Upload
vuthuan
View
221
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
1
Lesserpentsdelarégiond’Essaouira
SalamAlaikoum,
Cepetitguidevavouspermettredereconnaîtrelesserpentsquiviventdanslacampagneautourd’Essaouiraetd’adopterdesattitudesrespectueusesenverscesanimauxprotégésettrèsutiles.
Généralitésàsavoir:
Lesserpentssenourrissentpresquestousderats,souris,lézards,ilssontdonctrèsutilespourlescultures.Sanseux,entreautres,lesrongeursseraienttropnombreuxetdétruiraientunepartiedescultures.
Lesserpentsnesontpasagressifs,ilsn’attaquentpasl’homme,ilsfuientdèsqu’ilslevoient.Lesserpentssontsourds,n’ontpasd’oreillesetsontsensiblesauxvibrationsdespashumains.Lorsquevousvouspromenezdanslacampagne,lorsquevousrécoltezdesfruits,légumesoufauchezdel’herbe,prenezunbâtonettapezautourdevous.Nemettezjamaislesmainsnuesoulespiedsnusdansleshautesherbesquevousêtesamenésàfaucherouàtraverser.
Lesserpentscraignentlesgrosseschaleursetdeviennenttrèsdifficilesàvoirentremai(mois5)etseptembre(mois9)lajournée,ilspeuventalorssortirdenuitpourchasser.Munissezvousd’unepetitelampedepochepouréclairervotrecheminetsurtout,évitezdemarcheràpiedsnus.
Entreseptembreetmai,ilspeuventalorssortirsechaufferlajournéemaisdisparaissentviteàvotreapproche.
Lesserpentsontdifférentesmanièresdesedéfendre:toutd’abordlafuite,ensuitel’intimidation(unserpentvasouffler,segonfler,écarterlecoucommelecobra,faireminedemordre)etilnemordraréellementqu’endernierrecourssiilsesentendangerimminent.
IlexistedeuxtypesdeserpentsauMaroc:
lescouleuvres,nonvenimeuses,inoffensivespourl’hommemaisparfoisagressivessionlescapture.Ellessecaractériesentparunepupillerondeetdegrandesécaillessurlatête,ellessontrapidesetélancées,parfoisdecouleurvive.
Lesvipères,uneseuleespèceàEssaouira,lavipèredeMauritanie.Elleestpotentiellementdangereusecartrèsgrande(jusqu’à1m60)etpossèdeunetêtetriangulaire,desécaillespetitesetunepupilleverticale.Ellepeutinjecterunegrandequantitédevenin.Elleesttoutefoisrare,timideetdoncdiscrète,elleseréfugiedanslesamatsrocheux.Elleauncorpslourdetmassifetsesdéplacementssontpluslentsqueceuxdescouleuvresmaispeutêtrerapidesielleesteffrayée
2
Voiciunportraitdecouleuvre:pupillerondeetgrandesécailles
Voiciunportraitdevipère:pupilleverticaleetpetitesécailles
3
Voicilesdifférentesespècesquevouspouvezrencontrezdanslanatureouprèsdeshabitations(lesserpentssontattirésparlaprésencedesourisouderats,nel’oubliezpas),maisilscraignentaussil’hommeets’enfuientàsavue.
Lacouleuvreferàcheval,mince,rapide,couleurjauneetocreoubrun
PhotosFrankDeschandol
C’estunegrandechasseusedesouris,ellevitdanslesmillieuxsecssemiouverts,avecdesbuissonsetdegrossespierressouslesquelleselleseréfugie.Elleesttrèsrapideettrèscraintive.Ellepeutmesurerjusqu’à1mètre50.Samorsurepeutêtreunpeudouloureusemaisestinoffensivepourl’homme.
4
Lacouleuvrevipérine:elleressembleàunevipère,detaillemoyenne(60à80cm),vitprèsdel’eauetdanslesoueds,ellechasselespoissonsetlesgrenouilles.Elleesttimide,pastrèsrapide,sedéfendenimitantlavipère,enfaisantlamorteouensécrétantuneodeurtenaceetnauséabonde.Inoffensivepourl’hommeetnemordpas.
PhotosPierre‐YvesVaucher
5
Lacouleuvreàcapuchon:petitserpenttimide(60cm),n’attaquepas,sedéfendens’enroulantsurlui.Cettecouleuvrevitenpleinecampagneetsenourritdelézards.Inoffensivepourl’hommeetnemordpas.
PhotosPierre‐YvesVaucher
6
LacouleuvredeMontpellier:laplusgrandecouleuvreduMaroc,atteint2mètres20,esttrèsrapide,agressive,senourritdesouris,rats,petitsoiseaux,lézardsetautreserpents.Ellevitdanstouttypedemilieu.Samorsurepeutêtreunpeudouloureusemaiselleestinoffensivepourl’homme.
