12
1 gm°ëdS nng© o H ‘©Mmar M¶Z Am¶moJ (EgEggr) Ûmam g§Mm{bV Bg narjm Ho àíZ-nÌ ‘| Hw b 100 dñVw{ZîR àíZ {XE JE, {OÝh| Mma ^mJm| (gm‘mݶ ~w[Õ‘Îmm Ed§ VH© e{³V, gm‘mݶ OmJê H Vm, ‘mÌmË‘H A{^é{M Am¡a A§J«oOr ^mfm) ‘| {d^m{OV {H ¶m J¶m Wm& à˶oH ^mJ ‘| 25 àíZ Wo& BZ àíZm| Ho CÎma XoZo Ho {bE 60 {‘ZQ H m g‘¶ {ZYm©[aV Wm& ¶h narjm Am°ZbmBZ ‘moS ‘| Am¶mo{OV H s JB©& SSC g§¶w³V ñZmVH ñVa ({Q ¶a-1) àmapå^H narjm 2017 2 g§K bmoH godm Am¶moJ (¶ynrEggr) Ûmam Am¶mo{OV Bg narjm Ho àíZ-nÌ ‘| Hw b 150 dñVw{ZîR àíZ {XE JE, Omo Xmo ^mJm| (A d B) ‘| {d^m{OV Wo, BZHo CÎma XoZo Ho {bE 2.30 KÊQo H m g‘¶ {ZYm©[aV Wm& Am°’ bmBZ ‘moS ‘| hþB© Bg narjm ‘| ZH mamË‘H A§H Z H m àmdYmZ ^r Wm& NDA/NA narjm 2017 (II) 1

NDA Solved Paper(H)...1 NDA/NA narjm 2017 (II) Directions (Q. Nos. 1-10) Each item in this section consists of a sentence with an underlined wold/words ... (UPSC) Ûmam Am¶mo{OV Bg

  • Upload
    others

  • View
    4

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: NDA Solved Paper(H)...1 NDA/NA narjm 2017 (II) Directions (Q. Nos. 1-10) Each item in this section consists of a sentence with an underlined wold/words ... (UPSC) Ûmam Am¶mo{OV Bg

1

gm°ëdS> nng©o

H$‘©Mmar M¶Z Am¶moJ (EgEggr) Ûmam g§Mm{bV Bg narjm Ho$ àíZ-nÌ ‘| Hw$b 100 dñVw{ZîR> àíZ {XE JE, {OÝh| Mma ^mJm| (gm‘mݶ ~w[Õ‘Îmm Ed§ VH©$e{³V, gm‘mݶ OmJê$H$Vm, ‘mÌmË‘H$ A{^é{M Am¡a A§J«oOr ^mfm) ‘| {d^m{OV {H$¶m J¶m Wm& à˶oH$ ^mJ ‘| 25 àíZ Wo& BZ àíZm| Ho$ CÎma XoZo Ho$ {bE 60 {‘ZQ> H$m g‘¶ {ZYm©[aV Wm& ¶h narjm Am°ZbmBZ ‘moS> ‘| Am¶mo{OV H$s JB©&

SSC g§¶w³V ñZmVH$ ñVa ({Q>¶a-1)àmapå^H$ narjm 20172

g§K bmoH$ godm Am¶moJ (¶ynrEggr) Ûmam Am¶mo{OV Bg narjm Ho$ àíZ-nÌ ‘| Hw$b 150 dñVw{ZîR> àíZ {XE JE, Omo Xmo ^mJm| (A d B) ‘| {d^m{OV Wo, BZHo$ CÎma XoZo Ho$ {bE2.30 KÊQ>o H$m g‘¶ {ZYm©[aV Wm& Am°’$bmBZ ‘moS> ‘| hþB© Bg narjm ‘| ZH$mamË‘H$ A§H$Z H$m àmdYmZ ^r Wm&

NDA/NA narjm 2017 (II)1

Page 2: NDA Solved Paper(H)...1 NDA/NA narjm 2017 (II) Directions (Q. Nos. 1-10) Each item in this section consists of a sentence with an underlined wold/words ... (UPSC) Ûmam Am¶mo{OV Bg

Directions (Q. Nos. 1-10) Each item in this sectionconsists of a sentence with an underlined wold/wordsfollowed by four options. Select the option that is nearest in meaning to the underlined world/words.

1. The dis cus sion was wound up af ter a long fruit fulex change of view.

a. post poned b. cut shortc. in ter rupted d. con cluded

(d) ‘Con cluded’ will be the near est in mean ing of ‘wound up’ as both means finished or com pleted.

2. He was fully alive to the need for mak ingad just ments.

a. con cerned about b. wor ried aboutc. aware of d. in dif fer ent about

(c) ‘aware of’ will be the near est in mean ing of ‘alive to’, if

you are alive to some thing means you are think ing about it orfa mil iar with it.

3. The po lice of fi cer tried to in tim i date the wit ness but in vain.

a. in form b. re ward c. frighten d. per suade

(c) ‘frighten’ is the near est in mean ing word ‘in tim i date’

as both means ‘to threaten’.

4. We must adopt dras tic mea sures to con trolpop u la tion growth.

a. sim ple b. dra matic c. re al is tic d. se vere

(d) ‘Se vere’ is the nearest in meaning word ‘drastic’ as

it means likely to have a strong or extreme effect.

5. He is ex tremely me tic u lous in his ap proach.

a. sim ple b. care ful c. fair d. reasonable

(b) ‘Careful’ is the nearest in meaning word of

‘meticulous’ as meticulous means showing great attention

to detail.

6. The ex perts’ min ute ex am i na tion brought to lightsome im por tant clues.

a. quick b. de tailed c. su per fi cial d. prolonged

(b) ‘detailed’ will be the nearest meaning word of

‘minute’ as both means ‘taking the smallest points intoconsideration’.

7. The de ci sion of the Un ion gov ern ment to re pealthe Ur ban Land Ceil ing Act has been wel comed byall.

a. sup press b. amend c. can cel d. withhold

(c) ‘Repeal’ means ‘cancel’ (a law or Act of Parliament) so they both are synonyms.

8. This is his maiden ap pear ance on the screen.

a. first b. last c. girl ish d. shy

(a) ‘Maiden’ means being or involving the first attempt

or act of its kind so they both are synonyms.

9. At the end of the mar a thon ev ery body wasex hausted.

a. weak ened b. hon oured c. sat is fied d. tired

(d) ‘exhausted’ means ‘very tired’ so they both are

synonyms.

10. He gave me a coun ter feit coin.

a. rare b. fakec. unmatured d. inferior

(b) ‘fake’ will be the nearest meaning word of

‘counterfeit’ as both means a fraudulent imitation ofsome thing else.

Directions (Q. Nos. 11-20) Each item in this sectionconsists of a sentence with an underlined word/wordsfollowed by four options. Select the option that isopposite in mean ing to the un der lined word/words.

11. My mother has been work ing hard for the lasttwo weeks and she feels run down.

a. mor bid b. en er geticc. ex hausted d. emotional

(b) ‘run down’ means tired or exhausted, so

‘energetic’ will be its opposite in meaning which meansfull of energy.

^mJ A

g§K bmoH$ godm Am¶moJ (UPSC) Ûmam Am¶mo{OV Bg narjm Ho$ {ÛVr¶ àíZ-nÌ (English Language Ed§ gm‘mݶ kmZ) ‘| 150 dñVw{ZîR> àíZ nyN>o JE Wo VWm

narjm Ho$ {bE 150 {‘ZQ> H$m g‘¶ {ZYm©[aV Wm& à˶oH$ àíZ Ho$ {bE 4 A§H$ {ZYm©[aV h¡&

NDA/NAnarjm 2017 (II)

narjm {V{W 201710 {gVå~a,

Page 3: NDA Solved Paper(H)...1 NDA/NA narjm 2017 (II) Directions (Q. Nos. 1-10) Each item in this section consists of a sentence with an underlined wold/words ... (UPSC) Ûmam Am¶mo{OV Bg

12. The Pres i dent con demned the Act of vi o lence dur ing the cel e bra tion of thefes ti val.

a. rea son b. in sti ga tionc. re straint d. sobriety

(d) ‘Violence’ means behaviour involving

physical force intended to hurt, so‘sobriety’ will be opposite meaning which

means the state of being calm and sober.

13. The stu dents made a gen er ouscon tri bu tion to the flood re lief fund.

a. nig gard b. self ishc. spend thrift d. indecent

(a) ‘generous’ means big-hearted andhelpful while ‘higgard’ means miser or a

mean or ungenerous person, so they both

are opposite in meaning.

14. He was just idle by tem per a ment.

a. em ployed b. oc cu piedc. in dus tri ous d. happy

(c) ‘idle’ means lazy or unemployed

while ‘industrious’ means diligent and hard

working so they both are antonyms.

15. Most of the de ci sions taken by theof fi cer were un just.

a. se ri ous b. le nient

c. cor rect d. imbecile

(c) ‘Unjust’ means not fair or incorrect so

correct will be its obvious antonym.

16. He is a lov ing fa ther and takes greatde light in his chil dren.

a. re volt b. dis sat is fac tion

c. en joy ment d. disgust

(d) ‘delight’ means please (someone)

greatly while disgust means a feeling ofstrong disapproval aroused by something

unpleasant or offensive.

17. He was quite con cerned about hisson’s ca reer.

a. un re lated b. in dif fer ent

c. dis pas sion ate d. carefree

(b) ‘Concerned’ means worried or

anxious so ‘indifferent’ will be its antonym,which means unconcerned or having no

particular interest or sympathy.

18. They are con fi dent of suc cess.

a. im pru dent b. im pa tientc. dif fi dent d. reluctant

(c) ‘Confident’ means feeling of self

confidence in oneself, while diffidentmeans modest or shy because of a lack of

self- confidence.

19. We car ried on the search for themiss ing per son.

a. de layedb. re con sid eredc. broke upd. called off

(d) ‘Carried on’ means to con tinue an

ac tiv ity or task while ‘called of’ means to

de cide to stop something that is al readyhap pen ing so they are ant onyms.

20. This TV has many in dig e nouscom po nents.

a. In dian b. for eignc. un nat u ral d. genuine

(b) ‘indigenous’ means native so ‘foreign’

will be the word opposite in meaning.

3

Directions (Q. Nos. 21-30) In the following passage, at certain points you are given a choice of four words marked (a), (b), (c) and (d), one of which fits the meaning of the passage. Choose the best word out of the four. Mark the letter, viz., (a), (b), (c) or (d), re lat ing to this word.

21. 22. After this incident I went to Nainital, and returned after nearly a month, I had a. hardly taken a. out

b. barely b. away c. merely c. off d. rarely d. on (b) barely (c) off

23. 24. 25. my clothes when I saw Gangu stand ing a. by a new baby. He was a. jump ing with joy. Even Nanda a. could not have b. near b. burst ing b. would

c. with c. danc ing c. should d. at d. sing ing d. ought (c) with (a) jumping (b) would

26. 27. 28. 29. a. ex per i mented such joy a. at get ting Krishna. His face had the same a. light that a. co mes b. shown b. in b. glow b. ap pears c. felt c. on c. sense c. rises d. heard d. into d. hope d. shows

(c) felt (a) at (b) glow (b) appears

30.on the face of a a. starved man af ter a full meal. b. starv ing c. hun gry d. sat is fied (b) starving

Directions (Q. Nos. 31-35) Each of the following items in this section consists of a sentence, the parts of which have been jumbled.These parts have been labelled P, Q, R and S. Given below each sentence are four sequences namely (a), (b), (c) and (d). You are required tore-arrange the jumbled parts of the sentence and mark your response accordingly.

31. The Spirit of manhas slowly and painfully surmounted and his growing intelligence all the obstacles that have come in his way P Q Rhas faced all kinds of dangers Sa. Q P S R b. S Q P R c. R P Q S d. P R Q S (b)

Page 4: NDA Solved Paper(H)...1 NDA/NA narjm 2017 (II) Directions (Q. Nos. 1-10) Each item in this section consists of a sentence with an underlined wold/words ... (UPSC) Ûmam Am¶mo{OV Bg

4

32. Af ter our school boys had won a well-con tested hockey match

so that they might communicate the news of their victory to the headmaster who is a keen sportsman

P Q

they come to school in high spirits and takes a very lively interest in school games

R Sa. Q P S R b. S Q P R c. R P Q S d. P R Q S (c)

33. Even a lei surely game like cricket

demanding grace rather than strength and over the rough tactics of the Australian team that visited England in 1921

P Q

as we saw in the controversy over body-line bowling can cause much ill-will

R S

a. P S R Q b. R S P Q c. S R Q P d. Q P R S (c)

34. Sci en tists point out of sun spot ac tiv ity that it is an af ter math that has now reached its peak of the eleven-year cy cle

P Q R S

a. R S P Q b. P Q S R c. Q R P S d. Q S P R (c)

35. As the ship streams from San Diego as walls of gray wa ter from a dis tant storm in the North Pa cific

P

making the greener among us miserable with sea sickness rock and toss the ship

Q R

those of us aboard have a personal demonstration of powerful ocean movement

Sa. P Q R S b. S R P Q c. S P R Q d. Q S R P (c)

Directions (Q. Nos. 36-40) Each item in this section has a sentence with three underlined parts labelled as (a), (b) and (c). Read eachsentence to find out whether there is any error in any underlined part and mark your response to corresponding letter i.e., (a), (b) or (c). Ifyou find no error, your response should be indicated as (d).

36. An elec tri cal cir cuit is the com plete path tra versed by elec tric cur rent. No er ror

(a) (b) (c) (d)

(c) electric current will be followed by the article ‘an’ to make the sentence correct and meaningful.

37. He waved us a by-by as he boarded the train which dis ap peared into the tun nel. No er ror

(a) (b) (c) (d)

(a) bye-bye will be the correct expression to use in place of by-by as ‘bye-bye’ is used to express ‘farewell’.

38. There was great deal that had to be scrapped, that must be scrapped;

(a)

but surely India could not have been what she undoubtedly was,

(b)

and could not have continued a cultured existence for thousands of years. No error

(c) (d)

(d)

39. With re gard to in te rior dec o ra tion, it is the at ten tion given to the less overt as pects of us ing space (a)

that give it life, an identity, a quality that makes it exciting and unusual. No error(b) (c) (d)

(b) ‘gives’ will be used in place of ‘given’ as the sub ject of sen tence is sin gu lar for which it is used in the sen tence.

40. A small par cel of nov els is better than none. No er ror

(a) (b) (c) (d)

(d)

Directions (Q. Nos. 41-50) Each of the following sentence in this section has a blank space and four words/group of words given afterthe sentence. Select the word or group/words you consider most appropriate for the blank space and mark your response accordingly.

41. He looks as if he .......... weary.a. is b. was c. would be d. were

(a) ‘is’ will be used in the blank because it shows that the speaker doesn’t know the fact, but ‘is’ open to the possibility that the subject

is indeed weary (tired).

