Məhəmməd Füzuli, Seçilmiş əsərləri-birinci bölüm

8/9/2019 Məhəmməd Füzuli, Seçilmiş əsərləri-birinci bölüm

http://slidepdf.com/reader/full/mhmmd-fuezuli-secilmis-srlri-birinci-boeluem 1/387

www.ocaq.net 1

MƏHƏMMƏD FÜZULİ

SEÇİLMİŞ ƏSƏRLƏRİ

1-cild

QƏZƏLLƏR

* * *

Ayinǝ sevǝr candan rüxsareyi-canani,

Bir qayǝtǝ yetmiş kim, ayrılsa çıxar cani.

Fǝryad ki, ǝks oldu ol kim görǝyim derdim,

Ayineyi-rüxsarın lövhi-dili-heyrani.

Ol çahi-zǝnǝxdanda derdim görǝrǝm könlüm,

Könlümdǝ görǝr oldum od çahi-zǝnǝxdani.

Azadǝlǝrin könlün cǝm etmiş ikǝn qǝflǝt,

Tǝprǝtmǝ sǝba, billah, ol zülfi-pǝrişani.

Yarǝ qǝmi-pünhanim izhar edǝ bilmǝzdim,

Şadǝm ki, rǝvan oldu gözdǝn cigǝrim qani.

Dǝrdü qǝmi-pünhanim f ǝhm etdi el ahimdǝn,

Yüz ah ki, faş oldu dǝrdü qǝmi-pünhani.

Hicran gecǝsin görgǝc duzǝx ǝlǝmin bildim

Kim, ruzi-qiyamǝtdir yarın şǝbi-hicrani.

Candan keçǝli buldum rahǝt qǝmi-adǝmdǝn,

Xoş hikmǝt ilǝ buldum ol dǝrdǝ bu dǝrmani.



www.ocaq.net 2

Yarǝb, nǝ sǝbǝbdǝndir kim, hiç ǝsǝr qılmaz,

Dildarǝ Füzulinin f ǝryad ilǝ ǝfqani.

* * *

Aldı gülzar içrǝ su ǝksi-üzari-alini,

Çǝkdi güllǝr surǝtin mǝnzur edib timsalini.

Adın etmiş gün, alıb bir ǝks mirati-f ǝlǝk,

Sübh göstǝrdikdǝ sǝn rüxsari-f ǝrrüxfalini.

Şǝrhǝ bir gün qıldığın bidadi çǝkmǝz hǝşrǝdǝk,

Ol mǝlǝk kim, yazmaq istǝr nameyi-ǝmalini.

Seyli-xun xalın xǝyalilǝ pozub göz mǝrdümün,

Mǝrdüm etmiş çeşmi-xunbarǝ xǝyali-xalini.

Mürği-dil qalmadı kim, seyd olmadı, ey şux çeşm,

Sakin et pǝrvazdǝn şǝhbazi-mişginbalini.

Qoymadın bir kimsǝ cövrün çǝkmǝyǝ, rǝhm et dǝmi,Mǝn qıl xunrizlikdǝn qǝmzeyi-qǝttalini.

Q ǝm günü üstümdǝ sǝndǝn qeyri yox, ey dudi-ah!

Lütf qıl, mǝndǝn götürmǝ sayeyi-iqbalini.

Ey Füzuli, bǝs ki, qǝmnak oldu ǝhvalın sǝnin,

Q ǝmdǝn ölsǝn, hiç kim sormaz dǝxi ǝhvalini.

* * *



www.ocaq.net 3

Alǝm oldu şad sǝndǝn, mǝn ǝsiri-qǝm hǝnuz,

Alǝm etdi tǝrki-qǝm, mǝndǝ qǝmi-alǝm hǝnuz.

Can bağışlardı lǝbin izhari-göftar eylǝyib,

Vurmadan İsa lǝbi canbǝxşlikdǝn dǝm hǝnuz.

Sǝcdǝgah etmişdi eşq ǝhdi qaşın mehrabını,

Q ılmadan xeyli-mǝlaik sǝcdeyi-Adǝm hǝnuz.

Canǝ dǝrdin, cismǝ peykanın rǝvan etmişdi hökm,

Cism ilǝ can irtibatı olmadan möhkǝm hǝnuz.

Əşk sǝrf eylǝr f ǝlǝkdǝn kam hasil qılmağa,

Bu gühǝr qǝdrini bilmǝz dideyi-pürnǝm hǝnuz.

Pǝrdeyi-çeşmim mǝqam etmişdi bir tǝrsabeçǝ,

Olmadan mǝhdi-Mǝsiha damǝni-Mǝryǝm hǝnuz.

Ey Füzuli, eylǝdi hǝr dǝrdǝ dǝrman ol tǝbib,

Bir mǝnim zǝxmimdir ancaq bulmayan mǝrhǝm hǝnuz.

* * *

Arizin görsǝ f ǝlǝk, mehr buraxmaz ayǝ

Zǝrrǝ, zǝrrǝ qılıb onu buraxar sǝhrayǝ.

Surǝtin ǝksin alıb, bağǝ girǝr hǝrdǝm su,

Rǝşkdǝn qan içirǝr bǝrgi-güli-rǝnayǝ.

Yeridir ǝksinǝ ayinǝ dǝmir bǝnd ursa,

Nǝ üçün qarşı durur sǝn kimi bihǝmtayǝ.



www.ocaq.net 4

Bulduğu yerdǝ hǝsǝddǝn gün urar sayǝnǝ tiğ

Ki, rǝfiq olmaya sǝn mahi-mǝlǝksimayǝ.

Oxa peykan dikilir qǝmzǝn üçün peyvǝstǝ

Toxunur tǝnǝ oxu qaşın ucundan yayǝ.

Lǝli-nabın sif ǝti, şǝhdi-müsǝffadır, leyk

Acı etmiş onu sǝfrayi-hǝsǝd sǝhbayǝ.

Yar meylin sǝnǝ salmazsa, Füzuli, nǝ ǝcǝb,

Necǝ meyl etmǝk olur sǝn kimi bir rüsvayǝ.

* * *

Ah eylǝdiyim sǝrvi-xuramanın üçündür,

Qan ağladığım qönçeyi-xǝndanın üçündür.

Sǝrgǝştǝliyim kakili-mişkinin ucundan

Aşüftǝliyim zülfi-pǝrişanın üçündür.

Bimar tǝnim nǝrgisi-mǝstin ǝlǝmindǝn,

Xunin ciyǝrim lǝli-dürǝf şanın üçündür.

Yaxdım tǝnimi vǝsl günü şǝm tǝk, ǝmma

Bil kim, bu tǝdarük şǝbi-hicranın üçündür.

Qurtarmağa yǝğmayi-qǝmindǝn dilü canı,

Sǝyim nǝzǝri-nǝrgisi-f ǝttanın üçündür.

Can ver, könül, ol qǝmzǝyǝ kim, bunca zamanlar,Can içrǝ sǝni bǝslǝdiyim anın üçündür.

Vaiz bizǝ dün duzǝxi vǝsf etdi, Füzuli,



www.ocaq.net 5

Ol vǝsf sǝnin külbeyi-ǝhzanın üçündür.

* * *

Aşiq oldum yenǝ bir tazǝ güli-rǝnayǝ Ki, salır al ilǝ hǝr dǝm mǝni yüz qovğayǝ.

Müşt urub, qalibi-f ǝrsudǝmi gǝh hǝbs qılır,

Gǝh sǝrasimǝvü üryan buraxır sǝhrayǝ.

Üzümün qani ilǝ sinǝmi al etdim kim,

Alǝti-sǝnǝt ola ol büti-bipǝrvayǝ.

Bu nǝ işdir ki, bizi iynǝ kimi incǝldib,

Salır iplik kimi hǝrdǝm bir yzun sevdayǝ.

Ayağın bağlamış avarǝlǝrin sǝnǝt ilǝ,

Yox nihayǝt sǝri-kuyindǝ gǝzǝn şeydayǝ.

Lǝxt-lǝxt olmuş ikǝn, qǝmzǝ dirǝf şini çǝkib,

Çarǝsiz olmadı bir gün mǝni-qǝmf ǝrsayǝ.

Yaxa çak edǝni başmaq kimi salır ayağa,

Ey Füzuli, bax onun etdiyi istiğnayǝ.

* * *

Aşiyani-mürği-dil zülfi-pǝrişanındadır,

Qanda olsam, ey pǝri, könlüm sǝnin yanındadır.

Eşq dǝrdilǝ xoşam, ǝl çǝk ǝlacımdan, tǝbib,



www.ocaq.net 6

Q ılma dǝrman kim, hǝlakim zǝhri-dǝrmanındadır.

Çǝkmǝ damǝn naz edib üftadǝlǝrdǝn, vǝhm qıl,

Göylǝrǝ açılmasın ǝllǝr ki, damanındadır.

Gözlǝrim yaşı

n görüb şur, etmǝ nifrǝt kim, bu hǝmOd nǝmǝkdǝndir ki, lǝli-şǝkkǝrǝf şanındadır.

Mǝsti-xabi-naz olub, cǝm et dili-sǝdparǝmi

Kim, onun hǝr parǝsi bir növki-mücganındadır.

Bǝs ki, hicranındadır xasiyyǝti-qǝti-hǝyat,

Ol hǝyat ǝhlinǝ heyranǝm ki, hicranındadır.

Ey Füzuli, şǝm tǝk mütlǝq açılmaz yanmadan,

Tablar kim, sünbülündǝn rişteyi-canındadır.

* * *

Bağǝ gir bülbülǝ ǝrzi-güli-rüxsar eylǝ,

Yıq gülün irzini bülbül gözünǝ xar eylǝ.

Bağ şahidlǝrinǝ zülf ilǝ çeşmin göstǝr,

Sünbülü dǝrhǝm edib, nǝrgisi bimar eylǝ.

Qönçǝyǝ lafi-lǝtaf ǝtdǝ ağız açdırma,

Lǝhzǝ-lǝhzǝ onu şǝrmǝndeyi-köftar eylǝ.

Sǝrvǝ azadǝlik ismilǝ yaraşmaz yürümǝk,

Onu hǝm şiveyi-rǝftarǝ giriftar eylǝ.

Dari-dünyanı könül, cǝhd qılıb tǝrk edǝ gör,

Xabi-qǝflǝtdǝ ikǝn özünü bidar eylǝ.



www.ocaq.net 7

A ciyǝr zǝxmi, ağız açma xǝdǝngin görübǝn,

Yetǝnǝ razi-nihanım, yetǝr, izhar eylǝ.

Kǝs, Füzuli, tǝmǝin qeyr tǝmǝnnalǝrdǝn,

Qanda olsan tǝlǝbi-dövlǝti-didar eylǝ.

* * *

Bağǝ girdim, sǝri-kuyin anıb ǝf ğan etdim,

Gül görüb, yadın ilǝ çaki-giriban etdim.

Baxuban nǝrgisǝ, ǝyyar gözün qıldım yad,

Nǝrgisi nalǝvü ǝf ğanıma heyran etdim.

Qönçǝvü lalǝ demǝ, dağ qarasın qoparıb,

Alü alayǝ sarıb sǝbzǝdǝ pünhan etdim.

Güli-tǝr üzrǝ düşǝn şǝbnǝmǝ düşdü nǝzǝrim,

Gözümü şövqi-cǝmalında dürǝf şan etdim.

Bǝrgi-gül sanma ki, xunabǝ tökǝn dǝmdǝ gözüm,Neçǝ yaprağǝ ciyǝr qanı silib, qan etdim.

Görücǝk sünbülü, andım şikǝni-kakilini,

Sünbülü giryǝvü ahilǝ pǝrişan etdim.

Ey Füzuli, rǝvişi-ǝql mǝlul etdi mǝni,

Sǝhv qıldım ki, cünun dǝrdinǝ dǝrman etdim.

* * *



www.ocaq.net 8

Bari-möhnǝtdǝn nihali-qamǝtin xǝm olmasın.

Başımızdan sayeyi-sǝrvi-qǝdin kǝm olmasın.

Hasilim rüxsarü lǝlü çeşmü qǝmzǝn olmasa,

Ömr bir an, bir nǝf ǝs, bir lǝhzǝ, bir dǝm olması

n.

Gǝrdi-rahin ǝzmi-gǝrdun etdi kim, bu qǝdr ilǝ

Şöhreyi-alǝm hǝmin İsayi-Mǝryǝm olmasın.

İltimas etdim sǝbadǝn tutiya çǝkdirmǝyǝ,

Ağlama, ey göz, qübari-dǝrgǝhi nǝm olmasın.

Sǝn tǝk af ǝt gǝldiyin bilmişdi kim, hǝqdǝn mǝlǝk

İltimas eylǝrdi kim, alǝmdǝ Adǝm olmasın.

Der imiş zahid ki, olmaq eybdir rüsvayi-eşq,

Bu sözü faş etmǝsin, rüsvayi-alǝm olmasın.

Ey Füzuli, zövqi-dǝrdi-eşqǝ nöqsan heyfdir,

Ehtiyat et, pǝnbeyi-dağindǝ mǝrhǝm olmasın.

* * *

Batalı qanǝ oxun dideyi-giryan içrǝ,

Bir ǝlifdir sanasan kim, yazılar qan içrǝ.

Yeridir, sineyi-suzanıma gülxǝn desǝlǝr,

Bǝs ki, yanmışdır oxun sineyi-suzan içrǝ.

Canı tǝn içrǝ nǝ saxlardım ǝgǝr bilsǝ idim

Ki, deyil gizli qǝmi-lǝli-lǝbin can içrǝ.



www.ocaq.net 9

Ala gör oxlarını didǝlǝrimdǝn, ey dil,

Heyfdir, olmaya nagǝh itǝ mücgan içrǝ.

Çak könlüm arasında yaraşır peykanın,

İqdi-şǝbnǝm xoş olur qönçeyi-xǝndan içrǝ.

Q ǝddinǝ sǝrv demiş, qönçǝlǝrin tǝnindǝn

Duramaz badi-sǝba hiç gülüstan içrǝ.

Ey Füzuli, kimǝ suzi-dilimi şǝrh qılım,

Yox mǝnim kimi yanan atǝşi-hicran içrǝ.

* * *

Bǝzmi-eşq içrǝ şǝrabımdır sirişki-lalǝgun,

Q ıldı qǝm, qǝddim büküb, cami-şǝrabım sǝrnigun.

Hǝr tǝrǝf pürxun ǝliflǝrdir çǝkilmiş köksümǝ,

Ya havadan mövc urur bağrımdakı dǝryayi-xun.

Artırır ǝyyami-hicranın sirişkim hiddǝtin,

Müddǝti-ǝyyam mey keyfiyyǝtin eylǝr füzyn.

Mǝskǝn etmiş yar mari-zülfü, çeşmim rǝxnǝsin,

Pǝnd vermiş kim, onu, ondan çıxarmaz min füsun.

Q ǝti-ülf ǝt, qaliba, düşvardır kim, eylǝmiş

Nǝqşi-Şirin ilǝ Fǝrhadı müqǝyyǝd Bisütun.

Rişteyi-can eylǝdim peyvǝnd tari-zülfinǝ,Ah kim, çǝkmǝkdǝ imdad eylǝmǝz bǝxti-zǝbun.

Ey Füzuli, mǝn mǝlamǝt gövhǝrinin gǝnciyǝm,



www.ocaq.net 10

Əcdahadır kim, yatır çevrǝmdǝ zǝnciri-cünun.

* * *

Bǝhri-eşqǝ düşdün, ey dil, zövqi-dünyani unut!Baliğ oldun, gǝl rǝhimdǝn içdiyin qani unut!

Verdi rehlǝtdǝn xǝbǝr muyi-sǝfidü ruyi-zǝrd,

Çöhreyi-gülgyn ilǝ zülfi-pǝrişani unut!

Çǝk nǝdamǝtdǝn göyǝ dudi-dilin, tök qanlı yaş,

Sǝrvi-nazik tǝrkin et, gülbǝrgi-xǝndani unut!

Gör qǝnimǝt f ǝqr mülkündǝ gǝdalıq şivǝsin,

Etibari-mǝnsǝbü dǝrgahi-sultani unut!

Çǝkmǝ alǝm qeydini, ey sǝrbülǝndi-f ǝqr olan,

Sǝltǝnǝt tǝxtinǝ irdin, bǝndü zindani unut!

Lövhi-xatir surǝti-cananǝ qıl ayinǝdar,

Onu yad et, hǝr nǝ kim yadındadır, ani unut!

Mǝsiyǝt dǝrsin yetǝr, tǝkrar qıl, döndǝr vǝrǝq,

Özgǝ hǝrfin mǝşqin et, ol dǝrs-ünvani unut!

Ey Füzuli, çǝk mǝlamǝt rǝhgüzarından qǝdǝm,

Lǝhzǝ-lǝhzǝ çǝkdigin bihudǝ ǝf ğani unut!

* * *

Bilmǝz idim, bilmǝk ağzın sirrini düşvar imiş,



www.ocaq.net 11

Ağzını derlǝrdi yox, dediklǝrincǝ var imiş.

Aciz olmuş yıxmağa ah ilǝ kuhi Kuhikǝn

Neylǝsin miskin, onun eşqi hǝm ol miqdar imiş.

Daşǝ çǝkmiş xǝlq üçün Fǝrhad, Şirin surǝtin,Ərz qılmış xǝlqǝ mǝhbubin, ǝcǝb biar imiş.

Kǝbǝ ehraminǝ zahid, dedilǝr, bel bağladı,

Eylǝdim tǝhqiq, onun bağlandığı zünnar imiş.

Ömrlǝrdir eylǝrǝm ǝhvali-dünya imtǝhan,

Nǝrdi-ömrü hasili-dünya hǝman bir yar imiş.

Zövqi-didarilǝ dildarın, yox etdim varimi,

Dövlǝti-baqi ki, derlǝr, dövlǝti-didar imiş.

Dün Füzuli, arizin görgǝc, rǝvan tapşırdı can,

Laf edib derdi ki, canım var, ǝmanǝtdar imiş.

* * *

Bu gün tiğin çǝkib, çıxmışdır ol namehriban sǝrxoş,

Saqın, ey rǝhm edǝn caninǝ kim, bilmǝz aman sǝrxoş.

Ona hüşyar ikǝn dǝrdi-dil istǝrmǝn deyǝm, saqi,

Peyapey sunma camı, qılma ol sǝrvi rǝvan sǝrxoş.

Degil tǝqvadǝn etsǝm badǝ tǝrkin, vǝhmim ondandır

Ki, izhar eylǝyim xǝlq içrǝ eşqin nagahan sǝrxoş.

Mǝgǝr qan içmǝk ilǝ ǝsrümüş nǝrgislǝrin, vǝr nǝ

Bǝsi mey nuş edǝnlǝr gördüm, olmaz böylǝ qan sǝrxoş.



www.ocaq.net 12

Meyi-eşqinlǝ sǝrmǝst olduğum eldǝn nihan qalmaz,

Mühali-ǝqldir kim, saxlaya razin nihan sǝrxoş.

Könül ta oldu bixud, aldı qǝmzǝn canımı tǝndǝn.

Verǝr yǝğmayǝ nǝqdi-gǝncin olğac pasiban sǝrxoş.

Füzuli, qeyr ilǝ xǝlvǝt mǝgǝr bǝzm etmiş ol gülrux,

Rǝqibi-kǝcrövü gördüm bu gün bari yaman sǝrxoş.

* * *

Budur f ǝrqi, könül, mǝhşǝr gününün ruzi-hicrandan

Kim, ol can döndǝrǝr cismǝ, bu cismi ayırar candan.

Tutub rahi-ǝdǝm, bulmuş dǝhanından könül kamın,

Mǝnǝ hǝm cǝzmdir ol ǝzm, mǝn hǝm qalmazam andan.

Q ǝmim şǝrh etmǝk içün istǝrǝm hǝr gördüyüm saǝt

Tutam damanını, dǝymǝz ǝlim çaki-giribandan.

Tǝvafi-kuyin istǝrdim qılam, bari-qǝmi-eşqinXǝm etdi qamǝtim, yollar tutuldu xari-mücgandan.

Nǝ xoş ülf ǝt tutubdur natǝvan cismimlǝ can, guya

Sanır bir tari-mudur o sǝri-zülfi-pǝrişandan.

Oxun gǝldikdǝ çeşmim töksǝ bağrım qanın ondandır,

Ki, bağrım qanına yer qalmadı sinǝmdǝ peykandan.

Sitǝm daşı, mǝlamǝt xǝncǝri, bidad şǝmşiri,

Füzuli, hǝr cǝfa kim gǝlsǝ xoşdur canǝ, canandan.



www.ocaq.net 13

* * *

Buraxdı xakǝ hüsnün afitabi-alǝmarayi,

Götürdü yer üzündǝn möcizi-lǝlin Mǝsihayi.

İki gözdǝn rǝvan etmiş sirişkim qamǝtin şövqi,

Əsayi-möcizi gör kim, iki bölmüş bu dǝryayi.

Bükülmüş qǝddimi, qurtarǝ gör qüllabi-zülfündǝn,

Xǝtadır, çǝkmǝsin çox bağrı çökmüş bir sınıq yayi.

Rüxün üzrǝ xǝmi-ǝbruni görmǝk istǝrǝm, ǝmma

İkǝn düşvar olur, gün var ikǝn görmǝk yeni ayi.

Şǝrabi-nabǝ, lütf et, möhtǝsib, qǝhr ilǝ çox baxma,

Mükǝddǝr qılma ǝksi-tirǝdǝn cami-müsǝffayi.

Yeddi gündür ol ayi görmǝdim, ahim şǝrarilǝ

Nola qılsam Bǝnat ün-nǝş ilǝ yeksan Sürǝyyayi.

Füzuli, ǝşk seylilǝ pǝrişan olma, sǝbr eylǝ!

Ona hǝm var ola axir, tutub durarmı dünyayi?

* * *

Bülbüli-dil gülşǝni-rüxsarın eylǝr arizu,

Tutiyi-can, lǝli, şǝkkǝrbarın eylǝr arizu.

Namǝvü qasid pǝyamilǝ xoş olmaz xatirim,Öz lǝbindǝn lǝhceyi-göftarın eylǝr arizu.



www.ocaq.net 14

Sǝrvü gül nǝzzarǝsin neylǝr sǝnǝ heyran olan,

Arizinlǝ qǝddi-xoşrǝftarın eylǝr arizu.

Arizu eylǝr ki, mǝn tǝk müttǝsil bimar ola,

Kim ki, vǝsli-nǝrgisi-bimarın eylǝr arizu.

Hicr bimari tǝnim, badi-sǝbadǝn dǝmbǝdǝm,

Sihhǝt üçün, sihhǝti-ǝxbarın eylǝr arizu.

Zülmǝti-hicrindǝ baxmaz şǝmǝ çeşmim mǝrdümü,

Pǝrtövi-rüxsari-pürǝnvarın eylǝr arizu.

Arizumǝndi-visalındır Füzuli xǝstǝdil,

Vǝslin istǝr, dövlǝti-didarın eylǝr arizu.

* * *

Büti-növrǝsim nǝmazǝ şǝbü ruz rağib olmuş,

Bu nǝ dindir, allah-allah, bütǝ sǝcdǝ vacib olmuş.

Əsǝri-qǝbuli-taǝt ona vermiş öylǝ halǝt

Ki, qülubi-ǝhli-halǝ hǝrǝkatı cazib olmuş.

Fǝrǝhim görüb, cǝfasın hǝsǝnatǝ daxil eylǝr,

Nǝ mǝlǝk kim, ol pǝrinin ǝmǝlinǝ katib olmuş.

Nǝ ǝcǝb gǝr olsa qǝmdǝn dünümü günüm bǝrabǝr,

Nǝzǝrimdǝn ol üzü gün neçǝ gün ki, qaib olmuş.

Q ǝmi-hicrdir kim, artar ǝsǝrilǝ eşq zövqü,Q ǝlǝt eylǝmiş Füzuli ki, vüsalǝ talib olmuş.



www.ocaq.net 15

* * *

Vǝh nǝ qamǝt, nǝ qiyamǝt, bu nǝ şaxi-güli-tǝrdir,

Nǝ bǝladır nǝzǝr ǝhlinǝ, nǝ xoş mǝddi-nǝzǝrdir?

Göz yoludur ki, könül mülkinǝ xublar girǝr ondan,Tutma, ey ǝşk, onu billah ki, ǝcǝb rah güzǝrdir.

Nǝ göhǝr bulsa bǝyǝnmǝz buraxır yazıya dǝrya,

Qaliba, kim ona mǝqsud dişin kimi göhǝrdir.

Eşq eybini bilibsǝn hünǝr, ey zahidi-qafil,

Hünǝrin eybdir ǝmma, dediyin eyb hünǝrdir.

Sitǝmin gǝrçi yamandır, onu tǝrk eylǝmǝ, billah

Ki, tǝğafül, sitǝmindǝn dǝxi ǝlbǝttǝ, bǝtǝrdir.

Axir olmaz necǝ kim, göz yaşı axarsa hǝmana

Ki, dǝmadǝm ona imdad qılan xuni-ciyǝrdir.

Sǝrsǝri basma qǝdǝm eşq tǝriqinǝ, Füzuli,

Ehtiyat eylǝ ki, qayǝtdǝ xǝtǝrnak sǝf ǝrdir.

* * *

Qamǝtin xidmǝtinǝ sǝrvin ǝyilmǝz başı,

Nǝ bilir ǝhli-tǝriqin rǝvişin ol naşı.

Ögünür didǝ ki, heyranǝm ǝzǝldǝn üzünǝ,

Oldu mǝlum bu laf ında ki, çoxdur yaşı.

Əşk lǝli rǝhi-eşqindǝ tutubdur ǝtǝyim,



www.ocaq.net 16

Qorxuluqdur, necǝ salıb gedǝlim yoldaşı?

Yetdi ol qayǝtǝ zǝfim ki, çǝkǝr tǝsvirim,

Hǝr zaman daireyi-heyrǝtǝ min nǝqqaşı.

Möhtǝsib, tanrı

üçün gǝl mǝnǝ çox vermǝ ǝzab,Meyli-mǝscidmi edǝr meygǝdǝlǝr ovbaşı?

Kǝsdi mǝn şiftǝdǝn ǝhli-sǝlamǝt yolunu,

Bǝs ki, ǝtraf ıma cǝm oldu mǝlamǝt daşı.

Ey Füzuli, nǝ bǝla oxları kim, gǝlsǝ mǝnǝ,

Sǝbǝb ol qaşları yayin gözüdür, ya qaşı.

* * *

Qansı mahin bilmǝzǝm mehrilǝ olmuş zar sübh,

Hǝr gün eylǝr xǝlqǝ bir daği-nihan izhar sübh.

Batdı ǝncüm, çıxdı gün, ya bir ǝsiri-eşqdir,

Tökdü dürri-ǝşki, çǝkdi ahi-atǝşbar sübh.

Nola gǝr ǝmvatǝ ehya versǝ sübhün dǝmlǝri,

Zikri-lǝlindir kim, eylǝr dǝmbǝdǝm tǝkrar sübh.

Bir müsǝvvirdir ki, zǝrrin kilk ilǝ hǝr gün çǝkǝr,

Sǝfheyi-gǝrdunǝ nǝqşi-arizi-dildar sübh.

Mücdǝ bir xurşiddǝn vermiş mǝgǝr badi-sǝba,

Kim nisyǝ eylǝr ona yüz min düri-şǝhvar sübh.

Aşiqi-sadiqdir, izhari-ğǝm eylǝr hǝr sǝhǝr

Ah ilǝ xǝlqi yuxusundan qılır bidar sübh.



www.ocaq.net 17

Ey Füzuli, şami-qǝm ǝncamına yoxdur ümid,

Bir tǝsǝllidir sǝnǝ ol söz ki, derlǝr var sübh.

* * *

Qaçan kim, qamǝtindǝn ayrı seyri-busitan etdim,

Qoparıb ǝşk-seylabilǝ min sǝrvi rǝvan etdim.

Götürdüm girdibadi-ah ilǝ gǝrdunǝ tapşırdım,

Qübari-rǝhgüzarın cövhǝrin gözdǝn nihan etdim.

Nişani-surǝti-xubin verib, bütlǝr sücudindǝ

Fǝsadi-etiqadin kaf ǝrin xatirnişan etdim.

Olub sǝrmǝst, qıldım nǝşǝyi-zövqi-lǝbin fikrin,

Meyǝ rağib olanlar küfrünü xǝlqǝ ǝyan etdim.

Görüb divarlǝrdǝ Kuhkǝn nǝqşin demin aşiq,

Mǝnǝm aşiq ki, tutdum dǝşt, tǝrki-xaniman etdim.

Rǝhi-eşqindǝ ol gülrux, ciyǝr qan etdiyim bilmiş,Çǝkǝr hǝrdǝm mǝnǝ tiği-siyasǝt, sanki qan etdim.

Füzuli şahibazi-övci-istiğna ikǝn, bilmǝn

Nǝ sǝhv etdim ki, bu viranǝ deyri aşiyan etdim?

* * *

Qeyrǝ eylǝr bisǝbǝb min iltifat ol nuşlǝb,

İltifat etmǝz mǝnǝ mütlǝq, nǝdir bilmǝn sǝbǝb?



www.ocaq.net 18

Cövr olur adǝt qǝzǝb vǝqti, nǝ adǝtdir bu kim,

Cövrün az eylǝr mǝnǝ ol tündxu qılğac qǝzǝb.

Nola qǝmzǝn fikri düşdisǝ dili-suzanimǝ,

Zalimin gǝr olsa atǝş mǝnzili olmaz ǝcǝb.

Dǝmbǝdǝm gǝr düşsǝ gözdǝn, dürri-ǝşkim, vǝchi var,

Yaş uşaqlardır yetim, onlarda yox rǝsmi-ǝdǝb.

Cövrü könlümdür çǝkǝn, gözdür görǝn rüxsarını,

Allah-allah, kam alan kimdir, çǝkǝn kimdir tǝlǝb.

Yar bidad eylǝmǝz üşşaq f ǝryad etmǝdǝn,

Hǝr necǝ ruzi mükǝddǝr olsa vacibdir tǝlǝb.

Mütrib, ağlatma sürudinlǝ Füzuli xǝstǝni,

Seyli-ǝşkindǝn saqın qopmaya bünyadi-tǝrǝb.

* * *

Q ǝbrim daşına kim, qǝm odundan zǝbanǝdir.Tǝn oxun atma kim, xǝtǝri çox nişanǝdir.

Eylǝr qǝdǝh zǝmanǝ qǝmin dǝf qaliba

Dövri-qǝdǝh müxalifi-dövri-zǝmanǝdir.

Qaldırdı ǝşk dün mǝni ol asitanǝdǝn

Kim, mǝqsǝdim mǝnim dǝxi ol asitanǝdir.

Vaiz sözünǝ tutma qulaq, qafil olma kim,

Q ǝflǝt yuxusunun sǝbǝbi ol f ǝsanǝdir.



www.ocaq.net 19

Nǝzr etmişǝm f ǝraqinǝ kim, yox nihayǝti,

Nǝqdi-sirişkimi ki, tükǝnmǝz xǝzanǝdir.

Can vermǝyimmi qürbǝtǝ kim bimi-tǝnǝdǝn,

Yadi-vǝtǝn f ǝğanıma sǝnsiz bǝhanǝdir.

Ey dil, hǝzǝr qıl atǝşi-ahinlǝ yanmasın

Cismim ki, dǝrd quşlarına aşiyanǝdir.

Mǝndǝn, Füzuli, istǝmǝ ǝşari-mǝdhü zǝmm,

Mǝn aşiqǝm, hǝmişǝ sözüm aşiqanǝdir.

* * *

Q ǝmdǝn öldüm, demǝdim hali-dili-zar sana,

Ey güli-tazǝ, rǝva görmǝdim azar sana!

İç meyi-nab ki, bağrından edǝr cümlǝ kǝbab,

Atǝşi-eşq ilǝ, üşşaqi-ciyǝrxar sana.

Meyi-gülgundǝ deyil nǝrgisi-mǝstin ǝksi,

Q ǝdǝh olmuş, göz açıb, aşiqi-didar sana.

Arizin gül-gül edibdir meyi-gülgün tabi,

Vǝh ki, bir güldǝn açılmış neçǝ gülzar sana.

Bağǝ seyr et bu lǝbi-lǝl ilǝ kim, qönçǝvü gül,

Göstǝrǝ xuni-dilü dideyi-xunbar sana.

Der idim qamǝtinǝ sǝrv, vǝli, özgǝ imiş.Hǝrǝkatü rǝvişü şivǝvü rǝftar sana.

Əyilib tǝrfi-binaguşinǝ dǝrdi-dilimi



www.ocaq.net 20

Ya o taqin deyǝ, ya türreyi-tǝrrar sana.

Ta giriftarinǝm: azad ola bilmǝm qǝmdǝn -

Hiç kim olmasın, ey şux, giriftar sana!

Lǝli-nabı

n hǝvǝsi bağrı

mı

qan eylǝdiyin,Ah kim, qanlı yaşım qılmadı izhar sana.

Ey Füzuli, f ǝlǝkin var sǝninlǝ nǝzǝri

Kim, qǝmü möhnǝtini verdi nǝ kim var sana.

* * *

Q ǝmzǝ peykanın gözün mǝn mübtǝladǝn saxlamaz,

Sǝrf edǝr ǝhli-nǝzǝr nǝqdin gǝdadǝn saxlamaz.

Dil nǝdir yanımda çün qılmaz mǝni qǝmdǝn xilas,

Çǝkmǝn ol tǝviz barın kim, bǝladǝn saxlamaz.

Canǝ cismim ol xǝdǝngi-qǝmzǝdǝn olmaz pǝnah,

Hiç cövşǝn kimsǝni tiri-qǝzadǝn saxlamaz.

Eşqdǝn bir dǝm tǝni-suzanı dur etmǝz f ǝlǝk,

Vǝh necǝ fanusdur, şǝmi hǝvadǝn saxlamaz.

Alǝmi şeyda qılır, gǝr olsa gözdǝn hǝm nihan,

Bir pǝrivǝş kim, sǝri-zülfün sǝbadǝn saxlamaz.

Eylǝrǝm bixud f ǝqan, gördükcǝ kuyin itlǝrin,

Aşina razi-nihanın aşinadǝn saxlamaz.

Bisǝbǝb sanmın Füzulinin mǝlamǝt çǝkdiyin,

Bixǝbǝrdir, mǝşrǝbin ǝhli-riyadǝn saxlamaz.



www.ocaq.net 21

* * *

Q ǝmindǝn başǝ dün hǝsrǝt ǝlilǝ ol qǝdǝr vurdum

Ki, sübh olunca mürdǝ cismimi toprağǝ tapşı

rdum.

Büküldü qǝddim, ahim yetdi xurşidǝ, saqın, ey mǝh,

Ki, möhnǝt oxunu peykanladım, qǝm yayını qurdum.

Demin Mǝcnunǝ aşiq kim, başında quş yuva tutmuş,

Mǝnǝm aşiq ki, seyli-çeşmimi başımdan aşurdum.

Gümanından mürǝttib eylǝdi bürhani-isbatın,

Nǝ sahib kǝşf ǝ kim, dürci-dǝhanın sirrini sordum.

Tǝcǝrrüd seyrinǝ sayǝmdǝn özgǝ bulmadım hǝmrǝh,

Tǝriqi-eşq içindǝ çoxlarilǝ durdum, oturdum.

Hǝvayi-eşq sǝrgǝrdanı olmuş girdi-badǝm kim,

Savurdum göylǝrǝ toprağımı hǝr qanda kim durdum.

Füzuli, eşqǝ mühlik derdim, ol mǝhvǝş inanmazdı.Bihǝmd-illah ki, can vermǝk tǝriqilǝ inandırdım.

* * *

Q ıymadın sakini-kuyin olana peykanın,

Bir içim su ilǝ ağırlamadın mehmanın.

Navǝki-qǝmzǝ diriğ eylǝmǝ aşiqlǝrdǝn,

Kǝsmǝ ǝrbabi-vǝfadǝn nǝzǝri-ehsanın.



www.ocaq.net 22

İstǝyin can idi xaki-rǝhinǝ tapşırdım,

Yetdi ol xud yerinǝ, indi nǝdir f ǝrmanın?!

Canǝ yetdim ǝlǝmi-hicrin ilǝ, ey zalim,

Rǝhm qı

l canı

n üçün var isǝ bir dǝrmanı

n.

Dadxahǝm sǝnǝ, damǝn nǝ çǝkirsǝn mǝndǝn,

Yoxmu vǝhmin ki, tutam hǝşr günü damanın.

Zalim olsan nǝ ǝcǝb, yox sǝnǝ duzǝx vǝhmi,

Sǝnǝ xud yetmǝyǝcǝkdir sǝnin öz hicranın.

Vǝsl ǝyyami rǝvan yarǝ f ǝda eylǝmǝdin,

Ey Füzuli, qǝmi-hicran ilǝ çıxsın canın.

* * *

Q ıl, sǝba, könlüm pǝrişan olduğun cananǝ ǝrz,

Surǝti-halın bu viran mülkün et sultanǝ ǝrz.

Dǝrhǝm olmuş sünbülün guya ki, qılmışdır onaMu bǝ-mu hali-dilim, dillǝr uzadıb şanǝ ǝrz.

Tǝndǝ canım bir pǝrinindir ǝmanǝt, saxlaram

Ol zamandan kim, ǝmanǝt qıldılar insanǝ ǝrz.

Xǝlq küfr ǝhlinǝ iman ǝrz edǝr, mǝn dǝmbǝdǝm

Küfri-zülfün eylǝrǝm köksündǝki imanǝ ǝrz.

Surǝti-bican ilǝ cǝnnǝt dolar bütxanǝ tǝk,

Q ılsalar cǝnnǝtdǝ tǝsvirin çǝkib ğilmanǝ ǝrz.



www.ocaq.net 23

Münimin, ǝrzi-tǝcǝmmüldür işi, f ǝqr ǝhlinǝ,

Nola gǝr dil qılsa hǝrdǝm dǝrdi-eşqin canǝ ǝrz.

Ey Füzuli, böylǝ pünhan tutma ǝşki-alini,

Eylǝ hǝr rǝngilǝ kim, var ol güli-xǝndanǝ ǝrz.

* * *

Q ıldı zülfün tǝk pǝrişan halimi xalin sǝnin,

Bir gün, ey bidǝrd, sormazsan: nǝdir halin sǝnin?

Getdi başından, könül, ol sǝrvqǝddin sayǝsi,

Ağla kim, idbarǝ tǝbdil oldu iqbalin sǝnin.

Zinǝt üçün cism divarında etmǝzdim yerin,

Çǝkmǝsǝydi eşq can lövhindǝ timsalin sǝnin.

Tiz çǝkmǝzsǝn cǝfa tiğin mǝni öldürmǝyǝ,

Öldürǝr axır mǝni bir gün bu ehmalin sǝnin.

Q ǝrqi-xunabi-cigǝr qılmış gözüm mǝrdümlǝrin,

Arizuyi-xali-mişkinü rüxi-alin sǝnin.

Damigahi-eşqdǝn tut bir kǝnar, ey mürği-dil,

Sınmadan sǝngi-mǝlamǝtdǝn pǝrü balin sǝnin.

Sayǝvǝş çoxdan, Füzuli xaki-payin yaslanır,

Budur ümmid ilǝ ki, bir gün ola pamalin sǝnin.

* * *



www.ocaq.net 24

Q ıldı ol sǝrv sǝhǝr, nazilǝ hǝmmamǝ xüram,

Şǝmi-rüxsarı ilǝ oldu münǝvvǝr hǝmmam.

Görünürdü bǝdǝni, çaki-giribanından,

Camǝdǝn çıxdı, yeni ayını göstǝrdi tamam.

Niligun futǝyǝ sardı bǝdǝni-üryanın,

San bǝnǝf şǝ içinǝ düşdü müqǝşşǝr badam.

Oldu pabus şǝrifilǝ müşǝrrǝf lǝbi-hovz,

Buldu didadi-lǝtifilǝ ziya dideyi-cam.

Sandılar kim, satılır daneyi-dürri-ǝrǝqi,

Vurdu ǝl kisǝyǝ çoxlar qılıb ǝndişeyi-xam.

Kakilin şanǝ açıb, qıldı hǝvayi mişkin,

Tiğ muyin dağıdıb, etdi yeri ǝnbǝrfam.

Tas ǝlin öpdü, hǝsǝd qıldı qara bağrımı su,

Yetdi su cisminǝ, rǝşk aldı tǝnimdǝn aram.

Çıxdı hǝmmamdǝn o, pǝrdeyi-çeşmim sarınıb,

Tutdu asayiş ilǝ guşeyi-çeşmimdǝ mǝqam.

Mǝrdümi-çeşmim ayağinǝ rǝvan su tökdü

Ki, gǝrǝk su tökülǝ sǝrvin ayağinǝ müdam.

Müzdi-hǝmmam, Füzuli, verǝrǝm can nǝqdin,

Q ılmasın sǝrf zǝr ol sǝrvqǝdü simǝndam.

* * *

Q ılsa vǝslin şamımı sübhǝ bǝrabǝr, yox ǝcǝb;



www.ocaq.net 25

Rǝsmdir f ǝsli-bahar olmaq bǝrabǝr ruzü şǝb.

Gün ki, sayǝn düşdüyü yerdǝn durar, bir vǝchi var,

Gǝlsǝ aliqǝdrlǝr f ǝqr ǝhli durmaqdır ǝdǝb.

Olmadan meyxaneyi-eşqindǝ mǝsti-cami-zövq,Düzmǝdi bǝzmi-f ǝlǝkdǝ Zöhrǝ qanuni-tǝrǝb.

Cǝnnǝti-vǝslindir ol mǝqsǝd ki, iman ǝhlinǝ,

Q ılsa hǝq ruzi cǝhǝnnǝm atǝşi, oldur sǝbǝb.

Qaliba mǝqsǝd vüsalındır ki, dün-gün durmayıb

Çǝrx sǝrgǝrdan gǝzǝr, bilmǝz nǝdir rǝncü tǝǝb.

Bǝsteyi-zǝnciri-zülfündür nǝsimi-tǝrmǝzac,

Tǝşneyi-cami-visalındır mühiti-xüşglǝb.

Q ılma feyzi-nemǝti-vǝslin Füzulidǝn diriğ,

Yoxdur özgǝ mǝqsǝdi, sǝndǝn sǝni eylǝr tǝlǝb.

* * *

Qurutmuş qaliba şövq odu Fǝrhadın közü yaşın

Ki, gǝr axsaydı lǝl eylǝrdi bişǝk Bisütun daşın.

Bǝla yolunda qovğayǝ qaçan mǝn tǝk dözǝr Mǝcnun,

Qaçan olmaz duran tǝk yey bilir hǝr kimsǝ yoldaşın.

Demǝn göz yaşı ilǝ dǝf olur eşq atǝşi tǝndǝn,

Bu od hǝr yerǝ düşsǝ f ǝrq qılmaz qurusun, yaşın.

Bǝyani-eşqǝ ǝbǝsdir lövhi-rüxsarimdǝ xuni-dil,

Bǝsirǝt ǝhlinǝ zahir qılır hǝr nǝqş nǝqqaşın.



www.ocaq.net 26

Füzuli, badǝxari duzǝxi der xǝlq, heyranǝm,

Ki, hǝq neyçün salıbdır cǝnnǝtǝ meyxana ovbaşın.

* * *

Qübari-sǝcdeyi-rahin xǝti-lövhi-cǝbinimdir,

Sücudi-dǝrgǝhin sǝrmayeyi-dünyavü dinimdir.

Əgǝr ǝzmi-rǝh etsǝm, şövqi-vǝslin hadiyi-rahim,

Vǝgǝr aram hǝm tutsam, xǝyalın hǝmnişinimdir.

Hǝvayi-rövzeyi-kuyin, bahari-gülşǝnn-canım,

Nihali-qamǝtin sǝrvim, üzarın yasǝminimdir.

Yǝqinimdir ki, mǝqsudum olur hasil, sǝnǝ yetsǝm,

Bihǝmdillah, mǝnǝ sǝndǝn yana rǝhbǝr yǝqinimdir.

Tǝlǝbkari-vüsalǝm, mücdeyi-vǝslin diriğ etmǝ,

Kim ol mücdǝ f ǝrǝhbǝxşi-dili-ǝnduhginimdir.

Çıxardı zövqi-vǝslin xatirimdǝn rövzǝ pǝrvasın,Sözün Kövsǝr, münǝvvǝr mǝclisin xüldi-bǝrinimdir.

Mǝnǝ üz göstǝrǝr hǝr lǝhzǝ yüz min şahidi-dövlǝt,

Çü mirati-rüxün mǝnzuri-çeşmi-pakbinimdir.

Sǝriri-sǝltǝnǝt zövqindǝn ǝfzundur mǝnǝ ol söz

Ki, lütf ilǝn demişsǝn: bir qulami-kǝmtǝrinimdir.

Bǝri oldum, Füzuli, qeyrdǝn ol dilrüba ancaq,

Ənisim, munisim, yarım, nigarım, nazǝninimdir.



www.ocaq.net 27

* * *

Degilsǝn çoxdan, ey gǝrdun, cahan seyrindǝ yoldaşım,

Nola xǝm olsa qǝddin, sǝndǝn artıqdır mǝnim yaşım.

Tǝrazuyi-ǝyari-möhnǝtǝm bazari-eşq içrǝ,

Gözüm hǝr dǝm dolub, min daşǝ hǝr saǝt dǝgǝr başım.

Sirişkim al, bağrım parǝ, bir kuhi-bǝlayǝm kim,

Hǝmişǝ lalǝvü lǝl ilǝ rǝngindir içim, daşım.

Mǝnǝ manǝnd bir divanǝ surǝt bağlamaz, guya,

Q ǝlǝm sındırdı tǝsvirim çǝkǝndǝn sonra nǝqqaşım.

Füzuli, xazini-gǝnci-vǝfayǝm, ol sǝbǝbdǝndir,

Gühǝrlǝr tökdü israf ilǝ bu çeşmi-gühǝrpaşım.

* * *

Demiş hǝr qönçǝyǝ aşiqliyim razın sǝba derlǝr,

El ağzın tutmaq olmaz, qorxuram, ey gül, sana derlǝr.

Əsiri-dǝrdi-eşqü mǝsti-cami-hüsn çox, ǝmma

Biziz mǝşhur olan, Leyli sǝnǝ, Mǝcnun mana derlǝr.

Sǝnin mehrü vǝfa göstǝrdiyin ǝğyarǝ çox gördüm,

Q ǝlǝtdir kim, sǝni bimehr oxurlar, bivǝfa derlǝr.

Sǝnǝ derlǝr büti-Çin, zülfünǝ zünnar söylǝrlǝr,Zǝhi imanı yoxlar, küfr söylǝrlǝr, xǝta derlǝr.



www.ocaq.net 28

Mǝnǝ derlǝrdi ǝvvǝl bir mǝlǝkdir sevdiyin, hala

Görönlǝr, mǝn f ǝqirǝ göydǝn enmiş bir bǝla, derlǝr.

Mǝrizi-eşq üqdi-zülfün eylǝr arizu, zira

Müaliclǝr bu mühlik dǝrdǝ müşkildir dǝva, derlǝr.

Füzuli, aşiqǝ onlar ki, derlǝr tǝrki-eşq eylǝ,

Demǝzlǝrmi xǝta, tǝğyir qıl hökmi-qǝza, derlǝr.

* * *

Dǝrdi-eşqim dǝfinǝ zǝhmǝt çǝkǝr daim tǝbib,

Şükr kim, olmuş ona zǝhmǝt, mǝnǝ rahǝt nǝsib,

Bir zǝbandır şǝrhi-qǝm tǝqririnǝ hǝr bǝrgi-gül,

Eylǝmǝz bihudǝ gül gördükdǝ ǝf ğan ǝndǝlib.

Bilsǝ zövqüm vǝsldǝn firqǝtdǝ ǝfzun olduğun,

Vǝsldǝn mǝnim rǝva görmǝzdi rǝşkindǝn rǝqib.

Tǝni-qǝflǝtdir pǝritǝlǝtlǝrǝ izhari-hal,

Sanma kim, ǝhbab halından olur qafil hǝbib.

Ah, bilmǝn neylǝyim qurtulmaq olmaz qeyddǝn,

Mǝn hǝrifi-sadǝdil, xuban cǝmali dilfirib.

Şǝm qürbilǝ tǝfaxur qılma, ey pǝrvanǝ, kim,

Xirmǝni-ömrün göyǝr bǝrqi-f ǝnadǝn ǝnqǝrib.

Nola ağlarsa Füzuli rövzeyi-kuyin anıb,Lacǝrǝm giryan olur qılğac vǝtǝn yadın qǝrib.



www.ocaq.net 29

* * *

Dǝhǝnin dǝrdimǝ dǝrman dedilǝr cananın,

Bildilǝr dǝrdimi, yoxdur dedilǝr dǝrmanın.

Olsa mǝhbublǝrin eşqi cǝhǝnnǝm sǝbǝbi,Hurü qilmanı qalır kǝndisinǝ rizvanın.

Keçdi meyxanǝdǝn el, mǝsti-meyi-eşqin olub,

Nǝ mǝlǝksǝn ki, xǝrab etdin evin şeytanın?

Vurmazam sihhǝt üçün mǝrhǝm oxun yarǝsinǝ,

İstǝrǝm çıxmaya zövqi-ǝlǝmi-peykanın.

Nǝ bilir oxumayan müshǝfi-hüsnün şǝrhin,

Yerǝ göydǝn nǝ üçün endiyini Quranın.

Yerdǝn, ey dil, göyǝ qavmuşdu sirişkin mǝlǝki,

Onda hǝm qoymayacaqdır oları ǝf ğanın.

Ey Füzuli, olubam ğǝrqeyi-girdabi-cünun,

Gör nǝ qǝhrin çǝkirǝm dönǝ-dönǝ dövranın.

* * *

Dǝhǝnin şövqünü cansuz güman etmǝz idim,

Yoxsa birdǝm onu mǝn munisi-can etmǝz idim.

Vǝsfi-xali-lǝbini bilsǝ idim namǝqdur,

Arizusunda qara bağrımı qan etmǝz idim.

Xublar aşiqǝ meyl etmǝdiyin bilsǝ idim,





www.ocaq.net 31

Ey Füzuli, mǝnim ǝhvalimǝ bir vaqif yox,

Böylǝ kim, alǝm onun hüsnünǝ heyran olmuş.

* * *

Dil uzadır bǝhs ilǝ ol arizi-xǝndanǝ şǝm,

Od çıxar ağzından, etmǝzmi hǝzǝr kim yanǝ şǝm.

Nola qeyrǝt atǝşi canım ǝritsǝ mum tǝk,

Bu nǝ sözdür kim, demişlǝr arizi-cananǝ şǝm.

Arizi-canan ilǝ bǝhsi-kǝmali-hüsn edǝr,

Dil ucundandır ki, hǝr saǝt düşǝr nöqsanǝ şǝm.

Kah ayağı bağlı, gah boynu, nǝdǝndir bilmǝzǝm,

Bir pǝri eşqindǝ olmuşdur mǝgǝr divanǝ şǝm.

Nola canım qamǝtin istǝrsǝ, könlüm arizin,

Rǝsmdir alǝmdǝ bülbül gül sevǝr, pǝrvanǝ şǝm.

Q ıl şǝbistanı münǝvvǝr kim, nisarın qılmağaRiştǝdǝn dürlǝr çǝkib cǝm eylǝmiş damanǝ şǝm.

Ey Füzuli, şövqdǝn yaxdın tǝnin ruzi-visal,

Netdin, ey qafil, gǝrǝkmǝzmi şǝbi-hicranǝ şǝm.

* * *

Dust bipǝrva, f ǝlǝk birǝhm, dövran bisükun,

Dǝrd çox, hǝmdǝrd yox, düşmǝn qǝvi, tale zǝbun.



www.ocaq.net 32

Sayeyi-ümmid zail, afitabi-şövq gǝrm,

Rütbeyi-idbar ali, payeyi-tǝdbir dun.

Əql dun-himmǝt, sǝdayi-tǝnǝ yer-yerdǝn bülǝnd,

Bǝxt kǝmşǝfqǝt, bǝlayi-eşq gün-gündǝn füzyn.

Mǝn qǝribi-mülkü rahi-vǝsl pürtǝşvişü mǝkr,

Mǝn hǝrifi-sadǝlövhü dǝhr pürnǝqşü füsun.

Hǝr sǝhiqǝd cilvǝsi, bir seyli-tufani-bǝla,

Hǝr hilalǝbru qaşı, bir sǝrxǝti-mǝşqi-cünun.

Yeldǝ bǝrgi-lalǝ tǝk tǝmkini-daniş bisǝbat,

Suda ǝksi-sǝrv tǝk tǝsiri-dövlǝt vacigun.

Sǝrhǝdi-mǝtlubǝ pürmöhnǝt tǝriqi-imtǝhan,

Mǝnzili-mǝqsudǝ pürasib rahi-azimun.

Şahidi-mǝqsǝd nǝvayi-çǝng tǝk pǝrdǝnişin,

Sağǝri-işrǝt hübabi-safi-sǝhba tǝk nigun.

Tǝfriqǝ hasil, tǝriqi-mülki-cǝmiyyǝt mǝxuf,Ah bilmǝn neylǝyim, yox bir müvafiq rǝhnümun.

Çöhreyi-zǝrdin Füzulinin tutubdur ǝşki-al,

Gör ona nǝ rǝnglǝr çǝkmiş sipehri-niligun.

* * *

Dostum, alǝm sǝninçin gǝr olur düşmǝn mana,

Q ǝm deyil, zira yetǝrsǝn dust ancaq sǝn mana.



www.ocaq.net 33

Eşqǝ saldım mǝn mǝni, pǝnd almayıb bir dustdǝn,

Hiç düşmǝn eylǝmǝz onu ki, etdim mǝn mana.

Canü tǝn olduqca, mǝndǝn dǝrdi qǝm ǝskik deyil,

Çıxsa can, xak olsa tǝn, nǝ can gǝrǝk, nǝ tǝn mana.

Vǝsl qǝdrin bilmǝdim hicran bǝlasın çǝkmǝdǝn,

Zülmǝti-hicr etdi çox tarik işi rövşǝn mana.

Dudü ǝxkǝrdir mana sǝrv ilǝ gül, ey bağiban!

Neylǝrǝm mǝn gülşǝni, gülşǝn sana, külxǝn mana.

Q ǝmzǝ tiğin çǝkdi ol mǝh, olma qafil, ey könül

Kim, müqǝrrǝrdir bu gün ölmǝk sana, şivǝn mana.

Ey Füzuli, çıxsa can, çıxman tǝriqi-eşqdǝn,

Rǝhgüzari-ǝhli-eşq üzrǝ qılın mǝdf ǝn mana!

* * *

Dün könül dildarǝ şǝrhi-qǝmi-pünhan etdi,

Cǝm ikǝn, könlünü bir parǝ pǝrişan etdi.

Yer tutam, derdi könül, nalǝ ilǝ kuyindǝ,

Yetmǝdi bir yerǝ hǝr necǝ ki, ǝf ğan etdi.

Vǝdǝ verdi ciyǝrim qanın içǝ mücganın,

İntizar ilǝ bu hǝsrǝt ciyǝrim qan etdi.

Q ǝmzǝ tiğilǝ gözün könlümü yüz parǝ qılıb,Hǝr birin bir hǝdǝfi-navǝki-mücgan etdi.

Q ıldı mehrabǝ qaşın fikri f ǝqihi mail,



www.ocaq.net 34

Gör necǝ kafiri, ol vǝz, müsǝlman etdi.

Görǝyin çox yaşasın didǝ ki, mǝrdümlük edib,

Q ǝm hücumindǝ mǝni ǝşk ilǝ pünhan etdi.

Ey ǝcǝl, can tǝmǝin qı

lma Füzulidǝn kim,Bir kǝmanǝbruyǝ çoxdan onu qurban etdi.

* * *

Dürdvǝş sǝrgǝşteyi-camü xǝrabi-badǝyǝm,

Etibarım yox, ayaq toprağı bir üftadǝyǝm.

Hiç rǝng ilǝ mǝnǝ abadlıq mümkün deyil,

Mǝn xǝrabi-badeyi-safü üzari-sadǝyǝm.

Demǝzǝm dǝymǝz mǝnǝ qǝmzǝn xǝyalı, ya dǝyǝr,

Dǝymǝ qeydi çǝkmǝzǝm, alǝmdǝ bir azadǝyǝm.

Abi-çeşmim cizginir kuyindǝ, ǝmma qǝdri yox,

Demǝsin bu dövrdǝ kimsǝ ki, mǝrdümzadǝyǝm.

Zahida, mǝndǝn nǝ hasil kim, oxursan mǝscidǝ,

Mǝndǝ taǝt yox, haman alayişi-sǝccadǝyǝm.

Çǝrx dövründǝn nǝ hasil kim, verir tǝğyiri-zövq,

Durmadan zövq artırır miskini-dövri-badǝyǝm.

Zövq istǝrsǝn, Füzuli, tǝrki-dünya qıl ki, mǝn

Bulmadım bir zövq bundan qeyr ta dünyadǝyǝm.



www.ocaq.net 35

* * *

Dürcdür lǝli-rǝvanbǝxşin, düri-şǝhvar lǝfz,

Dürcdǝn dürlǝr tökǝrsǝn eylǝsǝn izhar lǝfz.

Öylǝ ağzı

n tǝngdir kim, söylǝşir saǝt sǝnǝ,Gǝrçi nazikdir, verir ǝlbǝttǝ, bir azar lǝfz.

Yetmǝk olmaz lǝfzi-canbǝxşinlǝ ağzın sirrinǝ,

Vǝhydir gyya bu kim, mütlǝq ağız yox, var lǝfz.

Nişǝ lǝlin gec gǝlir göftarǝ, gyya kim, bilir,

Mǝn kimi, ol lǝldǝn ayrılmağı düşvar lǝfz.

Ğönçǝ lǝlinǝ lǝtaf ǝtdǝn dǝm urmuş, bilmǝzǝm

Neylǝr izhar eylǝgǝc ol lǝli-gövhǝrbar lǝfz.

Ey Füzuli, istǝrǝm dildar halim sormaya,

Rǝşkdǝn kim, bulmasın vǝsli-lǝbi-dildar lǝfz.

* * *

Ey bivǝfa ki, adǝt olubdur cǝfa sana,

Billah cǝfadır, olma demǝk bivǝfa sana.

Gǝh nazü gǝh girişmǝvü gǝh işvǝdir işin,

Canın sevǝnlǝr olmasa yey aşina sana.

Min can olaydı kaş mǝni-dilşikǝstǝdǝ,

Ta hǝr birilǝ bir gǝz olaydım f ǝda sana.

Eşqindǝ mübtǝlalığımı eyb edǝn sanır



www.ocaq.net 36

Kim, olmaq ixtiyar ilǝdir mübtǝla sana.

Ey dil ki, hicrǝ doymayıb istǝrsǝn ol mǝhi,

Şükr et bu halǝ, yoxsa gǝlǝr bir bǝla sana.

Ey gül, qǝmindǝ ǝşk rüxi-zǝrdim etdi al,Bildirdi ola surǝti-halım sǝba sana.

Düşmǝz çü şah qürbi, Füzuli, gǝdalǝrǝ,

Ol şǝhdǝn iltifat nǝ nisbǝt mana, sana.

* * *

Ey ǝsiri-dami-qǝm, bir guşeyi-meyxanǝ tut!

Tutma zühhadın müxalif pǝndini, peymanǝ tut!

Dişlǝdimsǝ lǝlin, ey qanım tökǝn, qǝhr eylǝmǝ,

Tut ki, qan etdim, ǝdalǝt eylǝ, qanı qanǝ tut!

Cizginirkǝn başına şǝmi rüxündǝn canımı

Mǝn qılma, anı hǝm, ol şǝmǝ bir pǝrvanǝ tut!

Gǝr sǝnǝ ǝf ğanimi bihudǝ dersǝ müddǝi,

Ol sözǝ tutma qulaq, mǝn çǝkdiyim ǝf ğanǝ tut!

Tutmazam zǝnciri-zülfü tǝrkin, ey naseh, mǝni

Xah bir aqil xǝyal et, xah bir divanǝ tut.

Ey olub sultan, deyǝn dünyadǝ mǝndǝn qeyri yox,

Sǝn sǝni bir cüğd bil, dünyanı bir viranǝ tut.

Ey Füzuli, dǝhr zalinin firibindǝn saqın,

Olma qafil, ǝr kimi tǝrpǝn, özün mǝrdanǝ tut!



www.ocaq.net 37

* * *

Ey kǝmanǝbru, şǝhidi-navǝki-mücganinǝm,

Bulmuşam feyzi-nǝzǝr sǝndǝn, sǝnin qurbaninǝm.

Kakilin tarinǝ peyvǝnd etmişǝm can riştǝsin,

Başın üçün bir tǝrǝhhüm qıl ki, sǝrgǝrdaninǝm.

Nola qılsam tǝrki-mey, minnǝt qılıb zahidlǝrǝ,

Neylǝrǝm mey nǝşǝsin, mǝn kim, sǝnin heyraninǝm.

Şanǝvǝş yüz navǝki-qǝm sancılıbdır canıma,

Ta ǝsiri-hǝlqeyi-giysuyi-mişkǝf şaninǝm.

Əl çǝkib, qǝti-nǝzǝr qılmış ǝlacımdan tǝbib,

Bildi guya kim, xǝrabi-nǝrgisi-f ǝttaninǝm.

Canǝ meylin var isǝ, hökm eylǝ, tǝslim eylǝyim,

Şah sǝnsǝn, mǝn sǝnin bir bǝndeyi-f ǝrmaninǝm.

Qönçǝ qılmaz şad, gül açmaz tutulmuş könlümü,Arizumǝndi-ruxi-alü lǝbi-xandaninǝm.

Qan edib bağrım, işim ah etmǝ hǝr dǝm, ey f ǝlǝk,

Hörmǝtim tut bir-iki gün kim, sǝnin mehmaninǝm.

Ey Füzuli, atǝşi-ah ilǝ yandırdın mǝni,

Qaliba sandın ki, şǝmi-külbeyi-ehzaninǝm.

* * *



www.ocaq.net 38

Ey könül, yarı istǝ, candan keç,

Sǝri-kuyin gözǝt, cahandan keç!

Ya tǝmǝ kǝs hǝyat zövqindǝn,

Ya lǝbi-lǝli-dilsitandan keç.

Mülki-tǝcriddir f ǝrağǝt evi,

Tǝrki-mal eylǝ, xanimandan keç.

Lamǝkan seyrinin ǝzimǝtin et,

Bu xǝrab olacaq mǝkandan keç.

Etibar etmǝ mülki-dünyayǝ,

Etibari-ülüvvi-şandan keç.

Əhdi-dünyanın olmaz axirǝti,

Gǝr bunu istǝr isǝn, ondan keç.

Mǝskǝnin bǝzmgahi-vǝhdǝtdir,

Ey Füzuli, bu xakidandan keç!

* * *

Ey geyib gülgyn, dǝmadǝm ǝzmi-cövlan eylǝyǝn,

Hǝr tǝrǝf cövlan edib, döndükcǝ yüz qan eylǝyǝn.

Ey mǝni mǝhrum edib bǝzmi-vüsalından müdam,

Qeyri xani-iltifati üzrǝ mehman eylǝyǝn.

Ey dǝmadǝm rǝşk tiğilǝ mǝnim qanım töküb,

Mey içib, ǝğyar ilǝ seyri-gülüstan eylǝyǝn.



www.ocaq.net 39

Bunca kim, ǝf ğanımı, ey mǝh, eşitdin gecǝlǝr,

Demǝdin bir gecǝ kimdir bunca ǝf ğan eylǝyǝn?

Nola gǝr cǝmiyyǝti-xatirdǝn olsam naümid,

Cǝm olurmu xublǝr zülfü pǝrişan eylǝyǝn?

Yar dün çǝkmişdi qǝtlim qǝsdinǝ tiği-cǝfa,

Yetmǝsin mǝqsudinǝ, ya rǝb pǝşiman eylǝyǝn.

Eşq dǝrdilǝ olur aşiq mizaci müstǝqim,

Düşmǝnimdir dustlar bu dǝrdǝ dǝrman eylǝyǝn.

Zahidin tǝn ilǝ döndǝrdim üzün mehrabdǝn,

Necǝ bulmaz ǝcr, min kafir müsǝlman eylǝyǝn.

Dǝrdi-hicran natǝvan etmiş Füzuli xǝstǝni,

Yoxmudur, ya rǝb, dǝvayi-dǝrdi-hicran eylǝyǝn?!

* * *

Ey göz, ol nǝrgisi-xunxarǝ nigah etmǝ dǝxi,

Ruzigarım qǝmi-eşq ilǝ siyah etmǝ dǝxi!

Ey gözüm yaşı, bu sǝrgǝştǝliyin tǝrkin qıl,

Sǝrvqamǝtlǝrǝ qǝti-sǝri-rah etmǝ dǝxi!

Ey könül, ömrümü verdin yelǝ aşiqlik ilǝ,

Baxma hǝr qönçǝlǝbü gülrüxǝ, ah etmǝ dǝxi!

Baxma, ey can, xǝtü rüxsarına mǝhbublǝrin,Ehtiyat eylǝ, günah üzrǝ günah etmǝ dǝxi!

Q ılma, ey eşq, mǝnǝ ǝrz pǝriçöhrǝlǝri,



www.ocaq.net 40

Surǝti-halimi lǝhv ilǝ tǝbah etmǝ dǝxi!

Götür, ey nǝfs, hǝvavü hǝvǝsin alǝmdǝn,

Hǝrzǝ-hǝrzǝ tǝlǝbi-rif ǝti-cah etmǝ dǝxi!

Ey Füzuli, meyü mǝşuq mǝzaqı

n tǝrk et,Özünü asiyi-dǝrgahi-ilah etmǝ dǝxi!

* * *

Ey gül, nǝ ǝcǝb silsileyi-mişki-tǝrin var,

Vey sǝrv, nǝ xoş can alıcı işvǝlǝrin var!

Acıtdı mǝni acı sözün, tünd nigahın,

Ey nǝxli-mǝlahǝt, nǝ bǝla tǝlx bǝrin var!

Peykanları ilǝ doludur çeşmi-pürabım,

Ey bǝhr, sanırsan sǝnin ancaq göhǝrin var?!

Ol sǝngdilǝ naleyi-zarın ǝsǝr etmiş,

Ey dil, sǝnǝ bu zövq yetǝr, ta ǝsǝrin var.

Eşq içrǝ könül, demǝ ki, mǝn bixudǝm ancaq,

Ey qafil, özündǝn sǝnin ancaq xǝbǝrin var.

Çox baxdığına qǝmzǝ ilǝn bağrın ǝzǝrsǝn,

Hǝr kimǝ ki, baxmazsan, onunla nǝzǝrin var.

Eşq ǝhlinǝ ol mah, Füzuli, nǝzǝr etmiş,

Sǝn hǝm özünü göstǝr, ǝgǝr bir hünǝrin var.



www.ocaq.net 41

* * *

Ey mǝzaqi-cana cövrin şǝhdü şǝkkǝr tǝk lǝziz,

Dǝmbǝdǝm zǝhri-qǝmin qǝndi-mükǝrrǝr tǝk lǝziz.

Atǝşi-bǝrqi-f ǝraqı

n nari-duzǝx tǝk ǝlim,Cüreyi-cami-visalın abi-kovsǝr tǝk lǝziz.

Şǝrhi-ǝhvalım sǝnǝ mǝstǝ nǝsihǝt kimi tǝlx,

Tǝlx göftarın mǝnǝ mǝxmurǝ sağǝr tǝk lǝziz.

Daği-eşqin dǝrdi zövqi-sǝltǝnǝt tǝk dilpǝzir,

Xaki-kuyin seyri f ǝthi-hǝft kişvǝr tǝk lǝziz.

Nola bulsam zövq göydürdükcǝ sinǝm üzrǝ dağ,

Əhli-dǝrdǝ dağ olur, bidǝrdǝ zivǝr tǝk lǝziz.

Taza-tazǝ daği-dǝrdindir dili-suzanıma

Filmǝsǝl hirs ǝhlinǝ cǝmiyyǝti-zǝr tǝk lǝziz.

Ey Füzuli, alǝmin gördüm qamu nemǝtlǝrin,

Hiç nemǝt görmǝdim didari-dilbǝr tǝk lǝziz.

* * *

Ey mǝlǝksima ki, sǝndǝn özgǝ heyrandır sana,

Hǝq bilir insan demǝz, hǝr kim ki, insandır, sana.

Vermǝyǝn canın sǝnǝ bulmaz hǝyati-cavidan,

Zindeyi-cavid ona derlǝr ki, qurbandır sana.

Alǝmi pǝrvaneyi-şǝmi-cǝmalın qıldı eşq,



www.ocaq.net 42

Cani-alǝmsǝn, f ǝda hǝr lǝhzǝ min candır sana.

Aşiqǝ şövqünlǝ can vermǝk sana müşkül deyil,

Çün Mǝsihi-vǝqtsǝn, can vermǝk asandır sana.

Çı

xma, yarı

m, gecǝlǝr, ǝğyar tǝnindǝn saqı

n,Sǝn mǝhi-övci-mǝlahǝtsǝn, bu nöqsandır sana.

Padişahim, zülm edib aşiq sana zalim demiş,

Xubrulardan yaman gǝlmǝz, bu böhtandır sana.

Ey Füzuli, xubrulardan tǝğafüldür yaman,

Gǝr cǝfa hǝm gǝlsǝ onlardan, bir ehsandır sana!

* * *

Ey müsǝvvir, yar timsalinǝ surǝt vermǝdin,

Zülfü rüx çǝkdin, vǝli, tabü tǝravǝt vermǝdin.

Eşq sevdasından, ey naseh, mǝni mǝn eylǝdin,

Yox imiş ǝqlin, mǝnǝ yaxşı nǝsihǝt vermǝdin.

Dün ki, fürsǝt düşdü xaki-dǝrgǝhindǝn kam alam,

Noldu, ey göz yaşı, göz açmağa fürsǝt vermǝdin.

Göz yumub alǝmdǝn, istǝrdim açam rüxsarinǝ,

Canım aldın, göz yumub-açınca möhlǝt vermǝdin.

Bumudur rǝhmin ki, xalin eylǝr ikǝn qǝsdi-can,

Çıxdı xǝttin kim onu mǝn edǝ, rüxsǝt vermǝdin.

Vermǝ hüsn ǝhlinǝ, ya rǝb, qüdrǝti-rǝsmi-cǝfa,

Çün cǝfa çǝkmǝkdǝ eşq ǝhlinǝ taqǝt vermǝdin.



www.ocaq.net 43

Ey Füzuli, öldün, ǝf ğan etmǝdin, rǝhmǝt sǝnǝ!

Rǝhm qıldın, xǝlqǝ ǝf ğanınla zǝhmǝt vermǝdin.

* * *

Ey saçın fikri qamu sevdalǝrin sǝrmayǝsi!

Olmasın başimdǝn ǝksik sǝrvqǝddin sayǝsi.

Baş qoyar hǝr sübhdǝm xurşid xaki-payinǝ,

Bu sǝadǝtdǝn onun gǝldikcǝ artar payǝsi.

Sǝn sǝlamǝt kisvǝtin zivǝr qıl, ey ǝhli-sǝlah!

Kim mǝnǝ bǝs, muyi-culidǝm cünun pirayǝsi.

Görmǝmiş mǝhdi-zǝmin bir tifl sǝn tǝk, ta f ǝlǝk,

Dǝhri-zalın qılmış ǝtfali-rǝyahin dǝyǝsi.

Bǝrqi-ahindǝn Füzulinin göyǝrdi bixǝbǝr,

Dünlǝr ǝf ğanilǝ bidar olmasa hǝmsayǝsi.

* * *

Ey tǝğafül birlǝ hǝr saǝt qılan şeyda mǝni,

Vaqif ol kim, öldürǝr bir gün bu istiğna mǝni.

Zǝfim eldǝn yaşırıb, ǝhvalimi saxlar, vǝli,

Naleyi-biixtiyarımdır qılan rüsva mǝni.

Gǝr mǝni xunabeyi-ǝşkim nihan eylǝr, nǝ syd,

Qanda olsam, möhnǝti-eşqin qılar peyda mǝni.



www.ocaq.net 44

Valehi-zövqi-lǝbi-meygunü çeşmi-mǝstinǝm,

Saqiya, sanma xǝrab etmiş meyi-sǝhba mǝni.

Xali etmişdir mǝni mǝndǝn mǝhǝbbǝt - dustlǝr!

Eyb qı

lmı

n, görsǝniz alǝmdǝ bipǝrva mǝni.

Guşeyi-mehrab tutmuşdum, rǝhi-zöhdü sǝlah,

Qoymadı öz halimǝ ol nǝrgisi-şǝhla mǝni.

Ey Füzuli, bir sǝnǝm zülfinǝ könlüm bağladım,

Çǝkdi zǝnciri-cünynǝ aqibǝt sevda mǝni.

* * *

Ey, hǝr tǝkǝllümüm xǝti-sǝbzin hekayǝti!

Virdim hǝmişǝ müshǝfi-rüxsarın ayǝti!

İrmiş sǝhih nǝql ilǝ ǝrvahi-qüdsdǝn,

İsayǝ möcizi-lǝbi-lǝlin rǝvayǝti.

Dil kişvǝrini qarǝt edǝrlǝrdi xublǝr,Mǝn etmǝsǝydi şǝhneyi-şövqün himayǝti.

Bildim tǝriqi-eşq xǝtǝrnakdir, vǝli

Mǝn dönmǝzǝm bu yoldan, ölüm olsa qayǝti.

Q ǝddin hǝlakiyǝm, düşǝ bilmǝn ayağına,

Bir dǝrdǝ düşmüşǝm ki, bulunmaz nihayǝti.

Bǝs kim, sǝni görǝndǝ gedǝr mǝndǝn ixtiyar,

Gǝlmǝz bǝyanǝ möhnǝti-eşqin şikayǝti.



www.ocaq.net 45

Şükr et, Füzuli, qılma f ǝğan, yar qılsa cövr

Kim, ǝhdi-eşqǝ cövrdür onun inayǝti.

* * *

Ey xoş ol günlǝr ki, rüxsarın mǝnǝ mǝnzur idi,

Çeşmi-ümmidim çiraği-vǝsldǝn pürnur idi.

Qürb şövqi afiyǝtbǝxşi-tǝni-bimar idi,

Vǝsl zövqi rahǝtǝfzayi-dili-mǝhcur idi.

İzzǝtim şǝmi münǝvvǝr, taleim ǝzmi qǝvi,

Dövlǝtim hökmü rǝvan, eyşim evi mǝmur idi.

Damǝni-iqbalimǝ gǝrdi-tǝǝrrüz yetmǝyib,

Çeşmi-hasid çöhreyi-cǝmiyyǝtimdǝn dur idi.

Adǝm idim, qürbi-dǝrgahında bolmuşdum qǝbul,

Mǝnzilim cǝnnǝt, meyim kovsǝr, ǝnisim hur idi.

Bǝxt mǝtlubim müyǝssǝr qılmağa mǝhkum olub,

Dǝhr ǝsbabim mühǝyya qılmağa mǝmur idi.

Hǝr dua qılsam tǝvǝqqüfsüz olurdu müstǝcab,

Hǝr tǝmǝnna eylǝsǝm, ehmalsız mǝqdur idi.

Hicr vǝhmindǝn yetirmǝzdim küdurǝt könlümǝ,

Gǝrçi dövranın müxalif gǝzmǝgi mǝşhur idi.

Nola gǝr salsa Füzulini qǝmi-hicranǝ çǝrx,Vǝsl ǝyyamında ol qafil ikǝn mǝğrur idi.



www.ocaq.net 46

* * *

Ey xoş od mǝst ki, bilmǝz qǝmi-alǝm nǝ imiş,

Nǝ çǝkǝr alǝm üçün qǝm, nǝ bilǝr qǝm nǝ imiş.

Bir pǝri silsileyi-eşqinǝ düşdüm nagǝh,Ş imdi bildim sǝbǝbi-xilqǝti-adǝm nǝ imiş.

Vaiz ovsafi-cǝhǝnnǝm qılır ey ǝhli-vǝrǝ,

Var onun mǝclisinǝ, bil ki, cǝhǝnnǝm nǝ imiş.

Oxu köksümdǝn ötüb, qalmış imiş peykanı,

Ah, bildim sǝbǝbi-ahi-dǝmadǝm nǝ imiş.

Ey Füzuli, mǝzeyi-saqiyü sǝhba bildin,

Tövbǝ qıl, ta bilǝsǝn zǝrqü riya hǝm nǝ imiş.

* * *

Ey f ǝraqi-lǝbi-canan, ciyǝrim xun etdin,

Çöhreyi-zǝrdimi xunab ilǝ gülgun etdin.

