Upload
valorkongre
View
449
Download
7
Embed Size (px)
Citation preview
İMALAT PARAMETRELERİNİN SATHİ KAPLAMA PERFORMANSI ÜZERİNDEKİ ETKİLERİNİN
İNCELENMESİ
Prof.Dr.Mustafa KARAŞAHİN (İÜ)Yrd.Doç.Dr.Cahit GÜRER (AKÜ) İnş.Y.Müh.A.Gürkan GÜNGÖR (KGM)Prof.Dr.Mehmet SALTAN (SDÜ)İnş.Y.Müh.Fatma ORHAN (KGM)Yrd.Doç.Dr.Bekir AKTAŞ (EÜ)Öğr.Grv.Murat V. TACİROĞLU (MÜ)Yrd.Doç.Dr.Sedat ÇETİN (AKÜ)Yrd.Doç.Dr. V.Emre UZ (ATBÜ)
İmalat Parametrelerinin Sathi Kaplama Performansı Üzerindeki Etkilerinin İncelenmesi
İmalat Parametrelerinin Sathi Kaplama Performansı Üzerindeki Etkilerinin İncelenmesi
• Sathi kaplamalar Türkiye, Avustralya, GüneyAfrika ve Yeni Zelanda gibi ülkelerde yaygınolarak kullanılan ekonomik bir asfalt kaplamatipidir.
• Fakat bu tip kaplamaların performansı sıcakkarışım asfalt kaplamalardan farklı olarak çoksayıda parametre tarafındanetkilenebilmektedir.
1. ÇALIŞMANIN AMACI
İmalat Parametrelerinin Sathi Kaplama Performansı Üzerindeki Etkilerinin İncelenmesi
Literatürden bu parametrelerin neler olduğubilinmekle birlikte hangi parametrenin ne dereceetkili olduğu tam olarak bilinmemektedir.
Bu çalışma kapsamında imalatla ilgiliparametrelerin SATHİ KAPLAMA PERFORMANSIüzerindeki etkileri araştırılmıştır.
SATHİ KAPLAMA
PERFORMANSI
Bitüm-AgregaAdezyonu
Bitüm-Agrega
Özellikleri
İklim(Yağış Durumu, Don etkisi, kar, yağmur
vb.)
Taban Zemini, AltTemel ve TemelTabakaların TaşımaGücü.
Yüzeysel ve Yüzey AltıDrenajın Uygun BirŞekilde YapılıpYapılmadığı
Sathi Kaplamanın Tek Kat veya Daha Fazla Oluşu
Güzergahın Geometrisi ve Konumu
Dingil YüküTekerrür Sayısı
Yüzey Geçirimsizliği
Sathi KaplamanınŞartnameye Uygun Yapılıp Yapılmadığı
Karaşahin,Gürer; 2007
Bu Parametreler :• İmalatta kullanılan agreganın yapışma kabiliyeti,• doğal toz içeriği vb. bazı özellikleri, • İmalat esnasındaki hava sıcaklığı, • Distribütör tankerindeki bitüm sıcaklıları, • Bitüm püskürtme, agrega serme, silindirleme vb.
imalat aşamaları arasındaki süreler, • İmalat sırasındaki yüzey sıcaklıkları, • Agrega dizayn ve tava değerleri, • Bitüm dizayn ve tava değerleri,• Silindirleme sonrası agrega batma yüzdesi vb.
özelliklerdir
Kaplama Tipi Otoyollar (km) Devlet Yolları (km) İl Yolları (km) TOPLAM
Asfalt Betonu 2127 11240 1190 14557
Sathi Kaplama - 19631 26831 46462
Diğer - 504 3139 3643
TOPLAM 2127 31375 31160 64662
Türkiye devlet, il ve köy yollarının kaplama durumları ve uzunlukları (TCK, 2013)
2010 verilerine göre Türkiye karayollarını 14 866 319 adet taşıt kullanmaktadır.