Page 5: NDA Solved Paper(H)...1 NDA/NA narjm 2017 (II) Directions (Q. Nos. 1-10) Each item in this section consists of a sentence with an underlined wold/words ... (UPSC) Ûmam Am¶mo{OV Bg

5

42. My house is in sured .......... theft andfire.

a. for b. against c. in d. towards

(b) ‘insure against something’ is phrasewhich means to guard or protect against

something.

43. The re sult of the pro longeddis cus sion was

a. disappointment b. disappointingc. dis ap pointed d. to disappoint

(b) ‘disappointing’ is the correct wordtobe filled in the blank as it means failing to

fulfil someone’s hopes or expectations.

44. You are lucky .......... in the 20thcen tury.

a. by be ing born b. to have been bornc. for be ing born d. to have born

(b) ‘to have been born’ is the cor rect

phrase to be filled in the blank to make itmean ing ful and cor rect.

45. Sita is true to

a. word b. her wordsc. the words d. words

(b) ‘her words’ is the correct expressionto be used in the sentence, as true to one’s

word is a phrase which means keeping

one’s promise.

46. Years .......... since I saw her last.

a. have passedb. had passedc. had been passingd. have been passing

(a) ‘have passed’ is the correct form of

Verb to be in the sentence to make itmeaningful as the sentence shows the

effect of past action in present.

47. When he heard the ter ri ble noise heasked me what was .......... on.

a. hap pen ing b. beingc. get ting d. going

(d) ‘going on’ means happenings so

going will be used in the sentence to makeit meaningful.

48. Could you lend me some money ? Iam very .......... of cash at the mo ment.

a. down b. low c. short d. scarce

(c) ‘short of something’ means nothaving enough of something so short will

be used to fill in the blank to make it

meaningful.

49. I saw her when she was stand ing the side of the old statue.

a. byb. atc. ind. beyond

(b) ‘stand at something’ means to stand

infont of something so ‘at’ will be thecorrect preposition to be used here to

make the sentence meaningful and correct.

50. True friends never .......... their lovedones in ad ver sity.

a. abuseb. criticisec. be foold. desert

(d) ‘desert’ means leave which fits in the

context of the sentence, so option (d) is the

corrrect choice to fill in the blank.

51. {díd Am{W©H$ ‘§M Ûmam Omar, ¶mÌm Ed§n¶©Q>Z à{V¶mo{JVmË‘H$Vm gyMH$m§H$(Q>rQ>rgrAmB©) 2017 Ho$ AZwgma, {díd H$s136 AW©ì¶dñWmAm| ‘|, ^maV H$mo H$m¡Z-gmñWmZ {‘bm h¡?a. 50dm± b. 40dm± c. 30dm± d. 20dm±

(b) {díd Am{W©H$ ‘§M Ûmam Omar, ¶mÌm Ed§n¶©Q>Z à{V¶mo{JVmË‘H$Vm gyMH$m§H$ (Q>rQ>rOrAmB©)2017 Ho$ AZwgma {díd H$s AW©ì¶dñWm H$mo gwÑ‹T>H$aZo dmbo 136 Xoem| H$s gyMr ‘| ^maV H$mo 40dm±ñWmZ {‘bm h¡, O~{H$ MrZ H$mo 13dm± ñWmZ àmßVh¡& gd©àW‘ ñWmZ ñnoZ H$mo {‘bm h¡&

52. {díd ñdmñ϶ g§JR>Z Ûmam ‘ZmE JE {díd ñdmñ϶ {Xdg, 2017 H$s {df¶-dñVw{ZåZ{b{IV ‘| go H$m¡Z-gr h¡?a. ‘Yw‘ohb. ImÚ gwajmc. AdgmX … AmAmo ~mV H$a|d. ~‹T>Vr Am¶w VWm ñdmñ϶

(c) 7 Aà¡b H$mo {díd ñdmñ϶ g§JR>Z Ûmam ‘ZmE JE "{díd ñdmñ϶ {Xdg 2017' H$m {df¶ AdgmX… AmAmo ~mV H$ao Wm& ñdmñ϶ Ho$ ‘wX²Xo Am¡a g‘ñ¶mH$s Amoa Am‘ OZVm H$s OmJéH$Vm ~‹T>mZo Ho$ {bE¶h Bg df© H$s à‘wI {df¶-dñVw Wm&

53. Ama EÊS> S>r Ho$ àmoËgmhZ VWm {dH$mg(~‹T>mdm XoZo) Ho$ {bE AÝV{d©f¶H$ gmB~a^m¡{VH$ àUm{b¶m| (AmB©grnrEg) na EH$ ZEH$m¶©H«$‘ H$m àmaå^ {ZåZ{b{IV ‘| go {H$g‘ÝÌmb¶ Ûmam {H$¶m J¶m h¡?a. n¥Ïdr {dkmZ ‘ÝÌmb¶b. {dkmZ Am¡a àm¡Úmo{JH$s ‘ÝÌmb¶

c. gyMZm Ed§ àgmaU ‘ÝÌmb¶d. ZdrZ Ed§ ZdrH$aUr¶ D$Om© ‘ÝÌmb¶

(b) Bg H$m¶©H«$‘ H$m ‘H$gX bmoJm| Ûmam gmB~aH«$mB‘, ghr BÊQ>aZoQ> H$m BñVo‘mb, BgHo$bm^-hm{Z go ‘w»¶ ê$n go AdJV H$aZm h¡&àmoËgmhZ VWm {dH$mg H$mo ~‹T>mdm XoZo Ho$ CX²Xoí¶go {dkmZ Ed§ àm¡Úmo{JH$s ‘ÝÌmb¶ Ûmam AÝV{d©f¶H$ gmB~a ^m¡{VH$ àUmbr (AmB©grnrEg) na EH$H$m¶©H«$‘ Ûmam bmoJm| H$mo OmJê$H$ {H$¶m J¶m&

54. ‘pÝXa ñWmn˶ H$s ZmJa e¡br Ho$ ~mao ‘|{ZåZ{b{IV H$WZm| na {dMma H$s{OE …1. Bg e¡br Ho$ ‘pÝXa gm‘mݶV… {h‘mb¶

VWm {dÝܶ joÌm| Ho$ ~rM nmE OmVo h¢&2. Bg e¡br H$m gdm©{YH$ ‘hËdnyU© bjU

BgH$m {nam{‘S>r {eIa h¡&Cnamo³V ‘| H$m¡Z-gm/go H$WZ ghr h¡/h¢?a. Ho$db 1 b. Ho$db 2c. 1 Am¡a 2 XmoZm| d. Z Vmo 1, Z hr 2

(a) ‘pÝXa ñWmn˶ H$bm Ho$ joÌ ‘| CÎma ^maVr¶{hÝXÿ ñWmn˶ H$bm H$s VrZ ‘| go EH$ e¡br h¡&Bg e¡br H$m àgma {h‘mb¶ go boH$a {dÝܶ nd©V‘mbm VH$ XoIm Om gH$Vm h¡& Bg e¡br Ho$ ‘pÝXam|Ho$ {Z‘m©U ‘| J^©J¥h VWm CgHo$ g‘j H«$‘e…AÝVamb, ‘ÊS>n VWm AÕ©‘ÊS>n X{e©V hmoVm h¡&

55. {ZåZ{b{IV ‘| go {H$g amOmXoe go ~m¡ÕY‘© Ho$ gmW AemoH$ Ho$ gå~ÝY àH$Q> hmoVo h¢?a. àYmZ {ebmboI amOmXoe 13

b. {ebmboI amOmXoe 6c. bKw {ebmboI amOmXoe 1d. ñVå^ amOmXoe 4

(d) ñVå^ amOmXoe 4 ‘| AemoH$ Ho$ A{^foH$ Ho$ 13d| df© ‘| ~m¡Õ Y‘© Ho$ àMma Ho$ {bE AemoH$ ZonXm{YH$m[a¶m| H$m EH$ ZdrZ dJ© ~Zm¶m {Ogo‘hm‘mÌ (Yå‘‘hm‘mÎm) H$hm J¶m& Bg Y‘© ‘hm‘mÌ Ho$ à¶mg go ~m¡Õ Y‘© H$m A{YH$m{YH$ àgma hþAm&

56. H¡${~ZoQ> {‘eZ ßbmZ Zo ^maV Ho$ {bE{ZåZ{b{IV ‘| go {H$g na {dMma {H$¶m?a. ‘hmg§K b. n[ag§Kc. EH$mË‘H$ emgZ àUmbr d. amÁ¶m| H$m g§K

(d) Bg {‘eZ ßbmZ ‘| VËH$mbrZ ^maV H$mo Xmo^mJm| ‘| {d^³V H$aZo H$m ‘wpñb‘ brJ Ûmam àñVmd{X¶m J¶m VWm ^maV (BpÊS>¶m) Ed§ nm{H$ñVmZ Zm‘Ho$ Xmo amîQ´>m| Ho$ {Z‘m©U H$s gh‘{V OVmB© JB©&H¡${~ZoQ> {‘eZ 24 ‘mM©, 1946 H$mo ^maV ‘| Am¶mWm& Bg {‘eZ H$m bú¶ ^maVr¶ ZoV¥Ëd H$mo gÎmmgm¢nZo H$s ¶moOZm na {dMma-{d‘e© H$aZm Wm& Bg{‘eZ Zo amîQ´>‘ÊS>b Xoem| Ho$ gXñ¶ Ho$ ê$n ‘| ^maVH$mo ñdVÝÌ amîQ´> H$m XOm© {X¶m& Bg {‘eZ Ho$ JR>ZHo$ g‘¶ ³br‘oÊQ> EQ>br {~«{Q>e àYmZ‘ÝÌr Wo&

57. bmoH$nmb g§ñWm Ho$ g¥OZ H$s AZwe§gmgd©àW‘ {H$gHo$ Ûmam H$s JB© Wr?a. {d{Y Am¶moJ b. gÝWmZ‘ g{‘{Vc. emh Am¶moJ d. àemg{ZH$ gwYma Am¶moJ

(d) 05 OZdar, 1966 H$mo lr ‘moamaOr XogmB© H$s AܶjVm ‘| nhbo àemg{ZH$ gwYma Am¶moJ H$m JR>Z {H$¶m J¶m, {Og‘| bmoH$nmb g§ñWm H$m g¥OZ hþAm,{Og‘o ì¶dñWm ‘| ì¶mßV «̂îQ>mMma, Mmam| Amoa ’¡$brAHw$ebVm VWm OZgm‘mݶ H$s Amdí¶H$VmAm| H$mnyUV©… {ZXmZ hmo gHo$& Bg g§ñWm Ho$ ‘hm{ZXoeH$ H$mo bmoH$m¶w³V H$hm OmVm h¡&

^mJ B

Page 6: NDA Solved Paper(H)...1 NDA/NA narjm 2017 (II) Directions (Q. Nos. 1-10) Each item in this section consists of a sentence with an underlined wold/words ... (UPSC) Ûmam Am¶mo{OV Bg

58. {ZåZ{b{IV ‘| go H$m¡Z Aåbr¶ dfm© H$mH$maH$ (H$maU) ~Z OmVm h¡?a. AmoOmoZ b. A‘mo{Z¶mc. gë’$a S>mBAm°³gmBS> d. H$m~©Z ‘moZmo³gmBS>

(c) O~ dfm© H$s ~y±Xm| H$m pH ‘mZ 5 AݶAåbm| H$s CnpñW{V Ho$ H$maU H$‘ hmoVm h¡, VmoBgo "Aåb dfm©' H$hVo h¢& Aåb dfm© eãX "am°~Q>© Am°Jg' Ûmam {X¶m J¶m h¡& Aåb dfm© H$m ‘w»¶H$maU {dÚwV Vmnm¶{ZH$ g§¶ÝÌ, CÚmoJ VWmdmhZm| Ûmam ‘w³V ZmBQ´>moOZ VWm gë’$a Ho$Am°³gmBS> h¢& ¶o Am°³gmBS> ObemoYZ ÛmamAm°³grH¥$V hmoH$a gëâ¶y[aH$ Aåb VWm ZmB{Q´>H$ Aåb, gmW hr HCl CËnÝZ H$aVo h¢ Omo Aåbdfm© Ho$ {bE CÎmaXm¶r hmoVo h¢&

2 SO2 + O2 + 2H2O → 2H2SO4

4 NO2 + O2 + 2H2O → 4H2NO3

59. no¶Ob Ho$ {bE pH H$s dm§N>Zr¶ gr‘m³¶m h¡?a. 6.5 go 8.5 b. 5.0 go 6.5

c. 6.5 go 7.0 d. 7.0 go 8.5

(c) no¶Ob Ho$ {bE dm§N>Zr¶ gr‘m 6.5 go 7.0

h¡& CXmgrZ {db¶Z Ho$ {bE pH = 7 hmoVm h¡&

60. {ZåZ{b{IV A{^{H«$¶m na {dMma H$s{OE …CH4 + 2O2 → CO2 + 2H2O

Cnamo³V A{^{H«$¶m Ho$ ~mao ‘| {ZåZ{b{IV ‘|H$m¡Z-gm/go H$WZ ghr h¡/h¢?1. H$m~©Z H$m Am°³grH$aU hþAm h¡&2. hmBS´>moOZ H$m Am°³grH$aU hþAm h¡&3. hmBS´>moOZ H$m AnM¶Z hþAm h¡&4. H$m~©Z H$m AnM¶Z hþAm h¡&ZrMo {XE JE Hy$Q> H$m à¶moJ H$a ghr CÎma Mw{ZE …a. Ho$db 1 b. 1 Am¡a 2c. 2 Am¡a 3 d. 2 Am¡a 4

(a) Am°³grOZ H$m ¶moJ ¶m hmBS´>moOZ H$m{ZîH$mgZ Am°³grH$aU H$hbmVm h¡& nXmW© {Og‘|Am°³grOZ Ow‹S>Vr h¢, Am°³grH$maH$ H$hbmVo h¢&

61. nydu AéUmMb àXoe ‘| gy¶m}X¶ npíM‘rJwOamV ‘| gy¶m}X¶ go bJ^J {H$VZo KÊQ>o nhbo hmoJm?a. EH$ KÊQ>m b. Xmo KÊQ>oc. VrZ KÊQ>o d. Mma KÊQ>o

(b) nydu AéUmMb àXoe ‘| gy¶m}X¶ H$m nhbohmoZo H$m à‘wI H$maU ^maV Ho$ nydu XoemÝVa97°25′ VWm CÎmar Ajm§e ‘| 37 6° ′′ go 68 7° ′′ Ho$ ’¡$bo hmoZo Ho$ H$maU Ed§ n¥Ïdr H$s KyU©Z J{V Ho$H$maU Bg {hñgo na gy¶© amoeZr H$m nhbm {hñgmn‹S>Vm h¡& AéUmMb àXoe H$mo CJVo hþE gyaO H$sYaVr ^r H$hm OmVm h¡& AV… ¶hm± gy¶m}X¶ ^maVHo$ Aݶ {hñgm| go 02 KÊQ>o nhbo hmoVm h¡&

