65
การออกแบบเครื่องจักรกล (Machine Design), .เอกพจน ตันตราภิวัฒน , ภาควิชาวิศวกรรมเครื่องกล สถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกลาเจาคุณทหารลาดกระบัง 1 การออกแบบเครื่องจักรกล ( Machine Design ) บทที1 บทนํา (Introduction) เอกพจน ตันตราภิวัฒน

Mac Design Ch 1 Intro

Embed Size (px)

Citation preview

การออกแบบเครองจกรกล (Machine Design), อ.เอกพจน ตนตราภวฒน, ภาควชาวศวกรรมเครองกล สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง 1

การออกแบบเครองจกรกล

( Machine Design )

บทท 1 บทนา (Introduction)

เอกพจน ตนตราภวฒน

การออกแบบเครองจกรกล (Machine Design), อ.เอกพจน ตนตราภวฒน, ภาควชาวศวกรรมเครองกล สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง 2

วตถประสงค

1. เขาใจหลกการ พนฐานการคานวณ และกระบวนการในการออกแบบเครองจกรกล

2. สามารถเลอกใชวสด อปกรณ และชนสวนเครองจกรกลพนฐานทเหมาะสมกบการออกแบบ

3. สามารถรวบรวมแนวคดการออกแบบเพอนาไปตอยอด และทาความเขาใจในระดบสงขนหรอมความซบซอนมากขนตอไปได

การออกแบบเครองจกรกล (Machine Design), อ.เอกพจน ตนตราภวฒน, ภาควชาวศวกรรมเครองกล สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง 3

สอการเรยน• หนงสออางอง Shigley’s Mechanical Engineering Design, Richard

G. Budynas, J. Keith Nisbett, Mc Graw Hill 9th Edition

• PowerPoint– ให download เนอหาการเรยนจาก website ของผสอน

– บนทกคาสอนเพมเตมบนเอกสารประกอบการสอน (ควรพมพมาลวงหนา)

– เนอหาตวอยาง และตารางควบคกบ ตวอยางในหนงสออางอง เนนการใชศพทเทคนค ภาษาองกฤษ (ทบศพท)

• หนงสอประกอบ – Machine Design, Robert L. Norton, Prentice Hall, Second or Third

Edition

– Machine Elements in Mechanical Design, Robert L. Mott, Pearson Prentice Hall

การออกแบบเครองจกรกล (Machine Design), อ.เอกพจน ตนตราภวฒน, ภาควชาวศวกรรมเครองกล สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง 4

เนอหาโดยรวม

• บทท 1 บทนา (Introduction)– Overview of Machine Design

– Review of general physics and basic engineering background

• บทท 2 ทบทวนพนฐานวชาทเกยวของกบการออกแบบเครองจกรกล (Reviews of Relating Subjects in Machine Design)– Material Science

– Engineering Mechanics

– Manufacturing

– Other useful tools and skills, i.e. CAD/CAM/CAE

การออกแบบเครองจกรกล (Machine Design), อ.เอกพจน ตนตราภวฒน, ภาควชาวศวกรรมเครองกล สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง 5

เนอหาโดยรวม (ตอ)

• บทท 3 ทฤษฏความเสยหายเบองตน (Basic Failure Theories)

– Static failure theories and Fracture Mechanics

– Fatigue failure theories

• บทท 4 สลกเกลยว และอปกรณขนยดแบบไมถาวร (Screw

Fastener and Non-Permanent Joints)

– Fundamental of screw and standard

– Power screws

– Fasteners

การออกแบบเครองจกรกล (Machine Design), อ.เอกพจน ตนตราภวฒน, ภาควชาวศวกรรมเครองกล สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง 6

เนอหาโดยรวม (ตอ)• บทท 5 รอยเชอม และรอยตอแบบถาวร (Welding and

Permanent Joints)– Types of welding joints

– Stresses in welding joints

– Strength of welding joints

– Permanent Joint under Loading

• บทท 6 สปรง (Mechanical Springs)– Fundamental of spring

– Types of spring

– Design of helical spring

การออกแบบเครองจกรกล (Machine Design), อ.เอกพจน ตนตราภวฒน, ภาควชาวศวกรรมเครองกล สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง 7

เนอหาโดยรวม (ตอ)• บทท 7 เพลา และการสงกาลงแบบหมน (Shafts and Rotating

Transmission)– Stresses in shafts

– Deformations

– Keys and Pins

• บทท 8 ขอตอเคลอนท การหลอลน และตลบลกปน (Moving Joints, Lubrication and Bearing)– Types of moving joint

– Lubrication methods

– Fundamental of bearing

– Rolling bearing

การออกแบบเครองจกรกล (Machine Design), อ.เอกพจน ตนตราภวฒน, ภาควชาวศวกรรมเครองกล สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง 8

เนอหาโดยรวม (ตอ)• บทท 9 ความรพนฐานเกยวกบเฟอง (Fundamental of

Gear )– Theory of gear

– Simple Gear -Spur gear

• บทท 10 เฟองชนดตางๆ และพนฐานการออกแบบ (Types of Gear and Basic Design)– Helical gear

