Long yeuthuong tap2

Tröôûng laõo THÍCH THOÂNG LAÏC 1

LOØNG YEÂU THÖÔNG

TAÄP II


2

Saùch naøy chæ kính bieáu, khoâng baùn!

Quyù phaät töû hay baïn ñoïc naøo coù nhu caàu thænh

saùch, xin vui loøng lieân heä ban kinh saùch TU

VIEÄN CHÔN NHÖ:

ÑT: 066.3892911 (Tu vieän Chôn Nhö)

0988094445 (Haø Noäi)

Email: [email protected]

mailto:[email protected]


TAÄP II

NHAØ XUAÁT BAÛN TOÂN GIAÙO

Tröôûng laõo THÍCH THOÂNG LAÏC


4

LÔØI CAÛM ÔN

Kính xin caùc taùc giaû trong caùc saùch,

baùo vui loøng cho pheùp chuùng toâi ñöôïc trích

nhöõng baøi vieát veà ñaïo ñöùc ñeå laøm saùng toû

neàn ÑAÏO ÑÖÙC NHAÂN BAÛN – NHAÂN QUAÛ cuûa

Phaät giaùo, xin chaân thaønh caûm ôn quyù vò.

Saùch do HT. THÍCH THOÂNG LAÏC vieát

khoâng ñöôïc baùn, chæ ñeå kính bieáu cho moïi

ngöôøi.

Kính ghi

HT. THÍCH THOÂNG LAÏC


Lôøi noùi ñaàu

Trong taäp moät chuùng toâi ñaõ noùi

ñeán Loøng Yeâu Thöông laø moät ñöùc tính toát

cuûa muoân loaøi, cho neân khi môùi loït loøng meï

sinh ra, loaøi vaät naøo cuõng vaäy ñeàu saün coù

Loøng Yeâu Thöông. Nhöng khi aùp duïng

Loøng Yeâu Thöông vaøo ñôøi soáng haèng


6

ngaøy thì Loøng Yeâu Thöông aáy khoâng coøn

giaù trò bình ñaúng, hoàn nhieân, trong saùng

cuûa noù nhö thuôû ban ñaàu nöõa, maø noù hoaøn

toaøn thay ñoåi theo baûn ngaõ ích kyû, heïp hoøi,

nhoû moïn cuûa moïi loaøi. Töø loøng yeâu thöông

aáy noù seõ trôû thaønh loøng hung aùc. Cho neân

noùi Yeâu Thöông chöù thaät ra chính baûn

thaân noù coøn chöa Yeâu Thöông huoáng chi

noù Yeâu Thöông ai.

Vì theá, môùi noùi Loøng Yeâu Thöông

aáy ñaõ trôû thaønh nhieàu caáp ñoä khaùc nhau

trong cuoäc soáng haèng ngaøy, laø vì khoâng coù

danh töø duøng ñeå chæ Loøng Yeâu Thöông

maø khoâng Yeâu Thöông, hay ñeå chæ cho

Loøng Yeâu Thöông nhieàu hoaëc ít.

Vì duï: cha meï thöông con cuõng khoâng

phaûi bình ñaúng vì coù ñöùa thöông nhieàu,

nhöng cuõng coù ñöùa thöông ít. Cha meï


thöông con maø coøn nhö vaäy huoáng laø anh

em, chò em, tuy cuøng maùu muû, cuøng soáng

chung trong moät maùi aám gia ñình, nhöng

tình thöông ít nhieàu moïi ngöôøi ñoái xöû laïi

khaùc nhau. Taïi sao laïi coù nhöõng tình

thöông nhö vaäy?

Tình thöông ít hay nhieàu ñeàu do qui

luaät nhaân quaû, cho neân khi moät ngöôøi hieåu

luaät nhaân quaû thì hoï thaûn nhieân tröôùc tình

caûm thöông ít hay thöông nhieàu, hoï khoâng

khôûi taâm ganh ñua hôn thieät hoaëc so ño vôùi

anh chò em, vôùi moïi ngöôøi.

Khi noùi ñeán Loøng Yeâu Thöông ñoái

vôùi moïi ngöôøi thì chuùng ta neân deø daët caån

thaän ñeå xeùt qua nhöõng haønh ñoäng coù thaät

Loøng Yeâu Thöông hay khoâng, hay chæ lôøi

noùi suoâng ngoaøi ñaàu moâi choùt löôõi.


8

Phaûi traùnh Loøng Yeâu Thöông

baèng caùch mua baùn trao ñoåi “baùnh saùp

ñi thì baùnh qui trôû laïi”, vì Loøng

Yeâu Thöông aáy chöa thaät söï laø Yeâu

Thöông.


Loøng Yeâu Thöông luùc naøo cuõng ñi

song song vôùi Loøng Cung Kính vaø Toân

Troïng thì Loøng Yeâu Thöông aáy môùi thaät

söï laø Yeâu Thöông.

Thieáu Loøng Cung Kính vaø Toân

Troïng thì Loøng Yeâu Thöông aáy seõ coù

nhöõng haønh ñoäng thoâ baïo, hung döõ, lôøi noùi

thöôøng to tieáng, naëng nheï vôùi nhau, coù khi

coøn chöûi maéng vaø coøn ñaùnh ñaäp nhau nöõa.

Ñoù laø Yeâu Thöông, nhöng thieáu söï cung

kính vaø toân troïng.

Khi hai ngöôøi thöông nhau maø to

tieáng vôùi nhau thì chuùng ta bieát ngay, ñoù laø

Loøng Yeâu Thöông nhau nhöng thieáu söï

cung kính vaø toân troïng laãn nhau neân caøng

Yeâu Thöông thì caøng laøm khoå cho nhau

nhieàu hôn.


10

Thieáu Loøng Cung Kính vaø Toân

Troïng laãn nhau thì Loøng Yeâu Thöông aáy

seõ trôû thaønh Loøng Yeâu Thöông ñoäc quyeàn

töùc laø Loøng Yeâu Thöông chieám höõu. Khi

Loøng Yeâu Thöông Chieám Höõu ñeán vôùi

ngöôøi naøo thì ngöôøi ñoù khoâng bao giôø coøn

quyeàn töï do giao tieáp vôùi nhöõng ngöôøi khaùc.

Vaø neáu muoán töï do giao tieáp vôùi nhöõng

ngöôøi khaùc thì gia ñình seõ baát an thöôøng coù

nhöõng chuyeän xaûy ra raày raø lôøi qua, tieáng

laïi, hay noùi boùng, noùi gioù khieán cho söï hoøa

hôïp nhöõng ngöôøi thaân trong gia ñình laàn

laàn maát maùt. Vì nhöõng ñieàu naøy maø vôï

choàng coù khi ñi ñeán ly dò chia reõ nhau, ai ñi

ñöôøng naáy nhö nhaø vaên Nhaát Linh ñaõ

vieát:

“Anh ñi ñöôøng anh, em ñöôøng em

Tình nghóa ñoâi ta coù theá thoâi


Chaúng muoán troâng mong xum hoïp laïi

Baän loøng chi nöõa luùc chia phoâi”

Con ngöôøi ai cuõng coù Loøng Yeâu

Thöông, nhöng thöôøng thieáu söï cung kính

vaø toân troïng laãn nhau neân Loøng Yeâu

Thöông aáy ñaõ trôû thaønh nhöõng haønh ñoäng

Thöông Yeâu ích kyû, heïp hoøi, neân thöôøng

xem ngöôøi mình Yeâu Thöông laø cuûa mình,

d0 ñoù Yeâu Thöông maø laøm ñau khoå cho

nhau.

Hieåu bieát ñöôïc nhö vaäy, chuùng ta

haõy gaït boû Loøng yeâu Thöông thieáu söï

cung kính vaø toân troïng maø haõy coá gaéng hoïc

taäp vaø nuoâi döôõng Loøng Yeâu Thöông

cung kính vaø toân troïng laãn nhau.

Trong cuoäc ñôøi naøy neáu ai cuõng soáng

vôùi Loøng Yeâu Thöông cung kính vaø toân


12

troïng laãn nhau thì cuoäc ñôøi seõ laø Thieân

ñaøng, Cöïc laïc phaûi khoâng quyù vò?

Loøng Yeâu Thöông cung kính vaø toân

troïng thì khoâng bao giôø to tieáng, naëng lôøi

vôùi nhau caû. Loøng Yeâu Thöông cuûa cha

meï ñoái vôùi con caùi thieáu söï toân troïng con

caùi neân thöông con caùi maø hay la maéng

ñaùnh ñaäp, nhaát laø con caùi luùc coøn beù thô.

Duø noù laø con caùi cuûa mình sinh ra,

nhöng noù cuõng laø moät con ngöôøi nhö bao

nhieâu ngöôøi khaùc. Vì theá baäc laøm cha meï


khoâng ñöôïc quyeàn ñaùnh ñaäp con caùi cuûa

mình maø haõy toân troïng noù nhö bao nhieâu

ngöôøi khaùc, toân troïng con caùi cuûa mình laø

toân troïng söï soáng cuûa noù.

Ñöøng nghó raèng noù laø con caùi cuûa

mình sinh ra thì mình muoán ñaùnh ñaäp noù

luùc naøo laø cöù ñaùnh ñaäp. Ñoù laø moät quan

nieäm sai laàm töø ngaøn xöa. Con caùi maø ñaùnh

ñaäp hay maéng chöûi noù laø thieáu söï toân troïng

söï soáng.

Con caùi cuûa mình sinh ra nhöng noù laø

moät con ngöôøi nhö bao ngöôøi khaùc, noù cuõng

coù söï soáng cuûa rieâng noù. Chuùng ta laøm cha

meï chæ nuoâi naáng giuùp ñôõ con caùi theo söï

phaùt trieån cuûa noù chôù khoâng baét buoäc noù

phaùt trieån theo chieàu höôùng cuûa chuùng ta.

Chuùng ta ñöøng nghó raèng trong cuoäc soáng

naøy caùi gì cuûa chuùng ta ñeàu ñuùng heát.


14

Cho neân chuùng ta ñöøng theo ngöôøi

xöa giaùo duïc con theo kieåu:

“Thöông con cho roi cho voït

Gheùt con cho ngoït cho ngaøo”.

Ñoù laø söï giaùo duïc thieáu toân troïng

quyeàn soáng cuûa ngöôøi khaùc neân thöôøng theo

khuoân khoå cuûa ngöôøi xöa. Con caùi cuûa mình

thì cöù ñaùnh noù, daïy noù khieán cho noù neân

ngöôøi toát. OÂng baø cha meï thöôøng laáy quyeàn

cuûa ngöôøi lôùn, cuûa ngöôøi laøm oâng baø, cuûa

ngöôøi laøm cha meï maø hieáp ñaùp quyeàn soáng

cuûa con caùi. Hoï khoâng bieát toân troïng

quyeàn soáng cuûa con caùi. La maéng ñaùnh ñaäp

con caùi maø baûo raèng giaùo duïc, ñoù laø giaùo

duïc loãi thôøi.

Giaùo duïc baèng roi khoâng ñuùng ñaïo

ñöùc nhaân baûn - nhaân quaû, vì coøn laøm con


caùi ñau khoå. Neân giaùo duïc con caùi baèng

lôøi khuyeân baûo baèng lôøi nheï nhaøng ngoït

ngaøo, chæ roõ nhöõng ñieàu sai mang ñeán tai

hoïa laøm ñau khoå cho baûn thaân vaø nhöõng

ngöôøi thaân trong gia ñình.

Giaùo duïc baèng caùch roi voït ñaùnh

ñaäp con caùi vaø hoïc troø laø phaûn giaùo duïc

thieáu vaên hoùa vaên minh cuûa thôøi ñaïi khoa

hoïc. Giaùo duïc khoâng cho pheùp ñaùnh ñaäp

duø laø con vaät huoáng laø con ngöôøi. Giaùo

duïc laø daïy moïi ngöôøi mang laïi Loøng Yeâu

Thöông vôùi moïi ngöôøi vaø moïi loaøi vaät. Coù

ñaâu giaùo duïc laïi ñaùnh ñaäp ñem ñeán söï ñau

khoå cho con caùi.

Ñem ñeán söï ñau khoå cho con caùi thì

ñoù khoâng phaûi laø giaùo duïc con caùi maø ñoù

laø moät söï ñaøn aùp baét buoäc con caùi phaûi


16

laøm theo yù muoán cuûa mình, trong khi yù

muoán cuûa mình chöa haún ñaõ hoaøn thieän.

Ñaùnh con caùi laøm cho noù ñau khoå

maø baûo raèng thöông con caùi thì caùi thöông

ñoù chöa haún ñaõ thöông. Cho neân nhöõng baäc

laøm cha meï thöông con caùi maø ñaùnh ñaäp

nhö vaäy laø thöông con caùi trong ngu si.

Vaäy nhöõng baäc laøm cha meï haõy laáy

roi ñaùnh vaøo thaân mình roài xem mình coù

bieát ñau khoâng?

Ñau sao laïi ñaùnh con?

Chuùng ta caàn phaûi thay ñoåi söï giaùo

duïc con caùi. Giaùo duïc con caùi ñuùng nghóa

laø cha meï phaûi bieát toân troïng söï soáng cuûa

noù, nhôø ñoù cha meï chæ laø choã nöông töïa

vöõng chaéc cho con caùi maø thoâi.


Neáu trong cuoäc ñôøi naøy ai cuõng coù

choã nöông töïa vöõng chaéc thì khi gaëp nhöõng

nghòch caûnh thì moïi ngöôøi seõ vöôït qua moät

caùch deã daøng baèng trí oùc cuûa mình.

Cha meï thöông con caùi coøn khoâng

bình ñaúng vaø söï phaân bieät cuõng roõ raøng:

Ñöùa khoân lanh thì thöông ít, ñöùa khôø khaïo

thì thöông nhieàu; ñöùa giaøu sang thì thöông

ít, ñöùa ngheøo khoå thì thöông nhieàu. Loøng

Yeâu Thöông cuûa cha meï coøn nhö vaäy. Khi

môùi nghe qua thì raát hay nhöng laïi thieáu

coâng baèng.

Baäc laøm cha meï duø con caùi khoân

ngoan hay khôø khaïo, giaøu sang hay ngheøo

heøn thì phaûi thöông yeâu ñoàng ñeàu; coøn

ngöôïc laïi ñöùa thöông nhieàu, ñöùa thöông ít

thì ñoù laø ñaõ ñaùnh maát Loøng Yeâu Thöông

bình ñaúng cuûa ngöôøi laøm cha meï…


18

Moät coâ giaùo ñöùng tröôùc lôùp hoïc maø

baûo raèng toâi seõ yeâu thöông taát caû hoïc troø

cuûa toâi ñöùa naøo cuõng vaäy thì lôøi noùi aáy

khoâng ñuùng. Trong soá hoïc troø tröôùc maét coâ

giaùo chuùng coù nhieàu hoaøn caûnh khaùc nhau

thì laøm sao loøng yeâu thöông cuûa coâ giaùo

bình ñaúng ñoàng ñeàu ñöôïc.

Loøng Yeâu Thöông thöïc hieän qua söï

baát haïnh cuûa ngöôøi khaùc, bieát raèng ñoái vôùi

ngöôøi giaøu cuõng nhö ngöôøi ngheøo chuùng ta

ñeàu thöông yeâu bình ñaúng nhö nhau, nhöng

ngöôøi ngheøo khoå thì chuùng ta giuùp ñôõ ñeå hoï

vöôït qua nhöõng söï khoù khaên chôù khoâng

phaûi chuùng ta thöông nhieàu.


Nhöng ngöôøi ñôøi khoâng hieåu khi

thaáy chuùng ta giuùp ñôõ ngöôøi ngheøo khoå thì

cho chuùng ta thöông hoï nhieàu.

Laøm cha meï cuõng vaäy khi thaáy ñöùa

con ngheøo khoå thì giuùp noù thì nhöõng ñöùa

con khaùc laïi phaân bì cho cha meï ñöùa thöông

nhieàu ñöùa thöông ít.

Sao cha meï laïi lo cho em uùt nhieàu

quaù vaäy? Caùi gì cuõng cho noù heát.


20

Lôøi phaân bì so ño nhö vaäy laø khoâng

ñuùng, vì em uùt phaûi soáng nôi töï sôû phaûi lo

côm nöôùc cho oâng baø vaø cha meï, phaûi gaùnh

chòu bao tuïc leä trong gia ñình. Bao nhieâu

söï cöïc nhoïc ñeàu ñoå leân vai ngöôøi con uùt.

Nhöõng vieäc naëng nhoïc nhö: Con uùt

phaûi gaùnh vaùc vieäc thôø cuùng toå tieân oâng baø


nhieàu hôn caùc ñöùa con khaùc, neân söï toán hao

cuûa noù cuõng phaûi nhieàu hôn, tuy noù coù laõnh

moät phaàn ñaát höông quaû nhöng coâng lao

thôø phuïng phaûi xem trong xem ngoaøi cho

veùn kheùo saïch seõ vaø coøn phaûi coù ngaên naép

nôi thôø phöôïng.

Ai cuõng bieát thöïc hieän söï thôø cuùng

toå tieân oâng baø cha meï cuõng laø thöïc hieän

Loøng Yeâu Thöông. Cho neân thöïc hieän

Loøng Yeâu Thöông laø thöïc hieän nhöõng

haønh ñoäng muoân maët:

- Ví duï: boá thí cho moät baø laõo aên

xin moät ñoàng baïc, moät baùt côm cuõng laø

thöïc hieän Loøng Yeâu Thöông.

- Naém tay daét moät em beù baêng qua

ñöôøng cuõng laø thöïc hieän Loøng Yeâu

Thöông.


22

- Doã daønh moät em beù ñang khoùc

khieán cho noù khoâng khoùc nöõa ñoù cuõng laø

thöïc hieän Loøng Yeâu Thöông.

- Nhöôøng nhòn khoâng tranh hôn vôùi

ngöôøi khaùc cuõng laø thöïc hieän Loøng Yeâu

Thöông.

- Khoâng tham danh, tham lôïi soáng

moät ñôøi soáng bình thaûn, thanh nhaøn cuõng laø

thöïc hieän Loøng Yeâu Thöông mình, thöông

ngöôøi.


Bôûi vaäy thöïc hieän Loøng Yeâu

Thöông khoâng sao keå heát ñöôïc trong cuoäc

soáng haèng ngaøy. Noùi deã daøng nhöng thöïc

hieän trong cuoäc soáng cuûa con ngöôøi haèng

ngaøy ñaâu phaûi deã. Phaàn ñoâng ngöôøi ta

khoâng coù Loøng Yeâu Thöông neân môùi laøm

ngô tröôùc noãi baát haïnh cuûa ngöôøi khaùc.

Chuùng ta thaáy raát roõ, ôû ñôøi ngöôøi ta

noùi nhieàu veà Loøng Yeâu Thöông, keâu goïi

Loøng Yeâu Thöông, nhöng ngöôïc laïi chính

hoï laïi yeâu thöông baûn thaân hoï quaù nhieàu

thaønh ra Loøng Yeâu Thöông cuûa hoï trôû laïi

laøm khoå hoï laøm khoå moïi ngöôøi, nhaát laø

laøm khoå taát caû chuùng sinh. Coù ñuùng nhö

vaäy khoâng? Chính hoï caàm dao gieát haïi vaø

aên thòt chuùng sinh thì Loøng Yeâu Thöông

cuûa hoï ôû ñaâu?


24

Quyù vò cöù xem xeùt haèng ngaøy trong

cuoäc soáng cuûa moïi ngöôøi thì quyù vò thaáy

ngay, thaân xaùc cuûa moïi ngöôøi laø moà choân

xaùc chuùng sanh: Caù, toâm, gaø, vòt, heo, deâ,

boø, traâu, ngöïa, choù, meøo v.v… khoâng coù

con vaät naøo maø hoï khoâng aên thòt. Con

ngöôøi laø moät con thuù aùc ñoäc nhaát treân haønh

tinh naøy, haèng ngaøy coù haøng tyû tyû loaøi vaät

cheát vì loaøi ngöôøi gieát haïi vaø aên thòt.

Nhö treân chuùng toâi ñaõ noùi Loøng

Yeâu Thöông coù töøng caáp ñoä khaùc nhau, vì

vaäy trong cuoäc soáng cuûa chuùng ta, coù ngöôøi

gan daï daùm hy sinh cöùu ngöôøi khaùc, daùm

hy sinh mình vì toå quoác. Ñoïc caâu chuyeän

Nôi Trôû Veà chuùng ta môùi thaám thía

“Loøng Yeâu Thöông cao thöôïng khieán cho

con ngöôøi duõng caûm ñaày gan daï daùm xoâng

pha vaøo löûa ñoû cöùu ngöôøi”.


Bôûi vaäy Loøng Yeâu Thöông thaät laø

cao thöôïng voâ cuøng. Cho neân chæ coù Loøng

Yeâu Thöông thaät söï môùi daùm bieán mình

trôû thaønh nhöõng con ngöôøi huøng, gan daï,

duõng caûm, môùi laøm neân nhöõng kyø tích tinh

thaàn Yeâu Thöông vó ñaïi cho ñôøi.

Loøng Yeâu Thöông vì ngöôøi, noùi thì

ai noùi cuõng ñöôïc, nhöng ñeán khi laøm môùi

thaáy khoù voâ cuøng. Chuùng toâi chæ öôùc mong

sao moïi ngöôøi vì thöông ngöôøi maø queân

mình ñeå cho ñôøi ngaøy caøng toát ñeïp hôn.


26

Ñoïc nhöõng caâu chuyeän taâm hoàn cao

thöôïng cuûa Haø Mai Anh dòch töø tieáng

Phaùp sang tieáng Vieät, tuy saùch do ngöôøi

YÙ vieát, nhöng sao taâm hoàn cuûa hoï laïi gaàn

guõi vôùi daân toäc Vieät Nam ñeán theá. Caùc

chaùu beù tuy coøn tuoåi hoïc troø nhöng vì loøng

thöông ngöôøi maø queân mình daùm hy sinh

mình cöùu ngöôøi, khieán chuùng toâi xuùc ñoäng

töø trong saâu thaúm cuûa traùi tim neân khoâng

theå caàm ñöôïc nhöõng gioït nöôùc maét töï nhieân

tuoân traøo.

Loøng Yeâu Thöông laø moät caûm xuùc

töï nhieân maø moãi ngöôøi ai cuõng coù. Treân

ñôøi khoâng ai soáng maø thieáu Loøng Yeâu

Thöông. Loøng Yeâu Thöông seõ coù yù nghóa

toát ñeïp nhieàu hôn khi chuùng ta bieát ban

taëng cho moïi ngöôøi khoâng phaân bieät thaân,

sô ñeå laøm cho cuoäc soáng aám aùp, haïnh phuùc


hôn; ñeå laøm cho moïi ngöôøi gaàn guõi nhau

hôn.

Thaät laø haïnh phuùc voâ cuøng khi moãi

ngöôøi bieát taän duïng Loøng Yeâu Thöông

cuûa mình ban taëng cho nhöõng ngöôøi gaëp

hoaøn caûnh khoâng may; ban taëng cho nhöõng

ngöôøi ñang caàn Loøng Yeâu Thöông thì ñôøi

soáng cuûa loaøi ngöôøi seõ ñeïp ñeõ bieát bao!

Kính ghi,

Tröôûng laõo Thích Thoâng Laïc


28


LÒNG

YÊU THƯƠNG

Noùi ñeán LOØNG YEÂU THÖÔNG thì

ai noùi cuõng ñöôïc, nhöng ôû ñôøi ñeå thöïc hieän

ñöôïc LOØNG YEÂU THÖÔNG thì ít ai laøm ñöôïc

nhö chuùng toâi ñaõ noùi trong lôøi noùi ñaàu.

Bôûi thöïc hieän LOØNG YEÂU THÖÔNG laø

thöïc hieän baèng haønh ñoäng chôù khoâng theå

ñem lôøi noùi suoâng. Haønh ñoäng ñem laïi söï

bình an, yeân vui cho mình, cho moïi ngöôøi


30

vaø cho muoân loaøi vaïn vaät, ñoù laø thöïc hieän

LOØNG YEÂU THÖÔNG söï soáng.

Cho neân nhöõng ngöôøi naøo coøn saên

baén thuù röøng trong röøng nuùi, coøn chaøi löôùi

baét caù, caâu toâm döôùi ao hoà, soâng bieån ñeå

möu sinh söï soáng cho mình vaø cho gia ñình

mình, thì nhöõng ngöôøi aáy chöa phaûi coù

LOØNG YEÂU THÖÔNG söï soáng.

LOØNG YEÂU THÖÔNG chæ cho söï soáng

cuûa mình, cuûa nhöõng ngöôøi thaân trong gia

ñình mình thì nhö vaäy chöa phaûi LOØNG YEÂU

THÖÔNG söï soáng. Noù laø LOØNG YEÂU THÖÔNG

ÍCH KYÛ, HEÏP HOØI, NHOÛ MOÏN chæ vôùi baûn

thaân vaø vaø gia ñình mình maø thoâi. LOØNG

YEÂU THÖÔNG ÍCH KYÛ, HEÏP HOØI, NHOÛ MOÏN

nhö vaäy thöôøng laøm khoå mình, khoå nhöõng

ngöôøi thaân trong gia ñình vaø coøn laøm khoå

cho muoân loaøi vaät khaùc nöõa. Cho neân noùi noù

laø LOØNG YEÂU THÖÔNG chöù thaät ra noù chaúng

phaûi LOØNG YEÂU THÖÔNG maø noù laø LOØNG

ÍCH KYÛ, HEÏP HOØI.

Cuoäc ñôøi ñaõ chöùng minh cho chuùng ta

bieát LOØNG ÍCH KYÛ HEÏP HOØI luoân luoân hay

gaây söï, hieáp ñaùp, hôn thua vôùi moïi ngöôøi ñeå

mong tìm söï an vui lôïi ích cho mình. Vì theá

noù thuoäc veà loaïi tri kieán VOÂ MINH.


Duøng hai töø VOÂ MINH ñeå chæ cho hoï

bieát raèng LOØNG YEÂU THÖÔNG cuûa hoï ñang ôû

trong söï meâ môø, khoâng saùng suoát thì raát

ñuùng nghóa.

Vì theá LOØNG YEÂU THÖÔNG cuûa hoï

luoân luoân phaûi tranh ñaáu vôùi moïi ngöôøi, moïi

loaøi ñeå baûo veä vaø ñem laïi quyeàn lôïi cho caù

nhaân vaø nhöõng ngöôøi thaân trong gia ñình

mình. Nhaát laø hoï nuoâi maïng soáng cuûa hoï vaø

cuûa nhöõng ngöôøi thaân trong gia ñình baèng

caùch gieát haïi caùc loaøi vaät ñeå laøm thöïc phaåm,

ñeå nuoâi maïng soáng, ñoù laø moät haønh ñoäng VOÂ

MINH. Chính haønh ñoäng VOÂ MINH naøy ñem

söï ñau khoå vaøo baûn thaân cuûa mình vaø

nhöõng ngöôøi thaân trong gia ñình, nhöng hoïï

ñaâu bieát raèng ñoù laø nhöõng haønh ñoäng toäi aùc

voâ cuøng. Theo luaät nhaân quaû laøm aùc thì phaûi

chòu quaû khoå ñau. Vaäy chính hoï ñaõ ñem quaû

khoå vaøo thaân vaø gia ñình hoï. Vaäy maø baûo

raèng LOØNG YEÂU THÖÔNG.

Nuoâi soáng thaân maïng cuûa mình vaø

nhöõng ngöôøi thaân trong gia ñình mình baèng

caùch chaøi löôùi caù toâm, gieát gaø vòt, ñaâm heo,

ñaäp ñaàu boø, caét coå deâ, ngöïa v.v.., loaøi vaät

phaûi chòu cheát döôùi baøn tay cuûa con ngöôøi


32

haøng truøng truøng vaïn vaïn con trong moät

ngaøy thì quyù vò coù bieát khoâng?

Thaät laø ñau loøng, nôï maùu xöông naøy

quyù vò traû bieát bao giôø cho heát. Bôûi taïo

nghieäp naøo thì phaûi traû nghieäp aáy. Baét caù

caâu toâm thì phaûi sinh laøm caù toâm ñeå ngöôøi

khaùc cuõng baét caù caâu toâm trôû laïi vaø nhö vaäy

nghieäp baùo nhaân quaû vay traû, traû vay bieát

bao giôø heát.

Moät haønh ñoäng ñoäc aùc nhö vaäy maø

muoán mình vaø nhöõng ngöôøi thaân trong gia

ñình ñöôïc bình an yeân vui trong cuoäc soáng

thì laøm sao coù ñöôïc, phaûi khoâng quyù vò?

Moät baèng chöùng cuï theå haèng ngaøy

trong cuoäc soáng cuûa con ngöôøi chuùng ta ñaõ

töøng chöùng kieán loaøi ngöôøi treân haønh tinh

naøy töï laøm khoå mình, laøm khoå nhöõng ngöôøi

thaân trong gia ñình vaø coøn laøm khoå taát caû

caùc loaøi vaät khaùc baèng caùch gieát haïi vaø aên

thòt.

Haàu heát moïi ngöôøi xem nheï söï soáng

cuûa nhöõng ngöôøi khaùc vaø nhaát laø muoân loaøi

vaät khaùc, neân theá giôùi luùc naøo cuõng coù chieán

tranh, cuõng coù xung ñoät, nhaát laø naêm naøo

cuõng coù nhöõng thieân tai, gioù to, baõo luït,


nöôùc luõ cuoán troâi nhaø cöûa, ñaát suïp, nuùi lôõ vaø

nhöõng beänh taät nan y xaûy ra v.v… khoâng nôi

naøy thì ôû nôi khaùc treân haønh tinh naøy.

Khoâng neân saên baén vaø gieát haïi chuùng sinh

Nhöõng hieän töôïng tai aùch caûnh baùo

cho con ngöôøi nhö vaäy maø con ngöôøi coøn

chöa bieát aên naên hoái caûi ñeå soáng moät ñôøi

thaùnh thieän khoâng laøm khoå mình, khoå

ngöôøi vaø khoå caùc loaøi vaät. Hieän giôø ngöôøi

gieát ngöôøi maø coøn chaúng coù chuùt LOØNG YEÂU

THÖÔNG huoáng laø gieát haïi loaøi vaät ñeåø aên

thòt.


34

Vì söï soáng cuûa con ngöôøi maø bieán con

ngöôøi trôû thaønh nhöõng con aùc thuù vaø baûn

tính coøn ñoäc döõ hôn baát cöù moät loaøi vaät naøo

treân traùi ñaát naøy. Cho neân khi con ngöôøi ñaõ

trôû thaønh nhöõng con thuù ñoäc aùc thì hoï ñaâu

coøn LOØNG YEÂU THÖÔNG söï soáng nöõa, phaûi

khoâng quyù vò?.

Chuùng ta nghe hoï noùi LOØNG YEÂU

THÖÔNG chôù söï thaät ra con ngöôøi hieän giôø

khoâng coù YEÂU THÖÔNG. LOØNG YEÂU THÖÔNG

cuûa hoï chæ ngoaøi ñaàu moâi choùt löôõi ñeå löøa

ñaûo moïi ngöôøi. Bôûi vaäy chuùng ta quaû quyeát

noùi raèng ngöôøi naøo coøn gieát haïi vaø aên thòt

caùc loaøi vaät khaùc thì nhöõng ngöôøi ñoù khoâng

coù LOØNG YEÂU THÖÔNG söï soáng.

Haønh ñoäng soáng vì caù nhaân vaø cho

nhöõng ngöôøi thaân cuûa mình trong gia ñình

mình thì cuõng gioáng nhö nhöõng loaøi thuù vaät.

Loaøi thuù vaät phaàn nhieàu khoâng coù LOØNG

YEÂU THÖÔNG söï soáng, neân thöôøng gieát haïi

vaø aên thòt caùc loaøi vaät khaùc.

Vì theá khi nhìn xa hôn nöõa chuùng ta

seõ thaáy nhöõng ngöôøi naøo coøn aên thòt chuùng

sinh nhö: caù, toâm, gaø, vòt, heo, deâ, v.v.. thì

nhöõng ngöôøi aáy khoâng bao giôø coù LOØNG YEÂU

THÖÔNG söï soáng.


Coù ngöôøi baûo raèng taát caû moïi ngöôøi ai

cuõng ñeàu coù LOØNG YEÂU THÖÔNG, côù sao laïi

baûo raèng hoï khoâng coù LOØNG YEÂU THÖÔNG.

Ñuùng hoï coù LOØNG YEÂU THÖÔNG nhöng

LOØNG YEÂU THÖÔNG aáy haïn heïp nhoû moïn

chæ ñoái vôùi caù nhaân vaø nhöõng ngöôøi thaân

trong gia ñình cuûa hoï maø thoâi. Söï THÖÔNG

YEÂU HAÏN HEÏP nhö vaäy thì khoâng theå goïi laø

LOØNG YEÂU THÖÔNG söï soáng maø ñoù laø TÌNH

CAÛM THÖÔNG YEÂU ÍCH KYÛ. Thöôøng TÌNH

CAÛM THÖÔNG YEÂU ÍCH KYÛ naøy ñöôïc moïi

ngöôøi aùp duïng cho caù nhaân vaø gia ñình cuûa

mình. Cho neân chuùng ta noùi ñoù laø TÌNH

CAÛM ÍCH KYÛ cuûa loaøi ñoäng vaät. Chôù noù

khoâng theå goïi ñoù laø LOØNG YEÂU THÖÔNG söï

soáng ñöôïc, vì TÌNH CAÛM ñoù ñaõ trôû thaønh

loøng ích kyû, nhoû moïn, heïp hoøi thöôøng laøm

khoå mình, laøm khoå ngöôøi vaø laøm khoå taát caû

chuùng sinh.

Bôûi vaäy quyù vò haõy ñoïc caâu chuyeän

“Thieân ñaøng vaø Ñòa nguïc” ñeå chuùng ta suy

ngaãm laïi cuoäc soáng ích kyû, heïp hoøi cuûa

chính mình vaø moïi ngöôøi hieän nay ôû theá

gian naøy.


36


THIÊN ĐÀNG

& ĐỊA NGỤC

Coù moät ngöôøi ñöôïc ñi tham quan

THIEÂN ÑAØNG VAØ ÑÒA NGUÏC. Tröôùc tieân anh

ta tôùi ÑÒA NGUÏC cuûa vua Dieâm Vöông. ÔÛ ñoù

anh ta nhìn thaáy moät caûnh töôïng laï luøng:

Tröôùc maét moïi ngöôøi coù raát nhieàu moùn aên

ngon, nhöng khoâng moät ai aên ñöôïc. Cho duø


38

hoï ngoài beân baøn röôïu, nhöng ngöôøi naøo

cuõng chæ da boïc xöông, maët maøy uû ruõ.

Anh ta laïi phaùt hieän thaáy caùnh tay

phaûi moãi ngöôøi buoäc moät caùi ñóa, caùnh tay

traùi buoäc moät con dao, chuoâi dao vaø dóa daøi

4 phaân laøm cho hoï khoâng theå naøo aên ñöôïc,

vì vaäy maø ai cuõng bò ñoùi.

Tieáp ñoù anh ta ñöôïc ñöa tôùi THIEÂN

ÑAØNG caûnh töôïng ôû ñaây cuõng chaúng coù gì

khaùc chuoâi dao vaø dóa cuõng daøi 4 phaân

nhöng nhöõng cö daân ôû THIEÂN ÑAØNG ñeàu ca

haùt, noùi cöôøi vui veû.

Anh ta nghi hoaëc nhöng cuoái cuøng

cuõng tìm ra ñöôïc caâu traû lôøi. Ñoù laø ôû ÑÒA

NGUÏC moïi ngöôøi ñeàu muoán gaép cho mình vì

theá maø khoâng ai aên ñöôïc, coøn ôû THIEÂN

ÑAØNG thì moãi ngöôøi ñeàu gaép cho ngöôøi ñoái

dieän vôùi mình vaø cuõng ñöôïc ngöôøi ñoái dieän

gaép laïi, vì moïi ngöôøi cuøng giuùp ñôõ laãn nhau

neân ai naáy ñeàu coù theå aên uoáng raát vui veû vaø

ñaày ñuû”.

