20 ElAc SAN NGUYEN TRAI+ NAM 2000

NHO YE NGOI TRUONG cO. VIET cAl GI? T ~ QUANG TRUNG

Ong b<:J.n gia tu Cali g9i di~n tho<:J.i sang

Mi€n Dong va'n an r6i bao tin: "HQi Cl,tu h9C sinh tntong Trung h9C Nguy€n Triii dlf dinh ra mQt glal ph~m, ong co dong gop au<;1c gl khong?"

Cai tin nay, cau hoi nay cua ong b<:J.n nha bao, b<:J.n c6 tri gfin nam mu'oi nam, rna nay da d€u tren du'oi sau muoi, aa co con, da co chau, noi chuy~n tay doi voi nhau v~n con may tao du'<;1c, nhlk nhd toi toi cai tu6i h9C tro. eii tu6i h9C tro cua chung toi h6i muoi lam, mu'oi b~y, nhu tho cua Nguyen Sa:

Khi moi [(jn, tuo'i muoi liim, muoi bay

Lam hQc tro mdt sang, voi mai tuoi.

hai cau tho nay, toi, hie nho, luc quen, nhung d<:J.i khai no la nhu v~y .

Vie't v€ rnai truong xua thl co nhi€u ky ni~rn 1i1rn, v€ ngoi truong, v€ b<:J.n be, v€ cac thfiy giao, nhung narn toi h9C, truong Nguy~n Trai khong co co giao, v€ sau nay thi toi khong bie't.

Toi la rnQt h9C sinh B~c Vi~t di cu, h9C truong B~c Vi~t di chuy~n Nguy€n Trai . Thanh th~t khi bao nhu the', nhu trong so ye'u Iy lich, ch~ng phai la d~ mong aU<;1C cach m<:J.ng khoan h6ng nhu' h6i con d Vi~t Nam sau nam 1975, rna chi d~ tranh mQt slf ngQ

nh~n. Ch~ng la noi chung toi dang d co mQt vai b<:J.n h9C cu, cung co mQt thai h9C truong Nguy~n Trai ngoai Blic r6i trong Nam voi chung tai, r6i l~i co vai vi la giao su cua tru'ong Nguy€n Trai Sai Gon, nen no d~n de'n cai tuong quan thfiy tro nhu qui vi a'y thuong nhln nh~n, rna thlfC ra toi bie't r6 mQt trong s6 qui vi a'y l<:J.i la sinh vien cua toi d Sai Gon.

Nhu' toi da thanh thlfc khai bao d tren, toi h9C tru'ong Trung h9C Nguy~n Trai h6i dfiu thai ky di cu'. Ne'u truong Trung h9C Nguy~n Trai cua chung toi d Ha NQi la mQt co ngoi toa d9C, d~y ngang, mQt tfing lfiu, l<;1p ngoi do, quet voi yang. San truong co

nhi€u ciiy bang, mua thu thl la bang do, nhu b6n cau tho:

Mua thu, La bang do! Mua thu, em di r6if Mznh ta rao burJc tren

duitng cu Thuong nho dang day

Len doi maio b6n cau tho nay rut ra

tu rnQt bai tho tlnh cua tOi. Va qua bang khi chin thi mfiu yang, thorn ngat, cui no ng9t nhung nhi€u so. f)~p hQt no ra, nhan no tdng, an bui l~m.

Truong Trung h9C Nguy€n Trai d Ha NQi con co cai san kha'u IQ thien, buc tuong ch~n

ngang lam phong cua san kha'u cao lung lung, quet

voi trling ke hoa van: tui tho va bfiu ru'<;1u, do la chi cua ke sl, thong dong ngay thang tieu dao: tie'n vi quan, thoai vi sU.

