44
MOTORLU TA MOTORLU TA Ş Ş ITLARDAN KAYNAKLANAN ITLARDAN KAYNAKLANAN HAVA K HAVA K İ İ RL RL İ İ L L İĞİ İĞİ T.C. ÇEVRE VE ORMAN BAKANLIĞI ÇEVRE YÖNETİMİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ HAVA YÖNETİMİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI Pervin DO Pervin DO Ğ Ğ AN AN Ş Ş ube M ube M ü ü d d ü ü r r ü ü 13 Ocak 2009 Eskişehir

Motorlu Tasitlardan Kaynaklanan Hava Kirliligi 13-01-2009

Embed Size (px)

DESCRIPTION

emisyon

Citation preview

Page 1: Motorlu Tasitlardan Kaynaklanan Hava Kirliligi 13-01-2009

MOTORLU TAMOTORLU TAŞŞITLARDAN KAYNAKLANAN ITLARDAN KAYNAKLANAN HAVA KHAVA KİİRLRLİİLLİĞİİĞİ

T.C.ÇEVRE VE ORMAN BAKANLIĞI

ÇEVRE YÖNETİMİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜHAVA YÖNETİMİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI

Pervin DOPervin DOĞĞANANŞŞube Mube Müüddüürrüü

13 Ocak 2009Eskişehir

Page 2: Motorlu Tasitlardan Kaynaklanan Hava Kirliligi 13-01-2009

SUNUM SUNUM İİÇÇERERİĞİİĞİ

İİdari Yapdari YapıılanmalanmaŞŞube Mube Müüddüürlrlüüğğüünnüün Gn Göörevlerirevleriİİlgili Mevzuatlgili Mevzuat

YYüürrüürlrlüükteki Mevzuatkteki MevzuatTaslak MevzuatTaslak Mevzuat

ProjelerProjeler

Page 3: Motorlu Tasitlardan Kaynaklanan Hava Kirliligi 13-01-2009

ÇÇEVRE VE ORMAN BAKANLIEVRE VE ORMAN BAKANLIĞĞINDA INDA HAVA YHAVA YÖÖNETNETİİMMİİNDEN SORUMLUNDEN SORUMLU

BBİİRRİİMLERMLER

Page 4: Motorlu Tasitlardan Kaynaklanan Hava Kirliligi 13-01-2009

3. SU VE TOPRAK YÖNETİMİDAİRESİBAŞKANLIĞI

4. ATIK YÖNETİMİDAİRESİBAŞKANLIĞI

5. KİMYASALLAR YÖNETİMİDAİRESİBAŞKANLIĞI

6. DENİZ VE KIYI YÖNETİMİDAİRESİBAŞKANLIĞI

7. Finansman

2. HAVA YÖNETİMİDAİRESİ BAŞKANLIĞI

1. Endüstriyel Hava Kirliliği Kontrol Şube Müdürlüğü

2.2. IsIsıınma ve Motorlu nma ve Motorlu TaTaşışıt Kaynaklt Kaynaklıı Hava Hava KirliliKirliliğği i ŞŞube ube MMüüddüürlrlüüğğüü

3. Gürültü ve Titreşim Kontrol Şube Müdürlüğü

4. Sınır Ötesi Hava Kirliliğinin Kontrol Şube Müdürlüğü

5. Kontrole Tabi Yakıt ve Maddeleri İzleme Şube Müdürlüğü

1.ÖLÇÜM VE DENETİM DAİRESİ BAŞKANLIĞI

1. Çevre Denetimi Şube Müdürlüğü

2. Çevre Standartları ve Eğitim Şube Müdürlüğü

3. Laboratuar Şube Müdürlüğü

ÇÇEVREEVRE YYÖÖNETNETİİMMİİ GENEL MGENEL MÜÜDDÜÜRLRLÜÜĞĞÜÜ

Page 5: Motorlu Tasitlardan Kaynaklanan Hava Kirliligi 13-01-2009

3. SU VE TOPRAK YÖNETİMİDAİRESİBAŞKANLIĞI

4. ATIK YÖNETİMİDAİRESİBAŞKANLIĞI

5. KİMYASALLAR YÖNETİMİDAİRESİBAŞKANLIĞI

6. DENİZ VE KIYI YÖNETİMİDAİRESİBAŞKANLIĞI

7. FİNANSMAN DAİRESİBAŞKANLIĞI

2. HAVA YÖNETİMİDAİRESİ BAŞKANLIĞI

1. Endüstriyel Hava Kirliliği Kontrol Şube Müdürlüğü

2.2. IsIsıınma ve Motorlu nma ve Motorlu TaTaşışıt Kaynaklt Kaynaklıı Hava Hava KirliliKirliliğği i ŞŞube ube MMüüddüürlrlüüğğüü

3. Gürültü ve Titreşim Kontrol Şube Müdürlüğü

4. Sınır Ötesi Hava Kirliliğinin Kontrol Şube Müdürlüğü

5. Kontrole Tabi Yakıt ve Maddeleri İzleme Şube Müdürlüğü

1.ÖLÇÜM VE DENETİM DAİRESİ BAŞKANLIĞI

1. Çevre Denetimi Şube Müdürlüğü

2. Çevre Standartları ve Eğitim Şube Müdürlüğü

3. Laboratuar Şube Müdürlüğü

ÇÇEVREEVRE YYÖÖNETNETİİMMİİ GENEL MGENEL MÜÜDDÜÜRLRLÜÜĞĞÜÜ

Page 6: Motorlu Tasitlardan Kaynaklanan Hava Kirliligi 13-01-2009

MEVZUATMEVZUAT

Egzoz emisyon Egzoz emisyon ööllçüçüm ve denetlenmesine ilim ve denetlenmesine ilişşkin olarak kin olarak uygulamalar devam ederken 8 Mayuygulamalar devam ederken 8 Mayııs 2003 tarih ve 25102 s 2003 tarih ve 25102 saysayııllıı Resmi GazeteResmi Gazete’’de yayde yayıımlanarak ymlanarak yüürrüürlrlüüğğe giren e giren 4856 4856 saysayııllıı ÇÇevre ve Orman Bakanlevre ve Orman Bakanlığıığı TeTeşşkilat ve Gkilat ve Göörevleri revleri HakkHakkıında Kanunun nda Kanunun ÇÇevre Yevre Yöönetimi Genel Mnetimi Genel Müüddüürlrlüüğğüünnüün n ggöörevlerinin tanrevlerinin tanıımlandmlandığıığı 9 uncu Maddesinin ( 9 uncu Maddesinin ( ıı ) bendi ) bendi geregereğğince, ince,

““Motorlu kara taMotorlu kara taşışıtlartlarıı iişşletenlerin, egzoz emisyonlarletenlerin, egzoz emisyonlarıınnıın n yyöönetmelikle belirlenen standartlara uygunlunetmelikle belirlenen standartlara uygunluğğunu unu belgelemek belgelemek üüzere Bakanlzere Bakanlığığa ait ya da Bakanla ait ya da Bakanlııkkçça yetkili a yetkili kkııllıınacak egzoz emisyon nacak egzoz emisyon ööllçüçüm istasyonlarm istasyonlarıında nda ööllçüçüm m yaptyaptıırmalarrmalarıınnıı sasağğlamak, bu konuda idari, mali ve teknik lamak, bu konuda idari, mali ve teknik esas ve usulleri belirlemekesas ve usulleri belirlemek”” ggöörevi Bakanlrevi Bakanlığıığımmııza za verilmiverilmişştir. tir.

