พระราชอ านาจพเศษของกษตรยนอกและ เหนอรฐธรรมนญ ในทศนะของ จอหน ลอค เรยบเรยงจาก The Extraconstitutionality of Lockean Prerogative ของ Ross J. Corbett

โดย ปราโมทย นาครทรรพ

หมายเหต : John Locke หรอ ลอค คอปรชญาเมธเอกชาวองกฤษ (1632-1704) ความคดหรอหนงสอของ ลอคได กลาย เ ปนทฤษฎ เสรประชาธปไตยและสทธเสรภาพทมอทธพลทสดในการเมองสหรฐอเมรกา องกฤษ และฝรงเศส

(๑)

บคคลจะยอมรบความชอบธรรมของการกระท านอกกฎหมายมได เวนแตวาความยดมนในหลกการกระท าทชอบธรรมสอดคลองกบกฎหมายนน

ออนแอลง แตจอหน ลอค กลบกระท าเชนนนอยางชดแจง เขาอางในหนงสอชอ Two Treatises of Government วา กษตรยมสทธตามกฎหมายธรรมชาตท วไป (II/159) ทจะกระท าอะไรกไดเพอประโยชนของสงคม โดยไมตองมกฎหมายรองรบ หรอแมกระท งขดกบกฎหมาย มค าถามวา ท าไมจงตองมอ านาจดงกลาว และอ านาจนนเปนอยางไร ในประเทศประชาธปไตย

ระยะหลงๆ น นกวชาการให ความสนใจกบทฤษฎพระราชอ านาจพเศษของลอคมากขน ซงกไมนาจะ

พระราชอ านาจพเศษของกษตรยนอกและเหนอรฐธรรมนญในทศนะของ จอหน ลอค

1

แปลกใจ เพราะสงครามกอการราย จ าตองมมาตรการตอบโตพเศษกวาธรรมดา การอภปรายความเปนไปได ของเรองน เพยงแตเ รมกอดกระทบกระเทอนหลกการปกครองโดยกฎหมายมได เปนค าถามททฤษฎการเมองปจจบนยากทจะตอบ ลอคนนเปนทงนกเสรนยม และเปนทงผเขยนถงความชอบธรรมนอกเหนอกฎหมาย ทงสองอยางนขดกนเอง ดงนนการกลบมาศกษาเรองลอคจงเปนเรองทเขาใจไดและสอดคลองกบกาลเวลา

อยางไรกตาม มความเหนทข ดแย งกนเ กยวกบความหมาย ทแทจรงของทฤษฏอ านาจพเศษของลอค ทศนะหนง มบคคลจ านวนมากเหนวาอ านาจพเศษมอยในโครงสรางของรฐธรรมนญอยแลว เชน การใช อ านาจของฝายบรหาร ท เ กนเลยขอบเขตของกฎหมาย แตอกทศนะหนง หลายคนรวมทงผเขยน เชอวาอ านาจพเศษทลอคกลาวถงน อยนอกเหนอโครงสรางของรฐธรรมนญอยางสนเชง ความขดแยงเรองน ขนอยกบวาใครจะเปนผตดสน และควบคมการใชอ านาจพเศษ หรออกนยหนง คอ ค าถามถงทมาวาอ านาจพเศษ นนประชาชนเปนผ มอบให

หรอวา (มอยแลว) เปนองคประกอบของกฎหมายธรรมชาต ส าหรบนกรฐธรรมนญ มความเหนวาอ านาจพเศษ ควบคมโดยสภานตบญญต คณะรฐมนตร หรอองคกรการเมองอนใดอนหนง สามารถบรรจไวในรฐธรรมนญทเขยนอยางดรองรบสถานการณไดทกอยาง แตส าหรบผ เชอในทฤษฎพระราชอ านาจพเศษนอกและ เหนอรฐธรรมนญอย า งผเขยน เหนวาอ านาจพเศษนไมสามารถควบคมไดภายในสถาบนใดๆ (ของ) รฐบาล ตองยกไวตางหาก แตเพอมใหท าลายหลกกฎหมายทงหมด ประชาชนตองใจถงและควบคมดแลอยางแขงขน การหนไปพงการกระท านอกและเหนออ านาจรฐธรรมนญนน ในทางทฤษฏเหนวาจ าเปน และจะกระท าไดโดยบคคลทอยนอกและเหนอกวารฐธรรมนญเทานน

ในความขดแยงเกยวกบการตความทฤษฎของลอค บทความนสนบสนนทศนะทสอง ผเขยนจะด า เ น นต อไปด ว ยกา ร ว เ ค ร า ะห ความหมายของพลความในวรรคตางๆทกล าว ถ งพระราชอ านาจพ เศษ ผเขยนขอย าวา prerogative หรอพระราชอ านาจพเศษตางกบและมใชอ า น า จ ข อ ง ฝ า ย บ ร ห า ร ห ร อ

พระราชอ านาจพเศษของกษตรยนอกและเหนอรฐธรรมนญในทศนะของ จอหน ลอค

2

executive power อ า น า จ ฝ า ยบรหารคอการบงคบใช (ใหเปนไปตาม) กฎหมายเทา นน ไม มอะไรมากกวานน ลอคมไดก ากวมในเรองนเลย และเขากมไดโมเมขยายขอบเขตอ านาจของฝายบรหารไปถงอ านาจพเศษหรอพระราชอ านาจ อยางไรกตาม ลอคยงเบลออยในขอแตกตางระหวางทงสอง โดยเผลอมอบอ านาจหนา ทในอ านาจพเศษใหกบฝายบรหารบาง แตค าอธบายของเขากยงยนยนวาอ านาจทงสองมขอบเขตและทมาตางกน ฝายบรหารเปนผ ใช อ า นาจการ เ ม อ ง หร อ อ านาจบรหาร เ ปนอ านาจการ เ มอ ง ในขณะท พระราชอ านาจเปนอ า น า จ ข อ ง ม น ษ ย ท จ ะ ใ ช กฎหมายธรรมชาต ดง นนจงมสถานะต ง อ ย นอก เห นอการควบคมของรฐธรรมนญ

เหต ท จ าต อ ง มพร ะราชอ านาจพเศษ

ลอคใหเหตผล 2 ขอวาท าไมกฎหมาย (ทมอยหรอทจะเขยนขนใหม) จ งไ ม เ พยงพอทจะรบใชทกวตถประสงคทางการเมอง จ าตองเสรมดวย prerogative หรออ านาจพเศษ เหตผลแรกกคอความไมสมบรณของ

ฝายนตบญญตแมจะมองคกรพฒนาทสดเพยงใดกตาม ทงนเปนเพราะสภามไดมอยเปนประจ า และแยกออกจากฝายบรหาร กบทงมสมาชกมากมายม ใช ม ผ แ ทนแค ห น ง เ ด ย ว ด ว ยลกษณะดงกลาวของฝายนตบญญต ลอคจ งกล าวว า ไ มจ า เ ปน ทสภาจะตองอยในสมยประชมตลอดกาล สภาอยากออกกฎหมายอะไรกออก เสรจแลวกปดประชม ใหผแทนทกคนออกไปอยภายใตกฎหมายนนๆ (II 143 II 153) ย งกวา นน หากสภาจะตองประชมอยตลอดทงป ปแลวปเลา กยอมจะเปนภาระแกประชาชนอยางหนก (II 153 II 156) สทธและความมนคงในทรพยสนของประชาชนแมจะอยภายใตฝายนตบญญตหรอภายใตสมบรณาญาสทธราชยกไมตางอะไรกน (II 138) ดวยเหตผลดงน สภาน ตบญญตจ งสมควรยบบ า ง ปฏรปบางสลบกนไปตามความจ าเปน ในประเทศทพฒนาดแลว สภานตบญญตแยกออกจากฝายบรหาร(II 143, II 159) ดวยเหตผลน ฝายนตบญญตจงตองเปนสภา เพราะหากเปนแคบคคลเดยวแลว เมอผนนตาย ฝายนตบญญตกหมดไปดวย (II 153 cf. II 143, II 153-157)

พระราชอ านาจพเศษของกษตรยนอกและเหนอรฐธรรมนญในทศนะของ จอหน ลอค

3

ดวยลกษณะขางตน แมนฝายนตบญญตทจ ดตงด ทสด กยงจะมความขาดตกบกพรองในกฎหมายทเ สน อให เ ป น หลก ปกค รอ ง ด ว ยกฎหมายดงกลาวมาแลว ในระบบรฐบาลเชนน จ งจ าเปน “จะตองมความ ยดหย น เห ลอไว ให อ านาจบรหาร เพอเลอกปฏบตการบางอยางทกฎหมายมไดก าหนดไว” เพราะฝายนตบญญตมไดประชมเปนประจ าอยตลอดไป และผแทนกมจ านวนมากเกนไป ยาก ท “ป ฏบตการอย า งทนทวงทในสงทจ าเปน” ได (II 160)

ปญหาพนฐานเรองหลกการปกครองดวยกฎหมายยงมมากกวาน ค าวจารณขางบนนนเปนเรองเฉพาะของรฐบาลทกลาวถงเทานน (II 160) ปญหาดงกลาวจงเปนเพยงปญหาจ าเพาะโครงสราง เขยนขนมากเพราะ ลอค (หรอพวกวกส Whigs ทวไป)ปรารถนาทจะปองกนอนตรายของอ านาจเบดเสรจ ดวยการใหสภาออกกฎหมายใหกษตรยรบไปปฏบตและจะปฏบตเกนเลยหรอใชอ านาจเกนกวาทกฎหมายนนก าหนดมได ความบกพรองขาดเหลอ (ของกฎหมาย) ในหลกการปกครองดวยกฎหมายนอาจ คดหาทางแก ไขได ด ว ยการเสาะหาสถาบนข นมาตรวจสอบ

