Upload
hamilton-kasen
View
60
Download
0
Embed Size (px)
DESCRIPTION
dr Maciej Zawadzki Uniwersytet Szczeciński Instytut Kultury Fizycznej Zakład Rehabilitacji i Traumatologii Sportowej. NIEPRAWIDŁOWOŚCI POSTAWY CIAŁA. - PowerPoint PPT Presentation
Citation preview
NIEPRAWIDŁOWOŚCI POSTAWY CIAŁA
dr Maciej ZawadzkiUniwersytet SzczecińskiInstytut Kultury FizycznejZakład Rehabilitacji i Traumatologii Sportowej
Motto: ,,…dobrze ukształtowanego dziecięcia trzeba pilnować, aby równie dobrze rosło, aby tej pierwiastkowej budowy nie nadwyrężyło, słabych zaś i źle utworzonych tak należy kierować i prowadzić, aby te zboczenia sprostować i uchybienia, ile można naprawić”.
Jędrzej Śniadecki
Wprowadzenie do tematuWprowadzenie do tematu
Dynamicznie rozwijająca się cywilizacja oraz towarzyszący jej postęp naukowo-techniczny powodują coraz większe ograniczenia aktywności ruchowej człowieka.
Sedenteryjny tryb życia prowadzi do gorszego funkcjonowania organizmu, zmniejszenia sprawności fizycznej, gorszego samopoczucia psychicznego i powstawania zmian przeciążeniowych układu ruchu. Następstwem tych zmian są zniekształcenia narządu ruchu w postaci wad postawy ciała, skolioz, wad kończyn dolnych.
EpidemiologiaEpidemiologia
Jak dowodzą wyniki badań, spory procent dzieci dotknięty jest niedorozwojem narządu ruchu oraz wadami postawy i bocznymi skrzywieniami kręgosłupa Badania Degi [1950] w 1931 roku wykazały występowanie wad postawy ciała 70-80 % dzieci. Przykłady częstości występowania postaw nieprawidłowych na przestrzeni ostatnich 35 lat ukazują skalę problemu:
1969 r. – 62% dzieci i młodzieży Śląska [Dobosiewicz, Łączyński 1969],1989 r. – 65% młodej populacji Polski [Kultura fizyczna…,1989],1992 r. – 80% dzieci 6 - lenie w Gdańsku [Przeździak, Wesołowski 1992],2004 r. – 70% młodzieży gimnazjalnej w Łodzi [Santorek i wsp. 2004].
Przeprowadzone badania przesiewowe z terenu miasta Bielska - Białej wskazały, że u znaczącego odsetka – 96,7% populacji przebadanych dzieci i młodzieży w wieku 7-16 lat stwierdzono wady postawy ciała.
Tylko 4 proc. przedszkolaków i pierwszaków z powiatu raciborskiego (woj. śląskie) nie ma żadnej wady postawy. Pozostałe 96 procent dzieci ma skoliozę, rotację, albo asymetrię miednicy. Badania dotyczyły roczników 2000 i 2001.
Postawa ciała:Postawa ciała: Postawa ciała to przestrzenny, trójwymiarowy układ poszczególnych jego części w pozycji stojącej, podlegająca zmianom w ontogenezie (definicja własna).
Postawę należy traktować jako indywidualny sposób ,,trzymania się” osobnika, uwarunkowany nawykiem ruchowym, podłożem morfologicznym i funkcjonalnym oraz jego działalnością.
Określenie poprawności i niepoprawności postawy ciała
Zmienność w toku ontogenezy:
- kształtowanie się krzywizn kręgosłupa o okresie całego rozwoju dziecka,
- różne proporcje ciała w różnych okresach życia,
- różny rozkład segmentarnych środków ciężkości, a co za tym idzie inna praca mięśni,
Zmienność postawy, nawet w ciągu dnia pod wpływem zmęczenia, różnych stanów psychicznych (radość, strach, przygnębienie)
Postawa ciała jest uzależniona od architektury kostno – stawowo – mięśniowej (połączenie łańcuchowe). Dziecko potrafi zmieniac postawę – od bardzo złej do bardzo dobrej – w ciągu niedługiego czasu, toteż uchwycenie postawy habitualnej (nawykowej) jest rzeczą bardzo trudną.
Prawidłowa postawa : to taki układ ciała, jaki spotykany jest najczęściej w populacji osób zdrowych w danym okresie ontogenezy, zapewniający optymalną wydolność statodynamiczną i odpowiednie warunki do funkcjonowania wszystkich narządów i układów.
