Reìionâlais laikraksts SIGULDAS ELPA Marts II Reìionâlais laikraksts SIGULDAS ELPAMarts II

LÎGATNES NOVADA DOMES informatîvs izdevumsNr. 3 (53) 2011. gada marts(53) 2011. gada marts(53)

Dzîvesprieku un stipru veselîbu vçlam îpaðajiem

marta mçneða jubilâriem!

“Ko ðodien mçs lai labam draugam sakâm,Kas jûtas jauns, kaut izskatâs jau sirms.Mçs novçlam, lai laime iet tam blakâm,Bet prieks un veselîba tomçr iet vispirms.” /Broòislavs Beíeris/

“Lîgatnes Novada Ziòu” izdevumu sagatavoja Anita

Jaunzeme, tel. 64153176, e-pasts novadadome@ligatne.lv,

anitajaunzeme@inbox.lvPar faktu pareizu atspoguïojumu atbild rakstu

autori.Nâkamais “Lîgatnes Novada Ziòu”

numurs iznâks Nâkamais “Lîgatnes Novada Ziòu”

numurs iznâks Nâkamais “Lîgatnes Novada Ziòu”

17.aprîlîNâkamais “Lîgatnes Novada Ziòu”

17.aprîlîNâkamais “Lîgatnes Novada Ziòu”

Lîgatnes novada domes sçde 2011. gada 17.februârî

1.Par dzîvesvietas deklarçðanas anulçðanu.2.Par dzîvesvietas deklarçðanas anulçðanu.3.Par valsts nodevas atvieglojumu piemçroðanu.4.Par Lîgatnes novada domes saistoðo noteikumu Nr.2/11 “Grozîjumi Lîgatnes novada domes 2010.gada 16.septembra saistoðajos noteikumos Nr.27/10 “Par neapbûvçta zemes gabala nomas maksas apmçru”” apstiprinâðanu.5.Par nekustamâ îpaðuma Skolas ielâ 9 dz. 20, Augðlîgatnç, Lîgatnes pagastâ, Lîgatnes novadâ, ierakstîðanu zemesgrâmatâ uz Lîgatnes novada domes vârda. 6.Par adreses pieðíirðanu zemes vienîbai - “Skola”, Augðlîgatne, Lîgatnes pagasts, Lîgatnes novads”. 7.Par nosaukuma pieðíirðanu zemes vienîbai - “Apðukalns 1”, Lîgatnes pagasts, Lîgatnes novads. 8.Par zemes vienîbas - “Noras”, Augðlîgatne, Lîgatnes pagasts, Lîgatnes novads, nodoðanudzîvokïu îpaðniekiem bez atlîdzîbas. 9.Par zemes ierîcîbas projekta izstrâdi nekustamam îpaðumam “Buliòi”, Augðlîgatnç, Lîgatnes pagastâ, Lîgatnes novadâ.10. Par grozîjumu 2010.gada 21.oktobra lçmumâ (sçdes protokols Nr.13, §. 17) “Par nekustamâ îpaðuma – zemes gabala “Auto laukums”,Augðlîgatne,Lîgatnes pagasts, Lîgatnes novads, kadastra Nr.4262 004 0557, pâròemðanu bez atlîdzîbas no VAS “Latvijas Hipotçku un zemes banka”.11. Par neprivatizçto dzîvokïu “Gaismas–7” un “Gaismas–10”, Augðlîgatne, Lîgatnes pagasts, Lîgatnes novads, ierakstîðanu Zemesgrâmatâ uz Lîgatnes novada domes vârda. 12. Par politiski represçtas personas statusa pieðíirðanu un politiski represçtâs personas apliecîbas izsniegðanu Ritai Èemmei.pieðíirðanu un politiski represçtâs personas apliecîbas izsniegðanu Ritai Èemmei.pieðíirðanu un politiski represçtâs personas

13. Par nodokïu parâda piedziòu bezstrîda kârtîbâ no Jâòa Rudzîða.14. Par Lîgatnes novada domes saistoðo noteikumu Nr.3/11 “Grozîjumi Lîgatnes novada domes 2010.gada 25.novembra saistoðajos noteikumos Nr.33/10 “Par ìimenes vai atseviðíi dzîvojoðas personas atzîðanu par trûcîgu un sociâlâs palîdzîbas pabalstiem Lîgatnes novadâ”” apstiprinâðanu.15. Par Lîgatnes novada domes saistoðo noteikumu Nr.4/11 “Grozîjumi Lîgatnes novada domes 2009.gada 30.jûlija saistoðajos noteikumos Nr.04/09 “Lîgatnes novada paðvaldîbas pabalsti”” apstiprinâðanu.16. Par Lîgatnes novada domes Finanðu komitejas nolikuma apstiprinâðanu.17. Par finansiâlu atbalstu Lîgatnes novada iedzîvotâju dalîbai 48.Latvijas paðvaldîbu sporta veterânu senioru sacensîbâs.18. Par Lîgatnes novada domes saistoðo noteikumu Nr.5/11 “Lîgatnes novada paðvaldîbas pamatbudþets un speciâlais budþets 2011.gadam”apstiprinâðanu.19. Par nekustamâ îpaðuma lietoðanas mçría noteikðanu.20. Par grozîjumu Lîgatnes novada domes 2009.gada 30.jûlija lçmumâ “Par Lîgatnes novada domes un tâs struktûrvienîbu darbinieku ðtata sarakstu un atalgojumu no 2009.gada 1.augusta”.21. Par Lîgatnes novada domes dalîbu programmâ 2007.-2013.gadam “Cilvçkresursi un nodarbinâtîba”.22. Par finansçjuma pieðíirðanu “Lietiðíâs mâkslas studijai “Lîgatne””.23. Par paðdarbîbas kolektîva “Lîgatnes pûtçju oríestris” atjaunoðanu un finansçjuma pieðíirðanu.24. Par dzîvesvietas deklarâcijas anulçðanu.

Ar Lîgatnes novada domes sçdes lçmumiem var iepazîties Lîgatnes un Augðlîgatnes pakalpojumu centros, kâ arî novada mâjas lapâ: www.ligatne.lv. lapâ: www.ligatne.lv.

Drozds JosifsÏipòeviès GeorgijsFeldmane GunaKrimberga VeltaLogins ViktorsPrauliòa RitaZûpe SkaidrîteOzoliòð AlfredsBlumbergs MârisLeikarts ImantsBçrze ÂrijaOsîtis AndrejsOsîtis PçterisPalkavniece AnitaSkrastiòa IntaSloìe AijaVanaga JuzefaAkmentiòð VisvaldisBirjukova LidijaGorska DainaJurgens AleksandrsLazare NatâlijaÈemme RitaKravale InâraLemeða MâraLinde ValdisMakarova DzidraGermelis VilbertsGoldberga LilitaÏeonovs VladimirsPavlovskis ArtûrsRijniece SilvijaTokers Boriss

Ieskaties vçsturç kopâ ar bçrnu!

Dzintra Upîte, Lîgatnes novada vidusskolas vçstures skolotâja

Mûsu dzîvç viss strauji mainâs. Reizçm pat grûti izsekot visâm pârmaiòâm. Tâpat arî vçsturç. Tâ nestâv uz vietas. Tâ veidojas ik dienas no mûsu darbiem, mûsu atklâjumiem un pçtîjumiem. Mçs iepazîstam, pçtâm un paði veidojam vçsturi. Savas ìimenes, savas skolas, novada, valsts un pasaules. Katrs mçs ierakstâm tajâ kâdu vârdu vai teikumu, lai nâkamâs paaudzes varçtu uzzinât un iepazît mûsu laiku.

Skolçni skolâ apgûst gan pasaules, gan Latvijas vçsturi. Paðlaik tâs abas tiek mâcîtas vienâ mâcîbu priekðmetâ – Latvijas un pasaules vçsture. Nâkamajâ gadâ jau bûs citâdi – abi priekðmeti tiks mâcîti atseviðíâs stundâs, tâpat arî vçrtçti atseviðíi. Diskusijas par to notika daudzu gadu garumâ, praktiski visus 20 atjaunotâs neatkarîgâs valsts laiku. Tikai tagad tâm redzams rezultâts - konkrçts lçmums. Savas zemes vçsture jâzina katram iedzîvotâjam, jâzina savas saknes, lai audzinâtu nâkamâs paaudzes, ïautu viòiem kïût par savas valsts patriotiem, izglîtotiem, zinoðiem un gudriem.Vçsturi var mâcîties daþâdi – mâcîbu stundâs, lasot grâmatas, apmeklçjot muzejus un vçsturiskas vietas, apceïojot citas zemes, tiekoties ar sabiedrîbâ atpazîstamiem cilvçkiem, skatoties televîzijas pârraides un filmas, izmantojot interneta resursus. Gaidot, kad vçsturi sâks mâcît skolâ, varam daudz pazaudçt, jo programmâ katrai tçmai ieplânota sava vieta un laiks, bet bçrnam atbilde nepiecieðama uzreiz. Tâpçc pozitîvi jâvçrtç tas, ka skolotâji, klaðu audzinâtâji runâ ar skolçniem par vçstures jautâjumiem jau no 1. klases, tâ ïaujot iepazît nozîmîgâkos notikumus Latvijas vçsturç, vairâk uzzinât par valsts svçtkiem un atceres dienâm, iemâcîties, kas ir mûsu valsts simboli. Arî ârpusklases pasâkumi palîdz iepazît un izprast daudzus vçstures jautâjumus, radît bçrnos interesi par tiem un vçlçðanos paðiem ko uzzinât vairâk. Ðâdos jautâjumus, radît bçrnos interesi par tiem un vçlçðanos paðiem ko uzzinât vairâk. Ðâdos jautâjumus, radît bçrnos interesi par tiem un

pasâkumos (arî tiekoties ar konkrçta notikuma dalîbniekiem) var klausîties, kâ par vienu un to paðu notikumu stâsta atðíirîgi cilvçki, cits citu papildinot. Tâds bija Barikâþu atceres pasâkums janvârî mûsu skolâ. Tas viss kopâ rosina bçrnu uzzinât vçl ko vairâk.Ïoti svarîgi ir atbalstît bçrna interesi par

agrâkiem laikiem un atbildçt uz viòa “Bet kâ bija tad, kad...?”. Tieði sarunas ar ìimenes locekïiem, radiniekiem un paziòâm var konkrçti paplaðinât skolçnu redzesloku un zinâðanas arî vçsturç. Vajag tikai atlicinât nedaudz laiku. Cik priecîgi ir tie bçrni, kuru vecâki ir parunâjuði par skolu viòu bçrnîbâ, par dzîvi padomju laikos, pastâstîjuði par tiem notikumiem, kuru aculiecinieki bijuði Atmodas laikâ! Tâ skolçni gûst konkrçtus piemçrus, var tos salîdzinât ar vispârpieòemtajiem mâcîbu grâmatu tekstiem, labâk izprast, kâpçc lietas veidojuðâs tâ vai citâdi.Ir marts. Lçnâm sâkas atmoda dabâ. Bet Latvijas vçsturç 25. marts ierakstîts melniem burtiem – 1949. gada 25. martâ savu Golgâtas ceïu bija spiesti sâkt vairâk kâ 42 tûkstoði Latvijas iedzîvotâju. Viòi tika izsûtîti un izvesti no savas dzimtâs zemes uz tâlâm un sveðâm PSRS vietâm, kâ parasti sakâm, uz Sibîriju, bieþi tikai tâpçc, ka bija èakli un prasmîgi strâdnieki, zemkopji. Kopâ ar viòiem tika izvesti arî ìimenes locekïi, to skaitâ pavisam mazi bçrni. Daudzâs skolâs no klasçm tika izsaukti un vairs tur nekad neatgriezâs daudzi tâ laika skolçni. Daïa izsûtîto vçlâk atgriezâs mâjâs, daudzi neizturçja un palika aukstajâ Sibîrijas zemç uz mûþîgiem laikiem. Tie, kas atgriezâs, ilgi klusçja par piedzîvoto un pârdzîvoto, jo bija tâdi laiki un par daudz ko nedrîkstçja skaïi runât.Nu jau vairâk nekâ 20 gadus to drîkst darît. Un katrs skolçns vçl var izmantot iespçju tikties ar kâdu represçto un pajautât par drûmajiem un smagajiem izsûtîjuma gadiem. Varbût tie ir paðu dzimtas cilvçki – vecvecmâmiòa vai vecvectçtiòð, vecvecâki vai kâds cits. Vçl var. Bet pat pçc neilga laika to varbût vairs nevarçs, jo gadi dara savu, un cilvçki aiziet no ðîs saules. Vçl var pajautât, tâpçc tas jâdara. Aicinu visus vecâkus pastâstît saviem bçrniem par tiem vçstures notikumiem, ko paði esat piedzîvojuði, kopâ pçtît savas ìimenes vçsturi (varbût pat izveidot savas dzimtas koku) un savas mâjas vçsturi. Ja iespçjams, kopâ apmeklçt daþâdus pasâkumus Lîgatnç, Cçsîs, Rîgâ un citur valsts svçtkos un atceres dienâs. Skolçniem bût zinâtkâriem un neatlaidîgiem, iepazît gan senas, gan ne tik senas vçstures lappuses. Kopîgâ darbâ un sarunâs atklâsiet daudz jauna! Un ieguvçji bûs visi. Ieskatîsimies vçstures lappusçs kopâ ar saviem bçrniem!

