241

nya 26 :kabd kymykw klunm tcjnw lzrb 25 :wlgr nmcb lbfw wyja ywxrtjtmw mdq yhla hnum 27 :myqjc wtwagbw krzub mymc bkr nwrcy lakddb jfb larcy nkcyw 28 :dmch rmayw bywa kynpm crgyw mlwu turzym larcy kyrca 29 :lf wpruy wymc pa cwrytw ngd xra la bquy nyu

kl kybya wcjkyw ktwag brj rcaw krzu ngm hwhyb ucwn mu kwmk:krdt wmytwmb lu htaw

Deuteronomy 34wharyw wjry ynp lu rca hgsph car wbn rh la bawm tbrum hcm luyw 1

hcnmw myrpa xra taw yltpn lk taw 2 :nd du dulgh ta xrah lk ta hwhywjry tuqb rkkh taw bgnh taw 3 :nwrjah myh du hdwhy xra lk taw

mhrbal ytubcn rca xrah taz wyla hwhy rmayw 4 :rux du myrmth ryu:rbut al hmcw kynyub kytyarh hnnta kurzl rmal bquylw qjxyl

xrab ygb wta rbqyw 6 :hwhy yp lu bawm xrab hwhy dbu hcm mc tmyw 5nb hcmw 7 :hzh mwyh du wtrbq ta cya udy alw rwup tyb lwm bawm

larcy ynb wkbyw 8 :hjl sn alw wnyu hthk al wtmb hnc myrcuw hamnb ucwhyw 9 :hcm lba ykb ymy wmtyw mwy myclc bawm tbrub hcm ta

larcy ynb wyla wumcyw wylu wydy ta hcm kms yk hmkj jwr alm nwnrca hcmk larcyb dwu aybn mq alw 10 :hcm ta hwhy hwx rcak wcuyw

twcul hwhy wjlc rca mytpwmhw ttah lkl 11 :mynp la mynp hwhy wudylklw hqzjh dyh lklw 12 :wxra lklw wydbu lklw hurpl myrxm xrab

:larcy lk ynyul hcm hcu rca lwdgh arwmh

240

yb mtlum rca lu 51 :wymu la psayw rhh rhb kyja nrha tm rcak kymukwtb ytwa mtcdq al rca lu nx rbdm cdq tbyrm ymb larcy ynb kwtbyna rca xrah la awbt al hmcw xrah ta hart dgnm yk 52 :larcy ynb

:larcy ynbl ntnDeuteronomy 33

:wtwm ynpl larcy ynb ta myhlah cya hcm krb rca hkrbh tazw 1tbbrm htaw nrap rhm uypwh wml ryucm jrzw ab ynysm hwhy rmayw 2

klgrl wkt mhw kdyb wycdq lk mymu bbj pa 3 :wml tdca wnymym cdqklm nwrcyb yhyw 5 :bquy tlhq hcrwm hcm wnl hwx hrwt 4 :kytrbdm acy

wytm yhyw tmy law nbwar yjy 6 :larcy yfbc djy mu ycar psathbwnaybt wmu law hdwhy lwq hwhy umc rmayw hdwhyl tazw 7 :rpsm

kdysj cyal kyrwaw kymt rma ywllw 8 :hyht wyrxm rzuw wl br wydywytyar al wmalw wybal rmah 9 :hbyrm ym lu whbyrt hsmb wtysn rca

:wrxny ktyrbw ktrma wrmc yk udy al wnb taw rykh al wyja tawlu lylkw kpab hrwfq wmycy larcyl ktrwtw bquyl kyfpcm wrwy 10wyancmw wymq myntm xjm hxrt wydy lupw wlyj hwhy krb 11 :kjbzm

lk wylu ppj wylu jfbl nkcy hwhy dydy rma nmynbl 12 :nwmwqy nmlfm mymc dgmm wxra hwhy tkrbm rma pswylw 13 :nkc wyptk nybw mwyh

carmw 15 :myjry crg dgmmw cmc tawbt dgmmw 14 :tjt txbr mwhtmwhns ynkc nwxrw halmw xra dgmmw 16 :mlwu twubg dgmmw mdq yrrh

mar ynrqw wl rdh wrwc rwkb 17 :wyja ryzn dqdqlw pswy carl htawbt:hcnm ypla mhw myrpa twbbr mhw xra yspa wdjy jgny mymu mhb wynrq

mc warqy rh mymu 19 :kylhab rkccyw ktaxb nlwbz jmc rma nlwbzlw 18rma dglw 20 :lwj ynwmf ynpcw wqnyy mymy upc yk qdx yjbz wjbzy

mc yk wl tycar aryw 21 :dqdq pa uwrz prfw nkc ayblk dg byjrm kwrb:larcy mu wyfpcmw hcu hwhy tqdx mu ycar atyw nwps qqjm tqlj

nwxr ubc yltpn rma yltpnlw 23 :ncbh nm qnzy hyra rwg nd rma ndlw 22yhy rca mynbm kwrb rma rcalw 24 :hcry mwrdw my hwhy tkrb almw

239

la alb ynwanq mh 21 :mb nma al mynb hmh tkpht rwd yk mtyrja hmhjdq ca yk 22 :msyuka lbn ywgb mu alb maynqa ynaw mhylbhb ynwsuk

:myrh ydswm fhltw hlbyw xra lkatw tytjt lwac du dqytw ypabyryrm bfqw pcr ymjlw bur yzm 24 :mb hlka yxj twur wmylu hpsa 23

hmya myrdjmw brj lkct xwjm 25 :rpu yljz tmj mu mb jlca tmhb ncwcwnam htybca mhyapa ytrma 26 :hbyc cya mu qnwy hlwtb mg rwjb mg

alw hmr wndy wrmay np wmyrx wrkny np rwga bywa suk ylwl 27 :mrkzwmkj wl 29 :hnwbt mhb nyaw hmh twxu dba ywg yk 28 :taz lk lup hwhy

hbbr wsyny myncw pla dja pdry hkya 30 :mtyrjal wnyby taz wlykcywnybyaw mrwx wnrwxk al yk 31 :mrygsh hwhyw mrkm mrwx yk al ma

trrm tlkca cwr ybnu wmbnu hrmu tmdcmw mnpg mds npgm yk 32 :mylylpmwtj ydmu smk awh alh 34 :rzka myntp carw mnyy mnynt tmj 33 :wmltdtu cjw mdya mwy bwrq yk mlgr fwmt tul mlcw mqn yl 35 :ytrxwab

spaw dy tlza yk hary yk mjnty wydbu luw wmu hwhy nydy yk 36 :wmlwlkay wmyjbz blj rca 38 :wb wysj rwx wmyhla ya rmaw 37 :bwzuw rwxuyna yk htu war 39 :hrts mkylu yhy mkrzuyw wmwqy mkysn nyy wtcynyaw apra ynaw ytxjm hyjaw tyma yna ydmu myhla nyaw awh yna

ytwnc ma 41 :mlul ykna yj ytrmaw ydy mymc la aca yk 40 :lyxm ydymrykca 42 :mlca yancmlw yrxl mqn byca ydy fpcmb zjatw ybrj qrb

wnynrh 43 :bywa twurp carm hybcw llj mdm rcb lkat ybrjw mdm yxj:wmu wtmda rpkw wyrxl bycy mqnw mwqy wydbu md yk wmu mywg

nb ucwhw awh muh ynzab tazh hrych yrbd lk ta rbdyw hcm abyw 44mhla rmayw 46 :larcy lk la hlah myrbdh lk ta rbdl hcm lkyw 45 :nwnmkynb ta mwxt rca mwyh mkb dyum ykna rca myrbdh lkl mkbbl wmycawh yk mkm awh qr rbd al yk 47 :tazh hrwth yrbd lk ta twcul rmclndryh ta myrbu mta rca hmdah lu mymy wkyrat hzh rbdbw mkyyjrh la hlu 49 :rmal hzh mwyh mxub hcm la hwhy rbdyw 48 :htcrl hmc

nunk xra ta harw wjry ynp lu rca bawm xrab rca wbn rh hzh myrbuhla psahw hmc hlu hta rca rhb tmw 50 :hzjal larcy ynbl ntn yna rca

238

yknaw mhl ytubcn rca xrah la larcy ynb ta aybt hta yk xmaw qzjdu rps lu tazh hrwth yrbd ta btkl hcm twlkk yhyw 24 :kmu hyha

rps ta jql 26 :rmal hwhy tyrb nwra yacn mywlh ta hcm wxyw 25 :mmt:dul kb mc hyhw mkyhla hwhy tyrb nwra dxm wta mtmcw hzh hrwthmwyh mkmu yj yndwub nh hcqh kpru taw kyrm ta ytudy ykna yk 27

ynqz lk ta yla wlyhqh 28 :ytwm yrja yk paw hwhy mu mtyh myrmmta mb hdyuaw hlah myrbdh ta mhynzab hrbdaw mkyrfcw mkyfbc

nm mtrsw nwtjct tjch yk ytwm yrja ytudy yk 29 :xrah taw mymchta wcut yk mymyh tyrjab hurh mkta tarqw mkta ytywx rca krdhlhq lk ynzab hcm rbdyw 30 :mkydy hcumb wsyukhl hwhy ynyub urh

:mmt du tazh hrych yrbd ta larcyDeuteronomy 32

lzt yjql rfmk pruy 2 :yp yrma xrah umctw hrbdaw mymch wnyzah 1arqa hwhy mc yk 3 :bcu ylu mybybrkw acd ylu mryuck ytrma lfk

nyaw hnwma la fpcm wykrd lk yk wlup mymt rwxh 4 :wnyhlal ldg wbhhwhylh 6 :ltltpw cqu rwd mmwm wynb al wl tjc 5 :awh rcyw qydx lwu

:knnkyw kcu awh knq kyba awh awlh mkj alw lbn mu taz wlmgt:kl wrmayw kynqz kdgyw kyba lac rdw rd twnc wnyb mlwu twmy rkz 7

:larcy ynb rpsml mymu tlbg bxy mda ynb wdyrphb mywg nwylu ljnhb 8lly whtbw rbdm xrab whaxmy 10 :wtljn lbj bquy wmu hwhy qlj yk 9lu wnq ryuy rcnk 11 :wnyu nwcyak whnrxy whnnwby whnbbsy nmcy

wnjny ddb hwhy 12 :wtrba lu whacy whjqy wypnk crpy pjry wylzwgwhqnyw ydc tbwnt lkayw xra ytwmb lu whbkry 13 :rkn la wmu nyaw

mylyaw myrk blj mu nax bljw rqb tamj 14 :rwx cymljm nmcw ulsm cbdnwrcy nmcyw 15 :rmj htct bnu mdw hfj twylk blj mu mydwtuw ncb ynb

whanqy 16 :wtucy rwx lbnyw whcu hwla cfyw tyck tybu tnmc fubywmwudy al myhla hla al mydcl wjbzy 17 :whsyuky tbuwtb myrzb

:klljm la jkctw yct kdly rwx 18 :mkytba mwruc al wab brqm mycdjhara mhm ynp hrytsa rmayw 20 :wytnbw wynb sukm xanyw hwhy aryw 19

237

ytywx rca hwxmh lkk mhl mtycuw mkynpl hwhy mntnw 5 :mta dymchawh kyhla hwhy yk mhynpm wxrut law waryt la wxmaw wqzj 6 :mktaynyul wyla rmayw ucwhyl hcm arqyw 7 :kbzuy alw kpry al kmu klhhhwhy ubcn rca xrah la hzh muh ta awbt hta yk xmaw qzj larcy lk

hyhy awh kynpl klhh awh hwhyw 8 :mtwa hnlyjnt htaw mhl ttl mtbaltazh hrwth ta hcm btkyw 9 :tjt alw aryt al kbzuy alw kpry al kmu

ynqz lk law hwhy tyrb nwra ta myacnh ywl ynb mynhkh la hntywgjb hfmch tnc dumb mync ubc xqm rmal mtwa hcm wxyw 10 :larcy

rjby rca mwqmb kyhla hwhy ynp ta twarl larcy lk awbb 11 :twkshmycnah muh ta lhqh 12 :mhynzab larcy lk dgn tazh hrwth ta arqt

ta waryw wdmly numlw wumcy numl kyrucb rca krgw pfhw mycnhwal rca mhynbw 13 :tazh hrwth yrbd lk ta twcul wrmcw mkyhla hwhy

lu myyj mta rca mymyh lk mkyhla hwhy ta haryl wdmlw wumcy wudynh hcm la hwhy rmayw 14 :htcrl hmc ndryh ta myrbu mta rca hmdah

hcm klyw wnwxaw duwm lhab wbxythw ucwhy ta arq twml kymy wbrqdmuyw nnu dwmub lhab hwhy aryw 15 :duwm lhab wbxytyw ucwhyw

mqw kytba mu bkc knh hcm la hwhy rmayw 16 :lhah jtp lu nnuh dwmuta rphw ynbzuw wbrqb hmc ab awh rca xrah rkn yhla yrja hnzw hzh muh

ynp ytrtshw mytbzuw awhh mwyb wb ypa hrjw 17 :wta ytrk rca ytyrbyk lu alh awhh mwyb rmaw twrxw twbr twur whaxmw lkal hyhw mhm

mwyb ynp rytsa rtsh yknaw 18 :hlah twurh ynwaxm ybrqb yhla nyata mkl wbtk htuw 19 :myrja myhla la hnp yk hcu rca hurh lk lu awhh

hrych yl hyht numl mhypb hmyc larcy ynb ta hdmlw tazh hrychtbz wytbal ytubcn rca hmdah la wnayba yk 20 :larcy ynbb dul tazh

ynwxanw mwdbuw myrja myhla la hnpw ncdw ubcw lkaw cbdw bljhrych htnuw twrxw twbr twur wta naxmt yk hyhw 21 :ytyrb ta rphwhcu awh rca wrxy ta ytudy yk wurz ypm jkct al yk dul wynpl tazhtazh hrych ta hcm btkyw 22 :ytubcn rca xrah la wnayba mrfb mwyh

rmayw nwn nb ucwhy ta wxyw 23 :larcy ynb ta hdmlyw awhh mwyb

236

hwhy kxbqy mcm mymch hxqb kjdn hyhy ma 4 :hmc kyhla hwhy kxyphkytba wcry rca xrah la kyhla hwhy kaybhw 5 :kjqy mcmw kyhla

kurz bbl taw kbbl ta kyhla hwhy lmw 6 :kytbam kbrhw kbfyhw htcrywhwhy ntnw 7 :kyyj numl kcpn lkbw kbbl lkb kyhla hwhy ta hbhalhtaw 8 :kwpdr rca kyanc luw kybya lu hlah twlah lk ta kyhla

:mwyh kwxm ykna rca wytwxm lk ta tycuw hwhy lwqb tumcw bwctyrpbw ktmhb yrpbw knfb yrpb kdy hcum lkb kyhla hwhy krytwhw 9yk 10 :kytba lu cc rcak bwfl kylu cwcl hwhy bwcy yk hbfl ktmda

hzh hrwth rpsb hbwtkh wytqjw wytwxm rmcl kyhla hwhy lwqb umctykna rca tazh hwxmh yk 11 :kcpn lkbw kbbl lkb kyhla hwhy la bwct yk

ym rmal awh mymcb al 12 :awh hqjr alw kmm awh talpn al mwyh kwxmmyl rbum alw 13 :hncunw hta wnumcyw wnl hjqyw hmymch wnl hluy:hncunw hta wnumcyw wnl hjqyw myh rbu la wnl rbuy ym rmal awh

mwyh kynpl yttn har 15 :wtcul kbblbw kypb dam rbdh kyla bwrq yk 14hbhal mwyh kwxm ykna rca 16 :urh taw twmh taw bwfh taw myyjh ta

tyyjw wyfpcmw wytqjw wytwxm rmclw wykrdb tkll kyhla hwhy takbbl hnpy maw 17 :htcrl hmc ab hta rca xrab kyhla hwhy kkrbw tybrwmwyh mkl ytdgh 18 :mtdbuw myrja myhlal tywjtchw tjdnw umct alw

ndryh ta rbu hta rca hmdah lu mymy nkyrat al nwdbat dba yktwmhw myyjh xrah taw mymch ta mwyh mkb ytduh 19 :htcrl hmc awbl

:kurzw hta hyjt numl myyjb trjbw hllqhw hkrbh kynpl yttnkymy kraw kyyj awh yk wb hqbdlw wlqb umcl kyhla hwhy ta hbhal 20

:mhl ttl bquylw qjxyl mhrbal kytbal hwhy ubcn rca hmdah lu tbclDeuteronomy 31

ham nb mhla rmayw 2 :larcy lk la hlah myrbdh ta rbdyw hcm klyw 1al yla rma hwhyw awblw taxl dwu lkwa al mwyh ykna hnc myrcuw

ta dymcy awh kynpl rbu awh kyhla hwhy 3 :hzh ndryh ta rbut:hwhy rbd rcak kynpl rbu awh ucwhy mtcryw kynplm hlah mywghrca mxralw yrmah yklm gwulw nwjysl hcu rcak mhl hwhy hcuw 4

235

hyhy awhw mul wl mwyh kta myqh numl 12 :mwyh kmu trk kyhla hwhy:bquylw qjxyl mhrbal kytbal ubcn rcakw kl rbd rcak myhlal kl

ta yk 14 :tazh hlah taw tazh tyrbh ta trk ykna mkdbl mkta alw 13hp wnnya rca taw wnyhla hwhy ynpl mwyh dmu wnmu hp wncy rca

wnrbu rca taw myrxm xrab wnbcy rca ta mtudy mta yk 15 :mwyh wnmupsk nbaw xu mhyllg taw mhyxwqc ta wartw 16 :mtrbu rca mywgh brqb

wbbl rca fbc wa hjpcm wa hca wa cya mkb cy np 17 :mhmu rca bhzwmkb cy np mhh mywgh yhla ta dbul tkll wnyhla hwhy mum mwyh hnpwbblb krbthw tazh hlah yrbd ta wumcb hyhw 18 :hnulw car hrp crc

al 19 :hamxh ta hwrh twps numl kla ybl twrrcb yk yl hyhy mwlc rmallk wb hxbrw awhh cyab wtanqw hwhy pa ncuy za yk wl jls hwhy hbay

wlydbhw 20 :mymch tjtm wmc ta hwhy hjmw hzh rpsb hbwtkh hlah:hzh hrwth rpsb hbwtkh tyrbh twla lkk larcy yfbc lkm hurl hwhy

xram aby rca yrknhw mkyrjam wmwqy rca mkynb nwrjah rwdh rmaw 21:hb hwhy hlj rca hyaljt taw awhh xrah twkm ta warw hqwjr

bcu lk hb hluy alw jmxt alw urzt al hxra lk hprc jlmw tyrpg 22wrmaw 23 :wtmjbw wpab hwhy kph rca myybxw hmda hrmuw mds tkphmk

:hzh lwdgh pah yrj hm tazh xral hkk hwhy hcu hm lu mywgh lkwayxwhb mmu trk rca mtba yhla hwhy tyrb ta wbzu rca lu wrmaw 24myhla mhl wwjtcyw myrja myhla wdbuyw wklyw 25 :myrxm xram mta

hylu aybhl awhh xrab hwhy pa rjyw 26 :mhl qlj alw mwudy al rcahmjbw pab mtmda lum hwhy mctyw 27 :hzh rpsb hbwtkh hllqh lk tawnyhla hwhyl trtsnh 28 :hzh mwyk trja xra la mklcyw lwdg pxqbw

:tazh hrwth yrbd lk ta twcul mlwu du wnynblw wnl tlgnhwDeuteronomy 30

kynpl yttn rca hllqhw hkrbh hlah myrbdh lk kylu waby yk hyhw 1hwhy du tbcw 2 :hmc kyhla hwhy kjydh rca mywgh lkb kbbl la tbchw

lkbw kbbl lkb kynbw hta mwyh kwxm ykna rca lkk wlqb tumcw kyhlarca mymuh lkm kxbqw bcw kmjrw ktwbc ta kyhla hwhy bcw 3 :kcpn

234

tldg twkm kurz twkm taw ktkm ta hwhy alphw 59 :kyhla hwhy tatrgy rca myrxm hwdm lk ta kb bychwv 60 :mynmanw myur myljw twnmanw

tazh hrwth rpsb bwtk al rca hkm lkw ylj lk mg 61 :kb wqbdw mhynpmmtyyh rca tjt fum ytmb mtracnw 62 :kdmch du kylu hwhy mluycc rcak hyhw 63 :kyhla hwhy lwqb tumc al yk brl mymch ybkwkk

mkylu hwhy cycy nk mkta twbrhlw mkta byfyhl mkylu hwhy:htcrl hmc ab hta rca hmdah lum mtjsnw mkta dymchlw mkta dybahl

myhla mc tdbuw xrah hxq duw xrah hxqm mymuh lkb hwhy kxyphw 64alw uygrt al mhh mywgbw 65 :nbaw xu kytbaw hta tudy al rca myrja:cpn nwbadw mynyu nwylkw zgr bl mc kl hwhy ntnwvklgr pkl jwnm hyhy

:kyyjb nymat alw mmwyw hlyl tdjpw dgnm kl myalt kyyj wyhw 66djpt rca kbbl djpm rqb nty ym rmat brubw bru nty ym rmat rqbb 67

rca krdb twynab myrxm hwhy kbychw 68 :hart rca kynyu harmmwtwjpclw mydbul kybyal mc mtrkmthw htarl dwu pyst al kl ytrma

larcy ynb ta trkl hcm ta hwhy hwx rca tyrbh yrbd hla 69 :hnq nyaw:brjb mta trk rca tyrbh dblm bawm xrab

Deuteronomy 29hwhy hcu rca lk ta mtyar mta mhla rmayw larcy lk la hcm arqyw 1rca tldgh twsmh 2 :wxra lklw wydbu lklw hurpl myrxm xrab mkynyul

tudl bl mkl hwhy ntn alw 3 :mhh myldgh mytpmhw ttah kynyu warhnc myubra mkta klwaw 4 :hzh mwyh du umcl mynzaw twarl mynyuw

mtlka al mjl 5 :klgr lum htlb al klunw mkylum mkytmlc wlb al rbdmbwabtwv 6 :mkyhla hwhy yna yk wudt numl mtytc al rkcw nyyw hmjlml

wntarql ncbh klm gwuw nwbcj klm njys axyw hzh mwqmh la:ycnmh fbc yxjlw ydglw ynbwarl hljnl hntnw mxra ta jqnw 7 :mknwrca lk ta wlykct numl mta mtycuw tazh tyrbh yrbd ta mtrmcw 8

mkyfbc mkycar mkyhla hwhy ynpl mklk mwyh mybxn mta 9 :nwcutkynjm brqb rca krgw mkycn mkpf 10 :larcy cya lk mkyrfcw mkynqz

rca wtlabw kyhla hwhy tyrbb krbul 11 :kymym bac du kyxu bfjm

233

ur nyjcb hwhy hkky 35 :hart rca kynyu harmm ugcm tyyhw 34 :mymyhklwy 36 :kdqdq duw klgr pkm aprhl lkwt al rca myqch luw mykrbh lu

kytbaw hta tudy al rca ywg la kylu myqt rca kklm taw kta hwhylkb hnynclw lcml hmcl tyyhw 37 :nbaw xu myrja myhla mc tdbuw

yk psat fumw hdch ayxwt br urz 38 :hmc hwhy kghny rca mymuhwnlkat yk rgat alw htct al nyyw tdbuw uft mymrk 39 :hbrah wnlsjymynb 41 :ktyz lcy yk kwst al nmcw klwbg lkb kl wyhy mytyz 40 :tulth

cryy ktmda yrpw kxu lk 42 :ybcb wkly yk kl wyhy alw dylwt twnbw:hfm hfm drt htaw hlum hlum kylu hluy kbrqb rca rgh 43 :lxlxh

wabw 45 :bnzl hyht htaw carl hyhy awh wnwlt al htaw kwly awh 44lwqb tumc al yk kdmch du kwgychw kwpdrw hlah twllqh lk kylu

tpwmlw twal kb wyhw 46 :kwx rca wytqjw wytwxm rmcl kyhla hwhybbl bwfbw hjmcb kyhla hwhy ta tdbu al rca tjt 47 :mlwu duvkurzbw

mryubw amxbw burb kb hwhy wnjlcy rca kybya ta tdbuw 48 :lk brmywg kylu hwhy acy 49 :kta wdymch du krawx lu lzrb lu ntnw lk rsjbw

zu ywg 50 :wncl umct al rca ywg rcnh hady rcak xrah hxqm qjrmyrpw ktmhb yrp lkaw 51 :njy al runw nqzl mynp acy al rca mynpkypla rgc rhxyw cwryt ngd kl ryacy al rca kdmch du ktmda

kytmj tdr du kyruc lkb kl rxhw 52 :kta wdybah du knax trtcuwlkb kyruc lkb kl rxhw kxra lkb nhb jfb hta rca twrxbhw thbgh

rca kytnbw kynb rcb knfb yrp tlkaw 53 :kl kyhla hwhy ntn rca kxrakb krh cyah 54 :kbya kl qyxy rca qwxmbw rwxmb kyhla hwhy kl ntn

:rytwy rca wynb rtybw wqyj tcabw wyjab wnyu urt dam gnuhwqwxmbw rwxmb lk wl ryach ylbm lkay rca wynb rcbm mhm djal ttm 55hlgr pk htsn al rca hgnuhw kb hkrh 56 :kyruc lkb kbya kl qyxy rca

:htbbw hnbbw hqyj cyab hnyu urt krmw gnuthm xrah lu gxhrtsb lk rsjb mlkat yk dlt rca hynbbw hylgr nybm txwyh htylcbw 57

lk ta twcul rmct al ma 58 :kyrucb kbya kl qyxy rca qwxmbw rwxmbhzh arwnhw dbknh mch ta haryl hzh rpsb mybtkh tazh hrwth yrbd

232

tklhw kyhla hwhy twxm ta rmct yk kl ubcn rcak cwdq mul wl hwhy:kmm waryw kylu arqn hwhy mc yk xrah ymu lk warw 10 :wykrdb

hmdah lu ktmda yrpbw ktmhb yrpbw knfb yrpb hbwfl hwhy krtwhw 11ta bwfh wrxwa ta kl hwhy jtpy 12 :kl ttl kytbal hwhy ubcn rca

mybr mywg tywlhw kdy hcum lk ta krblw wtub kxra rfm ttl mymchhyht alw hluml qr tyyhw bnzl alw carl hwhy kntnw 13 :hwlt al htaw:twculw rmcl mwyh kwxm ykna rca kyhla hwhy twxm la umct yk hfmltkll lwamcw nymy mwyh mkta hwxm ykna rca myrbdh lkm rwst alw 14rmcl kyhla hwhy lwqb umct al ma hyhw 15 :mdbul myrja myhla yrja

lk kylu wabw mwyh kwxm ykna rca wytqjw wytwxm lk ta twculkanf rwra 17 :hdcb hta rwraw ryub hta rwra 16 :kwgychw hlah twllqh

:knax trtcuw kypla rgc ktmda yrpw knfb yrp rwra 18 :ktracmwta hramh ta kb hwhy jlcy 20 :ktaxb hta rwraw kabb hta rwra 19

rhm kdba duw kdmch du hcut rca kdy jlcm lkb trugmh taw hmwhmhlum kta wtlk du rbdh ta kb hwhy qbdy 21 :yntbzu rca kyllum ur ynpm

tqldbw tjdqbw tpjcb hwhy hkky 22 :htcrl hmc ab hta rca hmdahlu rca kymc wyhw 23 :kdba du kwpdrw nwqrybw nwpdcbw brjbw rjrjbwrpuw qba kxra rfm ta hwhy nty 24 :lzrb kytjt rca xrahw tcjn kcardja krdb kybya ynpl pgn hwhy knty 25 :kdmch du kylu dry mymch nm

:xrah twklmm lkl hwuzl tyyhw wynpl swnt mykrd hubcbw wyla axthkky 27 :dyrjm nyaw xrah tmhblw mymch pwu lkl lkaml ktlbn htyhw 26

hkky 28 :aprhl lkwt al rca srjbw brgbw mylpubw myrxm nyjcb hwhyccmy rcak myrhxb ccmm tyyhw 29 :bbl nwhmtbw nwrwubw nwugcb hwhynyaw mymyh lk lwzgw qwcu ka tyyhw kykrd ta jylxt alw hlpab rwuh

uft mrk wb bct alw hnbt tyb hnlgcy rja cyaw crat hca 30 :uycwmkynplm lwzg krmj wnmm lkat alw kynyul jwbf krwc 31 :wnlljt alw

myntn kytnbw kynb 32 :uycwm kl nyaw kybyal twntn knax kl bwcy alwyrp 33 :kdy lal nyaw mwyh lk mhyla twlkw twar kynyuw rja mullk xwxrw qwcu qr tyyhw tudy al rca mu lkay kuygy lkw ktmda

231

wylu tyluhw kyhla hwhy jbzm ta hnbt twmlc mynba 6 :lzrb mhylu:kyhla hwhy ynpl tjmcw mc tlkaw mymlc tjbzw 7 :kyhla hwhyl tlwu

hcm rbdyw 9 :bfyh rab tazh hrwth yrbd lk ta mynbah lu tbtkw 8tyyhn hzh mwyh larcy umcw tksh rmal larcy lk la mywlh mynhkhw

taw wtwxm ta tycuw kyhla hwhy lwqb tumcw 10 :kyhla hwhyl mulhla 12 :rmal awhh mwyb muh ta hcm wxyw 11 :mwyh kwxm ykna rca wyqjhdwhyw ywlw nwumc ndryh ta mkrbub myzrg rh lu muh ta krbl wdmuy

rcaw dg nbwar lbyu rhb hllqh lu wdmuy hlaw 13 :nmynbw pswyw rkccyw:mr lwq larcy cya lk la wrmaw mywlh wnuw 14 :yltpnw nd nlwbzw

mcw crj ydy hcum hwhy tbuwt hksmw lsp hcuy rca cyah rwra 15muh lk rmaw wmaw wyba hlqm rwra 16 :nma wrmaw muh lk wnuw rtsb

krdb rwu hgcm rwra 18 :nma muh lk rmaw whur lwbg gysm rwra 17 :nma:nma muh lk rmaw hnmlaw mwty rg fpcm hfm rwra 19 :nma muh lk rmaw

rwra 21 :nma muh lk rmaw wyba pnk hlg yk wyba tca mu bkc rwra 20tb wa wyba tb wtja mu bkc rwra 22 :nma muh lk rmaw hmhb lk mu bkc

rwra 24 :nma muh lk rmaw wtntj mu bkc rwra 23 :nma muh lk rmaw wmayqn md cpn twkhl djc jql rwra 25 :nma muh lk rmaw rtsb whur hkmtwcul tazh hrwth yrbd ta myqy al rca rwra 26 :nma muh lk rmaw

:nma muh lk rmaw mtwaDeuteronomy 28

rca wytwxm lk ta twcul rmcl kyhla hwhy lwqb umct uwmc ma hyhw 1wabw 2 :xrah yywg lk lu nwylu kyhla hwhy kntnw mwyh kwxm ykna

hta kwrb 3 :kyhla hwhy lwqb umct yk kgychw hlah twkrbh lk kylurgc ktmhb yrpw ktmda yrpw knfb yrp kwrb 4 :hdcb hta kwrbw ryubkwrbw kabb hta kwrb 6 :ktracmw kanf kwrb 5 :knax twrtcuw kypla

dja krdb kynpl mypgn kylu mymqh kybya ta hwhy nty 7 :ktaxb htahkrbh ta kta hwhy wxy 8 :kynpl wswny mykrd hubcbw kyla waxy

kmyqy 9 :kl ntn kyhla hwhy rca xrab kkrbw kdy jlcm lkbw kymsab

230

ywgl mc yhyw fum ytmb mc rgyw hmyrxm dryw yba dba ymra kyhla:hcq hdbu wnylu wntyw wnwnuyw myrxmh wnta wuryw 6 :brw mwxu lwdg

wnynu ta aryw wnlq ta hwhy umcyw wnytba yhla hwhy la quxnw 7hywfn urzbw hqzj dyb myrxmm hwhy wnaxwyw 8 :wnxjl taw wnlmu tawxrah ta wnl ntyw hzh mwqmh la wnabyw 9 :mytpmbw twtabw ldg armbwrca hmdah yrp tycar ta ytabh hnh htuw 10 :cbdw blj tbz xra tazh:kyhla hwhy ynpl tywjtchw kyhla hwhy ynpl wtjnhw hwhy yl httn

rca rghw ywlhw hta ktyblw kyhla hwhy kl ntn rca bwfh lkb tjmcw 11rcumh tnc tcylch hncb ktawbt rcum lk ta rcul hlkt yk 12 :kbrqbynpl trmaw 13 :wubcw kyrucb wlkaw hnmlalw mwtyl rgl ywll httnw

mwtyl rglw ywll wyttn mgw tybh nm cdqh ytrub kyhla hwhyal 14 :ytjkc alw kytwxmm ytrbu al yntywx rca ktwxm lkk hnmlalw

ytumc tml wnmm yttn alw amfb wnmm ytrub alw wnmm ynab ytlkanmvkcdq nwumm hpyqch 15 :yntywx rca lkk ytycu yhla hwhy lwqb

tubcn rcak wnl httn rca hmdah taw larcy tavkmu ta krbw mymchta twcul kwxm kyhla hwhy hzh mwyh 16 :cbdw blj tbz xra wnytbal

:kcpn lkbw kbbl lkb mtwa tycuw trmcw myfpcmh taw hlah myqjhwyqj rmclw wykrdb tkllw myhlal kl twyhl mwyh trmah hwhy ta 17mul wl twyhl mwyh krymah hwhyw 18 :wlqb umclw wyfpcmw wytwxmwrca mywgh lk lu nwylu kttlw 19 :wytwxm lk rmclw kl rbd rcak hlgs

:rbd rcak kyhla hwhyl cdq mu ktyhlw traptlw mclw hlhtl hcuDeuteronomy 27

ykna rca hwxmh lk ta rmc rmal muh ta larcy ynqzw hcm wxyw 1hwhy rca xrah la ndryh ta wrbut rca mwyb hyhw 2 :mwyh mkta hwxm

nhylu tbtkw 3 :dycb mta tdcw twldg mynba kl tmqhw kl ntn kyhlakyhla hwhy rca xrah la abt rca numl krbub tazh hrwth yrbd lk tamkrbub hyhw 4 :kl kytba yhla hwhy rbd rcak cbdw blj tbz xra kl ntnlbyu rhb mwyh mkta hwxm ykna rca hlah mynbah ta wmyqt ndryh ta

pynt al mynba jbzm kyhla hwhyl jbzm mc tynbw 5 :dycb mtwa tdcw

229

Deuteronomy 25qydxh ta wqydxhw mwfpcw fpcmh la wcgnw mycna nyb byr hyhy yk 1wynpl whkhw fpch wlyphw ucrh twkh nb ma hyhw 2 :ucrh ta wuycrhw

hkm hla lu wtkhl pysy np pysy al wnky myubra 3 :rpsmb wtucr ydkwdjy myja wbcy yk 5 :wcydb rwc msjt al 4 :kynyul kyja hlqnw hbraby hmby rz cyal hxwjh tmh tca hyht al wl nya nbw mhm dja tmwwyja mc lu mwqy dlt rca rwkbh hyhw 6 :hmbyw hcal wl hjqlw hylu

htluw wtmby ta tjql cyah xpjy al maw 7 :larcym wmc hjmy alw tmhal larcyb mc wyjal myqhl ymby nam hrmaw mynqzh la hruch wtmby

ytxpj al rmaw dmuw wyla wrbdw wryu ynqz wl warqw 8 :ymby hbahqryw wlgr lum wlun hxljw mynqzh ynyul wyla wtmby hcgnw 9 :htjql

:wyja tyb ta hnby al rca cyal hcuy hkk hrmaw htnuw wynpbwyjaw cya wdjy mycna wxny yk 11 :lunh xwlj tyb larcyb wmc arqnw 10

hqyzjhw hdy hjlcw whkm dym hcya ta lyxhl djah tca hbrqwnbaw nba ksykb kl hyhy al 13 :knyu swjt al hpk ta htxqw 12 :wycbmb

nba 15 :hnfqw hlwdg hpyaw hpya ktybb kl hyhy al 14 :hnfqw hlwdglu kymy wkyray numl kl hyhy qdxw hmlc hpya kl hyhy qdxw hmlc

lk hla hcu lk kyhla hwhy tbuwt yk 16 :kl ntn kyhla hwhy rca hmdahkrq rca 18 :myrxmm mktaxb krdb qlmu kl hcu rca ta rwkz 17 :lwu hcu

:myhla ary alw ugyw pyu htaw kyrja mylcjnh lk kb bnzyw krdbkyhla hwhy rca xrab bybsm kybya lkm kl kyhla hwhy jynhb hyhw 19

:jkct al mymch tjtm qlmu rkz ta hjmt htcrl hljn kl ntnDeuteronomy 26

:hb tbcyw htcryw hljn kl ntn kyhla hwhy rca xrah la awbt yk hyhw 1ntn kyhla hwhy rca kxram aybt rca hmdah yrp lk tycarm tjqlw 2

:mc wmc nkcl kyhla hwhy rjby rca mwqmh la tklhw anfb tmcw klhwhyl mwyh ytdgh wyla trmaw mhh mymyb hyhy rca nhkh la tabw 3nhkh jqlw 4 :wnl ttl wnytbal hwhy ubcn rca xrah la ytab yk kyhlahwhy ynpl trmaw tynuw 5 :kyhla hwhy jbzm ynpl wjynhw kdym anfh

228

:ntt al kylk law kubc kcpnk mybnu tlkaw kur mrkb abt yk 25 :kypb:kur tmq lu pynt al cmrjw kdyb tlylm tpfqw kur tmqb abt yk 26

Deuteronomy 24twru hb axm yk wynyub nj axmt al ma hyhw hlubw hca cya jqy yk 1hklhw wtybm haxyw 2 :wtybm hjlcw hdyb ntnw ttyrk rps hl btkw rbdhdyb ntnw ttyrk rps hl btkw nwrjah cyah hancw 3 :rja cyal htyhw

lkwy al 4 :hcal wl hjql rca nwrjah cyah twmy yk wa wtybm hjlcwhamfh rca yrja hcal wl twyhl htjql bwcl hjlc rca nwcarh hlub

ntn kyhla hwhy rca xrah ta ayfjt alw hwhy ynpl awh hbuwt ykrbd lkl wylu rbuy alw abxb axy al hcdj hca cya jqy yk 5 :hljn kl

bkrw myjr lbjy al 6 :jql rca wtca ta jmcw tja hnc wtybl hyhy yqnwb rmuthw larcy ynbm wyjam cpn bng cya axmy yk 7 :lbj awh cpn ykdam rmcl turxh ugnb rmch 8 :kbrqm urh trubw awhh bngh tmw wrkmw:twcul wrmct mtywx rcak mywlh mynhkh mkta wrwy rca lkk twculw

hct yk 10 :myrxmm mktaxb krdb myrml kyhla hwhy hcu rca ta rwkz 9rca cyahw dmut xwjb 11 :wfbu fbul wtyb la abt al hmwam tacm kurbbkct al awh ynu cya maw 12 :hxwjh fwbuh ta kyla ayxwy wb hcn hta

klw kkrbw wtmlcb bkcw cmch awbk fwbuh ta wl byct bch 13 :wfbubwa kyjam nwybaw ynu rykc qcut al 14 :kyhla hwhy ynpl hqdx hyhtyk cmch wylu awbt alw wrkc ntt wmwyb 15 :kyrucb kxrab rca krgm

kb hyhw hwhy la kylu arqy alw wcpn ta acn awh wylaw awh ynuwafjb cya twba lu wtmwy al mynbw mynb lu twba wtmwy al 16 :afj

dbu yk trkzw 18 :hnmla dgb lbjt alw mwty rg fpcm hft al 17 :wtmwyrbdh ta twcul kwxm ykna nk lu mcm kyhla hwhy kdpyw myrxmb tyyh

mwtyl rgl wtjql bwct al hdcb rmu tjkcw kdcb kryxq rxqt yk 19 :hzhfbjt yk 20 :kydy hcum lkb kyhla hwhy kkrby numl hyhy hnmlalwal kmrk rxbt yk 21 :hyhy hnmlalw mwtyl rgl kyrja rapt al ktyz

xrab tyyh dbu yk trkzw 22 :hyhy hnmlalw mwtyl rgl kyrja llwut:hzh rbdh ta twcul kwxm ykna nk lu myrxm

227

al rca hlwtb run cya axmy yk 28 :hl uycwm nyaw hcramh runh hquxrunh ybal hmu bkch cyah ntnw 29 :waxmnw hmu bkcw hcptw hcra

:wymy lk hjlc lkwy al hnu rca tjt hcal hyht wlw psk mycmjDeuteronomy 23

hkd uwxp aby al 2 :wyba pnk hlgy alw wyba tca ta cya jqy al 1aby al yrycu rwd mg hwhy lhqb rzmm aby al 3 :hwhy lhqb hkpc twrkwaby al yrycu rwd mg hwhy lhqb ybawmw ynwmu aby al 4 :hwhy lhqb wl

krdb mymbw mjlb mkta wmdq al rca rbd lu 5 :mlwu du hwhy lhqb mhlmyrhn mra rwtpm rwub nb mulb ta kylu rkc rcaw myrxmm mktaxb

ta kl kyhla hwhy kphyw mulb la umcl kyhla hwhy hba alw 6 :kllqlkymy lk mtbfw mmlc crdt al 7 :kyhla hwhy kbha yk hkrbl hllqh

:wxrab tyyh rg yk yrxm butt al awh kyja yk ymda butt al 8 :mlwullu hnjm axt yk 10 :hwhy lhqb mhl aby ycylc rwd mhl wdlwy rca mynb 9

hrqm rwhf hyhy al rca cya kb hyhy yk 11 :ur rbd lkm trmcnw kybyabru twnpl hyhw 12 :hnjmh kwt la aby al hnjml xwjm la axyw hlyl

hnjml xwjm kl hyht dyw 13 :hnjmh kwt la aby cmch abkw mymb xjryhb htrpjw xwj ktbcb hyhw knza lu kl hyht dtyw 14 :xwj hmc taxyw

ttlw klyxhl knjm brqb klhtm kyhla hwhy yk 15 :ktax ta tyskw tbcw:kyrjam bcw rbd twru kb hary alw cwdq kynjm hyhw kynpl kybya

kbrqb bcy kmu 17 :wynda mum kyla lxny rca wynda la dbu rygst al 16twnbm hcdq hyht al 18 :wnnwt al wl bwfb kyruc djab rjby rca mwqmbtyb blk ryjmw hnwz nnta aybt al 19 :larcy ynbm cdq hyhy alw larcy

kyct al 20 :mhync mg kyhla hwhy tbuwt yk rdn lkl kyhla hwhyal kyjalw kyct yrknl 21 :kcy rca rbd lk kcn lka kcn psk kcn kyjalhmc ab hta rca xrah lu kdy jlcm lkb kyhla hwhy kkrby numl kyct

wncrdy crd yk wmlcl rjat al kyhla hwhyl rdn rdt yk 22 :htcrl:afj kb hyhy al rdnl ldjt ykw 23 :afj kb hyhw kmum kyhla hwhy

trbd rca hbdn kyhla hwhyl trdn rcak tycuw rmct kytpc axwm 24

226

wtlmcl hcut nkw wrmjl hcut nkw 3 :wl wtbchw wta kyja crd du kmual 4 :mluthl lkwt al htaxmw wnmm dbat rca kyja tdba lkl hcut nkw:wmu myqt mqh mhm tmluthw krdb mylpn wrwc wa kyja rwmj ta hart

hwhy tbuwt yk hca tlmc rbg cbly alw hca lu rbg ylk hyhy al 5xrah lu wa xu lkb krdb kynpl rwpx nq arqy yk 6 :hla hcu lk kyhla

mah jqt al myxybh lu wa myjrpah lu txbr mahw myxyb wa myjrpatkrahw kl bfyy numl kl jqt mynbh taw mah ta jlct jlc 7 :mynbh luyk ktybb mymd myct alw kggl hqum tycuw cdj tyb hnbt yk 8 :mymy

urzt rca urzh halmh cdqt np myalk kmrk urzt al 9 :wnmm lpnh lpyrmx znfuc cblt al 11 :wdjy rmjbw rwcb crjt al 10 :mrkh tawbtw

:hb hskt rca ktwsk twpnk ubra lu kl hcut myldg 12 :wdjy mytcpwhylu axwhw myrbd tlylu hl mcw 14 :hancw hyla abw hca cya jqy yk 13

:mylwtb hl ytaxm alw hyla brqaw ytjql tazh hcah ta rmaw ur mc:hruch ryuh ynqz la runh ylwtb ta wayxwhw hmaw runh yba jqlw 15

:hancyw hcal hzh cyal yttn ytb ta mynqzh la runh yba rmaw 16ylwtb hlaw mylwtb ktbl ytaxm al rmal myrbd tlylu mc awh hnhw 17

cyah ta awhh ryuh ynqz wjqlw 18 :ryuh ynqz ynpl hlmch wcrpw ytbur mc ayxwh yk hrunh ybal wntnw psk ham wta wcnuw 19 :wta wrsyw

tma maw 20 :wymy lk hjlcl lkwy al hcal hyht wlw larcy tlwtb lutyb jtp la runh ta wayxwhw 21 :runl mylwtb waxmn al hzh rbdh hyh

tyb twnzl larcyb hlbn htcu yk htmw mynbabvhryu ycna hwlqsw hybamg wtmw lub tlub hca mu bkc cya axmy yk 22 :kbrqm urh trubw hyba

run hyhy yk 23 :larcym urh trubw hcahw hcah mu bkch cyah mhyncmhync ta mtaxwhw 24 :hmu bkcw ryub cya haxmw cyal hcram hlwtb

al rca rbd lu runh ta wtmw mynbab mta mtlqsw awhh ryuh ruc la:kbrqm urh trubw whur tca ta hnu rca rbd lu cyah taw ryub hquxhmu bkcw cyah hb qyzjhw hcramh runh ta cyah axmy hdcb maw 25twm afj runl nya rbd hcut al runlw 26 :wdbl hmu bkc rca cyah tmwhaxm hdcb yk 27 :hzh rbdh nk cpn wjxrw whur lu cya mwqy rcak yk

225

al rca rqb tlgu awhh ryuh ynqz wjqlw lljh la hbrqh ryuh hyhw 3ljn la hlguh ta awhh ryuh ynqz wdrwhw 4 :lub hkcm al rca hb dbu

wcgnw 5 :ljnb hlguh ta mc wpruw urzy alw wb dbuy al rca ntyaluw hwhy mcb krblw wtrcl kyhla hwhy rjb mb yk ywl ynb mynhkhlljh la mybrqh awhh ryuh ynqz lkw 6 :ugn lkw byr lk hyhy mhyp

al wnydy wrmaw wnuw 7 :ljnb hpwruh hlguh lu mhydy ta wxjryhwhy tydp rca larcy kmul rpk 8 :war al wnynyuw hzh mdh ta hkpc

yqnh mdh rubt htaw 9 :mdh mhl rpknw larcy kmu brqb yqn md ntt lawwntnw kybya lu hmjlml axt yk 10 :hwhy ynyub rcyh hcut yk kbrqm

hb tqcjw rat tpy tca hybcb tyarw 11 :wybc tybcw kdyb kyhla hwhyta htcuw hcar ta hjlgw ktyb kwt la htabhw 12 :hcal kl tjqlw

hyba ta htkbw ktybb hbcyw hylum hybc tlmc ta hryshw 13 :hynrpxhyhw 14 :hcal kl htyhw htlubw hyla awbt nk rjaw mymy jry hma taw

tjt hb rmutt al pskb hnrkmt al rkmw hcpnl htjlcw hb txpj al mahawnc tjahw hbwha tjah mycn ytc cyal nyyht yk 15 :htynu rca

mwyb hyhw 16 :hayncl rkbh nbh hyhw hawnchw hbwhah mynb wl wdlywnb ynp lu hbwhah nb ta rkbl lkwy al wl hyhy rca ta wynb ta wlyjnhrca lkb mync yp wl ttl ryky hawnch nb rkbh ta yk 17 :rkbh hawnchrrws nb cyal hyhy yk 18 :hrkbh fpcm wl wna tycar awh yk wl axmy:mhyla umcy alw wta wrsyw wma lwqbw wyba lwqb umc wnnya hrwmw

:wmqm ruc law wryu ynqz la wta wayxwhw wmaw wyba wb wcptw 19:absw llwz wnlqb umc wnnya hrmw rrws hz wnnb wryu ynqz la wrmaw 20

wumcy larcy lkw kbrqm urh trubw tmw mynbab wryu ycna lk whmgrw 21al 23 :xu lu wta tyltw tmwhw twm fpcm afj cyab hyhy ykw 22 :waryw

ywlt myhla tllq yk awhh mwyb wnrbqt rwbq yk xuh lu wtlbn nylt:hljn kl ntn kyhla hwhy rca ktmda ta amft alw

Deuteronomy 22mbyct bch mhm tmluthw myjdn wyc ta wa kyja rwc ta hart al 1

hyhw ktyb kwt la wtpsaw wtudy alw kyla kyja bwrq al maw 2 :kyjal

224

Deuteronomy 20yk mhm aryt al kmm br mu bkrw sws tyarw kbya lu hmjlml axt yk 1cgnw hmjlmh la mkbrqk hyhw 2 :myrxm xram klumh kmu kyhla hwhy

lu hmjlml mwyh mybrq mta larcy umc mhla rmaw 3 :muh la rbdw nhkhyk 4 :mhynpm wxrut law wzpjt law waryt la mkbbl kry la mkybya

wrbdw 5 :mkta uycwhl mkybya mu mkl mjlhl mkmu klhh mkyhla hwhybcyw kly wknj alw cdj tyb hnb rca cyah ym rmal muh la myrfchmrk ufn rca cyah ymw 6 :wnknjy rja cyaw hmjlmb twmy np wtyblymw 7 :wnlljy rja cyaw hmjlmb twmy np wtybl bcyw kly wllj alw

cyaw hmjlmb twmy np wtybl bcyw kly hjql alw hca cra rca cyahkrw aryh cyah ym wrmaw muh la rbdl myrfch wpsyw 8 :hnjqy rja

myrfch tlkk hyhw 9 :wbblk wyja bbl ta smy alw wtybl bcyw kly bblhhylu mjlhl ryu la brqt yk 10 :muh carb twabx yrc wdqpw muh la rbdlaxmnh muh lk hyhw kl hjtpw knut mwlc ma hyhw 11 :mwlcl hyla tarqw

trxw hmjlm kmu htcuw kmu mylct al maw 12 :kwdbuw sml kl wyhy hbqr 14 :brj ypl hrwkz lk ta tykhw kdyb kyhla hwhy hntnw 13 :hylu

llc ta tlkaw kl zbt hllc lk ryub hyhy rca lkw hmhbhw pfhw mycnhdam kmm tqjrh myruh lkl hcut nk 15 :kl kyhla hwhy ntn rca kybya

kyhla hwhy rca hlah mymuh yrum qr 16 :hnh hlah mywgh yrum al rcaynunkh yrmahw ytjh mmyrjt mrjh yk 17 :hmcn lk hyjt al hljn kl ntn

wdmly al rca numl 18 :kyhla hwhy kwx rcak yswbyhw ywjh yzrphw:mkyhla hwhyl mtafjw mhyhlal wcu rca mtbuwt lkk twcul mkta

jdnl hxu ta tyjct al hcptl hylu mjlhl mybr mymy ryu la rwxt yk 19kynpm abl hdch xu mdah yk trkt al wtaw lkat wnmm yk nzrg wylutynbw trkw tyjct wta awh lkam xu al yk udt rca xu qr 20 :rwxmb

:htdr du hmjlm kmu hcu awh rca ryuh lu rwxmDeuteronomy 21

udwn al hdcb lpn htcrl kl ntn kyhla hwhy rca hmdab llj axmy yk 1:lljh tbybs rca myruh la wddmw kyfpcw kynqz waxyw 2 :whkh ym

223

Deuteronomy 19mxra ta kl ntn kyhla hwhy rca mywgh ta kyhla hwhy tyrky yk 1

rca kxra kwtb kl lydbt myru cwlc 2 :mhytbbw mhyrub tbcyw mtcrywrca kxra lwbg ta tclcw krdh kl nykt 3 :htcrl kl ntn kyhla hwhy

swny rca jxrh rbd hzw 4 :jxr lk hmc swnl hyhw kyhla hwhy klyjny:mclc lmtm wl anc al awhw tud ylbb whur ta hky rca yjw hmc

lcnw xuh trkl nzrgb wdy hjdnw myxu bfjl ruyb whur ta aby rcaw 5:yjw hlah myruh tja la swny awh tmw whur ta axmw xuh nm lzrbh

krdh hbry yk wgychw wbbl mjy yk jxrh yrja mdh lag pdry np 6nk lu 7 :mwclc lwmtm wl awh anc al yk twm fpcm nya wlw cpn whkhw

klbg ta kyhla hwhy byjry maw 8 :kl lydbt myru clc rmal kwxm yknarmct yk 9 :kytbal ttl rbd rca xrah lk ta kl ntnw kytbal ubcn rcakkyhla hwhy ta hbhal mwyh kwxm ykna rca htcul tazh hwxmh lk taalw 10 :hlah clch lu myru clc dwu kl tpsyw mymyh lk wykrdb tkllw

:mymd kylu hyhw hljn kl ntn kyhla hwhy rca kxra brqb yqn md kpcyla snw tmw cpn whkhw wylu mqw wl braw whurl anc cya hyhy ykw 11

dyb wta wntnw mcm wta wjqlw wryu ynqz wjlcw 12 :lah myruh tja:kl bwfw larcym yqnh md trubw wylu knyu swjt al 13 :tmw mdh lag

hwhy rca xrab ljnt rca ktljnb myncar wlbg rca kur lwbg gyst al 14lkb tafj lklw nwu lkl cyab dja du mwqy al 15 :htcrl kl ntn kyhlayk 16 :rbd mwqy mydu hclc yp lu wa mydu ync yp lu afjy rca afj

byrh mhl rca mycnah ync wdmuw 17 :hrs wb twnul cyab smj du mwqywcrdw 18 :mhh mymyb wyhy rca myfpchw mynhkh ynpl hwhy ynpl

mmz rcak wlvmtycuw 19 :wyjab hnu rqcvduh rqcvdu hnhw bfyh myfpchwpsy alw waryw wumcy myracnhw 20 :kbrqm urh trubw wyjal twculnyub nyu cpnb cpn knyu swjt alw 21 :kbrqb hzh urh rbdk dwu twcul

:lgrb lgr dyb dy ncb nc

222

ta rmcl wyhla hwhy ta haryl dmly numl wyyj ymy lk wb arqw wmuwyjam wbbl mwr ytlbl 20 :mtcul hlah myqjh taw tazh hrwth yrbd lk

awh wtklmm lu mymy kyray numl lwamcw nymy hwxmh nm rws ytlblw:larcy brqb wynbw

Deuteronomy 18hwhy yca larcy mu hljnw qlj ywl fbc lk mywlh mynhkl hyhy al 1

rcak wtljn awh hwhy wyja brqb wl hyhy al hljnw 2 :nwlkay wtljnwma rwc ma jbzh yjbz tam muh tam mynhkh fpcm hyhy hzw 3 :wl rbd

krhxyw kcryt kngd tycar 4 :hbqhw myyjlhw urzh nhkl ntnw hctrcl dmul kyfbc lkm kyhla hwhy rjb wb yk 5 :wl ntt knax zg tycarw

larcy lkm kyruc djam ywlh aby ykw 6 :mymyh lk wynbw awhvhwhy mcbtrcw 7 :hwhy rjby rca mwqmh la wcpn twa lkb abw mc rg awh rca

qljk qlj 8 :hwhy ynpl mc mydmuh mywlh wyja lkk wyhla hwhy mcbntn kyhla hwhy rca xrah la ab hta yk 9 :twbah lu wyrkmm dbl wlkay

wtbw wnb rybum kb axmy al 10 :mhh mywgh tbuwtk twcul dmlt al klynudyw bwa lacw rbj rbjw 11 :pckmw cjnmw nnwum mymsq msq cabhlah tbuwth llgbw hla hcu lk hwhy tbuwt yk 12 :mytmh la crdw

yk 14 :kyhla hwhy mu hyht mymt 13 :kynpm mtwa cyrwm kyhla hwhyal htaw wumcy mymsq law mynnum la mtwa crwy hta rca hlah mywghkyhla hwhy kl myqy ynmk kyjam kbrqm aybn 15 :kyhla hwhy kl ntn nk

rmal lhqh mwyb brjb kyhla hwhy mum tlac rca lkk 16 :nwumct wylaalw dwu hara al tazh hldgh cah taw yhla hwhy lwq ta umcl psa al

brqm mhl myqa aybn 18 :wrbd rca wbyfyh yla hwhy rmayw 17 :twmahyhw 19 :wnwxa rca lk ta mhyla rbdw wypb yrbd yttnw kwmk mhyja

ka 20 :wmum crda ykna ymcb rbdy rca yrbd la umcy al rca cyahrbdy rcaw rbdl wytywx al rca ta ymcb rbd rbdl dyzy rca aybnhta udn hkya kbblb rmat ykw 21 :awhh aybnh tmw myrja myhla mcb

rbdh hyhy alw hwhy mcb aybnh rbdy rca 22 :hwhy wrbd al rca rbdh:wnmm rwgt al aybnh wrbd nwdzb hwhy wrbd al rca rbdh awh aby alw

221

kl uft al 21 :kl ntn kyhla hwhy rca xrah ta tcryw hyjt numl pdrtrca hbxm kl myqt alw 22 :kl hcut rca kyhla hwhy jbzm lxa xu lk hrca

:kyhla hwhy ancDeuteronomy 17

tbuwt yk ur rbd lk mwm wb hyhy rca hcw rwc kyhla hwhyl jbzt al 1kl ntn kyhla hwhy rca kyruc djab kbrqb axmy yk 2 :awh kyhla hwhy

klyw 3 :wtyrb rbul kyhla hwhy ynyub urh ta hcuy rca hca wa cyarca mymch abx lkl wa jryl wa cmclw mhl wjtcyw myrja myhla dbuyw

htcun rbdh nwkn tma hnhw bfyh tcrdw tumcw kl dghw 4 :ytywx alrca awhh hcah ta wa awhh cyah ta taxwhw 5 :larcyb tazh hbuwthmynbab mtlqsw hcah ta wa cyah ta kyruc la hzh urh rbdh ta wcu

du yp lu tmwy al tmh tmwy mydu hclc wa mydu mync yp lu 6 :wtmwtrubw hnrjab muh lk dyw wtymhl hncarb wb hyht myduh dy 7 :dja

nybw nydl nyd nyb mdl md nyb fpcml rbd kmm alpy yk 8 :kbrqm urhhwhy rjby rca mwqmh la tyluw tmqw kyrucb tbyr yrbd ugnl ugnmhh mymyb hyhy rca fpch law mywlh mynhkh la tabw 9 :wb kyhla

nm kl wdygy rca rbdh yp lu tycuw 10 :fpcmh rbd ta kl wdyghw tcrdwyp lu 11 :kwrwy rca lkk twcul trmcw hwhy rjby rca awhh mwqmh

rca rbdh nm rwst al hcut kl wrmay rca fpcmh luw kwrwy rca hrwthnhkh la umc ytlbl nwdzb hcuy rca cyahw 12 :lamcw nymy kl wdygy

urh trubw awhh cyah tmw fpch la wa kyhla hwhy ta mc trcl dmuhxrah la abt yk 14 :dwu nwdyzy alw waryw wumcy muh lkw 13 :larcym

lkk klm ylu hmyca trmaw hb htbcyw htcryw kl ntn kyhla hwhy rcawb kyhla hwhy rjby rca klm kylu myct mwc 15 :ytbybs rca mywghkyja al rca yrkn cya kylu ttl lkwt al klm kylu myct kyja brqm

sws twbrh numl hmyrxm muh ta bycy alw mysws wl hbry al qr 16 :awhalw mycn wl hbry alw 17 :dwu hzh krdb bwcl nwpst al mkl rma hwhyw

wtklmm ask lu wtbck hyhw 18 :dam wl hbry al bhzw pskw wbbl rwsyhtyhw 19 :mywlh mynhkh ynplm rps lu tazh hrwth hncm ta wl btkw

220

amfh wnlkat kyrucb 22 :kyhla hwhyl wnjbzt al ur mwm lk rwu wa jsp:mymk wnkpct xrah lu lkat al wmd ta qr 23 :lyakw ybxk wdjy rwhfhw

Deuteronomy 16kayxwh bybah cdjb yk kyhla hwhyl jsp tycuw bybah cdj ta rwmc 1

mwqmb rqbw nax kyhla hwhyl jsp tjbzw 2 :hlyl myrxmm kyhla hwhywylu lkat mymy tubc xmj wylu lkat al 3 :mc wmc nkcl hwhy rjby rca

ktax mwy ta rkzt numl myrxm xram taxy nwzpjb yk ynu mjl twxmalw mymy tubc klbg lkb rac kl hary alw 4 :kyyj ymy lk myrxm xram

ta jbzl lkwt al 5 :rqbl nwcarh mwyb brub jbzt rca rcbh nm nylyrjby rca mwqmh la ma yk 6 :kl ntn kyhla hwhy rca kyruc djab jsph

ktax duwm cmch awbk brub jsph ta jbzt mc wmc nkcl kyhla hwhyrqbb tynpw wb kyhla hwhy rjby rca mwqmb tlkaw tlcbw 7 :myrxmm

hwhyl trxu yuybch mwybw twxm lkat mymy tcc 8 :kylhal tklhwrpsl ljt hmqb cmrj ljhm kl rpst tubc hubc 9 :hkalm hcut al kyhlantt rca kdy tbdn tsm kyhla hwhyl twubc gj tycuw 10 :twubc hubc

ktbw knbw hta kyhla hwhy ynpl tjmcw 11 :kyhla hwhy kkrby rcakkbrqb rca hnmlahw mwtyhw rghw kyrucb rca ywlhw ktmaw kdbuw

tyyh dbu yk trkzw 12 :mc wmc nkcl kyhla hwhy rjby rca mwqmbmymy tubc kl hcut tksh gj 13 :hlah myqjh ta tycuw trmcw myrxmb

ktmaw kdbuw ktbw knbw hta kgjb tjmcw 14 :kbqymw knrgm kpsabhwhyl gjt mymy tubc 15 :kyrucb rca hnmlahw mwtyhw rghw ywlhwlkbw ktawbt lkb kyhla hwhy kkrby yk hwhy rjby rca mwqmb kyhla

ynp ta krwkz lk hary hncb mymup cwlc 16 :jmc ka tyyhw kydy hcumtwksh gjbw twubch gjbw twxmh gjb rjby rca mwqmb kyhla hwhy

rca kyhla hwhy tkrbk wdy tntmk cya 17 :mqyr hwhy ynp ta hary alwkl ntn kyhla hwhy rca kyruc lkb kl ntt myrfcw myfpc 18 :kl ntnalw mynp rykt al fpcm hft al 19 :qdx fpcm muh ta wfpcw kyfbclqdx qdx 20 :mqydx yrbd plsyw mymkj ynyu rwuy djch yk djc jqt

219

rghw kmu hljnw qlj wl nya yk ywlh abw 29 :kyrucb tjnhw awhhkyhla hwhy kkrby numl wubcw wlkaw kyrucb rca hnmlahw mwtyhw

:hcut rca kdy hcum lkbDeuteronomy 15

rca wdy hcm lub lk fwmc hfmch rbd hzw 2 :hfmc hcut mync ubc xqm 1yrknh ta 3 :hwhyl hfmc arq yk wyja taw whur ta cgy al whurb hcy

yk nwyba kb hyhy al yk spa 4 :kdy fmct kyja ta kl hyhy rcaw cgtuwmc ma qr 5 :htcrl hljn kl ntn kyhla hwhy rca xrab hwhy kkrby krb

kwxm ykna rca tazh hwxmh lk ta twcul rmcl kyhla hwhy lwqb umctal htaw mybr mywg tfbuhw kl rbd rcak kkrb kyhla hwhy yk 6 :mwyh

kyja djam nwyba kb hyhy yk 7 :wlcmy al kbw mybr mywgb tlcmw fbutxpqt alw kbbl ta xmat al kl ntn kyhla hwhy rca kxrab kyruc djabyd wnfybut fbuhw wl kdy ta jtpt jtp yk 8 :nwybah kyjam kdy tahbrq rmal luylb kbbl mu rbd hyhy np kl rmch 9 :wl rsjy rca wrsjm

kylu arqw wl ntt alw nwybah kyjab knyu hurw hfmch tnc ubch tncllgb yk wl kttb kbbl ury alw wl ntt nwtn 10 :afj kb hyhw hwhy la

ldjy al yk 11 :kdy jlcm lkbw kcum lkb kyhla hwhy kkrby hzh rbdhkynul kyjal kdy ta jtpt jtp rmal kwxm ykna nk lu xrah brqm nwybamync cc kdbuw hyrbuh wa yrbuh kyja kl rkmy yk 12 :kxrab knybalw

al kmum ycpj wnjlct ykw 13 :kmum ycpj wnjlct tuybch hncbwhwhy kkrb rca kbqymw knrgmw knaxm wl qynut qynuh 14 :mqyr wnjlct

kyhla hwhy kdpyw myrxm xrab tyyh dbu yk trkzw 15 :wl ntt kyhlakmum axa al kyla rmay yk hyhw 16 :mwyh hzh rbdh ta kwxm ykna nk lu

wnzab httnw uxrmh ta tjqlw 17 :kmu wl bwf yk ktyb taw kbha ykkjlcb knyub hcqy al 18 :nk hcut ktmal paw mlwu dbu kl hyhw tldbwkyhla hwhy kkrbw mync cc kdbu rykc rkc hncm yk kmum ycpj wta

hwhyl cydqt rkzh knaxbw krqbb dlwy rca rwkbh lk 19 :hcut rca lkbkyhla hwhy ynpl 20 :knax rwkb zgt alw krwc rkbb dbut al kyhla

mwm wb hyhy ykw 21 :ktybw hta hwhy rjby rca mwqmb hncb hnc wnlkat

218

twcul mwyh kwxm ykna rca wytwxm lk ta rmcl kyhla hwhy lwqb:kyhla hwhy ynyub rcyh

Deuteronomy 14:tml mkynyu nyb hjrq wmyct alw wddgtt al mkyhla hwhyl mta mynb 1

lkm hlgs mul wl twyhl hwhy rjb kbw kyhla hwhyl hta cwdq mu yk 2wlkat rca hmhbh taz 4 :hbuwt lk lkat al 3 :hmdah ynp lu rca mymuh

:rmzw watw ncydw wqaw rwmjyw ybxw lya 5 :myzu hcw mybck hc rwchta hmhbb hrg tlum twsrp ytc usc tuscw hsrp tsrpm hmhb lkw 6

ta huwsch hsrph ysyrpmmw hrgh ylumm wlkat al hz ta ka 7 :wlkatmyamf wsyrph al hsrpw hmh hrg hlum yk npch taw tbnrah taw lmgh

mrcbm mkl awh amf hrg alw awh hsrp syrpm yk ryzjh taw 8 :mkl mhwl rca lk mymb rca lkm wlkat hz ta 9 :wugt al mtlbnbw wlkat al

amf wlkat al tcqcqw rypns wl nya rca lkw 10 :wlkat tcqcqw rypnssrphw rcnh mhm wlkat al rca hzw 12 :wlkat hrhf rwpx lk 11 :mkl awh

tb taw 15 :wnyml bru lk taw 14 :hnyml hydhw hyah taw harhw 13 :hynzuhwpwcnyh taw swkh ta 16 :whnyml xnh taw pjch taw smjth taw hnuyhhnyml hpnahw hdysjhw 18 :klch taw hmjrh taw taqhw 17 :tmcnthwpwu lk 20 :wlkay al mkl awh amf pwuh xrc lkw 19 :plfuhw tpykwdhw

rkm wa hlkaw hnntt kyrucb rca rgl hlbn lk wlkat al 21 :wlkat rwhfrcu 22 :wma bljb ydg lcbt al kyhla hwhyl hta cwdq mu yk yrknl

kyhla hwhy ynpl tlkaw 23 :hnc hnc hdch axyh kurz tawbt lk ta rcutkrqb trkbw krhxyw kcryt kngd rcum mc wmc nkcl rjby rca mwqmbkmm hbry ykw 24 :mymyh lk kyhla hwhy ta haryl dmlt numl knaxw

kyhla hwhy rjby rca mwqmh kmm qjry yk wtac lkwt al yk krdhkdyb pskh trxw pskb httnw 25 :kyhla hwhy kkrby yk mc wmc mwcl

hwat rca lkb pskh httnw 26 :wb kyhla hwhy rjby rca mwqmh la tklhwynpl mc tlkaw kcpn klact rca lkbw rkcbw nyybw naxbw rqbb kcpn

nya yk wnbzut al kyrucb rca ywlhw 27 :ktybw hta tjmcw kyhla hwhyhncb ktawbt rcum lk ta ayxwt mync clc hxqm 28 :kmu hljnw qlj wl

