NH ỮNG NGÀY X ƯA YÊU D ẤU - Cloud Object Storage ũng gi ống nh ư nh ững cu ... nh ưng c ũng có nh ững ñiều ngh ĩ l ại làm tôi th ấy bu ... ch ặt ngang

NHỮNG NGÀY XƯA YÊU DẤU

Roald Dahl

Making Ebook Project

BOOKAHOLIC CLUB

Roadl Dahl NHỮNG NGÀY XƯA YÊU DẤU

2

BO

OK

AH

OL

IC

C

LU

B

|

Ma

ki

ng

E

bo

ok

P

ro

je

ct

• Tên sách: NHỮNG NGÀY XƯA YÊU DẤU • Tác giả: Roald Dahl • Dịch giả: Trần Thị Thu Hiền • Nhà xuất bản: Kim ðồng • Năm xuất bản: 2009 • Số trang: 206 • Giá tiền: 25.000 ðồng • Khổ: 12 x 19 cm

ðánh máy: Thiên Nhai, Vân An, Hương Mai, Thảo Nguyễn Kiểm tra: Vy Duyên Chế bản ebook: Thảo ðoàn Ngày thực hiện: 07/12/2010 Making Ebook Project #71 – www.BookaholicClub.com


3

BO

OK

AH

OL

IC

C

LU

B

|

Ma

ki

ng

E

bo

ok

P

ro

je

ct

MỤC LỤC

GIỚI THI ỆU TÁC GIẢ

LỜI GIỚI THI ỆU

KHỞI ðẦU

CHA VÀ M Ẹ

VƯỜN TRẺ, 1922- 1923

TRƯỜNG CÔNG LLANDAFF, 1923 – 1925 CÁI XE ðẠP VÀ CỬA HÀNG K ẸO

ðI NA-UY

HÒN ðẢO THẦN TIÊN

MỘT LẦN ðI KHÁM B ỆNH

TRƯỜNG THÁNH PETER’S, 1925 – 1929 NGÀY ðẦU TIÊN

VIẾT THƯ VỀ NHÀ

BÀ PHỤ TRÁCH

NHỚ NHÀ

MỘT CHUYẾN ðI CHƠI XE HƠI

ðẠI ÚY HARDCASTLE

CẬU BẠN ELLIS VÀ CÁI NH ỌT

THUỐC LÁ DÊ

TRƯỜNG REPTON VÀ CÔNG TY SHELL, 1929- 1936 NHỮNG HUYNH TRƯỞNG

THẦY HIỆU TRƯỞNG


4

BO

OK

AH

OL

IC

C

LU

B

|

Ma

ki

ng

E

bo

ok

P

ro

je

ct

SÔ – CÔ – LA

ÔNG THẦY VUI TÍNH

THỂ THAO VÀ CH ỤP ẢNH

TẠM BIỆT TRƯỜNG HỌC


5

BO

OK

AH

OL

IC

C

LU

B

|

Ma

ki

ng

E

bo

ok

P

ro

je

ct

GIỚI THI ỆU TÁC GIẢ

Roald Dahl (1916 -1990) là nhà văn, nhà viết kịch người Anh gốc Nauy chuyên viết truyện thiếu nhi và truyện kì dị cho người lớn, ñồng thời cũng là tác giả nhiều kịch bản phim ăn khách. Ông bắt ñầu sáng tác từ những năm 1930. Ông là phi công trong Thế chiến 2, rồi ñược nhà văn C.S. Forester khuyến khích viết những truyện ngắn ñầu tiên về ñời lính. Truyện của ông ñược ñăng trên nhiều báo ở Anh cũng như Mỹ và ñược dựng thành phim nhựa cũng như truyền hình.

Lễ kỷ niệm sinh nhật của Dahl 13/9 gần ñây ñã trở nên phổ biến và ñược biết ñến như là Ngày Roald Dahl.

Các sáng tác:

- Someone Like You (1953)

- Charlie and the Chocolate Factory (1964)

- Người ñàn ông che dù

- Cái ñùi cừu


6

BO

OK

AH

OL

IC

C

LU

B

|

Ma

ki

ng

E

bo

ok

P

ro

je

ct

- The Honeys (1955)

- Boy- Tales of Childhood (1984)

- Memories with Food at Gipsy House (1991)

- Roald Dahl's Guide to Railway Safety (1991)

- My Year (1993)

- Over to You: Ten Stories of Flyers and Flying (1946)

- Kiss Kiss (1960)

- Tales of the Unexpected (1979)

- Switch Bitch (1974)

- More Tales of the Unexpected (1980)

- The Best of Roald Dahl (1978)

- Roald Dahl's Book of Ghost Stories (1983).

- Two Fables (1986).

- Princess and the Poacher

- Princess Mammalia

- The Great Automatic Grammatizator (1997)

- The Mildenhall Treasure (2000)

- Sometime Never: A Fable for Supermen (1948)

- My Uncle Oswald (1979)

- Revolting Rhymes (1982)

- Dirty Beasts (1983)


7

BO

OK

AH

OL

IC

C

LU

B

|

Ma

ki

ng

E

bo

ok

P

ro

je

ct

- Rhyme Stew (1989)

- The Gremlins (1943)

- James and the Giant Peach (1961)


8

BO

OK

AH

OL

IC

C

LU

B

|

Ma

ki

ng

E

bo

ok

P

ro

je

ct

LỜI GIỚI THI ỆU

“Trong suốt thời tôi cắp sách tới trường và cả những ngày sau ñó nữa, có những ñiều ñã xảy ñến với tôi mà trong suốt cả ñời mình tôi chẳng thể nào quên.”

Thuở thiếu thời của Roald Dahl ñã qua ñi với rất nhiều ñiều ñáng nhớ và chẳng còn nghi ngờ gì nữa, chính những kỷ niệm ñó ñã trở thành những cứ liệu phong phú cho những cuốn sách sau này ông viết. Cũng giống như những cuốn sách của ông, những câu chuyện kể về thời niên thiếu của Roald Dahl khiến người ta ñọc một lần rồi nhớ mãi.

“ðó là một thế giới tràn ñầy màu sắc, nó vừa ngộ nghĩnh lại ñầy bí ẩn.” - Sunday Times


9

BO

OK

AH

OL

IC

C

LU

B

|

Ma

ki

ng

E

bo

ok

P

ro

je

ct

Năm 1985 – Tác phẩm “Những ngày xưa yêu dấu” ñã ñoạt giải Boston Globe – Horn Books Award for Excellence in Chikdred Literature.

LỜI ðỀ TẶNG

(Dành cho Alfhild, Else, Asta, Ellen và Louis)

Khi viết tự truyện, người ta viết về chính cuộc ñời mình vì thế người ñọc sẽ cảm thấy

rất nhiều chi tiết tẻ nhạt.

ðây không phải là một cuốn tự truyện. Tôi sẽ chẳng bao giờ tự viết về mình. Nhưng trong những ngày tôi cắp sách ñến trường và cả những ngày sau ñó nữa, có những ñiều ñã

xảy ñến với tôi mà tôi biết rằng trong suốt cuộc ñời mình, tôi sẽ không bao giờ quên.

Trong số những ñiều ñó, chẳng có ñiều gì là quan trọng cả nhưng mỗi ñiều trong số ñó

lại ñể trong lòng tôi một ấn tượng vô cùng sâu sắc. Và tôi biết rõ rằng chúng sẽ theo tôi

suốt cả cuộc ñời. Mỗi một ñiều ñó sau cả một khoảng thời gian dài ñến năm sáu mươi năm vẫn vẹn nguyên trong kí ức của tôi như thể chúng xảy ra mới chỉ ngày hôm qua thôi.

Tôi không cần phải lục lại trí nhớ của mình. Tất cả những gì tôi cần làm là tỉnh táo ñể

sắp xếp lại các sự kiện theo trình tự và sau ñó là viết ra mà thôi. Có những ñiều rất thú vị

nhưng cũng có những ñiều nghĩ lại làm tôi thấy buồn hoặc khó chịu, và có lẽ chính vì thế mà những kỉ niệm ñó luôn sống ñộng trong miền kí ức của tôi. Tôi vẫn nhớ như in.

Roald Dahl


10

BO

OK

AH

OL

IC

C

LU

B

|

Ma

ki

ng

E

bo

ok

P

ro

je

ct

KHỞI ðẦU


11

BO

OK

AH

OL

IC

C

LU

B

|

Ma

ki

ng

E

bo

ok

P

ro

je

ct

CHA VÀ M Ẹ

Cha tôi, Harald Dahl là một người Nauy chính gốc. Ông sinh ra ở một thị trấn nhỏ gần Oslo tên là Sarpsborg. Ông nội tôi là một thương gia khá giàu có với một cửa hàng ở Sarpsborg. Tại ñó ông bán ñủ thứ từ pho-mát cho ñến những lưới thép mỏng.

Tôi ñang viết lại những ñiều này vào năm 1984, và cho dù bạn có tin hay không thì tôi cũng phải nói rằng ông tôi sinh vào năm 1820 ngay sau khi Wellingtơn ñánh bại Napoleon trong trận Waterloo. Nếu bây giờ mà ông tôi còn sống thì ông ñã thọ 164 tuổi, còn cha tôi thì ñược 121 tuổi. So với các bạn nhỏ bây giờ thì ông và cha tôi ñã ra người thiên cổ từ lâu lắm rồi.

Hôm ñó, khi cha tôi ñược 14 tuổi, nghĩa là cách ñây hơn 100 năm, cha tôi leo lên nóc nhà ñể ñảo lại mấy viên ngói và bị trượt chân ngã xuống. Cha tôi bị gẫy cẳng tay trái và may sao (hay không may) có ai ñó chạy ñi tìm bác sĩ và khoảng nửa giờ sau thì cái ông bác sĩ cao lớn ñó ngật ngưỡng ñến trên một cỗ xe ñộc mã. Ông ta say ñến nỗi cứ nhất ñịnh cho rằng vai cha tôi bị trật khớp.

- Rồi chúng ta sẽ ñặt nó lại ñúng vị trí thôi. – Ông ta hét lên.

- Và hai người ñi ñường ñược gọi vào ñể giúp nắn khớp cho cha tôi. Bác sĩ bảo họ ôm chặt ngang hông cha tôi trong khi ông ta tóm chặt cái cổ tay bị gẫy. Rồi ông ta hét lên:

- Nào các anh, kéo ñi, kéo thật mạnh vào.

Cơn ñau ñó hẳn là phải khủng khiếp lắm. Cha tôi gào lên và bà nội tôi, khi ñó ñang ñứng bên cạnh vội hét lên:

- Dừng lại!

