36
May, 2016 1 www.mizoramsynod.org

May, 2016 1 - · PDF file3.Character Study : LAL ISUA KRISTA6 4.Presbyterian leh taihmak11 5.Ruihhlovin kan ram a chim pil mek15 6. Sunna : Tv. C. Vanmawia 19 7. Hruaitu Chanchin :

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: May, 2016 1 - · PDF file3.Character Study : LAL ISUA KRISTA6 4.Presbyterian leh taihmak11 5.Ruihhlovin kan ram a chim pil mek15 6. Sunna : Tv. C. Vanmawia 19 7. Hruaitu Chanchin :

May, 2016 1

www.mizoramsynod.org

Page 2: May, 2016 1 - · PDF file3.Character Study : LAL ISUA KRISTA6 4.Presbyterian leh taihmak11 5.Ruihhlovin kan ram a chim pil mek15 6. Sunna : Tv. C. Vanmawia 19 7. Hruaitu Chanchin :

May, 2016 2

www.mizoramsynod.org

Kristian |halai Pawl chanchinbu thla tin chhuak1970-a chhuah \an n Kum 46-naa vawi 5-na n Chhuah tawh zat : 452

KRISTIAN |HALAI PAWL

T h u p u iRawngbawl tùra chhandam

Thupui innghahnaEphesi 2:10. Thil \ha ti atán

Krista Isuaah chuan siama awmin,ama kutchhuak kan ni si a, chu thil\ha tih chu kan awmna tùrinPathianin a buatsaih lâwk a ni.

Thiltumte1. Isua Krista rinna leh amah anna

kawnga \halaite hruai.2. Kohhran kutke ni tura \halaite

buatsaih.3. Kohhran hnathawh tihpuitlin.4. Krista Chanchin |ha puan

darh.

EditorLalchhuanliana

Joint EditorsLalhnehzovaLalfamkimiLalmuanawmaDr. David C. Lalfakawma

ManagerLalmuanpuia

A lak man :Kum khatah - Rs. 60.00Copy khat - Rs. 5.00

Thu chhuah tùr nei chuan Editor,Kristian |halai, Synod Office-ah thawntùr a ni a; a la duh chuan K|P Office-ah aman pêk lâwk a ngai.

Office Phone : 9436142398E-Mail :

[email protected]@gmail.com

A CHHUNGA THU AWM1. Editorial 22. Pentikos Ni – A hlutna leh pawimawhna 33. Character Study : LAL ISUA KRISTA 64. Presbyterian leh taihmak 115. Ruihhlovin kan ram a chim pil mek 156. Sunna : Tv. C. Vanmawia 197. Hruaitu Chanchin : Rev. Zothansanga 218. Hringlangtlâng : Nu 229. Rimawi – Zai mite hriat tur leh Pathian fakna hla

satute nihphung 2410. Kantu – Hlimen Dam Veng Branch 2611. Keimahni 30

Page 3: May, 2016 1 - · PDF file3.Character Study : LAL ISUA KRISTA6 4.Presbyterian leh taihmak11 5.Ruihhlovin kan ram a chim pil mek15 6. Sunna : Tv. C. Vanmawia 19 7. Hruaitu Chanchin :

May, 2016 3

www.mizoramsynod.org

Khawvel leh a chhunga chengte hi kan danglamzung zung a, kan khawsak dan leh kan thil chin \hanpawh a danglam zing ngei mai. Kawr \hui dan ringawtpawh a danglam zung zung a. Kan danglam chak lutukhi mi tam tak chuan kan zo lo va, kan buai phah \hina ni.

He khawvel danglam zelah hian kohhran leh K|P-ah pawh hruaitu inthlakhun a lo awm a, kan tih dan leh chin dante pawh lo danglam ve hret hretin,rawngbawl dan kawng pawh a inthlak hret hret zel a. Chutiang karah chuanKristian |halai chanchinbu enkawltute pawh inthlakin, mi thar kutah hethuziak rawngbawlhna pawimawh tak hi nghah a lo ni ta a. Tluang tak leh \hataka a kal zela, hma a sawn zel theih nan \hahnemngai taka thu chhuah turrawn thawn \hin tur leh thurawn min pe \hin turin kan inbeisei a ni.

Malakia 3:6-ah chuan, “Kei, Lalpa hi ka danglam ngai si lo,” tih kanhmu a, khawvel leh a chhunga chengte chu danglam zung zungin, kan chin danleh tih dante pawh lo danglam zung zung mah sela, Aigupta ram a\anga Israelfate hruai chhuaktu, Abrahama Pathian, Isaaka Pathian ngei kha kan rin lehkan innghahna Lungpui a la ni reng a ni tih hriain, danglam zung zung karadanglam ve ngai lo ringtu ni zel turin \an i la sauh sauh ang u.

Kan hun tawn te, kan thil hmuh te, kan vela awm te leh khawvelhmasawnna hrang hrang hian kan nun hi a khawih danglam mek a. Thiamnaleh hmasawnna avangin thu ziak rawngbawlna kawngah te, Pathian thu chhiarkawngah pawh kan tlahniam hlein a hriat. He rawngbawlna pawimawh tak,rinna kawnga min ti\hang lian theitu leh kan chakna hnar Pathian thu chhiarhi thlahthlam lova \an lak sauh sauh hi danglam ngai lo Pathian neitu tanchuan kan tih makmawh a ni tih i hre thar ang u.

Ringtute kan ropui em emna pawh ‘Danglam ngai lo Pathian neitu’ kannih vang a ni. Kan Lalpa hi a danglam ve ngai lo va, chu danglam ngai loPathiana kan innghah chuan kan rawngbawlnaah rinhlelh chang nei mah ila,nghet takin kan vuan zel tur a ni; chak loh chang nei mah ila, chakna thar kandil zel ang a; beidawn chang nei mah ila, a hnena tlu lut zel turin \an kan latur a ni. Lei leh van awm hma a\angin vawiin thlengin a la pangngai reng a,he danglam ngai lo Pathian hi kan Pathian a nih avangin amah ringtute chukan danglam mai mai tur a ni lo. Amah kan rin tlat chuan min kalsan ngaidawn lo a ni tih pawm chungin, \hahnemngai tak leh chhel taka a rawngbawlhna thawk zel tur kan ni tih i hre thar ang u.

Page 4: May, 2016 1 - · PDF file3.Character Study : LAL ISUA KRISTA6 4.Presbyterian leh taihmak11 5.Ruihhlovin kan ram a chim pil mek15 6. Sunna : Tv. C. Vanmawia 19 7. Hruaitu Chanchin :

May, 2016 4

www.mizoramsynod.org

Pentikos tih hi Grik \awng– ‘pentikoste’ tih a\anga

lo kal a ni a. A awmzia chu –‘sawmngana’ tihna a ni.Chhangphut buh chi khat(barley) seng \an ni a\angachawlhkar 7-na chu ni 49-naniin, a tuk chiah kha ni 50-na alo ni a (Deut 16:9). Chu chu hlimtakin an hmang \hin. Juda-tePentikos Kût mah ni se, keininkan hlut zaw mah em maw a tihtheih ta. Pentikos Nia ThlarauThianghlim lo thleng hianpawimawhna leh hlutna hranghrang a nei a:

1. Pathian thutiam thlen diknaa ni : A hma kum BC 300-500inkarah zawlnei Joela chuan,“Chumi hnuah chuan heti hi alo ni ang a, mi zawng zawngchungah ka thlarau ka leih anga; tichuan, in fapate, in fanutenka thu an hril ang a, in putartenmumangah an mang ang a, intlangvâlten inlârnate an hmuang a,” (Joela 2:28) tiin a lo sawilawk daih tawh a. Pathian

PENTIKOS NI – A HLUTNA LEHPAWIMAWHNA

— Rev. ZonunsangaTuipuibari

thutiam, thuthlung hluia mi a lothleng dik ta a.

Isua ngei ngei pawhinThlamuantu dang pek pawh alo tiam tawh a (Jn 14:16-18).Vana hruai chhoh a nih dawnkhan, “....Thlarau Thianghlimchu in chunga a lo thlen hunahthiltihtheihna in la nei ang;tichuan, Jerusalem khuaah te,Judai leh Samari ram khawtinah te, kawlkil thleng pawhinka thuhretute in ni ang,” a lo tibawk a ni (Tirh 1:8).

2. Finnaa thuam an ni : Peterahian zawlnei Joela lehkhabuami rawn sawi chhuah nachangkha engtin nge a hriat zawk?Naupan lai ata tawh Judasakhaw inzirtirna nghet tak, nuleh paten an \hanhnantir lehPathian thu an chhiar \hin kha ahunah Thlarauvin a hmang maia ni ang. A hun taka Petera\awngtirtu hi Thlarau Thiang-hlim a ni ngei e. Hetiang takhian Thlarau Thianghlim athleng ang tih hi an ring pha

Page 5: May, 2016 1 - · PDF file3.Character Study : LAL ISUA KRISTA6 4.Presbyterian leh taihmak11 5.Ruihhlovin kan ram a chim pil mek15 6. Sunna : Tv. C. Vanmawia 19 7. Hruaitu Chanchin :

May, 2016 5

www.mizoramsynod.org

reng reng lo vang. Isua thutiam– ‘Thlarau Thianghlim chu inchunga a lo thlen hunahthiltihtheihna in la nei ang’ (Tirh1:8) tih bak hriat em em an neilo mai thei bawk.

Chu mai a la ni lo va. Tunlaiazirna thar – a hun lai ang zel lehhnam, culture mila thil chherthiamna – contextualisationkan tih te, indigenisation kantih ziarâng lain hnam rilruchawktho thei ‘indigenoustheology’ hmangin Juda-te rilrukhawih ngei thei turin an hriatsa a rawn thur chhuak nalh maia ni. Petera hi Thlarauvin a pawla, finna (wisdom) pek nghal ani a. An hriat thiam theih ngeinaturin a awm sa a hmang \angkaia; Israel fate Pathian hnam thlannia inngaihna (feeling) a\angchuan a fiah ngawt ang le.

4. Huaisenna mak taka thuaman ni : A hmaa sawrkar hlauvatlanchhiaa, pindan chungnungabiru chawn chawn \hin te khaPentiokos Nia Thlarau Thiang-hlim thleng hian huaisenna maktak a pe a. Mi dawihzepte khamartar nun neiin thuam thar anni ta a. An thil hmuh leh hriattechu sawi lovin an awm thei lova (Tirh. 4:20), khawlaiah anaupui ngam ta a.

An thisen far tawp thlenginIsua hming lam chungin tuar anhuam a. Ringtute chu lungadenin an awm a, thingzainaa zaibunin an awm a, thlemna antawk a, khandaiha sah hluminan awm a; beram vun leh kelvun sinin an vakvai a; retheitakin, hrehawm takin, tihduh-dahin an awm a (Heb. 11:37);chuti chung chuan an zam hauhsi lo.

