1

Network Profile

เครอขายบรการสขภาพอนามยแมและเดกจงหวดอดรธาน ขอบเขต : สถานบรการสาธารณสขในสงกดกระทรวงสาธารณสข 1. ขอมลพนฐานของเครอขาย

ก. สภาพทางภมศาสตร ประชากร การปกครอง และสถานะสขภาพของประชากร ในภาพรวมของเครอขาย

ขอมลทวไป จงหวดอดรธานมพนท 11,730.30 ตารางกโลเมตร หรอประมาณ 7,331,438.75 ไร เปนจงหวดทมพนทมาก

เปนอนดบ 4 ของภาคตะวนออกเฉยงเหนอ หางจากกรงเทพมหานครตามทางหลวง แผนดนหมายเลข 2 ระยะทาง 564 กโลเมตร เปนจงหวดทมเนอทมากเปน อนดบท 11 ของประเทศไทย ประชากรกลางปจงหวดอดรธาน 1,579,285 คน แยกเปนเพศชาย 787,112 คน และเพศหญง 792,173 คน ม 503,287 หลงคาเรอน เฉลย 1 หลงคาเรอน มคนอาศยประมาณ 3 คน ความหนาแนนของประชากร 135 คน/ตารางกโลเมตร

ค าขวญประจ าจงหวดอดรธาน

“หนองประจกษคเมอง ลอเลองแหลงธรรมะ อารยธรรมบานเชยงมรดกโลกหาพนป ธานผาหมขด ธรรมชาตเนรมตทะเลบวแดง ” อาณาเขตตดตอ จงหวดอดรธาน มอาณาเขตตดตอกบจงหวดตางๆ 6 จงหวด ดงน

ทศเหนอ : ตดตอกบจงหวดหนองคาย ทศตะวนออก : ตดตอกบจงหวดสกลนคร ทศใต : ตดตอกบจงหวดขอนแกน และจงหวดกาฬสนธ

ทศตะวนตก : ตดตอกบจงหวดหนองบวล าภ และจงหวดเลย

2

ลกษณะภมประเทศ ดานทศตะวนตกและทางทศใต สภาพภมประเทศสวนใหญเปนพนทภเขา บางสวนเปนพนทลกคลนลอนตนถงลอนลก มความสงจากระดบน าทะเลปานกลางประมาณ 200 เมตร ดานตะวนตกมเทอกเขาสงสลบเนนเตย บางสวนเปนพนทลกคลนลอนตนสลบพนทนา มทราบลมอยบรเวณรมแมน า เชน ล าน าโมง ล าน าปาว เปนตน ดานทศตะวนออกเฉยงเหนอและทศตะวนออก สภาพภมประเทศสวนใหญเปนพนทลกคลนลอนตน มทดอนสลบทนา บางสวนเปนทเนนเขาเตยๆ มความสงจากระดบน าทะเลปานกลางเฉลยประมาณ 187 เมตร นอกจากน ยงมพนทราบลมบรเวณแมน าตางๆ เชน หวยน าสวย หวยหลวง ล าน าเพญ หวยดาน หวยไฟ จานใหญ และแมน าสงคราม เปนตน มพนทปาไมประมาณ 1,389.09 ตารางกโลเมตร คดเปนรอยละ 11.84 ของพนทจงหวด

เชอชาต

ประชากรจงหวดอดรธาน สวนใหญประมาณรอยละ 95 เปนคนไทย มเพยงสวนนอยทเปนชาวตางชาต ทส าคญไดแก คนจน คนญวน จงหวดอดรธานไดจดตงเมองอดรธานโดยถอเอาตามการตงกองทหาร และปอมปราการของกรมหมนประจกษศลปาคม คอ วนท 18 มกราคม พ.ศ. 2436 (นบถงวนท 18 มกราคม 2561 รวม 125 ป) ประชากรสวนใหญของจงหวดอดรธาน อพยพมาจากถนอนและมาตงหลกแหลง ประชาชนทเปนชาวพนเมองจงแทบไมม มแตพวกชาวไทยยอทมาตงหลกแหลงอาศยอยทอ าเภอวงสามหมอ และอ าเภอศรธาต แตกมจ านวนไมมากนก

ศาสนา

ประชากรในจงหวดอดรธาน สวนใหญนบถอศาสนาพทธ รองลงมาคอศาสนาครสต และอสลาม ส าหรบสถานประกอบศาสนกจของศาสนาตางๆ ไดแก วด/ทพกสงฆ จ านวน 1,463 แหง (แยกเปนมหานกาย จ านวน 1,181 แหง และธรรมยต จ านวน 282 แหง) พระภกษ จ านวน 7,117 รป สามเณร จ านวน 3,998 รป โรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญ จ านวน 20 แหง โรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกธรรมบาล จ านวน 154 แหง ศนยโรงเรยนพระพทธศาสนาวนอาทตย จ านวน 17 แหง วดราง จ านวน 115 แหง และทพกสงฆ จ านวน 512 แหง

การศกษา

ปการศกษา 2560 จงหวดอดรธาน มสถานศกษารวมทงสน 1,036 แหง ซงแบงตามสงกด ไดแก สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาอดรธาน เขต 1-4 จ านวน 803 แหง สงกดส านกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 20 จ านวน 63 แหง สงกดส านกงานคณะกรรมการการศกษาเอกชน จ านวน 56 แหง สงกดเทศบาล จ านวน 22 แหง สงกดกรมต ารวจ จ านวน 4 แหง และโสตศกษา 1 แหง และระดบมธยมศกษา 71 แหง นอกจากนนยงมระดบอดมศกษา จ านวน 11 แหง อาชวศกษา 9 แหง และสงกดอนๆ 67 แหง จ านวนครรวมทงสน 15,091 คน และจ านวนนกเรยน 326,352 คน คดเปนสดสวนระหวางครกบนกเรยน 1 : 25

อาชพ

ดานการประกอบอาชพ พบวา ประชากรจงหวดอดรธานสวนใหญประกอบอาชพมากทสด คอ เกษตรกรรม ไดแก 37.91% รองลงมา คอ รบจางทวไป 22.11%, ก าลงศกษา 20.62%, ไมมอาชพ 4.35%, คาขาย 3.74%, รบราชการ เจาหนาทของรฐ 2.86%, ท าไร 2.62%, ท าสวน 0.71% สรปวาประชากรในจงหวดอดรธาน มากกวา 1 ใน 3 ประกอบอาชพเกษตรกรรม ไดแก ท านา ท าไร ท าสวน 41.24%

การคมนาคม

ประชากรสวนใหญในจงหวดอดรธาน ใชการคมนาคมทางบก การเดนทางไปกรงเทพมหานคร มทงรถโดยสารธรรมดา รถโดยสารปรบอากาศ รถไฟ และเครองบน ( อดรธาน–กรงเทพฯ ) ส าหรบการเดนทางภายใน

3

จงหวดอดรธาน นอกจากจะเดนทางโดยรถยนต รถจกรยานยนต และรถยนตสวนตว ยงมบรการรถสามลอถบ รถสามลอเครอง รถโดยสารประจ าทาง และรถโดยสารสองแถว

การปกครอง การปกครองสวนภมภาคของจงหวดอดรธาน แบงออกเปน 20 อ าเภอ 156 ต าบล 1,880 หมบาน 404 ชมชน ม 1 องคการบรหารสวนจงหวด, 1 เทศบาลนคร, 3 เทศบาลเมอง, 67 เทศบาลต าบล, และ 109องคการบรหารสวนต าบล ประชากรกลางป 2560 จงหวดอดรธาน จ านวน 1,579,285 คน แยกเปนเพศชาย 787,112 คน และเพศหญง 792,173 คน

ตารางท 1 จ านวนประชากรกลางป จ าแนกตามเพศและเขตการปกครอง จงหวดอดรธาน 2560

ท อ าเภอ ต า บล

หม บาน

ชม ชน

หลงคาเรอน

เทศบาล

อบต.