217

cab wprcy mhytnb taw mhynb ta mg yk mhyhlal wcu anc rca hwhy:mhyhlal

Deuteronomy 13alw wylu pst al twcul wrmct wta mkta hwxm ykna rca rbdh lk ta 1

:tpwm wa twa kyla ntnw mwlj mlj wa aybn kbrqb mwqy yk 2 :wnmm urgtal rca myrja myhla yrja hkln rmal kyla rbd rca tpwmhw twah abw 3awhh mwljh mlwj la wa awhh aybnh yrbd la umct al 4 :mdbunw mtudy

lkb mkyhla hwhy ta mybha mkcyh tudl mkta mkyhla hwhy hsnm ykwytwxm taw waryt wtaw wklt mkyhla hwhy yrja 5 :mkcpn lkbw mkbbl

mlj wa awhh aybnhw 6 :nwqbdt wbw wdbut wtaw wumct wlqbw wrmctxram mkta ayxwmh mkyhla hwhy lu hrs rbd yk tmwy awhh mwljh

tkll kyhla hwhy kwx rca krdh nm kjydhl mydbu tybm kdphw myrxmtca wa ktb wa knb wa kma nb kyja ktysy yk 7 :kbrqm urh trubw hb

al rca myrja myhla hdbunw hkln rmal rtsb kcpnk rca kur wa kqyjwa kyla mybrqh mkytbybs rca mymuh yhlam 8 :kytbaw hta tudywyla umct alw wl hbat al 9 :xrah hxq duw xrah hxqm kmm myqjrh

kdy wngrht grh yk 10 :wylu hskt alw lmjt alw wylu knyu swjt alwyk tmw mynbab wtlqsw 11 :hnrjab muh lk dyw wtymhl hnwcarb wb hyht

lkw 12 :mydbu tybm myrxm xram kayxwmh kyhla hwhy lum kjydhl cqbyk 13 :kbrqb hzh urh rbdk twcul wpswy alw nwaryw wumcy larcy

mycna waxy 14 :rmal mc tbcl kl ntn kyhla hwhy rca kyru tjab umctmyhla hdbunw hkln rmal mryu ybcy ta wjydyw kbrqm luylb ynb

rbdh nwkn tma hnhw bfyh tlacw trqjw tcrdw 15 :mtudy al rca myrjabrj ypl awhh ryuh ybcy ta hkt hkh 16 :kbrqb tazh hbuwth htcunla xbqt hllc lk taw 17 :brj ypl htmhb taw hb rca lk taw hta mrjhhtyhw kyhla hwhyl lylk hllc lk taw ryuh ta cab tprcw hbjr kwt

hwhy bwcy numl mrjh nm hmwam kdyb qbdy alw 18 :dwu hnbt al mlwu ltumct yk 19 :kytbal ubcn rcak kbrhw kmjrw mymjr kl ntnw wpa nwrjm

216

mkta hwxm ykna rca lk ta waybt hmc mc wmc nkcl wb mkyhlawrdt rca mkyrdn rjbm lkw mkdy tmrtw mkytrcum mkyjbzw mkytlwu

mkydbuw mkytnbw mkynbw mta mkyhla hwhy ynpl mtjmcw 12 :hwhylkl rmch 13 :mkta hljnw qlj wl nya yk mkyrucb rca ywlhw mkythmaw

hwhy rjby rca mwqmb ma yk 14 :hart rca mwqm lkb kytlu hlut nptwa lkb qr 15 :kwxm ykna rca lk hcut mcw kytlu hlut mc kyfbc djab

amfh kyruc lkb kl ntn rca kyhla hwhy tkrbk rcb tlkaw jbzt kcpn:mymk wnkpct xrah lu wlkat al mdh qr 16 :lyakw ybxk wnlkay rwhfhwknaxw krqb trkbw krhxyw kcrytw kngd rcum kyrucb lkal lkwt al 17

kyhla hwhy ynpl ma yk 18 :kdy tmwrtw kytbdnw rdt rca kyrdn lkwktmaw kdbuw ktbw knbw hta wb kyhla hwhy rjby rca mwqmb wnlkat

kl rmch 19 :kdy jlcm lkb kyhla hwhy ynpl tjmcw kyrucb rca ywlhwklbg ta kyhla hwhy byjry yk 20 :ktmda lu kymy lk ywlh ta bzut np

kcpn twa lkb rcb lkal kcpn hwat yk rcb hlka trmaw kl rbd rcakmc wmc mwcl kyhla hwhy rjby rca mwqmh kmm qjry yk 21 :rcb lkatlkb kyrucb tlkaw ktywx rcak kl hwhy ntn rca knaxmw krqbm tjbzw

rwhfhw amfh wnlkat nk lyah taw ybxh ta lkay rcak ka 22 :kcpn twalkat alw cpnh awh mdh yk mdh lka ytlbl qzj qr 23 :wnlkay wdjy

numl wnlkat al 25 :mymk wnkpct xrah lu wnlkat al 24 :rcbh mu cpnhrca kycdq qr 26 :hwhy ynyub rcyh hcut yk kyrja kynblw kl bfyy

kytlu tycuw 27 :hwhy rjby rca mwqmh la tabw act kyrdnw kl wyhykyhla hwhy jbzm lu kpcy kyjbz mdw kyhla hwhy jbzm lu mdhw rcbh

numl kwxm ykna rca hlah myrbdh lk ta tumcw rmc 28 :lkat rcbhwhwhy ynyub rcyhw bwfh hcut yk mlwu du kyrja kynblw kl bfyy

mtwa tcrl hmc ab hta rca mywgh ta kyhla hwhy tyrky yk 29 :kyhlayrja mhyrja cqnt np kl rmch 30 :mxrab tbcyw mta tcryw kynpm

ta hlah mywgh wdbuy hkya rmal mhyhlal crdt npw kynpm mdmchtbuwt lk yk kyhla hwhyl nk hcut al 31 :yna mg nk hcuaw mhyhla

215

mkynplm hlah mywgh lk ta hwhy cyrwhw 23 :wb hqbdlw wykrd lkb tkllwb mklgr pk krdt rca mwqmh lk 24 :mkm mymxuw myldg mywg mtcrywhyhy nwrjah myh duw trp rhn rhnh nm nwnblhw rbdmh nm hyhy mkllu mkyhla hwhy nty mkarwmw mkdjp mkynpb cya bxyty al 25 :mklbg

mwyh mkynpl ntn ykna har 26 :mkl rbd rcak hb wkrdt rca xrah lk ynpykna rca mkyhla hwhy twxm la wumct rca hkrbh ta 27 :hllqw hkrb

mtrsw mkyhla hwhy twxm la wumct al ma hllqhw 28 :mwyh mkta hwxmal rca myrja myhla yrja tkll mwyh mkta hwxm ykna rca krdh nm

htcrl hmc ab hta rca xrah la kyhla hwhy kayby yk hyhw 29 :mtudyrbub hmh alh 30 :lbyu rh lu hllqh taw myzrg rh lu hkrbh ta httnwlxa lglgh lwm hbrub bcyh ynunkh xrab cmch awbm krd yrja ndryh

hwhy rca xrah ta tcrl abl ndryh ta myrbu mta yk 31 :hrm ynwlamyqjh lk ta twcul mtrmcw 32 :hb mtbcyw hta mtcryw mkl ntn mkyhla

:mwyh mkynpl ntn ykna rca myfpcmh tawDeuteronomy 12

yhla hwhy ntn rca xrab twcul nwrmct rca myfpcmhw myqjh hla 1lk ta nwdbat dba 2 :hmdah lu myyj mta rca mymyh lk htcrl kl kytbamyrhh lu mhyhla ta mta mycry mta rca mywgh mc wdbu rca twmqmh

ta mtrbcw mtjbzm ta mtxtnw 3 :nnur xu lk tjtw twubgh luw mymrhnm mmc ta mtdbaw nwudgt mhyhla ylyspw cab nwprct mhyrcaw mtbxm

rjby rca mwqmh la ma yk 5 :mkyhla hwhyl nk nwcut al 4 :awhh mwqmh:hmc tabw wcrdt wnkcl mc wmc ta mwcl mkyfbc lkm mkyhla hwhy

mkdy tmwrt taw mkytrcum taw mkyjbzw mkytlu hmc mtabhw 6hwhy ynpl mc mtlkaw 7 :mknaxw mkrqb trkbw mkytbdnw mkyrdnw

:kyhla hwhy kkrb rca mkytbw mta mkdy jlcm lkb mtjmcw mkyhla:wynyub rcyh lk cya mwyh hp mycu wnjna rca lkk nwcut al 8

:kl ntn kyhla hwhy rca hljnh law hjwnmh la htu du mtab al yk 9jynhw mkta lyjnm mkyhla hwhy rca xrab mtbcyw ndryh ta mtrbuw 10

hwhy rjby rca mwqmh hyhw 11 :jfb mtbcyw bybsm mkybya lkm mkl

214

Deuteronomy 11lk wytwxmw wyfpcmw wytqjw wtrmcm trmcw kyhla hwhy ta tbhaw 1ta war al rcaw wudy al rca mkynb ta al yk mwyh mtudyw 2 :mymyh

taw 3 :hywfnh wurzw hqzjh wdy ta wldg ta mkyhla hwhy rswm:wxra lklw myrxm klm hurpl myrxm kwtb hcu rca wycum taw wytta

lu pws my ym ta pyxh rca wbkrlw wyswsl myrxm lyjl hcu rcaw 4rbdmb mkl hcu rcaw 5 :hzh mwyh du hwhy mdbayw mkyrja mpdrb mhynp

nbwar nb bayla ynb mrybalw ntdl hcu rcaw 6 :hzh mwqmh du mkab dumwqyh lk taw mhylha taw mhytb taw mulbtw hyp ta xrah htxp rca

ldgh hwhy hcum lk ta tarh mkynyu yk 7 :larcy lk brqb mhylgrb rcawqzjt numl mwyh kwxm ykna rca hwxmh lk ta mtrmcw 8 :hcu rca

wkyrat numlw 9 :htcrl hmc myrbu mta rca xrah ta mtcryw mtabwblj tbz xra murzlw mhl ttl mkytbal hwhy ubcn rca hmdah lu mymy

mtaxy rca awh myrxm xrak al htcrl hmc ab hta rca xrah yk 10 :cbdwmta rca xrahw 11 :qryh ngk klgrb tyqchw kurz ta urzt rca mcm

rca xra 12 :mym htct mymch rfml tuqbw myrh xra htcrl hmc myrbuduw hnch tycrm hb kyhla hwhy ynyu dymt hta crd kyhla hwhy

mwyh mkta hwxm ykna rca ytwxm la wumct umc ma hyhw 13 :hnc tyrjarfm yttnw 14 :mkcpn lkbw mkbbl lkb wdbulw mkyhla hwhy ta hbhal

bcu yttnw 15 :krhxyw kcrytw kngd tpsaw cwqlmw hrwy wtub mkxramtdbuw mtrsw mkbbl htpy np mkl wrmch 16 :tubcw tlkaw ktmhbl kdcb

mymch ta rxuw mkb hwhy pa hrjw 17 :mhl mtywjtchw myrja myhlahbfh xrah lum hrhm mtdbaw hlwby ta ntt al hmdahw rfm hyhy alwmtrcqw mkcpn luw mkbbl lu hla yrbd ta mtmcw 18 :mkl ntn hwhy rca

mkynb ta mta mtdmlw 19 :mkynyu nyb tpfwfl wyhw mkdy lu twal mtatwzwzm lu mtbtkw 20 :kmwqbw kbkcbw krdb ktklbw ktybb ktbcb mb rbdl

ubcn rca hmdah lu mkynb ymyw mkymy wbry numl 21 :kyrucbw ktybta nwrmct rmc ma yk 22 :xrah lu mymch ymyk mhl ttl mkytbal hwhy

mkyhla hwhy ta hbhal htcul mkta hwxm ykna rca tazh hwxmh lk

213

Deuteronomy 10yla hluw myncark mynba tjwl ync kl lsp yla hwhy rma awhh tub 1

tjlh lu wyh rca myrbdh ta tjlh lu btkaw 2 :xu nwra kl tycuw hrhhtjl ync lspaw myfc yxu nwra cuaw 3 :nwrab mtmcw trbc rca myncarh

btkmk tjlh lu btkyw 4 :ydyb tjlh yncw hrhh luaw myncark mynbamwyb cah kwtm rhb mkyla hwhy rbd rca myrbdh trcu ta nwcarh

rca nwrab tjlh ta mcaw rhh nm draw npaw 5 :yla hwhy mntyw lhqhnquy ynb trabm wusn larcy ynbw 6 :hwhy ynwx rcak mc wyhyw ytycu

wusn mcm 7 :wytjt wnb rzula nhkyw mc rbqyw nrha tm mc hrswmta hwhy lydbh awhh tub 8 :mym yljn xra htbfy hdgdgh nmw hdgdghwmcb krblw wtrcl hwhy ynpl dmul hwhy tyrb nwra ta tacl ywlh fbc

awh hwhy wyja mu hljnw qlj ywll hyh al nk lu 9 :hzh mwyh dumyncarh mymyk rhb ytdmu yknaw 10 :wl kyhla hwhy rbd rcak wtljn

hba al awhh mupb mg yla hwhy umcyw hlyl myubraw mwy myubrawabyw muh ynpl usml kl mwq yla hwhy rmayw 11 :ktyjch hwhy lac

hwhy hm larcy htuw 12 :mhl ttl mtbal ytubcn rca xrah ta wcryywwta hbhalw wykrd lkb tkll kyhla hwhy ta haryl ma yk kmum kyhla

taw hwhy twxm ta rmcl 13 :kcpn lkbw kbbl lkb kyhla hwhy ta dbulwymcw mymch kyhla hwhyl nh 14 :kl bwfl mwyh kwxm ykna rca wytqj

rjbyw mtwa hbhal hwhy qcj kytbab qr 15 :hb rca lkw xrah mymchmkpruw mkbbl tlru ta mtlmw 16 :hzh mwyk mymuh lkm mkb mhyrja murzblah myndah yndaw myhlah yhla awh mkyhla hwhy yk 17 :dwu wcqt al

mwty fpcm hcu 18 :djc jqy alw mynp acy al rca arwnhw rbgh ldghmtyyh myrg yk rgh ta mtbhaw 19 :hlmcw mjl wl ttl rg bhaw hnmlaw:ubct wmcbw qbdt wbw dbut wta aryt kyhla hwhy ta 20 :myrxm xrabhlah tarwnh taw tldgh ta kta hcu rca kyhla awhw ktlht awh 21hwhy kmc htuw hmyrxm kytba wdry cpn myubcb 22 :kynyu war rca

:brl mymch ybkwkk kyhla

212

rbd rca myrbdh lkk mhyluw myhla ubxab mybtk mynbah tjwl ync tamwy myubra xqm yhyw 11 :lhqh mwyb cah kwtm rhb mkmu hwhy

rmayw 12 :tyrbh twjl mynbah tjl ync ta yla hwhy ntn hlyl myubrawnm rhm wrs myrxmm taxwh rca kmu tjc yk hzm rhm dr mwq yla hwhy

muh ta ytyar rmal yla hwhy rmayw 13 :hksm mhl wcu mtywx rca krdhtjtm mmc ta hjmaw mdymcaw ynmm prh 14 :awh pru hcq mu hnhw hzh

rub rhhw rhh nm draw npaw 15 :wnmm brw mwxu ywgl ktwa hcuaw mymchmkyhla hwhyl mtafj hnhw araw 16 :ydy ytc lu tyrbh tjwl yncw cabcptaw 17 :mkta hwhy hwx rca krdh nm rhm mtrs hksm lgu mkl mtycu

hwhy ynpl lpntaw 18 :mkynyul mrbcaw ydy ytc lum mklcaw tjlh yncblu ytytc al mymw ytlka al mjl hlyl myubraw mwy myubra hncark

ytrgy yk 19 :wsyukhl hwhy ynyub urh twcul mtafj rca mktafj lkyla hwhy umcyw mkta dymchl mkylu hwhy pxq rca hmjhw pah ynpm

dub mg llptaw wdymchl dam hwhy pnath nrhabw 20 :awhh mupb mgwta prcaw ytjql lguh ta mtycu rca mktafj taw 21 :awhh tub nrha

dryh ljnh la wrpu ta klcaw rpul qd rca du bfyh nwjf wta tkaw cab:hwhy ta mtyyh mypxqm hwath trbqbw hsmbw hrubtbw 22 :rhh nm

mkl yttn rca xrah ta wcrw wlu rmal unrb cdqm mkta hwhy jlcbw 23myrmm 24 :wlqb mtumc alw wl mtnmah alw mkyhla hwhy yp ta wrmtw

myubra ta hwhy ynpl lpntaw 25 :mkta ytud mwym hwhy mu mtyyh:mkta dymchl hwhy rma yk ytlpnth rca hlylh myubra taw mwyhtydp rca ktljnw kmu tjct la hwhy ynda rmaw hwhy la llptaw 26

qjxyl mhrbal kydbul rkz 27 :hqzj dyb myrxmm taxwh rca kldgbwrmay np 28 :wtafj law wucr law hzh muh ycq la npt la bquylw

mhl rbd rca xrah la maybhl hwhy tlky ylbm mcm wntaxwh rca xrahtaxwh rca ktljnw kmu mhw 29 :rbdmb mtmhl mayxwh mtwa wtancmw

:hywfnh kurzbw ldgh kjkb

211

kyhla hwhy ta tkrbw tubcw tlkaw 10 :tcjn bxjt hyrrhmw lzrb hynbaytlbl kyhla hwhy ta jkct np kl rmch 11 :kl ntn rca hbfh xrah lu

tubcw lkat np 12 :mwyh kwxm ykna rca wytqjw wyfpcmw wytwxm rmclkw kl hbry bhzw pskw nybry knaxw krqbw 13 :tbcyw hnbt mybf mytbwmyrxm xram kayxwmh kyhla hwhy ta tjkcw kbbl mrw 14 :hbry kl rca

nwamxw brquw prc cjn arwnhw ldgh rbdmb kkylwmh 15 :mydbu tybmal rca rbdmb nm klkamh 16 :cymljh rwxm mym kl ayxwmh mym nya rca

kbblb trmaw 17 :ktyrjab kbfyhl ktsn numlw ktnu numl kytba nwudyawh yk kyhla hwhy ta trkzw 18 :hzh lyjh ta yl hcu ydy mxuw yjk

mwyk kytbal ubcn rca wtyrb ta myqh numl lyj twcul jk kl ntnhmyrja myhla yrja tklhw kyhla hwhy ta jkct jkc ma hyhw 19 :hzh

rca mywgk 20 :nwdbat dba yk mwyh mkb ytduh mhl tywjtchw mtdbuw:mkyhla hwhy lwqb nwumct al bqu nwdbat nk mkynpm dybam hwhy

Deuteronomy 9mymxuw myldg mywg tcrl abl ndryh ta mwyh rbu hta larcy umc 1

tudy hta rca myqnu ynb mrw lwdg mu 2 :mymcb trxbw tldg myru kmmawh kyhla hwhy yk mwyh tudyw 3 :qnu ynb ynpl bxyty ym tumc htaw

mtcrwhw kynpl muynky awhw mdymcy awh hlka ca kynpl rbuhmta kyhla hwhy pdhb kbblb rmat la 4 :kl hwhy rbd rcak rhm mtdbahw

mywgh tucrbw tazh xrah ta tcrl hwhy ynaybh ytqdxb rmal kynplmta tcrl ab hta kbbl rcybw ktqdxb al 5 :kynpm mcyrwm hwhy hlah

myqh numlw kynpm mcyrwm kyhla hwhy hlah mywgh tucrb yk mxraal yk tudyw 6 :bquylw qjxyl mhrbal kytbal hwhy ubcn rca rbdh ta

pru hcq mu yk htcrl tazh hbwfh xrah ta kl ntn kyhla hwhy ktqdxbmwyh nml rbdmb kyhla hwhy ta tpxqh rca ta jkct la rkz 7 :hta

:hwhy mu mtyyh myrmm hzh mwqmh du mkab du myrxm xram taxy rcahrhh ytlub 9 :mkta dymchl mkb hwhy pnatyw hwhy ta mtpxqh brjbw 8

myubra rhb bcaw mkmu hwhy trk rca tyrbh tjwl mynbah tjwl tjqlyla hwhy ntyw 10 :ytytc al mymw ytlka al mjl hlyl myubraw mwy

210

kb hyhy al mymuh lkm hyht kwrb 14 :kl ttl kytbal ubcn rca hmdah lumyurh myrxm ywdm lkw ylj lk kmm hwhy ryshw 15 :ktmhbbw hrquw rqu

rca mymuh lk ta tlkaw 16 :kyanc lkb mntnw kb mmycy al tudy rcayk mhyhla ta dbut alw mhylu knyu swjt al kl ntn kyhla hwhy

lkwa hkya ynmm hlah mywgh mybr kbblb rmat yk 17 :kl awh cqwmlklw hurpl kyhla hwhy hcu rca ta rkzt rkz mhm aryt al 18 :mcyrwhl

hqzjh dyhw mytpmhw ttahw kynyu war rca tldgh tsmh 19 :myrxmmymuh lkl kyhla hwhy hcuy nk kyhla hwhy kaxwh rca hywfnh urzhw

dba du mb kyhla hwhy jlcy hurxh ta mgw 20 :mhynpm ary hta rcakbrqb kyhla hwhy yk mhynpm xrut al 21 :kynpm myrtsnhw myracnh

al fum fum kynpm lah mywgh ta kyhla hwhy lcnw 22 :arwnw lwdg lakynpl kyhla hwhy mntnw 23 :hdch tyj kylu hbrt np rhm mtlk lkwtmmc ta tdbahw kdyb mhyklm ntnw 24 :mdmch du hldg hmwhm mmhwmhyhla ylysp 25 :mta kdmch du kynpb cya bxyty al mymch tjtm

tbuwt yk wb cqwt np kl tjqlw mhylu bhzw psk dmjt al cab nwprctxqc whmk mrj tyyhw ktyb la hbuwt aybt alw 26 :awh kyhla hwhy

:awh mrj yk wnbutt butw wnxqctDeuteronomy 8

mtybrw nwyjt numl twcul nwrmct mwyh kwxm ykna rca hwxmh lk 1krdh lk ta trkzw 2 :mkytbal hwhy ubcn rca xrah ta mtcryw mtabwtudl ktsnl ktnu numl rbdmb hnc myubra hz kyhla hwhy kkylwh rca

rca nmh ta klkayw kburyw knuyw 3 :al ma wtwxm rmcth kbblb rca tahyjy wdbl mjlh lu al yk kuydwh numl kytba nwudy alw tudy al

kylum htlb al ktlmc 4 :mdah hyjy hwhy yp axwm lk lu yk mdahta cya rsyy rcak yk kbbl mu tudyw 5 :hnc myubra hz hqxb al klgrw

wykrdb tkll kyhla hwhy twxm ta trmcw 6 :krsym kyhla hwhy wnbtnyu mym yljn xra hbwf xra la kaybm kyhla hwhy yk 7 :wta harylw

xra nwmrw hnatw npgw hrucw hfj xra 8 :rhbw huqbb myaxy tmhtwrca xra hbvlk rsjt al mjl hb lkat tnksmb al rca xra 9 :cbdw nmc tyz

209

ubcn rca hbfh xrah ta tcryw tabw kl bfyy numl hwhy ynyub bwfhwklacy yk 20 :hwhy rbd rcak kynpm kybya lk ta pdhl 19 :kytbal hwhy

:mkta wnyhla hwhy hwx rca myfpcmhw myqjhw tduh hm rmal rjmvknbdyb myrxmm hwhy wnayxyw myrxmb hurpl wnyyh mydbu knbl trmaw 21

lkbw hurpb myrxmb myurw myldg mytpmw ttwa hwhy ntyw 22 :hqzjta wnl ttl wnta aybh numl mcm ayxwh wntwaw 23 :wnynyul wtyb ta

hlah myqjh lk ta twcul hwhy wnwxyw 24 :wnytbal ubcn rca xrahhqdxw 25 :hzh mwyhk wntyjl mymyh lk wnl bwfl wnyhla hwhy harylrcak wnyhla hwhy ynpl tazh hwxmh lk ta twcul rmcn yk wnl hyht

:wnwxDeuteronomy 7

mywg lcnw htcrl hmc ab hta rca xrah la kyhla hwhy kayby yk 1yswbyhw ywjhw yzrphw ynunkhw yrmahw ycgrghw ytjh kynpm mybr

mtykhw kynpl kyhla hwhy mntnw 2 :kmm mymwxuw mybr mywg hubcal ktb mb ntjtt alw 3 :mnjt alw tyrb mhl trkt al mta myrjt mrjh

myhla wdbuw yrjam knb ta rysy yk 4 :knbl jqt al wtbw wnbl nttmhytjbzm mhl wcut hk ma yk 5 :rhm kdymchw mkb hwhy pa hrjw myrja

mu yk 6 :cab nwprct mhylyspw nwudgt mhrycaw wrbct mtbxmw wxttlkm hlgs mul wl twyhl kyhla hwhy rjb kb kyhla hwhyl hta cwdq

rjbyw mkb hwhy qcj mymuh lkm mkbrm al 7 :hmdah ynp lu rca mymuhta wrmcmw mkta hwhy tbham yk 8 :mymuh lkm fumh mta yk mkb

tybm kdpyw hqzj dyb mkta hwhy ayxwh mkytbal ubcn rca hubchlah myhlah awh kyhla hwhy yk tudyw 9 :myrxm klm hurp dym mydbu

mlcmw 10 :rwd plal wtwxm yrmclw wybhal dsjhw tyrbh rmc nmanhta trmcw 11 :wl mlcy wynp la wancl rjay al wdybahl wynp la wyancl

hyhw 12 :mtwcul mwyh kwxm ykna rca myfpcmh taw myqjh taw hwxmhkyhla hwhy rmcw mta mtycuw mtrmcw hlah myfpcmh ta nwumct bqu

krbw kbrhw kkrbw kbhaw 13 :kytbal ubcn rca dsjh taw tyrbh ta klknax trtcuw kypla rgc krhxyw kcrytw kngd ktmda yrpw knfb yrp

208

wnyhla hwhy rmay rca lk ta umcw hta brq 24 :yjyw wnmk cah kwtm:wnycuw wnumcw kyla wnyhla hwhy rbdy rca lk ta wnyla rbdt taw

ta ytumc yla hwhy rmayw yla mkrbdb mkyrbd lwq ta hwhy umcyw 25hyhw nty ym 26 :wrbd rca lk wbyfyh kyla wrbd rca hzh muh yrbd lwq

mhl bfyy numl mymyh lk ytwxm lk ta rmclw yta haryl mhl hz mbblydmu dmu hp htaw 28 :mkylhal mkl wbwc mhl rma kl 27 :mlul mhynblwxrab wcuw mdmlt rca myfpcmhw myqjhw hwxmh lk ta kyla hrbdaw

mkyhla hwhy hwx rcak twcul mtrmcw 29 :htcrl mhl ntn ykna rcamkta mkyhla hwhy hwx rca krdh lkb 30 :lamcw nymy wrst al mkta

:nwcryt rca xrab mymy mtkrahw mkl bwfw nwyjt numl wkltDeuteronomy 6

twcul mkta dmll mkyhla hwhy hwx rca myfpcmhw myqjh hwxmh tazw 1ta rmcl kyhla hwhy ta aryt numl 2 :htcrl hmc myrbu mta rca xrab

kyyj ymy lk knb nbw knbw hta kwxm ykna rca wytwxmw wytqj lkrcaw kl bfyy rca twcul trmcw larcy tumcw 3 :kymy nkray numlw

umc 4 :cbdw blj tbz xra kl kytba yhla hwhy rbd rcak dam nwbrtlkbw kbbl lkb kyhla hwhy ta tbhaw 5 :dja hwhy wnyhla hwhy larcy

:kbbl lu mwyh kwxm ykna rca hlah myrbdh wyhw 6 :kdam lkbw kcpn:kmwqbw kbkcbw krdb ktklbw ktybb ktbcb mb trbdw kynbl mtnncw 7

ktyb twzzm lu mtbtkw 9 :kynyu nyb tpffl wyhw kdy lu twal mtrcqw 8kytbal ubcn rca xrah la kyhla hwhy kayby yk hyhw 10 :kyrucbw

mytbw 11 :tynb al rca tbfw tldg myru kl ttl bquylw qjxyl mhrbalmytyzw mymrk tbxj al rca mybwxj trbw talm al rca bwf lk myalm

kayxwh rca hwhy ta jkct np kl rmch 12 :tubcw tlkaw tufn al rcawmcbw dbut wtaw aryt kyhla hwhy ta 13 :mydbu tybm myrxm xram

:mkytwbybs rca mymuh yhlam myrja myhla yrja nwklt al 14 :ubctkdymchw kb kyhla hwhy pa hrjy np kbrqb kyhla hwhy anq la yk 15

rwmc 17 :hsmb mtysn rcak mkyhla hwhy ta wsnt al 16 :hmdah ynp lumrcyh tycuw 18 :kwx rca wyqjw wytduw mkyhla hwhy twxm ta nwrmct

207

Deuteronomy 5taw myqjh ta larcy umc mhla rmayw larcy lk la hcm arqyw 1

:mtcul mtrmcw mta mtdmlw mwyh mkynzab rbd ykna rca myfpcmhta hwhy trk wnytba ta al 3 :brjb tyrb wnmu trk wnyhla hwhy 2

rbd mynpb mynp 4 :myyj wnlk mwyh hp hla wnjna wnta yk tazh tyrbhawhh tub mkynybw hwhy nyb dmu ykna 5 :cah kwtm rhb mkmu hwhy

:rmal rhb mtylu alw cah ynpm mtary yk hwhy rbd ta mkl dyghlhyhy al 7 :mydbu tybm myrxm xram kytaxwh rca kyhla hwhy ykna 6

lumm mymcb rca hnwmt lk lsp kl hcut al 8 :ynp lu myrja myhla klyk mdbut alw mhl hwjtct alv 9 :xral tjtm mymb rcaw tjtm xrab rcaw

myubr luw myclc luw mynb lu twba nwu dqp anq la kyhla hwhy yknahwhy mc ta act al 11 :wtwxm yrmclw ybhal myplal dsj hcuw 10 :yancl

ta rwmc 12 :awcl wmc ta acy rca ta hwhy hqny al yk awcl kyhlalk tycuw dbut mymy tcc 13 :kyhla hwhy kwx rcak wcdql tbch mwy

knbw hta hkalm lk hcut al kyhla hwhyl tbc yuybch mwyw 14 :ktkalmnuml kyrucb rca krgw ktmhb lkw krmjw krwcw ktmaw kdbuw ktbw

hwhy kaxyw myrxm xrab tyyh dbu yk trkzw 15 :kwmk ktmaw kdbu jwnyta twcul kyhla hwhy kwx nk lu hywfn urzbw hqzj dyb mcm kyhla

nkyray numl kyhla hwhy kwx rcak kma taw kyba ta dbk 16 :tbch mwyjxrt al 17 :kl ntn kyhla hwhy rca hmdah lu kl bfyy numlw kymy

alw kur tca dmjt alw 18 :awc du kurb hnut alw bngt alw pant alwta 19 :kurl rca lkw wrmjw wrwc wtmaw wdbuw whdc kur tyb hwattlwq lpruhw nnuh cah kwtm rhb mklhq lk la hwhy rbd hlah myrbdh

ta mkumck yhyw 20 :yla mntyw mynba tjl ync lu mbtkyw psy alw lwdg:mkynqzw mkyfbc ycar lk yla nwbrqtw cab rub rhhw kcjh kwtm lwqh

wnumc wlq taw wldg taw wdbk ta wnyhla hwhy wnarh nh wrmatw 21hml htuw 22 :yjw mdah ta myhla rbdy yk wnyar hzh mwyh cah kwtmhwhy lwq ta umcl wnjna mypsy ma tazh hldgh cah wnlkat yk twmn

rbdm myyj myhla lwq umc rca rcb lk ym yk 23 :wntmw dwu wnyhla

206

:kcpn lkbw kbbl lkb wncrdt yk taxmw kyhla hwhy ta mcm mtcqbw 29kyhla hwhy du tbcw mymyh tyrjab hlah myrbdh lk kwaxmw kl rxb 30jkcy alw ktyjcy alw kpry al kyhla hwhy mwjr la yk 31 :wlqb tumcw

wyh rca myncar mymyl an lac yk 32 :mhl ubcn rca kytba tyrb tahxq duw mymch hxqmlw xrah lu mda myhla arb rca mwyh nml kynpl

myhla lwq mu umch 33 :whmk umcnh wa hzh lwdgh rbdk hyhnh mymchwl tjql awbl myhla hsnh wa 34 :yjyw hta tumc rcak cah kwtm rbdm

hywfn uwrzbw hqzj dybw hmjlmbw mytpwmbw ttab tsmb ywg brqm ywghta 35 :kynyul myrxmb mkyhla hwhy mkl hcu rca lkk myldg myarwmbw

kuymch mymch nm 36 :wdblm dwu nya myhlah awh hwhy yk tudl tarh:cah kwtm tumc wyrbdw hlwdgh wca ta karh xrah luw krsyl wlq ta

ldgh wjkb wynpb kaxwyw wyrja wurzb rjbyw kytba ta bha yk tjtw 37ta kl ttl kaybhl kynpm kmm mymxuw myldg mywg cyrwhl 38 :myrxmm

awh hwhy yk kbbl la tbchw mwyh tudyw 39 :hzh mwyk hljn mxrataw wyqj ta trmcw 40 :dwu nya tjtm xrah luw lumm mymcb myhlah

kyrat numlw kyrja kynblw kl bfyy rca mwyh kwxm ykna rca wytwxmclc hcm lydby za 41 :mymyh lk kl ntn kyhla hwhy rca hmdah lu mymy

ylbb whur ta jxry rca jxwr hmc snl 42 :cmc hjrzm ndryh rbub myruta 43 :yjw lah myruh nm tja la snw mclc lmtm wl anc al awhw tud

ncbb nlwg taw ydgl dulgb tmar taw ynbwarl rcymh xrab rbdmb rxbmyqjhw tduh hla 45 :larcy ynb ynpl hcm mc rca hrwth tazw 44 :ycnml

ndryh rbub 46 :myrxmm mtaxb larcy ynb la hcm rbd rca myfpcmhwhkh rca nwbcjb bcwy rca yrmah klm njys xrab rwup tyb lwm aygbklm gwu xra taw wxra ta wcryyw 47 :myrxmm mtaxb larcy ynbw hcm

tpc lu rca rurum 48 :cmc jrzm ndryh rbub rca yrmah yklm ync ncbhduw hjrzm ndryh rbu hbruh lkw 49 :nwmrj awh nayc rh duw nnra ljn

:hgsph tdca tjt hbruh my

205

kcpn rmcw kl rmch qr 9 :mwyh mkynpl ntn ykna rca tazh hrwth lkkkyyj ymy lk kbblm wrwsy npw kynyu war rca myrbdh ta jkct np dam

brjb kyhla hwhy ynpl tdmu rca mwy 10 :kynb ynblw kynbl mtudwhwharyl nwdmly rca yrbd ta mumcaw muh ta yl lhqh yla hwhy rmab

nwbrqtw 11 :nwdmly mhynb taw hmdah lu myyj mh rca mymyh lk ytarbdyw 12 :lpruw nnu kcj mymch bl du cab rub rhhw rhh tjt nwdmutw

myar mknya hnwmtw myumc mta myrbd lwq cah kwtm mkyla hwhymyrbdh trcu twcul mkta hwx rca wtyrb ta mkl dgyw 13 :lwq ytlwz

mkta dmll awhh tub hwhy hwx ytaw 14 :mynba twjl ync lu mbtkywmtrmcnw 15 :htcrl hmc myrbu mta rca xrab mta mktcul myfpcmw myqj

brjb mkyla hwhy rbd mwyb hnwmt lk mtyar al yk mkytcpnl damwa rkz tynbt lms lk tnwmt lsp mkl mtycuw nwtjct np 16 :cah kwtm

:mymcb pwut rca pnk rwpx lk tynbt xrab rca hmhb lk tynbt 17 :hbqnact npw 19 :xral tjtm mymb rca hgd lk tynbt hmdab cmr lk tynbt 18mymch abx lk mybkwkh taw jryh taw cmch ta tyarw hmymch kynyu

mymuh lkl mta kyhla hwhy qlj rca mtdbuw mhl tywjtchw tjdnwmyrxmm lzrbh rwkm mkta axwyw hwhy jql mktaw 20 :mymch lk tjtubcyw mkyrbd lu yb pnath hwhyw 21 :hzh mwyk hljn mul wl twyhl

kyhla hwhy rca hbwfh xrah la ab ytlblw ndryh ta yrbu ytlblmyrbu mtaw ndryh ta rbu ynnya tazh xrab tm ykna yk 22 :hljn kl ntn

hwhy tyrb ta wjkct np mkl wrmch 23 :tazh hbwfh xrah ta mtcryw:kyhla hwhy kwx rca lk tnwmt lsp mkl mtycuw mkmu trk rca mkyhla

mynb ynbw mynb dylwt yk 25 :anq la awh hlka ca kyhla hwhy yk 24hwhy ynyub urh mtycuw lk tnwmt lsp mtycuw mtjchw xrab mtncwnw

dba yk xrah taw mymch ta mwyh mkb ytdyuh 26 :wsyukhl kyhlankyrat al htcrl hmc ndryh ta myrbu mta rca xrah lum rhm nwdbat

ytm mtracnw mymub mkta hwhy xyphw 27 :nwdmct dmch yk hylu mymyydy hcum myhla mc mtdbuw 28 :hmc mkta hwhy ghny rca mywgb rpsm

:njyry alw nwlkay alw nwumcy alw nwary al rca nbaw xu mda

204

:hjrzm hgsph tdca tjt jlmh my hbruh my duw trnkm lbgw ndryhwtazh xrah ta mkl ntn mkyhla hwhy rmal awhh tub mkta wxaw 18

mkycn qr 19 :lyj ynb lk larcy ynb mkyja ynpl wrbut myxwlj htcrl:mkl yttn rca mkyrub wbcy mkl br hnqm yk ytudy mknqmw mkpfw

hwhy rca xrah ta mh mg wcryw mkk mkyjal hwhy jyny rca du 20taw 21 :mkl yttn rca wtcryl cya mtbcw ndryh rbub mhl ntn mkyhla

hwhy hcu rca lk ta tarh kynyu rmal awhh tub ytywx uwcwhyrbu hta rca twklmmh lkl hwhy hcuy nk hlah myklmh yncl mkyhla

hwhy la nnjtaw 23 :mkl mjlnh awh mkyhla hwhy yk mwaryt al 22 :hmctaw kldg ta kdbu ta twarhl twljh hta hwhy ynda 24 :rmal awhh tub

:ktrwbgkw kycumk hcuy rca xrabw mymcb la ym rca hqzjh kdyhzh bwfh rhh ndryh rbub rca hbwfh xrah ta haraw an hrbua 25

kl br yla hwhy rmayw yla umc alw mknuml yb hwhy rbutyw 26 :nnblhwhmy kynyu acw hgsph car hlu 27 :hzh rbdb dwu yla rbd pswt la

wxw 28 :hzh ndryh ta rbut al yk kynyub harw hjrzmw hnmytw hnpxwlyjny awhw hzh muh ynpl rbuy awh yk whxmaw whqzjw ucwhy ta

:rwup tyb lwm aygb bcnw 29 :hart rca xrah ta mtwaDeuteronomy 4

twcul mkta dmlm ykna rca myfpcmh law myqjh la umc larcy htuw 1:mkl ntn mkytba yhla hwhy rca xrah ta mtcryw mtabw wyjt numl

twxm ta rmcl wnmm wurgt alw mkta hwxm ykna rca rbdh lu wpst al 2hwhy hcu rca ta twarh mkynyu 3 :mkta hwxm ykna rca mkyhla hwhy

kyhla hwhy wdymch rwup lub yrja klh rca cyah lk yk rwup lubbytdml har 5 :mwyh mklk myyj mkyhla hwhyb myqbdh mtaw 4 :kbrqm

rca xrah brqb nk twcul yhla hwhy ynwx rcak myfpcmw myqj mktamktnybw mktmkj awh yk mtycuw mtrmcw 6 :htcrl hmc myab mta

nwbnw mkj mu qr wrmaw hlah myqjh lk ta nwumcy rca mymuh ynyulhwhyk wyla mybrq myhla wl rca lwdg ywg ym yk 7 :hzh lwdgh ywgh

mqydx myfpcmw myqj wl rca lwdg ywg ymw 8 :wyla wnarq lkb wnyhla

203

njys ta kynpl tt ytljh har yla hwhy rmayw 31 :hzh mwyk kdyb wttwmu lkw awh wntarql njys axyw 32 :wxra ta tcrl cr ljh wxra taw

lk taw wnb taw wta knw wnynpl wnyhla hwhy whntyw 33 :hxhy hmjlmlpfhw mycnhw mtm ryu lk ta mrjnw awhh tub wyru lk ta dklnw 34 :wmu

rurum 36 :wndkl rca myruh llcw wnl wnzzb hmhbh qr 35 :dyrcvwnrach alrca hyrq htyh al dulgh duw ljnb rca ryuhw nnra ljn tpc lu rca

al nwmu ynb xra la qr 37 :wnynpl wnyhla hwhy ntn lkh ta wnmm hbgc:wnyhla hwhy hwx rca lkw rhh yruw qby ljn dy lk tbrq

Deuteronomy 3hmjlml wmu lkw awh wntarql ncbh klm gwu axyw ncbh krd lunw npnw 1wmu lk taw wta yttn kdyb yk wta aryt la yla hwhy rmayw 2 :yurda

:nwbcjb bcwy rca yrmah klm njysl tycu rcak wl tycuw wxra tawdu whknw wmu lk taw ncbh klm gwu ta mg wndyb wnyhla hwhy ntyw 3

rca hyrq htyh al awhh tub wyru lk ta dklnw 4 :dyrc wl ryach ytlbmyru hla lk 5 :ncbb gwu tklmm bgra lbj lk ryu mycc mtam wnjql al

mrjnw 6 :dam hbrh yzrph yrum dbl jyrbw mytld hhbg hmwj trxb:pfhw mycnh mtm ryu lk mrjh nwbcj klm njysl wnycu rcak mtwa

ync dym xrah ta awhh tub jqnw 8 :wnl wnwzb myruh llcw hmhbh lkw 7warqy myndyx 9 :nwmrj rh du nnra ljnm ndryh rbub rca yrmah yklmlkw dulgh lkw rcymh yru lk 10 :rync wl warqy yrmahw nyrc nwmrjl

racn ncbh klm gwu qr yk 11 :ncbb gwu tklmm yru yurdaw hkls du ncbhtwma uct nwmu ynb tbrb awh hlh lzrb cru wcru hnh myaprh rtym

awhh tub wncry tazh xrah taw 12 :cya tmab hbjr twma ubraw hkra:ydglw ynbwarl yttn wyruw dulgh rh yxjw nnra ljn lu rca rurum

bgrah lbj lk hcnmh fbc yxjl yttn gwu tklmm ncbh lkw dulgh rtyw 13bgra lbj lk ta jql hcnm nb ryay 14 :myapr xra arqy awhh ncbh lkldu ryay twj ncbh ta wmc lu mta arqyw ytkumhw yrwcgh lwbg du

dulgh nm yttn ydglw ynbwarlw 16 :dulgh ta yttn rykmlw 15 :hzh mwyhhbruhw 17 :nwmu ynb lwbg ljnh qby duw lbgw ljnh kwt nnra ljn duw

202

kkrb kyhla hwhy yk 7 :mtytcw pskb mtam wrkt mym mgw mtlkaw pskbhwhy hnc myubra hz hzh ldgh rbdmh ta ktkl udy kdy hcum lkb

ryucb mybcyh wcu ynb wnyja tam rbunw 8 :rbd trsj al kmu kyhlarmayw 9 :bawm rbdm krd rbunw npnw rbg nyxumw tlyam hbruh krdm

hcry wxram kl nta al yk hmjlm mb rgtt law bawm ta rxt la yla hwhymrw brw lwdg mu hb wbcy mynpl mymah 10 :hcry ru ta yttn fwl ynbl yk

:myma mhl warqy mybamhw myqnuk mh pa wbcjy myapr 11 :myqnukmhynpm mwdymcyw mwcryy wcu ynbw mynpl myrjh wbcy ryucbw 12

htu 13 :mhl hwhy ntn rca wtcry xral larcy hcu rcak mtjt wbcywcdqm wnklh rca mymyhw 14 :drz ljn ta rbunw drz ljn ta mkl wrbuw wmq

ycna rwdh lk mt du hnc hnmcw myclc drz ljn ta wnrbu rca du unrbmmhl mb htyh hwhy dy mgw 15 :mhl hwhy ubcn rcak hnjmh brqm hmjlmh

:muh brqm twml hmjlmh ycna lk wmt rcak yhyw 16 :mmt du hnjmh brqmtbrqw 19 :ru ta bawm lwbg ta mwyh rbu hta 18 :rmal yla hwhy rbdyw 17

hcry kl nwmu ynb xram nta al yk mb rgtt law mrxt la nwmu ynb lwmhb wbcy myapr awh pa bcjt myapr xra 20 :hcry hyttn fwl ynbl yk

mdymcyw myqnuk mrw brw lwdg mu 21 :mymzmz mhl warqy mynmuhw mynplryucb mybcyh wcu ynbl hcu rcak 22 :mtjt wbcyw mcryyw mhynpm hwhy

:hzh mwyh du mtjt wbcyw mcryyw mhynpm yrjh ta dymch rcamdymch rtpkm myaxyh myrtpk hzu du myrxjb mybcyh mywuhw 23

njys ta kdyb yttn har nnra ljn ta wrbuw wus wmwq 24 :mtjt wbcywlja hzh mwyh 25 :hmjlm wb rgthw cr ljh wxra taw yrmah nwbcj klm

wzgrw kumc nwumcy rca mymch lk tjt mymuh ynp lu ktaryw kdjp ttyrbd nwbcj klm nwjys la twmdq rbdmm mykalm jlcaw 26 :kynpm wljw

lka 28 :lwamcw nymy rwsa al kla krdb krdb kxrab hrbua 27 :rmal mwlc:ylgrb hrbua qr ytytcw yl ntt pskb mymw ytlkaw ynrbct pskb

rca du rub mybcyh mybawmhw ryucb mybcyh wcu ynb yl wcu rcak 29njys hba alw 30 :wnl ntn wnyhla hwhy rca xrah la ndryh ta rbua

numl wbbl ta xmaw wjwr ta kyhla hwhy hcqh yk wb wnrbuh nwbcj klm

201

ynb mgw mymcb trwxbw tldg myru wnmm mrw lwdg mu rmal wnbbl tahwhy 30 :mhm nwaryt alw nwxrut al mkla rmaw 29 :mc wnyar myqnu

:mkynyul myrxmb mkta hcu rca lkk mkl mjly awh mkynpl klhh mkyhlalkb wnb ta cya acy rcak kyhla hwhy kacn rca tyar rca rbdmbw 31mnymam mknya hzh rbdbw 32 :hzh mwqmh du mkab du mtklh rca krdhhlyl cab mktnjl mwqm mkl rwtl krdb mkynpl klhh 33 :mkyhla hwhyb

mkyrbd lwq ta hwhy umcyw 34 :mmwy nnubw hb wklt rca krdb mktarlta hzh urh rwdh hlah mycnab cya hary ma 35 :rmal ubcyw pxqyw

hnary awh hnpy nb blk ytlwz 36 :mkytbal ttl ytubcn rca hbwfh xrahyb mg 37 :hwhy yrja alm rca nuy wynblw hb krd rca xrah ta nta wlw

dmuh nwn nb ucwhy 38 :mc abt al hta mg rmal mkllgb hwhy pnathrca mkpfw 39 :larcy ta hnljny awh yk qzj wta hmc aby awh kynpl

hmc waby hmh urw bwf mwyh wudy al rca mkynbw hyhy zbl mtrma:pws my krd hrbdmh wusw mkl wnp mtaw 40 :hwcryy mhw hnnta mhlw

wnwx rca lkk wnmjlnw hlun wnjna hwhyl wnafj yla wrmatw wnutw 41rmayw 42 :hrhh tlul wnyhtw wtmjlm ylk ta cya wrgjtw wnyhla hwhy

wpgnt alw mkbrqb ynnya yk wmjlt alw wlut al mhl rma yla hwhywdztw hwhy yp ta wrmtw mtumc alw mkyla rbdaw 43 :mkybya ynplmkta wpdryw mktarql awhh rhb bcyh yrmah axyw 44 :hrhh wlutw

ynpl wkbtw wbctw 45 :hmrj du ryucb mkta wtkyw myrbdh hnycut rcakmybr mymy cdqb wbctw 46 :mkyla nyzah alw mklqb hwhy umc alw hwhy

:mtbcy rca mymykDeuteronomy 2

ryuc rh ta bsnw yla hwhy rbd rcak pws my krd hrbdmh usnw npnw 1mkl wnp hzh rhh ta bs mkl br 3 :rmal yla hwhy rmayw 2 :mybr mymy

mybcyh wcu ynb mkyja lwbgb myrbu mta rmal wx muh taw 4 :hnpxmxram mkl nta al yk mb wrgtt la 5 :dam mtrmcnw mkm waryyw ryucb

mtam wrbct lka 6 :ryuc rh ta yttn wcul hcry yk lgr pk krdm du

200

trtcub bcwy rca ncbh klm gwu taw nwbcjb bcwy rca yrmah klm njys:rmal tazh hrwth ta rab hcm lyawh bawm xrab ndryh rbub 5 :yurdab

wusw wnp 7 :hzh rhb tbc mkl br rmal brjb wnyla rbd wnyhla hwhy 6myh pwjbw bgnbw hlpcbw rhb hbrub wynkc lk law yrmah rh wabw mkl

xrah ta mkynpl yttn har 8 :trp rhn ldgh rhnh du nwnblhw ynunkh xrattl bquylw qjxyl mhrbal mkytbal hwhy ubcn rca xrah ta wcrw wab

tac ydbl lkwa al rmal awhh tub mkla rmaw 9 :mhyrja murzlw mhl:brl mymch ybkwkk mwyh mknhw mkta hbrh mkyhla hwhy 10 :mkta

rbd rcak mkta krbyw mymup pla mkk mkylu psy mktwba yhla hwhy 11mymkj mycna mkl wbh 13 :mkbyrw mkacmw mkjrf ydbl aca hkya 12 :mklbwf wrmatw yta wnutw 14 :mkycarb mmycaw mkyfbcl myudyw mynbnw

myudyw mymkj mycna mkyfbc ycar ta jqaw 15 :twcul trbd rca rbdhyrcw mycmj yrcw twam yrcw mypla yrc mkylu mycar mtwa ntaw

nyb umc rmal awhh tub mkyfpc ta hwxaw 16 :mkyfbcl myrfcw trcumynp wrykt al 17 :wrg nybw wyja nybw cya nyb qdx mtfpcw mkyja

awh myhlal fpcmh yk cya ynpm wrwgt al nwumct ldgk nfqk fpcmbta awhh tub mkta hwxaw 18 :wytumcw yla nwbrqt mkm hcqy rca rbdhw

arwnhw lwdgh rbdmh lk ta klnw brjm usnw 19 :nwcut rca myrbdh lkdu abnw wnta wnyhla hwhy hwx rcak yrmah rh krd mtyar rca awhh:wnl ntn wnyhla hwhy rca yrmah rh du mtab mkla rmaw 20 :unrb cdq

yhla hwhy rbd rcak cr hlu xrah ta kynpl kyhla hwhy ntn har 21mycna hjlcn wrmatw mklk yla nwbrqtw 22 :tjt law aryt la kl kytbataw hb hlun rca krdh ta rbd wnta wbcyw xrah ta wnl wrpjyw wnynpl

mycna rcu mync mkm jqaw rbdh ynyub bfyyw 23 :nhyla abn rca myruh:hta wlgryw lkca ljn du wabyw hrhh wluyw wnpyw 24 :fbcl dja cya

hbwf wrmayw rbd wnta wbcyw wnyla wdrwyw xrah yrpm mdyb wjqyw 25hwhy yp ta wrmtw tlul mtyba alw 26 :wnl ntn wnyhla hwhy rca xrahxram wnayxwh wnta hwhy tancb wrmatw mkylhab wngrtw 27 :mkyhla

wsmh wnyja mylu wnjna hna 28 :wndymchl yrmah dyb wnta ttl myrxm

199

Numbers 36ynb tjpcmm hcnm nb rykm nb dulg ynb tjpcml twbah ycar wbrqyw 1

wrmayw 2 :larcy ynbl twba ycar myacnh ynplw hcm ynpl wrbdyw pswyhwx yndaw larcy ynbl lrwgb hljnb xrah ta ttl hwhy hwx ynda ta

ynb yfbc ynbm djal wyhw 3 :wytnbl wnyja djplx tljn ta ttl hwhybrca hfmh tljn lu pswnw wnytba tljnm ntljn hurgnw mycnl larcy

hpswnw larcy ynbl lbyh hyhy maw 4 :urgy wntljn lrgmw mhl hnyyht:ntljn urgy wnytba hfm tljnmw mhl hnyyht rca hfmh tljn lu ntljn

:myrbd pswy ynb hfm nk rmal hwhy yp lu larcy ynb ta hcm wxyw 5hnyyht mhynyub bwfl rmal djplx twnbl hwhy hwx rca rbdh hz 6

larcy ynbl hljn bst alw 7 :mycnl hnyyht mhyba hfm tjpcml ka mycnltcry tb lkw 8 :larcy ynb wqbdy wytba hfm tljnb cya yk hfm la hfmmwcryy numl hcal hyht hyba hfm tjpcmm djal larcy ynb twfmm hljn

cya yk rja hfml hfmm hljn bst alw 9 :wytba tljn cya larcy ynbtwnb wcu nk hcm ta hwhy hwx rcak 10 :larcy ynb twfm wqbdy wtljnb

ynbl djplx twnb hunw hklmw hlgjw hxrt hljm hnyyhtw 11 :djplxlu ntljn yhtw mycnl wyh pswy nb hcnm ynb tjpcmm 12 :mycnl nhydd

la hcm dyb hwhy hwx rca myfpcmhw twxmh hla 13 :nhyba tjpcm hfm:wjry ndry lu bawm tbrub larcy ynb

The 5th Book of Moses, called Deuteronomy, or Devarim in Hebrew

Deuteronomy 1lwm hbrub rbdmb ndryh rbub larcy lk la hcm rbd rca myrbdh hla 1krd brjm mwy rcu dja 2 :bhz ydw trxjw nblw lpt nybw nrap nyb pws

cdjl djab cdj rcu ytcub hnc myubrab yhyw 3 :unrb cdq du ryuc rhta wtkhvyrja 4 :mhla wta hwhy hwx rca lkk larcy ynb la hcm rbd

198

ndryh ta myrbu mta yk mhla trmaw larcy ynb la rbd 10 :rmal hcmjxr hmc snw mkl hnyyht flqm yru myru mkl mtyrqhw 11 :nunk hxra

wdmu du jxrh twmy alw lagm flqml myruh mkl wyhw 12 :hggcb cpn hkmta 14 :mkl hnyyht flqm yru cc wntt rca myruhw 13 :fpcml hduh ynplflqm yru nunk xrab wntt myruh clc taw ndryl rbum wntt myruh clc

hlah myruh cc hnyyht mkwtb bcwtlw rglw larcy ynbl 15 :hnyyhtjxr tmyw whkh lzrb ylkb maw 16 :hggcb cpn hkm lk hmc swnl flqml

awh jxr tmyw whkh hb twmy rca dy nbab maw 17 :jxrh tmwy twm awhawh jxr tmyw whkh wb twmy rca dy xu ylkb wa 18 :jxrh tmwy twm

:wntmy awh wb wugpb jxrh ta tymy awh mdh lag 19 :jxrh tmwy twmwhkh hbyab wa 21 :tmyw hydxb wylu kylch wa wnpdhy hancb maw 20

:wb wugpb jxrh ta tymy mdh lag awh jxr hkmh tmwy twm tmyw wdyblkb wa 23 :hydx alb ylk lk wylu kylch wa wpdh hbya alb utpb maw 22cqbm alw wl bywa al awhw tmyw wylu lpyw twar alb hb twmy rca nba

:hlah myfpcmh lu mdh lag nybw hkmh nyb hduh wfpcw 24 :wturwflqm ryu la hduh wta wbychw mdh lag dym jxrh ta hduh wlyxhw 25maw 26 :cdqh nmcb wta jcm rca ldgh nhkh twm du hb bcyw hmc sn rca

mdh lag wta axmw 27 :hmc swny rca wflqm ryu lwbg ta jxrh axy axyryub yk 28 :md wl nya jxrh ta mdh lag jxrw wflqm ryu lwbgl xwjm

la jxrh bwcy ldgh nhkh twm yrjaw ldgh nhkh twm du bcy wflqmlk 30 :mkytbcwm lkb mkytrdl fpcm tqjl mkl hla wyhw 29 :wtzja xraalw 31 :twml cpnb hnuy al dja duw jxrh ta jxry mydu ypl cpn hkmrpk wjqt alw 32 :tmwy twm yk twml ucr awh rca jxr cpnl rpk wjqt

ta wpynjt alw 33 :nhkh twm du xrab tbcl bwcl wflqm ryu la swnlrca mdl rpky al xralw xrah ta pynjy awh mdh yk hb mta rca xrahrca hb mybcy mta rca xrah ta amft alw 34 :wkpc mdb ma yk hb kpc

:larcy ynb kwtb nkc hwhy yna yk hkwtb nkc yna

197

nyul mdqm hlbrh mpcm lbgh dryw 11 :hmpc nnyu rxjm hmdq lwbgl mklwyhw hndryh lwbgh dryw 12 :hmdq trnk my ptk lu hjmw lbgh dryw

ta hcm wxyw 13 :bybs hytlbgl xrah mkl hyht taz jlmh my wytaxwtttl hwhy hwx rca lrwgb hta wljntt rca xrah taz rmal larcy ynb

hfmw mtba tybl ynbwarh ynb hfm wjql yk 14 :hfmh yxjw twfmh tuctlyxjw twfmh ync 15 :mtljn wjql hcnm hfm yxjw mtba tybl ydgh ynb

hcm la hwhy rbdyw 16 :hjrzm hmdq wjry ndryl rbum mtljn wjql hfmhucwhyw nhkh rzula xrah ta mkl wljny rca mycnah twmc hla 17 :rmaltwmc hlaw 19 :xrah ta ljnl wjqt hfmm dja aycn dja aycnw 18 :nwn nb

:dwhymu nb lawmc nwumc ynb hfmlw 20 :hnpy nb blk hdwhy hfml mycnah:ylgy nb yqb aycn nd ynb hfmlw 22 :nwlsk nb ddyla nmynb hfml 21

myrpa ynb hfmlw 24 :dpa nb laynj aycn hcnm ynb hfml pswy ynbl 23hfmlw 26 :knrp nb npxyla aycn nlwbz ynb hfmlw 25 :nfpc nb lawmq aycn

nb dwhyja aycn rca ynb hfmlw 27 :nzu nb layflp aycn rkccy ynbhwhy hwx rca hla 29 :dwhymu nb lahdp aycn yltpn ynb hfmlw 28 :ymlc

:nunk xrab larcy ynb ta ljnlNumbers 35

ynb ta wx 2 :rmal wjry ndry lu bawm tbrub hcm la hwhy rbdyw 1mhytbybs myrul crgmw tbcl myru mtzja tljnm mywll wntnw larcymckrlw mtmhbl wyhy mhycrgmw tbcl mhl myruh wyhw 3 :mywll wntt

hma pla hxwjw ryuh ryqm mywll wntt rca myruh ycrgmw 4 :mtyj lklwmypla bgn tap taw hmab mypla hmdq tap ta ryul xwjm mtdmw 5 :bybs

kwtb ryuhw hmab mypla nwpx tap taw hmab mypla my tap taw hmabyru cc ta mywll wntt rca myruh taw 6 :myruh ycrgm mhl hyhy hzlk 7 :ryu mytcw myubra wntt mhyluw jxrh hmc snl wntt rca flqmh

:nhycrgm taw nhta ryu hnmcw myubra mywll wntt rca myruhfumh tamw wbrt brh tam larcy ynb tzjam wntt rca myruhw 8

la hwhy rbdyw 9 :mywll wyrum nty wljny rca wtljn ypk cya wfyumt

196

cdjb myrxm xram larcy ynb taxl myubrah tncb mc tmyw hwhy yp:rhh rhb wtmb hnc tamw myrcuw clc nb nrhaw 39 :cdjl djab ycymjh

:larcy ynb abb nunk xrab bgnb bcy awhw dru klm ynunkh umcyw 40wusyw 43 :nnwpb wnjyw hnmlxm wusyw 42 :hnmlxb wnjyw rhh rhm wusyw 41

:bawm lwbgb myrbuh yyub wnjyw tbam wusyw 44 :tbab wnjyw nnwpmnmlub wnjyw dg nbydm wusyw 46 :dg nbydb wnjyw myyum wusyw 45

:wbn ynpl myrbuh yrhb wnjyw hmytlbd nmlum wusyw 47 :hmytlbdlu wnjyw 49 :wjry ndry lu bawm tbrub wnjyw myrbuh yrhm wusyw 48

hcm la hwhy rbdyw 50 :bawm tbrub myfch lba du tmcyh tybm ndryhmta yk mhla trmaw larcy ynb la rbd 51 :rmal wjry ndryvluvbawm tbrub

mkynpm xrah ybcy lk ta mtcrwhw 52 :nunk xra la ndryh ta myrbumtwmb lk taw wdbat mtksm ymlx lk taw mtykcm lk ta mtdbaw

tcrl xrah ta yttn mkl yk hb mtbcyw xrah ta mtcrwhw 53 :wdymctwtljn ta wbrt brl mkytjpcml lrwgb xrah ta mtljnthw 54 :hta

twfml hyhy wl lrwgh hmc wl axy rca la wtljn ta fyumt fumlwrca hyhw mkynpm xrah ybcy ta wcyrwt al maw 55 :wljntt mkytba

rca xrah lu mkta wrrxw mkydxb mnynxlw mkynyub mykcl mhm wrytwt:mkl hcua mhl twcul ytymd rcak hyhw 56 :hb mybcy mta

Numbers 34myab mta yk mhla trmaw larcy ynb ta wx 2 :rmal hcm la hwhy rbdyw 1

hyhw 3 :hytlbgl nunk xra hljnb mkl lpt rca xrah taz nunk xrah lajlmh my hxqm bgn lwbg mkl hyhw mwda ydy lu nx rbdmm bgn tap mklwytaxwt hyhw hnx rbuw mybrqu hluml bgnm lwbgh mkl bsnw 4 :hmdq

hljn nwmxum lwbgh bsnw 5 :hnmxu rbuw rda rxj axyw unrb cdql bgnmhz lwbgw lwdgh myh mkl hyhw my lwbgw 6 :hmyh wytaxwt wyhw myrxm

mkl watt ldgh myh nm nwpx lwbg mkl hyhy hzw 7 :my lwbg mkl hyhylbgh axyw 9 :hddx lbgh taxwt wyhw tmj abl watt rhh rhm 8 :rhh rhmtywathw 10 :nwpx lwbg mkl hyhy hz nnyu rxj wytaxwt wyhw hnrpz

195

hcnm nb rykml dulgh ta hcm ntyw 40 :hb rca yrmah ta crwyw hdklywtwj nhta arqyw mhytwj ta dklyw klh hcnm nb ryayw 41 :hb bcyw

:wmcb jbn hl arqyw hytnb taw tnq ta dklyw klh jbnw 42 :ryayNumbers 33

:nrhaw hcm dyb mtabxl myrxm xram waxy rca larcy ynb yusm hla 1:mhyaxwml mhyusm hlaw hwhy yp lu mhyusml mhyaxwm ta hcm btkyw 2

trjmm nwcarh cdjl mwy rcu hcmjb nwcarh cdjb ssmurm wusyw 3ta myrbqm myrxmw 4 :myrxm lk ynyul hmr dyb larcy ynb waxy jsphynb wusyw 5 :myfpc hwhy hcu mhyhlabw rwkb lk mhb hwhy hkh rca

:rbdmh hxqb rca mtab wnjyw tksm wusyw 6 :tksb wnjyw ssmurm larcy:ldgm ynpl wnjyw nwpx lub ynp lu rca tryjh yp lu bcyw mtam wusyw 7

mymy tclc krd wklyw hrbdmh myh kwtb wrbuyw tryjh ynpm wusyw 8hrcu mytc mlyabw hmlya wabyw hrmm wusyw 9 :hrmb wnjyw mta rbdmb

:pws my lu wnjyw mlyam wusyw 10 :mc wnjyw myrmt myubcw mym tnyu:hqpdb wnjyw nys rbdmm wusyw 12 :nys rbdmb wnjyw pws mym wusyw 11hyh alw mdyprb wnjyw cwlam wusyw 14 :cwlab wnjyw hqpdm wusyw 13

rbdmm wusyw 16 :ynys rbdmb wnjyw mdyprm wusyw 15 :twtcl mul mym mcwusyw 18 :trxjb wnjyw hwath trbqm wusyw 17 :hwath trbqb wnjyw ynysxrp nmrm wusyw 20 :xrp nmrb wnjyw hmtrm wusyw 19 :hmtrb wnjyw trxjm:htlhqb wnjyw hsrm wusyw 22 :hsrb wnjyw hnblm wusyw 21 :hnblb wnjyw

:hdrjb wnjyw rpc rhm wusyw 24 :rpc rhb wnjyw htlhqm wusyw 23wusyw 27 :tjtb wnjyw tlhqmm wusyw 26 :tlhqmb wnjyw hdrjm wusyw 25wnjyw hqtmm wusyw 29 :hqtmb wnjyw jrtm wusyw 28 :jrtb wnjyw tjtmynbb wnjyw twrsmm wusyw 31 :twrsmb wnjyw hnmcjm wusyw 30 :hnmcjb

dgdgh rjm wusyw 33 :dgdgh rjb wnjyw nquy ynbm wusyw 32 :nquywnjyw hnrbum wusyw 35 :hnrbub wnjyw htbfym wusyw 34 :htbfyb wnjyw

wusyw 37 :cdq awh nx rbdmb wnjyw rbg nyxum wusyw 36 :rbg nyxublu rhh rh la nhkh nrha luyw 38 :mwda xra hxqb rhh rhb wnjyw cdqm

194

twbrt mkytba tjt mtmq hnhw 14 :hwhy ynyub urh hcuh rwdh lk mt dunbwct yk 15 :larcy la hwhy pa nwrj lu dwu twpsl myafj mycna

wyla wcgyw 16 :hzh muh lkl mtjcw rbdmb wjynhl dwu psyw wyrjammycj xljn wnjnaw 17 :wnpfl myruw hp wnnqml hnbn nax trdg wrmaywrxbmh yrub wnpf bcyw mmwqm la mnaybh ma rca du larcy ynb ynpl

:wtljn cya larcy ynb ljnth du wnytb la bwcn al 18 :xrah ybcy ynpmndryh rbum wnyla wntljn hab yk halhw ndryl rbum mta ljnn al yk 19

hwhy ynpl wxljt ma hzh rbdh ta nwcut ma hcm mhyla rmayw 20 :hjrzmwybya ta wcyrwh du hwhy ynpl ndryh ta xwlj lk mkl rbuw 21 :hmjlml

hwhym myqn mtyyhw wbct rjaw hwhy ynpl xrah hcbknw 22 :wynpmnk nwcut al maw 23 :hwhy ynpl hzjal mkl tazh xrah htyhw larcymw

mkpfl myru mkl wnb 24 :mkta axmt rca mktafj wudw hwhyl mtafj hnhhcm la nbwar ynbw dg ynb rmayw 25 :wcut mkypm axyhw mkanxl trdgw

wntmhb lkw wnnqm wnycn wnpf 26 :hwxm ynda rcak wcuy kydbu rmalhmjlml hwhy ynpl abx xwlj lk wrbuy kydbuw 27 :dulgh yrub mc wyhy

taw nwn nb ucwhy taw nhkh rzula ta hcm mhl wxyw 28 :rbd ynda rcakdg ynb wrbuy ma mhla hcm rmayw 29 :larcy ynbl twfmh twba ycarxrah hcbknw hwhy ynpl hmjlml xwlj lk ndryh ta mkta nbwar ynbw

mkta myxwlj wrbuy al maw 30 :hzjal dulgh xra ta mhl mttnw mkynplrbd rca ta rmal nbwar ynbw dg ynb wnuyw 31 :nunk xrab mkktb wzjanw

nunk xra hwhy ynpl myxwlj rbun wnjn 32 :hcun nk kydbu la hwhynbwar ynblw dg ynbl hcm mhl ntyw 33 :ndryl rbum wntljn tzja wntaw

gwu tklmm taw yrmah klm njys tklmm ta pswy nb hcnm fbc yxjlwnbyd ta dg ynb wnbyw 34 :bybs xrah yru tlbgb hyrul xrah ncbh klm

tyb taw 36 :hhbgyw rzuy taw npwc trfu taw 35 :ruru taw trfu tawnwbcj ta wnb nbwar ynbw 37 :nax trdgw rxbm yru nrh tyb taw hrmn

hmbc taw mc tbswm nwum lub taw wbn taw 38 :mytyrq taw alula tawhdulg hcnm nb rykm ynb wklyw 39 :wnb rca myruh twmc ta tmcb warqyw