Page 7: Motorlu Tasitlardan Kaynaklanan Hava Kirliligi 13-01-2009

ISINMA VE MOTORLU TAISINMA VE MOTORLU TAŞŞIT KAYNAKLI HAVA IT KAYNAKLI HAVA KKİİRLRLİİLLİĞİİĞİ ŞŞUBE MUBE MÜÜDDÜÜRLRLÜÜĞĞÜÜNNÜÜN N

GGÖÖREVLERREVLERİİ

a) a) ÜÜlke genelinde lke genelinde hava kalitesinin korunmashava kalitesinin korunmasıı, , ııssıınma ve nma ve motorlu tamotorlu taşışıtlardan kaynaklanan hava kirlilitlardan kaynaklanan hava kirliliğğinin inin kontrolkontrolüü, azalt, azaltıılmaslmasıı veya veya öönlenmesi inlenmesi iççin hedef ve in hedef ve ilkeleri belirlemek,ilkeleri belirlemek, her ther tüürlrlüü tedbiri almak ve tedbiri almak ve uygulanmasuygulanmasıınnıı sasağğlamak, bu konuda ylamak, bu konuda yöönetim ve acil netim ve acil mmüüdahale planlardahale planlarıı yapmak, yaptyapmak, yaptıırmak, konuyla ilgili rmak, konuyla ilgili kurum ve kurulukurum ve kuruluşşlarla koordineli larla koordineli ççalalışışmalar yaparak malar yaparak mmüüdahale etmek, tehlikeli hallerde veya gerekli dahale etmek, tehlikeli hallerde veya gerekli durumlarda faaliyetleri durdurmak, durumlarda faaliyetleri durdurmak,

b) b) Hava Kalitesinin KorunmasHava Kalitesinin Korunmasıı YYöönetmelinetmeliğği i ççererççevesinde evesinde İİl l Mahalli Mahalli ÇÇevre Kurulu evre Kurulu ççalalışışmalarmalarıınnıı ççevre politikalarevre politikalarıı ve ve stratejileri dostratejileri doğğrultusunda yrultusunda yöönlendirmek ve denetlemek,nlendirmek ve denetlemek,

Page 8: Motorlu Tasitlardan Kaynaklanan Hava Kirliligi 13-01-2009

ISINMA VE MOTORLU TAISINMA VE MOTORLU TAŞŞIT KAYNAKLI HAVA IT KAYNAKLI HAVA KKİİRLRLİİLLİĞİİĞİ ŞŞUBE MUBE MÜÜDDÜÜRLRLÜÜĞĞÜÜNNÜÜN N

GGÖÖREVLERREVLERİİ

d) d) Hava kalitesinin korunmasHava kalitesinin korunmasıı, , ııssıınma ve nma ve motorlu motorlu tataşışıtlardan kaynaklanan hava kirlilitlardan kaynaklanan hava kirliliğğinin inin öönlenmesi nlenmesi amacamacııyla yla üülke lke şşartlarartlarıına uygun teknolojileri na uygun teknolojileri belirlemek,belirlemek,

e) Motorlu kara tae) Motorlu kara taşışıtlartlarıınnıı iişşletenlerin, egzoz letenlerin, egzoz emisyonlaremisyonlarıınnıın Hava Kalitesinin Korunmasn Hava Kalitesinin KorunmasııYYöönetmelinetmeliğği ile belirlenen standartlara uygunlui ile belirlenen standartlara uygunluğğunu unu belgelemek belgelemek üüzere Bakanlzere Bakanlığığa ait ya da Bakanla ait ya da Bakanlııkkçça a yetkili kyetkili kııllıınacak egzoz nacak egzoz ööllçüçüm istasyonlarm istasyonlarıında nda ööllçüçüm m yaptyaptıırmalarrmalarıınnıı sasağğlamak, bu konuda idari,mali ve lamak, bu konuda idari,mali ve teknik esas ve usulleri belirlemekteknik esas ve usulleri belirlemek,,

Page 9: Motorlu Tasitlardan Kaynaklanan Hava Kirliligi 13-01-2009

ISINMA VE MOTORLU TAISINMA VE MOTORLU TAŞŞIT KAYNAKLI HAVA IT KAYNAKLI HAVA KKİİRLRLİİLLİĞİİĞİ ŞŞUBE MUBE MÜÜDDÜÜRLRLÜÜĞĞÜ’Ü’NNÜÜN N

GGÖÖREVLERREVLERİİ

f) f) Yenilenebilir enerji kaynaklarYenilenebilir enerji kaynaklarıı babaşşta olmak ta olmak üüzere temiz zere temiz enerji kullanenerji kullanıılmaslmasıınnıı desteklemek ve temiz enerji desteklemek ve temiz enerji sasağğlayacak stratejilerin gelilayacak stratejilerin gelişştirilmesi ile ilgili tirilmesi ile ilgili ççalalışışmalar malar yapmak, yapmak,

g) g) Enerji tasarrufu, enerjinin etkin kullanEnerji tasarrufu, enerjinin etkin kullanıılmaslmasıı ve ve binalarda binalarda ııssıı yalyalııttıımmıı ile ilgili ile ilgili ççalalışışmalarda bulunmak,malarda bulunmak,

Page 10: Motorlu Tasitlardan Kaynaklanan Hava Kirliligi 13-01-2009

ISINMA VE MOTORLU TAISINMA VE MOTORLU TAŞŞIT KAYNAKLI HAVA IT KAYNAKLI HAVA KKİİRLRLİİLLİĞİİĞİ ŞŞUBE MUBE MÜÜDDÜÜRLRLÜÜĞĞÜ’Ü’NNÜÜN N

GGÖÖREVLERREVLERİİ

h) Fosil yakh) Fosil yakııtlartlarıın n ııssıınma ve motorlu tanma ve motorlu taşışıt kaynaklt kaynaklııhava kirlilihava kirliliğğine yol aine yol aççmayacak mayacak şşekilde ekilde kullankullanıılabilmesi ilabilmesi iççin gerekli in gerekli öönlemleri almak veya nlemleri almak veya aldaldıırmak,rmak,

ıı) ) GGöörev alanrev alanıına giren konularda uluslararasna giren konularda uluslararasıı ççalalışışmalarmalarııizlemek , deizlemek , değğerlendirmek ve ulusal derlendirmek ve ulusal düüzeyde zeyde uygulanmasuygulanmasıınnıı sasağğlamak,lamak,

Page 11: Motorlu Tasitlardan Kaynaklanan Hava Kirliligi 13-01-2009

HAVA KHAVA KİİRLRLİİLLİĞİİĞİ

ÜÜlkemizde hava kirlililkemizde hava kirliliğği genel olarak i genel olarak ııssıınma, sanayi ve nma, sanayi ve motorlu tamotorlu taşışıtlardantlardan kaynaklanmaktadkaynaklanmaktadıır. Bunlarr. Bunlarıın n yanyanıında bnda büüyyüük k şşehirlerimizde ehirlerimizde ççarparpıık kentlek kentleşşme, me, şşehirlerin topografik yapehirlerin topografik yapııssıı, atmosferik , atmosferik şşartlar artlar (inverziyon) ve meteorolojik parametreler (r(inverziyon) ve meteorolojik parametreler (rüüzgar), bina zgar), bina ve nve nüüfus yofus yoğğunluunluğğu gibi etkenler de u gibi etkenler de öözellikle kzellikle kışışsezonunda kirlilisezonunda kirliliğğin artmasin artmasıına katkna katkııda bulunmaktadda bulunmaktadıır. r. Hava kirliliHava kirliliğğinin bainin başşllııca kaynaca kaynağığı olarak her ne kadar olarak her ne kadar konutlar ve endkonutlar ve endüüstri gstri göösterilse de sterilse de motorlu tamotorlu taşışıt kaynaklt kaynaklııegzozlaregzozlarıın olun oluşşturduturduğğu kirliliku kirlilik de de öözellikle trafizellikle trafiğğin in yoyoğğun olarak yaun olarak yaşşandandığıığı kent merkezlerinde kent merkezlerinde öönemli bir nemli bir problem oluproblem oluşşturmaktadturmaktadıır.r.

