Upload
hoangtruc
View
214
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
YAZARLAR
Nurdan COfiKUNTÜRK
Yeflim GÖ⁄ÜN
Burcu BAYKAL YELL‹
DERS K‹TABI VEÖ⁄RENC‹ ÇALIfiMA K‹TABI
(1.Kitap)
‹LKÖ⁄RET‹M‹LKÖ⁄RET‹M
DEVLET K TAPLARIK NC BASKI
……………………………………,2017
ED‹TÖRDoç. Dr. Ayhan Kürflat ERBAfi
D‹L UZMANIMurat CEYLAN
ÖLÇME - DE⁄ERLEND‹RME UZMANIDr. Nurcan ATEfiOK DEVEC‹
GÖRSEL TASARIMH. Nur ENSAR‹Nuran BOZTAfi
REHBERL‹K UZMANIBanu ÖZDEM‹R
PROGRAM GEL‹fiT‹RME UZMANIMelek AY DUMLUPINAR
Her hakk› sakl›d›r ve Millî E¤itim Bakanl›¤›na aittir. Kitab›n metin, soru ve flekillerik›smen de olsa hiçbir surette al›n›p yay›mlanamaz.
29DERS I ............................ . 1 69
17.06.Y.0002 81
ii
ISBN 978-975-11- 66-1
Millî E itim Bakanl , Talim ve Terbiye Kurulunun 30 11 5 gün ve 92 say l kararı ile ders kitabı olarak kabul edilmi , Destek Hizmetleri Genel Müdürlü ünün 26 5 7
gün ve 7679950 say l yaz s ile k defa 87 927 adet bas lm t r.
ANDIMIZ
Türküm, do ruyum, çal kan m.
lkem küçüklerimi korumak, büyüklerimi saymak; yurdumu, milletimi
Ülküm yükselmek, ileri gitmektir.
Ey Büyük Atatürk!
Açt n yolda, gösterdi in hedefe durmadan yürüyece ime ant içerim.
Varl m Türk varl na arma an olsun.
Ne mutlu Türküm diyene!
sevmektir. özümden çok
fiEK‹LLER VE SAYILAR
1. Bölüm: Geometrik Cisimler ................................................................. 2Nokta ...................................................................................................... 2Düzlem ve Düzlemsel fiekiller ................................................................. 4Geometrik Cisimlerin Yüzleri ve Yüzeyleri ............................................. 8Tablo ve fiekil Grafi¤i ..................................................................................12Bölüm De¤erlendirme ........................................................................17
2. Bölüm: Say›lar›n Gücü .....................................................................18Üç Basamakl› Do¤al Say›lar .........................................................................18Romen Rakamlar› .........................................................................20Say›lar› Karfl›laflt›ral›m ............................................................................. 24Say›lardaki Örüntüler .............................................................................. 28Bölüm De¤erlendirme ............................................................................. 32E¤lence Köflesi ....................................................................................... 33Ünite De¤erlendirme ........................................................................... 34
1-E
Kitabımız, konuları ö¤renirken aynı zamanda matemati¤in ilginç ve zevkli dünyas›n›keflfetmeniz amacıyla hazırlandı. Kitabı inceledi¤inizde farklı bafllık ve köflelerdenolufltu¤unu göreceksiniz. Bunları birlikte tanıyalım:
Ünite kapak sayfas›nda ünitenin s›ras›, ünite ad› ve ünite ile ilgili resim ve foto¤raflaryer al›r.
fiEK‹LLER VE SAYILAR
Konuda keflfedilmesigereken bilgiler, bilgikutular›nda verilmifltir.
Problem kurma ve çözmebölümlerinde birer örnekproblem yer almaktadır.
Örnek Problem
Üniteler bölümlere ayr›lm›flt›r. Bu bafll›k hangi bölümde oldu¤unuzu gösterir.
Sayıların Gücü
Bu bafllıklar ifllenen konunun ismini gösterir.
Üç Basamaklı Do¤al Sayılar
Konular ile ilgili çözümlü veaç›klamal› uygulamalard›r.Örnekler ö¤renmenizde yard›mc› olacakt›r.
Konular etkinliklerle zenginlefltirilmifltir.Etkinlik konular› uygulama yaparak,keflfederek ö¤renmeniz içinhaz›rlanm›flt›r. Etkinlikleri en az iki kiflilikgruplar hâlinde yapman›z önerilir.
Ünitede geçenyeni terimlerinlistesidir.
Önceki bilgilerinizi ve baz›uyar›lar› bu köfledebulacaks›n›z.
1-F
Ö¤rendiklerinizi farkl›durumlarda kullanabilmeniziçin haz›rlanm›fl ak›l yürütmeproblemleri bu köflede yer alır.
Görevler, ö¤rendiklerinizi uygulaman›z›sa¤layacak etkinlik ya da araflt›rmakonular›d›r.
BÖLÜM DE⁄ERLEND‹RME
Her bölümün sonunda yer alan bubafllıkta, ö¤renmeniz beklenen konuları neölçüde ö¤rendi¤inizi kontrol edebileceksiniz.
Her ünitenin sonunda bir e¤lencesayfas› yer al›r. Bu sayfada origami,bulmaca, oyun vb. bulunur.
Ünite boyunca ö¤rendiklerinizi uygulaman›z› sa¤layacak soru veproblemler bu bafllıkta yer alır.
ÜN‹TE DE⁄ERLEND‹RME
Bu sembolü gördü¤ünüzde çal›flmakitab›na geçmeniz istenmektedir.Sembolde gösterilen say›lar çal›flmakitab›nda gidilecek sayfa numaras›n›göstermektedir.
Ç.K.17-20
Her konu sonunda ö¤rendiklerinizi uygulamanızı ve pekifltirmenizi sa¤layacakuygulamalar yer alır.
Ö¤rendiklerinizle ilgili ilginçbilgilerin verildi¤i bölümlerdir.
1-G
Nokta
Geometrik Cisimler
2
Yapra¤›n üzerindeki su damlası, gökyüzündeki yıldızlar, çok uzaktaki birbalonun görüntüsü nokta modelleridir.
Çevrenizde baflka hangi nokta modelleri var? Örnekler veriniz.
Bir Resim Çizelim
Araç ve Gereç: noktalı kâ¤ıt, boya kalemleri
• Kâ¤ıdın noktalarını birlefltirerek çeflitli düzlemsel flekiller (ev, arabavb.) çizelim.
• fiekilleri boya kalemleri ile renklendirelim.Her fleklin, kaç noktanın birleflmesiyle olufltu¤unu bulunuz.Cevaplarınızı flekillerin içine yazınız.
3
Yanda verilen define haritası üzerinde bazıyerler noktalarla belirtilmifltir.
Hazinelerin haritada hangi noktalardagizlendi¤ini bulunuz.
A
Ç CE DF
BG
Noktalı kâ¤ıda çizilmifl üçgenin kenar veköflelerinin hangi noktalardan geçti¤ini bulalım.
Kenar Noktaları
Köfle Noktaları
A, B, C, Ç, D, E, F, G
A, C, F
Nokta, geometride görsel olarak çeflitlibüyüklüklerdeki yuvarlaklarla belirtilir vebüyük harflerle isimlendirilir.
AA noktası
DD noktası
EE noktası
Yandaki Türkiye haritası üzerinde il, ilçe vb. yerleflim yerlerinin her biri farklı “noktamodelleriyle” gösteriliyor.Hangi nokta modelinin ne anlama geldi¤i deharitanın alt köflesinde belirtilmektedir.
Afla¤ıdaki 6 noktayı 3 çizgiyle öylebirlefltiriniz ki çizgi geçmeyennokta kalmasın.
H
Ç.K.2 - 3
S
TM
Z
V
A K D E N ‹ Z
Kemer
Lara Belek Side
‹l
‹lçe
Bucak
Antalya
Yeniköy
Termessos
PergeAspendos
Anayol
Havaliman›
Tarihi Yer
4
Düzlem ve Düzlemsel fiekiller
Gölge oyununda bir ›fl›k kayna¤›n›n önünde insan, hayvan, eflya gibifigürler oynat›l›r. Figürlerin gölgeleri beyaz perdeye veya düzleme düflürülür.
Geleneksel gölge oyunlarımızdan en çok bilineni, Hacivat ve Karagöz’dür.Resimlerde verilen gölge oyunu örneklerini inceleyiniz. Nasıl oynandıklarını
açıklayınız.
5
Hacivat ve Karagöz
• Afla¤ıdaki metni canlandıralım.
(Hacivat kaçar, Karagöz kovalar.)
Araç ve Gereç: beyaz fleffaf kâ¤ıt, Hacivat ve Karagözfigürleri, el lambası
Metinden yararlanarak düzlemin ve düzlemsel fleklin neoldu¤unu açıklayınız.
Hacivat : Vay Karagöz’üm! Nerelerdesin yahu? Da¤da mısın, düzde mi?
Karagöz : Ne da¤ı Hacı Cavcav? Düzdeyim düzde.Hacivat : Ne kadar da cahilsin Karagöz’üm. fiu anda
sen düzde de¤il düzlemdesin.Karagöz : Özlemde misin? Beni çok mu özledin Hacı
Cavcav?Hacivat : Ne özlemi Karagöz’üm? Düzlem diyorum,
düzlem!Karagöz : Düzlem olur mu Hacı Cavcav? Bu bildi¤imiz düz bir perde!Hacivat : ‹flte bu düz perde bir düzlemdir Karagöz’üm.Karagöz : Of! Çok sıkıldım Hacı Cavcav. Bu perde midir, düzlem mi
bilmem ama daha çok büyüyemez mi?Hacivat : Büyümez mi Karagöz’üm, hayal etti¤in kadarçok büyür.Karagöz : Peki, bu perde bir düzlemse üstündeki gölgelerimiz ne oluyor Hacı Cavcav? Her fleyi biliyorsun,
bunu da bil bakalım! Hacivat : Eee, fley, göl... Gölge, hık, mık...
Karagöz : (Vurur.) Hık mık de¤il Hacı Cavcav! Bu perde bir düzlem oldu¤una göre gölgelerimiz de onun içinde düzlemsel bir flekildir. (Vurur.)Hacivat : Dur, vurma Karagöz’üm! Anladım, tamam. Yırttındüzlemi eyledin viran, gidip sahibine haber vereyim heman!
6
Afla¤ıdaki resimleri inceleyelim. Resimlerdeki düzlem ve düzlemsel flekilmodellerini hazırlayaca¤ımız tabloya yazarak sınıflandıralım.
S›n›fland›rma yapaca¤›m›ztabloyu oluflturalım.
Düzlem Düzlemsel fiekil
karo döfleli zemin
ekoseli kumafl
tangram
karolar
desenler
tangram parçaları
Tablo: Düzlem ve Düzlemsel fiekiller
Bir odan›n duvarın›, s›n›f›m›z›n tavan›n›,bir buz pateni pistini düzlem modeli olarakdüflünebiliriz. Düzlem modeli istedi¤imizbüyüklükte olan ve kal›nl›¤› olmayanyüzeylerdir. Bu yüzeylerin içinde yer alanaç›k veya kapal› flekiller ise birerdüzlemsel flekil modelleridir.