Nhưng lúc ñó tất cả ñã qua muộn rồi. Họ kéo mạnh ñến nỗi những mảnh xương vụn ñâm chòi cả ra khỏi bụng tay của cha tôi.

ðó là vào năm 1877 và ngành phẫu thuật chỉnh hình chưa phát triển như bây giờ. Vì vậy các bác sĩ ñơn giản là cắt bỏ cánh tay của cha tôi ñến tận khuỷu và thế là trong suốt


12

BO

OK

AH

OL

IC

C

LU

B

|

Ma

ki

ng

E

bo

ok

P

ro

je

ct

những ngày còn lại của ñời mình, cha tôi ñều làm mọi thứ chỉ với một cánh tay. May mắn thay cánh tay bị cắt bỏ là tay trái và dần dần vài năm sau cha tôi ñã tự làm ñược mọi thứ mà mình muốn chỉ với 5 ngón tay và bàn tay phải. Cha tôi có thể thắt dây giày nhanh như bạn và tôi vậy. ðể cắt ñược ñồ ăn trên ñĩa, cha tôi ñã mài sắc cạnh của một cái dĩa ñể có thể dùng nó vừa là dao vừa là dĩa. Cha tôi cất cái dĩa cải tiến ñó trong một bao da mỏng và luôn giữ nó bên mình. Cha tôi hơn chú Oscar chừng một tuổi, và họ cực kỳ thân thiết với nhau. Ngay sau lễ tốt nghiệp họ ñã cùng ñi dạo và lên kế hoạch cho tương lai. Họ quyết ñịnh rằng một thị trấn nhỏ như Sarpsborg ở một ñất nước như Nauy thì không phải là một nơi lý tưởng ñể tạo ra những sản nghiệp lớn. Họ thống nhất là sẽ ñến một ñất nước lớn hơn như Anh hay Pháp chẳng hạn. ðó là những nơi mà cơ hội lập nghiệp và kiếm tiền là vô hạn.

Cha của họ, một người ñàn ông thân thiện cao trên hai mét, lại không có những tham vọng và lòng khao khát như hai cậu con trai. Ông nội tôi nhất ñịnh không ủng hộ cái ý kiến mà ông cho là ngớ ngẩn ñó. Khi bị ông ngăn cấm, cha và chú tôi ñã bỏ trốn khỏi nhà. Và bằng một cách nào ñó cả hai ñã kiếm ñược việc làm trên một con tàu chở hàng ñến Pháp.

Từ Calais họ lên ñường ñến Paris và tại ñây họ quyết ñịnh chia tay nhau bởi cả hai ñều mong muốn ñược tự lập. Vì một lý do nào ñó, chú Oscar ñi thẳng ñến La Rochelle, bên bờ ðại Tây Dương. Còn cha tôi thì ở lại Paris một thời gian.

Câu chuyện về hai anh em, mỗi người bắt ñầu một công việc hoàn toàn riêng biệt ở các nước khác nhau và họ ñã tạo lập gia sản của mình ra sao thì rất thú vị nhưng vì không có thời gian nên tôi chỉ tóm tắt ngắn gọn thôi.

Ta hãy nói về chú Oscar trước. La Rochelle vào thời ñó và cả bây giờ vẫn là một cảng cá. Khi chú tôi bốn mươi tuổi thì ông trở thành người giàu nhất thành phố. Chú tôi sở hữu một ñoàn xe mà ông gọi là “Những ngư dân ðại Tây Dương” và một nhà máy ñồ hộp chuyên ñóng hộp cá Sac-ñin do ñoàn xe của chú thu mua về. Vợ chú xuất thân từ một gia ñình quyền quý và chú ñược hưởng một ngôi nhà rất ñẹp ở thành phố cũng như một dinh thự rất lớn ở ñồng quê. Chú tôi là một nhà sưu tầm ñồ cổ thời Louis 15, những bức tranh quý và những cuốn sách hiếm. Tất cả những thứ tuyệt vời ñó và hai ngôi nhà bây giờ vẫn thuộc quyền sở hữu của gia ñình. Tôi chưa ñến dinh thự của chú ở ñồng quê nhưng cách ñây vài năm tôi ñã ñến ngôi nhà ở La Rochelle, nó quả thật là rất ñáng giá. Chỉ nguyên ñồ ñạc trong nhà thôi ñã như một viện bảo tàng rồi.


13

BO

OK

AH

OL

IC

C

LU

B

|

Ma

ki

ng

E

bo

ok

P

ro

je

ct

Trong khi chú Oscar ñang bận rộn ở La Rochelle, thì người anh một tay của chú (tức là cha tôi) cũng không ngồi yên. Ở Paris, ông cũng ñã gặp một thanh niên Nauy khác tên là Aadnesen và hai người quyết ñịnh cùng cộng tác. Họ trở thành những nhà cung ứng tàu biển. Nghĩa là họ cung cấp cho tàu bè tất cả mọi thứ cần thiết khi chúng cập cảng – từ nhiên liệu, thực phẩm, dây thừng, sơn, xà phòng, khăn tắm, búa ñinh… ñến hàng ngàn thứ khác nữa. Tốt nhất bạn cứ tưởng tượng một nhà cung ứng tàu biển thì giống như một ông chủ của cửa hàng tạp hóa dành cho tàu biển. Cũng cần biết thêm rằng, mặt hàng chính mà cha tôi cung cấp là nhiên liệu. Mà vào thời ñó nhiên liệu chính là từ ñể chỉ một thứ duy nhất – ñó là than. Thơi ñó người ta chưa có khái niệm chạy tàu bằng dầu. Tất cả tàu thủy ñều chạy bằng hơi nước, và mỗi lần ñi biển một con tàu thường cần ñến hàng trăm thậm chí ñến hàng ngàn tấn than. ðối với những nhà cung ứng tàu biển thì than ñúng là vàng ñen.

Cha tôi và ñồng sự của người, bác Aadnesen hiểu rất rõ ñiều ñó. Họ ñã rất sáng suốt khi bắt ñầu công việc kinh doanh ở một trong những cảng than lớn nhất châu Âu. Thử ñoán xem ñó là ở ñâu? Câu trả lời mới ñơn giản làm sao – Vào lúc ñó cảng than lớn nhất thế giới nằm ở Cadiff, miền nam xứ Wales. Và thế là hai chàng thanh niên ñầy tham vọng ñó là lên ñường ñi Cadiff mà trong tay gần như không mang theo một chút hành lý nào. Nhưng ñiều ñó có quan trọng gì, vì cha tôi mang theo một ñiều còn tuyệt vời hơn. ðó là Marie, cô gái Pháp trẻ trung mà cha tôi vừa kết hôn ở Paris.

Tại Cadiff, công ty cung ứng tàu biển mang tên “Aadnesen và Dahl” ñược thành lập với trụ sở là một căn phòng nhỏ thuê trên phố Bute. Và từ ñó chúng tôi ñược nghe kể về một sự thành công như trong truyện cổ tích. Nhưng thực ra nó là kết quả của một sự phấn ñấu ghê gớm ñầy mưu trí của cha tôi và người bạn của người. Chẳng mấy chốc công việc kinh doanh của “Aadnesen và Dahl” ñã rất phát ñạt và thế là họ chuyển ñến một văn phòng lớn hơn và phải thuê thêm nhân viên. Tiền bắt ñầu chảy vào. Chỉ trong vòng vài năm cha tôi ñã mua ñược một căn nhà rất ñẹp ở làng Llandaff, ngoại vi Cadiff. Và ở ñó mẹ Marie ñã sinh cho ông hai người con, một trai và một gái. Nhưng thật ñau ñớn, bà ñã qua ñời ngay sau khi sinh hạ người con thứ hai.

Khi nỗi ñau mất ñi người vợ yêu dấu dần dần nguôi ngoai, cha tôi chợt nhận ra rằng hai ñứa con thơ dại của ông ñang rất cần một bàn tay phụ nữ chăm sóc. Thêm vào ñó, ông cũng cảm thấy cực kì cô ñơn. Rõ ràng rằng ñã ñến lúc cha tôi cần tìm cho mình một người


14

BO

OK

AH

OL

IC

C

LU

B

|

Ma

ki

ng

E

bo

ok

P

ro

je

ct

vợ mới. Nhưng ñiều ñó ñâu có dễ dàng với một người Nauy sống ở miền nam xứ Wales vì ông không quen biết nhiều người. Vì vậy cha tôi quyết ñịnh sẽ quay về Nauy một chuyến. Và biết ñâu ñấy, ngay tại quê hương ông sẽ tìm ñược cho mình một cô dâu mới thì sao.

Ở Nauy, mùa hè năm 1911, trong một chuyến du ngoạn trên một chiếc tàu thủy nhỏ ở Oslofjord, cha tôi ñã gặp một người phụ nữ xinh ñẹp tên là Sofie Magdalene Hessenber. Và cha tôi biết mình phải làm gì. Trong vòng một tuần ông ngỏ lời cầu hôn và họ làm lễ cưới ngay sau ñó.

Harald Dahl cùng người vợ Nauy ñi nghỉ tuần trăng mật ở Paris trước khi quay về ngôi nhà ở Llandaff. Họ yêu nhau và nơi ñó là thiên ñường của hạnh phúc. Trong vòng sáu năm, bà ñã sinh cho ông bốn người con, hai con gái ñầu, một cậu con trai (chính là tôi) và một cô con gái nữa.

Giờ thì trong gia ñình ñã có 6 người con, tính cả hai anh chị con của mẹ Marie. Vì vậy, chúng tôi cần phải chuyển ñến một ngôi nhà lớn hơn. May mắn thay cha tôi có ñủ tiền ñể làm ñiều ñó.

Vào năm 1918, khi tôi ñược hai tuổi, ñại gia ñình chúng tôi chuyển ñến một ngôi nhà rất to, to như một lâu ñài, ở bìa làng Radyr. Nó chỉ cách Cadiff tám dặm về phía Tây. Tôi còn nhớ ñó là một ngôi nhà rất lớn, có tháp ở trên, có những thảm cỏ tuyệt ñẹp và sân bao quanh nhà. Xa xa là những cánh ñồng và những khu rừng trải dài. Hàng xóm của chúng tôi sống ở những ngôi nhà nhỏ quanh ñó. Chẳng bao lâu, trên ñồng cỏ ñã ñầy bò sữa, trong chuồng ñầy lợn gà. Có cả những con ngựa to khỏe ñể kéo cày hoặc kéo xe cỏ khô. Ngoài ra nhà tôi còn có một thợ cày, một người chăn bò và vài người làm vườn. Nói chung là trong nhà có ñủ những gia nhân cần thiết. Giống như cậu em Oscar ở La Rochelle, cha tôi ñã tạo nên một ngôi nhà hoàn toàn mang phong cách Harald Dahl.