Ciyǝrim qanını göz yaşına tökdün, ey dil,

Varǝ-varǝ onu Qülzüm, bunu Ceyhun etdin.

Necǝ hüsn ilǝ sǝni Leyliyǝ nisbǝt qılayım,

Bilmǝyib qǝdrimi tǝrki-mǝni-Mǝcnun etdin.

Söylǝdin kim, tutaram şad könüllǝrdǝ mǝqam,

Şad ikǝn, bu söz ilǝ könlümü mǝhzun etdin.

Əhd qıldın ki, cǝfa kǝsmǝyǝsǝn aşiqdǝn,



www.ocaq.net 47

Aşiqi vǝdeyi-ehsan ilǝ mǝmnun etdin.

Cürǝ-cürǝ mey içib, ziba-cǝmal artırdın,

Zǝrrǝ-zǝrrǝ gözümün nurini ǝfzun etdin.

Ey Füzuli, axı

dı

b seyli-sirişk ağlı

yalı

,Eşq ǝhlinǝ f ǝğan etmǝyi qanun etdin.

* * *

Eylǝ müstǝsna gözǝlsǝn kim, sǝnǝ yoxdur bǝdǝl,

Sǝndǝn, ey can, münqǝte qılmaz mǝni illa ǝcǝl.

Necǝ surǝt bağlasın könlüm xilasi-eşqdǝn,

Eşqdir bir hal kim, ol halǝ könlümdür mǝhǝl.

Eşqimǝ nöqsan gǝtirmǝz görmǝmǝk ol arizi,

Cövhǝrǝ tǝğyiri-asari-ǝrǝz vermǝz xǝlǝl.

Eylǝdi rüsva könül çaki-giribani-ǝdǝb,

Gör nǝ ǝhli-elmdir, adab ilǝn eylǝr cǝdǝl.

Halimi gördükcǝ mǝni-ǝhli-eşq eylǝr f ǝqih,

Höccǝti-mǝqtui yox, eylǝr qiyas ilǝn ǝmǝl.

Mǝdrǝsǝ içrǝ müdǝrris verdiyi min dǝrsdǝn,

Yeydürür meyxanǝdǝ bir cam vermǝk bir gözǝl.

Ey Füzuli, mǝn dǝm urmuşdum sǝfayi-eşqdǝn,

Mǝtlǝi-xurşid icad olmadan sübhi-ǝzǝl.



www.ocaq.net 48

* * *

Eyş üçün bir türf ǝ mǝnzildir bahar ǝyyamı bağ,

Onda tutsun qönçǝvǝş hǝr kim ki, eyş istǝr otağ.

Qönçǝlǝr açı

ldı

, seyri-bağ edin, ey ǝhli-dilKim, gülüb güllǝr könüllǝr açılan çağdır bu çağ.

Sǝndǝn, ey bülbül, füzundur mǝndǝ möhnǝt f ǝsli-gül,

Sǝnsǝnü min tazǝ gül, hala mǝnü min tazǝ dağ.

Bağǝ sǝrvim gǝldigin bilmiş sǝhǝrdǝn şaxi-gül,

Rövşǝn etmiş rǝhgüzari üzrǝ hǝr yan min çirağ.

Çǝksǝlǝr zǝncir ilǝ gülzarǝ getmǝn kim, mǝnǝ

Sünbüli-zülfün f ǝraqından müşǝvvǝşdir dimağ.

Mövsimi-güldür, vǝli getmǝn çǝmǝn seyrinǝ kim,

Rovzeyi-kuyin mǝnǝ ol seyrdǝn vermiş f ǝrağ.

Mǝhrǝm olmaz rindlǝr bǝzminǝ mey nuş etmǝyǝn,

Ey Füzuli, çǝk ayaq ol bǝzmdǝn, ya çǝk ǝyağ.

* * *

Eşq ǝtvarın müsǝllǝm eylǝdi gǝrdun mana,

Bunca kim, yıldı-yügürdü, yetmǝdi Mǝcnun mana.

Q ıldı mǝndǝn rǝf tǝklifi-namazi mǝstlik,

Saldı ancaq nǝşeyi-cami-meyi-gülgun mana.

Bağiban, gǝr meyl qılman sǝrvini, mǝzur tut,



www.ocaq.net 49

Sǝrvdǝn yeyrǝk gǝlir ol qamǝti-mövzun mana.

Dustlar, qan-yaş töküb qıldı mǝni rüsvayi-xǝlq,

Vǝh ki, düşmǝn çıxdı axır dideyi-pürxun mana.

Olmazam, hǝr qanda kim olsam, giriftar olmadan,Bir bǝladır göz, bir af ǝtdir dili-mǝhzun mana.

Ey Füzuli, navǝki-ahimlǝ aldım intiqam,

Dönǝ-dönǝ gǝrçi bidad etdi çǝrxi-dun mana.

* * *

Eşqdǝn canımda bir pünhan mǝrǝz var, ey hǝkim!

Xǝlqǝ pünhan dǝrdim izhar etmǝ zinhar, ey hǝkim!

Var bir dǝrdim ki, çox dǝrmandan artıqdır mǝnǝ,

Qoy mǝni dǝrdimlǝ, dǝrman eylǝmǝ, var, ey hǝkim!

Gǝr basıb ǝl nǝbzimǝ, tǝşxis qılsan dǝrdimi,

Al ǝmanǝt, qılma hǝr bidǝrdǝ izhar, ey hǝkim!

Gǝl mǝnim tǝdbiri-bihudǝmdǝ sǝn bir sǝy qıl

Kim, olam bu dǝrdǝ artıqraq giriftar, ey hǝkim!

Gör tǝni-üryan ilǝ ǝhvalımı hicran günü,

Var imiş ruzi-qiyamǝt, qılma inkar, ey hǝkim!

Çǝkmǝyincǝ çareyi-dǝrdimdǝ zǝhmǝt bilmǝdin,

Kim olur dǝrmani-dǝrdi-eşq dişvar, ey hǝkim!

Rǝnc çǝkmǝ, sihhǝt ümmidin Füzulidǝn götür

Kim, qǝbuli-sihhǝt etmǝz, böylǝ bimar, ey hǝkim!



www.ocaq.net 50

* * *

Eşigin daşini qan ilǝ yudu çeşmi-tǝrim,

Bǝs ki pakǝm, daşı

lǝl eylǝdi feyzi-nǝzǝrim.

Ciyǝrim dağinǝ mǝrhǝm bulamadım sǝndǝn,

Necǝ ah eylǝmǝyim, ah yanıbdır ciyǝrim.

Dedi ol yar sǝhǝr vǝqti gǝlim, leyk nǝ sud,

Vǝqt mǝlum deyil, şam ilǝ birdir sǝhǝrim.

Ey xoş ol şam ki, bixud gedǝyim kuyinǝ sübh,

Neylǝdim onda deyǝ qeyrdǝn alım xǝbǝrim.

Düşmǝzǝm könlünǝ, yǝni olubam öylǝ zǝif,

Dǝrdi-eşqinlǝ ki, güzgüdǝ görünmǝz ǝsǝrim.

Neçǝ min aşiqǝ ancaq bir ox atdın, demǝdin

Ki, düşǝr bir-birinǝ bir neçǝ üftadǝlǝrim.

Ey Füzuli, dura mǝndǝn ala tǝlimi-vǝfa,Nagǝh ǝr mǝrqǝdi-Mǝcnunǝ düşǝrsǝ güzǝrim.

* * *

Əql yar olsaydı, tǝrki-eşqi-yar etmǝzmidim?

İxtiyar olsaydı, rahǝt ixtiyar etmǝzmidim?

Lǝhzǝ-lǝhzǝ surǝtin görsǝydim ol şirinlǝbin,

Sǝn kimi, ey Bisütun, mǝn hǝm qǝrar etmǝzmidim?



www.ocaq.net 51

Nişǝ mǝhrǝm eylǝdin şǝmi, mǝni mǝhrum edib,

Mǝn sǝnin bǝzmindǝ can nǝqdin nisar etmǝzmidim?

Dǝrdimi alǝmdǝ pünhan tutduğum naçardır,

Uğrasaydı

m bir tǝbibǝ aşikar etmǝzmidim?

Yar ilǝ ǝğyarı hǝmdǝm görmǝyǝ olsaydı sǝbr,

Tǝrki-qürbǝt eylǝyib, ǝzmi-diyar etmǝzmidim?

Vaizin bǝzmin mǝnim rüsvalığımdan qıl qiyas,

Onda sidq olsaydı, mǝn tǝqva şüar etmǝzmidim?

Ol güli-xǝndanı görmǝk mümkün olsaydı mǝnǝ,

Sǝn tǝk, ey bülbül, gülüstanǝ güzar etmǝzmidim?

Ey Füzuli, daği-hicran ilǝ yanmış könlümü,

Lalǝzar açsaydı, seyri-lalǝzar etmǝzmidim?

* * *

Əzǝl katiblǝri üşşaq bǝxtin qarǝ yazmışlar,Bu mǝzmun ilǝ xǝt ol sǝfheyi-rüxsarǝ yazmışlar.

Xǝvasi-xaki-payın şǝrhini tǝhqiq edib mǝrdüm,

Qübarilǝ bǝyazi-dideyi-xünbarǝ yazmışlar.

Gülüstani-sǝri-kuyin kitabın bab-bab, ey gül,

Xǝti-reyhan ilǝ cǝdvǝl çǝkib, gülzarǝ yazmışlar.

İki sǝtr eylǝyib ol iki meygun lǝllǝr vǝsfin,

Görǝnlǝr hǝr birin bir çeşmi-gövhǝrbarǝ yazmışlar.



www.ocaq.net 52

Girib bütxanǝyǝ qılsan tǝkǝllüm, can bulur şǝksiz,

Müsǝvvirlǝr nǝ surǝt kim, dǝrü divarǝ yazmışlar.

Mühǝrrirlǝr yazanda hǝr kǝsǝ alǝmdǝ bir ruzi,

Mǝnǝ hǝr gün dili-sǝdparǝdǝn bir parǝ yazmışlar.

Yazanda Vamiqü Fǝrhadü Mǝcnun vǝsfin ǝhli-dǝrd,

Füzuli adını, gördüm, sǝri-tumarǝ yazmışlar.

* * *

Əksi-rüxsarın ilǝ oldu müzǝyyin mirat,

Bǝdǝni-mürdǝyǝ feyzi-nǝzǝrin verdi hǝyat.

Bǝnzǝdǝrdim qǝdi-mövzuninǝ fil-cümlǝ ǝgǝr,

Can içindǝ ǝlif etsǝydi qǝbuli-hǝrǝkat.

Xǝt bu mǝzmun ilǝdir tǝrfi-zǝnǝxdanında

Ki, bu zindanın ǝsirinǝ yox ümmidi-nǝcat.

Kakilin qıldı müqǝrrǝr mǝnǝ sǝrgǝştǝliyi,

Demǝsin kimsǝ ki, var gǝrdişi-gǝrdunǝ sǝbat.

Q ǝmzǝ peykanin edǝr aşiqǝ çeşmin sǝdǝqǝ,

Öylǝ kim, mǝrdümi-münim verǝ möhtacǝ zǝkat.

Af ǝrin cövhǝri-mǝqbulinǝ kim, alǝmdǝ

Mümkün olmaz bu sifat ilǝ ki, sǝnsǝn bir zat.

Ey Füzuli, vǝrǝü zöhd ilǝ mötad oldun,Bilmǝdin halını, bihudǝ keçirdin ovqat.



www.ocaq.net 53

* * *

Əgǝr çıxsaydı dǝrdin cismdǝn, derdim ki, candır bu,

Nǝ hacǝt dǝrdini yeydir demǝk candan, ǝyandır bu.

Dǝmadǝm xublǝr cövrilǝ artar lǝzzǝti eşqin,Yamandır bu ki, tǝhqiq etmǝdǝn derlǝr yamandır bu.

Xǝdǝngi sayǝsindǝ xoş keçir övqatını, ey dil

Ki, gülzari-hǝyatın ziynǝti sǝrvi-rǝvandır bu.

Tutuşdum atǝşi-dildǝn, ciyǝr qanilǝ qǝrq oldum,

Əgǝrçi bir şǝrarǝ oddur ol, bir qǝtrǝ qandır bu.

Cǝhanǝ qǝddin ilǝ kakilindǝn fitnǝlǝr düşmüş,

Qiyamǝt ibtidası, fitneyi-axirzǝmandır bu.

Dedilǝr bixǝbǝrlǝr, baği-cǝnnǝt kuyinǝ bǝnzǝr,

Xǝbǝr verdi mǝnǝ andan gǝlǝn adǝm, yalandır bu.

Füzuli, qıldı f ǝryadü f ǝğanım tirǝ gǝrduni,

Hǝnuz ol mah sormaz kim, nǝ f ǝryadü f ǝğandır bu?

* * *

Əgǝrçi iynǝ tǝk keçdim cahanın cümlǝ varından,

Hǝnuz ardımcadır qeydi-tǝǝllüq zülfü tarından.

Şǝhidi-eşq olub, feyzi-bǝqa kǝsb eylǝmǝk xoşdur,

Nǝ hasil bivǝfa dǝhrin hǝyati-müstǝarından.

Hübabi-ǝşkü ahi-pürşǝrǝr qılmış mǝni fariğ



www.ocaq.net 54

Cahanın qǝsri-simǝndudü kaxi-zǝrnigarından.

Görünmǝz surǝti-ümmidi-vǝslin lövhi-canımda,

Mükǝddǝrdir mǝgǝr ol ayinǝ çeşmim qübarından.

Uzanı

r rişteyi-tuli-ǝmǝl didar zövqilǝ,Xǝm açıldıqca ol gülçöhrǝ zülfi-tabidarından.

Sǝnǝdir iqtidası tövfi-kuyi-Leyli etmǝkdǝ,

Xǝsü xarı qopar, ey naqǝ, Mǝcnun rǝhgüzarından.

Füzulidǝn mǝlamǝt etirazın istǝyǝn guya,

Deyil vaqif dili-suzanü çeşmi-ǝşkbarından.

* * *

Əlǝ alır gǝzicǝk ol güli-rǝna ǝtǝgin,

Vǝhm edǝr kim, tuta bir aşiqi-şeyda ǝtǝgin.

Bildi kim, xaki-rǝh oldum ǝtǝgin tutmaq üçün,

Götürǝr, düşmǝyǝ qoymaz yerǝ ǝmda ǝtǝgin.

Dadilǝr qılmağa ol kafir ǝlindǝn, gecǝlǝr

Çıxar ahim göyǝ ta tuta Mǝsiha ǝtǝgin.

Şamlǝr qanlu yaşım movcinǝ ǝlbǝttǝ dǝgǝr,

Hǝr necǝ kim, götürür çǝrxi-müǝlla ǝtǝgin.

Öylǝ üryan gǝrǝk avareyi-sǝhrayi-cünun

Ki, tǝǝllüq tikǝni tutmaya qǝta ǝtǝgin.

Rind xak olsa dǝxi, dürdi-xümi-badǝ olur,

Nǝ isǝ, qoymaz ǝlindǝn meyi-sǝhba ǝtǝgin.



www.ocaq.net 55

Güllǝr açıldı, Füzuli, yaxalar çak edibǝn,

Gǝl tutalım meyü mǝhbub ilǝ sǝhra ǝtǝgin.

* * *

Zairi-meyxanǝyǝm müğ sǝcdǝsidir taǝtim,

Eşq pirim, nǝqdi-can nǝzrim, tǝvǝkkül niyyǝtim.

Hǝr yana baxsam, sürahi tǝk sücud etmǝk işim,

Qanda olsam, badǝ tǝk düşmǝk ayağǝ adǝtim.

Tövrümǝ zahid ǝgǝr surǝtdǝ eylǝr etiraz,

İxtilat etsǝm, onu şǝrmǝndǝ eylǝr sirǝtim.

Bǝs ki, cami-mey kimi xoş mǝşrǝbü safi dilǝm,

Hörmǝtim vacib bilir, hǝr kim bilir keyfiyyǝtim.

Mötǝbǝrlikdir qürur ǝhli, mǝn ondan fariğǝm,

Etibarǝ çün deyil qabil mühǝqqǝr heyǝtim.

Eşq ǝrbabi-vǝfadǝn zail etmiş mehrimi,Fǝqr ǝsbabi-ǝlayiqdǝn götürmüş rǝğbǝtim.

Ey Füzyli, f ǝqr toprağında dövlǝt istǝ kim,

Sayǝ ol toprağǝ salmışdır hümayi-himmǝtim.

* * *

Zülfi kimi ayağın qoymaz öpǝm nigarım,

Yoxdur onun yanında bir qılca etibarım.



www.ocaq.net 56

İnsaf xoşdur, ey eşq, ancaq mǝni zǝbun et,

Ha böylǝ möhnǝt ilǝ keçsinmi ruzigarım?

Bildi tǝmami-alǝm kim, dǝrdmǝndi-eşqǝm,

Ya rǝb, hǝnuz halı

m bilmǝzmi ola yarı

m?

Vǝslindǝn ayrı nola qanim tökülsǝ gül-gül,

Mǝn gülbüni-bǝlayǝm, bu f ǝsldir bǝharım.

Tǝsvir edǝn vücudim yazmış ǝlimdǝ sağǝr,

Rǝf olmağa bu surǝt yox ǝldǝ ixtiyarım.

Dur istǝmǝn zǝmani-mey sayǝsin başımdan,

Topraq olanda ya rǝb, dürdi-mey et qübarım.

Rüsvalǝrindǝn ol mǝh saymaz mǝni Füzuli,

Divanǝ olmayımmı, dünyadǝ yoxmu arım?

* * *

İstǝdim mǝrhǝm oxundan ciyǝrim yarǝsinǝ,Atdı min ox ki, dǝyǝr hǝr biri bir parǝsinǝ.

Bir-birilǝ çǝkişir gǝrdi-rǝhinçün mücǝlǝr,

Gör nǝ qanlar düşǝcǝkdir oların arǝsinǝ.

Çǝkmǝz oldu, könül, oxlar yükün, ol sǝrv mǝgǝr

Çǝkǝrǝk atǝ oxun, rǝhm edǝ biçarǝsinǝ.

Qanı göz yaşı kimi ǝhli-nǝzǝr kim, yüyürüb

Bir içim su verǝ dǝşti-qǝmin avarǝsinǝ.



www.ocaq.net 57

Hǝr tǝrǝf ǝşklǝrimdir görünǝn, ya yığılıb

Gǝldi su xǝlqi sirişkim suyu nǝzzarǝsinǝ.

Bilmǝdim kim, nǝzǝri-ǝhli-nǝsǝq ǝksildǝr,

Q ǝzǝb eylǝr nǝzǝr etsǝm mǝhi-rüxsarǝsinǝ.

Ey Füzuli, ciyǝrim qanını qoymaz tökülǝ,

Can f ǝda ol sǝnǝmin qǝmzeyi-xunxarǝsinǝ.

* * *

Yar vǝslin istǝsǝn, kǝsmǝk gǝrǝk candan tǝmǝ,

Hǝr kişi kim, vǝsli-yar istǝr, kǝsin ondan tǝmǝ,

Arizuyi-vǝsli-canan canǝ af ǝtdir, könül,

Ya tǝǝllüq candan üz, ya vǝsli-canandan tǝmǝ.

Çün mǝnǝ bir zǝrrǝ yox tabi-tǝmaşayi-cǝmal,

Mǝn kimǝm vǝsl etmǝk ol xyrşidi-rǝxşandan tǝmǝ.

Aşiq oldur kim, tǝmǝnnayi-bǝlayi-hicr edǝ,

Yoxsa çoxdur, mehr edǝn ol mahi-tabandan tǝmǝ.

Rişteyi-tuli-ǝmǝl dami-bǝladır, neylǝyim,

Üzmǝk olmaz ol sǝri-zülfi-pǝrişandan tǝmǝ.

Arizin görmǝk hǝyatım tazǝ eylǝr, vǝh, nǝ eyb,

Gǝr gǝda vǝchi-mǝaşın qılsa sultandan tǝmǝ.

Müttǝsil hirman qılır hasil tǝmǝdǝn ǝhli-hirs,Türf ǝ kim, artar ona gǝldikcǝ hirmandan tǝmǝ.

İstǝr olsan, heyrǝtü hirmanǝ hǝrdǝm düşmǝmǝk,



www.ocaq.net 58

Kǝs, Füzuli, dǝhrdǝn ümmidü, dövrandan tǝmǝ.

* * *

Yar qı

lmazsa mǝnǝ cövrü cǝfadǝn qeyri,Mǝn ona eylǝmǝzǝm mehrü vǝfadǝn qeyri.

Ey deyǝn: "qeyrǝ könül vermǝ", qanı mǝndǝ könül,

Sǝri-zülfündǝ olan bǝxti-qǝradǝn qeyri?

Q ıldı Mǝcnun kimi çoxlar hǝvǝsi-eşq, vǝli,

Doymadı dǝrdǝ, mǝni-bisǝrü padǝn qeyri.

Mişki-Çin zülfün ilǝ eylǝsǝ dǝva nǝ ǝcǝb,

Nǝ olur üzü qara qulda xǝtadǝn qeyri?

Lǝbinǝ çeşmeyi-heyvan demǝzǝm kim, lǝbinin

Var bir canǝ yarar feyzi, bǝqadǝn qeyri.

Hiç kim bilmǝdi tǝhqiq ilǝ ağzın sirrin,

Sirri-qeybi nǝ bilir kimsǝ xudadǝn qeyri.

Ey Füzuli, bizǝ tǝqdir qǝm etmiş ruzi,

Q ılalım sǝbr, nǝdir çarǝ rizadǝn qeyri?

* * *

Yar hali-dilimi zar bilibdir, bilirǝm,

Dili-zarımda nǝ kim var, bilibdir, bilirǝm.

Yari ǝğyar bilibdir ki, mǝnǝ yar olmaz,



www.ocaq.net 59

Mǝn dǝxi onu ki, ǝğyar bilibdir, bilirǝm.

Zülfünü ǝhli-vǝfa seydinǝ dam eylǝyǝli,

Mǝni ol damǝ giriftar bilibdir, bilirǝm.

Mǝn nǝ hacǝt ki, qı

lam şǝrh ona dǝrdi-dilimi,Qamu dǝrdi-dilimi yar, bilibdir, bilirǝm.

Yar hǝmsöhbǝtin olmazsa, Füzuli, nǝ ǝcǝb,

Özünǝ söhbǝtimi ar bilibdir, bilirǝm.

* * *

Yaxma canım, naleyi-biixtiyarımdan saqın!

Tökmǝ qanım, abi-çeşmi-ǝşkbarımdan saqın!

Su verǝr hǝr sübhdǝm göz yaşı tiği-ahimǝ,

Çox mǝni incitmǝ, tiği-abidarımdan saqın!

Cövr odu yaxdı mǝni, yanımda durma, ey könül!

Bir tutuşmuş atǝşǝm, qürbü civarımdan saqın!

Tǝn evindǝn rǝxtini, cǝhd eylǝ, ey can, dışra çǝk,

Af ǝti-seyli-sirişki-biqǝrarımdan saqın!

Gǝrçi bir xaki-rǝhǝm, kimsǝ mǝni almaz gözǝ,

Çox hǝqarǝtlǝ nǝzǝr qılma, qübarımdan saqın!

Durma qǝbrim üzrǝ, ey eşq içrǝ mǝn tǝk olmayan,

Tǝnǝ daşidir sǝnǝ, sǝngi-mǝzarımdan saqın!

Şahi-mülki-möhnǝtǝm, xeylü sipahim-dǝrdü qǝm,

Xeyli-bihǝddü sipahi-bişümarımdan saqın!



www.ocaq.net 60

Ey Füzuli, qansı mǝhbubi ki, sevsǝn rǝhmi var,

Q ıl hǝzǝr, ancaq mǝnim birǝhm yarımdan saqın!

* * *

Yıxdı saqi bir ǝyağ ilǝ mǝni-ǝfkarı,

Bir tǝpik eylǝdi viran, bu kühǝn divarı.

Gah mǝmur qılır badǝ mǝni, gah xǝrab,

Görünüz gah yapıb, gah yıxan memarı.

Gün çıxınca saçaram gövhǝri-ǝşk ǝncüm tǝk,

Gecǝlǝr yadimǝ gǝldikcǝ mǝhi-rüxsarı.

Dil yaxar dağ gözün fikri ilǝ hicr günü,

Bu çirağilǝmi saxlar gecǝ ol bimarı?

Yox özündǝn xǝbǝri kim ki, gǝlir dünyayǝ,

Bǝzmdǝn dışra qomaz, piri-müğan hüşyarı.

Bizǝ çün qǝdr bulunmaz, çıxalım dünyadǝn,Müştǝri yox, necǝ bir bǝkliyǝlim bazarı.

Qeydi-islam, Füzuli, sǝnǝ bir af ǝtdir,

Bir hǝsar edǝ gör ondan özünǝ zünnarı.

* * *

Yenǝ ol mah mǝnim aldı qǝrarım bu gecǝ,

Çıxacaqdır f ǝlǝkǝ naleyi-zarım bu gecǝ.



www.ocaq.net 61

Şǝm vǝş mǝhrǝmi-bǝzm eylǝdi ol mah mǝni,

Yanacaqdır yenǝ eşq oduna varım bu gecǝ.

Hǝm visali vurur od canıma, hǝm hicranı,

Bir ǝcǝb şǝm ilǝ düşdü sǝrü karı

m bu gecǝ.

Nǝ tütündür ki, çıxar çǝrxǝ, dili-zarǝ mǝgǝr

Hicr dağini vurur lalǝüzarım bu gecǝ?

Sübhǝ saldı bu gecǝ şǝm kimi qǝtlimi hicr,

Ola kim, sübh gǝlincǝ gǝlǝ yarım bu gecǝ.

Parǝ-parǝ ciyǝrim itlǝrinǝ nǝzr olsun,

Ol sǝri-kuyǝ ǝgǝr düşsǝ güzarım bu gecǝ.

Var idi sübh visalinǝ, Füzuli, ümmid,

Çıxmasa hǝsrǝt ilǝ cani-fikarım bu gecǝ.

* * *

Kǝmali-hüsn veribdir şǝrabi-nab sana,Sana hǝlaldir, ey müğbeçǝ, şǝrab sana.

Sǝni mǝlǝk görǝli yazmaz oldu eşqi günah,

Vǝli yazıldı bu üzdǝn bǝsi sǝvab sana.

Lǝbin sualına vermǝz cǝvab üşşaqın,

Sual olursa bu sǝndǝn, nǝdir cǝvab sana?

Cǝza günündǝ sorulmaz xǝtalǝr eylǝdiyin,

Yetǝr f ǝğan ilǝ mǝn verdiyim ǝzab sana.



www.ocaq.net 62

Mǝni qǝrarım ilǝ qoymaz oldun, ey gǝrdun,

Yeridir ahim ilǝ versǝm inqilab sana.

Şüai-cövhǝri-tiğindǝn umma rǝhm, ey dil,

Saqınma su verǝ, ey tǝşnǝ, ol sǝrab sana.

Füzuli, başına ol sǝrv sayǝ saldı bu gün,

Ülüvvi-rif ǝt ilǝ yetmǝz afitab sana.

* * *

Kǝrǝm qıl, kǝsmǝ, saqi, iltifatın binǝvalǝrdǝn,

Əlindǝn gǝldiyi xeyri diriğ etmǝ gǝdalǝrdǝn.

Əsiri-qürbǝtiz bir sǝndǝn özgǝ aşinamız yox,

Ayağın kǝsmǝ, başinçün, bizim möhnǝtsǝralǝrdǝn.

Sǝba, kuyindǝ dildarın nǝdir üftadǝlǝr hali?

Bizim yerdǝn gǝlirsǝn, bir xǝbǝr ver aşinalǝrdǝn.

Demǝ, zahid ki, tǝrk et simbǝr bütlǝr tǝmaşasın,

Mǝni kim qurtarar tanrı sataşdırmış bǝlalǝrdǝn.

Girib mǝscidlǝrǝ, gǝr müqtǝdalǝr, peyrǝvi olman,

Budur vǝchi ki, hǝrgiz görmǝdim üz müqtǝdalǝrdǝn.

Tǝbiba, xaki-kuyi-yardǝndir ǝşk tǝskini,

Bizǝ artırma zǝhmǝt, göz yaşarar tutiyalǝrdǝn.

Fǝlǝkdir mehri zail, yar qafil, ömr müstǝcil,Nǝdir tǝdbir, bilmǝn, canǝ yetdim bivǝfalǝrdǝn.

Vücudim ney kimi surax-surax olsa ah etmǝn,



www.ocaq.net 63

Mǝhǝbbǝtdǝn dǝm urdum, incimǝk olmaz cǝfalǝrdǝn.

Füzuli, nazǝninlǝr görsǝn izhari-niyaz eylǝ,

Tǝrǝhhüm umsa eyb etmǝz, gǝdalǝr padişalǝrdǝn.

* * *

Könlüm açılır zülfi-pǝrişanını görgǝc.

Nitqim tutulur qönçeyi-xǝndanını görgǝc.

Baxdıqca sǝnǝ qan saçılır didǝlǝrimdǝn,

Bağrım dǝlinir navǝki-mücganını görgǝc.

Rǝnalıq ilǝ qamǝti-şümşadı qılan yad,

Olmazmı xǝcil sǝrvi-xuramanını görgǝc.

Çox eşqǝ hǝvǝs edǝni gördüm ki, hǝvasın

Tǝrk etdi, sǝnin aşiqi-nalanını görgǝc.

Kaf ǝr ki, deyil mötǝrifi-nari-cǝhǝnnǝm.

İymanǝ gǝlǝr atǝşi-hicranını görgǝc.

Naziklik ilǝ qönçeyi-xǝndanı edǝn yad,

Etmǝzmi hǝya lǝli-dürǝf şanını görgǝc.

Sǝn hali-dilin söylǝmǝsǝn, nola, Füzuli.

El f ǝhm qılır çaki-giribanını görgǝc.

* * *

Könül, yetdi ǝcǝl, zövqi-rüxi-dildar yetmǝzmi?



www.ocaq.net 64

Ağardı muyi-sǝr, sevdayi-zülfi-yar yetmǝzmi?

Yetirdi başini gǝrdun ayağǝ bari-möhnǝtdǝn,

Xǝyali-hǝlqeyi-geysuyi-ǝnbǝrbar yetmǝzmi?

Sǝnǝ yetdi ǝcǝl peymanǝsin nuş etmǝyǝ növbǝt,Hǝvayi-çeşmi-mǝstü qǝmzeyi-xunxar yetmǝzmi?

Yetǝr oldu qulağǝ bangi-rehlǝt dǝhr bağından,

Nǝ durmuşsan, tǝmaşayi-güli-rüxsar yetmǝzmi?

Yetǝr, cǝm eylǝ bari-mǝsiyǝt, tǝğyiri-ǝtvar et,

Hǝya qıl, yoxmudur insaf ın, ol kim, var yetmǝzmi?

Hidayǝt mǝnzilinǝ yetdilǝr sǝyilǝ ǝqranın,

Zǝlalǝt içrǝ sǝn qaldın, sǝnǝ ol ar yetmǝzmi?

Füzuli, demǝ yetmǝk mǝnzili-mǝqsudǝ müşküldür,

Tutan damani-şǝri-Əhmǝdi-Muxtar, yetmǝzmi?

* * *

Könül, sǝccadǝyǝ basma ayaq, tǝsbihǝ ǝl urma,

Namaz ǝhlinǝ uyma, onlar ilǝ durma, oturma!

Əyilib sǝcdǝyǝ, salma f ǝrağǝt tacını başdan,

Vüzudǝn su sǝpib, rahǝt yuxusun gözdǝn uçurma!

Saqın, pamal olursan buriya tǝk, mǝscidǝ girmǝ

Vǝ gǝr naçar girsǝn, onda minbǝr kimi çox durma!

Müǝzzin nalǝsin alma qulağǝ, düşmǝ tǝşvişǝ,

Cǝhǝnnǝm qapısın açdırma, vaizdǝn xǝbǝr sorma!



www.ocaq.net 65

Cǝmaǝt izdihami mǝscidǝ salmış küdurǝtlǝr,

Küdurǝt üzrǝ, lütf et, bir küdurǝt sǝn hǝm arturma!

Xǝtibin sanma sadiq mǝscidin, qövlilǝ fel etmǝ,

İmamı

n sanma aqil, ixtiyarı

n ona tapşurma.

Füzuli, bǝhrǝ vermǝz taǝti-naqis, nǝdir cǝhdin,

Kǝrǝm qıl, zǝrqi taǝt surǝtindǝ hǝddǝn aşurma!

* * *

Könüldǝ min qǝmim vardır ki, pünhan eylǝmǝk olmaz,

Bu hǝm bir qǝm ki, el tǝnindǝn ǝf ğan eylǝmǝk olmaz.

Nǝ müşkül dǝrd olursa bulunur alǝmdǝ dǝrmanı,

Nǝ müşkül dǝrd imiş eşqin ki, dǝrman eylǝmǝk olmaz.

Fǝna mülkinǝ çox ǝzm etmǝ, ey dil, çǝkmǝ zǝhmǝt kim,

Bu tǝdbir ilǝ dǝfi-dǝrdi-hicran eylǝmǝk olmaz.

Saqın, könlüm yıxarsan, pǝnddǝn dǝm vurma, ey naseh,Hǝvayi-nǝfs ilǝ bir mülkü viran eylǝmǝk olmaz!

Dǝhanın üzrǝ lǝlin istǝmiş dil, dǝfi müşküldür,

Görünmǝz hiç cürmü, yox yerǝ qan eylǝmǝk olmaz.

Dualar eylǝrǝm, mǝndǝn yana bir dǝm güzar etmǝz,

Nǝ çarǝ, sehr ilǝ sǝrvi xuraman eylǝmǝk olmaz.

Füzuli, alǝmi-qeyd içrǝsǝn, dǝm vurma eşqindǝn,

Kǝmali-cǝhl ilǝ dǝvayi-irfan eylǝmǝk olmaz.



www.ocaq.net 66

* * *

Kimsǝdǝ rüxsarına taqǝti-nǝzzarǝ yox,

Aşiqi öldürdü şövq, bir nǝzǝrǝ çarǝ yox.

Bağrı bütünlǝr mǝnǝ tǝnǝ edǝrlǝr müdam,

Halımı şǝrh etmǝyǝ bir ciyǝri parǝ yox.

Yığdı mǝnim başıma dǝhr qǝmin, neylǝsin,

Badieyi-eşqdǝ mǝn kimi avarǝ yox.

Dǝhrdǝ hǝmta sǝnǝ var, yeri yox, gǝr desǝm -

Var gözǝl çox, vǝli, sǝn kimi xunxarǝ yox.

Gözdǝ gǝzib cizginir qǝtreyi-ǝşkim müdam,

Q ǝtreyi-ǝşkim kimi çǝrxdǝ sǝyyarǝ yox.

Çak görüb köksümü qılma ilacım, tǝbib,

Zaye olur mǝrhǝmin, mǝndǝ bitǝr yarǝ yox.

Zarlığım eşqdǝn var, Füzuli, vǝli,

Ol mǝhi-bimehrdǝn rǝhm mǝni-zarǝ yox.

* * *

Kuhikǝn künd eylǝmiş min tişǝni bir dağilǝn,

Mǝn qoparıb salmışam min daği bir dırnağilǝn.

Q ǝm yolunda mǝn qalıb, getdisǝ Mǝcnun, yox ǝcǝb,Sayruya düşvardır hǝmrǝhlik etmǝk sağ ilǝn.



www.ocaq.net 67

Gǝrdi-rahın vermǝsǝ göz yaşinǝ tǝskin nola,

Tutmaq olmaz böylǝ seylabın yolun toprağilǝn.

Q ǝm oğurlar eşq bazarında nǝqdi-ömrümü,

Q ılmaq olmaz syd sevdadǝ yaman ortağilǝn.

Rövzeyi-kuyindǝ bulmuşdur Füzuli bir mǝqam

Kim, ona cǝnnǝt quşu yetmǝz min il uçmağilǝn.

* * *

Kuhkǝn Şirinǝ öz nǝqşin çǝkib vermiş firib,

Gör nǝ cahildir, yonar daşdan öziçün, bir rǝqib.

Qaşların yayi bir ox lütf eylǝmiş hǝr aşiqǝ,

Mǝn hǝm ondan eylǝrǝm bir ox tǝmǝnna, ya nǝsib.

Tutiyayi-xaki-payin feyzinǝ yol bulmasam,

Nuri-çeşmim, eyb qılma, kor olur derlǝr qǝrib.

Müztǝribdir çareyi-dǝrdimǝ, vǝh kim, bilmǝyib

Bir dǝvasız dǝrdǝ uğratmış özün miskin tǝbib.

Bǝrqi-ahimdǝn evim hǝr guşǝ bulmuş rǝxnǝlǝr,

Gǝl gör, ey gül kim, giriftari-qǝf ǝsdir ǝndǝlib.

Ey mǝnǝ sǝbr et deyǝn hali-dilimdǝn bixǝbǝr,

Eşq olan yerdǝ nǝdir aram, ya neylǝr şǝkib?

Ey Füzuli, incimǝ sǝndǝn tǝğafül qılsa yar,Rǝsmdir kim, göstǝrǝ ǝhbabǝ istiğna hǝbib.



www.ocaq.net 68

* * *

Kuhkǝndǝn gözükür kuhdǝ asar hǝnuz,

Ol nǝ bǝnzǝr mǝnǝ, onun ǝsǝri var hǝnuz.

Çǝkdi Mǝcnun ayağı

n badiyǝdǝn leyk, verirQandı güllǝr, ayağından çǝkilǝn xar hǝnuz.

Vadiyi-eşqdǝ sevda ilǝ sǝrgǝştǝ idim,

Gǝlmǝdǝn gǝrdişǝ bu günbǝdi-dǝvvar hǝnuz.

Nöqteyi-xalinǝ bağlanmış idi canü könül,

Gǝzmǝdǝn daireyi-dövrdǝ pǝrgar hǝnuz.

Mahǝ çǝkdim şǝbi-hicran ǝlǝmi-şöleyi-ah,

Ah kim, olmadı ol mah xǝbǝrdar hǝnuz.

Naleyi-zarım ilǝ xǝlqǝ haram oldu yuxu,

Qarǝ bǝxtim yuxudan olmadı bidar hǝnuz.

Mǝrhǝmi-vǝsli ilǝ buldu qamu dǝrdǝ dǝva,

Bu Füzuli ǝlǝmi-hicr ilǝ bimar hǝnuz.

* * *

Getdi ǝldǝn sǝnǝmin sünbüli-mişkǝf şani.

Yenǝ dövr etdi pǝrişan mǝni-sǝrgǝrdani.

Öylǝ mötad olubam atǝşi-hicranına kim,

Görmǝsǝm yandırar, ǝlbǝttǝ, mǝni hicrani.

Göydǝ ahim yeli söndürdü çirağın günǝşin.



www.ocaq.net 69

Yerdǝ ǝşkim ayağa saldı düri-qǝltani.

Göz bǝyazinǝ çǝkǝr lǝllǝrin surǝtini,

Dǝmbǝdǝm xameyi-mücgan ilǝ, bağrım qani.

Çı

xdı

can kimsǝyǝ izhar edǝ bilmǝn dǝrdim,Nedǝyin, ah, bu dǝrdin nǝ olur dǝrmani?

Ey sitǝm daşını bidǝrdlǝrǝ zae edǝn!

Yapa gör bir neçǝ daş ilǝ dili-virani.

Versǝ can, yetmǝsǝ cananǝ, Füzuli, nǝ ǝcǝb

Hǝr kişi kim, sevǝr öz cani üçün canani.

* * *

Gecǝlǝr ta halimǝ gǝrdun tǝmaşa etmǝdi,

Tǝrk edib bidadını, bir mehr peyda etmǝdi.

Navǝkin gör kim, yarub ǝşkim, tutar göz pǝrdǝsin,

Ey deyǝn Musa ǝsası qǝti-dǝrya etmǝdi!

Hǝr dǝmindǝn, min Mǝsiha zindeyi-cavid olur

Sǝn edǝn izhari-ǝcazi, Mǝsiha etmǝdi.

Aşiyan ta rövzeyi-kuyindǝ tutdu mürği-dil,

Keçdi tövfi-Kǝbǝdǝn, uçmağa pǝrva etmǝdi.

Hiç abid anmadı lǝlin ki, gözdǝn qan töküb

Sǝcdǝdǝn durduqca, tǝğyiri-müsǝlla etmǝdi.

Zǝfi-tale kǝsdi dünyadan nǝsibin zahidin,

Yoxsa öz rǝyilǝ zahid tǝrki-dünya etmǝdi.



www.ocaq.net 70

Etmǝdi eldǝn nihan bir gecǝ tövfi-kuyini

Kim, Füzulini sǝdayi-nalǝ rüsva etmǝdi.

* * *

Gǝlir ol sǝrvi-sǝhi, ey gülü lalǝ, açılın!

Vey mǝhü mehr çıxın, qüdrǝtǝ nǝzzarǝ qılın!

Əzmi-bağ eylǝmiş ol sǝrvi-rǝvan, ey güllǝr,

Zǝr nisar edǝ görün, cümlǝ yığılın, dǝrilin.

Götürün oxların, ey didǝlǝrim, topraqdan,

Bu yarar nǝsnǝlǝrin qǝdrini yaxşicǝ bilin.

Eylǝmin, ey dilü can, xǝncǝri-mücganinǝ meyl,

Bilirǝm nolisǝr axir, gǝlin ondan kǝsilin.

Göz yaşi tiğiniz içün tökülür, ey xublar,

Sizi ta etmǝyǝ rüsva, görünǝn dǝmdǝ silin!

Düşdü od canimǝ, ey tǝndǝ olan peykanlar!Q ızmadan mǝrǝkǝ bir yanǝ ǝrimin, çǝkilin!

Ey Füzuli, qǝdimiz qıldı f ǝlǝk xǝm, yǝni

Vǝqtdir çıxmağa dünya qapısından, ǝyilin.

* * *

Gǝr deyil bir mah mehrilǝn mǝnim tǝk zar sübh,

Başin açib nişǝ hǝr gün yaxasın yırtar sübh.



www.ocaq.net 71

Gün deyil, hǝr gün bir ay mehrilǝ köksün çak edib,

Tazǝ-tazǝ dağlǝrdir kim, qılır izhar sübh.

Tiği-xurşid ilǝ rǝf olsa yeridir kim, müdam,

Yandı

rı

b pǝrvaneyi, şǝmǝ verir azar sübh.

Sübhi şamü şami sübh olmuş mǝnǝm alǝmdǝ kim,

Şam şǝmi-bǝzm olub, ayrıldı mǝndǝn yar sübh.

Gör nǝ aşiqdir ki, bir xurşid vǝslin bulmağa,

Sǝrf edǝr hǝr lǝhzǝ min-min lölöi-şǝhvar sübh.

Eşqdǝ sadiqlik izhar etdi dağın göstǝrib,

Qaliba derlǝrdi kazib, qıldı ondan ar sübh.

Hicr şamında qǝm etmişdi Füzuli, qǝsdi-can,

Olmasaydı mǝrhǝmǝtdǝn dǝm vurub qǝmxar sübh.

* * *

Gǝrdi-rǝhin, ey ǝşk, yudun çeşmi-tǝrimdǝn,Tǝrki-ǝdǝb etdin, nola düşsǝn nǝzǝrimdǝn.

Xunin mücdǝlǝrdirmi vǝ ya mǝrdüm ǝlilǝ,

Oxlar çǝkilib, dişrǝ atılmış ciyǝrimdǝn?

Hǝr badǝ ki, sǝnsiz içirǝm bǝzmi-bǝladǝ,

Xunab olub, ǝlbǝttǝ, çıxar didǝlǝrimdǝn.

Seylabi-sirişkilǝ xoşam eşq yolunda,

Xaşaki-tǝǝllüq qoparır rǝhgüzǝrimdǝn.



www.ocaq.net 72

Daşlara vurub başımı, rüsva gǝzǝr oldum,

Ey ǝql, qaçıb qurtula gör dǝrdi-sǝrimdǝn.

Kǝs mehrini, ey çǝrx, günǝşdǝn, sǝnǝ hǝr sübh,

Bir şölǝ yetǝr atǝşi-ahi-sǝhǝrimdǝn.

Seylabi-sirişk etdi mǝni ğǝrqǝ, Füzuli,

Ta dövr cüda qıldı büti-simbǝrimdǝn.

* * *

Gǝrçi, ey dil, yar üçün üz verdi yüz möhnǝt sana,

Zǝrrǝcǝ qǝti-mǝhǝbbǝt etmǝdin, rǝhmǝt sana!

Saxlama nǝqdi-qǝmi-eşqini, ey can, zahir et

Kim, verim hǝbsi-bǝdǝndǝn çıxmağa rüxsǝt sana.

Çareyi-behbudimi sordum müalicdǝn, dedi:

Dǝrd, dǝrdi-eşqdir, mümkün deyil sihhǝt sana.

Tutaram yarın qiyamǝtdǝ, hǝbibim, damǝnin,

Mǝstsǝn qǝflǝt şǝrabından, bu gün möhlǝt sana.

Əhli-eşqi atǝşi-hicranǝ eylǝrsǝn kǝbab,

Dönǝ-dönǝ imtihan etdim, budur adǝt sana.

İncidir nalǝm sǝni, vǝh nola gǝr bir tiğ ilǝ

Çeşmi-cǝlladın edǝ ehsan mǝnǝ, minnǝt sana.

Sǝndǝ dün gördüm, Füzuli, meyli-mehrabü nǝmaz,Tǝrki-eşq etmǝkmi istǝrsǝn, nǝdir niyyǝt sana?



www.ocaq.net 73

* * *

Giryǝdir hǝr dǝm açan qǝmdǝn tutulmuş könlümü,

Əşkdir xali qılan qan ilǝ dolmuş könlümü.

Ey pǝrivǝşlǝr, cǝfa rǝsmin unutmı

n, lütf edin,Eylǝmin bǝdxu cǝfa mötadı olmuş könlümü.

Vǝdeyi-vǝsl ilǝ, ey gülrüxlǝr, etmin müztǝrib,

Möhnǝti-hicran ilǝ aram bulmuş könlümü.

Xǝncǝri-bidad ilǝ hǝrdǝm görǝr zǝxm üzrǝ zǝxm,

Hiç bir dǝm görmǝdim önmüş, önülmüş könlümü.

Payibǝndi-lütf olub, bir yerdǝ sakin bulmadım,

Dǝşti-heyrǝtdǝ tǝrǝddüddǝn yorulmuş könlümü.

Simbǝrlǝrdǝn gǝlǝn daşları yığmış çevrǝmǝ,

Eşq mǝmur eylǝmǝk istǝr pozulmuş könlümü.

Hǝr zaman bir atǝşinrüxsar sövdasın çǝkǝr,

Ey Füzuli, gör bu odlarǝ urulmuş könlümü.

* * *

Göz xǝtindǝn mǝrdümin mǝhv etmǝdǝn bulmaz murad.

Zaye eylǝr hüsnünü xǝttin savad üzrǝ sǝvad.

Ola bilmǝz çini-zülfündǝn cüda göz mǝrdümü,

Cari olmuşdur bu adǝt türrǝsiz olmaz midad.

Könlün ahimdǝn tǝrǝhhüm surǝtin göstǝrdi, leyk



www.ocaq.net 74

Mövcdǝn su nǝqşinǝ çox etmǝk olmaz etimad.

Əşkü ahim nifrǝti qǝt etdi eldǝn ülf ǝtim,

Cizginǝn çevrǝmdǝ ya girdabdır, ya girdibad.

Keçdi tǝndǝn oxları

n, tǝnha qalı

b dil, dǝmbǝdǝmNalǝlǝr eylǝr, keçǝn hǝmdǝmlǝrin etdikcǝ yad.

Çaki-sinǝmdǝn könül çıxdıqca şad olsam nola,

Oylǝ af ǝtdǝn yaqasın qurtaran olmazmı şad?

Ş iveyi-şimşad qǝddin görsǝ, eylǝr bağiban,

Etidali-sǝrvdǝn ǝlbǝttǝ sǝlbi-etiqad.

Mǝrdümün mǝhv etmǝdǝn olmaz xǝtindǝn didǝ şad,

Bulmaz olmaq zövq xǝtlǝrdǝn açılmadan savad.

Qoyma naqis ǝhli-dǝrd içrǝ Füzulini, tǝbib,

Eylǝ bir dǝrman ki, dǝrdin edǝ gün-gündǝn ziyad.

* * *

Gör sirişkim şǝbi-hicran, demǝ kim, qandır bu,

Zǝrrǝ-zǝrrǝ şǝrǝri-atǝşi-hicrandır bu.

Sanmanız qanlı düyün, sinǝ dǝlib, baş çǝkmiş,

Şöleyi-atǝşi-ahi-dili-suzandır bu.

Kǝsmǝ ümmid könül başına cizginmǝkdǝn,

Ola nagǝh, düşǝ fürsǝt ǝlǝ, dövrandır bu.

Dǝmbǝdǝm canımı, ey dǝrdü bǝla, incitmin!

Lütf edin bir-iki dǝm kim, sizǝ mehmandır bu.



www.ocaq.net 75

Nǝ yaxırsan oxun, ey atǝşi-dil, vǝsl günü,

Bizǝ hicran gecǝsi şǝmi-şǝbistandır bu.

Könül istǝr ala bir bu sǝri-zülfündǝn, leyk,

Vermǝdǝn can dilǝr almaq, sanı

r asandı

r bu.

Dün demişsǝn ki: Füzuli mǝnǝ qurban olsun!

Sǝnǝ qurban olayım, yenǝ nǝ ehsandır bu.

* * *

Gördüm ol xurşidi-hüsnün, ixtiyarım qalmadı.

Sayǝ tǝk bir yerdǝ durmağa qǝrarım qalmadı.

Bir gün olmaz tǝlǝtin görmǝk müyǝssǝr, ah kim,

Zǝrrǝcǝ ol gün yanında etibarım qalmadı.

Pak qıldı surǝtimdǝn zǝf dǝhr ayinǝsin,

Öylǝ mǝhv oldum ki, bir zǝrrǝ qübarım qalmadı.

Q ǝm günü hǝmdǝmlǝrim qǝrq oldular göz yaşinǝ,Silmǝyǝ göz yaşimi bir qǝmgüsarım qalmadı.

Ruzigarım xoş keçirdi, ah kim, dövran dönüb,

Oldu ǝhvalım xǝrab, ol ruzigarım qalmadı.

Rahi-eşq içrǝ mǝnǝ ancaq f ǝna mǝqsud idi,

Şükr kim, mǝqsudǝ yetdim, intizarım qalmadı.

Ey Füzuli, el qamu ǝğyarım oldu yar üçün,

Suzi-dildǝn qeyri bir dilsuz yarım qalmadı.



www.ocaq.net 76

* * *

Görmǝsǝm hǝr göz açanda ol güli-rǝna üzün,

Göz yumunca ǝşki-gülgunim tutar dünya üzün.

Gǝrçi kafirsǝn sǝnǝ, ey büt, yetǝr ol ǝcr kim,

Rǝğbǝtin bütxanǝdǝn döndǝrdi yüz tǝrsa üzün.

Pǝrdeyi-çeşmimdǝ nǝqşi-cövhǝri-tiğin sǝnin,

Mövcǝ bǝnzǝr kim, tutar tǝhrik ilǝ dǝrya üzün.

Olma, ey sǝhranişin, qafil deyil hǝr su sǝrab,

Mövci-ǝşki-çeşmi-Mǝcnundur tutan sǝhra üzün.

Yadi-ruxsarilǝ ol mahın gözüm qan-yaş tökǝr,

Hǝr görǝn saǝtdǝ xyrşidi-cahanara üzün.

Naz edib döndǝrmǝ, ey bidǝrd, üz üşşaqdǝn,

Bunca hǝm göstǝrmǝ f ǝqr ǝhlinǝ istiğna üzün.

Ey Füzuli, dudi-ahim tirǝ eylǝr alǝmi,

Görmǝsǝm bir lǝhzǝ ol mahi-mǝlǝksima üzün.

* * *

Görüb mühlik mǝnim çevrǝmdǝ bǝhri-eşq tüğyanın.

Qaçıb bir dağǝ çıxdı Kuhkǝn, qurtarmağa canın.

Buraxmış itlǝrinǝ parǝ-parǝ könlümü ol mǝh,Ulaşdırmış kǝsib ǝrbabi-istehqaqǝ qurbanın.



www.ocaq.net 77

Mǝnim çaki-giribanım görüb eyb eylǝmǝz ol kim,

Görǝr sǝrmǝst çıxdıqda onun çaki-giribanın.

Könül, qǝm hǝmdǝmimdir qanın, ey göz mǝrdümü, içmǝ,

Bilirsǝn qanǝ-qandır, qǝm sǝnǝ qoymaz onun qanın.

Gözün kim guşeyi-mehrab tutmuş din qılır yǝğma,

Bu mülkün etmǝk olmaz f ǝrq kafirdǝn müsǝlmanın.

Gözüm mǝrdümlǝrin çoxdan qılırlar dǝviyi-eşqin,

Nǝ hacǝt yaşların sormaq, anarlar Nuh tufanın.

Füzuli, çǝkmǝ yarın oxların hǝr lǝhzǝ yarǝndǝn,

Sǝnǝmi qaldı çǝkmǝk hǝr zaman bir yar hicranın?

* * *

Lǝbin ǝksi gözüm yaşini mey tǝk lalǝgun etdi,

Zǝnǝxdanın muradım dǝstgahın sǝrnigun etdi.

Sǝnǝ ǝksin müqabil durduğiçün hüsn lafilǝ,

Onu cam içrǝ qeyrǝt qǝrqeyi-girdabi-xun etdi.

Özün nisbǝt qılırdı zülfünǝ zǝncir hǝr saǝt,

Bu sövdalǝr onu sǝrhǝlqeyi-ǝhli-cünun etdi.

Onun tǝk kim, pǝrişanlıq ziyasın artırır şǝmin,

Mǝnǝ cövrün ziyad olmaq, sǝnǝ meylim füzyn etdi.

Mücǝn xǝncǝrlǝrin könlüm basır bağrına, vǝhm etmǝz,Ona cadu gözün guya ki, tǝlimi-füsun etdi.

Bǝqayi-surǝti-Şirin üçün tövfiq memarı,



www.ocaq.net 78

Binayi-eşqi-Fǝrhadın asasın Bisütun etdi.

Füzulidǝn sǝbatü sǝbrü cövrü qǝhr az istǝ

Kim, ol biçarǝyi dǝrdü qǝmin bihǝd zǝbun etdi.

* * *

Lǝblǝrin tǝk lǝlü lǝfzin tǝk düri-şǝhvar yox.

Lǝlü gövhǝr çox, lǝbin tǝk lǝli-gövhǝrbar yox.

Sǝndǝn etmǝn dad: "cövrün var, lütfün yox" deyib,

Mǝsti-zövqi-şövqünǝm, birdir yanımda var, yox.

Kimǝ izhar eylǝyim bilmǝn bu pünhan dǝrdi kim,

Var yüz min dǝrdi-pünhan, qüdrǝti-izhar yox.

Dövr sǝrmǝsti-şǝrabi-qǝflǝt etmiş alǝmi,

Bunca sǝrmǝstin tamaşasinǝ bir hüşyar yox.

Xǝlqi mǝdhuş eylǝmiş xabi-şǝbi-tuli-ǝmǝl,

Sübh tǝhqiqi ǝlamǝtinǝ bir bidar yox.

Surǝti zibasǝnǝmlǝr yox demǝn bütxanǝdǝ,

Var çox, ǝmma sǝnǝ bǝnzǝr büti-xunxar yox.

Ey Füzuli, sǝhldir hǝr qǝm ki, qǝmxarı ola,

Q ǝm budur kim, mǝndǝ min qǝm var, bir qǝmxar yox.

* * *

Lǝhzǝ-lǝhzǝ lǝbin anıb edicǝk ǝf ğanlar,



www.ocaq.net 79

Q ǝtrǝ-qǝtrǝ saçılır didǝlǝrimdǝn qanlar.

Q ǝtrǝ-qǝtrǝ demǝ qandır ki, çıxar çeşmimdǝn

Dǝmbǝdǝm könlüm odilǝ ǝriyǝn peykanlar.

Qaşları

n yayinǝ meyl eylǝyǝ canü könül,Dünü gün mǝn bilirǝm kim, nǝ çǝkirlǝr anlar.

Açma kakil girehin, başın üçün, görmǝ rǝva

Ki, pǝrişan olalar bir neçǝ sǝrgǝrdanlar.

Yel dǝyǝr zülfünǝ, ya qoymayıb öz hali ilǝ,

Gǝzdirǝrlǝr onu ǝldǝn-ǝlǝ hǝrdǝm canlar.

Eylǝ üşşaqǝ cǝfalar ki, vǝfalar görǝsǝn,

Sanma kim, zaye olur eylǝdiyin ehsanlar.

Sorma zöhhadǝ, Füzuli, rǝhü rǝsmin eşqin,

Nǝ bilirlǝr rǝvişi-ǝhli-xirǝd nadanlar.

* * *

Mehri könlümdǝ nihan olduğun ol mah bilir,

Kimsǝ bilmǝz, füqǝra sirri-dilin şah bilir.

Sorman ol mahilǝ hali-dilimi tanrı üçün,

Bilǝli onu özüm, bilmǝzǝm allah bilir.

Gah yüz lütf qılır, gah tǝğafül guya

Gah bilmǝz bu giriftarlığım, gah bilir.

Can f ǝda eylǝmǝyi yara hǝmin mǝn bilirǝm,

Bu tǝriqi demǝ hǝr qafilü gümrah bilir.



www.ocaq.net 80

Nǝzǝri-lütf diriğ etmǝ Füzulidǝn kim,

Sǝnǝ sidqilǝ özün bǝndeyi-dǝrgah bilir.

* * *

Mǝgǝr xab içrǝ gördün, ey könül, ol çeşmi-şǝhlayi

Ki, qıldın türf ǝtül-eyn içrǝ ğǝrqi-ǝşk dünyayi.

Yetirdi ahimi gǝrdunǝ ol büt, gör nǝ kafirdir,

Demǝz kim, göydǝ nagǝh incidǝ nalǝm Mǝsihayi.

Çǝkǝrsǝn, ey müsǝvvir, surǝtin ol mǝhvǝşin, ǝmma.

Nǝ mümkünsǝn muradınca çǝkilmǝk qaşları yayi.

Bǝladır şǝhrlǝrdǝ mǝn kimi rüsvayi-xǝlq olmaq,

Nǝ xoş Fǝrhadü Mǝcnun mǝnzil etmiş kuhü sǝhrayi.

Görünmǝz yar, xǝlq ǝşkim tǝmaşasinǝ cǝm olmuş,

Əgǝr nagǝh görünsǝ ol pǝri, gǝl gör tǝmaşayi.

Tutub quşlar başımda aşiyan, f ǝryadǝ gǝlmişlǝr,Çıx, ey ahim odu, bir dǝm başımdan sav bu qovğayi.

Füzuli, zülfi sevdasın qǝlǝm tǝk başǝ salmışsan,

Gedǝn başın, ǝgǝr başdan gedirmǝzsǝn bu sevdayi.

* * *

Mǝndǝ Mǝcnundan Füzun aşiqlik istedadı var

Aşiqi-sadiq mǝnǝm, Mǝcnunun ancaq adı var.



www.ocaq.net 81

Nola qan tökmǝkdǝ mahir olsa çeşmim mǝrdümü,

Nütfeyi-qabildürür, qǝmzǝn kimi ustadı var.

Q ıl tǝfaxür kim, sǝnin hǝm var mǝnim tǝk aşiqin.

Leylinin Mǝcnunu, Şirinin ǝgǝr Fǝrhadı

var.

Əhdi-tǝmkinǝm, mǝni bǝnzǝtmǝ, ey gül, bülbülǝ,

Dǝrdǝ yox sǝbri onun, hǝr lǝhzǝ min f ǝryadı var.

Öylǝ bǝdhalǝm ki, ǝhvalım görǝndǝ şad olur,

Hǝr kimin kim, dövr cövründǝn dili-naşadı var.

Gǝzmǝ, ey könlüm quşu, qafil f ǝzayi-eşqdǝ

Kim, bu sǝhranın güzǝrgahında çox sǝyyadı var.

Ey Füzuli, eşq mǝnin qılma nasehdǝn qǝbul,

Əql tǝdbiridir ol, sanma ki, bir bünyadı var.

* * *

Mǝnǝ badi-sǝba ol sǝrvi-gülrüxdǝn xǝbǝr vermǝz,Açılmaz qönçeyi-bǝxtim, ümidim nǝxli bǝr vermǝz.

Töküb göz yaşını sǝnsiz hǝlakim istǝrǝm, ǝmma

Əcǝl peykinǝ seyli-ǝşk girdabi güzǝr vermǝz.

Gözümdǝ mǝskǝn et, xari-mücǝmdǝn etiraz etmǝ,

Güli-xǝndanǝ sordum, xarǝ yar olmaq, zǝrǝr vermǝz.

Əgǝr can almaq istǝrsǝn, tǝnimdǝn tiğini kǝsmǝ

Ki, pǝcmürdǝ nihalǝ vermǝyincǝ su sǝmǝr vermǝz.



www.ocaq.net 82

Qiyas et şǝmdǝn, vǝhm eylǝ çǝrxin inqilabından

Kim, ol baş almağa qǝsd etmǝyincǝ taci-zǝr vermǝz.

Bǝla zimnindǝ rahǝt olduğun izhar edǝr xǝlqǝ

Fǝlǝk, bihudǝ xari-xüşkdǝn gülbǝrgi-tǝr vermǝz.

Füzuli, dǝhrdǝn kam almaq olmaz olmadan giryan,

Sǝdǝf su almayınca ǝbri-niysandan gühǝr vermǝz.

* * *

Mǝni candan usandırdı, cǝfadan yar usanmazmı?

Fǝlǝklǝr yandı ahimdǝn, muradım şǝmi yanmazmı?

Qamu bimarinǝ canan, dǝvayi-dǝrd edǝr ehsan,

Neçün qılmaz mǝnǝ dǝrman, mǝni bimar sanmazmı?

Q ǝmim pünhan tutardım mǝn, dedilǝr yarǝ qıl rövşǝn,

Desǝm ol bivǝfa bilmǝn, inanarmı inanmazmı?

Şǝbi-hicran yanar canım, tökǝr qan çeşmi-giryanım,

Oyadar xǝlqi ǝf ğanım, qara bǝxtim oyanmazmı?

Güli-rüxsarinǝ qarşu, gözümdǝn qanlı axar su,

Hǝbibim, f ǝsli-güldür bu, axar sular bulanmazmı?

Deyildim mǝn sǝnǝ mail, sǝn etdin ǝqlimi zail,

Mǝnǝ tǝn eylǝyǝn qafil, sǝni görcǝk utanmazmı?

Füzuli rindü şeydadır, hǝmişǝ xǝlqǝ rüsvadır,Sorun kim, bu nǝ sevdadır, bu sevdadǝn usanmazmı?



www.ocaq.net 83

* * *

Mǝnim kim bir lǝbi-xǝndan üçün giryanlığım vardır,

Pǝrişan türrǝlǝr dövründǝ sǝrgǝrdanlığım vardır.

Yaşı

m tǝxti-rǝvandı

r, taci-zǝrrin şöleyi-ahim,Görün kim, dövlǝti-eşq ilǝ nǝ sultanlığım vardır.

Yumulmaz ǝşk tüğyanından ansız çeşmi-xunbarım,

Xǝyali-surǝti-cananǝ xoş heyranlığım vardır.

Sirişkim gör, mǝni, ey ǝbr, özündǝn kǝm xǝyal etmǝ,

Hǝvayi-eşq ilǝ min sǝncǝ ǝşkǝf şanlığım vardır.

Lǝbin dövründǝ kim insan olan can der ona mütlǝq,

Əgǝr abi-hǝyat etsǝm tǝlǝb, heyranlığım vardır.

Füzuli cami-mey tǝrkin qılıb, zöhd ilǝ tǝqvadǝn

Qamu danayǝ rövşǝndir bu kim, nadanlığım vardır.

* * *

Mǝnim tǝk hiç kim zarü pǝrişan olmasın, ya rǝb!

Əsiri-dǝrdi-eşqü daği-hicran olmasın, ya rǝb!

Dǝmadǝm cövrlǝrdir çǝkdiyim birǝhm bütlǝrdǝn,

Bu kaf ǝrlǝr ǝsiri bir müsǝlman olmasın, ya rǝb!

Görüb ǝndişeyi-qǝtlimdǝ ol mahi, budur virdim

Ki, bu ǝndişǝdǝn ol mǝh peşiman olmasın, ya rǝb!

Çıxarmaq etsǝlǝr tǝndǝn, çǝkib peykanın ol sǝrvin,



www.ocaq.net 84

Çıxan olsun dili-mǝcruh, peykan olmasın, ya rǝb!

Cǝfavü cövr ilǝ mötadǝm, onlarsız nolur halım,

Cǝfasinǝ hǝdü cövrünǝ payan olmasın, ya rǝb!

Demǝn kim, ǝdli yox, ya zülmü çox hǝr hal ilǝ olsa,Könül tǝxtinǝ ondan özgǝ syltan olmasın, ya rǝb!

Füzuli buldu gǝnci-afiyǝt meyxana küncündǝ,

Mübarǝk mülkdür, ol mülk viran olmasın, ya rǝb!

* * *

Mǝrhǝm qoyub önǝrmǝ sinǝmdǝ qanlı dağı,

Söndürmǝ öz ǝlinlǝ yandırdığın çirağı.

Uymuş cünynǝ könlüm, ǝbrunǝ der mǝhi-nov,

Nǝ etibar ona kim, seçmǝz qaradan ağı.

Q ǝddin qǝmindǝ sǝrvin sormağǝ zǝfi-halın,

Gülzardǝn kǝsilmǝz irmaqların ayağı.

Dür tǝk dişin sözünü hǝr dǝm eşitmǝk istǝr,

Bǝhrin müdam onunçün sahildǝdir qulağı.

Zülfü siyǝh sǝnǝmlǝr olmuş sǝnin ǝsirin,

Eşqindǝ hǝr birinin öz zülfü boynu bağı.

Gǝr mişk dersǝ aşiq ol buyi-zülf ǝ, saqi,

Tünd olma, bir qǝdǝh ver tǝr eylǝsin dǝmağı.

Dövran hǝvadisindǝn yox bakimiz, Füzuli,

Darül-ǝmanımızdır meyxanǝlǝr bucağı.



www.ocaq.net 85

* * *

Mǝskǝn, ey bülbül, sǝnǝ gǝh şaxi-güldür, gǝh qǝf ǝs,

Necǝ aşiqsǝn ki, ahindǝn tutuşmaz xarü xǝs.

Yar kuyindǝ gǝr olsaydı, müsǝlmanlar, yerim,

Kaf ǝrǝm gǝr rövzeyi-rizvanǝ eylǝrdim hǝvǝs.

Kuh f ǝryadi-sǝdasin verdi Fǝrhadın demin,

Nǝqşi-Şirindir verir avaz, olub f ǝryadrǝs.

Naqǝ Leyli mǝhmilin çǝkmiş biyaban seyrinǝ,

Eylǝ Mǝcnunu bu halǝtdǝn xǝbǝrdar, ey cǝrǝs!

Bir nǝf ǝs qalmış hǝyatımdan hǝbibim, sübh tǝk,

Nola gǝr bir mehr göstǝrsǝn mǝnǝ axir nǝf ǝs.

Xali etdim dil hǝvayi-ixtilati-xǝlqdǝn,

Bǝzmi-qǝmdǝ ney kimi hǝmdǝm mǝnǝ f ǝryad bǝs.

Ey Füzuli, gǝr sǝnǝ cǝmiyyǝti-dildir murad,Bağla bir dildarǝ könlün, qeyrdǝn peyvǝndi kǝs.

* * *

Mǝhşǝr günü görüm derǝm, ol sǝrvqamǝti,

Gǝr onda hǝm görünmǝsǝ, gǝl gör qiyamǝti.

Tǝrki-mey etdin, ey könül, ǝyyami-gül gǝlir,

Əlbǝttǝ, bu işin çǝkilir bir nǝdamǝti.



www.ocaq.net 86

Mǝcnun ki, padişahi-sipahi-vühuş idi,

Mǝn tǝk müsǝxxǝr etmǝdi mülki-mǝlamǝti.

Sǝhranǝvǝrd ikǝn, mǝnǝ tǝsviri-Kuhkǝn,

Öyrǝtdi şǝhri-eşqdǝ rǝsmi-iqamǝti.

Sǝngi-mǝlamǝt ilǝ çǝkin çevrǝmǝ hǝsar,

Əşkim f ǝnayǝ vermǝsin ǝhli-sǝlamǝti.

Zahid, çox etmǝ tǝn mey üftadǝsinǝ kim,

Çoxları yıxdı piri-müğanın kǝramǝti.

Q ǝm zülmǝtindǝ bulmağa dǝrdü bǝla mǝni,

Bǝsdir, Füzuli, atǝşi-ahim ǝlamǝti.

* * *

Möhnǝti-eşq, ey dil, asandır deyib, çox urma laf,

Eşq bir yükdür ki, xǝm olmuş onun altında qaf.

Olma xali dürdkǝşlǝr söhbǝtindǝn, ey könül,Gǝr dilǝrsǝn edǝsǝn ayineyi-idrakı saf.

Sübhdǝm zülfün dağıt, ya şam ǝrzi-ariz et,

Qoyma sübhü şam arasında tǝriqi-ixtilaf.

Rǝşki-rüxsarın dili-xurşidǝ salmış iztirab,

Qeyrǝti-qǝddin mizaci-şǝmǝ vermiş inhiraf.

Xaki-kuyin Kǝbǝyǝ nisbǝt qılan bilmǝzmi kim,

Bunda hǝrdǝm, onda bir növbǝt olur vacib tǝvaf.



www.ocaq.net 87

Vǝhmim ondadır ki, mümkün olmaya qǝmdǝn nǝcat,

Fǝrric-il lahümmǝ hǝmmi, nǝccini mimma mǝxaf.

Ey Füzuli, zahid ǝr dǝvayi-ǝql eylǝr, nǝ syd,

Nǝfi-zövqi-eşqdir cǝhlinǝ eyni-etiraf.

* * *

Mücǝm sǝrçeşmǝlǝr mǝnzil qılan aşüftǝ mǝcnundur,

Anunçun bǝsteyi-zǝnciri-seyli-ǝşki-gülgundur.

Sǝvadi-nöqteyi-girdabǝ bǝnzǝr mǝrdümi-çeşmim

Ki, daim ğǝrqeyi-girdabi-ǝşki-çeşmi-pürxundur.

Eşit dǝrdi-dilim, ǝfsaneyi-Mǝcnunǝ meyl etmǝ

Kim, ol ǝfsanǝdǝn hǝm anlanan mütlǝq bu mǝzmundur.

Fǝrǝhbǝxşi-dili-mǝşuq olur şǝrhi-qǝmi-aşiq,

Sürudi-bǝzmi-Şirin, naleyi-Fǝrhadi-mǝhzundur.

Kǝmǝndi-çini-zülfün vǝhmi getmǝz zar könlümdǝn,

Mǝnǝ ol riştǝyi ǝcdǝr qılan bilmǝn nǝ ǝfsundur?

Xǝmidǝ qamǝtim kim daği-dildǝn qanǝ qǝrq olmuş,

İçindǝ nöqtǝsi guya ki, qan altındakı nundyr.

Füzuli, vermǝdi tǝn oxları göz yaşinǝ tǝskin,

Önün bǝnd etmǝk olmaz xarü xaşak ilǝ, Ceyhundur.

* * *



www.ocaq.net 88

Mülki-hüsnün böylǝ zalim padişahi olmağıl,

Kim sǝnǝ zalim desǝ, adil güvahi olmağıl.

Q ǝmzǝ tiğin çǝkmǝ hǝr saǝt könül yǝğmasinǝ,

Hökmǝ tabe mülkǝ qarǝtgǝr sipahi olmağıl.

Ahını, ey mah, üşşaqin yetirmǝ göylǝrǝ,

Dǝrd ǝhlinin nişani-tiri-ahi olmağıl.

Gǝr dilǝrsǝn şǝm tǝk qeyrǝt oduna yanmayım,

Şamlǝr ǝğyar şǝmi-bǝzmgahi olmağıl.

Adǝt etmǝk xoş degil, bidadǝ rǝhm et tanrıçün,

Gahi olsan maili-bidad, gahi olmağıl.

Aşiqi rüsva görüb, mǝn etmǝ, ey naseh, mǝni,

Münkiri-asari-tǝqdiri-ilahi olmağıl.

Ey Füzuli, eylǝmǝ taǝt riyayi, tǝrkin et,

Tövbǝ qıl minbǝd, mǝşğuli-mǝnahi olmağıl.

* * *

Mürdǝ cismim iltifatından bulur hǝr dǝm hǝyat,

Ölǝrǝm gǝr qılmasan hǝr dǝm mǝnǝ bir iltifat.

Yazǝ bilmǝz lǝblǝrin vǝsfin tǝmami-ömrdǝ,

Abi-heyvan versǝ Xizrǝ kilkü zülmǝtdǝn dǝvat.

Mǝn f ǝqirǝm, sǝn ğǝni, vergil zǝkati-hüsn kim,Şǝr içindǝ hǝm mǝnǝdir, hǝm sǝnǝ vacib zǝkat.

Görmǝyincǝ hüsnünü imanǝ gǝlmǝz aşiqin,



www.ocaq.net 89

Yüz peyğǝmbǝr cǝm olub, göstǝrsǝlǝr min möcüzat.

Mǝzhǝri-asari-qüdrǝtdir vücudi-kamilin,

Feyzi-fitrǝtdǝn qǝrǝz sǝnsǝn, tüfeylin kainat.

Cövhǝri-zatindǝdir mǝcmui-övsafi-kǝmal,Bu sifat ilǝ ki, sǝnsǝn, qandadır bir pak zat?

Eşqǝ ta düşdüm Füzuli, çǝkmǝdim dünya qǝmin,

Bil ki, qeydi-eşq imiş dami-tǝǝllüqdǝn nǝcat.

* * *

Müshǝf demǝk xǝtadır od sǝfheyi-cǝmalǝ,

Bu bir kitab sözdür, f ǝhm edǝn ǝhli-halǝ.

Rüxsarǝ nöqtǝ qoymaq rǝsmi-xǝt olmasaydı,

Düşmǝzdi mǝnzil etmǝk rüxsarın üzrǝ xalǝ.

Heyrani-mahi-ruyin xurşidǝ mehr salmaz,

Müştaqi-taqi-ǝbrun ǝksik baxar hilalǝ.

Qondurdu gǝrd xǝttin ayineyi-muradǝ,

Q ıfl urdu iqdi-zülfün gǝncineyi-visalǝ.

Dövran mǝnǝ qǝdǝm tǝk, sevda qapısın açdı,

Ta qǝddimi qǝmindǝn döndǝrdi zǝf nalǝ.

Rǝsmi-vǝfa, Füzuli, sǝndǝn kǝmalǝ yetmiş,

Xoş kamili-zamansan, ǝhsǝntü bu kǝmalǝ.



www.ocaq.net 90

* * *

Müxalif dövrdǝn, gülgyn şǝrabı qanǝ dǝgşirdim,

Sürudin çǝngü udun, nalǝvü ǝf ğanǝ dǝgşirdim.

Dǝxi zövqi-visali-dust şövqün istǝmin mǝndǝnKi, mǝn zövqi-visali, möhnǝti-hicranǝ dǝgşirdim.

Mǝni, ey bağiban, mǝzur tut gülzar seyrindǝn

Ki, mǝn gülzar seyrin külbeyi-ǝhzanǝ dǝgşirdim.

Könül verdim f ǝnavü f ǝqrǝ, tǝrki-etibar etdim,

Bihǝmdillah ki, axir küfrümü iymanǝ dǝgşirdim.

Niqabi-surǝti-hal eylǝdim xuni-ciyǝr seylin,

Əyan rüsvalığı dǝrdü qǝmi-pünhanǝ dǝgşirdim.

Könüldǝn zövq bulmazdım, çıxardım çaki-köysümdǝn,

Qaşı yaylar xǝdǝngilǝ gǝlǝn peykanǝ dǝgşirdim.

Füzuli, mǝndǝn zövqi-afiyǝt az istǝ kim çoxdan

Mǝn onu arizuyi-tǝlǝti-cananǝ dǝgşirdim.

* * *

Nalǝdǝndir ney kimi avazeyi-eşqim bülǝnd,

Nalǝ tǝrkin qılmazam ney tǝk kǝsilsǝm bǝnd-bǝnd.

