Newsletter volume 5 Issue 03

7/29/2019 Newsletter volume 5 Issue 03

1/28

Short analysis of the situation in northernKosovoOne of the most problematic areas in Kosovois the region of Mitrovica, respectively, thenorthern part of Mitrovica predominantlyinhabited by members of Serbian nationality

and Rome and others. In this section there aresome localities inhabited by Albanians andBosniaks as Lagjja e Boshnjakve and severalother villages Gushavc, Ki Great, Vinarcand others.The situation for Albanians living across theriver Ibar is accompanied by violence againstAlbanians by the Serbs who live in that partalso the others who came for misdemeanour

purposes from various regions of Serbia. Inthis way the situation to some extent resemblewhat we experienced before the war. Withrepression, beatings of Albanians, damagingof Albanians property have also recentlyexplosion of mobile telephone communica-tions equipment company property or IPKOMobitel (mobile phone company Slovene).These recent actions do not harm us in termsof long-term aspect, as investments as being

of Slovenia and Slovenian investments inKosovo violated this will have implications interms of lobbying in the case against Serbiasaspirations to join the NATO and EU. So,with their tools they have damaged theirinternational image.On the other hand, since this region is out ofcontrol and administration of the Republic of

ndrkombtar.Nga ana tjetr, pasi q ky rajon shtjasht kontrollit dhe administrimit tRepubliks s Kosovs nj ndr mnyrat et futurit nn kontroll e administrim tRepubliks s Kosovs sht edhe zbatimii ors policore prej ors 18:00 deri n ora

6:00. Me rast do t merrej nn kontrollajo zon, pastaj kjo do t ishte nj prfitimi madh pr buxhetin shtetror pasi qinformaliteti

si dhe evazioni fiskal do t bie n mas tmadhe pasi q kontrabanda po lulzon n

at zon. Frytet e ors policore kemi nrajonin e Gjilanit pasi q kemi shumfshatra t banuara me serb dhe se nuk

bjn probleme si bjn serbt e t qytetitt Mitrovics. N kt mnyr do t kemizgjidhje t problemit t qytetit t Mi-trovics ku do t bashkjetojn n mnyr

paqsore t gjith qytetart e Kosovs.

Analiz e gjendjes n veriun e Kosovs; Short analysis of the situation in northernKosovo (fq. 28)S P E C I A LP O I N T S O F

I N T E R E S T :

Kosova & the rest of

the Balkans

No Sided articles

and no restriction

for our members,

our guest and our

friends.

Latest needs for our

community and the

latest resolutions

Our Free Voice

through our words.

I N S I D E T H I S

I S S U E :

Situate ne BalkanFaqe

1-28

Faktet historikeFaqe

1-7

Cafo Boga, Mimo-

za Agalliu

Faqe

2-3,

4-5

Raimonda Moisiu,

Silvana Berki, Vull-

net Mato,

Faqe

5-7

9, 12

Vasil Tabaku,

Cezar Ndreu,

Faqe6-7

7,-9,

10-14

17-19

Adresa

AnetaresimiFaqe

28

N E W L I F E J E T A E R E

Our Words

Weekly Issue

Janar 21 , 2013Volume 5, Issue 03

MR.AVDI GJATA, FAKTET HISTORIKE T IDES S BASHKIMIT

MR.AVDI GJATA: FAKTET HISTORIKE TIDES S BASHKIMIT KOMBTAR

Njra nga idet (doktrinat) m t rndsishmehistorike t shqiptarve, padyshim sht Bash-kimi Kombtar si edhe bashkimi i ter ritoreveshqiptare n nj shtet t vetm gjeografik. Pr

her t par gjat shekullit XIX, me doktrinnpr bashkimin e Vilajetit t Shkodrs, Kosovs,Janins dhe t Manastirit, doln Rilindsit dheLidhja Shqiptare e Prizrenit. Pr t realizuar ktide Sami Frashri m 1889 e ka botuar njrnnga veprat m t njohura: Shqipria ka qen,sht dhe do t bhet. Gjithashtu kt veprlirisht mund ta quajm edhe nj Doktrin apo

program kombtar i shqiptarve. Samiu bashkme rilindsit tjer, pr t parn her na e jep nj

prshkrim t plot t ksaj ideje, i cili deri mtani sht programi m i mir e m i

prshtatshmi pr shtjen shqiptare.

Nga kjo periudh e Rilindjes kombtare, historiae shqiptarve, kalon npr disa periudha apo

etapa t rndsishme historike t cilat diferen-cohen me disa karakteristika t veanta n mestyre:

1) Q nga Rilindja kombtare 1840 deri nLidhjen e Prizrenit 1878;

2) q nga Lidhja e Prizrenit, deri te Shpallja ePavarsis Shqipris 1912;

3) q nga shpallja e Pavarsis, deri m 1920apo deri n (pranimin e Shqipris n Kombete Bashkuara);

4) q nga pranimi n OKB, deri n vitin 1939deri n fillimin e lufts s Dyt;

5) q nga 1940 deri m 1980;

6) q nga 1980, deri m 2000, gjegjsisht (derin luftn e UK-s), dhe

7) q nga largimi i Serbis nga Kosova (2000)

Albanian lands

Analiz e gjendjes n veriun e Kosovs;Short analysis of the situation in northernKosovoAnaliz e gjendjes n veriun e Kosovs

Nj ndr zonat m problematike n Kosovsht rajoni i Mitrovics, prkatsisht pjesaveriore e Mitrovics kryesisht e banuar me

pjestar t nacionalitetit Serb si dhe Rom et tjer. N kt pjes gjenden edhe disalokalitete t banuara me shqiptar si shtLagjja e Boshnjakve si dhe disa fshatratjera si Gushavc, Ki i Madh, Vinarc si dhendonj tjetr.Situata pr shqiptart q jetojn prtej lumitt Ibrit sht e prcjell me dhun ndajshqiptarve nga ana e serbve q jetojn nat pjes si t ardhur pr qllime keqbrsenga rajone t ndryshme t Serbis. N ktmnyr situata deri n nj mas prngjanme at q kemi prjetuar para lufte. Merepresione, rrahje t shqiptarve, dmtim t

pronave shqiptare e s fundi kemi edheeksplodimin e pajisjeve t komunikimittelefonik mobil pron e kompanis IPKO

prkatsisht Mobitel (kompani sllovene etelefonis mobile). Kto veprime t fundit

nuk na dmtojn n aspekt afatgjat pasi qduke qen investim i Sllovenis, dhe dukecenuar investimet sllovene n Kosov kjo dot ket implikime n aspektin e lobimitkundr Serbis n rastin aspiratave t Ser-

bis pr bashkkangjitje n OTVA (NATO)po ashtu edhe n BE. Kshtu q, ata memjetet e tyre kan dmtuar imazhin e t yre


2/28

P a g e 2 O u r W o r d s

Quo Vadis Koso-va On the Eve ofThe 100th Anni-versary of theDeclaration ofIndependenceBy, Cafo Boga

On March 23,1999, NATOdecided to inter-

vene in Kosova and initiated OperationAllied Force against Serbia. The decision

by NATO to launch an air campaignagainst Serbian targets was designed toachieve humanitarian objectives andestablish political conditions for a str ate-gic solution to the Kosova conflict. Be-cause the NATOs intervention in Kosovawas based on humanitarian concerns, thealliance carefully selected only militarytargets in order to remain within the

bounds of international law. Bombing

and had seriously damaged the prospect forending the political and economic instabilitythat continues to threaten its future. Regretta-

bly, the Albanians of Kosova that suffered themost and had welcomed the intervention beganto regard the international presence as justanother occupation that threatened the inde-

pendence of Kosova. The lesson here is that a

strategy by the international community isessential for recognizing the self-determinationof people who have suffered under occupationand for the formation of a multi -ethnic societywhose members have control where residentstake ownership of their own affairs (Koppe,2010).

Declaration of Independence and the AhtisaariPlanIn order to seek a permanent and just solutionto any ethnic conflict, it is imperative thatconcerned multilateral actors analyze thecauses of the conflict and identify the contestedissues, interests, and goals of the parties. Eth-

civilian administration, and the NATOKosova Force (KFOR) accepted control ofthe military component. With the warofficially over, the displaced Albaniansstarted to return to their homes; at thesame time, a large number of Serbians,especially those who were implicated inatrocities, left Kosova (Koppe, 2010).

There were several logistical lessonslearned from Operation Allied Force inKosova, but perhaps the most importantlesson to be learned comes from theabsence of specific, long-range politicalgoals regarding the occupation of Kosova.Mandates provided to UNMIK and KFORwere vaguely stated and lacked a targetdeparture date. The absence of a clear

political agenda led to the failure of UN-MIK to establish strong institutions,necessitated KFOR to use military powerto secure Kosovas border with Serbiaespecially around the Mitrovica region

Yugoslav (Serbian) military targets inKosova resulted in some setbacks, whichcaused NATO to change the bombingstrategy to include Serbia proper. Intensi-fied bombing within Serbia, especiallyBelgrade, weakened the peoples supportfor Milosevics. After it became apparentthat NATO was determined to win, Mi-

losevic backed down and agreed to signthe Military Technical Agreement on July9th, 1999, which called for cessation ofhostilities and provided eleven days forwithdrawal of Yugoslav forces fromKosova. The agreement also called for

NATO ground forces to maintain a UN-endorsed occupation of Kosova. A daylater, the Security Council passed Resolu-tion 1244, supporting the terms of theMilitary Technical Agreement and callingfor a political determination of Kosovas

permanent status. Within days, the UNInterim Administration Mission in Kosova(UNMIK) took over the responsibilities of

Quo Vadis Kosova On the Eve of The 100th Anniversary of the Declaration of Independence By, Cafo Boga

emive, e institucioneve kulturore e,natyrisht, mungesa e strukturaveshteterore e zbehu fort shqiptariz-min ose, ne rastin me te mire, e laate ne nje nivel parak (primitiv), qeme veshtiresi ekapercente folkloriz-min. Ne kushte te tilla, perkitja menje kulture te huaj ishte tronditese

per shqiptaret. Ajo krijonte dyrrjedhime: ose i shtynte ata, qe neshembullin e kesaj kulture te ring-

jallnin kulturen e vendit te vet, ose ekunderta, i largonte perfundimisht

prej atdheut.Keshtu, ne prag te lirimit teShqiperise i kemi patur te dyja

prirjet: atdhedashurine e disave dheantishqiptarizmin e, disa herekundershqiptarizmin e te tjereve.

per Shqiperine.Nje prirje e mbrapshtenuk mund te mbetetgjalle per njekohe tegjate,pa u ushqyer.Dashuria per atdheuneshte nje ndjenje eshendetshme e natyrale,e cila me pak perkujdesjekultivohet lehte. Kurse

prirja e kundert,mosdashuria per popullintend, eshte rrjedhoje edisa faktoreve kemben-gules. Injoranca e thelleku u zhyt per shumeshekuj populli shqiptar,mungesa e shkollave, euniversiteteve, e akad-

Populli shqiptar ne prag temijevjearit te trete,Ismail Kadare derguar ngaGetGreen

politike, sidomos atoekstremiste, terroriste,maoiste etj., cilesi e pare ete cileve eshte urrejtjakunder vendit te tyre dhe

bashkimi me do forcetjeter qe eshte kundershtari tij.Shqetesimi dhe ankthi irilindasve lidhur me ketehall te madh tregon se

prirja kundershqiptare enje pjese te shqiptareve kaqene nje rrezik i ndjeshem

Populli Shqiptar ne prag te mijevjearit te trete, Ismail Kadare (vijon)

Rilindasit u perpoqen sititanet ti bindin shqiptaretse nuk duhej te turpero-heshin nga vendi i tyre, seata kishin nje atdhe te

bukur, se kishin nje gjuhemadheshtore, nje nga 5 6 gjuhet themelore teEuropes dhe nje nga 10 12 gjuhet themelore te

botes, se ishin race ebukur truperisht dhe tepere afte menderisht, sekishin nje histori te shkel-qyer, se gjmat kombetarenuk ishin nje arsye per tuftohur me atdheun, por

perkundrazi per tu afruarme fort me te.

Aksioni i rilindasveper zgjimin eShqiperise ishte me imadhi e me i gjeri

aksion kulturor epatriotik ne krejthistorine shqiptare.Rralle here emertimi inje levizjeje perkonte

plotesisht me qelli-min e saj, ashtu si nerastin e Rilindjesshqiptare. Ne tevertete ishte ajo qe erilindi Shqiperine,ose per te qene me tesakte, ishte ajo qe elindi Shqiperinemoderne.Q kjo levizje e ky

It takes for Diaspora to get moving to take the Guilty Albanian Politicians to the ICC Hague

vrull te ishin te suksesshem,rilindasit e himnizuan dhe e sub-limuan historine e shqiptareve. ataqmtuan ne te kryesisht kulmet endritura, duke mos u ndalur nenjollat e sa. Po me aq kemben-gulje ata vune ne pah vlerat mo-rale e fizike te shqiptareve,kryesisht virtytet, pa dashur tendalen ne cenet e tyre, qe nukishin me te pakta se virtytet. Kjoishte rrjedhoje logjike e qellimit televizjes: rifitimit te besimit tehumbur.

Nje arsye tjeter qe e perligjteplotesisht optiken e tyre pozitiveishte propaganda kundershqiptare,qe kishte nisur nderkaq te kul-tivohej nga fqinjet e Shqiperise:kryesisht nga rrethet shovinisteserbe e greke. Ishte nje propagan-

First, dictator Berisha

gives roads, businesses,ports to Serbia, later wa-ters to Greece and nowhis demise is coming theserbs steel a monumentin Preseva...SAD day in

the balkans

Femijet vdesin Shqiptaretshtypen dhe asnje nukguxon te veproj apo te

mbroj keta nga diktaturaBerishiane.

Only disappointments inthe balkans now and all inthe last 6 years for Albani-

ans...