Ressamlar, düzlem ve düzlemsel flekillereyaratıcılıklarını da katarak çok farklı resimlerolufltururlar.
Düzlemin kâ¤ıtüzerindeki bir modelini
afla¤ıdaki gibi çizebiliriz.
Yalnız unutmayalım ki düzlembizim çizgilerimizle sınırlıde¤ildir.
1
7
Kareli kâ¤ıt üzerine, karesel, üçgensel, dikdörtgensel bölge ve daireolan bir çizim yapınız.
Yandaki süsleme modeliniinceleyiniz. Süslemenin hangidüzlemsel flekillerdenolufltu¤unu açıklayınız.
Yandaki oyun tahtasını inceleyiniz. Tahtaüzerinde gördü¤ünüz nokta, düzlem vedüzlemsel flekil modellerine birer örnekveriniz.
Yi¤itcan, resim kâ¤ıdına bir robot köpek resmiçizdi. Resimde gördü¤ünüz nokta, düzlem vedüzlemsel flekil modellerini belirtiniz.
Yandaki krokiyiinceleyiniz.Mekânların hangidüzlemsel flekillerdenolufltu¤unu belirtiniz.
al›flveriflmerkezi
oyun park›
2. sokak
5. sokak
3. s
okak
1. soka
k
D
blokotopark
yeflilalan yeflil
alan
2
3
4
5
Ç.K.4 - 5
4. s
okak
• Gruplara ayrılalım.• Sınıfa getirilen kutulardan birini
seçelim.• Seçti¤imiz kutuyu, yüzleri birbirinden
kopmayacak flekilde ve uygun ayrıtları boyunca keselim.
• Keserek açtı¤ımız kutumuzun yüzeyini kâ¤ıda yapıfltıralım.
• fieklin kat çizgilerini keçeli kalemle çizerekbelirgin hâle getirelim.fieklin kaç tane yüzü vardır? Bu yüzleriadlandırınız.
Aç›n›m Yapal›mAraç ve Gereç: prizma, küp, silindir ve koni fleklinde çeflitli kartonkutular, makas, keçeli kalem, yapıfltırıcı
• Etkinli¤i di¤er kutular için de tekrar edelim.K⤛da yap›flt›rd›¤›n›z düzlemsel flekilleri açıklayınız.
8
Geometrik Cisimlerin Yüzleri ve Yüzeyleri
Resimdeki eflyaları inceleyiniz.Ön yüzü karesel bölge olan eflya hangisidir? Hangi eflyanın yan yüzü
dikdörtgensel bölgedir? Yüzlerinde daire olan eflya hangisidir?
9
Geometrik cisimlere ait açınım örneklerini çizelim.
silindir küp
üçgen prizma
kare prizmakoni
dikdörtgenler prizması
Geometrik cisimlerinyüzey açınımlarıdüzlemsel flekillerdenoluflur.
Açınımdan elde edilecekküpte yıldızın karflısındakiyüze hangi flekil gelir?
Yukarıda çizimi verilen açınımlar örnek olarakverilmifltir. Aynı cismin farklı açınımları çizilebilir.Örne¤in, küpün açınımı yandaki flekilde de olabilir.
10
Resimdeki geometrik cisimlerinyüzeylerinin hangi düzlemsel flekillerdenolufltu¤unu bulal›m.
Silindirin yüzeyi iki daire ve birdikdörtgensel bölgeden oluflur.
Afla¤›daki geometrik cisimlerin boyal› olan k›s›mlar›n› inceleyelim. Bukısımları “yüz” veya “yüzey” olarak isimlendirelim.
Üçgen prizman›n yüzeyi iki üçgensel ve üçdikdörtgensel bölgeden oluflur.
Küpün alt› yüzü de karesel bölgedir.
Mavi ile boyalı bölgeler geometrik cisimlerinyüzleridir.
Yeflil ile boyalı bölgeler ise cisimlerinyüzeyidir.
Geometrik cisimlerin her yüzübir düzlemsel flekildir.Yüzlerinin tamamı geometrikcismin yüzeyini oluflturur.
Kürenin yüzü ve yüzeyiaynıdır.
Afla¤›daki verilen düzlemsel flekiller, hangi iki cismin yüzleri ileeflleflebilir?
Resimlerdeki eflyalar›n hangi geometrik cisimlere benzediklerin›yaz›n›z.
Afla¤›daki düzlemsel flekillerden hangisi, yandakicismin yüzlerinden biridir?
12
Aylin ve Arda, bu y›l Kütüphanecilik Kulübü’nde görev ald›lar. ‹lk iflleri, kütüphanede hangi tür kitaptan kaçar tane oldu¤unu araflt›rmak ve di¤erö¤rencileri bilgilendirmek...
Sizce Aylin ve Arda araflt›rma sonuçlar›n› kolay anlafl›labilecek flekildenas›l sunabilirler?
Tablo ve fiekil Grafi¤i
Televizyonda, internette veyagazetede farkl› araflt›rmasonuçlar›n› gösteren tablo vegrafiklerle s›kl›kla karfl›lafl›r›z.Bu tablo ve grafikleri do¤ruyorumlayabilmenin öneminitart›fl›n›z.
•araflt›rma•veri•anket
•soru sorma•flema
•tablo•grafik
Arafltırmalarda kullanılan afla¤ıdakikelimeleri birer cümle içinde kullanınız.
13
S›n›f kitapl›¤›m›zdaki kitaplar› türlerinegöre s›n›fland›r›p say›lar›n› bulal›m.
• Yandaki gibi bir çetele tablosu haz›rlay›pkitap türlerini gösterelim.
• Kitaplar› s›rayla inceleyelim. Her birinin türüne göre tabloya bir çizgi “I” çizelim.
Kitapl›¤›n›zda en çok hangi türden kitapvard›r?
Çetele ve s›kl›k tablosunu hangi durumlardakullanmayı tercih edersiniz? Aç›klay›n›z.
Kitapl›¤›m›zdaki Kitaplar
Kitap Türleri
Roman
Tablo: Kitaplar›n S›kl›k Tablosu
Kitap Say›s›
fiiirHikâye
• Her dört “IIII” çizgiden sonraki 5. çizgiyi “IIII” fleklinde çizelim. Böyleceverileri beflerli olarak gruplayal›m.
• Haz›rlad›¤›m›z çetele tablosundaki verileri sayarak s›kl›k tablosu olufltural›m.
Kitapl›¤›n›zdaki toplam kitap say›s› kaçt›r?
Bir araflt›rma sonucunda elde etti¤imizverilerin sayılarını çetele veya s›kl›ktablolarında gösterebiliriz. Veriler, çeteletablosunda beflerli gruplar oluflturacakflekilde birer çizgi ile gösterilir.S›kl›k tablosuna ise toplam say›lar yaz›l›r.
Çetele: Sevilen Renkler
Renkler
K›rm›z› IIII IIII III
Sıklık: Sevilen Renkler
Renkler
K›rm›z›
Belirledi¤iniz bir konu içinaile bireyleriniz arasında“soru sorma” yöntemiyle birarafltırma yapınız. Arafltırmasonuçlarınızı çetele ve sıklıktablosunda gösteriniz.
Çetele tablosundaverileri neden beflerligrupladı¤ımızıaçıklayınız.
Sayı Sayı
13
Mavi IIII I Mavi 6
Kitap Türleri
Roman
Tablo: Kitaplar›n Çetele Tablosu
Kitap Say›s›
fiiirHikâye
14
Yandaki nesne grafi¤inde sınıfımızdakiö¤rencilerin sevdikleri fleker türlerigösterilmektedir.
Nesne grafi¤indeki verilerle bir flekilgrafi¤i oluflturalım. fiekil grafi¤inde, verilerresimle gösterilir. Nesne grafi¤indekiflekerler yerine flekil grafi¤inde resmikullanalım.
elmal›
limonlu
portakall›
viflneli
Grafik çizgilerini “flekersayısı” ve “fleker türleri”olarak adlandıralım.fieker sayısı çizgisini eflitaralıklarla bölelim ve flekildekigibi sayıları yazalım. fiekertürleri çizgisinin altına isenesne grafi¤indeki türleribelirtelim.
Not: Her , 1 flekeri göstermektedir.
Elmalı Limonlu Portakallı Viflneli
1
2
3
4
5
fieker sayısı
fieker türleri
Grafik: Sevilen fiekerler
Sayılar yerine flekil ya da resimlerinkullanıldı¤ı grafikler, flekil grafi¤idir.
Çetele, sıklık ve flekilgrafi¤i iflimizi nasılkolaylafltırır?
Grafikler mutlakaisimlendirilmelidir.
15
Burçak s›n›f arkadafllar›na en sevdikleriyemekleri sordu. Ald›¤› cevaplarla yandakiçetele tablosunu oluflturdu.
Burçak’›n çetele tablosundan yararlanaraks›kl›k tablosu ve flekil grafi¤i olufltural›m.Tablo ve grafi¤i yorumlayal›m.
Çizgileri sayarak her yeme¤i kaç kiflininsevdi¤ini ve arafltırmaya katılan toplam kiflisayısını bulalım.
Grafikte gösterim kolaylı¤ı olması için her 3 kifliyi bir resimle gösterelim.
Grafik ve tabloya göre en sevilen yemek makarna, en az sevilen iseıspanaktır. Arafltırmaya katılan toplam kifli sayısı: 6 + 15 + 9 + 12 = 42’dir.
Not: Her , 3 kifliyi göstermektedir.
Tablo: Sevdi¤imiz Yemekler
Ispanak
Makarna
Fasulye
Köfte
IIII
IIII IIII IIII
IIII
IIII IIII
IIII
II
I
Ispanak Makarna Fasulye Köfte
3
6
9
12
15
Kifli sayısı
Yemekler
Grafik: Sevdi¤imiz Yemekler
Ispanak
Makarna
Fasulye
Köfte
6
15
9
12
Tablo: Sevdi¤imiz YemeklerGruplandırılmıfl çizgileri befler beflersaymaya dikkat edelim. Örne¤in, köftesevenlerin sayısı:
5 - 10 - 11 - 12 fleklinde sayılarakkolayca bulunur.
Bu sayılarla yandaki sıklık tablosunuoluflturalım.
Bulundu¤unuzhaftanın günlerini“güneflli, ya¤murlu,karlı vb.” fleklindegruplayarak bir flekilgrafi¤i oluflturunuz.
16
Sınıfımızda bir anket uyguladık. Ensevilen üç içece¤i belirledik. Anketsonuçları yandaki çetele tablosundagörülmektedir.a) En sevilen içecek hangisidir?b) Ankete kaç kifli katılmıfltır?
a) En fazla sayıda ö¤rencinin proje aldı¤ı ders hangisidir?b) 10 kiflinin proje aldı¤ı ders hangisidir?c) Aynı sayıda ö¤rencinin proje aldı¤ı iki ders hangisidir?ç) Müzik dersinden kaç kifli proje almıfltır?
Not: Her , 2 kifliyi göstermektedir.
Verileri bir flekil grafi¤i çizerek gösteriniz.
