6
SAU Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisj 7 .C il t , I .Sayı (Mart 2003) Mesleki Eğitim Merkezlerinde Oto Motor Tami, Meslek Bilgisi Dersi Programı Uygulanabilirlik Anali M.E.Yaman, O Ei MESLEKi EGiTiM ME ZLERİNDE OTO MOTOR TAMİRCİLii MESLEK BİLGİSİ DERSİ PROGRAMI UYGULANABİLİRLİK ANİZİ Mehmet Emin Yaman, Osman Eldoğaıt Öz?: Bu çalışmada Oto sanayiine çırak yetiştiren esleki Eğitim Merkezlerinde Oto Motor Tamirciliği mesl ek dalında takip ed ilen mevcut Meslek Bilgisi dersi müfredat programı ve bunun uygulanabilirliği üzerinde durulmuştur. Bu amaçla bahsi geçen program hakkında bilgi verilerek, konu üzerine yapılmış anket çalışması ve bunu n sonuçları üzerinde durulmuştur. Anahtar kelimeler: Çıraklık Eğitimi, Oto Motor Tamirciliği. Abstract - In this study, the present circuculunı of particnlar vocation pogramme· in apprentice training centres for automotive repairing sector and its applicability was investigated. In this context a detailed information on the above mentioned �rogramme was given and the results of related survey were presented and discussed. KeY'vords - Apprentice Training, Autonıotive Repairing Sector. I. 1800' lü yı l ların sonlarından itibaren günlük hayatımızda önemli bir yer tutmaya başlayan motorlu taşıtlar, beraberinde büyük bir sanayi kuruluşları kitlesini de getirmiştir. Bu büyük kitle, çok sayıda vasıflı ve vasıfsız kişilerin istihdaıruna vesil e olmuş, ancak sektördeki hızlı gelişme özellikle vasıflı elemanlara o lan ihtiyacın luzla artnıası na sebep olmuştur. Vasıflı elemanların yetişmesi için de eğitim kurumlarına büyük bir y ük düşmektedir. Yapılacak eğitimin kısa süreli, ucuz, sürekli ve müesseseleşmiş sağlam esasları olması önemlidir. Bugün gelişmiş bir çok ülkenin gündeminde işbaşında eğitim, çıraklık veya başka isim altında baş sırayı almaktadır. [ 1]. Ülkemizde de eğitim faaliyetleri Milli Eğitim Bakanlığı soıumluluğunda yürütülmekte olup, Milli Eğitim M. E. Yaman, Akyazı Mesleki Eğitim Merkezi, Akyazı,Sakarya O. Eldon, SAÜ TEF �1akine Eğitimi Bölümü 170 Temel Kanununun 3. nıaddesi nde mesl eki ve teknil eğitim; "İlgi, istidat ve kabiliyederini geliştirek gere bilgi, beceri, davranışlar ve birlikte iş gö alklığ kazandıak suretiyle hayata hazlamak ve onln kendilerini ınutlu kılacak ve plumun mutlulum katkıda bulunacak bir mesl ek sahibi oll sağlamaktır" şe ki inde açıklanmaktadır[2]. Ülkemizde özellikle çok büyük bir kitleye ala sağlayan Oto Sanayilerinde, şıtlarla gil i her tanıir-bakıın faaliyetleri yürütülmektedir. Balarda çalışanların yeşme şekli ise Çıraklık sisyle olmaktadır. Çırakların eğitimi ise geleneksel ol - çırak il işkisi çerçevesinde olurken, ö zee enh çırakhk eğitimi uygulamaları 1977 yılında çıkarılan 2089 Sayılı Çırak, Kalfa ve Ustalık Kanunu ile başl'"e 1986 yılında yenilenerek 3308 Salı Çırlık Ye Mesleki Eğitin1 Kanunu haline getirilmişr. esle Eğitimde Yeniden Yapılanma adı altında son enleme 2000 yılında 4 702 sayılı Mesl eki ve Teik E Kanunu olmuştur. 4702 sayılı kanunla özellikle okul ve kanunda isim değişiklikleri yapılnuş ol u p , Çır Eğitim Merkezi isıni Mesleki Eitim Merkezi 'ne. Çıraklık ve �1esleki Eğ itim Kanunu ismi ise Mesle Eğitim Kanunu'na çevrilmiştir. Bu çalışmada, Mesleki Eğ itim Merkezleri bde eğitim verilen Oto Motor Taırciliği Pron verilmekte olan Meslek Bilgisi Dersi ve uyla şı üzerinde durolmaktadır. II. OTO MOTOR TAMİRCİiıİGİ Çıraklık Eğitim Merkezlerinin kurulmasıyla Oto otor tamirciliği meslek dalı, 1986 yılında 39 ilde ps alınmış, 199 5 yılına kadar ise tüm ülkede sisteme l edilmiştir. 2001 - 2002 eğitim ve öğretim yılında 81 il de 345 okulda Oto Motor Taınirciliği meslek dalı öğrenci sayı29600, öğretmen sayısı ise 913 '. Bu merkezlerde görev yapan öğretmenlerin büyük bir s Te k Eğitim Fakültesi Otomotiv Bölümü mezunudur [3 ].

