Upload
lythuy
View
221
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
www.oie.go.th
OFFICE OF INDUSTRIAL ECONOMICS
สำนกงานเศรษฐกจอตสาหกรรมกระทรวงอตสาหกรรม
สำนกงานเศรษฐกจอตสาหกรรม
คำ�นำ�
วสยทศน
เปนองคกรชนำ�
ก�รพฒน�อตส�หกรรม
พนธกจ/ภารกจ
• จดท�ำ บรณำกำร ผลกดนนโยบำย แผน ยทธศำสตรในกำรพฒนำอตสำหกรรม
เพอเพมมลคำและขดควำมสำมำรถในกำรแขงขนอยำงยงยน
• จดท�ำระบบสำรสนเทศเศรษฐกจอตสำหกรรมตวชวดสญญำณเตอนภยภำคอตสำหกรรม
ททนสมยเชอถอไดและเชอมโยงกบหนวยงำนทเกยวของรวมทงใหบรกำรเผยแพร
• สรำงควำมเขมแขงในกำรเปนองคกรแหงควำมรดำนเศรษฐกจอตสำหกรรม
คานยม
จรยธรรมน�ำคนพฒนำตนเปนนจ
สรำงมตรรวมงำน ปฏบตกำรเชงรก
อตสาหกรรมพลาสตก
คำ�นำ�
สำ�นกง�นเศรษฐกจอตส�หกรรม(สศอ.)กระทรวงอตส�หกรรมไดจดทำ�เอกส�รคว�มร
เบองตนเกยวกบอตส�หกรรม โดยมวตถประสงคเพอเผยแพรคว�มรและสร�งคว�มเข�ใจใน
อตส�หกรรมร�ยส�ข�ใหแกผประกอบก�รภ�คอตส�หกรรมและผสนใจทวไปซงนบเปนบทบ�ท
หน�ทหลกบทบ�ทหนงของสศอ.คอก�รเปนองคกรแหงคว�มรด�นเศรษฐกจอตส�หกรรม
สำ�นกง�นฯหวงเปนอย�งยงว�เอกส�รฉบบนจะชวยใหผอ�นเกดคว�มรคว�มเข�ใจ
ในอตส�หกรรมร�ยส�ข�ทสำ�คญและส�ม�รถนำ�ไปใชประโยชนในสวนทเกยวของตอไป
ทงน ห�กสนใจตองก�รขอมลเพมเตม ส�ม�รถตดตอสอบถ�มไดท ส�ำนกงำน
เศรษฐกจอตสำหกรรม(สศอ.)กระทรวงอตสำหกรรมโทรศพท022024274,022024284
โทรสำร026447023Website:http://www.oie.go.th/
สารบญ หน�
ความรเบองตนเกยวกบอตสาหกรรมปโตรเคม
1.สถ�นภ�พ 1
2.แนวโนมอตส�หกรรม 11
3.ปญห�และอปสรรค 11
4.แนวท�งในก�รพฒน�อตส�หกรรม 12
ความรเบองตนเกยวกบอตสาหกรรมพลาสตก
1.สถ�นภ�พ 14
2.แนวโนมอตส�หกรรม 22
3.ปญห�และอปสรรค 23
4.แนวท�งในก�รพฒน�อตส�หกรรม 24
อตสาหกรรมปโตรเคม
ความรเบองตนเกยวกบอตสาหกรรมปโตรเคม
1.สถำนภำพ
“ปโตรเคม” คอ ส�รประกอบไฮโดรค�รบอนจ�กปโตรเลยมหรอก�ซธรรมช�ต เชน เอทลน โพรพลนเบนซนเปนตนอกทงยงรวมไปถงส�รอนทรยและส�รอนนทรยอกหล�ยชนดและมทม�จ�กแหลงอนนอกเหนอจ�กปโตรเลยมเชนเบนซนและถ�นหนดงนนเคมภณฑปโตรเลยมหรอปโตรเคมจงมจำ�นวนม�กม�ยนบหมนชนด
ปโตรเคมในชวตประจ�ำวน ปโตรเคมเข�ม�มบทบ�ทในทกสวนของกจกรรมประจำ�วน เรมตงแตตนนอนจนถงเข�นอนอกครงไมว�จะเปนในระบบโครงสร�งพนฐ�นและส�ธ�รณปโภคระบบคมน�คมสงอำ�นวยคว�มสะดวกและสงสร�งคว�มบนเทงทงนเพอคว�มสะดวกสบ�ยเพอก�รเดนท�งและเพอก�รตดตอสอส�รอ�จกล�วไดว�ปโตรเคมไดเขำมำเปนสวนหนงของชวตเรำอยำงปฏเสธมได ในสมยกอนมนษยยงคงตองพงพ�ธรรมช�ตในก�รดำ�รงชวต โดยใชใบตองในก�รบรรจอ�ห�ร ใชหนและไมในก�รสร�งทอยอ�ศย และใชไมฟนเปนเชอเพลงใหคว�มรอนและใหคว�มอบอนในทอยอ�ศยแตเมอประช�กรบนโลกเพมขนคว�มตองก�รใชพลงง�นมม�กจนม�ถงยคปฏวตอตส�หกรรมมก�รประดษฐรถจกรไอนำ� ทำ�ใหคว�มตองก�รไมเพอม�ทำ�เชอเพลงม�กขนอก จงมก�รบกรกเพอตดไมทำ�ล�ยป�อย�งกว�งขว�ง จนเกดวกฤตด�นทรพย�กรและวสดธรรมช�ตเปนเหตใหผลตภณฑจ�กปโตรเลยม โดยเฉพ�ะนำ�มนปโตรเลยมเรมเข�ม�มบทบ�ทสำ�คญในก�รทดแทนทรพย�กรธรรมช�ต หลงจ�กนนไดมก�รพฒน�เคมภณฑปโตรเลยมหรอปโตรเคมใหมบทบ�ททดแทนวสดธรรมช�ตเพอตอบสนองคว�มตองก�รพนฐ�นเพอชวตทดขน นอกจ�กนผลตภณฑจ�กปโตรเคมไดมสวนชวยในก�รพฒน�ย�รกษ�โรคและอตส�หกรรมท�งก�รแพทยเชนชนสวนเครองฟอกไตขวดนำ�เกลอส�ยนำ�เกลอเขมฉดย�วสดอดฟนและกระดกเทยม
2 เอกสารเผยแพรอตสาหกรรมนาร
รวมทงก�รผลตภ�คก�รเกษตรและอ�ห�รโดยเปนสวนผสมของอ�ห�ร ปย วต�มนสำ�หรบพช หรอเปนอปกรณก�รเกษตร
แหลงทมำ แหลงวตถดบทนำ�ม�ใชในก�รผลตอตส�หกรรมปโตรเคม(PetrochemicalFeedstock,Petro-chemicalRawMaterial)ม�จ�กส�รประกอบของไฮโดรค�รบอนทประกอบดวยค�รบอนและไฮโดรเจนไดแกปโตรเลยมรวมถงก�ซธรรมช�ตนำ�มนปโตรเลยมคอนเดนเสทถ�นหนรวมไปถงแหลงชวมวล(BiomassResource)ทม�จ�กพชอกดวย กำซธรรมชำต (NaturalGas) เปนไฮโดรค�รบอนทอยในสถ�นะก�ซ จดเปนแหลงพลงง�นสะอ�ดจงมอตร�ก�รขย�ยตวทสงแตมขอจำ�กดด�นก�รจดเกบและก�รขนสงเนองจ�กมสถ�นะเปนก�ซจงจดเกบและขนสงคอนข�งย�ก ทำ�ใหมตนทนด�นนคอนข�งสง ดงนนประเทศทใชก�ซธรรมช�ตเปนแหลงพลงง�นหรอเปนวตถดบในอตส�หกรรมปโตรเคมจงมกเปนประเทศทมแหลงก�ซธรรมช�ตอยในประเทศหรอเข�ถงแหลงก�ซไดในร�ค�ถกเชนก�ซมเทนก�ซอเทนก�ซโพรเพนก�ซปโตรเลยมเหลวแกสโซลนธรรมช�ต น�ำมนปโตรเลยมหรอน�ำมนดบ(CrudePetroleum,CrudeOil)เปนแหลงไฮโดรค�รบอนทสำ�คญทสดมสถ�นะเปนของเหลวมก�รใชง�นอย�งแพรหล�ยและมปรม�ณก�รใชม�กทสดในโลกอกทงใชเปนเชอเพลงสำ�หรบย�นพ�หนะใชเปนแหลงพลงง�นแกทอยอ�ศยและอตส�หกรรมผลตภณฑปโตรเลยมจ�กโรงกลนทนยมนำ�ม�ใชเปนวตถดบตงตนไดแกแนฟท�(Naphtha)เปนวตถดบตงตนปโตรเคมทใชม�ก ทสด โดยสวนใหญแนฟท�จะอยในส�ยก�รผลตของโรงกลนเพอใชผลตเปนนำ�มนเบนซน จะมเพยง บ�งสวนเท�นนทนำ�ม�ใชเปนวตถดบตงตนสำ�หรบโรงง�นปโตรเคม คอนเดนเสท(Condensate) เปนแหลงไฮโดรค�รบอนทเปนของเหลว แตผลตจ�กแหลงก�ซธรรมช�ตเรยกไดว�เปนนำ�มนทม�จ�กหลมก�ซธรรมช�ตนนเององคประกอบสวนใหญจะมขน�ดโมเลกลใกลเคยงกบแนฟท�ส�ม�รถนำ�ไปกลนเพอใหไดผลตภณฑปโตรเลยมซงส�ม�รถนำ�ม�ใชผลตเปนวตถดบตงตนเพอสงปอนโรงง�นปโตรเคมไดเชนกน ถำนหน(Coal)เปนแหลงไฮโดรค�รบอนทเปนของแขงมส�รประกอบอนนทรยรวมอยดวยไดแกคว�มชนแรธ�ตเถ�หรออ�จมกำ�มะถนปนอยดวยปจจบนจะใชเปนเชอเพลงสำ�หรบผลตกระแสไฟฟ�หรอบ�งประเทศอ�จใชเปนส�รตงตนสำ�หรบอตส�หกรรมปโตรเคมเชนใชผลตเบนซนหรอใชในก�รผลตเมดพล�สตกพอลไวนลคลอไรดในประเทศจน อนๆ ส�รประกอบไฮโดรค�รบอนอนๆทมบทบ�ทเพมขนต�มลำ�ดบในภ�วะเมอร�ค�นำ�มนปโตรเลยมสงขนคอหนนำ�มน(OilShale)ทร�ยนำ�มน(TarSand)เชลแกส(ShaleGas)
3อตสาหกรรมปโตรเคม
ภาพแสดงความสมพนธระหวางอตสาหกรรมปโตรเลยมกบปโตรเคม
ประเภทของอตสำหกรรมปโตรเคม - ผลตภณฑปโตรเคมขนตน สวนใหญผลตจ�กวตถดบตงตน(Feedstock) ปโตรเลยม โดยมผลตภณฑหลกทสำ�คญ7ชนด ไดแกกลมเคมซ1(C1Chemistry) เอทลน(Ethylene) โพรพลน(Propylene)บวท�ไดอนในซ4ผสม(MixedC4)เบนซน(Benzene)ทอลวอน(Toluene)และไซลน(Xylem)ซงผลตภณฑทงหมดนเปนพนฐ�นสำ�คญในก�รนำ�ไปผลตผลตภณฑเคมอนๆ