Tablo: En Sevilen ‹çecek
Çikolatal› süt
Portakal suyu
Gazoz
IIII
IIII IIII IIII
IIII IIII
I IIIII
Grafik: Derslere Göre Proje Alan Ö¤rencilerin Say›s›
Matematik
6 12
Dersler
Kifli sayısı42 8 10
Türkçe
Müzik
BedenE¤itimi
Grafikte 3C sınıfından kaçkiflinin hangi dersten projealdı¤ı görülmektedir.
Grafi¤e göre afla¤ıdakisoruları cevaplayınız.
Pazartesi günü bir hayvanat bahçesindeki hayvanlar›nziyaret edilme say›lar› afla¤›da verilmifltir.
1
2
3
Ç.K.9 - 12
32 kez 28 kez 12 kez 36 kez 24 kez
17
Afla¤ıdakilerden hangisinin yüzeyi düzlem modelidir?
Yandaki geometrik cismin yüzleri kullanılarak hangidüzlemsel flekiller çizilebilir?
Sedat, defterine bir prizma çizdi ve prizmanın bir köflesinenokta koyarak örnekteki gibi isimlendirdi. Siz de prizmanındi¤er köfleleri için aynı ifllemi devam ettiriniz. Kaç tanenokta koydu¤unuzu yazınız. A
A) B) C)
a) Tabloyu defterinize çizerek boflkısımları tamamlayınız.b) Tabloya ait flekil grafi¤ini çiziniz.c) Çocuklar›n en az ve en çoksevdi¤i oyuncaklar›n say›lar›toplam› kaçt›r?
Tablo: Sevilen Oyuncaklar
Oyuncaklar Çetele S›kl›k
Kaydırak
Salıncak
Tahterevalli
8
11
IIII
IIII IIII II
III
Not: Her *, 3 kifliyi göstermektedir.
Saklambaç ‹p atlama Yakar top
3
6
9
12
15
Kifli sayısı
Oyunlar
Grafik: Sevilen Oyunlar
*****
****
***
1
2
3
4
5Bir grup ö¤rencinin ensevdi¤i oyunlarla ilgiliyandaki flekil grafi¤ioluflturuldu.Afla¤ıdaki soruları grafiktenyararlanarak cevaplayınız.
a) En çok sevilen oyun hangisidir?
b) ‹p atlamay› sevenler, saklambaç sevenlerdenkaç kifli daha azd›r?
c) Bu araflt›rmaya toplamkaç kifli kat›lm›flt›r?
Oyun parkındaki çocukların en sevdi¤i oyuncaklarla ilgili bir arafltırmayapıldı. Arafltırmanın çetele ve sıklık tablosu bir arada verilmifltir.
18
Üç Basamakl› Do¤al Say›lar
Say›lar›n Gücü
3A sınıfı ö¤rencileri, acil durumlardaaranması gereken telefon numaralarındanoluflan yandaki panoyu hazırlayıp sınıflarınaastılar. Panoyu inceleyerek sorularıcevaplayalım.
Hangi durumda 155 numaralı telefonuararız?
Sa¤lıkla ilgili acil durumlarda aradı¤ımıztelefon numarası hangisidir?
‹tfaiyeyi aramamız gerekti¤indeçevirmemiz gereken numara hangisidir?
• ‹ki basamaklı en büyük do¤al sayıyı yazalım.• Yazdı¤ımız bu do¤al sayıyı onluk taban
blokları ile modelleyelim.
Sayımız›n içinde kaç onluk, kaç birlik vard›r?
• Modelledi¤imiz sayıya 1 birlik daha ilave edelim.fiimdi sayımızda kaç onluk, kaç birlik oldu?
• Birlikleri bir onlukla de¤ifltirelim.
Oluflan yeni sayı modelinde kaç onluk, kaçbirlik oldu?
Bu sayıyı nasıl okuyup yazabilirsiniz?Arkadafllarınızla tartıflınız.
POL‹S
POL‹S
112
Onluktan Yüzlü¤e
Araç ve Gereç: onluk taban bloklar›
155
110
19
Tabloda verilen onluk taban bloklarının belirtti¤i sayıyı inceleyelim.
Tabloda 0 (sıfır) birlik, 0 (sıfır)onluk ve 1 yüzlük vardır.Bu sayının rakamlarla yazılıflı“100”, okunuflu ise “yüz”dür.
Y O B
1 0 0
Yetiflkin bir fil günde yaklaflık olarak 325 (üç yüz yirmi befl) kilogram bitkiile beslenir. Bu sayıyı onluk taban blokları ile modelleyelim.
Yüzlük Onluk Birlik
1 yüzlük 0 onluk 0 birlik
1 0 0
10 tane birlikten 1 “onluk”, 10 tane onluktan ise 1“yüzlük” elde ederiz.
Yüzlük Onluk Birlik
3 yüzlük 2 onluk 5 birlik
3 2 5
Y O B
3 2 5
100 birlik
10 onluk 1 yüzlük
20
Romen rakamlarının bazılarını bugün kullandı¤ımız sayılarla efllefltirelim.
Di¤er sayılar da bu sembollerin yan yana yazılmasıyla oluflturulur.Örne¤in;
Küçük de¤erli semboller büyük de¤erli sembollerin sa¤ınayazıldı¤ında sayı de¤erleri toplanır. Sa¤ tarafa en fazla üç sembolyazılabilir. Örne¤in;
Küçük de¤erli semboller büyük de¤erli sembollerin solunayazıldı¤ında sayı de¤erlerinin farkı alınır. Sol tarafa en fazla bir sembolyaz›labilir. Örne¤in;
I = 1 V = 5 X = 10
II = 2 III = 3 XX = 20
IX = 10 - 1 = 9
IV = 5 - 1 = 4
Bu rakamları günümüzde saatlerde, kitapların sayfa numaralarında,tabelalarda vb. görebilirsiniz.
Romen Rakamlar›
XI = 10 + 1 = 11 VIII = 5 + 1 + 1 + 1 = 8XV = 10 + 5 + = 15XII = 10 + 1 + 1 = 12
Bir kibrit çöpünün yerini de¤ifltirerekafla¤ıdaki eflitli¤i sa¤layabilir misiniz?
=
=
a)
b)
** Romen rakamlarında sıfırınkarflılı¤ı olan bir sembolyoktur. Bu sebeple dörtifllem yapmak imkânsızdır.
II-A SINIFI
Romen rakamlar›nda günümüzde kulland›¤›m›z rakamlar›n yerinibaz› sembol ve harfler al›r.
21
• Grup sözcüsü dıflındakiler de torbadan birer kart seçsinler.• Yüzler basama¤ını temsil eden ö¤renci, çekti¤i sayı kadar el
çırpsın. Onlar basama¤ını temsil eden ö¤renci, çekti¤i sayı kadar elini havaya kaldırıp indirsin. Birler basama¤ını temsil eden ö¤renci ise yine çekti¤i sayı kadar parma¤ını flıklatsın.
• Grup sözcüleri, arkadafllarının hareketlerle anlattıkları sayıyı söylesin.• Sayıyı do¤ru söyleyen grup veya grupları alkıfllayalım.
Rakamlar› belirten büyük noktalarkabartmad›r. Küçük noktalar alt›l›gruptaki büyük noktalar›n konumunubelirtir.
1 2 3 4 5
6 7 8 9 0
Mors Alfabesi1 843’te Samuelle Morse (Samuel Mors),telgraf mesa jlar›nda nokta ve çizgilerdenoluflan harf ve rakamlarla, ünlü Morsalfabesini gelifltirdi.
Kim Hangi BasamaktaAraç ve Gereç: torba, kâ¤ıt, kalem
• 10 tane kart haz›rlayal›m. Her bir karta0’dan 9’a kadar olan rakamları birer birer yazalım ve torbaya atalım.
• Dörder kiflilik gruplar oluflturalım.Her gruptan bir sözcü seçelim.
• Gruptan 1 kifli yüzler, 1 kifli onlar,1 kifli de birler basama¤ını temsil etsin.
Braille AlfabesiBraille (Breil) yaz›s› görme engellilerinkulland›¤›, bütün diller için geçerli,kabartma bir yaz›d›r. Alt› noktadanoluflan Braille alfabesi, görme engellibir müzisyen olan Louis Brailletaraf›ndan 19. yüzy›l›n ikinci yar›s›ndakullan›lmaya baflland›.
Uluslararas› alanda farkl› amaçlarla kullan›lan ortak alfabeler gelifltirilmifltir. Bunlardanikisi afla¤›da verilmifltir.
Mors ve Braille alfabelerinin günlükhayat›m›zda kullan›ld›¤› yerleri araflt›r›n›z.
22
Yanda onluk taban blokları ile verilensayıyı inceleyelim.
Bu sayıyı basamak tablosunda gösterelim.
Babası Özcan’a 609 TL’ye bir bilgisayar aldı. Babasının bilgisayar içinödedi¤i parayı basamak tablosunda gösterelim.
Tablo: Basamak Tablosu
Sayı
Basamak Adı
RakamınBasamak De¤eri
YüzlerBasama¤ı
OnlarBasama¤ı
BirlerBasama¤ı
609
600 0 9
Okunuflu Altı yüz dokuz
Modelde verilen sayı 2 yüzlük, 1 onluk ve4 birlikten oluflur. Sayının rakamlarla yazılıflı214, okunuflu ise “iki yüz on dört” fleklindedir.
Y O B
2 1 4
Sayının yüzlük, onluk ve birlik sayılarınıtabloya yazalım.
Sayıyı basamak tablosunda gösterelim.
Sayı
Basamak Adı
RakamınBasamak De¤eri
YüzlerBasama¤ı
OnlarBasama¤ı
BirlerBasama¤ı
214
200 10 4
Okunuflu ‹ki yüz on dört
Sıfır rakamı yüzlerbasama¤ına
yazılırsa sayı ikibasamaklı olur.Sayının en solundakisıfırın de¤eri yoktur.Örne¤in, 065 = 65’tir.
23
1 Abaküslerde gösterilen sayılar› ve sayıların okunufllarını defterinizeyazınız.
onluk birlikyüzlükonluk birlikyüzlük
Elmalardaki sayıların kaç yüzlük, kaç onluk, kaç birlikten olufltu¤unuyazınız.
Verilen sayıların basamak de¤erlerini basamak tablosunda gösteriniz.
a)817
b)645
c)750
ç)104
548c) ç)
900 266
Afla¤ıdaki sayıların okunufllarını yazınız.
a) 395 b) 806 c) 500 ç) 470 d) 158
“Altı yüz kırk dokuz” fleklinde okunan sayıyı rakamlarla yazınız.
Afla¤ıdaki onluk taban blokları ile modellenen sayıları rakamlarlayazınız.a) b) c)
896 sayısının yüzler basama¤ındaki rakamın basamak de¤eri kaçtır?
2
onluk birlikyüzlük
a) b)304
3
4
5
6
7
c)a) b)
Ç.K.13 - 16
24
3A ve 3B sınıflarıTEMA Vakfının a¤açdikme kampanyasınakatıldılar. Kampanyada3A sınıfı 42 tane, 3B sınıfıise 38 tane fidan dikti.Buna görehangi sınıf dahaçok fidandikmifltir?Açıklayınız.