Truong Trung h9C Nguy~n Trai d Ha NQi con n6i tie'ng voi di~u mua Tra'n thu lu'u d6n. DQi vu cong g6m toan h9c sinh, m~c qu~n ao Hnh thu, dQi non chop, chan qua'n xa c<:J.P, mua thea gi9ng hat cua Hoang Thu:

Dat nay day thanh L;ch day, Dat moi hilu tlnh C6 duong va sanh cOi dinh

quan htu d6n.

Ke't thuc bai nay nhu the'

E>Ac SAN NGUYEN TRAI .. NAM 2000

nay: KIa mi khoe ding mi dfP, mi

ron Nhung so cai b~ nhan sdc thl

mi win con kem xa Du mi kheo, mi khon thl mi

ciing thi dim ba Dau ta co vl:lng, ma ta co dq.i,

la van La dan ong KIa mi muon cho do vq, day

chJng Do be' con gai, di day bJng

con trai

ChJng sinh, vq Itch nha't iJ [ren dili

Oi! O! O! a! O! O! Qu Y vj c6 tha' y Wi than thd

clla mQt anh Hnh thu, ngay thai canh die'm, som t6i d6n vi<$c quan, n6 ke't thuc h~u hlnh va d~p de nhu'the', nen dan Ha thanh yeu giQng hat clla Hoang Thu'va yeu luon cac hQc sinh tntong Nguy€n Trai.

Tntong Trung hQc Nguy€n Trai khi di chuy€n VaG Narn, thl dftu tien hQc nho d tntong Nam ti€u hQc Cftu Gng Uinh, ngay nga tu' du'ong Trftn Hu'ng D<).o va Nguy€n Thai HQC bay gio, c6ng tru'ong quay ra du'ong Nguy€n Thai HQC, c6 buc tu'ong g<).ch quet voi vang bao quanh. GiITa buc tu'ong g<).ch va y quanh tntong hQc la khoang da't rQng ba, b6n thu'oc c6 tr6ng ma'y bl,1i chu6i. Phai k€ ro nhu' the' VI trong so' quy vi giao su' va giarn thi Clla tru'ong Nguy€n Trai, c6 hai vi h~ng ngay thu'ong hay ra dung c<).nh cac bl,1i chu6i nay, v<).ch quftn ra, te VaG g6c chu6i. D6 la giao su' Anh Van "B d ;, 't " a- en-pao-oen-sao-ran-Sl, da banh rn~t, cao lOn, hung vI, di chie'c xe Lambretta, va thfty giarn thi c6 bi<$t danh Ly Ba So, la rnQt

cl,l d6 gia, thu'ong rn~c chie'c quftn ta va cai ao dai rnftu trang, dQi khan xe'p den, di gift y Gia Binh den. Hai thfty tu6i h<).c da cao, chan th~n ye'u, thu'ong xuyen tu'oi cho rna'y bl,li chu6i nen quanh nam ngay thang n6 xanh urn tu'oi t6t. C6 th~ng hQc sinh to rna, ran mat, dnh r~p hai thfty r6i v~ lOp khao ftrn len, cila thfty Ba den to qua, d~p VaG than chu6i keu b6rn bQP·

VI la di hQc nho, nen chung toi phai hQc ca nhl tu gftn tru'a de'n chi~u, du'<;1C khoang han b6n tie'ng. Bu6i sang phai d~lllh cho tntong ti€u hQc.

Con du'ong Nguy€n Thai HQC, VaG dip Te't, cac thu'ong lai va nong dan chd du'a ha'u len Sai Gon ban, du'a cha't dft y hai ben l~ du'ong cao nhu' nui. CUng phai k€ them, ben kia du'ong Nguy€n Thai HQC, khuc cu6i gftn du'ong Ph<).rn NgU Lao, c6 tntong nIT ti€u hQc Ton ThQ Tu'ong. NIT hQc sinh ti€u hQc Bac Vi<$t di cu' hQc nho d da'y, cung hQc ca hai. Trong so' cac nIT sinh di cu' nay c6 rnQt co rn~n rna duyen dang ten la Hai, da co banh rn~t nen c6 bi<$t danh la Hai den, sau co la ca sI la'y ten Ia Di<$u Anh, cai ten phang pha't rnui thi~n.

