İNŞAAT PROJELERİNİN YÖNETİMİ Yrd. Doç. Dr. Selim BARADAN ...kisi.deu.edu.tr/huseyin.yigiter/YI #02 - INSAAT PROJELERI.pdf · –İçi temini ve puantaj, bordro ve ücret hesaplarının

Yrd. Doç. Dr. Selim BARADAN Yrd. Doç. Dr. Hüseyin YİĞİTER

http://kisi.deu.edu.tr/huseyin.yigiter

İNŞ4001 YAPI İŞLETMESİİNŞ4001 YAPI İŞLETMESİ

Dokuz Eylül Üniversitesi

İnşaat Mühendisliği Bölümü

İNŞAAT PROJELERİNİN YÖNETİMİ

11/11/2012 Yapı İşletmesi - 2. İnşaat Projeleri 2 11/11/2012 Yapı İşletmesi - 2. İnşaat Projeleri 2 11/11/2012 2 11/11/2012 2

KAPSAM

• TEMEL TANIMLAR VE TARİFLER

• YAPILARIN YAŞAM DÖNGÜSÜ

• İNŞAAT PROJELERİNİN

TEŞKİLATLANDIRILMASI

• PROJE TESLİMAT YÖNTEMLERİ

• TÜRK İNŞAAT SEKTÖRÜ

• DEVLET KURUMLARI VE MEVZUAT

11/11/2012 Yapı İşletmesi - 2. İnşaat Projeleri 3 11/11/2012 Yapı İşletmesi - 2. İnşaat Projeleri 3

Yapı

• İnsanların ihtiyaçlarını karşılamak için karada ve suda, daimi veya geçici, resmi ve özel yeraltı ve yerüstü inşaatı ile bunların ilave, değişiklik ve onarımlarını içine alan sabit ve hareketli tesislerdir. (İmar Kanunu 5. madde)

• Ulaştırma yapıları, su yapıları, bina yapıları vb.

• Kulübe, bina, yol, köprü, baraj, silo, müze, mabet, sığınak, vb.

11/11/2012 3


Yapım

• Bina, karayolu, demiryolu, otoyol, havalimanı, rıhtım,

liman, tersane, köprü, tünel, metro, viyadük, spor

tesisi, alt yapı, boru iletim hattı, haberleşme ve enerji

nakil hattı, baraj, enerji santrali, rafineri tesisi,

sulama tesisi, toprak ıslahı, taşkın koruma ve

dekapaj gibi her türlü inşaat işleri ve bu işlerle ilgili

tesisat, imalat, ihzarat, nakliye, tamamlama, büyük

onarım, restorasyon, çevre düzenlemesi, sondaj,

yıkma, güçlendirme ve montaj işleri ile benzeri

yapım işleri

11/11/2012 4


Şantiye

• İnşa durumundaki ev, fabrika, baraj vb. her türlü

yapı. (TDK)

• Yapı gereçlerinin yığılıp saklandığı veya işlendiği

yer. (TDK)

• Bir yapıyı en düşük maliyet ve ekonomik olarak

oluşturmak üzere o yapıya ait makine, malzeme

ve insan gücü arasındaki optimum dengenin

sağlanması amacıyla proje ünitelerinin inşa

edileceği yerlere denir.

11/11/2012 5

11/11/2012 Yapı İşletmesi - 2. İnşaat Projeleri 6 11.11.2012 6

KULLANILIŞ AMACINA GÖRE

YAPILAR

• KONUT İNŞAATLARI

• KONUT DIŞI İNŞAATLAR

– Ticari ve kurumsal yapılar

– Özelleşmiş sanayi yapıları

• ALTYAPI İNŞAATLARI

Yapı İşletmesi - 2. İnşaat Projeleri


Konut İnşaatları

• Ev, apartman, toplu

konut inşaatları

• Genelde müteahhit ve

taşeronları tarafından

yapılır

• Rekabet yüksek


Ticari ve Kurumsal Yapılar

• Okul, hastane, stadyum,

alışveriş merkezleri,

ticarethane, küçük çapta

fabrikalar, oteller, vb.

• Rekabet konut inşaatına göre

daha az



Özelleşmiş Sanayi Yapıları

• Yüksek derece teknik bilgi ve

uzmanlık gerektiren büyük çaplı

projeler

• Petrol rafinerileri, büyük çaplı

fabrikalar, nükleer tesisler, vb.

