16
Medical Interpreting Service for Foreigners in Japan Sirikwan Sanguanphon* Graduate school of Japanese Studies, Faculty of Liberal Arts, Thammasat University Abstract Statistical studies indicate that the number of foreigners that stay in Japan in both the long term and short term has been increasing each year, predominantly in big cities and industrial areas, thus, creating a multicultural society. As these foreigners often have medical issues or concerns, one of the major challenges is the communication between the foreign- ers and local medical personnel regarding medical matters. To cope with these challenges, a medical interpreter system was created. This paper provides background information about medical interpreting in Japan including: 1) difficulties regarding health and medical matters of foreign patients in Japan, 2) a medical interpreter system in Japan, and 3) the development of professional medical interpreters. The data were collected from various personnel involved with Japanese medical interpreters during the author’s visit in Japan. Keywords: medical interpreter, communication in health and medical matters, foreign patients, multicultural society Academic Paper * Corresponding author e-mail: [email protected] 92

Medical Interpreting Service for Foreigners in Japan · 2013-05-23 · Medical Interpreting Service for Foreigners in Japan Sirikwan Sanguanphon* Graduate school of Japanese Studies,

  • Upload
    others

  • View
    7

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Medical Interpreting Service for Foreigners in Japan

Sirikwan Sanguanphon* Graduate school of Japanese Studies,

Faculty of Liberal Arts, Thammasat University

Abstract

Statistical studies indicate that the number of foreigners that stay in Japan in both the long term and short term has been increasing each year, predominantly in big cities and industrial areas, thus, creating a multicultural society. As these foreigners often have medical issues or concerns, one of the major challenges is the communication between the foreign-ers and local medical personnel regarding medical matters. To cope with these challenges, a medical interpreter system was created. This paper provides background information about medical interpreting in Japan including: 1) difficulties regarding health and medical matters of foreign patients in Japan, 2) a medical interpreter system in Japan, and 3) the development of professional medical interpreters. The data were collected from various personnel involved with Japanese medical interpreters during the author’s visit in Japan.

Keywords: medical interpreter, communication in health and medical matters, foreign patients, multicultural society

Academic Paper

* Corresponding author e-mail: [email protected]

92

93

ญปนกบการใหบรการลามทางการแพทยเพอผปวยชาวตางชาต

สรขวญ สงวนผล

ญปนกบการใหบรการลามทางการแพทยเพอผปวยชาวตางชาต

สรขวญ สงวนผล ปรญญาโทสาขาญปนศกษา

คณะศลปศาสตร มหาวทยาลยธรรมศาสตร

บทคดยอ

จากขอมลทางสถตระบวา ชาวตางชาตทอาศยอยในประเทศญปนทงแบบระยะยาวและระยะสน อาทแรงงานชาวตางชาต นกทองเทยว มจำานวนเพมมากขนอยางตอเนองทกป โดยเฉพาะในเมองใหญและเมองในเขต อตสาหกรรม ทำาใหมความเคลอนไหวเพอปรบตวไปสการเปนสงคมพหวฒนธรรม เมอชาวตางชาตมอาการเจบปวยและจำาเปนตองเขารบการรกษาพยาบาลในญปน ปญหาแรกทเปนอปสรรคคอภาษาทจะใชสอสารในการรกษาพยาบาล ระบบลามทางการแพทยจงเกดขนเพอเปนสอกลางใหผปวยตางชาตและบคลากรทางการแพทยสอสารกนไดอยางเขาใจ บทความนเปนบทความวชาการทใหขอมลพนฐานเกยวกบความเคลอนไหวทเกยวกบลามทางการแพทยในประเทศญปน โดยแบงเปน หวขอดงน 1) ปญหาของคนตางชาตทเขารบการรกษาพยาบาลทญปน 2) ระบบลามการแพทยเพอชวยเหลอผปวยชาวตางชาต 3) การพฒนาลามการแพทยทเปนมออาชพ ซงขอมลน ผเขยนไดมาจากการไปสำารวจลงพนทพบปะกบผเกยวของในวงการลามการแพทยในประเทศญปน

คÓสÓคญ: ลามการแพทย, ผปวยชาวตางชาต, การสอสารในโรงพยาบาล, สงคมพหวฒนธรรม

วารสารญปนศกษา

Japanese Studies Journal

94

1.บทนÓ ตงแตปค.ศ. 1995 มการเปลยนแปลงโครงสรางของประชากรในประเทศญปน อตราการเกดทลดลงเปนเหตใหจำานวนประชากรเดกและวยทำางานของญปนลดลงในขณะทมประชากรผสงอายเพมขน ประเทศญปนจงกลายสภาพเปนสงคมผสงอาย จำาเปนตองพงพาแรงงานชาวตางชาต รฐบาลจงเรมรบแรงงานตางชาตใหเขามาพำานกระยะยาวในญปนเปนจำานวนมาก1 นอกจากน ชาวตางชาตทเขามาพำานกระยะสน เชน นกทองเทยว นกศกษาแลกเปลยน นกธรกจ กมจำานวนเพมมากขนทกป ทำาใหเกดปญหาดานตางๆตามมา ปญหาทสำาคญประการหนงของชาวตางชาต ทอาศยในญปนคอ ปญหาดานการสอสาร แม ชาวตางชาตทอาศยอยในญปนระยะหนงจะสามารถเขาใจหรอสนทนาภาษาญปนระดบทใชทวไปในชวตประจำาวนได แตเมอเจบปวยและตองเขารบการรกษา ทโรงพยาบาล มผปวยจำานวนไมนอยทไมสามารถอธบายอาการเจบปวยของตนใหแพทย หรอไมสามารถเขาใจรายละเอยดตางๆ ตอไปนได อาท คำาวนจฉยหรอสาเหตของโรค คำาแนะนำาจากแพทยในการดแลรกษาตนเอง วธทานยาทถกตอง การตรวจทางหอง

ปฏบตการตางๆ การผาตด การคลอดบตร การ รบทราบและลงลายมอชอในใบแสดงความยนยอม2 การปฏบตตนในโรงพยาบาล รวมถงเรองของระบบประกนและการชำาระเงน เปนตน ซงผทจะชวยลดชองวางทางภาษาดงกลาวและทำาหนาทเสมอนเปนสะพานเชอมใหเกดความเขาใจระหวางผปวยตางชาตและบคลากรทางการแพทยกคอ ลามการแพทย3 นายแพทยซาวาดะ ทาคาช4 กลาวถงบทบาทและความสำาคญของลามการแพทย ในทประชมสมาคมลามการแพทยไววา “สำาหรบแพทย ขอมลหรอประวตผปวยเปนสงทสำาคญอยางยงสำาหรบการวนจฉยโรค หากมอปสรรคในการสอสารและไดขอมลไมเพยงพออาจทำาใหการรกษาหรอการวนจฉยโรคคลาดเคลอน จงจำาเปนจะตองมลามชวยในการซกถามอาการรวมทง อธบายเกยวกบการรกษาอยางละเอยด และสำาหรบ ผปวย กจำาเปนอยางยงทจะตองไดรบขอมลทถกตองเกยวกบโรคและการปฏบตตวทถกตอง หากไมมความเขาใจเพยงพอกจะสงผลใหการรกษาลมเหลวได ลามจงมความสำาคญอยางมากในการประสานใหทงสอง ฝายสอสารกนไดอยางเขาใจ การชใหเหนความสำาคญของการสอสาระหวางแพทยและคนไขชาวตางชาตของ