ประชากร ระยะ ทางจาก

จงหวด(กม.)

เนอท ตร.กม เมอง

ต า บล

ชาย หญง รวม

1 เทศบาลนคร 1 - 101 59,544 0 0 0 137,522 142,896 280,418 0 1,094.7

2 เมอง 20 249 86 105,286 2 7 15 63,553 65,328 128,880 0 47.7

3 กดจบ 7 90 27 19,406 0 7 4 63,440 63,220 126,660 24 923.8 4 หนองววซอ 8 78 36 16,209 0 6 3 61,805 62,614 124,419 39 672.6 5 กมภวาป 13 174 27 37,379 0 9 6 58,308 58,514 116,822 43 708.1 6 โนนสะอาด 6 66 8 13,331 0 2 5 57,828 57,841 115,669 60 908.1 7 หนองหาน 12 161 24 33,492 0 6 9 55,318 54,907 110,225 35 991.2 8 ทงฝน 4 37 8 9,006 0 2 3 32,957 32,837 65,794 65 785.0 9 ไชยวาน 4 51 9 9,821 0 3 2 31,628 31,832 63,460 62 721.0 10 ศรธาต 7 86 8 13,405 0 4 4 29,927 29,583 59,510 72 742.1 11 วงสามหมอ 6 72 6 17,416 0 5 2 29,871 29,106 58,977 100 727.3 12 บานดง 13 159 23 37,017 1 0 12 25,055 25,104 50,159 84 424.9 13 บานผอ 13 160 9 33,143 0 2 11 24,710 24,422 49,132 55 512.5 14 น าโสม 7 84 23 18,390 0 2 7 19,851 19,607 39,458 110 326.2 15 เพญ 11 165 5 34,412 0 2 10 16,075 16,032 32,107 43 227.9 16 สรางคอม 6 53 0 8,422 0 3 3 14,610 14,496 29,106 68 287.2 17 หนองแสง 4 38 4 7,423 0 2 3 14,466 14,094 28,560 45 524.0 18 นายง 4 42 0 9,144 0 2 2 13,781 13,609 27,390 129 659.4 19 พบลยรกษ 3 37 0 7,800 0 0 3 12,774 12,693 25,467 38 114.8 20 กแกว 4 37 0 6,433 0 2 2 12,441 12,481 24,922 52 186.4 21 ประจกษ 3 41 0 6,808 0 0 3 11,193 10,958 22,151 39 181.2

รวม 156 1,880 404 503,287 3 67 109 787,112 792,173 1,579,285

11,730.3

ทมา : ทท าการปกครองจงหวดอดรธาน / กรมสงเสรมการปกครองสวนทองถนจงหวดอดรธาน : จ านวนประชากรกลางป 2560

ปรามดประชากร ปรามดประชากรของจงหวดอดรธาน มลกษณะแบบหดตว (Constrictive Pyramid) มลกษณะเปนฐานแคบ ตรงกลางพองออก และยอดคอยๆ แคบเขา แสดงวาจ านวนคนเกดและจ านวนคนตายลดลง โดยเพศชายคดเปนรอยละ 49.84 และเพศหญง รอยละ 50.16 แยกเปนกลมเดก 0 -14 ป คดเปนรอยละ 18.04 วยท างาน (15-59 ป) คดเปนรอยละ 68.72 และอายมากกวา 60 ป คดเปนรอยละ 13.23 (ดงภาพท 2)

4

ภาพท 2 ปรามดประชากร ป 2560

ตารางท 2 จ านวนและรอยละของประชากร จงหวดอดรธาน ป 2560 จ าแนกตามอายและเพศ

กลมอาย จ านวน (คน) รอยละ

ชาย หญง รวม ชาย หญง รวม 0-4 46,081 44,018 90,099 2.92 2.79 5.71 5-9 48,410 46,368 94,778 3.07 2.94 6.00

10-14 51,479 48,749 100,228 3.26 3.09 6.35 15-19 58,261 55,022 113,283 3.69 3.48 7.17 20-24 61,191 58,572 119,763 3.87 3.71 7.58 25-29 59,044 56,050 115,094 3.74 3.55 7.29 30-34 61,550 59,462 121,012 3.90 3.77 7.66 35-39 67,671 66,753 134,424 4.28 4.23 8.51 40-44 69,816 69,476 139,292 4.42 4.40 8.82 45-49 66,969 69,695 136,664 4.24 4.41 8.65 50-54 55,954 57,874 113,828 3.54 3.66 7.21 55-59 44,396 47,520 91,916 2.81 3.01 5.82 60-64 33,753 37,638 71,391 2.14 2.38 4.52 65-69 25,542 28,858 54,400 1.62 1.83 3.44 70-74 16,263 19,298 35,561 1.03 1.22 2.25 75-79 10,292 13,282 23,574 0.65 0.84 1.49 80+ 10,441 13,539 23,980 0.66 0.86 1.52 รวม 787,112 792,173 1,579,285 49.84 50.16 100.00

แหลงขอมล : ประชากรกลางป กรมการปกครองจงหวดอดรธาน ป 2560

-5 0 5

00-04 05-09 10-1415-1920-2425-2930-3435-3940-4445-4950-5455-5960-6465-6970-7475-79

80+

รอยละ

ชาย

หญง

5

ข. ความสมพนธในเครอขาย (โครงสรางโดยรวม และการก าหนดระดบการใหบรการของโรงพยาบาลทกแหงในเครอขาย)