Q ıl mǝdǝd, ey bǝxt, vǝrnǝ kami-dil mümkün deyil,

Böylǝ kim, ol dilrüba bidǝrddir, mǝn dǝrdmǝnd.

Dağlǝrdir odlu könlümdǝ qarası qopmamış,



www.ocaq.net 91

Ya sabati-eşq üçün od üzrǝ bir neçǝ sipǝnd.

Açılır könlüm gǝhi kim, giryeyi-tǝlxim görüb,

Açar ol gülrux tǝbǝssüm birlǝ lǝli-nuşxǝnd.

Xaki-rahindǝn mǝni qaldı

ra bilmǝz sayǝ tǝk,Q ılsa gǝrdun afitabın hǝr şüaın bir kǝmǝnd.

Cam tut der, saqiyi-gülçöhrǝ, zahid, tǝrki-cam,

Ey könül, fikr eylǝ gör kim, qansıdır tutmalı pǝnd.

Ey Füzuli, surǝti-f ǝqrin qǝbuli-dustdur,

Hiç dǝrvişi sǝnin tǝk görmǝdim sultanpǝsǝnd.

* * *

Ney kimi, hǝr dǝm ki, bǝzmi-vǝslini yad eylǝrǝm,

Ta nǝf ǝs vardır quru cismimdǝ, f ǝryad eylǝrǝm.

Ruzi-hicrandır sevin, ey murği-ruhim kim, bu gün

Bu qǝf ǝsdǝn mǝn sǝni, ǝlbǝttǝ, azad eylǝrǝm.

Vǝhm edib ta salmaya sǝn mahǝ mehrin hiç kim,

Kimǝ yetsǝm zülmü cövründǝn ona dad eylǝrǝm.

Qan yaşım qılmaz vǝfa, giryan gözüm israf ına,

Bunca kim, hǝrdǝm ciyǝr qanından imdad eylǝrǝm.

İncimǝn hǝr necǝ kim, ǝğyar bidad eylǝsǝ,

Yar cövriçün, könül, bidadǝ mötad eylǝrǝm.

Bilmişǝm bulman visalın, leyk bir ümmid ilǝ

Gah-gah öz xatiri-naşadımı şad eylǝrǝm.





www.ocaq.net 93

Rüxün dövründǝ bir divanǝdir sövdayi-zülfün kim,

Pǝrişanlıqdan olmuş, mǝn kimi, mǝşhuri-dövranın.

Hǝvadǝn kakilindir tǝprǝnǝn, ya rişteyi-candır,

Ki, hǝrdǝm cizginib başinǝ istǝr ola qurbanı

n.

Müsǝlsǝl zülfi-mişginindǝn artırmış rüxün rövnǝq,

Zǝhi sünbül ki, olmuş zivǝri gülbǝrgi-xǝndanın.

Qaralıbdır tütün tǝk ruzgarım ol zamandan kim,

Tǝnim xaşakinǝ odlar urubdur bǝrqi-hicranın.

İşimdir sayǝ tǝk yerdǝn-yerǝ üz urmaq ol gündǝn

Ki, başımdan gedibdir sayeyi-sǝrvi-xuramanın.

Füzulini ayaqdan saldı bari-möhnǝti-eşqin,

Neçün tutmazsan, ey kaf ǝr, ǝlini bir müsǝlmanın?

* * *

Nǝmi-ǝşkim mükǝddǝr xatirimdǝn dǝfi-qǝm qılmaz,Bu rövşǝndir ki, nǝm ayinǝdǝn cǝngar kǝm qılmaz.

Xǝmi-ǝbruyi-mişkinini görsǝ zahidi-kǝcbin,

Dǝxi qamǝt sücudi-guşayi-mehrabǝ xǝm qılmaz.

Sǝnǝ, ey şuxi-sǝngindil, demǝn büt, nişǝ kim büt hǝm

Əgǝrçi sǝngdildir, böylǝ bidadü sitǝm qılmaz.

Cǝfavü cövr ilǝ qan oldu bağrım, ya rǝb, ol bǝdxu

Neçün tǝrk eylǝmǝz bidadü cövrün, bir kǝrǝm qılmaz.



www.ocaq.net 94

Muradım giryǝdǝn kǝsbi-qübari-rǝhgüzarındır,

Gözüm yaşı dǝmadǝm çöhrǝmi-bihudǝ nǝm qılmaz.

Xǝtin dövründǝ ǝşki-al ilǝ dǝrdü qǝmim şǝrhin,

Dǝm olmaz kim, rüxi-zǝrd üzrǝ mücganım rǝqǝm qılmaz.

Füzuli binǝva, ta rövzeyi-kuyindǝ sakindir,

Tǝmǝnnayi-behiştü meyli-gülzari-İrǝm qılmaz.

* * *

Nihali-sǝrvdir qǝddin, qaşın nun ol nihal üzrǝ,

Misali-nöqteyi-nun xalın ol mişkin hilal üzrǝ.

Olub heyran götürmǝn xǝttü xalından nǝzǝr guya,

Gözüm mǝrdümlǝridir nöqtǝlǝr ol xǝttü xal üzrǝ.

Xǝm etdin qamǝtim, gǝr tǝrki-sǝr qıldımsa mǝzurǝm,

Nǝ üzrüm var ǝgǝr derlǝrsǝ olmaz nöqtǝ dal üzrǝ.

Zülali-xuni-dildǝndir gözüm peymanǝsi mǝmlüv,

Hübab altındadır ol nüktǝ kim, qorlar zülal üzrǝ.

Yazar göz pǝrdǝsinǝ ǝşk şǝrhi-hal bilmǝz kim,

Oxunmaz qan ilǝ yazılsa xǝt övraqi-al üzrǝ

Dǝmadǝm kilki-mücganilǝ tifli-mǝrdümi-çeşmim,

Xǝti-sevdayi-xalın mǝşq edǝr lövhi-xǝyal üzrǝ.

Füzulinin tǝriqi-nǝzmǝ tǝbin müstǝqim etmiş,Xǝyali-qamǝtin kim, bir ǝlifdir etidal üzrǝ.



www.ocaq.net 95

* * *

Nola zahid bilsǝ küfri-zülfün iman olduğun,

Ş imdi körmüşlǝrmidir kafir müsǝlman olduğun.

Mǝn ǝgǝr aşiq olub, din vermǝsǝydnm qarǝtǝ,Kim bilirdi eşq mülkün kafiristan olduğun.

Q ıl sǝvab, ey göz, töküb qan, vaqif et qafillǝri,

Meyl edǝnlǝr eşqǝ bilsinlǝr ciyǝr qan olduğun.

Daşǝ bǝnzǝr qanlı hǝr pǝrkalǝ kim, gözdǝn çıxar,

Ondan etdim f ǝhm könlüm şǝhri viran olduğun.

Vǝdeyi-vǝslinǝ ol gündǝn ki, verdim könlümü,

Mǝn onun bilmǝzmidim axir pǝşiman olduğun.

Eşqini asan görüb, oldum ǝsiri tifl ikǝn,

Bilmǝdim getdikcǝ bir aşubi-dövran olduğun.

Ey Füzuli, xublǝr vǝslinǝ eylǝrsǝn hǝvǝs,

Guiya bilmǝzmisǝn vǝsl içrǝ hicran olduğun.

* * *

Nurini mah mehri-rüxündǝn alır müdam,

İnkar edǝrsǝ, şǝhr güvahımdurur tamam.

Mehrab imiş qaşın ki, ona qarşı kipriyin

Sǝf-sǝf gǝlir qiyamǝ qılıb qǝmzǝni imam.

Ol hur vǝdǝsinǝ behişti-visal üçün,



www.ocaq.net 96

Quranca etibar edübǝm hasili-kǝlam.

Əksi-rüxün oğurladığıçün dönǝ-dönǝ,

Asıldı güzgü şǝhrdǝ, eldǝn sürüldü cam.

Dǝşt üzrǝ girdbadmı

, ya gǝldiyim görüb,Mǝcnun qubarıdır ki, durub eylǝr ehtiram.

Durğurma yolların yügürüb tutma, ey sirişk,

Ol sǝrv edǝndǝ naz ilǝ bizdǝn yana xüram.

Hǝmsöhbǝt oldu daneyi-ǝngur zahidǝ,

Əsli budur ki, oxudular badǝni hǝram.

Meyxanǝdir cahanda, Füzuli, mǝqami-ǝmn,

Cǝhd et bir növ hübab kimi, onda tut müdam.

* * *

Ol ki, hǝr saǝt gülǝrdi çeşmi-giryanım görüb,

Ağlar oldu halıma birǝhm cananım görüb.

Eylǝyǝn tǝyini-ǝczayi-müdava dǝrdimǝ,

Tǝrk edib, cǝm etmǝdi hali-pǝrişanım görüb.

Lalǝrüxlǝr göysümün çakinǝ qılmazlar nǝzǝr,

Hiç bir rǝhm eylǝmǝzlǝr daği-pinhanım görüb.

Tut gözün, ey dudi-dil, çǝrxin ki, devrin tǝrk edib,

Qalmasın heyrǝtdǝ çeşmi-gövhǝrǝf şanım görüb.

Pǝrtövi-xurşid sanmın yerdǝ, kim dövri-f ǝlǝk,

Yerǝ vurmuş afitabın mahi-tabanım görüb.



www.ocaq.net 97

Suda ǝksi-sǝrv sanmın, kim qoparıb, bağiban

Suya salmış sǝrvini, sǝrvi-xuramanım görüb.

Ey Füzuli, bil ki, ol gül arizin görmüş degil,

Ol ki, eyb eylǝr mǝnim çaki-giribanı

m görüb.

* * *

Od pǝrivǝş kim, mǝlahǝt mülkünün sultanıdır,

Hökm onun hökmüdür, f ǝrman onun f ǝrmanıdır.

Sürdü Mǝcnun növbǝtin, indi mǝnǝm rüsvayi-eşq,

Doğru derlǝr, hǝr zaman bir aşiqin dövranıdır.

Lǝhzǝ-lǝhzǝ könlüm odundan şǝrǝrlǝrdir çıxan,

Q ǝtrǝ-qǝtrǝ göz tökǝn sanmın sirişkim qanıdır.

Çakilǝr cismimdǝ tiği-eşqdǝn, eyb etmǝyiz

Kim, cünun gülzarının bunlar güli-xǝndanıdır.

Ey Füzuli, ola kim rǝhm edǝ yar ǝf ğanına,Ağlagil zar, onca kim zar ağlamaq imkanıdır.

* * *

Olsaydı mǝndǝki ğǝm Fǝrhadi-mübtǝladǝ,

Bir ah ilǝ verǝrdi min Bisütuni badǝ.

Versǝydi ahi-Mǝcnun f ǝryadımın sǝdasın,

Quşmu qǝrar edǝrdi başımdakı yuvadǝ?



www.ocaq.net 98

Fǝrhadü zövqi-surǝt, Mǝcnunü seyri-sǝhra,

Bir rahǝt içrǝ hǝr kǝs, ancaq mǝnǝm bǝladǝ.

Əşki-rǝvanimǝ el cǝm oldu, var ümidim

Kim, ola varǝ-varǝ cǝmiyyǝtim ziyadǝ.

Gǝh qǝmzǝ içmǝk istǝr qanimi, gah çeşmin

Qorxum budur ki, nagǝh qanlar ola aradǝ.

Sǝrvǝrlik istǝr isǝn, üftadǝlik şüar et

Kim, düşmǝdǝn ǝyağǝ, çıxmadı başǝ badǝ.

Gǝr görmǝmǝk dilǝrsǝn rǝsmi-cǝfa, Füzuli,

Olma vǝfayǝ talib, dünyayi-bivǝfadǝ.

* * *

Olur rüxsarına gün, lǝlinǝ gülbǝrgi-tǝr aşiq,

Sǝnǝ ǝksik deyil, göydǝn yağar, yerdǝn bitǝr aşiq.

Mǝnǝ mǝqsud tǝrki-eşq idi, vǝh kim, meyi-hüsnün,Olub gün-gündǝn ǝfzun, qıldı gün-gündǝn bǝtǝr aşiq.

Tamaşayi-cǝmalından nǝzǝr ǝhlini mǝn etmǝ,

Nǝ syd ol xub üzdǝn kim, ona qılmaz nǝzǝr aşiq.

Çǝmǝndǝ payibusindǝn olubdur sǝbzǝlǝr xürrǝm,

Haman bir sǝbzǝcǝ olmağa alǝmdǝ yetǝr aşiq.

Q ılırsan min ciyǝr qan, hǝr yana baxdıqca, ey zalim

Nǝ baxmaqdır bu, hǝr dǝm qandan alsın bir ciyǝr aşiq?



www.ocaq.net 99

Q ırarsan ǝhli-eşqi, tutalım, kimsǝ ǝlin tutmaz,

Nǝ işdir bu, gǝrǝkmǝzmi sǝnǝ, ey simibǝr, aşiq?

Nǝ pǝrvanǝ dözǝr bir şölǝyǝ, nǝ şǝm bir ahǝ,

Füzuli, sanma kim, bǝnzǝr sǝnǝ alǝmdǝ hǝr aşiq.

* * *

Öylǝ rǝnadır, gülüm, sǝrvi-xuramanın sǝnin

Kim, görǝn bir gǝz olur, ǝlbǝttǝ, heyranın sǝnin.

Kakilin tǝk başına cizginmǝk istǝr xatirim,

Ey mǝnü yüz mǝn kimi sǝrgǝştǝ qurbanın sǝnin.

Arizin dövründǝ cǝmiyyǝtdǝn olsun naümid

Olmayan aşüfteyi-zülfi-pǝrişanın sǝnin.

Çün ǝcǝbdir lǝlǝ guyalıq, nǝ möcizdir bu kim,

Eylǝr izhari-süxǝn, lǝli-dürǝf şanın sǝnin.

Çǝrx yayından atıldı canıma tiri-ǝcǝl,

Leyk ondan tizrǝk dǝprǝndi mücganın sǝnin.

Daği-hicranın odun bǝnzǝtmǝk olmaz duzǝxǝ,

Olmasın kaf ǝr ǝsiri-daği-hicranın sǝnin.

Ey Füzuli, öylǝ kim bimari-dǝrdi-eşqsǝn,

Yoxdurur ölmǝkdǝn özgǝ hiç dǝrmanın sǝnin.

* * *



www.ocaq.net 100

Payibǝnd oldum sǝri-zülfi-pǝrişanın görüb,

Nitqdǝn düşdüm lǝbi-lǝli-dürǝf şanın görüb.

Oda yaxdım şǝm vǝş canım, baxıb rüxsarına,

Çǝrxǝ çǝkdim dudi-dil sǝrvi-xuramanın görüb.

Gǝzdirǝr hǝr yan gözüm ǝşk üzrǝ bağrım parǝsin,

Xǝlǝti-gülgyn ilǝ rǝxş üzrǝ cövlanın görüb.

Bir zaman keçmǝz ki, dil tiğindǝn olmaz çak-çak,

Açılır hǝr dǝm tutulmuş könlüm ehsanın görüb.

Könlümü tǝnhalıq eylǝrdi pǝrişan sinǝdǝ,

Olmasaydı cǝm, hǝr yanında peykanın görüb.

Bǝndi-zindani-qǝmü möhnǝtdǝn olmuşdum xilas,

Ah kim düşdüm yenǝ, çahi-zǝnǝxdanın görüb.

Ey Füzuli, bunca kim tutdun nihan hali-dilin,

Aqibǝt f ǝhm etdi el çaki-giribanın görüb.

* * *

Pǝnbeyi-daği-cünun içrǝ nihandır bǝdǝnim,

Diri olduqca libasım budur, ölsǝm, kǝf ǝnim.

Canı canan dilǝmiş, vermǝmǝk olmaz, ey dil!

Nǝ niza eylǝyǝlim, ol nǝ sǝnindir, nǝ mǝnim.

Daş dǝlǝr ahim oxu, şǝhdi-lǝbin şövqindǝn,Nola zǝnbur evinǝ bǝnzǝsǝ beytülhǝzǝnim.

Tövqi-zǝnciri-cünun daireyi-dövlǝtdir,



www.ocaq.net 101

Nǝ rǝva kim, mǝni ondan çıxara zǝfi-tǝnim.

Eşq sǝrgǝştǝsiyǝm, seyli-sirişk içrǝ yerim,

Bir hübabǝm ki, hǝvadǝn doludur pirǝhǝnim.

Bülbüli-qǝmzǝdǝyǝm, bağü bǝharı

m sǝnsǝn,Dǝhǝnü qǝddü rüxün, qönçǝvü sǝrvü sǝmǝnim.

Edǝmǝn tǝrk Füzuli, sǝri-kuyin yarın,

Vǝtǝnimdir, vǝtǝnimdir, vǝtǝnimdir, vǝtǝnim!

* * *

Pǝrişan xǝlqi-alǝm ahü ǝf ğan etdiyimdǝndir,

Pǝrişan olduğum, xǝlqi pǝrişan etdiyimdǝndir.

Dili-zarimdǝ dǝrdi-eşq gün-gündǝn füzyn olmaq,

Yetǝn bidǝrd tǝdbirilǝ dǝrman etdiyimdǝndir.

Gözüm kim bağrımın qanın tökǝr pǝrkalǝ-pǝrkalǝ,

Dǝmadǝm arizuyi-lǝli-canan etdiyimdǝndir.

Deyil bihudǝ gǝr yağsa f ǝlǝkdǝn başimǝ daşlar,

Binasın tişeyi-ahimlǝ viran etdiyimdǝndir.

Qaçan rüsva olurdum, qan udub sǝbr edǝ bilsǝydim,

Mǝlamǝt çǝkdiyim bihudǝ ǝf ğan etdiyimdǝndir.

Xǝta sǝndǝn deyil, cismim oxundan binǝsib olsa,

Hübabi-ǝşki-gülgyn içrǝ pünhan etdiyimdǝndir.

Füzuli, ixtilati-mǝrdümi-alǝmdǝn ikrahim,

Pǝrivǝşlǝr xǝyalın munisi-can etdiyimdǝndir.



www.ocaq.net 102

* * *

Razi-eşqin saxlaram eldǝn nihan, ey sǝrvinaz,

Getsǝ başı

m şǝm tǝk, mümkün deyil if şayi-raz.

Xublar mehrabi-ǝbrusinǝ meyl etmǝz f ǝqih,

Ölsǝ kaf ǝrdir, müsǝlmanlar, ona qılmın nǝmaz.

Kimsǝ ol bǝdxuyǝ izhar edǝ bilmǝz dǝrdimi,

Ey sürudi-nalǝ, tanriçün, sǝn olğıl çarǝsaz.

Qalibim görmüş tühi, tökmǝk dilǝr bir tazǝ ruh,

Bǝrqi-ahim kim, gǝlǝn peykanına vermiş güdaz.

Xubsurǝtlǝrdǝn, ey naseh, mǝni mǝn etmǝ kim,

Pǝrtövi-ǝnvari-xurşidi-hǝqiqǝtdir mǝcaz.

Mǝn xud öldüm, ey türabımdan olan sağǝr, müdam,

Rindlǝr bǝzmin gǝzib bir-bir yetir mǝndǝn niyaz!

Ey Füzuli, qalmışam heyrǝtdǝ, bilmǝm neylǝyim,Dǝhr-zalim, bǝxt-naf ǝrcam, tǝlǝb - çox, ömr - az.

* * *

Rǝvacın nǝqdi-peykanınla bulmuş hüsn bazarı,

Keçǝr nǝqdin ǝgǝr min Yusifin olsan xiridarı.

Mǝgǝr dövri-rüxün tǝrhin çǝkǝr gül sǝfhǝsi üzrǝ

Kim, olmuş gövhǝrǝf şan bülbülün pǝrgar minqarı.





www.ocaq.net 104

Ey deyǝn kim, şǝmi-iqbalın nǝ üzdǝn tirǝdir?

Sayǝ salmış ayǝ ol geysuyi-ǝnbǝrsayǝ bax.

Ey Füzuli, hǝr necǝ mǝn eylǝsǝ naseh sǝni,

Baxma onun qövlinǝ, bir surǝti-zibayǝ bax.

* * *

Rǝhm et, ey şǝh, mǝni-dǝrviş çǝkǝn ahlǝrǝ

Ki, gǝda ahı ǝsǝr eylǝr olur şahlǝrǝ.

Mehri yox mahlǝrǝ ah ǝsǝr etmǝz, ya rǝb!

Ver bir insaf, bu mehri yox olan mahlǝrǝ.

Qaşların taqinǝ versǝm dili-suzan, nǝ ǝcǝb,

Rǝsmdir asıla qǝndil nǝzǝrgahlǝrǝ.

Maili-sǝrv, qǝdin vǝslinǝ yetmǝz, nişǝ kim,

Bǝxt şayǝstǝ deyil himmǝti kutahlǝrǝ.

Saqiyi-bǝzmi-cünun nǝrgisi-mǝstindir kim,

İçirir badeyi-qǝflǝt dili-agahlǝrǝ.

Baxma, ey didǝ, zǝnǝxdanına mǝhbublǝrin,

Gǝzmǝ qafil, hǝzǝr et düşmǝyǝsǝn çahlǝrǝ.

Ey Füzuli, vǝrǝ ǝhli rǝhi-mǝscid tutmuş,

Sǝn rǝhi-meykǝdǝ tut, uyma bu gümrahlǝrǝ.

* * *



www.ocaq.net 105

Riştǝdir cismim ki, dövri-çǝrx vermiş tab ona,

Mǝrdümi-çeşmim düzǝr hǝrdǝm düri-sirab ona.

Sayeyi-zülfün şǝbistanındadır şǝmi-rüxün,

Necǝ yetsin qǝdr ilǝ xurşidi-alǝmtab ona?

Dürd dǝrdidir sǝfabǝxşi-hǝrifi-bǝzmi-eşq,

Saqiya, çox etmǝ tǝklifi-şǝraba-nab ona.

Qamǝti-xǝm birlǝ bir ǝhli-kǝramǝtdir qaşın,

Daş olur, ǝlbǝttǝ, gǝr baş ǝymǝsǝ mehrab ona.

Çeşmini ǝhli-nǝzǝr qǝsdinǝ tǝyin eylǝyǝn

Nazü qǝmzǝndǝn mühǝyya eylǝmiş ǝsbab ona.

Tǝrlǝmiş rüxsar ilǝ xublar açarlar könlümü,

Gör nǝ gülşǝndir ki, atǝşdǝn verǝrlǝr ab ona.

Silki-ǝhli-halǝ çǝkmiş zahidi ǝşki-riya

Mis kimi kim, sim qǝdrin bildirǝr simab ona.

Ey Füzuli, qalmamış qövğayi-Mǝcnundan ǝsǝr,

Qaliba, ǝfsaneyi-eşqin gǝtirmiş xab ona.

* * *

Saqiya, mey sun ki, dami-qǝmdürür huşyarlıq,

Mǝstlikdir kim, qılır qǝm ǝhlinǝ qǝmxarlıq.

Var fikrin, yox qǝmin çǝkmǝk nǝdir, bir cam ilǝ Bixǝbǝr qıl kim, mǝnǝ bir ola yoxluq, varlıq.

Can mǝtainin, bǝhasidir nǝ kim, dövran verir,



www.ocaq.net 106

Türf ǝ bu kim, sanıram şǝfqǝtdir ol qǝddarlıq.

Mǝndǝn axir çün qılır bizarlıq ǝsbabi-dǝhr,

Dǝhr ǝsbabından ol yey kim, qılam bizarlıq.

Tǝneyi-ǝğyar çǝkmǝkdir işim bir yar üçünKim, olub ǝğyarǝ yar, eylǝr mǝnǝ ǝğyarlıq.

Çǝkmǝ zǝhmǝt, çǝk ǝlin tǝdbiri-dǝrdimdǝn, tǝbib

Kim, deyil sǝn bildiyin, mǝn çǝkdiyim bimarlıq.

Ey Füzuli, eylǝrǝm qǝti-tǝǝllüq yardǝn,

Bu tǝriq içrǝ mǝnǝ tövfiq edǝrsǝ yarlıq.

* * *

Saqiya, cam tut ol aşiqǝ kim, qayğuludur,

Qayğu çǝkmǝk nǝ üçün, cam ilǝ alǝm doludur.

Tǝlx göftarsız olmaz lǝbi-yar, ey aşiq,

Çox hǝvǝs eylǝmǝ ol şǝrbǝtǝ kim, ağuludur.

Qoyalım başı xümi-badǝ ǝyağinǝ müdam,

Tutmamaq olmaz onun hürmǝtini, bir uludur.

Bunca kim, kuh sif ǝt başimǝ daşlar urulur,

Dideyi-bǝxtim oyanmaz, nǝ ağır uyğuludur.

Dili-pürxunimǝ yağdırma bǝla peykanın,

Hǝzǝr et şişǝyǝ, nagah zǝrǝr eylǝr, doludur.

Könlümün zǝxminǝ peykanın etdim mǝrhǝm,

Gǝnci-qǝmdir, nola gǝr böylǝ dǝmir qapuludur.



www.ocaq.net 107

Nǝrgisin fikri, Füzuli, gözü könlümdǝ gǝzǝr,

Tutar ahu vǝtǝn ol yerdǝ ki, otlu, suludur.

* * *

Saçın ǝndişǝsi tǝhriki-zǝnciri-cünunumdur.

Cünunum dǝfinǝ zikri-lǝbi-lǝlin füsunumdur.

Diyari-dǝrd sǝrgǝrdaniyǝm, hǝr kim mǝni istǝr,

Dǝlili-rah qǝtrǝ-qǝtrǝ ǝşki-lalǝgunumdur.

Fǝlǝkdǝ bǝrqi-ahimdǝn sǝrasǝr yandı kövkǝblǝr,

Qalan odlarda yanmış kövkǝbi-bǝxti-zǝbunumdur.

Gǝlǝn navǝklǝrin bir-bir yaxıb, qoymaz bulam zövqin

Mǝni hirman oduna yandıran suzi-dǝrunumdur.

Sǝri-kuyindǝ könlüm bǝrqi-ahın sanma bihuda,

Qaranqu gecǝ ǝzmi-kuyin etsǝm, rǝhnümunumdur.

Lǝbi-Şirinlǝrin şövqilǝ Fǝrhadi mǝnǝm ǝsrin,Yanımda cǝm olan sangi-mǝlamǝt Bisütunumdur.

Füzuli, xali olmaq cami-eyşim safi-sǝhbadǝn,

Nişani-bǝxti-naf ǝrcamü iqbali-nigunumdur.

* * *

Seyr qıl, gör kim, gülüstanın nǝ abü tabı var,

Hǝr tǝrǝf min sǝrvi-sǝrsǝbzü güli-sirabı var.



www.ocaq.net 108

Pǝnceyi-bǝrgi-çinar etmiş mühǝyya şanǝlǝr,

Anlamış guya ki, sünbül kakilinin tabı var.

Rahǝt içün f ǝrş salmış sǝbzeyi-tǝr gülşǝni,

Nǝrgisin görmüş gözün mǝxmur, sanmı

ş xabı

var.

Bulunur hǝr dǝrdǝ istǝrsǝn, gülüstanda dǝva,

Hǝqqǝsindǝ qönçǝnin guya şǝfa cüllabı var.

Güldü gül, açıldı nǝrgis, lalǝ doldu calǝdǝn,

Ey xoş ol kim, işrǝtü eyş etmǝyǝ ǝsbabı var.

Qalib olmuş xǝlqǝ zövqi-seyri-gülşǝn, qaliba,

Çǝkmǝyǝ xǝlqi bǝnǝf şǝ zülfünün qüllabı var.

Gǝr Füzuli meyli-gülzar etsǝ f ǝsli-gül, nola,

Eyş üçün xunabeyi-dildǝn şǝrabi-nabı var.

* * *

Sǝba, ǝğyardan pünhan, qǝmim dildarǝ izhar et!Xǝbǝrsiz yarıma, hali-xǝrabimdǝn xǝbǝrdar et!

Gǝtir yadım onun yanında, vǝr görsǝn ki, qǝhr eylǝr,

Xǝmuş olma, yenǝ düşnam tǝqribilǝ tǝkrar et!

Könül, qǝm günlǝrin tǝnha keçirmǝ, istǝ bir hǝmdǝm,

Əcǝl xabından, ǝf ğanlar çǝkib, Mǝcnunu bidar et!

Çü yox eşq atǝşi bir şölǝ çǝksǝ taqǝtin, ey ney,

Baş ağrıtma, dǝmi-eşq urma, ancaq naleyi-zar et!



www.ocaq.net 109

Mǝni rǝşk oduna pǝrvanǝ tǝk, ey şǝm, yandırma,

Yetǝr xurşidi-rüxsarın çiraği-bǝzmi-ǝğyar et!

Giriftari-qǝmi-eşq olalı azadeyi-dǝhrǝm,

Q ǝmi-eşqǝ mǝni bundan bǝtǝr, ya rǝb, giriftar et!

Füzuli, baxmaq olur ol günǝş yadilǝ xurşidǝ,

Nǝ vǝch ilǝ kim, olsa gün keçǝr, fikri-şǝbi-tar et.

* * *

Sǝba, lütf etdin, ǝhli-dǝrdǝ dǝrmandan xǝbǝr verdin,

Tǝni-mǝhzunǝ candan, canǝ canandan xǝbǝr verdin.

Xǝzani-qǝmdǝ gördün iztirabın bülbüli-zarın,

Bahar ǝyyamı tǝk gülbǝrgi-xǝndandan xǝbǝr verdin.

Sözünü vǝhyi-nazil gǝr der isǝm hiç küfr olmaz,

Cǝhanı tutmuş ikǝn küfr, imandan xǝbǝr verdin.

Dedilǝr yar, üşşaqin gǝlir cǝm etmǝyǝ könlün,

Mǝgǝr kim, yarǝ üşşaqi-pǝrişandan xǝbǝr verdin.

Süleyman mǝsnǝdindǝn divi-gümrǝh rǝğbǝtin kǝsdin,

Dǝnizdǝ xatǝmi-hökmi-Süleymandan xǝbǝr verdin.

Füzuli, ruzigarın tirǝ oldu şami-hicrandan,

Nǝsimi-sübh tǝk xurşidi-rǝxşandan xǝbǝr verdin.

* * *



www.ocaq.net 110

Sǝbadǝn gül üzündǝ sünbüli-pürpiçü tab oynar,

Sanasan pǝr açıb, gülşǝndǝ bir mişkin qürab oynar.

Xǝyali-arizin cövlan edǝr bu çeşmi-pürnǝmdǝ,

Nǝçük kim, mövclǝnmiş suda ǝksi-afitab oynar.

Rüxün görgǝc olur suzi-dǝrunü dǝrdi-dil hasil,

Bahar ǝyyami sıçrar bǝrqi-rǝxşǝndǝ, sǝhab oynar.

İrağ olsun yaman gözdǝn, nǝ xoş saǝtdir ol saǝt

Ki, mǝşuqilǝ aşiq eylǝyib nazü itab oynar.

Riyayi-zahidi-xüşkün simaindǝn nolur hasil,

Xoş ol kim, rindi-meyxarǝ, içib cami-şǝrab, oynar.

Bu qǝmlǝr kim, mǝnim vardır, bǝirin başinǝ qoysan,

Çıxar kaf ǝr cǝhǝnnǝmdǝn, gülǝr ǝhli-ǝzab, oynar.

Q ılır köz pǝrdǝsin xunabi-hǝsrǝt çak hǝr dǝm kim,

Rüxündǝ lǝzzǝti-didar zövqindǝn niqab oynar.

Füzuli, rǝşkdǝn titrǝr dili-pürxuni üşşaqın,

Binaguşindǝ yarın hǝr zaman kim, lǝli-nab oynar.

* * *

Sǝbrim alıb f ǝlǝk, mǝnǝ yüz min bǝla verǝr,

Az olsa hǝr mǝta ona el çox bǝha verǝr.

Düşdüm bǝlayi-eşqǝ xirǝdmǝndi-ǝsr ikǝn,El indi mǝndǝn aldığı pǝndi, mana verǝr.

Sanmın ǝcǝb, rütǝb yerinǝ versǝ lǝli-tǝr,



www.ocaq.net 111

Nǝxli ki, qan yaşım ona nǝşvü nüma verǝr.

Xaki-dǝrindir ol ki, dünü gün sǝvab üçün,

Hǝm ayǝ sürmǝ, hǝm günǝşǝ tutiya verǝr.

Q ı

lmaz qǝbul surǝti-iqbal bunca kim,Ayineyi-vücuduma cövrün cila verǝr.

Ney kimi cismim oldu oxundan dǝlik-dǝlik,

Dǝm urduğumca yerli-yerindǝn sǝda verǝr.

Hǝr dǝrdsizdǝn umma, Füzuli, dǝvayi-dǝrd,

Sǝbr eylǝ, kim ki, dǝrd veribdir, dǝva verǝr.

* * *

Sǝgridir cilvǝyǝ ol sǝrv sǝmǝndin, yenǝmǝz,

Kim onu görsǝ, f ǝğan etmǝyǝ kǝndin, yenǝmǝz.

Gǝrçi şümşad lǝtaf ǝtdǝ çǝkibdir göyǝ baş,

Naz bǝhsindǝ onun sǝrvi-bülǝndin yenǝmǝz.

Öylǝ divanǝliyǝ düşdü könül kim, dildar

Salsa gǝr boynuna hǝm zülfi-kǝmǝndin, yenǝmǝz.

Qaça bilmǝz dili-divanǝ saçın qeydindǝn,

Netsin ol vǝhşi, ayağındakı bǝndin yenǝmǝz.

Edǝmǝz mǝn Füzulini qǝdǝhdǝn zahid,

Hiç kim kuyi-xǝrabǝt lǝvǝndin yenǝmǝz.



www.ocaq.net 112

* * *

Sǝn üzündǝn alǝmi rövşǝn qılıb saldın niqab,

Yaziya salsın bu gündǝn böylǝ nurin afitab.

Sǝn nǝ nuri-paksǝn, ey mǝzhǝri-süni-ilahKim, alır şǝmi-rüxündǝn nur mehrü mahitab.

Əks ruyin suya salmış sayǝ, zülfün toprağa,

Ənbǝr etmiş toprağın adın, suyun ismin gülab.

Yeldǝ bulmuş buyi-zülfün, suda ǝksi-arizin

Kim, yeli bağrına basıb, suya göz dikmiş hübab.

Lǝlgun meydir ǝlindǝ sağǝri-simin ilǝ,

Ya nigini-lǝldir, rǝşki-lǝbindǝn oldu ab.

Kilki-qüdrǝt lövhi-sinǝmdǝ sǝni qılmış rǝqǝm,

Eylǝyib mǝhbublǝr mǝcmuǝsindǝn intixab.

Ey Füzuli, hǝr ǝmǝl qılsan xǝtadır qeyri-eşq,

Budurur mǝn bildigim, "vǝllahü ǝlǝm bis-sǝvab".

* * *

Sǝrvi-azad qǝdinilǝ mǝnǝ yeksan görünür,

Nǝyǝ sǝrgǝştǝ olan baxsa xuraman görünür.

Can görünmǝz desǝlǝr tǝndǝ inanman, nişǝ kim,

Lütfdǝn hǝr necǝ baxsam tǝninǝ, can görünür.

Derǝm ǝhvalımı cananǝ qılam ǝrz, vǝli,



www.ocaq.net 113

Görǝ bilmǝm özümü onda ki, canan görünür.

Ey deyǝn: sǝbr qıl, ah eylǝmǝ yari görcǝk,

Mǝnǝ düşvardır ol, gǝr sǝnǝ asan görünür.

Sordum ǝhvalı

mı

eşqindǝ münǝccimlǝrdǝn,Baxdılar tale evinǝ, dedilǝr: qan görünür.

Nǝ kǝmandarsan, ey mǝh, ki atıb qǝmzǝ oxun,

Yıxdığın seyddǝ nǝ zǝxm, nǝ peykan görünür.

Bir sǝnǝm zülfünǝ guya ki, veribdir könlün,

Ki, Füzuli yenǝ mǝdhuşü pǝrişan görünür.

* * *

Sǝcdǝdir hǝr qanda bir büt görsǝm ayinim mǝnim,

Xah mömin, xah kaf ǝr tut, budur dinim mǝnim.

Bağiban şimşadü nǝsrinin mǝnǝ ǝrz etmǝ kim,

Ol qǝdü rüxsardir şimşadü nǝsrinim mǝnim.

Xaki-dǝrgahin nǝzǝrdǝn sürmǝ, ey seylabi-ǝşk,

Q ılma zaye sürmeyi-çeşmi-cǝhanbinim mǝnim.

Əşk mövci gǝzdirǝr hǝr yan tǝnim xaşakini,

Mümkün olmaz ǝşk tǝhrikilǝ tǝskinim mǝnim.

Çarǝ umdum lǝli-şirinindǝn ǝşki-tǝlximǝ,

Tǝlx göftar ilǝ aldın cani-şirinim mǝnim.

Mǝndǝ sakin oldu dǝrdi-eşq Mǝcnundan keçib,

Ondan artıqdır mǝgǝr eşq içrǝ tǝmkinim mǝnim?



www.ocaq.net 114

Ey Füzuli, hǝr yetǝn tǝn eylǝr oldu halimǝ,

Bu yetǝr ǝhli-mǝlamǝt içrǝ tǝhsinim mǝnim.

* * *

Su verǝr hǝr sübhdǝm göz yaşı tiği-ahimǝ

Kim, tökǝm qanın sipǝhrin, salsa mehrin mahimǝ.

Şǝmi-rüxsarın odu qıldı mǝni atǝşpǝrǝst,

Çǝki-sinǝmdǝn tamaşa eylǝ atǝşgahimǝ.

Q ǝm kimi öldürsǝ, qanlı tǝk, qaçar mǝndǝn yana,

Şahi-dǝrdǝm, iltica eylǝr ülüvvi-cahimǝ.

Tutiya tǝk çeşmi-ǝrbabi-nǝzǝrdir mǝnzilim,

Gǝrçi xaki-rǝhgüzarǝm dideyi-bǝdxahimǝ.

Bir f ǝqirǝm, durmasın kimsǝ mǝnǝ tǝzim üçün,

Qanda getsǝm, ey gözüm, su sǝp qübari-rahimǝ.

Qafilǝm sirri-lǝbi-canpǝrvǝrindǝn ta xǝtin,Qondarıbdır gǝrd mirati-dili-agahimǝ.

Ey Füzuli, yarǝ döndǝrdim üzüm ǝğyardǝn,

Xǝsmi çox gördüm, sığındım sidq ilǝ allahimǝ.

* * *

Sübh salıb mah rüxündǝn niqab,

Çıx ki, tǝmaşayǝ çıxa afitab!



www.ocaq.net 115

Rişteyi-canım yetǝr et bir gireh,

Salma sǝri-zülfi-sǝmǝnsayǝ tab.

Mǝst çıxıb, salma nǝzǝr hǝr yana,

Görmǝ rǝva kim, ola alǝm xǝrab.

Kǝsmǝ nǝzǝr canibi-üşşaqdǝn,

Naleyi-dilsuzdǝn et ictinab.

Şamlar ǝncüm sayıram sübhǝdǝk,

Ey şǝbi-hicrin, mǝnǝ ruzi-hesab.

Duzǝxǝ girmǝz sitǝmindǝn yanan,

Qabili-cǝnnǝt deyil ǝhli-ǝzab.

Saldı ayaqdan qǝmi-alǝm mǝni,

Ver mǝnǝ qǝm dǝfinǝ, saqi, şǝrab!

Rǝhm qıl üftadǝlǝrin halına,

Hiç gǝrǝkmǝzmi sǝnǝ bir sǝvab?

Yar sual etsǝ ki, halın nǝdir,Xǝstǝ Füzuli, nǝ verǝrsǝn cavab?

* * *

Süni-memarı yapan saǝtdǝ gǝrdun mǝxzǝnin,

Dudi-ahim çıxmağa açmış kǝvakib rövzǝnin.

Gün batıb ulduz çıxar sanmın ki, göy dehqanının,

Gecǝ ahim dağıdar gündüz yığılmış xirmǝnin.



www.ocaq.net 116

Göz tökǝr israf ilǝ xunabǝ lǝlin guiya

Kim, cigǝr dağında ol lǝlin bulubdur mǝdǝnin.

Dözmǝk olmaz tiği-bidadinǝ şirinlǝblǝrin,

Gǝr f ǝlǝk Fǝrhadvǝş daş etsǝ üşşaqin tǝnin.

Sübh tǝk çak et, Füzuli, pirǝhǝn eşq içrǝ kim,

Bilmǝyǝ kimsǝ giribanından onun damǝnin.

* * *

Ta ki, taqi-zǝrnigarın çǝrx viran eylǝmiş,

Xişti-zǝrrinin sǝba f ǝrşi-gülüstan eylǝmiş.

Katibi-tǝqdir, xǝtti-sǝbz tǝhrir etmǝyǝ

Lövhi-gülzari, xǝzan bǝrgi zǝrǝf şan eylǝmiş.

Q ǝt edib f ǝsli-xǝzan abi-rǝvan şirazǝsin,

Nüsxeyi-gülzarın övraqın pǝrişan eylǝmiş.

Dövr cövrin gör ki, nüzhǝtgahi-ǝhli-zövq ikǝn,

Cuyibari-gülşǝni zǝnciri-zindan eylǝmiş.

Eylǝmiş tǝdbiri-tǝşvişi-xǝzan taracının

Lalǝ, rǝngin rǝxtini dağ içrǝ pünhan eylǝmiş.

Ruzigarın tirǝ, bǝxtin qarǝ, nitqin lal edib

Matǝmi-gül, bülbülü zağ ilǝ yeksan eylǝmiş.

Ey Füzuli, dǝhr halin şaxi-güldǝn qıl qiyasKim, verib ǝvvǝl tǝcǝmmül, sonra üryan eylǝmiş.



www.ocaq.net 117

* * *

Ta sirişki-dideyi-Fǝrhadı gördü lalǝgun,

Çeşmǝlǝr suyini gözdǝn saldı kuhi-Bisütun.

Ta ǝlǝm qaldı

rdı

ahi-atǝşinim, şǝrm edib,Q ıldı xurşidin f ǝlǝk zǝrrin livasın nilgun.

Daş bağırlı olmasaydı Bisütun Fǝrhad üçün,

Su yerinǝ gözlǝrindǝn axıdardı seyli-xun.

Ey görǝn min dağ ilǝ sǝbrü sǝbatım, eylǝmǝ,

Nisbǝtim Fǝrhadǝ kim, bir dağ ilǝ olmuş zǝbun.

Quş yuvası sanma kim, sǝrgǝştǝ Mǝcnun başinǝ

Xarü xǝs cǝm eylǝmiş girdabi-dǝryayi-cünun.

Ta göründü sǝfheyi-hüsnündǝ xǝttin, rǝşkdǝn,

Daşǝ çaldı afitabi-sadǝlövhin çǝrxi-dun.

Ey Füzuli, xaki-kuyi-yarǝ yetdim, qanı Xızr

Kim, verǝm kamın, olam abi-hǝyatǝ rǝhnümun.

* * *

Tabi-suzi-sinǝdǝn ǝksilmǝsǝydi göz nǝmi,

Göz yumub-açınca, seylabǝ verǝrdim alǝmi.

Hǝr gözüm pürmövc dǝryadır, o dǝrya üzrǝ kim,

Hǝr qaşımdır mövcdǝn bir sǝrnigun olmuş gǝmi.

Muyi-culidǝmdǝdir cǝmiyyǝti-ǝsnafi-qǝm,



www.ocaq.net 118

Mülki-sevdanın budur gyya sǝvadi-ǝzǝmi.

Hicr var, ey didǝ, vǝsl ǝyyamı tökmǝ xuni-dil,

Saxla kim, ǝlbǝttǝ, onun hǝm gǝlǝr bir gün dǝmi.

Adǝmidǝn çox olur zahir pǝrivǝşlǝr, vǝli,Az olur vaqe pǝrivǝşlǝrdǝ sǝn tǝk adǝmi.

Vǝsl yadilǝ, könül, söndürmǝ ahim atǝşin,

Külbeyi-tarimdǝn ikrah etmǝsin hicran qǝmi.

Ey Füzuli, qıldı canım riştǝsin pürpiçü tab,

Bir pǝrivǝş dilbǝrin sevdayi-zülfi-pürxǝmi.

* * *

Tǝnimdǝ zǝxmi-tiğin çeşmi-xunǝf şanǝ bǝnzǝtdim,

Oxun kim sǝf-sǝf ǝtraf ındadır, mücganǝ bǝnzǝtdim.

Bǝqayi-ruhimi bildim zülali-lǝli-nabindǝn,

Hǝyatımdır dedim bağrıma basdım, qanǝ bǝnzǝtdim.

Sökülmüş köksümü kim, doludur qǝmzǝn xǝyalilǝ,

Hǝramilǝr yatağı mǝnzili-viranǝ bǝnzǝtdim

Tǝnimdǝn incinib çıxmış rǝvan can kimi peykanın,

Neçün incinmǝsin, yetdikcǝ zövqün, canǝ bǝnzǝtdim.

Gözümdǝ bǝslǝnib, qiymǝt bulan peykanını gördüm,

Sǝdǝfdǝ gövhǝr olan qǝtreyi-baranǝ bǝnzǝtdim.

Füzuli, öldürǝr hǝrdǝm mǝni ǝhli-nǝzǝr tǝni

Ki, neyçün yar lǝlin çeşmeyi-heyvanǝ bǝnzǝtdim.



www.ocaq.net 119

* * *

Tǝrǝşşüh qǝbrimin daşından etmiş çeşmimin yaşı,

Xǝyal eylǝr görǝn kim, lǝldǝndir qǝbrimin daşı

.

Nǝ zibasǝn ki, surǝt bağlamaz tǝsviri-rüxsarın,

Tǝhǝyyür surǝt eylǝr, surǝtin çǝkdikcǝ nǝqqaşı.

Nola girdabi-qǝm dersǝ, dili-sǝrkǝştǝ dünyayǝ,

Sanır kim, cizginir alǝm, kimin kim, cizginir başı.

Sipehri-pürkǝvakibdǝn deyil dǝrdǝ dǝva mümkün,

Xǝyal etmǝn verǝ tiryaki-zǝhri-qǝm bu xǝşxaşı.

Bǝqası mümkün olmaz, olsa gǝr divari-ömründǝ,

Mǝhü xurşiddǝn xiştü bina, ǝflakdǝn kaşi.

Verǝr ǝmvatǝ ehya badǝ, gyya kim, çıxıb hǝr dün,

Salır feyzi-Mǝsiha badǝyǝ xülxanǝ xǝffaşı.

Füzulini rǝhi-eşqindǝ ǝşkü ah edǝr rüsva,Bǝladır hǝr kimin bir yolda qǝmmaz olsa yoldaşı.

* * *

Tǝşneyi-cami-visalın abi-heyvan istǝmǝz,

Maili-muri-xǝtin mülki-Süleyman istǝmǝz.

Zülmǝti-zülfün giriftari dǝm urmaz nurdǝn,

Talibi-şǝmi-rüxün xurşidi-rǝxşan istǝmǝz.



www.ocaq.net 120

Eylǝmǝz meyli-behişt üftadeyi-xaki-dǝrin,

Sakini-künci-qǝmin seyri-gülüstan istǝmǝz.

Cövrdǝn ah etmǝ, ey aşiq ki, eyni-lütfdür,

Dust ǝsbabi-kǝmali-hüsnǝ nöqsan istǝmǝz.

Eşqdǝn vǝhm etmǝsin aşiq, yıxar könlüm deyib,

Hiç sultanǝm deyǝn, mülkini viran istǝmǝz.

Aşiq isǝn rindü rüsvalıqdan ikrah etmǝ kim,

Eşq sirrin iqtizayi-dövr pünhan istǝmǝz.

Ey Füzuli, müttǝsil dövran müxalifdir sana,

Qalibǝ, ǝrbabi-istedadı dövran istǝmǝz.

* * *

Tökdükcǝ qanımı oxun, o asitan içǝr,

Bir yerdǝyǝm ǝsir ki, torpağı qan içǝr.

Əhli-zǝmanǝ qanına çox tǝşnǝdir zǝmin,Qanın kimin tökǝrsǝ f ǝlǝk, ol zaman içǝr.

Mey içmǝdǝn açılmaz imiş babi-mǝğfirǝt,

Sövgǝndlǝr bu babdǝ piri-müğan içǝr.

Üqbadǝ Kövsǝr istǝmǝsin rindi-meygǝdǝ,

Dünyadǝ bǝs deyilmi meyi-ǝrğǝvan içǝr.

Q ǝmzǝn görünmǝyib gözǝ, qanlar içǝr müdam,

Zahid kimi ki, badǝni eldǝn nihan içǝr.



www.ocaq.net 121

Meydǝn ǝgǝrçi tövbǝ verir el Füzuliyǝ,

Ey sǝrv, sǝn qǝdǝh sunar olsan, rǝvan içǝr.

* * *

Tutuşdu qǝm oduna şad gördüyün könlüm,

Müqǝyyǝd oldu ol azad gördüyün könlüm.

Diyari-hicrdǝ seyli-sitǝmdǝn oldu xǝrab,

Fǝzayi-eşqdǝ abad gördüyün könlüm.

Nǝ gördü badǝdǝ bilmǝn ki, oldu badǝpǝrǝst,

Mürid mǝşrǝbü zöhhad gördüyün könlüm.

Fǝraqın odunu gördükcǝ mum tǝk ǝridi,

Sǝbatü sǝbrdǝ fulad gördüyün könlüm.

Gǝtirdi icz, görüb eşq müşkül olduğunu,

Qamu hünǝrlǝrǝ ustad gördüyün könlüm.

Deyildi böylǝ mükǝddǝr, bir ǝhli-işrǝt idi,

Bu qanlar içmǝyǝ mötad gördüyün könlüm.

Füzuli eylǝdi ahǝngi-eyşxaneyi-Rum,

Əsiri-möhnǝti-Bağdad gördüyün könlüm.

* * *

Uyub ahuyǝ düşdü müşk Mǝcnun tǝk biyabanǝ,Nola çǝksǝn onu zǝnciri-zülfi-ǝnbǝrǝf şanǝ.



www.ocaq.net 122

Çǝkǝr kafir gözün hǝrdǝm ciyǝrdǝn qǝmzǝ peykanın,

Nǝ gücdür bu, nǝ verdi alǝ bilmǝz bir müsǝlmanǝ.

Bǝla navǝklǝrin sancılmasınmı köksümǝ hǝr dǝm,

Dolaşır şanǝ tǝk hǝr lǝhzǝ ol zülfi-pǝrişanǝ.

Oxun gǝldikcǝ sinǝmdǝn sǝdalǝrdir çıxan, bilmǝn,

Dil eylǝr nalǝ, ya peykan dǝyǝr sinǝmdǝ peykanǝ.

Sǝdayi-navǝkin çıxdıqca dil xürrǝm olur guya

Bu zindani-bǝladǝn çıxmağa rüxsǝt verǝr canǝ.

Boyanıb qanǝ, olmuş parǝ-parǝ güllǝr ǝzası,

Mǝgǝr xǝncǝr çǝkib, sǝn sǝrv tǝk çıxdın gülüstanǝ?

Mǝlamǝt oduna yandın, Füzuli, çıx bu alǝmdǝn,

Tǝrǝhhüm qıl, rǝva görmǝ ki, alǝm oduna yanǝ.

* * *

Ucaldın qǝbrim, ey bidǝrdlǝr, sǝnki-mǝlamǝtdǝn,

Ki, mǝlum ola dǝrd ǝhlinǝ qǝbrim ol ǝlamǝtdǝn.

Mǝzarim üzrǝ qoymun mil ǝgǝr kuyindǝ can versǝm,

Qoyun bir sayǝ düşsün qǝbrimǝ ol sǝrv qamǝtdǝn.

Görǝn saǝtdǝ ol qamǝt qiyamın, qıymadım canǝ,

Qiyamǝt hǝm gǝlǝ qurtulmayam mǝn bu nǝdamǝtdǝn.

Qiyamǝtlǝ hesabı olmayanlardandır ol qafilKi, f ǝrq eylǝr f ǝraqın şamini sübhi-qiyamǝtdǝn.

Tǝriqi-sǝbrü tǝdbiri-sǝlamǝt lǝzzǝtin bilmǝn,



www.ocaq.net 123

Mǝnǝ eşqü mǝlamǝt yey gǝlir sǝbrü sǝlamǝtdǝn.

Tǝbiǝt inhiraf ın gör hǝvayi-eşqdǝn tǝndǝ,

İlac et düşmǝdǝn, saqi, mizacım istiqamǝtdǝn.

Füzuli, keç sǝlamǝt kuçǝsindǝn, sǝbr kuyindǝn,Fǝrağǝt olmayan yerdǝ sǝf ǝr yeydir iqamǝtdǝn.

* * *

Fariğ etdi, mehrin, özgǝ mǝhliqalǝrdǝn mǝni,

Hirz imiş eşqin sǝnin, saxlar bǝlalǝrdǝn mǝni.

Könlüm aldın, göstǝrib min lütfü minnǝt canıma,

Eylǝdin müstǝğni, özgǝ dilrübalǝrdǝn mǝni.

Vamiqü Fǝrhad tǝk rüsvayǝ qılmın nisbǝtim,

Bir f ǝqirǝm, sanmınız ol xudnümalǝrdǝn mǝni.

İşvǝvü naz ilǝ dǝf etdin qǝmü ǝnduhimi,

Sehr ilǝn biganǝ etdin aşinalǝrdǝn mǝni.

Q ıl tǝkǝllüm, zülfün ǝnduhini könlümdǝn çıxar,

Bir füsun ilǝ xilas et ǝcdǝhalǝrdǝn mǝni.

Qayǝti-zöhdü vǝrǝ, zahid, visali-hyr isǝ,

Vǝchi yox mǝn etmǝyin huriliqalǝrdǝn mǝni.

Hǝr cǝfa etsǝn, Füzuli tǝk, şikayǝt qılmazam,

Eşq ǝtvarında sanmın bivǝfalǝrdǝn mǝni.



www.ocaq.net 124

* * *

Faş qıldın qǝmim, ey dideyi-xunbar, mǝnim!

Eylǝdin mǝrdümǝ nǝm olduğun izhar mǝnim.

Dǝhǝnin istǝrǝm, ey eşq, yox et varlı

ğı

mı

Ki, yox olmaqda bu gün bir qǝrǝzim var mǝnim.

Çıxmışam ǝğyar ilǝ seyr etmǝyǝ ol mǝrdümi-çeşm,

Bu ǝcǝb, mǝrdümi çıxmış gözüm ağlar mǝnim.

Bu tǝmǝnnadǝ ki, ol şǝm ilǝ hǝmsöhbǝt olam,

Dudi-ah etdi dünüm tǝk, günümü tar mǝnim.

Mövc ilǝ könlümü, ey ǝşk, qopar yanımdan,

Nalǝ ilǝ başım ağrıtdı bu bimar mǝnim.

Çıxmış ol şux bu gün tökmǝyǝ qanın görǝnin,

Girmǝ ey göz, kǝrǝm et qanıma zinhar mǝnim.

Ey Füzuli, dǝrü divarǝ qǝmim yazmaqdan

Şahidi-hali-dilimdir dǝrü divar mǝnim.

* * *

Fǝğan kim, bağrımın ol lalǝrüx qan olduğun bilmǝz,

Ciyǝr pǝrkalǝsindǝ daği-pünhan olduğun bilmǝz.

Hǝbibim könlümü cǝm eylǝmǝz rüxsarı dövründǝ,

Mǝgǝr zülfü kimi halım pǝrişan olduğun bilmǝz?

Q ılır tǝqsir, edib bir lütf hǝr dǝm könlüm almaqdan,



www.ocaq.net 125

Vǝfa rǝsmin sanır düşvar, asan olduğun bilmǝz.

Gözǝllǝr dövlǝti-vǝslin bulub, mǝğrur olan aşiq,

Nişati-vǝsldǝ ǝnduhi-hicran olduğun bilmǝz.

Dili-sǝdparǝdǝn bidad kǝsmǝz qǝmzeyi-mǝstin,Nǝ qafil padişǝhdir, mülk viran olduğun bilmǝz.

Sanır zahid özün xali xǝyalından, qǝlǝtdir bu,

Bu, heyran olduğundandır ki, heyran olduğun bilmǝz.

Füzuli xǝstǝyǝ düşmǝn sözilǝ dust cövr eylǝr,

Zǝhi sadǝ, müariz qövlü böhtan olduğun bilmǝz.

* * *

Xǝlqǝ ağzın sirrini hǝr dǝm qılır izhar söz,

Bu nǝ sirdir kim, olur hǝr lǝhzǝ yoxdan var söz.

Artıran söz qǝdrini sidq ilǝ, qǝdrin artırar,

Kim nǝ miqdar olsa, ǝhlin eylǝr ol miqdar söz.

Ver sözǝ ehya ki, tutduqca sǝni xabi-ǝcǝl,

Edǝ hǝr saǝt sǝni ol uyqudan bidar söz.

Bir nigari-ǝnbǝrinxǝtdir könüllǝr almağa,

Göstǝrǝr hǝrdǝm niqabi-qeybdǝn rüxsar söz.

Xazini-gǝncineyi-ǝsrardır hǝr dǝm çǝkǝr

Rişteyi-izharǝ min-min gövhǝri-ǝsrar söz.

Olmayan qǝvvasi-bǝhri-mǝrif ǝt arif deyil,

Kim sǝdǝf tǝrkibi-tǝndir, lölöi-şǝhvar-söz.



www.ocaq.net 126

Gǝr çox istǝrsǝn, Füzuli, izzǝtin, az et sözü

Kim, çox olmaqdan qılıbdır çox ǝzizi xar söz.

* * *

Xǝlqǝ xublardan vüsali-rahǝtǝfzadır qǝrǝz,

Aşiqǝ ancaq tǝsǝrrüfsüz tǝmaşadır qǝrǝz.

Zahidǝ, tǝrk etmǝ şahidlǝr vüsali-rahǝtin,

Gǝr ibadǝtdǝn hǝmin qilmanü hüradır tǝrǝz.

Hurü kovsǝrdǝn ki, derlǝr rovzeyi-rizvanda var,

Saqiyi-gülçöhrǝvü cami-müsǝffadır qǝrǝz.

Zövqsüz lazım çıxar dünyadan ol dünyapǝrǝst

Kim, ona dünyadan ancaq zövqi-dünyadır qǝrǝz.

Rahǝt olsaydı qǝrǝz, dünyadǝ f ǝqr istǝrdi xǝlq,

Qaliba kim, xǝlqǝ bir bihudǝ qovğadır qǝrǝz.

Arif ol, sövdayi-ǝşq inkarın etmǝ, ey hǝkim,Kim, vücudi-xǝlqdǝn ancaq bu sövdadır qǝrǝz.

Q ıl Füzüli, tǝrk ibrami-tǝkǝllüm kim, yetǝr

Surǝti-halın, gör izhari-tǝmǝnnadır qǝrǝz.

* * *

Xǝm açıldıqca zülfündǝn bǝlavü möhnǝtim artar,

Bihǝmdillah ki, ömrüm uzanar, cǝmiyyǝtim artar.



www.ocaq.net 127

Mǝni tǝdric ilǝ kǝm tutmanız yaqut olan daşdan,

Boyandıqca ciyǝr qanilǝ qǝdrü qiymǝtim artar.

Tuta gör göz yolun, ey ǝşk, kim, tǝmkinim ǝksikdir,

Bu surǝtxanǝnin gördükcǝ nǝqşin qeyrǝtim artar.

Mǝrizi-dǝrdi-eşqǝm, tǝrki-alǝmdir muradım kim,

Bu naxoş mülkdǝ ǝylǝndigimcǝ zǝhmǝtim artar.

Büküldü qamǝtim hǝsrǝt yükündǝn, vǝh ki, alǝmdǝ

Ümidim ǝksilib hǝr lǝhzǝ yüz min, hǝsrǝtim artar.

Nǝ şǝrbǝtdir qǝmin kim, içdiyimcǝ ǝksilir sǝbrim,

Nǝ sehr eylǝr rüxün kim, baxdığımca rǝğbǝtim artar.

Çox olduqca qǝmü dǝrdim rǝhi-eşq içrǝ xoşhalǝm,

Füzuli, şad olub şükr etmǝyimmi, nemǝtim artar.

* * *

Xǝm qǝdilǝ ağlaram ol türreyi-tǝrrarsız,Gǝrçi derlǝr çǝngdǝn çıxmaz tǝrǝnnüm tarsız.

Sineyi-çakimdǝn ǝksik etmǝ tiri-qǝmzǝni,

Ey güli-rǝna, bilirsǝn kim, gül olmaz xarsız.

Saxlamazdım navǝkin gözdǝ, bǝlasın çǝkmǝsǝm,

Su verib ol nǝxli bǝslǝrdimmi olsa barsız?

Yol azarsan zülmǝti-heyrǝtdǝ, ey dil, vaqif ol,

Zinhar, ol kuyǝ getmǝ ahi-atǝşbarsız.



www.ocaq.net 128

Giryǝyi-zar ilǝ xoşhalǝm ki, bǝhri-eşqdǝ

Əşksiz göz bir sǝdǝfdir lölöi-şǝhvarsız.

Canǝ azari-xǝdǝngi xoş gǝlir, ol gülrüxǝ

Bir sifariş qıl ki, bizdǝn ötmǝsin azarsız.

Zöhddǝn keçmǝz Füzuli, eylǝmǝz tǝrki-riya,

Pǝnd çox verdim, eşitmǝz, arsızdır, arsız.

* * *

Xǝtti-rüxsarın edǝr lütfdǝ reyhan ilǝ bǝhs,

Hüsni-surǝtdǝ cǝmalın güli-xǝndan ilǝ bǝhs.

Cǝnnǝti-kuyinǝ zöhd ǝhli münasib desǝlǝr,

Nǝ münasib ki, qılam bir neçǝ nadan ilǝ bǝhs.

Üzünǝ durmasın ayinǝ, vurub lafi-sǝfa,

Nǝ rǝva mǝh qıla xurşidi-dirǝxşan ilǝ bǝhs.

Gǝrçi şümşaddǝ çox lafi-lǝtaf ǝt vardır,

Hǝddi yoxdur edǝ ol sǝrvi-xuraman ilǝ bǝhs.

Q ılsa can lǝli ilǝn feyz yetirmǝk bǝhsin,

Canibi-lǝlini tut, ey könül, et can ilǝ bǝhs.

Düşǝm od şǝm dilinǝ bu sǝbǝbdǝn ki, qılır

Dil uzadıb gecǝlǝr ol mǝhi-taban ilǝ bǝhs.

Sif ǝti-hüsnün edǝr xǝstǝ, Füzuli, nǝ ǝcǝb,Hüsni-göftardǝ gǝr eylǝsǝ Hǝssan ilǝ bǝhs.





www.ocaq.net 130

Bu etibar ilǝ bir sǝrbülǝndi-alǝm idim.

Gǝdayi-kuyin idim, böylǝ zillǝtim yox idi,

Sǝriri-sǝltǝnǝti-qürbidǝ müǝzzǝm idim.

Zaman-zaman, ǝsǝri-pǝrtövi-cǝmalı

ndan,Müalici-dili-pürdǝrdü çeşmi-pürnǝm idim.

Ziyadǝ qǝmzǝdǝyǝm hicr ilǝ, xoş ol günlǝr,

Ki, mǝn bu qǝmzǝdǝlikdǝn ziyadǝ xürrǝm idim.

Füzuli, olmaz imiş möhnǝti-f ǝraqǝ müfid,

Bu zövqi-zikr ki: bir vǝqt yarǝ hǝmdǝm idim.

* * *

Xoşdur, ey gül, talein kim, düşdün ol xaki-dǝrǝ,

Əhli-dövlǝt damǝnin tutdun, yetǝrsǝn bir yerǝ.

Dǝmǝ düşmüş bir şikarǝm kim, ǝdǝm sǝhrasına,

Mǝnzilimdǝn hǝr tǝrǝf açmış ǝcǝl min pǝncǝrǝ.

Lǝlin ǝtraf ında xǝttindǝn könül eymǝn deyil,

Etimad olmaz yeni iymanǝ gǝlmiş kaf ǝrǝ.

Xǝt nǝ hacǝt, ǝhli-dil qeydinǝ rüxsarın yetǝr,

Alǝmi tutmaqda gün möhtac olurmu lǝşkǝrǝ?

Sayǝ saldın suyǝ, sǝrvi-nazi rǝşk öldürdü kim,

Mǝn dururkǝn, dövlǝti-vǝslin nǝ nisbǝt axǝrǝ.

Başda hǝr tük, eşq odundan bir tütündür kim, çıxar,

Cizginin başım, bǝla bǝzmindǝ bǝnzǝr mǝcmǝrǝ.



www.ocaq.net 131

Ey Füzuli, mǝndǝ rahǝt qoymadı şeyda könül,

İstǝrǝm kim, qurtulum ondan, verǝm bir dilbǝrǝ.

* * *

Xoşdur irmǝk ol bǝdǝn vǝslinǝ pirahǝn kimi,

Gǝh ǝl öpmǝk asitin tǝk, gǝh ayaq damǝn kimi.

Əks salmaz peykǝrim güzgyyǝ baxsam zǝfdǝn,

Alǝmi-surǝtdǝ bir şeyda bulunmaz mǝn kimi.

Cǝmdir könlün sǝnin kim, var mǝn tǝk çoxların,

Mǝn pǝrişanǝm ki, tapılmaz mǝnǝ bir sǝn kimi.

Bu çǝmǝn gülrüxlǝrinǝ dǝrdi-dil qılmaz ǝsǝr,

Yüz dilin var isǝ xamuş ol, könül, susǝn kimi.

Gǝr dilǝrsǝn edǝsǝn nǝzzareyi-didari-yar,

Kǝndizin görmǝ aradǝ dideyi-rövşǝn kimi.

Damǝnin doldurma gǝrdun dürr ilǝn, tök ǝbr tǝk.Dürr üçün tǝlx etmǝ kamın bǝhri-tǝrdamǝn kimi.

Sal nǝzǝrdǝn lǝli hǝm görsǝn sirişki-al tǝk,

Lǝl üçün hǝr daşǝ urma başını, mǝdǝn kimi.

Karigahi-sündǝn bir surǝt et nǝqşi-zǝmir,

Min xǝyalın tutmagil, sǝrrişteyi-suzǝn kimi.

Göz yaşilǝ danǝ-danǝ cǝmi-ǝsbab etmǝ kim,

Yelǝ verǝr dǝhr onu pamal edib xirmǝn kimi.



www.ocaq.net 132

Bǝhrlǝr seyr eylǝsǝn mütlǝq tǝr olmaz damǝnin,

Gǝr hǝvayi-eşq ilǝ mǝmlüvvsǝn yelkǝn kimi.

Qanda olsan, qapı lövhi tǝk gözǝt ismǝt yolun,

Açma göz divarlardan hǝr evǝ, rovzǝn kimi.

Ey Füzuli, mǝnzili-mǝqsudǝ yetmǝk istǝsǝn,

Hiç rǝhbǝr yoxdurur ǝtvari-müstǝhsǝn kimi.

* * *

Hansı gülşǝn gülbüni sǝrvi-xuramanınca var?

Hansı gülbün üzrǝ qönçǝ, lǝli-xǝndanınca var?

Hansı gülzar içrǝ bir gül açılır hüsnün kimi,

Hansı gül bǝrgi, lǝbi-lǝli-dürǝf şanınca var?

Hansı bağın var bir nǝxli, qǝdin tǝk barvǝr,

Hansı nǝxlin hasili sibi-zǝnǝxdanınca var?

Hansı xuni sǝn kimi cǝlladǝ olmuşdur ǝsir,

Hansı cǝlladın qılıncı tiği-mücganınca var?

Hansı bǝzm olmuş münǝvvǝr bir qǝdin tǝk şǝmdǝn,

Hansı şǝmin şölǝsi rüxsari-tabanınca var?

Hansı yerdǝ bulunur nisbǝt sǝnǝ bir gǝnci-hüsn,

Hansı gǝncin ǝcdǝri zülfi-pǝrişanınca var?

Hansı gülşǝn bülbülün derlǝr, Füzuli, sǝn kimi,Hansı bülbül nalǝsi f ǝryadü ǝf ğanınca var?



www.ocaq.net 133

* * *

Hasilim yox sǝri-kuyindǝ bǝladǝn qeyri,

Q ǝrǝzim yox rǝhi-eşqindǝ f ǝnadǝn qeyri.

Neyi-bǝzmi-qǝmǝm, ey ah, nǝ bulsan yelǝ ver,Oda yanmış quru cismimdǝ hǝvadǝn qeyri.

Pǝrdǝ çǝk çöhrǝmǝ hicran günü, ey qanlı sirişk

Ki, gözüm görmǝyǝ ol mahliqadǝn qeyri.

Yetdi bikǝsliyim ol ğayǝtǝ kim, çevrǝmdǝ,

Kimsǝ yox cizginǝ, girdabi-bǝladǝn qeyri.

Nǝ yanar kimsǝ mǝnǝ atǝşi-dildǝn özgǝ,

Nǝ açar kimsǝ qapım badi-sǝbadǝn qeyri.

Pozma, ey mövc gözüm yaşı hübabın ki, bu seyl,

Qoymadı hiç imarǝt bu binadǝn qeyri.

Bǝzmi-eşq içrǝ Füzuli, necǝ ah eylǝmǝyim,

Nǝ tǝmǝttö bulunur neydǝ sǝdadǝn qeyri.

* * *

Heyrǝt, ey büt, surǝtin gördükdǝ lal eylǝr mǝni,

Surǝti-halım görǝn, surǝt xǝyal eylǝr mǝni.

Mehr salmazsan mǝnǝ, rǝhm eylǝmǝzsǝn bunca kim,

Sayǝ tǝk sevdayi-zülfün payimal eylǝr mǝni.

Zǝfi-tale, manei-tovfiq olur hǝr necǝ kim,



www.ocaq.net 134

İltifatın arizumǝndi-visal eylǝr mǝni.

Mǝn gǝda, sǝn şahǝ yar olmaq yox, ǝmma neylǝyim,

Arizu sǝrgǝşteyi-fikri-mǝhal eylǝr mǝni.

Tiri-qǝmzǝn atma kim, bağrı

m dǝlǝr, qanı

m tökǝr.İqdi-zülfün açma kim, aşüftǝhal eylǝr mǝni.

Dǝhr vǝqf etmiş mǝni növrǝs cavanlar eşqinǝ,

Hǝr yetǝn mǝhvǝş ǝsiri-xǝttü xal eylǝr mǝni.

Ey Füzüli, qılmazam tǝrki-tǝriqi-eşq kim,

Bu f ǝzilǝt daxili-ǝhli-kǝmal eylǝr mǝni

* * *

Hǝzǝr qıl ah odundan, cövrünü üşşaqǝ az eylǝ,

Xǝsü xaşaki yaqma, şölǝsindǝn ehtiraz eylǝ!

Sǝnǝmlǝr sǝngdillǝrdir, eşitmǝzlǝr sözü, zahid,

Kimi görsǝn sǝn öz dinindǝ tǝklifi-nǝmaz eylǝ!

Hǝqiqǝt xǝttini yazmaq dilǝrsǝn lövhi-zatında,

Xǝtin gülrüxlǝrin mǝnzur tut, mǝşq-mǝcaz eylǝ!

Sǝnǝmlǝr sǝcdǝsidir bizdǝ taǝt, tanriçün, zahid,

Yetǝr bihudǝ mǝn tǝk onları ǝrzi-niyaz eylǝ!

Sǝnin nazın görǝndǝ ǝql qalmaz hǝsbǝtǝn lillah,

Aman ver talibi-didarǝ, birdǝm tǝrki-naz eylǝ!

Yolunda intizari-mǝqdǝminlǝ xak olan çoxdur,

Xuram et bir qǝdǝm, min xakisari sǝrf ǝraz eylǝ!



www.ocaq.net 135

Füzuli, canǝ tapşırdın xǝyalın, şimdi rüsvasan,

Sǝnǝ kim der ki, hǝr namǝhrǝmǝ if şayi-raz eylǝ!

* * *

Hǝr kitabǝ kim, lǝbi-lǝlin hǝdisin yazǝlǝr,

Rişteyi-can birlǝ zövq ǝhli onu şirazǝlǝr.

Bu nǝ sirdir, sirri-eşqin demǝdǝn bir kimsǝyǝ,

Şǝhrǝ düşmüş "mǝn sǝni sevdim" deyǝn avazǝlǝr.

Şeyxlǝr meyxanǝdǝn üz döndǝrǝrlǝr mǝscidǝ,

Bitǝriqǝtlǝr gǝrǝk kim, doğru yoldan azǝlǝr.

Çaklǝr göysümdǝ, sanmın kim açıbdır tiği-eşq

Könlümün şǝhrinǝ mehrin girmǝyǝ dǝrvazǝlǝr.

Ey Füzuli, yar ǝgǝr cövr etsǝ, ondan incimǝ,

Yar cövrü aşiqǝ hǝr dǝm mǝhǝbbǝt tazǝlǝr.

* * *

Hǝr görǝn eyb etdi abi-dideyi-giryanimi,

Eylǝdim tǝhqiq, görmüş kimsǝ yox cananimi.

Lǝhzǝ-lǝhzǝ xublar gördüm ki, dil qǝsdindǝdir,

Parǝ-parǝ eylǝdim mǝn hǝm dili-suzanimi.

Çox yetirmǝ göylǝrǝ ǝf ğanım, ey kafir, saqın,

İncinir nagǝh Mǝsiha eşidib ǝf ğanimi.



www.ocaq.net 136

Q ılma hǝr saǝt mǝni rüsvayi-xǝlq, ey bǝrqi-ah,

Eylǝmǝ rövşǝn şǝbi-qǝm külbeyi-ǝhzanimi.

Çıxma, ey divanǝ, bazari-mǝlamǝtdǝn, - deyü,

Müttǝsil çaki-giribanı

m tutar damanimi.

Qansı bütdür bilmǝzǝm imanımı qarǝt qılan,

Sǝndǝ iman yox ki, sǝn aldın deyim imanimi.

Ey Füzuli, canǝ yetmişdim könüldǝn, şükr kim,

Bağladım bir dilbǝrǝ, qurtardım ondan canimi.

* * *

Hiç sünbül, sünbüli-zülfün kimi mişkin deyil,

Nafeyi-Çini saçın tǝk derlǝr, ǝmma çin deyil.

Var gül bǝrgindǝ hǝm ǝlhǝq, nǝzakǝt birlǝ rǝng,

Leyk canpǝrvǝr lǝbi-lǝlin kimi şirin deyil.

Mehriban derlǝr sǝni ǝğyarǝ, lakin mǝn onaBavǝr etmǝk kim, sǝnǝ mehr eylǝmǝk ayin deyil.

Xublar mehrabi-ǝbrusinǝ qılmazsan sücud,

Dinini döndǝrgil, ey zahid, ki yaxşı din deyil.

Ta Füzuli qamǝtü rüxsarına vermiş könül,

Maili-sǝrvü hǝvaxahi-gülü nǝsrin deyil.

* * *



www.ocaq.net 137

Hicran ilǝ yanar gecǝlǝr rişteyi-canım,

Rövşǝn ola, ey şǝm, sǝnǝ suzi-nihanım.

Bir şǝmi-şǝbistani-bǝlayǝm ki, deyil kǝm,

Ta mǝn diriyǝm suzi-dilü ǝşki-rǝvanı

m.

Ey xǝlvǝtimǝ şǝmi-rüxündǝn buraxan nur!

Didarinǝ müştǝq idi çeşmi-nigǝranım.

Sǝnsiz gecǝlǝr ahü f ǝğanım mǝh eşitdi,

Ey mǝh, sǝnǝ hǝm yetdi ola ahü f ǝğanım.

Cana, nǝ rǝvadır ki, çǝkib tiğ, dǝmadǝm

Q ǝmzǝn sökǝ cismim, dǝlǝ bağrım, tökǝ qanım.

Hǝmrǝngi-lǝbindir deyǝ, qǝti-nǝzǝr etmǝz,

Xuni-ciyǝrimdǝn müceyi-ǝşkf ǝşanım.

Pünhanı odum, alǝmǝ faş oldu Füzuli,

Ya rǝb ki, mǝnim şǝm kimi yanǝ zǝbanım.

* * *

Hübabi-ǝşki-xunin, cismimi eldǝn nihan etmiş,

Q ǝmi-eşqin, mǝni-rüsvayi, binamü nişan etmiş.

Götürmüş xakidǝn tüğyani-ǝşkim xarü xaşaki,

Başım üzrǝ mǝlamǝt quşlariçün aşiyan etmiş.