สำ�รวจและผลตปโตรเลยม
ก�ซธรรมช�ต คอนเตนเสท นำ�มนดบ ไฮโดรค�รบอน
อนโรงแยกก�ซธรรมช�ต
โรงกลนแยกคอนเตนเสทโรงกลนนำ�มน
เชอเพลง วตถดบตงตน วตถดบตงตนวตถดบตงตน เชอเพลง อนๆ
ปโตรเคมขนตน ส�รละล�ย นำ�มนหลอลนพนฐ�น ค�รบอนแบลก ย�งมะตอย กำ�มะถน
โอเลฟนส แอโรแมตกส เคมซหนง
ปโตรเคมขนกล�ง
และขนปล�ย
ปโตรเคมขนกล�ง
และขนปล�ย
ปโตรเคมขนกล�ง
และขนปล�ย
พล�สตกเสนใยสงเคร�ะห
ย�งสงเคร�ะหก�วและ
ส�รเคลอบผว
อตส�หกรรมแปรรป:บรรจภณฑคอมพวเตอรสวสดกอสร�งชนสวนรถยนตฯลฯ
4 เอกสารเผยแพรอตสาหกรรมนาร
- ผลตภณฑปโตรเคมขนกลาง ในขนนจะใชผลตภณฑจ�กอตส�หกรรมปโตรเคมขนตนเปนวตถดบ และผลตภณฑปโตรเลยมขนนจะถกสงไปใชในอตส�หกรรมก�รผลตขนปล�ย ยกตวอย�งเชนเอทลนไกลคอลเปนผลตภณฑปโตรเคมขนกล�งทไดจ�กเอทลน หรอสไตรนมอนอเมอรเปนผลตภณฑปโตรเคมขนกล�งทผลตจ�กเบนซนและเอทลน - ผลตภณฑปโตรเคมขนปลายในก�รผลตขนนจะใชวตถดบจ�กอตส�หกรรมปโตรเคมขนตนและขนกล�งม�ใชผลตเปนผลตภณฑขนปล�ยเพอนำ�ไปแปรรปเปนผลตภณฑสำ�เรจรปหรอกงสำ�เรจรป
1)พล�สตกแบงเปน- พล�สตกทใชง�นทวไป (Plastic) เปนกลมทมก�รใชง�นผลตภณฑปโตรเคม
ม�กทสดจำ�แนกไดต�มคณสมบตพเศษและก�รใชง�นประกอบดวย- พล�สตกทใชในง�นวศวกรรม(EngineeringPlastic) พล�สตกกลมนจะม
คณสมบตพเศษคอทนคว�มรอนสงทนแรงกระแทกสงเพอทดแทนวสดโลหะในง�นวศวกรรมตวอย�งพล�สตกกลมนไดแกพอลค�รบอเนต(Polycarbonate)พอลแอซทลพอลออกซเมทลน(POM)
2)กลมเสนใยสงเคร�ะห(SyntheticFibre)เปนเสนใยทสงเคร�ะหขนเพอทดแทนเสนใยธรรมช�ตส�ม�รถนำ�ไปใชทดแทนฝ�ยขนสตวป�นปอและนำ�ไปผลตเปนผลตภณฑสงทอผ�ผนเสอผ�และเครองนงหมตวอย�งเสนใยสงเคร�ะหเชนเสนใยพอลเอสเทอร(PolyesterFibre)เสนใยพอลเอไมด(PolyamideFibre)เสนใยอะครลก(AcrylicFibre)
3) กลมย�งสงเคร�ะห(SyntheticRubber,Elastomer) เปนวสดทสงเคร�ะหขนเพอทดแทนย�งธรรมช�ต มคณสมบตทคงทนตอก�รใชง�นม�กกว� โดยจะมบทบ�ทม�กในอตส�หกรรม ย�นยนตคอใชผลตย�งรถยนตย�งสงเคร�ะหในกลมนคอย�งบวไทอน(BR)ย�งสไตรนบวท�ไดอน(SBR)ย�งบวทล(ButylRubber)เปนตน
4)กลมส�รเคลอบผวและผลตภณฑก�ว(SyntheticCoatingAndAdhesiveMaterial) เปนผลตภณฑปโตรเคมเพอเคลอบผววสดใหแขงแรงคงทนสวยง�มเชนพอลยเรเทน(PU)อพอกซ(EpoxyResin)
กระบวนกำรผลตส�ำคญของอตสำหกรรมปโตรเคม ส�ม�รถแบงขนตอนก�รผลตเปนขนๆดงน
1.กระบวนก�รผลตปโตรเคมขนตน(UpstreamPetrochemicalProcess)มกระบวนก�รหลกๆทใชกนอย3กระบวนก�รคอ
1.1กระบวนก�รแตกตวโมเลกลดวยคว�มรอนและไอนำ�(ThermalStreamCracking)
5อตสาหกรรมปโตรเคม
1.2กระบวนก�รแตกตวโมเลกลโดยใชตวเรงปฏกรย�เข�ชวยควบคมปฏกรย�(Catalytic Cracking)
1.3กระบวนก�รเปลยนโครงสร�งโมเลกล(Reforming)2.กระบวนก�รผลตทสำ�คญของปโตรเคมขนปล�ย(DownstreamPetrochemicalProcess)
คอก�รเกดพอลเมอร(Polymerization)โดยนำ�มอนอเมอรหล�ยๆมอนอเมอรม�เชอมตอกนจนเกดเปนพอลเมอร
ลกษณะเฉพำะของอตสำหกรรมปโตรเคม เนองจ�กอตส�หกรรมปโตรเคมมอทธพลอย�งม�กตอเศรษฐกจสงคมและวฒนธรรมรวมไปถงเรองของก�รเมองซงต�งจ�กอตส�หกรรมอนจงเกดเปนลกษณะเฉพ�ะทโดดเดนดงตอไปน
1.อตสาหกรรมขนาดใหญ 2.ใชเงนลงทนสง 3.เทคโนโลยการผลตสามารถหาซอได 4.คณภาพของผลตภณฑไมแตกตาง 5.ตนทนขนอยกบวตถดบ - น�ามนดบเปนตวบงช 6.ก�าไรขนกบอตราการใชก�าลงการผลต 7.ความตองการผลตภณฑปโตรเคมขนอยกบการเจรญเตบโตของเศรษฐกจ
ปจจยแหงควำมส�ำเรจของอตสำหกรรมปโตรเคม 1.สถ�นภ�พของวตถดบ(FeedstockPosition)วตถดบในก�รผลตถอเปนหวใจของก�รแขงขนผประกอบก�รร�ยใดทส�ม�รถเข�ถงวตถดบทมอย�งเพยงพอและมร�ค�ถกยอมไดเปรยบผประกอบก�รร�ยอน 2. โครงสร�งพนฐ�น(Infrastructure) หวใจสำ�คญของโครงสร�งพนฐ�นสำ�หรบก�รพฒน�อตส�หกรรมปโตรเคมคอระบบนำ�และท�เรอเนองจ�กกระบวนก�รผลตหล�ยกระบวนก�รจำ�เปนตองใชนำ�หรอระบบหลอเยนต�งๆ ในปรม�ณม�กและนยมขนสงสนค�ในปรม�ณม�กๆท�งเรอ จงพบว�คอมเพลกซปโตรเคมจะตงอยบรเวณช�ยฝงทะเลเพอสะดวกตอก�รรองรบก�รขนถ�ยสนค�และวตถดบ 3.ทรพย�กรบคคล(HumanResource)บคล�กรจดเปนสวนสำ�คญทกำ�หนดคว�มเปนไปของธรกจตงแตก�รว�งแผนพฒน�ก�รบรห�รก�รดำ�เนนง�นก�รผลตก�รตล�ดจงจำ�เปนตองพฒน�คว�มรคว�มส�ม�รถของบคล�กร เพอยกระดบอตส�หกรรมอนจะชวยเพมคว�มส�ม�รถในก�รแขงขนของธรกจม�กขน
6 เอกสารเผยแพรอตสาหกรรมนาร
4. เงนทน(Capital) เงนทนเปนปจจยทสำ�คญม�กอกปจจยหนง เพร�ะจำ�เปนตองใชเงนทนหมนเวยนในก�รดำ�เนนธรกจ ใชเงนทนในก�รจดห�วตถดบ ก�รจดเกบสนค� รวมไปถงเปนก�รใหเครดตลกค�ดงนนผทมกำ�ลงเงนทนแขงแรงและมตนทนท�งก�รเงนตำ�ยอมไดเปรยบในเชงแขงขน 5.ใกลตล�ด(Market)ก�รมตล�ดขน�ดใหญและไมไกลจ�กแหลงผลตถอเปนขอไดเปรยบม�กสำ�หรบอตส�หกรรมปโตรเคม เนองจ�กผลตภณฑปโตรเคมทมก�รใชง�นทวไปมปรม�ณก�รสงซอทสง ค�ขนสงจงจดเปนสดสวนทสงเมอเทยบกบตนทนผลตภณฑ 6.มเทคโนโลยลำ�หน�(Technology)ในยคทเทคโนโลยมก�รพฒน�ตลอดเวล�ผประกอบก�รจำ�เปนตองห�เทคโนโลยใหมๆ เพอนำ�ม�พฒน�และปรบปรงตอยอดเทคโนโลยเดมใหดขนถอเปนขอไดเปรยบทจะทำ�ใหผลตภณฑแตกต�งหรอเพมมลค�ของผลตภณฑไดม�กกว� 7. ก�รประหยดจ�กขน�ดก�รผลต (EconomicsOfScale) อตส�หกรรมปโตรเคมเปนอตส�หกรรมทแขงขนกนทตนทนก�รผลต จะเหนไดว�โรงง�นขน�ดใหญจะมค�ใชจ�ยในก�รกอสร�งโรงง�นค�เครองจกรตลอดจนอปกรณต�งๆม�กกว�โรงง�นขน�ดเลก แตเมอคดเปนตนทนก�รผลตตอหนวยสนค�ตนทนตอหนวยในโรงง�นขน�ดใหญจะตำ�กว�ในโรงง�นขน�ดเลกเมอคดเปรยบเทยบกบก�รประหยดจ�กขน�ดก�รผลตผประกอบก�รจงพฒน�กำ�ลงก�รผลตใหมขน�ดใหญขนต�มลำ�ดบ 8.บรณ�ก�รก�รผลตทเหม�ะสม(AppropriateIntegration)ก�รบรณ�ก�รก�รผลตจะสงผลใหคว�มส�ม�รถในก�รแขงขนของผประกอบก�รทมก�รเชอมโยงตลอดส�ยมคว�มเขมแขงดกว�ผประกอบก�รทมโรงง�นแบบเดยวทงในด�นคว�มมนคงในก�รจดห�ก�รว�งแผนก�รผลตก�รขนสงและก�รจดก�รลอจสตกส ทำ�ใหไดเปรยบด�นตนทนวตถดบอย�งม�ก อกทงเพมคว�มส�ม�รถในก�รแขงขนธรกจม�กขน 9.มเครอข�ยธรกจ-ก�รเชอมโยงกบตล�ดส�กล(Regional/GlobalReach)ถอเปนขอไดเปรยบม�กโดยเฉพ�ะอย�งยงในตล�ดสงออก ก�รมเครอข�ยตล�ดส�กลจะทำ�ใหโอก�สก�รเข�ถงกลมลกค�ต�งประเทศมม�กขนดงนนบรษทผผลตร�ยใหญจ�กหล�ยแหลงจงว�งเครอข�ยก�รตล�ดไวอย�งกว�งขว�งเพอเพมขดคว�มส�ม�รถและศกยภ�พก�รแขงขนในตล�ดระดบโลก
