MEKANMEKANİİK VENTK VENTİİLATLATÖÖRLERRLER

DoDoçç.Dr.Dr. Sait . Sait KarakurtKarakurtMarmara Marmara ÜÜniversitesi Tniversitesi Tııp Fakp FaküültesiltesiGGööğğüüs Hastals Hastalııklarklarıı ve Yove Yoğğun Bakun Bakıım Anabilim Dalm Anabilim Dalıı

ENTENTÜÜBASYONBASYONENDENDİİKASYONLARIKASYONLARI

Hava yollarHava yollarıınnıın n korunmaskorunmasııSekresyonlarSekresyonlarıınnatatıılmaslmasııİİnvazifnvazif mekanik mekanik ventilasyonventilasyongereksinmesigereksinmesi

MEKANMEKANİİK K VENTVENTİİLASYON LASYON ENDENDİİKASYONLARIKASYONLARISolunum durmasSolunum durmasııSolunum yetersizliSolunum yetersizliğğiiSolunum iSolunum işşindeki indeki artmanartmanıın solunum n solunum yetersizliyetersizliğğine neden ine neden olma eolma eğğilimiilimi

Mekanik Mekanik ventilasyonventilasyon--endikasyonlarendikasyonlar

Gaz deGaz değğiişşiminin iyileiminin iyileşştirilmesitirilmesi–– HipoksemininHipokseminin ddüüzeltilmesizeltilmesi–– Akut solunumsal Akut solunumsal asidozunasidozun ddüüzeltilmesizeltilmesi

Solunum sSolunum sııkkııntntııssıınnıın giderilmesin giderilmesi–– Solunum iSolunum işşinin azaltinin azaltıılmaslmasıı–– Solunum kaslarSolunum kaslarıınnıın dinlendirilmesin dinlendirilmesi

BasBasıınnçç--volvolüümm iliilişşkisinin dekisinin değğiişştirilmesitirilmesi–– AtelektazininAtelektazinin öönlenmesi nlenmesi yaya da dda düüzeltilmesizeltilmesi–– KompliyansKompliyansıınn ddüüzeltilmesizeltilmesi–– AkciAkciğğer hasarer hasarıındaki artndaki artışıışın n öönlenmesinlenmesi

Negatif basNegatif basıınnççllıı ventilasyonventilasyon

Pozitif basPozitif basıınnççllıı ventilasyonventilasyon

KKıısmi desteksmi destek

Tam destekTam destek

NIMV

IMV

Mekanik Mekanik ventilatventilatöörr

AkAkıımm

Mekanik Mekanik ventilatventilatöörr

PEEPPEEP

PEEPPEEP

BIPAP EV VENTİLATÖRÜ

YOĞUN BAKIM VENTİLATÖRÜBIPAP vision

YoYoğğun bakun bakıım m ventilatventilatöörrüü

Noninvazif mekanik ventilasyon

EkshalasyonEkshalasyon valflerivalfleri

Noninvazif mekanik ventilasyon

İnvazif mekanik ventilasyon

Mekanik Mekanik ventilatventilatöörr--soluk tiplerisoluk tipleri

KontrollKontrollüü ve yardve yardıımlmlıı ((assistassist) ) ventilasyonventilasyon kavramkavramıı

KontrollKontrollüü ventilasyondaventilasyonda, t, tüüm m ventilasyonventilasyon destedesteğği mekanik i mekanik ventilatventilatöörrtaraftarafıından verilir (CMV), (Tam destek).ndan verilir (CMV), (Tam destek).

YardYardıımlmlıı ((AssistAssist) ) ventilasyondaventilasyonda ise, ise, solunum isolunum işşinin karinin karşışılanmaslanmasıında nda mekanik mekanik ventilatventilatöörr hastaya yardhastaya yardıımcmcııolur (A/C, SIMV, PSV), (Kolur (A/C, SIMV, PSV), (Kıısmi destek)smi destek)

Mekanik Mekanik VentilasyonVentilasyon--ssıınnııflandflandıırmarma

11--Kontrol deKontrol değğiişşkenlerikenleriİİnspirasyonunspirasyonu oluoluşşturmak iturmak iççin kullanin kullanıılan ve lan ve hastanhastanıın n pulmonerpulmoner mekanimekaniğğinden inden etkilenmeyen deetkilenmeyen değğiişşkenlerkenler

