Yrd.Do.Dr.Mehtap NSARAnatomi ABDMEME (MAMMA)Gl. Mammaria

MEME (MAMMA)Gl. MammariaSt bezleri meneini epidermisten alr. Her iki cinste de embriyonal hayatn 2. aynda gvdenin yan tarafnda olumaya balar. Erkeklerde tm hayat boyunca gelimeden rudimenter durumda kalr.

Diilerde ise bulu ana kadar ok yava olarak byyen memelerin, bulu anda ovaryumun salg yapmaya balamasyla bymesi hzlanr.

Ancak hamilelik dneminde salglanan hormonlarn etkisiyle st salglayacak duruma gelir.

Memeler gsn n tarafnda sal sollu bir ift bez olup yzeyel fasyann iki yapra arasndadr. fascia superficialisfascia profunda

Yeri ve ekli ahslar ve rklar arasnda deitii gibi ayn ahsta da deiik yalarda ekli ve bykl deiir.

puberte ncesipuberte adolesanergenlik konikergenlikhemisferikgebeliklaktasyonmenapoz

Meme genellikle yarm kre, ya da koni eklinde olup 3-5cm yksekliinde, 10-12cm apnda olabilir.

Normal pozisyonda meme bezi 2.-6.(7.) kaburgalar hizasnda bulunur. D kenar linea axillarise, i kenar da sternum kenarna kadar uzanr. Yaklak 150-200 gr arlnda olan meme laktasyon dneminde 400-500gr olur. Laktasyon dnemi hari memenin nemli blmn ya dokusu oluturur. 5. costa

Memenin taban hafif konkav olup m. pectoralis major ve ksmen de m. obliquus externus abdominis ve m. serratus anterior zerine oturur. Bu kaslarla arasnda fascia profunda ve fascia superficialisin lamina profundas bulunur. m. pectoralis major

Yzeyel fasyann derin yapra, derin fasyaya gevek olarak tutunduu iin meme rahatlkla yerinden oynar.fascia superficialisfascia profunda

ki meme arasndaki olua sulcus intermammarius (sulcus mammarium: sinus mammarium) denilir. Memenin axillaya doru uzanan st d ucuna processus lateralis (axillaris) denir. sulcus intermammariusprocessus lateralis

papilla mammariaMemenin byk kitlesine corpus mammae denilir ve bunun yzeyinin orta noktasndaki kntya papilla mammaria (meme ba) denir. Normal konumda meme ba 4. intercostal aralkta yer alr. Ancak ahslar arasnda ve hatta ayn ahsn farkl yalarnda yeri deiir.

Meme bann etrafndaki koyu renkli sahaya areola mammae denilir. Buras daha koyu renklidir. Gebelikte daha da koyulaan papilla mammae ve areola mammae hibir zaman eski durumuna dnmez. Areola mammaede gll. areolares (Montgomery bezleri) denilen ya bezleri bulunur. Bu bezler gebelik ve laktasyon dneminde byrler ve deride kk kabartlar oluturur. Bu yaplara tubercula Montgomery denir. areola mammaetubercula Montgomery

Bu bezler yal salg yaparak bu blgeyi korur ve bebein memeyi daha iyi kavrayarak hava emmesini nler. Papilla mammaria ve areola mammae derisinin altnda ya dokusu bulunmaz. Burada sirkler ve n tarznda uzanan dz kas lifleri bulunur. Uyarldklar meme ban dikletirirler.

Yaps: Meme bez dokusu, ya dokusu ve ba dokusu olmak zere ksmdan oluur.

Bez dokusu: Meme bezleri alveolar yapda ekzokrin bezlerdir. Salgy hcre stoplazmasnn byk bir ksm oluturur. Salg ynnden apokrin tiptedir.