MESLEKi EGiTiM MERKE ZLERİNDE OTO MOTOR ...oaji.net/articles/2014/1084-1417438254.pdfMeslek Bilgisi Dersi 3 yıllık eğitim süresinin her yılında verilmekte, yıllara göre haftalık

  • Upload
    others

  • View
    3

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: MESLEKi EGiTiM MERKE ZLERİNDE OTO MOTOR ...oaji.net/articles/2014/1084-1417438254.pdfMeslek Bilgisi Dersi 3 yıllık eğitim süresinin her yılında verilmekte, yıllara göre haftalık

SAU Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisj 7 .Cilt, I .Sayı (Mart 2003)

Mesleki Eğitim Merkezlerinde Oto Motor Tamircil:, Meslek Bilgisi Dersi Programı Uygulanabilirlik Anali

M.E.Yaman, O .. Eidoğa

MESLEKi EGiTiM MERKEZLERİNDE OTO MOTOR TAMİRCİLiG-i MESLEK BİLGİSİ DERSİ PROGRAMI UYGULANABİLİRLİK ANALİZİ

Mehmet Emin Yaman, Osman Eldoğaıt

Özet: Bu çalışmada Oto sanayiine çırak yetiştiren l\tlesleki Eğitim Merkezlerinde Oto Motor Tamirciliği meslek dalında takip edilen mevcut Meslek Bilgisi dersi müfredat programı ve bunun uygulanabilirliği üzerinde durulmuştur. Bu amaçla bahsi geçen program hakkında bilgi verilerek, konu üzerine yapılmış anket çalışması ve bunun sonuçları üzerinde durulmuştur.

Anahtar kelimeler: Çıraklık Eğitimi, Oto Motor Tamirciliği.

Abstract - In this study, the present circuculunı of particnlar vocation pogramme· in apprentice training centres for automotive repairing sector and its applicability was investigated. In this context a detailed information on the above mentioned �rogramme was given and the results of related survey were presented and discussed.

KeY'vords - Apprentice Training, Autonıotive Repairing Sector.

I. GİRİŞ

1800' lü yılların sonlarından i tibaren günlük ha yatımızda önemli bir yer tutmaya başlayan motorlu taşıtlar, beraberinde büyük bir sanayi kuruluşları kitlesini de getirmiştir. Bu büyük kitle, çok sayıda vasıflı ve vasıfsız kişilerin istihdaıruna ve sil e olmuş, ancak sektördeki hızlı gelişme özellikle vasıflı elemanlara olan ihtiyacın luzla artnıasına sebep olmuştur. Vasıflı elemanların yetişmesi için de eğitim kurumlarına büyük bir yük düşmektedir.

Yapılacak eğitimin kısa süreli, ucuz, sürekli ve müesseseleşmiş sağlam esasları olması önemlidir. Bugün gelişmiş bir çok ülkenin gündeminde işbaşında eğitim, çıraklık veya başka isim altında baş sırayı almaktadır. [ 1]. Ülkemizde de eğitim faaliyetleri Milli Eğitim Bakanlığı soıumluluğunda yürütülmekte olup, Milli Eğitim

M. E. Yaman, Akyazı Mesleki Eğitim Merkezi, Akyazı,Sakarya O. Eldoğan, SAÜ TEF �1akine Eğitimi Bölümü

170

Temel Kanununun 3. nıaddesinde mesleki ve teknil eğitim; "İlgi, istidat ve kabiliyederini geliştirerek gereld bilgi, beceri, davranışlar ve birlikte iş görrne alışk.anlığ. kazandırmak suretiyle hayata hazırlamak ve onların kendilerini ınutlu kılacak ve toplumun mutluluğum katkıda bulunacak bir meslek sahibi olmalaniL sağlamaktır" şe ki inde açıklanmaktadır[2].

Ülkemizde özellikle çok büyük bir kitleye iş alaru sağlayan Oto Sanayilerinde, taşıtlarla ilgili her türlü tanıir-bakıın faaliyetleri yürütülmektedir. Buralarda çalışanların yetişme şekli ise Çıraklık sistemiyle olmaktadır. Çırakların eğitimi ise geleneksel olarak usta­

çırak ilişkisi çerçevesinde olurken, özellikle djizenh çırakhk eğitimi uygulamaları 1977 yılında çıkarılan 2089 Sayılı Çırak, Kalfa ve Ustalık Kanunu ile başlamış '"e

1986 yılında yenilenerek 3308 Sayılı Çıraklık Ye Mesleki Eğitin1 Kanunu haline getirilmiştir. :tviesleki Eğitimde Yeniden Yapılanma adı altında son düzenleme 2000 yılında 4 702 sayılı Mesleki ve Teknik Eğitim Kanunu olmuştur. 4702 sayılı kanunla özellikle okul ve kanunda isim değişiklikleri yapılnuş olup, Çıraklık Eğitim Merkezi isıni Mesleki EZ:itim Merkezi 'ne. Çıraklık ve �1esleki Eğitim Kanunu ismi ise Meslek1 Eğitim Kanunu'na çevrilmiştir.