กำรพฒนำปโตรเคมในระยะตำงๆ อตส�หกรรมปโตรเคมเรมเตบโตขนเมอมก�รคนพบก�ซธรรมช�ตในอ�วไทยในปพ.ศ.2516รฐบ�ลตระหนกถงคว�มสำ�คญและกำ�หนดนโยบ�ยเพอเปนก�รว�งแผนแนวท�งทจะใชทรพย�กรธรรมช�ตใหเกดประโยชนสงสด จงไดพฒน�อตส�หกรรมปโตรเคมของประเทศและใชพนทบรเวณม�บต�พดจ.ระยองพฒน�เปนนคมอตส�หกรรมปโตรเคมหลกของประเทศนบตงแตนนม�
7อตสาหกรรมปโตรเคม
ภาพแสดงนคมอตสาหกรรมปโตรเคมมาบตาพด จ.ระยอง
ระยะท 1 พ.ศ. 2523-2532มก�รจดตงพนทบรเวณม�บต�พดจ.ระยองขนเปนนคมอตส�หกรรมปโตรเคมหลก ก�รผลตในชวงนนมจดมงหม�ยผลตผลตภณฑปโตรเคมขนเพอทดแทนก�รนำ�เข� จงเกดเปนก�รพฒน�ในระยะท1 เปนก�รพฒน�อตส�หกรรมในผลตภณฑส�ยโอเลฟนส โดยบ�งสวนของผลตภณฑไดจ�กโรงแยกก�ซธรรมช�ตคออเทนและโพรเพนผลตภณฑปโตรเคมในชวงนนจงไมมคว�มซบซอนม�กนก
ภาพแสดงโครงการอตสาหกรรมปโตรเคมระยะท 1
ผลตภณฑปโตรเคมในระยะนไดแก 1.โพลเอทลน(Polyethylene,PE) 2.โพลโพรพลน(PP) 3.โพลไวนลคลอไรด(PVC)
PTTGSP
Ethane
Propane/LPGNPC
Ethylene
Propylene
VCM PVC Plastictubing
PEPlasticbag&goods
PPPlasticparts&goods
8 เอกสารเผยแพรอตสาหกรรมนาร
ระยะท 2 พ.ศ. 2532-2547แบงเปน2ชวง-ชวงท1พ.ศ.2532-2538ในชวงนนมก�รขย�ยตวของเศรษฐกจแบบก�วกระโดดจง
ทำ�ใหเกดคว�มตองก�รผลตภณฑปโตรเคมทหล�กหล�ยม�กขน จงเกดอตส�หกรรมปโตรเคมในระยะท2 ขย�ยก�รผลตในส�ยโอเลฟนสและเรมผลตผลตภณฑปโตรเคมในส�ยแอโรแมตกสใชแนฟท�และ คอนเดนเสทเปนวตถดบตงตนผลตภณฑปโตรเคมขนตนในส�ยนทสำ�คญคอ
-โทลอน(Toluene)-ไซลน(XYLENE)-เบนซน(Benzene)
- ชวงท 2 พ.ศ.2538-2547 ถอเปนชวงข�ขนของอตส�หกรรมปโตรเคมในไทย เมอประเทศไทยพลกบทบ�ทเปนผสงออกเมดพล�สตกร�ยใหญของเอเชยและกลมประเทศอ�เซยน ม ก�รเปดตล�ดอย�งเสรเกดบรษทร�ยใหมเพมขนม�กมผลตภณฑปโตรเคมทหล�กหล�ยในชวงนนเกดวกฤตเศรษฐกจตมยำ�กงในขณะทเปนชวงขย�ยของอตส�หกรรมแตอตส�หกรรมปโตรเคมส�ม�รถฝ�ฟนชวงวกฤตนไปได
ระยะท 3 พ.ศ. 2547 - ปจจบน เปนชวงก�รปรบตวเพอรองรบก�รแขงขนอย�งเตมรปแบบโดยมก�รเชอมโยงส�ยก�รผลตตงแตวตถดบปโตรเคมขนตน,ขนกล�งและขนปล�ยอย�งครบวงจรและ เมอปล�ยป พ.ศ.2538 รฐบ�ลไดเปดเสรอตส�หกรรมปโตรเคมอย�งเปนระบบทงลดขอจำ�กดด�นก�รผลตและลดอตร�ภ�ษนำ�เข�เพอรองรบก�รแขงขนทจะเกดขนในอน�คตเนองจ�กกระบวนก�รโลก�ภวตน (Globalization) ทำ�ใหภ�คเอกชนทงในประเทศและต�งประเทศมคว�มสนใจทจะเข�ม�ลงทนและมบทบ�ทในก�รดำ�เนนกจก�รอตส�หกรรมปโตรเคมม�กขน ผผลตขนปล�ยโดยเฉพ�ะโพลเอทลนและ โพลโพรพลนทมก�รผลตเดมอยแลวไดขย�ยกำ�ลงก�รผลตเพอตอบสนองคว�มตองก�รทเพมขนและเพอให เกดก�รประหยดจ�กขน�ด(EconomyofScale)อนจะชวยสร�งคว�มไดเปรยบในก�รแขงขนสงผลใหตล�ดอตส�หกรรมปโตรเคมขนปล�ยมก�รแขงขนรนแรงม�กขน
สถำนภำพของอตสำหกรรมปโตรเคมในปจจบน นบตงแตมก�รขดพบก�ซธรรมช�ตในอ�วไทยเมอปพ.ศ.2516อตส�หกรรมปโตรเคมไดพฒน�อย�งรวดเรวจงทำ�ใหเกดผประกอบก�รโรงง�นอตส�หกรรมปโตรเคมม�กม�ยจ�กขอมลเมอเดอนมกร�คมพ.ศ.2555พบว�มจำ�นวนโรงง�นปโตรเคมซงประกอบไปดวยโรงง�นปโตรเคมในขนตนขนกล�งและขนปล�ยรวมทงสน79โรงง�น(ทม�:สถ�บนปโตรเลยมแหงประเทศไทย)ซงในแตละโรงง�นจะมคว�มส�ม�รถและกำ�ลงก�รผลตทแตกต�งกนไปขนอยกบขน�ดของโรงง�นและคว�มส�ม�รถของผประกอบก�ร
9อตสาหกรรมปโตรเคม
ก�าลงการผลตอตส�หกรรมปโตรเคมในปจจบนมก�รขย�ยตวอย�งตอเนองจ�กแผนภมวงกลมแสดงปรม�ณ
ก�รผลตผลตภณฑปโตรเคมในแตละขนจะเหนไดว�ปรม�ณก�รผลตในขนตนจะมปรม�ณเพมขนเรอยๆโดยเทยบเมอปพ.ศ.2546จะเหนว�ปรม�ณก�รผลตผลตภณฑปโตรเคมขนตนเพมขนเรอยๆในแตละปจนม�ถงปพ.ศ.2554ทมปรม�ณก�รผลตม�กทสดในทง3ขนดงรป
แผนภมวงกลมแสดงก�าลงการผลตอตสาหกรรมปโตรเคมในแตละขน
การตลาดด�นก�รนำ�เข�นบตงแตป2550-2554มก�รนำ�เข�ผลตภณฑปโตรเคมในขนต�งๆเพมขน
จะเหนไดว�ผลตภณฑปโตรเคมขนปล�ยนำ�เข�เพมขนเปนอนดบ1โดยมอตร�ก�รขย�ยตวทรอยละ9.87และก�รนำ�เข�ผลตภณฑปโตรเคมขนตนเปนอนดบสดท�ยโดยมอตร�ก�รขย�ยตวแครอยละ5.3อ�จดวย เหตผลทว�ภ�ยในประเทศมผประกอบก�รอตส�หกรรมปโตรเคมขนตนอยม�ก จงทำ�ใหคว�มตองก�รในก�รนำ�เข�มไมม�กนกและอตร�ก�รขย�ยตวก�รนำ�เข�ผลตภณฑทง3ขนตอนเท�กบรอยละ9.65
ด�นก�รสงออกประเทศไทยมอตร�ก�รสงออกผลตภณฑปโตรเคมม�กเปนอนดบตนๆของอ�เซยนจงทำ�ใหมอตร�ก�รสงออกเพมสงขนเรอยๆในแตละปโดยผลตภณฑปโตรเคมขนตนจะสงออก
2546
44.5 37.5
18
39.5 35.7
24.8
2554
3541
24UpstreamIntermediateDownstream
2551
10 เอกสารเผยแพรอตสาหกรรมนาร
ม�กเปนอนดบ1มอตร�ก�รขย�ยตวอยทรอยละ34.03รองลงม�คอผลตภณฑปโตรเคมขนปล�ยมอตร�ก�รขย�ยตวอยทรอยละ12.75และสงออกผลตภณฑปโตรเคมขนกล�งเปนอนดบสดท�ยอตร�ก�รขย�ยตวอยทรอยละ5.9ค�เฉลยรวมของผลตภณฑทง3ขนตอนเท�กบรอยละ13.32ซงม�กกว�อตร�ก�รขย�ยตวในด�นก�รนำ�เข�และมแนวโนมว�ก�รสงออกของไทยจะมปรม�ณเพมขนเรอยๆจนกล�ยเปนอตส�หกรรมก�รสงออกอนดบตนๆของประเทศกเปนได
กำรน�ำเขำ-กำรสงออกหนวย:ล�นบ�ท
หนวย:ล�นบ�ท
ทมำ:กรมศลก�กร
ประเภทมลค�ก�รนำ�เข� อตร�ก�รขย�ยตว
เฉลยปพ.ศ.2550-2554
2550 2551 2552 2553 2554
ผลตภณฑปโตรเคมขนตน
25,896 22,814 10,304 14,592 21,353 5.3
ผลตภณฑปโตรเคมขนกล�ง
29,790 30,894 19,842 29,148 32,938 6.96
ผลตภณฑปโตรเคมขนปล�ย
74,319 90,253 68,880 97,947 110,023 9.87
รวม 130,006 143,962 99,026 141,688 164,314 9.65
ประเภทมลค�ก�รสงออก อตร�ก�รขย�ยตว
เฉลยปพ.ศ.2550-2554
2550 2551 2552 2553 2554
ผลตภณฑปโตรเคมขนตน
18,870 20,349 25,765 36,633 58,419 34.03
ผลตภณฑปโตรเคมขนกล�ง
54,592 44,227 45,123 47,972 64,401 5.9
ผลตภณฑปโตรเคม ขนปล�ย
167,531 171,675 140,907 184,684 250,047 12.75
รวม 240,995 236,251 211,796 269,290 372,868 13.32
11อตสาหกรรมปโตรเคม
2.แนวโนมอตสำหกรรม
