar ele geirirse, Tanr byle istedii iindir, ve dzen budur,

gerisi anaridir. [sayfa 81]B- (kadetler). Eer kapitalistler zor yoluyla da olsa iktidar

alrlarsa, bu dzendir. Ama kapitalistlere kar iktidar ele geirmekanari olacaktr.

C- (s.-d. ve s.-r.). Eer ii, asker, vb. vekilleri Sovyetleri yal-nz bana btn iktidar eline geirirse, bundan bir anari tehlikesidoar. u an iin kapitalistler iktidar ellerinde tutsunlar, ii veasker vekilleri Sovyetleri bir irtibat komisyonu kursunlar.


69/219


V. . Lenin6

D- (bolevikler). i, kyl ve tarm gndelikileri vekil-leri Sovyetleri tek balarna btn iktidar ellerinde bulundurma-

ldrlar. Her trl propaganda, ajitasyon ve milyonlarca ve milyon-arca insann rgtlenmesi, tam zamannda bu hedefe* doruyneltilmelidir.

7. GEC HKMET DESTEKLEMEK GEREKR M?

A- (kadetlerin sandakiler) ve B- (kadetler). Kesinkesdesteklemek gerekir, nk u anda kapitalistlerin karlarnnsavunulmas iin mmkn olan tek hkmet, geici hkmettir.

C- (s.-d. ve s.-r.). Desteklemek gerekir, ama ii ve askervekilleri Sovyetleri ile varlan anlamaya uygun hareket etmesi veirtibat komisyonunun oturumlarna katlmas kouluyla.

D- (bolevikler). Desteklememek gerekir; kapitalistlerdesteklesinler. Bize gelince, biz, btn halk, ii, asker, vb. vekil-leri Sovyetlerinin tam ve ortaksz iktidarna hazrlamalyz.

8. BU PARTLER, KTDARIN BRLNDEN YANA MIDIRLAR,YOKSA KL KTDARDAN YANA MI?

A- (kadetlerin sandakiler) ve B- (kadetler). Kapitalistlerin[sayfa 82] ve toprak sahiplerinin iktidarnn birliinden yana.

C- (s.-d. ve s.-r.). kili iktidardan yana: ii ve asker vekilleriSovyetlerinin, Geici Hkmet zerinde denetimi. ktidarsz birdenetimin gerek olup olamayaca sorusunun sorulmasnacanlar sklr.

D- (bolevikler). Btn lkede aadan yukarya doruii, asker, kyl, vb. vekilleri Sovyetlerinin iktidarnn birliinden

yana.

9. KURUCU MECLS TOPLAMAK GEREKR M?

A- (kadetlerin sandakiler). Hayr, nk bu meclis, byktoprak sahiplerine zararl olabilir. Ortalk kark, Kurucu Mecliste,

* Anarizm, devlet iktidarn tm olarak reddeder. Oysa, asker ve iivekilleri Sovyetleri de bir devlet iktidardr.


70/219


V. . Lenin70

kyller, toprak sahiplerinin btn arazilerini ellerinden almayakarar verebilirler.

B- (kadetler). Evet, ama tarih saptamakszn. Bu konudaprofesrlerle ve hukukularla uzun uzun grmek gerekir, nk1 Bebel bile, hukukularn yeryzndeki insanlarn en gericileriolduklarn sylyordu ve 2 btn devrimlerin deneyimi, halknzgrl davasnn profesrlere gvendii andan itibaren kaybol-mu olduunu retiyor.

C- (s.-d. ve s.-r.). Evet, en yakn zamanda toplamak gerekir.Toplant tarihi saptanmaldr. Daha nce irtibat komisyonundaikiyz kez bunun szn ettik ve hemen yarn ikiyzbirinci kez ve

artk son kez olarak yeniden szn edeceiz.D- (bolevikler). Evet, en yakn zamanda. Ama, KurucuMeclisin toplanmasnn ve almalarnn baarsnn bir tek g-

vencesi vardr: bu da ii, asker, kyl, vb. vekilleri Sovyetleriningcnn sayca artmasnda ve kuvvetlenmesindedir; tek gerekgvence olan ii ynlarnn rgtlenmesi ve silahlanmasdr. [sayfa83]

10. DEVLETE BLDMZ TPTE BR POLS VE SREKLBR ORDU GEREKL MDR?

A- (kadetlerin sandakiler) ve B- (kadetler). Evet, kesin ola-rak gerekli ve zorunludur. nk kapitalistlerin egemenliinin tekcidd gvencesi budur ve nk, btn lkelerin deneyimi retirki, cumhuriyetten kralla dn, gerektiinde, bununla hissedilirbir ekilde kolaylar.