– Bevel gear

– Worm gear

– Special Types of gears

การออกแบบเครองจกรกล (Machine Design), อ.เอกพจน ตนตราภวฒน, ภาควชาวศวกรรมเครองกล สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง 9

เนอหาโดยรวม (ตอ)• บทท 11 อปกรณพนฐานในระบบสงกาลง (Common Transmission

Components)– Clutches and brakes

– Couplings

– Flywheels

• บทท 12 อปกรณสงกาลงแบบออน (Flexible Mechanical Transmission Components)– Belt and Pulleys

– Roller Chain and Sprockets

– Rope, wire and power cables

การออกแบบเครองจกรกล (Machine Design), อ.เอกพจน ตนตราภวฒน, ภาควชาวศวกรรมเครองกล สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง 10

เนอหาโดยรวม (ตอ)• บทท 13 กลไก ตนกาลงพนฐานในเครองจกรกล (Mechanism,

Power Source in Transmission)

– Linkage and Mechanism

– Typical power sources in machine

• บทท 14 ตวอยางการคานวณ และออกแบบ (Case Studies)

การออกแบบเครองจกรกล (Machine Design), อ.เอกพจน ตนตราภวฒน, ภาควชาวศวกรรมเครองกล สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง 11

เกยวกบผสอน

• เอกพจน ตนตราภวฒน (อ.เปา)

– office: หองพกอาจารยชน2 (ME-201)

– email: [email protected],

– website: www.kmitl.ac.th/~ktakapot

การออกแบบเครองจกรกล (Machine Design), อ.เอกพจน ตนตราภวฒน, ภาควชาวศวกรรมเครองกล สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง 12

ประสบการณ และตวอยางงานออกแบบ• Embedded Control Valve for Injection Molding

การออกแบบเครองจกรกล (Machine Design), อ.เอกพจน ตนตราภวฒน, ภาควชาวศวกรรมเครองกล สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง 13

ประสบการณ และตวอยางงานออกแบบ (ตอ)• Remote Control Valve for Injection Molding

การออกแบบเครองจกรกล (Machine Design), อ.เอกพจน ตนตราภวฒน, ภาควชาวศวกรรมเครองกล สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง 14

ประสบการณ และตวอยางงานออกแบบ (ตอ)• Golf Ball Retriever Car ( 2 Wheels)

การออกแบบเครองจกรกล (Machine Design), อ.เอกพจน ตนตราภวฒน, ภาควชาวศวกรรมเครองกล สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง 15

ประสบการณ และตวอยางงานออกแบบ (ตอ)• Golf Ball Retriever Car ( Single Wheel)

การออกแบบเครองจกรกล (Machine Design), อ.เอกพจน ตนตราภวฒน, ภาควชาวศวกรรมเครองกล สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง 16

ประสบการณ และตวอยางงานออกแบบ (ตอ)

• Hydrostatic

Testing

Machine

การออกแบบเครองจกรกล (Machine Design), อ.เอกพจน ตนตราภวฒน, ภาควชาวศวกรรมเครองกล สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง 17

ประสบการณ และตวอยางงานออกแบบ (ตอ)• Hot Stamp (For Wood Pellet)

การออกแบบเครองจกรกล (Machine Design), อ.เอกพจน ตนตราภวฒน, ภาควชาวศวกรรมเครองกล สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง 18

ประสบการณ และตวอยางงานออกแบบ (ตอ)• Level Height Alarm For Pallet Jack

การออกแบบเครองจกรกล (Machine Design), อ.เอกพจน ตนตราภวฒน, ภาควชาวศวกรรมเครองกล สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง 19

ประสบการณ และตวอยางงานออกแบบ (ตอ)• Automatic Taping Machine

การออกแบบเครองจกรกล (Machine Design), อ.เอกพจน ตนตราภวฒน, ภาควชาวศวกรรมเครองกล สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง 20

ประสบการณ และตวอยางงานออกแบบ (ตอ)• Automatic Thread Cutter

การออกแบบเครองจกรกล (Machine Design), อ.เอกพจน ตนตราภวฒน, ภาควชาวศวกรรมเครองกล สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง 21

นยาม และความหมายของการออกแบบเครองจกรกล

การออกแบบเครองจกรกลคออะไร?– อปกรณ หรอเครองมองายๆ เชน มด ตะป หรอสกร เพยงตวเดยวก

ควรตองวเคราะหและออกแบบดวยหลกการทางการออกแบบเครองจกรกล

– ลกษณะปญหา และตวแปรจรงมกจะซบซอนมาก แตจะถกทาใหงายลงโดยการตงสมมตฐานทเหมาะสม และใชคาความปลอดภยในการออกแบบ (safety factor) เปนสวนหนงของการชดเชย

– โดยทวไปไมมรปแบบทตายตวในการออกแบบ เพอใหไดการทางานของเครองจกรกลทไดผลลพธเหมอนกน อาจจะถกออกแบบไดหลากหลายวธ

– ตองใชความรพนฐานทางวศวกรรมทหลากหลายในการออกแบบเครองจกรกล

การออกแบบเครองจกรกล (Machine Design), อ.เอกพจน ตนตราภวฒน, ภาควชาวศวกรรมเครองกล สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง 22

ความสาคญของการออกแบบเครองจกรกล

ทาไมเราควรตองศกษาการออกแบบเครองจกรกล?