5. Thiltihtheihna neia thuaman ni : Pentiokos Nia ThlarauThianghlim changtute chu\awng danga \awng theihnapek an ni a. Thuhril theihna pekan ni a, an thusawi pawh thuamchaka awmin mi tam takin Isuaan rin phah ta bawk a. Isuan,“Heng chhinchhiahnate hianringtute chu a zui zel ang,” (Mk.16:17) a tih chu neiin damlotean tidam a, ramhuaite an hnawtchhuak a. Thiltihtheihna maktaka thuam an lo ni ta.

Zirtirte chuan ‘thil mak lehchhinchhiahna tam tak an ti a’(Tirh 2:43). Hei hi ringtuhmasateah khan nasa takinPathianin a hmang tih pawh kanhria. Pentikos Nia ThlarauThianghlim thleng hi awm ta lose; Kristianten heng thil mak hichhiar tur kan nei lo vang a. Kan

Page 6: May, 2016 1 - · PDF file3.Character Study : LAL ISUA KRISTA6 4.Presbyterian leh taihmak11 5.Ruihhlovin kan ram a chim pil mek15 6. Sunna : Tv. C. Vanmawia 19 7. Hruaitu Chanchin :

May, 2016 6

www.mizoramsynod.org

kutpui hrang hrang pawh hikan lawm reng kher awm lo ve.

6. Kohhran a nghet zel : Hmuhtheih loh kohhran hlimthlainphan chiat tawh kha, kan tisaang a put lai ngei ngeia Isuan,“He lungpui chungah hian kakohhranho ka rem chho vang a,”(Mt 16:18) a tih chu hmuh theihalo changin, ringtu hmasateah achi kui \iah a ni a. Chu kohhran\iak tir te chu he Pentikos NiaThlarau Thiang-hlim lo thlenghian a tui leihin a chawm lian a,kohhran an pung ta zel a.

He Pentikos Ni ngei ngeipawh hian mi 3,000 laiin an belha, a lungphum a nghet ta deuhdeuh a ni tih kan hria. Kohhrana din hian thil dang buaipuilovin an tih tur dik tak ‘chanchin\ha hril’ an chhunzawm nghala. Thlarau Thianghlim chuanmissionary rilru a puttir a, ramtinah an kal chhuak ta chur churmai a nih kha.

7. Kristiante tan Pentikos Kûtthar a siam : Thuthlung Hluiahkha chuan an thlai thar hmasate, an buhphal te Pathianhnenah an hlan a; ThuthlungThar Kristiante erawh PentikosNiah Pathianin van lam ruai minhlui ve thung. Israel faten

Pentikos Ni hi Sinai tlângaMosia hnêna dân pêk an nihavanga an lawmna niah an lochhinchhiah \hin a. Tunaherawh khawngaihna avangachhandamna kan dawng a,Thlamuantu dang pek kan nihchhinchhiahna ni \ha tak a lo nita (Jn 14:16-18).

Thuthlung Hluiah khachuan Pentikos Niah Israelfaten dan an ngaithla a, andawng \hin a. Thuthlung TharPentikos Niah erawh ThlarauThianghlim zarah Isua chawi-mawiin a awm a. Chanchin |hahril \anna ni tia Isua chanchinngaihthlakna ni a lo ni ta.Thlarau chuan a tichak a, atihuaisen a, thiltihtheihna maktakin a thuam si a.

He thil thlengah hianthlamuantu dang pek tiam kannih ang ngeiin pek kan ni a (Jn.14:16-18). Kan beisei ang leh kanduh dan ang diak diaka pekerawh kan ni lo va, chung lam duhdan leh a thu thua pek kan ni tiherawh a chiang. Mi mal chauh nilovin a huho, a ruala awm tehnenah pawh a thleng \hin tih alang bawk (Tirh. 2:4; 4:31; 10:44).Mihring ralna hmun a ni a, tisa thila leng ve lo. Chu chu kan zawna,\awng\aina nena kan nghah peiherawh a \ul tih a lang bawk.

Page 7: May, 2016 1 - · PDF file3.Character Study : LAL ISUA KRISTA6 4.Presbyterian leh taihmak11 5.Ruihhlovin kan ram a chim pil mek15 6. Sunna : Tv. C. Vanmawia 19 7. Hruaitu Chanchin :

May, 2016 7

www.mizoramsynod.org

Thuhmahruai : K|P-ten rawng-bawlna kawngah \hahnemngaitakin ke kan pen a, kan tlin tawkleh phak tawk mai piah lamahpawh mi dangte tih ang tih ve kantum a, rual pawl lo bik nih kanhlauvin social media kaltlangin,“Nangni lamin engtin nge in tiha,hma in lak \hin?’ tiin kan inzawt\hin. Kan \hahnemngaihna aropuiin, a lawmawm khawp mai.Mi dangte nun a\ang hianhmasawn zelna tur zir tur tam takhi a awm reng a, inzir tawn hi apawimawhin a \ul hle a ni. Chutihruala ka rilrua awm reng pakhatchu – K|P-te hian kan zir tur lehentawn tur tak – Lal Isua hi kan zirkânin, hma kan sawnsan mai angaw, tih hi a ni. A hnen kala, zir turamin kotu – Lal Isua Krista nun aropui a, a hlu bawk a. Kan tana aropuina leh hlutna hria ila, chuchuan kan nun hi a tichak ang a,kan rawngbawlna pawhin hma asawn phah ngeiin a rinawm a ni.Chuvangin, Lal Isua nuna kan zir

chhuah tur tam tak zinga \henkhatchauh lo tar lang ila.

1. Lal Isua Krista hi tu nge a nih:Lal Isua hi Mari leh Josefa-te fapa ani a, a lo pian hma a\anga ThlarauThianghlim thiltihtheihnaa loawm, inzawm tawh an ni. Lal Isuahi Pathianin a mite chhandam turapek a tiam kha a ni. A hming ‘Isua’tih awmzia pawh hi ‘Chhandamtu’tihna a ni. A pian ni, thla leh kumdik tak hi hriat a ni lo va, B.C. 4bawr vela piang niin rin a ni a. LalIsua pian hun dik tak kan hre lonachungin, Isua Krista hichhandamna hna thawk turinmihringah a lo piang ngei a ni tihhriat reng nan December ni 25 hikan serh ta a ni.

2. A rawngbawlna : Lal Isuanrawngbawlna a \an khan kum 30lai a ni tawh a ni (Lk. 3:23). Hemichhung hian felna zawng zawnghlen chhuak tura inbuatsaihinBaptistu Johana kut a\anginbaptisma pawh a chang a ni. Arawngbawl hun chhung hi kum 3leh a chanve vel nia sawi a ni. Arawngbawl hun chhung hi a rei lohle naa, khawvela a lo kal chhanber – chhandamna hna atana \ulleh pawimawh zawng zawng chua hlen chhuak vek a, kan tan a nunhlanin a thi a, kraws lerah “A kin

Character Study :

LAL ISUA KRISTA— R. Lalhmangaihsanga

Shalom Study CentreRepublic Veng Branch

Page 8: May, 2016 1 - · PDF file3.Character Study : LAL ISUA KRISTA6 4.Presbyterian leh taihmak11 5.Ruihhlovin kan ram a chim pil mek15 6. Sunna : Tv. C. Vanmawia 19 7. Hruaitu Chanchin :

May, 2016 8

www.mizoramsynod.org

ta!” tiin kan tan hnehna hla do minchhamsak a ni. ’A kin ta!’ tihawmzia chu , “Ka Pa, chhandamnahna thawk tura tih tur min pekzawng zawng kha ka ti zo ta,” tihnaa ni.

a) Rawngbawlna hlen turainbuatsaihna \ha : Lal Isua nunakan zir tur pawimawh tak pakhatchu a rawngbawlna hlen turainbuatsaihna \ha a neih hi a ni. Arawngbawl hun chhung rei lo teahhian khawvela a lo kal chhan, a tihtur chu \ha takin a hlen vek a, athih dawnah, “Ka Pa, chhandamnahna thawk tura tih tur min pekzawng zawng kha ka tizo ta – ‘Akin ta!’” a ti a ni. Heti taka Lal Isuahlawhtlinna chhan chu ainbuatsaih \hat vang a ni. Kum 12mi a nih lai pawh khan JerusalemTemple-a zirtirtute mak tihkhawpin a fing a, Setana’n Pathianthu hmanga a thlêm pawhinPathian thu hmang vekin Lal Isuahian a hneh a ni. ThlarauThianghlim thiltihtheihna a dawnchhan hi a hre chiang hle (Lk. 4:18).Tunlai \awng takin Lal Isua hianThlarau Thianghlim hi a changchhah hle – damlo a tidam a ni mailo, mitthi pawh a kaitho thei a, thilmak tam tak a ti bawk; mahse, abuai ve vak lo, a lo kal chhan kha atichhunzawm char char thei a ni.

Eng nge a chhan : -

i) Pa Pathian nen an inpawl\hin : Lal Isua hi Pa Pathian hnenata lo kal, Thlarau Thianghlimakhat a ni chungin Pa Pathianpawlin zingah fianrialah a\awng\ai \hin. Lal Isua hianfianriala Pa Pathian pawl hi a ngaipawimawh hle, mipui tam takinan zui chung pawhin hun a insiamhram hram \hin (Mt. 14:22). Tisathil ai pawhin a dah pawimawhzawkzia hi Marthiin Lal Isua kebula awm Mari hnathawk tura ava phût khan Lal Isuan, “Marinchan \ha a thlang a, laksak tur a nilo ve,” tiin a lo chhang a ni (Lk.10:42). Pa Pathian nena inpawlnaneih kha a ngaihhlut em avanginmipui tam takin an zui lai pawhinhun a insiam a, zanah leh zingahfianrial hun a hmang \hin.

Lal Isua ang hian keini pawhinkan rawngbawlna \ha taka kanhlen theihna tur te, Lal Isua rinnakawnga nun nghet leh tlo kan neihtheih nan te fianriala Pathian pawlhi kan ngaihluta, kan ngaihpawimawh a \ul takzet a ni. Huhonunah hi chuan kan chak \ha,Pathian pawlna pawh kan nei tam.Mahse, kan fianrial nun erawhchuan belh chian a dawl lo fo, ahuhova kan tih duh loh hifianrialah kan ti leh mai \hin.