จงหวดอดรธาน มการจดเครอขายการบรการทางการแพทยและสาธารณสขทงระดบตตยภม ทตยภมและ

ปฐมภม ครอบคลมทกพนท ประกอบดวยโรงพยาบาลศนย (A) 1 แหง (โรงพยาบาลอดรธาน) โรงพยาบาลทวไปขนาดเลก (M1) 1 แหง (โรงพยาบาลกมภวาป) โรงพยาบาลชมชนแมขาย (M2) 2 แหง (โรงพยาบาลบานผอ, หนองหาน ) F1 เตรยมขยายเปน M2 2 แหง ( รพร.บานดง, เพญ) โรงพยาบาลชมชน (F2) 12 แหง (หนองววซอ สรางคอม วงสามหมอ ศรธาต โนนสะอาด หนองแสง ไชยวาน ทงฝน พบลยรกษ น าโสม กดจบ นายง) โรงพยาบาลชมชนขนาดเลก (F3) 3 แหง (หวยเกง ประจกษศลปาคมและกแกว) โรงพยาบาลในสงกดกรมการแพทย 2 แหง ไดแก รพ. มะเรงอดรธาน (A) รพ.ธญญารกษ อดรธาน (A) รพ.ในสงกดกระทรวงกลาโหม คอ รพ.คายฯ จ านวน 150 เตยง รวมทงจงหวด 23 แหง ศนยสขภาพชมชนเมอง 3 แหง PCC 2 แหง และโรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต าบล (รพ.สต.) 210 แหง เพอเออตอการเขาถงบรการ สงเสรมใหมความตอเนองในการจดบรการ ภายใตเกณฑมาตรฐานอนามยแมและเดก (เอกสารแนบทายหมายเลข 1)

ส านกงานสาธารณสขจงหวด นายแพทยสาธารณสขจงหวด

กระทรวงสาธารณสขปลดกระทรวง

กลมภารกจดานตางๆ รองปลด

กรมวชาการตาง ๆอธบด

เขตสขภาพ

ส านกงานปลดกระทรวงปลดกระทรวง

กระทรวงมหาดไทย

จงหวด ผวาราชการจงหวด

รพสต. ผอ.รพสต.

อ าเภอ นายอ าเภอ

ส านกงานสาธารณสขอ าเภอสาธารณสขอ าเภอ

รพ.ศนย/รพทวไปผอ านวยการโรงพยาบาล

โรงพยาบาลชมชนผอ านวยการโรงพยาบาล

สายการบงคบบญชา สายการนเทศ/ประสานงาน

รพ.คายประจกษฯผอ านวยการโรงพยาบาล

6

ตารางท 3 แสดงพนทรบผดชอบเครอขายอนามยแมและเดกจงหวดอดรธาน ป 2560 จ าแนกรายอ าเภอ จ านวนเตยงและระดบโรงพยาบาล

อ าเภอ

ระดบ จ านวนเตยง

ตามจรง (เตยง)

โรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต าบล (แหง)

จ านวนหมบานทรบผดชอบ หมายเหต

เขต รพ.สต. (แหง)

เขต รพช. (แหง)

รวม (แหง)

เมอง A 1022 28 236 13 249 แมขาย1

เพญ F1(M2) 120 13 148 17 165

สรางคอม F2 30 5 40 13 53

กดจบ F2 50 11 75 15 90

หนองววซอ F2 30 11 70 8 78

หนองแสง F2 30 4 27 11 38

กมภวาป M1 180 17 161 13 174 แมขาย2

ศรธาต F2 30 12 73 13 86

วงสามหมอ F2 40 10 64 8 72

โนนสะอาด F2 30 9 57 9 66

ประจกษศลปาคม F3 10 4 41 0 41 หวยเกง F3 10 1 - 4 4

หนองหาน M2 110 14 145 16 161 แมขาย3

บานดง F1(M2) 120 15 146 13 159

ทงฝน F2 30 6 27 10 37

ไชยวาน F2 30 4 39 12 51

พบลยรกษ F2 30 4 29 8 37

กแกว F3 10 5 37 0 37

บานผอ M2 90 20 147 13 160 แมขาย4

น าโสม F2 60 9 66 18 84

นายง F2 30 9 37 5 42 รวม 2,092 210 1,665 215 1,880

ทมา : กลมงานพฒนายทธศาสตรสาธารณสข ส านกงานสาธารณสขจงหวดอดรธาน ค. ภาพรวมอตราก าลง

ก าลงคนดานสขภาพ ก าลงคนดานสขภาพ นบเปนปจจยน าเขาทส าคญอยางยงตอระบบบรการสขภาพ ทผานมามการผลตบคลากรสขภาพมาอยางตอเนอง ท าใหจ านวนของบคลากรสขภาพเพมขนและมการกระจายไปยงสถานบรการระดบตางๆ ทงในและนอกกระทรวงสาธารณสข แตอยางไรกด ประเดนเรองก าลงคนดานสขภาพ ย งคงประสบปญหาบาง

7

ประการ โดยเฉพาะการขาดแคลนบคลากร เมอเทยบกบมาตรฐานทควรจะเปน ปญหาการกระจายบคลากรไปยงพนทตางๆททวถง รวมทงปญหาคณภาพของบคลากร ซงอาจจะสมพนธกบภาระงานของบคลากร ในการวเคราะหสถานการณดานก าลงคน จะประกอบไปดวย การว เคราะหสถานการณปรมาณบคลากรทมอย สถานการณการผลต และสถานการณการกระจายบคลากร ตารางท 4 จ านวนบคลากรดานสขภาพจ าแนกตามระดบของโรงพยาบาล A – F1 ป พ.ศ. 2561

รพ./ระดบ

แพทย ทนตแพทย

เภสชกร

RN/ TN GP สต ศลย Med เดก Ortho วสญญ อนๆ รวม

อดรธาน A 28 11 24 29 14 12 15 47 180 20 49 838

กมภวาป M1 11 3 0 4 2 1 1 3 25 11 14 162

หนองหานM2 9 1 1 2 3 0 0 1 17 7 12 96

บานผอ M2 7 2 0 2 1 0 0 2 14 4 9 86

เพญ F1(M2) 8 0 0 0 2 0 0 1 11 3 10 83

บานดง F1(M2) 9 0 1 0 1 1 0 1 13 9 11 90

น าโสม F1 6 0 0 0 0 0 0 1 7 5 6 58

รวม 78 17 25 37 24 14 16 56 267 59 111 1,413

ทมา : กลมงานทรพยากรบคคล ส านกงานสาธารณสขจงหวดอดรธาน ขอมล ณ 26 กมภาพนธ 2561

ตารางท 5 จ านวนบคลากรสาธารณสขของโรงพยาบาลระดบ F2 – F3 และ รพ.สต. สงกดกระทรวงสาธารณสข ตามทปฏบตงานจรง จ าแนกรายอ าเภอ ปงบประมาณ 2561

รพ.ระดบ F2 –F3

แพทย ทนตแพทย

เภสชกร พยาบาล

GP สตฯ ศลย Med เดก Ortho อนๆ รวม

กดจบ F1 6 0 0 0 0 0 0 6 4 5 45

หนองววซอ F2 6 0 0 0 0 0 1 6 4 5 42 วงสามหมอ F2 4 0 0 0 0 0 2 6 3 5 44 โนนสะอาด F2 4 0 0 0 0 0 1 6 2 5 38 ศรธาต F2 6 0 0 0 0 0 1 6 3 4 37 ไชยวาน F2 5 0 0 0 0 0 0 5 2 3 30 ทงฝน F2 3 0 0 0 0 0 1 4 2 3 29 สรางคอม F2 3 0 0 0 0 0 0 4 2 3 27 นายง F2 3 0 0 0 0 0 0 4 2 3 23 หนองแสง F2 3 0 0 0 1 0 0 4 2 3 28 พบลรกษ F2 2 0 0 0 0 0 1 3 2 4 28 ประจกษฯ F3 2 0 0 0 0 0 1 3 2 2 17 กแกว F3 2 0 0 0 0 0 1 3 1 2 16 หวยเกง F3 0 0 0 0 0 0 1 1 0 3 14 รพ.สต. 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 362