อตส�หกรรมปโตรเคมของไทยเปนอตส�หกรรมทมก�รลงทนในเทคโนโลยขน�ดใหญ และมศกยภ�พส�ม�รถแขงขนไดในตล�ดโลก มมลค�และปรม�ณก�รผลตและก�รสงออกเพมขนทกป แตเนองจ�กเกดสภ�วะนำ�ทวมหนกเมอปล�ยปพ.ศ.2554จงทำ�ใหเกดก�รชะลอตวในภ�คอตส�หกรรมและสงผลตออตส�หกรรมปโตรเคมดวยอย�งไรกต�มรฐบ�ลมก�รกระตนและสร�งคว�มเชอมนในภ�คผลตและภ�คเอกชนอกทงในภ�คครวเรอนจำ�เปนตองเรงฟนฟกจก�รและทอยอ�ศยจงทำ�ใหคว�มตองก�รผลตภณฑปโตรเคมเพมม�กขนต�มไปดวย ในตล�ดระดบโลกถอว�มก�รแขงขนทสงม�กเพร�ะจำ�เปนตองเปดตล�ดต�มกรอบWTO ซงทำ�ใหภ�ษลดลงประเทศไทยจงตองฉกหนคแขงดวยเทคโนโลยใหมๆอกทงยงมสถ�นก�รณวกฤตก�รเงนของสหรฐอเมรก�ทำ�ใหเกดก�รชะลอตวแตกไมสงผลกระทบตอประเทศไทยม�กนกเพร�ะตล�ดสงออกของไทยสวนใหญจะอยในแถบเอเชยโดยเปนตล�ดทน�จบต�มองในก�รลงทนเพร�ะเปนกลมเศรษฐกจกลมใหมทกำ�ลงมก�รขย�ยตวอย�งม�กคอจนอนเดยเวยดน�มสงผลใหคว�มตองก�รใชผลตภณฑปโตรเคมสงต�มไปดวย
3.ปญหำและอปสรรค
1. การบรหารจดการดานสงแวดลอมและการยอมรบของประชาชนในพนทมาบตาพด ผลจ�กก�รพฒน�อตส�หกรรมปโตรเคมในพนทม�บต�พดไดกอใหเกดผลกระทบตอสงแวดลอมและคณภ�พชวตของชมชนในพนทเชนปญห�กลนรบกวนจ�กโรงง�นปโตรเคมและโรงกลนนำ�มนปญห�เรองภยแลง เพร�ะเกดภ�วะก�รแยงใชนำ�ระหว�งชมชนกบภ�คอตส�หกรรม ปญห�สงคม เชน ปญห�อ�ชญ�กรรมก�รแยงชงทรพย�กรหรอส�ธ�รณปโภคผลกระทบทเกดขนอย�งตอเนองสงผลตอคว�มเชอมนของประช�ชนในพนทบรเวณโดยรอบนคมอตส�หกรรมม�บต�พดทำ�ใหประช�ชนออกม�เรยกรองใหมก�รแกไขปญห�ในพนทอย�งจรงจงเนองจ�กมคว�มรสกว�ภ�ครฐไมไดเอ�ใจใสและดแลอย�งตอเนองสงผลใหเกดก�รคดค�นหรอตอต�นจ�กคนในชมชน 2. กาซธรรมชาตในประเทศไมเพยงพอส�าหรบการขยายในอนาคต ประเทศไทยส�ม�รถผลตก�ซธรรมช�ตไดภ�ยในประเทศทงบนบกและในทะเล แตปรม�ณก�รผลตก�ซธรรมช�ตกยงไมเพยงพอแกก�รใชภ�ยในประเทศ เพร�ะปจจบนมก�รใชก�ซธรรมช�ตสงและมแนวโนมสงขนอย�งตอเนองซงสวนท�งกบปรม�ณสำ�รองก�ซธรรมช�ตของประเทศดงนนในอน�คตมแนวโนมทประเทศไทยจะตองพงพ�ก�ซธรรมช�ตจ�กต�งประเทศม�กขนและเปนขอจำ�กดด�นวตถดบสำ�หรบก�รขย�ยอตส�หกรรมปโตรเคมในอน�คต
12 เอกสารเผยแพรอตสาหกรรมนาร
3. ขาดประสทธภาพในการบรหารจดการ Logistic ดวยลกษณะและขน�ดของผลตภณฑปโตรเคมทำ�ใหย�กตอก�รควบคมก�รขนสงและเคลอนย�ยในก�รขนสงสนค�สวนใหญจะขนสงท�งถนนเปนหลกซงจะตองคำ�นงถงตนทนด�นนำ�มนและก�รจร�จรทตดขดดวย ในบ�งผลตภณฑทไมมบรรจภณฑจำ�เปนตองเคลอนย�ยโดยตคอนเทนเนอรโดยในปจจบนเปนทนยมสงจะตองใชคลงเกบสนค�สำ�หรบรบสงสนค�ท�งทะเลเปนจำ�นวนม�กแตเนองดวยขอจำ�กดในก�รขย�ยท�เรอจงเกดปญห�ข�ดแคลนพนทในก�รเกบสนค� 4. ขาดการพฒนาเทคโนโลยของตนเอง ทผ�นม�ประเทศไทยเนนก�รผลตในผลตภณฑปโตรเคมทใชง�นทวไป เทคโนโลยต�งๆ ทใชในก�รผลตกไดจ�กก�รซอLicenceจ�กเจ�ของเทคโนโลยแตปจจบนมก�รแขงขนทสงขนมก�รแขงขนผลตภณฑทมลค�สงขนก�รห�ซอเทคโนโลยกลมนจงเปนไปไดย�กเนองจ�กเจ�ของเทคโนโลยมกไมข�ยใบอนญ�ตใหผอนซงจดนกล�ยเปนปญห�สำ�คญในก�รพฒน�อตส�หกรรมปโตรเคมของไทยในอน�คต
4.แนวทำงในกำรพฒนำอตสำหกรรม
ก�รพฒน�อตส�หกรรมปโตรเคมในระยะตอไปจะมงสก�รเปนอตส�หกรรมเชงนเวศนทมมลค�เพมสงโดยก�รสร�งสมดลของก�รพฒน�เศรษฐกจสงคมและสงแวดลอมในพนทก�รพฒน�อตส�หกรรมปโตรเคม โดยสำ�นกง�นเศรษฐกจอตส�หกรรมไดศกษ�และจดทำ�ยทธศ�สตรเพมคว�มแขงแกรงใหฐ�นก�รผลตปโตรเคมไทยอกทงยงเพมก�รลงทนในประเทศทมศกยภ�พเชนเวยดน�มพม�(โครงก�รทว�ย) จน อหร�น เปนตน บทบ�ทของภ�ครฐในก�รสนบสนนก�รเจรจ�ด�นก�รค�และก�รลงทนในรปแบบรฐกบรฐ เพอใหเกดก�รเชอมตอระหว�งประเทศ และจดตงศนยบรก�รขอมลก�รค�และก�รลงทนใน ต�งประเทศม�กขนเพอใหอตส�หกรรมปโตรเคมเตบโตไดอย�งยงยน
ยทธศำสตรกำรพฒนำอตสำหกรรมปโตรเคมประกอบดวย ยทธศำสตรท1 เพมควำมแขงแรงใหฐำนกำรผลตปโตรเคม ดวยกำรสรำงควำมสมดลของกำรพฒนำเศรษฐกจสงคมและสงแวดลอมในพนทกำรพฒนำอตสำหกรรมปโตรเคม
กลยทธท1.1ผลกดนก�รพฒน�เมองอตส�หกรรมเชงนเวศนดวยก�รสงเสรมจดทำ�ผงเมองม�บต�พดใหมแนวปองกน(ProtectionStrip) และแนวกนชน(BufferZone) เพอใหอตส�หกรรมและชมชนอยรวมกนได โดยแบงแยกแนวเขตอย�งชดเจน รวมทงก�รพฒน�คณภ�พชวตของประช�ชนและสงแวดลอมในพนทก�รพฒน�อตส�หกรรมปโตรเคม
13อตสาหกรรมปโตรเคม
กลยทธท 1.2 สงเสรมระบบโลจสตกสของอตส�หกรรมปโตรเคม ดวยก�รปรบปรงประสทธภ�พก�รบรห�รจดก�รก�รปรบรปแบบก�รขนสงรวมทงก�รจดตงศนยกล�งก�รซอมบำ�รงตสนค�
กลยทธท1.3พฒน�ระบบก�รจดก�รโครงสร�งพนฐ�นและส�ธ�รณปโภคพนฐ�นใหมสำ�รองอย�งเพยงพอทงในด�นไฟฟ�ประป�บอบำ�บดนำ�เสย ยทธศำสตรท2เสรมสรำงควำมเขมแขงใหตลำดในประเทศ
กลยทธท2.1เสรมสร�งคว�มเขมแขงใหกลมอตส�หกรรมแปรรปพล�สตกและสนบสนนก�รจดตงนคมอตส�หกรรมแปรรปพล�สตกทมมลค�เพมสง
กลยทธท2.2เชอมโยงอตส�หกรรมแปรรปพล�สตกและสนบสนนก�รผลตของอตส�หกรรมผใชปล�ยท�ง ยทธศำสตรท3 สงเสรมกำรวจยและพฒนำและกำรลงทนทำงดำนเทคโนโลยและกำรพฒนำผลตภณฑ
กลยทธท 3.1 สงเสรมก�รวจยและพฒน�และก�รลงทนด�นเทคโนโลยและก�รพฒน�ผลตภณฑเพอมงสก�รผลตผลตภณฑทมมลค�เพมสงและเปนมตรกบสงแวดลอม ยทธศำสตรท4สนบสนนกำรขยำยตวทำงกำรคำและกำรลงทนไปตำงประเทศ
กลยทธท 4.1 สงเสรมใหเกดก�รขย�ยก�รค�และก�รลงทนปโตรเคมในต�งประเทศ ดวยก�รจดตงศนยสงเสรมก�รค�และก�รลงทนในต�งประเทศผลกดนใหไทยเปนศนยกล�งก�รฝกอบรมด�นปโตรเคมแบบครบวงจรของภมภ�คอ�เซยน เชอมโยงโครงข�ยคมน�คม รวมทงสร�งเครอข�ยก�รตล�ดวตถดบและเทคโนโลยกบประเทศเพอนบ�น
ยทธศำสตรทง 4 ประเดนมควำมเชอมโยงกน โดยมยทธศ�สตรก�รเพมคว�มเขมแขงให แกฐ�นก�รผลตปโตรเคมไทยดวยก�รสร�งสมดลของก�รพฒน�เศรษฐกจสงคมและสงแวดลอมในพนทก�รพฒน�อตส�หกรรมปโตรเคมเปนพนฐ�นซงตองทำ�ควบคไปกบก�รสงเสรมก�รวจยและเทคโนโลยและผลตภณฑเพอไปสก�รผลตผลตภณฑทมมลค�เพมสงเปนมตรกบสงแวดลอมรวมถงก�รสร�งคว�มเขมแขงใหตล�ดในประเทศและสนบสนนก�รขย�ยตวก�รค�และก�รลงทนปโตรเคมของไทยไปต�งประเทศทงนหำกประเดนยทธศำสตรทง4ไดรบกำรขบเคลอนอยำงเปนรปธรรมและมประสทธภำพจะสงผลใหสำมำรถบรรลวสยทศนของกำรพฒนำอตสำหกรรมปโตรเคมขำงตน
..............................................................
