การบรหารจดการโรงเรยนคณธรรม ของโรงเรยนกลมเครอขายบานโปงท 3

โดย นางสาวณฐพร สงศร

การคนควาอสระนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา แผน ข ระดบปรญญามหาบณฑต

ภาควชาการบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร

ปการศกษา 2561 ลขสทธของบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร

การบรหารจดการโรงเรยนคณธรรม ของโรงเรยนกลมเครอขายบานโปงท 3

โดย นางสาวณฐพร สงศร

การคนควาอสระนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา แผน ข ระดบปรญญามหาบณฑต

ภาควชาการบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร

ปการศกษา 2561 ลขสทธของบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร

MORAL SCHOOL MANAGEMENT OF BANPONG 3 SCHOOL CLUSTER, BANPONG DISTRICT, RATCHABURI PROVINCE

By

MISS Nattaporn SONGSRI

A Independent Study Submitted in Partial Fulfillment of the Requirements for Master of Education (EDUCATIONAL ADMINISTRATION)

Department of Educational Administration Graduate School, Silpakorn University

Academic Year 2018 Copyright of Graduate School, Silpakorn University

หวขอ การบรหารจดการโรงเรยนคณธรรม ของโรงเรยนกลมเครอขายบานโปงท 3

โดย ณฐพร สงศร สาขาวชา การบรหารการศกษา แผน ข ระดบปรญญามหาบณฑต อาจารยทปรกษาหลก อาจารย ดร. สงวน อนทรรกษ

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร ไดรบพจารณาอนมตใหเปนสวนหนงของการศกษา ตามหลกสตรศกษาศาสตรมหาบณฑต

คณบดบณฑตวทยาลย (รองศาสตราจารย ดร.จไรรตน นนทานช)

พจารณาเหนชอบโดย

ประธานกรรมการ (รองศาสตราจารย ดร. ชมศกด อนทรรกษ ) อาจารยทปรกษาหลก (อาจารย ดร. สงวน อนทรรกษ ) ผทรงคณวฒภายนอก (ดร. ณรนทร ช านาญด )

ง

บทคดยอภาษาไทย

58252370 : การบรหารการศกษา แผน ข ระดบปรญญามหาบณฑต ค าส าคญ : การบรหารจดการโรงเรยนคณธรรม

นางสาว ณฐพร สงศร: การบรหารจดการโรงเรยนคณธรรม ของโรงเรยนกลมเครอขายบานโปงท 3 อาจารยทปรกษาวทยานพนธ : อาจารย ดร. สงวน อนทรรกษ

การวจยครงนมวตถประสงคเพอทราบ 1) การบรหารจดการโรงเรยนคณธรรม ของโรงเรยน

กลมเครอขายบานโปงท 3 2) แนวทางการพฒนาการบรหารจดการโรงเรยนคณธรรม ของโรงเรยน กลมเครอขายบานโปงท 3 ประชากรไดแก บคลากรของโรงเรยนกลมเครอขายบานโปงท 3 สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาราชบร เขต 2 ทเขารวมโครงการโรงเรยนคณธรรม ประกอบดวย 1) ผบรหาร 2) ผรบผดชอบโครงการโรงเรยนคณธรรม 3) หวหนากลมสาระการเรยนร จ านวน 8 กลมสาระ จ านวน 3 โรง เครองมอทใชในการวจยเปนแบบสอบถามความคดเหนเกยวกบการบรหารจดการโรงเรยนคณธรรม และแบบสมภาษณกงโครงสรางเพอศกษาแนวทางการพฒนาการบรหารจดการโรงเรยนคณธรรม ของโรงเรยนกลมเครอขายบานโปงท 3 สถตท ใชในการวเคราะหขอมล ไดแก คาความถ รอยละ คามชฌมเลขคณต สวนเบยงเบนมาตรฐาน และการวเคราะหเนอหา

ผลการวจยพบวา

1. การบรหารจดการโรงเรยนคณธรรม ของโรงเรยนกลมเครอขายบานโปงท 3 โดยภาพรวมและรายดานอยในระดบมาก โดยเรยงล าดบคามชฌมเลขคณตจากมากไปหานอยไดดงน การวางแผนงานคณธรรม สรางกลไกการลงมอปฏบตงาน ก าหนดการตดตามนเทศงาน และการประเมนผลการปฏบตงาน

2. แนวทางการพฒนาการบรหารจดการโรงเรยนคณธรรม ของโรงเรยนกลมเครอขายบานโปงท 3 ประกอบดวยแนวทาง ดงน 1) ดานการวางแผนงานคณธรรม โดยรวมด าเนนการ SWOT analysis และใหความส าคญกบทกความคดเหนและขอเสนอแนะในการประชมระดมสมองใชเปนแนวทางในการวางแผนงานคณธรรม 2) ดานการสรางกลไกการลงมอปฏบตงาน โดยประพฤตตนเปนแบบอยางทดใหแกนกเรยน ปฏบตตนตามแนวทางของคณธรรมเปาหมายและพฤตกรรมบงช เชงบวก และรวมก าหนดเกณฑ การประเมน ใชเปนแนวปฏบตอยางมทศทาง 3) ดานการก าหนดการตดตามนเทศงาน โดยใหค าแนะน าอยางเปนกลยาณมตร และแนะน า สงเสรมใหเกดการสรางนวตกรรม/กจกรรมมาใชในการพฒนา งานคณธรรมของโรงเรยน 4) ดานการประเมนผลการปฏบตงาน โดยก าหนดตวชวดภาพความส าเรจ ในการปฏบตงานทชดเจน สงเสรมองคความรใหแกครเพอน ามาใชในการจดกจกรรม และสงเสรม กระบวนการการมสวนรวมในการปฏบตงาน

จ

บทคดยอภาษาองกฤษ

58252370 : Major (EDUCATIONAL ADMINISTRATION) Keyword : MORAL SCHOOL MANAGEMENT

MISS NATTAPORN SONGSRI : MORAL SCHOOL MANAGEMENT OF BANPONG 3 SCHOOL CLUSTER, BANPONG DISTRICT, RATCHABURI PROVINCE THESIS ADVISOR : SANGAUN INRAK, Ph.D.

The objectives of this research were to examine 1) Moral School Management of Banpong 3 School Cluster, Ban Pong District, Ratchaburi Province. 2) Guidelines for the development of Moral School Management of Banpong 3 School Cluster, Ban Pong District, Ratchaburi Province. The research population were 3 schools under Ratchaburi Primary Educational Service Area Office 3 in Banpong 3 School Cluster in the Moral School Project, consisting of 1) the school director 2) teacher in charge for the Moral School Project 3) teacher in charge of the school’s subject 8 groups of 3 schools. The research instruments used in the research were a questionnaire regarding the management of Semi-information system in schools and a structured interview. The statistics used to analyze the data were frequency, percentage, arithmetic mean, standard deviation, and content analysis.

The findings of the research revealed that:

1. Moral School Management of Banpong 3 School Cluster, Ban Pong District, Ratchaburi Province, individually and collectively, was found at a high level.

2. The development guidelines for Moral School Management of Banpong 3 School Cluster, Ban Pong District, Ratchaburi Province, the aspect of processing data were: There are details as follows: 1) In respect of moral planning by to join the SWOT analysis and pay attention to every comment and suggestion in brainstorming sessions as a guideline for moral planning. 2) Mechanism creation the practice by to behave as a good model for students. Behave in accordance with the guidelines of morality, goals and behaviors, positive indicators and co-determination of assessment criteria Used as a directional practice. 3) In the follow-up of the supervisory activities, by to give advice in a friendly manner and to encourage the creation of innovation / activities to be used in the development of the moral work of the school. 4) Performance appraisal by defined as clear indicators of success in the operation. Promote knowledge for teachers to be used in organizing activities and promote the process of participation in the operation.

ฉ

กตตกรรมประกาศ

กตตกรรมประกาศ

การคนควาอสระน ส าเรจลลวงไดดวยดโดยไดรบความอนเคราะหจาก อาจารย ดร. สงวน อนทรรกษ อาจารยทปรกษาการคนควาอสระ รองศาสตราจารย ดร. ชมศกด อนทรรกษ ประธานสอบและ ดร. ณรนทร ช านาญด ผทรงคณวฒ ทไดใหค าแนะน า ชวยเหลอ สนบสนน และแกไขขอบกพรองตาง ๆ ตลอดระยะเวลาในการศกษาวจย ผวจยจงขอขอบพระคณในความกรณาเปนอยางสง พรอมทงขอขอบพระคณคณาจารยในภาควชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยศลปากร ทไดใหความร แนวคด และแนวทางในการศกษาวจย และใหก าลงใจในการศกษาวจยครงน

ขอขอบคณผอ านวยการสถานศกษา และคณะครจากโรงเรยนในกลมเครอขายบานโปงท 3สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาราชบร เขต 2 ท ใหความรวมมอในการตอบแบบสอบถาม

ขอขอบคณนายชยวฒน มณโชต และนายกฤตภณ เณรตากอง จากโรงเรยนวดจนทาราม (ตงตรงจตร 5) นายณปภช โลหจนดา นางบญเรอน สายทอง และนายปราโมชย เกยรตศร จากโรงเรยน วดโพธรตนาราม นางวรรณด วราสนธ จากโรงเรยนวดหนองกบ (ขนทองประชานเคราะห) ทใหความรวมมอในการสมภาษณ

ขอขอบคณครอบครว และเพอน ๆ ทกคน ทใหค าปรกษา และเปนก าลงใจ ท าใหการคนควาอสระฉบบนส าเรจลลวงไปดวยด

ณฐพร สงศร

ช

สารบญ

หนา บทคดยอภาษาไทย ............................................................................................................................... ง

บทคดยอภาษาองกฤษ .......................................................................................................................... จ

กตตกรรมประกาศ ................................................................................................................................ ฉ

สารบญ ................................................................................................................................................. ช

สารบญตาราง ....................................................................................................................................... ฎ

สารบญแผนภม ..................................................................................................................................... ฏ

บทท 1 บทน า ....................................................................................................................................... 1

ความเปนมาและความส าคญ ........................................................................................................... 2

ปญหาของการวจย ........................................................................................................................... 4

วตถประสงคของการวจย ................................................................................................................. 6

ขอค าถามการวจย ............................................................................................................................ 6

สมมตฐานการวจย ........................................................................................................................... 7

ขอบขายเชงอางองของการวจย ....................................................................................................... 7

ขอบเขตของการวจย ........................................................................................................................ 9

นยามศพทเฉพาะ ........................................................................................................................... 10

บทท 2 วรรณกรรมทเกยวของ ........................................................................................................... 11

การบรหารจดการโรงเรยนคณธรรม .............................................................................................. 11

ความหมายของการบรหารจดการโรงเรยนคณธรรม .............................................................. 11

ความหมายของคณธรรมจรยธรรม ......................................................................................... 11

การน าคณธรรม จรยธรรมไปปรบใชในองคกรตาง ๆ ............................................................. 13

ศนยโรงเรยนคณธรรม ............................................................................................................ 15

ซ

จดมงหมาย ............................................................................................................................. 16

กระบวนการพฒนาโรงเรยนคณธรรมจรยธรรม มลนธยวสถรคณ .......................................... 16

สาระส าคญทใชในการพฒนาโรงเรยนคณธรรม ..................................................................... 18

จดมงหมายของกจกรรม ......................................................................................................... 18

หลกการจดกจกรรม ............................................................................................................... 19

องคประกอบของกจกรรม ...................................................................................................... 20

หลกการโรงเรยนคณธรรม ...................................................................................................... 21

แนวปฏบตในการขบเคลอนสโรงเรยนคณธรรมจรยธรรม ...................................................... 21

การบรหารจดการโรงเรยนคณธรรม ....................................................................................... 28

การนเทศตดตาม .................................................................................................................... 31

บทบาทของนเทศอาสา ........................................................................................................... 32

เปาหมายการนเทศตดตาม ..................................................................................................... 32

ประเดนส าคญของการนเทศอาสา .......................................................................................... 33

การรายงานความกาวหนาการด าเนนงานโรงเรยนคณธรรม และการประเมนผล .................. 34

ขอมลพนฐานของโรงเรยนกลมเครอขายบานโปงท 3 .................................................................... 34

โรงเรยนวดโพธรตนาราม ........................................................................................................ 36

โรงเรยนวดหนองกบ (ขนทองประชานเคราะห) ..................................................................... 37

โรงเรยนวดจนทาราม (ตงตรงจตร 5) ..................................................................................... 38

งานวจยทเกยวของ ........................................................................................................................ 39

งานวจยในประเทศ ................................................................................................................. 39

งานวจยตางประเทศ ............................................................................................................... 41

บทท 3 การด าเนนการวจย................................................................................................................. 45

ขนตอนด าเนนการวจย ................................................................................................................... 45

ระเบยบวธวจย ............................................................................................................................... 46

ฌ

แผนแบบของการวจย ............................................................................................................. 46

ประชากร ................................................................................................................................ 47

ผใหขอมล ............................................................................................................................... 47

ตวแปรทศกษา ........................................................................................................................ 47

เครองมอทใชในการวจย ......................................................................................................... 48

การสรางและพฒนาเครองมอ ................................................................................................. 50

การเกบรวบรวมขอมล ............................................................................................................ 51

การวเคราะหขอมล ................................................................................................................. 51

สถตทใชในการวเคราะห ......................................................................................................... 52

บทท 4 ผลการวเคราะหขอมล ........................................................................................................... 54

ตอนท 1 ผลการวเคราะหสถานภาพทวไปของผตอบแบบสอบถาม .............................................. 54

ตอนท 2 ผลการวเคราะหการบรหารจดการโรงเรยนคณธรรม ของโรงเรยนกลมเครอขายบานโปงท 3 ................................................................................................................................................ 56

ตอนท 3 ผลการวเคราะหแนวทางการพฒนาการบรหารจดการโรงเรยนคณธรรม ของโรงเรยนกลมเครอขายบานโปงท 3 ...................................................................................................... 62

บทท 5 สรปผลการวจย อภปรายผล และขอเสนอแนะ ..................................................................... 64

สรปผลการวจย .............................................................................................................................. 64

การอภปรายผล .............................................................................................................................. 65

ขอเสนอแนะ .................................................................................................................................. 70

ขอเสนอแนะทวไป .................................................................................................................. 70

ขอเสนอแนะเพอการวจยครงตอไป ........................................................................................ 71

รายการอางอง ..................................................................................................................................... 72

ภาคผนวก ........................................................................................................................................... 75

ภาคผนวก ก หนงสอขอความอนเคราะหในการเกบรวบรวมขอมล และ รายชอสถานศกษา ....... 76

ญ

ภาคผนวก ข หนงสอขอความอนเคราะหเขาสมภาษณเพอหาแนวทาง และ รายชอผถกสมภาษณ ................................................................................................................................................ 79

ภาคผนวก ค แบบสอบถามเพอการวจย และ แบบสมภาษณแบบกงโครงสราง ........................... 82

ประวตผเขยน ..................................................................................................................................... 89

ฎ

สารบญตาราง

หนา ตารางท 1 ขอมลพนฐานโรงเรยน สงกด สพป.ราชบร เขต 2 (โรงเรยนกลมเครอขาย

บานโปงท 3) ............................................................................................................ 35

ตารางท 2 ประชากรและผใหขอมล .......................................................................................... 47

ตารางท 3 สถานภาพทวไปของผตอบแบบสอบถาม ................................................................. 55

ตารางท 4 คามชฌมเลขคณต ( ) สวนเบยงเบนมาตรฐาน ( ) และระดบ การบรหารจดการโรงเรยนคณธรรม ของโรงเรยนกลมเครอขายบานโปงท 3 โดยภาพรวม ............................................................................................................. 56

ตารางท 5 คามชฌมเลขคณต ( ) สวนเบยงเบนมาตรฐาน ( ) และระดบ การบรหารจดการโรงเรยนคณธรรม ของโรงเรยนกลมเครอขายบานโปงท 3 ดานการวางแผนงานคณธรรม .................................................................................. 57

ตารางท 6 คามชฌมเลขคณต ( ) สวนเบยงเบนมาตรฐาน ( ) และระดบ การบรหารจดการโรงเรยนคณธรรม ของโรงเรยนกลมเครอขายบานโปงท 3 ดานการสรางกลไกการลงมอปฏบตงาน ................................................................... 58

ตารางท 7 คามชฌมเลขคณต ( ) สวนเบยงเบนมาตรฐาน ( ) และระดบ การบรหารจดการโรงเรยนคณธรรม ของโรงเรยนกลมเครอขายบานโปงท 3 ดานการก าหนดการตดตามนเทศงาน ...................................................................... 59

ตารางท 8 คามชฌมเลขคณต ( ) สวนเบยงเบนมาตรฐาน ( ) และระดบ การบรหารงานโรงเรยนคณธรรม ของโรงเรยนกลมเครอขายบานโปงท 3 ดานการประเมนผลการปฏบตงาน ........................................................................... 61

ฏ

สารบญแผนภม

หนา แผนภมท 1 ขอบขายเชงอางองของการวจย ............................................................................. 8

แผนภมท 2 ขอบเขตของการวจย ............................................................................................. 10

1

บทท 1 บทน า

พระบาทสมเดจพระปรมนทรมหาภมพลอดลยเดช (รชกาลท 9) พระราชทานให

คณะองคมนตร ในโอกาสการจดตง “กองทนการศกษา” เมอป พ.ศ. 2555 โดยมพระราชกระแส รบสงทวา “ใหโรงเรยนสรางคนดใหบานเมอง” และพระราชทานหลก 3 ประการ ในเรองครและ นกเรยน ดงน

“ใหครรกเดก และเดกรกคร ใหครสอนใหเดกมน าใจตอเพอนไมใหแขงขนกน แตให

แขงกบตวเอง และใหเดกทเรยนเกง ชวยสอนเพอนทเรยนชากวา ใหครจดกจกรรม ใหนกเรยนท ารวมกน เพอใหเหนคณคาของความสามคค”

ดวยความมงมนทจะสนองพระราชประสงคในการสงเสรมการสรางคณงามความด

ใหเกดขนในโรงเรยน เพอใหโรงเรยนสรางคนดใหบานเมอง จงเปนทมาของการจดตง “มลนธ ยวสถรคณ” โดยการสนบสนนของส านกงานทรพยสนสวนพระมหากษตรย ทงนมลนธย วสถรคณ ไดด าเนนงานพฒนาคณธรรมในโรงเรยนควบคกนไปในศนย 3 ศนย ไดแก ศนยสถานศกษาพอเพยง ศนยจตวทยาการศกษา และศนยโรงเรยนคณธรรม1

โรงเรยนเปนองคกรทางการศกษาทส าคญทสดในการพฒนาคณภาพนกเรยน การพฒนา คณภาพโรงเรยนจงเปนภารกจทส าคญทสดของกระทรวงศกษาธการ โดยส านกงานคณะกรรมการ การศกษาขนพนฐานตระหนก และใหความส าคญ ในการปฏบตงานรองรบกรอบการพฒนาการศกษาตามแนวทางปฏรปการศกษา ในการปฏรปการศกษาในทศวรรษทสอง (พ.ศ.2552 -2561) ซงมงเนน หลกการพฒนาการศกษาทงดาน “คณภาพ โอกาส และการมสวนรวม”2

กระทรวงศกษาธการ โดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานไดตระหนกในความส าคญของการจดการศกษาอยางเทาเทยมกน จงก าหนดนโยบายการพฒนา “โรงเรยนคณภาพ”

1 ปภสวด วรกตต และคณะ, คมอการจดกจกรรมพฒนาโรงเรยนคณธรรม (นนทบร:

บรษท สหมตรพรนตงแอนดพบลซซง จ ากด, 2560), 9. 2 บลลงก โรหตเสถยร, ปฏรปกศ.ทศวรรษท 2, เขาถงเมอ 2 มนาคม 2561, เขาถงไดจาก

http://www.moe.go.th/moe/th/news/detail.php?NewsID=11936&Key=news1.

2

ซงโรงเรยนเปนองคกรทางการศกษาทส าคญทสดในการพฒนาคณภาพนกเรยน แนวคดการพฒนา คณภาพโรงเรยนจงเปนความส าคญสงสดในการด าเนนงานของกระทรวงศกษาธการ โดยเฉพาะอยางยง การพฒนาโรงเรยนในทองถนชนบท ซงนกเรยนสวนใหญมกดอยโอกาสในการไดเขาเรยนในโรงเรยน ทมคณภาพ3 ทงนโรงเรยนจะตองสรางความสมพนธใหชมชนมสวนรวมและเกดความรสกเปนเจาของ เชอมนและศรทธาในการปฏบตงานของโรงเรยน และไมจ าเปนตองสงบตรหลานไปเรยนในเมอง น าไปสการลดคาใชจายของผปกครอง โดยโรงเรยนและชมชนสามารถจดกจกรรมอนเปนประโยชน บรการ และเชอมความสมพนธกบชมชนไดอยางตอเนอง และมประสทธภาพ ความเปนมาและความส าคญ

ศนย โรงเรยนคณธรรม มลนธยวสถรคณ ไดอญเชญพระราชกระแสรบส งของ พระบาทสมเดจพระปรมนทรมหาภมพลอดลยเดชทวา “ชวยกนสรางคนดใหบานเมอง” มาเปน วสยทศนในแผนด าเนนงาน4 ซงโรงเรยนคณธรรมจรยธรรม หรอโรงเรยนคณธรรมเปนสถานศกษา ทผบรหาร คร นกเรยน ผปกครอง ชมชนและผมสวนเกยวของ มสวนรวมในกระบวนการขบเคลอนกจกรรมสงเสรมความดในรปแบบตาง ๆ ทงภายในและภายนอกสถานศกษา ซงน าไปสการพฒนา และปรบเปลยนเปนพฤตกรรมทพงประสงคไดอยางยงยน และน าไปขยายเครอขายได5

ศนยโรงเรยนคณธรรม มลนธยวสถรคณ จะมงเนนการพฒนาศกยภาพครใหมความสามารถ ในการออกแบบและจดการเรยนรเชงบรณาการความรคความด และสามารถพฒนาคณธรรม จรยธรรมนกเรยนแบบองครวมได ภารกจทส าคญคอ สงเสรมและสนบสนนการจดกจกรรมตาง ๆ ทเสรมสรางความสมพนธและการเรยนรระหวางครกบนกเรยนในสถานศกษา เพอปลกฝงอบรม บมเพาะคณธรรมจรยธรรมใหเดกและเยาวชนเปนคนด มความซอสตยสจรต ขยน อดทน สามารถพงตนเองได เพอใหเดกและเยาวชนมความสขและความเจรญ

การพฒนาคณธรรมจรยธรรมใหแกเดกและเยาวชนตามแนวทางของศนยโรงเรยน คณธรรมมลนธยวสถรคณ จะเนนการสรางกระบวนการมสวนรวมทพฒนากระบวนการคดเชงระบบและใชโครงงานคณธรรมเปนเครองมอในการเรยนรความด ความงามจากการลงมอปฏบตจรง ท าให

3 ณฐทยากร วรณพนธ, โรงเรยนดประจ าต าบล (1 โรงเรยน 1 ต าบล) , เขาถงเมอ 2

มนาคม 2561, เขาถงไดจากhttp://www.moe.go.th/moe/th/news/detail.php?NewsID=16 721&Key=news12.

4 ปภสวด วรกตต และคณะ, คมอการจดกจกรรมพฒนาโรงเรยนคณธรรม (นนทบร: บรษท สหมตรพรนตงแอนดพบลซซง จ ากด, 2560), 10.

5 เรองเดยวกน, 24.

3

เดกและเยาวชนมความรสกเปนเจาของกจกรรมหรอโครงงานนน ๆ ดวยความภาคภมใจ ซงจะเปน เครองมอชวยใหเกดการลดพฤตกรรมทไมพงประสงคในโรงเรยนใหนอยลง และสงเสรมการสรางพฤตกรรมทพงประสงคในโรงเรยนเพมขน อนจะเปนการพฒนาโรงเรยนใหเปนโรงเรยนคณธรรม ตนแบบ และเปนศนยเรยนรของโรงเรยนคณธรรมเพอการขยายผลโรงเรยนคณธรรมเครอขาย ในโอกาสตอไป

งานหลกของศนยโรงเรยนคณธรรม มลนธยวสถรคณ จงใหความส าคญกบงานพฒนา ศกยภาพคร เพอใหครสามารถเปนก าลงส าคญในการพฒนาโรงเรยนคณธรรมใหบรรลผลส าเรจ การพฒนาศกยภาพครใหมความร ความสามารถในการออกแบบและจดการเรยนรควบคกบ การสรางเสรมคณธรรมจรยธรรม และสามารถพฒนาคณธรรมจรยธรรมนกเรยนแบบองครวมได จะเปนหลกประกนส าคญอยางหนงทชวยใหการพฒนาโรงเรยนคณธรรมสามารถเรมตน และ ด าเนนการไปไดอยางตอเนองดวยความมงมนของคร รวมกบการมภาวะผน าของผบรหารความรวมมอ ของนกเรยน ผปกครองและผมสวนเกยวของในโรงเรยน6

กระบวนการพฒนาโรงเรยนคณธรรมจรยธรรม หรอ โรงเรยนคณธรรม ประกอบดวยงาน 4 ขนตอนหลก คอ 1) การสรางความรความเขาใจ และการพฒนาศกยภาพครแกนน าและนกเรยน แกนน า 2) การลงมอปฏบตของโรงเรยน 3) การนเทศตดตามโรงเรยน และ 4) การรายงานความกาวหนา และการประเมนผล7 ซงหวใจส าคญของการพฒนาโรงเรยนคณธรรม คอ “การแปลงคณธรรมใหเปน จรยธรรมหรอพฤตกรรมทพงประสงค” ดงนน แนวปฏบตในการพฒนาโรงเรยนคณธรรม จงใชตาราง คณธรรมอตลกษณ เปนเครองมอในการปฏบตงานคณธรรมอตลกษณ ประกอบดวย คณธรรมเปาหมาย และพฤตกรรมบงชเชงบวก (พฤตกรรมทพงประสงค) ซงเกดจากการประชมระดมสมอง ของโรงเรยนตนเอง พฤตกรรมทพงประสงคของแตละโรงเรยนจะแตกตางกนตามสภาพปญหา เชงพฤตกรรมทเกดขนในโรงเรยนนน ๆ หรอคณธรรมความดทโรงเรยนตองการสรางขน เมอประชม ระดมสมองไดความเหนรวมกนแลว จงน ามาเขยนเผยแพร ในรปของตารางคณธรรมอตลกษณ เพอประกาศเปนเจตนารมณรวมกนทจะประพฤตปฏบตตามคณธรรมเปาหมาย และพฤตกรรมบงช เชงบวกทรวมกนก าหนดขน8

ในการขบเคลอนงานพฒนาคณธรรมของโรงเรยน มกระบวนการบรหารงาน ดงน 1) การวางแผนงานคณธรรม 2) สรางกลไกการลงมอปฏบตงาน 3) ก าหนดการตดตามนเทศงาน และ 4) มการประเมนผลการปฏบตงาน ครบรอบบรหารงาน ประมาณ 1 ปแลว น าผลจากการประเมนผล

6 เรองเดยวกน, 9-11. 7 เรองเดยวกน, 12-14. 8 เรองเดยวกน, 16.

4

การปฏบตงานมาปรบปรงแผนงานคณธรรมฉบบตอ ๆ ไป การลงมอปฏบตอยางตอเนองจะพฒนา ใหโรงเรยนเปนโรงเรยนคณธรรมอยางยงยน9 ปญหาของการวจย

ในปจจบนสงคมไทยมการเปลยนแปลงหลายดานท าใหเปลยนวถชวตของมนษยเดม ทอยดวยกนแบบพงพาอาศย กลายเปนสงคมทขาดคณธรรมจรยธรรม เอารดเอาเปรยบกน ขาดน าใจ เอออาทรตอกน สงผลใหเยาวชนไทยในปจจบนมพฤตกรรมทแสดงออก ในทางทไมเหมาะสม ไมพงประสงค ขาดคณธรรมจรยธรรม10

จากผลจากการพฒนาประเทศในระยะผานมาใหความส าคญเฉพาะดานเศรษฐกจ ท าให เกดการขยายตวทางเศรษฐกจในอตราสง มความกาวหนาทางวตถและเทคโนโลยใหม ๆ อยางรวดเรว ประกอบกบอทธพลทางวฒนธรรมตางชาตเขามามบทบาทในสงคมไทย ท าใหเกดปญหาสงคมท สลบซบซอน ระบบสงคมทเคยดงามของไทยไดรบผลกระทบอยางหลกเลยงไมได ทงน สบเนองมาจาก การใหความส าคญดานเศรษฐกจซงเปนการพฒนาทางดานวตถมากกวาพฒนาสงคมในดานอน ๆ โดยเฉพาะการพฒนาทางดานจตใจจงท าใหเกดปญหาความยอหยอนของคณธรรมจรยธรรม มการประพฤตปฏบตทเหนแกประโยชนสวนตวมากกวาประโยชนสวนรวม การขาดคณธรรมจรยธรรม ท าใหเกดปญหาทจรตคอรรปชน ปญหายาเสพตดและปญหาอน ๆ อกมากมาย หากปลอยไวจะเปน ผลกระทบตอความมนคงของประเทศชาตดวย

การพฒนาคณธรรมจรยธรรมของคนไทยในสงคมใหเปนคนด จงเปนเรองทจ าเปน เพราะ คนในสงคมตางเรยกรองในเรองคณธรรมจรยธรรมใหเกดขนในสงคมไทย แมเปนเรองทยากยง เพราะเปนกระบวนการทมความสลบซบซอน และมองคประกอบอน ๆ ทเกยวของเปนจ านวนมาก 11 เขามามอทธพลอยางมากตอความประพฤต และการแสดงออกของเยาวชน กระแสสงคมเกยวกบ

9 เรองเดยวกน, 41. 10 มหาวทยาลยมหาจฬาลงกรณราชวทยาลย , รอยโรงเรยนดวถพทธชนน า รน 1 :

โครงการประเมน เสนอแนะและพฒนาโรงเรยนคณธรรมชนน า (ส านกงานคณะกรรมการการศกษา ขนพนฐาน, 2553), 1.

11 กรมการศาสนา, การอบรมคณธรรมตามหลกธรรมทางพระพทธศาสนา (กรงเทพฯ: กองทนสงเสรมการเผยแผพระพทธศาสนาฯ, 2554), 1.