3/28

P a g e 3V o l u m e 5 , I s s u e 0 3

Intervist me Zotin Besnik Rama (vijon)Intervist me Zotin Besnik Rama

ish-lufttar t UK-s, q nga kohakur derdhja financa pr nevoja tushtris, dhe ato me vullnet t plot emendim t pavarur deklarojn sendrra dhe lufta e drejt e tyre shtnprkmbur dhe shtypur nga politikataspak t mira dhe her pas herefrenuese dhe kundrshtuese pr bash-kimin e shqiptarve.

Vullneti i popullit shqiptar si n

Shqipri dhe Kosov sht q bashkimit bhet sa m shpejt. Klasa politike naparaqitet frenuese, pasi n segment tsaj kan mbjell far shrbimet e huajainteligjente, sidomos ato serbe e greke,madje deri n rang ministrash. Athernevojitet nj zgjidhje e drejt dhe e

pranueshme. Pra, ndoshta ka ardhurkoha q klasat politike t ndryshohen

pr arritjen e ktij qllimi final, bash-kimin e Kosovs me Shqiprin mm.Kjo mund t arrihet me ekipe aposkuadra t tjera politike, q i japinvendit siguri, stabilitet, qndrueshmriekonomike e politike, e q jan tgatshme t ruajn ekuilibrin dhe balan-

autorve shqiptar dhe t huaj, q flasin prShqiprin promovimin e vlerave m

pozitive shqiptare npr bot. M pas pr tshkuar tek ndrra e bashkimit t trojeve shqip-tare, duhet t realizojm edhe pikat e mposht-me, por kryesoret jan t lartprmendurat. Infrastrukura Rrugt e reja q lidhin mshpejt, me cilsi dhe bashkkohore, dy shtetet etanishme, Shqiprin dhe Kosovn, do t mundt afroj bashkimin m shpejt se mund tamendojm. Gjithashtu hapja e krijimi i sht-egjeve rrugore nga Malsia e Madhe pr Mal tZi dhe nga zonat e Kors e Pogradecit pr n

Maqedoni e Greqi.Tregtia Tregtimi i mallrave mes dy vendeve,

eksporti-importi, do t rrisin prodhimet e dyvendeve, por edhe do t ndikojn n rritjen etyre ekonomike.TEC-HEC Ndrtimi i TEC-eve n Kosovdhe HEC-eve n Shqipri do t mund t kri-

jojn sasi t konsiderueshme energjie elektrike.N rast mungesash energjie, n koh t ndrysh-me, Shqipria dhe Kosova duhet t ndihmojnnjra-tjetrn krejtsisht falas. Ndrkoh, nseka sasi t konsiderueshme energjie elektrike,

patjetr duhet eksportuar me mim t njjt nvendet e tjera t Ballkanit dhe Europs. Diplomacia Prfaqsimi diplomatik i tdyjave vendeve duhet realizuar s bashku. Pra,

kombtare. Nj e prkohshme, e cila do tnjoh shqiptart anemban bots, por edhet huajt me historin e Shqipris, sidomost kaluarn e saj, figurn e Skendrbeut dhemjaft heronjve t tjer deri n ditt sotme,

Nn Tereza apo Ismail Kadare, artin dheletrsin shqiptare etj. Qendra e ALB A-

NIA-s duhet t jet Brukseli. Faqet e sajduhet t jen shqip, anglisht, frngjisht,italisht dhe gjermanisht. Ekipi drejtues i s ajduhet t prbhet nga intelektual shqiptart dors s par, kontributet e t cilvenjihen nga populli shqiptar dhe jasht tij.

Kostot e botimit dhe shprndarjes s sajduhet t mbulohen nga nj buxhet vjetor iShqipris dhe Kosovs, si dhe nga aboni-met e shitjet e saj, patjetr edhe nga dhuratat e ndokujt, i cili e ndjen se kto tholla shkojn pr mirrritjen e kombitshqiptar, evidentimin e pasurive reale t tijetj. Nj e prkohshme e cila t juastifikojvlerat q pati dikur e nj koh me F aikKonicn.Pas ktyre, e rndsishme dhe jetike shtq t krijohet nj shoqri, po me emrin e st prkohshmes, ALBANIA , e cila

boton libra, broshura, krkime shkencore,harta etj. Mbi t gjitha, nj shoqri kul -turore, e cila aktivizohet n promovimin e

cat n Ballkan, edhe pas bashkimit t shqiptarve nnj shtet t vetm.Fatbardha Aziri-Kondakiu: Para 1989 nuk e men-donte kush bashkimin e gjermaneve n nj Gjerma-ni t vetme. Po ja q politikan q shkruajn histori siKohl e arrijn kt. Ndoshta kemi dhe ne t njjtinfat. Si mendoni se mund t shkohet drejt bashkimitt trojeve shqiptare?

Besnik Rama: ABC-ja sht e thjesht, por nukmund t kuptohet nga kokat bosha, q bjn pjes

brenda politiks shqiptare, si n Shqipri, Kosovapo Maqedoni. Hapja e kurseve pr msimin e

gjuhs shqipe, q t msojn fmijt e emigrantve,kudo ato ndodhen, si dhe elja e shkollave shqipe nGreqi, Serbi, Maqedoni e Mal t Zi, sht e njrndsie jetike dhe t veant. Literatura q duhet

prdorur duhet t jet thellsisht e pasur n vlerapatriotike dhe njohse t kombit shqiptar, figuravet mdha t tija dhe autorve n z. Nga ana tjetr,duhet br edhe nj propagand kombtare, n njor t veant, gjat msimit n kto shkolla, prvlerat e kombit shqiptar si dhe nevojat e bashkimitt tij. Kshtu, s paku pasardhsit do t qndrojn tlidhur me tokat e prindrve t tyre, tokat shqiptare.Hapja e nj t prkohshmeje, nn emrinALBANIA e cila t botohet nj her n muaj, do

t mund t jet katalizator i gjall dhe i jashtza-konshm pr grumbullimin e vlerave m t arrir a

Shqiptaret ne Kosove nga te tere anet per te mbrojtur te drejtat e tyre

KRIZA LINDORE DHE LVIZJA SHQIPTARE (vazhdon)

Ve ksaj, ata vendosn tndrmerrnin prapjen e fundit pr ttrhequr n programin e tyre qarqet emoderuara, n mnyr t veantforcat luftarake q ishin ende tlidhura pas tyre. Pr kt qllim uthirr nj kuvend i jashtzakonshm iLidhjes Shqiptare n qytetin e Dibrs.

Kuvendi i Dibrs (20-24 tetor).Lufta e UlqinitKuvendi i Dibrs i filloi punimet m20 tetor 1880. Aty morn pjes rreth300 delegat t ardhur nga krahinatshqiptare t katr vilajeteve, t

shoqruar nga 5 mij veta t armato-sur. Shumica e tyre ishin drguar ngavilajeti i Kosovs dhe nga visetshqiptare t vilajetit t Manastirit.

Numri i delegatve q prfaqsoninShkodrn, Shqiprin e Mesme dhe tJugut ishte m i pakt. Pjesa m emadhe e delegatve u prkiste rry-mave radikale dhe t moderuara.Midis delegatve ishin Ali pashGucia, Iliaz pash Dibra, AbdylFrashri etj.Kuvendi trajtoi tri shtje me rndsivendimtare pr Shqiprin: qndriminndaj shtjes s Ulqinit, krijimin e njvilajeti autonom dhe formimin eqeveris s prkohshme.Lidhur me shtjen e par Kuvendi equajti t domosdoshme mbrojtjen me

arm t Ulqinit dhe shprehu gat-ishmrin pr t drguar n Shkodrforcat vullnetare t sanxhakut t

ashtu edhe n opinionin publikevropian.Gjat ditve t Kuvendit tDibrs qeveria e Stambollit morimasa t tjera shtrnguese kundrshkodranve pr t siguruardorzimin pa luft t Ulqinit.Ajo vendosi t prfitonte nga

prarja q u thellua n Ku-vendin e Dibrs dhe ti jeptefund qndress s Lidhjes prmbrojtjen e Ulqinit. M 25 tetor1880 Porta e Lart largoi ngaShkodra gjeneral Riza Pashndhe n vend t tij drgoi

mareshal Dervish Pashn, tshoqruar nga 21 batalione dhet pajisur me fuqi t j ashtza-konshme. Ai u emrua komisar i

jashtzakonshm dhekryekomandant i vilajetit tShkodrs. Pr t shmangur

pusit e forcave shqiptare, Der-vish Pasha udhtoi nga Stambol-li n Shqipri me anije. Sapoarriti n Shkodr, m 3 nntor1880, ai i dha nj ultimatumKomitetit Ndrkrahinor tShkodrs pr t trhequr vull-netart shqiptar nga Ulqini.

N kt koh treva e Ulqinitndodhej nn kontrollin e forcavevullnetare t Lidhjes Shqiptare,q drejtoheshin nga shtabi ushta-

rak i formuar pr mbrojtjen eUlqinit. Nn drejtimin e tij, sipast dhnave m t sakta, qen 2

s cils u ngritn gjith delegattkonservator.Si pasoj e ktyre divergjencave,Kuvendi i Dibrs doli me dyrezoluta. Njra, e ndrtuar sipas

platforms s Kuvendit tGjirokastrs, me t cilin krkohejkrijimi i Vilajetit t Shqipris meautonomi t gjer, fitoi afrsisht120 vota. Tjetra, e propozuar ngadelegatt e krahut t moderuar, met cilin lutej Porta e Lart q tkrijonte nj Ejalet t Shqipris,

pa i shkrir vilajetet, dhe tzbatonte n kt reformat pr

organizimin e ri t vilajeteve,sipas nenit 23 t Traktatit t Ber-linit. Ejaleti i Shqipris do tkishte nj autonomi t kufizuar.Rezoluta e dyt grumbulloi shu-micn prej 150 votash. Delegattkonservator nuk nnshkruanasnjrin prej tyre. T dyja rezolu-tat u drguan ve e ve n Stam-

boll. Pr shtjen e qeveris sprkohshme, Kuvendi i Dibrszyrtarisht nuk mori asnj vendim.

N baz t marrveshjes q u arritndrmjet patriotve revolucionar,ajo u la t shqyrtohej edhe njhern Prizren. Miratimi i dy rezolu-tave tregoi se Kuvendi i Dibrsnuk arriti t bashkonte t gjithaforcat patriotike shqiptare rreth nj

programi t vetm autonomist.Megjithat, vendimet e tij patnjehon pozitive si brenda vendit,

Dibrs. Ky vendim iu njoftua edheKomitetit Ndrkrahinor tShkodrs. Abdyl Frashri dhe

prfaqsuesit e krahut radikalargumentuan gjithashtu programine miratuar n Kuvendin eGjirokastrs, pr krijimin e vila-

jetit autonom t Shqipris dhepr formimin e qeveris sprkohshme. Ashtu si parashiko-hej, elementt konservator (rreth25 veta) mbajtn ann e Ports sLart. Ata nuk pranuan asnj ngakrkesat e atdhetarve radikaldhe u suln me ashprsi kundr

tyre. Vendimi pr mbrojtjen eUlqinit, pavarsisht nga urdhri qkishte dhn sulltani pr dorzi-min e tij, u mor me votat eatdhetarve radikal dhe tmoderuar. T moderuarit e pranu-an n parim edhe formimin eVilajetit t Shqipris. Madje disa

prej tyre, ndr t cilt Iljaz pashDibra dhe Ali pash Gucia, emiratuan edhe tezn e AbdylFrashrit pr ta sendrtuar vila-

jetin autonom me ann e vepri-meve t armatosura. T tjertnguln kmb n pikpamjen etyre t mparshme: pr t mosshkuar prtej paraqitjes s peticio-nit, duke ia ln sulltanit n dor

plotsimin e krkesave t tij.

Debate t zjarrta u zhvilluansidomos rreth shtjes s formimitt qeveris s prkohshme, kundr

mij vullnetar t vendosur n Ulqin(nga t cilt 800 ulqinak) dhe 2 mij ttjer, n sektorin e Tuzit. N fillim tnntorit, kur Dervish Pasha ishte ven-dosur tanim n Shkodr, mbrritn ktuqindra vullnetar t tjer nga Tetova, ngaShkreli, nga Dibra, nga Kelmendi dhe

pritej t vinin rreth 4 mij t tjer ngaPrizreni, nga Gjakova e nga Dibra. Presionet q Dervish Pasha bri nga 7deri n 16 nntor 1880 ndaj Komitetit

Ndrkrahinor t Lidhjes pr Shkodrnpr ta detyruar t dorzonte Ulqinin nukdhan rezultat. Edhe Komiteti i Lidhjes

pr Ulqinin n peticionin q u drgoi m

16 nntor Fuqive t Mdha, shprehtevendosmrin pr mbrojtjen e qytetit.Fryma e qndress kishte prfshir gjith

popullsin e qytetit.Pr t shpejtuar dorzimin e Ulqinit uangazhuan konsulli anglez (K. Grini)dhe ai austro-hungarez (F. Lipih) nShkodr, t cilt, n marrveshje meDervish Pashn, ushtruan trysni mbiKomitetin Ndrkrahinor t Shkodrs prta bindur t hiqte dor nga mbrojtja eUlqinit. Prkundrejt ksaj konsujt e huajdo t ndrhynin pran sulltanit pr tudhn shqiptarve t drejtat autonomiste.Prball trysnis s Dervish Pashs dhe

premtimeve t konsujve t huaj, m 17nntor 1880 shum antar t Komitetit

Ndrkrahinor t Shkodrs deklaruan sehiqnin dor nga qndresa e armatosur n

Ulqin. Ndrkoh edhe mjaft nga prfa-qsuesit e krahut t moderuar kishinkapitulluar para Dervish Pashs dhe


4/28


Intervist me historianin, publicistin dhestudiuesin Prof. Neki Babamusta

Bisedoi:Raimonda MOISIU

persekutuar. Kam qen n kontakt mevlerat politike t Demokracis. Patakrijuar nj bibliotek familjare, duke

mbajtur lidhje me disa biblioteka. Mkan ndodhur shum ngjarje q pr nga

prmbajtja, jan t denja pr skenahollivudiane.Jeta si rrjedhje pa mbarim, vazhdon!