อ านาจเดดขาดดงกลาว สถาบนหรอบคคลทวาจะตองไมถกจ ากดดวยความยงยากทบรรยายมา อนเปนผลตอ เ นอ งมาจากวธออกกฎหมายดงกลาวมาแลว ถงกระนน กยง มจ ดอ อน เ พ มข นม า อก เ ก ย วกบธรรมชาตของกฎหมายโดยตรง

ลอคเขยนวา มหลายสงหลายอยาง ทกฎหมายไมมทางเขยนไวได หมด (II 159) นคอความขาดเหลอส าคญของระบบการปกครองดวยกฎหมาย ในการก าเนดหรอเรมตนของทกกฎหมายหรอหลก rule of law เพราะการเ รมตนเปนเชนนนตรรกะเรองความเปนเอกของฝายนตบญญต (legislative supremacy)จงถกโจมตได ลอคขยายความตอไปวา กฎหมายสวนใหญลวนถกออกมาเพอจ ากด (อ านาจใช) ดลพนจของฝายบรหาร (II 162) เมอลอคแสดงทศนะมาถงจดน เขายงรบวาอ านาจกษตรยมาจากกฎหมาย (II 151-152) อนเปนผลและความจ าเปนของความเปนเอกของอ านาจนตบญญต แตในกรณนอกเหนอจากน กษตรย ยงมพระราชอ านาจทมาจากแหลงอนนอกจากกฎหมายทว ามา ดง นนอ านาจดงกลาวจงไมตองขนกบฝายนตบญญต กลาวนยหนง อ านาจนต

พระราชอ านาจพเศษของกษตรยนอกและเหนอรฐธรรมนญในทศนะของ จอหน ลอค

4

บญญตย อม เ ปน เอก เ ม ออ านาจทงหลายเกดขนมาจากกฎหมาย และอกนยหนง ยงมอ านาจทมไดเกดจากกฎหมายอย ดงนนอ านาจนตบญญตจ ง ถ ก ส อบถามท า ท า ย ใ น เ ม อกฎหมายคอขอจ ากดอ านาจของกษตรย ดงนนอ านาจของกษตรยจงตองมาจากแหลงอน นนกคอ กษตรย สามารถใชอ านาจทมอยแตดงเดมซงมาจากปวงชน ซงรบรองวากษตรยไมผดในการอางอ านาจพเศษทแทจรงด ง เ ด ม (II 163) ซ ง ณ ท นหมายความวากษตรยมไดเกดขนจากอ านาจนตบญญต แตอ านาจน ตบญญตเกดขนเพอจะจ ากดอ านาจดงเดมของกษตรยตางหาก พดงายๆ กฎหมายเปนตวจ ากด มใชตวสงเสรมอ านาจกษตรย ดงนน จงไมมเหตผลใดๆทจะถามวากฎหมายนนจะแทนอ านาจทงหมดเกนจากทตนจ ากดได หรอไม ลอคกมไดตอบเลยวาได แททจรงลอคใหเหตผลทหนกแนนวาไมควรปลอยใหอ านาจการปกครองทออนแอนนเปนไปตามชะตากรรมโดยปราศจากความชวยเหลอของหลกอกอยางหนง นคอหลกวพากษส าคญทอยในความสนใจของเราโดยตลอด ซงผเขยนก าลงจะสาธยายตอไป

ลอคบอกวา การสรางกฎหมายจะตองมสายตาไกล แตบรรดาผแทน”จ ะ ม ความสามารถ ทจ ะมอ ง เ หนล ว ง ห น า ห ร อ ส ร า ง ส ร ร ค ส ง ท มป ร ะ โ ยชนต อบ า น เ ม อ ง ล งไป ในกฎหมายหาไดไม ” (II 159) ลอคกลาวย าเชนนอกในบทตอไปวา “มนเปนไปไมไดทจะมองเหนลวงหนาและก าหนดลงไปในกฎหมายเผออบตเหตห ร อความจ า เ ปน ทจ ะ เ กดข นในอนาคตทเปนปญหาของประชาชน” (II 160; cf II 156, II 167) แนนอนเราสามารถท านายอนาคตและสรางกฎไวควบคมหลายสงหลายอยางได แตอยาลมวา จะรวบเอาทกสงมาอยใตกฎหมายเดยวกนหมดไดกตอเมอมความสามารถทจะมองเหนอนาคตลวงหนาเกอบทกอยาง ถงแมจะจ ากดอยเฉพาะ ”สงทส าคญทางการเมอง” กเกนจะคาดหวงความสามารถเชนนนไดจากสมองธรรมดาของมนษย

การขาดความสามารถทจะเหนลวงหนาคอกญแจทลอคไขเขาไปขยายขอบเขตของ prerogative หรออ านาจพเศษ เมอลอคพดถงการขาดสายตาไกล เขากอธบายสาเหตของมนดวย และสาเหตเชนนแหละทเปนจดพลกกลบของมาสหนงสอสวนทสอง คอ The Second Treatise

พระราชอ านาจพเศษของกษตรยนอกและเหนอรฐธรรมนญในทศนะของ จอหน ลอค

5

ลอคบอกวาเราไมสามารถมทศนะญ าณล ว ง ห น า ก เ พ ร า ะ ค ว า มเปลยนแปลงของสรรพสงทกขณะ ทกอยางในโลกนลวนแตเปนอนจจง ไมมสงหนงสงใดทอยในสภาพหรอฐานะเดมอยางยนยง ดง นน ผ คน เศรษฐการคาขาย และอ านาจ ตางกเป ลยนไปจากท เ ดม เสมอ นคร ทร ง เ รองกระ เ ดอ งอ านาจลมสลาย กลายเปนแหล ง ท ผพงถกทอดท ง ในขณะทไมเคยมคนอยากไปกลบกลายเปนประเทศทประชากรเนองแนนและมงคงร ารวย (II 157)

น คอความจรงของสรรพส ง ม ใ ช จ า เ พ า ะ ส ง ท พ ด ถ ง เ ท า น น ตวอยางทยกมาแสดงใหเหนถงการเปลยนแปลงทางการเมองทส าคญ ลอคเตอนวา ความเคารพยดมนในกฎหมายทผพงไรเหตผลแลว ยอมจะน าม าส ” คว ามบ าบดซบ ” เชนตวอยางของเมองทเ สอมโทรมเนาเหมนหลายแหงขององกฤษ แยกวานน ภายใตระบบทลอคยกมาชใหเหนกอนการเปลยนแปลงน “คอความคดวาความลมเหลวทงปวงไมสามารถแ ก ไ ขไ ด ” (II 157) ด ง น น เ ม อกฎหมายไมสามารถปกครอง ลอคจงแนะน าและสนบสนนอ านาจนอกและ

เห นอกฎหมายว า เหมา ะสม ทจ ะน ามาใชแกความบกพรองดงกลาว

(๒)

นยาม Prerogative กนใหม

Prerogative ในความหมายดงเดมไดแก สทธของกษตรย ลอครกษาค าของพวกปฏปกษกษตรยนไว แตเปลยนค านยามใหใหมหมด เขาชใหเหนความพสดารของค านยามทเ ข า ใ ห “ ก บ ส ง ท เ ร ย ก ว า prerogative” (II 160) มใชว าทกสง ท เ รยกวา prerogative จะเ ปน prerogative หรออ านาจพเศษจรงๆ เชนนนแลว ลอคหมายความอยางไรกนแ นกบค า น ล อค นยามค า ว า prerogative น 5 ครง แล ะทง 5 ครง เขาพดถ ง prerogative นน และ prerogative น ดงนนจงจ าเปนทเราจะตองตรวจสอบค านยามนนและนของเขาอยางรอบคอบ

ค านยามแรกของลอคตามหลงตดมากบขอความทเขาบอกวาสรรพสงทงหลายลวนแตเปนอนจจงและอยใ น ภ า ว ะ เ ป ล ย น แ ป ล ง เ ร อ ย ๆ prerogative จงมใชอะไรมากไปกวาอ านาจในมอของกษตรยทจะท าให

พระราชอ านาจพเศษของกษตรยนอกและเหนอรฐธรรมนญในทศนะของ จอหน ลอค

6

เกดผลดแกประชาชน ในกรณตางๆ แลวแตวาจะเกดสงไมแนนอนทมองไมเหนลวงหนา หากกฎหมายทมอยและเปลยนแปลงมไดไมสามารถน าความปลอดภย อะไรกไดทจะท าใหเกดผลดกบประชาชนอยางชดแจง และจบรฐบาลให ตงอย บนความถกต อ ง นนกคอและเปนอ านาจพเศษหรอ prerogative ทเทยงธรรม (II 158)

ค านยามทสอง (ซงเปนค าแรกทปรากฏในบทวาดวยอ านาจพเศษ ”Of Prerogative”) ม ค ว า ม ว า ด ง น “อ านาจทจะปฏบตการไดตามดลพนจ เพอประโยชนของประชาชน ถงแมวาจ ะไ ม มกฎหมายบญญต ไว หร อแมกระทงบางครงกขดกบกฎหมายมอย นแหละทเรยกวา อ านาจพเศษของกษตรย ” (II 160) อกสหมวดต อมา ล อค ก ให ค า น ย ามอ ก ว า “Prerogative หรออ านาจพเศษ ไมมอะไรมากกวา การ ทประชาชนอนญาตใหกษตรยท าอะไรหลายๆ อยางไดโดยเสร ในเมอไมมกฎหมายบญญตไว หรอแมกระทงขดกฎหมายทเขยนไวกได เ พอประโยชนของประชาชน เมอกษตรยกระท าดงนน ประชาชนกยอมรบโดยสงบ” (II 164) ค านยามสดทายทลอคพดถงอกในบทวาดวยอ านาจพเศษ กคอ “อ านาจ