ðây mới là ñiều mà tôi cảm thấy thú vị nhất khi nghĩ về cha và chú mình. Mặc dù họ là hai anh em ñược sinh ra trong một gia ñình rất bình dị ở một thị trấn nhỏ nhưng cả hai người, hoàn toàn ñộc lập với nhau, ñều tự tạo cho mình một gu thẩm mỹ rất cao. Ngay khi họ kiếm ñược tiền, họ ñều bắt ñầu bài trí nhà những bức tranh nổi tiếng hay những ñồ gỗ mỹ nghệ rất ñẹp. Ngoài ra cha tôi còn là một chuyên gia về làm vườn, ông ñặc biệt am hiểu về cây cối vùng Anpơ. Mẹ vẫn thường kể với tôi về những chuyến ñi dã ngoại của cha mẹ lên những ngọn núi ở Nauy, về những lần cha làm mẹ sợ chết khiếp khi một tay trèo lên


15

BO

OK

AH

OL

IC

C

LU

B

|

Ma

ki

ng

E

bo

ok

P

ro

je

ct

những mỏm ñá chênh vênh, trơn trượt chỉ ñể lấy một cây nhỏ nào ñó. Cha còn chạm khắc gỗ rất giỏi nữa, bằng chứng là hầu hết những khung gương trong nhà ñều do tự tay cha làm. ðẹp nhất là cái bệ lò sưởi trong phòng khách. Nó ñược làm bằng gỗ sồi mà trên ñó cha tôi ñã tỉ mỉ chạm lên từng cành cây, tán lá, chùm quả quấn quít với nhau.

Cha cũng rất hay viết nhật kí. Tôi vần còn giữ lại ñược một trong những cuốn nhật kí cha viết từ hồi chiến tranh thế giới thứ nhất (1914 – 1918). Ngày nào cũng vậy, trong suốt năm năm chiến tranh cha ñều giành thời gian viết lại những suy nghĩ, những sự kiện mà cha chứng kiến lúc ñó. Cha luôn dùng một thứ mực ñể viết và mặc dù tiếng Nauy là tiếng mẹ ñẻ nhưng cha tôi luôn viết bằng một thứ tiếng Anh cực chuẩn.

Cha tôi cũng luôn chú ý nuôi dưỡng, phát triển óc thẩm mỹ của các con mình. Cứ mỗi lần mẹ mang thai ñến tháng thứ 6, là cha tuyên bố “những buổi dạo chơi huy hoàng” phải bắt ñầu. Trong những buổi dạo chơi ñó, cha dẫn mẹ tới những vùng nông thôn phong cảnh tuyệt ñẹp. Mỗi ngày cha cùng mẹ ñi dạo một giờ ñể mẹ có thể tận hưởng những khung cảnh huy hoàng xung quanh. Lý thuyết của cha cho rằng, nếu cặp mắt mẹ thường xuyên ngắm nhìn khung cảnh thiên nhiên tươi ñẹp xung quanh mình thì những vẻ ñẹp ñó, bằng cách này hay cách khác, sẽ ñược truyền vào thai nhi và ñứa trẻ khi sinh ra sẽ lớn lên với tình yêu cái ñẹp. Cha tôi ñã áp dụng lý thuyết này cho tất cả các anh chị em chúng tôi.

… Tôi quả quyết rằng ñiều tốt nhất cho cả cơ thể và não của con trẻ là những luồng không khí trong lành. Hít căng ñầy buồng phổi không khí trong lành của biển cả trước bữa ăn sáng hay mỗi bữa ăn là một ñiều thật tuyệt vời…

Một bức thư của cha


16

BO

OK

AH

OL

IC

C

LU

B

|

Ma

ki

ng

E

bo

ok

P

ro

je

ct

VƯỜN TRẺ, 1922- 1923

(6 -7 TUỔI)

Năm 1920, khi tôi mới ñược ba tuổi thì chị thứ ba của tôi, Astri mất vì bệnh viêm ruột thừa. Khi ñó chị ấy mới bảy tuổi, bằng ñúng tuổi của Olivia, con gái ñầu của tôi khi nó mất vì bệnh sởi bốn mươi năm sau.

Cha tôi rất yêu quý chị Astri, phải nói là yêu nhất trong số anh chị em tôi. Nên nhiều ngày sau khi chị mất cha tôi cứ trầm ngâm không nói một lời nào. Cha tôi buồn ñến nỗi gần một tháng sau ñó ông suy sụp vì bệnh viêm phổi. Ông cũng chẳng thèm quan tâm xem mình còn sống hay ñã chết nữa.

Giá mà ngày ñó chúng tôi có peenicilin thì cả bệnh viêm ruột thừa lẫn bệnh viêm phối chẳng ñáng sợ ñến thế. Nhưng vì không có peenicilin hay bất cứ một loại kháng sinh nào thần kì như thế nên bệnh viêm phổi ñược coi là một bệnh vô cùng khó chữa. Những bệnh nhân viêm phổi sau khoảng 4 ñến 5 ngày sẽ ñạt ñến cái gọi là “ñỉnh ñiểm khủng hoảng” – nhiệt ñộ tăng cao ñột ngột, mạch ñập nhanh. Người bệnh phải cố gắng chống chọi ở mức cao nhất ñể sống sót. Nhưng cha tôi ñã từ chối làm ñiều ñó. Tôi chắc rằng trong tâm trí cha tôi luôn nghĩ ñến ñứa con gái yêu của cha ñang chờ ñợi cha trên thiên ñường. Và thế là cha tôi qua ñời khi người mới ở tuổi năm mươi bảy.

Chỉ trong có vài tuần mà mẹ tôi mất liên tiếp ñứa con gái bẻ bỏng và một người chồng nhất mực yêu thương. Chỉ có Chúa mới biết là trong cảnh tang thương dồn dập ấy con người ta ñã phải ñau ñớn ñến nhường nào. Mẹ của tôi, một người phụ nữ Nauy còn rất trẻ bơ vơ giữa một ñất nước xa lạ, ñột nhiên phải tự mình ñối mặt với những vấn ñề vô cùng nghiêm trọng và phải gánh rất nhiều trách nhiệm. Mẹ phải một mình chăm sóc năm ñứa con, ba là con của mẹ và hai là con của mẹ cả Marie. Tình hình thậm chí còn bi ñát hơn vì mẹ ñang mang thai em út tôi ở tháng thứ bảy. Một người phụ nữ ít can ñảm hơn hẳn sẽ bán nhà, gói ghém ñồ ñạc và ñưa con cái trở về Nauy. ở ñó mẹ sẽ ñược sự giúp ñỡ tận tình của ông bà và hai dì tôi chưa lấy chồng. Nhưng mẹ tôi ñã từ chối ñiều ñó. Và cha tôi luôn nhấn mạnh rằng cha rất muốn tất cả những ñứa con của mình ñều ñược học hành ở Anh. Cha


17

BO

OK

AH

OL

IC

C

LU

B

|

Ma

ki

ng

E

bo

ok

P

ro

je

ct

thường bảo trường học Anh là tốt nhất thế giới. Tốt hơn ở Nauy rất nhiều. Thậm chí tốt hơn cả ở xứ Wales, mặc dù cha tôi sinh sống và kinh doanh ở ñây.

Cha tôi luôn nói rằng, có một ñiều gì ñó rất kì diệu ở những trường học Anh và chính nền giáo dục mà họ ñược hưởng ñã khiến những người dân ở ñây biến một hòn ñảo nhỏ thành một quốc gia, một ñể chế hùng mạnh và có một nền văn học vĩ ñại nhất thế giới. Cha vẫn thường bảo mẹ: “Các con của chúng ta sẽ không ñi học ở một nới nào khác ngoại trừ nước Anh”. Và mẹ tôi quyết tâm thực hiện di nguyện ấy của người chồng quá cố.

ðể làm ñược ñiều ñó thì mẹ tôi phải chuyển nhà từ Wales sang Anh, nhưng ñiều kiện gia ñình tôi lúc bấy giờ vẫn chưa cho phép. Mẹ vẫn phải ở lại Wales, nơi mẹ có thể nhận ñược những lời khuyên và sự giúp ñỡ của những người mà mẹ quen biết. ðặc biệt là từ người cùng cộng tác và là bạn lớn của cha tôi, chú Aadnesen. Nhưng cho dù chưa rời khỏi Wales thì chúng tôi vẫn phải chuyển ñến một ngôi nhà nhỏ hơn và dễ trông nom hơn. Mẹ chỉ chăm sóc chúng tôi thôi cũng ñã ñủ mệt rồi chứ còn nói gì ñến trang trại. Vì vậy ngay sau khi sinh em gái út, mẹ tôi ñã bán toàn bộ dinh thự và chúng tôi chuyển ñến một ngôi nhà nhỏ hơn cách ñó vài dặm ở Llandaff. Tên của nó là Cumberland Lodge – một vila cỡ trung bình, rất ñẹp. Hai năm sau, khi ñủ sáu tuổi, tôi bắt ñầu ñi học ở Llandaff.

Ngôi trường ñầu tiên của tôi tên là Trường mầm non Cây Du1 do bà Corfleld và cô Tucker ñiều hành. Tôi sẽ rất ngạc nhiên nếu ai ñó có nhớ rõ ñược những gì xảy ñến với mình khi còn ñi học mẫu giáo. Tôi có thể nhớ lại hầu hết các sự kiện ñến với mình từ khi tám tuổi ñến nay nhưng lại nhớ rất ít những gì xảy ra trước ñó. Tôi ñi học ở trường Cây Du cả năm trời nhưng tôi thậm chí không nhớ nổi cái lớp học của mình trông như thế nào nữa. Tôi cũng không hình dung ñược khuôn mặt của bà Corfleld và cô Tucker ra sao mặc dù tôi vẫn nhớ là họ rất tuyệt vời và hay cười nữa. Tôi vẫn nhớ mang máng là có lần tôi ngồi trên cầu thang cố thắt lại dây giày nhưng có lẽ ñó là tất cả những gì tôi còn nhớ ñược về ngôi trường ñầu tiên của mình.