193

naxh nm hduh txjm yhtw 43 :myabxh mycnah nm hcm hxj rca larcymyclcw hcc rqbw 44 :twam cmjw mypla tubc pla myclcw pla twam clc

jqyw 47 :pla rcu hcc mda cpnw 46 :twam cmjw pla myclc myrmjw 45 :plahmhbh nmw mdah nm mycmjh nm dja zjah ta larcy ynb txjmm hcm

:hcm ta hwhy hwx rcak hwhy nkcm trmcm yrmc mywll mta ntyw:twamh yrcw myplah yrc abxh yplal rca mydqph hcm la wbrqyw 48

dqpn alw wndyb rca hmjlmh ycna car ta wacn kydbu hcm la wrmayw 49dymxw hduxa bhz ylk axm rca cya hwhy nbrq ta brqnw 50 :cya wnmm

rzulaw hcm jqyw 51 :hwhy ynpl wnytcpn lu rpkl zmwkw lygu tubfwmyrh rca hmwrth bhz lk yhyw 52 :hcum ylk lk mtam bhzh ta nhkh

yrc tamw myplah yrc tam lqc mycmjw twam ubc pla rcu hcc hwhylbhzh ta nhkh rzulaw hcm jqyw 54 :wl cya wzzb abxh ycna 53 :twamh

larcy ynbl nwrkz duwm lha la wta wabyw twamhw myplah yrc tam:hwhy ynplNumbers 32

taw rzuy xra ta waryw dam mwxu dg ynblw nbwar ynbl hyh br hnqmw 1la wrmayw nbwar ynbw dg ynb wabyw 2 :hnqm mwqm mwqmh hnhw dulg xra

rzuyw nbydw twrfu 3 :rmal hduh yaycn law nhkh rzula law hcmtdu ynpl hwhy hkh rca xrah 4 :nubw wbnw mbcw hlulaw nwbcjw hrmnw

kynyub nj wnaxm ma wrmayw 5 :hnqm kydbulw awh hnqm xra larcyhcm rmayw 6 :ndryh ta wnrbut la hzjal kydbul tazh xrah ta nty

nwawnt hmlw 7 :hp wbct mtaw hmjlml waby mkyjah nbwar ynblw dg ynblmkytba wcu hk 8 :hwhy mhl ntn rca xrah la rbum larcy ynb bl ta

ta waryw lwkca ljn du wluyw 9 :xrah ta twarl unrb cdqm mta yjlcb:hwhy mhl ntn rca xrah la ab ytlbl larcy ynb bl ta waynyw xrah

myluh mycnah wary ma 11 :rmal ubcyw awhh mwyb hwhy pa rjyw 10qjxyl mhrbal ytubcn rca hmdah ta hlumw hnc myrcu nbm myrxmm

nwn nb ucwhyw yznqh hnpy nb blk ytlb 12 :yrja walm al yk bquylwhnc myubra rbdmb munyw larcyb hwhy pa rjyw 13 :hwhy yrja walm yk

192

rmayw 15 :hmjlmh abxm myabh twamh yrcw myplah yrc lyjh ydwqp lursml mulb rbdb larcy ynbl wyh hnh nh 16 :hbqn lk mtyyjh hcm mhyla

rkz lk wgrh htuw 17 :hwhy tdub hpgmh yhtw rwup rbd lu hwhyb lumwudy al rca mycnb pfh lkw 18 :wgrh rkz bkcml cya tudy hca lkw pfblkw cpn grh lk mymy tubc hnjml xwjm wnj mtaw 19 :mkl wyjh rkz bkcmdgb lkw 20 :mkybcw mta yuybch mwybw ycylch mwyb wafjtt lljb ugn

nhkh rzula rmayw 21 :wafjtt xu ylk lkw myzu hcum lkw rwu ylk lkw:hcm ta hwhy hwx rca hrwth tqj taz hmjlml myabh abxh ycna la

:trpuh taw lydbh ta lzrbh ta tcjnh ta pskh taw bhzh ta ka 22al rca lkw afjty hdn ymb ka rhfw cab wrybut cab aby rca rbd lk 23

rjaw mtrhfw yuybch mwyb mkydgb mtsbkw 24 :mymb wrybut cab abyybch jwqlm car ta ac 26 :rmal hcm la hwhy rmayw 25 :hnjmh la wabt

ta tyxjw 27 :hduh twba ycarw nhkh rzulaw hta hmhbbw mdabskm tmrhw 28 :hduh lk nybw abxl myaxyh hmjlmh ycpt nyb jwqlmh

mdah nm twamh cmjm cpn dja abxl myaxyh hmjlmh ycna tam hwhylnhkh rzulal httnw wjqt mtyxjmm 29 :naxh nmw myrmjh nmw rqbh nmw

nm mdah nm mycmjh nm zja dja jqt larcy ynb txjmmw 30 :hwhy tmwrttrmcm yrmc mywll mta httnw hmhbh lkm naxh nmw myrmjh nm rqbh

yhyw 32 :hcm ta hwhy hwx rcak nhkh rzulaw hcm cuyw 31 :hwhy nkcmpla myubcw pla twam cc nax abxh mu wzzb rca zbh rty jwqlmh

:pla myccw dja myrmjw 34 :pla myubcw mync rqbw 33 :mypla tcmjw:pla myclcw mync cpn lk rkz bkcm wudy al rca mycnh nm mda cpnw 35pla myclcw pla twam clc naxh rpsm abxb myaxyh qlj hxjmh yhtw 36

cmj twam cc naxh nm hwhyl skmh yhyw 37 :twam cmjw myplavtubcw:myubcw mync hwhyl mskmw pla myclcw hcc rqbhw 38 :myubcw

mda cpnw 40 :myccw dja hwhyl mskmw twam cmjw pla myclc myrmjw 39skm ta hcm ntyw 41 :cpn myclcw mync hwhyl mskmw pla rcu hcc

ynb tyxjmmw 42 :hcm ta hwhy hwx rcak nhkh rzulal hwhy tmwrt

191

afbm wa hylu hyrdnw cyal hyht wyh maw 7 :hta hyba hrsaw hyrdnwmqw hl cyrjhw wumc mwyb hcya umcw 8 :hcpn lu hrsa rca hytpc

hrdn ta rphw htwa ayny hcya umc mwyb maw 9 :wmqy hcpn lu hrsa rcardnw 10 :hl jlsy hwhyw hcpn lu hrsa rca hytpc afbm taw hylu rca

hrdn hcya tyb maw 11 :hylu mwqy hcpn lu hrsa rca lk hcwrgw hnmlawmqw hta aynh al hl crjhw hcya umcw 12 :hubcb hcpn lu rsa hrsa wa

hcya mta rpy rph maw 13 :mwqy hcpn lu hrsa rca rsa lkw hyrdn lkmrph hcya mwqy al hcpn rsalw hyrdnl hytpc axwm lk wumc mwyb

hcyaw wnmyqy hcya cpn tnul rsa tubc lkw rdn lk 14 :hl jlsy hwhywhyrdn lk ta myqhw mwy la mwym hcya hl cyrjy crjh maw 15 :wnrpy

maw 16 :wumc mwyb hl crjh yk mta myqh hylu rca hyrsa lk ta wata hwhy hwx rca myqjh hla 17 :hnwu ta acnw wumc yrja mta rpy rph

:hyba tyb hyrunb wtbl ba nyb wtcal cya nyb hcmNumbers 31

rja mynydmh tam larcy ynb tmqn mqn 2 :rmal hcm la hwhy rbdyw 1abxl mycna mktam wxljh rmal muh la hcm rbdyw 3 :kymu la psat

twfm lkl hfml pla hfml pla 4 :nydmb hwhy tmqn ttl nydm lu wyhywpla rcu mync hfml pla larcy yplam wrsmyw 5 :abxl wjlct larcy

rzula nb sjnyp taw mta abxl hfml pla hcm mta jlcyw 6 :abx yxwljrcak nydm lu wabxyw 7 :wdyb huwrth twrxxjw cdqh ylkw abxl nhkh

ta mhyllj lu wgrh nydm yklm taw 8 :rkz lk wgrhyw hcm ta hwhy hwxnb mulb taw nydm yklm tcmj ubr taw rwj taw rwx taw mqr taw ywa

lk taw mpf taw nydm ycn ta larcy ynb wbcyw 9 :brjb wgrh rwubtaw mtbcwmb mhyru lk taw 10 :wzzb mlyj lk taw mhnqm lk taw mtmhb:hmhbbw mdab jwqlmh lk taw llch lk ta wjqyw 11 :cab wprc mtryf lk

taw ybch ta larcy ynb tdu law nhkh rzula law hcm la wabyw 12waxyw 13 :wjry ndry lu rca bawm tbru la hnjmh la llch taw jwqlmh

hcm pxqyw 14 :hnjml xwjm la mtarql hduh yaycn lkw nhkh rzulaw hcm

190

dymth tlu dblm tafj dja myzu ryucw 19 :fpcmk mrpsmb mycbklwmycbk mync mlya rcu ytcu myrp ycylch mwybw 20 :mhyksnw htjnmwmycbklw mlyal myrpl mhyksnw mtjnmw 21 :mmymt rcu hubra hnc ynb

:hksnw htjnmw dymth tlu dblm dja tafj ryucw 22 :fpcmk mrpsmbrcu hubra hnc ynb mycbk mync mlya hrcu myrp yuybrh mwybw 23

:fpcmk mrpsmb mycbklw mlyal myrpl mhyksnw mtjnm 24 :mmymtmwybw 26 :hksnw htjnm dymth tlu dblm tafj dja myzu ryucw 25:mmymt rcu hubra hnc ynb mycbk mync mlya huct myrp ycymjh

tafj ryucw 28 :fpcmk mrpsmb mycbklw mlyal myrpl mhyksnw mtjnmw 27mlya hnmc myrp ycch mwybw 29 :hksnw htjnmw dymth tlu dblm dja

mlyal myrpl mhyksnw mtjnmw 30 :mmymt rcu hubra hnc ynb mycbk mynchtjnm dymth tlu dblm dja tafj ryucw 31 :fpcmk mrpsmb mycbklw

hubra hnc ynb mycbk mync mlya hubc myrp yuybch mwybw 32 :hyksnw:mfpcmk mrpsmb mycbklw mlyal myrpl mhksnw mtjnmw 33 :mmymt rcu

trxu ynymch mwyb 35 :hksnw htjnm dymth tlu dblm dja tafj ryucw 34hwhyl jjyn jyr hca hlu mtbrqhw 36 :wcut al hdbu tkalm lk mkl hyht

rpl mhyksnw mtjnm 37 :mmymt hubc hnc ynb mycbk dja lya dja rpdymth tlu dblm dja tafj ryucw 38 :fpcmk mrpsmb mycbklw lyal

mkytbdnw mkyrdnm dbl mkyduwmb hwhyl wcut hla 39 :hksnw htjnmw:mkymlclw mkyksnlw mkytjnmlw mkytlul

Numbers 30la hcm rbdyw 2 :hcm ta hwhy hwx rca lkk larcy ynb la hcm rmayw 1

rdn rdy yk cya 3 :hwhy hwx rca rbdh hz rmal larcy ynbl twfmh ycarwypm axyh lkk wrbd ljy al wcpn lu rsa rsal hubc ubch wa hwhyl

umcw 5 :hyrunb hyba tybb rsa hrsaw hwhyl rdn rdt yk hcaw 4 :hcuyhyrdn lk wmqw hyba hl cyrjhw hcpn lu hrsa rca hrsaw hrdn ta hyba

lk wumc mwyb hta hyba aynh maw 6 :mwqy hcpn lu hrsa rca rsa lkwaynh yk hl jlsy hwhyw mwqy al hcpn lu hrsa rca hyrsaw hyrdn

189

dymth tlwu lu hwhyl jjyn jyr hca mjl mymy tubc mwyl wcut hlak 24al hdbu tkalm lk mkl hyhy cdq arqm yuybch mwybw 25 :wksnw hcuy

arqm mkytubcb hwhyl hcdj hjnm mkbyrqhb myrwkbh mwybw 26 :wcutjjyn jyrl hlwu mtbrqhw 27 :wcut al hdbu tkalm lk mkl hyhy cdq

tls mtjnmw 28 :hnc ynb mycbk hubc dja lya mync rqb ynb myrp hwhylnwrcu 29 :djah lyal mynrcu ync djah rpl mynrcu hclc nmcb hlwlb

dblm 31 :mkylu rpkl dja myzu ryuc 30 :mycbkh tubcl djah cbkl nwrcu:mhyksnw mkl wyhy mmymt wcut wtjnmw dymth tlu

Numbers 29al hdbu tkalm lk mkl hyhy cdq arqm cdjl djab yuybch cdjbw 1

rqb nb rp hwhyl jjyn jyrl hlu mtycuw 2 :mkl hyhy huwrt mwy wcutnmcb hlwlb tls mtjnmw 3 :mmymt hubc hnc ynb mycbk dja lya dja

tubcl djah cbkl dja nwrcuw 4 :lyal mynrcu ync rpl mynrcu hclchtjnmw cdjh tlu dblm 6 :mkylu rpkl tafj dja myzu ryucw 5 :mycbkhrwcubw 7 :hwhyl hca jjyn jyrl mfpcmk mhyksnw htjnmw dymth tluw

hkalm lk mkytcpn ta mtynuw mkl hyhy cdq arqm hzh yuybch cdjlmycbk dja lya dja rqb nb rp jjyn jyr hwhyl hlu mtbrqhw 8 :wcut almynrcu hclc nmcb hlwlb tls mtjnmw 9 :mkl wyhy mmymt hubc hnc ynb:mycbkh tubcl djah cbkl nwrcu nwrcu 10 :djah lyal mynrcu ync rpl

htjnmw dymth tluw myrpkh tafj dblm tafj dja myzu ryuc 11lk mkl hyhy cdq arqm yuybch cdjl mwy rcu hcmjbw 12 :mhyksnw

hca hlu mtbrqhw 13 :mymy tubc hwhyl gj mtgjw wcut al hdbu tkalmhnc ynb mycbk mync mlya rcu hclc rqb ynb myrp hwhyl jjyn jyr

rpl mynrcu hclc nmcb hlwlb tls mtjnmw 14 :wyhy mmymt rcu hubranwrcuw 15 :mlyah yncl djah lyal mynrcu ync myrp rcu hclcl djahdblm tafj dja myzu ryucw 16 :mycbk rcu hubral djah cbkl nwrcu

mlya rcu mync rqb ynb myrp ynch mwybw 17 :hksnw htjnm dymth tlumlyal myrpl mhyksnw mtjnmw 18 :mmymt rcu hubra hnc ynb mycbk mync

188

ynpl myrwah fpcmb wl lacw dmuy nhkh rzula ynplw 21 :larcy ynb tdu:hduh lkw wta larcy ynb lkw awh waby wyp luw waxy wyp lu hwhy

rzula ynpl whdmuyw ucwhy ta jqyw wta hwhy hwx rcak hcm cuyw 22hwhy rbd rcak whwxyw wylu wydy ta kmsyw 23 :hduh lk ynplw nhkh

:hcm dybNumbers 28

ynbrq ta mhla trmaw larcy ynb ta wx 2 :rmal hcm la hwhy rbdyw 1hcah hz mhl trmaw 3 :wduwmb yl byrqhl wrmct yjjyn jyr ycal ymjl

ta 4 :dymt hlu mwyl mync mmymt hnc ynb mycbk hwhyl wbyrqt rcatyrycuw 5 :mybruh nyb hcut ynch cbkh taw rqbb hcut dja cbkhhycuh dymt tlu 6 :nyhh tuybr tytk nmcb hlwlb hjnml tls hpyah

cdqb djah cbkl nyhh tuybr wksnw 7 :hwhyl hca jjyn jyrl ynys rhbrqbh tjnmk mybruh nyb hcut ynch cbkh taw 8 :hwhyl rkc ksn ksh

hnc ynb mycbk ync tbch mwybw 9 :hwhyl jjyn jyr hca hcut wksnkwlu wtbcb tbc tlu 10 :wksnw nmcb hlwlb hjnm tls mynrcu yncw mmymt

rqb ynb myrp hwhyl hlu wbyrqt mkycdj ycarbw 11 :hksnw dymth tluhjnm tls mynrcu hclcw 12 :mmymt hubc hnc ynb mycbk dja lyaw mync

:djah lyal nmcb hlwlb hjnm tls mynrcu yncw djah rpl nmcb hlwlbhca jjyn jyr hlu djah cbkl nmcb hlwlb hjnm tls nwrcu nrcuw 13tuybrw lyal nyhh tcylcw rpl hyhy nyhh yxj mhyksnw 14 :hwhyl

dja myzu ryucw 15 :hnch ycdjl wcdjb cdj tlu taz nyy cbkl nyhhrcu hubrab nwcarh cdjbw 16 :wksnw hcuy dymth tlu lu hwhyl tafjltwxm mymy tubc gj hzh cdjl mwy rcu hcmjbw 17 :hwhyl jsp cdjl mwy

hca mtbrqhw 19 :wcut al hdbu tkalm lk cdq arqm nwcarh mwyb 18 :lkaymmymt hnc ynb mycbk hubcw dja lyaw mync rqb ynb myrp hwhyl hlu

mynrcu yncw rpl mynrcu hclc nmcb hlwlb tls mtjnmw 20 :mkl wyhyryucw 22 :mycbkh tubcl djah cbkl hcut nwrcu nwrcu 21 :wcut lyal

:hla ta wcut dymth tlul rca rqbh tlu dblm 23 :mkylu rpkl dja tafj

187

ynpl hrz ca mbyrqhb awhybaw bdn tmyw 61 :rmtya taw rzula taal yk hlumw cdj nbm rkz lk pla myrcuw hclc mhydqp wyhyw 62 :hwhy

hla 63 :larcy ynb kwtb hljn mhl ntn al yk larcy ynb kwtb wdqpthndry lu bawm tbrub larcy ynb ta wdqp rca nhkh rzulaw hcm ydwqp

ynb ta wdqp rca nhkh nrhaw hcm ydwqpm cya hyh al hlabw 64 :wjrymhm rtwn alw rbdmb wtmy twm mhl hwhy rma yk 65 :ynys rbdmb larcy

:nwn nb ucwhyw hnpy nb blk ma yk cyaNumbers 27

nb hcnm tjpcml hcnm nb rykm nb dulg nb rpj nb djplx twnb hnbrqtw 1ynpl hndmutw 2 :hxrtw hklmw hlgjw hun hljm wytnb twmc hlaw pswy

:rmal duwm lha jtp hduh lkw maycnh ynplw nhkh rzula ynplw hcmjrq tdub hwhy lu myduwnh hduh kwtb hyh al awhw rbdmb tm wnyba 3

yk wtjpcm kwtm wnyba mc urgy hml 4 :wl wyh al mynbw tm wafjb ykynpl nfpcm ta hcm brqyw 5 :wnyba yja kwtb hzja wnl hnt nb wl nyamhl ntt ntn trbd djplx twnb nk 7 :rmal hcm la hwhy rmayw 6 :hwhy

ynb law 8 :nhl nhyba tljn ta trbuhw mhyba yja kwtb hljn tzja:wtbl wtljn ta mtrbuhw wl nya nbw twmy yk cya rmal rbdt larcy

ta mttnw myja wl nya maw 10 :wyjal wtljn ta mttnw tb wl nya maw 9brqh wracl wtljn ta mttnw wybal myja nya maw 11 :wyba yjal wtljn

hwhy hwx rcak fpcm tqjl larcy ynbl htyhw hta cryw wtjpcmm wylaxrah ta harw hzh myrbuh rh la hlu hcm la hwhy rmayw 12 :hcm tarcak hta mg kymu la tpsanw hta htyarw 13 :larcy ynbl yttn rca

yncydqhl hduh tbyrmb nx rbdmb yp mtyrm rcak 14 :kyja nrha psan:rmal hwhy la hcm rbdyw 15 :nx rbdm cdq tbyrm ym mh mhynyul mymb

mhynpl axy rca 17 :hduh lu cya rcb lkl tjwrh yhla hwhy dqpy 16naxk hwhy tdu hyht alw mayby rcaw mayxwy rcaw mhynpl aby rcaw

cya nwn nb ucwhy ta kl jq hcm la hwhy rmayw 18 :hur mhl nya rcaynplw nhkh rzula ynpl wta tdmuhw 19 :wylu kdy ta tkmsw wb jwr rca

lk wumcy numl wylu kdwhm httnw 20 :mhynyul wta htywxw hduh lk

186

tjpcm mkcw ylarcah tjpcm layrcaw 31 :yqljh tjpcm qljl yrzuyahnb djplxw 33 :yrpjh tjpcm rpjw yudymch tjpcm udymcw 32 :ymkch

hlgj hunw hljm djplx twnb mcw twnb ma yk mynb wl wyh al rpj:twam ubcw pla mycmjw mync mhydqpw hcnm tjpcm hla 34 :hxrtw hklm

yrkbh tjpcm rkbl yjltch tjpcm jltwcl mtjpcml myrpa ynb hla 35tjpcm hla 37 :ynruh tjpcm nrul jltwc ynb hlaw 36 :ynjth tjpcm njtl

pswy ynb hla twam cmjw pla myclcw mync mhydqpl myrpa ynbylbcah tjpcm lbcal yulbh tjpcm ulbl mtjpcml nmynb ynb 38 :mtjpcml

tjpcm mpwjl ympwch tjpcm mpwpcl 39 :ymryjah tjpcm mryjal:ymunh tjpcm nmunl ydrah tjpcm nmunw dra ulb ynb wyhyw 40 :ympwjh

:twam ccw pla myubraw hcmj mhydqpw mtjpcml nmynb ynb hla 41:mtjpcml nd tjpcm hla ymjwch tjpcm mjwcl mtjpcml nd ynb hla 42

rca ynb 44 :twam ubraw pla myccw hubra mhydqpl ymjwch tjpcm lk 43tjpcm huyrbl ywcyh tjpcm ywcyl hnmyh tjpcm hnmyl mtjpcml

:ylayklmh tjpcm layklml yrbjh tjpcm rbjl huyrb ynbl 45 :yuyrbhpla mycmjw hclc mhydqpl rca ynb tjpcm hla 47 :jrc rca tb mcw 46

ynwgl ylaxjyh tjpcm laxjyl mtjpcml yltpn ynb 48 :twam ubrawtjpcm hla 50 :ymlch tjpcm mlcl yrxyh tjpcm rxyl 49 :ynwgh tjpcm

ydwqp hla 51 :twam ubraw pla myubraw hcmj mhydqpw mtjpcml yltpnhcm la hwhy rbdyw 52 :myclcw twam ubc plaw pla twam cc larcy ynb

fumlw wtljn hbrt brl 54 :twmc rpsmb hljnb xrah qljt hlal 53 :rmalxrah ta qljy lrwgb ka 55 :wtljn nty wydqp ypl cya wtljn fyumt

:fuml br nyb wtljn qljt lrwgh yp lu 56 :wljny mtba twfm twmclythqh tjpcm thql yncrgh tjpcm nwcrgl mtjpcml ywlh ydwqp hlaw 57

ynrbjh tjpcm ynblh tjpcm ywl tjpcm hla 58 :yrrmh tjpcm yrrml:mrmu ta dlwh thqw yjrqh tjpcm ycwmh tjpcm yljmh tjpcm

mrmul dltw myrxmb ywll hta hdly rca ywl tb dbkwy mrmu tca mcw 59awhyba taw bdn ta nrhal dlwyw 60 :mtja myrm taw hcm taw nrha ta

185

Numbers 26lk car ta wac 2 :rmal nhkh nrha nb rzula law hcm la hwhy rmayw 1:larcyb abx axy lk mtba tybl hlumw hnc myrcu nbm larcy ynb tdunbm 4 :rmal wjry ndry lu bawm tbrub mta nhkh rzulaw hcm rbdyw 3xram myaxyh larcy ynbw hcm ta hwhy hwx rcak hlumw hnc myrcu

tjpcm awlpl yknjh tjpcm kwnj nbwar ynb larcy rwkb nbwar 5 :myrxmtjpcm hla 7 :ymrkh tjpcm ymrkl ynwrxjh tjpcm nrxjl 6 :yalph

ynbw 8 :myclcw twam ubcw pla myubraw hclc mhydqp wyhyw ynbwarhyawrq mrybaw ntd awh mrybaw ntdw lawmn bayla ynbw 9 :bayla awlp

jtptw 10 :hwhy lu mtxhb jrq tdub nrha luw hcm lu wxh rca hduhmycmj ta cah lkab hduh twmb jrq taw mta ulbtw hyp ta xrah

mtjpcml nwumc ynb 12 :wtm al jrq ynbw 11 :snl wyhyw cya mytamw:ynykyh tjpcm nykyl ynymyh tjpcm nymyl ylawmnh tjpcm lawmnl

mync ynumch tjpcm hla 14 :ylwach tjpcm lwacl yjrzh tjpcm jrzl 13ygjl ynwpxh tjpcm nwpxl mtjpcml dg ynb 15 :mytamw pla myrcuw

tjpcm yrul ynzah tjpcm ynzal 16 :ynwch tjpcm ynwcl ygjh tjpcmtjpcm hla 18 :ylarah tjpcm ylaral ydwrah tjpcm dwral 17 :yruh

tmyw nnwaw ru hdwhy ynb 19 :twam cmjw pla myubra mhydqpl dg ynbynlch tjpcm hlcl mtjpcml hdwhy ynb wyhyw 20 :nunk xrab nnwaw rutjpcm nrxjl xrp ynb wyhyw 21 :yjrzh tjpcm jrzl yxrph tjpcm xrpl

hcc mhydqpl hdwhy tjpcm hla 22 :ylwmjh tjpcm lwmjl ynrxjhyulwth tjpcm ulwt mtjpcml rkccy ynb 23 :twam cmjw pla myubcw

hla 25 :ynrmch tjpcm nrmcl ybcyh tjpcm bwcyl 24 :ynwph tjpcm hwplnlwbz ynb 26 :twam clcw pla myccw hubra mhydqpl rkccy tjpcm

tjpcm laljyl ynlah tjpcm nwlal ydrsh tjpcm drsl mtjpcmlynb 28 :twam cmjw pla mycc mhydqpl ynlwbzh tjpcm hla 27 :ylaljyhrykmw yrykmh tjpcm rykml hcnm ynb 29 :myrpaw hcnm mtjpcml pswy

tjpcm rzuya dulg ynb hla 30 :ydulgh tjpcm dulgl dulg ta dylwh

184

hyhw hcry mwda hyhw 18 :tc ynb lk rqrqw bawm ytap xjmw larcym:ryum dyrc dybahw bquym dryw 19 :lyj hcu larcyw wybya ryuc hcry

ydu wtyrjaw qlmu mywg tycar rmayw wlcm acyw qlmu ta aryw 20:knq ulsb mycw kbcwm ntya rmayw wlcm acyw ynyqh ta aryw 21 :dba

ym ywa rmayw wlcm acyw 23 :kbct rwca hm du nyq rubl hyhy ma yk 22ydu awh mgw rbu wnuw rwca wnuw mytk dym myxw 24 :la wmcm hyjy

:wkrdl klh qlb mgw wmqml bcyw klyw mulb mqyw 25 :dbaNumbers 25

yjbzl mul narqtw 2 :bawm twnb la twnzl muh ljyw myfcb larcy bcyw 1rjyw rwup lubl larcy dmxyw 3 :nhyhlal wwjtcyw muh lkayw nhyhla

mtwa uqwhw muh ycar lk ta jq hcm la hwhy rmayw 4 :larcyb hwhy payfpc la hcm rmayw 5 :larcym hwhy pa nwrj bcyw cmch dgn hwhyl

ab larcy ynbm cya hnhw 6 :rwup lubl mydmxnh wycna cya wgrh larcyhmhw larcy ynb tdu lk ynyulw hcm ynyul tynydmh ta wyja la brqyw

kwtm mqyw nhkh nrha nb rzula nb sjnyp aryw 7 :duwm lha jtp mykbmhync ta rqdyw hbqh la larcy cya rja abyw 8 :wdyb jmr jqyw hduhwyhyw 9 :larcy ynb lum hpgmh rxutw htbq la hcah taw larcy cya tasjnyp 11 :rmal hcm la hwhy rbdyw 10 :pla myrcuw hubra hpgmb mytmh

ytanq ta wanqb larcy ynb lum ytmj ta bych nhkh nrha nb rzula nbta wl ntn ynnh rma nkl 12 :ytanqb larcy ynb ta ytylk alw mkwtb

anq rca tjt mlwu tnhk tyrb wyrja wurzlw wl htyhw 13 :mwlc ytyrbta hkh rca hkmh larcy cya mcw 14 :larcy ynb lu rpkyw wyhlal

tynydmh hkmh hcah mcw 15 :ynumcl ba tyb aycn awls nb yrmz tynydmh:rmal hcm la hwhy rbdyw 16 :awh nydmb ba tyb twma car rwx tb ybzk

rca mhylknb mkl mh myrrx yk 18 :mtwa mtykhw mynydmh ta rwrx 17mwyb hkmh mtja nydm aycn tb ybzk rbd luw rwup rbd lu mkl wlkn

:hpgmh yrja yhyw 19 :rwup rbd lu hpgmh

183

cjn al yk 23 :wl mar tpuwtk myrxmm mayxwm la 22 :wb klm tuwrtw wmumu nh 24 :la lup hm larcylw bquyl rmay tuk larcyb msq alw bquyb

:htcy myllj mdw prf lkay du bkcy al acnty yrakw mwqy ayblkmulb nuyw 26 :wnkrbt al krb mg wnbqt al bq mg mulb la qlb rmayw 25

:hcua wta hwhy rbdy rca lk rmal kyla ytrbd alh qlb la rmaywynyub rcyy ylwa rja mwqm la kjqa an hkl mulb la qlb rmayw 27

ynp lu pqcnh rwuph car mulb ta qlb jqyw 28 :mcm yl wtbqw myhlahhzb yl nkhw tjbzm hubc hzb yl hnb qlb la mulb rmayw 29 :nmycyhlyaw rp luyw mulb rma rcak qlb cuyw 30 :mlya hubcw myrp hubc

:jbzmbNumbers 24

mupb mupk klh alw larcy ta krbl hwhy ynyub bwf yk mulb aryw 1ta aryw wynyu ta mulb acyw 2 :wynp rbdmh la tcyw mycjn tarqlman rmayw wlcm acyw 3 :myhla jwr wylu yhtw wyfbcl nkc larcy

ydc hzjm rca la yrma umc man 4 :nyuh mtc rbgh manw rub wnb mulbmyljnk 6 :larcy kytnkcm bquy kylha wbf hm 5 :mynyu ywlgw lpn hzjy

mym lzy 7 :mym ylu myzrak hwhy ufn mylhak rhn ylu tngk wyfnwayxwm la 8 :wtklm acntw wklm ggam mryw mybr mymb wurzw wyldm

:xjmy wyxjw mrgy mhytmxuw wyrx mywg lkay wl mar tpuwtk myrxmmrjyw 10 :rwra kyrraw kwrb kykrbm wnmyqy ym ayblkw yrak bkc urk 9

kytarq ybya bql mulb la qlb rmayw wypk ta qpsyw mulb la qlb padbk ytrma kmwqm la kl jrb htuw 11 :mymup clc hz krb tkrb hnhw

kykalm la mg alh qlb la mulb rmayw 12 :dwbkm hwhy kunm hnhw kdbkaal bhzw psk wtyb alm qlb yl nty ma 13 :rmal ytrbd yla tjlc rca

wta hwhy rbdy rca yblm hur wa hbwf twcul hwhy yp ta rbul lkwakmul hzh muh hcuy rca kxuya hkl ymul klwh ynnh htuw 14 :rbda

mtc rbgh manw rub wnb mulb man rmayw wlcm acyw 15 :mymyh tyrjabywlgw lpn hzjy ydc hzjm nwylu tud udyw la yrma umc man 16 :nyuh

fbc mqw bquym bkwk krd bwrq alw wnrwca htu alw wnara 17 :mynyu

182

hml kl arql kyla ytjlc jlc alh mulb la qlb rmayw 37 :lwbgh hxqb rcakyla ytab hnh qlb la mulb rmayw 38 :kdbk lkwa al mnmah yla tklh al

klyw 39 :rbda wta ypb myhla mycy rca rbdh hmwam rbd lkwa lkyh htumulbl jlcyw naxw rqb qlb jbzyw 40 :twxj tyrq wabyw qlb mu mulblub twmb whluyw mulb ta qlb jqyw rqbb yhyw 41 :wta rca myrclw

:muh hxq mcm arywNumbers 23

myrp hubc hzb yl nkhw tjbzm hubc hzb yl hnb qlb la mulb rmayw 1lyaw rp mulbw qlb luyw mulb rbd rcak qlb cuyw 2 :mylya hubcwhwhy hrqy ylwa hklaw ktlu lu bxyth qlbl mulb rmayw 3 :jbzmb

mulb la myhla rqyw 4 :ypc klyw kl ytdghw ynary hm rbdw ytarqlhwhy mcyw 5 :jbzmb lyaw rp luaw ytkru tjbzmh tubc ta wyla rmayw

lu bxn hnhw wyla bcyw 6 :rbdt hkw qlb la bwc rmayw mulb ypb rbdklm qlb ynjny mra nm rmayw wlcm acyw 7 :bawm yrc lkw awh wtlu

la hbq al bqa hm 8 :larcy hmuz hklw bquy yl hra hkl mdq yrrhm bawmmu nh wnrwca twubgmw wnara myrx carm yk 9 :hwhy muz al muza hmwlarcy ubr ta rpsmw bquy rpu hnm ym 10 :bcjty al mywgbw nkcy ddbl

hm mulb la qlb rmayw 11 :whmk ytyrja yhtw myrcy twm ycpn tmtrca ta alh rmayw nuyw 12 :krb tkrb hnhw kytjql ybya bql yl tycu

mwqm la yta an kl qlb wyla rmayw 13 :rbdl rmca wta ypb hwhy mycy:mcm yl wnbqw hart al wlkw hart whxq spa mcm wnart rca rja

lyaw rp luyw tjbzm hubc nbyw hgsph car la mypx hdc whjqyw 14hwhy rqyw 16 :hk hrqa yknaw ktlu lu hk bxyth qlb la rmayw 15 :jbzmbwnhw wyla abyw 17 :rbdt hkw qlb la bwc rmayw wypb rbd mcyw mulb la

wlcm acyw 18 :hwhy rbd hm qlb wl rmayw wta bawm yrcw wtlu lu bxnmda nbw bzkyw la cya al 19 :rpx wnb ydu hnyzah umcw qlb mwq rmaywkrbw ytjql krb hnh 20 :hnmyqy alw rbdw hcuy alw rma awhh mjntyw

wyhla hwhy larcyb lmu har alw bquyb nwa fybh al 21 :hnbyca alw

181

yrc wmwqyw 14 :mkmu klhl yttl hwhy nam yk mkxra la wkl qlb yrcjlc qlb dwu psyw 15 :wnmu klh mulb nam wrmayw qlb la wabyw bawm

nb qlb rma hk wl wrmayw mulb la wabyw 16 :hlam mydbknw mybr myrcyla rmat rca lkw dam kdbka dbk yk 17 :yla klhm unmt an la rwpx

ma qlb ydbu la rmayw mulb nuyw 18 :hzh muh ta yl hbq an hklw hcuatwcul yhla hwhy yp ta rbul lkwa al bhzw psk wtyb alm qlb yl nty

hwhy psy hm hudaw hlylh mta mg hzb an wbc htuw 19 :hlwdg wa hnfqmycnah wab kl arql ma wl rmayw hlyl mulb la myhla abyw 20 :ymu rbd

rqbb mulb mqyw 21 :hcut wta kyla rbda rca rbdh ta kaw mta kl mwqawh klwh yk myhla pa rjyw 22 :bawm yrc mu klyw wnta ta cbjyw

:wmu wyrun yncw wnta lu bkr awhw wl nfcl krdb hwhy kalm bxytywnm nwtah ftw wdyb hpwlc wbrjw krdb bxn hwhy kalm ta nwtah artw 23

hwhy kalm dmuyw 24 :krdh htfhl nwtah ta mulb kyw hdcb kltw krdhxjltw hwhy kalm ta nwtah artw 25 :hzm rdgw hzm rdg mymrkh lwucmb

hwhy kalm pswyw 26 :htkhl psyw ryqh la mulb lgr ta xjltw ryqh lanwtah artw 27 :lwamcw nymy twfnl krd nya rca rx mwqmb dmuyw rwbu

:lqmb nwtah ta kyw mulb pa rjyw mulb tjt xbrtw hwhy kalm tahz yntykh yk kl ytycu hm mulbl rmatw nwtah yp ta hwhy jtpyw 28

htu yk ydyb brj cy wl yb tlluth yk nwtal mulb rmayw 29 :mylgr clckdwum ylu tbkr rca knta ykna awlh mulb la nwtah rmatw 30 :kytgrh

ta hwhy lgyw 31 :al rmayw hk kl twcul ytnksh nkshh hzh mwyh duwjtcyw dqyw wdyb hplc wbrjw krdb bxn hwhy kalm ta aryw mulb ynyu

mylgr cwlc hz knta ta tykh hm lu hwhy kalm wyla rmayw 32 :wypalynpl ftw nwtah ynartw 33 :ydgnl krdh fry yk nfcl ytaxy ykna hnh

:ytyyjh htwaw ytgrh hkta mg htu yk ynpm htfn ylwa mylgr clc hzytarql bxn hta yk ytudy al yk ytafj hwhy kalm la mulb rmayw 34

mu kl mulb la hwhy kalm rmayw 35 :yl hbwca kynyub ur ma htuw krdb:qlb yrc mu mulb klyw rbdt wta kyla rbda rca rbdh ta spaw mycnah

nnra lwbg lu rca bawm ryu la wtarql axyw mulb ab yk qlb umcyw 36

180

larcy jqyw 25 :nwmu ynb lwbg zu yk nwmu ynb du qby du nnram wxra:hytnb lkbw nwbcjb yrmah yru lkb larcy bcyw hlah myruh lk ta

nwcarh bawm klmb mjln awhw awh yrmah klm njys ryu nwbcj yk 26hnbt nwbcj wab mylcmh wrmay nk lu 27 :nnra du wdym wxra lk ta jqyw

ru hlka njys tyrqm hbhl nwbcjm haxy ca yk 28 :nwjys ryu nnwktwmfylp wynb ntn cwmk mu tdba bawm kl ywa 29 :nnra twmb ylub bawm

du mycnw nbyd du nwbcj dba mrynw 30 :nwjys yrma klml tybcb wytnbwta lgrl hcm jlcyw 32 :yrmah xrab larcy bcyw 31 :abdym du rca jpn

ncbh krd wluyw wnpyw 33 :mc rca yrmah ta cryyw hytnb wdklyw rzuyhwhy rmayw 34 :yurda hmjlml wmu lkw awh mtarql ncbh klm gwu axyw

tycuw wxra taw wmu lk taw wta yttn kdyb yk wta aryt la hcm lataw wta wkyw 35 :nwbcjb bcwy rca yrmah klm njysl tycu rcak wl

:wxra ta wcryyw dyrc wl ryach ytlb du wmu lk taw wynbNumbers 22

nb qlb aryw 2 :wjry ndryl rbum bawm twbrub wnjyw larcy ynb wusyw 1br yk dam muh ynpm bawm rgyw 3 :yrmal larcy hcu rca lk ta rwpx

wkjly htu nydm ynqz la bawm rmayw 4 :larcy ynb ynpm bawm xqyw awhklm rwpx nb qlbw hdch qry ta rwch kjlk wnytbybs lk ta lhqh

rhnh lu rca hrwtp rwub nb mulb la mykalm jlcyw 5 :awhh tub bawmlxrah nyu ta hsk hnh myrxmm axy mu hnh rmal wl arql wmu ynb xra

ynmm awh mwxu yk hzh muh ta yl hra an hkl htuw 6 :ylmm bcy awhwrcaw krbm krbt rca ta ytudy yk xrah nm wncrgaw wb hkn lkwa ylwamulb la wabyw mdyb mymsqw nydm ynqzw bawm ynqz wklyw 7 :rawy rat

mkta ytbchw hlylh hp wnyl mhyla rmayw 8 :qlb yrbd wyla wrbdywla myhla abyw 9 :mulb mu bawm yrc wbcyw yla hwhy rbdy rcak rbd

rpx nb qlb myhlah la mulb rmayw 10 :kmu hlah mycnah ym rmayw mulbhtu xrah nyu ta skyw myrxmm axyh muh hnh 11 :yla jlc bawm klm

mulb la myhla rmayw 12 :wytcrgw wb mjlhl lkwa ylwa wta yl hbq hklla rmayw rqbb mulb mqyw 13 :awh kwrb yk muh ta rat al mhmu klt al

179

hduh lk waryw 29 :rhh nm rzulaw hcm dryw rhh carb mc nrha tmyw wnb:larcy tyb lk mwy myclc nrha ta wkbyw nrha uwg yk

Numbers 21mjlyw myrtah krd larcy ab yk bgnh bcy dru klm ynunkh umcyw 1

ta ntt ntn ma rmayw hwhyl rdn larcy rdyw 2 :ybc wnmm bcyw larcybta ntyw larcy lwqb hwhy umcyw 3 :mhyru ta ytmrjhw ydyb hzh muh

rhm wusyw 4 :hmrj mwqmh mc arqyw mhyru taw mhta mrjyw ynunkhmuh rbdyw 5 :krdb muh cpn rxqtw mwda xra ta bbsl pws my krd rhh

mym nyaw mjl nya yk rbdmb twml myrxmm wntyluh hml hcmbw myhlabwkcnyw myprch mycjnh ta mub hwhy jlcyw 6 :lqlqh mjlb hxq wncpnw

wnrbd yk wnafj wrmayw hcm la muh abyw 7 :larcym br mu tmyw muh ta:muh dub hcm llptyw cjnh ta wnylum rsyw hwhy la llpth kbw hwhyb

harw kwcnh lk hyhw sn lu wta mycw prc kl hcu hcm la hwhy rmayw 8ta cjnh kcn ma hyhw snh lu whmcyw tcjn cjn hcm cuyw 9 :yjw wta

:tbab wnjyw larcy ynb wusyw 10 :yjw tcjnh cjn la fybhw cyajrzmm bawm ynp lu rca rbdmb myrbuh yyub wnjyw tbam wusyw 11

rca nwnra rbum wnjyw wusn mcm 13 :drz ljnb wnjyw wusn mcm 12 :cmch:yrmah nybw bawm nyb bawm lwbg nwnra yk yrmah lbgm axyh rbdmb

:nwnra myljnh taw hpwsb bhw ta hwhy tmjlm rpsb rmay nk lu 14awh hrab mcmw 16 :bawm lwbgl nucnw ru tbcl hfn rca myljnh dcaw 15

larcy rycy za 17 :mym mhl hntawvmuh ta psa hcml hwhy rma rca rabhmuh ybydn hwrk myrc hwrpj rab 18 :hl wnu rab ylu tazh hrych ta

layljn hntmmw 19 :hntm rbdmmw mtnucmb qqjmb :nmycyh ynp luhpqcnw hgsph car bawm hdcb rca aygh twmbmw 20 :twmb layljnmw

hfn al kxrab hrbua 22 :rmal yrmah klm njys la mykalm larcy jlcyw 21ntn alw 23 :klbg rbun rca du kln klmh krdb rab ym htcn al mrkbw hdcb

larcy tarql axyw wmu lk ta njys psayw wlbgb rbu larcy ta njysta cryyw brj ypl larcy whkyw 24 :larcyb mjlyw hxhy abyw hrbdmh

178

urz mwqm al hzh urh mwqmh la wnta aybhl myrxmm wntyluh hmlw 5la lhqh ynpm nrhaw hcm abyw 6 :twtcl nya mymw nwmrw npgw hnatw

la hwhy rbdyw 7 :mhyla hwhy dwbk aryw mhynp lu wlpyw duwm lha jtpla mtrbdw kyja nrhaw hta hduh ta lhqhw hfmh ta jq 8 :rmal hcm

hduh ta tyqchw ulsh nm mym mhl taxwhw wymym ntnw mhynyul ulshhcm wlhqyw 10 :whwx rcak hwhy ynplm hfmh ta hcm jqyw 9 :mryub taw

hzh ulsh nmh myrmh an wumc mhl rmayw ulsh ynp la lhqh ta nrhawwaxyw mymup whfmb ulsh ta kyw wdy ta hcm mryw 11 :mym mkl ayxwnal nuy nrha law hcm la hwhy rmayw 12 :mryubw hduh tctw mybr mym

la hzh lhqh ta waybt al nkl larcy ynb ynyul yncydqhl yb mtnmahhwhy ta larcy ynb wbr rca hbyrm ym hmh 13 :mhl yttn rca xrah

larcy kyja rma hk mwda klm la cdqm mykalm hcm jlcyw 14 :mb cdqywbcnw hmyrxm wnytba wdryw 15 :wntaxm rca halth lk ta tudy hta

umcyw hwhy la quxnw 16 :wnytbalw myrxm wnl wuryw mybr mymy myrxmb:klwbg hxq ryu cdqb wnjna hnhw myrxmm wnaxyw kalm jlcyw wnlq

kln klmh krd rab ym htcn alw mrkbw hdcb rbun al kxrab an hrbun 17yb rbut al mwda wyla rmayw 18 :klbg rbun rca du lwamcw nymy hfn alkymym maw hlun hlsmb larcy ynb wyla wrmayw 19 :ktarql axa brjb np

al rmayw 20 :hrbua ylgrb rbd nya qr mrkm yttnw ynqmw yna htcnta ntn mwda namyw 21 :hqzj dybw dbk mub wtarql mwda axyw rbut

lk larcy ynb wabyw cdqm wusyw 22 :wylum larcy fyw wlbgb rbu larcyxra lwbg lu rhh rhb nrha law hcm la hwhy rmayw 23 :rhh rh hduhynbl yttn rca xrah la aby al yk wymu la nrha psay 24 :rmal mwdawnb rzula taw nrha ta jq 25 :hbyrm yml yp ta mtyrm rca lu larcy

wnb rzula ta mtcblhw wydgb ta nrha ta fcphw 26 :rhh rh mta luhwrhh rh la wluyw hwhy hwx rcak hcm cuyw 27 :mc tmw psay nrhaw

rzula ta mta cblyw wydgb ta nrha ta hcm fcpyw 28 :hduh lk ynyul

177

taw hru ta wynyul hrph ta prcw 5 :mymup ubc hmdm duwm lha ynptulwt yncw bwzaw zra xu nhkh jqlw 6 :prcy hcrp lu hmd taw hrcbrjaw mymbvwrcb xjrw nhkh wydgb sbkw 7 :hrph tprc kwt la kylchw

mymb wydgb sbky hta prchw 8 :bruh du nhkh amfw hnjmh la abyjynhw hrph rpa ta rwhf cya psaw 9 :bruh du amfw mymb wrcb xjrw

tafj hdn yml trmcml larcy ynb tdul htyhw rwhf mwqmb hnjml xwjmynbl htyhw bruh du amfw wydgb ta hrph rpa ta psah sbkw 10 :awh

tubc amfw mda cpn lkl tmb ugnh 11 :mlwu tqjl mkwtb rgh rglw larcyal maw rhfy yuybch mwybw ycylch mwyb wb afjty awh 12 :mymycpnb tmb ugnh lk 13 :rhfy al yuybch mwybw ycylch mwyb afjtyawhh cpnh htrknw amf hwhy nkcm ta afjty alw twmy rca mdah

hrwth taz 14 :wb wtamf dwu hyhy amf wylu qrz al hdn ym yk larcym:mymy tubc amfy lhab rca lkw lhah la abh lk lhab twmy yk mda

lu ugy rca lkw 16 :awh amf wylu lytp dymx nya rca jwtp ylk lkw 15:mymy tubc amfy rbqb wa mda mxub wa tmb wa brj lljb hdch ynp

jqlw 18 :ylk la myyj mym wylu ntnw tafjh tprc rpum amfl wjqlw 17twcpnh luw mylkh lk luw lhah lu hzhw rwhf cya mymb lbfw bwza

lu rhfh hzhw 19 :rbqb wa tmb wa lljb wa mxub ugnh luw mc wyh rcawydgb sbkw yuybch mwyb wafjw yuybch mwybw ycylch mwyb amfh

cpnh htrknw afjty alw amfy rca cyaw 20 :brub rhfw mymb xjrw:awh amf wylu qrz al hdn ym amf hwhy cdqm ta yk lhqh kwtm awhh

hdnh ymb ugnhw wydgb sbky hdnh ym hzmw mlwu tqjl mhl htyhw 21du amft tugnh cpnhw amfy amfh wb ugy rca lkw 22 :bruh du amfy

:bruhNumbers 20

tmtw cdqb muh bcyw nwcarh cdjb nx rbdm hduh lk larcy ynb wabyw 1:nrha luw hcm lu wlhqyw hdul mym hyh alw 2 :mc rbqtw myrm mc

:hwhy ynpl wnyja uwgb wnuwg wlw rmal wrmayw hcm mu muh bryw 3:wnryubw wnjna mc twml hzh rbdmh la hwhy lhq ta mtabh hmlw 4

176

hdp ka kl hyhy hmhbbw mdab hwhyl wbyrqy rca rcb lkl mjr rfp lk 15cdj nbm wywdpw 16 :hdpt hamfh hmhbh rwkb taw mdah rwkb ta hdpt

rwkb ka 17 :awh hrg myrcu cdqh lqcb mylqc tcmj psk kkrub hdptjbzmh lu qrzt mmd ta mh cdq hdpt al zu rwkb wa bck rwkb wa rwc

hpwnth hzjk kl hyhy mrcbw 18 :hwhyl jjyn jyrl hca ryfqt mblj tawlarcy ynb wmyry rca mycdqh tmwrt lk 19 :hyhy kl nymyh qwckw

ynpl awh mlwu jlm tyrb mlwu qjl kta kytnblw kynblw kl yttn hwhylal qljw ljnt al mxrab nrha la hwhy rmayw 20 :kta kurzlw kl hwhy

yttn hnh ywl ynblw 21 :larcy ynb kwtb ktljnw kqlj yna mkwtb kl hyhy:duwm lha tdbu ta mydbu mh rca mtdbu plj hljnl larcyb rcum lk

ywlh dbuw 23 :twml afj tacl duwm lha la larcy ynb dwu wbrqy alw 22ynb kwtbw mkytrdl mlwu tqj mnwu wacy mhw duwm lha tdbu ta awh

hwhyl wmyry rca larcy ynb rcum ta yk 24 :hljn wljny al larcywljny al larcy ynb kwtb mhl ytrma nk lu hljnl mywll yttn hmwrt

yk mhla trmaw rbdt mywlh law 26 :rmal hcm la hwhy rbdyw 25 :hljnmtmrhw mktljnb mtam mkl yttn rca rcumh ta larcy ynb tam wjqt

nrgh nm ngdk mktmwrt mkl bcjnw 27 :rcumh nm rcum hwhy tmwrt wnmmrca mkytrcum lkm hwhy tmwrt mta mg wmyrt nk 28 :bqyh nm halmkwlkm 29 :nhkh nrhal hwhy tmwrt ta wnmm mttnw larcy ynb tam wjqt

trmaw 30 :wnmm wcdqm ta wblj lkm hwhy tmwrt lk ta wmyrt mkytntm:bqy tawbtkw nrg tawbtk mywll bcjnw wnmm wblj ta mkmyrhb mhla

lhab mktdbu plj mkl awh rkc yk mktybw mta mwqm lkb wta mtlkaw 31ynb ycdq taw wnmm wblj ta mkmyrhb afj wylu wact alw 32 :duwm

:wtwmt alw wlljt al larcyNumbers 19

hwhy hwx rca hrwth tqj taz 2 :rmal nrha law hcm la hwhy rbdyw 1mwm hb nya rca hmymt hmda hrp kyla wjqyw larcy ynb la rbd rmalxwjm la hta ayxwhw nhkh rzula la hta mttnw 3 :lu hylu hlu al rcajkn la hzhw wubxab hmdm nhkh rzula jqlw 4 :wynpl hta fjcw hnjml

175

mnylm mh rca larcy ynb twnlt ta ylum ytkchw jrpy whfm wb rjbaaycnl hfm mhyaycn lk wyla wntyw larcy ynb la hcm rbdyw 21 :mkylu

:mtwfm kwtb nrha hfmw twfm rcu mync mtba tybl dja aycnl hfm djala hcm abyw trjmm yhyw 23 :tduh lhab hwhy ynpl tfmh ta hcm jnyw 22

lmgyw xyx xxyw jrp axyw ywl tybl nrha hfm jrp hnhw twduh lhawaryw larcy ynb lk la hwhy ynplm tfmh lk ta hcm axyw 24 :mydqc

twduh ynpl nrha hfm ta bch hcm la hwhy rmayw 25 :whfm cya wjqywrcak hcm cuyw 26 :wtmy alw ylum mtnwlt lktw yrm ynbl twal trmcml

wndba wnuwg nh rmal hcm la larcy ynb wrmayw 27 :hcu nk wta hwhy hwx:uwgl wnmt mah twmy hwhy nkcm la brqh brqh lk 28 :wndba wnlk

Numbers 18cdqmh nwu ta wact kta kyba tybw kynbw hta nrha la hwhy rmayw 1

fbc ywl hfm kyja ta mgw 2 :mktnhk nwu ta wact kta kynbw htaw:tduh lha ynpl kta kynbw htaw kwtrcyw kylu wwlyw kta brqh kybawbrqy al jbzmh law cdqh ylk la ka lhah lk trmcmw ktrmcm wrmcw 3

lkl duwm lha trmcm ta wrmcw kylu wwlnw 4 :mta mg mh mg wtmy alwtrmcm taw cdqh trmcm ta mtrmcw 5 :mkyla brqy al rzw lhah tdbumkyja ta ytjql hnh ynaw 6 :larcy ynb lu pxq dwu hyhy alw jbzmh

:duwm lha tdbu ta dbul hwhyl myntn hntm mkl larcy ynb kwtm mywlhtkrpl tybmlw jbzmh rbd lkl mktnhk ta wrmct kta kynbw htaw 7

la hwhy rbdyw 8 :tmwy brqh rzhw mktnhk ta nta hntm tdbu mtdbuwkl larcy ynb ycdq lkl ytmwrt trmcm ta kl yttn hnh ynaw nrha

lk cah nm mycdqh cdqm kl hyhy hz 9 :mlwu qjl kynblw hjcml myttnkl mycdq cdq yl wbycy rca mmca lklw mtafj lklw mtjnm lkl mnbrq

:kl hyhy cdq wta lkay rkz lk wnlkat mycdqh cdqb 10 :kynblw awhkytnblw kynblw myttn kl larcy ynb tpwnt lkl mntm tmwrt kl hzw 11cwryt blj lkw rhxy blj lk 12 :wta lkay ktybb rwhf lk mlwu qjl ktarca mxrab rca lk yrwkb 13 :myttn kl hwhyl wnty rca mtycar ngdw

:hyhy kl larcyb mrj lk 14 :wnlkay ktybb rwhf lk hyhy kl hwhyl wayby

174

:hwhy ta hlah mycnah wxan yk mtudyw hlac myyj wdryw mhl rca:mhytjt rca hmdah uqbtw hlah myrbdh lk ta rbdl wtlkk yhyw 31jrql rca mdah lk taw mhytb taw mta ulbtw hyp ta xrah jtptw 32

xrah mhylu sktw hlac myyj mhl rca lkw mh wdryw 33 :cwkrh lk tawnp wrma yk mlql wsn mhytbybs rca larcy lkw 34 :lhqh kwtm wdbaywcya mytamw mycmjh ta lkatw hwhy tam haxy caw 35 :xrah wnulbt

:trfqh ybyrqmNumbers 17

ta mryw nhkh nrha nb rzula la rma 2 :rmal hcm la hwhy rbdyw 1myafjh twtjm ta 3 :wcdq yk halh hrz cah taw hprch nybm ttjmhhwhy ynpl mbyrqh yk jbzml ywpx myjp yuqr mta wcuw mtcpnb hlah

tcjnh twtjm ta nhkh rzula jqyw 4 :larcy ynbl twal wyhyw wcdqywnuml larcy ynbl nwrkz 5 :jbzml ywpx mwuqryw myprch wbyrqh rca

hwhy ynpl trfq ryfqhl awh nrha urzm al rca rz cya brqy al rcaynb tdu lk wnlyw 6 :wl hcm dyb hwhy rbd rcak wtdukw jrqk hyhy alw

yhyw 7 :hwhy mu ta mtmh mta rmal nrha luw hcm lu trjmm larcynnuh whsk hnhw duwm lha la wnpyw nrha luw hcm lu hduh lhqhb

la hwhy rbdyw 9 :duwm lha ynp la nrhaw hcm abyw 8 :hwhy dwbk aryw:mhynp lu wlpyw ugrk mta hlkaw tazh hduh kwtm wmrh 10 :rmal hcm

trfq mycw jbzmh lum ca hylu ntw htjmh ta jq nrha la hcm rmayw 11:pgnh ljh hwhy ynplm pxqh axy yk mhylu rpkw hduh la hrhm klwhw

ntyw mub pgnh ljh hnhw lhqh kwt la xryw hcm rbd rcak nrha jqyw 12rxutw myyjh nybw mytmh nyb dmuyw 13 :muh lu rpkyw trfqh ta

mytmh dblm twam ubcw pla rcu hubra hpgmb mytmh wyhyw 14 :hpgmh:hrxun hpgmhw duwm lha jtp la hcm la nrha bcyw 15 :jrq rbd lu

hfm hfm mtam jqw larcy ynb la rbd 17 :rmal hcm la hwhy rbdyw 16btkt wmc ta cya twfm rcu mync mtba tybl mhaycn lk tam ba tybl

:mtwba tyb carl dja hfm yk ywl hfm lu btkt nrha mc taw 18 :whfm lurca cyah hyhw 20 :hmc mkl duwa rca twduh ynpl duwm lhab mtjnhw 19

173

udyw rqb rmal wtdu lk law jrq la rbdyw 5 :wynp lu lpyw hcm umcyw 4:wyla byrqy wb rjby rca taw wyla byrqhw cwdqh taw wl rca ta hwhy

nhylu wmycw ca nhb wntw 7 :wtdu lkw jrq twtjm mkl wjq wcu taz 6ynb mkl br cwdqh awh hwhy rjby rca cyah hyhw rjm hwhy ynpl trfq

yhla lydbh yk mkm fumh 9 :ywl ynb an wumc jrq la hcm rmayw 8 :ywlhwhy nkcm tdbu ta dbul wyla mkta byrqhl larcy tdum mkta larcy

mtcqbw kta ywl ynb kyja lk taw kta brqyw 10 :mtrcl hduh ynpl dmulwwnwlt yk awh hm nrhaw hwhy lu mydunh ktdu lkw hta nkl 11 :hnhk mg

:hlun al wrmayw bayla ynb mrybalw ntdl arql hcm jlcyw 12 :wyluwnylu rrtct yk rbdmb wntymhl cbdw blj tbz xram wntyluh yk fumh 13

hdc tljn wnl nttw wntaybh cbdw blj tbz xra la al pa 14 :rrtch mgla rmayw dam hcml rjyw 15 :hlun al rqnt mhh mycnah ynyuh mrkw

:mhm dja ta yturh alw ytacn mhm dja rwmj al mtjnm la npt la hwhy:rjm nrhaw mhw hta hwhy ynpl wyh ktdu lkw hta jrq la hcm rmayw 16wttjm cya hwhy ynpl mtbrqhw trfq mhylu mttnw wttjm cya wjqw 17

wttjm cya wjqyw 18 :wttjm cya nrhaw htaw ttjm mytamw mycmjhcmw duwm lha jtp wdmuyw trfq mhylu wmycyw ca mhylu wntyw

dwbk aryw duwm lha jtp la hduh lk ta jrq mhylu lhqyw 19 :nrhawkwtm wldbh 21 :rmal nrha law hcm la hwhy rbdyw 20 :hduh lk la hwhy

tjwrh yhla la wrmayw mhynp lu wlpyw 22 :ugrk mta hlkaw tazh hduhhcm la hwhy rbdyw 23 :pxqt hduh lk luw afjy dja cyah rcb lkl

mqyw 25 :mrybaw ntd jrq nkcml bybsm wluh rmal hduh la rbd 24 :rmalhduh la rbdyw 26 :larcy ynqz wyrja wklyw mrybaw ntd la klyw hcm

np mhl rca lkb wugt law hlah myucrh mycnah ylha lum an wrws rmalntdw bybsm mrybaw ntd jrq nkcm lum wluyw 27 :mtafj lkb wpst

hcm rmayw 28 :mpfw mhynbw mhycnw mhylha jtp mybxn waxy mrybaw:yblm al yk hlah mycumh lk ta twcul ynjlc hwhy yk nwudt tazb

hwhy al mhylu dqpy mdah lk tdqpw hla nwtmy mdah lk twmk ma 29lk taw mta hulbw hyp ta hmdah htxpw hwhy arby hayrb maw 30 :ynjlc

172

hwhyl wntt mkytsru tycarm 21 :hta wmyrt nk nrg tmwrtk hmwrthwhy rbd rca hlah twxmh lk ta wcut alw wgct ykw 22 :mkytrdl hmwrt

hwhy hwx rca mwyh nm hcm dyb mkyla hwhy hwx rca lk ta 23 :hcm larp hduh lk wcuw hggcl htcun hduh ynyum ma hyhw 24 :mkytrdl halhw

myzu ryucw fpcmk wksnw wtjnmw hwhyl jjyn jyrl hlul dja rqb nbawh hggc yk mhl jlsnw larcy ynb tdu lk lu nhkh rpkw 25 :tfjl dja

jlsnw 26 :mtggc lu hwhy ynpl mtafjw hwhyl hca mnbrq ta waybh mhwtja cpn maw 27 :hggcb muh lkl yk mkwtb rgh rglw larcy ynb tdu lkl

tggch cpnh lu nhkh rpkw 28 :tafjl htnc tb zu hbyrqhw hggcb afjtlarcy ynbb jrzah 29 :wl jlsnw wylu rpkl hwhy ynpl hggcb hafjb

hcut rca cpnhw 30 :hggcb hcul mkl hyhy tja hrwt mkwtb rgh rglwbrqm awhh cpnh htrknw pdgm awh hwhy ta rgh nmw jrzah nm hmr dyb:hb hnwu awhh cpnh trkt trkh rph wtwxm taw hzb hwhy rbd yk 31 :hmu

:tbch mwyb myxu ccqm cya waxmyw rbdmb larcy ynb wyhyw 32:hduh lk law nrha law hcm la myxu ccqm wta myaxmh wta wbyrqyw 33

twm hcm la hwhy rmayw 35 :wl hcuy hm crp al yk rmcmb wta wjynyw 34lk wta wayxyw 36 :hnjml xwjm hduh lk mynbab wta mwgr cyah tmwy

:hcm ta hwhy hwx rcak tmyw mynbab wta wmgryw hnjml xwjm la hduhmhl wcuw mhla trmaw larcy ynb la rbd 38 :rmal hcm la hwhy rmayw 37

hyhw 39 :tlkt lytp pnkh txyx lu wntnw mtrdl mhydgb ypnk lu txyxalw mta mtycuw hwhy twxm lk ta mtrkzw wta mtyarw txyxl mkl

wrkzt numl 40 :mhyrja mynz mta rca mkynyu yrjaw mkbbl yrja wrwttmkyhla hwhy yna 41 :mkyhlal mycdq mtyyhw ytwxm lk ta mtycuw

:mkyhla hwhy yna myhlal mkl twyhl myrxm xram mkta ytaxwh rcaNumbers 16

tlp nb nwaw bayla ynb mrybaw ntdw ywl nb thq nb rhxy nb jrq jqyw 1yaycn mytamw mycmj larcy ynbm mycnaw hcm ynpl wmqyw 2 :nbwar ynb

br mhla wrmayw nrha luw hcm lu wlhqyw 3 :mc ycna duwm yarq hdu:hwhy lhq lu wacntt uwdmw hwhy mkwtbw mycdq mlk hduh lk yk mkl

171

mycnah wtmyw 37 :xrah lu hbd ayxwhl hduh lk ta wylu wnwlyw wbcywhnpy nb blkw nwn nb ucwhyw 38 :hwhy ynpl hpgmb hur xrah tbd yaxwm

myrbdh ta hcm rbdyw 39 :xrah ta rwtl myklhh mhh mycnah nm wyjcar la wluyw rqbb wmkcyw 40 :dam muh wlbatyw larcy ynb lk la hlah

rmayw 41 :wnafj yk hwhy rma rca mwqmh la wnyluw wnnh rmal rhhnya yk wlut la 42 :jlxt al awhw hwhy yp ta myrbu mta hz hml hcm

mkynpl mc ynunkhw yqlmuhvyk 43 :mkybya ynpl wpgnt alw mkbrqb hwhy:mkmu hwhy hyhy alw hwhy yrjam mtbc nk lu yk brjb mtlpnw

:hnjmh brqm wcm al hcmw hwhy tyrb nwraw rhh car la twlul wlpuyw 44:hmrjh du mwtkyw mwkyw awhh rhb bcyh ynunkhw yqlmuh dryw 45

Numbers 15la wabt yk mhla trmaw larcy ynb la rbd 2 :rmal hcm la hwhy rbdyw 1alpl jbz wa hlu hwhyl hca mtycuw 3 :mkl ntn yna rca mkytbcwm xra:naxh nm wa rqbh nm hwhyl jjyn jyr twcul mkydumb wa hbdnb wa rdn:nmc nyhh tyubrb lwlb nwrcu tls hjnm hwhyl wnbrq byrqmh byrqhw 4lyal wa 6 :djah cbkl jbzl wa hluh lu hcut nyhh tyuybr ksnl nyyw 5

tyclc ksnl nyyw 7 :nyhh tyclc nmcb hlwlb mynrcu ync tls hjnm hcutrdn alpl jbz wa hlu rqb nb hcut ykw 8 :hwhyl jjyn jyr byrqt nyhh

nmcb lwlb mynrcu hclc tls hjnm rqbh nb lu byrqhw 9 :hwhyl mymlc wahkk 11 :hwhyl jjyn jyr hca nyhh yxj ksnl byrqt nyyw 10 :nyhh yxj

rca rpsmk 12 :myzub wa mycbkb hcl wa djah lyal wa djah rwcl hcuyhca byrqhl hla ta hkk hcuy jrzah lk 13 :mrpsmk djal wcut hkk wcut

hcuw mkytrdl mkkwtb rca wa rg mkta rwgy ykw 14 :hwhyl jjyn jyrrglw mkl tja hqj lhqh 15 :hcuy nk wcut rcak hwhyl jjyn jyr hcafpcmw tja hrwt 16 :hwhy ynpl hyhy rgk mkk mkytrdl mlwu tqj rgh

ynb la rbd 18 :rmal hcm la hwhy rbdyw 17 :mkta rgh rglw mkl hyhy djahyhw 19 :hmc mkta aybm yna rca xrah la mkabb mhla trmaw larcywmyrt hlj mktsru tycar 20 :hwhyl hmwrt wmyrt xrah mjlm mklkab

170

hna duw hzh muh ynxany hna du hcm la hwhy rmayw 11 :larcy ynb lkwncrwaw rbdb wnka 12 :wbrqb ytycu rca twtah lkb yb wnymay al

myrxm wumcw hwhy la hcm rmayw 13 :wnmm mwxuw lwdg ywgl kta hcuawwumc tazh xrah bcwy la wrmaw 14 :wbrqm hzh muh ta kjkb tyluh ykdmu knnuw hwhy hta harn nyub nyu rca hzh muh brqb hwhy hta ykta htmhw 15 :hlyl ca dwmubw mmwy mhynpl klh hta nnu dmubw mhluytlbm 16 :rmal kumc ta wumc rca mywgh wrmaw dja cyak hzh muh:rbdmb mfjcyw mhl ubcn rca xrah la hzh muh ta aybhl hwhy tlky

acn dsj brw mypa kra hwhy 18 :rmal trbd rcak ynda jk an ldgy htuw 17:myubr luw myclc lu mynb lu twba nwu dqp hqny al hqnw ucpw nwu

duw myrxmm hzh mul htacn rcakw kdsj ldgk hzh muh nwul an jls 19ta hwhy dwbk almyw yna yj mlwaw 21 :krbdk ytjls hwhy rmayw 20 :hnhmyrxmb ytycu rca ytta taw ydbk ta myarh mycnah lk yk 22 :xrah lk

xrah ta wary ma 23 :ylwqb wumc alw mymup rcu hz yta wsnyw rbdmbwjwr htyh bqu blk ydbuw 24 :hwary al yxanm lkw mtbal ytubcn rca