Bu çalışmada, Mesleki Eğitim Merkezleri bjjnyesinde eğitim verilen Oto Motor Taınirciliği Progıamınd: verilmekte olan Meslek Bilgisi Dersi ve uygulanışı üzerinde durolmaktadır.

II. OTO MOTOR TAMİRCİiıİGİ

Çıraklık Eğitim Merkezlerinin kurulmasıyla Oto �1otor tamirciliği meslek dalı, 1986 yılında 39 ilde kapsama

alınmış, 199 5 yılına kadar ise tüm ülkede sisteme darul edilmiştir.

2001 - 2002 eğitim ve öğretim yılında 81 i lde 345 okulda Oto Motor Taınirciliği meslek dalı öğrenci sayısı 29600, öğretmen sayısı ise 913 'tür. Bu merkezlerde görev yapan öğretmenlerin büyük bir kısım Teknik Eğitim Fakültesi Otomotiv Bölümü mezunudur [3 ].

Page 2: MESLEKi EGiTiM MERKE ZLERİNDE OTO MOTOR ...oaji.net/articles/2014/1084-1417438254.pdfMeslek Bilgisi Dersi 3 yıllık eğitim süresinin her yılında verilmekte, yıllara göre haftalık

SAL' Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi 7 Cilt, ı.Sayı (Mart 2003)

Okullara devam eden çıraklar, alanında faaliyet gösteren bir işyeriyle Çıraklık Sözleşmesi imzalamak zorundadırlar. Çıraklık eğitimi temel eğitimden som·a yapılmakta ve çıraklık yaşı ise 14-19'dur. Çıraklık süresi mesleklere göre değişiklik gösteıınekle beraber genel olarak 3 yıldır. Çıraklar, pratik eğitimlerini işyerlerinde sürdünnekte ve haftada bir gün 1 O saat ders görmek için okııla gitmektedirler. Okulda bulunan derslerin %40'ı genel kültür ve %60'ı meslek dersleridir. Oto Motor tarnirciliği ıneslek dalında mesleki bilgilerin verildiği Meslek Bilgisi Dersi 3 yıllık eğitim süresinin her yılında verilmekte, yıllara göre haftalık ders saati 3 - 4 - 4 saat şeklinde uygulamnaktadır. Bu şekilde öğrenciler eğitimleri süresince 3 52 saat bu ders i işlemektedirler [2,4,5,6, 7]. Dersin içeriği Tablo 1 'de görülmektedir.

Bu program, Oto Motor Tamirciliği ıneslek dalında sanayide gereksinim duyulan teknik elenlanları yetiştirmek amacıyla hazırlammş olup, programın genel amaçları öğrencilerin;

1- Oto n1otor tamirciliğine ait takım cihazıarın kullanma tekniklerini kavramalanm,

2- lviotorlu taşıtlara ait sistemlerin çalışma ilkelerini kavrarnal arını,

3- Mesleğiyle ilgili katalogları kullanabilmelerini, 4- Periyodik balamları doğıu teknikler le yapmalannı, 5- Anzalan tekniğine uygun olarak gidennelerini

sağlanıaktır[7].

Çıraklann pratik eğitimleri ise işyerlerinde bulunan Usta 9ğreticiler tarafından yapılmaktadır. Pratik eğitim konulan meslek bilgisi dersi üniteleıi ile paralel gitmektedir. Çırakların pratik eğitimleri Mesleki Eğitim Merkezi öğretmenleri tarafından kontrol edilerek merkez müdürlüğüne rapor halinde sunulınaktadu. Bu sayede çırakların usta öğreticileri ile birlikte çalışılarak, çırakların her türlü sorunlarının giderilmesine ve oto rnotor tamirciliği mesleği ile ilgili bilgi ve beceriletin öğretilmesi ve gerekli olan iş alışkanlıklarının kazandırılması hedeflenmektedir[? ,8].

Çıraklara verilen eğitim sonrası başarılbaşarıs1zlık değerlendirmeleri ise, öğrencilerin sınıf içi etkinliklere katılmalarındaki duyarlıklarına, sahip oldukları ve sergiledikleri düşünce zenginliğine, sorumluluk alma, dısiplinli çalışma, araştırma, inceleme ve bilimsel düşünme becerilerine göre yapılmaktadır [7].