Cechy postawy prawidłowej:• głowa prosto w osi ciała,• barki na jednym poziomie,• łopatki ściągnięte,• miednica ustawiona symetrycznie,• brzuch lekko wciągnięty,• pośladki napięte,• nogi ustawione równolegle, wyprostowane w stawach kolanowych• stopy prawidłowo ustawione i obciążone,• ręce ułożone swobodnie wzdłuż tułowia
Postawa prawidłowa zależy od:• prawidłowego ukształtowania układu kostno – więzadłowego,• dobrze rozwiniętego i wydolnego układu mięśniowego,• sprawnie działającego układu nerwowego
Postawy nieprawidłowe: Błędy postawy – to odmiennie od przyjętych za prawidłowe
kształty lub usytuowania poszczególnych części ciała polegające na wyraźnym zwiększeniu lub zmniejszeniu ich fizjologicznego wygięcia, uwypuklenia czy oddalenia w stosunku do pionu i poziomu, będące objawem nawykowego sposobu ,,trzymania się”, dające się świadomie doraźnie zredukowac napięciem mięśni.
Wady postawy – to niewłaściwe usytuowanie lub kształt części ciała, utrwalone lub powstałe na podłożu patologicznym:
- błędy postawy utrwalone, wymagające odpowiednio dobranego postępowania korekcyjnego,
- reflektoryczne, odbarczające ustawienie ciała cofające się po ustąpieniu bólu,
- wrodzone lub nabyte, deformujące sylwetkę, zniekształcenia ciała wymagające kinezyterapii lub zachowawczo nieodwracalne.
Wady postawy okresu szkolnego
Wady postawy w płaszczyźnie strzałkowej:• plecy okrągłe,• plecy wklęsłe,• plecy wklęsło – wypukłe,• plecy płaskie
Wady postawy w płaszczyźnie czołowej:• boczne skrzywienie kręgosłupa
Wady kończyn dolnych:• kolana szpotawe,• kolana koślawe,• płaskostopie,• stopy płasko - koślawe
plecy okrągło - wklęsłe
plecy wklęsłeplecy okrągłe
plecy płaskie
Wady postawy ciała (płaszczyzna strzałkowa)
Skoliozy • skoliozy funkcjonalne (boczne skrzywienie kręgosłupa)• skoliozy strukturalne (deformacja trójpłaszczyznowa)
Wady kończyn dolnych
Wady kolan
Wady stóp
Stopa płasko - koślawa Stopa płaska
Przyczyny powstawania wad postawy ciała Czynniki fizjologiczne : istotą jest tu nawyk nieprawidłowej
postawy. Dla dziecka z wadą postawy nawykowa postawa nieprawidłowa jest czymś naturalnym, zwykłym i nie wymagającym wysiłku - zaburzenia czucia głębokiego, krótkowzrocznośc.
Czynniki morfologiczne: polegają na występowaniu dystonii mięśniowej w obrębie kręgosłupa, nadmiernym napięciu i rozciągnięciu pewnych grup więzadeł oraz części torebek stawowych.
Czynniki środowiskowe : dotyczą warunków życia człowieka: - nie unormowany tryb życia; - złe warunki higieniczne i bytowe; - nie przebywanie na świeżym powietrzu; - brak ćwiczeń ruchowych, hipokinezja; - przyjmowanie jednorodnych i długotrwałych pozycji ( w szkole
i w pracy, podczas odpoczynku (niedostosowane ławki szkolne, nieodpowiednie noszenie teczki).
Rozpoznawanie błędów i wad postawy ciała
Badanie u specjalisty – lekarz ortopeda Badanie w szkole – nauczyciel specjalista
gimnastyki korekcyjnej Badanie w domu – rodzice Badanie w domu - samoocena postawy
- metoda wzrokowa (przed lustrem)
- plantokonturografia (odbitki stóp)
Wybrane metody oceny postawy ciałaPłaszczyzna czołowa
a) zdjęcie rtg, b) bad. wzrokowe, c) test Adamsa
Płaszczyzna strzałkowa:
a) Wzrokowa ocena wybranych elementów postawy,
b) Wykrywanie stawach przykurczów rzutujących na postawę:
- przykurcz zginaczy stawu biodrowego (test Thomasa),
- przykurcz mięśni kulszowo – goleniowych,
- przykurcz barków (test ścienny Degi),
- test prawidłowej ruchomości kręgosłupa – test skłonu tułowia,
- test postawy – test Matthiassa.
Jak zapobiegać powstawaniu nieprawidłowych postaw – ogólne zalecenia
Nauczyć się i utrwalić prawidłowe wzorce wykonywania podstawowych ruchów,
Nauczyć się praktycznie stosować prawidłowe ruchy podczas życia codziennego,
Usunąć z otaczającego środowiska przedmioty i sprzęty wymuszające ruchy lub pozycje przeciążeniowe,
Nauczyć się prawidłowych form i sposobów wypoczynku i rekreacji – odciążenie kręgosłupa,
Nauka przyjmowania właściwej – prawidłowej postawy ciała i utrzymanie jej w życiu codziennym,
Racjonalne odżywianie, Uprawianie ruchu – przeciwwaga dla sedenteryjnego trybu
życia, Prawidłowy sen
Ruch – najlepsze lekarstwo
Dziękuję za uwagę!