TÍN HIỆU MORSE

Hiện nay, hệ thống bưu điện trên thế giới không còn sử dụng tín hiệu Morse để truyền đi các bức điện tín nữa. Bởi vì nó đã nhường chỗ cho những phương tiện hiện đại của công nghệ thông tin như: Fax, Email… những kiểu truyền tin này đã phổ biến rộng rãi trên khắp toàn cầu thông qua đường dẫn truyền Internet. Tuy nhiên, trong trò chơi sinh hoạt tập thể của các đội nhóm hiện nay, chúng ta vẫn còn sử dụng tín hiệu Morse (Moóc-xơ) như một công cụ để phát triển trí tuệ, sự nhạy bén và phản xạ nhanh. Nhưng lớn hơn hết, khi sử dụng tín hiệu Morse để giải mã, ta cũng trân trọng gìn giữ một di sản qúy báu của nhân loại. Nhờ vào đó mà cả thế giới đã đi một bước khá lớn trong công nghệ thông tin toàn cầu. Tín hiệu Morse được truyền đi khắp thế giới được xem như một phát minh vĩ đại nhất của thế kỷ 19. Trong một thời gian dài gần 2 thế kỷ, nó đã giúp cho biết bao nhiêu người ở những vị trí khác nhau trên thế giới được gần lại, nhờ những bức điện của những nhân viên bưu chính phát đi.* Sơ lược lịch sử:Người phát minh ra dạng truyền tin Morse là ông: Samuel Finley Brese Morse.Ông sinh ngày 27/4/1791, là một họa sĩ người Mỹ, đã từng sang Anh và Pháp để học hội họa.1837: Ông được cấp bằng phát minh điện báo Morse.1844: Bản tin Morse đầu tiên trên thế giới được phát đi từ Washington đến Baltimore (khoảng 60 km) với nội dung “Vinh danh những kỳ công của Thiên chúa”.1872: Ông qua đời, thọ 81 tuổi.

* Sơ lược lịch sử:

Người phát minh ra dạng truyền tin Morse là ông: Samuel Finley Brese Morse.Ông sinh ngày 27/4/1791, là một họa sĩ người Mỹ, đã từng sang Anh và Pháp để học hội họa.

1837: Ông được cấp bằng phát minh điện báo Morse.

1844: Bản tin Morse đầu tiên trên thế giới được phát đi từ Washington đến Baltimore (khoảng 60 km) với nội dung “Vinh danh những kỳ công của Thiên chúa”.

1872: Ông qua đời, thọ 81 tuổi.

* Hướng dẫn truyền tin bằng Morse:

- Cách phát tín hiệu bằng còi:

Còi Morse thường được chế tạo bằng kim loại (thau) hoặc bằng nhựa, chúng ta phải dùng môi ngặm kín miệng còi. Đầu lưỡi đè kín lỗ thổi.

Khi thổi âm thanh ngắn (TIC), chúng ta nhả lưỡi ra và đậy lại ngay. Động tác này xảy ra thật nhanh, làm cho người nghe thấy rõ một tiếng TIC thật đanh gọn.

Khi thổi âm thanh dài (TE), chúng ta nhả lưỡi ra một lúc và đậy lại sau khoảng ½ giây. Động tác này xảy ra thật thong thả, làm cho người nghe thấy rõ một tiếng TE dài hơn tiếng TIC.

- Các bước thực hiện phát một bản tin bằng tín hiệu Mosre:

+ Chuẩn bị: Một hồi te thật dài

+ Tín hiệu bắt đầu bản tin: Có một số tài liệu sử dụng nhiều chữ A để khởi đầu bản tin. Nhưng chính xác nhất là ta thổi 2 chữ NW khoảng mấy lần, như thế người dịch chỉ cần lấy giấy bút ra để chuẩn bị nhận tin.

+ Nội dung bản tin: Tùy theo trình độ người dịch mà thổi nhanh hoặc chậm. Với bậc 1 thì tốc độ khoảng 15 ký tự/1 phút. Thổi rành mạch từng ký tự, hết một chữ thì nghỉ một chút, hết một câu thì nghỉ lâu hơn một chút. Thường thì nên thổi 2 lần. Có đôi lúc cũng phải thổi lại đến lần thứ 3.

+ Hiệu chấm dứt bản tin: Thổi chữ AR mấy lần.

Ví dụ: với bản tin có nội dung TIẾN VÀO THẾ KỶ 21, ta sẽ thổi như sau:

* TE…

* TE TIC (N), TIC TE TE (W)/ TE TIC (N), TIC TE TE (W)/ TE TIC (N), TIC TE TE (W),…

* TE (T), TIC TIC (I), TIC (E), TIC (E), TE TIC (N), TIC TIC TIC (S) / TIC TIC TIC TE (V), TIC TE (A), TE TE TE (O), TIC TIC TE TIC (F) / TE (T), TIC TIC TIC TIC (H), TIC (E), TIC (E), TIC TIC TIC (S) / TE TIC TE (K), TE TIC TE TE (Y), TIC TE TIC (R), TIC TIC TE TE TE (2), TIC TE TE TE TE (1).

* TIC TE (A), TIC TE TIC (R) / TIC TE (A), TIC TE TIC (R) / TIC TE (A), TIC TE TIC (R), …

- Bên nhận tin:

+ Sơ đẳng thì nhận bằng kiểu chấm gạch (ban đầu, các điện tín viên của ông Morse cũng nhận tin bằng kiểu chấm gạch). Nhưng kiểu này sẽ làm tốc độ giải mã sẽ chậm lại nhiều, vì ta còn phải có thêm một thao tác tiếp theo là lấy bảng mẫu tự Morse ra dò từng chữ một. Cuối cùng mới có một bản tin hoàn chỉnh.