1 จากการสรปเนอหาการบรรยายของ Prof. Keizo Yamawaki ในงานสมมนาวชาการเรอง “Japan and Migration in the Age of Globalization” วนท 3 มนาคม พ.ศ. 2554 ณ มหาวทยาลยธรรมศาสตร ทาพระจนทร เรยบเรยงโดย วรรณษา ไวยฉาย

2 ประเทศญปนไดมการปรบปรงแกไขกฎหมายวาดวยวชาชพเวชกรรม ในปค.ศ. 1997 เกยวกบการรกษาผปวย เชน ในกรณผาตด หรอใชยาสลบ ตองมการอธบายอาการของโรคและวธการรกษาเพอนำาไปสการตดสนใจในการรบการรกษา โดยตองไดรบความยนยอมเปนลายลกษณอกษรจากผปวยกอนทำาการรกษาทกครง การทำาความเขาใจในลกษณะนทางวชาการเรยกวา “ความยนยอมทไดรบการบอกกลาว” หรอ Informed consent

3 ลามการแพทยหรอลามในโรงพยาบาล (Medical interpreter) มตนกำาเนดมาจาก “ลามชมชน” (Community interpreter) ซงหมายถง ลามททำาหนาทในบรบทของการใหบรการทางสาธารณะตางๆ เชน กฎหมาย(ในศาล) สาธารณสข (ในโรงพยาบาล) การศกษา(ในโรงเรยน) สวสดการสงคม (ในทวาการอำาเภอ) ฯลฯ ซงมชอเรยกตางๆ ไปเชน ลามสนทนา (Dialogue inter-preter) ลามประสานงาน (Liaison interpreter) ลามวฒนธรรม (Cultural interpreter) หรอ ลามเฉพาะกจ (Ad hoc interpreter) เปนตน

4 ทปรกษาดานการแพทยกตตมศกดของสถานทตไทยในญปน และขององคกร Multi-language Information Center Kana-gawa เปนผผลกดนใหมระบบการสงลามเพอชวยเหลอผปวย หวหนาคลนก Minatomachi (คลนกทมระบบการชวยเหลอชาวตางชาตทไมอยในระบบประกนสขภาพจงมชาวตางชาตมารบการรกษาเปนจำานวนมาก

95

ญปนกบการใหบรการลามทางการแพทยเพอผปวยชาวตางชาต

สรขวญ สงวนผล

นายแพทยผน เปนจดเรมตนททำาใหผคนหนมาสนใจ ทจะพฒนาระบบลามการแพทยเพอชวยเหลอผปวยชาวตางชาตในญปน

2.ปญหาของคนตางชาตทเขารบการรกษา พยาบาลทญปน จากรายงานทางสถตของกองตรวจคนเขาเมองกระทรวงยตธรรมประจำาป ค.ศ. 2010 พบวา ชาวตางชาตทอาศยในประเทศญปนมจำานวนถง 2,130,000 คน เพมขน 1.3 เทา เมอเทยบกบ 10 ปทผานมา โดยหลงจากการปรบปรงแกไขกฎหมายคนเขาเมองในปค.ศ. 19905 แรงงานชาวตางชาตจำานวนมากไดเขามาทำางานในญปนและมสวนชวยในการขบเคลอนเศรษฐกจภาคการสงออกของญปน ชาวตางชาตเหลานสวนใหญจะอาศยอยในเมองใหญ โดยเฉพาะในเขตอตสาหกรรมของประเทศ ลกษณะการอยอาศยของชาวตางชาตเหลานคอยๆ เปลยนแปลงจากอาศยตวคนเดยวมาเปนแบบครอบครวและแบบชมชน ในบรรดาชาวตางชาต หากจำาแนกตามเชอชาต พบวา ปจจบนมชาวจนเปนจำานวนมากทสด รองลงมาคอ เกาหล บราซล ฟลปปนส และเปร ตามลำาดบ และจากการสำารวจลกษณะการเปลยนแปลงเชงประชากรศาสตร6 พบวา 4.3% ของการสมรสในญปนเปนการแตงงานขามชาต สงผลใหอตราการเกดของเดกทมมารดาหรอบดาเปนชาวตางชาต เพมสงขนดวย

มรายงานวา บคคลเหลานเมอเจบปวยไม สบาย การสอสารถอเปนอปสรรคสำาคญททำาให ผปวยไมกลาไปรบการรกษาในโรงพยาบาล เพราะไมสามารถอธบายอาการของตนไดสมบรณ เปนเหตใหมโอกาสไดรบการรกษาทไมเหมาะสม เมอไมไดรบการรกษาแตเนนๆ บางรายอาจมอาการทรดหนกลง และถงขนเสยชวต นอกจากน ผปวยชาวตางชาตโดยเฉพาะผทเขามาทำางานในเขตโรงงานอตสาหกรรมของประเทศญปนมกไมไดรบการรกษาทเทาเทยมกบคนญปนหรอบางครงกถกปฏเสธการรกษา เนองจากถกมองวา เปนกลมแรงงานตางชาตทอาจสรางปญหาเรองคารกษาพยาบาล เปนตน ศนยวจย KDDI7 รายงานวาในป ค.ศ.2004 พบวามผปวยชาวตางชาตทประสบปญหาในการตดตอและสอสารดวยภาษาญปนในโรงพยาบาลมากถง 36,444 คนตอวน และในป ค.ศ. 2009 จงหวดไอจ ซงมจำานวนชาวตางชาตพำานกอยมากเปนอนดบสามรองจากโตเกยวและโอซากา ไดสำารวจความคดเหนของชาวตางชาตภายในจงหวด8 โดยถามวา “มความกงวลเกยวกบเรองใดในการใชชวตมากทสด” ผลปรากฏวาชาวตางชาตสวนใหญตอบวา “กงวลเรองการสอสารในสถานพยาบาลมากทสด” และผลการสำารวจยงพบอกวาผปวยชาวตางชาตมกจะพา สมาชกในครอบครว, เพอน, หรอคนรจกทสามารถพดภาษาญปนไดไปโรงพยาบาลดวยเพอชวยเปนคนกลางในการสอสารแตเมอประสบกบสถานการณทตองใชศพทเทคนคทางการแพทยจะเกดความรสกกงวลใจ

5出入国管理及び難民認定法

6 法務省入国管理局

7KDDI総研「在日外国人医療におけるコミゥニケーションギャップの現代調査と改善策の研究調査 報告書」

8あいち医療通訳システムについて~全ての人が安心して医療を受けられるために~自治体国際化フォラム Vol.276(2010/10)

วารสารญปนศกษา

Japanese Studies Journal

96

นอกจากนแพทยในโรงพยาบาลมกสอสารกบชาวตางชาตดวยภาษาองกฤษซงแมจะเปนภาษาสากลแตผปวยทมไดพดภาษาองกฤษเปนภาษาแมนนกมอยเปนจำานวนมากอกทงขอมลดานสขภาพและสาธารณสข จากทางการหรอเทศบาลตางๆ มกใชศพทเฉพาะ และภาษาทางการซงยากตอการทำาความเขาใจของชาวตางชาต นอกจากปญหาของชาวตางชาตโดยตรงแลวยงมปญหาทเกยวของกบการจดระบบบรการลามการแพทย อาท - สถานพยาบาลของญปนไมนอยทคดวา ปญหาเรองภาษาเปนหนาทของผปวยทตองรบผดชอบตนเอง - ปญหาผรบผดชอบคาใชจายในการจางลามนนยงคงหาขอสรปไมไดทายทสดจงไมมสถานพยาบาลใดรเรมทำาอยางจรงจง - ลามสวนใหญไมไดรบคาตอบแทนหรอไดรบเพยงคาเดนทาง - เนองจากเปนงานอาสาสมครความ สามารถทางภาษาของลามจงแตกตางกน ในขณะทความ คาดหวงทมตอลามของทงผปวยและสถานพยาบาลนนสง - การขาดความรพนฐานทางการแพทยของลาม ปญหาเหลานเปนเหตให ผทตองการจะมาทำาหนาทลามการแพทยลดลง ทำาใหลามการแพทยขาดแคลน สวนทางกบความตองการลามทเพมขน