Kısaca çerçeve ve işleyişini tanımlamaya çalışılan Oto �1otor Tamirciliği çıraklık eğitimi uygulamalarında, pratik uygulama olarak olumlu ve olumsuz bir çok husus dikkati çekmektedir. Burada bazı problemlerden bahsedilecek olursa; özellikle sanayisi küçük olan yerlerde sınıfların oluşturulması için gerekli 12 kişi toplanamadığı ıçın çeşitli programlar bir arada eğitilmeye çalışılmakta, eğitici öğretmenierin her okulda ihtiyaca göre bulunamaması, okullarda eğitim için

171

Mesleki Eğitim Merkezlerinde Oto Motor Tamirdliği Meslek Bilgisi Dersi Programı Uygulanabilirlik Analizi

M.E.Yamaıı, O.Eidoğan

gerekli donarumları bulunmaması, eğitimde önemli bir yer tutan pratik uygulan1alarla ilgili olarak eğitici ustalada sağlıklı ilişki geliştirilememesi vs.

Tablo 1, q.to �otor T�mirciliği Meslek Dalı Meslek Bilgisi Ders1 Uniteleri ve Işlenmesine Ayrılacak Süreler[?).

Birinci Sınıf Saat ı- Çıraklık ve Mesleki Eğitimi 6 2- Çevre 6 3- Hijyen 6 4- Mes1e�in Önemi 3 5- El Takımlan 18 6- Ölçme ve Ölçü Aletleri 18 7- Temel Malzeme Bilgisi 6 8- Mengeneler ve Eğeler 3 9- Markalama 3 10- Kesme ve Kesme Takımlan 3 ll- Delme ve Deln1e Takımlan 3 12- Raybalar ve Raybalama 6 --13- Vidalar,Pafialar ve Kılavuzlar 3 14- Zunpara Taşları ve Alet Bilerne 3 15- Eğme, Bükme ve Düzeltmc 3 16- Perçinierne 3 17- Lehimleme ve Kaynak 3

Toplanı 96 İkinci Sınıf Saat

18-Oto Motor Tamirc11iğinde Kullanılan Takımlar

8 ve Cihazlar 19- Motorlu Taşıtların Tanttılması 4 20- Motor Parçaları ve Yardımcı Sitemleıi 8 21- \1otorculukta Kullamlan Temel Terimler 4 22- Motorların Çalışına Ilkeleri 8 23- Motorlarm S1nıflandırıhnaları 4 24- Motor Parçaları 32 ıs .. Temel elektrik Dilgisi 8 26- Marş Sistemi 8 27- Şarj Sistemi 4 28- Benzinlt Motorlarda Ateşleme Sistemi 12 29- Yağlar ve Yağlama Sitemi 8 30- S oğu tma Sistemleri 8

31- Benzinlj Motorlarda Kullanılan Yak1tlar ve 12 Yaktt S1stemlerı Toplanı 1 128

Ü�üncü Sınıf '

Saat 32- Dizel Motorlannın Çalışma İlkeleri 4 33- Dize] Motorlarında Yakıt Ststemi 12

34-Dizel Motorlannda Kullamlan Yakıtlar, Yanma ve Yanma Odaları 8

35- Dizel Motorlarında Hava Emme Sistemleri 8 36- Motor Ayarları ve Motor Testi 16 37- Motor Gücü ve �1otor Verimi 8 38- Genel Motor Anıalan 20 39- Kavran1alar 8 40� Vites Kutulan 8 4 ı- Kardan Milleri (Safi) ve Mafsallar 4 42- Diferansiyeller ve Akslar 4 43- Direksiyon Sisten1leri 4 44- Askı ve Süspansiyon Sistemleri 4 45- Fren Sistemlen 12 46-

••

On Düzen Açt ları ve Ayarları 4 47- Tekerlek ve Tekerlek Ba1ansı 4

Toplam 128 Genel Toplanı 352

Page 3: MESLEKi EGiTiM MERKE ZLERİNDE OTO MOTOR ...oaji.net/articles/2014/1084-1417438254.pdfMeslek Bilgisi Dersi 3 yıllık eğitim süresinin her yılında verilmekte, yıllara göre haftalık

SAU Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi 7 .Ci lt, 1 .Sayı (Mart 2003)

m. MESLEK BiLGİSİ DERSİ PROGRAMININ UYGULANABİLİRLiG İ ÜZERİNE BİR ANKET

ÇALIŞMASI

Burada Oto Motor Tamirciliği çıraklık eğitiminin ve okullarda verilen Meslek Bilgisi dersinin uygulanabilirliği üzerine yapılan bir anket çalışmasından bahsedilee ektir.