พเศษมใชอะไรนอกจากอ านาจทจะท าประโยชนใหประชาชนโดยไมมกฎหมาย (II 166) ในทสด ในทายบททวาดวยทรราชยหรอ tyranny ลอคกลาววา “อ านาจทจะกระท าตามอ าเภอใจทมอบไวในมอกษตรยนน มไวเพอกระท าความด มใชท าอนตราย ใหกบประชาชน (II 210)

เ ราจ ะ เ หนได ทน ทว าทกค านยาม มอย 2 อยาง ทคง ทอย โดยตลอด จนเราสามารถกลาวไดวา ทง 2 อยางนนนรวมตวกนเปนคณสมบตหลก ขอ ง prerogative น น ก ค อ หนง อ านาจนนจะตองเปนอ านาจทจะท าประโยชนใหประชาชน และตองจ ากดอยกบประโยชนนนๆ ความจงใจฝา ฝนนอกคอก การกระท าหรออ านาจ นนๆ ก ม ใช prerogative เสยแตแรกแลว (II 166) หากการยดถอกฎหมายธรรมชาตเปนสวนหนงในอ านาจน ตบญญต (cf II 134) การยดถอกฎหมายธรรมชาตและการเมองกเปนสวนหนงในค านยามของ prerogative เชนเดยวกน (II 159) และสาระของทง 2 อยางนกเหมอนกน นนกคอรกษาความมนคงด ารงอยของสงคม และถาเปนไปได กรวมถงทกสงทกอยางทมอยในสงคมนนๆ และนกคอความหมายของค าวา

พระราชอ านาจพเศษของกษตรยนอกและเหนอรฐธรรมนญในทศนะของ จอหน ลอค

7

public good ห ร อ ป ร ะ โ ย ช น (สาธารณะ) ของประชาชน ผ ใช อ า น า จ prerogative เ ค า ร พกฎหมายธรรมชาตอนเดยวกนกบฝายนตบญญต แตท างานไปสความมงหมายดวยวธการทนตบญญตถกหามมใหกระท า (cf II 136) ประการทสอง prerogative หรอพระราชอ านาจหรออ านาจพเศษมไดขนอยก บ บ ท บ ญ ญ ต ข อ ง ก ฎ ห ม า ย Prerogative เปนอ านาจพเศษทอยเหนอและนอกกฎหมาย ทอ านวยให กษตรยสามารถกระท าในสงทไมมก ฎ ห ม า ย บญญ ต ห ร อ ข ด กบ ทกฎหมายบญญตไวกได

ทงสองแงน แตละแงในตวของมน เ อ ง ก ย ง ท า ใ ห เ ร า ต อ ง ก า รค าอธบายมากข น เ พอท าความกระจางวาลอคหมายความวาอยางไร เ ร า ต อ ง ห น ไ ป ห า ต ว อ ย า ง prerogative ท ลอคยกข นมาอา ง ทงหมดมอย 5 ตวอยางดวยกน (II 156, II 158, II 159 x 2, II 167) แตตวอยางท 1 กบท 5 คลายจนจะเหมอนกนทเดยว อาจสงเคราะหเปนตวอยางเดยวได

ล อค เ ร มต นอย า งค อนข า งระมดระวงวาการเปดประชมสภาเมอม

ความจ าเปนเปนการใชอ านาจพเศษ ตางกบการเปดประชมตามวาระทก า หนดไ ว ใ นกฎหมาย ก อนจ ะยกตวอยางน ลอคอธบายวาการเรยกประชมสภาเปนหนาทรบผดชอบของฝายบรหาร ซงท าใหดเหมอนวานนเปนการใชอ านาจธรรมดาทวไปของฝายบรหาร (II 154-155) ผเขยนใครตรวจดวาลอควาอยางไรกอนจะไปถงการยกตวอยางจรงๆ เพอจะไดเขาใจค าอธบายนนแตตน

แตกอนฝายบรหารมหนาทสงเปดประชมฝายนตบญญตเทานน หากรฐธรรมนญก าหนดเวลาสมยประชมไว ฝายบรหารกเพยงประกาศใหมการเลอกตง และออกระเบยบค าสงตางๆเพอใหการเลอกตงเปนไปโดยเรยบรอยหรอไม การประกาศใหมการเลอกตงเมอใดกขนอยกบกศโลบายของฝายบรหาร ทจะพจารณาวามความจ าเปนทจะออกหรอแกไขกฎหมายใด หรอมความจ าเปนจะตองปองกนแกไขปญหาความยงยากใดๆหรอไม (II 154) ขอส าคญพงร าลกวา ฝายบรหารทใชอ านาจไมถกตองกเท ากบการประกาศสงครามกบประชาชน (II 155)

พระราชอ านาจพเศษของกษตรยนอกและเหนอรฐธรรมนญในทศนะของ จอหน ลอค

8

ทนมเรองแปลกเกดขน เพราะตอนนแหละทลอคบวกอ านาจในการไลฝายนตบญญตออกเพมใหกบฝายบรหาร (II 156) ในขณะทลอคเพงพดถงความเปนไปไดทฝายบรหารอาจกระท าผดอ านาจหนาท เขาพดขยายขอบเขตออกไปกวางๆ ไมมจ ากด แตเราตองจ าค าเตอนวา การใชพระราชอ านาจพเศษกบสภาอยางนาเคลอบแคลงของกษตรยสจ วต (เกดขดแยงกบสภาและประชาชนจนท า ใ ห Charles 1 ถ ก ป ร ะ ห า ร 1649-ผเรยบเรยง) ลอคกแสดงให เหนอยางชดแจงวา อ านาจนนในทสดกถกควบคมโดยส านกวามโอกาสทประชาชนจะลกฮอขนตอตาน ดวยเหตน อ านาจพเศษทางรฐธรรมนญทเปดกวางจงเปนเรองทยอมรบได

ลอคบรรยายตอดวยการขยายอ านาจทกษตรยพงมเหนอรฐสภา แตเดมลอคเหนวาควรไวใจใหกษตรย เปดและปดการประชมสภาไดตามความจ าเปน แทนทจะก าหนดเวลาเปดไวในรฐธรรมนญ (cf. II 154) แตแลวเขากเปลยนใจเพราะเหนวาอยางนนไมแยบคาย

ลอคใหเหนผลวา ในการกอตงรฐบาลครงแรกท ผกอตง ถงแมจะม

จนตนาการและสายตาไกลเพยงใดย อมจ ะ เ ปนไปไ ม ได ท จ ะ เ ปน เจ าบญชาการเหตการณในอนาคตได จนกระทงสามารถก าหนดวนเปดและระยะการประชมของสภาไวลวงหนาเหตการณทจะเกดขนทกครง เพอให ส อดคล อ ง กบ ปญหา แล ะค ว า มตองการทกอยางของสงคม ถาอยางนนจะท าอยางไรจ งจะปองกนมให ประชาชนตองเสยงหรอเผชญเหตรายทจะเกดขนแนนอน นอกจากจะฝากความหวงไวกบบคคลผมปรชาญาณทอยในเหตการณในขณะนน ซงเปนผมความรอบรและเขาใจการบรหารราชการแผนดน ผ สามารถจะใช prerogative หรออ านาจพเศษเพอชวยเหลอประชาชนและประโยชนสวนรวม ทไหนและในมอใครเลา จงจะเหมาะสมทจะควบคมการใชกฎหมายเพอประโยชนของบานเมองเทาบคคลผนน (II 156)****

(๓)

การก าหนดเ วลาของสมยประชมไวในรฐธรรมนญนาจะดกวาปลอยใหขนกบความเกงหรอดของกษตรย อยางนอยนนกนาจะเปนทาง เ ลอกท ดกว าปลอยวางไว กบ

พระราชอ านาจพเศษของกษตรยนอกและเหนอรฐธรรมนญในทศนะของ จอหน ลอค

9

ความสามารถทประชาชนจะลงโทษฝายบรหารทไรความเชอมนหรอไมลว งร ว าจะก าหนดเวลาอย า งไร ด ลอคแนะน าวาอยาใชทางเลอกน และในการคดคานการก าหนดเวลาไวในรฐธรรมนญ ลอคบอกวากรณเชนนไมมทางออกอนนอกจากการลกฮอของประชาชน

ใ น ก า ร คด ค า น ท า ง เ ล อ กด ง ก ล า ว ล อ ค ไ ด ใ ช ค า ว า ”prerogative” หรออ านาจพเศษเปนครงแรก อ านาจนนกคออ านาจทจะเรยกเปดประชมและยบสภา ลอคมไดใชค าดงกลาวจนกระทงเขาได บ ร ร ย า ยถ ง ค ว า มบกพ ร อ ง ขอ งจนตนาการลวงหนาของมนษย และขอเทจจรงทวาประชาชนเทานนจงจะเปนผตดสนได นเปนตวอยางทท าให เราเขาใจ prerogative ตางๆ ทจะหลงไหลตามกนออกมา และนกเปนตวอยางหลก ทลอคใชเพอจงใหคนออกไปจ า กกา รโต แ ย ง กน เ ร อ งprerogative ตอไปอกดวย (cf. II 167)

ในขณะทตวอยางแรกเปนเรองของการเปดแลวกปดการประชมหรอยบสภา ตวอยางทสอง กลบเปนเรองของการลมลางสถาบนนตบญญต