Büküb möhnǝt yükündǝn qǝddimi, çıxmış tǝnimdǝn can,

Tǝvafi-kuyin etmǝk qǝsdinǝ teyyi-mǝkan etmiş.



www.ocaq.net 138

Sǝninlǝ dǝviyi-hüsn etdiyiçün mülki-hüsn içrǝ,

Fǝlǝk tǝzir edib Leylini rüsvayi-cǝhan etmiş.

Mǝgǝr tǝrkibi-İsa xaki-kuyi-dǝrgǝhindǝdir

Ki, durmuş xakidǝn qǝdrilǝ ǝzmi-asiman etmiş.

Gǝzǝn peykanlarındır tǝndǝ, ya can bağinǝ eşqin,

Bǝla sǝrçeşmǝsindǝn hǝr tǝrǝf, sular rǝvan etmiş.

Füzulidǝn mizacın münhǝrif gördüm bu gün yarın,

Mǝgǝr fürsǝt bulub, bir şǝmmǝ halından bǝyan etmiş.

* * *

Hüsnün olduqca füzyn eşq ǝhli artıq zar olur,

Hüsn nǝ miqdar olursa, eşq ol miqdar olur.

Cǝnnǝt üçün mǝn edǝn aşiqlǝri didardǝn,

Bilmǝmiş kim, cǝnnǝti aşiqlǝrin didir olur.

Eşq dǝrdindǝn olur aşiq mizaci müstǝqim,

Aşiqin dǝrdinǝ timar etsǝlǝr, bimar olur.

Zahidi-xudbin nǝ bilsin zövqini eşq ǝhlinin,

Bir ǝcǝb meydir mǝhǝbbǝt kim, içǝn huşyar olur.

Eşq sevdasinǝ sǝrf eylǝr Füzuli ömrünü,

Bilmǝzǝm, bu xabi-qǝflǝtdǝn qaçan bidar olur.

* * *



www.ocaq.net 139

Çeşmimi ǝşk ilǝ gǝnci-düri mǝskun etdin,

Mǝrdümi-çeşmimi ehsan ilǝ Qarun etdin.

Meyi-gülguni dedin ǝqlǝ ziyandır, zahid,

Bumudur ǝql ki, tǝrki-meyi-gülgyn etdin?

Canım aldın mey üçün, saqi, içirdin mǝnǝ qan,

Dad ǝlindǝn ki, mǝni al ilǝ mǝğbun etdin.

Xǝttinin af ǝti-can olduğunu bildirdin,

Lütf qıldın ki, mǝni vaqifi-mǝzmun etdin.

Dil tutar mari-sǝri-zülfünü, vǝhm eylǝmǝyib,

Bilmǝzǝm kim, ona tǝlim nǝ ǝfsun etdin.

Bilǝmǝz oldu mǝni tǝnǝ edǝn ǝhli-riya,

Şükr kim, halimi, ey eşq, digǝrgun etdin.

Ey Füzuli, nǝ murad oldu müyǝssǝr bilmǝm,

Bunca kim, hǝsrǝti-lǝlimǝ ciyǝr xun etdin.

* * *

Çǝrx hǝm ay başına salmış qaşından bir xǝyal,

Bu cǝhǝtdǝndir hǝr ay başında olmaq bir hilal.

Mahi-nov olmuş qaşın sevdasının sǝrgǝştǝsi,

Şǝhrdǝn şǝhrǝ gǝzǝr, avarǝlǝr tǝk, mahü sal.

Etdiyiçün hüsnünǝ qarşı kǝmal izharı, gün,Bir gün olmaz kim, ona gǝrdun yetirmǝz bir zǝval.

Sübh qıldın cilvǝ, gün çǝkdi özün bir guşǝyǝ,



www.ocaq.net 140

Şam ǝrz etdin rüxün, şǝmi ǝritdi infial.

Q ılma gözdǝn çöhrǝyi-xalın nihan kim, qılmaya

Dudi-ahim afitabi çöhreyi-gǝrdunǝ xal.

Olmuyub mǝqbuli-xaki-dǝrgǝhin mahi-tǝmam,Zǝfi-tale vergi gün-gündǝn ona tǝğyiri-hal.

Ey Füzuli, mah nisbǝt mǝhv qıl varın tǝmam,

Gǝr dilǝrsǝn bulmaq ol xurşid birlǝ ittisal.

* * *

Çöhreyi-zǝrdimdǝ gör hǝmdǝm sirişki-alimi,

Ol güli-rǝnayǝ bu rǝng ilǝ bildir halimi.

Ta ki, sǝrvim basǝ, gahi başım üzrǝ bir qǝdǝm,

Ey müsǝvvir, rǝhgüzari üzrǝ çǝk timsalimi.

Ey f ǝlǝk, yoxdur libasi-f ǝqrdǝn arım mǝnim,

Ətlǝsindǝn bilmişǝm üstün mühǝqqǝr şalimi.

Ey xoş ol kim, eşq hǝrfin bir dǝxi tǝkrar edǝm,

Hǝşr divanında görgǝc nameyi-ǝmalimi.

Hiç kim yoxdur ki, nalǝmdǝn şikayǝt eylǝmǝz,

Şükr kim, ǝrz eylǝyǝn çoxdur sǝnǝ ǝhvalimi.

Niyyǝtim oldur ki, rüxsarın görüb canım verǝm,

Müshǝfi-rüxsar açıb, qılğıl mübarǝk falimi.

Sübhü şam ol qibleyi-ǝbru müqabildir mǝnǝ,

Ey Füzuli, tanrı gözdǝn saxlasın iqbalimi.



www.ocaq.net 141

* * *

Cam içrǝ mey ki, dairǝ salmış hübab ona,

Ayinǝdir ki, ǝks salı

r afitab ona.

Zahid sual edǝrsǝ ki, meydǝn nǝdir murad?

Bizdǝ sǝfadır, onda kǝdurǝt, - cǝvab ona.

Qan-yaş töküb yanında dönǝr atǝşin kǝbab,

Mǝşuqǝ bǝnzǝr atǝşü aşiq kǝbab ona.

Eylǝr könüldǝ ǝşk xǝtin şövqünü füzyn,

Oddan çıxar buxar, saçıldıqca ab ona.

Çeşmin mǝrizi oldu könül lǝlinǝ yetir,

Rǝnci-xumarǝ düşdü, dǝvadır şǝrab ona.

Tǝklifi-cǝnnǝt eylǝmǝ kuyindǝ könlümǝ,

Çün cǝnnǝt ǝhlidir, nǝ verǝrsǝn ǝzab ona?

Mǝsduddur Füzuliyǝ meyxanǝlǝr yolu,Yarǝb, hidayǝt eylǝ tǝriqi-sǝvab ona!

* * *

Can çıxır tǝndǝn könül zikri-lǝbi-yar eylǝgǝc,

Tǝn bulur can yengidǝn ol lǝfzi tǝkrar eylǝgǝc.

Q ılma, ey ǝf ğan, gözün bidar, mǝsti-xab ikǝn,

Olmaya bir fitnǝ peyda ola, bidar eylǝgǝc.



www.ocaq.net 142

Söhbǝtimdǝn ar edib, ey gül, mǝni tǝrk etmǝ kim,

Kül olur ǝfsürdǝ tǝrki-söhbǝti-xar eylǝgǝc.

Varımı fikri-dǝhanınla yox etdim, kim qǝza

Böylǝ ǝmr etmiş mana, yoxdan mǝni var eylǝgǝc.

Ərzi-rüxsar et bu gün, ey mǝh, güm olsun göydǝ gün,

Öylǝ kim ǝncüm olur, gün ǝrzi-rüxsar eylǝgǝc.

Hǝr zǝban bir tiğdir gyya Züleyxa qǝtlinǝ,

Yusifi almaqda ǝhli-eşq bazar eylǝgǝc.

Naleyi-zarım, Füzuli, xoş gǝlir ol gülrüxǝ,

Açılır gül könlü bülbül naleyi-zar eylǝgǝc.

* * *

Canı kim cananı üçün sevsǝ cananın sevǝr.

Canı üçün kim ki, cananın sevǝr, canın sevǝr.

Hǝr kimin alǝmdǝ miqdarıncadır tǝbindǝ meyl, -Mǝn lǝbi-cananımı, Xizr abi-heyvanın sevǝr.

Başǝ dǝm düşdükcǝ tǝqsir eylǝmǝz, eylǝr mǝdǝd,

Ol sǝbǝbdǝn müttǝsil çeşmim ciyǝr qanın sevǝr.

Mişki-Çin avarǝ olmuşdur vǝtǝndǝn mǝn kimi,

Qansı şuxun bilmǝzǝm zülfi-pǝrişanın sevǝr.

Su ki, sǝrgǝrdan gǝzǝr başında vardır bir hǝva,

Qaliba, bir gülrüxün sǝrvi-xuramanın sevǝr.



www.ocaq.net 143

Aqibǝt rüsva olub mey tǝk düşǝr xǝlq ağzına,

Kim ki, bir sǝrmǝst saqi lǝli-xǝndanın sevǝr.

Nolacaqdır, tǝrki-eşq etmǝ, Füzuli, vǝhm edib,

Qayǝti derlǝr ola bir bǝndǝ sultanın sevǝr.

* * *

Canımın cövhǝri ol lǝli-gühǝrbarǝ f ǝda,

Ömrümün hasili ol şiveyi-rǝftarǝ f ǝda.

Dǝrd çǝkmiş başım ol xali-siyǝh qurbanı,

Tab görmüş tǝnim ol türreyi-tǝrrarǝ f ǝda.

Gözlǝrimdǝn tökülǝn qǝtreyi-ǝşkim gühǝri

Lǝblǝrindǝn saçılan lölöi-şǝhvarǝ f ǝda.

Çak sinǝmdǝ olan qanlı ciyǝr parǝlǝri

Mǝst çeşmindǝ olan qǝmzeyi-xunxarǝ f ǝda.

Parǝ-parǝ dili-mǝcruhi-pǝrişanımdan

Sǝri-kuyindǝ olan hǝr itǝ bir parǝ f ǝda.

Canü dil qeydini çǝkmǝkdǝn özüm qurtardım,

Canı cananǝyǝ etdim, dili dildarǝ f ǝda.

Ey Füzuli, nola gǝr saxlar isǝm canı ǝziz,

Vǝqt ola kim, ola ol şuxi-sitǝmkarǝ f ǝda.

* * *



www.ocaq.net 144

Canǝ basdım qönçǝvǝş peykanını, ey tazǝ gül,

Dözmǝk üçün hicrinǝ düzdüm dǝmirdǝn bir könül.

Vǝh nǝ sahirsǝn ki, oddan su çıxardın, sudan od,

Tǝrlǝdib rüxsarını gül-gül qılanda tabi-mül.

Yandırıb ǝczayi-tǝrkibim, gülüm versǝn yelǝ,

Yox yolundan dönmǝyim, varım sǝnindir cüzvü küll.

Mǝrdümi-çeşmim yığar navǝglǝrin, mümkün deyil,

Ol ağaclar birlǝ tutmaq ǝşk dǝryasinǝ pül.

Ey könül, lövhi-ǝmǝl nǝqşi-bǝqadǝn sadǝdir,

Fani etmǝ ömrün ol sevdadǝ kim, baqi degil.

Surǝtaray olma, tǝhsili-kǝmali-mǝni et,

Kim, bǝhayim növün etmǝz adǝmi zǝrbǝft çül.

Nola dersǝm qǝdr ilǝ ǝfzun Mǝsihadǝn sǝni,

Yerü göy mizan olub f ǝrq olmuş ağırdan yünül.

Atǝşi-dil öylǝ suzandır ki, basmaz hiç kim,

Rǝhm edib navǝklǝrindǝn özgǝ zǝxmim üzrǝ gül.

Hasilin ǝvvǝl qǝmi-canandır, axir tǝrki-can,

Bu imiş qismǝt, Füzuli, xah ağla, xah gül.

* * *

Canlar verib, sǝnin kimi cananǝ yetmişǝm,Rǝhm eylǝ kim, yetincǝ sǝnǝ canǝ yetmişǝm.

Şükraneyi-visalinǝ can verdiyim bu kim,



www.ocaq.net 145

Çox dǝrd çǝkmişǝm ki, bu dǝrmanǝ yetmişǝm.

Halım deyib, müradıma yetsǝm ǝcǝb deyil,

Bir bǝndǝyǝm ki, dǝrgǝhi-sultanǝ yetmişǝm.

Muri-mühǝqqǝrǝm ki, sǝrasimǝ çox gǝzib,Nagah barigahi-Süleymanǝ yetmişǝm.

Bil bülbülǝm ki, gülşǝn olubdur nişimǝnim,

Ya tutiyǝm ki, bir şǝkǝristanǝ yetmişǝm.

Dövri-f ǝlǝk müyǝssǝr edibdir muradımı,

Guya ki, talibi-gühǝrǝm, kanǝ yetmişǝm.

Miskin Füzuliyǝm ki, sǝnǝ tutmuşam üzüm,

Ya bir kǝminǝ qǝtrǝ ki, ümmanǝ yetmişǝm.

* * *

Cǝm könlüm dövr cövrindǝn pǝrişan olmasın,

Çǝrx f ǝrmanınla gǝzmǝkdǝn pǝşiman olmasın.

Yer işi, göy cünbüşü rǝyinlǝ bir dǝm olmasa,

Yeddi iqlimü doquz gǝrduni-gǝrdan olmasın.

Bir binadır dövlǝtin, olmuş pǝnahi-xasü am,

Ol bina, ya rǝb, cahan olduqca viran olmasın.

Q ılmasa alǝm muradınca mǝdar, olsun xǝrab,

Olmasa dövran sǝnin rǝyinlǝ, dövran olmasın.

Cizginirkǝn dustlar kamınca f ǝrmanindǝ çǝrx,

Hakimi-tǝqdirdǝn tǝğyiri-f ǝrman olmasın.



www.ocaq.net 146

Tabe olsun cümleyi-alǝm sǝnin f ǝrmanına,

Cümleyi-alǝmdǝ sǝndǝn qeyri sultan olmasın.

Lǝhzǝ-lǝhzǝ gülşǝni-mǝdhindǝ gyya olmasa,

Bülbüli-nitqi Füzulinin xoşǝlhan olması

n.

* * *

Cilveyi-ǝksi-rüxün ayinǝdǝ, ey rǝşki-hur,

Rövşǝn etmiş onu kim xurşiddǝndir ayǝ nur.

Bǝrqi-ahim göy üzün tutmuş, sirişkim yer üzün,

Söhbǝtimdǝn hǝm vühüş etmiş tǝnǝffür, hǝm tüyyr.

Eşq rǝsmi gǝr budur, müşkül yetǝr dǝrmanǝ dǝrd,

Dǝrd ǝhli bizǝban, bidǝrdlǝr mǝsti-qürur.

Daği-dilsuzi f ǝraqın qıldı gün-gündǝn füzyn,

Nuri-mah ǝfzun olur, xurşiddǝn olduqca dur.

Vǝdeyi-vǝslin çox, ǝmma bǝxt yar olmaz, nǝ syd,Gül gǝtirmǝz, abi-şirin vermǝk ilǝ xaki-şur.

Tari-zülfündürmü rüxsarında canlar mǝskǝni,

Ya buraxmış bir rǝhi-pürpiçü xǝm gülzarǝ mur.

Ol sǝri-kuy itlǝri içrǝ, Füzuli, yox yerim,

Bǝs mǝnǝ matǝmsǝra, mǝn qandanü bǝzmi-süryr.

* * *



www.ocaq.net 147

Cismimi yandırma, rǝhm et yaşimǝ, ey bağrı daş!

Ehtiyat et, yanmasın nagah quru odunda yaş.

Xoş keçǝr nǝzzareyi-hüsnünlǝ ömrüm, var ümid

Kim, edǝ mǝqbuli-dǝrgahı

n mǝni hüsni-mǝaş.

Tovfi-kuyindǝ ayaqdan başǝ irmiş bir mǝdǝd,

Nola gǝr qǝddim büküb hǝr dǝm ayağım olsa baş.

Fitnǝ yayın qurmağa atǝşmi olmuş ehtiyac

Kim, urarsan alǝmǝ atǝş, çatub peyvǝstǝ qaş.

Ey hübabi-ǝşk, nayab et, tǝni-üryanımı

Kim, bu rüsva pǝrdǝmi çak etdi, sirrim qıldı faş.

Parǝ-parǝ könlümün suzi-dǝrynǝ tabı yox,

Göz yolundan qǝtrǝ-qǝtrǝ qan olub, çıxsaydı kaş.

Ey Füzuli, qǝrqi-xunab etdi göz mǝrdümlǝrin,

Görǝyim qüllabi-mücganǝ urulsun qanlı yaş.

* * *

Şǝmi-ruyin afitabi-alǝmaradır sǝnin,

Nuri-hǝq xyrşid rüxsarında peydadır sǝnin.

Sǝnsǝn ol gövhǝr ki, dürci-mümkünat içrǝ bu gün,

Mümkün olan eybdǝn zatın mübǝrradır sǝnin.

Can verir lǝlin tǝmǝnnasında min abi-hǝyat,

Feyzinǝ lǝbtǝşnǝ yüz Xizrü Mǝsihadır sǝnin.



www.ocaq.net 148

Sǝrvü gül nǝzzarǝsin neylǝr sǝnǝ heyran olan

Kim, qǝdin sǝrvü rüxün gülbǝrgi-rǝnadır sǝnin.

Razi-eşqin xǝlqdǝn qılmaq nihan mümkün deyil,

Aşiqin od vǝchdǝn alǝmdǝ rüsvadır sǝnin.

Q ıldı şövqün, ǝşk qǝvvası gözüm mǝrdümlǝrin,

Ey düri-tǝr, mǝnzilin gyya bu dǝryadır sǝnin.

Cümleyi afaqdǝn çǝkmiş tǝǝllüq damǝnin,

Ta Füzuli xǝstǝyǝ vǝslin tǝmǝnnadır sǝnin.

* * *

Şǝmi şami-firqǝtǝm, sübhi-vüsali neylǝrǝm?

Bulmuşam yanmaqda bir hal, özgǝ halı neylǝrǝm?

Qeyrǝ ǝrz et hǝr nǝ ǝsbabın ki, var, ey dǝhri-dun,

Mǝn bir ǝhli-zövqǝm, ǝsbabi-mǝlalı neylǝrǝm?

Yox ǝcǝb gǝr malǝ rǝğbǝt, mülkǝ qılman iltifat,

Mǝn gǝdayi-kuyi-eşqǝm, mülkü malı neylǝrǝm?

Əhli-halǝm, demǝ büt vǝsfin mǝnǝ, ey bütpǝrǝst,

Hal bilmǝz dilbǝri-sahibcǝmalı neylǝrǝm?

Ehtimali-hicr tǝşvişinǝ dǝymǝz zövqi-vǝsl,

Vǝsl kim, var onda hicran ehtimalı, neylǝrǝm?

Nǝxli-qǝddin istǝrǝm kondan bǝladır hasilim,Baxmazam şümşadǝ, bǝr vermǝz nihalı neylǝrǝm?

Ey Füzuli, qıl kǝmali-f ǝzl kǝsbin, yoxsa mǝn





www.ocaq.net 150

Bu pünhan nüktǝni bir vaqifi-ǝsrar olandan sor!

Gözü yaşlıların halın nǝ bilsin mǝrdümi-qafil,

Kǝvakib seyrini şǝb ta sǝhǝr bidar olandan sor!

Xǝbǝrsiz olma f ǝttan gözlǝrin cövrün çǝkǝnlǝrdǝn,Xǝbǝrsiz mǝstlǝr bidadını hüşyar olandan sor!

Q ǝmindǝn şǝm tǝk yandım, sǝbadǝn sorma ǝhvalım,

Bu ǝhvalı şǝbi-hicran mǝnimlǝ yar olandan sor!

Xǝrabi-cami-eşqǝm, nǝrgisi-mǝstin bilir halım,

Xǝrabat ǝhlinin ǝhvalını xummar olandan sor!

Mǝhǝbbǝt lǝzzǝtindǝn bixǝbǝrdir zahidi-qafil,

Füzuli, eşq zövqün, zövqi-eşqi var olandan sor!

QƏSİDƏLƏR

* * *

Bir gün ki, dey ǝlamǝtin etmişdi aşikar,

Tutmuşdu üz füsürdǝligǝ tǝbi-ruzigar.

Badi-xǝzan yetib hǝrǝkati-şǝni ilǝ,

Hǝr yan dirǝxt rǝxtini etmişdi tarimar.

Sǝrsǝr hücumi qarǝti-bustanǝ ǝzm edib,

Əslilǝ qoymamışdı ağaclarda bǝrgü bar.

Bǝrgini şaxi-gül yelǝ vermişdi sǝrbǝsǝr,

Yǝni tǝcǝmmülünǝ cahanın nǝ etibar?!



www.ocaq.net 151

Tǝyy qılmış idi sǝbzǝ bisatını busitan,

Yǝni ki, mötǝbǝr degil ǝsbabi-müstǝar.

El böylǝ f ǝsillǝrdǝ tǝmǝnnayi-künc edǝr,

Mǝn eylǝdim sǝba kimi gülşǝn yana güzar.

Bir bağǝ düşdü rǝhgüzǝrim gördüm onda cǝm,

Tǝrtibi-eyş qılmağa ǝsbab hǝr nǝ var.

Dolmuş qǝdǝh şǝrab ilǝ gǝlmiş araya kim,

Gǝr lalǝ getdi isǝ, mǝnǝm şǝmi-lalǝzar.

Minayi-sǝbz lütflǝ durmuş ǝyağǝ kim,

Gǝr qönçǝ fani oldu, mǝnǝ ömri-payidar.

Gǝlmiş kǝbab dövrǝ vǝ söylǝr ki, ey qǝdǝh,

Hǝrgiz tutarmı xidmǝti-yaran edǝn qǝrar?

Hǝr türf ǝ nǝxt bǝrgi-xǝzan ilǝ bağlamış,

Meyli-imarǝt eylǝyibǝn taqi-zǝrnigar.

Yığmış f ǝzayi-bağǝ xǝzan bǝrgi xiştlǝr,Guya hǝva hücuminǝ tutmaq dilǝr hǝsar.

Əlqissǝ, ol bisatidǝ mǝn gǝrmi-şövq olub,

Aldım mǝtai-zövq, verib nǝqdi-ixtiyar.

Oldum tǝmam qǝrqeyi-dǝryayi-şövqü zövq,

Dutdum tǝriqi-rabiteyi-ǝqldǝn kǝnar.

Hǝr dǝm bir iltifatǝ f ǝda eylǝdim xirǝd,

Hǝr lǝhzǝ bir hǝvǝsdǝ nisar eylǝdim vüqar.



www.ocaq.net 152

Hǝr kim ǝyağ sundu mǝnǝ, mǝn ayağına

Cinsi-hǝvasü nǝqdi-xirǝd eylǝdim nisar.

Ərvahi-qüds bǝzmi imiş, onu bilmǝdim,

Mǝn mǝstü bixud oldum, olar qaldı huşiyar.

Bihuş düşmüşǝm mütǝğǝyyir mizac ilǝ,

Qafil ki, leyldirmi keçǝn dövr, ya nǝhar.

Olmuş hücumi-hadisǝdǝn huş münhǝzim,

Q ılmış sǝfayi-ǝql meyi-tirǝdǝn firar.

Bir lǝhzeyi ki, seyqǝli-idraki-müstǝqim,

Nagǝh götürdü ayineyi-tǝbdǝn ğübar.

Açdım gözümü görmǝdim ol bǝzmdǝn ǝsǝr,

Hǝqqa budur tǝbiǝti-dünyayi-bimǝdar.

Q ılmaz qamu qǝziyyǝdǝ ǝmrinǝ müstǝdam,

Olmaz cǝmi-ǝmrdǝ bünyadi üstivar.

Gördüm yerim f ǝzayi-bisati-sürur ikǝn,

Olmuş mǝziqi-mǝzbǝleyi-ǝczü inkisar.

Hǝmsöhbǝtim cǝmaǝti-ǝhli-qǝbul ikǝn,

Olmuş nǝdimü hǝmnǝf ǝsim neçǝ murü mar.

Cismim cǝfayi-şiddǝti-bǝrd ilǝ natǝvan,

Başım bǝlayi-hadisǝ daşiylǝ sǝngsar.

Əhli-cǝfa tǝnimdǝ olan kisvǝtim alıb,Qoymuş mǝni bürǝhnǝvü lǝrzanü xarü zar.

Nǝ bir rǝfiq kim, ola ol dǝmdǝ dǝstgir,





www.ocaq.net 154

Hǝr ǝmrü nǝhyǝ ibrǝt ilǝn etibar qıl,

Hǝr işdǝ etibari şüar eylǝ zinhar!

Dǝf oldu ol müsibǝtü ondan ǝyan olan,

Tǝhqiqi-sirri-hikmǝti-hǝq qı

ldı

payidar.

Gǝr getdi rǝxt, nǝxl kimi qılma iztirab,

Sǝbr et kim, küdurǝtǝ hǝm yoxdur etibar.

Bu rǝsmdir, bürǝhnǝ olub qışda hǝr dirǝxt,

Tǝcdidi-kisvǝt eylǝmǝk ǝyyami-növbǝhar.

Sǝn hǝm nihali-növrǝsi-gülzari-eşqsǝn,

Gǝr getdi bǝrg, xatirinǝ yetmǝsin qübar.

Kǝsmǝ bǝhari-lütfü kǝrǝmdǝn ümidini,

Tǝcdidi-rǝxti-tazǝyǝ olgil ümidvar.

Cüzi xǝsarǝt ilǝ mǝlul olma, şükr qıl,

Bǝg xaki-dǝrgǝhinǝ f ǝda böylǝ sǝd hǝzar.

Bu bǝhri-niylgun min mövc hǝr saǝt ǝyan eylǝr,Ülül-ǝbsarǝ bir-bir kǝşfi-ǝsrari-nǝhan eylǝr.

Nişani-kǝsrǝti-ǝşya dǝmadǝm ǝhli-tǝqlidǝ

Rümuzi-nükteyi-tövhidi-hǝq xatirnişan eylǝr.

Bǝyani-macǝrayi-masǝlǝf hal ǝhlinǝ bir-bir

Zǝbani-halilǝn keyfiyyǝti-qüdrǝt bǝyan eylǝr.

Tǝnǝümdǝ qürurü f ǝqrdǝ hirman şüar etmǝ

Ki, hikmǝt bu iki halǝtdǝ xǝlqi imtǝhan eylǝr.





www.ocaq.net 156

Ki, ǝdli hǝr zaman ruhi-rǝsuli şadman eylǝr.

Zǝhi saleh ki, daim iqtidayi-ǝmri-mǝrufun

İtaǝt ǝhlini asibi-duzǝxdǝn zǝman eylǝr.

Ona qı

lsı

n itaǝt buyruğı

ylǝn eylǝsin taǝt.Qiyamǝt vǝqti hǝr kim meyli-gülzari-cinan eylǝr.

Verir Quran yerinǝ sihhǝti-taǝt ǝgǝr zahid,

Namaz içrǝ duayi-dövlǝti virdi-zǝban eylǝr.

Əgǝr tǝlim versǝ surǝti-divarǝ ǝhli-dil,

Q ılıb kamil qamu mǝnidǝn onu nüktǝdan eylǝr.

Əya pakizǝ ǝxlaqü f ǝlǝkqǝdrü mǝlǝksiyrǝt

Ki, hǝr nakamǝ yetsǝ, iltifatın kamiran eylǝr.

Bahar ǝyyaminǝ gǝr feyzi-ǝxlaqın ǝsǝr salsa,

Havasini qılır canbǝxşü ǝbrin dürf ǝşan eylǝr.

Xǝzan f ǝslini gǝr tǝbi-lǝtifin tǝrbiyǝt qılsa,

Tökǝr altun vǝrǝqlǝr adını bǝrgi-xǝzan eylǝr.

Kǝmali-himmǝtin çün mülk tǝmirinǝdir sai,

Qamu sǝhralǝri, ǝlbǝttǝ, bağü busitan eylǝr.

Bu gündǝn sonra qalmaz hiç viran mülk, heyranǝm

Ki, ciğd abad yerdǝn qaçsa xanda aşiyan eylǝr.

Bu gündǝn sonra sǝhralǝr olur mǝrdümnişin, yarǝb,

Əgǝr vǝhşi gǝlib ram olmasa, qanda mǝkan eylǝr?

Verir tǝmir mülki-bayirǝ barani-ehsanin,

Nǝçük kim, abi-Xizr ǝmvati hǝyyi-cavidan eylǝr.





www.ocaq.net 158

Gah hǝmsilsileyi-aşiqi-xunindil olub,

Boynu zǝnciri-cünun qeydi çǝkǝn şeydadır.

Gah yüz aşiqi-şeydayi qılıb mǝstu xǝrab,

Eylǝmǝz hiç tǝrǝhhüm, işi istiğnadır.

Bǝzm üçün hǝr tǝrǝfin türf ǝ igidlǝr dytmyş,

Sanasan xǝlǝti-zǝrbǝft ilǝ bir mirzadır.

Batini-safilǝ bir sufiyǝ bǝnzǝr ki, müdam,

Sǝcdǝsindǝ ǝsǝri-sidqü sǝfa peydadır.

Kǝhrübayi don ilǝn bir büti-sǝrkǝşdir kim,

Cilveyi-naz ilǝ şǝh mǝclisinǝ ziybadır.

Ol şǝhǝnşah ki, feyzindǝn umar kam müdam,

Bǝzmi-vǝhdǝtdǝ ǝgǝr Xizrü, ǝgǝr İsadır.

Çakǝri-çakǝri f ǝğfur ilǝ xaqan oluban,

Bǝndeyi-bǝndǝsi İskǝndǝr ilǝ Daradır.

Cǝmü Cǝmşid deyil bǝzmdǝ hǝmtası onun,

Sǝrvǝri-bibǝdǝlü xosrovi-bihǝmtadır.

Xani-adil hǝm onun pǝrtövi-iqbalından,

Bir ǝsǝr tapdı ki, sahibnǝzǝrü binadır.

Nǝşeyi-zövq bulan cami-rizasından kam,

Bǝzmi-eşqindǝ qamu ömr qǝdǝhpeymadır.

Ey Füzuli, dünü gün eylǝ dua sidq ilǝ kim,Ola bu dövlǝtü iqbal ilǝ ta dünyadır.



www.ocaq.net 159

* * *

Vǝh nǝdir ol tairi-f ǝrxǝndǝbalü tiz pǝr

Kim, olur bir türf ǝ ayin ilǝ hǝr dǝm cilvǝgǝr?

Ağzı

açı

q, çı

xmaz avazı

, ayağı

yox, yürür,Can ilǝndir seyri, amma demǝk olmaz canǝvǝr.

Bir dǝmirdǝn daşlu divar ilǝ müstǝhkǝm hǝsar,

Bir ǝsasi-qir ilǝn qaim, binayi-mötǝbǝr.

Yengi aydır heyǝti, amma yeni aylar kimi

Bǝdr olmaz, necǝ kim, göy üzrǝ sǝrgǝrdan gǝzǝr.

Adǝti uçmaqdır, amma quşların ǝksi müdam,

Uça bilmǝz müttǝsil balü pǝri olmasa tǝr.

Gǝh Zǝkǝrya kimi çǝkmiş çox cǝfalǝr bıçqıdan,

Gǝh büti-Azǝr kimi olmuş giriftari-tǝbǝr.

Boynu bağlı bir qara quldur hǝvasi qaçmağa,

Bulduğun alıb qaçar, saxlamasan şamü sǝhǝr.

Bir mübǝssirdir ki, daim dideyi-heyrǝt açıb,

Asiman tǝhqiqi-ǝhvalinǝ salmışdır nǝzǝr.

Sayılır pǝhlulǝrinin üstüxani zǝfdǝn,

Böylǝ zǝf ilǝn ağır yüklǝr çǝkǝr, eylǝr hünǝr.

Yerdǝ gǝzmǝz vǝhş tǝk, amma yürür ondan rǝvan,

Göydǝ uçmaz teyr tǝk, amma uçar ondan bǝtǝr.

Gǝr bükülmüşdür qǝdi, eyb eylǝmǝn, bir pirdir,

Nuh dövründǝn verǝr bir-bir, sual etsǝn, xǝbǝr.



www.ocaq.net 160

Baş açıb yağmurlara, suya batırmış kisvǝtin,

Yaş uşaqdır, lövhi sadǝ, hiç bilmǝz xeyrü şǝr.

Canı yox, lakin rizayi-xǝlq hasil qılmağa

Gǝh aşağǝ, gǝh yuxaru yügürüb canlar çǝkǝr.

Divǝ bǝnzǝr, gǝzdirǝr başda Süleyman tǝxtini,

Yoxsa kandır, saxlanır köksündǝ qiymǝtli gühǝr?

Yoxsa zövrǝqdir, onu qılmış mürǝttǝb seyr üçün

Veys bǝy hǝzrǝtlǝri, ol şǝhriyari-namivǝr!..

Ey bǝqayi-izzü cahin mucibi-tǝmkini-mülk,

Vey sǝnayi-lütvü qǝhrin mǝnşǝi-nǝfü zǝrǝr.

Xaki-payindǝn ǝgǝr bir zǝrrǝ tapsaydı sǝdǝf,

Bǝslǝmǝzdi irtifai-qǝdr üçün mütlǝq gühǝr.

Eylǝ ǝmniyyǝtdir ǝyyamında kim, münimlǝrin,

İşrǝt israf ından özgǝ malına yoxdur xǝtǝr.

Tişeyi-bǝnnayǝ derdi ǝrreyi-nǝccar dünZülmümüzdǝn hǝm hǝcǝr asudǝ oldu, hǝm şǝcǝr.

Eylǝ kim ǝdlün zǝrǝr rǝsmin götürdü mülkdǝn,

Ehtiyat üçün gǝrǝkmǝz kimsǝyǝ divarü dǝr.

Düşmǝnin mǝğlub olub daim zǝf ǝr bilmǝz nǝdir,

Sǝn qaçan kim ǝfv qılsan, ol sanur onu zǝf ǝr.

Yol aparsaydı sǝnin ehsanına bir zǝrrǝcǝ

Afitabın minnǝtin çǝkmǝzdi nur üçün qǝmǝr.





www.ocaq.net 162

Xaki-f ǝrmanbǝr bǝşǝr, asi mǝlǝk şeytan olur.

Sayiri-mǝxluqdǝn bir kimsǝ olsa pakdil,

Əhli-beytin firqǝsindǝn sayılır, Sǝlman olur.

Xah seyyid, xah ami kam tapmaz biǝdǝb,Feli müstǝhsǝn olan, müstövcibi-ehsan olur.

Yüz mǝşǝqqǝt çǝksǝ, kami-dil tapar ǝncami-kar,

Hǝr kimin alǝmdǝ mövlası Şǝhi-mǝrdan olur.

Tirǝ olmaz raströv gǝr çǝksǝ bǝndi-ahǝnin,

Raströv tirü xǝdǝngin ziyvǝri peykan olur.

Tabei-f ǝrman edǝr hökmünǝ cümlǝ alǝmi,

Mürtǝza hökminǝ hǝr kim tabei-f ǝrman olur.

Ol şǝhǝnşǝh kim, ǝgǝr bir murǝ qılsa iltifat.

Mur hökm eylǝr, Cüleyman üstünǝ syltan olur.

Ol imami-dinü dünya kim, onun düşmǝnliyi,

Müşrikin dininǝ vü dünyasına nöqsan olur.

Daş olur aslan, ǝgǝr qǝhr ilǝ qılsa bir nǝzǝr,

Hökm qılsa, düşmǝnin qǝsdinǝ daş aslan olur.

Zǝrreyi mehri-rüxündǝn tapsa pǝrtöv asiman,

Asiman üzrǝ tamam ǝncüm mǝhi-taban olur.

Feyzi-lütf ilǝ ǝgǝr insanı etsǝ tǝrbiyǝt,

Q ǝdr ilǝ insan mǝlǝk nisbǝt ǝzimüşşan olur.

Vǝr mǝlǝk hǝm tapsa eyni-iltifatından nǝzǝr,

Əqli-kamil kǝsb edib, ǝlbǝttǝ, bir insan olur.



www.ocaq.net 163

Lütfü qǝhrindǝn tapar müqbil ǝta, müdbir cǝza,

Q ǝtü f ǝsli-hǝşr üçün ol lǝhzǝ kim, divan olur.

Kövsǝri-cǝnnǝt onun Hökmündǝdir ol vǝch ilǝ,

Cümlǝ nǝslindǝn hǝmin Adǝm ona mehman olur.

Nuh onun sǝnduqinǝ kǝşti tǝk aparmış pǝnah,

Ehtiyat eylǝr ki, nagǝh bir dǝxi tufan olur.

Gǝrçi İsmailǝ qurban göydǝn enmiş qǝdr içün,

Hǝq bilir, qǝdr içün İsmail ona qurban olur.

Möcizi bir gülşǝni-pakizǝdir kim istǝsǝ,

Əndǝlib ol gülşǝnǝ Davudi-xoşǝlhan olur.

Hǝr kim ixlas ilǝ xaki-mǝrqǝdindǝn zǝrreyi

Alsa, onunla tǝbabǝt eylǝsǝ, Loğman olur.

Dusti gǝr mǝsiyǝt qılsa olur ğüfranpǝzir,

Düşmǝni min taǝt etsǝ, mucibi-üsyan olur.

Cayeyi-lütfü kǝrǝm gǝr salsa xaki-tirǝyǝ,Cirmi-xaki-tirǝ rǝşki-rövzeyi-rizvan olur.

Əql kim qǝvvasi-dǝryayi-kǝmali-elmdir,

Cövhǝri-zatın tǝsǝvvür eylǝsǝ, heyran olur.

Fǝhm kim, sǝyyahi-iqlimi-diyari-dǝrkdir,

Vadiyi-idrakini seyr etsǝ, sǝrgǝrdan olur.

Dövri onun ali ǝshabindǝn almaz ruzigar,

Dövr onundur, devrilǝn hǝr necǝ kim, dövran olur.



www.ocaq.net 164

Q ǝsri-vǝsfinin binasın qılsa memari-xirǝd,

İzzü cahü dövlǝtü iqbal dörd ǝrkan olur.

Ol sipehri-dövlǝtü iqbaldǝn yüz döndǝrǝr,

Dövlǝtü iqbal hǝr kimdǝn ki, rugǝrdan olur.

Var ümidim feyzi-dövlǝtdǝn, Füzuli, kim, müdam,

Ta dilimdǝ qüvvǝti-nitqü tǝnimdǝ can olur.

Dǝm uram övsafi-övladi-Əlidǝn necǝ kim,

Madihi-ali-Əli müstövcibi-ğüfran olur.

* * *

Mǝn kimǝm ? - bir f ǝqiri-bisǝrü pa,

Kǝmtǝrin bǝndǝvü kǝminǝ gǝda.

Sayiri-kargahi-sǝbrü sükun,

Saliki-şahrahi-f ǝqrü f ǝna.

Nǝ mizacimdǝ irtikabi-qürur,

Nǝ f ǝalimdǝ ehtimali-riya.

Künci-üzlǝtdǝ f ǝqrü faqǝ ilǝ,

Olmuşam eylǝ mǝhv kim, mǝsǝla:

Mǝrkǝzi-xaki etsǝ zirü zǝbǝr,

Bulamaz gǝrdimi nǝsimi-sǝba.

Əzl qılmış mǝni ǝmǝllǝrdǝnAmili-karxaneyi-dünya.

Q ılmazam karü bari-alǝmǝ meyl,



www.ocaq.net 165

Çǝkmǝzǝm ǝzlü nǝsb üçün qovğa.

Mǝnǝ vermiş cahan qamu f ǝqrin,

Nola ursam cahanǝ istiğna.

Alǝmi-üzlǝtin yeganǝsiyǝm,Qafdǝn-qaf ǝ yox mǝnǝ hǝmta.

Surǝtim f ǝqrü siyrǝtim münim,

Heyrǝtim murü himmǝtim ǝnqa.

Rif ǝti-qǝdrim iltifat etmǝz

Gǝr Süleyman qılırsa ǝrz ǝta.

Faniyi-mütlǝqǝm, qǝbul etmǝn

Minnǝti-Xizr ilǝ zülali-bǝqa.

Demǝzǝm vǝhşiyǝm, tǝbiǝt ilǝ

Talibi-zövqi-söhbǝtǝm, ǝmma.

Bir diyar içrǝyǝm ki, xǝlqindǝn,

Eylǝmǝz hiç kim mǝnǝ pǝrva.

Kimsǝ yox dǝrdim eylǝyim izhar,

Eylǝyim ondan iltimasi-dǝva.

Lǝlvǝş daş içindǝdir vǝtǝnim,

Gül kimi, xarı qılmışam mǝva.

Dün bu hal ilǝ mǝhvi-heyrǝt ikǝn,

Gǝldi bir qasidü gǝtirdi mana -

Bir ǝcǝb nameyi-f ǝrǝhtǝsir

Mǝhz hüsni-ibarǝtü imla.



www.ocaq.net 166

Zahiri dilpǝzirü feyzrǝsan,

Batini feyzbǝxşü ruhǝfza.

Nǝqşi-xǝttindǝ ǝltǝfi-surǝt,

Tǝrzi-lǝfzindǝ ǝşrǝfi-mǝna.

Cilvǝgahi-nǝzǝrdǝ hǝr lǝfzi,

Bir pǝripeykǝrü mǝlǝksima.

İşvǝvü şivǝvü kirişmǝ ilǝ,

Dil edǝr seydü ǝql edǝr yǝğma.

Fǝhm qıldıqda hüsni-mǝzmunun,

Q ıldım onda sürurlǝr peyda.

Bǝndǝyi lütf birlǝ yad etmiş

Hazrǝti-seyyidi-xücǝstǝliqa.

Ol f ǝlǝkqǝdr kim, ona vermiş

Hikmǝti-hǝq kǝmali-sidqü sǝfa.

Zati-paki cǝmii-alǝmdǝnŞǝrǝfi-rütbǝ ilǝ müstǝsna.

Feyzi-elmi-ifadǝyi-bǝşǝri,

Ona ǝrvahi-qüdsdǝn ilqa.

Əslidir nuri-paki-müstǝf ǝvi,

Hökmüdür rövnǝqi-sǝriri-qǝza.

Elmidir baisi-rǝfahǝti-xǝlq,

Felidir mucibi-rizayi-xuda.



www.ocaq.net 167

Az olur bir arada cǝm olmaq,

Hökmü elmü sǝyadǝtü tǝqva.

Mir seyyid Mǝhǝmmǝdi qazi,

Mǝnbǝi-elmü helmü cudü sǝxa.

Ey qǝzahökm kim, müyyǝsǝrdir,

Zatinǝ iqtidari-izzü ǝla.

Güli-gülzari-itrǝti-nǝbǝvi

Çǝmǝnarayi-millǝti-Zǝhra.

Nuri-çeşmi-tǝmamiyi-sadat,

Müqtǝdayi-cǝmin-ǝhli-zǝka.

Mǝnǝ tǝqsir hökmün etmişsǝn,

Demǝk olmaz bu hökmǝ hökmi-xǝta.

Leyk bir bǝndeyi-hǝqirǝm mǝn,

Əmǝlim ǝhli-xeyrǝ xeyr-dua.

Sahibi-üsrǝtǝm, mǝnǝ nǝ düşǝr

Kim, olam hǝmnişini-ǝhli-qina?

Mǝhzi-cǝhlǝm, mǝnǝ nǝ nisbǝtdir

Ki, qılam meyl söhbǝti-füzǝla?

Gǝrçi ǝflakǝ rǝğbǝt eylǝr xak,

Yetmǝz ǝlayǝ rütbeyi-ǝdna.

Lütf sǝndǝn mǝnǝ münasib ikǝn,Mǝndǝn olmaq mütalǝbǝt nǝ rǝva?

Ey Füzuli, bu növ, dǝvadǝ,



www.ocaq.net 168

Mǝslǝhǝtdir dutam tǝriqi-riza.

Hal müşküldür onda kim, bir ola,

Sahibi-hökmü sahibi-dǝva!

Var ümidim ki, ta müǝssirlǝ,Sabitü sayir ola ǝrzü sǝma.

Ola hökmi-qǝza ilǝ baqi

Qaziyi-qaziyi-xücǝstǝ liqa.

* * *

Saçma, ey göz, ǝşkdǝn könlümdǝki odlarǝ su

Kim, bu dǝklü tutuşan odlara qılmaz çarǝ su.

Abigundur günbǝdi-dǝvvar rǝngi, bilmǝzǝm,

Ya mühit olmuş gözümdǝn günbǝdi-dǝvvarǝ su.

Zövqi-tiğindǝn ǝcǝb yox olsa könlüm çak-çak

Kim, mürur ilǝ buraxır rǝxnǝlǝr divarǝ su.

Vǝhmdǝn söylǝr dili-mǝcruh peykanın sözün,

Ehtiyat ilǝ içǝr hǝr kimdǝ olsa yarǝ, su.

Suya versin bağiban gülzarı, zǝhmǝt çǝkmǝsin,

Bir gül açılmaz üçün tǝk, versǝ min gülzarǝ su.

Oxşada bilmǝz qübarini mühǝrrir xǝttinǝ,

Xamǝ tǝk baxmaqdan ensǝ gözlǝrinǝ qarǝ su.

Arizin yadilǝ nǝmnak olsa mücganım, nola,

Zaye olmaz gül tǝmǝnnasilǝ vermǝk xarǝ su.





www.ocaq.net 170

Möcüzü bir bǝhri-bipayan imiş alǝmdǝ kim,

Yetmiş ondan min-min atǝşxaneyi-küffarǝ su.

Heyrǝt ilǝn barmağın dişlǝr, kim etsǝ istima,

Barmağından verdiyin şiddǝt günü ǝnsarǝ su.

Dusti gǝr zǝhri-mar içsǝ olar abi-hǝyat,

Xǝsmi su içsǝ dönǝr, ǝlbǝttǝ, zǝhri-marǝ su.

Eylǝmiş hǝr qǝtrǝdǝn min bǝhri-rǝhmǝt mövcxiz,

Əl sunub vurğac vüzu üçün güli-rüxsarǝ su.

Xaki-payinǝ yetǝm der, ömrlǝrdir müttǝsil,

Başını daşdan-daşa vurub gǝzǝr avarǝ su.

Zǝrrǝ-zǝrrǝ xaki-dǝrgahinǝ istǝr sala nur,

Dönmǝz ol dǝrgahdǝn, gǝr olsa parǝ-parǝ su.

Zikri-nǝtin virdini dǝrman bilir ǝhli-xǝta,

Eylǝ kim, dǝfi-xumar üçün içǝr meyxarǝ su.

Ya hǝbibullah! Ya xeyrül-bǝşǝr! Müştaqinǝm,

Eylǝ kim lǝbtǝşnǝlǝr yanıb dilǝr hǝmvarǝ su.

Sǝnsǝn ol bǝhri-kǝramǝt kim, şǝbi-meracdǝ,

Şǝbnǝmi-feyzin yetirmiş sabitü sǝyyara su.

Çeşmeyi-xurşiddǝn hǝr dǝm zülali-feyz enǝr,

Hacǝt olsa mǝrqǝdin tǝcdid edǝn memarǝ su.

Bimi-duzǝx, nari-qǝm salmış dili-suzanimǝ,Var ümidim ǝbri-ehsanın sǝpǝ ol narǝ su.

Yümni-nǝtindǝn gühǝr olmuş Füzuli sözlǝri,



www.ocaq.net 171

Əbri-nisandan dönǝn tǝk lölöi-şǝhvarǝ su.

Xabi-qǝflǝtdǝ olan, bidar olanda ruzi-hǝşr

Əşki-hǝsrǝtdǝn dolanda dideyi-bidarǝ su.

Umduğum oldur ki, ruzi-hǝşr mǝhrum olmayam,Çeşmeyi-vǝslin verǝ mǝn tǝşneyi-didarǝ su.

* * *

Çǝkǝr birǝhmlǝr yanında hǝr saǝt zǝban xǝncǝr,

Günahım sabit eylǝr, ölmǝyim xatirnişan xǝncǝr.

Zülali-vǝslinǝ lǝbtǝşnǝyǝm bir türki-bǝdxuyin

Kim, ondan qǝtreyi-ab istǝsǝm, dartar rǝvan xǝncǝr.

Verir pǝrvanǝ öz canın sǝnǝ çün ixtiyar ilǝ,

Nǝ hacǝt şölǝdǝn, ey şǝm, çǝkmǝk hǝr zaman xǝncǝr?

Hǝzǝr qıl, gǝzmǝ çox pǝrvasız, ey bülbül ki, qǝtlinçün

Tikǝndǝn damǝni altında qılmış gül nihan xǝncǝr.

Mücǝn qanım töküb, qǝmzǝn alır canım, ǝcǝb sanma,

İşidir töksǝ qan ox, adǝtidir alsa can xǝncǝr.

Qaşınla gözlǝrindir hǝr tǝrǝf, ya bir niza üzrǝ

Çǝkibdir bir-birinǝ iki sǝrxoş türkmǝn xǝncǝr?

Xǝyali-qǝmzǝn ilǝ bǝs ki, rahǝt getdi cismimdǝn,

Sanasan pǝhluyi-çakimdǝdir hǝr üstüxan xǝncǝr.

İlǝtsǝm xǝncǝrin şövqini qǝbrǝ, hǝr bahar olğac,

Olur sǝbzǝ yerinǝ xaki-qǝbrimdǝn ǝyan xǝncǝr.



www.ocaq.net 172

Qucar zǝrrin kǝmǝrlǝ belini, vǝh bu nǝ taledir

Ki, altun qüvvǝtilǝ beylǝ olmuş kamiran xǝncǝr.

Xǝyali gözdǝdir, kirpiklǝrin dǝprǝtmǝ, ey mǝrdüm

Ədǝb şǝrti deyil mehmanǝ çǝkmǝk miziban xǝncǝr.

Göz açıb busitanǝ xǝtti-sǝbzinsiz nǝzǝr qılsam,

Görünür gözlǝrimǝ sǝbzeyi-hǝr busitan xǝncǝr.

Dǝhanın yox demişlǝr, söylǝ bu gaftar qandandır,

Belin peyda deyil, de qanda dutmyşdyr mǝkan xǝncǝr?

Mǝhali-ǝqldir kim, ola mücganın kimi xuni,

Əgǝr ustad ǝlindǝn su yerinǝ içsǝ qan xǝncǝr.

Rüxi-zǝrdim salıbdır xǝncǝrin güzgusinǝ ǝksin,

Vǝ ya simin ǝlindǝ dutduğundur zǝrnişan xǝncǝr.

Zǝbani-tiz ilǝ ortaya girmiş müttǝsil guya,

Olam der madihi-peyğǝmbǝri-axirzǝman xǝncǝr.

Şǝhǝnşahi ki, tiği-abidari zahir olduqda,Əlindǝn saldı Xosrov nizǝvü Nuşirǝvan xǝncǝr.

Yǝmǝndǝn baş çǝkǝndǝ mǝhçeyi-rayati-iqbali,

Buraxdı tirǝ toprağǝ şǝhi-Hindustan xǝncǝr.

Sǝfarayi-müsafi-Bǝdrdir izhari-möcizdǝ,

Ş ikafi-pǝrniyani-bǝdir üçün qılmış nişan xǝncǝr.

Əduyi-cahinin qǝti-hǝyatiçün çǝkǝr hǝr ay,

Qilafi-lacivǝrdidǝn hilali-asiman xǝncǝr.



www.ocaq.net 173

Sǝhǝr feyzi ki, dün tǝk tirǝ qılmazdı dili-saf ın,

Günǝş tǝk qǝsdinǝ çǝksǝydi min namehriban xǝncǝr.

Sǝxi tǝbi ki, rüxsarǝ süpǝr tǝk çin buraxmazdı,

Əgǝr qǝsdinǝ çǝksǝydi qamu ǝhli-zǝman xǝncǝr.

Olurdu dideyi-bǝdbinǝ izhari-nübüvvǝtdǝ,

Onun göndǝrdiyi hǝr nameyi-möcizbǝyan xǝncǝr.

Q ǝzalǝrdǝ duayi-cövşǝnindǝ çarǝ qılmazdı,

Özün hǝr necǝ qılsa tǝcrübǝ tir, imtǝhan xǝncǝr.

Əya şahi ki, daim xǝncǝri-şǝrin nizamiçün,

Çǝkibdir min şǝhǝnşǝh tiğü min sahibqiran xǝncǝr.

Əgǝr namusi-şǝrin olmasaydı xǝlqǝ müstǝvli,

Nǝ bir pürdil çǝkǝrdi tiğü nǝ bir pǝhlivan xǝncǝr.

Nǝqizi-hökmünün qǝti-f ǝsadiçün ǝliflǝrdǝn,

Kǝlamüllah bihǝd tiğ çǝkmiş, bikǝran xǝncǝr.

Münafiq edǝ bilmǝz şǝrinǝ mǝdxǝl ki, çevrǝndǝ,

Mǝlaik pǝrrü balın görsǝ div eylǝr güman xǝncǝr.

Bihǝmdillah ki, hala dideyi-bǝdxahǝ nǝtindǝ,

Füzuli nǝzminin hǝr sǝtridir bir cansitan xǝncǝr.

Zǝbani-xamǝsi isbati-ecazında küffarǝ,

Gǝhi dilduz navǝk göstǝrir, gǝh xunf ǝşan xǝncǝr.

Şǝfiül-müznibina, mǝhşǝr ǝyyami ki, duzǝxdǝn,Çǝkǝr hǝr lǝhzǝ mücrim qǝsdinǝ bir biǝman xǝncǝr.

Budur ümmid kim, mǝhfuz olam hüsni-pǝnahindǝ,



www.ocaq.net 174

Ğilaf içrǝ nǝçük kim, saxlanır, görmǝz ziyan xǝncǝr.

* * *

Sǝvadi-büqeyi Bağdad çeşmi-hǝft kişvǝrdir,Çiraği-mǝrdümi nuri-ǝdalǝtdǝn münǝvvǝrdir.

Qamu ǝtraf ına abi-hǝyati-ǝdldir cari,

Cǝmii-ǝhlinǝ tövfiqi-cǝmiyyǝt müyǝssǝrdir.

Süruri müttǝsil, zövqi dǝmadǝm, nemǝti bihǝdd,

Fǝzasi afiyǝtǝfza, hǝvasi ruhpǝrvǝrdir.

Sürur ǝhlinǝ zǝnciri-tǝǝllüq heyǝt ǝczası,

Sǝri-afaqǝ baruyi-hǝsari-hisni ǝfsǝrdir.

Binayi-büqeyi-mǝqbuli ǝhli-xeyrǝ mǝnzilgǝh,

Bǝsiti-xaki-paki övliyaül-lahǝ bǝstǝrdir.

Rǝvadır övliya bürci demǝk ol büqǝyi-pakǝ

Ki, hǝr ǝllamǝyǝ mǝnzilgǝhü hǝr elmǝ mǝzhǝrdir.

Əfazil büqǝ-büqǝ xaki-pakin mǝnzil etmişlǝr,

Nǝzǝr qıl sǝfhǝ-sǝfhǝ lövhinǝ, gör kim, nǝ dǝftǝrdir.

Sǝvadi-af ǝriniş nüsxǝsindǝn bir vǝrǝqdir kim,

Q ǝvanini-ǝdalǝt onda mǝrqumü mühǝrrǝrdir.

Nola Fǝrhadvǝş üşşaqi olsa cümlǝ xosrövlǝr,

Mübarǝk sǝfhǝsindǝ surǝti-Şirin müsǝvvǝrdir.

Kitabi-kainata sǝrsǝri-fitnǝ güzǝr qılmış,

Haman bu sǝfhǝ qalmış baqi övraqini ǝbtǝrdir.



www.ocaq.net 175

Mǝkarihdǝn hǝzǝr, iqbalǝ rǝğbǝt qılmağa daim,

Mǝlǝkdir hǝr tǝrǝfdǝn qasidi, sanman kǝbutǝrdir.

Zülali-mǝdǝlǝt sǝrçeşmǝsi olsa, ǝcǝb olmaz,

Hǝrimi-barigahi-rǝf ǝti saqiyyi-kövsǝrdir.

Bu mülkün şahidi-tövfiqi-iqbali budur hala

Ki, Paşayi-sǝadǝtmǝnd ǝhli-mülkǝ sǝrvǝrdir.

Zǝhi sǝrdari-saib-rǝy, sahib-ǝdl, dǝrya dil

Ki, şǝnü şövkǝti ǝdayǝ mǝnsurü müzǝff ǝrdir.

Degil hǝddi-bǝşǝr hüsni-ǝfafü lütfi-ǝfali,

Mǝlaik firqǝsindǝn bir ǝcǝb zati-mütǝhhǝrdir.

Münǝzzǝhdir qubari-zülmdǝn nirati-idraki,

Tǝalǝllah, nǝ xoş pakizǝ tǝbü pak cövhǝrdir.

Zǝmiri-bimǝlali ǝsvǝbi-ǝfkarǝ cövlangǝh

Vücudi-bimisali ǝhsǝni-ǝfalǝ mǝzhǝrdir.

Sǝbati-mülkünǝ bürhan yetǝr keyfiyyǝti-ǝdli,Ədalǝt qanda olsa müstǝdam olmaq müqǝrrǝrdir.

Əmiri-ǝdǝlü ǝkrǝm Əyasi-pak tiynǝt kim,

Zülali-ǝdl birlǝ tiynǝti-paki müxǝmmǝrdir.

Şǝha, sǝn mǝsnǝdarayi-sǝriri-izzü rif ǝtsǝn,

Tǝrazi-etibarin sǝfheyi-dövranǝ ziyvǝrdir.

Cǝmali-ǝnvǝrindir asimani-mǝdǝlǝt mahi

Vǝ ya ol mah kim, xurşidi-rǝxşanǝ bǝrabǝrdir.



www.ocaq.net 176

Pǝnahi-mülkü millǝtsǝn, sǝdadi-hüsni-tǝdbirin

Ədu Yǝcucinin dǝfinǝ bir sǝddi-sikǝndǝrdir.

Sǝnǝ tabe olan çǝkmǝz mǝlalü möhnǝti-alǝm,

Nǝ qǝm zülmat vǝhmindǝn ona kim, Xizr rǝhbǝrdir.

Verir can tiği-xunrizin xǝyalilǝ ǝdu, gyya

Xǝyali-tiği-xunrizin ǝcǝl mürğinǝ şǝhpǝrdir.

Pǝyami-şövkǝtin yetdikcǝ ǝdayi zǝbun eylǝr.

Əzayimxanǝ div ǝlbǝttǝ mǝhkumü müsǝxxǝrdir.

Sǝnin tiğindǝn istǝr bir cida kǝsb eylǝyǝ hala,

Cahan ayinǝsi kim, gǝrdi-möhnǝtdǝn mükǝddǝrdir.

Sǝnin tǝhriki-rǝxşi-iqtidarından umar tǝskin,

Bu günlǝr dǝhr kim, tǝşvişdǝn qayǝtdǝ müztǝrdir.

Müxalif zülmǝti-heyrǝtdǝ qalmış ǝzm cǝzm et kim,

Bu zülmǝt dǝfi möhtaci-şüai-tiğü xǝncǝrdir.

Cǝzayir ǝhli tüğyan üzrǝdir, ǝzm et ki, şǝmşirin

Fǝsadi-xuni-fasid dǝfinǝ xunriz neştǝrdir.

Əzimǝt qıl ki, dövran müntǝzirdir f ǝth zövqinǝ,

Rǝvan ol kim, zǝmanǝ tabeü düşmǝn mühǝqqǝrdir.

Cǝzayir mülkini qıl Bǝsrǝ iqliminǝ mülhǝq kim,

Peyapey f ǝthü nüsrǝt nemǝti-qeyri-mükǝrrǝrdir.

Sǝrǝfraza, Füzuli qeyrdǝn qǝti-nǝzǝr qılmış,Sǝnin dǝrgahinǝ bir sadiqül-ixlas çakǝrdir.

Yetǝr lütfün ona daim, degil hacǝt tǝlǝb qılmaq,



www.ocaq.net 177

Tǝrǝddüdsüz olur hasil nǝ kim, hǝqdǝn müqǝddǝrdir.

Ümidim var kim, rǝyincǝ ola seyri dövranın,

Fǝzayi-asiman ta cilvǝgahi-seyri-ǝxtǝrdir.

* * *

Çıxdı yaşıl pǝrdǝdǝn ǝrz eylǝdi rüxsar gül,

Sildi mirati-zǝmiri-pakdǝn cǝngar gül.

Cam dut, saqi, ki, gülbünlǝr gül izhar etdilǝr,

Sǝn dǝxi bir gülbüni-rǝnasǝn, et izhar gül.

Gǝldi ol dǝm ki, ola izhari-hikmǝt qılmağa,

İnşirahi-sǝdr ilǝ sǝdri-sǝfi-ǝzhar gül.

Yetdi ol mövsim ki, açmağa könüllǝr mülküni,

Ola gülşǝndǝ rǝyahin xeylinǝ sǝrdar gül.

Adǝm isǝn bağ seyrin eylǝ bu mövsimdǝ kim,

Bağı rǝngü buy ilǝ qıldı behiştasar gül.

Çarsuyi-bağ seyranı bu gün mǝrğubdir

Kim, şükuf ǝ onda sǝrraf oldu vü ǝttar gül.

Çıxmış ikǝn bǝzmi-gülşǝndǝn yenǝ övd eylǝyib.

Cami-mey andırdı ǝhli-tövbǝyǝ tǝkrar gül.

Hǝbsdǝn Yusif çıxıb sultani-Misr olmuş kimi,

Oldu, açıb qönçǝsin arayişi-gülzar gül.

San Züleyxa xǝlvǝtidir ğönçǝyi-dǝrbǝstǝ kim,

Çıxdı ondan damǝni-çakilǝ Yusifvar gül.





www.ocaq.net 179

Seyri-bağ etdim sǝhǝr, gördüm açıb mǝcmuǝsin,

Hifz edib bu mǝtlǝi eylǝrdi istehzar gül:

Aşiq olmuş hüsnünǝ, ey sǝrvi-xoşrǝftar gül,

Çak-çak etmiş sǝninçün sineyi-ǝfkar gül.

Gül nǝ nisbǝtdir sǝnǝ, sǝndǝn ona yüz f ǝrq var,

Sǝn büti-pǝrdǝnişinsǝn, şahidi-bazar gül.

Öylǝ pünhan eylǝmiş köksündǝ sirri-eşqini

Kim, ayağından asarlar eylǝmǝz iqrar gül.

Tutiyayi-çeşm üçün hǝr sübhdǝn yollar tutub,

Xaki-dǝrgahın sǝbadǝn eylǝr istifsar gül.

Seyri-gülzar etdiyin peyki-sǝbadǝn f ǝhm edib,

Gǝnci-zǝr qılmış mühǝyya, qılmağa iysar qıl.

Bǝrgi-gül sanmın ki, rǝngin xiştlǝr cǝm eylǝmiş,

Çǝkmǝyǝ ol gǝnci-zǝr hifzinǝ bir divar gül.

Ta sǝriri-sǝbzǝyi dǝprǝtmǝyǝ tǝhriki-bad,

Sayǝsindǝn urdu hǝr lövhinǝ bir mismar gül.

Hǝr sǝhǝr gülzar lövhindǝ çǝkǝr yüz dairǝ,

Qaliba minqari-bülbüldǝn alır pǝrgar gül.

Eyş üçün gülşǝn şǝbistanın münǝvvǝr qılmağa,

Hǝr ağacdan asdı bir qǝndili-pürǝnvar gül.

Bunca qǝndili füruzan eylǝdi, ǝmma nǝ syd,Dudi-dildǝn qıldı bülbül ruzigarın tar gül.

Dari-dünyayı f ǝzayi-cǝnnǝtǝ döndǝrdi, leyk



www.ocaq.net 180

Qönçǝ kimi bülbülǝ dünyayı qıldı dar gül.

Bir zǝbani-haldır hǝr yaprağı f ǝhm etsǝlǝr,

Pǝrdǝdari-xak olanlardan verir ǝxbar gül.

Bülbüli-zar etdiyi f ǝryadlar tǝsiridir,Bisǝbǝb xabi-ǝdǝmdǝn olmamış bidar gül.

Bağiban, sultani-adil dövrüdür, tǝnbih qıl,

Urmasın gülzarǝ atǝş, zülm edib zinhar gül!

Cövr ǝlilǝ qönçǝnin pirahǝnin çak etmǝsin,

Cünbüşi-namötǝdildǝn qılsın istiğfar gül.

Yoxsa nagǝh surǝti-hali olur sultanǝ ǝrz,

Q ǝhrǝ uğrar müqtǝzayi-vǝzi-nahǝmvar gül.

Ol güli-baği-xilafat kim, bǝhari-dövlǝti

Alǝmǝfruz olalı görmǝz cǝfayi-xar gül.

Oldu dövründǝ hǝva mǝhbusi-zindani-hübab,

Qaliba görmüş hǝvadǝn şǝmmeyi-azar gül.

Bǝrgi-gül gǝzdirmǝz oldu mǝhmili-badi-sǝba,

Hǝddi yox kim, çǝkdirǝ badi-sǝbayǝ bar gül.

Sǝrsǝri-qǝhri-cǝhansuzindǝn agah olalı,

Açmaz oldu busitani-fitneyi-ǝşrar gül.

Xǝlvǝti-lütfünǝdir nuri-dili-mömin çirağ,

Gülşǝni-qǝhrinǝdir daği-dili-küffar gül.

Şahi-din Sultan Süleymani-sǝadǝtmǝnd kim,

Kǝsb edǝr xülqi-xoşundan nüzhǝti-ǝtvar gül.



www.ocaq.net 181

Başǝ salmış mehrini ruzi-ǝzǝldǝn çǝrxi-pir,

Eylǝ kim, gülrüxlǝr eylǝr ziynǝti-dǝstar gül.

İnqilabi-dövrdǝn bulmazdı hǝrgiz ixtilad,

Alsa ondan hökminǝ f ǝrmani-istimrar gül.

Zövq bazarında bulmazdı bu rǝng ilǝ rǝvac,

Etmǝsǝydi nǝqşi-möhrün sikkeyi-dinar gül.

Olmaq içün mütribi-bǝzmi, dutub bir dairǝ

Ögrǝnir hǝr sübh bülbüldǝn f ǝni-ǝdvar gül.

Mǝtbǝxi-cudinǝ kim, dudinǝ sünbüldür ğulam,

Xarkǝşlik sǝnǝtin dutmuş, degil bikar gül.

Qurtulur f ǝth etdigi kişvǝr bǝlayi-fitnǝdǝn

Kim açıldıqda tikǝndǝn ayrılır naçar gül.

Şǝrh edib susǝnlǝrǝ övsafi-xülqün, gǝzdirir

Qönçǝdǝn hǝr sübh açıb gülşǝndǝ yüz tumar gül.

Q ǝtreyi-şǝbnǝmmidir, ya ǝl açıb sail kimi,Xazini-lütfündǝn almış lölöi-şǝhvar gül.

Qoymayıb dövrindǝ viran kargahi-gülbüni

Bir ayağ üzrǝ durub olmuş ona memar gül.

Ədlǝ ǝyyamında şǝbnǝm sanmınız kim, bülbülün

Beyzǝsin qoynunda hifz etmiş, olub qǝmxar gül.

Damǝni-pakiylǝ ol bǝhcǝtf ǝzayi-mülkdür

Gǝr cahan bağında cǝnnǝt güllǝrindǝn var gül.



www.ocaq.net 182

Vǝzi-alǝmdǝn f ǝlǝk mǝqsudi oldur kim, olur

Bǝslǝmǝkdǝn xari mǝnzuri-ülül-ǝbsar gül.

Q ǝdrinǝ vermǝz xǝlǝl dünyayǝ qılmaq iltifat,

Ziybü ziynǝt verdigiçün xarǝ olmaz xar gül.

Meyvǝ ol sultani-adildir nǝhali-dövlǝtǝ,

Sabiqǝn gǝlmiş sǝlatini-f ǝlǝkmiqdar gül.

Nola gǝr sabiqlǝr oldisǝ f ǝna, oldur qǝrǝz

Meyvǝ göstǝrdikdǝ tökmǝk rǝsmdir ǝşcar gül.

Q ıl, Füzuli, mǝdhin ol şahin ki, baği-mǝdhinin

Bülbülü olurdu, bulsa qüdrǝti-göftar gül.

Gǝrçi yoxdur etibarın, mǝdhin et izhar kim,

Adǝti-dövri-zǝmandır xarǝ vermǝk bar gül.

Var ümidim necǝ kim rǝsmi-mǝdari-dǝhrdir,

İldǝ bir gǝz alǝmǝ ǝrz eylǝmǝk didar gül.

Fǝth bağından ona hǝr dǝm xilafi-baği-dǝhr,

Tazǝ-tazǝ aça lütfi-iyzǝdi-cǝbbar gül.

TƏRCİ-BƏND

* * *

Gǝtir, saqi, qǝdǝh kim, novbahari-alǝmaradır!Zǝmin sǝbzü hava canbǝxşü gülşǝn rahǝtǝfzadır!

Pǝrişan olma kim, gülbǝrg tǝk hala bu gülşǝndǝ,

Nǝşatü eyş üçün ǝsbabi-cǝmiyyǝt mühǝyyadır.



www.ocaq.net 183

Açıldı lalǝ, güldü qönçǝ, gǝldi işrǝt ǝyyami,

Zǝbani-hali-sǝbzǝ işrǝt iymasına guyadır.

Gör öz halını, hǝm çǝkmǝ qǝmi-mazivü müstǝqbǝl

Ki, hala mövsimi-gülgǝştü dövri-cami-sǝhbadır.

Sǝhǝr gülzarǝ gir, billah, bu mövsimlǝrdǝ kim hǝrdǝm,

Tamaşa qı

l gülün divanı

na kim, xoş tamaşadı

r.Açıldı qönçǝ tumarı vǝ mǝlum oldu mǝzmuni,

Budur ki: fövt qılman mövsimi-gül, cami-gülguni.

* * *

Gǝtir, saqi, qǝdǝh, bil kim tǝǝllül fövti-firsǝtdir,

Bu firsǝt var ikǝn fövt etmǝ kim, fürsǝt qǝnimǝtdir.

Zǝminǝ, "keyf ǝ yühyil-ǝrz" yazmış xameyi-sǝbzǝ,

Nǝzǝr qıl kim, bu hǝm asari-rǝhmǝtdǝn bir ayǝtdir.

Deyirlǝr cǝnnǝt içrǝ atǝş olmaz, bu ǝcǝbdir kim,

Gülüstan atǝşin gülbirlǝ rǝşki-baği-cǝnnǝtdir.

Cahani rǝşki-gülzari-Xǝlil etkǝn bahar olmub,

Bu feyzi-ǝdli-İbrahim xani-paksiyrǝtdir.

Onun yanında kim, gülbǝrg gülzari-mǝanidir,

Onun bǝzmindǝ kim, sǝrvi-rǝvani-baği-behcǝtdir.

Açıldı qönçǝ tumarı vǝ mǝlum oldu mǝzmuni,Budur kim: fövt qılman mövsimi-gül, cami-gülguni.

Gǝtir, saqi, qǝdǝh oldunsa hali-dǝhrdǝn agah!

Ki dövran üzrǝdir peyvǝstǝ sübhü şamü salü mah.

Xǝzandan qurtulub gülzar bǝzmindǝ olan bülbül,

Çiraği-gül yaxıb, xǝlvǝtsǝrayi-vǝslǝ bulmuş rah.

Gül açmış xani-vǝslin, bülbülǝ tǝklif edǝr hǝrdǝm

Ki, gǝr mehman isǝn xani-Xǝlilullahǝ-bismillah,

Cahanda dün mükǝddǝrxatir idim fal f ǝthiçün,Bu gün gülzarǝ girdim gül kitabın açmağa nagah.

Açıldı qönçǝ tumarı vǝ mǝlum oldu mǝzmuni,

Budur kim: fövt qılman mövsimi-gül, cami-gülguni.



www.ocaq.net 184

* * *

Gǝtir, saqi, qǝdǝh kim, eyş xoşdur gül zamanında!

Zaman fövt etmǝ dǝhrin qüsseyi-sudü ziyanı

nda!Qumari "tǝhtǝhǝl-ǝnhar" oxur gülzar vǝsfindǝ,

Ənadil "hazihi cǝnnat" oxur gülzar şǝnindǝ.

Sǝba qönçǝ dǝhanın pürzǝr etsǝ, eyb irmǝz kim,

Ki mǝdhi-xani-xaqanqǝdrdir qönçǝ dǝhanında.

Hava sǝbzǝ zǝbanin tiz ǝgǝr qılsa yeridir kim,

Sǝnayi-xani-xeyrǝncamdır sǝbzǝ zǝbanında.

Q ǝdǝh tutmaqdan ikrah etmǝzǝm ta kim eşitdim mǝn,

Sǝhǝr bülbül dilindǝ, gül qatında, sǝbzǝ yanında.



Gǝtir, saqi, qǝdǝh kim, bağü sǝhra lalǝzar oldu!

Əcǝb f ǝsli-xücǝstǝ, mövsimi-xoşruzigar oldu!

Şükyf ǝ bǝrgi topraq üzrǝ siymin xiştlǝrdir kim,

Əsasi-eyşi-xǝlq ol xiştlǝrdǝn üstüvar oldu.

Ciyǝr qani kimi getmişdi gözdǝn tazǝ gül şǝkli,

Yenǝ daği-dili-ǝhli-vǝfa tǝk aşikar oldu.

Çıxardı sǝbzǝvü gül xakdǝn çox lǝlü firuzǝ,Bǝli, yüz şükr kim, xan xaki-payinǝ nisar oldu.

Füzuli, gǝr xǝzan vaxtı irǝrdin müttǝqi, hala,

Mey iç kim, mövsimi-gül gǝldi, ǝyyami-bahar oldu:



* * *

Mǝn kimǝm? - Bir bikǝsü biçarǝvü bixaniman,



www.ocaq.net 185

Taleyim aşüftǝ, iqbalım nigun, bǝxtim yaman,

Nǝmli ǝşkimdǝn zǝmin, mǝmlu ünümdǝn asiman,

Ahü nalǝm navǝki peyvǝstǝ, xǝm qǝddim kǝman,

Tiri-ahim bixǝta, tǝsiri-nalǝm bigüman,

Müttǝsil qǝmxaneyi-sinǝmdǝ yüz qǝm mihman,

Qanda bir qǝm itsǝ, mǝndǝn istǝsinlǝr, mǝn zǝman,Yox mǝnǝ qeydi-bǝlavü dami-möhnǝtdǝn aman,

Çıxmadı könlümdǝn ǝnduhü qǝmü möhnǝt hǝman,

Ey mǝnim canım sǝnü könlüm sǝninlǝ şadiman,

Sǝnsiz olman ayrı möhnǝtdǝn, bǝladǝn bir zaman,

Əlǝman, hicran bǝlavü möhnǝtindǝn, ǝlǝman!

* * *

Fariğ idim cümlǝ alǝmdǝn, bilir alǝm mǝni,

Eyb edǝrdi bixǝbǝr sanib, bǝniadǝm mǝni,

Qoymadı dövrani-çǝrx öz halimǝ xürrǝm mǝni,

Şad ikǝn alǝmdǝ çǝrx etdi ǝsiri-qǝm mǝni,

Eşq nagǝh oldu peyda, tutdu müstǝhkǝm mǝni,

Saldı yüz sevdayǝ ol geysuyi-xǝm dǝr-xǝm mǝni,

Ş imdi Mǝcnundan rǝhi-eşq içrǝ sanmın kǝm mǝni,

Yar xud qılmaz hǝrimi-vǝslinǝ mǝhrǝm mǝni.Sǝn ki, mǝhrǝmsin sǝba billah anıb hǝr dǝm mǝni,

Söylǝ ey gül kim sǝnǝ, bǝxt eylǝmǝz hǝmdǝm mǝni,


Əlǝman, hicran bǝlavü möhnǝtindǝn, ǝlǝman.

* * *

Bülbüli-zarǝm, güli-rüxsari-alindǝn cüda,

Tutiyi-lalǝm, şǝkǝrnisbǝt mǝqalindǝn cüda,



www.ocaq.net 186

Der idim sǝbr eylǝyim, olsam cǝmalindǝn cüda,

Bilmǝdim düşvar imiş olmaq visalindǝn cüda,

Tirǝ oldu ruzigarım, zülfü halindǝn cüda,

Oldu sǝhra mǝnzilim, vǝhşi qǝzalindǝn cüda,

Mu tǝk incǝldi tǝnim, nazik nǝhalindǝn cüda,

Xǝm gǝtirdi qamǝtim, mişkin hilalindǝn cüda,Çıxdı cani-natǝvan, şirin zülalindǝn cüda,

Oldum, ǝlqissǝ, rüxi-f ǝrxǝndǝfalindǝn cüda,



* * *

Sinǝ çakü didǝ nǝmnakü bǝdǝn ǝfkardir,

Can - hǝzin, xatir - qǝmin, şeyda könül bimardir.