:hncrwy wurzw hmc ab rca xrah la wytaybhw yrja almyw wmu trja:pws my krd rbdmh mkl wusw wnp rjm qmub bcwy ynunkhw yqlmuhw 25

rca tazh hurh hdul ytm du 27 :rmal nrha law hcm la hwhy rbdyw 26:ytumc ylu mynylm hmh rca larcy ynb twnlt ta ylu mynylm hmh

:mkl hcua nk ynzab mtrbd rcak al ma hwhy man yna yj mhla rma 28hnc myrcu nbm mkrpsm lkl mkydqp lkw mkyrgp wlpy hzh rbdmb 29

ydy ta ytacn rca xrah la wabt mta ma 30 :ylu mtnylh rca hlumwzbl mtrma rca mkpfw 31 :nwn nb ucwhyw hnpy nb blk ma yk hb mkta nkcl

wlpy mta mkyrgpw 32 :hb mtsam rca xrah ta wudyw mta ytaybhw hyhymkytwnz ta wacnw hnc myubra rbdmb myur wyhy mkynbw 33 :hzh rbdmb

mwy myubra xrah ta mtrt rca mymyh rpsmb 34 :rbdmb mkyrgp mt du:ytawnt ta mtudyw hnc myubra mkytnwu ta wact hncl mwy hncl mwyylu myduwnh tazh hurh hduh lkl hcua taz al ma ytrbd hwhy yna 35

xrah ta rwtl hcm jlc rca mycnahw 36 :wtmy mcw wmty hzh rbdmb

169

xrah ta wrtyw wluyw 21 :mybnu yrwkb ymy mymyhw xrah yrpm mtjqlwycc nmyja mcw nwrbj du abyw bgnb wluyw 22 :tmj abl bjr du nx rbdmm

du wabyw 23 :myrxm nux ynpl htnbn mync ubc nwrbjw qnuh ydyly ymltwmyncb fwmb whacyw dja mybnu lwkcaw hrwmz mcm wtrkyw lkca ljn

lwkcah twda lu lwkca ljn arq awhh mwqml 24 :mynath nmw mynmrh nmwwklyw 26 :mwy myubra xqm xrah rwtm wbcyw 25 :larcy ynb mcm wtrk rca

hcdq nrap rbdm la larcy ynb tdu lk law nrha law hcm la wabywwl wrpsyw 27 :xrah yrp ta mwaryw hduh lk taw rbd mta wbycyw

:hyrp hzw awh cbdw blj tbz mgw wntjlc rca xrah la wnab wrmaywqnuh ydly mgw dam tldg twrxb myruhw xrab bcyh muh zu yk spa 28

rhb bcwy yrmahw yswbyhw ytjhw bgnh xrab bcwy qlmu 29 :mc wnyarrmayw hcm la muh ta blk shyw 30 :ndryh dy luw myh lu bcwy ynunkhw

wrma wmu wlu rca mycnahw 31 :hl lkwn lwky yk hta wncryw hlun hluwrt rca xrah tbd wayxyw 32 :wnmm awh qzj yk muh la twlul lkwn al

hybcwy tlka xra hta rwtl hb wnrbu rca xrah rmal larcy ynb la htamylypnh ta wnyar mcw 33 :twdm ycna hkwtb wnyar rca muh lkw awh

:mhynyub wnyyh nkw mybgjk wnynyub yhnw mylpnh nm qnu ynbNumbers 14

hcm lu wnlyw 2 :awhh hlylb muh wkbyw mlwq ta wntyw hduh lk actw 1wa myrxm xrab wntm wl hduh lk mhla wrmayw larcy ynb lk nrha luw

brjb lpnl tazh xrah la wnta aybm hwhy hmlw 3 :wntm wl hzh rbdmbla cya wrmayw 4 :hmyrxm bwc wnl bwf awlh zbl wyhy wnpfw wnycn

lhq lk ynpl mhynp lu nrhaw hcm lpyw 5 :hmyrxm hbwcnw car hntn wyjawurq xrah ta myrth nm hnpy nb blkw nwn nb ucwhyw 6 :larcy ynb tdurwtl hb wnrbu rca xrah rmal larcy ynb tdu lk la wrmayw 7 :mhydgb

tazh xrah la wnta aybhw hwhy wnb xpj ma 8 :dam dam xrah hbwf htala mtaw wdrmt la hwhyb ka 9 :cbdw blj tbz awh rca xra wnl hntnw

:maryt la wnta hwhyw mhylum mlx rs mh wnmjl yk xrah mu ta warytla duwm lhab harn hwhy dwbkw mynbab mta mwgrl hduh lk wrmayw 10

168

:mtclc waxyw duwm lha la mktclc wax myrm law nrha law hcm lawaxyw myrmw nrha arqyw lhah jtp dmuyw nnu dwmub hwhy dryw 5

udwta wyla harmb hwhy mkaybn hyhy ma yrbd an wumc rmayw 6 :mhyncrbda hp la hp 8 :awh nman ytyb lkb hcm ydbu nk al 7 :wb rbda mwljbydbub rbdl mtary al uwdmw fyby hwhy tnmtw tdyjb alw harmw wb

turxm myrm hnhw lhah lum rs nnuhw 10 :klyw mb hwhy pa rjyw 9 :hcmbla ynda yb hcm la nrha rmayw 11 :turxm hnhw myrm la nrha npyw glck

rca tmk yht an la 12 :wnafj rcaw wnlawn rca tafj wnylu tct anan la rmal hwhy la hcm quxyw 13 :wrcb yxj lkayw wma mjrm wtaxb

tubc mlkt alh hynpb qry qry hybaw hcm la hwhy rmayw 14 :hl an aprxwjm myrm rgstw 15 :psat rjaw hnjml xwjm mymy tubc rgst mymy

twrxjm muh wusn rjaw 16 :myrmvpsah du usn al muhw mymyvtubc hnjml:nrap rbdmb wnjyw

Numbers 13yna rca nunk xra ta wrtyw mycna kl jlc 2 :rmal hcm la hwhy rbdyw 1

:mhb aycn lk wjlct wytba hfml dja cya dja cya larcy ynbl ntnlarcy ynb ycar mycna mlk hwhy yp lu nrap rbdmm hcm mta jlcyw 3

nb fpc nwumc hfml 5 :rwkz nb uwmc nbwar hfml mtwmc hlaw 4 :hmhhfml 8 :pswy nb lagy rkccy hfml 7 :hnpy nb blk hdwhy hfml 6 :yrwj

nb laydg nlwbz hfml 10 :awpr nb yflp nmynb hfml 9 :nwn nb ucwh myrpa:ylmg nb laymu nd hfml 12 :ysws nb ydg hcnm hfml pswy hfml 11 :ydws

dg hfml 15 :yspw nb ybjn yltpn hfml 14 :lakym nb rwts rca hfml 13arqyw xrah ta rwtl hcm jlc rca mycnah twmc hla 16 :ykm nb lawagrmayw nunk xra ta rwtl hcm mta jlcyw 17 :ucwhy nwn nb ucwhl hcm

muh taw awh hm xrah ta mtyarw 18 :rhh ta mtyluw bgnb hz wlu mhlabcy awh rca xrah hmw 19 :br ma awh fumh hprh awh qzjh hylu bcyh

ma mynjmbh hnhb bcwy awh rca myruh hmw hur ma awh hbwfh hbmtqzjthw nya ma xu hb cyh hzr ma awh hnmch xrah hmw 20 :myrxbmb

167

hta act alw muh acmb kta wacnw mhylu ytmcw kylu rca jwrh nmhwhy ynzab mtykb yk rcb mtlkaw rjml wcdqth rmat muh law 18 :kdbl

:mtlkaw rcb mkl hwhy ntnw myrxmb wnl bwf yk rcb wnlkay ym rmalalw mymy hrcu alw mymy hcmj alw mymwy alw nwlkat dja mwy al 19

yk nuy arzl mkl hyhw mkpam axy rca du mymy cdj du 20 :mwy myrcu:myrxmm wnaxy hz hml rmal wynpl wkbtw mkbrqb rca hwhy ta mtsam

rcb trma htaw wbrqb ykna rca muh ylgr pla twam cc hcm rmayw 21lk ta ma mhl axmw mhl fjcy rqbw naxh 22 :mymy cdj wlkaw mhl ntarxqt hwhy dyh hcm la hwhy rmayw 23 :mhl axmw mhl psay myh ygd

hwhy yrbd ta muh la rbdyw hcm axyw 24 :al ma yrbd krqyh hart htuhwhy dryw 25 :lhah tbybs mta dmuyw muh ynqzm cya myubc psayw

mynqzh cya myubc lu ntyw wylu rca jwrh nm lxayw wyla rbdyw nnubhnjmb mycna ync wracyw 26 :wpsy alw wabntyw jwrh mhylu jwnk yhywwaxy alw mybtkb hmhw jwrh mhlu jntw ddym ynch mcw ddla djah mc

ddymw ddla rmayw hcml dgyw runh xryw 27 :hnjmb wabntyw hlhahynda rmayw wyrjbm hcm trcm nwn nb ucwhy nuyw 28 :hnjmb myabntm

myaybn hwhy mu lk nty ymw yl hta anqmh hcm wl rmayw 29 :malk hcmynqzw awh hnjmh la hcm psayw 30 :mhylu wjwr ta hwhy nty yk

krdk hnjmh lu cfyw myh nm mywlc zgyw hwhy tam usn jwrw 31 :larcymuh mqyw 32 :xrah ynp lu mytmakw hnjmh twbybs hk mwy krdkw hk mwy

fyummh wlch ta wpsayw trjmh mwy lkw hlylh lkw awhh mwyh lknyb wndwu rcbh 33 :hnjmh twbybs jwfc mhl wjfcyw myrmj hrcu psa

:dam hbr hkm mub hwhy kyw mub hrj hwhy paw trky mrf mhync:mywatmh muh ta wrbq mc yk hwath twrbq awhh mwqmh mc ta arqyw 34

:twrxjb wyhyw twrxj muh wusn hwath twrbqm 35Numbers 12

tyck hca yk jql rca tyckh hcah twda lu hcmb nrhaw myrm rbdtw 1:hwhy umcyw rbd wnb mg alh hwhy rbd hcmb ka qrh wrmayw 2 :jql

matp hwhy rmayw 4 :hmdah ynp lu rca mdah lkm dam wnu hcm cyahw 3

166

rmayw 30 :larcy lu bwf rbd hwhy yk kl wnbfhw wnta hkl mkl nta wtabzut an la rmayw 31 :kla ytdlwm law yxra la ma yk kla al wyla

klt yk hyhw 32 :mynyul wnl tyyhw rbdmb wntnj tudy nk lu yk wntarhm wusyw 33 :kl wnbfhw wnmu hwhy byfyy rca awhh bwfh hyhw wnmu

mymy tclc krd mhynpl usn hwhy tyrb nwraw mymy tclc krd hwhyyhyw 35 :hnjmh nm musnb mmwy mhylu hwhy nnuw 34 :hjwnm mhl rwtl

:kynpm kyancm wsnyw kybya wxpyw hwhy hmwq hcm rmayw nrah usnb:larcy ypla twbbr hwhy hbwc rmay hjnbw 36

Numbers 11mb rubtw wpa rjyw hwhy umcyw hwhy ynzab ur mynnatmk muh yhyw 1hwhy la hcm llptyw hcm la muh quxyw 2 :hnjmh hxqb lkatw hwhy ca

:hwhy ca mb hrub yk hrubt awhh mwqmh mc arqyw 3 :cah uqctwwrmayw larcy ynb mg wkbyw wbcyw hwat wwath wbrqb rca pspsahw 4

taw myacqh ta mnj myrxmb lkan rca hgdh ta wnrkz 5 :rcb wnlkay ymhcby wncpn htuw 6 :mymwch taw mylxbh taw ryxjh taw myjfbah

:jldbh nyuk wnyuw awh dg urzk nmhw 7 :wnynyu nmh la ytlb lk nyawta wcuw rwrpb wlcbw hkdmb wkd wa myjrb wnjfw wfqlw muh wfc 8

nmh dry hlyl hnjmh lu lfh tdrbw 9 :nmch dcl mufk wmuf hyhw twgupa rjyw wlha jtpl cya wytjpcml hkb muh ta hcm umcyw 10 :wylu

hmlw kdbul turh hml hwhy la hcm rmayw 11 :ur hcm ynyubw dam hwhyta ytyrh yknah 12 :ylu hzh muh lk acm ta mwcl kynyub nj ytxm al

acy rcak kqyjb whac yla rmat yk whytdly ykna ma hzh muh lklkl ttl rcb yl nyam 13 :wytbal tubcn rca hmdah lu qnyh ta nmah

ydbl ykna lkwa al 14 :hlkanw rcb wnl hnt rmal ylu wkby yk hzh muhgrh an yngrh yl hcu ta hkk maw 15 :ynmm dbk yk hzh muh lk ta taclyl hpsa hcm la hwhy rmayw 16 :yturb hara law kynyub nj ytaxm ma

tjqlw wyrfcw muh ynqz mh yk tudy rca larcy ynqzm cya myubcytlxaw mc kmu ytrbdw ytdryw 17 :kmu mc wbxythw duwm lha la mta

165

:wusy wtluhbw wusy alw larcy ynb wnjy wylu nkcl nkcmh lu nnuhyp lu wrmc hwhy trmcm ta wusy hwhy yp luw wnjy hwhy yp lu 23

:hcm dyb hwhyNumbers 10

mta hcut hcqm psk trxwxj ytc kl hcu 2 :rmal hcm la hwhy rbdyw 1lk kyla wduwnw nhb wuqtw 3 :twnjmh ta usmlw hduh arqml kl wyhw

ycar myaycnh kyla wduwnw wuqty tjab maw 4 :duwm lha jtp la hduhmtuqtw 6 :hmdq mynjh twnjmh wusnw huwrt mtuqtw 5 :larcy ypla

:mhyusml wuqty huwrt hnmyt mynjh twnjmh wusnw tync huwrtwuqty mynhkh nrha ynbw 8 :wuyrt alw wuqtt lhqh ta lyhqhbw 7

lu mkxrab hmjlm wabt ykw 9 :mkytrdl mlwu tqjl mkl wyhw twrxxjbmtucwnw mkyhla hwhy ynpl mtrkznw trxxjb mturhw mkta rrxh rxh

trxxjb mtuqtw mkcdj ycarbw mkyduwmbw mktjmc mwybw 10 :mkybyamhwhy yna mkyhla ynpl nwrkzl mkl wyhw mkymlc yjbz luw mkytlu lu

lum nnuh hlun cdjb myrcub ynch cdjb tynch hncb yhyw 11 :mkyhlannuh nkcyw ynys rbdmm mhyusml larcy ynb wusyw 12 :tduh nkcm

ynb hnjm lgd usyw 14 :hcm dyb hwhy yp lu hncarb wusyw 13 :nrap rbdmbynb hfm abx luw 15 :bdnymu nb nwcjn wabx luw mtabxl hncarb hdwhy

drwhw 17 :nlj nb bayla nlwbz ynb hfm abx luw 16 :ruwx nb lantn rkccyhnjm lgd usnw 18 :nkcmh yacn yrrm ynbw nwcrg ynb wusnw nkcmh

nwumc ynb hfm abx luw 19 :rwaydc nb rwxyla wabx luw mtabxl nbwarwusnw 21 :lawud nb psyla dg ynb hfm abx luw 20 :ydcyrwx nb laymlc

ynb hnjm lgd usnw 22 :mab du nkcmh ta wmyqhw cdqmh yacn mythqhhcnm ynb hfm abx luw 23 :dwhymu nb umcyla wabx luw mtabxl myrpa

usnw 25 :ynwudg nb ndyba nmynb ynb hfm abx luw 24 :rwxhdp nb laylmg:ydcymu nb rzuyja wabx luw mtabxl tnjmh lkl psam nd ynb hnjm lgd

yltpn ynb hfm abx luw 27 :nrku nb layugp rca ynb hfm abx luw 26hcm rmayw 29 :wusyw mtabxl larcy ynb yusm hla 28 :nnyu nb uryja

hwhy rma rca mwqmh la wnjna myusn hcm ntj ynydmh lawur nb bbjl

164

trmcm rmcl duwm lhab wyja ta trcw 26 :dwu dbuy alw hdbuh abxm:mtrmcmb mywll hcut hkk dbuy al hdbuw

Numbers 9cdjb myrxm xram mtaxl tynch hncb ynys rbdmb hcm la hwhy rbdyw 1

mwy rcu hubrab 3 :wduwmb jsph ta larcy ynb wcuyw 2 :rmal nwcarhwcut wyfpcm lkkw wytqj lkk wdumb wta wcut mybruh nyb hzh cdjb

nwcarb jsph ta wcuyw 5 :jsph tcul larcy ynb la hcm rbdyw 4 :wtata hwhy hwx rca lkk ynys rbdmb mybruh nyb cdjl mwy rcu hubrabalw mda cpnl myamf wyh rca mycna yhyw 6 :larcy ynb wcu nk hcm

:awhh mwyb nrha ynplw hcm ynpl wbrqyw awhh mwyb jsph tcul wlkyytlbl urgn hml mda cpnl myamf wnjna wyla hmhh mycnah wrmayw 7wdmu hcm mhla rmayw 8 :larcy ynb kwtb wdumb hwhy nbrq ta byrqhynb la rbd 10 :rmal hcm la hwhy rbdyw 9 :mkl hwhy hwxy hm humcaw

mkytrdl wa mkl hqjr krdb wa cpnl amf hyhy yk cya cya rmal larcywta wcuy mybruh nyb mwy rcu hubrab ynch cdjb 11 :hwhyl jsp hcuw

wb wrbcy al mxuw rqb du wnmm wryacy al 12 :whlkay myrrmw twxm luldjw hyh al krdbw rwhf awh rca cyahw 13 :wta wcuy jsph tqj lkkwdumb byrqh al hwhy nbrq yk hymum awhh cpnh htrknw jsph twcul

tqjk hwhyl jsp hcuw rg mkta rwgy ykw 14 :awhh cyah acy wafj:xrah jrzalw rglw mkl hyhy tja hqj hcuy nk wfpcmkw jsph

hyhy brubw tduh lhal nkcmh ta nnuh hsk nkcmh ta myqh mwybw 15ca harmw wnsky nnuh dymt hyhy nk 16 :rqb du ca harmk nkcmh lu

mwqmbw larcy ynb wusy nk yrjaw lhah lum nnuh twluh yplw 17 :hlyllarcy ynb wusy hwhy yp lu 18 :larcy ynb wnjy mc nnuh mc nkcy rcakyrahbw 19 :wnjy nkcmh lu nnuh nkcy rca ymy lk wnjy hwhy yp luw

:wusy alw hwhy trmcm ta larcy ynb wrmcw mybr mymy nkcmh lu nnuhyp luw wnjy hwhy yp lu nkcmh lu rpsm mymy nnuh hyhy rca cyw 20

wusnw rqbb nnuh hlunw rqb du brum nnuh hyhy rca cyw 21 :wusy hwhykyrahb mymy wa cdj wa mymy wa 22 :wusnw nnuh hlunw hlylw mmwy wa

163

Numbers 8trnh ta ktluhb wyla trmaw nrha la rbd 2 :rmal hcm la hwhy rbdyw 1

ynp lwm la nrha nk cuyw 3 :twrnh tubc wryay hrwnmh ynp lwm lahcqm hrnmh hcum hzw 4 :hcm ta hwhy hwx rcak hytrn hluh hrwnmh

hcu nk hcm ta hwhy harh rca harmk awh hcqm hjrp du hkry du bhzlarcy ynb kwtm mywlh ta jq 6 :rmal hcm la hwhy rbdyw 5 :hrnmh tarut wrybuhw tafj ym mhylu hzh mrhfl mhl hcut hkw 7 :mta trhfw

hlwlb tls wtjnmw rqb nb rp wjqlw 8 :wrhfhw mhydgb wsbkw mrcb lk luduwm lha ynpl mywlh ta tbrqhw 9 :tafjl jqt rqb nb ync rpw nmcb

wkmsw hwhy ynpl mywlh ta tbrqhw 10 :larcy ynb tdu lk ta tlhqhwynpl hpwnt mywlh ta nrha pynhw 11 :mywlh lu mhydy ta larcy ynbta wkmsy mywlhw 12 :hwhy tdbu ta dbul wyhw larcy ynb tam hwhy

rpkl hwhyl hlu djah taw tafj djah ta hcuw myrph car lu mhydyhpwnt mta tpnhw wynb ynplw nrha ynpl mywlh ta tdmuhw 13 :mywlh lu

yrjaw 15 :mywlh yl wyhw larcy ynb kwtm mywlh ta tldbhw 14 :hwhylyk 16 :hpwnt mta tpnhw mta trhfw duwm lha ta dbul mywlh waby nk

ynbm lk rwkb mjr lk trfp tjt larcy ynb kwtm yl hmh myntn myntnmwyb hmhbbw mdab larcy ynbb rwkb lk yl yk 17 :yl mta ytjql larcy

lk tjt mywlh ta jqaw 18 :yl mta ytcdqh myrxm xrab rwkb lk ytkhynb kwtm wynblw nrhal myntn mywlh ta hntaw 19 :larcy ynbb rwkbalw larcy ynb lu rpklw duwm lhab larcy ynb tdbu ta dbul larcy

lkw nrhaw hcm cuyw 20 :cdqh la larcy ynb tcgb pgn larcy ynbb hyhyynb mhl wcu nk mywll hcm ta hwhy hwx rca lkk mywll larcy ynb tduynpl hpwnt mta nrha pnyw mhydgb wsbkyw mywlh wafjtyw 21 :larcy

mtdbu ta dbul mywlh wab nk yrjaw 22 :mrhfl nrha mhylu rpkyw hwhynk mywlh lu hcm ta hwhy hwx rcak wynb ynplw nrha ynpl duwm lhab

myrcuw cmj nbm mywll rca taz 24 :rmal hcm la hwhy rbdyw 23 :mhl wcubwcy hnc mycmj nbmw 25 :duwm lha tdbub abx abxl awby hlumw hnc

162

hnc ynb mycbk hcmj mydtu hcmj mlya mync rqb mymlch jbzlw 65rzuyja nd ynbl aycn yrycuh mwyb 66 :ynudg nb ndyba nbrq hz hcmj

psk dja qrzm hlqcm hamw myclc tja psk truq wnbrq 67 :ydcymu nbtja pk 68 :hjnml nmcb hlwlb tls myalm mhync cdqh lqcb lqc myubc

:hlul wtnc nb dja cbk dja lya rqb nb dja rp 69 :trfq halm bhz hrcumydtu hcmj mlya mync rqb mymlch jbzlw 71 :tafjl dja myzu ryuc 70

ytcu mwyb 72 :ydcymu nb rzuyja nbrq hz hcmj hnc ynb mycbk hcmjmyclc tja psk truq wnbrq 73 :nrku nb layugp rca ynbl aycn mwy rcu

tls myalm mhync cdqh lqcb lqc myubc psk dja qrzm hlqcm hamwlya rqb nb dja rp 75 :trfq halm bhz hrcu tja pk 74 :hjnml nmcb hlwlbmymlch jbzlw 77 :tafjl dja myzu ryuc 76 :hlul wtnc nb dja cbk dja

layugp nbrq hz hcmj hnc ynb mycbk hcmj mydtu hcmj mlya mync rqb:nnyu nb uryja yltpn ynbl aycn mwy rcu mync mwyb 78 :nrku nb

lqc myubc psk dja qrzm hlqcm hamw myclc tja psk truq wnbrq 79bhz hrcu tja pk 80 :hjnml nmcb hlwlb tls myalm mhync cdqh lqcb

ryuc 82 :hlul wtnc nb dja cbk dja lya rqb nb dja rp 81 :trfq halmhcmj mydtu hcmj mlya mync rqb mymlch jbzlw 83 :tafjl dja myzumwyb jbzmh tknj taz 84 :nnyu nb uryja nbrq hz hcmj hnc ynb mycbk

mync psk yqrzm hrcu mytc psk truq larcy yaycn tam wta jcmhmyubcw psk tjah hruqh hamw myclc 85 :hrcu mytc bhz twpk rcu

bhz twpk 86 :cdqh lqcb twam ubraw mypla mylkh psk lk djah qrzmhmyrcu twpkh bhz lk cdqh lqcb pkh hrcu hrcu trfq talm hrcu mytc

hnc ynb mycbk rcu mync mlya myrp rcu mync hlul rqbh lk 87 :hamwjbz rqb lkw 88 :tafjl rcu mync myzu yryucw mtjnmw rcu mync

hnc ynb mycbk mycc mydtu mycc mlya myrp hubraw myrcu mymlchrbdl duwm lha la hcm abbw 89 :wta jcmh yrja jbzmh tknj taz myccync nybm tduh nra lu rca trpkh lum wyla rbdm lwqh ta umcyw wta

:wyla rbdyw mybrkh

161

lya rqb nb dja rp 33 :trfq halm bhz hrcu tja pk 32 :hjnml nmcb hlwlbmymlch jbzlw 35 :tafjl dja myzu ryuc 34 :hlul wtnc nb dja cbk dja

rwxyla nbrq hz hcmj hncvynb mycbk hcmj mydtu hcmj mlya mync rqb:ydcyrwx nb laymlc nwumc ynbl aycn ycymjh mwyb 36 :rwaydc nb

lqc myubc psk dja qrzm hlqcm hamw myclc tja psk truq wnbrq 37bhz hrcu tja pk 38 :hjnml nmcb hlwlb tls myalm mhync cdqh lqcb

ryuc 40 :hlul wtnc nb dja cbk dja lya rqb nb dja rp 39 :trfq halmhcmj mydtu hcmj mlya mync rqb mymlch jbzlw 41 :tafjl dja myzu

aycn ycch mwyb 42 :ydcyrwx nb laymlc nbrq hz hcmj hnc ynb mycbkhlqcm hamw myclc tja psk truq wnbrq 43 :lawud nb psyla dg ynbl

nmcb hlwlb tls myalm mhync cdqh lqcb lqc myubc psk dja qrzmcbk dja lya rqb nb dja rp 45 :trfq halm bhz hrcu tja pk 44 :hjnml

rqb mymlch jbzlw 47 :tafjl dja myzu ryuc 46 :hlul wtnc nb djanb psyla nbrq hz hcmj hnc ynb mycbk hcmj mydtu hcmj mlya mync

wnbrq 49 :dwhymu nb umcyla myrpa ynbl aycn yuybch mwyb 48 :lawudcdqh lqcb lqc myubc psk dja qrzm hlqcm hamw myclc tja psk truq

:trfq halm bhz hrcu tja pk 50 :hjnml nmcb hlwlb tls myalm mhyncdja myzu ryuc 52 :hlul wtnc nb dja cbk dja lya rqb nb dja rp 51

ynb mycbk hcmj mydtu hcmj mlya mync rqb mymlch jbzlw 53 :tafjlhcnm ynbl aycn ynymch mwyb 54 :dwhymu nb umcyla nbrq hz hcmj hnc

qrzm hlqcm hamw myclc tja psk truq wnbrq 55 :rwxhdp nb laylmg:hjnml nmcb hlwlb tls myalm mhync cdqh lqcb lqc myubc psk dja

nb dja cbk dja lya rqb nb dja rp 57 :trfq halm bhz hrcu tja pk 56mlya mync rqb mymlch jbzlw 59 :tafjl dja myzu ryuc 58 :hlul wtnc

:rwxhdp nb laylmg nbrq hz hcmj hnc ynb mycbk hcmj mydtu hcmjpsk truq wnbrq 61 :ynudg nb ndyba nmynb ynbl aycn yuycth mwyb 60

mhync cdqh lqcb lqc myubc psk dja qrzm hlqcm hamw myclc tjadja rp 63 :trfq halm bhz hrcu tja pk 62 :hjnml nmcb hlwlb tls myalm

:tafjl dja myzu ryuc 64 :hlul wtnc nb dja cbk dja lya rqb nb

160

waybyw 3 :mydqph lu mydmuh mh tfmh yaycn mh mtba tyb ycar larcymyacnh ync lu hlgu rqb rcu yncw bx tlgu cc hwhy ynpl mnbrq ta

jq 5 :rmal hcm la hwhy rmayw 4 :nkcmh ynpl mtwa wbyrqyw djal rwcwypk cya mywlh la mtwa httnw duwm lha tdbu ta dbul wyhw mtam

ytc ta 7 :mywlh la mtwa ntyw rqbh taw tlguh ta hcm jqyw 6 :wtdbutlguh ubra taw 8 :mtdbu ypk nwcrg ynbl ntn rqbh tubra taw twlguh

:nhkh nrha nb rmtya dyb mtdbu ypk yrrm ynbl ntn rqbh tnmc tawmyacnh wbyrqyw 10 :wacy ptkb mhlu cdqh tdbu yk ntn al thq ynblw 9:jbzmh ynpl mnbrq ta maycnh wbyrqyw wta jcmh mwyb jbzmh tknj ta

ta wbyrqy mwyl dja aycn mwyl dja aycn hcm la hwhy rmayw 11nb nwcjn wnbrq ta nwcarh mwyb byrqmh yhyw 12 :jbzmh tknjl mnbrq

qrzm hlqcm hamw myclc tja psk truq wnbrqw 13 :hdwhy hfml bdnymu:hjnml nmcb hlwlb tls myalm mhync cdqh lqcb lqc myubc psk dja

nb dja cbk dja lya rqb nb dja rp 15 :trfq halm bhz hrcu tja pk 14mlya mync rqb mymlch jbzlw 17 :tafjl dja myzu ryuc 16 :hlul wtnc

:bdnymu nb nwcjn nbrq hz hcmj hnc ynb mycbk hcmj mydwtu hcmjtruq wnbrq ta brqh 19 :rkccy aycn ruwx nb lantn byrqh ynch mwyb 18

cdqh lqcb lqc myubc psk dja qrzm hlqcm hamw myclc tja psk:trfq halm bhz hrcu tja pk 20 :hjnml nmcb hlwlb tls myalm mhyncdja myzu ryuc 22 :hlul wtnc nb dja cbk dja lya rqb nb dja rp 21

ynb mycbk hcmj mydtu hcmj mlya mync rqb mymlch jbzlw 23 :tafjlnlwbz ynbl aycn ycylch mwyb 24 :ruwx nb lantn nbrq hz hcmj hnc

psk dja qrzm hlqcm hamw myclc tja psk truq wnbrq 25 :nlj nb baylatja pk 26 :hjnml nmcb hlwlb tls myalm mhync cdqh lqcb lqc myubc

:hlul wtnc nb dja cbk dja lya rqb nb dja rp 27 :trfq halm bhz hrcumydtu hcmj mlya mync rqb mymlch jbzlwv 29 :tafjl dja myzu ryuc 28

yuybrh mwyb 30 :nlj nb bayla nbrq hz hcmj hnc ynb mycbk hcmjmyclc tja psk truq wnbrq 31 :rwaydc nb rwxyla nbwar ynbl aycntls myalm mhync cdqh lqcb lqc myubc psk dja qrzm hlqcm hamw

159

lk 5 :lkay al gz duw mynxrjm nyyh npgm hcuy rca lkm wrzn ymy lk 4cdq hwhyl ryzy rca mmyh talmvdu wcar lu rbuy al rut wrzn rdn ymy

:aby al tm cpn lu hwhyl wryzh ymy lk 6 :wcar ruc urp ldg hyhylu wyhla rzn yk mtmb mhl amfy al wtjalw wyjal wmalw wybal 7

matp utpb wylu tm twmy ykw 9 :hwhyl awh cdq wrzn ymy lk 8 :wcarmwybw 10 :wnjlgy yuybch mwyb wtrhf mwyb wcar jlgw wrzn car amfw

:duwm lha jtp la nhkh la hnwy ynb ync wa myrt ytc aby ynymchcpnh lu afj rcam wylu rpkw hlul djaw tafjl dja nhkh hcuw 11

nb cbk aybhw wrzn ymy ta hwhyl ryzhw 12 :awhh mwyb wcar ta cdqwryznh trwt tazw 13 :wrzn amf yk wlpy myncarh mymyhw mcal wtncwnbrq ta byrqhw 14 :duwm lha jtp la wta ayby wrzn ymy talm mwybtafjl hmymt htnc tb tja hcbkw hlul dja mymt wtnc nb cbk hwhyltwxm yqyqrw nmcb tlwlb tlj tls twxm lsw 15 :mymlcl mymt dja lyaw

ta hcuw hwhy ynpl nhkh byrqhw 16 :mhyksnw mtjnmw nmcb myjcmtwxmh ls lu hwhyl mymlc jbz hcuy lyah taw 17 :wtlu taw wtafj

car ta duwm lha jtp ryznh jlgw 18 :wksn taw wtjnm ta nhkh hcuwjqlw 19 :mymlch jbz tjt rca cah lu ntnw wrzn car ruc ta jqlw wrzn

dja hxm qyqrw lsh nm tja hxm tljw lyah nm hlcb urzh ta nhkhhpwnt nhkh mtwa pynhw 20 :wrzn ta wjlgth rja ryznh ypk lu ntnw

htcy rjaw hmwrth qwc luw hpwnth hzj lu nhkl awh cdq hwhy ynplrca dblm wrzn lu hwhyl wnbrq rdy rca ryznh trwt taz 21 :nyy ryznhla hwhy rbdyw 22 :wrzn trwt lu hcuy nk rdy rca wrdn ypk wdy gyctrwma larcy ynb ta wkrbt hk rmal wynb law nrha la rbd 23 :rmal hcm

hwhy acy 26 :knjyw kyla wynp hwhy ray 25 :krmcyw hwhy kkrby 24 :mhl:mkrba ynaw larcy ynb lu ymc ta wmcw 27 :mwlc kl mcyw kyla wynp

Numbers 7lk taw wta cdqyw wta jcmyw nkcmh ta myqhl hcm twlk mwyb yhyw 1

yaycn wbyrqyw 2 :mta cdqyw mjcmyw wylk lk taw jbzmh taw wylk

158

wylu rbuw 14 :hcptn al awhw hb nya duw hamfn ayhw hrtsnw hcyata anqw hanq jwr wylu rbu wa hamfn awhw wtca ta anqw hanq jwr

ta aybhw nhkh la wtca ta cyah aybhw 15 :hamfn al ayhw wtcawylu nty alw nmc wylu qxy al myruc jmq hpyah trycu hylu hnbrqnhkh hta byrqhw 16 :nwu trkzm nwrkz tjnm awh tanq tjnm yk hnbl

rca rpuh nmw crj ylkb mycdq mym nhkh jqlw 17 :hwhy ynpl hdmuhwhcah ta nhkh dymuhw 18 :mymh la ntnw nhkh jqy nkcmh uqrqb hyhy

tjnm nwrkzh tjnm ta hypk lu ntnw hcah car ta urpw hwhy ynplnhkh hta uybchw 19 :myrramh myrmh ym wyhy nhkh dybw awh tanq

yqnh kcya tjt hamf tyfc al maw kta cya bkc al ma hcah la rmawntyw tamfn ykw kcya tjt tyfc yk taw 20 :hlah myrramh myrmh ymmhlah tubcb hcah ta nhkh uybchw 21` :kcya ydulbm wtbkc ta kb cya

ta hwhy ttb kmu kwtb hubclw hlal ktwa hwhy nty hcal nhkh rmawtwbxl kyumb hlah myrramh mymh wabw 22 :hbx knfb taw tlpn kkry

rpsb nhkh hlah tlah ta btkw 23 :nma nma hcah hrmaw kry lpnlw nfbhb wabw myrramh myrmh ym ta hcah ta hqchw 24 :myrmh ym la hjmw

ta pynhw tanqh tjnm ta hcah dym nhkh jqlw 25 :myrml myrramh mymhta hjnmh nm nhkh xmqw 26 :jbzmh la hta byrqhw hwhy ynpl hjnmh

ta hqchw 27 :mymh ta hcah ta hqcy rjaw hjbzmh ryfqhw htrkzamyrml myrramh mymh hb wabw hcyab lum lumtw hamfn ma htyhw mymh

hamfn al maw 28 :hmu brqb hlal hcah htyhw hkry hlpnw hnfb htbxwhca hfct rca tanqh trwt taz 29 :urz hurznw htqnw awh hrhfw hcah

wtca ta anqw hanq jwr wylu rbut rca cya wa 30 :hamfnw hcya tjthqnw 31 :tazh hrwth lk ta nhkh hl hcuw hwhy ynpl hcah ta dymuhw

:hnwu ta act awhh hcahw nwum cyahNumbers 6

hca wa cya mhla trmaw larcy ynb la rbd 2 :rmal hcm la hwhy rbdyw 1xmjw nyy xmj ryzy rkcw nyym 3 :hwhyl ryzhl ryzn rdn rdnl alpy yk:lkay al mycbyw myjl mybnuw htcy al mybnu trcm lkw htcy al rkc

157

wyhyw 36 :duwm lhab hdbul abxl abh lk hnc mycmj nb duw hlumwythqh tjpcm ydwqp hla 37 :mycmjw twam ubc mypla mtjpcml mhydqpydwqpw 38 :hcm dyb hwhy yp lu nrhaw hcm dqp rca duwm lhab dbuh lk

nb duw hlumw hnc myclc nbm 39 :mtba tyblw mtwjpcml nwcrg ynbmtjpcml mhydqp wyhyw 40 :duwm lhab hdbul abxl abh lk hnc mycmj

lk nwcrg ynb tjpcm ydwqp hla 41 :myclcw twam ccw mypla mtba tyblynb tjpcm ydwqpw 42 :hwhy yp lu nrhaw hcm dqp rca duwm lhab dbuh

hnc mycmj nb duw hlumw hnc myclc nbm 43 :mtba tybl mtjpcml yrrmmypla tclc mtjpcml mhydqp wyhyw 44 :duwm lhab hdbul abxl abh lk

hwhy yp lu nrhaw hcm dqp rca yrrm ynb tjpcm ydwqp hla 45 :mytamwmywlh ta larcy yaycnw nrhaw hcm dqp rca mydqph lk 46 :hcm dyblk hnc mycmj nb duw hlumw hnc myclc nbm 47 :mtba tyblw mtjpcmltnmc mhydqp wyhyw 48 :duwm lhab acm tdbuw hdbu tdbu dbul abh

cya cya hcm dyb mtwa dqp hwhy yp lu 49 :mynmcw twam cmjw mypla:hcm ta hwhy hwx rca wydqpw wacm luw wtdbu lu

Numbers 5uwrx lk hnjmh nm wjlcyw larcy ynb ta wx 2 :rmal hcm la hwhy rbdyw 1

alw mwjlct hnjml xwjm la wjlct hbqn du rkzm 3 :cpnl amf lkw bz lkwwjlcyw larcy ynb nk wcuyw 4 :mkwtb nkc yna rca mhynjm ta wamfy

rbdyw 5 :larcy ynb wcu nk hcm la hwhy rbd rcak hnjml xwjm la mtwatafj lkm wcuy yk hca wa cya larcy ynb la rbd 6 :rmal hcm la hwhywcu rca mtafj ta wdwthw 7 :awhh cpnh hmcaw hwhyb lum luml mdahnya maw 8 :wl mca rcal ntnw wylu psy wtcymjw wcarb wmca ta bychwmyrpkh lya dblm nhkl hwhyl bcwmh mcah wyla mcah bychl lag cyal

nhkl wbyrqy rca larcy ynb ycdq lkl hmwrt lkw 9 :wylu wb rpky rca:hyhy wl nhkl nty rca cya wyhy wl wycdq ta cyaw 10 :hyhy wl

cya cya mhla trmaw larcy ynb la rbd 12 :rmal hcm la hwhy rbdyw 11ynyum mlunw urz tbkc hta cya bkcw 13 :lum wb hlumw wtca hfct yk

156

trch ylk lk ta wjqlw 12 :wydb ta wmcw cjt rwu hskmb wta wskw tlktcjt rwu hskmb mtwa wskw tlkt dgb la wntnw cdqb mb wtrcy rca

wntnw 14 :nmgra dgb wylu wcrpw jbzmh ta wncdw 13 :fwmh lu wntnwtaw tglzmh ta ttjmh ta mhb wylu wtrcy rca wylk lk ta wylu

wmcw cjt rwu ywsk wyluvwcrpw jbzmh ylk lk tqrzmh taw myuyhhnjmh usnb cdqh ylk lk taw cdqh ta tskl wynbw nrha hlkw 15 :wydb

ynb acm hla wtmw cdqh la wugy alw tacl thq ynb waby nk yrjawmymsh trfqw rwamh nmc nhkh nrha nb rzula tdqpw 16 :duwm lhab thq

:wylkbw cdqb wb rca lkw nkcmh lk tdqp hjcmh nmcw dymth tjnmwtjpcm fbc ta wtyrkt la 18 :rmal nrha law hcm la hwhy rbdyw 17

cdq ta mtcgb wtmy alw wyjw mhl wcu tazw 19 :mywlh kwtm ythqh:wacm law wtdbu lu cya cya mtwa wmcw waby wynbw nrha mycdqh:rmal hcm la hwhy rbdyw 21 :wtmw cdqh ta ulbk twarl waby alw 20

hnc myclc nbm 23 :mtjpcml mtba tybl mh mg nwcrg ynb car ta acn 22lhab hdbu dbul abx abxl abh lk mtwa dqpt hnc mycmj nb du hlumw

tuyry ta wacnw 25 :acmlw dbul yncrgh tjpcm tdbu taz 24 :duwmksm taw hlumlm wylu rca cjth hskmw whskm duwm lha taw nkcmh

nkcmh lu rca rxjh ruc jtp ksm taw rxjh yulq taw 26 :duwm lha jtpmhl hcuy rca lk taw mtdbu ylk lk tawvmhyrtym taw bybs jbzmh luw

lklw macm lkl yncrgh ynb tdbu lk hyht wynbw nrha yp lu 27 :wdbuwynb tjpcm tdbu taz 28 :macm lk ta trmcmb mhlu mtdqpw mtdbu

yrrm ynb 29 :nhkh nrha nb rmtya dyb mtrmcmw duwm lhab yncrghmycmj nb duw hlumw hnc myclc nbm 30 :mta dqpt mtba tybl mtjpcmlmacm trmcm tazw 31 :duwm lha tdbu ta dbul abxl abh lk mdqpt hnc

:wyndaw wydwmuw wyjyrbw nkcmh ycrq duwm lhab mtdbu lkllklw mhylk lkl mhyrtymw mtdtyw mhyndaw bybs rxjh ydwmuw 32

yrrm ynb tjpcm tdbu taz 33 :macm trmcm ylk ta wdqpt tmcbw mtdbunrhaw hcm dqpyw 34 :nhkh nrha nb rmtya dyb duwm lhab mtdbu lklhnc myclc nbm 35 :mtba tyblw mtjpcml ythqh ynb ta hduh yaycnw

155

trmcml cdqmh trmcm myrmc wynbw nrhaw hcm hjrzm duwm lha ynpllu nrhaw hcm dqp rca mywlh ydwqp lk 39 :tmwy brqh rzhw larcy ynb

rmayw 40 :pla myrcuw mync hlumw cdj nbm rkz lk mtjpcml hwhy yprpsm ta acw hlumw cdj nbm larcy ynbl rkz rkb lk dqp hcm la hwhy

tmhb taw larcy ynbb rkb lk tjt hwhy yna yl mywlh ta tjqlw 41 :mtmcwta hwhy hwx rcak hcm dqpyw 42 :larcy ynb tmhbb rwkb lk tjt mywlh

hlumw cdj nbm tmc rpsmb rkz rwkb lk yhyw 43 :larcy ynbb rwkb lk tahcm la hwhy rbdyw 44 :mytamw myubcw hclc pla myrcuw mync mhydqpl

tjt mywlh tmhb taw larcy ynbb rwkb lk tjt mywlh ta jq 45 :rmalmytamhw myubchw hclch yywdp taw 46 :hwhy yna mywlh yl wyhw mtmhb

tlglgl mylqc tcmj tcmj tjqlwv 47 :larcy ynb rwkbm mywlh lu mypduhyywdp wynblw nrhal pskh httnw 48 :lqch hrg myrcu jqt cdqh lqcb

yywdp lu mypduh tam mwydph psk ta hcm jqyw 49 :mhb mypduhtwam clcw myccw hcmj pskh ta jql larcy ynb rwkb tam 50 :mywlh

hwhy yp lu wynblw nrhal mydph psk ta hcm ntyw 51 :cdqh lqcb plaw:hcm ta hwhy hwx rcak

Numbers 4ynb kwtm thq ynb car ta acn 2 :rmal nrha law hcm la hwhy rbdyw 1lk hnc mycmj nb duw hlumw hnc myclc nbm 3 :mtba tybl mtjpcml ywlcdq duwm lhab thq ynb tdbu taz 4 :duwm lhab hkalm twcul abxl ab

hb wskw ksmh tkrp ta wdrwhw hnjmh usnb wynbw nrha abw 5 :mycdqhtlkt lylk dgb wcrpw cjt rwu ywsk wylu wntnw 6 :tduh nra ta

ta wylu wntnw tlkt dgb wcrpy mynph njlc luw 7 :wydb wmcw hlumlm:hyhy wylu dymth mjlw ksnh twcq taw tyqnmh taw tpkh taw truqh

ta wmcw cjt rwu hskmb wta wskw ync tulwt dgb mhylu wcrpw 8hyjqlm taw hytrn taw rwamh trnm ta wskw tlkt dgb wjqlw 9 :wydb

lk taw hta wntnw 10 :mhb hl wtrcy rca hnmc ylk lk taw hyttjm tawdgb wcrpy bhzh jbzm luw 11 :fwmh lu wntnw cjt rwu hskm la hylk

154

ta httnw 9 :nkcmh tdbu ta dbul larcy ynb trmcm taw duwm lhanrha taw 10 :larcy ynb tam wl hmh mnwtn mnwtn wynblw nrhal mywlh

hcm la hwhy rbdyw 11 :tmwy brqh rzhw mtnhk ta wrmcw dqpt wynb tawrfp rwkb lk tjt larcy ynb kwtm mywlh ta ytjql hnh ynaw 12 :rmalrwkb lk ytkh mwyb rwkb lk yl yk 13 :mywlh yl wyhw larcy ynbm mjryna wyhy yl hmhb du mdam larcyb rwkb lk yl ytcdqh myrxm xrab

tybl ywl ynb ta dqp 15 :rmal ynys rbdmb hcm la hwhy rbdyw 14 :hwhyyp lu hcm mta dqpyw 16 :mdqpt hlumw cdj nbm rkz lk mtjpcml mtba

hlaw 18 :yrrmw thqw nwcrg mtmcb ywl ynb hla wyhyw 17 :hwx rcak hwhyrhxyw mrmu mtjpcml thq ynbw 19 :yumcw ynbl mtjpcml nwcrg ynb twmc

ywlh tjpcm mh hla ycwmw yljm mtjpcml yrrm ynbw 20 :layzuw nwrbjtjpcm mh hla yumch tjpcmw ynblh tjpcm nwcrgl 21 :mtba tybl

mypla tubc mhydqp hlumw cdj nbm rkz lk rpsmb mhydqp 22 :yncrghba tyb aycnw 24 :hmy wnjy nkcmh yrja yncrgh tjpcm 23 :twam cmjw

lhahw nkcmh duwm lhab nwcrg ynb trmcmw 25 :lal nb psyla yncrgllu rca rxjh jtp ksm taw rxjh yulqw 26 :duwm lha jtp ksmw whskm

ymrmuh tjpcm thqlw 27 :wtdbu lkl wyrtym taw bybs jbzmh luw nkcmhtjpcm mh hla ylayzuh tjpcmw ynrbjh tjpcmw yrhxyh tjpcmw

yrmc twam ccw mypla tnmc hlumw cdj nbm rkz lk rpsmb 28 :ythqhtyb aycnw 30 :hnmyt nkcmh kry lu wnjy thq ynb tjpcm 29 :cdqh trmcm

hrnmhw njlchw nrah mtrmcmw 31 :layzu nb npxyla ythqh tjpcml bayaycn aycnw 32 :wtdbu lkw ksmhw mhb wtrcy rca cdqh ylkw tjbzmhw

tjpcm yrrml 33 :cdqh trmcm yrmc tdqp nhkh nrha nb rzula ywlhrkz lk rpsmb mhydqpw 34 :yrrm tjpcm mh hla ycwmh tjpcmw yljmh

yrrm tjpcml ba tyb aycnw 35 :mytamw mypla tcc hlumw cdj nbmyrrm ynb trmcm tdqpw 36 :hnpx wnjy nkcmh kry lu lyjyba nb layrwxydmuw 37 :wtdbu lkw wylk lkw wyndaw wydmuw wyjyrbw nkcmh ycrqhmdq nkcmh ynpl mynjhw 38 :mhyrtymw mtdtyw mhyndaw bybs rxjh

153

:lawur nb psyla dg ynbl aycnw dg hfmw 14 :twam clcw pla mycmjwmydqph lk 16 :mycmjw twam ccw pla myubraw hcmj mhydqpw wabxw 15

mtabxl mycmjw twam ubraw pla mycmjw djaw pla tam nbwar hnjmlnk wnjy rcak tnjmh kwtb mywlh hnjm duwm lha usnw 17 :wusy myncw

ynbl aycnw hmy mtabxl myrpa hnjm lgd 18 :mhylgdl wdy lu cya wusy:twam cmjw pla myubra mhydqpw wabxw 19 :dwhymu nb umcyla myrpa

wabxw 21 :rwxhdp nb laylmg hcnm ynbl aycnw hcnm hfm wyluw 20nmynb ynbl aycnw nmynb hfmw 22 :mytamw pla myclcw mync mhydqpw

lk 24 :twam ubraw pla myclcw hcmj mhydqpw wabxw 23 :ynudg nb ndybamyclcw mtabxl hamw mypla tnmcw pla tam myrpa hnjml mydqph

:ydcymu nb rzuyja nd ynbl aycnw mtabxl hnpx nd hnjm lgd 25 :wusyrca hfm wylu mynjhw 27 :twam ubcw pla myccw mync mhydqpw wabxw 26

pla myubraw dja mhydqpw wabxw 28 :nrku nb layugp rca ynbl aycnwwabxw 30 :nnyu nb uryja yltpn ynbl aycnw yltpn hfmw 29 :twam cmjw

pla tam nd hnjml mydqph lk 31 :twam ubraw pla mycmjw hclc mhydqpwynb ydwqp hla 32 :mhylgdl wusy hnrjal twam ccw pla mycmjw hubcw

mypla tclcw pla twam cc mtabxl tnjmh ydwqp lk mtba tybl larcyhwx rcak larcy ynb kwtb wdqpth al mywlhw 33 :mycmjw twam cmjwwnj nk hcm ta hwhy hwx rca lkk larcy ynb wcuyw 34 :hcm ta hwhy

:wytba tyb lu wytjpcml cya wusn nkw mhylgdlNumbers 3

twmc hlaw 2 :ynys rhb hcm ta hwhy rbd mwyb hcmw nrha tdlwt hlaw 1nrha ynb twmc hla 3 :rmtyaw rzula awhybaw bdn rkbh nrha ynb

hwhy ynpl awhybaw bdn tmyw 4 :nhkl mdy alm rca myjcmh mynhkhrzula nhkyw mhl wyh al mynbw ynys rbdmb hwhy ynpl hrz ca mbrqhb

hfm ta brqh 6 :rmal hcm la hwhy rbdyw 5 :mhyba nrha ynp lu rmtyawtaw wtrmcm ta wrmcw 7 :wta wtrcw nhkh nrha ynpl wta tdmuhw ywl

ylk lk ta wrmcw 8 :nkcmh tdbu ta dbul duwm lha ynpl hduh lk trmcm

152

rca ynbl 40 :twam ubcw pla myccw mync nd hfml mhydqp 39 :abx axy lkaxy lk hlumw hnc myrcu nbm tmc rpsmb mtba tybl mtjpcml mtdlwtyltpn ynb 42 :twam cmjw pla myubraw dja rca hfml mhydqp 41 :abxaxy lk hlumw hnc myrcu nbm tmc rpsmb mtba tybl mtjpcml mtdlwt

mydqph hla 44 :twam ubraw pla mycmjw hclc yltpn hfml mhydqp 43 :abxtybl dja cya cya rcu mync larcy yaycnw nrhaw hcm dqp rca

hnc myrcu nbm mtba tybl larcy ynb ydwqp lk wyhyw 45 :wyh wytbatclcw pla twam cc mydqph lk wyhyw 46 :larcyb abx axy lk hlumw:mkwtb wdqpth al mtba hfml mywlhw 47 :mycmjw twam cmjw mypla

act al mcar taw dqpt al ywl hfm ta ka 49 :rmal hcm la hwhy rbdyw 48wylk lk luw tduh nkcm lu mywlh ta dqph htaw 50 :larcy ynb kwtbbybsw whtrcy mhw wylk lk taw nkcmh ta wacy hmh wl rca lk luw

wmyqy nkcmh tnjbw mywlh wta wdyrwy nkcmh usnbw 51 :wnjy nkcmllu cyaw whnjm lu cya larcy ynb wnjw 52 :tmwy brqh rzhw mywlh wta

tdu lu pxq hyhy alw tduh nkcml bybs wnjy mywlhw 53 :mtabxl wlgdlarcy ynb wcuyw 54 :twduh nkcm trmcm ta mywlh wrmcw larcy ynb

:wcu nk hcm ta hwhy hwx rca lkkNumbers 2

mtba tybl ttab wlgd lu cya 2 :rmal nrha law hcm la hwhy rbdyw 1lgd hjrzm hmdq mynjhw 3 :wnjy duwm lhal bybs dgnm larcy ynb wnjy

wabxw 4 :bdnymu nb nwcjn hdwhy ynbl aycnw mtabxl hdwhy hnjmrkccy hfm wylu mynjhw 5 :twam ccw pla myubcw hubra mhydqpw

pla mycmjw hubra wydqpw wabxw 6 :ruwx nb lantn rkccy ynbl aycnwwabxw 8 :nlj nb bayla nlwbz ynbl aycnw nlwbz hfm 7 :twam ubraw

tam hdwhy hnjml mydqph lk 9 :twam ubraw pla mycmjw hubc wydqpwlgd 10 :wusy hncar mtabxl twam ubraw mypla tccw pla mynmcw pla

:rwaydc nb rwxyla nbwar ynbl aycnw mtabxl hnmyt nbwar hnjmhfm wylu mnwjhw 12 :twam cmjw pla myubraw hcc wydqpw wabxw 11

huct mhydqpw wabxw 13 :ydcyrwx nb laymlc nwumc ynbl aycnw nwumc

151

nb laymlc nwumcl 6 :rwaydc nb rwxyla nbwarl mkta wdmuy rcanlwbzl 9 :ruwx nb lantn rkccyl 8 :bdnymu nb nwcjn hdwhyl 7 :ydcyrwx

laylmg hcnml dwhymu nb umcyla myrpal pswy ynbl 10 :nlj nb baylarcal 13 :ydcymu nb rzuyja ndl 12 :ynudg nb ndyba nmynbl 11 :rwxhdp nbhla 16 :nnyu nb uryja yltpnl 15 :lawud nb psyla dgl 14 :nrku nb layugp

hcm jqyw 17 :mh larcy ypla ycar mtwba twfm yaycn hduh yayrqdjab wlyhqh hduh lk taw 18 :twmcb wbqn rca hlah mycnah ta nrhawhnc myrcu nbm twmc rpsmb mtba tybl mtjpcm lu wdlytyw ynch cdjl

wyhyw 20 :ynys rbdmb mdqpyw hcm ta hwhy hwx rcak 19 :mtlglgl hlumwmtlglgl twmc rpsmb mtba tybl mtjpcml mtdlwt larcy rkb nbwar ynb

hcc nbwar hfml mhydqp 21 :abx axy lk hlumw hnc myrcu nbm rkz lkmtba tybl mtjpcml mtdlwt nwumc ynbl 22 :twam cmjw pla myubraw:abx axy lk hlumw hnc myrcu nbm rkz lk mtlglgl twmc rpsmb wydqp

mtdlwt dg ynbl 24 :twam clcw pla mycmjw huct nwumc hfml mhydqp 23:abx axy lk hlumw hnc myrcu nbm twmc rpsmb mtba tybl mtjpcmlynbl 26 :mycmjw twam ccw pla myubraw hcmj dg hfml mhydqp 25

lk hlumw hnc myrcu nbm tmc rpsmb mtba tybl mtjpcml mtdlwt hdwhyynbl 28 :twam ccw pla myubcw hubra hdwhy hfml mhydqp 27 :abx axy

lk hlumw hnc myrcu nbm tmc rpsmb mtba tybl mtjpcml mtdlwt rkccyynbl 30 :twam ubraw pla mycmjw hubra rkccy hfml mhydqp 29 :abx axy

lk hlumw hnc myrcu nbm tmc rpsmb mtba tybl mtjpcml mtdlwt nlwbzynbl 32 :twam ubraw pla mycmjw hubc nlwbz hfml mhydqp 31 :abx axy

myrcu nbm tmc rpsmb mtba tybl mtjpcml mtdlwt myrpa ynbl pswy:twam cmjw pla myubra myrpa hfml mhydqp 33 :abx axy lk hlumw hnc

hnc myrcu nbm twmc rpsmb mtba tybl mtjpcml mtdlwt hcnm ynbl 34:mytamw pla myclcw mync hcnm hfml mhydqp 35 :abx axy lk hlumw

hnc myrcu nbm tmc rpsmb mtba tybl mtjpcml mtdlwt nmynb ynbl 36:twam ubraw pla myclcw hcmj nmynb hfml mhydqp 37 :abx axy lk hlumwhlumw hnc myrcu nbm tmc rpsmb mtba tybl mtjpcml mtdlwt nd ynbl 38

150

mqw wyl[ kkr[ psk tycmj psyw wta cydqmh hdch ta lagy lag maw 19:dw[ lagy al rja cyal hdch ta rkm maw hdch ta lagy al maw 20 :wl

:wtzja hyht nhkl mrjh hdck hwhyl cdq lbyb wtaxb hdch hyhw 21nhkh wl bcjw 23 :hwhyl cydqy wtzja hdcm al rca wtnqm hdc ta maw 22

:hwhyl cdq awhh mwyb kkr[h ta ntnw lbyh tnc d[ kkr[h tskm talkw 25 :xrah tzja wl rcal wtam whnq rcal hdch bwcy lbwyh tncb 24

rkby rca rwkb ka 26 :lqch hyhy hrg myrc[ cdqh lqcb hyhy kkr[maw 27 :awh hwhyl hc ma rwc ma wta cya cydqy al hmhbb hwhyl

rkmnw lagy al maw wyl[ wtcmj psyw kkr[b hdpw hamfh hmhbbhmhbw mdam wl rca lkm hwhyl cya mrjy rca mrj lk ka 28 :kkr[b

lk 29 :hwhyl awh mycdq cdq mrj lk lagy alw rkmy al wtzja hdcmw[rzm xrah rc[m lkw 30 :tmwy twm hdpy al mdah nm mrjy rca mrj

wrc[mm cya lagy lag maw 31 :hwhyl cdq awh hwhyl x[h yrpm xrahfbch tjt rb[y rca lk naxw rqb rc[m lkw 32 :wyl[ psy wtycmj

rmh maw wnrymy alw [rl bwf nyb rqby al 33 :hwhyl cdq hyhy yryc[hhwx rca twxmh hla 34 :lagy al cdq hyhy wtrwmtw awh hyhw wnrymy

:ynys rhb larcy ynb la hcm ta hwhy

The 4th Book of Moses, called Numbers, or B’midbar in Hebrew

Numbers 1hncb ynch cdjl djab duwm lhab ynys rbdmb hcm la hwhy rbdyw 1

larcy ynb tdu lk car ta wac 2 :rmal myrxm xram mtaxl tynchhnc myrcu nbm 3 :mtlglgl rkz lk twmc rpsmb mtba tybl mtjpcmlmktaw 4 :nrhaw hta mtabxl mta wdqpt larcyb abx axy lk hlumw

mycnah twmc hlaw 5 :awh wytba tybl car cya hfml cya cya wyhy

149

mhrba ytyrb ta paw qjxy ytyrb ta paw bwq[y ytyrb ta ytrkzw 42mhw mhm hmchb hyttbc ta xrtw mhm bz[t xrahw 43 :rkza xrahw rkza

paw 44 :mcpn hl[g ytqj taw wsam yfpcmb n[ybw n[y mnw[ ta wxryrphl mtlkl mytl[g alw mytsam al mhybya xrab mtwyhb taz mg

rca myncar tyrb mhl ytrkzw 45 :mhyhla hwhy yna yk mta ytyrb:hwhy yna myhlal mhl twyhl mywgh yny[l myrxm xram mta ytaxwhlarcy ynb nybw wnyb hwhy ntn rca trwthw myfpcmhw myqjh hla 46

:hcm dyb ynys rhbLeviticus 27

yk cya mhla trmaw larcy ynb la rbd 2 :rmal hcm la hwhy rbdyw 1nb d[w hnc myrc[ nbm rkzh kkr[ hyhw 3 :hwhyl tcpn kkr[b rdn alpy

hyhw awh hbqn maw 4 :cdqh lqcb psk lqc mycmj kkr[ hyhw hnc mycckkr[ hyhw hnc myrc[ nb d[w mync cmj nbm maw 5 :lqc myclc kkr[

cmj nb d[w cdj nbm maw 6 :mylqc trc[ hbqnlw mylqc myrc[ rkzh:psk mylqc tclc kkr[ hbqnlw psk mylqc hcmj rkzh kkr[ hyhw mync

hbqnlw lqc rc[ hcmj kkr[ hyhw rkz ma hl[mw hnc mycc nbm maw 7wta kyr[hw nhkh ynpl wdym[hw kkr[m awh km maw 8 :mylqc hrc[

wbyrqy rca hmhb maw 9 :nhkh wnkyr[y rdnh dy gyct rca yp l[ nhkhalw wnpyljy al 10 :cdq hyhy hwhyl wnmm nty rca lk hwhyl nbrq hnmm

awh hyhw hmhbb hmhb rymy rmh maw bwfb [r wa [rb bwf wta rymynbrq hnmm wbyrqy al rca hamf hmhb lk maw 11 :cdq hyhy wtrwmtw

bwf nyb hta nhkh kyr[hw 12 :nhkh ynpl hmhbh ta dym[hw hwhyll[ wtcymj psyw hnlagy lag maw 13 :hyhy nk nhkh kkr[k [r nybw

bwf nyb nhkh wkyr[hw hwhyl cdq wtyb ta cdqy yk cyaw 14 :kkr[ta lagy cydqmh maw 15 :mwqy nk nhkh wta kyr[y rcak [r nybw

cydqy wtzja hdcm maw 16 :wl hyhw wyl[ kkr[ psk tycymj psyw wtybma 17 :psk lqc mycmjb myr[c rmj [rz w[rz ypl kkr[ hyhw hwhyl cya

whdc cydqy lbyh rja maw 18 :mwqy kkr[k whdc cydqy lbyh tncm:kkr[m [rgnw lbyh tnc d[ trtwnh mynch yp l[ pskh ta nhkh wl bcjw

148

mk[rz qyrl mt[rzw cpn tbydmw myny[ twlkm tjdqh taw tpjchmkb wdrw mkybya ynpl mtpgnw mkb ynp yttnw 17 :mkybya whlkaw

ytpsyw yl w[mct al hla d[ maw 18 :mkta pdr nyaw mtsnw mkyancta yttnw mkz[ nwag ta ytrbcw 19 :mkytafj l[ [bc mkta hrsyl

ta mkxra ntt alw mkjk qyrl mtw 20 :hcjnk mkxra taw lzrbk mkymcyl [mcl wbat alw yrq ym[ wklt maw 21 :wyrp nty al xrah x[w hlwby

hdch tyj ta mkb ytjlchw 22 :mkytafjk [bc hkm mkyl[ ytpsywmaw 23 :mkykrd wmcnw mkta hfy[mhw mktmhb ta htyrkhw mkta hlkcw

yrqb mkm[ yna pa ytklhw 24 :yrq ym[ mtklhw yl wrswt al hlabmqn tmqn brj mkyl[ ytabhw 25 :mkytafj l[ [bc yna mg mkta ytykhwyrbcb 26 :bywa dyb mttnw mkkwtb rbd ytjlcw mkyr[ la mtpsanw tyrb

lqcmb mkmjl wbychw dja rwntb mkmjl mycn rc[ wpaw mjl hfm mkl:yrqb ym[ mtklhw yl w[mct al tazb maw 27 :w[bct alw mtlkaw

:mkytafj l[ [bc yna pa mkta ytrsyw yrq tmjb mkm[ ytklhw 28ytrkhw mkytmb ta ytdmchw 30 :wlkat mkytnb rcbw mkynb rcb mtlkaw 29

:mkta ycpn hl[gw mkylwlg yrgp l[ mkyrgp ta yttnw mkynmj ta:mkjjyn jyrb jyra alw mkycdqm ta ytwmchw hbrj mkyr[ ta yttnw 31

hrza mktaw 33 :hb mybcyh mkybya hyl[ wmmcw xrah ta yna ytmchw:hbrj wyhy mkyr[w hmmc mkxra htyhw brj mkyrja ytqyrhw mywgbtbct za mkybya xrab mtaw hmch ymy lk hyttbc ta xrah hxrt za 34

mkyttbcb htbc al rca ta tbct hmch ymyvlk 35 :hyttbc ta txrhw xrahpdrw mhybya txrab mbblb krm ytabhw mkb myracnhw 36 :hyl[ mktbcb

wyjab cya wlckw 37 :pdr nyaw wlpnw brj tsnm wsnw pdn hl[ lwq mtamtdbaw 38 :mkybya ynpl hmwqt mkl hyht alw nya pdrw brj ynpmk

txrab mnw[b wqmy mkb myracnhw 39 :mkybya xra mkta hlkaw mywgbmtba nw[ taw mnw[ ta wdwthw 40 :wqmy mta mtba tnw[b paw mkybya

yrqb mm[ kla yna pa 41 :yrqb ym[ wklh rca paw yb wl[m rca ml[mb:mnw[ ta wxry zaw lr[h mbbl [nky za wa mhybya xrab mta ytabhw

147

mkyjabw wdb[t mhb ml[l hzja tcrl mkyrja mkynbl mta mtljnthw 46km[ bcwtw rg dy gyct ykw 47 :krpb wb hdrt al wyjab cya larcy ynb

rkmn yrja 48 :rg tjpcm rq[l wa km[ bcwt rgl rkmnw wm[ kyja kmwracm wa wnlagy wdd nb wa wdd wa 49 :wnlagy wyjam dja wl hyht hlag

tncm whnq m[ bcjw 50 :lagnw wdy hgych wa wnlagy wtjpcmm wrcbhyhy rykc ymyk mync rpsmb wrkmm psk hyhw lbyh tnc d[ wl wrkmh

f[m maw 52 :wtnqm pskm wtlag bycy nhypl myncb twbr dw[ ma 51 :wm[rykck 53 :wtlag ta bycy wync ypk wl bcjw lbyh tnc d[ myncb racn

axyw hlab lagy al maw 54 :kyny[l krpb wndry al wm[ hyhy hncb hncrca mh ydb[ mydb[ larcy ynb yl yk 55 :wm[ wynbw awh lbyh tncb

:mkyhla hwhy yna myrxm xram mtwa ytaxwhLeviticus 26

wntt al tykcm nbaw mkl wmyqt al hbxmw lspw mlyla mkl wc[t al 1wrmct yttbc ta 2 :mkyhla hwhy yna yk hyl[ twjtchl mkxrab

mtyc[w wrmct ytwxm taw wklt ytqjb ma 3 :hwhy yna waryt ycdqmw:wyrp nty hdch x[w hlwby xrah hntnw mt[b mkymcg yttnw 4 :mta[bcl mkmjl mtlkaw [rz ta gycy ryxbw ryxb ta cyd mkl gychw 5

ytbchw dyrjm nyaw mtbkcw xrab mwlc yttnw 6 :mkxrab jfbl mtbcywwlpnw mkybya ta mtpdrw 7 :mkxrab rb[t al brjw xrah nm h[r hyj

wlpnw wpdry hbbr mkm hamw ham hcmj mkm wpdrw 8 :brjl mkynplmkta ytybrhw mkta ytyrphw mkyla ytynpw 9 :brjl mkynpl mkybya

