30
1 © Budditha Hettige ([email protected]) Module 01 Maintain files & Folders Aim: fuu mdvu uÕs ka Tng úkafvdaia 7fufyhqï moa O;sh (Windows7 Operating System) Ndú;fhka mß.Klhla ksis wdldrj yiqrjk wdldrh iy files yd folders iuÕska lghq;= lrk wdldrh ms<snoj uQ,sl wjfndaOhla ,nd §ug wfmalaId flf¾' Objectives: fuu mdvu wOHhkfhka miqj Tng my; yelshdjka ,nd .; yels fõ' Start up and turn off the computer (mß.Klh Tnf.a wjYH;djh wkqj md,hkh lsÍu) Customize computer and desktop settings (desktop tl wjYH mßÈ fjkia lsÍu) Create folders and files (Files iy Folders wjYH msßÈ ilia lÍu) Perform Folder/File operations (Files iy FoldersiuÕ lghq;= lsÍu) Set attributes of files folders (Files j, attributes wjYH mßÈ fjkia lsÍu) Compress and extract folder/files (Files iy Folders wjYH mßÈ Compress and extract lsÍu) Backup and restore folders/files (Files iy Folders wjYH mßÈ BackuplsÍu) 1.1 yeÈkaùu mß.Klh hkq bf,lafg%dksl WmlrKhla nj fï jk úg Tn fydoska okajd we;' oeka wm mß.Klh Ndú;fhka tys wjYH uQ,sl ls%hdoduhka is ÿ lr.ka kd wdldrh fuu mdvu u.s ka yodruq' mß.Klh ls%hd;aul lsÍug fmr Tnth ksishdlrdj wjYH WmlrK iuÕiïnkaO ù mj;skjdo hkak fidhd ne,sh hq;=h' idudkHfhla ks jil we;s Desktopmß.Klhl wju jYfhka my; fldgia mj;S' tajd kï System Unit Monitor Keyboard Mouse ±ka fuu WmlrK ksjerÈj mß.Klhg iïnka Oj we;a±hs fidhd n,kak' Keyboard (h;=re mqjrej) yd Mouse fl,skau PS/2 fyda USB Ports yryd mß.Klhg iïnkaOj we;' tajdg wu;r úÿ,s iemhqula ,nd fkdfoa' Monitor tl mß.Klhg VGA Port yryd iïkaO lr we;s w;r thg fjku úÿ,s n,h ,nd Èh hq;=h' thg wu;rj System Unit tlg fydo úÿ,s iemhqula (ks jerÈj m%Odk úÿ,shg iïnkaO lrk ,o),nd § we;a±hs n,kak' m%Odk úÿ,s iemhqu

Module 01 - WordPress.com › 2015 › 02 › 01-maintain...2015/02/01  · Module 01 Maintain files & Folders Aim: fuu mdvu uÕska Tng úkafvdaia 7fufyhqï moO;sh (Windows7 Operating

  • Upload
    others

  • View
    7

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Module 01 - WordPress.com › 2015 › 02 › 01-maintain...2015/02/01  · Module 01 Maintain files & Folders Aim: fuu mdvu uÕska Tng úkafvdaia 7fufyhqï moO;sh (Windows7 Operating

1

© Budditha Hettige ([email protected])

Module 01

Maintain files & Folders

Aim:

fuu mdvu uÕska Tng úkafvdaia 7fufyhqï moaO;sh (Windows7 Operating System) Ndú;fhka

mß.Klhla ksis wdldrj yiqrjk wdldrh iy files yd folders iuÕska lghq;= lrk wdldrh ms<snoj uQ,sl wjfndaOhla ,nd §ug wfmalaId flf¾'

Objectives:

fuu mdvu wOHhkfhka miqj Tng my; yelshdjka ,nd .; yels fõ'

Start up and turn off the computer (mß.Klh Tnf.a wjYH;djh wkqj md,hkh lsÍu)

Customize computer and desktop settings (desktop tl wjYH mßÈ fjkia lsÍu)

Create folders and files (Files iy Folders wjYH msßÈ ilia lÍu)

Perform Folder/File operations (Files iy FoldersiuÕ lghq;= lsÍu)

Set attributes of files folders (Files j, attributes wjYH mßÈ fjkia lsÍu)

Compress and extract folder/files (Files iy Folders wjYH mßÈ Compress and extract

lsÍu)

Backup and restore folders/files (Files iy Folders wjYH mßÈ BackuplsÍu)

1.1 yeÈkaùu mß.Klh hkq bf,lafg%dksl WmlrKhla nj fï jk úg Tn fydoska okajd we;' oeka wm mß.Klh Ndú;fhka tys wjYH uQ,sl ls%hdoduhka isÿ lr.kakd wdldrh fuu mdvu u.ska yodruq' mß.Klh ls%hd;aul lsÍug fmr Tnth ksishdlrdj wjYH WmlrK iuÕiïnkaO ù

mj;skjdo hkak fidhd ne,sh hq;=h' idudkHfhla ksjil we;s Desktopmß.Klhl wju jYfhka my; fldgia mj;S' tajd kï

System Unit

Monitor

Keyboard

Mouse

±ka fuu WmlrK ksjerÈj mß.Klhg iïnkaOj we;a±hs fidhd n,kak' Keyboard (h;=re

mqjrej) yd Mouse fl,skau PS/2 fyda USB Ports yryd mß.Klhg iïnkaOj we;' tajdg

wu;r úÿ,s iemhqula ,nd fkdfoa' Monitor tl mß.Klhg VGA Port yryd iïkaO lr we;s

w;r thg fjku úÿ,s n,h ,nd Èh hq;=h' thg wu;rj System Unit tlg fydo úÿ,s

iemhqula (ksjerÈj m%Odk úÿ,shg iïnkaO lrk ,o),nd § we;a±hs n,kak' m%Odk úÿ,s iemhqu

Page 2: Module 01 - WordPress.com › 2015 › 02 › 01-maintain...2015/02/01  · Module 01 Maintain files & Folders Aim: fuu mdvu uÕska Tng úkafvdaia 7fufyhqï moO;sh (Windows7 Operating

2

© Budditha Hettige ([email protected])

iïnkaO lsrSfuys fodaY mej;shfyd;a (lose connection) th mß.Klh blaukska wl¾uKH ùug fya;= úh yelsh' 1-1 rEmh u.ska mß.Klfha tla tla fldgia ksjerÈj iïnkaOj mj;sk wdldrh fmkajd oS we;' ^fuys§ Tng mß.Klfha we;s uQ,sl oDvdx. ms<snoj idudkH ±kSula mj;skjd hehs Wml,amkh lr we;'&

Figure 1:mß.Klfha fldgiatlsfklg iïnkaOj we;s wdldrh

1.1 mß.Klh md,hk lsÍu mß.Klfhys fldgia ksis f,i iïnkaO l< miq wm th ksis wdldrj lshd;aul lrk wdldrh iy m%dfhda.slj mß.Klh Ndú; lrk wdldrh ms<snj ir,j fidhd n,uq'

1.1.1 mß.Klh ls%hd;aul (START) lsÍu

mß.Klh ls%hd;aul lsÍu ioyd mß.Klfhys bÈß uqyqkf;ys (front panel) we;s power

buttontl ls%hd;aul lrkak'^mß.Klfha bÈß uqyqkf;a idudkHfhka buttonfolla we; bka

úYd, buttontl power buttontlhs wfkl reset buttontlhs&túgmß.Klh ls%hd;aul jQ nj

olajk o¾Ylhpower light indicator ±,afjk w;r mß.Klh ls%hd;aul fõ' mß.Klh

ls%hd;aul ùfï§ m<uqj mß.Klh ls%hd;aul ùug wjYH uQ,sl f;dr;=re (BIOS information) mß.Klhg we;=,;a jk w;r wk;=rej fufyhqï moaO;sh ls%hd;aul ùu werfò' fuu ls%hdj,sh kshñ; ms<sj,lg mß.Klh ls%hd;aul lrk iEu úgu isojk ls%hd mámdáhls' fufyhqï

moaO;sh ksis wdldrfhka ls%hd;aul jQ miq TngUserLogin window tl o¾Ykh fõ' (we;eï úg

fl,skau mß.Kfhys desktop tl o¾Ykh jk wjia:do we;' fuys§ jkafka mß.Klfha ±kg

isák mßYS,lhl= ^user) flfkl= f,imß.Klh iajxlS%hj ls%hd;aul ùuhs' fuh Auto login

f,i kïlr we;)' Tfí mß.Klh ;=,g fufyhqï moaO;sh ia:dmkh lrk wjia:dfõ§ fuu mßYS,lka ms<sno úia;r imhkq ,efí' mß.Klh ls%hd;aul ùfï fuu ls%hdoduh iEu

mrs.Klhlau ls%hd;aul ùfïoS tlu ms<sj,lg isÿfõ th Startup process hehs yÿkajkq ,efí'

fuys§ ;j;a ie,lsh hq;= jeo.;a lreKla we;' tkï mß.Klfhys uQ,sl f;dr;=re (BIOS

information) mß.Klhg we;=,;a jQ úg wmg tajd wjYH mßÈ fjkia lsÍug ^we;eï f;dr;=re&

wjia:djla we;' ta ioyd Tn BIOS Setup tlg hd hq;=h ta ioyd mß.Klh ls%hd;aul jk úg

úfYaI h;=rla Ndú; l, hq;=h ^fndfyda mß.Kl j, F2 fyda DELETE Tndf.k isàfuka

BIOS Setup tlg hd helsh' 1-2 rEmfhys BIOS Setup tflys w;=re uqyqk;la fmkajd we;'