3.ระบบลามการแพทยเพอชวยเหลอผปวย ชาวตางชาต กจกรรมดานลามการแพทยในญปนนนเพงจะเรมตนเมอประมาณ 10 กวาปทผานมา โดยมลกษณะเปนงานอาสาสมครหรอกจกรรมในชมชน เพอใหความชวยเหลอและสนบสนนชาวตางชาตทอาศยใน

ชมชน ดำาเนนการโดยองคกรอสระไมแสวงผลกำาไรกบ เทศบาลทองถนและกลมอาสาสมคร รวมกนจดตงระบบการอบรมและสงลามการแพทยเพอชวยเหลอผปวยตางชาตแตจำากดอยเพยงบางพนทของประเทศเทานน ปจจบนเรมมโรงพยาบาลทจางลามการแพทยเปนพนกงานประจำาของโรงพยาบาล แตยงมไมกแหง ซงถอวานอยมากเมอเทยบกบจำานวนผปวย ตอไปนจะขอแนะนำาองคกรและโรงพยาบาลทมบรการจดสงลามการแพทยเพอชวยเหลอผปวยชาวตางชาต โดยจำาแนกเปน 2 กลมคอ กลมองคกรอสระ ทไมแสวงผลกำาไร กบ กลมโรงพยาบาล

3.1องคกรอสระไมแสวงผลกÓไร NPO(non-profitorganization) องคกรอสระไมแสวงผลกำาไรท เปนแกนสำาคญใหการสนบสนนลามการแพทย 3 แหง ไดแก 1)ศนยทรพยากรขอมลขาวสารนานาชาตคานากาวา Multi-language InformationCenterKanagawa(MICKanagawa) มก คานากาวะ เปนองคกรทรเรมนำาระบบการสงลามการแพทยมาใชครงแรก โดยมลำาดบความเปนมาดงน ค.ศ. 1999 มผปวยชาวตางชาตทอาศยอยในเขตจงหวดคานากาวะเปนจำานวนมาก ทางศนยจงรวมกบ ศนยอาสาสมครเพอสาธารณสขจงหวดคานากาวะ คลนกมนาโตะมาจ (บรหารโดยนายแพทยซาวาดะ) และกลมลามอาสาสมคร หารอกนเกยวกบ “การรกษาโรคของชาวตางชาตและอปสรรคดานภาษา” และจดทำา “คมอลามอาสาสมคร” ค.ศ. 2000 แผนกความรวมมอนานาชาตของเทศบาลจงหวดคานากาวะ จดการประชมกลมชาวตางชาตและไดรบขอเรยกรองใหจดระบบลามการแพทย

97

ญปนกบการใหบรการลามทางการแพทยเพอผปวยชาวตางชาต

สรขวญ สงวนผล

ค.ศ. 2001 เรมจดตง กลมลามการแพทย (ทดลองเปนตวอยางนำารอง) และ ค.ศ. 2002 กอตงเปนกลม มก คานากาวะหรอศนยใหขอมลนานาภาษาประจำาจงหวดคานางาวะ และดำาเนนโครงการนำารองสนบสนนใหบรการลาม การแพทย โดยชวงแรกมสถานพยาบาลทเขารวม 6 แหง ใหบรการลาม 5 ภาษา คอ จน สเปน โปรตเกส เกาหล ตากาลอก ปจจบนมโรงพยาบาลทเขารวมโครงการ 35 แหงกระจายอยทวจงหวด ใหบรการลามเพมเปน 11 ภาษา ภาษาทเพมขนคอ องกฤษ รสเซย ไทย เวยดนาม กมพชา และ ลาว กจกรรมอนๆ ของ มก คานากาวะ ไดแก เปดหลกสตรอบรมลามทางการแพทย จดสมมนาใหความรใหมๆ แกลามขององคกร ตามเทศบาลของจงหวดตางๆ จดอบรมเกยวกบลามการแพทยแกผสนใจทวไป และจดทำาพจนานกรมศพททางการแพทย ซงมฉบบภาษาไทยดวย นอกจากนองคกรยงไดตระหนกถงความสำาคญของการคมครองลามและการสนบสนนใหลามมความมนใจในการทำางานทางองคกรและโรงพยาบาลทเขารวมจงไดทำาสญญาตกลงกนในกรณทเกดปญหาการแปลผดพลาดโดยลามจะไดรบการประกนคมครองความเสยหายเชนเดยวกบแพทย (การประกนภยความรบผดตามกฎหมายอนเกดจากวชาชพแพทย) (医療

賠償責任保険) แตทผานมายงไมมกรณฟองรองเกดขน หากตองการใชบรการผปวยตองแจงความประสงคผานนกสงคมสงเคราะหของโรงพยาบาลจาก นนนกสงคมสงเคราะหตดตอไปยงศนยเพอจดหาลามและจดสงลามไปตามวนและเวลานดหมายโดยปจจบน มก คานากาวะมลามในสงกดทงหมดประมาณ 155 คน ในจำานวนนมลามภาษาไทยจำานวน 7 คน ภาษาทมการใชลามมากทสดคอ ภาษาสเปน

2)ศนยสนบสนนพหวฒนธรรมแหงเกยวโต(Kyotomulticulturalsocietycenter) ศนยสนบสนนพหวฒนธรรมแหงเกยวโต ตงอยทางตอนใตของจงหวดเกยวโต ซงมชาวจนเชอสายญปนทกลบคนถน อาศยอยเปนจำานวนมาก ศนยแหงนจดการเรยนการสอนภาษาญปน และใหคำาปรกษาในดานตางๆ มาตงแต ปค.ศ. 1999 ในเวลาตอมา ทางศนยไดรวมกบองคกรความรวมมอระหวางประเทศเมองเกยวโตและเทศบาลเมองเกยวโตจดทำาโครงการนำารอง “ระบบจดสงลามการแพทย” ในชวงแรกประสบปญหาทงเรองของเวลาและการบรหารจดการ ทำาใหทราบวา ลามการแพทยนอกจากจะตองมความรภาษาเปนอยางดแลว จะตองมทกษะการสอสารและปฏสมพนธ มความรพนฐานดานการแพทย และมประสบการณในระดบหนงดวย ปจจบนทางศนยใหบรการจดสงลาม 3 ภาษา ไดแก องกฤษ จน เกาหล ตงแตเวลา 9.00-12.00 น. โดยไมคดคาใชจาย แตจำากดเฉพาะผปวยนอก นอกจากนดวยขอจำากดในดานบคลากรและเวลาดงทกลาวขางตน ทางศนยจงไดรวมมอกบคณะวศวกรรมศาสตรมหาวทยาลยวากายามะพฒนาโปรแกรมคอมพวเตอรและโปรแกรมทใชไดบน โทรศพทมอถอเพอชวยเหลอผปวยในการสอสาร เบองตน อาท - โปรแกรมสำาหรบผปวย 「多言語問診シ