Page 9: May, 2016 1 - · PDF file3.Character Study : LAL ISUA KRISTA6 4.Presbyterian leh taihmak11 5.Ruihhlovin kan ram a chim pil mek15 6. Sunna : Tv. C. Vanmawia 19 7. Hruaitu Chanchin :

May, 2016 9

www.mizoramsynod.org

ii) Thlen tum – goal neih : Lal Isuanuna kan zir tur pawimawh takchu thlen tum – goal a nei hi a ni.Lal Isua hian a lo kal chhan a hrechiang a, chumi hlen chhuah tumran chuan a hun a hmang a.Rawngbawlna a \an a\anga a huntawp thlengin chumi thleng theilo tur chuan thlem a ni.Amaherawhchu, a lo kal chhanhlawhchhamtir theitu/daltu turnia a ngaih chu tu mah a hlau lo.A rawngbawlpui ngei pawh‘Setan’ tih hialin a ko mai a ni.Hmel danglamna tlanga Peteranawm hlen a rawt pawh khan LalIsuan a pawmpui lo. Chawi-mawina leh nawmsakna hnawlinkraws kawng a zawh ngar ngarzawk a ni. Mahni inhriat chiannan leh a rawngbawlna miten anhmuh dan hriat tumin, “Miten tunge a ni mi tih?” tiin a zawt. A lokal chhan – Thutak puanchhuahchu thih phahna tur pawh ni se,huaisen takin Pilata hmaa,“Thutak hriattir hi ka pian chhanleh khawvela ka lo kal chhan a ni,”tiin a sawi hmiah mai a ni. A lokal chhan – a goal a puang a,tihlawhtling turin a inpumpekbawk a ni.

Keimahni \heuh lo inzawt taila, kan dam chhung hian nih tumkan nei em tih leh, chu kan tum –goal tihlawhtling tur chuan engtia

nasain nge kan lo thawha, engchen nge ke kan lo pen ve tawh le,tih keimahni \heuh i lo inzawt tehang. K|P hruaitu/member kannihnaah hian eng hi nge kan tum– goal kan neih? |henkhat chuan,“K|P chuan thiltum pali kan neia, mi mala tum lo neih ve kher a \ullem em ni?” pawh kan ti a ni maithei. Amaherawhchu, heng K|Pthiltum \ha tak takte tihlawhtlingturin hian engtia thawh/hma laknge kan tum? Eng nge kan goal nive le? Kan rawngbawlna leh ni tinnunah thlen tumna – goal fel takkan neih piah lama chumi hlenthei tura Lal Isua anga mahniinpekna nena theihtawp kanchhuah a ngai.

Pathian rawng kan bawlna khahan chhut let ta ila, tum fel tak kanneihte kha engtiang chiahin ngekan tihhlawhtlin tawh? Eng ngerah chhuah a neih? K|P rawng-bawlna huang chhunga kan sawizin tak – mi hlate hnûk hnai turinkan thiam leh theih ang tawkchuan kan lo ti ve tawh \hin a ni;amaherawhchu, tuna kan tih mekhian mi hlate nunah eng ngenghawng a neih? Kan vei lehrawngbawlsak – mi hlate hian tunge nia min hriat? Tihtakzetaanmahni veitu leh hmangaihtu niinmin hmuin, min ngai ve em? Kanthlen tumna – goal thleng turin eng

Page 10: May, 2016 1 - · PDF file3.Character Study : LAL ISUA KRISTA6 4.Presbyterian leh taihmak11 5.Ruihhlovin kan ram a chim pil mek15 6. Sunna : Tv. C. Vanmawia 19 7. Hruaitu Chanchin :

May, 2016 10

www.mizoramsynod.org

hmanrua nge kan hman tih leh, kanhmanraw hman mek hi a effectivetawk em, kan rawngbawlsakatemamawh a pe em, tih hi kanngaihtuah fo a \ul hle.

iii) Rawngbawlna hmun thlan dikhi a ni : Lal Isua nuna kan zir turpawimawh tak chu rawngbawlnahmun a thlang dik hi a ni. Hei hi arawngbawlna hlawhtlinna chhanpakhat a ni awm e. Chanchin |habu pali ziaktu palite zinga pathumchuan Lal Isuan rawng a bawlchhungin a hun tam zawk chuGalili bialah a hmang a, a thihdawn hnaihah Jerusalem lam a panchauh niin an sawi. Engati nge LalIsua hian Galili bialah rawng abawl nasat bik, tiin zawhna kan neimai thei. Chhan lian tak pahnih aawm thei ang.

a) Amah Isua hi Galili mi, Nazaretkhaw chhuak a nih vang a ni thei.

b) Galili bial hi sumdawnnahmunpui a ni a, a hun laiasumdawnna hmunpui pahnih,Aigupta–Damaska kawngpuiin apal tlang, mihring bitna/tamnahmun a nih avangin Lal Isua hianChanchin |ha hrilna atan he laibial hi a thlang a ni.

Lal Isua chu mi sualtechhandam turin, mi sualte awmnahmunah a lo kal a, an nun aluhchilh a, a thihchilh bawk. Mi

hlate kan veina hmun leh kan veidan hi ka ngaihtuah \hin. K|P-akan tel ve \an tirh laia kan tih dan(|awng\aipui, member tlawhchhuah, sports, etc.) bak hi thildang han tiha hma han sawnna hikan nei tam lo khawp mai.Zawhna chi hrang hrangkeimahah a lo lut \hin.

1) Kan tih mek dan hi \ha tâwkkan la tih vanga ti zel kan ni em?

2) Mi hlate tihhnaih dan turah hiantih dan tur \ha zawk kan hriat lohvanga tih dan hlui ti zel kan ni em?

3) Kan inpêkna hian tih dan \hazâwk leh hlawk zâwk hi angaihtuah chhuak zo lo vem ni?

Sangha mantuin sangha mantumin theihtawp chhuahin stylehrang hrang hmangin len dengmah se, sangha awm lohnahmuna len a den chhung chuansangha a man lo vang. Chutiangchiah chuan, mi hlate tihhnaihkan tumin, tih dan hrang hrangpawh hmang mah ila, an awmnahmun kan thlen si loh chuan kaninmanin, kan inhnûk hnai dawnlo. Kan rawngbawlna –Chanchin |ha len kan dennahmun hi kan hriat chian apawimawh tluk zetin, mi hlatetihnai tura an awmna hmunthleng phâka rawngbawl lehhma lak hi a \ul takzet a ni.

Page 11: May, 2016 1 - · PDF file3.Character Study : LAL ISUA KRISTA6 4.Presbyterian leh taihmak11 5.Ruihhlovin kan ram a chim pil mek15 6. Sunna : Tv. C. Vanmawia 19 7. Hruaitu Chanchin :

May, 2016 11

www.mizoramsynod.org

iv) Mamawh chhanna : Amamawhtute mamawh chhanna anihna hi Lal Isua nun tiropuituniin ka hria. Khawvela rawng abawl lai khan mi chi hranghrangin an pan a, a \hente phei chukhawtlang pawhin an hmuhsitleh ten em em – hmeichhe thipûtte, nawhchizuar te, chhiahkhawntu te an ni. Mahse, amahpantute chu Lal Isuan a tithlawnngai lo. An nun khawihin rawnga bawl.

Kohhran leh K|P rawng-bawlna hi ka phak ang tawkin kangaihtuah ve \hin. Rawngbawlnakawngah kan buai em em a,\henkhat phei chuan hun awlpawh kan nei hman meuh lo a nitir’u? Chutih mek laiin kanrawngbawlna hian kan chhung-kuaah te, khawtlang nunah lehramah eng nge rah a chhuah, kanchhungkua, khawtlang leh rammamawh a pe em, tih hi kanngaihtuah a ngai khawp mai. Kankhawtlang leh ramin harsatna chihrang hrang kan hmachhawn mek– sex hman khawloh vang lehvanduaina avanga HIV/AIDS veimek nun beidawng te, nupa karbuai avanga chhungkaw kehchhemêk te, nula/tlangval inngaih-zawnna kawnga harsatna tawkmêk te, \halai hnathawh tur neihloh vanga nun beidawng kan va

tam tawh em! Kan khawtlanginharsatna a tawh mêk hi kanhawisan thei lo, nun beidawngtetana beiseina thar petu, kal ngaihnahre tawh lote tana nun kawng dikkawhhmuha, kawng dika kai-hruaitu leh an mamawh chhannani turin Lal Isuan a aiawh turinmin tir a ni. Chuvangin, kanrawngbawlsakate mamawh tak pelo hian kan tuina leh nuam kantihna hmunah hian kan inhmangzo vang tih a hlauhawm hle.

A tawp berah chuan, Lal Isuahi thlarau chhandamtu a ni mai lo,mite an dinhmun ang zela anmamawh petu a nihna hi kan hriata pawimawh hle. Kan khawtlangdinhmun en ila, thlarau dinhmunmai ni lo, ni tin khawsak phungpawha Lal Isua leh a chhandamnamamawhtu – min mamawhtutemamawh chhanna kan nih zeltheih a va \ul em! Lal Isuan a Pahnenah , “Khawvela mi tir anginanni pawh khawvelah ka tirh hi,”a ti (Jn. 17:18). Pathianin khawvela hmangaih em em a, khawvelchhandama an awm theih nan aFapa khawvelah a rawn tir. PaPathian tirh, Fapa Lal Isua ngeichuan nang leh kei hi a aiawhakhawvel chhandamna hnathawkturin min tir a ni.

LALPAN kan zaa tan malsawmrawh se. Amen.

Page 12: May, 2016 1 - · PDF file3.Character Study : LAL ISUA KRISTA6 4.Presbyterian leh taihmak11 5.Ruihhlovin kan ram a chim pil mek15 6. Sunna : Tv. C. Vanmawia 19 7. Hruaitu Chanchin :

May, 2016 12

www.mizoramsynod.org

THUHMAHRUAI : Mizote hihnam taimaa inchhal ngamtur, mahni kutkawih ngeiaintodelh tum tlat \hin, midangte \anpui ngai nih hrehem em \hin kan ni. Kutdawhphei chu thih hreha hreh \hinhnam kan ni. 'A chawm lehhrai ka ni bik lo ve' tia mahniinduhtawkna nei lian tak \hinkan ni. Thatchhe chhungkualeh thlahte chuan thinhrik lehnupui pasalah pawh mi iai anhlawh \hin.

ENGATI NGE KAN THAT-CHHIAT TAK?1. Kan theology : Mizo Kris-tiante hi inti-evangelical tak,Bible pawh 'dik lo thei lo' tiafir taka pawm duh, theologian-te chhuizauna pawh ngaitheimang lo khawpa duh fir kanni. Chutih laiin, Bible zirtirnanunpui kawngah erawh kansang lua lo. Bible zirtirna angakan nun lohna langsar tak

PRESBYTERIANLEH

TAIHMAK— Rev. P.C. Vanlalhruaia

Govt. Complex

pakhat chu kan 'taima lo' hi ani. Kan theology hian vanramlam a hawi tlat a. Thih hnupiah lama chhawr tur chhan-damna thu kan infah hnem a.Rau leh chhandamna thu kantuipui ang hian 'kan Pathianhi hnathawk reng mai Pathiantaima a ni a, Amah ringtutepawh hi kan taima tur a ni' tihtheology te hi kan tuipui ahun takzet.

2. Kan inzirtirna a dik tawkloh vang : Lehkhazir tura kaninkarna ber chu, 'Lehkha inthiam loh chuan a sur a sahnuaiah hlo in thlo vang' tihte a ni! Lehkha thiam kanngaih dan ber chu kut hna-thawk lova kamdin nan a ni.Hna zahawm tak kut hna-thawh/lo neih chu zahthlakleh zahpuiawmah kan chhuahta tlat a; mi mawl, lehkhathiam lote tih tawkah kaninngaihtir ta tlat a ni.