ซงลอคบอกวา ไมใชหรอก ปฏรปตางหากไมใชลมลาง ปฏรปใหสภาเปนไปตามรปแบบทคดไวแตตน (II 158) เรองนลอคเสนอแนวคดทฤษฎทลกซงมากเกยวกบความเปนอนจจงและพลงของการเปลยนแปลงไปสอนาคต ซงปรากฏอยตลอดเวลา เปนเหตใหเหนไดชดในกรณทเมองหร อ borough ขอ งอง กฤษ เ ป นจ านวนมากทตกต าเสอมโทรมสดขด จนกระทง prerogative หรออ านาจพ เศษ ท ม อย ในขณะ นนไ ม เ พ ย งพ อ ท จ ะ แ ก ไ ข ไ ด (II 157) เพราะฉะนน จงจ าตองขยายขอบเขตของอ านาจพเศษอก อยางไรกตาม การขยายขอบเขตดงกลาวตองมเหตผลรบฟงได แตลอคกมไดเสนอหรอสกแตวาบวก prerogative อนใหมดวยการเตมตว s เขาไปหลง prerogative(s) เ พอท า ให เ หนว า prerogative ยงมอยอกเยอะ

แท ท จ ร ง ล อค เสนอทฤษฎ prerogative กวางๆ โดยไมตองเตม s เ กยวกบ borough ห รอเ มอง ทตกต าเสอมโทรม ลอคกลาววา “แขกคนทมาเหนเมองตางกพากนแปลกใจในสภาพซงร สกไดทนทวาจ าเปนจะตองกอบก เ ปนการใหญ ” ดวยหลกเกณฑทกๆอยาง ทมอย ลอค

พระราชอ านาจพเศษของกษตรยนอกและเหนอรฐธรรมนญในทศนะของ จอหน ลอค

10

มองเหนวาไมมทางทจะกได (II 157) เวนเสยแตวาจะปฏรปใหญ ลมเลกรฐบาลหรอการปกครองทองถนตามหลกความยนยอมของประชาชนทกค น เ ส ย แ ล ว น า ก ฎ regal sovereignty หรออ านาจกษตรยในรฐบาลกลางมาใช สภาผแทนจะเปนเ ส ม อ น ส ภ า ท ป ร ก ษ า ข อ งพระมหากษตรย ตามความเหนในอดตของ Filmer และขนอยกบการควบคมตามพระราชอธยาสย อนง เนองจากการสรางสถาบนนตบญญตขนมาครงแรกเปนประดษฐกรรมสงสดของสงคม จงไมมอ านาจใดๆทต ากวาจ ะ ม าท า ล า ยล ม ล า งไ ด แ ล ะ แม ประชาชนกไมมอ านาจกระท าเชนนนไดหากยงมรฐบาลบรหารอย และถาหากเรายอมรบประวตการเกดรฐบาลอนชอบตามกฎหมายครงแรกตามค าอธบายของลอค เรากมองไมเหนหนทางทจะแกไขเปลยนแปลงความตกต า เ สอมทรามของมนได เพยงเพราะมการเป ลยนแปลงจ านวนประชากร (II 157; cf II 134, II 149, II 150)

ลอคเสนอวธแกไขดวยการใช ศพททางทฤษฎอยางสง เขายกค าของ Cicero มาอางวา “ความปลอดภยของประชาชนคอกฎหมายสงสด :

Salus Populi Suprema Lex” อนเปนหลกพ นฐานทส าคญและชอบธรรมยง และบคคลกระท าตามหลกทว า นคงจะไ มกระท าอะไร ผดจนเสยหาย (II 158) ถงแมหลกการนจะมเหตผลอยางสมบรณ และถงแมลอคจะถกตองในการอนมานวาการกระท าตามหลกนจะไมมความผดพลาด แตกยงนาประหลาดใจอยดทลอคกลาวเชนนน

เรารบทราบแลววา สภานตบญญต เ ปน ผ ออกกฎหมาย เ พ อป ร ะ โ ยชนแ ล ะค ว ามผ าส กขอ งประชาชน และประชาชนจะตองปฏบตตามกฎหมาย ดวยการยอมสละสทธส วนตว ท จ ะตด สนใจว า อ ะ ไ ร ค อประโยชนของสวนรวม กลาวคอจะยกประโยชนสวนตวไวเหนอประโยชนสวนรวมมได (II 87, II 89, II 129-130) ท น ล อคกลบ เสนอว าการตดสนใจสวนตว (ของบคคลบางคน)เพอความดของสวนรวมนนอาจสงวนไว ได เ พ อให บคคล น นบรรล ถ งจดหมายปลายทาง (คอประโยชนของปวงชน) ความสงสยของเรากลบยงเพมขนวาการกระท านนจะตองยงใหญเพยงใด จงจะฟงไดวาหลกหรอการปกครองใหมทเสนอนนจ าเปนและดจรงๆ การปฏรปการปกครองทองถน

พระราชอ านาจพเศษของกษตรยนอกและเหนอรฐธรรมนญในทศนะของ จอหน ลอค

11

ในเมองหรอ borough ตางๆ ทตกต าเสอมโทรมขององกฤษนนเปนแตเพยงตวอยางหนงเทานน

แตถาหากไมมตวอยางแบบน คนกจ ะ คดว า prerogative ก ค ออ านาจทจะท าอะไรกไดตามใจชอบโดยไมมความจ าเปน เ ปนการกระท านอกกฎหมาย และมใชอ านาจทเปนหรอออกกฎหมายได ทงนดวยเหตทเราหลงเชอวาสภานตบญญตเทา นนทเ ปนผออกกฎหมายแตผ เดยว แตนกเหนแลววากฎ(หมาย)วาดวยการเลอกตงกออก (เปลยน) ใหม โดยโยนกฎหมายเกาทงไปเสยกได มน จ ง ม ใ ช เ ป น แ ค ก า ร ป รบ ป ร งกฎหมายนตกรรมสญญาหรอสวนห น ง ส ว นใ ดข อ ง common law เทานน มนเปนการบงคบใชกฎหมายรฐธรรมนญใหม

เนองจากขอสรปขางตนนออกจะแปลกอยสกหนอย อาศยเหตผลทลอคยกมาอางถงตรงน เราจะลองพยายามแปลความหมายของลอค โดยไมตองใหลอคมาอธบายซ าอก เราอาจกลาวไดแบบล าลองวา แททจรงไ ม มการออกกฎหมายข นมาให เลอกตงใหม แตในกรณน กษตรย ผปกครองทรงใชพระราชอ านาจเพยง

หนงครง ใหเกดการปฏบตตามพระร าชโอ งก า ร เ พ อใ ห ม “fair and equal representative คอตวแทนอนเทยงธรรมและทวถง” (II 158) ขนเปนหลกการถาวรในอนาคต ดวยการใชวธการใหม (แทนทจะใชพรรคการเมองในสภาปจจบน) ดงนน ถาเราอยากไดทางเลอกน วธการใหมทวานนจะเปนอยางไร กมอย 2 ทาง เมอใช พระราชอ านาจแลว กใหสภารบรองหรอไมกใหประชาชนยอมรบ (ตามครรลองประชาธปไตย) ทงสองอยางนหนไมพนปญหา อยางทหนง สภาทไหนจะยอมรบกตกาใหมทท าลายผลประโยชนของตน (ทไดร บจากระบบเดมในปจจบน) แมแตสภาทรอฟนขนมาใหมกตาม สภาทคดโกงคอ ร ร ป ช นไ ม ม วน จ ะ ท า ใ ห ใ นขณะเดยวกน หากจะใหปวงชนทงมวลลงคะแนนรบรอง มนกอาจจะเปนเพยงการสมยอมมใชการยอมรบทแทจร ง กได (cf. II 158, II 164, II 165, II 176, II 227) เ พ อ จ ะหลกเลยงความเปนไปไดดงกลาว เราจ าเปนจะตองยกอ านาจใหกษตรย (มพระบรมราชโองการ) ออกกฎหมายใหม โดยไมมขอจ ากดพระราชอ านาจใดๆทงส น ลอคมไดเปดทางใหเราแกปญหานไดงายๆ และเรากตองไม

พระราชอ านาจพเศษของกษตรยนอกและเหนอรฐธรรมนญในทศนะของ จอหน ลอค

12

หลงวาค าอธบายทกลาวมาทงหมดเพยงพอแลว

ไมว าใครจะอานหมวดนว าอยางไร กตองเหนไดชดวา ขอบเขตขอ ง prerogative ห ร อพ ร ะ ร า ชอ านาจพเศษนนกวางใหญไพศาล มความชอบธรรมทสามารถแมแตจะลบลางร ฐธรรมนญในขณะนนได ดวยตวอยางทยกมาขางตนน เราจงเรมเ ข า ใ จ น ย า ม ค า แ ร กข อ ง ค า ว า prerogative หรอพระราชอ านาจพเศษ*****

(๔)

ตวอยางท 3 กบ 4 (อนเปนทมาของค านยามและของ prerogative) เ ป นตว อ ย า ง ท ด ง ม า จ ากหม วดเดยวกน และประโยคเดยวกนดวยซ า (II 159) อนแรก เกยวกบการรอบานของผบรสทธเพอมใหไฟลามไปไหม บานในละแวกนนทงหมด บานของผ บรสทธแมจะยงไมถกไหม แตกตองรอทงเพอปองกนบานหลงอนๆทยงมได เกดไหม เชนเดยวกน กรณนถกยกมาเปนตวอยาง เพอจะชใหเหนวา “ ก า ร ป ฏ บ ต ต า ม กฎหม า ยโ ด ยเครงครดกลบจะเกดอนตราย” (II