Anket çalışması 22 Mesleki Eğitim Merkezinde ve 87 Motor öğretmenine uygulanmıştır. Ankete katılan öğretmenlerin %20,69'u 1-4 yıllık, o/o39,08'i 5-8 yıllık, %31,03'ü 9-12 yıllık ve 0/o 5,75'i ise 17-20 yıllık öğretmen olup, bunların %28,74'ü 1-4 yıldır, %51,72'si 5-8 yıldır, %2,30'u 9-12 yıldır ve % 1,15'i ise 17-20 yıldır Mesleki Eğitim Merkezlerinde görev yapmaktadır lar.

Tablo 2. Öğretmenierin derslerde takip ettiği meslek bilgisi dersi kitap veya kitapları .

İrfan Özlü Meslek Bil ;isi

MEB Benzinli Motorlar

MEB Şasi 1

MEB Dize! Motorlar

MEB Şasi 2 Diğer

Sayı o/o Sayı % Sayı

1. smıf 70 80,46 O 0,00 O

2. sınıf 56 64,37 24 27,59 O

3. sınıf 56 64,37 O 0,00 24

% Sayı o/o

0,00 17 19,54

0,00 7 8,05

27,59 7 8,05

Tablo 2 'de ankete katılan öğretmenierin Meslek Bilgisi dersini hangi kitap veya kitaplardan takip ettiğine ilişkin �oru ya verdikleri cevaplar görülmektedir. Görüldüğü gibi öğretmenler genel olarak ders i, İrfan ÖZLÜ 'n ün yazrrıış olduğu "Meslek Bilgisi'' isimli kitaptan yararlanarak işlediği görülmektedir.

Tablo 3. Meslek bilgisi dersi müfredab progrannnın bulundukları okul ve bölgede uygulanabilirliği.

Sayı %ı

Tamamen Katılıyorum 9 10,34

Oldukça Katılıyorum 24 27,59

Kısmen Katılıyorum 47 54,02 ı

Az Katı h yorum 6 6,90

Hiç Katdmıyorum 1 ı' ı 5

Tablo 3 'de öğretmeniere "Meslek bilgisi müfredat programı bulunduğunuz okul ve bölgede uygulanabilir niteliktedir" şeklinde sorulan soruya verdikleri cevaplar görülmektedir. Öğretmenierin o/o37,93 'ü katılmış, o/o54,02'si kısmen katılmış, o/o8,05'i bu görüşe katılmaını ş tır.

"Meslek bilgisi müfredat programının en iyi bir şekilde uygulanabilmesi için okulda bulunan dökümanlar (kitap, dergi, makale v .b) yeterlidir" sorusuna verilen cevaplar

172

Mesleki Eğitim Merkezlerinde Oto Motor Tamir · Meslek Bilgisi Ders i Programa Uygulanabilirlik An

M.E.Yaman, O.Eldoğ;J

Tablo 4 'te görülmektedir. Bu görüşe öğretmenlen: %3 7,93 )ü katılnuş, %40,23 'ü kısmen katılmış, %21:84' ise katıhnamıştır. Bu dökümanlarm kullanıhr •

kullamlrrıadığı sorulduğunda ise %66,66' smır.

kullandığı, %21,84 'ünün kısmen kullandığı, ger: kalarnnın kullanmadığı görülmüştür.

Tablo 4. Okulda bulunan dokümanların (kitap, dergi, makale Y.b) yeter11Jiği.

Sayı %

Tamamen Kat1Jıyorum 17 19,54

Oldukça Katılıyorum 16 18,39

Kısn1en Kattlıvorum J

35 40,23

Az Katthyorum 17 19,54

Hiç Katılnııyorunı 2 2,30

Tablo 5. Okulda bulunan yardımcı elemanların (Maket, pano, motor

parça ları v .b.) yeterli li ği.

Sayı %

Tamamen Katıilyorum 9 10,34

Oldukça Katılıyorum 20 22,99 ı 1

Kısmen Katı hyonım 31 35,63

Az Katıhyorum 25 28,74

Hiç Kat1lmıyorum 2 2,30

Tablo 5 'de , "Meslek bilgisi müfredat progrannnın en iy� bir şekilde uygulanabilmesi için okulda bulunaı: yardımcı elemanlar (Maket, pano, motor parçaları v.b., yeterlidir'' sorusuna verilen cevaplar gösterilmiştir Öğretmenierin o/o33,33 katılnuş, %35,63 kısmer katılnuş, %3 1 ,04 katılmamıştır. Ayrıca bulunan bt yardımcı elernanların kullamlıp kullanılmadığ. sorulduğunda ise %62,07'sinin kullandığı, %2J 84'ünün kısmen kullandığı, geri kalanının kuilanmadı� görüln1üştür.