– มนษยเราสรางอารยธรรม Civilization และพฒนาตวเองขนเหนอสงมชวตอนๆดวยความสามารถในการใชเครองมอ เครองจกร (งายๆจากยคหน จนซบซอนอยางมากในปจจบน)

– ความซบซอนของเครองจกรกลแสดงถงความชาญฉลาดของมนษย การพฒนา และเครองจกรกลยงดารงอยอยางตอเนอง และกวางขวางในทกสาขาอาชพ

– ดวยจานวนประชากร และการบรโภคอยางไมหยดยงของมนษยเปนไปไดเพราะการมอยของเครองจกรกล ซงผทสามารถเรยนร และการออกแบบเครองจกรกลได กจะมสวนในการชวยสนบสนนการอยรอด และคณภาพชวตของมนษยชาต

การออกแบบเครองจกรกล (Machine Design), อ.เอกพจน ตนตราภวฒน, ภาควชาวศวกรรมเครองกล สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง 23

ทบทวนความรพนฐานทางวศวกรรม

ปรมาณขนตนในทางฟสกส1. มวล (มวลสาร) Mass

2. ระยะทาง Length

3. เวลา Time

4. อณหภม Temperature

5. กระแสไฟฟา Electric Current

6. ปรมาณโมล (โมเลกล) Substance Mole

7. ความสวาง (แสง) Luminous Intensity

การออกแบบเครองจกรกล (Machine Design), อ.เอกพจน ตนตราภวฒน, ภาควชาวศวกรรมเครองกล สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง 24

ปรมาณพนฐาน และหนวยทสาคญ

มาตรฐานหนวยหลกปรมาณ

เมตรก (SI) องกฤษ

มวล กโลกรม (kg) ปอนด (pound mass)

ระยะทาง เมตร (m) นว (Inch)

เวลา วนาท (s) วนาท (s)

อณหภม เคลวน (oK) ฟาเรลไฮน (F)

กระแสไฟฟา แอมแปร (Amp)

การออกแบบเครองจกรกล (Machine Design), อ.เอกพจน ตนตราภวฒน, ภาควชาวศวกรรมเครองกล สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง 25

ตวคณเรยกคาทมใชทวไป (General Power Prefix)

คา

เรยก

นาโน ไมโคร มลล เซนต เดซ กโล เมกกะ จกกะ เทลา

Prefix nano micro milli centi deci kilo mega giga

สญลก

ษณn u m c d K, k M G T

109

tera

101210-2 106ตวคณ 10-9 10-6 10-3 10-1 103

ตวอยาง กโลกรม = 1000 กรมเซนตเมตร = 0.01 เมตร

มลลแอมแปร = 0.001 แอมแปร

* ตวคณเหลานนยมใชกบปรมาณในหนวยมาตรฐาน SI

การออกแบบเครองจกรกล (Machine Design), อ.เอกพจน ตนตราภวฒน, ภาควชาวศวกรรมเครองกล สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง 26

ปรมาณทางวศวกรรมทควรทราบ• มวล

• เวลา

• ความยาว

• พนท

• ปรมาตร

• มม

• อณหภม

• งาน

• กาลงงาน

• ความรอน

• ความหนาแนน

• อตราไหล

• ความหนด

• ความเรว

• ความเรง

• แรง

• แรงบด

• แรงดน

• ความแขง

• กระแสไฟฟา

• แรงดนไฟฟา

• ความตานทาน

การออกแบบเครองจกรกล (Machine Design), อ.เอกพจน ตนตราภวฒน, ภาควชาวศวกรรมเครองกล สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง 27

มวล (Mass)• เปนปรมาณหลกทแสดงถงการมอยของสะสาร

• เราบงบอกขนาดของมวลไดหลายวธ วธงายๆคอวดนาหนก (มวลสารขนาดเทากนมนาหนกตางกนภายใตแรงโนมถวงทตางกน)

• หนวยมาตรฐานคอ กโลกรม

• หนวยอนๆของมวลไดแก กรม(g) ปอนด(lb) ออนซ(Oz) ตน(Ton) ฯลฯ

• 1 kg = 2.2046 lb, 16 oz = 1 lb

• มวลในหนวยองกฤษ ปอนด (pound, lb) จะหมายถง ปอนดของมวล (pound mass, lbm) ซงมคาแตกตางจาก ปอนดทเปนแรง (pound force, lbf)

การออกแบบเครองจกรกล (Machine Design), อ.เอกพจน ตนตราภวฒน, ภาควชาวศวกรรมเครองกล สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง 28