230v Power

source

Page 3: Module 01 - WordPress.com › 2015 › 02 › 01-maintain...2015/02/01  · Module 01 Maintain files & Folders Aim: fuu mdvu uÕska Tng úkafvdaia 7fufyhqï moO;sh (Windows7 Operating

3

© Budditha Hettige ([email protected])

Figure 1-2: BIOS Program tlla w;=re uqyqk;

fuu jevigyk(BIOS Setup) Ndú;fhka Tng mß.Klfha uQ,slu fjkia lï myiqfjka l, helsh' my; olajd we;sf;a tfia l, yels fjkia lï lsysmhls'

mß.Klfha Èkh yd fõ,dj wjYH msßÈ fjkia lsÍu

oDvdx. fldgia (Hardware) fldgia wjYH mßÈ Enable fyda Disable lsÍu

fufyhqï moao;sh ls%hd;aul jk device tl ;SrKh lsÍu(Change Boot Order) wdÈh fõ'

WodyrKhla f,i Tnf.a mß.Klhg fufyhqï moao;shla w¨;ska we;=,;a lrk wjia:djla

i,lkak ta ioyd Tng fufyhqï moa;sh we;=,;a CD/DVD tlla we;ehs is;kak' ±ka th Tnf.a

CD/DVD ROM tlg we;=,;a lr we;s wjia:djla i,lkak' túg mß.Klh Hard disktl

Ndú;fhka werôh yelsh ke;fyd;a CD Ndú;fhka werôh yelsh' tkï ±ka Tfí mß.Klfha

fufyhqï moao;s folla we; ^Hard disk and CD& ±ka Tn l< hq;af;a BIOS program tlg f.dia

mß.Klh Boot lsÍug ^ls%hd;aul lsÍug& wjYH WmlrK ms<sj, (Boot Sequence) wjYH msßÈ

fjkia lrkak' mß.Klh ls%hd;aul l, hq;= WmlrKh First Boot device wjYH mßÈ ilia lrkak' túg Tng tu WmlrKh Ndú;fhka mß.Klh ls%hd;aul lr .; yelsh'WodyrKhla

f,i Tng Tnf.a mß.KLh ls%hd;aul lrkafka Hard disktflkao ke;fyd;a CD tflkao hkak ;SrKh l, yelsh'

fufyhqï moaO;sh ksis wdldrfhka ls%hd;aul jQ miq Tng UserLogin window tl o¾Ykh fõ' th Ndú;fhka mß.Klhg we;=,;a ù mß.Klh iu. lghq;= lrk wdldrh ±ka wm fidhd n,uq'

1.1.2 mß.Klhg we;=,;a ùu (User Login)

mß.Klhg we;=,;a ùu ioyd Login Window tl o¾Ykh ù mej;sh hq;=h' tys Tnf.a ku

User flfkla f,i fl,skau o¾Ykh jkjd kï th u; click lsÍfuka fl,skau tu User j Ndú; lr mß.Klhg we;=,;a úh yelsh' ta ioyd ryia mohla we;=,;a l, hq;= wjia:d j,§

th ksjerÈj ,nd Èh hq;=h' fuhg wu;rj mß.Klhg we;=,;a ùug user name iy password

we;=,;a lsÍug wjYH Windows tl we;s úg ksjerÈ user name iy password we;=,;a lr

mß.Klhg we;=,;a úh yelsh' Login Window tl we;s úg fojrla msgmsgu ctrl + alt + delete

h;=re Ndú;fhka tu Window tl ,nd .; yelsh' 1-3 rEmfhys jï mi rEmfhka Login

Page 4: Module 01 - WordPress.com › 2015 › 02 › 01-maintain...2015/02/01  · Module 01 Maintain files & Folders Aim: fuu mdvu uÕska Tng úkafvdaia 7fufyhqï moO;sh (Windows7 Operating

4

© Budditha Hettige ([email protected])

Window tlo ol=Kqmi rEmfhka user name iy password we;=,;a lsÍug wjYH Windows tlo Èiafõ'

Figure 1-3: Windows 7 Login Window

ksjerÈj mß.Klhg we;=,;a jQ miqj Tng Tnf.a desktop tl o¾Ykh fõ' ±ka wm ta ms<snoj fidhd n,uq

1.1.3 Desktop tl yÿkd .ekSu mß.Klh ksjeÈj ls%hd;aul jk úg th yd iïnlaO ùug Tng ,efnk w;=re uqyqKf;ys

(Graphical User Interface) Tng olakg ,efnk m%foaYh Desktop tlhs' tys m%Odk jYfhka ia:dk 5 la yÿkd .; yelsh tajd kï'

Desktop Area

Start button

Task bar

Windows Gadgets

1-4 rEmh n,kak' ±ka wm fuu m%foaY ms<snoj fláfhka fidhd n,uq'

Desktop:mß.Kl ;srh uOHfha Èiajk m%foaYh desktop tlhs' th Tnf.a tÈfkod Ndú;d lrk jev igyka yd o;a; .nvd lr ;nd .ekSu ioyd ,nd oS we;s tla m%foaYhls' idudkHfhka wm tosfkod lrk jev igyka fmd;a m;a wdosh ;nd ;nd .kafka wmf.a ,shk fïih ;=<hs' tfiau

Tnf.a tÈfkod Ndú;hg .kakd jevigka yd Tn lrñka mj;skd jev desktop tl ;=< ;nd

.ekSu iqÿiqh' ks;r Nsú;hg fkd.kakd foa desktop tl ;=, .nvd lr f.k isàu t;rï iqÿiq

ke;' Tnf.a tu jevigyka icon f,i Tng desktop tfla§ ±l .; yelsh'

Task bar: fuh mrs.Kl ;srfha my,ska u osiajk fldgihs' Tn hï jevigykla ls%hd;aul l,

úg th Task bar tl ;=< Èiafõ' Task bar tl ;=< we;s jevigykla kej; click lsÍfuka tu

jevigyk Active lr .; yelsh' Active ù we;s jevigykla ^ Window tlla & u; kej; click

lsÍfuka tu Window tl Minimize lr .; yelsh'

Start Button: Tnf.a desktop tflys task bar tlg jï miska msysgd we;s button tlhs'

mß.Klfha ish¨ jev lsÍug fuu button tl Click lsÍfuka werôh yels neúka fuhg Start

Button tl f,i kï lr we;'

Page 5: Module 01 - WordPress.com › 2015 › 02 › 01-maintain...2015/02/01  · Module 01 Maintain files & Folders Aim: fuu mdvu uÕska Tng úkafvdaia 7fufyhqï moO;sh (Windows7 Operating

5

© Budditha Hettige ([email protected])

Start menu: Start button tl click lsÍfuka ,efnkafka start menu tlhs mß.Klfha fkdfhla

fkdfhla jev igyka j,g hdug mß.Klh md,kh lsÍug wd§ iEu fohla lsÍugu Start

menu tl u.ska isÿ l, yelsh'