3. Kan politics dik lo vang :Kan politics dik lo hianthatchhiat a hring bawk. Poli-tics, ram leh hnam rawng-bawlna zahawm tak chu mileh sa induhsak biknaah kanchantir a, thawk rim si lovahlawk ta awk awk an lo awm

Page 13: May, 2016 1 - · PDF file3.Character Study : LAL ISUA KRISTA6 4.Presbyterian leh taihmak11 5.Ruihhlovin kan ram a chim pil mek15 6. Sunna : Tv. C. Vanmawia 19 7. Hruaitu Chanchin :

May, 2016 13

www.mizoramsynod.org

a. Thawh rimna a\anga dinchhuah tumna aiin politicszuan fuha din chhuahbeiseinain kan khat a. Kanpolitician-te inzawrhna berlah 'a thlawnin kan sem ang'tih te a nih miau avangin athlawna dawn tumna rilru-in kan khat a. Mizo pa rilru,mahni kutkawih ngeiaintodelh tum tlatna khaeichhiatin a awm a, kut-dawh rilru min puttir tamek a ni.

4. Kan kut hnathawh amanhla lo : Kan ramah hiankut hnathawktute ham\hatnatur dan kan neih mumal lohavang te, kan thlai tharchhuah hralhna mumal kanneih loh avang tein kuthnathawh a la manhla lo emem. Heng kawnga hmala thei/thiam ram hruaitu kan ma-mawh hle mai.

BIBLE-IN TAIHMAK CHUNG-CHANG MIN ZIRTIR DAN

Bible-a Pathianin mihringa siam dan chu awm mai maitur ni lovin, hna thawka thilsiam dang zawng zawngteenkawl turin a ni (Gen. 1:26f).Bawhchhiat hnuah pheichuan chala thlantui far zawih

zawiha mahni ei tur thawkchhuak tura tih kan ni.Thuthlung Thar lamah pawhtaihmak hi a laipui hle. LalIsua ngeiin, "Ka Pain tunthlengin hna a la thawk renga ni, kei pawhin ka thawk vea ni," a ti (Joh. 5:17). Ringtutechu hna \angkai thawkainhmang reng turin min tibawk (Eph. 4:28). Thessa-lonika khuaa hun hnuhnungthu la kawia hnathawh lohlamchhiah maite chu nataka khakin, "Tu pawhin hnaa thawh duh loh chuan eipawh ei suh se," a ti (2 Thes.3:10ff). Bible chuan kan biakPathian hi hnathawk rengmai; Pathian taima a ni tihmin hrilh a, "Pathian awmdan latute ni rawh u," min tibawk. Bible chuan mi tin hitaima leh rim taka mahni hna\heuh thawk turin min ti ani.

T H A T C H H I A T N ANGHAWNG

Sap thufing chuan, "Anidle mind is the devil's work-shop," a ti a. Thatchhiat hiSetana chhiahhlawh nihna ani:1. Retheihna : Bible chuan,"Miin hna a thawh duh loh

Page 14: May, 2016 1 - · PDF file3.Character Study : LAL ISUA KRISTA6 4.Presbyterian leh taihmak11 5.Ruihhlovin kan ram a chim pil mek15 6. Sunna : Tv. C. Vanmawia 19 7. Hruaitu Chanchin :

May, 2016 14

www.mizoramsynod.org

chuan ei pawh ei suh se," a tia. Mi mal, chhungkua leh rampum huap pawhin thatchhiathi retheihna bul a ni. LeilungaPathianin hausakna a dahtehai chhuak tura taima takahnathawk peih apiang an dingchhuak \hin. Thawk peih lotan malsawmna vantla a awmthei lo.

2. Rukruk : Thatchhiatnainretheihna a hring a, retheihnachuan awhna a hring leh-chhawng \hin. Awh ngah si,thawk peih si lovin rukrukduhna a thlen \hin. Hengeirukna/hlemhletnate lehsmuggling (Zu & ruihhlo)-tehi hahdam taka hlawk duhnaa\anga lo awm vek a ni.

3. Hurna : Awm awl luattukleh zelthelna hian hurna athlen \hin. Hei hian tunlaiinkan hnam a timualphovin mineichhe nasa em em a ni.

4. Bawrhsawmna : Kan taksaPathianin a siam phungahhian che tur leh thlan tla turaduan a ni. Chu chu hriselnaatan a \ul a ni. Mizo Kristiantehi kan bawrhsawm hle mai.Damlo inenkawlna atanachhungkua leh sawrkar sum

luan ral hnemzia hi a pawiina mualphothlak a ni.

ENGVANGIN NGE KANTAIHMAK ANG1. Pathian thu a nih vangin :'Thatchhiat hi sual a ni' kan tidawt phal lo deuh a nihpawhin suala min hruai lut\hintu chu a ni chiang. Pathianthu chuan chala thlantui farzawih zawiha leilunga hau-sakna Pathianin a dah haichhuak turin min ti a ni.

2. Hlawhtlinna a ni : Thufingchuan, "Thawh rimna zawngzawngah hian hlawkna aawm," a ti a (Thuf. 14:23).Chuvangin, eng hnathawkpawh ni ila, taima taka kanthawh chuan Pathianin malmin sawm em em ang, kanhlawhtling ang.

3. Zahawmna a ni : Mi mal,chhungkua leh ram intodelhlo tak chu an zahawm theingai lo. Inngaisang viau \hinmah ila, kutdawh state kannih chhung chuan kan hnamhian zah a phur ngai lo vang.Milem bia, Vai ngal ria te tetel lova khawsa thei miah loKristian ram nih hi azahthlak!

Page 15: May, 2016 1 - · PDF file3.Character Study : LAL ISUA KRISTA6 4.Presbyterian leh taihmak11 5.Ruihhlovin kan ram a chim pil mek15 6. Sunna : Tv. C. Vanmawia 19 7. Hruaitu Chanchin :

May, 2016 15

www.mizoramsynod.org

ENG KAWNGAH NGE KANTAIHMAK ANG?1. Kut hnathawh kawngah :Mizoramah hian kut hna-thawk/lo neia eizawng kantam bera, 53.91%-te eizawnnaa ni. Sawrkarin nasa takinthlai chi \ha leh hlawk zawkte, feh kawng \ha te, etc. minngaihtuahpui chung pawhinintodelhna khawp kan la tharphak lo nasa! Pathianmalsawmna/kan ram \hatnahai chhuak tur hian kan la beitak tak lo deuh a ni. |halai,thawk hlawk tur leh hma-hruai tur zawk, chhungkawinnghahna tur zawkte hian\an kan lak thar a \ul takmeuha ni.

2. Zirna kawngah : Heti takmaia kan rama lehkhathiamhna hmu lo kan tam ta hi inbihchian a ngai khawp mai. Hnainmin daih loh hrim hrim chuthuhran ni se, chhawr tlakkhawpa thiamna tak tak neiinkan inzir chhuak em? Kan ramchhunga hnain min daih lohpawhin ram pawna hnathawkthei khawpa thiam tak tak turazir tur a ni.

3. Mahni in chhungkhurah:|halaite mahni in chhung-

khura kan \angkai peih lolutuk hi a pawi em em a ni.Zirna avanga ram hna lamahkan chhungte kan pui thei vaklo a nih pawhin, in lamah talchhawk zangkhai leh tihhah-dam hi kan mawh a ni.

TLANGKAWMNAPathianin kan ram leilung

hi hausakna tam takin mal asawm a. Chung hausaknatechu thei rah lawha lawh maitur ni lovin, rim taka thawkahai chhuak tur kan ni. Pres-byterian Kohhran bulpui-John Calvin-a chuan, "Ring-tute chu he leia Pathianropuina tura rim taka thawktur kan ni…Thlarau khawvelaintlakral mai mai tur kan ni lova; leilung hausakna Pathianina dah hai chhuaka, A ropuinahre zual zel tur kan ni," a ti.Thlan tui luang lova neih \euhtum ngawt te, thawh rimnatel lova hausak tum te hihmasang ata mi ziktluak anawm ngai lo. Kan ram lehhnam hi zahawm taka siama,Lalpan leilung hausakna adahte hai chhuak turin chalathlantui far khawpa taimataka hnathawk turin i inbuat-saih sauh sauh ang u.

Page 16: May, 2016 1 - · PDF file3.Character Study : LAL ISUA KRISTA6 4.Presbyterian leh taihmak11 5.Ruihhlovin kan ram a chim pil mek15 6. Sunna : Tv. C. Vanmawia 19 7. Hruaitu Chanchin :

May, 2016 16

www.mizoramsynod.org

RUIHHLOVIN KANRAM A CHIM PIL

MEK

— LalfamkimiCommittee Member, CK|P

"Zu zawrh a \ha....a \ha lo...."tih velin min tuam mek lai lehThlarau Thianghim hna-thawh changa \henkhat kanhlim em em lai hian, zan tinchanchin thara khel lova lang\hin chu – ruihhlo chuti zat,chu mi ta chu man a ni tih hia ni. Tun kum li kal ta chhungkhan Mizoram chu India ramstate hrang hrang zingahdrugs (ruihhlo) man hnemberna state niin, ton 48,209man a ni a, Punjab State-inmin dawt a ni. Hei hi Mizoramtan hlawhtlinna ropui nge niang a, zahthlak leh hlauh-awm? Heti zat a tam man anih chuan, man loh eng zattaka tamin nge kan Mizoramchhungah tuallengin, kanMizoram ngei hi paltlang velang? Hmanah chuan ruihhlokaihhnawih thila inhnam-hnawih, man tawkte chudrug addict, an damdawi tihtur hlep duhtute an ni \hin.

Tunah erawh chuan he thilainhnamhnawih zingah hiankhawtlang leh kohhrana michallang tak tak an awm tanawk mai, mualpho pawh anawm ta zauh zauh reng a ni.

Ruihhlo leh a kaih-hnawiha sumdawngtu lohumhim leh lo mikhual te,hetiang sumdawnna atanasum thawh, motor, druglicense, in leh lo hmantir tihzawng zawng hi The NarcoticDrugs And PsychotropicSubstances Act, 1985 hnuaiahchuan phal loh niin, hreh-awm taka lung in tantir lehpawisa chawi tira hrem theiha ni. Tunah hian Mizote hiIndia ram hmun dangahchuan Nigerian tih lohvahruihhlo tawlh/ruihhlohmanga sumdawnnaainhnamhnawih nasa ber tiahriat mek kan ni. A zahthlakina pawi hle mai. "Mizo ka ni"kan tih ngam loh hun athleng mai ang tih a hlauh-awm hle a ni.