ステムM3foriOS,Android」ซงรวบรวมประโยคการซกประวต,อาการของโรค - โปรแกรมสำาหรบโรงพยาบาล「多言語医

療受付支援システムM3 forWindows, Android」

ซงชวยแนะนำาผปวยตงแตการลงทะเบยนไปจนถงซกอาการผปวยและบอกวธไปแผนกตางๆ - โปรแกรมสำาหรบพยาบาล 「ナースのた

めのぷち通訳forAndroid」ในกรณสอสารกบผปวยตางชาตทนอนรบรกษาบนหอผปวย

วารสารญปนศกษา

Japanese Studies Journal

98

- โปรแกรมแปลผานจอโทรศพทมอถอ [You Tran for Android] ลามสามารถแปลผานทางหนาจอโทรศพท

3)ศนยนานาภาษาฟาซล(NPOMul-tilanguageCenterFACIL) ศนยนานาภาษาฟาซล ตงอยในเขตนากาตะ เมองโกเบ เปนหนวยงานยอยของศนยชมชนทากาโทร (Takatori Community center) ซงกอตงขนโดยมวตถประสงคเพอเสรมสรางสมพนธภาพระหวางชาวตางชาตและชาวญปนทอาศยอยในชมชนซงจดเปนสงคมพหวฒนธรรม (Multi-culture community) เหตการณสำาคญ 2 เหตการณททำาใหมการจดตงศนยนานาภาษาฟาซล ขนคอ 1. การขาดแคลนแรงงานในชวงป 1990 รฐบาลไดอนญาตใหชาวอเมรกาใตเชอสายญปนสามารถเขามาพำานกอาศยอยในญปนเพอทำางานได แตในขณะนนเมองโกเบยงไมมความพรอม และไมมกฎหมายรองรบแรงงานเหลาน อกทงยงตองใชเอกสารจำานวนมากเพอยนยนความเปนชาวอเมรกาใตเชอสายญปน ทำาใหมความตองการผแปลเอกสารภาษา สเปนเปนภาษาญปนซงในขณะนนมคาใชจายสงมาก 2. เหตการณแผนดนไหวครงใหญทโกเบ ในปค.ศ. 1995 เมองนากาตะไดรบความเสยหายมาก มการตงศนยชวยเหลอผปวยทโบสถคาธอลกทากา-โทร ซงเปนทตงของศนยในปจจบน ในตอนนนมผประสบภยชาวตางชาตจำานวนมากทไมเขาใจภาษาญปน จงมการรวบรวมอาสาสมครชวยแปลขอมล และจดรายการวทยเพอใหขอมลทสำาคญเปนภาษาตางประเทศ กจกรรมนดำาเนนตอเนองมาแมเหตการณภยพบตจบสน สมาชกอาสาสมครจงไดรวมกนจดตงเปนองคกรและดำาเนนงานแบบธรกจเพอสงคมโดยรวมมอกบเทศบาลทองถนของเมอง โดยกจกรรมหลกของ FACIL คองานแปลเอกสาร, งานลาม (ลามในทประชม, ลามการแพทย, ลามทองเทยว เปนตน) และ

งานสรางเวบไซตภาษาตางประเทศปจจบนมนกแปลและลามทงหมดประมาณ 566 คน รวม 28 ภาษา ในป ค.ศ. 2005 FACIL ไดเรมระบบการใหบรการลามการแพทยโดยขอความรวมมอจากเทศบาลทองถนเพอเรมระบบการจดสงลามการแพทยและจากนนในป ค.ศ. 2009 องคกรไดเขารวมโปรแกรม “การดแลสภาพกายและใจ” ของบรษทยา Phizer ซงใหทนสนบสนนงานวจยดานการดแลสขภาพ และนำาผลการวจยจดทำาเปนคมอเพอเปนแนวทางในการสงเสรมระบบลามการแพทย ผปวยทตองการลามตองแจงความจำานงขอใชบรการลามทโรงพยาบาลทเขารวมจากนนทาง โรงพยาบาลจะตดตอไปยงผประสานงานของศนยเพอใหชวยจดหาลามตามวนและเวลาทตองการ ปจจบนมการสงลามไปยงโรงพยาบาลทใหรวมมอ 3 แหง ภาษาทใหบรการไดแก องกฤษ จน เกาหล เวยดนาม สเปน โปรตเกส ตากาลอค อนโดนเซย ไทย รสเซย อารบก เปนตน ในการแปลแตละครงลามจะไดคาตอบแทน 5,000 เยน (จาก ผปวย 1,500 เยน จากรพ. 3,500 เยน รวมคดเปนเงนไทยประมาณ 1,800 บาท)

รปท1 สจบตรประชาสมพนธการใหบรการ ลามการแพทยภาษาตางๆ ทมา: www.tcc117.org/facil/

99

ญปนกบการใหบรการลามทางการแพทยเพอผปวยชาวตางชาต

สรขวญ สงวนผล

นอกจากองคกรทงสามแหงนแลวยงมองคกร NPO องคกรอนๆ อกหลายแหงโดยเฉพาะในเมองเขตอตสาหกรรมขนาดใหญ เชน ในจงหวดไอจ ซงมชาวบราซลเชอสายญปนเขามาทำางานเปนจำานวนมาก และเมองนางาซาก ซงเปนเมองทาทางการคาทตดตอกบชาวตางชาตโดยเฉพาะชาวจนมาตงแตสมยโบราณ กมการพฒนาระบบลามการแพทยดวยเชนกน

3.2โรงพยาบาล 1) ศนยการแพทยทวไปรงค (Rinku Ge-neral Medical Center: International Clinic) โรงพยาบาลรงค ตงอยบนอาคารทมทางเชอมตอกบสถานรถไฟฟารงคทาวน (Rinku Town) ซงละแวกใกลเคยง มโรงแรมและรานคาชนนำาสำาหรบนกทองเทยวและเปนสถานทอยตดกบสนามบนนานา

ชาตคนไซ โรงพยาบาลแหงนมแผนกผปวยตางชาต ภายใตการกำากบดแลของ พญ.มนามทาน9 ซงพดได 4 ภาษา ปจจบนท โรงพยาบาลมลามและผชวยทงหมด 64 คน ใหบรการลาม 4 ภาษาคอ องกฤษ สเปน โปรตเกส และจน วนจนทรถงพฤหสบดตงแตเวลา 10.00-15.00 น. โดยคดคาตอบแทน 5,000 เยนตอวน นอกจากนตวแทนของลามอาสาสมครซงมาจากหลายสาขาอาชพ ไดรวมกลมกนกอตงสมาคมลามการแพทยนานาชาตของโรงพยาบาล โดยใชชอสมาคมวา IMEDIATA10 คำานมาจากภาษาโปรตเกสแปลวา “ทนททนใด” ในทนใชในความหมาย “ชวยขจดอปสรรคดานภาษาและวฒนธรรมเพอใหผปวยไดรบการรกษาในทนททนใด”

รปท2 ขณะปฏบตงานลามการแพทย จะสวมชดเสอคลมสขาวปกคำาวา “ลามการแพทย” เพอใหผเกยวของทราบ