10-N jetn e prditshme n Londr,Angli, ju jeni n kontakte me personal-itete t kulturs, intelektual e qytetar tthjesht, diplomat figura t njohura t

apo veset e tjera q kan prfshir nj pjes tkomunitetit shqiptaro-britanik, sikundr drogae krimi? Si mund t reflektoj komunitetishqiptaro-britanik pr lehtsimin e ktyre

plagve?Kur dgjojm pr ndonj vrasje, natyrisht qsjellin tronditje. Nuk pajtohemi me krimin, tcilin e dnon i tr komuniteti, ashtu sikurse

ndodh q vriten dhe shqiptar t pafajshm.

13-Mendoj se publicistika juaj aktuale shttrsisht me lnd nga jeta historia, veprimta-ria, kontributi shqiptaro-britanik. Cilat jansfidat pr ti prshkruar ato n shkrimet tuaja?Vllazrim, bashkim pr Shqiptarizm!

14-A kini botuar libra historik dhe natyra e tshkruarit tuaj? Si ndjeheni pas gjith ksaj

dinezve.

11-sht e natyrshme q mjedisi shqiptaro-britanik n Diaspor, karakterizohet ngandjenja patriotike, atdhedashuri, krenari,vlera e identitet kombtar. A ka ndikuar n

publicistikn tuaj dhe a i kini numruarbotimet e shumta t shkrimeve tuaja

historike n kto vite?Pr shtjen shqiptare, ndjehesh gjithmon

i ri. do mmdhetar, pavarsisht pozi-cioneve ekonomike, politike, apo arsi-more, e ka pr detyrim t punoj pr tmirn e Kombit! T mos rikthejm kohn,Isha un obo Rrapushi.

12-Jetoni n zemr t Anglis, Londr. Sindiheni kur dgjoni pr krimin n familje,

komunitetit shqiptaro-britanik, por edhe tpolitiks shqiptare dhe britanike. Sa shtprezent atdheu yn Shqipria e shtjashqiptare, vemas ajo e Kosovs eamris n marrdhniet me ta?

Sa her q takojm shqiptar, sikurrilindim. Vlerat demokratike n Shqipri,

Kosov, Maqedoni, mbrojtja legjitime evllezrve tan t amris jan shtjedite.Zgjuarsia shqiptare n Londr, nprmjetorganit t saj Tribuna Shqiptare trajtonvazhdimisht problematikn kombtare.Afro 200 mij shqiptar t sistemuar nBritani, me punn dhe zgjuarsin e tyre,

por tregojn se ne jemi popull evropian.Shqiptart kan fituar admirimin e lon-

Intervist me historianin, publicistin dhe studiuesin Prof. Neki Babamusta

Biggest Heist on private land continues tohappen in Albania...How can they, the Alba-

nian politicians sell someone elses land??

MENDIMET E ARISTIDHITRRETH SHTJES SHQIPTARE

dhna me pesh prej tijnuk jepen. N kulmin e lulzimit tMaqedonis dardant kishin rn disin prparimin e tyre. Por duke pasur

parasysh lavdin e dikurshmestrgjyshore, jo vetm nuk e prkrahnAleksandrin e Madh n fushatat e tij,

por ndjenin pr maqedonasit nprgjithsi nj ndjenj antipatie. Nasnj rast nuk mund t prisnim ngaAleksandri q ai t pohonte se kishtendjekur rrugt e strlashta t tyre drejtAzis, madje se i njihte mi r ekspeditate Heraklive dhe Dionisve drejt atyrevendeve. Un, vese, pas atyre ek-

Madh, ata ishin n kulmin e nxjerrjes s met -aleve, ndonse "politikisht" nuk bnin pjes nlavdin e pushtuesit t ri. Shprehja "Tri krijesat menura quhen dardan", tregon se sa lartvlersohej kjo gjini njerzore n lashtsi. Nmitet e Maqedonis, Traks, Azis s Vogl,

por edhe t Atiks gjithmon e m shum zejete metaleve lidhen me dardant. N mitet t ro-

jane, Erihthoni konsiderohet djal i Dardanit,por edhe n mitet e Atiks Erihthoni, apoErehtheos, lidhet me nxjerrjen dhe prpunimine metaleve. Ky ishte i pari q krijoi yzengjitmetalike t kalit, ose peshoren e kalorsit, siquhej. Ai solli n Athin nga Lavrio t parncop prej argjendi dhe po i pari preu monedhate argjendta.

Ndrsa popujt e tjer t Ballkanit lvizinkryesisht drejt jugut dhe perndimit, dardant

shnonte nisjen e krijimit t dhjetra edhjetra gjuhve t gjalla edhe sot, apo tvdekura, t cilat do t fliteshin nga India edo prfundonin n Evrop. Pr fat t keq,shkenctart evropian, duke studiuar ktofakte, jan t detyruar t devijojn nga evrteta historike pr shkak t tezs fanta-ziste t indoevropanizmit. Kjo tez, dukelvizur nga qorrsokaku n qorrsokak,krijon gjithmon sensacione impresio-nante. Megjithat, indoevropanizmi nukmund t bind edhe ata q kan mendimintjetr pr kt shtje. Fama e Dardanve dhe identifikimi i tyre ilasht me prdorimin e metaleve, mbetnt till derisa edhe popuj e vise t tjera e

prvetsuan kt teknik. N periudhn engjitjes s Maqedonis s Aleksandrit t

speditave mitologjike t Herakliut dheDionisit shoh vetm Dardant dhe Karet.

N librin tim "Zeusi pellazgjik dhemashtrimi indoevropian", q pres t boto-het s shpejti nga shtpia botuese"Thamiris", kam theksuar se banort evendit q m pas do t quhej Ballkan,kan qen djepi i qytetrimit botror. Shkaku q i bri Dardant t shquhen aqtepr me rolin e tyre n Ballkan, por edhe

pothuajse n t gjith Azin, ishte jovetm kultivimi i grurit, por kryesisht

prvetsimi prej tyre i tekniks s nxjerr-jes e shkrirjes s metaleve, e cila u jeptemundsin t prodhonin mjete mbrojtse esulmuese dhe t pushtonin ekonomikishtkshtu lehtsisht Lindjen. Ky ndoshta dot ishte cepi i fillit t Arjans, q do t

ARISTIDH KOLA DHE SHTYPI SHQIPTAR nga Arben Llalla (vijon)

SKA KOMB TJETR T JETNPRKMBUR KAQPAMSHIRSHM!nga Eroll Velija

popullsin shqiptare. Sipas atyre qthon oficert dhe ushtart, jan 3.000arnaut t varrosur n fshatrat eshkatrruara dhe q del akoma tym midisKumanovs dhe Yskyb-it. Akoma m

tepr jan qlluar pr vdekje n zonn ePrishtins. N rrethinat e Yskyb do ditqahet nga nj fshat. Fshatrave u vihetzjarri dhe njerzit dalin nga shtpit etyre pr tiu shmangur tymit t dendurdhe kur dalin qllohen pr vdekje sikafsh t egra, shkruan gazetari. FritzMagnussen flet edhe pr nj pem tmadhe, ku ishin varur shumica e ar-nautve shqiptar. Edhe n koh tTurqis kishin ndodhur varje n kt

pem. Shum gjak ka rrjedhur nn ktpem n koht e tmerrshme t sundimitturk, shkruan gazetari, shkrim t cilin e

bilave q jan vn n dispozicion t korre-spondentve. Prndryshe, stacioni i trenavegjendet disa kilometra larg qytetit. T reshurat e vrullshme t shiut i kishinshndrruar rrugt q shpinin drejt qytetit nturma t vogla malesh, dhe vetm nj pipfishkllim i paralajmronte rojet pr ardhjendhe kalimin ton. Hotel Vranja sht selia eshtabit gjeneral. Ktu gjendem un i vendosurme shumicn e shokve t mi q kemi ardhur

nga vende t ndryshme. Hoteli funksionon sinj qendr e nj kampi lufte. T gjith o ficertnga grada m e lart deri tek ajo m e ultatakohen ktu n mesdit dhe n mbrmje.Figura kryesore rreth s cils sillen t gjithsht princi, Alexis Karagjorgjevi, prndryshedjali i axhs i mbretit Petar Karagjorgjevi.Alexis sht nj oficer i mueshm, i cili nuklodhet nga pyetjet tona t shumta q ia pa-rashtrojm do dit kur kthehet nga fusha e

betejs n Kumanov.Ai ulet n mesin ton me nj erek litr ver ndor dhe na tregon n gjuhn frnge, gjermanedhe angleze se far ka par gjat dits.

burgut t Prizrenit dy trupa shqiptarsh tvdekur nga sulmet e nats. Pothuajse egjith popullsia e frikuar muhamedane kaikur nga qyteti. Ku jan arratisur? Pyes njkomitac i cili pasi ngre shpatullat drejtonme gisht drejt maleve, ku sht rruga prn Gjakov.N malet e larta ndodhet Gjakova, gj qsinjalizohet nga disa pika t kuqe mbimale. Dshmitar t ndryshm na thon

shqiptart e shkret jan n gatishmri trkohs, shkruan Magnussen n shkrim etij t ndaluar.Kryeshtabi n Vranj T burgosurit e

par arnautNga korrespondenti yn i drguar nVranj, 24 tetor 1912Kur u zgjova n Vranj, gjja e par qdgjova ishte bubullimat dhe krismat qvinin nga Kumanova. Vranja dukej si njqytet gjysmaziatik n mes t maleve tlarta. Un arrita dje n mbrmje me auto-mobil. Ushtria ka konfiskuar gjith auto-mobilat, me prjashtim t katr automo-

kishte censuruar gazeta dhe nuk e kishtebotuar.Ai tregon edhe pr masakrat q i kishte

par nga udhtimi i tij prej Shkupit nPrizren. Demat trheqin ngadal qerret etyre t mdha t mbingarkuara me familjearnaut t shprngulur. Grat, q jan tmbuluara n fytyre, jan ulur midis lloj -lloj sendesh kuzhine, me fmijt e tyre qethanin se ftohti dhe t mbshtjell rreth

gjoksit me copa te ndryshme. Kasolletvazhdojn t digjen dhe tu dal tym,shkruan ai.Nj familje e vogl krkon nj streh prt kaluar natn nn qerre. Nj burr ivjetr shtrihet i vdekur pr toke, gishtat etij jan ngulur thell n baltn e r rugs.Gruaja e familjes sht ulur e kr rusur dhedy fmijt e vegjl me fytyrat e tmerruarashikojn nga shalli q i mbshtillte. Bur ri ifamiljes, nj arnaut i ri, punon n mnyrt dshpruar pr t rregulluar rrotn eshkatrruar.Ai tregon se si kishte par n sheshin e

SKA KOMB TJETR T JET NPRKMBUR KAQ PAMSHIRSHM! nga Eroll Velija (vazhdon)


5/28


HISTORIA EDHE GJUHA E PELLAZGVE nga Altin Kocaqi HISTORIA EDHE GJUHA E PEL-LAZGVE

PunoiAltin Kocaqi

-----------van-----------porevute=shkojn,ecin--------van=van----grumos------skapto=germoj--------------grumos=germosh ----vratin--------ktipun=godasin-------------vratin=vrasin--------krion---------vasilias=mbreti--------------krion=kryeja

-------

kortin--------

kurion=krasisin--------------kortin=korrin-------thallis--------makris=egjate---------------thallis=e thelle

N dorshkrimin q kam n prfundim esipr, un sjell mbi 1000 fjal t tilla.Kto dokumente gjuhsore jan njtregues se gjuha shqipe, shpton norgjinalitet gjuhn e

pellazgve q, e kishin kryeqendren mt hershme n trojet ku dje banoniniliro-epiriott, dhe sot banojn shqip-tart.

Arkeologjia edhe

edhe me kah te kundert .Prova me e madhe perkete eshte vete Tabela e Monogrameve qe

botohet po ne te njejten RevisteArkeologjike:

Si vrehet n kt tabel monogramesh, numrin3 i tabels me numrin 6, kan po t njjtinmonogram por, me drejtime t ndryeshme.Kjo plotson pjesn e thyer mbi simbolin dha,da. Simboli dha, da, tek numri 6, sht i

plot, por nuk sht vn re nga simpatikuBurhan Dautaj n kt punim, dhe nga askushq sht marr me kto vula deri me sot.

Simboli da shfaqet edhe ne Linearet e fam-shem te Kretes edhe te Mikenes :

Nuk mjafton padituria dhe mosnjohja e sim-boleve t vjetra nga epigrafistt shqiptar nkohn e shkuar por, ende vazhdohet edhe sotkjo padituri me riprodhimin e ri q i sht brksaj vule , paraqitur n muzeun arkeologjik tTirans, n t cilin shmtia ka marr prmasam t mdha, duke ezhdukur krejt formn e simbolit.

Prfundimet

Kryeqendra m e hershme e Pellazgve, vr-tetohett jet n trojet ku m par se ne banon-

krimet e Gjirit t Grams. Ende nuk keminj mendim t vetm, nj interesim tshkencs shqiptare pr deshifrimin e ktyrembishkrimeveMadje nga diskutimet

personale njoh se ka karrige n epigrafinshqiptar q nuk e din se ku sht Gjiri iGrams dhe as e njohin egzistencn embishkrimeve atje... Por, edhe sikur tanjihnin, nuk do ndryshonin shum gjra m

par se t ndryshohen mendjet e vjetruaran kt sektor kaq t rendesishem dhe jetik,mbi t ciln jan varur shpresat e gjuhsisdhe t historis, duke krkuar thuajse edhenj fjal t vetme shqipe, n mnyr q t

bjn lidhjen iliro-shqiptare.

Ka ndr ato mbishkrime plot t reja q dot zbardhen n t ardhmen por, un ktu dondalem tek Vula Legjendare e Dimalit, nmnyr q tu paraqes me aq sa do mun-dem, gjendjen tepr kritike n epigrafinshqiptare.