Reìionâlais laikraksts SIGULDAS ELPA Marts II Reìionâlais laikraksts SIGULDAS ELPAMarts II

LÎGATNES NOVADA ZIÒAS8Savs stûrîtis sirdî arî vçsturei

Inese Pliena

Vçstures materiâlu vâkðana, apkopoðana, izpçte un analîze ir sareþìîts un laikietilpîgs process, kas prasa milzu uzòçmîbu, pacietîbu un arî atbildîbu par precîzu vçstures faktu un datu atainoðanu. Un tomçr nereti nâkas sastapties ar neprecizitâtçm, faktu sagrozîjumiem daþâdâs publikâcijâs drukâtajos medijos un interneta vietnçs. Par to ne vienu reizi vien ir pârliecinâjies arî lîgatnietis Aivars Balodis, kura darba mûþa lielâkâ daïa – 39 gadi (1958. - 1997.), pagâjuði, strâdâjot daþâdos atbildîgos amatos Lîgatnes papîrfabrikâ, bet kura viens no vaïaspriekiem ir vçstures faktu, noriðu un vietu pçtîðana. “Vçstures pçtîðana prasa precizitâti, jo citâdi tiek grçkots pret vçsturisko patiesîbu,” uzskata A.Balodis, piebilstot, ka arî par Latvijas papîrfabriku vçsturi publicçtajos materiâlos ir ne mazums kïûdu un nepilnîbu.

Aivars Balodis par sevi “Ir tâda vieta Íçèi - Nîtaures pagastâ, tagadçjâ Amatas novadâ. Tad nu tâ ir mana dzimtâ puse. Esmu dzimis 1938. gadâ vecajâ Íçèu muiþas çkâ, kas atradâs piecdesmit soïu attâlumâ no jaunâs muiþas, kuru 1905. gada revolûcijas laikâ nodedzinâja nemiernieki. Jaunâ Íçèu muiþa pçc tam atjaunota vienkârðâkâ variantâ. Ìimenç bijâm pieci bçrni, mamma - mâjsaimniece, tçvs, kurð Íçèos dzîvoja jau kopð 1929. gada, strâdâja par kalçju. Pçc Íçèu 7. klaðu pamatskolas beigðanas savas mâcîbu gaitas vçlçjos turpinât Priekuïu lauksaimniecîbas tehnikumâ, lai izmâcîtos par elektriíi. Kâpçc tieði par elektriíi? Iespçjams, tâdçï, ka bût par elektriíi toreiz skaitîjâs moderni, bet varbût tâdçï, ka mans vecâkais brâlis jau apguva elektriía arodu. Toreiz, lai iestâtos tehnikumâ, jânokârto bija septiòi eksâmeni, kopsummâ savâcot 33 - 35 punktus (5 ballu sistçmâ). Prasîbas bija ïoti augstas. Sapratu, ka labi nebûs, jo man nu nekâdi nepadevâs krievu valoda. Tâ arî bija – “pateicoties” diktâtâ pieïautajâm neskaitâmâm pareizrakstîbas kïûdâm, saòçmu divnieku un rezultâtâ – tikai 31 punktu, kaut pârçjos eksâmenus nokârtoju perfekti. Un tas nozîmçja tikai vienu – elektriíos man netikt, jâiet uz citu skolu. Devos uz Cçsîm, iestâjos vidusskolâ, nomâcîjos vienu gadu, atkal liku eksâmenus Priekuïos... un ðoreiz laimîgi – visi 35 punkti gan! Toties man gada laikâ bija pârgâjusi visa patikðana apgût elektriía gudrîbas, tâdçï... aizgâju uz mehâniíiem. 1958. beidzu tehnikumu kâ tehniíis - mehâniíis un saòçmu norîkojumu uz darba vietu. Toreiz eksistçja jauno speciâlistu sadale. Varçju izvçlçties - vai nu strâdât Siguldas pusç, vai doties uz kolhozu “Sarkanâ Zvaigzne”, kas toreiz bija viena no teritorijâm, kas vçlâk iekïâvâs kolhoza “Draudzîba” sastâvâ. Kamçr prâtoju, kur bûtu labâk, nejauðs gadîjums novirzîja manu likteni pavisam citâ gultnç. Kâ kaislîgs riteòbraucçju sporta entuziasts nonâcu Lîgatnes papîrfabrikas komandas sastâvâ, piedalîjos sacensîbâs un pçc tâm jau kïuvu pilntiesîgs fabrikas strâdnieks. Pçc daþiem fabrikâ nostrâdâtajiem gadiem iestâjos Politehniskâ

institûta neklâtniekos, diemþçl slimîbas dçï nâcâs izstâties.”

Nozîmîgâkie brîþi papîrfabrikas “dzîvç”Un, tieði nonâkot Lîgatnç, Aivaram Balodim radusies interese par

izgatavots papîra dzirnavâs, kuras vçlâk nodçvçja par manufaktûrâm. Latvijâ pçc Pirmâ Pasaules kara bija piecas papîrfabrikas: Slokâ, Lîgatnç, Juglâ, Jaunciemâ un Staicelç. Bez tam pastâvçja vçl kartona fabrikas – slavenâkâs bija Rankâ un Ogrç.

Lîgatnes papîrfabrika ir Latvijâ vecâkais darbojoðais (un vienîgais) papîra raþoðanas uzòçmums, kurâ notiek papîra raþoðana arî mûsdienâs.” Papîrfabrikas pirmsâkumi meklçjami 1814.gada novembrî, kad Rîgas zîda tirgotâji Konrâds Justus Ðtorhs un Kârlis Kibers kad Rîgas zîda tirgotâji Konrâds Justus Ðtorhs un Kârlis Kibers kad Rîgas zîda tirgotâji Konrâds

pçc rentes lîguma ar izpirkðanas tiesîbâm saòçma zemes gabalu pie Lîgatnes upîtes un nosauca to par Konrâdsrûe (Conradsruhe). Dzirnavâs sâka strâdât papîra raþoðanas meistars un 15 strâdnieki, kuri 1915.gadâ saraþoja pirmos 1050 pudus papîra. Sâkotnçji papîrs tiek raþots pielâgotâs Paltmales muiþas miltu dzirnavâs, bet jau 1815.-16. gadâ tiek uzceltas jaunas papîra dzirnavas jeb t.s. roku darba fabrika Handfabrika, saukta arî par Anfabriku, kurâ papîru ar rokâm raþo lîdz pat 1871. gadam.1827. gadâ papîra raþoðanai sâka izmantot íîmikâlijas, bet papîra gludinâðanai izmantoja gludinâmo maðînu ar kapara veltòiem un papîra slîpçjamo maðînu. Pçc daþiem gadiem ekspluatâcijâ tiek nodota jauna t.s. Galvenâ vai

Vidusfabrikas çka, kurâ Lîgatnes papîrfabrika darbojas vçl ðodien.Pirmo lielo apbalvojumu, Lielo Zelta medaïu, Lîgatnes papîrs saòem 1870. gadâ Viskrievijas manufaktûru izstâdç Sanktpçterburgâ, savukârt 1885. gadâ rûpniecîbas un mâkslas izstâdç Òiþnijnovgorodâ papîrfabrikai “Lîgatne” pieðíîra tiesîbas uz produkcijas attçlot valsts ìerboni. Kara un juku laikos rûpnîca bija spiesta ik pa brîdim darbu pârtraukt, tomçr vienmçr tâ atradusi iespçju atjaunoties un darbu turpinât.Ar 19. gadsimta beigâm saistâs Lîgatnes uzplaukuma laiks. Ðajâ laikâ papîrfabrika izvçrð Lîgatnes uzplaukuma laiks. Ðajâ laikâ papîrfabrika izvçrð Lîgatnes uzplaukuma laiks.

plaðu celtniecîbu - tiek bûvçtas strâdnieku un administrâcijas dzîvojamâs mâjas, kâ arî slimnîca, dzemdîbu nams, fabrikas klubs, skola, nespçjnieku nams, kaplièa un aptieka. Fabrikâ pastâv savam laikam unikâls sociâlais modelis: strâdniekiem tiek pieðíirts bezmaksas dzîvoklis, elektrîba, apkure, medicîniskâ aprûpe, izglîtîba bçrniem, nodroðinâjums vecajiem cilvçkiem.

Pirmâ Pasaules kara laikâ papîrfabrika tiek daïçji (1915. g.) un pçc tam pilnîgi (1917. g.) evakuçta. Papîra raþoðana atsâkas 1921. gadâ. 1937. gadâ papîra raþoðanâ Latvijas

vçsturi, notikumiem, cilvçkiem, kaut, kâ viòð pats izteicâs, skolas gados vçsture un visâdi tur skaitïi ne vella nav turçjuðies galvâ. Tad arî aizsâcies darbs pie vçsturisko materiâlu un liecîbu vâkðanas un apkopoðanas, pie izpçtes un analîzes, kas turpinâs vçl ðodien. Un tâ, soli pa solim, neieskatoties nevienâ dokumentâ vai piezîmju papîrâ, Aivars Balodis, kavçjoties atmiòâs, gaismâ cçla faktus un gadskaitïus par cçla faktus un gadskaitïus par cçlafabrikas “dzîvesgâjumu” – no tâs pirmsâkumiem lîdz pat mûsu dienâm: “Sâkumâ papîrs tika

Republikâ Lîgatnes papîrfabrika sasniedza saraþotâs produkcijas maksimumu — ap 6 200 tonnu papîra gadâ. Tajâ laikâ Lîgatnç raþoja ap 100 daþâdu papîra veidu. Otrâ Pasaules kara laikâ papîrfabrika turpina strâdât lîdz pat 1944. gadam, kad atkâpjoties vâcu armija daïçji fabriku saspridzina. Bojâjumi nav smagi, un raþoðana atkal atsâkas 1945. gadâ.

Tâ, ejot cauri daþâdiem laika posmiem, Lîgatnes papîrfabrika spçjusi noturçt un uzlabot raþoðanas apjomus un kvalitâti. Pilna apjoma informâciju par papîrfabriku no tâs dibinâðanas lîdz 1990. gadam A.Balodis ir apkopojis savâ bukletâ par godu papîrfabrikas 175. jubilejai.

Aizrautîgi divu stundu garumâ viòð dalîjâs savâs atmiòâs par savu dzîves gâjumu, savu cieðo saistîbu ar Íçèiem, bçrnîbu un skolas gaitâm, aizrauðanos ar velo un motosportu, ìimeni un daudzâm citâm sirdij tik tuvâm lietâm, starp kurâm savs stûrîtis atvçlçts arî vçstures pçtîðanai.