Caâu chuyeän tuy ñôn giaûn do moät

ngöôøi coù trí ñaõ kheùo dieãn taû cuoäc soáng cuûa

con ngöôøi treân haønh tinh naøy, do loøng ích

kyû nhoû heïp chæ bieát lôïi cho mình coøn ai thì


maëc keä, vì theá neân con ngöôøi soáng trong

caûnh khoå ñau maø khoâng bieát neân thöôøng

töôûng khoå ñau töø ñaâu ñeán nhöng khoâng ngôø

khoå ñau töø loøng ích kyû nhoû heïp cuûa con

ngöôøi. Neáu con ngöôøi bieát thöông yeâu nhau,

giuùp ñôõ laãn nhau thì cuoäc soáng treân haønh

tinh seõ laø caûnh theá giôùi THIEÂN ÑAØNG.

THIEÂN ÑAØNG vaø ÑÒA NGUÏC khoâng

phaûi laø caûnh giôùi sieâu hình maø töø xöa ñeán

nay ngöôøi ta thöôøng töôûng töôïng. Do caâu

chuyeän naøy chuùng ta cuõng caàn phaûi xaùc

minh ñeå laøm saùng toû THIEÂN ÑAØNG vaø ÑÒA

NGUÏC. THIEÂN ÑAØNG vaø ÑÒA NGUÏC khoâng

phaûi ôû ñaâu xa maø ôû ngay nôi taâm nieäm cuûa

con ngöôøi. Moät taâm nieäm khôûi leân nieäm

giaän hôøn, thuø oaùn, ganh gheùt, tî hieàm v.v..

thì ñoù laø ÑÒA NGUÏC, nhöng laïi coù nhöõng taâm

nieäm khôûi leân thöông yeâu, tha thöù, giuùp ñôõ,

an uûi v.v.. thì ñoù laø THIEÂN ÑAØNG. Cho neân

THIEÂN ÑAØNG hay ÑÒA NGUÏC chæ laø cuoäc soáng

thieát thöïc cuûa con ngöôøi, nôi taâm con ngöôøi

ôû treân theá gian naøy.

Caâu chuyeän THIEÂN ÑAØNG vaø ÑÒA

NGUÏC ôû ñaây voán ñaõ noùi leân ñöôïc LOØNG YEÂU

THÖÔNG cuûa con ngöôøi ñoái vôùi con ngöôøi.

Moät laàn nöõa chuùng toâi xaùc ñònh: nhôø con


40

ngöôøi coù LOØNG YEÂU THÖÔNG maø cuoäc soáng

theá gian naøy môùi coù caûnh giôùi THIEÂN ÑAØNG,

neáu con ngöôøi thieáu LOØNG YEÂU THÖÔNG thì

cuoäc soáng theá gian naøy laø ÑÒA NGUÏC. Cho

neân THIEÂN ÑAØNG töï nôi cuoäc soáng cuûa con

ngöôøi, chôù khoâng coù coõi THIEÂN ÑAØNG sieâu

hình ôû treân caùc taàng trôøi, thieáu LOØNG YEÂU

THÖÔNG laø ÑÒA NGUÏC. ÑÒA NGUÏC khoâng

phaûi ôû trong loøng ñaát cuûa chuùng ta.

Caâu chuyeän tuy chaúng coù gì cao sieâu

vó ñaïi nhöng noù noùi leân ñöôïc moät söï soáng

ñaày LOØNG YEÂU THÖÔNG cuûa con ngöôøi ñoái

vôùi con ngöôøi raát laø thaám thía laøm sao!

Chæ LOØNG YEÂU THÖÔNG vì moïi ngöôøi,

thì môùi ñem laïi söï bình an, yeân vui cho

mình, cho ngöôøi vaø cho muoân loaøi vaïn vaät.

Cho neân LOØNG YEÂU THÖÔNG coù maët ôû

ñaâu thì haïnh phuùc cuûa muoân loaøi seõ coù ôû ñoù.

Vì theá chuùng ta haõy taäp soáng vôùi LOØNG YEÂU

THÖÔNG ñoái vôùi moïi ngöôøi, moïi loaøi vaät vaø

coû caây, ñaát ñaù nuùi soâng treân haønh tinh naøy.

Chæ coù LOØNG YEÂU THÖÔNG môùi baûo veä söï

soáng cuûa haønh tinh. Neáu LOØNG YEÂU

THÖÔNG khoâng coù thì haønh tinh naøy chaéc


chaén moät ngaøy naøo ñoù seõ bò hoaïi dieät. Quyù

vò coù tin lôøi noùi naøy khoâng?

Duø khoa hoïc coù tieán boä ñeán ñaâu,

nhöng con ngöôøi khoâng coù LOØNG YEÂU

THÖÔNG maø cöù gieát haïi vaø aên thòt caùc loaøi

vaät khaùc nhö traâu, boø, heo, deâ, gaø, vòt, caù,

toâm v.v.. thì haønh tinh naøy khoâng coøn caùch

naøo baûo veä noù ñöôïc.

Chæ tröø khi con ngöôøi soáng trong

thieän phaùp khoâng gieát haïi vaø aên thòt caùc

loaøi ñoäng vaät khaùc nöõa thì chuùng ta môùi coù

hy voïng baûo veä haønh tinh naøy. Coøn ngöôïc

laïi chuùng ta cöù soáng trong haønh ñoäng aùc

gieát haïi vaø aên thòt caùc loaøi ñoäng vaät, thì töø

nhöõng haønh ñoäng aùc gieát haïi vaø aên thòt caùc

loaøi ñoäng vaät, noù seõ phoùng xuaát ra nhöõng töø

tröôøng nghieäp aùc cuûa loaøi ngöôøi. Nhöõng töø

tröôøng nghieäp aùc naøy seõ phuû truøm khaép

haønh tinh naøy thì quaû ñòa caàu seõ daàn noùng

leân vaø ñi ñeán hoaïi dieät deã daøng. Chöøng ñoù

chuùng ta coù muoán baûo veä quaû ñòa caàu cuõng

khoâng baûo veä ñöôïc. Luùc baáy giôø chuùng ta

muoán soáng cuõng khoâng soáng ñöôïc, vì quaû ñòa

caàu seõ noå tung vaø tan taønh.


42

Cho neân ngay töø baây giôø chuùng ta haõy

soáng thieän luùc naøo cuõng khôûi LOØNG YEÂU

THÖÔNG ñeán vôùi taát caû muoân loaøi duø ñoäng

vaät hay thöïc vaät chuùng ta cuõng YEÂU

THÖÔNG.

Chính nhôø LOØNG YEÂU THÖÔNG aáy maø

chuùng ta môùi baûo veä haønh tinh soáng cuûa

chuùng ta. Haønh tinh soáng maø khoâng coù

LOØNG YEÂU THÖÔNG thì goïi laø haønh tinh

cheát chôù khoâng theå naøo goïi laø haønh tinh

soáng ñöôïc.

Haønh tinh soáng coù nghóa laø treân haønh

tinh coù muoân vaïn söï soáng, neáu haønh tinh

chuùng ta ñang soáng maø khoâng coù loaøi vaät

naøo soáng thì haønh tinh chuùng ta goïi laø

haønh tinh cheát. Coù phaûi vaäy khoâng xin thöa

cuøng quyù vò?

Cho neân quaû ñòa caàu cuûa chuùng ta

ñöôïc goïi laø haønh tinh soáng laø vì coù muoân

loaøi vaät ñang soáng trong ñoù vôùi LOØNG YEÂU

THÖÔNG nhau.

Neáu LOØNG YEÂU THÖÔNG aáy ñoái vôùi

muoân loaøi vaïn vaät khoâ caèn thì haønh tinh

saép söûa hoaïi dieät. Chuùng ta neân ñeå yù ñieàu

naøy.


Vì muoán baûo veä haønh tinh soáng cuûa

chuùng ta maõi maõi tröôøng toàn thì khoâng coù

phöông phaùp naøo toát hôn laø LOØNG YEÂU

THÖÔNG. Phaûi khoâng quyù vò?


44

BÀN TAY

YÊU THƯƠNG

Moät haønh ñoäng nhoû nhoi cuûa

moät coâ giaùo naém tay daét moät caâu beù khuyeát

taät ñaõ noùi leân ñöôïc LOØNG YEÂU THÖÔNG cuûa

mình ñoái vôùi hoïc troø, nhöng chính coâ giaùo

cuõng khoâng hay bieát LOØNG YEÂU THÖÔNG

cuûa mình ñaõ ban taëng cho hoïc troø mình, coâ


laøm vôùi moät haønh ñoäng töï nhieân ñoái vôùi

ngöôøi hoïc troø ñaùng thöông, nhöng chæ coù

ngöôøi hoïc troø môùi nhaän ra LOØNG YEÂU

THÖÔNG aáy maø thoâi.

“Trong moät tieát daïy veõ, coâ giaùo baûo

caùc em hoïc sinh lôùp moät veõ veà ñieàu gì ñaõ

laøm caùc em thích nhaát trong ñôøi. Coâ thaàm

nghó: “Chaéc roài caùc em cuõng laïi veõ nhöõng

goùi quaø, nhöõng ly kem, hoaëc nhöõng moùn ñoà

chôi, quyeån truyeän tranh”. Theá nhöng coâ ñaõ

hoaøn toaøn ngaïc nhieân tröôùc moät böùc tranh

laï cuûa em hoïc sinh teân Douglas: Böùc tranh

veõ moät baøn tay!

Nhöng ñaây laø baøn tay cuûa ai? Caû lôùp

bò loâi cuoán bôûi hình aûnh ñaày bieåu töôïng

naøy.

Moät em ñoaùn:

- Ñoù laø baøn tay baùc noâng daân.

- Moät em khaùc cöï laïi:

- Baøn tay thon thaû theá naøy phaûi laø

baøn tay cuûa moät baùc só giaûi phaãu.

- Coâ giaùo ñôïi caû lôùp bôùt xoân xao daàn

roài môùi hoûi taùc giaû. Doulas cöôøi

ngöôïng nghòu:


46

- Thöa coâ, ñoù laø BAØN TAY CUÛA COÂ aï!

Coâ giaùo ngaån ngô, coâ nhôù laïi nhöõng

phuùt ra chôi coâ thöôøng duøng baøn tay ñeå daét

Doulas böôùc ra saân, bôûi em laø moät coâ beù

khuyeát taät, khuoân maët khoâng ñöôïc xinh xaén

nhö caùc em khaùc, gia caûnh töø laâu laâm caûnh

ngaët ngheøo. Coâ chôït hieåu ra tuy coâ vaãn laøm

ñieàu töông töï nhö caùc em khaùc nhöng hoùa

ra ñoái vôùi Doulas baøn tay coâ mang yù nghóa

saâu xa, moät bieåu töôïng cuûa LOØNG YEÂU

THÖÔNG”.

Baøn tay cuûa coâ giaùo ñaõ noùi leân LOØNG

YEÂU THÖÔNG vôùi chaùu Doulas. Vaø treân

haønh tinh naøy coøn coù bieát bao nhieâu baøn

tay, nhöõng baøn tay aáy ñang vaø seõ thöïc hieän

LOØNG YEÂU THÖÔNG nhö:

Baøn tay cuûa ngöôøi noâng daân thöïc hieän

LOØNG YEÂU THÖÔNG laø ñang daàm söông

dang naéng caøy saâu cuoác baãm sôùm hoâm chaêm

nom ruoäng ñoàng mong cho caây luùa troå ñaày

boâng.

Baøn tay cuûa ngöôøi y, baùc só xoa dòu

nhöõng côn ñau cuûa caùc beänh nhaân ñang

quaèn quaïi treân giöôøng beänh vaø LOØNG

THÖÔNG YEÂU aáy luoân luoân öôùc mong cho


nhöõng côn ñau cuûa caùc beänh nhaân khoâng

coøn taùi dieãn nöõa.

Baøn tay cuûa ngöôøi meï thöïc hieän LOØNG

YEÂU THÖÔNG luoân luoân chaêm soùc naâng niu

nhöõng ñöùa con thaân yeâu cuûa mình mong sao

caùc con mau lôùn khoân ñeå trôû thaønh ngöôøi

höõu duïng cho xaõ hoäi.

Baøn tay cuûa nhöõng ngöôøi con thöïc

hieän LOØNG YEÂU THÖÔNG luùc naøo cuõng

höôùng veà ngöôøi meï thaân thöông cuûa mình

ñeå mong ñeàn ñaùp coâng ôn sinh thaønh döôõng

duïc, chín thaùng cöu mang, tam nieân nhuõ boä,

coâng ôn trôøi bieån aáy laøm sao caùc con queân

ñöôïc.

Vì theá, khi cha meï coøn soáng phaûi luoân

luoân laøm vui loøng ngöôøi, phaûi bieát vaâng lôøi

daïy baûo cuûa ngöôøi, phaûi sieâng naêng hoïc

haønh ñeán nôi ñeán choán ñeå laøm rôõ maët meï

cha ñoái vôùi oâng baø, coâ baùc, anh chò em vaø

nhöõng ngöôøi xung quanh nöõa.

Bôûi vaäy LOØNG YEÂU THÖÔNG ôû ñaâu coù

maët laø coù söï an vui, thanh bình, yeân oån ôû

ñoù. Cho neân chuùng ta laø con ngöôøi vì theá

haõy ñem LOØNG YEÂU THÖÔNG ñeán vôùi moïi

ngöôøi, moïi nhaø.


48

DÒNG CHỮ

YÊU THƯƠNG

TRÊN TƯỜNG

Moät ñöùa beù mang LOØNG YEÂU

THÖÔNG ñeán vôùi meï noù baèng nhöõng haønh

ñoäng chaân thaät taän trong traùi tim yeâu

thöông cuûa noù, nhöng thieáu moät chuùt nöõa laø

noù bò aên ñoøn bôûi ngöôøi meï.


LOØNG YEÂU THÖÔNG baèng bieåu töôïng

haønh ñoäng neân chæ nhöõng ngöôøi coù trí tueä teá

nhò môùi nhaän ra. Bôûi vì trong cuoäc ñôøi

chuùng ta coù nhieàu baøi hoïc löøa ñaûo baèng hình

thöùc YEÂU THÖÔNG. Duøng mieäng löôõi YEÂU

THÖÔNG ñeå löøa ñaûo roài boùc loät ngöôøi ta taän

xöông traéng, cöôùp laáy taøi saûn cuûa ngöôøi

khaùc deã daøng. Bôûi vaäy nhöõng baøi hoïc noùi lôøi

YEÂU THÖÔNG ñaõ laøm cho ngöôøi ta nghi ngôø

taát caû LOØNG YEÂU THÖÔNG.

Khi coù YEÂU THÖÔNG chaân thaät thì coù

THA THÖÙ, maø coù THA THÖÙ thì trong loøng

môùi coù an vui, thanh thaûn. Nhôø ñoù taát caû

phieàn naõo, giaäân hôøn, thuø oaùn trong loøng ñeàu

ñöôïc buoâng xaû. Coøn ôû ñaây ngöôøi meï töùc giaän

ñöùa con trai ñaõ laøm traùi yù neân ngöôøi meï la

loái raày maéng ñöùa con trai uùt nhoû beù, nhöng

khi nhìn DOØNG CHÖÕ TREÂN TÖÔØNG nôi baø

vöøa queùt voâi saïch ñeïp thì baø khoâng giöõ ñöôïc

doøng nöôùc maét yeâu thöông con. Chuùng ta

haõy ñoïc: “DOØNG CHÖÕ TREÂN TÖÔØNG”.

“Ngöôøi meï ñi chôï veà, meät moûi xaùch

gioû vaøo beáp. Ñoùn chò laø caäu con trai leân taùm,

ñang haùo höùc muoán maùch ngay cho meï bieát

ôû nhaø caäu em ñaõ laøm chuyeän gì.


50

- Meï ôi, khi con ra ngoaøi saân chôi coøn

boá nghe ñieän thoaïi, em ñaõ laáy vieát chì maøu

veõ leân töôøng, ngay choã môùi sôn laïi, con ñaõ

la nhöng em khoâng nghe.

- Ngöôøi meï thoát leân tieáng reân ræ: “Trôøi

ôi!” Roài laäp töùc buoâng gioû vaø böôùc qua

phoøng beân, nôi caäu con trai uùt ñang sôï haõi

troán trong phoøng.

Ñeán nôi, chò nghieâm gioïng goïi con.

Thaèng beù trôû neân sôï haõi vì ñoaùn theá naøo

cuõng bò aên ñoøn. Loøng böïc töùc chò buoâng moät

traøng giaùo huaán daøi 10 phuùt veà coâng söùc,

tieàn baïc ñaõ ñoå ra ñeå sôn laïi töôøng, roài baây

giôø laïi theâm moät khoaûn chi phí nöõa vì troø

chôi khoâng ñuùng choã cuûa con. Caøng maéng

con, chò caøng giaän. Roài chò lao ñeán choã

thaèng beù ñang sôï seät laáy thaân che taùc phaåm

cuûa noù.

Maét chò boãng nhoøa ñi khi nhìn leân

choã töôøng con veõ. Nhöõng gì chò thaáy nhö

moät muõi teân xuyeân thaáu loøng chò: Doøng chöõ

“CON YEÂU MEÏ” ñöôïc vieát naén noùt vaø ñöôïc

vieàn ngoaøi caån thaän baèng hình moät traùi tim

ngueäch ngoaïc nhöng raát ngoä nghónh deã


thöông”.

Bích Thuûy

Theo The Handwriting on The Wall

Moät ngöôøi meï naøo khi nghe con mình

noùi leân LOØNG YEÂU THÖÔNG meï maø mình

khoâng haïnh phuùc. Con yeâu meï laø moät ñieàu

chaéc chaén, cuõng nhö meï yeâu con. Khoâng coù

moät ngöôøi meï naøo khoâng yeâu thöông con,

cuõng nhö khoâng coù moät ngöôøi con naøo

khoâng yeâu thöông meï.

LOØNG YEÂU THÖÔNG meï cuûa ñöùa con

ñaõ laøm rung ñoäng loøng ngöôøi meï: “Maét chò

boãng nhoøa ñi khi nhìn leân choã töôøng con veõ

“CON YEÂU MEÏ”. Ñaây laø LOØNG YEÂU THÖÔNG

cuûa meï con vaø coøn bieát bao nhieâu LOØNG YEÂU

THÖÔNG khaùc nöõa trong muoân hình vaïn

neûo.

Ai cuõng coù vaø cuõng bieát raát roõ LOØNG

YEÂU THÖÔNG cuûa mình, nhöng khi thöïc

hieän LOØNG YEÂU THÖÔNG khoâng ñuùng choã,

ñuùng nôi, ñuùng luùc ñaõ khieán cho moïi ngöôøi

khoå ñau.

Thöông yeâu maø laøm khoå ñau cho

nhau cuõng khoâng phaûi laø ít, vì thöông nhau

neân môùi chieám höõu nhau, chieám höõu nhau


52

ñeå laøm cuûa rieâng cuûa mình, vì theá maø vôï noùi

chuyeän vôùi ngöôøi ñaøn oâng khaùc laø ngöôøi

choàng böïc boäi, ngöôïc laïi choàng noùi chuyeän

vôùi ngöôøi phuï nöõ khaùc laø ngöôøi vôï khoâng

chaáp nhaän. Vì böïc boäi vaø khoâng chaáp nhaän

nhö vaäy neân vôï choàng thöôøng hay xung ñoät

vaø tranh caõi khieán cuoäc soáng gia ñình baát

an, haïnh phuùc khoâng coøn, ñoâi khi coøn bieán

gia ñình laø ñòa nguïc.

Ai cuõng noùi ñöôïc LOØNG YEÂU

THÖÔNG: toâi thöông toâi; toâi thöông cha meï

toâi, vôï con toâi vaø toâi cuõng thöông taát caû moïi

ngöôøi nöõa. Danh töø YEÂU THÖÔNG cuûa hoï

thaät laø ñôn giaûn nhöng khoâng phaûi noùi YEÂU

THÖÔNG laø YEÂU THÖÔNG ñaâu quyù vò aï!

Ngoaøi mieäng noùi YEÂU THÖÔNG nhöng

trong loøng chöa chaéc ñaõ YEÂU THÖÔNG.

Ngöôøi vôï khoâng noùi lôøi YEÂU THÖÔNG maø

haønh ñoäng chu ñaùo lo côm nöôùc, giaët giuõ

quaàn aùo cho choàng, cho con, nhaø cöûa veùn

kheùo saïch ñeïp ngaên naép, ñoù laø ngöôøi vôï

thöïc hieän LOØNG YEÂU THÖÔNG cuõng nhö

ngöôøi choàng YEÂU THÖÔNG vôï khoâng phaûi

chæ noùi lôøi noùi suoâng maø giuùp vôï baèng haønh

ñoäng nhö khi ñi laøm veà thaáy vôï laøm chöa

xong thì giuùp vôï moät tay nhö doïn côm, röûa


baùt, queùt nhaø hoaëc taém giaët vaø thay quaàn aùo

saïch seõ cho con caùi hoaëc daïy doã con caùi hoïc

haønh. Nhaát laø trong nhöõng dòp leã teát neân

mua quaø baùnh cho con caùi thì khoâng neân

queân phaàn quaø cuûa vôï, tuy phaàn quaø khoâng

bao nhieâu nhöng ñaõ noùi leân ñöôïc LOØNG YEÂU

THÖÔNG.

Khi naøo coù vieäc nghòch yù traùi loøng thì

môùi bieát LOØNG YEÂU THÖÔNG cuûa mình coù

hay khoâng. Neáu coù LOØNG YEÂU THÖÔNG thaät

söï thì ngöôøi ta môùi deã daøng tha thöù, boû qua

nhöõng loãi laàm cuûa nhau. Cho neân ngöôøi coù

LOØNG YEÂU THÖÔNG thì khoâng böôi moùc

nhöõng chuyeän xaáu toát cuûa ngöôøi khaùc. Coøn

ngöôïc laïi khoâng coù LOØNG YEÂU THÖÔNG

ngöôøi ta seõ böôi moùc taát caû nhöõng gì xaáu xa,

ñeâ tieän cuûa keû khaùc ñeå cho moïi ngöôøi cuøng

bieát, ñeå cho moïi ngöôøi cuøng khoâng öa, cuøng

gheùt nhö mình.

Trong cuoäc ñôøi naøy nhöõng ñieàu ñoù ñaõ

xaùc ñònh LOØNG YEÂU THÖÔNG cuûa moïi ngöôøiï

coù hay khoâng.

Noùi YEÂU THÖÔNG thì ai cuõng noùi raát

hay nhöng laøm ñöôïc söï YEÂU THÖÔNG thì ít

ai laøm ñöôïc. Moät baèng chöùng thieát thöïc ñeå


54

chuùng ta suy ngaãm: Ai cuõng bieát raèng mình

YEÂU THÖÔNG mình, nhöng YEÂU THÖÔNG

mình laïi laøm khoå mình nhieàu nhaát.

Bôûi vaäy, söï thaät trong cuoäc ñôøi naøyï

chaúng coù ai YEÂU THÖÔNG ai caû, ngay caû baûn

thaân cuûa mìnhï, mình coøn chaúng chuùt

THÖÔNG YEÂU mình, thì baûo sao mình

THÖÔNG YEÂU ngöôøi khaùc. Ngay caû cha meï,

vôï con laø nhöõng ngöôøi thaân nhaát. Lôøi noùi

naøy chaéc quyù vò khoâng tin ñaâu, nhöng roài

quyù vò seõ tin.

Ñaây quyù vò laéng nghe, hoï noùi thöông

hoï sao moãi laàn coù ñieàu gì nghòch yù, traùi loøng

laø hoï töùc giaän, caêm thuø, buoàn phieàn, hôøn

traùch, lo raàu, sôï haõi v.v.. Haønh ñoäng laøm

khoå nhö vaäy maø baûo raèng hoï YEÂU THÖÔNG

hoï sao? Hoï laø nhöõng ngöôøi coù hieåu bieát, coù

trình ñoä kieán thöùc sao hoï khôø daïi ñeå töï laøm

khoå mình quaù vaäy?

Quyù vò cöù nghó xem: töùc giaän, caêm

thuø, buoàn phieàn, hôøn traùch, lo raàu, sôï haõi

v.v.. khoâng phaûi laø söï ñau khoå sao?

Taïi sao hoï bieát giaän hôøn, buoàn phieàn

v.v.. laø ñau khoå. Vaäy maø hoï laïi chaáp nhaän

ñem söï khoå ñau vaøo thaân taâm cuûa mình.


Bieát ñoù laø söï khoå ñau thì ai cuõng döøng ñöôïc,

nhöng sao hoï khoâng döøng, khoâng deïp ñeå

taâm hoï ñöôïc thanh thaûn, an vui thì coù lôïi

lôùn cho mình phaûi khoâng?

Bieát saân giaän, buoàn phieàn, lo laéng, sôï

haõi laø ñau khoå sao laïi chaáp nhaän ñeå chòu

ñau khoå. Hoï toaøn laø nhöõng ngöôøi coù trình

ñoä hoïc thöùc cao, coù baèng tieán só, thaïc só,

toaøn laø giaùo sö ñaïi hoïc chôù ñaâu phaûi laø

ngöôøi ngu doát thieáu hoïc. Theá maø hoï cam

taâm chaáp nhaän nhöõng söï khoå ñau naøy thaät

laø voâ lyù, nhöng söï thaät laø nhö vaäy ít ai

thoaùt ra moïi söï khoå ñau naøy.

Do nhöõng ñieàu naøy maø chuùng toâi xaùc

ñònh: Khoâng coù ngöôøi naøo bieát thöông chính

hoï, maø khoâng bieát thöông chính hoï thì laøm

sao baûo raèng thöông ngöôøi khaùc ñöôïc. Phaûi

khoâng quyù vò?

Cho neân hoï töï laøm KHOÅ hoï nhö vaäy

maø baûo raèng hoï THÖÔNG hoï thì chuùng toâi

khoâng tin lôøi noùi ñoù.

Moät laàn nöõa chuùng ta neân xaùc ñònh:

Con ngöôøi khoâng coù LOØNG YEÂU THÖÔNG, vì

chính con ngöôøi töïï laøm khoå mình voâ vaøn chæ

caàn moät chuùt khoâng vöøa yù laø ñaõ töï laøm khoå


56

mình roài, vaäy maø baûo raèng mình YEÂU

THÖÔNG mình thì quyù vò nghó sao? Lôøi noùi

ñoù coù ñuùng khoâng? Coù ñaùng tin caäy khoâng?

Cho neân chuùng toâi noùi: ngöôøi ta noùi

YEÂU THÖÔNG ngöôøi ta chôù thaät söï ngöôøi ta

KHOÂNG YEÂU THÖÔNG ngöôøi ta chuùt naøo caû,

ngöôøi ta luoân luoân laøm khoå ngöôøi ta. Moät

vaán ñeà nöõa ñeå laøm saùng toû cho moïi ngöôøi

bieát con ngöôøi khoâng coù LOØNG YEÂU

THÖÔNG.

Ai cuõng ñeàu bieát, trong cuoäc soáng

haèng ngaøy ngöôøi ta thöôøng noùi YEÂU

THÖÔNG, nhöng söï thaät ngöôøi ta khoâng

YEÂU THÖÔNG, ngöôøi ta luoân luoân ñem

nhöõng söï ñau khoå vaøo thaân hoï baèng caùch

gieát haïi vaø aên thòt caùc loaøi vaät khaùc. Khi

loaøi vaät bò gieát haïi coù con vaät naøo khoâng

ñau khoå. Cho neân gieát haïi vaø aên thòt laø ñem

söï ñau khoå vaøo thaân maø khoâng bieát.

Luaät nhaân quaû ai cuõng bieát, nhaân naøo

quaû naáy, khi nhaân laøm khoå caùc loaøi vaät thì

quaû phaûi chòu khoå ñau. Chuùng ta gieo nhaân

gieát cheát con boø, con heo, con gaø, con vòt,

con caù, con toâm v.v.. thì taát caû nhöõng con

vaät naøy phaûi chòu ñau khoå. Khi quaû ñeán


chaéc chaén chuùng ta phaûi chòu ñau khoå nhö

caùc loaøi vaät bò chuùng ta gieát.

Cho neân chuùng ta aên thòt chuùng sinh

laø chuùng ta ñem söï ñau khoå vaøo thaân cuûa

chuùng ta coù ñuùng nhö vaäy khoâng quyù vò?.

Neáu quyù vò noùi raèng quyù vò coù thaáy

con boø, con heo, con gaø, con vòt, con caù, con

toâm v.v.. noù coù ñau khoå ñaâu!

Neáu quyù vò baûo raèng khoâng thaáy söï

ñau khoå cuûa chuùng sinh thì quyù vò khoâng

thaønh thaät vôùi löông taâm quyù vò.

Muoán bieát söï ñau khoå naøy chuùng toâi

xin quyù vò vui loøng cho chuùng toâi troùi quyù vò

laïi vaø laáy dao caét ra töøng mieáng thòt cuûa

quyù vò, cuõng gioáng nhö quyù vò ñaõ töøng caét

nhöõng mieáng thòt gaø, vòt, heo, deâ, boø v.v..

Luùc baáy giôø chuùng toâi tin raèng quyù vò seõ keâu

la thaûm thieát vaø quaèn quaïi trong ñau ñôùn.

Chæ ñöùt tay coù moät chuùt thoâi maø coøn

ñau nhöùc, coøn khoù chòu thay huoáng hoà caét coå

nhoå loâng. Vaäy maø quyù vò gieát con vaät aên thòt

baûo raèng khoâng thaáy chuùng ñau khoå thì quyù

vò coù phaûi laø con ngöôøi hay laø goác caây, cuïc

ñaù voâ tri, voâ giaùc.


58

Bôûi nhöõng ngöôøi muoán mình trôû

thaønh con ngöôøi voâ tri, voâ giaùc neân trong

cuoäc soáng haèng ngaøy coù khoâng ít ngöôøi laáy

söï ñau khoå cuûa ngöôøi khaùc, cuûa loaøi vaät

khaùc laøm söï soáng cuûa mình, hoaëc laáy ngöôøi

khaùc laøm troø chôi troø ñuøa cho mình. Nhöõng

troø chôi ñoù thöôøng xaûy ra tai naïn gaây

thöông tích vaø ñau thöông cho nhieàu ngöôøi,

tai naïn xaûy ra coù khi cheát ngöôøi. Nhöng hoï

thaûn nhieân vaø coøn thích thuù laém.

Bôûi con ngöôøi voâ minh laøm ñieàu aùc

maø khoâng bieát mình laøm ñieàu aùc, laøm ñau

khoå mình, ñau khoå ngöôøi khaùc vaø caùc loaøi

vaät khaùc maø cuõng khoâng bieát, vì theá môùi coù

nhöõng côn giaän döõ, la loái, chöûi maéng laøng

treân, xoùm döôùi hoï töôûng nhö vaäy laø anh

huøng, laø ngon laønh khoâng bieát sôï ai caû,

nhöng hoï khoâng bieát ñoù laø söï ngu si cuûa hoï

ñaõ laøm khoå hoï taän cuøng, vaäy maø hoï khoâng

bieát thaät laø ngöôøi khoâng trí tueä.

Trong cuoäc soáng cuûa chuùng ta haèng

ngaøy coù bieát bao nhieâu ngöôøi ngu si maø

khoâng bieát mình ngu si neân thöôøng chaïy

theo loøng ham muoán cuûa mình vì theá khoå

naøy laïi choàng leân nhöõng khoå khaùc.


Soáng maø nhö vaäy thì laøm sao coù

LOØNG YEÂU THÖÔNG mình, thöông ngöôøi vaø

taát caû muoân loaøi vaïn vaät khaùc. Cho neân khi

coù LOØNG YEÂU THÖÔNG thì khoâng coøn laøm

khoå mình, khoå ngöôøi vaø taát caû caùc loaøi ñoäng

vaät khaùc.


60


ĐỘC CHIÊU

Chuùng ta haõy ñoïc baøi baùo Ngöôøi

Lao Ñoäng. Thöù ba ngaøy 24 thaùng 7 naêm

2007 do taùc giaû Trinh Thô vieát, ñeå thaáy roõ

LOØNG YEÂU THÖÔNG cuûa con ngöôøi ñoái vôùi

con ngöôøi chaúng coù chuùt naøo caû. Chæ vì

ngöôøi khaùc laøm traùi yù mình laø mình khoâng

öa neân thöïc hieän caùch traû ñuõa cho boû gheùt

caùi taät laøm ngang khoâng hoûi. Bôûi vaäy cuoäc

ñôøi naøy chuùng ta neân coá gaéng traùnh ñöøng va

chaïm vaøo baát cöù quyeàn lôïi taøi saûn hay danh

döï cuûa ngöôøi khaùc. Tröôùc khi muoán laøm moät


62

vieäc gì chuùng ta ñeàu thoâng qua yù kieán cuûa

moïi ngöôøi xung quanh ñoù. Thaáy moïi ngöôøi

vui loøng thì chuùng ta laøm, coøn ngöôïc laïi thì

thoâi.

Döôùi ñaây laø moät caâu chuyeän voâ yù cuûa

moät ngöôøi döïng xe vaøo haøng raøo cuûa ngöôøi

khaùc maø khoâng thöa hoûi neân ñaõ bò ngöôøi

chuû haøng raøo cho moät baøi hoïc khoâng bao giôø

queân.

Ñoïc baøi “Ñoäc Chieâu” môùi thaáy con

ngöôøi soáng vì mình, chôù khoâng vì ngöôøi.

Tuy cuoäc soáng chung nhau treân haønh tinh

naøy coù nhieàu ñieàu baát an, thieân tai, luõ luït,

naéng möa, gioù baõo thaát thöôøng khieán cho söï

soáng cuûa con ngöôøi khoâng baûo ñaûm, leõ ra vì

lyù do ñoù chuùng ta phaûi YEÂU THÖÔNG nhau

hôn. Nhöng moïi ngöôøi chaúng caàn bieát ai

soáng cheát ra sao cuõng maëc chæ bieát coù mình,

coù lôïi, coù danh, mình vui, mình cöôøi coøn ai

ñau khoå thì chòu laáy chaúng caàn bieát.

“Nhaø dì toâi caïnh chôï neân ngöôøi ñi laïi,

mua baùn khaù ñoâng ñuùc. Gaàn nhaø dì laø nhaø

ñoâi vôï choàng ñoä ngoaøi 30 tuoåi. Hai vôï choàng

laø hai hình aûnh traùi ngöôïc. Coâ vôï vui veû, deã

meán bao nhieâu thì anh choàng coäc caèn, khoù


tính baáy nhieâu, laïi kyõ löôõng vaø ít chòu giao

tieáp vôùi loái xoùm ñoàng thôøi coù ñieåm hôi kyø

cuïc laø khoâng thích cho ai ñaäu xe tröôùc hieân

nhaø mình duø leà ñöôøng tröôùc nhaø khaù roäng

raõi.

Moãi khi ñi ñaâu veà maø thaáy chieác xe

naøo ñaäu tröôùc nhaø thì anh ta luoân laáy laøm

khoù chòu, baét buoäc chuû xe phaûi ñem xe ñi

ngay laäp töùc... Coøn vôùi nhöõng xe “voâ chuû”

(ngöôøi ta ñeå ñôõ moät tí ñeå ñi mua vaøi moùn

haøng) thì anh ta duøng bieän phaùp... xì baùnh

xe, muïc ñích cho chuû daét boä cho boû caùi taät

ñeå xe... voâ toäi vaï.