Page 12: Motorlu Tasitlardan Kaynaklanan Hava Kirliligi 13-01-2009

HAVA KHAVA KİİRLRLİİLLİĞİİĞİ

Hava kirliliHava kirliliğği kaynaklari kaynaklarıı;;

IsIsıınmadan Kaynaklanan Hava Kirlilinmadan Kaynaklanan Hava Kirliliğğii

Sanayiden Kaynaklanan Hava KirliliSanayiden Kaynaklanan Hava Kirliliğğii

Motorlu TaMotorlu Taşışıtlardan Kaynaklanan Hava Kirlilitlardan Kaynaklanan Hava Kirliliğğii

Page 13: Motorlu Tasitlardan Kaynaklanan Hava Kirliligi 13-01-2009

MOTORLU TAMOTORLU TAŞŞITLARDAN KAYNAKLANAN ITLARDAN KAYNAKLANAN EMEMİİSYONLARIN HAVA KSYONLARIN HAVA KİİRLRLİİLLİĞİİĞİNE KATKISINE KATKISI

Karbon monoksit (CO) emisyonlarKarbon monoksit (CO) emisyonlarıınnıın yaklan yaklaşışıkk% 80% 80’’indeninden

Azot oksit (NOx) emisyonlarAzot oksit (NOx) emisyonlarıınnıın n % 60% 60’’ıındanndanHidrokarbon (HC) emisyonlarHidrokarbon (HC) emisyonlarıınnıın yaklan yaklaşışık k

% 50% 50’’sindensindenÖÖzellikle zellikle şşehirlerde Kurehirlerde Kurşşun emisyonlarun emisyonlarıınnıın n

% 100% 100’ü’ündennden

motorlu tamotorlu taşışıtlar sorumludur.tlar sorumludur.

Page 14: Motorlu Tasitlardan Kaynaklanan Hava Kirliligi 13-01-2009

KARBONMONOKSKARBONMONOKSİİT (CO)T (CO)

YakYakııttıın eksik yanmasn eksik yanmasıı sonucu dosonucu doğğan (CO) renksiz, an (CO) renksiz, kokusuz ve tatskokusuz ve tatsıız bir gazdz bir gazdıır.r.Havada binde 3 sHavada binde 3 sıınnıır der değğerinde erinde ööldldüürrüüccüüddüür. r. ÖÖzellikle zellikle benzinli arabenzinli araççlarda rlarda röölantide lantide ççııkar.kar.KapalKapalıı bir ortamda bir ortamda ççalalışışan bir otomobilin orada an bir otomobilin orada bulunanlarbulunanlarıı zehirleyebilir veya zehirleyebilir veya ööldldüürebilir.rebilir.Atmosferde kendiliAtmosferde kendiliğğinden havaninden havanıın oksijeni ile birlen oksijeni ile birleşşerek erek (CO2)'e d(CO2)'e döönnüüşşüür.r.

Page 15: Motorlu Tasitlardan Kaynaklanan Hava Kirliligi 13-01-2009

AZOTOKSAZOTOKSİİTLER (NOx)TLER (NOx)

NO renksiz, kokusuz ve tatsNO renksiz, kokusuz ve tatsıız bir gazdz bir gazdıır. Motor ir. Motor iççindeki indeki yyüüksek sksek sııcaklcaklıık nedeni ile ortaya k nedeni ile ortaya ççııkar.kar.NO, havanNO, havanıın oksijeni ile birlen oksijeni ile birleşşip NO2 oluip NO2 oluşşur.ur.Kahverengi ve kokulu olan NO2, akciKahverengi ve kokulu olan NO2, akciğğer dokusunda er dokusunda hasara ve felce neden olabilir.hasara ve felce neden olabilir.

Page 16: Motorlu Tasitlardan Kaynaklanan Hava Kirliligi 13-01-2009

HHİİDROKARBONLAR (HC)DROKARBONLAR (HC)

YakYakııttıın eksik yanmasn eksik yanmasıı ve benzinin depodan veya dolum ve benzinin depodan veya dolum ssıırasrasıında buharlanda buharlaşşmasmasıı ile ortaya ile ortaya ççııkar.kar.BazBazıı HCHC‘‘lar mukozada tahrilar mukozada tahrişşe yol ae yol aççar, bazar, bazıılarlarıı ise ise kanserojendir.kanserojendir.Hidrokarbonlar, NO ve gHidrokarbonlar, NO ve güüneneşş ışığıışığı etkisi ile Ozon (O3) etkisi ile Ozon (O3) meydana getirir. meydana getirir. ÖÖzellikle solunum yollarzellikle solunum yollarıına zarar verir, na zarar verir, yapyapıı ve bina malzemelerini ave bina malzemelerini aşışındndıırrıır, rr, rüüzgarlar ile zgarlar ile tataşışınarak asit yanarak asit yağğmurlarmurlarıı halinde bitki halinde bitki öörtrtüüssüünnüün ve n ve ormanlarormanlarıın tahribine neden olur.n tahribine neden olur.

Page 17: Motorlu Tasitlardan Kaynaklanan Hava Kirliligi 13-01-2009

MOTORLU TAMOTORLU TAŞŞITLARDAN KAYNAKLANAN ITLARDAN KAYNAKLANAN KKİİRLETRLETİİCCİİ EMEMİİSYONLARSYONLAR

Motorun Motorun ççalalışışma durumuna, ma durumuna, YakYakııttıın cinsine,n cinsine,Motorun Motorun ççalalışışma prensibine,ma prensibine,AracAracıın yan yaşışına, tipine ve na, tipine ve ççeeşşitli nedenlere baitli nedenlere bağğllıı olarak deolarak değğiişşiklik giklik gööstermektedir. stermektedir.

Page 18: Motorlu Tasitlardan Kaynaklanan Hava Kirliligi 13-01-2009

MEVZUATMEVZUAT

ÜÜlkemizde egzoz emisyon lkemizde egzoz emisyon ööllçüçümlerine, 1992 ymlerine, 1992 yııllıında 22 Ekim nda 22 Ekim 1992 tarih ve 21383 say1992 tarih ve 21383 sayııllıı Resmi GazeteResmi Gazete’’de yayde yayıımlanarak mlanarak yyüürrüürlrlüüğğe giren Bakanle giren Bakanlığıığımmıızzıın n ““Motorlu TaMotorlu Taşışıtlar Egzoz tlar Egzoz GazlarGazlarıınnıın Yol An Yol Aççttııklarklarıı Kirlenmenin Kirlenmenin ÖÖnlenmesine nlenmesine İİlilişşkin kin TebliTebliğğ”” dodoğğrultusunda barultusunda başşlanlanıılmlmışışttıır.r.

