MANJARO LINUX - xTom · 2019-08-28 · Manjaro ve Arch hakkında bir not Manjaro, Arch Linux adlı baska¸ bir dagıtıma˘ dayanmaktadır. Bu nedenle, toplulugun˘ yönettigi˘ Arch

M A N J A R O L I N U X

K U L L A N I C I R E H B E R I

T H E M A N J A R O D E V E L O P M E N T T E A M

Copyright © 2019 Manjaro Gelistirici Ekibi.

Licensed under the Attribution-ShareAlike 4.0 International Licence (the “Licence”); you may not use thisfile except in compliance with the License. You may obtain a copy of the Licence at:https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/legalcode

Unless required by applicable law or agreed to in writing, software distributed under the Licence isdistributed on an “as is” basis, without warranties or conditions of any kind, either express or implied. Seethe Licence for the specific language governing permissions and limitations under the Licence.

Bu dokümantasyon için kaynak kodunu indirilebilir:https://github.com/manjaro/manjaro-user-guide/

kullanici rehberi 5

Manjaro Gelistirici Ekibi

Çekirdek Takım

Philip Müller Sahibi, Proje Lideri, Proje Yönetimi ve Koordinasyon,Mirrors Yöneticisi, Sunucu Yöneticisi, Paketleyici, Gelistirici, WebGelistirici

Guillaume Benoit Gelistirici, Moderasyon

Ramon Buldó Gelistirici, Paketleyici

Stefano Capitani Bakımcı, Paketleyici

Bernhard Landauer Topluluk Yöneticisi, Paketleyici, Gelistirici, Moder-asyon, Haberler

Rob McCathie Gelistirici

Marcus Paketleyici

Teo Mrnjavac Gelistirici

Alexandre A. Arnt Gelistirici, Moderasyon

Ringo de Kroon Topluluk

Hugo Posnic Gelistirici

Tasarım

David Linares Tasarımcı

Belgeleme

Jonathon Fernyhough Kullanıcı Kılavuzu Editörleri 0.8.9-0.8.13, 15.09-15.12, Topluluk Yönetimi, Kullanıcı Rehberi’nin Kapak Resmi

Sabras Wiki

Manuel Barrette Kullanıcı Kılavuzu Editörleri 16.08-18.0, KullanıcıKılavuzunun Fransızca çevirisi 17.0-18.0

Oguzkagan Wiki, Gelistirici, Kullanıcı Kılavuzunun Türkçe çevirisi17.0-18.0

6 manjaro linux

Mezunlar

Roland Singer Kurucu, Tasarımcı, Gelistirici, Web Gelistirici, Yönetici

Carl Duff Topluluk, Dokümantasyon ve Wiki Yönetimi, Komut Dosy-ası ve Yapılandırma

Cumali Cinnamon ve Gnome Topluluk Sürümleri Gelistiricisi

Dan S. Openbox Sürümleri Gelistiricisi

Handy Global Moderatör, Wiki Destekçisi, Topluluk Destekçisi

Joshua Strot Gelistirici, Grafik Gelistirici

Tesekkürler

Harika bir topluluk olan forum.manjaro.org ve #manjaro

kullanici rehberi 7

Manjaro ve Arch hakkında bir not

Manjaro, Arch Linux adlı baska bir dagıtıma dayanmaktadır. Bunedenle, toplulugun yönettigi Arch User Repository’den (AUR)yazılım paketleri de kullanılabilir. Bununla birlikte, Manjaro’nunArch olmadıgını ve Manjaro isletim sistemi ile ilgili tüm sorularınyalnızca Manjaro forumlarına ve Internet Relay Chat (IRC) kanal-larına yönlendirilmesi gerektigini lütfen unutmayın. Örnegin, Ubuntu,Debian’dan türetilmis olmasına ragmen - ve dolayısıyla ebeveyniile bazı benzerlikleri paylasmasına ragmen - bu isletim sistemleriarasında hala önemli çalısma farklılıkları var. Bu, sadece “kurulumukolay” veya “önceden yapılandırılmıs” bir Arch isletim sistemi ol-maktan uzak olan Manjaro için de geçerlidir. Manjaro ve Arch isletimsistemleri arasındaki temel farklardan bazıları:

• Manjaro, Arch’tan bagımsız olarak ve tamamen farklı bir ekiptarafından gelistirildi.

• Manjaro yeni baslayanlar için yapılandırlırken, Arch ise deneyimlikullanıcılara yöneliktir.

• Manjaro yazılımı kendi bagımsız depolarından alır. Bu depolarayrıca Arch tarafından saglanmayan yazılım paketleri de içerir.

• Manjaro, Manjaro Donanım Algılama (MHWD) yardımcı pro-gramı ve Manjaro Ayarlar Yöneticisi (MSM) gibi kendi dagıtımınaözgü araçları sunar.

• Manjaro Arch ile karsılastırıldıgında çalısma konusunda pek çokfarklı farklar vardır.

Yinelemek gerekirse, Manjaro gerçekten bir Arch türevi olsa da, Archdegildir!

Contents

Baslangıç 11

I Manjaro’ya Baslarken 13

Manjaro’yu Indirme 15

Indirilmis disk görüntüsü için hata kontrolü 19

Disk görüntüsünü yazma 23

II Manjaro Kurulumu 29

Canlı ortamı önyükleme 31

Bazı yararlı tanımlar 39

Microsoft Windows 10 ile çift önyükleme 43

Yardımlı yükleme yöntemleri 53

BIOS sisteme manuel kurulum 59

10 manjaro linux

UEFI sistemine manuel kurulum 71

Bölümleri sifrelemek 89

III Manjaro’ya Hosgeldiniz 93

Manjaro masaüstü 95

Yardım Almak 101

Sisteminizi bakımı 105

Index 127

Baslangıç

Manjaro Hakkında

Manjaro, bagımsız gelistirilen Arch tabanlı, kullanıcı dostu bir Linuxdagıtımıdır. Arch, kendisini, hızlı,güçlü ve hafif olmasının yanındason sürüm paketleri içeren bir dagıtım olarak tanımlar. Ancak, Archaynı zamanda teknik bilgisi olan ve tecrübeli kullanıcıları hedefle-mektedir.

Dünya genelinde gelistirilen Manjaro, Arch isletim sisteminin tümolumlu yönleri ile birlikte kullanıcı dostu ve erisilebilir olması ilekendisini takdim eder. 32 ve 64 Bit sürümleri ile Manjaro, hem yeniLinux kullanıcılarına hem tecrübeli kullanıcılara hitab etmektedir veek olarak bazı özellikleri vardır:

• Hazır masaüstü ortamı

• Hazır grafik arayüzlü kurulum araçları ile kolay kurulum ve sis-tem yükseltme

• Hazır kurulu çözücüler ve çoklu ortam uygulamaları

• Hazır gelen, Skype, Firefox ve Libre Office gibi uygulamalar.

Özellikler

Manjaro, Arch ile aynı özellikleri tasımaktadır:

• Hız, güç ve verimlilik

• Son sürüm yazılımlara erisim

• Sürekli gelistirilen ve güncel durumda olan sisteminiz ile yenisürümleri yüklemenize gerek kalmayan yapısı yuvarlanan sürüm(Rolling Release)

• Arch kullanıcı depolarına (AUR) erisim.

• Kisisel zevkinize ve tercihinize göre her yönden sekillendirilipkalıplanabilme çok yönlülügü.

12 manjaro linux

Ancak, Manjaro kendine özgü özellikler de içermektedir:

• Sadelestirilmis, kullanıcı dostu kurulum islemleri

• Donanımlarınızın otomatik tanınması (ekran kartı gibi)

• Gerekli sürücülerin otomatik kurularak yapılandırılması

• Bütünü ile test edilmis kendi kararlı depoları

• Çoklu çekirdek kurulumu ve kullanımına destek.

1: Manjaro’ya Hosgeldin!

Önemli not: 32 bit destegi sonlandırıldı

Manjaro 17.1 ile baslayarak, 32 bitlik destek sonlandırılmıs ve diskgörüntülerinden yalnızca 64 bitlik derlemeler olarak çıkacaktır. Eger32 bitlik bir sistem kullanıyorsanız, Manjaro-321 adlı yeni bir proje 1 https://manjaro32.org/

baslamıstır, ancak halen gelistirilme asamasındadır. Hala 32 bit sis-temleri destekleyen bazı Linux dagıtımlarının listesi için, lütfen busayfaya bakın: https://forum.manjaro.org/t/list-of-distributions-for-32bit-x86-hardware-wiki/31969.

Part I

Manjaro’ya Baslarken

Manjaro’yu Indirme

Manjaro sürümleri

Indirilebilecek dört resmi Manjaro sürümü ve resmi olmayan “toplu-luk” sürümleri bulunmaktadır. Manjaro, Architect sürümü dısında Manjaro’yu indirmek için bu web

adresine gidin:https://manjaro.org/get-manjaro/

önceden kurulmus bir masaüstü ortamı ve bir dizi popüler yazılımuygulamasıyla birlikte gelir ve bunlardan biri Live CD’de(yüklemekzorunda kalmadan) Manjaro’yu denemek isteyen herkes için mükem-mel bir seçim olacaktır. Eger vaktiniz varsa, favori sürümünüzü bul- Perakende yazılım satın aldıgınızda,

genellikle CD veya DVD gibi bir disktegelir. ’Live-CD’ isletim sistemininkuruluma gerek olmadan çalısacakbir versiyonuna sahiptir. Bu, çoguGNU / Linux ve BSD tabanlı isletimsistemlerinin bir özelligidir.

mak için bir test sürüsü yapmaya deger!

Xfce XFCE masaüstü ortamı, bilinen bir masaüstü arayüzünü kor-urken hafif olması için tasarlanmıstır. Hangi sürümü seçecegin-izden emin degilseniz, bu iyi bir seçenek. Xfce edition disk imajdosyaları manjaro-xfce ile baslar.

KDE Bu sürüm, K Masaüstü Ortamını içerir. Çok fazla islevsellik veseçenek içeren oldukça entegre bir ortam sunar. Aynı zamandason derece özellestirilebilir ve diger baskılardan biraz farklı birhis sunar. KDE sürümü disk görüntü dosyaları manjaro-kde ilebaslar.

GNOME Manjaro’nun bu baskısı, GNU projesinin bir parçası olanGNOME masaüstünü içerir. Verimlilige yardımcı olmayı amaçlayansıra dısı ancak sezgisel bir masaüstü bilgisayar sunar. En yaygınihtiyaçların karsılanması için eksiksiz ve estetik açıdan uyumlu birdizi uygulama ile birlikte gelir. GNOME edition disk imaj dosy-aları manjaro-gnome ile baslar.

Architect Bu sürüm, diger üçü gibi önceden yüklenmis bir mas-aüstü ile gelmiyor. Bunun yerine, hangi paketleri kuracagınızıseçerek Manjaro kurulumunuzu olmasını istediginiz sekilde uyar-lama imkanı sunulur. Ayrıca resmi veya topluluk dahil olmaküzere mevcut diger baskılardan herhangi birini yüklemek için dekullanılabilir. Bu sürüm yeni baslayanlar için degil, orta ve ileriseviye kullanıcılar için iyidir. Architect edition disk imaj dosyalarımanjaro-architect ile baslar.

16 manjaro linux

Xfce sürümü

KDE sürümü GNOME sürümü

kullanici rehberi 17

Manjaro topluluk sürümleri

Dört ana Manjaro sürümüne ek olarak, önceden yüklenmis belirliyazılımlara veya masaüstü ortamlarına sahip sürümler vardır. Bukullanım kılavuzu, Xfce sürümünü kullandıgınızı varsaymaktadır vetüm ekran görüntüleri bundan çıkacaktır. Fakat, yükleme islemi vediger yazılımlar aynı sekilde çalısır!

Sürüm adları, yükledikleri masaüstü ortamını (veya pencereyöneticisini) açıkça belirtmelidir. Güçlü bir tercihiniz yoksa, Xfcesürümünü kullanmanızı öneririz. Elbette daha sonra degisiklik yap-abilir veya diger masaüstü ortamlarını da yükleyebilirsiniz!

Cinnamon, LXDE, Deepin, Budgie, Mate ve digerleri de dahilolmak üzere, aralarından seçim yapabileceginiz çok sayıda topluluksürümü bulunmaktadır. https://manjaro.org/community-editions/.

Kurulum için disk görüntüsünü indirme

Mevcut kararlı sürüm veya önizleme sürümlerinin yayınlanıp yayın-lanmadıgına bakılmaksızın, her Manjaro sürümü indirilebilir. In-dirme sayfasını ziyaret ettiginizde, dört ana bölümün her birinebir baglantı ve her biri için bir checksum dosyası bulacaksınız. In-dirme sırasında dosyanın bozulmus olmadıgından emin olmak veindirdiginiz disk görüntü dosyasının bütünlügünü kontrol etmek içinchecksum kullanılabilir. Bu, bir sonraki bölümde ele alınacaktır.

Kararlı sürümler Manjaro’nun genel kullanıcı tarafından kullanılmasıamaçlanmıstır, bu nedenle bu sürümler, kullanıcıların çogu içinuygun seçim olacaktır. Mevcut Manjaro sürümü her zaman GetManjaro sayfasından indirilebilir.2 2 https://manjaro.org/get-manjaro/

Gelistirici sürümler Manjaro’nun gelistirme sürümleri, kararlı sürümdeyakında ne olacagını size gösterir. Kararlı sürüm kadar saglamolmadıgını ve ana makinenizde kullanılmaması gerektigini un-utmayın. Temel olarak test amaçlı tasarlanmıstır. Mevcut olan enyeni gelistirme sürümü Manjaro Preview Releases sayfasındanindirilebilir.3 3 https://manjaro.org/

manjaro-preview-releases/

Indirilmis disk görüntüsü için hata kontrolü

Indirilen disk görüntünüzü yazmadan veya Virtualbox’da sanal diskolarak kullanmadan önce, ilk önce bozulmadıgından emin olmanızönerilir. Bunu yapmazsanız eger, özellikle Manjaro’yu ana isletimsisteminiz olarak kurmayı düsünüyorsanız, net bir sekilde bozuk birdosya ile bozuk bir kurulum anlamına gelir.