D6i di<$n voi hong tntong nIT Ton ThQ Tu'ong tren du'ong Nguy€n Thai HQC la nha thu6c clla cl,1lang Vo Van Van, c6 ban thu6c Tarn tinh Hai Cffu b6 th~n hoan, rna ne'u di coi chie'u b6ng vao thai a'y, tntoc khi qui vi phai dung len d€ chao co va suy ton Ngo T6ng Th6ng r6i ng6i xu6ng xem phirn thai S\1' t6ng th6ng di kinh ly , thl qui vi thu'ong' du'<;1C xern cac phirn quang cao, trong d6 c6 quang cao clla nha thu6c

21

Vo Van Van: thu6c Tarn tinh Hiii Cffu b6 th~n hoan, Mp thu6c c6 in hlnh rnQt lao tru'<;1ng (hay mQt thanh nien trac tang) t6c b<).c ph 0 ,

tay ch6ng g~y Ie, tay da'm lung, c6 tie'ng hat: thu6c Tam tinh la thu6c clla thanh nien, c6 Wi chtl giiii: t1 nhu' tdnh bft y thl tran la rnQng tinh, ti nhu blnh lung dit thl la di tinh v.v ...

Nhu' than ph~n ke sI thai tao lo<).n, truong Trung hQc Nguy€n Tdi sau mot, hai nam hoc nho d tru'ong ti€u hQc Cftu Gng Lanh l<).i di chuy€n v~ tntong Ti€u hQc Le Van Duy<$t d du'ong Phan Blnh Phung Bakao, v~n hQc ca hai . d vung nay trong mQt can hem cua duong Phan Blnh Phung c6 tu tha't Cl,l B6c Long, Cl,l c6 hai co can gai la nIT sinh Trung Vuong d~p n6i tie'ng, rn6i khi di hQc hai co ph6ng xe Solex nhu ba y, ta a 0

trang clla hai co von trong nang Sai Gon, lam nhi~u trai tim hQc sinh tru'ong Nguy€n Trai th6n thuc.

Hi<$u tntdng tntong Nguy€n Trai thai dftu di cu'la Cl,1 Vi<$t, r6i Cl,l Vi<$t len lam Hi<$u trudng tntong Chu Van An, Cl,l Vil Duc Th~n v~ the'.

Cl,l Vi<$t bl,1ng b\1', to lOn, nghiern nghi, thu'ong it khi hoi han, tie'p xuc voi hQc sinh, chung toi it c6 cam nnh voi Cl,l. Trai l<).i Cl,l Th~n ngu'oi nho nhan, thu'ong rn~c bQ d6 vet b~ng viii kaki trang, dQi mil phot, thuong hay thQc hai tay VaG tui quftn sau, nhu cao b6i, dung d ctta van phong hi<$u tntdng nhln Iil hQc sinh chung toi. Chung toi ra't kinh me'n Cl,1 Th~n VI Cl,1 nhu' rnQt nguoi cha hi~n, rnQt nha rno ph<).m thea cach hi€u clla ngu'oi A Dong. Cl,1la b~c thfty luon luon yeu rne'n va chi

22

bao cho h<;>c sinh bie't phan bi~t di~u hay di~u dd, di~u nay khong bao gid tha'y d Cl.,l Vi~t. Trang van phong nha tntdng c6 rn9t nhan v~t d~c bi~t, d6la ong H<;1i ke' gia, ong thu ghet b<;>n h<;>c sinh chung toi l~rn. H<;>c sinh c6 vi~c phai len van phong, ong thttdng chii'i rna : "Sao chung may khong che't he't di cho r9ng ch6!" Gng da nhi~u tu6i dang Ie phai g<;>i la Cl.,l, nhttng chung toi khong u'a nen dua thl g<;>i la ong, dua thl g<;>i bang lao. Khong bie't ong c6 hit to phe khong, nhttng rna ong h6p, rn~t ong sau ho~rn sau c~p kinh lao, ham rang chie'c con, chie'c rna't.