Windows Gadgets: Desktop tlg ol=Kq miska we;s Trf,daiqj le,ekavrh wd§ jQ fldgia

Windows Gadgets f,i yÿkajhs' fïjd w,xldrh msKsi;a Ndú;d lrkakkaf.a myiqj msKSi;a

ilid we;' WodyrKhla f,i 1-4 rEmfha Windows Gadgets 4la olakg we; Trf,daiqj

le,kavrh CPU Meter iy Network Meter tfia olakg we;s Windows Gadgets 4 hs'

Figure 1-4: Windows 7 Desktop

1.1.1 mß.Klfhka bj;a ùu$ls%hd úrys; lsrSu(Exit) mß.Klh iu. jev lsÍug n,dfmdfrd;a;= jk Tn m<uqj ±k .; h;= foa kï mß.Klh ksjerosj ls%hd úrys; lrkakfka flfiao hkakhs' wm idudkHfhka Ndú; lrk bf,lafg%dksl

WmlrK úÿ,s iemhqu úikaê lsÍfuka idudkHfhka ls%hd úrys; l< yelsh' (rEmjdysKsh .=jka

úÿ,sh jeks hka;%) tfy;a mß.Klfhka tfia bj;a ùu ^mß.Klh wls%h lsÍu& mß.Klh úkdY ùug fya;= úh yelsh' fï ksid mß.Klh ls%hd úrys; lsÍu wjYH mßÈ ksjerÈj l<

Start button Task bar

Desktop Area Folders

My Computer Icon

Recycle Bin

Windows Gadgets

System Tray

Icons

Running Applications

Page 6: Module 01 - WordPress.com › 2015 › 02 › 01-maintain...2015/02/01  · Module 01 Maintain files & Folders Aim: fuu mdvu uÕska Tng úkafvdaia 7fufyhqï moO;sh (Windows7 Operating

6

© Budditha Hettige ([email protected])

hq;=h' mß.Klfhka bj;a ùu fyda ls%hd úrys; lsrSug l%u lsysmhla we;' tajdhska isÿjk ld¾hhkays fjkialï fudkjdo hkak ms<snoj my; úia;r lr we;'

Shut down fuys§ mß.Klh iïmQ¾Kfhkau ls%hd úrys; fõ (Turn OFF)

Log offfuys§ Ndú; lrk ,o mßYS,lhf.a (user) lghq;= ish,a, wjika lr w¨;a

mßYS,lhl=g mß.Klh Ndú; lÍug wjia:dj i,iis'

Restartfuys§ fuys§ mß.Klh iïmQ¾Kfhkau ls%hd úrys; ù (Turn OFF) kej; uq,

isg ls%hd;aul ù mrs.Klh w,q;ska ls%hd;aul l, úg m;ajk ;;ajhg m;a fõ' ^th

Tn mß.Klh iuQmQ¾Kfhkau ls%hd úrys; lr th ls%hd úrys; jQ miqj kej;

ls%hd;aul lsÍug iudkh' mß.Klhg w¨;a uDÿldx. We;=,;a l, miq tajd ksis

wdldrh ls%hd;aul lsÍug fu,i mß.Klh Restart lsÍu we;eï úg wjYH fõ'

Hibernatefuys§ mß.Klh iïmQ¾Kfhkau ls%hd úrys; ù kej; Hibernate lrk úg

;snqK ;;ajhgu m;afõ' WodyrKhla f,i Tn ,smshla ,shñka isg (MS word)

Hibernate l,fyd;a mß.Klh kej; ls%hd;aul ù Hibernate lsÍug fmr ;snqK

;;ajhgu ^,smsh ,shñka isá wjia:djg& m;afõ' fuys§ isÿ jkafka Tnf.a mß.Klfha

u;lh oDv ;eáfhys (Hard disk) .nvd lr kej; mß.Klh ls%hd;aul jk úg tu

o;a; u;lfhys (Main Memory) ,sùuhs' túg fmr ;snQ ;;jhu(working state) kej;

,nd .; yelsh'

Switch user fuys§ Tn lrñka isák jev tfiau ;sìh§ fjk;a flfkl=g Tnf.a

mß.Klh Ndú; lsÍug bv wjia:dj ,nd foa' fuys§ u;l ;nd .; hq;= jeo.;a

lreKla jkafka Tn ls%hd;aul lrñka ;snQ jev (Working application) igyka j,ska

bj;a ùu wjYH fkdjk w;r tajd mß.KLh ;=< ls%hd;aul fjñkau mj;S '

Sleep fuys§ mß.Klfha jevigya tfiau ;sìh§ Sleep ;;ajhg m;a fõ' ^jevigkka

ls%hd;aul lsrSu kj;d mrs.Klh Standby ;;ajhg m;a fõ' fuhska bj;a ùu ioyd

Enter h;=r Ndú;fhka kej; uq,a ;;ajhg m;a úh yelsh' fndfyda Laptop mß.Kl

j, Screen tl jeiQ úg mß.Klh fuu ;;ajhg m;afõ' idudkH mß.Kl j,

^Desktop Computer& fndfyda fõ,djla Ndú;d fkdlr mj;sk úg fuu ;;ajhg

m;afõ'

oeka wm by; ioyka l, tla tla wdldr j,g mrs.Klfhka bj;a jkafka flfiaoehs fidhd

n,uq' fï i|yd Ndú; l< yels myiqu l%uh Start button tl click lr ,efnk start menu

tflys shut down button tl wdikakfha we;s B;,h click lr ,efnk l=vd menu tflys wjYH

foa ioyka fldgi Click lsÍuhs'

Page 7: Module 01 - WordPress.com › 2015 › 02 › 01-maintain...2015/02/01  · Module 01 Maintain files & Folders Aim: fuu mdvu uÕska Tng úkafvdaia 7fufyhqï moO;sh (Windows7 Operating

7

© Budditha Hettige ([email protected])

tfiau Tng mß.Klh shut down lsÍug wjYH kï B;,h click fkdlr fl,skau shut down

button tl Ndú; l, yelsh'

Figure1-5: Shut down Options

fuhg wu;rj myiqfjka mß.Klfhka bj;a ùug ;j;a l%uhla we;' ta i|yd Tn Alt + Ctrl +

Delete hk h;=re 3 tljr Tnkak (Alt yd ctrl h;=re tljr Tnd f.k isáñka Del h;=r tìh

yel'túg 1-5 wdldrfha úkafvda tlla ,efí' tys wjYH Option tl click lr Tng wjYH l%uhg

mß.Klfhka bj;a úh yelsh' tfiau Tn mß.Klfhka bj;a ùfï§ Tn mß.Klh shut down

lrkafka fyda Log off lrkafka kï thg m%:u Tn ls%hd;aul l, ish¨ jev igyka

(Application) ksis mßÈ wjika lrkak' (Close)

we;eï wjia:d j,§ iuyr jeveigyka m%;spdr fkdolajk non-responding;;ajfha miqfõ'

túg tajd bj;a lrk ;=re we;eï úg mß.Klh shut down l, fkdyels fõ' tjeks jia;djl§

1-5 rEmfha ,efnk uqyqkf;ys Start Task Manager fj; hkak' tys wod, non-responding

;;ajfha miqjk jevigyk f;dard ^Select lr& End Task button tl click lrkak' tu.ska Tng wjYH jevigyka wjYH mßÈ fl,skau bj;a l, yel' tfiau ±kg Tn mß.Klfha ls%hd;aulj

mj;sk ish¨ jev igyka fuu Task Manager tflys Application hgf;a o¾Ykh jk neúka

´kEu jevigyklska by; wdldrhg End Task button tl click lsÍfuka bj;a úh yels nj u;l ;nd .kak'

Page 8: Module 01 - WordPress.com › 2015 › 02 › 01-maintain...2015/02/01  · Module 01 Maintain files & Folders Aim: fuu mdvu uÕska Tng úkafvdaia 7fufyhqï moO;sh (Windows7 Operating

8

© Budditha Hettige ([email protected])

Figure 1-6: More Shut down Options and Task Manager

mß.Klh iuÕ lghq;= lsÍfï§ by; lreK ms<snoj ±k ;sîu b;du jeo.;a fõ' ±ka wm wmß.Klh Tnf.a wjYH;djh wkqj ilia lr .kakd wdldrh fidhd n,uq'