Mizoramah hausak thutduh an pung hle niin a langa. Hausak thut nana kawngtawi ber, ruihhlo tawlh/zawrh(Drug Trafficking)-ah hengmite hi an in barh lut mawlhmawlh mai niin a lang. Eng

Page 17: May, 2016 1 - · PDF file3.Character Study : LAL ISUA KRISTA6 4.Presbyterian leh taihmak11 5.Ruihhlovin kan ram a chim pil mek15 6. Sunna : Tv. C. Vanmawia 19 7. Hruaitu Chanchin :

May, 2016 17

www.mizoramsynod.org

vangin nge Mizoram hiruihhlo zawrh leh tawlh rukduhte tana awlsam takainhnamhnawih theihnahmun a nih? Tawi tein hansawi ila, kan hre fiah mai awme. Khawvela opium dekchhuak tam ber ram ni reng\hin chu kan ram min sirengtu Myanmar hi a ni a,khawvel pum pui opium dehchhuah zawng zawng hmunthuma \hena hmun khat hiMyanmar a\anga lo chhuak ani. Tin, tunah hian khawvelameth dek chhuak hnem berram an ni mek bawk.Myanmar chhak leh lawkahruihhlo deh chhuahnahmunpui Golden Triangle,(Myanmar, Thailand leh Loasinfin khawmna) a la awm lehbawk a. Golden Triangle hikhawvela heroin zawngzawng chanve supply-tu a nibawk. Myanmar leh Thailandhian meth hi kum tin pillmaktaduai zahnih an thawnchhuak nia chhut a ni. Hengkan sawi tak opium fir, heroin,meth leh ruihhlo dangte hithlawhna (Commercial Air-lines) leh ram chhung kawng(Inland route) a\angtein ni tinBurma leh Golden Trianglea\angte hian phur chhuah a

ni. Manipur, Mizoram, Naga-land-te hi a kawngpui ber ani. Mizoramah chuan \hen-khat chu Guwahati-ah phurlutin a \hen chu Bangladesh-ah phurh tlang a ni. A biktakin Mizoram phei chu kum1990 a\ang khan India rama\anga pseudoephedeineBurma rama phurh luhna leha lo let leh meth kalkawngpuiber a ni. A lo luhna (entrypoint) te chu Zokhawthar maibakah Sangau, Farkawn,Ngharchhip, etc. a ni tihreport hrang hrang a\anginkan hmu a ni. Heng hi a nihavangin Mizoramah a duhtan chuan ruihhlo kaih-hnawih thil hrang hrangainbarh luhna remchang a tamhle awm e.

Ruihhlovin khawchhakram zawng zawng deuhthawa chim hneh hle a, tih ngaihnaan hre tawh lo ang leh Thai-Chinese leh Burmese-Chi-nese trafficker-ten Thailandan control tlat ang mai hianMizo-Burmese, Mizo-Chinesetih velin min chim hneh hleang tih a hlauhawm. Ruihlovasumdawn (trafficking) lehhelna, rawlrala chetna,sawrkar dova ralthuam lek tehi a inzawm tlat. Khawvel

Page 18: May, 2016 1 - · PDF file3.Character Study : LAL ISUA KRISTA6 4.Presbyterian leh taihmak11 5.Ruihhlovin kan ram a chim pil mek15 6. Sunna : Tv. C. Vanmawia 19 7. Hruaitu Chanchin :

May, 2016 18

www.mizoramsynod.org

hmun hrang hrangainsurgent group leh terroristzawng zawng sum hnar chudrug trafficking hi a ni. Heibakah heng ruihhlovin kanKristian nun, khawtlang lehmihring nun a tihchhiatziachu sawi a ngai awm lo ve.

Kum 1995 daih tawh khanIndia chuan km. 1,300-a thui,Myanmar nena India ram kaninrina chu insumdawntawnna hming chhalin a lohawng daih tawh a. Hengkawng inhawngte hi dananga sumdawng ai chuan danlova sumdawng (smuggler)-ten an hmang \angkai daihzawk a ni. Kum 2007 chhungpawh khan dan anga sum-dawnna pawisa che vel(volume of trade) chu Rs.10,00,00,000/- nia chhut a nihlaiin, dan lova sumdawnna(volume of informal trade) chuRs. 23,00,00,000/- daih nia chhuta ni. Hetiang hi a nih avanginIndian official-te pawhinMyanmar lakah inkharkhip lehmai tur em ni ang an tih laiinPu Modi-a chuan LOOK EASTpawh ni mai tawh loin ACTEAST a rawn ti ta zawk bawksi a. Engtin nge ni zel ang le?

Nikum lawkah khan heLOOK EAST/ACT EAST

policy huam chhungah hianBCIM (Bangladesh, China,India, Myanmar) agreementsign a ni. He agreement hiIndia ram, a bik takinNortheast State-te tanahlawkpuiawm tak ni turaduan leh beisei a ni a. Heinremna thuthlung hnuaiainsumdawn tawnna kawng(economic corridor) hmanghian heng ram 4-te ei leh barleh vantlang nun chuinsumdawn tawnna hmangachawikan tum a ni. Hecorridor (roads, railways,waterways leh airways) hianChina ram Yunnan provincea\anga Kolkata thlengin ahawlh tlang dawn a ni. Zinveivah leh inkalpawh awlsamthei ang ber tura ruahmannahrang hrang siamin, kal man(transportation fare) pawh atlawm thei ang ber tura tih ani. He agreement hian hengram palite hi min hnuk hnaihlein, ram pakhat angdeuhthawin kan la khawsatlang dawn ni te pawhin alang a. Heng trade agree-ment-te hiram chhung ei lehbar kawng chauh atan chuana \hat viau laiin drug controlmechanism/policy \ha tawknen kan lo hmachhawn/

Page 19: May, 2016 1 - · PDF file3.Character Study : LAL ISUA KRISTA6 4.Presbyterian leh taihmak11 5.Ruihhlovin kan ram a chim pil mek15 6. Sunna : Tv. C. Vanmawia 19 7. Hruaitu Chanchin :

May, 2016 19

www.mizoramsynod.org

inveng a nih ngawt loh chuanruihhlo lipuia Mizoram hnukluttu tur a ni.

Tun hnai maia T.V.interview leh newspaperkaltlanga kan hriat lar tak chu– tunlai hian Mizoramahruihhlo a hluar hle a ni tih te,local zu zuar tam tak ruihhlozuarah an inlet tih te a ni.Narcotics Control Bureau-in,"Awmze nei taka khawchhaklam a\anga ruihhlo tawlh(trafficking) hi control a nihloh chuan North East State, abik takin Mizoram lehManipur chu kum sawm a lokal leh meuh chuan BurmaPahnihna a ni tawh ang," tia alo sawi lawk hi a thlen diklohna tur chuan awmze neitak leh nasa zawka sawrkar,kohhran leh mipui vantlanghuapa kan do a \ul takzet a ni.

Kan sawi tak ang hian,Mizoram chuan kan tundinhmun leh a awmna hmun(location) thlirin State Narco-tic Control Bureau kanmamawh tawh takzet a ni.Ruihhlo man tam lama kanstate min dawttu Punjabchuan kum 2014 khan an

state-ah Narcotic ControlBureau an nei tawh a ni. Tin,kan dan hman lai hranghrang pawh en nawn a \ul hleang. Ruihhlo kaihhnawihahman tur helpline leh sms, e-mail thawnna tur te siam ahun tawh hle. Tin, kan mimante rang taka hrem an nihtheih nan Fast Track Court tepawh kan mamawh a ni.Sikul, c ollege leh universityzirlaiahte pawh dah theih nise. Anti-Drugs day kum tinMizoram hmun hranghrangah uar thei ang berahman \hin ni se. Awareness,mipui vantlang huapin a tamthei ang ber neih ni se, socialmedia hrang hrang pawhhetiang atan hian hman\angkai ni se. Tin, entry pointkan tar lan takte leh ramri depveng leh khuate uluk takahigh security nen \hutchilh nise. Kohhran leh khawtlangpawnin tihtakzeta kan buai-pui a hun tawh takzet a ni. Hekan Mizoram hi Lalpa ta a nia. Sual leh thil \ha lo hranghrang laka venhim hi achhunga cheng, a bik takin\halaite mawhphurhna a ni.

Page 20: May, 2016 1 - · PDF file3.Character Study : LAL ISUA KRISTA6 4.Presbyterian leh taihmak11 5.Ruihhlovin kan ram a chim pil mek15 6. Sunna : Tv. C. Vanmawia 19 7. Hruaitu Chanchin :

May, 2016 20

www.mizoramsynod.org

Kum 1968 March ni 13khan Khuangthing

khuaah a lo piang a. A pa chuUpa Kaichhunga (L) a ni a, anu chu Ralliani (L) a ni. Anunau hi 4 an ni a, a naupangber dawttu a ni.

Kum 1993 khan Khuang-thing a\angin Champhaiah anpem a, khawtlang tan lehkohhran tana mi \hahnem lehmi \angkai tak a ni. Cham-phaia an pem luh hian tuna achen mekna Kanan Vengahhian an khawsa nghal a.Naupang Sunday Schoolzirtirtu hna hi chawl lovin athawk char char a. Kohhranarawngbawlna lamah JuniorDept. Asst. Leader a ni mek a.Kum 2006 a\angin K|P Com-mittee member niin activityhrang hrangah a \angkaiberte zinga mi a ni. Kum 2008

khan K|P over mah selaBranch K|P chuan kum 2015thleng khan Branch K|PCommittee member atan a laruat zui ta zel a ni.

A rawngbawlna hna puipakhat leh chu Bible Society(BSI) hi a ni a. Collector-ahhun eng emaw chen awminkumin hian Kanan LocalAsst. Secretary a ni mek. BSIrawngbawlnaah hian a tui hlea, Local leh Area rawngbawl-na hi a ngai pawimawh emem \hin. Tin, mi chengvawngleh fel thlapa thil ti \hin mi ani a, a rawngbawlpuiten abula awm nuam an ti thei hle\hin.

Tv. C. Vanmawia hi mi\awng tlem, chhungkaw tana\hahnemngai leh mi tlawm-ngai thei tak a ni a. A chhungtea ngaihtuah hle \hin. A uEngmawii leh a u fanu Lal-thangpuii-te nen in khatah ancheng ho va, a theih ang angaeizawngin tualchhung chan-chinbu leh magazine, Aizawllam chhuak chi hrang hrangsemin eizawnna hna a thawk\hin. Chanchinbu man ahmuh kim loh chang pawhinama pawisain a hnawh khat

SUNNA

Tv. C. Vanmawia

Page 21: May, 2016 1 - · PDF file3.Character Study : LAL ISUA KRISTA6 4.Presbyterian leh taihmak11 5.Ruihhlovin kan ram a chim pil mek15 6. Sunna : Tv. C. Vanmawia 19 7. Hruaitu Chanchin :

May, 2016 21

www.mizoramsynod.org

mai \hin. A thiltih reng rengahti ve mai mai ngai lo mi a ni a,a tawp thlengin a bei \hin.Hnatlan nikhuaah pawh,hruaitu nihna chanvo chelhkher lo mah se, hmahruaituleh hnukhartu a ni ziah \hin.Mi hlim thei tak leh fiamthuduh leh fiam dawl tak a ni a,mi huat thu sawi ngai lo lehrual pawl thiam tak a ni.Chhungkua bakah chhung-khat laina ngaihsak leh anchanchin ngaihven reng \hinmi a ni a, chhungkhat lainatepawhin an ngaina hle. BranchYMA-ah Executive Commit-tee kumhlun a ni a, Section-ah hruaitu hlun a ni bawk.