แปลงหนวยมวล

2.5 kg ? g

คาตอบ 2.5kg = 2500g

วธคานวณ

เพราะ 1kg = 1000g

ดงนน 2.5x1 kg = 2.5 kg = 2.5x1000g = 2500g

การออกแบบเครองจกรกล (Machine Design), อ.เอกพจน ตนตราภวฒน, ภาควชาวศวกรรมเครองกล สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง 29

แปลงหนวยมวล

1.2 Ton ? g

คาตอบ 1.2 Ton = 1,200,000g

วธคานวณ

เพราะ 1Ton = 1000kg, และ1kg = 1000g

ดงนน 1.2 Ton = 1.2 Ton x 1000 kg/Ton x 1000g/kg = 1200000g

การออกแบบเครองจกรกล (Machine Design), อ.เอกพจน ตนตราภวฒน, ภาควชาวศวกรรมเครองกล สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง 30

แปลงหนวยมวล

7.5 lb ? kg

คาตอบ 7.5 lb = 3.4 kg

วธคานวณ

เพราะ 1kg = 2.2046 lb

ดงนน 7.5 lb = 7.5 lb x (1 kg/2.2046 lb) = 3.4019 kg

การออกแบบเครองจกรกล (Machine Design), อ.เอกพจน ตนตราภวฒน, ภาควชาวศวกรรมเครองกล สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง 31

แปลงหนวยมวล

24.3 Oz ? g

คาตอบ 24.3 Oz = 688.9 gวธคานวณ

เพราะ 1kg = 1000g, 1kg = 2.2046 lb, และ 1 lb = 16 Oz

ดงนน 24.3 Oz = 24.3 Oz x(1lb/16Oz) x (1 kg/2.2046 lb) x (1000 g/ 1kg)

= 688.9 g

การออกแบบเครองจกรกล (Machine Design), อ.เอกพจน ตนตราภวฒน, ภาควชาวศวกรรมเครองกล สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง 32

เวลา (Time)

• โดยสวนใหญเราอางองเวลาเพอพจารณาการเปลยนแปลงใดๆ

• หนวยสากลของเวลาคอ วนาท (second)

• หนวยทวไปทเรารจกกนด ไดแก นาท ชวโมง วน เดอน ป

• หนวยแสดงเวลาทพจารณาในเสยวเวลาทมนยสาคญไดแก มลลเซค (ms) ไมโครเซค (μs)

เวลา 1 ป มกวนาท ? คาตอบ 31557600 sec

วธคานวณ เพราะ 1 yr = 365.25 day , 1day = 24 hr, 1hr = 60min, และ 1hr = 60min

ดงนน 1 yr = 1 yr x(365.25day/1yr) x (24 hr/1day) x (60min/ 1hr) x

(60sec/ 1min) = 31557600 sec

การออกแบบเครองจกรกล (Machine Design), อ.เอกพจน ตนตราภวฒน, ภาควชาวศวกรรมเครองกล สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง 33

• ความยาว พนท และปรมาตร เปนปรมาณทระบขนาดของมตทพจารณา หนวยในระบบเมตรกคอ เมตร ตารางเมตร และลกบาศเมตร ตามลาดบ

• พนทเปนปรมาณกาลงสองของความยาว สวนปรมาตรเปนปรมาณกาลงสามของความยาว โดยพนทคณความยาวจะเทากบปรมาตร

• หนวยทใชกบปรมาณเหลานมหลากหลายมาก เชน

– ความยาว: เมตร กโลเมตร มลลเมตร นว ฟต หลา ไมล ฯลฯ

– พนท: ตารางเมตร ตารางกโลเมตร ตารางนว ตารางฟต เอเคอร ฯลฯ

– ปรมาตร: ลกบาศเมตร ลกบาศเซนตเมตร(cc) ลตร ลกบาศนว ถวยเกลลอน ฯลฯ

ความยาว, พนท และปรมาตร(Length, Area, Volume)

การออกแบบเครองจกรกล (Machine Design), อ.เอกพจน ตนตราภวฒน, ภาควชาวศวกรรมเครองกล สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง 34

คาแบงของระยะทางในหนวยอนๆทนยมและตวแปรคา

• คาแบงในระบบองกฤษ

– หน = 1/8 นว (inch, in)

– ฟต (foot/feet) = 12 นว

– หลา (yard) = 3 ฟต = 36 นว

– ไมล (mile) = 1760 หลา

• 1 เมตร = 39.37 นว หรอ 1 นว = 25.4 มลลเมตร

• 1 ไร = 4 งาน, 1 งาน = 100 ตารางวา

• 1 ลตร = 1000 cc (cubic centimeter), 1 ถวย (metric) = 250 cc

• 1 แกลลอน = 231 ลกบาศนว

การออกแบบเครองจกรกล (Machine Design), อ.เอกพจน ตนตราภวฒน, ภาควชาวศวกรรมเครองกล สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง 35