Kontrolü yapmak için uygun checksum dosyasını seçtiginiz diskgörüntüsüyle aynı Sourceforge web sitesinden indirmelisiniz. Birchecksum dosyası, kullanılacak disk görüntüsü ile aynı ada sahipolacaktır; Tek fark -sha1.sum veya -sha256.sum ile bitmesi. Örnegin:

b3195a6804de83cfd7fd5abb2388823eed7b8402 manjaro-xfce-18.0-beta-2-testing-x86_64.iso

SHA1 ve SHA256

Checksumın bir parçası olan ’sha’ Secure Hash Algorithm’ın kısalt-masıdır. Bu algoritma, indirilen ISO görüntüsüne özgü belirli birkodu üretmek için kullanılır. Sha1 ve sha256 bunu yapmak için kul-lanabileceginiz algoritmanın farklı versiyonlarıdır. Sha1 çok kul-lanılan bir versiyon iken, sha256 daha yeni ve güvenli versiyondur.Hangisini kullanmaya karar verirseniz verin, seçim tamamen sizinseçiminiz. Ancak, emin degilseniz, sha256 kullanmanız önerilir.

Checksum dosyası yalnızca sha1 veya sha256 algoritması tarafındanolusturulan ve olusan kodla eslesmesi gereken ve bu kodu içeren birmetin belgesidir. Dolayısıyla, ISO dosyasından olusturulan kod,kontrol dosyasında bulunan kodla eslesiyorsa, ISO saglamdır; Aksitakdirde, iki kod eslesmiyorsa, ISO dosyasının büyük olasılıkla bozul-mus veya bir sekilde degistigi anlamına gelir. Kim oldugunu tanımla-mak için gizli bir sifre kullanan biri gibi düsünebilirsiniz: yanlıs sifresöylüyorsa, o zaman kesinlikle bir sıkıntı vardır! 4 4 https://en.wikipedia.org/wiki/

Secure_Hash_AlgorithmBunların hepsi biraz karmasık görünsede endiselenmeyin, aslındaçok basit ve kullanımı kolaydır!

Bu noktadan itibaren manjaro-xfce-18.0-stable-x86_64.iso.sha1kullandıgınızı varsayacagız.

20 manjaro linux

Linux ortamında kontrol

Otomatik dogrulama

Indirilen dosyanızın bütünlügünü kontrol etmek için önce Geditbenzeri bir metin editörü kullanarak indirilen checksum dosyasınıaçmanız gerekir. Sha1 veya sha256 kullanmanıza baglı olarak, dogruchecksum dosyasını indirdiginizden ve açtıgınızdan emin olun çünkü*.sha1sum veya *.sha256sum farklı kod yapısına sahiptir. Checksumdosyası açıldıgında ve kod göründügünde, terminalinizi açın ve in-dirdiginiz ISO’nun depolandıgı dizine geçin. Örnegin, ISO dosyanızvarsayılan download klasöründe bulunuyorsa, asagıdaki komutugirersiniz:

jonathon@box:~$ cd download

jonathon@box:~/download$ ls

manjaro-xfce-18.0-stable-x86_64.iso.sha1 manjaro-xfce-18.0-stable-x86_64.iso

Gördügünüz gibi 64 bit Xfce sürümünü indirdim. Ardından, check-sum degerini denetlemek için sha1sum programını çalıstırın:

jonathon@box:~/download$ sha1sum -c manjaro-xfce-18.0-stable-x86_64.iso.sha1

Asagıdaki satır kontrollerin sonucunu göstermektedir. Bu durumda,sha1sum’un indirdigim disk görüntüsünü dosyadaki checksumdegerine göre basarıyla dogruladıgını gösterir.

manjaro-xfce-18.0-stable-x86_64.iso: OK

Basarısız olursa, disk görüntüsünü tekrar indirmem gerekir...

Manuel dogrulama

Örnegin, disk imaj dosyanız download adında bir dizinde bulunuy-orsa, önce bu dizine geçmelisiniz:

jonathon@box:~$ cd download

Sonra asagıdakileri kullanarak disk görüntüsü için bir SHA-1 karmakodu olusturabilirsiniz:

jonathon@box:~/download$ sha1sum manjaro-xfce-18.0-stable-x86_64.iso

Bu komut, 64-bit Manjaro Xfce disk görüntüsü için bir karma koduolusturur ve bu durumda checksum dosyasındaki kodla manuelolarak karsılastırılabilir.


Windows ortamında kontrol

Linux’un aksine, Microsoft Windows’un uygun yerlesik araçlarıyoktur, bu nedenle bir checksum programı indirmeniz ve yükle-meniz gerekir. Bir web araması birkaç özgür yazılım örnegini ortayaçıkarabilir veya Download.com web sitesine bakabilirsiniz.5 Olumlu 5 https://download.cnet.com/

degerlendirmeleri olan bir diger ücretsiz checksum aracı Raymond’sMD5 ve SHA Checksum Yardımcı Programıdır.6 Asagıdaki örnekte 6 https://raylin.

wordpress.com/downloads/

md5-sha-1-checksum-utility/kullanacagımız program budur.

1: Microsoft Windows’tagörüntünün dogrulugunu Ray-mond’ın MD5 ve SHA Check-sum Yardımcı Programı’nıkullanarak dogrulama.

Checksum yardımcı programını indirdikten sonra, kontrol islemiçok basittir. Indirilen disk görüntüsüne gözat, seçin ve Aç’ı tık-layın. Program daha sonra disk imaj dosyası için checksumı hesa-plar. Saglama toplamının dogru olup olmadıgını dogrulamak için, Islemi hızlandırmak için dogrula-

madıgınız karma degerlerin seçiminikaldırmak iyi bir fikirdir.

manjaro-xfce-18.0-stable-x86_64.iso.sha1 dosyasını Not Defteri gibibir metin düzenleyicide açın, indirdiginiz disk görüntü dosyasınınchecksumını kopyalayın ve Hash’e yapıstırın. Ardından Dogrula’yıtıklayın. Disk görüntü dosyasında herhangi bir sorun yoksa, programsize karmanın eslestigini bildirecektir.

Disk görüntüsünü yazma

Bir disk görüntüsü, dosyaların kopyala ve yapıstır ile çalısmaz: diskindosya ve klasörlerini olusturan ham verinin bit kopyası olmalıdır. Bunedenle, yüklemeye baslamak için yalnızca bir disk görüntü dosy-asını bir diske (veya USB flash sürücüye) kopyalamak ise yaramaz:bu ham verileri dosyalara ve klasörlere çevirmek için bir disk yakmaveya görüntü yazma uygulaması kullanmanız gerekir. Bu kuralın bir istisnası var. Oracle’ın

VirtualBox özelligini kullanarak Man-jaro’yu sanal bir makine ortamınakurmayı düsünüyorsanız, görüntüyüyakmaya gerek kalmayacaktır, çünküVirtualBox disk görüntü dosyasındandogrudan sanal disk olarak okuyabile-cektir.

Yazma isleminden sonra, Manjaro’yu Live-CD modunda çalıstırab-ilir; sisteminize yükleyerek ve / veya sisteminize yüklemek zorundakalmadan kullanılabilir. Live-CD modunda çalıstırıldıgında Man-jaro’nun tam islevsellige sahip olmayacagına dikkat etmeniz önem-lidir. Örnegin, sistemde herhangi bir degisikligi kaydedemezsiniz.

Tam sürüm disk görüntülerinde bulunan yazılımın boyutu neden-iyle CD yerine DVD kullanmanız gerekebilir. Emin degilseniz asagıdakitabloyu kılavuz olarak kontrol edin:

Sürüm Dosya Adı Boyut MedyaXfce manjaro-xfce-18.0-stable-x86_64.iso 1.8GB DVDKDE manjaro-kde-18.0-stable-x86_64.iso 2.0 GB DVD

GNOME manjaro-gnome-18.0-stable-x86_64.iso 1.8 GB DVDArchitect manjaro-architect-18.0-stable-x86_64.iso 527 MB CD

Table 1: Manjaro Sürümleri diskimaj dosyası boyutları

Çogu kisi rutin olarak en küçük disk görüntü dosyaları için bilebir CD yerine bir DVD kullanır. DVD yazmak yalnızca daha hızlıolmakla kalmaz, aynı zamanda daha yüksek veri erisim oranlarınaizin verir, böylece Live-CD daha hızlı yüklenir ve kurulum daha kısasürede tamamlanır.

Bununla birlikte, USB flash ortamın artan kapasitesi ve azalanmaliyeti ile bu, geleneksel yakma isleminden daha çekici bir yöntem Sisteminiz bir USB cihazdan

önyüklenirse ve gerekli USB boyu-tuna sahipseniz, geleneksel CD / DVDortamları yerine bir USB flash sürücükullanmanızı öneririz.

sunar; optik medya kullanmaktan çok daha hızlı ve daha esnektir.Hem CD / DVD yazma hem de USB ortam yükleme yöntemleri bukılavuzda ele alınmıstır.

24 manjaro linux

Linux ortamında ISO dosyasını CD/DVD’ye yazdırmak

Daha önce kurulmamıssa, birkaç farklı yazma uygulaması dagıtımınızınYazılım Merkezi / Yazılım Yöneticisi / Paket Yöneticisi / depol-arından kurabilirsiniz.

Çok kullanılanların bir kaç tanesi; XFBurn, K3b, ve Brasero. Xfce ortamları XFBurn’u içerir. KDE or-tamları K3b’yi içerir. GNOME ortamlarıBrasero içerir.

Hangisini seçtiginiz tamamen kisisel seçiminize baglıdır, ancak is-letim sisteminiz genellikle masaüstü ortamınıza uygun bir tane kura-caktır. Bununla birlikte, indirdiginiz Manjaro ISO programını Braserokullanarak yakmak için bir rehber asagıda verilmistir:

Brasero kullanımı

1. Bos bir CD / DVD yerlestirin. Yeniden yazılabilir bir disk (örnegin,CD-RW veya DVD-RW) kullanmak iyibir fikirdir. Bir kere yazılan bir disktenbiraz daha pahalı olmasına ragmen,örnegin Manjaro’nun bir sonrakisürümü çıktıgında, diski tekrar tekrarkullanabilirsiniz!

2. Brasero yazılımını açın

3. Burn Image (Burn an existing CD/DVD image to disc) tıklayınve karsınıza Image Burning Setup penceresi gelecektir.

4. Select a disc image to write yazan yere tıklayınız ve karsınızadosya seçme penceresi gelecektir. ISO dosyanızı seçin. Dosyayıseçtikten sonra otomatik olarak Image Burning Setup penceresinedöneceksiniz ve iso dosyanız orada gözükmüs olacak.

5. Select a disc to write to içerisinde takılan bos CD / DVD zatenotomatik olarak listelenmis olmalı. Aksi takdirde, manuel olarakseçmek için dügmeye tıklayın.

6. Properties tıklayın, sizi properties window karsılayacak, BurningSpeed tıklayınız. Yine, mümkün olan en düsük hızı seçmenizsiddetle tavsiye edilir. Seçtikten sonra Close butonu ile kapatın. Yazdırma islemi sırasında bozulma

olasılıgını en aza indirmek için, diskeyazdırırken mevcut olan en düsük hızıseçmeniz siddetle önerilir.

7. Burn butonu ile yazma islemini baslatın.

Windows ortamında ISO dosyasını CD/DVD’ye yazdırmak

Microsoft Windows’un daha yeni sürümleri (Windows 7 ve üstü)bir disk görüntü yazıcısı içerir. Microsoft Windows’un daha yenibir sürümüne sahip degilseniz, birçok ücretsiz disk yazma yazılımıprogramından birini indirmeniz gerekir.

Windows Disk Image Burner kullanarak yazma

Disk imaj dosyasına sag tıklayıp Disk imajını yak seç seçildiginde,Windows Disc Image Burner programı baslatılır. Bu, bir diske yazmaislemini çok basit hale getirir:


1. Bos bir CD / DVD’yi disk sürücünüze yerlestirin.

2. Windows Disc Image Burner’ı baslatın.

3. Disc burner menüsünden CD / DVD sürücünüzü seçin.

4. Burn tıklayınız.

1: Microsoft Windows 10’daWindows Disk GörüntüsüYazıcısı

Üçüncü taraf bir uygulama kullanarak yazma

Microsoft Windows sürümlerinin Windows 7’den önceki sürümler-inde (örnegin, Windows XP), üçüncü taraf disk yazma yazılımınıindirmeniz ve yüklemeniz gerekebilir. Bir web araması ile bulun-abilecek ve birçok ücretsiz örnekleri vardır, ancak en popülerlerindenbazılarını listeleyelim:

Name Website Video tutorialImgburn http://imgburn.com/ https://www.youtube.com/watch?v=XihCQgmeGV4

CDBurnerXP https://cdburnerxp.se/en/ https://www.youtube.com/watch?v=LxYkFdwn1qI

InfraRecorder http://infrarecorder.org/

Table 2: Microsoft Windowsiçin üçüncü taraf disk yazmayazılımı

26 manjaro linux

Bu uygulamaların her biri için yazma islemi, kullanıcı arayüzündekiküçük farklılıklar dısında benzerdir. Yukarıda listelenen web sitel-eri, uygulamaların özellikleri ve ekran görüntüleri hakkında bilgiverecektir. Elbette, baska kaynaklardan okumak ve kendiniz için birtane seçmek için zaman ayırmak da faydalı olabilir!

Linux ortamında ISO dosyasını USB’ye yazdırmak

USB medya sürücüsünün daha hızlı erisim sürelerinden ve daha ses-siz yapısından yararlanmak için, disk görüntü dosyasını yazmanınbirkaç yöntemi vardır. En kolaylarından biri SUSE Studio Image-writer kullanmaktır.

2: SUSE Studio Imagewriterhttps://en.opensuse.org/

SDB:Live_USB_stick

ImageWriter uygulamasını dagıtımınızın Yazılım Merkezi / YazılımYöneticisi / Paket Yöneticisi / depolarından kurabilirsiniz. Imagewriterindirilip yüklendikten sonra, baslamadan önce USB belleginizin takılıoldugundan emin olun.

