18
Ancas Evaluasi Referensi Dening : Diah Nurna Ningrum ? Purwaka BASA JAWA kelas XI SMA Kesatrian 2

Nulis Parikan Lan Wangsalan

Embed Size (px)

Citation preview

Ancas Evaluasi ReferensiDening : Diah Nurna Ningrum

?

Purwaka

BASA JAWA kelas XI SMA Kesatrian 2

Ancas Evaluasi ReferensiDening : Diah Nurna Ningrum

?

Purwaka

BASA JAWA kelas XI SMA Kesatrian 2

Ancas Evaluasi ReferensiDening : Diah Nurna Ningrum

?

Purwaka

BASA JAWA kelas XI SMA Kesatrian 2

Ancas Evaluasi ReferensiDening : Diah Nurna Ningrum

?

Purwaka

BASA JAWA kelas XI SMA Kesatrian 2

BAB SING AREP DISINAONI

Dipuntengga nggih...

NULIS PARIKAN LAN WANGSALAN

Ancas Evaluasi ReferensiDening : Diah Nurna Ningrum

?

Purwaka

BASA JAWA kelas XI SMA Kesatrian 2

Ancas Pasinaon 1. Siswa saged nyerat parikan utawa wangsalan saking kadadean padintenan.

2. Siswa saged damel dialog kanthi ngginakaken parikan utawa wangsalan

3. Siswa saged nyerat pidato kang wonten parikan utawa wangsalan

4. Siswa saged nyariosaken pengalaman pribadi kanthi ragam basa jawa krama

5. Siswa saged mangsuli pitakenan

Ancas Evaluasi ReferensiDening : Diah Nurna Ningrum

?

Purwaka

BASA JAWA kelas XI SMA Kesatrian 2

ParikanTembung “parikan” ana gandheng cenenge

karo tembung “pari”. Ing basa melayu diarani

“pantun”

Ing pantun ana gatra sampiran, yaiku gatra

kapisan lan kapindho. Isi kandhutaning ana

ing gatra katelu lan kapapat.

Ancas Evaluasi ReferensiDening : Diah Nurna Ningrum

?

Purwaka

BASA JAWA kelas XI SMA Kesatrian 2

Parikan ngemu paugeran kaya pantun ing basa melayu

- Cacahing wanda kapisan, kudu padha karo ukara kapindho- Ukara sing ngarep kanggo bebuka, dene ukara sabanjure minangka isi, wos-Tibaning swara ukara kapisan kudu padha karo ukara kapindho- Parikan bisa dumadi saka rong gatra utawa patang gatra

Ancas Evaluasi ReferensiDening : Diah Nurna Ningrum

?

Purwaka

BASA JAWA kelas XI SMA Kesatrian 2

1. Tuladha parikan ringkes (karmina)

abang-abang ora legi

wani nantang ora wani

2. Tuladha Parikan kang dhinapur rong gatra

kembang menur sumebar ing kasur

tindak jujur rejeki mesti sempulur

3. Tuladha Parika kang dhinapur patang gatra

koki tuwa saka semarang

tuku apem disuwir-suwir

Aku iya kowe kok gemang

nyata gelam ayo dipikir

Parikan akeh tinemu ing: seni karawitan, seni sastra lan basa padinan.

Ancas Evaluasi ReferensiDening : Diah Nurna Ningrum

?

Purwaka

BASA JAWA kelas XI SMA Kesatrian 2

wangsalanWangsalan yaiku unen-unen kang ngemu teges badhean,

kaya dene cangkrimanutawa tebakan. Tembung “wangsalan”

nunggal teges karo “wangsulan”. Ing sajroning wangsalan

ngemu unen-unen, unen-unen iku mbutuhake wangsulan

minangka batangane.

Wangsalan akeh tinemu ing kesustraan, lumrahe rinaket ing

basa pinathok tur rinengga. Ana sing sinawung ing tembang

macapat, seni karawitan, sok kanggo umpak-umpak ing

gendhing.

Ancas Evaluasi ReferensiDening : Diah Nurna Ningrum

?