Ülkemizin Bazı Yol Ağı Özellikleri
23
72
5
Asfalt Betonu
Sathi Kaplama
Diğer
İmalat Parametrelerinin Sathi Kaplama Performansı Üzerindeki Etkilerinin İncelenmesi
• Bitüm viskozitesi sıcaklığın bir fonksiyonu olduğundan, yüzeyepüskürtme anındaki ortam sıcaklığı, mevcut astarlı temel yüzeyisıcaklığı bağlayıcının soğuma hızının kontrol edilmesinde oldukçaönemli olmaktadır.
• Dolayısıyla bitüm püskürtülmesi ve agrega serilmesi arasındakigecikme agrega-bitüm bağının etkinliği açısından oldukça önemlidir.
İmalat Parametrelerinin Sathi Kaplama Performansı Üzerindeki Etkilerinin İncelenmesi
İmalatla ilgili bir diğer önemli faktör ise agrega serilmesi -silindirleme arasındaki gecikmedir.
• Şayet imalatta bağlayıcı olarak penetrasyon bitümü kullanılıyorsa bu parametre oldukçaönemlidir.
• Yüzeye serilen agrega danecikleri silindirleme esnasında uygulanan enerji sayesindebağlayıcı içine doğru gömülürler ve ağırlık merkezlerine göre pozisyonlarını alarak stabilhale gelirler.
• Şayet agrega serilmesi-silindirleme arsındaki süre uzarsa bitüm giderek sertleşeceğindenagrega olması gereken dizayn gömülme derinliğine ulaşamaz (Senadheera veYazgan, 2008).
3. ÇALIŞMA YÖNTEMİ
Çalışma için Türkiye’nin farklı bölgelerinde beş farklı sathi kaplamalıinceleme güzergâhı belirlenmiş ve bu güzergâhların imalatı esnasındahasarsız deneyler ve bazı gözlemler ve ölçümler yapılmıştır.
Soma-Kırkağaç
Kırıkkale-Kalecik
Oltu-Akşar
Akşehir-Argıthanı
Finike-Demre
Belirlenen güzergâhlarda kullanılan agrega ve bitüm numunelerive bu numunelere ait kodlar Tablo’da görülmektedir.
Özellikler
İnceleme Güzergahları
Soma-Kırkağaç
Akşehir-Argıthanı
Kalecik-Kırıkkale
Akşar-Göle Finike-Demre
Yol Kodu A B C D E
Bağlayıcı Tipi 100/150 100/150 160/220 160/220 100/150
Kaynak Aliağa Kırıkkale Kırıkkale Batman Aliağa
Penetrasyon 144 151 174 192 120
Yumuşama N.oC 41 42.6 41.0 41.6 43.6
Isıtma Kaybı, % 0.5 1.6 0.6 2.8 0.06
Agrega Tipi Kireçtaşı Kireçtaşı Kireçtaşı Andezitik Bazalt
Kireçtaşı
İmalat Parametrelerinin Sathi Kaplama Performansı Üzerindeki Etkilerinin İncelenmesi
Gözlemler ve hasarsız deneyler inceleme güzergahlarının sağşeritlerinde 200 m aralıkla farklı kesimlerde sırasıyla banket (B), sağtekerlek izi (1), tekerlek izleri arası (2) ve sol tekerlek izleri (3)noktalarında gerçekleştirilmiştir.
YERİNDE YAPILANÇALIŞMA PLANI
Çalışmalarperformans bakımındanen kritik şerit olan sağşeritte gerçekleştirilmiştir.
İmalat Parametrelerinin Sathi Kaplama Performansı Üzerindeki Etkilerinin İncelenmesi
İncelenen Güzergahların Trafik Sayım Sonuçları(KGM, 2009)
Konum Otomobil Kamyonet Otobüs Kamyon TIR YOGT
Soma-Kırkağaç 2789 256 65 509 201 3820
Akşehir-Argıthanı 4890 482 380 2107 1057 8916
Kalecik Kırıkkale 526 66 2 211 67 872
Akşar-Göle 270 91 15 230 25 631
Finike-Demre 1881 197 51 278 33 2440
YOGT: Yıllık Ortalama Günlük Trafik
İncelenen güzergahlarda en yüksek trafik hacmi Akşehir-Argıthanı, endüşük trafik hacmi ise Akşar-Göle güzergahında görülmüştür. Akşehir-Argıthanı güzergahı en ağır trafik hacmine sahip olan güzergahtır.