5

คานยมในการเลยนแบบในดานการแตงตว พฤตกรรม ไมเวนแมแตการใชภาษาพด การเขยน ความนยม ในชาวตางชาตมมากขนท าใหเยาวชนไทยในปจจบนมพฤตกรรมเดกกาวราว12 เกดพฤตกรรมการรงแก

พฤตกรรมการรงแกระหวางนกเรยนในโรงเรยนถอวาเปนปญหาระดบประเทศและเปน ปญหาระดบโลกทเกดขนตามปกตและเกดขนอยางแพรหลายในหลายโรงเรยนทวประเทศและทวโลก ซงเปนปญหาทบคคลทเกยวของทกฝายตางกรบรและทราบกนด ไมวาจะเปนระหวางนกเรยน พอแมผปกครอง ครอาจารย ผบรหาร และบคลากรทางการศกษา โดยปญหาดงกลาวยงเปนปญหาทนาวตก อยางยงทสงผลกระทบโดยตรงตอคณภาพชวต สภาพจตใจ อารมณความรสก และรางกายของนกเรยน ทงทสงผลกระทบตอนกเรยนทมพฤตกรรมการรงแกและนกเรยนทถกเพอนรงแก นอกจากน ปญหาพฤตกรรมการรงแกของนกเรยนยงเปนปญหาทสรางความเดอดรอนหนกใจใหกบนกเรยน พอแมผปกครอง ครอาจารย ผบรหารทางการศกษา และบคคลอน ๆ ในสงคม ถาหากไมไดรบ การแกไขกจะสงผลรายหรอท าใหเกดความเสยหายตอนกเร ยนหรอสงคมในอนาคตได เพราะ พฤตกรรมการรงแกซ า ๆ กนหลาย ๆ ครงจนกลายเปนนสยความเคยชนอาจสงผลใหเขาโตเปนผใหญ ทมความหยาบคาย กาวราว อนธพาล และในทสดอาจกลายเปนอาชญากรในสงคม โดยเฉพาะอยางยง สงผลตอเนองท าใหเกดปญหาการใชความรนแรงในครอบครว ทงการกระท าตอคสมรส การกระท าตอ บตรหลาน และการกระท าตอบดามารดาทแกชรา

ในขณะเดยวกนสงคมไทยกลบไมคอยใหความส าคญ ไมตระหนก และไมใหความสนใจกบ การแกปญหาพฤตกรรมการรงแกของนกเรยนอยางจรงจงเทาทควร มกมองขามปญหาดงกลาว โดยคดวาปญหาดงกลาวเปนพฤตกรรมตามปกตธรรมดาของวยเดกของนกเรยน หรอเปนพฤตกรรมการเลนอยางสนกสนานทอาจเกนเลยขอบเขตไปบาง หรอเพราะความไรเดยงสาของนกเรยนเอง ซงท าใหบคคลและหนวยงานทเกยวของทงภาครฐและเอกชนไมไดใหความสนใจ ทจะด าเนนการแกไขปญหาดงกลาวอยางจรงจงเทาทควร13

ทงนหลกการส าคญของการพฒนาโรงเรยนคณธรรมของโรงเรยนกลมเครอขายบานโปง ท 3 ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาราชบร เขต 2 ไดมงเนนกระบวนการพฒนาโรงเรยน คณธรรมตามแนวทาง มยส. เพอมงใหโรงเรยนประสบผลส าเรจและเกดความยงยนในการพฒนาคณธรรมในโรงเรยน นกเรยนจะเตบโตไปพรอมกบมอปนสยทดงามตดตวไปตลอด ดงพระราชประสงค

12 มหาวทยาลยมหาจฬาลงกรณราชวทยาลย, รอยโรงเรยนดวถพทธชนน า รน 1 :

โครงการประเมน เสนอแนะและพฒนาโรงเรยนคณธรรมชนน า (ส านกงานคณะกรรมการการศกษา ขนพนฐาน, 2553), 274.

13 เกษตรชย และหม, พฤตกรรมการรงแกของนกเรยน (คณะศลปะศาสตร มหาวทยาลย สงขลานครนทร, 2556), 1.

6

ของพระบาทสมเดจพระปรมนทรมหาภมพลอดลยเดช บรมนาถบพตร ทวา “ชวยกนสรางคนด ใหบานเมอง” ดวยเหตนโรงเรยนในกลมเครอขายบานโปงท 3 จงเขารวมโครงการโรงเรยนคณธรรม และรวมขยายผลไปสโรงเรยนโดยรอบ เพอมงแกปญหาพฤตกรรมตาง ๆ ทเกดขนกบนกเรยน

จากสภาพปญหาทกลาวมาขางตน ท าใหผวจยอยากทราบแนวทางในการบรหารจดการ โรงเรยนคณธรรม เพอน ามาใชเปนแนวทางในการบรหารจดการโรงเรยนคณธรรม ของโรงเรยน กลมเครอขายบานโปงท 3 ผลการวจยทไดมาจะเปนขอมลทสามารถน าไปเปนแนวทางในการปรบปรง และพฒนาการบรหารจดการโรงเรยนคณธรรม ของกลมโรงเรยนบานโปงท 3 ตอไป โดยใชการขบเคลอน งานพฒนาคณธรรมของโรงเรยน ซงมกระบวนการบรหารจดการ ดงน 1) การวางแผนงานคณธรรม 2) สรางกลไกการลงมอปฏบตงาน 3) ก าหนดการตดตามนเทศงาน และ4) การประเมนผลการปฏบตงาน14 มาใชในการวจยครงน เพอน ามาใชประโยชนในการบรหารจดการโรงเรยนคณธรรมของสถานศกษาในกลมเครอขายบานโปงท 3 ตอไป วตถประสงคของการวจย

เพอใหสอดคลองกบปญหาการวจย ผวจยจงก าหนดวตถประสงคของการวจยไว ดงน 1. เพอทราบการบรหารจดการโรงเรยนคณธรรม ของโรงเรยนกลมเครอขายบานโปงท 3 2. เพอทราบแนวทางการพฒนาการบรหารจดการโรงเรยนคณธรรม ของโรงเรยน

กลมเครอขายบานโปงท 3 ขอค าถามการวจย

เพอใหสอดคลองกบวตถประสงค ผวจยจงก าหนดขอค าถามของการวจยไว ดงน 1. การบรหารจดการโรงเรยนคณธรรม ของโรงเรยนกลมเครอขายบานโปงท 3 อยใน

ระดบใด 2. แนวทางการพฒนาการบรหารจดการโรงเรยนคณธรรม ของโรงเรยนกลมเครอขาย

บานโปงท 3 เปนอยางไร

14 ปภสวด วรกตต และคณะ, คมอการจดกจกรรมพฒนาโรงเรยนคณธรรม (นนทบร:

บรษท สหมตรพรนตงแอนดพบลซซง จ ากด, 2560), 41.

7

สมมตฐานการวจย เพอใหสอดคลองกบค าถาม ผวจยจงก าหนดสมมตฐานของการวจยไว ดงน 1. การบรหารจดการโรงเรยนคณธรรม ของโรงเรยนกลมเครอขายบานโปงท 3 อยใน

ระดบมาก 2. แนวทางการพฒนาการบรหารจดการโรงเรยนคณธรรม ของโรงเรยนกลมเครอขาย

บานโปงท 3 เปนพหแนวทาง

ขอบขายเชงอางองของการวจย ในประยกตมาจากทฤษฎ เชงระบบแบบเปดของล เนนเบอรกและออรนสไตน

(Lunenburg & Ornstein) ซ งต งอยบนฐานความคดวา องคการเป นระบบ ระบบหน งทม องคประกอบซงสมพนธกนอยางเปนเอกภาพเพอไปสจดมงหมายขององคการรวมกนชดของ องคประกอบดงกลาวม 5 ประการดงน 1) ปจจยปอนเขา (inputs) 2) กระบวนการเปลยนแปลง (transformational process) 3) ปจจยปอนออก (outputs) 4) ขอมลยอนกลบ (feedback) และ 5) สภาพแวดลอม (environment)15 ปจจยน าเขาในการจดการศกษาม 4 ประการ ประกอบดวย 1) การจดการ (management) 2) บคลากร (man) 3) งบประมาณ (money) และ 4) วสดอปกรณ (materials)16 ซงปจจยน าเขาเหลานจะถกแปรเปลยนโดยกระบวนการขององคกรม 3 ประการ ประกอบดวย 1) การบรหาร 2) การนเทศ และ3) การเรยนการสอน17 จนเกดเปนพฤตกรรมท พงประสงคทเกดแกตวนกเรยน (ดงแผนภมท 1)

สวนการบรหารจดการโรงเรยนคณธรรม การวจยครงน ผวจยไดน าการขบเคลอนงาน พฒนาคณธรรมของโรงเรยน ซงมกระบวนการบรหารจดการ ดงน 1) การวางแผนงานคณธรรม 2) สรางกลไกการลงมอปฏบตงาน 3) ก าหนดการตดตามนเทศงาน และ 4) การประเมนผล การปฏบตงาน18

15 Fred C. Lunenburg & Allan C. Ornstein, Educational administration: Concepts and practices, 5th ed. (Belmont, CA: Wadworth/Cengage Learning, 2008), 201-202.

16 จนทราน สงวนนาม, ทฤษฎและแนวปฏบตในการบรหารการศกษา, พมพครงท 1 (กรงเทพฯ: บคพอยท, 2545), 13.

17 ส านกงานคณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต , “การตรวจสอบคณภาพและ การปรบปรงโรงเรยน,” ใน หนงสอชดการประกนคณภาพการศกษา, อนดบท 5 (กรงเทพฯ: โรงพมพ ครสภาลาดพราว, 2541), 2-3.

18 ปภสวด วรกตต และคณะ, คมอการจดกจกรรมพฒนาโรงเรยนคณธรรม (นนทบร: บรษท สหมตรพรนตงแอนดพบลซซง จ ากด, 2560), 41.

8

จากกรอบแนวคดของการวจย การบรหารจดการโรงเรยนคณธรรม ของโรงเรยน กลมเครอขายบานโปงท 3 ซงสามารถน ามาแสดงขอบเขตการวจย ดงแผนภมท 1

สภาพแวดลอม (context)

องคการ (Organization)

สภาพแวดลอม (Environment) แผนภมท 1 ขอบขายเชงอางองของการวจย ทมา : Fred C. Lunenburg & Allan C. Ornstein, Educational administration: Concepts and practices, 5th ed. (Belmont, CA: Wadworth/Cengage Learning, 2008), 201-202.

: จนทราน สงวนนาม, ทฤษฎและแนวปฏบตในการบรหารการศกษา , พมพครงท 1 (กรงเทพฯ: บคพอยท, 2545), 13.

: ปภสวด วรกตต และคณะ, คมอการจดกจกรรมพฒนาโรงเรยนคณธรรม (นนทบร: บรษท สหมตรพรนตงแอนดพบลซซง จ ากด, 2560), 41.

ผลผลต (output) กระบวนการ (process) ปจจยน าเขา (input)

▪ พฤตกรรมทพงประสงคทเกดแกตวนกเรยน

▪ ประสทธภาพ ▪ ประสทธผล

▪ การบรหาร

▪ การนเทศ ▪ การเรยนการสอน

▪ การจดการ ▪ บคลากร ▪ งบประมาณ ▪ วสดอปกรณ

การบรหารจดการโรงเรยนคณธรรม สพฐ.

ขอมลยอนกลบ (feedback)

9

ขอบเขตของการวจย การวจยในครงน ผวจยไดศกษาการบรหารจดการโรงเรยนคณธรรม ของโรงเรยน

กลมเครอขายบานโปงท 3 โดยผวจยไดน าการขบเคลอนงานพฒนาคณธรรมของโรงเรยน ซงมกระบวนการบรหารจดการ ดงน 1) การวางแผนงานคณธรรม หมายถง การก าหนดแนวทางการพฒนาโรงเรยนสโรงเรยนคณธรรมอยางเปนระบบ เพอใหการด าเนนงานมประสทธภาพและบรรล เปาหมายตามทคาดหวงไว ประกอบดวย การก าหนดวสยทศน เปาประสงค วตถประสงค ยทธศาสตร แผนปฏบต และตวชวดเพอการประเมนผล 2) สรางกลไกการลงมอปฏบตงาน โรงเรยนพฒนากลไก ในการปฏบตงาน โดยเนนการสรางความมสวนรวม มคณะท างานรบผดชอบมนกเรยนแกนน าม กระบวนการท างานอยางเปนระบบ และมการเกบรวบรวมขอมลเพอใชในการประเมนผล 3) ก าหนด การตดตามนเทศงาน ในชวงของการปฏบตงาน ควรมการนเทศงานเปนระยะ ๆ มผรบมอบหมาย ใหเปนผนเทศตดตามงาน สอนงาน ใหค าปรกษาหารออยางเปนกลยาณมตร เพอใหงานเปนไปในแนวทางทก าหนดไว แกไขปญหาทเกดขนไดทนท และปรบปรงงานใหดขนไดตลอดเวลา การนเทศ ตดตามงานจะเปนการกระตนสงเสรม เสรมแรง ใหก าลงใจแกผปฏบตงานใหด าเนนการอยางราบรน จนบรรลเปาหมายทก าหนดไว โดยค านงถงการตดตามใหค าแนะน าปรกษาอยางกลยาณมตร การนเทศตดตามงานอยางตอเนองจะเปนหลกประกนทดตอความส าเรจของการพฒนาโรงเรยน คณธรรม และ 4) การประเมนผลการปฏบตงาน การประเมนผลจะชวยใหทราบถงการเปลยนแปลงพฤตกรรมทเกดขน การประเมนผลควรท า 2 ระดบ ไดแก การประเมนผลในระดบโครงงานคณธรรม และ การประเมนผลภาพรวมของโรงเรยนระดบความส าเรจของโครงงานคณธรรมตาง ๆ จะสงผลให เกดผลส าเรจในภาพรวมของโรงเรยน ดงนน การเลอกใชตวชวดจงมความส าคญ และมผลตอ การแสดงผลความส าเรจแตกตางกน19 ดงแผนภมท 2

19 เรองเดยวกน, 41-51.

10

แผนภมท 2 ขอบเขตของการวจย ทมา : ปภสวด วรกตต และคณะ, คมอการจดกจกรรมพฒนาโรงเรยนคณธรรม (นนทบร: บรษท สหมตรพรนตงแอนดพบลซซง จ ากด, 2560), 41-51. นยามศพทเฉพาะ

เพอใหเกดความเขาใจตรงกน ผวจยก าหนดขอบเขตนยามศพทเฉพาะของการวจย ดงน การบรหารจดการโรงเรยนคณธรรม หมายถง สถานศกษาทผบรหารคร นกเรยน

ผปกครอง ชมชนและผมสวนเกยวของ มสวนรวมในกระบวนการขบเคลอนกจกรรมสงเสรมความด ในรปแบบตาง ๆ ทงภายในและภายนอกสถานศกษา ซงน าไปสการพฒนาและปรบเปลยนเปน พฤตกรรมทพงประสงคไดอยางยงยน และน าไปขยายเครอขายได

โรงเรยนกลมเครอขายบานโปงท 3 หมายถง สถานศกษาสงกดส านกงานเขตพนท การศกษาประถมศกษาราชบร เขต 2 ในกลมเครอขายบานโปงท 3 ทเขารวมโครงการโรงเรยนคณธรรม ในปการศกษา 2561

การบรหารจดการโรงเรยนคณธรรม

1. การวางแผนงานคณธรรม 1.1 วสยทศน 1.2 เปาประสงค (Ultimate Goal) 1.3 วตถประสงค 1.4 ยทธศาสตรด าเนนงาน 1.5 แผนปฏบต

2. สรางกลไกการลงมอปฏบตงาน 3. ก าหนดการตดตามนเทศงาน 4. การประเมนผลการปฏบตงาน

4.1 การประเมนผลในระดบโครงงานคณธรรม 4.2 การประเมนผลภาพรวมของโรงเรยน 4.3 ผลลพธ/ผลทคาดวาจะไดรบ

11

บทท 2

วรรณกรรมทเกยวของ

เพอใหเกดความรความเขาใจอยางชดเจนเกยวกบองคความรทเกยวของกบการวจยเรอง “การบรหารจดการโรงเรยนคณธรรม ของโรงเรยนกลมเครอขายบานโปงท 3” ผวจยไดศกษาคนควา รายละเอยดของวรรณกรรมทเกยวของจากแนวคด ทฤษฎ และงานวจยทงในและตางประเทศ โดยสรปประเดนและสาระส าคญทสอดคลองกบขอบขายเชงอางองของการวจย ประกอบดวย 1) การบรหารจดการโรงเรยนคณธรรม 2) ขอมลพนฐานของโรงเรยนกลมเครอขายบานโปงท 3 และ 3) งานวจยทเกยวขอทงในและตางประเทศ

การบรหารจดการโรงเรยนคณธรรม ความหมายของการบรหารจดการโรงเรยนคณธรรม

การบรหารจดการโรงเรยนคณธรรม หมายถง สถานศกษาทผบรหารคร นกเรยน ผปกครอง ชมชนและผมสวนเกยวของ มสวนรวมในกระบวนการขบเคลอนกจกรรมสงเสรมความด ในรปแบบตาง ๆ ทงภายในและภายนอกสถานศกษา ซงน าไปสการพฒนาและปรบเปลยนเปน พฤตกรรมทพงประสงคไดอยางยงยน และน าไปขยายเครอขายได20 ความหมายของคณธรรมจรยธรรม

การใหความหมายของค าวา “คณธรรมจรยธรรม” มหลากหลายมาก ทงทางดานศาสนา และดานวชาการ เพอท าความเขาใจและน ามาใชประโยชนในการปฏบตไดไวดงน

พจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ. 2554 ใหความหมายของค าวา คณธรรม หมายถง สภาพคณงามความด21

20 ปภสวด วรกตต และคณะ, คมอปฏบตโรงเรยนคณธรรม (กรงเทพฯ: บรษทสหมตร

พรนตงแอนดพบลซซง จ ากด, 2560), 24. 21 ราชบณฑตยสถาน, พจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ. 2554, พมพครงท 2

(กรงเทพฯ: ราชบณฑตยสถาน, 2556), 263.

12

สดศร สตยธรรม กลาววา คณธรรม หมายถง ความประพฤตทเปนคณงามความดจนเคยชน ดานใดดานหนง22

ทศนา แขมมณ กลาววา คณธรรม หมายถง คณลกษณะหรอสภาพคณงามความดทถกตอง ดงาม ท าใหเกดความชนชมยนด มจตใจเตมเปยมไปดวยความสข ความยนด โดยคณสมบตภายในใจ ใด ๆ กตาม ตองเปนคณสมบตทไมเปนโทษ23

ปภสวด วรกตต กลาววา คณธรรม หมายถง ภาวะจตใจทเมอส าแดงความประพฤต ออกมาแลว สงคมตดสนออกมาวาเปนจรยะทด จรง งาม ถาใจเราคดด คดจรงและคดงาม และ ประพฤตออกมาด จรง งาม แสดงวาคน ๆ นนมคณธรรม แตถาใจคดชว คดไมจรง (เทจ) คดไมงาม กจะมความประพฤตชว เทจ และไมงาม ซงเรากจะเรยกวาคนไมมคณธรรม ดงนน สงคมจงตองสราง เครองตดสนวา อะไรคอด จรง งาม24

จากความหมายขางตน สรปไดวา คณธรรม หมายถง สภาพคณงามความดของจตใจ ซงเปนไปในทางทถกตอง ดงาม ไมเปนโทษ

พจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ. 2554 ใหความหมายของค าวา จรยธรรม หมายถง ธรรมทเปนขอประพฤตปฏบต ศลธรรม กฎศลธรรม25

วระชย ยศโสธร กลาววา จรยธรรม หมายถง ความรสกรบผดชอบชวด เปนกฎเกณฑ และมาตรฐานของการประพฤตปฏบต ทงทางกาย วาจา และใจ เปนสงททกคนเลอกกระท า ในการตดสนความขดแยง และเปนกฎศลธรรมทบคคลควรยดถอ26

22 สดศร สตยธรรม, “คณธรรมของนกการเมองและนกบรหาร,” ใน คณธรรมและ

จรยธรรมไมมขาย สงคมจะมไดตองชวยกน (กรงเทพฯ: คณะรฐมนตรและราชกจจาบเบกษา, 2556), 56.

23 ทศนา แขมมณ, “การพฒนาคณธรรมจรยธรรมและคานยม : จากทฤษฎสการปฏบต,” ใน คณธรรมและจรยธรรมไมมขาย สงคมจะมไดตองชวยกน (กรงเทพฯ: คณะรฐมนตรและ ราชกจจาบเบกษา, 2556), 2.

24 ปภสวด วรกตต และคณะ, คมอปฏบตโรงเรยนคณธรรม (นนทบร: บรษท สหมตร พรนตงแอนดพบลซซง จ ากด, 2560), 11.

25 ราชบณฑตยสถาน, พจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ. 2554, พมพครงท 2 (กรงเทพฯ: ราชบณฑตยสถาน, 2556), 303.

26 วระชย ยศโสธร, เอกสารประกอบการสอนรายวชาจรยธรรมกบการด าเนนชวต (บรรมย: คณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร มหาวทยาลยราชภฏบรรมย, 2556), 12.

13

ปภสวด วรกตต กลาววา จรยธรรม หมายถง ธรรมทเปนขอประพฤตปฏบตหรอศลธรรม หมายถง ค าพดและการกระท าหรอพฤตกรรมบงชเชงบวก27

จากความหมายขางตน สรปไดวา จรยธรรม หมายถง หลกแหงความประพฤต หรอ แนวทางการปฏบตเพอประโยชนสขของตนเองและสวนรวม โดยมศลธรรม ความคดเขามาเกยวของ การน าคณธรรม จรยธรรมไปปรบใชในองคกรตาง ๆ

ส านกผตรวจการแผนดนไดจดท าคณธรรมจรยธรรมพนฐานในสงคมไทยไววา “คณธรรมจรยธรรม ท าใหมนษยผประพฤตปฏบตมคณคา และสงผลใหสงคมนาอยและสงบสข” ประกอบดวย

1. ซอตรง หมายถง ความประพฤตทจรงใจ ไมเอนเอยง ไมคดโกง ไมโกหกหลอกลวงใคร ไมท าผดทงตอหนาและลบหลง ไมแสวงหาผลประโยชนโดยมชอบ ซอตรง จงครอบคลมถง ซอสตย ทงในดานกาย วาจา ใจ ซอสตย เปนความประพฤตของเฉพาะบคคล แตซอตรง เปนความประพฤตของตนเองและยงครอบคลมไปถงสวนรวมทงองคกรอกดวย ผทซอตรง มความซอสตยในตนเองแลว ยงตองไมเพกเฉย ไมยอมใหผอยรอบขางหรอผเกยวของปฏบตหนาทอยางทจรต เบยดบง ฉอราษฎรบงหลวง ตองไมหวาดกลวตออทธพล ของบคคลทประพฤตมชอบ อกทงยงตองหาทางยบยง ตอตานการกระท าททจรตมชอบอยางสดฤทธ เพอผดงไวซงความถกตองในสงคม

• ซอตรงตอตนเอง คอ การไมโกหกตนเอง ซอสตยสจรตตออดมการณของตนเอง ไมฝนใจท าในสงทไมใชปณธานของตนเอง

• ซอตรงตอบคคลอน คอ ซอสตยสจรตตอบคคลทเกยวของ โดยไมเลอกชนวรรณะ ไมเนรคณผมพระคณ และไมเปนคนหนาไหวหลงหลอก

• ซอตรงตอเวลา คอ นดหมายใคร หรอจะท างานสงใดกใหตรงเวลาทก าหนดไว ไมเอาเวลาราชการไปท าประโยชนสวนตว

• ซอตรงตอวาจา คอ รบปากกบใครวาจะท าสงทดและสจรต กใหกระท าตามทไดลน วาจาไว และจะไมท าสงทไมด ทจรต

• ซอตรงตอหนาท คอ ซอสตยสจรตและจรงใจตอหนาทการงานของตนเอง ไมฉอราษฎรบงหลวง ไมละทงหนาท และปดความรบผดชอบ

2. มวนย หมายถง การยดมนทจะปฏบตตนในกรอบของขนบธรรมเนยม จารตประเพณ กฎหมาย ระเบยบแบบแผน ขอบงคบ และขอพงปฏบต

27 ปภสวด วรกตต และคณะ, คมอปฏบตโรงเรยนคณธรรม (นนทบร: บรษท สหมตร

พรนตงแอนดพบลซซง จ ากด, 2560), 11-13.

14

มวนยในตนเอง คอ ประพฤตปฏบตตนตามระเบยบแบบแผนอยางสม าเสมอ การมวนยในสงคม คอ การอยรวมกนในสงคมดวยความรบผดชอบ เปนระเบยบเรยบรอย ไมกระทบกระทงกน ท าใหทกคนอยรวมกนอยางมความสข

3. เสยสละเพอสวนรวม หมายถง การยนยอมและเตมใจทจะท าประโยชนใหแกสาธารณะโดยไมหวงผลตอบแทน

การเสยสละไมวาสงใดกตาม ถอวาเปนการลดความเหนแกตว ชวยใหผอนหรอสงคมไดรบประโยชน อนเปนสงทชวยใหเกดคณงามความดแกผเสยสละ หรออาจเรยกวา ผมจตอาสาคอ ผเสยสละแรงกายแรงใจใหแกผอนและสงคมโดยไมหวงผลตอบแทน ค าน งถงประโยชนสวนรวม เปนหลก คนจะอยอยางปลอดภยมความสขกตอเมอสงคมโดยรวมอยได

4. พอเพยง หมายถง การด าเนนชวตทตงอยบนพนฐานของทางสายกลางหรอด าเนนชวตตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง ซงพระบาทสมเดจพระเจาอยหวฯ ไดพระราชทานใหแก ปวงชนชาวไทย เพอใหคนไทยอยอยางมความสข ประกอบดวย องคประกอบ 5 เรอง ซงมความสมพนธ เชอมโยงกนอยางเปนระบบ ผปฏบตตองกระท าพรอมกนทกเรอง ไมเลอกท าเรองใดเรองหนง ดงน

4.1 ความพอประมาณ หมายถง ความพอดไมมากไมนอยจนเกนไป หรอความพอใจ ในสงทสมควรในปรมาณทเหมาะสม ไมนอยจนกอใหเกดความขดสน และไมมากเกนไปจนฟมเฟอย จนเกนก าลงของตนเองหรอไมเบยดเบยนตนเองและผอน

4.2 ความมเหตผล หมายถง การตดสนใจเกยวกบความพอประมาณในมตตาง ๆ อยางใชเหตผล โดยพจารณาจากเหต ปจจย ขอมลทเกยวของ และผลทคาดวาจะเกดขนอยางรอบคอบ

4.3 การมภมคมกนในตวทด หมายถง การเตรยมตวใหพรอมรบผลกระทบทคาดวาจะเกดขนจากการเปลยนแปลง และตองค านงถงความเปนไปไดของสถานการณทคาดวาจะเกดขน ในอนาคต

4.4 เงอนไขความร หมายถง ผปฏบตตองมความรอบรเกยวกบวชาการตาง ๆ อยางรอบดาน และมความรอบคอบทจะน าความรเหลานนมาพจารณาใหเชอมโยงสมพนธกน (เพอวางแผน) และความระมดระวงในการน าไปประยกตใชใหเกดผล

4.5 เงอนไขคณธรรม หมายถง ผปฏบตตองมจตใจทตระหนกในคณธรรม และความซอสตย มคณธรรมในการด าเนนชวต โดยเนนความอดทน ความเพยร สต ปญญา และความรอบคอบ

อนง ผปฏบตตามปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง ตองปฏบตตาม “เงอนไขความรและคณธรรม” ทงสองขอคกนอยางสมดล หากขาดขอใดขอหนง จะท าใหการตดสนใจผดพลาดได เชน ถามความรอยางเดยวแตน าความรไปใชในทางมชอบ กสามารถน าความเสยหายมาสตนเองและสงคม

15

ได ในลกษณะเดยวกน ถามคณธรรมแตขาดความร กอาจตดสนใจอยางรเทาไมถงการณกอใหเกดผลเสยหายไดเชนเดยวกน28 ศนยโรงเรยนคณธรรม

ศนย โรงเรยนคณธรรม มลนธยวสถรคณ ไดอญเชญพระราชกระแสรบส งของ พระบาทสมเดจพระปรมนทรมหาภมพลอดลยเดชทวา “ชวยกนสรางคนดใหบานเมอง” มาเปนวสยทศน ในแผนด าเนนงาน โดยมวตถประสงค ดงน

1. พฒนาศกยภาพครใหตระหนกในบทบาทหนาท ความรบผดชอบของอาชพคร การสรางเสรมคณธรรมจรยธรรมในโรงเรยน และเปนตนแบบทดงามของนกเรยน

2. พฒนาคณธรรมจรยธรรมนกเรยนแบบองครวม เนนกระบวนการมสวนรวมทพฒนากระบวนการคดเชงระบบ และใชโครงงานคณธรรม (Moral Project) เปนเครองมอในการเรยนร ความดความงามจากการลงมอปฏบตจรง และมความรสกเปนเจาของกจกรรมดวยความภาคภมใจ

3. พฒนากระบวนการมสวนรวมจากทกภาคสวนในการสงเสรมและพฒนาคณธรรม จรยธรรม นกเรยนลดพฤตกรรมทไมพงประสงคในโรงเรยน สงเสรมการสรางพฤตกรรมทพงประสงค เพมขน เพอเปาหมายการสรางคนดสสงคม รวมทง การพฒนาโรงเรยนคณธรรมให เปนตนแบบ และ เปนศนยเรยนรของโรงเรยนคณธรรม

4. เพอเฉลมพระเกยรตฯ และถวายเปนพระราชกศลแดพระบาทสมเดจพระปรมนทร มหาภมพลอดลยเดช

ศนยโรงเรยนคณธรรม มลนธยวสถรคณ จะมงเนนการพฒนาศกยภาพครใหมความสามารถ ในการออกแบบและจดการเรยนรเชงบรณาการความรคความด และสามารถพฒนาคณธรรมจรยธรรม นกเรยนแบบองครวมได ภารกจทส าคญคอ สงเสรมและสนบสนนการจดกจกรรมตาง ๆ ทเสรมสราง ความสมพนธและการเรยนรระหวางครกบนกเรยนในสถานศกษา เพอปลกฝงอบรมบมเพาะคณธรรม จรยธรรมใหเดกและเยาวชนเปนคนด มความซอสตยสจรต ขยน อดทน สามารถพงตนเองได เพอให เดกและเยาวชนมความสขและความเจรญ

การพฒนาคณธรรมจรยธรรมใหแกเดกและเยาวชนตามแนวทางของศนยโรงเรยน คณธรรมมลนธยวสถรคณ จะเนนการสรางกระบวนการมสวนรวมทพฒนากระบวนการคดเชงระบบ และใชโครงงานคณธรรมเปนเครองมอในการเรยนรความดความงามจากการลงมอปฏบตจรง ท าให เดกและเยาวชนมความรสกเปนเจาของกจกรรม/โครงงานนน ๆ ดวยความภาคภมใจ ซงจะเปน

28 ปภสวด วรกตต และคณะ, คมอปฏบตโรงเรยนคณธรรม (นนทบร: บรษท สหมตร

พรนตงแอนดพบลซซง จ ากด, 2560), 13-16.