62. amÁ¶ Ho$ Hw$b joÌ’$b Ho$ gmnoj dZ joÌH$s à{VeVVm Ho$ gå~ÝY ‘|, ^maV Ho${ZåZ{b{IV amÁ¶m| na {dMma H$s{OE …1. H$Zm©Q>H$ 2. Amo{S>em3. Ho$ab 4. AmÝY« àXoe

{ZåZ{b{IV ‘| go H$m¡Z-gm ghr Adamohr H«$‘ h¡?a. 1-2-4-3 b. 3-1-2-4

c. 3-2-1-4 d. 2-3-1-4

(c) Ho$ab 49.50%, Amo{S>em 32.34%,H$Zm©Q>H$ 18.99% VWm AmÝY« àXoe 15.25% H$mdZm| go {Kam hþAm ^mJ h¡& X BpÊS>¶Z ñQ>oQ> ’$m°aoñQ> [anmoQ>©> 2015 Ho$ AZwgma ^maV Ho$ amÁ¶m| Ho$ dZjoÌ’$b H$s à{VeVVm Ho$ gå~ÝY ‘| ~‹T>Vo go KQ>Vo H«$‘ ‘| Ho$ab, Amo{S>em, H$Zm©Q>H$, AmÝY« àXoe h¢&

63. ^maV Ho$ {ZåZ{b{IV ‘| go {H$g amÁ¶ ‘|g~go A{YH$ bå~r VQ>aoIm h¡?a. Amo{S>emb. V{‘bZmSw>c. H$Zm©Q>H$d. npíM‘ ~§Jmb

(b) V{‘bZmSw> EH$‘mÌ Eogm amÁ¶ h¡ {OgH$sgr‘m Ho$ ^rVa nydu Am¡a npíM‘r KmQ> n‹S>Vo h¢& ¶h ^maV H$m X{jU pñWV amÁ¶ h¢& CÎma ‘| AmÝY«àXoe, npíM‘ ‘| Ho$ab, X{jU ‘| {hÝX ‘hmgmJaEd§ nyd© ‘| ~§Jmb H$s Im‹S>r BgHo$ n‹S>mogr h¢& BgHo$ A{V[a³V amÁ¶ CÎma-nyd© ‘| nwXþ>Moar h¢& JwOamVamÁ¶ Ho$ ~mX V{‘bZmSw> H$s Xÿgar g~go A{YH$bå~r VQ>aoIm h¡&

64. ^maV Ho$ {ZåZ{b{IV ‘| go {H$g amÁ¶ Ho$ gdm©{YH$ joÌ ‘| dZ AmÀN>m{XV h¢?a. ‘hmamîQ´> b. N>ÎmrgJ‹T>c. ‘ܶ àXoe d. AmÝY« àXoe

(c) ^maV Ho$ gdm©{YH$ dZ AmÀN>m{XV amÁ¶~‹T>Vo go KQ>Vo H«$‘ ‘| H«$‘e… ‘ܶ-àXoe,N>ÎmrgJ‹T>, ‘hmamîQ´>, AmÝY« àXoe h¢& ‘ܶ àXoe Ho$ 77522 {H$‘r joÌ ‘| dZ AmÀN>m{XV h¢&

65. {ZåZ{b{IV ‘| go H$m¡Z-gr Am½Zo¶ e¡bZht h¡?a. J¡~«mo b. J«oZmBQ>c. S>mobmo‘mBQ> d. ~ogmëQ>

(c) Am½Zo¶ MQ²>Q>mZ (e¡b) H$m {Z‘m©U YamVbHo$ ZrMo pñWV VßV Am¡a Vab MQ²>Q>mZr nXmW©,AWm©V² ‘¡½‘m Ho$ gVh Ho$ D$na AmH$a bmdm àdmhHo$ ê$n ‘| {ZH$bH$a ~mha AmZo go nhbo gVh Ho$ZrMo R>mog ê$n go hmoVm h¡& BZ e¡bm| H$s CËn{ÎmJ¡~«mo, J«oZmBQ> VWm ~ogmëQ> ê$n ‘| hmoVr h¡&

66. H$mo[aAm°{bg à^md {H$gH$m n[aUm‘ h¡?a. Xm~ àdUVm H$mb. n¥Ïdr Ho$ AmZ{V Aj H$mc. n¥Ïdr Ho$ KyU©Z H$md. n¥Ïdr Ho$ n[aH«$‘U H$m

(c)

67. ‘oH$m±J S>oëQ>m H$hm± pñWV h¡?a. WmB©b¡ÊS> b. H$å~mo{S>¶mc. å¶m§‘ma d. {d¶VZm‘

(d) ‘oH$m±J S>oëQ>m {d¶VZm‘ Ho$ X{jU-npíM‘r^mJ ‘| pñWV h¢, Ohm± ‘oH$m±J ZXr Ho$ nmg Ho$ g‘wÐ ‘| nhþ±Mm Om gH$Vm h¡& ‘oH$m±J S>oëQ>m 40500 dJ©{H$‘r Ho$ joÌ ‘| ’¡$bm hþAm h¡& ‘oH$m±J S>oëQ>m H$moO¡{dH$ IOmZm {Z{Y Ho$ ê$n ‘| ^r OmZm OmVm h¡&

68. Z{X¶m| VWm ghm¶H$ Z{X¶m| H$m{ZåZ{b{IV ‘| go H$m¡Z-gm ¶w½‘ ghr gw‘o{bV Zht h¡?a. JmoXmdar … BÝÐmdVrb. J§Jm … noZJ§Jmc. H¥$îUm … ^r‘md. byZr … gwH$ar

(b) J§Jm H$s ghm¶H$ Z{X¶m± Må~b, gmoZ,~oVdm, X{jUr Q>moÝg Am{X h¢& JmoXmdar X{jU ^maV H$s à‘wI ZXr h¢& àmU{hVm,BÝÐmdVr, ‘§{Oam B˶m{X BgH$s ghm¶H$ Z{X¶m± h¢&H¥$îUm ZXr ^maV ‘| ~hZo dmbr EH$ ZXr h¢,VwJ§^Ðm, KmQ>à^m, ‘ygr Ed§ ^r‘m BgH$s ghm¶H$Z{X¶m± h¢&

byZr ZXr ^maV H$s EH$‘mÌ AÝVdm©hr ZXr h¢,BgH$s ghm¶H$ ZXr OmodmB©, gwH$ar Ed§ OmoOmarà‘wI h¢&

69. CîUH${Q>~ÝYr¶ MH«$dmV H$s {ZåZ{b{IV{deofVmAm| na {dMma H$s{OE …1. > 26°C H$m EH$ CîU g‘wÐ Vmn‘mZ2. > 700 ‘r H$s D±$MmB© na dm¶w‘ÊS>b H$s

CÀM Amno{jH$ AmЩVm3. dm¶w‘ÊS>br¶ ApñWaVmCn¶w©³V d{U©V {deofVmE±, {ZåZ{b{IV ‘| go{H$gHo$ {dH$mg Ho$ {H$g MH«$ go gå~pÝYV h¢?a. g§ê$nU VWm àmapå^H$ AdñWmb. ê$nmÝVaU AdñWmc. nyU© n[an³dVm d. Anj¶

(c) CîUH${Q>~ÝYr¶ Xþ{Z¶m H$m dh H${Q>~ÝY h¢,Omo H$H©$ Am¡a ‘H$a aoImAm| ‘| EH$ gm¡¶© df© ‘| EH$~ma Ed§ BZHo$ ~rM Ho$ nyao joÌ ‘| EH$ gm¡¶© df© ‘|Xmo ~ma gyaO R>rH$ {ga Ho$ D$na hmoVm h¡& ¶h EH$J‘© BbmH$m h¡, Ohm± h‘oem dfm© hmoVr ahVr h¡, Ohm± na IwíH$s Ed§ Z‘r hmoVr h¡&

70. {gÝYw KmQ>r (h‹S>ßnm) Ho$ {bE‘ogmonmoQ>m{‘¶mB© [aH$m°S>m] ‘| {ZåZ{b{IV ‘| go{H$g eãX H$m à¶moJ {H$¶m J¶m Wm?a. {Xb‘yZ b. ‘obwhm c. ‘oJZ d. ’¡$bH$m

(b) {gÝYw KmQ>r (hS>ßnm) Ho$ {bE ‘ogmonoQ>m{‘¶mgo ì¶mnma H$aZo H$m ‘obwhm à‘wI ‘mJ© ñWb Wm,‘ogmonmoQ>m{‘¶m [aH$m°S>© 2350 ~rgr go BgHo$ Zm‘ H$m nVm MbVm h¡&

71. Am^mgr ‘wÐmAm| Ho$ {bE T>m±Mo H$s Om±MH$aZo hoVw ^maV gaH$ma Ûmam hmb hr ‘| J{R>VH$s JB© AÝVa-AZwemg{ZH$ (AÝV{d©f¶H$)g{‘{V H$m Aܶj, {ZåZ{b{IV ‘| go H$m¡Z h¡?a. g{Md, {dÎmr¶ godm {d^mJb. {deof g{Md, amOñd {d^mJc. {deof g{Md, Am{W©H$ H$m¶© {d^mJd. {S>ßQ>r JdZ©a, ^maVr¶ [aOd© ~¢H$

(c) Ho$ÝÐ gaH$ma Zo dMw©Ab ¶m Am^mgr ‘wÐmAm| H$s ‘m¡OyXm ê$naoIm na Jm¡a H$aZo Ho$ {bE {deofg{Md, Am{W©H$ H$m¶©{d^mJ H$s AܶjVm ‘| EH$AÝVa-AZwemgZmË‘H$ g{‘{V J{R>V H$s h¡, {Og‘|Am{W©H$ ‘m‘bm| Ho$ {d^mJ, {dÎmr¶ godm {d^mJ,amOñd {d^mJ, J¥h ‘ÝÌmb¶, ^maVr¶ [aOd© ~¢H$B˶m{X Ho$ à{V{Z{Y em{‘b Wo&

6

Page 7: NDA Solved Paper(H)...1 NDA/NA narjm 2017 (II) Directions (Q. Nos. 1-10) Each item in this section consists of a sentence with an underlined wold/words ... (UPSC) Ûmam Am¶mo{OV Bg

72. gånXm ñH$s‘, {H$g ‘ÝÌmb¶ ÛmamH$m¶m©pÝdV H$s Om ahr h¡?a. {dÎm ‘ÝÌmb¶b. Amdmg Am¡a ehar H$m¶© ‘ÝÌmb¶c. ImÚ àg§ñH$aU CÚmoJ ‘ÝÌmb¶d. n¥Ïdr {dkmZ ‘ÝÌmb¶

(c) ` 6000 H$amo‹S> Ho$ ~OQ> go n[a춶, gånXm ¶moOZm H$m CX²Xoí¶ ImÚ àg§ñH$aU joÌ H$s ‘m¡OyXmEd§ ZB© ¶moOZmAm| H$mo EH$sH¥$V H$a ImÚ An춶H$mo H$‘ H$aZm VWm {H$gmZm| H$s Am¶ H$mo XmoJwZmH$aZm h¡& ¶h ¶moOZm ^maV gaH$ma H$s ImÚàg§ñH$aU CÚmoJ ‘ÝÌmb¶ Ho$ AÝVJ©V h¡& Bg¶moOZm H$mo nyam H$aZo H$m bú¶ df© 2022 VH$ aIm J¶m h¡&

73. CÎmar JmobmÕ© ‘| AënV‘ {Xdg bå~mB©(g~go N>moQ>m {XZ) H$~ hmoVm h¡?a. 21 ‘mM©b. 23 {gVå~ac. 22 Zdå~ad. 22 {Xgå~a

(d) 22 {Xgå~a, H$mo g~go N>moQ>o {XZ Ho$ Zm‘ go OmZm OmVm h¡, Bg IJmobr¶ KQ>Zm H$mo {dÊQ>agmobñQ>mBg Ho$ Zm‘ go ^r OmZm OmVm h¡& n¥Ïdr

AnZo Aj na 231

2

° PwH$s hþB© h¡, {OgHo$ H$maU

gy¶© H$s Xÿar n¥Ïdr Ho$ CÎmar JmobmÕ© go A{YH$ hmoOmVr h¡& {Oggo gy¶© H$m àH$me CÎmar JmobmÕ© naH$‘ n‹S>Zo bJVm h¡, VËníMmV² 22 {Xgå~a H$mo {XZ N>moQ>m d amV bå~r hmo OmVr h¡&

74. ñdVÝÌVm Ho$ ~mX go ^maVr¶ aobdo Zo ~hþVgo JwUmË‘H$ gwYma {H$E h¢& hmb hr Ho$ dfm] ‘|, {ZåZ{b{IV ‘| go H$m¡Z-go gwYma hþE h¢?1. JoO n[adV©Z2. nW (Q´>¡H$) {dÚwVrH$aU3. ñdMm{bV (Am°Q>mo‘¡{Q>H$) {g½ZbZrMo {XE JE Hy$Q> H$m à¶moJ H$a ghr CÎmaMw{ZE …a. 1 Am¡a 2 b. 2 Am¡a 3c. 1 Am¡a 3 d. ¶o g^r

(d) ^maVr¶ aob ‘ÝÌmb¶ Ûmam {Z˶-à{V{XZ^maVr¶ aobdo ‘| gwYma Ho$ {bE H$B© ¶moOZmAm| H$m{H«$¶mÝd¶Z {H$¶m OmVm h¡& A^r hmb ‘| JoOn[adV©Z, nW (Q´>¡H$) {dÚwVrH$aU Ed§ ñdMm{bV{g½Zb H$m gwYma {H$¶m Om ahm h¡&

75. ^maV ‘|, dfm© H$s A{YH$V‘ ‘mÌm {H$ggoàmßV hmoVr h¡?a. npíM‘r {djmo^m| gob. CÎma-nyd© ‘mZgyZ goc. X{jU-npíM‘ ‘mZgyZ god. nrN>o hQ> aho ‘mZgyZ go

(c) ^maV ‘| X{jU-npíM‘ ‘mZgyZ VrZ ñWmZm|go hmoH$a JwOaVm h¢& ‘mZgyZ ^maV Ho$ X{jU amÁ¶Ho$ab go ewê$ hmoVo hþE VQ>r¶ ‘¡XmZm| go VWm VmnrH$s Km{Q>¶m| Ed§ Aamdbr nd©V Ho$ g‘mZmÝVa hmoVohþE, {h‘mb¶ Ho$ nhm{‹S>¶m| go Q>H$amH$a n¶m©ßV dfm©H$aVm h¡&