İmalat Parametrelerinin Sathi Kaplama Performansı Üzerindeki Etkilerinin İncelenmesi
İmalat yerindeki gözlemler, incelemeler ve alınan numunelerle yapılan deneyler esnasında şu parametreler ölçülmüştür;
• Agregaların doğal toz miktarları, bitümün distribitör tankı içindeki sıcaklığı,
• silindirleme sonrası başlangıç makro doku derinliği,
• bitüm püskürtmesi ve agrega serilmesi arasında geçen süre,
• dış ortam ve yüzey sıcaklıkları,
• agrega serilmesi ve silindirleme arasında geçen süre,
• temiz ve doğal tozlu agregalar ile yapılan Vialit yapışma deneyi sonuçları,
• agrega ve bitüm için dizayn ve uygulama değerleri belirlenmiş vegüzergahların performans indeksleri ile kıyaslanmıştır
Kum-Daire Deneyi
• Bu deneyde, hacmi bilinen bir miktar kum (25 mL) kaplama yüzeyinebir daire oluşturacak şekilde serilir.
Kum kaplama yüzeyindeki tüm boşlukları dolduracak şekilde ve en yüksekagrega seviyesine kadar kum yayılır.
Hafif Düşen Ağırlık Deformasyon Ölçer (LWD) Deneyi
• Cihaz ölçüm yapılacak olan yüzeye konumlanan dairesel bir diskin üzerine düşen birağırlık ve darbenin etki ettiği temas noktasındaki maksimum deformasyonlarıölçen, transdüşerden oluşmaktadır.
• Deney sırasında yaklaşık 20 kg ağırlığa sahip olan kütle 300 mm çaplı dairesel plakaüzerine düşürülür. Plaka üzerine düşen kütle 15-20 mili sn’lik yük pulsları oluşturur.Bu tip düşen ağırlık cihazlarının yük aralıkları ise 1 ila 15 kN arasında değişir.
• Güzergâhlarda yapılan ölçümler için Dynatest LWD mod yazılımı kullanılarak temeltabakası ve taban zemini elastisite (rijitlik) modüllerinin geri hesaplamalarıyapılmıştır.
Dynatest 3031 LWD Cihazı
İngiliz pandül cihazı ile kayma sürtünme sayılarının belirlenmesi
Cihaz kayma-sürtünme sayılarının okunacağı nokta üzerindedüzeçlendirildikten sonra, ucunda özel lastikli papuç bulunanpandül, nemlendirilmiş yol yüzeyine trafiğin akış istikametindebırakılır ve skalanın gösterdiği değer okunarak kaydedilir.
İngiliz Pandül Deney Cihazı
Termal kamera ile yüzey sıcaklık değişimlerininbelirlenmesi
Termal kameralar yüzey sıcaklıklarını infrared ışınlarlaölçen cihazlardır. Özellikle mevsimsel sıcaklık değişimleri,viskoelastik bir malzeme olan bitümün reolojiközelliklerinde önemli değişikliklere sebep olmaktadır.
Eş Zamanlı Yüzey Görüntüsü
Infrared Yüzey Görüntüsü
FLIR Marka TermalKamera
Zemin Penetrasyon Radar Cihazı (GPR) İle Tabaka KalınlıklarınınBelirlenmesi
GPR yöntemi ile ölçüm cihazından biranten vasıtasıyla kaplama içine kısaelektromanyetik dalga sinyallerigönderilir.
Bu enerji sinyalleri alttaki malzemeninderinliğine ve dielektrik katsayısınabağlı olarak, farklı varış süresindeve şiddetinde geri yansır.
Yansıyan enerji anten vasıtasıylaalgılanarak, osiloskopta radar dalgabiçimi olarak görüntülenir.
Bir radar dalga biçimi yansıyan enerjisinyalleri serisini içerir. Alt tabakaözellikleri ve kalınlıkları radar dalgabiçimlerinin dikkatli analizi sonucuelde edilir.
(ASTM D4748-98).