Roài moät hoâm, ngöôøi laõnh “haäu quaû” laø

moät coâ gaùi treû. Coâ gaùi voâ tình ñaäu xe tröôùc

nhaø anh ta, khi ñeán laáy xe, coâ lòch söï chaøo

vaø noùi lôøi caûm ôn chuû nhaø roài voâ tö noå maùy

cho xe chaïy, chaúng ñeå yù ñeán baùnh xe bò

meàm. Nhöõng ngöôøi xung quanh cuõng baän

roän coâng vieäc neân khoâng thaáy ñeå baùo ñoäng

cho coâ.

Xe chaïy ñöôïc moät quaõng thì coâ loaïng

choaïng tay laùi, maát thaêng baèng, xe ñaûo qua,

ñaûo laïi roài ngaõ xuoáng ñöôøng. Moät chieác xe

maùy chaïy phía sau traùnh khoâng kòp toâng


64

luoân vaøo coâ. Moïi ngöôøi voäi vaõ ñöa caû hai ñi

beänh vieän caáp cöùu.

Ñaùm ñoâng xuùm quanh hieän tröôøng

xoân xao baøn taùn. Quaû laø “ñoäc chieâu” cuûa anh

chuû nhaø kia. Khoâng bieát anh ta nghó gì vôùi

haønh ñoäng cuûa mình? Rieâng coâ gaùi coù leõ bò

thöông khaù naëng chaúng bieát coù qua khoûi côn

nguy kòch hay khoâng...”.

Trinh Thơ

Ngöôøi Lao Ñoäng

Thứ ba ngaøy 24-7-2007

Baøi baùo treân ñaây ñaêng tin töùc veà moät

troø chôi thieáu ñaïo ñöùc ñeå chuùng ta töï suy

xeùt mình khi muoán laøm moät vieäc gì ñeàu

phaûi caân nhaéc kyõ löôõng chôù ñöøng laáy cuoäc

soáng cuûa ngöôøi khaùc laøm troø ñuøa chôi cho

mình thì tai naïn khoå ñau seõ xaûy ra cho

nhieàu ngöôøi khaùc nöõa.

Baøi “ÑOÄC CHIEÂU” treân baùo Ngöôøi Lao

Ñoäng ñaõ ñaêng tin naøy laø coù söï thaät xaûy ra,

do moät anh chaøng loøng ích kyû, heïp hoøi nhoû

moïn, khoâng muoán cho ai döïng xe vaøo haøng

raøo cuûa mình. Vì theá môùi coù caâu chuyeän naøy

xin quyù vò ñoïc ñeå suy ngaãm cuoäc ñôøi.


Cuoäc ñôøi voán ñaõ khoå ñau maø laïi nôõ

taâm laáy cuoäc soáng cuûa ngöôøi khaùc laøm troø

ñuøa vui chôi cho mình, thì thaät laø ñaùng

traùch.

Muïc ñích tôø baùo ñaêng tin naøy laø

khuyeân chuùng ta ñöøng bao giôø tìm söï vui,

trong söï ñau khoå cuûa ngöôøi khaùc.

Trong cuoäc soáng naøy phaàn ñoâng moïi

ngöôøi ñeàu laáy söï ñau khoå, söï thaát baïi cuûa

ngöôøi khaùc laøm söï vui, söï haû heâ cho mình.

Bôûi loøng ích kyû nhoû heïp muoán cho moïi

ngöôøi khoâng ai hôn mình, vì theá môùi coù söï

hôn thua nhau trong töøng lôøi noùi, ñua chen

vôùi nhau töøng ñoàng xu caéc baïc. Do söï soáng

bon chen nhö vaäy maø nhöõng haäu quaû seõ

mang ñeán söï ñau khoå cho nhieàu ngöôøi vaø

nhieàu ngöôøi nöõa.

Söï soáng bon chen tranh giaønh hôn

thua töøng lôøi aên tieáng noùi vôùi nhau vaø töøng

cuûa caûi taøi saûn nhaø cöûa ruoäng vöôøn, tieàn

cuûa, danh voïng. Chính vì söï soáng nhö vaäy

maø moïi ngöôøi thieáu LOØNG YEÂU THÖÔNG.

Thieáu LOØNG YEÂU THÖÔNG thì cuoäc soáng

treân theá gian laø Ñòa Nguïc. Ngöôïc laïi soáng coù

LOØNG YEÂU THÖÔNG thì moïi ngöôøi soáng ôû

traàn gian naøy laø Thieân Ñaøng, Cöïc Laïc.


66

Cho neân Thieân Ñaøng vaø Ñòa Nguïc laø ôû

nôi LOØNG YEÂU THÖÔNG cuûa moïi ngöôøi, neáu

coù LOØNG YEÂU THÖÔNG thì loaøi ngöôøi seõ

soáng ñöôïc an vui, haïnh phuùc, coøn khoâng

LOØNG YEÂU THÖÔNG thì moïi söï ñau khoå

trieàn mieân baát taän seõ ñeán vôùi con ngöôøi.

Moät ngöôøi soáng khoâng coù LOØNG YEÂU

THÖÔNG, khi laùi xe treân ñöôøng deã bò tai

naïn giao thoâng xaûy ra. Neáu chuùng ta ñi treân

ñöôøng veà Thaønh Phoá Hoà Chí Minh hay ñi

ñeán baát cöù moät thò traán, moät thò xaõ naøo thì

chuùng ta seõ thaáy moïi ngöôøi laùi xe chæ bieát

tranh ñöôøng, tranh xaù maø ñi khieán cho

ñöôøng bò keït xe, ngöôøi qua laïi raát khoù khaên

vaø tai naïn xaûy ra khoâng choã naøy thì choã

khaùc. Ñoù laø do khoâng coù LOØNG YEÂU

THÖÔNG mình, thöông ngöôøi chæ bieát tranh

giaønh ñöôøng xaù ñeå mình ñi. Vì tranh giaønh

ñöôøng ñi neân tai naïn giao thoâng phaûi xaûy ra

khoâng theå traùnh khoûi. Khi tai naïn giao

thoâng xaûy ra thì phaûi coù ngöôøi cheát vaø ngöôøi

bò thöông, gaõy tay, gaõy chaân trôû thaønh

nhöõng ngöôøi taøn taät laø moät ñieàu taát yeáu

khoâng ai phuû nhaän ñöôïc.

Khi tai naïn giao thoâng xaûy ra thì ñaâu

phaûi coù hai ngöôøi bò tai naïn giao thoâng chòu


khoå ñau ñaâu maø caû nhöõng ngöôøi thaân trong

hai gia ñình cuûa hoï.

Do thaáy söï ñau khoå nhö vaäy, neân khi

laøm moät ñieàu gì chuùng ta cuõng caàn phaûi caân

nhaéc, suy nghó, ñaén ño, hôn thieät, kyõ löôõng

roài môùi laøm. Nhöõng haønh ñoäng caân nhaéc,

suy nghó, ñaén ño, hôn thieät, kyõ löôõng laø

haønh ñoäng cuûa LOØNG YEÂU THÖÔNG mình vaø

moïi ngöôøi. Cho neân khi thöïc hieän LOØNG

YEÂU THÖÔNG neáu thaáy vieäc laøm ñoù mang

ñeán cho nhieàu ngöôøi ñau khoå thì haõy döøng

laïi ngay, khoâng neân laøm, neáu vieäc laøm ñoù

khoâng mang ñeán söï ñau khoå cho ai caû thì

haõy laøm.

Nhö quyù vò ñeàu bieát naïn raûi ñinh treân

ñöôøng thöôøng xaûy ra tai naïn giao thoâng.

Nhöõng ngöôøi vaù xe theo ñöôøng thöôøng raûi

ñinh ñeå xe qua laïi caùn nhaèm ñinh, bò xì loáp

vaø xe khoâng chaïy ñöôïc coù khi loaïng choaïng

bò teù, neáu treân ñoaïn ñöôøng xe coä ñoâng ñuùc

thì khoâng theå naøo traùnh khoûi tai naïn giao

thoâng. Vaø tai naïn giao thoâng thì coù ngöôøi

cheát vaø cuõng coù ngöôøi bò thöông nhö treân ñaõ

noùi.

Thöïc hieän möu sinh baèng ngheà vaù xe

raûi ñinh ñeå xì loáp xe cuûa ngöôøi khaùc laø moät


68

vieäc laøm voâ ñaïo ñöùc, quaù aùc ñoäc. Laøm nhö

vaäy chæ kieám mieáng soáng cho mình maø haïi

cho nhöõng ngöôøi khaùc thì mình soáng nhö

vaäy coù xöùng ñaùng laøm ngöôøi khoâng?

Thöa quyù vò! Nhöõng keû haønh ngheà

nhö vaäy laø nhöõng ngöôøi ñaùng khinh cheâ,

ñaùng leân aùn laø nhöõng ngöôøi voâ ñaïo ñöùc,

khoâng xöùng ñaùng laøm ngöôøi. Hoï ñöôïc xem

laø nhöõng con ngöôøi caàn phaûi caûi taïo giaùo

duïc maø trong xaõ hoäi moïi ngöôøi phaûi coù traùch

nhieäm chôù khoâng theå boû maëc hoï, nhaát laø

chính quyeàn ñòa phöông nôi cö truù cuûa hoï

phaûi toå chöùc nhöõng khoùa hoïc ñaïo ñöùc nhaân

baûn - nhaân quaû cho nhöõng ngöôøi naøy ñeå caûi

taïo hoï trôû thaønh nhöõng con ngöôøi coù ích cho

xaõ hoäi.

Ñöùng treân goùc ñoä LOØNG YEÂU THÖÔNG

maø haønh ngheà soáng cho mình maø haïi ngöôøi

khaùc nhö vaäy thì thöû hoûi nhöõng con ngöôøi

naøy coù LOØNG YEÂU THÖÔNG hoï vaø moïi ngöôøi

khoâng?

Ngöôøi coù LOØNG YEÂU THÖÔNG thì

khoâng bao giôø haønh ngheà nhö vaäy. Ngöôøi

khoâng coù LOØNG YEÂU THÖÔNG thì coøn thua

loaøi caàm thuù. Soáng lôïi mình maø haïi ngöôøi

thì khoâng neân soáng quyù vò aï!


Soáng nhö anh chaøng xì loáp xe treân

ñaây laø soáng ích kyû, heïp hoøi nhoû moïn, moïi

ngöôøi chæ döïng xe nhôø moät giaây laùt ñeå ñi

mua vaät duïng hay thöïc phaåm roài ñi chôù coù

ñeå xe hoaøi choã ñoù ñaâu. Theá maø laïi xì loáp xe

cho xe ñi khoâng ñöôïc. Ngöôøi coù yù thì traùnh

ñöôïc tai naïn ngöôøi voâ yù laøm sao traùnh khoûi.

Phaûi khoâng quyù vò?

Khi tai naïn xaûy ra chaéc anh chaøng

naøy löông taâm cuõng khoâng ñeå yeân cho anh

ñaâu, noù laøm cho anh hoái haän caû moät cuoäc

ñôøi, neáu anh ta coøn coù chuùt LOØNG YEÂU

THÖÔNG. Ngöôïc laïi thaáy tai naïn xaûy ra do

anh taïo ra maø laïi coøn vui cöôøi treân söï ñau

khoå cuûa ngöôøi khaùc, thì anh laø ngöôøi maát

nhaân tính, vì theá anh chaúng coù LOØNG YEÂU

THÖÔNG, vaø nhö vaäy anh khoâng xöùng ñaùng

laøm ngöôøi.

Laø con ngöôøi phaûi coù LOØNG YEÂU

THÖÔNG ñoái vôùi baát cöù ngöôøi naøo. Cho neân

chuùng ta khoâng bao giôø laøm ñau khoå moät

ngöôøi naøo caû, luoân luoân ñem LOØNG YEÂU

THÖÔNG ñeán vôùi hoï khieán cho hoï ñöôïc an

vui, ñoù chính laø söï an vui cuûa mình.


70

VẾT THẸO

Ngöôøi ñôøi thöôøng choïn veû beà

ngoaøi, cho neân caùi gì ñeïp ñeõ thì ñem ra

khoe khoang, coøn caùi gì xaáu thì coá gaéng che

daáu. Caäu beù hoïc troø naøy cuõng vaäy, bieát meï

mình coù veát theïo treân maët neân raát xaáu hoå

vôùi thaày coâ giaùo vaø baïn beø hoïc troø khi baø

nhaän ñi döï hoäi nghò phuï huynh thì caäu beù

coá ngaên meï, nhöng khoâng theå ñöôïc. Chuùng

ta haõy ñoïc caâu chuyeän: “VEÁT THEÏO” seõ xuùc

ñoäng tröôùc LOØNG YEÂU THÖÔNG con maø chæ


coù ngöôøi meï môùi daùm hy sinh mình cöùu con

maø thoâi.

LOØNG YEÂU THÖÔNG cuûa ngöôøi meï

thaät laø cao caû tuyeät vôøi, neáu trong cuoäc ñôøi

naøy moïi ngöôøi ai cuõng ñem LOØNG YEÂU

THÖÔNG ñoái vôùi moïi ngöôøi nhö LOØNG YEÂU

THÖÔNG cuûa ngöôøi meï thì theá gian naøy laø

haïnh phuùc voâ cuøng, khoâng coøn ai laøm khoå

cho ai caû.

“Chuù beù ñöa cho meï moät tôø giaáy môøi

hoïp hoäi nghò phuï huynh cuûa tröôøng tieåu

hoïc. Laï thay, khi thaáy meï baûo seõ tham döï

chuù beù loä veû söõng sôø! Ñaây laø laàn ñaàu tieân

baïn hoïc vaø coâ giaùo coù dòp gaëp maët meï chuù,

nhöng chuù thì chaúng muoán chuùt naøo, chuù

raát ngöôïng ngaäp vì veû beà ngoaøi cuûa meï. Maëc

duø khaù xinh ñeïp, nhöng phía beân maù phaûi

cuûa baø coù moät veát seïo raát lôùn. Chuù beù chöa

bao giôø hoûi taïi sao vaø trong tröôøng hôïp naøo

meï laïi bò nhö vaäy.

Suoát buoåi hoïp lôùn, chaúng ai ñeå yù ñeán

veát theïo aáy maø chæ aán töôïng veà veû duyeân

daùng vaø phong caùch cö xöû aám aùp cuûa baø, tuy

vaäy chuù beù vaãn boái roái vaø laãn traùnh moïi

ngöôøi. Tình côø chuù nghe loûm ñöôïc caâu


72

chuyeän giöõa meï vaø coâ giaùo chuû nhieäm. Coâ

giaùo ruït reø hoûi:

- Daï vì sao baø laïi bò veát seïo naøy treân

maët vaäy aï?

Meï cuûa caäu beù traû lôøi:

- Khi con trai toâi coøn ñoû hoûn, noù bò

keït trong caên phoøng bò hoûa hoïan. Löûa beùn

döõ quaù neân khoâng ai daùm xoâng vaøo, theá laø

toâi lieàu mình lao ñaïi vaøo. Vöøa chaïy tôùi beân

noâi cuûa chaùu thì toâi thaáy moät thanh xaø saép

rôi xuoáng, khoâng kòp suy nghó, toâi lieàn gheù

thaân che cho con roài baát tónh luoân. May maø

moät anh lính cöùu hoûa ñeán kòp vaø cöùu hai meï

con toâi ra. Veát theïo ñaõ thaønh vónh vieãn.

Nhöng toâi khoâng bao giôø hoái haän veà ñieàu

ñoù.

Nghe xong thì chuù beù chaïy uøa tôùi oâm

chaàm laáy meï, nöôùc maét löng troøng. Ngöôøi

chuù run leân vì xuùc ñoäng. Ñöùc hy sinh cuûa

meï thanh cao quaù! Caû ngaøy hoâm ñoù, chuù cöù

naém rieát laáy tay meï khoâng rôøi”.

Chuùng toâi tin chaéc raèng ai ñoïc baøi

“VEÁT THEÏO” ñeàu phaûi xuùc ñoäng tröôùc LOØNG

YEÂU THÖÔNG cuûa ngöôøi meï ñaõ cöùu con

mình.


LOØNG YEÂU THÖÔNG cuûa ngöôøi meï

thaät laø vó ñaïi, nhöng treân ñôøi naøy khoâng

phaûøi taát caû nhöõng ngöôøi meï ñeàu thöông con

nhö vaäy. Coù nhöõng ngöôøi meï daùm gieát con

mình ñeå laøm vui loøng tình nhaân, nhöng

cuõng coù laém ngöôøi meï daùm hy sinh cöùu con

trong löûa ñoû nhö baø meï trong caâu chuyeän

treân ñaây.

Neáu treân ñôøi moïi ngöôøi ñoái xöû nhau

baèng LOØNG YEÂU THÖÔNG nhö ngöôøi meï

thöông con thì xaõ hoäi laøm sao coù troäm caép,

cöôùp cuûa, gieát ngöôøi v.v.. Caùc nöôùc treân theá

giôùi laøm sao coù chieán tranh. Phaûi khoâng hôõi

quyù vò?

Chuùng ta haõy mang LOØNG YEÂU

THÖÔNG ñeán vôùi moïi ngöôøi, vì söï soáng bình

an cuûa loaøi ngöôøi treân haønh tinh naøy, chuùng

ta ñöøng vì tö töôûng quaân chuû, daân chuû; ñöøng

vì tö töôûng höõu thaàn, voâ thaàn; ñöøng vì tö

töôûng toân giaùo naøy toân giaùo khaùc; ñöøng vì tö

töôûng ñaûng phaùi naøy ñaûng phaùi kia; ñöøng vì

ranh giôùi nöôùc naøy nöôùc khaùc; ñöøng vì maøu

da thöù toùc; ñöøng vì coù hoïc thöùc voâ hoïc thöùc;

ñöøng vì ngöôøi mieàn nuùi vaø ngöôøi mieàn xuoâi;

ñöøng vì saéc toäc naøy saéc toäc khaùc, ñöøng vì

ngoân ngöõ naøy ngoân ngöõ khaùc v.v.. Taát caû


74

chuùng ta ñeàu laø con ngöôøi neân phaûi mang

LOØNG YEÂU THÖÔNG ñeán vôùi nhau giuùp ñôõ

nhau vaø tha thöù cho nhau nhöõng loãi laàm, vì

treân ñôøi khoâng ai laø ngöôøi thaäp toaøn.

Veát theïo treân maët cuûa ngöôøi meï laø

moät bieåu töôïng LOØNG YEÂU THÖÔNG ñoái vôùi

con maø khoâng ai xoùa môø ñöôïc, vì noù laø daáu

aán muoân ñôøi cho nhöõng ngöôøi laøm con phaûi

ghi nhôù maõi trong taâm “TREÂN ÑÔØI NAØY

KHOÂNG COÙ LOØNG YEÂU THÖÔNG NAØO CAO

THÖÔÏNG HÔN LOØNG YEÂU THÖÔNG CUÛA MEÏ”.

Ngöôøi naøo maát meï laø ngöôøi baát haïnh nhaát.

Vaäy khi coøn meï chuùng ta khoâng neân laøm

phieàn loøng ngöôøi. Phaûi khoâng quyù vò?

Chuùng ta luoân luoân phaûi bieát tuøy

thuaän, baèng loøng nhöõng gì meï muoán, meï

laøm vaø phaûi nhôù ñöøng laøm nghòch yù traùi

loøng meï vaø cuõng neân giuùp ñôõ meï ñeå meï bôùt

nhöõng vieäc laøm naëng nhoïc:

“Meï coøn goùt ñoû nhö son

Moät mai meï maát goùt con laám buøn”

Lôøi ca dao naøy noùi leân ñöôïc LOØNG

YEÂU THÖÔNG cuûa meï. Trong baøi naøy khi

ñöùa con chöa hieåu veát theïo treân göông maët

cuûa meï, vì lyù do gì treân maët meï coù veát theïo


nhö vaäy neân raát maëc caûm vôùi caùc baïn ñoàng

hoïc. Meï chuùng baïn khoâng ai coù veát theïo xaáu

xí treân maët nhö meï mình neân thaáy meï ñi

ñeán tröôøng hoïp phuï huynh laø chaùu beù lo

laéng khoâng muoán meï ñi hoïp, nhöng nhaø

tröôøng môøi thì laøm sao töø choái ñöôïc. Vì lyù

do naøy maø chaùu beù bieát ñöôïc yù nghóa cuûa veát

theïo treân göông maët meï laø vì hy sinh ñeå

cöùu chaùu. Hieåu ñöôïc chaùu oâm chaàm meï khoùc

nöùc nôû, neáu khoâng coù meï hy sinh thì con ñaõ

cheát maát roài.

LOØNG YEÂU THÖÔNG thaät laø cao caû

ngöôøi meï daùm lieàu cheát cöùu con mình. Ñoù laø

tình meï con. Coøn taát caû LOØNG YEÂU THÖÔNG

khoâng phaûi trong tình yeâu thöông maùu thòt

maø ngöôøi khaùc daùm hy sinh thaân maïng cuûa

mình ñeå cöùu soáng ngöôøi khaùc ñeå hoï ñöôïc

ñoaøn tuï vôùi gia ñình cuõng nhö nhöõng caâu

chuyeän cuûa chaùu Maria daùm nhöôøng choã

soáng cuûa mình cho moät ngöôøi meï ñoaøn tuï

soáng beân caùc con.

Söï hy sinh daùm cheát cuûa Maria ñeå cho

ba meï con ñöôïc ñoaøn tuï soáng beân nhau, thaät

laø vó ñaïi laøm cho chuùng ta nhôù maõi khoâng

queân.


76

Chaùu Maria bieát ñem LOØNG YEÂU

THÖÔNG ñeán vôùi ngöôøi khaùc ñaõ laøm cho caâu

chuyeän caøng khaéc ghi trong loøng moïi ngöôøi.

Caâu chuyeän VEÁT THEÏO cuõng ñaõ laøm

cho moïi ngöôøi phaûi rôi nöôùc maét tröôùc LOØNG

YEÂU THÖÔNG con cuûa moät ngöôøi meï, daùm

hy sinh söï soáng ñeå cöùu con mình ra khoûi

caûnh thaäp töû nhaát sinh.

LOØNG YEÂU THÖÔNG thaät laø vó ñaïi

treân ñôøi naøy chuùng ta laø con ngöôøi thì luoân

luoân phaûi thöïc hieän LOØNG YEÂU THÖÔNG vôùi

moïi ngöôøi khi gaëp ai khoå laø chuùng ta neân

ñem LOØNG YEÂU THÖÔNG ñeán vôùi hoï.


CÂY BÚT MÁY

Caâu chuyeän caây buùt maùy laø noùi

leân ñöôïc baøi hoïc ñaïo ñöùc maø coâ giaùo ñaõ thöïc

hieän LOØNG YEÂU THÖÔNG cuûa mình ñoái vôùi

hoïc troø.

Bieát roõ ngöôøi hoïc troø cuûa mình aên caép

caây buùt maùy cuûa baïn. Coâ muoán ñem moät baøi

hoïc ÑÖÙC HAÏNH LY THAM ñeå daïy cho caû lôùp

maø coâ laø ngöôøi chuû nhieäm cuûa lôùp hoïc.

Coâ khoâng nôõ ñeå cho coâ beù hoïc troø cuûa

mình mang tieáng ñôøi ñôøi laø NGÖÔØI AÊN CAÉP.

Coâ bieát danh döï cuûa moät con ngöôøi soáng

trong xaõ hoäi raát quan troïng, vì theá coâ khoâng

cho xeùt caëp chung caû lôùp. Coâ lôø qua chuyeän


78

ñoù vaø tieáp baøi hoïc roài tan hoïc. Coâ goïi ngöôøi

hoïc troø maát buùt ñeán hoûi:

- Caây buùt ñoù hieäu gì?

- Troø mua bao nhieâu tieàn?

Saùng hoâm sau vaøo giôø hoïc, coâ ñöa caây

buùt maùy leân cho caùc hoïc sinh khaùc xem vaø

baûo raèng:

- Coâ ñaõ nhaët ñöôïc döôùi ngaïch cöûa lôùp

xin traû laïi cho troø maát caây buùt.

Tuy coâ giaùo kheùo leùo ñoái vôùi nhöõng

hoïc troø khaùc, nhöng trong soá hoïc troø coù ba

ngöôøi bieát caây buùt ñoù:

Thöù nhaát laø coâ giaùo.

Thöù hai laø chaùu beù hoïc troø aên caép caây

buùt.

Thöù ba laø chaùu hoïc troø maát caây buùt.

Haønh ñoäng coâ giaùo daïy baøi hoïc ñaïo

ñöùc raát tuyeät vôøi maø chöa coù trong chöông

trình giaùo duïc cuûa Boä Giaùo Duïc.

Chuùng ta haõy ñoïc caâu chuyeän “CAÂY

BUÙT MAÙY” thì môùi thaáy loái giaùo duïc môùi cuûa

moät coâ giaùo bieát thöïc hieän LOØNG YEÂU

THÖÔNG hoïc troø.

“Ngaøy aáy, coù ñöôïc caây vieát maùy Hero

cuûa Trung Quoác laø nieàm mô öôùc lôùn lao cuûa

baát cöù ñöùa hoïc troø naøo. Caû khoái lôùp 7 tröôøng


toâi chæ coù khoaûng naêm ñöùa con nhaø khaù giaû

laø coù ñöôïc dieãm phuùc aáy. Theá maø vaøo ngaøy

sinh nhaät cuûa toâi, toâi laïi ñöôïc ba meï taëng

cho moät caùi. Khoûi phaûi noùi nieàm sung söôùng

vaø kieâu haõnh cuûa toâi khi mang caây vieát ñeán

lôùp.

Khoaûng moät tuaàn sau - toâi coøn nhôù

hoâm aáy laø thöù baûy - ra chôi vaøo toâi ruïng rôøi

caû chaân tay: caây vieát cuûa toâi ñaõ khoâng caùnh

maø bay. Caû lôùp laäp töùc xoân xao, ñöùa boø

xuoáng gaàm baøn, ñöùa luïc hoäc baøn, ngaên caëp,

ñöùa ruõ tung saùch vôû cuûa toâi xem caây vieát coù

laãn vaøo khoâng. Toâi cuõng maùy moùc laøm theo

ñaùm baïn, maëc duø nhôù chaéc chaén raèng tröôùc

khi ra khoûi lôùp mình ñaõ caát caây vieát vaøo

hoäp. Ñuùng luùc ñoù thì coâ Hoa böôùc vaøo lôùp.

Sau khi nghe caùc toå baùo caùo tình hình

xong, coâ Hoa baûo toâi ñöùng leân keå chi tieát veà

söï vieäc cho coâ nghe. Toâi haêm hôû keå taát caû:

naøo laø caây vieát hieäu gì, maøu gì, ai cho,

thöôøng hay ñeå ñaâu, maát vaøo luùc naøo...

Thaèng Kieät nhanh nhaåu:

Coâ cho xeùt caëp heát lôùp mình laø ra lieàn

ñoù coâ!


80

Coâ Hoa hình nhö khoâng nghe thaáy lôøi

noù:

Ra chôi hoâm nay ai ôû laïi canh lôùp?

Daï, Thaûo vaø Mai aï.

Mai ñöùng leân:

Thöa coâ, em ñònh ôû laïi canh lôùp vôùi

Thaûo cho vui, nhöng Thaûo noùi em cöù ra

ngoaøi saân chôi ñi, ñeå mình Thaûo ôû laïi canh

lôùp ñöôïc roài.

Laäp töùc trong lôùp noåi leân tieáng nhao

nhao:

Xeùt caëp Hoàng Thaûo ñi coâ… Xeùt caëp

Hoàng Thaûo ñi coâ…

Xung quanh toâi, ñaùm baïn ñang doàn

maét veà phía Hoàng Thaûo, chæ chôø coâ ra leänh

laø seõ luïc tung chieác caëp kia ngay laäp töùc. Maø

coâ Hoa thì vaãn noåi tieáng laø coâ giaùo nghieâm

khaéc nhaát tröôøng…

Maët Hoàng Thaûo heát ñoû böøng leân roài

laïi taùi meùt ñi. Noù run raåy laép baép:

Em khoâng laáy ñaâu coâ… Khoâng phaûi

em…


Thoâi, caùc em, heát giôø roài, sau tieát naøy

coâ coøn baän hoïp giaùo vuï. Thöù hai coâ seõ giaûi

quyeát tieáp - Coâ Hoa ñoät ngoät leân tieáng roài

böôùc ra cöûa, nhanh ñeán noåi caû lôùp ngô ngaùc

khoâng kòp ñöùng daäy chaøo.

Saùng thöù hai, sau giôø chaøo côø nhaø

tröôøng cuõng daønh khoaûng möôøi laêm phuùt

cho coâ giaùo chuû nhieäm daën doø lôùp. Coâ Hoa

böôùc vaøo, gaät ñaàu ra hieäu cho chuùng toâi ngoài

xuoáng:

Lôùp mình tuaàn qua haïnh kieåm vaø hoïc

taäp ñeàu toát, coâ khoâng caàn nhaéc nhôû gì theâm.

Coøn veà chuyeän caây vieát cuûa Nga…

Caû lôùp chaêm chuù nhìn coâ. Toâi lieác

sang Hoàng Thaûo, tay noù run run baùm chaët

laáy meùp baøn.

...Hoâm thöù baûy coâ hoïp xong thì baùc

lao coâng coù ñöa cho coâ moät caây vieát, baûo

raèng baùc nhaët ñöôïc khi queùt lôùp mình. Coù

phaûi caây vieát cuûa em ñaây khoâng?

Toâi nhìn vaøo tay coâ. Naép vaøng… thaân

xanh… chöõ Hero laáp laùnh… Ñuùng laø caây vieát

cuûa toâi roài.

Toâi vui söôùng noùi:


82

Thöa coâ, ñuùng roài. Em caûm ôn coâ.

Em veà choã ñi. Laàn sau nhôù giöõ gìn duïng cuï

hoïc taäp caån thaän.

Coâ ñi roài, toâi coøn nghe trong lôùp baøn

taùn:

May quaù, khoâng thì maát roài.

Toäi nghieäp, vaäy maø cöù nghó cho Hoàng

Thaûo.

Hoâm aáy ra veà lôùp toâi laïi ríu rít beân

nhau, ñaùm con gaùi cöù luoân mieäng troø

chuyeän vôùi Hoàng Thaûo nhö ñeå buø laïi söï

laïnh nhaït hoâm tröôùc. Baát giaùc toâi thaáy loøng

mình vui vui vaø nheï nhoûm kyø laï.

Nhöng coù moät ñieàu maø toâi bieát, vaø caû

Hoàng Thaûo cuõng bieát, laø caây vieát maø coâ Hoa

ñöa cho toâi hoâm aáy chæ gioáng heät, chöù khoâng

phaûi laø caây vieát cuûa toâi. Ngay töø khi vieát

nhöõng doøng ñaàu tieân, toâi ñaõ nhaän ra ñieàu

ñoù.

Sau naêm hoïc lôùp 7, toâi theo gia ñình

chuyeån ñi nôi khaùc. Bao nhieâu naêm xa caùch,

khoâng ngôø toâi vaø Hoàng Thaûo laïi coù dòp ngoài

beân nhau. Nhaéc laïi chuyeän xöa, Hoàng Thaûo

mæm cöôøi:


Theá maø cho ñeán nay mình vaãn chöa

noùi ñöôïc lôøi caûm ôn coâ veà chuyeän aáy. Nga coù

theå töôûng töôïng ñöôïc khoâng, mình ñaõ ñònh

nghæ hoïc vì xaáu hoå bôûi haønh ñoäng daïi doät

aáy.

Coøn mình, mình cuõng bieát ôn coâ ñaõ

daïy cho mình moät caùch öùng xöû trong cuoäc

soáng.

OÂi, sao maø chöa bao giôø nhö luùc naøy,

toâi nhôù coâ giaùo cuûa toâi ñeán theá!”.

Treân ñaây laø moät baøi hoïc ñaïo ñöùc öùng

xöû LOØNG YEÂU THÖÔNG ôû ñôøi maø coâ giaùo ñaõ

daïy, thaät laø tuyeät vôøi.

Chuùng ta laø con ngöôøi thì haõy reøn

luyeän LOØNG YEÂU THÖÔNG ñeå ban taëng cho

ñôøi nhö coâ giaùo ñaõ laøm, neáu con ngöôøi

khoâng coù LOØNG YEÂU THÖÔNG laø con ngöôøi

maát nhaân tính chæ laø con thuù vaät maø thoâi

soáng chæ bieát thöông mình maø chaúng bieát

thöông ngöôøi khaùc.


84

THIÊN THẦN

CỦA TÔI

Nhö chuùng toâi ñaõ noùi thöïc hieän

LOØNG YEÂU THÖÔNG khoâng phaûi baèng lôøi noùi

suoâng maø baèng haønh ñoäng nhö: daét moät baø

laõo qua ñöôøng, an uûi moät ngöôøi ñang ñau

khoå, böng moät baùt côm cho moät con vaät

ñang ñoùi, can ngaên moät con meøo khoâng cho

gieát con chuoät v.v..


Chuùng ta haõy ñoïc caâu chuyeän “THIEÂN

THAÀN CUÛA TOÂI” thì quyù vò seõ thaáy LOØNG

YEÂU THÖÔNG cuûa moät ngöôøi meï ñoái vôùi

nhöõng ngöôøi tuø toäi. Trong khi moïi ngöôøi

nhìn thaáy nhöõng ngöôøi tuø thì hoï maát caûm

tình ngay vì trong thaâm taâm cuûa hoï caûm

thaáy khoâng öa thích nhöõng ngöôøi hung aùc

ñaùng sôï aáy.

“Vaøo moät ngaøy heø noùng boûng ôû Deep

south caùch ñaây naêm möôi naêm, khi ñoù toâi

ñang soáng trong moät khu phoá ngheøo vôùi

nhöõng con ñöôøng nhoû ñaày buïi. Tuoåi thô cuûa

toâi traûi qua trong nhöõng troø chôi ñoäi naéng

vaø nghòch caùt.

Buoåi tröa muøa heø naêm ñoù, toâi ñang

chôi trong saân nhaø boãng nghe tieáng xích saét

keâu xuûng xoeûng sau löng, toâi ngoaùi ñaàu laïi

nhìn vaø khoâng theå naøo döùt maét khoûi caûnh

töôïng kyø laï aáy. Hai haøng ngöôøi maëc ñoàng

phuïc keû xoïc xanh traéng roäng thuøng thình

ñang ñi treân ñöôøng, göông maët cuûa hoï ñaày

buïi baäm laãn moà hoâi. Nhìn moïi ngöôøi raát

meät moûi ñaõ vaäy chaân coøn bò buoät vôùi nhau

baèng sôïi xích saét ñen to töôùng vaø keùo theo

nhöõng hoøn bi saét troâng raát naëng neà. Canh


86

giöõ hoï laø hai ngöôøi lính caàm suùng saün saøng

treân tay.

Toâi chæ bieát ñöùng ngay ngöôøi, nhìn

ñoaøn ngöôøi tuø toäi nghieäp aáy leâ böôùc ñeán

döôùi boùng raâm cuûa taøn caây duy nhaát beân

ñöôøng. Boãng moät ngöôøi lính tieán veà phía toâi.

Ñi ngang qua toâi anh kheõ gaät ñaàu chaøo roài

thaúng tôùi goõ cöûa nhaø toâi. Meï toâi xuaát hieän

toâi chæ nghe loaùng thoaùng tieáng anh lính xin

pheùp meï toâi laáy nöôùc ôû voøi nöôùc tröôùc saân

cho ñoaøn ngöôøi tuø uoáng. Meï toâi ñoàng yù,

nhöng toâi thaáy veû maët cuûa meï toâi khaù lo

laéng vaø goïi toâi vaøo nhaø.

Ñöùng sau cöûa soå, toâi daùn maét nhìn

nhöõng ngöôøi tuø leâ böôùc tôùi choã voøi nöôùc.

