motto:

po pierwsze: zaciekawić (Leonardo da Vinci)po drugie; nie zanudzić… (tpl)

jak wiemy, nie ma w sali wykładowej większej ciszy jak ta, która zapada na czas pierwszych chwil chemicznego

pokazu. Tych chwil zamilknięcia w spontanicznym wytężonym skupieniu zazdroszczą nam reżyserzy i

dyrektorzy artystyczni filharmonii

nauczanie chemii w szkole i na wyższej uczelni, posługując się jedynie kredą i tablicą - to zwykły sabotaż

dydaktyczny! (przyczyną jest lenistwo i/lub pycha dydaktyków)

dr niehab. © tomasz pluciński, stypendysta Zakładu Ubezpieczeń Społecznych,

posługa dydaktyczna w Zakładzie Dydaktyki Chemii (1/2 etatu specjalisty)

Wydziału Chemii U.G.

WODA, TLENEK WODORU,

OKSAN, DHMO

dygresje:

• „lać wodę”

• „okowita” = aqua vitae

• „metanol” czy „alkohol metylowy”

• napoje „wyskokowe”

• „ciężka woda” D2O

• „woda królewska” = aqua regis

Lodowiec Rodanu

Niezwykła substancja:

• masowość występowania w stanie czystym

• niebieski kolor wody czy lodu (powietrza)

• stan ciekły

• struktura

• ciepło parowania i topnienia

• max. gęstość w 4 stopniach C

Dlaczego jest cieczą ? temp. wrzenia

100

50

0

-50

H Te2

H Se2

H S2

H O2

...

.

Struktura cząsteczki

Struktura cieczy: sieć wiązań wodorowych

Klatraty: klatrat metanu, siarkowodoru

Źródło gazu ? „trójkąt bermudzki” ?

1 ml stałego klatratu = 164 ml metanu !

Klatraty „na odwrót”: żele…

Żel agarowy: 99% woda w stanie stałym ?

W roztworze…

solwatacja, hydratacja

ciepło parowania, ciepło topnienia…

• chłodzenie latem, rola pocenia się: eksperyment z puszką i wentylatorem

• liofilizacja

• woda na pustyni z namiotu foliowego

• sól zimą, i pieski na spacerze

• egzotermicznie czy endotermicznie ?

osmoza

Błona półprzepuszczalna

metoda uzdatniania wody

instalacja domowa

osmoza c.d.

• sekwoje: osmoza + efekt kapilarny

czyli pompowanie na wysokość 100 m !• ogórek kiszony i małosolny• „ryby rzeczne są zazwyczaj niedorzeczne”

dializa dootrzewnowa

„biegający po wodzie” czyli napięcie powierzchniowe.

problem etyczny: oszczędność

• „lać wodę” – w nieskończoność (przy myciu, zmywaniu naczyń i goleniu)

• mycie i kąpiel w terenie• woda butelkowana – gigantyczna

manipulacja ? Chlorowanie - ozonowanie• bezmyślność przy gotowaniu rosołu,

szybkowar• niepotrzebne gotowanie?• oparzenia

włoski sposób na lenistwo…

woda wodociągowa

• kamień czajnikowy, efekty krasowe

• węglany wapnia, magnezu, żelaza

• chlorofenole

• niebieska czerwona kapusta ?

• ryzyko inhibitorów wymienników ciepła

• czemu bywa „mleczna” ?

• ujęcia wody dla Malborka

rozkład i synteza wody

• co to jest elektroliza ?

• woda „składa się” z wodoru i tlenu ?

NASTĘPNY TEMAT:paradoksy, mity i oszustwa

związane z wodą…• katalizator rozkładający wodę i

perpetuum mobile wodne, fotoliza

• napęd silników wodą

• napęd wodorem

• „żywa i martwa” woda

• „cudowna pamięć życzliwej wody”

• „terapia” wodą utlenioną