1.2 wjYH mßos mß.Klh ilia lsÍu (Customize your Desktop) mrs.Klhla iu.ska jev lsÍfï§ th ;udg wjYH mßÈ ilid .ekSu b;d jeo.;ah' tfia fkdjqj fyd;a Wmßu fõ.fhka yd myiqfjka mß.Klh iu. lghq;= lsÍu wmyiq fõ' WodyrKhla f,i Tn jdykhla meoùug ßhÿre wiqfka jdä jQ iekska l< hq;a;f;a l=ulao@ m<uqj wdikh yd me;s lKakdä ;udg wjYH mßÈ ilid .ekSu fkdfõo@ tfiau wm ±ka mß.Klh wmf.a wjYH;djh wkqj ilid .kakd wdldrh ms<snoj i,ld n,uq' m<uq mshjr

f,i wm Tnf.a mß.Klfha ;;ajh$oDvdx. j, f;dr;=re (System information) fidhd ±k .kafka flfiao yehs n,uq'

1.2.1 mß.Klfha f;dr;=re ^System Information& fidhd ne,Su mß.Klh iu. lgh;= lsÍu weröug fmr tys we;s ;;ajh yd yelshdj ms<snoj ksjerÈj ±k isàu jeo.;ah' fï ioyd my; l%uh wkq.ukh lrkak'

Start button tl Click lr Start menu fj; hkak

tys Control Panel fj;g hkak

Control Panel tflys System fj; hkak

,efnkWindow tflys System information wvx.=j mj;S 1-7 rEmfhys System window tflys

w;=re uqyqk; ±lafõ' by; ±lajQ l%uhg wu;rj fuu System Window tlg hdug flá l%uhla

o mj;S' fï ioyd Start menu tflys Computer icon tl Right Click lr Properties fj;

hdfukao fuu Window tl ,nd .; yelsh'

1-7 rEmfha ±lafjk wdldrhg System window tfly Tnf.a Windows fufyhqï moao;sh ms<sn| f;dr;=re fukau mß.Klh ms<sno f;r;=reo we;=,;a ù we; tajd lshjd f;areï .kak'

ls%hdlrlu 01

my; olajd we;s wdldrfha j.=jla idod Tnf.a mß.Klfha System Window tflys we;s f;dr;=re wkqj th iïmQ¾K lrkak' tu.ska Tnf.a mß.Klfha iajNdjh yd yelshdjka

^Performance) ms<snoj Tng meyeÈ,s wjfndaOhla ,nd .ekSug lelsh'

Operating System

Service Pack Number

Processor

Installed Memory

System Type

Computer Name

Page 9: Module 01 - WordPress.com › 2015 › 02 › 01-maintain...2015/02/01  · Module 01 Maintain files & Folders Aim: fuu mdvu uÕska Tng úkafvdaia 7fufyhqï moO;sh (Windows7 Operating

9

© Budditha Hettige ([email protected])

Figure 1-7: System Information

1.2.2 Windows Themes fjkia lsÍu wm idudkHfhka ,iaikg isàug leu;sh' ta i|yd wm fndfyda úg ,iaik weÿï we§ug mqreÿ

ù isáuq' tfiau Windows 7 fufyhqï moaO;sfha w;=re uqyqk;o (User Interface) wjYH msßÈ

w,xldr lsÍu Themes u.ska isÿ lrhs' Themes fjkia lr .ekSu i|yd Tng my; mshjr wkq.ukh l< yelsh'

Control panel fj; hkak

tys Personalization fj; hkak

Figure 1-8: Personalization Window

Page 10: Module 01 - WordPress.com › 2015 › 02 › 01-maintain...2015/02/01  · Module 01 Maintain files & Folders Aim: fuu mdvu uÕska Tng úkafvdaia 7fufyhqï moO;sh (Windows7 Operating

10

© Budditha Hettige ([email protected])

túg Personalization window tl o¾Ykh fõ tys we;s Themes j,ska wjYH Theme tl

f;dard .kak

tfiau Tng fjk;a Themes wjYH k ta ioyd Get more therms Online fj; f.dia

wka;racd,h Ndú;fhka tu Themes Tng wjYH mrsos ,nd .; yelsh' ^wod, Theme

tl click l, úg th Tnf.a mß.Klhg we;=,;a fõ&

1.2.3 Desktop Background fjkia lsÍu

mrs.Klfhys Desktop tflys we;s mska;+rh ^Background Image& fjkia lrk wdldrh oeka wm

i,ld n,uq' fï ioyd by; ,nd .;a Personalization window tflys ^1-8 rEmh& hg we;s

^Themes j,g my,ska& Desktop Background fj; hkak 1-9 rEmh n,kak

Figure 1-9: Personalization Window

,efnk Window tflys ^1-10 rEmh& we;s leu;s mska;+rhla f;dardf.k Save Change fnd;a;u

Click lrkak' th Tnf.a Desktop Background tlg we;=,;a fõ' tfiau Tng Tnf.a mska;+rhla

Desktop tlg fhdod .ekSug wjYH hehs is;kak ±ka fï ioyd Tn l, hq;af;a 1-10 rEmfha

fmfkk wdldrhg we;s Browse fnd;a;u Click lr ,efnk Window tl Ndú;fhka wjYH

mska;+rh f;dard f.k by; f,igu Save Change fnd;a;u Click lsÍuhs'

Page 11: Module 01 - WordPress.com › 2015 › 02 › 01-maintain...2015/02/01  · Module 01 Maintain files & Folders Aim: fuu mdvu uÕska Tng úkafvdaia 7fufyhqï moO;sh (Windows7 Operating

11

© Budditha Hettige ([email protected])

Figure 1-10:Change Desktop Background

1.2.4 Window color fjkia lsÍu

mrs.Klfhys Window j, j¾Kh fjkia lsÍu ioyd my; mshjr wkq.ukh l, yelsh' by;

,nd .;a ^ 1-9 rEmh& Personalization window tflys Desktop Background j,g ol=Kska we;s

Window Color fj; hkak' ,efnk Window Color and Appearance Widow tflys ^1-11 rEmh&

leu;s j¾Khla f;dard Save Change fnd;a;u Click lrkak'

Figure 1-11: Window Color and Appearance

Page 12: Module 01 - WordPress.com › 2015 › 02 › 01-maintain...2015/02/01  · Module 01 Maintain files & Folders Aim: fuu mdvu uÕska Tng úkafvdaia 7fufyhqï moO;sh (Windows7 Operating

12

© Budditha Hettige ([email protected])

By; f,ig Tng wjYH mßÈ Window j, j¾Kh fjkia lr .; yelsh' ±ka Tnf.a leue;a; mßÈ mß.Klfha j¾Kh fjkia lrkak'

1.2.5 Screen Server fjkia lsÍu

mrs.Klh fndfyda fj,djla tlu f,ig mej;=kfyd;a Screen tflys tlu o¾Ykhla mj;S th

Screen tlflys §¾> ld,Sk meje;aug iqÿiq ke;' fï ksid mß.Klh Ndú;d fkdlrK úg

o¾Ykh ùug Screen Server jev igyka fhdod .kS' fïjd wjYH mßÈ fjkia lsÍug my; mshjr wkq.ukh lrkak' fï ioyd my; mshjr wkq.ukh l, yelsh' 1-9 rEmfha ,enqk

Personalization window tflys Window Clor j,g ol=Kska we;s Screen Server fj; hkak'

,efnk Window tflys ^1-12 rEmh& leu;s Screen Saver tlla f;dard f.k Apply fnd;a;u

Click lr OK fnd;a;u Click lrkak'

Figure 1-12: Screen Saver Window

Tng Tn f;dard .;a Screen Saver tl keróug wjYH kï Preview fnd;a;u Click lrkazk'

tfiau Settings button tl click lsÍfuka thg wod, fjkia lï isÿ l, yelsh' Screen Saver

tlla Ndú; lsÍfï§ Wait time tl wjYH mßÈ ilia lr .wkSu jeo.;ah' tlï Tn Wait time tl úkdä 5 lg ieliqj fyd;a Tn mß.Klh Ndú; fkdfldg úkdä 5 la .sh miq fuu

Screen Saver tl ls%hd;aul fõ' fï wdldrh Tng wjYH mßÈ Screen Saver tl fjkia

lr.kak' fndfyda úg j¾Kj;a b;d w,xldr Screen Saver jevigyka wka;¾cd,h ;=,ska ,nd

Page 13: Module 01 - WordPress.com › 2015 › 02 › 01-maintain...2015/02/01  · Module 01 Maintain files & Folders Aim: fuu mdvu uÕska Tng úkafvdaia 7fufyhqï moO;sh (Windows7 Operating

13

© Budditha Hettige ([email protected])