14 เอกสารเผยแพรอตสาหกรรมนาร
ความรเบองตนเกยวกบอตสาหกรรมพลาสตก
1.สถำนภำพ
“พลาสตก” มบทบ�ทในชวตประจำ�วนของมนษยและมแนวโนมก�รใชเพมม�กขนๆ โดยลำ�ดบเพอนำ�ม�ใชแทนวสดธรรมช�ต เชนไมหนงย�งโลหะต�งๆเนองจ�กพล�สตกมคณสมบตเดนในด�นคว�มทนท�นนำ�หนกเบ�ส�ม�รถขนรปเปนผลตภณฑแบบต�งๆไดง�ยและส�ม�รถนำ�ไปใชง�นไดหล�กหล�ยพล�สตกส�ม�รถทำ�ใหมคณสมบตต�มทตองก�รได โดยขนอยกบก�รเลอกใชวตถดบปฏกรย�เคมกระบวนก�รผลตและกระบวนก�รขนรปก�รทำ�ใหพล�สตกมคณสมบตต�มทตองก�รส�ม�รถทำ�ไดง�ยโดยก�รเตมส�รเตมแตง(Additives)ไดแกส�รเสรมสภ�พพล�สตก(Plasticizer)ส�รปรบปรงคณภ�พ(Modifier)ส�รเสรม(Filler)ส�รคงสภ�พ(Stabilizer)ส�รยบยงปฏกรย�(Inhibitor)ส�รหลอลน(Lubricant)และผงส(Pigment)ดงนนในปจจบนพล�สตกจงมสวนเกยวของกบอตส�หกรรมเกอบทกประเภทเชนอตส�หกรรมบรรจภณฑอตส�หกรรมย�นยนตและชนสวนอตส�หกรรมเครองใชไฟฟ�และอเลกทรอนกสอตส�หกรรมกอสร�งฯลฯ
ค�ำจ�ำกดควำม พล�สตกคอวสดทประกอบดวยส�รหล�ยอย�งมโมเลกลสงมลกษณะออนตวขณะทำ�ก�รผลตซงโดยม�กใชกรรมวธก�รผลตดวยคว�มรอนหรอแรงอดหรอทงสองอย�งพล�สตกเปนวสดทมนษยประดษฐขนโดยก�รนำ�วตถดบทไดจ�กธรรมช�ตเชนปโตรเลยมนำ�มนดบและก�ซธรรมช�ตม�แยกเปนส�รประกอบบรสทธหล�ยชนด ซงสวนใหญเปนส�รประกอบไฮโดรค�รบอนทมนำ�หนกโมเลกลสง ประกอบดวยโมเลกลซำ�ๆกนตอกนเปนโมเลกลส�ยย�วๆส�รประกอบทแตกต�งกนจะทำ�ใหมคณสมบตทแตกต�งกนไปดวย พล�สตก(Plastic) ต�มพจน�นกรมฉบบร�ชบณฑตยสถ�น หม�ยถง สารประกอบอนทรยทสงเคราะหขนใชแทนวสดธรรมชาตบางชนดเมอเยนกแขงตวเมอถกความรอนกออนตว บางชนดแขงตวถาวร มหลายชนด เชน ไนลอน ยางเทยม ฯลฯ ใชท�าสงตางๆ เชน เสอผา ฟลม ภาชนะ สวนประกอบเรอหรอรถยนต
15อตสาหกรรมพลาสตก
บ�งครงพบว�มก�รใชคำ�ว�“พลาสตก”และ“โพลเมอร”ในคว�มหม�ยเดยวกนหรอใกลเคยงกน ซงคำ�ว�“โพลเมอร (Polymer)”หม�ยถงส�รประกอบทซำ�ๆกน(RepeatingUnit)ตอกนเปนส�ยย�วๆเปนวสดประเภทพล�สตกย�งเสนใยและก�วโดยโพลเมอรมร�กคำ�ม�จ�กศพทภ�ษ�กรก2คำ�คอคำ�ว�polyแปลว�ม�กและคำ�ว�merแปลว�สวนหรอหนวยสวนคำ�ว�“พล�สตก”หม�ยถงส�รผสมระหว�งโพลเมอรและส�รเตมแตง เชน ส ส�รเสรมสภ�พ ส�รเพมเสถยรภ�พ ฯลฯ ถกนำ�ไปผลตเปนผลตภณฑพล�สตกขนตนเรยกว� “เมดพล�สตก” จ�กนนจงนำ�ไปผลตเปนผลตภณฑสำ�เรจรปโดยก�รขนรปใหม รปทรงต�งๆเชนถงจ�นชอนฯลฯเพอก�รใชง�นตอไป
ประเภทของพลำสตก พล�สตกห�กแบงประเภทของพล�สตกต�มคณสมบตท�งคว�มรอนส�ม�รถแบงออกได2ประเภทคอ 1.เทอรโมพลำสตก(Thermoplastic)มคณสมบตคอเมอไดรบคว�มรอนจะออนตวและหลอมเหลวเปนของเหลวหนดและเมอเยนตวลงกจะแขงตวซงคณสมบตเปนของเหลวและแขงน ส�ม�รถเกดกลบไปกลบม�ไดจงส�ม�รถนำ�กลบม�ใชใหมเรยกว�ก�รรไซเคล(Recycle) พล�สตกประเภทนส�ม�รถขนรปไดโดยก�รทำ�ใหออนตวและไหลดวยคว�มรอนและคว�มดนเข�ไปในแมแบบหรอเป�ทเปนรปทรงต�งๆ แลวถกทำ�ใหเยนลงและถอดออกจ�กแบบเปนรปทรงต�มทตองก�รส�ม�รถนำ�กลบม�รไซเคลไดดวยก�รบดและหลอมดวยคว�มรอนเพอขนรปเปนผลตภณฑใหมไดอกตวอย�งเชนขวดนำ�ดมกลองกระปองถงเปนตน 2.เทอรโมเซตตง(Thermosetting)มคณสมบตคอจะหลอมเหลวไดในขนตอนก�รขนรปครงแรกเท�นนไมส�ม�รถหลอมเหลวไดอกเมอไดรบคว�มรอน พล�สตกประเภทนส�ม�รถขนรปภ�ยใตคว�มดนและอณหภมทสงไดเมอมรปทรงต�มทตองก�รแลว ใหคงอณหภมไว เพอใหเกดโครงสร�งทเสถยรและแขงแรง ดงนนก�รใหคว�มรอนในกระบวนก�รผลตพล�สตกชนดนจะทำ�ใหวสดแขงขน ต�งจ�กเทอรโมพล�สตกทก�รใหคว�มรอนจะทำ�ใหพล�สตกนมหลอมเหลว พล�สตกชนดนไมส�ม�รถนำ�กลบม�หลอมเปนผลตภณฑใหมหรอรไซเคลไดอก ตวอย�งเชนเบคเคลไลท(Bakelite)เมล�มนเรซน(Melamineresin)
พลำสตกทใชมำกในปจจบน พล�สตกทใชม�กและแพรหล�ยในปจจบนแบงออกได7ชนดแตละชนดจะระบเปนตวเลข1-7ภ�ยในลกศรส�มเหลยมส�มตววงต�มกนและบ�งครงมก�รใสสญญ�ลกษณระบชนดม�ดวยดงน
ชนดท 1 PETชอเตมPolyethyleneterephthalateethyleneเปนพล�สตกทคอนข�งแขง เหนยวและใส ใชบรรจนำ�ดม นำ�มนพช นำ�อดลม ฯลฯ ส�ม�รถนำ�กลบม�รไซเคล ผลตเปนเสนใย โพลเอสเตอรสำ�หรบทำ�เสอกนหน�วพรมใยสงเคร�ะหสำ�หรบยดหมอนฯลฯ
16 เอกสารเผยแพรอตสาหกรรมนาร
ชนดท 2 HDPEชอเตมHighdensitypolyethyleneเปนพล�สตกสทบซงจะขนกว�ขวดPET ทนส�รเคม ไมแตกง�ย สวนใหญมสสนสวยง�ม ร�ค�ถก ขนรปไดง�ย ใชทำ�บรรจภณฑสำ�หรบนำ�ย�ทำ�คว�มสะอ�ดแชมพสระผมแปงเดกขวดย�ถงหหวฯลฯภ�ชนะททำ�จ�กHDPEยงมคณสมบตปองกนก�รแพรผ�นของคว�มชนไดดจงใชเปนขวดบรรจนมเพอยดอ�ยของนมใหน�นขนส�ม�รถนำ�กลบม�รไซเคลผลตเปนแทงไมเทยมขวดใสนำ�ย�ซกผ�ฯลฯ
ชนดท 3 PVCชอเตมPolyvinylchlorideเปนพล�สตกแขงใชทำ�ทอเปนพล�สตกนมใชทำ�ส�ยย�งพล�สตกสำ�หรบหอหมเชอกและนำ�ไปใชเปนอนๆไดอกม�กเชนแผนฟลมสำ�หรบหออ�ห�รแผนกระเบองย�งปพนขวดใสแชมพสระผมประตวงกบหน�ต�งหนงเทยมฯลฯส�ม�รถนำ�กลบม�รไซเคลผลตเปนทอนำ�เพอก�รเกษตรเฟอรนเจอรม�นงพล�สตกฯลฯ
ชนดท 4 LDPEชอเตมLowdensitypolyethyleneเปนพล�สตกทนมยดตวไดดมคว�มใสใชหอหมขวดพล�สตกบ�งชนดใชทำ�ถงหวและทใชม�กสดคอถงเยนใสอ�ห�รจ�กคณสมบตทนมจงใชทำ�ขวดบรรจส�รละล�ยขวดบรรจซอสส�ม�รถนำ�กลบม�รไซเคลเปนถงดำ�ถงขยะฯลฯ