Say›lar› Karfl›laflt›ral›m
A¤aç Dikme Kampanyas›
Araç ve Gereç: onluk taban bloklar›
Benzer flekilde, kardefl okulumuzun dikti¤i a¤aç sayısını damodelleyiniz.
• A¤aç dikme kampanyasına okulumuzdan 148, kardefl okulumuzdanise 259 katılım olmufltur.
• Okulların diktikleri a¤aç sayılarını karflılafltıralım.• Okulumuzun dikti¤i a¤aç sayısını onluk taban bloklarıyla
modelleyelim.• 148 sayısında 1 tane yüzlük, 4 tane onluk, 8 tane birlik vardır.
‹ki modeli karflılafltırınız. Hangi modelin gösterdi¤i sayı dahabüyüktür? Bu sonuca nasıl ulafltı¤ınızı açıklayınız.
25
Mine, “Çocuklar ‹çin Hikâyeler”, Selim ise“Çocuklar ‹çin Masallar” adlı kitabı okudu.Sayfa sayısı fazla olan kitabı okuyanın kimoldu¤unu bulalım.
‹ki sayının yüzlükleri aynı oldu¤undan onluklarabakalım.176’nın onluk sayısı 128’den fazla oldu¤undan 176,128’den büyüktür.
Bu karflılafltırmayı sembolle yazalım.
Çocuklar ‹çin Hikâyeler
Y O B
1 2 8
Çocuklar ‹çin Masallar
Y O B
1 7 6
Sayfa sayılarını karflılafltırmaya yüzlüklerden bafllayalım.
Y O B
1 2 8
1 7 6
aynı 7>2“7, 2’den büyüktür.” 7 > 2
“176, 128’den büyüktür.” 176 > 128
“2, 7’den küçüktür.” 2 < 7
“128, 176’dan küçüktür.” 128 < 176
Birden fazla sayıyı karflılafltırarak“büyük, küçük” veya “eflit” olansayıları belirleriz. Bu iliflkilerigösteren semboller afla¤ıdakigibidir: > büyük sembolü < küçük sembolü = eflit sembolü
7-12 yaflçocuk
kitapları176
sayfa
7-12 yaflçocuk
kitapları128
sayfa
Sayfa sayısı fazla olan kitabı Selimokumufltur. Aynı karflılafltırmayıafla¤ıdaki gibi de yapabiliriz:
aynı
Sayfa sayılarını onluk taban blokları ilemodelleyelim.
ÇOCUKLAR ‹Ç‹NH‹KAYELER
ÇOCUKLAR ‹Ç‹NMASALLAR
26
Üç arkadafl,bisikletleriyletabloda verilenmesafe kadar yolalmıfllardır.Tabloya göre en uzun yolugiden kimdir?
Sayıları ikifler ikifler karflılafltıralım.Begüm ve Sinan’ın gittikleri yolu verensayıların yüzlük, onluk ve birlik sayıları aynıdır. O hâldebu iki arkadaflın aldı¤ı yol uzunlukları eflittir.
118 = 118
118’i , Seda’nın gitti¤i yolun uzunlu¤u ile karflılafltıralım:225’in yüzler basama¤ında 2, 118’in yüzler basama¤ındaise 1 vardır.2 >1 oldu¤undan 225 >118’dir.
En uzun yolu giden Seda’dır.
140, 105, 60 ve 145 sayılarını küçükten büyü¤e do¤ru sıralayalım.
Sıralamayı sayıları sayı do¤rusuna yerlefltirerek yapalım.
Sayı do¤rusundaki her say›solundaki sayılardan daha büyüktür.
Sıralama, 60 < 105 < 140 < 145fleklinde olacaktır.
Y
1
1
O
1
1
B
8
8
ayn› ayn› ayn›
Y
1
2
O
1
2
B
8
5
2 >1
10 50 100 150
60 105 140 145
Tablo: Al›nan Yol
‹sim
Begüm
Seda
Yol(metre)
Sinan
118
225
118
Basamak sayıları farklı olansayılar karflılafltırıldı¤ında
basamak sayısı az olan dahaküçük olur.
Örne¤in, 25<103 olur.
27
1. Yöntem:
526 528 sayılarının arasındaki kutuya “>” veya “<” sembollerinden
uygun olanı yazalım.
Sayıların basamaklarını karflılafltıralım.
Bir sayı do¤rusu çizelim.
Sayıların arasına “<” , “>” veya “=” sembollerinden uygun olanı yazınız.a) 85 83 b) 71 103 c) 413 483
ç) 607 507 d) 736 739 e) 280 280
Afla¤ıdaki sayıları küçükten büyü¤e do¤ru sıralayınız.
a) 957, 978, 691, 975 b) 566, 100, 168, 569, 45
Üç arkadafl, boylarının uzunluklarını ölçtülerve yandaki tabloyu hazırladılar. Tabloyuinceleyerek en uzun boylu kifliyi belirleyiniz.
aynı 6<8aynı
Y
5
5
O
2
2
B
6
8
2. Yöntem:
520 521 522 523 524 525 526 527 528 530529
1
2
Tablo: Boy Uzunluklarımız
‹sim
Ka¤an
Hale
BoyUzunlukları
Nil
109
123
115
Sırasıyla yüzler ve onlar basama¤ındaki rakamlaraynı oldu¤undan sayıların birliklerine bakılır.6 < 8 oldu¤undan 526 < 528’dir.
526, 528’in solundadır. O hâlde 526 528’dir.<
3
Ç.K.17 - 19
28
Say›lardaki Örüntüler
Bilardo toplarının diziliflleriniinceleyiniz. Her sırada kaçartane top vardır? Bu sayılararasında nasıl bir iliflki oldu¤unuaçıklayınız.
5. satırda kaç tane pul kullandınız?
• Her satırda kullandı¤ımız pulların sayısını aralarına virgül koyarak yan yana yazalım.
Nasıl bir sayı örüntüsü elde ettiniz? Örüntünün kuralını açıklayınız.Örüntünün kuralından yararlanarak 6. sıraya hangi sayının gelece¤iniyazınız.
Örüntünün Kural›Araç ve Gereç: sayma pullar›
Sayma pullarıyla birer sayı ve flekilörüntüsü oluflturalım.
• ‹lk sıraya bir tane sayma pulu koyalım.• 2. sıraya, ilk sıradakinin altına gelecek
flekilde, bir pul daha koyalım. Bu pulunsa¤ına ve soluna da birer pul ilave edelim.
• 3. sıraya 2. sıranın aynısını oluflturalım. Busıranın sa¤ına ve soluna da birer pul ilave edelim.
• ‹fllemi benzer flekilde devam ettirelim.
4. satıra geldi¤inizde kaç tane pul kullandınız?
29
Eda, kutuda kalan boncuklardanküpeler yapacaktır. Her küpe için birçift boncuk gerekmektedir.
Eda, hangi sıradaki boncuklarıntamamıyla küpe yapabilir?
Her sıradaki boncuklardan çiftleroluflturalım. Hiç boncuk artmayansıradaki boncuklar çift sayıdadır.Eda bu boncuklarla küpe yapabilir.
Geriye 1 boncuk kalan sıralardaki boncuklar ise tek sayıdadır. Bu sıradakiboncuklar çift oluflturmaz.
“64, 87, 240, 561” sayılarının tek mi,çift mi olduklarını bulalım.
Sayıların birler basamaklarına bakalım.6487
240561
çift sayıtek sayıçift sayıtek sayı
Birler basama¤ında 1, 3, 5, 7, 9rakamlarından biri olan sayılartek; 0, 2, 4, 6, 8 rakamlarındanbiri olan sayılar ise çiftsayılardır.
TekÇiftTek
Tek
Tek
Çift
Çift
Afla¤ıdaki sayı örüntüsünün kuralını açıklayalım. Örüntüdeki eksik sayılarıbulalım. 2 - 4 - 6 - 8 - 10 - - 14 - 16 - - 20
Örüntü, 2’den bafllayan ve ikifler artarak devam eden çift sayılardan oluflmaktadır.
= 10 + 2 = 12 = 16 + 2 = 18
2 - 4 - 6
1 - 3 - 5 - 7
30
Resimde verilen örüntüdekiiliflkiyi açıklayalım. Örüntüyüiki aflama daha geniflletelim.
fiekillerde sırasıyla 8, 12 ve 16 tane kare boyanmıfltır. Örüntü dörderartarak genifllemektedir.
“4, 5 ve 6 rakamlarıyla üç basamaklı tek sayılar oluflturunuz.Oluflturdu¤unuz sayıları sıralayınız.
Topların içindeki rakamlarla yazılabilecek en büyük üçbasamaklı çift sayıyı yazınız.
1. adım
2. adım
3. adım
2 7
8
1
2
3
Basketbolcular, birazdan sahaya ç›kacaklar.Sondaki oyuncu kaç numaral› formay› giyece¤inibilemiyor.Formalardaki sayı örüntüsünü inceleyerek onayard›m eder misiniz?
Afla¤ıdaki örüntünün 5. adımında kaç tane nokta bulunmalıdır?
fiekil örüntüsünü, 20 ve 24 karenin boyandı¤ı iki aflama daha geniflletelim.
31
121 - 123 - 125 - 127 - 129
Yukarıda verilen örüntü ile aynı kurala sahip olan örüntüafla¤ıdakilerden hangisidir?
A) 1 - 2 - 3 - 4 - 5 B) 1 - 3 - 5 - 7 - 9 C) 2 - 5 - 8 - 11 - 14
Kartlara afla¤ıdaki gibi bir nokta örüntüsü oluflturulmufltur.
Bu örüntüye göre 5 ve 6. kartların kaç noktadan oluflaca¤ını bulunuz.
fieritteki örüntüyü inceleyerek afla¤ıdaki soruları cevaplayınız.
1 2 3 4 5 6
Hangi renk balonların numaraları çift sayıdır?
175 246 718 101 560
4
5
6
7
8
45 ile 85 arasındaki tüm çift sayıları listeleyiniz.
a) fieritteki sayı örüntüsünü yazınız.b) Örüntünün kuralını açıklayınız.c) Örüntüyü defterinize çizerek iki adım daha geniflletiniz.
Ç.K.20 - 21
32
1
2
3
4
5
Afla¤ıdaki flekil örüntüsünü inceleyiniz.
a)Örüntünün kuralını açıklayınız.b)Örüntüyü 2 adım geniflletiniz. Elde etti¤iniz befl fleklin oluflturdu¤usayı örüntüsünü yazınız.c)Örüntünün 6. adımında gelecek fleklin kaç kareden oluflaca¤ını flekil çizmeden söyleyiniz.
Gruplardaki paraların tutarını yazıyla ve rakamla yazınız.
Bofllukları örne¤e uygun olarak tamamlayınız.
a) b)370 371 372 179 560
Afla¤ıdaki sayıları örne¤e uygunolacak flekille defterinizde gösteriniz.
= 100 = 10 = 1
132 = a) 125 b) 103 c) 172
Afla¤ıdakilerden hangisi, 17 sayısının Romen rakamları ile yazılıflıdır?