.; yels w;r tajd Tnf.a mß.Klfhys Install l, miq by; Screen Saver List tfllys th we;=,;aj mj;S wk;=rej by; ioyka l< f,igu th f;dard .kak' fï f,ig Tng msg;ska

,nd .;a Screen Saver jevigyk;a jqjo Tnf.a mß.Klh ;=, we;=,;a lr .; yelsh'

1.2.6 User Accounts wjYH mßÈ ilia lsÍu

±ka wm mrs.Klfhys User Accounts wjYH msßÈ ilia lrk wdldrh fidhd n,uq' fï ioyd

Tn my; mshjr wkq.ukh lrkak' m<uqj Control panel fj; f.dia tys we;s User Accounts

fj; hkak ^1-13 rEmh& th Ndú;fhka Tng wjYH mßÈ Tnf.a .skqu fjkia lr .; yelsh'

Figure 1-13: User Account Window

Password Change lsÍu

fï ioyd 1-13 rEmfha ioyka mßÈ Change your Password fj; hkak ,efnk Window tflys

Current Password hk ia:dkhg ±kg mj;sk Password tlo New Password hk ia:dkhg Tn

w¨;ska we;=,;a lsÍug ,ndfmdfrd;a;= jk Password tlo ,nd fokak' tfiau Confirm new

Password hk ia:dkhg Tn w¨;ska we;=,;a lsÍug ,ndfmdfrd;a;= jk Password tl kej;

jrla ,nd fokak' fï wdldrhg Tng Password tl fjkia lr .; yelsh'

Password bj;a lsÍu

fï ioyd 1-13 rEmfha we;s Remove your Password fj; hkak' ,efnk Window tflys Current

Password hk ia:dkhg ±kg mj;sk Password tl ,nd fokak wk;=rej Remove Password

fnd;a;u Click lrkazk' túg Tnf.a User Account tflys Password tl bj;a fõ^1-14 rEmh

Page 14: Module 01 - WordPress.com › 2015 › 02 › 01-maintain...2015/02/01  · Module 01 Maintain files & Folders Aim: fuu mdvu uÕska Tng úkafvdaia 7fufyhqï moO;sh (Windows7 Operating

14

© Budditha Hettige ([email protected])

n,kak&' wdrlaIl fya;+ka ms<snoj ie,lSfï§ password tl bj;alr ;eîu t;rï fydo lghq;a;la fkdfõ' túg Tnf.a mß.Klh TkEu flfkl=g Ndú;d l, yels fõ' we;eï

mß.Kl ffjri j,g myiqfjka Tnf.a mß.Klh ;=, ls%hd;aul password fkdue;slu ksid

myiqlï ie,fia' fï ksid password tl bj;alr ;nd .ekSu fkdl, hq;a;ls' tfy;a Tnf.a mß.Klh wka;¾cd,hg iïnkaO fkdjkafka kï yd iEu úgu Tn muKlau th Ndú;

lrkafka kï fukau drives iy CDs Ndú;fhka o;a; fjk;a mß.Kl j,ska ,nd fkd.kafka

kï by; wdldrhg password tlla fkdfhdod ;nd .; yelsh'

Figure 1-14: Remove Password Window

mska;+rh fjkia lsÍu

fï ioyd 1-13 rEmfha we;s Change your Picturefj; hkak' ,efnk Window tflys ^1-15 rEmh&

leu;s rEmhla f;dard f.k Change Picture fnd;a;u Click lrkazk' tfia ke;skï Browse for

more pictures hk ia:dkhg f.dia leu;s mska;+rhla f;dard .kak'

Figure 1-15: Change your Picture

Page 15: Module 01 - WordPress.com › 2015 › 02 › 01-maintain...2015/02/01  · Module 01 Maintain files & Folders Aim: fuu mdvu uÕska Tng úkafvdaia 7fufyhqï moO;sh (Windows7 Operating

15

© Budditha Hettige ([email protected])

fjk;a Accounts wjYH mßÈ ilia lsÍu

fï ioyd 1-13 rEmfha we;s Manage Another Accounts fj; hkak' ,efnk Window tflys ^1-16

rEmh& leu;s Account tlla f;dard .kak túg Account wod, Change and Account Window tl

,efí ^1-17 rEmh& tu Account tlfyss wjYH mßÈ fjkia lï isÿ lrkak' fufia isÿ lrÍug

Tng ta ioyd wjYH n,h ^Administrative power& ;sìh hq;=h ^idudkHfhka Windows

Operating System tflys Strandard iy Administrator jYfhka User j¾. folla we;'

Administrator g ´kEu fohla l, yels w;r Strandard hkq iSñ; myiqlï we;s Account tlls'

Figure 1-16: Manage Account Window

Figure 1-17: Change an Account

Page 16: Module 01 - WordPress.com › 2015 › 02 › 01-maintain...2015/02/01  · Module 01 Maintain files & Folders Aim: fuu mdvu uÕska Tng úkafvdaia 7fufyhqï moO;sh (Windows7 Operating

16

© Budditha Hettige ([email protected])

w¨;aAccounts tlla ilia lsÍu

fï ioyd 1-16 rEmfha we;s Manage Accounts Window tflys Create new Account fj; hkak'

,efnk Window tflys ^1-18 rEmh&New Account Name ta:dkhg ku we;=,;a lrkak wk;=rej

j¾.h f;dard f.k Create Account fnd;a;u Click lrkazk'

Figure 1-18: Create New Account

ls%hdlrlu 02

by; Tn ,nd.;a ±kqu Ndú;fhka my; ls%hdldrlï isÿ lrkak'

Tnf.a mß.Klfhys Others kñka Standard user flfkla w¨;ska ilia lrkak'

thg Password tlla ,nd fokak

iqiqÿ mska;+rhla Others ioyd we;=,;a lrkak

1.2.7 Region and Language Settings fjkia lsÍu

wm Ndú; lrk mrs.Kl fndfyda úg ilia lr we;af;a United State j, thg .e,fmk

wdldrhgh (Microsoft Windows Ndú; lrk neúka)' Tng wjYH kï Tfí mß.Klh wm rgg

.e,fmk wdldrhg ilia l, yelsh fï ioyd my; mshjr wkq.ukh lrkak' m<uqj Control

panel fj; f.dia tys we;s Region and Language Settings fj; hkak ^1-19 rEmh& th

Ndú;fhka Tng wjYH mßÈ Tnf.a mß.Klfha Settings fjkia lr.kak' WodyrK f,i

Format fj; f.dia rg Sri Lanka f,i f;dard .kak' wk;=rej Location fj; f.dia Current

location Sri Lanka f,i f;dard .kak'

Page 17: Module 01 - WordPress.com › 2015 › 02 › 01-maintain...2015/02/01  · Module 01 Maintain files & Folders Aim: fuu mdvu uÕska Tng úkafvdaia 7fufyhqï moO;sh (Windows7 Operating

17

© Budditha Hettige ([email protected])

Figure 1-19: Region and Language Settings

fï ioyd Tng isxy, hqksfldaâ we;=,;a lr ;sìh hq;=h' fï ioyd Tng wka;¾cd,h Ndú;fhka

wjYH isxy, hqksfldaâ Fonts ,ndf.k th Install lr.kak' fï ioyd http://www.siyabas.lk hk fjí ,smskh Ndú; lrkak'

1.3 Files iy Folders

fuf;la fj,d wm i,ld ne¨fõ mß.Klfhys Account Settings wjYH mßÈ fjkia lrk wdldrhhs' mß.Klh iuÕ lghq;= lsÍfï§ tys o;a; .nvd lr ;nd .kakd wdlrh .ek ±k isàu b;d jeo.;a fõ' fõ ksid wm ±ka ta ms<snoj fláfhka i,ld n,uq'

o;a; .nvd lsÍug we;s WmlrK mß.Klfhys Drivers hk kñka yÿkajkq ,efí' fufia we;s

Drivers n,d .ekSug Desktop tflys we;s MyComputer fj; hdfuka n,d .; yelsh'

mß.Klfhys we;s Driver tlla idudkHfhka Hard Disk tll fldgila fyd CD/DVD tlla

fyda Pen Drive tlla úh yelsh' tajdfha we;s uq¨ Odß;djh Total Space iy b;sßj we;s bv

m%udKh Free Space ms<sno úia;ro fuu Window tl u.ska n,d .; yelsh'