ชนดท 5 PP ชอเตมPolypropylene เปนพล�สตกทแขง เหนยวทนแรงกระแทกไดด ทนส�รเคม คว�มรอน นำ�มน และทำ�ใหมสสนสวยง�นได จงนยมใชทำ�ภ�ชนะบรรจอ�ห�ร ถงรอนใสอ�ห�รถวยก�แฟช�ถงตะกร�กระปองใสนำ�หลอดดดนำ�ฯลฯส�ม�รถนำ�กลบม�รไซเคลผลตเปน กลองแบตเตอรกรวยนำ�มนกนชนรถยนตฯลฯ
ชนดท 6 PSชอเตมPolystyreneเปนพล�สตกแขงใสแตเปร�ะแตกหกง�ยร�ค�ถกนยมทำ�เปนภ�ชนะบรรจของใชถ�ดโฟมบรรจอ�ห�รโฟมบรรจภณฑรองรบแรงกระแทกและใชทำ�ถวยชอนสอมใชครงเดยวฯลฯส�ม�รถนำ�กลบม�รไซเคลผลตเปนไมแขวนเสอกลองวดโอของใชอนๆ
ชนดท 7 OTHERพล�สตกนมใชพล�สตกชนดใดชนดหนงใน6ชนดทกล�วม�แลว(มก�รใสสญลกษณระบชนดดวย)เปนพล�สตกทนำ�ม�หลอมใหมไดเชนโพลค�รบอเนต(Polycarbonate,PC)หรอโพลเมทลเมธ�ไครเลต(PMMA)สวนม�กใชทำ�เปนขวดนำ�บรรจ5ลตรเหยอกนำ�ถวยใส
17อตสาหกรรมพลาสตก
บทบำทของอตสำหกรรมพลำสตกตอระบบเศรษฐกจไทยสร�งมลค�เพมใหกบอตส�หกรรมปโตรเลยมปโตรเคมสร�งมลค�เพมใหกบอตส�หกรรมพล�สตกชวภ�พเปนอตส�หกรรมสนบสนนหลกของภ�คก�รผลตอนๆในประเทศสร�งร�ยไดใหกบประเทศปละกว�2.2แสนล�นบ�ท
อตสำหกรรมพลำสตกไทย เปนอตส�หกรรมสนบสนนทสำ�คญสร�งมลค�เพมใหกบอตส�หกรรมปโตรเลยมและปโตรเคมเนองจ�กเมดพล�สตกผลตจ�กทรพย�กรปโตรเลยม เชน ก�ซธรรมช�ต โดยอตส�หกรรมพล�สตกจะรบวตถดบคอ เมดพล�สตกซงเปนผลตภณฑขนปล�ยหรอผลตภณฑสำ�เรจจ�กอตส�หกรรมปโตรเคม นำ�ม�แปรรปเปนผลตภณฑสำ�หรบอตส�หกรรมต�งๆและผลตภณฑพล�สตกสำ�เรจรปเชนกนชนรถยนตกระปองทอพล�สตกขวดเปนตน
แผนภำพสำยโซมลคำเพมอตสำหกรรมปโตรเคม-แปรรปผลตภณฑพลำสตก
ทมำ:สถ�บนปโตรเลยมแหงประเทศไทย
18 เอกสารเผยแพรอตสาหกรรมนาร
ห�กพจ�รณ�ส�ยโซอปท�น(SupplyChain)ของอตส�หกรรมพล�สตกจะเรมจ�กอตส�หกรรมปโตรเลยมซงกลนลำ�ดบสวนนำ�มนดบตอดวยอตส�หกรรมปโตรเคมซงผลตและแปรรปเปนเมดพล�สตกสงใหอตส�หกรรมพล�สตกใชเปนวตถดบผลตเปนผลตภณฑ เพอสนบสนนอตส�หกรรมตอเนองต�งๆจะเหนไดว�อตส�หกรรมพล�สตกเปนอตส�หกรรมทสำ�คญและเปนตวกล�งเชอมโยงส�ยโซก�รผลตนนอกจ�กนยงกอใหเกดมลค�เพมตลอดส�ยโซก�รผลตและเปนอตส�หกรรมตวกล�งทชวยสนบสนนรวมถงเสรมสร�งคว�มเขมแขงใหเกดกบระบบเศรษฐกจในปจจบน
แผนภำพมลคำของอตสำหกรรมพลำสตก
Source:PetroleumInstituteofThailand(2011)
จ�กบทบ�ททหล�กหล�ยของพล�สตกจงทำ�ใหอตส�หกรรมพล�สตกเปนอตส�หกรรมทมคว�มสำ�คญตอประเทศ โดยเปนอตส�หกรรมสนบสนนใหกบอตส�หกรรมตอเนองอกม�กม�ย ส�ม�รถสร�ง ร�ยไดใหกบประเทศไดกว�2.2แสนล�นบ�ทมก�รจ�งแรงง�นในภ�คอตส�หกรรมกว�3.5แสนคน
19อตสาหกรรมพลาสตก
กำรผลตพลำสตก
*ขอมลจ�กก�รสำ�รวจผประกอบก�รพล�สตกณเดอนมถน�ยน2554
**ขอมลจ�กสำ�นกเศรษฐกจอตส�หกรรม(หมวดISIC2520“ก�รผลตผลตภณฑพล�สตก”)
• ผประกอบกำรอตสำหกรรมพลำสตกจ�กก�รสำ�รวจผประกอบก�รในอตส�หกรรมพล�สตก พบว�มผประกอบก�รอตส�หกรรม
พล�สตกและอตส�หกรรมเกยวของรวมกว�3,000 ร�ย กว�รอยละ80 เปนผผลตผลตภณฑพล�สตก(2,350ร�ย)ซงมกำ�ลงก�รผลตรวมประม�ณ3.2ล�นเมตรกตนตอปสวนม�กเปนผประกอบก�รขน�ดเลกและขน�ดกล�งทตงโรงง�นอยในกรงเทพฯและปรมณฑล
ทมำ:ศนยขอมลเชงลกอตส�หกรรมพล�สตกPlasticsIntelligenceUnit
จ�ำนวนผประกอบกำร ประม�ณ3,000บรษท*
ประมำณกำรจำงงำน 3.1แสนคน*
ผประกอบกำรทเปนSME(ทนจดทะเบยน5แสน-50ลำนบำท)*
รอยละ80
มกำรใชเมดพลำสตก ประม�ณ3.5ล�นเมตรกตน*
มลคำของกำรผลต ประม�ณ2.3แสนล�นบ�ทคดเปนประม�ณ2.5%ของGDP**
ผประกอบก�ร จำ�นวน(ร�ย) ตวอย�งผลตภณฑ
อตส�หกรรมปโตรเคมปล�ยนำ�(อตส�หกรรมพล�สตกตนนำ�)
ผผลตเมดพล�สตก 31 เมดพล�สตกPE,PVC,PP
อตส�หกรรมก�รทำ�เมดคอมพ�วด 68 เมดพล�สตกPVCคอมพ�วด
อตส�หกรรมพล�สตกกล�งนำ�
ผประกอบก�รแปรรปพล�สตก 2,350 ขวดถงกลอง
ผผลตแมพมพ 30 แมพมพภ�ชนะพล�สตก
อตส�หกรรมพล�สตกปล�ยนำ�(อตส�หกรรมปล�ยท�ง)
ผประกอบชนสวนผลตภณฑพล�สตก 92 ชนสวนรถยนต
20 เอกสารเผยแพรอตสาหกรรมนาร
• กำรผลตผลตภณฑพลำสตกปรม�ณก�รผลตผลตภณฑพล�สตกส�ม�รถดไดจ�กคว�มตองก�รใชเมดพล�สตก โดยจะ
สงเกตไดว�คว�มตองก�รใชเมดพล�สตกเพมสงขนทกป เมดพล�สตกหลกทใชเปนสวนม�ก ไดแก โพลเอธลนโพลพรอพลนโพลไวนลคลอไรดโพลสไตรนและอะครโลไนไตรดบวตะไดอนสไตรนโดยนำ�ไป ผลตเปนผลตภณฑพล�สตกสำ�คญเชนถงและกระสอบพล�สตกแผนฟลมฟอยลฯลฯ
แผนภำพควำมตองกำรใชเมดพลำสตกเพอกำรผลตผลตภณฑพลำสตกของไทย(PE,PP,PVC,PS+EPS,ABS/SANและอนๆ)
PE=Polyethylene PP=PolypropylenePVC=PolyVinylChloride PS/EPS=Polystyrene ABS/SAN=AcrylonitrileButadieneStyrene
ทมำ:สถ�บนปโตรเลยมแหงประเทศไทย(ขอมลปรบปรงล�สดเมอพ.ค.2555)
หมำยเหต*ป2554และ2555เปนตวเลขประม�ณก�ร
กำรจ�ำหนำย/กำรใชในประเทศ ผลตภณฑพล�สตกทผลตในประเทศมสดสวนก�รจำ�หน�ยในประเทศรอยละ60และสงออกรอยละ40(ขอมลป2550-2554) ไทยมปรม�ณก�รใชผลตภณฑพล�สตกในประเทศรวมประม�ณ3.1 ล�นเมตรกตนในป2554 ปรม�ณก�รใชผลตภณฑพล�สตกในประเทศนนโดยทวไปจะขนอยกบภ�วะเศรษฐกจโดยรวม และภ�วะเศรษฐกจของอตส�หกรรมตอเนองอนๆ ห�กเศรษฐกจโดยรวมและอตส�หกรรมตอเนองอนๆเตบโตจะสงผลใหคว�มตองก�รใชผลตภณฑพล�สตกขย�ยตวเพมขนต�มไปดวย
4,0003,5003,0002,5002,0001,5001,0005000
2545 2546 2547 2548 2549 2550 2551 2552 2553 2554* 2555*
พนเมตร
กตน
21อตสาหกรรมพลาสตก
• กำรน�ำเขำ(Import)ไทยมมลค�ก�รนำ�เข�พล�สตกประม�ณ1แสนล�นบ�ทในป2554โดยมมลค�ก�รนำ�เข�จ�ก