SUSE Studio Imagewriter’ı kullanma süreci çok basittir:

1. Ortadaki simgeye tıklayın

2. ISO görüntüsünün kaydedildigi yere gidin ve onu seçin.

3. USB cihazınızın açılır menüden seçildiginden emin olun.

4. Write butonuna tıklayın.

5. Islem tamamlandıgında, BIOS menüsünde (veya UEFI esdegeri)USB flash sürücüyü önyükleme aygıtı olarak seçtiginizden eminolarak sisteminizi yeniden baslatın.

Terminal kullanarak

Ekstra yazılım yüklemek istemiyorsanız ve komut satırını kullan-makta rahatsanız, bir USB görüntüsüne disk görüntüsü yazmanındaha kolay yolu vardır.

1. USB flash sürücüyü PC’nize baglayın, terminali açın ve diskgörüntüsünü indirdiginiz yere cd komutu ile gidin.

2. Sürücülerinizi kontrol etmek için: sudo fdisk -l.

3. Disk görüntüsünü yazın:sudo dd if=manjaro-xfce-18.0-stable-x86_64.iso of=/dev/(seçilen

cihaz) bs=4M

USB sürücüm /dev/sdc konumunda:sudo dd if=manjaro-xfce-18.0-stable-x86_64.iso of=/dev/sdc

bs=4M


Yazma isleminin nasıl ilerledigini görmek için status=progress

seçeneğini kullanın:

sudo dd if=manjaro-xfce-18.0-stable-x86_64.iso of=/dev/sdc

bs=4M status=progress

4. Islem tamamlandıgında, BIOS menüsünde (veya UEFI esdegeri)USB flash sürücüyü önyükleme aygıtı olarak seçtiginizden eminolarak sisteminizi yeniden baslatın.

Windows ortamında ISO dosyasını USB’ye yazdırmak

Rufus

USB medya kullanan Windows kullanıcıları için, Rufus7 siddetle 7 https://rufus.akeo.ie/

tavsiye edilir.Aygıt menüsünde kullanılacak USB anahtarını seçin. Ardından,

Önyükleme seçimi ile baslayan satırda, indirdiginiz disk görüntüsünüseçmek için Seç’i ve ardından Baslat’ı tıklayın. Bunu yaptıktan sonra,beliren pencerede DD Image ögesini seçin.

Önerilen ayarlarla Rufus

Etcher

Önerilen baska bir yazılım ise Etcher 8. Kullanımı son derece basittir.

8 https://etcher.io/

Tek yapmanız gereken disk görüntüsünü, USB sürücüyü seçmek veFlash butonuna tıklamak.

3: Etcher

Part II

Manjaro Kurulumu

Canlı ortamı önyükleme

Ister CD / DVD, isterse USB medyası ile Live ortamını baslatmak,size Manjaro Linux ortamına genel bir bakıs sunar ve makinenizdene kadar iyi çalısacagını test etmenizi saglar. Yeni bir isletim sistemikurmadan önce kontrol etmeniz oldukça avantaj saglar!

En iyi sonuçlar için internete baglı olmalısınız. Kablolu bir Ether-net baglantınız varsa ve Canlı ortamı açmadan önce bilgisayarınızabaglarsanız, Manjaro otomatik olarak baglantı kurar. Kablosuz (Wi-Fi) baglantınız varsa, Manjaro masaüstüne ulastıgınızda kablosuz agıkurabilirsiniz.

Önyükleme aygıtını seçme yöntemi, makineler arasında büyükölçüde degisiklik gösterir. Önyükleme aygıtını seçmek için bir tusa,örnegin <Esc>, <Del> veya <F10> tusuna basmanız gerekebilir. Veya,BIOS’taki seçenegi ayarlamanız gerekebilir. Emin degilseniz, makin-enizin kullanım kılavuzunda ihtiyacınız olan ayrıntılarına erisebilir,alternatif olarak bir web araması da size hızla yanıt verecektir.

BIOS vs UEFI

Bazı yeni donanımlar, önyükleme seçeneklerini yönetmek için BIOS’ukullanmaz. Bunun yerine, UEFI (Unified Extensible Firmware In-terface) kullanılır. Hala BIOS benzeri menülere sahip ve genellikleBIOS kullanan eski bir moda sahip bilgisayarlar bulunmaktadır.UEFI, isletim sistemlerini belirli bir azınlıgın dısında baslatmayı dahada zorlastıran ünlü Güvenli Önyükleme seçenegiyle sıklıkla el elegider. Bilgisayarınız Microsoft Windows 8 veya daha yeni bir sürümüyüklüyse, bilgisayarınız muhtemelen UEFI kullanır ve varsayılanolarak Güvenli Önyükleme özelligini etkinlestirir. Bununla birlikte,Linux toplulugu buna tepki vermistir ve Linux’u bu sistemlere yükle-mek ve baslatmak için araçlar gelistirmistir. Manjaro tarafından kul-lanılan Calamares gibi bazı yükleyiciler, islemi otomatik hale getirebi-lir, böylece makinelerinde UEFI veya BIOS kullanıp kullanmadıklarınıkullanıcı için neredeyse hiç farketmez.

32 manjaro linux

UEFI modunda önyükleme

En önemli adım, makinenizde Güvenli Önyükleme etkin ol-madıgından emin olmaktır. Bu etkin oldugunda yalnızca çok sınırlısayıda isletim sistemi önyüklenir. Devam etmeden önce UEFI /BIOS’unuzdaki Güvenli Önyüklemeyi devre dısı bırakmalısınız;Bunun nasıl yapılacagını bilmiyorsanız, lütfen tüm bilgisayarlar içinfarklı oldugundan bilgisayarınızın kullanım kılavuzuna bakın.

Önyükleme menüsü

Kurulum medyanızdan önyükleme yaptıgınızda (CD / DVD veyaUSB medya sürücüsü) Manjaro önyükleme ekranı sizi karsılar.Bu ekran, Canlı ortamdan en iyi deneyimi elde etmek için çesitliseçenekler sunar.

BIOS modunda önyükleme menüsü UEFI modunda önyükleme menüsü

Manjaro’yu kullanmadan önce tercih ettiginiz dili ve klavyedüzenini ayarlamak bu asamada mümkündür. Bu, Manjaro’yu kendiana dilinizde hemen kullanabileceginiz ve kurabileceginiz anlamınagelir.


Dil ve klavye düzeninizi ayarlama

Öncelikle, ok tuslarını kullanarak seçimi lang=en_US üzerine ge-tirerek ve <Enter> tusuna basın. Mevcut dillerin bir listesi görünecek-tir, tercih ettiginiz dili ayarlayın.

1: Dil Seçimi

Dilinizi seçmek için ok tuslarını kullanın. Onaylamak ve önyüklememenüsüne geri dönmek için <Enter> tusuna basın.

Ardından, klavye düzeninizi seçmek için, keytable=us girisiniseçin ve <Enter> tusuna basın.

Görünen menüde, her giris farklı bir düzen ifade eder. Son ikiharf, kullanıldıgı ülke veya dili ya da ikisinin bir kombinasyonunugösterir. Size uygun olanı seçin ve <Enter> tusuna basın. Istediginizibulamazsanız, endiselenmeyin, Canlı ortamda tekrar seçebileceksiniz(bkz. Klavye düzenini degistirin).

34 manjaro linux

2: Klavye Düzeni Seçimi

Sürücüleri seçmek

Manjaro tarafından kullanılabilecek iki ana sürücü seti vardır: Özgür(Free)ve Özgür olmayan(Non-free). Farklılıklar küçük degildir ve seçiminizbilgisayarınızın donanımına baglı olarak degisebilir. Kararsızlık durumunda, Özgür(Free)

sürücüleri seçin. Nvidia grafik kartıile oyun oynamak istiyorsanız, Özgürolmayan(Non-free) sürücüleri seçin.

Özgür sürücüler, Manjaro’nun kendisi gibi açık kaynak kodludurve büyük bir topluluk tarafından gelistirilir ve güncellenir. AMDgrafik kartları ve Intel tabanlı tümlesik grafiklere sahip donanımlariçin bu en iyi seçimdir.

Özgür olmayan sürücüler kapalı kaynaklıdır, sadece donanım üreti-cileri tarafından yazılır ve güncellenir. Bu genellikle daha yeni,Nvidia’ya özel grafikler için en iyi seçimdir. Eski Nvidia donanımıiçin Özgür sürücüler çok iyi çalısıyor.

Hangi sürücüleri kullanacagınızı seçmek için, driver=free seçin ve<Enter> tusuna basın. Görünen menüde, ok tuslarını kullanarakistediginiz sürücü türünü seçin ve <Enter> tusuna basın.

Son olarak, Manjaro Live ortamını seçilen parametrelerle baslat-mak için, Boot ile baslayan girisi seçin ve <Enter> tusuna basın.


3: Manjaro Linux’u Baslat

Manjaro’ya Hosgeldiniz

Baslat’ı seçtikten sonra Manjaro açılır. Çok fazla akan yazılar göre-bilirsiniz - endiselenmeyin, bu sistemin çalıstıgını gösterir! Bir süresonra, donanımınızın uyumlu oldugunu varsayarak, sizi bir Livemasaüstü ortamı ve hos bir ekran karsılayacak.

4: Manjaro’ya Hosgeldiniz!

Karsılama ekranı, genel görevlere, belgelere ve destek kanallarınabazı baglantılar saglar. Ayrıca Calamares grafik kurulum programınada baglantı saglar. Karsılama ekranını kapatırsanız endiselenmeyin:tekrar açabilirsiniz ve tüm baglantılar menü aracılıgıyla ulasılabilir.Sol üst kısımdan karsılama ekranının dilini degistirebilirsiniz.

Bu kullanım kılavuzu ile yükleyici Calamares, masaüstünde bu-lunabilir. Internet erisimi, ekranın sag alt kösesinden yapılandırılabi-lir.

Masaüstünde, yeni baslayanlara yönelik olmasa da, Manjaro Archi-tect yükleyicisine bir kısayol da mevcuttur.

Klavye düzenini degistirin

Klavye düzeninizi önyükleme menüsünde bulamadıysanız, ayar-lamanın baska yolları da vardır.

36 manjaro linux

5: Canlı masaüstü

6: Klavye düzeni Calamaresyükleyicide degistirilebilir. Budegisim anında Canlı ortamauygulanacaktır. Ancak, Xfcesettings(Xfce Ayarları) kul-lanarak da degistirebilirsiniz.Xfce settings uygulamalarmenüsünden bulabilirsiniz.


7: Açılan pencerede, Key-board(Klavye) ayarlarını seçin.

8: Düzen(layout) sekmesinegidin, English (US) seçin veEdit(Düzenle)’ye tıklayın.

38 manjaro linux

9: Dilinizi listeden bulun, seçinve Ok(Tamam)’ı tıklayın. Buyapıldıktan sonra pencereyikapatabilirsiniz. Klavyenizindüzeni degisti!

Bazı yararlı tanımlar

Bazen “Bu kelimeler ne anlama geliyor, bunları nasıl halledecegim?”gibi soruları kendinize soruyorsanız, bu bölüm tam size göre. Yenibir isletim sistemi kurmak, daha önce hiç duymadıgınız bölümler vedosya sistemleri gibi bazı kavramlarla sizi yüzlesmeniz için zorlayab-ilir. Bu ilk basta biraz zor olabilir, ama bu kısa bölüm size yardımcıolmak için burada oldugundan umutsuzluga kapılmayın! Bu ter-imlerin çogu, yalnızca Manjaro’yu manuel yüklemeyi seçersenizönemlidir. Üç farklı yardımlı kurulum seçeneginde, yükleyici siziniçin neredeyse tüm isi yapacaktır.

Her seyden önce, yeni bir isletim sistemi kurmak için bazı diskyönetim görevlerini sizin (veya yükleyicinin) yerine getirmesi gereke-cektir. Büyük olasılıkla asagıdaki terimlerle karsılasacaksınız.

Partition(Bölüm) Bölüm, dosya sistemi adlı belirli bir formatı kul-lanarak veri (dosya) depolayan bir sürücünün bir kısmıdır. Birisletim sistemi kurulumunun parçası olabilir veya sadece dosyalarıdepolamak için kullanılabilir. Bir sürücü, her biri kendi ayrı varlıgıolarak hareket eden ve kendi dosya sistemini kullanan birden fazlabölüme ayrılabilir. Tüm sürücüler, bir veya daha fazla bölüm içere-bilir. Bir bölüme örnek, Microsoft Windows tarafından kullanılanünlü C: sürücüsüdür.

File system(Dosya Sistemi) Dosya sistemi, bir bölümdeki dosyalarıyazmak için kullanılan bir formattır. Bazı popüler dosya sis-temleri ntfs (Microsoft Windows tarafından kullanılır), ext4 (Linuxtarafından kullanılır), fat32, btrfs ve xfs’dir. Her biri farklı birbaglamda kullanılır ve güçlü ve zayıf yönleri vardır. Örnegin,fat32 herhangi bir isletim sistemi tarafından okunabilir, ancakdepolanan her dosya 4 GB’tan küçük olmalıdır.

Partition table(Bölüm Tablosu) Bölüm tablosu, sürücüde mevcut olantüm bölümlerin listesidir. Iki ana tipe sahiptir; Ana ÖnyüklemeKaydı (MBR) ve GUID Bölüm Tablosu (GPT). Farklı bölümlemetabloları, üzerinde birincil ve genisletilmis gibi farklı bölüm türler-ine izin verir. MBR bölümleme tabloları genellikle daha eski BIOS

40 manjaro linux

sistemlerinde kullanılır ve yalnızca sınırlı sayıda birincil bölümiçerebilir; GPT genellikle yeni UEFI sistemlerinde kullanılır veböyle bir kısıtlamaya sahip degildir. Bu durum her zaman geçer-lidir degildir.

Directory(Dizin) Bir dizin, Windows’ta genellikle klasör adı olarakverilen seydir. Onlara aynı sekilde davranabilirsiniz.