รวม 49 0 0 0 1 0 10 61 31 50 780 ทมา : กลมงานทรพยากรบคคล ส านกงานสาธารณสขจงหวดอดรธาน ขอมล ณ 26 กมภาพนธ 2561

8

ตารางท 6 จ านวนบคลากรสาธารณสขของเครอขายบรการสขภาพดานอนามยแมและเดกจงหวดอดรธาน ตามทปฏบตงานจรง ปงบประมาณ 2561 โรงพยาบาล ประเภทบคลากร

แพทย พยาบาล สตแพทย กมาร

แพทย แพทยทวไป

ANC LR PP NS รพสต.

อดรธาน 12 13 28 1 25 26 37 32 กดจบ 0 0 6 4 6 ใชรวมกนกบLR 0 11 หนองววซอ 0 0 7 1 7 ใชรวมกนกบLR 0 9 กมภวาป 3 2 11 3 10 12 4 17 โนนสะอาด 0 0 5 4 4 ใชรวมกนกบLR 0 9 หนองหาน 1 1 6 5 11 ใชรวมกนกบLR 4 15

ทงฝน 0 0

2 1 1 ใชรวมกนกบLR นอกเวลารวมกบER

6

ไชยวาน 0 0 4 2 4 ใชรวมกนกบLR 0 4 ศรธาต 0 0 5 3 5 ใชรวมกนกบLR 0 12 วงสามหมอ 0 0 7 3 8 ใชรวมกนกบLR 0 10 บานดง 0 1 10 3 8 5 4 15 บานผอ 2 1 8 2 10 ใชรวมกนกบLR 20 น าโสม 0 0 6 5 8 ใชรวมกนกบLR 9 เพญ 1 1 8 5 10 ใชรวมกนกบLR 14 สรางคอม 0 0 4 1 3 ใชรวมกนกบ IPD 5

หนองแสง 0 0

3 3 1 ใชรวมกนกบLR

นอกเวลารวมกบER 4

นายง 0 0 3 6 ใชรวมกนANC LR PP OPD 6

พบลยรกษ 0 0

3 3 1 ใชรวมกนกบLR

นอกเวลารวมกบER 4

หวยเกง 0 0 0 3 7 คนใชรวมกบ ER 0 กแกว 0 0 3 1 10 คนใชรวมกบ ER 3 ประจกษฯ 0 0 3 1 0 0 0 4 รพ.คายฯ 4 4 18 1 7 10 6 0

รวม 21 23 57 147 53 56 213

ง. เครองมอ/เทคโนโลย การด าเนนงานดานอนามยแมและเดก ไดก าหนดเครองมอทส าคญและจ าเปนเพอเสรมศกยภาพใน

การดแลมารดาและทารกแรกเกด ในสถานบรการตงแตระดบตตยภม ทตยภมและปฐมภม ครอบคลมทกพนท ดงตารางท 7

9

ตารางท 7 เครองมอส าคญและจ าเปนในการปฏบตงานเครอขายบรการสขภาพดานอนามยแมและเดกจงหวดอดรธาน . โรงพยาบาล ระดบ ประเภทเครองมอ หมาย

เหต U/S EFM Doptone V/E NIBP Radiant warmer

Incubator Transport Incubator

Neopuff O2sat Ventilator(NB) EKG Defibrillation

อดรธาน M1 2 10 5 2 32 4 35 3 4 34 12+HPOU5 1 1 F/E 2 กดจบ F2 2 3 3 1 2 1 0 0 1 3 0 ใชรวมER หนองววซอ F2 2 3 4 1 1 1 1 0 1 1 1 ใชรวมER กมภวาป M1 2 10 2 1 3 3 8 2 1 5 1(High Flow) 1 1 โนนสะอาด F2 1 2 1 0 0 1 1 1 0 1 0 ใชรวมER หนองหาน M2 2 9 5 2 2 2 2 1 1 4 0 1 1 ทงฝน F2 1 1 1 1 0 1 0 1 1 1 0 ใชรวมกบ ER ไชยวาน F2 2 3 6 1 1 1 1 1 1 3 - ใชรวมกบ ER ศรธาต F2 2 2 2 1 1 1 0 1 0 0 0 ใชรวมER วงสามหมอ F2 2 3 3 1 1 1 0 1 1 2 0 ใชรวมกบ ER 1 บานดง F1(M2) 2 4 6 1 10 3 6 2 3 12 2 1 2 บานผอ M2 2 4 7 2 4 2 3 1 2 2 - ใชรวมกบ ER น าโสม F2 2 1 2 1 1 2 2 0 1 1 1 ใชรวมกบ ER เพญ F1(M2) 1 4 3 1 2 3 3 1 1 3 - ใชรวมกบ ER สรางคอม F2 2 2 5 1 2 1 0 0 1 2 0 1 1 หนองแสง F2 ER 1 1 1 0 1 0 0 0 1 0 ใชรวมกบER นายง F2 2 2 3 2 2 2 1 1 1 1 0 ใชรวมกบ ER พบลยรกษ F3 3 1 4 1 0 1 0 1 1 1 0 ใชรวมกบ ER หวยเกง F3 1 0 1 0 0 0 0 0 0 1 0 1 1 กแกว F3 1 1 1 0 1 1 1 1 0 2 0 ใชรวมกบ ER ประจกษฯ F3 1 1 2 0 1 0 0 0 1 2 0 1 1 รพ.คายฯ 6 8 6 2 4 5 7 3 4 14 4 2 3 รวม 42 75 73 23 70 37 71 21 26 95 27 23 25

10

จ. กฎระเบยบขอบงคบ เครอขายบรการสขภาพอนามยแมและเดกจงหวดอดรธาน ใชระเบยบกระทรวงสาธารณสข เปน

แนวทางและขอบงคบส าหรบบคลากร และผรบบรการ (เอกสารแนบทายหมายเลข 2) ฉ. กลมลกคา/ผมสวนไดสวนเสย ไดแก เครอขายบรการสขภาพอนามยแมและเดกจงหวดอดรธาน

ประกอบดวย สตแพทย กมารแพทย อายรแพทย แพทย พยาบาล เภสชกร นกเทคนคการแพทย นกโภชนาการ รงส ชนสตร เจาหนาทสาธารณสขทเกยวของ ผรบบรการ ผปวย ญาต ครอบครว อสม. อปท.