Nhưng tôi lại nhớ rất rõ những lần ñi và tan học về bởi vì chúng cực kì thú vị. Có lẽ là do có một ñiều gì ñó thực sự ấn tượng ñối với một ñứa trẻ sáu tuổi khiến nó nhớ mãi. Với tôi, thì ñó là chiếc xe ba bánh mới của tôi. Hàng ngày tôi cùng với chị cả ñạp xe ñến trường mà không có người lớn nào ñi kèm. Tôi vẫn còn nhớ rõ cái cảm giác thật tuyệt vời khi hai

1 Cây du là một loại cây cao, gỗ cứng, nặng, có lá to, cạnh lá có răng cưa, sớm rụng.


18

BO

OK

AH

OL

IC

C

LU

B

|

Ma

ki

ng

E

bo

ok

P

ro

je

ct

chị em tôi ñua xe với nhau. Tuyệt với hơn cả là khi ñến ñoạn ñường vòng, cả hai chị em tôi ñều nghiêng bánh xe về một bên, chỉ chạy hai bánh thôi. Bạn cần phải nhớ rằng, vào những ngày ấy, khi mà một chiếc xe ô tô chạy trên ñường còn là cả một sự kiện thì việc những ñứa trẻ trên ñường ñến trường vừa ñua xe ba bánh vừa hú vang giữa ñường không có gì là nguy hiểm cả.

ðó là tất cả những gì tôi còn nhớ ñược khi ñi học mẫu giáo sau mười hai năm trước. Chúng không nhiều nhưng quả thật ñó là tất cả.


19

BO

OK

AH

OL

IC

C

LU

B

|

Ma

ki

ng

E

bo

ok

P

ro

je

ct

TRƯỜNG CÔNG LLANDAFF, 1923 – 1925

(7 – 9 TUỔI)


20

BO

OK

AH

OL

IC

C

LU

B

|

Ma

ki

ng

E

bo

ok

P

ro

je

ct

CÁI XE ðẠP VÀ CỬA HÀNG K ẸO

Khi tôi lên bảy, mẹ tôi cho rằng ñó là lúc thích hợp ñể tôi nghỉ học mẫu giáo và ñến học ở một trường nam sinh. May mắn thay, cách nhà tôi một dặm có một trường học dành cho nam sinh rất nổi tiếng – ñó là trường công Llandaff. Nó nằm ngay cạnh và ñược thành lập bởi nhà thờ Llandaff. Giống như nhà thờ Llandaff, ngôi trường ñó bây giờ vẫn còn và vẫn ñang hoạt ñộng.

Nhưng lần này cũng vậy, tôi không nhớ ñược nhiều lắm về hai năm học ở trường công Llandaff, từ khi tôi lên bảy ñến chín tuổi. Chỉ có hai sự kiện ghi dấu ấn nhất trong ñầu tôi. Sự kiện ñầu tiên kéo dài chưa ñến năm giây nhưng tôi sẽ chẳng bao giờ quên ñược.

ðó là học kì ñầu tiên, và tôi ñang ñi học về một mình trên ñường làng thì ñột nhiên tôi nhìn thấy một anh học sinh lớp lớn, mười hai tuổi phóng xe vù vù trên ñường cách tôi khoảng 18 – 20 mét. ðường mà chúng tôi ñang ñi là ñường ñồi và anh ấy ñang phóng xuống dốc. Khi ñi ngang qua tôi anh ấy bắt ñầu ñạp ngược pê-ñan rất nhanh làm cho xích líp phát ra tiếng kêu vù vù. Cùng lúc ñó anh ấy bỏ hai tay ra khỏi ghi-ñông và khoanh trước ngực. Tôi ñứng chết trân nhìn anh ấy biểu diễn. Anh ấy mới tuyệt với làm sao! Thật nhanh nhẹn và dũng cảm! Hai ống quần kẹp của anh ấy bay phần phật và cái mũ ñỏ ñồng phục của trường tôi thì hếch lên trông thật ngoạn mục. Rồi sẽ có một ngày, tôi tự bảo mình, một ngày huy hoàng nào ñó, tôi cũng có một cái xe ñạp như thế và tôi sẽ mặc một cái quần dài có kẹp ống, ñội mũ hếch trên ñầu và tôi sẽ ñạp ngược pê-ñan, vừa phóng vù vù xuống dốc vừa thả hai tay ra khỏi ghi-ñông.

Tôi thề với bạn rằng nếu lúc ấy có ai vỗ vai tôi và hỏi:

- Cậu bé, ước mơ lớn nhất của cháu là gì? Tham vọng lớn nhất của cháu là gì? Trở thành một bác sĩ? Một nhạc sĩ tài danh? Một danh họa? Một nhà văn? Hay một thượng nghị sĩ?

Chắc chắn tôi sẽ không do dự gì mà trả lời rằng ñiều tôi mong muốn nhất, hy vọng nhất, khao khát nhất là có một chiếc xe ñạp như thế và tôi có thể thả hai tay ra phóng vù vù xuống dốc. ðiều ñó thật tuyệt. Mới nghĩ ñến thế mà tôi ñã run hết cả người.


21

BO

OK

AH

OL

IC

C

LU

B

|

Ma

ki

ng

E

bo

ok

P

ro

je

ct

Kỷ niệm thứ hai, duy nhất còn lại của tôi về ngôi trường Llandaff khá kì quặc. Nó xảy ra khoảng hơn một năm sau kỷ niệm thứ nhất, khi tôi vừa ñược chín tuổi. Vào khi ñó tôi ñã có vài ñứa bạn cùng nhau ñi học. Sáng sáng, tôi ra khỏi nhà một mình và qua rủ mấy ñứa bạn trên ñường ñi. Hết giờ học tôi và bốn cậu bạn ñó lại cùng nhau ñi trên ñường làng trở về nhà. Trên ñường ñến trường và về nhà, chúng tôi phải ñi qua một cửa hàng bánh kẹo. Không phải ñi qua mà chính xác hơn là chúng tôi ñều dừng lại ñó. Chúng tôi cứ nấn ná mãi ở ñó, gí mũi vào cái cửa sổ nhỏ, nhìn chằm chằm vào những cái bình thủy tinh lớn ñựng ñầy kẹo hồng tâm, kẹo bạc hà xoắn, kẹo dâu, kẹo bạc hà lạnh, kẹo chua, kẹo lê, kẹo chanh và rất nhiều loại kẹo khác nữa. Hằng tuần, mỗi ñứa chúng tôi ñược cho sáu xu tiền tiêu vặt, và mỗi khi có một ít tiền trong túi là chúng tôi lại kéo vào mua một xu kẹo này hoặc kẹo kia. Loại kẹo mà tôi thích nhất là kẹo mút và kẹo dây.

Một trong số những cậu bạn của tôi, Thwaites, bảo tôi không nên ăn kẹo dây. Bố của Thwaites, một bác sĩ, bảo rằng chúng ñược làm từ máu chuột. Bố của Thwaites ñã giảng cho cậu ấy một bài về kẹo dây khi bắt gặp cậu ấy ăn kẹo dây trên giường. Bác ấy nói:

- Những người săn chuột mang những con chuột mà họ bắt ñược ñến bán cho nhà máy sản xuất kẹo dây. Và mặc dù ông chủ nhà máy ñã trả giá cho mỗi một con chuột chưa ñến một ñồng xu nhưng ñã có rất nhiều thợ săn chuột trở thành triệu phú nhờ việc bán những con chuột chết ñó.

Thwaites ñã hỏi bố cậu ấy:

- Nhưng họ làm thế nào ñể biến những con chuột ñó thành kẹo dây ñược ạ?

Bố cậu ấy trả lời:

- Họ phải chờ cho ñến khi ñủ mười ngàn con chuột, rồi quẳng chúng vào một cái vạc sắt lớn và ñun sôi trong vài giờ. Hai người ñàn ông dùng những cái sào lớn ngoáy cái vạc ñang sôi sùng sục và rồi họ có ñược món chuột nấu. Sau ñó một máy nghiền ñược cho vào trong cái vạc ñể nghiền nhỏ xương chuột, và cái cuối cùng còn lại là một thứ bột ñặc mà gọi là bột chuột nghiền.

- Vâng, nhưng làm thế nào mà chúng thành kẹo dây ñược hả bố? – Thwaites ñã hỏi bố cậu ấy như thế và theo cậu ấy thì câu hỏi này ñã khiến bố cậu phải suy nghĩ một lúc trước khi trả lời. Cuối cùng bố cậu ấy nói:


22

BO

OK

AH

OL

IC

C

LU

B

|

Ma

ki

ng

E

bo

ok

P

ro

je

ct

- Hai người ñàn ông ñã dùng sào ñể quấy vạc bây giờ sẽ ñi những ñôi ủng cao cổ ñể trèo vào vạc và dùng xẻng xúc bột chuột nghiền ra sàn xi măng. Sau ñó họ dùng một cái trục lăn hơi lăn qua lăn lại vài lần ñể làm mỏng chỗ bột ñó ra. Bây giờ thì trông chỗ bột ñó như một cái bánh ñen khổng lồ, và tất cả những gì họ phải làm là ñợi cho nó nguội và cứng lại rồi cắt thành sợi ñể bán kẹo dây. Vì vậy ñừng bao giờ ăn kẹo dây nữa, nếu không con sẽ bị mắc bệnh chuột ñấy.

- Thế bệnh chuột là gì hả bố?

- Tất cả các thợ săn chuột ñều dùng thuốc chuột ñể bắt chuột. Và chính loại thuốc ñộc ñó sẽ khiến người ăn kẹo bị mắc bệnh chuột.

- Thế chuyện gì sẽ xảy ra khi con người ta bị mắc bệnh chuột hả bố?

- Nếu con bị mắc bệnh chuột, răng con sẽ nhọn và dài ra, một cái ñuôi to, ngắn sẽ mọc ra ở mông con. Không có thuốc chữa bệnh chuột ñâu. Bố biết rõ ñiều ñó vì bố là bác sĩ.

Chúng tôi rất thích câu chuyện của Thwaites, và chúng tôi ñã bắt cậu ấy kể ñi kể lại câu chuyện ñó trên ñường ñi học và về nhà. Nhưng chỉ có Thwaites là thôi không ăn kẹo dây nữa thôi còn chúng tôi cứ có tiền thì vẫn ăn như thường. Một xu ñược hai cái, ñó vẫn là thứ kẹo bán chạy trong cửa hàng. Một cái kẹo dây thì không tròn. Nó giống như một dải băng cát xét rộng chừng nửa inh. Khi mua nó bạn phải quấn nó lại thành một vòng tròn, vào cái thời ñó thì một cái kẹo dây phải dài hơn chiều cao của bạn nhiều.