• Uzun menzilli planlama gerekir

• Çevre ile ilgili kanunlar etkili olur



Altyapı inşaatları

• Otoyollar, hafif raylı sistemler, tüneller,

köprüler, boru hatları, barajlar, drenaj

sistemleri, su arıtma tesisleri

• Kamuya ait, ihale sistemiyle yapılır



YAPILARIN YAŞAM

DÖNGÜSÜ


Piyasa Talebi veya Algılanan

İhtiyaç

Kavramsal Planlama ve

Fizibilte Çalışmaları

Tasarım ve Mühendislik

Hesapları

Tedarik ve İmalat

Yapının Kullanıma Başlanması

Bakım ve Tamirat Çalışmaları

Yapının Elden Çıkarılması

Projenin Amaçları ve

Kapsamının Tanımlanması

Avan Proje veya Kavramsal

Tasarım

Proje Planları ve Şartnameler

Yapımın Tamamlanması

Yapının Kabulu

Yapının Faydalı Yaşamının

Sona Ermesi

11/11/2012 Yapı İşletmesi - 2. İnşaat Projeleri 13 11/11/2012 Yapı İşletmesi - 2. İnşaat Projeleri 13 11/11/2012 13

İNŞAAT PROJELERİ

• Bir proje piyasa talebini karşılamak için hayata geçirilir

• Projeler kendine özgüdür

• Belli bir bitiş süresi vardır

• Kaynaklar (işgücü, ekipman, malzeme, para) kısıtlıdır

• Bir çok kişinin farklı görevlerle birlikte çalışmasıyla gerçekleştirilir

• Planlama, örgütlenme, yürütme, kontrol (denetim) evrelerini içerir.


İDARE

• Projeye başlama kararını veren, yaptırma yetkisi olan ve proje tamamlandığında projenin sahibi olan kişi veya kurum. – Devlet ve İktisadi Devlet Teşekkülleri

– Özel Sektör

• Yaptıracakları yapıları genelde bir müteahhit yolu ile yaptırır, kendileri de işi kontrol ederler.

• Sözleşmelerde bu müesseseye “İdare” denir.

• İdare: İşin ihalesini yapan, sözleşmeyi akteden iş sahibi tüzel kişiliği haiz daire veya kuruluş. (Bayındırlık İşleri Kontrol Yönetmeliği 2. madde)


İdarenin Görev ve

Sorumlulukları • Proje ihtiyacını tespit etmek

• Projenin hedeflerini ve amaçlarını belirlemek

• Maliyet, performans, görünüm ve fonksiyonellikle ile ilgili kriterleri tanımlamak

• Proje takımını oluşturmak ve isteklerini takım üyelerine iletmek

• Proje takımının ücretlerini ödemek için gereken bütçeyi ayarlamak

11/11/2012 15


İdare (Devlet)

• Devlet ve diğer kamu kuruluşları – Bütün vatandaşların ihtiyacını karşılayacak

– Demiryolları, karayolları, silolar, sulama şebekeleri, barajlar, köprüler, devlet okulları ve hastaneleri, devlet daireleri, müzeler, milli kütüphane, büyük mabetler, limanlar, tersaneler, ağır sanayi kuruluşları, hava alanları, askeri tesisler, büyük sığınaklar, santraller

– Kamuoyunun gözü üstünde

– Politika değişimlerinin etkisinde

– Projenin başarısı kamuya faydalı olması, çevrenin korunması, ve erişilebilirlik gibi faktörlere bağlıdır.


İdare (Özel)

• Özel sektör

– Kişilerin mali gücüyle, ticari amaçlar

– Fabrikalar, eğlence binaları, ticarethaneler,

özel hastaneler, oteller, evler, apartmanlar,

köşkler, vs.

– Kamu projelerine göre projeler daha hızlı

tamamlanır

– Talep, revaç ve estetik gibi özelliklerin proje

üzerindeki etkisi daha fazla


İDARELERİN TEKNİK VE İDARİ

TEŞKİLATLARI • Devlet eliyle yürütülen yapı işleri çeşitli Bakanlıklara

bağlı genel müdürlük ve kuruluşlarla yapılır

• Bu bakanlıklar işleri bizzat ihale edebildikleri gibi yerel kuruluşlar eliyle de yaptırabilirler

• Genel müdürlükler işlerin yakından izlenip yürütülmesi ve kontrolü için Bölge müdürlükleri kurmuşlardır.

• Büyük işlerin ihaleleri genel müdürlük merkezlerinde yapılır, kontrol ve uygulama işleri Bölgelere bırakılır.

• Özel sektörde ise firmaya bağlı olarak çalışan İnşaat Müdürlükleri mevcuttur.


PLANLAMA VE TASARIM

SÜRECİ

11/11/2012 19


KAVRAMSAL PLANLAMA

• Farklı olasılıklar ele alınır, en iyi alternatifi

seçmek için her birinin fizibilitesine bakılır

• Finansman planları gözden geçirilir

• Proje zaman ve para akışına göre

planlanır

• Bu süreçlerde idare, ya bünyesinde

bulunan ya da dışarıdan temin ettiği

danışman / müşavirlerden yardım alır.


DETAYLI (MÜHENDİSLİK)

TASARIM • Arsa seçimi ve temini, imar mevzuatına uygunluk, arazi

ve şehircilik etüdü ve projeleri, vb. işlemler

• Mimari proje ve detay resimleri, maket, vb. işlemler

mimari büro tarafından gerçekleştirilir

• Statik ve Betonarme hesapları inşaat mühendisleri

tarafından yapılır

• Sıhhi, kalorifer, asansör ve elektrik tesisatları projeleri ve

hesapları (makine ve elektrik / elektronik mühendisleri)

• Bazı projelerde peyzaj, ÇED çalışmaları


YAKLAŞIK MALİYET

HESAPLARI • Tahmini keşif, takribi metraj, şartnameler,

sözleşme taslağı hazırlama, ihale ile ilgili evrakları düzenleyip hazırlama

• Metraj: Bir yapıyı meydana getirecek elemanların ünite olarak miktarlarının tespit edilmesi işlemidir.