Kohhran leh khawtlangrawngbawlna hrang hrangah\angkai taka rawngbawlnachanvo a chelh mek laiin,March ni 11, 2016-a 56th K|PGeneral Conference, NewChamphai Field-a pandal\hiata a hnatlan laiin chaw-hma dar 11:20-ah vanduainatawkin chatuan ram minpansan ta a ni.

Chu khawpui mawiah tlan satelennaah,Inkhawmpui \iak tawh ngailohna ramah,In ka nei tah chuan, Chhan-damtu buatsaih,Inkhawmpui \iak tawh ngailohnaah.

SAWMNA

Durtlang Bial K|P chuan May ni 27–29, 2016 chhunghian Diamond Jubilee (kum 60-na) Durtlang North

Kohhran Biak Inah kan hmang dawn a. Durtlang Bial hruaitulo ni tawh zawng zawng te, member lo ni tawh te, BialtuPastor lo ni tawh leh Pro. Pastor-a lo awm tawh zawngzawngte he hun min hmanpui tur hian kan sawm a che u.

P.C. LalropuiaSecretary, Durtlang Bial K|P

Page 22: May, 2016 1 - · PDF file3.Character Study : LAL ISUA KRISTA6 4.Presbyterian leh taihmak11 5.Ruihhlovin kan ram a chim pil mek15 6. Sunna : Tv. C. Vanmawia 19 7. Hruaitu Chanchin :

May, 2016 22

www.mizoramsynod.org

Rev. Zothansanga hi No-vember ni 23, kum

1963-ah a piang a, UpaZokunga leh Lalthangliani(L)-te fa naupang ber a ni.Kum 1992, March ni 13 khanLalhlimpuii nen inneiin fapathum – Zosangpuii, Zo-muansangi leh Zoremsanga-tean nei.

Kum 1982-ah Pathian thuzirin Aizawl Theological Col-lege-ah a lut a, Bachelor ofTheology (B.Th.) zir zovin,kum 1986 Synod Inkhawm-puiah Pro. Pastor atan lak a ni.Bachelor of Divinity (B.D.)External zir lehin kum 1990-ah a pass a. Zirna dangchhunzawm lovin rawng-bawlin a hun a hmang zui taa ni.

Rawngbawlna lamahchuan Hnahlan Bialah Pro.

Pastor-in kum 1987–1989chhung a thawk a, kum 1989Synod Inkhawmpui, MissionVengah nemngheh a ni a,Kanhmun Bialah kum 1990-1996 thleng a awm. DarlawnBialah kum 1997–1999, Lung-lei Chanmari Bialah kum2000–2005 chhung awm lehinFG&CC, Synod Office,Aizawlah Counsellor/Directoratan term hnih (kum 2006-2011)a thawk leh a, tunah hianLuangmual Bialah Bialvawngin a awm mek a ni.

Rawngbawlnaah theihang tawka inhmang, tlan-chhiat duh lo mi a ni. Naupanlai a\anga kohhran hlat ngailova awm ve chawt \hin a nihavang hian kohhran hi belhchawt mai tur niin a ngai a.Pathian duh dana nun aiathlan zawk tur awmin a hrelo. Pathian thil siam nihphungmawina (Natural beauty) hi a\ha thei ang bera enkawl ni se,mihring mawina pawh landan aiin chhungril lam nun\hatna ni se a duh ber \hin.|hatlai nun leh hun hiPathian tan a tam thei ang berpe turin Kristian |halai-te minngen a ni. Be pawp duh tan9436365426/8794445160-ah abiak theih e.

HRUAITU CHANCHIN

Rev. ZothansangaLeader, Central K|P

Page 23: May, 2016 1 - · PDF file3.Character Study : LAL ISUA KRISTA6 4.Presbyterian leh taihmak11 5.Ruihhlovin kan ram a chim pil mek15 6. Sunna : Tv. C. Vanmawia 19 7. Hruaitu Chanchin :

May, 2016 23

www.mizoramsynod.org

Nu|um khat chu nausen hi a lo piang dawn a. Pathian hnenah, “Lalpa,

ka pian hun a hnai tawh si a; mahse, khawvelah ka la piang ngai si lova, engtin nge ka awm zui tak ang le? Min duattu leh \anpuitu turpawh ka nei dawn em ni?” tiin mangang takin a zawt a.

Pathian chuan, “E! Lungngai reng reng suh. Ka angel tam takzingah nangmah enkawltu tur bik angel pakhat ka ruat diam tawhalawm. Ani chuan i pian tirh a\angin duat takin a kuta chawiin apawm che ang a, hmangaih takin a enkawl dawn che a ni,” tiinnausen chu a chhang a. Nausen tê chu a lawm avangin a nui hekhek a, “Lalpa, vanramah hi chuan nuih leh thiam tawk têa zai hi katheih tawk a ni a. Leiah chuan tuin nge min nuihpuiin min zaipuita ang?” tiin a zawt leh a.

Pathian chuan, “Nangmah enkawl tura ka ruat angel chuan anuihpui \hin che ang a, hlim takin a zaipui \hin dawn che alawm,”tiin a chhang leh a. Nausen chu a hma ang bawka ngaihthlak nuamkhan a nui leh hek hek a; mahse, a hlim hmel chu lungngai hmelin arawn thlak ta thut a. Pathian hmaah chuan a bawkvak phei a, akhup tawn tawn vuanin chungin, “Lalpa, leia miten min biakinengtin nge ka chhan tak ang, an \awng ka hre thiam dawn si lova?” a ti leh a. A lungngai takzet tih a hriat theih.

Pathian chuan nausen kut chu dim têin a lo vuan a, a kai dinga. Nausen hnenah chuan “Nangmah enkawl tura angel ka ruatchuan i hriat tawh azawnga \awngkam mawi ber berin a be \hindawn che alawm. Dawhthei takin an \awng a zirtîr \hin che ang a,\awng pawh a zirtîr bawk dawn che a ni,” a ti leh a.

Nausen tê chuan Pathian chu a hmai bul chetah a va hnaih a,“A nih Lalpa, nangmah hi rawn be duh ta che ila, engtin nge ka tih

Page 24: May, 2016 1 - · PDF file3.Character Study : LAL ISUA KRISTA6 4.Presbyterian leh taihmak11 5.Ruihhlovin kan ram a chim pil mek15 6. Sunna : Tv. C. Vanmawia 19 7. Hruaitu Chanchin :

May, 2016 24

www.mizoramsynod.org

ang?” a ti leh ta a. Lalpa chuan nausen chu duat takin a pawm a, ahnenah chuan, “Nangmah enkawltu angel chuan i kut pahnihinsiktîrin keimah min biak dan a zirtîr \hin dawn che alawm,” tiina chhang leh a.

Nausen hmelah chuan zâmna leh manganna a lo lang leh a.Thlaphan hmel tak hian, “Lalpa, leia cheng mihringte chu mi sualtak niin an sawi si a, kei nausen chak lo leh mahni invêng thei lo hituin nge min hum ta ang?” a ti a. A thlaphang chu a thaw rangnghal sak sak a.

Pathian chuan nausen chu duat takin a kuah a, “Nangmahenkawltu angel chuan a nunna tluka a ngaih pawimawh dawn cheavangin eng lai mahin a theihnghilh ngai dawn lo che a; chuvangin,a nunna hial thâpin i tan a bei \hin dawn a ni,” a ti a.Chawplehchilhin nausen hmelah chuan thlamuang hmel a rawn langta nghal a. Nausen tê bawk chuan, “Lalpa, kan inhmu leh har awmsi a, ka khua a va har dawn ve aw!” a ti leh ta reuh va.

Pathian chuan nausen chu a mal chungah a \huttîr a, a bengbulah a kun hniam a, “Nangmah enkawltu angel chuan he hmunai lo kal leh theih nan \hahnemngai leh uluk takin ka chanchin ahrilh \hin che ang a, kei pawh i kiangah ka awm reng dawn alawm,”a ti sep sep a. Vanram chu a reh ruai a, nausen chuan leiah a kal ahun tak tak ta tih a hria a. A tawp nan hmanhmawh takin zawhnaa zawt leh a. “Lalpa, leia ka kal hmain keimah min enkawl tura iruat angel hming chu min hrilh theih ang em?” tiin a zawt leh ta a.

Pathian chuan nausen chu a en vung vung a, “Angel chu a hminga pawimawh ber lo ve. ‘Ka nu’ tiin i ko \hin dawn nia,” a ti ta a.

n I thusawi ngaithlatute hian i thusawi ngaihthlak aia tih turpawimawh zawk neiin an inhre vek a nia! An ngaih dan chu a dik lo ani tih lantir ngei ngei ang che. — Mark Lee

n Thuhriltu \henkhat chu pawisa khelh ching mi \henkhat nen aninang chiah. An tih laklawh tawh chuan tawp hun tur an hre thei loreng reng!

Page 25: May, 2016 1 - · PDF file3.Character Study : LAL ISUA KRISTA6 4.Presbyterian leh taihmak11 5.Ruihhlovin kan ram a chim pil mek15 6. Sunna : Tv. C. Vanmawia 19 7. Hruaitu Chanchin :

May, 2016 25

www.mizoramsynod.org

April chhunzawmna...III. ZAI MITE

Rimawi leh a kaihhnawihthilah chuan anni hi a

langsar ber an ni thung.Group-a zainaah pawh a zaituber (lead vocalist) chudinhmun langsar berah aawm \hin avangin apawimawh hle. Mi tihentawn hi inzirna \ha ber anih rualin, hmasawnnakawng daltu lian tak a nihtheih avangin zaithiam chuanama aw hre chiangin, chherchhoh a tum tur a ni.Zaithiam (aw mawi leh \hanei) an awm a, zai dan thiam(aw \ha lem lo, mahse,hmang thiam) an awm bawk.Zai mite hriat tur

1) Aw \ha leh mawi kanneih reng theih naninsawizawi uar a \ul a. Ei lehin, zuk leh hmuam, ruih theihthilah kan insum tur a ni.

2) Hla thu kan thiam bel

RIMAWI nnn

Zai mite hriat tur lehPathian fakna hlasatute nihphung

— Upa ZothanmawiaKhatla

tur a ni. Hla thu thiam chianglova mipui hmaa din hi\henkhat chuan mipui zahlohnaah an ngai hial \hin.

3) Hla thu awmzia a nihnaang taka sa chhuak thei turinthuhla ril (literature) kan zirve a ngai, vowel, diphthong,consonant, etc. awmze neiakan lam chhuah a pawimawh.

4) Kan aw mil hla kanthlan thiam a \ul. Kan aw chuaw tham, aw te, aw lian, awki sang, aw ki hniam, thlukthei vak lo, thluk rei thei kanni thei. Thup ngai lai thupthiam leh pho lan ngai pholan thiam hi a finthlak hle.