159) หลายๆ ครอบครวจะต อ งสญ เ ส ยหากกฎหมายไ มยอมให กษตรยรอบานตดไฟแตตนตามทเหนวาจ าเปน ตามหลกกฎหมายจะตองปกปองกรรมสทธในทรพยสนมใหถกพรากไปโดยปราศจากความยนยอม หรอผดกฎหมาย แตความจ าเปนท าใหตองรอบานนน ไมรอไมได (เพราะเพอนบานจะถกไหมกนหมด และตนเองกจะถกเผากอนเพอนดวย) ทงๆ ทเจาของบานเคราะหรายนนบรสทธ

แท ๆ

ตวอย า งข า งต น นถกยกมาตางหาก อย ในวงเลบ ไมปะปนในประโยคอนๆ มความยาวเพยงยสบค าเทานน ทส าคญมนยงมใชตวอยางทน าไปสขอสรปในประโยค วาดวยพระราชอ านาจพเศษในการอภยโทษ อนมความมงหมายจะคมครองส วนรวมทงหมด รวมทงบคคล ทกระท าผด เมอใดกตามทกระท าได ทนาสนใจยงกวานนเรอง (รอบาน) น เปนเพยงตวอยางเรองเดยว ทจ าตองสละสทธของบคคลหนงเพอรกษาส วนรวมให ปลอดภย เ รอง น ไ ม มบญญต (อนญาต) ไวในตวกฎหมาย ดง น น จ ง เ ป นตว อย า งใ ห เ ห น ว า กฎหมายทดๆ และจ าเปนหลายเรอง ก

พระราชอ านาจพเศษของกษตรยนอกและเหนอรฐธรรมนญในทศนะของ จอหน ลอค

13

ยงมไดบญญตเอาไว ท าไมจงเปนเชนนน

ลอคกลาววาการปดหรอร อบานเมอพสจนไดวามความจ าเปน มไดท าความเสยหายใหกบบคคลอนๆ เ ล ย (cf. II 26-32 with II 33) หลงจากนน ลอคเสรมวาการกระท าดงกล าวท า ให ช วตคน อนๆ หรอสวนรวมปลอดภยหรอดขน ถงแมทกคนจะยนยนมไดวามนจ าเปนกตาม (II 37 II 40-43) ลอคอธบายดวยวธเดยวกน วาการสราง civil society หรอสงคมประชาธปไตยกเปนเชนน ( คอ มการจ ากด สทธส วนตวของบคคลหลายประการ เชนกฎจราจร ใบอนญาตตางๆ กฎหมายอาญา เปนตน) การสรางสงคมประชาธปไตยไมท าอนตรายใหกบผใด หากเขาใจเรองความจ าเปนทกลาวมาแลว (II 95) สภา น ตบญญตจ ะป ฏ เสธไ มยอมรบการกระท าบางอยางโดยไมค านงถงความจ าเปนทเราพดมา ได หร อไ ม ถ าหากความจ า เ ปน นนกระทบกระเทอนสทธของผหนงผใด สภานตบญญตหรอแมแตประชาชนจะปฏเสธไมยอมรบความเปนไปไดของความจ าเปนนนๆ ไดหรอไม โดยถอเสมอนวาทางทเลอกล าบากนนเปนทางเลอกทผด เปนไปไดหรอไมทการ

ไมมหรอความบกพรองของกฎหมายในเ รองตางๆ เชนน จ งกลายเปนเหตผลส าคญเพมเตมอ านาจพเศษนอกและเหนอกฎหมาย รอบานของผ บรสทธทงเพอปองกนอนตรายทใหญกวาของสวนรวมเปนแตเพยงตวอยางหนงของการหนหลงใหกฎหมาย แตกเ ปนกรณเบาๆ ไมสาหสสากรรจ เพราะในภายหลง หากรฐบาลตองการ รฐบาลกสามารถจายคาทดแทนใหกบผเสยหายทบรสทธได แตยงมกรณอนๆ มใชทกกรณจะเหมอนกบกรณนเสมอไปทการเสยสละสทธสวนบคคลเพอความปลอดภยของสวนรวมจะได คาทดแทนจากรฐบาลเสมอไป แทนทจะพงฝายนตบญญตใหออกกฎหมายทวไปครอบคลมกรณทยากๆ กรณท

อาจจะกลาวไดวาตองมการปฏบตผดท าใหคนสวนใหญเสยหายและเสยเปรยบ ลอคเหนวานาจะเกบเ ร องนไว ให กษตรยผ ทรงธรรมเปนผมอ านาจตดสนตามความเหมาะสมเปนกรณๆ ไป

ตวอยาง prerogative ทสของล อ ค อ ย า ง ล ะ เ อ ย ด ก น า ฉ ง นเชนเดยวกน นนคอตวอยางเ รอง อ านาจอภยโทษ ลอคใหเหตผล 2 ขอวาท าไมกษตรยจงตองมอ านาจอภยโทษ “เพอลดความรนแรงเกนไปของ

พระราชอ านาจพเศษของกษตรยนอกและเหนอรฐธรรมนญในทศนะของ จอหน ลอค

14

กฎหมาย และอภยโทษใหผกระท าผด” (II 159) จ ะ เ ห น ว า อน ห น ง ผ ดธรรมดากวาอกอนหนงมาก เหตผลท 2 ของลอคไดแก mercy หรอความกรณาธรรมดา เปนความกรณาทในทสดรฐบาลจะตองเปนผให “ในกรณทพสจนไดวาจะไมล าเอยงหรอเปนผลรายตอผบรสทธ” ดวยเหตผลขอแรก ลอคตงหนาวจารณความไมเพยงพอของกฎหมายตอไปตลอด ใน 2 ขอน ขอท 1 นาสนใจกวามาก

หลงจากยกตวอยางเรองไฟไหม ลอคพดตอไปวา “บคคลบางเวลากเขามาใกลเงอมมอของกฎหมาย ซงทกคนไมมความแตกตางกน ขนอยกบการกระท าวาสมควรจะไดรบรางวล คอ การอภยโทษ หรอไม” กฎหมายมไดก าหนดใหบคคลแตกตางกน แตถงกระนน กยงมขอทโจมตไดความไมล า เอ ย งหมายความว า “ต อ งใช กฎหมายเดยวกนไมวาคนจะรวยหรอจน ผทรจกชอบพอกบศาล หรอคนถอคนไถเปนชาวนาบานนอก” (II 142) แ ล ะ น ย อ ม ห ม า ย ค ว า มเชนเดยวกน วากฎหมายจะตองไมเขาขางการกระท าผดทเปนคณตอสงคม ลอคย าวาการกระท าของคนต า ง ห า ก ท ส ม ค ว รไ ด ร บ ร า ง ว ล หมายความวา การอภยโทษมใชเรอง

ของความเมตตากรณา หากเปนเรองกตญญตอบแทนการประกอบกรรมด ยงกวานน การกระท าตางหากทดงบคคลเขามาใกลมอกฎหมายและเปนขอตดสนวาเขาสมควรไดรบรางวลและการอภยโทษหรอไม มนเปนการผ ด ก ฎ ห ม า ย ท จ ะ ป ร ะ ก อ บอาชญากรรมเพอน าประโยชนมาให รฐ ลอคมไดเสนอใหกบการกระท าดงกลาว เพยงแตยอมมใหเขารบโทษเทานน

กฎหมายไมสามารถระบ ว าเ ม อใ ด จ ะ อ นญ าตให ก ร ะ ท า ผ ดกฎหมาย เมอใดจะไมอนญาต อะไรทไมถกกฎหมายยอมจ าเปนอยเองทกฎหมายจะตองหาม ดงนน การใช ดลพนจนอกหรอเหนอกฎหมายจงจ าตองม แตกษตรยอาจจะมไดอยในจดนนทกเวลา บคคลใดบคคลหนงจ ะ ต อ ง ย น ข น แ ล ะ ก ร ะ ท า ส ง ทจ าเปนตองกระท า อยางนน ลอคมได เรยกวา prerogative แตอยางไรกตามเหตผลทจะแจงมาขางลาง ณ เวลาเดยวกนนน กษตรยทดจะตองใช พระราชอ านาจอภยโทษใหผนน นคอตวอยางของ prerogative เขาควรไดรบอภยโทษ ถงแมจะมกฎหมายหามไวกตาม เรานกด เอาเองกได ว าอาชญากรคนหนงตดสนใจท าหนาท

พระราชอ านาจพเศษของกษตรยนอกและเหนอรฐธรรมนญในทศนะของ จอหน ลอค

15

รอบานตนไฟ เพอปองกนบานหลงอนๆหรอแม แตนคร นนๆ ทงนคร อคคภยและการปกปองรกษาชมชนยอมจะเ ปนเหตผลทดว าท าไมจ งส ม ค ว ร ม พ ร ะ ร า ช อ า น า จ อ ภ ยโทษ******

(๕)

ความลม เหลวของล ท ธร ฐธรรมนญ : The Failure of Constitutionalism

(เมองไทยมกจะแปล constitutionalism วา รฐธรรมนญนยม และใหค านยามหรอค าอธบายผดๆ ลทธรฐธรรมนญเนนการจ ากดอ านาจของฝายบรหารในระบอบประชาธปไตย เพ อเปนห ลก ป ร ะ กน ส ท ธ เ ส ร ภ า พ ข อ งประชาชนและการปกครองด วยกฎหมาย ขณะทลอคเขยนนยงไมมร ฐธรรมนญสกฉบบในโลก-ผเรยบเรยง)