A) XIIV B) XII C) XVII
“901, 254, 342, 428, 575, 630, 221,86, 37” sayılarından tek ve çiftolanları tabloya yazınız.
Tek olanlar
Çift olanlar
Tablo: Sayılar
575, ......................
342, ......................
6
a) b)
........... TL“......................”
........... TL“......................”
Origami - Çerçeve
33
Kare biçimindeki k⤛d›n›z› afla¤›daki gibi s›rayla katlayarak birresim çerçevesi yapabilirsiniz.
5 64
21 3
7 8
34
Yandaki cismin yüzleri kullanılarak hangidüzlemsel flekiller çizilebilir?
fiemada 4 nokta aynı yol üzerindeki 4 binayı temsilediyor. Birbirine en uzak iki bina hangisidir?
Küp, dikdörtgenler prizması vesilindirin yüzey açınımlarındakidüzlemsel flekillerin çetele vesıklık tablosunu yapınız.
Onluk taban bloklarının belirtti¤i sayıları ve bu sayıların okunufllarınıyazınız.
Yazdı¤ınız sayılardan en büyük olan : ...........Yazdı¤ınız sayılardan en küçük olan : ...........
Saatlerin kaçı gösterdi¤ini yazınız.
A B
C
D
Cisim Çetele S›kl›k
rakamlarını kullanarak üç basamaklı sayılar yazınız.6 82
286.......... .......... .......... .......... .......... ..........
c)a)
1
2
3
4
5
6a) b) c)
b)
Tablo: Düzlemsel fiekillerin Çetele veSıklık Tablosu
............................ ............................ ............................
2
4
6
8
10
Miktar (Kg)
fieker Çay Pirinç Deterjan Un Ürünler
Ali, annesiyle alıflverifle gitti. Aldıkları ürünler, miktarları ve fiyatları afla¤ıdaki grafik ve tabloda verilmifltir.
7
ÜrünlerKilogramFiyatları
fieker
Çay
Pirinç
Deterjan
Un
2 TL
6 TL
3 TL
5 TL
1 TL
35
Tablo: Satın Alınanlar
a) Alınan ürünler toplam kaç kilogramdır?b) En az hangi ürüne para ödenmifltir?c) Aynı miktarda para ödenen ürün var mıdır?ç) Alıflverifle toplam kaç lira ödenmifltir?d) Alıflverifle çıkarken Ali’nin annesinin 100 TL’si vardı. Alıflverifl sonunda ne kadar parası kalmıfltır?
Tablo ve grafi¤e göre afla¤ıdaki soruları cevaplayınız.
Üç ö¤renciden hangisinin tuttu¤ukartta tek sayı yazmaktadır?
8
418 56341
Cem Aslı Ayfle
Grafik: Satın Alınan Ürünlerin Miktarları
Not: Her , 2 kilogramı göstermektedir.
9 Afla¤ıdaki cümlelerdeki boflbırakılan yerleri “tek” veya “çift”kelimelerinden uygun olanlarla tamamlayınız.a) 275 bir ........... sayıdır.b) 998, üç basamaklı en büyük ............ sayıdır.c) ‹ki çift sayının toplamı yine bir ........... sayıdır.ç) En küçük üç basamaklı ......... sayı 101,dir.
Afla¤›daki say› örüntüsünü iki ad›m geniflletiniz. Say› örüntüsününkural›n› aç›klay›n›z.
10
99 3 96 6 90 9 81
36
11 761 sayısının 716 sayısından büyük oldu¤unu, hangi basama¤ınıkullanarak açıklarsınız?
A) Birler basama¤ı B) Onlar basama¤ı C) Yüzler basama¤ı
Yandaki cisimleri inceleyiniz. Afla¤›dakicümlelerde noktalı yerlere cümleler do¤ruysa“D”, yanlıflsa “Y” yazınız.
• Her iki cisimde de eflit sayıda yüz vardır. .........• Her iki cisimde de dikdörtgensel bölgeler vardır. ........• ‹ki cismin de açınımları efltir. ........• Cisimlerin açınımlarında befler tane düzlemsel flekil vardır. ........
Meral, iki ayakkabının fiyatlarınıkarflılafltırdı ve fiyatları göstermekiçin bir tablo çizdi. Tabloya görehangi ayakkabı daha pahalıdır?
Afla¤ıdaki iflaret levhalarından hangisi üçgensel bölgedir?
Küp ve üçgen prizma açınımlarındaki düzlemselflekil sayılarını karflılafltırınız.
Afla¤ıdaki sıralamalardan hangisi do¤rudur?A) 374 <181 < 216 B) 102 < 202 < 310 C) 148 < 291 < 218
Tablo: Ayakkabı Fiyatları
Ayakkabı Fiyat
A
B
115 TL
151 TL
A) B) C)
12
13
14
15
16
Ç.K.22 - 24
1-A
fiEK‹LLER VE SAYILAR
1. Bölüm: Geometrik Cisimler ............................................................ 2Nokta ................................................................................................. 2Düzlem ve Düzlemsel fiekiller ............................................................ 4Geometrik Cisimlerin Yüzleri ve Yüzeyleri ......................................... 6Tablo ve fiekil Grafi¤i ......................................................................... 9
2. Bölüm: Say›lar›n Gücü ................................................................... 13Üç Basamakl› Do¤al Say›lar ............................................................... 13Say›lar› Karfl›laflt›ral›m ........................................................................ 17Say›lardaki Örüntüler ......................................................................... 20Ünite De¤erlendirme .......................................................................... 22
Bu kitap, matemati¤in ilginç ve zevkli dünyas›n› keflfetmeniz amac›ylahaz›rland›. Kitab› inceledi¤inizde farkl› bafll›k ve köflelerden olufltu¤unugöreceksiniz. Bunlar› birlikte tan›yal›m.
Ünite kapak sayfas›nda ünitenin s›ras›, ünite ad›ve ünite ile ilgili resim ve foto¤raflar yer al›r.
fiEK‹LLER VE SAYILAR
Üniteler bölümlere ayr›lm›flt›r. Bu bafll›k hangibölümde oldu¤umuzu gösterir.
Etkinlik
Konular etkinliklerle zenginlefltirilmifltir. Etkinlikkonular› uygulama yaparak ve keflfederekö¤renmeniz için haz›rlanm›flt›r. Bu etkinlikleribireysel olarak yapabilirsiniz.
Nokta
Geometrik Cisimler
Bu bafllıklar ifllenen konununismini gösterir.
1-B
Her konu sonunda ö¤rendiklerinizi uygulaman›z› ve pekifltirmenizisa¤layacak uygulamalar yer al›r.
Ünite boyunca ö¤rendiklerinizi uygulaman›z› sa¤layacak soru veproblemler bu bafll›kta yer al›r.
ÜN‹TE DE⁄ERLEND‹RME
Proje Örne¤i: Süsleme Kitapçı¤›
Performans Görevi Örne¤i: Problem Çözüyorum
Kitabınızın eklerinde her dönem hazırlayaca¤ınız performans göreviiçin örnek konular yer almaktadır. Ö¤retmeninizle birlikte bu konulardanseçme yapabilirsiniz.
Kitabınızın eklerinde proje ödevini matematik dersinden alan ö¤rencileriçin örnek konular yer almaktadır. Ö¤retmeniniz ve arkadafllarınızla projekonunuza karar verebilirsiniz.
Her ünite kapa¤ı, bölüm sonu ve ünite sonunda yer alan bu formlarlakendi ö¤renme sürecinizi de¤erlendireceksiniz. Bu formları içtenlikledoldurmanızı öneriyoruz.
Proje sürecinde yap›lan uyar›lar›nbulundu¤u bölümdür.
1-C
Bu üniteye bafllamadan önce ders kitabındaki ünite kapa¤ın›,konu bafllıkların›, resim, foto¤raf ve tablolar› inceleyiniz.
Ünite ile ilgili afla¤ıdaki soruları cevaplayınız.
1. Bu ünitede daha önceden ö¤rendi¤iniz konu, kelime veiflaretler nelerdir?....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................2. Bu ünitede hangi konuları ö¤renece¤inizi düflünüyorsunuz?.....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................3. Bu ünitede merak etti¤iniz konu var mı? Neden?...............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
fiEK‹LLER VE SAYILAR
2
NoktaGeometrik Cisimler
• Oyun 2 kifliliktir.• Seçti¤imiz kartonlardan üçer tane oyun pulu hazırlayalım.
Oyunu birkaç kez oynayınız. Kaç kere kazandınız?Nasıl kazandı¤ınızı açıklayınız.
• Yandaki dokuz noktalı oyun flemasını cetvelle kâ¤ıt üzerine çizelim.
• Pullarımızı sırayla bu noktaların üzerine yerlefltirelim.• Sıramız geldi¤inde pulumuzu komflu noktalardan birine
geçirelim.• Aynı sıradaki ilk üçlü noktayı oluflturan oyuncu oyunu
kazanır.
Etkinlik
Üç Tafl Oyunu
Araç ve Gereç: iki farklı renkte karton, cetvel, kâ¤ıt
Kırmızıtafllıoyuncuoyunukazan›r.
Afla¤ıda Büyük Ayı ve Küçük Ayı takımyıldızlarının görünüfllerinioluflturacak noktalar verilmifltir. Noktaları A noktasından itibarenalfabetik sırada birlefltirerek takımyıldızlarının görünüfllerini bulunuz.
Defterinizin üzerine üç farklı nokta belirleyiniz ve bu noktalarıisimlendiriniz.
a) Büyük Ayı b) Küçük Ayı
FE Ç C
BA F E
DÇCBA
1
2
D
3
Noktaları sıfırdan itibaren ikifler sayarak küçükten büyü¤e do¤rubirlefltiriniz. Acaba hangi flekil çıkacak? Çıkan flekli boyayınız.
3
02
4
6
8
10
1214
1618
2022 24
26 28
30
32
3436
38
40
4244
46
4850
52
54
56
58606264
66
6870
4
Kutulardaki kelimelerden uygun olanları noktal› yerlere yazarakcümleleri tamamlayalım.
a) Gökyüzünde uçan balon: ....................b) Duvara as›l› bir ayna: ..................c) Halının üzerindeki desenler: ....................ç) Fayanslarla örülü duvar: ....................
Düzlem ve Düzlemsel fiekiller
Etkinlik
Bir Yapboz Yapal›mAraç ve Gereç: yarım tabaka karton, makas, yapıfltırıcı, resim, cetvel
• Be¤endi¤imiz bir resmi bir karton üzerineyap›flt›ral›m.
• Resmin üzerine düzlemsel flekiller olacakflekilde cetvelimizle çizgiler çizelim.
• Makasla bu flekilleri çizgilerden kesipresmi parçalara ay›ral›m.
Sınıfımızın duvarları, düzleme; üzerindeki pano, çerçeve, poster vb.eflyalar ise düzlemsel flekil modellerine örnektir.Sınıfınızın duvarlarından birindeki düzlem ve düzlemsel flekil modellerinidefterinize resimleyiniz. fiekilleri farklı renklere boyayınız.