• Keşif: bir yapının ne kadar para sarfı ile yapılabileceğinin veya yapıldığının hesap edilmesi işlemidir. Metraj değerleri ile birim fiyatlar çarpılır.


İNŞAAT PROJELERİNİN

TEŞKİLATLANDIRILMASI


YAPI İŞLERİ BÖLGE MÜDÜRLÜKLERİNİN

TEKNİK VE İDARİ TEŞKİLATI

• İnşaat Müdürü ve Yardımcıları

• Teknik Büro

• Kontrol Amirliği

• Kontrol Şefliği

• Hesap İşleri Müdürlüğü


İnşaat Müdürü ve Yardımcıları

• Yapılacak işler konusunda karar vermek

• Emrindeki büroların görevlendirilmesi ve

koordinasyonu

• Kontrol amirliği ve diğer büro şefleriyle

toplantı yapmak

• Çeşitli organlardan gelen raporları

incelemek ve gerekli önlemleri almak


Teknik Büro

• Mimari büro

• Statik Bürosu: Statik ve Betonarme hesap

• Tesisat Bürosu: Sıhhi, kalorifer, asansör ve elektrik tesisatları projeleri ve hesapları

• Keşif ve Metraj Bürosu: tahmini keşif, takribi metraj, şartnameler, sözleşme taslağı hazırlama, ihale ile ilgili evrakları düzenleyip hazırlama


Kontrol Amirliği

• Her uzmanlık dalı için mimar, mühendis ve bir kontrol amiri bulunur

• Müteahhit ve şantiye ile temas halinde

• İşlerin ihaleye çıkarılması

• Sözleşme yapılması

• Hakedişlerin ödettirilmesi

• Yapılan işlerin kontrolü

• İş programlarının denetlenmesi

• İdarenin satın alma işlemlerine yardımcı olmak


Kontrol Şefliği

• Şantiyede (veya yakın yerde) çalışır

• İşlerin sözleşme ve teknik koşullara uygun

yapılıp yapılmadığının kontrolü

• Beğenilmeyen işleri yeniden yaptırmak

• Kesin metrajların kontrolü

• Hakediş raporlarını düzenlemek

• Gerekli fiyat tutanaklarını düzenlemek


Hesap İşleri Müdürlüğü

• Yapı ile ilgili her türlü alım-satım işleri

• Hesap defterlerinin tutulması

• Müteahhitlerin hakediş raporlarının

incelenmesi ve hesapların tutulması

• Gerekli personel işleri

• Sigorta, ücret, maaş işleri


YÜKLENİCİNİN TEKNİK VE İDARİ

TEŞKİLATI

• Yüklenici Firma veya Kişi

• Şantiye Şefliği

• Muhasebe Teşkilatı

11/11/2012 Yapı İşletmesi - 2. İnşaat Projeleri 31 11/11/2012 Yapı İşletmesi - 2. İnşaat Projeleri 31 11.11.2012 31

Müteahhit (Yüklenici)

• İşi, para karşılığında, kâr amacıyla

başkasının adına yapan kişidir.

• İdarenin verdiği herhangi bir işi, sözleşme

ve eklerine uygun olarak bizzat kendisi

veya taşeronları eliyle yaptıran gerçek

veya tüzel kişiye denir.


Yüklenici Firma veya Kişi

• Yüklenici birkaç kişiden kurulu firma, şirket veya tek şahıs olabilir

• İş hacmine göre kendisi şantiye şefi veya idareci olarak çalışır

• İnşaat için gerekli malzeme ve iş gücünü temin eder.

• Hakedişleri izler

• Emrinde çalışan teşkilatı denetler

• Gerekli iş güvenliğini sağlar


Proje Müdürü

• O projeden yüklenici firma adına sorumlu

kişi. Birden fazla projeyi yönetebilirler.

11/11/2012 33


Şantiye Şefliği

• Şantiye Şefi: Yüklenici adına işin teknik uygulama ve idaresini yapar, işin proje, şartname ve detaylara uygun yapılmasını sağlar

• İşin büyüklüğüne göre kadrosunda mimar, mühendis ve sürveyan bulunur.

• Malzeme ve işçilik durumları, iş programı, şantiye kuruluşunu tespit eder

• İşleri kalfa, usta ve işçilere bizzat tarif eder. (sürveyanların devamlı takibinde)


Muhasebe Teşkilatı

• İdari ve mali işlerden sorumlu

– Malzeme temini, iş yerine taşınması

– İşçi temini ve puantaj, bordro ve ücret hesaplarının tutulması

– Sigorta ve vergi işleri takibi

• Kadro işin büyüklüğüne göre değişir (muhasebeci, muamelat memuru, veznedar, ambar memuru, puantör, bekçi, aşçı, vs.)

