Najwspanialsze zabytki BogatyniNajwspanialsze zabytki Bogatyni

Powrót do przeszłościPowrót do przeszłości

Historia BogatyniHistoria Bogatyni

-Pierwsze wzmianki o Bogatyni-1262-Pierwsze wzmianki o Bogatyni-1262

-założona przez rycerza – Rychłę-założona przez rycerza – Rychłę

-Od pierwszej połowy XVII była najdalej na wschód wysunięta częścią Saksonii -Od pierwszej połowy XVII była najdalej na wschód wysunięta częścią Saksonii

-była wsią łańcuchową Miejscowość aż do 1947 nosiła nazwę Rychwład-była wsią łańcuchową Miejscowość aż do 1947 nosiła nazwę Rychwład

-1430-zniszczona przez wojska husyckie-1430-zniszczona przez wojska husyckie

-od XVIII w. Bogatynia słynęła jako ośrodek tkactwa chałupniczego, przyczyniło się ono do rozkwitu na prze łomie -od XVIII w. Bogatynia słynęła jako ośrodek tkactwa chałupniczego, przyczyniło się ono do rozkwitu na prze łomie XVIII i XIXw. Konstrukcji przysłupowo zrębowejXVIII i XIXw. Konstrukcji przysłupowo zrębowej

Domy łużyckieDomy łużyckie

Jak stare są domy przysłupowe? Jak stare są domy przysłupowe?

1.Brak materiałów i pisemnych informacji 1.Brak materiałów i pisemnych informacji dotyczących pochodzenia i powstania dotyczących pochodzenia i powstania przysłupów:przysłupów:

-późne średniowiecze z zachodu-późne średniowiecze z zachodu

-XVI i XVII w.-XVI i XVII w.

Domy łużyckieDomy łużyckie

Jak wygląda typowy dom przysłupowy?Jak wygląda typowy dom przysłupowy?

-izba belkowa-izba belkowa

-sień-sień

-kuchnia murowana z kamienia i cegieł-kuchnia murowana z kamienia i cegieł

-murowana stajnię-murowana stajnię

-krużganek-krużganek

Domy łużyckieDomy łużyckie

Jak się rozwijały przysłupy?Jak się rozwijały przysłupy? -od umiejętności rzemieślniczych -od umiejętności rzemieślniczych -stylów historycznych -stylów historycznych Na czym polega wyjątkowość historyczna tych Na czym polega wyjątkowość historyczna tych

obiektów?obiektów? *łączy dwie technologie architektury ludowej *łączy dwie technologie architektury ludowej - wschodnio europejską - wschodnio europejską - zachodnio europejską- zachodnio europejską *przysłup popierający piętro ( element dekoracyjny ) *przysłup popierający piętro ( element dekoracyjny )

Domy łużyckieDomy łużyckie

Jaki jest obecny stan domów przysłupowych i Jaki jest obecny stan domów przysłupowych i jaką rolę odgrywa przy ratowaniu ich właściciel ? jaką rolę odgrywa przy ratowaniu ich właściciel ?

-fachowe odremontowanie w latach ubiegłych -fachowe odremontowanie w latach ubiegłych

-wiele uszkodzonych i pozbawionych wartości -wiele uszkodzonych i pozbawionych wartości poprzez rekonstrukcje poprzez rekonstrukcje

-część z nich zostały zupełnie zniszczone -część z nich zostały zupełnie zniszczone

Domy łużyckieDomy łużyckie

Jakie popełnia się najczęściej błędy przy rekonstrukcji Jakie popełnia się najczęściej błędy przy rekonstrukcji domów przysłupowych? domów przysłupowych?

1.Zamurowywanie przysłupów1.Zamurowywanie przysłupów 2.Montowanie plastikowych nie rozdzielanych okien2.Montowanie plastikowych nie rozdzielanych okien 3.Użycie niewłaściwego pokrycia dachu3.Użycie niewłaściwego pokrycia dachu -blacha-blacha -dachówki betonowe-dachówki betonowe -eternit-eternit 4.Niewłaściwa kolorystyka 4.Niewłaściwa kolorystyka

Historyczne zmiany w konstrukcji Historyczne zmiany w konstrukcji domów przysłupowychdomów przysłupowych

Pierwotna konstrukcja Pierwotna konstrukcja wielopiętrowa-szkieletowawielopiętrowa-szkieletowa

Konstrukcja ryglowa z nie Konstrukcja ryglowa z nie przechodzącymi przysłupamiprzechodzącymi przysłupami

Specjalne sposoby wykonywania Specjalne sposoby wykonywania domów przysłupowychdomów przysłupowych

- Budowano na stromych zboczachBudowano na stromych zboczach- Występują rzuty poziome oprócz kwadratów w Występują rzuty poziome oprócz kwadratów w

kształcie litery „T”, „L”, albo w kształcie krzyża „+”kształcie litery „T”, „L”, albo w kształcie krzyża „+”- Zastosowanie w rzucie bocznym dachu ciągnącego się Zastosowanie w rzucie bocznym dachu ciągnącego się

do tyłu (Końska głowa) lub dwóch kondygnacji od do tyłu (Końska głowa) lub dwóch kondygnacji od strony ulicy i dach wydłużony do jednego piętra (Frak strony ulicy i dach wydłużony do jednego piętra (Frak dach)dach)

Domy łużyckieDomy łużyckie

Największymi domami przysłupowymi były domy Największymi domami przysłupowymi były domy kupców towarów tkackich (tzw. faktorowie). W kupców towarów tkackich (tzw. faktorowie). W Bogatyni takie duże domy stoją przy ulicy 1 Bogatyni takie duże domy stoją przy ulicy 1 Maja.Maja.

Drzwi i oknaDrzwi i okna

Rodzaje sklepieńRodzaje sklepień

Rodzaje przysłupówRodzaje przysłupów

1.Funkcyjny i gładki przysłup bez ozdabiania1.Funkcyjny i gładki przysłup bez ozdabiania

2.Przysłup z arkadowo wykrojona płozą i paskami2.Przysłup z arkadowo wykrojona płozą i paskami

3.Przysłup z bogatym rzeźbieniem i balustradowym słupkiem 3.Przysłup z bogatym rzeźbieniem i balustradowym słupkiem

Prace kamieniarskiePrace kamieniarskie

Praca kamieniarza zwykle był ozdobny portal i Praca kamieniarza zwykle był ozdobny portal i schody do niegoschody do niego

Prace kowalskie i ślusarskiePrace kowalskie i ślusarskie

Prace stolarskiePrace stolarskie

KolejkaKolejka

KolejkaKolejka

KolejkaKolejka