C- (s.-d. ve s.-r.). Bir yandan, kukusuz gerekmeyecektir.te yandan kkl dnmler henz erken deil midir? Ayrcairtibat komisyonunda bunu greceiz.

D- (bolevikler). Hayr, kesinlikle. Derhal ve mutlakabtn halkn genel silahlanmas; halkn milisle ve ordu ile kayna-mas yoluna gidilmelidir: kapitalistler, iilere, miliste altklargnlerin cretini demelidirler.

11. DEVLETE ALIILMI TPTE BR MEMURLAR KADROSUGEREKL MDR?


71/219


V. . Lenin71

A- (kadetlerin sandakiler) ve B- (kadetler). Evet, kesin-likle. Bu kadronun onda dokuzu, byk toprak sahiplerinin ve

kapitalistlerin oullar ve kardelerinden olumutur. Ayrcalkl vegrevinden el ektirilemeyen bir kadro olarak kalmaldr.C- (s.-d. ve s.-r.). Bunlar, Paris Komnnn pratik olarak

koyduu sorunun birdenbire ortaya konulmasnn uygun olmaya-ca kansndadrlar.

D- (bolevikler). Hayr, kesinlikle. Bunlar, btn memur-larn, hatta grevi ne olursa olsun btn vekillerin yalnz seilebil-mesini deil, her an grevlerinden geri alnabilmesini de zorunlusayarlar. Ne memurlar, ne de tekiler, iyi bir iinin cretinden

daha yksek bir maa almamaldrlar. Bunlarn yerine (yavayava) halk milisi ve onun mfrezeleri geirilmelidir. [sayfa 84]

12. SUBAYLAR, ASKERLER TARAFINDAN SELMEL MDR?

A- (kadetlerin sandakiler) ve B- (kadetler). Hayr! Bu,toprak sahiplerinin ve kapitalistlerin karlarna kardr. Eer as-kerlerle baka trl baa klamazsa, sonra mmkn olur olmazhemen kaldrlmak zere bu reform geici olarak onlara vaatedilmelidir.

C- (s.-d. ve s.-r.)- Evet.D- (bolevikler). Subaylarn seilmesi bizim iin yeterli

deildir. Askerlerin vekilleri, subaylarn ve generallerin btnfaaliyetlerini denetlemelidirler.

13. ASKERLERN, NDERLERN GER EKMES,STLERN GREVDEN ALMASI YARARLI MIDIR?

A- (kadetlerin sandakiler) ve B- (kadetler). Kesinlikle za-rarldr. Gukov zaten bunu daha nceden yasaklam bulunuyor.Zora bavurmak tehdidinde bile bulundu. Gukov desteklenme-lidir.

C- (s.-d. ve s.-r.). Evet, yararldr, ama nce subaylar g-revinden almak ve sonra irtibat komisyonuna gitmek mi, yoksatersine bir yol mu izlemek gerektii ak olarak bilinemiyor.

D- (bolevikler). Her bakmdan yararl ve zorunludur.Askerler ancak seilmi olan otoritelere itaat ederler ve onlar s


72/219


V. . Lenin72

a y a r l a r.

14. BUGN SAVATAN YANA MIDIRLAR ONA KARIMIDIRLAR?

A- (kadetlerin sandakiler) ve B- (kadetler). Kesinlikle sa-vatan yana, nk sava kapitalistlere efsanev krlar salyor vebirbirlerine kar ayaklanm olan iilerin blnmesiyle onlarnegemenliini glendirmeyi vaat ediyor. [sayfa 85] Sava savunmasava olarak nitelendirilerek ve amacnn, ksaca, Wilhelm IIyidevirmek olduu sylenerek iiler aldatlacaktr.

C- (s.-d. ve s.-r.). Genel olarak emperyalist savaa karyz,ama yanlmaya ve emperyalistlii tantlanm olan Gukov-Milyu-kov ve hempalar hkmetinin yapt emperyalist savan des-teklenmesini devrimci ulusal savunma olarak nitelendirmeyehazrz.

D- (bolevikler). Kayt koymadan genel anlamyla em-peryalist savaa kar; Geici Hkmetimiz de dahil emperyalistsava yapan btn burjuva hkmetlerine kar; kaytsz artsz,Rusyann devrimci ulusal savunmasna kar.

15. ARIN NGLTERE, FRANSA VB. LE MZALADII ULUSLA-RARASI SOYGUNCULUK ANLAMALARINDAN (RANIN BOAZLAN-MASI, NN, TRKYENN, AVUSTURYANIN VB. PAYLAILMASI)

YANAMI DIRLAR, BUNLARA KARIMI DIRLAR?