Rehabilitâcijas centrs

“Lîgatne” papildina

piedâvâjumu ar netradicionâlo

medicînuSarmîte UsâneRehabilitâcijas centrs “Lîgatne” aktîvi strâdâ, piedâvâjot gan medicîniskâs rehabilitâcijas, gan arî veselîbas uzlaboðanas un atpûtas programmas. Sadarbîbâ ar SIA “Aparmita” rehabilitâcijas centrs “Lîgatne” izveidojis jaunu Ajûrvçdas piedâvâjumu. Centrâ klientiem tiek piedâvâti jauni pakalpojumi – ârsta konsultâcija, Lomi – Lomi, Èampi (Champi), Abjangas konsultâcija, Lomi – Lomi, Èampi (Champi), Abjangas konsultâcija, Lomi – Lomi,

masâþas, Marma Èikitsa un Èampi (Champi), Abjangas masâþas, Marma Èikitsa un Èampi (Champi), Abjangas

citi pakalpojumi. Speciâlisti, racionâli apvienojot tradicionâlâs medicînas metodes ar netradicionâlajâm, paplaðinâs pacientu iespçjas uzlabot veselîbu.

Dr.Ilona Âbele, LR biedrîbas “Holistiskâs medicînas un naturopâtijas asociâcijas” Âjurvçdas sekcijas vadîtâja, ìimenes ârste: “Âjurvçda ir holistiska medicînas sistçma. Tâ ir pati senâkâ dabiskâs medicînas sistçma uz Zemes. Tâs pirmavoti meklçjami senajos Austrumos, galvenokârt Indijâ 5000 gadus pirms mûsu çras. Tulkojumâ no sanskrita valodas âjurvçda nozîmç zinâðanas par dzîvi, faktiski tâ ir mâcîba par dzîvi. Ne tikai ârstçðana, bet dzîvesveids. Âjurvçdas ârsti rekomendç, kâ mainît uzturu, dienas reþîmu, un tikai tad íeras pie ârstçðanas metodçm, eïïâm, masâþâm, augu preparâtiem, procedûrâm. Âjurvçdas medicîna balstîta uz pârliecîbu, ka slimîbas rodas tad, kad cilvçka prâtâ, íermenî vai dvçselç zûd lîdzsvars. Organisms ar slimîbâm pats tiek galâ, ja tas ir garîgâ un fiziskâ harmonijâ. Âjûrvçda cilvçku redzot kâ miesas, dvçseles, uzvedîbas un apkârtçjâs pasaules vienotîbu. Cilvçka eksistences mçríis – ilgs un veselîgs mûþs, kuru pavada viòa iekðçjâ attîstîba un panâkumi. Tâpçc âjurvçdiskâ medicîna ir vçrsta uz to, lai uzturçtu cilvçka dabisko veselîbu, bet saslimðanas gadîjumâ viòu ârstçtu ar dabiskâm metodçm.”

Interesenti uz konsultâcijâm vai Ajûrvçdas procedûrâm var pieteikties, zvanot uz rehabilitâcijas centra “Lîgatne” reìistratûru katru darba dienu. SIA “Rehabilitâcijas centrs “Lîgatne”” atrodas vienâ no skaistâkajâm uz zaïâkajâm vietâm Latvijâ, kas gadiem ilgi ir priecçjusi un turpina priecçt cilvçku sirdis – Lîgatnç, apkârtçjâs dabas skaistums relaksç un dziedina jau pats no sevis.

1865.gadâ Lîgatnes papîr-fabrika pârgâja rîdzinieku Dþona Armisteda, Roberta Brennera, Roberta Bîngnera, H.V.Gûtðova, N.Kimmela, Karla Lodersa, Aleksandra Mencendorfa un Dâvida Fogta1858.gada februârî dibinâtâ uzòçmuma “Actienpa-pierfabrik in Riga”izveidotâs akciju sabiedrîbas îpaðumâ, kurâ lîdz 1865.gadam darbojâs pie Juglas ezera izveidotâ papîrfabrika, bet pçc Lîgatnes papîrfabrikas pâròemðanas tai tika dots nosaukums “Aktien-Gesellschaft Rigaer Papierfabriken”[Rîgas papîrfabriku akciju sabiedrîba].

1990. gada 25. maijâ Lîgatnes papîrfabrika plaði atzîmçja 175. gada dienu, kam par godu A.Balodis sagatavoja un izdeva bukletu

Reìionâlais laikraksts SIGULDAS ELPA Marts II Reìionâlais laikraksts SIGULDAS ELPAMarts II

LÎGATNES NOVADA ZIÒAS 9“Spçkavotam” desmit gadi

Indra Ramâne, Lîgatnes novada kultûras pasâkumu vadîtâja

Jau desmit gadus pensionâru klubiòð “Spçkavots” pulcçjas kopâ priecîgos brîþos, kâ arî sniedz viens otram palîdzîgu roku ikdienâ. Savu apaïo jubileju senjori atzîmçja ar kopâ sanâkðanu 24. februârî kafejnîcâ “pie Janèuka”. Pie bagâtîgi klâtâ galda klubiòa

biedri dalîjâs atmiòu stâstos un priecâjâs par atkalredzçðanos un kopâ sanâkðanu. Neiztika arî bez dziesmâm un jokiem. Humoru un dzîvesprieku no senjoriem varçtu mâcîties ikviens – arî pasmieðanos par sevi un tik jûtîgo sfçru kâ veselîbu. To senjori pierâdîja, laiþoties jautrâs spçlçs ar improvizçtiem dakteriem un paði jokojot uz nebçdu.

Ansambïi draudzçjas

6. martâ “Zvaniòos” notika ansambïu sadraudzîbas koncerts “ Vecâ ziòìe jaunâ meldiòâ”. Lîgatnes kultûras nama sievieðu vokâlais ansamblis pie sevis ciemos bija aicinâjis viesus no Raunas, Priekuïiem, Stalbes un Valmieras. Koncertâ katrs ansamblis izpildîja

vairâkas îpaði ðim pasâkumam sagatavotas dziesmas. Priekðnesumi bija skaisti ilustrçti gan ar sveèu liesmiòâm, gan daþâdâm galvas rotâm un citiem atribûtiem. Vakara kulminâcijâ visi ansambïi vienojâs kopçjâ dziesmâ.

Lekcija skaistâm sievietçm

Sievieðu dienâ, 8. martâ, rehabilitâcijas centrâ “Lîgatne” notika ajûrvçdas lekcija par to, kâ pareizi çst, lai sieviete bûtu skaista, vesela un enerìijas pilna. Dâmas sagaidîja Lîgatnes pûtçjoríestra vîri muzicçjot foajç. Ajûrvçdas ârste Ilona Âbele îsumâ pastâstîja gan par

to, kâ atðíiras cilvçku tipi, gan arî notestçja klâtesoðâs klausîtâjas, lai noteiktu, kurð çðanas un dzîves veids ieteicams tieði viòâm.

Skaistuma dienâ bija iespçja arî par îpaðâm cenâm izbaudît daþâdas skaistuma procedûras un piedalîties loterijâ, kurâ tika laimçtas trîs dâvanu kartes.

Interesanti, ka ekskursiju pa Lîgatnes kultûrvçsturisko ciematu laimçja dâma, bet divas galvenâs balvas - dâvanu karti “Vienkoèu” parkâ un ajûrvçdas masâþu ieguva divi kungi. Arî vîrieðiem ðî diena izvçrtâs par jauku sievieðu dienu.

Lîgatne piedalâs starptautiskajâs tûrisma izstâdçs Rîgâ, Tallinâ un Viïòâ

Inese Okonova, Lîgatnes tûrisma informâcijas centra darbiniece

Pateicoties Eiropas Reìionâlâs attîstîbas fonda (ERAF) lîdzfinansçtâjam projektam “Lîgatnes papîrfabrikas ciemata kultûrvçsturiskâs tûrisma takas izveide” (projekta Nr. PPA/3.4.2.1.1/09/02/003, vienoðanâs par lîdzfinansçjumu Nr. L-PPA-10-0018), Lîgatnes tûrisma informâcijas centrs ðogad piedalîjâs trijâs starptautiskajâs tûrisma izstâdçs: “Balttour 2011” Rîgâ, “Tourest 2011” Tallinâ un “Vivattur 2011” Viïòâ.

Mûsu galvenais uzdevums bija parâdît plaðâkai publikai Lîgatnes papîrfabrikas ciemata vçsturisko centru, pastâstît par fabrikas seno, teju divsimt gadus ilgo vçsturi un ciemata îpatnçjo attîstîbu, ieinteresçjot izstâþu apmeklçtâjus apmeklçt Lîgatni jau ðajâ tûrisma sezonâ, kad tiks atklâta jaunâ kultûrvçsturiskâ tûrisma taka. Tâpat izstâdçs piedalîjâs Lîgatnes tûrisma zonas tûrisma uzòçmçju pârstâvji no Vienkoèu parka, rehabilitâcijas centra “Lîgatne” un padomju slepenâ bunkura, kâ arî Lîgatnes karoðu darbnîcas un Lîgatnes vînu darîtavas. Rîgas izstâdes apmeklçtâjiem Lîgatnes vârds jau labi pazîstams, jo kurð gan nav bijis Lîgatnes dabas takâs un dzirdçjis par Lîgatnes papîrfabriku? Bet jo daudziem bija

pârsteigums, cik vçl daudz citas daþâdas iespçjas piedâvâ Lîgatnes novads. Savukârt Tallinâ un Viïòâ liela daïa apmeklçtâju gan zinâja, kur atrodas Sigulda un Cçsis, bet par mums dzirdçjuði nebija. Labs palîgs, darbojoties izstâdçs, bija jaunie informatîvie bukleti un ceïveþi, kas arî tapuði ERAF lîdzfinansçtâ projekta ietvaros. Tâpat pateicamies arî Latvijas vçstniecîbâm Igaunijâ un Lietuvâ, kas labprât pieòçma mûsu informatîvos materiâlus izvietoðanai vçstniecîbu telpâs.

Trîs nedçïas nogales tika pavadîtas spraigâ darbâ, jo interese par mûsu stendu bija liela. Apmeklçtâju vidû bija gan tûrisma profesionâïi, kas veido jaunus marðrutus saviem klientiem, gan ìimenes, kas plâno savus vasara atvaïinâjumu ceïojumus, gan velotûristi, gan kultûrvçstures interesenti. Ceram, ka jau ðovasar daudzi no viòiem atradîs ceïu uz Lîgatni un paðmâju, kâ arî Lietuvas un Igaunijas tûristu skaits Lîgatnç strauji pieaugs.

Rehabilitâcijas centrâ “Lîgatne” darbu sâk‘’Senioru brîvdienu mâja’’

Rehabilitâcijas centrs “Lîgatne” kâ spçka avots daudzu gadu garumâ ir bijis simtiem klientu, kam bijusi nepiecieðama atveseïoðanâs pçc saslimðanas ar centrâlâs un perifçrâs nervu sistçmas, sirds un asinsvadu sistçmas, mugurkaula, locîtavu un saistaudu slimîbâm. Centrs ir palîdzçjis atgût spçkus, labsajûtu cilvçkiem, kas dzîvo ïoti aktîvu, stresa pilnu dzîvi, kas izjutuði nogurumu vai kas vienkârði vçlas kopt savu íermeni, iemâcîties rûpçties par savu organismu.

Ðobrîd rehabilitâcijas centrs “Lîgatne” ir uzsâcis jauna pakalpojuma “Senioru Brîvdienu mâja” ievieðanu senioriem – cilvçkiem pirmspensijas un pensijas vecumâ, kuri vçlas atpûsties no ikdienas rûpçm, vientulîbas, kuriem ir svarîga saskarsme, sadarboðanâs, jaunu iemaòu apgûðana, savas pieredzes nodoðana. Senioru Brîvdienu mâja nodroðina ne tikai kvalitatîvus sadzîves apstâkïus, bet arî droðîbu, neatkarîbu, kâdu diktç senioru vispârçjais veselîbas stâvoklis. Tâ sniedz profesionâlu sociâlo rehabilitâciju, fiziskajai veselîbai atbilstoðas aktîva brîvâ laika pavadîðanas iespçjas, veselîbas aprûpi, morâli atbalsta katru senioru daþâdos vecumposmos, lai tas justos cienîts kâ indivîds,

godâts kâ sabiedrîbas loceklis un iedroðinâts dzîvot aktîvâk un pilnskanîgâk. Senioru Brîvdienu mâjas dzîves vadoðie principi ir cieòa, atbildîba, sadarbîba, saistîbu izpilde un izglîtoðanâs.