11/11/2012 Yapı İşletmesi - 2. İnşaat Projeleri 36 11/11/2012 Yapı İşletmesi - 2. İnşaat Projeleri 36 11.11.2012 36

Taşeron

• İşi doğrudan doğruya idareden almayıp, işin

tamamını veya bir kısmını ikinci el olarak,

yükleniciden almak suretiyle esas sözleşmeye

uygun şekilde yapıp gene yükleniciye teslim

eden firma veya kişiye denir.

• Yüklenicinin nam ve hesabına ve onun izniyle işi

yapan, yürüten küçük yüklenicilerdir.

• Alt yüklenici de denir


PROJE TESLİMAT

YÖNTEMLERİ


PROJE TESLİMAT YÖNTEMLERİ

• Yüklenicilere yaptırma

• İdarelerin kendi işlerini yapması

• Yap – Sat

• Arsa payı karşılığı inşaat

• Kooperatif inşaatları

• Yapım yönetimi yöntemi ile proje teslimatı

• Yüklenici-Tasarımcı aynı bünye

• Uluslararası anlaşmalar uyarınca yapılacak işler (Yap-işlet-devret)


Yükleniciler Eliyle

• Geleneksel yöntem

• Design – Bid – Build

• Tasarım projeleri, keşif, metraj idare tarafından yaptırılır.

• Proje ihaleye çıkartılır

• İhaleyi kazanan yüklenici, inşaatı ya kendisi ya da taşeronlar kullanarak yapar

• Tasarımcı inşaat süresince idarenin yetkilisi olarak inşaatı denetler


Yükleniciler Eliyle (devam)


İdarelerin kendi işlerini yapması

(emanet)

• İdarenin kendi olanaklarıyla yaptıracağı ya

da kısımlara ayırarak taşeronlara verilerek

gerçekleştirdiği işler

• Genelde yapım, bakım ve onarım işleri

• Acil gerçekleşmesi gereken işler

• İhaleye konulduğunda istekli çıkmayan

işler


Arsa payı karşılığı inşaat

• Arsa mülkiyetinin tümünün ya da bir

kısmının yükleniciye geçirilmesi

karşılığında inşaatın yapılması

• Geçerliliği şekle bağlı, ani edimli, iki tarafa

borç yükleyen karma sözleşme

• Arsası olan, teknik yapım gücü olmayan

arsa sahiplerince kullanılan bir yol


Yapım Yönetimi (Construction

Management) ile proje teslimatı

• Yapım yöneticisi (Construction Manager) vasfı ile bir firma ya da kişi idarenin adına inşaat projesinin yapım yönetimini üstlenir.

• Projenin tasarımında verilen kararlarda rol oynar.

• Taşeronları seçer ve denetimini yapar.

• Tüm malzeme ve ekipman tedarik işlemlerini koordine eder.

• Ödeme, hakediş, vb. işlemleri idare adına düzenler.


Yapım Yönetimi (Construction

Management) ile proje teslimatı

11/11/2012 Yapı İşletmesi - 2. İnşaat Projeleri 45 11/11/2012 Yapı İşletmesi - 2. İnşaat Projeleri 45 11/11/2012 Yapı İşletmesi - 2. İnşaat Projeleri 45 11/11/2012 45

Tasarımcı ve Yüklenici Aynı

• Projenin tasarımını ve yapımını tek bir firma üstlenir

• Design - Build

• İdare tek bir kişiyle pazarlık eder veya birkaç teklif arasından seçim yapar

• Projeler daha hızlı gerçekleşir

– Tasarım bitmeden inşaat başlar (fast tracking)

• Tek bir bünye ile temas kurulması bir çok idari sorunu ortadan kaldırır


Tasarımcı ve Yüklenici Aynı (devam)


Tasarımcı ve yüklenicinin aynı

olmasının artıları ve eksileri

• Projeler daha hızlı gerçekleşir

• Tek bir kişiyle temas olduğu için daha az sorun (idare, mimar, müteahhit arasındaki anlaşmazlıklar azalır)

• İşi yapan şahıs işin ehli ise kalitesi yüksek inşaatlar

• Kompleks ve belirsizliklerin fazla olduğu projelerde uygulanamaz, risk yüksek

• İdarenin kontrol yetkisi az


Yap – İşlet - Devret

• Kamu yatırımının veya hizmetinin finansmanı özel bir şirket tarafından karşılanarak gerçekleştirilmesi ve belirlenen bir süre için işletilmesi ve sürenin sonunda işletmekte olduğu tesisleri bakımı yapılmış, eksiksiz ve işler durumda ilgili kamu kuruluşuna devretmesi

• Kaynak eksikliği, finansman sorununa çözüm

• YİD modeli Türkiye’de taraflar arasında yapılan “uygulama anlaşmaları” çerçevesinde yürütülmektedir.


Modelin Avantajları

• Modelin sağladığı yeni bir finansman olanağıdır.