Page 19: Motorlu Tasitlardan Kaynaklanan Hava Kirliligi 13-01-2009

MEVZUATMEVZUAT

BakanlBakanlığıığımmıız ve Otomobil Sanayii Dernez ve Otomobil Sanayii Derneğği arasi arasıında 1993 nda 1993 yyııllıında imzalanan nda imzalanan ““Otomotiv Sanayi Otomotiv Sanayi ÇÇevre evre DeklarasyonuDeklarasyonu”” ççererççevesinde ve 01.01.1995 yevesinde ve 01.01.1995 yııllıından ndan itibaren itibaren ööncelikle bncelikle büüyyüük motor silindir hacimlerinden k motor silindir hacimlerinden babaşşlamak lamak üüzere zere ““EURO 93EURO 93”” (Egzoz Emisyon Standard(Egzoz Emisyon Standardıı) ) normlarnormlarıınnıı sasağğlayabilen sadece kurlayabilen sadece kurşşunsuz benzin unsuz benzin kullanabilen katalitik konvertkullanabilen katalitik konvertöörlrlüü otomobil otomobil üüretim ve retim ve ithaline baithaline başşlanmlanmışışttıır. r.

01.01.2000 tarihinden itibaren 01.01.2000 tarihinden itibaren üülkemizde lkemizde üüretilen ve ithal retilen ve ithal edilen tedilen tüüm otomobiller katalitik konvertm otomobiller katalitik konvertöörlrlüü olarak olarak piyasaya sunulmaktadpiyasaya sunulmaktadıır.r.

Page 20: Motorlu Tasitlardan Kaynaklanan Hava Kirliligi 13-01-2009

MEVZUATMEVZUAT

1986 y1986 yııllıından beri uygulanmakta olan hava kalitesinin ndan beri uygulanmakta olan hava kalitesinin korunmaskorunmasıı yyöönetmelinetmeliğği Avrupa Birlii Avrupa Birliğği direktifleri i direktifleri paralelinde deparalelinde değğiişştirilerek kirlilik kaynaklartirilerek kirlilik kaynaklarıı ((ııssıınma, nma, sanayi, motorlu tasanayi, motorlu taşışıtlar) dikkate altlar) dikkate alıınarak yeni mevzuat narak yeni mevzuat hazhazıırlanmrlanmışış ve yve yüürrüürlrlüüğğe konulmue konulmuşştur. tur.

Page 21: Motorlu Tasitlardan Kaynaklanan Hava Kirliligi 13-01-2009

YYÜÜRRÜÜRLRLÜÜKTEKKTEKİİ MEVZUATMEVZUAT

1. 1. YYÖÖNETMELNETMELİİKLERKLERÜÜlkemizde lkemizde ııssıınmadan kaynaklanan hava kirlilinmadan kaynaklanan hava kirliliğğinin inin öönlenmesi inlenmesi iççin bir mevzuat din bir mevzuat düüzenlemesi ile ilgili zenlemesi ile ilgili IsIsıınmadan Kaynaklanan Hava Kirlilinmadan Kaynaklanan Hava Kirliliğğinin Kontrolinin KontrolüüYYöönetmelinetmeliğğii hazhazıırlanarak 13 ocak 2005 (Derlanarak 13 ocak 2005 (Değğiişşik 2005ik 2005--20072007--2008) tarihinde yay2008) tarihinde yayıımlanmmlanmışışttıır.r.

Benzin ve Motorin Kalitesi YBenzin ve Motorin Kalitesi Yöönetmelinetmeliğği 11 Haziran 2004 i 11 Haziran 2004 tarihinde yaytarihinde yayıımlanmmlanmışışttıır.r.

Hava Kalitesi DeHava Kalitesi Değğerlendirme ve Yerlendirme ve Yöönetimi Ynetimi Yöönetmelinetmeliğği 06 i 06 Haziran 2008 tarihinde yayHaziran 2008 tarihinde yayıımlanmmlanmışışttıır.r.

Page 22: Motorlu Tasitlardan Kaynaklanan Hava Kirliligi 13-01-2009

YYÜÜRRÜÜRLRLÜÜKTEKKTEKİİ MEVZUAT (Devam)MEVZUAT (Devam)

1. 1. YYÖÖNETMELNETMELİİKLERKLER

Motorlu kara taMotorlu kara taşışıtlartlarıınnıın egzoz gazlarn egzoz gazlarıınnıın yol an yol aççttığıığı hava hava kirlilikirliliğğini kontrol altini kontrol altıına almak ve bununla ilgili gerekli usul na almak ve bununla ilgili gerekli usul ve esaslarve esaslarıı belirlemek amacbelirlemek amacııyla AB mevzuatyla AB mevzuatıına uyum na uyum ççalalışışmalarmalarıı kapsamkapsamıında Avrupa Birlilinda Avrupa Birliliğğinin 96/96/EC inin 96/96/EC DirektifiDirektifi dikkate aldikkate alıınarak haznarak hazıırlanan rlanan ““Trafikte Seyreden Trafikte Seyreden Motorlu Kara TaMotorlu Kara Taşışıtlartlarıından Kaynaklanan Egzoz Gazndan Kaynaklanan Egzoz GazııEmisyonlarEmisyonlarıınnıın Kontroln Kontrolüüne Dair Yne Dair Yöönetmeliknetmelik”” 08 Temmuz 08 Temmuz 2005 tarihinde yay2005 tarihinde yayıımlanmmlanmışışttıır. r.

Bu yBu yöönetmelik ile egzoz emisyonlarnetmelik ile egzoz emisyonlarıınnıın n ööllçüçülmesi ve lmesi ve denetlenmesi kapsamdenetlenmesi kapsamıında teknik ve nda teknik ve ööllçüçüm m istasyonlaristasyonlarıına ilina ilişşkin dkin düüzenlemeler getirilmizenlemeler getirilmişştir. tir.

Page 23: Motorlu Tasitlardan Kaynaklanan Hava Kirliligi 13-01-2009

YYÜÜRRÜÜRLRLÜÜKTEKKTEKİİ MEVZUATMEVZUAT

2. 2. GENELGELERGENELGELER

KatKatıı YakYakııt Konusunda Yetki Devri Genelgesi (2006/19)t Konusunda Yetki Devri Genelgesi (2006/19)

Hava KirliliHava Kirliliğğinin Kontrolinin Kontrolüü ve ve ÖÖnlenmesi Genelgesi nlenmesi Genelgesi (2008/11)(2008/11)

Egzoz GazEgzoz Gazıı Emisyon Emisyon ÖÖllçüçümleri Genelgesi (2009/2)mleri Genelgesi (2009/2)