Tablo 6. Okulda bulunan görsel ve işitsel cihazıann (Tepegöz, asetatlar, slayt nıakinesi, radyo, televizyon video v.b.) yeterli:iğ'

Sayı %

ramamen Katthyorum 25 28,74

Oldukça Katılıyorum 24 27,69

Kıstnen Katılıyorum 31 35,63

Az Katılıyorum 5 5,75

lI iç Katıımıyorum 2 2,30

"Meslek bilgisi ınüfredat programının en iyi bir şekilde uygulanabilmesi için okulda bulunan görsel ve işitse· cihazlar (Tepegöz, asetatlar, slayt makinesi, radyo televizyon video v.b.) yeterlidir" sorusuna alınar.

Page 4: MESLEKi EGiTiM MERKE ZLERİNDE OTO MOTOR ...oaji.net/articles/2014/1084-1417438254.pdfMeslek Bilgisi Dersi 3 yıllık eğitim süresinin her yılında verilmekte, yıllara göre haftalık

SAC Fen B1hmleri Enstitüsü Dergisi ?.Cı1i, l.Sayı (Mart 2003)

cevaplara göre (Tablo 6) öğretmenierin %56,33 'ü k.atılınış, o/o35,63 'ü kısmen katılmış, %8,05 'i katılmanuştır. Yine ilave sonılan soruya alman cevaplada öğretmenterin %43,68'ince bu cihazıarın kullanıldığı, %8,5 'ince kısmen kullanıldığı, %48,28 'ince ıs e kullamlmadığı görüln1üştür.

Tablo 7. Okulda bulunan smıfve atölye ortarnınm dOzeni meslek bilgisı dersinin daha iyi bir şekilde anlaşılabilmesi için uygunluğu.

Sayı %

Tamamen Katılıyorum 5 5,75

Oldukça Katılıyorum 16 18,39

Kısmen Katılıyorum 35 40,23

ı Az Katıilyorum 25 28,74

Hiç Katıımıyorum 6 6,90

Tablo 7'de ankete katılan öğretmenierin "Okulda bulunan sıruf ve atölye ortamının düzeni n1eslek bilgisi dersinin daha iyi bir şekilde anlaşılabilmesi için uygundur" sorusuna verdikleri cevaplar görülmektedir. Bu görüşe öğretmenlerin %24,14 'ü katılmış, 0/o40,23 'ü kısmen katılrruş, o/o35,64 'ü katılmamıştır.

Tablo 8 Öğretmenierin yeni gelişen teknolojilerı takip edebilmeleri.

Sayı o/o

Tanıamen Katılıyorum 1 I, 15

Oldukça Katıilyorum 16 18,39

Kısmen Katthyorum 7 8,05

Az Katılıyorum 57 65,52

Hiç K.atıln11yorum 6 6,90

Tablo 8 'de "Meslek bilgisi müfredat progranıının uygulanabilmesi ve Öğrencilerin daha iyi yetişmesi için öğretmenler yeni gelişen teknolojileri takip edebilmektedir', görüşüne ilişkin olarak %19,54 olumlu, 0/o8,05 kısmen olumlu, %72,42 olumsuz görüş bildırilnuştir.

Tablo 9. Öğretmenierin mesleki a landa bilgi ve becerilerini artıımak için düzenlenen hizmet içi eğitim seminer ve kurslan n yeterli li ği.

ı Say1 % 1

Tamamen Kat tlıyorum 17 19,54

Oldukça Katılıyorum 4 4,60

Kısmen Katılıyorum ı ı 12,64

Az Katılıyorum 50 57,47

Hiç Katdmıyorum 5 5,75

173

Mesleki Eğitiln Merkezlerinde Oto Motor Tanıirdliği Meslek Bilgisi Dersi Pr·ogramı Uygulanabilirlik Analizi

M.E.Yaman, O.Eldoğnn

"Öğretmenleıin mesleki alanda bilgi ve becerilerini artırmak için düzenlenen hizmet içi eğitim seminer ve kurslann yeterliliği"ne ilişkin soruya (Tablo 9) öğretmenierin o/o24, 14 'ü katılmış, % 12,64 'ü kısmen katılmış, %63,22 'si katılmamıştır. Seminer ve kurslara ilgi göstennelerine ilişkin sorulan soruya ise öğretmenterin o/o29,89'u katılmış, o/o49,43 'ü kısmen katılmış, o/o2,69 'u katılmamıştır.

Tablo 10. Öğretmenieri n İşletmelerde Mesleki E�itim dersine önem göstermeleri.

Sayı %

Tamamen Kattlıyorum 21 24,14

Oldukça Katılıyorum 5 5,75

Kısınen Katılıyorum 35 40,23

Az Katı h yorum 25 28,74

Hiç Kat ılınıyorum ı 1 '15

Tablo 1 O' da ankete katılan öğretınenlerin "Öğretmenler İşletmelerde Mesleki Eğitim dersine önem göstern1ektedir" görüşüne ilişkin düşünceleri sorolmuş ve %29,89 olumlu, (Yo40,23 kısmen olumlu, %29,89 olumsuz görüş alınnuştır.