• Model, özelleştirmeyi teşvik eder. Yabancı sermaye girişini olumlu yönde etkileyeceği doğaldır.

• Teknoloji transferi ve özel kesimin ister yatırım, ister uygulama aşamasında olsun Kamuya göre çok daha etkin çalışacağı kabulü. – Yatırım yapan özel girişimcinin doğal olarak kârını

maksimize etmek için etkin bir faaliyet göstermesi ve bazı özel durumlar hariç iyi bir projelendirme ve ileri teknoloji kullanarak bu projesini desteklemesi beklenmektedir.


Modelin Dezavantajları

• Model ülkenin siyasi ve ekonomik

istikrarına çok duyarlıdır.

• Model yüksek maliyet unsurunu da

beraberinde taşır.

• Yatırım konusu olan tesis ve / veya

tesislerin işletme süresi sonunda Kamuya

devredilecektir.


YÜKLENİCİNİN SEÇİMİ VE

SÖZLEŞME İMZALANMASI


İHALE NEDİR?

• İş, mal vb.ni birçok istekli arasından en uygun şartlarla kabul edene verme.

• İşin yapılmasını isteyen tarafın, işi yaptırmak için uygulamak zorunda olduğu çalışmalar topluluğudur. (İlan vermek, sözleşme dosyası hazırlamak, istekliler arasında seçim yapmak, ihaleyi onaylatmak vs.) (İ.Y. Mad.5-6).

• Eksiltme: İdarenin almak ve yaptırmak istediği işlerde, işi daha ucuza getirmek için uyguladığı ihale yöntemleridir.

• Arttırma: İdarenin satmak veya kiraya vermek için, işi yaptırırken daha fazla kazanabilmek için uyguladığı ihale yöntemleridir.

11/11/2012 Yapı İşletmesi - 2. İnşaat Projeleri 52

11/11/2012 Yapı İşletmesi - 2. İnşaat Projeleri 53 11/11/2012 Yapı İşletmesi - 2. İnşaat Projeleri 53 11/11/2012 Yapı İşletmesi - 2. İnşaat Projeleri 53

İHALE İLE YÜKLENİCİ SEÇİMİ

• Genelde kamu projelerinde uygulanır.

• İhale Yöntemleri

– Açık İhale (Kapalı Teklif)

– Belli İstekliler Arasında İhale (Kapalı Teklif)

– Pazarlık

• Özel sektörde genelde pazarlık ile yüklenici seçilir.

• Yüklenicinin seçiminden sonra sıra sözleşme imzalamaya gelir.


SÖZLEŞME NEDİR?

• Hukuki sonuç doğurmak amacıyla iki veya daha çok kişinin, kuruluşun karşılıklı ve birbirine uygun irade beyanlarıyla gerçekleşen işlem, bağıt, akit, mukavele, kontrat. (hukuk)

• İdare ile yüklenici arasında yapılan yazılı anlaşmadır.

• İhale konusu işle ilgili olarak idare ve yüklenici arasında uyulması gereken kuralların bulunduğu bir forma bağlı olarak hazırlanmış belge (yapı işleri)



İNŞAAT SÖZLEŞMELERİ

• Yapılacak inşaat işini tanımlayan ve bu işin yapılması sırasında yüklenici ile müşteri arasındaki ilişkileri düzenleyen, iki tarafın sorumluluk ve yükümlülüklerini düzenleyen, tarafların çekincesiz kabul ettiği, yürürlükteki yasalara uygun olan ve her iki tarafı bağlayan anlaşma metinine İnşaat Sözleşmesi denir.

• Sözleşme çeşitleri fiyatlandırma cinsine göre değişir: – Birim Fiyatlı

– Götürü Bedelli

– Kısmen Götürü Bedelli

– Maliyet + Kar esasına göre hazırlanan

– Teşvik prim uygulaması


ŞARTNAME NEDİR?

• Yapılacak işlerin genel, özel, teknik ve

idari esas ve usullerini gösteren belge

yada belgelerdir (İ. Y. Mad. 7).

• Yapılan işlerin kalitesini belirleyecek

kriterler (ölçütler), standartlar ve genel

ifadesiyle nitelik belirleyici tanımlar teknik

şartnamelerde verilir.



YAPIM SÜRECİ


İMALAT SÜRECİ

• Malzemelerin temini ve nakliyesi planlanır ve kontrol edilir

• Şantiyede yapım işi gerçekleşir

• Yapım yöntemi tipik olarak 2 çeşittir:

– Yerinde yapım

– Prefabrikasyon

• Yapım teknolojisi ve izlenen yöntemler ise yapının cinsine, amacına, ve bütçesine göre farklılık gösterir.


ŞANTİYE YÖNETİMİ

• İşyeri teslimi

• Sigorta işleri

• İş programlarının hazırlanması

• Çalışanların maaşlarının ödenmesi

• Kamu inşaatı ise hakedişlerin

hazırlanması

• Yapı denetimi

• İş güvenliğinin sağlanması


HAKEDİŞ NEDİR?