Mǝn bu qǝm içrǝ ki, dǝfin eylǝmǝk naçardir,

Mǝslǝhǝt sordum, dedilǝr mǝslǝhǝt izhardir,

Söylǝdim dǝrdi-dilimi bildi ol kim yardir,

Q ılmadı bir rǝhm bǝs kim, zalimü xunxardir.

Dǝxi izhar edǝmǝn, nǝ hacǝti-tǝkrardir

Eylǝyim sǝbrü tǝhǝmmǝl ta hǝyatım vardir,

Canǝ yetgǝc ta ki, mǝndǝ qüvvǝti-göftardirSöylǝrǝm ey gül ki, sǝndǝn ayrılıq düşvardir,



* * *

Yar bilgǝc halimi, bir rǝhm peyda eylǝyǝ Anlayıb dǝrdi-dilimi, bir müdara eylǝyǝ,

Olmaya qafil mǝnǝ minbǝd, pǝrva eylǝyǝ,



www.ocaq.net 187

Rǝhm edib, ancaq mǝni alǝmdǝ rüsva eylǝyǝ,

Ta özün könlüm onun eşqindǝ şeyda eylǝyǝ.

Tuta damanin onun, vǝslin tǝmǝnna eylǝyǝ,

Q ılmaya ikrah cövründǝn, müdara eylǝyǝ,

Düşmǝyǝ ondan cüda, kuyindǝ mǝva eylǝyǝ,

Gǝr özündǝn onu yar ayı

rsa, qovğa eylǝyǝ,Dǝmbǝdǝm yüz şövq ilǝ bu beyti inşa eylǝyǝ:



* * *

Aqibǝt ahim mǝnim ol mahǝ tǝsir etmǝsǝ,

Bunca ǝfsunum pǝrivǝş yarı tǝsxir etmǝsǝ,

Yar hali-zarimǝ bir fikrü tǝdbir etmǝsǝ,

Bivǝfalıq rǝsmini gǝldikcǝ tǝğyir etmǝsǝ,

Ol cǝvani-nazǝnin meyli mǝni - pir etmǝsǝ,

Tutaram bir yar mǝn, gǝr ömr tǝqsir etmǝsǝ,

Yar, yar olmaz, könül, üşşaq ilǝ pir etmǝsǝ,

Zülfünü aşiqlǝrin boynuna zǝncir etmǝsǝ,

Aşiqin qeydindǝ yüz neyrǝngü tǝzvir etmǝsǝ,

Görmǝyǝn saǝtdǝ yüz üzr ilǝ tǝqrir etmǝsǝ:Sǝnsiz olman ayrı möhnǝtdǝn, bǝladǝn bir zaman,


* * *

Fǝqr eşq içrǝ, Füzuli, izzü cahimdir mǝnim,

Ş iveyi-mehrü mǝhǝbbǝt rǝsmü rahimdir mǝnim,Dǝrdimi sabit qılan, üşşaqǝ, ahimdir mǝnim,

Ah bu dǝvadǝ bir adil güvahimdir mǝnim,





www.ocaq.net 189

Sirişki-alü rüxi-zǝrd qılmışam hasil,

Zǝmir güzgüsünǝ gǝrd qılmışam hasil,

Tǝbiǝti-sǝgi-şǝbgǝrd qılmışam hasil,

İşim qara, gecǝ ta sübh nalǝvü f ǝryad,

Nǝ versǝlǝr ona şakir, nǝ desǝlǝr ona şad.

* * *

Sirişkriz gülǝndamlar hǝvasilǝ

Ş ikǝstǝhal siyǝhzülflǝr bǝlasilǝ,

Zǝmanǝ içrǝ qǝmi-eşq macǝrasilǝ,

Hǝmişǝ mǝslǝhǝtim özgǝlǝr rizasilǝ,

Nǝ dövri-gǝrdişi-gǝrdun mǝnim muradimlǝ,

Nǝ qayǝti-ǝmǝlim hüsni-etiqadimlǝ.

* * *

Hasud surǝti-ǝhvalimǝ nǝzǝr qılmaz,

Cǝfa qılır mǝni - biçarǝyǝ, hǝzǝr qılmaz,

Sanır ki, nalǝvü zarım ona ǝsǝr qılmaz,

Onu müryr ilǝ alǝmdǝ dǝrbǝdǝr qılmaz,

Zǝmanǝ içrǝ mücǝrrǝbdir intiqami-zaman,

Hǝmişǝ yaxşıya yaxşı verǝr, yamanǝ-yaman.

* * *

Xoşam ki, xameyi-tǝqdiri-iyzǝdi-mütǝal,

Vücud lövhinǝ tǝsvir edǝndǝ surǝti-hal,

Rǝqǝm qılıb, ǝgǝr idbardır vǝ gǝr iqbal,

Olur tǝğǝyyür ona qeyridǝn bir ǝmri-mǝhal,

Sǝadǝti-ǝzǝli qabili-zǝval olmaz,Günǝş yer üstünǝ hǝm düşsǝ, payimal olmaz.



www.ocaq.net 190

* * *

Əzizi-hǝq hǝsǝdi-düşmǝn ilǝ olmaz xar,

Hǝsud hiylǝsi iqbali eylǝmǝz idbar.

Əgǝrçi gülbünǝ gahi xǝzandan af ǝt var,

Tǝdarük eylǝr ona afiyǝt nǝsimi-bǝhar.Q ǝrǝz ki, hǝr kim ǝzǝldǝn olursa dövlǝtmǝnd,

Mühaldır yetǝ asari-dövlǝtinǝ gǝzǝnd.

* * *

Əgǝrçi bir neçǝ gün iqtizayi-alǝmi-dun,

Cahanda eylǝdi iqbal rǝyǝtini nigun.

Zǝmanǝ surǝti-ǝhvalim etdi digǝrgun,

Vǝfa xǝtinǝ qǝlǝm çǝkdi çǝrxi-buqǝlǝmun.

Bu gün zǝmanǝ ol ǝhvaldǝn peşimandır,

Əgǝrçi kaf ǝr idi, haliya müsǝlmandır.

* * *

Füzyli, eylǝdiyin ǝhdinǝ vǝfa qılğıl,

Yetǝr şikayǝt edib şǝrhi-macǝra qılğıl,

Vücudunu hǝdǝfi-navǝki-bǝla qılğıl,

Qamu cǝfalǝrǝ sǝbr eylǝyib dua qılğıl.

Kim ola dust rizası hǝmin sǝnǝ hasil,

Rizayi-dustdur ǝsli-tǝmǝttö, ey ğafil!

* * *

Dün sayǝ saldı başimǝ bir sǝrvi-sǝrbülǝnd

Kim, qǝddi dilrüba idi, rǝftarı dilpǝsǝnd.Göftarǝ gǝldi nagǝh açıb lǝli-nuşxǝnd,

Bir püstǝ gördüm onda tökǝr rizǝ-rizǝ qǝnd,



www.ocaq.net 191

Sordum: - mǝgǝr bu dürci-dǝhǝndir? - dedim, dedi:

- Yox, yox, dǝvayi-dǝrdi-nihanındurur sǝnin!

* * *

Əymiş hilali üstünǝ tǝrfi-külahini,Çox dilşikǝstǝnin göyǝ yetirmiş ahini,

Zülfün dağıtdı, gizlǝdi ǝbr içrǝ mahini,

Gördüm üzündǝ hǝlqeyi-zülfi-siyahini,

- Ol piçü tabı çox nǝ rǝsǝndir? - dedim, dedi:

- Dövri-rüxümdǝ rişteyi-canındurur sǝnin!

* * *

Vermiş füruğ şǝmi-rüxi gün çirağına,

Salmış şikǝst sǝrv qǝdi gül budağına,

Dün sǝrv tǝk basanda qǝdǝm göz bulağına,

Bir neçǝ xardǝn ǝlǝm irmiş ayağına,

- Gül bǝrginǝ batan nǝ dikǝndir? - dedim, dedi:

- Mücgani-çeşmi-ǝşkf ǝşanındurur sǝnin!

* * *

Seyr ilǝ saldı bağǝ güzǝr ol sǝmǝnüzar,

Ənvai-zibü ziynǝt ilǝ f ǝsli-növbǝhar,

Tökmüş gül üzrǝ sünbülü giysuyi-mişkbar,

Yaxmış lǝtif ayağına gülbǝrk tǝk nigar,

- Nǝsrinǝ rǝngi-lalǝ nǝdǝndir? - dedim, dedi:

- Q ǝmzǝm xǝdǝngi tökdüyü qanındurur sǝnin!

* * *

Düşmüş üzarı üzrǝ müǝnbǝr sǝlasili,



www.ocaq.net 192

Aşüftǝhal edib neçǝ bisǝbrü bidili,

Əqlimi valeh eylǝdi şǝklü şǝmaili,

Göz gördü qamǝtin, dilü can oldu maili,

- Vǝh, bu nǝ türf ǝ sǝrvi-çǝmǝndir? - dedim, dedi:

- Mǝnzuri-dideyi-nigǝranındurur sǝnin!

* * *

Seyli-sirişkim oldu rǝvan xaki-kuyinǝ,

Can valeh oldu lǝli-lǝbü göftguyinǝ,

Dil düşdü dami-silsileyi-mişkbuyinǝ,

Ol lǝhzǝ kim, sataşdı gözüm zülfü ruyinǝ,

- Əqrǝb mǝhi-münirǝ vǝtǝndir?- dedim, dedi:

- Ey çox xǝtalı, kǝndi qiranındurur sǝnin!

* * *

Dün sübhdǝm ki, lalǝvü nǝsrin salıb niqab,

Gül çöhrǝsindǝn atdı sǝba pǝrdeyi-hicab,

Gülzarǝ çıxdı seyr ilǝ ol rǝşki-afitab,

Şǝbnǝm nisarın etdi yüküş lölöi-xoşab,

- Bunlar nǝdir, nǝ dürri-Ədǝndir? - dedim, dedi:

- Əbsǝm, Füzuli, ǝşki-rǝvanındurur sǝnin!

MÜXƏMMƏS

I

Vay, yüz min vay kim, dildardǝn ayrılmışam,Fitnǝçeşmi sahirü xunxardǝn ayrılmışam.

Bülbüli-şuridǝyǝm gülzardǝn ayrılmışam,

Kimsǝ bilmǝz kim, nǝ nisbǝt yardǝn ayrılmışam,



www.ocaq.net 193

Bir qǝdi şümşadü gülrüxsardǝn ayrılmışam.

* * *

Q ǝddi tuba, lǝli firdovsun şǝrabi-kövsǝri,

Xülqü xuyi bir mǝlǝk, surǝtdǝ ǝmsali-pǝri,Bürci-ǝflaki sǝadǝtli-şǝrǝfli ǝxtǝri,

Hüsn ara mǝcmu xubların sǝrasǝr sǝrvǝri,


* * *

Dustlar, mǝn nalǝvü f ǝryad qılsam, eyb imǝs,

Çǝrxi-bǝdmehrin ǝlindǝn dad qılsam, eyb imǝs,

Q ǝm diyarın dil ara abad qılsam, eyb imǝs,

Bu bina birlǝ cahanda ad qılsam, eyb imǝs,


* * *

Düşmüşǝm qǝmxaneyi-hicranǝ zarü dǝrdnak,

Naxuni-hǝsrǝt bilǝn edib giribanimi çak,

Gündǝ yüz gǝz hicr tiğilǝn oluram mǝn hǝlak,

Gǝrdişi-dǝvvar cövründǝn mǝni-dilxǝstǝnak,


* * *

İştiyaqü şövqdǝn canü tǝnim aludǝdir.

Şami-qǝm f ǝrzaneyi-bǝxtim mǝnim uyqudǝdir,

Ağlamaqdan çeşmü cismü dǝrdinakim sudǝdir,Sanma, ey hǝmdǝm ki, f ǝryadım mǝnim bihudǝdir,




www.ocaq.net 194

* * *

Vǝsl umub cövrü cǝfasini çǝkǝrkǝn can hǝnuz,

Mehr umub şövqindǝ yanarkǝn dili-suzan hǝnuz,

Cismi-qǝmnakimdǝ var ikǝn qǝmi-hicran hǝnuz,Yetmǝdǝn payanǝ ahü nalǝvü ǝf ğan hǝnuz.


* * *

Mülki-vǝsli dilbǝrin, könlümdǝ mǝmur olmadan,

Eşq camindǝn dilü can mǝstü mǝxmur olmadan,

Dǝrdi-bidǝrmani-hicrindǝn tǝnim dur olmadan,

Hǝm Füzuli eşqü aşiqliyi mǝşhur olmadan,


II

Ey hǝrir içrǝ tǝnin, mütlǝq bülur içrǝ gülab,

Köksün abi-rövşǝn, ol ab üzrǝ düymǝndir hübab,

Öylǝ zibasǝn ki, yox nǝzzarǝnǝ alǝmdǝ tab,

Vay ǝgǝr tezcik çıxıb, sǝrpib lǝçǝk, salsan niqab,

Hiç şǝk yox kim, sǝni görgǝc olur alǝm xǝrab.

* * *

Dil çǝkib zǝrrin otağın, verdi lǝlindǝn soraq,

Tutdu ol göftariçün lǝli-binaguşin qulaq,

Zülfünǝ hǝmdǝm daraq, aşüftǝ mǝn ondan iraq,

Diş salıb hǝr piçü tab açdıqca zülfündǝn daraq,Rişteyi-canımğa rǝşkimdǝn düşür yüz piçü tab.



www.ocaq.net 195

* * *

Ey üzü gül, köynǝyi gülgunü donu qırmızı!

Atǝşin kisvǝt geyib, odlara yandırdın bizi.

Adǝm oğlundan sǝnin tǝk doğmaz, ey zalım qızı,

Ayü gündür hüsn bǝhsindǝ cǝmalin acizi,Guiya atan mǝhi-tabandır, anan afitab.

* * *

Al saçaq altında, mişkin saç pǝrişan haliyǝm,

Simi-saq üzrǝ qızıl xǝlxallǝr pamaliyǝm,

Sanma xǝlxalın kimi mehrindǝn, ey mǝh, xaliyǝm,

Arizin dövründǝ zǝrrin silsilǝn timsaliyǝm,

Q ǝmzǝn oxundan, hǝzin canımda yüz min iztirab.

* * *

Sürmǝdǝn gözlǝr qara, ǝllǝr hǝnadǝn lalǝrǝng,

Hiç şahid yox bu rǝng ilǝ ki, sǝnsǝn şuxü şǝng,

Vǝsmǝli qaşın yaşıl tozlu kǝman, qǝmzǝn xǝdǝng,

Q ǝmzǝvü qaşinǝ meyl eylǝr Füzuli bidirǝng,

Quş ǝcǝbdir qılmamaq tirü kamandan ictinab.

III

Tǝn pozuldu ǝşki-çeşmi-xunf ǝşanimdǝn mǝnim,

Göydü can könlümdǝki suzi-nihanimdǝn mǝnim,

Ta ǝsǝr var cismü cani-natǝvanimdǝn mǝnim,

Q ǝm kǝm etmǝz gözü könlüm cismü canimdǝn mǝnim,

Bu başımdan savulub, ol getsǝ yanimdǝn mǝnim.

* * *



www.ocaq.net 196

Meyli-vǝsl ǝymiş qǝdimi çǝngi-bǝzmi-yar tǝk,

Rǝnglǝrim sızlar ǝl ursam çǝng üzrǝ tar tǝk,

Çǝngü ney mümkün kǝm edǝ zarlıq mǝn zar tǝk,

Bǝs ki, mǝmluyǝm hǝvayi-eşqǝ musiqar tǝk,

Min f ǝğan hǝrdǝm çı

xar hǝr üstüxanimdǝn mǝnim.

* * *

Alǝmi tutdu sirişkim qanı, tutmazsan xǝbǝr!

Saldı yaşım rǝxnǝlǝr yollarǝ, qılmazsan nǝzǝr!

Qan yaşımdan sarı, kim tutmuş yolun, qıl bir güzǝr!

Meyl qıl, mǝndǝn yana hǝr dǝm bu istiğna yetǝr!

Qanlı isǝm dǝxi gǝl keç şimdi qanimdǝn mǝnim.

* * *

Güz evi tǝk oldu ǝşkimdǝn çox evlǝr ğǝrqi-ab,

Göz evi tǝk qıldı çox ev mǝrdümi-çeşmim xǝrab,

Alǝmi seylabǝ verdim, ey camalı afitab!

Görünür mǝrdüm gözünǝ seyldǝn qopmuş hübab,

Suyǝ hǝr ev kim gedǝr, ǝşki-rǝvanimdǝn mǝnim.

* * *

Ey xǝyalın xǝlvǝti nǝqdi-rǝvanım mǝxzǝni,

Göz yaşı olur rǝvan hǝrgǝh xǝyal etsǝm sǝni,

Lütf umub sǝndǝn, sǝri-kuyindǝ etdim mǝskǝni,

Gǝl gözüm nuri, Füzuli tǝk çox ağlatma mǝni,

İncimǝzmi xatirin ahü f ǝğanimdǝn mǝnim.







www.ocaq.net 199

* * *

Qatı könlün nǝdǝn bu zülm ilǝ bidadǝ rağibdir,

Gözǝllǝr nisbǝti olmaz cǝfa, sǝndǝn nǝ vacibdir.

Sǝnin tǝk nazǝninǝ, nazǝnin işlǝr münasibdir,

Gözüm, canı

m, ǝf ǝndim, sevdiyim, dövlǝtli sultanı

m!

* * *

Nǝzǝr qılmazsan ǝhli-dǝrd gözdǝn axıdan seylǝ,

Yamanlıqdır işin üşşaq ilǝ, yaxşımıdır böylǝ?

Gǝl, allahı sevirsǝn aşiqǝ cövr etmǝ, lütf eylǝ,

Gözüm, canım, ǝf ǝndim, sevdiyim, dövlǝtli sultanım!

* * *

Füzuli şiveyi-ehsanın istǝr bir gǝdayindir,

Dirildikcǝ sǝnin kuyin yolunda xaki-payindir,

Gǝrǝk öldür, gǝrǝk qoy, hökm-hökmün, rǝy-rǝyindir,

Gözüm, canım, ǝf ǝndim, sevdiyim, dövlǝtli sultanım!

III

Hasilim bǝrqi-hǝvadisdǝn, mǝlamǝt dağıdır,

Mǝsnǝdim kuyi-mǝlamǝtdǝ f ǝna toprağıdır,

Zar könlüm tǝndǝ zindani-bǝla dustağıdır,

Rǝhm qıl, dövlǝtli sultanım, mürüvvǝt çağıdır!

* * *

Dövr cövrindǝn tǝnü canimdǝ rahǝt qalmadı,Surǝti-halimdǝ asari-f ǝrağǝt qalmadı,

Möhnǝtü qǝm çǝkmǝyǝ minbǝd taqǝt qalmadı,



www.ocaq.net 200


* * *

Könlümün mülkün cǝfa seylabi viran eylǝdi,

Bǝxtimin halin hücumi-qǝm pǝrişan eylǝdi,Bağrımı ǝndişeyi-dövri-f ǝlǝk qan eylǝdi,


* * *

İntihasız cövrlǝr odlarǝ yandırdı mǝni,

Acı sözlǝr dadlı canımdan usandırdı mǝni,

Xǝlqdǝn bihudǝ f ǝryadım utandırdı mǝni,


* * *

İstǝyib bir çarǝ, çox yeldim, yüyürdüm hǝr yana,

Rǝhm edib, bir kimsǝ imdad etmǝdi mütlǝq mana,

Çarǝsiz qaldım, mürüvvǝt istǝyib gǝldim sana,


* * *

Dadǝ gǝldim ǝdl divaninǝ, f ǝryadım eşit!

Sǝn ki, adilsǝn, gör ǝf ğanım nǝdǝndir, ğurǝ yet!

Şǝrhi-halim sor, muradım ver, ǝlim tut, fikrim et!


* * *

Gör Füzulinin rüxi-zǝrdindǝ ǝşki-alını,



www.ocaq.net 201

Pǝrdeyi-idbar tutmuş surǝti-iqbalını,

Dǝrdimǝndindir inayǝtlǝr edib, sor halını,


QİTƏLƏR

1

Çox tǝfaxür qılma cǝmi-mal ilǝ, ey xacǝ, kim,

Simü zǝr cǝmiyyǝti ǝhli-qürur eylǝr sǝni.

Barigahi-qürbdǝn, cǝmiyyǝti-malü mǝnal

Hǝr nǝ miqdar olsa, ol miqdar dur eylǝr sǝni.

Gǝrçi nemǝt çox kifayǝtdǝn, tǝcavüz qılma kim,

İmtila bari-bǝdǝndir, bihüzur eylǝr sǝni.

2

Əhli-kǝmalǝ cahil ǝgǝr qǝdr qılmasa,

Mǝzurdur, mǝlamǝtin etmǝk rǝva deyil,

Cahil tǝbiǝtindǝ mǝzaqi-kǝmal yox,

Hǝr nǝfsǝ ibtidai-tǝbiǝt xǝta deyil.Ülf ǝt hǝmişǝ f ǝri olur aşinalığın,

Cahil f ǝzilǝt ǝhli ilǝ aşina deyil.

3

Ey müǝllim, alǝti-tǝzvirdir ǝşrarǝ elm,

Q ılma ǝhli-mǝkrǝ tǝlimi-mǝarif, zinhar!

Hiylǝ üçün elm tǝlimin qı

lan müfsidlǝrǝ,Q ǝtli-am üçün verǝr cǝlladǝ tiği-abidar.

Hǝr nǝ tǝzvir etsǝ ǝhli-cǝhl ona olmaz sǝbat,

Mǝkri-ǝhli-elmdir, ǝsli-f ǝsadi-ruzigar.



www.ocaq.net 202

4

Bǝxil qılmasa cǝm etdiyi dirǝm sǝrfin,

Nihali-mǝqsǝdi sǝrsǝbz olub, sǝmǝr vermǝz.

Əlindǝki gühǝri-bǝzl qı

lmasa mümsik,Şǝbi-qǝminǝ ǝmǝl mücdeyi-sǝhǝr vermǝz.

Tükǝnmǝyincǝ kǝvakib, günǝş tülu etmǝz,

Tökülmǝyincǝ şükyf ǝ, nihal bǝr vermǝz.

5

Ey ki, ǝndişeyi-mal ilǝ sǝrasimǝ olub,

Dünü gün dǝhrdǝ aşüftǝ keçǝr ǝhvalın!

Cǝmi-mal eylǝdiyin rahǝt üçündür, ǝmma,

Rahǝtin ǝksik olur, hǝr necǝ artar malın.

Mal çox etmǝ, hǝzǝr eylǝ ǝzabından kim,

Rǝnci artar ağır olduqca yükü hǝmmalın.

6

Elm kǝsbilǝ rütbeyi-rif ǝt,

Arizuyi-mǝhal imiş ancaq.Eşq imiş hǝr nǝ var alǝmdǝ,

Elm bir qiylü qal imiş ancaq.

7

Olsa mǝqsudunca dövrani-f ǝlǝk bir neçǝ gün,

Olma mǝğrur ey ki, hali-dǝhr rövşǝndir sǝnǝ,

Qatili-abavü ǝcdadın mǝaf etmǝz sǝni,Umma ondan dustluq rǝsmin ki, düşmǝndir sǝnǝ.

8



www.ocaq.net 203

Oldur ğǝzǝl ki, feyzi onun am olub müdam,

Arayişi-mǝcalisi-ǝhli-qǝbul ola.

Virdi-zǝbani-ǝhli-sǝfavü sürur olub,

Mǝzmunu zövqbǝxş, sǝriül-hüsul ola.

Ondan nǝ sud kim, ola mübhǝm ibarǝti,Hǝr yerdǝ istimain edǝnlǝr mǝlul ola.

9

Hǝr kimin var isǝ zatında şǝrarǝt küfrü,

İstilahati-ülum ilǝ müsǝlman olmaz.

Gǝr qara daşı qızıl qan ilǝ rǝngin edǝsǝn,

Tǝbǝ tǝğyir verib, lǝlin-Bǝdǝxşan olmaz.

Eylǝsǝn tutiyǝ tǝlim ǝdayi-kǝlimat,

Nitqi insan olur, ǝmma özü insan olmaz.

Hǝr yzun boylu, şücaǝt edǝ bilmǝz dǝva,

Hǝr ağac kim boy ata, sǝrvi-xuraman olmaz.

10

Sǝn nǝ af ǝtsǝn mǝnǝ, ey ǝqli-bǝdf ǝrcam, kim,

Bulmaq olmaz surǝti-qürbündǝ asari-nişat.Tifllǝr, divanǝlǝr sǝndǝn mübǝrra olmağın,

Dünyǝvü üqbadǝ bulmuşlar kǝmali-inbisat.

İzzǝtü zillǝtdǝ bilmǝzlǝr tǝriqi-imtiyaz,

Hillǝtü hirmanda çǝkmǝzlǝr ǝzabi-ehtiyat.

Ol ki, daim hǝmnişinindir müǝzzǝbdir müdam,

Netǝ kim tǝklif ǝ hökmi-şǝr ilǝ sǝnsǝn mǝnat.

Ol zamandan kim, sǝnǝ verdim inani-ixtiyar,

Ol zamandan keylǝdim möhkǝm sǝninlǝ irtibat.Olmayıb xali qǝmü ǝnduhdǝn qǝbrim evi,

Xar bǝstǝrdir mǝnǝ peyvǝstǝ, xakistǝr-büsat.

Olmayaydım, kaş ki, hǝrgiz sǝninlǝ hǝmnişin,



www.ocaq.net 204

Q ılmayaydım kaş ki, mütlǝq sǝninlǝ ixtilat.

11

Ey xacǝ, gǝr qulundan oğulluq murad isǝ,

Şǝfqǝt gözilǝ bax ona daim oğul kimi,Vǝr oğlunu dilǝrsǝn ola sahibi-ǝdǝb,

Əlbǝttǝ, eylǝ zillǝtǝ mötad qul kimi.

12

Ey vǝziri-mülkpǝrvǝr kim, nizami-mülk üçün,

İntixab etmiş cǝmii-xǝlqdǝn syltan sǝni.

Hǝllü ǝqdin alǝmin qılmış müf ǝvvǝz rǝyinǝ,

Naibi-hökmi-xilaf ǝt eylǝyib dövran sǝni.

Q ıl nǝzǝr kim, olmaya nagǝh mizacın münqǝlib,

Q ılmaya sǝrmǝst, cami-şövkǝti-divan sǝni.

Olasan insaf üçün mǝnsub ikǝn, ǝhli-f ǝsad,

Edǝ din ǝhlinǝ af ǝt, qillǝti-iman sǝni.

Etmǝyǝ mǝmureyi-islamı viran, kǝndüyǝ,

Əzǝmi-ǝvanü ǝnsar eylǝyǝ şeytan sǝni.

Etmiş ikǝn ǝfzǝli-xǝlqi-cǝhan iqbal sǝni,

Ərzǝli-ǝhli-cǝhǝnnǝm eylǝyǝ sübhan sǝni.

13

Padişahi-mülk, dinarü-dirǝm rüşvǝt verib,

Fǝthi-kişvǝr qılmağa eylǝr mühǝyya lǝşkǝri.





www.ocaq.net 206

"Ya" ixtilatı ilǝ sǝrir oldu payimal,

Başda mǝqam tutdu "ǝlif" nüsrǝtilǝ tac.

15

Müddǝi eylǝr mǝnǝ tǝqlid nǝzmü nǝsrdǝ,

Leyk namǝrbut ǝlfazü mükǝddǝr zatı var.

Pǝhlivanlar badpalǝr sǝyridǝndǝ hǝr yana,

Tifl hǝm cövlan edǝr, amma ağacdan atı var.

16

Ol sǝbǝbdǝn farisi lǝfzilǝ çoxdur nǝzm kim,

Nǝzmi-nazik türk lǝfzilǝ ikǝn düşvar olur.

Lǝhceyi-türki qǝbuli-nǝzmi-tǝrkib etmǝyib,

Əksǝrǝn ǝlfazi namǝrbutü nahǝmvar olur.

Mǝndǝ tövfiq olsa, bu düşvarı asan eylǝrǝm,

Növbahar olğac tikǝndǝn bǝrgi-gül izhar olur.

17

Ey gözüm, zatın mǝarif birlǝ rǝngin edǝ gör,Xǝtti-mişkin, pǝrdeyi-rüxsari gülgün olmadan.

Söhbǝti-ǝrbabi-elmü mǝrif ǝtdǝn kǝsb qıl,

Hüsni-sirǝt, surǝti-halın digǝrgun olmadan.

Cǝhd qıl kim, görmǝyǝ xurşidi-rüxsarın zǝval

Nur feyzindǝn hǝlali-qǝdrin ǝfzun olmadan.

18

Əlindǝn dadlǝr, ey ǝxtǝri-bǝxti-siyahim, kim,

Mǝni xǝlq içrǝ aliqǝdr ikǝn, ğayǝtdǝ xar etdin.

Q ılıb xurşidi, hirman mǝtlǝi-gǝrdun ümmidim



www.ocaq.net 207

Vücudimdǝn misali-sayǝ sǝlbi-etibar etdin.

Sǝvadi didǝmi mütlǝq bǝyazi-eynǝ döndǝrdin,

Bǝyazi-hüsni-halim xali-ruyi-ruzigar etdin.

RÜBAİLƏR

1

Xoş ol ki, dǝmi-ǝcǝl çǝkǝm badeyi-nab,

Sǝrmǝst yatam qǝbrdǝ ta ruzi-hesab.

Qovğayi-qiyamǝtdǝ duram mǝstü xǝrab.

Nǝ fikri-hesab ola, nǝ idraki-ǝzab.

2

Saqi, kǝrǝm et, şǝrabi-gülfam yürüt!

Gülfam şǝrabǝ vermǝ aram, yürüt!

Bǝzm içrǝ hübabi-ǝşki-gülgunumdan,

Min cam yürütmǝ, can üçün cam yürüt.

3

Canımda olan zǝxireyi-nitqü hǝyat,

Cismimdǝ olan cövhǝri-hüsni-hǝrǝkat,

Sǝrf olmadı xublar rǝhi-eşqindǝ,

Əfsus ki, bihudǝ keçirdim övqat.

4

Tǝmiri-büqavü cǝmi-mal etdin, tut!

Hǝr arizu etdinsǝ, ona yetdin, tut!

Çün ömr bǝqasına tutulmaz ümmid,



www.ocaq.net 208

Hǝr hal ilǝ gǝldiyin kimi getdin, tut!

5

Derlǝr ki, qılır qönçǝ lǝbi-yar ilǝ bǝhs,

Gülbǝrgi-tǝr ol lǝli-gühǝrbar ilǝ bǝhsOl bir neçǝ dilsizlǝrǝ töhmǝtdir bu,

Dǝvayǝ gǝrǝk lǝhceyi-göftar ilǝ bǝhs.

6

Mey şövqü olubdur mǝnǝ adǝt, ey şeyx!

Gǝldikcǝ bu şövq olur ziyadǝt, ey şeyx!

Xoşdur mǝnǝ mey, sǝnǝ ibadǝt, ey şeyx!

Rǝy ilǝ deyil eşqü iradǝt, ey şeyx!

7

Ey şǝhdi-lǝbin sözü şǝkarvǝr lǝziz!

Lǝlin kimi qanda bir şǝkǝr var lǝziz?

Tüngi-şǝkǝr olmasaydı dürci-dǝhǝnin,

Olmazdı çıxan lǝhceyi-göftar lǝziz.

8

Hǝrdǝm mǝnǝ yar ǝrzi-rüxsar eylǝr,

Hüsnilǝ mǝni bǝtǝr giriftar eylǝr.

Guya ki, kǝmali-eşq dǝrsin oxudur.

Hǝrdǝm mǝnǝ tǝlimini tǝkrar eylǝr.

9

Hicrin, ciyǝrini hǝr kimin qan eylǝr,

Tǝdric ilǝ vǝslin ona dǝrman eylǝr.



www.ocaq.net 209

Zülfün kimi kim, müddǝt ilǝ kafir idi,

Lǝlin onu bir dǝmdǝ müsǝlman eylǝr.

10

Kimdir ki, qǝmindǝ naleyi-zar etmǝz!Dǝrdin sǝnǝ nalǝ ilǝ izhar etmǝz!

Fǝryadına hiç kimsǝnin yetmǝzsǝn,

Fǝryad ki, f ǝryad sǝnǝ kar etmǝz.

11

Canan isǝ mǝtlub, tǝmǝ candan kǝs!

Mǝtlub isǝ can, ümid canandan kǝs!

Can sevmǝk ilǝ müyǝssǝr olmaz canan,

Ya bundan ümid, ya tǝmǝ ondan kǝs.

12

Kuyindǝ sǝnin nǝ daşǝ kim, vurdum baş,

Q ıldım onu qǝrqi-xun, töküb gözdǝn yaş.

Göz yaşinǝ rǝhm eylǝ ki, çox müddǝtdir

Bidadinǝ sǝbr edib basar bağrına daş.

13

Zahid, meyi-nabdǝndir ikrah qǝlǝt!

Sǝn xah sözüm sǝhih tut, xah qǝlǝt.

Mǝscidlǝrǝ girdiyim deyil rǝğbǝtdǝn,

Sǝrmǝstliyimdǝn eylǝrǝm rah qǝlǝt.

14

Dağ vurma dili-hǝzinǝ, ey mişkinxǝt!



www.ocaq.net 210

Gǝr maili-hüsnü xǝttsǝn, qılma qǝlǝt!

Kim, eylǝmǝmiş katibi-divani-qǝza,

Dil hǝrflǝrin qabili-tǝzyini-nüqǝt!

15

Mey nǝfyini eylǝyib şüar, ey vaiz!

Tutdun rǝhi-tǝni-eşqi-yar, ey vaiz!

Tǝrki-meyü mǝhbub edǝriz cǝnnǝt üçün,

Şǝrh eylǝ ki, cǝnnǝtdǝ nǝ var, ey vaiz?

16

Pǝrvanǝyǝ zülmi-bihesab eylǝr şǝm,

Zülm oduna bağrını kǝbab eylǝr şǝm,

Guya ki, bilir zülm sǝrǝncamı nǝdir,

Bihudǝ deyil, iztirab eylǝr şǝm.

17

Hǝrgah ki, bahar qıldı arayişi-bağ,

Növmidlik urdu lalǝvǝş bağıma dağ,

Zira tikǝn üzrǝ tutdu bülbül mǝskǝn,Gül bad güzǝrgǝhindǝ yandırdı çirağ.

18

Yox dǝhrdǝ bir müvafiqi-tǝb hǝrif

Kim, söhbǝti dilgüşa ola, tǝbi zǝrif,

Fǝryad ki, nacins müsahiblǝr ilǝ

Bifaidǝ zaye oldu övqati-şǝrif.

19





www.ocaq.net 212

Əf ğandır işim, sǝrvi-xuramanın üçün,

Qandır ciyǝrim, qönçeyi-xǝndanın üçün.

Eşqindǝ qǝmü, qüssǝ çǝkib, pir oldum,

Mǝn pirǝ tǝrǝhhüm et, igid canın üçün.

25

Ey qaib olun dideyi-xunbarimdǝn!

Vey rahǝt olan sineyi-ǝfkarimdǝn!

Mǝn varimi yox sǝninçün etdim, nǝ rǝva,

Sǝn tutmayasan xǝbǝr yoxü varimdǝn?

26

Dedim lǝbinǝ: lǝli-Bǝdǝxşandır bu!

Güldü, dedi: ey f ǝqir, böhtandır bu!

Bir daşǝ nǝ rǝng ilǝ qılarsan nisbǝt,

Ş irinü şǝkǝrf ǝşanü xǝndandır bu.

27

Yandırdı mǝni şövqi-cǝmalın, ey mah!Hǝr lǝhzǝ ǝcǝb deyil yetirsǝm göyǝ ah!

Zülfün girehi çıxdı ǝlimdǝn nagah.

Gör kim nǝ cǝfa etdi mǝnǝ bǝxti-siyah.

28

Mücganımı, ey şǝm, gühǝrbar etmǝ!

Pünhan qǝmimi alǝmǝ izhar etmǝ!Eşq ǝhlinǝ zülmdür vǝfa eylǝmǝmǝk,

Zinhar bu zülmü etmǝ, zinhar etmǝ!



www.ocaq.net 213

29

Rüxsarına eyb etmǝ nigah etdiyimi,

Göz yaşı töküb, nalǝvü ah etdiyimi.

Ey padişǝhi-hüsn, tǝrǝhhüm çağıdır,

Əfv eylǝ ki, bilmişǝm günah etdiyimi.

30

Gördüm sǝni, ǝldǝn ixtiyarım getdi,

Baxdım üzünǝ, sǝbrü qǝrarım getdi.

Xak oldumü hǝr yana qübarım getdi,

Əlqissǝ, qapından etibarım getdi.

FARSCA ƏSƏRLƏRİNİN TƏRCÜMƏLƏRİ

QƏZƏLLƏR

* * *

Ağlaram, var gözümün yaşına, ǝlbǝttǝ, sǝbǝb,

Ağlasam qǝlbimin ǝhvalına, gǝl sanma ǝcǝb.

Mǝni dindirmǝyir ol qaşı kaman cananım,

Qaşqabaqla baxıb eylǝr mǝnǝ peyvǝstǝ qǝzǝb.

Candan heç kǝs, nǝ qǝdǝr ömr edǝ, minnǝt çǝkmǝz,

Zövq versǝ gǝr onun qǝlbinǝ bir şirin lǝb.

Kuyi-canana bizik, talibi-cǝnnǝt zahid,

Taleyindǝ edǝr öz qǝdricǝ hǝr kimsǝ tǝlǝb.





www.ocaq.net 215

Alǝmi gǝzmǝyimizdǝn bizǝ yar idi qǝrǝz,

Çǝmǝni seyr elǝmǝkdǝnsǝ, şikar idi qǝrǝz.

Bǝslǝmǝkdǝn gözü hǝr dürlü ciyǝr qanı ilǝ,

Tǝkcǝ seyri-güli-rüxsari-nigar idi qǝrǝz.

Bu gülüstanda nǝ sǝrv axtarıram, nǝ lalǝ,

Sǝrvqamǝt, üzü gül, lalǝüzar idi qǝrǝz.

Ey gözüm, kuyinǝ gǝl seyli-sirişk etmǝ rǝvan,

Gǝr yolunda sǝnǝ peyvǝstǝ qubar idi qǝrǝz.

Sanma bihudǝ, ǝgǝr toplamışam göz yaşımı,

Sǝn gǝlǝn yollara şövq ilǝ nisar idi qǝrǝz.

Dǝrddǝn sanma, ǝgǝr sinǝmi çak etdim mǝn,

Fövci-möhnǝtlǝrǝ bir rahgüzar idi qǝrǝz.

Nalǝdir ney kimi hǝr lǝhzǝ Füzulinin işi,

Mǝgǝr ömründǝn ona naleyi-zar idi qǝrǝz?

* * *

Arxanca kölgǝ olmaq f ǝxrimdir, ey sǝmǝnbǝr,

Ta sǝcdǝgahım olsun sǝn gǝzdiyin o yerlǝr.

Nǝ var mǝnim tǝk aşiq, nǝ yar dilbǝrim tǝk,

Mǝn bir bǝlakeş aşiq, o dilbǝri-sitǝmkar.

Gördükdǝ gül camalın hǝr cövrǝ tabe oldum,

Aydındır ol şükuf ǝ axır nǝ cür verǝr bǝr.





www.ocaq.net 217

Hansı din ǝhli, Füzuli, oldu ol bütdǝn kǝnar?

* * *

Af ǝt olsan da, könülsǝn, cismsǝn, cansan mǝnǝ,Mǝn sǝnǝ dostam, nǝdir illǝt ki, düşmansan mǝnǝ?

Ey mǝnim canım, nǝ xeyri, eylǝsǝn meyli-hǝyat,

Sǝn ki, canımsan, belǝ namehriban olsan mǝnǝ.

Yusifin hüsnü zaman keçdikcǝ mindi qiymǝtǝ,

Ey qoşan qiymǝt dalınca, mahi-Kǝnansan mǝnǝ.

Şǝmsǝn, atǝşsǝn, olmaz kim, gǝzǝm sǝndǝn uzaq,

Q ǝlbimǝ nur bǝxş edǝn bir mahi-tabansan mǝnǝ.

Hǝsrǝtindǝ şam kimi yandım, gözǝl, bir halda kim,

Sǝn işıqlı bir sǝhǝrsǝn, af ǝti-cansan mǝnǝ.

Q ǝm baharında açan bir lalǝyǝm, sǝn calǝsǝn,

Göz yaşımsan damǝnimdǝ, lǝlü-mǝrcansan mǝnǝ.

Ey Füzuli, eşqdǝ tǝk sǝn çǝkirsǝn qibtǝmi,

Öylǝ isǝ sǝn şǝriki-dǝrdi-hicransan mǝnǝ.

* * *

Ahım edǝndǝ cilvǝ, olur dar f ǝzayi-çǝrx,

Axır keçǝr gedǝr sǝni ahım, sǝmayi-çǝrx.

Min dış yağırsa üstümǝ göydǝn, ǝbǝs deyil,



www.ocaq.net 218

Uçmuş bu qanlı köz yaşım ilǝ binayi-çǝrx.

Ahım dumanlananda qaralmazmı bu f ǝlǝk,

Yandırdı qǝlbimi necǝ gör bu cǝfayi-çǝrx.

Q ǝlb atǝşilǝ doldu bütün çǝrx, şübhǝsiz,Mǝnzil olar mǝlǝklǝr üçün mavǝrayi-çǝrx.

Kuyindǝ gördü mǝskǝn edǝn çoxdu yarımın,

Matǝmsǝrayǝ döndü hǝsǝddǝn sǝrayi-çǝrx.

Sanma ki, tǝkcǝ mǝn çǝkirǝm çǝrxdǝn bǝla,

Kimdir ki, dǝymǝsin ona ǝsla bǝlayi-çǝrx.

Çǝrxin vǝfası yoxdur desǝm, heyrǝt etmǝyin,

Yoxdur, Füzuli, heç kǝsǝ çünki vǝfayi-çǝrx.

* * *

Açanda göz üzünǝ aşiqin, olur heyran,

Axıb gedǝr üzümǝ sel kimi ciyǝrdǝn qan.

Sǝn üz açanda, o hüsnǝ doyunca baxmaq üçün,

İşıqlı bir göz olur gözlǝrimdǝ hǝr mücgan.

Ürǝkdǝ min cürǝ dǝrdim düyünlǝnib, lakin

Birin dǝ söylǝmǝyǝ yox o dilbǝrǝ imkan.

Görüb dǝ xasiyyǝtin, yummuşam camalına göz,

Cǝfanı tǝrk elǝ, ta mǝn göz açım, canan.

Evin qaranlıq olub taleyimlǝ, faydası yox,

Qapı-baca aça bilsǝm dǝ ǝşkü ahımdan.



www.ocaq.net 219

Vüsali-şǝminǝ yannam misali-pǝrvanǝ,

Fǝraqı qoysa ǝgǝr qol-qanad açam bir an.

Neçün gǝrǝk üzümǝ mǝn açım bǝla qapısı,

Gǝrǝk, Füzuli, yumam göz o mahi-tabandan.

* * *

Aşiqǝm, bir sǝnǝmi-lalǝüzarım vardır,

Bir dǝ sevdalı başım, qǝlbi-fikarım vardır.

Ciyǝrim, qǝlbimi islatma qızıl qanın ilǝ

Ki, o saf lövhǝdǝ bir nǝqşi-nigarım vardır.

Arzum oldur ki, qǝmindǝ başım ǝldǝn getsin,

Çün bǝla aşiqiyǝm, eşq ilǝ karım vardır.

Aparıb sǝbrü qǝrarım o qǝdi sǝrv gözǝl,

Bir ömürdür ki, nǝ sǝbrim, nǝ qǝrarım vardır.

Mǝn ona aşiq ikǝn etmiş onu mǝst qürur,Yenǝ şadǝm ki, elǝ sevgili yarım vardır.

Bir gülün aşiqiyǝm bülbüli-şeyda kimi mǝn,

Yox ǝcǝb, şamü sǝhǝr naleyi-zarım vardır.

Yar kuyindǝn uzaq düşdü Füzuli, nǝ olar,

Bax könül güzgüsünǝ, gör nǝ qubarım vardır.

* * *



www.ocaq.net 220

Aşiqǝm, sevmǝkdǝn özgǝ kar ǝlimdǝn gǝlmǝyir,

Əhli-tǝqva eylǝyǝn rǝftar ǝlimdǝn gǝlmǝyir.

Ey könül, ǝqlin yükün tapşırdım axır mǝn sǝnǝ,

Bu yükü çǝkmǝk olub düşvar, ǝlimdǝn gǝlmǝyir.

Söylǝmǝm hǝrgiz cünün qeydindǝ heç bir zövq yox,

Aqilǝm, bihudǝ, boş göftar ǝlimdǝn gǝlmǝyir.

Bütlǝrin uğrunda mǝn sǝrf eylǝrǝm can nǝqdini,

Etmişǝm iqrar ona, inkar ǝlimdǝn gǝlmǝyir.

Eşqdǝ hǝr bir tǝlǝb gǝr olsa mǝndǝn, hazıram,

Sǝbr işindǝ qalmışam naçar, ǝlimdǝn gǝlmǝyir.

Olmaram mane, könül gǝr tutsa mǝhrulǝr yolun,

Q ǝlbimi incitmǝrǝm, azar ǝlimdǝn gǝlmǝyir.

Ölmüşǝm onsuz, Füzuli, zǝnn qılma sǝbrdir,

Yarǝ etmǝk nalǝmi izhar ǝlimdǝn gǝlmǝyir.

* * *

Bağlayıb qǝlbimi keysuyi-xǝmi-pürşikǝnin,

Qalacaqdır mǝni öldürsǝn, adın qanlı sǝnin.

Çox lǝtifdir bǝdǝnin, oldu gözümdǝn pünhan,

Çǝkdirir gör nǝ cǝfalǝr mǝnǝ lütfiylǝ tǝnin.

Torpaq oldum ki, düşǝ üstümǝ kölgǝn bǝlkǝ,

Kǝsdi ümmidimi bundan, elǝ safdır bǝdǝnin.



www.ocaq.net 221

Nitqǝ gǝl, özgǝlǝrin sözlǝrinǝ uymaq ilǝ,

Olmayıb kimsǝyǝ aydın hǝlǝ sirri-dǝhǝnin.

Sözlǝrindǝn belǝ hiss eylǝyirǝm, nazlı nigar,

Qanımı tökmǝyǝ mayildir o lǝli-yǝmǝnin.

Sǝndǝ fanus kimi vardı, Füzuli, atǝş,

Qan deyildir görünǝn, köynǝyin atǝşdi sǝnin.

* * *

Bahar ǝyyamıdır, gǝlmǝz, nǝdǝndir, şurǝ bülbüllǝr,

Mǝgǝr düşmüş lǝtaf ǝtdǝn könüllǝr şad edǝn güllǝr?

Çiçǝklǝr ǝtr saçdı, nazǝninlǝr seyri-bağ etmǝz,

Açılmış güllǝri yeksǝr pǝrişan etdi qafillǝr.

Əgǝr eşq ǝhli etmǝzsǝ gözǝl mǝhrulǝrǝ rǝğbǝt,

Nǝ lazımdır bu ziynǝt, bu gözǝllik, bu qara tellǝr.

Könüllǝr bǝs neçin gülzarǝ bağlanmaz bu mövsimdǝ,

Mǝgǝr zǝnciri-zülfün açmamış gülşǝndǝ sünbüllǝr?

Könül qönçǝ kimi yüzlǝrcǝ qǝmlǝrlǝ düyünlǝnmiş,

Budur müşkül ki, dövran naz edir açdıqca müşküllǝr.

Suyu qoynunda gülşǝn bǝslǝyir, var vǝchi, izzǝtlǝ,

Ki, ondan zahir olmuşdur gözǝlliklǝr, tǝcǝmmüllǝr.

Füzuli, qorxu çoxdur, rǝhgüzari-eşqǝ düşmǝkdǝ,Bu yollar çox ağır yoldur, gǝrǝk etmǝk tǝhǝmmüllǝr.



www.ocaq.net 222

* * *

Başım möhnǝt balıncında çǝkib azar uzaq sǝndǝn,

Olub qǝm bǝstǝrindǝ cismü can bimar uzaq sǝndǝn.

Dedim sǝndǝn uzaqlaşsam, bir az yüngüllǝşǝr dǝrdim,Güman etmǝzdim, ey gül, möhnǝtim artar uzaq sǝndǝn.

Bǝlayi-hicr çoxdur, taqǝtü sǝbrim azalmışdır,

Nǝlǝr, bilmǝm, çǝkǝr başım mǝn, ey yarım, uzaq sǝndǝn.

Deyirdin ki, f ǝraqimdǝ ölǝrsǝn şübhǝsiz, ǝmma

Mǝhal işdir, olam asudǝ mǝn zinhar uzaq sǝndǝn.

Fǝğanü nalǝdǝn hǝmdǝmlǝrim bizar olub mǝndǝn,

Hanı sǝbr et deyǝn kǝslǝr mǝnǝ tǝkrar, uzaq sǝndǝn.

Sǝn atǝşsǝn, tikan tǝk dyrmyşam mǝn rǝhgüzarında,

Yaxıb yandır keçǝrkǝn qalmasın asar uzaq sǝndǝn.

Füzulinin gözündǝ tirǝdir alǝm o mǝhrursuz,

Fǝlǝk vermǝz ona rahǝtlik, ey dildar, uzaq sǝndǝn.

* * *

Bǝzǝk vaxtı baxarsa güzgüyǝ gül üzlü ol canan,

Görǝr kirpiklǝrindǝn güzgünün köksündǝ yüz peykan.

Könül şad oldu görcǝk sinǝdǝ var eşqinin dǝrdi,

Xǝzinǝ tapsa bir viranǝdǝ dǝrviş, olar xǝndan.

Q ǝmin bir tazǝ dağ ilǝ mǝni yad eylǝyir hǝr dǝm,



www.ocaq.net 223

Odur çıxmaz yadımdan verdiyin söz, etdiyin peyman.

Q ǝmindǝn şad olur könlüm ki, onda tapmamışdır yer,

Q ǝmindǝn başqa bir xǝznǝ o gündǝn kim, olub viran.

Görüncǝ gözlǝrim kim, cǝm olub mǝclisdǝ zahidlǝr,Yuxu görmǝz, görǝr lakin pǝrişan bir yuxu hǝr an.

Rǝqibǝ bǝslǝmǝ kin, ey Füzuli, olma qafil kim,

Ürǝkdǝ kin olarsa, mehrdǝn mǝhrum olar insan.

* * *

Bǝsindir, ey f ǝlǝk, etdin zǝbunü xar mǝni,

Büküb dǝ qǝddimi qıldın qǝmǝ düçar mǝni.

Gözümdǝ cilvǝnüma etmǝ gǝl hǝr ǝdnanı,

Hǝsǝd qǝmilǝ daha etmǝ ǝşkbar mǝni.

Bu qǝm kǝmǝndini boynumdan aç, yetǝr bu qǝdǝr,

Cünun kǝmǝndinǝ çox eylǝmǝ düçar mǝni.

Ümidsizǝm, yanıram, gǝl bu atǝşǝ su çilǝ,

Gül olmadan ürǝyim, qıl ümidvar mǝni.

Yetib o dǝm ki, mǝnim bǝxt qönçǝm açsın gül,

Bu qanlı bağrım ilǝ qoyma intizar mǝni.

Yetib o gün ki, verib bǝxt rütbǝmǝ qiymǝt,

Bu qǝdr yetmǝyǝcǝn zarü dilfikar mǝni.

Füzuli, dǝrdin ağırdır, yüz af ǝrin sǝnǝ kim,

Dözürsǝn, etmǝdǝn alǝmdǝ şǝrmsar mǝni.



www.ocaq.net 224

* * *

Biz heç zamanda tǝrki-rüxi-yar etmǝrik,

Heç bir kǝs etmǝyǝn işi zinhar etmǝrik.

Bǝnzǝtmişiksǝ qamǝtini sǝrvǝ, şǝrmdǝn

Baş dikmişik yerǝ, bunu tǝkrar etmǝrik.

Bir gün rǝqib ayırsa bizi bǝnd-bǝnd, yenǝ

Biz aşiqik ona, bunu inkar etmǝrik.

Dildarımız verǝndǝ bizǝ vǝsl vǝdǝsi,

Vaxtından ǝvvǝl ǝhdinǝ vadar etmǝrik.

Dünyapǝrǝst biz deyilik mülkü mal umaq,

Biz tǝrki-yarı can nǝ qǝdǝr var etmǝrik.

Biz ǝrseyi-f ǝsaddǝn olduq kǝnarǝ, çün,

Dünyayǝ uyub, könlümüzü xar etmǝrik.

Rindanǝliklǝ badǝ olubdur şüarımız,Sanma, Füzuli, biz bunu iqrar etmǝrik.

* * *

Bizǝ hǝdsiz cǝfalǝr gördü mǝhrulǝr rǝva hǝr dǝm,

Ömür yoldaşı olduq onlara, gördük cǝfa hǝr dǝm.

Sataşdı hüsnünǝ şǝmin gözü, rǝşk oduna yandı,

O kǝs ki, qibtǝ bilmǝz, rǝf olar ondan bǝla hǝr dǝm.



www.ocaq.net 225

Mǝnǝ heç bir gözǝl yer vermǝdi öz asitanında,

Hǝdǝf oldum gözǝllǝr zülmünǝ mǝn binǝva hǝr dǝm.

Gözüm qanla dolar, hǝsrǝtdǝn ahım göylǝrǝ qalxar

Xǝyalı

mda dolandı

qca mǝnim ol mǝhliqa hǝr dǝm.

Sǝnin eşqinlǝ mǝn bağlanmışam, canan, ǝzǝl gündǝn,

Bu eşqi tǝrk qılmam, baş ola tǝndǝn cida hǝr dǝm.

Ömür ol sǝrv boylu dilbǝrin eşqindǝ sǝrf oldu,

Tǝǝssüf etmǝrǝm, bir ömr ona qılsam f ǝda hǝr dǝm.

Füzuli naümid olmaz vüsali-yar zövqündǝn,

Əgǝr can vermǝk ilǝ göstǝrsǝ yarǝ vǝfa hǝr dǝm.

* * *

Bizi qǝmzǝnlǝ, ey zalım, hǝlak etdin, yaman etdin,

Çǝkib xǝncǝr yazıq aşiqlǝrǝ, sǝn qǝsdi-can etdin.

Cǝfasından rǝqibin olmaram rǝncidǝ, ey canan,Onu zülm etmǝyǝ mǝcbur özün, ey canalan, etdin.

Könüldǝ şövqi-dağı tǝzǝlǝndi, hüsn bağında

Yeni gül açdı, ol bağǝ mǝni sǝn bağiban etdin.

Yerǝ dǝymǝz ayağı könlümün bir an sevincindǝn,

Kǝmǝndi-zülfünǝ saldın onu, sǝn şadiman etdin.

Mǝnǝ hicran dǝmindǝ yar olan, ey vǝslin ümmidi,

Sǝnǝ canım f ǝda, qǝlbim evini aşiyan etdin.



www.ocaq.net 226

Könül, zahidlǝrǝ sǝndǝ inam yoxdur ǝzǝl gündǝn,

Nǝ yaxşı oldu, öz ikrahını indi ǝyan etdin.

Füzuli, yoxsa bir zindan göründü könlünǝ Bağdad,

Ki, işrǝtxaneyi-Tǝbriz şövqilǝ f ǝğan etdin?

* * *

Bir baxışla qıymadın xoşhal ola bu binǝva,

Vurmadın, ta rahǝt olsun, cisminǝ tiri-bǝla.

Q ǝlbü-üşşaqǝ tǝbib olsan da, yoxdur faidǝ,

Biz ki, öldük dǝrd ǝlindǝn, etmǝdin heç bir dǝva.

Sǝn gözǝllik mülkünün sultanısan, ǝfsus kim,

Yanmadın ömründǝ hǝrgiz bir f ǝqirin halına.

Sǝn vǝfalı olmağı yüz dǝf ǝ ǝhd etdin, vǝli

Nǝ bizi saldın yada, nǝ ǝhdinǝ qıldın vǝfa.

Çeşmi-f ǝttanın ǝlindǝn dinü iman qalmadı,

Sǝn özün öldürdüyün qurbanlara tutdun ǝza.

Q ǝlbimǝ qǝmzǝ ilǝ vurdun xǝta peykanını,

Etmisǝn eyni xǝta, hǝrçǝnd etmǝzsǝn xǝta.

Sǝn Füzulidǝ vǝfadan qeyri, şahım, görmǝsǝn,

Qalmamış razı ona, çoxdandır etmǝzsǝn cǝfa.

* * *



www.ocaq.net 227

Boy atıbsan sǝrv tǝk, bir af ǝti-can olmusan,

Parlayıb bir gün kimi, aşubi-dövran olmusan.

Q ǝmzǝnǝ öyrǝtmisǝn aşiqlǝri öldürmǝyi,

Ey gözǝl, sǝn qatili-övladi-insan olmusan.

Yusif ilǝ sǝn iki dövran ǝzizi oldunuz,

Bir zamanlar o, sǝn isǝ indi sultan olmusan.

Hüsn bağinǝ bǝzǝkdir qönçǝvü sǝrvi gülün,

Gülyanaq, qönçǝdǝhan, sǝrvi-xuraman olmusan.

Gǝl cǝfa daşı mǝni-divanǝyǝ vurma daha,

Bir uşaq sanma özün, növrǝstǝ canan olmusan.

Ondakı qönçǝ dǝhanın yoxluğu olmuş yǝqin,

Ey könül, bica gümanla ǝhli-nisyan olmusan.

Ah, oxun keçdi f ǝlǝkdǝn, ey Füzuli, indi sǝn,

Qamǝtin xǝm olsa da, bir mǝrdi-meydan olmusan.

* * *

Bu qǝdǝr mǝndǝ hǝvǝs kim, qǝdi-rǝnadǝn olub,

Feyzi-mǝxsusdur ol, alǝmi-baladǝn olub,

Rüxi-zibayǝ nǝzǝr eşqi ki, var qǝlbimdǝ,

Pak bir nurdur ol, xaliqi-yektadǝn olub.

Eşqdǝn istǝmǝdim mǝn özümǝ rüsvalıq,Bu bǝlalǝr mǝnǝ ol dilbǝri-ziybadǝn olub.

Deyil aşiqliyimin nǝşǝsi bu alǝmdǝn,



www.ocaq.net 228

Özgǝ dünya dǝxi var, nǝşǝ o dünyadǝn olub.

Yenǝ bu fikr, Füzuli, belimi etdi kǝman,

Əyri qǝddimlǝ bu düzlük nǝ müǝmmadǝn olub?

* * *

Bu şikayǝtlǝr ki, yarımdan mǝni-zar eylǝrǝm,

Mǝqsǝdim yar adıdır kim, dildǝ tǝkrar eylǝrǝm.

Nifrǝtim var ol kǝsǝ kim, talibi-dünya ola,

Çünki sultanǝm, gǝdalǝrdǝn belǝ ar eylǝrǝm.

Söylǝmǝ, naseh, gözǝllǝr eşqi olmaz payidar,

Bir ömürdür mǝn belǝ bir hökmü inkar eylǝrǝm.

Ağlamaqdan çün ciyǝrdǝ qan azalmışdır, demǝk,

Pis ǝmǝldir, gözlǝrimi bunca xunbar eylǝrǝm.

Dǝrdimǝ çarǝ tapa bilsin deyǝ, bu dǝhrdǝ

Hǝr kǝsǝ çatdıqda öz dǝrdimi izhar eylǝrǝm.

Nalǝmi tǝrk etmǝk haqqında düşünmǝ bir daha,

Tǝni-ǝğyari bilib, f ǝryadı tǝkrar eylǝrǝm.

Ey Füzuli, kimsǝ tapmaz eşq dǝrdindǝn nicat,

Mǝn, ǝbǝsdir ki, ǝlaci-qǝlbi-bimar eylǝrǝm.

* * *

Var nǝ tǝqsirim yenǝ mǝn çeşmi-yardan düşmüşǝm,



www.ocaq.net 229

Mötǝbǝrdir, heyf, indi etibardan düşmüşǝm.

Yar kuyindǝn cida heyranam öz ǝhvalıma,

Bu bǝlalı qürbǝtǝ doğma diyardan düşmüşǝm.

Bircǝ yol gül üzlülǝr lütf ilǝ baxmazlar mǝnǝ,Bilsǝlǝr dǝ xar olub mǝn ixtiyardan düşmüşǝm.

Görmürǝm bir ǝhli-dil, öldüm cahanda kimsǝsiz,

Xǝlq içindǝ mǝn kǝnarǝm, iqtidardan düşmüşǝm.

Piçü tabdan saldı cananım bu canım riştǝsin,

Mǝn bu halǝ rişteyi-zülfi-nigardan düşmüşǝm.

Neylǝyim ki, öldürür minbir ǝzabla ruzigar,

Oxlanan ov tǝk tora mǝn ruzigardan düşmüşǝm.

Bülbüli-ǝrşǝm, Füzuli, mǝnzilim cǝnnǝt bağı,

Bu yerǝ biixtiyar ol lalǝzardan düşmüşǝm.

* * *

Vǝslin mǝnǝ novruz gecǝsi oldu müyǝssǝr,

Sanki o gecǝm gündüz ilǝ oldu bǝrabǝr.

Güldün gecǝni sübhǝ kimi şǝmilǝ, ey yar,

Yanmaq mǝnǝ, pǝrvanǝlǝrǝ oldu müqǝrrǝr.

Ud yandı hǝsǝddǝn ki, neçin bǝzmimi ǝtrin

Etmiş sǝnin, ey qönçǝdǝhan, böylǝ müǝttǝr.

Açdın saçını, vardı sǝbǝb, nazlı nigarım,

Müşk ǝtrin ilǝ doldu hava, oldu müǝnbǝr.



www.ocaq.net 230

Saçmışdı çıraq mǝnzilimǝ nurunu, lakin

Sǝn gǝldin, ay üzlüm, otağım oldu münǝvvǝr.

Şadlıq mǝnǝ üz verdi vüsalın qǝlǝmilǝ,

Q ǝlbimdǝ hǝr arzum var idi, oldu müsǝvvǝr.

Dün bǝzmgǝhim bir çǝmǝn olmuşdu, Füzuli,

Dildarım idi çün mǝnim ol sǝrvi-sǝmǝnbǝr.

* * *

Qanlı göz yaşım sübut eylǝr, ciyǝr pürxun olub,

Bir deyǝn yoxdur nǝdǝn könlüm belǝ mǝhzun olub.

Tüklǝrim culidǝ oldu zülfünü görcǝk sǝnin,

Çıxdı hǝr sevda başımdan, qǝlb ona mǝftun olub.

Aşiqǝm mǝn, bilmirǝm lakin nǝdir sevdayi-eşq,

Yox kamalı mǝncǝ, Mǝcnun bilsǝ gǝr mǝcnun olub.

Göz yaşımdan etmǝ nifrǝt, çǝkmǝ gǝl, damanını,Qan deyil bu, gül üzündǝn göz yaşım gülgyn olub.

Mǝn neçin sǝrgǝştǝyǝm atǝşli ahimlǝ, mǝgǝr

Bağlıyam ǝflakǝ, gyya rǝhbǝrim gǝrdun olub.

Gözlǝrim nuri mǝgǝr sǝrf oldu gül rüxsarinǝ

Kim, onun nuri azalmış, hüsni-yar ǝfzun olub.

Gǝr ǝlin çatmış, Füzuli, vǝsfinǝ ol qamǝtin,

Ol sǝbǝbdǝndir ki, tǝbin daima mövzun olub.





www.ocaq.net 232

İndidǝn öyrǝnmǝdin sǝn bivǝfalıq rǝsmini,

Gördüyüm gündǝn elǝ mǝn bivǝfa gördüm sǝni.

Keçmǝyǝydim kaş, ey gül, xaki-kuyindǝn sǝnin,

Dün neçǝ biganǝ ilǝ aşina gördüm sǝni.

Oldun, ey zalim könül, pabǝndi dami-zülfünün,

Şükrlǝr kim, bir bǝlayǝ mübtǝla gördüm sǝni.

Görmǝyindǝn olmadı hǝrgiz könül şad, ey rǝqib,

Ancaq ol saǝt ki, canandan cüda gördüm sǝni.

Gǝr deyilsǝnsǝ, Füzuli, aşiq, ağlar gözlǝ mǝn

Kuyi-cananda nǝdǝn sübhü mǝsa gördüm sǝni.

* * *

Q ǝlbimin dǝrdini mǝn istǝmirǝm yarǝ yazam,

Bilirǝm ki, oxumaz, gǝr ona sǝd barǝ yazam.

Kirpiyim misli-qǝlǝm, heyrǝt üzündǝn quruyar,

İstǝsǝm vǝsfin edib, ruyinǝ nǝzzarǝ yazam.

Ayağın torpağı ilǝ qurula ol xǝti kim,

Q ǝlbimin qanı ilǝ sǝfheyi-rüxsarǝ yazam.

Qürbǝt eldǝ çürüdüm, ol xǝti mişkin gözǝlim

Demǝdi namǝ bir ol bikǝsü biyarǝ yazam.

Hǝşrǝdǝk od çıxacaq daşdan, ǝgǝr qǝmlǝrimi,İki sözlǝ daşa mǝn bikǝsü biçarǝ yazam.

Unudar qisseyi-Fǝrhad ilǝ Mǝcnunu cahan,



www.ocaq.net 233

Möhnǝtü-dǝrdi-dilim gǝr mǝni - avarǝ yazam.

Q ǝm bıçağilǝ, Füzuli, sümüyüm oldu qǝlǝm,

Cövri-cananımı ta candakı tumarǝ yazam.

* * *

Q ǝm yolunda dilǝsǝn kim, ola bir yar sǝnǝ,

Ey könül, cam götür kim, ola qǝmxar sǝnǝ.

Bu biyabanda gǝzirsǝn yol azıb, sǝrgǝrdan,

Yol taparsan, ola gǝr bǝxt hǝvadar sǝnǝ.

Göz yaşı boğdu bizi, ey dayanan sahildǝ,

Bizi qurtar ki, desin xǝlq xilaskar sǝnǝ.

İstǝyirsǝn yetǝsǝn mǝqsǝdǝ, keç başdan sǝn,

Yoxsa sevdalı başından yetǝr azar sǝnǝ.

Eşqdǝn hasilimiz göz yaşı olmuş, aşiq,

Bǝhri-qǝmdǝn çatıb ol lölöyi-şǝhvar sǝnǝ.

Mǝnbǝr üstǝ özünü vǝsf elǝmǝ, ey vaiz,

Kimsǝ tǝqlid elǝmǝz, eylǝmǝ israr, sǝnǝ.

Yar f ǝrağında Füzuli ürǝyi qan oldu,

Bir ǝqiq, daş kimi istǝr edǝ isar sǝnǝ.

* * *

Q ǝmi sinǝmdǝ yer tutmuş, ürǝk pürxun ola, ya rǝb!



www.ocaq.net 234

Bu qǝm qalsa ǝgǝr, dǝrdi-dilim ǝfzun ola, ya rǝb!

Nǝdǝn qoymur onun kuyindǝ mǝskǝn tutmağa bir gün,

Mǝnim tǝk böylǝ sǝrgǝrdan görüm gǝrdun ola, ya rǝb!

Peşǝm qan udmaq olmuşdur o meykun lǝldǝn ayrı

,Mǝnim bu qan udan könlüm görüm pürxun ola, ya rǝb!

Dedin sǝbr et, sǝni şad eylǝrǝm, sǝbrim tükǝnmişdir,

Vüsali-yarǝ çatdır, xatirim mǝmnun ola, ya rǝb!

Fǝlǝk qoymur murada yetmǝyǝ, canım çıxır tǝndǝn,

Görüm qismǝt mǝnǝ lǝli-lǝbi-meykun ola, ya rǝb!

Könül razı deyil ǝsla rǝqibim inciyǝ mǝndǝn,

Desǝ bu qǝlbǝ mǝhzun ol, görüm mǝhzun ola, ya rǝb!

Füzuli, dǝrdinin qǝdrin nǝ bilsin hǝr yetǝn bidǝrd,

Könül qǝmdǝn alır zövqü, qǝmim ǝfzun ola, ya rǝb!

* * *

Q ǝmi-hicrindǝ vermǝdi üz mǝnǝ bir elǝ hal

Ki, görünsün, eşidilsin, elǝsin dǝrk xǝyal.

Hǝr saat, hǝr gün, hǝr ay, hǝr il olub eşqindǝn

Hǝmdǝmim qüssǝvü qǝm, ahü f ǝğan, dǝrdü mǝlal.

Kamımın ǝksinǝ dövran dolanır, vǝchi odur,

İstǝrǝm vǝsldǝ hicranı, f ǝraqında vüsal.

Sǝndǝn heç vǝqt mǝnǝ olmadı kamımca cavab,

Nǝ cavabın olacaqdır bunu etdikdǝ sual?



www.ocaq.net 235

Q ǝminin zǝhri hǝyatı mǝnǝ tǝlx etdi, nolar

Lǝblǝrindǝn süzǝsǝn zǝhrǝ dönǝn kamıma bal?

Hǝsrǝtǝm vǝslinǝ, eşqin, de görüm, dini nǝdir

Ki, haram etdi mǝnǝ vǝslini, ǝğyarǝ hǝlal?

Zǝfdǝn bir tükǝ döndümsǝ, Füzuli, ancaq

Q ǝlbimi bağlamaq ol zülf ǝ mǝnǝ oldu mǝhal.

* * *

Q ǝmi-cananı bilǝnlǝr mǝni - nalanǝ yanar,

Aşina cövr elǝyir, bax mǝnǝ biganǝ yanar.

Atǝşi-qǝlbimi pǝrvanǝ gǝtirsǝ dilinǝ,

Yandırar qǝlbini şǝmin necǝ pǝrvanǝ yanar.

Atǝşin çoxdusa fanusun içindǝ, ey şǝm,

Mǝn tǝk olmaz ki, şǝrarimlǝ mǝnim xanǝ yanar.

Qafil olsa bu qǝdǝr ahım odundan, ey can,Uzaq ol sǝn bu gecǝ, çünki bu viranǝ yanar.

Göz yaşım qǝtrǝlǝrin mǝhv elǝyir qǝlb oldu, heyf,

Danǝ-danǝ bu ömür xǝrmǝni bax gör nǝ yanar.

Bir gecǝ söylǝdilǝr şǝmi-rüxün ovsaf ın,

Hǝr gecǝ indi könül atǝşi-cananǝ yanar.

Dǝldi-divanǝyǝ qǝmxar, Füzuli, yoxdur,

Gecǝlǝr daği-qǝmim bu dili-büryanǝ yanar.



www.ocaq.net 236

* * *

Q ǝtlimǝ xǝncǝrlǝ qǝsd etdi o türki-tundxu,

Odlanırdım mǝn ǝtǝşdǝn, mǝrhǝmǝtlǝ verdi su.

Zövq alıb canlar ǝtirlǝndi nǝsimi-vǝsldǝn,

Çün gǝlib çatdı sǝf ǝrdǝn ol ğǝzali-mişkbu.

Calǝlǝr tǝk başıma yağdı mǝlamǝt daşları,

Keçdi af ǝt günlǝrim, oldu müyǝssǝr arizu.

Can ola qurban ki, cövlani-sǝmǝndi-nazini

Qaldırar şaxǝ mǝni gördükdǝ, manǝndi-ǝdu.

Boş qalıb ǝfsanǝsindǝn Qeysü-Fǝrhadın cahan,

Əhli-dünyaya yetişdi ta ki, mǝndǝn göftku.

Başqa bir divanǝ mǝn tǝk gǝr f ǝna sǝrhǝddinǝ

Yetsǝ, axtarmış mǝni, ǝlbǝttǝ, etmiş cüstcu.

Söylǝdim: tutmuş Füzulinin yolun göz yaşları;

Söylǝdi: çox yaxşı oldu, kuyimǝ düşmǝz yolu.

* * *

Q ǝhr edǝr yarım, ona gǝr mahi-taban söylǝyǝm,

Mǝndǝn ikrah eylǝyǝr, sǝrvi-xuraman söylǝyǝm.

Gǝr ona canım desǝm, mütlǝq tökǝr qanım mǝnim,Tez olar gözdǝn nihan, hǝrgah ona can söylǝyǝm.



www.ocaq.net 237

Bunca hüsn ilǝ ki, rǝşk eylǝr mǝlǝklǝr lütfünǝ,

Varsa insan söylǝyin, sanma mǝn insan söylǝyǝm.

Ey xoş ol dǝm üzbǝüz halım deyǝm, qorxum budur,

Kim, pǝrişanlıqdan hǝr halı pǝrişan söylǝyǝm.

Sǝcdǝ etmǝk küfrdür, zahid deyir, mǝhrulǝrǝ,

Namüsǝlmanǝm, ona gǝr mǝn müsǝlman söylǝyǝm.

Yoxdu yersiz xal üzündǝ, böylǝ bir rüxsar ilǝ,

Doğru olmaz, gǝr ona şǝmi-şǝbistan söylǝyǝm.

Xǝncǝri-zülmü, Füzuli, lütfü ehsandır, vǝli

Qorxuram qǝti-bǝlasından ki, ehsan söylǝyǝm.

* * *

Q ırmızı donda o qamǝtlǝ sǝn, ey huriüzar!

Bir ǝlifsǝn kim, qızıl xǝtlǝ yazıb pǝrvǝrdigar.

Al geyimli dilbǝrim bir şux fidandır ki, onu

Əkdiyi gündǝn ciyǝr qanilǝ bǝslǝr ruzigar.

Q ırmızı paltardır ol, yoxsa Xǝlilin atǝşi

Kim, içindǝ bir sǝfalı, güllü cǝnnǝt bağı var.

Gül fidanı güllǝ zinǝt tapdı, sǝn paltar ilǝ,

Bu libas içrǝ gözǝllǝ çirkin oldu aşikar.

Al donu ǝndamına hazırlamaqçün canımınİpliyin qan ilǝ rǝngin qıldı çǝrxi-kǝcmǝdar.

Hǝr yerǝ, ey gül, toxundurdun o gülgün damǝni,



www.ocaq.net 238

Ol yeri mǝn qanlı göz yaşimlǝ etdim lalǝzar.

Könlünü vermiş Füzuli al geyǝn dilbǝrlǝrǝ,

Mayǝsin qanla yoğurmuşdur onun çün ruzigar.

* * *

Qoy bu gülşǝndǝ mǝnǝ gül üzlülǝr yar olmasın,

Çünki bir gül yoxdur ǝtraf ında yüz xar olmasın.

Çox gǝzib gülşǝnlǝri biz öylǝ bir gül görmǝdik.

Kim, mǝnim tǝk aşiqi-bir bülbüli-zar olmasın.

Görmǝdik biz bu cahanda bir gözǝllik xǝznǝsi

Kim, rǝqiblǝr sǝf çǝkib dövründǝ divar olmasın.

Tapmayır yol xar ǝlindǝn bülbüli-şeyda gülǝ,

Hüsnü yoxdur gülşǝnin, kaş öylǝ gülzar olmasın.

Hicri-yar etdi mǝni ǝğyar tǝnindǝn xilas,

Yar vǝslin istǝmǝm, qoy tǝni-ǝğyar olmasın.

Min qǝmim vardır cahanda, bir nǝf ǝr qǝmxar yox,

Q ǝm budur ki, bunca qǝmlǝ bircǝ qǝmxar olmasın.

Ey Füzuli, görmǝmişdir kimsǝ yarından vǝfa,

Şad o kǝsdir kim, ǝsiri-mahi-rüxsar olmasın.

* * *

Qoymayır naseh tökǝm yaş, hǝsrǝtǝm rüxsarına,



www.ocaq.net 239

Ağlar ikǝn gülmǝyim gǝldi onun göftarına.

O deyil sǝrmǝst, mǝn mǝdhuş, heyran qalmışam,

Valeh ol öz karına, mǝn dǝ onun kirdarına.

Bağlanı

bsa gǝr dili-bimar ona, bica deyil,Könlümün var nisbǝti çün nǝrgisi-bimarına.

Nalǝ eylǝr ahü nalǝmdǝn bu alǝm ruzü şǝb,

Tǝk mǝnǝ aid deyil, alǝm düşüb azarına.

Qanımı içmǝklǝ mǝst olmuş belǝ kǝcrov f ǝlǝk,

Mǝstliyin görmǝk dilǝrsǝn, bax onun rǝftarına.