Trong caùi naéng nhö thieâu nhö ñoát, hoï xeáp

thaønh moät haøng daøi chôø ngöôøi ñöùng tröôùc

uoáng xong roài môùi ñöôïc nhích leân ñeán choã

voøi nöôùc, höùng ñaày nöôùc vaøo moät caùi ca nhoû,

roài haáp taáp uoáng caïn trong söï giaùm saùt cuûa

hai ngöôøi lính. Laàn löôït töøng ngöôøi nhö theá

neân moät luùc laâu sau, ñoaøn ngöôøi tuø cuøng hai

anh lính môùi trôû laïi nuùp döôùi boùng raâm

hieám hoi cuûa taøng caây beân kia ñöôøng. Toâi

chaïy ñeán vaø thaáy meï môû tuû laïnh laáy ra heát

caùc hoäp caù moøi, bô baùnh mì, voán laø böõa aên


toái cuûa gia ñình toâi, cuøng hai bình nöôùc

chanh ñaõ pha xong. Meï nhanh nheïn saép caùc

thöùc aên aáy vaøo chieác khay lôùn. Meï ñöa cho

toâi moät bình baûo caàm laáy roài ñi theo meï.

Coøn meï moät tay caàm khay, moät tay caàm

chieác bình coøn laïi ñi ra cöûa.

Hai meï con toâi tieán tôùi choã hai ngöôøi

lính vaø meï toâi noùi.

Nhaø toâi coù saün moät chuùt thöùc aên cho

buoåi tröa anh cho pheùp chuùng toâi ñöôïc san

seû vôùi hai anh vaø nhöõng ngöôøi naøy nöõa nheù!

Hai ngöôøi lính söõng nhìn meï con toâi

trong giaây laùt roài gaät ñaàu caùm ôn. Meï chia

thöùc aên cho hai ngöôøi lính xong vaø ñi ñeán

choã tuø nhaân. Meï roùt cho hoï nhöõng coác nöôùc

chanh thaät ñaày vaø ñöa töøng mieáng baùnh mì

ñeán taän tay moãi ngöôøi.

Khoâng khí raát laëng leõ, tröø vaøi tieáng

“caùm ôn” raát kheõ khaøng vaø tieáng xích va vaøo

nhau keâu leûng xeûng. Chaúng bao laâu hai meï

con toâi ñi tôùi ngöôøi tuø nhaân cuoái cuøng. AÙnh

maét cuûa meï dòu daøng nhìn ngöôøi ñoù vaø móm

cöôøi. Ngöôøi cuoái cuøng raát cao to coù laøng da

ñen saäm vaø troâng raát baån do moà hoâi, caùt buïi

baùm vaøo, ñöa tay nhaän mieáng baùnh cuûa meï


88

toâi göông maët cuûa oâng daõn ra. Ñoâi moâi nôû

nuï cöôøi bieát ôn. OÂng ta noùi:

Thöa baø trong cuoäc ñôøi cuûa toâi toâi töï

hoûi khoâng bieát bao giôø toâi môùi ñöôïc gaëp

thieân thaàn? Cho ñeán buoåi tröa hoâm nay, toâi

bieát mình ñaõ coù dieãm phuùc ñoù! Xin caûm ôn

baø!

Moät laàn nöõa meï toâi móm cöôøi vôùi

ngöôøi tuø ñoù vaø ñaùp laïi chaøng:

Raát hoan ngheânh caùc anh gheù ñeán

xoùm nhoû cuûa chuùng toâi. Caàu mong moïi

ngöôøi luoân ñöôïc bình an!

Sau khi chia heát choã thöùc aên, hai meï

con toâi trôû veà nhaø vôùi chieác khay vaø bình

nöôùc chanh troáng roãng.

Sau ñoù nhöõng ngöôøi tuø laïi leân ñöôøng,

töø ñoù ñeán nay toâi khoâng heà gaëp laïi hoï.

Nhöng toâi vaãn coøn nhôù laïi lôøi meï giaûi thích

vaøo ngaøy hoâm aáy, raèng: “Trong cuoäc soáng

chuùng ta neân luoân chia seõ vaø giuùp ñôõ

ngöôøi khaùc vì nhö theá laø chuùng ta ñaõ

ñem laïi nieàm vui cho chính cuoäc soáng

cuûa mình”. Meï toâi keát thuùc caâu chuyeän

baèng nuï cöôøi dòu daøng roài ñi laøm vieäc nhaø


nhö moïi ngaøy. Toâi khoâng nhôù tôùi hoâm ñoù

mình aên nhöõng gì, nhöng chæ bieát ñaõ coù moät

thieân thaàn doïn böõa cho gia ñình toâi.

Meï laø tröôøng hoïc vó ñaïi nhaát cuûa

nhöõng ngöôøi con”.

(Tuïc ngöõ Taây Ban Nha).

Bích Thuûy

Lôøi ngöôøi meï daïy con môû roäng LOØNG

YEÂU THÖÔNG ñoái vôùi ngöôøi khaùc laø ñem laïi

nieàm vui cho chính mình raát thaám thía:

“Trong cuoäc soáng chuùng ta neân luoân

chia seõ vaø giuùp ñôõ ngöôøi khaùc vì nhö

theá laø chuùng ta ñaõ ñem laïi nieàm vui cho

chính cuoäc soáng cuûa mình”.

Ñuùng vaäy, nhöõng ai bieát chia seû vaø

giuùp ñôõ nhöõng ngöôøi khaùc töùc laø ñem LOØNG

YEÂU THÖÔNG ñeán vôùi ngöôøi khaùc laø bieát

thöông mình vì nhöõng haønh ñoäng ñoù laø

nieàm vui cho cuoäc soáng cuûa mình. Coøn ngöôïc

laïi chæ bieát mình thì cuoäc soáng seõ khoâ khan

vaø ñau khoå.

Ñôøi khoâng coù gì laø ñau khoå caû, ñau

khoå laø do chuùng ta soáng ích kyû, heïp hoøi

chaúng ñem LOØNG YEÂU THÖÔNG ñeán vôùi


90

ngöôøi khaùc. Do loøng ích kyû heïp hoøi maø

chuùng ta phaûi chòu khoå ñau voâ vaøn.

Bieát THÖÔNG YEÂU vaø THA THÖÙ thì

ñôøi soáng khoâng coù ñieàu gì laøm cho chuùng ta

ñau khoå nöõa caû, chæ vì moïi ngöôøi khoâng coù

LOØNG YEÂU THÖÔNG vaø THA THÖÙ neân gaëp

ñieàu gì cuõng sinh ra chöôùng ngaïi traùi yù

nghòch loøng. Do söï chöôùng ngaïi nghòch loøng

traùi yù maø chuùng ta phaûi chòu ñau khoå vo â

cuøng.

Ngöôïc laïi ngöôøi naøo coù LOØNG YEÂU

THÖÔNG vaø THA THÖÙ thì ngöôøi aáy luoân luoân

coù ñôøi soáng an vui vaø haïnh phuùc. Cuoäc soáng

cuûa hoï nhö ôû treân THIEÂN ÑAØNG, chung

quanh hoï khoâng coù moät aùc phaùp naøo taùc

ñoäng laøm hoï ñau khoå ñöôïc. Khi coù aùc phaùp

taán coâng hoï thì ngay ñoù LOØNG YEÂU THÖÔNG

vaø THA THÖÙ seõ hoùa giaûi caùc aùc phaùp ñoù vaø

laøm cho taâm hoï an nhieân, thanh thaûn nhö

baøn thaïch. Bôûi LOØNG YEÂU THÖÔNG laø moät

haønh ñoäng xaû taâm tuyeät vôøi. Moät haønh ñoäng

maø moät ngöôøi tu theo Phaät giaùo naøo cuõng

caàn neân reøn luyeän ñeå mình luoân luoân ñöôïc

soáng trong söï bình an, yeân oån.


Vì muoán ñem laïi söï giaûi thoaùt cho moïi

ngöôøi neân Ñaïo Phaät ra ñôøi daïy chuùng ta TÖÙ

VOÂ LÖÔÏNG TAÂM. TÖÙ VOÂ LÖÔÏNG TAÂM khoâng

gì khaùc hôn laø LOØNG YEÂU THÖÔNG vaø THA

THÖÙ cuûa chuùng ta maø thoâi. LOØNG YEÂU

THÖÔNG vaø THA THÖÙ phaûi bieát aùp duïng vaøo

ñôøi soáng cuûa chuùng ta töøng giaây, töøng phuùt

thì chuùng ta seõ coù söï giaûi thoaùt ngay lieàn,

nhöng khi khoâng bieát aùp duïng vaøo ñôøi soáng

thì chaúng bao giôø coù TÖØ TAÂM, BI TAÂM, HYÛ

TAÂM vaø XAÛ TAÂM. Neáu muoán ñaït ñöôïc boán

taâm naøy thì chæ coù aùp duïng LOØNG YEÂU

THÖÔNG vaø THA THÖÙ vaøo cuoäc soáng haèng

ngaøy cuûa chuùng ta.


92

SỰ HY SINH

CAO CÂ

Chæ coù LOØNG YEÂU THÖÔNG môùi

laøm neân nhöõng vieäc vó ñaïi maø ñôøi ñôøi ngöôøi

ta nhôù maõi khoâng queân.

Tröôùc caûnh ñau loøng treân thuyeàn cöùu

hoä, hai ñöùa con ñöôïc xuoáng thuyeàn coøn

ngöôøi meï thì ñaõ heát choã, vì theá ba meï con

keâu khoùc thaûm thöông. Evin, moät coâ gaùi treû

thaáy theá ñöùng daäy nhöôøng choã treân thuyeàn

cöùu hoä cho ngöôøi meï ñaùng thöông. Daùm xem


thöôøng caùi cheát ñeå giuùp ngöôøi, moät haønh

ñoäng cao thöôïng maø khoâng phaûi ai cuõng laøm

ñöôïc.

Chaáp nhaän caùi cheát veà mình ñeå

nhöôøng choã soáng cho ngöôøi khaùc, neáu khoâng

phaûi do LOØNG YEÂU THÖÔNG thì khoâng ai coù

ñuû can ñaûm daùm hy sinh mình nhö vaäy.

Chuùng ta haõy ñoïc caâu chuyeän LOØNG HY

SINH CAO CAÛ:

“Ngaøy 14 thaùng 4 naêm 1912, trong

haønh trình laàn ñaàu tieân ñeán Chaâu Myõ, con

taøu chôû khaùch sang troïng Titanic mang soá

hieäu “Con taøu khoâng bao giôø chìm” ñaõ va

vaøo moät taûng baêng troâi vaø thaân taøu daàn

chìm xuoáng.

Treân taøu, hôn 2.200 haønh khaùch baét

ñaàu nhoán nhaùo trong noãi kinh hoaøng,

thuyeàn cöùu hoä chæ cöùu ñöôïc raát ít ngöôøi, öu

tieân cöùu phuï nöõ vaø treû em. Luùc naøy moät phuï

nöõ trung nieân gaøo leân noùi vôùi ñoäi cöùu sinh

treân chieác thuyeàn ñaõ ñaày aép ngöôøi: “Coù ai coù

theå cho toâi moät vò trí khoâng? Hai con toâi

ñang ôû treân ñoù”.

Coù ngöôøi traû lôøi: “Khoâng coøn choã nöõa,

phaûi leân, phaûi leân bôùt ngöôøi, thuyeàn cöùu hoä


94

chìm maát!”. “Meï!”. Hai ñöùa treû khoùc oøa leân,

ngöôøi phuï nöõ thaáy trong loøng ñau nhö dao

caét.

Moät coâ gaùi laï ngoài beân caïnh hai ñöùa

treû, töø töø ñöùng leân, rôøi khoûi thuyeàn cöùu hoä

trôû laïi con taøu ñang bò chìm, noùi vôùi ngöôøi

meï ñang ñau khoå tuyeät voïng: “Baây giôø beân

caùc con chò coù moät choã troáng, chò mau sang

beân ñoù ñi. Toâi chöa keát hoân, chöa coù con!”.

Sau hai giôø, taøu Titanic chìm xuoáng,

coâ gaùi laï ñaõ khoâng may gaëp naïn cuøng vôùi

hôn 1.500 ngöôøi. Khoâng coù ai hieåu nhieàu veà

coâ, chæ nghe coâ aáy goïi: “Evin, töï mình ngoài

treân taøu, chuaån bò veà ngoâi nhaø ñaày soùng voã,

boá seõ ñoùn con”.

Phan Thanh Anh

(Bieân soaïn 149 caâu chuyeän thaám ñaäm tình

ngöôøi trang 88, baøi 45: “Söï hy sinh cao caû”)

Ñuùng vaäy, chæ coù LOØNG YEÂU THÖÔNG

môùi bieán Evin trôû thaønh con ngöôøi cao caû.

Caâu chuyeän tuy bình thöôøng trong cuoäc soáng

haèng ngaøy nhöng thieáu LOØNG YEÂU THÖÔNG

thì khoâng ai laøm ñöôïc, vì theá trong cuoäc

soáng haèng ngaøy ai laøm ñöôïc thì moïi ngöôøi

cho ñoù laø vieäc laøm phi thöôøng.


Evin töï mình chaáp nhaän caùi cheát ñeå

cho moät ngöôøi meï vaø caùc con ñöôïc soáng sum

hoïp beân nhau. Khi Evin ñöùng daäy nhöôøng

choã cho ngöôøi phuï nöõ coù hai ñöùa con ôû döôùi

taøu cöùu hoä. Ñoïc ñeán ñaây ai cuõng xuùc ñoäng vì

daùm cheát ñeå nhöôøng söï soáng cho ngöôøi khaùc

thaät laø cao caû.

Daùm hy sinh mình ñeå giuùp ngöôøi soáng

thì vieäc laøm naøy khoâng phaûi ai cuõng laøm

ñöôïc. Bôûi caùi cheát tuy ñôn giaûn, nhöng ai

cuõng tham soáng sôï cheát, vì theá daùm cheát

cho ngöôøi khaùc laø moät ngöôøi phaûi coù LOØNG

YEÂU THÖÔNG cao caû tuyeät vôøi thì môùi daùm

laøm.

Soáng cheát laø leõ ñöông nhieân ai cuõng

bieát nhöng daùm cheát cho ngöôøi khaùc soáng

thì khoâng phaûi ai cuõng laøm ñöôïc. Bôûi chæ coù

LOØNG YEÂU THÖÔNG môùi daùm laøm ñieàu naøy.

Cho neân LOØNG YEÂU THÖÔNG thaät laø tuyeät

vôøi vaø cao caû. Treân ñôøi naøy khoâng laáy vaät

quyù baùu gì so saùnh ñöôïc duø laø kim cöông,

haït xoaøn cuõng khoâng saùnh kòp.


96

CHIẾN DỊCH

SS 10

Tíù moät caäu beù hoïc sinh coá gaéng

giaønh duïm tieàn ñeå mua moät chieác xe ñaïp

môùi ñi hoïc nhö chuùng baïn. Khi tieàn ñaõ

giaønh duïm ñuû neân mang tieàn ra hieäu xe ñeå

mua, giöõa ñöôøng gaëp moät ñaùm chaùy Tí xoâng

vaøo cöùu moät em beù bò naïn, khi cöùu ñöôïc em

beù thì soá tieàn cuûa Tí cuõng ñaõ maát trong nhaø

löûa. Ñieàu laøm cho Tí vui chính laø cöùu ñöôïc

em beù vaø traû laïi cho ngöôøi meï. Chuùng ta

haõy ñoïc caâu chuyeän “CHIEÁN DÒCH SS 10”


thaám ñaäm tình ngöôøi. Chæ coù LOØNG YEÂU

THÖÔNG chuùng ta môùi thöïc hieän ñöôïc

nhöõng haønh ñoäng cao caû.

“Moãi laàn Tí ñaïp xe tôùi coång tröôøng,

laïi nghe caùc baïn cöôøi nhaïo:

- Heâ heâ! Anh em ôi, ngaøi Ñoân Kihoâteâ

cöôõi löøa tôùi!

Quaû thaät, chieác xe ñaïp cuûa Tí troâng

raát dò kyø. Söôøn vaøng hoe. Nieàn ræ seùt. Veø

sau cong leân nhö ñuoâi ngöïa. Tay caàm veånh

cao, chaúng khaùc naøo ñoâi tai löøa. Tí 14 tuoåi,

ñang ñoä “nhoå gioø” caúng daøi leâu kheâu, cöôõi

con vaät baèng saét keâu coùt keùt aáy, ñoâi vai nhoâ

cao vaø coå thuït ñaâu maát, troâng thaät khoù nín

cöôøi.

Tí vöøa daét xe vaøo choã göûi, vöøa nghó:

“Haõy ñôïi ñaáy!”.

Nguyeân töø moät naêm nay, Tí ñaõ aâm

thaàm thöïc hieän moät yù ñònh maø noù ñaët cho

caùi bí danh raát haùch laø “chieán dòch SS10”.

Ban ngaøy ñi hoïc, buoåi toái Tí xin ñöôïc moät

chaân röûa cheùn ôû nhaø haøng lôùn, laøm vieäc vaát

vaû nhöng löông khaù. Tieàn lónh ñöôïc Tí

daønh duïm ñònh ñeå mua moät chieác xe ñaïp


98

ñua boùng loän, nieàn caêm saùng laáp laùnh, coù

caàn sang soá 10 toác ñoä (SS 10).

Baây giôø tieàn daønh duïm ñaõ ñuû. Vaø

buoåi chieàu thöù naêm aáy, nhaân ñöôïc nghæ hoïc,

Tí ñi mua xe ñaïp.

Noù run run boû xaáp baïc môùi toanh vaøo

tuùi aùo, roài laáy hai caây kim taây gaøi mieäng tuùi

laïi caån thaän, nghó “Coù moïc caùnh cuõng khoâng

bay ñi ñaâu ñöôïc”.

Trôøi thaùng tö naéng nhö ñoå löûa, ñaát

döôùi chaân noùng boûng, thænh thoaûng moät côn

gioù höøng höïc cuoán buïi bay mòt muø.

Ñang raûo böôùc, thình lình Tí nghe

tieáng la thaát thanh: “Chaùy! Chaùy!”. Vaø phía

tröôùc maët noù, ngoïn löûa böøng böøng boác leân

cao ngaát. Daân hai beân haøng phoá hoát hoaûng

chaïy raàn raàn, goïi nhau í ôùi. Ngöôøi oâm ti vi,

ngöôøi khieâng tuû laïnh, ngöôøi xaùch muøng

meàn, tôùi lui laêng xaêng. Giöõa caûnh hoãn loaïn

ñoù, Tí nghe coù tieáng treû con khoùc theùt leân

kinh hoaøng, phaùt ra töø moät caên nhaø löûa

ñang chaùy gaàn tôùi. Tí lao ngay ñeán ñoù. Caên

nhaø baèng goã, caát vöõng chaéc, cöûa ñoùng chaët

baèng moät oå khoaù to keành. Haún laø ngöôøi lôùn


ñaõ ñi ñaâu ñoù, nhoát ñöùa beù beân trong vì sôï

noù chaïy ra ngoaøi ñöôøng.

Tí xoâ cöûa. Khoâng aên thua gì, goã caêm

xe quaù chaéc. Tí ngoù quanh quaát, chôït thaáy

moät khuùc goã lôùn, daøi hôn ba thöôùc. Noù oâm

khuùc goã khaù naëng, toâng vaøo caùnh cöûa. Maïnh

hôn, maïnh hôn nöõa naøo! Caùnh cöûa vaãn trô

trô. Tí laáy heát söùc mình lao caû khuùc caây vaøo

caùnh cöûa moät laàn nöõa. Noù chôït thaáy mieáng

vaùn beân döôùi nöùt ra moät ñöôøng daøi, beøn ñaïp

maïnh vaøo ñoù. Taám vaùn bung ra. Khoâng

chaäm treã, Tí chui ngay vaøo trong nhaø.

Khoùi mòt muø vaø cay xeù maét. Tí vöøa

quôø quaïng vöøa goïi:

- Beù ôi! Beù!

Khoâng coù tieáng traû lôøi. Phoøng tröôùc

khoâng coù ai, phoøng nguû: troáng roãng, nhaø

beáp: chæ thaáy xoong vaø chaûo. Ñöùa beù ôû ñaâu?

Chôït Tí nghe döôùi gaàm giöôøng coù tieáng reân

ræ. Tí cuùi xuoáng quô tay tìm, ñuïng nhaèm môù

toùc meàm maïi.

Thì ra ñöùa treû sôï quaù chui xuoáng ñaây

troán.


100

Tí oâm ñöùa beù lao ra ngoaøi nhöng löûa

ñaõ beùn ñeán bòt maát loái roài. Tí beøn giöït

phaêng nuùt aùo, côûi aùo ra daäp löûa môû ñöôøng

thoaùt. Caùi aùo baét löûa chaùy phöøng phöøng.

Khoâng hieåu Tí tìm ñaâu ra söùc maïnh maø chæ

ñaïp vaøi caùi, taám vaùch sau boãng thuûng moät

loã lôùn. Noù oâm ñöùa beù nhaûy qua loã troáng ra

ngoaøi. May thay, phía sau nhaø uoán löôïn con

raïch nöôùc chaûy löõng lôø. Vaãn ghì chaët ñöùa beù

trong ngöôøi, Tí lao xuoáng doøng nöôùc maùt vaø

bôi qua bôø beân kia…

Tí ñi theo bôø keânh. Ñöùa beù vaãn oâm

chaët laáy coå Tí.

Tí qua moät caây caàu, ñi voøng laïi khu

nhaø vöøa bò hoaû hoaïn. Giöõa ñaùm ñoâng nhoán

nhaùo, moät ngöôøi ñaøn baø ñaàu toùc ruõ röôïi

ñang vaät vaõ khoùc “OÁi, con ôi laø con!”.

Ñöùa beù nhìn thaáy baø keâu leân möøng rôõ:

“Maù! Maù!”. Ngöôøi ñaøn baø oâm chaët con vaøo

loøng, chaúng muoán rôøi ra. Baø laép baép caûm ôn

Tí, noùi khoâng neân lôøi.

Coøn Tí laúng laëng ra veà. Baáy giôø noù

môùi thaáy vai ñau raùt: trong luùc coá ñöa ñöùa

beù ra khoûi ngoâi nhaø ñang chaùy, noù bò moät

caây keøo rôi truùng. Tí nghó: “Nhaèm nhoø gì.


Vaøi böõa laø khoûi ngay”. Nhöng noù boãng giaät

mình keâu: “Cheát chöa! Caùi aùo!”.

Ñuùng. Caùi aùo noù ñaõ côûi ra ñeå daäp löûa

môû loái thoaùt. Vaø trong tuùi caùi aùo chaùy ñoù,

naèm goïn soá tieàn mua xe ñaïp!

Noù quay laïi tìm nhöng voâ ích. Laøm gì

coøn aùo. Chæ ngoån ngang nhöõng tro vaø than

maø thoâi!

Vaäy laø maát toi chieác xe ñaïp haèng mô

öôùc. Maát toi moät naêm trôøi laøm luïng vaát vaû.

Tí tieác ngaån ngô nhö ngöôøi laïc hoàn.

Nhöng nhôù laïi neùt maët haân hoan cuûa

ngöôøi meï khi ñoùn nhaän ñöùa con, nhôù ñeán

hai caùnh tay beù boûng cuûa ñöùa beù oâm chaët

laáy coå Tí khi loâi noù ra khoûi gaàm giöôøng ngoâi

nhaø ñang chaùy, Tí boãng caûm thaáy moät nieàm

vui dòu daøng daâng leân trong loøng. Tí nghó:

“Ñaønh laøm Ñoân Kihoâteâ cöôõi löøa theâm moät

naêm nöõa vaäy. Röûa cheùn theâm moät naêm nöõa

cuõng ñöôïc thoâi”.

Vaø “chieán dòch SS 10” vaãn tieáp tuïc.

(*) Döïa theo chuyeän coù thaät: Moät thieáu

nieân Hoäi Chöõ Thaäp Ñoû Quận I xoâng vaøo

ñaùm chaùy cöùu thoaùt moät em beù”.


102

Haïnh phuùc thay cho nhöõng ai bieát

ñem LOØNG YEÂU THÖÔNG cuûa mình ñeán vôùi

moïi ngöôøi. Tí, moät chaùu beù ñaõ laøm ñöôïc thì

chuùng ta laø nhöõng ngöôøi lôùn seõ cuõng laøm

ñöôïc.

Noùi chung taát caû moïi ngöôøi trong xaõ

hoäi ñeàu laøm ñöôïc caû maø moïi ngöôøi ñeàu moät

loøng moät yù ñem LOØNG YEÂU THÖÔNG ñeán vôùi

moïi ngöôøi thì xaõ hoäi chuùng ta ñang soáng laø

Thieân Ñaøng. Phaûi khoâng quyù vò?

Bôûi caûnh giôùi THIEÂN ÑAØNG khoâng

phaûi ôû ñaâu xa maø ôû ngay trong loøng cuûa moïi

ngöôøi, khi moïi ngöôøi bieát THÖÔNG YEÂU

NHAU vaø THA THÖÙ CHO NHAU NHÖÕNG LOÃI

LAÀM.

Töø laâu ngöôøi ta hieåu raèng THIEÂN

ÑAØNG laø nôi CHÖ THIEÂN vaø coù ñaáng NGOÏC

HOAØNG THÖÔÏNG ÑEÁ ngöï trò. Söï thaät khoâng

phaûi vaäy, vì treân caùc töøng maây kia khoâng coù

moät theá giôùi naøo caû. Ngöôøi ta chæ kheùo

töôûng töôïng maø thoâi roài toân thôø noù, bieán noù

thaønh coõi Trôøi vaø caùch xa coõi ngöôøi voâ cuøng

taän.

Thöïc teá, chæ coù con ngöôøi ôû treân haønh

tinh naøy, nhöõng ngöôøi xaáu aùc töï laøm khoå


mình khoå ngöôøi vaø taát caû caùc loaøi ñoäng vaät

khaùc laø caûnh giôùi ÑÒA NGUÏC. Ngöôïc laïi cuõng

nhöõng con ngöôøi soáng treân haønh tinh naøy

maø soáng bieát THÖÔNG YEÂU vaø THA THÖÙ

khoâng laøm khoå mình khoå ngöôøi vaø khoå taát

caû vaïn vaät thì ñoù laø caûnh giôùi THIEÂN ÑAØNG.

Bôûi THIEÂN ÑAØNG vaø ÑÒA NGUÏC khoâng

phaûi ôû treân trôøi hay ôû döôùi loøng ñaát maø ôû

ngay trong cuoäc soáng haèng ngaøy cuûa con

ngöôøi. Bôûi vaäy THIEÂN ÑAØNG vaø ÑÒA NGUÏC

ñeàu do con ngöôøi maø coù. Cho neân nhöõng

maåu chuyeän treân ñaây laø noùi leân yù nghóa

THIEÂN ÑAØNG vaø ÑÒA NGUÏC.


104


CÂY MẬN

LOØNG YEÂU THÖÔNG khoâng

nhöõng chæ thöông loaøi ngöôøi maø thöông taát

caû söï soáng cuûa muoân loaøi nhöng côù sao con

ngöôøi laïi nhaãn taâm gieát haïi nhöõng loaøi vaät

nhö traâu, boø heo, deâ, gaø vòt, caù, toâm v.v… ñeå

laøm thöïc phaåm aên uoáng haèng ngaøy.

Vaäy LOØNG YEÂU THÖÔNG cuûa loaøi

ngöôøi ôû ñaâu?

Neáu con ngöôøi coøn aên thòt chuùng sinh

maø baûo raèng coù LOØNG YEÂU THÖÔNG thì

chuùng ta tin chaéc con ngöôøi khoâng thaønh


106

thaät, chuùng ta haõy ñoïc böùc thö ngöôøi cha göûi

cho ñöùa con trai cuûa mình vì ñaõ chaët “CAÂY

MAÄN”:

“Ngaøy… thaùng… naêm…

Huy Hoaøng – con trai cuûa cha!

Cha vöøa thaáy veát dao cöùa nôi goác caây

maän, nhöõng traùi maän non maøu traéng chöa

ñeán ñoä chín laïi bò vaêng tung toeù treân neàn

ñaát maø ñau loøng. Cha ñaõ troàng caây maän naøy

caùch ñaây möôøi laêm naêm. Luùc aáy, con vöøa

troøn hai tuoåi. Cha laø moät caùn boä tuoåi quaù

boán möôi môùi taïo döïng ñöôïc moät maùi aám vaø

ñöôïc haïnh phuùc – laøm cha. Khoâng coù luùc

naøo loøng cha nguoâi nhôù con. Nhöõng chuyeán

coâng taùc xa, nguû nhôø nhaø daân, chieàu muøa

ñoâng se laïnh, cha naèm treân chieác voõng duø

laáy hình con ra xem. Theá laø noãi hiu quaïnh

bieán maát. Cuõng moät chuyeán coâng taùc xa, cha

ñöôïc oâng chuû nhaø noåi tieáng coù vöôøn maän raát

ngon - nhaát laø maän traéng – chính oâng aáy ñaõ

chieát taëng cho cha moät nhaùnh. Cha raát

möøng khi hình dung seõ troàng caây maän naøy

tröôùc saân nhaø taäp theå.

Vaø, nhöõng muøa maän seõ ñi qua thaät

ñeïp khi vöøa coù traùi chín vaø taøn laù che maùt


caû buoåi naéng tröa. Quaù trình cha troàng caây

maän cuõng cöïc laém. Con môùi hai tuoåi bieát gì?

Cha vöøa troàng xong, ñi töôùi maáy caây

kieång vaäy maø con ñaõ phaù phaùch nhoå noù leân

vaø ñaùi vaøo ñoù. Cha giaän laém nhöng cöôøi

xoaø, troàng caây maän trôû laïi vaø laïi boàng con

hoân laáy hoân ñeå. Maø chaúng leû luùc aáy cha

ñaùnh ñoøn con?

Con coøn nhoû quaù, naøo coù bieát gì ñaâu?

Nhöng hoâm nay thì khoâng theå theá

ñöôïc. Huy Hoaøng aï! Bôûi vì con ñaõ möôøi baûy

tuoåi – ñaõ chöõng chaïc ôû löùa tuoåi thieáu nieân –

khoâng coøn maáy thaùng nöõa laø con ñaõ böôùc

qua ngöôõng cöûa tröôûng thaønh. Vaø, cha –

maùi toùc ñaõ ngaõ maøu muoái tieâu - moät caùn boä

giaø saép veà höu. Cha khoâng theå vì coù moãi

mình con – vì con laø haïnh phuùc cuûa cha maø

cha chæ bieát coù töï haøo. Khoâng. Cho duø hôn

möôøi naêm ñeøn saùch, con hoïc raát gioûi, thaày

baïn ñeàu khen. Cho duø ngaøy mai, con thi Tuù

taøi ñoã thuû khoa… Cho duø vöøa chaøo ñôøi con

ñaõ trôû thaønh moät sieâu sao ñi nöõa thì cha

vaãn phaûi noùi thaät vôùi con - neáu nhö taâm hoàn

con bò ñaùnh maát thì cha chæ coù ñau loøng chôù


108

khoâng theå naøo töï haøo veà con ñöôïc. Taïi sao

vaäy?

Huy Hoaøng! Con coù bieát khoâng?

Chính caây maän tröôùc saân nhaø bò nhöõng

nhaùt dao taøn phaù cuûa con vaø nhöõng traùi

maän non maø con coá tình haùi boû kia ñaõ laøm

cho cha thaát voïng. Môùi ba ngaøy tröôùc ñaây

thoâi, khi cha chöa noùi vôùi con raèng cha ñaõ

lo thuû tuïc veà höu vaø ngoâi nhaø naøy saép söûa

giao cho chuù khaùc. Cha coøn nhôù luùc aáy, traän

gioù maïnh laøm rung nhaùnh caây maän, moät vaøi

traùi maän non khoâng ñuû söùc baáu víu vaøo

nhaùnh ñaõ rôi xuoáng ñaát. Con cöù xuyùt xoa

keâu tieác. Phaûi keå, caây maän ñaõ ñi theo suoát

tuoåi thô con vaø traøn ñaày kyû nieäm.

Muøa naøo naéng khoâ, tuoåi thô con ñaõ

töôùi nöôùc cho caây maän sôùm naûy nôû sinh soâi.

Chieàu naøo yeân aû, con ñaõ töïa vaøo thaân caây

maän nhaém maét ñoïc “naêm.. möôøi...” cuøng

baïn beø vui troø chôi troán tìm. Con ñaõ naâng

niu caây maän bieát bao vaäy maø baây giôø con laïi

nôõ caàm dao chaët vaøo thaân cuûa noù.

Huy Hoaøng! Cha hieåu heát. Con khoâng

muoán ngöôøi chuû khaùc ñeán ñaây seõ höôûng laáy

thaønh quaû maø cha con mình ñaõ taïo neân.


Con muoán caùi gì thuoäc veà taøi saûn cuûa con

thì khoâng theå chia seû cho ngöôøi khaùc. Maëc

duø baûn thaân con khoâng theå mang noù theo.

Vaø neáu coù ngöôøi khaùc yeâu thöông chaêm soùc

thì noù seõ soáng vôùi saéc maøu xinh töôi. Vì vaäy

neân thaø raèng con phaù huyû caây maän chôù

khoâng ñeå noù soáng maø mình khoâng coøn laø

chuû nhaân cuûa noù nöõa.

Huy Hoaøng ôi, con nghó gì neáu nhö

cha vaø con laø ngöôøi chuû môùi. Chuùng ta seõ

vaøo caên hoä naøy töø moät ngöôøi chuû khaùc trao

laïi. Con muoán caûnh saân nhaø vaãn saïch hay

böøa baõi raùc röôûi vaø nhö õng traùi maän non…

Cha ñaõ ñoaùn ñöôïc suy nghó cuûa con. Neáu

vaäy thì taïi sao ñieàu mình khoâng muoán ngöôøi

khaùc laøm cho mình maø mình laïi laøm cho

ngöôøi khaùc? Ñoù laø loøng ích kyû, ñaùng sôï. Tuy

raèng taøi saûn aáy quaù nhoû, noù chæ laø moät caây

maän tröôùc saân nhaø.

Treân coõi ñôøi naøy, caùi gì cuõng vaäy, coù

caùi nhoû roài môùi ñeán coù caùi lôùn. Con ñaõ

khoâng kieàm cheá ñöôïc loøng ích kyû - nôõ phaù

huyû taøi saûn cuûa mình khi bieát noù saép laø cuûa

ngöôøi khaùc thì sau naøy ñi vaøo cuoäc soáng laïi

caøng chæ bieát soáng cho mình thoâi. Ñoù laø ñieàu

cha khoâng theå chaáp nhaän. Noùi thaät, töø hoâm


110

nhìn thaáy caây maän tröôùc saân nhaø bò nhöõng

veát dao cöùa, loøng cha raát ñau.

Trong taâm trí cha cöù nghó veà

con. Cha ñaõ thöùc vieát cho con nhöõng doøng

chöõ naøy…

Hy voïng noù seõ laø haønh trang treân

ñöôøng con vaøo ñôøi. Hoaøi baõo cuûa cha chæ goùi

gheùm baáy nhieâu! Mong muoán ñöôïc nhìn

thaáy con vöõng vaøng böôùc vaøo cuoäc soáng. Moïi

ngöôøi seõ nghó veà Huy Hoaøng – con trai duy

nhaát cuûa cha luoân coù loøng traéc aån, loøng

nhaân haäu ñoái vôùi moïi ngöôøi. Maø ñieàu giaûn

dò nhaát laø con bieát vì ngöôøi khaùc.

Hoaøi baõo cuûa cha laø vaäy.

Cha cuûa con

Ñaëng Quang Vinh”.