22--Faz deFaz değğiişşkenlerikenleriİİnspirasyondanspirasyonda bir dbir döönemden dinemden diğğerine geerine geççiişşiiççin kullanin kullanıılan delan değğiişşkenlerkenler

İnspirasyonu oluşturmak

İnspirasyonu oluşturmak

İnspirasyonun fazlarını oluşturmak

Kontrol deKontrol değğiişşkenlerikenleri

BasBasıınnçç kontrollkontrollüü ventilatventilatöörlerrlerVolVolüümm kontrollkontrollüü ventilatventilatöörlerrlerAkAkıım kontrollm kontrollüü ventilatventilatöörlerrlerZaman kontrollZaman kontrollüü ventilatventilatöörlerrler

VOLUM KONTROLVOLUM KONTROL

Sabit dakika Sabit dakika ventilasyonventilasyonDeDeğğiişşken havayolu ken havayolu basbasıınnççlarlarıı oluoluşşururYYüüksek basksek basıınnççlara ve lara ve akciakciğğer hasarer hasarıına neden na neden olabilir.olabilir.

BASINBASINÇÇ KONTROLKONTROL

Sabit havayolu Sabit havayolu basbasıınnççlarlarııDeDeğğiişşken dakika ken dakika ventilasyonventilasyonBasBasıınnçç yyüükselmesine kselmesine izin vermez, akciizin vermez, akciğğer er hasarhasarıınnıı öönler.nler.HipoventilasyonaHipoventilasyona neden neden olabilir.olabilir.

VolumVolum ve basve basıınnçç kontrolkontrol

BasBasıınnçç kontrollkontrollüü ventilatventilatöörlerrler

BasBasıınnçç kontrolkontrolüü ventilatventilatöörlerrler sistemde ayarlanan sistemde ayarlanan basbasııncncıı sasağğlamak ilamak iççin kin kıısa ssa süürede yrede yüüksek bir akksek bir akıım m oluoluşştururlar.tururlar.

YYüüksek akksek akıım hm hıızzıı, , ventilasyonventilasyon gereksinmesi fazla olan gereksinmesi fazla olan hastalarhastalarıın gereksinmesini daha iyi karn gereksinmesini daha iyi karşışıladladığıığından ndan hasta uyumu daha iyidir.hasta uyumu daha iyidir.

Devrede kaDevrede kaççak varsa gerekli basak varsa gerekli basııncncıı sasağğlamak ilamak iççin in akakıımmıı daha da daha da arttarttıırrıırarakrarak kakaççaklaraklarıı da da kompansekompanseedebilirler.edebilirler.

BasBasıınnçç kontrollkontrollüü ventilatventilatöörlerderlerdekakaççak ak kompansasyonukompansasyonu

BasBasıınnçç kontrollkontrollüü ventilatventilatöörlerderlerdekakaççak ak kompansasyonukompansasyonu

Faz deFaz değğiişşkenlerikenleri

Tetikleme Tetikleme –– inspirasyonuinspirasyonu babaşşlatan delatan değğiişşkenken

basbasıınnçç, zaman, , zaman, volvolüümm, ak, akıımm

LimitLimit–– ÖÖnceden ayarlanmnceden ayarlanmışış olan deolan değğerlerin aerlerin aşışılmaslmasıınnıı

engelleyen deengelleyen değğiişşkenkenBasBasıınnçç, ak, akıım, m, volvolüümm

SiklusSiklus–– İİnspirasyonunspirasyonu sonlandsonlandııran deran değğiişşkenken

BasBasıınnçç, , volvolüümm, zaman, ak, zaman, akıımm

BazalBazal–– PEEPPEEP

Faz deFaz değğiişşkenlerikenleri

VentilatVentilatöörr ayarlarayarlarıı--Tetikleme duyarlTetikleme duyarlııllığıığınnıın ayarlanmasn ayarlanmasıı

Tetikleme duyarlTetikleme duyarlııllığıığı–– BasBasıınnçç --0.5 ile 0.5 ile ––1.5 cm H1.5 cm H22O arasO arasıındanda–– AkAkıımm 55--20 L/dakika s20 L/dakika süürekli akrekli akıım m

olan bir sistemde 2L/olan bir sistemde 2L/dakdak

VentilatVentilatöörr ayarlarayarlarıı--Tetikleme duyarlTetikleme duyarlııllığıığınnıın ayarlanmasn ayarlanmasıı