ช. ผสงมอบผลงานและพนธมตร คอ สสจ. รพศ. รพท. รพช.แมโซน รพช. รพสต. รพ.คายประจกษศลปาคม อปท. สถาบนการศกษา ศนยอนามยท 8 ส านกงานเขตสขภาพท 8 สปสช.เขต 8 โดยมการรวมด าเนนงาน และสนบสนนงบประมาณเพอบรการตามมาตรฐานผานเกณฑ

2. การขบเคลอนเครอขายและแผนยทธศาสตร ก. บรบทเชงกลยทธ (เชน ความทาทายเชงกลยทธ ความไดเปรยบเชงกลยทธ โอกาสพฒนาเชงกลยทธ) การวเคราะหสถานการณและสภาพปญหา

สถานการณดานแม การฝากครรภครงแรกของหญงตงครรภ ทอายครรภนอยกวา 12 สปดาห ในป 2557–2560 พบรอยละ 66.35, 86.99, 78.87 และ 68.55ตามล าดบ ( เกณฑไมนอยกวารอยละ 60 ) ซงปจจยทมผลตอการด าเนนงานคอ การเคลอนยายแรงงานและ ปจจยทางสงคม การเปลยนแปลงของสงคมไทยพบการตงครรภกอนวยอนควรเพมมากขนมผลท าใหฝากครรภชา หญงตงครรภมภาวะโลหตจางจากการขาดธาตเหลกตรวจครงแรกป 2557-2560 พบรอยละ 15.92, 18.93, 16.05 และ 16.21 หญงตงครรภมภาวะโลหตจางจากการขาดธาตเหลกตรวจครงท 2 ป 2557-2560 พบรอยละ 10.16, 13.43, 10.30 และ 10.19 (เกณฑไมเกนรอยละ18) ในป2556–2560 อตรามารดาตาย 31.67, 25.56, 20.67, 14.29 และ 36.84 (เกณฑไมเกน 20 ตอแสนการเกดมชพ) ปจจบนและอนาคต อตราการเสยชวตของมารดาจากสาเหต Direct cause ป 2556-2561 รอยละ 32% มแนวโนมลดลง และสาเหต Indirected cause รอยละ 68% มแนวโนมสงขน ภาวะแทรกซอนโรคทส าคญ ไดแก โรคหวใจชนดรนแรง โรค autoimmune : SLE การเสยชวตทเปน Directed cause ทส าคญ ไดแก severe PPH, eclampsia, amniotic embolism จะมความรนแรงเพมขน ถาพบรวมกบโรคทางอายรกรรมความส าเรจในการรกษาโรคทางอายรกรรม ท าใหหญงวยเจรญพนธทมโรครวม มโอกาสตงครรภมากขน

สถานการณดานทารก พบวา อตราการคลอดกอนก าหนด ป 2556-2560 พบรอยละ 7.54, 9.8, 8.63, 9.00 และ 8.48 อตราทารกแรกเกดขาดออกซเจน (Birth Asphyxia) ท 1 นาท ป 2556-2560 พบอตรา 15.20, 15.27, 19.56, 23.58 และ 21.22 ตอพนการเกดมชพ อตราทารกแรกเกดขาดออกซเจน (Birth Asphyxia) ท 5 นาท ป 2556-2560 พบอตรา 4.18, 3.83, 4.41, 6.15 และ 11.64 ตอพนการเกดมชพอตราทารกแรกเกดขาดออกซเจนรนแรง (Severe Birth Asphyxia) ท 1 นาท ป 2556-2560 พบอตรา 1.90, 2.62, 3.44, 3.22 และ 3.17 ตอพนการเกดมชพ อตราทารกน าหนกแรกเกดนอยกวา 2,500 กรม ป 2556-2560 พบรอยละ 8.61, 8.74, 9.44, 8.93 และ 8.91 (ไมเกนรอยละ 7) อตราทารกตายปรก าเนด ป 2556-2560 พบ 5.83, 5.88, 8.78, 5.41 และ 7.19 (เกณฑไมเกน 8 ตอพนการเกดทงหมด) ปจจบนและอนาคต อตราการเสยชวตของทารกแรกเกด มแนวโนมลดลง สาเหตทส าคญของการเสยชวตใน 0-7 วน ไดแก PPROM ทน าหนก นอยกวา 2,000 กรม อตราการเสยชวตของทารกในอายครรภครบก าหนด มแนวโนมลดลง สาเหตทส าคญของการเสยชวตใน 0-7 วน ไดแก การตายเปอยยยในกลมมารดาเปน GDM /GA 40-42สปดาห/พการแตก าเนดทวนจฉยไดหลงคลอด/คลอดโดยใชสตศาสตรหตถการ /PPNB

จากการวเคราะหสถานการณ คณะกรรมการอนามยแมและเดกระดบจงหวด จงไดจดท าแผน ยทธศาสตร MCH จงหวดอดรธานไดมารวมกนโรงพยาบาลอดรธาน ป 2559-2563 (5ป) โดยใช Strategic analysis

11

Strategic Needs : จดแขงของ MCH อดรธาน ดานหนวยบรการ - นพ.สสจ.อดรธาน ก าหนดนโยบายดานอนามยแมและเดกทชดเจนและถายทอดนโยบายสการปฏบตแกหนวยบรการทกระดบ - การแบงเขตบรหาร/บรการ MCH เปน 4 โซน - มภาคเครอขาย คอ คลนกหมอครอบครว ใน PCC - ทกรพ.ผานการประเมน HA และด าเนนงานตามมาตรฐานอนามยแมและเดก - หนวยบรการทกระดบจดบรการ ANC คณภาพ - มหลกสตร เพมพนทกษะ ฝกท า basic doppler ultrasound จากรพศ.

ดานการวดวเคราะห การใชประโยชนจากขอมล - หนวยบรการทกระดบมการวเคราะหสถานการณอนามยแมและเดกทกเดอน - น าขอมลมาวางแผนพฒนารายอ าเภอ รายโซน และวางแผนแกไขโดยใช PDCA

ดานบคลากร - มการจดสตแพทยออกตรวจคลนกครรภเสยงใน รพช. เครอขายทกแหง เดอนละ 1 ครง - บคลากรทกระดบมความรความสามารถในการดแลและ ใหค าแนะน า - มระบบพเลยง ดแลหนวยบรการแตละระดบ - มการสงบคลากรทมารบผดชอบงานใหม โดย Training ในรพ.แมโซน/รพท./รพศ.