:wayxwt cdj ynpm ncyw ncwn ncy mtlkaw 10 :mkta ytyrb ta ytmyqhwmkkwtb ytklhthw 12 :mkta ycpn l[gt alw mkkwtb ynkcm yttnw 11

rca mkyhla hwhy yna 13 m[l yl wyht mtaw myhlal mkl ytyyhwklwaw mkl[ tfm rbcaw mydb[ mhl tyhm myrxm xram mkta ytaxwh

maw 15 :hlah twxmh lk ta wc[t alw yl w[mct al maw 14 :twymmwq mktaytwxm lk ta twc[ ytlbl mkcpn l[gt yfpcm ta maw wsamt ytqjb

ta hlhb mkyl[ ytdqphw mkl taz hc[a yna pa 16 :ytyrb ta mkrphl

146

jfbl mtbcyw [bcl mtlkaw hyrp xrah hntnw 19 :jfbl xrah l[ mtbcywta psan alw [rzn al nh t[ybch hncb lkan hm wrmat ykw 20 :hyl[

clcl hawbth ta tc[w tycch hncb mkl ytkrb ta ytywxw 21 :wntawbthnch d[ ncy hawbth nm mtlkaw tnymch hnch ta mt[rzw 22 :mynch

yl yk ttmxl rkmt al xrahw 23 :ncy wlkat htawbt awb d[ t[ycthwntt hlag mktzja xra lkbw 24 :ydm[ mta mybcwtw myrg yk xrahta lagw wyla brqh wlag abw wtzjam rkmw kyja kwmy yk 25 :xral

:wtlag ydk axmw wdy hgychw lag wl hyhy al yk cyaw 26 :wyja rkmm:wtzjal bcw wl rkm rca cyal pd[h ta bychw wrkmm ync ta bcjw 27

tnc d[ wta hnqh dyb wrkmm hyhw wl bych yd wdy haxm al maw 28hmwj ry[ bcwm tyb rkmy yk cyaw 29 :wtzjal bcw lbyb axyw lbwyh

d[ lagy al maw 30 :wtlag hyht mymy wrkmm tnc mt d[ wtlag htyhwwta hnql ttymxl hmj al rca ry[b rca tybh mqw hmymt hnc wl talm

hdc l[ bybs hmj mhl nya rca myrxjh ytbw 31 :lbyb axy al wytrdlmtzja yr[ ytb mywlh yr[w 32 :axy lbybw wl hyht hlag bcjy xrah

ry[w tyb rkmm axyw mywlh nm lagy rcaw 33 :mywll hyht mlw[ tlaghdcw 34 :larcy ynb kwtb mtzja awh mywlh yr[ ytb yk lbyb wtzja

hfmw kyja kwmy ykw 35 :mhl awh mlw[ tzja yk rkmy al mhyr[ crgmtybrtw kcn wtam jqt la 36 :km[ yjw bcwtw rg wb tqzjhw km[ wdy

al tybrmbw kcnb wl ntt al kpsk ta 37 :km[ kyja yjw kyhlam tarywmkl ttl myrxm xram mkta ytaxwh rca mkyhla hwhy yna 38 :klka ntt

al kl rkmnw km[ kyja kwmy ykw 39 :myhlal mkl twyhl n[nk xra ta:km[ db[y lbyh tnc d[ km[ hyhy bcwtk rykck 40 :db[ tdb[ wb db[t

:bwcy wytba tzja law wtjpcm la bcw wm[ wynbw awh km[m axyw 41al 43 :db[ trkmm wrkmy al myrxm xram mta ytaxwh rca mh ydb[ yk 42mywgh tam kl wyhy rca ktmaw kdb[w 44 :kyhlam taryw krpb wb hdrtmkm[ myrgh mybcwth ynbm mgw 45 :hmaw db[ wnqt mhm mkytbybs rca

:hzjal mkl wyhw mkxrab wdylwh rca mkm[ rca mtjpcmmw wnqt mhm

145

mc bqnw 16 :wafj acnw wyhla llqy yk cya cya rmal rbdt larcy:tmwy mc wbqnb jrzak rgk hd[h lk wb wmgry mwgr tmwy twm hwhy

cpn hnmlcy hmhb cpn hkmw 18 :tmwy twm mda cpn lk hky yk cyaw 17tjt rbc 20 :wl hc[y nk hc[ rcak wtym[b mwm nty yk cyaw 19 :cpn tjt

hkmw 21 :wb ntny nk mdab mwm nty rcak nc tjt nc ny[ tjt ny[ rbchyhy jrzak rgk mkl hyhy dja fpcm 22 :tmwy mda hkmw hnmlcy hmhb

la llqmh ta wayxwyw larcy ynb la hcm rbdyw 23 :mkyhla hwhy yna yk:hcm ta hwhy hwx rcak wc[ larcy ynbw nba wta wmgryw hnjml xwjm

Leviticus 25yk mhla trmaw larcy ynb la rbd 2 :rmal ynys rhb hcm la hwhy rbdyw 1

[rzt mync cc 3 :hwhyl tbc xrah htbcw mkl ntn yna rca xrah la wabttbc t[ybch hncbw 4 :htawbt ta tpsaw kmrk rmzt mync ccw kdc

jyps ta 5 :rmzt al kmrkw [rzt al kdc hwhyl tbc xral hyhy nwtbc:xral hyhy nwtbc tnc rxbt al kryzn ybn[ taw rwxqt al kryxq

kbcwtlw krykclw ktmalw kdb[lw kl hlkal mkl xrah tbc htyhw 6trpsw 8 :lkal htawbt lk hyht kxrab rca hyjlw ktmhblw 7 :km[ myrghmynch ttbc [bc ymy kl wyhw mym[p [bc mync [bc mync ttbc [bc kl

cdjl rwc[b y[bch cdjb h[wrt rpwc trb[hw 9 :hnc my[braw [cthnc mycmjh tnc ta mtcdqw 10 :mkxra lkb rpwc wryb[t myrpkh mwyb

wtzja la cya mtbcw mkl hyht awh lbwy hybcy lkl xrab rwrd mtarqwal mkl hyht hnc mycmjh tnc awh lbwy 11 :wbct wtjpcm la cyaw

cdq awh lbwy yk 12 :hyrzn ta wrxbt alw hyjyps ta wrxqt alw w[rztla cya wbct tazh lbwyh tncb 13 :htawbt ta wlkat hdch nm mkl hyhtta cya wnwt la ktym[ dym hnq wa ktym[l rkmm wrkmt ykw 14 :wtzja

tawbt ync rpsmb ktym[ tam hnqt lbwyh rja mync rpsmb 15 :wyjayk wtnqm fy[mt mynch f[m yplw wtnqm hbrt mynch br ypl 16 :kl rkmy

yk kyhlam taryw wtym[ ta cya wnwt alw 17 :kl rkm awh tawbt rpsmmta mtyc[w wrmct yfpcm taw ytqj ta mtyc[w 18 :mkyhla hwhy yna

144

hyhy cdq arqm ynymch mwyb hwhyl hca wbyrqt mymy t[bc 36 :wc[thla 37 :wc[t al hdb[ tkalm lk awh trx[ hwhyl hca mtbrqhw mkl

hjnmw hl[ hwhyl hca byrqhl cdq yarqm mta warqt rca hwhy yd[wmmkytwntm dblmw hwhy ttbc dblm 38 :wmwyb mwy rbd myksnw jbz

rc[ hcmjb ka 39 :hwhyl wntt rca mkytbdn lk dblmw mkyrdn lk dblmwt[bc hwhy gj ta wgjt xrah tawbt ta mkpsab y[ybch cdjl mwy

mwyb mkl mtjqlw 40 :nwtbc ynymch mwybw nwtbc nwcarh mwyb mymyynpl mtjmcw ljn ybr[w tb[ x[ pn[w myrmt tpk rdh x[ yrp nwcarh

tqj hncb mymy t[bc hwhyl gj wta mtgjw 41 :mymy t[bc mkyhla hwhylk mymy t[bc wbct tksb 42 :wta wgjt y[ybch cdjb mkytrdl mlw[

ta ytbcwh twksb yk mkytrd w[dy n[ml 43 :tksb wbcy larcyb jrzahhcm rbdyw 44 :mkyhla hwhy yna myrxm xram mtwa yayxwhb larcy ynb

:larcy ynb la hwhy yd[m taLeviticus 24

kz tyz nmc kyla wjqyw larcy ynb ta wx 2 :rmal hcm la hwhy rbdyw 1wta kr[y d[wm lhab td[h tkrpl xwjm 3 :dymt rn tl[hl rwaml tytk

hrnmh l[ 4 :mkytrdl mlw[ tqj dymt hwhy ynpl rqb d[ br[m nrhamytc hta typaw tls tjqlw 5 :dymt hwhy ynpl twrnh ta kr[y hrhfhtwkr[m mytc mtwa tmcw 6 :tjah hljh hyhy mynrc[ ync twlj hrc[

hkz hnbl tkr[mh l[ ttnw 7 :hwhy ynpl rhfh njlch l[ tkr[mh ccynpl wnkr[y tbch mwyb tbch mwyb 8 :hwhyl hca hrkzal mjll htyhwwhlkaw wynblw nrhal htyhw 9 :mlw[ tyrb larcy ynb tam dymt hwhy

hca nb axyw 10 :mlw[ qj hwhy ycam wl awh mycdq cdq yk cdq mwqmbtylarcyh nb hnjmb wxnyw larcy ynb kwtb yrxm cya nb awhw tylarcy

waybyw llqyw mch ta tylarcyh hcah nb bqyw 11 :ylarcyh cyaw l[ mhlcrpl rmcmb whjynyw 12 :nd hfml yrbd tb tymlc wma mcw hcm la wta

hnjml xwjm la llqmh ta axwh 14 :rmal hcm la hwhy rbdyw 13 :hwhy ypynb law 15 :hd[h lk wta wmgrw wcar l[ mhydy ta my[mch lk wkmsw

143

wnpyny tbch trjmm mknxrl hwhy ynpl rm[h ta pynhw 11 :nhkh la:hwhyl hl[l wtnc nb mymt cbk rm[h ta mkpynh mwyb mtyc[w 12 :nhkh

nyy hksnw jjyn jyr hwhyl hca nmcb hlwlb tls mynrc[ ync wtjnmw 13mkaybh d[ hzh mwyh mx[ d[ wlkat al lmrkw ylqw mjlw 14 :nyhh t[ybr

trjmm mkl mtrpsw 15 :mkytbcm lkb mkytrdl mlw[ tqj mkyhla nbrq tad[ 16 :hnyyht tmymt twtbc [bc hpwnth rm[ ta mkaybh mwym tbch:hwhyl hcdj hjnm mtbrqhw mwy mycmj wrpst t[ybch tbch trjmmxmj hnyyht tls mynrc[ ync mytc hpwnt mjl waybt mkytbcwmm 17

hnc ynb mmymt mycbk t[bc mjlh l[ mtbrqhw 18 :hwhyl myrwkb hnypatjyr hca mhyksnw mtjnmw hwhyl hl[ wyhy mync mlyaw dja rqb nb rpw

hnc ynb mycbk yncw tafjl dja myz[ ry[c mtyc[w 19 :hwhyl jjynync l[ hwhy ynpl hpwnt myrkbh mjl l[ mta nhkh pynhw 20 :mymlc jbzl

cdq arqm hzh mwyh mx[b mtarqw 21 :nhkl hwhyl wyhy cdq mycbk:mkytrdl mkytbcwm lkb mlw[ tqj wc[t al hdb[ tkalm lk mkl hyhy

al kryxq fqlw krxqb kdc tap hlkt al mkxra ryxq ta mkrxqbw 22hcm la hwhy rbdyw 23 :mkyhla hwhy yna mta bz[t rglw yn[l fqltmkl hyhy cdjl djab y[ybch cdjb rmal larcy ynb la rbd 24 :rmal

hca mtbrqhw wc[t al hdb[ tkalm lk 25 :cdq arqm h[wrt nwrkz nwtbcmwy hzh y[ybch cdjl rwc[b ka 27 :rmal hcm la hwhy rbdyw 26 :hwhyl

hca mtbrqhw mkytcpn ta mtyn[w mkl hyhy cdq arqm awh myrpkhrpkl awh myrpk mwy yk hzh mwyh mx[b wc[t al hkalm lkw 28 :hwhylhzh mwyh mx[b hn[t al rca cpnh lk yk 29 :mkyhla hwhy ynpl mkyl[

hzh mwyh mx[b hkalm lk hc[t rca cpnh lkw 30 :hym[m htrknwmlw[ tqj wc[t al hkalm lk 31 :hm[ brqm awhh cpnh ta ytdbahwmkytcpn ta mtyn[w mkl awh nwtbc tbc 32 :mkytbcm lkb mkytrdl

hcm la hwhy rbdyw 33 :mktbc wtbct br[ d[ br[m br[b cdjl h[ctbgj hzh y[ybch cdjl mwy rc[ hcmjb rmal larcy ynb la rbd 34 :rmal

al hdb[ tkalm lk cdq arqm nwcarh mwyb 35 :hwhyl mymy t[bc twksh

142

mlkab hmca nw[ mtwa waychw 16 :hwhyl wmyry rca ta larcy ynb ycdqla rbd 18 :rmal hcm la hwhy rbdyw 17 :mcdqm hwhy yna yk mhycdq ta

larcy tybm cya cya mhla trmaw larcy ynb lk law wynb law nrhawbyrqy rca mtwbdn lklw mhyrdn lkl wnbrq byrqy rca larcyb rgh nmwmwm wb rca lk 20 :myz[bw mybckb rqbb rkz mymt mknxrl 19 :hl[l hwhylhwhyl mymlc jbz byrqy yk cyaw 21 :mkl hyhy nwxrl al yk wbyrqt al:wb hyhy al mwm lk nwxrl hyhy mymt naxb wa rqbb hbdnl wa rdn alpl

hwhyl hla wbyrqt al tply wa brg wa tlby wa xwrj wa rwbc wa trw[ 22hbdn fwlqw [wrc hcw rwcw 23 :hwhyl jbzmh l[ mhm wntt al hcawwbyrqt al twrkw qwtnw twtkw kw[mw 24 :hxry al rdnlw wta hc[t

lkm mkyhla mjl ta wbyrqt al rkn nb dymw 25 :wc[t al mkxrabw hwhyl:rmal hcm la hwhy rbdyw 26 :mkl wxry al mb mwm mhb mtjcm yk hla

ynymch mwymw wma tjt mymy t[bc hyhw dlwy yk z[ wa bck wa rwc 27wfjct al wnb taw wta hc wa rwcw 28 :hwhyl hca nbrql hxry halhw

awhh mwyb 30 :wjbzt mknxrl hwhyl hdwt jbz wjbzt ykw 29 :dja mwybmta mtyc[w ytwxm mtrmcw 31 :hwhy yna rqb d[ wnmm wrytwt al lkay

hwhy yna larcy ynb kwtb ytcdqnw ycdq mc ta wlljt alw 32 :hwhy yna:hwhy yna myhlal mkl twyhl myrxm xram mkta ayxwmh 33 :mkcdqm

Leviticus 23hwhy yd[wm mhla trmaw larcy ynb la rbd 2 :rmal hcm la hwhy rbdyw 1

hkalm hc[t mymy tcc 3 :yd[wm mh hla cdq yarqm mta warqt rcahwhyl awh tbc wc[t al hkalm lk cdq arqm nwtbc tbc y[ybch mwybw:md[wmb mta warqt rca cdq yarqm hwhy yd[wm hla 4 :mkytbcwm lkb

hcmjbw 6 :hwhyl jsp mybr[h nyb cdjl rc[ h[brab nwcarh cdjb 5mwyb 7 :wlkat twxm mymy t[bc hwhyl twxmh gj hzh cdjl mwy rc[

hca mtbrqhw 8 :wc[t al hdb[ tkalm lk mkl hyhy cdq arqm nwcarh:wc[t al hdb[ tkalm lk cdq arqm y[ybch mwyb mymy t[bc hwhyl

la wabt yk mhla trmaw larcy ynb la rbd 10 :rmal hcm la hwhy rbdyw 9mkryxq tycar rm[ ta mtabhw hryxq ta mtrxqw mkl ntn yna rca xrah

141

wym[m hlwtb ma yk jqy al hla ta hnz hlljw hcwrgw hnmla 14 :jqyhwhy rbdyw 16 :wcdqm hwhy yna yk wym[b w[rz lljy alw 15 :hca jqymwm wb hyhy rca mtrdl k[rzm cya rmal nrha la rbd 17 :rmal hcm larw[ cya brqy al mwm wb rca cya lk yk 18 :wyhla mjl byrqhl brqy al

:dy rbc wa lgr rbc wb hyhy rca cya wa 19 :[wrc wa mrj wa jsp wacya lk 21 :kca jwrm wa tply wa brg wa wny[b llbt wa qd wa nbg wa 20

ta wb mwm hwhy yca ta byrqhl cgy al nhkh nrha [rzm mwm wb rcamycdqh nmw mycdqh ycdqm wyhla mjl 22 :byrqhl cgy al wyhla mjlta lljy alw wb mwm yk cgy al jbzmh law aby al tkrph la ka 23 :lkay

ynb lk law wynb law nrha la hcm rbdyw 24 :mcdqm hwhy yna yk ycdqm:larcy

Leviticus 22ynb ycdqm wrznyw wynb law nrha la rbd 2 :rmal hcm la hwhy rbdyw 1

mhla rma 3 :hwhy yna yl mycdqm mh rca ycdq mc ta wlljy alw larcyynb wcydqy rca mycdqh la mk[rz lkm brqy rca cya lk mkytrdl

cya 4 :hwhy yna ynplm awhh cpnh htrknw wyl[ wtamfw hwhyl larcy[gnhw rhfy rca d[ lkay al mycdqb bz wa [wrx awhw nrha [rzm cya

lkb [gy rca cya wa 5 :[rz tbkc wnmm axt rca cya wa cpn amf lkbwb [gt rca cpn 6 :wtamf lkl wl amfy rca mdab wa wl amfy rca xrc

cmch abw 7 :mymb wrcb xjr ma yk mycdqh nm lkay alw br[h d[ hamfwlkay al hprfw hlbn 8 :awh wmjl yk mycdqh nm lkay rjaw rhfw

wb wtmw afj wyl[ wacy alw ytrmcm ta wrmcw 9 :hwhy yna hb hamflal rykcw nhk bcwt cdq lkay al rz lkw 10 :mcdqm hwhy yna whlljy ykmh wtyb dylyw wb lkay awh wpsk nynq cpn hnqy yk nhkw 11 :cdq lkay

al mycdqh tmwrtb awh rz cyal hyht yk nhk tbw 12 :wmjlb wlkaytyb la hbcw hl nya [rzw hcwrgw hnmla hyht yk nhk tbw 13 :lkat

lkay yk cyaw 14 :wb lkay al rz lkw lkat hyba mjlm hyrw[nk hybata wlljy alw 15 :cdqh ta nhkl ntnw wyl[ wtycmj psyw hggcb cdq

140

ta htwr[ ta hlgw hwd hca ta bkcy rca cyaw 18 :acy wnw[ hlg wtja:mm[ brqm mhync wtrknw hymd rwqm ta htlg awhw hr[h hrqm

:wacy mnw[ hr[h wrac ta yk hlgt al kyba twjaw kma twja twr[w 19:wtmy myryr[ wacy mafj hlg wdd twr[ wtdd ta bkcy rca cyaw 20

:wyhy myryr[ hlg wyja twr[ awh hdn wyja tca ta jqy rca cyaw 21mkta ayqt alw mta mtyc[w yfpcm lk taw ytqj lk ta mtrmcw 22

yna rca ywgh tqjb wklt alw 23 :hb tbcl hmc mkta aybm yna rca xrahta wcryt mta mkl rmaw 24 :mb xqaw wc[ hla lk ta yk mkynpm jlcm

mkyhla hwhy yna cbdw blj tbz xra hta tcrl mkl hnnta ynaw mtmdahamfl hrhfh hmhbh nyb mtldbhw 25 :mym[h nm mkta ytldbh rca

rca lkbw pw[bw hmhbb mkytcpn ta wxqct alw rhfl amfh pw[h nybwyna cwdq yk mycdq yl mtyyhw 26 :amfl mkl ytldbh rca hmdah cmrt

mhb hyhy yk hca wa cyaw 27 :yl twyhl mym[h nm mkta ldbaw hwhy:mb mhymd mta wmgry nbab wtmwy twm yn[dy wa bwa

Leviticus 21al cpnl mhla trmaw nrha ynb mynhkh la rma hcm la hwhy rmayw 1

wtblw wnblw wybalw wmal wyla brqh wracl ma yk 2 :wym[b amfy:amfy hl cyal htyh al rca wyla hbwrqh hlwtbh wtjalw 3 :wyjalw

al mnqz tapw mcarb hjrq hjrqy al 5 :wljhl wym[b l[b amfy al 4mc wlljy alw mhyhlal wyhy mycdq 6 :tfrc wfrcy al mrcbbw wjlgy

hnz hca 7 :cdq wyhw mbyrqm mh mhyhla mjl hwhy yca ta yk mhyhla:wyhlal awh cdq yk wjqy al hcyam hcwrg hcaw wjqy al hlljw

hwhy yna cwdq yk kl hyhy cdq byrqm awh kyhla mjl ta yk wtcdqw 8:prct cab tlljm ayh hyba ta twnzl ljt yk nhk cya tbw 9 :mkcdqmwdy ta almw hjcmh nmc wcar l[ qxwy rca wyjam lwdgh nhkhw 10

tm tcpn lk l[w 11 :mrpy al wydgbw [rpy al wcar ta mydgbh ta cbllcdqm ta lljy alw axy al cdqmh nmw 12 :amfy al wmalw wybal aby alhylwtbb hca awhw 13 :hwhy yna wyl[ wyhla tjcm nmc rzn yk wyhla

139

la 31 :hwhy yna waryt ycdqmw wrmct yttbc ta 30 :hmz xrah halmw:mkyhla hwhy yna mhb hamfl wcqbt la myn[dyh law tbah la wnpt

rwgy ykw 33 :hwhy yna kyhlam taryw nqz ynp trdhw mwqt hbyc ynpm 32mkta rgh rgh mkl hyhy mkm jrzak 34 :wta wnwt al mkxrab rg kta

al 35 :mkyhla hwhy yna myrxm xrab mtyyh myrg yk kwmk wl tbhawqdx tpya qdx ynba qdx ynzam 36 :hrwcmbw lqcmb hdmbvfpcmb lw[ wc[t

:myrxm xram mkta ytaxwh rca mkyhla hwhy yna mkl hyhy qdx nyhw:hwhy yna mta mtyc[w yfpcm lk taw ytqj lk ta mtrmcw 37

Leviticus 20larcy ynbm cya cya rmat larcy ynb law 2 :rmal hcm la hwhy rbdyw 1

whmgry xrah m[ tmwy twm klml w[rzm nty rca larcyb rgh rgh nmww[rzm yk wm[ brqm wta ytrkhw awhh cyab ynp ta nta ynaw 3 :nbab

m[ wmyl[y ml[h maw 4 :ycdq mc ta lljlw ycdqm ta amf n[ml klml ntn:wta tymh ytlbl klml w[rzm wttb awhh cyah nm mhyny[ ta xrah

mynzh lk taw wta ytrkhw wtjpcmbw awhh cyab ynp ta yna ytmcw 5law tbah la hnpt rca cpnhw 6 :mm[ brqm klmh yrja twnzl wyrja

brqm wta ytrkhw awhh cpnb ynp ta yttnw mhyrja tnzl myn[dyhta mtrmcw 8 :mkyhla hwhy yna yk mycdq mtyyhw mtcdqthw 7 :wm[

wyba ta llqy rca cya cya yk 9 :mkcdqm hwhy yna mta mtyc[w ytqjtca ta pany rca cyaw 10 :wb wymd llq wmaw wyba tmwy twm wma taw

bkcy rca cyaw 11 :tpanhw panh tmwy twm wh[r tca ta pany rca cyarca cyaw 12 :mb mhymd mhync wtmwy twm hlg wyba twr[ wyba tca tabkcy rca cyaw 13 :mb mhymd wc[ lbt mhync wtmwy twm wtlk ta bkcy

rca cyaw 14 :mb mhymd wtmwy twm mhync wc[ hb[wtvhca ybkcm rkz tahmz hyht alw nhtaw wta wprcy cab awh hmz hma taw hca ta jqy:wgrht hmhbh taw tmwy twm hmhbb wtbkc nty rca cyaw 15 :mkkwtb

twm hmhbh taw hcah ta tgrhw hta h[brl hmhb lk la brqt rca hcaw 16ta harw wma tb wa wyba tb wtja ta jqy rca cyaw 17 :mb mhymd wtmwy

twr[ mm[ ynb yny[l wtrknw awh dsj wtwr[ ta hart ayhw htwr[

138

Leviticus 19mhla trmaw larcy ynb td[ lk la rbd 2 :rmal hcm la hwhy rbdyw 1

taw waryt wybaw wma cya 3 :mkyhla hwhy yna cwdq yk wyht mycdqal hksm yhlaw mlylah la wnpt la 4 :mkyhla hwhy yna wrmct yttbc

mknxrl hwhyl mymlc jbz wjbzt ykw 5 :mkyhla hwhy yna mkl wc[t:prcy cab ycylch mwy d[ rtwnhw trjmmw lkay mkjbz mwyb 6 :whjbzt

acy wnw[ wylkaw 8 :hxry al awh lwgp ycylch mwyb lkay lkah maw 7ryxq ta mkrxqbw 9 :hym[m awhh cpnh htrknw llj hwhy cdq ta yk

llw[t al kmrkw 10 :fqlt al kryxq fqlw rxql kdc tap hlkt al mkxrawbngt al 11 :mkyhla hwhy yna mta bz[t rglw yn[l fqlt al kmrk frpwta tlljw rqcl ymcb w[bct alw 12 :wtym[b cya wrqct alw wcjkt alw

rykc tl[p nylt al lzgt alw k[r ta qc[t al 13 :hwhy yna kyhla mcyna kyhlam taryw lckm ntt al rw[ ynplw crj llqt al 14 :rqb d[ kta

qdxb lwdg ynp rdht alw ld ynp act al fpcmb lw[ wc[t al 15 :hwhyal 17 :hwhy yna k[r md l[ dm[t al kym[b lykr klt al 16 :ktym[ fpct

al 18 :afj wyl[ act alw ktym[ ta jykwt jkwh kbblb kyja ta anctytqj ta 19 :hwhy yna kwmk k[rl tbhaw km[ ynb ta rft alw mqt

znf[c myalk dgbw myalk [rzt al kdc myalk [ybrt al ktmhb wrmcttprjn hjpc awhw [rz tbkc hca ta bkcy yk cyaw 20 :kyl[ hl[y alal yk wtmwy al hyht trqb hl ntn al hcpj wa htdpn al hdphw cyal

wyl[ rpkw 22 :mca lya d[wm lha jtp la hwhyl wmca ta aybhw 21 :hcpjrca wtafjm wl jlsnw afj rca wtafj l[ hwhy ynpl mcah lyab nhkhwyrp ta wtlr[ mtlr[w lkam x[ lk mt[fnw xrah la wabt ykw 23 :afj

cdq wyrp lk hyhy t[ybrh hncbw 24 :lkay al mylr[ mkl hyhy mync clcyna wtawbt mkl pyswhl wyrp ta wlkat tcymjh hncbw 25 :hwhyl mylwlh

tap wpqt al 27 :wnnw[t alw wcjnt al mdh l[ wlkat al 26 :mkyhla hwhytbtkw mkrcbb wntt al cpnl frcw 28 :knqz tap ta tyjct alw mkcar

xrah hnzt alw htwnzhl ktb ta lljt la 29 :hwhy yna mkb wntt al [q[q

137

Leviticus 18hwhy yna mhla trmaw larcy ynb la rbd 2 :rmal hcm la hwhy rbdyw 1n[nk xra hc[mkw wc[t al hb mtbcy rca myrxm xra hc[mk 3 :mkyhla

wc[t yfpcm ta 4 :wklt al mhytqjbw wc[t al hmc mkta aybm yna rcataw ytqj ta mtrmcw 5 :mkyhla hwhy yna mhb tkll wrmct ytqj tawrac lk la cya cya 6 :hwhy yna mhb yjw mdah mta hc[y rca yfpcm

hlgt al kma twr[w kyba twr[ 7 :hwhy yna hwr[ twlgl wbrqt al wrcb:awh kyba twr[ hlgt al kyba tca twr[ 8 :htwr[ hlgt al awh kmahlgt al xwj tdlwm wa tyb tdlwm kma tb wa kyba tb ktwja twr[ 9

twr[ 11 :hnh ktwr[ yk ntwr[ hlgt al ktb tb wa knb tb twr[ 10 :ntwr[twja twr[ 12 :htwr[ hlgt al awh ktwja kyba tdlwm kyba tca tb

kma rac yk hlgt al kma twja twr[ 13 :awh kyba rac hlgt al kybatwr[ 15 :awh ktdd brqt al wtca la hlgt al kyba yja twr[ 14 :awh

hlgt al kyja tca twr[ 16 :htwr[ hlgt al awh knb tca hlgt al ktlkal htb tb taw hnb tb ta hlgt al htbw hca twr[ 17 :awh kyja twr[rrxl jqt al htja la hcaw 18 :awh hmz hnh hrac htwr[ twlgl jqt

:htwr[ twlgl brqt al htamf tdnb hca law 19 :hyyjb hyl[ htwr[ twlglntt al k[rzmw 21 :hb hamfl [rzl ktbkc ntt al ktym[ tca law 20bkct al rkz taw 22 :hwhy yna kyhla mc ta lljt alw klml ryb[hl

al hcaw hb hamfl ktbkc ntt al hmhb lkbw 23 :awh hb[wt hca ybkcmwamfn hla lkb yk hla lkb wamft la 24 :awh lbt h[brl hmhb ynpl dm[taqtw hyl[ hnw[ dqpaw xrah amftw 25 :mkynpm jlcm yna rca mywgh

lkm wc[t alw yfpcm taw ytqj ta mta mtrmcw 26 :hybcy ta xrahwc[ lah tb[wth lk ta yk 27 :mkkwtb rgh rghw jrzah hlah tb[wth

mkamfb mkta xrah ayqt alw 28 :xrah amftw mkynpl rca xrah ycnatb[wth lkm hc[y rca lk yk 29 :mkynpl rca ywgh ta haq rcak hta

twc[ ytlbl ytrmcm ta mtrmcw 30 :mm[ brqm tc[h twcpnh wtrknw hlah:mkyhla hwhy yna mhb wamft alw mkynpl wc[n rca tb[wth twqjm

136

ta mtyn[w mkl ayh nwtbc tbc 31 :wrhft hwhy ynpl mkytafj lkm mktawdy ta almy rcaw wta jcmy rca nhkh rpkw 32 :mlw[ tqj mkytcpn

cdqh cdqm ta rpkw 33 :cdqh ydgb dbh ydgb ta cblw wyba tjt nhkl:rpky lhqh m[ lk l[w mynhkh l[w rpky jbzmh taw d[wm lha taw

hncb tja mtafj lkm larcy ynb l[ rpkl mlw[ tqjl mkl taz htyhw 34:hcm ta hwhy hwx rcak c[yw

Leviticus 17larcy ynb lk law wynb law nrha la rbd 2 :rmal hcm la hwhy rbdyw 1

rca larcy tybm cya cya 3 :rmal hwhy hwx rca rbdh hz mhyla trmawlha jtp law 4 :hnjml xwjm fjcy rca wa hnjmb z[ wa bck wa rwc fjcy

cyal bcjy md hwhy nkcm ynpl hwhyl nbrq byrqhl waybh al d[wmynb wayby rca n[ml 5 :wm[ brqm awhh cyah trknw kpc md awhh

jtp la hwhyl maybhw hdch ynp l[ myjbz mh rca mhyjbz ta larcymdh ta nhkh qrzw 6 :mtwa hwhyl mymlc yjbz wjbzw nhkh la d[wm lha

alw 7 :hwhyl jjyn jyrl bljh ryfqhw d[wm lha jtp hwhy jbzm l[hyht mlw[ tqj mhyrja mynz mh rca mry[cl mhyjbz ta dw[ wjbzy

rwgy rca rgh nmw larcy tybm cya cya rmat mhlaw 8 :mtrdl mhl tazwta twc[l wnayby al d[wm lha jtp law 9 :jbz wa hl[ hl[y rca mkwtb

rgh rgh nmw larcy tybm cya cyaw 10 :wym[m awhh cyah trknw hwhylbrqm hta ytrkhw mdh ta tlkah cpnb ynp yttnw md lk lkay rca mkwtb

l[ rpkl jbzmh l[ mkl wyttn ynaw awh mdb rcbh cpn yk 11 :hm[cpn lk larcy ynbl ytrma nk l[ 12 :rpky cpnb awh mdh yk mkytcpn

larcy ynbm cya cyaw 13 :md lkay al mkkwtb rgh rghw md lkat al mkmwmd ta kpcw lkay rca pw[ wa hyj dyx dwxy rca mkwtb rgh rgh nmw

lk md larcy ynbl rmaw awh wcpnb wmd rcb lk cpn yk 14 :rp[b whskwrca cpn lkw 15 :trky wylka lk awh wmd rcb lk cpn yk wlkat al rcbbr[h d[ amfw mymb xjrw wydgb sbkw rgbw jrzab hprfw hlbn lkat

:wnw[ acnw xjry al wrcbw sbky al maw 16 :rhfw

135

lrwgh wyl[ hl[ rca ry[ch ta nrha byrqhw 9 :lzaz[l dja lrwgwyj dm[y lzaz[l lrwgh wyl[ hl[ rca ry[chw 10 :tafj whc[w hwhylrp ta nrha byrqhw 11 :hrbdmh lzaz[l wta jlcl wyl[ rpkl hwhy ynpl

:wl rca tafjh rp ta fjcw wtyb d[bw wd[b rpkw wl rca tafjhtrfq wynpj almw hwhy ynplm jbzmh l[m ca yljg htjmh alm jqlw 12

hskw hwhy ynpl cah l[ trfqh ta ntnw 13 :tkrpl tybm aybhw hqd mymshzhw rph mdm jqlw 14 :twmy alw twd[h l[ rca trpkh ta trfqh nn[

:w[bxab mdh nm mym[p [bc hzy trpkh ynplw hmdqvtrpkh ynp l[ w[bxabhc[w tkrpl tybm la wmd ta aybhw m[l rca tafjh ry[c ta fjcw 15

l[ rpkw 16 :trpkh ynplw trpkh l[ wta hzhw rph mdl hc[ rcak wmd tad[wm lhal hc[y nkw mtafj lkl mhy[cpmw larcy ynb tamfm cdqh

cdqb rpkl wabb d[wm lhab hyhy al mda lkw 17 :mtamf kwtb mta nkchjbzmh la axyw 18 :larcy lhq lk d[bw wtyb d[bw wd[b rpkw wtax d[twnrq l[ ntnw ry[ch mdmw rph mdm jqlw wyl[ rpkw hwhy ynpl rcawcdqw wrhfw mym[p [bc w[bxab mdh nm wyl[ hzhw 19 :bybs jbzmhjbzmh taw d[wm lha taw cdqh ta rpkm hlkw 20 :larcy ynb tamfm

yjh ry[ch car l[ wdy ytc ta nrha kmsw 21 :yjh ry[ch ta byrqhwntnw mtafj lkl mhy[cp lk taw larcy ynb tnw[ lk ta wyl[ hdwthwwyl[ ry[ch acnw 22 :hrbdmh yt[ cya dyb jlcw ry[ch car l[ mtalha la nrha abw 23 :rbdmb ry[ch ta jlcw hrzg xra la mtnw[ lk ta

ta xjrw 24 :mc mjynhw cdqh la wabb cbl rca dbh ydgb ta fcpw d[wmtl[ taw wtl[ ta hc[w axyw wydgb ta cblw cwdq mwqmb mymb wrcb

jlcmhw 26 :hjbzmh ryfqy tafjh blj taw 25 :m[h d[bw wd[b rpkw m[hla awby nk yrjaw mymb wrcb ta xjrw wydgb sbky lzaz[l ry[ch ta

cdqb rpkl mmd ta abwh rca tafjh ry[c taw tafjh rp taw 27 :hnjmhprchw 28 :mcrp taw mrcb taw mtr[ ta cab wprcw hnjml xwjm la ayxwyhtyhw 29 :hnjmh la awby nk yrjaw mymb wrcb ta xjrw wydgb sbky mta

hkalm lkw mkytcpn ta wn[t cdjl rwc[b y[ybch cdjb mlw[ tqjl mklrhfl mkyl[ rpky hzh mwyb yk 30 :mkkwtb rgh rghw jrzah wc[t al

134

hbz hyhy md hbz hyht yk hcaw 19 :br[h d[ wamfw mymb wxjrw [rzrca lkw 20 :br[h d[ amfy hb [gnh lkw htdnb hyht mymy t[bc hrcbb

hbkcmb [gnh lkw 21 :amfy wyl[ bct rca lkw amfy htdnb wyl[ bkctbct rca ylk lkb [gnh lkw 22 :br[h d[ amfw mymb xjrw wydgb sbky

wa awh bkcmh l[ maw 23 :br[h d[ amfw mymb xjrw wydgb sbky wyl[bkcy bkc maw 24 :br[h d[ amfy wb w[gnb wyl[ tbcy awh rca ylkh l[wyl[ bkcy rca bkcmh lkw mymy t[bc amfw wyl[ htdn yhtw hta cyal[ bwzt yk wa htdn t[ alb mybr mymy hmd bwz bwzy yk hcaw 25 :amfy

rca bkcmh lk 26 :awh hamf hyht htdn ymyk htamf bwz ymy lk htdnwyl[ bct rca ylkh lkw hl hyhy htdn bkcmk hbwz ymy lk wyl[ bkct

mymb xjrw wydgb sbkw amfy mb [gwnh lkw 27 :htdn tamfk hyhy amf:rhft rjaw mymy t[bc hl hrpsw hbwzm hrhf maw 28 :br[h d[ amfw

la mtwa haybhw hnwy ynb ync wa myrt ytc hl jqt ynymch mwybw 29hl[ djah taw tafj djah ta nhkh hc[w 30 :d[wm lha jtp la nhkh

larcy ynb ta mtrzhw 31 :htamf bwzm hwhy ynpl nhkh hyl[ rpkwtrwt taz 32 :mkwtb rca ynkcm ta mamfb mtamfb wtmy alw mtamfm

wbwz ta bzhw htdnb hwdhw 33 :hb hamfl [rz tbkc wnmm axt rcaw bzh:hamf m[ bkcy rca cyalw hbqnlw rkzl

Leviticus 16:wtmyw hwhy ynpl mtbrqb nrha ynb ync twm yrja hcm la hwhy rbdyw 1

tybm cdqh la t[ lkb aby law kyja nrha la rbd hcm la hwhy rmayw 2:trpkh l[ hara nn[b yk twmy alw nrah l[ rca trpkh ynp la tkrpl

cdq db tntk 4 :hl[l lyaw tafjl rqb nb rpb cdqh la nrha aby tazb 3ydgb pnxy db tpnxmbw rgjy db fnbabw wrcb l[ wyhy db ysnkmw cbly

ync jqy larcy ynb td[ tamw 5 :mcblw wrcb ta mymb xjrw mh cdqwl rca tafjh rp ta nrha byrqhw 6 :hl[l dja lyaw tafjl myz[ yry[c

hwhy ynpl mta dym[hw mry[ch ync ta jqlw 7 wtyb d[bw wd[b rpkwhwhyl dja lrwg twlrg mry[ch ync l[ nrha ntnw 8 :d[wm lha jtp

133

:[gnh aprn yk tybh ta nhkh rhfw tybh ta jfh yrja tybb [gnh hcpfjcw 50 :bzaw t[lwt yncw zra x[w myrpx ytc tybh ta afjl jqlw 49bzah taw zrah x[ ta jqlw 51 :myyj mym l[ crj ylk la tjah rpxh ta

mymbw hfwjch rpxh mdb mta lbfw hyjh rpxh taw t[lwth ync tawmymbw rwpxh mdb tybh ta afjw 52 :mym[p [bc tybh la hzhw myyjhrpxh ta jlcw 53 :t[lwth yncbw bzabw zrah x[bw hyjh rpxbw myyjh

lkl hrwth taz 54 :rhfw tybh l[ rpkw hdch ynp la ry[l xwjm la hyjh:trhblw tjpslw taclw 56 :tyblw dgbh t[rxlw 55 :qtnlw t[rxh [gn

:t[rxh trwt taz rhfh mwybw amfh mwyb trwhl 57Leviticus 15

mhla mtrmaw larcy ynb la wrbd 2 :rmal nrha law hcm la hwhy rbdyw 1wbwzb wtamf hyht tazw 3 :awh amf wbwz wrcbm bz hyhy yk cya cya

rca bkcmh lk 4 :awh wtamf wbwzm wrcb mytjh wa wbwz ta wrcb rr[gy rca cyaw 5 :amfy wyl[ bcy rca ylkh lkw amfy bzh wyl[ bkcyrca ylkh l[ bcyhw 6 :br[h d[ amfw mymb xjrw wydgb sbky wbkcmb

bzh rcbb [gnhw 7 :br[h d[ amfw mymb xjrw wydgb sbky bzh wyl[ bcysbkw rwhfb bzh qry ykw 8 :br[h d[ amfw mymb xjrw wydgb sbkybzh wyl[ bkry rca bkrmh lkw 9 :br[h d[ amfw mymb xjrw wydgb

mtwa acwnhw br[h d[ amfy wytjt hyhy rca lkb [gnh lkw 10 :amfyal wydyw bzh wb [gy rca lkw 11 :br[h d[ amfw mymb xjrw wydgb sbky

[gy rca crj ylkw 12 :br[h d[ amfw mymb xjrw wydgb sbkw mymb pfcwl rpsw wbwzm bzh rhfy ykw 13 :mymb pfcy x[ ylk lkw rbcy bzh wb

mwybw 14 :rhfw myyj mymb wrcb xjrw wydgb sbkw wtrhfl mymy t[bclha jtp la hwhy ynpl abw hnwy ynb ync wa myrt ytc wl jqy ynymch

rpkw hl[ djahw tafj dja nhkh mta hc[w 15 :nhkh la mntnw d[wmxjrw [rz tbkc wnmm axt yk cyaw 16 :wbwzm hwhy ynpl nhkh wyl[

wyl[ hyhy rca rw[ lkw dgb lkw 17 :br[h d[ amfw wrcb lk ta mymbtbkc hta cya bkcy rca hcaw 18 :br[h d[ amfw mymb sbkw [rz tbkc

132

jqlw 24 :hwhy ynpl d[wm lha jtp la nhkh la wtrhfl ynymch mwyb:hwhy ynpl hpwnt nhkh mta pynhw nmch gl taw mcah cbk ta nhkh

rhfmh nza kwnt l[ ntnw mcah mdm nhkh jqlw mcah cbk ta fjcw 25qxy nmch nmw 26 :tynmyh wlgr nhb l[w tynmyh wdy nhb l[w tynmyh

rca nmch nm tynmyh w[bxab nhkh hzhw 27 tylamch nhkh pk l[ nhkhl[ rca nmch nm nhkh ntnw 28 :hwhy ynpl mym[p [bc tylamch wpk l[

wlgr nhb l[w tynmyh wdy nhb l[w tynmyh rhfmh nza kwnt l[ wpkl[ nty nhkh pk l[ rca nmch nm rtwnhw 29 :mcah md mwqm l[ tynmyh

ynb nm wa myrth nm djah ta hc[w 30 :hwhy ynpl wyl[ rpkl rhfmh cardjah taw tafj djah ta wdy gyct rca ta 31 :wdy gyct rcam hnwyh[gn wb rca trwt taz 32 :hwhy ynpl rhfmh l[ nhkh rpkw hjnmh l[ hl[:rmal nrha law hcm la hwhy rbdyw 33 :wtrhfb wdy gyct al rca t[rx

tybb t[rx [gn yttnw hzjal mkl ntn yna rca n[nk xra la wabt yk 34:tybb yl harn [gnk rmal nhkl dyghw tybh wl rca abw 35 :mktzja xra

amfy alw [gnh ta twarl nhkh aby mrfb tybh ta wnpw nhkh hwxw 36hnhw [gnh ta harw 37 :tybh ta twarl nhkh aby nk rjaw tybb rca lk:ryqh nm lpc nhyarmw tmdmda wa tqrqry trwr[qc tybh tryqb [gnh

bcw 39 :mymy t[bc tybh ta rygshw tybh jtp la tybh nm nhkh axyw 38nhkh hwxw 40 :tybh tryqb [gnh hcp hnhw harw y[ybch mwyb nhkh

mwqm la ry[l xwjm la nhta wkylchw [gnh nhb rca mynbah ta wxljwxwjm la wxqh rca rp[h ta wkpcw bybs tybm [xqy tybh taw 41 :amf

rp[w mynbah tjt la waybhw twrja mynba wjqlw 42 :amf mwqm la ry[lmynbah ta xlj rja tybb jrpw [gnh bwcy maw 43 :tybh ta jfw jqy rja

[gnh hcp hnhw harw nhkh abw 44 :jwfh yrjaw tybh ta twxqh yrjawtaw wynba ta tybh ta xtnw 45 :awh amf tybb awh tramm t[rx tybb

abhw 46 :amf mwqm la ry[l xwjm la ayxwhw tybh rp[ lk taw wyx[ta sbky tybb bkchw 47 :br[h d[ amfy wta rygsh ymy lk tybh la

al hnhw harw nhkh aby ab maw 48 :wydgb ta sbky tybb lkahw wydgb

131

Leviticus 14abwhw wtrhf mwyb [rxmh trwt hyht taz 2 :rmal hcm la hwhy rbdyw 1

t[rxh [gn aprn hnhw nhkh harw hnjml xwjm la nhkh axyw 3 :nhkh lazra x[w twrhf twyj myrpx ytc rhfml jqlw nhkh hwxw 4 :[wrxh nml[ crj ylk la tjah rwpxh ta fjcw nhkh hwxw 5 :bzaw t[lwt yncwt[lwth ync taw zrah x[ taw hta jqy hyjh rpxh ta 6 :myyj mym

:myyjh mymh l[ hfjch rpxh mdb hyjh rpxh taw mtwa lbfw bzah tawl[ hyjh rpxh ta jlcw wrhfw mym[p [bc t[rxh nm rhfmh l[ hzhw 7rhfw mymb xjrw wr[c lk ta jlgw wydgb ta rhfmh sbkw 8 :hdch ynp

mwyb hyhw 9 :mymy t[bc wlhal xwjm bcyw hnjmh la awby rjawlk taw wyny[ tbg taw wnqz taw wcar ta wr[c lk ta jlgy y[ybch

ynymch mwybw 10 :rhfw mymb wrcb ta xjrw wydgb ta sbkw jlgy wr[ctls mynrc[ hclcw hmymt htnc tb tja hcbkw mmymt mycbk ync jqy

rhfmh cyah ta rhfmh nhkh dym[hw 11 :nmc dja glw nmcb hlwlb hjnmbyrqhw djah cbkh ta nhkh jqlw 12 :d[wm lha jtp hwhy ynpl mtaw

cbkh ta fjcw 13 :hwhy ynpl hpwnt mta pynhw nmch gl taw mcal wtamcah tafjk yk cdqh mwqmb hl[h taw tafjh ta fjcy rca mwqmb

kwnt l[ nhkh ntnw mcah mdm nhkh jqlw 14 :awh mycdq cdq nhkl awhjqlw 15 :tynmyh wlgr nhb l[w tynmyh wdy nhb l[w tynmyh rhfmh nza

w[bxa ta nhkh lbfw 16 :tylamch nhkh pk l[ qxyw nmch glm nhkh[bc w[bxab nmch nm hzhw tylamch wpk l[ rca nmch nm tynmyh

nza kwnt l[ nhkh nty wpk l[ rca nmch rtymw 17 :hwhy ynpl mym[p:mcah md l[ tynmyh wlgr nhb l[w tynmyh wdy nhb l[w tynmyh rhfmh

nhkh wyl[ rpkw rhfmh car l[ nty nhkh pk l[ rca nmcb rtwnhw 18fjcy rjaw wtamfm rhfmh l[ rpkw tafjh ta nhkh hc[w 19 :hwhy ynpl

nhkh wyl[ rpkw hjbzmh hjnmh taw hl[h ta nhkh hl[hw 20 :hl[h tarpkl hpwntl mca dja cbk jqlw tgcm wdy nyaw awh ld maw 21 :rhfw

ync wa myrt ytcw 22 :nmc glw hjnml nmcb lwlb dja tls nwrc[w wyl[mta aybhw 23 :hl[ djahw tafj dja hyhw wdy gyct rca hnwy ynb

130

:wtrhf yrja rw[b qtnh hcpy hcp maw 35 :rhfw wydgb sbkw nhkh wta:awh amf bhxh r[cl nhkh rqby al rw[b qtnh hcp hnhw nhkh wharw 36wrhfw awh rwhf qtnh aprn wb jmx rjc r[cw qtnh dm[ wyny[b maw 37

harw 39 :tnbl trhb trhb mrcb rw[b hyhy yk hca wa cyaw 38 :nhkh:awh rwhf rw[b jrp awh qhb tnbl twhk trhb mrcb rw[b hnhw nhkhfrmy wynp tapm maw 41 :awh rwhf awh jrq wcar frmy yk cyaw 40

mdmda nbl [gn tjbgb wa tjrqb hyhy ykw 42 :awh rwhf awh jbg wcar[gnh tac hnhw nhkh wta harw 43 :wtjbgb wa wtjrqb awh tjrp t[rx

awh [wrx cya 44 :rcb rw[ t[rx harmk wtjbgb wa wtjrqb tmdmda hnblwydgb [gnh wb rca [wrxhw 45 :w[gn wcarb nhkh wnamfy amf awh amf

lk 46 :arqy amf amfw hf[y mpc l[w [wrp hyhy wcarw mymrp wyhydgbhw 47 :wbcwm hnjml xwjm bcy ddb awh amf amfy wb [gnh rca ymy

br[b wa ytcb wa 48 :mytcp dgbb wa rmx dgbb t[rx [gn wb hyhy ykwa qrqry [gnh hyhw 49 :rw[ tkalm lkb wa rw[b wa rmxlw mytcpl

awh t[rx [gn rw[ ylk lkb wa br[b wa ytcb wa rw[b wa dgbb mdmda:mymy t[bc [gnh ta rygshw [gnh ta nhkh harw 50 :nhkh ta harhw

wa br[b wa ytcb wa dgbb [gnh hcp yk y[ybch mwyb [gnh ta harw 51prcw 52 :awh amf [gnh tramm t[rx hkalml rw[h hc[y rca lkl rw[brw[h ylk lk ta wa mytcpb wa rmxb br[h ta wa ytch ta wa dgbh tanhkh hary maw 53 :prct cab awh tramm t[rx yk [gnh wb hyhy rca

nhkh hwxw 54 :rw[ ylk lkb wa br[b wa ytcb wa dgbb [gnh hcp al hnhwyrja nhkh harw 55 :tync mymy t[bc wrygshw [gnh wb rca ta wsbkwcab awh amf hcp al [gnhw wny[ ta [gnh kph al hnhw [gnh ta sbkh

[gnh hhk hnhw nhkh har maw 56 :wtjbgb wa wtjrqb awh ttjp wnprct:br[h nm wa ytch nm wa rw[h nm wa dgbh nm wta [rqw wta sbkh yrjacab awh tjrp rw[ ylk lkb wa br[b wa ytcb wa dgbb dw[ hart maw 57

rca rw[h ylk lk wa br[h wa ytch wa dgbhw 58 :[gnh wb rca ta wnprctrmxh dgb t[rx [gn trwt taz 59 :rhfw tync sbkw [gnh mhm rsw sbkt

:wamfl wa wrhfl rw[ ylk lk wa br[h wa ytch wa mytcph wa

129

hkph ayhw rw[b hnbl tac hnhw nhkh harw 10 :nhkh la abwhw mdabnhkh wamfw wrcb rw[b awh tncwn t[rx 11 :tacb yj rcb tyjmw nbl r[c

t[rxh htskw rw[b t[rxh jrpt jwrp maw 12 :awh amf yk wnrgsy alnhkh harw 13 :nhkh yny[ harm lkl wylgr d[w wcarm [gnh rw[ lk ta

:awh rwhf nbl kph wlk [gnh ta rhfw wrcb lk ta t[rxh htsk hnhwwamfw yjh rcbh ta nhkh harw 15 :amfy yj rcb wb twarh mwybw 14

abw nbll kphnw yjh rcbh bwcy yk wa 16 :awh t[rx awh amf yjh rcbhrwhf [gnh ta nhkh rhfw nbll [gnh kphn hnhw nhkh wharw 17 :nhkh latac nyjch mwqmb hyhw 19 :aprnw nyjc wr[b wb hyhy yk rcbw 18 :awh

harm hnhw nhkh harw 20 :nhkh la harnw tmdmda hnbl trhb wa hnbl:hjrp nyjcb awh t[rx [gn nhkh wamfw nbl kph hr[cw rw[h nm lpc

ayhw rw[h nm hnnya hlpcw nbl r[c hb nya hnhw nhkh hnary maw 21wta nhkh amfw rw[b hcpt hcp maw 22 :mymy t[bc nhkh wrygshw hhk

wrhfw awh nyjch tbrx htcp al trhbh dm[t hytjt maw 23 :awh [gnhnbl trhb hwkmh tyjm htyhw ca twkm wr[b hyhy yk rcb wa 24 :nhkh

qm[ harmw trhbb nbl r[c kphn hnhw nhkh hta harw 25 :hnbl wa tmdmdamaw 26 :awh t[rx [gn nhkh wta amfw hjrp hwkmb awh t[rx rw[h nm

hhk awhw rw[h nm hnnya hlpcw nbl r[c trhbb nya hnhw nhkh hnaryhcpt hcp ma y[ybch mwyb nhkh wharw 27 :mymy t[bc nhkh wrygshw

htcp al trhbh dm[t hytjt maw 28 :awh t[rx [gn wta nhkh amfw rw[b:awh hwkmh tbrx yk nhkh wrhfw awh hwkmh tac hhk awhw rw[b

[gnh ta nhkh harw 30 :nqzb wa carb [gn wb hyhy yk hca wa cyaw 29awh qtn nhkh wta amfw qd bhx r[c wbw rw[h nm qm[ wharm hnhwnya hnhw qtnh [gn ta nhkh hary ykw 31 :awh nqzh wa carh t[rx

t[bc qtnh [gn ta nhkh rygshw wb nya rjc r[cw rw[h nm qm[ wharmhyh alw qtnh hcp al hnhw y[ybch mwyb [gnh ta nhkh harw 32 :mymyjlgy al qtnh taw jlgthw 33 :rw[h nm qm[ nya qtnh harmw bhx r[c wb

mwyb qtnh ta nhkh harw 34 :tync mymy t[bc qtnh ta nhkh rygshwrhfw rw[h nm qm[ wnnya wharmw rw[b qtnh hcp al hnhw y[ybch

128

:mb mtmfnw mhb wamft alw xrch xrch lkb mkytcpn ta wxqct la 43alw yna cwdq yk mycdq mtyyhw mtcdqthw mkyhla hwhy yna yk 44

hl[mh hwhy yna yk 45 :xrah l[ cmrh xrch lkb mkytcpn ta wamft:yna cwdq yk mycdq mtyyhw myhlal mkl tyhl myrxm xram mkta

txrch cpn lklw mymb tcmrh hyjh cpn lkw pw[hw hmhbh trwt taz 46hyjh nybw tlkanh hyjh nybw rhfh nybw amfh nyb lydbhl 47 :xrah l[

:lkat al rcaLeviticus 12

[yrzt yk hca rmal larcy ynb la rbd 2 :rmal hcm la hwhy rbdyw 1ynymch mwybw 3 :amft htwd tdn ymyk mymy t[bc hamfw rkz hdlyw

cdq lkb hrhf ymdb bct mymy tclcw mwy myclcw 4 :wtlr[ rcb lwmyhamfw dlt hbqn maw 5 :hrhf ymy talm d[ abt al cdqmh law [gt al

ymy talmbw 6 :hrhf ymd l[ bct mymy tccw mwy myccw htdnk my[bcjtp la tafjl rt wa hnwy nbw hl[l wtnc nb cbk aybt tbl wa nbl hrhf

hymd rqmm hrhfw hyl[ rpkw hwhy ynpl wbyrqhw 7 :nhkh la d[wm lhaytc hjqlw hc yd hdy axmt al maw 8 :hbqnl wa rkzl tdlyh trwt taz

:hrhfw nhkh hyl[ rpkw tafjl djaw hl[l dja hnwy ynb ync wa myrtLeviticus 13

wa tac wrcb rw[b hyhy yk mda 2 :rmal nrha law hcm la hwhy rbdyw 1la wa nhkh nrha la abwhw t[rx [gnl wrcb rw[b hyhw trhb wa tjpskph [gnb r[cw rcbh rw[b [gnh ta nhkh harw 3 :mynhkh wynbm dja

:wta amfw nhkh wharw awh t[rx [gn wrcb rw[m qm[ [gnh harmw nblkph al hr[cw rw[h nm harm nya qm[w wrcb rw[b awh hnbl trhb maw 4

hnhw y[ybch mwyb nhkh wharw 5 :mymy t[bc [gnh ta nhkh rygshw nbl:tync mymy t[bc nhkh wrygshw rw[b [gnh hcp al wyny[b dm[ [gnh

rw[b [gnh hcp alw [gnh hhk hnhw tync y[ybch mwyb wta nhkh harw 6tjpsmh hcpt hcp maw 7 :rhfw wydgb sbkw awh tjpsm nhkh wrhfw

nhkh harw 8 :nhkh la tync harnw wtrhfl nhkh la wtarh yrja rw[bhyht yk t[rx [gn 9 :awh t[rx nhkh wamfw rw[b tjpsmh htcp hnhw

127

taw srph taw rcnh ta mh xqc wlkay al pw[h nm wxqct hla taw 13tb taw 16 :wnyml br[ lk ta 15 :hnyml hyah taw hadh taw 14 :hynz[hklch taw swkh taw 17 :whnyml xnh taw pjch taw smjth taw hn[yh

hpnah hdysjh taw 19 :mjrh taw taqh taw tmcnth taw 18 :pwcnyh tawawh xqc [bra l[ klhh pw[h xrc lk 20 :plf[h taw tpykwdh taw hnymll[mm my[rk al rca [bra l[ klhh pw[h xrc lkm wlkat hz ta ka 21 :mkl

taw wnyml hbrah ta wlkat mhm hla ta 22 :xrah l[ nhb rtnl wylgrlpw[h xrc lkw 23 :whnyml bgjh taw whnyml lgrjh taw whnyml m[lsh

amfy mtlbnb [gnh lk wamft hlalw 24 :mkl awh xqc mylgr [bra wl rcahmhbh lkl 26 :br[h d[ amfw wydgb sbky mtlbnm acnh lkw 25 :br[h d[

mh myamf hl[m hnnya hrgw t[sc hnnya [scw hsrp tsrpm awh rca[bra l[ tklhh hyjh lkb wypk l[ klwh lkw 27 :amfy mhb [gnh lk mkl

sbky mtlbn ta acnhw 28 :br[h d[ amfy mtlbnb [gnh lk mkl mh myamfl[ xrch xrcb amfh mkl hzw 29 :mkl hmh myamf br[h d[ amfw wydgb

:tmcnthw fmjhw haflhw jkhwvhqnahw 30 :whnymlvbxhwvrbk[hwvdljhvxrahlkw 32 :br[h d[ amfy mtmb mhb [gnh lk xrch lkb mkl myamfh hla 31ylk lk qc wa rw[ wa dgb wa x[ ylk lkm amfy mtmb mhm wyl[ lpy rcacrj ylk lkw 33 :rhfw br[h d[ amfw abwy mymb mhb hkalm hc[y rca

rca lkah lkm 34 :wrbct wtaw amfy wkwtb rca lk wkwt la mhm lpy rca:amfy ylk lkb htcy rca hqcm lkw amfy mym wyl[ awby rca lkay

myamfw mh myamf xty myrykw rwnt amfy wyl[ mtlbnm lpy rca lkw 35:amfy mtlbnb [gnw rwhf hyhy mym hwqm rwbw ny[m ka 36 :mkl wyhy

mym nty ykw 38 :awh rwhf [rzy rca [wrz [rz lk l[ mtlbnm lpy ykw 37ayh rca hmhbh nm twmy ykw 39 :mkl awh amf wyl[ mtlbnm lpnw [rz l[

wydgb sbky htlbnm lkahw 40 :br[h d[ amfy htlbnb [gnh hlkal mkllkw 41 :br[h d[ amfw wydgb sbky htlbn ta acnhw br[h d[ amfw

l[ klwh lkw nwjg l[ klwh lk 42 :lkay al awh xqc xrah l[ xrch xrch:mh xqc yk mwlkat al xrah l[ xrch xrch lkl mylgr hbrm lk d[ [bra

126

ljh nybw cdqh nyb lydbhlw 10 :mkytrdl mlw[ tqj wtmt alw d[wmrbd rca myqjh lk ta larcy ynb ta trwhlw 11 :rwhfh nybw amfh nybw

wynb rmtya law rz[la law nrha la hcmvrbdyw 12 :hcm dyb mhyla hwhyyk jbzmh lxa twxm hwlkaw hwhy ycam trtwnh hjnmh ta wjq myrtwnh

ycam awh kynb qjw kqj yk cwdq mwqmb hta mtlkaw 13 :awh mycdq cdqmwqmb wlkat hmwrth qwc taw hpwnth hzj taw 14 :ytywx nk yk hwhy

ynb ymlc yjbzm wntn kynb qjw kqj yk kta kytnbw kynbw hta rwhfhpwnt pynhl wayby mybljh yca l[ hpwnth hzjw hmwrth qwc 15 :larcy

ry[c taw 16 :hwhy hwx rcak mlw[ qjl kta kynblw kl hyhw hwhy ynplnrha ynb rmtya l[w rz[la l[ pxqyw prc hnhw hcm crd crd tafjh

mycdq cdq yk cdqh mwqmb tafjh ta mtlka al [wdm 17 :rmal mrtwnhal nh 18 :hwhy ynpl mhyl[ rpkl hd[h nw[ ta tacl mkl ntn htaw awh

rbdyw 19 :ytywx rcak cdqb hta wlkat lwka hmynp cdqh la hmd ta abwhhnarqtw hwhy ynpl mtl[ taw mtafj ta wbyrqh mwyh nh hcm la nrha

bfyyw hcm [mcyw 20 :hwhy yny[b bfyyh mwyh tafj ytlkaw hlak yta:wyny[b

Leviticus 11rmal larcy ynb la wrbd 2 :mhla rmal nrha law hcm la hwhy rbdyw 1t[scw hsrp tsrpm lk 3 :xrah l[ rca hmhbh lkm wlkat rca hyjh taz

hrgh yl[mm wlkat al hz ta ka 4 :wlkat hta hmhbb hrg tl[m tsrp [scamf syrpm wnnya hsrpw awh hrg hl[m yk lmgh ta hsrph ysrpmmw

:mkl awh amf syrpy al hsrpw awh hrg hl[m yk npch taw 5 :mkl awh:mkl awh hamf hsyrph al hsrpw awh hrg tl[m yk tbnrah taw 6

amf rgy al hrg awhw hsrp [sc [scw awh hsrp syrpm yk ryzjh taw 7hz ta 9 :mkl mh myamf w[gt al mtlbnbw wlkat al mrcbm 8 :mkl awh

mta myljnbw mymyb mymb tcqcqw rypns wl rca lk mymb rca lkm wlkatmymh xrc lkm myljnbw mymyb tcqcqw rypns wl nya rca lkw 10 :wlkat

wlkat al mrcbm mkl wyhy xqcw 11 :mkl mh xqc mymb rca hyjh cpn lkmw:mkl awh xqc mymb tcqcqw rypns wl nya rca lk 12 :wxqct mtlbn taw

125

:hcm ta hwhy hwx rcak hjbzmh ryfqh tafjh nm dbkh nm trtyh tawwaxmyw hl[h ta fjcyw 12 :hnjml xwjm cab prc rw[h taw rcbh taw 11

wayxmh hl[h taw 13 :bybs jbzmh l[ whqrzyw mdh ta wyla nrha ynbmy[rkh taw brqh ta xjryw 14 :jbzmh l[ rfqyw carh taw hyjtnl wyla

tafjh ry[c ta jqyw m[h nbrq ta brqyw 15 :hjbzmh hl[h l[ rfqyw:fpcmk hc[yw hl[h ta brqyw 16 :nwcark whafjyw whfjcyw m[l rca

:rqbh tl[ dblm jbzmh l[ rfqyw hnmm wpk almyw hjnmh ta brqyw 17ta nrha ynb waxmyw m[l rca mymlch jbz lyah taw rwch ta fjcyw 18

lyah nmw rwch nm mybljh taw 19 :bybs jbzmh l[ whqrzyw wyla mdhtwzjh l[ mybljh ta wmycyw 20 :dbkh trtyw tylkhw hskmhw hylah

nrha pynh nymyh qwc taw twzjh taw 21 :hjbzmh mybljh rfqywmkrbyw m[h la wdy ta nrha acyw 22 :hcm hwx rcak hwhy ynpl hpwnt

d[wm lha la nrhaw hcm abyw 23 :mymlchw hl[hw tafjh tc[m drywynplm ca axtw 24 :m[h lk la hwhy dwbk aryw m[h ta wkrbyw waxyw

wlpyw wnryw m[h lk aryw mybljh taw hl[h ta jbzmh l[ lkatw hwhy:mhynp l[

Leviticus 10hyl[ wmycyw ca nhb wntyw wttjm cya awhybaw bdn nrha ynb wjqyw 1

ynplm ca axtw 2 :mta hwx al rca hrz ca hwhy ynpl wbyrqyw trfqrbd rca awh nrha la hcm rmayw 3 :hwhy ynpl wtmyw mtwa lkatw hwhy

hcm arqyw 4 :nrha mdyw dbka m[h lk ynp l[w cdqa ybrqb rmal hwhyta wac wbrq mhla rmayw nrha dd layz[ ynb npxla law lacym la

xwjm la mtntkb macyw wbrqyw 5 :hnjml xwjm la cdqh ynp tam mkyjawynb rmtyalw rz[lalw nrha la hcm rmayw 6 :hcm rbd rcak hnjml

pxqy hd[h lk l[w wtmt alw wmrpt al mkydgbw w[rpt la mkycard[wm lha jtpmw 7 :hwhy prc rca hprch ta wkby larcy tyb lk mkyjaw

rbdyw 8 :hcm rbdk wc[yw mkyl[ hwhy tjcm nmc yk wtmt np waxt allha la mkabb kta kynbw hta tct la rkcw nyy 9 :rmal nrha la hwhy

124

trty taw brqh l[ rca bljh lk taw hylah taw bljh ta jqyw 25 :bybsrca twxmh lsmw 26 :nymyh qwc taw nhblj taw tylkh ytc taw dbkh

l[ mcyw dja qyqrw tja nmc mjl tljw tja hxm tlj jql hwhy ynplwynb ypk l[w nrha ypk l[ lkh ta ntyw 27 :nymyh qwc l[w mybljh

hjbzmh rfqyw mhypk l[m mta hcm jqyw 28 :hwhy ynpl hpwnt mta pnywhzjh ta hcm jqyw 29 :hwhyl awh hca jjyn jyrl mh myalm hl[h l[

hwhy hwx rcak hnml hyh hcml myalmh lyam hwhy ynpl hpwnt whpynywnrha l[ zyw jbzmh l[ rca mdh nmw hjcmh nmcm hcm jqyw 30 :hcm tataw wydgb ta nrha ta cdqyw wta wynb ydgb l[w wynb l[w wydgb l[

rcbh ta wlcb wynb law nrha la hcm rmayw 31 :wta wynb ydgb taw wynbytywx rcak myalmh lsb rca mjlh taw wta wlkat mcw d[wm lha jtpjtpmw 33 :wprct cab mjlbw rcbb rtwnhw 32 :whlkay wynbw nrha rmal

t[bc yk mkyalm ymy talm mwy d[ mymy t[bc waxt al d[wm lha:mkyl[ rpkl tc[l hwhy hwx hzh mwyb hc[ rcak 34 :mkdy ta almy mymyhwhy trmcm ta mtrmcw mymy t[bc hlylw mmwy wbct d[wm lha jtpw 35

hwx rca myrbdh lk ta wynbw nrha c[yw 36 :ytywx nk yk wtwmt alw:hcm dyb hwhy

Leviticus 9la rmayw 2 :larcy ynqzlw wynblw nrhal hcm arq ynymch mwyb yhyw 1

:hwhy ynpl brqhw mmymt hl[l lyaw tafjl rqb nb lg[ kl jq nrhahnc ynb cbkw lg[w tafjl myz[ ry[c wjq rmal rbdt larcy ynb law 3

yk nmcb hlwlb hjnmw hwhy ynpl jbzl mymlcl lyaw rwcw 4 :hl[l mmymtd[wm lha ynp la hcm hwx rca ta wjqyw 5 :mkyla harn hwhy mwyh

hwhy hwx rca rbdh hz hcm rmayw 6 :hwhy ynpl wdm[yw hd[h lk wbrqywhc[w jbzmh la brq nrha la hcm rmayw 7 :hwhy dwbk mkyla aryw wc[t

rpkw m[h nbrq ta hc[w m[h d[bw kd[b rpkw ktl[ taw ktafj tatafjh lg[ ta fjcyw jbzmh la nrha brqyw 8 :hwhy hwx rcak md[b

l[ ntyw mdb w[bxa lbfyw wyla mdh ta nrha ynb wbrqyw 9 :wl rcatylkh taw bljh taw 10 :jbzmh dwsy la qxy mdh taw jbzmh twnrq