PhotosPierre‐YvesVaucher
7
LavipèredeMaurétanie:cettevipèreesttrèsrépanduedanstoutleMarocmaispréfèrelesmilieuxrocheuxenmontagneousurdescollines,elleneserencontrequerarementenplaine.Elleestdegrandetaille,jusqu’à1mètre50etplus,elleaunetêtetriangulaire,unepupilleverticale.Samorsureesttrèsdangereusepourl’homme.
photoGabrimartinez
8
LelézardfouisseursanspattesouTrogonophisdeWeigman:celézardsanspattesvitdanslessolsmeubles,c’estunfouisseur,ilvitlaplupartdutempssousterre.Ilpeutêtreconfonduavecunverdeterre,senourritd’insectesetdevers.Inoffensifpourl’homme,ressembleàunserpent.
PhotoPierre‐YvesVaucher
Conduiteàtenirsurplaceencasdemorsuredeserpent.Silablessurecomporteplusieurspetitstrousquisaignentetunedouleurpeuimportante,ils’agitd’unecouleuvre,vousvousdésinfectezouvouslavezsimplementlaplaie,buvezunetassedethéetpartagezvotreaventureaveclesvoisins.Silablessuremontredeuxtrousetunedouleurtrèsviolente,sanssaignementnotable,suivid’uneimportanteenfluredansles20minutes,ils’agitd’unemorsuredevipère,vousconservezvotrecalmeetvousvousfaitesamenerenvoitureàl’hôpitalleplusproche.
9
Cequ'ilfautfaireAvanttout,ilfautrassurerlapersonneetl'entourage.Lavictimedoitrestercouchée,aurepos.Eneffet,unemorsuredevipèreauMarocestuneurgencevitale.Lasymptomatologieestvolontiersretardéedetrenteminutesencasdecalme,etleblesséDOITêtreamenéàl’hôpitaldansdesdélaisrapides(moinsded’uneheuresipossible).Danstouslescas,ilfautdoncéviterladiffusionduveninquiestaccéléréeparl'agitationetlesefforts.Silapersonnesefaitmordreetqu’elleestseule,elledoitsedéplacerlentementetfaireappeldèsquepossibleàunevoitureouunemoto.LaplaiedoitêtrerapidementrincéeetnettoyéeavecdusavondeMarseille,oumieuxavecunantiseptique.(javel).Lorsquec'estpossible,onpeutmettredelaglacedansunlingeaucontactdelapartiemordueafinderalentirledéveloppementd'unoedèmelocal,etd'atténuerladouleur(effetantalgiquedufroid).Parailleurs,ilfautenleverlesbagues,lesmontres,lesbracelets…dumembremorduavantl'apparitiond'unéventueloedème.Unbandagedecrêpeoudecontentionmodérémentserrépeutêtreposéautourdumembreatteintpourralentirleretourveineux(undoigtdoitpouvoirpasserentrelapeauetlabande).L'immobilisationparuneattelle,enpositionsurélevée,estconseilléepourlimitertoutmouvementdumembreatteint,cequicontribueàsoulagerladouleur.Enfin,letransportversuncentrehospitalierestàfairedanslesplusbrefsdélaispourpriseenchargemédicale.L'organisationdutransportdoittoujoursêtremédicaliséechezl'enfantoùlamorsurerisqued'êtregrave.L'hospitalisationdoitêtresystématiqueencasdemorsuredevipèreconfirméeoususpectée,unesurveillancemédicaleestalorsnécessairepoursuivrel'évolutionimprévisibledessymptômes.Cequ'ilnefautpasfaireToutgestefavorisantladiffusionduveninestcontre‐indiqué.Unemanœuvreàproscrireestlasucciondelaplaiequiesttotalementinefficaceetmêmethéoriquementdangereusesilesecouristeprésenteuneplaiebuccale.L'incisionoulacautérisationestinutileetaugmentelasurfacedediffusionduveninetlesrisquesd'infectionetdenécrose.Toutepratiquegênantlavascularisationdumembremordu,commelaposed'ungarrot,estcontre‐indiquée.Parailleurs,unesérothérapieprécoceendehorsd'unestructuremédicaleestàproscrire,enraisond'unepossibleréactionallergique.Comptetenuducaractèrethermolabiledesprotéinesduvenin,ilaétépréconiséd'approcherleboutincandescentd'unecigaretteàquelquesmillimètresdelaplaie.Ils'agitd'unepratiqueempiriquedangereusequ'ilfautdéconseiller.Enfin,l’applicationdirecteoutropprolongéedeglacesurlapeauestégalementdéconseillée.