ดานการแลกเปลยนเรยนร - คนหา best practice สรางงานจากเรองเลา (small success story) - มเวทแลกเปลยนเรยนร - การทบทวน RCA สม าเสมอ : missed–near missed case เนนใหทกคนไดแสดงความคดเหน - MCH ระดบจงหวดสญจร ใน รพ.แมโซนและ รพ.คายประจกษฯ

Strategic Needs : จดออนของ MCH อดรธาน ดานหนวยบรการ - รพสต.บางแหงยงไมม O2 saturation ส าหรบคดกรอง ภาวะพรองออกซเจนในหญงตงครรภ - รพช.บางแหงยงขาด Neopuff/Transport incubator ส าหรบชวยชวตทารกแรกเกด - รพช.ยงมอปกรณพนฐานในการดแลครรภเสยง เชน ขาด doppler ultrasound ซงหากมจะพฒนาศกยภาพของ รพช.ไดมากขน

ดานการวดวเคราะห การใชประโยชนจากขอมล - ระบบโปรแกรมฐานขอมลของรพ.อดรธาน แตกตางกบระบบโปรแกรมฐานขอมล รพช./รพ.สต. - การเชอมตอขอมลของรพ.ทงจงหวด ยงท าไมได - ระบบการลงขอมลของสวนกลางยงไมสามารถดงขอมลมาใชประโยชนในการวเคราะหได

ดานบคลากร - ขาดบคลากร ท าใหบางหนวยบรการไมสามารถแยกการ ใหบรการหองคลอด ออกจากหลงคลอดได - แพทยเวชปฏบตทวไปโยกยายบอย - แพทยเฉพาะทางทสนบสนนงาน MCH ในรพ.แมโซน มไมเพยงพอ ขาดสตแพทยแหงละ 1-2 คน ขาดวสญญแพทย แหงละ 1-2 คน ขาดกมารแพทย แหงละ 1-2 คน - การใหทนศกษาตอหลกสตรพยาบาลครรภเสยง มจ ากด - บคลากรดาน IT ไมเพยงพอ

ดานการแลกเปลยนเรยนร - บคลากร รบผดชอบหลายภารกจ ท าใหการรวมประชมแลกเปลยนเรยนร/กจกรรมไมตอเนอง

12

Strategic Needs : โอกาสของ MCH อดรธาน - ผบรหารของอปท.มนโยบายการท างานรวมกน การสนบสนนงบประมาณ ในการพฒนางานดานการสรางเสรมสขภาพ - นโยบาย service plan ใหมการขยายกรอบอตราก าลงของบคลากร สนบสนนงบประมาณในสาขาทารกแรกเกด และสตกรรม - นโยบายของราชวทยาลยสตนรแพทย แหงประเทศไทย เพมสถาบนฝกอบรมแพทยประจ าบานสาขาสตศาสตรและนรเวชวทยา ในรพศ.สวนภมภาค - นโยบายของราชวทยาลยสตนรแพทยฯ และสมาคมเวชศาสตรมารดาทารก ฯ มการประชมสญจรในสวนภมภาคสม าเสมอ - กรมการแพทยมนโยบายการพฒนาหองคลอดมาตรฐานและตดตามผลการด า เนนงาน โดยลงตรวจเยยม ตดตาม พนท เชน รพร.บานดง, รพ.หนองหาน, รพ.หนองววซอ - มภาคเครอขาย คอ รพ.คายประจกษศลปาคม - ทม MCH อดรธาน มการท างานประสานกบรพ.ศรนครนทรทงดานวชาการ การบรหาร การฝกอบรม การเปนสถาบนสมทบของภาควชาสตนรเวชศาสตรในเรองการเรยนการสอน - มการขยายพนทหนวยวชาการของกรมอนามย ในเขตสขภาพท 8 จงหวดอดรธาน คอ ศนยอนามยท 8 - มจตอาสา ท างานเชงรกและเชงรบอยางสม าเสมอ (อสม., แกนน า) Strategic Needs : อปสรรค MCH อดรธาน ดานหนวยบรการ - เขตรบผดชอบในเขตอ าเภอเมอง มหนวยบรการนอกกระทรวงสาธารณสข คอ รพ.เทศบาล - มรพ.เอกชน ในจงหวดอดรธานทดแลดานสตกรรมและทารก 3 แหง

ดานการวดวเคราะห การใชประโยชนจากขอมล - ระบบฐานขอมลของหนวยบรการของรฐบาลในจงหวด มการเชอมโยงทยงไมมประสทธภาพ

ดานบคลากร - ทกษะ ความเชยวชาญ ของบคลากรในหนวยบรการเปดใหม : เทศบาล - บคลากรหนวยบรการนอกกระทรวงสาธารณสขในพนทมภาระงานคอนขางมาก เนนภารกจทแตกตางกน

ดานการแลกเปลยนเรยนร - ภารกจของบคลากรใน อปท. มความหลากหลายท าใหไมสามารถเขารวมกจกรรมการแลกเปลยนเรยนรไดอยางตอเนอง

ข. ค าสงแตงตงคณะท างานเครอขายทแสดงการก าหนดบทบาทหนาทของคณะท างาน การด าเนนงานอนามยแมและเดกมการจดตงคณะกรรมการอนามยแมและเดกมาเปนระยะเวลามากกวา

20 ป และมการทบทวนค าสงทกป โดยประกอบดวย 4 คณะ ไดแก คณะกรรมการทปรกษา คณะกรรมการอ านวยการ คณะท างาน และคณะด าเนนงาน (ดานสตกรรม ดานกมารเวชกรรม ดานชมชน) (เอกสารแนบทายหมายเลข 3)

ค. แผนกลยทธเพอการจดบรการสขภาพเครอขายอนามยแมและเดกจงหวดอดรธาน จากการวเคราะหสถานการณอนามยแมและเดก คณะกรรมการอนามยแมและเดกระดบจงหวด จงได

จดท าแผนยทธศาสตร MCH จงหวดอดรธาน ป 2559-2563 (5 ป) โดยใช Strategic analysis และก าหนดแผนกลยทธ (Strategic plan) ในการด าเนนงานเพอแกไขปญหาตางๆ โดยใช 6 Building Blocks (เอกสารแนบทายหมายเลข 4)

13

โดยมเปาหมายการพฒนาของงานอนามยแมและเดกจงหวดอดรธาน (Key Success Factor) คอ ระบบบรการและบรหารทชดเจน (Zoning, Udon model, Referal system, One plan one goal), ระบบการวเคราะหขอมลสถานการณรวมกนอยางสม าเสมอ (KPI monitoring, missed-near miss conference) ในจงหวดและเขตสขภาพท 8, การสรางเวทการเรยนรทมวฒนธรรมความปลอดภยเปนฐานคด (Safety culture KM), ระบบการใชทรพยากรและทรพยากรบคคลรวมกนทงจงหวด (Provincial unit optimized), ระบบการท างานเชงรกเพอปองกนในหนวยพยาบาลและชมชน (community warning sign, hospital warning sign)

ภาพท 3 แนวคดแผนยทธศาสตร MCH จงหวดอดรธาน

ภาพท 4 แผนยทธศาสตร MCH 20 ป จงหวดอดรธาน

14

ง. โครงสรางระดบบรการของโรงพยาบาลทงหมดในจงหวด และการก าหนดทศทางตาม Service Plan ภาพท 5 แสดงโครงสรางระดบบรการเครอขายบรการสขภาพอนามยแมและเดกจงหวดอดรธาน

