Migracje w i do Europy - WordPress.com3. J. Tischner: Inny, "Znak" 584/ 2004 4. P. Kaczmarczyk, M. Okólski, Polityka migracyjna jako instrument promocji zatrudnienia i ograniczania

Erasmus + - Projekt "W naszym domu Europie"

Aktywność nr O1-A12

© Stowarzyszenie „Mieszkańcom Gminy Gołuchów”, Autor: Mirosław Maruszewski, Iwona Razik, Marcin Ferenc Str. 1

Migracje w i do Europy

Seminarium - moduł, część szkolenia jednorocznego

Zakres ok. 3 godzin (ok. 170 minut)

Podczas tego seminarium uczestnicy dowiedzą się:

Kim są „inni”, „obcy”?

Czym są migracje? Dlaczego ludzie migrują?

Jakie są pozytywne i negatywne strony zjawiska migracja? Kim są cudzoziemcy w Europie i jakie mają prawa?

Czy azylant jest również migrantem.

Tematy, cele dydaktyczne i czas trwania

Temat Czas

Wstęp, wprowadzenie Cel: przywitanie uczestników, przedstawienie uczestników seminarium oraz osób prowadzących, przekazanie informacji organizacyjnych

10 min

Społeczna natura obcości/inności. Cel: Wprowadzenie do tematu seminarium

15 min

Kim dla ciebie jest osoba „obca”, „inna”? Uczestnicy pracują w zespołach

5 osobaowych.

Cel: Pobudzenie aktywności uczestników

10 min

Czy uczestnicy seminarium pamiętają, w którym z poprzednich modułów

była mowa o migracjach?

Cel: Sprawdzenie czy uczestnicy seminarium zapamiętali informacje z poprzednich seminariów

10 min

Przerwa

15 min

Czym są migracje? Dlaczego ludzie migrują? Wyjaśnienie pojęcia

„migracja” oraz przypomnienie dlaczego dochodzi do migracji.

Cel: Wykorzystanie i rozszerzenie istniejącej wiedzy na temat migracji

15 min

Wyjaśnienie czym są migracje wewnętrzne i zewnętrzne. Pozytywne i negatywne strony migracji. Cel: Wyjaśnienie mechanizmu migracji oraz jej pozytywnych i negatywnych stron

15 min




Ćwiczenie: Chętni uczestnicy seminarium mają przejść z jednego

narożnika Sali do drugiego i opowiedzieć co czuli.

Cel: Zrozumienie sytuacji osoby, która się przemieszcza

10 min

Przerwa

15 min

Cudzoziemcy w Europie oraz ich prawa. Cel: Wyjaśnienie uczestnikom seminarium jakie prawa mają cudzoziemcy w UE.

15 min

Ćwiczenie: Uczestnicy mają dopasować karty z przepisem prawa do indywidualnego przypadku. Cel: Słuchacze mają zapamiętać jakie mają prawa przemieszczając się po krajach UE

15 min

Azylant, uchodźca, imigrant. Jaka jest między nimi różnica. Cel: Powtórzenie czym jest imigrant oraz wyjaśnienie pojęć azylant, uchodźca. Pokazanie różnic

15 min

Zakończenie, ocena Cel: ocena poziomu swoich umiejętności i możliwość oceny informacji zwrotnej

10 min

Zabezpieczenie osobiste oraz materialne zajęć

zajęcia zaplanowane są dla grupy 15 - 20 osobowej z możliwością zwiększenia liczby

uczestników

moduł dla osób, które ukończyły szkołę średnią lub zawodową, ale można go

dopasować do osób, które ukończyły szkołę podstawową (wskazówki autorów

zaznaczono innym kolorem, do materiałów dołączono szczegółowe opracowanie)

osoba, która prowadzi seminarium odpowiedzialna jest za przekazane uczestnikom

informacje, uwzględniając ich potrzeby zdrowotne oraz ewentualne braki w

wykształceniu (potrzeba organizowania seminarium powinna być wyjaśniona

szczegółowo na samym początku zajęć)

Standardowe wyposażenie pomieszczenia edukacyjnego: ekran, laptop, rzutnik, a

dodatkowo przybory piśmiennicze dla uczestników (kartki, długopisy, ołówki)

Opracowanie tematów seminarium

Wstęp, wprowadzenie

Treści Możliwe metody (M) oraz

pomoce (H)

Czas




Przywitanie uczestników

Krótkie przedstawienie celów

seminarium oraz treści.