Senioru darboðanâs iespçjas daþâdos intereðu klubiòos (radoðo darbnîcu, sportisko, literâro aktivitâðu, galda spçïu), izglîtojoðâs nodarbîbâs (psihologa, uztura speciâlista, fizioterapeita lekcijâs, mûzikas vai mâkslas, vai kustîbu terapijas nodarbîbâs) un lietderîgajâ darbâ (vides labiekârtoðanas talkas, rokdarbu gatavoðana palîdzîbas organizâcijâm u.tml.) izriet no katra seniora individuâlajâm vçlmçm un fiziskajâm iespçjâm.Dienas “Senioru Brîvdienu mâjâ” tiek organizçtas tâ, lai mudinâtu seniorus aktîvi iesaistîties, radoði darboties un pilnvçrtîgi

izpausties visdaþâdâkajâs dzîves jomâs, paredzot, ka ikvienam ir dota iespçja bût gan devçjam, gan òçmçjam. Ir ïoti svarîgi – nenoslçgties sevî, veidot jaunas iepazîðanâs, dalîties savâ pieredzç, atmiòâs, apgût ko jaunu, tâdçï “Senioru Brîvdienu mâjas” rîkotajos pasâkumos ir laipni gaidîts ikviens interesents: gan rehabilitâcijas centra klienti, gan Lîgatnes novada iedzîvotâji un viesi.

Rehabilitâcijas centrs “Lîgatne” atrodas vienâ no skaistâkajâm vietâm Latvijâ – Lîgatnes novadâ, “Skaïupçs”, kas gadiem ilgi priecçjusi un turpina priecçt cilvçku sirdis. Centrs aktîvi strâdâ, piedâvâjot gan rehabilitâcijas programmas, gan arî veselîbas uzlaboðanas, skaistumkopðanas un atpûtas programmas.

KULTÛRAS PASÂKUMI DRÎZUMÂ

Jaunieðiem un skolçniem ðo sestdien, 19. martâ, bûs iespçja paslçpt savas sejas aiz maskas un padejot “Zvaniòos” jaunieðu diskotçkâ - masku ballç. Tur kopîgi baudîsim pavasara brîvdienu sâkðanos.

Un aprîli sagaidîsim ar jautriem jokiem. 1. aprîlî jokosim uz nebçdu gan pie kultûras nama, gan Augðlîgatnç, pie “Zvaniòiem”. Vairâk informâcijas www.ligatne.lv . Laipni aicinâts ikviens!

Reìionâlais laikraksts SIGULDAS ELPA Marts II Reìionâlais laikraksts SIGULDAS ELPAMarts II

LÎGATNES NOVADA ZIÒAS10Pirmajam uzvaras kausam volejbolâ IR jâpaliek Lîgatnç!

Pçteris Krîvens

26. martâ Lîgatnes novada sporta centrs bûs atvçrts ikvienam volejbola un aktîva dzîves veida cienîtâjam. Gan tiem, kuri vçlçsies izaicinât citus cîòâ par Lîgatnes kausiem volejbolâ, gan tiem, kuri ðos “cîkstoòus” atbalstîs, gan arî tiem, kuri vienkârði vçlçsies sekot lîdzi tam, kâ pirmie cînâs, bet otrie fano. Ikvienam bûs, ar ko nodarboties, jo spçkiem mçroties varçs arî spçlçs un dueïos, ko nodroðinâs inventârs, kas Lîgatnes jaunieðu biedrîbas îstenotâ projekta ietvaros iegâdâts par Eiropas Savienîbas finansçjumu.

Ar volejbolu es un vairâki mani draugi – gan lîgatnieði, gan citviet Latvijâ dzimuðie un uzauguðie, esam aizrâvuðies jau kâdu laiku. To ikviens ir ievçrojis, ka arî Lîgatnes novada sporta svçtkos ik gadu volejbols ir viena no svarîgâkajâm disciplînâm. Domâju, ka blakus florbolam un futbolam arî volejbolam beidzot jâparâda pienâcîgs gods, un, ðíiet, Lîgatnes kauss volejbolâ, kas notiks 26. martâ, ir jâparâda pienâcîgs gods, un, ðíiet, Lîgatnes kauss volejbolâ, kas notiks 26. martâ, ir jâparâda pienâcîgs gods, un, ðíiet, Lîgatnes

lielisks sâkums labajam nodomam.

Ideju par ðâdu turnîru mçs ar Mareku Annuðkânu atvedâm no Talsu novada

Laucienas, kur pirms daþiem mçneðiem kâdâ nedçïas nogalç piedalîjâmies tâdu pat volejbola entuziastu – jaunieðu, rîkotajâs sacensîbâs. Izcînîjâm treðo vietu. Tas bija nakts turnîrs, kas sâkâs plkst. 15:00, bet beidzamâ finâla spçle mums bija plkst. 04:00 no rîta... Man kârojas ticçt, ka rezultâts bûtu bijis vçl labâks, ja toreiz tâ nebûtu mûsu pirmâ pieredze tik spraigai spçlei naktî.

Atgrieþoties no Laucienas un turpinot ikdienas treniòus, mûs ik reizi urdîjis tâds kâ nemiers. Azarts un prieks par to, cik lieliski organizçts bija ðis notikums, beidzot lika mums paskatîties vienam uz otru un uzdot jautâjumu: “Kâpçc gan pie mums kas tâds nevarçtu bût?” Turklât tagad mums ir lieliska sporta halle tieði ðâdiem pasâkumiem! Aprunâjâmies ar draugiem, ar saviem biedriem Lîgatnes jaunieðu biedrîbâ, novada domç un, lûk – vçl viens, mûsuprât, labs notikums ir ienâcis Lîgatnes novada noriðu kalendârâ!

Par to vçlos tagad teikt virkni “paldies”. Paldies visiem volejbola un aktîvu pasâkumu cienîtâjiem par atbalstu un iesaistîðanos, paldies kolçìiem no Lîgatnes jaunieðu biedrîbas par palîdzîbu organizatoriskajâs

lietâs! Paldies mûsu novada domei un tâs ðefam Ðteina kungam un sporta centra vadîtâjam par pretimnâkðanu un atbalstu, paldies Laimdotai Lapiòai par iedroðinâjumu vçrsties paðvaldîbâ un izrâdît iniciatîvu. Paldies Sabiedrisko attiecîbu aìentûrai “Tçls PR” un personîgi tâs vadîtâjai Lienei Krîvenai par atbalstu un padomiem komunikâcijas jautâjumos. Paldies biroja tehnikas apkalpoðanas uzòçmumam “Intelligent Business Solutions” un personîgi Marekam Annuðkânam par praktisko palîdzîbu. Paldies visiem, kuri palîdzçjuði ðo pasâkumu darît zinâmu visapkârt.

Patiesi, ieguldîjums, ko ikviens no mums un jums ir devis, lai par ðo turnîru interesi izrâdîtu arvien vairâk potenciâlo dalîbnieku, ir nenovçrtçjams, jo, protams, lai sacensîba bûtu spraiga, interesanta un cienîjama, tajâ ir jâpiedalâs. Un jo vairâk, jo labâk. Paðlaik publiskâs aktivitâtes dalîbnieku piesaistç ir vainagojuðâs ar labiem panâkumiem – komandas ir pieteikuðâs no visdaþâdâkajâm Latvijas vietâm - no Mâlpils, Limbaþiem, Valmieras, Rîgas, Jelgavas, Raganas, Talsiem, pat Balviem

un, protams, tuvâkie kaimiòi no Siguldas un Cçsîm.

Aicinu lîgatnieðus bût aktîvâkiem! Galu galâ – pirmajam kausam taèu noteikti ir jâpaliek Lîgatnç! Pieteikties var ikviens. Vecumam nav ierobeþojumu. Arî sportisko sagatavotîbu, ja tâ ðíietami nav tâda, kâdu varçtu uzskatît par izcilu, nevajag uzskatît par ðíçrsli. Ðis nav tâ ðíietami nav tâda, kâdu varçtu uzskatît par izcilu, nevajag uzskatît par ðíçrsli. Ðis nav tâ ðíietami nav tâda, kâdu varçtu uzskatît

profesionâlâ sporta pasâkums, bet gan aktîva kopâ bûðana ar sportisku noskaòu sacensîbas garâ.

Es ïoti ceru, ka ðis notikums izdosies ikvienam interesants un tik veiksmîgs, lai atkal noritçtu nâkamgad. Un aiznâkamo. Kïûstot par vienu no sporta tradîcijâm Lîgatnes novadâ, kas apvieno un aizrauj iedzîvotâjus ar aktîva dzîves veida ideju.

Volejbols taèu ir tik “elastîgs” sporta veids izpildîjuma ziòâ – volejbolu var spçlçt gan zâlç (zem jumta), gan zâlç (mauriòa klâtâ), gan pludmalç, gan, vienkârði, sçtâ vai pagalmâ. Gan ziemâ, gan vasarâ. Aiziet, Lîgatne, laimîgâ zeme! Bûsim arî aktîva zeme!

Agnese Gulbe, Lîgatnes novada PII skolotâja

Kâ jau katru gadu, arî ðogad bçrnudârzâ “Zvaniòos” ir sâcies teâtru laiks. 8. marta rîtâ jaunâkâs grupiòas audzinâtâjas un auklîte râdîja paðmâju sagatavotu teâtra izrâdi: “Kâpçc suòam jâsargâ mâjas un ganos jâiet?” Mazie un lielie skatîtâji vçroja un dzîvoja lîdz kaía un suòa raibajiem piedzîvojumiem. Pçc izrâdes suns un kaíis izveda bçrnus kopîgâs rotaïâs.

Ar to visi pasâkumi vçl nebija galâ - bçrnudârzâ ciemojâs jaunâkâs grupiòas vecvecâki uz bçrnu gatavotu pârsteiguma koncertu. Visi kopâ jauki pavadîja pçcpusdienu, baudot koncertu, ejot rotaïâs, veidojot pavasarîgu aplikâciju ar vçlçjumiem nâkotnei. Mazbçrni iepazîstinâja vecvecâkus ar savu grupiòu, audzinâtâjâm un auklîtçm. Savukârt vecvecâki stâstîja interesantus notikumus, un visi kopâ baudîja lîdz atnestos cienastus.

8.marts “Zvaniòos” “Latvieðiem ir teiciens: ‘’Dots devçjam atdodas...”

SIGULDAS ELPA

Skolçnu jaunrade8.marts – svçtki sievietçm. Sieviete – mîlestîbas iedvesma laiku lokos. Kâda ir mîlestîba, kâda ir sieviete – mîlestîbas sâkums? Neizprotama, mainîga, dziïi patiesa, puíçm lîdzîga – tâ I.Ziedonis par sievietes bûtîbu un mîlestîbas peripetijâm, kad “mçs runâjâm tikai caur puíçm”. Jaunieði –dzîves un mîlestîbas sâkumâ.

Magones kliedziens vasarâViens kliedziens vasarâUn tevis vairs navTavs trauslais skatiensNoriet jauTik vien tu spçjiKâ galvu celtUn vareno vçjuVairs nevari peltViens kliedziens vasarâUn tevis navTavs sârtais skûpstsIedzçla manMûþs bija îssKâ saules riets debesîsTevis un manis neiepazîts.