ทมา: http://www.yomidr.yomiuri.co.jp/page.jsp?id=62418&from=popin

9 พญ.มนามทาน (คนท 2 จากซายในรปท 2) ยายตามบดาไปอาศยอยทประเทศบราซลตงแตอาย 11 ป สำาเรจการศกษาจากคณะแพทยศาสตรทมหาวทยาลยทบราซลและมหาวทยาลยโอซากา หลงจากทำางานไดระยะเวลาหนงจงกลบประเทศญปน ม ใบประกอบโรคศลปของประเทศบราซลและญปน และเปนหนงในคณะผกอตง IMEDIATA

10 ดรายละเอยดกจกรรมของสมาคมไดท http://www.imediata.jp/

วารสารญปนศกษา

Japanese Studies Journal

100

2)โรงพยาบาลมหาวทยาลยมเอะ (MieUniversityHospital) โรงพยาบาลมหาวทยาลยม เอะเปนโรงพยาบาลรฐบาลแหงแรกทมระบบบรการลามการแพทย โดยในป ค.ศ. 2009 ทางโรงพยาบาลไดมการวาจางลามการแพทยภาษาโปรตเกส 1 ตำาแหนง ในฐานะพนกงานประจำาของโรงพยาบาล ซงจดอยในแผนกสนบสนนการแพทยและสวสดการสาธารณะสขของโรงพยาบาลซงมนกจตวทยาและนกสงคมสงเคราะหประจำาอยดวย งานของลามการแพทยทน นอกเหนอจากการแปลในสวนของผปวยนอกและผปวยใน โดยเฉพาะโรคเรอรง เชน ภมคมกนบกพรอง, มะเรงแลว ยงรวมถงการแปลลามในหองคลอดและหองผาตดอกดวย ผปวยสามารถขอใชบรการลามไดหากตองการโดย ไมเสยคาใชจาย 3.3หลกสตรการฝกอบรมลามการแพทยของแตละองคกร กจกรรมหนงทสำาคญมากสำาหรบการใหบรการลามทางการแพทยนนกคอ การอบรมบคลากร เนองจากงานลามการแพทยเกยวของกบสขภาพและชวตของผปวย นอกจากความรทางดานภาษาแลว ความรพนฐานทางการแพทย, การจดการภายใตความ

กดดน, การทำางานรวมกบบคลากรทางการแพทยอนๆ กเปนสงทลามตองทราบกอนปฏบตงานดวยเชนกน องคกรทใหบรการลามการแพทยมวธการอบรมและเตรยมพรอมสำาหรบลามดงตารางหนา 101 จากการสำารวจขอมลเบองตน สามารถสรปไดดงน 1. องคกรสวนใหญมการจดอบรมใหแกลามกอนเรมปฏบต ในระยะเวลาทแตกตางกนไป โดยองคกรทมระยะเวลาอบรมนานทสดคอ ศนยสนบสนนพหวฒนธรรมแหงเกยวโต คอ 3 เดอน ซงหากอาสาสมครเปนผทมงานประจำาอย การเขารวมอบรมอยางตอเนองอาจเปนเรองทลำาบาก 2. ในชวงแรกของการปฏบตงาน ลามสวนใหญจะไดฝกฝนในรปแบบ On the job training คอการสงเกตวธการทำางานของลามทมประสบการณกอนแลวคอยทดลองแปลจนกวาจะสามารถแปลไดดวยตนเอง 3. องคกรของญปนมความกระตอรอรนในการจดสมมนาใหความรอยเสมอ โดยจะเหนวาทกองคกรมการจดสมมนาใหแกลามอยเปนระยะแมจะไดเขามาทำาหนาทลามแลว ซงเปนเรองทควรปฏบตเนองจากความรทางดานการแพทยนนคอนขางกวางและมเปลยนแปลง

รปท3 แฟมบนทกรายละเอยดการปฏบตงานของลามภาษาตางๆทมา: ภาพถายโดยผเขยนเมอวนท 23 ตลาคม พ.ศ. 2555

101

ญปนกบการใหบรการลามทางการแพทยเพอผปวยชาวตางชาต

สรขวญ สงวนผล

องคกรใหบรการลามการแพทย การฝกอบรมลามMIC Kanagawa - ลามตองเขารบการอบรม 2 ครงโดยวทยากรทเปนแพทยและลามทมประสบการณ

- เนอหาทอบรมไดแก โครงสรางและระบบการรกษาพยาบาลในญปน ระบบการสงลาม กฎระเบยบการเปนลามการแพทย เทคนคการเปนลาม การสอสารตางวฒนธรรม เปนตน หลงอบรมมการสอบขอเขยนและการแสดงบทบาทสมมต โดยผทจะทำาหนาทลามตองสอบผานทงสองขนตอน

- สำาหรบลามภาษาไทย สถานทตไทยรวมกบสมาคมไทย-ญปน (Thai Net-work in Japan) ไดใหการสนบสนนลามโดยการจดอบรมความรนอกสถานท ในหวขอพนฐานและหวขอพเศษ อาท “โรคทคนไทยในญปนเปนกนมาก”

- มการฝกงาน 2 ครงคอ ครงแรกตดตาม supervisor เพอเรยนรการแปลในสถานการณจรง ในครงท 2 จะตองแปลเองโดยม supervisor คอยสงเกตการณ

- มการจดอบรมใหความรแกลามเปนระยะ เชนการจดสมมนาCenter for Multicultural SocietyKyoto

- ในหนงปจะมการจดสมมนาคดเลอกผทสนใจจะเปนลาม หลงสมมนาอาสาสมครทจะมาเปนลามตองผานการสอบขอเขยน, การแสดงบทบาทสมมตและสอบสมภาษณกอนจงจะไดเขารบการอบรมในขนตอไป

- ลามจะตองเขารบการอบรมขององคกร 3 เดอน โดยในทกสปดาหจะไดไปฝกงานในสถานพยาบาลจรง 1 ครง

- มการจดสมมนาใหความรแกลาม 4 ครงในหนงป โดยรวมกบสมาคมการวจยลามการแพทย11

- มการจดทำาหนงสอคมอสำาหรบอบรมลามการแพทยโดยเฉพาะ และจดทำา วดทศนแนะนำางานลามทางการแพทย จำาลองสถานการณทเกดขนในโรงพยาบาลและมการสมภาษณบคลากรทเกยวของ ซงชวยสรางความเขาใจในการทำางานยงขน (วางจำาหนายสำาหรบผทสนใจทวไปดวย)

Multilanguage Center FACIL - มการจดสมมนาเปนระยะ และเชญวทยากรทเกยวของมาแลกเปลยนขอมลในประเดนทนาสนใจ อาท “ลามการแพทยจากมมมองของบคลากรใน โรงพยาบาล” “ลามการแพทย แทจรงแลวจำาเปนหรอไม” เปนตน

Rinku General Medical Center - ในระยะแรกอาสาสมครตองทำาหนาทเปนผชวยกอนหรอเรยกวา Supporter โดยจะมลามรนทมประสบการณมากอนคอยชวยเหลอจนกระทงมนใจแลววาผนนมประสบการณเพยงพอทจะสามารถแปลลามดวยตนเองได จงจะเลอนระดบใหเปนลามการแพทยตอไป

- กลมลามการแพทยของโรงพยาบาล IMEDIATA จดอบรมความรทางการแพทยและภาษาองกฤษทใชในโรงพยาบาลใหแกลาม,บคลากรทางการแพทยของโรงพยาบาลและผสนใจทวไปมการจำาลองสถานการณและแสดงบทบาทสมมตทเกดภายในโรงพยาบาลเพอใหผเขารวมสมมนาไดฝกใชภาษาองกฤษในสถานการณนน