Page 24: Motorlu Tasitlardan Kaynaklanan Hava Kirliligi 13-01-2009

YYÜÜRRÜÜRLRLÜÜKTEKKTEKİİ MEVZUATMEVZUAT

BENZBENZİİN VE MOTORN VE MOTORİİN KALN KALİİTESTESİİ YYÖÖNETMELNETMELİĞİİĞİ

Motorlu taMotorlu taşışıtlardan kaynaklanan egzoz emisyonlartlardan kaynaklanan egzoz emisyonlarıınnıın n azaltazaltıılmaslmasıında kullannda kullanıılan yaklan yakııt kalitesinin iyilet kalitesinin iyileşştirilmesi tirilmesi bbüüyyüük k öönem tanem taşışımaktadmaktadıır.r.Avrupa BirliAvrupa Birliğği ile imzalanan 2/95 sayi ile imzalanan 2/95 sayııllıı GGüümrmrüük Birlik Birliğği i anlaanlaşşmasmasıı ççererççevesinde akaryakevesinde akaryakııt kalitesi ile ilgili t kalitesi ile ilgili Direktiflerin uyumlaDirektiflerin uyumlaşşttıırrıılmaslmasıından ndan ÇÇevre ve Orman evre ve Orman BakanlBakanlığıığı sorumludur. sorumludur. Bu kapsamda; motorlu taBu kapsamda; motorlu taşışıtlarda kullantlarda kullanıılan benzin ve lan benzin ve motorinin kalitesine ilimotorinin kalitesine ilişşkin olarak Avrupakin olarak Avrupa’’da 2000 da 2000 yyııllıından itibaren yndan itibaren yüürrüürlrlüüğğe giren 98/70/AT saye giren 98/70/AT sayııllıı Direktifin Direktifin üülkemizde uygulamaya allkemizde uygulamaya alıınmasnmasııyla, 11 Haziran 2004 yla, 11 Haziran 2004 tarih ve 25489 saytarih ve 25489 sayııllıı Resmi GazeteResmi Gazete’’de de ““Benzin ve Benzin ve Motorin Kalitesi YMotorin Kalitesi Yöönetmelinetmeliğğii”” yayyayıımlanarak ymlanarak yüürrüürlrlüüğğe e girmigirmişştir.tir.

Page 25: Motorlu Tasitlardan Kaynaklanan Hava Kirliligi 13-01-2009

BENZBENZİİN VE MOTORN VE MOTORİİN N İİLE LE İİLGLGİİLLİİ TEBLTEBLİĞİĞLERLER

““Benzin ve Motorin Kalitesi YBenzin ve Motorin Kalitesi Yöönetmelinetmeliğğii”” yyüürrüürlrlüükte kte iken; 5015 sayiken; 5015 sayııllıı Petrol PiyasasPetrol Piyasasıı Kanunu ile petrol Kanunu ile petrol piyasaspiyasasıına ilina ilişşkin tkin tüüm konularda dm konularda düüzenleme yapma ve zenleme yapma ve denetleme gdenetleme göörevi verilen Enerji Piyasasrevi verilen Enerji Piyasasıı DDüüzenleme zenleme Kurumu, kendisine verilen yetkiden hareketle benzin ve Kurumu, kendisine verilen yetkiden hareketle benzin ve motorin kalitesi konularmotorin kalitesi konularıında nda ““Motorin TMotorin Tüürlerinin rlerinin ÜÜretimi, Yurtdretimi, Yurtdışıışı ve Yurtive Yurtiççi Kaynaklardan Temini ve i Kaynaklardan Temini ve Piyasaya ArzPiyasaya Arzıına na İİlilişşkin Teknik Dkin Teknik Düüzenleme Teblizenleme Tebliğğii”” ve ve ““Benzin TBenzin Tüürlerinin rlerinin ÜÜretimi, Yurtdretimi, Yurtdışıışı ve Yurtive Yurtiççi i Kaynaklardan Temini ve Piyasaya ArzKaynaklardan Temini ve Piyasaya Arzıına na İİlilişşkin kin Teknik DTeknik Düüzenleme Teblizenleme Tebliğğii””nini yayyayıımlammlamışışttıır. r. (30.12.2005 tarih ve 26039 say(30.12.2005 tarih ve 26039 sayııllıı R.G)R.G)

Page 26: Motorlu Tasitlardan Kaynaklanan Hava Kirliligi 13-01-2009

BENZBENZİİN VE MOTORN VE MOTORİİNN KALKALİİTESTESİİ YYÖÖNETMELNETMELİĞİİĞİ

YYöönetmelinetmeliğğin amacin amacıı, motorlu kara ta, motorlu kara taşışıtlartlarıınnıın egzoz n egzoz gazlargazlarıınnıın yol an yol aççttığıığı hava kirlilihava kirliliğğini kontrol altini kontrol altıına almak; na almak; insaninsanıı ve ve ççevresini egzoz emisyonlarevresini egzoz emisyonlarıından dondan doğğacak acak tehlikelerden korumak; motorlu kara tatehlikelerden korumak; motorlu kara taşışıtlartlarıından ndan kaynaklanan egzoz gazkaynaklanan egzoz gazıı kirleticilerinin ortama kirleticilerinin ortama verilmesinin verilmesinin öönnüüne gene geççmek ve ortaya mek ve ortaya ççııkmamaskmamasıınnıısasağğlamak lamak üüzere gerekli usul ve esaslarzere gerekli usul ve esaslarıı belirlemektir.belirlemektir.

YYöönetmelik Avrupa Birlinetmelik Avrupa Birliğği mevzuati mevzuatıı ile tam uyum iile tam uyum iççinde inde hazhazıırlanmrlanmışış olup; Yolup; Yöönetmelik yaynetmelik yayıım tarihi itibariyle AB m tarihi itibariyle AB normlarnormlarıında akaryaknda akaryakııt t üüretim ve ithalinin retim ve ithalinin öönnüü aaççıılmlmışışttıır.r.

Page 27: Motorlu Tasitlardan Kaynaklanan Hava Kirliligi 13-01-2009

BENZBENZİİN VE MOTORN VE MOTORİİNN KALKALİİTESTESİİ YYÖÖNETMELNETMELİĞİİĞİ

YYöönetmelinetmeliğğe ge gööre;re;•• 1 Ocak 2005 tarihinden itibaren sadece bir y1 Ocak 2005 tarihinden itibaren sadece bir yııl uyum l uyum

ssüüreci ireci iççerisinde piyasada saterisinde piyasada satışışta kalmasta kalmasıına mna müüsaade saade edilen kuredilen kurşşunlu benzindeki kurunlu benzindeki kurşşun miktarun miktarıı aaşşaağığıya ya ççekilmiekilmişştir.(0,15 gr/lt)tir.(0,15 gr/lt)

•• 1 Ocak 2006 tarihinden itibaren kur1 Ocak 2006 tarihinden itibaren kurşşunlu benzin unlu benzin kullankullanıımmıı tamamiyle yasaklanmtamamiyle yasaklanmışışttıır.r.

•• YYöönetmelik yaynetmelik yayıımmıı tarihinden itibaren, sadece kurtarihinden itibaren, sadece kurşşunlu unlu benzinle benzinle ççalalışışan eski teknoloji ile an eski teknoloji ile üüretilmiretilmişş tataşışıtlar itlar iççin ise in ise kurkurşşun yerine katkun yerine katkıı maddesi olarak potasyum ve maddesi olarak potasyum ve mangan katkmangan katkııllıı ““katkkatkııllıı kurkurşşunsuz benzinunsuz benzin”” üüretimine retimine gegeççilmesinin ilmesinin öönnüü aaççıılmlmışışttıır.r.