123

Leviticus 8mydgbh taw wta wynb taw nrha ta jq 2 :rmal hcm la hwhy rbdyw 1taw 3 :twxmh ls taw mylyah ync taw tafjh rp taw hjcmh nmc taw

lhqtw wta hwhy hwx rcak hcm c[yw 4 :d[wm lha jtp la lhqh hd[h lkhwhy hwx rca rbdh hz hd[h la hcm rmayw 5 :d[wm lha jtp la hd[hwyl[ ntyw 7 :mymb mta xjryw wynb taw nrha ta hcm brqyw 6 :twc[l

dpah ta wyl[ ntyw ly[mh ta wta cblyw fnbab wta rgjyw tntkh tala ntyw ncjh ta wyl[ mcyw 8 :wb wl dpayw dpah bcjb wta rgjywl[ mcyw wcar l[ tpnxmh ta mcyw 9 :mymth taw myrwah ta ncjh

:hcm ta hwhy hwx rcak cdqh rzn bhzh xyx ta wynp lwm la tpnxmh:mta cdqyw wb rca lk taw nkcmh ta jcmyw hjcmh nmc ta hcm jqyw 10

taw wylk lk taw jbzmh ta jcmyw mym[p [bc jbzmh l[ wnmm zyw 11wta jcmyw nrha car l[ hjcmh nmcm qxyw 12 :mcdql wnk taw rykh

cbjyw fnba mta rgjyw tntk mcblyw nrha ynb ta hcm brqyw 13 :wcdqlnrha kmsyw tafjh rp ta cgyw 14 :hcm ta hwhy hwx rcak tw[bgm mhl

l[ ntyw mdh ta hcm jqyw fjcyw 15 :tafjh rp car l[ mhydy ta wynbwdwsy la qxy mdh taw jbzmh ta afjyw w[bxab bybs jbzmh twnrq

trty taw brqh l[ rca bljh lk ta jqyw 16 :wyl[ rpkl whcdqyw jbzmhtaw rph taw 17 :hjbzmh hcm rfqyw nhblj taw tylkh ytc taw dbkh

:hcm ta hwhy hwx rcak hnjml xwjm cab prc wcrp taw wrcb taw wr[:lyah car l[ mhydy ta wynbw nrha wkmsyw hl[h lya ta brqyw 18

wyjtnl jtn lyah taw 20 :bybs jbzmh l[ mdh ta hcm qrzyw fjcyw 19my[rkh taw brqh taw 21 :rdph taw myjtnh taw carh ta hcm rfqyw

awh hca jjyn jyrl awh hl[ hjbzmh lyah lk ta hcm rfqyw mymb xjrmyalmh lya ynch lyah ta brqyw 22 :hcm ta hwhy hwx rcak hwhyl

wmdm hcm jqyw fjcyw 23 :lyah car l[ mhydy ta wynbw nrha wkmsywwlgr nhb l[w tynmyh wdy nhb l[w tynmyh nrha nza kwnt l[ ntyw

tynmyh mnza kwnt l[ mdh nm hcm ntyw nrha ynb ta brqyw 24 :tynmyhjbzmh l[ mdh ta hcm qrzyw tynmyh mlgr nhb l[w tynmyh mdy nhb l[w

122

wnbrq mwyb wymlc tdwt jbz rcbw 15 :hyhy wl mymlch md ta qrzh nhklwbyrqh mwyb wnbrq jbz hbdn wa rdn maw 16 :rqb d[ wnmm jyny al lkay

mwyb jbzh rcbm rtwnhw 17 :lkay wnmm rtwnhw trjmmw lkay wjbz taal ycylch mwyb wymlc jbz rcbm lkay lkah maw 18 :prcy cab ycylch:act hnw[ wnmm tlkah cpnhw hyhy lwgp wl bcjy al wta byrqmh hxry:rcb lkay rwhf lk rcbhw prcy cab lkay al amf lkb [gy rca rcbhw 19htrknw wyl[ wtamfw hwhyl rca mymlch jbzm rcb lkat rca cpnhw 20hamf hmhbb wa mda tamfb amf lkb [gt yk cpnw 21 :hym[m awhh cpnh

awhh cpnh htrknw hwhyl rca mymlch jbz rcbm lkaw amf xqc lkb warwc blj lk rmal larcy ynb la rbd 23 :rmal hcm la hwhy rbdyw 22 :hym[m

al lkaw hkalm lkl hc[y hprf bljw hlbn bljw 24 :wlkat al z[w bckwhtrknw hwhyl hca hnmm byrqy rca hmhbh nm blj lka lk yk 25 :whlkat

:hmhblw pw[l mkytbcwm lkb wlkat al md lkw 26 :hym[m tlkah cpnhla hwhy rbdyw 28 :hym[m awhh cpnh htrknw md lk lkat rca cpn lk 27

ayby hwhyl wymlc jbz ta byrqmh rmal larcy ynb la rbd 29 :rmal hcmbljh ta hwhy yca ta hnyaybt wydy 30 :wymlc jbzm hwhyl wnbrq ta

nhkh ryfqhw 31 :hwhy ynpl hpwnt wta pynhl hzjh ta wnayby hzjh l[wntt nymyh qwc taw 32 :wynblw nrhal hzjh hyhw hjbzmh bljh ta

ynbm bljh taw mymlch md ta byrqmh 33 :mkymlc yjbzm nhkl hmwrthmwrth qwc taw hpwnth hzj ta yk 34 :hnml nymyh qwc hyht wl nrha

qjl wynblw nhkh nrhal mta ntaw mhymlc yjbzm larcy ynb tam ytjqlmwyb hwhy ycam wynb tjcmw nrha tjcm taz 35 :larcy ynb tam mlw[tam mta wjcm mwyb mhl ttl hwhy hwx rca 36 :hwhyl nhkl mta byrqh

mcalw tafjlw hjnml hl[l hrwth taz 37 :mtrdl mlw[ tqj larcy ynbwtwx mwyb ynys rhb hcm ta hwhy hwx rca 38 :mymlch jbzlw myawlmlw

:ynys rbdmb hwhyl mhynbrq ta byrqhl larcy ynb ta

121

mlw[ qj hnlkay nrha ynbb rkz lk 11 :mcakw tafjk awh mycdq cdq:rmal hcm la hwhy rbdyw 12 :cdqy mhb [gy rca lk hwhy ycam mkytrdl

hpah tryc[ wta jcmh mwyb hwhyl wbyrqy rca wynbw nrha nbrq hz 13hc[t nmcb tbjm l[ 14 :br[b htyxjmw rqbb htyxjm dymt hjnm tlsnhkhw 15 :hwhyl jjyn jyr byrqt mytp tjnm ynypt hnaybt tkbrm

tjnm lkw 16 :rfqt lylk hwhyl mlw[ qj hta hc[y wynbm wytjt jycmhlaw nrha la rbd 18 :rmal hcm la hwhy rbdyw 17 :lkat al hyht lylk nhk

ynpl tafjh fjct hl[h fjct rca mwqmb tafjh trwt taz rmal wynblkat cdq mwqmb hnlkay hta afjmh nhkh 19 :awh mycdq cdq hwhy

rca dgbh l[ hmdm hzy rcaw cdqy hrcbb [gy rca lk 20 :d[wm lha rxjbylkb maw rbcy wb lcbt rca crj ylkw 21 :cdq mwqmb sbkt hyl[ hzymycdq cdq hta lkay mynhkb rkz lk 22 :mymb pfcw qrmw hlcb tcjn

cab lkat al cdqb rpkl d[wm lha la hmdm abwy rca tafj lkw 23 :awh:prct

Leviticus 7wfjcy hl[h ta wfjcy rca mwqmb 2 :awh mycdq cdq mcah trwt tazw 1

ta wnmm byrqy wblj lk taw 3 :bybs jbzmh l[ qrzy wmd taw mcah tarca bljh taw tylkh ytc taw 4 :brqh ta hskmh bljh taw hylah

ryfqhw 5 :hnrysy tylkh l[ dbkh l[ trtyh taw mylskh l[ rca nhyl[mwqmb wnlkay mynhkb rkz lk 6 :awh mca hwhyl hca hjbzmh nhkh mta

rca nhkh mhl tja hrwt mcak tafjk 7 :awh mycdq cdq lkay cwdqbyrqh rca hl[h rw[ cya tl[ ta byrqmh nhkhw 8 :hyhy wl wb rpky

tbjm l[w tcjrmb hc[n lkw rwntb hpat rca hjnm lkw 9 :hyhy wl nhklnrha ynb lkl hbrjw nmcb hlwlb hjnm lkw 10 :hyht wl hta byrqmh nhkl

l[ ma 12 :hwhyl byrqy rca mymlch jbz trwt tazw 11 :wyjak cya hyhtyqyqrw nmcb tlwlb twxm twlj hdwth jbz l[ byrqhw wnbyrqy hdwt

byrqy xmj mjl tlj l[ 13 :nmcb tlwlb tlj tkbrm tlsw nmcb myjcm twxmhwhyl hmwrt nbrq lkm dja wnmm byrqhw 14 :wymlc tdwt jbz l[ wnbrq

120

rbdyw 14 :hjnmk nhkl htyhw wl jlsnw hlam tjam afj rca wtafj l[hwhy ycdqm hggcb hafjw l[m l[mt yk cpn 15 :rmal hcm la hwhy

cdqh lqcb mylqc psk kkr[b naxh nm mymt lya hwhyl wmca ta aybhwwta ntnw wyl[ pswy wtcymj taw mlcy cdqh nm afj rca taw 16 :mcal

afjt yk cpn maw 17 :wl jlsnw mcah lyab wyl[ rpky nhkhw nhkl:wnw[ acnw mcaw [dy alw hnyc[t al rca hwhy twxm lkm tja htc[w

l[ nhkh wyl[ rpkw nhkh la mcal kkr[b naxh nm mymt lya aybhw 18:hwhyl mca mca awh mca 19 :wl jlsnw [dy al awhw ggc rca wtggc

cjkw hwhyb l[m hl[mw afjt yk cpn 21 :rmal hcm la hwhy rbdywaxm wa 22 :wtym[ ta qc[ wa lzgb wa dy tmwctb wa nwdqpb wtym[b:hnhb afjl mdah hc[y rca lkm tja l[ rqc l[ [bcnw hb cjkw hdba

qc[ rca qc[h ta wa lzg rca hlzgh ta bychw mcaw afjy yk hyhw 23[bcy rca lkm wa 24 :axm rca hdbah ta wa wta dqph rca nwdqph ta wa

wnnty wl awh rcal wyl[ psy wytcmjw wcarb wta mlcw rqcl wyl[mcal kkr[b naxh nm mymt lya hwhyl ayby wmca taw 25 :wtmca mwybhc[y rca lkm tja l[ wl jlsnw hwhy ynpl nhkh wyl[ rpkw 26 :nhkh la

:hb hmcalLeviticus 6

hl[h trwt taz rmal wynb taw nrha ta wx 2 :rmal hcm la hwhy rbdyw 1:wb dqwt jbzmh caw rqbh d[ hlylh lk jbzmh l[ hdqwm l[ hl[h awh

lkat rca ncdh ta myrhw wrcb l[ cbly db ysnkmw db wdm nhkh cblw 3mydgb cblw wydgb ta fcpw 4 :jbzmh lxa wmcw jbzmh l[ hl[h ta cah

jbzmh l[ cahw 5 :rwhf mwqm la hnjml xwjm la ncdh ta ayxwhw myrjahl[h hyl[ kr[w rqbb rqbb myx[ nhkh hyl[ r[bw hbkt al wb dqwt

tazw 7 :hbkt al jbzmh l[ dqwt dymt ca 6 :mymlch yblj hyl[ ryfqhwwnmm myrhw 8 :jbzmh ynp la hwhy ynpl nrha ynb hta brqh hjnmh trwt

jbzmh ryfqhw hjnmh l[ rca hnblh lk taw hnmcmw hjnmh tlsm wxmqblkat twxm wynbw nrha wlkay hnmm trtwnhw 9 :hwhyl htrkza jjyn jyrycam hta yttn mqlj xmj hpatval 10 :hwlkay d[wm lha rxjb cdq mwqmb

119

l[ hbqn hmymt myz[ try[c wnbrq aybhw afj rca wtafj wyla [dwhmwqmb tafjh ta fjcw tafjh car l[ wdy ta kmsw 29 :afj rca wtafj

hmd lk taw hl[h jbzm tnrq l[ ntnw w[bxab hmdm nhkh jqlw 30 :hl[hjbz l[m blj rswh rcak rysy hblj lk taw 31 :jbzmh dwsy la kpcynhkh wyl[ rpkw hwhyl jjyn jyrl hjbzmh nhkh ryfqhw mymlch

kmsw 33 :hnayby hmymt hbqn tafjl wnbrq ayby cbk maw 32 :wl jlsnw:hl[h ta fjcy rca mwqmb tafjl hta fjcw tafjh car l[ wdy ta

hmd lk taw hl[h jbzm tnrq l[ ntnw w[bxab tafjh mdm nhkh jqlw 34jbzm bckh blj rswy rcak rysy hblj lk taw 35 :jbzmh dwsy la kpcyl[ nhkh wyl[ rpkw hwhy yca l[ hjbzmh mta nhkh ryfqhw mymlch

:wl jlsnw afj rca wtafjLeviticus 5

dygy awl ma [dy wa har wa d[ awhw hla lwq h[mcw afjt yk cpnw 1wa hamf hyj tlbnb wa amf rbd lkb [gt rca cpn wa 2 :wnw[ acnw

wa 3 :mcaw amf awhw wnmm ml[nw amf xrc tlbnb wa hamf hmhb tlbnb[dy awhw wnmm ml[nw hb amfy rca wtamf lkl mda tamfb [gy yk

afby rca lkl byfyhl wa [rhl mytpcb afbl [bct yk cpn wa 4 :mcawmcay yk hyhw 5 :hlam tjal mcaw [dy awhw wnmm ml[nw h[bcb mdahwtafj l[ hwhyl wmca ta aybhw 6 :hyl[ afj rca hdwthw hlam tjal

nhkh wyl[ rpkw tafjl myz[ try[c wa hbck naxh nm hbqn afj rcamyrt ytc afj rca wmca ta aybhw hc yd wdy [ygt al maw 7 :wtafjm

nhkh la mta aybhw 8 :hl[l djaw tafjl dja hwhyl hnwy ynb ync wa:lydby alw wpr[ lwmm wcar ta qlmw hnwcar tafjl rca ta byrqhwjbzmh dwsy la hxmy mdb racnhw jbzmh ryq l[ tafjh mdm hzhw 9

rca wtafjm nhkh wyl[ rpkw fpcmk hl[ hc[y ynch taw 10 :awh tafjaybhw hnwy ynb yncl wa myrt ytcl wdy gyct al maw 11 :wl jlsnw afjnty alw nmc hyl[ mycy al tafjl tls hpah tryc[ afj rca wnbrq ta

wxmq awlm hnmm nhkh xmqw nhkh la haybhw 12 :awh tafj yk hnbl hyl[nhkh wyl[ rpkw 13 :awh tafj hwhy yca l[ hjbzmh ryfqhw htrkza ta

118

rph car l[ wdy ta kmsw hwhy ynpl d[wm lha jtp la rph ta aybhw 4la wta aybhw rph mdm jycmh nhkh jqlw 5 :hwhy ynpl rph ta fjcw

ynpl mym[p [bc mdh nm hzhw mdb w[bxa ta nhkh lbfw 6 :d[wm lhatrfq jbzm twnrq l[ mdh nm nhkh ntnw 7 :cdqh tkrp ynp ta hwhy

jbzm dwsy la kpcy rph md lk taw d[wm lhab rca hwhy ynpl mymshbljh ta wnmm myry tafjh rp blj lk taw 8 :d[wm lha jtp rca hl[hbljh taw tylkh ytc taw 9 :brqh l[ rca bljh lk taw brqh l[ hskmh

:hnrysy twylkh l[ dbkh l[ trtyh taw mylskh l[ rca nhyl[ rcataw 11 :hl[h jbzm l[ nhkh mryfqhw mymlch jbz rwcm mrwy rcak 10ta ayxwhw 12 :wcrpw wbrqw wy[rk l[w wcar l[ wrcb lk taw rph rw[

myx[ l[ wta prcw ncdh kpc la rwhf mwqm la hnjml xwjm la rph lkyny[m rbd ml[nw wgcy larcy td[ lk maw 13 :prcy ncdh kpc l[ cab

tafjh h[dwnw 14 :wmcaw hnyc[t al rca hwhy twxm lkm tja wc[w lhqhlha ynpl wta waybhw tafjl rqb nb rp lhqh wbyrqhw hyl[ wafj rcata fjcw hwhy ynpl rph car l[ mhydy ta hd[h ynqz wkmsw 15 :d[wm

lbfw 17 :d[wm lha la rph mdm jycmh nhkh aybhw 16 :hwhy ynpl rphnmw 18 :tkrph ynp ta hwhy ynpl mym[p [bc hzhw mdh nm w[bxa nhkh

mdh lk taw d[wm lhab rca hwhy ynpl rca jbzmh tnrq l[ nty mdhwnmm myry wblj lk taw 19 :d[wm lha jtp rca hl[h jbzm dwsy la kpcy

rpkw wl hc[y nk tafjh rpl hc[ rcak rpl hc[w 20 :hjbzmh ryfqhwrcak wta prcw hnjml xwjm la rph ta ayxwhw 21 :mhl jlsnw nhkh mhl[lkm tja hc[w afjy aycn rca 22 :awh lhqh tafj nwcarh rph ta prc

wtafj wyla [dwh wa 23 :mcaw hggcb hnyc[t al rca wyhla hwhy twxmcar l[ wdy kmsw 24 :mymt rkz myz[ ry[c wnbrq ta aybhw hb afj rca

:awh tafj hwhy ynpl hl[h ta fjcy rca mwqmb wta fjcw ry[chwmd taw hl[h jbzm tnrq l[ ntnw w[bxab tafjh mdm nhkh jqlw 25

jbz bljk hjbzmh ryfqy wblj lk taw 26 :hl[h jbzm dwsy la kpcyafjt tja cpn maw 27 :wl jlsnw wtafjm nhkh wyl[ rpkw mymlch

wa 28 :mcaw hnyc[t al rca hwhy twxmm tja htc[b xrah m[m hggcb

117

maw 14 :jlm byrqt knbrq lk l[ ktjnm l[m kyhla tyrb jlm tybct alwtjnm ta byrqt lmrk crg cab ywlq byba hwhyl myrwkb tjnm byrqt

nhkh ryfqhw 16 :awh hjnm hnbl hyl[ tmcw nmc hyl[ ttnw 15 :kyrwkb:hwhyl hca htnbl lk l[ hnmcmw hcrgm htrkza ta

Leviticus 3mymt hbqn ma rkz ma byrqm awh rqbh nm ma wnbrq mymlc jbz maw 1d[wm lha jtp wfjcw wnbrq car l[ wdy kmsw 2 :hwhy ynpl wnbyrqy

mymlch jbzm byrqhw 3 :bybs jbzmh l[ mdh ta mynhkh nrha ynb wqrzwtaw 4 :brqh l[ rca bljh lk taw brqh ta hskmh bljh ta hwhyl hcadbkh l[ trtyh taw mylskh l[ rca nhl[ rca bljh taw tylkh ytc

l[ rca hl[h l[ hjbzmh nrha ynb wta wryfqhw 5 :hnrysy twylkh l[jbzl wnbrq naxh nm maw 6 :hwhyl jjyn jyr hca cah l[ rca myx[h

wnbrq ta byrqm awh bck ma 7 :wnbyrqy mymt hbqn wa rkz hwhyl mymlcynpl wta fjcw wnbrq car l[ wdy ta kmsw 8 :hwhy ynpl wta byrqhw

jbzm byrqhw 9 :bybs jbzmh l[ wmd ta nrha ynb wqrzw d[wm lhabljh taw hnrysy hx[h tm[l hmymt hylah wblj hwhyl hca mymlch

taw tylkh ytc taw 10 :brqh l[ rca bljh lk taw brqh ta hskmh:hnrysy tylkh l[ dbkh l[ trtyh taw mylskh l[ rca nhl[ rca bljh

ynpl wbyrqhw wnbrq z[ maw 12 :hwhyl hca mjl hjbzmh nhkh wryfqhw 11ynb wqrzw d[wm lha ynpl wta fjcw wcar l[ wdy ta kmsw 13 :hwhy

bljh ta hwhyl hca wnbrq wnmm byrqhw 14 :bybs jbzmh l[ wmd ta nrhabljh taw tylkh ytc taw 15 :brqh l[ rca bljh lk taw brqh ta hskmh

:hnrysy tylkh l[ dbkh l[ trtyh taw mylskh l[ rca nhl[ rcamlw[ tqj 17 :hwhyl blj lk jjyn jyrl hca mjl hjbzmh nhkh mryfqhw 16

:wlkat al md lkw blj lk mkytbcwm lkb mkytrdlLeviticus 4

hggcb afjt yk cpn rmal larcy ynb la rbd 2 :rmal hcm la hwhy rbdyw 1afjy jycmh nhkh ma 3 :hnhm tjam hc[w hnyc[t al rca hwhy twxm lkm

:tafjl hwhyl mymt rqb nb rp afj rca wtafj l[ byrqhw m[h tmcal

116

ta myjtnh ta mynhkh nrha ynb wkr[w 8 :cah l[ myx[ wkr[w jbzmhwy[rkw wbrqw 9 :jbzmh l[ rca cah l[ rca myx[h l[ rdph taw carh:hwhyl jwjyn jyr hca hl[ hjbzmh lkh ta nhkh ryfqhw mymb xjry

:wnbyrqy mymt rkz hl[l myz[h nm wa mybckh nm wnbrq naxh nm maw 10ta mynhkh nrha ynb wqrzw hwhy ynpl hnpx jbzmh kry l[ wta fjcw 11

kr[w wrdp taw wcar taw wyjtnl wta jtnw 12 :bybs jbzmh l[ wmdxjry my[rkhw brqhw 13 :jbzmh l[ rca cah l[ rca myx[h l[ mta nhkh

jjyn jyr hca awh hl[ hjbzmh ryfqhw lkh ta nhkh byrqhw mymbynb nm wa myrth nm byrqhw hwhyl wnbrq hl[ pw[h nm maw 14 :hwhyl

ryfqhw wcar ta qlmw jbzmh la nhkh wbyrqhw 15 :wnbrq ta hnwyhkylchw htxnb wtarm ta ryshw 16 :jbzmh ryq l[ wmd hxmnw hjbzmh

lydby al wypnkb wta [scw 17 :ncdh mwqm la hmdq jbzmh lxa htajyr hca awh hl[ cah l[ rca myx[h l[ hjbzmh nhkh wta ryfqhw

:hwhyl jjynLeviticus 2

ntnw nmc hyl[ qxyw wnbrq hyhy tls hwhyl hjnm nbrq byrqt yk cpnw 1htlsm wxmq alm mcm xmqw mynhkh nrha ynb la haybhw 2 :hnbl hyl[jjyn jyr hca hjbzmh htrkza ta nhkh ryfqhw htnbl lk l[ hnmcmw

:hwhy ycam mycdq cdq wynblw nrhal hjnmh nm trtwnhw 3 :hwhyltwxm yqyqrw nmcb tlwlb txm twlj tls rwnt hpam hjnm nbrq brqt ykw 4

:hyht hxm nmcb hlwlb tls knbrq tbjmh l[ hjnm maw 5 :nmcb myjcmknbrq tcjrm tjnm maw 7 :awh hjnm nmc hyl[ tqxyw mytp hta twtp 6la hbyrqhw hwhyl hlam hc[y rca hjnmh ta tabhw 8 :hc[t nmcb tls

ryfqhw htrkza ta hjnmh nm nhkh myrhw 9 :jbzmh la hcyghw nhkhcdq wynblw nrhal hjnmh nm trtwnhw 10 :hwhyl jjyn jyr hca hjbzmhlk yk xmj hc[t al hwhyl wbyrqt rca hjnmh lk 11 :hwhy ycam mycdq

mta wbyrqt tycar nbrq 12 :hwhyl hca wnmm wryfqt al cbd lkw racjlmt jlmb ktjnm nbrq lkw 13 :jjyn jyrl wl[y al jbzmh law hwhyl

115

lu duwm lhab njlch ta ntyw 22 :hcm ta hwhy hwx rcak twduh nwra lurcak hwhy ynpl mjl kru wylu kruyw 23 :tkrpl xwjm hnpx nkcmh kry

kry lu njlch jkn duwm lhab hrnmh ta mcyw 24 :hcm ta hwhy hwxmcyw 26 :hcm ta hwhy hwx rcak hwhy ynpl trnh luyw 25 :hbgn nkcmhrcak myms trfq wylu rfqyw 27 :tkrph ynpl duwm lhab bhzh jbzm ta

mc hluh jbzm taw 29 :nkcml jtph ksm ta mcyw 28 :hcm ta hwhy hwxta hwhy hwx rcak hjnmh taw hluh ta wylu luyw duwm lha nkcm jtp:hxjrl mym hmc ntyw jbzmh nybw duwm lha nyb rykh ta mcyw 30 :hcm

lha la mabb 32 :mhylgr taw mhydy ta wynbw nrhaw hcm wnmm wxjrw 31ta mqyw 33 :hcm ta hwhy hwx rcak wxjry jbzmh la mtbrqbw duwm

:hkalmh ta hcm lkyw rxjh ruc ksm ta ntyw jbzmlw nkcml bybs rxjhhcm lky alw 35 :nkcmh ta alm hwhy dwbkw duwm lha ta nnuh skyw 34

:nkcmh ta alm hwhy dwbkw nnuh wylu nkc yk duwm lha la awblal maw 37 :mhyusm lkb larcy ynb wusy nkcmh lum nnuh twluhbw 36mmwy nkcmh lu hwhy nnu yk 38 :wtluh mwy du wusy alw nnuh hluy

:mhyusm lkb larcy tyb lk ynyul wb hlyl hyht caw

The 3rd Book of Moses, called Leviticus, or in the Hebrew, Vayyikra

Leviticus 1larcy ynb la rbd 2 :rmal d[wm lham wyla hwhy rbdyw hcm la arqyw 1

nmw rqbh nm hmhbh nm hwhyl nbrq mkm byrqy yk mda mhla trmawla wnbyrqy mymt rkz rqbh nm wnbrq hl[ ma 3 :mknbrq ta wbyrqt naxh

hl[h car l[ wdy kmsw 4 :hwhy ynpl wnxrl wta byrqy d[wm lha jtpnrha ynb wbyrqhw hwhy ynpl rqbh nb ta fjcw 5 :wyl[ rpkl wl hxrnw

:d[wm lha jtp rca bybs jbzmh l[ mdh ta wqrzw mdh ta mynhkhl[ ca nhkh nrha ynb wntnw 7 :hyjtnl hta jtnw hl[h ta fycphw 6

114

taw bhzh jbzm taw 38 :rwamh nmc taw hylk lk taw hkrumh trn hytrntaw tcjnh jbzm ta 39 :lhah jtp ksm taw mymsh trfq taw hjcmh nmcyulq ta 40 :wnk taw rykh ta wylk lk taw wydb ta wl rca tcjnh rbkmhytdtyw wyrtym ta rxjh rucl ksmh taw hynda taw hydmu ta rxjh

ta cdqb trcl drch ydgb ta 41 :duwm lhal nkcmh tdbu ylk lk tawta hwhy hwx rca lkk 42 :nhkl wynb ydgb taw nhkh nrhal cdqh ydgbhnhw hkalmh lk ta hcm aryw 43 :hdbuh lk ta larcy ynb wcu nk hcm

:hcm mta krbyw wcu nk hwhy hwx rcak hta wcuExodus 40

ta myqt cdjl djab nwcarh cdjh mwyb 2 :rmal hcm la hwhy rbdyw 1:tkrph ta nrah lu tksw twduh nwra ta mc tmcw 3 :duwm lha nkcm

:hytrn ta tyluhw hrnmh ta tabhw wkru ta tkruw njlch ta tabhw 4:nkcml jtph ksm ta tmcw tduh nwra ynpl trfql bhzh jbzm ta httnw 5

nyb rykh ta ttnw 7 :duwm lha nkcm jtp ynpl hluh jbzm ta httnw 6ta ttnw bybs rxjh ta tmcw 8 :mym mc ttnw jbzmh nybw duwm lha

wb rca lk taw nkcmh ta tjcmw hjcmh nmc ta tjqlw 9 :rxjh ruc ksmlk taw hluh jbzm ta tjcmw 10 :cdq hyhw wylk lk taw wta tcdqw

taw rykh ta tjcmw 11 :mycdq cdq jbzmh hyhw jbzmh ta tcdqw wylktxjrw duwm lha jtp la wynb taw nrha ta tbrqhw 12 :wta tcdqw wnk

wta tcdqw wta tjcmw cdqh ydgb ta nrha ta tcblhw 13 :mymb mtarcak mta tjcmw 15 :tntk mta tcblhw byrqt wynb taw 14 :yl nhkw

:mtrdl mlwu tnhkl mtjcm mhl tyhl htyhw yl wnhkw mhyba ta tjcmhncb nwcarh cdjb yhyw 17 :hcu nk wta hwhy hwx rca lkk hcm cuyw 16

wynda ta ntyw nkcmh ta hcm mqyw 18 :nkcmh mqwh cdjl djab tynchlhah ta crpyw 19 :wydwmu ta mqyw wyjyrb ta ntyw wycrq ta mcyw

:hcm ta hwhy hwx rcak hlumlm wylu lhah hskm ta mcyw nkcmh lutrpkh ta ntyw nrah lu mydbh tavmcywvnrah la tduh ta ntyw jqyw 20

ksyw ksmh tkrp ta mcyw nkcmh la nrah ta abyw 21 :hlumlm nrah lu

113

mda rwf nba yrwf hubra wb walmyw 10 :lwpk wbjr trzw wkra trz ncjhrwfhw 12 :mlhyw ryps kpn ynch rwfhw 11 :djah rwfh tqrbw hdfp

tbswm hpcyw mhc cycrt yuybrh rwfhw 13 :hmljaw wbc mcl ycylchlu hrcu mytc hnh larcy ynb tmc lu mynbahw 14 :mtalmb bhz txbcm

trcrc ncjh lu wcuyw 15 :fbc rcu myncl wmc lu cya mtj yjwtp mtmcbhz tubf ytcw bhz txbcm ytc wcuyw 16 :rwhf bhz tbu hcum tlbg

lu bhzh ttbuh ytc wntyw 17 :ncjh twxq ync lu tubfh ytc ta wntywytc lu wntn ttbuh ytc twxq ytc taw 18 :ncjh twxq lu tubfh ytc

bhz tubf ytc wcuyw 19 :wynp lwm la dpah tptk lu mntyw txbcmhwcuyw 20 :htyb dpah rbu la rca wtpc lu ncjh twxq ync lu wmycyw

wtrbjm tmul wynp lwmm hfmlm dpah tptk ytc lu mntyw bhz tubf ytclytpb dpah tubf la wytubfm ncjh ta wskryw 21 :dpah bcjl lummta hwhy hwx rcak dpah lum ncjh jzy alw dpah bcj lu tyhl tlkt

wkwtb lyumh ypw 23 :tlkt lylk gra hcum dpah lyum ta cuyw 22 :hcmynwmr lyumh ylwc lu wcuyw 24 :urqy al bybs wypl hpc arjt ypk

ta wntyw rwhf bhz ynmup wcuyw 25 :rzcm ync tulwtw nmgraw tlktnmrw nmup 26 :mynmrh kwtb bybs lyumh ylwc lu mynmrh kwtb mynmuphwcuyw 27 :hcm ta hwhy hwx rcak trcl bybs lyumh ylwc lu nmrw nmup

yrap taw cc tpnxmh taw 28 :wynblw nrhal gra hcum cc tntkh tatlktw rzcm cc fnbah taw 29 :rzcm cc dbh ysnkm taw cc tubgmh

xyx ta wcuyw 30 :hcm ta hwhy hwx rcak mqr hcum ync tulwtw nmgraw:hwhyl cdq mtwj yjwtp btkm wylu wbtkyw rwhf bhz cdqh rzn

:hcm ta hwhy hwx rcak hlumlm tpnxmh lu ttl tlkt lytp wylu wntyw 31ta hwhy hwx rca lkk larcy ynb wcuyw duwm lha nkcm tdbu lk lktw 32

wysrq wylk lk taw lhah ta hcm la nkcmh ta waybyw 33 :wcu nk hcmtaw mymdamh mlyah trwu hskm taw 34 :wyndaw wydmuw wjyrb wycrq

taw wydb taw tduh nwra ta 35 :ksmh tkrp taw mycjth tru hskmta hrhfh hrnmh ta 37 :mynph mjl taw wylk lk ta njlch ta 36 :trpkh

112

twma cmj bjrb hmwqw kra hma myrcuw rzcm ccw ync tulwtw nmgrawpsk mhyww tcjn hubra mhyndaw hubra mhydmuw 19 :rxjh yulq tmul

:tcjn bybs rxjlw nkcml tdtyh lkw 20 :psk mhyqcjw mhycar ywpxwdyb mywlh tdbu hcm yp lu dqp rca tduh nkcm nkcmh ydwqp hla 21

lk ta hcu hdwhy hfml rwj nb yrwa nb lalxbw 22 :nhkh nrha nb rmtyabcjw crj nd hfml kmsyja nb baylha wtaw 23 :hcm ta hwhy hwx rca

hkalml ywcuh bhzh lk 24 :ccbw ynch tulwtbw nmgrabw tlktb mqrwmyclcw twam ubcw rkk myrcuw uct hpwnth bhz yhyw cdqh tkalm lkb

hcmjw twam ubcw plaw rkk tam hduh ydwqp pskw 25 :cdqh lqcb lqcrbuh lkl cdqh lqcb lqch tyxjm tlglgl uqb 26 :cdqh lqcb lqc myubcw

cmjw mypla tclcw pla twam ccl hlumw hnc myrcu nbm mydqph luynda taw cdqh ynda ta tqxl pskh rkk tam yhyw 27 :mycmjw twam

twamh ubcw plah taw 28 :ndal rkk rkkh taml mynda tam tkrphtcjnw 29 :mta qcjw mhycar hpxw mydwmul myww hcu myubcw hcmjwjtp ynda ta hb cuyw 30 :lqc twam ubraw myplaw rkk myubc hpwnth:jbzmh ylk lk taw wl rca tcjnh rbkm taw tcjnh jbzm taw duwm lha

lk taw nkcmh tdty lk taw rxjh ruc ynda taw bybs rxjh ynda taw 31:bybs rxjh tdty

Exodus 39ta wcuyw cdqb trcl drc ydgb wcu ynch tulwtw nmgrahw tlkth nmw 1

bhz dpah ta cuyw 2 :hcm ta hwhy hwx rcak nrhal rca cdqh ydgbxxqw bhzh yjp ta wuqryw 3 :rzcm ccw ync tulwtw nmgraw tlkt

kwtbw ynch tulwt kwtbw nmgrah kwtbw tlkth kwtb twcul mlytpwtdpa bcjw 5 :rbj wtwwxq ync lu trbj wl wcu tptk 4 :bcj hcum cchrzcm ccw ync tulwtw nmgraw tlkt bhz whcumk awh wnmm wylu rca

tjtpm bhz txbcm tbsm mhch ynba ta wcuyw 6 :hcm ta hwhy hwx rcaknwrkz ynba dpah tptk lu mta mcyw 7 :larcy ynb twmc lu mtwj yjwtphcumk bcj hcum ncjh ta cuyw 8 :hcm ta hwhy hwx rcak larcy ynblta wcu lwpk hyh uwbr 9 :rzcm ccw ync tulwtw nmgraw tlkt bhz dpa

111

wyh hnmm mtnqw mhyrtpk 22 :hnmm myaxyh mynqh tccl hnmm mynqh ynchyttjmw hyjqlmw hubc hytrn ta cuyw 23 :rwhf bhz tja hcqm hlk

jbzm ta cuyw 25 :hylk lk taw hta hcu rwhf bhz rkk 24 :rwhf bhzwyh wnmm wtmq mytmaw uwbr wbjr hmaw wkra hma myfc yxu trfqhwytnrq taw bybs wytryq taw wgg ta rwhf bhz wta pxyw 26 :wytnrq

ytc lu wrzl tjtm wl hcu bhz tubf ytcw 27 :bybs bhz rz wl cuywmydbh ta cuyw 28 :mhb wta tacl mydbl mytbl wydx ync lu wytulx

mymsh trfq taw cdq hjcmh nmc ta cuyw 29 :bhz mta pxyw myfc yxu:jqr hcum rwhf

Exodus 38uwbr wbjr twma cmjw wkra twma cmj myfc yxu hluh jbzm ta cuyw 1

wytnrq wyh wnmm wytnp ubra lu wytnrq cuyw 2 :wtmq twma clcwtaw myuyh taw trysh ta jbzmh ylk lk ta cuyw 3 :tcjn wta pxyw

rbkm jbzml cuyw 4 :tcjn hcu wylk lk ttjmh taw tglzmh ta tqrzmhubrab tubf ubra qxyw 5 :wyxj du hfmlm wbkrk tjt tcjn tcr hcum

pxyw myfc yxu mydbh ta cuyw 6 :mydbl mytb tcjnh rbkml twxqhbwbn mhb wta tacl jbzmh tulx lu tubfb mydbh ta abyw 7 :tcjn mta

rca tabxh tarmb tcjn wnk taw tcjn rwykh ta cuyw 8 :wta hcu tjlcc rxjh yulq hnmyt bgn tapl rxjh ta cuyw 9 :duwm lha jtp wabx

mydwmuh yww tcjn myrcu mhyndaw myrcu mhydwmu 10 :hmab ham rzcmmyrcu mhyndaw myrcu mhydwmu hmab ham nwpx taplw 11 :psk mhyqcjw

hmab mycmj myulq my taplw 12 :psk mhyqcjw mydwmuh yww tcjntaplw 13 :psk mhyqwcjw mydmuh yww hrcu mhyndaw hrcu mhydwmu

mhydwmu ptkh la hma hrcu cmj myulq 14 :hma mycmj hjrzm hmdqcmj myulq rxjh rucl hzmw hzm tynch ptklw 15 :hclc mhyndaw hclc

:rzcm cc bybs rxjh yulq lk 16 :hclc mhyndaw hclc mhydmu hma hrcumhycar ywpxw psk mhyqwcjw mydwmuh yww tcjn mydmul myndahw 17

tlkt mqr hcum rxjh ruc ksmw 18 :rxjh ydmu lk psk myqcjm mhw psk

110

tulwtw nmgraw tlkt tkrph ta cuyw 35 :bhz mjyrbh ta pxyw mjyrblmyfc ydwmu hubra hl cuyw 36 :mybrk hta hcu bcj hcum rzcm ccw ync

jtpl ksm cuyw 37 :psk ynda hubra mhl qxyw bhz mhyww bhz mpxywwydwmu taw 38 :mqr hcum rzcm ccw ync tulwtw nmgraw tlkt lhah:tcjn hcmj mhyndaw bhz mhyqcjw mhycar hpxw mhyww taw hcmj

Exodus 37wbjr yxjw hmaw wkra yxjw mytma myfc yxu nrah ta lalxb cuyw 1

bhz rz wl cuyw xwjmw tybm rwhf bhz whpxyw 2 :wtmq yxjw hmawwulx lu tubf ytcw wytmup ubra lu bhz tubf ubra wl qxyw 3 :bybs

:bhz mta pxyw myfc yxu ydb cuyw 4 :tynch wulx lu tubf ytcw tjahbhz trpk cuyw 6 :nrah ta tacl nrah tulx lu tubfb mydbh ta abyw 5

hcqm bhz mybrk ync cuyw 7 :hbjr yxjw hmaw hkra yxjw mytma rwhfhzm hxqm dja bwrkw hzm hxqm dja bwrk 8 :trpkh twxq yncm mta hcu

mypnk ycrp mybrkh wyhyw 9 :wtwwxq yncm mybrkh ta hcu trpkh nmwyh trpkh la wyja la cya mhynpw trpkh lu mhypnkb mykks hluml

hmaw wbjr hmaw wkra mytma myfc yxu njlch ta cuyw 10 :mybrkh ynpwl cuyw 12 :bybs bhz rz wl cuyw rwhf bhz wta pxyw 11 :wtmq yxjw

bhz tubf ubra wl qxyw 13 :bybs wtrgsml bhz rz cuyw bybs jpf trgsmwyh trgsmh tmul 14 :wylgr ubral rca taph ubra lu tubfh ta ntyw

pxyw myfc yxu mydbh ta cuyw 15 :njlch ta tacl mydbl mytb tubfhwytruq ta njlch lu rca mylkh ta cuyw 16 :njlch ta tacl bhz mtacuyw 17 :rwhf bhz nhb ksy rca twcqh taw wytyqnm taw wytpk tawhyrtpk hyuybg hnqw hkry hrnmh ta hcu hcqm rwhf bhz hrnmh tahdxm hrnm ynq hclc hydxm myaxy mynq hccw 18 :wyh hnmm hyjrpw

djah hnqb mydqcm myubg hclc 19 :ynch hdxm hrnm ynq hclcw djahmynqh tccl nk jrpw rtpk dja hnqb mydqcm myubg hclcw jrpw rtpk:hyjrpw hyrtpk mydqcm myubg hubra hrnmbw 20 :hrnmh nm myaxyh

tjt rtpkw hnmm mynqh ync tjt rtpkw hnmm mynqh ync tjt rtpkw 21

109

hnmc tjah huyryh kra 9 :mta hcu bcj hcum mybrk ync tulwtw:tuyryh lkl tja hdm tjah huyryh hmab ubra bjrw hmab myrcuw:tja la tja rbj tuyry cmjw tja la tja tuyryh cmj ta rbjyw 10tpcb hcu nk trbjmb hxqm tjah huyryh tpc lu tlkt tall cuyw 11tjah huyryb hcu tall mycmj 12 :tynch trbjmb hnwxyqh huyryh

tja tallh tlybqm tynch trbjmb rca huyryh hxqb hcu tall mycmjwmysrqb tja la tja tuyryh ta rbjyw bhz ysrq mycmj cuyw 13 :tja la

hrcu ytcu nkcmh lu lhal myzu tuyry cuyw 14 :dja nkcmh yhywbjr twma ubraw hmab myclc tjah huyryh kra 15 :mta hcu tuyry

tuyryh cmj ta rbjyw 16 :tuyry hrcu ytcul tja hdm tjah huyryhhnxyqh huyryh tpc lu mycmj tall cuyw 17 :dbl tuyryh cc taw dbl

ysrq cuyw 18 :tynch trbjh huyryh tpc lu hcu tall mycmjw trbjmbmlya tru lhal hskm cuyw 19 :dja tyhl lhah ta rbjl mycmj tcjnyxu nkcml mycrqh ta cuyw 20 :hlumlm mycjt tru hskmw mymdam

:djah crqh bjr hmah yxjw hmaw crqh kra tma rcu 21 :mydmu myfc:nkcmh ycrq lkl hcu nk tja la tja tblcm djah crql tdy ytc 22

myubraw 24 :hnmyt bgn tapl mycrq myrcu nkcml mycrqh ta cuyw 23ytcl djah crqh tjt mynda ync mycrqh myrcu tjt hcu psk ynda

tynch nkcmh ulxlw 25 :wytdy ytcl djah crqh tjt mynda yncw wytdytjt mynda ync psk mhynda myubraw 26 :mycrq myrcu hcu nwpx taplhcu hmy nkcmh ytkrylw 27 :djah crqh tjt mynda yncw djah crqh

mmawt wyhw 29 :mytkryb nkcmh tuxqml hcu mycrq yncw 28 :mycrq hccyncl mhyncl hcu nk tjah tubfh la wcar la mymt wyhy wdjyw hfmlmmynda ync mynda rcu hcc psk mhyndaw mycrq hnmc wyhw 30 :tuxqmhulx ycrql hcmj myfc yxu yjyrb cuyw 31 :djah crqh tjt mynda ync

mjyrb hcmjw tynch nkcmh ulx ycrql mjyrb hcmjw 32 :tjah nkcmhmycrqh kwtb jrbl nkyth jyrbh ta cuyw 33 :hmy mytkryl nkcmh ycrql

mytb bhz hcu mtubf taw bhz hpx mycrqh taw 34 :hxqh la hxqh nm

108

lu mycnah wabyw 22 :cdqh ydgblw wtdbu lklw duwm lha tkalml hwhycya lkw bhz ylk lk zmwkw tubfw mznw jj waybh bl bydn lk mycnhnmgraw tlkt wta axmn rca cya lkw 23 :hwhyl bhz tpwnt pynh rca

lk 24 :waybh mycjt truw mymdam mlya truw myzuw ccw ync tulwtwyxu wta axmn rca lkw hwhy tmwrt ta waybh tcjnw psk tmwrt myrm

waybyw wwf hydyb bl tmkj hca lkw 25 :waybh hdbuh tkalm lkl myfcmycnh lkw 26 :cch taw ynch tulwt ta nmgrah taw tlkth ta hwfm

mhch ynba ta waybh macnhw 27 :myzuh ta wwf hmkjb hnta nbl acn rcanmclw rwaml nmch taw mcbh taw 28 :ncjlw dwpal myalmh ynba taw

lkl aybhl mta mbl bdn rca hcaw cya lk 29 :mymsh trfqlw hjcmh:hwhyl hbdn larcy ynb waybh hcm dyb twcul hwhy hwx rca hkalmhrwj nb yrwa nb lalxb mcb hwhy arq war larcy ynb la hcm rmayw 30

:hkalm lkbw tudbw hnwbtb hmkjb myhla jwr wta almyw 31 :hdwhy hfmltcrjbw talml nba tcrjbw 33 :tcjnbw pskbw bhzb tcul tbcjm bcjlw 32

kmsyja nb baylhaw awh wblb ntn trwhlw 34 :tbcjm tkalm lkb twcul xutlktb mqrw bcjw crj tkalm lk twcul bl tmkj mta alm 35 :nd hfml

:tbcjm ybcjw hkalm lk ycu graw ccbw ynch tulwtb nmgrabwExodus 36

hmhb hnwbtw hmkj hwhy ntn rca bl mkj cya lkw baylhaw lalxb hcuw 1la hcm arqyw 2 :hwhy hwx rca lkl cdqh tdbu tkalm lk ta tcul tudl

rca lk wblb hmkj hwhy ntn rca bl mkj cya lk law baylha law lalxbhmwrth lk ta hcm ynplm wjqyw 3 :hta tcul hkalmh la hbrql wbl wacn

wyla waybh mhw hta tcul cdqh tdbu tkalml larcy ynb waybh rcacya cdqh tkalm lk ta mycuh mymkjh lk wabyw 4 :rqbb rqbb hbdn dwuaybhl muh mybrm rmal hcm la wrmayw 5 :mycu hmh rca wtkalmm cyalwq wrybuyw hcm wxyw 6 :hta tcul hwhy hwx rca hkalml hdbuh ydm

muh alkyw cdqh tmwrtl hkalm dwu wcuy la hcaw cya rmal hnjmblk wcuyw 8 :rtwhw hta twcul hkalmh lkl myd htyh hkalmhw 7 :aybhm

nmgraw tlktw rzcm cc tuyry rcu nkcmh ta hkalmh ycub bl mkj

107

wrbdb wynp rwu nrq yk udy al hcmw rhh nm wtdrb hcm dyb tduh tjlwaryyw wynp rwu nrq hnhw hcm ta larcy ynb lkw nrha aryw 30 :wta

hdub myacnh lkw nrha wyla wbcyw hcm mhla arqyw 31 :wyla tcgmrbd rca lk ta mwxyw larcy ynb lk wcgn nk yrjaw 32 :mhla hcm rbdywabbw 34 :hwsm wynp lu ntyw mta rbdm hcm lkyw 33 :ynys rhb wta hwhy

ynb la rbdw axyw wtax du hwsmh ta rysy wta rbdl hwhy ynpl hcmhcm ynp rwu nrq yk hcm ynp ta larcy ynb warw 35 :hwxy rca ta larcy

:wta rbdl wab du wynp lu hwsmh ta hcm bychwExodus 35

hwx rca myrbdh hla mhla rmayw larcy ynb tdu lk ta hcm lhqyw 1cdq mkl hyhy yuybch mwybw hkalm hcut mymy tcc 2 :mta tcul hwhy

mkytbcm lkb ca wrubt al 3 :tmwy hkalm wb hcuh lk hwhyl nwtbc tbchwx rca rbdh hz rmal larcy ynb tdu lk la hcm rmayw 4 :tbch mwybtmwrt ta hayby wbl bydn lk hwhyl hmwrt mktam wjq 5 :rmal hwhy

truw 7 :myzuw ccw ync tulwtw nmgraw tlktw 6 :tcjnw pskw bhz hwhynmcl mymcbw rwaml nmcw 8 :myfc yxuw mycjt truw mymdam mlya

lkw 10 :ncjlw dwpal myalm ynbaw mhc ynbaw 9 :mymsh trfqlw hjcmhtaw wlha ta nkcmh ta 11 :hwhy hwx rca lk ta wcuyw waby mkb bl mkj

ta 12 :wynda taw wydmu ta wjyrb ta wycrq taw wysrq ta whskmtaw wydb taw njlch ta 13 :ksmh tkrp taw trpkh ta wydb taw nrah

taw hytrn taw hylk taw rwamh trnm taw 14 :mynph mjl taw wylk lktrfq taw hjcmh nmc taw wydb taw trfqh jbzm taw 15 :rwamh nmctcjnh rbkm taw hluh jbzm ta 16 :nkcmh jtpl jtph ksm taw mymshta rxjh yulq ta 17 :wnk taw rykh ta wylk lk taw wydb ta wl rcatdty taw nkcmh tdty ta 18 :rxjh ruc ksm taw hynda taw wydmu

nrhal cdqh ydgb ta cdqb trcl drch ydgb ta 19 :mhyrtym taw rxjh:hcm ynplm larcy ynb tdu lk waxyw 20 :nhkl wynb ydgb taw nhkh

tmwrt ta waybh wta wjwr hbdn rca lkw wbl wacn rca cya lk wabyw 21

106

nnub hwhy dryw 5 :mynba tjl ync wdyb jqyw wta hwhy hwx rcakhwhy arqyw wynp lu hwhy rbuyw 6 :hwhy mcb arqyw mc wmu bxytyw

acn myplal dsj rxn 7 :tmaw dsj brw mypa kra nwnjw mwjr la hwhylu mynb ynb luw mynb lu twba nwu dqp hqny al hqnw hafjw ucpw nwu

an ma rmayw 9 :wjtcyw hxra dqyw hcm rhmyw 8 :myubr luw myclctjlsw awh pru hcq mu yk wnbrqb ynda an kly ynda kynyub nj ytaxm

kmu lk dgn tyrb trk ykna hnh rmayw 10 :wntljnw wntafjlw wnnwulhta rca muh lk harw mywgh lkbw xrah lkb warbn al rca talpn hcua

rca ta kl rmc 11 :kmu hcu yna rca awh arwn yk hwhy hcum ta wbrqbyzrphw ytjhw ynunkhw yrmah ta kynpm crg ynnh mwyh kwxm ykna

ab hta rca xrah bcwyl tyrb trkt np kl rmch 12 :yswbyhw ywjhwnwrbct mtbxm taw nwxtt mtjbzm ta yk 13 :kbrqb cqwml hyhy np hyluanq la wmc anq hwhy yk rja lal hwjtct al yk 14 :nwtrkt wyrca taw

mhyhlal wjbzw mhyhla yrja wnzw xrah bcwyl tyrb trkt np 15 :awhnhyhla yrja wytnb wnzw kynbl wytnbm tjqlw 16 :wjbzm tlkaw kl arqwtwxmh gj ta 18 :kl hcut al hksm yhla 17 :nhyhla yrja kynb ta wnzhw

cdjb yk bybah cdj duwml ktywx rca twxm lkat mymy tubc rmct:hcw rwc rfp rkzt knqm lkw yl mjr rfp lk 19 :myrxmm taxy bybah

alw hdpt kynb rwkb lk wtpruw hdpt al maw hcb hdpt rwmj rfpw 20ryxqbw cyrjb tbct yuybch mwybw dbut mymy tcc 21 :mqyr ynp wary:hnch tpwqt pysah gjw myfj ryxq yrwkb kl hcut tubc gjw 22 :tbct

yk 24 :larcy yhla hwhy ndah ynp ta krwkz lk hary hncb mymup clc 23ktlub kxra ta cya dmjy alw klbg ta ytbjrhw kynpm mywg cyrwa

yjbz md xmj lu fjct al 25 :hncb mymup clc kyhla hwhy ynp ta twarlhwhy tyb aybt ktmda yrwkb tycar 26 :jsph gj jbz rqbl nyly alw

myrbdh ta kl btk hcm la hwhy rmayw 27 :wma bljb ydg lcbt al kyhlamu mc yhyw 28 :larcy taw tyrb kta ytrk hlah myrbdh yp lu yk hlah

lu btkyw htc al mymw lka al mjl hlyl myubraw mwy myubra hwhyyncw ynys rhm hcm tdrb yhyw 29 :myrbdh trcu tyrbh yrbd ta tjlh

105

hlua dja ugr pru hcq mu mta larcy ynb la rma hcm la hwhy rmayw 5wlxntyw 6 :kl hcua hm hudaw kylum kydu drwh htuw kytylkw kbrqb

hnjml xwjm wl hfnw lhah ta jqy hcmw 7 :brwj rhm mydu ta larcy ynbduwm lha la axy hwhy cqbm lk hyhw duwm lha wl arqw hnjmh nm qjrh

cya wbxnw muh lk wmwqy lhah la hcm taxk hyhw 8 :hnjml xwjm rcahlhah hcm abk hyhw 9 :hlhah wab du hcm yrja wfybhw wlha jtp

dwmu ta muh lk harw 10 :hcm mu rbdw lhah jtp dmuw nnuh dwmu dryhwhy rbdw 11 :wlha jtp cya wwjtchw muh lk mqw lhah jtp dmu nnuh

wtrcmw hnjmh la bcw whur la cya rbdy rcak mynp la mynp hcm lahta har hwhy la hcm rmayw 12 :lhah kwtm cymy al run nwn nb ucwhy

htaw ymu jlct rca ta yntudwh al htaw hzh muh ta luh yla rmakynyub nj ytaxm an ma htuw 13 :ynyub nj taxm mgw mcb kytudy trma

ywgh kmu yk harw kynyub nj axma numl kudaw kkrd ta an ynudwhmyklh kynp nya ma wyla rmayw 15 :kl ytjnhw wkly ynp rmayw 14 :hzhawlh kmuw yna kynyub nj ytaxm yk awpa udwy hmbw 16 :hzm wnlut la

rmayw 17 :hmdah ynp lu rca muh lkm kmuw yna wnylpnw wnmu ktklbynyub nj taxm yk hcua trbd rca hzh rbdh ta mg hcm la hwhy

ybwf lk rybua yna rmayw 19 :kdbk ta an ynarh rmayw 18 :mcb kudawrca ta ytmjrw nja rca ta ytnjw kynpl hwhy mcb ytarqw kynp lu

rmayw 21 :yjw mdah ynary al yk ynp ta tarl lkwt al rmayw 20 :mjrakytmcw ydbk rbub hyhw 22 :rwxh lu tbxnw yta mwqm hnh hwhy

ta tyarw ypk ta ytrshw 23 :yrbu du kylu ypk ytkcw rwxh trqnb:wary al ynpw yrja

Exodus 34tjlh lu ytbtkw myncark mynba tjl ync kl lsp hcm la hwhy rmayw 1

rqbl nwkn hyhw 2 :trbc rca myncarh tjlh lu wyh rca myrbdh takmu hluy al cyaw 3 :rhh car lu mc yl tbxnw ynys rh la rqbb tyluw

:awhh rhh lwm la wury la rqbhw naxh mg rhh lkb ary la cya mgwynys rh la luyw rqbb hcm mkcyw myncark mynba tjl ync lspyw 4

104

:hnjmb hmjlm lwq hcm la rmayw hurb muh lwq ta ucwhy umcyw 17ykna twnu lwq hcwlj twnu lwq nyaw hrwbg twnu lwq nya rmayw 18

hcm pa rjyw tljmw lguh ta aryw hnjmh la brq rcak yhyw 19 :umcwcu rca lguh ta jqyw 20 :rhh tjt mta rbcyw tjlh ta wdym klcyw:larcy ynb ta qcyw mymh ynp lu rzyw qd rca du njfyw cab prcyw

:hldg hafj wylu tabh yk hzh muh kl hcu hm nrha la hcm rmayw 21wrmayw 23 :awh urb yk muh ta tudy hta ynda pa rjy la nrha rmayw 22

xram wnluh rca cyah hcm hz yk wnynpl wkly rca myhla wnl hcu ylyl wntyw wqrpth bhz yml mhl rmaw 24 :wl hyh hm wnudy al myrxm

hurp yk awh urp yk muh ta hcm aryw 25 :hzh lguh axyw cab whklcawyla hwhyl ym rmayw hnjmh rucb hcm dmuyw 26 :mhymqb hxmcl nrha

wmyc larcy yhla hwhy rma hk mhl rmayw 27 :ywl ynb lk wyla wpsaywwyja ta cya wgrhw hnjmb rucl rucm wbwcw wrbu wkry lu wbrj cya

muh nm lpyw hcm rbdk ywl ynb wcuyw 28 :wbrq ta cyaw whur ta cyawyk hwhyl mwyh mkdy walm hcm rmayw 29 :cya ypla tclck awhh mwyb

hcm rmayw trjmm yhyw 30 :hkrb mwyh mkylu ttlw wyjabw wnbb cyadub hrpka ylwa hwhy la hlua htuw hldg hafj mtafj mta muh lahldg hafj hzh muh afj ana rmayw hwhy la hcm bcyw 31 :mktafj

krpsm an ynjm nya maw mtafj act ma htuw 32 :bhz yhla mhl wcuywhtuw 34 :yrpsm wnjma yl afj rca ym hcm la hwhy rmayw 33 :tbtk rca

ydqp mwybw kynpl kly ykalm hnh kl ytrbd rca la muh ta hjn klrca lguh ta wcu rca lu muh ta hwhy pgyw 35 :mtafj mhlu ytdqpw

:nrha hcuExodus 33

la myrxm xram tyluh rca muhw hta hzm hlu kl hcm la hwhy rbdy 1ytjlcw 2 :hnnta kurzl rmal bquylw qjxyl mhrbal ytubcn rca xrah:yswbyhw ywjh yzrphw ytjhw yrmah ynunkh ta ytcrgw kalm kynpl

klka np hta pru hcq mu yk kbrqb hlua al yk cbdw blj tbz xra la 3:wylu wydu cya wtc alw wlbatyw hzh urh rbdh ta muh umcyw 4 :krdb

103

brqm awhh cpnh htrknw hkalm hb hcuh lk yk tmwy twm hylljm mklhwhyl cdq nwtbc tbc yuybch mwybw hkalm hcuy mymy tcc 15 :hymu

tbch ta larcy ynb wrmcw 16 :tmwy twm tbch mwyb hkalm hcuh lkawh twa larcy ynb nybw ynyb 17 :mlwu tyrb mtrdl tbch ta twcul

tbc yuybch mwybw xrah taw mymch ta hwhy hcu mymy tcc yk mlulnba tjl tduh tjl ync ynys rhb wta rbdl wtlkk hcm la ntyw 18 :cpnyw

:myhla ubxab mybtkExodus 32

wyla wrmayw nrha lu muh lhqyw rhh nm tdrl hcm ccb yk muh aryw 1xram wnluh rca cyah hcm hz yk wnynpl wkly rca myhla wnl hcu mwq

rca bhzh ymzn wqrp nrha mhla rmayw 2 :wl hyh hm wnudy al myrxmymzn ta muh lk wqrptyw 3 :yla waybhw mkytnbw mkynb mkycn ynzab

frjb wta rxyw mdym jqyw 4 :nrha la waybyw mhynzab rca bhzh:myrxm xram kwluh rca larcy kyhla hla wrmayw hksm lgu whcuyw

:rjm hwhyl gj rmayw nrha arqyw wynpl jbzm nbyw nrha aryw 5wmqyw wtcw lkal muh bcyw mymlc wcgyw tlu wluyw trjmm wmykcyw 6

:myrxm xram tyluh rca kmu tjc yk dr kl hcm la hwhy rbdyw 7 :qjxlwjbzyw wl wwjtcyw hksm lgu mhl wcu mtywx rca krdh nm rhm wrs 8

la hwhy rmayw 9 :myrxm xram kwluh rca larcy kyhla hla wrmayw wlrjyw yl hjynh htuw 10 :awh pru hcq mu hnhw hzh muh ta ytyar hcm

wyhla hwhy ynp ta hcm ljyw 11 :lwdg ywgl ktwa hcuaw mlkaw mhb ypadybw lwdg jkb myrxm xram taxwh rca kmub kpa hrjy hwhy hml rmayw

mtlklw myrhb mta grhl mayxwh hurb rmal myrxm wrmay hml 12 :hqzjmhrbal rkz 13 :kmul hurh lu mjnhw kpa nwrjm bwc hmdah ynp lum

mkurz ta hbra mhla rbdtw kb mhl tubcn rca kydbu larcylw qjxyl:mlul wljnw mkurzl nta ytrma rca tazh xrah lkw mymch ybkwkk

rhh nm hcm dryw npyw 15 :wmul twcul rbd rca hurh lu hwhy mjnyw 14:mybtk mh hzmw hzm mhyrbu yncm mybtk tjl wdyb tduh tjl yncw:tjlh lu twrj awh myhla btkm btkmhw hmh myhla hcum tjlhw 16

102

mcb nmnqw twam cmj rwrd rm car mymcb kl jq htaw 23 :rmal hcm latwam cmj hdqw 24 :mytamw mycmj mcb hnqw mytamw mycmj wtyxjm

tjqrm jqr cdq tjcm nmc wta tycuw 25 :nyh tyz nmcw cdqh lqcbnwra taw duwm lha ta wb tjcmw 26 :hyhy cdq tjcm nmc jqr hcum

jbzm taw hylk taw hrnmh taw wylk lk taw njlch taw 27 :tduhtcdqw 29 :wnk taw rykh taw wylk lk taw hluh jbzm taw 28 :trfqh

jcmt wynb taw nrha taw 30 :cdqy mhb ugnh lk mycdq cdq wyhw mtahyhy cdq tjcm nmc rmal rbdt larcy ynb law 31 :yl nhkl mta tcdqw

cdq whmk wcut al wtnktmbw ksyy al mda rcb lu 32 :mkytrdl yl hztrknw rz lu wnmm nty rcaw whmk jqry rca cya 33 :mkl hyhy cdq awh

hnblw myms hnbljw tljcw pfn myms kl jq hcm la hwhy rmayw 34 :wymum:cdq rwhf jlmm jqwr hcum jqr trfq hta tycuw 35 :hyhy dbb db hkz

hmc kl duwa rca duwm lhab tduh ynpl hnmm httnw qdh hnmm tqjcw 36cdq mkl wcut al htnktmb hcut rca trfqhw 37 :mkl hyht mycdq cdq

:wymum trknw hb jyrhl hwmk hcuy rca cya 38 :hwhyl kl hyhtExodus 31

hfml rwj nb yrwa nb lalxb mcb ytarq har 2 :rmal hcm la hwhy rbdyw 1:hkalm lkbw tudbw hnwbtbw hmkjb myhla jwr wta almaw 3 :hdwhy

tcrjbw talml nba tcrjbw 5 :tcjnbw pskbw bhzb twcul tbcjm bcjl 4hfml kmsyja nb baylha ta wta yttn hnh ynaw 6 :hkalm lkb twcul xu

duwm lha ta 7 :ktywx rca lk ta wcuw hmkj yttn bl mkj lk blbw ndnjlch taw 8 :lhah ylk lk taw wylu rca trpkh taw tdul nrah taw

jbzm taw 9 :trfqh jbzm taw hylk lk taw hrhfh hrnmh taw wylk tawydgb taw drch ydgb taw 10 :wnk taw rwykh taw wylk lk taw hluh

trfq taw hjcmh nmc taw 11 :nhkl wynb ydgb taw nhkh nrhal cdqhhtaw 13 :rmal hcm la hwhy rmayw 12 :wcuy ktywx rca lkk cdql mymshmkynybw ynyb awh twa yk wrmct yttbc ta ka rmal larcy ynb la rbd

awh cdq yk tbch ta mtrmcw 14 :mkcdqm hwhy yna yk tudl mkytrdl

101

nrha taw jbzmh taw duwm lha ta ytcdqw 44 :ydbkb cdqnw larcy ynbl:myhlal mhl ytyyhw larcy ynb kwtb ytnkcw 45 :yl nhkl cdqa wynb taw

ynkcl myrxm xram mta ytaxwh rca mhyhla hwhy yna yk wudyw 46:mhyhla hwhy yna mkwtb

Exodus 30wbjr hmaw wkra hma 2 :wta hcut myfc yxu trfq rfqm jbzm tycuw 1wgg ta rwhf bhz wta typxw 3 :wytnrq wnmm wtmq mytmaw hyhy uwbr

tubf ytcw 4 :bybs bhz rz wl tycuw wytnrq taw bybs wytryq tawmytbl hyhw wydx ync lu hcut wytulx ytc lu wrzl tjtm wl hcut bhz