Tablo 11. Öğrencilerin yanlarında çahştıklan ustaların bj1gi ve becerilerinin yeterJiliği.

Sayı %

Tamamen Katıhyorunı 9 10,34

Oldukça Katılıyorum 8 9,20

Kısmen Katılıyorum 47 54,02

Az Kahlıyoruın 18 20,69

Hiç Katdmıyorum 5 5,75

Tablo 11 'de öğretmenierin H öğrencilerin yanlarında çahştıkları ustaları n bilgi ve becerilerinin yeterliliğine ilişkin, olarak %19,54 olumlu, %54,02 kısmen olumlu, o/o26,44 olurnsuz cevap alınmıştır.

Tablo 12. Öğrencilerin yanlarında çahştıkları ustaların meslek b1Jgis1 dcrsi müfredat programına göre eğitim vermeleri.

Sayı %

Tamamen Katılıyorum 5 5,75

Oldukça Katılıyorum 8 9,20

Kısmen Katılıyorum 15 17,24

Az Katıhyorunı 25 28,74

Hiç Katılmıyorurn 34 39,08

Page 5: MESLEKi EGiTiM MERKE ZLERİNDE OTO MOTOR ...oaji.net/articles/2014/1084-1417438254.pdfMeslek Bilgisi Dersi 3 yıllık eğitim süresinin her yılında verilmekte, yıllara göre haftalık

SAU Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi 7.Cilt, l . Sayı (Mart 2003)

"Öğrencilerin yanlannda çalıştıklan ustalar meslek bilgisi dersi müfredat programına göre eğitim vermelerine ilişkin" sorulan soruya ise öğretmenierin %14,95 katı1mış, %17,24 kısmen katılmış, o/o67,82 katılmamıştır (Tablo 12).

Tablo 13. Ustalaıın öğrenci lerileri yak1ndan takip etmeleri.

Sayı %

Tamamen Katılıyorun1 9 10,34

Oldukça Ka tt h yorum L6 ı 8,39

Kısmen Katılıyorum 20 22,99

Az Katılıyorum 29 33,33

Hiç Katıımıyorum 13 14,94

Tablo 13 'de "Öğrencilerin yanlarında çalıştıkları ustaların, öğrencileri yakından takip edip etmediklerine ilişkin', olarak %28,73 olumlu, %22,99 kısmen olumlu, %48,27 olumsuz cevap alındığı görülmektedir.

Tablo 14. Meslek bilgisi dersi müfredat programının sanayinin ihtiyaçlarına cevap verebilmesi.

.

f %

Tamamen Katı h yorum 5 5,75

Oldukça Katılıyorum 20 22,99

Kısmen Katılıyorum 19 21,84

Az Katılıyorum 42 48,28

Hiç Katıımıyorum 1 ı ,ıs i

Tablo 14 'de öğretmenierin "Meslek bilgisi ders i müfredat progrannnın sanayinin ihtiyaçlarına cevap verebilmesıne" ilişkin cevaplan görülmektedir. Bu görüşe öğretmenlerin %28,74'ü katılmış, 0/o21,84'ü kısmen katılmış, o/o49,43 'ü katılmamıştır.

Tablo 15. Yap1lan sınavıann öğrenciyi ölçme bakımından yeterlili�i.

Sayı O fo

Tamamen Katılıyorum 5 5,75

Oldukça Katıilyorum 28 32,18 ı

Kısmen Katılıyorum 24 27,59

Az Katılıyorum 29 33,33

Hiç Katılınıyorum ı 1 '15

"Meslek bilgisi dersi n1üfredat programı yıl içinde yapılan deneme sınavlarında öğrenciyi ölçme bakımından yeterlidir" sorusuna öğretmenierin %37,93 'ü katılmış, %27,59 'u kısmen katılmış, o/o34,48 'i katılınamıştır (Tablo 15).

174

Mesleki Eğitim Merke.derinde Oto Motor Tamircil� Meslek Bilgisi Dersi Programı t;ygulanabillrHk A bı

M.E.Yaman, O.Eldo�

Tablo 16. Öğrencilerin Meslek bilgisi dersinden edindikleri bilgile;-ı sanayide kullanabi !me leri

Sayı Ofo

Tamamen Katılıyorum 5 5,75

Oldukça Katthyorum 4 50,57

Kısmen Katılıyorum 24 27,59

Az Katılıyorum 13 14,94

1 I iç Katıl mı yorum ı 1,15

Son olarak Tablo 16 da bu ders kapsaınında öğretile:ı bilgilerin sanayide öğrenciler tarafından kullanılıp kullanılanıadığı hususunda öğretn1enlerin görüşlerin: başvurulmuş ve %56,32 olumlu, %27,59 kısmen olUIIl.lL. o/ol6,09 olun1suz cevap alınnu ştır .