16

เครองมอ ชวยใหเกดการลดพฤตกรรมทไมพงประสงคในโรงเรยนใหนอยลง และสงเสรมการสราง พฤตกรรมทพงประสงคในโรงเรยนเพมขน อนจะเปนการพฒนาโรงเรยนใหเปนโรงเรยนคณธรรม ตนแบบ และเปนศนยเรยนรของโรงเรยนคณธรรมเพอการขยายผลโรงเรยนคณธรรมเครอขาย ในโอกาสตอไป

งานหลกของศนยโรงเรยนคณธรรม มลนธยวสถรคณ จงใหความส าคญกบงานพฒนา ศกยภาพคร เพอใหครสามารถเปนก าลงส าคญในการพฒนาโรงเรยนคณธรรมใหบรรลผลส าเรจ การพฒนาศกยภาพครใหมความร ความสามารถในการออกแบบและจดการเรยนรควบคกบ การสรางเสรมคณธรรมจรยธรรม และสามารถพฒนาคณธรรมจรยธรรมนกเรยนแบบองครวมได จะเปนหลกประกนส าคญอยางหนงทชวยใหการพฒนาโรงเรยนคณธรรมสามารถเรมตน และ ด าเนนการไปไดอยางตอเนองดวยความมงมนของคร รวมกบการมภาวะผน าของผบรหาร ความรวมมอ ของนกเรยน ผปกครองและผมสวนเกยวของในโรงเรยน29 จดมงหมาย

ศนยโรงเรยนคณธรรม มลนธยวสถรคณ มงใหโรงเรยนทกแหงสามารถอบรมพฒนา โรงเรยนคณธรรมไดดวยตนเองในโรงเรยน และสามารถสงตอรนสรนอยางตอเนอง รวมทงชวยขยาย ผลใหโรงเรยนเครอขายได

หลกสตรการเรยนรทศนยโรงเรยนคณธรรม มลนธยวสถรคณ พฒนาขนเพอใชในการ อบรมเชงปฏบตการ จงมงเนนการใหความร สรางความเขาใจแกครในโรงเรยน เพอใหมเครองมอใน การระดมสมองคณะครและนกเรยน เพอรวมมอกนพฒนาโรงเรยนคณธรรม ครสามารถเปนวทยากร ของโรงเรยนตนเองเพอพฒนาโรงเรยนเขาสโรงเรยนคณธรรมไดอยางมประสทธภาพ ครสามารถ ท าไดเองอยางตอเนอง และน าไปขยายผลในโรงเรยนเครอขายได30 กระบวนการพฒนาโรงเรยนคณธรรมจรยธรรม มลนธยวสถรคณ

กระบวนการพฒนาโรงเรยนคณธรรมจรยธรรม หรอโรงเรยนคณธรรม ประกอบดวยงาน 4 ขนตอนหลก และแบงเปน 10 ขนตอนยอย ไดแก

1. การสรางความรความเขาใจ และการพฒนาศกยภาพครแกนน าและนกเรยนแกนน า เพอการพฒนาโรงเรยนคณธรรม มขนตอน ดงน

29 ปภสวด วรกตต และคณะ, คมอการจดกจกรรมพฒนาโรงเรยนคณธรรม (นนทบร:

บรษท สหมตรพรนตงแอนดพบลซซง จ ากด, 2560), 9-11. 30 เรองเดยวกน, 37.

17

(1) การประชมเพอสรางความรความเขาใจเชงลกแกผบรหารเขตพนทการศกษา ผบรหารสถานศกษา และคณะกรรมการสถานศกษา เพอใหมความเขาใจ สมครใจ และพรอมใจกน ทงผบรหาร ครอาจารย นกเรยน และผมสวนไดเสยอน ๆ ในการตดสนใจเขารวมการพฒนา เปนโรงเรยนคณธรรม

(2) การอบรมเชงปฏบตการเพอพฒนาศกยภาพครแกนน า เปนการประชมระดมสมอง เพอคนหา “คณธรรมเปาหมาย” และระบพฤตกรรมบงชเชงบวกของคณธรรมเปาหมายแตละดานท โรงเรยนไดคดเลอกไว คณธรรมเปาหมายทมการระบพฤตกรรมบงชเชงบวกไวด วย จะเรยกรวมวา “คณธรรมอตลกษณ” โดยจ าแนกตามกลมเปาหมาย ผบรหาร คร และนกเรยน เพอใหแตละกลม ทราบวธปฏบตตนในแตละดาน เชน ดานความซอสตย วธปฏบตของคร เชน เขาสอนตรงเวลา สวนวธปฏบตของนกเรยน เชน ไมลอกการบาน เปนตน และใหทราบแนวทางการพฒนาโครงงานคณธรรม (Moral Project) เพอเปนเครองมอในการปฏบตการเรยนรคณธรรมและจรยธรรม

(3) การพฒนาศกยภาพนกเรยนแกนน า และนกศกษาแกนน า เพอใหมความร ความเขาใจ และสามารถด าเนนงานเปนหลกในการพฒนาเขาสโรงเรยนคณธรรม โดยมครเปนทปรกษา

(4) การออกแบบกจกรรมการเรยนรเชงบรณาการความรคความด เปนการพฒนา กจกรรมการเรยนการสอนในชนเรยนทบรณาการสาระคณธรรมเขาไวในสาระวชาตาง ๆ โดยจะด าเนนงานตามความพรอมของแตละโรงเรยน

(5) การศกษาดงานโรงเรยนคณธรรมตนแบบในภมภาค เพอแลกเปลยนเรยนร และสรางเครอขายความรวมมอ ทงดานวชาการ และกจกรรมพฒนานกเรยนรวมกน เพอความยงยน ของโรงเรยนคณธรรมในชมชนทองถน และภมภาค

2. การลงมอปฏบตของโรงเรยน (6) ทกคนในโรงเรยนรวมกนลงมอพฒนา “โครงงานคณธรรม” (Moral Project)

ซงจะเปนแผนปฏบตงาน เปนเครองมอในการปฏบตการเรยนร การสรางสรรคความด เปนการระดม สมองในการวางแผน แบงงานกนท า ลงมอปฏบต ปรกษาหารอกน และประเมนผลส าเรจรวมกน ประการส าคญคอตองเปนโครงงานคณธรรมทเดกคด เดกเลอก เดกท า และใหทกคนมสวนรวมลงมอ ปฏบตจรงอยางเตมท

3. การนเทศตดตามโรงเรยน (7) การนเทศตดตามเพอเสรมหนนและใหก าลงใจโรงเรยนโดยนเทศอาสาของมลนธ

ยวสถรคณ จะมาเยยมชม ใหค าแนะน า เพอใหค าปรกษาหารออยาง เปนกลยาณมตร แลกเปลยน เรยนร และเปนก าลงใจใหกนและกน โดยจะประสานงานกบนเทศภายในของโรงเรยน ซงจะชวยใหเกดการพฒนาโรงเรยนคณธรรมอยางตอเนอง และจะเกดความยงยนตลอดไป

18

4. การรายงานความกาวหนาและการประเมนผล (8) การประชมรายงานความกาวหนาของโครงการจะจด 2 ครง/ป เมอครบ 6 เดอน

และครบป เพอแลกเปลยนเรยนร และน าเสนอผลงานความส าเรจ (9) การสงเคราะห และถอดบทเรยน เพอใหโรงเรยนปรบปรงกระบวนการพฒนา

โรงเรยนคณธรรมของตนเองใหมคณภาพยงขน (10) การประเมนผลส าเรจของการพฒนาโรงเรยนคณธรรม เปนการประเมนผล

พฤตกรรมทมการเปลยนแปลงไป ตวชวดทส าคญ คอ พฤตกรรมทไมพงประสงคในโรงเรยนลดลง และพฤตกรรมทพงประสงคในโรงเรยนเพมขน31 สาระส าคญทใชในการพฒนาโรงเรยนคณธรรม

หวใจส าคญของการพฒนาโรงเรยนคณธรรม คอ “การแปลงคณธรรมใหเปนจรยธรรม หรอพฤตกรรมทพงประสงค” ดงนน แนวปฏบตในการพฒนาโรงเรยนคณธรรม จงใชตาราง คณธรรมอตลกษณ เปนเครองมอในการปฏบตงาน คณธรรมอตลกษณ ประกอบดวย คณธรรม เปาหมาย และพฤตกรรมบงชเชงบวก (พฤตกรรมทพงประสงค) ซงเกดจากการประชมระดมสมองของโรงเรยนตนเอง

พฤตกรรมทพงประสงคของแตละโรงเรยนจะแตกตางกนตามสภาพปญหาเชงพฤตกรรม ทเกดขนในโรงเรยนนน ๆ หรอคณธรรมความดทโรงเรยนตองการสรางขน เมอประชมระดมสมอง ไดความเหนรวมกนแลว จงน ามาเขยนเผยแพรในรปของตารางคณธรรมอตลกษณ เพอประกาศ เปนเจตนารมณรวมกนทจะประพฤตปฏบตตามคณธรรมเปาหมาย และพฤตกรรมบงชเชงบวกทรวมกน ก าหนดขน32

จดมงหมายของกจกรรม

ศนยโรงเรยนคณธรรม มลนธยวสถรคณ มภาระหนาทโดยตรงในการด าเนนงานกจกรรม การเรยนร การพฒนาโรงเรยนคณธรรมจรยธรรม เพอสนองพระราชกระแสรบสงของพระบาทสมเดจ พระปรมนทรมหาภมพลอดลยเดช ทวา “ชวยกนสรางคนดใหบานเมอง” หลกการและแนวทาง ของกจกรรมตาง ๆ จงมงใหความร ความเขาใจ และจดกจกรรมฝกทกษะทจ าเปนใหแกคร นกเรยน ผบรหาร และผมสวนไดสวนเสยในโรงเรยน มงใหทกคนในโรงเรยนรจกคณคาของตนเอง รจกใชชวตอยางมคณภาพ มคณธรรมเปนหลกในการด าเนนชวตประจ าวน รจกคดอยางมเหตผล มน าใจ

31 เรองเดยวกน, 12-14. 32 เรองเดยวกน, 16.

19

ชวยเหลอกน มความรกเปนพนฐานของการอยรวมกนในโรงเรยน มความสามคค ประพฤตตน เปนตวอยางทด มจตสาธารณะชวยเหลอผอนเสมอ บรรยากาศในโรงเรยนนาอย นาเรยน ทกคน จะอยในโรงเรยนอยางมความสข โรงเรยนจะเปนองคกรคณธรรมตนแบบดงดดใหชมชน ทองถน เขามาเรยนร การใชชวตอยางมคณธรรม ชมชนมความสข ประเทศชาตมความสงบ ความเจรญ อยางยงยน33 หลกการจดกจกรรม

กจกรรมการพฒนาโรงเรยนคณธรรมจรยธรรมของศนยโรงเรยนคณธรรม มลนธยวสถรคณ ยดหลกการส าคญ ดงน

1. กจกรรมทมงสรางการมสวนรวม เปนกจกรรมการเรยนรทตองปฏบตรวมกนทง โรงเรยนสรางเสรมคณลกษณะของการท างานรวมกน สรางสรรคคานยมทดงามของกลม มการชวยเหลอ เกอกล มความสามคค มน าใจทดตอกน และมงสรางประโยชนสวนรวมมากกวาสวนตน

2. กจกรรมทมงเพมพนทกษะการคดวเคราะหเชงเหตผล เปนการเรยนรทใชปญหา เปนตวกระตนใหนกเรยนใฝหาความรเพอแกไขปญหา ไดคดเปน มการตดสนใจทดภายใตเหตผล ทสบเสาะคนหามา เนนใหนกเรยนเกดการเรยนรดวยตนเอง สามารถน าทกษะจากการเรยนรมาใชแกปญหาในชวตประจ าวนได

3. กจกรรมทมงเพมพนทกษะชวต การรจกท างานเปนทม ทกษะการรวมกนแกปญหา รจกการเปนผน าและผตามทด รจกการสงเกตสงแวดลอม และน ามาใชแกปญหาในชวตประจ าวน ฝกทกษะชวต ความอดทน อดกลน การชวยเหลอมน าใจ และจตอาสา

4. กจกรรมทเนนผเรยนเปนส าคญ เปนกจกรรมทผเรยนไดลงมอปฏบตจรง นกเรยนคด นกเรยนเลอก ลงมอท า ประเมนผล และปรบแผนดวยตนเอง ท าใหนกเรยนไดรบประสบการณตรงเปนการเรยนรดวยตนเอง และเรยนรอยางมความสข โดยมครเปนทปรกษากจกรรม

5. กจกรรมทสนองตอบความสนใจ ความถนด และความตองการของนกเรยนทกคน เปดโอกาสใหนกเรยนไดรวมกนวางแผน คดวเคราะห ระดมสมอง อภปราย ลงมอปฏบต สรปความร ถอดบทเรยนทไดรบ ชวยสรางความมงมนในการแสวงหาความร ความมนใจในการแกปญหา และ รวมสรางสรรคนวตกรรมทดงามดานคณธรรม

6. กจกรรมทสะทอนบรบทจรงของโรงเรยน สภาพแวดลอมความเปนอยและชวตจรง ของนกเรยน ผปกครองสามารถเขามามสวนรวมกบโรงเรยน รวมทงชมชน ภมปญญาทองถน สงแวดลอม ภาครฐ ภาคเอกชน และเครอขายโรงเรยนคณธรรม

33 เรองเดยวกน, 27.

20

7. ประเมนผลการเรยนรจากสภาพจรง (Authentic Assessment) เปนการประเมน พฤตกรรมทพงประสงค เพมขนหรอลดลง ซ ง เปนการประเมนการปฏบตตนของนกเรยน (Performance Assessment)

8. กจกรรมทจดขนสามารถน าไปประยกตใชในชนเรยน และการเรยนการสอนในสาระ วชาหลกตาง ๆ ได ท าใหนกเรยนไดรบความรตามสาระวชา ไดฝกฝนคณธรรมจรยธรรม ฝกการท างาน เปนทม ใชความคดสรางสรรค ท าใหเกดทศนคตทดตอการท างานดวยตนเอง เหนคณคาของการท างาน เหนคณคาของตนเอง เกดความมนใจในตนเอง รจกดแลตนเองใหใชชวตอยางมคณคา และเกดประโยชน ตอประเทศชาต34 องคประกอบของกจกรรม

กระบวนการและขนตอนการพฒนาโรงเรยนคณธรรมจรยธรรม อาจแบงองคประกอบ ของกจกรรมได 6 เรอง ดงน

1. กจกรรมสรางการรบรและการพฒนาศกยภาพครแกนน าและนกเรยนแกนน า เปนการประชมสรางความร ความเขาใจใหผบรหาร คร เขตพนท และผเกยวของ โดยการอบรม เชงปฏบตการ ใหมความร ความเขาใจ ในกระบวนการพฒนาโรงเรยนคณธรรมจรยธรรม หลงจาก ทโรงเรยนตดสนใจสมครใจเขาสการพฒนาโรงเรยนคณธรรม โดยจดอบรมใหกลมครแกนน า และกลมนกเรยนแกนน า เพอใหเปนกลมปฏบตงานรเรมรวมกบผบรหาร

2. กจกรรมการจดท าแผนและโครงงานคณธรรม เปนการจดท ารายละเอยดของ คณธรรมอตลกษณและโครงงานคณธรรมซงจะด าเนนงานโดยโรงเรยนเองทกขนตอน และตองอาศย ภาวะผน าของผบรหารโรงเรยนเปนตวผลกดน โดยมครแกนน าและนกเรยนแกนน า เปนผชวยขบเคลอน เปนหลกในโรงเรยน และทกคนตองประพฤตตนเปนแบบอยางทดดานคณธรรม รวมทงพฒนา สภาพแวดลอมใหเออตอการพฒนาคณธรรม

3. กจกรรมนเทศตดตาม เปนการจดทมใหมการนเทศตดตามการท างาน เพอให ค าแนะน าค าปรกษา และเปนก าลงใจในการปฏบตงานคณธรรมใหมความตอเนอง อาจจดเปน การนเทศภายในและ / หรอการนเทศจากบคคลภายนอก กได

4. กจกรรมรายงานความกาวหนา เปนการจดประชมน าเสนอรายงานความกาวหนาใน การปฏบตงาน ครบ 6 เดอน และครบป มการแลกเปลยนเรยนรในกลมโรงเรยนพฒนาคณธรรม ในภมภาคใกลเคยง และการแลกเปลยนขาวสารขอมล ทงดานสงพมพ และสออเลกทรอนกส เพอสรางเครอขายการท างานคณธรรมรวมกน

34 เรองเดยวกน, 28-29.

21

5. กจกรรมประเมนผลการเปลยนแปลงพฤตกรรมในโรงเรยน เปนการประเมนหา พฤตกรรมทพงประสงคในโรงเรยนทเพมขน และพฤตกรรมทไมพงประสงคลดนอยลง ตามทโรงเรยน ก าหนดเปาหมายไวในแผน และวเคราะหหาปจจยของความส าเรจในการพฒนาโรงเรยนคณธรรม

6. การบรหารจดการกจกรรมการเรยนร เปนงานอ านวยการเพอใหเกดการขบเคลอน การพฒนาโรงเรยนคณธรรมใหเปนไปอยางมประสทธภาพ และมงผลส าเรจตามเปาหมาย และระยะเวลาทก าหนดไว35 หลกการโรงเรยนคณธรรม

เมอผบรหารสถานศกษาและคณะครสนใจ และตดสนใจจะพฒนาโรงเรยนใหเปนโรงเรยนคณธรรมจะตองค านงถงหลกการ ดงตอไปน

1. ความสมครใจและเตมใจ จะพฒนาเปนโรงเรยนคณธรรม ทกคนควรตระหนกและ มนใจในคณคาและความส าคญของการมคณธรรม ซงจะชวยใหทกคนในโรงเรยนอยรวมกนไดอยาง มความสข โดยอาศยความคดรเรมของคณะครและการมภาวะผน าของผบรหารเปนหลกส าคญ

2. ใชกระบวนการมสวนรวม ทกคนในโรงเรยนรวมกนท า เปนการปฏบตดวยตนเอง โดยรวมกนคด (วางแผน) รวมกนท า และรวมกนประเมนผล เพอปรบปรงตนเองและโรงเรยนของเราเองใหมพฤตกรรมทพงประสงคเพมขน และรวมกนลดพฤตกรรมทไมพงประสงคใหนอยลงหรอหมดไป

3. มการตดตามและประเมนผลอยางสม าเสมอ น าผลการประเมนมาปรบปรงแผนการ ปฏบตงานคณธรรมอยางตอเนอง โดยอาจก าหนดแผนการปฏบตโรงเรยนคณธรรมไวอยางนอย คราวละ 1 ป

4. โครงงานคณธรรม จะเปนไปตามบรบทของโรงเรยน ไมเนนการเพมงบประมาณจาก งบปกต36 แนวปฏบตในการขบเคลอนสโรงเรยนคณธรรมจรยธรรม

แนวปฏบตในการขบเคลอนสโรงเรยนคณธรรมจรยธรรม แบงออกเปน 5 ขนตอน ไดแก 1) การชแจงท าความเขาใจรวมกน 2) การก าหนดคณธรรมเปาหมายและคณธรรมอตลกษณของโรงเรยน 3) การจดท าโครงงานคณธรรม 4) การลงมอรวมกนปฏบต 5) การนเทศตดตามประเมนผลและเสรมแรงกน

35 เรองเดยวกน, 30-31. 36 เรองเดยวกน, 23-24.

22

โดยมรายละเอยด ดงน 1. ขนตอนการชแจงท าความเขาใจรวมกน

1.1 จดประชมชแจงผมสวนเกยวของในโรงเรยน สรางความรความเขาใจ รบฟงความคดเหน เพอความมนใจในการสมครใจท างาน และตดสนใจรวมกน ไดแก ผบรหารโรงเรยน คร นกเรยน ผปกครอง บคลากรทางการศกษา พนกงานเจาหนาท คณะกรรมการสถานศกษา ตลอดจนชมชนทเกยวของ เชน ผคาขายในโรงเรยน เปนตน

หากโรงเรยนสามารถสรางความเขาใจไดระดบหนงแลว ควรชแจงท าความเขาใจกบผเกยวของในล าดบกวางออกไป เชน ผบรหารเขตพนทการศกษา องคกรปกครองส วนทองถน เปนตน

1.2 แตงตงและมอบหมายงานใหคณะท างานรบผดชอบ ในการวางแผน การลงมอ ปฏบต การประเมนผล และ การปรบปรงแผนจนบรรลเปาหมายทก าหนดไว โดยมวาระการท างาน 1 ป

1.3 สรปขอมลพนฐานของโรงเรยน โดยวเคราะหขอมลปจจยภายในของโรงเรยน ไดแก จดแขง (ปจจยสงเสรมการปฏบตงานของโรงเรยนใหมคณภาพ) และจดออนหรอขอดอยของโรงเรยน รวมทงวเคราะหขอมลสภาพแวดลอมภายนอก ไดแก โอกาส (สภาพภายนอกทเออให โรงเรยนมผลงาน เชน ประชาชนตองการใหลกหลานมอาชพ โรงเรยนจงควรใหความรดานทกษะอาชพ เปนตน) และสภาพภายนอกทเปนอปสรรคตอการท างานของโรงเรยน เชน เศรษฐกจไมด ชมชนยากจนมาก เปนตน รวมทงพจารณาทบทวน วสยทศน ปรชญาตาง ๆ ของโรงเรยนดวย เพอใหโรงเรยนรจกตนเอง และเลอกใชประโยชนไดถกตองตามความเปนจรงของโรงเรยน

1.4 จดเตรยมผ เขาประชมระดมสมอง โดยจดกลมผ เขาประชมภาระหนาท ความรบผดชอบในกลมเดยวกนหรอใกลเคยงกน เชน 1) กลมคร บคลากรทางการศกษา ผบรหาร ผปกครองและคณะกรรมการสถานศกษา 2) กลมนกเรยนแกนน าระดบมธยมศกษา 3) กลมนกเรยนระดบประถมศกษา เปนตน การพจารณาจดประชมแตละกลมทมพนฐานหนาทความรบผดชอบ ใกลเคยงกน เพอประโยชนในการมความร ความเขาใจใกลเคยงกน ทงเรองเกยวกบปญหา ความตองการพฒนา และพฤตกรรมตาง ๆ ทเกดขนในโรงเรยน นอกจากน ขนาดของกลม ควรม ปรมาณทชวยใหทกคนในกลม มโอกาสแสดงความคดเหนได ขนอยกบกจกรรมทจดเตรยมไว ในแผนงาน

1.5 จดเตรยมสถานท อปกรณ ตามทก าหนดไวในแผนงานตามความจ าเปน ส าหรบการจดหาวทยากร ขอใหพจารณาตามความเหมาะสมตามบรบทของโรงเรยน

2. ขนตอนการก าหนดคณธรรมเปาหมายและคณธรรมอตลกษณของโรงเรยนจดประชม ระดมสมอง จะเลอกใชกจกรรมประชมสมมนาเชงปฏบตการ หรอประชม อภปราย หารอ ฯลฯ กได และด าเนนการตามล าดบขนตอน ดงน

23

2.1 วเคราะหปญหา หรอพฤตกรรมทไมพงประสงคในโรงเรยน พฤตกรรมทไมตองการ ใหเกดขนในโรงเรยนอก เชน มาโรงเรยนสาย ลอกการบานเพอน เปนตน หรอ ชวยกนวเคราะห หาพฤตกรรมทพงประสงคในโรงเรยน พฤตกรรมทตองการเหนไดในโรงเรยน เชน ชวยตวเพอน เดนแถวใหเปนระเบยบ ทงขยะใหเปนท เปนตน

2.2 รวบรวมและจดกลมความคดเหนใหเปนเรอง ๆ แลวสรปความเขาใจของทประชม ใหตรงกน

2.3 คนหาคณธรรมเปาหมาย โดยใชขอมลความคดเหนของทประชม (ตามขอ 2.1 และ ขอ2.2) ขอใหทประชมรวมกนคนหาคณธรรมทจะใชแกปญหาทอยากแก หรอ คณธรรมทจะใช เปนหลกในการประพฤตปฏบตสงทอยากเหน อยากท า เชน ความซอสตย ความรบผดชอบ ความมน าใจ ความชวยเหลอเกอกลกน เปนตน

2.4 จดกลม “คณธรรมเปาหมาย” ใหเปนเรอง ๆ โดยรวบรวมรายการคณธรรม เปาหมายทไดจากการระดมสมอง แลวน ามาจดกลม เลอกกลมทมความหมายใกลเคยงกนไวดวยกนกรณมค าศพทแตกตางกนหลากหลาย ควรหารอในทประชม และใหเลอกใชค าศพททมความเขาใจ ตรงกน ไมตองตความ

2.5 จดล าดบความส าคญของคณธรรมเปาหมาย โดยใหทประชมรวมกนจดล าดบ ความส าคญของคณธรรมเปาหมายทตองการท ากอนหลง (กรณ ทประชมเสนอความเหนเรอง คณธรรมจ านวนหลายเรองมาก) ควรคดเลอกมาเพยง 3 เรองกอน เพอใชเปนคณธรรมเปาหมาย ของโรงเรยน

2.6 ก าหนดคณธรรมเปาหมายใหเปนททราบทวกน กลาวคอ คณธรรมเปาหมาย หมายถง คณธรรมททกคนในโรงเรยนไดรวมกนก าหนดขน โดยการคดวเคราะหพฤตกรรมทพงประสงค ทโรงเรยนตองการใหเกดขน เปนคณธรรมทมคณลกษณะทสงเสรมใหเกดพฤตกรรมทดของโรงเรยน และสามารถใชเปนหลกในแกปญหาสวนใหญของโรงเรยนไดในระยะเรมตน ไมควรก าหนดคณธรรมเปาหมายจ านวนมากหลายขอ ควรก าหนดประมาณ 3 ขอเพองายสะดวกตอการพฒนา

2.7 ก าหนดพฤตกรรมบงช/ขอปฏบตทเกยวของกบคณธรรมเปาหมาย โดยน าคณธรรม เปาหมายแตละขอ มาก าหนดรายละเอยดพฤตกรรมบงช/ขอปฏบต ควรแบงกลมผเขาประชม ตามภาระหนาทความรบผดชอบในกลมเดยวกนหรอใกลเคยงกน เพอประโยชนในการคดวเคราะห และเสนอแนะพฤตกรรมบงช/ขอประพฤตปฏบตของกลมเดยวกนได

2.8 ก าหนดคณธรรมอตลกษณใหเปนททราบทวกน กลาวคอ เมอน าคณธรรม เปาหมายแตละขอ มาก าหนดพฤตกรรมบงช/ขอปฏบตเพมเตมใหครบแลว จะเรยกรวมวา “คณธรรมอตลกษณ” ซงหมายถง คณธรรมเปาหมายทมการก าหนดพฤตกรรมบงช/ขอปฏบตไวดวย ซงจะจ าแนกตามกลมเปาหมาย เชน ขอปฏบตของคร ผบรหาร และนกเรยน เปนตน

24

คณธรรมอตลกษณ จะใชเปนเครองมอในการประเมนผลการเปลยนแปลง พฤตกรรมของกลมเปาหมายแตละกลม พฤตกรรมบงชแตละขอ จะใชเปนตวชวดทแสดงความส าเรจของ การเปลยนแปลงพฤตกรรมในโรงเรยน หรอ พฤตกรรมทพงประสงคทโรงเรยนตองการใหเกดขน มากนอยระดบไหน อยางไร โรงเรยนสามารถก าหนดเปาหมายเชงปรมาณ โดยมงใหมการเปลยนแปลง เกดขนในกลมเปาหมายใดจ านวนเทาไร และเปาหมายเชงคณภาพ โดยมงใหกลมเปาหมายมพฤตกรรม ทพงประสงคไปในทศทางทดขน เปนตน

2.9 ก าหนดนโยบายและ/หรอขอตกลงรวมกน โดยน าเสนอผลการประชมระดมสมอง ในสวนของคณธรรมเปาหมาย และ คณธรรมอตลกษณ ทมการจ าแนกพฤตกรรมบงชของแตละ กลมเปาหมายแลว เพอใหทกคนทเขาประชมมความเขาใจตรงกน และรวมกนก าหนดเปนนโยบาย/ ขอตกลงวาจะน ามาปฏบตดวยกน

3. ขนตอนการจดท าโครงงานคณธรรม โครงงานคณธรรม คอ โครงงานความดเชงรก ทเดกคด เดกเลอก เดกท า ในรปแบบ

ของโครงงานกลม ดวยการลงมอปฏบตจรง ท าใหเกดการเรยนรถงการท าความด เพอแกไขปญหาความเสอมทางศลธรรม และสงเสรมการบมเพาะความดผานกจกรรมรปแบบตาง ๆ อยางเปนรปธรรม และเปนระบบ ขยายการมสวนรวมไปยงบคคลตาง ๆ ในโรงเรยนและชมชน “รวมกนท าด อยางมปญญา” การจดท าโครงงานคณธรรม (Moral Project) จะแบงกลมตามความสนใจโครงงาน เรองหนงเรองใด หรออาจแบงตามระดบชนเรยน แบงตามชมรมความสนใจ แลวจดเปน ประชมสมมนาเชงปฏบตการ หรอประชมอภปรายหารอ หรอประชมระดมสมอง โดยมขนตอน ตามล าดบ ดงน

3.1 วเคราะหปญหา หรอพฤตกรรมทไมพงประสงค ซงกลมตองการใหโรงเรยน มการแกไขโดยตงค าถามใหทกคนคดวเคราะห เชน พฤตกรรมของเพอนๆ ทอยากปรบปรง หรอ คณธรรมพนฐาน

3.2 ควรจดล าดบปญหาทส าคญดวนทสด ททกคนเหนพองตองกนวา ควรรบแกไข เลอกมา 1 ปญหาตามความเหนของทประชม

3.3 หาสาเหตของปญหา โดยน าปญหาทคดเลอกแลว มาระดมสมองหาสาเหตของ ปญหานน ๆ ซงอาจเกดจากสาเหตปจจยภายในและ/หรอปจจยภายนอกอยางไรบาง อาจใช การอภปราย หาเหตผลน าขอมลสถต ขอเดน ขอดอย ความเปนไปได ความเรงดวนมาพจารณาประกอบ เพอหาขอยตในการตดสนใจเลอกเปนประเดนปญหาทอยากแกไขมากทสด

3.4 ก าหนดเปาหมายของการแกปญหานน ๆ โดยน าปญหาทคดเลอกมาก าหนด เปาหมายทงเปาหมายเชงปรมาณ หมายถงกลมบคคลทตองการใหเกดการเปลยนแปลง นกเรยน

25

ชนไหน จ านวนเทาไร ฯลฯ เปนตน และก าหนดเปาหมายเชงคณภาพ หมายถ ง พฤตกรรมอะไร ทตองการใหเกดขน หรอเกดการเปลยนแปลงสภาพแวดลอมอยางไร

3.5 ก าหนดชอโครงงาน ทชดเจนเขาใจงาย และ ควรสะทอนกจกรรมและกลมเปาหมาย ทเกยวของ เชน “โครงงานลด ละ เลก บหร-เมรยฯ” “โครงงานรกษสตว รกษสงคม” เปนตน

3.6 ก าหนดวธแกไขปญหา หรอ วธด าเนนงานเพอไปสเปาหมายนน จะมแผนอยางไร 3.7 หลกธรรม/พระราชด ารส/พระราชด าร/ค าสอน ใชหลกธรรมอะไรเปนหลกคดใน

การด าเนนโครงงาน นอมน าพระราชด ารส/พระราชด าร/ค าสอน อะไรมาเปนหลกในการด าเนนโครงงาน โครงงานแตละโครงงานสามารถมคณธรรมหลายขอเปนหลกคดในการปฏบตโครงงานได