Dmitrijs Kozlovskis, Lîgatnes novada

vidusskola,12.klase

Vera Dâlberga, Lîgatnes pagasta bibliotçkas vadîtâja

2011. gads ir pasludinâts par Eiropas Brîvprâtîgâ darba gadu. 2011. gada 14.janvârî bibliotçkas blogâ “Lîgatnes pagasta bibliotçka”, laikraksta “Siguldas Elpa” februâra mçneða numurâ bibliotçkas lasoðajiem bçrniem piedâvâju izaicinâjumu: “Lîgatnes pagastâ ir daudz bijuðo bibliotçkas lasîtâju, kas paði vairs nevar atnâkt lîdz bibliotçkai samainît grâmatas vai arî vairs nevar paði palasît. Ïoti ceru uz jûsu palîdzîbu, bez jums, bçrni, es nevaru to realizçt. Ar savu vçlmi sniegt mîïumu otram padarîsim ðo diþíibeles laiku kâdam cilvçkam gaiðâku un cerîgâku.”Uz izaicinâjumu atsaucâs skolotâjas Daces Bicânes audzinâmâs 6.b klases skolçni Rihards Viïums, Aigars Birkenfelds, Artûrs Fleiss, Marìers Upenieks, Amanda Linde, Vivita Brasliòa, Renâte Strelevica, Samanta Baumane, Kristîne Mihailova, Ina Mihïenova, Santa Kurzemniece. Iepazîstinâju bçrnus ar Lîgatnes pagasta bibliotçku, notika viedokïu apmaiòa par bibliotçkas nozîmi mûsdienu dzîvç,

par bibliotekâra pienâkumiem. Lielâkâ daïa bçrnu ir Lîgatnes pagasta bibliotçkas lasîtâji, tâpçc viòu viedokïi par bibliotçku un bibliotekâri stipri atðíîrâs no to bçrnu viedokïa, kas bibliotçkas pakalpojumus neizmanto. Mûsu grupa sanâk kopâ ceturtdienâs. Pirmâs tikðanâs ir notikuðas 17.02., 24.02., 3.03., tâlâkâ sadarbîba atkarîga no abpusçjâm simpâtijâm, vçlçðanâs palîdzçt otram un pieòemt palîdzîbu. Bçrni nes tikai jaunâkâs grâmatas, atnesot atpakaï uz bibliotçku kâdu laikus nenodotu grâmatu. Var piedâvât arî þurnâlus lasîðanai mâjâs.Tikðanâs ar senioriem - bibliotçkas lasîtâjiem, notika katram savâdâk. Galvenais, ðie bçrni tagad bûs zinoðâki komunicçðanâs jomâs. Iegûtâs prasmes varçs izmantot savu vajadzîbu realizçðanâ. Atziòa - lai kâdam palîdzçtu, ar labu gribu vien nepietiek, jâbût iemaòâm, kas rodas tikai, darot darbiòu. Mçìinâsim neaizbaidît bçrnu vçlmi palîdzçt lîdzcilvçkiem!

Ja, izlasot ðîs rindas, kâdam radâs vçlçðanâs izmantot ðo iespçju - zvaniet uz bibliotçku 64155486.

Reìionâlais laikraksts SIGULDAS ELPA Marts II Reìionâlais laikraksts SIGULDAS ELPAMarts II

LÎGATNES NOVADA ZIÒAS 11

Fragments no grâmatas “Likteòdziesmas”, 1.daïas, izd. Melngaiïa Tautas mâkslas centrs, 1996.gads

Valda Norîte

Lîgatnç papîru raþo nu jau vairâk nekâ 180 gadu. Dziesmu mîloðie Lîgatnes papîrraþotâji skandç dziesmas korî jau 120 gadus. Ðajâ Lîgatnes papîrraþotâji skandç dziesmas korî jau 120 gadus. Ðajâ Lîgatnes papîrraþotâji skandç

laikâ bijuði gan aktîvi, gan mazâk aktîvi kora darbîbas posmi, taèu gandrîz visos lielajos dziesmu svçtkos lîgatnieði ir piedalîjuðies.Viens no darbîgâkajiem, visaktîvâkajiem kora darbîbas posmiem saistâs ar diriìenta Alberta Salas* (dz.1912.g.) vârdu. Viòð kori vadîja piecdesmitajos gados un Lîgatnç bija nonâcis pçc atgrieðanâs dzimtenç 1948.gadâ. Kâdreizçjais dziedâtâjs darba gaitas te uzsâka pie pirmâs lielâkâs papîrmaðînas kâ “smçrnieks” – tâ papîrraþotâji sauc maðînas apkalpes zemâkâs kategorijas strâdnieku, kura uzdevums ir gâdât par tîrîbu ap maðînu un aizgâdât prom darba procesâ raduðos atkritumus.

Mûziía dvçsele meklçja attiecîgu izpausmi, un Alberts Sala kïuva par papîrfabrikas kora diriìentu. Viòð labi pazina darbabiedrus fabrikâ un iesaistîja kordziedâðanâ muzikâlâkos jaunieðus. Jaunais diriìents mâcîja jaunajiem koristiem, kâ jâtur elpa dziedot, kâ jâveido patîkamais tonis, kâ jâdzied bez “velvçm”, vârdu sakot, nostâdîja balsi. Ðajâ darbâ viòam liels atbalsts “velvçm”, vârdu sakot, nostâdîja balsi. Ðajâ darbâ viòam liels atbalsts “velvçm”, vârdu sakot, nostâdîja

bija dzîvesbiedre Hermîne Sala, arî dziedâtâja.

Fabrikâ darbs bija nepârtraukts, maiòâs, un, lai visi, kas grib, varçtu dziedât korî, arî mçìinâjumi notika maiòâs – kas vakaros strâdâja, tie nâca uz mçìinâjumu rîtos. Tâdçï diriìentam bieþi iznâca strâdât ar nedaudz dziedâtâjiem, ar atseviðíâm balss grupâm, pat atseviðíi ar katru dziedâtâju. Tâ noðu nepazinçji “âbeènieki” tika izaudzinâti par koristiem, kas, “tikko kâ no miega uzrauti”, spçja Dârziòa “Lauztâs

Mçìinâjumi bieþi notika “maiòâs”Lîgatne laiku lokos

priedes” bez kïûdâm “nobrâzmot”. Diriìents Sala mâcîja mûs dziedât ne tikai korî, bet arî duetos, tercetos, kvartetos, un visi dziedâja ar aizrautîbu, jo tas bija laiks, kad dziesmu cienîja ne tikai dziedâtâji, bet arî klausîtâji, kuru koncertos netrûka. Alberts Sala veda savus dziedâtâjus uz koncertiem Rîgâ, uz Gustava Ernesaksa vadîtâ Igaunijas kora koncertu, kas toreizçjiem koristiem vçl ðodien glabâjas atmiòâ kâ neaizmirstami dvçseles svçtki. Diriìents vienmçr bija kopâ ar kori. Tâds diriìenta entuziasms ðodien diez vai sastopams, taèu – cik vçrtîgi bûtu tâdi paðaizliedzîgi un gudri diriìenti, kas varçtu palîdzçt izvilkt mûsu jaunieðus no muklâja, kurâ daudzi no viòiem iestiguði!Ja dziedâtâju ïoti iecienîtais Haralds Mednis rakstîtu atmiòas par Siguldas rajona Dziesmu svçtkiem, kuros viòð bija virsdiriìents, viòð

nebija, viss tika sasniegts paðu spçkiem neatlaidîgâ darbâ.Pçc sekmîgas piedalîðanâs 1955.gada dziesmu svçtku koru sacensîbâs Lîgatnes papîrfabrikas kori izvçlçjâs par kandidâtu braucienam uz Maskavu – uz latvieðu mâkslas un literatûras dekâdi 1955.gadâ. Ïoti intensîvi strâdâjot, izveidoja koncertprogrammu ar apmçram 30 dziesmâm. Galvaspilsçtas komisija programmu novçrtçja ïoti atzinîgi, bet pçc neilga laika izrâdîjâs, ka braucienam izraudzîts Raunas kolhoza “Zelta druva” koris, jo priekðnieki esot vçlçjuðies Maskavâ redzçt kolhoza kori... Tikai vçlâk uzzinâjâm iemeslu – korim neesot bijis îstais diriìents, Sala taèu bijis nometinâjumâ, un viòam nav augstâkâs izglîtîbas! Ja tâdu sûtîsim uz Maskavu, priekð kam tad konservatorija!

Alberta Salas vârdu, manuprât, minçtu kâ vienu no pirmajiem – 1951.gadâ rajona dziesmu karâ Salas vadîtais koris izcînîja 1.vietu. Fabrikas administrâcija, kolektîva cienîtais fabrikas direktors L.Volgins, kora darbîbu mçrítiecîgi atbalstîja. Toreiz papîrfabrikas korî dziedâja tikai fabrikâ strâdâjoðie un daþi vietçjie skolotâji. Konkursos un skatçs “algotòu” starp dziedâtâjiem

Albertam Salam bija lemts izstaigât represçtam cilvçkam tolaik paredzçtos cieðanu ceïus. Vçlçdamies dziedât, viòð izturçja konkursu gan Valsts, gan Radio korî, taèu abâs vietâs saòçma atteikumu, kâ mçdz sacît, “biogrâfijas dçï”. Konservatorijâ iekïût viòam tomçr izdodas, pateicoties Teodora Kalniòa atbalstam, un viòð kïûst par maestro skolnieku. Diriìents kïûst

par zinâtkâru studentu, darbs ar Lîgatnes papîrfabrikas kori turpinâs. Klusâs vakara un nakts stundâs tiek radîtas jaunas dziesmas korim...

Kad pienâks to laiks?1958.gadâ Alberts Sala un Hermîne Sala saòçma darba piedâvâjumu Ventspils Mûzikas vidusskolâ un atvadîjâs no Lîgatnes dziedâtâjiem. Pçc viòa mûsu korim nâca citi diriìenti, kuru vadîbâ esam “karojuði” it visos sekojoðajos Dziesmu svçtkos Rîgâ. Reizçm veiksmîgâk, reizçm mazâk veiksmîgi, taèu vienmçr un joprojâm bez “izpalîgiem”, kas

pçdçjâ laikâ kïuvuði par koru karu neatòemamiem komponentiem.Alberta Salas izaudzinâtie dziedâtâji nu jau 40 gadus ir kora pamats. Viòa darbs ir nesis augïus ne tikai no vieniem lîdz otriem Dziesmu svçtkiem, bet cilvçka mûþa garumâ. Pats diriìents Lîgatnç vienmçr ir gaidîts – gan kâ kora koncerta klausîtâjs, gan kâ virsdiriìents. Daloties ðajâs atmiòâs, Alberta Salas izaudzinâties dziedâtâji saka viòam paldies par bagâtajiem gadiem!

* Alberts Sala miris 1997.gada 10. jûlijâ, apglabâts Cçsîs, Bçrzaines kapos.

Rehabilitâcijas centrâ “Lîgatne” uzsâk darbu Pçdu aprûpes kabinets24. martâ rehabilitâcijas centrâ “Lîgatne” darbu sâks podologs Laila Jirgensone - Latvijâ jaunas Laila Jirgensone - Latvijâ jaunas Laila Jirgensoneprofesijas pârstâvis, ârstnieciskâs pçdu aprûpes speciâlists, kurð veiks pacientu podoloìisko izmeklçðanu, kas sevî ietver: pçdas aprûpi, profilakses darbu, strâdâjot galvenokârt ar paaugstinâta riska grupas pacientiem.

Podologs Laila Jirgensone jau vairâkus gadus praktizç daþâdâs Latvijas ârstniecîbas iestâdçs - pçdu aprûpes kabinetos, kur îpaða uzmanîba tiek pievçrsta cukura diabçta slimnieku pçdu problçmâm. Ikdienâ viòas darbs saistîts ar rûpçm par veselâm un skaistâm cilvçku pçdâm un nagiem, apkopjot sçnîðu slimîbas skartus nagus, ârstçjot kârpas un saplaisâjuðus papçþus, veicot varþacu nesâpîgu izòemðanu, koriìçjot ieauguðus, strutojoðus nagus. Ârstnieciskâs procedûras, kuras speciâlists ir rûpîgi izvçlçjies tieði Jûsu problçmas atrisinâðanai,

atbrîvos Jûs no nepatîkamajâm sajûtâm! Pçdu aprûpes speciâlists – podologs, Jums sniegs konsultâciju par to, kâ pareizi kopt kâjas problçmstâvoklî, kâ izvairîties vai novçrst iespçjamos sareþìîjumus, kâ arî ieteiks Jûsu kâjâm kosmçtiku, òemot vçrâ to îpatnîbas.

Ârstniecîbas un skaistumkopðanas pakalpojumi

L. Jirgensone ir arî sertificçta nagu kopðanas un vaksâcijas speciâliste, tâpçc Rehabilitâcijas centrâ “Lîgatne” gâdâs ne vien par centra klientu pçdu aprûpi un ârstniecîbu, bet arî par roku klasisko skaistumu un íermeòa daiïumu ar mûsdienîgu vaksâciju tehnoloìiju palîdzîbu.