Propozycja przedstawienia: Witamy Państwa na seminarium,

którego tematem będzie Migracje w i do Europy, przez najbliższych 3,45 godziny

opowiemy o migracjach, dla wielu z Państwa będzie to przypomnienie tego

co już wcześniej dowiedziało się na ten temat, ale być może w przedstawionym materiale znajdują się takie kwestie, na które nie zwrócili Państwo wcześniej uwagi lub, o których usłyszycie pierwszy raz. Postaramy się aby ten materiał nie był

dla Państwa nudny, w tym celu przygotowaliśmy prezentację

multimedialną, która pozwoli zobrazować przygotowane treści.

Uczestnicy siedzą przy stolikach.

M: monolog osoby/osób prowadzących

H: na stolikach leżą przygotowane

dla uczestników przybory piśmiennicze (kartki, długopisy, ołówki)

2 - 3 min

Przedstawienie się prowadzącego/prowadzących (kilka zdań

o sobie) oraz uczestników seminarium.

M: Nawiązanie kontaktu prowadzącego z uczestnikami

Nawiązanie kontaktu uczestników z prowadzącym

10 min

Informacje o organizacji i przebiegu seminarium, przerwy i inne wyjaśnienia.

M: Monolog prowadzącego, ewentualnie dyskusja z uczestnikami

2 min

Razem

15 min

Kim jest osoba „obca”, „inna”, czy wiem już coś na temat migracji?


pomoce (H)

Czas

Wprowadzenie mające na celu

wyjaśnienie społecznej natury pojęć „obcy”, „inny”. To, co „obce” i to, co

„swojskie” powołuje do życia „nasze” i „wasze” - dwa przeciwstawne światy, w

obrębie których znajdują się „Oni” i

M: Monolog prowadzącego oraz

prezentacja obrazów multimedialnych obrazujących

ten temat.

15 min




„My”. Znaczenie swojskości i obcości

występuje tu na poziomie zarówno jednostkowym, jak i zbiorowym –

problem samookreślenia siebie i grupy. Z momentem odróżnienia „swoich” od

„obcych” przechodzimy z perspektywy wewnątrzgrupowej do perspektywy

międzygrupowej, nadal jednak pozostajemy w przestrzeni zbiorowo

odmiennych tożsamości społecznych za pomocą których rozpoznajemy

dychotomię „swój” – „obcy”. Tak więc dla odbiorców inności, inny może stać się obcym tylko wtedy, gdy jest wartościowany negatywnie. Inność, która pozostawia obojętnym na swoje treści, nie jest obcością; również inność pozytywnie wartościowana, nie jest

obcością – tu inny może być akceptowany – nie tylko tolerowany,

inność może przejść w swojskość, a inny stać się swoim.

Kim dla ciebie jest osoba „obca”, „inna”? Uczestnicy pracują w zespołach 5

osobowych. Na kartkach zapisują hasłowo kim według nich jest

osoba obca, inna (np. nieznany, mieszkaniec innej miejscowości,

innego państwa, przybysz, czarny, innowierca, Afrykanin,

muzułmanin, niepełnosprawny, homoseksualista, mówiący innym

językiem, rudy, Hindus, bogacz, obcy w znaczeniu UFO, emigrant,

azylant, uchodźca).

10 min

Czy uczestnicy seminarium pamiętają, w którym z poprzednich modułów była mowa o migracjach?

Wykorzystując tablicę lub flipchart uczestnicy seminarium przypominają sobie podczas którego z poprzednich seminariów pojawił się temat migracji zapisując np. historia, Europa ma długą historię, kultura itd.

10 min

Razem

35 min




Dlaczego ludzie migrują? Przyczyny i skutki migracji.


pomoce (H) Czas

Pojęcie „migracja” od łacińskiego słowa migratio i oznacza przemieszczenie,

przeniesienie. Pokrewnymi terminami migracji są: emigracja i imigracja.