:bhz mta typxw myfc yxu mydbh ta tycuw 5 :hmhb wta tacl mydbltduh lu rca trpkh ynpl tduh nra lu rca tkrph ynpl wta httnw 6

wbyfyhb rqbb rqbb myms trfq nrha wylu ryfqhw 7 :hmc kl duwa rcatrfq hnryfqy mybruh nyb trnh ta nrha tluhbw 8 :hnryfqy trnh taksnw hjnmw hluw hrz trfq wylu wlut al 9 :mkytrdl hwhy ynpl dymt

myrpkh tafj mdm hncb tja wytnrq lu nrha rpkw 10 :wylu wkst alla hwhy rbdyw 11 :hwhyl awh mycdq cdq mkytrdl wylu rpky hncb tja

wcpn rpk cya wntnw mhydqpl larcy ynb car ta act yk 12 :rmal hcmlu rbuh lk wnty hz 13 :mta dqpb pgn mhb hyhy alw mta dqpb hwhyl

hmwrt lqch tyxjm lqch hrg myrcu cdqh lqcb lqch tyxjm mydqph:hwhy tmwrt nty hlumw hnc myrcu nbm mydqph lu rbuh lk 14 :hwhylhwhy tmwrt ta ttl lqch tyxjmm fyumy al ldhw hbry al rycuh 15

lu wta ttnw larcy ynb tam myrpkh psk ta tjqlw 16 :mkytcpn lu rpkl:mkytcpn lu rpkl hwhy ynpl nwrkzl larcy ynbl hyhw duwm lha tdbu

hxjrl tcjn wnkw tcjn rwyk tycuw 18 :rmal hcm la hwhy rbdyw 17nrha wxjrw 19 :mym hmc ttnw jbzmh nybw duwm lha nyb wta ttnw

alw mym wxjry duwm lha la mabb 20 :mhylgr taw mhydy ta wnmm wynbwmhydy wxjrw 21 :hwhyl hca ryfqhl trcl jbzmh la mtcgb wa wtmy

hwhy rbdyw 22 :mtrdl wurzlw wl mlwu qj mhl htyhw wtmy alw mhylgrw

100

mdy nhb luw tynmyh wynb nza kwnt luw nrha nza kwnt lu httnw wmdmtjqlw 21 :bybs jbzmh lu mdh ta tqrzw tynmyh mlgr nhb luw tynmyh

luw wydgb luw nrha lu tyzhw hjcmh nmcmw jbzmh lu rca mdh nm:wta wynb ydgbw wynbw wydgbw awh cdqw wta wynb ydgb luw wynbtrty taw brqh ta hskmh bljh taw hylahw bljh lyah nm tjqlw 22lya yk nymyh qwc taw nhylu rca bljh taw tylkh ytc taw dbkh

twxmh lsm dja qyqrw tja nmc mjl tljw tja mjl rkkw 23 :awh myalmmta tpnhw wynb ypk luw nrha ypk lu lkh tmcw 24 :hwhy ynpl rca

jyrl hluh lu hjbzmh trfqhw mdym mta tjqlw 25 :hwhy ynpl hpwntrca myalmh lyam hzjh ta tjqlw 26 :hwhyl awh hca hwhy ynpl jwjyn

hzj ta tcdqw 27 :hnml kl hyhw hwhy ynpl hpwnt wta tpnhw nrhalrcam myalmh lyam mrwh rcaw pnwh rca hmwrth qwc taw hpwnth

yk larcy ynb tam mlwu qjl wynblw nrhal hyhw 28 :wynbl rcamw nrhal:hwhyl mtmwrt mhymlc yjbzm larcy ynb tam hyhy hmwrtw awh hmwrt

ta mb almlw mhb hjcml wyrja wynbl wyhy nrhal rca cdqh ydgbw 29trcl duwm lha la aby rca wynbm wytjt nhkh mcbly mymy tubc 30 :mdy

nrha lkaw 32 :cdq mqmb wrcb ta tlcbw jqt myalmh lya taw 31 :cdqbrca mta wlkaw 33 :duwm lha jtp lsb rca mjlh taw lyah rcb ta wynbw

rtwy maw 34 :mh cdq yk lkay al rzw mta cdql mdy ta alml mhb rpkcdq yk lkay al cab rtwnh ta tprcw rqbh du mjlh nmw myalmh rcbm

mymy tubc hkta ytywx rca lkk hkk wynblw nrhal tycuw 35 :awhkrpkb jbzmh lu tafjw myrpkh lu mwyl hcut tafj rpw 36 :mdy almt

hyhw wta tcdqw jbzmh lu rpkt mymy tubc 37 :wcdql wta tjcmw wylujbzmh lu hcut rca hzw 38 :cdqy jbzmb ugnh lk mycdq cdq jbzmh

cbkh taw rqbb hcut djah cbkh ta 39 :dymt mwyl mync hnc ynb mycbkksnw nyhh ubr tytk nmcb lwlb tls nrcuw 40 :mybruh nyb hcut ynch

tjnmk mybruh nyb hcut ynch cbkh taw 41 :djah cbkl nyy nyhh tuybrjtp mkytrdl dymt tlu 42 :hwhyl hca jjyn jyrl hl hcut hksnkw rqbh

hmc ytdunw 43 :mc kyla rbdl hmc mkl duwa rca hwhy ynpl duwm lha

99

cc tntkh txbcw 39 :hwhy ynpl mhl nwxrl dymt wjxm lu hyhw mhycdqtycuw tntk hcut nrha ynblw 40 :mqr hcum hcut fnbaw cc tpnxm tycuw

nrha ta mta tcblhw 41 :traptlw dwbkl mhl hcut twubgmw myfnba mhl:yl wnhkw mta tcdqw mdy ta talmw mta tjcmw wta wynb taw kyja

:wyhy mykry duw myntmm hwru rcb twskl db ysnkm mhl hcuw 42trcl jbzmh la mtcgb wa duwm lha la mabb wynb luw nrha lu wyhw 43

:wyrja wurzlw wl mlwu tqj wtmw nwu wacy alw cdqbExodus 29

mlyaw rqb nb dja rp jql yl nhkl mta cdql mhl hcut rca rbdh hzw 1myjcm twxm yqyqrw nmcb tlwlb txm tljw twxm mjlw 2 :mmymt mync

taw lsb mta tbrqhw dja ls lu mtwa ttnw 3 :mta hcut myfj tls nmcbduwm lha jtp la byrqt wynb taw nrha taw 4 :mlyah ync taw rph

taw tntkh ta nrha ta tcblhw mydgbh ta tjqlw 5 :mymb mta txjrwtpnxmh tmcw 6 :dpah bcjb wl tdpaw ncjh taw dpah taw dpah lyumtqxyw hjcmh nmc ta tjqlw 7 :tpnxmh lu cdqh rzn ta ttnw wcar lu

mta trgjw 9 :tntk mtcblhw byrqt wynb taw 8 :wta tjcmw wcar lutalmw mlwu tqjl hnhk mhl htyhw tubgm mhl tcbjw wynbw nrha fnbawynbw nrha kmsw duwm lha ynpl rph ta tbrqhw 10 :wynb dyw nrha dy

:duwm lha jtp hwhy ynpl rph ta tfjcw 11 :rph car lu mhydy tala kpct mdh lk taw kubxab jbzmh tnrq lu httnw rph mdm tjqlw 12

dbkh lu trtyh taw brqh ta hskmh bljh lk ta tjqlw 13 :jbzmh dwsyrph rcb taw 14 :hjbzmh trfqhw nhylu rca bljh taw tylkh ytc taw

djah lyah taw 15 :awh tafj hnjml xwjm cab prct wcrp taw wru tawlyah ta tfjcw 16 :lyah car lu mhydy ta wynbw nrha wkmsw jqt

txjrw wyjtnl jtnt lyah taw 17 :bybs jbzmh lu tqrzw wmd ta tjqlwhjbzmh lyah lk ta trfqhw 18 :wcar luw wyjtn lu ttnw wyurkw wbrq

ynch lyah ta tjqlw 19 :awh hwhyl hca jwjyn jyr hwhyl awh hlutjqlw lyah ta tfjcw 20 :lyah car lu mhydy ta wynbw nrha kmsw

98

lu hwhy ynpl mtwmc ta nrha acnw larcy ynbl nrkz ynba dpah tptk lutlbgm rwhf bhz trcrc ytcw 14 :bhz txbcm tycuw 13 :nrkzl wyptk ytcncj tycuw 15 :txbcmh lu ttbuh trcrc ta httnw tbu hcum mta hcut

ccw ync tulwtw nmgraw tlkt bhz wncut dpa hcumk bcj hcum fpcmwb talmw 17 :wbjr trzw wkra trz lwpk hyhy uwbr 16 :wta hcut rzcm

rwfhw 18 :djah rwfh tqrbw hdfp mda rwf nba myrwf hubra nba talmrwfhw 20 :hmljaw wbc mcl ycylch rwfhw 19 :mlhyw ryps kpn ynch

mynbahw 21 :mtawlmb wyhy bhz myxbcm hpcyw mhcw cycrt yuybrhwmc lu cya mtwj yjwtp mtmc lu hrcu mytc larcy ynb tmc lu nyyht

bhz tbu hcum tlbg tcrc ncjh lu tycuw 22 :fbc rcu yncl nyyhtync lu twubfh ytc ta ttnw bhz twubf ytc ncjh lu tycuw 23 :rwhf:ncjh twxq la tubfh ytc lu bhzh ttbu ytc ta httnw 24 :ncjh twxq

twptk lu httnw twxbcmh ytc lu ntt ttbuh ytc twxq ytc taw 25twxq ync lu mta tmcw bhz twubf ytc tycuw 26 :wynp lwm la dpah

httnw bhz twubf ytc tycuw 27 :htyb dwpah rbu la rca wtpc lu ncjhbcjl lumm wtrbjm tmul wynp lwmm hfmlm dwpah twptk ytc lu mta

twyhl tlkt lytpb dwpah tubf la wtubfm ncjh ta wskryw 28 :dwpahynb twmc ta nrha acnw 29 :dwpah lum ncjh jzy alw dwpah bcj lu

:dymt hwhy ynpl nrkzl cdqh la wabb wbl lu fpcmh ncjb larcyynpl wabb nrha bl lu wyhw mymth taw myrwah ta fpcmh ncj la ttnw 30

tycuw 31 :dymt hwhy ynpl wbl lu larcy ynb fpcm ta nrha acnw hwhywypl hyhy hpc wkwtb wcar yp hyhw 32 :tlkt lylk dwpah lyum ta

ynmr wylwc lu tycuw 33 :urqy al wl hyhy arjt ypk gra hcum bybs:bybs mkwtb bhz ynmupw bybs wylwc lu ync tulwtw nmgraw tlkt

lu hyhw 35 :bybs lyumh ylwc lu nwmrw bhz nmup nwmrw bhz nmup 34:twmy alw wtaxbw hwhy ynpl cdqh la wabb wlwq umcnw trcl nrha

tmcw 37 :hwhyl cdq mtj yjwtp wylu tjtpw rwhf bhz xyx tycuw 36lu hyhw 38 :hyhy tpnxmh ynp lwm la tpnxmh lu hyhw tlkt lytp lu wtatntm lkl larcy ynb wcydqy rca mycdqh nwu ta nrha acnw nrha jxm

97

myrcu mhyndaw myrcu wydmuw 10 :tjah hapl kra hmab ham rzcm cckra ham myulq krab nwpx tapl nkw 11 :psk mhyqcjw mydmuh yww tcjn

bjrw 12 :psk mhyqcjw mydmuh yww tcjn myrcu mhyndaw myrcu wdmuwbjrw 13 :hrcu mhyndaw hrcu mhydmu hma mycmj myulq my tapl rxjh

ptkl myulq hma hrcu cmjw 14 :hma mycmj hjrzm hmdq tapl rxjhmhydmu myulq hrcu cmj tynch ptklw 15 :hclc mhyndaw hclc mhydmu

nmgraw tlkt hma myrcu ksm rxjh ruclw 16 :hclc mhyndaw hclclk 17 :hubra mhyndaw hubra mhydmu mqr hcum rzcm ccw ync tulwtwrxjh kra 18 :tcjn mhyndaw psk mhyww psk myqcjm bybs rxjh ydwmu

:tcjn mhyndaw rzcm cc twma cmj hmqw mycmjb mycmj bjrw hmab hamhtaw 20 :tcjn rxjh tdty lkw wytdty lkw wtdbu lkb nkcmh ylk lkl 19

rn tluhl rwaml tytk kz tyz nmc kyla wjqyw larcy ynb ta hwxtwynbw nrha wta kruy tduh lu rca tkrpl xwjm duwm lhab 21 :dymt

:larcy ynb tam mtrdl mlwu tqj hwhy ynpl rqb du brumExodus 28

wnhkl larcy ynb kwtm wta wynb taw kyja nrha ta kyla brqh htaw 1cdq ydgb tycuw 2 :nrha ynb rmtyaw rzula awhybaw bdn nrha yl

jwr wytalm rca bl ymkj lk la rbdt htaw 3 :traptlw dwbkl kyja nrhalwcuy rca mydgbh hlaw 4 :yl wnhkl wcdql nrha ydgb ta wcuw hmkj

nrhal cdq ydgb wcuw fnbaw tpnxm xbct tntkw lyumw dwpaw ncjnmgrah taw tlkth taw bhzh ta wjqy mhw 5 :yl wnhkl wynblw kyjatulwt nmgraw tlkt bhz dpah ta wcuw 6 :cch taw ynch tulwt tawwytwxq ync la wl hyhy trbj tptk ytc 7 :bcj hcum rzcm ccw ync

nmgraw tlkt bhz hyhy wnmm whcumk wylu rca wtdpa bcjw 8 :rbjwtwmc mhylu tjtpw mhc ynba ytc ta tjqlw 9 :rzcm ccw ync tulwtwlu myrtwnh hcch twmc taw tjah nbah lu mtmcm hcc 10 :larcy ynb

mynbah ytc ta jtpt mtj yjwtp nba crj hcum 11 :mtdlwtk tynch nbahmynbah ytc ta tmcw 12 :mta hcut bhz twxbcm tbsm larcy ynb tmc lu

96

nkcmh tuxqml hcut mycrq yncw 23 :mycrq hcc hcut hmy nkcmhtubfh la wcar lu mymt wyhy wdjyw hfmlm mmat wyhyw 24 :mytkryb

mycrq hnmc wyhw 25 :wyhy tuxqmh yncl mhyncl hyhy nk tjahmynda yncw djah crqh tjt mynda ync mynda rcu hcc psk mhyndaw

nkcmh ulx ycrql hcmj myfc yxu mjyrb tycuw 26 :djah crqh tjtycrql mjyrb hcmjw tynch nkcmh ulx ycrql mjyrb hcmjw 27 :djah

hxqh nm jrbm mycrqh kwtb nkyth jyrbhw 28 :hmy mytkryl nkcmh ulxmytb bhz hcut mhytubf taw bhz hpxt mycrqh taw 29 :hxqh la

tyarh rca wfpcmk nkcmh ta tmqhw 30 :bhz mjyrbh ta typxw mjyrblbcj hcum rzcm ccw ync tulwtw nmgraw tlkt tkrp tycuw 31 :rhbbhz mypxm myfc ydwmu hubra lu hta httnw 32 :mybrk hta hcuy

tabhw mysrqh tjt tkrph ta httnw 33 :psk ynda hubra lu bhz mhywwnybw cdqh nyb mkl tkrph hlydbhw twduh nwra ta tkrpl tybm hmc

ta tmcw 35 :mycdqh cdqb tduh nwra lu trpkh ta ttnw 34 :mycdqh cdqnjlchw hnmyt nkcmh ulx lu njlch jkn hrnmh taw tkrpl xwjm njlch

ync tulwtw nmgraw tlkt lhah jtpl ksm tycuw 36 :nwpx ulx lu nttbhz mta typxw myfc ydwmu hcmj ksml tycuw 37 :mqr hcum rzcm ccw

:tcjn ynda hcmj mhl tqxyw bhz mhywwExodus 27

hyhy uwbr bjr twma cmjw kra twma cmj myfc yxu jbzmh ta tycuw 1nyyht wnmm wytnp ubra lu wytnrq tycuw 2 :wtmq twma clcw jbzmh

wytqrzmw wyuyw wncdl wytrys tycuw 3 :tcjn wta typxw wytnrqtcr hcum rbkm wl tycuw 4 :tcjn hcut wylk lkl wyttjmw wytglzmwhta httnw 5 :wytwxq ubra lu tcjn tubf ubra tcrh lu tycuw tcjn

mydb tycuw 6 :jbzmh yxj du tcrh htyhw hfmlm jbzmh bkrk tjtwyhw tubfb wydb ta abwhw 7 :tcjn mta typxw myfc yxu ydb jbzml

harh rcak wta hcut tjl bwbn 8 :wta tacb jbzmh tulx ytc lu mydbhrxjl myulq hnmyt bgn tapl nkcmh rxj ta tycuw 9 :wcuy nk rhb kta

95

hcuw harw 40 :hlah mylkh lk ta hta hcuy rwhf bhz rkk 39 :rwhf bhz:rhb harm hta rca mtynbtb

Exodus 26mybrk ync tultw nmgraw tlktw rzcm cc tuyry rcu hcut nkcmh taw 1ubra bjrw hmab myrcuw hnmc tjah huyryh kra 2 :mta hcut bcj hcum

trbj nyyht tuyryh cmj 3 :tuyryh lkl tja hdm tjah huyryh hmablu tlkt tall tycuw 4 :htja la hca trbj tuyry cmjw htja la hca

hnwxyqh huyryh tpcb hcut nkw trbjb hxqm tjah huyryh tpchcut tall mycmjw tjah huyryb hcut tall mycmj 5 :tynch trbjmb

tycuw 6 :htja la hca tallh tlybqm tynch trbjmb rca huyryh hxqbnkcmh hyhw mysrqb htja la hca tuyryh ta trbjw bhz ysrq mycmj

hrcu ytcu nkcmh lu lhal myzu tuyry tycuw 7 :dja tjah huyryhhmab ubra bjrw hmab myclc tjah huyryh kra 8 :mta hcut tuyry

cc taw dbl tuyryh cmj ta trbjw 9 :tuyry hrcu ytcul tja hdmtycuw 10 :lhah ynp lwm la tycch huyryh ta tlpkw dbl tuyryh

tpc lu tall mycmjw trbjb hnxyqh tjah huyryh tpc lu tall mycmjmysrqh ta tabhw mycmj tcjn ysrq tycuw 11 :tynch trbjh huyryh

yxj lhah tuyryb pduh jrsw 12 :dja hyhw lhah ta trbjw tallbpdub hzm hmahw hzm hmahw 13 :nkcmh yrja lu jrst tpduh huyryh

tycuw 14 :wtskl hzmw hzm nkcmh ydx lu jwrs hyhy lhah tuyry krabta tycuw 15 :hlumlm mycjt tru hskmw mymdam mlya tru lhal hskm

yxjw hmaw crqh kra twma rcu 16 :mydmu myfc yxu nkcml mycrqhnk htja la hca tblcm djah crql twdy ytc 17 :djah crqh bjr hmah

tapl crq myrcu nkcml mycrqh ta tycuw 18 :nkcmh ycrq lkl hcutmynda ync crqh myrcu tjt hcut psk ynda myubraw 19 :hnmyt hbgn

:wytdy ytcl djah crqh tjt mynda yncw wytdy ytcl djah crqh tjtpsk mhynda myubraw 21 :crq myrcu nwpx tapl tynch nkcmh ulxlw 20ytkrylw 22 :djah crqh tjt mynda yncw djah crqh tjt mynda ync

94

tycuw 13 :tynch wulx lu tubf ytcw tjah wulx lu tubf ytcw wytmuptulx lu tubfb mydbh ta tabhw 14 :bhz mta typxw myfc yxu ydb

:wnmm wrsy al mydbh wyhy nrah tubfb 15 :mhb nrah ta tacl nrahmytma rwhf bhz trpk tycuw 17 :kyla nta rca tduh ta nrah la ttnw 16

mta hcut hcqm bhz mybrk mync tycuw 18 :hbjr yxjw hmaw hkra yxjwnm hzm hxqm dja bwrkw hzm hxqm dja bwrk hcuw 19 :trpkh twxq yncm

mypnk ycrp mybrkh wyhw 20 :wytwxq ync lu mybrkh ta wcut trpkhwyhy trpkh la wyja la cya mhynpw trpkh lu mhypnkb mykks hluml

tduh ta ntt nrah law hlumlm nrah lu trpkh ta ttnw 21 :mybrkh ynpync nybm trpkh lum kta ytrbdw mc kl ytduwnw 22 :kyla nta rca

:larcy ynb la ktwa hwxa rca lk ta tduh nwra lu rca mybrkh:wtmq yxjw hmaw wbjr hmaw wkra mytma myfc yxu njlc tycuw 23

jpf trgsm wl tycuw 25 :bybs bhz rz wl tycuw rwhf bhz wta typxw 24ttnw bhz tubf ubra wl tycuw 26 :bybs wtrgsml bhz rz tycuw bybs

nyyht trgsmh tmul 27 :wylgr ubral rca taph ubra lu tubfh tamyfc yxu mydbh ta tycuw 28 :njlch ta tacl mydbl mytbl tubfh

wytwcqw wytpkw wytruq tycuw 29 :njlch ta mb acnw bhz mta typxwmjl njlch lu ttnw 30 :mta hcut rwhf bhz nhb ksy rca wytyqnmw

hkry hrwnmh hcuyt hcqm rwhf bhz trnm tycuw 31 :dymt ynpl mynphydxm myaxy mynq hccw 32 :wyhy hnmm hyjrpw hyrtpk hyuybg hnqwmyubg hclc 33 :ynch hdxm hrnm ynq hclcw djah hdxm hrnm ynq hclc

rtpk djah hnqb mydqcm myubg hclcw jrpw rtpk djah hnqb mydqcmmydqcm myubg hubra hrnmbw 34 :hrnmh nm myaxyh mynqh tccl nk jrpw

mynqh ync tjt rtpkw hnmm mynqh ync tjt rtpkw 35 :hyjrpw hyrtpk:hrnmh nm myaxyh mynqh tccl hnmm mynqh ync tjt rtpkw hnmm

ta tycuw 37 :rwhf bhz tja hcqm hlk wyhy hnmm mtnqw mhyrtpk 36hyttjmw hyjqlmw 38 :hynp rbu lu ryahw hytrn ta hluhw hubc hytrn

93

btkyw 4 :hcun hwhy rbd rca myrbdh lk wrmayw dja lwq muh lk nuywhbxm hrcu mytcw rhh tjt jbzm nbyw rqbb mkcyw hwhy yrbd lk ta hcm

wjbzyw tlu wluyw larcy ynb yrun ta jlcyw 5 :larcy yfbc rcu mynclmdh yxjw tngab mcyw mdh yxj hcm jqyw 6 :myrp hwhyl mymlc myjbzrbd rca lk wrmayw muh ynzab arqyw tyrbh rps jqyw 7 :jbzmh lu qrz

md hnh rmayw muh lu qrzyw mdh ta hcm jqyw 8 :umcnw hcun hwhybdn nrhaw hcm luyw 9 :hlah myrbdh lk lu mkmu hwhy trk rca tyrbhwylgr tjtw larcy yhla ta waryw 10 :larcy ynqzm myubcw awhybawjlc al larcy ynb ylyxa law 11 :rhfl mymch mxukw rypsh tnbl hcumkyla hlu hcm la hwhy rmayw 12 :wtcyw wlkayw myhlah ta wzjyw wdy

ytbtk rca hwxmhw hrwthw nbah tjl ta kl hntaw mc hyhw hrhhlaw 14 :myhlah rh la hcm luyw wtrcm ucwhyw hcm mqyw 13 :mtrwhl

ym mkmu rwjw nrha hnhw mkyla bwcn rca du hzb wnl wbc rma mynqzhnkcyw 16 :rhh ta nnuh skyw rhh la hcm luyw 15 :mhla cgy myrbd lub

mwyb hcm la arqyw mymy tcc nnuh whskyw ynys rh lu hwhy dwbkynb ynyul rhh carb tlka cak hwhy dwbk harmw 17 :nnuh kwtm yuybchmwy myubra rhb hcm yhyw rhh la luyw nnuh kwtb hcm abyw 18 :larcy

:hlyl myubrawExodus 25

lk tam hmwrt yl wjqyw larcy ynb la rbd 2 :rmal hcm la hwhy rbdyw 1mtam wjqt rca hmwrth tazw 3 :ytmwrt ta wjqt wbl wnbdy rca cyamlya truw 5 :myzuw ccw ync tulwtw nmgraw tlktw 4 :tcjnw pskw bhz

hjcmh nmcl mymcb raml nmc 6 :myfc yxuw mycjt truw mymdamcdqm yl wcuw 8 :ncjlw dpal myalm ynbaw mhc ynba 7 :mymsh trfqlwtynbt taw nkcmh tynbt ta ktwa harm yna rca lkk 9 :mkwtb ytnkcw

hmaw wkra yxjw mytma myfc yxu nwra wcuw 10 :wcut nkw wylk lkwnpxt xwjmw tybm rwhf bhz wta typxw 11 :wtmq yxjw hmaw wbjr yxjw

ubra lu httnw bhz tubf ubra wl tqxyw 12 :bybs bhz rz wylu tycuw

92

kycum hcut mymy tcc 12 :ktyzl kmrkl hcut nk hdch tyj lkat mrtyw:rghw ktma nb cpnyw krmjw krwc jwny numl tbct yuybch mwybw

umcy al wrykzt al myrja myhla mcw wrmct mkyla ytrma rca lkbw 13mymy tubc rmct twxmh gj ta 15 :hncb yl gjt mylgr clc 14 :kyp lu

wary alw myrxmm taxy wb yk bybah cdj duwml ktywx rcak twxm lkattaxb psah gjw hdcb urzt rca kycum yrwkb ryxqh gjw 16 :mqyr ynpla krwkz lk hary hncb mymup clc 17 :hdch nm kycum ta kpsab hnch:rqb du ygj blj nyly alw yjbz md xmj lu jbzt al 18 :hwhy ndah ynp

:wma bljb ydg lcbt al kyhla hwhy tyb aybt ktmda yrwkb tycar 19:ytnkh rca mwqmh la kaybhlw krdb krmcl kynpl kalm jlc ykna hnh 20

:wbrqb ymc yk mkucpl acy al yk wb rmt la wlqb umcw wynpm rmch 21ytrxw kybya ta ytbyaw rbda rca lk tycuw wlqb umct uwmc ma yk 22

yzrphw ytjhw yrmah la kaybhw kynpl ykalm kly yk 23 :kyrrx tamdbut alw mhyhlal hwjtct al 24 :wytdjkhw yswbyhw ywjh ynunkhw

ta mtdbuw 25 :mhytbxm rbct rbcw msrht srh yk mhycumk hcut alwhyht al 26 :kbrqm hljm ytrshw kymym taw kmjl ta krbw mkyhla hwhy

kynpl jlca ytmya ta 27 :alma kymy rpsm ta kxrab hrquw hlkcm:pru kyla kybya lk ta yttnw mhb abt rca muh lk ta ytmhw

:kynplm ytjh taw ynunkh ta ywjh ta hcrgw kynpl hurxh ta ytjlcw 28:hdch tyj kylu hbrw hmmc xrah hyht np tja hncb kynpm wncrga al 29

ta ytcw 31 :xrah ta tljnw hrpt rca du kynpm wncrga fum fum 30ybcy ta mkdyb nta yk rhnh du rbdmmw mytclp my duw pws mym klbg

kxrab wbcy al 33 :tyrb mhyhlalw mhl trkt al 32 :kynpm wmtcrgw xrah:cqwml kl hyhy yk mhyhla ta dbut yk yl kta wayfjy np

Exodus 24ynqzm myubcw awhybaw bdn nrhaw hta hwhy la hlu rma hcm law 1

muhw wcgy al mhw hwhy la wdbl hcm cgnw 2 :qjrm mtywjtchw larcymyfpcmh lk taw hwhy yrbd lk ta mul rpsyw hcm abyw 3 :wmu wluy al

91

rwc wa rwmj whur la cya nty yk 9 :whurl mync mlcy myhla nuycryhyht hwhy tubc 10 :har nya hbcn wa rbcn wa tmw rmcl hmhb lkw hc wa

maw 11 :mlcy alw wylub jqlw whur tkalmb wdy jlc al ma mhync nyb:mlcy al hprfh du whaby prfy prf ma 12 :wylubl mlcy wmum bngy bng

:mlcy mlc wmu nya wylub tm wa rbcnw whur mum cya lacy ykw 13cya htpy ykw 15 :wrkcb ab awh rykc ma mlcy al wmu wylub ma 14

hyba namy nam ma 16 :hcal wl hnrhmy rhm hmu bkcw hcra al rca hlwtbhmhb mu bkc lk 18 :hyjt al hpckm 17 :tlwtbh rhmk lqcy psk wl httlalw hnwt al rgw 20 :wdbl hwhyl ytlb mrjy myhlal jbz 19 :tmwy twm

ma 22 :nwnut al mwtyw hnmla lk 21 :myrxm xrab mtyyh myrg yk wnxjltypa hrjw 23 :wtqux umca umc yla quxy qux ma yk wta hnut hnu

hwlt psk ma 24 :mymty mkynbw twnmla mkycn wyhw brjb mkta ytgrhwlbj ma 25 :kcn wylu nwmyct al hcnk wl hyht al kmu ynuh ta ymu ta

awh hdbl htwsk awh yk 26 :wl wnbyct cmch ab du kur tmlc lbjt:yna nwnj yk ytumcw yla quxy yk hyhw bkcy hmb wrul wtlmc

rwkb rjat al kumdw ktalm 28 :rat al kmub aycnw llqt al myhla 27mwyb wma mu hyhy mymy tubc knaxl krcl hcut nk 29 :yl ntt kynb

wlkat al hprf hdcb rcbw yl nwyht cdq ycnaw 30 :yl wntt ynymch:wta nwklct blkl

Exodus 23yrja hyht al 2 :smj du tyhl ucr mu kdy tct la awc umc act al 1

:wbyrb rdht al ldw 3 :tfhl mybr yrja tfnl br lu hnut alw turl mybrkanc rwmj hart yk 5 :wl wnbyct bch hut wrmj wa kbya rwc ugpt yk 4

knyba fpcm hft al 6 :wmu bzut bzu wl bzum tldjw wacm tjt xbrdjcw 8 :ucr qydxa al yk grht la qydxw yqnw qjrt rqc rbdm 7 :wbyrbmtaw xjlt al rgw 9 :myqydx yrbd plsyw myjqp rwuy djch yk jqt alta urzt mync ccw 10 :myrxm xrab mtyyh myrg yk rgh cpn ta mtudy

kmu ynyba wlkaw htcfnw hnfmct tuybchw 11 :htawbt ta tpsaw kxra

90

hydly waxyw hrh hca wpgnw mycna wxny ykw 22 :awh wpsk yk mqy al:myllpb ntnw hcah lub wylu tycy rcak cnuy cwnu nwsa hyhy alw

dy nc tjt nc nyu tjt nyu 24 :cpn tjt cpn httnw hyhy nwsa maw 23:hrwbj tjt hrwbj uxp tjt uxp hywk tjt hywk 25 :lgr tjt lgr dy tjt

wnjlcy ycpjl htjcw wtma nyu ta wa wdbu nyu ta cya hky ykw 26:wnc tjt wnjlcy ycpjl lypy wtma nc wa wdbu nc maw 27 :wnyu tjt

ta lkay alw rwch lqsy lwqs tmw hca ta wa cya ta rwc jgy ykw 28alw wylubb duwhw mclc lmtm awh jgn rwc maw 29 :yqn rwch lubw wrcb

tcwy rpk ma 30 :tmwy wylub mgw lqsy rwch hca wa cya tymhw wnrmcyjgy tb wa jgy nb wa 31 :wylu tcwy rca lkk wcpn nydp ntnw wylu

nty mylqc myclc psk hma wa rwch jgy dbu ma 32 :wl hcuy hzh fpcmkalw rb cya hrky yk wa rwb cya jtpy ykw 33 :lqsy rwchw wyndal

tmhw wylubl bycy psk mlcy rwbh lub 34 :rwmj wa rwc hmc lpnw wnskyyjh rwch ta wrkmw tmw whur rwc ta cya rwc pgy ykw 35 :wl hyhylwmtm awh jgn rwc yk udwn wa 36 :nwxjy tmh ta mgw wpsk ta wxjw

yk 37 :wl hyhy tmhw rwch tjt rwc mlcy mlc wylub wnrmcy alw mclcubraw rwch tjt mlcy rqb hcmj wrkm wa wjbfw hc wa rwc cya bngy

:hch tjt naxExodus 22

wylu cmch hjrz ma 2 :mymd wl nya tmw hkhw bngh axmy trtjmb ma 1wdyb axmt axmh ma 3 :wtbngb rkmnw wl nya ma mlcy mlc wl mymd

wa hdc cya ruby yk 4 :mlcy mync myyj hc du rwmj du rwcm hbnghyk 5 :mlcy wmrk bfymw whdc bfym rja hdcb rubw hryub ta jlcw mrkta rubmh mlcy mlc hdch wa hmqh wa cydg lkanw myxq haxmw ca axt

ma cyah tybm bngw rmcl mylk wa psk whur la cya nty yk 6 :hrubhmyhlah la tybh lub brqnw bngh axmy al ma 7 :mync mlcy bngh axmylu hc lu rwmj lu rwc lu ucp rbd lk lu 8 :whur tkalmb wdy jlc al ma

rca mhync rbd aby myhlah du hz awh yk rmay rca hdba lk lu hmlc

89

wnmu rbdy law humcnw wnmu hta rbd hcm la wrmayw 16 :qjrm wdmuywmkta twsn rwbubl yk waryt la muh la hcm rmayw 17 :twmn np myhla

muh dmuyw 18 :wafjt ytlbl mkynp lu wtary hyht rwbubw myhlah abhk hcm la hwhy rmayw 19 :myhlah mc rca lpruh la cgn hcmw qjrm

nwcut al 20 :mkmu ytrbd mymch nm yk mtyar mta larcy ynb la rmattjbzw yl hcut hmda jbzm 21 :mkl wcut al bhz yhlaw psk yhla ytarykza rca mwqmh lkb krqb taw knax ta kymlc taw kytlu ta wylu

nhta hnbt al yl hcut mynba jbzm maw 22 :kytkrbw kyla awba ymc taal rca yjbzm lu tlumb hlut alw 23 :hlljtw hylu tpnh kbrj yk tyzg

:wylu ktwru hlgtExodus 21

dbuy mync cc yrbu dbu hnqt yk 2 :mhynpl myct rca myfpcmh hlaw 1awh hca lub ma axy wpgb aby wpgb ma 3 :mnj ycpjl axy tubcbw

hcah twnb wa mynb wl hdlyw hca wl nty wynda ma 4 :wmu wtca haxywta ytbha dbuh rmay rma maw 5 :wpgb axy awhw hyndal hyht hydlyw

myhlah la wynda wcyghw 6 :ycpj axa al ynb taw ytca ta ynda:mlul wdbuw uxrmb wnza ta wynda uxrw hzwzmh la wa tldh la wcyghw

ynyub hur ma 8 :mydbuh taxk axt al hmal wtb ta cya rkmy ykw 7maw 9 :hb wdgbb hrkml lcmy al yrkn mul hdphw hduy al rca hyndahtwsk hrac wl jqy trja ma 10 :hl hcuy twnbh fpcmk hnduyy wnbl

hkm 12 :psk nya mnj haxyw hl hcuy al hla clc maw 11 :urgy al htnuwmwqm kl ytmcw wdyl hna myhlahw hdx al rcaw 13 :tmwy twm tmw cya

wnjqt yjbzm mum hmrub wgrhl whur lu cya dzy ykw 14 :hmc swny rcatwm wdyb axmnw wrkmw cya bngw 16 :tmwy twm wmaw wyba hkmw 15 :twmlta cya hkhw mycna nbyry ykw 18 :tmwy twm wmaw wyba llqmw 17 :tmwy

lu xwjb klhthw mwqy ma 19 :bkcml lpnw twmy alw prgab wa nbab whurwdbu ta cya hky ykw 20 :apry aprw nty wtbc qr hkmh hqnw wtnucm

dmuy mymwy wa mwy ma ka 21 :mqny mqn wdy tjt tmw fbcb wtma ta wa

88

tyhb ycylch mwyb yhyw 16 :hca la wcgt la mymy tclcl mynkn wyhlk drjyw dam qzj rpc lqw rhh lu dbk nnuw myqrbw tlq yhyw rqbh

wbxytyw hnjmh nm myhlah tarql muh ta hcm axwyw 17 :hnjmb rca muhluyw cab hwhy wylu dry rca ynpm wlk ncu ynys rhw 18 :rhh tytjtb

dam qzjw klwh rpch lwq yhyw 19 :dam rhh lk drjyw ncbkh ncuk wncurhh car la ynys rh lu hwhy dryw 20 :lwqb wnnuy myhlahw rbdy hcm

duh dr hcm la hwhy rmayw 21 :hcm luyw rhh car la hcml hwhy arqywla mycgnh mynhkh mgw 22 :br wnmm lpnw twarl hwhy la wsrhy np mubmuh lkwy al hwhy la hcm rmayw 23 :hwhy mhb xrpy np wcdqty hwhy

:wtcdqw rhh ta lbgh rmal wnb htduh hta yk ynys rh la tlulla muhw mynhkhw kmu nrhaw hta tyluw dr kl hwhy wyla rmayw 24

:mhla rmayw muh la hcm dryw 25 :mb xrpy np hwhy la tlul wsrhyExodus 20

rca kyhla hwhy ykna 2 :rmal hlah myrbdh lk ta myhla rbdyw 1:ynp lu myrja myhla kl hyhy al 3 :mydbu tybm myrxm xram kytaxwh

mymb rcaw tjtm xrab rcaw lumm mymcb rca hnwmt lkw lsp kl hcut al 4anq la kyhla hwhy ykna yk mdbut alw mhl hwjtct al 5 :xral tjtmmyplal dsj hcuw 6 :yancl myubr luw myclc lu mynb lu tba nwu dqphqny al yk awcl kyhla hwhy mc ta act al 7 :ytwxm yrmclw ybhal

mymy tcc 9 :wcdql tbch mwy ta rwkz 8 :awcl wmc ta acy rca ta hwhylk hcut al kyhla hwhyl tbc yuybch mwyw 10 :ktkalm lk tycuw dbut

tcc yk 11 :kyrucb rca krgw ktmhbw ktmaw kdbu ktbw knbw hta hkalmmwyb jnyw mb rca lk taw myh ta xrah taw mymch ta hwhy hcu mymy

taw kyba ta dbk 12 :whcdqyw tbch mwy ta hwhy krb nk lu yuybchjxrt al 13 :kl ntn kyhla hwhy rca hmdah lu kymy nwkray numl kma

dmjt al kur tyb dmjt al 14 :rqc du kurb hnut al bngt al pant alta myar muh lkw 15 :kurl rca lkw wrmjw wrwcw wtmaw wdbuw kur tca

wunyw muh aryw ncu rhh taw rpch lwq taw mdyplh taw tlwqh

87

mhlu tmcw uxb yanc tma ycna myhla yary lyj ycna muh lkm hzjttu lkb muh ta wfpcw 22 :trcu yrcw mycmj yrc twam yrc mypla yrckylum lqhw mh wfpcy nfqh rbdh lkw kyla wayby ldgh rbdh lk hyhw

muh lk mgw dmu tlkyw myhla kwxw hcut hzh rbdh ta ma 23 :kta wacnw:rma rca lk cuyw wntj lwql hcm umcyw 24 :mwlcb aby wmqm lu hzh

mypla yrc muh lu mycar mta ntyw larcy lkm lyj ycna hcm rjbyw 25hcqh rbdh ta tu lkb muh ta wfpcw 26 :trcu yrcw mycmj yrc twam yrc

klyw wntj ta hcm jlcyw 27 :mh wfwpcy nfqh rbdh lkw hcm la nwayby:wxra la wl

Exodus 19:ynys rbdm wab hzh mwyb myrxm xram larcy ynb taxl ycylch cdjb 1dgn larcy mc njyw rbdmb wnjyw ynys rbdm wabyw mydyprm wusyw 2

rmat hk rmal rhh nm hwhy wyla arqyw myhlah la hlu hcmw 3 :rhhacaw myrxml ytycu rca mtyar mta 4 :larcy ynbl dygtw bquy tybl

ylqb wumct uwmc ma htuw 5 :yla mkta abaw myrcn ypnk lu mktamtaw 6 :xrah lk yl yk mymuh lkm hlgs yl mtyyhw ytyrb ta mtrmcw

:larcy ynb la rbdt rca myrbdh hla cwdq ywgw mynhk tklmm yl wyhtwhwx rca hlah myrbdh lk ta mhynpl mcyw muh ynqzl arqyw hcm abyw 7

hcm bcyw hcun hwhy rbd rca lk wrmayw wdjy muh lk wnuyw 8 :hwhybub kyla ab ykna hnh hcm la hwhy rmayw 9 :hwhy la muh yrbd ta

ta hcm dgyw mlwul wnymay kb mgw kmu yrbdb muh umcy rwbub nnuhrjmw mwyh mtcdqw muh la kl hcm la hwhy rmayw 10 :hwhy la muh yrbd

hwhy dry yclch mwyb yk ycylch mwyl mynkn wyhw 11 :mtlmc wsbkwtwlu mkl wrmch rmal bybs muh ta tlbghw 12 :ynys rh lu muh lk ynyul

lqsy lwqs yk dy wb ugt al 13 :tmwy twm rhb ugnh lk whxqb ugnw rhbdryw 14 :rhb wluy hmh lbyh kcmb hyjy al cya ma hmhb ma hryy hry wa

muh la rmayw 15 :mtlmc wsbkyw muh ta cdqyw muh la rhh nm hcm

86

nwrkz taz btk hcm la hwhy rmayw 14 :brj ypl wmu taw qlmu ta ucwhy:mymch tjtm qlmu rkz ta hjma hjm yk ucwhy ynzab mycw rpsb

hmjlm hy sk lu dy yk rmayw 16 :ysn hwhy wmc arqyw jbzm hcm nbyw 15:rd rdm qlmub hwhyl

Exodus 18larcylw hcml myhla hcu rca lk ta hcm ntj nydm nhk wrty umcyw 1hrpx ta hcm ntj wrty jqyw 2 :myrxmm larcy ta hwhy ayxwh yk wmurg rma yk mcrg djah mc rca hynb ync taw 3 :hyjwlc rja hcm tca

ynlxyw yrzub yba yhla yk rzuyla djah mcw 4 :hyrkn xrab ytyyhrca rbdmh la hcm la wtcaw wynbw hcm ntj wrty abyw 5 :hurp brjm

ktcaw kyla ab wrty kntj yna hcm la rmayw 6 :myhlah rh mc hnj awhcya wlacyw wl qcyw wjtcyw wntj tarql hcm axyw 7 :hmu hynb yncw

hwhy hcu rca lk ta wntjl hcm rpsyw 8 :hlhah wabyw mwlcl whurlmlxyw krdb mtaxm rca halth lk ta larcy tdwa lu myrxmlw hurpl

dym wlyxh rca larcyl hwhy hcu rca hbwfh lk lu wrty djyw 9 :hwhyhurp dymw myrxm dym mkta lyxh rca hwhy kwrb wrty rmayw 10 :myrxm

lkm hwhy lwdg yk ytudy htu 11 :myrxm dy tjtm muh ta lyxh rcamyjbzw hlu hcm ntj wrty jqyw 12 :mhylu wdz rca rbdb yk myhlah

:myhlah ynpl hcm ntj mu mjl lkal larcy ynqz lkw nrha abyw myhlaldu rqbh nm hcm lu muh dmuyw muh ta fpcl hcm bcyw trjmm yhyw 13

rca hzh rbdh hm rmayw mul hcu awh rca lk ta hcm ntj aryw 14 :bruh:bru du rqb nm kylu bxn muh lkw kdbl bcwy hta uwdm mul hcu hta

rbd mhl hyhy yk 16 :myhla crdl muh yla aby yk wntjl hcm rmayw 15taw myhlah yqj ta ytudwhw whur nybw cya nyb ytfpcw yla ab

lbt lbn 18 :hcu hta rca rbdh bwf al wyla hcm ntj rmayw 17 :wytrwt:kdbl whcu lkwt al rbdh kmm dbk yk kmu rca hzh muh mg hta mg

myhlah lwm mul hta hyh kmu myhla yhyw kxuya ylqb umc htu 19taw myqjh ta mhta htrhzhw 20 :myhlah la myrbdh ta hta tabhw

htaw 21 :nwcuy rca hcumh taw hb wkly krdh ta mhl tudwhw trwth

85

alw fqll muh nm waxy yuybch mwyb yhywv 27 :wb hyhy al tbc yuybchwar 29 :ytrwtw ytwxm rmcl mtnam hna du hcm la hwhy rmayw 28 :waxm

wbc mymwy mjl ycch mwyb mkl ntn awh nk lu tbch mkl ntn hwhy ykmwyb muh wtbcyw 30 :yuybch mwyb wmqmm cya axy la wytjt cyawmufw nbl dg urzk awhw nm wmc ta larcy tyb warqyw 31 :yubch

wnmm rmuh alm hwhy hwx rca rbdh hz hcm rmayw 32 :cbdb tjypxkyayxwhb rbdmb mkta ytlkah rca mjlh ta wary numl mkytrdl trmcml

alm hmc ntw tja tnxnx jq nrha la hcm rmayw 33 :myrxm xram mktahcm la hwhy hwx rcak 34 :mkytrdl trmcml hwhy ynpl wta jnhw nm rmuh

myubra nmh ta wlka larcy ynbw 35 :trmcml tduh ynpl nrha whjynyw:nunk xra hxq la mab du wlka nmh ta tbcwn xra la mab du hnc

:awh hpyah tyrcu rmuhw 36Exodus 17

wnjyw hwhy yp lu mhyusml nys rbdmm larcy ynb tdu lk wusyw 1mym wnl wnt wrmayw hcm mu muh bryw 2 :muh ttcl mym nyaw mydyprb

mc amxyw 3 :hwhy ta nwsnt hm ydmu nwbyrt hm hcm mhl rmayw htcnwyta tymhl myrxmm wntyluh hz hml rmayw hcm lu muh nlyw myml muhhzh mul hcua hm rmal hwhy la hcm quxyw 4 :amxb ynqm taw ynb tawynqzm kta jqw muh ynpl rbu hcm la hwhy rmayw 5 :ynlqsw fum dwukynpl dmu ynnh 6 :tklhw kdyb jq rayh ta wb tykh rca kfmw larcy

hcm nk cuyw muh htcw mym wnmm waxyw rwxb tykhw brjb rwxh lu mclarcy ynb byr lu hbyrmw hsm mwqmh mc arqyw 7 :larcy ynqz ynyul

mjlyw qlmu abyw 8 :nya ma wnbrqb hwhy cyh rmal hwhy ta mtsn luwmjlh axw mycna wnl rjb ucwhy la hcm rmayw 9 :mdyprb larcy mu

ucwhy cuyw 10 :ydyb myhlah hfmw hubgh car lu bxn ykna rjm qlmubhyhw 11 :hubgh car wlu rwjw nrha hcmw qlmub mjlhl hcm wl rma rcak

ydyw 12 :qlmu rbgw wdy jyny rcakw larcy rbgw wdy hcm myry rcakwkmt rwjw nrhaw hylu bcyw wytjt wmycyw nba wjqyw mydbk hcmcljyw 13 :cmch ab du hnwma wydy yhyw dja hzmw dja hzm wydyb

84

ubcl mjl wnlkab rcbh rysvlu wntbcb myrxm xrab hwhy dyb wntwm ntyrmayw 4 :burb hzh lhqh lk ta tymhl hzh rbdmh la wnta mtaxwh yk

mwy rbd wfqlw muh axyw mymch nm mjl mkl ryfmm ynnh hcm la hwhyta wnykhw ycch mwyb hyhw 5 :al ma ytrwtb klyh wnsna numl wmwyb

la nrhaw hcm rmayw 6 :mwy mwy wfqly rca lu hncm hyhw wayby rcarqbw 7 :myrxm xram mkta ayxwh hwhy yk mtudyw bru larcy ynb lk

wnwlt yk hm wnjnw hwhy lu mkytnlt ta wumcb hwhy dwbk ta mtyarwumcb ubcl rqbb mjlw lkal rcb brub mkl hwhy ttb hcm rmayw 8 :wnyluyk mkytnlt wnylu al hm wnjnw wylu mnylm mta rca mkytnlt ta hwhy

ynpl wbrq larcy ynb tdu lk la rma nrha la hcm rmayw 9 :hwhy lularcy ynb tdu lk la nrha rbdk yhyw 10 :mkytnlt ta umc yk hwhy

:rmal hcm la hwhy rbdyw 11 :nnub harn hwhy dwbk hnhw rbdmh la wnpywrcb wlkat mybruh nyb rmal mhla rbd larcy ynb tnwlt ta ytumc 12

wlch lutw brub yhyw 13 :mkyhla hwhy yna yk mtudyw mjl wubct rqbbwlfh tbkc lutw 14 :hnjml bybs lfh tbkc htyh rqbbw hnjmh ta sktwlarcy ynb waryw 15 :xrah lu rpkk qd spsjm qd rbdmh ynp lu hnhw

awh mhla hcm rmayw awh hm wudy al yk awh nm wyja la cya wrmaywcya wnmm wfql hwhy hwx rca rbdh hz 16 :hlkal mkl hwhy ntn rca mjlh

wcuyw 17 :wjqt wlhab rcal cya mkytcpn rpsm tlglgl rmu wlka yplhbrmh pyduh alw rmub wdmyw 18 :fyummhw hbrmh wfqlyw larcy ynb nk

la cya mhla hcm rmayw 19 :wfql wlka ypl cya rysjh al fyummhwrqb du wnmm mycna wrtwyw hcm la wumc alw 20 :rqb du wnmm rtwy

cya rqbb rqbb wta wfqlyw 21 :hcm mhlu pxqyw cabyw myulwt mrywrmuh ync hncm mjl wfql ycch mwyb yhyw 22 :smnw cmch mjw wlka ypkrbd rca awh mhla rmayw 23 :hcml wdygyw hduh yaycn lk wabyw djalwlcb wlcbt rca taw wpa wpat rca ta rjm hwhyl cdq tbc nwtbc hwhyrcak rqbh du wta wjynyw 24 :rqbh du trmcml mkl wjynh pduh lk taw

yk mwyh whlka hcm rmayw 25 :wb htyh al hmrw cyabh alw hcm hwxmwybw whfqlt mymy tcc 26 :hdcb whaxmt al mwyh hwhyl mwyh tbc

83

hwhy knymy jkb yrdan hwhy knymy 6 :nba wmk tlwxmb wdry wmyskyjwrbw 8 :cqk wmlkay knrj jlct kymq srht knwag brbw 7 :bywa xurt

pdra bywa rma 9 :my blb tmht wapq mylzn dn wmk wbxn mym wmrun kypakjwrb tpcn 10 :ydy wmcyrwt ybrj qyra ycpn wmalmt llc qlja gyca

hkmk ym hwhy mlab hkmk ym 11 :myryda mymb trpwuk wllx my wmsktyjn 13 :xra wmulbt knymy tyfn 12 :alp hcu tlht arwn cdqb rdan

lyj nwzgry mymu wumc 14 :kcdq hwn la kzub tlhn tlag wz mu kdsjbwgmn dur wmzjay bawm ylya mwda ypwla wlhbn za 15 :tclp ybcy zja

du nbak wmdy kuwrz ldgb djpw htmya mhylu lpt 16 :nunk ybcy lknwkm ktljn rhb wmuftw wmabt 17 :tynq wz mu rbuy du hwhy kmu rbuy

yk 19 :duw mlul klmy hwhy 18 :kydy wnnwk ynda cdqm hwhy tlup ktbclynbw myh ym ta mhlu hwhy bcyw myb wycrpbw wbkrb hurp sws ab

pth ta nrha twja haybnh myrm jqtw 20 :myh kwtb hcbyb wklh larcywryc myrm mhl nutw 21 :tljmbw myptb hyrja mycnh lk naxtw hdyb

pws mym larcy ta hcm usyw 22 :myb hmr wbkrw sws hag hag yk hwhylwabyw 23 :mym waxm alw rbdmb mymy tclc wklyw rwc rbdm la waxyw

wnlyw 24 :hrm hmc arq nk lu mh myrm yk hrmm mym ttcl wlky alw htrmklcyw xu hwhy whrwyw hwhy la quxyw 25 :htcn hm rmal hcm lu muh

uwmc ma rmayw 26 :whsn mcw fpcmw qj wl mc mc mymh wqtmyw mymh latrmcw wytwxml tnzahw hcut wynyub rcyhw kyhla hwhy lwql umct

:kapr hwhy yna yk kylu myca al myrxmb ytmc rca hljmh lk wyqj lklu mc wnjyw myrmt myubcw mym tnyu hrcu mytc mcw hmlya wabyw 27

:mymh

Exodus 16mlya nyb rca nys rbdm la larcy ynb tdu lk wabyw mlyam wusyw 1

lk wnylyw 2 :myrxm xram mtaxl ynch cdjl mwy rcu hcmjb ynys nybwym larcy ynb mhla wrmayw 3 :rbdmb nrha luw hcm lu larcy ynb tdu

82

mtaw mkl mjly hwhy 14 :mlwu du dwu mtarl wpst al mwyh myrxm ta:wusyw larcy ynb la rbd yla quxt hm hcm la hwhy rmayw 15 :nwcrjt

kwtb larcy ynb wabyw whuqbw myh lu kdy ta hfnw kfm ta mrh htaw 16hurpb hdbkaw mhyrja wabyw myrxm bl ta qzjm ynnh ynaw 17 :hcbyb myh

hurpb ydbkhb hwhy yna yk myrxm wudyw 18 :wycrpbw wbkrb wlyj lkbwklyw larcy hnjm ynpl klhh myhlah kalm usyw 19 :wycrpbw wbkrb

hnjm nyb abyw 20 :mhyrjam dmuyw mhynpm nnuh dwmu usyw mhyrjamhz brq alw hlylh ta rayw kcjhw nnuh yhyw larcy hnjm nybw myrxm

jwrb myh ta hwhy klwyw myh lu wdy ta hcm fyw 21 :hlylh lk hz laynb wabyw 22 :mymh wuqbyw hbrjl myh ta mcyw hlylh lk hzu mydq

wpdryw 23 :mlamcmw mnymym hmwj mhl mymhw hcbyb myh kwtb larcyyhyw 24 :myh kwt la wycrpw wbkr hurp sws lk mhyrja wabyw myrxm

hnjm ta mhyw nnuw ca dwmub myrxm hnjm la hwhy pqcyw rqbh trmcabhswna myrxm rmayw tdbkb whghnyw wytbkrm npa ta rsyw 25 :myrxm

ta hfn hcm la hwhy rmayw 26 :myrxmb mhl mjln hwhy yk larcy ynpmta hcm fyw 27 :wycrp luw wbkr lu myrxm lu mymh wbcyw myh lu kdyrunyw wtarql mysn myrxmw wntyal rqb twnpl myh bcyw myh lu wdy

mycrph taw bkrh ta wskyw mymh wbcyw 28 :myh kwtb myrxm ta hwhylarcy ynbw 29 :dja du mhb racn al myb mhyrja myabh hurp lyj lkl

hwhy ucwyw 30 :mlamcmw mnymym hmj mhl mymhw myh kwtb hcbyb wklh:myh tpc lu tm myrxm ta larcy aryw myrxm dym larcy ta awhh mwyb

ta muh waryyw myrxmb hwhy hcu rca hldgh dyh ta larcy aryw 31:wdbu hcmbw hwhyb wnymayw hwhy

Exodus 15hryca rmal wrmayw hwhyl tazh hrych ta larcy ynbw hcm rycy za 1

yl yhyw hy trmzw yzu 2 :myb hmr wbkrw sws hag hag yk hwhylhwhy hmjlm cya hwhy 3 :whnmmraw yba yhla whwnaw yla hz huwcyltmht 5 :pws myb wubf wyclc rjbmw myb hry wlyjw hurp tbkrm 4 :wmc

81

lk hwhy grhyw wnjlcl hurp hcqh yk yhyw 15 :mydbu tybm myrxmmrfp lk hwhyl jbz yna nk lu hmhb rwkb duw mda rkbm myrxm xrab rwkb

nyb tpfwflw hkdy lu twal hyhw 16 :hdpa ynb rwkb lkw myrkzh mjrmuh ta hurp jlcb yhyw 17 :myrxmm hwhy wnayxwh dy qzjb yk kynyu

mjny np myhla rma yk awh bwrq yk mytclp xra krd myhla mjn alwmy rbdmh krd muh ta myhla bsyw 18 :hmyrxm wbcw hmjlm mtarb muhpswy twmxu ta hcm jqyw 19 :myrxm xram larcy ynb wlu mycmjw pws

mtyluhw mkta myhla dqpy dqp rmal larcy ynb ta uybch ubch yk wmuhwhyw 21 :rbdmh hxqb mtab wnjyw tksm wusyw 20 :mkta hzm ytmxu ta

mhl ryahl ca dwmub hlylw krdh mtjnl nnu dwmub mmwy mhynpl klhynpl hlyl cah dwmuw mmwy nnuh dwmu cymy al 22 :hlylw mmwy tkll

:muhExodus 14

yp ynpl wnjyw wbcyw larcy ynb la rbd 2 :rmal hcm la hwhy rbdyw 1rmaw 3 :myh lu wnjt wjkn npx lub ynpl myh nybw ldgm nyb tryjh

bl ta ytqzjw 4 :rbdmh mhylu rgs xrab mh mykbn larcy ynbl hurphwhy yna yk myrxm wudyw wlyj lkbw hurpb hdbkaw mhyrja pdrw hurp

la wydbuw hurp bbl kphyw muh jrb yk myrxm klml dgyw 5 :nk wcuywta rsayw 6 :wndbum larcy ta wnjlc yk wnycu taz hm wrmayw muh

mclcw myrxm bkr lkw rwjb bkr twam cc jqyw 7 :wmu jql wmu taw wbkrlarcy ynb yrja pdryw myrxm klm hurp bl ta hwhy qzjyw 8 :wlk lu

mtwa wgycyw mhyrja myrxm wpdryw 9 :hmr dyb myaxy larcy ynbw:npx lub ynpl tryjh yp lu wlyjw wycrpw hurp bkr sws lk myh lu mynj

mhyrja usn myrxm hnhw mhynyu ta larcy ynb wacyw byrqh hurpw 10nya ylbmh hcm la wrmayw 11 :hwhy la larcy ynb wquxyw dam waryyw:myrxmm wnayxwhl wnl tycu taz hm rbdmb twml wntjql myrxmb myrbq

ta hdbunw wnmm ldj rmal myrxmb kyla wnrbd rca rbdh hz alh 12la muh la hcm rmayw 13 :rbdmb wntmm myrxm ta dbu wnl bwf yk myrxm

mtyar rca yk mwyh mkl hcuy rca hwhy tuwcy ta warw wbxyth waryt

80

al hdx mgw hmhmthl wlky alw myrxmm wcrg yk xmj al yk twxm tgutwam ubraw hnc myclc myrxmb wbcy rca larcy ynb bcwmw 40 :mhl wcu

hzh mwyh mxub yhyw hnc twam ubraw hnc myclc xqm yhyw 41 :hncmayxwhl hwhyl awh myrmc lyl 42 :myrxm xram hwhy twabx lk waxy

:mtrdl larcy ynb lkl myrmc hwhyl hzh hlylh awh myrxm xramlkw 44 :wb lkay al rkn nb lk jsph tqj taz nrhaw hcm la hwhy rmayw 43

:wb lkay al rykcw bcwt 45 :wb lkay za wta htlmw psk tnqm cya dbu:wb wrbct al mxuw hxwj rcbh nm tybh nm ayxwt al lkay dja tybb 46

lwmh hwhyl jsp hcuw rg kta rwgy ykw 48 :wta wcuy larcy tdu lk 47:wb lkay al lru lkw xrah jrzak hyhw wtcul brqy zaw rkz lk wl

larcy ynb lk wcuyw 50 :mkkwtb rgh rglw jrzal hyhy tja hrwt 49hzh mwyh mxub yhyw 51 :wcu nk nrha taw hcm ta hwhy hwx rcak

:mtabx lu myrxm xram larcy ynb ta hwhy ayxwhExodus 13

larcy ynbb mjr lk rfp rwkb lk yl cdq 2 :rmal hcm la hwhy rbdyw 1rca hzh mwyh ta rwkz muh la hcm rmayw 3 :awh yl hmhbbw mdab

alw hzm mkta hwhy ayxwh dy qzjb yk mydbu tybm myrxmm mtaxyla hwhy kayby yk hyhw 5 :bybah cdjb myaxy mta mwyh 4 :xmj lkaykl ttl kytbal ubcn rca yswbyhw ywjhw yrmahw ytjhw ynunkh xra

lkat mymy tubc 6 :hzh cdjb tazh hdbuh ta tdbuw cbdw blj tbz xrahary alw mymyh tubc ta lkay twxm 7 :hwhyl gj yuybch mwybw txm

rwbub rmal awhh mwyb knbl tdghw 8 :klbg lkb rac kl hary alw xmj klnyb nwrkzlw kdy lu twal kl hyhw 9 :myrxmm ytaxb yl hwhy hcu hz

:myrxmm hwhy kaxwh hqzj dyb yk kypb hwhy trwt hyht numl kynyuhwhy kaby yk hyhw 11 :hmymy mymym hduwml tazh hqjh ta trmcw 10

mjr rfp lk trbuhw 12 :kl hntnw kytbalw kl ubcn rcak ynunkh xra larmj rfp lkw 13 :hwhyl myrkzh kl hyhy rca hmhb rgc rfp lkw hwhylyk hyhw 14 :hdpt kynbb mda rwkb lkw wtpruw hdpt al maw hcb hdpt

hwhy wnayxwh dy qzjb wyla trmaw taz hm rmal rjm knb klacy

79

arqm yuybch mwybw cdq arqm nwcarh mwybw 16 :yubch mwy du ncarhwdbl awh cpn lkl lkay rca ka mhb hcuy al hkalm lk mkl hyhy cdq

mkytwabx ta ytaxwh hzh mwyh mxub yk twxmh ta mtrmcw 17 :mkl hcuyhubrab ncarb 18 :mlwu tqj mkytrdl hzh mwyh ta mtrmcw myrxm xram

:brub cdjl myrcuw djah mwy du txm wlkat brub cdjl mwy rcuawhh cpnh htrknw txmjm lka lk yk mkytbb axmy al rac mymy tubc 19

mkytbcwm lkb wlkat al txmjm lk 20 :xrah jrzabw rgb larcy tdummkl wjqw wkcm mhla rmayw larcy ynqz lkl hcm arqyw 21 :twxm wlkat

rca mdb mtlbfw bwza tdga mtjqlw 22 :jsph wfjcw mkytjpcml naxwaxt al mtaw psb rca mdh nm tzwzmh ytc law pwqcmh la mtughw psb

lu mdh ta harw myrxm ta pgnl hwhy rbuw 23 :rqb du wtyb jtpm cyala abl tyjcmh nty alw jtph lu hwhy jspw tzwzmh ytc luw pwqcmh

yk hyhw 25 :mlwu du kynblw kl qjl hzh rbdh ta mtrmcw 24 :pgnl mkytb:tazh hdbuh ta mtrmcw rbd rcak mkl hwhy nty rca xrah la wabt

jsp jbz mtrmaw 27 :mkl tazh hdbuh hm mkynb mkyla wrmay yk hyhw 26taw myrxm ta wpgnb myrxmb larcy ynb ytb lu jsp rca hwhyl awh

hwx rcak larcy ynb wcuyw wklyw 28 :wwjtcyw muh dqyw lyxh wnytbrwkb lk hkh hwhyw hlylh yxjb yhyw 29 :wcu nk nrhaw hcm ta hwhy

lkw rwbh tybb rca ybch rwkb du wask lu bcyh hurp rkbm myrxm xrabhqux yhtw myrxm lkw wydbu lkw awh hlyl hurp mqyw 30 :hmhb rwkb

hlyl nrhalw hcml arqyw 31 :tm mc nya rca tyb nya yk myrxmb hldghwhy ta wdbu wklw larcy ynb mg mta mg ymu kwtm wax wmwq rmayw:yta mg mtkrbw wklw mtrbd rcak wjq mkrqb mg mknax mg 32 :mkrbdk

acyw 34 :mytm wnlk wrma yk xrah nm mjlcl rhml muh lu myrxm qzjtw 33larcy ynbw 35 :mmkc lu mtlmcb trrx mtracm xmjy mrf wqxb ta muhntn hwhyw 36 :tlmcw bhz ylkw psk ylk myrxmm wlacyw hcm rbdk wcu

larcy ynb wusyw 37 :myrxm ta wlxnyw mwlacyw myrxm ynyub muh nj tahlu br bru mgw 38 :pfm dbl myrbgh ylgr pla twam cck htks ssmurmmyrxmm wayxwh rca qxbh ta wpayw 39 :dam dbk hnqm rqbw naxw mta

78

yna hlylh txjk hwhy rma hk hcm rmayw 4 :muh ynyubw hurp ydbuwask lu bcyh hurp rwkbm myrxm xrab rwkb lk tmw 5 :myrxm kwtb axwylkb hldg hqux htyhw 6 :hmhb rwkb lkw myjrh rja rca hjpch rwkb du

al larcy ynb lklw 7 :pst al whmkw htyhn al whmk rca myrxm xramyrxm nyb hwhy hlpy rca nwudt numl hmhb duw cyaml wncl blk xrjy

lkw hta ax rmal yl wwjtchw yla hla kydbu lk wdryw 8 :larcy nybwhwhy rmayw 9 :pa yrjb hurp mum axyw axa nk yrjaw kylgrb rca muh

hcmw 10 :myrxm xrab ytpwm twbr numl hurp mkyla umcy al hcm laalw hurp bl ta hwhy qzjyw hurp ynpl hlah mytpmh lk ta wcu nrhaw

:wxram larcy ynb ta jlcExodus 12

car mkl hzh cdjh 2 :rmal myrxm xrab nrha law hcm la hwhy rmayw 1rcub rmal larcy tdu lk la wrbd 3 :hnch ycdjl mkl awh nwcar mycdj

tybh fumy maw 4 :tybl hc tba tybl hc cya mhl wjqyw hzh cdjlwlka ypl cya tcpn tskmb wtyb la brqh wnkcw awh jqlw hcm twyhmmyzuh nmw mycbkh nm mkl hyhy hnc nb rkz mymt hc 5 :hch lu wskt

lk wta wfjcw hzh cdjl mwy rcu hubra du trmcml mkl hyhw 6 :wjqttzwzmh ytc lu wntnw mdh nm wjqlw 7 :mybruh nyb larcy tdu lhq

hzh hlylb rcbh ta wlkaw 8 :mhb wta wlkay rca mytbh lu pwqcmh luwyk mymb lcbm lcbw an wnmm wlkat la 9 :whlkay myrrm lu twxmw ca ylxrtnhw rqb du wnmm wrytwt alw 10 :wbrq luw wyurk lu wcar ca ylx ma

mkylun myrgj mkyntm wta wlkat hkkw 11 :wprct cab rqb du wnmmytrbuw 12 :hwhyl awh jsp nwzpjb wta mtlkaw mkdyb mklqmw mkylgrb

hmhb duw mdam myrxm xrab rwkb lk ytykhw hzh hlylb myrxm xrabmytbh lu tal mkl mdh hyhw 13 :hwhy yna myfpc hcua myrxm yhla lkbw

tyjcml pgn mkb hyhy alw mklu ytjspw mdh ta ytyarw mc mta rcahwhyl gj wta mtgjw nwrkzl mkl hzh mwyh hyhw 14 :myrxm xrab ytkhb

nwcarh mwyb ka wlkat twxm mymy tubc 15 :whgjt mlwu tqj mkytrdlmwym larcym awhh cpnh htrknw xmj lka lk yk mkytbm rac wtybct

77

myrbgh an wkl nk al 11 :mkynp dgn hur yk war mkpf taw mkta jlcarmayw 12 :hurp ynp tam mta crgyw mycqbm mta hta yk hwhy ta wdbuwta lkayw myrxm xra lu luyw hbrab myrxm xra lu kdy hfn hcm la hwhymyrxm xra lu whfm ta hcm fyw 13 :drbh ryach rca lk ta xrah bcu lk

jwrw hyh rqbh hlylh lkw awhh mwyh lk xrab mydq jwr ghn hwhywlwbg lkb jnyw myrxm xra lk lu hbrah luyw 14 :hbrah ta acn mydqh

:nk hyhy al wyrjaw whmk hbra nk hyh al wynpl dam dbk myrxmyrp lk taw xrah bcu lk ta lkayw xrah kcjtw xrah lk nyu ta skyw 15:myrxm xra lkb hdch bcubw xub qry lk rtwn alw drbh rytwh rca xuh:mklw mkyhla hwhyl ytafj rmayw nrhalw hcml arql hurp rhmyw 16

qr ylum rsyw mkyhla hwhyl wrytuhw muph ka ytafj an ac htuw 17my jwr hwhy kphyw 19 :hwhy la rtuyw hurp mum axyw 18 :hzh twmh talwbg lkb dja hbra racn al pws hmy whuqtyw hbrah ta acyw dam qzj

rmayw 21 :larcy ynb ta jlc alw hurp bl ta hwhy qzjyw 20 :myrxm:kcj cmyw myrxm xra lu kcj yhyw mymch lu kdy hfn hcm la hwhy

:mymy tclc myrxm xra lkb hlpa kcj yhyw mymch lu wdy ta hcm fyw 22ynb lklw mymy tclc wytjtm cya wmq alw wyja ta cya war al 23

ta wdbu wkl rmayw hcm la hurp arqyw 24 :mtbcwmb rwa hyh larcyhta mg hcm rmayw 25 :mkmu kly mkpf mg gxy mkrqbw mknax qr hwhy

wnmu kly wnnqm mgw 26 :wnyhla hwhyl wnycuw tluw myjbz wndyb ntthm udn al wnjnaw wnyhla hwhy ta dbul jqn wnmm yk hsrp ract al

:mjlcl hba alw hurp bl ta hwhy qzjyw 27 :hmc wnab du hwhy ta dbunynp ktar mwyb yk ynp twar pst la kl rmch ylum kl hurp wl rmayw 28

:kynp twar dwu psa al trbd nk hcm rmayw 29 :twmtExodus 11

nk yrja myrxm luw hurp lu ayba dja ugn dwu hcm la hwhy rmayw 1muh ynzab an rbd 2 :hzm mkta crgy crg hlk wjlck hzm mkta jlcy

hwhy ntyw 3 :bhz ylkw psk ylk htwur tam hcaw whur tam cya wlacywynyub myrxm xrab dam lwdg hcm cyah mg myrxm ynyub muh nj ta

