Lífeyrissjóðir og uppbygging atvinnulífsins

Erindi hjá FFSÍ

26. nóvember 2009

Sam

tök atv

inn

ulífsin

s ww

w.sa.is

2

Nokkrar staðreyndir

• Í árslok 2007 voru íslensk hlutabréf tæp 19% af eignasafni lífeyrissjóðanna en nú eru þau um 2% eignasafnsins

• Í árslok 2007 voru markaðsskuldabréf íslenskra fyrirtækja tæp 11% af eignasafninu en hlutfallið er nú 7,5%

• Erlend hlutabréf voru tæp 20% eignasafnsins í árslok 2007 en eru nú 22,4% af því.

• Íslenskur hlutabréfamarkaður er svipur hjá sjón og markaður með skuldabréf fyrirtækja ónýtur

Sam

tök atv

inn

ulífsin

s ww

w.sa.is

3

Grundvallarspurningar

• Hvar og hvernig eiga íslenskir lífeyrissjóðir að fjárfesta?

• Hvernig á íslenskt atvinnulíf að geta byggt sig upp án virks fjármálamarkaðar?

• Hvernig er unnt að byggja upp öflugt og heilbrigt atvinnulíf án trausts og öflugs hlutabréfamarkaðar?

• Hvernig getum við horft til framtíðar og forðast mistök fortíðarinnar?

Grundvallarsjónarmið

• Aðalmarkmið lífeyrissjóðanna er að ná hámarksávöxtun á grundvelli ásættanlegrar áhættu og heilbrigðs viðskiptasiðferðis

• Helsta samfélagslega ábyrgð lífeyrissjóða felst í að geta staðið við skuldbindingar sínar gagnvart sjóðsfélögum

• Samfélagsleg ábyrgð lífeyrissjóða felst einnig í að verða samfélaginu öllu til gagns í fjárfestingum sínum, þ.á.m. að stuðla að viðgangi atvinnulífsins á heilbrigðum grunni.

Sam

tök atv

inn

ulífsin

s ww

w.sa.is

4

Ísland þarf

• Sparnað og fjárfestingar í atvinnulífinu til þess að skapa eftirspurn og atvinnu til skemmri og lengri tíma

• Endurskipulagningu fjármálakerfisins og hlutabréfamarkaðarins á traustum grunni

• Góða fjárfestingarkosti á Íslandi sem eru í samræmi við uppbyggingu og sjálfbæran vöxt samfélagsins

Sam

tök atv

inn

ulífsin

s ww

w.sa.is

5

Lífeyrissjóðirnir þurfa

• Aðgang að góðum fjárfestingarkostum sem skila nægilegra góðri ávöxtun til þess að standa undir lífeyrisskuldbindingum

• Aðgang að opnum, faglegum og fjölbreyttum fjármagnsmarkaði sem hefur tiltrú

• Möguleika til fjárfestinga innanlands sem utan

Sam

tök atv

inn

ulífsin

s ww

w.sa.is

6

Áhætta og lífeyrissjóðir

• Lífeyrissjóðir verða að geta tekið áhættu innan eðlilegra marka

• Áhættulausar fjárfestingar sem skila mikilli ávöxtun eru ekki á hverju strái

• Fjárfestingar í ríkisverðbréfum eða eignum með ábyrgð ríkisins ekki áhættulausar

• Skattaáhætta – pólitísk áhætta• Dreifð eignasöfn nauðsynleg

Sam

tök atv

inn

ulífsin

s ww

w.sa.is

7

Betra áhættumat• Lífeyrissjóðirnir þurfa að bæta getu sína til þess að taka

áhættu og stjórnirnar þurfa að vera virkari og meðvitaðri um áhættutöku

• Margskonar áhætta til staðar– Eign– Eignaflokkur– Markaður– Stjórnmál – lagaumhverfi– Hagkerfi

Sam

tök atv

inn

ulífsin

s ww

w.sa.is

8

Lífeyrissjóðir og hlutabréf

• Lífeyrissjóðir almennt stórir fjárfestar í hlutabréfum – ekki bara á Íslandi

• Ráðlegging í OECD skýrslu: Ekki fara út úr hlutabréfum – ekki læsa inni áfallið tap með því að flytja sig í eignir með lágri ávöxtun

• Miklu máli skiptir að vera inni á markaðnum þegar hann tekur við sér og halda langtímasjónarmiðum um ávöxtun

Sam

tök atv

inn

ulífsin

s ww

w.sa.is

9

Framtakssjóður Íslands

• Tæki lífeyrissjóðanna við núverandi aðstæður

• Kraftarnir sameinaðir til þess að tryggja sem best fagleg vinnubrögð

• Ávöxtun eigna er aðalmarkmiðið

• Lífeyrissjóðirnir eru jafnframt leiðandi í endurreisn hlutabréfamarkaðar sem þeir verða síðan virkir þátttakendur á

Sam

tök atv

inn

ulífsin

s ww

w.sa.is

10

Lífeyrissjóðir og skuldabréf

• Markaður fyrir skuldabréf fyrirtækja ónýtur

• Forsendur ekki staðist

• Of mikil töp

• Hvernig verður staðið að endurreisn?– Bankar– Tryggingar– Skuldabréfasjóðir– Aðkoma lífeyrissjóða?

Sam

tök atv

inn

ulífsin

s ww

w.sa.is

11

Hagur lífeyrissjóða og samfélagsins

• Endurreisn hlutabréfamarkaðarins er ein af lykilforsendum fyrir endurreisn atvinnulífsins til framtíðar

• Lífeyrissjóðirnir þurfa að vera með í þessari endurreisn vegna sín og samfélagsins

• Nú er tækifæri til þess að byggja á meiri fagmennsku og aga. Læra af reynslunni.

Sam

tök atv

inn

ulífsin

s ww

w.sa.is

12