Bir GPR Radar Dalga Görüntüsü- Söke TK1 Kesimi
GPR Cihazı ve Çalışma Prensibi
4. BULGULAR
• Proje kapsamında imalatı incelenen yollar 1 yıl boyuncabelirli aralıklarla ziyaret edilerek hasarsız deneylergerçekleştirilmiş ve meydana gelen bozulmalarincelenip, gözlenerek her güzergâh için
– genel bozulma,– sökülme bozulması ve– kusma bozulma indeksleri oluşturulmuştur.
• Buna göre yeni trafiğe açılan bir yolun başlangıçtakibozulma indeksi 100 (İYİ) kabul edilmiş ve bu indeks 0(KÖTÜ) değerini aldığında yolun tamamen bozulduğudüşünülmüştür.
İmalat Parametrelerinin Sathi Kaplama Performansı Üzerindeki Etkilerinin İncelenmesi
Performans İndeksi Değeri
Tz= Gözlem Kesimi SayısıTp=Gözlem Noktası Sayısı,Ds= Nokta için Bozulma PuanınDT=Bozulma çeşidi sayısınM=ORTA durumdaki nokta sayısı,np=KÖTÜ durumdaki nokta sayısıSDI=Bozulma Puanı
G: Yolun nihai durumu İYİ (60-100)M: Yolun nihai durumu ORTA (50-60)P: Yolun nihai durumu KÖTÜ (0-50)
Genel Bozulma İndeksi (GBİ) Karşılaştırmaları
Bu bozulma indeksi oluşturulurken 7 farklı bozulma türünün hepsi birden ele alınmıştır:
Bunlar: Oyulma-parçalanma, agrega sökülmesi, kusma, tekerlek izi oluşumu, çökme vekabarma’dır.
İYİ
KÖTÜ
88.00
65.0073.00
40.00
52.00
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
Soma-Kırkağaç (A) Akşehir-Argıthanı (B)
Kalecik-Kırıkkale (C ) Oltu-Akşar (D) Finike-Demre (E )
2009 Yılında İmalatı Gözlenen İnceleme Güzergahları
Ge
ne
l Bo
zulm
asıİ
nd
eks
i
Genel sökülme bozulma indeksleri karşılaştırması
İYİ
KÖTÜ
ALD 13.6 8.0 8.5 8.4 8.1
D YolundaDüşük TrafikYüksek Sökülme
A Yolundan Yüksek ALDYüksek Sökülme
E Yolu Eski SathiKaplama ÜzerineYenilemeSökülme YüksekKullanılan AgregaALD’si granülerTemel üzerineYeni yapılan SK ileAynıdır.
Soma-Kırkağaç (A) Güzergahındaki Sökülme Bozulmaları
Banket Sökülmeleri
Sol Şerit Sökülmeleri
Sol Şerit Sökülmeleri
Bu güzergah en yüksek agregaALD değerine sahip olan güzergahdır.
Finike-Demre (E) Güzergahına Ait Bozulmalar
Bu güzergah ömrünü tamamlamış eski sathi kaplamaüzerine yapılan 2. kat yenileme Sathi Kaplamasıdırve en ağırlıklı bozulma SÖKÜLME’dir.
Yenileme olmasına rağmenkullanılan agrega ALDboyutunun yeni yapımSathi Kaplamalarla aynıoluşu etkili gömülmederinliğine ilk yağışlımevsimden önce ulaşmayıengellemiş ve soyulmanedeniyle sökülmelermeydana gelmiştir.
Sökülmüş ve eski SK yüzeyi ortaya çıkmış
yol yüzeyleri
Finike-Demre (E) Güzergahına Ait Bozulma Resimleri
Trafik değerleri yüksek olan Akşehir-Argıthanı (B) güzergahında sökülme en düşük seviyededir.
Bu güzergahtatrafiğin silindirlemeetkisi ile agregakenetlenmesioldukça iyidurumdadır.Agregalar etkiligömülme derinliğineimalattan sonraki ilkyağışlı mevsimdenönce ulaşmışlardır.
Sağ şeritteki agregagömülmeleri
Ilgın-Kadınhanı (B) Bozulma Fotoğrafları
Sathi kaplamalı güzergahların trafik hacmiimalat aşamasında agrega ALD’sinin vesilindirleme pas sayısının belirlenmesi açısındanoldukça önemlidir.