ประเทศญปนสงทสด(36,000ล�นบ�ทในป2554)ผลตภณฑทนำ�เข�สวนม�กเปนผลตภณฑเกรดพเศษหรอ พล�สตกเชงวศวกรรม(Engineeringplastics)ทมร�ค�ตอหนวยแพงและนำ�ไปใชง�นในอตส�หกรรม ตอเนองเชนอตส�หกรรมเครองใชไฟฟ�และอเลกทรอนกสและอตส�หกรรมย�นยนตและชนสวนย�นยนต
• กำรสงออก(Export)มลค�ก�รสงออกผลตภณฑพล�สตกของไทยสงเปนอนดบ4ของเอเชยตล�ดสงออกทสำ�คญ
ของไทยไดแกประเทศญปนสหรฐอเมรก�จนเวยดน�มและอนโดนเซยสนค�พล�สตกสงออกของไทยสวนม�กเปนพล�สตกเกรดทวไป(Commodityplastics)ซงมมลค�ตอหนวยตำ�ผลตภณฑพล�สตกสงออกทสำ�คญของไทยไดแก เลนสแวนต�ทำ�ดวยวสดทไมใชแกวบรรจภณฑททำ�ดวยโพลเมอรเอธลนเสนใยสงเคร�ะหจ�กโพลเอสเตอรและต�ข�ยจบปล�ทำ�จ�กไนลอน
ตำรำงมลคำกำรสงออกและน�ำเขำผลตภณฑพลำสตกของไทย(Harmonizecode3916-3926)หนวย:ล�นบ�ท
ทมำ:1.ศนยขอมลเชงลกอตส�หกรรมพล�สตกPlasticsIntelligenceUnit
2.กรมศลก�กรกระทรวงก�รคลง
มลคำ 2550 2551 2552 2553 2554
กำรสงออก 87,781 91,872 80,320 92,433 100,510
กำรน�ำเขำ 95,705 98,106 83,056 103,549 106,441
ดลกำรคำ -7,924 -6,234 -2,736 -11,116 -5,931
120,000100,00080,00060,00040,00020,000
0-20,000 2550 2551 2552 2553 2554
ก�รสงออกก�รนำ�เข�ดลก�รค�
ล�นบ
�ท
22 เอกสารเผยแพรอตสาหกรรมนาร
• ตลำดส�ำคญ/สวนแบงตลำด/คคำ/คแขงจ�กแผนภ�พพบว�ตล�ดผลตภณฑพล�สตกของไทยมศพยภ�พสงโดยเฉพ�ะตล�ดในประเทศ
ทมขน�ดใหญเปนอนดบ4รองจ�กประเทศจนญปนและเก�หลใตอย�งไรกต�มในอน�คตไทยอ�จตองแขงขนกบประเทศม�เลเซยซงขย�ยกำ�ลงก�รผลตและพย�ย�มสงสนค�เข�ม�ในประเทศไทย นอกจ�กนประเทศในแถบตะวนออกกล�งซงไดเปรยบด�นวตถดบ เรมมก�รขย�ยกำ�ลงก�รผลตในอตส�หกรรมปโตรเคมขนปล�ย เพอสงสนค�ร�ค�ถกเข�ม�เพมสวนแบงในตล�ดดวย ในขณะเดยวกนประเทศจนซงเปนคค�และตล�ดสำ�คญของไทยเรมขย�ยกำ�ลงก�รผลตเพอตอบสนองคว�มตองก�รในประเทศโดยมงหวงทจะลดก�รนำ�เข�ผลตภณฑพล�สตกจ�กต�งประเทศและพงพ�ตนเองม�กยงขน
แผนภำพตลำดและควำมตองกำรใชเมดพลำสตกโพลโอเลฟนส(PE&PP)
ทมำ:สถ�บนปโตรเลยมแหงประเทศไทย
2.แนวโนมอตสำหกรรม
อตส�หกรรมพล�สตกเปนอตส�หกรรมทมบทบ�ทสำ�คญม�กตอเศรษฐกจและก�รพฒน�ของประเทศโดยมสวนชวยสนบสนน(SupportingIndustries)ภ�คก�รผลตหลกๆในหล�ยอตส�หกรรมและเปนท�งเลอกในก�รผลตผลตภณฑเพอลดปญห�สงแวดลอมห�กจะพจ�รณ�ถงแนวโนมของอตส�หกรรมพล�สตกในอน�คตปจจยแรกทจะตองพจ�รณ�คอจะตองดจ�กอตส�หกรรมตอเนองต�งๆทใชพล�สตกเปนสำ�คญรองลงม�จงพจ�รณ�ก�รค�ระหว�งประเทศทงในด�นก�รนำ�เข�และก�รสงออกอกทงยงตอง
23อตสาหกรรมพลาสตก
พจ�รณ�ปจจยภ�ยในอตส�หกรรมควบคไปดวย ไดแก ก�รพฒน�ขดคว�มส�ม�รถในก�รแขงขนของ ผประกอบก�รเชนก�รปรบตวห�ตล�ดใหมๆก�รรวมกลมสร�งเครอข�ยก�รผลตภ�ยในอตส�หกรรมรวมกนฯลฯรวมถงคว�มตอเนองของก�รใชม�ตรก�รต�งๆของภ�ครฐ
ก�รเจรญเตบโตของอตส�หกรรมทเกยวของกบอตส�หกรรมพล�สตกตวอย�งเชนอตส�หกรรมบรรจภณฑ ซงปจจบนบรรจภณฑพล�สตกเข�ม�มสวนอย�งม�กในอตส�หกรรมอ�ห�ร อตส�หกรรม เครองใชไฟฟ�และอเลกทรอนกสฯลฯโดยอยในรปกลองหบกระสอบและถงเปนสวนม�กสวนอตส�หกรรม ย�นยนตกเปนหนงในอตส�หกรรมทเลอกพล�สตกม�ใชเปนวตถดบในก�รผลตชนสวนประกอบต�งๆ ม�กขนโดยนำ�ม�ใชทดแทนโลหะหรอกระจกเปนตน
ก�รค�ระหว�งประเทศของไทยมก�รเตบโตทตอเนองจนถงปจจบนอตร�ก�รเตบโตของก�รสงออกเพมขนประม�ณรอยละ15ตอปโดยสงออกม�กทสดคอบรรจภณฑพล�สตกและมอตร�ก�รเตบโตของก�รนำ�เข�เพมขนประม�ณรอยละ10ตอปโดยนำ�เข�ผลตภณฑพล�สตกอนๆเปนสวนม�กแสดงใหเหนว�แนวโนมอตส�หกรรมพล�สตกในอน�คตของไทยยงมโอก�สเจรญเตบโตไดดจ�กก�รผลตผลตภณฑพล�สตกเพอสงออกและเพอใชภ�ยในประเทศทดแทนก�รนำ�เข�
จ�กปจจยหล�ยๆ อย�ง อตส�หกรรมพล�สตกยงจะมก�รเจรญเตบโตไดอย�งตอเนองตอไปเนองจ�กพล�สตกส�ม�รถทดแทนวสดอนไดดส�ม�รถผลตไดเรวกว�ตนทนถกกว�รวมถงพล�สตกเปนวสดทเปนมตรตอสงแวดลอมคอส�ม�รถนำ�กลบม�ใชใหมอกทงยงส�ม�รถยอยสล�ยได(Biodegrad-able)ซงเปนมตรกบสงแวดลอมเชนกน
3.ปญหำและอปสรรค
• ข�ดก�รวจยและพฒน�อย�งเปนระบบตงแตวตถดบชนสวนและผลตภณฑและข�ดคว�มเชอมโยงระหว�งผวจยและภ�คอตส�หกรรม
• อตส�หกรรมสนบสนนภ�ยในประเทศยงไมเขมแขง ไดแก อตส�หกรรมเครองจกรกลอตส�หกรรมพล�สตกคอมพ�วนดและอตส�หกรรมแมพมพ
• ผประก�รไทยสวนม�กเปนSMEsข�ดเงนทนองคคว�มรเทคโนโลยก�รบรห�รจดก�รและโอก�สในก�รเข�ถงตล�ด
• อตส�หกรรมพล�สตกตองพงพ�แรงง�น(Labor- Intensive) แตบคล�กรไทยยงข�ดทกษะเฉพ�ะท�งด�นก�รผลตพล�สตกสงผลกระทบตอตนทนและขดคว�มส�ม�รถในก�รแขงขน
• ข�ดก�รสนบสนนง�นออกแบบผลตภณฑพล�สตกอย�งจรงจง รวมถงก�รพฒน�เทคโนโลยและกระบวนก�รผลต
24 เอกสารเผยแพรอตสาหกรรมนาร
• ข�ดขอมลทจำ�เปนตอก�รพฒน�ผลตภณฑไดแกขอมลคว�มตองก�รของตล�ดในประเทศและต�งประเทศแนวโนมเทคโนโลยใหมๆนอกจ�กนยงข�ดก�รเชอมโยงระหว�งผซอกบผข�ย
4.แนวทำงในกำรพฒนำอตสำหกรรม
• พฒนาผลตภณฑพลาสตกทมมลคาเพมสง:เพอก�รปรบโครงสร�งก�รผลตผลตภณฑพล�สตกในประเทศและยกระดบผลตภณฑพล�สตกจ�กเดมทผลตผลตภณฑทมมลค�เพมตำ�ไปเปนก�รผลตสนค�ทมมลค�เพมสงขน ซงจะชวยใหไทยส�ม�รถหลดพนจ�กประเดนก�รแขงขนทรนแรงของสนค�ทมร�ค�ถกโดยเฉพ�ะก�รแขงขนจ�กประเทศทมตนทนตำ�เชนจนและเวยดน�ม