Dün gecǝ qanlı gözǝ bir ayna tutdum, gördum, ah,

Qanǝ döndǝrmiş ciyǝr hǝsrǝt çǝkǝr didarına.

Bundan artıq, ey sǝnǝm, zülm etmǝ, allah eşqinǝ,

Rǝhm qıl sǝn gǝl Füzulinin bu ahü zarına.

* * *

Qorxuram bu cismi-zarımdan o dǝm ki, can çıxa,

Ol zaman, ol lǝhzǝdǝ canan qǝmi candan çıxa.

Vermǝ, saqi, mey mǝnǝ, qorxum budur ki, mǝst olam,

Xalq içindǝ sirri-lǝli-dilbǝr ağzımdan çıxa.

İstǝdim ta ki, sümükdǝn mǝn çǝkǝm peykanını,

Ehtiyat etdim oxuyla hǝm ilik büryan çıxan.

Gǝl ǝyilmiş qǝddimǝ rǝhm eylǝ, ahımdan saqın,

Sǝn rǝva görmǝ kamandan böylǝ bir peykan çıxa.





www.ocaq.net 241

* * *

Demǝ f ǝqǝt mǝnim ol yari-gülüzarımdır,

Hamı sevir, nǝ mǝnim tǝkcǝ nazlı yarımdır.

Gül üzlülǝr nola çoxdur bu çǝrxin altında,

Olardan ancaq o mǝhvǝş mǝnim nigarımdır.

Deyil bu ağlamağım xalü xǝttü qamǝtdǝn,

Mǝni xǝrab edǝn ol nǝrgisi-xumarımdır.

Gör, ey nigar, gözüm qarǝsin, xǝyal etmǝ,

Ki, tǝk bu dǝrdi çǝkǝn qǝlbi-dağidarımdır.

Gündüz işıqlanır hǝr gün günǝşi camalından,

Heyif, qǝmindǝ mǝnim tirǝ ruzigarımdır.

Üzündǝn ayrı onun mǝn tǝk olmasın, ey şǝm

Sǝninki göz yaşı, nǝlǝ mǝnim şüarımdır.

Füzuli, hǝqdi cahandan ümidimi kǝsdim,

Şǝhi-vilayǝtǝ ancaq ümid varımdır.

* * *

Dǝrdi-dilimǝ lütf elǝyib bircǝ dǝva qıl,

Lütf et, gözǝlim, dǝrdi-dilǝ çarǝ ǝta qıl.

Bir ömrdür hǝsrǝt çǝkirik görmǝyǝ ruyin,Bǝsdir, sǝni tanrı, bizǝ gǝl ǝrzi-liqa qıl.





www.ocaq.net 243

Daima könlüm edir dideyi-xunbar ilǝ bǝhs.

Ey Füzuli, nǝ f ǝzağǝt yeri var mǝdrǝsǝdǝ,

Müddǝilik törǝdir ordakı tǝkrar ilǝ bǝhs.

* * *

Dil ǝsiri-ol lǝbi-gülbǝrgi-xǝndandır yenǝ,

Adǝtim bülbül kimi f ǝryadü ǝf ğandır yenǝ.

Köynǝyin yırtıb o gül, ǝf ğan edir bülbül mǝgǝr,

Ol güli-tǝr maili-seyri-gülüstandır yenǝ.

Zülfünǝ vurmuş nigarım yüz düyün, dǝrd ǝhlinǝ

Yüz düyün ol yüz düyündǝn hǝmdǝmi-candır yenǝ.

Qafil etmiş heyrǝti-halın hicabından sǝni,

Hüsnünǝ dünya gözü baxdıqca heyrandır yenǝ.

Damǝ salmaq qǝsdin etmǝzsǝn ǝgǝr könlüm quşun,

De nǝ oldu, bǝs niyǝ zülfün pǝrişandır yenǝ.

Hoqqeyi-lǝli şǝkǝrbarın gözümdǝn gizlidir,

Bu ǝmǝllǝr hoqqabaz dünyayǝ şayandır yenǝ.

Sǝhvdǝ ömrün keçirmǝ, ey Füzuli, vaqif ol,

Haqq üçün hǝr bir günahdan keçmǝk asandır yenǝ.

* * *

Dil giriftar olub ol geysuyǝ,





www.ocaq.net 245

Bir vaxt o aycamalım düşmüşdü mǝndǝn ayrı,

Vǝslinǝ çatdım indi, xoş bǝxtim oldu yavǝr.

Oldu, Füzuli, könlüm sǝn tǝk kǝdǝrdǝn azad,

Dildarı

na çatanlar olmaz daha mükǝddǝr.

* * *

Dün eşitdim gülşǝnǝ naz ilǝ etmişsǝn güzar,

Rǝşki-ruyindǝn yetişmişdir gülǝ yüzlǝrcǝ xar.

Sǝn bahar ǝyyamı göstǝrdin camalın bağdǝ,

Bağ nǝqşindǝn xǝcalǝt çǝkdi-nǝqqaşi-bahar.

Əks edibdir gül üzarın şişeyi-ayinǝdǝ,

Ya ki, al lalǝ bitirmiş hǝr tǝrǝfdǝ çuybar?

Əks edǝn sayǝ deyildir, bǝlkǝ cami-rǝşkdǝn,

Mǝst düşmüş cuybarǝ sǝrvlǝr, ey gülüzar!

Qönçǝlǝr dilxun olub lǝli-lǝbin rǝşkilǝ kim,Od tutub yanmaqdadır şǝmi-rüxündǝn lalǝzar.

Qamǝtindǝn kölgǝlǝr düşdükcǝ yolda sağ-sola,

Sanki dolmuşdur mǝlǝklǝrlǝ sǝrasǝr rǝhgüzar.

Ey gözüm, rahi-vǝfa içrǝ Füzuli neylǝmiş,

Kim, salıbsan gözdǝn, etmişsǝn onu bietibar?

* * *





www.ocaq.net 247

Gah cǝfasından şikayǝt eylǝyǝrsǝn bütlǝrin,

Onları hǝr yerdǝ rüsvay eylǝyǝrsǝn, müxtǝsǝr.

İndi tǝqva damǝnindǝn gǝl daha möhkǝm yapış,

Ömrünü kari-pǝrişan ilǝ gǝl qılma hǝdǝr.

Tox göz ol, hǝm könlü tox ol, meyl qılma alǝmǝ,

Bir pǝri ardınca da düşsǝ, sǝn ondan qıl hǝzǝr.

Ey Füzuli, rindlǝr rǝsmindǝ ifrat eylǝdin,

Bir tǝzǝ yol axtar, artıq, rindlikdǝ var xǝtǝr.

* * *

Ey könül, yarı istǝ, candan keç!

Uyma bu varlığa, cahandan keç!

Deyilsǝn gǝr cahanda rahǝtlik,

Ondakı yaxşıdan, yamandan keç!

Əyri qamǝtli çǝrxǝ aldanma,

Sǝn dǝ bir ox tǝk ol kamandan keç!

Gözümün yaşlarilǝ ahım tǝk,

Sǝn dǝ gǝl yerdǝn, asimandan keç!

Talib ol yarǝ, hǝr nǝ alǝmdǝ

Sǝni saxlarsa bundan, ondan keç!

Xǝlqǝ birüzlü, birsif ǝtli görün,Q ǝlbǝ niştǝr vuran zǝbandan keç!

Bir öyüddür sǝnǝ Füzulidǝn,



www.ocaq.net 248

Tut yǝqin damǝnin, gümandan keç!

* * *

Ey gözǝl, getmǝ, mǝnim qǝlbimi sǝn qan elǝmǝ!Eşqimin dağını gǝl hicr ilǝ suzan elǝmǝ!

Geymǝ, ey sǝrv, sǝf ǝr paltarı, qǝm barı ilǝ

Əymǝ bu qǝddimi, gǝl xak ilǝ yeksan elǝmǝ!

Ol günǝş ruyinin hicranı ilǝ surǝtimi

Öz ciyǝr qanım ilǝ lalǝ tǝk ǝlvan elǝmǝ!

Göz yaşım, sel kimi ax, kǝs yolunu dilbǝrimin,

Getsǝ, düş ardına sǝn, tǝrkini bir an elǝmǝ!

Ey Füzuli, yaşamaq istǝr isǝn canansız,

Fikrini atma barı, qǝlbi pǝrişan elǝmǝ!

* * *

Ey pǝri, bir ömrdür ol gülüzarı görmǝdik,

Sǝn bizi gördün, biz ol bietibarı görmǝdik.

Mǝrhǝmǝtsiz çox gözǝllǝr görmüşük alǝmdǝ biz,

Sǝn kimi bir mǝrhǝmǝtsiz zülmkarı görmǝdik.

Çox cǝfa görsǝk dǝ yardan, kuyini tǝrk etmǝdik,

Dǝhrdǝ bir başqa ǝmniyyǝt diyarı görmǝdik.

Bir axar su tǝk dolaşdıq bağların ǝtraf ını,



www.ocaq.net 249

Qamǝtin bir gözǝl sǝrvi, çinarı görmǝdik.

Hǝr yerǝ getdik, bizi öldürmǝyǝ lazım olan

Dǝrdü möhnǝtdǝn o yerlǝr olsun ari, görmǝdik.

Hǝmdǝm olduq hǝr kǝsǝ, bir dǝm dili-şeydamı

za,Vurmasın yüz min yara birǝhm yarı, görmǝdik.

Hǝddini aşmış, Füzuli, sǝndǝki divanǝlik,

Sǝn tǝk olsun bir nǝf ǝr eşqin düçarı, görmǝdik.

* * *

Ey sayǝ, mǝn tǝk gǝzmǝdin sǝhraları avarǝ sǝn,

Yox taqǝtin tǝnhalığa, möhtacsan bir yarǝ sǝn.

Rüsvay oldum, ey sǝnǝm, qaldır üzündǝn pǝrdǝni,

Mǝndǝn ayır xǝlqin gözün, cǝzb et o gülrüxsarǝ sǝn.

Mǝn görmǝdǝn rüxsarını dǝrdǝ deyildim mübtǝla,

Hüsnünlǝ saldın, ey pǝri, qǝlbi yeni azarǝ sǝn.

Eşqin yolunda keçmişǝm başdan, ayaqdan düşmüşǝm,

Rǝhm et, mǝni-biçarǝnin dǝrdinǝ qıl bir çarǝ sǝn.

Bir vǝchi sǝrgǝrdan olub, bir yerdǝ durmazsa könül,

Ey gül, onu bülbül kimi tǝslim edibsǝn xarǝ sǝn.

Yoxdur sǝnin qǝddin kimi bir sǝrv sǝrvistan ara,

Rüxsarın ilǝ vermisǝn zinǝt gülǝ, gülzarǝ sǝn.

Bǝsdir, Füzuli uyduğun ǝhli-riyanın felinǝ,

Bir aşiqi-şeyda olub, ver könlünü dildarǝ sǝn.



www.ocaq.net 250

* * *

Ey üzün gülşǝni gülzari-cahandan rǝna,

Nǝ qǝdǝr var güli-rǝna üzün ondan rǝna.

Hüsn bağında gözǝl sǝrvlǝr olmuş, amma

Olmamış sǝn kimi bir sǝrvi-rǝvandan rǝna.

Açmayıb baği-lǝtaf ǝtdǝ elǝ gül ki, ola

Sǝn kimi sǝrvqǝdü qönçǝdǝhandan rǝna.

Bir sǝnin eşqini seçdim bu cahanda, nǝ edim,

Sǝnsǝn eşq ǝhlinǝ xubani-zamandan rǝna.

Sǝrv qamǝtlǝr ola qǝddinǝ, ey şux, f ǝda,

Çünki qǝddin görünür sǝrvi-cinandan rǝna.

Qapının torpağı tǝk pak deyil baği-cinan,

Huri-cǝnnǝt dǝ deyil sǝn kimi candan rǝna.

Kirpiyin gözdǝ, Füzuli, o sǝbǝbdǝn yeri varKi, olubdur dili-zarimdǝki qandan rǝna.

* * *

Eşqdǝ mǝzmun olub xǝtti-rüxi-canan mǝnǝ,

Böylǝ yazmış taleyimdǝ sanǝyi-dövran mǝnǝ.

Kuyinin torpağın öpmǝk gündǝ yüz yol, sevgilim,

Şahlığından yaxşıdır dünyalǝrin hǝr an mǝnǝ.



www.ocaq.net 251

Kuyini tǝrk etmǝrǝm ölsǝm dǝ, mǝhv olsam da gǝr,

Gülşǝni-kuyin olub çün rövzeyi-rizvan mǝnǝ.

Vǝslinǝ yetmǝk ümidilǝ yǝqin olmuş bu kim,

Ölmǝyim eylǝr müqǝrrǝr möhnǝti-hicran mǝnǝ.

Can bu ümmid ilǝ verrǝm kim, uzaqlaşsın mǝgǝr

Möhnǝti-hicrin ki, vermiş dǝrdi-bipayan mǝnǝ.

Q ǝlb dağından, Füzuli, olmuşam sultani-eşq,

Kim, cünun mülkün edib ol tabei-f ǝrman mǝnǝ.

* * *

Əzilsǝm, torpağımdan çıxmasın toz-istǝmiş dövran,

Odur, kim isladar ǝndamımı gözdǝn axan qandan.

Edib tǝsiri-badǝ meynǝyǝ bağ içrǝ ondandır

Ki, hey qalxar, yatar sǝrxoş kimi alcaq tǝkan hǝr an.

Bǝla daşı yağar başıma, yoxsa çǝrxin eyvanı Ciyǝrdǝn çǝkdiyim atǝşli ahımdan olub viran?

Bitǝrsǝ qǝbrim üstǝ vǝhşi otlar, yad edin, dostlar,

Ki, bir gül üzlü canan hǝsrǝtilǝ olmuşam qurban.

Mǝsiha damǝni pak olmadı hǝr lǝkkǝdǝn bildin,

Odur vǝchi şǝrabı lǝblǝrindǝn sildin, ey canan.

Olubdur hǝsrǝt ilǝ parǝ-parǝ sinǝm, ǝl çǝkmǝz,

Vurar qǝlbimǝ xǝncǝr xǝncǝr üstdǝn ol mǝhi-taban.



www.ocaq.net 252

Füzuli, gözlǝrimǝ nur verdi hüsnü cananın,

Başından kǝsmǝsin haq sayǝni, ey sahibi-ehsan!

* * *

Əgǝr ölmüşsǝ Mǝcnun, qalmışam mǝn yadigar ondan,

Gedibsǝ Kuhkǝn, qalmış mǝnǝ indi bu kar ondan.

Könül razı deyil ǝğyar onun kuyindǝ can versin,

Közümdǝ qorxum ondandır ki, ǝylǝşsin qubar ondan.

Sirişkim ǝks edib mücgan oxun, ey mǝrdümi-qafil,

Sǝnǝ qoy yetmǝsin vǝhm ilǝ tiği-abdar ondan.

Lǝbindǝn bircǝ an kim almadı canım, nǝ gündür bu,

Bu da bir ömrmü? - daim mǝn oldum şǝrmsar ondan.

Fǝlǝk ahımdan olmuş pürşǝrǝr, bir kami-dil vermǝz,

Ki, qorxur rövnǝqi itsin bir an olsa kǝnar ondan.

Cahan cahindǝn ötrü tǝrki-dünya eylǝyir zahid

Ki, dünya tǝrkin etmǝklǝ azalmır etibar ondan.

Uzaqlaşmış Füzuli indi kuyindǝn, daha bir dǝ

İtin duymaz qopanda naleyi-biixtiyar ondan.

* * *

Əgǝr sǝn hǝmnişin olsan gözǝllǝrlǝ, könül, bir dǝmUnutma kim, gǝlǝr hicran dǝmi, eyşin olar bǝrhǝm.



www.ocaq.net 253

Mǝni, ey göz yaşım, rüsvay qıldın xalq arasında,

Quru artıq ki, dost-düşmǝn gözümdǝ görmǝsinlǝr nǝm.

Fǝlǝk, qǝsdin budur, ayrı düşǝm ayüzlü canandan,

İnadından götür ǝl, qoyma olsun eyşimiz matǝm.

Sizi, ey mǝrdümi-çeşmim, ürǝk qanımda gizlǝtdim

Ki, qan olsun sizǝ hayil, mǝnǝ şǝbxun vurarkǝn qǝm.

Uzaqlaş qǝmli könlümdǝn, çǝkirsǝ qǝm odu şölǝ,

Budur qorxum ki, bu odda yana canımla canan hǝm.

Yerin qǝlbimdǝdir, canan, bu canı oxla gǝl doldur,

Dǝmirdǝn bir hasar olsun, sǝni hifz eylǝsin möhkǝm.

Füzuli, çarǝsiz dǝrdǝ düşüb rüsvay olmuşsan,

Q ǝza tǝqdiridir, yox sǝbrdǝn başqa ona mǝlhǝm.

* * *

Ənbǝrdǝn ay camalını salmış hǝsarǝ xǝt,

Bǝnzǝr o gül üzarın üçün pǝrdǝdarǝ xǝt.

Yeksǝr hǝsǝd tozu bürüdü güzgüsün ayın,

Hǝr dǝm o mǝh salanda kǝnari-üzarǝ xǝt.

Şǝm tǝk mǝnim qaraldı günüm dudi-ahdǝn,

Ta düşdü gül üzündǝn o mahın kǝnarǝ xǝt.

Mǝzmunca xǝtti-yarǝ yaxın xǝtt tapmadıq,Dövran oxutdu gǝr bizǝ minlǝrcǝ qarǝ xǝt.

Yanmış könül üzümdǝ nişan qoydu göz yaşın,





www.ocaq.net 255

* * *

İsladam, kaş, ürǝk qanı ilǝ xaki-dǝrin,

Hali-dildǝn ola hǝr rǝng ilǝ olsa xǝbǝrin.

Hǝrǝ bir can ola, ey kaş, bu qan qǝtrǝlǝri,Ola bir-bir sǝnǝ qurban bizǝ düşsǝ güzǝrin.

İstǝrǝm sǝn ova çıxdıqda şikarın mǝn olam,

Sǝnǝ olduqda f ǝda ta mǝnǝ düşsün nǝzǝrin.

Seyrǝ çıxsan edǝrǝm xǝlqi f ǝğanla mǝşğul,

Sǝndǝn ey gül, xǝbǝri olmaya ta bir nǝf ǝrin.

Söylǝrǝm dǝrdimi öz kölgǝmǝ, ǝf ğanımdan

Mǝn olan mǝnzilǝ bir kǝs daha salmaz sǝf ǝrin.

Bu gözǝllǝrdǝ vǝfa yoxdur, ǝdǝm tilsimi var,

Belǝ batil bir işin görmǝyǝcǝksǝn sǝmǝrin.

Eşqdǝn mǝn qılır gǝrçi, Füzuli, naseh,

Mǝnǝ tǝsir elǝmǝz sözlǝri bir bihünǝrin.

* * *

İstǝr ki, yardan bizi etsin cüda f ǝlǝk,

Düşmǝnliyin bizǝ yenǝ gördü rǝva f ǝlǝk.

Çǝrxin cǝfavü cövrü yetǝr daima bizǝ,

Bunlar nǝ işdir eylǝyir ol bivǝfa f ǝlǝk?

Hǝsrǝt qoyur mǝni o gözǝllǝr camalına,



www.ocaq.net 256

Bir iş rǝva deyil, niyǝ eylǝr xǝta f ǝlǝk?

Sandı bǝrabǝrim özünǝ bǝnzǝmǝk üçün,

Eylǝr hǝmişǝ qǝddimi qǝmdǝn düta f ǝlǝk.

Mǝhbubumuz deyil ki, o biçarǝ aşiqiBunca bǝlalǝrǝ elǝyir mübtǝla f ǝlǝk?

Mǝqsudumuz, Füzuli, vǝfadır, nǝ fayidǝ,

Düz gǝlmǝyir bizimlǝ, edir hey cǝfa f ǝlǝk.

* * *

İşim qǝmindǝ yenǝ çeşmi-ǝşkbarǝ düşüb,

Gözün dǝ indi iki qǝlbi-dağidarǝ düşüb.

Dübarǝ parǝlǝnib lalǝnin giribanı,

O sǝrvimin yolu, guya ki, lalǝzarǝ düşüb.

Mǝgǝr görüb yerişin sǝrv, rǝşk odunda yanır

Vǝ ya ki, surǝtinin ǝksi cuyibarǝ düşüb.

Görǝn o nǝrgisi-mǝstinlǝ surǝtin, söylǝr:

Çǝmǝndǝ türkdür ol, mǝst olub, kǝnarǝ düşüb.

Nǝ nǝqş çǝkdisǝ qüdrǝt, gözǝldir ol, ǝmma

Ən incǝ nǝqşi onun arizi-nigarǝ düşüb.

Mǝnim bu göz yaşıma rǝhmdǝn deyil baxışın,

Gözǝllik aşiqidir ki, axar sularǝ düşüb.

Füzulinin nǝdǝn olmuş günahı, tǝqsiri,

Gözündǝn öz gülünün binǝva dübarǝ düşüb.



www.ocaq.net 257

* * *

Ya rǝb, o bidǝrdin özün sal qǝlbinǝ sevda qǝmi,

Olsun bizim alǝm kimi qǝmli onun da alǝmi.

Aydın deyil xurşidimǝ dǝrdim ǝgǝr, bir vǝchi var,

Kölgǝm olub qǝm şǝrhinǝ qǝlbin yeganǝ hǝmdǝmi.

Göstǝr üzün misli-günǝş, ta qoymasın heç bir ǝsǝr

Torpaq bu cismimdǝ ǝgǝr abi-hǝyatın var nǝmi.

Saqi, dayanma, mey gǝtir, naseh vurub sözlǝ yara,

Mütlǝq bu yarǝ öldürǝr, çatdırmasan mey mǝlhǝmi.

Vermirsǝ düz insanlara alçaq evindǝ yer f ǝlǝk,

Ondan büküldü qǝddimiz kim, tǝrk qıldıq bu qǝmi.

Toplandı çün ǝtraf ıma dağ tǝk mǝlamǝt daşları,

Rüsvalığım ondan tapıb böylǝ binayi-möhkǝmi.

Bir qǝtrǝ qanlı göz yaşı, bir odlu ahından sǝvay,Yoxdur Füzulinin qǝmi-eşqindǝ başqa mǝhrǝmi.

* * *

Yandı qǝlbim, gözdǝ qanlı qǝtrǝlǝr vardır hǝlǝ,

Od sönübsǝ, şölǝmizdǝ yüz şǝrǝr vardır hǝlǝ.

Bǝdnǝzǝrdǝn öz ciyǝr qanilǝ olmuş çillǝ dağ,

Olmayır rahǝt könül, mǝndǝ nǝzǝr vardır hǝlǝ.



www.ocaq.net 258

Tazǝ dağlar cismi-zarimdǝn mǝnim ǝksilmǝyir,

Allah-allah, bu quru şaximdǝ bǝr vardır hǝlǝ.

Ah çǝkdim, qǝlbimin dǝrdisǝ tǝskin tapmadı,

Ox çı

xı

b peykan ilǝ bahǝm, ciyǝr vardı

r hǝlǝ.

Lövhi-alǝmdǝn deyildir xali Mǝcnun surǝti,

Mǝn tǝk olmaz dǝhrdǝ, ondan ǝsǝr vardır hǝlǝ.

Söylǝdim: eşqindǝ yox, ey yar, özümdǝn bir xǝbǝr,

Söylǝdi: aşiq deyil, ondan xǝbǝr vardır hǝlǝ.

Q ǝddini ǝymiş, Füzuli, möhnǝti-çǝrxi-f ǝlǝk,

Xatirindǝ bir kamanqaş, simbǝr vardır hǝlǝ.

* * *

Yandı göydǝ ulduz, ay, bir ah çǝkdim dün sǝhǝr,

Qorxuram bu gecǝ düşsün ǝrşǝ ahımdan şǝrǝr.

Dün gecǝ cismim yanırdı, qalxdı sinǝmdǝn bir od,Bilmişǝm döndüm gülǝ, ya şölǝmi söndürdü tǝr.

Q ǝrq olmazdım zǝnǝxdanındakı girdabda,

Qalxsa idi ağ buxağından sǝnin tufan ǝgǝr.

Ağzının vǝsfini, canan, almadımsa ağzıma,

Olmadım razı dodağım tutsun eşqindǝn xǝbǝr.

Könlüm istǝr söylǝyim "ya rǝb!", necǝ "ya rǝb!" deyim,

Zǝfdǝn "ya rǝb!" demǝkçün taqǝtim qalmış mǝgǝr?



www.ocaq.net 259

İstǝmǝz qonsun tozum nǝli-sǝmǝndinǝ mǝnim,

İstǝmǝz çatsın ǝlim damanına ol simibǝr.

Ey Füzuli, meylǝ, mǝhbub ilǝ daim gün keçir,

Sǝndǝ şirin dil, rǝvan tǝb ilǝ var yüksǝk hünǝr.

* * *

Yarın hicrindǝ yenǝ gözlǝrim ağlar bu gecǝ,

Sǝn sön, ey şǝm, mǝnim ağlamağım var bu gecǝ.

Yad edib şǝmi-rüxün, istǝrǝm atǝşdǝ yanam,

Sǝpmǝ su bu oda, ey dideyi-xunbar, bu gecǝ.

Q ǝtlimin vǝdǝsini sübhǝ qoyub, sübhǝ kimi,

İntizar öldürǝcǝkdir mǝni, ey yar, bu gecǝ.

Kuyi-yarǝ, dayan, ey nalǝ ki, gizlin gedirǝm,

Mǝni rüsvayi-cahan eylǝmǝ, zinhar, bu gecǝ.

Ağladım, göz yaşımın nǝqdi tamam oldu bu gün,

Nǝ nisar eylǝyǝrǝm gǝlsǝ o dildar bu gecǝ?

Gözlǝrimdǝn yuxunu qarǝt ediblǝr, yoxsa

Qara bǝxtimdir edibdir mǝni bidar bu gecǝ.

Sǝri-kuyindǝ Füzuli gecǝlǝrdi, sǝn onu

Niyǝ qovdun, hara bǝs getsin o naçar bu gecǝ?

* * *



www.ocaq.net 260

Yarpağın tutdu bǝrabǝr gül o mah tǝlǝt ilǝ,

Başına çırpdı o yarpağı sǝba hiddǝt ilǝ.

Gül cǝmalın aparır rövnǝqi güldǝn, gǝr onu

Dürri-şǝbnǝmlǝ hǝva bǝslǝsǝ min zinǝt ilǝ.

Oldu pǝrvanǝsi gül atǝşi-şǝmi-rüxünün,

Eylǝ yarpaq hanı odlanmaya ol dǝhşǝt ilǝ.

Gülü bülbüllǝ çǝmǝn naz elǝyir, aç üzünü,

Onu atǝşlǝrǝ yandır, yelǝ ver cürǝt ilǝ.

Qönçǝ övladına rahǝtmi olar gül beşiyi.

Bu tikanlıqda necǝ bǝslǝnǝr o, rahǝt ilǝ?

Beşcǝ gün ömrǝ gül hüsnün ilǝ bǝhs açdı,

Dağıdar yel bu günah ilǝ onu sürǝt ilǝ.

Açılır gül, dǝyişir rǝngi, Füzuli, onu mǝn

Necǝ tǝşbih edim ol lǝli-şǝkǝrnisbǝt ilǝ.

* * *

Yaxıbsan qǝlbi, barı şölǝ tǝk gǝl çǝkmǝ sǝr mǝndǝn,

Nǝzǝr qıl, şǝm tǝk yannam, sǝn olma bixǝbǝr mǝndǝn.

O eşqindǝn nişan bircǝ mǝnim bu suzi-qǝlbimdir,

Elǝ yannam ki, qalmaz heç nişan sǝndǝn, ǝsǝr mǝndǝn.

Mǝni yandırdığın dǝmdǝ, saqın, bu qǝlbǝ ǝl vurma,Alışmış atǝşǝm, qorx ki, olarsan şölǝvǝr mǝndǝn.

Dedim bu çeşmi-giryanǝ o hüsnǝ baxmasın bir dǝ,



www.ocaq.net 261

Nǝ etdim bundan özgǝ, döndǝrir üz çeşmi-tǝr mǝndǝn?

Mǝnim xar olmağımdan artdı qǝm qǝlbimdǝ, qorxdum ki,

Görüb xar olmağı yarım, kǝsǝ bir az nǝzǝr mǝndǝn.

Dǝhanı

n sirrini bildim, mǝn oldum yoxluğa agah,Güman etmǝzdi heç kǝs kim, gǝlǝr böylǝ hünǝr mǝndǝn.

Gǝlibdirsǝ rǝhi-eşqǝ, Füzuli, binǝva Mǝcnun,

Deyildir mǝndǝn artıq o, deyildir mötǝbǝr mǝndǝn.

* * *

Yaşlı göz bir güzgüdür, onda könüllǝr ǝks edǝr,

Gözdǝ yaş artdıqca, qǝlbin nuru artar ol qǝdǝr.

Q ǝtreyi-ǝşkindǝn istǝ naümid olduqda kam,

Kim ki, ulduzla gedǝ görmǝz o zülmǝtdǝ xǝtǝr.

Q ǝlb varsa, ǝql varsa sǝndǝ, gözdǝn yaş axıt,

Ağlayıb ah çǝkmǝyǝnlǝr bir ağacdır bisǝmǝr.

İntihasız göy dǝnizdǝ bir hübabı andırar,

Eşqi cananla dolu bu könlümǝ salsan nǝzǝr.

Eşqǝ düşdün, qoy saralsın surǝtin, bu yaxşı rǝng,

Eşq bazarı rǝvacın artırar ǝlbǝttǝ zǝr.

Şam od ilǝ tutdu ülf ǝt, aqibǝt yandı özü,

Kim tutarsa üns düşmǝnlǝ peşimanlıq çǝkǝr.

Ey Füzuli, kim düşüb bir qǝddi-sǝrvin eşqinǝ,

Bir köpük tǝk göz yaşı bǝhrindǝ sǝrgǝrdan gǝzǝr.



www.ocaq.net 262

* * *

Yoxdu bu rüsvalığın dǝrdinǝ dǝrman, ey tǝbib!

Eylǝmǝ rüsva özün, hǝm qǝlbimi qan, ey tǝbib!

Olmaq istǝrsǝn ǝgǝr asudǝ, qoy rahǝt mǝni,

Dǝrdimin yox çarǝsinǝ çünki imkan, ey tǝbib!

San qan almaqla, yǝqin, bir fayda vermǝzsǝn cana,

Şövqi-lǝlinn çıxar mümkünsǝ candan, ey tǝbib!

Olsa hǝr şǝrbǝt, bu sevda dǝrdinǝ etmǝz ǝlac,

Şǝrbǝtimdir vǝsli-yarü zikri-canan, ey tǝbib!

Q ǝmlǝ öldürsǝn mǝni izhar qılma kimsǝyǝ,

Qoy rǝqibim bilmǝsin var mǝndǝ ǝf ğan, ey tǝbib!

Mǝqsǝdim açmaq deyildi dǝrdimi ǝsla sǝnǝ,

İstǝdim pünhan edim, sǝndǝn nǝ pünhan, ey tǝbib!

Öldürüb yüz sǝn kimi bidǝrdi bu dǝrdim mǝnimGǝl Füzuli dǝrdini sanma çox asan, ey tǝbib!

* * *

Yüz dǝf ǝ göz açdım güli-rüxsarına, ey can,

Hǝr dǝm üzǝ açdım iki yüz seyl ilǝ tufan.

Hǝr sel ki, axıtdım yoluna didǝlǝrimdǝn,

Fǝryad edǝrǝk sirrimi açdı sǝnǝ hǝr an.



www.ocaq.net 263

Hǝr sirr ki, gizlindǝ demişdim sǝnǝ, ey gül,

Əğyarǝ dedin, saxlamadın sǝn onu pünhan.

Açdım sǝnǝ göz, gördüm ǝziyyǝt, sitǝm, azar,

Açdı

m öz ǝlimlǝ özümǝ bir dǝri-ǝhzan.

Gör bǝxtimi, rahǝtlik umurdumsa yolunda,

Dǝhşǝtli bǝla seylinin ağzındayam ǝlan.

Q ıldımsa ǝgǝr sinǝmi çak, axırı tapdım,

Dǝrdindǝn onun qǝlbimǝ yol açmağa imkan.

Zülfündǝn işim çün düyün olmuşdu, Füzuli,

Tutdum sǝri-zülfündǝn, açıldı düyün asan.

* * *

Yüksǝlir göylǝrǝ, ey mah, f ǝğanım sǝnsiz,

Nǝyǝ lazımdı keçir ömrü zǝmanım sǝnsiz.

Dǝyişir halımı hǝr anda qǝmi-hicranın,Gǝl deyim, gör necǝdir bu güzǝranım sǝnsiz.

Mǝndǝn ayrıldı hamı sǝn mǝnǝ etdikdǝ vida,

Yox güman ki, qala cismdǝ canım sǝnsiz.

Ömrümün bǝhrǝsi bir şam kimi yanmaq oldu,

Tǝngǝ gǝldim bu hǝyatdan, yox amanım sǝnsiz.

Düşmǝsin ta ki, şǝrǝr qǝlbinǝ bir söhbǝtlǝ,

Bağladı şiddǝti-qǝm indi zǝbanım sǝnsiz.



www.ocaq.net 264

Bu ümid ilǝ ki, tapsın, gözǝlim, sǝndǝn ǝsǝr,

Yürüyür hǝr tǝrǝf ǝ ǝşki-rǝvanım sǝnsiz.

İndi rüsvalığımı tǝkcǝ Füzuli bilmir,

Yayılıb alǝmǝ bu eşqi-nihanım sǝnsiz.

* * *

Kimi nisbǝt qılım ol sǝrvi-sǝnubǝrqǝddǝ,

Ucalardan ucadır qǝdrdǝ, hǝm qiymǝtdǝ.

Ona düşmǝn elǝyǝn pisliyi o yaxşı sanır,

Pisǝ yaxşı demǝsi yaxşı olur, ǝlbǝttǝ.

Demǝyǝ dǝrdimi mǝhrulǝrǝ hǝddim yoxdur,

Deyim hǝdsiz qǝmimi bǝs kimǝ bu halǝtdǝ?

Mǝsnǝdi-eşqdǝ qiymǝt yox idi mǝndǝn ǝzǝl,

Göz yaşım göylǝrǝ qaldırdı onu şöhrǝtdǝ.

Mişk xǝtli, gümüş ǝndamlı, ay üzlü sevǝli,

Q ǝlbimin tüstüsü qoymuş günümü zülmǝtdǝ.

Bizǝ mǝqsǝd bu çǝmǝndǝ gül üzün görmǝk idi,

Leyk yüz xari-mǝlamǝt görünür niyyǝtdǝ.

Ey Füzuli, bu qǝdǝr eşqǝ giriftar olma,

Tez xilas et özünü, qalmayasan zillǝtdǝ.

* * *



www.ocaq.net 265

Kimsǝ bizǝ hicran gecǝsindǝ güzǝr etmǝz,

Pǝcmürdǝ olan halıma bir kǝs nǝzǝr etmǝz.

Q ǝm qoymadı mǝndǝn bir ǝsǝr yar yolunda,

Heç bir kǝsǝ könlümdǝki qǝmlǝr ǝsǝr etmǝz.

Öldüm qǝmi-hicrindǝ, xǝbǝr tutmadı bir kǝs,

Halın necǝdir, kimsǝ mǝnǝ heç xǝbǝr etmǝz.

Çoxdur hamudan dǝrdü-qǝmim, çünki sǝnin tǝk,

Heç bir gözǝl öz aşiqini dǝrbǝdǝr etmǝz.

Eşqinlǝ ciyǝrlǝr oda yandı, külǝ döndü,

Mehrin dǝxi heç kimsǝni xuninciyǝr etmǝz.

Ey şuxi-cǝfakar, vǝfa eylǝ ki, heç kǝs,

İncitmǝyi, öldürmǝyi zǝnni-hünǝr etmǝz.

Tǝrk eylǝ bu alǝmdǝ nǝ var, qorxma, Füzuli!

Tǝklik yolunun saliki xöfvi-xǝtǝr etmǝz.

* * *

Kirpiyimdǝn qan sızar şamü sǝhǝr, bilmǝm neçin?

Canımı üzmǝkdǝdir sonsuz kǝdǝr, bilmǝm neçin?

Halimǝ heyran ikǝn alǝm, özüm heyrǝtdǝyǝm,

Kim, mǝnim halimǝ heyrandır bǝşǝr, bilmǝm neçin?

Ol qǝdǝr hali pǝrişanǝm, pǝrişan xatirimAnmayır hardan pǝrişanlıq yetǝr, bilmǝm neçin?

Yar könül dǝrdinǝ yüz dǝrman bilir, mǝndǝn vǝli



www.ocaq.net 266

Bildiyin inkar edir ol simbǝr, bilmǝm neçin?

Qalmışam avarǝ, sǝrgǝrdan, yarımdan mǝn cüda,

Çǝrx edibdir mǝn f ǝqiri dǝrbǝdǝr, bilmǝm neçin?

Nalǝdǝn, f ǝryaddan könlüm tǝsǝlli tapmayı

r,Vǝsli dǝ, hicranı da qılmaz ǝsǝr, bilmǝm neçin?

Ey Füzuli, öldürǝr dǝrdim mǝni, axtarmaram

Nǝ tǝbibdǝn, nǝ dǝvadǝn bir xǝbǝr, bilmǝm neçin?

* * *

Könlüm eşqin ilǝ rüsvayi-cahan oldu bu gün,

Q ǝlbimin gizli olan dǝrdi ǝyan oldu bu gün.

Ruzigarım qara gǝr keçsǝ, tǝǝccüb elǝmǝ,

Nǝzǝrimdǝn gün üzün çünki nǝhan oldu bu gün.

Gözdǝ bir vaxt ürǝk qanı mǝkan etmiş idi,

Getdi sǝrvim, onun ardınca rǝvan oldu bu gün.

Bu gecǝ uyquda gördüm xǝmi-keysulǝrini,

Bu pǝrişanlığımın vǝchi haman oldu bu gün.

Q ǝlbimǝ guşeyi-çeşm ilǝ nǝzǝr qıldı dünǝn,

Könlüm ol guşeyi-çeşmǝ nigaran oldu bu gün

Badǝdǝn, müğbeçǝdǝn tapdı, xudaya, nǝ sǝfa,

Ki, könül mötǝkifi-deyri-muğan oldu bu gün.

Mǝn edib dün bu Füzulini qapından itlǝr,

Sǝbǝb oldur ki, işi ahü f ǝğan oldu bu gün.



www.ocaq.net 267

* * *

Könlümǝ xoşdu mǝnim sevgili canan, ey şeyx!

Deyilǝm körpǝ ki, mǝn aldanam asan, ey şeyx!

Saxlama gǝl mǝni ayüzlülǝrin eşqindǝn,

Vurma yüz tǝnǝ mǝnǝ hǝr zaman, hǝr an, ey şeyx!

İçirǝmsǝ bu gözǝl badǝni mǝn gǝnclikdǝ,

Mǝslǝhǝt görmüş onu gǝrdişi-dövran, ey şeyx!

Oldu ǝhli-nǝzǝrin qiblǝsi cananın üzü,

Bunu inkar elǝmǝz mǝncǝ müsǝlman, ey şeyx!

Mey içib gǝnclǝşǝrik, yoxsa qocalmaqla keçǝr

Günlǝri ömrümüzün zarü pǝrişan, ey şeyx!

Umma, gǝl, sǝn bu Füzulidǝn edǝ sevgini tǝrk,

Deyil asan keçǝsǝn qǝlblǝ candan, ey şeyx!

* * *

Könlümün dǝrdinǝ dildar dǝva etmǝyǝcǝk,

Mǝnǝ bir mǝrhǝmǝt ol mahliqa etmǝyǝcǝk.

Mǝni gǝr salsa da ol qaşi kǝmanım gözdǝn,

Könlümün mülkünü biganǝ f ǝna etmǝyǝcǝk.

Bütlǝrin mehrü vǝfası o qǝdǝr azdır ki,

Bir kǝsǝ cümlǝsi toplansa vǝfa etmǝyǝcǝk.



www.ocaq.net 268

Bilsǝ aşiqlǝrinin hali-dili-zarın o büt,

Öz cǝfakeşlǝrinǝ bir dǝ cǝfa etmǝyǝcǝk.

Yaxamı etsǝ dǝ sǝdparǝ sitǝmlǝr, bu könül,

Eşqinin damǝnini, bil ki, rǝha etmǝyǝcǝk.

Gǝl hǝlak etmǝ bizi, çün rǝhi-eşqindǝ sǝnin,

Biz edǝn işlǝri bir ǝhli-vǝfa etmǝyǝcǝk.

Baği-vǝsl içrǝ, Füzuli, necǝ gül dǝrsin o kim

Sǝbr edib, canını amaci-bǝla etmǝyǝcǝk.

* * *

Könlümün cövr tǝmǝnnası var ol bǝdxudǝn,

Yenǝ könlüm bu tǝmǝnnadadır ol ahudǝn.

Başını hǝlqeyi-zǝnciri-cünundan çǝkmǝz,

Kami-dil istǝsǝ hǝr kǝs o xǝmi-keysudǝn.

Dün sǝba naf ǝnin ǝhvalını da verdi xǝbǝr,Q ǝlbi odluydu o dǝm sünbülü-ǝnbǝr budǝn.

Bisǝbǝb guşeyi-mehraba ǝyilmǝz zahid,

Bir tǝmǝnnayi-nǝzǝr eylǝr o, gǝc ǝbrudǝn.

Hǝr gözǝl yarı mǝlǝklǝrlǝ bǝrabǝr tutma,

Özü göyçǝksǝ dǝ, yox faidǝ ol bǝdxudǝn.

Sihhǝtindǝn necǝ bǝs eylǝmǝsin qǝti-nǝzǝr,

Xǝstǝlǝnmişsǝ könül gǝr o gözü cadudǝn.



www.ocaq.net 269

Eşqi mǝn etmǝ Füzuliyǝ sǝn, ey şeyx, hamı

Zövq alar dǝhrdǝ bir naz elǝyǝn mǝhrudǝn.

* * *

Könül ayinǝsindǝ ǝks olan, ey mǝhliqa, sǝnsǝn,

Unutsan da mǝni, bil, xatirimdǝ daima sǝnsǝn.

Tamaşayi-camalından necǝ mǝn göz çǝkim, canan

Üzündür qiblǝ, mǝbudum mǝnim, ey dilrüba, sǝnsǝn.

Sǝnǝ oxşatmağımdandır gözüm qalmış sǝnǝmlǝrdǝ,

Mǝni biganǝyǝ mayil qılan, ey bivǝfa, sǝnsǝn.

Əgǝr mǝftunu oldum qönçǝlǝb dilbǝrlǝrin bunca,

Q ılın eşqi mǝnǝ, onlara bu hüsnü ǝta sǝnsǝn.

Çǝkǝrlǝr kuyinǝ boynumda zǝncir nazlı dilbǝrlǝr,

Bu zǝnciri salan boynuma, ey zülfü qara, sǝnsǝn.

Kǝsildi iltifatın, müşkülǝ düşdü işim, rǝhm et,

Mǝnǝ şǝfqǝtlǝ bax, dǝrdimǝ varsa bir dǝva, sǝnsǝn.

Füzuli, doğru bir yol tut, vǝfadar ol o dildarǝ,

Sǝbat ilǝ dayan, bu yolda Xızri-rǝhnüma sǝnsǝn.

* * *

Könüldǝ, canda eylǝr ol pǝrinin dǝrdini pünhan,O kǝs kim, gizlǝdǝ bilsin odu xaşak ilǝ asan.



www.ocaq.net 270

Necǝ tǝrkǝşdǝn ox, mǝn sinǝdǝn ah üstǝ ah çǝkdim,

Bu hǝsrǝtlǝ ki, vursun sinǝmǝ ox üstǝ ox canan.

Üzüm qanla bǝzǝndi, ey gözǝl, bir lalǝzar oldu

Ki, sǝn seyrǝ çıxanda lalǝ tǝk öpsün yanağından.

Könül, zöhdü riyadǝn, zǝrrǝcǝ bir kimsǝ xoşlanmaz,

Uzaqlaş bu ǝmǝllǝrdǝn, bǝhǝqqi, xaliqi-sübhan!

Gecǝ röyada gördüm könlümü zülfündǝ sǝrgǝştǝ,

Pǝrişandır yuxum, qaldım özüm tǝbirinǝ heyran.

Bu varlıq dǝrdini, bǝsdir, Füzuli, bunca çǝkdin sǝn,

Əri qǝmdǝn ki, hǝr altı cǝhǝtdǝn rahǝt olsun can.

* * *

Kuyi-yara meyl edib, ey göz yaşım, axdınsa gǝr,

Çatmadın hǝrgiz muradǝ, vermǝdin heç bir sǝmǝr.

Ey gözüm, çox meyl qıldın, yar kuyin görmǝyǝ,

Görmǝdin bir fayda qǝmdǝn başqa, çǝkdin dǝrdisǝr.

Ey könül, rüsvayi-eşq oldun, dedim: gǝl eşqi at,

Vermǝdin hǝrgiz qulaq, axır eşitdin tǝnǝlǝr.

Ceyranım, olmaz rǝqiblǝr qǝdsiz mayil sǝnǝ,

Sǝn ki, ahusan, neçin peykandan etmǝzsǝn hǝzǝr?

Bilmirǝm vǝchi nǝdir kim, bunca dostluq riştǝsin,Etinasızlıq qılıncıyla kǝsib, vurdun zǝrǝr?

Ey gözǝl, vardır mǝnim tǝk min bǝlakeş aşiqin,



www.ocaq.net 271

Min şükür, aşiqlǝrindǝn tǝk mǝnǝ cövrün yetǝr.

Ey Füzuli, eşqdǝ sabitqǝdǝmsǝn, heç zaman,

Dönmǝdin yoldan, sǝni bunca mǝlamǝt etdilǝr.

* * *

Kuyinǝ getdim, baxam bir dǝm o gül rüxsarǝ mǝn,

Eylǝ risva qıldı, oldum xar mǝn, biçarǝ mǝn.

Yay kimi çatdı qaşın, çǝp baxdı, tabım qalmadı,

Göz açıb bir an baxam ol şivǝli dildarǝ mǝn.

Tünd baxışlardan rǝqiblǝr qorxaraq qaçmış uzaq,

Tǝk rǝqibim ol baxışlardır ki, yetmǝm yarǝ mǝn.

Yer tutub qǝlbimdǝ bir gül, qorxuram ǝtrin duya,

Ol sǝbǝbdǝn vermǝrǝm yanımda yer ǝğyarǝ mǝn.

Zǝfi-cismimdǝn könül tab etmǝdi sevdasına,

Bağlanıb qaldım ǝsir ol türreyi-tǝrrarǝ mǝn.

Sǝn dǝ, ey can, tǝrk qıl qǝmdǝn bükülmüş cismimi,

Etmişǝm tǝslim onu bir arizi-gülnarǝ mǝn.

İncǝlib sevdayi-zülfünlǝ xǝyalǝ dönmüşǝm,

Var yeri görsǝm, Füzuli, hǝr dili-xunbarǝ mǝn.

* * *

Gǝl alma qǝlbimi mǝndǝn, nǝsibin qǝm olar, canan!



www.ocaq.net 272

Zǝifdirsǝ vücudum, bil, ağırdır möhnǝtim dağdan.

Gözǝllikdǝ sǝnǝ Yusif bǝrabǝrlik edǝ bilmǝz,

Başı ǝrşǝ dǝyǝr, olsa qulamın gǝr mǝhi-Kǝnan.

Ağı

rdı

r dǝrdim, ey canan, eşitsǝn tab qı

lmazsan,Əgǝr şǝrhi-qǝm etsǝm, bil, qopar qǝlbindǝ min tufan.

Yetǝr qeydi-baladǝ saxladın, kǝs başımı qurtar,

Nolar ki, mǝn kimi aşiq edǝrsǝ sǝnǝ qurban.

Cǝlalın olsa da, Cǝmşid tǝk mǝsti-qürur olma,

Hübabi-mey kimi bir lǝhzǝdǝ mǝhv eylǝyǝr dövran.

Gǝl aşma hǝddini ta kim, xuraman olduğun yerdǝ,

Ayağın torpağı gǝr olsa da, f ǝxr eylǝsin dövran.

Füzuli, ahü ǝf ğanınla sǝn xǝlqi çox incitdin,

Ədǝm mülkündǝ yer tut, xǝlq dincǝlsin f ǝğanından.

* * *

Gǝldi gül gülzarǝ, ömründǝ ona kam olmadı,

Yüz tikan gördü yanında, canı aram olmadı.

Açdı bülbül dǝrdini yüz min f ǝğan ilǝ gülǝ

Keçdi gül dövrü, yenǝ gül bülbülǝ ram olmadı.

Bu necǝ bir mülkdür, gül dövrü keçdi, kimsǝyǝ

Burda bir mey mǝclisi, bir nǝşǝ, bir cam olmadı.

Tikdi dövran bir lǝtaf ǝt xǝlǝti, ǝfsus ola

Geymǝyǝ bu xǝlǝti qabil gülǝndam olmadı.





www.ocaq.net 274

Ey Füzuli, çox soruşma olmusan heyran kimǝ,

Öylǝ heyran olmuşam, heç bilmirǝm kimdir hǝbib.

* * *

Gǝr gözümdǝn almasa könlüm odu hǝr lǝhzǝ ab,

Bu könül yanğısına etmǝk necǝ mümkündü tab?

Ayrıl, ey sayǝ, cǝfayǝ çünki olmur tabın heç,

Tez qaçırsan, gǝr qılınc çǝksǝ mǝnǝ ol afitab.

Görmǝsin ol afitabi-hüsnünü sayǝm deyǝ,

Onların mǝn ortasında rǝşkdǝn ollam hicab.

Yar günǝş üzlü, mǝnim ahimsǝ atǝş xǝrmǝni,

Bu iki atǝşdǝ, bilmǝm ki, nǝdǝn yanmaz niqab?

Q ǝtlimǝ qǝsd eylǝdi yarım, f ǝqǝt öldürmǝdi,

Mǝn qan içrǝ çırpınırkǝn mǝndǝn eylǝr ictinab.

Mǝn bǝla bǝzmindǝ şǝmǝm, ol pǝriçöhrǝ bir od,

Getsǝ sönnǝm, gǝr yaxın gǝlsǝ, verǝr yüz iztirab.

Yaxdı ahım çǝrxi, o qan daim uddurdu mǝnǝ,

Qismǝti qandır odun, hǝr yanda gǝr yansa kǝbab.

Ey Füzuli, tiği-çǝrx öldürdü gözdǝ uyğunu,

Mǝrdümi-çeşmim çǝkir matǝm libasında ǝzab.

* * *





www.ocaq.net 276

Yanmasa hali-dili-zarimǝ, ey qaşı kaman!

Dǝrdi-eşqinlǝ bütün alǝm olub düşmǝnimiz,

Bu sǝfayǝ hǝsǝd etdi f ǝlǝki-kǝcdövran.

İstǝyirdim rǝhi-eşqindǝ sǝdaqǝtli olam,Neylǝyim, vermǝdi ömrüm bu tǝmǝnnadǝ aman.

Eşq feyzilǝ yetib mǝqsǝdǝ, xoşbǝxt olduq,

Ey Füzuli, daha bǝsdir bu qǝdǝr ahü f ǝğan.

* * *

Gizliyǝm zǝfdǝ mǝn, lütfdǝ yarın bǝdǝni,

Mǝn onu görmǝmişǝm xeyli zamandır, o mǝni.

Çǝkǝrǝm nalǝlǝr hicrindǝ, xoşa ol rindǝ,

Nǝ bǝdǝn qorxusu, nǝ canı üçün var mǝhǝni.

Yanıram sinǝdǝ qǝm, şǝm mǝnim tǝk yanmaz,

Canı yox, cismdǝ yanmaqdan edǝ vahimǝni.

Sirri-eşqindir olan şǝm dilindǝ yalnız,

Sönsǝ mǝclisdǝn atarlar, onun olmaz sevǝni.

Bisütunda görünǝn ǝks o Şirinindir,

Rǝşki-ruyin buna mǝcbur elǝyib Kuhkǝni.

Qüvveyi-eşq kǝmalında olan möcüzü gör,

Dindirir ol daşürǝkli büti-şirinsüxǝni.

Tazǝ dağlarla Füzuli alışır şamü-sǝhǝr,

Köhnǝ dağlarla görǝnlǝr tanımaz indi sǝni.





www.ocaq.net 278

Ağlamaq bihudǝdir, gözdǝn silinmǝz nǝqşlǝr,

Nǝqş olub qǝlbindǝ zülm, ancaq bu can istǝr sǝni.

Sinǝdǝ mehrin yaşar, nǝqşin gözümdǝ yer tutub,

Sinǝmǝ gözdǝn axar su, binişan istǝr sǝni.

Bağlanıbdır zülfünün zǝncirinǝ qǝndil kimi,

Xǝstǝ könlüm odlanar, eylǝr f ǝğan, istǝr sǝni.

Tǝrk qıldı kuyini dostlar Füzulidǝn sǝvay,

Tǝk o salmış asitanında mǝkan, istǝr sǝni.

* * *

Gözǝllǝr eşqinǝ düşdüm, nǝ çox cövrü cǝfa gördüm

O zülmü görmǝsin kaf ǝr ki, mǝn bǝxti qara gördüm.

Baxıb başdan-başa Leyliylǝ Mǝcnun macǝrasında,

Sǝnin hüsnünlǝ öz dǝrdimǝ aid macǝra gördüm.

Baxarkǝn surǝti-nǝqşinǝ Şirin ilǝ Fǝrhadın,Özümdǝn bir nişanǝ, sǝndǝn ǝksi-dilrüba gördüm.

Dedim, bǝlkǝ görǝm gül cismini çaki-giribandan,

İpǝk köynǝk qǝdǝr ǝndamını hǝm bisǝfa gördüm.

Dünǝn zülfün açırdın, mǝnsǝ durmuşdum tǝmatǝyǝ,

Onun hǝr hǝlqǝsindǝ yüz könüldür mübtǝla gördüm.

Üzün gördükdǝ min zahid hǝsǝddǝn bütpǝrǝst oldu,

Neçǝ min dǝ birǝhmǝn büt qırar, ey mǝhliqa, gördüm.



www.ocaq.net 279

Füzuli, ağlarikǝn mǝn gülǝrsǝ şam, deyil bica,

Ki, mǝndǝ gülmǝyi şam ağlayan dǝmdǝ rǝva gördüm.

* * *

Gördü mǝhrǝm mǝni ol sevgili canana çıraq,

Rǝşkdǝn saldı mǝni atǝşi-suzanǝ çıraq.

Od içindǝ görünǝn riştǝ işarǝtdir edir,

Mahi-rüxsar ilǝ ol zülfi-pǝrişanǝ çıraq.

Sinǝmi dağladın, ey lalǝ rüxüm, vǝsl günü,

Ki, ola aşiq üçün ta şǝbi-hicranǝ çıraq.

Rǝhi-eşqindǝki hicran gecǝsindǝ nǝ qǝmim,

Bǝrgi-ahim edǝr öz nurunu hǝr yanǝ çıraq.

Umma varlıq, gözǝlim, vǝslinǝ yetmǝk mǝndǝn,

Sübhsǝn sǝn, alışan bu dili-divanǝ çıraq.

Şölǝdǝn qeyrinǝ meyl etmǝdiyindǝn, sǝnsiz

Salır öz ǝksini bu dideyi-giryanǝ çıraq.

Yandı pǝrvanǝ mǝnim halıma, vaqif edǝcǝk,

Onu qǝlbimdǝki bu atǝşi-pünhanǝ çıraq.

Mehri-ruyindǝn uzaq nǝm çǝkǝrǝk çeşmimdǝn,

Gecǝlǝr var sǝbǝbi gǝr düşǝ nöqsanǝ çıraq.

Damǝni-şǝmi tutub xǝlvǝtǝ çǝk, ey fanus,Bu gecǝ olmuş o mǝhru bu şǝbistanǝ çıraq.

Ey Füzuli, edǝmǝz xanǝmi rövşǝn qǝmdǝ,



www.ocaq.net 280

Gecǝlǝr dönsǝ dǝ gǝr mehri-dirǝxşanǝ çıraq.

* * *

Gördükdǝ sǝni çǝkdi xǝcalǝt gülü-xǝndan,Guya ki, o öz gǝlmǝyinǝ oldu peşiman.

Ayrılsa tikandan gül, edǝr sinǝdǝ mǝskǝn,

Əğyarǝ yaxın düşmǝ, gülüm, qıl hǝzǝr ondan.

Gülşǝndǝ gülün köynǝyi qanǝ niya batsın,

Ey xar, mǝgǝr bülbülǝ neştǝrmi vurursan?

Qönçö açılar badi-sǝbanın nǝf ǝsindǝn,

Naseh nǝf ǝsin etdi yanan qǝlbimi suzan.

Sǝdparǝ könül zahir olar sinǝmi yarsam,

Hali-dilim olsun niyǝ çün qönçǝ nümayan.

Göstǝrdin o gül çöhrǝni, ver kim lǝbindǝn,

Gül dövrü gǝrǝk işrǝtǝ mǝşğul ola insan.

Qarǝt edib ol qǝmdǝ Füzuli dilü dini,

Əf ğan, yenǝ ol kaf ǝri birǝhmdǝn, ǝf ğan!

* * *

Görǝndǝ ruyini ayǝ necǝ baxım heyran

Ki, sǝn baxanda baxar gözlǝrim yerǝ hǝr an.

Nǝ vaxtadǝk gecǝlǝr ayrı şǝmi-hüsnündǝn



www.ocaq.net 281

Çiraği-xǝlvǝtimi bǝrqi-ah edim, canan?

Ayağını başıma qoymasan da nazdan ǝgǝr,

Bu başı qoy mǝn edim xaki-rahinǝ qurban.

Mǝn ǝşkü ah ilǝ öz eşqimi sübut edǝrǝm,Ki, şahid olmasa, mǝn etmǝrǝm bu eşqi ǝyan.

Xoş ol zaman ki, qürub şadiyanǝlik bǝzmin,

Üzün xǝyalı ola mǝclisimdǝ nurǝf şan.

Qisas adsan ǝgǝr hǝr günahimǝ, bil ki,

Hǝmişǝ ǝldǝ günahı mǝn eylǝrǝm ünvan.

Füzuli, zülfü xǝti-yardǝn tutulmuş ürǝk,

Nǝ vaxtadǝk buraxım namǝdǝ belǝ nöqsan?

* * *

Göstǝrirsǝn üz ki, xyrşidi-cahanara budur,

Alǝmǝ sǝn od vurursan, rǝsminiz guya budur.

Mǝn yolunda düşmüşǝm, bir yol mǝnǝ baxmırsan heç,

Ey ayüzlüm, etibarın aşiqǝ, aya, budur?

Qamǝtü-rǝftarın aldı canü dildǝn rahǝti,

Sǝrvlǝrdǝn dǝ gözǝl bir qamǝti rǝna budur.

Qamǝti zülfün ǝlindǝn canü dil olmaz xilas,

Canlara af ǝt odur, dami-dili-şeyda budur.

Bircǝ gün olmaz ki, qǝtlim vǝdǝsi gǝlsin başa,

Öldürǝn hǝsrǝt mǝni, ey yari-bipǝrva, budur.



www.ocaq.net 282

Kaş mǝhşǝrdǝ gözǝllǝr mǝn f ǝqiri göstǝrib,

Söylǝsinlǝr qorxa-qorxa aşiqi-rüsva budur.

Var başında eşq sevdası Füzuli xǝstǝnin,

Söylǝmǝz amma onun dǝrdindǝki mǝna budur.

* * *

Gül camalından uzaq hǝr yerdǝ yatdım, ey nigar,

Göz yaşım axdı, çǝkildi dövrǝmǝ gildǝn divar.

Dün gecǝ bir şǝm ilǝ hǝmdǝrd idim, gördüm onun.

Hǝr nǝ var qǝlbimdǝ, olmuşdur dilindǝ aşikar.

Bir günǝş hǝmsayǝm oldu, ondan aldım nuru mǝn,

Ay kimi yüksǝldim, ol nur ilǝ qıldım iftixar.

Canlı bir Şirin ilǝ bir dǝm oturdum üz-üzǝ,

Gördü bu ǝhvalı yüz Fǝrhad, öldü xarü zar.

Əql qorxuzmazdı öz hökmüylǝ mǝn divanǝni,Çünki zǝncirim zireh olmuş mǝnǝ, eşqim hǝsar.

Af ǝrin, ey badǝ, çatdın bir qayıq tǝk dadıma,

Q ǝrq olardım yoxsa qǝm bǝhrindǝ mǝn biixtiyar.

Dinü dünyadan ǝlim çıxmış, Füzuli, neylǝyim?

Aşiqǝm mǝn, qoymamışdır eşq mǝndǝ etibar.

* * *



www.ocaq.net 283

Güldǝn almış ziynǝti ol türf ǝ dǝstarın sǝnin,

Hǝr yana saçmış qığılcım odlu rüxsarın sǝnin.

Hüsnü-rüxsarın ǝgǝr güldǝn gözǝlsǝ, yox ǝcǝb,

Bir qı

zı

l gülsǝn, bütün güllǝr olub xarı

n sǝnin.

Sevgilim, rǝngi-rüxündǝn, güllǝr oldu sinǝçak,

Qönçǝ bağrın qan edib lǝli-göhǝrbarın sǝnin.

Güldǝki naz eylǝmǝz heç qǝlbi tǝsir, ay gözǝl,

Gül nǝ bilsin qǝmzǝni, işvǝ olub karın sǝnin.

Gǝldi keçdi gül, f ǝqǝt biz etina da etmǝdik,

Çünki vardır qǝlbimizdǝ zövqi-didarın sǝnin.

Bağdakı sǝrvü sǝnubǝrlǝr mǝlahǝtsiz deyil,

Leyk onlardan gözǝldir incǝ rǝftarın sǝnin.

Eşq zövqündǝn, Füzuli, sözlǝrin xali deyil,

Xǝlqi mǝftun eylǝmişdir hüsni-göftarın sǝnin.

* * *

Gülzari-kuyin içrǝ rǝqibin sǝfası var,

Ruyin görǝn bir aşiqǝ yüz min cǝfası var.

Sǝndǝn muradǝ çatmağım olmuş mahal, çün,

Hǝsrǝtdǝ qalmağımda rǝqibin rizası var.

Cövrü cǝfalǝri o mǝhin mǝndǝn ötrüdür,

Amma rǝqibǝ gör necǝ mehrü vǝfası var.



www.ocaq.net 284

Hǝr gün rǝqib seyr elǝyir xaki-kuyini,

Üz sürtǝrǝm ayağına, çün tutiyası var.

Hǝr dǝrdi xǝstǝ canıma asan görünsǝ dǝ,

Lakin rǝqibimin daha müşkül bǝlası var.

Aşiqlǝrin hǝyatı vüsalindǝdir, f ǝqǝt

Gǝr bu müyǝssǝr olsa, rǝqibin f ǝnası var.

Söylǝ, Füzuli, sǝbrü qǝrarın nǝ oldu bǝs,

Nǝ sǝndǝ bir dözüm, nǝ rǝqibin vǝfası var.

* * *

Gülüm, yolunda qǝmi bihesabdır könlün,

İşi müsibǝt ilǝ iztirabdır könlün.

Xumar gözlǝrinin daima o xǝstǝsidir,

Nǝ şǝrh edim sǝnǝ, halı xarabdır könlün.

O f ǝxr edǝr bütün aşiqlǝrǝ ki, sevgilisi

Sǝnin kimi gözǝl, alicǝnabdır könlün.

Sǝnǝmlǝrin saçına satdı dini, imanı,

Bu yolda qǝsdi böyük bir sǝvabdır könlün.

Bir anlığa bu ağır qǝmlǝri dağıtmaq üçün

Nicat umduğu dǝrman şǝrabdır könlün.

Kǝnarǝ düşdüyüm andan behişti-vǝslindǝn,Mǝnǝ cǝfadır işi, min ǝzabdır könlün.

Füzuli, sönmǝyǝcǝk sinǝmizdǝ atǝşi-qǝm,



www.ocaq.net 285

Əlacı yanğıya çeşmi-pürabdır könlün.

* * *

Gülüm, hǝr lǝhzǝ dilindǝn tutar azar mǝni,Sancır ol bǝrgi-gülündǝn yetişǝn xar mǝni.

Bacarar zǝfi-tǝnim gizlǝdǝ ǝğyarımdan,

Naleyi-zarım ǝgǝr etmǝsǝ izhar mǝni.

Mǝni tǝklik qǝmi öldürdüsǝ, imdadım üçün

Bu qǝdǝr nalǝ ilǝ görmǝdi bir yar mǝni.

Mǝnim ülf ǝt evimǝ yox yolu azadǝlǝrin,

Tapar ol kǝs ki, ola dǝrdǝ giriftar mǝni.

Yanım, ey şǝm, onun mǝclisinǝ yol tapdın,

Qulunam, eylǝdi ustad bu ǝtvar mǝni.

Düşǝrǝk torpağa hǝr yerdǝ döşǝnnǝm xǝli tǝk

Bircǝ kölgǝmdi bilǝn dǝhrdǝ qǝmxar mǝni.

Ey Füzuli, f ǝlǝyin olmadığından mehri,

Eylǝyǝr lǝhzǝdǝ bir mahǝ giriftar mǝni.

* * *

Günǝş çox torpağa düşdü ki, nur alsın yanağından,

Nǝsibi olmadı öpsün sǝnin tozlu ayağından.

Canım çıxdı dodağımdan mǝnim hǝsrǝtlǝ, ey canım,



www.ocaq.net 286

Fǝğan kim çıxmadı bir söz o tǝr-qönçǝ dodağından.

Bütün aşiqlǝri qırdın, bizǝ bietina oldun,

Sǝvab etdinmi sǝn, qurbanı qaytardın qabağından.

Ay üzlüm, hǝr gecǝ sǝndǝn xǝbǝrsiz kuyini gǝzdim,Qabar oldu ayağım, baxmadın lütf ǝn duvağından.

Açıbsan yüz yara qǝmzǝ oxunla çak sinǝmdǝ,

Çǝkilmiş qǝlbimǝ min dağ, dǝrdi-iştiyaqından.

Könüldǝ, gözdǝ nǝqşin var, sǝnindir can daha, dilbǝr,

Qaçırmaz baş sǝnǝ aşiq olan qanlı yarağından.

Deyil yalnız Füzuli ol qara zülfün giriftarı,

Hǝlǝ qurtulmamış bir kǝs o sǝyyadın duzağından.

* * *

Lalǝ qǝlbin yaxıb eşqin, onu sevdayǝ salıb,

Əridib şǝmi mǝhǝbbǝt odu, qovğayǝ salıb.

Zülfünün ǝtrini dǝrk eylǝdi ahuyi-xütǝn,

Şǝrmdǝn nafeyi-mişkinini sǝhrayǝ salıb.

Uyqu mǝhrum elǝyirdi mǝni gül çöhrǝndǝn,

Öldürüb göz yaşım axır onu, dǝryayǝ salıb.

Gül yanağın hǝsǝdi bağladı bütxanǝlǝri,

Ahimin atǝşi min lǝrzǝ Mǝsihayǝ salıb.

Ağzın açdıqda, sǝdǝf tǝk düzülǝr incilǝrin,

Yüz düyün zöhdüm ilǝ rişteyi-tǝqvayǝ salıb.



www.ocaq.net 287

Ah oxundun, görünür, çǝrx xilas olmaq üçün

Cǝm edib eşqü qǝmin bu dili-rüsvayǝ salıb.

Ey Füzuli, dǝxi gülzardǝ baxmaz sǝrvǝ,

Nǝzǝrin kimsǝ ki, ol qamǝti-rǝnayǝ salı

b.

* * *

Lalǝ tǝk qǝlbim mǝnim, ey nazǝnin, yüz parǝdir,

Dağlayan hǝr parǝni ol atǝşin rüxsarǝdir.

Q ǝlbi qan etdim ola sevdayi-bütlǝrdǝn xilas,

Hǝr tǝrǝfdǝn qǝsd edǝn bu qǝlbǝ bir xunxarǝdir.

Heç tǝbibǝ dǝrdisǝr lazım deyil dǝrman üçün

Kim, mǝrizi-eşq üçün ölmǝk özü bir çarǝdir.

Qafil olsa, xoşdur ol laqeydliklǝ halimǝ,

Mǝqsǝdim kali-dil ilǝ ruyinǝ nǝzzarǝdir.

Eylǝ tünd etdi rǝqibim yarımın xasiyyǝtin,Q ǝlbimi yandırmağa sanki bir atǝşparǝdir.

Halımın heyranlığı mat eylǝdi ulduzları,

Çün axan göz yaşlarım bir kövkǝbi-sǝyyarǝdir.

Tǝk Füzuliyǝ deyil mǝskǝn sǝri-kuyin sǝnin,

Orda mǝnzil eylǝyǝr hǝr kimsǝ ki, avarǝdir.

* * *





www.ocaq.net 289

Aşiqǝm, yoxdur sǝnin kuyindǝn özgǝ bir yerim,

Hǝr kǝsǝ bu dǝhrdǝ bir yer verǝr zövqü sǝfa.

Ol vǝfasız heç mǝnǝ mehrü vǝfa vǝd etmǝyir,

Vǝqt çatıb, öz vǝdinǝ yetsin gǝrǝk artıq vǝfa.

Qana dönsün bu könül, ya rǝb, aparmış sǝbrimi,

Arizu eylǝr o hǝr dǝm başqa dürlü dilrüba.

Hakimi-tǝqdirin hǝr an başqa cür bir hökmü var,

Kim ona zidd olsa, şǝksiz, eylǝyǝr cürmü xǝta.

Bir qulam lǝli-lǝbi-yarǝ, Füzuli, ol tǝbib

Hǝr könüldǝ dǝrd görsǝ, eylǝyir, ǝlbǝt, dǝva.

* * *

Mǝgǝr ki, quş dilin anlar qızıl gül

Ki, dinlǝr ahü zar etdikcǝ bülbül.

Gülün qǝlbi mǝgǝr yoxdur ki, bunca

Edǝr bülbüllǝr ahinǝ tǝhǝmmül.

Tapar mǝşuq şöhrǝt aşiq ilǝ,

Kömǝk etmǝz ona cahü tǝcǝmmül.

Nigarım, kǝsmǝ mǝndǝn iltifatın,

Bu aşiqdǝn yetǝr, etmǝ tǝğafül.

Gǝr istǝrsǝn açılsın könlümüz, sǝnDağıt zülfün üzarǝ, qıl sǝlasil.

Dözǝn dǝrdǝ çatar sǝbr ilǝ kamǝ,



www.ocaq.net 290

Tǝvǝkkül bağçasından ol dǝrǝr gül.

Füzuli, işdǝ tǝdbirǝ ǝl atma,

İşǝ iqdam edǝrkǝn qıl tǝvǝkkül.

* * *

Mǝn qǝmǝ öyrǝnmişǝm, biqǝm mǝnǝ lazım deyil,

Q ǝmdǝ zövq olsa ǝgǝr, ol hǝm mǝnǝ lazım deyil.

Mǝn qaçarsam öz-özümdǝn, var yeri, üzlǝtdǝ çün,

Vǝhşilǝrdir hǝmdǝmim, adǝm mǝnǝ lazım deyil.

Mǝrdümi-çeşmim dǝ olsa, istǝmǝm görsün gözüm,

Sǝnsiz, ey göz mǝrdümü, alǝm mǝnǝ lazım deyil.

Saqiya, mey paylayanda camımı tök torpağa,

İçmǝrǝm mey, xatiri-xürrǝm mǝnǝ lazım deyil.

Göz yaşım şadlıq büsatın sel kimi eylǝr xǝrab,

Gül üzün yox, dideyi-pürnǝm mǝnǝ lazım deyil.

Qaneǝm kuyi-muğanda bir qǝdǝh dürdi-meyǝ,

Tǝxti-Cǝmşid ilǝ cami-Cǝm mǝnǝ lazım deyil.

Yar cǝfasilǝ, Füzuli,yox vǝfayǝ hacǝtim,

Q ǝlbimǝ xoşdur yara, mǝrhǝm mǝnǝ lazım deyil.

* * *

Mǝnǝ, ey sayǝ, qǝm dǝhşǝtindǝ daim hǝmdǝm oldun sǝn,



www.ocaq.net 291

Nǝ ah çǝkdin, bu müddǝtdǝ, nǝ çeşmi-pürnǝm oldun sǝn.

Gecǝ sübhǝ qǝdǝr, ey şǝm mǝni pǝrvanǝ tǝk yaxdın,

Mǝgǝr qorxmursan ahımdan ki, bunca xürrǝm oldun sǝn.

Saman qǝdrimi qaldı

rsı

n zǝif çiynindǝ bir dağı

,Dağı dağ üstǝ qoydun, cismimǝ bǝri-qǝm oldun sǝn.

Atın hǝr ay salar bir nal f ǝlǝkdǝ, yoxsa, ey canan,

Günǝş dǝrgahına çatdı, o yerdǝ mǝhrǝm oldun sǝn.

Hamı mǝstü-xǝrab olmuş, tapılmaz bir nǝf ǝr huşyar,

Odur ki, ey sǝfa mülkü, pozuldun, bǝrhǝm oldun sǝn.

Yetǝr, bǝdbǝxtlǝrǝ bunca mǝlamǝt daşını vurdun,

Saqın, ǝl çǝk sitǝmdǝn, söylǝsinlǝr adǝm oldun sǝn.

Füzuli, sǝn hara, canan hara? Vǝslinǝ göz dikmǝ,

O sultanın yanında bir gǝdadǝn dǝ kǝm oldun sǝn.

* * *

Mǝnim ǝhvalıma rǝhm eylǝmǝzsǝn, ey gözǝl, bir an,

Sǝnǝ aşiq deyil lazım mǝgǝr, bunca tökǝrsǝn qan?

Külǝkdǝn od çǝkǝr şölǝ, tǝǝccüblü deyildir bu

Ki, hüsnün günbǝgün artar mǝnim ahü-f ǝğanımdan.

Əgǝr mǝndǝn gǝlirsǝ könlünǝ azar bir lǝhzǝ,

Sǝnin qoy xatirinçün mǝn olum avarǝ, sǝrgǝrdan.

Fǝlǝk bilmiş ki, mǝndǝ qalmamışdır tab didarǝ,

Odur kim, gizlǝdǝr mǝndǝn camalın, eylǝyǝr pünhan.



www.ocaq.net 292

O gül şaxinǝ sǝn bir qönçǝ tǝk bağlanmısan, könlüm,

Açılma gül kimi, yoxsa düşǝrsǝn ayrı canandan.

Cǝfa ilǝ vǝfadǝ, ey gözǝl, bir ixtiyarım yox,

O hüsnün hökmüdür, etmiş sǝni bir sahibi-f ǝrman.

Füzuli, xaki-payindǝn o mahın sǝn şǝrǝf tapdın,

Yetǝr ǝflakǝ başın bu şǝrǝflǝ çün mahi-taban.

* * *

Mǝcnunla mǝnim dǝrdimin ǝfsanǝsi birdir,

Söz ayırsa da aşiqi-divanǝsi birdir.

Sinǝmdǝki oxları dedim çǝk, yeni bir ox

Vurdun, dedin: al, oxlarımın xanǝsi birdir.

Cütdür qaşının tağı, verǝr çöhrǝnǝ ziynǝt,

Hüsni xǝtinin zivǝri, xal danǝsi birdir.

Kimdir ǝlif ǝ oxşadan ol qǝddi, ǝliflǝ Sǝrvin mǝgǝr ol qamǝti-şahanǝsi birdir?

Q ǝlbim sǝni tǝk tutdu, ǝzizdir yerin onda,

Qiymǝtli sǝdǝfdir ki, o, dürdanǝsi birdir.

Bülbül kimi könlüm quşu güldǝn-gülǝ qonmaz,

Aşiq odur alǝmdǝ ki, cananǝsi birdir.

Ahım başım üstündǝ çadır qurdu, Füzuli,

Ta söylǝyǝlǝr çǝrx ilǝ kaşanǝsi birdir.



www.ocaq.net 293

* * *

Möhnǝt odilǝ şǝm misal od tutub tǝnim,

Sǝdparǝ etdi qǝlbimi dǝrdü ǝlǝm mǝnim.

Eşqindǝ yandı halimǝ qǝlbi rǝqibimin,

Şadam ki, qüssǝdǝn alışıb yandı düşmǝnim.

Vacibdir eylǝyim bu pǝrilǝrdǝn ictinab,

Çünki olubdu hǝr birisi canıma qǝnim.

Öldürdü lalǝüz mǝni dağilǝ, ey bulut!

Sǝn ağla lalǝzarǝ, dönǝ bǝlkǝ mǝdf ǝnim.