ตอนน เราอยในฐานะทจะระบลกษณะกวางๆ ของ prerogative หร ออ านาจ พ เศษต า ง ๆ ได แล ว นอกจากลกษณะทเดนชดทสด (อนไดแกลกษณะนอกหรอเหนอกฎหมายเพอ public good หรอประโยชน

ของสวนรวม) แลว พระราชอ านาจยงไมอาจจ ากดไดโดยสงใดทงสนยกเวนก ฎ ห ม า ย ธ ร ร ม ช า ต (law of nature) พระราชอ านาจเปนอ านาจพเศษตางกบอ านาจการเมองของฝายบรหาร เพราะมนเปนและคออ านาจธรรมชาต และการใชอ านาจนไมสามารถควบคมหรอตดสนไดดวยมนษย (ยกเวนสววรคและเสยงสวรรค ของปวงชน : vox populi,vox dei) ดงจะไดอธบายเพมเตมโดยล าดบ

Prerogative ก บ ล ท ธรฐธรรมนญอยดวยกนไดดวยความล าบากยง ผพพากษา Davis เขยนความเหนสวนตวในค าพพากษาของศาลคด Ex parte Milligan อยางชดแจง ดงน “ไมมลทธใดทประดษฐ ขนมาโดยหวของมนษย ทจะมาซงความเสยงและเสยหายเทากบการลมลางรฐธรรมนญ ในยามทฉกเฉนยงของรฐบาล ลทธดงกลาวจะน าไปสอนาธปไตยและเผดจการโดยตรง” ดวยเหตน เราจงอยากใหขอบเขตของอ านาจพเศษผกไวก บรฐธรรมนญ ใหเปนอ านาจอยางเดยวทสามารถปฏบตการโดยปราศจากกฎหมายในบางเรอง (II 120) ดงนน ตวอยางของลอคเ รองอ านาจกษตรยทจะเ รยกประชมหรอยบสภาจงเปนอ านาจท

พระราชอ านาจพเศษของกษตรยนอกและเหนอรฐธรรมนญในทศนะของ จอหน ลอค

16

เขยนไวในรฐธรรมนญ (II 156 II 167)

แตตรรกะในค าอธบายของลอคชใหเราเหนวาขอจ ากดดงกลาวจะมไมได ความเสยหายจากอบตเหตอนย งใหญ ในอนาคต ก ไ ม ส ามา รถมอง เ หนหรอก าหนดล ว งหนา ได เชนกน ดงนน อ านาจทจะแกไขหรอปองกนการลกลามของความเสยหายจงไมสามารถก าหนดหรอจ ากดไว ลวงหนา เหตผลสนบสนนพระราชอ านาจจงลมลางความพยายามทจะจ า กด prerogative ไ ว ล ว ง หน า prerogative บา งประ เภทอาจจะเขยนไวในรฐธรรมนญได แต ส ง ทร บรองไวในรฐธรรมนญนนไมอาจครอบคลม prerogative ไดท งหมด และการม prerogative กมใชเพราะมรฐธรรมนญรบรองไวหรอไมเชนกน อ านาจของ prerogative ในทศนะของลอคจะก าหนดไดกดวยประโยชนของประชาชนหรอ public good เทานน ในท านองเดยวกน กฎหมายใ ด ๆ ก ไ ม ส า ม า ร ถห า ม ก า รใ ช prerogative เ พ อป ร ะ โยชนขอ งประชาชน ทงๆ ทขดกฎหมายหรอไมม ก ฎ ห ม า ย เ ข ย นไ ว ก ต า ม แ ม ร ฐธรรมนญจะปฏเสธอ านาจของกษตรย ทจะปกปองประโยชนของ

ประชาชนตามแตจะเหนสมควร แตกหาไดหมายความวาร ฐธรรมนญจะห า ม เ ชน น นไ ด ไ ม prerogative จ า เ ปนต อ ง เ กดข น เพรา ะ ปญหา (ความบกพรอง) ของกฎหมาย และเ พ ร า ะ รฐ ธ ร ร ม นญ ก เ ป น เ พ ย งก ฎ ห ม า ย ป ร ะ เ ภ ท ห น ง เ ท า น น ข อ บ เ ข ต อ น ช อ บ ธ ร ร ม ข อ ง prerogative จงไมสามารถจ ากดได โดยรฐธรรมนญ

Prerogative ไมใชและไมเปนอ านาจประเภทหนงของฝายบรหาร prerogative เขากนไมได เลยกบอ า น า จขอ ง ฝ า ยบ ร ห า รภ า ยใ ต กฎหมาย (ซงฝายบรหารไดอ านาจมากดวยกฎหมาย เพออนมตใหฝายบรหารบางคนและบางครงยกเวนมตองปฏบตตามกฎหมายนนๆ ได cf. II 151) ดงนน จะเปนไปไดหรอทลอคเพยงแตจะขยายขอบเขตของอ านาจของฝายบรหาร ผเขยนไมเชอวาลอคคดอยางนน ลอคหลกเลยงการเรยก prerogative ว า อ านาจของ ฝ ายบรหาร แตลอคกยนกรานวาจะตองมบคคลหนงทไดร บความไวใจใหใช อ านาจ (ตางกบผส ง-ผเรยบเรยง) และฝายบรหารกเปน candidate หรอบคคลทเหมาะสม (II 156) แตทง นม ไดหมายความวา prerogative

พระราชอ านาจพเศษของกษตรยนอกและเหนอรฐธรรมนญในทศนะของ จอหน ลอค

17

เปนสวนหนงของอ านาจบรหารมากหรอนอยกวา เ มอเป รยบเทยบกบอ านาจบรหารของสมาพนธ (ในความสมพนธระหวางประเทศ) (cf. II 147-148) (เขาใจยาก ผานไปเลย-ผ เรยบเรยง) การทฝายบรหารไดถออ า น า จ prerogative ห า ไ ด หมายความวาอ านาจนนเปนอ านาจของฝายบรหารไม ลอคพดถ งตวอ านาจมไดพดถงตวผใชอ านาจ ลอคใชค าวา อ านาจ “ตกไปสมอของฝายบรหาร” (II 156) และ “และมนขนอยก บดล พ นจขงบคคล ผ ม อ านาจบรหารในมอ (II 159) และมน ”ตกอยกบอ านาจบรหาร” (II 160 II 167) ลอคเกอบจะผดพลาดในการพดวา “ ใ น บ า ง ค ร ง แ ล ะ ใ น บ า ง ก ร ณ กฎหมายกควรจะหลกทางใหอ านาจของฝายบรหาร” แตลอคกกลบล าทนทโดยพดใหมวา “หรอทถกกวาคอใหกบหลกของกฎหมายธรรมชาตแ ล ะ ก า ร เ ม อ ง ” (II 159) prerogative เปนคนละสวนและแยกออกจากอ านาจบรหารแตอยในมอขอ ง ฝ ายบร ห า ร prerogative มเจาของดงเดมอยกอนแลว เพราะมนเปนอ านาจธรรมชาต

(หมายเหตของผเรยบเรยง : บทความตอนน เขาใจยากเพราะ

ผเขยนไปเลนค าตามลอค ถาจะให เขาใจงายขน ผเรยบเรยงเสนอใหเราแยกตวอ านาจผ มกบผ ใชอ านาจ ออกจากกน ยกตวอยางเชน ต ารวจกบรฐบาล ต ารวจมปนเพราะรฐบาลมอบให ต ารวจไม มอ านาจใชปน นอกจากจะท าตามกฎหมายและค าสงทสงกวา ฉนใดกฉนนน อ านาจทมอบปนใหต ารวจ สาวไปถงตนตอแลวกไมใชอ านาจของรฐบาล แต เ ปนอ านาจทประชาชนมอบใหร ฐบาล โลกของลอคขณะนนคอจกรภพองกฤษและส วนใหญของโลกยงปกครองดวยกษตรย รฐชาตยงไมเกด Two Treatises of Government พมพครงแรกเมอป ค.ศ. 1690 กอนสหรฐอเมรกาเกดและกอนการปฏวตฝรงเศสราว 100 ป รฐธรรมนญลายลกษณอกษรฉบบแรกของโลกคอรฐธรรม นญของอ เมรกา ความบกพรอ งของรฐบาล ก ดและของรฐธรรมนญกดเปนจนตนาการและความสามารถอยางลกซงของลอคในการวเคราะหถงเหตการณปจจบนและอนาคต ระบบการศกษาของไทยดอยมาก ผทจบปรญญาเอกยงขาดความเข า ใจแม แต ป ร ะ ว ต ศ า สตร แล ะป รชญ า ข อ ง ช า ต ต น เ อ ง ไ ม ก

เปอรเซนตจะเคยไดยนชอลอค ใน

พระราชอ านาจพเศษของกษตรยนอกและเหนอรฐธรรมนญในทศนะของ จอหน ลอค

18

ประเทศประชาธปไตยนกเรยนมธยมสวนมากจะรจกลอคแลว แมจะผวเผนกตาม)***

(๖)

ล อ ค จ ง ใ จ จ ะ ท า ใ ห prerogative เปนสทธ (และอ านาจ) ธรรมชาตอยางโจงแจง ผบรหาร “มอ านาจอยในมอ โดยกฎธรรมดาของกฎหมายธรรมชาต มสทธ ทจะใช อ านาจนน เพอความดงามของสงคม (II 159) โดยความเปนมา เขามไดรบสทธ น ม าจากสญญาปร ะชาคม ดงนนเขายอมจะไดรบสทธนมาจากรฐธรรมนญอนเปนผลของสญญามได รฐธรรมนญมอ านาจทจะควบคมอ านาจทางการเมอง (เชนอ านาจนตบญญต อ านาจบรหาร และอ านาจการตา งประ เทศหรอ federative powers cf. II 3 II 143-148 II 171) โดยท prerogative เ กดขนจากการพนจใครครวญในการให อ า น า จ เ ห ล า น น ด ง น น prerogative จ ง ต อ ง เ ป น ส ง ทนอกเหนอและมากอนรฐธรรมนญคอ extra-constitutional แ ล ะ pre-constitutional