Giao su' cua trttdng Trung h<;>c Nguy~n Trai ngay a'y , rn9t so la giao su' cua tru'dng di chuy€n thea co quan, rn9t so d6i til' cac noi khac de'n, rn9t so la giao su' khe' u'oc. D~y nh~c c6 th~y Chung Quan chuyen sii' dl.,lng cay accordeon, n6i tie'ng voi ban nh~c Lang Toi. D~y ve c6 th~y Thinh Del, th~y Thinh Del d~y chung toi ve m9t d~ tai muon thud la ve phoi canh cai 1<;> rnl.,l'c , th~ y n6i tie'ng trong dan chung va trang giOi van ngh~ SI thu do h6i a'y VI th~y c6 rnd d nha m9t lOp hQi h<;> a . MQt hom th~y dang d~y h<;>c tro ve khoa than , ngu'di rnftu la mQt co gai d~p, thl canh sat ~p vao tr6i th~y va cac mon sinh ap tai len xe cay v~ b6t. Canh sat tmy to th~y ra toa dl.,l'a vao d~o lu~t bao v~ thu~n phong my tI,lC cua ba co va'n . Bao chi va van ngh~ SI can thi~ p va lam 6n len, nQi Vl,l rnoi ba i bo o Chinh quy~n h6i d6 muon quy tl,l h<;>c sinh vao doan th€ d~p khuon theo rni~n Bac, nen t6 chuc trttdng h<;>c tMnh hi~u doan. Hi~u doan tru'dng tru'dng Nguy~n Trai la

EJAc SAN NGUVItN TRAI + NAM 2000

th~y To Blnh Hi~n, eo la nhtt dan ba, tay deo nhftn rn~t h6ng ng<;>c

,:t ?

to to trang.

Cac giao stt khe' ttoc thttdng la sinh vien d.c phan khoa d~i h<;>c, khong c6 phu'ong phap su' ph~rn, tu' cach d~o duc l~i khong cao, c6 ong leo cii'a s6 vao lOp toi danh nhau voi h<;>c sinh, ch~ng ra lam sao ca.

Ma h<;>c sinh thdi a' y c6 dua o~t con rnttdi lam, rnttdi b~y, c6 dua IOn t6ng ng6ng hai rnttoi mot, hai rnttoi hai da c6 v<;1, c6 con dum d€. Cac ba v<;1 d cac tr~i dinh cu'di Sai Gon tharn ch6ng, tay d~t dua con, vai deo bi g~o , tay drn c~p ga dung la'p 16 d c6ng tntdng chd ch6ng lUc gio tan h<;>c la canh thu'dng tha' y.

Nen ra ngoai du'dng kh6 phan bi~t th~y tro d tu6i tac, chi con han nhau d tu' cach, rna ttt cach ong giao stt khe' u'oc thl nhu' the' da'y . H6i a'y trang dam h<;>c sinh c6 phong trao lam cao b6i, rn~c ao chirn co, chu'a c6 qu~n jean, nhu'ng rnang dao con ch6 nhu' v~t trang sUe, nen Cl.,l T6ng giarn thi, ten Lang, c6 cuon s6 bla den "thanh tich ba't hao cua h<;>c sinh cac lOp." Thl.,l'c ra cai thanh tich ba't hao nay khong c6 gIla ghe' gorn l~rn, chi la cup cua di danh lQn, khong thu9C bai, phai di cong si ngay Chu Nh~t rna thOi.