• Belli bir süre içinde tamamlanmış imalat

üzerinden hak edilen paranın alınmasını

sağlayan işlem

• Yüklenicinin, yaptığı imalat ve ihzarat

karşılığı alacağını gösteren hesaplar

toplamıdır. (B. İ. G. Ş. Mad. 39)



ŞANTİYEDE GÖREV

ALANLAR • Proje müdürü

• Şantiye şefi

• Muhasebe teşkilatı

• Mühendisler ve teknisyenler

• Formen, ustalar, kalfalar

• Düz işçiler

• Yapı Denetim


ESERİN TESLİMİ


PROJENİN TAMAMLANMASI

VE SONRASI

• Proje tamamlandıktan sonra yapı

kullanılması için sahibine devredilir

• Kamu projelerinde yapının idareye teslim

edilme işlemine “Kabul” denir ve 2

aşamada yapılmaktadır

• Yapı faydalı yaşam süresini tamamladığı

zaman ya yıkılır ya da dönüşüme uğrar


TÜRK İNŞAAT SEKTÖRÜNE

GENEL BAKIŞ



GİRİŞ

• İnşaat sektörü çok çeşitli mal ve hizmet üretimi ile doğrudan ilişkisi ve yoğun işgücü kullanımıyla ekonomik yapı içinde ayrı bir yeri vardır. – Lokomotif sektör - 200’den fazla alt sektör

– Sünger sektör – büyük istihdam kaynağı

• İnşaat malzemeleri sanayisi toplam sanayinin %10’u

• Sabit sermaye yatırımlarının yaklaşık %50’si inşaat

• İnşaat sektörünün GSMH içindeki doğrudan payı %5,7 – Dolaylı etkilediği sektörlerle beraber %30

• Türkiye’nin dünya inşaat sektörü içerisindeki payı % 3.


ALT SEKTÖRLER

• Çimento,

• Hazır beton,

• Prefabrikasyon

• Beton Katkı Maddeleri

• Demir-çelik,

• Seramik,

• Tuğla-Kiremit,

• Cam

• Gazbeton

• Alçı-Kireç

• Boru

• Alüminyum

• Ahşap

• Plastik

• Boya

• Doğal taşlar

• Yalıtım

• Çatı kaplama

• Isıtma-soğutma-havalandırma

• Asansör

• Aydınlatma

• Mobilya

• İnşaat ve İş Makineleri

İnşaatın temel girdilerini sağlayan alt sektörler


TÜRKİYE’DE İNŞAAT SEKTÖRÜNÜN

SON YILLARDAKİ DURUMU

• 2000’lerin ilk yarısında ülkedeki ekonomik krize

ve kamu yatırımlarının azlığına rağmen

gayrimenkul talebinin artmasıyla toplu konut

sektöründe patlama yaşanmıştır.

• Özel sektör ağırlıklı konut inşaatlarında canlılık

sürmekte

• Bir yandan altyapı inşaatları da devam

etmektedir.

• Bir çok büyük inşaat firması yurtdışında

faaliyetlerini sürdürmektedir.


TÜRK İNŞAAT SEKTÖRÜNÜN

SORUNLARI • Ülkenin yerleşme–planlama, şehircilik ve mimarlık

politikası yoksunluğu,

• Ülke çapında yerleşme ve yapılaşmada bilimsel planlama yokluğu;

• Kentsel planlama, kentsel tasarım, mimarlık, mühendislik eksikliği sonucu plansız, yanlış yerleşmeler, yanlış ve kaçak yapılanma,

• Mevcut çürük yapı stoku,

• İşlemeyen yapı denetim sistemi,

• Proje ve inşaatta siyaset ve çıkar baskısı altında tutulan kamu ihale düzeni,

• Bozuk müteahhitlik sistemi,

• Mesleki eğitimin yetersiz olması ve eğitimsiz işgücü,


TÜRK İNŞAAT SEKTÖRÜNÜN

SORUNLARI (devam) • Hesapsız kitapsız, plansız, yanlış belediye yatırımları

savurganlığı,

• Kamunun başlayıp tamamlayamadığı binlerce proje ve yetersiz ödenekler,

• Hakedişlerin geç ödenmesi,

• Vergilerin yüksek olmasının firmaların rekabet gücüne etkisi,

• Meslek adamlarının ve yardımcı kadroların yetersiz eğitimi; olmayan yetkinlik sistemi,

• Yabancı meslek adamlarına, karşılıklılık ilkesi gözetilmeksizin tanınan Türkiye’de proje yapma hakları, yetkileri,

• Yapı ve malzeme üretiminde kayıt dışılık ve haksız rekabet.

• Ekoloji sorunlarına duyarsızlık


YAPI İŞLERİYLE İLGİLİ

DEVLET KURUMLARI


Bayındırlık ve İskan Bakanlığı

• 644 sayılı Kanun Hakkinda Kararname ile

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı olarak

faaliyetlerini sürdürmektedir.