Kẹo mút cũng giá một xu hai cái. Mỗi cái kẹo mút gồm nhiều ống các-tông màu vàng chứa ñầy bột ga quả ngọt và có một cái ống hút cam thảo thò ra. (Lại là máu chuột ñấy, cậu Thwaites thể nào cũng chỉ vào cái ống hút, cảnh cáo chúng tôi như vậy). Bạn hút bột ga quả ngọt bằng ống hút và khi nào hút hết thì bạn ăn luôn ống hút cam thảo ñó. Tôi phải nói rằng những cái kẹo mút ñó thật tuyệt với. Nước ga ngọt kêu xì xì trong miệng của bạn và nếu bạn biết cách bạn còn thể làm cho những cái bong bóng trắng thoát ra khỏi lỗ mũi của bạn và dường như bạn ñang thật sự sung sướng.

Kẹo cầu thì giá một xu một cái, nhưng chúng cứng và to như những củ khoai tây nhỏ vậy. Nếu ta mút liên tục thì cũng phải mất một giờ mới hết ñược một cái kẹo cầu. Và nếu cứ năm phút một lần bạn lấy nó ra khỏi miệng ñể kiểm tra thì sẽ thấy nó ñổi màu liên tục. Có cái gì ñó rất kì diệu trong cái cách nó ñổi từ màu hồng sang màu xanh da trời rồi ñổi


23

BO

OK

AH

OL

IC

C

LU

B

|

Ma

ki

ng

E

bo

ok

P

ro

je

ct

thành màu xanh lá cây rồi lại sang màu vàng. Chúng tôi luôn thắc mắc là làm sao nhà máy sản xuất kẹo cầu lại làm ñược ñiều kì diệu ñó. Chúng tôi luôn hỏi nhau, “Làm sao ñiều ñó lại xảy ra nhỉ?”, “Làm thế nào họ lại làm cho chúng ñổi màu liên tục ñược nhỉ?”…

- ðó là do nước bọt của các cậu ñấy, Thwaites tuyên bố. Là con trai của một bác sĩ, cậu ta luôn cho rằng mình tinh thông tất cả những gì liên quan ñến cơ thể con người. Cậu ta còn kể cho chúng tôi về những cái vảy và khi nào thì chúng bong ñi. Cậu ta còn biết tại sao có những người không phải mắt xanh mà là mắt ñen và tại sao máu lại có màu ñỏ. “ðó chính là nước bọt của các cậu ñã khiến cho kẹo cầu ñổi màu.” – cậu ta cứ khăng khăng thế và khi chúng tôi ñề nghị cậu ấy giải thích rõ lý thuyết ñó thì cậu ấy bảo “nếu tớ có nói thì các cậu cũng chẳng hiểu ñược ñâu.”

Những cái kẹo lê cũng cực kỳ thú vị bởi vì chúng có vị rất nguy hiểm. ðó là múi sơn móng tay và chúng ñông cứng lại trong cổ họng khi bạn ăn. Tất cả chúng tôi ñều ñược khuyến cáo là không nên ăn chúng và kết quả là chúng tôi ñã ăn nhiều hơn.

Và rồi người ta còn bán một loại kẹo hình thoi ñược gọi là kẹo ngứa cổ. Kẹo ngứa cổ rất ñậm mùi chloroform. Chúng tôi không hề nghi ngờ rằng loại kẹo này ñược bão hòa trong thuốc tê, thứ mà Thwaites ñã nhiều lần nói với chúng tôi rằng nó sẽ khiến chúng tôi ngủ li bì hàng giờ liền. Thwaites nói:

- Khi bố tớ phải cưa chân của ai ñó thì bố tớ ñổ chloroform vào một miếng vải cho người ñó ngửi và thế là anh ta ngủ thiếp ñi mà không hề có cảm giác ñau ñớn.

- Thế tại sao người ta còn tẩm nó vào kẹo và mang bán cho chúng mình? – Chúng tôi hỏi.

Bạn có thể nghĩ rằng câu hỏi ñó ñã khiến cho Thwaites bối rối. Nhưng cậu ta chẳng bao giờ bối rối cả. Cậu ta nói:

- Bố tớ bảo rằng người ta làm ra kẹo ngứa cổ là ñể dành cho những tù nhân nguy hiểm trong nhà giam. Mỗi bữa ăn họ ñược phát cho một cái kẹo và chloroform sẽ làm cho họ ngủ thiếp ñi mà không chống phá nữa.

- Ừ, nhưng tại sao họ lại bán chúng cho trẻ con? – Chúng tôi hỏi.


24

BO

OK

AH

OL

IC

C

LU

B

|

Ma

ki

ng

E

bo

ok

P

ro

je

ct

- ðó là một âm mưu, - Thwaites nói, - ñó là âm mưu của người lớn ñể bắt trẻ con phải im lặng, phải ngoan ngoãn ñi ngủ.

Cửa hàng bánh kẹo ở Llandaff vào năm 1923 là trung tâm cuộc sống của chúng tôi. Với chúng tôi, ñã ñến quán rượu là phải say túy lúy, ñã ñi nhà thờ thì phải trở thành linh mục. Nếu không sống hết mình thì cuộc sống ñâu còn ý nghĩa gì. Tuy nhiên, ở cửa hàng kẹo này thì chúng tôi gặp phải một trở ngại cực kì khó chịu. Bà chủ cửa hàng thật kinh khủng. Chúng tôi căm ghét bà ta và chúng tôi luôn có lý do tốt ñể duy trì sự căm ghét ñó.

Tên bà ta là Pratchett. ðó là một mụ phù thủy già, gầy giơ xương, có ria và mồm của bà ta thì chua như quả lý gai. Bà ta không bao giờ cười và cũng chẳng bao giờ chào ñón chúng tôi vào cửa hàng của bà ta cả. Mỗi khi mở miệng thì bà ta tuôn ra những câu ñại loại như: “Tao ñể ý chúng mày ñấy vì vậy hãy bỏ ngón tay ăn cắp của chúng mày ra khỏi những cái kẹo sôcôla ngay!”, hoặc là: “Tao không muốn chúng mày ngó nghiêng gì ở ñây cả. Hoặc là chúng máy tự ra hoặc tao sẽ tống cổ chúng mày ra khỏi ñây!”.

Nhưng ñiều ñáng ghê tởm hơn hết thảy về bà Pratchett là sự bẩn thỉu của bà ta. Cái tạp dề của của bà ta thì có màu cháo lòng và bám ñầy mỡ. Trên áo sơ mi của bà ta còn vương ñầy những mảnh vụn còn sót từ bữa sáng, những mẩu vụn bánh mì, vết nước trà, và cả những vết lòng ñỏ trứng gà ñã khô két lại nữa. Và ñôi tay của bà ta mới là cái khiến chúng tôi sợ nhất. Chúng thật kinh khủng! Bàn tay của bà ta ñen ñúa và cáu bẩn. Trông cứ như thể là chúng ñã sục vào than củi cả ngày ấy. Và bạn ñừng quên rằng chính những ngón tay ñó ñã thò vào các lọ kẹo mỗi khi chúng tôi hỏi mua một xu kẹo mật, kẹo gôm, kẹo lạc và nhiều loại kẹo khác nữa. Ngày ñó người ta chưa quan tâm lắm ñến an toàn vệ sinh thực phẩm và bà Pratchett thì lại càng không bao giờ nghĩ ñến chuyện dùng một cái thìa nhỏ ñể xúc kẹo như mọi người vẫn làm ngày nay. Cái hình ảnh bàn tay của bà ta với những cái móng ñen xì thọc vào lọ ñể lấy kẹo sôcôla ra khiến cho một kẻ ăn xin sắp chết ñói cũng phải co giò chạy mất dép.

Nhưng chúng tôi thì không. Kẹo ñã là máu của chúng tôi. Thậm chí chúng tôi sẵn sáng chịu ñựng hơn thế nữa ñể ñược ăn kẹo ấy chứ. Vì vậy chúng tôi ñơn giản là ñứng nhăn nhó nhìn bà già khủng khiếp ñó thò những ngón tay bẩn thỉu của bà ta vào ñảo tung cả lọ kẹo lên.


25

BO

OK

AH

OL

IC

C

LU

B

|

Ma

ki

ng

E

bo

ok

P

ro

je

ct

ðI NA-UY

Nghỉ hè? Những từ thật tuyệt vời! Mới chỉ nhắc ñến nó thôi mà tôi như ñã cảm thấy những ñợt sóng lăn tăn gợn trên da thịt minh.

Tất cả những kì nghỉ hè của tôi, từ năm lên bốn ñến khi tôi mười bảy tuổi (từ 1920 ñến 1932) ñều diễn ra rất bình dị. Bình dị, tôi chắc chắn vậy bởi chúng tôi luôn ñi nghỉ ở một nơi rất bình dị, ñó là Nauy.

Trừ hai anh chị ñầu cùng cha khác mẹ, còn tất cả chúng tôi ñều mang hoàn toàn dòng máu Nauy trong huyết quản. Tất cả chúng tôi ñều nói tiếng Nauy và tất cả họ hàng của chúng tôi ñều sống ở ñó. Vì vậy, trong một chừng mực nào ñó ñi Nauy cũng giống như ñi về nhà vậy.

Ngay cuộc hành trình cũng là cả một sự kiện rồi. Bạn ñừng quên rằng thời ñó chưa có máy bay chở khách vì vậy hành trình của chúng tôi phải mất tới bốn ngày ñể ñi và bốn ngày nữa ñể trở về nhà.

Chúng tôi luôn là một bầu ñoàn rất ñông ñảo. Ba chị em gái của tôi, cộng với chị cả là bốn, anh trai tôi và tôi là sáu, mẹ tôi là bảy và vú nuôi là tám. Và thêm vào ñó ít nhất hai người nữa trong ñám bạn khổng lồ của chị cả cùng cha khác mẹ với tôi. Thế nên tất cả là mười.

Bây giờ nghĩ lại chuyện ñó, không hiểu sao mẹ tôi vẫn tổ chức ñược chuyến ñi. Nào là vé tàu, vé thuyền, khách sạn, tất cả ñều phải ñặt trước qua thư. Mẹ còn phải chắc chắn rằng chúng tôi ñã có ñủ quần soóc, áo sơ-mi, áo len, giày thể thao và cả ñồ tắm nữa (trên hòn ñảo mà chúng tôi sắp ñến thì bạn thậm chí còn không mua ñược cả dây giày nữa), và chuyện gói ghém ñồ ñạc mới thực sự là một cơn ác mộng chứ. Sáu cái hòm to tướng ñược chằng buộc cẩn thận, thêm vào ñó là vô số những va-li. Và ñến ngày khởi hành thì mười người chúng tôi với một núi hành lý bắt ñầu với phần ñầu tiên và ñơn giản nhất của cuộc hành trình, ñó là ñi tàu tới London.