Directory Tree(Dizin Yapısı) Linux’taki dizinler, “root” dizini adıverilen / dizininden gelen bir agaç seklinde düzenlenir. Herbirinin kendine özgü bir kullanımı var. Örnegin, /home dizinikullanıcıların kisisel dosyalarını saklarken, /etc dizini sistem kon-figürasyon dosyalarını saklar. Dizin agacının tam bir açıklamasıWikipedia’da bulunabilir: https://en.wikipedia.org/wiki/Filesystem_Hierarchy_Standard.

Mount point Mount noktası, bir bölümün erisilebilir oldugu dizinitemsil eder. Windows’taki dosya yöneticinizdeki C: sürücüsünetıklamak gibi, bu bölümün içerigini görmenize izin verir.

Live-CD Live-CD, bilgisayarın belleginde, sabit sürücüye erismeyegerek kalmadan çalısan bir isletim sisteminin bir sürümüdür.Genellikle önyüklemede kullanılan bir CD, DVD veya USB anahtarındanyüklenir. Canlı ortama yapılan degisiklikler kaydedilmez. Live-CD’ler genellikle bir isletim sisteminin önizlemesini vermekiçin kullanılır ve bunu kurmak için araçlar içerir. Ayrıca, sabitsürücüsünün bölümlerini yönetmek ve kaybolan verileri kurtar-mak için de kullanılabilirler.

BIOS Temel Giris / Çıkıs Sistemi (BIOS), donanımın baslatılmasıiçin önyükleme yapılırken kullanılan bir yazılımdır. Önyüklemesırasında belirli bir tusa basıldıgında erisilebilir olan menülerdekiçesitli ayarları sunar. BIOS kullanan sistemler genellikle MBRbölüm tablosuna sahiptir. Bir USB ile önyükleme yapmak, birCanlı ortamı baslatmak ve Manjaro’yu kurmak için kullanılabilir.

UEFI Birlesik Genisletilebilir Ürün Yazılımı Arabirimi (UEFI),BIOS’un yeni sürümüdür. Genellikle yeni bilgisayarlarda kul-lanılır. Hala BIOS benzeri menülere sahip ve genellikle BIOSmoda sahiptir. UEFI kullanan bir bilgisayardaki isletim sistemleritarafından kullanılan bölme seması, BIOS sisteminde kullanılandanbiraz farklıdır. Örnegin, önyükleme sırasında kullanılan bazı dosy-aları içermek için küçük bir fat32 bölümü gerekir. UEFI kullanansistemler genellikle bir GPT bölüm tablosuna sahiptir.

Boot loader Bir önyükleyici, bilgisayarınızı açtıgınızda hangi isletimsisteminin önyüklenecegini seçmenizi saglayan bir programdır.


Önyüklemede, bilgisayarda algılanan tüm isletim sistemlerininlistesi görüntülenir. En yaygın kullanılan önyükleyicilerden biriGRUB. Bu Manjaro tarafından kullanılan yükleyici Calamarestarafından kurulmus olandır.

Ihtiyacınız olursa kısa listeye geri dönmekten çekinmeyin! Bazıbaglantılar hızlı erisim için kılavuz boyunca dagılmıstır.

Microsoft Windows 10 ile çift önyükleme

Manjaro tarafından kullanılan grafik yükleyiciye Calamares denir.Manjaro’yu daha önce Windows yüklü olan bir bilgisayara yüklüy-orsanız, ikisi arasında çift önyükleme yapmak isteyebilirsiniz. Bubölüm, diski kendiniz bölme zahmetine girmeden bunu nasıl basaracagınızıgösterecektir. Bu islem yükleyici tarafından otomatik olarak yapıla-caktır.

Dilinizi seçin

1: Yükleyiciyi baslatırken ilkgöreceginiz ekran bu ekrandır.Dilinizi Dil menüsündenseçebilirsiniz. Ayrıca, In-ternete baglı olmama veyafise takılmama gibi önerilenayarlarda degilseniz, uyarıalacagınız yer burasıdır.

44 manjaro linux

Konumunuzu seçin

2: Saat diliminizi bulun-dugunuz yere yakın haritayatıklayarak veya Region ve Zonemenülerine göz atarak seçebi-lirsiniz.

3: Change... dügmelerindenbirine tıklandıgında, sırasıylasistem dilini ve sayıların vetarihlerin biçimini seçmenizeizin veren bir menü açılır. Dilin-ize ve ülkenize uygun olanlarıseçmek en iyisidir.


Klavye düzeninizi seçin

4: Sonra, klavye düzeniniziseçebileceksiniz. Soldaki lis-teden dilinizi ve ardındansagdaki listeden istediginiz altkategoriyi seçin. Bu, yazdıgınızkarakterlerin ekrandaki klavy-enizdekilerle aynı olmasınısaglar.

5: Klavye modelinizi KlavyeModeli menüsünden de seçe-bilirsiniz. Liste çok genis, buyüzden sizinki muhtemelenorada listelenecek!

46 manjaro linux

Bölümleme yöntemini seçin

6: Sabit diskinizi bölmek içinhangi yöntemi kullanacagınızakarar verme islemi sonra gele-cektir. Seçilen sabit sürücü pen-cerenin üstünde görüntülenir.Solda BIOS veya UEFI kul-landıgını belirten bir göstergebulunur. Bölümleme tablosutürü MBR veya GPT, diskinsagında gösterilir. Sürücünüzüngeçerli durumu, pencereninaltında görüntülenir. Birkaçbölümleme seçenegi mevcut-tur. Sunulan seçeneklersürücünüzün durumunabaglıdır ve hepsi aynı andakullanılamayabilir. Örnegin,bos bir sabit sürücüdeki birbölümü degistirme seçeneginizolmayacak.

Bu bölümde, Manjaro’ya yer açmak için bir bölümü daraltarak,Manjaro’yu mevcut bir isletim sisteminin yanına, yani Windowsile birlikte çalısmasını saglayacagız. Bölümleri yenilemek için Bazıyararlı tanımlar bölüme bakınız. Degisikliklerin yalnızca yüklemeisleminin sonunda uygulanacagını unutmayın, bu nedenle seçenekleri dene-mekten çekinmeyin.


7: Manjaro’yu baska bir isle-tim sisteminin yanına yüklemeseçenegini belirtirken, pen-cerenin altında sabit sürücününmevcut durumunu temsileden bir çubuk ve islemlerdensonrasını gösteren bir çubukgörüntülenir.

8: Windows tarafından C:sürücüsü olarak kullanılanbölümü küçültmeyi seçecegiz.En büyügü olmalı. Geçerli dur-umu temsil eden çubuktaki birbölüme tıklandıgında, alt çubukbu bölümün ikiye bölündügünügösterecek sekilde degisecektir.

Manjaro bölümünüzü sifrelemeyi de seçebilirsiniz. Bu sekilde,içerdigi verilere erismeye çalısan herkes, seçtiginiz bir sifreyi girmekzorunda kalacaktır. Daha fazla bilgi için Bölümleri sifrelemekbakınız.

48 manjaro linux

9: Manjaro’yu kurmak için bosbırakılacak alanı degistirmekiçin iki parça arasındakiboslugu tıklayın ve sürükleyin.Bu resimde Manjaro kırmızı ilegösterilen kısma yerlestirilecek-tir. Mevcut bölümü, üzerindeverileri depolamak için gerekenalandan daha küçük bir boy-uta daraltamayacagınızı lütfenunutmayın. Bu, çizginin soladogru ne kadar hareket ettirile-bilecegini belirler. Bununlabirlikte, Manjaro’yu kurabilmekiçin yeterince bos alana sahipolmalısınız. Bu, çizginin nekadar saga kaydırılabileceginibelirler.

Kullanıcı bilgisini ayarla

10: Daha sonra, adınızı; bazıprogramlar tarafından sizikarsılamak için kullanılacak,sisteme giris yapmak için birkullanıcı adı, bilgisayarınızınadı; aynı ag üzerinde digerbilgisayarlar sizi bu ad ile göre-cektir, ve bir parola girmenizistenecektir. Yazım hatası ol-madıgından emin olmak içinparolanın iki kez girilmesigerekir. Son olarak, oturumaçarken sifrenizin sorulup sor-ulmayacagına ve aynı sifreyiyönetici hesabı için kullanmakisteyip istemediginize kararverebilirsiniz. Önerilen ayarlarzaten seçili. Gerçekten baskabir yolu tercih etmediginizsürece, oldugu gibi bırakmanızıöneririz.


Seçimlerinize tekrar bakın ve onaylayın

11: Kurulumdan önceki sonadım olarak, diger bölümlerdeyaptıgınız tüm seçeneklerin kısabir özeti sunulacaktır. Bölüm-leme düzeninin sizin istegin-ize uygun oldugundan eminolun, çünkü bu adımdan sonrageri dönüsü yoktur. Ileri’ye tık-ladıgınızda, kuruluma devametmek isteyip istemedigin-izi soran bir iletisim kutusugörünecektir. Simdi yükle’yitıkladıgınızda, bölüm düzen-ini artık düzenleyemezsinizve üzerine yazmak istediginizbölümlerde depolanan tümveriler kaybolacaktır. Fikrinizidegistirdiyseniz, baska bir kur-ulum seçmek için Birkaç kezGeri’ye gidebilirsiniz. Doldur-ulan diger bilgiler saklanacak,böylece tekrar doldurmanızagerek kalmayacak. Özettenmemnun kaldıktan sonra, kur-uluma devam edin.

50 manjaro linux

Kurulum...

12: Artık arkanıza yaslanıpkurulumu zevkle izleyebi-lirsiniz! Kurulum yapılırken,bir slayt gösterisi size yeni is-letim sisteminiz Manjaro’nunbazı önemli özelliklerini göster-ecektir. Kurulum birkaç dakikasürecektir. Ilerleme çubugu ilkbasta yavasça dolar ancak kısasürede hızlanır.

... tamamlandı!

13: Kurulum simdi yapıldı! Sis-teminizi hemen yeniden baslat-mak ve yeni isletim sisteminizeönyüklemek için Simdi yen-iden baslat seçenegini seçinve ardından Çık seçeneginitıklayın. Manjaro’nun Canlısürümünü kesfetmeye devametmek istiyorsanız, Simdi yen-iden baslat’ı seçmeden Çık’ıtıklayın. Yeniden baslatırken,Live media için önyüklemesırasını degistirdiyseniz, sabitsürücünüz ile önyükleme yap-mak için boot ayarlarınızıdegistiriniz.


GRUB açılıs yükleyicisini güncelleyin veya “Windows nereye gitti?”

Bazen önyükleyici GRUB2, kurulum sırasında mevcut bir MicrosoftWindows kurulumunu algılamıyor. Bu, makineyi baslattıgınızda yal-nızca yüklü isletim sistemleri listesinde Manjaro Linux’un görünecegianlamına gelir.

Bu sorunu çözmek için su komutu çalıstırın:

sudo update-grub

Manjaro’ya açıldıktan sonra bir terminalde yazmanız yeterlidir, bukomut Windows’u algılar ve önyükleme menüsüne bir giris ekler.

Yardımlı yükleme yöntemleri

Calamares, burada tek tek ele alacagımız üç farklı destekli kurulumseçenegi sunar. Manuel kurulum, bir BIOS sistemi için BIOS sistememanuel kurulum ve bir UEFI sistemi için UEFI sistemine manuelkurulum bölümünde sunulmaktadır.

BIOS ve UEFI sistemleri arasındaki bölümlendirme kurulumundakifarklılıklar

Bölümlerin UEFI sisteminde BIOS’a göre temel fark, sistemi önyük-lerken kullanılan dosyaların bir kısmını barındırmak için birkaçyüz MB’lik küçük bir bölüm olusturulması gerektigidir. Bu bölümfat32 dosya sistemini kullanmalıdır. Neyse ki, tüm yardımlı kur-ulum seçeneklerinde, Calamares bu bölümün olusturulmasını mevcutdegilse olusturur ve gerekli dosyaları ona yazar. Bölüm zaten varsa,algılanır ve dosyaları yazmak için kullanılır. Bu bölümde sda1 üzer-inde bir UEFI sistemi baz alınacaktır. Ayrıca, UEFI’de Manjaro’yuhangi yöntemi seçerseniz seçin, GRUB açılıs yükleyicisini kurmakisteyip istemediginiz sorulmaz. Otomatik olarak yüklenir.

54 manjaro linux

BIOS sistem

UEFI sistem


Bunun dısında, diger tüm islemler UEFI veya BIOS sistemlerdeaynıdır. Windows ile çift önyükleme hakkında belirli talimatlar için,bkz.Microsoft Windows 10 ile çift önyükleme. Ayrıca, bazı kurulumseçeneklerinin gerekli olmadıklarında aktif olmayacagını unutmayın.Örnegin, bos bir sabit sürücüdeki bir bölümü degistirme seçeneginizolmayacak.

Manjaro’yu mevcut bir isletim sisteminin yanına yükleyin

BIOS sistem

UEFI sistem

1: Geçerli durumu temsileden çubuktaki bir bölümetıklandıgında, alt çubuk bubölümün ikiye bölündügünügösterecek sekilde degisecektir.Microsoft Windows 10 ile çiftönyükleme bölümünde gös-terildigi gibi yeni bölümünboyutunu ayarlamak içinçizgiyi sürükleyin. Bir UEFIsisteminde, önerilen bölümkurulumu mevcut bir EFIbölümünün tespit edilipedilmediginden bahsedecek-tir.

Mevcut bir bölümü degistirin

Baska bir seçenek olarak mevcut bir bölüm seçerek ve Manjaro’yuüzerine yazmak olacaktır. Zaten iki önyüklemeli iki farklı isletim

56 manjaro linux

sistemini kullanıyorsanız ve üçüncü birini kurmak yerine ikisindenbirini degistirmek istiyorsanız bu yararlı olabilir. Ayrıca öncedenkendinize bos bir bölüm hazırlamak ve kurulum sırasında onuseçmek isteyebilirsiniz. Bu, Bölümleri olusturmak, silmek ve degistirmekiçin GParted’i kullanma bölümünde ele alınacaktır.