Kalecik-Kırıkkale (C) Güzergahı Bozulmaları
Agrega gömülmeleri
Genel kusma bozulmaindeksleri karşılaştırması
İYİ
KÖTÜ
YOĞUN KUSMA
Akşar-Göle Güzergahındaki Kusma Bozulmaları
Bu güzergah en düşük trafik hacmine sahip güzergahtır.
Agrega Doğal Toz Miktarları
A: Soma-KırkağaçB: Akşehir-ArhıthanıC:Kalecik-KırıkkaleD:Oltu-AkşarE: Finike-Demre
ALD (Ortalama En Küçük Agrega Boyutu) ve Başlangıç Makro Doku Derinliği Değerleri
İncelenen İmalat
Özellikleri
İnceleme Güzergahları
Soma-
Kırkağaç
Akşehir-
Argıthanı
Kalecik-
Kırıkkale
Akşar-Göle Finike-
Demre
Yol Kodları A B C D E
ALD (En Küçük Agrega
Boyutu) (mm)13.6 8.0 8.5 8.4 8.1
Başlangıç Makro Doku
Derinliği (mm)13,23 13,06 12,13 8,21 7,92
GPR Ölçümleri Sonunda Elde EdilenOrtalama Üstyapı Tabaka Kalınlıkları
A: Soma-KırkağaçB: Akşehir-ArhıthanıC:Kalecik-KırıkkaleD:Oltu-AkşarE: Finike-Demre
LWD Sonuçlarına Göre1 Nolu Noktalardaki Temel Tabakası Elastisite
Modülü Değişimleri
1. Ölçümler Kış, 2. Ölçümler İlkbahar, 3. Ölçümler Yaz Mevsilmerinde yapılmıştır.Yağışların yoğun olduğu 2. mevsimlerde tabakalarda taşıma gücü kayıpları olduğu anlaşılmaktadır.
Agrega Uygulamalarıİçin Dizayn ve Aplikasyon Miktarları
20.14
14.90
17.50
14.9014.00
24.00
10.40
16.30
18.46
13.60
0.00
5.00
10.00
15.00
20.00
25.00
30.00
A B C D E
Agrega Dizayn Değeri
Agrega Tava Değeri
Agr
ega
Tatb
ikD
eğe
rle
ri (
kg/m
2)
Bitüm Uygulamalarıİçin Dizayn ve Aplikasyon Miktarları
1.26
1.11
1.24
1.11
0.93
1.72
1.18
0.93
1.08
1.30
0.00
0.20
0.40
0.60
0.80
1.00
1.20
1.40
1.60
1.80
2.00
A B C D E
Bitüm Dizayn Değeri
Bitüm Tava Değeri
Bit
üm
Tat
bik
De
ğerl
eri
(kg
/m2
)
İmalatdaki İşlem Aralıklarına Ait Sürelerin Ölçülmesi
İncelenen İmalat
Özellikleri
İnceleme Güzergahları
Soma-
Kırkağaç
Akşehir-
Argıthanı
Kalecik-
Kırıkkale
Akşar-Göle Finike-
Demre
Yol Kodları A B C D E
Bitüm Püskürtülmesi ve
Agrega Serilmesi Arasında
Geçen Süre (sn)
47,29 44,31 48,10 27,80 10,70
Agrega Serilmesi ve
Silindirleme Arasında Geçen
Süre (sn)
69,41 106,12 115,20 67,00 40,80
İmalat Sırasında Ölçülen Kritik Sıcaklıklar
İncelenen İmalat
Özellikleri
İnceleme Güzergahları
Soma-
Kırkağaç
Akşehir-
Argıthanı
Kalecik-
Kırıkkale
Akşar-
Göle
Finike-
Demre
Yol Kodları A B C D E
Distribitör Tankındaki Bitüm Sıcaklığı (oC)150 160 150 145 175
Yapım Esnasında Dış Ortam Sıcaklığı (oC)31,5 35,0 31,5 44,0 36,0
Astarlı Yüzey Sıcaklığı (oC)44,1 48,5 44,0 48,5 46,7
Püskürtmeden hemen Sonra Bitüm Sıcaklığı
(oC)149,8 146,1 113,8 140,0 149,5
Silindirleme Esnasında Yüzeydeki Bitüm
Sıcaklığı (oC)50,1 57,8 48,7 59,9 57,0
Güzergâhlardan Alınan Agrega Numunelere Ait
Yapışma ve Soyulma Deneyi Sonuçları
İncelenen İmalat
Özellikleri
İnceleme Güzergahları
Soma-