3.8 การเชอมโยงไปสคณธรรมอตลกษณของโรงเรยน โดยทประชมพจารณา การเชอมโยงไปสคณธรรมอตลกษณของโรงเรยน ไดอยางไร โครงงานแตละโครงงานสามารถเชอมโยง ไปสคณธรรมอตลกษณหลายขอได โดยพจารณาถงกระบวนการในการปฏบตโครงงานและคณธรรม ทท าใหเกดการเปลยนแปลงพฤตกรรมขน

3.9 ก าหนดวธการวดและประเมนผล โดยก าหนดตวชวด เพอวดหรอประเมนผลวา มการเปลยนแปลงพฤตกรรมอะไร ไปมากนอยเพยงไรในแตละกลมเปาหมาย

3.10 จดท ารางเอกสารโครงงานคณธรรม โดยรวบรวมขอมลทงหมด แลวจดท าเปน เอกสารรางโครงการ เพอน าไปทดลองปฏบตสกระยะหนง แลวปรบปรงใหสอดคลองกบสถานการณและบรบทของโรงเรยน กอนน าไปใชจรง

ทงน เนองจากโครงงานคณธรรม เปนเครองมอทใชพฒนาทกษะการคด และ การปฏบตงานกลมของนกเรยน จงควรจดท าโครงการฉบบรางแลวน าไปทดลองใชกอนสกระยะ เพอใหนกเรยนไดเรยนร แลวปรบปรงแผนเปนระยะ ๆ จนกลมคดวาสามารถน าไปปฏบตใหไดผลตรง ตามความตองการไดแลว

3.11 จดท าเปนโครงงานคณธรรม โดยน าขอมลและเอกสารทเกยวของทไดจาก การทดลองทกขนตอน มาเรยบเรยงใหอานเขาใจงาย อาจใชรปแบบการเขยนโครงงานคณธรรม หรอรปแบบตามความเหมาะสมของโรงเรยน กรณมขอคดเหน ขอทกทวง ผบรหารและคณะท างาน ควรรวมกนชแจง และ / หรอพจารณาปรบปรงแกไขแผนโครงงานใหแลวเสรจ และเผยแพรใชเปนโครงงานจรงตอไป

โครงงานคณธรรม ประกอบดวย 1. ชอโครงงาน 2. ความส าคญของปญหา 3. วตถประสงค 4. กลมเปาหมาย

26

5. แผนการด าเนนโครงงาน 6. งบประมาณ 7. หลกธรรมทน ามาใช 8. ความเชอมโยงสคณธรรมอตลกษณ 9. วธการวดและประเมนผล 10. ผรบผดชอบโครงงาน

4. ขนตอนการลงมอรวมกนปฏบต

4.1 แตงตงผรบผดชอบโครงงาน โดยอาจมนกเรยนรวมกลมกนเองเพอท าความด ตามความสนใจ หรอ ครคดเลอกเยาวชนแกนน าของโรงเรยนสก 8-10 คน เปนผรบผดชอบโครงงาน มครทปรกษา 1- 3 คน พจารณาตามขอบเขตและขนาดของงาน สมาชกกลมไมควรจ ากดจ านวน ควรเปนไปตามความสนใจและภาระงานทใหรบผดชอบ

4.2 ก าหนดเปาหมายการปฏบตงาน ทงในระยะสนในแตละเดอน และเปาหมาย ระยะยาวในแตละภาคการศกษา

4.3 ก าหนดปฏทนการปฏบตงาน 4.4 ลงมอปฏบตดวยกนตามแผนปฏบตงาน ในทกกจกรรมนกเรยนจะไดเรยนร

จากการลงมอท า โดยการสงเกต คดพจารณาปรบปรงกจกรรมใหน าไปสความส าเรจ ประการส าคญ ไดเรยนรจากการรวมกนท างานเปนทมท างานทดดวยกน

หลกส าคญประการหนงทชวยในการรวมกลมของนกเรยนใหท ากจกรรมรวมกนได อยางมความสข คอ ความเปนกลยาณมตร ทกคนในกลมจะท างานอยางสนกสนานรวมกบเพอน ๆ ทมความเปนกลยาณมตรซงกนและกน คณสมบตของกลยาณมตร ไดแก 1) มความนารก ใหความรสก อยากรวมงาน 2) มความนาเคารพ ท าใหรสกอบอนใจ เปนทพงได 3) อยากน ามาเปนตวอยางในการเปน ผมความร ความสามารถ ปรบปรงตนเองอยเสมอ 4) บอกสอนเปน คอ รจกพดใหเขาใจ คอยให ค าแนะน า ตกเตอน เปนทปรกษาทดได 5) พรอมรบฟงค าปรกษา ขอซกถาม ขอวพากษ วจารณ โดยไมใชอารมณ 6) สามารถอธบายเรองยงยากซบซอนใหเขาใจงาย และแนะน าใหเรยนรเรองทลกซง ยงขน 7) ไมน าผดทาง ผดท านองคลองธรรม หรอชกจงไปในทางเสอมเสยไมเหมาะสม

4.5 เมอจบแตละกจกรรมยอย ใหท า AAR (After Action Review) เปนการพดคยกน เพอปรบปรงการท างานใหดขน และควรใหนกเรยนบนทกสงทไดเรยนรจากการท ากจกรรมและ การน าไปประยกตใชในสมดเปนรายบคคล

4.6 เผยแพรเอกสารโครงงานคณธรรม โดยรวบรวมขอมลทไดจากการท ากจกรรมและ การประชมทกขนตอน มาเรยบเรยงใหกระชบ อานเขาใจงาย อาจใชรปแบบการเขยนโครงงาน

27

คณธรรม หรอรปแบบตามความเหมาะสมของโรงเรยน ทงน ใหค านงถงความสะดวกและทวถงใน การน าไปเผยแพรใหทกคนทราบ น าไปใช และใชในการประเมนผลได

5. ขนตอนการนเทศตดตามประเมนผลและเสรมแรงกน ในการท าโครงงานตาง ๆ ควรมคณะท างานท าหนาทนเทศ ตดตามใหค าปรกษาหารอ

รวมทงเปนพเลยงสอนงาน และใหความชวยเหลอแนะน าสงทจ าเปนอยางมกลยาณมตร เพอใหงานบรรลผลตามขนตอน เปาหมายและก าหนดเวลาทคาดหวงไว ควรมการเกบรวบรวมขอมลทงกอนและ หลงการท างาน เพอประโยชนในการวเคราะหเปรยบเทยบการเปลยนแปลงทคาดวาจะเกดขน โดยพจารณาตามตวชวดทไดก าหนดไวในโครงงาน เชน รอยละของจ านวนนกเรยนทมจตอาสาเพมขน เปนตน ควรสรางการมสวนรวมในการประเมนผล เชน คณะกรรมการสถานศกษา ผปกครอง ชมชน เพอใหมมมมองดานการประเมนผลส าเรจของงาน ทงจากภายในและภายนอกโรงเรยน

นอกจากน โรงเรยนควรก าหนดใหมการเยยมเยยน เยยมชมโครงงานซงกนและกน โดยอาจจดในรปแบบของตลาดนดโครงงานคณธรรม มเวทของการแลกเปลยนเรยนร เพอสรางการม สวนรวม และชวยผนกก าลงกนใหเขมแขงในการรวมกนท าความด โครงงานอ น ๆ ของโรงเรยน ทงดานวชาการ ดานวนยนกเรยน รวมทงกจกรรมตาง ๆ ของคณะคร ทงทมสวนเกยวของกบโครงงานคณธรรมหรอไมเกยวของกตาม ควรนบรวมวาเปนกจกรรมทชวยเสรมหนน ใหเกดการพฒนา คณธรรมจรยธรรมขนในโรงเรยนคณความดจะเกดขนจากการปฏบตดวยตนเอง การใหก าลงใจ ซงกนและกน การเสรมแรงกนดวยกจกรรมตาง ๆ เปนการขยายงานไปใหทวโรงเรยน จงเปน หลกประกนของการประพฤตคณธรรมความดจะคงอยและยงยนตลอดไปในโรงเรยน และมโอกาสท จะขยายผลสชมชนเครอขายใกลเคยงไดตอไป37

เมอผบรหารและคณะครตดสนใจจะพฒนาโรงเรยนใหเปนโรงเรยนคณธรรมแลว ยอมตองการทราบผลวา การพฒนาโรงเรยนคณธรรมมความกาวหนาไปอยางไรบาง และพฤตกรรมของคร นกเรยน ผบรหาร และ ผเกยวของ เชน ผปกครอง คณะกรรมการสถานศกษามการเปลยนแปลงไปอยางไร พฤตกรรมทพงประสงคในโรงเรยนเรองใดเพมขนมากหรอนอย พฤตกรรมไมพงประสงคลดลงมากหรอนอย เปนตน

37เรองเดยวกน, 23-37.

28

การบรหารจดการโรงเรยนคณธรรม คณะผบรหารจงจ าเปนตองก าหนดกระบวนการบรหารจดการ เพอใชในการขบเคลอน

งานพฒนาคณธรรมของโรงเรยน ประกอบดวย 1) การวางแผนงานคณธรรม 2) สรางกลไกการลงมอ ปฏบตงาน 3) ก าหนดการตดตามนเทศงาน และ 4) การประเมนผลการปฏบตงาน ครบรอบบรหารงาน ประมาณ 1 ปแลว น าผลจากการประเมนผลงานมาปรบปรงแผนงานคณธรรมฉบบตอ ๆ ไป การลงมอปฏบตอยางตอเนองจะพฒนาใหโรงเรยนเปนโรงเรยนคณธรรมอยางตอเนองและยงยน38

1. การวางแผนงานคณธรรม แผนงานคณธรรม หมายถง การก าหนดแนวทางการพฒนาโรงเรยนสโรงเรยนคณธรรม

อยางเปนระบบ เพอใหการด าเนนงานมประสทธภาพและบรรลเปาหมายตามทคาดหวงไว ประกอบดวย การก าหนดวสยทศน เปาประสงค วตถประสงค ยทธศาสตร แผนปฏบต และ ตวชวด เพอการประเมนผล

1.1 วสยทศน หมายถง สงทโรงเรยนมงหวงใหเกดขนในอนาคต ซ งระดบผบรหาร ตองก าหนดขนและทกคนในโรงเรยนมสวนรวม เชน โรงเรยนมงจะชวยสรางคนดใหสงคม

1.2 เปาประสงค (Ultimate Goal) หมายถง เปาหมายทโรงเรยนมงมนจะไปใหถง ในอนาคตและตองมความสอดคลองกบการก าหนดวตถประสงค เชน มงใหมกระบวนการพฒนาโรงเรยนสโรงเรยนคณธรรม

1.3 วตถประสงค เปนขอความทแสดงถงแนวทางปฏบตตาง ๆ เพอชวยใหบรรลตามเปาประสงคทก าหนดไว ขอความทใชเขยนวตถประสงคจะตองชดเจน สามารถวดและประเมนผลได เชน เพอพฒนาความรวมมอจากทกภาคสวนในการพฒนาโรงเรยนคณธรรม (ซงจะสงผลใหเกดกระบวนการพฒนาโรงเรยนตามเปาประสงคทวางไว)

1.4 ยทธศาสตรด าเนนงาน หมายถง วธการในระดบรายละเอยดทจะน ามาใชใน การด าเนนงาน เชน โรงเรยนจะผนกก าลงจากทกภาคสวนมารวมกนท างาน และจะบรณาการ แผนงาน/โครงการตาง ๆ ทโรงเรยนท าอยแลวมาไวดวย เปนตน

อนง โรงเรยนควรพจารณาแนวทางการบรณาการงาน โครงการ โครงงาน กจกรรม ตาง ๆ ทโรงเรยนไดจดท าขนภายใตแผนงานตาง ๆ ทงดานวชาการ ดานวนย ดานกจกรรม พฒนาผเรยน ดานกจกรรมเสรมหลกสตร เปนตน มาด าเนนการภายใตเปาหมายเดยวกนของ โรงเรยน เพอประโยชนในการใชทรพยากรรวมกน ทงงบประมาณ บคลากร ครภณฑ และ อปกรณอ านวยความสะดวกตาง ๆ ประการส าคญผลงานตาง ๆ ทเกดขนจากการบรณาการ

38เรองเดยวกน, 41.

29

งานตาง ๆ เขาไวดวยกน จะเปนการสรางการมสวนรวมสรางทมงานทด ซงจะสงผลทดในการพฒนาโรงเรยนในระยะยาว

1.5 แผนปฏบต หมายถง แผนงานทจะใชในการปฏบตงานคณธรรม ประกอบดวย คณธรรมเปาหมาย คณธรรมอตลกษณ โครงการ/โครงงาน/กจกรรม และตวชวดในการพฒนา โรงเรยนสโรงเรยนคณธรรม

2. สรางกลไกการลงมอปฏบตงาน โรงเรยนพฒนากลไกในการปฏบตงาน โดยเนนการสรางความมสวนรวม มคณะท างาน

รบผดชอบมนกเรยนแกนน า มกระบวนการท างานอยางเปนระบบ และมการเกบรวบรวมขอมลเพอ ใชในการประเมนผล เปนตน

3. ก าหนดการตดตามนเทศงาน ในชวงของการปฏบตงาน ควรมการนเทศงานเปนระยะ ๆ มผ รบมอบหมายใหเปน

ผนเทศตดตามงาน สอนงาน ใหค าปรกษาหารออยางเปนกลยาณมตร เพอใหงานเปนไปในแนวทาง ทก าหนดไว แกไขปญหาทเกดขนไดทนท และ ปรบปรงงานใหดขนไดตลอดเวลา การนเทศตดตามงานจะเปนการกระตนสงเสรม เสรมแรง ใหก าลงใจแกผปฏบตงานใหด าเนนการอยางราบรนจนบรรลเปาหมาย ทก าหนดไว โดยค านงถงการตดตามใหค าแนะน าปรกษาอยางกลยาณมตร การนเทศ ตดตามงาน อยางตอเนองจะเปนหลกประกนทดตอความส าเรจของการพฒนาโรงเรยนคณธรรม

4. การประเมนผลการปฏบตงาน การประเมนผลจะชวยใหทราบถงการเปลยนแปลงพฤตกรรมทเกดขน การประเมนผล

ควรท า 2 ระดบ ไดแก การประเมนผลในระดบโครงงานคณธรรม และการประเมนผลภาพรวมของโรงเรยน ระดบความส าเรจของโครงงานคณธรรมตาง ๆ จะสงผลใหเกดผลส าเรจในภาพรวมของโรงเรยน ดงนน การเลอกใชตวชวดจงมความส าคญ และมผลตอการแสดงผลความส าเรจแตกตางกน

ตวชวด หมายถง คณลกษณะความประพฤต พฤตกรรมทตองการวดหรอประเมน ควรใชค า ทชดเจน เขาใจงาย ไมตองตความ และระบการประเมนเชงปรมาณ และ/หรอเชงคณภาพ เชน

• ตวชวดเชงปรมาณ : จ านวนนกเรยนทกลาแสดงออกในทางทดเพมมากขน

• ตวชวดเชงคณภาพ : นกเรยนสรางสรรคกจกรรมหนาเสาธงอยางหลากหลาย 4.1 การประเมนผลในระดบโครงงานคณธรรม ตวชวดทใชในการประเมนผลโครงงาน

คณธรรม อาจแบงออกตามชวงเวลาของแผน

30

1. การเรมโครงงานคณธรรม อาจใชตวชวดเพอประเมนการเตรยมความพรอม และกจกรรมทปฏบตงานขนตน เชน

• มการประชมสรางความเขาใจ

• มการแตงตงคณะท างาน

• รอยละของผสนใจเขารวมประชมฟงค าชแจงฯลฯ เปนตน 2. ชวงระยะกลางแผนของโครงงานคณธรรม อาจใชตวชวดเพอประเมนผล

การท ากจกรรมโครงงานในชวงครงแผนไดผลอยางไร เพอใชในการปรบปรงแผนปฏบตงาน เชน

• รอยละของโครงงานทปฏบตไดตามแผนทก าหนดไว

• รอยละของผสนใจเขารวมท ากจกรรม / โครงงาน

• จ านวนโครงงานทเปนไปตามแผน ฯลฯ เปนตน 3. เมอสนสดโครงงานคณธรรม ควรใชตวชวดเพอประเมนผลส าเรจของโครงงาน

คณธรรม เชน

• รอยละของกจกรรม / โครงงานทบรรลผลส าเรจตามเปาหมายทก าหนด

• รอยละของผสนใจเขารวมท ากจกรรม / โครงงานตงแตตนจนแลวเสรจ

• พฤตกรรมทพงประสงค (ทก าหนดไวในโครงงาน) เพมขน

• พฤตกรรมทไมพงประสงค (ทก าหนดไวในโครงงาน) ลดนอยลง ฯลฯ เปนตน 4.2 การประเมนผลภาพรวมของโรงเรยน

โรงเรยนแตละแหงจะมการจดท ากจกรรม / โครงงานคณธรรมหลายเรองมากมาย บางโรงเรยนมกจกรรม / โครงงานแบงตามจ านวนหองเรยน ชนเรยน ชมรม กลมสนใจ เปนตน เมอประเมนผลระดบโครงงานคณธรรมแลว ใหน าผลมาใชประเมนผลภาพรวมของโรงเรยน โดยน า คณธรรมเปาหมายของโรงเรยนทไดก าหนดไว มาใชเปนเปาหมายในการประเมนผล แลวน า คณธรรมอตลกษณทระบพฤตกรรมบงชมาเปนหลกในการพจารณาประกอบ แลวจงก าหนดตวชวด ภาพรวม

4.3 ผลลพธ/ผลทคาดวาจะไดรบ การมกระบวนการพฒนาโรงเรยนคณธรรม มโครงงานคณธรรม มกจกรรมสงเสรม

ความดเปนเครองมอใหทกคนในโรงเรยนไดรวมกนสรางสรรคคณงามความดเปนเปาหมายท ประสบความส าเรจแลวโรงเรยนยงไดรบประโยชนอกมากมาย เชน

1. ครจะมความตระหนกในบทบาทหนาท และเหนคณคาของอาชพคร มศกยภาพ ในการออกแบบ และจดกจกรรมการเรยนรเพอพฒนาคณธรรมจรยธรรมนกเรยนตลอดจนปฏบตตน เปนแบบอยางครทดเปนทยอมรบทวกน

31

2. นกเรยนมทกษะกระบวนการคด มคณธรรมจรยธรรม มทกษะในการด าเนน ชวต พงตนเองไดและชวยเหลอสงคมได

3. พฤตกรรมของผบรหารโรงเรยน คร บคลากร นกเรยน และ ผปกครอง เปลยนแปลงไปในทางทดขน

4. นกเรยนมผลการเรยนดขน และผลการสอบทางการศกษาแหงชาตขนพนฐาน (O-NET) อยในระดบทดขน

5. นวตกรรมการจดการเรยนรเพอพฒนาคณธรรมจรยธรรมนกเรยนไดรบ ความสนใจจากนกวชาการ ในการน าไปตอยอดขยายผลเชงวชาการใหแพรหลายมากยงขน

6. หนวยงานภาครฐ ภาคเอกชน ภาคประชาสงคม สงคมชมชน ประชาชนจะใหความสนใจ และมสวนรวมในการพฒนาคณธรรมจรยธรรมรวมกน เพอความสขของประเทศ

อนง เมอโรงเรยนไดพฒนาเปนโรงเรยนคณธรรมจรยธรรมแลว นอกจากจะเปนประโยชนตอทกฝายแลว ยงเปนการถวายความจงรกภกดตอพระบาทสมเดจพระเจาอยหวฯ อกดวย39 การนเทศตดตาม

การนเทศตดตาม เปนกระบวนการใหค าแนะน า ชวยเหลอ ใหค าปรกษาแกคร นกเรยน บคลากร และผเกยวของ เพอเพมพนประสทธภาพในการจดกจกรรมการเรยนรตาง ๆ การนเทศ ตดตาม เพอสงเสรมการพฒนาโรงเรยนคณธรรม เปนกระบวนการส าคญทจะกระตน และสนบสนนใหสามารถขบเคลอนไปสการเปนโรงเรยนคณธรรมไดตามเปาหมายอยางมประสทธภาพ

การนเทศตดตามแบบกลยาณมตร หรอ นเทศอยางมลกษณะความเปนกลยาณมตร คอ นเทศอาสามลกษณะความเปนกนเอง ชวนใหเขาไปไตถามขอค าปรกษา นาเคารพ ใหความรสก อบอนใจ เปนทพงได นายกยองในฐานะเปนผทรงความรและภมปญญาแทจรง รจกพดใหไดผล รจกชแจงใหเขาใจ อดทนตอถอยค า พรอมทจะรบฟงค าปรกษา ค าเสนอแนะ วพากษวจารณ สามารถอธบายเรองทยงยากและซบซอนใหเขาใจได40

39 ปภสวด วรกตต และคณะ, คมอปฏบตโรงเรยนคณธรรม (นนทบร: บรษท สหมตร

พรนตงแอนดพบลซซง จ ากด, 2560), 41-51. 40 เรองเดยวกน, 43.

32

บทบาทของนเทศอาสา 1. สรางความตระหนกและกระตนใหเหนความส าคญของการพฒนาคณธรรม 2. กระตนใหเกดแรงบนดาลใจ และทศนะเชงบวก (success attitude) ตอการพฒนา

โรงเรยนคณธรรม 3. สรางความเขาใจเกยวกบกระบวนการพฒนาโรงเรยนคณธรรม และตวชวดโรงเรยน

คณธรรม 4. สรางขวญก าลงใจในการพฒนาไปสโรงเรยนคณธรรม 5. สนบสนนโรงเรยนใหสามารถเรมตนกจกรรมพฒนาโรงเรยนคณธรรม ภายใต

บรรยากาศของความรวมมอทวทงโรงเรยน โดยผบรหาร คร และนกเรยนรวมกนก าหนดเปาหมาย ทตองการไปใหถง ซงไดแก คณธรรมอตลกษณ (คณธรรมเปาหมายและพฤตกรรมบงชเชงบวก)

6. ใหค าปรกษาแนะน าในประเดนตาง ๆ เชน แนวทางการขบเคลอนไปสโรงเรยน คณธรรมการก าหนดแผนงานคณธรรมและแผนปฏบตการของโรงเรยนทสงเสรมการพฒนาคณธรรม อยางเหมาะสม และการสรางการมสวนรวม และการสรางเครอขายความรวมมอ เปนตน41 เปาหมายการนเทศตดตาม

1. เพอขบเคลอนการพฒนาโรงเรยนคณธรรมทงโรงเรยนใหบรรลผลส าเรจตามทมลนธฯ ก าหนด

2. ครไดรบการพฒนาศกยภาพในการออกแบบและจดการเรยนรเชงบรณาการความร คความด และเปนตนแบบทดงามของนกเรยน

3. นกเรยนแสดงออกถงพฤตกรรมทพงประสงคทชดเจนเปนรปธรรมสม าเสมอ 4. ผบรหารและครเปนผน าในการเปลยนแปลงและเปนแบบอยางทดดานคณธรรม 5. พฤตกรรมทพงประสงคตามคณธรรมเปาหมายของนกเรยนในภาพรวมเพมขน 6. เกดกระบวนการมสวนรวมในการพฒนาคณธรรมจรยธรรมจากทกภาคสวน 7. มองคความร / นวตกรรมทใชในการพฒนาศกยภาพของครเกยวกบการจดการเรยนร

ในการสรางเสรมคณธรรมจรยธรรม42

41 เรองเดยวกน, 44. 42 ปภสวด วรกตต และคณะ, คมอการจดกจกรรมพฒนาโรงเรยนคณธรรม (นนทบร:

บรษทสหมตรพรนตงแอนดพบลซซง จ ากด, 2560), 45.

33

ประเดนส าคญของการนเทศอาสา ศนยโรงเรยนคณธรรม จะมการนเทศตดตามปละ 2 ครง แตละครงมประเดนทนเทศอาสา

ใหความส าคญ ดงน 1. การนเทศตดตามครงท 1

เปนชวงเรมตนโครงการ การนเทศตดตามครงน จะชวยกระตนใหโรงเรยนไดลงมอ ด าเนนการอยางถกตองและเหมาะสม ประเดนทนเทศอาสาควรใหความส าคญ เปนพเศษไดแก

(1) การจดท าตารางคณธรรมอตลกษณ ซงประกอบดวย คณธรรมเปาหมาย และ พฤตกรรมบงชเชงบวกของ ผบรหาร คร และ นกเรยน

(2) การออกแบบโครงงานคณธรรม ซงเปนเครองมอชวยใหบรรลคณธรรมเปาหมาย และพฤตกรรมบงชเชงบวก ตามทแสดงไวในตารางคณธรรมอตลกษณ

(3) แนวทางขบเคลอนงานพฒนาคณธรรมของโรงเรยน เชน การวางแผนปฏบตการ การสรางกลไกการท างาน การนเทศตดตามภายใน การเสรมแรงและการสรางความรวมมอจาก ทกภาคสวน

2. การนเทศตดตามครงท 2 การนเทศตดตามครงนจะอยในชวงด าเนนงานโครงงานคณธรรม ไดประมาณ 6-8 เดอน

แลวประเดนทนเทศอาสาควรใหความส าคญเปนพเศษ เชน (1) ความกาวหนาของการด าเนนงานโครงงานคณธรรม (2) ปญหาอปสรรคในการด าเนนงานโครงงานคณธรรม (3) ความส าเรจของโครงงานคณธรรม (4) ปจจยความส าเรจของโครงงานคณธรรม และกระบวนการพฒนาโรงเรยน (5) ปจจยทสงผลเชงลบตอการด าเนนงาน (6) การถอดบทเรยน (7) การเผยแพรผลการด าเนนงาน การนเทศตดตาม จะชวยใหการจดเกบขอมลการพฒนาโรงเรยนคณธรรมมแนวทาง

ชดเจน และเปนประโยชนในขนตอนการรายงานความกาวหนาของโครงการจนถงการประเมน ผลส าเรจของการพฒนาโรงเรยนคณธรรม43

43 เรองเดยวกน, 46-47.

34

การรายงานความกาวหนาการด าเนนงานโรงเรยนคณธรรม และการประเมนผล แนวทางการก ากบตดตามโครงงานคณธรรม จะใชตวชวดเปนหลก การจดเกบขอมล

แตละเรองจะชวยใหทราบผลการด าเนนงานตามตวชวด วาจะบรรลเปาหมายหรอไม อยางไร การก ากบ ตดตามใหค าปรกษาหารอการด าเนนโครงงานคณธรรมอยางสม าเสมอ จะชวยใหทราบปญหา อปสรรคท เกดขน ท าใหสามารถแกปญหาท เกดขนไดทนท และปรบปรงแผนใหเหมาะสม กบสถานการณมากยงขน สงผลใหการด าเนนงานประสบผลส าเรจ

ในการประชมรายงานความกาวหนา จะเปนการแลกเปลยนเรยนรแนวทางปฏบต โครงงานคณธรรม และแนวทางพฒนาคณธรรมของแตละโรงเรยน เพอรวมกนสรางสรรคนวตกรรม การเรยนรและพฒนาใหวธการพฒนาโรงเรยนคณธรรมมคณภาพมากขน

การประเมนผลภาพรวม เพอใหทราบผลการเปลยนแปลงพฤตกรรมของผบรหาร ครและนกเรยน ซงเปนเปาหมายส าคญของการพฒนาโรงเรยนคณธรรม ตวชวดทใชอาจใชตวชวดของ ศนยโรงเรยนคณธรรม มลนธยวสถรคณ ได และอาจเพมเตมตวชวดไดตามบรบทของโรงเรยน เชน มการขยายเครอขายโรงเรยนคณธรรม มภาคความรวมมอในการพฒนาคณธรรมจรยธรรมใน กลมโรงเรยน และ / หรอ ชมชน เปนแหลงเรยนรของโรงเรยนคณธรรมในภมภาค เปนตน

ในทสด การพฒนาโรงเรยนคณธรรม จะท าใหนกเรยนรจกคณคาของตนเอง มแรงจงใจ ใหมงผลสมฤทธในการเรยน เพออาชพของตนเองในอนาคต และเขาใจคณคาของการเปนคนด เปนทยอมรบของครอบครว ชมชน และสงคม ซงจะเปนพลงทมคณคาของประเทศตอไป44

ขอมลพนฐานของโรงเรยนกลมเครอขายบานโปงท 3

ดวยส านกงานเขตพนทการศกษาราชบร เขต 2 เหนสมควรประกาศใชระเบยบวาดวย กลมโรงเรยนเครอขาย พ.ศ. 2550 ขน เพอสงเสรม สนบสนนใหการบรหารจดการศกษาเปนไปอยาง มประสทธภาพ รวมทงสอดคลองกบพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 และทแกไข เพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ.2545 พระราชบญญตระเบยบบรหารราชการกระทรวงศกษาธการ พ.ศ. 2546 และพระราชบญญตระเบยบขาราชการครและบคลากรทางการศกษา พ.ศ. 2547 อนเปนการขบเคลอน สการเปลยนแปลงเพอรองรบการกระจายอ านาจและเปนประโยชนตอการพฒนาคณภาพการศกษา โดยรวม อาศยอ านาตามความในมาตรา 37 และมาตรา 69 วรรค 3 แหงพระราชบญญตระเบยบ บรหารราชการกระทรวงศกษาธการ พ.ศ. 2546 และมาตรา 24 แหงพระราชบญญตระเบยบ ขาราชการครและบคลากรทางการศกษา พ.ศ. 2547 และมตคณะกรรมการเขตพนทการศกษาราชบร

44เรองเดยวกน, 51-53.

35

เขต 2 ในการประชมครงท 5/2550 วนท 19 ตลาคม 2550 มมตเหนชอบใหใชระเบยบน และจดตง กลมโรงเรยนเครอขาย จ านวน 14 กลม 45 ดงน 1) ด าเนนสะดวกท 1 2) ด าเนนสะดวกท 2 3) ด าเนนสะดวกท 3 4) บานโปงท 1 5) บานโปงท 2 6) บานโปงท 3 7) บานโปงท 4 8) บางแพท 1 9) บางแพท 2 10) โพธารามท 1 11) โพธารามท 2 12) โพธารามท 3 13) โพธารามท 4 และ 14) โพธารามท 5 ทงนโรงเรยนในกลมเครอขายบานโปงท 3 มจ านวนทงสน 12 โรงเรยน ดงขอมลทปรากฏในตารางท 1 ตารางท 1 ขอมลพนฐานโรงเรยน สงกด สพป.ราชบร เขต 2 (โรงเรยนกลมเครอขายบานโปงท 3) ล าดบ โรงเรยน ประเภทการศกษา ผบรหาร

1 วดอรยวงศาราม (หนองน าขาว) อนบาล-ประถมศกษา นางสาวพนศร อาภรณรตน 2 วดโคกหมอ (ประชาสามคค) อนบาล-ประถมศกษา นายเฉลมไชย จ าปาศร 3 วดโพธรตนาราม อนบาล-มธยมศกษา

ตอนตน นายณปภช โลจนดา

4 วดหนองหญาปลอง อนบาล-ประถมศกษา นายบณฑต เสมอด 5 คายลกเสอบานโปง อนบาล-ประถมศกษา นายธรวรรณ สมสวรรณ 6 วดหนองกบ (ขนทองประชานเคราะห) อนบาล-มธยมศกษาตอนตน นางอมพร สงขพระกร 7 วดหนองปลาดก อนบาล-ประถมศกษา นางสาวอญชล พทธะ 8 วดบงกระจบ (รฐประชาตนตธนานนท) อนบาล-ประถมศกษา นางสาวธญญภกรณ

ศรราจนทร 9 วดจนทาราม (ตงตรงจตร 5) อนบาล-มธยมศกษาตอนตน นางกญญภรณ วรรณศร 10 วดหนองออ (ธรรมธรใยประชาสามคค) อนบาล-มธยมศกษา

ตอนตน นายสชน ตนตอ านวย

11 วดหวโปง มตรภาพท 224 อนบาล-ประถมศกษา นายเขมทอง พนทอน 12 บานลาดใหญ อนบาล-ประถมศกษา นายวราพงศ ชาร

ทมา: ระบบสารสนเทศเพอการบรหารการศกษา ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาราชบร เขต 2 กลมสารสนเทศ ส านกนโยบายและแผนการศกษาขนพนฐาน ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน, ขอมลพนฐานโรงเรยน สงกด สพป.ราชบร เขต 2, เขาถงเมอ 13 เมษายน 2561, เขาถงไดจาก http://data.bopp-obec.info/emis/school.php?Area_CODE=7002.