2: Mevcut bir bölümü Man-jaro ile degistir seçeneginiseçerken, pencerenin altındasabit sürücünün mevcut dur-umunu temsil eden bir çubukve degisikliklerden sonra dur-umunu gösteren bir çubukgörüntülenir.


BIOS system

UEFI sistem

3: Geçerli durumu temsileden çubukta bir bölümetıklandıgında, alt çubuk bubölümü Manjaro tarafındanyazılan gösterecek sekildedegisecektir. Bir UEFI sis-teminde, önerilen bölümkurulumu mevcut bir EFIbölümünün tespit edilipedilmediginden bahsedecek-tir.

58 manjaro linux

Sürecin geri kalanı daha önce bölüm Microsoft Windows 10 ileçift önyükleme sunulana benzer sekildedir.

Diski silin ve Calamares’in bir bölüm seması seçmesine izin verin

En basit yükleme yöntemidir. Tüm sabit sürücünün üzerine yazarakve yükleyicinin size yeni isletim sisteminiz için bir bölüm seması ön-ermesini saglar. Sıfırdan baslamak istiyorsanız, diskinizde depolanantüm verileri kaybedeceginizden bu uygun bir yöntemdir. Veriler-inizi korumak istiyorsanız, kurulumdan önce harici bir sabit diskeyedekleyebilir ve daha sonra tekrar kopyalayabilirsiniz.

BIOS system

UEFI sistem

4: Diski sil seçenegini seçtigin-izde alt kısımdaki çubuklardadiskinizin önceki ve sonrakihali görünecektir Seçimlerinizetekrar bakın ve onaylayın.

Sürecin geri kalanı daha önce bölüm Microsoft Windows 10 ileçift önyükleme ’da anlatılan ile benzerdir.

BIOS sisteme manuel kurulum

Note : Asagıdaki bölümde görüntülenen pencere temaları, sizin kullandıgınızdanfarklı olabilir. Gösterilen yöntemleri etkilemez.

Bu seçenek size en fazla kontrolü veren seçenek. Yerlesik bölümyöneticisini kullanarak sabit diskinizin bölüm semasını ayarlama vetam olarak istediginiz gibi yapma sansını elde edeceksiniz.

Calamares içinden her seyi ayarlamak

1: Diger senaryolarınaksine, Manuel bölüm-leme seçimi, pencereninaltında görüntülenen bilgileridegistirmez. Bölümlemeyebaslamak için Ileri’ye tıklayın.

60 manjaro linux

Biraz alan ayırın

2: Bir sonraki ekran, düzenlen-mekte olan diski ve durumunu,hem çubuk hem de bölümlistesi halinde görüntüler.Her ikisi de aynı seyi, sadecefarklı bir biçimde temsil eder.Tercih ettiginiz formu kul-lanabilirsiniz! Yeni BölümTablosu dügmesi, MBR veyaGPT türünden yeni bir bölümtablosu olusturmanıza olanaksaglar. Bu, tüm verileri silecekve sürücüdeki tüm bölümleriyok edecektir. Ayrıca mevcutbölüm tablonuzu tutabilir vesadece bölümleri düzenleyebi-lirsiniz.

Bölümler ve bölüm tabloları hakkında bilgi tazelemek için Bazıyararlı tanımlar bölümüne bakın.

3: Çubukta veya listede birbölüme tıklamak onu vurgu-layacaktır. Bölümü Düzenlemeveya Silme seçenekleri aktifolacaktır.


4: Düzenle’ye tıkladıgınızda,Manjaro kurulumu için kul-lanılmak üzere alan boyutu,içerigi, dosya sistemi, baglantınoktası, etiketler gibi bilgilerigösteren baska bir pencereaçacaktır. Üzerinde veri olanbölüm, bölüm çubugunun soltarafında bulunur ve hafif bir3D efekti vardır.

5: Yeniden boyutlandırmak içinbölümün kenarlarına tıklayın vesürükleyin. Veriyi saklamak içingereken boyuttan daha küçükyapılamaz. Tamam’ı tıklamakpencereyi kapatacak ve semayıve bölümlerin listesini güncel-leyecektir. Lütfen, daha sonraözeti kabul edene kadar sabitdiskinizde hiçbir degisiklikyapılmayacagını unutmayın.

62 manjaro linux

Bölüm olustur

6: Sonra bos kalan alanı seçebi-lir ve tüm bos alanı kullanarakyeni bir bölüm olusturmak içinOlustur’u tıklatabilirsiniz.


7: Burada, olusturmak is-tediginiz bölümle ilgili bil-gilerin bulundugu yeni birpencere açılacaktır. Boyutunuistediginiz gibi ayarlayın ve birdosya sistemi seçin. Linux içinext4 genellikle iyi bir seçim-dir. Ardından, bölüm için birbaglama noktası seçin. Bu, herbölümün hangi dizinde erisile-bilir olacagını temsil eder. Tekzorunluluk, / altındaki Linuxdizin agacının kök dizini olanve digerlerinin dogrudan veyadolaylı olarak baglandıgı birbölüme sahip olmanız gerek-tigidir. Gerisini istediginizgibi düzenleyebilirsiniz. Dosyasistemlerini hatırlamak için,Bazı yararlı tanımlar bölümünebakın.

8: Burada, müzik, resim vevideo gibi kullanıcı dosyalarınıdepolamak için kullanılanayrı bir bölüm /home diziniolusturmayı seçtim. Her seyyapıldıktan sonra, kurulumunistediginiz gibi olup olmadıgınıdogrulamak için bir dakik-anızı ayırın. Belirtilen tümbölümler Manjaro kurulumusırasında kullanılacaktır. Pen-cerenin sag üstündeki TümDegisiklikleri Geri Al dügmes-ini tıklatarak tüm degisiklikleriiptal edebilirsiniz. Pencereninaltındaki Install boot loaderon menüsünde bir önyükleyiciyüklenip yüklenmeyeceginive eger yüklenecekse nereyeyüklenecegini seçmenize izinverir.

64 manjaro linux

Bu durumda bir takas bölümü zaten yaratıldı. Islemleri tamam-lamak için RAM’inizde bos alan kalmazsa bu bölüm kullanılacak-tır. Yenisini olusturmak istiyorsanız, bir bölüm olusturun ve dosyasistemi olarak linuxswap’i seçin. Bunun için bir baglama noktasıseçmeniz gerekmez.

Kontrol et ve onayla

9: Sürecin geri kalanı dahaönce Microsoft Windows 10

ile çift önyükleme bölümündesunulana benzerdir. Bir kezdaha kullanıcı bilgilerinizigirecek ve seçimlerinizin birözetini alacaksınız. Ileri’yi veardından iletisim kutusundaSimdi yükle’yi tıkladıgınızdayükleme baslayacaktır. Bu adımdegisiklik yapmak için sonsansın.


Bölümleri olusturmak, silmek ve degistirmek için GParted’i kullanma

GParted, sürücülerdeki bölümleri degistirmek için kullanılan grafikselbir programdır. Kullanıcı dostu bir arayüze sahiptir. GParted, bölümleriolusturmanıza ve silmenize, bunların boyutları, diskteki konumlarıve dosya sistemleri gibi özelliklerini degistirmenize olanak saglar.Ayrıca MBR ve GPT tipinde bölüm tabloları olusturabilir. Bölümlerve bölüm tabloları hakkında bilgi tazelemek için Bazı yararlı tanım-lar bölümüne bakın.

Bu bölümde, mevcut bir bölümün boyutunu nasıl azaltacagımızıve serbest kalan alanı daha sonra Manjaro’yu kurmak için kullanıla-cak iki yeni bölüm olusturmak için nasıl kullanacagımızı göster-ecegiz!

1: GParted’i, Manjaro’nun Livesürümünün menüsünde bulab-ilirsiniz. Ayrıca çogu Linuxdagıtımının depolarında bulun-abilir.

66 manjaro linux

2: Kimlik dogrulamasındansonra, resimde sunulana ben-zer bir pencere görünecektir.Bir çubuk, pencerenin sagüstündeki dügmede belirtilensürücünüzün diyagramatik birgösterimini gösterir. Birdenfazla sürücünüz varsa, budügmeye tıklayarak baskabirini seçebilirsiniz. Her bölüm,çubuktaki bir dikdörtgen iletemsil edilir. Renkli kısım, veriiçeren kısmı gösterir. Tümbölümler ayrıca kendilerihakkında bilgiler içeren birliste halinde sunulmaktadır.

3: Listedeki bir bölüme veyaonu temsil eden çubuktaki dik-dörtgene tıklamak, onu seçecekve onunla ne yapılacagına dairseçenekler sunacaktır.


Mevcut bir bölümü küçültün

4: Üst panelde, her biri farklıbir eylemi temsil eden birkaçdügme bulunur. Birincisi sim-dilik bos alandan bir bölümolusturdugundan devredısı bırakılır, ikincisi seçilenbölümü siler ve üçüncüsüseçilen bölümü yeniden boy-utlandırmaya izin verir. Builgilendigimiz sey.

5: Tıklatıldıgında, bölümünboyutunun yanı sıra, en üsttekibölmeyi de gösteren baska birpencere açılacaktır. Bölümünboyutunu küçültmek için dik-dörtgenin kenarlarına tıklayınve sürükleyin. Alternatif olarak,ne kadar bos alan açmak is-tediginizi asagıdaki alanlarayazabilirsiniz. Bir miktar bosalan açıldıgında, bölmeyi dol-durmak için kullanılan alanayerlestirmek için de sürükleye-bilirsiniz. Isiniz bittiginde Yen-iden Boyutlandır/Tası dügmes-ine tıklayın. Bir bölümü yen-iden boyutlandırmadan önce,üzerinde depolanan verileriyedeklemeniz önemle tavsiyeedilir.

68 manjaro linux

Yeni bölüm olusturma

6: Sürücüde bos alankaldıgında, yeni bir bölümolusturmak için onu kullanabi-lirsiniz! Seçin ve üst kısımdakiilk butona tıklayın.

7: Açılan pencerede, olustu-racagınız yeni bölümünboyutunu belirleme sansınasahip olacaksınız. Varsayılanolarak, mevcut tüm bosalanı seçer, ancak bunu dahaönce bölümü yeniden boyut-landırırken yaptıgınız sekildedegistirebilirsiniz. Ayrıca, digerseçeneklerin yanı sıra, bölümtarafından kullanılan dosya sis-temini de seçebilirsiniz. Linuxbölümleri için ext4 genellikleiyi çalısır, ancak xfs ve btrfs gibidiger seçenekler de kullanılab-ilir. Ayrıca bölümünüze biretiket verebilir ve bu da tanım-lamanızı kolaylastıracaktır. +Ekle dügmesine tıklamak islemitamamlar. Dosya sistemlerinitazelemek için, Bazı yararlıtanımlar bölümüne bakın.

Yeni bölümünüz bos alanın tamamını kapsamıyorsa, baska bölümlerolusturmak için bu adımı tekrarlayabilirsiniz.


Degisiklikleri uygula

8: Tüm bu çalısmalardan sonra,sürücünüzde bir degisiklikyapılmamıstır. Bunun yerine,degisiklikleriniz pencereninaltında görünen bir listeye kay-dedildi. Degisiklikleri uygula-mak için pencerenin üstündekionay isareti dügmesini tıklayın.Bu degisiklik yapmak için sonsansın. Onay isareti dügmesinetıkladıgınızda, degisikliklersürücüye uygulanacaktır.

9: Üzerinde çalısılan islemlerigösteren yeni bir pencere açıla-cak...

70 manjaro linux

10: ... ve sonunda degisikliklerbasarıyla uygulandı!

11: Tebrikler, Manjaro’yu kur-mak için kullanabileceginizyeni bölümleri basarıylaolusturdunuz! Bunu, özel-likle manuel olarak bölüm-leme yaparken veya mevcutbölümleri degistirirken kul-lanabilirsiniz. (Mevcut birbölümü degistirin ).

UEFI sistemine manuel kurulum

Not: Asagıdaki bölümde görüntülenen pencere süslemeleri o anda kul-lanılanlardan farklı olabilir. Gösterilen yöntemleri etkilemez.

El ile yükleme seçenegi, BIOS ile karsılastırıldıgında bir UEFIsistemi kullanıyorsanız en çok degiskenlik gösteren seçenektir.Asagıdaki adımlar, üç farklı senaryoda sisteminize uygun bir bölümseması olusturma sürecinde size yol gösterecektir. Bunlardan ilki(Sıfırdan bölüm olusturma) size mevcut bölümleri kullanmadanbölüm planınızı Calamares içinden nasıl olusturacagınızı göster-ecektir. Ikincisi (Önceden bölümler olusturmak için GParted’i kul-lanma) size GParted ile bölümlerin nasıl olusturulacagını gösterecekve daha sonra bunları kurulum programına yerlestirecektir. Sonolarak, üçüncü bir (Var olan bir EFI bölümünü kullanma), dahaönce baska bir isletim sistemi tarafından olusturulan ve kullanılan birEFI bölümünü nasıl kullanacagınızı gösterecektir.

Sıfırdan bölüm olusturma

Bu senaryo, var olan tek bir bölümü kullanmak istemediginizi varsa-yar. Böylece tamamen bos bir sabit diskle baslayacagız. Bu durum,yeni bir sürücü kullanıyorsanız veya sanal bir makine kullanıyorsanızda geçerli olacaktır.

Bölüm tablosu olustur

72 manjaro linux

1: El ile bölümlendirmeseçenegini belirledikten veIleri’yi tıklattıktan sonra,ilk tablonun GPT türündeoldugundan emin olmanızgerekir. Yeni bir bölüm tablosuolusturmak için, Yeni BölümTablosu butonuna tıklayın veGUID Bölüm Tablosu (GPT)ögesini seçin. Bölümler vebölüm tabloları hakkında bilgitazelemek için Bazı yararlıtanımlarbölümüne bakın.

EFI bölümünü olusturun

2: Ardından, bos alanı seçinve yeni bir bölüm olusturmakiçin Olustur’a tıklayın. Olustu-racagınız ilk dosya, önyüklemesırasında kullanılan bazı dosy-aları barındıran EFI bölümüolacak.