Tntdng Nguy~n Trai, h6i d~u di cu' c6 rn9t lOp B4 toan nu sinh, cac co h<;>c tu lOp d~ tha't de'n d~ ngU thl sat nh~p vao tntdng nao khong bie't. Trong so cac co nu sinh nay c6 rn9t co toi bie't tu Ha N9i. Toi va co cung la h<;>c sinh tru'dng Me Linh d lang B6ng Nhan, ngo~i thanh Ha N9i . Khi toi vao h<;>c tru'dng Nguy~n Trai thl co vftn con h<;>c d tru'dng Me

Linh. Vao Sai Gon toi l~i g~p co . Toi nh~n ra co VI co la rn9t nu sinh danh da n6i tie'ng cua tru'dng Me Linh. Ha N9i c6 ba rnu'oi sau pho phu'dng, khong c6 phu'dng hang tom, rna cUng ch~ng c6 phu'dng hang ca, khong bie't co d phu'dng nao rna danh da qua trdi. Ten co la "tie'ng chuong vang thu do."

H<;>c cung lOp voi toi c6 Tri Bo, to con, cao lOn, ca lOp xe'p hang, n6 luon luon dung d~u hang. Bo khong phai la con bo rna cUng khong c6 nghIa la Tri bo gioi han di. Ca lOp c6 hai thang Tn cung h<;>, cung ten, nen trang s6 g<;>i ten phai d~t ten Tri A va Tn B d€ phan bi~t. Tri B bie'n thanh Tn Bo, cUng nhtt Ph~m Ba Vinh tntdng ban Xa H9i bie'n thanh Qu~n He Phan Ba Vanh la the'. Qu~n He la chu nhi~m bao S6ng Th~n d vung Hoa Thinh Don. Tri Bo sau di h<;>c lOp SI quan Bao An. D~u hang la Tri Bo , cuo i hang la Khanh Un, Un la lun , la nho con. Thang nay t~ng ngu'di nho th6 rna hay lau tau. Sau di canh sat, c6 toi ba ba v<;1 l~n. M9t hom bu6n nnh, ke kh~u P.38 vao rnang tang, n6 rn9t phat, mat md trung trung, khi co v<;1 ba de'n vuot rn~t rnoi nh~m du'<;1C mat, yen gia'c ngan thu. Giua hang la lil chung toi, dung hang thtl' ba sau nha't qUI, nhl rna, c6 Nguy~n Huu Phu'oc tuc th~y dQi Phu'oc lam tntdng lOp rna'y narn li~n . Th~y d9i Phttoc trttdng lOp tot bl,lng voi anh em, khong phai la th~y dQi Phttoc dao phu thu cua thdi De nha't C9ng Hoa. D9i Phu'oc tru'dng lOp sau nay la Chanh Il,lc sl.,l' rn~t tr~n Vung ba chie'n thu~t. Nguy~n Van Nhi, lu~ t su' Toa Thtt<;1ng Th~rn, h6i con la sinh

EJAc SAN NGUYEN TRAI'" NAM 2000

vien co gi<;mg ngam tho n6i tieng , me ca SI nen Hty bi~t hi~u Hi Hoang Oanh Nhi. Trinh Dinh Thong, bo truong lu~t di h9C truong Vo Bj Da L<:tt, anh hung tr?n Blnh Long mua he do llra, va nhi~u nhan tai m1'a nhu Hoang Kim Ky tuc Kim Khi, Nguy~n Van My co gi9ng tenor so mQt, Nguy~n Van Nhl/ anh hung TQLC v.v .. .

Toi h9C d truong B~c Vi~t di chuy~n Nguy~n Trai, d d~u d truong Ti~u h9C Le Van Duy~t mQt nam, thllen f)~ Tarn h9C d truong Chu Van An . Thong tu cua BQ quoc gia Giao duc b~t hoc sinh trung h9C phai m~c d6ng phllc quftn xanh, ao chemise tr~ng, rna nha m10c l<:ti khong cung cii'p vai . Nha toi ngheo, khong may n6i mQt bQ d6ng phllc cho toi, g~p Cll Vi~t ky lu?t h~c bua, toi phai nho b<:tn mang c~p len lOp truoc, r6i leo ong mang len Ian can vao lOp h9C, ng6i trong lOp rna long nom nap 10 sQ bi b~t ra khoi phong h9C.