Page 28: Motorlu Tasitlardan Kaynaklanan Hava Kirliligi 13-01-2009

BENZBENZİİN VE MOTORN VE MOTORİİNN KALKALİİTESTESİİ YYÖÖNETMELNETMELİĞİİĞİ

1 Ocak 2007 tarihinden itibaren kur1 Ocak 2007 tarihinden itibaren kurşşunsuz benzindeki unsuz benzindeki kküükküürt miktarrt miktarıı 50 mg/kg50 mg/kg’’a, 1 Ocak 2009 tarihinden a, 1 Ocak 2009 tarihinden itibaren ise 10 mg/kgitibaren ise 10 mg/kg’’a da düüşşüürrüülecektir.lecektir.

1 Ocak 2007 tarihinden itibaren motorinde halen 4000 1 Ocak 2007 tarihinden itibaren motorinde halen 4000 mg/kg olan kmg/kg olan küükküürt miktarrt miktarıı 50 mg/kg50 mg/kg’’a da düüşşüürrüülecek yani lecek yani kküükküürt miktarrt miktarıı 80 kat indirilmi80 kat indirilmişş olacaktolacaktıır. 1 Ocak 2009 r. 1 Ocak 2009 tarihinden itibaren ise motorinde ktarihinden itibaren ise motorinde küükküürt miktarrt miktarıı 10 10 mg/kgmg/kg’’a da düüşşüürrüülecektir.lecektir.

Page 29: Motorlu Tasitlardan Kaynaklanan Hava Kirliligi 13-01-2009

TASLAK MEVZUATTASLAK MEVZUAT

Egzoz GazEgzoz Gazıı Emisyonu KontrolEmisyonu Kontrolüü YYöönetmelik netmelik TaslaTaslağığı BaBaşşbakanlbakanlığığa ga göönderilminderilmişş olup, yayolup, yayıınlanma nlanma

aaşşamasamasıındadndadıırr..

Page 30: Motorlu Tasitlardan Kaynaklanan Hava Kirliligi 13-01-2009

HAVA KALHAVA KALİİTESTESİİ DEDEĞĞERLENDERLENDİİRME VE RME VE YYÖÖNETNETİİMMİİ YYÖÖNETMELNETMELİĞİİĞİ

96/62/EC Hava Kalitesi ve Y96/62/EC Hava Kalitesi ve Yöönetimi Hakknetimi Hakkıındaki Konsey ndaki Konsey DirektifiDirektifi

99/30/EC Havadaki K99/30/EC Havadaki Küükküürt dioksit, Azot dioksit , Azot oksit , rt dioksit, Azot dioksit , Azot oksit , PartikPartiküül Madde ve Kurl Madde ve Kurşşun un İİççin Limit Dein Limit Değğerlere erlere İİlilişşkin Konsey kin Konsey DirektifiDirektifi

2000/69/EC Havadaki Benzen ve Karbon monoksit 2000/69/EC Havadaki Benzen ve Karbon monoksit İİççin Limit in Limit DeDeğğerlere erlere İİlilişşkin Konsey Direktifikin Konsey Direktifi

2002/3/EC Say2002/3/EC Sayııllıı Avrupa Komisyonu Havadaki Ozona Avrupa Komisyonu Havadaki Ozona İİlilişşkin kin Konsey DirektifiKonsey Direktifi

2004/107/EC Havadaki Arsenik , Kadmiyum, Civa, Nikel Ve Poli 2004/107/EC Havadaki Arsenik , Kadmiyum, Civa, Nikel Ve Poli Aromatik Hidrokarbonlara (PAH) Aromatik Hidrokarbonlara (PAH) İİlilişşkin Konsey Direktifi kin Konsey Direktifi

Page 31: Motorlu Tasitlardan Kaynaklanan Hava Kirliligi 13-01-2009

HAVA KALHAVA KALİİTESTESİİ DEDEĞĞERLENDERLENDİİRME VE RME VE YYÖÖNETNETİİMMİİ YYÖÖNETMELNETMELİĞİİĞİ

6 Haziran 2008 tarihinde 26898 say6 Haziran 2008 tarihinde 26898 sayııllıı Resmi Gazetede Resmi Gazetede yayyayıınlanmnlanmışış olup;olup;AmacAmacıı; Hava kirlili; Hava kirliliğğinin inin ççevre ve insan saevre ve insan sağğllığıığı üüzerindeki zerindeki zararlzararlıı etkilerini etkilerini öönlemek veya azaltmak inlemek veya azaltmak iççin hava kalitesi in hava kalitesi hedeflerini tanhedeflerini tanıımlamak ve olumlamak ve oluşşturmak, tanturmak, tanıımlanmmlanmışışmetotlarmetotlarıı ve kriterleri esas alarak hava kalitesini ve kriterleri esas alarak hava kalitesini dedeğğerlendirmek, hava kalitesinin iyi olduerlendirmek, hava kalitesinin iyi olduğğu yerlerde u yerlerde mevcut durumu korumak ve dimevcut durumu korumak ve diğğer durumlarda er durumlarda iyileiyileşştirmek, hava kalitesi ile ilgili yeterli bilgi toplamak ve tirmek, hava kalitesi ile ilgili yeterli bilgi toplamak ve uyaruyarıı eeşşikleri aracikleri aracııllığıığı ile halkile halkıın bilgilendirilmesini n bilgilendirilmesini sasağğlamaktlamaktıır.r.

Page 32: Motorlu Tasitlardan Kaynaklanan Hava Kirliligi 13-01-2009

HAVA KALHAVA KALİİTESTESİİ DEDEĞĞERLENDERLENDİİRME VE RME VE YYÖÖNETNETİİMMİİ YYÖÖNETMELNETMELİĞİİĞİ’’NNİİN KAPSAMIN KAPSAMI

13 kirletici parametre (k13 kirletici parametre (küükküürt dioksit, partikrt dioksit, partiküüler madde, ler madde, azot oksitleri, kurazot oksitleri, kurşşun, karbon monoksit, benzen, ozon, un, karbon monoksit, benzen, ozon, benzo(a)piren, arsenik, nikel, kadmiyum, cbenzo(a)piren, arsenik, nikel, kadmiyum, cııva) iva) iççin uzun in uzun vadeli hedefler, hedef devadeli hedefler, hedef değğerler, limit deerler, limit değğerler, erler, bilgilendirme ve uyarbilgilendirme ve uyarıı eeşşikleri, ikleri, üüst ve alt dest ve alt değğerlendirme erlendirme eeşşikleri,ikleri,

Hava kalitesi Hava kalitesi öön den değğerlendirmesi,erlendirmesi,

BBöölge ve alt blge ve alt böölgelerin belirlenmesi ve listelenmesi,lgelerin belirlenmesi ve listelenmesi,

Page 33: Motorlu Tasitlardan Kaynaklanan Hava Kirliligi 13-01-2009

HAVA KALHAVA KALİİTESTESİİ DEDEĞĞERLENDERLENDİİRME VE RME VE YYÖÖNETNETİİMMİİ YYÖÖNETMELNETMELİĞİİĞİNNİİN KAPSAMIN KAPSAMI

Temiz Hava PlanTemiz Hava Planıı ve Eylem Planve Eylem Planıı,,

Hava kalitesi deHava kalitesi değğerleri aerleri aşışıldldığıığında iyi hava kalitesinin nda iyi hava kalitesinin sasağğlanmaslanmasıı iiççin gerekli in gerekli öönlemlerin alnlemlerin alıınmasnmasıı,,