3: Görünen pencerede, birkaçyüz MB büyüklügünde birboyut seçin. Burada 500 MBseçtim. Ardından, dosya sistemiolarak fat32’yi seçin. Dosyasistemlerini tazelemek için,Bazı yararlı tanımlar bölümünebakın.

4: Ardından, baglama noktasıolarak /boot/efi ögesini seçin.Bölümün içerigine Manjaroyüklendikten sonra bu diz-inden erisilebilir. Yanlıslıkla /önyüklemeyi seçmemeye dikkatedin!

74 manjaro linux

5: Son olarak, listeden boot veesp etiketlerini seçin. Tamamdügmesine tıklayın.

Takas bölümünü olusturun


6: Olusturacagımız bir son-raki bölüm takas bölümüdür.Islemleri tamamlamak içinRAM de yeterince alan kalmazise bu bölüm kullanılacaktır.Bu bölüm için önerilen boyutbirkaç GB’dir. Burada 4 GBseçtim. Dosya sistemi olaraklinuxswap’i seçin.

7: Ayrılmamıs alanda swapalanını baska bir yere tasımakiçin bölümü tıklayıp sürükleye-bilirsiniz.

76 manjaro linux

Diger bölümleri olustur

8: Bu bölümler Manjaro’nunkendisi tarafından kullanılanbölümler olacaktır. Çesitli olasısenaryolar vardır. Burada sa-dece / dizinine monte edilmistek bir bölüm olusturdugum enbasit durumu seçtim. /Homedizini kullanılarak olusturulandiger senaryo BIOS sistememanuel kurulum bölümündesunulmustur.

Incele ve onayla

9: Daha sonra, degisikliklersürücünüze uygulanmadanönceki son adım olan özetekadar devam edebilirsiniz.


Önceden bölümler olusturmak için GParted’i kullanma

Bölüm tablosunun ve yukarıda gösterilen bölümlerin olusturulmasıGParted tarafından da yapılabilir. Asagıdaki adımlar süreç boyuncasize rehberlik edecektir.

Bölüm tablosu olustur

1: Yeni bir bölüm tablosuolusturmak için, Aygıt> BölümTablosu Olustur... seçeneginiseçin.

2: Açılan pencerede, olusturula-cak bölüm tablosu türünü seçe-bilirsiniz. Bir UEFI sistemi içinbir GPT bölüm tablosu önerilir.Bölümler ve bölüm tablolarıhakkında bilgi tazelemek içinBazı yararlı tanımlar bölümünebakın.

78 manjaro linux

EFI bölümünü olusturun

3: Bu yapıldıktan sonra,ayrılmamıs alanı seçin veyeni bir bölüm olustur-mak için pencerenin solüstündeki ilk dügmeye tık-layın. Yaratacagımız ilk bölümEFI bölümü.

4: Bölümleri olusturmak içinCalamares’in kullanıldıgı gibi,birkaç yüz MB büyüklügündebir seçim yapmanız önerilir.GParted’in, bölümlerin boyutuiçin MiB gibi farklı bir birimkullandıgını fark edebilirsiniz.MiB, MB ile aynı degildir an-cak yapmak istediklerimiz içinyeterince yakındır. Fat32 dosyasistemini kullanmak gereklidir.Bölmenin tanınmasını kolay-lastırmak için bir etiket deayarlayabilirsiniz. Dosya sis-temlerini tazelemek için, Bazıyararlı tanımlar bölümünebakın.


Takas bölümü olusturma

5: Bos kalan alanı seçin veyeni bir bölüm olusturun.Bu bir takas bölümü olacak-tır. RAM’inizde yeterli alankalmadıgında bu alanı kullana-caktır. Birkaç GB boyutundaayarlamanız önerilir. Linux-swap dosya sistemi seçilmelidir.Baska bir yere tasımak içinbölümü tıklayıp ayrılmamısalana sürükleyebilirsiniz.

Diger bölümleri olusturma

6: Son olarak, Manjarotarafından kullanılacak olanbölümleri olusturun. Buradadaha sonra / dizini altınayerlestirilecek bir bölümolusturdum. Ext4 dosya sis-temini seçtim.

Degisiklikleri uygula

80 manjaro linux

7: Sonunda degisiklikleri uy-gulama zamanı! Her seyinistediginiz gibi oldugundanemin olun ve ardından onayisareti dügmesini tıklayın.

EFI bölümünün bayraklarını(flag) ayarlayın

8: Islemler basarıyla tamam-landıktan sonra, biraz dahaçalısma gerekiyor. EFIbölümünün dogru çalısmasıiçin birkaç bayrak ayarlanmasıgerekir. EFI bölümü olarakkullanmak istediginiz bölümüsag tıklayın ve açılır menüdenBayrakları Yönet ögesini seçin.


9: Görünen pencerede boot veesp seçin. Bunu yapıldıktansonra pencereyi kapatın.

10: Bu kadar! Bölümlerinizyükleyici için kullanımahazırdır.

82 manjaro linux

Bölümleri kullanma

11: Manuel bölümlendirmeseçenegine girdikten sonraIleri’ye tıklayın, EFI bölümüolarak istediginiz bölümü seçinve Düzenle dügmesine tıklayın.

12: Görünen pencerede,/boot/efi olarak bölümü monteetmeyi seçin. Ayrıca bölümüniçerigini tutma veya biçim-lendirme seçeneginiz de vardır.Baska bir isletim sistemiyle çiftönyükleme yaparken, bunlarınkorunması özellikle önem-lidir. Aksi takdirde, gerçektenönemli degil. Ayrıca, boot veesp bayraklarının oldugundanemin olun.


13: Ardından, kullanmak is-tediginiz diger bölümleri seçinve ilgili baglama noktalarınıseçin.

Her sey ayarlandıktan sonra, özete bölümüne geçebilirsiniz. Herzaman oldugu gibi, bu degisiklik yapmak için geri dönebileceginizson adımdır.

Var olan bir EFI bölümünü kullanma

Baska bir isletim sistemiyle çift önyükleme yapıyorsanız, muhtemelenbir EFI bölümü mevcut olacaktır. Bu durumda, muhtemelen aynıEFI bölümünü Manjaro ve diger isletim sistemleri için kullanmakisteyeceksiniz. Bu bölümde, bunun nasıl yapılacagı gösterilecek-tir. Bu örnekte kullanılan diger isletim sistemi Microsoft Windows10’dur. Su adımlar, BIOS sisteme manuel kurulum ve Sıfırdanbölüm olusturma gibi diger bölümlerde sunulanlara çok benzer.

EFI bölümünü seçme

84 manjaro linux

1: Windows tarafından olustur-ulan ve kullanılan EFI bölümüManjaro tarafından da kul-lanılabilir. Windows tarafındanolusturulan EFI bölümünüseçin ve Düzenleyin. Fat32dosya sistemi olmalıdır. Dosyasistemleri hakkında bilgilerinizitazelemek için, Bazı yararlıtanımlar bölümüne bakın.

2: Bölümün içerigini tutmayıseçin. Bu, Windows tarafındankullanılan dosyaların sil-inmemesini saglayacaktır.Biçimlendirmeyi seçerseniz,artık Windows’a ön yüklemeyapamayacagınız için içer-igini korumak çok önemlidir.Ardından, baglantı noktasıolarak /boot/efi ögesini seçinve boot ve esp bayraklarınınisaretlendiginden emin olun.Baglantı noktası, Manjaroyüklendikten sonra bölümünhangi dizinden erisilebilirolacagını gösterir.


C: sürücü bölümünü küçültme

3: Windows tarafından C:sürücüsü olarak kullanılanbölümü seçin ve düzenleyin.

4: Ardından, boyutunu aza-ltmak için açılan pencereninüstündeki kaydırıcıyı kul-lanın. Çubugun sol tarafındakihafif bir 3D efekti, bölümünveri içeren kısmını temsileder. Bu esigin altındaki kısmıdaraltamazsınız.

86 manjaro linux

Bir takas bölümü olusturun

5: Ardından serbest kalan alanıseçin ve Olustur’a tıklayın.


6: Simdi bilgisayarınızınRAM’inde yeterli alan kal-madıgında kullanılan bir takasbölümü olusturacagız. Genel-likle birkaç GB büyüklügün-dedir ve linuxswap dosyasistemini kullanmaktadır.Monte(mount) etmenize gerekyok.

Diger bölümleri olustur

7: Simdi Manjaro için yenibölümler olusturabilirsiniz!Burada / ve ext4 dosya sis-temine monte edilmis tek birbölüm olusturdugum içinen basit bölüm semasını seç-tim. Seçtiginiz bölüm semasıne olursa olsun, / altına yer-lestirilmis bir bölüm olmalıdır.Gerisi size kalmıs.

88 manjaro linux

Kontrol et ve onayla

8: Özet kısmı, yapmak üzereoldugunuz degisikliklerigözden geçirmek için bu sonsansınız. Ayarlarınızdan mem-nunsanız, Next (Ileri) dügmes-ini tıklatabilir ve kurulumadevam edebilirsiniz!

Bölümleri sifrelemek

Baskalarının sürücünüzde depolanan verilere erismesini önlemekiçin, bölümlerinizi sifrelemek isteyebilirsiniz. LUKS (Linux Uni-fied Key Setup) bu amaçla gelistirilmis bir araçtır. Neyse ki, Cala-mares kurulum programı, sisteminizi sifrelemeyi çok kolaylastıranLUKS için yerlesik destege sahiptir! Sürücüde depolanan verilereerismek için seçtiginiz bir parola belirtilmelidir. Bunu bilmeyenherkes verilere erisemez. Sisteminizi sifreleme süreci hem BIOS hemde UEFI sistemlerinde çok benzer. Örnek olarak asagıda bir BIOSsistemi kullanılmıstır.

Yardımlı kurulum

9: Tüm yardımlı yüklemeseçeneklerinde (Birlikteyükleme, Bölüm degistirmeve Diski sil), iki durumçubugunun üzerindeki bironay kutusu, yükleme sırasındasisteminizi otomatik olaraksifrelemenize olanak tanır. Si-frelemeyi etkinlestirmek içinisaretleyin.

90 manjaro linux

10: Daha sonra kullanmakistediginiz sifreyi girmenizistenecektir. GRUB menüsünegelmeden önce, bilgisayarınızıher açtıgınızda, sizden bu pa-rola istenir. Hatırlayacagınız birsey seçtiginizden emin olun!

Kullanılacak dosya sistemi LUKS olarak degisecek ve yeni kur-ulumunuzun sifrelenecegini teyit edecek! Yüklemenin geri kalanıdiger tüm durumlarla aynıdır.

11: Önyükleme yaparken, pa-rolanızı isteyen bir bilgi istemigörünecektir. Yazarken karak-terler görünmez, bu yüzdensasırmayın! Dogru parolagirilirse, GRUB menüsüne yön-lendirileceksiniz. Aksi takdirde,sisteminize erisemezsiniz. Bil-gisayarınızı her baslatısınızdatek bir deneme hakkınız olur.


Manuel kurulum

12: Manuel kurulumseçeneginde, bir bölüm olustur-urken sifreleme ayarlanabilir.Dosya Sistemi menüsünün he-men altında bir onay kutusugöreceksiniz.

13: Kutuyu isaretlerken sizdenbir parola girmeniz istenir.Yardımlı yükleme seçenekler-inde oldugu gibi, bilgisayarınızıher baslattıgınızda bu sifreistenir.

Part III

Manjaro’ya Hosgeldiniz

Manjaro masaüstü

Tebrikler Manjaro Linux’u kurdunuz!

Giris yaptıktan sonra sizi Manjaro masaüstü karsılayacaktır. ManjaroHello hos geldiniz ekranı otomatik olarak görünecek ve size dokü-mantasyon için bazı yararlı baglantılar, Manjaro toplulugundanyardım ve destek almanın yollarını ve projeye katılabileceginizbazı yolları sunacaktır. Manjaro’nun ücretsiz ve açık kaynaklı biryazılım oldugunu unutmayın: kullanıcı ve gelistirici toplulugununkatkılarına güvenir!

1: Manjaro Hello ile ManjaroXfce Masaüstü.

Her giris yaptıgınızda karsılama ekranının yüklenmesini istemiy-orsanız, sadece pencerenin sag alt kösesinde bulunan Baslangıçtabaslat seçenegini kapalı konuma getirin. Endiselenmeyin: Uygu-lamalar menüsünde Manjaro Hello yer alacaktır.

Simdi yeni isletim sisteminize bir göz atalım! Sag üstte, sistemmesajlarının görüntülendigi bir bildirim alanı bulunabilir. Sol üstte,

96 manjaro linux

2: Manjaro Xfce Masaüstü

masaüstünde o anda görüntülenen simgeler bulunur. Sol alt kısımdayüklü uygulamaların bulundugu ve baslatılabildigi uygulamalarmenüsü bulunur. Yanında açılan pencerelerin dügmeleri var. Birçalısma alanı degistirici pencere dügmelerinin sagında yer alır.Çalısma alanları yan yana yerlestirilmis masaüstleridir. Daha sonra,pil gücü, güncellemeler, internet baglantısı ve ses gibi çesitli sistemgöstergeleri bulunabilir. Son olarak, sag altta, kapat dügmesinin yanısıra takvimi olan bir saat bulunur.

Uygulamalar menüsü, Manjaro sisteminizde kurulu olan yazılımprogramlarını baslatmanın en kolay yoludur. Bunun simgesi ekranınsol alt kösesindedir. Devam et ve simdi tıkla! Ayrıca klavyenizdeki "Windows" veya

"Süper" tusuna da basabilirsiniz.Bes ana uygulamayı “Favourites” menüsünde görebilirsiniz. Bu,en sık kullandıgınız yazılıma hızlı erisim saglar. Sık Kullanılanlarmenüsünden bir öge eklemek veya kaldırmak için, üzerine sag tık-layın ve istediginiz seçenegi seçin.


3: Yüklenen uygulamalar, uygu-lamalar menüsünde görüntüle-necektir.

4: Favorilere ekle

5: Favorilerinden kaldır

Simdilik, sizi neyin bekledigiyle ilgili bir fikir vermek için sıraylabu bes uygulamaya bakalım!