76. ^maV Ho$ Ord‘ÊS>b [aOd© H$m{ZåZ{b{IV ‘| go H$m¡Z-gm g‘wÀM¶,Ord‘ÊS>b [aOd© Ho$ {díd ZoQ>dH©$ ‘| em{‘b{H$¶m J¶m h¡?a. ‘ÝZma H$s Im‹S>r, ZmoH$aoH$, n§M‘‹T>r Am¡a

{g‘{bnmbb. ‘ÝZma H$s Im‹S>r, H§$MZO§Jm, ZmoH$aoH$ Am¡a

eofmMb‘c. Zrb{Jar, ZmoH$aoH$, n§M‘‹T>r Am¡a nÝZmd. Zrb{Jar, ZmoH$aoH$, n§M‘‹T>r Am¡a eofmMb‘

(a) ^maV gaH$ma Ûmam Ord-OÝVwAm| Ho$àmH¥${VH$ ^y-^mJ H$s ajm H$aZo Ho$ {bE Ord‘ÊS>b [aOd© H$s ñWmnZm H$s JB© h¡& {díd ZoQ>dH©$(¶wZoñH$mo) ‘| ^maV H$s ‘ÝZma H$s Im‹S>r(V{‘bZmSw>), ZmoH$aoH$ (‘oKmb¶), n§M‘‹T>r (‘ܶàXoe) Ed§ {g‘{bnmb (Amo{S>em) H$mo em{‘b {H$¶mJ¶m h¡, {Ogo nyU© ê$n go {dH${gV {H$¶m Om gH$Vm h¡& ‘ÝZma H$s Im‹S>r, ZmoH$aoH$, n§M‘‹T>r Ed§{g‘{bnmb à‘wI Ord‘ÊS>b Ama{jV joÌ h¢&

77. bmoho Ho$ ‘¡½ZoQ>mBQ> A¶ñH$ Ho$ ~mao ‘|{ZåZ{b{IV ‘| go H$m¡Z-gm/go H$WZ ghrh¡/h¢?1. Bgo H$mb A¶ñH$ Ho$ ê$n ‘| OmZm OmVm h¡&2. Bg‘| 60% go 70% VH$ ewÕ bmohm hmoVm

h¡&3. Bg‘| Mwå~H$s¶ JwU hmoVo h¢&ZrMo {XE JE Hy$Q> H$m à¶moJ H$a ghr CÎmaMw{ZE …a. Ho$db 1 b. 2 Am¡a 3c. 1 Am¡a 3 d. ¶o g^r

(d) bmoho Ho$ ‘¡½ZoQ>mBQ> A¶ñH$ do MQ>²Q>mZ| ¶mI{ZO h¡§ {OZ‘| YmpËdH$ bm¡h AWm©V² Am¶aZ H$s~hþV A{YH$ ‘mÌm hmoVr h¡& ‘¡½ZoQ>mBQ> A¶ñH$ H$mbo a§J H$m hmoVm h¡& ¶h ewÕ bmoho Ho$ ê$n ‘| hmoVm h¢,Bg‘| Mwå~H$s¶ JwU ^r hmoVo h¢&

‘¡½ZoQ>mBQ> H$mo H$mbm A¶ñH$ H$hm OmVm h¢&Cg‘| 60 go 70% VH$ ewÕ bmohm hmoVm h¡&‘¡½ZoQ>mBQ> ‘| Mwå~H$s¶ JwUY‘© hmoVo h¢& AV… H$WZ(1), (2) d (3) ght h¢&

78. a³V AmV§MZ (W³H$m ~ZZo) ‘|, {ZåZ ‘|go {H$g {dQ>m{‘Z H$s ^y{‘H$m hmoVr h¡?a. {dQ>m{‘Z-A b. {dQ>m{‘Z-D

c. {dQ>m{‘Z-E d. {dQ>m{‘Z-K

(d) {dQ>m{‘Z-K a³V ñH$ÝXZ ‘| ‘hËdnyU©^y{‘H$m {Z^mVm h¡& ¶h ñH$ÝXH$ {d{^ÝZ H$maH$m|O¡go — àmoW«mopå~Z H$s gH«$s¶U hoVw Amdí¶H$H¡$pëe¶‘ Am¶Zm| H$mo EÝOmB‘m| go ~m±YZo hoVwghm¶H$ H$maH$ H$s ^m±{V H$m¶© H$aVm h¡&

79. "àmo~m¶mo{Q>H$' nX, {H$gHo$ {bE à¶w³V{H$¶m OmVm h¡?a. O¡{dH$ ImÚ b. EoÊQ>¡{gS>c. EÊQ>r~m¶mo{Q>H$d. gOrd gyú‘Ordr ImÚ gånyaH$

(d) "àmo~m¶mo{Q>H$' eãX gOrd gyú‘Ordr¶ nyaH$ nmofH$ VËd hoVw à¶w³V hmoVm h¡& ¶o gOrdgyú‘Ord h¢, Omo J«hU H$aZo na ñdmñ϶ ‘| bm^àXmZ H$aVo h¢&

80. {ZåZ{b{IV ‘| go H$m¡Z-gm gyú‘-Ord,XÿY Ho$ Xhr ~ZZo Am¡a AåbrH$aU H$m H$maU~ZVm h¡?a. b¡p³Q>H$ Aåb ~¡{gbgb. ³bm°pñQ´>{S>¶‘ ~m°Qw>{bZ‘c. {d{~«¶mo H$moboar (h¡Oo Ho$ OrdmUw)d. g¡Ho$amo‘mBgrO goao{dgr

(a) b¡p³Q>H$ Aåb ~¡{gbg OrdmUw XÿY H$mAåbrH$aU H$a Bgo Xhr ‘| ê$nmÝV[aV H$aVo h¢& ¶ob¡³Q>mog H$mo b¡p³Q>H$ Aåb Ed§ Aݶ ApÝV‘CËnmXm| ‘| {H$pÊdV H$aVo h¢&

81. ݶyp³bH$ Aåbm| H$s AmpÊdH$ g§aMZm gogå~pÝYV emoY Ho$ {bE ’«$mpÝgg {H«$H$ Am¡a OoågdmQ>gZ Ho$ gmW df© 1962 Ho$ Zmo~ob nwañH$maH$m ^mJrXma, {ZåZ{b{IV ‘| go H$m¡Z Wm?a. B{d©Z MmaJ’$b. ‘m¡[ag øyJ ’«o$S>[aH$ {dpëH¨$gc. amogm{bÊS> ’«¢$H${bZd. ’$mo~g bodoZo

(b) df© 1962 ‘| ݶyp³bH$ Aåb (S>rEZE) H$sAmpÊdH$ g§aMZm H$s ImoO hoVw ’«$mpÝgg {H«$H$,Ooåg dm°Q>gZ Ed§ amogm{bÊS> ’«¢$H${bZ H$mo g§¶w³Vê$n go {M{H$Ëgm H$m Zmo~ob nwañH$ma àmßV hþAm&

82. A{YH$ D±$MmB© na Ob AnojmH¥$V H$‘Vmn‘mZ na C~bVm h¡, ³¶m|{H$a. dm¶wXm~ H$‘ hmoVm h¡b. ~mha H$m Vmn‘mZ H$‘ hmoVm h¡c. JwßV D$î‘m H$‘ hmoVr h¡d. Cnamo³V ‘| go H$moB© Zht

(a) D±$MmB© ~‹T>Zo na Xm~ KQ>Vm h¡& Bg àH$maA{YH$ D±$MmB© na ^y-Vb H$s Anojm Vmn‘mZ H$‘hmoVm h¡& ³dWZm§H$ dh Vmn h¡ {Og na Ðì¶ H$mdmînXm~ dm¶w‘ÊS>br¶ Xm~ Ho$ ~am~a hmoVm h¡& O~dm¶w‘ÊS>br¶ Xm~ H$‘ hmoJm, Vmo ³dWZm§H$ {ZpíMVê$n go H$‘ hmoJm&

83. dmhZm| Ho$ AJ«Xrnm| (hoS>bmBQ>m|) ‘| AdVb Xn©U à¶w³V {H$¶m OmVm h¡, ³¶m|{H$ ¶ha. ~ë~ go AmZo dmbo àH$me H$mo Amgnmg Ho$

dmhZm| na Ho$pÝÐV H$aVm h¡b. g‘mÝVa {H$aU| ^oOVm h¡c. hoS>bmBQ> Ho$ AmH$ma ‘| AÀN>r Vah {’$Q> hmo

OmVm h¡d. Aݶ Xn©Um| H$s VwbZm ‘| gñVm h¡

(b) AdVb Xn©U H$m à¶moJ dmhZm| Ho$ AJ«Xrnm|‘| ep³Vembr g‘mÝVa àH$me nw±O àmßV H$aZo Ho${bE {H$¶m OmVm h¡ {Oggo AdVb Xn©U Ho$ ’$moH$g na àH$me g«moV H$mo àH$m{eV H$a A{YH$ Xÿar VH$àH$me H$mo ’$moH$g H$aVo h¢&

84. ¶{X {H$gr dñVw H$mo nmZr ‘| Sy>~r hþB©AdñWm ‘| Vmobm OmE, Vmo hdm ‘| {bE JE ^ma H$s VwbZm ‘| CgHo$ ^ma na ³¶m à^md hmoJm?a. d¥{Õ hmoJrb. H$‘r hmoJrc. EH$X‘ dhr (EH$ g‘mZ) ~Zm ahoJmd. d¥{Õ AWdm H$‘r H$m nydm©Zw‘mZ Zht {H$¶m Om

gH$Vm

7

Page 8: NDA Solved Paper(H)...1 NDA/NA narjm 2017 (II) Directions (Q. Nos. 1-10) Each item in this section consists of a sentence with an underlined wold/words ... (UPSC) Ûmam Am¶mo{OV Bg

(b) hdm ‘| {bE JE ^ma H$s VwbZm ‘| CgHo$^ma ‘| H$‘r hmoJr& ¶h Bg{bE hmoJm, ³¶m|{H$Am{H©${‘S>rO Ho$ {gÕmÝV Ho$ AZwgma, ¶{X H$moB©dñVw Vab ‘| Sw>~moB© OmE Vmo dñVw Ho$ ^ma ‘|Am^mgr H$‘r AmVr h¡ Omo Vab Ûmam {dñWm{nV ^ma Ho$ ~am~a hmoVr h¡&

85. àH$me df© (bmBQ> B©¶a) {H$gH$s ‘mn h¡?a. g‘¶b. Xÿarc. EH$ df© ‘| n¥Ïdr na n‹S>Zo dmbo àH$me H$s

Hw$b ‘mÌmd. EH$ df© ‘| n¥Ïdr na n‹S>Zo dbo àH$me H$s

Am¡gV Vrd«Vm

(b) àH$me df© IJmobr¶ Xÿar H$s EH$ BH$mB© h¡Omo àH$me Ûmam EH$ df© ‘| V¶ H$s JB© Xÿar Ho$~am~a hmoVr h¡, AWm©V² 9 4607 1012. × {H$‘r.

86. ~mahdt n§Mdfu¶ ¶moOZm Ho$ CnmJ‘-boIÛmam ¶moOZm Ad{Y 2012-17 hoVw, ^maV Ho$OrS>rnr H$s Am¡gV d¥{Õ Ho$ EH$ bú¶ Ho$ ê$n‘|, {ZåZ{b{IV ‘| go {H$go {ZpíMV {H$¶m J¶m Wm?a. 7% b. 8% c. 9% d. 10%

(b) 12dt n§Mdfu¶ ¶moOZm 2012-17 Ho$AÝVJ©V ^maV gaH$ma Ûmam CÀM d¥{Õ Xa Ho$ {bE$ 100 Aa~ H$s am{e àñVm{dV H$s JB©, {OgHo$AÝVJ©V {ejm, Jar~r CÝ‘ybZ B˶m{X hoVw àñVmdnoe {H$E JE, {Og‘| Am{W©H$ d¥{Õ H$m bú¶ 8%

aIm J¶m&

87. ^maV Ho$ g§{dYmZ H$s 11dt AZwgyMr Ûmamn§Mm¶Vr amO g§ñWmAm| H$mo ݶmJV {H$¶m J¶mEH$ {df¶, {ZåZ{b{IV ‘| go H$m¡Z-gm Zht h¡?a. J¡a-nmaån[aH$ D$Om© g§gmYZb. g‹S>H|$c. CÀM {ejm d. nwñVH$mb¶

(c) 11dt AZwgyMr H$mo 73d| g{dYmZ g§emoYZA{Y{Z¶‘ 1985 Ho$ VhV ‘yb g§{dYmZ ‘| Omo‹S>mJ¶m& ¶h AZwgyMr n§Mm¶Vr amO go gå~pÝYV h¢,{Og‘| n§Mm¶Vr amO go gå~ÝYr 29 {df¶ {XE JEh¢& BZ‘| go CÀM {ejm H$m CëboI Zht h¡&

88. 1760 B©. Am¡a df© 1820 Ho$ ~rM {~«{Q>eAm¡Úmo{JH$ {dH$mg ‘| hþE n[adV©Zm| H$m dU©ZH$aZo Ho$ {bE, {ZåZ{b{IV ‘| go {H$gZo nhbr ~ma A§J«oOr ‘|, "BÊS>pñQ´>¶b [adm°ë¶yeZ' nXH$m à¶moJ {H$¶m Wm?a. ’«o$S>[aH$ EÝOoëg b. E[aH$ hm°ãg~m°‘c. AmaZm°ëS> Q>m°¶Z~r d. OmoO}g {‘eboQ

>(c) AmaZm°ëS> Q>m°¶Z~r Zo AnZr nwñVH$"bo³Mg© AmZ {X BÊS>pñQ´>¶b [adm°ë¶yeZ BZB§½b¡ÊS> (1844)' ‘| 18dt eVmãXr Ho$ CÎmamÕ©d 19dt eVmãXr Ho$ nydm©Õ© ‘| npíM‘r Xoem| ‘|VH$ZrH$s, gm‘m{OH$, Am{W©H$ Ed§ gm§ñH¥${VH$J{V{d{Y¶m| ‘| AmZo dmbo ~Xbmd ({Ogo Am¡Úmo{JH$H«$m{ÝV H$m Zm‘ {X¶m J¶m) H$m {ddaU {X¶m h¢&

89. "X BpÊS>¶Z ñQ´>Jb, 1920-1934' nwñVH$Ho$ boIH$, {ZåZ{b{IV ‘| go H$m¡Z h¢?a. ‘m¡bmZm A~wb H$bm‘ b. O¶àH$me Zmam¶Uc. gw^mf MÝÐ ~mog d. ‘mZdoÝÐ ZmW am°¶

(c) gw^mf MÝÐ ~mog Ûmam a{MV "X BpÊS>¶ZñQ´>Jb' (1920-34) ‘| ^maV Ho$ D$na {~«{Q>eemgZ H$mo g‘mßV H$aZo VWm ^maVr¶ ñdVÝÌVmAmÝXmobZ Ho$ {df¶ ‘| ~Vm¶m J¶m h¡&