5) Zei taka che thei turindarthlalang hmaa zai chhin te,zai kan zir lai video-a lo lakaen leh te hi a hlawk hle.

6) Kan zaina tur hmunazirin incheina kan thlanthiam a \ul. Chutih rualin kannih baka lan tum loh tur,mipui hmaa mal din kan nihavangin rin aiin miin min hrechiang duh.

7) Min ngaithlatu/entutihlawm hi kan tum ber tur anih avangin min thlirtu/ngaithlatu turte duh zawngkan ngaihtuah tel a pawi-mawh.

8) Hun vawn dik, soundcheck hman tura kal hma (a

Page 26: May, 2016 1 - · PDF file3.Character Study : LAL ISUA KRISTA6 4.Presbyterian leh taihmak11 5.Ruihhlovin kan ram a chim pil mek15 6. Sunna : Tv. C. Vanmawia 19 7. Hruaitu Chanchin :

May, 2016 26

www.mizoramsynod.org

bikin concert-naah), biak inaherawh an chhawp ang hmangthiam tura insiamrem ngaihchang a awm.

9) Concert-naah chuanhun inrual a awm thei. Hmunkhat aia tamah pawh zai a ngaithut thei. Concert ni lo func-tion dangah chuan a tawpawm thlen hi mi puitling ziaa ni.

10) Zai dawnah tlak duahlova zai mai tur. Thusawi turamin sawm hunah thusawi maitur, zai kher loh tur. Zai lehthusawi tura min sawmchuan tih kawp mai tur.

11) Zaimi chuan micro-phone hman dan kan zir ngeingei tur a ni. Kan aw ri dik takaa chhuah theih nan micro-phone chi hrang hrang thliarthiam a ngai.

12) Sound system chung-chang, e.g. feedback, popsound, dynamic & condenser,effect, wave, mp3, wma, etc.kan hre ve tur a ni.

13) Rimawi hre thiamturin musical instrumentpakhat tal kan tum thiam tura ni.

14) Zaithiam dang hla saklar sa, ruangam hran siammiah lova, music trax nenlama kan inhman \awm nasata lutuk hian zaithiam hlutna

a tihhniam avangin, kan hlasak tur chu a ruangam hrankan siam ngei \hin tur a ni.

15) Mi hla kan recorddawnin, a phuahtute remtihna la hmasa lovin kan sa tura ni lo.

16) Mahni hla phuah sakve ngei tum ila. Hla thuphuah leh thluk siam hi zirathiam theih a ni.

17) Zaithiam chuan hlaphuahtu leh rimawi tumtutenena thawh hona \ha a siamthiam tur a ni.

18) Music video siamdawnin, kan hla sak chu midangin an lo siam tawh em tihngaihven tur.

19) Mi dang nena thawhhonaah pahnihna nih thiam a\ul hle.

20) Producer, recordingengineer leh min buaipuitutethu kan ngaichang thiam tura ni.

IV. PATHIAN FAKNA HLASATUTE NIHPHUNG

Zaithiam leh hla phuahthiam zingah Pathian faknahla satu leh phuahtutedanglamna lian ber chuPathian \ih lai tak hi a ni. Kannihphunga bet tlat tur, kanzir chian tur leh hriat tur\henkhat han tar lang ila.

Page 27: May, 2016 1 - · PDF file3.Character Study : LAL ISUA KRISTA6 4.Presbyterian leh taihmak11 5.Ruihhlovin kan ram a chim pil mek15 6. Sunna : Tv. C. Vanmawia 19 7. Hruaitu Chanchin :

May, 2016 27

www.mizoramsynod.org

1) Fianriala Pathianpawlna leh Pathian aw hretura hun hman.

2) Hla thu awmze dik takhre chiang tura zir chian.Kohhran inzirtirna huang pela awm em?

3) Pathian hian kan hnamtan rimawi kalphung hmanbik a nei \hin. Ka hman ve turhi Pathianin a hmang \angkaiem, tih inzawt fo ila.

4) Pathian hian rimawi hiAmah fak leh chawimawinan, a thu zirtir leh zuitu nihnan, rawngbawl leh Chanchin|ha hril nan min hmantir.

5) Kan rawngbawlnahmun kohhran kalphung zirchian hmasak – thiltih phung,serh leh sang.

6) Pathian biak (worship)leh inpawl hona (fellowship)thliar hran thiam tur.

7) Mipui chawk hlimtu(entertainer) ni lovin rawng-bawltu kan ni. Kan rawng-bawlna kawngah mipuichawh hlim \ul hun erawh aawm \hin.

8) Kohhrana maichamhlutna hriat – biak inah chuanmaicham bula dingin kan zai\hin si a.

9) Pathian leh mipuiinkara awm kan ni. Mawi tihzawng chauh ni lovin, koh-

hran mamawh zawng hla sakchhuah thiam a \ul.

10) Hla thu nge pawi-mawh a thluk? Music tractpawimawhna eng nge?

11) Kohhran hnenah engthuchah nge i puan \hin?

12) Zai rema lo lam \hintelam dan phung hi kan chik hlea ngai. Sakhaw dang thil ainzep thei.

13) Langsar taka rawng-bawltu kan nih avanginPathian thu (theology) tlemtal kan zir ve a ngai.

14) Rawngbawlna lar takaiin rawngbawlna nung takneih kan mamawh zawk.

15) Mipui mit fukna kannih tel avangin kohhranhumhalh zawnga chet ngaihchang a awm fo.

V. SUM CHUNGCHANGSum leh pai hi mihring

dam chhan ni lo mah se, engthil mai pawh hi sum tel lochuan a kal tak tak thei lo chu ani ber mai. Eizawnna (profes-sion), rawngbawlna (minis-try)leh tui zawng satliah (hobby)kan thliar hran thiam a \ul.

1) Zau zawk, ngaihnawmzawk leh chhenfakawmzawka che chhuak zel turchuan hmuh let neih ve angai \hin.

Page 28: May, 2016 1 - · PDF file3.Character Study : LAL ISUA KRISTA6 4.Presbyterian leh taihmak11 5.Ruihhlovin kan ram a chim pil mek15 6. Sunna : Tv. C. Vanmawia 19 7. Hruaitu Chanchin :

May, 2016 28

www.mizoramsynod.org

2) Mipui awi tlei (enter-tainment) thilah chuan hlawhan inpe \hin. M.Z.I. lampawhin bi a tuk a; mahse, kanhlawh hu mipui kan pe let veem tih kan chhut fo a \ul.

3) Rawngbawlna thilahchuan sum hi kan chetchhuah chhan a ni lo va,inpekna a pawimawh ber.

4) Rawngbawlna hmunahlawm thu sawina min pekerawh lawm taka pawmmai tur.

5) Tlo aia lar duh zawk kanawm \hin avangin kan hlawktlanna ve tur pawh a vawchhe \hin.

6) Hla phuahtuten nasazawka hla \ha an phuah theihnan hlawkna an hmuh ve angai.

7) Hlabu siamtute hiankan sum hmuh a\angin hlaphuahtute hnenah lawm thusawina eng emaw tal kan pekve a hun tawh.

8) Audio/Video Albumkan siamin hlawk zawkahmuh let kan neih theih nana ti \hang rawih thiam a\ul hle.

C.K.|.P.-a rawtnaC.K.|.P. hian Production

Cell nei ta se. Youth Recre-ation Centre tan leh zauzawka rawngbawlna tur sumtuakna ni pahin, K.|.P. mem-ber zai thiam tak tak – mi mal,group, band, zaipawl chihrang hrang zai tur kan ngahsi. A zaitu lam leh a chhuahtulam chan tur siam felin kalpuini ta se, a zawrh chhuahlamah Branch/Group sumtuakna \ha tak a lo ni bawkang a, kan inchawm tawnnahmanrua a ni thei mai angem?

TlawngkawmnaDuhthusam hi khaw-

velah a awm tak tak thei lo.Amaherawhchu, kan thlenchin a\anga hmasawn zeltur kan ni. Tu pa fiamthuemaw an sawi ang deuhvin,hranghlui, hrang thar lehhrang turte hian tun kandinhmun a\ang hian engnge ka paih anga, eng thilnge kan chhar belh ang tiinhma lama khaw eng hi i thlirzel ang u.

CK|P buatsaih Mizoram Presbyterian Kohhran Gospel Artiste-te puala Intuaitharnaleh Inkawmhona, November ni 25, 2015-a buatsaiha paper a\anga lak a ni e. – Ed.

Page 29: May, 2016 1 - · PDF file3.Character Study : LAL ISUA KRISTA6 4.Presbyterian leh taihmak11 5.Ruihhlovin kan ram a chim pil mek15 6. Sunna : Tv. C. Vanmawia 19 7. Hruaitu Chanchin :

May, 2016 29

www.mizoramsynod.org

KANTU

Hlimen Dam Veng Br.

H limen Dam VengBranch hi November

ni 2, 2002 khan HlimenKohhran a\anga indanginK|P hi din nghal a ni a.Kumin 2016 hian member 128(mipa 82 leh hmeichhia 46) anawm mek. Branch committeehi 10, Office Bearer 6 lehrepresent 1 nen 17 an awma. Thla tin Ningani vawithumnaah committee an nei\hin. Branch committee teBial 5-ah insemin thla tin bialfan \hin a ni. Branch hnuaiahhian sub-committee hranghrang 6 – Programme, Evan-gelism, Music, Kohhran AwEditorial Board, Reception &Ushering, Refreshment-tedin a ni.

Branch tihchak nanGroup 2-ah in\henin – Joelaleh Daniela-ahte \hen a ni a,Group Budget atan Rs. 15,000ruahman a ni. Sum tuak dan

tlangpui – inkhawm thawh-lawm, faith promise, blanketsuk, missionary bawm dawh,balu thiar, neih thil/thiam thiltheh khawm, group budgetleh inhlawhna hmuh hranghrang a\anga sum tuak \hina ni. Kristian |halai chanchin-bu copy 37 an la a; tin, Branchdin tirh a\angin Pathianni tinchhuak chanchinbu KOH-HRAN AW chhuah chhun-zawm zel a ni.

Thawh\an zan inkhawmdan tlangpui chu: Sermon,Group secretary leh Branchfinance secretary report,rilru sawi, thupui zir, hlathlan, surprise programmeleh Bible quiz-te a ni.Thawh\an zan inkhawmapiangin missionary bawmdawh \hin a ni a, memberhlate pualin an \awng\ai rual\hin. Kohhran kaltlanginmissionary 5 an chawm mek

Page 30: May, 2016 1 - · PDF file3.Character Study : LAL ISUA KRISTA6 4.Presbyterian leh taihmak11 5.Ruihhlovin kan ram a chim pil mek15 6. Sunna : Tv. C. Vanmawia 19 7. Hruaitu Chanchin :

May, 2016 30

www.mizoramsynod.org

a. Branch member 8-te mis-sionary-in Synod MissionBoard hnuaiah an chhuakmek bawk.