Lôøi ngöôøi cha daïy con raát thaám thía:

“Laøm ngöôøi phaûi coù loøng traéc aån, loøng nhaân

haäu ñoái vôùi moïi ngöôøi” töùc laø bieát ñem

LOØNG YEÂU THÖÔNG ñeán vôùi moïi ngöôøi, khi

ñaõ bieát thöông yeâu moïi ngöôøi thaät söï thì duø

ai coù laøm ñieàu gì traùi yù nghòch loøng, chuùng

ta vaãn THA THÖÙ vaø THÖÔNG YEÂU hoï. Nhôø

ñoù LOØNG THA THÖÙ vaøø YEÂU THÖÔNG caøng


roäng lôùn bao la vaø cao caû voâ cuøng taän. LOØNG

THA THÖÙ vaøø YEÂU THÖÔNG luoân luoân ngöï trò

trong loøng chuùng ta thì khoâng coù moät aùc

phaùp naøo taùc ñoäng hay laøm chöôùng ngaïi

taâm chuùng ta ñöôïc, do ñoù luùc naøo taâm cuõng

baát ñoäng, thanh thaûn, an laïc, voâ söï

Treân ñôøi naøy chæ coù LOØNG YEÂU

THÖÔNG vaø THA THÖÙ môùi ñem laïi söï bình

an, haïnh phuùc cho mình cho ngöôøi.

Ñoïc böùc thö ngöôøi cha göûi cho con laø

moät baøi hoïc ñaïo ñöùc laøm ngöôøi. Ngöôøi coù

ñaïo ñöùc laø ngöôøi bieát thöông mình, thöông

ngöôøi khoâng bao giôø laøm khoå mình khoå

ngöôøi. Muoán ñöôïc vaäy ngay töø baây giôø chuùng

ta haõy chòu khoù reøn luyeän LOØNG YEÂU

THÖÔNG vaø THA THÖÙ. Bôûi khoâng taäp luyeän

xaû boû loøng ích kyû nhoû heïp caù nhaân cuûa

mình thì muoân ñôøi ngaøn kieáp cuõng chaúng

bao giôø coù ñöôïc LOØNG YEÂU THÖÔNG vaø THA

THÖÙ.

LOØNG YEÂU THÖÔNG vaø THA THÖÙ neáu

khoâng coù noù thì xaõ hoäi loaøi ngöôøi seõ khoå

bieát bao. Moät baèng chöùng cuï theå roõ raøng

hieän giôø loaøi ngöôøi ñang lo ngaïi nhaát laø


112

chieán tranh. Coù chieán tranh thì LOØNG YEÂU

THÖÔNG cuûa con ngöôøi ñaâu coøn nöõa.

Hieän taïi theá giôùi ñang coù chieán tranh

nhö ôû Afghanistan, hai beân ñaùnh nhau

ngöôøi cheát nhö rôm raï, nhö vaäy chöùng toû

loaøi ngöôøi treân theá giôùi khoâng coù LOØNG YEÂU

THÖÔNG. Cho neân coù chieán tranh thì khoâng

coù hoøa bình; khoâng coù hoøa bình thì con

ngöôøi khoâng phuùt naøo laø ñöôïc bình an.

Hieän taïi chuùng ta ñeàu bieát treân theá

giôùi khoâng nöôùc naøy thì nöôùc khaùc, ñeàu xaûy

ra naïn khuûng boá. Naïn khuûng boá gieát ngöôøi

raát oan uoång, phuï nöõ treû em ñeàu cheát trong

khi nhöõng ngöôøi naøy chöa laøm gì neân toäi

maø phaûi chòu cheát baèng bom ñaïn.

Naïn khuûng boá tinh thaàn baèng vaên

baûn phaùp luaät ñaët ra nhö theá naøy theá khaùc

ñeå baét eùp moïi ngöôøi phaûi tuaân theo, phaûi

laøm theo. Keû naøo choáng traùi thì kheùp vaøo tuø

toäi, coøn keû naøo khoâng choáng traùi thì aâm

thaàm chòu ñöïng trong ñau khoå vaø ñöôïc xem

laø mình maát quyeàn bình ñaúng, töï do.

Tuy bieát raèng coù hai caùch töï do:

1- TÖÏ DO TRONG PHAÙP LUAÄT.

2- TÖÏ DO NGOAØI PHAÙP LUAÄT.


Nhö vaäy TÖÏ DO TRONG PHAÙP LUAÄT

nhö theá naøo? Vaø TÖÏ DO NGOAØI PHAÙP LUAÄT

nhö theá naøo?

TÖÏ DO TRONG PHAÙP LUAÄT cuûa nhaø

nöôùc, coù nghóa laø ngöôøi daân phaûi tuaân thuû

vaø giöõ gìn phaùp luaät khoâng ñeå vi phaïm. Nhôø

coù phaùp luaät ngöôøi daân soáng töï do nhöng

khoâng ñöôïc yû maïnh hieáp ñaùp ngöôøi khaùc.

Nhôø coù phaùp luaät ngöôøi daân soáng töï do

nhöng khoâng ñöôïc töï do gieát ngöôøi cöôùp cuûa,

cöôùp taøi saûn cuûa ngöôøi khaùc vaø nhaát laø

khoâng ñöôïc töï do laäp beø phaùi, ñaûng phaùi

saùch ñoäng quaàn chuùng bieåu tình choáng ñoái

gaây roái traät töï an ninh quoác gia. Cho neân

treân theá giôùi coù moät soá nöôùc nhaân daân soáng

töï do khoâng phaùp luaät vì theá thöôøng xaûy ra

caùc cuoäc bieåu tình choáng ñoái nhaø nöôùc.

Do PHAÙP LUAÄT nhö theá naøo ñeå moïi

ngöôøi daân khoâng töï do quaù trôùn?

PHAÙP LUAÄT nhaø nöôùc ñaët ra laø baûo veä

sinh maïng cuûa moãi coâng daân khoâng ai coù

quyeàn xaâm haïi gieát ngöôøi khaùc.


taøi saûn cuûa moãi coâng daân trong nöôùc khoâng


114

ai coù quyeàn cöôùp boùc taøi saûn cuûa ngöôøi khaùc

laøm taøi saûn cuûa mình.


taøi saûn chung cuûa quoác gia khoâng ai coù

quyeàn chieám ñoaït nhöõng taøi saûn ñoù laøm taøi

saûn rieâng cuûa mình.

PHAÙP LUAÄT giao thoâng ñöôøng boä hay

ñöôøng thuûy ñeàu laø baûo veä sinh maïng cuûa

moïi ngöôøi khi ñi treân ñöôøng boä hay ñöôøng

thuûy.

Moät nöôùc naøo treân theá giôùi hieän nay

cuõng caàn coù PHAÙP LUAÄT, vì PHAÙP LUAÄT laø

moät phöông phaùp soáng cô baûn ñeå moïi ngöôøi

nöông vaøo ñoù maø khoâng xaâm haïi ñeán sinh

maïng vaø taøi saûn cuûa nhöõng ngöôøi khaùc. Vì

theá, nhôø coù PHAÙP LUAÄT maø ngöôøi coâng daân

soáng theo ñoù ñeå khoâng laøm khoå mình, khoå

ngöôøi vaø khoå muoân loaøi chuùng sinh.

Cho neân PHAÙP LUAÄT ñöôïc ñaët ra laø do

yù kieán cuûa toaøn daân ñoùng goùp chôù khoâng

phaûi yù kieán rieâng cuûa moät ngöôøi naøo caû. Vì

theá moïi ngöôøi daân trong nöôùc phaûi chaáp

haønh nghieâm chænh, khoâng ñöôïc vi phaïm, vì

vi phaïm phaùp luaät laø vi phaïm quyeàn soáng

cuûa ngöôøi khaùc.


Phaùp luaät luoân luoân baûo veä quyeàn

soáng töï do cuûa moïi ngöôøi, vì theá phaùp luaät

caàn phaûi ñöôïc nhieàu ngöôøi coù trình ñoä kieán

thöùc saâu roäng ñeå thu thaäp moïi yù kieán cuûa

toaøn daân roài nghieân cöùu kyõ löôõng, ñuùc keát

laïi, môùi ñaët ra PHAÙP LUAÄT.

Bôûi PHAÙP LUAÄT laø caây thöôùc ñaïo ñöùc

ñeå moïi ngöôøi theo ñoù maø ño laïi loøng mình,

neáu mình soáng khoâng ñuùng PHAÙP LUAÄT töùc

laø mình soáng voâ ñaïo ñöùc. Cho neân moät

ngöôøi vi phaïm PHAÙP LUAÄT laø moät ngöôøi voâ

ñaïo ñöùc.

Ví duï: Moät ngöôøi gieát ngöôøi cöôùp cuûa

thì ngöôøi aáy voâ ñaïo ñöùc, vì theá PHAÙP LUAÄT

seõ baét ngöôøi naøy boû tuø coù khi coøn keâu aùn töû

hình.

Bôûi vaäy PHAÙP LUAÄT cuûa nhaø nöôùc laø

phöông phaùp baûo veä söï soáng cuûa moïi ngöôøi,

cho neân PHAÙP LUAÄT luoân luoân baét buoäc moïi

ngöôøi phaûi tuaân theo, phaûi thi haønh khoâng

ñöôïc vi phaïm, vì vi phaïm PHAÙP LUAÄT laø vi

phaïm quyeàn soáng cuûa ngöôøi khaùc vaø gaây roái

traät töï an ninh trong nöôùc.

Cho neân moïi ngöôøi daân trong moät

nöôùc caàn phaûi tuaân theo PHAÙP LUAÄT thì ñaát


116

nöôùc ñoù môùi coù traät töï an ninh. Nhôø ñoù maø

moïi ngöôøi soáng môùi ñöôïc an oån.

Moät ñaát nöôùc coù PHAÙP LUAÄT, nhöng

ngöôøi giöõ gìn PHAÙP LUAÄT khoâng cöông

quyeát, thieáu yù chí duõng caûm, khoâng can

ñaûm, khoâng thaúng thaén thì phaùp luaät aáy chæ

laø moät taäp saùch khoâ khan, khoâng lôïi ích cho

ai caû.


MẸ LẠNH LẮM

PHÂI KHÔNG?

LOØNG YEÂU THÖÔNG cuûa moät

ngöôøi meï ñaõ hy sinh taát caû söï aám aùp cuûa

mình ñeå cho con vaø meï thì chòu laïnh cho

ñeán khi cheát coùng. Chaùu beù coøn soáng ñöôïc laø

nhôø coù aùo quaàn cuûa meï bao boïc aám aùp cho

ñeán khi ngöôøi ta nghe tieáng khoùc cuûa chaùu

döôùi chaân caàu neân môùi cöùu chaùu soáng. Khi

lôùn leân chaùu ñöôïc 12 tuoåi nghe meï nuoâi

thuaät laïi caùi cheát laïnh cuûa meï neân chaùu ñeán


118

tröôùc phaàn moä cuûa meï loät boû taát caû quaàn aùo

vaø ñöùng run raåy ñeå caûm nhaän söï laïnh buoát

cuûa meï tröôùc khi cheát.

Haønh ñoäng cuûa chaùu beù noùi leân LOØNG

YEÂU THÖÔNG cuûa ngöôøi con ñoái vôùi meï thaät

tuyeät vôøi. Chuùng ta haõy ñoïc caâu chuyeän “Meï

Laïnh Laém Phaûi Khoâng?”:

“Vaøo moät ñeâm tröôùc leã Giaùng sinh,

moät thieáu phuï mang thai laàn böôùc ñeán nhaø

moät ngöôøi baïn nhôø giuùp ñôõ. Con ñöôøng

ngaén daãn ñeán nhaø ngöôøi baïn coù moät con

ñöôøng möông saâu vôùi caây caàu baéc ngang.

Ngöôøi thieáu phuï boãng tröôït chaân chuùi veà

phía tröôùc, côn ñau ñeû quaën leân trong chò.

Chò hieåu raèng mình khoâng theå ñi xa hôn

ñöôïc nöõa, chò boø phía beân döôùi caàu.

Ñôn ñoäc giöõa nhöõng chaân caàu chò ñaõ

sinh moät beù trai. Khoâng coù gì ngoaøi nhöõng

chieác aùo boâng daøy ñang maëc, chò laàn löôït côûi

boû aùo quaàn vaø quaán quanh mình ñöùa con beù

xíu, voøng töøng voøng gioáng nhö moät caùi keùn.

Theá roài tìm ñöôïc caùi bao taûi, chò truøm vaøo

ngöôøi vaø kieät söùc beân caïnh con.

Saùng hoâm sau, moät phuï nöõ laùi xe gaàn

chieác caàu, chieác xe boãng cheát maùy. Böôùc ra


khoûi xe vaø baêng qua caàu, baø nghe moät tieáng

khoùc beân döôùi. Baø chui xuoáng caàu ñeå tìm.

Nôi ñoù baø nhìn thaáy moät ñöùa beù nhoû xíu,

ñoùi laõ nhöng vaãn coøn aám, coøn ngöôøi meï ñaõ

cheát coùng.

Baø ñem ñöùa beù veà nhaø nuoâi döôõng.

Khi lôùn leân caäu beù hay ñoøi meï nuoâi keå laïi

chuyeän ñaõ tìm thaáy mình. Vaøo moät leã Giaùng

sinh, ñoù laø sinh nhaät thöù 12, caäu beù nhôø meï

nuoâi ñöa ñeán moä ngöôøi meï toäâi nghieäp. Khi

ñeán nôi caäu baûo meï nuoâi ñôïi ôû xa trong luùc

caäu caàu nguyeän. Caäu ñöùng beân caïnh ngoâi

moä cuùi ñaàu vaø khoùc. Theá roài caäu baét ñaàu côûi

quaàn aùo. Baø meï nuoâi ñöùng nhìn söõng sôø khi

caäu beù laàn löôït côûi boû taát caû vaø ñaët leân moä

meï mình.

“Chaéc laø caäu seõ khoâng côûi boû taát caû –

baø meï nuoâi nghó – Caäu seõ laïnh coùng!”. Song

caäu beù ñaõ thaùo boû taát caû vaø ñöùng run raåy.

Baø meï nuoâi ñeán beân caïnh vaø baûo caäu beù

maëc ñoà trôû laïi. Baø nghe caäu beù goïi meï maø

chöa bao giôø bieát: “Meï ñaõ laïnh hôn con luùc

naøy, phaûi khoâng meï? Vaø caäu beù oøa khoùc”.

Ngöôøi meï ñaõ qua phaàn maø chaùu beù

khoâng bao giôø bieát maët, chæ nghe meï nuoâi

noùi laïi: Vì muoán baûo veä con soáng neân ngöôøi


120

meï tuoát heát aùo quaàn cuûa mình ñeå quaán cho

con ñöôïc aám aáp, coøn rieâng mình chæ choaøng

moät manh bao cho kín thaân, vì theá caùi laïnh

buoát da buoát thòt moät mình ngöôøi meï gaùnh

chòu.

LOØNG YEÂU THÖÔNG cuûa ngöôøi meï ñoái

vôùi con treân ñôøi naøy khoâng vaät gì ñem so

saùnh ñöôïc. Vì theá baø cheát trong caùi laïnh

buoát da buoát thòt ñeå con ñöôïc soáng. Vì theá,

hoâm nay chaùu beù veà thaêm moä meï vaø côûi boû

taát caû quaàn aùo ñeå caûm nhaän caùi laïnh maø meï

mình gaùnh chòu ñeå cöùu con mình ñöôïc soáng.

Ñöùa con soáng vôùi meï nuoâi vaø LOØNG

YEÂU THÖÔNG cuûa noù ñoái vôùi meï ñeû noù

khoâng bao giôø queân. Vì theá noù côûi boû taát caû

quaàn aùo vaø chòu laïnh. Khi noù caûm nhaän söï

laïnh buoát da, buoát thòt neân lôùn tieáng goïi

meï: “MEÏ ÑAÕ LAÏNH HÔN CON LUÙC NAØY, PHAÛI

KHOÂNG MEÏ?”, roài noù oøa leân khoùc nöùc nôû.

Chaùu beù ñaõ thöïc hieän LOØNG YEÂU

THÖÔNG cuûa noù ñoái vôùi meï thaät laø tuyeät vôøi.

Baèng caùch loät boû quaàn aùo nhö meï noù ñaõ loät

boû quaàn aùo ñeå maëc aám cho con mình, coøn

mình thì chòu laïnh, nhöng söùc ngöôøi coù haïn,

ngöôøi meï ñaõ cheát coùng trong côn laïnh buoát

xöông ñeå con mình ñöôïc soáng. Thaät laø cao


caû LOØNG YEÂU THÖÔNG cuûa ngöôøi meï, treân

ñôøi naøy khoâng coù LOØNG YEÂU THÖÔNG naøo

hôn ñöôïc. Nhöng LOØNG YEÂU THÖÔNG cuûa

caäu beù ñoái vôùi meï thaät laø tuyeät vôøi.

Muoán bieát caùi laïnh maø ngöôøi meï phaûi

chòu ñeå cho con soáng, vì theá caäu beù muoán

chia seû vôùi meï caùi laïnh kinh hoàn ñoù baèng

caùch caäu côûi boû quaàn aùo vaø ñöùng chòu ngoaøi

trôøi laïnh buoát vaø goïi meï: “Meï ñaõ laïnh hôn

con luùc naøy, phaûi khoâng meï? Vaø caäu beù oøa

khoùc”.

Moät haønh ñoäng noùi leân LOØNG YEÂU

THÖÔNG meï cuûa caäu beù, thaät khoâng coù buùt

möïc naøo taû heát LOØNG YEÂU THÖÔNG aáy.

Vôùi trí non nôùt, caäu chæ bieát côûi boû

quaàn aùo ñeå caûm nhaän söï laïnh buoát nhö

trong ñeâm meï caäu chòu laïnh ñaõ hy sinh cöùu

caäu.

“Meï thöông con nhö bieån hoà lai

laùng. Con thöông meï tính thaùng tính

ngaøy”, nhöng ôû ñaây caäu beù toû ra LOØNG YEÂU

THÖÔNG meï khoâng tính thaùng tính ngaøy

maø baèng moät haønh ñoäng LOØNG YEÂU

THÖÔNG ñoái vôùi meï chuùng ta khoâng ngôø

ñöôïc.


122

TRỞ VỀ

LOØNG YEÂU THÖÔNG ñem ñeán cho

taát caû moïi ngöôøi khoâng phaân bieät ngöôøi

thaân hay ngöôøi xa laï thì ñoù môùi thaät söï laø

LOØNG YEÂU THÖÔNG.

LOØNG YEÂU THÖÔNG coøn phaân bieät

ngöôøi thaân, ngöôøi xa laï thì ñoù khoâng phaûi

LOØNG YEÂU THÖÔNG maø LOØNG ÍCH KYÛ.

LOØNG ÍCH KYÛ seõ mang ñeán cho chuùng ta

nhöõng söï ñau khoå. Bôûi vaäy LOØNG ÍCH KYÛ

NHOÛ HEÏP chæ bieát coù mình, thaät laø ñaùng cheâ


traùch. Khi laøm ngöôøi chuùng ta khoâng nhöõng

thöông mình, thöông nhöõng ngöôøi thaân cuûa

mình maø coøn thöông taát caû nhöõng ngöôøi

khaùc vaø caùc loaøi ñoäng vaät khaùc. Chæ coù

LOØNG YEÂU THÖÔNG roäng lôùn nhö vaäy thì

chuùng ta môùi tìm thaáy ngay haïnh phuùc vaø

an vui cuûa chính mình. Nghe con mình ñi

lính veà thì vui möøng, nhöng khi nghe con

mình ñem theo moät ngöôøi baïn thöông binh

ñaõ bò cuït tay, chaân veà nhaø thì cha laãn meï

lieàn töø choái ngay.

Do LOØNG ÍCH KYÛ cuûa cha meï nhö vaäy

neân ngöôøi con trai yeâu quyù cuûa hoï nghó ñeán

thaân phaän mình laø moät ngöôøi lính bò

thöông cuït tay cuït chaân seõ laøm khoå cha meï

neân caäu khoâng bao giôø trôû veà. Vaäy chuùng ta

haõy ñoïc caâu chuyeän “TRÔÛ VEÀ” maø ngaãm

nghó laïi LOØNG YEÂU THÖÔNG cuûa mình coù

roäng lôùn hay nhoû heïp nhö cha meï cuûa caäu

thanh nieân naøy.

Caâu chuyeän “TRÔÛ VEÀ” laø moät baøi hoïc

soáng ñoäng khieán cho moïi ngöôøi caàn suy

ngaãm laïi chính mình.


124

“Moät ngöôøi lính veà nhaø ñoaøn tuï gia

ñình sau nhieàu naêm tham chieán ôû Vieät

Nam. Töø San Francisco, anh goïi ñieän hoûi

thaêm gia ñình.

- Cha meï ôi, con ñang trôû veà ñaây,

nhöng coù ñieàu muoán xin pheùp cuøng cha meï.

Con muoán daãn baïn cuøng veà nhaø mình.

- OÀ, ñöôïc thoâi con trai. Cha meï raát

saün loøng tieáp ñoùn baïn con.

- Nhöng coù ñieàu naøy cha meï neân bieát,

anh aáy bò thöông khaù naëng trong chieán

tranh, maát caû caùnh tay vaø moät chaân. Anh aáy

khoâng coøn ôû choã naøo nöông töïa, vì vaäy con

muoán anh aáy veà soáng cuøng chuùng ta.

- Cha meï raát tieác khi nghe ñieàu naøy,

coù theå chuùng ta seõ giuùp anh aáy tìm ñöôïc choã

truù nguï.

- OÀ khoâng, con muoán anh aáy ôû cuøng

chuùng ta kia.

Ngöôøi cha ngaäp ngöøng roài noùi:

- Con khoâng bieát con ñang ñoøi hoûi

ñieàu gì ñaâu con trai. Moät ngöôøi taøn taät nhö

vaäy seõ laø moät gaùnh naëng ñeø leân vai chuùng

ta. Chuùng ta coøn cuoäc soáng rieâng tö cuûa


chuùng ta nöõa chöù, khoâng theå ñeå moät ñieàu

nhö vaäy chen vaøo cuoäc soáng cuûa chuùng ta

ñöôïc. Toát hôn heát laø con neân quay veà nhaø vaø

queân anh chaøng aáy ñi. Anh ta chaéc seõ choùng

tìm ñöôïc caùch töï kieám soáng thoâi.

- Nghe ñeán ñoù, ngöôøi con trai gaùc

maùy. Vaøi ngaøy sau ñoù hoï ñoät nhieân nhaän

ñöôïc cuù ñieän thoaïi töø caûnh saùt San

Francisco baùo tin ngöôøi con trai ñaõ cheát sau

khi ngaõ töø moät toøa nhaø cao taàng. Caûnh saùt

cho raèng ñaây laø moät vuï töï saùt.

- Ngöôøi cha vaø meï ñau buoàn naøy voäi

vaõ bay ñeán San Francisco vaø ñöôïc daãn ñeán

nhaø xaùc thaønh phoá ñeå nhaän xaùc con. Hoï

nhaän anh ngay. Nhöng hoï cuõng kinh hoaøng

ra moät ñieàu khaùc cuøng luùc. Con trai hoï chæ

coøn laïi moät tay moät chaân.

- Thaät may maén, khoâng phaûi taát caû

moïi ngöôøi ñeàu coù caùch ñoái nhaân xöû theá nhö

vaäy. Vaãn coøn coù nhöõng ngöôøi yeâu thöông

chuùng ta voâ tö löï saün saøng ñoùn nhaän chuùng

ta vaøo maùi aám gia ñình maõi maõi maø chaúng

caàn ñeå taâm tôùi nhöõng khieám khuyeát cuûa

chuùng ta.


126

- Moãi buoåi toái, tröôùc khi cuoän mình

trong giaác nguû, neáu coù ñöôïc moät ñieàu öôùc

nguyeän thì haõy öôùc nguyeän cho mình coù

theâm nghò löïc vaø nieàm tin ñuû ñeå môû taám

LOØNG YEÂU THÖÔNG ñeán vôùi nhöõng ngöôøi

baát haïnh.

Bôûi haïnh phuùc tinh teá nhaát treân ñôøi

cuõng chính laø mình bieát mang tình thöông

cho nhöõng ngöôøi maø hoï khoâng theå ñem laïi

cho chuùng ta nhöõng ñieàu gì caû, ñoù môùi

chính thaät söï laø nieàm vui trong chuùng ta.

Nhö trieát lyù Phaät giaùo ñaõ daïy: “Cöù cho ñi

roài seõ ñöôïc”.

Ñoïc caâu chuyeän “TRÔÛ VEÀ”, noù seõ laø

moät baøi hoïc LOØNG YEÂU THÖÔNG cho nhöõng

ai chöa coù LOØNG YEÂU THÖÔNG thì haõy tö

duy vaø suy nghó.

Chuùng ta ai cuõng hieåu bieát, taát caû caùc

phaùp treân ñôøi naøy ñeàu voâ thöôøng, nay coøn

mai maát, khoâng coù phaùp naøo thöôøng haèng

baát bieán, khoâng coù phaùp naøo khoâng thay

ñoåi, ñoù laø moät qui luaät töï nhieân cuûa caùc

phaùp trong vuõ truï. Ngöôïc laïi coù moät phaùp

khoâng THAY ÑOÅI. Ñoù laø LOØNG YEÂU THÖÔNG

cuûa con ngöôøi ñoái vôùi con ngöôøi vaø muoân


loaøi, noù seõ maõi maõi tröôøng toàn vôùi khoâng

gian vaø thôøi gian.

Laøm cha meï chæ bieát yeâu thöông con

caùi cuûa mình, duø con caùi cuûa mình coù taøn taät

nhö theá naøo thì mình cuõng raùng oâm chòu,

nhöng ñoái vôùi ngöôøi khaùc thì khoâng chaáp

nhaän, ñoù laø LOØNG ÍCH KYÛ nhoû heïp goùi gheùm

trong nhöõng ngöôøi thaân gia ñình.

Ngöôøi con ñaõ thöû thaùch loøng cha meï

mình vaø bieát roõ tình ñôøi moïi ngöôøi ñeàu ích

kyû heïp hoøi nhö nhau.

Nuoâi döôõng ngöôøi naøo maø ngöôøi ñoù

coøn laøm lôïi ích cho mình thì nuoâi döôõng coøn

khoâng laøm lôïi ích thì toáng coå ra khoûi nhaø.

LOØNG YEÂU THÖÔNG cuûa con ngöôøi haàu heát

hieän giôø laø nhö vaäy, chæ coøn laïi moät ít ngöôøi

coù LOØNG YEÂU THÖÔNG ROÄNG LÔÙN maø

khoâng tính hôn thieät chæ bieát YEÂU THÖÔNG

maø thoâi.

Caùc nhaø laøm töø thieän khoâng phaûi vì

LOØNG YEÂU THÖÔNG maø vì coâng ty xí nghieäp

cuûa mình ñöôïc danh TÖØ THIEÄN. Nhôø coù

danh TÖØ THIEÄN môùi deã phaùt trieån lôùn hôn.

Chuùng ta ai cuõng bieát, thöôøng ngöôøi

ta laøm töø thieän laø vì tieàn cuûa dö giaû. Cho


128

neân laøm TÖØ THIEÄN laø mua DANH. Nhöng

trong caùi DANH ñoù coøn coù caùi LÔÏI raát to. Moät

nhaø laøm töø thieän vôùi LOØNG YEÂU THÖÔNG

chaân thaät thì khoâng ai bieát teân tuoåi cuûa hoï.

Trong taäp saùch “Ñöùc Hieáu Sinh”,

chuùng toâi coù noùi ñeán LOØNG YEÂU THÖÔNG

chaân thaät cuûa ngöôøi laøm TÖØ THIEÄN. OÂng ta

mang thöïc phaåm ñeán giuùp ñôõ moät ngöôøi

ngheøo, nhöng laïi baûo raèng cuûa moät ngöôøi xa

laï nhôø mang nhöõng vaät phaåm naøy ñeán giuùp

gia ñình oâng baø. Vì vaäy nhöõng vaät phaåm

naøy khoâng phaûi cuûa toâi xin gia ñình vui loøng

nhaän cho, toâi chæ laø ngöôøi mang duøm hoï maø

thoâi. Laøm töø thieän nhö vaäy môùi thaät söï laøm

töø thieän. Trong ñôøi naøy ít coù ai laøm TÖØ

THIEÄN nhö vaäy.

Chuùng ta trôû laïi caâu chuyeän ngöôøi con

trai ñi lính thöû thaùch ñeå thaáy LOØNG YEÂU

THÖÔNG cuûa cha meï nhö theá naøo. Khi ngöôøi

cha nghe con noùi ngöôøi baïn cuûa con taøn taät

cuït moät tay moät chaân thì ngöôøi cha baûo

ngay: “Moät ngöôøi taøn taät nhö vaäy seõ laø moät

gaùnh naëng ñeø leân vai chuùng ta. Chuùng ta

coøn cuoäc soáng rieâng tö cuûa chuùng ta nöõa

chöù, khoâng theå ñeå moät ñieàu nhö vaäy chen

vaøo cuoäc soáng cuûa chuùng ta ñöôïc. Toát hôn


heát laø con neân quay veà nhaø vaø queân anh

chaøng aáy ñi. Anh ta chaéc seõ choùng tìm ñöôïc

caùch töï kieám soáng thoâi”.

Lôøi noùi vaø taâm nieäm cuûa cha meï caäu

ñaõ theå hieän roõ tính ích kyû nhoû heïp chaúng coù

chuùt LOØNG YEÂU THÖÔNG tình ngöôøi. Vì theá

caäu suy nghó: Mình taøn taät nhö vaäy thì cuõng

chæ laø gaùnh naëng cuûa cha meï neân caäu quyeát

töï töû ñeå khoâng coøn baän loøng cha meï nöõa.

Caâu chuyeän ñeán ñaây ñaõ kheùo keát thuùc

vaø nhaéc nhôû cho nhöõng ai thieáu LOØNG YEÂU

THÖÔNG söï soáng thì seõ khoå ñau vónh vieãn.

Caâu chuyeän treân ñaây ñaùnh thöùc moïi

ngöôøi haõy ñem LOØNG YEÂU THÖÔNG ñeán vôùi

taát caû moïi ngöôøi vaø khoâng nhöõng con ngöôøi

maø coøn laø nhöõng loaøi ñoäng vaät khaùc nöõa. Vì

ñem LOØNG YEÂU THÖÔNG ñeán vôùi moïi loaøi

thì chuùng ta seõ tìm thaáy ñöôïc moät nieàm vui

khoâng coù nieàm vui naøo hôn ñöôïc.


130

MỘT

VIỆC NHỎ

Trong cuoäc soáng haèng ngaøy ít ai

ñeå yù ñeán nhöõng vieäc nhoû nhaët. Tuy nhöõng

chuyeän nhoû nhaët nhöng noù seõ mang ñeán

nhöõng tai hoïa raát lôùn vaø laøm ñau khoå cho

nhieàu ngöôøi. Moät mieáng maûnh chai tuy nhoû

beù noù cuõng coù theå gaây thaønh moät veát thöông

cheát ngöôøi vì bò vi truøng phong ñoøn gaùnh

nhö chaùu beù cuûa baø laõo trong caâu chuyeän

döôùi ñaây:


“Moät gia ñình goàm hai vôï choàng vaø

boán con nhoû. Dòp heø cuøng ñi nghæ maùt ôû moät

baõi bieån. Boïn treû raát thích taém bieån vaø xaây

nhöõng toøa laàu ñaøi treân caùt. Boá meï chuùng

thueâ moät caùi leàu ngoài uoáng nöôùc treân bôø, doõi

nhìn caùc con noâ ñuøa khoâng quaù xa ngoaøi kia

phía tröôùc maët.

Theá roài hoï troâng thaáy moät baø cuï giaø

nhoû nhaén aên maëc xueành xoaøng treân tay caàm

moät caùi tuùi cuõ ñang tieán laïi. Toùc baø ñaõ baïc

traéng, bò gioù bieån thoåi toác leân caøng laøm cho

khuoân maët nhaên nheo cuûa baø theâm khoù coi.

Baø cuï ñang laåm baåm moät ñieàu gì ñoù, daùo

daùc nhìn roài thænh thoaûng laïi cuùi xuoáng

nhaët nhöõng thöù gì ñoù treân baõi bieån, boû vaøo

tuùi.

Hai vôï choàng khoâng heïn maø cuøng voäi

chaïy ra goïi con laïi, caên daën chuùng phaûi

traùnh xa ngöôøi ñaøn baø khaû nghi kia. Döôøng

nhö hoï coá yù noùi to cho baø ta nghe thaáy ñeå baø

ta neân ñi choã khaùc kieám aên.

Cuï giaø khoâng bieát coù nghe thaáy gì

khoâng giöõa tieáng soùng bieån ì aàm, chæ thaáy

baø cöù töø töø tieán veà phía hoï. Theá roài cuï döøng

laïi, nhìn thaáy ñöùa treû deã thöông ñang ngô


132

ngaùc nhìn mình, baø móm cöôøi vôùi hoï nhöng

khoâng ai ñaùp laïi, chæ giaû vôø ngoù ñi choã

khaùc, baø cuï laïi laúng laëng laøm tieáp coâng vieäc

khoù hieåu cuûa mình. Coøn caû gia ñình kia thì

chaúng höùng thuù taém bieån nöõa, hoï keùo nhau

leân quaùn nöôùc phía treân baõi bieån.

Trong luùc chuyeän troø vôùi ngöôøi phuïc

vuï baøn aên cuøng nhöõng khaùch haøng trong

quaùn, hai vôï choàng quyeát ñònh hoûi thaêm

xem baø cuï khaû nghi kia laø ai vaø hoï... söõng

sôø: baø cuï aáy laø ngöôøi daân ôû ñaây, töøng coù moät

ñöùa chaùu ngoaïi vì baùn haøng rong treân baõi

bieån, voâ tình ñaïp phaûi moät maûnh chai roài bò

nhieãm truøng, soát cao, ñöùa beù bò beänh uoán

vaùn. Töø daïo aáy thöông chaùu ñeán ngaån ngô,

baø cöù laëng leõ ñi doïc baõi bieån, tìm nhaët

nhöõng maûnh chai, maûnh saét hoaëc hoøn ñaù coù

caïnh saéc. Moïi ngöôøi hoûi lyù do thì baø ñaùp maø

ñoâi maét coøn öôùt nhoøe: “OÀ, toâi chæ laøm moät

vieäc nhoû aáy maø thoâi ñeå caùc chaùu beù coù theå

vui chôi treân baõi bieån maø khoâng bao giôø bò

cheát nhö ñöùa chaùu ñaùng thöông cuûa toâi!”.

Nghe xong caâu chuyeän, ngöôøi choàng

voäi chaïy ngay xuoáng baõi bieån mong coù theå

noùi moät lôøi xin loãi vaø moät lôøi bieát ôn chaân

thaønh, nhöng baø cuï ñaõ ñi raát xa roài. Boùng


baø chæ coøn laø moãi moät chaám nhoû treân baõi

bieån vaéng ngöôøi khi chieàu ñang xuoáng.

Lôøi noùi: “OÀ, toâi chæ laøm moät vieäc nhoû

aáy maø thoâi ñeå caùc chaùu beù coù theå vui chôi

treân baõi bieån maø khoâng bao giôø bò cheát nhö

ñöùa chaùu ñaùng thöông cuûa toâi!”. Haønh ñoäng

nhaët nhöõng maûnh ve chai cuûa baø laõo thöïc

hieän LOØNG YEÂU THÖÔNG roäng lôùn khoâng

coøn ôû LOØNG YEÂU THÖÔNG nhoû heïp, ích kyû

chæ bieát thöông mình vaø nhöõng ngöôøi trong

gia ñình.

Ñaây môùi thaät söï laø LOØNG YEÂU

THÖÔNG voâ bôø beán cuûa baø laõo noùi leân baèng

haønh ñoäng haèng ngaøy ñi löôïm maûnh ve chai

ñeå giuùp cho caùc chaùu vui chôi treân baõi bieån

maø khoâng coøn sôï xaûy ra moät caùi cheát baát

ngôø. Moät haønh ñoäng tuy nhoû beù nhöng ñaõ

neâu leân taám LOØNG YEÂU THÖÔNG cuûa baø,

khoâng nhöõng laø con chaùu cuûa baø maø cho taát

caû caùc con chaùu baát cöù cuûa ai baø ñeàu

THÖÔNG YEÂU nhö chaùu cuûa baø vaäy.