Tǝnhalığın bǝlası mǝnǝ eylǝmǝz güzǝr,

Ol vǝqtdǝn ki, möhnǝti qǝm bildi mǝskǝnim.

Bir ömrdür ǝlaqǝ donundan mücǝrrǝdǝm,

Bir qǝm tikanı tutmamış alǝmdǝ damǝnim.

Q ǝmdǝn mǝnǝ Füzuli, tapılmaz nicatǝ yol,

Tutmuşmu seyli-tǝfriqǝ dövrü bǝrim mǝnim?

* * *

Möhtaci-vüsalın, gözǝlim, söylǝ, kim olmaz?

Müştaqi-camalın, gözǝlim, söylǝ kim olmaz?

Divanǝ olub kuyinǝ kim gǝlmǝyǝ bilmǝz?Aşüfteyi-xalın, gözǝlim, söylǝ kim olmaz?



www.ocaq.net 294

Ey şǝm bu mǝn bağrı yanıq tǝk gecǝlǝrdǝ

Giryani-xǝyalın, gözǝlim, söylǝ kim olmaz?

Çin ǝhli edǝr sǝcdǝ bütǝ, eyb deyildir,

Heyrani-misalın, gözǝlim, söylǝ kim olmaz?

Bax, gülşǝni-hüsn içrǝ qǝdin tazǝ nǝhaldır,

Mǝftuni-nǝhalın, gözǝlim, söylǝ kim olmaz?

Rüxsarını xunabeyi-dildǝn eylǝyib al,

Bǝndi-rüxi-alın, gözǝlim, söylǝ kim olmaz?

Tǝk bircǝ Füzulimi olan qǝmzǝdeyi-eşq,

Divaneyi-halın, gözǝlim, söylǝ kim olmaz?

* * *

Muradǝ yetmǝdǝn kuyindǝn, ey siminbǝdǝn, getdim,

Ürǝkdǝ dağ, qıldım lalǝ tǝk tǝrki-çǝmǝn, getdim.

Tikanla gül kimi bir yerǝ ömr etdik, f ǝlǝk birdǝn

Xilafi-rǝsm dövr etdi, o dilbǝr qaldı, mǝn getdim.

Nigarım hǝmnişinimdi, f ǝlǝk bir nǝqş işlǝtdi,

O Şirin nǝqşi tǝk qıldı, mǝn oldum Kuhkǝn, getdim.

Gecǝ sübhǝ qǝdǝr yandım qǝmindǝ şǝmi-mǝclis tǝk,

Günǝş tǝk nur saçınca çöhrǝsi, söndüm hǝmǝn, getdim.

Bir ox vurdu, yaralandım, uzaqlaşdırdı kuyindǝn,Vücudumda yara, qǝlbimdǝ min dǝrdü mǝhǝn getdim.

O işrǝtxanǝni tǝrk etmǝdim öz ixtiyarımla,



www.ocaq.net 295

Mǝhǝbbǝt badǝsilǝ mǝst olunca, bilmǝdǝn getdim.

Füzuli, dǝrdimǝ dǝrman düşünmǝ yar kuyindǝ

Ki, mǝn ölmǝkçün orda boynuma saldım kǝf ǝn, getdim.

* * *

Nǝ etdim bilmirǝm yarǝ ki, küsdü nazlı yar mǝndǝn,

Gözündǝn düşmüşǝm yarın, kǝsibdir etibar mǝndǝn.

Xǝbǝrdar etdilǝr yoxsa onu xak olduğumdan ki,

Tutubdur qǝlbinin ayinǝsi bunca qubar mǝndǝn.

Batırmam xari-mücganı nigarın gül ayağına,

Nǝdǝn bǝs oldu rǝncidǝ yenǝ ol gül üzar mǝndǝn?

Çatılmış qaşları yarın, deyildir hiddǝti bica,

Güman ki, baş verib bir bǝd ǝmǝl biixtiyar mǝndǝn.

Su tǝk qǝm-qüssǝdǝn daim axıb torpağǝ baş vurram,

Ki, sǝrvim döndǝribdir üz, qalıb böylǝ kǝnar mǝndǝn.

Ölüb getdim, nigarı şǝrhi-qǝmlǝ etmǝdim rüsva,

Diri olsaydı gǝr Mǝcnun, olardı şǝrmsar mǝndǝn.

Füzuli, oldum ol mǝhparǝsiz alǝmdǝ sǝrgǝrdan,

Nǝ istǝr, bilmirǝm axır, bu dövri-ruzigar mǝndǝn.

* * *

Nǝ yaxşıdır nǝzǝrimdǝ o gül üzarın ola,



www.ocaq.net 296

Verǝn ziya gözümǝ arizi-nigarın ola.

Sǝn, ey gözǝl, mǝnǝ bir qiblǝsǝn, mǝn istǝyirǝm,

Misali-qiblǝnüma meylimiz diyarın ola.

Sǝnǝ ǝgǝr mǝlǝyin bir cǝhǝtdǝn oxşarı

var,Vǝ leyk xasiyyǝtindǝ çǝtin ki, yarın ola.

Vüsal istǝmǝrǝm, vǝhmi-hicrdǝn könlüm

Dilǝr ki, nisgil odu onda yadigarın ola.

Olaydı kaş pǝrişan bu qarǝ bǝxtim kim,

Əsiri-silsileyi-zülfi-mişkbarın ola.

Ş ikayǝt etdiyimǝ min şükürlǝr eylǝyirǝm,

Dilimdǝ kaş hǝmişǝ sǝnin qǝrarın ola.

Qapında qoydu Füzuli bu şövq ilǝ ömrün,

Ölǝndǝ qǝbrinǝ hǝr gün sǝnin güzarın ola.

* * *

Nǝ xǝta çıxmış ǝlimdǝn, salmısan gözdǝn mǝni,

Mehrini ǝğyarǝ saldın, böylǝ bilmǝzdim sǝni.

Rǝsmdir, canan, gözǝllǝrdǝ vǝfa möhkǝm olar,

Sǝn neçin pozdun bu rǝsmi, ey vǝfanın düşmǝni?!

Gǝl qurut sǝn, ey sǝba, göz yaşımı, kor istǝmǝ,

Xaki-rahindǝn ziya almış bu çeşmi-rövşǝni.

Ey sǝba, ǝhvalımı aç, söylǝ kuyi-yarǝ sǝn,

Hǝr sǝhǝr kim, seyr edǝrkǝn ol sǝfalı gülşǝni.



www.ocaq.net 297

Vur cǝfa şǝmşirinn, qan ilǝ ta xamuş ola,

Öz ǝlinlǝ köksüm içrǝ yaxdığın od xirmǝni.

Cümlǝ aşiqlǝr yanında yüksǝlǝr ǝrşǝ başım,

Şövqi-tiğinlǝ ǝgǝr başsı

z qoyarsan bu tǝni.

Yüksǝlǝr qǝdrin, Füzuli, ol sǝbǝbdǝndir ki, sǝn

Kuyinǝ yarın baş ǝydin, saldın orda mǝskǝni.

* * *

O qǝddi sǝrvin eşqindǝ elǝ könlüm olub heyran

Ki, razı olmaram sevsin onu alǝmdǝ bir insan.

Göz oynatsa könül ovlar, qaş oynatsa alar canlar,

Nǝ gözdür bu, nǝ qaşdır bu? - olum o göz-qaşa qurban.

Budur arzum, bir ox vursun, zǝif cismim ağırlaşsın,

Ki, ölsǝm, asitanından cǝnazǝm qalxmasın asan.

Olursa hǝr tüküm iynǝ, vücudum sap deyil hökmǝn,Bu parǝ bağrımı tikmǝk ki, hicrindǝn olub şan-şan.

Ayağından öpǝr kirpiklǝrimin mǝrdümi-çeşmim,

Ki, onlar eşq mülkündǝ ǝzǝl gündǝn olub dǝrban.

Nǝ taledir bu kim, bir dǝm olarsam şǝmǝ hǝmsayǝ,

Uzaqlaşmaz kǝnarımdan rǝqibim sayǝ tǝk bir an.

Füzuli, yüz bǝla görsǝm o dilbǝrdǝn, mǝnǝ xoşdur

Ki, mǝn rindü bǝlacuyǝm, o bir başǝ bǝla canan.



www.ocaq.net 298

* * *

O qıvrım saçlarından min cǝfa çǝkdim, kǝdǝr gördüm,

Ki, ta vǝsli nǝsib oldu, öz ömrümdǝn sǝmǝr gördüm.

Gǝzǝr ǝfsanǝ tǝk dillǝrdǝ eşqin, hǝr yerǝ getdim,

Danışsa hǝr kǝs hǝr kǝslǝ, sǝnin adın çǝkǝr gördüm.

Cǝfa gördükcǝ sǝndǝn, tapmadı mǝndǝ vǝfa nöqsan,

Vǝfa qıldım, cǝfa etdin, nǝ istǝrdim, nǝlǝr gördüm.

Olubdur sǝrv qǝddin vurğunu bağda mǝgǝr bağban,

Ki, sǝrvi bǝslǝyǝr, şümşadǝ heç salmaz nǝzǝr gördüm.

Ürǝkdǝ hǝr yeni yarǝn açıbdır yüz yarǝ, baxdım,

Yeni yarǝ dalında köhnǝ dağlar görsǝnǝr gördüm.

Mǝnǝ sǝn al yanağında o mişkin xalı göstǝrdin,

Sǝmǝn yarpağına nüqtǝ salıbdır mişki-tǝr gördüm.

Füzuli, düşmüsǝn dilbǝrlǝrin sevdasına, yoxsa

Xǝbǝrsizsǝn ki, mǝn ol bivǝfalardǝn nǝlǝr gördüm?

* * *

Od yanaqlı yardan ayrı saldı çün dövran mǝni,

Bir qığılcım tǝk, yǝqin bil, mǝhv edǝr hicran mǝni.

İslanaydı kaş gözüm yaşiylǝ bu varlıq tozum,Bǝsdir ahımdan qopan yel qıldı sǝrgǝrdan mǝni.



www.ocaq.net 299

Cövhǝri-şövqi-lǝbin var canda, bu vadar edǝr

Etmǝyǝ eldǝn nǝhan bu canı, ey canan, mǝni.

Bir pǝriçöhrǝ qǝminin qǝlbim olmuş mǝnzili,

Qorxuram rüsvay qılsın bu qǝmi-pünhan mǝni.

Ox kimi yarın kaman qaşından atmışdır uzaq,

Sındırar bilmǝm haçan bu gǝrdişi-dövran mǝni.

Q ǝm deyil, canan yanında gǝr mǝni pislǝr rǝqib,

İmtahan etmiş vǝfa rahindǝ çün xuban mǝni.

Ey Füzuli, dǝrdi-eşqim bir zaman pünhan idi,

Q ıldı rüsva xalq içindǝ dideyi-giryan mǝni.

* * *

O qara zülfünü gǝl açma sǝn, ey nazlı nigar!

Cismimi canım ilǝ bağlayan ol tel qırılar.

Saxlaram gizli sǝnin sirrini qǝlbimdǝ, f ǝqǝt,

Qorxuram xǝlqǝ onu göz yaşım etsin izhar.

Göstǝrib gül üzünü, alǝmi gǝl etmǝ xǝrab,

Ki, belǝ af ǝt olan yerdǝ böyük fitnǝ qopar.

Aşiqik, yoxdu bu sevdadǝ sǝnǝmlǝrdǝ günah,

Dili-şeyda bizi risva qılıban eylǝdi xar.

Eşqdǝn qanǝ dönüb gözdǝn axeydi, ey kaş Ki, çǝkir qönçǝ dǝhǝnlǝr sitǝmin bu dili-zar.

Yetir, ey bǝxt, mǝni yarın ayaq torpağına,



www.ocaq.net 300

Qoyma torpağa gedǝ mǝnlǝ bu hǝsrǝt, zinhar.

Yad edib sünbüli-keysulǝri, göz yaşları tǝk,

Ey Füzuli, susuz, ǝlbǝttǝ, solar ol gülzar.

* * *

Ol qǝbadǝn, pirǝhǝndǝn yaxşıdır qǝbrü kǝf ǝn,

Kim, onu yarın yolunda etmǝyirsǝn parǝ sǝn.

Tab edǝ bilmǝz cǝfa tiğinǝ şirin lǝblǝrin,

Xǝlq edǝ dövran mǝgǝr daşdan, dǝmirdǝn Kuhkǝn.

Bicǝhǝt saysız yara örtmüş bu üryan cismimi,

Mǝn şahidǝm, çün şǝhid öldükdǝ etmǝzlǝr kǝf ǝn.

Gǝl mǝni öldür cǝfa ilǝ, cahandan kamın al,

Cǝn kimi zalım mǝni-mǝzluma rǝhm etsin nǝdǝn?

Açma qıvrım zülfünü, vermǝ yelǝ, allaha bax,

Bu pǝrişan könlümǝ qıyma ola tǝrki-vǝtǝn.

Qönçǝ heç vaxt olmamış qönçǝ dǝhanın tǝk lǝtif,

Qönçǝ dǝ tǝsdiq edir bu fikri, ey qönçǝdǝhǝn.

İstǝmǝz çıxsın Füzuli qǝlbdǝn zülfün qǝmi,

Öylǝ bir tǝr sünbülǝ layiq görülmüş bu çǝmǝn.

* * *

Ondan soruşun sirri-dǝhanı, nǝ bilim mǝn?



www.ocaq.net 301

Allah bilir ol razi-nihanı, nǝ bilim mǝn?

Canla baxıram, gözlǝ nǝ hacǝt ona baxmaz,

Ondandı hǝyatım, daha canı nǝ bilim mǝn?

Dǝm vurdu rǝqibim o bütün mǝrhǝmǝtindǝn,Yox bütdǝ o xislǝt, bu yalanı nǝ bilim mǝn?

Tǝnha gecǝlǝr şǝm ilǝ hǝmraz ola bilmǝm,

Gǝrçi dili vardır, o zǝbanı nǝ bilim mǝn?

Ərbabi-vǝfa rǝsmini mǝndǝn xǝbǝr alma,

Onlar bilir övzai-cahanı, nǝ bilim mǝn?

Saqi, qǝdǝhi tǝrk elǝyib sufilik etsǝm,

Eyb eylǝmǝ, yaxşını, yamanı nǝ bilim mǝn?

Hǝmkasǝmiz olmaq dilǝyirsǝnsǝ, Füzuli,

Göstǝr sǝn özün, kuyi-muğanı nǝ bilim mǝn?

* * *

Ölmǝz idim, tiğ ilǝ yüz yarǝ vursaydı ǝgǝr,

Kölgǝsilǝ vurmasaydı arxadan ol simbǝr.

Görcǝyin imanımı verdim, necǝ inkar edim,

Çünki şahiddir mǝnǝ mǝhşǝr günündǝ çeşmi-tǝr.

Gül üzündǝn pǝrdǝ açdın, gördüm ol rüxsarını,

Bir bǝladır arizin, etmǝk gǝrǝk ondan hǝzǝr.

Sǝn günǝşsǝn, şǝm tǝk hicrindǝ yannam sübhǝdǝk,

Ağlasa ǝhvalıma, olmaz ǝcǝb mürği-sǝhǝr.



www.ocaq.net 302

Ey hakim, artır mǝnim zövqüm ciyǝr qaniylǝ, sǝn

Öylǝ dǝrman ver ki, artsın bir qǝdǝr suzi-ciyǝr.

Alǝmi-eşq içrǝ Mǝcnundan Füzuli kǝm deyil,

Bütlǝrin sevdası

neylǝr aşiqǝ bundan betǝr?

* * *

Ömrüm yzun olubsa pǝrişan keçib gedib,

Daim ǝsiri-türreyi-canan keçib gedib.

Zövqü vüsal bilmǝsǝm eyb etmǝyin mǝnǝ,

Ömrüm hǝmişǝ hicrdǝ nalan keçib gedib.

Q ǝlbimdǝ vardır öylǝ bir od, sǝndǝn özgǝlǝr

Yanmış bu odla, cümlǝsi suzan keçib gedib.

Keçdi ölüm xǝyali könüldǝn o yerdǝ ki,

Tǝrifi-tiri-qǝmzeyi-xuban keçib gedib.

Gǝl, ey tǝbib, dǝrdimǝ axtarma sǝn ǝlac,Bimari-eşqǝ eylǝmǝ dǝrman, keçib gedib.

Zahid, biz aşiqik, bizǝ sahman yazılmayıb,

Olmuşsa bir zaman gǝr o sahman, keçib gedib.

Bir fayda yox bu çǝrxǝ dǝ yetsǝ f ǝğanımız,

Çox da, Füzuli, eylǝmǝ ǝf ğan, keçib gedib.

* * *



www.ocaq.net 303

Ömürlük ayrılıq camindǝn içmǝk zǝhri-hicranı,

Bǝrabǝr görmǝyimdǝn yaxşıdır qeyr ilǝ cananı.

Fǝraq istǝr könül, çün rǝsmdir sevdada ǝvvǝldǝn,

Canı

ndan ǝl çǝkǝr aşiq, dilǝrsǝ vǝsli-cananı

.

Onun ayineyi-rüxsarına baxmam, budur qorxum,

Ki, düşsün çeşmimin ol gül cǝmalǝ ǝksi-mücganı.

Rǝqib öldükdǝ mǝn zövq etmǝrǝm, qorxum budur, çünki,

Əlüb xaki-rǝh olduqda tuta bir dǝ o damanı.

Nǝzǝr qılmaz mǝnǝ ta çırpınır son dǝf ǝ bu könlüm,

İnanmışdır, olub qǝlbim ǝsiri-çeşmi-f ǝttanı.

Nǝ tǝkcǝ bir mǝnǝm can vermişǝm, ey gül, ayağında,

Belǝ olmuş bütün aşiqlǝrin möhnǝtli payanı.

Müqǝrrǝrdir ki, can versin Füzuli dǝrdi-eşqinlǝ,

Necǝ bir dǝrddir bilmǝm ki, yox tǝdbiri, dǝrmanı.

* * *

Parǝ-parǝ ürǝyim çeşmi-tǝrimdǝn düşsün,

Şölǝlǝr canıma odlu şǝrǝrimdǝn düşsün.

Etina etmǝyirǝm mǝn şǝrǝfimdǝn günǝşǝ,

Yarı gerçǝk o gǝrǝkdir nǝzǝrimdǝn düşsün.

Ətǝyimdǝn tutacaq rütbǝmi gördükdǝ günǝş,

Sayǝ gǝr başıma ol taci-sǝrimdǝn düşsün.



www.ocaq.net 304

Guşeyi-qǝm xoşdur mǝnǝ, nǝçiyǝm mǝn ki, yolum

Hǝr zaman bǝzmi-büti-simbǝrimdǝn düşsün.

Bǝrqi-ahım f ǝlǝyǝ kaş yetǝ, bu qǝm gecǝsi,

Kövkǝbi-bǝxtimǝ ol nalǝlǝrimdǝn düşsün.

Yoxdur aram, Füzuli, mǝnǝ heç yerdǝ, mǝgǝr,

Yolu bir dǝm o mǝhin rǝhgüzǝrimdǝn düşsün.

* * *

Pǝrilǝr içrǝ qǝsdi-can edǝn, evlǝr yıxan sǝnsǝn,

Edǝn aşiqlǝrin qǝlbin dǝmadǝm lǝxtǝ qan sǝnsǝn.

Rǝvadır sǝnsiz alǝmlǝr gözümdǝ zülmǝtǝ dönsǝ,

Cahanın rövnǝqi, bǝzmi-hǝyata nurf ǝşan sǝnsǝn.

Camalın şövqi qoymuş Leyliyü Şirini heyrǝtdǝ,

Gözöllǝr cümlǝ naqisdir, f ǝqǝt kamil olan sǝnsǝn.

Sǝninlǝ xoş keçǝr, ey eşq dǝrdi, ömrüm alǝmdǝ,

Necǝ sǝnsiz qalım? Mǝn bikǝsǝ arami-can sǝnsǝn.

Sǝba, imdadıma çat, dami-zülfi içrǝ bǝnd oldum,

Xilas eylǝ mǝni bu bǝnddǝn, müşkül açan sǝnsǝn.

Könül, rǝncidǝ olma hǝr qǝdǝr görsǝn cǝfa ondan,

Nümayiş etsǝ hǝr kǝs hüsnünü, qiymǝt qoyan sǝnsǝn.

Cünun ilǝ, Füzuli, möhnǝti-dünyanı dǝf etdin,Ağıllı bir nǝf ǝr dünyada vardırsa, inan, sǝnsǝn.



www.ocaq.net 305

* * *

Razıyam, könlümü bir zülfi-sitǝmkar apara,

Sına, hǝr parǝsini zülfdǝ bir tar apara.

Bivǝfalı

q elǝyǝn tǝkcǝ bizim yar deyil,Aşiqin bari-qǝmin yox elǝ bir yar apara.

Q ǝlbimin qanını tökdüm sǝri-kuyindǝ bütün,

Nǝ qǝdǝr qǝm yükünü bǝs bu dili-zar apara?

Şǝmin ǝtraf ını, ey gül, gecǝ çox seyr elǝmǝ,

Qoyma kölgǝnlǝ yanan qǝlbimi divar apara.

İşvǝvü qǝmzǝnǝ hǝr lǝhzǝ icazǝt vermǝ,

Ki, olardan biri sǝhhǝt, biri azar apara.

Könlüm istǝr yaşayam, leyk çǝtindir, canı

Edǝ xunxarın ǝlindǝn belǝ xunxar apara.

Şaddır indi Füzuli ki, tapıb kuyinǝ yol,

Xoş o bülbül ki, onu gülşǝnǝ gülzar apara.

* * *

Sabah bayramdır, ey ömrüm, aman ver, eylǝmǝ tǝcil,

Sǝhǝr olsun, mǝni xǝncǝrlǝ qurban etsin ol qatil.

Yetiş dadǝ, gözym yaşı, köçǝrkǝn yar kuyindǝn

Yeri islat, yolu kǝssin keçilmǝz su, çıxılmaz gil.

Hǝr addımda basar canǝ dǝvǝ hicran ilǝ bir dağ,



www.ocaq.net 306

Çoxaltma dağımı, ahǝstǝ sür, ey sariban, mǝhmil.

Mǝnǝ qürbǝt yolunda, ey bükülmüş qǝddim, imdad et,

Tikǝn tǝk kirpiyim qılsın mǝnǝ yol getmǝyi müşkil.

Alardı

göz yaşı

m çöp tǝk mǝni yar asitanı

ndan,Fǝlǝk, daş sal yola, bu sel qabağında yarat hayil.

Tutubdur çak sinǝm damǝnindǝn ayrılan dǝmdǝ,

Bu hal ilǝ mǝnǝ hicranǝ yol vermǝz, mǝnǝm qafil.

Füzuli, ǝldǝ möhkǝm tut sǝadǝt damǝnin yarın,

Günǝş tǝk yüz qılınc vursa, ona ol kölgǝ tǝk mayil.

* * *

Salmasaydı bǝndǝ gǝr ol türreyi-pürxǝm mǝni,

Saxlaya bilmǝzdi yüz zǝncir ilǝ alǝm mǝni.

Ol pǝrinin mǝn xǝyalilǝ xoşam, naseh, çǝkil,

Neylǝyim, cǝlb etmǝyir ǝslǝn bǝniadǝm mǝni.

Nǝ mǝnǝm qǝmsiz, nǝ qǝm mǝnsiz bir an, allah mǝgǝr

Xǝlq edibdir ta sevǝm daim qǝmi mǝn, qǝm mǝni.

Olmasa gül üzlü yarın lǝblǝri, şad eylǝmǝz

Olsa saqisi ǝgǝr Cǝmşid, cami-Cǝm mǝni.

Olsa da cismim ǝgǝr sevdayi-zülfündǝn zǝif,

Övci sevdada hilalǝm, sanma hǝrgiz kǝm mǝni.

Dağ çǝkǝydi qǝlbimǝ, bir qan içǝn dilbǝr hanı?

İncidir, ey hǝmnişin, bu xatiri-xürrǝm mǝni.



www.ocaq.net 307

Nalǝmiz vardır, Füzuli, artırır çox dǝrdi-sǝr,

Qoy bu hicran günlǝri yad etmǝsin hǝmdǝm mǝni.

* * *

Sanma tǝk bircǝ mǝnim qǝddimi eşq eylǝdi xǝm,

İki qat eylǝdi dövranı da bu dǝrd ilǝ qǝm.

Bixǝbǝrlǝr nǝ bilir qǝlbimizin şadlığını,

Gizli can nǝşǝmizin örtüyü olmuş bu ǝlǝm.

Yarǝ yetmǝk dilǝsǝn, qorxma bǝla rahindǝn

Kǝbǝyǝ azim olanlar görǝr, ǝlbǝttǝ, sitǝm.

Ömr hǝr lǝhzǝ keçir, zövqdǝn olma mǝhrum,

Bil qǝnimǝt bu bǝla lǝzzǝtini sǝn hǝr dǝm.

Seyri-sǝhrayi-cünun eylǝ ki, qǝm görmǝyǝsǝn,

Belǝ sǝhrada çox azdır, onu bil, dǝrd ilǝ qǝm.

Könlümün qönçǝsi xari-sitǝm ilǝ açılır,Bu mǝhǝbbǝt bağının zinǝtidir cövrü sitǝm.

Dǝrdü qǝmlǝ doludur daireyi-mülki-vücud,

Ey Füzuli, sǝnǝ rahǝt yer olar yalnız ǝdǝm.

* * *

Sevmǝk sǝnǝmlǝri, sınadım, bir bǝla imiş,

Aşiq olan hǝmişǝ qǝmǝ mübtǝla imiş.



www.ocaq.net 308

Bir bütpǝrǝst kimi sevǝli qǝm ǝsiriyǝm,

Hǝr qarǝ zülf ǝ meyl elǝmǝk bir xǝta imiş.

Fǝrhad çǝkdi ǝksini Şirinlǝ üz-üzǝ,

Guya o bütpǝrǝst idi, Şirin xuda imiş.

Kibrü qürurǝ müştǝri olmuş zǝmanǝmiz,

Ürfan isǝ cahanda gǝrǝksiz mǝta imiş.

Zahidlǝrin könüllǝri mehrabǝ bağlanıb,

Mǝscid ǝcǝb ürǝk sıxıcı bir bina imiş.

Q ǝlbǝ, sanardım, eşq f ǝrǝh bǝxş edǝr, f ǝqǝt,

Duydum ki, möhnǝti, qǝmi biintǝha imiş.

Verdin, Füzuli, könlünü bir nazlı dilbǝrǝ,

Göstǝrdi imtahan ki, o da bivǝfa imiş.

* * *

Sel kimi göz yaşım etdi qǝlbimi viran, aman!Söndü cismimdǝ bu seldǝn atǝşi-suzan, aman!

Çǝkdi şölǝ eşq odu sinǝmdǝ, yaxdı hǝr nǝ var,

Bir mǝnǝ göz yaşı qıldı, bir kǝdǝr, ǝf ğan, aman!

Sildi zalım göz yaşım gözdǝn xǝyalin ǝksini,

Son tasǝllimi ǝlimdǝn aldı bu dövran, aman!

Odlu ahımdan ciyǝrdǝ su dönüb oldu buxar,

Axdı ağlar gözlǝrimdǝn su yerinǝ qan, aman!



www.ocaq.net 309

Hardan alsın gözlǝrim qan? Bir ox ilǝ qǝlbimin,

Yerǝ tökdün qanını, peykanına qurban, aman!

Tapmıram mǝskǝn cahanda, eylǝmişdir göz yaşım

Bir cǝfa mülkündǝn özgǝ hǝr yeri viran, aman!

Dǝrd ǝlindǝn tǝrk edǝrdim alǝmi, canan dedi:

Döz, mǝnim eşqimlǝ, alǝm olsa da zindan, aman!

Ey Füzuli, şükrlǝr olsun ki, allah eşqinǝ,

Lütfi-hǝqq yar oldu, qǝlbim bilmǝdi hicran, aman!

* * *

Sǝba yeli o gülümdǝn neçin xǝbǝr vermǝz?

Olub tǝsǝlli, yanan könlümǝ ǝsǝr vermǝz.

O göstǝrib üzünü, baxmadı mǝnǝ, lakin

Çiçǝklǝnǝn bir ağac bǝs nǝdǝn bǝhǝr vermǝz?

Dedim ki, göz yaşı tökmǝklǝ şǝrh edim halım,

Fǝqǝt, nǝdǝnsǝ, icazǝ bu çeşmi-tǝr vermǝz.

Gözüm gecǝ yuxuya getmǝk istǝyir, ancaq

Ona gözüm yaşının seyli rǝhgüzǝr vermǝz.

Xoş halına o kǝsin, sǝn baxanda canı verir,

İnildǝmǝklǝ sǝnǝ bir dǝ dǝrdi-sǝr vermǝz.

Ümid edirdi könül vǝslinin görǝ bǝhǝrin,Ümidimin ağacı, neylǝyim, sǝmǝr vermǝz.

Q ǝrar gözlǝmǝ mǝndǝn, Füzuli, kǝc baxtım,



www.ocaq.net 310

O yara çatmaq üçün nalǝnǝ ǝsǝr vermǝz.

* * *

Sǝbǝb var, istǝrǝm daim xǝti-rüxsari-xubani,Ki, vermişdir mǝnǝ yarımla ülf ǝt etmǝk imkani.

Cǝfasın çǝkdiyim ol xǝtti-mişkinǝ qulamǝm mǝn

Ki, minlǝrcǝ mǝnǝ zahir qılıbdır lütf pünhani.

Könül ol gülrüxün gülzari-ruyin seyr edǝr indi

Ki, örtmüşdür xǝti-mişkin ilǝ rüxsari-canani.

Dil açdı ol xǝti-mişkininin hǝr bir sǝri-muyi,

Çağırdı süfreyi-vǝslǝ o hǝr qǝlbi pǝrişani.

Cǝfadan yanmadı könlüm taparkǝn xǝtti-mişkinin.

Gecǝ gǝldikdǝ saldı istilikdǝn şǝmsi-tabani.

Könül, ol müshǝfi-ruyin xǝtindǝn olma gǝl qafil,

Müsǝlman eylǝmiş bu ayǝ çün ol namüsǝlmani.

Pǝrilǝr xǝtti-ruyindǝn, Füzuli, başqa tilsim yox,

Ki, etsin aşina hǝr bir pǝrirüxsarǝ insani.

* * *

Sǝn bir göz açıb, bir dǝ mǝni-zarǝ nǝzǝr sal,

Dami-qǝmi-eşq içrǝ giriftarǝ nǝzǝr sal.

Mǝn gözlǝrimi, qǝlbimi mǝn etdim üzündǝn,



www.ocaq.net 311

Bir bunca yanan aşiqi-bimarǝ nǝzǝr sal.

Yüz cövr çǝkib, atmadım ol nazlı nigarı,

Bir mǝn kimi eşqindǝ vǝfadarǝ nǝzǝr sal.

Onlar mǝnǝ cövr etdi hǝr an, mǝnsǝ mǝhǝbbǝt,Onlarda sitǝm, mǝndǝki rǝftarǝ nǝzǝr sal.

Heç kǝs mǝni-nalanǝ nǝzǝr salmayır ǝsla,

Bu rahi-mǝhǝbbǝtdǝ mǝni-xarǝ nǝzǝr sal.

Öz qǝlbini eşqin qǝminǝ verdi Füzuli,

Öz düşmǝninǝ, yarü hǝvadarǝ nǝzǝr sal.

* * *

Sǝnǝ verdim könül, göz çǝkdim hǝm canandan, hǝm candan,

Yaxıb bir şǝm, qovdum dostları mǝn ol şǝbistandan.

Bǝla qǝlbǝ yetǝr gözdǝn, - dedin, mǝn bu yoly tutdum,

Ayağın torpağını isladıb gözdǝn axan qandan.

Önündǝ parǝlǝnmiş sinǝmi tikdim, budur vǝchi,

Ki, qǝlbim seyr edirdi hüsnünü çaki-giribandan.

Ciyǝr qanımla tikdim bir bina, ey göz yaşım, axdın,

Daş üstǝ qoymadın daş, dad ǝlindǝn, sǝn o eyvandan.

Gözümdǝn bǝlkǝ xoşlansın, deyǝ ol mǝhrüxsarım,

Bǝzǝk vurdum ona gözdǝn axan lǝl ilǝ mǝrcandan.

Mǝlamǝt dağını çapmaq mǝnǝ artıq nǝsib olmuş,

Dayan nǝqşin kimi sakit, çıx, ey Fǝrhad, meydandan.



www.ocaq.net 312

Füzuli, alǝmin qeydinǝ bağlıydım, bǝhǝmdüllah,

Könül dilbǝrlǝrǝ verdim, xilas oldum o zindandan.

* * *

Sǝnin hicrindǝ, ey şǝmim, düşüb zülmatǝ, zarǝm mǝn,

Keçir hǝr bir gecǝm qǝmlǝ, hǝmişǝ biqǝrarǝm mǝn.

Qalıb bir guşǝdǝ tǝnha, işimdir nalǝvü f ǝryad,

Q ǝribǝ halǝtǝ düşdüm, ǝcǝb dǝrdǝ düçarǝm mǝn.

Sǝni, ey gözlǝrim, mǝn etmişǝm cananǝ baxmaqdan,

Sǝnǝ baxmaq deyil mümkün ki, sǝndǝn şǝrmsarǝm mǝn.

Q ǝmi-eşqindǝ, ey zalim, olurmu dǝrdlǝrim zail?

Q ǝmi-eşqin hǝr an artır, halımda bǝrqǝrarǝm mǝn.

Mǝni sǝn bǝdnǝzǝr bilsǝn, niqabı açma heç üzdǝn,

Mǝni baxmaqda mǝn etmǝ, buna biixtiyarǝm mǝn.

Gǝrǝkdir hali-zarimdǝn xǝbǝr ǝhli-nǝzǝr tutsun,Nǝ bilsin dǝrdsiz insanlar ki, mǝsti-çeşmi-yarǝm mǝn.

Füzuli, göz yaşıyla heç olarmı dǝrdǝ tǝskinlik?

Gözǝllǝr lǝblǝrindǝn kam alarsan, bǝxtiyarǝm mǝn.

* * *

Sǝnsiz etsǝk, gözǝlim, söhbǝti-can, lǝzzǝti yox,

Etsǝ şirin bizǝ hǝr kamı cahan, lǝzzǝti yox.



www.ocaq.net 313

Dǝmbǝdǝm zikri-lǝbin virdi-zǝban oldu mǝnǝ,

Başqa bir şǝrbǝtin ağzımda, inan, lǝzzǝti yox.

Badeyi-tǝlxin ǝgǝr saqisi gülçöhrǝ deyil,

İmtahan olmuş o yüz dǝf ǝ, inan, lǝzzǝti yox.

Vǝdeyi-vǝsl verib, qoyma gözüm yollarda,

Keçsǝ bir ömr, ǝzizim, nigaran, lǝzzǝti yox.

Öldürür yar mǝni cövr ilǝ, bilmir ki, mǝnǝ

Qamǝti olmasa, bu ruhi-rǝvan, lǝzzǝti yox.

Sağǝri-dǝhrdǝ yox zǝhri-cǝfadan başqa,

Əhli-eşqǝ necǝ dövr etsǝ zaman, lǝzzǝti yox.

Şǝrbǝti-dǝrdi-mǝhǝbbǝt bizǝ şirindir, ǝgǝr

Başqa hǝr kami bizǝ versǝ cahan, lǝzzǝti yox.

Ey Füzuli, qocalıbsan, daha kam axtarma,

Mülki-dünyadǝ dǝxi etmǝ mǝkan, lǝzzǝti yox.

* * *

Sǝrv boylum sayǝ salsa başıma gǝr bir kǝrǝ,

Saxlaram daim başımda, qoymaram düşsün yerǝ.

Çöhreyi-cananda görmǝkdǝnsǝ bir anlıq qǝzǝb,

Razıyam qǝlbim toxunsun gündǝ yüz min xǝncǝrǝ.

Yüz bǝla dami qurub, könlüm quşun seyd eylǝdin,

Hǝr düyün vurduqca sǝn, canan, o zülfi-ǝnbǝrǝ.



www.ocaq.net 314

Bir qaşı düşmüş üzük tǝk sinǝm oldu çak-çak,

Sındı qǝlbim, qǝd büküldü, düşdü canım qǝmlǝrǝ.

Var yeri, ǝlbǝttǝ ki, olsa dǝmirbǝnd ayinǝ,

Əksini tutmuş müqabil sǝn kimi bir dilbǝrǝ.

Mǝrdümi-çeşmim çǝtin lǝli-lǝbindǝn ayrıla,

Qurtuluş tapmaz düşǝndǝ arı şǝhdü şǝkkǝrǝ.

Ey Füzuli, ol bütün şövqün salıbsan qǝlbinǝ,

Qorxmayırsanmı sǝni dinin yolundan döndǝrǝ.

* * *

Cǝrvdǝ qǝddin qǝdǝr yoxdur gözǝllik, ey pǝri,

Leyk o sabit dayanmış, sǝn gǝzǝrsǝn hǝr yeri.

Qamǝtindǝn sǝrv, üzündǝn gül utandı, oldu xar,

Bir daha bağban ǝli varmaz suvarsın güllǝri.

Yox qǝmindǝn başqa tǝnhalıq dǝmindǝ hǝmdǝmim,

Hǝr kǝsin varsa qǝmi, tǝklikdǝ vardır yavǝri.

Zövq vermǝz eşq gǝr risva deyilsǝ ǝhli-eşq,

Qorxmamışdır tǝnǝdǝn aşiq ǝzǝl gündǝn bǝri.

Ey düşǝn ömründǝ daim mǝnf ǝǝt sevdasına,

Bil, gözǝl sǝrmayǝdir dünyada elmin gövhǝri.

Eşqdǝ sǝbr eylǝmǝk xoşdur, çox etdim imtahan,Anladım, mümkün deyildir, ey gözǝllǝr sǝrvǝri!

Gǝl Füzulinin gözündǝn qanlı yaş tök getmǝ kim,



www.ocaq.net 315

Gül camalından uzaq ǝfzun olur dǝrdü sǝri.

* * *

Sǝrvi-nazı

m nǝzǝr etmǝz mǝni-zarǝ, nǝ edim?Kimǝ dǝrdimi deyim, kim edǝ çarǝ, nǝ edim?

Ağlaram, zülfünǝ vurduqca düyünlǝr o nigar,

Uzun ömrümü gödǝldǝn o nigarǝ nǝ edim?

Mǝn xilas olmuş idim qeyri-cünundan, amma,

Bağdadı zülfilǝ zǝncirǝ dübarǝ, nǝ edim?

Şǝmiyǝm mǝn şǝbi-hicrin gecǝlǝr sübhǝ kimi,

Yanmayım, ağlamayım, yaxdı şǝrarǝ, nǝ edim?

Bu cǝfapişǝlǝrǝ bir belǝ meyl etmǝz idim,

Naz ilǝ ovladılar könlümü, çarǝ nǝ edim?

O günǝş üzlülǝrin dǝrdini şǝrh etmǝk üçün,

Sirdaşım sayǝdir, ol hǝm üzü qarǝ, nǝ edim?

Ey Füzuli, demǝ çox eşqǝ giriftar olma,

Olmayım aşiq elǝ sevgili yarǝ, nǝ edim?

* * *

Sinǝ içrǝ qǝlbimi divanǝ etdi eşqi-yar,

Bağlanıbdır payinǝ can riştǝsi zǝncirvar.

Baxmasa yarım mǝnǝ, - bu iltifatsızlıq deyil,



www.ocaq.net 316

Yarın istiğnası da bir iltifatdır aşikar.

Neylǝyim, peykanına yer vermişǝm sinǝmdǝ mǝn,

Ta ki, qopmuş qǝlbimin olsun yerindǝ bǝrqǝrar.

Bir baxı

şla tirǝ qı

ldı

ruzigarı

m ol pǝri,Dilbǝrin şǝhla gözündǝ var belǝ bir iqtidar.

Can çıxır, ağzın açıb bir sormadı ǝhvalımı,

Lǝblǝrindǝn kamına bir vermǝdi ol gül üzar.

Uyqudan qaldırmaram baş, bil ki, mǝn ta hǝşrǝdǝk,

Gǝlsǝ röyamǝ ǝgǝr ol qǝddi rǝna nazlı yar.

Ey Füzuli, mǝn necǝ sǝrgǝştǝvü zar olmayım,

Könlümü salmış kǝmǝndǝ türreyi-ǝnbǝrnisar.

* * *

Sinǝm yarıldı, oldu ürǝk lǝxtǝ-lǝxtǝ xun,

Hǝr lǝxtǝ parǝ-parǝ düşüb, oldu sǝrnigun.

Qandırmı damla-damla gözümdǝn axır müdam,

Ya olmuş hǝr biri şǝrǝri-atǝşi-dǝrun?

Zikri-lǝbinlǝ eylǝmişǝm çarǝ dǝrdimǝ,

İnsanı ǝfidǝn qoruyar, adǝtǝn, füsun.

Əqlim nǝ vaxtadǝk mǝni avarǝ eylǝsin,

Zǝncirǝ, istǝrǝm ki, mǝni bǝnd edǝ cünun.

Cananın ǝksi olmasa, olmaz qǝrarımız,

Üstün deyildir aşiqǝ eşq içrǝ Bisütun.



www.ocaq.net 317

Heç bir kǝsǝ mǝnim kimi zülm etmǝdin, f ǝlǝk!

Ya xǝlq içindǝ tǝkcǝ mǝni görmüsǝn zǝbun?

Mǝndǝn soruşma hali-Füzuli nǝ yerdǝdir?

Halı

m bǝyan edǝr hamı

ya ǝşki-lalǝgun.

* * *

Sübhǝtǝk yatmayıram, yoxdu qǝrarım gecǝlǝr,

Q ǝmi qüssǝndir işim, nazlı nigarım, gecǝlǝr.

Gündüzüm oldu gecǝ, göz yaşım ulduzdur ona,

Kaş bu dövrü yaxa ahi-şǝrarım gecǝlǝr.

Lütf qıl, bir gecǝ gǝl külbeyiǝhzanıma sǝn,

Gör mǝnim halımı, bil, yoxdu mǝdarım gecǝlǝr.

Bilmǝsinlǝr deyǝ eşqindǝ yanan bircǝ mǝnǝm,

Xǝlqi f ǝryadǝ salır naleyi-zarım gecǝlǝr.

Hǝr sǝhǝr halımı ta kim, sǝnǝ ǝrz eylǝyǝlǝr,Xǝlqi bidar edirǝm, lalǝüzarım, gecǝlǝr.

Keçir ǝflaki mǝnim naleyi-zarım, bǝlkǝ

Eşidǝ ol üzü az çeşmi-xumarım gecǝlǝr.

Ey Füzuli, mǝnǝ zülmǝt deyil hicran gecǝsi,

Şǝmi-bǝzm oldu xǝyali-rüxi-yarım gecǝlǝr.

* * *





www.ocaq.net 319

Kim deyir ki, sǝni Leylilǝ bǝrabǝr tuturam,

Sǝndǝ yüzdürsǝ, onun tǝkcǝ bir avarǝsi var.

Bax sinǝm dağına, göz yaşıma, gǝr bilmirsǝn

Ki, bu zalım f ǝlǝyin sǝbitü sǝyyarǝsi var?

Hileyi-dǝhrdǝ üryandır edǝn mǝrdi xilas,

Qorxmaz arif qadının hǝr necǝ mǝkkarǝsi var.

Dǝrdi-canana, Füzuli, bir ölümdür çarǝ,

Demǝ ölmǝkdǝn ǝlavǝ bu qǝmin çarǝsi var.

* * *

Tǝrk etdi yar, etdi mǝni biqǝrar eşq,

Şamü sǝhǝr olubdur işim ahü zari-eşq.

Gǝnc aşiqǝm, rǝvadır ǝgǝr çak qǝlbimi

Açsın birinci gül kimi indi bahari-eşq.

Gǝl, ey könül ki, Vamiqü Mǝcnun ölüb gedib.

Xar ilǝ xǝsdǝn oldu tǝmiz rǝhgüzari-eşq.

Əfsus, tifldir hǝlǝ ol gül, düşünmǝyir,

Aşiq nǝdir, nǝ olmalıdır etibari-eşq.

Torpaqda hǝr qǝdǝmdǝ bitǝr gül-çiçǝk, mǝnim,

Viranǝ könlümǝ batar, ǝfsus, xari-eşq.

Xoş ruzigarı, xoş günü yoxdur bu alǝmin,Xoşdur bir aşiqin günü, hǝm ruzigari-eşq.

Yar eşqi indi etmǝdi rüsva Füzulini,



www.ocaq.net 320

Rüsvalıq hǝr zaman olub alǝmdǝ yari-eşq.

* * *

Tǝrki-dünyalı

q nǝdir, tǝqva nǝdir, - biz bilmǝrik,Eşqdǝn başqa nǝ var ǝfsanǝdir, - biz bilmǝrik.

Alǝmin heç ǝmrinǝ bizlǝrdǝ yoxdur ehtiyac,

Xalq deyir: var ehtiyac, amma nǝdir, - biz bilmǝrik.

Eşqdǝn başqa geniş dünyada işlǝr yox deyil,

Başqa işlǝr aşiqǝ biganǝdir, - biz bilmǝrik.

Sorma bizdǝn şiveyi-tǝqlidü rǝsmi-etibar,

Əhli-dünya sǝyinǝ mǝna nǝdir, - biz bilmǝrik.

Yarın eşqilǝ onun didarı şövqündǝn sǝvay,

Sorma zahid, lǝzzǝti-dünya nǝdir? - biz bilmǝrik.

Sirri-hǝqqin mǝzhǝri, alǝmnüma ayinǝmiz.

Saf meydir, sadǝ üz, başqa nǝdir? - biz bilmǝrik.

Söylǝdim: öldü Füzuli asitanında sǝnin,

Söylǝdi: kimdir ölǝn, harda nǝdir? - biz bilmǝrik.

* * *

Tökülüb zülfi-pǝrişan üzünǝ halǝ misal,

Arizin bǝdrǝ dönüb, var iki yanında hilal.

O qǝdǝr ülf ǝti biganǝyǝ artıqdır onun,



www.ocaq.net 321

Görǝ bilmǝm onu biganǝsiz, etsǝm dǝ xǝyal.

Vǝslini mǝn nǝ ümid ilǝ tǝmǝnna elǝyim,

Nǝ cǝsarǝtlǝ mǝn ondan dilǝyim bǝzmi-vüsal.

Göstǝr ol gül üzünü, canı

mı

qurban elǝyim,Hüsnünün şöhrǝti artsın, mǝn edim kǝsbi-kǝmal.

Etina eylǝmǝsǝn hali-pǝrişanımıza,

Sǝndǝn, ǝlbǝttǝ, deyil gizli bu keyfiyyǝti-hal.

Q ǝlbi yandırmaz üzün tǝk günǝşin istiliyi,

Çünki yox onda sǝnin tǝk, gözǝlim, xǝtt ilǝ xal.

Dövlǝti-vǝslini axtarma Füzuli kimi gǝl,

Çünki alimdǝ ǝmǝl tapmaq olur ǝmri-mǝhal.

* * *

Tünd olur hǝrdǝm mizaci bisǝbǝb,

Eylǝyǝr aşiqlǝrǝ yarım qǝzǝb.

Arzuya yox müǝyyǝn bir mǝqam,

Axıra yetmǝz, odur rahi-tǝlǝb.

Eşq zövqündǝn xǝbǝrsizdir o kǝs

Kim, ona tǝsiri-meydǝndir tǝrǝb.

Lǝblǝrindǝn kami-dil mümkün deyil,

Qoymamış bizdǝ könül ol qönçǝlǝb.

Sǝn hǝyatın çeşmǝsi, mǝn zülmǝtǝm,

Çatmasa vǝslǝ ǝlim, olmaz ǝcǝb.



www.ocaq.net 322

Sǝn qaçırsan, biz sǝnin şövqündǝyik,

Böylǝ keçdi mahü salü ruzü şǝb.

Çox çǝtin işdir yǝqin ülf ǝt bizǝ,

Sǝn hicab altı

nda, biz ǝhli-tǝlǝb.

Ey Füzuli, vǝsli-yar mümkün deyil,

Çǝkmǝ nahǝq sǝn belǝ rǝncü tǝǝb.

* * *

Utanmaqdan deyil, açmaz söz ol şirinzǝban bizdǝn,

Nǝ söz tapsın desin, axır tapılmaz bir nişan bizdǝn.

Fǝlǝk bir ǝyri çǝngdir, biz yazıqlar ondakı simlǝr,

Rizası dostların mizrabdır, qalxır f ǝğan bizdǝn.

Ünümlǝ zahirǝm, zǝfimlǝ pünhan, bu nǝ sevdadır,

Ki, biz alǝmdǝ rüsvay olmuşuq, rüsva cahan bizdǝn.

Soruşma halımı, çǝkmiş içimdǝ eşq odu şölǝ,Sümüklǝrdǝ ilik yanmış, qalıb qarǝ ilan bizdǝn.

Ürǝk dǝrdi sağaltmaqda, tǝbibim, mahir olsan da,

Xǝta qıldın, çox öldürdün, edǝrkǝn imtahan, bizdǝn.

Çǝtindir asitanından sǝnin üz döndǝrǝk, canan!

Əgǝr ulduz kimi bir gün bǝzǝnsǝ asiman, bizdǝn.

Sǝnǝmlǝr nǝzri qıldın, ey Füzyli, cism ilǝ canı,

Sǝnǝmlǝr qarşısında tanrı qoymaz xar olan bizdǝn.



www.ocaq.net 323

* * *

Uçub könlüm quşu meyl etdi bir sǝrvi-xuramanǝ

Ki, şölǝ meyl edǝr yüksǝklǝrǝ, bax nari-suzanǝ.

Necǝ peykani-hǝsrǝt olmasın sinǝmdǝ, mǝn mǝhrum,

Yanında yer veribdir ol pǝrivǝş zǝrfi-peykanǝ.

Q ǝzǝblǝ camıma, ey darğa, baxma, qorxuram ondan

Ki, ol çirkin qiyaf ǝtdǝn bulansın rǝngi-peymanǝ.

Əvǝz dünyasıdır, saqi yǝqinimdir alar mǝndǝn

Bu qanlı qǝlbimi, versǝ ǝgǝr bir cami-mǝstanǝ.

Bǝladır, dǝrdü-möhnǝtdir, kǝdǝrdir, qüssǝdir, qǝmdir,

Ki, olmuş hǝr sǝdaqǝt ǝhlinǝ hǝr yerdǝ hǝmxanǝ.

Demǝ kim, nuşi-rahǝtdǝn şirin şǝhdü şǝkǝr yoxdur,

Dadarsan zǝhri-möhnǝt zövqünü düşdükdǝ hicranǝ.

Mǝşǝqqǝtsiz bir iş olsa, Füzuli, yoxdur alǝmdǝ,

Gǝrǝk hǝr bir şeyǝ dözmǝk cahanda, xoşdur ol, ya nǝ.

* * *

Fǝryad mǝnim müşkül olan karımı açmaz,

Ah eylǝyim dǝrdi-dili zarımı açmaz.

Q ǝlbimdǝ düyünlǝr necǝ talelǝ açılsın,Gǝr şanǝ onun türreyi-tǝrrarını açmaz.



www.ocaq.net 324

Dövlǝt qapısın qarşıma iqbal aça bilmǝz,

Ta bad niqabi-rüxi-dildarımı açmaz.

Asudǝlik olmaz da bu mǝnzildǝ, ǝgǝr bǝxt,

Kuyindǝ mǝnim möhnǝtü qǝm barımı açmaz.

Var mǝndǝ üzün hǝsrǝti, şövqi-sǝri-kuyin.

Yüz seyri-çǝmǝn bu dili-qǝmxarımı açmaz.

Dǝfn eylǝmǝyin siz mǝni qǝlbimlǝ bǝrabǝr,

Qan mövcü demǝ qǝbri-şǝrǝrbarımı açmaz.

Hǝsrǝt tikanı vermǝyǝcǝk bar, Füzuli,

Göz yaşım ǝgǝr qönçǝvü gülzarımı açmaz.

* * *

Xaki-dǝrini sürmeyi-çeşmü bǝsǝr etdik,

Biz başqa gözǝldǝn dǝxi qǝti-nǝzǝr etdik.

Qorxan deyilik biz rǝhi-eşqindǝ rǝqibdǝn,

Tǝdbir olara naleyi-ahi-sǝhǝr etdik.

Ta xaki-dǝrin almaya dövran başımızdan,

Xǝm qǝdd ilǝ dünyanı dolandıq, sǝf ǝr etdik.

Bir yarǝ alandan bǝri tiği-sitǝmindǝn,

Başdan çıxarıb, qeyri havadǝn hǝzǝr etdik.

Gǝrdi-rǝhini almaq üçün sǝcdǝ edǝrkǝn,Biz çöhrǝmizi xuni-ciyǝr birlǝ tǝr etdik.

Şövq ilǝ yolunda keçǝrǝk biz başımızdan,



www.ocaq.net 325

Bir başqa xǝyal eylǝmǝdǝn, tǝrki-sǝr etdik.

Biz eşq yolun keçmǝdǝn, ǝvvǝlcǝ Füzuli,

Öz qǝlbimizin arzularından güzǝr etdik.

* * *

Xalı vardır, söylǝyir, kim gördü ruyi-alini,

Çǝkmǝdim mǝn qaşlarından göz, görüm ta xalini.

Ta göz açdım, öz yerindǝ görmǝdim könlüm quşun,

Odlanıb görcǝk sǝnin şǝhbazi-mişkin balini.

Kirpiyin hǝr bir oxunda bir könül var, yat, gülüm!

Cǝm qıl aşiqlǝrin qǝlbi-pǝrişanhalini.

Görmǝyi bir hǝftǝdir kim, olmamış qismǝt mǝnǝ,

Neylǝsin aşiq, keçirsǝ böylǝ mahü salini?

Söylǝdim: xalından ayrıldım ǝyilmiş qǝddlǝ,

Söylǝdi: "dal" nüqtǝsizdir, pozma gǝl ǝhvalini.

Sǝnlǝ xoşhalǝm cünun dǝştindǝ, ey ahim, mǝnim

Eylǝmǝ ǝksik başımdan sayeyi-iqbalini.

Əşk mövcündǝn, Füzuli, sanma seyrǝr gözlǝrim,

Ol mǝhin görmǝkdǝyǝm rüxsari-f ǝrrux falini.

* * *

Xoş ol ki, ney kimi hǝr bǝndimi cida edǝlǝr,



www.ocaq.net 326

Nǝinki mane olub nalǝyǝ, cǝfa edǝlǝr.

Bu mahparǝlǝr eşq ǝhlinǝ vǝfa elǝmǝz,

Gǝrǝkdir aşiqi min dǝrdǝ mübtǝla edǝlǝr.

Mǝhǝbbǝt ǝhli görür arizi-nigari ǝgǝrAyağının tozunu gözdǝ tutiya edǝlǝr.

Əmanǝtindir o can, saxlamışlar aşiqlǝr,

Yetişdi vǝqt, onu bir-bir sǝnǝ ǝta edǝlǝr.

Görüb bu gün ki, sǝni şǝhr içindǝ zahidlǝr,

Sǝhǝr namazını onlar gǝrǝk qǝza edǝlǝr.

Ağıl yolilǝ gedǝnlǝr, tǝǝccübǝm, nǝ üçün

Ki, özlǝrin qǝf ǝsi-dǝhrǝ mübtǝla edǝlǝr.

Deyil, Füzuli, pǝriçöhrǝlǝr vǝfa ǝhli

Ki, hǝrgiz etmǝ tǝmǝ bizlǝrǝ vǝfa edǝlǝr.

* * *

Halım hǝr an sǝnin eşqindǝ digǝrgun olmuş,

Şǝrh edim halımı, bir gör necǝ mǝhzun olmuş.

Könlümün dǝrdi mǝni yaxdı, dilim söz demǝmiş,

Hǝddǝn artıq yanıram, atǝşim ǝfzun olmuş.

Ahımın oxları deşdi f ǝlǝyin sinǝsini,

Bax, o qandır ki, şǝf ǝqlǝr belǝ gülgun olmuş.

Necǝ gül söylǝyim ol şǝkkǝrǝbǝnzǝr lǝbinǝ,

O vǝrǝqdǝ nǝ zaman bir belǝ mǝzmun olmuş.





www.ocaq.net 328

* * *

Hǝr kǝsin dildǝ qǝmi-simbǝri olmuş ola,

Xoşdur eşqindǝ onun çeşmi-tǝri olmuş ola.

Odur alǝmdǝ nǝzǝr sahibi, açdıqda gözün,

Bir gözǝl mǝhliqayǝ nǝzǝri olmuş ola.

Eşqdǝn dönmǝyǝn alǝmdǝ o aşiqdir kim,

Yatmayıb, kuyi-nigarǝ sǝf ǝri olmuş ola.

Hǝr xǝbǝrsiz nǝyǝ lazım, mǝn onun bǝndǝsiyǝm,

Ki, mǝnim hali-dilimdǝn xǝbǝri olmuş ola.

Neylǝrǝm hǝr yetǝni, mǝn sevirǝm ol kǝsi ki,

Eşq rahindǝ onun bir hünǝri olmuş ola.

Sǝhldir gǝrçi f ǝrağǝt, quluyam mǝn o kǝsin,

Q ǝlbi qǝmlǝ dolu, yanmış ciyǝri olmuş ola.

Q ǝmi-eşqindǝ Füzuli elǝyib can nǝzri,

Öylǝ zǝnn etmǝ ki, başqa göhǝri olmuş ola.

* * *

Hǝr kimin ki, qǝlbi var, bir simbǝr cananı var,

Simbǝr cananı varsa, dideyi-giryanı var.

Hǝr kimin ağlar gözü varsa, başı sevdalıdır,Bir gözǝl eşqilǝ dildǝ min qǝmi-pünhanı var.



www.ocaq.net 329

Kim könül vermiş cahanda nazlı mehparǝyǝ,

Qan dolu bir cüt gözü, bir sineyi-büryanı var.

Bicǝhǝt axmaz ciyǝr qanı gözündǝn kimsǝnin,

Gözdǝki hǝr qǝtrǝ qanın sinǝdǝ tufanı var.

Kim ki, göz dikmiş gözǝl bir dilbǝrin rüxsarinǝ,

Üz verǝn hǝr bir bǝlanı çǝkmǝyǝ imkanı var.

Hǝr bǝla etsǝ mǝhǝbbǝtdǝn bizǝ, vermǝz zǝrǝr,

Hǝr bǝlanın aşiqǝ bir zövqi-bipayanı var.

Odlu qǝlbindǝn Füzuli ah çǝkirsǝ dǝmbǝdǝm,

Q ǝfil olma, sevgilim, tǝsirli min peykanı var.

* * *

Hǝr pǝriçöhrǝ ki, dünyayǝ bu dövran gǝtirir,

Bizi incitmǝk üçün hǝr yeni canan gǝtirir.

Fǝlǝyin şǝbǝdǝsi bir gözǝli etsǝ nihan,

Gözlǝ, bax gör necǝ ondan da gözǝl can gǝtirir.

Q ǝlbi köyrǝklǝrǝ nalǝm necǝ tǝsir elǝmǝz,

Ölüyǝ nalǝlǝrim sanki mǝnim can gǝtirir.

Dǝm vurur al dodağından sǝnin, ey gül, bu qǝdǝh,

Onda bir cürǝtǝ bax, gör araya qan gǝtirir.

Canlanır göz qabağında, gözǝlim, sǝrv boyun,Dilinǝ harda biri sǝrvi-xuraman gǝtirir.

Kim gözǝl üzdǝn ǝgǝr söhbǝt edib çǝksǝ misal,



www.ocaq.net 330

Bax, o timsali sǝnin hüsnünǝ şayan gǝtirir.

Ey Füzuli, o pǝrisiz bu qǝdǝr f ǝryadǝ

Xalqı sǝn eylǝdiyin nalǝvü ǝf ğan gǝtirir.

* * *

Hicran günündǝ hali-dili-zar olar çǝtin,

Gǝr bilmǝsǝ bu halımı dildar olar çǝtin.

Asan olardı vǝslini çatmaq nigarımın,

Görmǝk vüsali-yardǝ ǝğyar olar çǝtin.

Düşmǝnlǝr eylǝyir bu qǝdǝr tǝnǝlǝr mǝnǝ,

Dostlar gǝr olmaz isǝ mǝdǝdkar olar çǝtin.

Kǝm iltifat olanda nigarım qǝm artırar,

Artdıqca dǝrdü qǝm, onu izhar olar çǝtin.

Xaki-rǝhindǝn olmasa yarın mǝdǝd mǝnǝ,

Tǝskini-ǝşki-dideyi-xunbar olar çǝtin.

Zahid çǝkindirir bizi gül rǝngli badǝdǝn,

Bilmǝz yazıq ki, adǝti inkar olar çǝtin.

Köçmǝk zamanı çatdı, Füzuli, o kuydǝn

Ayrılma, bülbülǝ qǝmi-gülzar olar çǝtin.

* * *

Çǝkdim yolunda ǝksini bu cismi-zarımın,



www.ocaq.net 331

Bǝlkǝ ayağını öpǝ bildim nigarımın.

Ol rǝhgüzarı seyr edirǝm mǝn bu zövq ilǝ,

Şayǝd, tutam rikabını ol şǝhsüvarımın.

Ağlar hǝyatı

ma mǝnim hǝr kǝs ki, sürmǝsinDövran çǝkǝrsǝ gözlǝrinǝ gǝr qübarımın.

Fǝrhadü Mǝcnun olmadı rüsva mǝnim kimi,

Xarü xǝsin zǝmanǝ yudu rǝhgüzarımın.

Sakit olubdu göz yaşım ol xaki-paydǝn,

Ən yaxşı tutiyası budur ǝşkbarımın.

Ahımla göz yaşımdan hǝzǝr eylǝ, ey f ǝlǝk!

Kǝskin qılıncıdır bu dili-dağidarımın.

Cövrün, Füzuli, etmǝ hekayǝt o gülrüxün,

Kǝsmǝ ümidini dili-ümmidvarımın.

* * *

Çǝkir eşqin mǝni hǝrdǝm yeni bazarǝ yenǝ,

Dikmisǝn göz niyǝ bǝs başqa xǝridarǝ yenǝ.

Vardır ǝğyarǝ sǝnin gizlicǝ yüz mǝrhǝmǝtin,

Düşürǝm dǝmbǝdǝm eşqindǝ bir azarǝ yenǝ.

Bir sitǝmkar vurub sinǝmǝ peykan oxunu,

Qoyma ǝl vurmağa bir başqa sitǝmkarǝ yenǝ.

Bari-qǝm bükdü belim, bircǝ bax allaha, tǝbib.

Mǝlhǝm et yarǝmǝ, vurma yeni bir yarǝ yenǝ.



www.ocaq.net 332

Eşqi tǝrk etmǝyi mǝndǝn tǝlǝb etmǝ, naseh,

Eşqdǝn başqa çağırma mǝni bir karǝ yenǝ.

Mǝnǝ tǝnha gecǝlǝr yar xǝyalı bǝsdir,

Atmı

şam canı

, mǝni eylǝmǝ avarǝ yenǝ.

Çaklar düşdü, Füzuli, yaxama bir gül tǝk,

O qǝdǝr kim, ürǝyim, oldu hǝdǝf xarǝ yenǝ.

* * *

Çıxmayınca ta bǝdǝndǝn eşq dǝrdilǝ bu can,

Tǝrk qılmaz ruhumu sevdasının dǝrdi, inan!

Göz yaşım canda ciyǝr qaniylǝ tapmış pǝrvǝriş,

Böylǝ bir lǝli çıxarmaz, bil ki, hǝr mǝdǝn vǝ kan.

Q ǝddinin sǝrvi tǝravǝt aldı cǝnnǝtdǝn, yǝqin,

Bir belǝ sǝrvi yetirmǝz hǝr çǝmǝn, hǝr bağban.

Əldǝ xǝncǝr bağǝ gǝlsǝn, gül xǝcalǝtdǝn solar,Susǝn isǝ ar edib, öz hüsnünü vermǝz nişan.

Bir tǝbǝssümlǝ deyirdin canın allam, sevgilim,

Q ǝmdǝn öldüm, indi gǝl al canımı, ey cansitan.

Suzi-dil şǝrh etmǝyǝ bir lǝhzǝ ağzım açmadım,

Heyrǝtǝm, heç tüstü çıxmaz, leyk yandı xaniman.

Gǝr Füzuli eşq-yarı tǝrk qılsa, haqqı var,

Neylǝsin, düşmǝnlǝri bir dǝm ona vermǝz aman.



www.ocaq.net 333

* * *

Çıxsa can qaytarar ǝtrin, gözǝlim, can bǝdǝnǝ,

Ölünǝ zövqi-kǝlamın gǝtirǝr nitqǝ yenǝ.

Dodağın zikrinǝ hǝr qönçǝ uyub hǝsrǝt ilǝ,

Ağzının axdı suyu, şeh kimi düşdü çǝmǝnǝ.

Aç, o çin-çin saçını, ta ki, xǝta etdiyini

Anlasın mişk üçün hǝr kǝs gedǝcǝkdir Xütǝnǝ.

Kuhikǝn sel kimi göz yaşı töküb şamü sǝhǝr,

Bisütundan yetişir süd kimi Şirin dǝhǝnǝ.

Var sǝbǝb getsǝ çǝmǝndǝn uzağa ǝtri gülün,

Yol azan bülbülü ta kim, çǝkǝ bilsin çǝmǝnǝ.

Sǝrvi gǝl tutma bǝrabǝr gözǝlin qamǝtinǝ,

Sǝrv sahib ola bilmǝz belǝ sibü zǝğǝnǝ.

Kim ölǝrsǝ ucaboy, gülyanağın eşqilǝ,

Ey Füzuli, dönǝcǝk torpağı sǝrvü sǝmǝnǝ.

* * *

Canımı tapşırmışam çün lǝli-şǝkkǝrbarǝ mǝn,

Zövq alınca canım, öldüm qibtǝdǝn biçarǝ mǝn.

Cismimi eşqin yaratdı, çǝkdi qǝm bazarına,Öz xoşumla gǝlmǝz idim yoxsa bu bazarǝ mǝn.



www.ocaq.net 334

Dǝrgǝhindir mǝnzili alǝmdǝ varlıq mülkünün,

Vadiyi-heyrǝtdǝ yol axtarram ol dǝrbarǝ mǝn.

Saymışam ulduzları göydǝ, gözümdǝn torpağa

Sǝpmişǝm onlardan artıq sabitü sǝyyarǝ mǝn.

Lövhǝsindǝn könlümün hǝr xǝtti sildim, qǝlbimi

Vǝqf qıldım büsbütün bir sǝn kimi dildarǝ mǝn.

Saqiya, mey ver, yetǝr qǝmdǝn pǝrişan olduğum,

Bǝsdir oldum seyd bunca çǝrxi-kǝcrǝftarǝ mǝn.

Ey Füzuli, gözlǝrimdǝ qalmamış yaşdan ǝsǝr,

Bǝs ki, sǝpdim göz yaşım sinǝmdǝki odlara mǝn.

* * *

Cǝhd ilǝ bağladım axırda qara zülfünǝ dil,

Şükrlillah, onun itmǝk qǝmi oldu batil.

İstǝrǝm varlığım, ey gül qǝminǝ sǝrf oluna,

Olaram mǝqsǝdǝ ancaq bu yol ilǝ nail.

Çǝkmǝrǝm minnǝtini saqiyi-dövranın ǝbǝs

Ki, mǝni mǝst elǝmiş cami-mǝhǝbbǝt kamil.

Çǝkǝn olsa qǝmimi, halımı sǝndǝn sorsun,

Mǝn unutdum özümü ta sǝnǝ oldum vasil.

Sǝnǝ tapşırdığım ol qǝlb deyil, ey daşürǝk,Ş işǝ idi, daşa çaldım onu, etdim zail.

Ya vurub başıma, ya tutmalıyam damǝnini,



www.ocaq.net 335

Əllǝrim başqa bir iş görmǝyǝ olmaz qabil.

Mǝnǝm ol şǝm, Füzuli, edǝrǝk vǝslǝ ümid,

Bu tǝlǝblǝ yaşaram mǝtlǝb olunca hasil.

* * *

Cǝhǝnnǝmdǝn verir aşiqlǝrǝ hǝr gün xǝbǝr vaiz,

Cahanda görmǝmişdir başqa yer mütlǝq mǝgǝr vaiz?

Bu qǝmdǝn çak edir mǝsciddǝ mehrab öz giribanın,

Ki, hörmǝtdǝn salıbdır mǝnbǝri ol hiylǝgǝr vaiz.

Q ǝlǝt tǝfsir edib, daim verir tǝğyir Quranǝ,

Bunu sanmış hünǝr, yüksǝlmǝk istǝr bihünǝr vaiz.

Deyir zirü zǝbǝr keyfiyyǝtindǝn bunca Quranın,

Dǝmadǝm din binasın eylǝyir zirü zǝbǝr vaiz.

Mǝni sǝkkiz qapı baği-behiştǝ kuyi-dilbǝrdǝn,

Nǝ dǝvǝt eylǝyir, ya rǝb ki, düşsün dǝrbǝdǝr vaiz.

Cǝlali-rütbǝsindǝn xǝlq içindǝ bunca düşmǝzdi,

Əgǝr olsaydı tǝrki-mey sözündǝ mötǝbǝr vaiz.

Füzuli, bir dǝ meyl etmǝm olam vaizlǝ hǝmsöhbǝt,

Ki, mǝn etmiş gözǝllǝrdǝn dil ǝhlin bixǝbǝr vaiz.

* * *

Cismimi bica deyil yandırdı şövqü bir gülün,



www.ocaq.net 336

Yaxdı hǝr zǝrrǝ gülümdǝn cismini bir bülbülün.

Ey sǝba, vallah, pǝrişan qǝlbim etmişdir mǝnim,

Gǝz onu, hǝr yerdǝ açsan qıvrımın bir kakilin.

Zülfünü yad eylǝyib, ǝzbǝs ki, sürtdüm didǝmǝ,Qanla islatdım çǝmǝndǝ zülfünü hǝr sünbülün.

Qaş deyil mǝndǝ, onun xeyli-xǝyalı keçmǝyǝ

Göz yaşımdan, iki gözlü körpüdür saldım, bilin.

Ey Füzuli, olmadın eşqin qǝmindǝ nalǝsiz,

Gülşǝni-şövq içrǝ bülbülsǝn, varındır ğülğülün.

* * *

Cövründǝn hǝr dǝqiqǝ yetǝr yüz bǝla mǝnǝ,

Xoşdur bǝla, görürsǝn ǝgǝr sǝn rǝva mǝnǝ.

Bildim cahanda rǝsmü vǝfa qalmamış, yenǝ

Bihudǝ gözlǝrim ki, edǝrsǝn vǝfa mǝnǝ.

Mǝn cövrǝ dözmürǝm ki, yetim öz muradıma,

Kamıncadır cǝfa deyǝ, gǝldi sǝfa mǝnǝ.

Lǝli-lǝbini yad qılıb, nuş edim deyǝ,

Min kasǝ qan ciyǝrdǝn edibdir ǝta mǝnǝ.

Fǝrhad çapdı dağ, bu hünǝrdirmi aşiqǝ,

Aşiq mǝnǝm ki, dağca çatılmış cǝfa mǝnǝ.

Hicrindǝ hǝr gecǝ çǝkirǝm ah sübhǝdǝk,

Yetdi nǝlǝr yolunda, gör, ay mǝhliqa, mǝnǝ.



www.ocaq.net 337

Aşiq deyǝ, Füzuli, düşünmǝ, yeganǝdir,

Yüz başqa aşiqin var, olub rǝhnüma mǝnǝ.

* * *

Şanǝ, ey gül, o qara zülfünü zinhar elǝmǝ,

Gǝl ürǝk bǝstǝrinin hǝmdǝmini xar elǝmǝ.

Əyilib tökmǝ yerǝ kirpiyimi, ey qǝddim,

Yoluma tökmǝ tikan, gǝl mǝnǝ azar elǝmǝ.

Çǝkmǝ hörmǝtsiz onun zülfünü, ey mǝşşatǝ,

İlanın ağzına barmağı giriftar elǝmǝ.

Q ǝm çölün seyr elǝmǝk şivǝsidir Mǝcnunun,

Onu tǝqlid edǝrǝk sǝn belǝ rǝftar elǝmǝ.

İş pis olduqda, gülüm, qǝlbǝ küdurǝt vermǝ,

Yüz fikir dağını sǝn sinǝmǝ gǝl bar elǝmǝ.

Ey qǝza, sǝn gözǝlin ruyinǝ xal qoyduqda,Bǝbǝyimdǝn götürüb vur da, mǝni zar elǝmǝ.

Çatar iş başǝ, Füzuli, yenǝ tǝdric ilǝ,

Tǝrki-mey qılma, bu tǝqvanı canın var elǝmǝ.

* * *

Şǝrh etsǝm eşqini, tutar heyrǝt zǝbanımı,

İzhar edim necǝ sǝnǝ sirri-nǝhanımı?





www.ocaq.net 339

Hicran günündǝ möhnǝtin olmaz nǝhayǝti,

Nǝ nisbǝti var ol günǝ ruzi qiyamǝtin?

Dǝhrin evindǝ dǝrdü bǝladır mǝtaımız,

Möhnǝt evindǝ bǝhrǝsi varmı iqamǝtin?

Naseh deyir: Füzuli, unut eşq dǝrdini!

Mǝn aqilǝm, kǝmǝndinǝ düşmǝm nǝdamǝtin.

QƏSİDƏLƏR

* * *

Q ışın günündǝ sǝhǝr başlayıb soyuq rüzgar,

Ağacların canına sanki qorxu, lǝrzǝ salar.

Demǝ ki, yer çǝkib ağuşa şövqlü günǝşi,

Demǝ, ağ örpǝyini dağ başına sǝrmiş qar.

Biri sǝhǝr açılınca çǝkib soyuq dǝrdi,

Günorta vaxtı tutub manqalın yanında qǝrar.

Yağış döyüb birinin başına bütün gecǝni,

Günǝş tutan yerǝ sǝrmiş sǝhǝr-sǝhǝr dǝstar.

Q ış aylarında gözün çǝk sǝhǝr nǝsimindǝn,

Mahaldır yetirǝ xeyr bir kǝsǝ ǝşrar.

Uzatma bǝhmǝn ayı

nda ǝlini arx suyuna,Ki onların birisi zǝhrdir, biri şahmar.

Yağış havada soyuqdan elǝ düyümlǝndi,



www.ocaq.net 340

Ki oldu qǝtrǝlǝrin hǝr biri düri-şǝhvar.

Zǝmanǝ verdi riza dǝf ǝlǝrlǝ ki, şimşǝk

Çaxıb buludları pambıq tǝk etsin atǝşbar.

Bunun da olmadı

bir faydası

yǝqin buluda,Soyuq qovurdu onu, nǝrǝ çǝkdi, ağladı zar.

Mǝqam barǝdǝ çün Malik ilǝ Rizvanın

Açıldı bǝhsi, uzun çǝkdi bir gecǝ göftar.

Sübut üçün hǝrǝ öz iddiasını deyǝrǝk,

Birǝr dǝlil ilǝ etdi kǝmalını izhar.

Biri dǝmǝt tutaraq gül gǝtirdi cǝnnǝtdǝn,

İkinci töhf ǝ gǝtirdi soyuqda xǝlqǝ şǝrar.

Hamı bu bǝhsdǝ Malik tǝrǝfdǝ durdu, dedi:

Cǝhǝnnǝmin odu cǝnnǝt gülünü eylǝdi xar.

Soyuqda çöllülǝrin halı çox pǝrişandır,

Ki qışda rahǝt olur çöllülǝrdǝn ǝhli-mǝzar.

Gǝl indi od içinǝ qoy qǝdǝm Xǝlil kimi,

Varınsa arzun ǝgǝr, od sǝnǝ ola gülzar.

Belǝ soyuqda oda sal nǝzǝr Kǝlim kimi,

Gözündǝ ta ki, ola nura qǝrq arizi-yar

Su hǝr tǝrǝfdǝ donub dağ kimi qalanmış buz.

Günǝş dǝ sanki f ǝzada donub aya oxşar.

Sular düyünlǝnib, üzdǝn günǝş asıb pǝrdǝ,

Dǝniz dibindǝ balıqlar bu hǝsrǝt ilǝ yanar.





www.ocaq.net 342

Mǝnǝm ki, görmǝmişǝm ǝhli-ruzigarda vǝfa,

Nǝsib olub mǝnǝ min dürlü dǝrd, cövr, cǝfa.