Kırkağaç
Akşehir-
Argıthanı
Kalecik-
Kırıkkale
Akşar-Göle Finike-
Demre
Yol Kodları A B C D E
Temiz Agregalarla Yapılan
Vialit Deney Sonucu (% Düşen
agrega sayısı)3,7 4,3 3,0 3,0 3,0
Doğal Tozlu Agregalarla Yapılan
Vialit Deney Sonucu (% Düşen
agrega sayısı)7,3 27,0 7,5 5,0 18,0
Nicholson Soyulma Deneyi
Sonuçları (Soyulmadan Kalan
Agrega Yüzey Alanı)60 75 73 33 65
<12
Sınır
≥ 50
İmalat sıcaklığı ile sathi kaplama GBİ’si karşılaştırıldığında imalat anındaki hava sıcaklığı43,5 oC ve üstüne çıktığında sathi kaplamada ilerleyen zamanlarda düşük performansgörülme olasılığı artmaktadır.
Genel bozulma indeksi ve yapım anındaki atmosfer sıcaklığı arasındaki ilişki
A
C
E
B
D
• Ellis (2003), sathi kaplamanın kalitesini etkileyen önemlifaktörlerden birisinin imalat anında ve sonrasındakihava ve kaplama yüzey sıcaklığı olduğuna değinmiştir.
• Nitekim Gransberg’de (2005) sathi kaplama imalatıesnasında hava sıcaklığının 43 oC’den fazla olmamasıgerekliliğinden bahsetmiştir.
• Benzer şekilde Bahia vd.’de (2008) sıcaklığın sathikaplama performansı ve bağlayıcı seçiminde önemli biretken olduğunu belirtmiştir.
İmalat Parametrelerinin Sathi Kaplama Performansı Üzerindeki Etkilerinin İncelenmesi
• Özellikle kusma bozulmasının gerçekleşmesinde imalat esnasındakihava sıcaklığının, önemli derecede etkili olduğu belirlenmiştir. Bunagöre, hava sıcaklığı arttıkça genel bozulma indeksinde azalmaolduğu görülmektedir.
• Nitekim Yeni Zelanda (2007) şartnamelerinde de sathi kaplamaimalatı esnasındaki hava sıcaklığı için bir üst sınır belirtilmiştir.
• Silindirleme sathi kaplama imalatının en önemli aşamalarından birtanesidir. Astarlı yüzeye bağlayıcı ve agrega serildikten sonra,yüzeydeki bitüm sıcaklığı 51 oC ve daha altına düştüğündesilindirlemeye başlanması gerekmektedir. Bu da hava sıcaklığınagöre değişmekle birlikte, 2 dk dan daha kısa süre içerisindesilindirlemeye başlanması anlamına gelmektedir.
İmalat Parametrelerinin Sathi Kaplama Performansı Üzerindeki Etkilerinin İncelenmesi
• Çünkü agreganın ALD (en küçük ortalama boyut) değerine bağlıolarak daha yüksek sıcaklıklarda agreganın bitüme gömülmesibeklenenden daha fazla olmakta ve ilerleyen zamanlarda kaplamadadoku kaybı ve kusma bozulmaları riski artmaktadır
GBİ ve silindirleme anındaki bağlayıcı sıcaklığı arasındakiilişki (Bu ilişkilendirmede ALD değeri faklı olan A yolu alınmamıştır).
İmalat Parametrelerinin Sathi Kaplama Performansı Üzerindeki Etkilerinin İncelenmesi
D
E
BC
İncelenen güzergâhlarda sağ ve sol şeritte aynı silindiraj uygulanmıştır, bu durumun bir sonucu olarak özellikle sağ şeritte sökülme görülmediği halde sol şeritte yoğun sökülme bozulmalarına rastlanmıştır.