Moät haønh ñoäng nhoû beù nhöng noùi leân

ñöôïc LOØNG YEÂU THÖÔNG roäng lôùn voâ bôø beán

cuûa baø ñoái vôùi moïi ngöôøi. Neáu trong cuoäc

soáng naøy ai cuõng bieát ñem LOØNG YEÂU


134

THÖÔNG ñeán vôùi moïi ngöôøi nhö baø thì ñaâu

coù ai neùm raùc böøa baõi laøm cho moâi tröôøng

soáng naøy oâ nhieåm. Phaûi khoâng thöa quyù vò?

Chính vì moïi ngöôøi khoâng coù LOØNG

YEÂU THÖÔNG söï soáng neân môùi laøm oâ nhieåm

moâi tröôøng soáng. Moâi tröôøng soáng oâ nhieåm

laø moät tai hoïa lôùn cho loaøi ngöôøi vì quaû ñòa

caàu naøy bò oâ nhieåm naëng thì seõ noå tung vaø

tan taønh, khi aáy loaøi ngöôøi coù aên naên thì

cuõng quaù muoän maøng.

Bôûi vì ai cuõng bieát moïi ngöôøi treân

haønh tinh khoâng coù LOØNG YEÂU THÖÔNG söï

soáng neân cöù gieát haïi chuùng sinh vaø aên thòt

ñeå cho thoûa thích loøng duïc laïc ngon ngoït nôi

mieäng löôõi, nhöng khi nuoát qua khoûi coå thì

caùi gì coøn ngon ngoït cuûa thòt chuùng sinh

nöõa. Nhöõng söï ngon ngoït ñoù laø nhöõng

mieáng moài taïo loøng duïc con ngöôøi lôùn vaø

maïnh ñeå ñöa con ngöôøi vaøo aùc phaùp. Töø

nhöõng aùc phaùp ñoù seõ phoùng xuaát ra nhöõng

töø tröôøng aùc gieát haïi vaø aên thòt chuùng sinh

seõ phoùng xuaát vaøo khoâng gian laøm cho baàu

khí quyeån oâ nhieåm. Khi baàu khí quyeån bò oâ

nhieåm thì baàu khí quyeån noùng leân, khieán

cho thôøi tieát baát hoøa neân möa khoâng thuaän,

gioù khoâng hoøa neân luõ luït, ñaát suïp, nuùi lôû


v.v.. xaûy ra khieán cho loaøi ngöôøi treân haønh

tinh naøy chòu nhieàu tai öông baèng chöùng tin

töùc theá giôùi thoâng qua ñieän ñaøi maø taát caû

moïi ngöôøi ñeàu bieát nhöõng thieân tai khoâng

nöôùc naøy thì nöôùc khaùc.

Cho neân loaøi ngöôøi khoâng bieát giöõ gìn

moâi tröôøng soáng chung nhau baèng nhöõng

haønh ñoäng thieän thì hoï phaûi gaùnh chòu

nhöõng haäu quaû ñau khoå maø khoâng löôøng

tröôùc ñöôïc.

Moät ngöôøi ngoaïi quoác ñeán Vieät Nam

ñi nghæ maùt ôû baõi bieån Vuõng Taøu hay Long

Haûi, thöôøng hoï ñi löôïm giaáy hoaëc laù goùi

baùnh cuûa nhöõng ngöôøi Vieät Nam thieáu vaên

hoùa, voâ ñaïo ñöùc veä sinh neân ñuïng choã naøo

cuõng neùm boû choã naáy khieán nôi nghæ maùt

coâng coäng trôû thaønh baõi raùc troâng raát baån

thæu.

Trong khu vöïc baõi taém cuûa moïi ngöôøi

vôùi hình aûnh voâ vaên hoùa thieáu veä sinh nhö

vaäy, ngöôøi Vieät Nam chuùng ta khoâng bieát

xaáu hoå vôùi ngöôøi ngoaïi quoác maø coøn thaûn

nhieân neùm boû giaáy vaø laù goùi baùnh böøa baõi.

Thaät laø xaáu hoå voâ cuøng.


136


LÒNG BIẾT ƠN

VÀ NIỀM MƠ ƯỚC

Nhaân quaû ñaõ saép xeáp cho moïi

ngöôøi töø khi sinh ra cho ñeán khi cheát, chôù

khoâng phaûi nhö ngöôøi ta nghó raèng treân ñôøi

naøy moïi söï xaûy ra ñeàu do ngaåu nhieân.

Beänh taät hay tai naïn xaûy ra naëng hay

nheï ñeàu do nhaân quaû cuûa ngöôøi ñoù, chính hoï

ñaõ taïo ra aùc phaùp neân noù saép xeáp vaøo giôø,

ngaøy, thaùng, naêm ñeå ngöôøi ñoù traû quaû


138

khoâng bao giôø sai. Vì vaäy ai taïo nhaân naøo

thì gaët quaû naáy khoâng theå troán chaïy duø troán

chaïy baát cöù nôi ñaâu cuõng khoâng thoaùt khoûi

quy luaät nhaân quaû.

Nhaân quaû cuûa moïi ngöôøi laø do moïi

ngöôøi laøm ra chôù khoâng phaûi nhaân quaû töø

treân trôøi rôi xuoáng hay coù moät ngöôøi naøo

ban giaùng nhaân quaû cho hoï. Cho neân moät

ngöôøi thoâng suoát nhaân quaû, khi hoï laøm moät

ñieàu gì thì raát caån thaän tö duy suy nghó kyõ

löôõng xem vieäc laøm ñoù aùc hay thieän, neáu

vieäc laøm ñoù laø thieän thì seõ khoâng laøm khoå

mình, khoå ngöôøi vaø chuùng sinh; coøn ngöôïc

laïi laø aùc phaùp. Khi tö duy thaáu roõ nhö vaäy

nhaát ñònh aùc phaùp chuùng ta seõ khoâng laøm.

Treân ñôøi naøy chæ coù laøm lôïi ích vaø

ñem laïi nguoàn vui cho moïi ngöôøi thì chuùng

ta vui veû cöù laøm. Bôûi vì laøm lôïi ích cho moïi

ngöôøi töùc laø mang LOØNG YEÂU THÖÔNG ñeán

vôùi hoï. Ñaây chuùng ta haõy ñoïc “LOØNG BIEÁT

ÔN VAØ NIEÀM MÔ ÖÔÙC”.

“Moät ngaøy noï, moät gia ñình quyù toäc

giaøu coù nöôùc Anh ñaõ ñöa con veà mieàn queâ

nghæ maùt. Trong khi noâ ñuøa, tai naïn ñaõ xaûy

ra: caäu con trai nhoû cuûa hoï ñaõ sa chaân ngaõ


xuoáng moät vöïc nöôùc saâu. Taát caû töôûng nhö

voâ voïng, khoâng coøn phöông caùch naøo cöùu

soáng caäu beù khoâng bieát bôi. Theá roài, töø xa

nghe tieáng keâu thaát thanh, moät chuù beù nhem

nhuoác, con cuûa ngöôøi noâng daân ngheøo trong

vuøng, ñaõ chaïy ñeán tieáp cöùu!

Nhaø quyù toäc ñaõ heát söùc bieát ôn caäu beù

nhaø ngheøo. Thay vì chæ noùi lôøi caûm ôn vaø

keøm theo moät ít tieàn haäu taï, oâng aân caàn hoûi

caäu beù:

- Khi lôùn leân chaùu muoán laøm gì?

- Caäu nhoû nheï thöa:

- Thöa oâng, chaéc chaùu seõ tieáp tuïc laøm

ruoäng cuûa cha chaùu.

Nhaø quyù toäc laïi gaëng hoûi:

- Theá chaùu khoâng coøn öôùc mô naøo lôùn

hôn nöõa sao?

Caäu beù im laëng moät luùc roài môùi traû

lôøi:

- Daï thöa baùc nhaø chaùu ngheøo theá naøy

thì chaùu coøn bieát öôùc mô ñieàu gì nöõa ñaây?

Laïi tieáp tuïc caâu hoûi chaân tình:


140

- Nhöng baùc muoán bieát laø neáu chaùu

ñöôïc pheùp öôùc mô thì chaùu öôùc mô ñieàu gì?

Vaø laàn naøy cuõng laø moät caâu traû lôøi

thaät thaø:

- Thöa baùc, chaùu muoán ñi hoïc, chaùu

muoán trôû thaønh moät baùc só.

- Sau naøy, caäu beù ngaøy xöa khoâng bieát

bôi ñöôïc cöùu soáng ñaõ trôû thaønh moät vó nhaân

theá giôùi, ñaõ laøm cho caû nöôùc Anh haõnh dieän,

töï haøo, ñoù laø Thuû töôùng Wiston Churchill.

Coøn caäu beù queâ nhaø ngheøo ñaõ khoâng

coøn chæ bieát ñaët öôùc mô ñôøi mình nhö cuïm

coû bôø ñeâ. Caäu ñaõ trôû thaønh moät baùc só löøng

danh theá giôùi, cuõng ñoàng thôøi laø aân nhaân

cuûa caû nhaân loaïi khi tìm ra ñöôïc thuoác truï

sinh Peùnicillin. Teân cuûa oâng laø Alexander

Fleming.

Khoâng ai ngôø raèng ñeán khi Thuû töôùng

nöôùc Anh laâm beänh traàm troïng, caû vöông

quoác ñaõ ñi tìm nhöõng vò danh y löøng laãy ñeå

cöùu soáng nhaø laõnh ñaïo toái cao cuûa mình.

Taát caû ñaõ boù tay. Theá roài baùc só A Fleming

ñaõ töï yù tìm ñeán vaø oâng ñaõ cöùu soáng, moät laàn

nöõa, ngöôøi maø oâng ñaõ cöùu soáng naêm xöa”.


Ñoïc xong caâu chuyeän chuùng ta nhaän

xeùt: Ñuùng laø nhaân quaû ñaõ saép xeáp, khi coøn

beù thuû töôùng Wiston Churchill gaëp tai naïn

thì ñöôïc Alexander Fleming cöùu soáng. Khi

Wiston Churchill laøm thuû töôùng nöôùc Anh

laâm beänh naëng maø khoâng moät vò y baùc só

naøo trò ñöôïc, cuoái cuøng cuõng chæ coù

Alexander Fleming cöùu soáng.

Ñaáy laø nhaân quaû ñaõ saép xeáp coù söï lieân

heä ngöôøi naøy vôùi ngöôøi kia, cho neân baùc só

Alexander Fleming vaø thuû töôùng nöôùc Anh

Wiston Churchill ñaõ nhieàu laàn giuùp ñôõ

nhau. Bôûi vaäy ngöôøi hieåu bieát nhaân quaû thì

khoâng bao giôø tin coù söï ngaåu nhieân maø tin

nhaân quaû nhieàu ñôøi.

Trong luaät nhaân quaû coù daïy cöù nhìn

cuoäc soáng trong hieän taïi thì bieát roõ quaù khöù

soáng nhö theá naøo.

Ví duï 1: Ngöôøi soáng trong hieän taïi maø

thaân beänh ñau lieân mieâân baát taän thì bieát

quaù khöù gieát haïi vaø aên thòt chuùng sinh.


thaân khoâng beänh luoân luoân maïnh khoûe an

vui thì bieát ngay trong quaù khöù ngöôøi naøy

khoâng gieát haïi vaø aên thòt chuùng sinh.


142


giaøu sang ñaày ñuû khoâng coù thieáu huït thì ñoù

laø nhaân quaù khöù ñaõ boá thí giuùp ñôõ nhöõng

ngöôøi khoù.


coù ngöôøi haàu, keû haï thì quaù khöù ñaõ töøng laøm

ngöôøi haàu, keû haï cho ngöôøi hoaëc laøm traâu

caøy, boø keùo, ngöïa cöôõi v.v..


côm aên aùo maëc khoâng ñaày ñuû laø quaù khöù

boûn xeûn ích kyû khoâng daùm boá thí côm aên aùo

maëc cho ngöôøi khaùc.


côm aên aùo maëc dö giaû laø quaù khöù thöôøng boá

thí côm aên aùo maëc cho ngöôøi ngheøo khoå.


hieáu kính cha meï khoâng daùm naëng lôøi to

tieáng vôùi cha meï, thöôøng chaêm nom cha meï

töøng mieáng côm manh aùo thì quaù khöù ñaõ

töøng ñöôïc con caùi chaêm soùc kyõ caøng khoâng

coù lôøi naëng nheï.

Ví duï 8: Ngöôøi soáng trong hieän taïi

thöôøng la raày ñaùnh maéng keû aên ngöôøi ôû

trong nhaø thì quaù khöù laø traâu caøy ngöïa côõi.



laøm vua, laøm quan, laøm oâng naøy, baø kia thì

quaù khöù laø keû haàu ngöôøi haï, laø quaân lính.

(choã naøy luaän veà nhaân quaû phöôùc höõu laäu

khoâng theå laáy trí phaøm phu maø suy luaän vì

ñôøi hieän taïi ngu doát ngheøo ñoùi, nhöng ñôøi

sau sinh vaøo nhaø giaøu coù mang gen thoâng

minh neân hoïc gioûi laøm quan, laøm vua, ñoù laø

leõ thöôøng).


thöôøng laøm nhöõng vieäc meâ tín nhö cuùng baùi

caàu sieâu caàu an thì quaù khöù laø nhöõng oâng

thaày cuùng.


ñöôïc duyeân bieát ñuùng chaùnh phaùp cuûa Phaät

neân tu haønh ñöôïc giaûi thoaùt thì quaù khöù

töøng soáng giöõ gìn giôùi luaät.


thöôøng tu taäp taø phaùp laø quaù khöù töøng soáng

phaù giôùi luaät vaø phaïm giôùi luaät.


144

M

MỘT

LY SỮA

Moät caäu beù ngheøo laøm ngheà

baùn haøng rong ñeå kieám tieàn hoïc. Moät ngaøy

noï nhaän thaáy mình chæ coøn moät haøo maø

buïng ñang ñoùi, caäu ñònh buïng seõ sang nhaø

keá beân xin moät böõa aên. Moät phuï nöõ treû ñeïp

ra môû cöûa. Boái roái tröôùc cuoäc gaëp gôõ khoâng

chôø ñôïi naøy, neân thay vì xin aên, caäu laïi xin


uoáng. Ngöôøi phuï nöõ ñoaùn laø caäu ñang ñoùi

beøn mang cho caäu moät ly söõa lôùn.

Caäu chaàm chaäm nhaáp töøng nguïm söõa

vaø hoûi:

- Chaùu phaûi traû coâ bao nhieâu aï?

Ngöôøi phuï nöõ traû lôøi:

- Chaùu khoâng nôï coâ caùi gì caû.

- Meï coâ ñaõ daïy khoâng bao giôø nhaän

tieàn traû cho loøng toát.

Caäu beù caûm kích ñaùp:

- Chaùu seõ bieát ôn coâ töø saâu thaúm traùi

tim chaùu.

Khi ra ñi, caäu caûm thaáy khoûe khoaén

hôn vaø nieàm tin vaøo con ngöôøi nhö cuõng

maõnh lieät hôn. Tröôùc ñoù caäu gaàn nhö ñaàu

haøng soá phaän.

Nhieàu naêm sau ngöôøi phuï nöõ bò oám

naëng. Caùc baùc só ñòa phöông ñeàu boù tay. Hoï

chuyeån baø ñeán thaønh phoá lôùn ñeå caùc chuyeân

gia nghieân cöùu caên beänh laï luøng naøy. Tieán

só Howard Kell ñöôïc môøi ñeán tham vaán. Khi

oâng nghe teân thò traán nôi ngöôøi phuï nöõ ôû,

moät tia aùnh saùng loùe leân trong maét oâng,


146

ngay laäp töùc, oâng khoaùt aùo choaøng vaø ñi ñeán

phoøng beänh cuûa ngöôøi nöõ noï. OÂng nhaän

ngay ra aân nhaân cuûa mình naêm xöa. Quay

veà phoøng hoäi chaån, oâng quyeát ñònh seõ doác

heát söùc ñeå cöùu soáng beänh nhaân naøy. Vaø cuoái

cuøng noå löïc cuûa oâng ñaõ ñöôïc ñeàn ñaùp.

Tieán só Horward Kelly ñeà nghò phoøng

y chuyeån cho oâng hoùa ñôn vieän phí cuûa aân

nhaân ñeå xem laïi. OÂng vieát laïi vaøi chöõ beân leà

cuûa tôø bieân lai vaø cho chuyeån ñeán ngöôøi phuï

nöõ. Baø ta nhìn tôø hoùa ñôn, bieát raèng mình

seõ phaûi thanh toaùn noù cho ñeán heát ñôøi môùi

xong. Boãng nhieân coù gì ñoù beân leà khieán baø

chuù yù vaø baø ñoïc ñöôïc nhöõng doøng chöõ naøy:

“TRÒ GIAÙ HOÙA ÑÔN = MOÄT LY SÖÕA”

Kyù teân: Tieán só Howard Kelly.

Chuùng ta haõy ñem LOØNG YEÂU

THÖÔNG ñeán vôùi moïi ngöôøi thì moïi ngöôøi seõ

mang LOØNG YEÂU THÖÔNG ñeán vôùi chuùng ta.

Nhöng LOØNG YEÂU THÖÔNG khoâng bao giôø

nhaän traû baèng tieàn. Tieàn coù theå mua taát caû

nhöng khoâng theå mua LOØNG YEÂU THÖÔNG

ñöôïc. Cho neân chuùng ta khoâng bao giôø nhaän

tieàn traû cho loøng toát.


Caâu chuyeän treân ñaây ñaõ cho chuùng ta

moät baøi hoïc LOØNG YEÂU THÖÔNG, vì LOØNG

YEÂU THÖÔNG moät caäu beù ñang ñoùi neân

ngöôøi phuï nöõ mang cho caäu moät ly söõa ñaày

aép, nhöng chính luùc coâ beänh phaûi traû moät soá

tieàn vieän phí quaù lôùn veà thuoác thang thì caäu

beù ngaøy xöa maø coâ ñaõ giuùp nay laø moät vò

baùc só ñaõ ñöùng ra thanh toaùn soá tieàn vieän

phí ñoù. Cho neân töø LOØNG YEÂU THÖÔNG ñem

ñeán LOØNG YEÂU THÖÔNG cuûa ngöôøi phuï nöõ

vaø vò baùc só, thaät laø tuyeät vôøi.

Bôûi vaäy khoâng coù tieàn baïc naøo ñem

traû giaù LOØNG YEÂU THÖÔNG ñöôïc, chæ coù

LOØNG YEÂU THÖÔNG môùi noùi leân ñöôïc LOØNG

YEÂU THÖÔNG.

Cuoäc soáng cuûa con ngöôøi treân haønh

tinh naøy ñang caàn LOØNG YEÂU THÖÔNG chôù

khoâng phaûi caàn tieàn baïc. Duø tieàn baïc coù bao

nhieâu cuõng khoâng mua ñöôïc LOØNG YEÂU

THÖÔNG.


148

CHIẾC MÁY

ĐIỆN THOẠI

Caâu chuyeän chieác maùy ñieän thoaïi

laø noùi leân LOØNG YEÂU THÖÔNG ñeán vôùi

LOØNG YEÂU THÖÔNG cuûa nhöõng ngöôøi xa laï

chöa heà quen bieát maët nhau. Vaäy maø LOØNG

YEÂU THÖÔNG vaãn ñeán vôùi hoï vôùi traùi tim

YEÂU THÖÔNG chaân thaønh. Chuùng ta haõy ñoïc


caâu chuyeän CHIEÁC MAÙY ÑIEÄN THOAÏI thì seõ

thaáy LOØNG YEÂU THÖÔNG ñeán vôùi LOØNG YEÂU

THÖÔNG moät caùch hoàn nhieân vaø trong saùng.

“Khi toâi coøn nhoû, ba toâi gaén moät maùy

ñieän thoaïi ñeå thuaän tieän cho vieäc laøm aên

cuûa oâng. Ñoù laø caùi ñieän thoaïi ñaàu tieân trong

xoùm toâi. Ñeán baây giôø toâi vaãn nhôù nhö in, caùi

oáng nghe boùng loaùng gaùc leân hoäp ñieän thoaïi

maøu ñen treo treân töôøng. Hoài ñoù toâi coøn

thaáp laém neân khoâng vôùi tôùi. Tuy nhieân toâi

vaãn bò meâ hoaëc khi nghe ba toâi duøng ñeå noùi

chuyeän vôùi baïn beø cuûa oâng.

Cho ñeán moät hoâm, toâi khaùm phaù ra

raèng ñaâu ñoù trong caùi maùy tuyeät vôøi kia coù

moät nhaân vaät kyø dieäu. Toâi goïi nhaân vaät aáy

laø “coâ”. Coâ bieát taát caû moïi thöù treân ñôøi, töø

vieäc cung caáp soá ñieän thoaïi cuûa moïi ngöôøi

ñeán vieäc keå nhöõng caâu chuyeän coå tích ñaày

söùc caùm doã. Hoâm ñoù meï toâi ñi vaéng. Toâi laáy

ñinh vaø buùa ñeå chôi troø thôï moäc. Thay vì

ñoùng buùa vaøo caây ñinh, toâi laïi ñaäp moät phaùt

ñau ñieáng vaøo ngoùn tay mình. Nhöng toâi

vaãn khoâng khoùc vì nhìn quanh chaúng coù ai

chia seû noãi ñau “trôøi giaùng” aáy.. Toâi chaïy

quanh nhaø cuõng chaúng bieát ñeå laøm gì. Vaø

kia roài! Caùi ñieän thoaïi. Nhanh nhö caét, toâi


150

baéc gheá treøo leân vaø quay soá. “Xin vui loøng

cho chaùu bieát...”.

- Toâi noùi lí nhí trong mieäng. Moät

gioïng noùi roõ raøng vaø nhoû nheï vang leân:

- Chaùu caàn gì?

- Ngoùn tay chaùu bò ñau – toâi baét ñaàu

reân ræ. Nhöõng gioït nöôùc maét bò doàn neùn khi

naõy baây giôø coù dòp traøo tuoân.

- Coù meï chaùu ôû nhaø khoâng? Vaãn gioïng

noùi eâm ñeàm aáy.

- Khoâng coù ai ôû nhaø caû, chæ moät mình

chaùu thoâi – toâi thoån thöùc.

- Chaùu coù bò chaûy maùu khoâng?

- Daï khoâng – toâi traû lôøi – chaùu bò caây

buùa ñaäp vaøo ngoùn tay, ñau quaù.

- Chaùu coù theå töï laáy nöôùc ñaù trong tuû

laïnh ñöôïc chöù? – Coâ hoûi vaø toâi noùi ñöôïc.

- Chaùu ñaép cuïc nöôùc ñaù leân choã ngoùn

tay ñau – coâ noùi tieáp – moät luùc sau seõ khoûi

ngay thoâi.

Keå töø ñoù, toâi luoân goïi cho coâ ñeå nhôø coâ

giuùp ñôõ ñuû thöù chuyeän treân trôøi döôùi ñaát.


Naøo laø nhôø coâ giuùp toâi hoïc ñòa lyù, naøo laø hoûi

coâ caùch giaûi baøi taäp toaùn, naøo laø...

Moät hoâm con chim hoaøng yeán cuûa toâi

cheát, toâi buoàn ñeán maát aên, maát nguû. Toâi beøn

goïi tôùi coâ ñeå coâ chia seû noãi buoàn. Coâ laéng

nghe vaø an uûi toâi. Nhöng toâi vaãn coøn buoàn

lung laém. Toâi hoûi coâ:

- Taïi sao nhöõng con chim hoùt hay vaø

mang laïi nieàm vui cho moïi gia ñình laø phaûi

cheát trong chieác loàng chaät heïp vaäy hôõi coâ?

- Khoâng, noù khoâng cheát ñaâu chaùu. Noù

chæ bay sang moät theá giôùi khoâng ca haùt ñeå

laøm vui loøng nhöõng gia ñình beân ñoù.

Chaúng bieát sao khi nghe theá, noãi buoàn

trong toâi vôi raát nhieàu.

Moät böõa khaùc, toâi goïi coâ chæ ñeå hoûi 24

+ 15 baèng maáy. Sau ñoù toâi nghó chaéc coâ böïc

mình toâi laém vì cöù hoûi coâ nhöõng chuyeän

khoâng ñaâu.

Tuoåi thô toâi cöù eâm ñeàm troâi ñi. Cho

ñeán khi leân chín tuoåi, gia ñình chuyeån veà

soáng ôû thaønh phoá. Toâi nhôù coâ laém. Moãi laàn

nhôù veà ngoâi nhaø thuôû nhoû laø hình aûnh caùi

maùy ñieän thoaïi treo treân töôøng cöù hieän leân


152

trong taâm trí toâi. Vôùi ñoù laø coâ tieân hieàn laønh

thöôøng ñeán troø chuyeän buoåi aáu thô.

Sau khi lôùn leân, kyû nieäm veà nhöõng

cuoäc chuyeän troø aáy chöa moät laàn phai môø

trong trí öùc toâi. Toâi bieát ôn söï nhaãn naïi,

nieàm thoâng caûm vaø loøng töû teá maø coâ ñaõ

daønh cho moät ñöùa treû nhö toâi thuôû ñoù.

Moät hoâm toâi chôït nhôù ñeán coâ, treân

ñöôøng veà nhaø toâi gheù vaøo böu ñieän vaø goïi

cho coâ. Toâi nhaéc oáng nghe leân vaø quay soá.

Loøng toâi boãng roän raøng khoù taû. Vaø kyø dieäu

thay, vaãn gioïng noùi aáy nhoû nheï vaø roõ raøng

vang leân trong tai toâi.

- Coâ vui loøng chæ cho chaùu 24 + 15

baèng maáy? – Toâi hoûi.

Moät thoaùng im laëng phía ñaàu daây beân

kia. Vaø roài hôi aám quen thuoäc laïi veà vôùi toâi.

- Baây giôø chaéc ngoùn tay cuûa chaùu ñaõ

laønh haún roài phaûi khoâng?

Toâi sung söôùng vì coâ ñaõ nhaän ra toâi

sau ngaàn aáy naêm.

- Coâ coù bieát hoài ñoù coâ coù yù nghóa vôùi

chaùu bieát bao khoâng?

Ngaäp ngöøng moät luùc, coâ thoá loä:


Thuôû ñoù, coâ chôø ñieän thoaïi cuûa chaùu

haèng ngaøy. Coâ khoâng coù con, vì theá chaùu laø

nguoàn vui...

Boãng nhieân toâi baät khoùc. Toâi thöông

coâ quaù. Toâi ñaâu bieát ñoù laø laàn cuoái cuøng toâi

ñöôïc nghe gioïng cuûa coâ.

Ba thaùng sau, toâi quay soá vaø chôø ñôïi.

Moät gioïng thaät laï traû lôøi toâi. Hoát nhieân toâi

linh caûm coù ñieàu chaúng laønh. Toâi hoûi thaêm

tin töùc veà coâ vaø ñöôïc bieát coâ ñaõ maát naêm

tuaàn tröôùc ñoù. Ngöôøi ñieän thoaïi vieân noùi

tröôùc khi coâ ra ñi coù ñeå laïi cho toâi vaøi doøng

tin nhaén. Roài coâ ñieän thoaïi vieân ñoïc cho toâi

nghe: “Chaùu yeâu, coù laàn coâ noùi chim hoaøng

yeán khoâng cheát. Noù chæ bay sang moät theá

giôùi khaùc ñeå ca haùt laøm vui loøng nhöõng gia

ñình beân ñoù. Baây giôø coâ cuõng vaäy”.

Toâi baøng hoaøng gaùc maùy ñieän thoaïi

xuoáng. Vaø nhö thuôû naøo, nhöõng gioït nöôùc

maét cöù traøo tuoân. Chæ khaùc laø laàn naøy toâi

khoâng coù coâ beân caïnh ñeå seû chia”.

Treû con bao giôø cuõng thô ngaây, hoàn

nhieân, trong traéng, nghó sao noùi vaäy. Moät

ngöôøi lôùn tuoåi phaûi chòu khoù laéng nghe treû


154

em noùi chuyeän raát thaønh thaät khoâng doái traù

löøa ñaûo nhö ngöôøi lôùn tuoåi.

Baäc laøm cha meï maø hieåu ñöôïc con caùi

cuûa mình thì treân ñôøi cuõng hieám laém, phaàn

nhieàu cha meï luoân luoân cho caùi hieåt bieát cuûa

con caùi laø khoâng ñuùng neân luoân luoân ñem

nhöõng hieåu bieát cuûa mình ra daïy cho con

caùi, chôù cha meï ñaâu coù ngôø raèng nhöõng ñieàu

hieåu bieát cuûa cha meï chöa phaûi laø hoaøn haûo.

Nhöng cha meï cöù nghó raèng nhöõng gì cha

meï hieåu bieát laø hôn con caùi. Neáu cha meï

chòu khoù laéng nghe nhöõng ñieàu con caùi cuûa

mình noùi ra laø nhöõng gì cha meï cuõng caàn

phaûi chaáp nhaän vì ñoù laø moät söï thaät quaù

ñuùng.

Boån phaän laøm cha meï laø chia seû söï

hieåu bieát cuûa con caùi vaø nhaát laø laøm choã döïa

nöông vöõng chaéc cho con caùi, chôù khoâng

phaûi baét eùp con caùi moãi moãi ñeàu nghe theo

lôøi phaùn cuûa cha me.

Coâ xöôùng ngoân vieân ñieän thoaïi laø moät

trong nhöõng ngöôøi caûm thoâng vôùi moïi ngöôøi

vaø nhaát laø coâ caûm thoâng vôùi caùc chaùu coøn beù

boûng thô ngaây neân coâ traû lôøi nhöõng gì caùc

chaùu caàn coâ giuùp ñôõ, vì theá khi coâ maát laø


moät söï ñau buoàn cho caùc chaùu beù thô, maëc

duø coâ chöa bao giôø nuoâi döôõng caùc chaùu nhö

cha meï, nhöng coâ maát laø maát ñi söï caûm

thoâng vaø chia seû neân caäu beù khoùc vaø noùi:

“Chæ khaùc laø laàn naøy toâi khoâng coù coâ beân

caïnh ñeå seû chia”.

Treân ñôøi tìm moät ngöôøi caûm thoâng ñeå

chia seû noãi buoàn vui ñaâu phaûi deã. Cha meï

tuy coù coâng sinh thaønh döôõng duïc nhöng

nhieàu khi cha meï chaúng hieåu vaø caûm thoâng

vôùi con caùi vì theá cha meï duø ôû gaàn beân con

caùi nhöng raát xa ngaøn daëm. Cha meï cöù nghó

raèng mình laøm nuoâi con caùi ñaày ñuû vaø cho

ñeán tröôøng hoïc taäp laø ñaõ heát boån phaän. Söï

thaät vieäc suy nghó nhö vaäy chæ laø moät phaàn

vaät chaát maø boån phaän laøm cha meï, nhöng

veà tinh thaàn khoâng phaûi cho ñeán tröôøng hoïc

laø ñuû vì theá con caùi khoâng noùi ra nhöng

chuùng vaãn thaáy cha meï coøn caùch xa chuùng

nhieàu laém nhöng khoâng bieát laøm sao noùi ra

cho cha meï bieát neân ñaønh loøng ai lo vieäc

naáy vì theá con caùi tuy ôû trong gia ñình

nhöng khoâng gaàn guûi vôùi cha meï.

Bôûi vaäy cha meï phaûi thaáy traùch

nhieäm vaø boån phaän laøm cha meï khoâng phaûi


156

chæ coù lo laøm ra tieàn cuûa, côm aên, aùo maëc laø

ñuû ñeå nuoâi con caùi laø ñuû.

Bôûi vaäy phaàn nhieàu cha meï soáng gaàn

beân caùc con caùi nhöng ñoái vôùi con caùi luoân

luoân caûm thaáy coù moät caùi gì ngaên caùch cha

meï laø ngöôøi lôùn coøn con caùi laø treû con beù

boûng, nhöng cha meï ñaâu ngôø trong caùi beù

boûng treû con coøn coù caùi lôùn maø ngöôøi lôùn

caàn phaûi hoïc nôi treû con.

YÙ kieán cuûa treû em chaân thaät khoâng

doái traù löøa ñaûo, khoâng gian xaûo möu moâ, noùi

sao laøm vaäy khoâng vuï lôïi löôøng laän ai caû,

khoâng hôn thua danh lôïi.

Thöôøng ngöôøi lôùn xem treû em chaúng

hieåu bieát gì nhieàu vaø söï hieåu bieát coøn caïn

côït chöa coù kinh nghieäm cuûa cuoäc ñôøi, chöa

thöïc teá, nhöõng ñieàu naày chöa ñuùng. Treû em

coøn ngaây thô trong traéng neân nhöõng ñieàu

caùc em noùi laø chaân thaät maø ngöôøi lôùn caàn

phaûi hoïc nôi treû em nhieàu nöõa nhö lôøi moät

ñöùa beù noùi vôùi baø noù: “Baø ôi, baø seõ chaúng

bao giôø thaáy vui neáu luoân luoân laøm nhöõng

gì an toaøn. Thænh thoaûng baø phaûi lieàu lónh”.

Caâu noùi nhö vaäy, khoâng phaûi laø lôøi

khuyeân daïy mang ñaày ñuû yù chí vaø nghò löïc,


gan daï cuûa moät con ngöôøi khoâng chuøn böôùc

tröôùc nhöõng söï khoù khaên thöû thaùch.

Cuoäc ñôøi khoâng phaûi nôi an oån cho

moïi ngöôøi maø cuoäc ñôøi luoân luoân soùng gioù ba

ñaøo. Caøng soùng gioù ba ñaøo thì cuoäc soáng môùi

coù moät giaù trò. Cuoäc soáng caøng yeân oån thì

giaù trò con ngöôøi chaúng coù gì phaûi noùi raát

taàm thöôøng.

Moãi söï thöû thaùch laø moãi naác thang

reøn luyeän yù chí con ngöôøi ngaøy caøng duõng

maõnh, gan daï. Giaù trò con ngöôøi laø ôû choã ñoù,

chieán thaéng ñöôïc hoaøn caûnh khoù khaên laø

chieán thaéng mình.

Laøm neân söï nghieäp cho caù nhaân mình

cuõng khoù, nhöng noù laïi mang laïi cho chuùng

ta loøng ích kyû nhoû heïp. Ngöôïc laïi laøm neân

söï nghieäp cho moïi ngöôøi ñöôïc lôïi ích thì laïi

caøng khoù khaên gaáp traêm ngaøn laàn, nhöng

haïnh phuùc thay cho nhöõng ai laøm lôïi ích

cho moïi ngöôøi. Vì ñoù laø ñem LOØNG YEÂU

THÖÔNG thaät söï ñeán vôùi moïi ngöôøi, moïi

ngöôøi vui thì mình môùi vui. Ñoù laø nieàm vui

chaân thaät seõ coøn maõi maõi khoâng bao giôø

maát.


158

Chuùng ta haõy ñoïc “CHIEÁC MAÙY ÑIEÄN

THOAÏI” thì chuùng ta seõ roõ LOØNG YEÂU

THÖÔNG khi ban taëng cho ai thì khoâng bao

giôø maát. Bôûi vaäy treân ñôøi naøy chæ coù LOØNG

YEÂU THÖÔNG, vì coù LOØNG YEÂU THÖÔNG thì

môùi tha thöù nhöõng loãi laàm cuûa ngöôøi khaùc

vaø chính nhôø LOØNG THA THÖÙ maø taâm hoàn

môùi tìm thaáy söï an vui chaân thaät. Neáu

chuùng ta laøm ngöôøi thì ñieàu kieän toát nhaát

ñeå cuoäc ñôøi ñöôïc an vui vaø haïnh phuùc thì

phaûi taäp LOØNG YEÂU THÖÔNG taát caû moïi

ngöôøi duø ngöôøi ñoù coù laøm gì cho chuùng ta

ñau khoå, nhöng chuùng ta ñeàu laáy LOØNG YEÂU

THÖÔNG ñoái vôùi hoï moät caùch chaân thaät.