90. df© 1896 Ho$ ñdXoer A{^¶mZ Ho$ ~mao ‘|{ZåZ{b{IV ‘| go ³¶m ghr Zht h¡?a. BgH$m Ho$ÝÐ ‘hmamîQ´> Wm&b. BgHo$ à‘wI ^mJrXma {dÚmWu Wo&c. BgZo Am¶mV na gr‘m-ewëH$ bJmZo H$m

{damoY {H$¶m Wm&d. Bg‘| {dXoer dñÌm| H$mo gmd©O{ZH$ ê$n go

Obm¶m J¶m Wm&

(d) df© 1896 Ho$ ñdXoer A{^¶mZ H$m VmËn¶©Wm {~«Q>oZ ‘| ~Zo ‘mb H$m nyU©V… ~{hîH$ma H$aZmVWm ^maV ‘| ~Zo ‘mb H$mo A{YH$m{YH$ à¶moJ ‘|bmZm Wm, {Oggo Xoe H$s Am{W©H$ pñW{V gwÑ‹T> hmo&

91. df© 1866 ‘| XmXm^mB© Zm¡amoOr Ûmam bÝXZ‘|, {ZåZ{b{IV ‘| go H$m¡Z-go g§K (g§ñWm)H$s ñWmnZm H$s JB©?a. X ~§Jmb {~«{Q>e BpÊS>¶m gmogm¶Q>rb. X B©ñQ> BpÊS>¶m Egmo{gEeZc. X {~«{Q>e BpÊS>¶Z Egmo{gEeZd. X ‘Ðmg Zo{Q>d Egmo{gEeZ

(b) df© 1866 ‘| XmXm^mB© Zm¡amoOr Ûmam X B©ñQ>BpÊS>¶m Egmo{gEeZ H$s ñWmnZm H$m ‘w»¶ CX²Xoí¶^maV ‘| amOZr{VH$, gm‘m{OH$, gm{hp˶H$ Ed§Am{W©H$ {df¶m| na MMm© Omar H$aZm Wm, Ohm± ^maV Ho$ ^{dî¶ H$mo gwÑ‹T> {H$¶m Om gHo$&

92. ‘o[a¶mZm ImB©, {H$g ‘hmgmJa Vb ‘|pñWV h¡?a. X{jUr AQ>bmpÊQ>H$ ‘hmgmJab. npíM‘r àemÝV ‘hmgmJac. nydu àemÝV ‘hmgmJad. CÎmar AQ>bmpÊQ>H$ ‘hmgmJa

(c) ‘o[a¶mZm ImB© àemÝV ‘hmgmJa Ho$ nydu{H$Zmam| na EH$ ûm¥§Ibm h¡& ‘o[a¶mZm ImB© {díd H$s g~go Á¶mXm Jhar ImB© (JV©) h¡& ¶h {’${bnrÝgHo$ nyd© ‘| pñWV h¡&

93. Q>H$bm‘H$mZ ‘éñWb H$hm± pñWV h¡?a. npíM‘r E{e¶m ‘|b. A’«$sH$m ‘| ghmam Ho$ X{jUr {H$Zmao nac. X{jU A‘o[aH$m ‘|d. ‘ܶ E{e¶m ‘|

(d) Q>H$bm‘H$mZ ‘éñWb ‘ܶ E{e¶m ‘| pñWV EH$ ao{JñVmZ h¡& BgH$m A{YH$m§e ^mJ MrZ Ûmam{Z¶pÝÌV {epÝO¶m§J àmÝV ‘| n‹S>Vm h¡& ¶h X{jU ‘| Hw$ZbwZ nd©V ûm¥§Ibm, npíM‘ ‘| nm‘ra nd©V‘mbmEd§ CÎma ‘| {V¶ZemZ nd©Vm| go {Kam hþAm h¡&

94. AbH$ZÝXm Ho$ gmW dh ZXr H$m¡Z-gr h¡,{OgHo$ g§J‘ na éÐà¶mJ pñWV h¡?a. ^mJraWr b. ‘ÝXm{H$Zrc. ZÝXm{H$Zr d. Ym¡brJ§Jm

(b)

95. {ZåZ{b{IV ^maVr¶ eham| H$mo, npíM‘ go nyd© H$s Amoa CZH$s AdpñW{V Ho$ AZwgmaì¶dpñWV H$s{OE …

1. {~bmgnwa 2. OmoYnwa3. ^monmb 4. am±MrZrMo {XE JE Hy$Q> H$m à¶moJ H$a ghr CÎma Mw{ZE …a. 3-2-1-4 b. 2-3-1-4

c. 4-1-2-3 d. 2-1-3-4

(b) ^maVr¶ eham| ‘| npíM‘ go nyd© H$s Amoaeham| Ho$ H«$‘mZwgma OmoYnwa (amOñWmZ), ^monmb(‘ܶ àXoe), {~bmgnwa (N>ÎmrgJ‹T>) VWm am±Mr(PmaIÊS>) h¢&

96. erV G$Vw Ho$ Xm¡amZ, H$í‘ra joÌ ‘| hmoZodmbo d¥pîQ>nmV H$s A{V[a³V ‘mÌm {H$gHo$ Ûmam bmB© OmVr h¡?a. X{jU-npíM‘ ‘mZgyZb. npíM‘r {djmo^c. nrN>o hQ> aho ‘mZgyZd. erVmoîU MH«$dmV

(b) H$í‘ra ‘| erV G$Vw Ho$ Xm¡amZ npíM‘r{djmo^m| Ho$ H$maU H$í‘ra Ho$ joÌm| ‘| d¥pîQ>nmV(Amobmd¥pîQ>) A˶{YH$ ‘mÌm ‘| hmoVm h¡& ¶hd¥pîQ>nmV H$í‘ra Ho$ CÎmar BbmHo$ ‘| hmoVm h¡, Omon¶©Q>H$m| Ho$ {bE ‘hËdnyU© ñWb hmo OmVm h¡&

97. ^maV Ho$ {H$g ^mJ ‘| H$bmH$moQ> V¥Vr¶H$(Q>{e©¶ar) H$mo¶bm-joÌ h¡?a. Ag‘ H$m ~«÷nwÌ ZXr ~o{gZb. PmaIÊS> Am¡a npíM‘ ~§Jmb H$m$ Xm‘moXa ZXr

~o{gZc. {h‘mb¶ nd©V àXoed. Ho$ab H$s H$mS>©‘‘ (Bbm¶Mr) nhm{‹S>¶m±

(c) ^maV ‘| ~«÷nwÌ ZXr Ho$ ~o{gZ na H$bmH$moQ> V¥Vr¶H$ (Q>{e©¶ar) àH$ma H$m H$mo¶bm-joÌ nm¶mOmVm h¢, Omo {h‘mb¶r nd©Vr¶ àXoem| Ho$ joÌm| goAmVm h¢&

98. H$ÊS>amE± (Q>oÊS>Z) {OZHo$ ‘mܶ‘ go‘m±gno{e¶m± h{S>²S>¶m| go Ow‹S>r hmoVr h¢,{ZåZ{b{IV ‘| go {H$g EH$ bå~r aoeoXmaàmoQ>rZ H$m Ñ‹T> gKZ ~ÊS>b hmoVr h¢?a. ’$mB{~«Z b. H$mob¡OZc. BbmpñQ>Z d. gobwbmog

Q>oÊS>Z (H$ÊS>am) bå~o VÝVw‘¶ àmoQ>rZm| Ûmam {Z{‘©V hmoVr h¡, {OÝh| H$moboOZ H$hVo h¢& ¶o CÀM à˶mñWVmdmbo ‘O~yV Ed§ g§Hw$MZerb VÝVw hmoVo h¢&

99. íbrnX Ho$ amoJH$maH$ Ord H$m d¡km{ZH$Zm‘ {ZåZ{b{IV ‘| go H$m¡Z-gm h¡?a. EñHo$[ag bå~«rH$moBS>rO b. ³¶ybo³g {n{nEÝgc. dyMoao[a¶m ~¡ÝH«$moâQ>mB© d. ’¡${gAmobm hon¡{Q>H$m

(c) dwMo[a¶m ~¡ÝH«$moâQ>mB© ‘mZd ‘| naOrdr JmobH¥${‘ h¡, Omo hmWrnm±d amoJ H$m OZH$ h¡& BgH$mg§dhZ ³¶ybo³g ‘ÀN>a Ûmam hmoVm h¡&

100. ‘obo{ZZ EH$ àmH¥${VH$ dU©H$ h¡, Omo‘mZd ËdMm, ~mb Am¡a n[aVm[aH$m (AmB[ag)H$mo a§J àXmZ H$aVm h¡& ¶h {H$ggo gwajmàXmZ H$aVm h¡?a. nam~¢JZr {d{H$aUb. Ada³V {d{H$aUc. X-{H$aU {d{H$aUd. bKw Va§J ao{S>¶mo {d{H$aU

8

Page 9: NDA Solved Paper(H)...1 NDA/NA narjm 2017 (II) Directions (Q. Nos. 1-10) Each item in this section consists of a sentence with an underlined wold/words ... (UPSC) Ûmam Am¶mo{OV Bg

(a) ‘obo{ZZ nam~¢JZr {d{H$aUm| go gwajm àXmZH$aVm h¡& ¶h àH$me Ho$ à^mdr AdemofU H$s ^m±{V H$m¶© H$aVm h¡ Ed§ 99.9% {d{H$aUm| H$mo Ademo{fVH$a boVm h¡&

101. n¥Ïdr Ho$ Mmam| Amoa n[aH«$‘m-nW ‘| Ky‘aho EH$ CnJ«h Ho$ ~mao ‘| {ZåZ{b{IV ‘| goH$m¡Z-gm H$WZ ghr h¡?a. CnJ«h H$mo ^y{‘ ñQ>oeZ (Ho$ÝÐ) go XÿañW

{Z¶ÝÌU ([a‘moQ> H$ÊQ´>mob) Ûmam n[aH«$‘m-nW‘| aIm OmVm h¡&

b. CnJ«h H$mo níMJ{VH$ am°Ho$Q> Ûmamn[aH«$‘m-nW ‘| aIm OmVm h¡ Am¡a gm¡a D$Om© Bgo n¥Ïdr Ho$ Mmam| Amoa Mbm¶‘mZ aIVr h¡&

c. n[aH«$‘m-nW ‘| Ky‘Zo Ho$ {bE CnJ«h H$mo,gm¡a n{Q>²Q>H$mAm| Am¡a R>mog BªYZm| go D$Om©{‘bVr h¡&

d. n[aH«$‘m-nW ‘| Ky‘Zo Ho$ {bE CnJ«h H$mo{H$gr D$Om© H$s Amdí¶H$Vm Zht hmoVr h¡&

(d) CnJ«h H$mo n[aH«$‘m H$aZo Ho$ {bE D$Om© H$sAmdí¶H$Vm Zht hmoVr h¡& Bgo Ho$db H$jm ‘|ñWmZmÝVaU Ho$ {bE D$Om© H$s Amdí¶H$Vm hmoVr h¡&

102. D$Om© Ho$ ~mao ‘| {ZåZ{b{IV ‘| goH$m¡Z-gm H$WZ ghr h¡?a. D$Om© CËnÝZ H$s Om gH$Vr h¡ Am¡a ZîQ> ^r

H$s Om gH$Vr h¡&b. D$Om© CËnÝZ H$s Om gH$Vr h¡, {H$ÝVw ZîQ>

Zht H$s Om gH$Vr h¡&c. D$Om© Z Vmo CËnÝZ H$s Om gH$Vr h¡ Am¡a Z

hr ZîQ> H$s Om gH$Vr h¡&d. D$Om© CËnÝZ Zht H$s Om gH$Vr h¡ {H$ÝVw

ZîQ> H$s Om gH$Vr h¡&

(c) D$Om© Z Vmo CËnÝZ H$s Om gH$Vr h¡ Z hrZîQ>& ¶h D$î‘mJ{V Ho$ àW‘ {Z¶‘ H$m H$WZ h¡{Ogo D$Om© g§ajU H$m {Z¶‘ ^r H$hVo h¢& D$Om©H$mo Ho$db EH$ ê$n go Xÿgao ‘| n[ad{V©V {H$¶m OmgH$Vm h¡&

103. CÀMm¶r Q´>m§g’$m°‘©am| H$m à¶moJ {H$g{bE{H$¶m OmVm h¡?a. {dÚwV-ep³V ~‹T>mZob. {dÚwV-ep³V H$‘ H$aZoc. dmoëQ>Vm H$‘ H$aZod. dmoëQ>Vm ~‹T>mZo

(d)

104. {ZåZ{b{IV ‘| go H$m¡Z-gr Va§J à{V’$moQ>m°Z A{YH$V‘ D$Om© bo OmVr h¡?a. X-{H$aU| b. ao{S>¶mo Va§J|c. àH$me Va§J| d. gyú‘-Va§J|

(a) X-{H$aUm| H$s Va§J à{V ’$moQ>m°Z A{YH$V‘D$Om© bo OmVr h¡& AV… BgH$m Cn¶moJ Om±M Ho$ÝÐm|‘| h‘mao Xm±V VWm h{S>²S>¶m| Ho$ {MÌU Ho$ {bE {H$¶m OmVm h¡&

105. VmnZ na 1 {H$J«m H$m~©Z CO2 H$s{H$VZr ‘mÌm CËnÝZ H$aVm h¡?a. 11

3 {H$J«m b. 3

11 {H$J«m

c. 4

3 {H$J«m d. 3

4 {H$J«m

(a) C + O2 → CO2

12 J«m‘ H$m~©Z (C) H$mo J‘© H$aZo na 44 J«m‘. CO

2 àmßV hmoVm h¡ ¶m, 12

1000 {H$J«m H$m~©Z = 44

1000

{H$J«m CO2

∴ 1 {H$J«m H$m~©Z CËnÝZ H$aoJm = ×44

1000

1000

12

{H$J«m CO2 =11

3 {H$J«m

106. bmoho H$mo g§jm[aV hmoZo go ~MmZo Ho$ {bEOñVm (qOH$) H$m à¶moJ {H$¶m OmVm h¡, ³¶m|{H$ OñVma. bmoho H$s VwbZm ‘| A{YH$ YZ{dÚwVr h¡b. bmoho go gñVm h¡c. Zrbm^ g’o$X YmVw h¡d. D$î‘m Am¡a {dÚwV H$m EH$ AÀN>m MmbH$ h¡

(a) qOH$ YmVw H$m Cn¶moJ bmoho H$mo g§jmaU go~MmZo ‘| {H$¶m OmVm h¡ ³¶m|{H$ qOH$ bmoho H$sVwbZm ‘| A{YH$ {dÚwV YZmË‘H$ hmoVm h¡& bmoho Ho$D$na OñVo H$s naV M‹T>mZo Ho$ àH«$‘ H$mo ¶eXbonZ H$hVo h¢& bmoho H$s gVh Ho$ D$na qOH$ YmVw H$snVbr gwajm naV dm¶w ‘| AmЩVm VWm CO2

