Missie en strategie van CCB

Vorming en emissie van broeikasgassen en monitoring

•Wageningen - UR•Nationaal•Internationaal

Nico van Breemen en Peter Kuikman

KEGR

Global Carbon balance 1989-1998(Gton Carbon per year)

landuse change

atmosphere

ocean

terrestrial biosphere

fossil fuel

(annex 1 countries

not in transition)

fossil fuel

(annex 1 countries

in transition)

fossil fuel

(other countries)

2.3 +/- 0.8 2.8 +/- 0.3

1.0 +/- 0.3

2.5 +/- 0.4

1.6 +/- 0.82.3 +/- 1.3

3.3 +/- 2.2

sourcessinks

KEGR

CH4

C, N

C, N- -

C, N

C, N

CO2, N2

C, N

C, N

N

CH4, CO2, NH3,N2O, NOx

NO3

N2O

Broeikasgasemissies in Nederland

Broeikasgasemissies in Nederland (RIVM)

0

50

100

150

200

250

1990 2000* 2010

Mto

n CO

2 e

q

F-gassen

N2O overig

N2O landbouw

CH4 overig

CH4 landbouw

CO2 overig

CO2 landbouw

KEGR

Kyoto

Onderzoeksvragen

• Verbeteren proceskennis

• Temporele/ruimtelijke emissie meting/ monotoring op

diverse schalen

• Effecten van maatregelen - stuurbaarheid?

• Sequestratie (opslag capaciteit/ verblijftijd)

Wat doen we in Nederland/als CCB?

KEGR

Onderzoeksvragen

• Verbeteren proceskennis

• Temporele/ruimtelijke emissie meting/ monotoring op

diverse schalen

• Effecten van maatregelen - stuurbaarheid?

• Sequestratie (opslagcapaciteit/ verblijftijd)

Wat doen we in Nederland/als CCB?

KEGR

KEGR

y = -61x + 558

R2 = 0.94

0

50

100

150

200

250

300

350

400

450

0 2 4 6 8 10

Yield (t/ha)

Sea

son

al C

H4

emis

sio

n (

kg C

H4-

C /

ha)

Dry season

Wet season

Linear WS and DS

Denier van der Gon, Kropff, van Breemen et al in prep.

KEGR

0%

50%

100%

150%

200%

250%

300%

0% (n=9) 33% (n=9) 66% (n=6) 100% (n=4)

Degree of spikelet removal

Rel

ativ

e em

issi

on

co

mp

ared

to

57-

59 D

AT

Emission before removal(60 DAT)Emission after removal(100 DAT)

Denier van der Gon, Kropff, van Breemen et al in prep.

KEGR

N20 mainly from nitrification or from denitrification? (Firestone and Davidson, 1989)

Onderzoeksvragen

• Verbeteren proceskennis

• Temporele/ruimtelijke emissie meting/ monotoring op

diverse schalen

• Effecten van maatregelen - stuurbaarheid?

• Sequestratie (opslag capaciteit/ verblijftijd)

Wat doen we in Nederland/als CCB?

KEGR

Emissie uit dierlijke mest - najaarstoediening

0.0

1.0

2.0

3.0

4.0

0 5 10 15 20 25 30 35 40

cumulatieve N2O-emission, % of total N applied

days after application

IPCC-emission factor

Onderzoeksvragen

• Verbeteren proceskennis

• Temporele/ruimtelijke emissie meting/ monotoring op

diverse schalen

• Effecten van maatregelen - stuurbaarheid?

• Sequestratie (opslagcapaciteit/ verblijftijd)

Wat doen we in Nederland/als CCB?

KEGR

CH4

C, N

C, N- -

C, N

C, N

CO2, N2

C, N

C, N

N

CH4, CO2, NH3,N2O, NOx

NO3

N2O

Broeikasgasemissies in Nederland

Onderzoeksvragen

• Verbeteren proceskennis

• Temporele/ruimtelijke emissie meting/ monotoring op

diverse schalen

• Effecten van maatregelen - stuurbaarheid?

• Sequestratie (opslagcapaciteit/ verblijftijd)

Wat doen we in Nederland/als CCB?

KEGR

Wat doen we in Nederland?

KEGR

POPFACE :A European Free Air Carbon dioxide Enrichment

experiment on Poplar plantations (Tuscania, Tuscany)

Onderzoeksvragen

• Verbeteren proceskennis

• Temporele/ruimtelijke emissie meting/ monotoring op

diverse schalen

• Effecten van maatregelen - stuurbaarheid?

• Sequestratie (opslagcapaciteit/ verblijftijd)

Wat doen we in Nederland/als CCB?

KEGR

Voorstel voor CCB zwaartepunten:Algemeen

Geintegreerde analyse, alle GHG’s, LCA benadering (?)

Identificatie en invulling van ontoereikende cruciale proceskennis

Nadruk op NL/EU met geselecteerde projecten daar-buiten/op wereld schaal

Monitoring en verificatie van emissies op diverse schalen (lokaal - regionaal)

Mitigatie en adaptie Bewustwording van “emissie gedrag”

KEGR

Voorstel voor CCB zwaartepunten:Specifiek:

Nadruk op intensieve landbouw

Nadruk op veenweide gebieden (waterbeheer, bebouwing)

KEGR