Mie University Hospital - เนองจากเปนลามเพยงคนเดยวของโรงพยาบาล จงไดรบการอบรมทวไปรวมกบบคลาการทางการแพทยของโรงพยาบาล

11 医療通訳研究会

วารสารญปนศกษา

Japanese Studies Journal

102

4. การพฒนาลามการแพทยสความเปน มออาชพ(ProfessionalCareer) งานลามการแพทยของญปนสวนใหญเปนงานเชงอาสาสมครลามอาสาสมครแตละคนจงม ความสามารถทางภาษาแตกตางกนทำาใหไมมคณสมบตหรอมาตรฐานทแนนอน แตงานลามในโรงพยาบาลซงเกยวของกบสขภาพและชวตของมนษย นอกจากความสามารถทางภาษาและตองทองจำาคำาศพทเฉพาะทางแลว ยงจำาเปนตองมความรทางการแพทยในระดบหนง รวมถง ตองมความรบผดชอบสง และพรอมทจะทำางานภายใตสถานการณทกดดน จงจำาเปนตองไดรบการฝกฝน ในประเทศญปน อาชพลามการแพทยนนยงไมเปนทรจกมากนกเมอเทยบกบลามประเภทอนๆ นอกจากน ยงไมมการกำาหนดคณสมบตของผทจะปฏบตงานลามการแพทยอยางเปนทางการ ในขณะทตางประเทศ อาท ประเทศในแถบยโรปหรอบางรฐของสหรฐอเมรกา ผทจะมคณสมบตเปนลามการแพทยในโรงพยาบาล หรอ ลามกฎหมายในศาลตองผานการสอบใบอนญาตรบรอง นอกจากนโรงพยาบาลทจดหาลามการแพทยเปนบคลากรประจำายงมอยนอย อกทงยง มปญหาในเรองคาตอบแทนลามรวมถงการประกนความเสยหายในกรณทเกดความผดพลาดในการแปล จากขอมลจะเหนไดวาทผานมาแมญปนไดมการพฒนาปรบปรงระบบการทำางานลามการแพทยและไดรบความชวยเหลอบางสวนจากรฐ แตกยงไมเพยงพอ เนองจากความตองการลามทเพมขนตามจำานวนชาวตางชาตทมแนวโนมเพมขนอยางตอเนอง ผทเกยวของจากหลายฝายจงเรมวางนโยบาย, โครงการหรอจดตงเปนสมาคมเพอทจะสรางมาตรฐานและคณภาพใหกบอาชพลามการแพทย โดยพจารณาไดจาก 3 สวน ดงตวอยางทจะอธบายตอไปน

4.1การประเมนคณภาพสถานพยาบาล(รฐบาลรวมกบองคกรวชาชพ) Japan Medi-cal Service Accreditation for International Patients(JMIP) มาตรฐานการรบรองคณภาพโรงพยาบาล ใชชอเปนภาษาองกฤษวา Japan Medical Service Accreditation for International Patients (ชอยอ JMIP)12 จดทำาขนเพอควบคมใหระบบบรการทางการแพทยของญปนไดมาตรฐานเปนทยอมรบในระดบสากล และเพอใหผปวยชาวตางชาตทเขารกษาเกดความรสกมนใจและปลอดภย มาตรฐานการบรอง คณภาพ อยภายใตการกำากบดแลของกระทรวงสาธารณสข แรงงานและสวสดการ รวมกบองคกร สงเสรมการศกษาการแพทยญปน เนองจากชวงปค.ศ. 2006-2010 มชาวตางชาตทเขามาในญปนเพมขน 17% และมนกทองเทยวเพมขน 24% ในป 2010 ทประชมสภาจงไดมมตจดทำาแผนกลยทธเพอการพฒนาในรปแบบใหม 「新成

長戦略」โดยผลกดนการแพทยใหไดมาตรฐานระดบสากล เพอรองรบผปวยชาวตางชาต ดำาเนนการโดยกระทรวงสาธารณสข แรงงานและสวสดการ ซงมเงอนไข ดงน 1. การใหการรกษาตองไมสงผลกระทบกบระบบการประกนสขภาพของประชาชนชาวญปน 2. ชาวตางชาตทจะไดรบการรกษาหมายรวมถง ผทอาศยในญปน นกทองเทยว นกศกษา นกธรกจทเขามาทำางาน เปนตน สถานพยาบาลทขอรบการประเมนคณภาพเพอรบรองมาตรฐานไดคอ โรงพยาบาลทวไปและโรงพยาบาลทไดรบการรองรบจากหนวยงานมาตรฐานอนแลว เชน มาตรฐานโรงพยาบาลของญปน, JCI (Joint Commission International) การรบรองมาตรฐานน ไมไดครอบคลมมาตรฐานการรกษาพยาบาลหรอการแพทย มงเนนเฉพาะมาตรฐานในการรองรบผปวยชาวตางชาต

12 รายละเอยดของการประเมน http://jmip.jme.or.jp/index.php?l=jpn

103

ญปนกบการใหบรการลามทางการแพทยเพอผปวยชาวตางชาต

สรขวญ สงวนผล

1. ระบบการรบผปวยเขารกษา 1.1 มการจดระบบเกยวกบขอมลผปวยตางชาต, การรบเขารกษา1.2 มการจดระบบเกยวกบการชำาระคาใชจาย

2. การบรการผปวย 2.1 มระบบใหบรการลามภาษาตางๆ *2.2 มระบบใหบรการการแปล (เอกสารทเกยวของตางๆ)2.3 มการจดการสภาพแวดลอมในรพ.2.4 มการจดเตรยมในดานศาสนา วฒนธรรมทแตกตาง

3. การบรหาร 3.1 มหนวยงานบรหารในดานของผปวยชาวตางชาต3.2 มการอธบายใบยนยอมรบการรกษา (Informed consent)

4. การวางระบบและการจดการ 4.1 มผททำาหนาทรบผดชอบในสวนของผปวยตางชาต4.2 มระบบการจดการความปลอดภย

5. ระบบการสงเสรม, พฒนา 5.1 มการใหศกษา การอบรม แกบคลากรในโรงพยาบาล5.2 มการวดผล, การสอบถามความพงพอใจของผปวย

เกณฑทใชในการประเมนคณภาพม 5 หวขอหลกคอ

องคกร JMIP ไมไดเกยวของกบการสงเสรมลามการแพทยโดยตรง แตไดกำาหนดเรองการบรการลามภาษาตางๆ เปนหวขอหนงทใชในการตรวจประเมนคณสมบตของโรงพยาบาล จงพจารณาไดวา ลามการแพทยถอเปนสวนทสำาคญสวนหนงของ โรงพยาบาลเชนกน

4.2การพฒนาหลกสตร(รฐบาลรวมกบองคกรวชาชพ) มหาวทยาลยโตเกยวภาษาตางประเทศ (Tokyo University of Foreign Studies: Open Academy) ในปค.ศ. 2010 จากมตการประชมคณะรฐมนตรของรฐบาลญปน13 นำาโดย กระทรวงเศรษฐกจ การคาและอตสาหกรรม, กระทรวงคมนาคม, กระทรวงทดน สาธารณปโภค ขนสงและการทองเทยวมนโยบายสนบสนนการทองเทยวเชงสขภาพ14