จ. Flow กระบวนการดแลในภาพรวมของเครอขายจงหวด ตามศกยภาพของโรงพยาบาลในแตละระดบ

ภาพท 6 Flow กระบวนการดแลหญงตงครรภจงหวดอดรธาน

และไดจดท า value stream map เพอเปนแนวทางในการดแลหญงตงครรภ หญงคลอด หญงหลงคลอดและทารกแรกเกด ในประเดนส าคญ ไดแก PPH, PIH, GDM, Heart, Preterm, High risk pregnancy (เอกสารแนบทายหมายเลข 5)

15

3. ผลการด าเนนงานระดบเครอขาย/Performance Improvement System) ตารางขอมล ตวชวดคณภาพทส าคญงานอนามยแมและเดกเครอขายจงหวดอดรธาน

ตวชวด เปาหมาย ผลงาน ป 2555 ป 2556 ป 2557 ป 2558 ป 2559 ป 2560 ป 2561(ตค.60-เมย.61)

อตรามารดาตาย 20:100,000LB เดกเกดมชพ (ราย) 16,568 15,787 15,648 14,517 13,993 13,572 7,725 จ านวนมารดาตาย (ราย) 5 5 4 3 2 5 0 อตรามารดาตายตอการเกดมชพแสนคน 30.18 31.67 25.56 20.67 14.29 36.84 0

อตราทารกตายปรก าเนด 8:1,000 TB

เดกเกดทงหมด (ราย) 16,695 15,879 15,723 14,576 14,038 13,635 7,552

จ านวนทารกตายปรก าเนด (ราย) 111 92 92 128 76 98 50 อตราทารกตายปรก าเนด 6.70 5.83 5.88 8.78 5.41 7.19 5.75

อตรา Birth Asphyxia ท 1 นาท 25:1,000LB เดกเกดมชพ (ราย) 16,568 15,787 15,648 14,517 13,993 13,572 7,725 จ านวนทารกขาดออกซเจน (ราย) 319 240 239 284 330 288 159 อตรา 19.25 15.2 15.27 19.56 23.58 21.22 20.15

อตรา Birth Asphyxia ท 5 นาท 25:1,000LB เดกเกดมชพ (ราย) 16,568 15,787 15,648 14,517 13,993 13,572 7,725 จ านวนทารกขาดออกซเจน (ราย) 73 66 60 64 86 158 76 อตรา 4.41 4.18 3.83 4.41 6.15 11.64 10.17

อตรา Severe Birth Asphyxia ลดลง50% เดกเกดมชพ (ราย) 16,568 15,787 15,648 14,517 13,993 13,572 7,725 จ านวนทารกขาดออกซเจน (ราย) 120 30 41 50 45 43 19 อตรา 7.24 1.9 2.62 3.44 3.22 3.17 2.82

รอยละ LBW <7% เดกเกดมชพ (ราย) 16,568 15,787 15,648 14,517 13,993 13,572 7,725 จ านวนทารกนน.นอยกวา 2500กรม(ราย) 1,526 1,359 1,368 1,370 1,249 1,209 634 รอยละ 9.21 8.61 8.74 9.44 8.93 8.91 7.39

อตราคลอดกอนก าหนด ลดลง20% จ านวนมารดาคลอดทงหมด (ราย) 16,554 15,977 15,630 14,469 13,962 13,543 7,692 มารดาคลอดอายครรภ<37wks. 1,401 1,205 1,532 1,249 1,257 1,148 576 รอยละ 8.46 7.54 9.80 8.63 9.00 8.48 7.5

16

การวเคราะหและการน าไปใชประโยชน อตรามารดาตายมแนวโนมสงขนเรอยๆ จากสาเหตทางออมรอยละ 54.17 สมพนธกบโรคหวใจทงสน 4 ราย คดเปนรอยละ 44.44 (ป 2556=2 ราย, ป 2557=1 ราย และป 2559=1 ราย) จงไดพฒนาระบบการคดกรองและแยกประเภทของหญงตงครรภเสยงตาม Udon model 2018 และใชนวต กรรมแบบคดกรองคนหาหญงตงครรภโรคหวใจ พฒนาระบบการดแลรกษาแบบเครอขายตงแตระดบรพ.สต.เชอมตอถงรพ.Nodeและรพศ.ระบบดแลรวมกบสหวชาชพอายรแพทย/อายรแพทยโรคหวใจ วสญญแพทย ตลอดจนสรางเครอขายระดบ super tertiary care และสาเหตการเสยชวตทส าคญอกสองเรองคอจาก PPH, PIH ไดมการพฒนาในลกษณะเครอขาย ไรรอยตอและการสรางนวตกรรมตางๆ เพอมงผลสมฤทธทผปวยเปนส าคญ การตดกระบวนการทลาชาลงไป(Pass to OR) โดยมเกณฑการส งตอ การดแลขณะส งตอกอนจะเกดปญหา (คาดการณลวงหนา)รวมทงการ พฒนาระบบการดแลทเกยวของ สงผลให ป 2561 อตรามารดาตาย=0

การวเคราะหและการน าไปใชประโยชน เพอใหอตรา PPH บรรลเปาหมายต ากวาระดบประเทศ MCH จงก าหนดเปาหมายระดบจงหวดไมเกนรอยละ 3และความรนแรงตองลดลง ผลงานอตราการเกดเฉลยรอยละ1-2 1-2 โดยกระบวนการพฒนาระบบการคนหาปจจยเสยงและเฝาระวงมารดาเสยชวตจากการตกเลอดหลงคลอดตงแตระยะฝากครรภ , ระยะคล อดม ก า รป ร ะ เ ม น ภ า ว ะ เ ส ย ง แล ะ ป อ ง ก น ด ว ย active management of 3rd stage of labor, การใชถงตวงเลอด ,ระบบ fast track (pass to OR) ระบบการส ารองเลอดทกรพ. การใช double condom balloon tamponade ,การประสานใชเลอดรวมกน ,มระบบการประสานใชยาทจ าเปน( Novo7)กบรพ.ศรนครนทร, ระบบการสงตอครรภเสยงมาคลอดทรพ.แมขาย ,มระบบขอค าปรกษา second opinion, พฒนาศกยภาพรพ.Node เปน one hospital one province , การตรวจครรภเสยงของสตแพทยทรพช. ANC และวางแผนการดแลตงแตระยะฝากครรภ เกดการพฒนาศกยภาพของรพช. เกดการระบบปรกษา ประสานงานทมความเชอถอ ไวใจกนมากขน มการสงตอขอมลหญงตงครรภกลม very high risk ตาม Udon model ,มการซอมแผนรบภาวะฉกเฉน กบทมพนท การลงพนวางแผนรวมกนในกลม very high risk กบทมภาคเครอขาย สงผลใหอตราตกเลอดหลงคลอดไมเกนคาเปาหมาย <5%(ระดบประเทศ) และ <3%(ระดบจงหวด) ในป 2559 และ2561(ต.ค.60- เม.ย.61) พบวา อตรามารดาเสยชวตจากตกเลอดหลงคลอด = 0