98 manjaro linux

Terminal Emulator

6: Terminal Emulator, veyaterminal, metin tabanlı komut-ları uygulamanıza olanak verir.Baslangıçta zor görünmes-ine ragmen inanılmaz dere-cede güçlüdür ve grafikselbir arayüzle gerçeklestir-ilmesi zor olan komutlaragerçeklestirmeyi mümkün kılar.Bu örnekte, ev dizinimdekidosyaları listeledim (ls). Ter-minalin nasıl kullanılacagınıögrenmek Manjaro’yu çalıstır-mak için gerekli degildir. An-cak, siddetle tavsiye edilir;http://linuxcommand.org/ !

Dosya Yöneticisi

7: Dosya Yöneticisi, belgeler-inizi ve dizinlerinizi yönetmekiçin grafiksel bir arayüzdür.Dosya yöneticilerinin çogu ben-zer sekilde çalısır; eger baskabirini kullandıysan, bunu dakullanabilirsin!


Internet tarayıcısı

8: Internet tarayıcısı web say-falarını ziyaret etmenize vegörüntülemenize olanak saglar,böylece haberleri, hava tah-minlerini okuyabilirsiniz.Varsayılan olarak istediginizbir tarayıcı varsa, Yeni yazılımyükleme bölümünde göster-ildigi gibi kolaylıkla ekleyebi-lirsiniz.

Mail Yöneticisi

9: Mail Yöneticisi e-posta ok-uyup göndermenizi saglar.Uygulamayı ilk çalıstırdıgınızda(tüm posta okuyucularınabenzer sekilde) e-posta hes-abınızı eklemeniz gerekir.Web tarayıcısında oldugu gibi,posta okuyucusu için çesitliseçenekler vardır. Örnegin,Claws, Sylpheed veya Evolu-tion’ı tercih ederseniz kurabi-lirsiniz!

100 manjaro linux

Uygulama Ekle/Kaldır

10: Paket Yöneticisi, yazılımuygulamalarını aramanızı,yüklemenizi ve kaldırmanızaolanak saglar. Bu örnekteChromium web tarayıcısınıaradım ve yüklemek üzereyim.Seçimlerimi yaptıktan sonraDevam etmek için Uygula’yıtıklatabilirim.Manjaro’da iki ana yazılımyöneticisi var: Pamac (Xfcesürümünde yüklü gelir) ve Oc-topi (KDE sürümü ile yüklügelir). Yeni yazılımın kur-ulumu Yeni yazılım yüklemebölümünde ayrıntılı olarak elealınmıstır.

Yardım Almak

Proje hakkında daha fazla bilgi edinmenin yanı sıra Manjaro hakkındayardım ve destek almanın çesitli yolları vardır. Katılmak istiyorsanızsadece göz atabilir veya kayıt olabilirsiniz!

Manjaro’nun toplulugu tarafından yönetildigini unutmayın. Birtopluluk olmasa Manjaro olmazdı!

Hangi yöntemi kullanırsanız kullanın, sizinle tanısmayı dört gözlebekliyoruz!

1: Manjaro Hello ekranındabazı mükemmel kaynaklarabaglantılar bulunur. Her birinebir göz atmak için zamanayırmaya deger.

102 manjaro linux

Tartısma forumu

https://forum.manjaro.org/

2: Manjaro tartısma forumu,proje hakkında daha fazla bilgiedinmek için harika bir yer.Istediginiz zaman baglantıkurabilir, soru veya cevapbırakabilir ve daha sonra geridönebilirsiniz.


IRC kanalları

https://manjaro.org/irc-channel/

3: Bir web veya mas-aüstü istemcisi aracılıgıylairc.freenode.net’te #manjaro’yakatılın ve sohbet etmeye hazırçok güzel bir grup insan bu-lacaksınız! IRC kanalı üzer-inde konusmak için öncebaglanmanız gerekir. Bunuyapmanızı saglayan Hexchat,Xfce sürümünde yüklü olarakgeliyor.

Türkçe IRC kanalı da #linuxpark’tır.

104 manjaro linux

Mail Listesi

https://lists.manjaro.org/listinfo/manjaro-general

4: E-posta kullanmayı ter-cih ederseniz, duyurular vegelismelerden haberdar olmakve sorular sormak için kul-lanabileceginiz çesitli postalisteleri vardır. Su anda, çoguinsan, forumu veya IRC’yikullanıyor.

Wiki

https://wiki.manjaro.org/

5: Wiki aslında bir çevrimiçikullanım kılavuzudur. Manjarosisteminizden en iyi sekildeyararlanmak için çok çesitlibilgiler, ipuçları, ipuçları vetalimatlar vardır. Bir seyi nasılyapacagını bilmek istersen,sansın wiki’de!

Sisteminizi bakımı

Ayarların degistirilmesi

Manjaro masaüstünde, çogu insan için iyi çalısması gereken bir dizivarsayılan bulunurken, masaüstü duvar kagıdı ve renk seması gibiseyleri veya belki de dizüstü bilgisayarınızın dokunmatik yüzeyininçalısma seklini degistirmek isteyebilirsiniz.

Xfce ayar yöneticisi

1: Xfce masaüstü bilgisayar-ları özellestirilebilir. Kullanıcıhesabınızın ayarlarına hem uy-gulamalar menüsü hem de Xfceayarları yöneticisi aracılıgıylaerisilebilir.

106 manjaro linux

Manjaro Ayar Yöneticisi

2: Manjaro Ayarlar Yöneti-cisi, kurulum sırasında be-lirlediginiz gibi alt seviyeayarlarını degistirmek içinbir dizi araç sunar. Sistemgenelinde diller, klavye düzen-leri, kullanıcılar ve donanımsürücüleri buradan halledilir.Uygulamalar menüsündekiAyarlar altında bulunur.


Yazıcı Ekleme

Note : Asagıdaki bölümde görüntülenen pencere stilleri o anda kullanılan-lardan farklı olabilir. Gösterilen yöntemleri etkilemez.

Manjaro yazıcı destegi ile gelir. Çogu yazıcı otomatik olarak al-gılanır ve digerleri kolayca yapılandırılabilir!

Hangi sürümü kullandıgınıza baglı olarak, yazıcı destegi yükle-meniz gerekebilir. Bu durumda, “manjaro-printer” paketini Pamacveya Octopi’den yükleyin (sonraki bölüme bakın) veya komut satırından:

sudo pacman -S manjaro-printer

1: Mevcut yazıcıları kontroletmek için, paket kurulduktansonra, uygulamalar menüsündeYazıcı Ayarları ögesini bulupaçın.

108 manjaro linux

2: Listeye bir yazıcı eklemekiçin yönetici hakları gerekir.Pencerenin sag üstündeki KilitAç dügmesine tıklayın. Yöneticisifresi girmeniz istenir.

3: Ardından, bir yazıcıyıyapılandırmaya baslamak içinEkle’ye tıklayın.


4: Algılanan tüm yazıcılar ay-gıt listesinde gösterilecektir.Yazıcınızı seçin, ardından Iletdügmesini tıklatın.Yazıcınız görünmüyorsa,yazıcınızın Manjaro ile uy-umlu olmayabilir. Çok sayıdayazıcı oldugundan dolayı,sürücüleri manuel olarakkurmanız gerekebilir - lüt-fen yardım için forumu veyaIRC kanalını ziyaret edin!

5: Manjaro daha sonrayazıcınızla uyumlu olabileceksürücüleri arayacaktır.

110 manjaro linux

6: Belirli bir sürücü bulun-amazsa, umutsuzluga kapılma!Listeden birini seçme fırsatıverilecektir. Yazıcınızın üreti-cisi listelenmemisse, Genelsürücüyü seçebilirsiniz. Ayrıcabir dosyadan sürücü seçmeveya yazıcı modelinize görebir kez daha arama yapmaseçeneginiz de vardır. Seçimin-izi yaptıktan sonra, Ileri’yitıklayın.

7: Daha sonra seçiminizi det-aylandırmak için bir sürücü altkategorisinden seçim yapmaseçeneginiz olacaktır.


8: Manjaro yazıcınızı kurarkenadı ve konumu gibi bazı ayar-ları degistirebilirsiniz. Bunlaryazıcıyı tanımlamanın kolay biryolunu saglar.

9: Ardından, yazıcınızın özel-liklerine yönlendirilmedenönce bir test sayfası yazdırmakisteyip istemediginiz sorulacak-tır. Yapılandırma tamam! Pen-cereyi kapatmak için Tamamdügmesine tıklayabilirsiniz.

112 manjaro linux

10: Yazıcınız, yazıcı kuyrugunugörebileceginiz ve yazıcı ayar-larını degistirebileceginiz YazıcıAyarları’nda göstermelidir.Ayarları degistirmek için,bir kez daha pencerenin sagüstündeki Kilidini Aç dügmes-ini tıklamanız gerekir.

Yazılım Güncelleme

Giris yaptıktan sonra, sizi yazılım güncellemeleri konusunda bilgilen-diren bir kaç pop-up görebilirsiniz. Bu harika! Internet baglantınızındogru çalıstıgı ve sizi bekleyen yeni bir yazılım oldugu anlamınagelir!

Pamac

1: Pamac’ın Güncelleme Yönet-icisi, ekranın sag alt köses-inde bulunabilir. Bu ekrangörüntüsünde, yazılım gün-cellemelerinin oldugunu be-lirten ünlem isaretli bir simgebulunur. Bir güncelleme kon-trolü otomatik olarak yapılır;Yapmanız gereken tek sey Uy-gula ’yı tıklayıp istendigindesifrenizi girin; güncellemelerotomatik olarak devam eder!


Octopi

Octopi, Manjaro için alternatif bir yazılım yöneticisidir. Qt araç setinedayanan Openbox ve KDE sürümleri ile birlikte yüklenir.

2: Octopi’nin güncellemebildirimine, ekranın sag altkösesinden erisilebilir. Buekran görüntüsünde, yazılımgüncellemelerinin oldugunubelirten kırmızı bir simge bu-lunur. Bir güncelleme kontrolüotomatik olarak yapılır; yap-manız gereken tek sey Evet’etıklamak ve herhangi bir gün-celleme otomatik olarak devamedecek!

3: Alternatif olarak, Octopi’ninarayüzünden de yükleyebi-lirsiniz. En alttaki sayı kaçgüncelleme oldugunu gös-teriyor. Güncelleme listesinigörmek için kırmızı simgeligüncelleme sayısını tıklayın.Güncellemeleri yüklemek için,dügmenin yanındaki oku veardından Yükle’yi tıklayın.

114 manjaro linux

Dil paketlerini yükleme

Yazılımınız güncel oldugunda, gerekli tüm dil paketlerinin kuruluolup olmadıgını kontrol etmek isteyebilirsiniz. Bunun için ManjaroSettings Manager’a gidin. Ayrıca normal paketler gibi de kurulab-ilirler (bakınız Yeni yazılım yükleme), fakat bu yöntem hepsini tekseferde gerçeklestirmek için idealdir.

4: Manjaro Ayarları Yöneti-cisi’nde, Dil Paketleri’ne çifttıklayın.

5: Mevcut dil paketleri buradalistelenir. Varsa, yüklemek içinPaketleri Yükle dügmesinetıklayın. Kuruluma devam et-meden önce sizden sifrenizigirmeniz istenecektir. Buradagösterilen örnekte, hiçbirimevcut degil.


Yeni yazılım yükleme

Manjaro depolarında ücretsiz olarak bulunan çok sayıda yazılımvardır.9 Internete baglıysanız, istediginiz kadar ücretsiz olarak 9 AUR’yi etkinlestirmeden önce dikkatli

olun. Topluluk tarafından korunanbir yazılım deposudur, bu nedenlepotansiyel riskler ve sorunlar sunar.Derleme islemine asina oldugunuzdanemin olun.

yükleyip kurabilirsiniz! Hiçbir reklam gömülmez, veri toplanamaz- bazı diger isletim sistemlerinden farklı olarak sadece yazılım uygu-lamasını elde edersiniz.

Pamac

1: Pamac, bilgisayarınızayazılım yüklemenizi saglayanbir yazılım parçasıdır. Uygu-lama menüsünde Yazılım Ekle/ Kaldır adı altında bulabi-lirsiniz.

2: Pamac, mevcut yazılımakolay erisim saglar. Depol-ardaki tüm yazılım uygu-lamaları ücretsizdir; Satın almaveya lisanslama maliyetlerikonusunda endiselenmenizegerek yok. Bir paket aramakiçin, yazmaya baslamanız ya dasoldaki sekmeleri kullanmanızyeterlidir!

116 manjaro linux

3: Bir paket hakkında dahafazla bilgi edinmek için, üzer-ine sag tıklayın ve Ayrıntılarseçenegini seçin. Bu sizepaketin bir tanımını, paketinresmi web sitesine bir link, birbagımlılıklar listesi ve dahafazlasını verecektir. Ayrıntılarınıgöstermek için uygulamanınadına sol tıklayabilirsiniz.

4: Kurmak istediginiz paketibulduktan sonra sag tıklayınve Yükle’yi seçin (veya uy-gulamanın adının solundakikutuyu isaretleyin), ardındanonaylamak için pencereninaltında görünecek olan Uyguladügmesini tıklayın.

5: Kurulacak paketler listelen-mistir, böylece ne yapmakistediginizi kontrol edebi-lirsiniz. Yüklemek istediginizpaket veya ek paketlere ihtiyaçduyulursa, burada da listel-enir. Bunlara bagımlılıklardenir. Seçimden memnunkaldıgınızda, Yükle’ye tıklayın;yazılım indirilecek ve yüklene-cektir.


6: Diger kullanıcılarınönemli yazılımları sistemdenkaldırmasını önlemek için biryönetici sifresi girmeniz gerekir.Yükleme sırasında bir kullanıcıolustururken varsayılan ayarlarıkoruduysanız, kendi sifrenizçalısacaktır. Eger bilmiyorsanız,daha fazla ileri gidemezsiniz.Gerekirse bu sifreyi sıfırlamanınyöntemleri vardır; daha fazlabilgi edinmek için forumu veyaIRC kanalını ziyaret edin. Pa-rolanızı girin ve Dogrula’yıtıklayın.7: Yazılım paketleri indirilecekve yüklenecektir. Baska bir seyyapmak zorunda degilsin!