Vula botohet n Revista ArkeologjikeIliria 1994,1-2, f 138Kam shenuar me shigjeta pozicionin kundodhet simboli da i LinearveA,B.Askush deri me sote nuk e ka vene re edhe perse ne te njejtin vende eshte gjen-dur edhe nje monogram tjeter i rregullt

Epigrafia Shqiptare

Arkeologjia

Sot, n muzeun arkeologjik n Apolloni, ekspozo-hen gati 1700 artikuj t gjendur atje. M bjn mjaft

prshtypje ekspozimet nga kodra e Kryegjats, ecila dihet se ka qn e banuar q nga epoka e paleo-litit, nga vet frytet q ka dhn kjo zon. N njraft t vaant dokumentohen edhe vegla dhe ennga epoka e bronzit, pra nga mijvjecari i II (dyt) p.e.s!!

A e dini ku sht dhe ku shtrihet Kryegjata? Eshtkodra n lindje t akropolit t Apollonis!

100 vite grmime n Apolloni mbi varret dhendrtesat e kolonve t ardhur, dhe as edhe njlopat e hedhur mbi varret tumulare n kodrn

prball Akropolit t Apollonis?!

Prse nuk u financonkan n asnj rast grmimet nzonn q dokumenton jetn e autoktonve n Apol-loni?!

Cilt kan frike nga egzistenca e Apollonis autok-tone para ardhjes s kolonve?!

Epigrafia

Ende nuk ka nj punim t mirfillt mbi mbish-

Zbardhen telegramet, si u organizua shpallja e Pavarsis

Zbardhen telegramet, si u organizuashpallja e Pavarsis

jetojn n paqe me gjith shtetet fqinje,shpresojn: - se ndryshimi i jets

politike dhe formimi i Qeveris sPrkohshme do t njihet prej Qeveriss Tij Mbretrore; se do veprim

armiqsor nga ana e ushtrive t tij

(Trieste) - Le Temps (Paris) - Echo de Paris(Paris) - Le Mattin (Paris) - Daily Telegraph(London) - estminster Gazett (London).Kuvendi Kombtar, i prbr prej delegatsh tt gjith viseve t Shqipris, pa dallim feje, imbledhur sot n Vlor, shpalli Pavarsin eShqipris dhe formoi nj Qeveri tPrkohshme me kryetar Ismail Qemal Beun. -

Sekretari i Prgjithshm i Kuvendit, Luigj

(Tel. Nr...........Fjal 77 O. F.)Vlor 15 vjeshta e tret 1328 - 28 Nntor1912.....Ora e .....Giornale d'Italia (Roma) - La Tribuna(Roma) - Il Mattino (Napoli) - Corrieredella Sera (Milano) - La Stampa (Torin0) -Fremdenblatt (Vien) - Zeit (Vien) -

Reichspost (Vien)-

iboral Piccolo

brenda n truallin kombtar t tyre do t pushoj svepruari dhe - se gjith viset thjesht shqiptare t

pushtuara sot prej ushtrive t aleatve (ballkanik -K. F.) do t lirohen prsri. - Kryetari i Qeveris sPrkohshme, Ismail Qemali.* * *Telegrame nga Vlora m 28 Nntor 1912 mbishpalljen

e Pavarsis s Shqipris

ZBULIMET ARKEOLOGJIKE ILIRE - DARDANE ne ILIRIDA (ii) Disa fjal pr historikun e Shkupit ZBULIMET ARKEOLOGJIKE ILIRE- DARDANE ne ILIRIDA (ii) Disafjal pr historikun e Shkupit

Zbulim: N Kamjan u gjetn dshmite periudhs anitike

N t dy ant e mbishkrimit kryesor, icili sht gdhendur me germa tmdha, jan shkruar emrat e femijvet Prokles (e cila duhet t jet paraqiturn qendr). N t majt sht emriMakrobio, q n greqisht do t thotJetgjata. N t djatht emri Liko, qsht prsri emr femre. Ndrsa, emri

i tret do t ishte Laia, por nuk jam isigurt. N fakt kam nevoj pr nj fototjetr ku drita duhet t bjer pje rrtas nmnyr q t shquhen m mirshkronjat.Zmadho fotografin

DSHMIT E ANTIKITETIT DAR-DAN FLASIN VET

Prof. Ismet Jonuzi-Krosi

Kamjani (sot graviton n Komunn eBogovins, n Fushn e Pollogut tRepubliks s Maqedonis) shtshtrir dikur n lartsin mbidetarediku afr 800, ku edhe jane dshmit eantikitetit t hershm, pr t ciln gjdshmojn nj mori artefakte materiale

t lashtat q nuk dihen se prej kur datojnshtrihen n vendin e quajtur Shushlak. Fshati

Kamjan n historio-grafi daton q nshekullin e XV msakt;1452/53 ku ka

pasur 45 familje dhe6 beqar, m 1467/68ka pasur 55 familje, 3

beqar dhe 5 vejusha,m 1481/82 ka pasur35 familje dhe 5vejusha, m 1544/45ka pasur 19 familje,

nj beqar dhe njvejush, por pr hert par hasen tregjistruara 3 familjete fes islame dhe m1568/69 familjet ekrishtera jan

paksuar n 10familje dhe 6 beqarsi dhe 2 familje tfes islame dhe nj

beqar.

Vlen t prmendi njdshmi t emrave

vetjake mesjetare te shqiptart e Maqedonisn dritn e defterve osmane t shekullit t XV-t / Turski dokumenti za istorijata na make-donskiot narod. Tapu tahrir defter Nr. 4, t

Krosi shton se, fshati i mom i Kamjanitsht shtrir n hapsirat n kt lokalitet t

lasht, pr kt dshmojn hapsirat rreth eprqark po ashtu dihet se kemi pasur edhenj kish pr t ciln dihet lokaliteti sot eksaj dite si dhe pr disa vendvarreza q m

si sht rasti i rrass s var rit, e cila daton ngashekulli i III t ers son. Pra, historiku i Kamjanitsht i pandriuar fare dhe se n lakoalitetin equajtur Zabel sht shtrir fshati i lasht kusupozohet se ka qen edhe kshtjella me forti-fikatat e veta. Dshmi nga fotot dhe gjetja e rrasss varrit s bashku me dshifrimin e mbishkrimitq u gjet fare rastsisht n muajin shkurt 2010nga Hamdi Rexhepi.

Profesori i historis Ismet Jonuzi-Krosi, i cili shtnga ky vendbanim, shpjegon pr historikun eKamjanit, q sipas pos Kamjanit, i cili dikur shtshtrir n lartsi mbidetare afr 800 matra q

radhitet n fshatrat e brezit t njjt me shum eshum vendbanime t tjera t Sharrit, qart dsh-mon se, lokaliteti i quajtur Kubja e Zabelit, shtfare i pandriuar dhe se n t duhet t ket njmori faktesh, q fragmentet e gjetura jan pasqyras kemi t bjm me nj lokalitet antik q kavazhduar n mesjet e deri m sot. Por, sipas prof.Ismet Krosit, brengos fakti se ky lokalitet shtln n mshirn e kohs dhe me gjetjen e rrasss varrit n muajin shkurt t 2010, sikur i kanxituar grmuesit e egr q t bjn krdi dukekrkuar se gjoja do t gjejn ndonj fragment mevlera pr tu pasuruar, q edhe e dmtojn tejmasekt lokalitet.Zmadho fotografin

DSHMIT E ANTIKITETIT DARDAN FLASINVET - Varr Dardan n KamjanSe ky lokalitet n popull njihet si Kubja e Zabelit,


6/28


Ka vdekur Daniel Gazulli, nj z i nderuar i kulturs son (vijon)

pr brezin e ri me kuptue disa gjana, por edhe nEuropn e prparueme shkollat mikse (djelm evajza bashk) jan el pr her t par mbasLufts s Dyt Botnore, n Franc m 1948, kursen Itali katr vjet ma von, m 1952. Kurse ai,

prift, hapi n qel shkoll mikse me djelm e vajzabashk, t krishten e musliman bashk. Ja prsethash se ai ishte nj revolucionar i vrtet, nkuptimin ma t mir, t sakt e ma modern t vetkonceptit t vrtet t fjals revolucionar.

Jo rastsisht nj ndr votuesit e tijkryesor, pse zgjedhjet n at koh

baheshin me prfaqsim, ka qenMyftiu i Hasit. Kur Musa Juka iudrejtue Myftiut: Po ti, si nuk pateturp q votove pr priftin?!, Myftiu,

pa prish terezin, iu gjegj i qet:Nuk votova pr priftin, po pr at q

po na mson prdit ka do me thanShqipni, ka do me than Atdhe.

N nj fletore kujtimesh me titull tprgjithshm q pat lan, shkrue medorn e Tij,Njizet fytyrat ma n shej tkohs teme (Njzet figurat ma t shque-me t kohs time), trembdhjet ishinmusliman: Bajram Curri, Hasan Pristina,Avni Rrustemi, Mehmet Vokshi etj; e Aivet ishte prift, po prift SHQIPTAR, me tgjitha shkronjat t mdhaja.Paraardhsit e tij, n koh shum ma pak

t kthjellta, e kishin tregue se asnjher nuk ikishte vrbue ndasia, apo deri urrejtja, prmotive fetare.Ja thot Pouqueville tek Historia ePrlindjes greke: Andrea (Ndreka) u gjet si

prijs i Mirditasve at dit q Ali Pasha(Tepelena) mblodhi popullin e Kardhiqit teHani i Hormovs me u pajtue me ta, por n tvrtet me mendimin me i gr. Ali a, tuemendue se katolikt, pr fanatizm fetar,

Shkrime nga NAFI EGRANI

RRFEN XHEL KALISHTI

Ata interesoheshin pr lidhjet e

Xhems me njerzit andej kufirit, nShqipri. I treguan madje, se Mu-harrem Bajraktari, Xhel Kalishta e ttjer, kishin kaluar kufirin dhe kishinshkuar n Greqi dhe se pr BajramDobrdollin dhe Hashim Toplicn, nukdinin gj. Kto jan stin t vrara, vitet plagosura,- tha disi n vetveteXhema dhe hodhi shikimin posht, ngafusha e Pollogut.- Na jep leje, se ne u nism. T zbresimsa m hert n fshat,- iu drejtua Nazifi,duke e par nn vetull dhndrin e vet, ishkeli syrin tinz Remziut. - Edhe une kam shndetlig nnplakn,- thashkurt Rizai.- Ti, Xhem, merr e ha petulla, por leni

pak edhe motrs son, Nesfijes, -i thasi me shaka Ali Gorjani. Kinse i vllai,

Dulla, qeshi pak me ironi, por edhe medroje, sepse, si thoshin ata, po tikuptonte Xhema se prgatitnin kurth,do ti kpuste me mitralozin, q ekishte mbi shkmb. Ata kishin friknga Xhema dhe ishin t bindur, siekzistonin at koh dhe at bot edhegojdhnat, se Xhem Hasn nuk ekapte plumbi.U prshndetn dhe u nisn. Xhemanisi t hante. Mirpo, posa hngri 2-3

petulla t ngjyera n pekmez, q nfillim iu dukn shum e lezetshme, sin prrall. Por pas disa asteve ndjeudhimbje n lukth dhe nisi t rrotullohej.Teksa ndodhej n kt gjendje mar-ramendjeje, dikur i ra ndr mend:Helm! Ah, tradhtart, n pekmezkan futur helm, - oshtin malet e

Sharrit nga jehona e zrit t tij., ngarafali i mitralozit, i cili me flak e zjarrmbushi prroin e thell mes kurorashshkmbinjsh... Andej dukeshin vetmhijet e tyre fantazm n ikje.* * *

Nga dosjet q m ran n dor, msovasi ishin likuiduar edhe Arif Kapetani iGlloboics n Zhelin, Mulla Idrizi iGjilanit dhe Sul Hotla i Kumanovs.Lexova se kishte ndodhur me BajramMahmutin, i njohur te ne si BajramDobrdolli, gruan e t cilit, Pemben,(UDB-ja e kishte transferuar n Te-tov) dhe e kishin vn n lidhje me

referentin e UDB-s pr Tetov e Gos-tivar, Stoje Gjeorgjievskin, i cili kishtekurdisur nj tabor t tr agjentsh shqip-tar nga kto an, edhe kundr Azir Teno-vs, Qahil Fazli egranit, dhe me disamasha t ndryshkura t tij. Mora t dhna

pr Mahir Zherovjani me pseudoniminMajer, i cili ato vite gjendej n burgun eIdrizovs, ku vuanin burgun edhe ca ttjer si ky, t cilt, kur e donte, nevojahidheshin maleve si agjent andej kufirit,n Shqipri. Pr t gjitha kto m rrfenteMajeri. Ai m ka folur edhe pr anga-

zhimet e Hashim Toplics dhe t tjerve.Pr veprimtarin e suksesshme, proku-rori i athershm publik, Llazar Mojsovi, ikishte shprehur Majerit mirnjohje tveant. Nga dokumentet e dosjevesekrete, msova gjithashtu se n listn egjat t bashkpuntorve dhe agjentve tUDB-s kishte edhe shum shqiptar ttjer, disa prej t cilve u bn edheviktim e saj, duke ua shkruar dosjet

personale ose ato t informatorve. Shem-bull t till, jan t shumt.Ndodhte shpesh, q poezit e vllezrveNuhi dhe Agim Vinca dhe t shum ttjerve, me krkese t shefit prKundrzbulimin, Dushko Mitevskit, i cilie fliste shqipen m mir se shqiptart, dhegrupit Dushko Trajkovski, NikollaIlievski, Sllave Vasovski etj., t

prktheheshin n gjuhn maqedonase.Sllavo Vasovski ishte puntor operativ prirredentizm shqiptar n Shkup, i cili nvitet 1970 hodhi lnd plasse n Qendrne Bashksis Islame n Shkup dhe nviaduktin e Bit-Pazarit. Ai duke dashur tmbulonte marrzit e tij, kt akt terroristdeshi tua linte n der shqiptarve, duke udhn dajak 172 prej tyre dhe duke lngjurm gjaku e vrag, npr bodrumet

policis s Bit-Pazarit, Proleqes, Kar-poshit, Gjore Petrovit, gat viteve 1970-1973. Edhe sot e ksaj dite banort eDervenit, i mbajn mend si gjakatarSllavo Vasovskin, komandantin e milicisDimitrijen dhe Rauf Qazimin. Nga anatjetr edhe Saqip Kollari, nj trap ngaDibra, i shembte shqiptart n dajak derisa humbnin ndjenjat. Ai ushtronte dhun

mbi ata q i quante nacionalist,irredentist, enverist, t rrezikshm

pr sistemin e Milosheviit. Gjithashtu,pr her t par dhe nga burime t sakta eshum t vrteta (sekrete), do t zbumemrat e atyre q e likuiduan KaloshHamdi-Reanin n Amerik m 1971, si uvra Sefer Selimi, si e spiunuan dhe likuid-uan Azem Morann me shok, si dhe kushe vrau Hamz Rexhepin, Azem Azemin,kush e likuidoi Hasan Remnikun. Do titregoj fytyrat e vrteta t Mehmet Sheshit,Selim Broshs e Abazoviqit, MuharremDans e Halit Lokut, Danush Lurit e SahitMerakut, Jusuf Karakushit e t tjerve ne