Khi ñến London, chúng tôi nhào vào ba chiếc tắc-xi và ồn ào ñi xuyên qua thành phố vĩ ñại này ñể ñến ga King’s Cross. Tại ñó, chúng tôi lên tàu ñi Newcastle, hai trăm dặm về


26

BO

OK

AH

OL

IC

C

LU

B

|

Ma

ki

ng

E

bo

ok

P

ro

je

ct

phía nam. Chuyến ñi tới Newcastle mất khoảng năm tiếng và khi ñến ñó chúng tôi cần tiếp ba xe tắc xi nữa ñể ñi từ ga ra bến cảng, nơi có con tàu của chúng tôi ñang ñợi. ðiểm dừng tiếp theo sẽ là Oslo, thủ ñô của Nauy.

Khi tôi còn bé thì thủ ñô của Nauy không gọi là Oslo mà nó có tên là Christiana. Nhưng rồi sau ñó người Nauy quyết ñịnh không dùng cái tên ñẹp ñẽ ñó nữa mà thay vào ñó họ gọi nó là Oslo. Khi còn bé chúng tôi chỉ biết ñến cái tên Christiana, nhưng nếu tôi dùng cái tên ñó ở ñây thì tôi e rằng chỉ gây ra sự nhầm lẫn mà thôi nên tốt nhất từ bây giờ tôi sẽ gọi nó là Oslo.

Chuyến hải trình từ Newcastle tới Oslo kéo dài hai ngày một ñêm và nếu như biển ñộng, mà ñiều ñó xảy ra thường xuyên, thì tất cả chúng tôi ñều bị say sóng, chỉ trừ người mẹ dũng cảm của chúng tôi. Chúng tôi thường nằm dài trên những cái ghế gấp trên boong tàu, chỗ có thể dễ dàng với tới lan can, cuộn tròn trong chăn, mặt mũi tái xanh tái xám, bụng thì cuộn lên từng ñợt, từ chối ăn món súp nóng và món bánh bích quy mà những người phục vụ tốt bụng liên tục mang ñến cho chúng tôi. Và vú nuôi mới ñáng thương làm sao, vú bắt ñầu bị say sóng ngay từ phút ñầu tiên ñặt chân lên boong tàu. “Vú ghét những thứ này! – Vú thường nói thế – Vú chắc chắn là chúng ta sẽ không bao giờ ñến ñích ñược! Chúng ta sẽ phải lên con xuồng cứu hộ nào khi tàu bắt ñầu chìm chứ?”. Và từ giây phút ñó vú cứ ở lì trong cabin riêng, rên rỉ và run rẩy cho ñến khi con tàu từ từ cập bến cảng Oslo vào ngày hôm sau.

Chúng tôi thường nghỉ ở Oslo một ñêm vì vậy chúng tôi thường có buổi sum họp thường niên của ñại gia ñình với ông bà ngoại và hai em gái của mẹ (các dì của chúng tôi). Cả ông bà và các dì tôi ñều sống chung một nhà.

Sau khi xuống tàu, cả ñoàn chúng tôi lại bắt tắc xi ñến khách sạn Grand Hotel, nơi chúng tôi sẽ chỉ ñêm ở ñó và bỏ hành lý lại. Và rồi chúng tôi lại lên nhưng xe tắc xi ñó, ñi ñến nhà ông bà nơi có sự chào ñón nồng nhiệt ñang chờ ñợi chúng tôi. Tất cả chúng tôi ñều ñược ôm hôn rất nhiều lần và những giọt nước mắt lại lăn dài trên những gò má ñã nhăn nheo của ông bà và ñột nhiên cả căn nhà vốn yên tĩnh bừng lên ñầy tiếng con trẻ.

Ngay từ lần ñầu tiên nhìn thấy bà, tôi ñã thấy bà ngoại là một người cực kì cổ kính. Bà tóc ñã bạc, da mồi và luôn ngồi trên ghế xích ñu mỉm cười chào ñón lũ con cháu từ xa trở về thăm bà mỗi năm vài giờ.


27

BO

OK

AH

OL

IC

C

LU

B

|

Ma

ki

ng

E

bo

ok

P

ro

je

ct

Ông ngoại tôi là một người rất trầm tĩnh. Ông là một học giả nhỏ nhắn với chòm râu dê trắng như cước và theo như những gì tôi thu thập ñược thì ông là một nhà chiêm tinh học, nhà khí tượng học và là phát ngôn viên của ngành Ai Cập cổ ñại học. Giống như bà, ông ngồi im lặng hàng giờ trên ghế, nói rất ít và hoàn toàn chìm ngập trong ñám cháu chắt ồn ào ñang phá phách ngôi nhà ngăn nắp và sạch sẽ của ông. Có hai thứ tôi nhớ nhất về ông là ông luôn ñi ñôi ủng ñen và ông hút một cái tẩu rất ñặc biệt. Cái nõ tẩu ñược làm bằng ñất sét trắng, và nó có một cái ống có thể tháo rời ñược, dài khoảng 3 fít (khoảng một mét), vì vậy ông có thể ñặt cái tẩu vào trong lòng khi hút.

Vào buổi chiều mà chúng tôi ñến nơi, tất cả mọi người lớn bao gồm cả vú nuôi và tất cả trẻ con thậm chí ñứa nhỏ nhất mới có một tuổi ñều ngồi quanh cái bàn ăn hình bầu dục ñể dự bữa tiệc thường niên cùng ông bà và chúng tôi có nhiều ñồ ăn không thể tưởng tượng ñược. ðây là một gia ñình Nauy và với những người Nauy thi thức ăn tốt nhất trên thế giới là cá. Và khi họ nói cá thì không có nghĩa là họ ñang nói ñến cái thứ mà bạn và tôi mua ñược từ những cửa hàng bán cá. Mà ñó là cá tươi, những con cá mới bắt lên không quá hai tư giờ trước ñó và chưa hề ñược ướp ñá hay làm lạnh gì cả. Tôi ñồng ý với họ rằng cách hợp lý nhất ñể chế biến những con cá như thế là mang rim chúng lên, và ñó là những gì họ làm với những con cá ngon nhất. Bên cạnh ñó, những người Nauy luôn ăn da cá luộc, thứ mà họ cho rằng có hương vị ngon nhất.

Vì vậy rất tự nhiên mà bữa tiệc của chúng tôi ñược bắt ñầu bằng món cá. Một con cá rất to, một con cá bơn to như khay trà và dày như cánh tay ñược bưng ra bàn ăn. Mặt trên của nó có màu ñen ñược ñiểm xuyết với những chấm màu da cam và tất nhiên nó ñã ñược rim cực kì ngon. Từng khúc cá trắng, to ñược cắt ra và ñặt vào ñĩa của chúng tôi, nó ñược dùng cùng với sốt hô-lan-dai và khoai tây luộc mới dỡ. Không gì thêm nữa. Và lạy chúa, nó ngon tuyệt.

Ngay sau khi món cá ñược dọn ñi, một núi kem do nhà tự làm ñược bày lên. Ngoại trừ ñó là món kem nhiều kem nhất trên thế giới, thì hương vị của nó không thể nào quên ñược. Có hàng ngàn vụn kẹo bơ cứng giòn tan ñược trộn vào ñó (tiếng Nauy gọi là krokan), và kết quả là nó không chỉ ñơn giản tan ra trên ñầu lưỡi như những loại kem thông thường khác mà bạn còn phải nhai nó và nó vỡ vụn ra, giòn tan và hương vị của nó thì khiến bạn ñến mấy ngày hôm sau vẫn còn mơ tới.


28

BO

OK

AH

OL

IC

C

LU

B

|

Ma

ki

ng

E

bo

ok

P

ro

je

ct

Bữa tiệc tuyệt vời ñó bị ngắt bởi một bài diễn văn chào mừng, nho nhỏ của ông tôi, và tất cả những gì người lớn thường giơ cao những cái ly thân dài của họ lên và nói “skaal” nhiều lần trong bữa ăn.

Khi việc chè chén ñã xong thì những ai ñược cho là ñủ lớn sẽ ñược dùng rượu mùi của nhà làm ra. ðó là một thứ rượu không màu nhưng rất nặng và có mùi của quả dâu tằm. Những ly rượu lại ñược nâng lên và những lời chúc tụng lại vang lên tưởng như không bao giờ ngừng. Ở Nauy, bạn có thể chọn bất cứ ai ñó trên bàn tiệc và cụng ly cùng người ñó vì một lý do kỷ niệm riêng tư nào ñó. Trước tiên bạn giơ cao ly của mình lên và gọi tên người ñó. “Bà ngoại! – Ví dụ bạn nói: - Nâng ly, bà ngoại!”

Khi ñó bà ngoại cũng sẽ giơ cao ly của mình lên, cùng lúc ñó mắt bạn gặp ánh mắt bà ngoại và bạn cứ phải nhìn thẳng vào bà như thế khi bạn nhấp ly rượu của mình. Sau khi cả hai người cùng làm như thế, bạn lại giơ cao ly của mình lên và im lặng một thoáng như lời chào, và chỉ ñến khi ñó thì cả hai người mới có thể nhìn ñi chỗ khác và hạ ly của mình xuống. ðây là một nghi lễ rất trang trọng và nghiêm túc, và như một quy tắc ở những dịp trang trọng thì mỗi người trong bàn tiệc ñều nâng ly, uống cùng với từng người khác trong bàn tiệc. Ví dụ, nếu như có mười người ở ñó và bạn là một trong số họ, thì bạn phải nâng ly với từng người một và chính bản thân bạn sẽ nhận ñược chín lần uống mừng vào các thời ñiểm khác nhau trong bữa tiệc – cả thảy là mười tám lần. Thế mới ñược cho là cách ứng xử ñúng mực trong một xã hội l ịch sự, ít nhất là họ ñã làm như thế ngày trước, và ñó quả là một công việc khó nhọc. Khi tôi lên mười, tôi ñược cho phép tham dự vào những bữa tiệc như thế và tôi luôn luôn kết thúc bữa tiệc với vẻ ngà ngà say của một quý ngài lịch sự.


29

BO

OK

AH

OL

IC

C

LU

B

|

Ma

ki

ng

E

bo

ok

P

ro

je

ct

HÒN ðẢO THẦN TIÊN

Sáng hôm sau, mọi người ñều dậy từ sớm vào háo hức tiếp tục cuộc hành trình. Phải mất một ngày ñi nữa trước khi chúng tôi ñến ñích cuối cùng, thường là ñi bằng tàu. Vì vậy sau khi ăn bữa sáng thật nhanh, cả ñoàn chúng tôi rời khỏi khách sạn Grand Hotel trên ba chiếc tắc xi và ñi thẳng ra bến cảng Oslo. Tại ñó chúng tôi lên một chiếc tàu thủy nhỏ và y như rằng vú nuôi lại nói: “Vú chắc là nó bị dò! Chưa hết ngày thì chúng ta ñã làm mồi cho cá rồi!”. Và rồi vú biến mất xuống phía dưới trong suốt cuộc hành trình.