1
2
• düzlem• nokta• düzlemsel flekil
Yapboz üzerinde oluflturdu¤unuzdüzlemsel flekilleri inceleyiniz.Bu flekillerden daha önce ö¤rendi¤iniz flekillere benzeyenler var m›?Aç›klay›n›z.
Cetvel kullanarak flekillerin üzerindeki noktaları bir çizgi ile birlefltiriniz.Oluflan iki düzlemsel flekli farklı renklere boyayınız. fiekillerin içineörnekteki gibi, kare ise “K”, dikdörtgen ise “D”, üçgen ise “Ü” yazınız.
5
Eylül, kâ¤ıda dört köflesi olan bir düzlemsel flekil çizdi. Sizce buflekil afla¤ıdakilerden hangisi veya hangileri olabilir? ‹flaretleyiniz.
3
4
5
a) b) c) ç)
Robotta kare, üçgen ve dikdörtgendenkaçar tane kullanılmıfltır? Her gruptakiflekli de¤iflik renklere boyayınız.
K K
6
Geometrik Cisimlerin Yüzleri ve Yüzeyleri
Afla¤ıdaki geometrik cisimlerin yüzlerini farklı renge boyayınız.Boyadı¤ınız yüzlerin hangi düzlemsel flekiller oldu¤unu altlarındakinoktal› yerlere yazınız.
a) b) c)
A) B)
C)
1
2
............ ............ ............
Etkinlik
Küpün Açınımı
Araç ve Gereç: kareli k⤛t
• Yandaki flekilleri kareli kâ¤ıda çizelim. fiekillerden hangilerini kullanarak bir küp yapabilece¤inizi tahmin ediniz.• Çizdi¤imiz flekilleri keserek çıkaralım.
Noktalı yerlerinden katladı¤ınızda küp elde edebilece¤iniz flekilleri belirleyiniz.Küpün baflka aç›n›mlar› da var m›d›r?Araflt›r›n›z.
Yüzü ile yüzeyiaynı olan geometrik cisim hangisidir? ‹flaretleyiniz.
7
Tablodaki bofllukları örneklere uygun flekilde doldurunuz.
Tablo: Geometrik Cisimlerin Yüzlerinden Elde Edilen Düzlemsel fiekiller
GeometrikCisim
Açık fiekli(Yüzeyi)
Yüzleri ile Elde Edilen Düzlemselfiekiller
‹ki üçgenselbölge, üçdikdörtgenselbölge vardır.
Tabanıoluflturandüzlemsel flekildairedir.
3
7
8
Resimdeki düzlemsel flekilleri verilen renklere uygun flekilde boyayınız.4
Üçgensel Bölge DikdörtgenselBölge
Kare Daire
Etkinlik
Sesli Harfler Grafi¤i
9
• Afla¤ıdaki metni okuyalım.
• Metinde geçen sesli harfleri içeren, resimdeki gibi bir çetele tablosu hazırlayalım.
• Metni okuyarak tabloyu tamamlayalım.
“‹nsanlar ilk ça¤larda da sayılara gereksinim duydular.Örne¤in, avladıkları hayvanların sayısını belirtmek için ma¤araduvarlarına çizgiler çizdiler. Sonraları daha büyük sayılarıanlatmak için çeflitli semboller oluflturdular. Bu çizgi ve sembollergünümüzde kullandı¤ımız rakamların temeli oldu.”
• Çetele tablosundaki her harfin kaç kez kullanıldı¤ını belirleyelim.• Sıklık tablosu oluflturalım.• Tablolardan yararlanarak bir flekil grafi¤i düzenleyelim.• Afla¤ıdaki soruları cevaplayalım.
Metinde en çok hangi sesli harf kullanılmıfltır?
En az kullanılan sesli harf hangisidir?
Hiç kullanılmayan sesli harf var mıdır?
Sizce bu sesli harflerin kullanılma sıklı¤ı farklı metinler için de
geçerli olabilir mi? Açıklayınız.
Tablo ve fiekil Grafi¤i
a e › i o ö u ü
10
Sınıfımızdaki arkadafllarımıza hobilerini sorduk. 12 kifli spor, 10 kiflimüzik, 8 kifli ise resim cevabını verdi.Bu verilere göre afla¤ıdaki tabloyu ve grafi¤i tamamlayalım.
Tablo: Hobilerimiz
Hobi Kifli Sayısı
Ezgi, arkadafllarına sevdiklerimeyveleri sordu. Topladı¤ı verilerleyandaki sıklık tablosunu oluflturdu.Tabloyu inceleyiniz. Tabloya göreafla¤ıdaki soruları cevaplayınız.Cevabınızı noktalı yerlere yazınız.
a) Kaç kifli portakal seviyor? ..........b) Portakal ve elma sevenlerin sayılarını karflılafltırınız. Hangi
meyve daha çok seviliyor? ..........c) Üzüm sevenler ile çilek sevenlerin toplam sayısı kaçtır? ..........ç) Tablodaki veriler kaç kifliden alınmıfltır? ..........
1
2Tablo: En Çok Sevilen Meyveler
Meyve Kifli Sayısı
Çilek
Üzüm
Portakal
Elma
11
8
10
12
Not: Her , 2 kifliyi göstermektedir.
2
4
6
8
10
Grafik: ..........................
Spor Müzik Resim .............
12
.............
11
Bir grup ö¤renciye hangi tür filmleri izlemeyi sevdiklerini sorduk. Verilencevaplarla afla¤›daki grafi¤i oluflturduk. Soruları grafi¤e göre cevaplayınız.
a) En çok sevilen film türühangisidir?
b) Belgesel sevenler komedi sevenlerden kaçkifli fazladır?
c) Komedi sevenler çizgi film sevenlerden kaç kifliazdır?
ç) Grafi¤in sıklık tablosunuoluflturunuz.
Not: Her , 3 ö¤renciyi göstermektedir.
Çizgi film Komedi Belgesel
3
6
9
12
FilmTürleri
Tablo: Satılan Oyuncaklara Ait Çetele
Pelufl hayvan
Bebek
Araba
Yapboz
Lego
IIII II
IIII IIII
IIII IIII
III
IIII I
• En çok satın alınan oyuncak arabadır. ......• Pelufl hayvan, legodan daha fazla sayıda satılmıfltır. ......• Satılan lego ve yapbozların toplam sayısı araba sayısına eflittir. ......• Toplam 42 tane oyuncak satılmıfltır. ......• Satılan bebek sayısı lego sayısından 4 fazladır. ......
3
Yanda, bir oyuncakçıdasatılan oyuncakların çeteletablosu verilmifltir. Afla¤›dakicümleleri okuyunuz. Noktalıyerlere cümleler do¤ruysa“D”, yanl›flsa “Y” yaz›n›z.
4
Grafik: En Çok Sevilen Film TürleriKifli Sayısı
12
Y›llara ait verileri çetele ve s›kl›k tablosunda gösteriniz.
Not: Her , 2 panday› göstermektedir.
Verilen flekil grafi¤ine göre sorular› yan›tlay›n›z.
Çetele Tablosu S›kl›k Tablosu
5
Grafik: Yıllara Göre Panda Sayıları
2007 2008 2009 Y›llar
Panda say›s›
10
8
6
4
2
Y›l Panda Say›s›
2007
2008
2009
Y›l Panda Say›s›
2007
2008
2009
Ünitenin bir bölümünü tamamladık. fiu ana kadar ö¤rendi¤iniz konularlailgili olarak afla¤ıdaki soruları cevaplayınız.
1. En kolay ö¤rendi¤iniz konu hangisiydi? Neden?...............................................................................................................................................................................................................................................................................................2. Yaparken en çok e¤lendi¤iniz etkinlik hangisiydi? Neden?.............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................3. En zor ö¤rendi¤iniz konu hangisiydi? Neden?...............................................................................................................................................................................................................................................................................................
13
Say›lar›n Gücü
Üç Basamakl› Do¤al Say›lar
• Gözünüz kapalı flekilde bu fleritleri hareket ettirerek üç basamaklı birsayı oluflturalım.
Oluflturdu¤unuz sayıyı ve sayının okunuflunu yazınız.
Etkinlik
Üç Basamaklı Sayı TablosuAraç ve Gereç: renkli el ifli kâ¤ıdı, dosya kâ¤ıdı, makas
• Dosya kâ¤ıdının uzun kenarından 4 santimetre eninde üç adet flerit keselim.
• fieritlerin üzerine 1’den 9’a kadar olan rakamlarıistedi¤imiz bir sırayla yazalım.
134285796
619873524
928145673
• El ifli kâ¤ıdımızın üzerine basamak adlarını yazalım.
• El ifli kâ¤ıtlarımızı, afla¤ıdaki gibi keselim. (Bukesikler arasındaki mesafe sadece bir rakam görünecek kadar olmalıdır.)
• Hazırladı¤ımız fleritleri bu kesiklerden geçirelim.
6 1 9
YÜZLER BASAMA⁄I
ONLAR BASAMA⁄I
B‹RLER BASAMA⁄I
7 5 5
Kâ¤ıdınızın yüzlerbasama¤ına 3, onlarbasama¤ına 9 sayısınıgetiriniz. Birlerbasama¤ındaki fleridihareket ettirerek eldeedece¤iniz sayılarıdefterinize yazınız. Busayılardan en büyü¤ü ve enküçü¤ünü daire içine alınız.
YÜZLER BASAMA⁄I
ONLAR BASAMA⁄I
B‹RLER BASAMA⁄I
14
205:
460:
644:
781:
Yarıfla katılacak arabaların numaralarını tablolarda gösteriniz.
Fokların toplarında yazılı rakamlarıinceleyiniz. Afla¤ıdaki sorularıcevaplayınız.
a) Bu rakamlarla yazabilece¤imiz enbüyük üç basamaklı sayı nedir?
b) Bu rakamlarla yazabilece¤imiz enküçük üç basamaklı sayı nedir?
Tablodaki örne¤i inceleyiniz.Di¤er sayıların basamakde¤erlerini yazarak tabloyutamamlayınız.
Y: Yüzler Basama¤ıO: Onlar Basama¤ıB: Birler Basama¤ı
609 849
Y O B Y O B
Afla¤ıdaki sayıların okunufllarını karflılarına yazınız.1
2
3
4
Sayı Basamak De¤eri
YüzlerBasama¤ı
BirlerBasama¤ı
OnlarBasama¤ı
546
312
105
900
500 40 6
Tablo: Sayıların Basamak De¤erleri
6
91
15
Tabloda okunuflları verilen sayıları karflılarına yazınız.
Afla¤ıdaki sayıları Romen rakamlı yazılıflları ile efllefltiriniz.
Verilen flekilleri ve sayı de¤erleriniinceleyiniz. Afla¤ıdaki verilmeyensayı veya flekilleri örne¤e uygunolarak tamamlayınız.
a) b)
c) ç) d)
145 321
‹ki yüz befl:
Yedi yüz yirmi sekiz:
Befl yüz otuz yedi:
Üç yüz:
5
6
7
fiekil De¤eri
100
10
1
Tablo: fiekillerin De¤erleri
213
20 83145
V IIIXXVIIIXIVXIII XV
ANKARA 285
b) Ahmet’in okudu¤u sayıda kaç yüzlük, kaçonluk, kaç birlik vardır?