45 ส านกงานเขตพนทการศกษาราชบร เขต 2, “ระเบยบส านกงานเขตพนทการศกษา

ราชบร เขต 2 วาดวยกลมเครอขาย พ.ศ.2550,” 1 พฤศจกายน 2550.

36

จากตารางขอมลพนฐานโรงเรยน สงกด สพป.ราชบร เขต 2 (โรงเรยนกลมเครอขาย บานโปงท 3) มโรงเรยนทเขารวมโครงการโรงเรยนคณธรรม ของส านกงานเขตพนทการศกษา ประถมศกษาราชบร เขต 2 ในปการศกษา 2560 ทงสน 3 โรงเรยน คอ 1) วดโพธรตนาราม 2) วดหนองกบ (ขนทองประชานเคราะห) และ 3) วดจนทาราม (ตงตรงจตร 5) ซงโรงเรยนทง 3 โรงเรยน มขอมลพนฐานดงน โรงเรยนวดโพธรตนาราม

วสยทศน โรงเรยนวดโพธรตนาราม มงมนพฒนาผเรยนใหมความร คคณธรรม ตามหลกเศรษฐกจ

พอเพยง โดยชมชนมสวนรวม46 ประวตโรงเรยนวดโพธรตนาราม ประวตความเปนมาของวดโพธรตนาราม เรมขนเมอป พ.ศ. 2485 ซงตรงกบปทประเทศ

สยามของเราเกด สงครามโลกครงท 2 บรเวณวดดอนตมเปนทตงคายทหารญปนและเฉลยตางชาต เปนจดยทธศาสตรของ ขาศกท าใหพระภกษสามเณรไมปลอดภยทงทางบกและทางอากาศ ทานพระคร ปญญาธการ(หลวงพอเตา) ซงเปนเจาอาวาสพรอมดวยพระครโสภณรตนากร (หลวงพอเพม) รองเจาอาวาส ทานทงสองไดพาพระภกษ สามเณรอพยพหลบหนภยสงครามมาสรางกฎมงหลงคา ดวยจากหลงเลก ๆ เพออาศยจ าพรรษาเปนการ ชวคราวในทของวดโพธรตนารามปจจบน ซงเดมท เปนปาละเมาะและเปนทลมไมคอยมคนอาศยอย

ตอมาใน ปพ.ศ. 2487 เมอสงครามเลกพระภกษสามเณรกกลบวดดอนตมตามเดม ในระหวางทพระภกษสามเณรพก อาศยในชวงเวลาทเกดสงครามอยนน ชาวบานเหนความสะดวก ในการท าบญตกบาตรซงมจตศรทธารวม แรงรวมใจกนสละทรพยสนซอ ทดนบรเวณนนเปนเนอท 26 ไร 3 งาน เพอสรางทพกสงฆตอมาชาวบานจง ไดไปนมนตพระภกษสงฆมาจ าพรรษาโดยใหชอวา “ทพกสงฆ โพธค” ระหวางนนมหลวงพอหมอกเปนเจาส านก

ตอมาเมอปพทธศกราช 2500 ส านกสงฆโพธค ไดเปล ยนฐานะเปนวดโพธรตนาราม มาจนถงปจจบน สวน มากชาวบานมกจะเรยกวา วดโพธค ไดรบพระราชทานวสงคามสมาเมอวนท 10 กรกฎาคม พทธศกราช 2504 และทกวาง 20 เมตร ยาว 31.50 เซนตเมตรและไดประกอบพธผกพนธสมาปดทองฝงลกนมต เมอปพทธศกราช 2509 ปจจบนพระอโบสถไดท าการบรณะใหม ในรปแบบสแตนเลสคอกนอกและกในดวยสแตนเลส ก าแพงแกวกหมดวยสแตนเลสทงหมดงบประมาณ 15 ลานบาท

46 ขอมลพนฐานโรงเรยน, เขาถงเมอ 13 เมษายน 2561, เขาถงไดจาก http://www.

trueplookpanya.com/new/csa/plookpanya_school_detail/.

37

ตอมาในปพทธศกราช 2501 โดยการน าของพระครโสภณรตนากรและหลวงพอไปล พรอมดวยบานหนองปลาตองชวยกนสละทรพยสรางโรงเรยนข นมา 1 หลงแบบอาคารชนเดยว ม 4 หองเรยน (ประถมปท 1-4) และมมขหนา 1 หองรวมเปน 5 หอง สรางดวย เงนชาวบานทงหมด 55,500 บาทรวมคากอสรางทงสน 100,000 บาท และจดพธเปดปายอาคารเรยน เมอวนท 15 มถนายน พ.ศ. 2505 โดยมหลวงพอเพมและ หลวงพอไปลเปนประธานฝายสงฆและนายอ าเภอ บานโปงเปนประธานเปดปายอาคารเรยนทชอ “โรงเรยนวดโพธรตนาราม” หลงจากนนอกไมนาน หลวงพอไปล ทานไดท าหนงสอลาออกจากการเปนสมภาร แลวกลบไปจ าพรรษาทวดทาพระ เขตภาษเจรญกรงเทพและมรณภาพทนน47 โรงเรยนวดหนองกบ (ขนทองประชานเคราะห)

ประวตโรงเรยนวดหนองกบ (ขนทองประชานเคราะห) โรงเรยนวดหนองกบ (ขนทองประชานเคราะห) ตงอย หมท 3 ต าบลหนองกบ

อ าเภอบานโปง จงหวดราชบร รหสไปรษณย กอตงขนเมอ วนท 1 ตลาคม พ.ศ. 2469 ปจจบนม นางอมพร สงขพระกร เปนผอ านวยการโรงเรยน มพนท 9 ไร 1 งาน 36 ตารางวา ท าการสอนตงแต ชนประถมศกษาปท 1 ถงประถมศกษาปท 4 โดยอาศยศาลาการเปรยญของวดหนองกบเปนสถานท เรยน ตอมาป พ.ศ. 2503 ทานเจาอาวาสวดหนองกบ คณะกรรมการวด ผปกครอง คณะครและ ผมจตศรทธาไดรวมกนบรจาคอาคารเรยนแบบ ป.1 ก พเศษ ขนาดกวาง 8 เมตร ยาว 10 เมตร จ านวน 11 หองเรยน ไดวางศลาฤกษวนท 10 เมษายน 2503 สรางเสรจสมบรณเมอป พ.ศ.2511 เพอเปนเกยรตแกเจาอาวาสวดหนองกบและประชาชนทรวมกนบรจาคเงนจงตงชอโรงเรยนวา โรงเรยนวดหนองกบ (ขนทองประชานเคราะห)

ปจจบนเปดท าการสอนตงแตชนอนบาลชนปท 1 ถงชนมธยมศกษาปท 3 มเขตพนทบรการ 10 หมบาน ไดแก หมท 1, 2, 3, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 1348

47 วดโพธรตนาราม, เขาถงเมอ 13 เมษายน 2561, เขาถงไดจาก https://th.wikipedia.

org/wiki/วดโพธรตนาราม. 48 ประวตโรงเรยนวดหนองกบ(ขนทองประชานเคราะห) , เขาถงเมอ 13 เมษายน

2561, เขาถงไดจาก http://data.bopp-obec.info/web/index_view_history.php?School_ID= 1070480106&page=history

38

โรงเรยนวดจนทาราม (ตงตรงจตร 5) วสยทศน โรงเรยนวดจนทาราม (ตงตรงจตร 5) มงมนจดการศกษาใหไดมาตรฐาน วชาการกาวหนา

สรางสงคมคณภาพบนพนฐานงานอาชพตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงและคณลกษณะ อนพงประสงค49

ปรชญาโรงเรยน ความรคคณธรรม น าอาชพ อยอยางพอเพยง50 ประวตโรงเรยนวดจนทาราม (ตงตรงจตร 5) โรงเรยนวดจนทาราม (ตงตรงจตร 5) สรางขนเมอวนท 1 มถนายน พ.ศ. 2481

เปดท าการสอนตงแตชนประถมศกษาปท 1 ถง ชนประถมศกษาปท 4 โดยอาศยศาลาการเปรยญ วดจนทาราม เปนสถานทเรยน

พ.ศ.2500 จ านวนนกเรยน ไดเพมขนถง 300 คน ศาลาการเปรยญไมสามารถด าเนน การเรยนการสอนไดสะดวก ตองแบงนกเรยนบางสวนไปเรยนใตถนกฏสงฆ

ทานพระครพทกษธระธรรม เจาอาวาสวดจนทาราม ไดเหนความยากล าบากในการเรยน การสอน ประกอบกบวดตองใชศาลาการเปรยญประกอบพธทางศาสนาอยเสมอ โรงเรยนตองหยด เรยนบอยครง จงไดรวมมอกบทางราชการและประชาชนด ารทจะสรางอาคารเรยนถาวรขน โดยเรม จดงานการกศลตาง ๆ ขน เพอรวบรวมทนด าเนนการ ไดเงนจ านวน 29,000 บาท ไดน าเงนจ านวนน ไปซอทดนดานตะวนตกของวดเพมอก 4 ไร 2 งาน ราคา 9,000 บาท เพอใชเปนสถานทกอสรางอาคารเรยน แบบ ป.1 ข. พเศษ มมขกลาง ซงใชเปนหองประชม

ตอมาดวยกศลเจตนาตอการศกษาประชาบาล นายประยงค - นางเลก ตงตรงจตร เจาของหางขายยา ตราใบโพธ จ.พระนคร ไดสละทรพย จ านวน 100,000 บาท มอบเปนทนสมทบ ในการกอสรางอาคารเรยน โดยผานกระทรวงศกษาธการ พรอมกบไดรบงบประมาณสมทบอก จ านวน 150,000 บาท จนสามารถด าเนนการกอสรางไดแลวเสรจใชประโยชนเปนสถานศกษา ไดสมบรณตามความประสงค จงไดขนานนาม อาคารหลงนวา “โรงเรยนวดจนทาราม (ตงตรงจตร 5)” (นายประยงค – นางเลก ตงตรงจตร) ซงถอเปนมงคลนามใหปรากฏเปนมงขวญ ควรแกการสรรเสรญ และความภาคภมใจของทองถน

49 ว ส ยท ศน , เ ข า ถ ง เ ม อ 2 ม น าคม 2561, เ ข า ถ ง ไ ด จ าก http://data.bopp-

obec.info/web/index_view_vision.php?School_ID=1070480102&page=vision. 50 เรองเดยวกน.

39

พ.ศ. 2511 ไดขยายการศกษาจนถงชนประถมศกษาปท 7 พ.ศ. 2541 เปดขยายโอกาสทางการศกษา ชน ม.1 – ม.3 เปนปแรก ซงมนกเรยนชาย

และหญง รวม 23 คน ปจจบนโรงเรยนวดจนทาราม (ตงตรงจตร 5) มนกเรยนจ านวน 596 คน ขาราชการคร

32 คน ลกจางประจ า 1 คน ลกจางชวคราว 2 คน รบผดชอบเดกในเขตบรการต าบลหนองออ หมท 5, 10, 11, 13 และ 1551

งานวจยทเกยวของ งานวจยในประเทศ

ดาวสวรรค พวงสมจตต ศกษาเรองภาวะผน าของผบรหารทสงผลตอการบรหารโรงเรยน วถพทธ สงกดส านกงานเขตพนทการศกษานครปฐม เขต 2 ผลการวจยพบวา 1) ภาวะผน าของ ผบรหารสงกดส านกงานเขตพนทการศกษานครปฐม เขต 2 มภาวะผน าแบบภาวะผน าการเปลยนแปลง โดยภาพรวมและรายดานอยในระดบมาก 2) การบรหารโรงเรยนวถพทธสงกดส านกงานเขตพนท การศกษานครปฐม เขต 2 โดยภาพรวมและรายดานอยในระดบมาก 3) ภาวะผน าของผบรหารงาน การกระตนเชาวปญญาสงผลตอการบรหารโรงเรยนวถพทธสงกดส านกงานเขตพนทการศกษา นครปฐม เขต 2 ในภาพรวมอยในระดบมาก 52

พระครสงฆรกษจรญ จนดวงษ ศกษาเรองพฤตกรรมเชงจรยธรรมของนกเรยน ชนประถมศกษาปท 6 ของโรงเรยนทเขารวมโครงการวถพทธ สงกดคณะกรรมการการศกษา ขนพนฐานส านกงานเขตพนทการศกษานครปฐม เขต 2 ผลการวจยสรปไดดงน 1) พฤตกรรม เชงจรยธรรมของนกเรยน พบวา นกเรยนมพฤตกรรมเชงคณธรรมอยในระดบสง 2) พฤตกรรม เชงจรยธรรมของนกเรยน เมอจ าแนกตามปจจยสวนบคคล ไดแก เพศ และผลสมฤทธทางการเรยน ตางกน มพฤตกรรมเชงจรยธรรมในภาพรวมแตกตางกน นกเรยนทมเพศแตกตางกนมพฤตกรรม เชงจรยธรรม ดานความซอสตย, ดานความมน าใจเสยสละ, ดานความประหยด, ดานความสามคค

51 คว าม เ ป น ม า ร ร . ว ถ พ ท ธ , เ ข า ถ ง เ ม อ 2 ม น า คม 2560, เ ข า ถ ง ไ ด จ า ก

http://data.bopp-obec.info/web/index_view_history.php?School_ID=1070480102&page =history.

52 ดาวสวรรค พวงสมจตต , “ภาวะผน าของผบรหารทสงผลตอการบรหารโรงเรยน วถพทธ” (วทยานพนธปรญญาการศกษามหาบณฑต สาขาบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร, 2552), บทคดยอ.

40

และดานความยตธรรมแตกตางกน นกเรยนทมผลสมฤทธทางการเรยนตางกนมพฤตกรรม เชงจรยธรรม ดานความรบผดชอบดานความซอสตย และดานความยตธรรมแตกตางกน นกเรยน ทมอาชพของมารดาตางกน มพฤตกรรมเชงจรยธรรม ดานความยตธรรมแตกตางกน และนกเรยน ทมรายไดของบดา-มารดาแตกตางกน มพฤตกรรมเชงจรยธรรม ดานความมน าใจเสยสละแตกตางกน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 3) การด าเนนงานตามแนววถพทธ สามารถท านายพฤตกรรมเชงจรยธรรมของนกเรยนพบวา ดานกจกรรมพนฐานวถชวต ไดรบการคดเลอกเขาสมการเปนล าดบท 1 สวนดานบรรยากาศและปฏสมพนธ ไดรบการคดเลอกเขาสมการเปนล าดบท 2 และดานกายภาพ ไดรบคดเลอกเขาสมการเปนล าดบท 3 สามารถรวมกนท านายพฤตกรรมเชงจรยธรรมรอยละ 39.0 อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .0553

ณฐดล โกมลสงห ศกษาเรองการด าเนนงานโรงเรยนวถพทธ สงกดส านกงานเขตพนท การศกษาสพรรณบรเขต 2 ผลการวจยพบวาการด าเนนงานโรงเรยนวถพทธโดยภาพรวมและรายดาน อยในระดบมาก โดยเรยงล าดบคาเฉลยจากมากไปหานอย คอ ดานผลผลต ดานปจจยน าเขา ดานกระบวนการ และดานผลกระทบ และปญหาในการด าเนนงานดงน ดานปจจยน าเขาพบวาครขาดความร ความเขาใจในหลกพฒนาผเรยนตามหลกไตรสกขา และขาดความเปนกลยาณมตรกบนกเรยน ดานกระบวนการพบวาการจดกจกรรมการเรยนการสอนของคร ขาดความรความเขาใจเรองการ บรณาการพทธธรรม และการเชอมโยงกบเหตการณในชวตประจ าวนของนกเรยน ดานผลผลตพบวา นกเรยนมลกษณะการศกการพฒนา กาย ศล จตและปญญาไดไมครบทกคน และไมสามารถน าหลกธรรมทางพทธศาสนามาชวยแกปญหาทเกดขนได และดานผลกระทบพบวาบรเวณโรงเรยน ยงมแหลงอบายมขทยวยนกเรยน จนไมสามารถปฏบตตนไดตามหลกการพฒนากาย ศล สมาธ และปญญา54

พระมหาเทพอาทตย กตตญาโณ ไดศกษาเรอง การศกษาการมสวนรวมในการบรหารงาน วชาการโรงเรยนวถพทธของพระภกษตามการรบรของเจาอาวาสจงหวดพระนครศรอยธยาและ ผบรหารสถานศกษาโรงเรยนวถพทธสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาพระนครศรอยธยา เขต 1

53 พระครสงฆรกษจรญ จนดวงษ, “พฤตกรรมเชงจรยธรรมของนกเรยนชนประถมศกษา

ปท 6 ของโรงเรยนทเขารวมโครงการวถพทธ สงกดคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานส านกงาน เขตพนทการศกษานครปฐม เขต 2” (วทยานพนธปรญญาการศกษามหาบณฑต สาขาวชาพฒนศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร, 2552), บทคดยอ.

54 ณฐดล โกมลสงห, “การด าเนนงานโรงเรยนวถพทธ สงกดส านกงานเขตพนทการศกษา สพรรณบร เขต 2” (สารนพนธปรญญาการศกษามหาบณฑต สาขาบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร, 2550), บทคดยอ.

41

และ เขต 2 ผลการวจยพบวา เจาอาวาสจงหวดพระนครศรอยธยามการรบรการมสวนรวมใน การบรหารงานวชาการโรงเรยนวถพทธของพระภกษอย ในระดบนอย เรยงตามล าดบ คอ การมสวนรวมในการพฒนาแหลงเรยนร การพฒนาระบบการประกนคณภาพภายใน การพฒนา หลกสตร การนเทศการศกษา และการวดประเมนผลและเทยบโอนผลการศกษา ส าหรบผบรหาร สถานศกษามการรบรการมสวนรวมในการบรหารงานวชาการโรงเรยนวถพทธของพระภกษอยใน ระดบปานกลาง เรยงตามล าดบคอ การมสวนรวมในการพฒนาหลกสตร การพฒนาแหลงเรยนร การพฒนาระบบการประกนคณภาพภายใน การนเทศการศกษา และการวดประเมนผลและเทยบโอน ผลการศกษา55

เจษฎา สงหรา ไดศกษาเรอง แนวทางการด าเนนงานโรงเรยนวถพทธในจงหวดอางทอง พบวา ระดบการด าเนนงานของพระบรหารของครผสอนโรงเรยนวถพทธในจงหวดอางทองโดยภาพรวมอยในระดบมากทกดานและมเจตคตในระดบเหนดวยมากทสด รวมถงมความพรอมในระดบมาก เมอพจารณาในรายละเอยดพบวา ดานการบรหารจดการโรงเรยนวถพทธ กลมตวอยางมความร ในการบรหารจดการโรงเรยนวถพทธในระดบมาก ดานการจดการวถพทธสวถการเรยนร กลมตวอยาง มความรในการจดวถพทธสการเรยนรในระดบมาก ดานกจกรรมเสนอแนะการพฒนาพบวา กลมตวอยางมความรในกจกรรมเสนอแนะและการพฒนาในระดบมาก ดานการพฒนาบคลากร และคณลกษณะบคลากรโรงเรยนวถพทธ และดานการเกอกลสมพนธโรงเรยนวถพทธและชมชน กลมตวอยางมความรในการเกอกลสมพนธโรงเรยนวถพทธและชมชนในระดบมาก56

งานวจยตางประเทศ

ลาเนยร ไดศกษาเกยวกบ การกระตนในเรองจรยธรรมและการพฒนาความคดรวบยอด ในเดกหนมสาวชาวชนบท (การพฒนาจรยธรรมของนกเรยนในชนบท) ผลการวจยพบวา การพฒนา คณธรรมจรยธรรมของนกเรยนทง 2 กลม มความแตกตางกนอยางมนยส าคญ จะเหนไดวา

55 พระมหาเทพอาทตย กตตญาโณ, “การศกษาการมสวนรวมในการบรหารงานวชาการ

โรงเรยนวถพทธของพระภกษตามการรบรของเจาอาวาส จงหวดพระนครศรอยธยา และผบรหารสถานศกษาโรงเรยนวถพทธ สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาอยธยา เขต 1 และ เขต 2” (วทยานพนธปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏพระนครศรอยธยา, 2550), บทคดยอ.

56 เจษฎาสง สงหรา, “แนวทางการด าเนนงานโรงเรยนวถพทธในจงหวดอางทอง” (วทยานพนธสงคมสงเคราะหศาสตรมหาบณฑต สาขาการบรหารและนโยบายสวสดการสงคม มหาวทยาลยธรรมศาสตร, 2549), 107-108.

42

การพฒนาคณธรรมจรยธรรมของเดกนนเปนเรองทส าคญและเปนหนาทของทกฝายทจะตองกระท า จะตองประสานสมพนธกนทงระบบครอบครว โรงเรยน ศาสนา และระบบอน ๆ ในสงคม ในอนทจะ สงเสรมเยาวชนของชาตใหเปนพลเมองด ดงนนทก ๆ ฝายในสงคมไทยจ าเปนตองรวมมอกนแกปญหาคณธรรมจรยธรรมโดยเรงปลกฝงคณธรรมจรยธรรมใหแกประชาชนชาวไทย โดยเฉพาะเยาวชน ทงหลายเพอความสงบสขของสงคมในอนาคต โครงการโรงเรยนวถพทธจงนบไดวาเปนการด าเนน กจกรรมทมงตอบสนองสงคมไทยใหคงสภาพอยไดอยางดและมประสทธภาพ57

เดวส (Davis) ไดศกษาเกยวกบพฤตกรรมผน าของผบรหารและผลทมการปรบปรง โรงเรยนมธยมศกษาทมประสทธภาพ ผลการศกษาวจยพบวา พฤตกรรมของผน าของผบรหารทสงผล ตอการปรบปรงโรงเรยนใหมประสทธภาพม 4 ดาน คอ การเนนผลสมฤทธ การจดระเบยบความเปน ระเบยบเรยบรอย การประเมนความกาวหนาของนกเรยนอยางสม าเสมอ และการสนบสนนไดรบ การรบรจากกลมคร58

ไอเคน ไดท าการวจยพฤตกรรมความเปนผน าของบคคลทจะด ารงต าแหนงผอ านวยการ ทองถนของโรงเรยนอาชวศกษาในรฐแทนเนสซโดยใชแบบสอบถาม LBDQ ทดสอบผอ านวยการและอาจารยในโรงเรยนอาชวศกษา 30 แหง แบบสอบถามนนอธบายถง พฤตกรรมความเปนผน าดาน เนนงาน และดานเนนบคคล ทงทเปนจรงและควรจะเปน หรออดมคต ซงการวจย พบวา ผอ านวยการ ไดประเมนคาการท างานจรงของตนมากกวาความคดเหนของอาจารย ทงผอ านวยการและอาจารย มความเหนในดานเนนงาน และดานเนนบคคลแตกตางกนอยางมนยส าคญ เมอเปรยบเทยบ ความคดเหนของผอ านวยการ และอาจารยเกยวกบพฤตกรรมทควรจะเปนของผบรหาร ดานเนนงาน และดานเนนบคคล มความสมพนธเกยวเนองกนอยางมนยส าคญและจากการเปรยบเทยบพฤตกรรม ทเปนจรงกบพฤตกรรมทควรจะเปนของผอ านวยการทงผอ านวยการและอาจารยตางเหนวา ผบรหารควรมพฤตกรรมดานเนนงานและดานเนนบคคลสงกวาทควรจะเปนในปจจบน59

57 S. P. Lanier, Promotion moral and conceptual development in rural

adolescents (London: Routledge and Kegan Pual, 1993), 28. 58 Eddie L. Davis, “The Leadership Behavior of Principals and Their Effect on

School Improvement in Effective Urban High School. (Urban School)” Dissertation Abstracts International 53 (June 1993): 4144.

59 William Curtis Aiken, “The Leadership Behavior of Selected Local Director of Vocational Education in Tennessee” Dissertation Abstracts International 37, 9 (February 1977): 5075-A.

43

โอซากว ไดศกษาเรอง ทกษะการใหความเหนเกยวกบจรยศกษาส าหรบประสบการณ ขนเรมตนในการใชแบบพฒนาตามขนตอนของโคลเบรก ใชรปแบบการพฒนาการทางจรยธรรมของ โคลเบรก ส าหรบครโรงเรยนมธยมศกษาไนจเรย การวจยครงนตองการเสนอพฒนาการของหลกสตร การสอนของครโดยมแบบอยางพฒนาการของโคลเบรก ทกลาววาการพฒนาการทางจรยธรรมเกดขน ทละขนในโครงสรางทง 6 ขน เปนผลจากปฏกรยาสมพนธระหวางมนษยกบสงแวดลอม ทกคนจะผาน ขนต าโดยไมมใครกระโดดขามขน แตวากาวชาหรอเรวขนอยทวฒนธรรมทแตกตางกน การแกปญหาทางสงคมอยางสม าเสมอ เปนปจจยอยางหนงทจะเปลยนจรยธรรมจากขนหนงไปอกขนหนง60

ชโรเดอร ไดท าการวจยพฤตกรรมการเปนผน าของหวหนาแผนกวชาในความเปนจรงและ ในอดมคต พบวา 1) คะแนนพฤตกรรมความเปนผน าดานมงงาน และมงสมพนธในความเปนจรงตาม ความเหนของหวหนาแผนกวชาสงกวาคะแนนทไดรบจากอาจารย2) คณะจารยคาดหวงเกยวกบพฤตกรรมความเปนผน าในอดมคตของหวหนาแผนกวชาในดานมงสมพนธไวสงกวาคาดหวงของ อนสาสก แตอนสาสกคาดหวงเกยวกบพฤตกรรมความเปนผน าในดานอดมคต ดานมงงานของหวหนา แผนกไวสงกวาคณาจารย 3) ในทศนะของหวหนาแผนกวชาเกยวกบพฤตกรรมความเปนผน าใน อดมคตดานมงงานต า หวหนาแผนกวชาคาดหวงไวสงกวาคณาจารย แตหวหนาแผนกวชากบ คณาจารยมความเหนใกลเคยงกน เกยวกบพฤตกรรมความเปนผน าในอดมคตของหวหนา 4) อนสาสก และหวหนาแผนกวชา มความเหนตรงกนวา บทบาทของหวหนาแผนกวชามความส าคญตอ การบรหารมาก และทวความส าคญยงขนในอนาคต พรอมกนนน 68% ของอนสาสก และ 62% ของหวหนาแผนกวชามความเหนวา หวหนาแผนกวชาควรจะไดรบการฝกอบรมทางการบรหารดวย61

60 V.C. Osakwe, “Moral education : In the use skill for a beginning experience

in the use of Kohlbery’s stay development” Dissertation Abstracts International 2056-A-2057-A (November 1981): 42.

61 Glenn Burnett Schroeder, “Leadership Behavior of Department Chairman in Selected State Institution of Higher Education” Dissertation Abstracts International 30, 12 (June 1970): 5202-A.