แปลงคาระยะทาง

3.25 m = ? Inches

= ? Ft/inches

คาตอบ 3.25 m = 127.952 inches = 10ft & 7.95 inches

วธคานวณ

เพราะ 1m = 39.37 in, 12 in = 1 ft

ดงนน 3.25 m = 3.25 m x 39.37in/m = 127.952 in

= 127.952 in –(120 in =10ft) = 10 ft + 7.952 in

การออกแบบเครองจกรกล (Machine Design), อ.เอกพจน ตนตราภวฒน, ภาควชาวศวกรรมเครองกล สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง 36

แปลงคาระยะทาง

in = ? mm

คาตอบ 1-3/8 m = 34.925 mm

วธคานวณ

เพราะ 1m = 39.37 in, และ1m = 1000 mm

ดงนน 1-3/8 in = 1+3/8 in = 1.375 in x (1m/39.37in) x (1000mm/m)

= 34.925 mm

831

การออกแบบเครองจกรกล (Machine Design), อ.เอกพจน ตนตราภวฒน, ภาควชาวศวกรรมเครองกล สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง 37

แปลงคาพนท

22.7 m2 = ? in2

คาตอบ 22.7 m2 = 35184.93 in2

วธคานวณ

เพราะ 1m = 39.37 in,

ดงนน 22.7m2 = 22.7 m2 x (39.37 in/m) x (39.37 in/m) = 35184.93 in2

การออกแบบเครองจกรกล (Machine Design), อ.เอกพจน ตนตราภวฒน, ภาควชาวศวกรรมเครองกล สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง 38

แปลงคาพนท

1-2-18 ไร = ? ft2

คาตอบ 1-2-18 ไร = 26608.28 ft2

วธคานวณ

เพราะ 1ไร = 4งาน, 1งาน = 100วา2, 1วา2 = 4m2, 1m = 39.37in, และ 1ft = 12in

ดงนน 1-2-18ไร = 1ไร +2งาน+18 วา2 =6งาน x (100 วา2/งาน) +18 วา2 =618 วา2

= 618 วา2 x (4m2/1 วา2)x(39.37in/m)x(39.37in/m)x(1ft/12in)x(1ft/12in)

= 26608.28 ft2

การออกแบบเครองจกรกล (Machine Design), อ.เอกพจน ตนตราภวฒน, ภาควชาวศวกรรมเครองกล สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง 39

แปลงคาปรมาตร

2500 cc = ? in3

คาตอบ 2500 cc = 152.558 in3

วธคานวณ

เพราะ 1m = 100cm, และ 1m = 39.37in,

ดงนน 2500cc = 2500cm3 x (1m/100cm)x(1m/100cm)x(1m/100cm)

x(39.37in/1m) x(39.37in/1m) x(39.37in/1m) = 152.558 in3

การออกแบบเครองจกรกล (Machine Design), อ.เอกพจน ตนตราภวฒน, ภาควชาวศวกรรมเครองกล สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง 40

แปลงคาปรมาตร

20 ลตร = ? เกลลอน

คาตอบ 20 ลตร = 5.283 เกลลอน

วธคานวณ

เพราะ 1m = 100cm, 1ลตร =1000cc, 1m = 39.37in, และ 231in3= 1gallon

ดงนน 20 liter = 20 liter x(1000cc/liter)x(1/100cm)x(1/100cm)x(1/100cm)

x(39.37in/1m)x(39.37in/1m)x(39.37in/1m)x(1gallon/231 in3)

= 5.283 gallon

การออกแบบเครองจกรกล (Machine Design), อ.เอกพจน ตนตราภวฒน, ภาควชาวศวกรรมเครองกล สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง 41

มม (Angle)

• เปนปรมาณทแสดงการเปลยนแปลงของทศทาง

(เวคเตอร)

• หนวยทางวศวกรรมคอ เรเดยน (radian,rad)

• หนายทนยมคอ องศา (degree)

• มมสงสดครบรอบคอ 360 องศา เทากบ 2π=6.28318 rad

การออกแบบเครองจกรกล (Machine Design), อ.เอกพจน ตนตราภวฒน, ภาควชาวศวกรรมเครองกล สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง 42

อณหภม (Temperature)

• เราใชอณหภมเปนคาทบงบอกถงความรอน และเยนโดย

เปรยบเทยบกนระหวางอณหภมทแตกตาง

• ในธรรมชาตความรอนจะถายเทจากบรเวณทมอณหมสงไปยง

บรเวณทมอณหภมตา

• หนวยมาตรฐานทางวศวกรรมคอ เคลวน (K)

• หนวยทเราคนเคยคอ เซลเซยส (oC) โดย 0oC =273.15 K แตคาท

เปลยนแปลง Δ1oC =Δ1K หรอคานวณโดย K = C+273.15

• หนวยฟาเรนไฮทเทยบกนไดโดย F=1.8C+32 หรอ C=(F-32)/1.8

การออกแบบเครองจกรกล (Machine Design), อ.เอกพจน ตนตราภวฒน, ภาควชาวศวกรรมเครองกล สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง 43