Ârstnieciskâ pçdu aprûpe Skaistumkopðanas pakalpojumi

- ârstniecisko pçdu un nagu apkope ar speciâlu “Hadewe” firmas aparatûru; - kârpu apstrâde;- varþacu likvidçðana;- ieauguðu nagu korekcija;- kâju nagu pârklâðana ar ârstniecisko gçlu;

- “Wellness” pedikîrs (ârstniecisko pçdu un nagu apkope ar aparâtu, skrubi, masku), kas îpaði ieteicams ziemâ; - klasiskais manikîrs; - nagu pieaudzçðana (gçla tehnoloìija); mâkslîgo nagu profilakse; dabîgo nagu pârklâðana ar gçllaku; - pîrsingi (uzacîs, ausîs, degunâ, mçlç, lûpâ, nabâ) - vaksâcija

Pieteikties: Rehabilitâcijas centrs “Lîgatne” administrators: 64161915; 64191617; 6467747; 26431450 e-pasts: hotel@rehcentrs.apollo.lv, mâjas lapa: www.rehcentrsligatne.lv; www.veselamugura.lv, konsultâcijas: tâlr.: +37129363491

Uzmanieties, iegâdâjoties gâzi balonos!Lîgatnes novadâ joprojâm aktuâla ir problçma, kad apritç nonâk ar autogâzi pildîti sadzîvç lietojamie gâzes baloni. Novadâ gâzes balonu lietotâji vairâkkârt griezuðies pie SIA “Latvijas propâna gâze” speciâlistiem, ar sûdzîbâm, par “lçtâk” nopirktajiem gâzes baloniem. Iegâdâjoties ðâdu “neskaidras izcelsmes” gâzes balonu – pircçjs apdraud ne tikai savu, bet arî apkârtçjo iedzîvotâju droðîbu. Nereti ir arî gadîjumi, kad negodîgi tirgotâji balonu nepiepilda pilnu, bet no patçrçtâja samaksu saòem kâ par pilnu balonu. Tâpçc, mçìinot ietaupît, pircçji nereti pat pârmaksâ negodîgajiem tirgotâjiem. Nopçrkot gâzes balonu pie kâda nelegâla tirgoòa, pircçjs liedz sev tiesîbas izmantot balona garantijas priekðrocîbas.

Lai izvairîtos no nelaimes gadîjumu draudiem, iegâdâjoties gâzes balonu, pircçjam jâòem vçrâ daþi nosacîjumi:- gâzes balonu ieteicams pirkt tikai oficiâlâ tirdzniecîbas vietâ;

- ieteicams iegâdâties balonu, uz kura redzams balona uzpildîtâja logo. Tâ ir kâ papildus garantija, ka uzòçmums uzòemas atbildîbu par gâzes balona kvalitâti;- obligâti jâbût noplombçtam (apvilkts ar zaïu plçvkârtu) balona ventilim, plomba nedrîkst bût bojâta;- obligâti no tirgotâja jâpieprasa pirkuma èeks vai kvîts un garantijas talons;- SIA “Latvijas propâna gâze” ir vienîgais uzòçmums Latvijâ, kas nodroðina diennakts bezmaksas avârijas izsaukumus saviem gâzes baloniem. Avârijas dienesta tâlr.: 80000404.

Lîgatnes novadâ SIA “Latvijas propâna gâze” gâzes balonus var iegâdâties ðâdâs tirdzniecîbas vietâs:- Brûveris Miervaldis, Lîgatne, Gaujas 32-4, T: T: 26411095- SIA “Vigo”, Augðlîgatne, “Pienotava”- SIA “Vigo”, Augðlîgatne, “DUS “Lîgatne”.

Reìionâlais laikraksts SIGULDAS ELPA Marts II Reìionâlais laikraksts SIGULDAS ELPAMarts II

LÎGATNES NOVADA ZIÒAS12

Papîrfabrika ir mana sûtîbaILZE RATNIECE

“Mana dzîve saistîta ar Lîgatnes papîrfabriku. Interesanti, ka vidusskolas laikâ mums bija mâcîbu stunda – papîra raþoðanas tehnoloìija. Toreiz lepni teicu - neieðu uz ðîm stundâm, jo man tâs nebûs vajadzîgas. Bet – nekad nesaki nekad. Jo izrâdîjâs, ka es biju vienîgâ no mûsu vidusskolas izlaiduma, kas visu darba mûþu esmu nostrâdâjusi Lîgatnes papîrfabrikâ,” tâ par sevi stâsta lîgatniete Rasma Vanaga, kura 44 gadus nostrâdâjusi Lîgatnes papîrfabrikâ, bet kopð 2005.gada savu dzîvi veltîjusi Lîgatnes vçsturisko materiâlu vâkðanai, apkopoðanai, kâ arî ekskursiju vadîðanai pa Lîgatnes skaistâkajâm, brînumainâkajâm vietâm. Rasma atzîst, ka Lîgatne ir ne tikai skaista, tâ ir arî ar ïoti bagâtu vçsturi, nostâstiem. Un par to ir jâstâsta, jo cilvçks nedrîkst aizmirst savu pagâtni, bez tâs nevar izprast ðodienu.

Priecâjos, ka varu izkustçties, ka nav jâsçþ èetrâs sienâs Rasma ir dzimusi lîgatniete. Mâcîjusies Augðlîgatnes pamatskolâ, tad Lîgatnes vidusskolâ, un pçc vidçjâs izglîtîbas iegûðanas 1961.gadâ sâkusi strâdât Lîgatnes papîrfabrikâ, tur nostrâdâjusi 44 gadus, 2005.gadâ aizgâjusi no darba fabrikâ. Tomçr Rasma jutusi, ka mâjâs nosçdçt nav iespçjams. Ierosmi turpmâkajai darbîbai gides profesijâ Rasmai devusi Siguldas tûrisma firmas “Rivasi”

Atgâdinâjums meþu îpaðniekiemAtgâdinâjums meþu îpaðniekiemAD.Melderis, Amatas meþniecîbas vecâkais referents

Par izcirtumu atjaunoðanuAmatas meþniecîba atgâdina, ka 2011.gada beigâs beidzas atjaunoðanas termiòð 2006.gada izcirtumiem (ðaurlapu kûdrenî un ðaurlapu ârenî 2008.gada izcirtumiem, purvâjâ, niedrâjâ, liekòâ un dumbrâjâ 2001.gada izcirtumiem). Pçc kopðanas darbu paveikðanas ir nepiecieðams uzrakstît pârskatu un nogâdât to meþniecîbâ.

Izvçrtçsim pavasara, vasaras un rudens sezonu darbus savos meþa

îpaðumos!Izvçrtçsim pavasara, vasaras un rudens sezonu darbus savos meþa îpaðumos!Ðîs ziemas laika apstâkïi ir bijuði îpaðumos!Ðîs ziemas laika apstâkïi ir bijuði îpaðumos!

labvçlîgi meþistrâdes darbu veikðanai. Seviðíi februâra lielajâ veikðanai. Seviðíi februâra lielajâ salâ varçja iesaldçt koksnes pieveðanas ceïus uz jebkuru meþa nogabalu, varçja izstrâdât visas mitrâs un pat slapjâs visas mitrâs un pat slapjâs cirsmas. Katru gadu, tuvojoties pavasarim, cenðamies informçt meþa îpaðniekus par veicamajiem meþa atjaunoðanas un jaunaudþu kopðanas darbiem – zvanâm îpaðniekiem, ja tas neizdodas, tad tiek nosûtîtas atgâdinâjuma vçstules. vçstules. Lûdzam izvçrtçt savu îpaðumu meþos veicamos darbus pavasara, vasaras un rudens sezonâm, tos vasaras un rudens sezonâm, tos saplânot savlaicîgi. Atgâdinâm, ka 2011.gadâ ir jâatjauno 2006.gada izcirtumi (ðaurlapu kûdrenî un ðaurlapu ârenî 2008.gada

izcirtumi, purvâjâ, niedrâjâ, liekòâ un dumbrâjâ 2001.gada izcirtumi). Lai nocirstâs platîbas varçtu atzît par meþaudzi, izcirtumâ jâaug meþa augðanas apstâkïu tipam atbilstoðâm kociòu sugâm, kâ arî tâm ir jâatbilst koptas jaunaudzes kritçrijiem. Maksimâlais kociòu skaits netiek ierobeþots purvâja, niedrâja, dumbrâja un liekòas meþa augðanas apstâkïu tipos, kâ arî baltalkðòu audzçs. Pçc kopðanas darbu paveikðanas ir nepiecieðams uzrakstît pârskatu un nogâdât to meþniecîbâ. Atkârtoti atgâdinâm, ka meþa atjaunoðanas noteikumi, kuri stâjâs spçkâ pagâjuðajâ gadâ nosaka, ka atjaunotie izcirtumi obligâti jâizkopj ne vçlâk kâ desmitajâ gadâ skuju koku audzçs un ne vçlâk kâ piektajâ gadâ lapu koku audzçs pçc to atzîðanas par atjaunotiem. Visas ðis jaunaudzes (izòemot audzes, kuras ir koptas

pçdçjo trîs gadu laikâ un par tâm meþniecîbâ ir iesniegts pârskats) pârbaudîs meþniecîbas darbinieki. Ja jaunaudze neatbildîs koptas audzes kritçrijiem tiks piemçrots administratîvais sods. Arî par ðo darbu izpildi meþniecîbâ ir jâiesniedz pârskats par paveikto. Jâatzîst, ka, lai gan ðogad esam sastâdîjuði tikai vienu administratîvo pârkâpumu protokolu par savlaicîgu informâcijas nesniegðanu, kopumâ pârskatu iesniegðanas disciplîna nav laba – atseviðíiem meþa îpaðniekiem bija nepiecieðams zvanît vairâkas reizes un tikai tad nepiecieðamais pârskats tika iesniegts. Meþa îpaðniekiem ir jâsaprot, ka tikai pçc iesniegtajiem pârskatiem ir iespçjams veikt izmaiòas esoðajâs datu bâzçs, uzturçt tajâs iespçjami precîzâku informâciju. Informçjam, ka joprojâm Lauku atbalsta dienestâ ir atvçrta programma ”Meþa ekonomiskâs vçrtîbas uzlaboðana”. Pasâkumâ tiek atbalstîta jaunaudþu kopðana, mazvçrtîgu meþaudþu nomaiòa un arî jaunaudþu kopðanai un mazvçrtîgu meþaudþu nomaiòai paredzçtu jaunu instrumentu un aprîkojuma iegâde. Meþa îpaðniekiem piedaloties pasâkumâ ”Meþa ekonomiskâs vçrtîbas uzlaboðana”, ir iespçja saòemt atpakaï pusi no pasâkumâ ieguldîtajiem lîdzekïiem. Sîkâku informâciju var saòemt Amatas meþniecîbâ (tel.64129486) Sîkâku informâciju var saòemt Amatas meþniecîbâ (tel.64129486) Sîkâku informâciju var saòemt

vai pie saviem apgaitu meþsargiemmeþsargiem

vadîtâja Anna Grosberga, kuras organizçtajos gidu kursos Rasma apguvusi ðî aroda pamatprasmes. Lîgatnç tobrîd nav bijuði gidi, tâpat nebija izstrâdâti tûrisma marðruti. Ðo darbu uzòçmusies tâpat nebija izstrâdâti tûrisma marðruti. Ðo darbu uzòçmusies tâpat nebija izstrâdâti tûrisma

Rasma Vanaga, kâ paðnodarbinâta persona piedâvâjot ekskursantiem gida pakalpojumus, izstrâdâjot Lîgatnes – deviòu brînumu pilsçtas, koncepciju, un apkopojot vçsturiskos materiâlus, lai bûtu ko stâstît, râdot skaistâs un senâs Lîgatnes vietas. 2005.gada rudenî Rasma sâka iet pie Lîgatnes vecâkajiem iedzîvotâjiem un apkopot viòu stâstîjumus. Visi atbalstîjuði Rasmas darboðanos. Rasma arî iemâcîjusies strâdât ar datoru, lai varçtu ievadît un sistematizçt iegûto informâciju. Tagad viòa atzîst, ka nevar

savu darbu un dzîvi bez datora iedomâties.

Rasma atzîst, ka viòai ïoti bûtiski bijis atrast kâdu nodarboðanos pçc aizieðanas pensijâ: “Aizejot pensijâ, atradu niðu, kur sevi realizçt, kur varu bût noderîga. Un tas vçl nav viss. Tâ kâ pensija tajâ brîdî bija ne visai liela, bet dzîvot vajadzçja, tajâ paðâ 2005.gada rudenî sâku strâdât arî sociâlo pçtîjumu firmâ “GFK” par datu vâcçju. Kad ir pçtîjums, tad aptaujâju cilvçkus Siguldâ, Cçsîs, Lîgatne. Tâ ir sava veida kustîba, tikðanâs ar cilvçkiem, informâcija. Es priecâjos, ka varu izkustçties, ka nav jâsçþ èetrâs sienâs.”