İİnspirasyonunnspirasyonun babaşşlamaslamasıı gerektigerektiğğini mekanik ini mekanik ventilatventilatöörrüünn algalgıılamaslamasıı gereklidir.gereklidir.Tetikleme mekanizmasTetikleme mekanizmasıı olarak basolarak basıınnçç, , volvolüümm, , akakıım ya da zaman kullanm ya da zaman kullanıılabilir.labilir.Tetikleme duyarlTetikleme duyarlııllığıığı yyüüksek olarak ksek olarak ayarlanayarlanıırsa hasta makineyi tetiklemek irsa hasta makineyi tetiklemek iççin in fazla fazla ççabalar ve solunum iabalar ve solunum işşi artar.i artar.Tetikleme duyarlTetikleme duyarlııllığıığı ddüüşşüük ayarlank ayarlanıırsa da rsa da

her kher küçüüçük eforda k eforda inspirasyonuninspirasyonun babaşşlatlatıılmaslmasııhasta hasta ventilatventilatöörr uyumunu bozaruyumunu bozar

Tetikleme, oto PEEP, solunum iTetikleme, oto PEEP, solunum işşii

Tetikleme, oto PEEP, solunum iTetikleme, oto PEEP, solunum işşii

Tetikleme dönemi

Tetikleme, oto PEEP, solunum iTetikleme, oto PEEP, solunum işşii

Tetikleme dönemiTetikleme sonrasıdönem

Tetikleme duyarlTetikleme duyarlııllığıığı

11--Tetikleme dTetikleme döönemi (hastannemi (hastanıın n inspirasyoninspirasyoneforuna baeforuna başşlamaslamasıı ile ile inspirasyoninspirasyon akakıımmıınnıın n babaşşlamaslamasıı arasarasıında genda geççen sen süüre)re)

Dinamik Dinamik hiperinflasyonhiperinflasyon ya da dya da düüşşüük solunum k solunum ddüürtrtüüssüü varsa uzar.varsa uzar.

22--Tetikleme sonrasTetikleme sonrasıı ddöönem (gernem (gerççek tetikleme ek tetikleme dedeğğerinden hava yollarerinden hava yollarıı basbasııncncıında maksimum nda maksimum azalma olmasazalma olmasıına kadar gena kadar geççen sen süüre)re)BaBaşşlanglangııççtaki gaz aktaki gaz akıımmıınnıın yetersizlin yetersizliğği ile ilgilidir.i ile ilgilidir.

Faz deFaz değğiişşkenlerikenleri

SiklusSiklus--akakıım (PSV)m (PSV)

VentilatVentilatöörr modumodu

Soluk tipleri ve faz deSoluk tipleri ve faz değğiişşkenleri kenleri arasarasıındaki ilindaki ilişşkiler kiler modmod olarak ifade olarak ifade edilir.edilir.Kontrol deKontrol değğiişşkenleri, faz dekenleri, faz değğiişşkenleri ve kenleri ve didiğğer deer değğiişşkenlerin kenlerin öözel bir zel bir kombinasyonunu yanskombinasyonunu yansııttıır.r.

VentilatVentilatöörr modlarmodlarıı

VolVolüümm kontrollkontrollüü–– KontrollKontrollüü mekanik mekanik ventilasyonventilasyon (CMV)(CMV)–– AsistAsist--kontrollkontrollüü mekanik mekanik ventilasyonaventilasyona (A/CMV)(A/CMV)–– İİntermittanntermittan zorunlu zorunlu ventilasyonventilasyon (IMV)(IMV)–– Senkronize Senkronize intermittantintermittant zorunlu zorunlu ventilasyonventilasyon

(SIMV)(SIMV)BasBasıınnçç kontrollkontrollüü–– BasBasıınnçç destekli destekli ventilasyonventilasyon (PSV)(PSV)–– BasBasıınnçç kontrollkontrollüü ventilasyonventilasyon (PCV)(PCV)–– AirwayAirway pressurepressure releaserelease ventilasyonventilasyon (APRV)(APRV)

VentilatVentilatöörr modlarmodlarıı

ZamanZamanBasBasıınnççZamanZamanAPCVAPCVZamanZamanBasBasıınnççZamanZamanPCVPCVAkAkıımmBasBasıınnççBasBasıınnççPSVPSV