Nhôø ñoù maø cuoäc ñôøi chuùng ta caøng bôùt thuø

theâm baïn.

Soáng trong cuoäc ñôøi maø khoâng coù ai

thuø oaùn thì ñoù laø moät cuoäc soáng bình an.

Muoán ñöôïc vaäy chuùng ta phaûi mang LOØNG

YEÂU THÖÔNG ñeán vôùi moïi ngöôøi. Phaûi

khoâng thöa quyù vò?


BỌN TRẺ

XÓM CỐNG

Giaùo duïc treû em khoâng tham lam

troäm, caép, laáy cuûa khoâng cho laø traùch nhieäm

cuûa ngöôøi lôùn. Cho neân boån phaän laøm cha

meï laø laøm göông haïnh toát cho con caùi sau

naøy. Cha meï khoâng tham lam troäm caép, laáy

cuûa khoâng cho thì con caùi sau naøy cuõng

khoâng tham lam, khoâng troäm caép vaø cuõng

khoâng laáy cuûa khoâng cho.

Taïi sao hieän giôø caû moät xaõ hoäi baát an

vì troäm cöôùp gieát ngöôøi, neáu baûo raèng do xaõ


160

hoäi khoâng toát thì khoâng ñuùng maø phaûi baûo

raèng do gia ñình thieáu giaùo duïc con caùi. Con

caùi toát ñeàu töø gia ñình coù giaùo duïc. Neáu cha

meï sinh con caùi maø thieáu giaùo duïc con caùi laø

cha meï coù loãi vôùi xaõ hoäi.

Cha meï gian tham troäm caép thì con

caùi cuõng gian tham troäm caép, cha meï nhö

theá naøo thì con caùi nhö theá naáy, ñöøng baûo

raèng “Cha meï hieàn sinh con döõ”, ñieàu naøy

khoâng ñuùng vì con caùi chòu aûnh höôûng cuûa

cha meï raát lôùn trong cuoäc soáng.

Cho neân xaõ hoäi baát an laø do gia ñình

thieáu giaùo duïc con caùi. Boån phaän traùch

nhieäm cuûa ngöôøi laøm cha meï phaûi thaáy

nhöõng ñieàu naøy.

Hieän giôø caû moät xaõ hoäi nhö vaäy maø ñi

tìm moät ngöôøi khoâng tham lam laø khoâng

bao giôø tìm ñöôïc. Ngöôøi naøo cuõng tham lam

troäm caép nhöng loái tham lam troäm caép kheùo

leùo maø phaùp luaät khoâng tri toá toäi hoï ñöôïc.

Con ngöôøi sinh ra ñeàu coù saün tính

thieän, neân Khoång Phu Töû daïy: “Nhaân chi

sô taùnh boån thieän”. Neáu treû em ñöôïc giaùo

duïc thì treû em ñöùa naøo cuõng toát vì chuùng

sinh ra ñaõ coù saün taùnh thieän, neáu chuùng ta


khoâng giaùo duïc chuùng thì treû em seõ laàn laàn

chòu aûnh höôûng nhöõng taùnh aùc xaáu cuûa

nhöõng treû em maát daïy.

Boïn treû toát khoâng tham lam, khoâng

laáy cuûa khoâng cho laø do ngöôøi lôùn giaùo duïc,

vaäy chuùng ta haõy ñoïc caâu chuyeän “BOÏN TREÛ

XOÙM COÁNG”:

“Treân ñöôøng xuoáng Hoäi An, qua quaùn

giaûi khaùt cuûa anh Höùa Vaên Thöùc, anh ra

ñoùn xe toâi, keùo toâi vaøo quaùn. Laâu môùi gaëp,

anh keå nhieàu chuyeän trong xoùm trong thoân.

Ngoài beân taùch caø pheâ, nghe anh keå chuyeän

ngöôøi bò naïn trong ñôït luõ naêm ngoaùi,

chuyeän tìm xaùc anh thueá vuï Ñieän Baøn,

chuyeän mai taùng ngöôøi aên xin, chuyeän goùp

tieàn ñi nuoâi ngöôøi beänh neo ñôn ôû beänh vieän

Hoäi An, chuyeän nhaø chaùy trong ñeâm 30

Teát… Nghe anh keå, toâi ngaïc nhieân quaù! Moät

thoân treân 100 hoä daân, möu sinh soáng baèng

ngheà gaïch vaø baét caù soâng Caåm Haø, coøn

ngheøo laém, theá maø trong naêm 1996 ñaõ coù

hôn saùu laàn quyeân goùp giuùp ngöôøi baát haïnh,

maø ña soá laø ngöôøi töø phöông xa gaëp naïn…

Boãng toâi thaáy moät goùi niloâng nhoû rôi

xuoáng ñöôøng töø moät chieác Minsk, ngoài sau

laø moät phuï nöõ vaø choàng roå. Moät chieác xe taûi


162

vöôït qua, nhöõng tôø giaáy baïc bay tung leân,

rôi tung toeù treân maët ñöôøng. Töø nhaø oâng

Chaâu, haèng chuïc chaùu nhoû aøo ra nhaët tieàn.

Toâi ñònh ñöùng leân baêng qua ñöôøng caûn

chuùng laïi, nhöng anh Thöùc keùo tay toâi laïi

vaø noùi: Yeân chí, ñeå xem.

Toâi laáy laøm laï vì caùc em nhaët tieàn

xong laïi khoâng chaïy ñi, maø bình thaûn ñeám

tieàn treân tay, ñöa ra tröôùc maët caùc baïn nhö

khoe nhaët ñöôïc ngaàn naøy… Luùc ñoù, anh

Thöùc môùi keùo toâi sang, vaø cuøng luùc chieác xe

Minsk quay trôû laïi vôùi göông maët thaát thaàn

cuûa ngöôøi phuï nöõ baùn caù. Boïn treû chuû ñoäng

ra hieäu, vaø laàn löôït chuùng ñaët tieàn vaøo tay

chò. Chò nhìn tieàn vaø boïn treû nhö khoâng tin

laø söï thaät.

Toâi hoûi teân, caùc em nhìn toâi roài nhìn

anh Thöùc, vaø chuùng hieåu ra. Moät ñöùa lôùn

chöøng 14 tuoåi noùi: “Möôøi hai ñöùa chuù ghi

sao heát, thoâi chuù cöù ghi laø boïn treû thoân 5B

Caåm Haø”. To âi khoâng ñoàng yù, chaùu tieáp: “Thì

boïn treû xoùm coáng vaäy”. Toâi chôït nhìn xuoáng

nôi mình ñang ñöùng vaø nhaän ra chieác coáng

chìm chaûy qua moät buïi tre sum xueâ naèm saùt

meùp ñöôøng. Luùc naøy, nhieàu ngöôøi lôùn gaàn


ñoù ñi ñeán vaø goùp chuyeän: “Anh ñònh ghi laïi

nhö vaäy laø ñuùng, boïn treû ôû ñaây ngoan laém!”

Moät ñöùa khaùc ñeán beân toâi vaø noùi:

“Chuù vieát veà baùc Thöùc ñi, baùc toát laém!”. Toâi

nhìn anh, anh cöôøi xueà xoaø roài noùi: “Bay ñi

theo baùc”. Luùc naøy nhoùm treû chia thaønh hai

toáp, toáp nhoû ngoan ngoaõn ñi theo anh, toáp

lôùn do döï, roài moät chaùu laïi gaàn toâi noùi nhoû:

“Baùc aáy ñònh thöôûng tuïi chaùu ñaáy, 12 ly cheø

chöù ít ñaâu, maát cuûa baùc aáy hôn 10.000 ñoàng,

tuïi chaùu khoâng nôõ”.

Moät chaùu khaùc tieáp: “Nhaø baùc aáy

ngheøo, thöôøng qua nhaø chaùu möôïn gaïo khi

chöa nhaän löông höu”. Roài chuùng goïi boïn

nhoû laïi. Cuoái cuøng, chæ coøn anh vaø toâi quay

laïi quaùn. Luùc naøy toâi môùi traùch anh:

“Chuyeän ngöôøi thì noùi, chuyeän mình thì

giaáu, taïi sao?”. Hoûi vaäy thoâi, chöù toâi quí anh

laém.

Cuoái cuøng anh keå: “Teát naêm ngoaùi, coù

hai vôï choàng ngöôøi Duy Xuyeân ñöa con ñi

beänh vieän Hoäi An, qua ñaây ñaùnh rôi moät

boïc vaûi, mình lao ra goïi nhöng khoâng kòp,

ñem vaøo nhaø thoân tröôûng laø anh Nhö, hai

ngöôøi môû ra thaáy hai boä ñoà con nít, moät


164

phích nöôùc vaø 265.000 ñoàng. Toâi giao cho

anh Nhö ñi thoâng baùo, ra ngoõ laïi gaëp ngay

vôï choàng noï quay laïi”. Anh keát luaän:

“Chuyeän coù theá, to taùt gì maø keå vôùi vieát”.

Chuyeän nhoû thaät, nhöng taám loøng anh

Thöùc, cuûa caùc chaùu vaø baø con trong thoân lôùn

laém, lôùn ñeán möùc naøo thì cuõng chæ caûm

nhaän maø thoâi, loøng nhaân aùi laøm sao ño ñeám

ñöôïc! Ai tính ñöôïc cöû chæ töø choái cuûa luõ treû

khi anh Thöùc thöôûng? Khoâng tính ñöôïc,

nhöng ai cuõng coù theå thaáy ñöôïc söï cao

thöôïng trong nhöõng taâm hoàn bình dò aáy”.

BOÏN TREÛ XOÙM COÁNG ñaõ ñöôïc giaùo duïc

khoâng tham lam nhö vaäy laø do nhöõng ngöôøi

lôùn khoâng tham lam. Neáu treû con ôû chung

trong moät xoùm maø coù nhieàu ngöôøi tham lam

troäm caép thì boïn treû seõ chòu aûnh höôûng xaáu

ñoù vaø trôû thaønh nhöõng ñöùa treû tham lam

troäm caép. Bôûi vaäy giaùo duïc treû con phaûi tìm

nhöõng nôi moïi ngöôøi soáng coù ñaïo ñöùc, vì vaäy

baø Maïnh Maãu baûy laàn di dôøi choã ôû ñeå giaùo

duïc con caùi. Ngöôøi xöa muoán giaùo duïc con

caùi maø coøn chòu khoù khoå baûy laàn doïn nhaø

nhö vaäy huoáng laø ñôøi nay neáu chuùng ta

khoâng quan taâm ñeán söï giaùo duïc con caùi nhö

vaäy thì con caùi chuùng ta seõ hö thaân maát neát.


BOÏN TREÛ XOÙM COÁNG laø moät caâu

chuyeän kheùo nhaéc nhôû chuùng ta phaûi coù boån

phaän vaø traùch nhieäm vôùi con caùi cuûa mình.

Sinh con ra khoâng phaûi chæ lo nuoâi

döôõng baèng thöïc phaåm vaät chaát maø coøn

phaûi nuoâi döôõng baèng tinh thaàn ñaïo ñöùc thì

con caùi sau naøy môùi trôû thaønh nhöõng ngöôøi

toát trong gia ñình vaø xaõ hoäi. Coù nhö vaäy

boån phaän laøm cha meï môùi troïn veïn khoâng

coù loãi vôùi con caùi. Neáu cha meï sinh con ra

roài quaêng neùm noù vaøo xaõ hoäi ñeå trôû thaønh

nhöõng ngöôøi tham lam, hoái loä aên lo hoaëc

troäm caép cöôùp cuûa cuûa ngöôøi khaùc thì boån

phaän cha meï laøm chöa troøn vaø nhö vaäy cha

meï coù loãi tröôùc moïi ngöôøi vaø xaõ hoäi.


166

NƠI CÓ CHỔ

MẸ NẰM

Moät ñöùa con hieáu töùc laø ñöùa

con bieát thöông cha meï, bieát giuùp ñôõ cha meï

nhöõng vieäc laøm naëng nhoïc, chaêm soùc cha

meï khi ñau oám beänh taät. Phaûi giaët giuõ quaàn

aùo muøng maøn, chieáu chaên; phaûi aãm boàng

hoaëc dìu daét cha meï ñi veä sinh hoaëc taém

röõa, phaûi ñuùt cha meï töøng muoãng côm hay

chaùo ñeå ngöôøi aên cho ñöôïc, nhaát laø coøn phaûi


töï tay laøm nhöõng thöùc aên ngon ñeå cha meï

aên cho ñöôïc.

Ñeâm ñeâm phaûi canh chöøng khi cha

meï nguû ñeå cha meï yeân taâm nghæ ngôi, khi

cha meï buoàn raàu lo laéng moät ñieàu gì thì

phaûi heát lôøi khuyeân cha meï vaø giuùp ñôõ cha

meï hieåu ñeå khoâng coøn lo laéng nöõa.

Khi cha meï maát roài duø muoán baùo hieáu

nhö theá naøo thì ngöôøi cuõng khoâng coøn nöõa.

Luùc baáy giôø coù aên naên cuõng chaúng ích lôïi gì.

Toâi coù moät ngöôøi anh maø meï toâi raát

thöông, moãi tuaàn leã töø TP Hoà Chí Minh anh

veà thaêm meï moät laàn. Nhöng laàn naøo cuõng

vaäy, meï toâi tuy giaø yeáu luïm cuïm vaãn phaûi

vaøo beáp naáu nöôùng caùi naøy, caùi kia cho anh

aên. Tuy vaäy nhöng anh khoâng heà quan taâm

tình yeâu thöông cuûa meï ñoái vôùi anh. Anh

chæ lo cho vôï con baèng caùch ra sau vöôøn cuûa

meï tìm haùi traùi caây nhö cam, quít, böôûi hay

traùi hoàng xieâm, maõng caàu ta, maõng caàu

xieâm ñeå mang veà.

Khi meï beänh naèm lieät moät choã hai vôï

choàng anh veà thaêm chæ ñöùng ôû xa chôù khoâng

daùm laïi gaàn, vì anh chò cho meï bò beänh lao.


168

Khi meï môùi phaùt beänh chuùng toâi ñöa

meï ñeán beänh vieän Chôï Raãy khaùm beänh vaø

xin anh chò cho meï ôû nhôø nhaø anh chò ñeå

tieän vieäc ñi beänh vieän, nhöng chæ ôû trong

nhaø anh chæ coù ít hoâm laø anh chò ñaõ ñöa meï

ñeán ôû nhôø nhaø cuûa moät ngöôøi mieàn Baéc. Baø

Hai ngöôøi mieàn Baéc naøy raát toát buïng vui

loøng cho meï toâi ôû taïm. Sau hôn 10 ngaøy toâi

thaáy baát tieän neân ñöa meï veà Traûng Baøng

nuoâi döôõng cho ñeán khi meï maát.

Ñoïc baøi NÔI COÙ CHOÃ MEÏ NAÈM, nhôù laïi

ngaøy xöa toâi raát xuùc ñoäng, nöôùc maét cöù tuoân

traøo maø khoâng caàm giöõ ñöôïc.

“Neáu toâi coù baát cöù quyeàn pheùp naøo bay

ngöôïc thôøi gian, trôû laïi ngaøy thô beù coøn coù

meï treân ñôøi, toâi seõ laøm, nhö em trai toâi ñaõ

laøm ñoái vôùi meï, laø maõn nguyeän laém roài.

Thôøi ñoù, gia ñình toâi goàm coù naêm

ngöôøi, ba, meï vaø ba anh em toâi. Nhöng töø

khi anh toâi leân röøng khaùng Phaùp, nhaø boãng

döng troáng haún. Caû boán ngöôøi cöù ngoùng veà

anh, nhö boán con soâng ñeàu truùt loøng mình

ra bieån caû. Caïn kieät nhaát laø meï toâi. Meï cöù

naèm mô thaáy anh veát ñaïn ñaày mình. Chaúng

bao laâu ngöôøi ngaõ beänh.


Ba toâi laøm thôï hôùt toùc thaáy khoù khaên,

chuyeån qua laøm ngheà thôï moäc cuõng khoâng

hôn gì. Coøn meï, baép veá phaûi söng to, caêng

cöùng. Meï caén raêng, aâm thaàm chòu. Chuùng

toâi, côm aên coøn chaúng ñuû, laáy tieàn ñaâu thuoác

thang cho meï, ñaønh nhìn meï thaûm thöông

caàu nguyeän trôøi Phaät.

Luùc ñoù, gia ñình toâi nhö doøng soâng

ñeán khuùc quanh, phaûi chia ñoâi ñeå bôùt ñi

nguoàn nöôùc: em trai toâi theo meï leân soáng

nöông nhôø anh Giaùo – anh goïi meï toâi laø coâ

ruoät, toâi theo ba leân che taïm caùi choøi beân

mieáu nhoû ngay tröôùc maët chôï phöôøng soáng

qua ngaøy.

Toâi cöù ngaøy ngaøy leân xoùm tænh cuõ

thaêm meï vaø em. Hai ngöôøi ôû trong moät chaùi

beáp thaáp leø teø, suoát ngaøy un khoùi. Bieát laøm

sao ñöôïc, duø anh Giaùo heát loøng ñuøm boïc,

nhöng caên nhaø ñaâu coù roäng nhö loøng anh!

Meï, choã söng ñaõ chín muøi, muû ñaõ

chaûy, meï bôùt ñau, toâi möøng. Quaàn aùo meï do

moät tay em toâi giaët. Em luùc naøo cuõng quanh

quaån beân meï ñeå chôø ñöôïc sai baûo. Chín tuoåi

maø troâng em nhoû nhö chuù beù leân saùu, nhoû

con nhö khoâng coøn nhoû hôn ñöôïc nöõa.


170

Ban ñaàu muû chaûy ra töø baép veá meï coù

laãn caû maùu. Muøi hoâi ít. Muû coù dính vaøo

quaàn cuõng deã giaët. Laâu daàn trong muû coù lôïn

côïn caû xöông muûn, vì bò beänh maïch löôn

ñuïc ruoãng. Muû coù maøu xanh ñuøng ñuïc!

Ñöùng gaàn ñaõ thaáy khoù chòu, huoáng gì phaûi

coøng löng xuoáng gí muõi vaøo ñeå röûa.

Toâi thaêm meï coù phaàn lô laø ñi. Maõi

ñeán khi ba toâi meâ moät baø haøng xoùm goaù

choàng, ñeâm naøo cuõng ñaùnh töù saéc, rieát roài

ñeo luoân. Toâi töùc laém, ngôõ chính mình bò

boäi phaûn chöù khoâng phaûi laø meï, beøn boû veà

vôùi meï.

Ñeán luùc naøy toâi khoâng coøn côù gì sanh

naïnh vôùi em ñöôïc nöõa, phaûi giaët quaàn aùo

cho meï ñeå em coøn ñi hoïc, nghó tôùi laø ruøng

mình. Muû ngaám nöôùc nhö moät baõi laày gôùm

ghieác, boác muøi hoâi noàng naëc, xoäc thaúng leân

oùc, khieán toâi toái taêm maët maøy. Toâi phaûi

ñöùng thaúng ngöôøi, laáy chaân vöøa chaø leân choã

nhaày vöøa xoái nöôùc. Maët ngheách leân trôøi, muøi

hoâi khoù tôùi. Coøn caùi quaàn cuûa meï saïch hay

khoâng cuõng maëc. Roài toâi ung dung ñem ñi

phôi, coi nhö xong…


Moät hoâm, toâi bòt muõi, nhoùn tay…,

thaèng em ñeán giaät phaêng caùi quaàn, haàm

haàm ra gieáng. A, truùng keá cuûa anh roài,em

ôi!

Em loän quaàn ra tröôùc, ngaâm kyõ, giaët

caån thaän, tæ mæ töøng chuùt. Xong xoå saïch caû

chuïc nöôùc. Em khoâng phôi ngay maø ñem

quaàn nhuùng nöôùc, roài cöù ñeå nguyeân vaäy giuõ

maïnh! Chi vaäy khoâng bieát? Hoaù ra em muoán

quaàn meï khi khoâ khoâng bò nhaên vì vaét kyõ

(chuùng toâi laøm gì coù tieâu chuaån ñeå uûi).

Vaø cöù vaäy, töø sau khi em töùc giaän vì

thaáy toâi lô laø trong vieäc giaët quaàn cho meï,

em giaønh laøm heát moïi vieäc ñeå haàu meï - chu

ñaùo, taän tuî töø vieäc côm nöôùc, tieâu tieåu

trong gaàn saùu naêm lieàn cho ñeán ngaøy meï

maát.

Saùu naêm, meï toâi choáng choïi vôùi caùi

cheát vì em! Meï khoâng nôû boû em bô vô

moät mình. Baây giôø trong ba anh em chuùng

toâi, em laø ngöôøi thaønh ñaït nhaát. Em ñaäu

thaúng vaøo ñaïi hoïc, ra tröôøng laø kyõ sö coâng

chaùnh töø naêm 1968.

Sau 1975, ngheøo tuùng vì taøi saûn maát

saïch khi töø Pleiku chaïy veà Saøi Goøn, em vaãn


172

kieân quyeát ôû laïi, trong khi nhieàu baïn beø

cuøng trang löùa voäi vaõ ra ñi. Vì khoâng nôõ rôøi

xa naém ñaát nôi coù choã meï naèm, phaûi khoâng

em?”.

LOØNG YEÂU THÖÔNG meï cuûa moät ngöôøi

con caàn phaûi laøm nhöõng gì khi meï giaø yeáu

hay beänh taät. NÔI COÙ CHOÃ MEÏ NAÈM ñaõ noùi

leân LOØNG YEÂU THÖÔNG MEÏ cuûa ngöôøi con

laøm troøn boån phaän thaät laø tuyeät vôøi. Chuùng

ta haõy theo göông haïnh naøy maø nuoâi döôõng

cha meï khi ngöôøi giaø yeáu.

Caâu chuyeän tuy khoâng coù gì ñaëc saéc

nhöng noù noùi leân LOØNG YEÂU THÖÔNG meï

baèng nhöõng haønh ñoäng YEÂU THÖÔNG maø

moãi ngöôøi ai cuõng coù cha meï coøn soáng caàn

phaûi duøng nhöõng lôøi eâm aùi ngoït ngaøo ñoái vôùi

cha meï, khoâng ñöôïc noùi naên nhöõng lôøi thoâ

loã naëng nheï cha meï.

Toâi coù moät ngöôøi anh, meï toâi raát

thöông, neân moãi tuaàn leã ngaøy chuùa nhaät naøo

meï cuõng lo moät maâm côm canh vaø nhaát laø

moùn caù kho. Vaøo ngaøy ñoù baø thöôøng nhìn ra

coång troâng chôø anh veà cho ñeán khi trôøi

ñöùng boùng môùi thoâi. Khi anh veà thaêm meï

luùc meï coøn laøm ñöôïc laët vaët nhö naáu côm,


kho caù ñeå doïn moät maâm côm canh cho anh.

Nhöng anh toâi thaät voâ tình chaúng bao giôø

ñeå yù LOØNG YEÂU THÖÔNG cuûa meï ñoái vôùi

anh.

Khi meï beänh anh cuõng chaúng ngoù

ngaøng gì tôùi, thöôøng veà cho coù maët roài ñi

haùi traùi ñeå ñem veà cho vôï vaø con caùi. Cho

ñeán khi meï maát anh cuõng chaúng toû ra

thöông khoùc chuùt naøo. Cho neân khi meï maát

chuùng toâi ñaõ choân caát meï xong ñeán ngaøy thöù

hai anh môùi veà. Töø ñoù veà sau ít khi anh veà

thaêm vaø ñeán giôø chuùng toâi cuõng chaúng bieát

anh ôû ñaâu.

Treân ñôøi naøy raát caàn LOØNG YEÂU

THÖÔNG, nhöng moïi ngöôøi döôøng nhö ñaõ

ñaùnh maát noù. Neân duø laø nhöõng ngöôøi thaân

trong gia ñình nhöng ai soáng cheát maëc ai,

hoï chaúng quan taâm tôùi, chæ bieát mình maø

thoâi.


174


CON

“QUỶ” GÙ

LOØNG YEÂU THÖÔNG khoâng phaân

bieät ngöôøi coù hình daùng toát ñeïp hay xaáu xa.

Bôûi vaäy baát cöù ngöôøi naøo trong xaõ hoäi loaøi

ngöôøi ai cuõng thöïc hieän ñöôïc LOØNG YEÂU

THÖÔNG vaø mang ñeán cho moïi ngöôøi. Caâu

chuyeän CON QUYÛ GUØ laø moät baøi hoïc ñaïo ñöùc

nhaân baûn - nhaân quaû raát cuï theå roõ raøng ñeå

moãi ngöôøi laáy ñoù soi laïi mình ñeå thaáy raèng


176

mình coù thöïc hieän ñöôïc LOØNG YEÂU THÖÔNG

chöa?

Soáng trong cuoäc ñôøi, chung ñuïng vôùi

moïi ngöôøi chuùng ta haõy ñem LOØNG YEÂU

THÖÔNG ñeán vôùi moïi ngöôøi. Chuùng ta cho

ñi LOØNG YEÂU THÖÔNG thì ñöøng sôï maát

LOØNG YEÂU THÖÔNG, vì LOØNG YEÂU THÖÔNG

laø moät ñöùc haïnh nhaân quaû. Cho neân ai ñaõ

cho LOØNG YEÂU THÖÔNG thì seõ nhaän ñöôïc

LOØNG YEÂU THÖÔNG. Bôûi nhaân naøo quaû naáy,

duø chuùng ta khoâng muoán nhöng noù vaãn ñeán.

“Khoaûng naêm 1977, 1978… loø ñöôøng

vôùi maùy moùc töï taïo thoâ sô vaãn hoaït ñoäng

24/24. Chuùng toâi phaûi chia ca ngaøy vaø ca

ñeâm. Coâng vieäc cuûa toâi luùc ñoù khi thì vaùc

mía töø ghe vaøo kho, khi ñöùng eùp ôû boä che,

luùc gaùnh baõ mía ra phôi ngoaøi nghóa ñòa

gaàn ñoù, hay gaùnh traáu vaø cuûi goäc vaøo cho

thôï ñoát loø. Ñoâi vai hoïc troø khoâng quen vieäc

naëng ñaõ khieán toâi nhieàu ñeâm phaùt khoùc vì

nhöùc nhoái, eâ aåm caû ngöôøi.

Coâng nhaân ôû ñaây chia laøm hai phe:

phe coâng nhaân toå vieân laø nhöõng ngöôøi coù coå

phaàn trong loø ñöôøng, soá coøn laïi ñöôïc tuyeån

theâm ñeå buø vaøo soá lao ñoäng coøn thieáu. Moät


oâng giaø ngöôøi Hoa laøm hoaû ñaàu quaân, vaø

hai ngöôøi thôï maùy aên ôû luoân trong loø ñöôøng:

moät ngöôøi cao tuoåi oám leâu ngheâu; ngöôøi kia

treû hôn, nhoû thoù, löng hôi guø, göông maët

xaáu xí kinh khuûng vôùi nhöõng u thòt lôùn nhoû

ñuû côõ. Anh naøy thöôøng bò choïc gheïo khoâng

phaûi chæ vì töôùng taù dò hôïm maø coøn vì caùi

teân buoàn cöôøi cuûa anh: Cöng.

Maáy anh treân loø hay noùi: “Cha naøy

khoân thieät, giaø treû gì cuõng phaûi keâu chaû

baèng cöng!”. Khi ñoù ñöùa con gaùi naøo daøi

gioïng: “Anh Cöng ôi!” thì nhöõng ñöùa coøn laïi

cöù ñöùng oâm buïng maø cöôøi. Tính anh deã daõi,

khoâng hay giaän, nhieàu khi coøn töï laøm troø

cho chuùng toâi cöôøi. Nhìn ñoâi maét ti hí cuûa

anh nhaùy nhoù giöõa ñaùm u thòt vaø ñoâi moâi

thaâm ñen ngoaùc ra khoe maáy caùi raêng cöûa

gaõy ngang, ngöôøi ta khoù theå khoâng töï hoûi

sao oâng Trôøi laïi caéc côù naën ra moät con

ngöôøi hieàn laønh, deã thöông döôùi hình daïng

moät con quæ xaáu xí, ñen ñuûi nhö theá.

Boïn treû coù khi ñoäc aùc moät caùch voâ yù

thöùc tröôùc caùi hieàn laønh cuûa anh. Khi anh

ra con soâng gaàn ñoù taém, laäp töùc quaàn aùo

treân bôø khoâng caùnh maø bay. Khi anh nguû,

ngöôøi ta cöù rình luùc anh vöøa heù mieäng laø


178

tuoân vaøo moät naém muoái. AÙc hôn nöõa, chieác

aùo ñen thui môõ daàu cuûa anh maùng gaàn choã

nguû coù laàn töï nhieân dính ñaày traùi maét meøo,

vaø ngöôøi ta xuùm nhau cöôøi khoaùi chí khi

thaáy anh vöøa nhaûy töng töng vöøa gaõi ñeán

toeù maùu.

Thanh Lieân laø taùc giaû cuûa moät soá troø

ñuøa ñoäc aùc nhaát. Noù xinh ñeïp nhaát boïn

chuùng toâi. Trôù treâu thay, beân trong göông

maët thieân thaàn ñoù laø moät taâm hoàn raát ít

loøng nhaân. Khi treâu choïc anh, moãi lôøi noùi

cuûa noù gioáng nhö moät noïc ong, vaø khoâng

hieåu sao noù laïi thaáy haû heâ khi haønh haï anh

aáy. Khi taïm nghæ ñeå aên tröa, vöøa thaáy anh

töø xa laø noù heùt: “Bieán ñi ñoà quæ, laøm ngöôøi

ta aên côm heát ngon!”. Anh laúng laëng boû ñi,

löng nhö guø cao hôn vaø coå ruït saâu xuoáng vai

nhö coá che giaáu göông maët nhôït nhaït vì ñau

ñôùn.

Toâi laøm ôû ñoù ñöôïc hôn moät naêm thì

caùc toå vieân trong ban ñieàu haønh cho hay loø

ñöôøng loã naëng, saép giaûi theå. Ñeâm aáy, chuùng

toâi eùp ghe mía cuoái cuøng, loøng tróu naëng.

Trong khi chôø caàn xeù nhoài ñaày baõ, toâi lô

ñaõng ñoâi maét nhìn theo nhöõng boït mía dô

baån, ñuïc ngaàu chaûy lôø ñôø theo möông nöôùc


cheø. Ñoät nhieân trong tieáng maùy aàm aàm,

nhieàu tieáng la heùt haõi huøng vang leân khieán

toâi giaät baén ngöôøi. Roài laø tieáng ken keùt rôïn

ngöôøi cuûa daây curoa bò haõm gaáp, tieáng chaân

ngöôøi raàm raäp uøa ñeán boä che. Luùc chen ñöôïc

vaøo trong, ngöôøi toâi meàm nhuõn, maët maøy

xaây xaåm. Thanh Lieân vôùi maùi toùc bò xeùn

ngang nham nhôû, göông maët nhö saùp. Vaø

ruøng rôïn hôn, anh thôï maùy cuûa chuùng toâi ñoå

guïc xuoáng, moät caùnh tay naùt beùt trong con

che, maùu nhaày nhuïa loang ñoû beä höùng.

Khoâng bieát baèng caùch naøo ngöôøi ta

ñem ñöôïc anh ra ñeå chôû ñi caáp cöùu. Khi toâi

ñeán beänh vieän thaêm, anh ñaõ bò caét moät tay

ñeán khuyûu.

Thanh Lieân khoâng coù can ñaûm ñeán

thaêm anh moät mình. Noù ruû toâi cuøng ñi. Toâi

ñònh töø choái nhöng thaáy göông maët thaûm

naõo cuûa noù, toâi khoâng ñaønh.

Chuùng toâi coøn ngoaøi haønh lang beänh

vieän ñaõ nghe tieáng ngöôøi oang oang trong

phoøng:

- Anh giuùp noù laøm gì. Noù laø con quæ

caùi!


180

May maø coù anh nhanh tay xeùn ngang

toùc noù, neáu khoâng noù ñaõ bò cuoán vaøo che cho

ñaùng ñôøi. Ñaõ caám eùp mía khoâng ñöôïc xoaõ

toùc maø cuõng coá laøm ñieäu. Coøn anh thì trong

luùc gaáp gaùp cöùu ngöôøi laïi voâ yù ñeå che aên

tay.

Tieáng anh Cöng yeáu ôùt:

- Thoâi ñöøng traùch. Lieân coøn con nít

maø!

Thanh Lieân naác leân. Moät gioït nöôùc

maét laên daøi treân göông maët xinh ñeïp, roài

gioït nöõa, gioït nöõa. Ñoù laø laàn ñaàu tieân toâi

thaáy noù khoùc.

Noù hoái haän vì nhöõng troø ñuøa tai aùc

hay xaáu hoå vì caâu noùi cuûa con quæ guø xaáu xí

coù taám loøng cuûa moät thieân thaàn?”.

Tuy noùi LOØNG YEÂU THÖÔNG, nhöng

treân ñôøi naøy coù maáy ai bieát ñem LOØNG YEÂU

THÖÔNG ñeán vôùi moïi ngöôøi. Moät ngöôøi xaáu

xí nhö con quyû guø löng theá maø coù loøng nhaân

aùi nhö thieân thaàn. “Ñeïp ngöôøi khoâng baèng

ñeïp neát hoaëc caùi neát ñaùnh cheát caùi ñeïp”.

Ngöôøi xöa coù nhöõng lôøi ca tuïng LOØNG YEÂU

THÖÔNG ñem ñeán cho ngöôøi khaùc raát thieát


thöïc cuï theå vaø tuyeät vôøi. Chuùng ta neân hoïc

göông haïnh naøy ñem LOØNG YEÂU THÖÔNG

ñeán vôùi moïi ngöôøi.


182

CHỨA CHAN

TÌNH MẸ

LOØNG YEÂU THÖÔNG haõy mang

bieáu taëng cho moïi ngöôøi, vì moïi ngöôøi ñang

caàn ñeán noù, neáu thieáu noù cuoäc ñôøi seõ troáng

vaéng vaø ñau khoå, nhöng hieän giôø ñoái vôùi

moïi ngöôøi LOØNG YEÂU THÖÔNG khoâng coù maø

chæ coù vaøng baïc, ngoïc ngaø, chaâu baùu, tieàn

cuûa, vaät chaát, nhöõng thöù naøy caøng nhieàu

caøng toát.


Ñöùng veà goùc ñoä YEÂU THÖÔNG thì duø

nhaø tranh vaùch laù ngöôøi ta vaãn YEÂU

THÖÔNG nhau. Trong toân giaùo cuõng vaäy

khoâng phaûi ngoâi chuøa ngheøo maø khoâng nuoâi

treû moà coâi ñöôïc, nhöng töø moät ngoâi chuøa

ngheøo naøn baèng tranh laù ñôn sô chæ nhaän

nuoâi nhöõng treû moà coâi vaø nuoâi ngöôøi giaø yeáu

neo ñôn thì chaúng bao ngoâi chuøa xaây caát ñoà

soä vó ñaïi coù haèng baïc tyû.

Thaät söï ngöôøi ta mang LOØNG YEÂU

THÖÔNG ñeán vôùi caùc chaùu moà coâi baèng moät

LOØNG YEÂU THÖÔNG cuûa ngöôøi meï thöông

con thì LOØNG YEÂU THÖÔNG aáy môùi coù giaù

trò. Chuùng ta haõy ñoïc “CHÖÙA CHAN TÌNH

MEÏ” thì môùi thaáy ngöôøi meï khoâng sinh con

trong caâu chuyeän döôùi ñaây chæ coù LOØNG YEÂU

THÖÔNG ñoái vôùi caùc chaùu baát haïnh khi sinh

ra chaúng bieát cha meï mình laø ai.