Hava kalitesinin deHava kalitesinin değğerlendirilmesi yaperlendirilmesi yapııllıırken, hava rken, hava kalitesi ile ilgili elde edilen bilgilerin gkalitesi ile ilgili elde edilen bilgilerin göörev ve sorumlulurev ve sorumluluğğu u bulunan kurumlar arasbulunan kurumlar arasıında iletiminin sanda iletiminin sağğlanmaslanmasıı ve ve kamuoyunun bilgilendirilmesi,kamuoyunun bilgilendirilmesi,

Raporlama,Raporlama,

Page 34: Motorlu Tasitlardan Kaynaklanan Hava Kirliligi 13-01-2009

HAVA KALHAVA KALİİTESTESİİ DEDEĞĞERLENDERLENDİİRME VE RME VE YYÖÖNETNETİİMMİİ YYÖÖNETMELNETMELİĞİİĞİ (DEVAM)(DEVAM)

YYöönetmelik Taslanetmelik Taslağığında uygulama takvimleri belirlenminda uygulama takvimleri belirlenmişş olup, olup, 31.12.2013 tarihine kadar ;31.12.2013 tarihine kadar ;

TTüüm Tm Tüürkiye irkiye iççin hava kalitesi in hava kalitesi öön den değğerlendirme erlendirme ççalalışışmalarmalarıınnıın n tamamlanmastamamlanmasıı, ,

BBöölge ve alt blge ve alt böölgelerin belirlenmesi ve listelenmesi, lgelerin belirlenmesi ve listelenmesi,

ÖÖllçüçüm istasyonlarm istasyonlarıınnıın kurulmasn kurulmasıı, ,

BBöölgesel algesel ağğ merkezlerinin olumerkezlerinin oluşşturulmasturulmasıı, ,

Laboratuar alt yapLaboratuar alt yapııssıınnıın olun oluşşturulmasturulmasıı

Page 35: Motorlu Tasitlardan Kaynaklanan Hava Kirliligi 13-01-2009

HAVA KALHAVA KALİİTESTESİİ DEDEĞĞERLENDERLENDİİRME VE RME VE YYÖÖNETNETİİMMİİ YYÖÖNETMELNETMELİĞİİĞİ (DEVAM)(DEVAM)

GGüüvenli ve kaliteli venli ve kaliteli ööllçüçüm verilerinin sm verilerinin süüreklilirekliliğğini saini sağğlayarak layarak Komisyona raporlanacak dKomisyona raporlanacak düüzeyde temininin sazeyde temininin sağğlanmaslanmasıı, ,

YYöönetmelikteki kirletici emisyonlara ilinetmelikteki kirletici emisyonlara ilişşkin emisyon envanterinin kin emisyon envanterinin elde edilmesi, elde edilmesi,

Temiz hava planlarTemiz hava planlarıınnıın hazn hazıırlanmasrlanmasıı ve eylem planlarve eylem planlarıınnıın n oluoluşşturulmasturulmasıı,,

hedeflenmektedir. hedeflenmektedir.

BunlarBunlarıın yann yanııssııra bra böölgesel algesel ağğ merkezlerinin kurulmasmerkezlerinin kurulmasıı, , laboratuar alt yaplaboratuar alt yapııssıınnıın olun oluşşturulmasturulmasıı ve hava kalitesinin ve hava kalitesinin dedeğğerlendirilmesi ve yerlendirilmesi ve yöönetim sisteminin olunetim sisteminin oluşşturularak 2014 turularak 2014 yyııllıında AB hava kalitesi limit denda AB hava kalitesi limit değğerlerine uyum serlerine uyum süürecinin recinin babaşşlatlatıılmaslmasıı gerekmektedir.gerekmektedir.

Page 36: Motorlu Tasitlardan Kaynaklanan Hava Kirliligi 13-01-2009

zaman

Agl

omer

asyo

nya

da

zond

akim

aksi

mum

ko

nsan

tras

yon

Tolerans marjı

Tolerans marjının üstünde: AB limit değerlerinin belirlenen tarihte karşılanması için temiz hava planlarının geliştirilmesi

Limit değerin altında: kirlilik düzeyleri rapor edilir. İyi hava kalitesinin korunması

Limit değer ile toleransmarjı arasında: kirlilik düzeyleri

Komisyona bildirilir, gerekirse, Gerçekleştirme tarihine kadar limit değerlerin karşılanması için tedbirler alınır

AB limit değerlerine ilişkin gerçekleştirme döneminin başlaması + tedbir alma yükümlülüğü

TASLAK HKDYY’DEKİ GEÇİŞ SÜRECİ TASLAK HKDYY’DEKİ GEÇİŞ SÜRECİ DÜZENLEMELERİDÜZENLEMELERİ

•HKKY standartları yürürlükte kalır; yıllık azalma sorunsuz bir geçişi sağlar; kirlilik aşımlarında önlemler başlatılır•AB limit değerlerideğerlendirme (izleme, emisyon envanterleri, modelleme) ve tesis işletmecilerine izin verilmesi için bir temel olarak kullanılır

HKDY yönetmeliğinin yürürlüğe girmesi

Yıllık azalma

Geçiş dönemi

AB Limit AB Limit DeDeğğerieri

(2008)(2008) (2014)(2014) (2019(2019--2024)2024)

Page 37: Motorlu Tasitlardan Kaynaklanan Hava Kirliligi 13-01-2009

BileBileşşenenABAB--Limit DeLimit Değğerlererler TTüürkiyerkiye--Limit DeLimit Değğerlererler

SSıınnıır Der Değğer *er * SSüürere AAşşma Sayma Sayııssıı SSıınnıır Der Değğer*er* SSüürere

SO2 SO2

350350 1 saat1 saat 2424 900900 1 saat1 saat

-- -- -- 150150 yyııll

125125 24 saat24 saat 33 400400 24 saat24 saat

2020(eko(ekosistemsistem)) yyııl/kl/kışış -- 6060 yyııll

NO2 NO2

200200 1 saat1 saat 1818 -- --

-- -- -- 300300 24 saat24 saat

4040 yyııll -- 100100 yyııll

NOxNOx 3030(eko(ekosistemsistem)) yyııll --

PM10 PM10 5050 24 saat24 saat 3535 300300 24 saat24 saat

4400 yyııll -- 150150 yyııll

KurKurşşunun 0.50.5 yyııll -- 22 yyııll

BenzenBenzen 55 yyııll --

COCO 1010 8 saat8 saat -- -- --

-- -- 3030 24 saat24 saat

-- -- 1010 yyııll

O3O3

120 120 (limit de(limit değğer)er) 8 saat8 saat 25 g25 güünn 240240 1 saat1 saat

180 180 (Bil i)(Bil i) 1 saat1 saat --

Page 38: Motorlu Tasitlardan Kaynaklanan Hava Kirliligi 13-01-2009

HAVA KALHAVA KALİİTESTESİİ DEDEĞĞERLENDERLENDİİRME VE YRME VE YÖÖNETNETİİMMİİYYÖÖNETMELNETMELİĞİİĞİ

Temiz Hava PlanTemiz Hava Planıı;;YYöönetmelinetmeliğğin Ek Iin Ek I’’inde belirtilen bir veya daha fazla inde belirtilen bir veya daha fazla kirletici ikirletici iççin limit dein limit değğer arter artıı tolerans paylartolerans paylarıı aaşışıllıırsa limit rsa limit dedeğğerlere ulaerlere ulaşışılmaslmasıınnıı sasağğlamak ilamak iççin gerekli in gerekli öönlemleri nlemleri ortaya koyan bir temiz hava planortaya koyan bir temiz hava planıı hazhazıırlanrlanıır. (Madde 10)r. (Madde 10)