BasBasıınnçç kontrollkontrollüüV/TV/TVolVolüümmBasBasıınnççSIMVSIMVV/TV/TVolVolüümmZamanZamanIMVIMVV/TV/TVolVolüümmBasBasıınnçç(P)(P)A/CMVA/CMVV/TV/TVolVolüümm(V)(V)Zaman(T)Zaman(T)CMVCMV

VolVolüümm kontrollkontrollüüSiklusSiklusLimitLimitTetiklemeTetikleme

TidalTidal volvolüümm

55--7 mL/kg, Plato bas7 mL/kg, Plato basıınnçç<35 cm H<35 cm H22OO

Daha yDaha yüüksek deksek değğerler erler ventilatventilatöörere babağğllııakciakciğğer hasarer hasarıına neden olabilir.na neden olabilir.

Solunum hSolunum hıızzıı

HastanHastanıın n spontanspontan solunum saysolunum sayııssıınnıın 4 n 4 altaltıına ayarlanmalna ayarlanmalııddıır.r.Solunum saySolunum sayııssıı, se, seççilmiilmişş VVTT’’yeye babağğllııolarak Polarak PaaCOCO22’’yi istenen dyi istenen düüzeyde (zeyde (pHpH ve ve zirve ile ortalama hava yolu baszirve ile ortalama hava yolu basıınnççlarlarııkabul edilebilir skabul edilebilir sıınnıırlarda olacak rlarda olacak şşekilde) tutacak ekilde) tutacak şşekilde ayarlanekilde ayarlanıırr..

FFiiOO22 (solunan havadaki O(solunan havadaki O22

konsantrasyonu) ayarlanmaskonsantrasyonu) ayarlanmasıı

%100 oksijen ile ba%100 oksijen ile başşlanlanıır.r.OksijenasyonOksijenasyon 1010--30 dakikada 30 dakikada dedeğğerlendirilir.erlendirilir.PulsePulse oksimetreoksimetre SOSO22>%92>%92Arter kan gazArter kan gazıı SOSO22>%90 ya da >%90 ya da

PPaaOO22=60 mm =60 mm HgHg%50%50--60 oksijenin 2460 oksijenin 24--48 saat 48 saat kullankullanıılmaslmasıı oksijen oksijen toksisitesinetoksisitesine neden neden olabilir.olabilir.

İİnspirasyonnspirasyon akakıım hm hıızzıınnıın n ayarlanmasayarlanmasıı

Genellikle 60L/dakikaGenellikle 60L/dakikaYYüüksek ksek inspirasyoninspirasyon akakıım hm hıızzıı ile ile inspirasyoninspirasyonssüüresi kresi kıısalsalıır ve sonur ve sonuçç olarak olarak ekspirasyonekspirasyonssüüresi uzar. Dinamik resi uzar. Dinamik hiperinflasyonhiperinflasyon azalazalıır ve r ve COCO22 atatııllıımmıı artar.artar.İİnspirasyonnspirasyon akakıım hm hıızzıı yavayavaşşlatlatııllıırsa rsa inspirasyoninspirasyon ssüüresi uzar ve resi uzar ve hipoksemikhipoksemikhastalarda hastalarda oksijenasyonoksijenasyon daha iyi sadaha iyi sağğlanlanıır. r.

Oto PEEP oluOto PEEP oluşşumuumu

OptimalOptimal PEEP uygulanmasPEEP uygulanmasıı

VolVolüümm kontrollkontrollüü ventilasyondaventilasyondabasbasıınnçç--zaman ilizaman ilişşkisikisi

PEEPPEEP

Oto Oto PEEPPEEP’’ee babağğllıı solunum isolunum işşindeki indeki artmayartmayıı engellemek iengellemek iççin oto in oto PEEPPEEP’’inin2/32/3’ü’ü kadar ya da kadar ya da ööllçüçülebiliyorsa alt lebiliyorsa alt inflasyoninflasyon noktasnoktasıınnıın 2n 2--4 cm H4 cm H22O O üüzerinde olacak zerinde olacak şşekilde verilmelidir.ekilde verilmelidir.PEEP verilmesi PEEP verilmesi oksijenasyonuoksijenasyonu daha iyi daha iyi hale hale getirererekgetirererek FFiiOO22’’yi yi toksiktoksikddüüzeylerin altzeylerin altıına na ççekebilir.ekebilir.