8: Yeni yazılım Pamac içer-isinde kurulu olarak gösterile-cek ve kullanıma hazır olarakuygulama menüsünde bulun-maktadır.

118 manjaro linux

Octopi

Note : Asagıdaki alt bölümde görüntülenen pencere süslemeleri, su andakullanılanlardan farklı olabilir. Gösterilen yöntemleri etkilemez.

Octopi kullanarak yeni yazılım yükleme islemi, Pamac kullananyazılımla çok benzer.

9: Octopi mevcut yazılımakolay erisim saglar. Paketismine veya paket açık-lamasına göre aramayıseçebileceginizden, aramaisleminin Pamac’tan biraz farklıoldugunu unutmayın. Kurmakistediginiz paketi bulduktansonra sag tıklayın ve Kur’useçin.

10: Bazı yazılımların, istegebaglı olarak kurulursa kul-lanabilecekleri baska paketleride vardır. Bu “istege baglıbagımlılıklar” burada seçile-bilir veya göz ardı edilebilir -isterseniz bunları daha sonrayükleyebilirsiniz!


11: Islemlerin bir özeti pen-cerenin altında görüntülenir.Onları uygulamaya hazıroldugunuzda, Taahhüt etmekiçin pencerenin sol üstündekionay isaretini tıklayın.

12: Kurulacak paketler listelen-mistir, böylece ne yapmakistediginizi kontrol edebi-lirsiniz. Seçimden memnunoldugunuzda, Evet’i tıklayın,istendiginde kök (yönetici) si-fresini yazın; yazılım indirilipyüklenecek.

120 manjaro linux

13: Octopi, yeni yazılımıyükledigini dogrular. Istersenizsimdi Octopi’yi kapatabilirsiniz.Yeni yazılım kullanıma hazır!

Pacman Kullanımı

Pacman, Arch Linux paket yöneticisidir(package manager).PacmanPamac ve Octopi’yi desteklemektedir ancak grafiksel bir arayüzesahip degildir. Bunun yerine, terminalde komutları yazarak kullanılır.Komutlar, yazılımı kurmanıza, yükseltmenize, yapılandırmanıza vekaldırmanıza izin verir.

Manjaro depoları ile senkronize etme

Depolara yeni paketler eklendiginden, paket listelerini düzenli olaraksenkronize etmeniz gerekecektir. Bu normalde yazılım yöneticileritarafından düzenli olarak otomatik olarak halledilir, ancak bunumanuel olarak gerçeklestirmek için asagıdakileri terminale yazın:

sudo pacman -Sy

Bu, yalnızca degisiklik yapıldıgında paket listelerini indirir. Bazen,paket listelerini indirmeye zorlamak isteyebilirsiniz. Bunu yapmakiçin sunu yazın:

sudo pacman -Syy

Yazılım güncelleme

Pacman, komutla önceden yüklenmis olan bir yazılım güncellemesigerçeklestirmenize izin verecektir:

sudo pacman -Su

Paket listelerinin aynı anda güncel olup olmadıgını kontrol etmek iyibir fikirdir. Bunu yapmak için sunu yazın:


sudo pacman -Syu

Ayrıca bir güncelleme yapmadan önce bir paket listesi senkronizasy-onunu da zorlayabilirsiniz:

1: sudo pacman -Syyu

sudo pacman -Syyu

Yazılım arama

Ada göre bir paket bulmak gerçekten kolay. Örnegin, Leafpad adlıbir metin düzenleyiciyi aramak için sunu yazın:

sudo pacman -Ss leafpad

Yazılım yükleme

Bir paket kurmak aynı derecede kolaydır. Örnegin, Leafpad’i kurmakiçin : Birçok yazılım uygulaması diger

yazılım paketlerine baglıdır. Neyseki, Pacman bunları otomatik olarakalgılar ve yükler!

sudo pacman -S leafpad

Yazılım kaldırma

Bir yazılım paketini kaldırmak için adını bilmeniz gerekir, ancakkomut basittir. Leafpad’i kaldırmak için sunu yazın:

sudo pacman -R leafpad

Bir paketi ve kuruldugunda gerekli olan bagımlılıkları da kaldırmakmümkündür. Bu diger paketlerin baska bir yazılım tarafından kul-lanılmadıgı varsayıldıgında, zombi paketler haline gelecektir. Bunlaryer kaplamaktan baska bir ise yaramıyor! Bir yazılım paketini bagım-lılıkları olan kaldırmak için sunu yazın:

sudo pacman -Rs leafpad

Bir paket ayrıca yapılandırma dosyaları da olusturabilir. Normaldebunlar yerinde kalır, böylece yapılandırmanız kaybolmaz ve paketitekrar yüklerseniz tekrar kullanılabilir. Ancak, bu yapılandırma dosy-alarını da kaldırmak istiyorsanız, komut:

sudo pacman -Rns leafpad

Daha sonraki bir tarihte, bir süre önce kaldırdıgınız paketlerin tümartık paketlerini ve yapılandırma dosyalarını kaldırmak istiyorsanız,asagıdaki komut bunu yapacaktır:

sudo pacman -Rns $(pacman -Qtdq)

Ancak, dikkat: bu gelismis bir komuttur!

122 manjaro linux

Diger pacman komutları

Pacman komutlarına asina olmak iyi bir fikirdir. Diger yazılım yönet-icilerinin bir yüklemeyi tamamlamayı reddetmeleri durumunda,örnegin bir yükleme islemi kesintiye ugradıgında, çok yararlı biraraç olabilir. Pacman el kitabı çok kısa bilgi veriyor ve komut ilegörüntülenebilir:

man pacman

Çıkmak için q tusuna basın.

Mirror listesinin güncellenmesi

Manjaro Linux paketleri dünya çapında bir dizi sunucuda barındırıl-maktadır; bu sunucular resmi Manjaro yazılım havuzunu yansıtır.Manjaro’yu ilk kurdugunuzda, size en yakın sunucuyu bulmayaçalısacak ve böylece yazılım indirmeleri en kısa sürede tamamlana-caktır.

Bazen, mirror listesi eski olabilir. Yeni mirrorlar kullanılabilir vebazı mirrorlar kaldırılabilir. Manjaro’ya yapılan güncellemeler mirrorlistesinin düzenli olarak güncellenmesini tetikler, ancak bazen bunumanuel olarak yapmak yararlı olabilir.

Ayna listesini güncellemek için asagıdaki komutu kullanın:

2: sudo pacman-mirrors -f 0

sudo pacman-mirrors -f 0

Bu, mevcut tüm mirrorların hızını test edecek ve makinenizi siziniçin en iyisini kullanacak sekilde ayarlayacaktır. Bu komut tamam-landıgında, asagıdaki komutu ile paket listelerini indirmeye zor-lamalısınız:

sudo pacman -Syyu

Mirror seçimi

Hangi mirrorların kullanılacagı seçmek istiyorsanız, komutu çalıstırın:

3: sudo pacman-mirrors -i

sudo pacman-mirrors -i

Bu, yazılım güncellemelerini kontrol ederken ve yeni paketler indi-rirken denemek için hangi mirroru veya mirrorları seçmenizi saglar.Cografi olarak size en yakın mirrorları seçmek normalde en iyisidir,bu nedenle Kanada’daysanız Kanada ve ABD’deki sunucular genel-likle iyidir. Elbette, hangisini istediginizi seçmekte özgürsünüz!

Otomatik seçime geri dönmek için bu komutu çalıstırın:

sudo pacman-mirrors -f


Pamac’dan mirrorların güncellenmesi

Mirrorlar Pamac’ın içinden de yenilenebilir. Burada mirrorlar içinistediginiz ülkeyi seçebilirsiniz. Ülkenizi veya cografi olarak size enyakın seçmek genellikle iyi bir fikirdir.

4: Pamac’ta, pencerenin sagüstündeki noktalar menüsünütıklayın ve Tercihler’i seçin.Sifreniz istenecektir.

5: Açılan pencerede, Resmi De-polar sekmesine gidin. Burada,mirroları seçebilecek ve onlarıyenileyebileceksiniz.

124 manjaro linux

Brans degistirme

Manjaro’yu kurdugunuzda, özellikle bir önizleme sürümü kur-madıysanız, kararlı bransı kullanacaksınız. Bu paketler en çok testedilen ve çogu kullanıcı için en iyisidir. Ancak, test paketlerini kararlıhavuza geçmeden önce bize yardımcı olmak isteyebilirsiniz. Bunuyapmak için, su komutla test bransına geçebilirsiniz:

sudo pacman-mirrors -f -a -B testing

Test deposunda, düzgün çalıstıklarından emin olmak için Manjarogelistirme ekibi tarafından kontrol edilen paketler bulunur. Bununlabirlikte, yapılan testlerin miktarı, kararlı bransa göre çok daha küçük-tür - ancak bu sekilde test edilir!

Dogrudan paketleri denemek istiyorsanız, kararsız bransa geçe-bilirsiniz. Bu brans normalde Manjaro gelistiricileri tarafından kul-lanılır. Kararsız branstan gelen paketler sorunlara neden olabilir,bu nedenle kolaylıkla kullanılabilecek bir brans degildir. Denemeyekarar verirseniz, komut:

sudo pacman-mirrors -f -a -B unstable

Bransı degistirdikten sonra, paket listelerini ve paketleri güncelle-meye zorlamanız gerekir:

sudo pacman -Syyu

Kararlı bransta geri dönmek istiyorsanız, su komutla dönebilirsiniz:

sudo pacman-mirrors -f -a -B stable

Bu, sistemdeki yeni paketleri kararlı bransta yer alan paketler iledegistirecektir. Bununla birlikte, paketlerin indirgenmis versiyonunutekrar kararlı sürüme döndürmek istiyorsanız, sunu kullanın:

sudo pacman -Syyuu

Yükleme hatalarını düzeltme

Bazen yükleme sırasında bir seyler yanlıs gidebilir. Indirilen dosyabozulabilir veya güç kesilirse islem kesintiye ugrayabilir. Çogu za-man sisteminizi tekrar çalısır durumuna geri döndürmek oldukçakolaydır!

En yaygın hata bunun gibi bir sey olacak:

:: Synchronising package databases...

error: failed to update core (unable to lock database)

error: failed to update extra (unable to lock database)

error: failed to update community (unable to lock database)

error: failed to update multilib (unable to lock database)

error: failed to synchronise any databases


error: failed to init transaction (unable to lock database)

error: could not lock database: File exists

if you’re sure a package manager is not already running,

you can remove /var/lib/pacman/db.lck

Bu, Pacman’ın zaten çalıstıgı anlamına gelir. Böyle durumda biryazılımı yüklemeyi veya kaldırmayı zorlamaya çalısırsanız, paketveritabanı tutarsız bir durumda bırakılabilir. Bu kötü olurdu. Bunedenle, kontrol edilecek ilk sey bir yükleyicinin çalısıp çalısmadıgını.Kontrol etmenin en kolay yollarından biri bir terminal komutuçalıstırmaktır:

ps x | grep pacman

Bu karmasık görünebilir, ancak bir araya getirilmis sadece iki küçükkomut. Ilk,

ps x

tüm kullanıcılar için çalısan islemlerin bir listesini üretir. Ikinci,

grep pacman

“pacman” metnini arar. | , çıkısı ilkinden alır ve ikinciye besler.Baska bir programın çalısıp çalısmadıgını kontrol etmek için “pac-man” metnini baska bir seyle degistirebilirsiniz:

ps x | grep pamac

ps x | grep octopi

Bir yükleyicinin çalısmadıgından emin olduktan sonra, Pacman’ınkilit dosyasını su komutla silebilirsiniz:

sudo rm /var/lib/pacman/db.lck

Ardından kurulum islemini tekrar çalıstırmayı deneyin!Bir sorun devam ederse, çogu sorunu çözecek bir dizi komut

vardır:

sudo rm -f /var/lib/pacman/db.lck

sudo pacman-mirrors -g

sudo pacman -Syyuu

sudo pacman -Suu

Sırayla, bu komutlar:

• Pacman’ın kilit dosyasını siler;

• Mirror listesini günceller;

• Paket listelerinin güncellemesini ve bunları mevcut depo duru-muna uygun hale getirmek için paketlerin güncellemesini zorlar;

• Tüm paketleri mevcut depo ile esitler.

126 manjaro linux

Daha fazla bilgi

Unutmayın - wiki https://wiki.manjaro.org/ ve tartısma forumuhttps://forum.manjaro.org/’da pek çok bilgi vardır. Onları dakullanmayı unutmayın!

Index

Add/Remove Software, 100

Adding a printer, 107

Assisted installation, 53

BIOS, 39, 53, 59

Boot loader, 39

Branches, 124

Burning to a CD/DVD, 24

Desktop, 95

Downloading, 15

Editions, 15

errors, Checking for, 19

Favourites, 96

Features, 11

File Manager, 98

File system, 39

Fixing installation errors, 124

Forum, 102

Help, 101

Installing new software, 115

Introduction, 11

IRC, 103

Licence, documentation, 4

Live environment, 31

Mail Reader, 99

Mailing list, 104

Maintaining your system, 105

Manjaro Development Team, The, 5

Manual installation, 59, 71

Microsoft Windows 10, 43

Mirror, 122

Mount point, 39

Octopi, 113

Pacman, 120

Pacman-mirrors, 122

Pamac, 112

Partition, 39

Partition table, 39

Printer, 107

Settings, 105

Switching branches, 124

Terminal Emulator, 98

UEFI, 39, 53, 71

Updating software, 112

USB flash drive, 26

Web Browser, 99

Wiki, 104

Writing a disc image, 23

Documents

MANJARO LINUX - xTom · 2019-08-28 · Manjaro ve Arch hakkında bir not Manjaro, Arch Linux adlı baska¸ bir dagıtıma˘ dayanmaktadır. Bu nedenle, toplulugun˘ yönettigi˘ Arch