Am°³grOZ, qOH$ go A{^{H«$¶m H$aZo Ho$ H$maUqOH$ H$m~m}ZoQ> jma ~ZmVo h¢& My±{H$ qOH$ H$m ‘mZH$ CnM¶Z {d^d bmoho go H$‘ hmoVm h¡, AV… bmohmg§jm[aV Zht hmoVm h¡&

107. n¥Ïdr Ho$ dm¶w‘ÊS>b ‘| àMwaVm Ho$gå~ÝY ‘|, {ZåZ{b{IV ‘| go H$m¡Z-gr J¡gXÿgao ñWmZ na AmVr h¡?a. Am°³grOZb. hmBS´>moOZc. ZmBQ´>moOZd. H$m~©Z S>mBAm°³gmBS>

(a) n¥Ïdr Ho$ dm¶w‘ÊS>b ‘| ZmBQ´>moOZ g~goàMwa ‘mÌm ‘| hmoVr h¡, O~{H$ Am°³grOZ J¡g h¡ Omo Xÿgar g~go A{YH$ ‘mÌm ‘| CnpñWV hmoVr h¡&

108. {ZåZ{b{IV ‘| go H$m¡Z-gm EH$amgm¶{ZH$ n[adV©Z h¡?a. ~mbm| H$mo H$mQ>Zmb. àmH¥${VH$ ê$n go ~mb g’o$X hmo OmZmc. Ob ‘| ao{OZ H$m ’y$bZmd. ’$b H$mo H$mQ>Zm

(b) ~mbm| H$mo H$mQ>Zm, Ob ‘| ao{OZ H$m ’y$bZmVWm ’$b H$mo H$mQ>Zm, ¶o g^r ^m¡{VH$ n[adV©Z h¡§³¶m|{H$ BZHo$ AmH$ma ‘| n[adV©Z hmo ahm h¡&àmH¥${VH$ ê$n go ~mb g’o$X hmo OmZm amgm¶{ZH$n[adV©Z H$m CXmhaU h¡&

109. {ZåZ{b{IV ‘| go H$m¡Z-go agm¶Z H$mCn¶moJ YmoZo Ho$ gmoS>o Ho$ ê$n ‘| {H$¶m OmVmh¡?a. H¡$pëe¶‘ H$m~m}ZoQ>b. H¡$pëe¶‘ ~mBH$m~m}ZoQ>c. gmo{S>¶‘ H$m~m}ZoQ>d. gmo{S>¶‘ ~mBH$m~m}ZoQ>

(c) gmo{S>¶‘ H$m~m}ZoQ> (Na2CO3⋅10H2O) H$m

Cn¶moJ YmoZo Ho$ gmoS>m Ho$ ê$n ‘| {H$¶m OmVm h¡&

110. no¶Ob H$mo ewÕ H$aZo Ho$ {bE nmoQ>¡{e¶‘ na‘¢JZoQ> H$m Cn¶moJ ³¶m| {H$¶m OmVm h¡?a. Bggo amoJmUw ‘a OmVo h¢b. ¶h AnÐì¶m| (AewÕVmAm|) H$mo Kmob boVm h¡c. ¶h EH$ AnMm¶H$ h¡d. ¶h EH$ Am°³grH$maH$ h¡

(d) nmoQ>¡{e¶‘ na‘¢JZoQ> (KMnO4) EH$ à~b

Am°³grH$maH$ h¡ VWm BgH$m Cn¶moJ no¶Ob H$moewÕ H$aZo Ed§ Hw±$Am| H$mo ~X~y go ‘w³V H$aZo ‘|{H$¶m OmVm h¡&

111. {ZåZ{b{IV AmÝXmobZm| na {dMma H$s{OE …1. ‘monbm {dÐmoh 2. ~maXmobr g˶mJ«h3. MånmaU g˶mJ«h 4. Z‘H$ g˶mJ«hCnamo³V H$m {ZåZ{b{IV ‘| go H$m¡Z-gm {V{W$H«$‘ Amamohr H«$‘mZwgma ghr h¡?a. 1-3-4-2 b. 3-1-2-4

c. 2-3-1-4 d. 4-2-1-3

(b)

112. {ZåZ{b{IV ‘| go H$m¡Z-gm ¶mÌmd¥V‘whå‘X-{~Z-VwJbH$ Ho$ emgZH$mb Ho$ ~mao ‘| Jhar OmZH$mar àXmZ H$aVm h¡?a. BãZ~VyVm H$m "aohbm'b. ’«$m±ñdm ~{Z©¶a H$m "Q´>odëg BZ X ‘wJb

Eånm¶a'c. {ZH$mobmAmo ‘mZyÀMr H$m "ñQ>mo[a¶m S>mo ‘moJmoa'd. Q>od{Z©¶a H$m "Q´>odëg BZ BpÊS>¶m'

(a) 1333 B©. ‘| ‘whå‘X-{~Z-VwJbH$ Ho$ H$mb‘| A’«$sH$s ¶mÌr BãZ~VyVm ^maV Am¶m& BgZo‘whå‘X-{~Z-VwJbH$ Ho$ g‘¶ H$s KQ>ZmAm| H$mAnZr nwñVH$ "aohbm' ‘| dU©Z {H$¶m h¡&

113. {ZåZ{b{IV ‘| go H$m¡Z {MíVr gy’$sgÝV Zht Wm?a. »dmOm ‘moBZwX²XrZb. ~m~m ’$arXþX²XrZ J§O-E-eH$ac. {ZOm‘wX²XrZ Am¡{b¶md. eoI ~hmCX²XrZ OH$m[a¶m

(d) {MíVr gåàXm¶ ^maV H$m àmMrZ gy’$sgåàXm¶ h¡& Bg gåàXm¶ Ho$ àdV©H$ »dmOm‘moBZwX²XrZ {MíVr Wo& Bg {gb{gbo Ho$ gy’$s gÝV{hÝXÿ ¶mo{J¶m| H$s ^m±{V OrdZ ì¶VrV H$aVo Wo&{MíVr gÝVm| ‘| à‘wI gÝV ‘moBZwX²XrZ {MíVr,»dmOm ~p»V¶ma H$mH$s, ~m~m ’$arX, {ZOm‘wX²XrZAm¡{b¶m à‘wI Wo& ~hmCX²XrZ OH$m[a¶m ^maV ‘|gwhamdXu gåàXm¶ Ho$ àMmaH$ d àdV©H$ Wo&

114. Aà¡b, 2017 ‘|, ^maV Zo ‘hmË‘m Jm±Yrgo gå~pÝYV {H$g KQ>Zm Ho$ 100 df© nyao hmoZoH$m g‘mamoh ‘Zm¶m?a. Io‹S>m g˶mJ«h b. XmÊS>r ‘mM©c. MånmaU g˶mJ«h d. X{jU A’«$sH$m go dmngr

(c) Aà¡b, 2017 ‘| ‘hmË‘m Jm±Yr Ûmam MbmEJE MånmaU g˶mJ«h Ho$ 100 df© nyU© hmoZo naeVmãXr g‘mamoh ‘Zm¶m J¶m& df© 1917 ‘| {~hmaHo$ MånmaU {Obo Ho$ Zrb {H$gmZm| Zo Jm±YrOr Ho$ZoV¥Ëd ‘| bJmZ XoZo go ‘Zm H$a {X¶m Wm& ¶hg˶mJ«h Jm±YrOr H$m àW‘ g’$b AqhgmË‘H$à¶moJ Wm&

9

Page 10: NDA Solved Paper(H)...1 NDA/NA narjm 2017 (II) Directions (Q. Nos. 1-10) Each item in this section consists of a sentence with an underlined wold/words ... (UPSC) Ûmam Am¶mo{OV Bg

115. {ZåZ{b{IV ‘| go {H$g KQ>Zm Ho$ H$maUBÝÐYZwf {XImB© XoVm h¡?a. àH$me H$m n[ajonUb. àH$me H$m ì¶{VH$aUc. àH$me H$m {ddV©Zd. dm¶w‘ÊS>br¶ Yyb Ho$ H$maU àH$me H$m

àH$sU©Z

(a) BÝÐYZwf EH$ àmH¥${VH$ KQ>Zm h¡ Omo dfm© Ho$ níMmV Ob H$s ~y±Xm| ‘| àH$me Ho$ namdV©Z,AndV©Z VWm {djonU Ho$ H$maU CËnÝZ hmoVm h¡&BgHo$ n[aUm‘ñdê$n AmH$me ‘| àH$me H$m ñno³Q´>‘ {XImB© n‹S>Vm h¡&

116. {ZåZ{b{IV ‘| go {H$gHo$ namdV©Z H$moàmßV H$a, M‘JmX‹S>| AnZo ‘mJ© ‘| AdamoYH$m|H$s nhMmZ H$a gH$Vr h¢?a. Adlì¶ Va§J|b. namlì¶ Va§J|c. ao{S>¶mo Va§J|d. gyú‘-Va§J|

(b) M‘JmX‹S> namlì¶ Üd{Z CËnÝZ H$aVm h¡,O~ ¶o Va§J| {H$gr n¥îR> go Q>H$amH$a dmng àmßVhmoVr h¢, Vmo ¶o Cgo AÝYoao ‘| g§MaU Ho$ {bEghm¶H$ hmoVr h¡&

117. ""{ZåZ Vmn na aIr {H$gr dñVw go CÀM Vmn na aIr dñVw H$s Amoa D$î‘m ñdV…àdm{hV Zht hmo gH$Vr,'' ¶h H$WZ ³¶mH$hbmVm h¡?a. D$î‘mJ{VH$s H$m eyݶH$mo{Q> {Z¶‘b. D$î‘mJ{VH$s H$m àW‘ {Z¶‘c. D$î‘mJ{VH$s H$m {ÛVr¶ {Z¶‘d. D$î‘mJ{VH$s H$m V¥Vr¶ {Z¶‘

(b)

118. {ZåZ{b{IV Va§Jm| ‘| go H$m¡Z-gr EH$Aݶ VrZ Ho$ dJ© go gå~pÝYV Zht h¡?a. X-{H$aU| b. gyú‘-Va§J|c. ao{S>¶mo Va§J| d. Üd{Z Va§J|

(d) Üd{Z Va§Jo AZwX¡Ü¶© Va§J| hmoVr h¢ VWmBZHo$ g§MaU Ho$ {bE ‘mܶ‘ H$s Amdí¶H$Vm hmoVrh¡, O~{H$ X-{H$aU|, gyú‘ {H$aU| VWm ao{S>¶mo Va§J|, d¡ÚwV Mwå~H$s¶ Va§J| hmoVr h¢ VWm BgHo$ g§MaU Ho$ {bE {H$gr nXmW© ¶m ‘mܶ‘ H$s Amdí¶H$Vm ZhthmoVr h¡&

119. {ZåZ{b{IV ‘| go H$m¡Z-gm H$WZ ghrZht h¡?a. ‘mZd ZoÌ, Angmar boÝg go ¶w³V EH$

AndV©Z {ZH$m¶ h¡&b. ‘mZd ZoÌ Ho$ ao{Q>Zm ‘| àH$me g§doXr bmIm|

H$mo{eH$mE± hmoVr h¢, {OÝh| ebmH$m (am°S>) Am¡ae§Hw$ (H$moZ) H$hVo h¢, Omo àH$me H$mo d¡ÚwVgÝXoem| ‘| n[ad{V©V H$aVr h¢&

c. ao{Q>Zm na ’$moH${gV hmoZo dmbm à˶oH$à{V{~å~ Am¢Ym hmoVm h¡&

d. dñVwAm| H$s gmno{jV pñW{V¶m| H$s ghr naIH$aZo Ho$ {bE h‘| XmoZm| Am±Im| H$s Amdí¶H$Vm hmoVr h¡&

(a) ‘mZd ZoÌ EH$ àH$mer¶ ¶ÝÌ h¡& ¶h àH$mego CËào[aV hmoH$a {Ì{d‘r¶ à{V{~å~ ~ZmVm h¡&

120. {ZåZ{b{IV ‘| go H$m¡Z-gm H$WZ ghrZht h¡?a. namlì¶ Va§J| namd{V©V, And{V©V ¶m

Ademo{fV Zht hmo gH$Vt&b. namlì¶ Va§Jm| H$m Cn¶moJ gm‘mݶ g§aMZm

Ðì¶m| H$s AmÝV[aH$ g§aMZm ‘| Xamam|,gaÝY«Vm, Am{X O¡go Xmofm| H$s CnpñW{V H$snhMmZ ‘| hmoVm h¡&

c. hrao O¡go A{V H$R>moa Ðì¶m| ‘| {N>Ð H$aZo Ho${bE namlì¶ Va§Jm| H$m Cn¶moJ {H$¶m OmgH$Vm h¡&

d. namlì¶ Va§J| {Zdm©V ‘| J{V Zht H$a gH$Vrh¢&

(a) H$WZ "namlì¶ Va§J| namd{V©V, And{V©V¶m Ademo{fV Zht hmo gH$Vr' ghr Zht h¡ ³¶m|{H$M‘JmX‹S> AÝYoao ‘| namlì¶ Va§Jm| Ho$ namdV©Z go hr g§M[aV hmoVm h¡&

121. hmBS´>moâbwAmo[aH$ Aåb H$m ‘w»¶ Cn¶moJ³¶m h¡?a. H$m±M Ho$ {ZjmaU (Aåb boIZ) ‘|b. {da§OZ H$maH$ Ho$ ê$n ‘|c. A˶{YH$ à~b Am°³grH$maH$ nXmW© Ho$ ê$n ‘|d. à~b H$m~©{ZH$ âbwAmoarZ ¶m¡{JH$m| H$mo V¡¶ma

{H$E OmZo ‘|

(a) hmBS´>moâbwAmo[aH$ Aåb H$m ‘w»¶ Cn¶moJH$m±M Ho$ {ZjmaU (Aåb boIZ) ‘| hmoVm h¡&

122. dh ñnrerO (àH$ma) H$m¡Z-gm h¡,{Og‘| Bbo³Q´>m°Zm| H$s g§»¶m dhr h¡ Omo 17

35Cl ‘| h¡?a. 16

32S b. 1634S+ c. 18

40 +Ar d. 1635 2S −

(c) Bbo³Q´>m°Zm| H$s g§»¶m = àmoQ>m°Zm| H$s g§»¶m

= na‘mUw g§»¶m

3517

Cl → Bbo³Q´>m°Zm| H$s g§»¶m = 17

3216

S → Bbo³Q´>m°Zm| H$s g§»¶m = 16

3416

S+ → Bbo³Q´>m°Zm| H$s g§»¶m = − =16 1 15

4018

Ar+ → Bbo³Q´>m°Zm| H$s g§»¶m = − =18 1 17

3516

S2 − → Bbo³Q´>m°Zm| H$s g§»¶m = + =16 2 18

∴ 3517

Cl VWm 4018

Ar+ → ‘| Bbo³Q´>m°Zm| H$s g§»¶m

g‘mZ hmoVr h¡&

123. ¶m¡{JH C H O6 12 4 ‘|a. à{V ‘mob 22 na‘mUw hmoVo h¢b. C Ho$ Ð춑mZ à{VeV H$s VwbZm ‘| H H$m