(Medical Tourism) เพอเชญชวนใหชาวตางชาต เขารบการรกษาโรค, ตรวจสขภาพหรอเสรมความงามดวยเทคโนโลยททนสมยในโรงพยาบาลเอกชนชนนำาของญปน ทำาใหความตองการลามการแพทยเพมขน ดงนนเพอสงเสรมใหมการสรางบคลากรลามการแพทยทมคณภาพ รฐบาลจงมอบหมายใหมหาวทยาลยโตเกยวภาษาตางประเทศ (TUFS : Open Acad-emy) เปด “หลกสตรลามการแพทยนานาชาต”15 เพอพฒนาบคลากรลามการแพทยใหมความรความชำานาญเฉพาะทางทเกยวกบการรกษาพยาบาล โดย เปนหลกสตรสำาหรบบคลากรทางการแพทยททำางานอยในโรงพยาบาล รวมถงบคคลทวไปทสนใจประกอบอาชพลามการแพทย มหาวทยาลยโอซากา:ศนยความรวมมอระดบนานาชาต(OsakaUniversity:GlobalCollaborationCenterGLOCOL) มหาวทยาลยโอซากาเปนสถาบนการศกษาอกแหงทไดรบนโยบายของรฐบาลมาปฏบต โดยใน

13新成長戦略(健康大国戦略)2010/06/18閣議決定

14 การเดนทางมาทองเทยวตางประเทศเพอจดประสงคเขารบการรกษาหรอตรวจสขภาพ ณ ประเทศนนๆ ในปค.ศ. 2011 รฐบาลญปนไดมการออกวซาสำาหรบชาวตางชาตทจะเดนทางเขาญปนดวยวตถประสงคดงกลาว: รายละเอยดจากกระทรวงการตาง

ประเทศญปน 医療滞在ビザ http://www.mofa.go.jp/mofaj/toko/visa/medical/patient.html15 ดรายละเอยดของหลกสตร การพฒนาลามการแพทยนานาชาตของมหาวทยาลยโตเกยวภาษาตางประเทศไดจาก http://www.

tufs.ac.jp/common/tufs-medical/report/index.html

วารสารญปนศกษา

Japanese Studies Journal

104

ปค.ศ. 2011 คณะมานษยวทยามหาวทยาลยโอซากา รวมกบคณะแพทยศาสตรและเภสชศาสตร เปดหลกสตร “ลามการแพทยขนสง”16 สำาหรบนกศกษา

ระดบบณฑตศกษาโดยมทงผสอนทเปนอาจารยประจำาคณะและวทยากรรบเชญจากหลายสาขาวชาชพทเกยวของ เชน แพทย, ลาม, เจาหนาทจาก NPO, NGO

รปท4 ภาพประชาสมพนธหลกสตร “ลามการแพทย”ทมา: http://www.glocol.osakau.ac.jp/education/medical.html

16 ดรายละเอยดของหลกสตรลามการแพทยขนสงของมหาวทยาลยโอซากาไดจาก http://www.glocol.osaka-u.ac.jp/educa-tion/medical.html

เ ม อ พ จ า รณ า ห ล ก ส ต ร ข อ ง ท ง ส อ งมหาวทยาลยแลวพบวา แมวาจะเปนหลกสตรลามทางการแพทยเหมอนกนแตกลมเปาหมาย หรอกลมผ เรยนมความแตกตางกนคอ ในกรณของมหาวทยาลยโตเกยวภาษาตางประเทศจะใหโอกาสกลมผเรยนททำางานเกยวของกบสถานพยาบาลหรอบคลากรทางการแพทย รวมถงผทสนใจหรอมแผนการวาจะทำางานลามการแพทย ในขณะทกลมผเรยนของมหาวทยาลยโอซากานนเปนนกศกษาระดบมหาบณฑตทมความสนใจแตเมอสำาเรจการศกษาแลวจะทำางานทเกยวของกบลามการแพทยหรอไมนนยงไมสามารถทราบได ในอนาคตจงควรมการเกบขอมลสถตผทสำาเรจการศกษาแลวทำางานดานลามการแพทยหรองานทเกยวของ และอาจพจารณาเปดโอกาสใหบคคลภายนอกหรอผททำางานลามการแพทยทสนใจเพมพนความรความสามารถ ไดมโอกาสเขาอบรมดวย เนองจากวทยากรทงหลายทเปนผสอนลวนแตเปนผท

เกยวของในสายงานลามการแพทย ซงผเรยนจะไดแลกเปลยนความคดเหนหรอประสบการณทจะสามารถนำามาเปนบทเรยนหรอประยกตใชในการทำางานได

4.3การจดตงสมาคม(องคกรอสระรวมกบสมาคมวชาชพ) สมาคมลามการแพทยแหงญปน Japan Association of Medical Interpreters (JAMI) เนองจากสมาคมวชาการแพทยขามประเทศของญปน (日本渡航医学会) ตระหนกถงความสำาคญของลามการแพทยจงไดกอตงสมาคมลามการแพทยขนในปค.ศ. 2008 เพอเปนศนยกลางของลามการแพทย วตถประสงคในการกอตงสมาคม มดงน 1. เพอชวยบรรเทาปญหาการสอสารของผปวยชาวตางชาต และใหไดรบการปฏบตและรกษาเทาเทยมกบชาวญปน

105

ญปนกบการใหบรการลามทางการแพทยเพอผปวยชาวตางชาต

สรขวญ สงวนผล

2. เพอผลตลามการแพทยทมความเปนมออาชพ (professional) 3. เพอจดตงระบบประกนความเสยงและการจายคาตอบแทนทเปนธรรมแกลามการแพทย กจกรรมทสมาคมลามการแพทยแหงญปน จะดำาเนนการมดงน 1. สรางเครอขายลามการแพทยทวประเทศเพอตดตอแลกเปลยนขอมลระหวางกน 2. เกบรวบรวมขอมลพนฐานทเกยวของกบการแพทย (Evidence Based Medicine) เชน ขอมลเชงสถตของผปวยแตละเชอชาต โรคทเกด การเขารบการรกษาเปนคนไขในของโรงพยาบาล อตราการเขาถงสถานพยาบาล การตรวจสขภาพประจำาป การฉดวคซน ความพงพอใจ คาใชจาย ความถกตองในการแปล ตวอยางการแปลทดและการแปลทมปญหา เปนตน 3. กำาหนดมาตรฐานและจรรยาบรรณของลาม 4. จดทำาคมอแนวทางการพฒนาหรอหลกสตรการอบรมลามการแพทย 5. สรางโฮมเพจเพอเปนชองทางการแลกเปลยนความคดเหนของผเกยวของทางอนเทอรเนต 6. ผลกดนใหมการกำาหนดและรบรองมาตรฐานคณสมบตของผทจะทำาหนาทลามการแพทยสมาชกของสมาคมประกอบดวยบคลากรจากหลากหลายสาขาวชาชพ อาท แพทย อาจารยในมาวทยาลย ตวแทนขององคกรอสระไมแสวงผลกำาไร ลามการแพทย เปนตน โดยมสมาชกผรวมกอตงทงหมด 45 คน