Par gidi Rasma strâdâ kopð 2006.gada. Pati reklamçjas, ðajâ ziòâ palîdz arî “Lîgatnes Novada

Ziòâs” publicçtie viòas vçsturisko materiâlu apkopojumi. Rasma ar zinâmu gandarîjumu atzîst, ka cilvçkiem ir interese par vçsturi, par Lîgatni ðajos gados viòa stâstîjusi jau vairâk nekâ 5000 cilvçkiem. Arî Rasmas dçls Ainars sâcis darboties tûrisma jomâ, viòam Augðlîgatnç ir “Karoðu darbnîca” un “Lîgatnes vîna darîtava”. Kopâ viòi piedalâs tûrisma izstâdçs, reklamçjot savu un arî citus Lîgatnes novada tûrisma piedâvâjumus.

Darba mûþs papîrfabrikâInteresants ir Rasmas stâsts par viòas paðas darba gaitâm Lîgatnes papîrfabrikâ. To klausoties, visu laiku prâtâ nâk atziòa – ko tik sievietes nevar paveikt, ja vajag. Pirmais darbs, tâpat kâ visiem iesâcçjiem, Rasmai bijis papîra

darbu Lîgatnç diez vai atrastu. Un mainît dzîvesvietu negribçju. Kur tad es skrieðu, neesmu no tiem, kas pa pasauli skraida.”

Vispirms Rasma ar Sarkano diplomu absolvçja Rîgas industriâlo politehnikumu (neklâtienç), tad Latvijas Valsts universitâti, iegûstot ekonomistes izglîtîbu. Jau studiju gados Rasma sâka strâdât par fabrikas plânu daïas vadîtâju. Arî ar ðo jomu nâcâs iepazîties bûtîbâ no paðiem pamatiem, bet tas tika izdarîts. “Sievietes ir drusciò spîtîgas, un, kad jâdara, tad izdara,” domîgi nosaka Rasma.

Par fabrikas darbu 90-tajos gados Rasma stâsta jau ar zinâmu rûgtuma pieskaòu balsî. Bûtîbâ visu laiku bijis jâcînâs par fabrikas

ðíiroðanas nodaïâ. Bija jâiemâcâs ðíirot papîru loksnçs, papîrus saskaitît. To visu viòa iemâcîjâs, rokas, protams, bieþi bijuðas sagrieztas. Kad blakus nodaïâ vajadzçjis maríçtâju, Rasma, tâ kâ viòai bijusi vidusskolas izglîtîba, tikusi ðajâ darbâ. Tad pensijâ aizgâjusi Salmiòas kundze, grâmatvede, Rasmai piedâvâts ðis darbu, kaut viòa teikusi, ka neko no tâ nesaprot. Rasma atzîst, ka iemesta “kâ circeni pelnos”, tâ viòa jutusies, sâkot darbu kapitâlâs celtniecîbas grâmatvedîbâ. Tajos gados tika celtas gan fabrikas çkas, gan strâdnieku dzîvojamâs mâjas, celtniecîba bijusi plaða, tâpçc arî grâmatvedîbâ darba nav trûcis. Vçl piedevâm neilgi pçc darba uzsâkðanas bijusi jâtaisa gada bilance. Bet, ja vajag, tad ar uzòçmîbu tas viss arî tika izdarîts un apgûts.

Rasma pçc vairâkiem nostrâdâtiem gadiem, saprotot, ka darba dzîvç agri vai vçlu bûs nepiecieðama izglîtîba, nolçma mâcîties. Viòa izvçlçjâs apgût ekonomistes profesiju. Doma bijusi arî par juristiem, bet ðo ceïu Rasma noraidîjusi tâpçc, ka tad, iespçjams, bûtu jâmaina dzîvesvieta, jo fabrikâ un Lîgatnç diez vai atrastos darbs juristam. Rasma saka: “Sapratu, ka jâmâcâs kaut kas, kas dzîvei noderçs. Biju jau tikai kolhoza meitene ar vidçjo izglîtîbu. Fizisko darbu biju izbaudîjusi, pie tâ negribçju palikt. Aizgâju mâcîties par ekonomisti, jo cerçju, ka ðâda izglîtîba derçs visos dzîves apstâkïos. Jurista

izdzîvoðanu. “Skaidrs bija viens – fabrikai ir jâstrâdâ, tâ nevar apstâties. Algas vajag, noliktava pilna, bankâ naudas nav. Gudrojâm, kâ realizçt preci. Kaut kur bija dzirdçts, ka jâved prece pie pircçja. Tâ arî sâkâm. Vispirms vedâm uz skolâm. Domâju, ka tâpçc fabrika ir izdzîvojusi, toreiz trâpîjâm desmitniekâ. Tad nâca 1993.gads, fabrikas lielais ugunsgrçks. Bet fabrika pârdzîvoja arî to un joprojâm turpina strâdât, kaut ir likti daþâdi ðíçrðïi fabrikas pastâvçðanas ceïâ. Iespçjams, kâdam valdîbâ bija izdevîgi, ka papîrfabrikas Latvijâ tiek likvidçtas. Bija arî vietçjâs ambîcijas...” par tâm runât Rasmas kundze gan nevçlçjâs. Viòas viedoklis par fabrikas attîstîbu atðíîrâs no to laiku fabrikas vadîbas nospraustâ kursa. Varbût tâpçc arî bija jâiet pensijâ, kaut spçka pietiktu strâdât, un jâmeklç dzîvei cits piepildîjums.

Lîgatnes papîrfabrika tomçr joprojâm ir Rasmas kundzes dzîves centrâ, jo gan vçsturiskie notikumi, gan apbûve saistâs ar to. “Lîgatnes papîrfabrika ir tava sûtîba,” tâ Rasmai reiz teikusi zintniece Mildas tante. Rasma atzîst, ka tieði viòai gribçtu teikt vislielâko paldies par palîdzîbu sareþìîtâkos dzîves brîþos.

Emocionâli Rasmai palîdz uzlâdçties gan rokdarbi, par ko liecina tamborçtâs sedziòas, dzijas kamoli viòas istabâ, gan skaistâ Lîgatnes daba un dârzs: “Klusums un miers dârzâ mani nomierina.”

Rasma vidusskolas izlaidumâRasma, Lîgatnes papîfabrikas plânu daïas vadîtâja

Rasma Vanaga

Reìionâlais laikraksts SIGULDAS ELPA Marts II Reìionâlais laikraksts SIGULDAS ELPAMarts II

LÎGATNES NOVADA ZIÒAS 13Lîgatnes pilsçtas un novada vçstures hronoloìija

(Sagatavots pçc materiâliem Lîgatnes pilsçtas bibliotçkâ)Rasma Vanaga, gide, 2010.gada janvâris – februâris.

Labojumi un papildinâjumi veikti lîdz 2011.gada 1.martam.

Kâ tapa Lîgatnes pilsçtas un novada vçstures hronoloìija

Rasma Vanaga, gide LîgatnçKâ jau rakstîju 2010.gada janvâra “Lîgatnes Novada Ziòâs”, esmu dzimusi, augusi un strâdâjusi Lîgatnes novadâ. Visu savu darba mûþu jeb 44 gadus, lîdz 2005.gada augustam, strâdâju Lîgatnes papîrfabrikâ. 2005.gada rudenî jutu, ka vçl spçka pietiek un varu kaut ko darît citu cilvçku labâ, tâdçï sâku nodarboties novadpçtniecîbas un tûrisma “lauciòâ”. Tajâ laikâ Lîgatnes pilsçtâ par ðo jomu domâja vçl tikai nedaudzi cilvçki, bet darîts bija ïoti maz. Lai viesiem râdîtu un stâstîtu par Lîgatnes pilsçtu, tâs kultûrvçsturiskajâm vçrtîbâm, vispirms paðai bija tâs dziïi jâiepazîst. Lîgatnes pilsçtas bibliotçkâ materiâlu bija samçrâ daudz, bet tie nebija sistematizçti pa gadiem hronoloìiskâ kârtîbâ. Sâku arî aptaujât vecos cilvçkus, kam vçl bija ðîs zinâðanas no saviem senèiem, tâpat arî senâs fotogrâfijas un citi izziòas materiâli. Pabeidzu vairâkus gidu kursus, kur ieguvu teorçtiskâs zinâðanas par darbu ar ekskursantiem, senajiem nostâstiem, notikumiem utt. Ðajâ darbâ mani atbalstîja gan Lîgatnes pilsçtas domes priekðsçdçtâjs zinâðanas par darbu ar ekskursantiem, senajiem nostâstiem, notikumiem utt. Ðajâ darbâ mani atbalstîja gan Lîgatnes pilsçtas domes priekðsçdçtâjs zinâðanas par darbu ar ekskursantiem, senajiem nostâstiem, notikumiem

Ainârs Ðteins, gan Anita Jaunzeme. Savas atmiòas, fotogrâfijas un utt. Ðajâ darbâ mani atbalstîja gan Lîgatnes pilsçtas domes priekðsçdçtâjs Ainârs Ðteins, gan Anita Jaunzeme. Savas atmiòas, fotogrâfijas un utt. Ðajâ darbâ mani atbalstîja gan Lîgatnes pilsçtas domes priekðsçdçtâjs

materiâlus neliedza lîgatnieði. Saòçmu arî atbalstu no citiem cilvçkiem ârpus Lîgatnes. Tâ veidojâs manas zinâðanas un stâstîjums par Lîgatnes pilsçtu un tâs apkârtni, par ko esmu centusies arî jûs, cienîjamie lasîtâji, informçt ðîs avîzes lappusçs.Pienâca 2009.gada beigas un 2010.gada sâkums, kad Lîgatnes novadâ veidojâs tûrisma informâcijas centrs un tika domâts par gidu kursiem. Ainârs Ðteins lûdza sagatavot stâstâmo materiâlu jaunajiem gidiem. No veidojâs tûrisma informâcijas centrs un tika domâts par gidu kursiem. Ainârs Ðteins lûdza sagatavot stâstâmo materiâlu jaunajiem gidiem. No veidojâs tûrisma informâcijas centrs un tika domâts par gidu kursiem.

pieredzes zinâju, kâdi materiâli ir pieejami un cik daudz laika vajag, lai taptu kvalitatîvs stâstîjums. Tâdçï arî radâs sistematizçta “Lîgatnes pilsçtas un novada vçstures hronoloìija” no materiâliem, kuri bija pieejami Lîgatnes pilsçtas bibliotçkâ, kâ arî no citiem man pieejamiem materiâliem. Laiks rit, materiâli pienâk klât visneiedomâjamâkajos veidos. Daþreiz gadâs arî kïûdîties, jo mçs jau diemþçl nedzîvojâm tajos senajos laikos, ne katrreiz arî vçstures dokumentos ir tie pareizâkie gada skaitïi (figurç daþâdi skaitïi par vienu un to paðu notikumu).

Ðajâ darbâ centos kaut nedaudz atspoguïot ne tikai Lîgatnes pilsçtas, bet arî visa Lîgatnes novada vçstures notikumus.

Saprotu, ka neesmu aprakstîjusi visus notikumus, bet ir lûgums, ja ir zinâmi citi notikumi, “neturçsim sveci zem pûra”, bet mçìinâsim precizçt ðo mûsu vçsturi, lai ðis materiâls taptu vçl precîzâks un bagâtâks. Ceru, ka mçs kopâ varçsim papildinât ðo “Lîgatnes pilsçtas un novada vçstures hronoloìiju”. Mans e – pasts: rasmav@e-apollo.lv, tel.64153434 vai mob. 26360835.