A- (kadetlerin sandakiler) ve B- (kadetler). Tamamen vekesinlikle bu anlamalardan yana. Gizli anlamalarn yaynlan-mas olanakszdr. nk ngiliz-Fransz emperyalist sermayesi veonlarn hkmetleri buna izin vermeyeceklerdir ve nk Rus ser-

mayesi kendi kirli dalaverelerini halkn gzleri nne seremez.C- (s.-d. ve s.-r.). Kar, ama biz, irtibat komisyonu ve y-

nlar iindeki eitli kampanyalar sayesinde, kapitalistlerinhkmetini etkilemeyi hl umuyoruz.

D- (bolevikler). Btn grev, ynlar, kapitalist hk-metlere bel balamann bo olduu ve iktidarn proletaryaya veen yoksul kyllere gemesinin zorunluluu konusunda aydnlat-maktr. [sayfa 86]


73/219


V. . Lenin73

16. LHAKLARDAN YANAMI DIRLAR, KARIMI DIRLAR?

A- (kadetlerin sandakiler) ve B- (kadetler). Eer ilhaklar Alman kapitalistlerinin ve onlarn elebalar Wilhelm IInin iiise, onlara karyz. Eer ngilizlerin ii ise bunlar sulamyoruz,nk ngilizler bizim mttefikimizdirler. Eer ilhaklar, arnkleletirdii halk Rusyann snrlarnda zor gcyle tutan bizimkapitalistlerimizin ii ise, biz bunlardan yanayz ve bunlar ilhakolarak nitelendirmiyoruz.

C- (s.-d. ve s.-r.). lhaklara karyz, ama kapitalist hkmet-ten, ilhaklardan vazgemesi vaadini elde etmeyi hl umuyo-

ruz. D- (bolevikler). lhaklara kar. Kapitalist hkmet tara-fndan yaplan btn ilhaklardan vazgeme vaatleri aldatmacadanbaka bir ey deildir. Bu aldatmacay ortaya karmann tek yolu,kendi lkelerinin kapitalistleri tarafndan ezilen halklarn zgrklnmasn srarla istemektir.

17. ZGRLK STKRAZINDAN YANAMI DIRLAR,KARIMI DIRLAR?

A- (kadetlerin sandakiler) ve B- (kadetler). Kesinlikle yanayz, nk bu, emperyalist savan, yani amac hangi grupkapitalistin dnya egemenliim ele geireceine karar vermekolan bir savan ynetimini kolaylatrr.

C- (s.-d. ve s.-r.).Yanayz, nk devrimci ulusal savunmagibi yanl bir durum, bizi, enternasyonalizme bu ak aykrlamahkm ediyor.

D- (bolevikler). Karyz, nk mttefik kapitalistlerinteki kapitalistlerle, kapitalistlerin karna yaptklar sava, em-peryalist bir sava olarak kalr. [sayfa 87]

18. KAPTALST HKMETLERN HALKLARINBARI STEN BELRTMELERNDEN YANAMIDIRLAR,BUNA KARIMI DIRLAR?

A- (kadetlerin sandakiler) ve B- (kadetler). Yanayz.Fransann sosyal-oven cumhuriyetilerinin deneyimi halk byle-


74/219


V. . Lenin74

ce aldatmann mmkn olduunu en iyi ekilde ortaya koymutur;herkes ne istiyorsa sylesin, gerekte biz Almanlardan aldmz

ganimeti (smrgelerini) koruyacaz, ama onlarn yama ettikleriganimeti bu haydutlarn elinden alacaz.C- (s.-d. ve s.-r.). Yanayz. nk genel olarak kk-

burjuvazinin kapitalistlere balad, bir sr, temelden yoksunumudumuzu henz yitirmedik.

D- (bolevikler). Karyz. nk bilinli iiler kapitalist-lere hi bir ekilde umut balamazlar ve bizim grevimiz, ynlarabu umutlarn boluunu, yersizliini gstermektir.

19. GENEL OLARAK BTN KRALLARI DEVRMEKGEREKR M?

A- (kadetlerin sandakiler) ve B- (kadetler). Hayr, ngiliz,talyan ve genellikle mttefik krallar devrilmemelidir; Alman,

Avusturya, Trk, Bulgar krallarn (hkmdarlarn) devirmekyeter, nk bunlar zerinde zafer kazanmak bizim krlarmz 10kat artracaktr.

C- (s.-d.

Documents

Lenin Nisan Tezleri Ve Ekim Devrimi