Kosov, t Sllave Vasovskvt, t BexhetBexhetit (Lepurit) nga Greshnica eKrovs dhe t t tjerve po ngaKrova, Haxhi Shaipit, Saqip Kollarit eEdip Markut nga Dibra, Hajrush Toska et t tjerve nga Struga, Bedri Sinanit dhet shokve t tij nga Tetova, Hisen Mus-liut dhe Haki Fejzullahit nga Doberdolli iGostivarit, t Evzi Mehmedit e RaufQazimit nga Kumanova. Nga burime tsakta e t sigurta, do t zbu po ashtu prher t par, t vrtetn pr vrasjen e JusufGrvalls, t vllait Bardhoshit dhe t

Kadri Zeks, n t ciln kishin gisht,mjerisht, edhe disa intelektual shqiptar,t cilt u prmbaheshin me prpikridirektivave t UDB-s, dosjet e t cilve imban Beogradi. Ekzekutort pastaj, sipas

planit, u zhdukn dhe u strehuan n am-basadn jugosllave, n Bon t Gjermanis,nn ombrelln e Bashkim Hisarit dhe tJusuf Buxhovit. Ky disa dit para atentatit,meq kishte dijeni, sipas instruksioneve tBeogradit shkoi n Prishtin, q tevitohej dyshimi se ka pasur gisht n ktakt shtazarak, t cilin duhet ta sqarojtashm Ibrahim Kelmendi dhe ndonjtjetr q dihet. Pr t gjitha kto mistere,

pr kto t vrteta q e shqetsojn dhetmerrojn opinionin mbarshqiptar n tgjitha meridiant e bots, do t lexoni pran faqet e ktij libri dyvllimsh. Do t

lexoni pr miqsit e Sllavo Vasovskitme shqiptarin e ndershm Latif Kurtin.Mandej do t msoni si u b AbedinMurati, viktim e mikut t tij t UDB-s, Gjore Kocevskit, si u miqsua me tQazim Arnari, ose Vahetin Shefki Rama-dani me Zhivke Mitevskin, TihomirBaboviqin, Despod Aleksovskin dheTemelko Boshkovskin. Lexova, madje,edhe dosjet e vllezrve Nexhat e QemalAgolli, t Sali Lisit, Xhafer Kodrs, IzmitRavenit etj., Kapllan Resulit, t cilt nGjykatn e Qarkut n Tetov, me in-struksione t UDB-s, i dalin n ballafa-qim si dshmitar edhe Adem Demai eBahri Brisku nga Ulqini (ato vite iemruar edukator n konviktin e Normaless Shkupit). Kurse Adem Gajtani, srishme instruksione t UDB-s, i merr gruan

Kapllanit, Feriha Hajrullahun nga Tetova.Aq m interesante jan informatat, pr-katsisht referatet e dosjes s Murat Isakutn lidhje me veprimtarin e grupit tSadudin Gjurs, Gjon Sereit, AzemMorans etj., kto materiale dhe deklarataUDB-ja i prdori si argumente pr tidnuar ata dhe t tjert.Edhe pas Plenumit t Brioneve dhe rniesse Rankoviit, vazhdon spiunazhi n messhqiptarve, si n Maqedoni ashtu edhe nKosov, Mal t Zi dhe Shqipri. Gati tgjitha redaksit e gazetave dhe t radiotel-evizioneve n Maqedoni dhe Kosov,shndrrohen n qendra rezidente, me t

cilat SDB-j a vite m radh e sinkronizonte veprimta-rin e vet t errt kundr shqiptarve. N kohn kurn SDB t Kosovs vrisnin e prisnin Mehmet Shoshi,Xhevdet Hamza, Mehmet Maliqi (babai i ShklzenMaliqit), e Selim Brosha, ktij shrbimi sekret iushitn falas edhe shum gazetar t Rilindjes, siMaksut Shehu, Fadil Bujari, Mujstafa Rujshiti, NebiGashi, Mehmet Kraja, Sabri Hamiti, Jusuf Buxhovi,ndrsa n Televizionin e Prishtins, Riza Alaj,Fahredin Gunga, Agim Zatriqi, disa t punsuar nArkivin Historik t Kosovs etj. N S hkup, nredaksin e Flaks s Vllazrimit, n kohn kurkryeredaktor i saj ishte ish -oficeri i OZN-s, Lutfi

Rusi, zvendskryeredaktore u b SllavkaBiljanovska, koh m par e ardhur nga Shqipria, ecila si rezidente mbante lidhje t drejtprdrejta meDushke Trajkovskin, shefi i degs s SDB-s nShkup. N kt gazet, me nj kujdes t veantsurvejohej dhe analizohej veprimtaria e NexhmedinSobs, Jusuf Grvalls, Teki Dervishit, MehmetaliHoxhs etj. Pr kt, aso kohe, ishin angazhuar edheemra t shquar t jets kulturore n Maqedoni, prej tcilve mjaft aktiv u treguan Moamer Vishko, AlushKamberi, Nijazi Limani, Adem Gajtani, SllavkaBijanovska, e t tjer informator.SDB-ja, deri n kohn kur kaloi n Rilindje tPrishtins, ku i rrotulloheshin agjentt e sigurimit tEnver Hoxhs, nga njra an, dhe ata t KOS -it e tSDB-s, n ann tjetr, kishte informata t holl sish-me pr do lvizje t Jusuf Grvalls dhe t shokut ttij, Teki Dervishit, Kadri Zeks, Daut Demakut,Ibrahim Kadriut, Musa Ramadanit, Abdyl Bun-

jakujt...N redaksin e emisioneve n gjuhn shqipe pranTelevizionit t Shkupit, tregohen mjaft aktiv rrethLuan Starovs, t cilin SDB-ja e mbante n vzhgim,dhe Lushin, kta i mbanin n lidhje Viktor T a-naskovski, Mile Atanasovski dhe Boro Dellovski,shefa n degn pr Zbulim dhe Kundrzbulim kundrveprimtaris s Sigurimit t Shqipris. N radhn etyre hyn ndrkoh edhe majori Menduh Ajdini,dhndr i Meti e Nushi Krliut. Dhndr i tyre ishteedhe Ali Aliu, i cili ishte edhe viktim e tyre.UDB-ja, m von SDB-ja, prmes Krlive dhe disadibranve t tjer, kishin vn kontakte t drejtpr-drejta me gruan e Enver Hoxhs, Nexhmijen, me tciln, si dibrane, kishin lidhje farefisnore. Kt fakt ekam shtjelluar m gjersisht n zbrthimin e njoperacioni q n dosjet e UDB-s sht i koduar meemrin Lidhja Dibrane.Rekrutimi i intelektualve shqiptar, si n Maqedoni

ashtu edhe n Kosov, bhej n mnyr shumspecifike dhe perfide. N kt kontekst, po

prmendim si shembull transferimin e Ali Aliut nUniversitetin e Prishtins, t cilit, pasi iu shit disa

profesorve t Tirans q merrnin instruksionedrejtprdrejt nga sigurimi, iu caktua tema e doktora-turs Veprat e Petro Markos, por me kusht qdisertacionin tia prgatisnin Teki Dervishi dhe LuanStarova. Pse krkohej t veprohej kshtu dhe pseSejfedin Sulejmani u kthye pikrisht n at koh si i

pavolitshm nga Prishtina n Shkup, kt e dintevetm SDB-ja e Prishtins dhe Shkupit, bile edheSigurimi i Tirans. Aty u zhvilluan nj mori opera-cionesh t fshehta.Ato vite u bn ca rokada n SDB -n e Shkupit dhe


7/28


Shkrime nga Vullnet MatoBONATA PRANON PRDHU-

NIMIN( Tregim nga nj ngjarje e v rtet)

hyri n od. Izeti kish rn prm-bys sikur flinte mbi pellgun egjakut. Kurse i ati dhe e ma e tij , tshtrir mbi dyshemen me drrasa,

mbaheshin ende me duart shtrn-guar te njri-tjetri, sikur po i lute-shin zotit pr paqe njerzore.

Bonata e ktheu Izetin drejt dhe eputhi n buzt e ftohta duke i psh-pritur:

-Xhani im, sna lanzagart ta gzonim zoin

bashk, po hakn tnde tamora un!... pastaj dukenxituar me lot n sy, mori

jorgant mbi sepete dhe imbuloi t tre, sikur flinin.

Zbriti shkallt me

kujdes, duke u dridhur ngafrika, se mos shfaqeshinzervist t tjer diku afr.Kaprceu gardhin e prku-lur deri afr toks, meautomatikun q i pengonte

ecjen, derisa hyri n kopshtine mbjell me misr dhe mefshes. M tej zbriti n

prroin e errsuar nga muzgui pasdites. Npr pellgje atyktu shquheshin kufomafshatarsh me kok t prera.Fshati qnkish kthyer i gjithi

n kasaphan.Ajo mori rrugn e vetme,

por e trimruar nga automat-iku i Izetit nn cibune. Kaloinpr rrethinat anashMinins, Filatit, Kosks dhe

natn von doli n Qafbott Konispolit. Aty dgjoinga nj bari, q shqeu sytmbi automatikun dhe guxi-min e saj, se n at vendkishin kaluar gjat dits,disa qindra am tmrguar. U ndal nj cop

her, sa pr tu lodhur dhepr t mbushur gjoksin meajr Shqiprie.

e deri m 2012, apo m mir me thn ngamanifestimi i 100 vjetorit t shpalljes sPavarsis s Shqipris dhe shpalljen eRepubliks s Kosovs m (17 shkurt2008).

N fillim, ideja e bashkimit kombtar e

rilindsve, nuk arriti t zgjerohej e sundojshum. Ajo nuk ishte, vese njra ngafraksionet apo rrymat, jashtzakonisht tshumta t bashkimit kombtar. Prkundrazi,n at koh, sundonin t tilla mendime tcilat n brendi, ishin t afrta me prcakti-min, fetar t popullsis, pasi nuk kishinmundsi t dallojn, rndsin e secilsshtje (popull, komb, kombsi, besim etj),nga shtresat organizative t shoqrisfeudale, t cilat mbulojn thelbin feudalo-

borgjez, e kombtar t ndryshimeveshoqrore e demokratike, duke umbshtetur me fraza fetare, gjoja demo-kratike pr masn e drejtsin q do trregullohen me ligjet demokratike t kohs.

Rilindja Kombtare Shqiptare e viteve1840-78 (Lidhja e Prizrenit), i goditi rnddhe pr vdekje t gjitha idet bombastike efetare t Xhonturqve, pr reforma e prformimin e nj shoqrie demokratike tmbshtetura n ato Evropiane. Masat qmori pushteti feudal i turqve t rinj,

kundr popullit shqiptar e veanrishtintelektualve, kah fundi i shek. XIX efillim i shek. XX, prcaktoj prfundimishtiden se drejtsi e vetme sht lufta pr

bashkim, lirim dhe krijimin e shtetitshqiptar. Sulltanati, bashk me feudaltosman dhe nj numr edhe shqiptar, kishinfrik nga pavarsia e shqiptarve, mshum sesa nga reaksioni i brendshm esulmi i shteteve tjera. Fshatarsia shqip-tare, ishte e knaqur me heqjen dhelehtsimin e disa obligimeve ndaj tyre dhedisa feudalve t cilt filluan t marrinann e rendit feudal, duke lvizur e lkun-dur shum rrall, ndaj sundimit feudal eshtetror t kohs.

Periudha e dyt (1878-1912), dallohet ngaperiudha e par, pr karakterin e saj, prmungesn e nj revolucioni adekuat e tmjaftueshm pr krijimin e mirfillt tnj shteti shqiptar. N Europ, perndimime koh iu kishte dhn fund revolucion-

eve dhe krijimit t shteteve e kombeve.Kurse, popujt e lindjes, ende nuk ishinpjekur e br gati pr ndryshime me an trrugs revolucionare apo kryengritjeve tarmatosura.