+ Trước đây khá lâu, có một người điện tín viên nghĩ ra một cách dịch tháp Morse, cách sử dụng tháp Morse như sau:

CÁCH SỬ DỤNG THÁP MORSE

* Nếu chữ khởi đầu bằng TE (-), ta sử dụng phầnNỬA THÁP BÊN TRÁI.Theo đó:

- Nếu âm tiếp theo là TE (-), ta sẽ đi theo hướng ngang.

- Nếu âm tiếp theo là TIC (.), ta sẽ đi theo hướng lên.

Ví dụ: TE – TE – TIC – TE sẽ là NỬA THÁP TRÁI – NGANG - LÊN – NGANG: sẽ là chữ Q.

* Nếu chữ khởi đầu bằng TIC(.), ta sử dụng phần NỬA THÁP BÊN PHẢI. Theo đó:

-Nếu âm tiếp theo là TE (-), ta sẽ đi theo hướng ngang.

- Nếu âm tiếp theo là TIC (.), ta sẽ đi theo hướng lên.

Ví dụ: TIC – TIC – TE – TIC sẽ là NỬA THÁP PHẢI – NGANG – LÊN – NGANG: sẽ là chữ F.

+ Cách thứ 3 là cách được xem là hiệu qủa nhất vì đúng theo tiến trình Sư phạm: Học theo 6 bảng đối nhau. Cách này học lần lượt từ bảng 1 đến bảng 6 từ dễ đến khó.

Morse - phát và nhận

Cách Dùng Mật Mã Morse

Mật mã Morse có thể được xử dụng dưới nhiều hình thức khác nhau, thí dụ như bằng còi, tù và hay kèn; bằng cờ, đèn hoặc khói .. .. v .v

Tuy nhiên, mặc dù được xử dụng dưới mọi hình thức nào, mật mã Morse đều có Quy Luậtnhư sau:

1. Cái Chấm (tít) là 1 Ðơn Vị Dài (unit of length) và . . Cái Nét (te) bằng 3 đơn vị Chấm. (Thí dụ khi thổi Tít bằng 1 giây, ... ... thì Tè phải được thổi 3 giây ).

2. Khoảng trống (space) giữa Tít và Te, trong một Chữ (letter) thì bằng 1 Tít (thí dụ . . . thổi mẫu tự A ) dài - 1s (1s) 3s .

3. Khoảng trống giữa các Chữ (letters) trong một Từ (word) thì bằng 3 Tít (thí dụ . . . thổi AN - A (3s) N )

4. Và khoảng trống giữa các Danh Từ (words) bằng 7 Tít .

Sau đây là thí dụ một vài cách mà Truyền Tin bằng Mật Mã Morse đang được dùng trong Sinh Hoạt TNTT :

A/ Bằng Còi, Tù Và hay Kèn – Tích (.)thổi 1 tiếng ngắn và Te (-) thổi 1 tiếng dài. Lối này dùng rất nhiều tuy nhiên có khuyết điểm là người nhận đi qúa xa hoặc ngược gió.

B/ Bằng Cờ ố cầm cờ trên tay hoặc kéo cờ lên xuống trên cột cao.–- Đánh 1 cờ ngang vai là Tích, đánh 2 cờ là Te.–- Kéo 1 mầu cờ lên là Tích, kéo mầu khác là Te._ Kiiểu này tuy chậm và mệt, nhưng có vài lợi điểm : có thể truyền đi xa hơn âm thanh, hoặc đúng chiều gió vẫn tốt.

C/ Bằng Ðèn – một chớp nhanh là Tít, một chớp lâu gấp 3 lần là Te (kiểu chơi này tiện về ban đêm và có sự yên tĩnh).

D/ Bằng Khói – dùng chăn, mền ướt đốt lên sẽ có khói đẹp. Truyền tin bằng cách lấy màn che khói, kéo lên rồi hạ xuống ngay là Tít (.); kéo lên để lâu gấp 3 rồi hạ xuống là Te (-).

Những điều thú vị về Morse

1. Đoạn cuối của bài hát Giant Bohemoth trong album Banstorm của Joe (1 ca sĩ Mỹ), có 1 đoạn morse với thông điệp "Hãy đăng ký và bầu chọn". Và trong album Sóng for a Dying Planet, bạn cũng sẽ nghe 1 đoạn Morse nội dung: "Đăng ký và bầu cho tôi".

=> At the end of the song Giant Bohemoth on Joe's Barnstorm album, the message "Register and vote" is tapped out on a telegraph in Morse code. On the album Songs for a Dying Planet, you can also hear a Morse code message: "Reigster and vote for me."

2. S.O.S không tượng trưng cho "Save Our Ship" hay "Save Our Souls" - nó được chọn là tín hiệu cấp cứu quốc tế vào năm 1908 trong hội thảo quốc tế về mã Morse vì chữ S và O dễ nhớ và bất cứ ai cũng thể phát và đọc nó, S = dot dot dot, O = dash dash dash

=> S.O.S. doesn't stand for "Save Our Ship" or "Save Our Souls" -- It was chosen by an 1908 international conference on Morse Code because the letters S and O were easy to remember and just about anyone could key it and read it, S = dot dot dot, O = dash dash dash.

3. Ngọn đèn pha báo hiệu của ngọn tháp hình trụ Capitol Records đánh vần chữ Hollywood bằng mã Morse.

=> The flashing warning light on the cylindrical Capitol Records tower spells out HOLLYWOOD in Morse code.

4. Từ tín hiệu Morse trong tiếng Anh khi sắp xếp lại ta sẽ có chữ "Đến phần dành cho những dấu chấm" (tít ".")

=> THE MORSE CODEWhen you rearrange the letters:HERE COME DOTS