Zǝmanǝ ǝhli ǝlindǝn içib kǝdǝr zǝhǝri,

Ölüb dǝ istǝmǝdim kimsǝdǝn tǝbib, dǝva.

Mǝnǝm ki, dǝhrdǝ göz çǝkmişǝm azadlıqdan,

Əsirǝm, ǝl-qolumu bağlayıb tǝnabi-bǝla.

Ağır günümdǝ mǝnǝ yar tǝkcǝ kölgǝm idi,

Vücudum ol qǝdǝr incǝldi, gözdǝn itdi o da.

Mǝnim dǝ ney kimi nǝğmǝm f ǝğan idi ancaq,

Q ırıldı ney kimi qǝddim, sinǝmdǝ söndü nǝva.

Nǝ yar var, nǝ müsahib, nǝ mehriban bir dost,

Ki dinlǝsin mǝni, dǝrdi-dilimi açsam ona.

Cahanda tǝkcǝ mǝnim cismimi hǝdǝf seçmiş,

Kamana hǝr nǝ qǝdǝr ox qoyub atarsa qǝza.

Mǝnim dilǝk yolumu öylǝ bağlamış ki f ǝlǝk,

Q ǝbula yetmǝz, edǝrsǝm yüz-illǝr ilǝ dua.

Tǝbibim oldu f ǝlakǝt, mǝnim ǝlacım olan

Sǝadǝtin şüşǝsi içrǝ qaldı şǝhdi-şǝfa.

Gözüm yaşında mǝni zǝf istǝyir boğsun,

"Bizimlǝ qal", - deyǝ mane olur qǝm ilǝ bǝla.

Azı çoxun sözünǝ tabe oldu düşmǝnimin,Gǝr olmasaydı belǝ, mǝn hara, hǝyat hara?

Murad meyvǝsi vermǝz ümid qönçǝlǝri;



www.ocaq.net 343

Könüldǝ qövr elǝyib qaldı hǝsrǝt ilǝ yara.

Tutuşdu qǝm oduna, yandı binǝva könlüm,

Mǝnǝ muradı ilǝ göstǝrǝrkǝn istiğna.

Tükǝndi göz yaşı

mı

n incisi, gözüm qurudu,Gözǝl sǝnǝmlǝrǝ nǝ sǝrf edim, xudavǝnda?

Hǝlak edǝr mǝni yoxsulluğun ağır dǝrdi,

Necǝ dözüm ki, bilib yoxsulam o mahliqa.

Nǝ qalmaq haqqı varımdır, nǝ getmǝyǝ hünǝrim,

Nǝ inzivaya ümid var, nǝ etibari-f ǝna.

Könül qǝmilǝ gecǝ sızlayıb qan ağlardım,

Ki qeybdǝn mǝnǝ nagah yetişdi böylǝ nida:

Ki, ey düçar olan zülmǝ, naümid olma,

Fǝqirlǝrin kömǝyi gǝldi, eylǝ şükri-xuda.

Odur sǝni götürǝn hümmǝtilǝ torpaqdan,

Odur sǝnǝ yetirǝn minlǝr ilǝ feyzü ǝta.

Sǝadǝtin gülüdür gülşǝni-kǝramǝtdǝ,

Ədǝb bağında çiçǝkdir, hǝya bağında sǝfa.

Geniş ürǝkli, uca rütbǝli o Əlvǝnd bǝy,

Ki rǝhbǝr oldu, apardı bizi o doğru yola.

Sǝadǝti ǝbǝdidir, ǝtası sarsılmaz,

Cǝlalı tutmuş onun elmü mǝrif ǝtlǝ bina,

Əziz vücudu olub gah Yusifi-Misri,

Gǝhi o şah edib ǝzmi-Yǝsribü Bǝtha.



www.ocaq.net 344

Cǝlalü bǝxti onun özgǝlǝrdǝn üstündür,

Ona bu izzǝti bǝxş eylǝmiş ata vǝ ana.

Tǝsadüfi deyil ondan sǝvab işlǝr, çün

Onun ǝlindǝn hǝlǝ çı

xmamı

şdı

r ǝmri-xǝta.

Sǝn ey vücudu hünǝr asimanının günǝşi,

Hüzur mücdǝn ilǝ qǝlb tapdı zövqü sǝfa.

Xudaya şükr ki, bir dǝ o sǝrv qǝddindǝn

Dübarǝ sayǝ düşǝ biz f ǝqirlǝrin başına.

Xudaya şükr ki, bir dǝ camalının nuru

Yetirdi dostlarının gözlǝrinǝ feyzi-ziya.

Q ǝsǝm ona ki, mǝni mǝnbǝyi-sǝdaqǝt edib,

Q ǝsǝm ona ki, sǝni xǝlq edibdi kani-sǝxa.

Q ǝsǝm ona ki, mǝni xǝlq edib f ǝqir, hǝqir,

Q ǝsǝm ona ki, sǝni etdi xǝlqǝ hökmü rǝva.

O vaxtdan ki, pǝri tǝk gözümdǝn oldun iraq,Hǝqiqi insan üzü görmǝmiş gözüm, ǝbǝda.

Başımdan ǝql sǝnin getmǝyinlǝ getmiş idi,

Sǝn indi gǝldin, o da oldu nagahan peyda.

Əziz adın gecǝ-gündüz dilimdǝ ǝzbǝr idi,

Yeganǝ munisim ili qalanda mǝn tǝnha.

Könüldǝ tǝkcǝ sǝnǝ yer verib yaşatdım mǝn,

Bununla borcumu hǝq qarşısında etdim ǝda.



www.ocaq.net 345

Qapından ayrı düşǝrkǝn, şǝha, Füzuliyi-zar

Gözündǝ dönmüş idi mǝhbǝsǝ bütün dünya.

Silindi bu gǝlişinlǝ mǝlal könlümdǝn,

Kǝdǝr yox oldu, qǝmin ruzigarı geydi qara.

Necǝ f ǝlǝklǝrǝ baş vurmasın ki, çiynindǝn

Əlǝm yükü götürüldü, düzǝldi qǝdd, şǝha!

Bahar gǝldi, xǝzan köçdü bǝxt bağından,

Yetirdi bülbülǝ gül mücdǝsini badi-sǝba.

Bir arzum budur, ey sǝrvǝrim, ki alǝmdǝ,

Necǝ ki, dövr vurur asiman yerin başına,

Muradına çatasan hǝr iki cahanda, f ǝlǝk

Cǝlal qǝsrini etsin sǝfalı bir mǝva.

* * *

Mǝrhǝba, ey qǝlǝm, ey şǝmi-şǝbistani-mǝqal,

Namǝlǝr xaliqi, peyğǝmbǝri-meraci-xǝyal.

Füqǝranın kömǝyi, şahǝ verǝn dǝrsi-ǝdǝb,

Əhli-dil yoldaşı, mǝhbubeyi-ǝrbabi-kǝmal.

Surǝti-hüsn sǝnin ǝtrin ilǝ ǝnbǝrbu,

Dilbǝri-mǝni sǝnin zövqün ilǝ mişkinxal.

Q ǝdinin yüksǝlişindǝn yaranır qamǝti-hüsn,Tellǝrindǝn yaranır zülfdǝ min hüsnü cǝmal.

Doludur sǝfheyi-gülzar sǝnin xǝttinlǝ,



www.ocaq.net 346

Yaqutunla doludur damǝni-dil malamal.

Tǝk sǝninlǝ ucala qǝdrimiz alǝmdǝ bizim,

Aça ağuşunu ta bizlǝrǝ hǝr bir amal.

Kimǝ yar oldun isǝ, dövlǝtǝ çatdı

rdı

n onu,Sǝnin ilǝ bǝzǝnir, qürrǝlǝnir hǝr iqbal.

Gör necǝ yüngülayaqsan, hamıya xidmǝt üçün

Başı üstündǝ gǝzirsǝn, dolanırsan mǝhü sal.

Feyzdir tǝbi-sǝlimin bu cahan içrǝ sǝnin,

Sehrdir işlǝrin, amma necǝ bir sehri-hǝlal!

Bǝxtinin dilbǝrinin hüsnünǝ bu kafidir,

Olmusan mǝhrǝmi-sǝrvi-çǝmǝni-cahü cǝlal.

O, vǝfa Misrinǝ Yusif vǝ sǝfa ǝhlinǝ f ǝxr,

Asǝfi-pakgühǝr, sǝrvǝri-pakizǝxisal.

İndi çatmış elǝ bir dǝm ki, o aliqǝdrǝ

Lütfilǝ söylǝyǝsǝn ki, necǝdir mǝndǝki hal.

Yazasan gizli qalan sirrimi bir ağ kağıza,

Ona çatdırmaq üçün, etmǝyǝsǝn heç ehmal.

Sǝn bilirsǝn ki, necǝydi keçǝn ǝyyamda işim,

Necǝ idi f ǝlǝyin zülmlǝrindǝn ǝhval.

Dilbǝrin zülfü ǝlimdǝydi, könül mǝcnundu,

Nǝşeyi-cam ilǝ başımda dolu zövqi-vüsal.

İndi gör surǝti-halım necǝ bǝrbad olmuş,

Tutmuş ayinǝmi bir qǝm tozu, bir girdi-zǝval.



www.ocaq.net 347

Qaldım avarǝ bu sǝhradǝ - kimǝ üz tutaraq

Q ǝlbimin dǝrdin açım ki,dilim olmuşdur lal.

Yuxudan başqa yoxumdur mǝnim ümidgahım,

Mǝşvǝrǝt eylǝmǝyǝ mǝn açı

ram hǝr işǝ fal.

Yuxumu hǝr kǝsǝ açdımsa, ǝziyyǝt verdim,

Daha da dǝrdimi artırdı cǝfayi-rǝmmal.

Mǝn belǝ dǝrdü bǝla görmǝmişǝm ömrümdǝ,

Heç zaman dǝrdǝ, qǝmǝ düşmǝmişǝm bu minval.

Hamı söylǝr ki, bunu hǝll edǝcǝk Asǝfi-dövr,

Belǝ olduqda mǝnim halımı bil, dǝrdimǝ qal.

Q ǝlǝmǝ bağlamışam, xǝstǝ Füzuli, ürǝyi,

Var ümidim verǝcǝk bar, nǝhayǝt bu nihal.

Ah, ǝgǝr bǝxtim üzündǝn ola laqeyd mǝnǝ,

Tapmaya dǝrdi-dili-zarimi tǝhqiqǝ macal.

Var ümidim ki, özü dǝrdǝ qalıb eylǝr ǝlac,Razı olmaz ki, edǝm başqasına ǝrzi-sual.

* * *

Novbahar oldu, cahanın yenǝ xoş dǝmlǝri var,

Bağın al hüsnü gözǝl, lalǝ kimi dilbǝri var.

Göy çǝmǝnlǝrdǝ çiçǝklǝr verir insana f ǝrǝh,

Belǝ nemǝtlǝr ilǝ f ǝxr elǝsǝn, çox yeri var.





www.ocaq.net 349

Elm dǝryası olub, sinǝdǝ min dǝftǝri var.

Gövhǝri-elmi görübdür yerǝ sabiq ülǝma,

O tapa, qaldıra yerdǝn ki, onun gövhǝri var.

Qoyacaq övci-f ǝlǝk başı

na, ǝlbǝttǝ, qǝdǝm,Qapının torpağı üstündǝ kimin bǝstǝri var.

Ta ki, f ǝhm eylǝyǝ idrak sǝnin varlığını,

Elm tǝk ǝldǝ onun vasitǝsi, rǝhbǝri var.

Sǝndǝdir elmi-şǝrǝf, övci-sǝadǝt, bilirǝm,

Ey xoş ol kimsǝ ki, sidqilǝ qapında yeri var.

Nǝ qǝdǝr ki, qǝlǝmin şǝrǝ verir izzü rǝvac,

Ətri-ǝdli yaya ǝtrafa, onun zivǝri var.

Belǝ bir dövrdǝ ki, ǝdlin olubdur mǝşhur,

Nǝ üçün qǝlbdǝ bǝs dövri-zaman qǝmlǝri var?

Gǝrdişi-çǝrx ǝdǝbin sǝmtinǝ heç meyl etmǝz,

Yaxşılıq eylǝmǝz, amma bizǝ dǝrdi-sǝri var.

Sǝrvǝrim, lütf edǝrǝk bax bu Füzuli tǝrǝf ǝ,

Axı çox hali-pǝrişanı, dili-müztǝri var.

Var ümidim ki, bu varlıq nǝ qǝdǝr mövcuddur,

Nǝ qǝdǝr ki, f ǝlǝyin nur saçan ǝxtǝrlǝri var,

Çǝrx ǝysin başını hökmünǝ hǝr bir anda,

Bǝxtin olsun ǝbǝdi, ta ki, onun mǝzhǝri var.

Sǝhǝr çağı açılarkǝn qovuşdu leylü nǝhar,

Üfüq açıldı, seçildi qoyun ilǝ canavar.



www.ocaq.net 350

Yaşıl çǝmǝndǝ sürü otlayırdı asudǝ,

Hücum edib canavar onda qoymadı asar.

Açıb yerin beşiyin çǝrx min mǝhǝbbǝtlǝ,

Günǝş uşağı

na oldu o dayǝtǝk qǝmxar.

Günǝş üfüqdǝ görüncǝk sitarǝ oldu nǝhan,

Necǝ ki, xanı görǝndǝ ǝrǝblǝr etdi f ǝrar.

Fǝlǝk cǝlallı o xan seydi-düşmǝn ǝzmilǝ,

Külǝk kimi qanad açmış bir ata oldu sǝvar.

Ucaldaraq başı üstǝ zǝf ǝrli bayrağını,

Sağu solunda qoşun cuşǝ gǝldi bimiqdar.

Qoşunların tozu lütfilǝ sanki bir seyqǝl,

Apardı ayineyi-tǝbi-dǝhrdǝn o qubar.

Bǝzǝndi ruyi-zǝmin lǝşkǝrin vürudindǝn,

Üz açdı sayeyi-lütfindǝ, bax, gülü gülzar.

Edib dǝ mǝhǝbbǝt açdın dǝri-kǝramǝtini,Böyük, kiçik o qapından pay aldılar tǝkrar.

Ki nagǝhan yola çıxdı hünǝrlǝ bir quzucuq,

Üzündǝ nuri-lǝtaf ǝt, yürüşdǝ xoş rǝftar.

Bu ol quzuydu, dövran hǝmǝl qoyub adını,

Günǝş çatanda ona başlayar zamani-bahar.

Onun atası idi İsmayıl qurbanı,

Ki, töhf ǝdir, deyǝ, göndǝrdi iyzǝdi-cǝbbar.



www.ocaq.net 351

O müşk tǝk ki, lǝtavǝt alıbdı sǝhradǝ,

Tikan dibindǝ bitǝn bir gül idi mǝstü xumar.

Q ǝza ki, hǝr kǝsǝ eylǝr müqǝddǝratı ǝyan,

Tǝk onda cǝm qılıb hikmǝt ilǝ çox asar.

Şaha, gǝdayǝ f ǝrǝhdir beyin ilǝ dǝrisi.

Sufi yunun arayar, hǝm ǝtini badǝküsar.

Hamı bıçaq çıxarıb istǝyǝr onu kǝssin,

O isǝ hǝr kǝsǝ bir yaxşılıq gözüylǝ baxar.

Sevǝr, kimi görǝr isǝ o, nazlı dilbǝr tǝk,

Özüysǝ aşiq olan tǝk hǝmişǝ xǝstǝvü zar.

Zǝbani-hal ilǝ söylǝr ürǝkdǝ min nalǝ

Ki, ey cǝlalı böyük, xani-asimanmiqdar.

Mǝnǝm zǝifü zavallı, doğulduğum gündǝn

Fǝlǝk mǝni ǝlǝmǝ, dǝrdǝ eylǝyibdi düçar.

Salıb mǝni bu yonulmaz ǝrǝblǝr içrǝ qǝza,

Edib mǝni daha da natǝvanü dil-ǝfkar.

Bu bǝdmǝzac kobud vǝ nacinsdir,

Bütün ǝmǝllǝri pisdir, nǝ dil bilir, nǝ dǝ ar.

Hamısı ǝlbir olub etdilǝr xana üsyan,

Hamısı dilbir olub da nifaqǝ verdi qǝrar.

Bütün fikirlǝri boşdur, xǝyalları sǝrsǝm,Yolu azıb da ediblǝr f ǝsadü fitnǝ şüar.

Aşıbdı borcları hǝddǝn, qalıbdı vergilǝri,



www.ocaq.net 352

Fǝqǝt ki, vermǝyǝ yoxdur olarda bir dinar.

Gah üz tutub qaçışırlar da Bǝsrǝ ölkǝsinǝ,

Cǝzayirǝ elǝyǝrlǝr hamısı gahi f ǝrar.

İnǝklǝri çox ağı

r yük daşı

rdı

, axı

rdaQ ısır qalıb, baladan mǝhrum oldular naçar.

Qoyun, quzu üzülübdür tamam bu tǝfriqǝdǝn,

Doğum vǝ quyruq ǝlindǝn olubdular bizar.

Hǝmişǝ qorxu içindǝ: necǝ keçǝr ǝhval,

Hǝmişǝ dǝhşǝt içindǝ: nǝ vǝqt çatar ilqar?

O vaxt zülm olunurdu mǝnǝ, nǝhayǝtdǝ,

Yetişdi imdada ta lǝşkǝri-zǝf ǝr-asar.

Bu gün dǝ mǝn çǝkirǝm zillǝtin o şǝxslǝrin,

O şǝxs zǝr ki, mǝnǝ hey verirdi qǝm, azar.

Əl atdı qarǝtǝ, lǝşgǝr mǝni çox incitdi,

Mǝni ata-anadan, eldǝn etdi böylǝ kǝnar.

Kimǝ yanaşdım isǝ qǝsd qıldı qǝtlimǝ o,

Qanıma tǝşnǝ olub coşdu lǝşgǝri-xunxar.

Gǝlib hüzuruna xanın, ona sığındım ki,

Dǝrimi soymaya bǝlkǝ bu dǝsteyi-qǝddar.

Mǝnim günahım ǝgǝr düşmǝn ilǝ olmaqsa,

Buna ki, yüz dǝf ǝ etdim üzürlǝ istiğfar.

Kǝsib ǝlaqǝlǝri bu sürüdǝ itlǝr ilǝ,

Keçi sif ǝtli ǝrǝblǝrdǝn olmuşam bizar.



www.ocaq.net 353

Edib dǝ xof deyǝrdim: "Mǝn onları sevirǝm".

Bu qorxu keçdi daha, indi eylǝrǝm inkar.

Qoy olsun hafizǝ, Mǝnsurǝ indi min lǝnǝt,

Yox olsun indi tamam ol Rǝbieyi-qǝddar.

Müşǝşǝ ǝhlinǝ olsun cahanda min lǝnǝt

Ki, onların işidir eylǝyǝn Rǝbiǝni xar.

Şükür ki, hǝzrǝti Xanın ǝtası, mǝrhǝmǝti

Xilas etdi mǝni bu bǝladǝn, ömrüm var.

Ədalǝt ilǝ bu dünyada ey tapan şöhrǝt,

Hamı sǝnin böyük ǝdlinǝ edir iqrar.

Belǝ olub ki, sǝnin ǝdlinin şüasindǝ,

Qoyun zara kömǝk olsun o rǝhmsiz canavar.

Kim aciz olsa, ona sǝn hǝyansan hǝr işdǝ,

Tǝbibi sǝnsǝn ǝgǝr olsa xǝstǝvü bimar.

Nǝ qorxusu olacaqdır o lǝşkǝrin ki, bu günOlub sǝnin kimi bir şǝhsüvar ona sǝrdar.

Bǝzǝndi f ǝthlǝr ilǝ sǝnin bu xoş bǝxtin,

Necǝ ki, rǝngbǝrǝng güllǝr ilǝ f ǝsli-bahar.

Bir hǝbbǝ üstǝ hüdudsuz niza edǝn şǝxsin,

Tutub da aldın ǝlindǝn nǝ ǝdǝr dövlǝti var.

Bu güclü bǝxtini dünyadǝ bilmǝyǝn hǝr kǝs,

Əzǝldǝ cǝhli üzündǝn olar sǝnǝ ǝğyar.



www.ocaq.net 354

Çǝkib xeyirsiz ǝziyyǝt, nǝticǝsiz zǝhmǝt,

Axırda hökmünǝ qul tǝk boyun ǝyǝr naçar.

O tǝblinin sǝsi ilǝ oyandı cümlǝ cahan,

Cǝzayir ǝhli bütün oldu xabdan bidar.

Q ǝzǝb camından içǝrkǝn sǝnin bir az hafiz,

Fikirlǝrilǝ bǝrabǝr yox oldu ol ǝşrar.

Yananda bayrağının şölǝsi sǝmalǝrdǝ,

Ucaldı, gör ki, Müşǝşǝdǝ bǝrqi-şöleyi-nar.

Nǝ Vasit ölkǝsi, yainki Lor ǝrazisi,

Cǝvizǝ, Şüştǝrǝ dǝ çatmış oldu bu ǝxbar,

Fǝlǝklǝrǝ ucalan, ey cǝlallı sǝrkǝrdǝ,

Pǝnahimiz sǝn özünsǝn, bizǝ gǝl ol dildar.

Füzuli mǝdh qılar daima kǝrǝm ǝhlin,

Sǝni dǝ tǝrif üçün dil açıb o sǝnǝtkar.

Nǝ qǝdr dünyada vardır bu çöl, bu dağ, bu çǝmǝn,

Nǝ qǝdr ki, yer üzündǝ öküz, qoyun, quzu var.

Yox olmasın başın üstündǝn heç dǝ sayǝyi-hǝq,

Hǝmişǝ talein olsun kömǝk vǝ bǝxtin yar.

* * *

Hava bǝrgi-xǝzanı bağ içindǝ tökmǝdǝ lǝrzan,Olur hǝr yan yaşıl otların üstǝ sanki zǝr ǝf şan.

Olub gülşǝn üzü tazǝ vǝ yarpaqlar tǝmizlǝnmiş,



www.ocaq.net 355

Silibdir qǝm tozunu hǝr tǝrǝfdǝn qǝtreyi-baran.

Külǝk vermiş mǝgǝr gül şaxinǝ yazdan xǝbǝr kim, o

Verib zǝr paltarın yarpaqdan olmuşdur belǝ üryan.

Qaçı

b deydǝn gümüş pul tǝk çiçǝklǝr gizli saxlanmı

ş.Xǝzan açmış xǝzinǝ, alǝmǝ sǝpmiş qızıl reyhan.

Çǝmǝndǝn nazǝninlǝr evlǝrǝ meyl etdilǝr indi,

Ki xǝlvǝtdǝ nigarın vǝslinǝ vardır ǝcǝb imkan.

Çırağü sağǝrü sǝhba şǝbistana verib zinǝt,

Daha xoşdur bu sǝrvü lalǝvü gül indi bostandan.

Belǝ mövsümdǝ bir künci-f ǝrağǝtdǝ olan arif

Edir qış f ǝslinin şiddǝtlǝrini kǝndinǝ asan.

Ona, bil, eyşü işrǝtçün bahardan da xǝzan xoşdur,

Əgǝr yoxdursa gül bağda, yanında ǝylǝşib canan.

Girib bir xǝlvǝtǝ şamü mey ilǝ xoş ola qǝlbi,

Misali-lǝl ola mǝdǝn ilǝ dǝmsazü hǝmdastan.

Girib xǝlvǝtsǝrayǝ gizli qalsın qönçǝ tǝk, ta ki,

Desinlǝr ǝbri-nisan gülşǝn içrǝ oldu dür ǝf şan.

Bahar ǝyyamı yer sǝthi dönübdür bir gülüstana,

Açıb hǝr bir tǝrǝfdǝn gül, yaranmış cǝnnǝti-rizvan.

Töküb gül yarpağı şǝbnǝm, ürǝklǝrdǝn silindi qǝm,

Q ızılgül şaxǝsi hǝr dǝm açıb lǝb oldu xoş xǝndan.

Xǝzan ǝl çǝkdi qarǝtdǝn bu sǝhni-gülşǝni-bağı,

Ədalǝt bayrağı açdı, gül oldu gülşǝnǝ sultan.



www.ocaq.net 356

Hava gül şaxǝsindǝn qönçǝlǝr qapıb qaçırmışdı,

Geri verdi nǝhayǝt, qönçǝni, oldu yǝqin peşman.

Bu alǝm geydi rǝngarǝng libası sǝbzǝvü güldǝn,

Sanasan, dini-islama gǝtirdi köhnǝ gǝbr iman.

Sǝba f ǝxr etdi sǝbzǝylǝ, yaşıllıq gülsitan ilǝ,

Sǝmǝn gül cilvǝsinǝ, gül dǝ sǝrvin rǝqsinǝ heyran.

Tikan batmış ayağına gülün, sǝrv isǝ bǝnd olmuş,

Əcǝb, bǝs bu necǝ iş kim, onlar oldular rǝqsan?

Şǝf ǝq tǝk hǝr tǝrǝfdǝn bir çıraq yandırdı hǝr lalǝ,

Haman atǝşlǝ qurtardı bütün alǝm soyuq qışdan.

Qurubdur xeyli sǝhrada, çıxıbdır qönçǝdǝn güllǝr,

Keçibdir xǝlvǝt ǝyyamı, çatıbdır mövsimi-seyran.

Havadan qorxaraq şǝmi-şǝbistan tǝk qalan dilbǝr

Çıxıbdır sǝrv tǝk indi, olubdur azimi-bostan.

Yaşıl otların üstünǝ sǝpilmiş daneyi-şǝbnǝm,Düzülmüş sanki firuzǝ üzündǝ dürrlǝr yan-yan.

Çıxıb gül mǝnbǝrinǝ bülbüli-şirinzǝban, sanki

Odur indi xǝtibi-xütbeyi-şahǝnşǝhi-dövran...

ƏNİSÜL-QƏLB

Mǝnim könlüm sǝdǝfdir, sözlǝrimdir dürri-qǝltani,

Dǝnizdir elmim-allah feyzidir neysan barani.



www.ocaq.net 357

Tǝalǝllah, nǝ incǝ incilǝrdir kim, bǝzǝk vurmuş,

Qulaqla boynuna onlarla dǝhrin ǝhli-ürfani.

Dilin guya bu dǝryayǝ, bu dürcǝ bir yolu vardır

Ki, hǝr saǝt sǝxavǝtlǝ bǝzǝr dürr ilǝ dünyani.

Əgǝr heyvan danışmazsa, ona insan deyǝn olmaz,

Könül hali dil ilǝ eylǝyir tǝşxis insani.

Nǝdir illǝt ki, heç kǝs öz dilinin qǝdrini bilmǝz,

Tǝbiidir ki, lǝlin qǝdrini bilmǝz onun kani.

Sözün şǝni o ǝndazǝ böyükdür ki, müǝllimlǝr,

Sözün mǝhsulu bilmişlǝr duani, vǝhyi, Qurani.

Sǝn ey söz dilbǝrinǝ ziynǝtü ziyvǝr verǝn insan,

Libasi-mǝrif ǝtdǝn qılma gǝl mǝhrum o canani.

Kifayǝtlǝnmǝ sǝslǝ, hǝrflǝ, mǝnada feyz axtar

Ki, Davudi nübüvvǝtdir, ǝziz etmiş, nǝ ǝlhani.

Rǝva görmǝ canın çıxsın bǝdǝndǝn kǝsbi-ürfansız

Ki, ürfan kǝsbinǝ canın bǝdǝn olmuş dǝbistani.

Demǝ bir zǝrrǝ torpaqdır, bǝdǝn, diqqǝtlǝ seyr etsǝn,

Görǝrsǝn eylǝmiş yüz Xizri avarǝ, biyabani.

Çalış ürfan qazan, ta ǝql olsun hökmünǝ tabe,

Büsati bǝrhǝm ustadın ǝlindǝ olmaz imkani.

Demǝ can boş qǝf ǝsdir, bir düşün, ǝslini tǝdqiq et,Bǝsirǝt ǝhlini gör kim, bu sirrin olmuş heyrani.

Biliksiz olduğuna etiraf et, alim olsan da



www.ocaq.net 358

Ki nadandır demişlǝr görcǝyin mǝğrur danani.

Riyakarlıq gǝtirsǝ, zöhdi tǝqlid etmǝ, qıl nifrǝt,

Tǝkǝbbür artırarsa elm, yeydir mǝncǝ nisyani.

Deyil allah üçün, zahid edirsǝ mǝscidi tǝmir,Tǝşǝxxüs satmağa istǝr işǝ salsın o dükkani.

Çevirsǝ barmağı tǝsbih, aldanma, riya bil sǝn,

Sayır, görsün çatırmı almağa dünyani, imani.

Əgǝr peymanǝsi dolsa hǝmişǝ meylǝ bir rindin,

O şeyxdǝn yaxşıdır ki, xaliq ilǝ süstdü peymani.

Əgǝr bir kǝs vurarsa elmdǝn dǝm, bil ki, cahildir,

O hardan anlayır hikmǝtdǝki ǝsrari-pünhani?

Elǝ gizlǝnmǝmişdir ki, hǝqiqǝt sirri gözlǝrdǝn

Ki, açsın hikmǝt ǝhli ǝql üzündǝn bu müǝmmani.

Güman etmǝ ki, hikmǝtdǝn xǝbǝrdar idi Əflatun,

Hǝqiqǝt elmdǝn agah alim sanma Loğmani.

Yaranmış sǝd ilǝ, ya nǝhs ilǝ hǝr şǝkl fitrǝtdǝ,

Çǝtindir uğrasın tǝğyirǝ dövr etmǝklǝ dövrani.

Cǝhalǝtdir sǝbǝb, rǝmmal hǝr yerdǝ mǝkan salsa,

Bütün işlǝrdǝ hakim zǝnn edǝr ǝnkisü lǝhyani.

Münǝccim ǝqlinin naqisliyindǝn iddia eylǝr

Ki, hǝr işdǝ müqǝssir tutmalı Bürcisü Keyvani.

Gözǝl, ya çirkin olsun-hikmǝtin hǝr hökmü baqidir,

Xǝlǝl yetmǝz ona, çǝrxin yerindǝn qopsa ǝrkani.



www.ocaq.net 359

Hǝris axmaqlığından zǝnn edǝr tǝnbǝl hǝris olmuş,

Vǝ ya öz sǝyi sǝrvǝt sahibi etmiş çalışqani.

Tǝbib nadanlığından iddia eylǝr ki, hǝr dǝrdǝ

Sǝbǝb pǝhrizi pozmaqdı

r, bilǝr pǝhrizi dǝrmani.

Gözü doymaz hǝrisin dǝhrdǝ, çünki hǝris insan

Olarsa şahi-İran, tutmaq istǝr mülki-Turani.

Tamahla odlanan bir qǝlbin heç vaxt atǝşi sönmǝz,

Q ızıldan ötrü şiddǝt kǝsb edǝr hǝr lǝhzǝ böhrani.

Cahan asayişi tǝkmilinǝ bir kǝsdǝ yox qüdrǝt,

Odur sonsuz yola salmış tamah alǝmdǝ insani.

O kǝs ki, arzular xǝlqin malından hǝr saat, hǝr gün

Bǝzǝkli süfrǝdǝ olsun kǝbabi, hǝm dǝ büryani.

Onun qǝlbi yanarmı zülmdǝn büryan olan qǝlbǝ,

O rǝhm eylǝrmi, görsǝ xǝlq udur qǝmdǝn cigǝr qani.

Olarsa şah zalim, xǝlq xoş gün görmǝz alǝmdǝ,Xilas olmaz bǝladǝn bir qoyun, qurd olsa çobani.

Sǝnin xeyrin üçün kǝndli ağac ǝkmişdir, ey hakim.

Kǝsib tǝxt qurma ondan, eylǝmǝ mǝyus dehqani.

Lǝbi qǝlbindǝki daği sağaldan bir gülǝndamın,

Lǝbini dişlǝmǝ, ey bimürüvvǝt, olma gǝl cani.

Nǝ lazımdır sǝnǝ bir tǝxt kim, qayıq kimi axsın

O göz yaşı selindǝ kim, tökǝr mǝzlum mücgani.



www.ocaq.net 360

Şǝrik tǝk pay alırsan kǝndlinin daim qazancından,

Sǝnin borcundur olmaq kǝndli malının nigǝhbani.

Onun malı talandıqda cǝrimǝ çǝkmǝli sǝnsǝn,

Cǝrimǝ kim çǝkǝr, indi ki, sǝn etdin bu talani?

Kim istǝr şahlara olsun yaxın, mǝtlǝb gülü dǝrsin,

Görǝr yolda tikan düzmüş çomaqdan şah dǝrbani.

Xǝzinǝ tapmaq ümmidilǝ bir insan rǝvadırmı,

Zǝhǝrli ǝcdǝhalar çǝnginǝ salsın şirin cani?

Gǝdani gözlǝyǝrsǝ tǝhlükǝ şahlar hüzurunda,

Gǝrǝk tövbǝ edib, nǝ şahi görsün o, nǝ dǝrbani.

Gǝda öpsün gǝrǝk haciblǝrin hǝr gün çomağından

Ki, hifz etmiş bǝladǝn, mǝn qılmış qürbi-sultani.

Belǝ bir qayda var, insan qaçar divlǝr mǝkanından,

Demǝk insan deyil onlar ki, mǝskǝn etdi divani.

Deyilsǝn şahların halından agah, dǝrk qılmazsan

Ki, şah xǝlqi soyar, ancaq verǝr ǝyanǝ ehsani.

Zǝrurǝt qarşısında verdiyi ehsan sǝxavǝtmi?

Mǝgǝr şah xeyrinǝ xǝlqi çalıb-çapmazmı ǝyani?

Sǝxavǝt ǝhlidir ancaq o kǝslǝr ki, riya bilmǝz,

Görǝr bir gözlǝ ehsan süfrǝsindǝ dostla düşmani.

Q ızıldandır, gümüşdǝndir, kǝrimin atdığı hǝr ox,Sağaldar yarǝsini düşmǝnin, dǝydikdǝ peykani.

Fǝqirin olsa idraki, bu sadǝ ǝmri dǝrk etsǝ



www.ocaq.net 361

Ki, ta sağdır, ona ruzi verǝr tǝyidi-sübhani.

Nǝdǝn ötrü gǝrǝk f ǝğfur ilǝ xaqanǝ baş ǝysin?

Nǝdǝn ötrü gǝrǝk tǝrif etsin Keylǝ Kǝsrani?

Xudadǝn qeyrinǝ könlün evindǝ vermǝ yer, zinhar,Əmini-Kǝbǝdǝn bütxanǝ gǝl etmǝ o mǝvani.

Varınsa ǝql, özün tǝk qafili mürşid qǝbul etmǝ,

Büt anlarmı gǝtirmişdir ona iman rǝhbani?

Sǝdaqǝtlǝ yapışma damǝnindǝn ol kǝsin, ey dost

Ki, qalmışdır tǝǝllüq pǝncǝsindǝ öz giribani.

Çıxarsa qarşına hǝr şey onu iynǝ kimi deş, keç

Ki, iynǝ saxlamış yoldan göyǝ qalxan Mǝsihani.

Bir arif alǝmǝ nifrǝt edǝrsǝ, var yeri, çünki

Onun hümmǝt sǝmǝndinǝ gǝlir dar dǝhr meydani.

Bu alçaq ruzigar bağlanarmı bir dilavǝr ki,

Vurar doqquz f ǝlǝk fövqündǝ idrak ilǝ cövlani.

Əsasi qǝflǝt olmuşdur hǝyatın, yoxsa kim istǝr

Bina tiksin, f ǝlǝk yıxsın, aparsın sellǝr eyvani?

Tikǝr eyvanı Kǝsra, qaldırar Keyvanǝ, bilmǝz ki,

Onun hǝr kǝrpici tǝmsil edǝr bir başqa Kǝsrani.

Könül vermǝ cahanǝ, varlığı tǝşvişdi canǝ,

Zǝvali bağrı qan eylǝr, qılar mǝyus insani.

Çǝkil, üzlǝtdǝ yer tut, kimsǝsiz qaldıqda bir insan,

Mǝlǝklǝr qorxulu gündǝ olar ǝnsarü ǝvani.



www.ocaq.net 362

Fǝna bir mülkdür, asudǝdir xǝlqi hǝr af ǝtdǝn,

Xilas olmaq dilǝrsǝn fitnǝdǝn, gǝl fani ol, fani.

O kǝslǝr ki, yemǝz dünya qǝmi, qorxmaz qiyamǝtdǝn,

Siratin dǝrdini çǝkmǝz, düşünmǝz vǝzi-mizani.

Malın varsa, onu sǝrf et, ǝgǝr sǝn kamil insansan,

Çatarsan bil kǝmalǝ, sǝrvǝtin tapdıqda nöqsani.

Deyilsǝn kǝm qǝmǝrdǝn, keç özündǝn, vǝsli-canandır

Ki, ay incǝlmǝk ilǝ tez tapar xurşidi-tabani.

Fǝqir olsan da şad ol, şam kimi gül, odda yansan da,

Ki, odla canlanan şǝmin alovdur abi-heyvani.

Ölüm haqdırsa, öl üsrǝtdǝ, nemǝt dǝrdinǝ qalma,

Ölüb üsrǝtdǝn azad olmağı nemǝt kimi tani.

Olan bir dǝrdǝ adǝtkǝrdǝ dǝrman dǝrdinǝ qalmaz,

Dǝyişmǝz bir cǝhǝnnǝm maliki rizvanǝ niyrani.

Behişti hǝr kǝsin bir zövqdür, körpǝ uşaqlarçünAna ağuşu cǝnnǝtdir, bal arxı - dayǝ püstani.

Kǝmali-eşqdǝn dǝm vurmağa ol kimsǝ layiqdir

Ki, cananın qǝminǝ nǝzr edib qurban edǝ cani.

Deyil canana aşiq, mütlǝq öz caninǝ aşiqdir

O aşiqlǝr ki, can dǝrdindǝn istǝr vǝsli-canani.

Ayırsın yaxşını pisdǝn bǝni-adǝm - deyǝ, xaliq

Nǝsihǝtnamǝ şǝklindǝ bizǝ göndǝrdi fürqani.



www.ocaq.net 363

Fǝqǝt tutsun deyǝ üstün dǝvadǝn xǝlq hǝr dǝrdi,

Əlǝm hǝrfilǝ hikmǝt katibi yazdı bu ünvani.

Q ǝmi olmazsa, heç vǝqt xaliqi yad eylǝmǝz bir kǝs,

Kim allahi sevǝr, istǝr ki, qǝmlǝ keçsin hǝr ani.

Varın artanda kibr ilǝ f ǝqirǝ az şǝmadǝt qıl,

Onunla tez sǝni yeksan edǝr bu çǝrx dövrani.

Gözündǝn yaş axıt kim, hǝr muradın cabǝca olsun,

Yağış feyzilǝ torpaq bǝslǝyǝr sünbüllǝ reyhani.

Tǝdarük gör o dünyayǝ, bu dünyada ki, xoş keçmǝz

Q ışı ol kǝslǝrin ki, yayda yad etmǝz zimistani.

Zǝmanǝ ǝhlinǝ bel bağlama hüsni-cǝmalınla

Ki, Yusif hüsnünǝ qıldı hǝsǝd namǝrd ixvani.

Güvǝnmǝ qüvvǝnǝ, laqeyd baxma mǝkri-dünyayǝ

Ki, salmışdır tora yüz Rüstǝmi bir zal dastani.

Əgǝr aqilsǝn olma hiylǝsindǝn düşmǝnin qafil,

Unutma Adǝmi yoldan çıxardan mǝkri-şeytani.

Düşün, hǝr danǝsi bir zǝrrǝ ǝlvan torpaq olmuşdur,

Bu şahlar tacinǝ ziynǝt verǝn lǝli-Bǝdǝxşani.

Zǝmanǝ şahların başına tǝdriclǝ sǝpǝr torpaq,

Uşaq tǝk aldanar onlar görüncǝ şǝkli-ǝlvani.

Fǝlǝk tǝrsinǝ dövr etsǝ, sǝn olma ǝmrinǝ mayil,Qonaqçın olsa qatil, qaç evindǝn, olma mehmani.

Başında şur vardırsa, onu hǝr zövqlǝ pozma,



www.ocaq.net 364

Ucuz bir qiymǝtǝ vermǝ ǝlindǝn gǝnci-sultani.

Ürǝkdǝ vermǝ yer dǝrdinǝ hǝr bir lalǝrüxsarın,

Saqın, hǝr zülfü ǝnbǝr dilbǝrin olma pǝrişani.

Şoranlı

q torpağa sǝpmǝ sǝfa toxmu, olar zaye,Samanda ǝtr axtarma, gülǝ oxşatma yovşani.

Sǝnin tǝk çoxları dǝm vurdular eşqü mǝhǝbbǝtdǝn,

Dǝyişcǝk surǝt, oldu eşqinin cümlǝ peşimani.

Ş irin hǝr vǝslin ardınca acı bir ayrılıq vardır,

O vǝsli istǝmǝz bir kǝs düşünsǝ dǝrdi-hicrani.

Fǝqih allaha doğru axtarır yol masǝvǝllahdan,

Əcǝb naqisdir onlar ki, bilǝr mürşüd o nadani.

Tapar hǝqq axtaranlar hǝqqi Fironun cǝlalından,

Bu işdǝ möcüzǝ vadar edǝr Firon Musani.

Əgǝr bir kǝs xudanın varlığına istǝyir isbat,

Bütün varlıqdır allah varlığının ǝsl bürhani.

Rǝhimdǝn başlamış ǝqlǝ dolunca hǝr bir insanın

Yetǝr ruzisi hǝqdǝn, lazım olmaz sǝyi tavani.

Vurarkǝn ǝqldǝn dǝm, ol qǝdǝr ǝqli olar naqis,

Sanar ki, sǝyinin mǝhsulu olmuşdur ǝti, qani.

Nǝdǝn bilmǝm, tǝkǝbbürlǝ özündǝn dǝm vurar Nǝmrud

Ki, yox bir milçǝyin şǝrrini dǝf etmǝkçün imkani.

Xudadǝn başqa acizdir hamı, f ǝrz et Süleymandan,

O torpaq uddu kim,daim ona cariydi f ǝrmani.



www.ocaq.net 365

Əgǝr bir şǝxs insandır, yetǝr qorxsa bir allahdan,

Əgǝr divdirsǝ qorxmaz, toplasan da yüz Süleymani.

Fǝsadi-küfrdǝ görmüş sǝlahi sahibi-hikmǝt,

Onunçün yoxsa hǝr bir batilin asandı

bütlani.

Gül istǝr bǝslǝsin dehqan, onu hifz etmǝk istǝrkǝn

Tikan divarla hǝr yandan gǝrǝk hörsün gülüstani.

Zǝmanǝ zalimi zalim ǝlilǝ.mǝhv edǝr bil kim,

Düyümlü taxtanı hǝmvar edǝr nǝccar suhani.

Çox iman küfrǝ mǝdyundur, bu hǝqdǝ Yusifi yad et

Ki, büt qaytardı pis yoldan onu, dǝf etdi üsyani.

Sǝn ey allahin ǝmrinǝ itaǝt etmǝyǝn qafil,

Sǝnǝ layiq deyil, f ǝrz et onu firdövsü rizvani.

Çalış olma o ǝndazǝ cǝhǝnnǝmdǝ üzü qarǝ

Ki, nifrǝt eylǝsin sǝndǝn cǝhǝnnǝm qiri, qǝtrani.

Soyarkǝn kaf ǝri hǝr dǝm deyǝrsǝn ki, hǝlal işdir,Sözün indi nǝdir bǝs kim, soyursan hǝr müsǝlmani.

Bu dünya dalğalı dǝryadır, ondan bir kiçik qǝtrǝ

Göründü Nuh dövründǝ, dedilǝr Nuh tufani.

Boğulmaq qorxusundan bu dǝnizdǝ hǝr bir avarǝ,

Atar ǝl-qol, üzǝr, lakin keçǝ bilmǝz bu dǝryani.

Muradǝ çatsın aşiq, qoy cahan zirü zǝbǝr olsun,

Boğulmaq bilmǝz ördǝk, dalğa qoy titrǝtsin ümmani.



www.ocaq.net 366

Deyil mümkün ola mǝyus bir kǝs xaliq ǝfvindǝn,

Deyilsǝnsǝ yalançı, naümid olma, onu tani.

Əgǝr hǝqq feyzinǝ müqbil ola qabil, ümidim var

Ki, müdbirdǝ dǝxi zahir olar asari-ğüfrani.

Xuda gǝr ǝcr versǝ, hǝr kǝsǝ ǝmali qǝdrincǝ,

Behiştdǝ görmǝz heç bir kǝs nǝ hurini, nǝ qılmani.

Əgǝr bir sǝhv üçün mǝhrum olarsa xǝlq cǝnnǝtdǝn,

Behişt ǝhli bilǝk onda gǝrǝk biz tǝkcǝ Rizvani.

Çalış xǝlqǝ xeyir ver, xoş sif ǝtlǝrlǝ qazan hörmǝt,

Arı bal vermǝk ilǝ ǝldǝ etmiş şöhrǝti, şani.

Bǝzǝrsǝn cismini bica yerǝ ǝlvan libas ilǝ,

Gǝlibsǝn lüt cǝhanǝ, lüt edǝrsǝn tǝrk dünyani.

Muradın hǝr iki dünyadǝ sǝbr ilǝ olar hasil,

Çalış sǝbr eylǝ, tǝmin eylǝ dünyani, hǝm üqbani.

İki dünya işi öhdǝndǝdir, sǝn isǝ acizsǝn.

Q ǝribǝ bir işǝ düşdün, çǝtindir mǝncǝ sǝhmani.

Mǝgǝr peyğǝmbǝrin pak ruhu lütf ǝn dadına çatsın,

İki dünyada tapsın hǝr çǝtinlik rahi-asani.

Nǝbidir, haşimidir, ǝbtǝhi, ümmi vǝ mǝkkidir,

Əli din xǝznǝsinǝ bir açardır, mǝrhǝmǝt kani.

Yüz İbrahim olubdur qǝndili şǝminǝ pǝrvanǝ,Üzü bir eydi-ǝkbǝrdir, yüz İsmayil qurbani.

Süleyman mülkünün son sahibidir xacǝyi-Sǝlman,



www.ocaq.net 367

Onun Sǝlmaninǝ xidmǝtçi bilmişlǝr Süleymani.

Deyil Musa ona tay, Vadiyi-eymǝnsǝ Bǝdhayǝ,

Nǝ Yusifdir onun misli, nǝ Kǝbǝ misli-Kǝnani.

Xudaya, şükr, asayişdǝn ötrü bir bina tikdimKi, sǝbrü elmü hilmin mayǝsindǝn oldu bünyani.

Bu qǝsri tikmǝdim tǝk mǝn, ǝsasın qoydu üç kamil,

Tanıtdı alǝmǝ Şirvani, Dehlini, Xorasani.

Evin üç küncünü Xaqani, Xosrov, Cami tikmişdi,

Mǝn isǝ eylǝdim Bağdaddǝ tǝkmil ǝrkani.

Füzuli kamiyab olmazdı öz sǝyilǝ bu işdǝ,

Yaratdı onların ruhu onunçün böylǝ imkani.

İlahi, rǝhm qıl avarǝ bir insanǝ alǝmdǝ

Ki, ömrünü edib zaye, yazar bu hǝrzǝ-hǝdyani.

Xeyr, hǝdyan deyil, alǝm bilir qiymǝtlidir şerim,

Odur dǝrya olan bu qǝlbimin dürr ilǝ mǝrcani.

İlahi, könlümǝ hǝr elmdǝn pay ver, bilirsǝn ki,

"Mǝnim könlüm müǝllimdir, mǝnǝm tifli-dǝbistani".

Çıxardı tǝbi kanindǝn polad bir nǝzm Xaqani,

Sǝfa ayinǝsindǝ alǝmǝ göstǝrdi Şirvani.

Ona Xosrov ziya verdi, Xorasanǝ rǝvan etdi,

Gǝzib ǝldǝn-ǝlǝ xeyli zaman Dehliylǝ Multani.

Cila verdi ona Cami, alıb göndǝrdi Bağdadǝ,

Bu töhf ǝ şad qıldı xadimani-Şahi-mǝrdani.



www.ocaq.net 368

Mǝnim kor tǝbim ondan bixǝbǝrdi bir zaman, ǝmma

Mǝn ariflǝr ǝlindǝn qapdım ol yaquti-rǝxşani.

Mǝnim nǝzmimlǝ ol ayinǝ bir ziynǝt qazanmış kim,

Baxan olmuş camalı

nda kǝmali-hüsnün heyrani.

"Ənisül-qǝlb" adı verdim o mǝhbubǝ, budur arzum

Ki, olsun mǝrif ǝt ǝhli olan mǝclisdǝ cövlani.

Yetǝr bunca cǝmali gizli qaldı pǝrdǝ altında.

Qoy olsun indi dǝ ariflǝrin şǝmi-şǝbistani.

Onu İranzǝmindǝn Darül-ǝdli-Rumǝ göndǝrdim

Bu ümmid ilǝ kim, olsun ǝmin ǝllǝr nigǝhbani.

Ona tǝsir qılsın dövlǝti Sultan Süleymanın

Ki, ta f ǝth eylǝsin öz şöhrǝtilǝ külli-dünyanı.

FƏZLİYƏ NƏSİHƏT

İstǝrdim alǝmin işini etmǝk imtahan,Oldum bu mǝqsǝd ilǝ cahan seyrinǝ rǝvan.

Əvvǝlcǝ düşdü bir bağa nagǝh yolum mǝnim,

Oldu qǝribǝ işlǝr o bağda mǝnǝ ǝyan.

Gördüm o cümlǝdǝn qoca bağban bǝhǝr üçün,

Ümmidlǝ, qayğı ilǝ ǝkib bir cavan fidan.

Sǝy eylǝmiş o vǝqtǝ qǝdǝr ki, budaq verib,

Yarpaq açıb, şükuf ǝ yetirmiş ağac haman.



www.ocaq.net 369

Meyvǝ ki, ǝsl mǝqsǝd idi zahir olcağın,

Əvvǝl şükuf ǝdǝn o qida aldı bir zaman.

Ayrıldı bir qǝdǝr böyüyüncǝ şükuf ǝdǝn,

Yarpaqla şaxǝdǝn o qidalandı durmadan.

Əzasinǝ ağacdan onun su rǝvan idi,

Tamsız, yetişmǝmiş böyüyüb boy atan zaman.

Hǝddi-kǝmalǝ çatmadan o, meyvǝ daima

Üstündǝ idi ol ağacın şad, kamiran.

Dǝydi ağacla bir-birinin ziddi oldular,

Rǝng ilǝ ǝtri verdi bu ziddiyyǝti nişan.

Meyvǝ ağacdan incǝdir, ǝtri ziyadǝdir,

Olmaz ağacda meyvǝdǝki ǝtr bigüman.

Ayrılmalıydı meyvǝ ağacdan dǝyǝn kimi,

Vermǝz tǝbiǝt heç kǝsǝ bu hökmlǝ aman.

Meyvǝ dǝrilmǝz isǝ ağacdan, bu qaydadır,

Dövran ǝlilǝ hǝr ikisinǝ yetǝr ziyan.

Hǝm meyvǝni ǝzib, çürüdüb mǝhv edǝr hava,

Hǝm dǝ dǝyǝr ağac başına daş zaman-zaman.

Yoxdursa meyvǝdǝ ağaca ehtiyac ǝgǝr,

Meyvǝ ağacda tutmamalı boş yerǝ mǝkan.

Dinlǝ mǝni, ağıllı balam, diqqǝt ilǝ sǝn,Bu incǝ nüktǝ sirrini ta eylǝyim bǝyan.

Salsan hǝqiqǝq alǝminǝ yaxşı bir nǝzǝr,



www.ocaq.net 370

Sǝn meyvǝsǝn, mǝn isǝ ağac, dǝhr busitan.

Dünya bağında hǝr ağacı bǝslǝmǝk üçün,

Q ǝddi bükük f ǝlǝk özüdür piri-bağiban.

Yarpaq, şükuf ǝ, şaxǝ ǝgǝr bilmǝsǝn nǝdir,Arvadla malü mülküm idi, ey ǝzizi-can.

Qoydun o gün ki, sǝn bu cahan mülkünǝ qǝdǝm,

Can şirǝsilǝ cisminǝ verdi qida anan.

Süddǝn ayırdı çün sǝni dövran dayǝsi,

Malımla, mülküm ilǝ tapardı tǝnin tavan.

Möhtac idin mǝnǝ nǝ qǝdǝr ki, hǝyatda sǝn,

Mǝndǝn sǝvay bilmǝz idin yari-mehriban.

Sǝrf eylǝdim yolunda bütün ömrümü, bu gün,

Qaldırmısan qürur ilǝ baş göylǝrǝ yaman.

Cismim zǝiflǝşincǝ göründü yüküm ağır,

Mǝndǝ bǝlanı çǝkmǝk üçün qalmamış o can.

Gǝnclik üzündǝn işlǝdiyin hǝr ǝmǝl üçün

Yetmǝzmi tǝnǝ vurdu mǝnǝ hǝr qoca, cavan?

Udsam bu qǝmlǝri, ey oğul, qorxuram ölǝm,

Rüsvay olaram, qorxuram, etsǝm ǝgǝr f ǝğan.

Ey feyzinin kǝmali edǝn qǝdrimi füzun,

Ey izzǝti mǝnǝ sayılan şövkǝt ilǝ şan!

Sǝndǝn sǝvay yoxsa da candan mǝnǝ ǝziz,

Dırnağı ǝtdǝn üzmǝyǝ qalmış bu gün güman.



www.ocaq.net 371

Meyvǝ ilǝ ağac bizǝ dǝ bir nümunǝdir,

İbrǝt götür, gözǝl deyilibdir bu dasitan.

Yox meyl sǝndǝ çün mǝnǝ hǝmdǝrd olmağa,

Mümkün deyil sǝninlǝ olaq yari-hǝmzǝban.

Bǝsdir, mǝnǝ ǝzab ilǝ baş ǝymǝyin yetǝr,

Bǝsdir, mǝzǝmmǝtimlǝ mǝnim bağrın oldu qan.

Yoldaşlığım tutarmı sǝninlǝ mǝnim bu gün,

Sǝn bir çevik cavan, mǝnǝm piri-natǝvan.

İstǝrsǝn alǝmi tutasan bir qılınc kimi,

Q ın pǝrdǝsindǝ bǝs nǝ üçün qalmısan nǝhan?

Mǝnsiz yaşa, qazan özünǝ hörmǝt, etibar,

Mǝn maneyǝm, yoxunsa bu gün nam ilǝ nişan.

Şahin balasının var ǝgǝr seydǝ qüdrǝti,

Əlbǝttǝ, mǝslǝhǝtdir edǝ tǝrki-aşiyan.

Bir lǝl kan içindǝ kǝmalǝ çatıb ǝgǝr,Hökmi-tǝbiǝt ilǝ gǝrǝk qalmasın nǝhan.

Dünyanı nǝzmǝ salmaq üçün hikmǝt oldu bil,

Hǝr söz ki, söylǝmiş bu Füzuliyǝ-natǝvan.

QİTƏLƏR

* * *

Bir dürri-sǝdǝfdir bu cǝvabi-mütǝvǝlli,



www.ocaq.net 372

Parlaq hünǝrilǝ Ətǝbat oldu münǝvvǝr.

Etmiş Ətǝbat ǝhlinin illǝrcǝ dǝmağın,

Öz rayiheyi-lütfü sǝxasilǝ müǝttǝr.

O, bir elǝ pakizǝ sif ǝtdir ki, hǝmişǝ Çǝkmişdir ürǝkdǝn qǝmi-evladi-peyğǝmbǝr.

Bir zati tǝmiz kim, iki alǝmdǝ muradın

Evladi-rǝsul xidmǝti etmişdi müyǝssǝr.

Hǝr zinǝtü arayişi bir şanlı mǝzarın,

Oldu şǝrǝfü şǝninǝ bir rütbeyi-digǝr.

Ey bad, hüzurunda belǝ zati-nǝcibin,

Bir an şǝrǝfi-söhbǝtǝ fürsǝt tapasan gǝr.

Bizdǝn yetirib halımızı bǝndǝlik ǝrz et:

- Ey hǝr kǝsǝ hǝr f ǝnndǝ, hǝr ölkǝdǝ sǝrvǝr.

Hǝrçǝnd bǝrabǝr sǝnǝ yox f ǝzlü hünǝrdǝ,

Söz ustaların, qǝflǝt edib, etmǝ mükǝddǝr.

Çün kuyi-bǝla torpağının sakiniyik biz,

Hǝr alçağa sǝn bizlǝri gǝl tutma bǝrabǝr.

Dünyada pisin, yaxşının ayinǝsiyik biz,

Agah deyilsǝnsǝ, göz aç, qǝlbinǝ göstǝr.

Əymiş qǝdini çǝrxi-f ǝlǝk xidmǝtimizdǝ,

Dünyanı bizim şöhrǝtimiz tutdu sǝrasǝr.

Ruzi yeyǝnik ali-rǝsulun qapısında,

Bir ömrdür olmuş bizǝ bu ruzi müqǝrrǝr.



www.ocaq.net 373

Bu ruzi yolu bizlǝrǝ bağlanmamış ǝsla,

Layiq bizik alǝmdǝ belǝ ruziyǝ yeksǝr.

Dünyada qǝnaǝtlǝ bizik kim, bǝyǝnildik,

Ağgün qocalar, hǝm ürǝyi varlı

f ǝqirlǝr.

* * *

Af ǝrin nemǝt verǝn ustada kim, şükr etmǝyǝ

Bizlǝrǝ söz lütfünün feyzin müyǝssǝr eylǝmiş.

Nǝzmü nǝsrin hǝddǝn aşmış bütün ǝmlakını,

Bizlǝrin tiği-zǝbanilǝ müsǝxxǝr eylǝmiş.

Sözlǝrin tǝkrarı ilǝ bizlǝrǝ yetmǝz mǝlal,

Hǝr birin bir başqa nemǝtlǝ mükǝrrǝr eylǝmiş.

* * *

Nǝsǝb f ǝzilǝti insana özgǝsindǝndir,

Nǝsǝblǝ özgǝyǝ, ey siflǝ, iftixar elǝmǝ.

Əmir xidmǝti, şahǝ yaxınlığın puçdur,

Öyünmǝ bunlara dünyada, etibar elǝmǝ.

Bir iş ki, dost kömǝyi olmadan düzǝlmǝyǝcǝk,

İnanmayıb, özünü heç ümidvar elǝmǝ.

* * *



www.ocaq.net 374

Bu tǝbiǝtlǝ böylǝdir adǝt,

Yaşamaqçün cahanda növi-bǝşǝr.

Ananın mehribanlığı uşağa,

Gǝrǝk olsun zǝmani-hǝddǝ qǝdǝr.

Ta ki, cismǝn kǝmalǝ çatdırsın,

Versin öz tiflinǝ o, xuni-ciyǝr.

Çün zamanı yetişdi cismindǝ,

Üfürǝr ruhu Cǝbraili-hünǝr.

Anasından qız hǝrgiz ayrılmaz,

Çünki hǝmcinsdir iki gövhǝr.

Oğlanın cinsinin tǝqazası

Atanın sǝmtinǝ hǝmişǝ çǝkǝr.

Ey könül, sǝn o tifli-qafilsǝn

Ki, özündǝn yoxundur, heyf, xǝbǝr.

Sǝnǝ bu varlıq alǝmi anadırKi, tǝrǝfdarın oldu şamü sǝhǝr.

Atadır feyzi-alǝmi-ülvi

Ki, vücudunda vardır ondan ǝsǝr.

Bu qǝdǝr olma surǝtǝ bağlı,

Mǝrd olan bundan ali rütbǝ dilǝr.

Ana dövründǝ bǝsdir hǝrlǝnmǝk,

Q ız deyilsǝn, igidliyin göstǝr!



www.ocaq.net 375

Mǝrdlik et, mǝrdlik ta tapasan

Atadan mǝrhǝmǝtlǝ feyzi-nǝzǝr.

* * *

Hüsni-surǝtlǝ kǝlami-mǝnǝvi insanlara

Hǝr zaman hǝr hal ilǝ olsa, deyildir biǝsǝr.

Gah olur ki, ǝhli-halǝ hüsni-surǝt göstǝrib,

Bir nigari-gülrüxǝ mǝşuq olur bir simbǝr.

Çöhreyi-zibası daim artırar göz nurunu,

Könlü aram eylǝyǝr, rǝftarinǝ etsǝn nǝzǝr.

O f ǝqihü alimü şeyxü müǝllim olsa gǝr,

Elmü sǝnǝt öyrǝdǝr, hǝm artırar f ǝzlü hünǝr.

Çatdırar hǝddi-kǝmalǝ qǝlbi nuri-feyz ilǝ,

Talibi-elmǝ olar, irşadi daim rahbǝr.

Əql heyrandır onun keyfiyyǝti-ǝtvarına,

Bir fidandır o, tǝbiǝt gülşǝnindǝ barvǝr.

Baş da, göz dǝ. hǝm ürǝk dǝ daim ondan kam alar,

Gah açar güllǝr, çiçǝklǝr, gah verǝr türf ǝ sǝmǝr.

* * *

Cǝmalü hüsnünǝ ey daima olan mǝğrur,Nǝdǝn cünun bu qǝdǝr sǝndǝ ǝqlǝ qalibdir.



www.ocaq.net 376

Kǝmali-mǝnǝviyǝ şǝninin lǝyaqǝti var,

Sǝnin o zatına layiq ulu mǝratibdir.

O puç gözǝlliyǝ bağlanmağın nǝdir xeyri,

Kǝmal kǝsb elǝ, çün o sǝnǝ münasibdir.

Tutaq, üzündǝdir, ey gül, cavanlığın günǝşi,

Yox onda nuri-bǝqa, çün o sübhi-kazibdir.

* * *

O tifli-sadǝdilin sǝhfeyi-cǝmalı kimi,

Lǝtifü sadǝ yaranmışdır ondakı ǝhval.

Tǝğafül etmǝ, onu qoyma hǝr sǝmǝrsiz işǝ,

Tǝriqi-elmü ǝdǝb öyrǝt, eylǝmǝ ehmal.

Yazılsa hǝr vǝ könül lövhünǝ ǝzǝldǝn onun,

Dǝyişdirilmǝsi artıq olar ağılca mahal.

Elǝ güman elǝmǝ başqa nǝqşǝ qabil olar,

O lövh kim, dola o nǝqşlǝrlǝ malamal.

* * *

Pişiklǝ saldı köpǝk bir gecǝ böyük dǝva,

Kasa dibi yalayansan, dedi, sǝn, ey biar!

Ədǝblǝ mǝrif ǝtin sǝndǝ yoxdur asarı,Odur ki, olmuş oğurluq sǝnǝ hǝmişǝ şüar.



www.ocaq.net 377

Götürsǝ löqmǝ biri, zǝhlǝsin tökǝrsǝn onun,

Tamahla tez elǝyǝrsǝn o dǝmdǝ nalǝvü zar.

Bu eyblǝrlǝ bu izzǝt sǝnǝ nǝdǝndir bǝs,

Özündǝn eylǝmǝz hǝrgiz sǝni bu xǝlq kǝnar.

Şǝriksǝn ona yatmaqda, süfrǝdǝ daim,

Rǝfiq olur sǝnǝ mǝclisdǝ hǝr pǝrirüxsar.

Gecǝ-gündüz o mǝnǝm ki, yetǝr xeyir mǝndǝn,

Gecǝ min iş görǝrǝm, gündüz olmaram bikar.

Vǝfa şüarım olubdur, ǝdǝb tǝriqi yolum,

Mǝkanım oldu nǝdǝn asitanǝ leylü nahar?

Nǝdǝn sǝn evdǝ qalırsan, hǝmişǝ, mǝn çöldǝ,

Ət ilǝ sǝn yaşayırsan, sümüklǝ mǝn naçar?

Nǝdir sǝnin hünǝrin, ya nǝdir mǝnim cürmüm,

Ki, xǝlq pak demişdir sǝnǝ, mǝnǝ murdar?

Ənissǝn ülǝma mǝclisinǝ, mǝn uzağam,

Fǝzilǝt ǝhli üçün sǝn ǝzizsǝn, mǝn xar.

Pişik cǝsarǝt ilǝ açdı tǝnǝyǝ dilini

Ki, ey amansız olan vǝhşi, xislǝti xunxar.

Əziz qonağı, gǝdanı görǝn gözün yoxdur,

Q ǝribi görcǝk edǝrsǝn hǝmişǝ sǝn azar.

Sǝadǝt ǝhlinǝ hǝr xeyr işindǝ mane sǝn,Bu xislǝt ilǝ sǝnin kamǝ nǝ ümidin var?

Elǝ güman elǝmǝ öz muradına yetǝsǝn,



www.ocaq.net 378

Hǝyatının ağacı zǝnn qılma versin bar.

* * *

Hifz edib nǝfsi, bǝlanı

, düşmǝni dǝf etmǝyǝ,Şah yüz minnǝt qoşundan dǝmbǝdǝm çǝksin gǝrǝk.

Bircǝ lǝqmǝyçün qǝnaǝt bilmǝyǝn müflis müdam,

İtlǝrindǝn münimin min dürlü qǝm çǝksin gǝrǝk.

Fǝqr mülkündǝ qǝnaǝt eylǝyǝn biçarǝlǝr,

Bir yemǝk, geymǝkdǝn ötrü min alǝm çǝksin gǝrǝk.

Kim qǝnaǝt meyli etmǝzsǝ bu alçaq dǝhrdǝ,

Xatirin cǝm etmǝyǝ mütlǝq qǝlǝm çǝksin gǝrǝk.

Ya gǝrǝk bir növ möhnǝt olsa da, sǝbr etmǝli,

Dǝrdü möhnǝt mǝnzilindǝn ya qǝdǝm çǝksin gǝrǝk.

* * *

Yandırıbsan, dedim, ey çǝrx, mǝnim sinǝmdǝ

Bunca dağlar ki, nǝ vardır sayı, nǝ payanı.

Dedi: sinǝndǝki dağlar hamı mǝndǝndir ǝgǝr,

Bǝs mǝnim sinǝmǝ dağlar çǝkǝn ol kimsǝ hanı?

* * *

Dün pǝriçöhrǝ bir uşaq gördüm,



www.ocaq.net 379

Dedim, ey nazǝnin, şǝkǝrgöftar!

Nǝ üçün lovğalıqla zǝhmǝtdǝn

Çǝkinirsǝn, onu bilirsǝn ar?

Qatlaşı

r zǝhmǝtǝ atan vǝ anan,Tǝk sǝni bǝslǝmǝklǝ leylü nahar.

Kamilik, söylǝdi, biz alǝmdǝ,

Leyk nöqsanlıdır güruhi-kübar.

Uşağıq çünki biz, uşaqlar üçün

Qayda-qanun nǝ vacib, ey huşyar?

Ki, xilaf eylǝdikdǝ, allahın

Biz olaq qǝhri möhnǝtinǝ düçar.

Leyk çox yaşlı bu uşaqlar ki,

Əqldǝn, hǝm vüqardan dǝm urar,

Olmamışlar o cür ki, lazımdır,

Cümlǝsi naqis ǝqldir, kǝm ǝyar.

Kamilǝ xidmǝt etsǝ naqis ǝgǝr,

Bǝllidir alǝmǝ ki, olmaz ar.

* * *

Bir gün sǝhǝr-sǝhǝr çǝmǝnǝ eylǝdim güzǝr,

Ta dǝf edǝm gülü sǝmǝn ilǝ mǝlalımı.

Qoycaq ayaq, göy ot mǝnǝ tǝnǝylǝ söylǝdi:

Bǝs bilmǝyirmisǝn bu qǝdǝr qǝmli halımı?



www.ocaq.net 380

Xor baxma, mǝn ǝgǝr ki, sǝnin payimalınam,

Gör torpaq altda sǝn kimi yüz payimalımı!

* * *

Ömrümün ǝvvǝli ki, zövqü sǝfa vǝqti idi,

Elmsiz keçdi bütün bisǝrü samanlıq ilǝ.

Tifl vǝqtim ötǝrǝk dǝrdǝ giriftar oldum,

Keçdi ömrüm bu f ǝna yerdǝ pǝrişanlıq ilǝ.

Ömrümün axırı ki, zöhdü ibadǝt çağıdır,

Keçdi, ǝfsus, o da alǝmdǝ peşimanlıq ilǝ.

Ah, bu ömrǝ ki, zövq almadım ondan, keçdi

Mǝnǝvi zövqü sǝfa qǝflǝtü nadanlıq ilǝ.

* * *

Qafil olma yazdığın şerindǝn, ey söz ustası,

Dǝhrdǝ olmaz belǝ övladi-xoştinǝt sǝnǝ.

İslaha qabildir o, gǝr olsa onda bir xǝta,

Hökmünǝ tabe olub daim edǝr xidmǝt sǝnǝ.

O elǝ xudkam oğullardan deyildir ki, verǝ

Rǝngbǝrǝng xahişlǝr ilǝ gündǝ min zǝhmǝt sǝnǝ.

Paltarı illǝrcǝ bǝsdir: xırda kağız parçası,

Xǝzlǝ ǝtlǝs almağa lazım deyil sǝrvǝt sǝnǝ.







www.ocaq.net 383

Soruşdum, ey gözǝlim, sǝndǝ daim alǝmdǝ

Tǝǝrrüz eylǝmǝk aşiqlǝrǝ nǝ adǝtdir?

Dedi: xǝtadır o gül bütlǝrǝ könül vermǝk

Ki, aşiqǝ nǝ cǝfa etsǝ büt, ibadǝtdir.

* * *

Q ǝdrsizdir bizim vilayǝtdǝ

Ruha şadlıq verǝn gözǝl ǝşar.

İncǝdir şerimiz, nǝ faidǝsi?

Hǝrzǝ söylǝr ona bu ǝhli-diyar.

* * *

Xahişilǝ dün dedi mǝnǝ bir zati-möhtǝrǝm:

Zǝhidlǝrin sif ǝtlǝrini söylǝ hǝr nǝ var.

Mǝndǝn soruşma mǝrif ǝtin zahidin, - dedim,

Çǝn yaxşı görmǝdim belǝ bir qövmü aşikar.

* * *

Aşiqǝm, saf ürǝkli, tinǝti pak,

Mǝni heyran edib bu sirri-cǝmal.

Hüsn xǝttilǝ mahparǝlǝrin,

Eylǝrǝm eşq içindǝ kǝsbi-kǝmal.



www.ocaq.net 384

Nǝfs lǝzzǝtlǝrindǝn azadǝm,

Lǝzzǝti-nǝfsi etmǝrǝm dǝ xǝyal.

Mǝnǝ şǝhrin gözǝllǝrindǝn leyk

Ayrı

düşmǝk olubdur ǝmri-mahal.

İş-gücüm hǝr zaman sürünmǝkdir,

Nazǝninlǝr dalınca sayǝ misal.

Onda ki, mahparǝlǝr mǝndǝn

Qaçaraq eylǝyir mǝni bihal.

Onların arxasınca biaram

Qaçaraq, bir dǝ etmǝrǝm ehmal.

Lütf üzündǝn baxarkǝn arxamca,

Ta olam kamyabi-bǝzmi-vüsal.

İxtilatından onların qaçaram,

Etmǝrǝm öz vücudumu pamal.

Olmamış başqa adǝt ömrümdǝ,Buna şahiddir iyzǝdi-mütǝal.

* * *

Dǝrdü möhnǝt torudur dairǝsi dünyanın,

Arif oldur ki, belǝ dairǝdǝn durdu kǝnar.

Bütün ömrün keçirǝr guşeyi-rahǝtlikdǝ,

Gǝrdişi-çǝrxi-f ǝlǝkdǝn ǝbǝdi rahǝt olar.



www.ocaq.net 385

Nǝ elǝ fikri olar ki: nǝ edim, çarǝ nǝdir,

Nǝ elǝ qeyddǝ, yarǝb, nǝ olar axiri-kar?

Ey ağıl sahibi, unutma bunu,

İki kǝsdǝn sǝnǝ çǝtinlik olar.

Biri oldur ki, sevmǝyir o sǝni,

Hǝr görǝndǝ sǝni olur bizar.

Hǝm ikinci oldur ki, qǝlbin onu

İstǝmir, görmǝyin olur naçar.

RÜBAİLƏR

* * *

Sǝn bizi lütfünlǝ kamran etdin,

Biz qara torpaqdıq, sǝn insan etdin.

Gizli elmlǝri öyrǝdib bizǝ,

Hǝr iki alǝmǝ hökmran etdin.

Yoxdur bu dünyada bizǝ hǝmdǝm yar,

Heç kǝsin qǝmini çǝkmirik zinhar.

Nǝ bizim alǝmdǝn xǝbǝrimiz var,

Nǝ bizim alǝmdǝn alǝm xǝbǝrdar.

Hǝr gecǝ zülfünün eşqindǝyǝm, yar!

Onunçün oluram daim biqǝrar.

Üzünün günǝşi çıxınca, könlümSübhǝdǝk şam kimi ǝriyib yanar.

Mǝhvǝş gözǝllǝrdǝn vǝfa gözlǝmǝ,



www.ocaq.net 386

Cǝfakar olandan sǝfa gözlǝmǝ,

Pislǝrdǝn sǝn pislik görǝrsǝn, lakin

Yaxşıdan yaxşılıq, haşa, gözlǝmǝ.

Kǝrbǝlada yatan hǝr halda ikǝn,

Torpağa dönsǝ dǝ düşmǝz dǝyǝrdǝn.Torpağın götürüb tǝsbih edǝrlǝr,

Keçǝr şǝraf ǝtlǝ bir bir ǝllǝrdǝn.

Ömrüm nǝ mǝnasız, nǝ hǝdǝr keçdi,

Sǝnǝtdǝn hǝlǝ çox bixǝbǝr keçdi.

Ömür keçdisǝ dǝ ǝfsus etmirǝm,

Əfsus o ömrǝ ki, bisǝmǝr keçdi.

Nǝ qǝdǝr ürǝkdǝ var belǝ sevda,

Q ǝlbi bürüyǝcǝk kǝdǝr, qǝm, cǝfa.

Aşiqlik bǝlası ayrılmaz bizdǝn,

Bizǝ aşiq olub, deyǝsǝn, bǝla.

Dostdan istǝdiksǝ arizu, murad,

Vǝdǝylǝ bir ümid vermǝdi, heyhat!

Bu gün zǝmanǝdǝ möhnǝtǝ dözǝk,

Bǝlkǝ qiyamǝtdǝ olarıq rahat.

Ey ciyǝr qanıyla dövlǝt toplayan,

Halın necǝ olar sǝn ölǝn zaman?

Bu dünya üçün sǝn xalqla az dalaş!

Boş bir dünya üçün dalaşar insan?

Elm ilǝ, ǝdǝblǝ tapılar şǝrǝf,

Mirvari olmasa, nǝ lazım sǝdǝf?Fürsǝtin var ikǝn sǝn işsiz qalma,

Boş yerǝ ömrünü kǝl etmǝ tǝlǝf.



Ömrün ǝziz ikǝn, tǝbin tazǝ-tǝr,

Dünya zǝncirinǝ bağlanma hǝdǝr.

Allaha xoş gedǝn xeyirli iş gör.

Qoyma ki, hǝyatın keçǝ bisǝmǝr.

Bizlǝrǝ göndǝrdi min bǝla f ǝlǝk,Eylǝdi çox dǝrdǝ mübtǝla f ǝlǝk.

Vǝtǝndǝn, dostlardan ayırdı bizi,

Ah, bizǝ eylǝdi çox cǝfa f ǝlǝk.

Gördü ki, olmuşam hüsnünǝ heyran,

Üzümǝ qıyqacı baxdı o ceyran.

Çox rahat hǝyatım var idi, amma

Göz vurdu, ǝhvalım oldu pǝrişan.

Dolsa eşq qǝmiylǝ hǝr hansı ürǝk,

Dünyanın lǝzzǝti ondadır bişǝk.

Hǝr canda bir dǝrdli ürǝk yoxdursa,

Q ǝbirdǝ bir cǝsǝd yatmışdır demǝk.

Bu insan övladı olur hǝr anda

Zǝmanǝ cövründǝn ahü f ǝğanda.

Hǝr biri hǝvǝslǝ bir işǝ aşiq,Demǝk ki, aşiqdir hamı cahanda.

Ey xuda, mǝni sǝn eylǝdin icad,

Kamal almağa da sǝn ver istedad.

Ya özün hǝr işdǝ mǝnǝ ustad ol,

Ya da yol göstǝr ki, tapım bir ustad.

Dedim: hǝr baxışla, ey sǝnǝm, nǝdǝnQ ǝlbimǝ vurursan qǝmzǝ oxu sǝn?

Documents

Məhəmməd Füzuli, Seçilmiş əsərləri-birinci bölüm