Gjithashtu, gjat ksaj periudhe, shtetetEuropiane kishin hyr n epokn e trans-formimeve e ndryshimeve t mdhashoqrore, ekonomike e politike. Gati ndo vend, krijohen parti t ndryshme

politike (kombtare), t cilat arritn tmsojn e shfrytzojn parlamentarizmin

borgjez, pastaj t krijojn shtypin e vet tprditshm, bashkimet e veta profesionaledhe institucionet e tyre kulturore e

kombtare, ndrsa n lindje, vetm sa kishte filluar tndihet era e tyre. Ideja e rilindsve kishte arritur tikorrte fitoret e para, pastaj ti prhapin kto ide

prparimtare europiane dhe q ti zgjerojn e shtrijnato n rrafshin horizontal ashtu edhe n at vertikal.Kjo, doktrin kombtare, prhapej ngadal porasnjher nuk ndalej. Vazhdimisht prhapej dhe vinte

duke u forcuar pr betejat e ardhshme shoqrore.Zhvillimi historik i ides pr bashkim e lirimkombtar, pa shmangshm i detyroi armiqt e vetshqiptar t vishen me vellon e patriotizmit kombtarme qllim q t arrijn ta pengojn procesin, apo tangadalsojn sado pak zhvillimin e pashmangshm t

bashkimit e krijimit t Shqipris.

Edhe gjat ksaj periudhe t prgatitjes s madhe tforcave shqiptare pr bashkim e lirim kombtar, ungritn dhe doln n siprfaqe, forca t kalbura eregresive nga brenda si ishin; E. Teptani, H. Qamilie prkrahsit e tyre, t cilt arritn t gjallrohen nemr t atdhetarizmit e ruajtjes s fryms otomane.

N kt periudh kur shqiptart, mezi arritn tprgatiten pr beteja t mdha, ata i interpretonin kto

MR.AVDI GJATA, FAKTET HISTORIKE T IDES S BASHKIMIT KOMBTAR nga (Fq. 1) (vijon)


8/28


Aleanca pr Par (vijon)

Poezi

Angjelina KrasniqiBardhaj

N KRAHT EFLETS

Bark e mendimeve nisurdrejt ishulit q thrret Valvitje e flamujve t

zjarrit t fjals q prn-dezet

Bregu i zmres tek rrnjte thella ulet e zbret

E pat dhe ju,zri im kugatuhet,ngrohet nga rrezet.

E imja mblsia e pap-rekshme,nuk sht zriPor fjala me tingllim silulja mbi buz e qelur

Pa asnj dridhje shkundetsi arom erbliri

Z vend n errsir sidritzat e yjeve ndezur.

E dgjoni fjaln time pozerin e shpirtit si britm?!Shkruaj kot? Thoni,nuk

sht si zri t tingllojmuzik?!

Zrin q ma morismundja ,e vrau n

tingull trets

Por sa t jam gjall mbiDhe,do ta kem n kraht e

letrs!!...

Raimonda MoisiuSa t Kish Mrzitur

Xhelozia!

Ngandonjher m plqen,t luaj me xhelozin ,E cdo gj q m rrethon,

q m do shum,Dua ta bj xheloze, ta

bj xheloze shum!

Mua m plqen shum casti,kur viktims sime

t xhelozis, i ndrron ngjyrae syve menjher

.-.Sapo un nis e qesh me t

madhe, me trforcn e shpirtit duke i dhu-

ruar nj puthje!Nuk e kisha menduar se, nga

ajo "znka"e mbrmshme i dashuri im,

do m mrziteshe....Eh, kjo loja ime lozonjare C 'i

bri zemrs sime!

.-.Kaloi ora,kaluan minuta,

sekonda, t panumurta,si nj vargan t prerash me

thik,Q kalojn njrapastjetrs,Npr pelten e mjer t

zemrs sime.Ajo hija jote nuk shfaqet

askund..-.

Kokn zhyt n jastkun edashuris,

Aty ku kacurelat e syt ekaltr ishin m par...

Jasht bubullin, vettin, shibije papushim,

Un kundroj sekretet e stins,Se ndoshta mes atyre cfaqesh

ti..-.

Se ndoshta syt i ke fshehur;Aty...

N parkun e zonjushs sblert Elisabet,

N feminitetin e saj aromtrendafila e borzilok.

Ngriva, nga t ftohtit... Endjej q po afron,

E madhe, e zez, e frikshme,ajo ndrr e keqe,

Sikur..sikur ti... nuk dokthehesh m!

.-.Sikur nuk do t vish, T m

ngrohsh prsri!Eh kjo loja ime c'i bri zemrs

sime!Moj er q fryn si e cmendur,Po, merre, moj shpirt, merre,Kt kunadhen prej flake t

xhelozis,Merr n gjoksin tnd t lesht,

Degdise diku pa kthim,Q t vij te un srish; I dashuri

im!.-.

O sa nat e ftoht!Ndjehem krejt e vetme,Pa ty! Sa ftoht q kam !

Po m dridhet buza pr buz,Si n castin ...Kur e pash at t largohej .

I dashuri im! Eja pra...Dua t shoh dy globet e kaltr,

T syve t tu..-.

T t marr pr krahu,T t trheq t krevati im.T vsh kokn te jastku

Ku sht akoma djersa tnde,T m prqafosh

fort,fort,foooooort!Do ta l dritn ndezur t shikoj

fytyrn time.-.

N pasqyrn prball. Ti..!Ti nuk do t shohsh asgj

Ti do t m puthsh n errsir

N errsirn e flokve t mij,Q do mbulojn fytyrn tndeBuzt, syt e kaltr, kacurrelat,

.....dhe pshpritjen tnde!.-.

Flokt e mij do t'ia fshehin mexhelozi,

Drits s ndezur, robinn e bukur-Fytyrn tnde!

M shtrngo shum,M puth shum, fort, papushim,Adoleshenti im i pandreqshm!Po pres ..mrekullin hyjnore ..

. -.Duke pshpritur tok me emrin

tim: "Shpirt"!

Sa t kish mrziturxhelozia!

Eja t rrijm tr natn! Ja,kshtu, sic jemi !

Kshtu, si kan ndenjur tdashuruarit,

E foshnjris s njerzimit,shpells s tyre t dashuris.

Mbase nesr ... do t tmarr era me vete

T betohem, nuk luaj mme xhelozin!

M mir t luaj mdashurin!

KUSHTUAR VAJZES SEZYVER VEIZI.NGAKATERINA DUDI DELI.

QAJ ME ZEMREN E

COPETUARVOGELUSHJA ANE

BOTA JOTE EERRESUAR

PO KERKON BABANE

NGREJE GRUSHTINTEND TE VOGEL

MBI ATA MJERANEQE FAL PABESISE SE

KOHESTY TE VRANE BABANE

NGREJE ZERIN FEMI-

NORGRISJA MASKEN

MARREZISEFLUTURO O SHPIRTI I

PASTERNDRITI RRUGEN PAS-

TERTISE

NGRIHU VOGELUSHJAANE

ESHTE KOHA TEFLUTUROSH

NE QIELL DO KESHBABANE

NE TE PRESIM KETUPOSHTE.

MIMOZA AGALLIUNena

E merr lotin nga shpirti dhe e vendos thellesise se

syrit,Ai lot qe fle me heshtjen,

enderrat,Shpeh i shikoj te

dridhuren buzeqeshjene veshtrim te mpire per

merake,E papertuara nene

sfidon kohe e kalendareduke mbuluar me dashuri

evlate,Nena

Sy qe nuk fle kurre,Dore qe sheron plage

Trup qe parakalon fisshemneper cdo legjende e

perralle,Floke e gushe

me trendeline arome,Nena

eshte zemra, qe dhimb-shem

lutet si askush ne Zote, Zeurta, zebindura ne Bote

urtesine fsheh ne cdogerme

mencurine larteson ne cdofjale,

Trupengrohta, gojemjalta

nene,rrudhat te shikoj me

dhimbjeneper duar e balle,

Mos ma fshih ate veshtrimmerzitshem

-se ti je Zonje e Pare, Askujt nuk I merzitet

bukuria joteedhe ne shtrat merzije

pakrehur kur je,e une puth me dashuri fijet

e flokut aromes tende,Nene

hapma preherin te clodhpak koken prane teje,

Dua kohen ta mbeshtjellme dashuri Hyjnore

Mos shko larg,Mos me lere vetem

se kam shume frike, pa tynene,

Nenafjala qe prek zemra,

Dashuri ngjizur ne vena,Me e bukura poezi nder

libra,Me e shtrenjta dashuri

thurrur ne ndjenja,Vargje ndertuar pamundim e figura,

Te verteta, te sinqerta nete thena,Eshte ndjenje prej gjaku

qe prek zemer te riu aplaku,Nene

Ti lote I gjate ne dashuri te pamate

Agim PipaMbi drurt pa gjethe t

dimrit,mbi trupin pa shpres tndrrave, mbi vetvehtenndez qirinj, ku arratisjet

pa sensdigjen si fluturzat dhe

pshertij -lutem pr t shkuarn e

hidhur...

M duhet t jem m afrpyllit,

q n mnyr t sinqertfal gjethe t gjelbrta;

larg, larg horizontesh, kuhijet e Narcisit

m afruan n pasqyra tgnjeshtrta idolesh.

Mar frym i liruar. Mn fund

pas nj gjyqi t thellditve, q shkuan

pllumbave u rikthej

Nga: ALFRED CAKOAleanca pr Par

Kto dit pam me krshri tmblidhej, pas nj pauze shumt gjat, kryesia e re e partisqeverisse q ka fi tuar nzgjedhjet e prgjithshme rreth

600 mij vota, ose dika mpak se 20% i numrit total tqytetarve me t drejt vote nvendin ton. Aty pam fytyrat knaqura pushtetarsh, t

cilat vazhdimisht ngrd-hesheshin nga t qeshurit saher q kryetari i tyre, si nj

plak e papun lagjeje qmerr npr goj gjith jetn

personale t banorve ttjer t pallateve aty rrotull,masturbohej me shaka

bajate, pa kripn e interesitpublik. Q kryeministri ynka koh q kndellet nmonolog dhe prartje meopinionet e tij t pavend pr

zijafetet e dynjas, kt edim t gjith. Shihetdukshm currufepsja dhemitomania e tij prlundrime t tilla jashtinteresit publik, n mes tdiskurseve t tija politike.P.sh., a e pat se sa mito-

man dhe delirant u treguaDoktori n kt mbledhjekryesie, kur ai barazoiindirekt veten e tij me

popullin, duke theksuar se

kush sulmon Sali Ber-ishn, e ka sfidn me

popullin?! Jo m kotthuhet se ka qen n rinine tij klient i doktorit

psikiatr Ylvi Vehbiu, prshkak t vuajtjeve mesimptomat nga deliri i

madhshtis. Nj gj ttill n politikn e lartmund t guxojn ta bjnvetm diktatort. Por tmos merremi me formn

dhe gafat e Doktorit-kryeministr q ngjan meDoktor Adhamudhin e aju-

pit, por me prmbajtjen epjesve paksa t rralla, kur aifoli n kt mbledhje si aktor

pr sukseset e qeverisjes nkto 8 vjet dhe sidomos pr

katr vjett e fundit tmartess me Ilir Metn,menshevikun ose ashikun etij komplementar t s majts.2. N pamje t par duket

sikur Doktor Berisha kanj siguri pr fitoren e tijn mandat t tret, ka i

bn njerzit t ngrensupet me habi. Shumica enjerzve n terren n ktvend mendojn se ai shtnj naiv q me kokn n

re, nuk e njeh asfarerealitetin e pozicionit tqytetarve n raport mekt mazhoranc, ndaj atae prfytyrojn zhgnjimin

Ku eshte sherbetori tani te fusi keto dy llume neper burgje per krimet e tyre apo ka neo-je per ndonje shtytje dhune si ne kohen e diktatures se 1945.a mjere ai popull dhe per

ato njerez atje...Ina Rama-Adriatik Llalla Nga nje e pa-afte tek nje sherbetor shkon Prokuroria e

Shqiperise


9/28


Serbia theri 70.000 shqiptar dhe djegi 600 fshatra shqiptare (vijon)

Kokalari: Garancia bankare pr Albpetrolin

ishte nj mashtrimI do know is that American Chartered Bank is a

bank with only $2.3 billion in assets and $185million in equity that specializes in makingcommercial loans to small and medium sized

businesses in the Chicago area. So, if in thecurrent tight and highly regulated bankingenvironment, if it's being suggested that Ameri-can Chartered Bank is going to leap into theinternational arena to enable Vetro Silk Roadto complete a $1 billion transaction, in myopinion, this is a fairy tale. But please reviewthese links about American Chartered http://

bit.ly/OBO2Wm and FDIC lending limitshttp://1.usa.gov/SyFLIJ . Have I missed some-

thing? Is my assessment incor-

rect?

I am most interested in hearingyou replies to my inquiries, butmore important, given the re-

peated allegations of corruptpractices by the Berisha govern-ment, I believe the people ofAlbania and relevant U.S. gov-ernment officials have a right toknow the answers to these ques-tions.Thank you.Sincerely,Gary Q, Kokalari

Nga Faik KRASNIQI BASH-

KIM SHQIPTARE DHE

PIKE.

vitet 1930, 1937 dhe 1942n Paris, Franc dheMilano, Itali. Ndr to po

prmend: Zare trnda-file, T dua, moj goc evogl, Bilbil apkni,Qante lulja lulen, Kenkenur i bukuris,As aman,moj lule etj. Sipas HysenFiles: Tefta diti t nxirrtenga knga popullorendjenjn e thell q

populli kishte shkrir nt. Njihet tanim faktet se

Tefta Tashko i ka mbledhur nj

shumic kngsh direkt nga goja emuziktarv t shuar popullore tvendit ton. Nj gj t till e

provon edhe pjesmarrja e Tefts sbashku me kngtaren tjetr tshquar Marie Kraja n festivalin efolklorit t mbajtur n Firence,Itali m 30 Maj 1939 krahaskngtarve dhe muziktarve tshquar popullor t atyre viteve siAdem Mani, Xhevat Borii, KolVjerdha, Taip Kraja, Karlo Palietj. N listn e gjat t kngve

popullore t knduara nga Teftado t bashkangjisnim edhe kngt

popullore t prpunura nga

kompozitori Kristo Kono me

poezi t Lasgush Poradecit sip.sh Kroi i fshatit ton, apoKur m vjen burri nga stani.Krahas Tefts, do t prmendimedhe dy kngtare t tjera tshquara n interpretimin ekngs popullore qytetare:Jorgjia File Truja dhe MariaPaluca (Kraja). N vitin 1945,Tefta kndon n opern e Be-ogradit me shum sukses rolin eMimis nga opera Bohem ePuinit dhe at t Rozins ngaopera Berberi i Seviljes eRosinit. N vitin e fundit t jetska qn vazhdimisht e smur.