Ð춑mZ à{VeV XmoJwZm hmoVm h¡c. H Ho$ Ð춑mZ à{VeV H$s VwbZm ‘| C H$m

Ð춑mZ à{VeV N>h JwZm hmoVm h¡d. O Ho$ Ð춑mZ à{VeV H$s VwbZm ‘| H H$m

Ð춑mZ à{VeV VrZJwZm hmoVm h¡

(c) C6H12O4 ‘| C H$m ‘moba Ð춑mZ

= × =6 12 72

C6H12O4 ‘| H H$m ‘moba Ð춑mZ = × =1 12 12

∴ AV… H Ho$ Ð춑mZ à{VeV H$s VwbZm ‘| C H$mÐ춑mZ à{VeV N>h JwZm hmoVm h¡&

124. ""EH$ g‘mZ Vmn Am¡a Xm~ na {d{^ÝZJ¡gm| Ho$ g‘mZ Am¶VZ ‘| AUwAm| H$s g§»¶mg‘mZ hmoVr h¡'' ¶h H$WZ ³¶m H$hbmVm h¡?a. AmdmoJmÐmo n[aH$ënZmb. J¡-bwg¡H$ n[aH$ënZmc. ßbm§H$ n[aH$ënZmd. {H$aMm°’$ H$m {gÕmÝV

(b) J¡-bwg¡H$ Ho$ {Z¶‘ Ho$ AZwgma, ""{H$gr{Z¶V Vmn VWm Xm~ na J¡g H$m Am¶VZ J¡g ‘|CnpñWV AUwAm| ¶m ‘mobm| H$s g§»¶m Ho$ g‘mZwnmVr hmoVr h¡&''

v n∝ (‘mobm| ‘|) ∝ n N0 (AUwAm| ‘|)

125. Bë~Q>© {dYo¶H$ Ho$ ~mao ‘| {ZåZ{b{IV ‘| go H$m¡Z-gm H$WZ ghr h¡?a. Bg‘| àñVm{dV Wm {H$ Amnam{YH$ ‘m‘bm| ‘|

^maVr¶ ‘{OñQ´>oQ> ¶yamo{n¶m| na ݶm¶{dMmaH$a|Jo&

b. Bggo ^maVdm{g¶m| H$mo ¶yamo{n¶m| Ho$ {déÕAmnam{YH$ ‘m‘bo XO© H$aZo H$s AZw‘{V {‘br&

c. BgZo ݶm¶mb¶m| ‘|, ¶yamo{n¶m| na ݶm¶{dMmaH$aZo Ho$ {bE ^maVr¶ AmB©grEg A{YH$m[a¶m|H$mo àm{YH¥$V {H$¶m&

d. ¶h amîQ´>dm{X¶m| Ho$ g‘W©Z ‘|, Bë~Q>© Ho$ZoV¥Ëd dmbm EH$ AmÝXmobZ Wm&

(a) Bë~Q>©> {~b, dm¶gam¶ Ho$ {d{Y gXñ¶ gagrnr Bë~Q>©> Zo df© 1883 ‘| noe {H$¶m Wm& ¶h‘w»¶ ê$n go A§J«oO Anam{Y¶m| Ho$ ‘m‘bm| na ^maV Ho$ OOm| Ûmam gwZdmB© go gå~pÝYV Wm& A§J«oOm| ZoBg {~b H$m Vrd« {damoY {H$¶m, ³¶m|{H$ do {H$gr ^r ^maVr¶ OO go AnZo Ho$g H$s gwZdmB© ZhtMmhVo Wo&

126. g§gX Ho$ {H$gr ^r gXZ H$m gXñ¶ ZhmoZo na ^r, {ZåZ{b{IV ‘| go H$m¡Z g§gX Ho$XmoZm| gXZm| H$s ~¡R>H$m| ‘| CnpñWV hmo gH$Vmh¡?a. ^maV H$m ‘hmgm°{b{gQ>ab. ^maV H$m Cn-amîQ´>n{Vc. ^maV H$m {Z¶ÝÌH$ Ed§ ‘hmboImnarjH$d. ^maV H$m ‘hmݶm¶dmXr

(d) ^maV H$m ‘hmݶm¶dmXr ^maV gaH$ma H$m‘w»¶ H$mZyZr gbmhH$ma VWm gdm}ÀM ݶm¶mb¶ ‘|gaH$ma H$m à‘wI dH$sb hmoVm h¡& ¶h g§gX Ho${H$gr ^r gXZ H$m gXñ¶ Zht hmoVm h¡, {’$a ^r¶h g§gX Ho$ XmoZm| gXZm| H$s ~¡R>H$m| ‘| CnpñWV hmo gH$Vm h¡&

127. {ZåZ{b{IV ‘| go {H$gHo$ ~mao ‘| ¶h‘mZm J¶m {H$ dh df© 1857 ‘|, {~«{Q>e Ho${déÕ fS²>¶ÝÌH$mar g§Ý¶m{g¶m| Am¡a ’$H$sam| H$m ZoVm Wm?a. ‘§Jb nmÊS>o b. ~hmXþa emh II

c. amZr OrZV ‘hb d. ZmZm gm{h~

10

Ð춑mZ g§»¶mA

VËd H$m àVrH$na‘mUw g§»¶m

Z X

Page 11: NDA Solved Paper(H)...1 NDA/NA narjm 2017 (II) Directions (Q. Nos. 1-10) Each item in this section consists of a sentence with an underlined wold/words ... (UPSC) Ûmam Am¶mo{OV Bg

(d) ZmZm gm[h~ df© 1857 Ho$ ^maVr¶ñdVÝÌVm g§J«m‘ Ho$ àUoVm Wo& CZH$m ‘yb Zm‘Ym|YynÝV Wm& CÝhm|Zo df© 1857 Ho$ {dÐmo{h¶m| H$mZoV¥Ëd {H$¶m& Eogm ‘mZm OmVm h¡ {H$ ZmZm gm{h~df© 1857 ‘| {~«{Q>em| Ho$ {déÕ fS²>¶ÝÌH$m[a¶m|,g¡Ý¶m{g¶m| Am¡a ’$H$sam| Ho$ ZoVm Wo&

128. {ZåZ{b{IV ‘| go H$m¡Z 18dt eVmãXr ‘| AdY amÁ¶ H$m g§ñWmnH$ Wm?a. ‘weuX Hw$br ImZ b. gAmXV ImZc. AbrdXu ImZ d. ga’$amO ImZ

(b) AdY ñdVÝÌVm H$s KmofUm 1724 B©. ‘|gAmXV Im± ~wahmZ ‘wëH$ Zo H$s& ¶h B©amZr {e¶mJwQ> Ho$ gXñ¶ Wo, {OÝh| ‘wJb g‘«mQ> "‘whå‘Xemh'Zo AdY H$m gy~oXma {Z¶w³V {H$¶m Wm&

129. ¶§J ~§Jmb AmÝXmobZ H$m àdV©H${ZåZ{b{IV ‘| go H$m¡Z Wm?a. hoZar {d{d¶Z {S>amo{O¶mob. S>o{dS> hoAac. ÛmaH$mZmW Q>¡Jmoad. àgÝZ Hw$‘ma Q>¡Jmoa

(a) ¶§J ~§Jmb AmÝXmobZ Ho$ n«dV©H$ E§½bmo BpÊS>¶ZhoZar {d{b¶‘ S>oamo{O¶mo (df© 1809-31) Wo& ¶hAmÝXmobZ df© 1828 ‘| ~§Jmb ‘| Mbm¶m J¶m& BgAmÝXmobZ H$m ‘w»¶ CX²Xoí¶ àog H$s ñdVÝÌVm,O‘tXmam| Ûmam {H$E Om aho A˶mMmam| go {H$gmZm| H$sgwajm, gaH$mar Zm¡H$[a¶m| ‘| D±$Mo doVZ‘mZ Ho$ AÝVJ©V ^maVr¶ bmoJm| H$mo Zm¡H$ar {XbdmZm Wm&

130. ^maV N>mo‹S>mo AmÝXmobZ Ho$ ~mao ‘|{ZåZ{b{IV ‘| go H$m¡Z-gm H$WZ ghrZht h¡?a. ¶h AJñV, 1942 ‘| ewê$ hþAm&b. Ah‘Xm~mX Q>o³gQ>mBb {‘bm| ‘| VrZ ‘mh go

A{YH$ g‘¶ VH$ h‹S>Vmb ahr&c. ‘wpñb‘ brJ Am¡a {hÝXÿ ‘hmg^m Zo Bg

AmÝXmobZ ‘| g{H«$¶ ê$n go ^mJ {b¶m&d. H$å¶w{ZñQ> nmQ>u Zo AmÝXmobZ H$m g‘W©Z Zht

{H$¶m Wm&

(c) "^maV N>mo‹S>mo AmÝXmobZ' 9 AJñV, 1942

H$mo gånyU© ^maV ‘| ‘hmË‘m Jm±Yr Ho$ AmˆdmZ naàmaå^ hþAm& ¶h ^maVr¶ ñdVÝÌVm H$s ApÝV‘b‹S>mB© Wr& {OgZo {~«{Q>e emgZ H$s Ztd {hbmH$aaI Xr& AmÝXmobZ Ho$ Xm¡amZ H$B© H$maImZm| Ho$H$‘©Mm[a¶m| Zo h‹S>Vmb H$s, {OZ‘| Ah‘Xm~mXQ>o³gQ>mBb {‘b à‘wI Wm, {OgZo VrZ ‘mh goA{YH$ g‘¶ VH$ h‹S>Vmb aIr& ‘wpñb‘ btJ, {hÝXÿ ‘hmg^m Am¡a H$å¶w{ZñQ> nmQ>u Zo AmÝXmobZ H$mg‘W©Z Zht {H$¶m Wm&

131. qgJmnwa AmonZ gwna grarO ~¡S>{‘ÊQ>Z‘oÝg qgJëg Q>mBQ>b 2017 (nwéf EH$b{IVm~ 2017) H$m {dOoVm {ZåZ{b{IV ‘| goH$m¡Z h¡?a. {H$Xmå~r lrH$mÝV b. {bZ S>oZc. ~r. gmB© àUrV d. Ho$ÊQ>mo ‘mo‘moQ>m

(c) ^maVr¶ ~¡S>{‘ÊQ>Z {Ibm‹S>r ~r. gmB© àUrVZo AnZo g‘H$j ^maVr¶ à{VÛÝÛr {H$Xmå~rlrH$mÝV H$mo hamH$a qgJmnwa AmonZ gwna grarO~¡S>{‘ÊQ>Z ‘¡Ýg qgJëg Q>mBQ>b 2017 H$m {IVm~AnZo Zm‘ {H$¶m&

132. H$moamS>r W‘©b nm°da ñQ>oeZ (D$î‘r¶ep³V Ho$ÝÐ) H$hm± na pñWV h¡?a. ZmJnwa b. am¶nwac. ‘wå~B© d. {gH$ÝXam~mX

(a) H$moamS>r W‘©b nm°da ñQ>oeZ (Ho$Q>rnrEg)‘hmamîQ´> Ho$ ZmJnwa Ho$ nmg H$moamS>r ‘| pñWV h¡&Bg nm°da ñQ>oeZ Zo df© 1974 go H$m¶© H$aZmàmaå^ {H$¶m Am¡a ¶h ‘hmamîQ´ amÁ¶ {dÚwVCËnmXZ {ZJ‘ (E‘EbB©gr) Ho$ ‘hmamîQ´> gaH$ma H$s EH$ ghm¶H$ H$ånZr ‘hmamîQ´> ñQ>oQ> nm°da OZaoeZH$ånZr {b{‘Q>oS> (‘hmOoÝH$mo) Ûmam g§Mm{bV 9g{H«$¶ nm°da ñQ>oeZm| ‘| go EH$ h¡&

133. ñ‘maH$m| Am¡a ñWbm| hoVw AÝVam©îQ´>r¶{Xdg ({díd {damgV {Xdg) 2017 H$s{df¶-dñVw {ZåZ{b{IV ‘| go H$m¡Z-gr h¡?a. Iob-Hy$X H$s {damgVb. gm§ñH¥${VH$ {damgV Am¡a YmaUr¶ n¶©Q>Zc. AVrV Ed§ dV©‘mZ {damgVd. {damgV Am¡a {dkmZ

(b) 18 Aà¡b, 2017 H$mo gånyU© {díd ‘|"{díd {damgV {Xdg' AWdm ñ‘maH$m| Ed§nwamñWbm| Ho$ {bE AÝVam©îQ´>r¶ {Xdg ‘Zm¶m J¶m&df© 2017 ‘| {díd {damgV {Xdg H$m ‘w»¶ {df¶"gm§ñH¥${VH$ {damgV Am¡a YmaUr¶ n¶©Q>Z' h¡&

134. Aà¡b, 2017 ‘|, ¶yEgE Zo CJ«dm{X¶m| Ho$ {N>nZo Ho$ g§{X½Y ñWmZm| na {demb Am¶wY dm¶w doJ {dñ’$moQ>, (‘moAm~) {Ogo gm‘mݶV¶m ‘XaAm°’$ Am°b ~m°åãg Ho$ Zm‘ go OmVm h¡,{ZåZ{b{IV ‘| go {H$g Xoe ‘| {Jam¶m Wm?a. B©amZ b. gr[a¶mc. A’$Jm{ZñVmZ d. gmo‘m{b¶m

(c) Aà¡b, 2017 ‘| ¶yEgE Zo A’$Jm{ZñVmZ ‘| AmB©EgAmB©Eg Ho$ CJ«dm{X¶m| Ho$ joÌm| na ‘XaAm°’$ Am°b ~m°åãg (‘moAm~) {Jam¶m& Bgo {díd Ho$g~go IVaZmH$ J¡a-na‘mUw ~‘ H$s loUr ‘| aImOmVm h¡& Bg na‘mUw ~‘ H$m Zm‘ GBU-43/B h¡&

135. ~‹T>o hþE gra‘ ¶y[aH$ Aåb ñVa Ho$H$maU JmCQ>r AmW«m©B{Q>g go J«{gV amo{J¶m| H$mo, {ZåZ{b{IV ImÚ KQ>H$m| ‘| go {H$g EH$ H$mAÝVJ«©hU ݶyZV‘ aIZm Mm{hE?a. ImÚ ’$mB~a b. ݶyp³bH$ Aåbc. {b{nS> d. H$m~m}hmBS´>oQ>