Chuùng ta haõy thöông caùc chaùu moà coâi

hôn con ñeû cuûa mình vì caùc chaùu voâ phöôùc

khi môû maét chaøo ñôøi khoâng bieát cha meï

mình laø ai. Vôùi ñoâi maét cuûa chuùng nhöõng ai

laø ngöôøi thöông yeâu chuùng thì chuùng xem

nhö cha meï cuûa mình.


184

“Caùc con cuûa chò, ñöùa nhoû nhaát môùi

maáy thaùng tuoåi, ñöùa lôùn hôn 30. Ñeán thaùng

taùm naøy, ôû tuoåi 53, chò ñaõ coù 131 ñöùa chaùu

noäi, ngoaïi, hai möôi maáy ñöùa vöøa con, vöøa

reå, vöøa daâu… Toâi ñöôïc bieát chò trong moät vaøi

laàn veà laøm phim tö lieäu cho traïi treû moà coâi ôû

Taây Ninh.

Naêm 1965 vì chieán tranh, chò rôøi queâ

Beán Tre leân Taây Ninh tìm phöông sinh

soáng ñeå nuoâi meï giaø vaø boán ñöùa chaùu moà

coâi. Chò xin vaøo phuï giöõ treû ôû traïi coâ nhi

Taây Ninh khi ñang tuoåi 22 ñöông thì. Ba

möôi hai naêm qua, nôi naøy laø maùi aám gia

ñình, laø hôi thôû, laø cuoäc soáng, laø nieàm haïnh

phuùc cuûa chò. Chò ñaõ cuøng soáng, cuøng chia

seû noãi buoàn vui, ñau ñôùn vôùi caùc treû baát

haïnh, gaén boù vôùi chuùng.

Toâi ñoïc ñöôïc ôû moät nhaø treû: “Chöa laø

meï nhöng chöùa chan tình meï”. Döôøng nhö

trong ñoù thaáp thoaùng hình boùng cuûa chò.

Nhöõng thaân phaän con treû laïc loaøi vaøo

ñaây laø baét ñaàu cho cuoäc soáng môùi vôùi soá

meänh ñau thöông baèng haønh trang: khoâng

teân, khoâng tuoåi, khoâng cha, khoâng meï, chöa

keå ñeán hôn 70% tröôøng hôïp treû vaøo traïi coù


theå traïng gaàn nhö suy kieät. Coù chaùu coøn

loøng thoøng daây roán, coù chaùu bò boû tröôùc cöûa

traïi hai maét bò muø, coù chaùu ñaët naèm trong

thau vôùi caùi mieäng bò hôû haøm eách ñeán voøm

hoïng, coù chaùu mang caùi ñaàu to ñuøng vì naõo

bò uùng thuyû, dò daïng, dò taät, baïi lieät, lôõõ loùi

gheû choác, coù chaùu boø loåm ngoåm trong buïi

caây ñaày kieán vaøng… Con moà coâi ôû caùc huyeän

göûi, beänh vieän mang ñeán, coù ngöôøi vì quaù

ngheøo ñem con ñeán traïi cho. Coù nhieàu treû sô

sinh khi phaùt hieän chæ coøn thoi thoùp, taùi

xanh, taùi xaùm… Nhöng chò ñaõ cöùu chuùng

soáng cho ñeán baây giôø. Taát caû nhöõng soá phaän

baát haïnh bò ngöôøi ñôøi vöùt boû aáy ñaõ ñöôïc chò

môû roäng voøng tay ñoùn chuùng vaøo loøng. Chò

oâm aáp, yeâu thöông, chaêm soùc, nuoâi naáng

chuùng lôùn leân, dìu daét chuùng vaøo ñôøi vôùi

taám loøng nhaân haäu vaø ñoä löôïng cuûa mình:

duø sao chuùng cuõng laø nhöõng con ngöôøi voâ

toäi, ñaõ troùt sinh ra vôùi kieáp ñôøi nghieät ngaõ.

Chò laøm cho moãi ñöùa moät giaáy khai

sinh ñaøng hoaøng ñeå coøn ñi hoïc. Chò ñaët teân,

choïn hoï cho töøng ñöùa moät, choïn ngaøy laønh

thaùng toát laáy laøm ngaøy sinh thaùng ñeû cho

chuùng vôùi kyø voïng cuoäc soáng ngaøy mai cuûa

chuùng seõ laø nhöõng may maén, sung söôùng vaø


186

haïnh phuùc (beù Minh bò muø hai maét, thaèng

Phong Löu bò baïi naõo, thaèng Sang, thaèng

Maïnh, con Vui, thaèng Phuù, thaèng Quí…).

Moãi ñöùa beù laø moät soá phaän gaén lieàn

vôùi cuoäc ñôøi cuûa chò. Chò ñaõ khoùc sung

söôùng khi beù Bình vôùi hai baøn tay, baøn chaân

dò daïng, böôùc nhöõng böôùc ñi chaäp chöõng

ñaàu tieân trong cuoäc ñôøi khoâng may cuûa

mình, cuõng nhö phaûi thöùc suoát ñeâm vì

nhöõng chaùu baïi lieät bò soát ñoät ngoät… Vaø ñau

ñôùn khi chuùng lìa ñôøi vì caên beänh voâ

phöông cöùu chöõa.

Ai ñaõ töøng nuoâi con, nhìn chuùng lôùn

leân vôùi cuoäc ñôøi chaéc ñaõ thaám vôùi nhöõng lo

toan, baän bòu cho moät ñöùa treû. Rieâng chò ñaõ

phaûi gaùnh vaùc töø 60 - 70 ñöùa treû nheo nhoùc

chæ vôùi hai, ba ngöôøi coäng söï, nhaát laø giai

ñoaïn 1978 - 1980, luùc ñaát nöôùc gaëp khoù

khaên, gaïo khoâng ñuû aên, chò ñaõ phaûi duøng bo

bo (cao löông) ngaâm nöôùc roài xay thaønh boät

laøm baùnh traùng cho caùc chaùu aên. Caùc chaùu

sô sinh thì cho buù söõa… bo bo xay, troän baép,

ñaäu ñen, ñaäu ñoû…

Haøng traêm maûnh ñôøi khaùc nhau,

haøng traêm doøng maùu khaùc nhau, nhöng


chuùng ñaõ hoaø quyeän laøm moät khi vaøo ñaây

soáng vôùi chò. Ñöùa lôùn chaêm soùc ñöùa nhoû,

ñöùa nhoû beá em beù. Coù theå noùi, khoù maø bieát

ñöôïc raèng chuùng khoâng heà laø anh em ruoät

vôùi nhau. Chuùng cuøng aên, cuøng nguû, cuøng

chôi vaø cuøng khoùc söôùt möôùt khi moät ñöùa

treû vì beänh taät qua ñôøi…

Baáy giôø nhieàu ñöùa con cuûa chò ñaõ lôùn

khoân, ñaõ thaønh danh vaø ñaõ laøm neân vieäc:

hôn 20 ngöôøi laø giaùo vieân caùc caáp, roài thôï

moäc, thôï may, thôï hoà… Nhöõng ñöùa con cöùng

caùp vôùi ñôøi nhö chò noùi, laïi ñöôïc chò lo döïng

vôï gaû choàng, laøm tieäc cöôùi haún hoi, cuõng coù

boâng ñeo tai, nhaãn cöôùi laøm cuûa hoài moân.

Suoát quaõng ñôøi ñaõ qua cuûa chò laø

nhöõng noãi lo: Lo heát gaïo, heát cuûi, sôï muøa

möa ñeán, vì moãi laàn ñaàu muøa möa coù töø baûy

ñeán taùm ñöùa beänh, roài ñeán dòch soát xuaát

huyeát, naêm naøo cuõng chuaån bò daønh duïm

tieàn (töø coâng lao ñoäng cuûa caùc con lôùn) ñeå coù

theå mua thuoác trò beänh ngay cho caùc chaùu

nhoû…

Giôø ñaây, cô sôû vaät chaát cuûa traïi cuõng

khaù ñaày ñuû nhôø vaøo nhöõng ñoaøn töø thieän, töø

caùc sôû, ban, ngaønh quaûn lyù thöôøng xuyeân


188

giuùp ñôõ, cuoäc soáng ôû traïi ñôõ vaát vaû hôn

tröôùc. Nhöng chò vaãn chöa heát lo aâu: ra ñôøi

roài nhöng nhieàu ñöùa ngheøo, vaát vaû, ñeán luùc

khoù khaên laïi keùo veà ñaây taù tuùc vaøi ba hoâm,

ñeán khi ñi chò phaûi xuùc cho hai ba baùt gaïo…

Môùi ñaây chò cho toâi hay heát naêm 1998 chò

phaûi veà höu, vì chò laø bieân cheá chính thöùc

cuûa ngaønh lao ñoäng thöông binh vaø xaõ hoäi.

Toâi hoûi chò coù döï ñònh gì chöa. Chöa bao

giôø chò nghó raèng moät ngaøy naøo ñoù chò rôøi

xa caên nhaø chöùa ñaày kyû nieäm haïnh phuùc

giöõa chò vaø caùc con. Rôøi xa caùc con laø söï

maát maùt lôùn lao, vì nguoàn an uûi duy nhaát

trong cuoäc ñôøi cuûa chò chính laø nhöõng ñöùa

con moà coâi”.

Chuùng ta haõy theo göông ngöôøi phuï

nöõ trong caâu chuyeän treân ñaây mang LOØNG

YEÂU THÖÔNG ñeán vôùi moïi ngöôøi nhaát laø caùc

chaùu moà coâi, LOØNG YEÂU THÖÔNG aáy cao caû

vaø tuyeät vôøi. Neáu moïi ngöôøi trong xaõ hoäi ai

cuõng bieát ñem LOØNG YEÂU THÖÔNG nhö

ngöôøi phuõ nöõ treân ñaây thì xaõ hoäi seõ ñeïp ñeõ

voâ cuøng.


NGƯỜI BÁN

TUỔI THƠ

Ñoïc caâu chuyeän NGÖÔØI BAÙN TUOÅI

THÔ chuùng ta môùi thaáy nhöõng danh töø

“TROÄM CAÉP” khoâng phaûi ñôn giaûn maø noù laø

tieáng xaáu muoân ñôøi, vì theá laøm ngöôøi neân

traùnh khoâng ñöôïc laáy cuûa khoâng cho duø laø

caây kim, sôïi chæ laø nhöõng vaät nhoû nhoi nhaát

chuùng ta cuõng khoâng neân laáy. Vì mang tieáng

troäm caép seõ khoâng bao giôø röõa saïch maø ñeán

cheát ngöôøi ta cuõng chæ ngay caùi maõ naøy aên

caép aên troäm.


190

“Maõi cho ñeán sau naøy, khi ñaõ soáng

nhieàu naêm xa queâ, toâi môùi thaät söï hieåu moät

ñieàu giaûn dò: nhöõng bí aån cuûa ñôøi soáng laø ôû

chính söï hoàn nhieân. Trong kyù öùc, tuoåi thô

nhö moät vuøng saùng lung linh, kyø dieäu. Noùi

veà ñieàu naøy, toâi xin keå moät caâu chuyeän veà

ngöôøi baïn tuoåi thô cuûa toâi.

…Ñoù laø nhöõng ngaøy thaùng cuûa naêm

cuoái baäc tieåu hoïc. Daïo aáy trong lôùp toâi ñoät

nhieân xaûy ra hieän töôïng maát caép vaët. Khi

thì caây thöôùc keû, khi thì chieác compa, coù khi

laïi laø moät cuoán truyeän tranh. Caùc baïn trong

lôùp toû yù baát bình laém nhöng chöa tìm ra

ñöôïc thuû phaïm. Cho ñeán moät hoâm chính

baûn thaân toâi bò maát moät caây buùt Kim Tinh

maø ngöôøi caäu vöøa môùi taëng. Toâi vöøa buoàn

vöøa sôï baûo caû lôùp haõy môû caëp saùch cho coâ

khaùm xeùt. Toâi ñi theo chaân coâ giaùo. Lôùp hoïc

laøo raøo tieáng môû caëp, tieáng xì xaàm baøn taùn,

nghi vaán… Chôït coù moät ngöôøi khoâng chòu môû

caëp cho coâ khaùm xeùt. Ngöôøi aáy laø Haïnh, coâ

baïn ôû caïnh nhaø toâi. Haïnh laø moät coâ beù hoïc

löïc trung bình nhöng ñaëc bieät meâ ñoïc

truyeän. Coâ beù raát thích nhöõng ñoà vaät lung

linh, ñeïp ñeõ hay mô maøng. Coù moät laàn ñi

hoát traáu, khoâng bieát maõi mô töôûng ñieàu gì,


hay vì quaù meät moûi maø Haïnh nguû thieáp ñi,

traáu phun ra phuû kín caû ngöôøi. Cho ñeán khi

ngöôøi ñi hoát traáu ñeán sau phaùt hieän ra thì

coâ beù vaãn coøn nguû. Töø ñoù boïn treû trong xoùm

toâi goïi treâu Haïnh laø con traáu.

…Maët Haïnh taùi meùt. Coâ giaùo laáy chieác

caëp môû toang ra. Vaø toâi thaáy coù caây buùt cuûa

mình ôû trong ñaáy. Caû lôùp laøm aàm leân. Coâ

giaùo baûo caû lôùp im laëng. Coâ hoûi Haïnh: “Taïi

sao em laïi laáy caép cuûa baïn? Nhöõng laàn

tröôùc coù phaûi em laáy caép khoâng?”. Haïnh raøn

ruïa nöôùc maét, gioïng ñöùt quaõng: “Daï! Thöa…

em khoâng laáy caép… Em nhaët ñöôïc aï!” …Coâ

giaùo baûo: “Em ñöøng noùi doái nöõa. Maø neáu

nhaët ñöôïc cuûa rôi thì phaûi traû laïi cho ngöôøi

ñaùnh maát chöù. Em laøm coâ thaát voïng quaù…”.

Töø ñoù lôùp toâi goïi Haïnh laø con aên caép. Moïi

ngöôøi baét ñaàu xa laùnh noù. Toâi caûm thaáy

buoàn buoàn.

…Roài moät hoâm ñang giôø hoïc, Haïnh

mang leân cho coâ giaùo moät hoäp buùt chì maøu

baûo laø nhaët ñöôïc. Coâ giaùo hoûi coù ai ñaùnh rôi

khoâng. Caû lôùp laéc ñaàu. Coâ giaùo mang leân

cho ban giaùm hieäu. Tuaàn sau, Haïnh laïi

mang leân moät cuoán taäp môùi, baûo laø nhaët

ñöôïc. Nhöng lôùp toâi laïi khoâng coù ai ñaùnh


192

rôi caû. Tieáp ñeán Haïnh mang ñeán lôùp moät soá

tieàn nhaët ñöôïc. Laàn naøy thì coù thaèng Toaøn

laùc ñöùng leân nhaän. Coâ giaùo tuyeân döông

Haïnh. Caùc baïn khoâng coøn xa laùnh Haïnh

nöõa. Nhöng toâi vaãn thaáy Haïnh buoàn laém.

Thænh thoaûng Haïnh laïi mang ñeán lôùp

nhöõng ñoà vaät maø noù nhaët ñöôïc. Coù khi coù

ngöôøi ñöùng leân nhaän. Coù luùc toâi caûm thaáy

döôøng nhö mình coù loãi vôùi Haïnh (!).

…Moät hoâm, toâi ñang ngoài ôû nhaø hoïc

baøi thì thaáy meï Haïnh hôùt haõi chaïy sang xin

meï toâi moät cuû göøng. Haïnh bò caûm laïnh. Toâi

cuõng theo meï chaïy sang. Haïnh ñang naèm

treân giöôøng, ngöôøi laïnh ngaét, hôi thôû yeáu ôùt,

nöôùc maét nhoeø nhoeït. Sau moät hoài ñöôïc caïo

gioù, xoa daàu vaø ñoå nöôùc göøng vaøo mieäng thì

ngöôøi Haïnh aám laïi daàn roài chìm vaøo giaác

nguû meät nhoïc. Meï Haïnh keå daïo naøy heã ñi

hoïc veà laø Haïnh tranh thuû ñi hoát traáu hoaëc

ra ruoäng baét cua veà baùn, daønh duïm tieàn ñeå

uûng hoä cho caùc baïn ngheøo, hoïc gioûi. Haïnh

vöøa nhôø meï mua moät chieác khaên tay môùi ñeå

taëng baïn… Toâi ngoài nghe vaø daàn daàn vôõ leõ.

Thì ra baáy laâu nay Haïnh khoâng heà nhaët

ñöôïc cuûa rôi. Haïnh aâm thaàm kieám tieàn mua

ñoà mang ñeán lôùp baûo laø nhaët ñöôïc. Haïnh


muoán chuoäc laïi loãi laàm cuûa mình(!). Toâi laïi

nhôù ñeán nuï cöôøi cuûa thaèng Toaøn laùc khi

nhaän tieàn vaø aùnh maét thaät buoàn cuûa Haïnh.

Toâi ñoaùn chaéc thaèng Toaøn laùc laø thuû phaïm

chính, coøn caây buùt cuûa toâi coù theå laø Haïnh ñaõ

nhaët ñöôïc (?). Toâi buoàn quaù, baät khoùc.

…Toâi ñònh ñem söï thaät caâu chuyeän ñeå

keå cho coâ giaùo vaø caùc baïn nghe. Nhöng roài

khoâng hieåu sao toâi laïi laëng im. Haïnh cuõng

khoâng nhaët ñöôïc theâm caùi gì nöõa. Hoaøn

caûnh gia ñình noù caøng luùc caøng khoù khaên.

Roài Haïnh nghæ hoïc, theo gia ñình ñi vuøng

kinh teá môùi… Cho ñeán baây giôø moãi laàn nhôù

ñeán tuoåi thô toâi laïi nhôù ñeán Haïnh, nhôù con

traáu, con aên caép… nhö nhôù moät baøi hoïc tuoåi

thô, moät kyû nieäm khoù phai môø”.

Khi ñoïc xong “NGÖÔØI BAÙN TUOÅI THÔ”

chaéc moïi ngöôøi laøm cha meï ai cuõng thaáy

traùch nieäm vaø boån phaän giaùo duïc con caùi

trong gia ñình. Toäi nghieäp moät chaùu beù nhö

Haïnh do voâ tö naøo bieát tham lam troäm caép

laø xaáu nhö theá naøo? Neân ñaõ laáy cuûa khoâng

cho vì theá muoán mua chuoäc tieáng xaáu ñoù

chaùu Haïnh coá gaéng laøm thueâ laøm möôùn cho

moïi ngöôøi ñeå coù tieàn mua chuoäc laïi tieáng

xaáu aáy. Caâu chuyeän cuûa chaùu haïnh thaät


194

ñaùng thöông, neáu cha meï khoâng giaùo duïc

con caùi nhöõng baøi hoïc ÑÖÙC HAÏNH LY THAM

thì laøm sao con caùi hieåu ñöôïc hai töø tham

lam troäm caép laø xaáu xa muoân ñôøi. Khoâng

hieåu bieát neân tuoåi coøn thô ngaây trong traéng

coù bieát tham lam troäm caép xaáu toát nhö theá

naøo, khi loøng ham muoán noåi leân khoâng daèn

ñöôïc, khi khoâng daèn ñöôïc thì phaûi leùn laáy

cuûa ngöôøi khaùc, nhöng khi ngöôøi khaùc baét

gaëp thì raát xaáu hoå vaø xaáu hoå caû ñôøi. Nhaát laø

moïi ngöôøi ñeàu xa laùnh khoâng coøn ai muoán

laøm baïn vôùi mình. Ñuùng vaäy laøm sao ai

daùm ôû gaàn nhöõng ngöôøi tham lam troäm caép.

Phaûi khoâng quyù vò?

Baøi hoïc NGÖÔØI BAÙN TUOÅI THÔ laø moät

baøi hoïc noùi veà söï hoái haän baèng haønh ñoäng

mua laïi loãi laàm cuûa mình. Thaät laø ñaùng

thöông, tuy caâu chuyeän caùc em coøn nhoû maø

bieát aên naên hoái haän nhö vaäy coøn ngöôøi lôùn

nhö chuùng ta thì sao?

Trong moät xaõ hoäi cuûa chuùng ta hieän

giôø nhöõng con ngöôøi tham lam troäm caép

cöôùp cuûa gieát ngöôøi quaù nhieàu khoâng theå

tính heát ñöôïc, ngoaøi maët troâng coù veû hieàn

löông nhöng trong thaâm taâm troäâm caép

khoâng thieáu soùt moät vaät gì, heã coù dòp laø


cöôùp giöït ngay lieàn. Cho neân khoâng ngaøy

naøo khaép nôi trong nöôùc khoâng coù ngöôøi

tham lam, moùc tuùi, troäm caép, cöôùp cuûa v.v..

Döôùi moïi hình thöùc hoï ñuû möu moâ xaûo

quyeät gian tham troäm caép, cöôùp cuûa gieát

ngöôøi. Hoï chaúng heà sôï ngöôøi khaùc cheâ cöôøi

“AÊN TROÄM, AÊN CAÉP”, hoï xem ñoù laø moät vieäc

thöôøng coù trong xaõ hoäi

Nhìn thaáy hieän traïng cuûa xaõ hoäi nhö

vaäy laø bieát ngay xaõ hoäi thieáu giaùo duïc ñaïo

ñöùc töø trong moãi gia ñình neân xaõ hoäi baát an

vì tai naïn troäm caép. Moät xaõ hoäi coù giaùo duïc

ÑAÏO ÑÖÙC LY THAM thì xaõ hoäi khoâng bao giôø

coù teä naïn troäm caép.

Baøi hoïc treân ñaây laø moät göông haïnh

bieát xaáu hoå, bieát xoùa nhoøa nhöõng haønh ñoäng

xaáu vaø laøm cho cuoäc ñôøi toát hôn khoâng coøn

teä naïn tham lam troäm caép.

Baøi hoïc noùi veà moät chaùu hoïc sinh nhoû

nhöng muïc ñích laø ñeå raên ngöôøi lôùn theá naøo

laø moät con ngöôøi xöùng ñaùng laø moät con

ngöôøi vaø theá naøo laø moät con ngöôøi heøn haï

xaáu xa trong xaõ hoäi.


196

MÓN QUÀ

TỪ TRÁI TIM

LOØNG YEÂU THÖÔNG xuaát phaùt töø

traùi tim, neáu chuùng ta bieát ñem LOØNG YEÂU

THÖÔNG ñeán vôùi moïi ngöôøi thì traùi tim

chuùng ta seõ ñoùn nhaän bieát bao LOØNG YEÂU

THÖÔNG. Cöù cho ñi thì chuùng ta seõ tìm thaáy

söï an vui khoâng phaûi chæ coù rieâng mình maø

moïi ngöôøi. Haïnh phuùc thay cho nhöõng ai

bieát ñem LOØNG YEÂU THÖÔNG ban taëng cho

nhöõng ngöôøi khaùc thì xaõ hoäi loaøi ngöôøi ñeïp

bieát bao. Caâu chuyeän döôùi ñaây laø moät baèng


chöùng ñem LOØNG YEÂU THÖÔNG ñeán vôùi moïi

ngöôøi.

“Khi toâi coøn laø moät thieáu nieân, coù leû

khoaûng 13 tuoåi, meï ñaõ daïy toâi moät baøi hoïc

raát quyù giaù maø toâi chaúng bao giôø queân ñöôïc.

Moät ngaøy noï, luùc chuùng toâi ñang mua tạp

hoùa ôû moät cöûa haøng nhoû, thì toâi ñeå yù thaáy

moät gia ñình khaùc cuõng vöøa böôùc vaøo cöûa

haøng nhö chuùng toâi.

Troâng coù veû ñoù laø moät baø meï, moät co â

con gaùi vaø moät ñöùa chaùu nhoû. Hoï troâng khaù

töôm taát duø quaàn aùo ñaõ cũ sôøn raùch, vaø roõ

raøng hoï chaúng laáy gì laøm giaøu coù caû. Hoï ñaåy

chieác xe ñaåy ñi khaép cöûa haøng, caån thaän vaø

caân nhaéc löïa choïn töøng moùn haøng. Toâi ñeå yù

thaáy haàu heát nhöõng moùn haøng hoï mua ñeàu

laø nhöõng maët haøng taàm thöôøng vaø thöïc

phaåm thieát yeáu cho moät gia ñình.

Meï vaø toâi mua saém ñaõ xong, caû hai

beøn ñaåy xe haøng ñi thaúng ñeán quaày tính

tieàn. Luùc chuùng toâi ñeán ñoù, gia ñình hoï ñaõ

coù maët töø tröôùc, cuøng vôùi moät ngöôøi khaùch

khaùc ñang ñöùng ôû giöõa, ngay tröôùc chuùng

toâi, chôø ñeán löôït mình tính tieàn.


198

Khi gia ñình hoï ñaët haøng hoùa leân

baêng chuyeàn, toâi nghe baø meï luoân mieäng

nhôø ngöôøi thu ngaân tính toång soá tieàn khi

moãi moùn haøng ñöôïc ñöa qua maùy, bôûi baø

caàn phaûi daønh tieàn chi phí cho nhieàu vieäc

khaùc nöõa. Vieäc laøm naøy hôi maát thôøi gian

moät chuùt, vaø ngöôøi khaùch ñöùng tröôùc toâi baét

ñaàu toû ra maát kieân nhaãn, thaäm chí baø ta

coøn caøu nhaøu nhöõng ñieàu maø toâi ñoaùn chaéc

laø ai cuõng coù theå nghe ñöôïc.

Khi coâ thu ngaân ñöa ra toång soá tieàn

cuoái cuøng, ngöôøi ñaøn baø noï ñaõ khoâng coù ñuû

tieàn maëc duø ñaõ luïc heát caùc tuùi quaàn, tuùi aùo.

Vì theá baø aáy traû bôùt laïi vaøi moùn thöïc phaåm

ñaõ mua. Ngay luùc aáy meï toâi cho tay vaøo ví,

laáy ra tôø 20 chuïc ñoâ la cuoái cuøng cuûa mình

vaø trao cho ngöôøi ñaøn baø noï. Baø aáy toû veû raát

ngaïc nhieân vaø noùi: “Toâi khoâng theå nhaän

ñöôïc ñaâu!”, meï toâi nhìn thaúng vaøo maét baø,

kheõ ñaùp: “Khoâng sao ñaâu, chò coù theå nhaän

noù maø. Xin haõy xem ñoù nhö moät moùn quaø

cuõng ñöôïc. Chaúng coù moùn ñoà naøo trong

chieác xe ñaåy maø chò khoâng caàn caû, vì vaäy xin

chò haõy vui loøng nhaän.

Ngöôøi phuï nöõ ñoù khoâng khoûi xuùc ñoäng

khi nghe meï toâi noùi chaân thaønh nhö theá, baø


ñöa tay nhaän laáy tôø baïc. Luùc ñoù, baø naém

chaët tay meï toâi moät luùc vaø nöôùc maét laêng

daøi treân maù, baø xuùc ñoäng noùi vôùi meï toâi:

“Caûm ôn coâ raát nhieàu. Coâ thaät toát buïng.

Tröôùc nay chöa töøng coù ai ñoái xöû vôùi toâi toát

nhö theá caû! Toâi thaät loøng raát bieát ôn coâ”.

Toâi bieát mình ñaõ rôøi khoûi cöûa haøng

vôùi ñoâi maét ñoû hoe, vaø ñoù seõ laø ñieàu maø toâi

seõ maõi maõi gìn giöõ trong loøng mình. Baïn

bieát khoâng, ba meï toâi ñaõ phaûi nuoâi daïy saùu

ñöùa con vaø baûn thaân hoï cuõng khoâng laáy gì

laøm giaøu coù. Theá nhöng, toâi raát laáy laøm

haïnh phuùc ñeå noùi raèng mình ñaõ ñöôïc thöøa

höôûng töø meï moät traùi tim nhaân haäu. Nhôø coù

meï, toâi ñaõ bieát soáng khoâng ích kyû, vaø toâi tin

raèng ñi khaép theá gian naøy cuõng khoâng tìm

ñöôïc caûm giaùc naøo tuyeät vôøi hôn nöõa ñaâu!”.

Dee M. Taylor

(Chicken Soup For The Soul)

Sau khi ñoïc LOØNG YEÂU THÖÔNG II

chuùng toâi öôùc nguyeäân moïi ngöôøi haõy ñem

LOØNG YEÂU THÖÔNG ñeán vôùi moïi ngöôøi ñeå

chuùng ta cuøng nhau xaây döïng moät xaõ hoäi

bieát YEÂU THÖÔNG, nhôø ñoù maø nguoàn soáng

an vui baát taän.


200


MUÏC LUÏC

Lôøi noùi ñaàu 5

Loøng yeâu thöông 29

Thieân ñaøng vaø ñòa nguïc 37

Baøn tay yeâu thöông 44

Doøng chöõ yeâu thöông treân töôøng 48

Ñoäc chieâu 61

Veát theïo 70

Caây buùt maùy 77

Thieân thaàn cuûa toâi 84

Söï hy sinh cao caû 92

Chieán dòch SS 10 96

Caây maän 105

Meï laïnh laém phaûi khoâng? 117

Trôû veà 122

Moät vieäc nhoû 130

Loøng bieát ôn vaø loøng mô öôùc 137

Moät ly söõa 144

Chieác maùy ñieän thoaïi 148

Boïn treû xoùm Coáng 159


202

Nôi coù choã meï naèm 166

Con “quyû” guø 175

Chöùa chan tình meï 182

Ngöôøi baùn tuoåi thô 189

Moùn quaø töø traùi tim 196

HEÁT


GIÔÙI THIEÄU SAÙCH

Saùch cuûa Tröôûng Laõo Thích Thoâng Laïc

chæ taëng, khoâng baùn. Xin caùc baïn tìm ñoïc:

1. Ñöôøng veà xöù Phaät (Möôøi taäp, boä môùi).

2. Nhöõng lôøi goác Phaät daïy (Boán taäp, boä môùi).

3. Vaên hoùa Phaät giaùo truyeàn thoáng (Hai

taäp, boä môùi).

4. Ñaïo ñöùc laøm ngöôøi (Taäp I, II...).

5. Caåm nang tu Phaät (Hai taäp).

6. Thieàn caên baûn.

7. Haønh thaäp thieän & Töù voâ löôïng taâm.

8. Nhöõng chaëng ñöôøng tu hoïc cuûa ngöôøi cö

só.

9. Thôøi khoùa tu taäp trong thôøi Ñöùc Phaät.

10. Dieãn ñaøn Chôn Nhö (töùc Giaùo aùn tu

taäp cho ngöôøi cö só vì chaùnh Phaät phaùp)

(Taäp I - VII).

11. Giaùo aùn reøn nhaân caùch lôùp Nguõ Giôùi:

Ñöùc Hieáu Sinh (Taäp I, II, III).


Ñöùc Ly Tham (Taäp I...).


Ñaïo Ñöùc Gia Ñình (Taäp I...).

14. Möôøi Ñöùc Thaùnh Sa Di (Taäp I, II).


204

15. Giôùi ñöùc Thaùnh Taêng, Thaùnh Ni.

16. Ñònh nieäm hôi thôû.

17. Phaät giaùo coù ñöôøng loái rieâng bieät.

18. Phaùp moân nieäm Phaät töù baát hoaïi tònh

19. Nghi thöùc thoï trai.

20. Nhöõng lôøi taâm huyeát...

21. Möôøi hai cöûa vaøo ñaïo (2009).

22. Taïo duyeân giaùo hoùa chuùng sinh (môùi 2009).

23. Loøng yeâu thöông (2009).

24. Linh hoàn khoâng coù (2010 quí I).

25. Muoán chöùng ñaïo phaûi tu phaùp moân

naøo? (2010 - môùi)

26. Ba möôi baûy phaåm trôï ñaïo (2010 - môùi).

27. Giôùi ñöùc laøm ngöôøi – 2 taäp (2010 - môùi).

28. Lòch söû chuøa Am (2010 - môùi).

29. Linh hoàn khoâng coù – taùi baûn laàn I (2010

quí IV).

30. Soáng moät mình nhö con Teâ Ngöu

31. Thanh qui Tu vieän Chôn Nhö


Trang maïng toaøn caàu cuûa caùc phaät töû coù

ñaêng taûi saùch cuûa Tröôûng Laõo Thích Thoâng

Laïc:

http://www.chonnhu.net

http://www.chonlac.org

Öôùc mong moïi ngöôøi seõ cuøng nhau soáng

khoâng laøm khoå mình, khoå ngöôøi vaø khoå chuùng

sinh.

http://www.chonlac.org/


206

PHAÄT TÖÛ XIN AÁN TOÁNG KINH

“LOØNG YEÂU THÖÔNG – TAÄP II”

- Phaät töû Haø Noäi

- Phaät töû Thaùi Nguyeân

- Phaät töû Haûi Phoøng

- Phaät töû Baéc Ninh

- Phaät töû Haø Nam

- Phaät töû Ninh Bình

- Phaät töû Ngheä An, Haø Tónh

- Phaät töû Ñoàng Hôùi, Quaûng Bình

- Phaät töû Phuù Yeân

- Phaät töû Ñaø Naüng

- Phaät töû Hueá Thöøa Thieân

- Phaät töû Ninh Thuaän

- Phaät töû Nha Trang, Khaùnh Hoøa

- Phaät töû TP Hoà Chí Minh

- Phaät töû Ñoàng Nai

- Phaät töû Caàn Thô

- Phaät töû Ñoàng Thaùp

- Phaät töû Chaâu Ñoác, An Giang

- Phaät töû Caùi Beø, Cai Laäy

- Phaät töû Long An

- Phaät töû Traûng Baøng, Taây Ninh

- Phaät töû Laâm Ñoàng, Ñaø Laït

- Phaät töû Tieàn Giang, Myõ Tho


- Phaät töû Soùc Traêng, Baïc Lieâu

- Phaät töû Caø Mau, Nam Caên

- Phaät töû Baø Ròa, Vuõng Taøu

- Phaät töû Phöôùc Haûi, Long Ñaát

- Phaät töû Hoùc Moân, Baø Ñieåm

- Phaät töû Cuû Chi, Gia Ñònh

- Phaät töû Bình Döông

- Phaät töû Goø Daàu, Beán Caàu

- Phaät töû Tra Voû, Giang Taân

- Phaät töû Caåm Giang

- Phaät töû Phöôùc Hieäp

- Phaät töû Gia Bình, Baøu Tre

- Phaät töû Bình Laùi, Laùi Thieâu


208

NHAØ XUAÁT BAÛN TOÂN GIAÙO

Phöôøng Yeân Hoøa – Q.Caàu Giaáy - Haø Noäi

ÑT: (04) 37822845 - Fax: (04) 37822841

Chòu traùch nhieäm xuaát baûn:

Nguyeãn Coâng Oaùnh

Bieân taäp: Traàn Xuaân Lyù

Bìa & Trình baøy: Ngoïc Phuùc

Söûa baûn in: Ngoïc Phuùc

Ñoái taùc lieân keát:

TU VIEÄN CHÔN NHÖ

Ñieänthoaïi: 066.3892911 - 0988094445

Email: [email protected]

Soá löôïng in: 8.000 baûn, khoå: 13 x 20,5 cm

In taïi CTY COÅ PHAÀN IN KHUYEÁN HOÏC PHÍA NAM

(Tp.HCM. ÑT: 38164415)

Soá xuaát baûn: 1256-2010/CXB/10-280/TG

In xong vaø noäp löu chieåu Quyù I naêm 2011

LOØNG YEÂU THÖÔNG – TAÄP II

Tröôûng laõo THÍCH THOÂNG LAÏC

mailto:[email protected]

Documents

Long yeuthuong tap2