Chúng tôi rất thích chặng này của chuyến ñi. Con tàu nhỏ tuyệt ñẹp với một cái ống khói cao rời bờ trong làn nước tĩnh lặng của con vịnh hẹp và từ từ tiến lên với một tốc ñộ nhẹ nhàng dọc theo bờ biển, và cứ sau khoảng một tiếng thì nó lại ghé vào một cái cầu tàu bằng gỗ, nơi có một nhóm những người dân trong làng hoặc những du khách ñi nghỉ hè ñang chờ ñón bạn bè hay nhận thư và bưu phẩm. Trừ phi tự bạn ñi thuyền ñến vịnh Oslo vào một ngày mùa hè thanh bình còn nếu không bạn sẽ không thể nào cảm nhận hết ñược chuyến ñi này như thế nào. Thật không thể tả hết ñược cái cảm giác về vẻ ñẹp và sự thanh bình của những gì ñang diễn ra xung quanh ta.

Những con thuyền ñan xen nhau vào ra giữa vô số những hòn ñảo nhỏ. ðó là những hòn ñảo với những ngôi nhà gỗ ñược sơn rất ñẹp hoặc cũng có những hòn ñảo chỉ có ñá ở trên ñó mà thôi. Những tảng ñá granit ñó mịn ñến nỗi bạn có thể nằm phơi nắng trên ñó trong bộ ñồ tắm mà không cần phải trải khăn xuống dưới. Bạn có thể nhìn thấy những cô gái với những ñôi chân dài, những cậu con trai cao to ñang phơi nắng trên mỗi hòn ñảo mình ñi qua. Trong vịnh không có những bãi biển cát trắng mà toàn là ñá trải dài ra tận mép nước, và nước ở ñây thì có ñộ sâu trung bình. Kết quả là trẻ con Nauy ñều biết bơi khi chúng còn rất nhỏ bởi vì nếu không biết bơi thì bạn thật khó lòng mà tìm ra ñược một chỗ ñể tắm. Thỉnh thoảng con tàu nhỏ của chúng tôi còn lách vào giữa hai hòn ñảo nhỏ, và lòng kênh thì hẹp ñến nỗi chúng tôi gần như chạm cả vào ñá ở hai bên. Chúng tôi còn vượt cả những chiếc ca nô hoặc xuồng chèo tay có bọn trẻ con tóc hoe hoe vàng trên ñó, da chúng như màu ñồng hun. Chúng tôi thường vẫy tay chào chúng và nhìn chúng ñiều khiển chiếc xuồng vượt qua chỗ sóng dềnh lên do con tàu của chúng tôi ñi qua ñể lại.


30

BO

OK

AH

OL

IC

C

LU

B

|

Ma

ki

ng

E

bo

ok

P

ro

je

ct

Vào lúc chiều muộn thì chúng tôi ñến ñược ñích cuối cùng của chuyến ñi – ñảo Tjome. ðó là nơi mẹ luôn luôn ñưa chúng tôi ñến. Có Chúa mới biết ñược sao mẹ lại tìm ra nó, những với chúng tôi thì ñó là nơi tuyệt vời nhất trên trái ñất. Dọc theo con ñường ñầy bụi, cách cầu tàu khoảng hai trăm thước Anh (khoảng 1,8km) có một khách sạn bằng gỗ ñược sơn màu trắng. ðó là khách sạn của một cặp vợ chồng già mà ñến giờ tôi vẫn nhớ rất rõ mặt, và năm nào cũng thế, họ chào ñón chúng tôi như những người bạn cũ. Trừ phòng ăn ra thì mọi thứ trong nhà ñều có từ rất lâu rồi. Tường, trần và sàn phòng ngủ ñều ñược làm bằng ván thông không ñánh véc ni. Trong mỗi phòng ngủ ñều ñặt một cái chậu rửa mặt và một bình nước lạnh. Nhà vệ sinh ở trong căn nhà gỗ ọp ẹp phía sau khách sạn và mỗi một ngăn toa lét không có gì khác ngoài một lỗ tròn ñược khoét trên sàn gỗ. Bạn ngồi trên cái lỗ ñó và tất cả những gì bạn làm là thải xuống một cái hố sâu 10 fít ở dưới (khoảng 3 mét). Nếu bạn nhòm vào lỗ ñó bạn sẽ thấy một lũ chuột chí chóe ñuổi nhau bên dưới. Tôi cho rằng tất cả chỉ có vậy.

Trong khách sạn này, bữa sáng là bữa ngon nhất trong ngày, tất cả ñều ñược bày ra trên một cái bàn lớn nằm giữa phòng ăn ñể bạn có thể tự chọn món ăn nào mình thích. Trên bàn thường có khoảng 50 món ăn ñược dọn ra cho bạn chọn, có những bình lớn ñựng sữa, thứ ñồ uống bữa nào trẻ con Nauy cũng uống. Có cả những cái ñĩa ñựng thịt bò lạnh, cả món cá thu lạnh nhúng thịt ñông nữa. Về cá, còn có các món khác như fi-lê cá hồi ñỏ tẩm gia vị, cá sác-ñin, lươn hun khói, và trứng cá tuyết. Có cả những cái tô lớn chất ñầy trứng gà vừa luộc chín. Trên bàn, người ta còn bày trứng ốp-lết nhân giăm bông băm, gà nguội, cà phê nóng cho người lớn, và món bánh cuộn nóng vừa nướng trong bếp của khách sạn, ñược chúng tôi ăn kèm với bơ và mứt nam việt quất. Ngoài ra còn có cả mơ hầm, và năm, sáu loại pho mát mà trong ñó tất nhiên là có loại Gjetost, ñó là loại pho mát Nauy nâu, ngọt làm từ sữa dê mà bạn có thể tìm thấy trên bất cứ một bàn ăn nào trên ñất nước này.

Sau bữa sáng, chúng tôi ñi lấy ñồ tắm và cả mười người lại lốc nhốc kéo nhau lên thuyền.

Ai ñến Nauy cũng phải trèo lên một loại thuyền nào ñó. Chẳng ai lại ngồi yên trước cửa khách sạn. Cũng chẳng ai ngồi trên bãi biển vì thực ra mà nói chẳng có bãi biển nào mà ngồi cả. Vào lúc ñó, chúng tôi chỉ có một chiếc xuồng có mái chèo, nhưng ñó là chiếc xuồng rất tốt. Nó dễ dàng chở tất cả mười người chúng tôi mà chỉ cần hai người chèo. Mẹ


31

BO

OK

AH

OL

IC

C

LU

B

|

Ma

ki

ng

E

bo

ok

P

ro

je

ct

tôi nắm lấy một mái chèo, anh trai cùng cha khác mẹ của tôi chèo bên còn lại, và thế là chúng tôi ñi.

Mẹ và anh trai tôi (hồi ñó anh ấy khoảng mười tám tuổi gì ñó) là những tay chèo rất cừ khôi. Họ phối hợp với nhau rất nhịp nhàng và từ cọc chèo phát ra những tiếng clíc-clíc, và tuyệt hơn nữa là cả hai người ñều không nghỉ một lần trong suốt 40 phút của cuộc hành trình. Những người còn lại thì ngồi trong lòng xuồng và lấy tay vạch những vệt dài trong làn nước trong hoặc căng mắt ra tìm những con sứa. Chúng tôi lướt ñi và chiếc xuồng chạy vèo trên những con kênh nhỏ xuyên giữa những hòn ñảo ñá, ñi thẳng ñến một bãi cát nhỏ bí mật trên một hòn ñảo rất xa mà chỉ chúng tôi biết ñược. Vào những ngày ñó, chúng tôi cần một nơi như thế ñể chúng tôi có thể lội nước và chơi ñược vì em gái út của tôi mới lên một, em kế lên ba và tôi lúc ñó mới có bốn tuổi. Những chỗ nước sâu và nhiều ñá không tốt cho chúng tôi.

Hàng ngày, vào mấy mùa hè liền, bãi cát nhỏ vô danh trên hòn ñảo cũng bí mật ñó là nơi ñến thường xuyên của chúng tôi. Chúng tôi thường ở ñó khoảng ba ñến bốn tiếng, ñùa nghịch trong nước, trong những bể bơi nhân tạo bằng ñá và nằm dài tắm nắng.

Vào những năm sau ñó, khi chúng tôi lớn hơn và ñều ñã biết bơi thì những thói quen ñó cũng khác ñi. Mẹ tôi ñã mua ñược một chiếc xuồng gỗ nhỏ ñược sơn trắng, không cao hơn mặt nước là mấy và chạy bằng ñộng cơ một xy-lanh không ñáng tin cậy lắm. Và cũng chỉ duy nhất anh trai cùng cha khác mẹ với tôi là có thể khởi ñộng ñược nó mà thôi. Việc khởi ñộng nó cực kì khó khăn nên anh tôi thường phải tháo bu-gi ra và ñổ dầu vào xy-lanh. Rồi anh ấy xoay ñi xoay lại cái vô lăng, cộng với một chút may mắn thì sau một hồi ho khù khụ và thổi phì phì thì cái xuồng cà khổ ñó cũng chịu ñi cho.

Khi chúng tôi có ñược cái xuồng ñó thì em gái út của tôi ñã lên bốn còn tôi lên bảy, và lúc ñó tất cả chúng tôi ñều ñã bơi ñược. ðiều thú vị mà con xuồng mới mang ñến cho chúng tôi là chúng tôi có thể ñi xa hơn, và ngày nào chúng tôi cũng ñi ra khỏi vịnh ñể tìm kiếm những hòn ñảo khác nữa. Có những hòn ñảo nhỏ, dài không hơn ba mươi thước Anh (hơn 27m). Có những hòn ñảo lại rất lớn, chắc phải dài ñến nửa dặm (khoảng 800m). Thật là thú vị khi tự mình lại có thể lựa chọn hòn ñảo nào ñể thăm, và cũng thật là hào hứng khi ñược khám phá mỗi hòn ñảo trước khi bơi xa bờ ñá. Trên những hòn ñảo ñó, có những xác tàu gỗ bị ñắm, có những bộ xương trắng (không biết có phải xương người không nhỉ?), có


32

BO

OK

AH

OL

IC

C

LU

B

|

Ma

ki

ng

E

bo

ok

P

ro

je

ct

những cây mâm xôi dại và có cả những con hà bám chặt vào ñá. Thậm chí trên một số hòn ñảo còn có cả những con dê lông bờm xờm và có cả cừu nữa.