17

การวเคราะหและการน าไปใชประโยชน อตราทารกตายปรก าเนดป 2558 มแนวโนมสงขน ซงสาเหตการตาย 3 อนดบแรก ไดแก DFIU , anomaly และpreterm ตามล าดบ คณะกรรมการ MCH ระดบจงหวด จงตงเขมมงในป 2559-2561 ใหลดการตายจากปญหา 1.severe BA 2.preterm 3.DFIUในมารดาGDMและอายครรภเกน40wk ดงน 1.ลด severe BA จากการดแลรกษา abnormal fetal monitor (fetal distress),การท าสตศาสตรหตถการ, neonatal sepsisกรณน าเดน (premature rupture of membrane) 2.ลด preterm โดยการคดกรองกลมเสยง การฝากครรภกอน 12 สปดาห ,ตรวจอลตราซาวดยนยนอายครรภตาม Udon model, การคนหาและรกษาUTI ,การน า best practiceของรพ.Node เรองเสรมพลงใหหญงตงครรภสามารถคนหา early warning ของ preterm ,ท าสญญาใจระหวางหญงตงครรภและรพ.วาจะไมคลอดกอนก าหนด นอกจากนไดพฒนาระบบการดแลทารกแรกเกดในทกรพ.และระบบการสงตอมารดาทารก 3.ลด DFIU ใน GDM และGA เกน 40 สปดาห โดยการดแลตาม Udon model และการดแลตอเนองทบาน รวมถงการเยยมในกลม very high risk 4.สาเหตจากทารกพการแตก าเนดแนวโนมสงขน ไดพยายาม พฒนาการเขาถงบรการ แบบ one visit PND service, การสอนทกษะการท าอลตราซาวดแกแพทยอนเทอรน สงผลใหอตราทารกตายปรก าเนดลดลงจาก 8.78 เปน 6.45 :1,000 TB (ต.ค.-เม.ย. 61) ผลการด าเนนงานอตราการเสยชวตของทารกแบงตามกลมน าหนกนนๆ พบวา อตราการเสยชวตทารกแรกเกดน าหนก 1,500-เกน 2,500 กรม ต ากวาเปาหมาย อตราการเสยชวตในทารกน าหนก 1,000 -1,499 กรม มแนวโนมลดลง ในป 2561 หลงจากกมารเวชศาสตรทารกแรกเกดและปรก าเนดแพทย จบมาปฏบตงาน

การวเคราะหและน าไปใชประโยชน กราฟอตรา Birth asphyxia (BA) มแนวโนมสงขนในป 2557-2559 จงก าหนดการลด severe เปนเขมมงของ MCH ระดบจงหวดป 2559-2561 เพอน าไปถายทอด สผปฏบตไดชดเจนและครอบคลมทกพนท ดงน 1.การลด severe BA ในการรกษา abnormal fetal monitor (fetal distress)ในแตละรพ.ทรกษาโดยไมมความตอเนองกน โดยปรบ goal และ flow รกษาใหตอเนอง และผประเมนซ าแรกรบทรพศ.ตองเปนแพทยประจ าบานหรอ staff 2.การลด severe BA ทสมพนธกบการเรงคลอดในกลมเสยงตอการคลอดตดขด จากการเรงคลอดในกลมเสยง( GDM, meconium AF,partograph ตดเสน alert line) 3.การลด severe BAทสมพนธกบการสงตอลาชา/การผาตดลาชาไดปรบระบบการปรกษาและการสงตอ ปรบระบบการผาตดกรณทฉกเฉนพรอมกนสองราย 4.การลดsevere BA ทสมพนธกบการท าสตศาสตรหตถการ โดยการฝกทกษะแพทยอนเทอรนและแพทยประจ าบานทงจงหวด 5.การลด severe BAทสมพนธกบ neonatal sepsis ใน premature rupture of membraneท GA< 34 สปดาห 6.การพฒนาศกยภาพในการดแลทารกแรกเกด โดยการเพมอปกรณ และยา ศกยภาพในการดแลทารก จนท าใหรพ.Node สามารถดแลทารกได น าหนก 1,800 กรมขนไป สงผลใหอตรา Severe BA ลดลงจาก 7.2 เปน 2.46 : 1,000 LB (ต.ค.-เม.ย.61)

18

การวเคราะหและการน าไปใชประโยชน อตราทารก LBW มากกวารอยละ 7 พบวาเกดจากการคลอดกอนก าหนด ถงรอยละ 50 ดงนน จงก าหนดเปนเขมมงของทม คณะกรรมการ MCH ระดบจงหวด คอ การลดการคลอดกอนก าหนดลง ดงน 1.การยนยนอายครรภโดยการฝากครรภกอน 12 สปดาห,อลตราซาวด ตามแนวทางของ Udon model 2018 2.การใชหลกฐานทางวชาการ -คนหาและรกษาการตดเชอในระบบทางเดนปสสาวะ -นโยบายยบยงการคลอดกอนก าหนดในรพ.Node/รพศ. -ลดการตงครรภในวยรน (1 ใน 4 ของสาเหต) -วจยเพอคนหายาทปลอดภยในการยบยงการคลอด -นวตกรรม เสรมพลงใหหญงตงครรภคนหา early warning sign ของการคลอดกอนก าหนด 3. สรางการเรยนรในทม MCH -จาก best practice และ small success ของทม น าขยายผลทวจงหวด 4.การตดตามตอเนอง -ตดตามเยยมบาน เพราะอาจเจบครรภกอนก าหนดซ า -ตดตามประเมนพฒนาการทารกเกดกอนก าหนด สงผลใหอตราLBW มแนวโนมทดขนจาก 9.44 เปน 8.21 (ต.ค.-เม.ย.61)

19

4. ผประสานงาน 1. ชอผประสานงานเครอขายบรการสขภาพอนามยแมและเดก

นายแพทยสรพงศ แสนโภชน หวหนากลมงานสตนรเวชกรรม สถานทท างาน กลมงานสตนรเวชกรรม โรงพยาบาลอดรธาน

เบอรโทรศพท 092-3563563 e-mail : doctorohn@gmail.com 2. ชอผประสานงานเครอขายบรการสขภาพอนามยแมและเดก

แพทยหญงศรสดา ทรงธรรมวฒน สถานทท างาน กลมงานสตนรเวชกรรม โรงพยาบาลอดรธาน

เบอรโทรศพท 084-5111235 e-mail : ssdsongthai@hotmail.com 3. ชอผประสานงานเครอขายบรการสขภาพอนามยแมและเดก

นางปทมมา กงวานตระกล พยาบาลวชาชพช านาญกรพเศษ สถานทท างาน หองคลอด โรงพยาบาลอดรธาน

เบอรโทรศพท 081-7999876 e-mail : putumma_@hotmail.com 4. ชอผประสานงานส านกงานสาธารณสขจงหวดอดรธาน นางปารชาต สาขามละ พยาบาลวชาชพช านาญการ สถานทท างาน กลมงานสงเสรมสขภาพ เบอรโทรศพท 081-9654031 e-mail : parichat.saka@gmail.com