Dlaczego ludzie migrują? - uciekają przed zagrożeniami, - poszukują rozwiązań dla swoich

trudnych problemów, - poszukują miejsca bezpiecznego

schronienia, - szukają miejsca, w którym można

budować lepszą, szczęśliwszą przyszłość dla siebie i swoich

bliskich, - edukacja, praca, korzystna

sytuacja ekonomiczna, - itd….

Migracje wewnętrzne: przemieszczanie się ludności w obrębie danego kraju np.

z powodu nauki, pracy, zmiana stanu cywilnego itd.

Migracje zewnętrzne: przemieszczenie poza granice swojego kraju np. w poszukiwaniu bezpiecznego schronienia, pracy, lepszych warunków życia itd. Pozytywne i negatywne strony migracji; - pozytywne: np. kraj do którego imigrują zyskuje siłę roboczą, wyższy PKB, zyskuje przyrost rzeczywisty ludności, wielokulturowość, - negatywne: np. wzrost rodzimego bezrobocia, napięcia społeczne powodujące agresję wobec cudzoziemców.

M: Monolog prowadzącego H: prezentacja PowerPoint

M: Krótkie dialogi prowadzącego z uczestnikami seminarium

mające na celu pobudzenie do aktywnego słuchania

30 min

Ćwiczenie; dyspozycja prosimy uczestników o zajęcie miejsca w jednym

rogu Sali. Ochotnicy mają za zadanie przejść pojedyńczo z zawiązanymi

M: Dyspozycja H: Opaska, szal

10 min




opaską oczami do przeciwnego rogu Sali.

Następnie opowiedzieć o swoich odczuciach podczas oddalania się od

grupy przechodząc do przeciwległego narożnika Sali seminaryjnej.

Razem: 40 min

Cudzoziemcy w UE i ich prawa.

Treści Możliwe metody (M) oraz pomoce (H)

Czas

Cudzoziemcy w Europie i ich prawa. - W rozumieniu prawa

międzynarodowego cudzoziemcami są osoby posiadające obce obywatelstwo (jedno, dwa lub więcej) oraz bezpaństwowcy.

- Na mocy Traktatu z Maastricht 1992 r. każda osoba, która

posiada obywatelstwo państwa członkowskiego UE jest również

obywatelem Unii Europejskiej. Dzięki obywatelstwu europejskiemu

każdy obywatel nabywa następujące uprawnienia:

- swobodnego poruszania się po terytoriach, państw, które są członkami Unii Europejskiej,

- prawo wyborcze, - prawo do ochrony ze strony

placówek dyplomatycznych i konsularnych innych państw Unii Europejskiej,

- prawo zwracania się ze skargą do Rzecznika Praw Obywatelskich Unii Europejskiej,

- korzystać z innych praw zagwarantowanych na podstawie

prawa Unii Europejskiej.

M: Monolog prowadzącego + prezentacja PowerPoint

H: prezentacja PowerPoint

15 min

Ćwiczenie: Uczestnicy mają dopasować karty z przepisem prawa do

H: Prowadzący ma przygotowane dwa zestawy kart. Pierwszy

15 min




indywidualnego przypadku.

zestaw kart zawiera opis

indywidualnego przypadku. Drugi zestaw kart zawiera przepisy

prawa. Uczestnicy seminarium mają za zadanie zapoznać się z

kartami i dopasować kartę z opisem indywidualnego

przypadku do konkretnego przepisu prawa.

Azylant, uchodźca, imigrant. Jaka jest między nimi różnica.

- Azylant: Państwa są zobligowane na podstawie międzynarodowego prawa,

by rozpatrywać wszystkie wnioski o azyl i nie odsyłać od razu azylantów do krajów,

z których uciekli. Konwencja dotycząca statusu uchodźców jasno mówi, że

muszą mieć oni dostęp do uczciwych i wydajnych procedur dotyczących przyznawania azylu oraz do środków zapewniających im godne i bezpieczne życie w trakcie rozpatrywania samego wniosku. W większości przypadków oznacza to zakwaterowanie w ośrodku

dla uchodźców i zapewnienie minimum socjalnego.