WodyrKhla f,i idudkH l%uhg Windows 7 wka;¾.; lr we;s mß.Klhl idudkHfhka

fufyhqï moaO;sh .nvd lr we;af;a C Drive tflysh' wfkla Drives ioyd D, E, F wd§ wl=re

we;' 1-20 rEmhg wkqj C, D, E hkq Hard Disk tll fldgila jk w;r F hkq DVD tlla

jk w;r G hkq Pen Drive tlla fõ'

o;a; .nvd lsÍug by; TkEu Drive tlla Ndú; l, yelsh tfiau Windows 7 uDÿldx.fhka o;a; .nvd lsÍug ,ndfok úfYaI ia:dk lsysmhlao mj;S' tajd ms<snoj fláfhka i,ld n,uq'

Page 18: Module 01 - WordPress.com › 2015 › 02 › 01-maintain...2015/02/01  · Module 01 Maintain files & Folders Aim: fuu mdvu uÕska Tng úkafvdaia 7fufyhqï moO;sh (Windows7 Operating

18

© Budditha Hettige ([email protected])

idudkHfhka Windows Operating System tll Drive tlla by; f,ig wl=rlska wdrïN jk

w;r tu Drive tflys Files iy Folders mj;S' ±ka wm Files iy Folders ms<snoj fláfhka i,ld n,uq'

File tlla hkq o;a; hï m%udKhla .nvd lr ;nd .; yels l=vdu fldgihs' thg kula ^Name&

j¾.hla ^Type& Odß;djla ^Size& .nvd lr we;s ;ek;a ^Location& yd th Ndú; l, yels wh

ms<sno úia;r ^Access Permision& jeks lreKq mj;S' j¾.hka wkqj File m%Odk jYfhka fldgia

follg fnÈh yelsh tajd kï User Files iy System Files h User File hkq wm mß.Klh ;=<

.nvd lrk ,o tajd jk w;r System Files hkq mß.Klfha ls%hdldÍ;ajh i|yd wjYH tajd fõ'

Figure 1-20: My Computer Window

Folder tlla hkq Files fyda fjk;a Folders .nvd lr ;nd .ekSug ^ieleiaula i|yd& Ndú; lrk fufyhqï moaO;s u.ska Ndú; lrk fuj,ula f,i ie,lsh yelsh' WodyrKhla f,i

mß.Klhl Files muKla mej;=kfyd;a tajd f.dkq lr .ekSu wmyiq nj Tng wuq;=fjka

lsjhq;= ke;' ^tlu ia:dkhl Files ish .Kkla we;s úg tajd w;ßka wjYH tl f;dard .ekSug

we;s wmyiq ;djh is;d n,kak'& fï ksid Folders Ndú;fhka wmg Drive tlla ;=< o;a; .nvd lrk wdldrh ^iels,a,& ms,sfj,lg yd ksjerÈj ilia lr .; yelsh'

±ka wm Windows fufyhqï moao;shl C Drive tll idudkH iels,a, ms<sn|j i,ld n,uq'

Page 19: Module 01 - WordPress.com › 2015 › 02 › 01-maintain...2015/02/01  · Module 01 Maintain files & Folders Aim: fuu mdvu uÕska Tng úkafvdaia 7fufyhqï moO;sh (Windows7 Operating

19

© Budditha Hettige ([email protected])

C Drive tflys Windows, User iy Program Files jYfhka System Folders 3 la we;' ^fuhg

wj;rj fjk;a Folders o ;sìh yelsh& Windows 7 fufyhqï moaO;sh ia:dms; lr we;af;a

Windows Folder tflysh Program Files Folder tflys ish¨ uDÿldx. j,g wod, Files .nvd lr

we; Users yd iïnkaO Files .nvd lr we;af;a User Folder tl ;=<h'

Figure 1-21: Folder Structure

WodyrKhla f,i Tnf.a Desktop tl ia:dms; ù we;af;a C:\Users\Student\Desktop kï jQ

ia:dkfhah ^Location& fuys§ tl Folder tll isg ;j;a Folder tllg hdu i|yd “\” wl=r

Ndú; lr we;s w;r Tn Student user f,i Wml,amkh lr we;'

tfiau tnf.a mß.Klfhys MS Word uDÿldx.h ia:dms; lr we;s ia:dkh idudkHfhka

C:\Program Files\Microsoft Office\OFFICE11 fõ' ±ka wm ó,.g Files iyFolders iuÕ lghq;= lrk wdldrh ms<sn|j i,ld n,uq'

idukHfhka Windows Folder tflys we;af;a Windows uDÿldx.hg wod, o;a; ia:dmkh lr

we;af;a C:\Windows Folder tflysh' WodyrKhla f,i Tnf.a mß.Klfhys Fonts ia:dmkh

lr we;af;a C:\Windows\Fonts kï ia:dkfhah'

1.4 Filesiy folders iuÕ jev lsÍu

mß.Klfhys jev lrk Tng Files iy Folders ms<sn|j b;d fyd| wjfndaOhla ;sîu b;d

jeo.;ah' ±ka wm Files iy Folders wjYH mßÈ ilia lrk wdldr ms<sn|j i,ld n,uq'

C: Drive

Windows User Program Files

Student Others

Desktop My Document Download

Page 20: Module 01 - WordPress.com › 2015 › 02 › 01-maintain...2015/02/01  · Module 01 Maintain files & Folders Aim: fuu mdvu uÕska Tng úkafvdaia 7fufyhqï moO;sh (Windows7 Operating

20

© Budditha Hettige ([email protected])

1.4.1 Create folders and filese

mrs.Klhfhys folders and filese iEoSfï§ m%Odk jYfhka lreKq follg wjOdkh fhduq l,

hq;=h tajd kï Tnf.a folder fyda file tl ioyd w¾:j;a kula ,nd §u tfiau tu folder fyda file

tl Save lrkakfka l=uk ia:dkfhao hkak ;SrKh l, hq;=h' wm m<uqj folder tlla w¨f;ka

ilia lrk wdldrh ms<snoj i,ld n,uq' fï ioyd m<uqj Tn folder tl iE§ug wjYH

ia:dkhg hkak ta ioyd Tng computer Window tl Ndú; l, yelsh th Ndú;fhka wjYh

ia:dkhg hkak' WodyrKhla f,i wm Desktop tflys Homw Work kñka folder tlla idouq' fï ioyd my; mshjr qkq.ukh lrkak'

Computer Window tl ,nd .kak

tu Window tflys jï mi we;s Desktop fj; hkak[1]

,efnk Desktop tl u;g cursor tl f.kf.dia Mouse tflys Right button click lr

shortcut menu ,nd .kak ±ka tu shortcut menu tflys new fj; hkak' [2]

,efnk menu tflys folder u; click lrkak'[3]

túg New Folder kï jQ Folder tlla ,efí thg Tng wjYH w¾;j;a kula ,nd

fokak'

Figure 1-22: Create a new Folder

w¨;a file tlla ilia lr .ekSuo by; wdldrhgu isÿ l, yelsh fï ioyd wm l, hq;= jkafka by;

,efnk menu tflys Folder fjkqjg we;s fjk;a File j¾.hla f;aÍuhs' WodyrKhla f,i Tng M S

Word file tlla wjYH kï menu tflys Microsoft Word Document u; Click lrkak' [5]

1

2

3

4

Page 21: Module 01 - WordPress.com › 2015 › 02 › 01-maintain...2015/02/01  · Module 01 Maintain files & Folders Aim: fuu mdvu uÕska Tng úkafvdaia 7fufyhqï moO;sh (Windows7 Operating

21

© Budditha Hettige ([email protected])

1.4.2 Rename folders and filese fï ioyd my; mshjr wkq.ukh lrkak'

M<uqj Computer Window tl Ndú;fhka Rename lsÍug wjYH Folder fj; f.dia th

select lr .kak

±ka Mouse tflys Right button click lr shortcut menu ,nd .kak' tys shortcut menu

tflys Rename fj; hkak'

Figure 1-23: Rename a folder

±ka Folder tflys Wv wjYH ku Type lrkak

fï wdldrhgu Tng TkEu File tlla jqjo Rename lr .; yelsh' File tlla fyda Folder tlla

blaukska Rename lr .ekSu ioyd wjYHkï Short cut Key Ndú; lr .; yelsh fï i|yd

my; mshjr wkq.ukh lrkak' m<uqj Rename lsrSug wjYH foh Select lr.kak' ±ka

Keyboard tflys F2 h;=r Tnkak' túg Tng Folder tflys Wv Type lrSug wjia:dj ,efí

túg wjYH mßÈ Rename lsrSu isÿ lr .; yelsh'