(b) JmCQ>r AmW«m©B{Q>g ¶y[aZ ‘oQ>m~mo{bÁ‘ ‘|{dH$ma hmoZo Ho$ H$maU CËnÝZ hmoZo dmbm amoJ h¡,{OgHo$ H$maU A˶{YH$ ¶y[aH$ Aåb VWm CgHo$bdU ~ZVo h¢& BgHo$ a³V ‘| ¶y[aH$ Aåb H$m ñVa ~‹T> OmVm h¡& O~ ¶y[aH$ Aåb Ho$ bdU (gmo{S>¶‘¶yaoQ>) H$m {H«$ñQ>b Omo‹S>m| ‘| O‘m hmo OmVm h¡ VmoJmCQ>r AmW«m©B{Q>g hmo OmVm h¡&

ݶyp³bH$$Aåb H$s A{YH$Vm dmbo ImÚ nXmW© Ho$AÝVJ«©hU go ¶h amoJ ~‹T>Vm h¢ Bg{bE JmCÊQ>rAmW«m©amB{Q>g go nr{‹S>V ì¶p³V H$mo ݶyZ ݶy³brH$Aåb Ad¶d dmbo ^moOZ boZo H$s gbmh Xr OmVrh¡& aoeoXma ^moOZ, {b{nS> VWm H$m~m}hmBS´>oQ> H$sA{YH$Vm dmbo ^moOZ H$mo gm‘mݶ gÝVw{bV AmhmaHo$ ê$n ‘| J«hU {H$¶m OmVm h¡&

136. amoJmUwAm| (‘mBH«$moãg) Ho$ ~mao ‘| {ZåZ ‘| go H$m¡Z-gm H$WZ ghr Zht h¡?a. BZH$m Cn¶moJ dm{hV-‘b CnMma g§¶ÝÌm|

(grdoO Q´>rQ>‘oÊQ> ßbmÊQ²>g) ‘| hmoVm h¡&b. no¶-nXmWm] Ho$ CËnmXZ Ho$ {bE Am¡Úmo{JH$

{H$ÊdH$m| (’$‘}ÊQ>g©) ‘| BZH$m Cn¶moJ hmoVm h¡&c. {H$gr amoJmUw go H$moB© EÊQ>r~m¶mo{Q>H$ àmßV Zht

{H$¶m J¶m h¡&d. amoJm| Ho$ CnMma hoVw, H$B© O¡d-g{H«$¶ AUwAm|

H$mo àmßV H$aZo Ho$ {bE BÝh| à¶w³V {H$¶mOmVm h¡&

(c) amoJmUwAm| (’$’y±$X, OrdmUw B˶m{X) H$mCn¶moJ à{VO¡{dH$ (Bg amgm¶{ZH$ nXmW© H$mCËnmXZ H$‘ gmÝÐVm ‘| Hw$N> Aݶ amoJmUwAm| H$moIË‘ H$a ¶m AnZr H$m°bmoZr H$mo {~Zm à^m{dV {H$E hm{ZH$maH$ amoJmUwAm| H$s d¥{Õ H$m õmg H$a àmßV{H$¶m OmVm h¡&) gd©àW‘ ImoOm J¶m à{VO¡{dH$no{Z{g{bZ Wm& Bgo Ebo³OoÊS>a âboq‘J (1928) Zo no{ZZ{gb‘ ZmoQ>oQ>‘ Zm‘H$ ’$’y±$X go àmßV{H$¶m Wm& amoJmUwAm| H$m Cn¶moJ ‘b-Ob ew{Õg§¶ÝÌ, no¶-nXmWm] Ho$ CËnmXZ Ho$ {bE Am¡Úmo{JH${H$ÊdH$ VWm amoJm| Ho$ CnMma Ho$ {bE O¡d g{H«$¶AUwAm| Ho$ CËnmXZ ‘| {H$¶m OmVm h¡&

137. gwZhbm YmZ (JmoëS>Z amBg) AmZwd§{eH$ ê$n go ê$nmÝV[aV ’$gb H$m nmXn h¡, {Og‘|g‘m{dîQ> OrZ, {H$gHo$ O¡d-g§íbofU Ho$ {bEhmoVm h¡?a. Amo‘oJm-3 dgm-Aåb b. {dQ>m{‘Z ‘A’

c. {dQ>m{‘Z ‘B’ d. {dQ>m{‘Z ‘C’

(b) JmoëS>Z amBg (AmoamBOm gQ>mBdm) YmZ H$sEH$ àOm{V h¡ {Ogo AmZwd§{eH$ A{^¶mpÝÌH$s ÛmamCËnm{XV {H$¶m OmVm h¡& ’$gb Ho$ nm¡Yo ‘|~rQ>m-Ho$amo{Q>Z ({dQ>m{‘Z-A H$m nyd©dVu) Ho$ OrZH$mo g‘m{dîQ> H$a O¡d-g§íbofU {H$¶m OmVm h¡&

138. H$moB© {nÊS> EH$ dVw©b nW na EH$ {Z¶VMmb go J{V‘mZ h¡& {ZåZ{b{IV ‘| goH$m¡Z-gm H$WZ ghr h¡?a. VrúU dH«$ (AWm©V² N>moQ>r {ÌÁ¶m dmbm dH«$)

H$s VwbZm ‘| ‘ÝX dH«$ (AWm©V² ~‹S>r {ÌÁ¶mdmbm dH«$) Ho$ {bE {nÊS> H$m A{^Ho$ÝÐ ËdaUH$‘ hmoVm h¡&

b. VrúU dH«$ H$s VwbZm ‘| ‘ÝX dH«$ Ho$ {bEA{^Ho$ÝÐ ËdaU, A{YH$ hmoVm h¡&

c. ‘ÝX Am¡a VrúU, XmoZm| dH«$m| Ho$ {bE A{^Ho$ÝÐ ËdaU EH$-g‘mZ hmoVm h¡&

d. A{^Ho$ÝÐ ËdaU, {nÊS> Ho$ Yr‘o n‹S> OmZo H$mH$maH$ hmoVm h¡&

(a) EH$g‘mZ dVw©b J{V Ho$ {bE, dH«$ {OVZmVrúU hmoJm J{V CVZr hr A{YH$ hmoJr&

139. x-Aj Ho$ g‘mZmÝVa J{V‘mZ mÐ춑mZ dmbo EH$ H$U na H$m¶©H$mar ~b H$mo F x Ax Bx( ) = −2 Ûmam {Zê${nV {H$¶m J¶m h¡&Bg H$U H$s pñW{VO D$Om© {ZåZ{b{IV ‘| goH$m¡Z-gr h¡?

a. 2 Ax B− b. − −xAx B

2

62 3( )

c. Ax Bx3 2− d. eyݶ

11

Page 12: NDA Solved Paper(H)...1 NDA/NA narjm 2017 (II) Directions (Q. Nos. 1-10) Each item in this section consists of a sentence with an underlined wold/words ... (UPSC) Ûmam Am¶mo{OV Bg

12

(b) ∪ = − + ∪∫( ) ( ) ( )x F x dx x

x

x

o

o

(EH$ {d‘r¶ J{V Ho$ {bE)

= − − + ∪∫ ( ) ( )Ax Bx xx

o2

0

= − −

Ax Bx3 22

3 2

= − −

Ax Bx3 23

6 = − −x

Ax B2

62 3[ ]

140. àoaH$Ëd Ho$ SI ‘mÌH$ H$m àVrH$ H h¡&BgH$m AW© h¡a. hmoë‘ b. h¡bmoOoZ c. hoZar d. hQ²>O©

(c) H H$m AW© hoZar h¡& ¶hm± 1 hoZar EH${H$J«m dJ© ‘rQ>a à{V dJ© goH$ÊS> à{V Eopån¶adJ© h¡&

AWm©V² 1H = 1 {H$J«m m s A2 2 2− −

141. {Zdm©V ‘|, nm±M én¶o H$m EH$ {g³H$m,Jm¡a¡¶m njr H$m EH$ n§I Am¡a EH$ Am‘ EH$g‘mZ D±$MmB© go EH$ gmW {JamE OmVo h¢&BZHo$ Ûmam Vb na nh±þMZo ‘| {b¶m J¶m g‘¶H«$‘e… t1, t 2 Am¡a t 3 h¡& Bg pñW{V ‘|,AdbmoH$Z H$a|Jo {H$a. t t t1 2 3> > b. t t t1 3 2> >c. t t t3 1 2> > d. t t t1 2 3= =

(d) h‘ OmZVo h¢ {H$ v u gt= +

= = −t

v u

g

Ohm±, v O=

VWm g^r pñW{V¶m| u VWm g g‘mZ h¢

AV… t t t1 2 3= = (eyݶ dm¶w à{VamoY)

142. àH$me Ho$ à¶moJ Ûmam {H$gr YmpËdH$gVh go Bbo³Q´>m°Z CËgO©Z H$mo ³¶m H$hVo h¢?a. Vmnm¶{ZH$ CËgO©Zb. àH$me-{dÚwV CËgO©Zc. CÀM joÌ CËgO©Zd. ñd-Bbo³Q´>m°{ZH$ CËgO©Z

(b) àH$me d¡ÚwV à^md YmpËdH$ gVh go àH$me H$ {JamE OmZo na Bbo³Q´>m°Z ¶m Aݶ ‘w³VdmhH$m|H$m CËgO©Z h¡& CËg{O©V Bbo³Q´>m°Z H$mo’$moQ>mo-Bbo³Q´>m°Z H$hVo h¢&

143. gy¶© go n¥Ïdr VH$ nh±þMZo ‘| àH$me H$mo{H$VZm g‘¶ bJVm h¡?a. bJ^J 4 {‘ZQ> b. bJ^J 8 {‘ZQ>c. bJ^J 24 {‘ZQ> d. bJ^J 24 KÊQ>o

(b) gy¶© go n¥Ïdr H$s Xÿar

= 150 {‘{b¶Z {H$bmo‘rQ>a

àH$me H$s Mmb = ×3 105 {H$‘r/go.

Bg àH$ma, g‘¶ = 150 {‘{b¶Z {H$‘r

3 205× {H$‘r

= 8 {‘ZQ> 20 goH$ÊS>

144. ao{S>¶moEop³Q>dVm H$m ‘mnZ {H$ggo {H$¶mOmVm h¡?a. OrE‘ H$mCÊQ>a gob. Yw«dU‘mnr (nmob[a‘rQ>a) goc. D$î‘m‘mnr (H¡$bmoar‘rQ>a) god. dU©‘mnr (H$bar‘rQ>a) go

(a) OrE‘ H$mCÊQ>a ¶m {JJa ‘yba H$mCÊQ>a EH$¶ÝÌ h¡, {OgH$m Cn¶moJ Am¶{ZV {d{H$aU Ho$ ‘mnZ ‘| {H$¶m OmVm h¡& BgH$m AZwà¶moJ ao{S>¶moY‘ug§ajU ‘| {H$¶m OmVm h¡&

145. dmhZm| ‘| níM-Ñí¶ Xn©Um| Ho$ ê$n ‘|à¶w³V hmoZo dmbm Xn©U h¡a. AdVb b. CÎmb c. ~obZmH$ma d. g‘Vb

(b) níM-Ñí¶ Xn©Um| ‘| CÎmb Xn©U H$m à¶moJ{H$¶m OmVm h¡, ³¶m|{H$ ¶o Xn©U g‘Vb Xn©U H$sVwbZm ‘| d¥hV² Ñí¶ H$moU àXmZ H$aVo h¢&

146. H$aoÝgr ZmoQ>m| ‘| OmbgmOr H$s nhMmZH$aZo Ho$ {bE {ZåZ{b{IV ‘| go H$m¡Z-grVa§Jm| H$m à¶moJ hmoVm h¡?a. nam~¢JZr Va§J| b. Ada³V Va§J|c. ao{S>¶mo Va§J| d. gyú‘-Va§J|

(a) nam~¢JZr Va§Jm| H$m Cn¶moJ H$aoÝgr ZmoQ>m| ‘|OmbgmOr H$s nhMmZ H$aZo Ho$ {bE {H$¶m OmVm h¡&

147. {H$gr p-àH$ma Ho$ AÕ©-MmbH$ ‘|~hþg§»¶H$ Amdoe dmhH$ ³¶m hmoVo h¢?a. ‘w³V Bbo³Q´>m°Z b. MmbZ Bbo³Q´>m°Zc. Am¶Z d. hmob

(d) {g{bH$m°Z VWm O‘}{Z¶‘ H$mo Bbo³Q´>m°ZJ«m{gV Aew{Õ¶m| Ho$ gmW ‘m{XV H$aZo H$mo P-àH$ma H$m AÕ©MmbH$ H$hVo h¢& O~ Si ¶m Ge H$mo dJ©13 Ho$ VËd; O¡go-B ¶m Al Ho$ gmW ‘m{XV H$aZona, {OZ‘| 4 g§¶moOH$ Bbo³Q´>m°Z H$s OJh Ho$db3 g§¶moOH$ Bbo³Q´>m°Z hmoVo h¢, hmob H$m {Z‘m©U hmoVm h¢, Bgo Bbo³Q´>m°Z hmob ¶m Bbo³Q´>m°Z [ap³VH$mH$hVo h¢&

148. {ZåZV‘ AdñWm ‘| hmBS´>moOZ na‘mUwH$s Am¶ZZ D$Om© hmoVr h¡a. 13.6 MeV b. 13.6 eV

c. 13.6 Oyb d. eyݶ

(b) {ZåZV‘ AdñWm ‘| hmBS´>moOZ na‘mUw H$sAm¶ZZ D$Om© 13.6eV hmoVr h¡&

149. O~ ewÕ Ob à~bVm go C~bVm h¡, VmogVh H$s Amoa CR>Zo dmbo ~wb~wbo ‘w»¶V…{H$ggo ~Zo hmoVo h¢?a. dm¶wb. hmBS´>moOZc. hmBS´>moOZ Am¡a Am°³grOZd. Ob dmîn

(d) O~ ewÕ Ob H$mo C~mbm OmVm h¡, VmogVh H$s Amoa CR>Zo dmbo ~wb~wbo ‘w»¶V…Obdmîn Ho$ ~Zo hmoVo h¢&

150. H$m¡Z-gm ¶m¡{JH$ nmZr ‘| Kmobo OmZo na, {dÚwV H$m MmbZ H$aVm h¡ Am¡a jmar¶ {db¶Z~ZmVm h¡?a. HCl b. CH3COOH

c. CH3OH d. NaOH

(d) à~b {dÚwV AnKQ²>¶ {db¶Z ‘| {d¶mo{OVhmo OmVo h¢ VWm CZH$m$ {db¶Z {dÚwV H$m gwMmbH$ hmoVm h¡& NaOH Ob ‘| {dÚwV gwMm{bV H$ajmar¶ {db¶Z ~ZmVo h¢&

Synonyms Ed§ Antonyms

H$m g‘mdoe

à{V¶moJr Ed§ àdoe narjmAm| ‘| nyN>o OmZo dmbo 2000 Ho$ A{YH$ àíZm| H$m g‘mdoe

SYNONYMS &ANTONYMS

IDIOMS &PHRASES

`195

`195