16
Alper, Gökçe ve Taner topladıkları cevizleri resimdeki sepetlerle,çuvallara boflalttılar.Sepetlerin aldı¤ı ceviz sayısı altlarında yazmaktadır. Verilen bilgileriokuyarak Gökçe ve Taner’in kaçar ceviz topladı¤ını bulunuz.
Yüzlüklersepeti
Onluklarsepeti
Birliklersepeti
Alper:
Gökçe:
Taner:
4 defa boflalttı. 2 defa boflalttı. 7 defa boflalttı.
1 defa boflalttı. 5 defa boflalttı. 3 defa boflalttı.
2 defa boflalttı. 9 defa boflalttı. 6 defa boflalttı.
..........
..........
..........
427
Ahmet Ankara’ya seyahat ederken yolda resimdeki tabelayı gördü.Tabeladaki sayıyı okuyan Ahmet, Ankara’ya olan mesafenin azolmadı¤ını düflündü.
a) Tabeladaki sayının okunuflunu yazınız.
Küpün görünen yüzlerindeki sayıları kullanarakbirbirinden farklı üç basamaklı do¤al sayılar yazınız.
.......... , .......... , ..........
.......... , .......... , ..........
7
52
8
9
10
100 10 1
Etkinlik
Büyük Sayıyı Kim Yazdı?
Araç ve Gereç: 1’den 9’a kadar numaralandırılmıfl efl kartlar, torba
17
Say›lar› Karflılaflt›ral›m
• Oyun iki kifliliktir.• Kartları torbanın içine atalım.• Sırayla torbadan birer kart çekelim.• Çekti¤imiz her rakamı basamak
tablosunda yüzler, onlar veya birler basamaklarından seçti¤imiz birine yazalım.
• Çekilen kartı tekrar torbaya atalım.• Her iki oyuncu da 3 basamaklı sayı oluflturuncaya kadar kart çekme
ve rakamı yerine yazma ifllemini tekrarlayalım.• Oyun sonunda, oluflturulan sayıları karflılafltıralım.• Büyük sayıyı yazan oyuncuya 10 puan verelim.• Oyunu 5 kez tekrarlayalım, en çok puan toplayan oyuncuyu oyunun
galibi ilan edelim.Çekti¤iniz rakamları hangi basama¤a yazaca¤ınıza nasıl karar verdiniz?Açıklayınız.‹lk çekti¤iniz sayı 2 olsaydı hangi basama¤a yazmayı tercih ederdiniz?Neden? Aynı soruyu 8 için de cevaplayınız.
a) b) c)
34 43 289 253 614 970
Her seçenekte büyük sayının yazılı oldu¤u balonu boyayınız.1
18
2 Her seçenekte küçük sayının yazılı oldu¤u balı¤ı boyayınız.
Sayıları karflılafltırınız. Bofl bırakılan yerlere “>, < veya =” iflaretlerindenuygun olanı yazınız.
a) 158 ..... 185
Modellerin belirtti¤i sayıları bulunuz ve örnekteki gibi karflılafltırınız.a) b)
a) b) c)305 472 660 649 512 518
0 1 2 345 6 7
89
b) 375 ..... 375 c) 986 ..... 984
Sayı gruplarını inceleyiniz. Küçükten büyü¤e do¤ru sıralanmıfl olangrubun altındaki kutuyu iflaretleyiniz.
2 3 3 > 1 3 5....... .......
233 büyüktür 135’ten.
....... ....... ..........................................
....... ....... ..........................................
3
4
5
6
824, 820, 835 341, 345, 340 630, 635, 638
2 birli¤i, 2 onlu¤u, 3 yüzlü¤ü olan sayıdan büyü¤üm.2 onlu¤u, 3 yüzlü¤ü, 4 birli¤i olan sayıdan ise küçü¤üm.
Bilin bakalım, ben hangi sayıyım?
.......
19
7 4, 9 ve 0 rakamlarını her sayıda bir kere kullanarak üç basamaklı sayılaroluflturunuz. Oluflturdu¤unuz sayıları küçükten büyü¤e do¤ru sıralayınız.
Resimde bir grup ö¤rencinin evlerinin okullarına olan uzaklı¤ı verilmifltir.
a) Evi okula en uzak olan ö¤renci kimdir?b) Okula en yakın evde oturan kimdir?c) Ö¤rencilerin isimlerini evi okuluna en yakın olandan en uzak olana do¤ru sıralayınız.
Kutularda verilen sayıların toplamını bulunuz. Buldu¤unuz sayıları sayıdo¤rusundaki yerleriyle efllefltiriniz ve büyükten küçü¤e do¤ru sıralayınız.
8
9
200 300 450 500400250 350
100 100 100 100 2010 5 5
Esra809 metre
Ömer904 metre
Okul
Sıla599 metre Serkan
816 metre
Öznur836 metre
200
100 100 100 550 20 100 5
Etkinlik
fiekli TamamlaAraç ve Gereç: boya kalemleri, kareli k⤛t
20
Say›lardaki Örüntüler
• Kareli kâ¤ıttan her kenarında 10 kareolan yüzlük kart keselim.
• Yüzlük kartımızı örnekteki gibi farklı renklerde boyayarak bir örüntü bafllatalım.
• Boyama ifllemine örüntüyü sürdürerekkartı dolduruncaya dek devam edelim.
• Kartın tamamı boyanınca her renkiçin boyadı¤ınız kare sayısını yan yanayazalım.
Elde etti¤iniz flekil ve sayı örüntüsünü açıklayınız.
Afla¤ıda verilen örüntünün kuralını bularak kalan 2 adımı da siztamamlayınız.
Afla¤ıda verilen sayı örüntüsünü bozan sayıyı bulunuz. Örüntüyü,kuralını açıklayarak do¤ru flekliyle tekrar yazınız.
111 99 87 75 65 53 41
1
2
21
3 Afla¤ıdaki örüntüyü devam ettirdi¤imizde sıradaki flekil hangisi olur?
A) B) C)
Numaraları tek sayı olan formaları “T” harfi, çift sayı olanları “Ç” harfiile gösteriniz.
fieritlerdeki sayılar birer örüntü oluflturacak flekilde dizilmifllerdir. Boflbırakılan yerlere uygun sayıları yazınız. Örüntülerin kuralını açıklayınız.
105 48 310 976
4
5
a) 14 2246 62
b) 12 26
47 54
c) 30 4857
75
629
T
22
ÜN‹TE DE⁄ERLEND‹RME
1 Noktalı kâ¤ıda farklı düzlemsel flekiller çiziniz. Çizdi¤iniz flekillerinkenar ve köfle özelliklerini açıklayınız.
Tabloda bofl bırakılan yerleri örnekteki gibi doldurunuz.
Bir bilgisayar oyunu için üç basamaklı rakamları farklı bir sayı flifresioluflturulacaktır. fiifrede 5, 3, 8 sayılarını kullanmak isteyen bir kifliflifreyi kaç farklı flekilde oluflturabilir?
Afla¤ıdaki sayıları Romen rakamlarıyla yazınız.
a) 13 = .......... b) 9 = .......... c) 17 = .......... ç) 6 = ..........
Ö¤rencilerin söyledi¤i sayıların okunufllarını altlarındaki boflluklarayazınız.
2
3
4
5
943 306 770
................................
Tablo: Cisimler ve Yüzleri
Geometrik Cisim Yüzlerindeki Düzlemsel fiekiller
........
........
........
........
........
........ ........
........ ........
........ ........ ........
........ ........ ........
........ ........
........ ........
................................ ................................
Koni
........
23
Afla¤ıdaki sıralamaları inceleyiniz. Noktalı yerlere s›ralamalar do¤ruysa“D”, yanl›flsa “Y” yaz›n›z.
312 > 280 > 300 ..... 645 > 640 > 604 .....
163 < 168 < 200 ..... 515 < 742 < 404 .....
Yandaki açınım katlanırsa hangi geometrik cisimelde edilir?
A) B) C)
7
8
407 705 224 750
6 Tablodaki verilenlerden yararlanarakafla¤ıdaki resimleri sepetlerle efllefltiriniz.
1 üzüm tanesi = 1 birlik
10 üzüm tanesi = 1 onluk
100 üzüm tanesi = 1 yüzlük
24
Bir okuldaki geri dönüflüm kutusundaher hafta 20 kilogram kâ¤ıt, 15 kilogramcam flifle ve 10 kilogram plastik fliflebirikiyor. Verileri flekil grafi¤indegösteriniz ve bu verileri yorumlayan bircümle yazınız.
Seher’in boncuklarlaoluflturdu¤u örüntüyüinceleyiniz.
Örüntüyü 5 yeflil boncukla tamamlayan Seher toplam kaç boncukkullanmıfltır?
9
10
KÂ⁄IT PLAST‹K CAM
Ünitemizi tamamladık. Bu ünitede ö¤rendi¤iniz ve yaptı¤ınızçalıflmalarla ilgili afla¤ıdaki soruları cevaplayınız.
1. Bu ünitede hangi konu, kelime ve iflaretleri ö¤rendiniz?.............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
2. Ö¤rendiklerinizi günlük hayatta nerelerde kullanabilece¤inizidüflünüyorsunuz? Neden?..................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
3. En çok hangi konuyu ö¤renmekten hofllandınız?....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
4. En çok hangi konuyu ö¤renirken zorlandınız?...................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
Ek-1
Ek 1 : Ö¤renci Ürün Dosyas› Örnek Sayfalar›
‹Ç‹NDEK‹LER
EK: 2
MATEMAT‹K ALANINDAK‹ ÖZ GEÇM‹fi‹M
Afla¤›daki gibi ya da benzer sorulara cevapolabilecek flekilde düflüncelerinizi yazarakmatematikle ilgili öz geçmiflinizi oluflturabilirsiniz.
Anahtar Sorular• Matemati¤e ne zaman ilgi duymaya bafllad›m?• Matematik dersinde en çok ilgimi çeken konunedir?(Matematik yar›flmalar›, etkinlikler, projeler...)• Okul d›fl›ndaki matematik ile ilgili çal›flmalar›mnelerdir?• Matemati¤in hofllanmad›¤›m yönleri var m›?• Matematik dersinde baflka nelerin olmas›n›isterdim?• Gelecekle ilgili yapmak istediklerime bu dersinnas›l bir katk›s› olabilir?
EK: 3Ö⁄RENC‹ ÜRÜN DOSYASININ GENEL
DE⁄ERLEND‹RME ÖLÇÜTLER‹
Bütünlük• Dosyamda bulunmas› gerekenlerin tümününolmas›.• Çal›flmam› yaparken di¤er derslerdenyararlan›lmas›.• Seçti¤im ürünlerin y›l boyunca edinilen becerileriyans›tmas›.• Dosyam›n kapa¤›n›, kendisini en iyi biçimdeyans›tacak flekilde haz›rlanmas›.