MQt hom toi dang leo mang soi len lftu 1 vao phong h9C, thl bi mQt ban tay n~m chan toi keo xuong, tu'dng mQt thAng b<:tn tinh nghich, toi d;;tp m;;tnh chan vao m~t no, ch~ng ngo do la C?U moniteur b~t toi, day khong phai la nhi~m Vll cua C?U, rna la cua cac thffy giam thi. C?U 1a huii'n luy~n vien th~ dl,lc, khong co phffn, nhu'ng C?U lam Ie voi h9C

tro, b~t toi. Khong co quftn xanh d6ng

phllc la mQt l6i, d<:tp vao m~t c~u moniteur la mQt tQi , rna tQi nay n~ng l~m . TQi cQng voi l6i chk ch~n phai ra truoc hQi d6ng ky lu?t va bi du6i h9C, nen toi bo h9C luon. Truoc sau, toi h9C lOp d~ tarn A3 Chu Van An co ml'a nam. Ky ni~m khong mii'y vui, rna bu6n thi nhi~u, luon luon phai l~n tron cac thfty giam thi vi khong co d6ng phllc nen thud h9C sinh, toi

v~n la hoc tro B~c Viet di cu', hoc . . . truong trung h9C B~c Vi~t di chuy~n Nguy~n Trai.

Truong trung h9C B~c Vi~t di chuy~n Nguy~n Tdii sau nay di dau, d9n ve phu'ong nao, toi khong biet. Khoang cuoi th?p nien 60, sau Quan tiep Vl,l d du'ong Thien HQ Du'ong, trong vong rao cu' xa sl quan Chi Hoa co mQt ngoi truong mang ten Nguy~n Tdii. Nho truong xu'a, thffy CU, toi dung xe vao hoi. Vi hi~u trudng cho biet day la ngoi truong ti~u h9C cua quan dQi. Con

23

ngoi truong Nguy~n Trai xua cua toi d dau , ong khong biet.

Sang day moi biet, v~ sau truong trung h9c B~c Vi~t di chuy~n Nguy~n Trai dUQc djnh cu d Khanh HQi , qu?n Tu, ngoi truong khang trang l~m .

Nay ng6i viet bai nay t~ng Long An, Ph<:tm Ba Vinh , Nguy~n Van Nhu v.v ... nhting nguoi b<:tn da mQt thai , cung mai dung quftn tren ghe nha truong trung h9C B~c Vi~t di chuy~n

Nguy~n Trai , rna nay da tren duoi sau chllc tu6i , noi chon cong khai, truoc m~t vQ con , chau ch~t aOi b .

nhau trang tr9ng bAng ong, ong, toi, toi. Can trong chon rieng tu' v~n can may may, tao, tao du'Qc . Va cung la d~ t~ng cac b<:tn trong hQi cl/u h9C sinh truong Nguy~n Trai d Hoa Ky .

Sau cung, d~ nh~n nhu cac b<:tn toi, cl/u h9C sinh

truong trung h9C B~c Vi~t di chuy~n Nguy~n Trai, sau len h9C d~ tarn Chu Van An rna nay chi nh?n la h9C sinh truong Chu Van An, cac b;;tn co sau quen tru'oc, nay vui duyen moi, phu phang tlnh xu'a, an d khong co thuy thl sao co chung cho du'Qc. Than ai va nho cho dng cac b<:tn la cl/u h9C sinh trUong trung h9C B~c Vi~t di chuy~n Nguy~n Trai .

T ~ QUANG TRUNG

Richmond, tan thu 2000