Çevre ve Şehircilik Bakanlığına

Bağlı Önemli Birimler

• Yapı İşleri Genel

Müdürlüğü

• Yüksek Fen Kurulu

Başkanlığı

• Çevre Yönetimi Genel

Müdürlüğü

• Çevresel Etki

Değerlendirmesi, İzin

ve Denetim Genel

Müdürlüğü

• İller Bankası A.Ş.

• Tabiat Varlıklarını

Koruma Genel Müdürlüğü

• Coğrafi Bilgi Sistemleri

Genel Müdürlüğü

• Mekânsal Planlama


• Alt Yapı Hizmetleri


• İl Müdürlükleri


Yapı İşleri Genel Müdürlüğü

• Resmi binaların etüt, proje, keşif, inşaat, onarım ve bakım çalışmaları ile afet konutlarının yapımını yürütür

• Ülkemizin bina yapımı ile ilgili faaliyetlerinde yol gösterici sorumluluğuna sahiptir

• Hedef: – Yapıların ülke ve bölge şartları ile günün teknolojisine

uygun şekilde projelendirilmesi

– teknolojik gelişmeler göz önünde bulundurularak yapıların etüt safhasından fiziki hale gelinceye kadar amacına uygun, uzun ömürlü olarak gerçekleştirilmesi


İller Bankası Genel Müdürlüğü

• Belediyeler, belediye birlikleri ve il özel idarelerinin kamu kullanımı niteliği taşıyan her türlü kentsel alt ve üst yapı hizmetleriyle ilgili etüd, plan ve proje hazırlamak,

• bu konularda danışmanlık ve kontrollük hizmetleri vermek ve

• söz konusu yatırımların gerçekleşmesi için kredi sağlamak


Karayolları Genel Müdürlüğü • Otoyol, Devlet ve İl yolları ağını tespit etmek ve bu ağdaki

değişiklikleri hazırlamak

• Yol ağı üzerindeki yol ve köprüleri inşa ve islah etmek, onarmak ve emniyetle kullanmalarını sağlayacak şekilde sürekli bakım altında bulundurmak ve bu konularda eğitim.

• Projelendirme, yapım, onarım, bakım vb.hususlar hakkında standartlar tespit etmek, teknik şartnameler hazırlamak

• Yolların kullanılması, yol ve trafik güvenliği ve bakımına ait esas ve kaideleri tespit etmek, yürütmek ve uygun göreceği yol işaretlerini tesis etmek

• Görevi ile ilgili işler için lüzumlu harita, etüt ve proje işlerini yapmak ve yaptırmak

• Genel Müdürlüğün çalışmalarına ait bilgileri toplamak, basmak, yayınlamak

• Ulaştırma Bakanlığına bağlıdır


Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü

(DSİ)

• Türkiye’deki tüm su kaynaklarının

planlanması, yönetimi, geliştirilmesi ve

işletilmesinden sorumludur

• Barajların, hidroelektrik santralların, içme-

kullanma suyu temini ve sulama

şebekelerinin planlanması,

projelendirilmesi, inşa edilmesi ve

işletilmesinden sorumludur.

• Orman ve Su İşleri Bakanlığına bağlı


Demiryolları, Limanlar ve Hava Meydanları

İnşaatı Genel Müdürlüğü (DLH)

• Devletçe yaptırılacak demiryolları, limanlar, barınaklar ve bunlarla ilgili teçhizat ve tesislerin, kıyı koruma yapıları, kıyı yapı ve tesislerinin ve hava meydanlarının ve bunlarla ilgili tesislerin, plan ve programlarını hazırlamak, gerçekleştirilmesi için gerekli tedbirleri almak ve imkanları sağlamak,

• araştırma, etüt, istikşaf, proje, keşif, şartname ve inşaatları ile bakım ve onarımlarını yapmak veya yaptırmak,

• yapılmış olanların bakım ve onarımlarının organizasyonu için esaslar hazırlamak

• Ulaştırma Bakanlığına bağlıdır


Diğer Önemli Kurumlar

• Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı

(Başbakanlığa bağlı)

• İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü

(Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına

bağlı)

• Sosyal Güvenlik Kurumu

• Belediyeler


YAPI İŞLERİYLE İLGİLİ

MEVZUAT


Sistemin Dayanakları

• YASAMA – TBMM

– Kanun koymak, değiştirmek, kaldırmak

• YÜRÜTME – Bakanlar Kurulu ve Cumhurbaşkanı

– Tüzük, yönetmelik ve genelge çıkarmak

– Kanun hükmünde kararname çıkarma (TBMM tarafından bu yetki verilir)

• YARGI – Bağımsız mahkemeler


Yürütme Kuralları

• Kanun (Anayasa, Temel Yasa, Yasa)

• Tüzük – Bakanlar kurulu çıkarır, Danıştay inceler

– Kanun hükmünde kararname, Danıştay incelemez

• Yönetmelik – Bakanlıklar ve kamu tüzel kişiliklerinin kendi görev

alanlarını ilgilendiren kanunların ve tüzüklerin uygulanmasını sağlamak için çıkarırlar

• Şartnameler (dokümanlar) – Kuruluşlar tarafından hazırlanır, Bakanlar Kurulu

onaylar


Borçlar Kanunu

• 6098 sayılı kanun, 2011

• Yapı sözleşmelerinin temel dayanağıdır

• Yapı sözleşmelerine ait ana uygulamaların

ana hatları çizilir.