Perfundime

Serbia theri 70.000 shqiptar dhe djegi 600fshatra shqiptare

Jam i nderuar q, n emr t Kryesis sShoqats s Muhaxhirve t Kosovs, tiu

prshndes dhe tiu falnderoj pr organizimine ksaj tryeze kushtuar dbimit masiv t shqip-tarve nga Sanxhaku i Nishit dhe rajoni i

Toplics. Ne, pra, jemi mbledhur sot q tprkujtojm kt kaptin t dhimbshme, 130-vjetorin e dbimit masiv t shqiptarve ngaSanxhaku i Nishit dhe rajoni i Toplics, merast Serbia, prmes dhuns dhe terrorit torganizuar shtetror, ushtroi gjenocid dhespastrim etnik mbi 700 vendbanime dhe mbi300.000 shqiptar, t cilt asokohe jetonin ntrojet e veta etnike, apo n nj hapsir saterritori aktual i Kosovs. Spastrimi i dhun-shm i hapsirs etnike shqiptare n mnyrmasive ndodhi pas Kongresit t Berlinit, m1878, dhe vazhdoi deri me shpalljen e

pavarsis s Shqipris m 1912, kur pjesa me madhe e popullats shqiptare t Sanxhakut t

Nishit dhe rajoni i Toplics ishte dbuar ngatrojet e veta strgjyshore. N pronat e li gjshmet shqiptarve t dbuar u vendosn serbt dhemalazezt besnik ndaj regjimit serb, ndrkoh

q popullata e dbuar shqiptare uvendos kryesisht n territorin eKosovs s sotme dhe n nj

pjes n territorin e Maqedonis.Shum nga t dbuarit

prfunduan prtej Bosforit, nshkrettirat e Anadollit e megjer n Turqi. N nj shkrim t

plasuar n internet me titullSpastrimet etnike serbe ndajshqiptarve t Sanxhakut t

Nishit nga nj bashkpuntor iAkademis Diplomatike tLondrs konstatohet se vetm nLuginn e Nishit gjat ksaj

periudhe u vran dhe u masakru-an 35.000 shqiptar. N nj lagjet Nishit t banuar me shqiptar(dokumentet osmane e vrtetojn

pranin e banorve shqiptar nqytetin e Nishit) u plakitn dheu dogjn 300 shtpi. N lidhjeme kt kaptin tragjike tshqiptarve flasin madje edhevet burimet dhe autort serb:Disa familje shqiptare iknin dhetrhiqeshin lugins s Moravs

Jugore npr t ftohtit emadh, npr grykn eGrdelics, deri te Vranjae Kumanova, konstatonStefan L. Popoviq, nlibrin e tij Putovanje ponovoj Srbiji, i botuar nBeograd n vitin 1950.

Ndrkaq, shkrimtari serbJovan Haxhivasilev, dukeshtjelluar politiknshfarosse serbe ndajetnikumit shqiptar, shkru-an (citojm) Dbimi ishqiptarve u b meqllim q Serbia t bhejshtet i pastr nacional dhet krijohet mundsia qaksioni i mtejm tdrejtohet kah Kosova. Ndisa shkrime t botuara nshtypin perndimor tkohs, gjithashtu,theksohet se pushtuesitserb n Sanxhakun e

Nishit dhe n rajonin eToplics kan zbatuar

strategjin e toks s djegur meprkrahjen morale, politike, diplo-matike e ushtarake t RusisCariste e t Evrops. Madje, vet

princi i Serbis, Milan Obrenoviq,kishte urdhruar ushtarakt serb,duke u thn se merita m tmdha ndaj shtetit dhe kombit

serb, do ti ket ai i cili do t arrijt zhduk e t shprngul mshum shqiptar. Burimet ekohs flasin pr rreth 70.000shqiptar t therur, t vrar e t

pjekur n zjarrin e shtpive nrreth 600 fshatra shqiptare trrafshuara me zjarr vetm m1877/1878. Kto burime, gjithash-tu, thon se, asokohe, nuk ishtevrejtur disponim i fuqive tmdha pr t parandaluar ktgjenocid serb mbi shqiptart eshqiptarsin e Sanxhakut t

Nishit. Pohimet e siprshnuara itheksuam qllimisht, ngase, sipasspekulimeve t albanofobveserb Jovan Cvijiq, Dushan Popo-viq, Luba Stojanoviq, Vlladimir

Stojanoviq, AnastasijeUrosheviq e shum t tjer,familjet shqiptare si kolonizuesekan deprtuar deri n Toplic,Leskoc, Vranj e gjetiu pasDyndjes s madhe serbe tvitit 1690. Sipas burime arki-vore, por edhe sipas nj burimi

serb, deri n mesin e shek. XIX,vetm n rrethin t Leskocitdhe t Prokuples ishin m se 300fshatra shqiptare, kurse deri nvitin 1877 vetm n rrethin tPustareks dhe t Jabllanicsishin 1539 shtpi shqiptare. Medeprtimin e ushtris serbe,andej fshatit Buc, pothuajse nukkishte mbetur asnj familjeshqiptare. Kshtu, nga Pustarekae Jabllanica pothuajse t gjithafamiljet shqiptare u nisn kmbdrejt Gollakut. Se far terrorisht br mbi shqiptart, dsh-mon e dhna se, pas dbimit tshqiptarve, Serbia n krye meMita Rakiqin kishte drguarekipe pr ta popullzuar at pjes

Krimet e Sali Berishs si lan dot nj det i tr, rotacion m 2013 (vijon) INTERVISTE NGA ERION HABILAJ

Krimet e Sali Berishs si l an dot nj det itr, rotacion m 2013

t ishte nj parti shpresdhnse.

Mendoni se vendi do t ket rotacion politik?

Po. Mendoj se PS do t jet forc kryesore nzgjedhjet e 2013. Mirpo, dyshoj se do tndrrohen drejtuesit por jo rruga n t ciln poecim. Dalja e forcave te reja si AK e FRD kakrijuar nj gjendje problematike pr PD-n.Qeverisja ka qen shum problematike dhezhgnjyese pr popullin por edhe pr shum

nga militantt e PD-s q tashm jan mnjan-

uar apo larguar nga PD. Vendi sht n kriz tthell morale dhe ekonomike dhe kjo gjendjesjell gjithnj nj paknaqsi t madhe t el-ektoratit me partin q drejton vendin. Afaristt

jan t paknaqur, industri t tra, si ajo endrtimit, apo e turizmit, jan paralizuar.Papunsia sht e shtuar dhe njerzit ndjehenshum t pasigurt. Shteti nuk ka m para, nukmund t marr m borxhe, prvese me kamatt lart, dhe kjo gjendje do t vij duke u

prkeqsuar n muajt e ardhshm.Mendimi im sht se koalicioni q do t dal

fitues n vitin 2013 do t jet meprqindje midis tre a m shumpalve t paris dhe do t ket nprbrje LSI-n. Mirpo, prshkak t krizs s thell, koali-cioni qeveriss i PS-s duhet t

jet nj qeveri me baz t gjer,pr t prballuar krizn glob-ale dhe efektet e saj n Tiran.Kshtu q, edhe PD i ka shansetq t jet pjes e nj qeverie tardhshme teknike t paris. Kjoqeveri do t vij si pasoj e

prpjekjes s paris pr t para-qitur nj front t bashkuar dhe

pr t thn se lufton kundr

krizs ekonomike q tashm e kaprfshir edhe shtetin shqiptar.Shkurt, mendoj se do t ketrotacion, por do t ket mundsi

pr nj qeveri t shptimitkombtar me baz t gjere e meobjektivin e prbashkt t pr-

ballimit t krizs.

Sa her ka zgjedhje n Shqipri,apeli i ndrkombtarve sht injjte bni zgjedhje t lira dhet ndershme, pse nuk sht n

gjendje vendi yn pr tpasur nj proces elektoralme standarde?

Nuk mundet e nuk pritetq t ket zgjedhje t liradhe t ndershme n shtetinshqiptar. Gjithka shtndrtuar mbrapsht dhe e

paramenduar q tiushrbej dy klanevekryesore t paris sun-duese. Nga nj an pariaka mirkuptim dhe ajo earrin konsensusin kur iintereson asaj. Si shembuj

t qart t konsensusit dot prmendja miratimin ekodit zgjedhor, pranimin evendimit t KQZ mbaszgjedhjeve lokale nTiran e me radh. Mirpoky konsensus bhet pr tarritur marrveshje qmbysin demokracin, qlegjitimojn vjedhjen evotave sht shenja m eqart e oligarkis. Sot,Shqipria sundohet nga

nj pari oligarkike dhe sht njoligarki e pastr. N shtetin shqip-tar, nj grusht shum i voglklanesh mafioze kontrollojnekonomin, shtetin, dhe vleratshoqrore. Kur nuk iu intereson

prfundimi i zgjedhjeve, ose kurprishen pazaret, paria nuk men-dohet dy here pr tiu kundrvnvots s popullit. Oligarkia shqip-tare funksionon n kt mnyr.Klanet q i mbajn politikant nloj, dhe q kan investuar einvestojn shumka tek partit e

paris, nuk mund t pranojn thumbin zgjedhjet. Prandaj edhe

gjithnj prfundojm duke ivjedhur rezultatet.

Si e shikoni rolin e SHBA-s nraport me Shqiprin?

N lidhje me disa nga shtetet kujetojn shqiptart, interesat eSHBA jan jetike dhe t lidhurame interesin vital kombtar tSHBA. Marrdhniet ndrsht-etrore jan afatgjata, t konsol-

iduar dhe t mbshtetura nstruktura e marrveshjefunksionale dhe q mbulojnshum fusha t veprimtaris sshtetit dhe t shoqris. Shkurt,SHBA jan aleati kryesor strate-gjik, kryesisht n fushn politiko-ushtarake i shtetit shqiptar, dhe

populli shqiptar i konsideron sit till pa mdyshje. Ky rol nukdo t ndryshoj pr shum kohsepse tashme jemi pjese e

pazgjidhshme e rrjetit te ale-ancave n nivel ndrkombtar.Ajo q duhet kuptuar mir shtse m posht ktij niveli t

politiks ndrkombtare, nukduhet t presim q do kshillse si t veprojm t na vij ngaSHBA. Ne, shqiptarve, naduhet q t ndrtojm vet njshoqri normale moderne sipastraditave, interesave dhe kulturss popullit ton. SHBA mund tna inkurajojn t veprojm nkt drejtim, por prfundimisht

problemet tona duhet tizgjidhim ne vet. I zoti e nxjerrgomarin nga balta. Duke re-


10/28

P a g e 1 0 O u r W o r d s

Enkelejd Gurbardhi"Nj komb q harron t kalu-arn e tij sado e hidhur t ketqen ajo, nuk mund t ket tardhme."

Dosja e zez e Greqis, 1912-2007

Veriut, me disa dhjetra mijraminoritar. Paradoksalisht nShqipri ngeln rreth 38 mijminoritar, ndrsa n Janindhe krahinat e tjera ngeln meGreqin rreth 500 mij shqip-tar n qytetet e Filatit, Para-mitha, Marglli, Parga,Gumenica e Preveza.

Grushti i Shtetit, dhjetor1913

Ndrsa Evropa pretendoi see rregulloi prfundimishtshtjen greko-shqiptare, nJug t Shqipris nisnrevoltat. Batalioni i Shen-

jt ishte vn n veprim.Ushtarakt hoqn uniformatdhe nisn masakrat dhedjegiet duke argumentuar senuk pranonin vendimin eEvrops pr lnien jashtGreqis t Kors,Gjirokastrs. Sipas kroni-kave t kohs, ishin rreth 40mij ushtar q kryenmasakra t pashembullta n

qytetet e Gjirokastrs,Kors e Prmetit.

Masakrat n Prmet, 25shkurt 1914

Masakrat greke nuk u bnvetm n zonn q sipastyre i prket Vorio Epirit,

por edhe jan saj. N Kuqart Prmetit ushtria greketheri gjith fmijt ndrsa

burrat i mbylli n kishn eKosins ku i vrau nmnyr barbare. Po ashtudhe n fshatin Peshtan kunj kronik e kohs shkru-an. Foshnjat ulrinin duke

Enkelejd Gurbardhi Dosja e zez e Greqis, 1912-2007krkuar prindrit. Ushtarti mblodhn dhe i uan nnj shtpi ku ish nj pus eku i merrnin me radh e u

prisnin kokat dhe ihidhnin brenda. Ndrkohgrat i mblodhn nDelvin dhe pasi i

prdhunuan i vran mebajoneta.

Protokolli i Korfuzit, 17maj 1914

M 24 prill 1914, Fuqit eMdha njoftuan Greqinse ishin t gatshme tu

bnin lshime Vorio-Epirotve dhe se mund t

pranonin rishikimin e kufiritgreko-shqiptar n favor t saj.Qeveria e ndodhur nn nj

presion t gjithanshm udetyra tua besonte Fuqivezgjidhjen e krizs. Protokolli

parashikoi q Kora eGjirokastra, edhe pse do ishinn shtetin shqiptar t kishinnj administrat t vetn. Prshkak t ndihms q i dhaItalia, Greqia i la ishullin eSazanit.

Qeveria e Epirit t Veriut,nntor 1914

Qarqet greke u prpoqn qrevoltn ta organizonin n nj

lvizje pr pavarsi t Epiritt Veriut. Pr kt qllimish-ministri i Jashtm grek,

Nikollaq Zografi, s bashkume nj grup ish-ministrasht tjer, shpalli krijimin eqeveris s Vorio Epirit nGjirokastr. Me ndihmn eAndartve, Zografi izoloiGjirokastrn, Prmetin dheKorn. Zyrtarisht qeveriagreke nuk e njohu ktqeveri t re, por nuk hezitoita ndihmonte me ushqimedhe me arm.