1.4.3 Delete folders and filese fï i|yd my; mshjr wkq.ukh lrkak'

m<uqj Computer Window tl Ndú;fhka Delete lsÍug wjYH Folder fj; f.dia th

select lr .kak

±ka Mouse tflys Right button click lr shortcut menu ,nd .kak' tys shortcut menu

tflys Delete fj; hkak'

Page 22: Module 01 - WordPress.com › 2015 › 02 › 01-maintain...2015/02/01  · Module 01 Maintain files & Folders Aim: fuu mdvu uÕska Tng úkafvdaia 7fufyhqï moO;sh (Windows7 Operating

22

© Budditha Hettige ([email protected])

wjYHkï Keyboard Ndú; lr Delete lr .; yelsh fï i|yd my; mshjr wkq.ukh lrkak'

m<uqj Delete lsrSug wjYH foh Select lr.kak' ±ka Keyboard tflys DELh;=r Tnkak' túg

wod, Files fyda Folders delete lsÍug wjYH±hs wik Question Window tlla ,efí' tys yes

fnd;a;;u click lsÍfuka wod, foa Recycle bin fj; hefõ' fuh wmg wkjYH foa wm l=Kq

l+vhg oukjd jeks lghq;a;ls' wu;l ù jeo.;a fohla uel=jfyd;a kej; Recycle bin tlg f.dia kej; th ,nd .ekSfï yelshdjla we;' we;eï wjia:dj,§ Tng Tn ulk úfYaIs; jQ foa

Recycle bin fj; fkdhjd fl,skau delete lsÍug wjYH hehs is;kak túg Tn l< hq;af;a Del

h;=r iu. Shift h;=ro Click lrkak ^Shift + DEL&' ±ka Tng ia;Srju Delete lsrSu i|yd

wjia:dj we;' yes fnd;a;;u click lsÍfuka Files fyda Folders ia;Srju bj;a lsÍug ^Delete) wjia:dj ,efí'

Figure 1-24: Delete a Folder

1.4.4 Copy/Movefolders and filese

fndfyda wjia:dj,§ Tng Files fyda Folders tla ia:dkhlg copy lsÍug fyda Move lsÍug wjYH fõ' ta ioyd my; mshjr wkq.ukh lrkak'

m<uqj Computer Window tl Ndú;fhka copy lsÍug wjYH Folder fj; f.dia th

select lr .kak

±ka Mouse tflys Right button click lr shortcut menu ,nd .kak' tys shortcut menu

tflys Copyfj; hkak'

±ka kej; Computer Window tl Ndú;fhka copy lsÍug wjYH foh copy l, hq;=

ia:dkhg hkak

tys§o Mouse tflys Right button click lr shortcut menu ,nd .kak' tys shortcut menu

tflys Paste fj; hkak'

by; f,ig Tng fohla tla ;ekl isg ;j;a ;eklg Copy lr .; yelsh' idudkHfhka copy

lÍfï§ isÿ jkafka copy lrk foa tfiau ;sìh§ tys msgm;la w¨;a ia:dkhg hduhs' we;eï úg

Tng Copy fkdlr Move lsÍug wjYH jqjfyd;a ta i|yd Tn l, hq;af;a Copy lsÍu fjkqjg

cut lsÍuhs' th shortcut menu tflys Copy j,g Wäka we;'

Page 23: Module 01 - WordPress.com › 2015 › 02 › 01-maintain...2015/02/01  · Module 01 Maintain files & Folders Aim: fuu mdvu uÕska Tng úkafvdaia 7fufyhqï moO;sh (Windows7 Operating

23

© Budditha Hettige ([email protected])

1.4.5 Set attributes of files folders

wm uq,ska bf.k .;a f,ih File tll kula ^Name& j¾.hla ^Type& Odß;djla ^Size& .nvd

lr we;s ;ekla ^Location& yd th Ndú; l, yels wh ms<sno úia;r ^Access Permision& jeks

lreKq mj;S' fmr wm File tll ku iy .nvd lr we;s ;ek fjkia lrk wdldrh bf.k

.kakd ,§' ±ka wm File tll Access Permision wd§ wfkl=;a .=K fjkia lrk wdldrh fidhd

n,uq' fï ioyd m<uqj wod, Filesfyda Folders Select lr Mouse tflys Right button click lr

shortcut menu ,nd .kak' tys shortcut menu tflys Properties fj; hkak' túg Foldertlla

ioyd my; wdldrfha Properity Window tlla ,efí' tys tu Foldertlg wod, ish¨ úia;r mj;S

Figure 1-25: Folder Property Window

Tng tu Folder tl ReadOnly fyda Hidden ;;ajhg m;a lsÍug wjYH kï wod, l=vd fldgq

Click lrkak'

Page 24: Module 01 - WordPress.com › 2015 › 02 › 01-maintain...2015/02/01  · Module 01 Maintain files & Folders Aim: fuu mdvu uÕska Tng úkafvdaia 7fufyhqï moO;sh (Windows7 Operating

24

© Budditha Hettige ([email protected])

Folder tl Share lsÍu

Tnf.a mß.Klfha cd, myiqlï mj;S kï tu ´kEu mß.Klhl isg Tnf.a mß.Klfha o;a;

Ndú;d lsÍfï mejiqlï ie,ish yelsh fï ioyd Tn Tnf.a o;a; wvx.= Foldertl wka whgo

Ndú; l, yels jk f,ig Share l< hq;=h' fï ioyd my; mshjr wkq.ukh lrkak'

Tng Share lsÍug wjYH Folder tl f;dard .kak

±ka Mouse tflys Right button click lr shortcut menu ,nd .kak' tys shortcut menu

tflys Properties fj; hkak

tu Properties Window tflys Share Tab tl fj;g hkak ^1-26 rEmh&[1]

±ka Share button tl click lrkak [2]

úfYaI jQ myiqlï iys;j Tng Foldertl Share lsÍug wjYH kï ta ioyd Advanced

Sharing fj; hkak' ta ms<Snoj jeä úia;r cd, lrKh (Computer Network) ms<snoj

yeoEÍfï§ bf.k .ksuq'

Page 25: Module 01 - WordPress.com › 2015 › 02 › 01-maintain...2015/02/01  · Module 01 Maintain files & Folders Aim: fuu mdvu uÕska Tng úkafvdaia 7fufyhqï moO;sh (Windows7 Operating

25

© Budditha Hettige ([email protected])

Figure 1-26: Share a folder

Folder tll Access Permision ilia lsÍu

mß.Klhl Files yd Folders iu. lghq;= lsÍfï§ tajd Ndú; lsÍfï yelshdjka Access

Permition ms<snojo ±k ;sîu b;d jeo.;a fõ' idudkHfhka folder tlla ilia lsÍfï§ th

TkEu flfkl=g Ndú; l, yels jk f,ig mj;S' tfy;a wmg wjYH kï tu folder tl

Ndú;d l, yels Users iy Tjqkag l< yels foaj,a wjYH mßÈ ielish yelsh' fï ioyd my; mshjr wkq.ukh lrkak'

Tng Permition ilia lsÍug wjYH Folder tl f;dard .kak

±ka Mouse tflys Right button click lr shortcut menu ,nd .kak' tys shortcut menu

tflys Properties fj; hkak

tu Properties Window tflys Security tab tl fj;g hkak ^1-27 rEmh&[1]

tys Edit button tl click lrkak[2]

1

2

Page 26: Module 01 - WordPress.com › 2015 › 02 › 01-maintain...2015/02/01  · Module 01 Maintain files & Folders Aim: fuu mdvu uÕska Tng úkafvdaia 7fufyhqï moO;sh (Windows7 Operating

26

© Budditha Hettige ([email protected])

Figure 1-27: Cange the Security of the Folder

Túg Permition fjkia lsÍu ioyd Window tlla ,efí' wjYH mßÈ fjkia lï isÿ lrkak'

m<uqj Permition ilia lsÍug wjYH User f;dard .kak [1]

±ka wjYH mßÈ fyda fjkia lrñka wjYH Permition ilia lrkak[2]

wjidkfha§ Apply button tl click lr [3] OK button tl click lrkak [4]