• Temel bir yasa olduğundan özel yapı

sözleşmeleri için ayrıntı içermez.


Kamu İhale Kanunu

• 4734 sayılı

• 04 / 01 / 2002

• Amaç: kamu hukukuna tâbi olan veya

kamunun denetimi altında bulunan veya

kamu kaynağı kullanan kamu kurum ve

kuruluşlarının yapacakları ihalelerde

uygulanacak esas ve usulleri belirlemektir.


Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu

• 4735 sayılı

• 05 / 01 / 2002

• Amaç: Kamu İhale Kanununa göre yapılan

ihalelere ilişkin sözleşmelerin

düzenlenmesi ve uygulanması ile ilgili

esas ve usulleri belirlemektir.


İmar Kanunu

• 3194 sayılı

• 03 / 05 / 1985

• Amaç: yerleşme yerleri ile bu yerlerdeki

yapılaşmaların; plan, fen, sağlık ve çevre

şartlarına uygun teşekkülünü sağlamak

amacıyla düzenlenmiştir.


İş Kanunu

• 4857 sayılı

• 22 / 05 / 2003

• Amaç: İşverenler ile bir iş sözleşmesine

dayanarak çalıştırılan işçilerin çalışma

şartları ve çalışma ortamına ilişkin hak ve

sorumluluklarını düzenlemektir.


Türk Medeni Kanunu

• 4721 sayılı, 22 / 11 / 2001

• Türk Medeni Kanunu, Atatürk devrimlerinin temeli, dinsel hukuk düzeninden laik hukuk düzenine geçişin belgesi, bir hukuk ve uygarlık anıtı olarak kabul edilmektedir.

• Medeni hukuk, şahıslar arasındaki ilişkileri düzenleyen, şahısların doğumdan (tüzel kişilerde kuruluşundan) ölümüne (tüzel kişilerde sona ermesine) ilişkilerini düzenleyen özel hukuk dalıdır

• Kişiler, aile, miras, eşya hukuku

11/11/2012 Yapı İşletmesi - 2. İnşaat Projeleri 88 11/11/2012 88

İNGİLİZCE TERMİNOLOJİ

• İnşaat, Yapım: Construction

• Bina: Building

• Yapı: Structure

• Şantiye: Construction Site

• Yönetim: Management

• İdare: Owner

• Yüklenici, müteahhit: Contractor

• Alt yüklenici: Subcontractor

• Şantiye şefi: Superintendent

11/11/2012 Yapı İşletmesi - 2. İnşaat Projeleri 89 11/11/2012 89


(Devam)

• Yaklaşık maliyet, keşif: Estimate

• Metraj: Quantity take-off

• Şartname: Specification

• Açık ihale: Competitive Bidding

• Teklif: Proposal

• Sözleşme: Contract

• Hakediş: Progress Payment

11/11/2012 Yapı İşletmesi - 2. İnşaat Projeleri 90 11/11/2012 90 11/11/2012 90 11/11/2012 90


(Devam)

• Proje teslimi: Project Delivery

• Yükleniciler eliyle proje teslimi: Design-

Bid-Build

• Emanet yoluyla proje teslimi: Owner

provided delivery

• Tasarımcı ve yüklenici aynı: Design-Build

• Yap-İşlet-Devret: Design-Build-Operate-

Transfer



(Devam)

• Konut inşaatı: Residential Construction

• Ticari ve Kurumsal İnşaat: Commercial and Instutitional Construction

• Özelleşmiş Sanayi İnşaatı: Specialized Industrial Construction

• Altyapı İnşaatı: Infrastructure Construction

• Mevzuat: Legislation


KULLANILAN KAYNAKLAR

• Türk Yapı Sektörü Raporu 2007 & 2008

– Yapı Endüstri Merkezi

• Türk İnşaat Sektörü Raporu

– Türkiye Müteahhitler Birliği

• Yapı İşletmesi Ders Notları

– Prof. Dr. İlker Özdemir

• Proje + Teknik Şartname + Sözleşme

– Yrd. Doç. Dr. M. Emin Öcal

• Yapı İşlerinde İhale Düzenimiz

– Prof. Orhan Yüksel

• Yapı İşletmesi Şantiye Tekniği Maliyet Hesapları

– Kerim Sunguroğlu

• Project Management for Construction – Fundamental Concepts for Owners, Engineers, Architects and Builders

– C. Hendrickson

11/11/2012 Yapı İşletmesi - 2. İnşaat Projeleri 93 11/11/2012 93 11/11/2012 93

TEŞEKKÜRLER..

Documents

İNŞAAT PROJELERİNİN YÖNETİMİ Yrd. Doç. Dr. Selim BARADAN ...kisi.deu.edu.tr/huseyin.yigiter/YI #02 - INSAAT PROJELERI.pdf · –İçi temini ve puantaj, bordro ve ücret hesaplarının