แปลงคาอณหภม

30 oC = ? K

คาตอบ 30 oC = 303.15 K

วธคานวณ

เพราะ Δ1oC = Δ1K , และ ท 0oC = 273.15 K

ดงนน 30oC = 0oC + (Δ 30oC = Δ 30K) = 273.15 K + Δ 30 K = 303.15 K

การออกแบบเครองจกรกล (Machine Design), อ.เอกพจน ตนตราภวฒน, ภาควชาวศวกรรมเครองกล สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง 44

แปลงคาอณหภม

103 oF = ? oC

คาตอบ 103 oF = 39.44 oC

วธคานวณ

เพราะ C=(F-32)/1.8

ดงนน 103oF = (103-32)/1.8 = 39.44 oC

การออกแบบเครองจกรกล (Machine Design), อ.เอกพจน ตนตราภวฒน, ภาควชาวศวกรรมเครองกล สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง 45

งาน (พลงงาน) (Works, Engergy)

• งานเปนปรมาณทบงบอกถงการกอใหเกดการถายเทของ

พลงงานโดยไมพจารณาในคาบเวลา

• หนวยสากลของงานคอจลย (J) สามารถเทยบเคยงกบงาน

ทางกลคอ N-m

• หนวยอนของงานไดแก ฟต-ปอนด (ft-lb)

• งานทางกลสามารถเทยบเคยงไดกบพลงงานทางความรอน

ซงจะไดแสดงตอไป

การออกแบบเครองจกรกล (Machine Design), อ.เอกพจน ตนตราภวฒน, ภาควชาวศวกรรมเครองกล สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง 46

ความรอน (Heat)

• เปนปรมาณทบงบอกถงพลงงานจลนในระดบจลภาคของสะสาร

• สามารถเทยบเคยงไดกบพลงงานทางกลโดยมหนวยมาตรฐาน

ทางวศวกรรมคอ จลยเชนเดยวกน

• เราใชพลงงาน 4186 จลยเพอทจะทาใหนาจานวน 1กโลกรม

(ประมาณ 1ลตร) มอณหภมสงขน 1 oC

• หนวยอนๆไดแก BTU (British Thermal Unit), คาเลอร

(Calories)โดย 1BTU=1.06 KJ และ 1J = 0.239 Cal

การออกแบบเครองจกรกล (Machine Design), อ.เอกพจน ตนตราภวฒน, ภาควชาวศวกรรมเครองกล สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง 47

แปลงคาพลงงาน

500 BTU = ? J

คาตอบ 500 BTU = 530000 J

วธคานวณ

เพราะ 1BTU =1.06 KJ

ดงนน 500 BTU = 500 BTU x (1.06KJ/1BTU) x (1000J/1KJ) = 530000 J

การออกแบบเครองจกรกล (Machine Design), อ.เอกพจน ตนตราภวฒน, ภาควชาวศวกรรมเครองกล สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง 48

แปลงคาพลงงาน

ชอคโกเลตคกก 1 กลอง

(125.67g) ใหพลงงานกจลย ?

คาตอบ 2538.25 J

วธคานวณ

เพราะ 1กลอง ม 125.67g, 29g ให140 Cal, และ 1 J = 0.239 Cal

ดงนน ชอคโกเลตคกก 1 กลอง=125.67 g x(140Cal/29g) = 606.67 Cal x(1J/0.239

Cal) = 2538.35 J

การออกแบบเครองจกรกล (Machine Design), อ.เอกพจน ตนตราภวฒน, ภาควชาวศวกรรมเครองกล สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง 49

กาลงงาน (Power)

• เปนปรมาณทบงบอกถงพลงงานในหนวยเวลา

• หนวยทเปนมาตรฐานคอ วตต(Watt) หรอ J/s หรอ N-m/s

• หนวยอนไดแก BTUตอชวโมง (BTU/h) = 2650 Watt

• หนวยทนยมไดแก แรงมา (horsepower, HP) โดย 1HP =745.7

Watt

• เครองจกรทมพลงมากแตทางานไดชา อาจมกาลงงานนอยกวา

เครองจกรทมพลงนอยแตทางานไดเรวกวา

การออกแบบเครองจกรกล (Machine Design), อ.เอกพจน ตนตราภวฒน, ภาควชาวศวกรรมเครองกล สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง 50

แปลงคากาลงงาน

เครองปรบอากาศขนาด 9000 BTU/h สามารถดงความรอนไดในอตราก วตต ?

คาตอบ 9000 BTU/h = 2650 W

วธคานวณ

เพราะ 1BTU =1.06 KJ, 1h=3600s, และ 1J/s=1W,

ดงนน 9000 BTU/h = 9000 BTU/h x (1.06kJ/1BTU) x (1h/3600s)

= 2.65 kJ/s = 2650 W

การออกแบบเครองจกรกล (Machine Design), อ.เอกพจน ตนตราภวฒน, ภาควชาวศวกรรมเครองกล สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง 51

แปลงคากาลงงาน

มอเตอรขนาด 5 KW เทยบเทากบ กแรงมา ?