5.วเคราะหและอภปรายผล จากการประมวลขอมลทไดสำารวจลงพนทในประเทศญปนของผเขยน ทำาใหทราบขอมลเชงลกของระบบลามการแพทยของประเทศญปน สรปเปนประเดนไดดงน 1. ทงภาครฐและองคกรอสระตระหนกถงความสำาคญของการยกระดบงานลามการแพทยใหไดมาตรฐานระดบสากล เพอรองรบการเพมขนของแรงงานชาวตางชาตและนโยบายการสงเสรมการทองเทยวเชงสขภาพ 2. มมาตรฐานประกนคณภาพสถานพยาบาลทรองรบชาวตางชาต โดยระบบลามการแพทยเปนหนงในหวขอทตองนำามาพจารณา 3. มระบบลามทางการแพทยทจดลามภาษาตางๆ ไวบรการและมความเคลอนไหวในการพฒนาคณภาพของลาม ไปพรอมกบการจดระบบสวสดการเพอความคมครองลามการแพทย 4. มหลกสตรอบรมลามทางการแพทยในระดบมหาวทยาลยโดยมหนวยงานของรฐใหการสนบสนน โดยในปจจบนมสองมหาวทยาลยหลกของรฐทรบนโยบายดงกลาว ลามการแพทยในญปนไดคอยๆ พฒนาจากงานลามชมชนอาสาสมครไปสงานลามอาชพทตองอาศยความรเฉพาะทางและประสบการณ โรงพยาบาลทจดตงแผนกบรการลามการแพทยกเรมมปรากฏ นอกจากนยงมการพฒนาวธการอนๆ เพอชวยสนบสนนการรกษาผปวยชาวตางชาต เชน โปรแกรมแปลภาษาหรออธบายวธการใชบรการโรงพยาบาลเปนภาษาตางๆ ซงกวาจะมาถงขนนระบบการใหบรการลามการแพทยของญปนกพบปญหามากมายเชนกน แตทกฝายไมทอถอยอกทงยงพยายามรวมมอกนหามาตรการหรอนโยบายตางๆ ทจะทำาใหระบบลามการแพทยของญปนพฒนายงขน ทำาใหคาดการณไดวาในอนาคตระบบลามการแพทยของญปนจะไดมาตรฐานเทยบเทากบระบบลามการแพทยของประเทศในแถบยโรปและสหรฐอเมรกา

วารสารญปนศกษา

Japanese Studies Journal

106

6.บทสรป จากความสะดวกในการเดนทางในยคปจจบนทำาใหเกดการเคลอนยายของประชากรทวโลกทงการโยกยายถนฐาน และการเดนทางไปทำางานยงตาง ประเทศรวมทงการทองเทยว เปนเหตใหสถานพยาบาล ในแตละประเทศจำาเปนตองปรบตวเพอรองรบคนไขชาวตางชาตทมจำานวนเพมมากขน ในกรณของประเทศญปนแมจะเพงเรมใหบรการลามการแพทยแกชาวตางชาตเพยงไมนาน แตกมความเคลอนไหว ทงจากภาครฐ ภาคเอกชน และองคกรอสระในการพฒนาระบบการแพทยและใหบรการลามการแพทยเพอรองรบผปวยชาวตางชาต เพอยกระดบคณภาพชวตและสงเสรมการอยรวมกนอยางสนตของชาวญปนและชาวตางชาตในยคสงคมพหวฒนธรรม จากการสำารวจขอมลพนฐานครงน ประเดนทผเขยนเหนวานาจะนำามาประยกตใชกบงานลามการแพทยในประเทศไทยไดคอ หลกสตรเกยวกบลามการแพทยหรอกจกรรมตางๆ เนองจากปจจบน โรงพยาบาลหลายแหงในประเทศไทยโดยเฉพาะ โรงพยาบาลเอกชน ทมชาวตางชาตใชบรการจำานวนมากไดมการจดตงแผนกบรการผปวยตางชาตและมการจดจางลามการแพทยเปนพนกงานประจำาของโรงพยาบาลเชนเดยวกน หากมการจดอบรมลามอยางจรงจงและเปนกจจะลกษณะจะเปนผลดในการชวยลดความเสยงการแปลผดพลาดทอาจเกดขนจากการขาดองกความรทจำาเปน อาท ศพทการแพทย ความ

รพนฐานทางการแพทย ระบบของโรงพยาบาล การทำางานรวมกบบคลากรทางการแพทยอนๆ จตวทยาทเกยวของกบการรบมอผปวย นอกจากนยงควรไดมการพจารณาประเดนเหลานในบรบทของสงคมไทย • แนวโนมความตองการลามการแพทย ในประเทศไทย • ปญหาและอปสรรคในการสอสารในสถานพยาบาลของชาวตางชาตทอยในประเทศไทย โดยเฉพาะแรงงานตางชาต รวมทงชาวตางชาตทเขามาทำางาน มาศกษาและมาทองเทยวในประเทศไทย • การเตรยมความพรอมของโรงพยาบาลเอกชนของไทยเพอตอบสนองความตองการในการทองเทยวเชงสขภาพของชาวตางชาต • การมองคกรอสระทชวยเหลอจดสงลามการแพทย (ทไมใชในเชงธรกจ) อาจกลาวไดวา ปจจบนสงคมไทยไดกลายเปนสงคมพหวฒนธรรมเชนเดยวกนกบญปน มชาวตางชาตหลากหลายเชอชาตเดนทางเขามาทำางานและอาศยอยเปนจำานวนมาก และในป พ.ศ. 2558 ทไทยจะเปนสวนหนงของประชาคมอาเซยน จงจำาเปนตองมการศกษาวจยเกยวกบงานลามการแพทยอยาง เรงดวน เพอเตรยมความพรอมประเทศไทยในการรบมอกบปญหาดานการสอสารของผปวยชาวตางชาตทคาดวาจะมจำานวนเพมสงขนในอนาคตอนใกลน

107

ญปนกบการใหบรการลามทางการแพทยเพอผปวยชาวตางชาต

สรขวญ สงวนผล

ReferencesAshburne,J.(2012,September3).OsakaGroup

LeadtheWayinMedicalInterpreting.The

JapanTimes,p.6.

多文化共生センターきょうと(2012)『医療通訳の

実学、実技、実践:通訳者のためのトレーニ

ングガイド』京都.

沢田貴志(2011)「医療通訳の必要性」『医療通

訳士協議会第二回、第三回シンポジウム報

告集』Speechpresentedat東京大学医学部

総合中央館,大阪,2009,July31.

中村安秀(2012)「医療通訳士:コミュニケーショ

ンを支援する専門職 特集:医療通訳」,自治

体国際化協会、Vol.276,pp.2-4.

吉富志津代(2012)「入管書類、震災時の多言

語ラジオ、医療通訳者へ」 『ファイザープロ

グラム』,29.

日本医療教育団体(2012,October)「外国人患

者受入れ医療機関認証制度」 『国際化社

会における日本の医療サービス―今、病

院に求められるもの―』, Speech presented

at Mainichi Shimbun Building, 2012,Oc-

tober27.

西村明夫編(2006)『ことばと医療のベストプラク

ティス』,MICかながわ.

Websites

新井清美(2012).カルテの余白に、医療通訳の

養成急務.RetrievedDecember11,2012

fromhttp://www.yomidr.yomiuri.co.jp/page.

jsp?id=62418&from=popin. 

大阪大学グローバルコラボレーションセンター.医

療通訳.RetrievedDecember11,2012from

http://www.glocol.osaka-u.ac.jp/education/

medical.html

医療通訳士協議会. Retrieved December 11,

2012fromhttp://jami.hus.osaka-u.ac.jp/