Bunun en önemli nedeni trafikten kaynaklanan silindirleme etkisinin sağ şeritte daha az olması, imalatın başlangıcında şerit farkı gözetmeksizin standart silindirleme yapılmasıdır.
Soma-Kırkağaç (A) Yolunda Görülen Sol Şerit Sökülmeleri
Senadheera vd. (2008) silindirleme uygulaması geciktiğinde agregalarınistenen dizayn gömülme derinliğine ulaşamadığını belirtmiştir.
5. SONUÇLAR
• Başlangıç doku derinliği sathi kaplamanın uzundönem performansı açısından oldukça önemlidir.
• Granüler temel üzerine yapılan sathi kaplamalardabeklenenden önce performans düşüklüğügörülmemesi için başlangıç doku derinliği9 mm’nin altına düşmemelidir. Dolayısı ilesilindiraj pas sayısında agrega ALD ‘si önemliolmaktadır.
İmalat Parametrelerinin Sathi Kaplama Performansı Üzerindeki Etkilerinin İncelenmesi
• Silindirleme ile agrega ile bitüm adezyonunun sağlanmasıaçısından önemli olan ilk gömülme için agregaya gerekenenerji uygulanır. Bu sayede agrega parçacıkları ağırlıkmerkezleri doğrultusunda bitüme oturur ve böylece stabil halegelir.
• Deneme güzergâhlarında yapılan ölçümler göstermiştir ki ilksilindiraj yüzey sıcaklığı 51 oC’ye düştükten sonra yapılmalıdır.
• Daha yüksek sıcaklıklardaki silindiraj aşırı agrega gömülmesi ilesonuçlanmakta ve ilerleyen zamanlarda sathi kaplamalı yoldamakro doku kaybı ve kusma bozulması oluşumu ihtimaliartmaktadır.
İmalat Parametrelerinin Sathi Kaplama Performansı Üzerindeki Etkilerinin İncelenmesi
• Bir diğer önemli husus imalat anındaki hava sıcaklığıdır. 30 oC’ninaltında 43,5 oC’nin üstünde sathi kaplama imalatı yapılmamalıdır.
• Bu aralığa uyulmadığı taktirde sathi kaplamanın uzun dönemperformansına olumsuz olarak etki etmektedir.
• Özellikle Erzurum gibi soğuk iklime sahip bölgelerde, yaz mevsimininbelirli zamanlarında yüksek sıcaklıklar görülebilmekte bu da önemlibozulmalara neden olabilmektedir.
• Dolayısıyla trafik hacminin en düşük olduğu Akşar-Göle güzergahındakusma bozulması görülmesinin en büyük nedeni, bu yolda kullanılandüşük penetrasyon indeksli bitümlerim bu tip sıcaklıklarda yumuşamanoktasına kolay ulaşmasıdır.
İmalat Parametrelerinin Sathi Kaplama Performansı Üzerindeki Etkilerinin İncelenmesi
• Sathi kaplama ekonomik bir asfalt kaplama türü olmakla birlikteperformansına yapım öncesinde, yapım sırasında ve yapımdansonra onlarca faktörün etki ettiği bir asfalt kaplama türüdür.
• Tüm aşamalardaki malzeme, dizayn, imalat, trafik ve çevreselfaktörler sathi kaplama performansı üzerinde etkilidir.
• Dolayısıyla sathi kaplamalardan uzun dönemde iyi birperformans elde edebilmek için imalat sırasındaki tüm
aşamalara gereken özen gösterilmelidir.
İmalat Parametrelerinin Sathi Kaplama Performansı Üzerindeki Etkilerinin İncelenmesi
TEŞEKKÜR EDERİZProf.Dr.Mustafa KARAŞAHİN (İÜ)
Yrd.Doç.Dr.Cahit GÜRER (AKÜ)
İnş.Y.Müh.A.Gürkan GÜNGÖR (KGM)Prof.Dr.Mehmet SALTAN (SDÜ)İnş.Y.Müh.Fatma ORHAN (KGM)Yrd.Doç.Dr.Bekir AKTAŞ (EÜ)Öğr.Grv.Murat V. TACİROĞLU (MÜ)Yrd.Doç.Dr.Sedat ÇETİN (AKÜ)Yrd.Doç.Dr. V.Emre UZ (ATBÜ)