ลอคย าอกวากษตรยมอ านาจของสงคมอย ในอ งพระหตถ และกฎหมายธรรมชาตรบรองการใช อ านาจพเศษนนเพอประโยชนของส ง ค ม เ ร อ ง น ต อ ง พ จ า รณ า ใ ห รอบคอบ กษตรยทรงมอ านาจกเพราะพระองคทรงเปน (ประมข) ฝายบรหารตามครรลองของรฐธรรมนญ ซงพดอกอยางไดวาตามฉนทานมตหรอการยอมรบสนบสนนหรอ consent ของปวงชน ตามปกตกษตรยสามารถใช อ านาจนนตามทกฎหมายก าหนด หากกษตรยใชอ านาจนนตามพระราชอธยาศย กจะ เ ปนการข ดกบเงอนไขทพระองคไดรบมอบอ านาจนนมาเปนประการแรก พระองคอาจทรงใชอ านาจ นนตอไป ถ ง ผ ท อย ใต อ านาจอาจจะเชอฟงพระองคอย แตถอไดวาพระองคขาดความชอบธรรมทจะทรงใชอ านาจ ทงน เปรยบเสมอนทรพยทถกขโมย ยงกวานนราษฎรคงจะไมยนยอมสถานกาณเชนนนอยางแนนอน เพราะนนกคออ านาจตามอ าเภอใจ ถากษตรยปฏบตเกนเลยกฎหมาย กยอมจะมใชผลของสญญาประชาคม แตอาจจะเ ปนอ านาจธรรมชาต ลอคกลาวอยางชดเจนวานคอตวอยาง อ านาจของฝายบรหาร (ตวกษตรยบวกรฐบาลของกษตรย) ท

พระราชอ านาจพเศษของกษตรยนอกและเหนอรฐธรรมนญในทศนะของ จอหน ลอค

19

จะใชอ านาจ กขนกบความสามรถทพระองคจะน ามนมาใช ดวยอ านาจทพระองคม อนไดแกความสามารถทอาจจะอางประเพณ ในขณะทสทธจรงๆนนไมม

อ ย า งไ ร ก ต า ม ข า ง ต น นกลายเ ปนปญหาหนก ในแ งห น ง ทมาของสทธหรออ านาจของฝายบรหารแสดงวาผบรหารทกคนควรจะมสทธนนอยโดยปรยาย และทกคนทมอ านาจยอมมสทธใช prerogative แ ต ม นไ ม เ ป น ด ง น น ก ฎ ห ม า ยธรรมชาตมไดใหอ านาจแกแตละคนสกแตวามต าแหนงสง แตในอกแงหนง ลอคกไมเคยพดวาผบรหารทกๆคน มแตกษตรยหรอเจาผปกครองเทานนทมสทธจะมอ านาจน : ลอคไดลอกไว เสมอวาใครจงจะใชอ านาจนได เราอาจจะ พดว าซอ โอหร อประธานผบรหารมอ านาจในมอมากกวาผอน ฉะนนอาจจะดกวาทใหเขาเปนผใช อ านาจของทกคน แตลอคไมเคยพดอยางน เราอาจจะขยบขนไปอกหนอยวา : prerogative มลกษณะคลายกบอ านาจศาลหรออ านาจปองกนตนเองของบคคล ทงสองอยางไมมอะไรมากไปกวาบคคลใชอ านาจของกฎหมายธรรมชาต เขาตางกใช ดลพนจสวนตววากฎหมายตองการ

อะไร เรองน ลอคกไมพดวาอยางน ท าไมทกคนทมอ านาจอยในมอจงไมใชมนใหเปนประโยชนตอประชาชน ทงๆทกฎหมายจะก าหนดไวเปนอยางอน เรองน ลอคกเงยบอก

หร อ ว า ล อค พ ดว า อ ย า งไ ร ขอใหดตวอยางเ รองการอภยโทษ เรองน การใช prerogative เปนเรองจ าเปนเพอปลดโทษใหผทการกระท าผดกฎหมายของเขาสมควรไดร บรางวล (เพราะเกดผลดตอสวนรวม) แต อ าชญากรคว ร ม ส ทธ ฝ า ฝ นกฎหมายทบญญตไวอยางชดแจงได หรอ ด เหมอนเราและลอคจะไม มทางเลอกนอกจากจะสรปวานนคอสทธธรรมชาต เชนเดยวกฎหมายธรรมชา ต ท ร บ รอ ง prerogative กฎหมายธรรมดาหรอกฎหมายสาระบญญตไมสามารถใหสทธ (ใคร) มาฝาฝนลมลางกฎหมายสาระบญญตดวยกน จนกระทงกลายเปนไมผดกฎหมาย

ถาอยางนน อะไรละทตางกน เรากตองกลบไปหาสมมตฐานในตวอยางเรองอภยโทษอก อาชญากรอาจไดร บการอภยโทษ ถาหากเขาตองค าพพากษาในศาล การอภยโทษท าไดเฉพาะกบผกระท าผดหรอศาล

พระราชอ านาจพเศษของกษตรยนอกและเหนอรฐธรรมนญในทศนะของ จอหน ลอค

20

เหนวากระท าผดแลวเทานน ส าหรบผบรหารกระท าผด ใครจะเปนผอภยโทษให หรอใครจะเปนผต ดสน ถาหากวา prerogative เ ปน extra-constitutional อยนอกหรอเหนอรฐธรรมนญแลว ไมมใครในโลกนทจะตดสนได อยางไรกตาม ในสงคมการ เ ม อ ง ท ก ๆ คน ท ใช อ า นา จธรรมชาตจะตองมผ พพากษา อนไดแกร ฐบาลนนเอง ถงตอนนเรากอนมานไดแลววา ท าไมจงมแตกษตรย ผปกครองเทานนทสามารถใชพระราชอ านาจพเศษ ซง มใชอ านาจธรรมชาตธรรมดาๆ หากเปนอ านาจธรรมชาตพเศษทไมมผอนในโลกนจะตดสนได

มผเสนอใหฝายนตบญญตเปนผ ค ว บ ค ม ต ด ส น อ า น า จ prerogative (เพราะยงไงนตบญญตกเปนอ านาจสงสดในแผนดน) แตความคดแบบนประสบค าถามและปญหาใหญหลวงมากมายทแกไมตก เฉพาะทเปนหลกๆ ในตนฉบบของลอคทวจารณวาฝายบรหารอาจจะด า เ นนการไปโดยไ ม มกฎหมายบญญต “จนกระทงสะดวกทจะเรยกประชมสภามาปฏบตหนาทได” (II 159) เรองนอาจจะไมสนกงขา หากปรากฏวา น เปนเพยงกรณ (การ

ปกครอ งท อ ง ถ น ) ท “กฎหมายเกยวกบเทศบาลไมมทางออกหรอท ศทา ง อ ะ ไ รให ไ ว เ ล ย ) แ ล ะ ไ มครอบคลม ถ งกรณ ท ฝ ายบ รหารปฏบตการตรงกนขามกบทกฎหมายบญญตไว อยางไรกตาม พจารณาจากขอความทลอคเขยนไว การให สตยาบนโดยฝายนตบญญตอยางมากทจะกระท าไดกคอผานกฎหมายออกมาใหมเพอแกไขขอบกพรองตางๆ ของกฎหมายเทศบาลเทานน ถาหากจะเปนเพยงการรบสภาพหรอยนยน prerogative หร ออ านาจพเศษเฉพาะเ รองแบบน ฝายน ตบญญ ต ก ค งไ ม พ น ผ ด ฐ า นออกกฎหมายเฉพาะ กจแทนทจะ เ ปนกฎหมายทวไป (cf II 136 II 142) อ านาจนอกหรอเหนอกฎหมายของผ ครองแผนดนไมสามารถจะออกใหเขากบกฎหมายรฐบาลตามกฎหมายโดยการใชอ านาจนตบญญตผดๆ ได ย งกว า นน หลง จ ากการอธบายดงกลาว ลอคยงเปดประเดนวา “ยงมอกหลายสงหลายอยาง ทกฎหมายไมมทางออกมาใหครอบคลมได” (II 159) ส งเหลา นนจ าเปนจะตองอยภายในขอบเขตของ prerogative และฝายนตบญญตไมสามารถให สตยาบนในภายหลงได สงเหลานไมม

พระราชอ านาจพเศษของกษตรยนอกและเหนอรฐธรรมนญในทศนะของ จอหน ลอค

21

ทางเยยวยาโดยฝายนตบญญต ทกครง ท ลอคกล าวถ งสตยาบนของ prerogative หรออ านาจพเศษ เขาจะพดถงประชาชนทจะเปนผตดสน หาใชผ แทนราษฎรไม (cf II 164-165)