- Uchodźca: to osoba, która uciekła przed konfliktem zbrojnym bądź

prześladowaniami i która wymaga międzynarodowej opieki, gdyż powrót

do domu byłby dla niej zbyt niebezpieczny. Uchodźcy są chronieni

międzynarodowym prawem zawartym w konwencji dotyczącej statusu

uchodźców z 1951 roku, która jasno określa, kim jest uchodźca i jakie przysługują mu prawa. - Migrant: to ktoś, kto przemieszcza się z jednego miejsca w drugie – często w

celu zamieszkania w innym kraju na co najmniej rok. Międzynarodowa

Organizacja ds. Migracji szacuje, że co roku 232 miliony ludzi na świecie staje

się międzynarodowymi migrantami, a kolejne 740 milionów migruje w obrębie

własnego kraju. Zazwyczaj migrantów,

M: Monolog prowadzącego H: prezentacja PowerPoint

15 min




którzy chcą osiąść w nowym kraju na

stałe, nazywa się imigrantami. Migranci to zazwyczaj osoby, które przyjeżdżają w

celach zarobkowych na stosunkowo krótki okres czasu, po czym wracają do

domu. Jednak populacja migrantów obejmuje nie tylko powyższych (a więc

obcokrajowców rezydujących w danym kraju), ale także tych, którzy urodzili się

poza jego granicami, lecz zostali później obywatelami.

Razem 45 min

Zakończenie, ocena

Treści Możliwe metody (M) oraz pomoce (H)

Czas

Ocena, odpowiedź zwrotna; Prowadzący prosi uczestników aby wypełnili krótką ankietę dotyczącą seminarium, która będzie zawierała

pytania: - co najbardziej mi się podobało podczas seminarium? - jakie było moje samopoczucie podczas seminarium, - czy atmosfera podczas seminarium była moim zdaniem właściwa, - co mi się nie podobało, - jak oceniam prowadzącego, - jak oceniam przydatność metod i pomocy stosowanych przez prowadzącego, - czy czas był odpowiedni, - co bym zmienił.

M: Pytania zawarte w ankiecie; otwarte i zamknięte H: Arkusz ankiety, długopisy

Wypełnione ankiety posłużą do samooceny prowadzącego i do wprowadzenia ewentualnych zmian w programie seminarium.

7 min

Zakończenie i pożegnanie: Propozycja zakończenia: było mi bardzo miło spędzić z Państwem ten czas.

Migracje to temat rzeka i trudno o nich opowiedzieć w krótkim czasie. Wiem, że

dzisiejsze seminarium było zbyt krótkie i pozwoliło jedynie na krótkie

wprowadzenie. Nie mniej jednak wierzę, że na tyle zainteresowaliśmy Państwa

M: Monolog prowadzącego 3 min




tym tematem, że sami we własnym

zakresie sięgniecie po interesujące opracowania lub z ciekawością będziecie

oglądali programy telewizyjne dotyczące tego tematu.

Życzę udanego weekendu. Razem 10 min

Uwaga: seminarium powinno zostać umiejętnie dopasowane do odbiorców, ponieważ w

grupie docelowej mogą się pojawić zarówno azylanci, uchodźcy i migranci.

Bibliografia:

1. Z. Bauman, Wieloznaczność nowoczesna. Nowoczesność wieloznaczna, Warszawa

1995, s. 72

2. R. Kapuściński, Ten Inny, Kraków 2006

3. J. Tischner: Inny, "Znak" 584/ 2004

4. P. Kaczmarczyk, M. Okólski, Polityka migracyjna jako instrument promocji

zatrudnienia i ograniczania bezrobocia ISBN 978-83-923898-3-5

5. M. Sulmicka, Globalizacja a międzynarodowe migracje ekonomiczne, Polski Przegląd

Dyplomatyczny, 2002, nr 5

6. Strona internetowa: From Europe to the New Word, Stalker’s Guide to International

Migration, www. pstalker.com/migration/mg_history_3.htm 2

7. Strona internetowa: Stalker’s Guide to International Migration,

http://www.pstalker.com/migration/ mg_immig_3.htm

Documents

Migracje w i do Europy - WordPress.com3. J. Tischner: Inny, "Znak" 584/ 2004 4. P. Kaczmarczyk, M. Okólski, Polityka migracyjna jako instrument promocji zatrudnienia i ograniczania