Kohhran zaipawl \ha takakalpui niin, hla zir kal \hamipa leh hmeichhia hnenahlawmman siam a ni a,kohhran hun pawimawh lehni pawimawhahte hla an remthei zel a ni. Evangelism sub-committee hmalaknain zantin hun remchan dan azirin

biak inah an \awng\ai rual\hin a, thla tin Thawh\annihmasa ber tlaiah chaw nghei\awng\ai an hmang \hinbawk. Branch huapin Bethelan nei \hin bawk. Central lehBial a\anga tih tur awmte antihlawhtling thei zel a. Kuminchhunga Branch kum puanatan Bible chhiar chhuahkum tih an puang a, Biblechhiar chhuak member-te tanlawmman an siam dawn a ni.

SAWMNA

Hnahlan Branch K|P chuan June ni 24, 2016hian Diamond Jubilee (kum 60-na) lawmna kan hmang

dawn a. Hnahlan Branch-a hruaitu lo ni tawh zawng zawngte, member lo ni tawh te, Bialtu Pastor lo ni tawh leh Pro.Pastor-a lo awm tawh zawng zawngte he hun min hmanpuitur hian kan sawm a che u.

SecretaryHnahlan Branch K|P

n J.Hudson Taylor-a khan England rama Brighton khuaah ChinaInland Mission tan bank account a hawng dawn a. Dilna form-ah chuana thil neih ziah a \ul tlat si a, heti hian a ziak: “Pound (Englandram pawisa) 10 leh Pathian Thutiam” tiin.n Ka tih dik thu min hrilh suh. Ka hria e. Eng nge ka tih dik loh hi katan hriat a \ul zawk daih. — Albert Einstein

Page 31: May, 2016 1 - · PDF file3.Character Study : LAL ISUA KRISTA6 4.Presbyterian leh taihmak11 5.Ruihhlovin kan ram a chim pil mek15 6. Sunna : Tv. C. Vanmawia 19 7. Hruaitu Chanchin :

May, 2016 31

www.mizoramsynod.org

Keimahni

n TANHRIL BRANCH : March 26, 2016 chhun khan K|P,Tanhril Branch Diamond Jubilee lawm kharnaah Leader Rev.Zothansangan hmanpuiin thuchah a sawi a, tlaiah Jubilee ruaian \heh bawk.n SAKAWRDAI BRANCH : March 31, 2016 khan Kristian|halai Pawl, Sakawrdai Branch Diamond Jubilee hmanpuiinRev. Zothansanga, Leader leh Pu Ngurhmingliana, Asst.Leader-te an kal a. Ni 31 chawhnu Inkhawmah Rev.Zothansanga, Leader-in thuchah a sawi a, zan inkhawmah PuNgurhmingliana, Asst. Leader-in thuchah a sawi bawk.Diamond Jubilee ruai hlim taka \heh ho a ni. Jubilee hiChaltlang Bial Zaipawlin an hmanpui bawk.n VAIRENGTE CHHIM VENG BIAL : April 1-3, 2016 khanVairengte Chhim Veng Bial Leadership Training hmanpuiinPu P.C. Biakmuanpuia (Asst. Secy) leh T.Upa RickyLalrammmawia-te an kal a. April 1 zanah Pastor quarters-ahBial hruaitute nen Pastor hovin inkawmna hun buatsaih a nia. April ni 2 nilengin IOC Kohhran Sunday School hall-ahLeadership training neih a ni. Chawhmaah Pu P.C.Biakmuanpuian hun a hmang a, chawhnu lamah T.Upa RickyLalrammawian hun a hmang. Zan inkhawmah Pu P.C.Biakmuanpuian thuchah a sawi a, Pathianni chawhnuah T.UpaRicky-an thu a sawi a. Pathianni zanah Pu Biakmuanpuianthu a sawi leh bawk.n TLUNGVEL BIAL : April ni 2 (Inrinni) khan BialLeadership Training neihpuiin Pu Zonunsanga Ralte, Treasurerleh Pu Lalmuanawma, C/M-te an kal a. Inrinni nilenginLeadership Training hi Tlungvel Field Veng Kohhran Hall-ahneih a ni a. Chawmhma lamah Pu Lalmuanawma’n hun a

Page 32: May, 2016 1 - · PDF file3.Character Study : LAL ISUA KRISTA6 4.Presbyterian leh taihmak11 5.Ruihhlovin kan ram a chim pil mek15 6. Sunna : Tv. C. Vanmawia 19 7. Hruaitu Chanchin :

May, 2016 32

www.mizoramsynod.org

hmang a, chawhnu lamah Pu Zonunsanga Raltein hun ahmang thung. Training-ah hian mi 48 an tel thei a ni. Inrinnizanah Treasurer, Pu Zonunsanga Raltein thuchah a sawi.n SIHPHIR VENGHLUN BRANCH : April ni 2, 2016(Inrinni) vek khan Sihphir Venghlun Branch LeadershipTraining hmanpuiin Pu Lalchhuanliana leh Upa Rosangliana-te an kal a. Chawhmaah Upa Rosanglianan hun a hmang a,chawhnuah Pu Lalchhuanlianan hun a hmang. Zan Pathianbiak inkhawmah Pu Lalchhuanlianan thu a sawi a, BungkawnBial Zaipawlin \awiawmin hla pathum an rem. Training-ahhian member 53 an kal a ni.n VANZAU BRANCH : April ni 16-17, 2016 khan VanzauBranch Diamond Jubilee lawmna hmanpuiin Pu Ngurhming-liana (Asst. Leader) leh Nl. Lalfamkimi-te an kal a. Hruaitukalte hi Nl. C. Lalthanpari (Soloist), Ramhlun Vengtharin a\awiawm a. Pu Ngurhmingliana’n Pathianni zanah thuchahsawiin Pathianni zan Fellowship-ah Nl. Lalfamkimi, C/M-inthuchah tawi a sawi bawk.n BLOOD DONATION CALENDAR : Meeting hmasaa relangin May 2016–March 2017 Blood donation calendar siam ani a, Aizawl khawpui chhung Bial 46 (Branch 154) hnenahhriattirna thawn chhuah a ni tawh (CK|P 687:VII).n PYF YOUTH CAMP 2016 : Presbyterian Youth Fellowship(PYF) Youth Camp (October 21–23, 2016), MawranglangPresbyterian Church-a hman turah Bial 70 a\angin palai inruattura hriattirna thawn chhuah a ni. Youth Camp-ah hian palai100 kan intir thei a, Mizoram Synod Choir leh CK|P Committeemember kal theite rin nghal an ni bawk \hin (CK|P 685:XVI).n K|P JOINT SERVICE NEI TUR CHESUAL : April ni 9,2016 khan K|P, Hmunpui Branch (Lengpui Bial) te chu HortokiGilgal Branch nena intlawh tawn tura an kal, New Khamrang–Kawnpui inkarah an chuanna motor a chesual a. Hliam nazual mi 4-te chu Aizawl Civil Hospital-a phurh chhoh an ni a.Central K|P-ah rawn hriattir a nih angin, anmahni vangaihvenin Gen. Secy. Upa Zonunmawia, Asst. Leader PuNgurhmingliana, Treasurer Pu Zonunsanga Ralte leh Tv.

Page 33: May, 2016 1 - · PDF file3.Character Study : LAL ISUA KRISTA6 4.Presbyterian leh taihmak11 5.Ruihhlovin kan ram a chim pil mek15 6. Sunna : Tv. C. Vanmawia 19 7. Hruaitu Chanchin :

May, 2016 33

www.mizoramsynod.org

CENTRAL K.|.P. HRUAITUTE, 2016-2018

Office BearersLeader : Rev. Zothansanga 9862669230Asst. Leader : Pu Ngurhmingliana 9436374104Gen. Secretary : Upa Zonunmawia 9436152024Asst. Secretary : Pu P.C. Biakmuanpuia 9436374833Treasurer : Pu Zonunsanga Ralte 9402113038Finance Secretary : Pu Vanlalpeka 9436153728

Committee MembersTv. Joseph Lalsangzuala 9436152063 Pu Lalchhuanliana 9862364583Pu K. Lalruatpuia 9862577177 T.Upa Lalrinawma 9436152297Pu Lalhnehzova 8119947974 Pu F. Lalremruata 9862561961T.Upa H. Ramnunsanga 9436152320 T.Upa Zomuana Ralte 8794722319Nl. Lalfamkimi 9436365245 Pu P.C. Lalropuia 9863144485Upa Rosangliana 9612166769 Pu Lalmuanawma 9436196515Dr. Lalrotluanga 9436153937 T.Upa Ricky Lalrammawia Ralte 9862387308Dr. David C. Vanlalfakawma 9436156561 Tv. Robert Lalduhzuala 9862368012T.Upa Lalmuanpuia 9436142398

Ex-Officio MembersRev. H. Lalrinmawia - Synod ModeratorUpa H. Ronghaka - Synod Secretary (Sr.)Rev. B. Sangthanga - Executive Secretary i/c K|P

Robert Lalduhzuala-te an kal. Hliamte hi damdawi ina admitngai an awm lo. Branch intlawh programme pawh hi \hulhlovin tluang takin an nei thei a ni.n AVBD MEMBER ATANA RUAT: Association forVoluntary Blood Donation Executive Committee member (2016-18) atan Upa Zonunmawia (GS) leh Pu P.C. Biakmuanpuia(Asst. Secy) te chu ruat nawn leh an ni.n BRANCH DING THAR IN-REPORT:

1) Kristian |halai Pawl, Delhi Branch chu March ni 6,2016-ah din a nih thu report kan dawng a. Registration FeeRs. 50/- pein an hruaitu Office Bearer-te an rawn hriattir nghalbawk. Member zat an la inhre chiang thei rih lo.

2) Zawlpui Bial chhungah March ni 13, 2016 khan K|P,Zawlpui ‘S’ Branch a ding thar a, member 33 an awm thureport kan dawng a, registration fee Rs. 50/- an pe bawk.

Page 34: May, 2016 1 - · PDF file3.Character Study : LAL ISUA KRISTA6 4.Presbyterian leh taihmak11 5.Ruihhlovin kan ram a chim pil mek15 6. Sunna : Tv. C. Vanmawia 19 7. Hruaitu Chanchin :

May, 2016 34

www.mizoramsynod.org

Page 35: May, 2016 1 - · PDF file3.Character Study : LAL ISUA KRISTA6 4.Presbyterian leh taihmak11 5.Ruihhlovin kan ram a chim pil mek15 6. Sunna : Tv. C. Vanmawia 19 7. Hruaitu Chanchin :

May, 2016 35

www.mizoramsynod.org

Page 36: May, 2016 1 - · PDF file3.Character Study : LAL ISUA KRISTA6 4.Presbyterian leh taihmak11 5.Ruihhlovin kan ram a chim pil mek15 6. Sunna : Tv. C. Vanmawia 19 7. Hruaitu Chanchin :

May, 2016 36

www.mizoramsynod.org