lV. SONUÇ VE YORUMLAR

Bu çalışmada Otomotiv Sanayiinde çalışan çırak, kalfa ve ustaların yetiştirilmesinde önemli bir görev üslenen eski ismiyle Çırakhk Eğitim, yeni ismiyle ise Meslekı Eğitim Merkezlerinde Oto Motor Tamirciliği çıraklık eğitin1i için takip edilen Meslek Bilgisi dersiniıı uygulanması üzerinde durolmaya çalışılrmştır. Önce kısaca çıraklık eğitimi ve eğitimin uygulamşı üzennde durulmuş) akabinde yapılan bir anket çalışmasıru.n

sonuçları verilnıiştir. Buraya kadar bahsedilenler ışığında varılabilecek bazı sonuçları sıralanacak olursa:

.. Oneelikle günümüz anlamında çıraklık eğitimi 197-yılından itibaren başlamış, 1986 yılından itibaren çırakların eğitin1i Çıraklık Eğitim Merkezleri bünyesinde­verilmeye başlanmıştır. Eğitim 3 yıl olup, mesle:kı bilgiler Meslek Bilgisi ismi altında okul ve sanayı. işbirliğince verılmektedir. Öğrenci"cr okulda teorik bilgileri alırken, uygulamalı eğitimlerini c;anayide ustaların gözetiminde devam ettirmektedirler. Ancak b n

eğitim sürecinde baz1 aksaklıklar da olmaktadır. B:. bağlanıda, yapılan anket çalışmasına görevlı öğretmenierin vermiş oldukları cevaplara bakı1dığındcı öncelik)e derslerde ku1lanılan kaynak yönünden yaklaşık birliktelik görülmektedir. Derslerin uygulanabilirliği hususunda öğretmenler çok lyimse: gözükmezken) okulda mevcut imkanların kullanıının<:ia vasat kalınaktadırlar. Öğretmenierin gelişen teknolojiyı takipleri ıse zayıf olarak görülmektedir. Kendilerinin eğitimleri hususunda ise nisbi bir istek olmakla beraber, bu hususta kurs ve seminer gibi imkanlan yeterlı düzeyde bulamadıklarını belirtmektedirler.

Öğrencilerin eğitimi yönünden ustalara bakıldığında ise. ustaların müfredata uygun eğitim vermeleri hususunda genel bir karamsarlık görülmektedir. Yine çıraklann takibi hususu da pek olumlu gözük:memektedir. Yine Meslek Bilgisi Dersinin sanayinin ihtiyaçlarına cevap verme yönünden zayıf görülmektedir. Buna rağmerL

Page 6: MESLEKi EGiTiM MERKE ZLERİNDE OTO MOTOR ...oaji.net/articles/2014/1084-1417438254.pdfMeslek Bilgisi Dersi 3 yıllık eğitim süresinin her yılında verilmekte, yıllara göre haftalık

SAU Fen B1limleri Enstitüsü Dergisi

-Ci lt, l.Sayı (tvtart 2003)

öfu"encilerin edindikleri bilgileri sanayide ....

k-ullanabildikleri yönünde bir kanaat de görülmektedir.

Genel olarak baktığımızda sistemin yararlı olduğu, ancak ım.kanlann geliştirilip, aksaklıkların azaltılmasıyla çok daha verimli hale geleceği görülmektedir.

KAYNAKLAR

[1] Akkutay, Ü., "Türkiye'de Çıraklık Eğitimi'', Ankara ( 1991)

[2] Ostim Çıraklık Eğitin1 ve Öğretim Vakfı, "Usta Öğreticilik Kursları Ders Notlan",Ankara

[3! t\1EB ÇYEGM 30.10.2002 tarih ve B.08.QÇYG.015.03.04/4956 sayılı yazısı

[4] Taşpınar, M,. "Elazığ ve Malatya 'da Çıraklık Eğitimi ve Sorunları", Yüksek Lisans Tezi, Elazığ ( 1992)h

[5] �EB, ''3308 Sayılı Çıraklık ve Mesleki Eğitin1 Kanunu ve İlgili Yönetmelikler", Ankara

[6] Gültekin, Ç.T., "Adana İli Seyhan İlçesi Çıraklık Eğitimi Programlanmn Değerlendirilmesi", Yüksek Lisans Tezi, Adana ( 1999)

[7] MEB ÇYEGM, "Çıraklık Dönemi Motor Yenilcştirmeciliği, Oto Motor Tanrirciliği Meslek Dalları Eğitim Programları" Ankara (2001)

[8] �1EB ÇYEGM, "Çıraklık Eğitimi Mevzuatı ve Yönctjci Rehberi" Atıkara ( 1996)

175

Mesleki Eğitim Merkezlerinde Oto Motor Tamirciliği Meslek Bilgisi Dersi Program• Uygulanabilirlik Analizi

M.E.Yaman, O.Eidoğan