Ìeoloìiskie, arheoloìijas, arhitektûras un kultûrvçstures pieminekïu komplekss Lîgatnç un tâs apkârtnç ir veidojuðies gadu miljonos, tûkstoðos, simtos, desmitos. Katra aizgâjusî diena ir vçsture.Lîgatnes pilsçtas teritorija kopð seniem laikiem piederçjusi pie Siguldas pilsnovada, kad 1556.gadâ iekârtoja Siguldas pilsmuiþu. 1682.gadâ Paltmales muiþa 1682.gadâ Paltmales muiþa 1682.gadâatdalîjâs no Siguldas pilsmuiþas un kïuva par patstâvîgu vienîbu. Lîgatnes krogus un zeme ap to un vçlâkâm Lîgatnes dzirnavâm skaitîjâs Paltmales muiþas îpaðums.Lîgates vârds sastopams zviedru laika dokumentos 17.gs.pirmajâ pusç. Tâ saucâs kâdas mâjas Siguldas pilsnovada latvieðu vakâ, un tâds nosaukums ir arî krogum, kas atrodas Lîgates kroga vietâ pie Rîgas – Cçsu ceïa, Lîgates upîtes krastâ. Zviedru 1688.g. kartç tas Rîgas – Cçsu ceïa, Lîgates upîtes krastâ. Zviedru 1688.g. kartç tas Rîgas – Cçsu ceïa, Lîgates upîtes

nosaukts par Ligast Krogh. Ðâds krastâ. Zviedru 1688.g. kartç tas nosaukts par Ligast Krogh. Ðâds krastâ. Zviedru 1688.g. kartç tas

nosaukums figurç vçl kâdos dokumentos, bet vaku grâmatâs, kâ arî vçlâk gan upe, gan dzirnavas, fabrika nes Lîgates vârdu, tikai ap 30. gadu beigâm un vçlâk Lîgatne “izspieþ” Lîgates vârdu.Pçc Ziemeïu kara Lîgatnes apkârtne ïoti ilgi ir izpostîta, lîdz postaþai pamestas zemes Storhs liek pamatus Lîgatnes papîrfabrikai.Lîgates upîte pirmo reizi minçta 1630.gada arklu revîzijâ. Turpat 1630.gada arklu revîzijâ. Turpat 1630.gadaminçts arî krogs Lygat. Nosaukums Lîgatne (Ligate) varbût ir cçlies no Lîgatnes upes nosaukuma, kas iztek no lîganajiem Nîtaures purvâjiem. Pçc Hupela ziòâm upîte iztekot no Lîgates ezera. 1638.gada arklu revîzijâs parâdâs 1638.gada arklu revîzijâs parâdâs 1638.gadaotrs nosaukums “Ligast”, tâpat ðâda rakstîba saglabâta arî daþos 17.gs. beigu materiâlos. Zviedru laika dokumentos (citos) lietots jau Ligates vârds un 18 gs. tâ ir valdoðâ forma. Sastopama arî forma Liggat. Grâfa Mellina atlasa kartç par Vidzemi 1798.gadâ ir atzîmçts “Ligats” un upe “Ligat”.Lîgatnes dzirnavas (Paltmalç)Vçl 1757.gada arklu revîzijâs ir 1757.gada arklu revîzijâs ir 1757.gadakonstatçjams, ka dzirnavas nav

bijuðas. Tâs parâdâs 18.gadsimta beigâs. Vecâkâs ziòas Hupeïa draudþu aprakstâ, kur minçts, ka Siguldas draudzç ir pavisam 4 ûdensdzirnavas – Siguldas, Paltmales, Nurmiþu un Ramas. Hupeïa grâmata iespiesta 1777.gadâ, tâtad dzirnavu sâkumu var datçt ar kâdu laiku pirms ðîs grâmatas. Tâs raduðâs kâ Paltmales muiþas rûpniecîbas uzòçmums 18.gs. beigâs. Lîgatnes draudzç ap to laiku jau ir 12 krogi, 4 dzirnavas – tâ vçsta Siguldas draudzes hronika 1779.gadâ. 1791.gadâ no Paltmales dzirnavâm pie dievgalda ierodas vairâkas zemnieku kârtas personas, bet 1801.g. dzirnavu arendators Johans Ulrihs Fîlroze (vielrose) krustî savu meitu Doroteju. Vçlâk dzirnavas kïûst Lîgatnes papîrfabrikas îpaðums.

Lîgatnes krogs.Visvecâkâ patstâvîgâ saimnieciskâ vçrtîba. Pirmo reizi minçts 1630.g. arklu revîzijâ, kur tiek runâts par 3 Siguldas pilsnovada krogiem, kas ceïa malâ pastâvot jau “vom alten Zeiten”. Viens no tiem esot 2 jûdzes attâlu no Siguldas pils – Lygats Krrogh, saukts Springe, kas paðlaik esot nopostîts. 1638.gada arklu revîzijâ krogu 1638.gada arklu revîzijâ krogu 1638.gadanemin, ðíiet, tas vçl nav atjaunots, jo Siguldas pilsdraudzç uzrâdîti 2 vârdâ nesaukti krogi. Jau 17.gs. beigâs uzcelts tiek jauns krogs Ligats Krug, kas figurç muiþas dokumentos. Pçc Siguldas muiþas redukcijas 1690.gadâ Lîgatnes krogs tiek 1690.gadâ Lîgatnes krogs tiek 1690.gadâiznomâts Johanam Baukam (citos dokumentos Baunam) par 10 Alberta dâlderiem. Lielâ Ziemeïu kara laikâ, 1770.gadâ, te uzturas krievu zaldâti, kuru apmetne ir pie Amatas. Krievu kazaki izsiro visus tuvçjos ciematus Paltmales tiesâ, nomin labîbu, izlaupa mâjas. Paltmales muiþas pârvaldnieks ziòo Rîgas tiesai, ka bez citiem zaudçjumiem, arî krogs neko nav ienesis, taèu jau 1724.gadâ ðis krogs minçts kâ viens no ienesîgâkajiem krogiem ar 40 – 50 mucu alus apgrozîbâ gadâ. Lîgatnes krogs ilgâk par Lîgatnes

dzirnavâm saglabâ savu neatkarîbu – tas paliek Paltmales muiþas îpaðumâ un tikai 1879.gada 8. jûnijâ (citur minçts 1.jûnijâ) pâriet fabrikas îpaðumâ lîdz ar tam piederoðâm zemçm.1810.gads. STORCH, CONRAD – JUSTUS ierakstîts Rîgas tirgotâju III ìildes sarakstos un adresu grâmatâ - Storch, Conrad Justus, Comptoirist, Schmiedestrasse Nr. 266.1812.gads. Storhs uzturas Ramas muiþâ.1814. gada 7. maijs. Siguldas baznîcâ tiek kristîts Rîgas tirgotâja Konrâda Justus von Storch un viòa sievas Ìertrudes Julijanas, dz. Pusir, dçls Aleksandrs Teodors. Kûmâs arî Lîgatnes meldermeistars Koster.1814. gada 13. novembris.Tiek korrobçts Paltmales muiþas îpaðnieka brigadiera, grâfa G. Brouna, un Ðtorha dzimtsnomas îpaðnieka brigadiera, grâfa G. Brouna, un Ðtorha dzimtsnomas îpaðnieka brigadiera, grâfa G.

lîgums par zemes gabalu, kas atdalîts no Paltmales muiþas zemes un muiþas zemes grâmatâs iereìistrçts ar Nr. 537 un nosaukumu Ligat.1815. gada 25. maijs. Zemesgrâmatâ reìistrçts fabrikas îpaðumâ atrodoðais gruntsgabals Conradsruhe plâns. Tur arî konstatçta fabrikas dibinâðana un kâ lîdzdibinâtâjs minçts Rîgas tirgotâjs Kârlis Kîbers (Kyber). Kibers Rîgas adresu grâmatâ ierakstîts kâ Seidenhandlung, Kalkstass Nr. 136.1815.gads. Ðajâ gadâ Ðtorhs minçts arî Siguldas draudzes hronikâ, jo dâvâjis balto altâra segu un sarkana samta kanceles pults segu. 1815.gada 31.oktobris. K. J. Storhs cedçjis savas dzimtsnomas tiesîbas K. Kîberam. 1815.gads. Lîgatnç esoðajâs miltu dzirnavâs jau strâdâ papîra meistars un 15 strâdnieki, saraþo pirmos 1050 pudus papîra. “Lîgates fabrikâ, sauktâ Konrrads Ruhe, jau dzîvo kâds papîrtaisîtâjs meistars Heinrihs Traugots Keisners (Keyssner), kâ arî Siguldas draudzes dokumentos minçtais Der Muhlenbaumeister Friedrich Gottlieb Glaser, kas acîmredzot piedalâs fabrikas celtniecîbâ.” - Papîra raþoðanu izgudroja105.gadâ

Íînâ Cei Luòð. Latvijâ pirmâ vieta, kur raþo papîru, ir Tomes muiþâ 1667.gadâ uz Dzirnupîtes ietekas Daugavâ (netâlu no tagadçjâ Íeguma). Lîgatne ir zinâmâ 18. vieta Latvijâ, kur sâkts raþot papîrs.1815. – 1816. gados uzceï 1815. – 1816. gados uzceï 1815. – 1816. gadospapîra dzirnavas (vçlâk sauktâs “Handfabrik” – roku darba fabrika; tagad Ânfabrika), smçdi un mâjas personâlam. Uzceï dambi un izveido slûþas uz Lîgatnes upes gandrîz pie Íempju dzirnavâm, rok arî pirmo kanâlu apmçram 1 – 1,5 km augðpus Ânfabrikas, pa kuru pievada ûdeni raþoðanai. Kanâls tiek rakts pa upes kreiso krastu, pie Handfabrikas pâri Lîgatnes upei ceï koka pârvadu. (Vçl tagad ir saglabâjusies daïa no kanâla un drupas no slûþâm un pârvada.)1816.gada oktobrî Kârlis Kibers 1816.gada oktobrî Kârlis Kibers 1816.gada oktobrîpaliek par vienîgo uzòçmuma îpaðnieku, katru gadu Braunam maksâjot 30,- rubïu sudrabâ rentes maksu par zemi. Papîru Handfabrikâ raþo ar rokâm lîdz 1871.gadam, kad to pârtrauc. Papîra masu ðeit raþo lîdz 2. Pasaules karam, kâ arî darbojas kokzâìçtava. Pçc 2. Pasaules kara otrreiz ierîko kokzâìçtavu, galdniecîbu un taras izgatavoðanas iecirkni. Pçc 1990.gada raþotne pârtrauc ðeit darbu. Tagad fabrika ir pârdevusi ðîs çkas SIA “Pilskalns” – slçpoðanas trases saimniekiem.1816.gads oktobris. Lîgatnes

manufaktûra uzsâk papîra raþoðanu jaunuzceltajâs papîra dzirnavâs, kur papîru izgatavo ar rokâm. Tur bija nodarbinâts viens vâcu meistars, 7 zeïïi un 1 krievu strâdnieks.1817.gads. Konrads Ruhe jeb kâ to nosauc Siguldas draudzes dokumentos Lîgatnes papîrfabrikâ, dzîvo jau vesela rinda papîrtaisîtâju zeïïu: Bayreuther Johann Volfgang, Braun Johann Michael, Gobel Friedrich, Grunvald Johann, Klarner Gottlob, Kreit Gottfried, Preissing Friedrich, Schmidt Lorenz. No tiem tikai pirmais un treðais paliek Lpf lîdz mûþa beigâm. Pârçjie pazûd jau lîdz 1823.gadam.1818. - 1820. gads. Handfabrikâ strâdâ pirmais latvieðu tautîbas strâdnieks, Siguldas draudzes dokumentos minçts Juris Adamsons ar sievu Dârtu. Ap ðo laiku darbâ stâjas latvieðu brîvlaistais Þanis ar sievu Dârtu. Ap ðo laiku darbâ stâjas latvieðu brîvlaistais Þanis ar sievu Dârtu. Ap ðo laiku darbâ

Bundziòð, kas draudzes papîros sakarâ ar sievas nâvi minçts 1819.g., 1820.gadâ minçts arî brîvlaistais Tenis Pumpurs ar sievu Dârtu.Lîgates krodzinieka Blodziòa bçrnu kûmu sarakstâ minçts m – me Johanna Keyssner no Lîgates dzirnavâm. Tâtad fabrikas vadîtâjs dzîvojis dzirnavâs. Turpat dzîvojis arî dzirnavu bûvju meistars Glçzers.

Turpinâjums nâkamajâ numurâ

Lîgatne laiku lokos