ฝายนตบญญตไมเคยมสทธห ร อ อ า น า จ ด ง เ ด ม ท จ ะ ตด ส น prerogative หรอฝายนตบญญตอาจจะท าไดภายใตเ งอนไขทฝายบรหารเปนเพยงลก (creature) ของสภาผแทน ในขณะทกษตรยไม มอ านาจนตบญญต? ลอคกลาวดวยวาในโลก น ไ ม ม ผ พพากษาคนไหนสามารถท าใหฝายนตบญญตสงให ฝายบรหารประชมได (II 168) แตนเปนกรณของประเทศทจดระเบยบดแ ล ว เ ท า น น (well-ordered commonwealth) (II 156) ด ว ยเหตน บางคนอาจจะคดวาในประเทศทจดระเบยบเลว (poorly ordered commonwealth) ฝายนตบญญตอ า จ จ ะ ต ด ส น prerogative ไ ด อ านาจอยางเดยวทลอคใหฝายนตบญญตเหนอฝายบรหารกคออ านาจลงโทษและไลรฐบาลออกเพราะบรหารผดพลาด (II 152-153) อยางไรกตาม รฐธรรมนญสหรฐอเมรกา (ซงเกด 100 ปหลงจากทลอคเขยนเรอง

น) มไดเขยนไวใหอเมรกาเปนประเทศทจดระเบยบเลว ประธานาธบดจงมอ านาจนตบญญตพเศษคอการวโต กฎหมายทผานโดยสภา*******

(๗)

ตอนจบ

อยางไรกตาม ถาหากจะใหฝายน ต บญญต เ ป น ผ ค วบค มตด ส น prerogative ป ญ ห า ย า ก ท ส ด ทจะตองแกใหตก คอตวอยางท 2 ของลอค ไดแกตวอยางกอนทลอคท าเหมอนกบจะสนบสนนในตอนแรกโดยถามวา ถาหากฝายบรหารจะกระท าผดโดยเรยกประชมฝายนตบญญตเพอลมลางการปกครองทองถนทเนาเหมนเสอมโทรม และจดตงองคกรใหมทเทยงธรรมและมตวแทนไดสดสวน จะตองถามเสยกอนวาสภาไหนทจะให สตยาบนการตดสนใจ สภาเกาทโคตรโกง สารเลวจกเปรต หรออกสภาหนง ทหาใชตวแทนทประชาชนเลอกมาไม คงจะไมทงสองอน สวนอกอนทเขาตงขนเองเลา เราหวงวาลอคคงไมปลอยใหใหขนกบผพพากษาวาตนจะสามารถบงคบใหประชาชนเชอฟงได หรอไม แนนอนทสด ผตดสนทตงโดย

พระราชอ านาจพเศษของกษตรยนอกและเหนอรฐธรรมนญในทศนะของ จอหน ลอค

22

สภานตบญญต อยภายใตและขนกบฝายนตบญญตโดยสนเชง กคงจะปดเปาความช วรายนไมได และกลบจะท าใหปญหาหนกยงขน

Prerogative นนเกดขนเมอมความจ าเปน และตดสนโดยประโยชนของประชาชน เพอสมฤทธประโยชนดงกล าว มนอาจจะข ดกฎหมายรวมทงกฎหมายรฐธรรมนญ และถาหากกฎหมายรฐธรรมนญเทานนคออปสรรคทขดขวางมใหฝายบรหารกร ะท า ส ง ท จ า เ ปน ย ง นนได เ จ าผปกครองจะขดขนบทบญญตของรฐธรรมนญเพอปกปองสวนรวมได หรอมใช หรอจะใชสทธอนถกตองยดอ านาจเสยเพอประโยชนของสวนรวมเมอถงคราวจ าเปน

ล อคยกให ปร ะชาชนเ ปน ผ เหมาะสมทจะตดสน prerogative ถาหากฝายนตบญญตทานอ านาจพเศษไมได และฝายหลงเปนอสระจากค าสงของฝายแรก กมแตประชาชนเทานนทจะปลดเจาผปกครองได (II 168) ใ นค ว ามพย าย าม ท จ ะท าเชนนน ประชาชนจะปลดผพพากษาทกคนหมด หรอถอวาทกคนถกปลดแลวโดยการกระท านอกกฎหมายของเจาผปกครอง (II 13 II 137) รฐบาล

ทงในฐานะอ านาจนตบญญตสงสดแล ะในฐานะอ านาจ พ เศษ เห นอกฎหมายลวนตงขนมาเพอประโยชนของประชาชน ดงนนประชาชนจงเปนผ ต ด ส น ท ด ท ส ด ว า ท ง ค ร บใ ช ผลประโยชนของประชาชนหรอไม (II 240)

ประชาชนคอผมอ านาจสงสด เพยงแตไมสามารถใชอ านาจนนไดเองในเมอยงมรฐบาลอย (II 149 II 243) ประชาชนก คอ extraconstitutional authority หรอผมอ านาจพเศษนอกแ ล ะ เ ห น อ ร ฐ ธ ร ร ม น ญ ด ว ยเชนเดยวกน (กบกษตรย) ประชาชนมความสมพนธก บอ านาจทางการเมองในฐานะผใหมใชผรบ การตดสนของประชาชนจะตองเกดขนภายนอกประชาคม เชน การปฏวตเปนตน ก า รใ ห ป ร ะ ช า ช น เ ป น ผ ตด ส น prerogative น น ล อ ค เ ห น ว าประชาชนเปนพลงตานธรรมชาตอยางเดยวทจะควบคม prerogative ไ ด แ ต ป ร ะ ช า ช น อ า จ ย อ ม ร บ prerogative ดวยการไมตอตานกได บทวาดวย prerogative ของลอคจบลงดวยการอธษฐานตอสวรรคเบองบน อนเปนสมโมทยวจทลอคใชแทนการตดสนโดยการเขาปะทะดวยก าลง (II 168 II 21)

พระราชอ านาจพเศษของกษตรยนอกและเหนอรฐธรรมนญในทศนะของ จอหน ลอค

23

บทสรป

พร ะ ร าชอ า น า จ ท เ ร ย ก ว า prerogative น เ ปน เ รอ งนอกและเ ห น อ ร ฐ ธ ร ร ม น ญ (extraconstitutional) แตมนมได ท า ให ร ฐธรรมนญไร ความหมาย prerogative เปนเรองนอกและเหนอกฎหมาย (extralegal) แตมนมได ท าใหกฎหมายไรความหมาย ขอส าคญ prerogative คอสทธทจะฝาฝนกฎหมายและรฐธรรมนญเมอถงค ร า ว จ า เ ป น ม ใ ช เ ม อ ค ว า มทะเยอทะยานของบคคลฉวยโอกาสท าตามความสะดวก ในทศนะของลอค การจ ากด prerogative ดวยหลกลทธธรรมนญคอการลดความส าคญของปญหาทจะตองรบแกไข และการมวแตกลวความไร กฎหมายของprerogative ค อ ก า ร ต ร า ค าศกยภาพของรฐธรรมนญสงเกนไป

เ จ ม ส เ ม ด ส น : James Madison (อกรอยปตอมา) ปกปองขอเสนอเรอง check and balance หรอการตรวจสอบและถวงดลซงกนแ ล ะกนขอ ง อ า น า จอธ ป ไ ตยใ นรฐธรรมนญอเมรกน สรปวา การปองกนทรราชยทไดผลอยางส าคญ กคอ การทประชาชนลกฮอตอตานผ

ท าลายหลกรฐธรรมนญ เมดสนอางวาประชาชนมสทธ (ตามรฐธรรมนญ) ทจะถออาวธและจดตงกองก าลง จงท าให ส น ส งสย ว า ก า รต อต า นจ ากประชาชนนนจะเปนอยางไร

เมดสนกลาววาการด าเนนตามรฐธรรมนญตามปกต ผด ารงต าแหนงไมสามารถใชอ านาจเกนกวาทมอบให ท ร ะ บไ ว อ ย า ง ช ด แ จ ง ก ร ณ น รฐธรรมนญจงเหมอนรวทมสญญาณกนขโมย หากใครลวงละเมดบกรกเขามาจ ะถกร ะดมตอต าน การ เ พ ม prerogative มากกวานหมายความวาผฝาฝนจะเผชญกบความขนแขงไมหยดหยอนของประชาชน ถาหากประชาชนขาดวจารณญาณทางการเมอง ซงอาจจะเปนได กไมมสตรอะไรงายๆทประชาชน (มใชผแทนหรอผชวย) จะตดสนความชอบธรรมของการกระท าเชนนนหรอการกระท าตามทรฐธรรมนญก าหนดไว การทลอคอางอ านาจของ prerogative นนท าใหสรปไดวา หากมการก าหนดตายตววาใครมอ านาจอะไรทชอบธรรมตามกฎหมายบาง เมอประชาชนขาดวจารณญาณ สทธและเสรภาพของประชาชนจะไมปลอดภย ทฤษฎprerogative ของ ลอคจ งอย นอกรฐธรรมนญ เพราะเหตผลทชดเจนวา

พระราชอ านาจพเศษของกษตรยนอกและเหนอรฐธรรมนญในทศนะของ จอหน ลอค

24

แม ร ฐ ธ ร รม นญจะ ดแค ไหน ก ไ มเพยงพอส าหรบการปกครองอยางเสร****

หมายเหต Ross J. Corbett เขยนบทความนเมอป 2006 เปนสวนหนงทดดแปลงมาจากวทยานพนธ ปรญญาเอกของเขาจากมหาวทยาลยโตรอนโต ขณะน Ross เปนผชวยศาสตราจารยอย ทมหา วทยาลย Northern Illinois ผเรยบเรยงเหนวาเปนบทความทนาสนใจ สามารถยอใหผทไมมเวลาอานตนฉบบทงหมดข อ ง Locke เ ร อ ง The Two Treatises of Government (เขยนในป 1688-90) พอเกดความเขาใจได สงทนาฉงนกคอค าถามเมอ 300 กว า ปมาแล วในองกฤษ ท าไมจ งเหมอนปญหาการเมองไทยในปจจบน

พระราชอ านาจพเศษของกษตรยนอกและเหนอรฐธรรมนญในทศนะของ จอหน ลอค

25