Lobi glandulae denilen 15-20 adet bezden oluur. lobi glandulae

Bu loblar da kk bezlerden (lobuli glandulae mammariae) olumutur. lobuli glandulae mammariae

Memede bulunan 15-20 adet lobun her birinin ductus lactiferi adn alan mstakil bir kanal vardr ve bu kanal meme bana doru uzanr. Bu kanallar meme bana doru ilerlerken sinus lactiferi denilen genilemeler yapar. Sinus lactiferide st depolanr. Sinus lactiferiler yaklak olarak 5-8mm geniliinde 10-12mm uzunluundadr. Sinus lactiferiden sonra kanallar tekrar daralarak papilla mammariann tepesinde daha dar olan bir delikle (apertura ductuli lactiferi) dar alr.ductus lactiferisinus lactiferiapertura ductuli lactiferi

Ya dokusu: Meme bezlerinin aralarn ve etrafn bol miktarda ya dokusu sarar. Memenin merkezi ksmnda bez dokusu, periferinde ise ya dokusu hkimdir.

Ba dokusu: Meme bezi yzeyel fasya ile sarlmtr. Bu yap bezin loblar arasna blmeler gnderir. Bu blmeler zellikle memenin st yarsnda fascia superficialisin derin yapran meme derisinin dermis (corium) tabakasna balayan bantlar eklindedir. Bu bantlara ligamenta suspensoria mammaria (Cooper ligamenti) denir. ligamenta suspensoria mammaria

Bu balar sayesinde meme dik bir pozisyonda durur. Hamilelik ve emzirmede meme ile birlikte bu balarda uzarlar ve bir daha eski haline dnmezler. Bu balarn tutunduu yzeyel fasya ile derin fasya arasnda bir fasyal aralk bulunur. Bu yzden memeler rahatlkla oynar. ligamenta suspensoria mammaria

Ba dokusunu tutan meme kanserlerinde bu asc balar bzlerek tutunduu meme derisini ieri doru eker. Bu nedenle meme derisi portakal kabuu manzarasn alr.

Memenin arterleri: Rr. mammari laterales (a. thoracica lateralis), rr. mammarii laterales (2.-4. aa. intercostalis posterior) ve rr. mammarii mediales (a. thoracica interna) den gelir.a. thoracica lateralisa. thoracica interna

Memenin venleri: Meme bann etrafnda daire eklinde bir ven pleksusu (plexus venosus areolaris) olutururlar. Bu pleksustan kan venler v. thoracica interna ve v. axillarise alrlar.plexus venosus areolaris

Memenin sinirleri: 2-6. n. intercostalislerin r. cutaneus lateralis ve anteriorlarndan ve n. supraclavicularisten gelir.

Memenin lenfleri: Loblar arasndaki ba dokusu ve st kanallar duvarnda bulunan lenf a ile balar. Meme bezinin merkezi blmnden gelen lenf damarlar, areola mammaedaki lenf a ile balant kurar. Meme lenf akmnn yaklak %75'i axilladaki nodi lymphatici axillares pectorales ile nodi lymphatici axillares subscapularese geri kalan ise a. thoracica interna evresindeki nodi lymphatici parasternales ve nodi lymphatici intercostalese alrlar.

Klinik: Malign meme tmrleri kadnlarda en sk grlen malign hastalktr. Meme bezinin lenflerinin %75i axilladaki lenf nodllerine drene olduundan memenin malign tmrleri axillaya metaztas yaparlar.

ntrauterin hayatn 6. haftasnda gvdenin n d yannda koltuk altndan kask blgesine kadar uzanan bir bant biiminde ilkel st izgileri oluur. Bu izgiye meme cristas (crista mammaria) denir. Meme taslaklar bu izgi zerinde geliir.

nsanda bir ift olarak gelien meme dokusu baz canllarda daha fazla sayda geliir.

Bu durum annenin bir seferde douraca yavru says ile ilgilidir.

Ancak insanlarda da bazen st izgileri boyunca fazla gelimemi memeler bulunabilir.

Birden fazla meme bulunmasna polimasti, birden fazla meme ba bulunmasna ise politelia denir.

Bir veya iki memenin olmamas durumuna amastia, meme bann olmamas durumuna ise athelia denir.

Erkeklerde meme dokusunun bymesine jinekomasti denir.