44

สรป

หวใจส าคญของการพฒนาโรงเรยนคณธรรม คอ “การแปลงคณธรรมใหเปนจรยธรรม หรอพฤตกรรมทพงประสงค” ดงนนในการบรหารงานโรงเรยนคณธรรม ผบรหาร คร นกเรยน ผปกครอง ชมชนและผมสวนเกยวของ จะตองเขามามสวนรวมในกระบวนการขบเคลอนกจกรรมสงเสรมความดในรปแบบตาง ๆ ทงภายในและภายนอกสถานศกษา ซงน าไปสการพฒนาและ ปรบเปลยนเปนพฤตกรรมทพงประสงคไดอยางยงยน และน าไปขยายเครอขายได จงมจ าเปนตอง ก าหนดกระบวนการบรหารงาน เพอใชในการขบเคลอนงานพฒนาคณธรรมของโรงเรยน ประกอบดวย 1) การวางแผนงานคณธรรม 2) สรางกลไกการลงมอปฏบตงาน 3) ก าหนดการตดตามนเทศงาน และ 4) การประเมนผลการปฏบตงาน เมอครบรอบบรหารงาน ประมาณ 1 ปแลว น าผลจากการประเมนผล งานมาปรบปรงแผนงานคณธรรมฉบบตอ ๆ ไป โดยการลงมอปฏบตอยางตอเนองจะพฒนาใหโรงเรยน เปนโรงเรยนคณธรรมอยางตอเนองและยงยน

45

บทท 3

การด าเนนการวจย

การวจยเรอง “การบรหารจดการโรงเรยนคณธรรม ของโรงเรยนกลมเครอขายบานโปงท 3” ด าเนนการวจยดวยระเบยบวธเชงพรรณนา (descriptive research) วตถประสงคของการวจยเพอ ทราบ 1) การบรหารจดการโรงเรยนคณธรรม ของโรงเรยนกลมเครอขายบานโปงท 3 2) แนวทาง การพฒนาการบรหารจดการโรงเรยนคณธรรม ของโรงเรยนกลมเครอขายบานโปงท 3 ประชากรทใช ในการวจย คอ บคลากรของโรงเรยนกลมเครอขายบานโปงท 3 สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาราชบร เขต 2 ทเขารวมโครงการโรงเรยนคณธรรม ผใหขอมลในแตละสถานศกษา จ านวน 10 คน ประกอบดวย 1) ผบรหาร 2) ผรบผดชอบโครงการโรงเรยนคณธรรม 3) หวหนากลมสาระการเรยนร จ านวน 8 กลมสาระ รวมผใหขอมลทงสน 30 คน การด าเนนการวจยแบงเปน สองสวน คอ ขนตอนการด าเนนการวจย และระเบยบวธวจย ซงมรายละเอยดดงตอไปน

ขนตอนด าเนนการวจย

เพอใหการวจยครงนด าเนนการไปอยางมประสทธภาพ ถกตองตามระเบยบวธวจย

และบรรลวตถประสงคตามทผวจยก าหนดไวขางตน จงไดล าดบขนตอนการด าเนนการ ดงน

ขนตอนท 1 การจดเตรยมโครงการวจย ผวจยจดเตรยมโครงการวจยอยางเปนระบบโดยเรมตนดวยการศกษาเอกสาร วเคราะห

สงเคราะห แนวคด ทฤษฎและวรรณกรรมทเกยวของต ารา เอกสาร ขอมลสารสนเทศ งานวจย ในประเทศและตางประเทศ สอหลากหลายทวไปและสออเลกทรอนกส น ามาก าหนดขอบขาย เชงอางองการวจยจดท าโครงรางการวจย ตามขอเสนอแนะของคณะกรรมการ

ขนตอนท 2 การด าเนนการวจย

การด าเนนการวจยเพอตอบค าถามการวจย ขอ 1 และ 2 ในขนตอนของการด าเนนการสรางเครองมอและพฒนาเครองมอวจย ปรบปรงใหเปนเครองมอฉบบสมบรณ น าเครองมอไปใชเกบขอมล จากนนน ามาวเคราะหขอมลดวยโปรแกรมคอมพวเตอร แปลผลการวเคราะหขอมล

46

ขนตอนท 3 การรายงานผลการวจย ผวจยสรปขอคนพบของการวจย อภปรายผล และขอเสนอแนะ ตรวจสอบความถกตอง

ปรบปรงแกไข จดท าและรายงานฉบบสมบรณตอบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากรเพอขออนมตจบการศกษา

ระเบยบวธวจย

เพอใหงานวจยนเกดประสทธผล ผวจยไดก าหนดรายละเอยดเกยวของกบระเบยบวธวจย ประกอบดวย แผนแบบการวจย ประชากร ตวแปรทศกษา เครองมอทใชในการวจย การสรางและ พฒนาเครองมอ การเกบรวบรวมขอมล การวเคราะหขอมลและสถตทใชในการวจย โดยมรายละเอยด ดงน

แผนแบบของการวจย

การวจยครงนเปนการวจยเชงพรรณนา (Desciptive Research) มแผนแบบการวจย เปนแบบกลมตวอยางเดยว มการวดครงเดยวในลกษณะศกษาสภาวะการณไมมการทดลอง (the one shot, non-experimental case study) ซงเขยนเปนแผนภม (diagram) ดงน

เมอ S หมายถง ประชากร X หมายถง ตวแปรทศกษา O หมายถง ขอมลทไดจากการศกษา

47

ประชากร ประชากรทใชในการวจยครงน คอ บคลากรของโรงเรยนกลมเครอขายบานโปงท 3

สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาราชบร เขต 2 ทเขารวมโครงการโรงเรยนคณธรรม รวมทงสน 30 คน ผใหขอมล

ก าหนดผใหขอมลในแตละสถานศกษาจ านวน 10 คน ประกอบดวย 1) ผบรหาร 2) ผรบผดชอบโครงการโรงเรยนคณธรรม 3) หวหนากลมสาระการเรยนร จ านวน 8 กลมสาระ จ านวน 3 โรง รวมผใหขอมลทงสน 30 คน ดงน

ตารางท 2 ประชากรและผใหขอมล

ท ชอโรงเรยน ผใหขอมล (คน)

รวม ผบรหาร ครผรบผดชอบ โครงการ

คร

1 วดโพธรตนาราม 1 1 8 10 2 วดหนองกบ (ขนทองประชานเคราะห) 1 1 8 10 3 วดจนทาราม (ตงตรงจตร 5) 1 1 8 10

รวม 3 3 24 30 ตวแปรทศกษา

ในการศกษาวจยครงน ประกอบดวยตวแปรพนฐานและตวแปรทศกษา มรายละเอยดดงน 1. ตวแปรพนฐาน เปนตวแปรทเกยวกบสถานภาพของผตอบแบบสอบถาม ไดแก

1.1 เพศ หมายถง เพศชาย เพศหญง 1.2 อาย หมายถง อายของผตอบแบบสอบถาม แบงออกเปน 4 กลม คอ 1) ไมเกน

30 ป 2) 31-40 ป 3) 41-50 ป และ 4) 51-60 ป 1.3 ระดบการศกษาสงสด หมายถง ระดบการศกษาของผตอบแบบสอบถาม

โดยแบงออกเปน 3 กลม คอ 1) ต ากวาปรญญาตร 2) ปรญญาตร 3) สงกวาปรญญาตร 1.4 ต าแหนงหนาทหลกในโรงเรยน หมายถง ต าแหนงหนาทหลกของผตอบแบบสอบถาม

โดยแบงออกเปน 2 กลม คอ 1) กลมผบรหาร 2) คร

48

2. ตวแปรทศกษา คอ ตวแปรทเกยวกบการขบเคลอนงานพฒนาคณธรรมของโรงเรยน ซงมกระบวนการบรหารจดการ ดงน

1) การวางแผนงานคณธรรม หมายถง การก าหนดแนวทางการพฒนาโรงเรยน สโรงเรยนคณธรรมอยางเปนระบบ เพอใหการด าเนนงานมประสทธภาพและบรรลเปาหมายตามท คาดหวงไว ประกอบดวย การก าหนดวสยทศน เปาประสงค วตถประสงค ยทธศาสตร แผนปฏบต และตวชวดเพอการประเมนผล

2) สรางกลไกการลงมอปฏบตงาน โรงเรยนพฒนากลไกในการปฏบตงาน โดยเนน การสรางความมสวนรวม มคณะท างานรบผดชอบมนกเรยนแกนน ามกระบวนการท างานอยางเปนระบบ และมการเกบรวบรวมขอมลเพอใชในการประเมนผล

3) ก าหนดการตดตามนเทศงาน ในชวงของการปฏบตงาน ควรมการนเทศงาน เปนระยะ ๆ มผรบมอบหมายใหเปนผนเทศตดตามงาน สอนงาน ใหค าปรกษาหารออยางเปนกลยาณมตร เพอใหงานเปนไปในแนวทางทก าหนดไว แกไขปญหาทเกดขนไดทนท และปรบปรงงานใหดขนได ตลอดเวลา การนเทศตดตามงานจะเปนการกระตนสงเสรม เสรมแรง ใหก าลงใจแกผปฏบตงาน ใหด าเนนการอยางราบรนจนบรรลเปาหมายทก าหนดไว โดยค านงถงการตดตามใหค าแนะน าปรกษาอยางกลยาณมตร การนเทศตดตามงานอยางตอเนองจะเปนหลกประกนทดตอความส าเรจของ การพฒนาโรงเรยนคณธรรม

4) การประเมนผลการปฏบตงาน การประเมนผลจะชวยใหทราบถงการเปลยนแปลง พฤตกรรมทเกดขน การประเมนผลควรท า 2 ระดบ ไดแก การประเมนผลในระดบโครงงานคณธรรม และ การประเมนผลภาพรวมของโรงเรยน ระดบความส าเรจของโครงงานคณธรรมตาง ๆ จะสงผลให เกดผลส าเรจในภาพรวมของโรงเรยน ดงนน การเลอกใชตวชวดจงมความส าคญ และมผลตอ การแสดงผลความส าเรจแตกตางกน62 เครองมอทใชในการวจย

เพอใหการด าเนนการวจยบรรลวตถประสงค ผวจยไดออกแบบเครองมอการวจยเปน 2 ประเภท คอ 1) แบบสอบถามความคดเหน และ 2) แบบสมภาษณกงโครงสราง ผวจยสรางขน โดยน าแบบนเทศอาสาตดตามโรงเรยนคณธรรม ของศนยโรงเรยนคณธรรม มลนธยวสถรคณ มาปรบปรงและพฒนา ใหมความเหมาะสมกบบรบทการบรหารงานโรงเรยนคณธรรม ของโรงเรยน กลมเครอขายบานโปงท 3 มรายละเอยดดงน

62 ปภสวด วรกตต และคณะ, คมอการจดกจกรรมพฒนาโรงเรยนคณธรรม (นนทบร:

บรษท สหมตรพรนตงแอนดพบลซซง จ ากด, 2560), 41-51.

49

1. แบบสอบถามความคดเหน ผวจยไดออกแบบแบบสอบถามความคดเหน (opinionnaire) ชนดล าดบคณภาพ

หาระดบของลเครท (Likert’s rating scale) จ านวน 1 ฉบบ โดยแบงแบบสอบถามออกเปน 2 ตอน ดงน

ตอนท 1 สถานภาพของผตอบแบบสอบถามความคดเหน ในลกษณะเปนแบบ ตวเลอกทก าหนดไวใหเปนตวเลอก (forced choice) ใหขอมลในเรอง เพศ อาย ระดบการศกษา ต าแหนงและหนาทหลกในโรงเรยน

ตอนท 2 การบรหารจดการโรงเรยนคณธรรม เปนแบบสอบถามความคดเหน เกยวกบการบรหารจดการโรงเรยนคณธรรม ซงมกระบวนการบรหารจดการขบเคลอนงานพฒนา คณธรรมของโรงเรยนคณธรรม คอ การวางแผนงานคณธรรม สรางกลไกการลงมอปฏบตงาน ก าหนดการตดตามนเทศงาน และการประเมนผลการปฏบตงาน63 โดยผวจยไดน าแบบนเทศอาสา ตดตามโรงเรยนคณธรรมของศนยโรงเรยนคณธรรม มลนธยวสถรคณ ซงขอค าถามมลกษณะ เปนแบบประมาณคา 5 ระดบของลเครท (Likert’s rating scale)64 มาปรบปรงและพฒนาใหม ความเหมาะสมกบบรบทการบรหารจดการโรงเรยนคณธรรม ของโรงเรยนกลมเครอขายบานโปงท 3 โดยมอาจารยทปรกษาเปนผใหค าแนะน า

แบบสอบถามในตอนท 2 มลกษณะในการจดล าดบเปนแบบประมาณคา 5 ระดบของลเครท (Likert’s rating scale) ผวจยจงก าหนดระดบคณภาพและชวงคะแนน ดงน

ระดบ 5 หมายถง มการบรหารจดการโรงเรยนคณธรรมอยในระดบมากทสด ใหมน าหนก 5 คะแนน

ระดบ 4 หมายถง มการบรหารจดการโรงเรยนคณธรรมอยในระดบมาก ใหมน าหนก 4 คะแนน

ระดบ 3 หมายถง มการบรหารจดการโรงเรยนคณธรรมอยในระดบปานกลาง ใหมน าหนก 3 คะแนน

ระดบ 2 หมายถง มการบรหารจดการโรงเรยนคณธรรมอยในระดบนอย ใหมน าหนก 2 คะแนน

ระดบ 1 หมายถง มการบรหารจดการโรงเรยนคณธรรมอยในระดบนอยทสด ใหมน าหนก 1 คะแนน

63 เรองเดยวกน, 41-51. 64 Rensis Likert, New Patternt of Mangement (New York: McGraw-Hill, 1961),

74.

50

2. แบบสมภาษณกงโครงสราง แบบสมภาษณกงโครงสรางเกยวกบแนวทางการพฒนาการบรหารจดการโรงเรยน

คณธรรม ของโรงเรยนกลมเครอขายบานโปงท 3 เพอศกษาแนวทางการพฒนาการบรหารจดการ โรงเรยนคณธรรม โดยการน าแบบสอบถามขอทมคามชฌมเลขคณตทอยในระดบนอยและนอยทสด มาสรางแบบสมภาษณกงโครงสราง เพอหาเหตผลวาเหตใดจงอยในระดบนอยและนอยทสด โดยการเลอกผตอบแบบสมภาษณกงโครงสรางนทงหมด 6 คน ประกอบดวย 1. ผบรหารจ านวน 2 คน 2. ครผรบผดชอบโครงการโรงเรยนคณธรรมจ านวน 2 คน และ 3. ครหวหนากลมสาระการเรยนร จ านวน 2 คน การสรางและพฒนาเครองมอ

เพอใหการสรางและพฒนาเครองมอด าเนนไปดวยความเรยบรอย ผวจยไดออกแบบ การสรางและพฒนาเครองมอออกเปน 2 ประเภท คอ 1) แบบสอบถามความคดเหน และ 2) แบบสมภาษณกงโครงสราง มรายละเอยดดงน

1. แบบสอบถามความคดเหน ผวจยไดด าเนนการน าแบบนเทศอาสาตดตามโรงเรยนคณธรรม ของศนยโรงเรยน

คณธรรม มลนธยวสถรคณ มาปรบปรงและพฒนาใหมความเหมาะสมกบบรบทการบรหารจดการ โรงเรยนคณธรรม ของโรงเรยนกลมเครอขายบานโปงท 3 โดยใชแบบสอบถามความคดเหน (questionaire) จ านวน 1 ฉบบ โดยมขนตอนการสรางเครองมอตามล าดบ ดงน

ขนท 1 ศกษาต ารา หนงสอ เอกสาร วรรณกรรมทเกยวของ งานวจยทเกยวของกบ การบรหารจดการโรงเรยนคณธรรมและกระบวนการบรหารงานโรงเรยนคณธรรม จากนนน าผล การศกษามาสรางและปรบปรงเครองมอภายใตค าปรกษาของอาจารยผควบคมสารนพนธเพอ พจารณาปรบปรงแกไขใหสอดคลองและเหมาะสมกบตวแปรและขอบเขตทก าหนด

ขนท 2 ตรวจสอบคาความเทยงตรงเชงเนอหา (content validity) ของแบบสอบถาม โดยน าแบบสอบถามใหอาจารยทปรกษาและผเชยวชาญ ตรวจสอบความสอดคลองของเนอหา กบวตถประสงคของการวจย ดวยการหาคาดชนความสอดคลองโดยใชเทคนค IOC (Index of item objective congruence) และค านวณหาความเชอมนของแบบสอบถาม ภายใตการควบคมของอาจารยผควบคม

ขนท 3 น าแบบทดสอบทดลองใช (try out) เพอหาความเชอมน (reliability) ขนท 4 น าแบบสอบถามไปใชกบประชากร จ านวน 30 คน ตามทออกแบบไว

51

2. แบบสมภาษณกงโครงสราง ผวจยน าผลทไดจากแบบสอบถามในตวแปรทมคามชฌมเลขคณตระดบนอยและ

นอยทสดจดท าเปนแบบสมภาษณกงโครงสราง จากนนน าไปปรกษาอาจารยผควบคมสารนพนธ โดยไมตองตรวจสอบความตรงของเนอหา (content validity)

การเกบรวบรวมขอมล

การวจยครงน ผวจยไดด าเนนการเกบรวบรวมขอมลดงน 1. ผวจยไดท าหนงสอถงคณบดบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร เพอขอหนงสอ

ขอความอนเคราะหในการเกบรวบรวมขอมลจากโรงเรยนในกลมเครอขายบานโปงท 3 สงกดส านกงาน เขตพนทการศกษาประถมศกษาราชบร เขต 2 จ านวน 3 โรงเรยน ทเปนกลมประชากร

2. ผวจยสงแบบสอบถามดวยตนเอง 3. การเกบรวบรวมขอมล ผวจยด าเนนการเกบรวบรวมแบบสอบถามคนดวยตนเอง 4. ผวจยท าหนงสอถงบณฑตวทยาลยผานภาควชาบรหารการศกษา เพอท าหนงสอ

ขอความรวมมอในการเกบรวบรวมขอมลจากสถานศกษาสงกดส านกงานเขตพนทการศกษา ประถมศกษาราชบร เขต 2 เพอขอความอนเคราะหในการเกบขอมลการสมภาษณผบรหาร ครผรบผดชอบโครงการโรงเรยนคณธรรม และครหวหนากลมสาระการเรยนรตาง ๆ

5. ด าเนนการสมภาษณผบรหารครผรบผดชอบโครงการโรงเรยนคณธรรม และคร หวหนากลมสาระการเรยนรตาง ๆ ดวยตนเอง การวเคราะหขอมล

การวเคราะหขอมลในการวจยครงนใชโรงเรยนเปนหนวยวเคราะห (unit of analysis) เมอไดรบแบบสอบถามคนแลวผวจยด าเนนการ ดงน

1. ตรวจสอบความสมบรณของแบบสอบถาม 2. ตรวจใหคะแนนตามเกณฑการใหคะแนนส าหรบแบบสอบถามแตละฉบบ 3. จดท าตารางแจกแจงคะแนน ( tally sheet) เพอกรอกคะแนนใหสอดคลองกบ

แผนการวเคราะหขอมลและระเบยบวธทางสถตทใช 4. น าขอมลดงกลาวไปค านวณหาคาทางสถตโดยใชโปรแกรมส าเรจรป 5. น าขอมลทไดจากการสมภาษณมาวเคราะหเนอหา (content analysis)

52

สถตทใชในการวเคราะห เพอใหการวเคราะหแบบสอบถามตรงตามวตถประสงคของการวจยทศกษาในครงน

ผวจยไดใชสถตในการวเคราะหขอมล ดงน 1. การวเคราะหขอมลเกยวกบสถานภาพของผตอบแบบสอบถาม สถตทใชวเคราะห คอ

ใชคาความถ (frequency : f) และรอยละ (percentage : %) 2. การวเคราะหการบรหารจดการโรงเรยนคณธรรมผวจย สถตทใชวเคราะห คอ

ใชค ามชฉม เลขคณต (arithmetic mean : ) และคาส วนเบ ยง เบนมาตรฐาน (Standart Deviation: ) แลวน าไปเปรยบเทยบตามแนวคดของเบสท (Best)65 ดงน

คามชฌมเลขคณต 4.50 – 5.00 หมายถง การบรหารจดการโรงเรยนคณธรรมอยใน ระดบมากทสด

คามชฌมเลขคณต 3.50 – 4.49 หมายถง การบรหารจดการโรงเรยนคณธรรมอยอยใน ระดบมาก

คามชฌมเลขคณต 2.50 – 3.49 หมายถง การบรหารจดการโรงเรยนคณธรรมอยอยใน ระดบปานกลาง

คามชฌมเลขคณต 1.50 – 2.49 หมายถง การบรหารจดการโรงเรยนคณธรรมอยอยใน ระดบนอย

คามชฌมเลขคณต 1.00 – 1.49 หมายถง การบรหารจดการโรงเรยนคณธรรมอยอยใน ระดบนอยทสด

3. การวเคราะหเนอหา(content analysis) การบรหารจดการโรงเรยนคณธรรม ของโรงเรยนกลมเครอขายบานโปงท 3 โดยการน าผลการวเคราะหในขอ 2 ทมคาคามชฉมเลขคณต (arithmetic mean : ) นอยทสดในแตละดาน มาใชในการออกแบบสอบถามกงโครงสราง

65 W. John Best, Research in Education, 4th ed. (Englewood Cliffs,

New Jersey: Prentice-Hall, 1981), 182.

53

สรป

การวจยครงนเปนการวจยเชงพรรณนา (Desciptive Research) วตถประสงคของการวจย เพอทราบ 1) การบรหารจดการโรงเรยนคณธรรม ของโรงเรยนกลมเครอขายบานโปงท 3 2) แนวทาง การพฒนาการบรหารจดการโรงเรยนคณธรรม ของโรงเรยนกลมเครอขายบานโปงท 3 มแผนแบบ การวจยเปนแบบกลมตวอยางเดยว มการวดครงเดยวในลกษณะศกษาสภาวะการณไมมการทดลอง (the one shot, non-experimental case study) ประชากรทใชในการวจยครงน คอ บคลากรของ โรงเรยนกลมเครอขายบานโปงท 3 สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาราชบร เขต 2 ทเขารวมโครงการโรงเรยนคณธรรม ประกอบดวย 1) ผบรหาร 2) ผรบผดชอบโครงการโรงเรยน คณธรรม 3) หวหนากลมสาระการเรยนร จ านวน 8 กลมสาระ รวมทงสน 30 คน เครองมอการวจย เปน 2 ประเภท คอ 1) แบบสอบถามความคดเหน ชนดล าดบคณภาพ 5 ระดบของลเครท (Likert’s rating scale) จ านวน 1 ฉบบ โดยแบงแบบสอบถามออกเปน 2 ตอน ซ งตอนท 1 เปนแบบสอบถามสถานภาพของผตอบแบบสอบถาม ตอนท 2 เปนแบบสอบถามเกยวกบการบรหาร จดการโรงเรยนคณธรรม และ 2) แบบสมภาษณกงโครงสรางเพอศกษาแนวทางการพฒนาการบรหาร จดการโรงเรยนคณธรรม ของโรงเรยนกลมเครอขายบานโปงท 3 สถตทใชในการวเคราะหขอมล ไดแก คาความถ (frequency) รอยละ (percentage) มชฌมเลขคณต ( ) สวนเบยงเบนมาตรฐาน ( ) แลวน าไปเปรยบเทยบตามแนวคดของเบสท (Best) และการวเคราะหเนอหา (content analysis) โดยวเคราะหขอมลดวยโปรแกรมส าเรจรป

54

บทท 4

ผลการวเคราะหขอมล

เพอใหเปนไปตามวตถประสงคของการวจย และการน าเสนอผลการวเคราะหขอมลในการ วจยเรอง “การบรหารจดการโรงเรยนคณธรรม ของโรงเรยนกลมเครอขายบานโปงท 3” ผวจยไดสง แบบสอบถามใหกบประชากร จ านวน 30 ฉบบ ซงมผใหขอมล จ านวน 3 โรง ก าหนดผใหขอมล ในแตละโรงเรยนจ านวน 10 คน ประกอบดวย 1) ผบรหาร 2) ผรบผดชอบโครงการโรงเรยนคณธรรม 3) หวหนากลมสาระการเรยนร จ านวน 8 กลมสาระ รวมผใหขอมลทงหมด 30 คน จากโรงเรยน ในกลมเครอขายบานโปง 3 สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาราชบร เขต 2 จ านวน 3 โรง ไดรบการตอบกลบคนทกฉบบ คดเปนรอยละ 100 น ามาวเคราะหขอมลโดยใชตารางประกอบ การบรรยายจ าแนกไดเปน 3 ตอน ดงน

ตอนท 1 ผลการวเคราะหสถานภาพของผตอบแบบสอบถาม ตอนท 2 ผลการวเคราะหการบรหารจดการโรงเรยนคณธรรม ของโรงเรยนกลมเครอขาย

บานโปงท 3 ตอนท 3 ผลการวเคราะหแนวทางการพฒนาการบรหารจดการโรงเรยนคณธรรม

ของโรงเรยนกลมเครอขายบานโปงท 3 ตอนท 1 ผลการวเคราะหสถานภาพทวไปของผตอบแบบสอบถาม

สถานภาพของผตอบแบบสอบถาม ซงไดจากการตอบแบบสอบถามคอ 1) ผบรหาร 2) ผรบผดชอบโครงการโรงเรยนคณธรรม 3) หวหนากลมสาระการเรยนร จ าวน 8 กลมสาระ จ านวน 3 โรง ก าหนดผใหขอมลในแตละโรงเรยนจ านวน 10 คน ประกอบดวย ผใหขอมลทงหมด 30 คน จากสถานศกษาในกลมเครอขายบานโปง 3 สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาราชบร เขต 2 จ านวน 3 โรง แยกพจารณาตามเพศ อาย ระดบการศกษาสงสด และต าแหนงหนาทหลก ในโรงเรยน โดยหาคาความถ (f) และคารอยละ (%) ดงรายละเอยดในตารางท 3

55

ตารางท 3 สถานภาพทวไปของผตอบแบบสอบถาม ท สถานภาพทวไป จ านวน รอยละ 1 เพศ

- ชาย - หญง

8 22

26.67 73.33

รวม 30 100.00 2 อาย

- ไมเกน 30 ป - 30 - 40 ป - 41 - 50 ป - 51 - 60 ป

2 10 9 9

6.67 33.33 30.00 30.00

รวม 30 100.00 3 ระดบการศกษาสงสด

- ปรญญาตร - สงกวาปรญญาตร

021 9

70.00 30.00

รวม 30 100.00 4 ต าแหนงหนาทหลกในโรงเรยน

- ผบรหาร - คร

3 27

10.00 90.00

รวม 30 100.00

จากตารางท 3 พบวาผใหขอมล จ านวน 30 คน สวนมากเปนเพศหญงจ านวน 22 คน คดเปนรอยละ 73.33 เปนเพศชาย จ านวน 8 คน คดเปนรอยละ 26.67 มอาย 30 - 40 ป มากทสด จ านวน 10 คน คดเปนรอยละ 33.33 และอายไมเกน 30 ป นอยทสด จ านวน 2 คน คดเปนรอยละ 6.67 ระดบการศกษาสงสดปรญญาตรมากทสด จ านวน 21 คน คดเปนรอยละ 70.00 รองลงมาคอ วฒทางการศกษาสงกวาปรญญาตร จ านวน 9 คน คดเปนรอยละ 30.00 ต าแหนงหนาทหลก ในโรงเรยน เปนผบรหาร จ านวน 3 คน คดเปนรอยละ 10.00 และคร จ านวน 27 คน คดเปนรอยละ 90.00

56

ตอนท 2 ผลการวเคราะหการบรหารจดการโรงเรยนคณธรรม ของโรงเรยนกลมเครอขายบานโปงท 3 ในการวเคราะหการบรหารจดการโรงเรยนคณธรรม ของโรงเรยนกลมเครอขายบานโปง

ท 3 อยในระดบใด ผวจยไดวเคราะหขอมลการบรหารจดการโรงเรยนคณธรรม ของโรงเรยน กลมเครอขายบานโปงท 3 โดยภาพรวมและรายดาน ผวจยวเคราะหจากคามชฌมเลขคณต ( ) และสวนเบยงเบนมาตรฐาน ( ) แลวน าไปเปรยบเทยบกบเกณฑตามแนวคดของเบสท (Best) ไดผลรายละเอยดในตารางท 4 ตารางท 4 คามชฌมเลขคณต ( ) สวนเบยงเบนมาตรฐาน ( ) และระดบการบรหารจดการ

โรงเรยนคณธรรม ของโรงเรยนกลมเครอขายบานโปงท 3 โดยภาพรวม (N=30)

ดานท

การบรหารจดการโรงเรยนคณธรรม คามชฌม เลขคณต

( )

สวนเบยงเบนมาตรฐาน

( ) ระดบ

1 การวางแผนงานคณธรรม 4.46 0.50 มาก 2 สรางกลไกการลงมอปฏบตงาน 4.39 0.59 มาก 3 ก าหนดการตดตามนเทศงาน 4.38 0.57 มาก 4 การประเมนผลการปฏบตงาน 4.36 0.58 มาก

ภาพรวม 4.40 0.56 มาก

จากตารางท 4 พบวา การบรหารจดการโรงเรยนคณธรรม ของโรงเรยนกลมเครอขาย บานโปงท 3 โดยภาพรวมอยในระดบมาก ( = 4.40, = 0.56) เมอพจารณารายดานพบวา การบรหารจดการโรงเรยนคณธรรม ของโรงเรยนกลมเครอขายบานโปงท 3 อยในระดบมากทกดาน โดยเรยงล าดบคามชฌมเลขคณตจากมากไปหานอยดงน การวางแผนงานคณธรรม ( = 4.46, = 0.50) สรางกลไกการลงมอปฏบตงาน ( = 4.39, = 0.59) ก าหนดการตดตามนเทศงาน

(𝜇 = 4.38, = 0.57) และการประเมนผลการปฏบตงาน ( = 4.36, = 0.58) ตามล าดบ เมอพจารณาสวนเบยงเบนมาตรฐานพบวามคาอยระหวาง 0.50 - 0.59 มการกระจายของขอมลนอย แสดงวาผตอบแบบสอบถามมความสอดคลองไปในทศทางเดยวกน

เมอพจารณาการบรหารจดการโรงเรยนคณธรรมเปนรายขอในแตละดาน ไดแก การวางแผนงานคณธรรมสรางกลไกการลงมอปฏบตงาน ก าหนดการตดตามนเทศงาน และ การประเมนผลการปฏบตงาน ผลตามรายละเอยดในตารางท 5 - 8 ดงน

57

ตารางท 5 คามชฌมเลขคณต ( ) สวนเบยงเบนมาตรฐาน ( ) และระดบการบรหารจดการโรงเรยนคณธรรม ของโรงเรยนกลมเครอขายบานโปงท 3 ดานการวางแผนงานคณธรรม

(N=30)

ขอ การบรหารจดการโรงเรยนคณธรรม คามชฌมเลขคณต

( )

สวนเบยงเบนมาตรฐาน

( ) ระดบ

1 สภาพแวดลอม บรรยากาศของโรง เร ยนม ความเหมาะสมในการด าเนนโครงการ

4.93 0.25 มาก

2 ส ภ า พ แ ว ด ล อ ม บ ร ร ย า ก า ศ ข อ ง ช ม ชนม ความเหมาะสมในการด าเนนโครงการ

4.47 0.63 มาก

3 การประชมระดมสมองเพอคนหา “คณธรรมเปาหมาย” และระบพฤตกรรมบงชเชงบวก

4.17 0.65 มาก

4 การอบรมเชงปฏบตการเพอพฒนาศกยภาพคร แกนน าและนกเรยนแกนน า

4.27 0.45 มาก

รวม 4.46 0.50 มาก

จากตารางท 5 พบวาการบรหารจดการโรงเรยนคณธรรม ของโรงเรยนกลมเครอขาย บานโปงท 3 ดานการวางแผนงานคณธรรม ในภาพรวมอยในระดบมาก ( = 4.46, = 0.50) เมอพจารณาแยกเปนรายขอ พบวาการบรหารจดการโรงเรยนคณธรรม ของโรงเรยนกลมเครอขายบานโปง ท 3 ดานการวางแผนงานคณธรรม อยในระดบมากทกขอ โดยเรยงล าดบคามชฌมเลขคณต จากมากไปหานอยไดดงน สภาพแวดลอม บรรยากาศของโรงเรยนมความเหมาะสมในการด าเนนโครงการ ( = 4.93, = 0.25) สภาพแวดลอม บรรยากาศของชมชนมความเหมาะสมในการ ด าเนนโครงการ ( = 4.47, = 0.63) การอบรมเชงปฏบตการเพอพฒนาศกยภาพครแกนน าและนกเรยนแกนน า ( = 4.27, = 0.45) การประชมระดมสมองเพอคนหา “คณธรรม เปาหมาย” และระบพฤตกรรมบงชเชงบวก ( = 4.17, = 0.65) ตามล าดบ เมอพจารณา สวนเบยงเบนมาตรฐานพบวามคา อยระหวาง 0.25 – 0.63 มการกระจายของขอมลนอย แสดงวา ผตอบแบบสอบถามมความคดเหนสอดคลองไปในทศทางเดยวกน

58

ตารางท 6 คามชฌมเลขคณต ( ) สวนเบยงเบนมาตรฐาน ( ) และระดบการบรหารจดการโรงเรยนคณธรรม ของโรงเรยนกลมเครอขายบานโปงท 3 ดานการสรางกลไกการลงมอปฏบตงาน

(N=30)

ขอ การบรหารจดการโรงเรยนคณธรรม คามชฌมเลขคณต

( )