Tertip ve Düzen• Tüm çal›flmalar için uygun bafll›klar kullan›lmas›.• Çal›flmalar›n içindekiler bölümünde belirtilens›raya göre dosyalanmas›.• Tüm çal›flma k⤛tlar›n›n temiz ve düzenli olmas›.
Yans›tma• Seçilen çal›flmalar›n güçlü yanlar›n› ve gelifliminiyans›tmas›.
EK: 4
MATEMAT‹K ÜRÜN DOSYAM
Ad›Soyad›Numaras›S›n›f›
EK: 1
:................................:................................:................................:................................
Ek-2
ÜRÜN KONTROL L‹STES‹
Evet Hay›rÇal›flmalarÇal›flmam›n tasla¤›n›haz›rlad›m.
Çal›flmay› zenginlefltirecektablo, resim, foto¤raf vb.haz›rlad›m.
Çal›flmam› gelifltirmeaflamas›nda ö¤retmenim,ailem ve arkadafllar›m›ndüflüncesinden yararland›m.Gerekli ekleme ve ç›karmalar›yapt›m.
Çal›flmam› yaz›m ve anlat›mkurallar›na uygunlu¤uaç›s›ndan gözden geçiripgerekli düzeltmeleri yapt›m.
Çal›flmam› sunmaya haz›r hâlegetirdim.
EK: 5ÜRÜN B‹LG‹LER‹
• Bu çal›flmadaki hedefim:
• Çal›flmam›n aflamalar›:
1. 3.
2. 4.
• Ürünümü seçme gerekçelerim:............................................................
• Bu çal›flmamda flunlar› çok iyi yapt›m:............................................................
• Çal›flmam›n flu alanlar›nda biraz daha gayret
gösterebilir ve yard›m alabilirdim:............................................................
• Belirledi¤im hedefe flu kadar ulaflt›m:............................................................
• Bu çal›flma benim flu özelliklerimin geliflimini
yans›t›yor:............................................................
• Bu çal›flmamla ilgili flunlar› da ürün öz de¤er-
lendirme formunda söylemek isterim:............................................................
EK: 6
Ö⁄RENC‹ ÜRÜN DOSYASI SUNUM YÖNERGES‹
1. Sunumunuz için velinizi s›n›fa getiriniz.
2. Sunumunuzun içeri¤iyle ilgili velinizin de
düflüncesini ö¤reniniz.
3. Çal›flmada çok baflar›l› oldu¤unuzu
düflündü¤ünüz üç alan› belirleyiniz ve aç›klay›n›z.
4. Gelifltirmeniz gereken üç alan› aç›klay›n›z.
5. Gelecek dönem için hedeflerinizi belirleyip
aç›klay›n›z.
6. Çal›flma sürecindeki geliflim düzeyinizi ve
hedefinize ulaflma derecenizi de¤erlendiriniz.
7. Velinizin dosyan›zla ilgili yaz›l› görüfllerini
al›n›z.
EK: 7Ö⁄RENC‹ ÜRÜN DOSYASI Ö⁄RENC‹ ÖZET FORMU
Ad› Soyad›:................... Tarih:...................
Konu:.......................
Bafllang›çtaki dosya Dosyan›n son hâli
Çal›flmalar›m öncenas›ld›?
Çal›flmalar›m ne denliaç›k ve anlafl›l›rd›?
Beklentilerim ne denligerçekçiydi?
Gelifltirmeye aç›kalanlar bafllang›çtanelerdi?
fiimdi nas›l gidiyor?
Çal›flmalar›m flimdi nedenli aç›k ve anlafl›l›r?
Bu konuda flimdi nedüflünüyorum?
fiimdi hangi alanlargelifltirilmeye aç›k?
EK: 8
Bu form ürün dosyan›zda ürünlerin geliflimihakk›ndaki düflüncelerinizi belirtmeniz amac›yladüzenlenmifltir. Bu formu afla¤›da düzenlenmiflbiçimiyle veya paragraf hâlinde doldurabilirsiniz.
Ek-3
KES‹R TAKIMI
1
12
13
14
15
16
18
110
110
110
110
110
110
110
110
110
110
18
18
18
18
18
18
18
16
16
16
16
16
15
15
15
15
14
14
14
13
13
12
112
112
112
112
112
112
112
112
112
112
112
112
fiEFFAF KES‹R KARTLARI
Ek 2 : Kullanılacak Ders Araç ve Gereçleri
matematik cümlesi: ‹çinde say›lar, en az bir ifllem, iliflkisel sembol ( <, =, > ) ve bir cevap bar›nd›rancümle.model: Bir matematiksel kavram veya iliflkiyi göstermek için kullan›lan somut nesneler ve flekiller.
origami: K⤛t katlama sanat›.
örüntü: Belirli bir biçimi birim kabul edip boflluk kalmayacak biçimde yineleyerek geniflletme.ölçü: Bir niceli¤i, o nicelik için kabul edilmifl birimlerden birine göre de¤erlendirme.
SÖZLÜK
abaküs: Basit hesaplamaları kolayca yapmaya yarayan araç, sayı boncu¤u.alan: Bir yüzeyin kapladı¤ı yerin büyüklü¤ü.
basamak: Bir sayının rakamlar›n›n bulundu¤u yer.bölen: Bir bölme iflleminde bölünen say›n›n kaç eflit parçaya ayr›ld›¤›n› gösteren say›.bölüm: Bölme ifllemi sonunda elde edilen say›.bölünen: Bölme iflleminde eflit bölümlere ayr›lmas› gereken say›.
çarpan: Bir çarpma iflleminde çarpılan sayılardan her biri.çarp›m: Çarpma iflleminin sonucu olan sayıçetele tablosu: Bir veri toplulu¤undaki her bir verinin olma s›kl›¤›n› çizgiler kullanarak gösteren tablo.çevre uzunlu¤u: Bir geometrik fleklin kenar uzunluklar› toplam›.ç›kan: Ç›karma iflleminde eksilenden al›nan say›.
dikdörtgensel bölge: Dikdörtgenin s›n›rlad›¤› düzlemsel bölge.dikey: Baflka bir do¤ru ile kesiflti¤inde onunla birlikte dik açı oluflturan do¤ru çizgi.do¤ru: Aynı do¤rultudaki sonsuz sayıda noktadan oluflan bir çizgi.do¤ru parças›: Do¤ru üzerinde iki nokta ile s›n›rlanm›fl parça.
e¤ik: Dik veya paralel olmayan do¤ru.eksilen: Ç›karma iflleminde ç›kan›n al›nd›¤› say›.elde: Çarpma ve toplama ifllemlerinde bir sonraki basama¤ın rakamlarına katılacak olan sayı.
genifl aç›: Bir dik aç›dan daha büyük olan aç›.
›fl›n: Bir noktadan bafllayıp sonsuza giden yarım do¤rulardan her biri.
karesel bölge: Karenin s›n›rlad›¤› düzlemsel bölge.kesrin birimi: Bir bütünün ya da çoklu¤un efl parçalar›ndan birini gösteren kesir.kirigami: K⤛t kesme sanat›.konum: Bir flekil, çizgi ya da nesnenin bir yerdeki durumu veya durufl biçimi.
litre: S›v›lar› ölçmede kullan›lan bir ölçü birimi.
A
B
Ç
D
E
G
I
K
L
M
OÖ
Ek-10
P
R
S
fi
T
Ü
Y
SEMBOL VE KISALTMALAR
Art› : +
Bölü : ÷
Büyük : >
Çarp› : x
Eksi : -
Eflit : =
Gram : g
Kilogram : kg
Küçük : <
Litre : L
Metre : m
Santimetre : cm
Kurufl : Kr.
Türk Liras› : TL,
V
poster: Resim, grafik gibi konuya ait görsellerin verilmesine olanak sa¤layan büyük boyutta yaz›l›sunumlar.proje: Ö¤rencilerin genellikle somut bir ürüne ulaflmak için tek bafl›na veya küçük gruplar hâlinde, birgörev üzerinde uzun bir süre bireysel veya birlikte yapt›klar› çal›flmalar.
rakam: Say›lar› göstermek için kullan›lan iflaretlerden her biri.Romen rakamlar›: Eski Romal›lar›n say›lar› yazmak için kulland›klar› semboller.
say› do¤rusu: Üzerinde eflit aral›klarla iflaretlenmifl noktalar›n do¤al say›larla efllendi¤i do¤ru.say› örüntüsü: Belli bir düzende artan ya da eksilen say›lar dizisi.s›kl›k tablosu: Toplanan verileri say›sal olarak gösteren tablo.simetri: Eksen olarak al›nan bir do¤rudan, benzer noktalar› karfl›l›kl› olarak ayn› uzakl›kta bulunan ikiparçan›n birbirine göre durumu.süsleme: Geometrik flekillerin boflluk kalmadan ve üst üste gelmeden belirli bir kurala göre düzlemikaplamas›.
flekil grafi¤i: Nesneleri kendi resimleri ya da sembollerle gösteren grafik.
tahmin: Bir durumu verilere dayanarak yaklafl›k olarak ifade etme.toplam: Toplama iflleminin sonucu.toplama: Say›lar› veya nicelikleri birbirine ekleyip toplam›n› bulma ifllemi.toplanan: Bir toplama örne¤inde toplananlar›n her biri.
üçgen: Üç köflesi, üç aç›s›, üç kenar› olan geometrik flekil.üçgensel bölge: Üçgenin s›n›rlad›¤› düzlemsel bölge.
veri: Araflt›rma ya da problemde sonuca ulaflmak için kullan›lan bilgi.
yuvarlama: Bir say›y› belirlenen en yak›n uzakl›¤a göre söyleme.
Ek-11
KAYNAKÇA
Altamuro V.J., Clarkson S.P., Exploring Pattern Blocks (Grade 4-6), Illinois,2001.Candau D. Doherty J., Yost J., Kum P., ‹ntel Gelecek ‹çin E¤itim, London,2003.Eicholz E.R., O’Daffer G.P. ve Fleenor R.C., Addison Wesley Mathematics,Canada, 1985.ETA Cuisenaire, ‹nterlox Base Ten Block Activity Guide Grade K-6, Illinois,2003.‹lkö¤retim Matematik Dersi Ö¤retim Program›, TTKB, Ankara, 2005.Mant›k ve Matematik Oyunlar› 1-2-3, Söz Yay›n, ‹stanbul, 2000.Matematik Terimleri Sözlü¤ü, Türk Dil Kurumu, Ankara, 2000.NCTM, Curriculum and Evalution Standarts for School Mathematics Grade3, Reston, 1992.Needham M.A., Morristown N. J., S›lver Burdett and Ginn MathematicsGrade 3, USA, 1994.Nelson S.R., Games and Activities with Base Ten Blocks Book 2 Grade1-4, Illinois, 1987.Reesink J.C., Teacher-made Aids for Elemantary School MathematicsVolume 2, USA, 1985.Türkçe Sözlük, Türk Dil Kurumu Yay›nlar›, Ankara, 2005.Yazım K›lavuzu, Türk Dil Kurumu Yay›nlar›, Ankara, 2005.www.tzv.org.tr, 01.02.2009.www.origamisan.org, 01.02.2009.
Ek-12