Eylem PlanEylem Planıı; ; YYöönetmelinetmeliğğin Ek Iin Ek I’’inde belirtilen bir veya daha fazla inde belirtilen bir veya daha fazla kirletici ikirletici iççin uyarin uyarıı eeşşiiğği veya limit dei veya limit değğerin aerin aşışılmaslmasıı riski riski varsa bu avarsa bu aşışımlarmlarıın sn süüresini kresini kııssııtlamak veya riski tlamak veya riski azaltmak iazaltmak iççin kin kıısa vadede alsa vadede alıınacak nacak öönlemleri inlemleri iççeren bir eren bir eylem planeylem planıı hazhazıırlanrlanıır. Eylem planlarr. Eylem planlarıı temiz hava temiz hava planlarplanlarıınnıın bir parn bir parççasasıı olabilir. (Madde 11)olabilir. (Madde 11)

Page 39: Motorlu Tasitlardan Kaynaklanan Hava Kirliligi 13-01-2009

PROJELERPROJELER

Twinning (ETwinning (Eşşleleşştirme) Projesitirme) Projesi-- IPA I. BileIPA I. Bileşşen, 2007 en, 2007 ProgramlamasProgramlamasıı;;““Marmara BMarmara Böölgesinde Hava Kalitesi Alanlgesinde Hava Kalitesi Alanıında Kurumsal nda Kurumsal YapYapıılandlandıırma Projesirma Projesi””

MATRA Proje MATRA Proje ÖÖnerisi;nerisi;““TTüürkiyerkiye’’nin Karadeniz Bnin Karadeniz Böölgesilgesi’’nin Orta Karadeniz nin Orta Karadeniz BBööllüümmüünde 96/62/EC saynde 96/62/EC sayııllıı Hava Kalitesi Hava Kalitesi ÇÇererççeve eve Direktifi ve KardeDirektifi ve Kardeşş Direktiflerinin UygulanmasDirektiflerinin Uygulanmasıı ProjesiProjesi””

Page 40: Motorlu Tasitlardan Kaynaklanan Hava Kirliligi 13-01-2009

MARMARA BMARMARA BÖÖLGESLGESİİNDE HAVA KALNDE HAVA KALİİTESTESİİ ALANINDA ALANINDA KURUMSAL YAPILANDIRMA PROJESKURUMSAL YAPILANDIRMA PROJESİİ

BaBaşşlama/Bitilama/BitişşTarihiTarihi

20092009--2011 (36 ay)2011 (36 ay)

MaliyetiMaliyeti 7,08 milyon Euro7,08 milyon EuroTwinning (ETwinning (Eşşleleşştirme) : 1,9 milyon Euro tirme) : 1,9 milyon Euro YatYatıırrıım : 5,18 milyon Euro m : 5,18 milyon Euro

Ulusal KatkUlusal Katkıı 1.295 milyon Euro 1.295 milyon Euro (5,18 milyon Euro(5,18 milyon Euro’’nun %25nun %25’’i) i)

Page 41: Motorlu Tasitlardan Kaynaklanan Hava Kirliligi 13-01-2009

MARMARA BMARMARA BÖÖLGESLGESİİNDE HAVA KALNDE HAVA KALİİTESTESİİ ALANINDA ALANINDA KURUMSAL YAPILANDIRMA PROJESKURUMSAL YAPILANDIRMA PROJESİİ

Proje, Proje, Marmara BMarmara Böölgesinde hava kalitesi delgesinde hava kalitesi değğerlendirme ve yerlendirme ve yöönetim netim sisteminin olusisteminin oluşşturularak hava kalitesi alanturularak hava kalitesi alanıında izleme, yaptnda izleme, yaptıırrıım ve m ve kurumsal gkurumsal güçüçlendirmeyi amalendirmeyi amaççlamakta olup dilamakta olup diğğer ber böölgeler ilgeler iççin de bir in de bir öörnek ternek teşşkil edecektir.kil edecektir.

NNüüfusun ve hava kirlilifusun ve hava kirliliğğinin yoinin yoğğun olduun olduğğu Marmara Bu Marmara Böölgesilgesi’’nde nde gergerççekleekleşştirilmesi planlanan bu proje ile;tirilmesi planlanan bu proje ile;

BBöölgesel Temiz Hava Merkezi,lgesel Temiz Hava Merkezi,BBöölgesel algesel ağğ yapyapııssıı,,39 tane 39 tane ööllçüçüm istasyonu, m istasyonu, BBöölgesel Kalibrasyon Laboratuarlgesel Kalibrasyon Laboratuarıı, , BBöölgesel Veri Merkezi,lgesel Veri Merkezi,Analitik LaboratuarAnalitik Laboratuarıın n

kurulmaskurulmasıı ve ive işşletilmesi; letilmesi;

Page 42: Motorlu Tasitlardan Kaynaklanan Hava Kirliligi 13-01-2009

MARMARA BMARMARA BÖÖLGESLGESİİNDE HAVA KALNDE HAVA KALİİTESTESİİ ALANINDA ALANINDA KURUMSAL YAPILANDIRMA PROJESKURUMSAL YAPILANDIRMA PROJESİİ (Devam)(Devam)

Hava kalitesi deHava kalitesi değğerlendirme, erlendirme, Modelleme, emisyon verisi, Modelleme, emisyon verisi, SeSeççilen bir alan iilen bir alan iççin Temiz Hava Planin Temiz Hava Planıı hazhazıırlanmasrlanmasıı(mevcut durum, kirlilik kaynaklar(mevcut durum, kirlilik kaynaklarıı, , ööneriler, alneriler, alıınmasnmasııgereken gereken öönlemler v.b hususlarnlemler v.b hususlarıı iiççeren bir eren bir plan/program)plan/program)

v.b. hususlar v.b. hususlar ööngngöörrüülmektedir.lmektedir.

Page 43: Motorlu Tasitlardan Kaynaklanan Hava Kirliligi 13-01-2009

MARMARA BMARMARA BÖÖLGESLGESİİNDE HAVA KALNDE HAVA KALİİTESTESİİALANINDA KURUMSAL YAPILANDIRMA ALANINDA KURUMSAL YAPILANDIRMA

PROJESPROJESİİ

SSööz konusu proje; kontrat hazz konusu proje; kontrat hazıırlama srlama süüreci 17 Ekim 2008 reci 17 Ekim 2008 tarihi itibari ile taslak final kontrat Avrupa Komisyonu tarihi itibari ile taslak final kontrat Avrupa Komisyonu TTüürkiye delegasyonuna grkiye delegasyonuna göönderilminderilmişş olup baolup başşlama lama aaşşamasamasıındadndadıır. Projenin r. Projenin öönkonkoşşulu olan bina yapulu olan bina yapıımmıı ile ile ilgili ilgili ççalalışışmalar da devam etmektedir.malar da devam etmektedir.

Page 44: Motorlu Tasitlardan Kaynaklanan Hava Kirliligi 13-01-2009

TETEŞŞEKKEKKÜÜRLERRLER……

[email protected]@[email protected]@yahoo.com