สวนเบยงเบนมาตรฐาน

( ) ระดบ

1 การด าเนนงานเปนไปตามวตถประสงค / เปาหมายทตงไว

4.40 0.62 มาก

2 โครงการกจกรรมด า เนนงานครบถวนตามระยะเวลาทก าหนด

4.50 0.51 มาก

3 มเครอขายท เขามามสวนรวมในกระบวนการบรหารงาน

4.57 0.50 มาก

4 กระบวนการบรหารงานมการแลกเปลยนเรยนร ในการด าเนนงานระหวางผทเกยวของ

4.40 0.56 มาก

5 กระบวนการบรหารงานเกดการเปลยนแปลงพฤตกรรมของผเกยวของ

4.10 0.61 มาก

6 ผมสวนรวมใหความรวมมอเปนอยางด 4.40 0.67 มาก 7 ผมสวนไดสวนเสยใหความรวมมอเปนอยางด 4.53 0.63 มาก

8 กระบวนการบรหารงานท าใหเกดการรบรของชมชน

4.33 0.61 มาก

9 การศกษาดงานโรงเรยนคณธรรมตนแบบในภมภาค เพอแลกเปลยนเรยนร และสรางเครอขายความรวมมอ ทงดานวชาการ

4.23 0.57 มาก

รวม 4.39 0.59 มาก

จากตารางท 6 พบวา การบรหารจดการโรงเรยนคณธรรม ของโรงเรยนกลมเครอขาย บานโปงท 3 ดานการสรางกลไกการลงมอปฏบตงาน อยในระดบมาก ( = 4.39, = 0.59) เมอพจารณาแยกเปนรายขอ พบวา การบรหารจดการโรงเรยนคณธรรม ของโรงเรยนกลมเครอขาย บานโปงท 3 ดานการสรางกลไกการลงมอปฏบตงาน อยในระดบมากทกขอ โดยเรยงล าดบ

59

คามชฌมเลขคณตจากมากไปหานอยไดดงน มเครอขายทเขามามสวนรวมในกระบวนการบรหารงาน ( = 4.57, = 0.50) ผมสวนไดสวนเสยใหความรวมมอเปนอยางด ( = 4.53, = 0.63) โครงการกจกรรมด าเนนงานครบถวนตามระยะเวลาทก าหนด ( = 4.50, = 0.51) กระบวนการ บรหารงานมการแลกเปลยนเรยนรในการด าเนนงานระหวางผทเกยวของ ( = 4.40, = 0.56) การด าเนนงานเปนไปตามวตถประสงค เปาหมายทตงไว ( = 4.40, = 0.62) ผมสวนรวม ใหความรวมมอเปนอยางด ( = 4.40, = 0.67) กระบวนการบรหารงานท าใหเกดการรบรของ ชมชน ( = 4.33, = 0.61) การศกษาดงานโรงเรยนคณธรรมตนแบบ ในภมภาค เพอแลกเปลยนเรยนร และสรางเครอขายความรวมมอทงดานวชาการ ( = 4.23, = 0.57) กระบวนการ บรหารงานเกดการเปลยนแปลงพฤตกรรมของผเกยวของ ( = 4.10, = 0.61) ตามล าดบ เมอพจารณาสวนเบยงเบนมาตรฐานพบวามคาอยระหวาง 0.50 – 0.67 มการกระจายของขอมลนอย แสดงวาผตอบแบบสอบถามมความคดเหนสอดคลองไปในทศทางเดยวกน ตารางท 7 คามชฌมเลขคณต ( ) สวนเบยงเบนมาตรฐาน ( ) และระดบการบรหารจดการ

โรงเรยนคณธรรม ของโรงเรยนกลมเครอขายบานโปงท 3 ดานการก าหนดการตดตามนเทศงาน

(N=30)

ขอ การบรหารจดการโรงเรยนคณธรรม

คามชฌม

เลขคณต ( )

สวนเบยงเบนมาตรฐาน

( ) ระดบ

1 นกเรยนแสดงออกถงพฤตกรรมพงประสงคทชดเจนเปนรปธรรมสม าเสมอ

4.43 0.63 มาก

2 ผบรหารเปนผน าในการเปลยนแปลงและเปนแบบอยางทดดานคณธรรม

4.33 0.55 มาก

3 ครเปนผน าในการเปลยนแปลงและเปนแบบอยาง ทดดานคณธรรม

4.43 0.57 มาก

4 พฤตกรรมทพงประสงคตามคณธรรมหลกของนกเรยนในภาพรวม

4.37 0.49 มาก

5 เกดกระบวนการมสวนรวมในการพฒนาคณธรรมจรยธรรมจากทกภาคสวน

4.67 0.48 มาก

60

ตารางท 7 คามชฌมเลขคณต ( ) สวนเบยงเบนมาตรฐาน ( ) และระดบการบรหารจดการโรงเรยนคณธรรม ของโรงเรยนกลมเครอขายบานโปงท 3 ดานการก าหนดการตดตามนเทศงาน (ตอ)

(N=30)

ขอ การบรหารจดการโรงเรยนคณธรรม

คามชฌม

เลขคณต ( )

สวนเบยงเบนมาตรฐาน

( ) ระดบ

6 มองคความร/นวตกรรมทใชในการพฒนาศกยภาพของครเกยวกบการจดการเรยนรในการสรางเสรมคณธรรมจรยธรรม

4.20 0.66 มาก

7

การนเทศตดตามเพอเสรมหนนและใหก าลงใจโรงเรยนโดยนเทศอาสา ของมลนธยวสถรคณ โดยจะประสานงานกบนเทศภายในของโรงเรยน เพอใหค าปรกษาหารออยางเปนกลยาณมตร แลกเปลยนเรยนร และเปนก าลงใจใหกนและกน

4.23 0.63 มาก

รวม 4.38 0.57 มาก

จากตารางท 7 พบวา การบรหารงานโรงเรยนคณธรรม ของโรงเรยนกลมเครอขาย บานโปงท 3 ดานการก าหนดการตดตามนเทศงานโดยภาพรวม อยในระดบมาก ( = 4.38, = 0.57) เมอพจารณาแยกเปนรายขอ พบวาการบรหารงานโรงเรยนคณธรรม ของโรงเรยน กลมเครอขายบานโปง ท 3 ดานการก าหนดการตดตามนเทศงาน อย ในระดบมากทกขอ โดยเรยงล าดบคามชฌม เลขคณตจากมากไปหานอยไดดงน เกดกระบวนการมสวนรวมในการพฒนา คณธรรมจรยธรรมจาก ทกภาคสวน ( = 4.67, = 0.48) ครเปนผน าในการเปลยนแปลงและเปนแบบอยางทดดานคณธรรม ( = 4.43, = 0.57) นกเรยนแสดงออกถงพฤตกรรมพงประสงค ทชดเจนเปนรปธรรมสม าเสมอ ( = 4.43, = 0.63) พฤตกรรมทพงประสงคตามคณธรรมหลก ของนกเรยนในภาพรวม ( = 4.37, = 0.49) ผบรหารเปนผน าในการเปลยนแปลงและ เปนแบบอยางทดดานคณธรรม ( = 4.33, = 0.55) การนเทศตดตามเพอเสรมหนนและ ใหก าลงใจโรงเรยนโดยนเทศอาสา ของ มลนธยวสถรคณ โดยจะประสานงานกบนเทศภายในของ โรงเรยน เพอใหค าปรกษาหารออยางเปนกลยาณมตร แลกเปลยนเรยนร และเปนก าลงใจใหกนและกน ( = 4.23, = 0.63) มองคความร/นวตกรรมทใชในการพฒนาศกยภาพของครเกยวกบ

61

การจดการเรยนร ในการสรางเสรมคณธรรมจรยธรรม ( = 4.20, = 0.66) ตามล าดบ เมอพจารณาสวนเบยงเบนมาตรฐานพบวา มคาอยระหวาง 0.49 - 0.66 มการกระจายของขอมลนอย แสดงวาผตอบแบบสอบถามมความคดเหนสอดคลองไปในทศทางเดยวกน

ตารางท 8 คามชฌมเลขคณต ( ) สวนเบยงเบนมาตรฐาน ( ) และระดบการบรหารงานโรงเรยน

คณธรรม ของโรงเรยนกลมเครอขายบานโปงท 3 ดานการประเมนผลการปฏบตงาน (N=30)

ขอ การบรหารงานโรงเรยนคณธรรม

คามชฌมเลขคณต

( )

สวนเบยงเบนมาตรฐาน

(𝜎)

ระดบ

1 กระบวนการบรหารงานสงผลตอการเปลยนแปลง ดานคณธรรมของนกเรยน

4.23 0.57 มาก

2 ครเปนตนแบบทดงามของนกเรยน 4.53 0.51 มาก

3 ครไดรบการพฒนาศกยภาพในการออกแบบและจดการเรยนรเชงบรณาการความรค ความด

4.30 0.65 มาก

4 โครงการนท าใหชมชนเกดความตระหนกในความส าคญของคณธรรม

4.53 0.51 มาก

5 โรงเรยนสามารถน านวตกรรม /แนวปฏบตทดไปพฒนาตอยอดเพอเผยแพรขยายผลตอไป

4.20 0.66 มาก

รวม 4.36 0.58 มาก

จากตารางท 8 พบวา การบรหารงานโรงเรยนคณธรรม ของโรงเรยนกลมเครอขาย บานโปง ท 3 ดานการประเมนผลการปฏบตงานในภาพรวม อย ในระดบมาก ( = 4.36, = 0.58) เมอพจารณาแยกเปนรายขอ พบวาการบรหารงานโรงเรยนคณธรรม ของโรงเรยน กลมเครอขายบานโปงท 3 อยในระดบมากทกขอ โดยเรยงล าดบคามชฌมเลขคณตจากมากไปหานอย ไดดงน ( = 4.53, = 0.51) โครงการนท าใหชมชนเกดความตระหนกในความส าคญของ คณธรรม ( = 4.53, = 0.51) ครไดรบการพฒนาศกยภาพในการออกแบบและจดการเรยนร เชงบรณาการความรค ความด ( = 4.30, = 0.65) กระบวนการบรหารงานสงผลตอ การเปลยนแปลงดานคณธรรมของนกเรยน ( = 4.23, = 0.57) โรงเรยนสามารถน านวตกรรม/ แนวปฏบตทดไปพฒนาตอยอดเพอเผยแพรขยายผลตอไป ( = 4.20, = 0.66) ตามล าดบ

62

เมอพจารณาสวนเบยงเบนมาตรฐานพบวา มคาอยระหวาง 0.51 - 0.66 มการกระจายของขอมลนอย แสดงวาผตอบแบบสอบถามมความคดเหนสอดคลองไปในทศทางเดยวกน ตอนท 3 ผลการวเคราะหแนวทางการพฒนาการบรหารจดการโรงเรยนคณธรรม ของโรงเรยน

กลมเครอขายบานโปงท 3 จากผลการวเคราะหขอมลพบวาการบรหารจดการโรงเรยนคณธรรม ของโรงเรยน

กลมเครอขายบานโปงท 3 ในแตละดานจะปรากฏเปนตวแปรทคามชฌมเลขคณตนอยทสด จงน ามาท าการสมภาษณผตอบแบบสมภาษณกงโครงสรางนทงหมด 6 คน ประกอบดวย 1. ผบรหาร จ านวน 2 คน 2. ครผรบผดชอบโครงการโรงเรยนคณธรรมจ านวน 2 คน และ 3. ครหวหนากลม สาระการเรยนร จ านวน 2 คน เพอหาแนวทางในการแกไขและพฒนาการบรหารจดการโรงเรยน คณธรรมรายดาน มรายละเอยดดงตอไปน

1) แนวทางการบรหารจดการโรงเรยนคณธรรม ของโรงเรยนกลมเครอขายบานโปงท 3 ดานการวางแผนงานคณธรรม ขอการประชมระดมสมองเพอคนหา “คณธรรมเปาหมาย” และระบพฤตกรรมบงชเชงบวก ปรากฏผลดงน

1.1 ผ บรหารและผ ม ส วนเก ยวของทกฝ ายควรด า เนนการ SWOT analysis เพอวเคราะห จดแขง จดออน อปสรรค และโอกาสทอาจเกดขนน ามาใชเปนแนวทางในการวางแผน การบรหารจดการโรงเรยนคณธรรม

1.2 ผบรหารควรใหความส าคญกบทกความคดเหนและขอเสนอแนะในการประชม ระดมสมอง ใชเปนแนวทางในการวางแผนงานคณธรรมรวมก าหนด “คณธรรมเปาหมาย” และระบพฤตกรรมบงชเชงบวก เพอใชในการขบเคลอนแผนงานคณธรรมของโรงเรยนอยางเปนระบบและ มทศทาง

2) แนวทางการบรหารจดการโรงเรยนคณธรรม ของโรงเรยนกลมเครอขายบานโปงท 3 ดานการสรางกลไกการลงมอปฏบตงาน ขอกระบวนการบรหารงานเกดการเปลยนแปลงพฤตกรรมของผเกยวของ ปรากฏผลดงน

2.1 ผบรหารและครตองประพฤตตนเปนแบบอยางทดใหแกนกเรยน ปรบเปลยน พฤตกรรมในเชงบวก ดงค ากลาวทวา “แบบอยางทดมาคามากกวาค าสอน”

2.2 ผบรหารและครปฏบตตนตามแนวทางของคณธรรมเปาหมายและพฤตกรรมบงช เชงบวก โดยตงเปาหมายในการปฏบตและกระท าอยางตอเนอง เพอเพมพฤตกรรมทพงประสงค และลดพฤตกรรมทไมพงประสงค

2.3 ผบรหารและผมสวนเกยวของรวมก าหนดเกณฑการประเมน เพอใชเปน แนวปฏบตอยางมทศทางของโรงเรยน

63

3) แนวทางการบรหารจดการโรงเรยนคณธรรม ของโรงเรยนกลมเครอขายบานโปงท 3 ดานการก าหนดการตดตามนเทศงาน ขอมองคความร/นวตกรรมทใชในการพฒนาศกยภาพของคร เกยวกบการจดการเรยนรในการสรางเสรมคณธรรมจรยธรรม ปรากฏผลดงน

3.1 ผบรหารหรอผไดรบการแตงตงในการนเทศตดตามงาน ควรไดรบการอบรมเพอ พฒนาศกยภาพดานการนเทศตดตามโรงเรยนคณธรรมอยางตอเนอง สามารถใหค าแนะน าอยางเปนกลยาณมตรได

3.2 ผบรหารหรอผไดรบการแตงตงในการนเทศตดตามงานมความสามารถในการ แนะน า สงเสรมใหเกดการสรางนวตกรรม/กจกรรมมาใชในการพฒนางานคณธรรมของโรงเรยน อกทงยงสามารถเผยแพรใหกบโรงเรยนในเครอขายโรงเรยนคณธรรมได

4) แนวทางการบรหารจดการโรงเรยนคณธรรม ของโรงเรยนกลมเครอขายบานโปงท 3 ดานการประเมนผลการปฏบตงาน ขอโรงเรยนสามารถน านวตกรรม/แนวปฏบตทดไปพฒนาตอยอด เพอเผยแพรขยายผลตอไป ปรากฏผลดงน

4.1 ผบรหารควรมวตถประสงคและตวชวดความส าเรจในการปฏบตงานทชดเจน น าคณธรรมอตลกษณทระบพฤตกรรมมาใชเปนหลกในการประเมนผล

4.2 ผบรหารควรมการก าหนดแผนงาน โครงการ และระยะเวลาในการตดตามเพอ ประเมนผลการปฏบตงาน ทงระยะสนและระยะยาว จากนนแจงใหครผสอนภายในโรงเรยนทราบ เปนการสรางความเขาใจรวมกน และลงมอปฏบตเพอใหทราบถงพฤตกรรมของนกเรยนทเปลยนแปลง ไปตามระยะเวลาทก าหนด โดยมงหวงใหนกเรยนมพฤตกรรมทพงประสงคเพมขน และมพฤตกรรม ทไมพงประสงคลดลง

4.3 ผบรหารหรอผทไดรบการแตงตงใหปฏบตหนาทนเทศ ก ากบ ตดตามและ ประเมนผลการปฏบตงาน ควรตดตามประเมนผลอยางสม าเสมอ โดยใชรปแบบกลยาณมตรสรางความเขาใจ แลกเปลยนเรยนรถงผลของการเปลยนแปลงพฤตกรรม เพอหาแนวทางในการแกไขและ พฒนานกเรยนใหมพฤตกรรมทดยงขน

4.4 ผบรหารควรสงเสรมใหครมองคความร สามารถสรางนวตกรรมการสรางเสรม คณธรรม มการบรณาการกบการจดการเรยนรใหแกนกเรยน ซงสามารถน าไปสคณธรรมเปาหมาย และคณธรรมอตลกษณ ในการประเมนผลการปฏบตงานซงเปนตวชวดภาพความส าเรจ

4.5 ผบรหารควรใหความส าคญกบกระบวนการขบเคลอนการพฒนาคณธรรม จรยธรรมทงโรงเรยน โดยอาศยความรวมมอจากทกภาคสวน เชน คร บคลากร นกเรยน เครอขายผปกครอง คณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน และชมชน เปนตน เพอรวมกนหาสาเหต และเสนอแนะแนวทางในการแกปญหา และน ามาใชเปนหลกเกณฑในการตดตามประเมนผล การปฏบตงานเกดตวชวดภาพความส าเรจในการปฏบตงานทชดเจน

64

บทท 5

สรปผลการวจย อภปรายผล และขอเสนอแนะ

การวจยเรอง “การบรหารจดการโรงเรยนคณธรรม ของโรงเรยนกลมเครอขายบานโปง ท 3” ด าเนนการวจยดวยระเบยบวธวจยเชงพรรณนา (descriptive research) วตถประสงคของ การวจยเพอทราบ 1) การบรหารจดการโรงเรยนคณธรรม ของโรงเรยนกลมเครอขายบานโปงท 3 2) แนวทางการพฒนาการบรหารจดการโรงเรยนคณธรรม ของโรงเรยนกลมเครอขายบานโปงท 3 โดยประชากรของการวจยคอบคลากรของโรงเรยนกลมเครอขายบานโปงท 3 สงกดส านกงาน เขตพนทการศกษาประถมศกษาราชบร เขต 2 จ านวน 3 โรง ทเขารวมโครงการโรงเรยนคณธรรม ผใหขอมลประกอบดวย 1) ผบรหาร 2) ผรบผดชอบโครงการโรงเรยนคณธรรม 3) หวหนากลมสาระ การเรยนร จ านวน 8 กลมสาระ รวมทงสน 30 คน เครองมอการวจยเปนแบบสอบถามเกยวกบ การบรหารจดการโรงเรยนคณธรรม และแบบสมภาษณกงโครงสรางเพอศกษาแนวทางการพฒนา การบรหารจดการโรงเรยนคณธรรม ของโรงเรยนกลมเครอขายบานโปงท 3 สถตทใชในการวเคราะห ขอมล ไดแก คาความถ (frequency) รอยละ (percentage) คามชฌมเลขคณต ( ) สวนเบยงเบน มาตรฐาน ( ) แลวน าไปเปรยบเทยบตามแนวคดของเบสท (Best) และการวเคราะหเนอหา (content analysis)

สรปผลการวจย

ผลการวจยเรอง “การบรหารจดการโรงเรยนคณธรรม ของโรงเรยนกลมเครอขาย บานโปงท 3” ผลปรากฏดงน

1. การบรหารจดการโรงเรยนคณธรรม ของโรงเรยนกลมเครอขายบานโปงท 3 โดยภาพรวมและรายดานอยในระดบมาก เรยงล าดบคามชฌมเลขคณตจากมากไปหานอยไดดงน การวางแผนงานคณธรรม สรางกลไกการลงมอปฏบตงาน ก าหนดการตดตามนเทศงาน และ การประเมนผลการปฏบตงาน

2. แนวทางการพฒนาการบรหารจดการโรงเรยนคณธรรม ของโรงเรยนกลมเครอขาย บานโปงท 3 มรายละเอยดรายดาน ดงน 1) ดานการวางแผนงานคณธรรม คอ รวมด าเนนการ SWOT analysis และใหความส าคญกบทกความคดเหนและขอเสนอแนะในการประชมระดมสมองใชเปน แนวทางในการวางแผนงานคณธรรม 2) ดานการสรางกลไกการลงมอปฏบตงาน คอ ประพฤตตน

65

เปนแบบอยางทดใหแกนกเรยน ปฏบตตนตามแนวทางของคณธรรมเปาหมายและพฤตกรรมบงช เชงบวก และ รวมก าหนดเกณฑการประเมน ใชเปนแนวปฏบตอยางมทศทาง 3) ดานการก าหนดการ ตดตามนเทศงาน คอ ใหค าแนะน าอยางเปนกลยาณมตร และแนะน า สงเสรมใหเกดการสรางนวตกรรม/ กจกรรมมาใชในการพฒนางานคณธรรมของโรงเรยน 4) ดานการประเมนผลการปฏบตงาน คอ ก าหนดตวชวดภาพความส าเรจในการปฏบตงานทชดเจน สงเสรมองคความรใหแกครเพอน ามาใช ในการจดกจกรรม และสงเสรมกระบวนการการมสวนรวมในการปฏบตงาน

การอภปรายผล

จากขอคนพบของการวจย เรองการบรหารจดการโรงเรยนคณธรรม ของโรงเรยน กลมเครอขายบานโปงท 3 ผวจยไดน าไปสการอภปรายผลการวจย ดงน

1. การบรหารจดการโรงเรยนคณธรรม ของโรงเรยนกลมเครอขายบานโปงท 3 โดยภาพรวม อยในระดบมาก ซงสอดคลองกบสมมตฐานของการวจยทตงไววาการบรหารจดการโรงเรยนคณธรรม ของโรงเรยนกลมเครอขายบานโปงท 3 อยในระดบมาก ทงนอาจเปนเพราะโรงเรยนกลมเครอขาย บานโปงท 3 ไดมการวางแผนงานคณธรรมโดยใหความส าคญกบการศกษาสภาพแวดลอม บรรยากาศของโรงเรยน และชมชน เพอใหมความเหมาะสมในการด าเนนโครงการโรงเรยนคณธรรม โดยมการประชมระดมสมองเพอคนหา “คณธรรมเปาหมาย” และระบพฤตกรรมบงชเชงบวก ใหสอดคลองกบ สภาพปญหาทเกดขน เพอน ามาใชในการจดกจกรรมพฒนานกเรยนใหมพฤตกรรมทพงประสงค เพมขน วางแผนในการการอบรมเชงปฏบตการเพอพฒนาศกยภาพครแกนน าและนกเรยนแกนน า ในลกษณะ “พท าน า นองท าตาม” สรางแบบอยางทดจากการลงมอปฏบต มการสรางกลไกการลงมอปฏบตงาน โดยผมสวนเกยวของทกฝายรวมด าเนนงานอยางมทศทางตามวตถประสงคหรอเปาหมาย ของโครงการ / กจกรรมทตงไว ตามระยะเวลาทก าหนด มการสรางเครอขายทเขามามสวนรวม ในกระบวนการบรหารจดการ มการแลกเปลยนเรยนรในการด าเนนงานระหวางผทเกยวข องอยางสม าเสมอ ซงกระบวนการบรหารจดการยงท าใหเกดการเปลยนแปลงพฤตกรรมของผเกยวของ มพฤตกรรมทพงประสงคเพมมากขน ผมสวนรวมและผมสวนไดสวนเสยใหความรวมมอเปนอยางด เปนการกระตนท าใหเกดการรบรของชมชน ทงนในการบรหารจดการโรงเรยนคณธรรมนนผบรหาร ในโรงเรยนกลมเครอขายบานโปงท 3 เลงเหนความส าคญของการเรยนรจากแบบอยางทด จงม การจดการศกษาดงานโรงเรยนคณธรรมตนแบบในภมภาค เพอแลกเปลยนเรยนร และสรางเครอขาย ความรวมมอ ทงดานวชาการและความสมพนธในดานอน ๆ ทงนยงมการก าหนดการตดตามนเทศงาน โดยสงเกตพฒนาการดานพฤตกรรมอนพงประสงคทชดเจนเปนรปธรรมของนกเรยน โดยผบรหาร และครเปนผน าในการเปลยนแปลงและเปนแบบอยางทดดานคณธรรม มการตดตามและนเทศ

66

พฤตกรรมทพงประสงคตามคณธรรมเปาหมาย และคณธรรมอตลกษณของโรงเรยนอยางสม าเสมอ เกดกระบวนการมสวนรวมในการพฒนาคณธรรมจรยธรรมจากทกภาคสวน รวมสรางองคความรและนวตกรรมเพอน ามาใชในการพฒนาศกยภาพของครเกยวกบการจดการเรยนรในการสรางเสรม คณธรรมจรยธรรม มการนเทศตดตามเพอเสรมหนนและใหก าลงใจโรงเรยนโดยนเทศอาสา ของ มลนธยวสถรคณ โดยจะประสานงานกบนเทศภายในของโรงเรยน เพอใหค าปรกษาหารออยางเปนกลยาณมตร แลกเปลยนเรยนร และเปนก าลงใจใหกนและกน มการประเมนผลการปฏบตงาน ในกระบวนการบรหารจดการซงสงผลตอการเปลยนแปลงดานคณธรรมของนกเรยน ครไดรบ การประเมนผลการปฏบตงานเพอคดเลอกเปนตนแบบทดงามของนกเรยน ไดรบการพฒนาศกยภาพ ในการออกแบบและจดการเรยนร เชงบรณาการความร ค ความด ซงผลจากการประเมนผล การปฏบตงานโครงการโรงเรยนคณธรรมท าใหชมชนเกดความตระหนกในความส าคญของคณธรรม โรงเรยนสามารถน านวตกรรมทไดจากการจดกจกรรม และแนวปฏบตทดไปพฒนาตอยอดเพอ เผยแพรขยายผลตอไป สอดคลองกบงานวจยของดาวสวรรค พวงสมจตต เรองภาวะผน าของผบรหาร ทสงผลตอการบรหารโรงเรยนวถพทธ สงกดส านกงานเขตพนทการศกษานครปฐม เขต 2 พบวา การบรหารโรงเรยนวถพทธสงกดส านกงานเขตพนทการศกษานครปฐม เขต 2 โดยภาพรวมและ รายดานอยในระดบมาก สอดคลองกบณฐดล โกมลสงห เรองการด าเนนงานโรงเรยนวถพทธ สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาสพรรณบร เขต 2 พบวา การด าเนนงานโรงเรยนวถพทธ โดยภาพรวมและรายดานอยในระดบมาก

เมอพจารณาแยกเปนรายดานพบวาการบรหารจดการโรงเรยนคณธรรม ของโรงเรยน กลมเครอขายบานโปงท 3 โดยภาพรวมอยในระดบมากทกดาน โดยดานการวางแผนงานคณธรรม มคามชฌมเลขคณตสงสด ทงนอาจเปนเพราะโรงเรยนกลมเครอขายบานโปงท 3 มการปรบ กระบวนการบรหารจดการอยางเปนระบบ มหลกในการท างาน วางแผนการปฏบตงานพฒนาคณธรรม จรยธรรม และความรอยางรอบคอบ รดกม เปนระบบสามารถตรวจสอบได ใหทกภาคสวนมสวนรวม และยอมรบในการด าเนนงานพฒนานกเรยนทงดานความร และคณธรรม โดยเฉพาะนกเรยน ผปกครอง และชมชน ตองมสวนรวมในกระบวนการท างานทกขนตอน ใหตระหนกไดวา การพฒนา นกเรยนใหมคณธรรมน าความร เปนภาระหนาททตองรบผดชอบใหประสบผลส าเรจ จงเปนการ เสรมสราง และปลกฝง คณธรรม จรยธรรมทยงยน มการก าหนดและเนนการปลกฝง พฒนา และสรางเสรมคณธรรมหลกทเปนคณธรรมพนฐานในการพฒนาไปสคณธรรมอน ๆ เชน ความมวนย ความซอสตย ความรบผดชอบ ความพอเพยง ความกตญญกตเวท และความมจตอาสา อยางเขมแขง จรงจง และตอเนอง ดวยกระบวนการท างาน การวางแผนงาน การก ากบ ตดตาม ประเมนผล และการมสวนรวมจากทกฝายเปนหลกในการบรหารจดการ ผบรหารเปนผน าในการสรางความเขมแขง ใหกบ คร บคลากรในโรงเรยน นกเรยน ผปกครองนกเรยน และชมชน ใหมภมคมกนทางสงคมในยค

67

ปจจบนดวยการการมคณธรรม และจรยธรรมทดมาสการปฏบตในวถการด าเนนชวตประจ าวน รวมพฒนาสภาพแวดลอมในโรงเรยนใหเออตอการสรางเสรมคณธรรม จรยธรรม พฒนานกเรยน ใหมทกษะในการคด การแกปญหา การใหเหตผล และความคดสรางสรรค มงเนนใหนกเรยนมสวนรวม ในทกกระบวนการของการท ากจกรรมสงเสรมทกษะวชาการ และกจกรรมสงเสรมคณธรรม จรยธรรม เนนกระบวนการมสวนรวมทพฒนากระบวนการคดเชงระบบ ใชโครงงานคณธรรมเปนเครองมอ ในการเรยนรความดงามจากการลงมอปฏบตจรง และมความรสกเปนเจาของดวยความภาคภมใจ ใหนกเรยนตระหนก เหนคณคา และมจตส านกดานคณธรรม จรยธรรม ผบรหารของโรงเรยน ในกลมเครอขายบานโปงท 3 ตระหนกวาการขบเคลอนการสรางเสรม และพฒนา คณธรรม จรยธรรม นกเรยนใหประสบความส าเรจตามเปาหมายทก าหนดไวตองมการวางแผนงานอยางเปนระบบ รอบคอบ ชดเจน และรดกม จงไดก าหนดกระบวนการขบเคลอนคณธรรมในสถานศกษา และสรางแผนงานพฒนาคณธรรม จรยธรรมขน เพอเปนแนวทางในการด าเนนงานใหมประสทธภาพ ทงนนเทศอาสา ของมลนธยวสถรคณ ไดกลาวถงแผนงานคณธรรมไววา การก าหนดแนวทางการพฒนาโรงเรยน สโรงเรยนคณธรรมอยางเปนระบบ เพอใหการด าเนนงานมประสทธภาพและบรรลเปาหมายตามท คาดหวงไว ประกอบดวย การก าหนดวสยทศน เปาประสงค วตถประสงค ยทธศาสตร แผนปฏบต และตวชวดเพอการประเมนผล ซงโรงเรยนควรพจารณาแนวทางการบรณาการงาน โครงการ โครงงาน กจกรรมตาง ๆ ทโรงเรยนไดจดท าขนภายใตแผนงานตาง ๆ ทงดานวชาการ ดานวนย ดานกจกรรม พฒนาผเรยน ดานกจกรรมเสรมหลกสตร เปนตน มาบรหารจดการภายใต เปาหมายเดยวกนของโรงเรยนเพอประโยชนในการใชทรพยากรรวมกน ทงงบประมาณ บคลากร ครภณฑ และอปกรณ อ านวยความสะดวกตาง ๆ ประการส าคญผลงานตาง ๆ ทเกดขนจากการบรณาการงานตาง ๆ เขาไว ดวยกน จะเปนการสรางการมสวนรวม สรางทมงานทด ซงจะสงผลทดในการพฒนาโรงเรยน ในระยะยาว สอดคลองกบงานวจยของเจษฎา สงหรา เรอง แนวทางการด าเนนงานโรงเรยนวถพทธ ในจงหวดอางทอง พบวา ระดบการด าเนนงานของพระบรหารของครผสอนโรงเรยนวถพทธ ในจงหวดอางทอง โดยภาพรวมอยในระดบมากทกดาน อกทงสอดคลองกบงานวจยของพระคร สงฆรกษจรญ จนดวงษ เรองพฤตกรรมเชงจรยธรรมของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 ของโรงเรยน ทเขารวมโครงการวถพทธ สงกดคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานส านกงานเขตพนทการศกษานครปฐมเขต 2 พบวา นกเรยนมพฤตกรรมเชงคณธรรมอยในระดบสง และสอดคลองกบงานวจยของ เจษฎา สงหรา เรอง แนวทางการด าเนนงานโรงเรยนวถพทธในจงหวดอางทอง พบวา ดานการเกอกล สมพนธโรงเรยนวถพทธและชมชน กลมตวอยางมความรในการเกอกลสมพนธโรงเรยนวถพทธและ ชมชนในระดบมาก