คาตอบ 5KW = 6.7 HP

วธคานวณ

เพราะ 1KW = 1000W และ 1HP=745.7 W,

ดงนน 5KW = 5 KW x (1000W/1KW) x (1HP/745.7W)

= 6.7 HP

การออกแบบเครองจกรกล (Machine Design), อ.เอกพจน ตนตราภวฒน, ภาควชาวศวกรรมเครองกล สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง 52

ความเรว และความเรง (Speed, Acceleration)

• ความเรวเปนการเปลยนแปลงของระยะทางในหนงหนวยเวลา

• ความเรงเปนการเปลยนแปลงของความเรวในหนงหนวยเวลา

• หนวยมาตรฐานยดถอตามหนวยพนฐานคอ เมตรตอวนาท

(m/s)และเมตรตอวนาทกาลงสอง (m/s2)

• หนวยอนๆไดแก กโลเมตรตอชวโมง(km/h) ฟตตอวนาท(ft/s) นว

ตอนาท(in/min) ฯลฯ

• ความเรว และความเรงเชงมมพจารณาการเปลยนแปลงของมม

ตอหนวยเวลา ไดแก รอบตอนาท (rpm) เรเดยนตอวนาท (rad/s)

ความถ (Hz, 1/s)

การออกแบบเครองจกรกล (Machine Design), อ.เอกพจน ตนตราภวฒน, ภาควชาวศวกรรมเครองกล สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง 53

แปลงคาความเรว

สายพานลาเลยงขนาด 65ft/min เทยบเทากบ ก m/s ?

คาตอบ 65 ft/min = 0.33 m/sวธคานวณ

เพราะ 1m = 39.37 in, 12 in = 1 ft และ 1min = 60s

ดงนน 65 ft/min = 65 ft/min x(12 in/1ft) x(1m/39.37in)x(1min/60s)

= 0.33 m/s

การออกแบบเครองจกรกล (Machine Design), อ.เอกพจน ตนตราภวฒน, ภาควชาวศวกรรมเครองกล สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง 54

แรง (Force)

• เปนปรมาณทแสดงถงปฏกรยาหรอการกระทาระหวางสะสาร

ภายใตสภาวะทพจารณา

• หนวยมาตรฐานของแรงคอ นวตน (N) หรอ (kg-m/s2)

• หนวยอนๆไดแก ปอนด (lbf) คบ (kip)

• ปอนดทเปนแรงตางจากปอนดทเปนนาหนกโดย

1 lbf = 32.174 lbm× ft/s2 และ 1N = 0.2248 lbf

• แรงเชงมมเรยกวาแรงบด (ดสไลดถดไป)

การออกแบบเครองจกรกล (Machine Design), อ.เอกพจน ตนตราภวฒน, ภาควชาวศวกรรมเครองกล สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง 55

แรงบด (Torque)

• เปนปรมาณของแรงเชงมมหรอโมเมนท

• หนวยตามมาตรฐานSI คอ นวตนเมตร (N-m)

• หนวยอนๆไดแก ปอนดฟต (lb-ft) ปอนดนว (lb-in)

กโลกรมเซนตเมตร (kg-cm) ฯลฯ

การออกแบบเครองจกรกล (Machine Design), อ.เอกพจน ตนตราภวฒน, ภาควชาวศวกรรมเครองกล สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง 56

แรงดน (ความดน) (Pressure)• เปนปรมาณทบงบอกแรงทกระทาตงฉากกบพนทขนาดหนงๆ

• หนวยมาตรฐานทางวศวกรรมคอ นวตนตอตารางเมตร(N/m2)

หรอเรยกวา ปาสคาล(Pascal, Pa)

• หนวยทนยมตามหนวยองกฤษคอ ปอนดตอตารางนว (psi)

• หนวยอนๆไดแก ความดนบรรยากาศ (atm) บาร (bar)

• 1 bar = 105Pa, 1atm = 1.01325 bars

• แรงดน (แรงกด) ในของแขงเรยกวาความเคน และมหนวย

เหมอนกน

การออกแบบเครองจกรกล (Machine Design), อ.เอกพจน ตนตราภวฒน, ภาควชาวศวกรรมเครองกล สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง 57

แปลงคาแรงดน

เกจความดนอานคาได 125 psi จะเทยบเทากบก bar ?

คาตอบ 125 psi = 8.618 bar

วธคานวณ

เพราะ 1N = 0.2248 lb, 1bar = 105Pa(N/m2) และ 1m = 39.37 in

ดงนน 125 psi = 125 psi x (1N/0.2248lb) x(39.37in/1m) x(39.37in/1m)

x(1bar/105 (N/m2)) = 8.618 bar

การออกแบบเครองจกรกล (Machine Design), อ.เอกพจน ตนตราภวฒน, ภาควชาวศวกรรมเครองกล สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง 58

ความหนาแนน (density)

• เปนปรมาณทบงบอกสดสวนของมวลสารตอปรมาตร

• หนวยมาตรฐานในทางวศวกรรมคอ กโลกรมตอลกบาศเมตร (kg/m3)

• หนวยอนๆไดแก ปอนดตอลกบาศฟต (lb/ft3) ออนซตอลกบาศนว (oz/in3)