1

2

Page 27: Module 01 - WordPress.com › 2015 › 02 › 01-maintain...2015/02/01  · Module 01 Maintain files & Folders Aim: fuu mdvu uÕska Tng úkafvdaia 7fufyhqï moO;sh (Windows7 Operating

27

© Budditha Hettige ([email protected])

Figure 1-28: Change the Permition

file ioyd o by; wdldrhgu isÿ l< yels neúka fjku ioyka lr ke;' wjYH jkafka Tng

wjYH file tl Select lr .ekSu muKs'

1.4.6 Compress and extract folder / files

fndfyda wjia:dj, wm Ndú;d lrk file i|yd jeä bv m%udkhla hk wjia:d j,oS fyda files

úYd, .kkla we;s úg tajd Compresslr ;nd .ekSug wjYH fõ' fufia file Compress lsÍu

ioyd Windows 7 j,u we;s uDÿldx.hla fyda wm fjku wmf.a mß.Klhgg we;=,;a lrk

Winzip fyda WinRAR jeks uDÿldx. Ndú;fhka isÿ l< yelsh'

Compress lsÍu Windows 7 u.ska

fï ioyd my; mshjr wkq.ukh lrkak

m<uqj CompresslsÍug wjYH Folder tl f;dard .kak

±ka Mouse tflys Right button click lr shortcut menu ,nd .kak' tys shortcut menu

tflys Send to fj; hkak tys Compressed (zipped) folder click lrkak

1

2

3

4

Page 28: Module 01 - WordPress.com › 2015 › 02 › 01-maintain...2015/02/01  · Module 01 Maintain files & Folders Aim: fuu mdvu uÕska Tng úkafvdaia 7fufyhqï moO;sh (Windows7 Operating

28

© Budditha Hettige ([email protected])

Túg Tng Compresslrk ,o zip foldertlla ,efí

±ka kej; fuu foldertldecompressed lsÍu ioyd my; mshjr wkq.ukh lrkak

m<uqj De-compresslsÍug wjYH Foldertl f;dard .kak

±ka Mouse tflys Right button click lr shortcut menu ,nd .kak' tys shortcut menu

tflys Send to fj; hkak tys Compressed (zipped) folder click lrkak

túg Tng De-compresslrk ,o idudkH ;;ajfha foldertlla ,efí

fuys§ wm i,ld ne¨fha Windows 7 fufyhqï moaO;sfha we;s myiqlï u.ska Compressed

lsÍu yd decompressed lsÍu isÿ lr.kakd wdldrhhs'

1.4.7 Backup and restore folders / files

Tnf.a jákd folders / files Backup lr ;nd .ekSu b;d jeo.;ah' fuu mdvu u.ska folders /

files Backup lrk wdldrh yd kej; tajd restore lrk wdldrh ms<snoj i,ld n,uq' fuys§

ie,lsh hq;= jeo.;a lreKq lsysmhls' bka m<uq jekak Tn Tnf.a o;a; Backup lr .; hq;af;a wehso hkakhs' idudkHfhka ish¨ o;a; .nvd lr .;kqfha úÿ,s WmlrKhla ;=,h tajdfha fodaY we;s úh ye;sh' WodyrKhla f,i Tnf.a o;a; wvx.= oDv ;eáh wl¾uKH jqjfyd;a

Tnf.a o;a; ish,a, ke;sfõ fï ksid o;a; Backup lr ;nd .ekSu b;d jeo.;a nj Tng

wksj¾hHfhkau meyeÈ,s jkq we;' idudkHfhka Window 7fufyhqï moaO;sh yd Tnf.a folders

/ files Backuplr .ekSug Ndú; l, yels fuj,ula Tnf.a fufyhqï moaO;sfha we;' ±ka wm

th Ndú;fhka Backup lr.kakd weldrh i,ld n,uq' fï ioyd my; mshrj wkq.ukh lrkak'

m<uqj Control Penel tflys Backup and Restore fj; hkak ^1-29 rEmh&

tys Setup a Backup fj; hkak [1]

Tn ilik Backup tl .nvd lrk ia:dkh fmkajd fokak ^fuys§ Tn Backup tl ,nd

.kakd Disk tlg Ndysrj we;s fjk;a Driver tlla fï ioyd f;aÍu jvd;a iqÿiqh' tlu

hard disak tll fjk;a Partition tlla f;arejo hard disk tl úkdY jqjfyd;a tys we;s

ish¨u Drvie lshúh fkdyels fõ & wjYH Drvie tl Select lr Next Click lrkak

±ka backup l, hq;af;a l=ulao hkak fmkajd fokak ^Windows choosw or Let Me

choose & fuysoS Tng Tn f;dard .kakd Folder tlla Backup lsrSug wjYH kua Let Me

choose f;darkak'

oeka ,efnk browse Window tflys Backup l,hq;= foaj,a f;darkak wk;=rej Next

Click lrkak

±ka Backup Now button tl click lrkak

Page 29: Module 01 - WordPress.com › 2015 › 02 › 01-maintain...2015/02/01  · Module 01 Maintain files & Folders Aim: fuu mdvu uÕska Tng úkafvdaia 7fufyhqï moO;sh (Windows7 Operating

29

© Budditha Hettige ([email protected])

±ka wm by; f,ig ilia lrk ,o Backup tlla kej; Restore lrk wdldrh fidhd ,nuq' ta ioyd by; f,igu my; olajd we;s mshjrj,a wkq.ukh lrkak'

er

Figure 1-29: Backup and Restore Window

m<uqj Control Penel tflys Backup and Restore fj; hkak ^1-29 rEmh&

tys Restore fldgfiys we;s Select another backup to restore files from fj; hkak

Tn ilik ,o Backup tl .nvd lr we;s ia:dkh fmkajd fokak

th Ndjs;fhka kej; backup l, o;a; kej; ,nd .; yelsh

1.4.8 Backup and restore System Backup

Tnf.a mrs.Klfha Operating System tl we;=,;aj iuamQraKfhka Backup lsrSfua wjia:djla fuhska ,nd oS we; fua ioyd my; mshjr wkq.ukh lrkak'

m<uqj Control Penel tflys Backup and Restore fj; hkak ^1-29 rEmh&

tys Create System Image fj; hkak [2]

1 2

Page 30: Module 01 - WordPress.com › 2015 › 02 › 01-maintain...2015/02/01  · Module 01 Maintain files & Folders Aim: fuu mdvu uÕska Tng úkafvdaia 7fufyhqï moO;sh (Windows7 Operating

30

© Budditha Hettige ([email protected])

Tn ilik Backup tl .nvd lrk ia:dkh fmkajd fokak' Drvie tl Select lr Next

Click lrkak

±ka backup l, hq;af;a l=uk Drvie o hkak fmkajd fokak

oeka ,efnk browse Window tflys Backup l,hq;= foaj,a f;darkak wk;=rej Next

Click lrkak

±ka Start Backup button tl click lrkak

fï f,ig Tng iïmQ¾K Backup tlla ,nd .; yelsh' by; f,igu wjYH kï tu Backup tl

kej; restore lr Ndjs;d l, yelsh'

1.5 idrdxYh

fuu mdvu u.ska mß.Klhl úkafvdaia 7 fufyhqï moaO;sh Ndú;fhka mrs.Klh yiqrejk wdldrh ms<snoj wOHhkh lrk ,oS' tysoS ksis wdldrfhka mrs.Klh Shut down lsrSu Restart

lsrSu wdoS lghq;= isoq lrk wdldrh;a wk;=rej mrs.Klfhys folders iyfiles wjYH mrsos ilia lr

.kakd wdldrh fukau folders iyfiles wjYH msßÈ backuplr .kakd wdldro fmkajd oS we;'

1.6 wNHhdih

1 mrs.Klhl ksjdros ls%hdldÍ;ajh ioyd wju jYfhka ;sìh hq;= WmlrK fudkjdo@

tajdfha ld¾hho fláfhka úia;r lrkak'

2 shut down lsÍu yd Hibernate lsÍu w;r we;s fjkia lï fudkjdo@

3 Tng yef.k mßÈ mß.Klhl switch to user iy logoff wlr we;s fjkilu l=ulao@

4 Tn wi, we;s tlsfklh fjkia mß.Kl foll System information fidhd j.= .;

lrkak ta weiqfrka jvd n,iïmkak (Powerful ) mß.Klh l=ula±hs fidhkak

5 Tnf.a Desktop tl ;=< my; Folder ieleiau idokak

My Work

Home School Other

Math Science Sinhala