Incidentet fetare, 1919

Qeverit e brishta t

Skerdilajd Konomi, the face of Hope in Albania...( never will he be forgotten)

NDRIUESE E QYTETRI-MEVE T VDEKURA Nga Gzim Llojdia

Nermin Vlora1-KRKUESIT EQYTETRIMEVE TVDEKURAkodrinash. Informatat q sjell

N.Vlora shtAmantia:pamjae prgjithshme e stadiumit tshek.IV para Krishtit.T gjithqytetet e Iliris kishin stadiumet mdhajaKur kan par fotot e stadiumitgjithka ka qen shokuese.Edhe O. Gilkes ,tha t njjtatgjra ,vese ky i ishte njnjohs i mir i saj.Kush i ka

br kto foto,pyeti dhe esigurova se ishin t zyrston,duke ju referuararkeologve i thash se aty ngaviti 1949-57,filluangrmimet,q solln m tejnxjerrjen n pah t stadi-umit.Po tha Gilkes.Kam parn nj foto t vjetr Anama-lin,pra ishte fjala pr Sknderinduke punuar mekrah.Kshtu,q nuk mu duk seky xhevahir qenka i veniturdhe i njohur vetm brendarrethit ton ,kryesisht t studi-

uesve shqiptar,edhe thuajt e njohin mir.Familjene Skenderit e krkova n njtelefonat dhe mu aty

prgjigjn se arkeo-logu,baabi i asaj familje dhekerkuesit te qytetit antik,kishte shkuar ne vitin1994 ,pra n botn e

pazshme dhe tpavullnnetshme atje kundrra dhe realiteti puthiten

pambarimisht.3-NDRIUESE EQYTETRIMEVE TVDEKURACopza t dhnash ngakrkimet1.

Nermin Vlora Fa-laski,H.Hasani i ka dhnnj emrtim :Ndriuese eqytetrimeve t vdeku-ra.Krkuese e atyreqytetrimeve q kan mbyl-lur syt,qindra vjet m par.Pra kohgjurmuesja e

jon,por eatyre,qytetrimeve,qtashm po ringrihen me tdhna e fakte,me dshmi egrmime,q kan ekzistuarn themelin e ksaj bo-te.Qytetrime q kan

heshtur me koh,por q kjoe fundit i rrokanisi nhumbtir,kshtu q gjur-

muesit e ktyre nuk rresht-in,pra nuk lodhen,pr tizbuluar ato dhe pr tistudiuar ato deri n skutat etyre m t fshehta.Por kjokmbngulja e tyre,nxitetnga nj motiv ,po t marrimedhe trungun m tdrejt,n errsir l njhije,jo m qytete t traantike ilire q shfaqin sotat madhshti t asaj kohet zhdukur. Po,nj qytetrimi hershm si ky joni,q kaekzistuar dhe ka qen

prezent me qytetrimet etjera ,pra ka qen sbshkudhe ka jetuar kohn e

tij,dhe n fund spaskambetur asgj prej tij.Praajo q na ka munguar ,kaqen mos deprtimi prtejskutave,mos studimi prtejkufinjve tan ku ruhendokumente t vlefshmedhe nj arsye tjetr ,q ataq duhet t bnin kt

pun,uditrisht kanheshtur. Prandaj mbeten t

pakt dhe shum tkrkuar studimet mbi

prejardhjen ton,sidomosn kt shekullin ton.

Sepse ne nuk rrekemi tkrijojm histori,por t ris-

jellim at q ka ekzistuar,qt limitohemi drejt e t gjy-kojm,t ribjm at historiq na ka munguar,prejkohsh,q nuk sht shkruarn librat dhe historitton,por q diku ajoruhet,sht ende aty nnnntokn ton dhe sht endeatje n memuaret e rrudhosure t zverdhosura dhetraktatet,dokumentet etj qkan bibliotekat e vjetra t

bots.Dhe nuk e themi neshqiptart kt. Ne po erizbulojm me vones,ata qkemi patur ,q sht e jona

dhe sht dshmi e hersh-mris ton.PrandaJ

N.Falaski shkruan se:Strgjyshrit e shqiptarvet sotm,kan banuar qysh nkohn parahistorike n pjesnm t madhe t bots, qnjihej aso kohe,me rastkan zhvilluar nj qytetrimshum t rndsishm dhekan ngritur vepra me vlera t

jashtzakonshmePrej ksajgjuhe kan zbritur t tjerstudime dhe do t zbresinakoma .

2.

Krkimet e N.Falaksit jant vlefshme,si pjes erndsishme e gjith histor-is ton,qoft edhe me ktkontribut t thjesht.Ndrstudimet q ka kryer

N.Falaski sht edhePellazgt,Ilirt,Etruskt,Shqiptart,ku do t merri at

prkufizim t qensor tksaj studiuese pr pel-lazgt.Pellazgt,si popullshum i lasht,banonin n

periudhn parahistorike nGreqi,n Arkipelag,n

brigjet e Azis s Vogl,dhe t Italis.Trakasit ,frigasit, karientt,

etruskt, epirotasit,ilirt,italiott dhe shqiptarte sotm n prgjithsikonsiderohen se jan degkryesore t pellazgve. Nukka dyshim se pellazgtkishin formuar nj peran-dori t ndriuar.Kshtuautorja germ pas germevjen tek dhmb,dhmbiduke cituar se shqipja qflitet n Shqipri ishte gjuhe prbashkt e pel-lazgve,ilirve,etruskve tlasht,prandaj nprmjet saj

NDRIUESE E QYTETRIMEVE T VDEKURA (vijon)


11/28

P a g e 1 1V o l u m e 5 , I s s u e 0 3

DOM NIKOLL KAORRI ,ATDHETARI-MESHTAR, Q LUFTOIME PUSHK E BEKOI ME KRYQPR PAVARESIN E SHQIPERIS..!

Nga Ndue BACAJ *

mernin pjes edhe autoritete shtetroredhe qeveritare me n krye kryeministrine Shqiperis Prof.dr. Sali Berishen..Nket shkrim menduam t sjellim nvemendje edhe fjalt vlersuese (t asajdite), t kryeministrit dhe Kryeipesh-kevit .. Kryeministri n fjalen e tij ndr ttjera do t thoshte: Jemi n ket

cermoni kishtare per tuprulur me nderim tmadh , per t shprehur s

bashku me t gjith shqip-taret , mirnjohjen m tthell ,ndaj nj prej bur-rave m t shquar thistoris son kom-

betarearkitektit kryesort pavaresis s venditDom Nikoll Kaorri , poredhe njrit nga themelues-it e alfabetit shqiptar

bashk me At Gjergj

Fishten e motrat Qirjazi ,q idhan alfabetit vokacioninshpirteror t kombit shqiptarDom Nikolla sht dhe do tmbetet shenjtori i pavaresis skombit shqiptarNdersaKryeipeshkevi Imzot RrokMirdita do t kujtonte se : Dom Nikoll Kaorri qendron nthemelet e Shtetit Shqiptar , dhesht njri ndr gurt e mdhenjthemeltar ,t atyre themeleve q

per natyren e tyre jan t pad-ukshme por t domosdoshme ,

Sonte tek zbritje nga qielliVetm pr mua dh vargun tim,

Erdhe,erdhe sonte..Kur t pash pran vargjeve tmia

U shndrrove nmbretreshn e bukuris.

Si m dehi magjia jote,Pr pak u bra m ikrisuri i botsI dehur n gjysmgot ethyerje ndrrash,

Fortun zemre pr ktdit.

Bashkova shpirtin mesprmes Shqipris

N tok e n qiell,N nj zemr t ndardysh,Sonte i bashkova kriht e

ShqiponjaveT fluturojn qiellit t lire.

Npr liri mes prmsShqipris

O zot cila ndrr m erdhiKt nat bashk m muzn e

poetitKush ma fali vargun e rujtur

Diku n Drenic pran zjarrevet Prekazit.

Sonte kjo nat u b festive embretris shqiptare,u ngjall ndrra ime , Sonte t vura kurorn mbi lotintnd,

Ty princesha arbrore evargut timE fale fjaln e bukur prDrinin,U shndrrove n ylber

prqafimi

Knga ishte e shpirtit tnd

kur i zgjoj pllumbat ebukuris t fluturojnT lir bashk me shqipetngado e gjjn atdheun

Ngado sillen e sjellin shi,ehedhe shi loti sjellin.

Pr ndrren time u dehasontePr t vetmn gjysmgot

puthjeshDhe u ngrita n vargPr takimin me ty atdheuim.

U nisa pr pak udhtimamrie,u nisa rrugs se kombit

bashk m zjarrt e PrekazitT`i ngrohim secilin shpirtamSecilin takim e prqafojm

bashk me Ty mike.

O zot po e ndjej kt kngt reduke knduar rrugve ameAtje ku jam un zot e

Kastriot,denbabaden pellazg parailir.

Trung i ndar n dysh zemre, n dysh emri,n dysh fjale,ah n dysh shpirti,ku ngihem e vdes n tokntime

e marr emrin shqiptar Agim ,urat nga zotnat e mbaj

kujtim .

ta prqafoj her atdheun hermikn,t tret kemi nj ndrr, nj zemr evrope si sot e nsrShqip uroma miku imkngn pr bashkim .

Shkrime nga Agim Desku

Albania heading toward anew Dictatorship where the

parliament commits fraud

the president follows and

the premier orders it. Ku eshte Kallezimi Penal ne GjykatenKushtetuese per votimin me dy duar?

Fjale shume dhe veprahic...Shperdoroet besimi, vullneti & ...

DOM NIKOLL KAORRI , ATDHETARI-MESHTAR, Q LUFTOI ME PUSHK E BEKOI ME KRYQ

pse mbi to qendron e mbshtetet e trgodina ,Shteti i ndertuar mbi t, prandaj

pa kto themele nuk mund t ekzistoj .Gjithsesi per nj personalitet kaq t madhe t rendesishem per pavaresin e shtetinshqiptar njshekullor si Dom NikollKaorri ,do vlersim duket i paplot

N vend t nj epiloguMegjithse keto momente vlersimi na

jepin shpresa se kujtesa mundet t fitojnmbi harresen, perseri na duket se shtdominante harresa Ket e tregonedhe mungesa e nj monumenti aposhtatore n Tirane (me rastin e 100

vjetorit t pavaresis) , ku nj veper etill kushtuar Dom Nikolles n mesmonumenteve apo shtatoreve tIsmailit , Ahmetit e Hasanit do tishte shum -shum sinjifikative ,jovetem per trashigimin q propo-gandojm sot ,por edhe per t neser-men europianePa driten e pambarueme Dom Ni-koll Kaorri , ti atdhetari e meshtariq luftove me pushk e bekove mekryq pr pavaresin e Shqiperis

2013 dhe rnia e partive tradicionale-

Nga Afrim Krasniqi,

i Dy partit kryesore politike, PartiaDemokratike dhe Partia Socialiste, fituans bashku 1,86 milion vota m 1991, 1.5milion m 1992, 1.25 milion m 1996, 1milion vota m 1797, 2001 dhe 2005, sidhe 1.2 milion vota m 2009. Nzgjedhjet lokale 2011 ato fituan s bash-ku 772 mij vota, ose rreth 500 mij votam pak sesa m 2009. Rnia drastike embshtetjes nga 1.8 milion vota n treher m pak shpreh m s miri kurbn embshtetjes politike pr partit e vjetratradicionale, t cilat e ndaluan

prkohsisht rnien me2009 prmes nj ligji t rielektoral q ndshkonashpr partit e tjera

politike. Pavarsisht ligjitzgjedhor kufizues,zgjedhjet e vitit 2009 prher t par prodhuan njmazhoranc t pamjaf-tueshme pr t krijuarqeveri dhe m 2013 tgjitha sondazhet tregojnse asnj parti politike nukdo t arrij e vetme tfitoj mandat qeveriss.

N dallim nga do fushat tjetrkt vit sht hera e par q PDdhe PS e pranojn publikisht

pafuqin e tyre pr t fituarzgjedhjet. E gjith strategjia etyre politike dhe elektorale nuksht m n raportet me el-ektoratin, por me faktort e tjer

politik. Partit aleate kan qenburim pushteti t dhuruar m2009. PD dhe PS fituan rreth 18mandate shtes parlamentare prshkak t votave t partive aleaten koalicionet e mdha. Pesha etyre ka ndryshuar m 2013. Nga34 partit politike konkurruese

2013 dhe rnia e partive tradicionale - Nga Afrim Krasniqi, (vijon)

n zgjedhjet e fundit parlamentare vetmLSI, PDIU dhe PBDNJ kan ende nj

pesh politike. Partive t tjera t vogla ttranzicionit u ka mbetur vetm emri dhesigla, ndonj pesh lokale n zgjedhjetvendore dhe asnj mundsi reale pr

prfaqsim parlamentar. Ky proces oin rnien pa kthim t partive historikenacionaliste, t grupeve komuniste,grupeve liberale, agrare, ekologjike,demokristiane dhe n mas t madheedhe atyre socialdemokrate. N skenn

politike jan grupimet e reja politike,Fryma e Re Demokratike dhe AleancaKuq e Zi, t cilat n sondazhe renditen

shum m prpara partive t tjerapolitike.

N kushtet e rnies s lir t PD-s,shprbrjes ideologjike dhe identitaret saj, identifikimit pa kufizim meliderin dhe shtetin dhe pafuqin e saj

pr tu br alternativ e besueshmepushteti, PS nuk arriti t prfitoj prt krijuar nj opozit me alternativdominuese. Dy palt ndryshuanKushtetutn, ndryshuan KodinZgjedhor, ruajtn monopolin mbiadministrimin zgjedhor, median,

pushtetin ekonomik dhe qeverisjen


12/28

P a g e 1 2 O u r W o r d s

Rreze Abdullahu, nj Ana Frank e Ko

Documents

Newsletter volume 5 Issue 03