• ความหนาแนนมความสมพนธกบปรมาตรจาเพาะ และความถวงจาเพาะ

• สะสารปรมาณเทากนอาจมความหนาแนนตางกนเมอวดทอณหภมตางกน (มการขยายตวทาใหปรมาตรเปลยนไป)

การออกแบบเครองจกรกล (Machine Design), อ.เอกพจน ตนตราภวฒน, ภาควชาวศวกรรมเครองกล สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง 59

อตราไหล (เชงปรมาตร) (Flow Rate)

• เปนปรมาณทบงบอกการถายเทปรมาตรของของไหล (ของเหลว

หรอกาซ) ในหนงหนวยเวลา

• หนวยทางวศวกรรมคอ ลกบาศเมตรตอวนาท (m3/s) ซงคอนขาง

สงมากสาหรบงานทวไป

• หนวยทนยมไดแก ลตรตอนาท แกลลอนตอนาท ลกบาศฟตตอ

ชวโมง ฯลฯ

• อตราไหลเชงมวลคอมวลทถายเทในหนงหนวยเวลา ไดแก kg/s

การออกแบบเครองจกรกล (Machine Design), อ.เอกพจน ตนตราภวฒน, ภาควชาวศวกรรมเครองกล สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง 60

ความหนด (Viscosity)

• เปนปรมาณทบงบอกถงสภาพตอตานการไหลเท

ของสะสาร

• หนวยตามมาตรฐาน SI คอ Pa-S หรอ kg/(s-m)

• หนวยอนๆไดแก Saybolt Universal Seconds (SUS)

• คาความหนดของสะสาร(ของไหล)โดยทวไปจะ

เปลยนผนไปตามอณหภม

การออกแบบเครองจกรกล (Machine Design), อ.เอกพจน ตนตราภวฒน, ภาควชาวศวกรรมเครองกล สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง 61

ความแขง (Hardness)

• เปนปรมาณทบงบอกคาความแขงของวสด

• มหลายมาตรฐานซงนยมตางๆกนตามลกษณะการใชงานและ

ชนดของวสด ไดแก

– Brinell : HB(3000), HB(500) ฯลฯ

– Rockwell: HRA, HRB, HRC ฯลฯ

– Vickers: HV

• โดยทวไปคาความแขงของวสดสามารถเทยบไดกบคาความเคน

ซงมหนวยเชนเดยวกบความดน

การออกแบบเครองจกรกล (Machine Design), อ.เอกพจน ตนตราภวฒน, ภาควชาวศวกรรมเครองกล สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง 62

กระแสไฟฟา (Electric Current)

• เปนปรมาณทบงบอกจานวนของกระแสไฟฟา

• หนวยของกระแสไฟฟาคอ แอมแปร หรอ แอม

(Amp)

• หนวยอยางละเอยดไดแก มลลแอม (mA) = 0.001

Amp และ ไมโครแอม (uA) = 0.000001 Amp

การออกแบบเครองจกรกล (Machine Design), อ.เอกพจน ตนตราภวฒน, ภาควชาวศวกรรมเครองกล สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง 63

แรงดนไฟฟา (Electric Potential)

• เปนปรมาณทบงบอกคาความตางศกยของไฟฟา

หรอความเรวในการขบเคลอนอเลคตรอนใน

วงจรไฟฟา

• หนวยทางวศวกรรมคอ โวลเตจ หรอโวล (volt, v)

เทยบเทากบหนวยพนฐานคอ kgm2/(s3A)

• หนวยอยางละเอยดไดแก มลลโวล (mV) = 0.001

โวล

การออกแบบเครองจกรกล (Machine Design), อ.เอกพจน ตนตราภวฒน, ภาควชาวศวกรรมเครองกล สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง 64

ความตานทาน (ทางไฟฟา) (Resistance)

• เปนปรมาณทบงบอกคาความตานทานในการนา

ไฟฟาของวสด

• หนวยมาตรฐานทางวศวกรรมคอ โอม (ohm, Ω)

เทยบเทากบหนวยพนฐานคอ kgm2/(s3A2)

• หนวยอนๆทเกยวของไดแก กโลโอม (KΩ), เมกกะ

โอม (MΩ)

การออกแบบเครองจกรกล (Machine Design), อ.เอกพจน ตนตราภวฒน, ภาควชาวศวกรรมเครองกล สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง 65

แบบฝกหดจงแปลงหนวยของปรมาณตอไปน

1.1 นาหนก 1.28 ตนเทากบก ปอรน

1.2 ความยาว 120 ไมโครเมตร เทากบกนว

1.3 ความยาว 3 นว 5หน เทากบกเซนตเมตร

1.4 เวลา 53,205 ms เทากบกชวโมง

1.5 อณหภม 370 K เทากบก ฟาเรนไฮด

1.6 กาลงงาน 8.9 แรงมา(เชงกล) เทากบกกโลวตต

1.7 แรงดน 250 psi เทากบก bar

1.8 แรง 24 ปอรน เทากบกนวตน