2. แนวทางการพฒนาการบรหารจดการโรงเรยนคณธรรม ของโรงเรยนกลมเครอขาย บานโปงท 3 พบวา 1) ดานการวางแผนงานคณธรรม ขอการประชมระดมสมองเพอคนหา “คณธรรม

68

เปาหมาย”และระบพฤตกรรมบงชเชงบวก คอ ผบรหารและผมสวนเกยวของทกฝายควรด าเนนการ SWOT analysis เพอวเคราะห จดแขง จดออน อปสรรค และโอกาสทอาจเกดขนน ามาใชเปนแนวทาง ในการวางแผนการบรหารจดการโรงเรยนคณธรรม และผบรหารควรใหความส าคญกบทกความคด เหนและขอเสนอแนะในการประชมระดมสมอง ใชเปนแนวทางในการวางแผนงานคณธรรมรวมก าหนด “คณธรรมเปาหมาย” และระบพฤตกรรมบงชเชงบวก เพอใชในการขบเคลอนแผนงานคณธรรมของโรงเรยนอยางเปนระบบและมทศทาง 2) ดานการสรางกลไกการลงมอปฏบตงาน ขอกระบวนการ บรหารงานเกดการเปลยนแปลงพฤตกรรมของผ เกยวของ คอ ผบรหารและครตองประพฤตตนเปนแบบอยางทดใหแกนกเรยน ปรบเปลยนพฤตกรรมในเชงบวก ดงค ากลาวทวา “แบบอยางทดมคา มากกวาค าสอน” สามารถปฏบตตนตามแนวทางของคณธรรมเปาหมายและพฤตกรรมบงชเชงบวก โดยตงเปาหมายในการปฏบตและกระท าอยางตอเนอง เพอเพมพฤตกรรมทพงประสงค และลด พฤตกรรมทไมพงประสงค ทงนผบรหารและผมสวนเกยวของควรรวมกนก าหนดเกณฑการประเมน เพอใชเปนแนวปฏบตอยางมทศทางของโรงเรยน 3) ดานการก าหนดการตดตามนเทศงาน ขอม องคความร/นวตกรรมทใชในการพฒนาศกยภาพของครเกยวกบการจดการเรยนรในการสรางเสรมคณธรรมจรยธรรม คอ ผบรหารหรอผไดรบการแตงตงในการนเทศตดตามงาน ควรไดรบการอบรม เพอพฒนาศกยภาพดานการนเทศตดตามโรงเรยนคณธรรมอยางตอเนอง สามารถใหค าแนะน า อยางเปนกลยาณมตรได มความสามารถในการแนะน า สงเสรมใหเกดการสรางนวตกรรม/กจกรรมมาใชในการพฒนางานคณธรรมของโรงเรยนอกทงยงสามารถเผยแพรใหกบโรงเรยนในเครอขายโรงเรยน คณธรรมได 4) ดานการประเมนผลการปฏบตงาน ขอโรงเรยนสามารถน านวตกรรม/แนวปฏบตทด ไปพฒนาตอยอดเพอเผยแพรขยายผลตอไป คอ ผบรหารควรมวตถประสงคและตวชวดความส าเรจ ในการปฏบตงานทชดเจน น าคณธรรมอตลกษณทระบพฤตกรรมมาใชเปนหลกในการประเมนผล มการก าหนดแผนงาน โครงการ และระยะเวลาในการตดตามเพอประเมนผลการปฏบตงาน ทงระยะสนและระยะยาว จากนนแจงใหครผสอนภายในโรงเรยนทราบเปนการสรางความเขาใจรวมกน และ ลงมอปฏบตเพอใหทราบถงพฤตกรรมของนกเรยนทเปลยนแปลงไปตามระยะเวลาท ก าหนด โดยมงหวงใหนกเรยนมพฤตกรรมทพงประสงคเพมขน และมพฤตกรรมทไมพงประสงคลดลง ทงน ควรตดตามประเมนผลอยางสม าเสมอ โดยใชรปแบบกลยาณมตรสรางความเขาใจ แลกเปลยนเรยนรถงผลของการเปลยนแปลงพฤตกรรม เพอหาแนวทางในการแกไขและพฒนานกเรยนใหมพฤตกรรม ทดยงขน ในการประเมนผลการปฏบตงานซงเปนตวชวดภาพความส าเรจ และผบรหารควรให ความส าคญกบกระบวนการขบเคลอนการพฒนาคณธรรมจรยธรรมทงโรงเรยน โดยอาศยความรวมมอ จากทกภาคสวน เชน คร บคลากร นกเรยน เครอขายผปกครอง คณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน และชมชน เปนตน เพอรวมกนหาสาเหตและเสนอแนะแนวทางในการแกปญหา และน ามาใชเปน หลกเกณฑในการตดตามประเมนผลการปฏบตงานเกดตวชวดภาพความส าเรจในการปฏบตงาน

69

ทชดเจน สอดคลองกบงานวจยของดาวสวรรค พวงสมจตต เรองภาวะผน าของผบรหารทสงผล ตอการบรหารโรงเรยนวถพทธ สงกดส านกงานเขตพนทการศกษานครปฐมเขต 2 ภาวะผน าของ ผบรหารงานการกระตนเชาวปญญาสงผลตอการบรหารโรงเรยนวถพทธสงกดส านกงานเขตพนทการศกษานครปฐม เขต 2 ในภาพรวมอยในระดบมาก และสอดคลองกบงานวจยของพระคร สงฆรกษจรญ จนดวงษ ศกษาเรองพฤตกรรมเชงจรยธรรมของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 ของโรงเรยนทเขารวมโครงการวถพทธ สงกดคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานส านกงานเขตพนทการศกษานครปฐมเขต 2 ผลการวจยสรปไดดงน 1) พฤตกรรมเชงจรยธรรมของนกเรยน พบวา นกเรยนมพฤตกรรมเชงคณธรรมอยในระดบสง 2) พฤตกรรมเชงจรยธรรมของนกเรยน เมอจ าแนก ตามปจจยสวนบคคล อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 3) การด าเนนงานตามแนววถพทธ สามารถท านายพฤตกรรมเชงจรยธรรมของนกเรยนพบวา ดานกจกรรมพนฐานวถชวต ไดรบการ คดเลอกเขาสมการเปนล าดบท 1 สวนดานบรรยากาศและปฏสมพนธ ไดรบการคดเลอกเขาสมการ เปนล าดบท 2 และดานกายภาพ ไดรบคดเลอกเขาสมการเปนล าดบท 3 สามารถรวมกนท านายพฤตกรรมเชงจรยธรรมรอยละ 39.0 อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 ในการบรหารจดการ โรงเรยนคณธรรมควรมการสงเสรมองคความรใหแกครเพอน ามาใชในการจดกจกรรม สามารถสรางนวตกรรมการสรางเสรมคณธรรม มการบรณาการกบการจดการเรยนรใหแกนกเรยน ซงสามารถ น าไปสคณธรรมเปาหมาย และคณธรรมอตลกษณ สอดคลองกบงานวจยของเดวส (Davis) ไดศกษาเกยวกบพฤตกรรมผน าของผบรหารและผลทมการปรบปรงโรงเรยนมธยมศกษาทมประสทธภาพ พบวา พฤตกรรมของผน าของผบรหารทสงผลตอการปรบปรงโรงเรยนใหมประสทธภาพม 4 ดาน คอ การเนนผลสมฤทธ การจดระเบยบความเปนระเบยบเรยบรอย การประเมนความกาวหนาของนกเรยน อยางสม าเสมอ และการสนบสนนไดรบการรบรจากกลมคร และควรมการสงเสรมกระบวนการ การมสวนรวมในการปฏบตงาน ผบรหารควรใหความส าคญกบกระบวนการขบเคลอนการพฒนา คณธรรมจรยธรรมทงโรงเรยน โดยอาศยความรวมมอจากทกภาคสวนเพอรวมกนหาสาเหตและ เสนอแนะแนวทางในการแกปญหา และน ามาใชเปนหลกเกณฑในการตดตามประเมนผล การปฏบตงาน เกดตวชวดภาพความส าเรจในการปฏบตงานทชดเจน สอดคลองกบงานวจย ของ ลาเนยร ไดศกษาเกยวกบ การกระตนในเรองจรยธรรมและการพฒนาความคดรวบยอดในเดก หนมสาวชาวชนบท (การพฒนาจรยธรรมของนกเรยนในชนบท) พบวา การพฒนาคณธรรมจรยธรรม ของเดกนนเปนเรองทส าคญและเปนหนาทของทกฝายทจะตองกระท า จะตองประสานสมพนธกน ทงระบบครอบครว โรงเรยน ศาสนา และระบบอน ๆ ในสงคม ในอนทจะสงเสรมเยาวชนของชาต ใหเปนพลเมองด

70

ขอเสนอแนะ

จากผลการศกษาวจย “การบรหารจดการโรงเรยนคณธรรม ของโรงเรยนกลมเครอขาย บานโปงท 3” ผวจยมขอเสนอแนะเพอเปนประโยชนและเปนแนวทางในการศกษาวจยครงตอไป ดงน ขอเสนอแนะทวไป

เพอเปนประโยชนในการบรหารจดการโรงเรยนคณธรรม ของโรงเรยนกลมเครอขาย บานโปงท 3 ในแตละดานจะปรากฏเปนตวแปรทคามชฌมเลขคณตนอยทสด ผวจยมขอเสนอแนะ ดงน

1. ในการบรหารจดการโรงเรยนคณธรรม ของโรงเรยนกลมเครอขายบานโปงท 3 ผบรหารควรใหความส าคญกบการวเคราะหสภาพปญหา SWOT analysis โดยอาศยความรวมมอ จากทก ภาคสวน เพอหาแนวทางในการสรางคณธรรมเปาหมาย คณธรรมอตลกษณ มงมนทจะเพม พฤตกรรมทพงประสงค และลดพฤตกรรมทไมพงประสงคของนกเรยน ใชเปนตวชวดภาพความส าเรจ ของการปฏบตงาน สามารถใชเปนตวชวดหลกในการประเมนผลการปฏบตงานไดอยางชดเจน

2. ผบรหารควรมงเนนการสรางความเขาใจทตรงกนจากทกฝาย อาศยกจกรรมเปน ตวขบเคลอนการพฒนาคณธรรมจรยธรรมทงโรงเรยนใหเปนไปในทศทางเดยวกน ใชหลกเกณฑ ทเปนมาตรฐานในการประเมนผลการปฏบตงานทชดเจน

3. ผบรหารและผทไดรบแตงตงใหเปนผนเทศตดตามงานโครงการโรงเรยนคณธรรม ควรมการนเทศอยางเปนกลยาณมตรเพอ เพมพฤตกรรมทพงประสงค และลดพฤตกรรมท ไมพงประสงคของนกเรยน

4. ในการประเมนผลการปฏบตงาน ผบรหารหรอผทไดรบการแตงตงใหปฏบตหนาท ประเมนผลการปฏบตงานควรวางแผนการประเมนอยางตอเนอง เพอใหเหนถงการเปลยนแปลงพฤตกรรมของนกเรยน ทงนควรประเมนทง 2 ระดบ คอ ระดบโครงงานคณธรรม และระดบภาพรวม ของโรงเรยน โดยแจงผลการประเมนผลการปฏบตงานใหผรบการประเมนทราบทกครงเพอน ามา ปรบปรงและพฒนาตอไป

71

ขอเสนอแนะเพอการวจยครงตอไป เพอใหงานวจยการบรหารจดการโรงเรยนคณธรรม ของโรงเรยนกลมเครอขายบานโปง

ท 3 เผยแพรออกไปและเพอประโยชนในการศกษาคนควาของนกวชาการหรอผทสนใจทวไป จงมขอเสนอแนะเพอการวจย ดงน

1. ควรศกษาปจจยทสงผลตอการบรหารจดการโรงเรยนคณธรรม สงกดส านกงาน เขตพนทการศกษาประถมศกษา

2. ควรศกษาความคดเหนในการบรหารจดการของผบรหารโรงเรยนคณธรรม สงกด ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา

3. ควรมการศกษาเกยวกบความสมพนธระหวางการบรหารจดการโรงเรยนคณธรรมของผบรหารสถานศกษาขนพนฐานกบประสทธภาพการจดกจกรรมสงเสรมคณธรรมของคร สงกด ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา

72

รายการอางอง

รายการอางอง

ภาษาไทย กรมการศาสนา. การอบรมคณธรรมตามหลกธรรมทางพระพทธศาสนา . กรงเทพฯ: กองทนสงเสรม

การเผยแผพระพทธศาสนาฯ, 2554. เกษตรชย และหม. พฤตกรรมการรงแกของนกเรยน. คณะศลปะศาสตร มหาวทยาลยสงขลานครนทร,

2556. ขอมลพนฐานโรงเรยน. เขาถงเมอ 13 เมษายน 2561. เขาถงไดจาก http://www.trueplookpanya.

com/new/csa/plookpanya_school_detail/. ความเปนมา รร.วถพทธ. เขาถงเมอ 2 มนาคม 2560. เขาถงไดจาก http://data.bopp-obec.info/

web/index_view_history.php?School_ID=1070480102&page=history. จนทราน สงวนนาม. ทฤษฎและแนวปฏบตในการบรหารการศกษา . พมพครงท 1. กรงเทพฯ:

บคพอยท, 2545. เจษฎาสง สงหรา. “แนวทางการด าเนนงานโรงเรยนวถพทธในจงหวดอางทอง.” วทยานพนธสงคม

สงเคราะหศาสตรมหาบณฑต สาขาการบรหารและนโยบายสวสดการสงคมมหาวทยาลย ธรรมศาสตร, 2549.

ณฐดล โกมลสงห. “การด าเนนงานโรงเรยนวถพทธ สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาสพรรณบร เขต 2.” สารนพนธปรญญาการศกษามหาบณฑต สาขาบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร, 2550.

ณฐทยากร วรณพนธ. โรงเรยนดประจ าต าบล (1 โรงเรยน 1 ต าบล) . เขาถงเมอ 2 มนาคม 2561. เขาถงไดจาก http://www.moe.go.th/moe/th/news/detail.php?NewsID=16721&Key =news12.

ดาวสวรรค พวงสมจตต. “ภาวะผน าของผบรหารทสงผลตอการบรหารโรงเรยนวถพทธ.” วทยานพนธ ปรญญาการศกษามหาบณฑต สาขาบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร, 2552.

ทศนา แขมมณ. “การพฒนาคณธรรมจรยธรรมและคานยม : จากทฤษฎสการปฏบต.” ใน คณธรรมและ จรยธรรมไมมขาย สงคมจะมไดตองชวยกน. กรงเทพฯ: คณะรฐมนตรและราชกจจาบเบกษา, 2556.

บลลงก โรหตเสถยร. ปฏรปกศ. ทศวรรษท 2. เขาถงเมอ 2 มนาคม 2561. เขาถงไดจาก http://www. moe.go.th/moe/th/news/detail.php?NewsID=11936&Key=news1.

73

ปภสวด วรกตต และคณะ. คมอการจดกจกรรมพฒนาโรงเรยนคณธรรม . นนทบร: บรษทสหมตร พรนตงแอนดพบลซซง จ ากด, 2558.

ประวตโรงเรยนวดหนองกบ (ขนทองประชานเคราะห). เขาถงเมอ 13 เมษายน 2561. เขาถงไดจาก http://data.bopp-obec.info/web/index_view_history.php?School_ID=107048010 6 &page=history.

พระครสงฆรกษจรญ จนดวงษ . “พฤตกรรมเชงจรยธรรมของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 ของโรงเรยนทเขารวมโครงการวถพทธ สงกดคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานส านกงาน เขตพนทการศกษานครปฐมเขต 2.” วทยานพนธปรญญาการศกษามหาบณฑต สาขาวชา พฒนศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร, 2552.

พระมหาเทพอาทตย กตตญาโณ. “การศกษาการมสวนรวมในการบรหารงานวชาการโรงเรยนวถพทธ ของพระภกษตามการรบรของเจาอาวาสจงหวดพระนครศรอยธยาและผบรหารสถานศกษา โรงเรยนวถพทธ สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาอยธยา เขต 1 และ เขต 2.” วทยานพนธ ปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏพระนครศรอยธยา, 2550.

มหาวทยาลยมหาจฬาลงกรณราชวทยาลย. รอยโรงเรยนดวถพทธชนน า รน 1 : โครงการประเมน เสนอแนะและพฒนาโรงเรยนคณธรรมชนน า. ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน, 2553.

ราชบณฑตยสถาน. พจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ.2554 . พมพครงท 2. กรงเทพฯ: ราชบณฑตยสถาน, 2556.

วดโพธรตนาราม. เขาถงเมอ 13 เมษายน 2561. เขาถงไดจาก https://th.wikipedia.org/wiki/ วดโพธรตนาราม.

วสยทศน. เขาถงเมอ 2 มนาคม 2561. เขาถงไดจาก http://data.boppobec.info/web/index_ view_vision.php?School_ID=1070480102&page=vision

วระชย ยศโสธร. เอกสารประกอบการสอนรายวชาจรยธรรมกบการด าเนนชวต . บรรมย : คณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร มหาวทยาลยราชภฏบรรมย, 2556.

สดศร สตยธรรม. “คณธรรมของนกการเมองและนกบรหาร.” ใน คณธรรมและจรยธรรมไมมขาย สงคมจะมไดตองชวยกน. กรงเทพฯ: คณะรฐมนตรและราชกจจาบเบกษา, 2556.

ส านกงานเขตพนทการศกษาราชบร เขต 2. "ระเบยบส านกงานเขตพนทการศกษาราชบร เขต 2 วาดวยกลมเครอขาย พ.ศ.2550," 1 พฤศจกายน 2550.

74

ส านกงานคณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต. "การตรวจสอบคณภาพและการปรบปรงโรงเรยน." ใน หนงสอชดการประกนคณภาพการศกษา , อนดบท 5 . กรงเทพฯ: โรงพมพครสภา ลาดพราว, 2541.

ภาษาองกฤษ Aiken, W. C. “The Leadership Behavior of Selected Local Director of Vocational Education

in Tennessee.” Dissertation Abstracts International 37, 9 (February 1977): 5075-A.

Davis, E. L. “The Leadership Behavior of Principals and Their Effect on School Improvement in Effective Urban High School. (Urban School).” Dissertation Abstracts International 53 (June 1993): 4144.

John Best, W. Research in Education. 4th ed. Englewood Cliffs (New Jersey: Prentice-Hall, 1981.

Lanier, S. P. Promotion moral and conceptual development in rural adolescents. London: Routledge and Kegan Pual, 1993.

Likert, R. New Patternt of Management. New York: McGraw-Hill, 1961. Lunenburg, F. C., & Ornstein, A. C. Educational administration: Concepts and practices.

5th ed. Belmont. CA: Wadworth/Cengage Learning, 2008. Osakwe, V. C. “Moral Education: In the use skill for a beginning experience in the use of

Kohlbery’s stay development.” Dissertation Abstracts International, 2 0 56 -A-2057-A (November 1981): 42.

Schroeder, G. B. “Leadership Behavior of Department Chairman in Selected State Institution of Higher Education.” Dissertation Abstracts International 3 0 , 12 (June 1970): 5202-A.

ภาคผนวก

ภาคผนวก ก หนงสอขอความอนเคราะหในการเกบรวบรวมขอมล

และ รายชอสถานศกษา

77

ผอ านวยการโรงเรยนวดโพธรตนาราม

78

รายชอสถานศกษาทเปนประชากรทศกษา กลมเครอขายบานโปงท 3 สงกดสานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาราชบร เขต 2

ท สถานศกษา ทอย 1 โรงเรยนวดจนทาราม (ตงตรงจตร 5) ต.หนองออ อ.บานโปง จ.ราชบร 2 โรงเรยนวดหนองกบ (ขนทองประชานเคราะห) ต.หนองกบ อ.บานโปง จ.ราชบร 3 โรงเรยนวดโพธรตนาราม ต.ปากแรต อ.บานโปง จ.ราชบร

ภาคผนวก ข หนงสอขอความอนเคราะหเขาสมภาษณเพอหาแนวทาง

และ รายชอผถกสมภาษณ

80

ผอ านวยการโรงเรยนวดจนทาราม (ตงตรงจตร 5)

81

รายชอผถกสมภาษณ

1. นายชยวฒน มณโชต ต าแหนง รองผอ านวยการโรงเรยนวดจนทาราม (ตงตรงจตร 5) 2. นายณปภช โลหจนดา ต าแหนง ผอ านวยการโรงเรยนวดโพธรตนาราม 3. นางบญเรอน สายทอง ต าแหนง ผรบผดชอบโครงการโรงเรยนคณธรรม โรงเรยนวดโพธรตนาราม 4. นางวรรณด วราสนธ ต าแหนง ผรบผดชอบโครงการโรงเรยนคณธรรม โรงเรยนวดหนองกบ (ขนทองประชานเคราะห) 5. นายกฤตภณ เณรตากอง ต าแหนง หวหนากลมสาระการเรยนรภาษาไทย โรงเรยนวดจนทาราม (ตงตรงจตร 5) 6. นายปราโมชย เกยรตศร ต าแหนง หวหนากลมสาระการเรยนรคณตศาสตร โรงเรยนวดโพธรตนาราม

ภาคผนวก ค แบบสอบถามเพอการวจย

และ แบบสมภาษณแบบกงโครงสราง

83

แบบสอบถาม เรอง การบรหารจดการโรงเรยนคณธรรม ของโรงเรยนกลมเครอขายบานโปงท 3

ค าชแจง : ขอความรวมมอจากทานกรอกขอมลแสดงความคดเหน/ขอเสนอแนะตอการบรหารจดการ โรงเรยนคณธรรม ของโรงเรยนกลมเครอขายบานโปงท 3 จ านวน 1 ชด โดยท าเครองหมาย ✓ ในชอง ทตรงกบความเหนของทานและระบขอคดเหนเพมเตม เพอใชเปนขอมลในการปรบปรง และพฒนาการบรหารจดการโรงเรยนคณธรรมตอไป

แบบสอบถามมทงหมด 3 หนา แบงออกเปน 2 สวน คอ สวนท 1 สถานภาพของผตอบแบบสอบถาม ในลกษณะเปนแบบตวเลอกทก าหนดไวให

เปนตวเลอก (forced choice) ใหขอมลในเรอง เพศ อาย ระดบการศกษา ต าแหนงและหนาทหลก ในโรงเรยน

สวนท 2 แบบสอบถามเกยวกบการบรหารงานโรงเรยนคณธรรม ซงมกระบวนการบรหารงานขบเคลอนงานพฒนาคณธรรมของโรงเรยนคณธรรม

นางสาวณฐพร สงศร นกศกษาปรญญาโท สาขาวชาบรหารการศกษา

มหาวทยาลยศลปากร

84

สวนท 1 ขอมลพนฐาน เกยวกบสถานภาพของผตอบแบบสอบถาม ค าชแจง โปรดท าเครองหมาย ✓ ลงในชอง หนาขอความทตรงกบสภาพความเปนจรงของทาน 1. เพศ ชาย หญง 2. อาย ไมเกน 30 ป 31-40 ป 41-50 ป 51-60 ป 3. ระดบการศกษาสงสด

ต ากวาปรญญาตร ปรญญาตร สงกวาปรญญาตร

4. ต าแหนงหนาทหลกในโรงเรยน ผบรหาร คร สวนท 2 แบบสอบถามเกยวกบการบรหารจดการโรงเรยนคณธรรม ซงมกระบวนการบรหารจดการขบเคลอนงานพฒนาคณธรรมของโรงเรยนคณธรรม ค าชแจง โปรดพจารณาขอความทก าหนดใหวาตรงกบความคดเหนของทานเกยวกบการบรหารจดการโรงเรยนคณธรรม โปรดท าเครองหมาย ✓ ลงในชองระดบความคดเหนตามความเปนจรง ททานเหนสมควรในทกขอคาถาม ซงแตละชองมความหมาย

ระดบ 5 หมายถง มการบรหารจดการโรงเรยนคณธรรมอยในระดบมากทสด ระดบ 4 หมายถง มการบรหารจดการโรงเรยนคณธรรมอยในระดบมาก ระดบ 3 หมายถง มการบรหารจดการโรงเรยนคณธรรมอยใน ระดบ 2 หมายถง มการบรหารจดการโรงเรยนคณธรรมอยในระดบนอย ระดบ 1 หมายถง มการบรหารจดการโรงเรยนคณธรรมอยในระดบนอยทสด

85

ท รายการประเมน ระดบความคดเหน

5 4 3 2 1 การวางแผนงานคณธรรม 1 สภาพแวดลอม บรรยากาศของโรงเรยนมความเหมาะสม

ในการด าเนนโครงการ

2 สภาพแวดลอม บรรยากาศของชมชนมความเหมาะสม ในการด าเนนโครงการ

3 การประชมระดมสมองเพอคนหา “คณธรรมเปาหมาย” และระบพฤตกรรมบงชเชงบวก

4 การอบรมเชงปฏบตการเพอพฒนาศกยภาพครแกนน าและนกเรยนแกนน า

สรางกลไกการลงมอปฏบตงาน 5 การด าเนนงานเปนไปตามวตถประสงค / เปาหมายทตงไว 6 โครงการ/กจกรรมด าเนนงานครบถวนตามระยะเวลาท

ก าหนด

7 มเครอขายทเขามามสวนรวมในกระบวนการบรหารงาน 8 กระบวนการบรหารงานมการแลกเปลยนเรยนรในการ

ด าเนนงานระหวางผทเกยวของ

9 กระบวนการบรหารงานเกดการเปลยนแปลงพฤตกรรมของผเกยวของ

10 ผมสวนรวมใหความรวมมอเปนอยางด 11 ผมสวนไดสวนเสยใหความรวมมอเปนอยางด 12 กระบวนการบรหารงานท าใหเกดการรบรของชมชน 13 การศกษาดงานโรงเรยนคณธรรมตนแบบในภมภาค

เพอแลกเปลยนเรยนร และสรางเครอขายความรวมมอ ทงดานวชาการ

ก าหนดการตดตามนเทศงาน 14 นกเรยนแสดงออกถงพฤตกรรมพงประสงคทชดเจนเปน

รปธรรมสม าเสมอ

86

ท รายการประเมน ระดบความคดเหน

5 4 3 2 1 ก าหนดการตดตามนเทศงาน (ตอ) 15 ผบรหารเปนผน าในการเปลยนแปลงและเปนแบบอยางทด

ดานคณธรรม

16 ครเปนผน าในการเปลยนแปลงและเปนแบบอยางทดดานคณธรรม

17 พฤตกรรมทพงประสงคตามคณธรรมหลกของนกเรยน ในภาพรวม

18 เกดกระบวนการมสวนรวมในการพฒนาคณธรรมจรยธรรมจากทกภาคสวน

19 มองคความร/นวตกรรมทใชในการพฒนาศกยภาพของครเกยวกบการจดการเรยนรในการสรางเสรมคณธรรมจรยธรรม

20 การนเทศตดตามเพอเสรมหนนและใหก าลงใจโรงเรยนโดยนเทศอาสา ของ มลนธยวสถรคณ โดยจะประสานงานกบนเทศภายในของโรงเรยน เพอใหค าปรกษาหารออยางเปนกลยาณมตร แลกเปลยนเรยนร และเปนก าลงใจใหกน และกน

การประเมนผลการปฏบตงาน 21 กระบวนการบรหารงานสงผลตอการเปลยนแปลงดาน

คณธรรมของนกเรยน

22 ครเปนตนแบบทดงามของนกเรยน 23 ครไดรบการพฒนาศกยภาพในการออกแบบและจดการ

เรยนรเชงบรณาการความรค ความด

24 โครงการนท าใหชมชนเกดความตระหนกในความส าคญของคณธรรม

25 โรงเรยนสามารถน านวตกรรม/แนวปฏบตทดไปพฒนาตอยอดเพอเผยแพรขยายผลตอไป

***ขอขอบพระคณทานเปนอยางสงททานกรณาใหความรวมมอในการตอบแบบสอบถามน **

87

แบบสมภาษณแบบกงโครงสราง ขอค าถามทใชสมภาษณแบบกงโครงสราง

ชอ______________________________________________ ต าแหนง__________________ โรงเรยน_______________________________ วนท __________________ เวลา_________

************************************ จากการสงเคราะหขอมลพบวา การบรหารจดการโรงเรยนคณธรรม ของโรงเรยน

กลมเครอขายบานโปงท 3 ในแตละดานจะปรากฏเปนตวแปรทคามชฌมเลขคณตนอยทสด ทานจะมแนวทางในการพฒนาการบรหารจดการโรงเรยนคณธรรม โดยการน านวตกรรมมาใชในการ พฒนาโรงเรยนคณธรรมอยางไรบาง เรยงตามรายดาน ดงน

1) ดานการวางแผนงานคณธรรม ขอการประชมระดมสมองเพอคนหา “คณธรรมเปาหมาย”และระบพฤตกรรมบงชเชงบวก

______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

2) ดานการสรางกลไกการลงมอปฏบตงาน ขอกระบวนการบรหารงานเกดการเปลยนแปลง

พฤตกรรมของผเกยวของ ___________________________________________________________________

___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

3) ดานการก าหนดการตดตามนเทศงาน ขอมองคความร/นวตกรรมทใชในการพฒนา

ศกยภาพของครเกยวกบการจดการเรยนรในการสรางเสรมคณธรรมจรยธรรม ___________________________________________________________________

___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

88

4) ดานการประเมนผลการปฏบตงาน ขอโรงเรยนสามารถน านวตกรรม/แนวปฏบตทดไปพฒนาตอยอดเพอเผยแพรขยายผลตอไป

______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

ขอบพระคณอยางสงมา ณ โอกาสน

89

ประวตผเขยน

ประวตผเขยน

ชอ-สกล นางสาวณฐพร สงศร วน เดอน ป เกด 23 สงหาคม 2534 สถานทเกด จงหวดราชบร วฒการศกษา พ.ศ. 2558 ส าเรจการศกษาปรญญาศกษาศาสตรบณฑต (ศษ.บ.)

เกยรตนยมอนดบ 2 วชาเอกภาษาไทย จากมหาวทยาลยศลปากร พ.ศ. 2559 ศกษาตอระดบปรญญามหาบณฑต สาขาการบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร

ทอยปจจบน 26/2 หม 2 ต าบลหนองออ อ าเภอบานโปง จงหวดราชบร 70110