Purwaka

BASA JAWA kelas XI SMA Kesatrian 2

Tuladha:

a. Wangsalan padinanisih enom kok njanur gori ( jangan gori: gudheg)dheweke lagi madder bungkuk (wader bungkuk:urang)

b. Wangsalan kang rinacik ukarabalung janur, nyata sira mangka usada (sada)udan riris, sugih miskin wis ginaris (gerimis)

c. Wangsalan kang dumadi saka rong ukara utawa rong gatra. Gatra kapisan minangka wangsalan (cangkriman) ukara kapindho minangka bedhekane utawa wangsulan.

gentha dara, ari senen basa kuna (sawangan, soma)sawangane, narima asrah ing jiwa

ari sena, sena gelung minangkara (arjuna, werkudara)puji arja, mrih antuk sihing bandara

Ancas Evaluasi ReferensiDening : Diah Nurna Ningrum

?

Purwaka

BASA JAWA kelas XI SMA Kesatrian 2

Wangsalan sinawung ing tembang.

Kinanthi sastra pangandheging kidungSudarma basudewajiNgestu pada mring kusumaManjanma ping sakethiPusara pangiket gangsaTumutur tan sedya kari

( Mangkunegara IV, Manuhara: II,11)

Ancas Evaluasi ReferensiDening : Diah Nurna Ningrum

?

Purwaka

BASA JAWA kelas XI SMA Kesatrian 2

PURWAKANTHI

Purwakanthi uga bisa diaranirima.

Purwakanthi ana telu, yaiku:1.Purwakanthi guru sastra2.Purwakanthi guru swara3.Purwakanthi lumaksita

Ancas Evaluasi ReferensiDening : Diah Nurna Ningrum

?

Purwaka

BASA JAWA kelas XI SMA Kesatrian 2

Purwakanthi guru sastra

Purwakanthi kang runtut aksarane.Tuladha:

1. Tata titi tentrem (sastra t)2. Sluman slumun slamet (sastra s, l)3. Kala kula kelas kalih (sastra k,l)4. Tuwa-tuwa tuwas tiwas (sastra t,w)

Ancas Evaluasi ReferensiDening : Diah Nurna Ningrum

?

Purwaka

BASA JAWA kelas XI SMA Kesatrian 2

Purwakanthi guru swara

Purwakanthi kang runtut swarane(lumrahe swara aksara kang menga/vokal)

Tuladha:1. Sumi lan surati (swara i)2. Ya bungah ya susah (swara ah)3. Bung pring petung (swara ung)4. Sura marta jaya marta (swara a)

Ancas Evaluasi ReferensiDening : Diah Nurna Ningrum

?

Purwaka

BASA JAWA kelas XI SMA Kesatrian 2

Purwakanthi lumaksita

Tuladha:1.Urip iki ora angel2.Angele sok ginawe dhewe3.Wektune ilang saben mangsa4.Mangsa iku gunakna ngupadi

ngelmu

Ancas Evaluasi ReferensiDening : Diah Nurna Ningrum

?

Purwaka

BASA JAWA kelas XI SMA Kesatrian 2

CANGKRIMANCangkriman yaiku unen-unen kang rinacik ing tembuungkang tumata, surasa utawa isine ngemu teges kang dududibadhe. Cangkriman uga kasebut “badhean” utawa“bedhekan”.

Wujud lan dhapukaning cangkriman:1. Cangkriman kang dhapur rerakitaning tembung

wancahan.2. Cangkriman kang dhapur rakitaning ukara kang ngemu

surasa irib-iriban utawa pepindhan.3. Cangkriman kang surasa blenderan utawa teges

plesetan.tuladha: pak boletus Tapak kebo lelene satus

burnas kopen Bubur panas kokopen

Ancas Evaluasi ReferensiDening : Diah Nurna Ningrum

?

Purwaka

BASA JAWA kelas XI SMA Kesatrian 2

EVALUASI :

1. Gawea 5 parikan kanthi tema kaendahan!

2. Gawea 5 wangsalan kanthi tema kaendahan!

3. Gawea 5 purwakanthi kanthi tema kaendahan!

4. Gawea 5 cangkriman kanthi tema kaendahan!

Ancas Evaluasi ReferensiDening : Diah Nurna Ningrum

?

Purwaka

BASA JAWA kelas XI SMA Kesatrian 2

Referensi1. Buku DAMAR Kelas XI SMA&MA Semester Genap,

dening MGMP Basa Jawa SMA&MA Kota Semarang, Kaca 47 – 57

2. Buku referensi sanes ing nyengkuyung