• เปนผน�า...ในภมภาคอาเซยน:เปนผนำ�ของอตส�หกรรมพล�สตกในภมภ�คทงด�นเทคโนโลยก�รผลตและก�รตล�ด สงเสรมใหผประกอบก�รไทยส�ม�รถขย�ยก�รดำ�เนนธรกจ ทงในตล�ดและ ก�รลงทนไปสภมภ�คอ�เซยนและเกดก�รยอมรบผลตภณฑพล�สตกของไทยในตล�ดส�กลโดยเฉพ�ะใน ตล�ดสนค�ทมมลค�เพมและร�ค�สงขน
• สนบสนนการเจรญเตบโตของอตสาหกรรมตอเนองตางๆ ของไทย:อตส�หกรรมพล�สตกไทยตองมก�รปรบโครงสร�งอตส�หกรรมโดยยกระดบผลตภณฑพล�สตกจ�กเดมทผลตผลตภณฑทวไปเชนของใชทวไปต�งๆไปเปนสนค�สนบสนนอตส�หกรรมตอเนองต�งๆเชนอตส�หกรรมย�นยนตและชนสวนย�นยนตชนสวนเครองใชไฟฟ�และอเลกทรอนกสอ�ห�รกอสร�งก�รเกษตรและชลประท�นรวมถงบรรจภณฑพล�สตกชนดทมมลค�เพมสงทงนเพอใหอตส�หกรรมพล�สตกซงทำ�หน�ทเปนอตส�หกรรมสนบสนนปรบตวเข�กบโครงสร�งท�งเศรษฐกจของประเทศ ซงจะชวยใหภ�คก�รผลตอนๆ มคว�ม เขมแขงม�กขน
• การเจรญเตบโต...อยางยงยน:เพอใหก�รพฒน�เปนไปอย�งยงยนและสอดประส�นก�รพฒน�กบก�รดำ�เนนก�รด�นก�รอนรกษสงแวดลอมของโลกจงเปนสงจำ�เปนอย�งยงโดยสงเสรมใหเกดจตสำ�นกและคว�มเข�ใจในท�งปฏบตทเหม�ะสมทงในก�รผลตของผประกอบก�รแรงง�นในอตส�หกรรมรวมถงก�รใชง�นผลตภณฑพล�สตกและพล�สตกชวภ�พของผบรโภค
โดยมแนวท�งในก�รพฒน�อตส�หกรรมพล�สตกไทยดงน1.กำรพฒนำผลตภณฑเทคโนโลยและกำรจดกำร
• พฒนาผลตภณฑเทคโนโลยและการจดการโดยดำ�เนนก�ร- พฒน�เทคโนโลยและเพมประสทธภ�พก�รผลต เพอยกระดบผลตภณฑและคว�ม
ส�ม�รถด�นเทคโนโลยก�รผลตพล�สตกใหดขน
25อตสาหกรรมพลาสตก
-สร�งคว�มแขงแกรงของอตส�หกรรมแมพมพโดยประส�นง�นและรวมดำ�เนนง�นกบหนวยง�นต�งๆทเกยวของกบอตส�หกรรมแมพมพ
-สงเสรมคว�มรวมมอเพอก�รพฒน�เมดพล�สตกและคอมพ�วด โดยสนบสนนคว�มรวมมอระหว�งผผลตวตถดบกบผผลตผลตภณฑพล�สตก
-ยกระดบสนค�และพฒน�ก�รออกแบบใหตรงกบคว�มตองก�รของลกค�เพอห�โอก�สในตล�ดสนค�ใหมๆทมมลค�เพมสงขน
-เสรมสร�งคว�มรบผดชอบตอสงแวดลอมแกผประกอบก�รและยกระดบอตส�หกรรมใหมม�ตรฐ�นด�นสงแวดลอมทดพฒน�เทคโนโลยก�รรไซเคลและพฒน�พล�สตกชวภ�พเพอชวยสร�งท�งเลอกท�งก�รตล�ดใหกบอตส�หกรรมเกษตร
• พฒนาบคลากรส�าหรบอตสาหกรรมพลาสตกโดยดำ�เนนก�ร-เสรมสร�งคว�มรวมมอระหว�งผประกอบก�รกบสถ�นศกษ�เพอเปนศนยกล�งคว�ม
รวมมอระหว�งภ�คอตส�หกรรมและภ�คก�รศกษ� เพอสร�งบคล�กรทตอบสนองคว�มตองก�รใหกบอตส�หกรรม
-พฒน�หลกสตรและเกณฑสมรรถนะและระดบร�ยไดทเปนทยอมรบในอตส�หกรรมเพอเพมศกยภ�พใหกบบคล�กรสำ�หรบอตส�หกรรมก�รแปรรปพล�สตก
- ดำ�เนนก�รผลตบคล�กรเฉพ�ะท�งและพฒน�ช�งเทคนค เพอก�รผลตบคล�กรทมทกษะสำ�หรบอตส�หกรรมพล�สตกเพมขนเพอตอบสนองคว�มตองก�รแรงง�นของอตส�หกรรมพล�สตก
2.กำรเพมควำมสำมำรถทำงกำรตลำด• เสรมสรางศกยภาพทางการตลาดอตสาหกรรมพลาสตกโดยดำ�เนนก�ร
- ผลกดนทดแทนก�รนำ�เข� ตอบสนองคว�มตองก�รของตล�ดอตส�หกรรมพล�สตกภ�ยในประเทศและยกระดบก�รผลตสนค�ทมมลค�เพมสงขน
- สงเสรมและสนบสนนก�รสงออกผลตภณฑพล�สตก เพอเพมคว�มส�ม�รถท�งก�รตล�ดและเพมโอก�สในก�รสงออกหรอเปดตล�ดใหมๆ
-พฒน�ศนยปกปองและสงเสรมสทธประโยชนท�งก�รค�เพอใหมหนวยง�นทส�ม�รถประส�นง�นและเชอมโยงด�นขอมลข�วส�รทเกยวของกบก�รแปลยนแปลงกฎระเบยบ ขอตกลง และวธปฏบตท�งก�รค�
3.กำรสรำงฐำนขอมลโดยดำ�เนนก�รพฒน�ศนยขอมลเพอก�รพฒน�อตส�หกรรมพล�สตกรวมถงก�รจดเกบขอมล
ทเปนประโยชนเพอก�รพฒน�อตส�หกรรมพล�สตกและรไซเคล
..............................................................
ด�ำเนนกำรโดย:
ทปรกษำ:
คณะท�ำงำน:
คณะทำ�ง�นจดทำ�สอประช�สมพนธ
น�ยโสภณผลประสทธ
น�ยหทยอไทย
น�ยพชยตงชนะชยอนนต
น�งว�รจนทรเนตร
น�งธนพรรณไวทยะเสว
น�งศภด�เสมมสข
น�ยศภชยวฒนวกยกรรม
น�ยบญอนนตเศวตสทธ
น�ยช�ลขนศร
น�งส�วสม�นลกษณตณฑกล
น�งส�วขตตย�วส�รตน
น�ยศกดชยสนโสมนส
น�งส�วกลชลโหมดพล�ย
น�งส�วสรนย�ลม
น�งส�ววร�งคณ�พงศ�ป�น
พมพทบรษทวงศสว�งพบลชชงแอนดพรนตงจำ�กดเลขท2ถนนจรญสนทวงศซอยจรญฯ86/1แขวงบ�งออ
เขตบ�งพลดกรงเทพฯ10700โทร.0-2880-1876แฟกซ.0-2879-1526
www.wswp.co.th
สถำนทตดตอ:
Website:
Facebook:
Twitter:
สำ�นกง�นเศรษฐกจอตส�หกรรม(สศอ.)กระทรวงอตส�หกรรม
75/6ถนนพระร�มท6แขวงทงพญ�ไทเขตร�ชเทวกรงเทพฯ10400
โทรศพท022024274,022024284โทรส�ร026447023
www.oie.go.th
www.facebook.com/oieprnews
http://twitter.com/oie_news
Industrial Intelligence Unit (IIU) คออะไร?
ระบบเครอข�ยขอมลเพอก�รชนำ�และเตอนภยของภ�คอตส�หกรรมซงประกอบไปดวย9ระบบขอมล หรอ9IIUไดแก
อตส�หกรรมไทยในภ�พรวมhttp://iiu.oie.go.th
อตส�หกรรมสงทอและเครองนงหมhttp://iiu.oie.go.th/Textile/default.aspx
อตส�หกรรมเหลกและเหลกกล�http://iiu.oie.go.th/iron/default.aspx
อตส�หกรรมไฟฟ�และอเลกทรอนกสhttp://iiu.oie.go.th/electronics/default.aspx
อตส�หกรรมย�นยนตhttp://iiu.oie.go.th/Automotive/default.aspx
อตส�หกรรมอ�ห�รhttp://iiu.oie.go.th/food/default.aspx
อตส�หกรรมพล�สตกhttp://iiu.oie.go.th/ptit/default.aspx
ฐ�นขอมลด�นก�รรบรองม�ตรฐ�นไอเอสโอhttp://iiu.oie.go.th/ISO/default.aspx
ฐ�นขอมลด�นเศรษฐกจอตส�หกรรมในภมภ�คอ�เซยนhttp://iiu.oie.go.th/IUasean/default.aspx
www.oie.go.th
OFFICE OF INDUSTRIAL ECONOMICS
สำนกงานเศรษฐกจอตสาหกรรมกระทรวงอตสาหกรรม
สำนกงานเศรษฐกจอตสาหกรรม