Thỉnh thoảng, khi chúng tôi ra khơi, xa hẳn những hòn ñảo thì biển ñộng và ñó là lúc mẹ tôi cảm thấy thoải mái nhất. Ngày ñó chẳng có ai, kể cả bọn trẻ con, lại ñể ý thắt dây an toàn. Chúng tôi thường bám chặt vào hai mạn xuồng, lao thẳng qua những cơn sóng cả mặc kệ cho toàn thân ướt rượt trong khi mẹ tôi bình tĩnh ñiều khiển tay lái. Có những lúc, tôi thề ñấy, sóng cao ñến mức mà khi chúng tôi bị lọt vào vùng xoáy thì cả thế giới biến mất khỏi tầm nhìn. Và rồi cứ dần dần, con thuyền nhỏ từ từ leo cao lên, gần như ñứng thẳng trên ñuôi của nó, và chúng tôi lại lên ñến ñỉnh của ngọn sóng tiếp theo, cứ như là chúng tôi ñang ở trên ñỉnh một núi bọt ấy. Cần phải có một kỹ năng tuyệt vời thì mới có thể ñiều khiển một con thuyền nhỏ ñi trên biển như thế. Nó có thể bị lật nhào hoặc ngập nước nếu như ñuôi thuyền không hợp với những con sóng lớn ñan xen nhau một góc thích hợp. Nhưng mẹ tôi biết chính xác phải làm gì, và chúng tôi không bao giờ cảm thấy sợ hãi cả. Chúng tôi cảm thấy thích thú ñến từng giây phút một, tất cả chúng tôi ngoại trừ vú nuôi tội nghiệp, người cứ vùi mặt vào hai lòng bàn tay và gào lên cầu xin Chúa lòng lành cứu vớt linh hồn vú.

Chúng tôi thường ñi câu vào lúc chập tối. Chúng tôi nhặt những con hà trên bãi ñã làm mồi rồi trèo vào trong lòng xuồng (xuồng chèo tay hoặc xuồng máy), chèo một lúc rồi thả neo ở một chỗ thích hợp nào ñó. Nước chỗ ñó rất sâu nên chúng tôi thường phải thả dây dài hai trăm bộ trước khi chạm tới ñáy. Chúng tôi thường ngồi yên lặng chờ cá cắn câu và ñiều khiến tôi ngạc nhiên là tại sao một cú rung nhẹ như thế ở cuối sợi dây câu dài lại có thể truyền ñược tới ngón tay của chúng tôi. “Cắn rồi! – Ai ñó kêu lên và giật mạnh cần câu - Con câu ñược rồi! Một con cá to! Nó to lắm”. Và rồi sau ñó là những cái kéo mạnh chuyền tay nhau và gí sát mặt xuống nước ñể xem con cá ñó to như thế nào khi nó ñược kéo lên gần tới mặt nước. Cá tuyết, cá vối, cá ê-phin, cá thu, tất cả ñều bị chúng tôi câu lên và ñắc thắng mang về bếp ăn của khách sạn, nơi mà bà ñầu bếp to béo, vui tính hứa sẽ nấu chúng cho bữa ăn tối của chúng tôi. Bạn ạ, tôi phải nói rằng ñó quả là những ngày thật tuyệt vời.


33

BO

OK

AH

OL

IC

C

LU

B

|

Ma

ki

ng

E

bo

ok

P

ro

je

ct

MỘT LẦN ðI KHÁM B ỆNH

Trong những kì nghỉ hè ở Nauy, tôi chỉ có ñúng một kỉ niệm không ñược dễ chịu lắm. Hôm chúng tôi ñang ở nhà ông bà ở Oslo thì mẹ tôi bảo:

- Chiều nay chúng ta sẽ ñi khám bác sĩ. Ông ấy sẽ kiểm tra mũi và họng cho con.

Tôi nghĩ lúc ñó mình khoảng tám tuổi. Tôi hỏi mẹ:

- Mũi và họng con có chuyện gì hả mẹ?

- Không ñáng lo lắm. Nhưng mẹ nghĩ rằng con bị nấm vòm họng.

- Nấm vòm họng là sao ạ?

- ðừng lo con ạ. Con sẽ không sao ñâu.

Tôi nắm chặt tay mẹ khi chúng tôi ñi ñến phòng mạch của bác sĩ. ðường ñi mất khoảng nửa tiếng ñồng hồ. Có một chiếc ghế như ghế của nha sĩ trong phòng mạch và tôi ñược ñặt lên ñó. Ông bác sĩ có một cái kính tròn gắn lên trán, xem xét kĩ mũi và họng của tôi. Rồi bác sĩ kéo mẹ tôi sang một bên và họ thì thầm cái gì ñó. Tôi thấy vẻ mặt mẹ tôi có vẻ là lạ nhưng mẹ tôi gật ñầu.

Bác sĩ cho một ít nước vào một cái ca nhôm rồi ñun sôi trên một ngọn lửa ga nhỏ, và trong cái ca ñó, ñặt một dụng cụ sáng, bằng thép mỏng và dài. Tôi cứ ngồi ñó và nhìn hơi nước bốc lên từ ca nước sôi. Không phải là tôi ñang sợ hãi cực ñiểm. Tôi còn quá nhỏ ñể nhận ra rằng có một cái gì ñó bất thường ñang diễn ra.

Sau ñó có một nữ y tá mặc áo trắng bước vào. Cô cầm một cái tạp dề cao su màu ñỏ và một cái bát trắng tráng men. Cô trùm cái tạp dề ra phía trước người tôi và buộc nó quanh cổ. ðó là một cái tạp dề quá to so với tôi. Và rồi cô ấy ñặt cái bát men xuống phía dưới cằm tôi. Chỗ cong của cái bát vừa khít với chỗ cong của cằm tôi.

Bác sĩ cúi xuống trước mặt tôi, trong tay ông là cái dụng cụ dài bằng thép. Ông giữ nó ngay trước mặt tôi, và cho ñến hôm nay tôi vẫn có thể miêu tả nó chính xác ñến từng ly từng tí một. Chiều dài và ñộ dày của nó cỡ khoảng cái bút chì, và nó còn giống cái bút chì


34

BO

OK

AH

OL

IC

C

LU

B

|

Ma

ki

ng

E

bo

ok

P

ro

je

ct

ở chỗ là nó có rất nhiều cạnh. Càng về phía cuối thì thanh kim loại càng mỏng ñi, và ở tận ñầu mút thì nó ñược ñập bẹt thành một cái lưỡi hình tam giác. Phần lưỡi ñó dài không quá một xăng-ti-mét, rất nhỏ, sắc và sáng bóng lên.

- Cháu há miệng ra – Bác sĩ nói bằng giọng Nauy.

Tôi từ chối. Tôi nghĩ rằng ông ấy ñang ñịnh làm ñiều gì ñó với những cái răng của tôi, và mọi ñiều mà ai ñó ñã từng làm với cái răng của tôi ñều rất ñau.

- Nó không mất ñến hai giây ñâu. – Bác sĩ nói rất nhẹ nhàng và tôi ñã bị thuyết phục bởi giọng nói ñó. Như một con lừa, tôi há to miệng ra.

Cái lưỡi kim loại loé lên một tia sáng trắng và biến mất vào trong miệng tôi. Nó ñi thẳng lên phía trên vòm miệng của tôi và bàn tay ñang nắm cái lưỡi kim loại ñó xoáy thật nhanh bốn năm cái, và ở giây tiếp theo từ trong miệng tôi tuôn ra cái bát ñầy máu và thịt.

Tôi quá choáng và tức giận nên chỉ biết hét toáng lên. Tôi sợ hãi nhìn những miếng ñỏ loét ñược lấy từ trong miệng tôi ra cái bát và ý nghĩ ñầu tiên của tôi là ông ấy ñã khoét rỗng ñầu tôi ra rồi.

- ðó là nấm trong vòm họng của cháu – Tôi nghe bác sĩ nói.

Tôi ngồi thở hổn hển. Cả vòm họng tôi ñau rát như phải bỏng. Tôi túm lấy tay mẹ và nắm thật chặt. Tôi không thể tin ñược là lại có người làm thế với tôi.

- Ngồi yên ñấy – Bác sĩ nói - Một phút nữa cháu sẽ thấy ổn thôi.

Máu vẫn trào ra khỏi miệng tôi và chảy vào cái bát cô y tá ñang cầm.

- Tất cả ñược lấy ra, - cô ấy nói, - quả là một cậu bé dũng cảm.

- Sau chuyện này cháu sẽ thở bằng mũi tốt hơn cho mà xem. – Bác sĩ bảo.

Cô y tá lau sạch môi và mặt tôi bằng một miếng vải flanen ướt. Rồi họ nhắc tôi ra khỏi ghế và ñỡ tôi ñứng dậy, tôi thấy hơi loạng choạng.

- Nào chúng ta về nhà thôi. - Mẹ nói và nắm lấy tay tôi.


35

BO

OK

AH

OL

IC

C

LU

B

|

Ma

ki

ng

E

bo

ok

P

ro

je

ct

Chúng tôi ñi xuống cầu thang và ñi ra phố. Chúng tôi ñi bộ. Tôi nói ñi bộ vì không có một cái xe kéo hay một chiếc tắc xi nào. Chúng tôi lại ñi bộ nửa tiếng về nhà ông bà tôi, và cuối cùng khi chúng tôi về ñến nhà tôi nhớ rõ bà tôi bảo: “Cho nó ngồi xuống cái ghế này và nghỉ ngơi một lúc. Nói cho cùng thì nó vừa trải qua một cuộc phẫu thuật ñấy.”

Có ai ñó lấy cho tôi một cái ghế, ñặt cạnh cái ghế của bà và tôi ngồi xuống. Bà tôi ngồi xích gần lại và cầm lấy tay tôi ñặt trong hai tay của bà.

- ðây sẽ không phải là lần cuối cùng cháu ñi bác sĩ trong ñời mình ñâu. – Bà nói. – Và nếu may mắn thì họ sẽ không làm cháu ñau nhiều ñâu.

ðó là vào năm 1924, và vào thời ñó thì việc lấy nấm vòm họng cho một ñứa trẻ hoặc cắt amiñan mà không tiêm thuốc tê là chuyện rất phổ biến. Mặc dù vậy, tôi vẫn tự hỏi, bạn sẽ cảm thấy thế nào nếu như các bác sĩ bây giờ làm thế với bạn.

Documents

NH ỮNG NGÀY X ƯA YÊU D ẤU - Cloud Object Storage ũng gi ống nh ư nh ững cu ... nh ưng c ũng có nh ững ñiều ngh ĩ l ại làm tôi th ấy bu ... ch ặt ngang