76

:ywgl htyh zam myrxm xra lkb whmk hyh al rca dam dbk drbh kwtbbcu lk taw hmhb duw mdam hdcb rca lk ta myrxm xra lkb drbh kyw 25larcy ynb mc rca ncg xrab qr 26 :rbc hdch xu lk taw drbh hkh hdch

ytafj mhla rmayw nrhalw hcml arqyw hurp jlcyw 27 :drb hyh altyhm brw hwhy la wrytuh 28 :myucrh ymuw ynaw qydxh hwhy muph

hcm wyla rmayw 29 :dmul nwpst alw mkta hjlcaw drbw myhla tlqhyhy al drbhw nwldjy twlqh hwhy la ypk ta crpa ryuh ta ytaxk

nwaryt mrf yk ytudy kydbuw htaw 30 :xrah hwhyl yk udt numl dwuhtcphw byba hruch yk htkn hruchw htcphw 31 :myhla hwhy ynpm

ta hurp mum hcm axyw 33 :hnh tlypa yk wkn al tmskhw hfjhw 32 :lubg:hxravktn al rfmw drbhw twlqh wldjyw hwhy la wypk crpyw ryuhawh wbl dbkyw afjl psyw tlqhw drbhw rfmh ldj yk hurp aryw 34

dyb hwhy rbd rcak larcy ynb ta jlc alw hurp bl qzjyw 35 :wydbuw:hcm

Exodus 10wydbu bl taw wbl ta ytdbkh yna yk hurp la ab hcm la hwhy rmayw 1

rca ta knb nbw knb ynzab rpst numlw 2 :wbrqb hla ytta ytc numlabyw 3 :hwhy yna yk mtudyw mb ytmc rca ytta taw myrxmb ytlluth

ytm du myrbuh yhla hwhy rma hk wyla wrmayw hurp la nrhaw hcmynnh ymu ta jlcl hta nam ma yk 4 :yndbuyw ymu jlc ynpm tnul tnam

xrah ta tarl lkwy alw xrah nyu ta hskw 5 :klbgb hbra rjm aybmnm mkl jmxh xuh lk ta lkaw drbh nm mkl tracnh hflph rty ta lkawkytba war al rca myrxm lk ytbw kydbu lk ytbw kytb walmw 6 :hdch

:hurp mum axyw npyw hzh mwyh du hmdah lu mtwyh mwym kytba twbawmycnah ta jlc cqwml wnl hz hyhy ytm du wyla hurp ydbu wrmayw 7

hcm ta bcwyw 8 :myrxm hdba yk udt mrfh mhyhla hwhy ta wdbuywymw ym mkyhla hwhy ta wdbu wkl mhla rmayw hurp la nrha taw

wnnaxb wntwnbbw wnynbb kln wnynqzbw wnyrunb hcm rmayw 9 :myklhhrcak mkmu hwhy nk yhy mhla rmayw 10 :wnl hwhy gj yk kln wnrqbbw

75

Exodus 9myrbuh yhla hwhy rma hk wyla trbdw hurp la ab hcm la hwhy rmayw 1

dy hnh 3 :mb qyzjm kdwuw jlcl hta nam ma yk 2 :yndbuyw ymu ta jlcrbd naxbw rqbb mylmgb myrmjb myswsb hdcb rca knqmb hywh hwhytwmy alw myrxm hnqm nybw larcy hnqm nyb hwhy hlphw 4 :dam dbk

hzh rbdh hwhy hcuy rjm rmal duwm hwhy mcyw 5 :rbd larcy ynbl lkmhnqmmw myrxm hnqm lk tmyw trjmm hzh rbdh ta hwhy cuyw 6 :xrab

dja du larcy hnqmm tm al hnhw hurp jlcyw 7 :dja tm al larcy ynbwjq nrha law hcm la hwhy rmayw 8 :muh ta jlc alw hurp bl dbkyw

qbal hyhw 9 :hurp ynyul hmymch hcm wqrzw ncbk jyp mkynpj alm mklxra lkb tububa jrp nyjcl hmhbh luw mdah lu hyhw myrxm xra lk lu

hcm wta qrzyw hurp ynpl wdmuyw ncbkh jyp ta wjqyw 10 :myrxmmymfrjh wlky alw 11 :hmhbbw mdab jrp tububa nyjc yhyw hmymch

:myrxm lkbw mmfrjb nyjch hyh yk nyjch ynpm hcm ynpl dmul:hcm la hwhy rbd rcak mhla umc alw hurp bl ta hwhy qzjyw 12

rma hk wyla trmaw hurp ynpl bxythw rqbb mkch hcm la hwhy rmayw 13ta jlc yna tazh mupb yk 14 :yndbuyw ymu ta jlc myrbuh yhla hwhy

:xrah lkb ynmk nya yk udt rwbub kmubw kydbubw kbl la ytpgm lk:xrah nm djktw rbdb kmu taw ktwa kaw ydy ta ytjlc htu yk 15

lkb ymc rps numlw yjk ta ktarh rwbub kytdmuh taz rwbub mlwaw 16drb rjm tuk ryfmm ynnh 18 :mjlc ytlbl ymub llwtsm kdwu 17 :xrah

htuw 19 :htu duw hdswh mwyh nml myrxmb whmk hyh al rca dam dbkhdcb axmy rca hmhbhw mdah lk hdcb kl rca lk tawvknqm ta zuh jlc

ydbum hwhy rbd ta aryh 20 :wtmw drbh mhlu dryw htybh psay alwrbd la wbl mc al rcaw 21 :mytbh la whnqm taw wydbu ta synh hurp

ta hfn hcm la hwhy rmayw 22 :hdcb whnqm taw wydbu ta bzuyw hwhybcu lk luw hmhbh luw mdah lu myrxm xra lkb drb yhyw mymch lu kdydrbw tlq ntn hwhyw mymch lu whfm ta hcm fyw 23 :myrxm xrab hdch

tjqltm caw drb yhyw 24 :myrxm xra lu drb hwhy rfmyw hxra ca klhtw

74

kmm myudrpxh wrsw 7 :wnyhla hwhyk nya yk udt numl krbdk rmaywhurp mum nrhaw hcm axyw 8 :hnract rayb qr kmumw kydbumw kytbmw

rbdk hwhy cuyw 9 :hurpl mc rca myudrpxh rbd lu hwhy la hcm quxywmta wrbxyw 10 :tdch nmw trxjh nm mytbh nm myudrpxh wtmyw hcm

wbl ta dbkhw hjwrh htyh yk hurp aryw 11 :xrah cabtw mrmj mrmjhfn nrha la rma hcm la hwhy rmayw 12 :hwhy rbd rcak mhla umc alw

fyw nk wcuyw 13 :myrxm xra lkb mnkl hyhw xrah rpu ta khw kfm tarpu lk hmhbbw mdab mnkh yhtw xrah rpu ta kyw whfmb wdy ta nrhaayxwhl mhyflb mymfrjh nk wcuyw 14 :myrxm xra lkb mynk hyh xrah

la mmfrjh wrmayw 15 :hmhbbw mdab mnkh yhtw wlky alw mynkh ta:hwhy rbd rcak mhla umc alw hurp bl qzjyw awh myhla ubxa hurp

hmymh axwy hnh hurp ynpl bxythw rqbb mkch hcm la hwhy rmayw 16ta jlcm knya ma yk 17 :yndbuyw ymu jlc hwhy rma hk wyla trmaw

myrxm ytb walmw bruh ta kytbbw kmubw kydbubw kb jylcm ynnh ymuncg xra ta awhh mwyb ytylphw 18 :hylu mh rca hmdah mgw bruh ta

brqb hwhy yna yk udt numl bru mc twyh ytlbl hylu dmu ymu rcacuyw 20 :hzh tah hyhy rjml kmu nybw ymu nyb tdp ytmcwv 19 :xrahtjct myrxm xra lkbw wydbu tybw hurp htyb dbk bru abyw nk hwhy

wjbz wkl rmayw nrhalw hcm la hurp arqyw 21 :bruh ynpm xrahjbzn myrxm tbuwt yk nk twcul nwkn al hcm rmayw 22 :xrab mkyhlalkrd 23 :wnlqsy alw mhynyul myrxm tbuwt ta jbzn nh wnyhla hwhyl

:wnyla rmay rcak wnyhla hwhyl wnjbzw rbdmb kln mymy tclcqjrh qr rbdmb mkyhla hwhyl mtjbzw mkta jlca ykna hurp rmayw 24

kmum axwy ykna hnh hcm rmayw 25 :ydub wrytuh tkll wqyjrt alhurp psy la qr rjmvwmumw wydbum hurpm bruh rsw hwhy la ytrtuhw

la rtuyw hurp mum hcm axyw 26 :hwhyl jbzl muh ta jlc ytlbl lthal wmumw wydbum hurpm bruh rsyw hcm rbdk hwhy cuyw 27 :hwhy

:muh ta jlc alw tazh mupb mg wbl ta hurp dbkyw 28 :dja racn

73

hwhy rmayw 14 :hwhy rbd rcak mhla umc alw hurp bl qzjyw 13 :mtfmhmymh axy hnh rqbb hurp la kl 15 :muh jlcl nam hurp bl dbk hcm la

trmaw 16 :kdyb jqt cjnl kphn rca hfmhw rayh tpc lu wtarql tbxnwrbdmb yndbuyw ymu ta jlc rmal kyla ynjlc myrbuh yhla hwhy wylaykna hnh hwhy yna yk udt tazb hwhy rma hk 17 :hk du tumc al hnhw

rayb rca hgdhw 18 :mdl wkphnw rayb rca mymh lu ydyb rca hfmb hkmla hwhy rmayw 19 :rayh nm mym twtcl myrxm walnw rayh cabw twmt

mhyray lu mtrhn lu myrxm ymym lu kdy hfnw kfm jq nrha la rma hcmmyrxm xra lkb md hyhw md wyhyw mhymym hwqm lk luw mhymga luw

kyw hfmb mryw hwhy hwx rcak nrhaw hcm nk wcuyw 20 :mynbabw myxubwrca mymh lk wkphyw wydbu ynyulw hurp ynyul rayb rca mymh ta

twtcl myrxm wlky alw rayh cabyw htm rayb rca hgdhw 21 :mdl raybmyrxm ymfrj nk wcuyw 22 :myrxm xra lkb mdh yhyw rayh nm mym

hurp npyw 23 :hwhy rbd rcak mhla umc alw hurp bl qzjyw mhyflbmym rayh tbybs myrxm lk wrpjyw 24 :tazl mg wbl tc alw wtyb la abyw

twkh yrja mymy tubc almyw 25 :rayh ymymm ttcl wlky al yk twtclrma hk wyla trmaw hurp la ab hcm la hwhy rmayw 26 :rayh ta hwhy

lk ta pgn ykna hnh jlcl hta nam maw 27 :yndbuyw ymu ta jlc hwhykbkcm rdjbw ktybb wabw wluw myudrpx rayh xrcw 28 :myudrpxb klwbg

kmubw hkbw 29 :kytwracmbw kyrwntbw kmubw kydbu tybbw ktfm luw:myudrpxh wluy kydbu lkbw

Exodus 8myrayh lu trhnh lu kfmb kdy ta hfn nrha la rma hcm la hwhy rmayw 1

lu wdy ta nrha fyw 2 :myrxm xra lu myudrpxh ta luhw mymgah luwmymfrjh nk wcuyw 3 :myrxm xra ta sktw udrpxh lutw myrxm ymym

nrhalw hcml hurp arqyw 4 :myrxm xra lu myudrpxh ta wluyw mhyflbmuh ta hjlcaw ymumw ynmm myudrpxh rsyw hwhy la wrytuh rmayw

kydbulw kl rytua ytml ylu rapth hurpl hcm rmayw 5 :hwhyl wjbzywrjml rmayw 6 :hnract rayb qr kytbmw kmm myudrpxh tyrkhl kmulw

72

myclcw ubc ywl yyj yncw yrrmw thqw nwcrg mtdltl ywl ynb twmcrhxyw mrmu thq ynbw 18 :mtjpcml yumcw ynbl nwcrg ynb 17 :hnc tamw

yrrm ynbw 19 :hnc tamw myclcw clc thq yyj yncw layzuw nwrbjwwl wtdd dbkwy ta mrmu jqyw 20 :mtdltl ywlh tjpcm hla ycwmw yljm

:hnc tamw myclcw ubc mrmu yyj yncw hcm taw nrha ta wl dltw hcal:yrtsw npxlaw lacym layzu ynbw 22 :yrkzw gpnw jrq rhxy ynbw 21

bdn ta wl dltw hcal wl nwcjn twja bdnymu tb ubcyla ta nrha jqyw 23psaybaw hnqlaw rysa jrq ynbw 24 :rmtya taw rzula ta awhyba taw

hcal wl layfwp twnbm wl jql nrha nb rzulaw 25 :yjrqh tjpcm hlahcmw nrha awh 26 :mtjpcml mywlh twba ycar hla sjnyp ta wl dltw

mh 27 :mtabx lu myrxm xram larcy ynb ta wayxwh mhl hwhy rma rcahcm awh myrxmm larcy ynb ta ayxwhl myrxm klm hurp la myrbdmh

la hwhy rbdyw 29 :myrxm xrab hcm la hwhy rbd mwyb yhyw 28 :nrhaw:kyla rbd yna rca lk ta myrxm klm hurp la rbd hwhy yna rmal hcm

:hurp yla umcy kyaw mytpc lru yna nh hwhy ynpl hcm rmayw 30Exodus 7

:kaybn hyhy kyja nrhaw hurpl myhla kyttn har hcm la hwhy rmayw 1ynb ta jlcw hurp la rbdy kyja nrhaw kwxa rca lk ta rbdt hta 2

ytpwm taw ytta ta ytybrhw hurp bl ta hcqa ynaw 3 :wxram larcyta ytaxwhw myrxmb ydy ta yttnw hurp mkla umcy alw 4 :myrxm xrab

myrxm wudyw 5 :myldg myfpcb myrxm xram larcy ynb ymu ta ytabx:mkwtm larcy ynb ta ytaxwhw myrxm lu ydy ta ytfnb hwhy yna ykhnc mynmc nb hcmw 7 :wcu nk mta hwhy hwx rcak nrhaw hcm cuyw 6law hcm la hwhy rmayw 8 :hurp la mrbdb hnc mynmcw clc nb nrhaw

jq nrha la trmaw tpwm mkl wnt rmal hurp mkla rbdy yk 9 :rmal nrhawcuyw hurp la nrhaw hcm abyw 10 :nyntl yhy hurp ynpl klchw kfm ta

yhyw wydbu ynplw hurp ynpl whfm ta nrha klcyw hwhy hwx rcak nkmyrxm ymfrj mh mg wcuyw mypckmlw mymkjl hurp mg arqyw 11 :nyntlta nrha hfm ulbyw mnyntl wyhyw whfm cya wkylcyw 12 :nk mhyfhlb

71

myrma mynblw kydbul ntn nya nbt 16 :kydbul hk hcut hml rmal hurplu myprn mta myprn rmayw 17 :kmu tafjw mykm kydbu hnhw wcu wnlmkl ntny al nbtw wdbu wkl htuw 18 :hwhyl hjbzn hkln myrma mta nkwurgt al rmal urb mta larcy ynb yrfc waryw 19 :wntt mynbl nktwmtarql mybxn nrha taw hcm ta wugpyw 20 :wmwyb mwy rbd mkynblm

mtcabh rca fpcyw mkylu hwhy ary mhla wrmayw 21 :hurp tam mtaxbbcyw 22 :wngrhl mdyb brj ttl wydbu ynyubw hurp ynyub wnjyr ta

zamw 23 :yntjlc hz hml hzh mul hturh hml ynda rmayw hwhy la hcm:kmu ta tlxh al lxhw hzh mul urh kmcb rbdl hurp la ytab

Exodus 6mjlcy hqzj dyb yk hurpl hcua rca hart htu hcm la hwhy rmayw 1

:hwhy yna wyla rmayw hcm la myhla rbdyw 2 :wxram mcrgy hqzj dybwytudwn al hwhy ymcw ydc lab bquy law qjxy la mhrba la araw 3

mhyrgm xra ta nunk xra ta mhl ttl mta ytyrb ta ytmqh mgw 4 :mhlmydbum myrxm rca larcy ynb tqan ta ytumc yna mgw 5 :hb wrg rcamkta ytaxwhw hwhy yna larcy ynbl rma nkl 6 :ytyrb ta rkzaw mta

hywfn uwrzb mkta ytlagw mtdbum mkta ytlxhw myrxm tlbs tjtmmtudyw myhlal mkl ytyyhw mul yl mkta ytjqlw 7 :myldg myfpcbw

mkta ytabhw 8 :myrxm twlbs tjtm mkta ayxwmh mkyhla hwhy yna ykhta yttnw bquylw qjxyl mhrbal hta ttl ydy ta ytacn rca xrah la

hcm la wumc alw larcy ynb la nk hcm rbdyw 9 :hwhy yna hcrwm mklhurp la rbd ab 11 :rmal hcm la hwhy rbdyw 10 :hcq hdbumw jwr rxqm

nh rmal hwhy ynpl hcm rbdyw 12 :wxram larcy ynb ta jlcyw myrxm klmrbdyw 13 :mytpc lru ynaw hurp ynumcy kyaw yla wumc al larcy ynb

myrxm klm hurp law larcy ynb la mwxyw nrha law hcm la hwhyrkb nbwar ynb mtba tyb ycar hla 14 :myrxm xram larcy ynb ta ayxwhl

lawmy nwumc ynbw 15 :nbwar tjpcm hla ymrkw nrxj awlpw kwnj larcyhlaw 16 :nwumc tjpcm hla tynunkh nb lwacw rjxw nykyw dhaw nymyw

70

ta jlc kyla rmaw 23 :larcy yrkb ynb hwhy rma hk hurp la trmaw 22krdb yhyw 24 :krkb knb ta grh ykna hnh wjlcl namtw yndbuyw ynb

hnb tlru ta trktw rx hrpx jqtw 25 :wtymh cqbyw hwhy whcgpyw nwlmbntj hrma za wnmm pryw 26 :yl hta mymd ntj yk rmatw wylgrl ugtw

whcgpyw klyw hrbdmh hcm tarql kl nrha la hwhy rmayw 27 :tlwml mymdwjlc rca hwhy yrbd lk ta nrhal hcm dgyw 28 :wl qcyw myhlah rhb

ynb ynqz lk ta wpsayw nrhaw hcm klyw 29 :whwx rca ttah lk tawttah cuyw hcm la hwhy rbd rca myrbdh lk ta nrha rbdyw 30 :larcyhar ykw larcy ynb ta hwhy dqp yk wumcyw muh nmayw 31 :muh ynyul

:wwjtcyw wdqyw mynu taExodus 5

jlc larcy yhla hwhy rma hk hurp la wrmayw nrhaw hcm wab rjaw 1ta jlcl wlqb umca rca hwhy ym hurp rmayw 2 :rbdmb yl wgjyw ymu ta

yhla wrmayw 3 :jlca al larcy ta mgw hwhy ta ytudy al larcyhwhyl hjbznw rbdmb mymy tclc krd an hkln wnylu arqn myrbuh

hcm hml myrxm klm mhla rmayw 4 :brjb wa rbdb wnugpy np wnyhlamybr nh hurp rmayw 5 :mkytlbsl wkl wycumm muh ta wuyrpt nrhaw

mycgnh ta awhh mwyb hurp wxyw 6 :mtlbsm mta mtbchw xrah mu htumclc lwmtk mynblh nbll mul nbt ttl nwpsat al 7 :rmal wyrfc taw mubmclc lwmt mycu mh rca mynblh tnktm taw 8 :nbt mhl wccqw wkly mhhkln rmal myqux mh nk lu mh myprn yk wnmm wurgt al mhylu wmyctyrbdb wucy law hb wcuyw mycnah lu hdbuh dbkt 9 :wnyhlal hjbznhurp rma hk rmal muh la wrmayw wyrfcw muh ycgn waxyw 10 :rqc

urgn nya yk waxmt rcam nbt mkl wjq wkl mta 11 :nbt mkl ntn ynnyamycgnhw 13 :nbtl cq ccql myrxm xra lkb muh xpyw 12 :rbd mktdbum

yrfc wkyw 14 :nbth twyhb rcak wmwyb mwy rbd mkycum wlk rmal myxanbll mkqj mtylk al uwdm rmal hurp ycgn mhlu wmc rca larcy ynbla wquxyw larcy ynb yrfc wabyw 15 :mwyh mg lwmt mg mclc lwmtk

69

luw mkynb lu mtmcw tlmcw bhz ylkw psk ylk htyb trgmw htnkcm:myrxm ta mtlxnw mkytnb

Exodus 4harn al wrmay yk ylqb wumcy alw yl wnymay al nhw rmayw hcm nuyw 1whkylch rmayw 3 :hfm rmayw kdyb hzm hwhy wyla rmayw 2 :hwhy kyla

hcm la hwhy rmayw 4 :wynpm hcm snyw cjnl yhyw hxra whklcyw hxranuml 5 :wpkb hfml yhyw wb qzjyw wdy jlcyw wbnzb zjaw kdy jlc

yhlaw qjxy yhla mhrba yhla mtba yhla hwhy kyla harn yk wnymayhaxwyw wqyjb wdy abyw kqyjb kdy an abh dwu wl hwhy rmayw 6 :bquy

wqyj la wdy bcyw kqyj la kdy bch rmayw 7 :glck turxm wdy hnhwlql wumcy alw kl wnymay al ma hyhw 8 :wrcbk hbc hnhw wqyjm haxwyw

yncl mg wnymay al ma hyhw 9 :nwrjah tah lql wnymahw nwcarh tahwyhw hcbyh tkpcw rayh ymymm tjqlw klql nwumcy alw hlah twtah

yb hwhy la hcm rmayw 10 :tcbyb mdl wyhw rayh nm jqt rca mymhkdbu la krbd zam mg mclcm mg lwmtm mg ykna myrbd cya al ynda

ym wa mdal hp mc ym wyla hwhy rmayw 11 :ykna nwcl dbkw hp dbk ykyknaw kl htuw 12 :hwhy ykna alh rwu wa jqp wa crj wa mla mwcy

:jlct dyb an jlc ynda yb rmayw 13 :rbdt rca kytyrwhw kyp mu hyharbdy rbd yk ytudy ywlh kyja nrha alh rmayw hcmb hwhy pa rjyw 14ta tmcw wyla trbdw 15 :wblb jmcw karw ktarql axy awh hnh mgw awh

rca ta mkta ytyrwhw whyp muw kyp mu hyha yknaw wypb myrbdhwl hyht htaw hpl kl hyhy awh hyhw muh la kl awh rbdw 16 :nwcut

hcm klyw 18 :ttah ta wb hcut rca kdyb jqt hzh hfmh taw 17 :myhlalmyrxmb rca yja la hbwcaw an hkla wl rmayw wntj rty la bcyw

hcm la hwhy rmayw 19 :mwlcl kl hcml wrty rmayw myyj mdwuh harawhcm jqyw 20 :kcpn ta mycqbmh mycnah lk wtm yk myrxm bc kl nydmb

hfm ta hcm jqyw myrxm hxra bcyw rmjh lu mbkryw wynb taw wtca tamytpmh lk har hmyrxm bwcl ktklb hcm la hwhy rmayw 21 :wdyb myhlah:muh ta jlcy alw wbl ta qzja ynaw hurp ynpl mtycuw kdyb ytmc rca

68

haraw an hrsa hcm rmayw 3 :lka wnnya hnshw cab rub hnsh hnhw arywtwarl rs yk hwhy aryw 4 :hnsh ruby al uwdm hzh ldgh harmh ta

la rmayw 5 :ynnh rmayw hcm hcm rmayw hnsh kwtm myhla wyla arqywcdq tmda wylu dmwu hta rca mwqmh yk kylgr lum kylun lc mlh brqt

bquy yhlaw qjxy yhla mhrba yhla kyba yhla ykna rmayw 6 :awhytyar har hwhy rmayw 7 :myhlah la fybhm ary yk wynp hcm rtsywta ytudy yk wycgn ynpm ytumc mtqux taw myrxmb rca ymu ynu ta

xra la awhh xrah nm wtluhlw myrxm dym wlyxhl draw 8 :wybakmyrmahw ytjhw ynunkh mwqm la cbdw blj tbz xra la hbjrw hbwf

mgw yla hab larcy ynb tqux hnh htuw 9 :yswbyhw ywjhw yzrphwhurp la kjlcaw hkl htuw 10 :mta myxjl myrxm rca xjlh ta ytyar

yk ykna ym myhlah la hcm rmayw 11 :myrxmm larcy ynb ymu ta axwhwkmu hyha yk rmayw 12 :myrxmm larcy ynb ta ayxwa ykw hurp la kla

ta nwdbut myrxmm muh ta kayxwhb kytjlc ykna yk twah kl hzwynb la ab ykna hnh myhlah la hcm rmayw 13 :hzh rhh lu myhlah

hm wmc hm yl wrmaw mkyla ynjlc mkytwba yhla mhl ytrmaw larcyrmat hk rmayw hyha rca hyha hcm la myhla rmayw 14 :mhla rma

rmat hk hcm la myhla dwu rmayw 15 :mkyla ynjlc hyha larcy ynblbquy yhlaw qjxy yhla mhrba yhla mkytba yhla hwhy larcy ynb la

larcy ynqz ta tpsaw kl 16 :rd rdl yrkz hzw mlul ymc hz mkyla ynjlcbquyw qjxy mhrba yhla yla harn mkytba yhla hwhy mhla trmaw

ynum mkta hlua rmaw 17 :myrxmb mkl ywcuh taw mkta ytdqp dqp rmalxra la yswbyhw ywjhw yzrphw yrmahw ytjhw ynunkh xra la myrxm

myrxm klm la larcy ynqzw hta tabw klql wumcw 18 :cbdw blj tbzkrd an hkln htuw wnylu hrqn myyrbuh yhla hwhy wyla mtrmaw

nty al yk ytudy ynaw 19 :wnyhla hwhyl hjbznw rbdmb mymy tclcta ytykhw ydy ta ytjlcw 20 :hqzj dyb alw klhl myrxm klm mkta

ta yttnw 21 :mkta jlcy nk yrjaw wbrqb hcua rca ytalpn lkb myrxmhca hlacw 22 :mqyr wklt al nwklt yk hyhw myrxm ynyub hzh muh nj

67

htma ta jlctw pwsh kwtb hbth ta artw rayh dy lu tklh hytrunwrmatw wylu lmjtw hkb run hnhw dlyh ta whartw jtptw 6 :hjqtwhca kl ytarqw klah hurp tb la wtja rmatw 7 :hz myrbuh ydlymkltw ykl hurp tb hl rmatw 8 :dlyh ta kl qnytw tyrbuh nm tqnym

hzh dlyh ta ykylyh hurp tb hl rmatw 9 :dlyh ma ta arqtw hmluhldgyw 10 :whqyntw dlyh hcah jqtw krkc ta nta ynaw yl whqnyhw

mymh nm yk rmatw hcm wmc arqtw nbl hl yhyw hurp tbl whabtw dlyhmtlbsb aryw wyja la axyw hcm ldgyw mhh mymyb yhyw 11 :whtycmnya yk aryw hkw hk npyw 12 :wyjam yrbu cya hkm yrxm cya aryw

mycna ync hnhw ynch mwyb axyw 13 :lwjb whnmfyw yrxmh ta kyw cyafpcw rc cyal kmc ym rmayw 14 :kur hkt hml ucrl rmayw myxn myrbunka rmayw hcm aryyw yrxmh ta tgrh rcak rma hta yngrhlh wnylu

hcm jrbyw hcm ta grhl cqbyw hzh rbdh ta hurp umcyw 15 :rbdh udwntwnb ubc nydm nhklw 16 :rabh lu bcyw nydm xrab bcyw hurp ynpm

myurh wabyw 17 :nhyba nax twqchlvmyfhrh ta hnalmtw hnldtw hnabtwnhyba lawur la hnabtw 18 :mnax ta qcyw nucwyw hcm mqyw mwcrgywmyurh dym wnlyxh yrxm cya nrmatw 19 :mwyh ab ntrhm uwdm rmayw

ntbzu hz hml wyaw wytnb la rmayw 20 :naxh ta qcyw wnl hld hld mgwhrpx ta ntyw cyah ta tbcl hcm lawyw 21 :mjl lkayw wl narq cyah ta

xrab ytyyh rg rma yk mcrg wmc ta arqyw nb dltw 22 hcml wtblarcy ynb wjnayw myrxm klm tmyw mhh mybrh mymyb yhyw 23 :hyrknmyhla umcyw 24 :hdbuh nm myhlah la mtuwc lutw wquzyw hdbuh nm

aryw 25 :bquy taw qjxy ta mhrba ta wtyrb ta myhla rkzyw mtqan ta:myhla udyw larcy ynb ta myhla

Exodus 3rbdmh rja naxh ta ghnyw nydm nhk wntj wrty nax ta hur hyh hcmw 1

hnsh kwtm ca tblb wyla hwhy kalm aryw 2 :hbrj myhlah rh la abyw

66

The 2nd Book of Moses, called Exodus, or Shemot in HebrewExodus 1

:wab wtybw cya bquy ta hmyrxm myabh larcy ynb twmc hlaw 1:rcaw dg yltpnw nd 4 :nmynbw nlwbz rkccy 3 :hdwhyw ywl nwumc nbwar 2

tmyw 6 :myrxmb hyh pswyw cpn myubc bquy kry yaxy cpn lk yhyw 5wbryw wxrcyw wrp larcy ynbw 7 :awhh rwdh lkw wyja lkw pswy

al rca myrxm lu cdj klm mqyw 8 :mta xrah almtw dam damb wmxuywhbh 10 :wnmm mwxuw br larcy ynb mu hnh wmu la rmayw 9 :pswy ta udy

wnyanc lu awh mg pswnw hmjlm hnarqt yk hyhw hbry np wl hmkjtnmtlbsb wtnu numl mysm yrc wylu wmycyw 11 :xrah nm hluw wnb mjlnw

hbry nk wta wnuy rcakw 12 :ssmur taw mtp ta hurpl twnksm yru nbyw:krpb larcy ynb ta myrxm wdbuyw 13 larcy ynb ynpm wxqyw xrpy nkwlk ta hdcb hdbu lkbw mynblbw rmjb hcq hdbub mhyyj ta wrrmyw 14

mc rca tyrbuh tdlyml myrxm klm rmayw 15 :krpb mhb wdbu rca mtdbulu ntyarw twyrbuh ta nkdlyb rmayw 16 :huwp tynch mcw hrpc tjahta tdlymh narytw 17 :hyjw awh tb maw wta ntmhw awh nb ma mynbah

:mydlyh ta nyyjtw myrxm klm nhyla rbd rcak wcu alw myhlahnyyjtw hzh rbdh ntycu uwdm nhl rmayw tdlyml myrxm klm arqyw 18

tyrbuh tyrxmh mycnk al yk hurp la tdlymh nrmatw 19 :mydlyh tatdlyml myhla bfyyw 20 :wdlyw tdlymh nhla awbt mrfb hnh twyj yk

cuyw myhlah ta tdlymh wary yk yhyw 21 :dam wmxuyw muh brywwhkylct hrayh dwlyh nbh lk rmal wmu lkl hurp wxyw 22 :mytb mhl

:nwyjt tbh lkwExodus 2

yk wta artw nb dltw hcah rhtw 2 :ywl tb ta jqyw ywl tybm cya klyw 1tbt wl jqtw wnypxh dwu hlky alw 3 :myjry hclc whnpxtw awh bwf:rayh tpc lu pwsb mctw dlyh ta hb mctw tpzbw rmjb hrmjtw amgrayh lu xjrl hurp tb drtw 5 :wl hcuy hm hudl qjrm wtja bxttw 4

65

xra ynqz lkw wtyb ynqz hurp ydbu lk wta wluyw wyba ta rbql pswywbzu mrqbw mnaxw mpf qr wyba tybw wyjaw pswy tyb lkw 8 :myrxm

wabyw 10 :dam dbk hnjmh yhyw myçrp mg bkr mg wmu luyw 9 :nçg xrabçuyw dam dbkw lwdg dpsm mç wdpsyw ndryh rbub rça dfah nrg du

dfah nrgb lbah ta ynunkh xrah bçwy aryw 11 :mymy tubç lba wybal:ndryh rbub rça myrxm lba hmç arq nk lu myrxml hz dbk lba wrmaywwrbqyw nunk hxra wynb wta waçyw 13 :mwx rçak nk wl wynb wçuyw 12nrpu tam rbq tzjal hdçh ta mhrba hnq rça hlpkmh hdç trumb wta

wta myluh lkw wyjaw awh hmyrxm pswy bçyw 14 :armm ynp lu ytjhmhyba tm yk pswy yja waryw 15 :wyba ta wrbq yrja wyba ta rbql:wta wnlmg rça hurh lk ta wnl byçy bçhw pswy wnmfçy wl wrmaywpswyl wrmat hk 17 :rmal wtwm ynpl hwx kyba rmal pswy la wwxyw 16

ydbu uçpl an aç htuw kwlmg hur yk mtafjw kyja uçp an aç anawynpl wlpyw wyja mg wklyw 18 :wyla mrbdb pswy kbyw kyba yhla

tjth yk waryt la pswy mhla rmayw 19 :mydbul kl wnnh wrmaywmwyk hçu numl hbfl hbçj myhla hur ylu mtbçj mtaw 20 :yna myhla

mjnyw mkpf taw mkta lklka ykna waryt la htuw 21 :br mu tyjhl hzhpswy yjyw wyba tybw awh myrxmb pswy bçyw 22 :mbl lu rbdyw mtwa

hçnm nb rykm ynb mg myçlç ynb myrpal pswy aryw 23 :mynç rçuw hamdqp myhlaw tm ykna wyja la pswy rmayw 24 :pswy ykrb lu wdly

qjxyl mhrbal ubçn rça xrah la tazh xrah nm mkta hluhw mkta dqpymkta myhla dqpy dqp rmal larçy ynb ta pswy ubçyw 25 :bquylw

wta wfnjyw mynç rçuw ham nb pswy tmyw 26 :hzm ytmxu ta mtluhw:myrxmb nwrab mçyyw

64

sbk wnta ynb hqrçlw hryu npgl yrsa 11 :mymu thqy wlw hlyç aby:bljm mynç nblw nyym mynyu ylylkj 12 :htws mybnu mdbw wçbl nyyb

rkççy 14 :ndyx lu wtkryw tyna pwjl awhw nkçy mymy pwjl nlwbz 13hmun yk xrah taw bwf yk hjnm aryw 15 :mytpçmh nyb xbr mrg rmj

:larçy yfbç djak wmu nydy nd 16 :dbu sml yhyw lbsl wmkç fyw:rwja wbkr lpyw sws ybqu kçnh jra ylu npypç krd ylu çjn nd yhy 17

hnmç rçam 20 :bqu dgy awhw wndwgy dwdg dg 19 :hwhy ytywq ktuwçyl 18trp nb 22 :rpç yrma ntnh hjlç hlya yltpn 21 :klm yndum nty awhw wmjl

whmfçyw wbrw whrrmyw 23 :rwç ylu hdux twnb nyu ylu trp nb pswybquy ryba ydym wydy yurz wzpyw wtçq ntyab bçtw 24 :myxj ylub

mymç tkrb kkrbyw ydç taw krzuyw kyba lam 25 :larçy nba hur mçmlu wrbg kyba tkrb 26 :mjrw mydç tkrb tjt txbr mwht tkrb lum

:wyja ryzn dqdqlw pswy çarl nyyht mlwu tubg twat du yrwh tkrbyfbç hla lk 28 :llç qljy brulw du lkay rqbb prfy baz nymynb 27

wtkrbk rça çya mtwa krbyw mhyba mhl rbd rça tazw rçu mynç larçyytba la yta wrbq ymu la psan yna mhla rmayw mtwa wxyw 29 :mta krb

ynp lu rça hlpkmh hdçb rça hrumb 30 :ytjh nwrpu hdçb rça hrumh la:rbq tzjal ytjh nrpu tam hdçh ta mhrba hnq rça nunk xrab armm

wtça hqbr taw qjxy ta wrbq hmç wtça hrç taw mhrba ta wrbq hmç 31lkyw 33 :tj ynb tam wb rça hrumhw hdçh hnqm 32 :hal ta ytrbq hmçw

:wymu la psayw uwgyw hfmh la wylgr psayw wynb ta twxl bquyGenesis 50

wydbu ta pswy wxyw 2 :wl qçyw wylu kbyw wyba ynp lu pswy lpyw 1wl walmyw 3 :larçy ta myaprh wfnjyw wyba ta fnjl myaprh ta

:mwy myubç myrxm wta wkbyw myfnjh ymy walmy nk yk mwy myubranj ytaxm an ma rmal hurp tyb la pswy rbdyw wtykb ymy wrbuyw 4

tm ykna hnh rmal ynuybçh yba 5 :rmal hurp ynzab an wrbd mkynyubta hrbqaw an hlua htuw ynrbqt hmç nunk xrab yl ytyrk rça yrbqb

luyw 7 :kuybçh rçak kyba ta rbqw hlu hurp rmayw 6 :hbwçaw yba

63

ynyuw 10 :mkrbaw yla an mjq rmayw hzb myhla yl ntn rça mh ynb:mhl qbjyw mhl qçyw wyla mta çgyw twarl lkwy al nqzm wdbk larçymg myhla yta harh hnhw ytllp al kynp har pswy la larçy rmayw 11jqyw 13 :hxra wypal wjtçyw wykrb mum mta pswy axwyw 12 :kurz ta

wlamçb hçnm taw larçy lamçm wnymyb myrpa ta mhynç ta pswymyrpa çar lu tçyw wnymy ta larçy jlçyw 14 :wyla çgyw larçy nymym

:rwkbh hçnm yk wydy ta lkç hçnm çar lu wlamç taw ryuxh awhwqjxyw mhrba wynpl ytba wklhth rça myhlah rmayw pswy ta krbyw 15

ur lkm yta lagh kalmh 16 :hzh mwyh du ydwum yta hurh myhlahbrl wgdyw qjxyw mhrba ytba mçw ymç mhb arqyw myrunh ta krby

uryw myrpa çar lu wnymy dy wyba tyçy yk pswy aryw 17 :xrah brqb:hçnm çar lu myrpa çar lum hta ryshl wyba dy kmtyw wynyub

:wçar lu knymy myç rkbh hz yk yba nk al wyba la pswy rmayw 18ldgy awh mgw mul hyhy awh mg ytudy ynb ytudy rmayw wyba namyw 19

mwyb mkrbyw 20 :mywgh alm hyhy wurzw wnmm ldgy nfqh wyja mlwawta mçyw hçnmkw myrpak myhla kmçy rmal larçy krby kb rwmal awhh

myhla hyhw tm ykna hnh pswy la larçy rmayw 21 :hçnm ynpl myrpakyja lu dja mkç kl yttn ynaw 22 :mkytba xra la mkta byçhw mkmu

:ytçqbw ybrjb yrmah dym ytjql rçaGenesis 49

mkta arqy rça ta mkl hdygaw wpsah rmayw wynb la bquy arqyw 1:mkyba larçy la wumçw bquy ynb wumçw wxbqh 2 :mymyh tyrjab

la mymk zjp 4 :zu rtyw taç rty ynwa tyçarw yjk hta yrkb nbwar 3myja ywlw nwumç 5 :hlu yuwxy tllj za kyba ybkçm tylu yk rtwtmpab yk ydbk djt la mlhqb yçpn abt la mdsb 6 :mhytrkm smj ylk

mqlja htçq yk mtrbuw zu yk mpa rwra 7 :rwç wrqu mnxrbw çya wgrhkybya prub kdy kyja kwdwy hta hdwhy 8 :larçyb mxypaw bquyb

hyrak xbr urk tylu ynb prfm hdwhy hyra rwg 9 :kyba ynb kl wwjtçyyk du wylgr nybm qqjmw hdwhym fbç rwsy al 10 :wnmyqy ym ayblkw

62

mydbu wntmdaw wnjna hyhnw mjlb wntmda taw wnta hnq wntmdalk ta pswy nqyw 20 :mçt al hmdahw twmn alw hyjnw urz ntw hurpl

yhtw burh mhlu qzj yk whdç çya myrxm wrkm yk hurpl myrxm tmda:whxq duw myrxm lwbg hxqm myrul wta rybuh muh taw 21 :hurpl xrahrça mqj ta wlkaw hurp tam mynhkl qj yk hnq al mynhkh tmda qr 22

ytynq nh muh la pswy rmayw 23 :mtmda ta wrkm al nk lu hurp mhl ntnhyhw 24 :hmdah ta mturzw urz mkl ah hurpl mktmda taw mwyh mkta

hdçh urzl mkl hyhy tdyh ubraw hurpl tyçymj mttnw tawbtbynyub nj axmn wntyjh wrmayw 25 :mkpfl lkalw mkytbb rçalw mklkalw

lu hzh mwyh du qjl pswy hta mçyw 26 :hurpl mydbu wnyyhw yndabçyw 27 :hurpl htyh al mdbl mynhkh tmda qr çmjl hurpl myrxm tmda

yjyw 28 :dam wbryw wrpyw hb wzjayw nçg xrab myrxm xrab larçymynç ubç wyyj ynç bquy ymy yhyw hnç hrçu ubç myrxm xrab bquy

rmayw pswyl wnbl arqyw twml larçy ymy wbrqyw 29 :hnç tamw myubrawdsj ydmu tyçuw ykry tjt kdy an myç kynyub nj ytaxm an ma wl

myrxmm yntaçnw ytba mu ytbkçw 30 :myrxmb ynrbqt an la tmawwl ubçyw yl hubçh rmayw 31 :krbdk hçua ykna rmayw mtrbqb yntrbqw

:hfmh çar lu larçy wjtçywGenesis 48

ynç ta jqyw hlj kyba hnh pswyl rmayw hlah myrbdh yrja yhyw 1ab pswy knb hnh rmayw bquyl dgyw 2 :myrpa taw hçnm ta wmu wynb

ydç la pswy la bquy rmayw 3 :hfmh lu bçyw larçy qzjtyw kylaktybrhw krpm ynnh yla rmayw 4 :yta krbyw nunk xrab zwlb yla harn

:mlwu tzja kyrja kurzl tazh xrah ta yttnw mymu lhql kyttnwmh yl hmyrxm kyla yab du myrxm xrab kl mydlwnh kynb ynç htuw 5

kl mhyrja tdlwh rça ktdlwmw 6 :yl wyhy nwumçw nbwark hçnmw myrpaxrab ljr ylu htm ndpm yabb ynaw 7 :mtljnb warqy mhyja mç lu wyhy

tyb awh trpa krdb mç hrbqaw htrpa abl xra trbk dwub krdb nunkwyba la pswy rmayw 9 :hla ym rmayw pswy ynb ta larçy aryw 8 :mjl

61

hnqm yçna yk nax yur myçnahw 32 :yla wab nunk xrab rça yba tybwrmaw hurp mkl arqy yk hyhw 33 :waybh mhl rça lkw mrqbw mnaxw wyh

mg htu duw wnyrwunm kydbu wyh hnqm yçna mtrmaw 34 :mkyçum hm:nax hur lk myrxm tbuwt yk nçg xrab wbçt rwbub wnytba mg wnjna

Genesis 47wab mhl rça lkw mrqbw mnaxw yjaw yba rmayw hurpl dgyw pswy abyw 1

ynpl mgxyw myçna hçmj jql wyja hxqmw 2 :nçg xrab mnhw nunk xramkydbu nax hur hurp la wrmayw mkyçum hm wyja la hurp rmayw 3 :hurp

hurm nya yk wnab xrab rwgl hurp la wrmayw 4 :wnytwba mg wnjna mgxrab kydbu an wbçy htuw nunk xrab burh dbk yk kydbul rça naxl

myrxm xra 6 :kyla wab kyjaw kyba rmal pswy la hurp rmayw 5 :nçgmaw nçg xrab wbçy kyja taw kyba ta bçwh xrah bfymb awh kynplta pswy abyw 7 :yl rça lu hnqm yrç mtmçw lyj yçna mb çyw tudy

la hurp rmayw 8 :hurp ta bquy krbyw hurp ynpl whdmuyw wyba bquymyçlç yrwgm ynç ymy hurp la bquy rmayw 9 :kyyj ynç ymy hmk bquy

yyj ynç ymy ta wgyçh alw yyj ynç ymy wyh myurw fum hnç tamwbçwyw 11 :hurp ynplm axyw hurp ta bquy krbyw 10 :mhyrwgm ymyb ytba

xrab xrah bfymb myrxm xrab hzja mhl ntyw wyja taw wyba ta pswytyb lk taw wyja taw wyba ta pswy lklkyw 12 :hurp hwx rçak ssmur

xra hltw dam burh dbk yk xrah lkb nya mjlw 13 :pfh ypl mjl wybaxrab axmnh pskh lk ta pswy fqlyw 14 :burh ynpm nunk xraw myrxm

:hurp htyb pskh ta pswy abyw myrbç mh rça rbçb nunk xrabw myrxmhbh rmal pswy la myrxm lk wabyw nunk xramw myrxm xram pskh mtyw 15

hntaw mkynqm wbh pswy rmayw 16 :psk spa yk kdgn twmn hmlw mjl wnlpswy mhl ntyw pswy la mhynqm ta waybyw 17 :psk spa ma mkynqmb mkl

lkb mjlb mlhnyw myrmjbw rqbh hnqmbw naxh hnqmbw myswsb mjlwrmayw tynçh hnçb wyla wabyw awhh hnçh mttw 18 :awhh hnçb mhnqm

ynpl raçn al ynda la hmhbh hnqmw pskh mt ma yk yndam djkn al wlmg wnjna mg kynyul twmn hml 19 :wntmdaw wntywg ma ytlb ynda

60

ywgl yk hmyrxm hdrm aryt la kyba yhla lah ykna rmayw 3 :ynnhpswyw hlu mg klua yknaw hmyrxm kmu dra ykna 4 :mç kmyça lwdg

bquy ta larçy ynb waçyw ubç rabm bquy mqyw 5 :kynyu lu wdy tyçywjqyw 6 :wta taçl hurp jlç rça twlgub mhyçn taw mpf taw mhybalkw bquy hmyrxm wabyw nunk xrab wçkr rça mçwkr taw mhynqm ta

wta aybh wurz lkw wynb twnbw wytnb wta wynb ynbw wynb 7 :wta wurzbquy rkb wynbw bquy hmyrxm myabh larçy ynb twmç hlaw 8 :hmyrxm

lawmy nwumç ynbw 10 :ymrkw nrxjw awlpw kwnj nbwar ynbw 9 :nbwarthq nwçrg ywl ynbw 11 :tynunkh nb lwaçw rjxw nykyw dhaw nymyw

xrab nnwaw ru tmyw jrzw xrpw hlçw nnwaw ru hdwhy ynbw 12 :yrrmw:nrmçw bwyw hwpw ulwt rkççy ynbw 13 :lwmjw nrxj xrp ynb wyhyw nunk

ndpb bquyl hdly rça hal ynb hla 15 :laljyw nwlaw drs nwlbz ynbw 14nwypx dg ynbw 16 :çlçw myçlç wytwnbw wynb çpn lk wtb hnyd taw mra

ywçyw hwçyw hnmy rça ynbw 17 :ylaraw ydwraw yru nbxaw ynwç ygjwntn rça hplz ynb hla 18 :layklmw rbj huyrb ynbw mtja jrçw huyrbw

bquy tça ljr ynb 19 :çpn hrçu çç bquyl hla ta dltw wtb hall nblyfwp tb tnsa wl hdly rça myrxm xrab pswyl dlwyw 20 :nmynbw pswy

arg lbçaw rkbw ulb nmynb ynbw 21 :myrpa taw hçnm ta na nhk urplk bquyl dly rça ljr ynb hla 22 :draw mypjw mypm çarw yja nmunw

:mlçw rxyw ynwgw laxjy yltpn ynbw 24 :myçj nd ynbw 23 :rçu hubra çpn:hubç çpn lk bquyl hla ta dltw wtb ljrl nbl ntn rça hhlb ynb hla 25çpn lk bquy ynb yçn dblm wkry yaxy hmyrxm bquyl habh çpnh lk 26

tybl çpnh lk mynç çpn myrxmb wl dly rça pswy ynbw 27 :ççw myççtrwhl pswy la wynpl jlç hdwhy taw 28 :myubç hmyrxm habh bquy

larçy tarql luyw wtbkrm pswy rsayw 29 :nçg hxra wabyw hnçg wynplrmayw 30 :dwu wyrawx lu kbyw wyrawx lu lpyw wyla aryw hnçg wyba

rmayw 31 :yj kdwu yk kynp ta ytwar yrja muph htwma pswy la larçyyja wyla hrmaw hurpl hdygaw hlua wyba tyb law wyja la pswy

59

twyjhlw xrab tyraç mkl mwçl mkynpl myhla ynjlçyw 7 :ryxqw çyrjynmyçyw myhlah yk hnh yta mtjlç mta al htuw 8 :hldg hfylpl mkl

yba la wluw wrhm 9 :myrxm xra lkb lçmw wtyb lkl nwdalw hurpl balyla hdr myrxm lkl nwdal myhla ynmç pswy knb rma hk wyla mtrmaw

kynb ynbw kynbw hta yla bwrq tyyhw nçg xrab tbçyw 10 :dmut lanp bur mynç çmj dwu yk mç kta ytlklkw 11 :kl rça lkw krqbw knaxw

nymynb yja ynyuw twar mkynyu hnhw 12 :kl rça lkw ktybw hta çrwtrça lk taw myrxmb ydwbk lk ta ybal mtdghw 13 :mkyla rbdmh yp yk

kbyw wyja nmynb yrawx lu lpyw 14 :hnh yba ta mtdrwhw mtrhmw mtyarwrbd nk yrjaw mhlu kbyw wyja lkl qçnyw 15 :wyrawx lu hkb nmynbwynyub bfyyw pswy yja wab rmal hurp tyb umçn lqhw 16 :wta wyja

wçu taz kyja la rma pswy la hurp rmayw 17 :wydbu ynyubw hurpmkytb taw mkyba ta wjqw 18 :nunk hxra wab wklw mkryub ta wnufhtaw 19 :xrah blj ta wlkaw myrxm xra bwf ta mkl hntaw yla wabw

ta mtaçnw mkyçnlw mkpfl twlgu myrxm xram mkl wjq wçu taz htywxmkl myrxm xra lk bwf yk mkylk lu sjt la mknyuw 20 :mtabw mkyba

ntyw hurp yp lu twlgu pswy mhl ntyw larçy ynb nk wçuyw 21 :awhpsk twam çlç ntn nmynblw tlmç twplj çyal ntn mlkl 22 :krdl hdx mhlmyrxm bwfm myaçn myrmj hrçu tazk jlç wybalw 23 :tlmç tplj çmjwwklyw wyja ta jlçyw 24 :krdl wybal nwzmw mjlw rb taçn tnta rçuw

bquy la nunk xra wabyw myrxmm wluyw 25 :krdb wzgrt la mhla rmaywgpyw myrxm xra lkb lçm awh ykw yj pswy dwu rmal wl wdgyw 26 :mhyba

mhla rbd rça pswy yrbd lk ta wyla wrbdyw 27 :mhl nymah al yk wbl:mhyba bquy jwr yjtw wta taçl pswy jlç rça twlguh ta aryw

:twma mrfb wnaraw hkla yj ynb pswy dwu br larçy rmayw 28Genesis 46

wyba yhlal myjbz jbzyw ubç hrab abyw wl rça lkw larçy usyw 1rmayw bquy bquy rmayw hlylh tarmb larçyl myhla rmayw 2 :qjxy

58

axm myhlah qdfxn hmw rbdn hm yndal rman hm hdwhy rmayw 16 :ynmk:wdyb uybgh axmn rça mg wnjna mg yndal mydbu wnnh kydbu nwu tahyhy awh wdyb uybgh axmn rça çyah taz twçum yl hlylj rmayw 17

ynda yb rmayw hdwhy wyla çgyw 18 :mkyba la mwlçl wlu mtaw dbu yl:hurpk kwmk yk kdbub kpa rjy law ynda ynzab rbd kdbu an rbdy

wnl çy ynda la rmanw 20 :ja wa ba mkl çyh rmal wydbu ta laç ynda 19:wbha wybaw wmal wdbl awh rtwyw tm wyjaw nfq mynqz dlyw nqz ba

ynda la rmanw 22 :wylu ynyu hmyçaw yla whdrwh kydbu la rmatw 21ma kydbu la rmatw 23 :tmw wyba ta bzuw wyba ta bzul runh lkwy al

la wnylu yk yhyw 24 :ynp twarl nwpst al mkta nfqh mkyja dry al:lka fum wnl wrbç wbç wnyba rmayw 25 :ynda yrbd ta wl dgnw yba kdbu

lkwn al yk wndryw wnta nfqh wnyja çy ma tdrl lkwn al rmanw 26wnyla yba kdbu rmayw 27 :wnta wnnya nfqh wnyjaw çyah ynp twarlprf ka rmaw ytam djah axyw 28 :ytça yl hdly mynç yk mtudy mta

nwsa whrqw ynp mum hz ta mg mtjqlw 29 :hnh du wytyar alw prfrunhw yba kdbu la yabk htuw 30 :hlaç hurb ytbyç ta mtdrwhw

tmw runh nya yk wtwark hyhw 31 :wçpnb hrwçq wçpnw wnta wnnyata bru kdbu yk 32 :hlaç nwgyb wnyba kdbu tbyç ta kydbu wdyrwhw

:mymyh lk ybal ytafjw kyla wnayba al ma rmal yba mum runhyk 34 :wyja mu luy runhw yndal dbu runh tjt kdbu an bçy htuw 33

:yba ta axmy rça urb hara np yta wnnya runhw yba la hlua kyaGenesis 45

ylum çya lk wayxwh arqyw wylu mybxnh lkl qpathl pswy lky alw 1wumçyw ykbb wlq ta ntyw 2 :wyja la pswy udwthb wta çya dmu alw

yj yba dwuh pswy yna wyja la pswy rmayw 3 :hurp tyb umçyw myrxmwyja la pswy rmayw 4 :wynpm wlhbn yk wta twnul wyja wlky alw

:hmyrxm yta mtrkm rça mkyja pswy yna rmayw wçgyw yla an wçgynjlç hyjml yk hnh yta mtrkm yk mkynyub rjy law wbxut la htuw 5nya rça mynç çmj dwuw xrah brqb burh mytnç hz yk 6 :mkynpl myhla

57

mdyb rça hjnmh ta wl waybyw htybh pswy abyw 26 :mjl wlkay mçnqzh mkyba mwlçh rmayw mwlçl mhl laçyw 27 :hxra wl wwjtçyw htybhwdqyw yj wndwu wnybal kdbul mwlç wrmayw 28 :yj wndwuh mtrma rça

mkyja hzh rmayw wma nb wyja nymynb ta aryw wynyu açyw 29 :wjtçywwrmkn yk pswy rhmyw 30 :ynb knjy myhla rmayw yla mtrma rça nfqh

wynp xjryw 31 :hmç kbyw hrdjh abyw twkbl çqbyw wyja la wymjrmyrxmlw mdbl mhlw wdbl wl wmyçyw 32 :mjl wmyç rmayw qpatyw axywhbuwt yk mjl myrbuh ta lkal myrxmh nwlkwy al yk mdbl wta mylkah

whmtyw wtruxk ryuxhw wtrkbk rkbh wynpl wbçyw 33 :myrxml awhnmynb taçm brtw mhla wynp tam taçm açyw 34 :whur la çya myçnah

:wmu wrkçyw wtçyw twdy çmj mlk taçmmGenesis 44

nwlkwy rçak lka myçnah tjtma ta alm rmal wtyb lu rça ta wxyw 1ypb myçt pskh uybg yuybg taw 2 :wtjtma ypb çya psk myçw taç

rwa rqbh 3 :rbd rça pswy rbdk çuyw wrbç psk taw nfqh tjtmarma pswyw wqyjrh al ryuh ta waxy mh 4 :mhyrmjw hmh wjlç myçnahw

hur mtmlç hml mhla trmaw mtgçhw myçnah yrja pdr mwq wtyb lu rçalrça mturh wb çjny çjn awhw wb ynda htçy rça hz awlh 5 :hbwf tjt

rbdy hml wyla wrmayw 7 :hlah myrbdh ta mhla rbdyw mgçyw 6 :mtyçuwnaxm rça psk nh 8 :hzh rbdk twçum kydbul hlylj hlah myrbdk ynda

psk kynda tybm bngn kyaw nunk xram kyla wnbyçh wnytjtma ypb:mydbul yndal hyhn wnjna mgw tmw kydbum wta axmy rça 9 :bhz wamtaw dbu yl hyhy wta axmy rça awh nk mkyrbdk htu mg rmayw 10

çya wjtpyw hxra wtjtma ta çya wdrwyw wrhmyw 11 :myqn wyht:nmynb tjtmab uybgh axmyw hlk nfqbw ljh lwdgb çpjyw 12 :wtjtma

hdwhy abyw 14 :hryuh wbçyw wrmj lu çya smuyw mtlmç wurqyw 13mhl rmayw 15 :hxra wynpl wlpyw mç wndwu awhw pswy htyb wyjaw

rça çya çjny çjn yk mtudy awlh mtyçu rça hzh hçumh hm pswy

56

jlçm kçy ma 4 :mkta mkyja ytlb ynp wart al rmal çyah wnb duh duhçyah yk drn al jlçm knya maw 5 :lka kl hrbçnw hdrn wnta wnyja tamturh hml larçy rmayw 6 :mkta mkyja ytlb ynp wart al wnyla rma

wntdlwmlw wnl çyah laç lwaç wrmayw 7 :ja mkl dwuh çyal dyghl yluwdyh hlah myrbdh yp lu wl dgnw ja mkl çyh yj mkyba dwuh rmal

hjlç wyba larçy la hdwhy rmayw 8 :mkyja ta wdyrwh rmay yk udn:wnpf mg hta mg wnjna mg twmn alw hyjnw hklnw hmwqnw yta runh

kynpl wytgxhw kyla wytaybh al ma wnçqbt ydym wnbrua ykna 9:mymup hz wnbç htu yk wnhmhmth alwl yk 10 :mymyh lk kl ytafjwxrah trmzm wjq wçu taz awpa nk ma mhyba larçy mhla rmayw 11

mynfb flw takn çbd fumw yrx fum hjnm çyal wdyrwhw mkylkbmkytjtma ypb bçwmh pskh taw mkdyb wjq hnçm pskw 12 :mydqçw

:çyah la wbwç wmwqw wjq mkyja taw 13 :awh hgçm ylwa mkdyb wbyçttaw rja mkyja ta mkl jlçw çyah ynpl mymjr mkl nty ydç law 14tazh hjnmh ta myçnah wjqyw 15 :ytlkç ytlkç rçak ynaw nymynbynpl wdmuyw myrxm wdryw wmqyw nmynb taw mdyb wjql psk hnçmw

myçnah ta abh wtyb lu rçal rmayw nymynb ta mta pswy aryw 16 :pswyçyah çuyw 17 :myrhxb myçnah wlkay yta yk nkhw jbf jbfw htybh

myçnah waryyw 18 :pswy htyb myçnah ta çyah abyw pswy rma rçakwnjna hljtb wnytjtmab bçh pskh rbd lu wrmayw pswy tyb wabwh yk

taw mydbul wnta tjqlw wnylu lpnthlw wnylu llgthlmyabwm:tybh jtp wyla wrbdyw pswy tyb lu rça çyah la wçgyw 19 :wnyrmj

la wnab yk yhyw 21 :lka rbçl hljtb wndry dry ynda yb wrmayw 20wlqçmb wnpsk wtjtma ypb çya psk hnhw wnytjtma ta hjtpnw nwlmhmç ym wnudy al lka rbçl wndyb wndrwh rja pskw 22 :wndyb wta bçnwmkyba yhlaw mkyhla waryt la mkl mwlç rmayw 23 :wnytjtmab wnpsk

:nwumç ta mhla axwyw yla ab mkpsk mkytjtmab nwmfm mkl ntnntyw mhylgr wxjryw mym ntyw pswy htyb myçnah ta çyah abyw 24

yk wumç yk myrhxb pswy awb du hjnmh ta wnykyw 25 :mhyrmjl awpsm

55

yna myhlah ta wyjw wçu taz yçylçh mwyb pswy mhla rmayw 18 :mymywaybh wkl mtaw mkrmçm tybb rsay dja mkyja mta mynk ma 19 :ary

alw mkyrbd wnmayw yla waybt nfqh mkyja taw 20 :mkytb nwbur rbçwnyja lu wnjna mymça lba wyja la çya wrmayw 21 :nk wçuyw wtwmthrxh wnyla hab nk lu wnumç alw wnyla wnnjthb wçpn trx wnyar rça

dlyb wafjt la rmal mkyla ytrma awlh rmal mta nbwar nuyw 22 :tazhxylmh yk pswy umç yk wudy al mhw 23 :çrdn hnh wmd mgw mtumç alw

ta mtam jqyw mhla rbdyw mhla bçyw kbyw mhylum bsyw 24 :mtnybbyçhlw rb mhylk ta walmyw pswy wxyw 25 :mhynyul wta rsayw nwumçmrbç ta waçyw 26 :nk mhl çuyw krdl hdx mhl ttlw wqç la çya mhypsk

nwlmb wrmjl awpsm ttl wqç ta djah jtpyw 27 :mçm wklyw mhyrmj lumgw ypsk bçwh wyja la rmayw 28 :wtjtma ypb awh hnhw wpsk ta aryw

myhla hçu taz hm rmal wyja la çya wdrjyw mbl axyw ytjtmab hnhmta trqh lk ta wl wdygyw nunk hxra mhyba bquy la wabyw 29 :wnl

:xrah ta mylgrmk wnta ntyw twçq wnta xrah ynda çyah rbd 30 :rmalmyja wnjna rçu mynç 32 :mylgrm wnyyh al wnjna mynk wyla rmanw 31

rmayw 33 :nunk xrab wnyba ta mwyh nfqhw wnnya djah wnyba ynbwjynh djah mkyja mta mynk yk uda tazb xrah ynda çyah wnyla

hudaw yla nfqh mkyja ta waybhw 34 :wklw wjq mkytb nwbur taw yta:wrjst xrah taw mkl nta mkyja ta mta mynk yk mta mylgrm al yk

twrrx ta waryw wqçb wpsk rwrx çya hnhw mhyqç myqyrm mh yhyw 35mtlkç yta mhyba bquy mhla rmayw 36 :waryyw mhybaw hmh mhypsk

rmayw 37 :hnlk wyh ylu wjqt nmynb taw wnnya nwumçw wnnya pswylu wta hnt kyla wnayba al ma tymt ynb ynç ta rmal wyba la nbwarawhw tm wyja yk mkmu ynb dry al rmayw 38 :kyla wnbyça ynaw ydy

:hlwaç nwgyb ytbyç ta mtdrwhw hb wklt rça krdb nwsa wharqw raçn wdblGenesis 43

myrxmm waybh rça rbçh ta lkal wlk rçak yhyw 2 :xrab dbk burhw 1rmal hdwhy wyla rmayw 3 :lka fum wnl wrbç wbç mhyba mhyla rmayw

54

rça burh tnç awbt mrfb mynb ynç dly pswylw 50 :rpsm nya yk rpslhçnm rwkbh mç ta pswy arqyw 51 :nwa nhk urp yfwp tb tnsa wl hdly

myrpa arq ynçh mç taw 52 :yba tyb lk taw ylmu lk ta myhla ynçn ykxrab hyh rça ubçh ynç ubç hnylktw 53 :yynu xrab myhla ynrph yklkb bur yhyw pswy rma rçak awbl burh ynç ubç hnyljtw 54 :myrxm

la muh quxyw myrxm xra lk burtw 55 :mjl hyh myrxm xra lkbw twxrah:wçut mkl rmay rça pswy la wkl myrxm lkl hurp rmayw mjll hurp

myrxml rbçyw mhb rça lk ta pswy jtpyw xrah ynp lk lu hyh burhw 56qzj yk pswy la rbçl hmyrxm wab xrah lkw 57 :myrxm xrab burh qzjyw

:xrah lkb burhGenesis 42

rmayw 2 :wartt hml wynbl bquy rmayw myrxmb rbç çy yk bquy aryw 1:twmn alw hyjnw mçm wnl wrbçw hmç wdr myrxmb rbç çy yk ytumç hnh

jlç al pswy yja nymynb taw 4 :myrxmm rb rbçl hrçu pswy yja wdryw 3kwtb rbçl larçy ynb wabyw 5 :nwsa wnarqy np rma yk wyja ta bquy

awh xrah lu fylçh awh pswyw 6 :nunk xrab burh hyh yk myabharyw 7 :hxra mypa wl wwjtçyw pswy yja wabyw xrah mu lkl rybçmh

mhla rmayw twçq mta rbdyw mhyla rkntyw mrkyw wyja ta pswyal mhw wyja ta pswy rkyw 8 :lka rbçl nunk xram wrmayw mtab nyam

mta mylgrm mhla rmayw mhl mlj rça twmljh ta pswy rkzyw 9 :whrkhrbçl wab kydbuw ynda al wyla wrmayw 10 :mtab xrah twru ta twarl

:mylgrm kydbu wyh al wnjna mynk wnjn dja çya ynb wnlk 11 :lkakydbu rçu mynç wrmayw 13 :twarl mtab xrah twru yk al mhla rmayw 12

djahw mwyh wnyba ta nfqh hnhw nunk xrab dja çya ynb wnjna myja:mta mylgrm rmal mkla ytrbd rça awh pswy mhla rmayw 14 :wnnya

:hnh nfqh mkyja awbb ma yk hzm waxt ma hurp yj wnjbt tazb 15tmah mkyrbd wnjbyw wrsah mtaw mkyja ta jqyw dja mkm wjlç 16

tçlç rmçm la mta psayw 17 :mta mylgrm yk hurp yj al maw mkta

53

:yl dygm nyaw mymfrjh la rmaw twbfh mylbçh ubç ta tqdh mylbçhdygh hçu myhlah rça ta awh dja hurp mwlj hurp la pswy rmayw 25

hnh mynç ubç tbfh mylbçh ubçw hnh mynç ubç tbfh trp ubç 26 :hurplmynç ubç nhyrja tluh turhw twqrh twrph ubçw 27 :awh dja mwlj

rbdh awh 28 :bur ynç ubç wyhy mydqh twpdç twqrh mylbçh ubçw hnhmynç ubç hnh 29 :hurp ta harh hçu myhlah rça hurp la ytrbd rçalk jkçnw nhyrja bur ynç ubç wmqw 30 :myrxm xra lkb lwdg ubç twab

ynpm xrab ubçh udwy alw 31 :xrah ta burh hlkw myrxm xrab ubçhhurp la mwljh twnçh luw 32 :dam awh dbk yk nk yrja awhh burh

ary htuw 33 :wtçul myhlah rhmmw myhlah mum rbdh nwkn yk mymupdqpyw hurp hçuy 34 :myrxm xra lu whtyçyw mkjw nwbn çya hurp

lk ta wxbqyw 35 :ubçh ynç ubçb myrxm xra ta çmjw xrah lu mydqp:wrmçw myrub lka hurp dy tjt rb wrbxyw hlah tabh twbfh mynçh lka

alw myrxm xrab nyyht rça burh ynç ubçl xral nwdqpl lkah hyhw 36rmayw 38 :wydbu lk ynyubw hurp ynyub rbdh bfyyw 37 :burb xrah trkt

la hurp rmayw 39 :wb myhla jwr rça çya hzk axmnh wydbu la hurphta 40 :kwmk mkjw nwbn nya taz lk ta ktwa myhla uydwh yrja pswyhurp rmayw 41 :kmm ldga askh qr ymu lk qçy kyp luw ytyb lu hyht

wdy lum wtubf ta hurp rsyw 42 :myrxm xra lk lu ktavyttn har pswy la:wrawx lu bhzh dbr mçyw çç ydgb wta çblyw pswy dy lu hta ntyw

lk lu wta nwtnw krba wynpl warqyw wl rça hnçmh tbkrmb wta bkryw 43ta çya myry al kydulbw hurp yna pswy la hurp rmayw 44 :myrxm xra

wl ntyw jnup tnpx pswy mç hurp arqyw 45 :myrxm xra lkb wlgr taw wdypswyw 46 :myrxm xra lu pswy axyw hçal na nhk urp yfwp tb tnsa ta

rbuyw hurp ynplm pswy axyw myrxm klm hurp ynpl wdmub hnç myçlç nblka lk ta xbqyw 48 :myxmql ubçh ynç ubçb xrah çutw 47 :myrxm xra lkb

rça ryuh hdç lka myrub lka ntyw myrxm xrab wyh rça mynç ubçldj yk du dam hbrh myh lwjk rb pswy rbxyw 49 :hkwtb ntn hytbybs

52

ta myqçmh rç rkz alw 23 :pswy mhl rtp rçak hlt mypah rç taw 22:whjkçyw pswy

Genesis 41rayh nm hnhw 2 :rayh lu dmu hnhw mlj hurpw mymy mytnç xqm yhyw 1twrp ubç hnhw 3 :wjab hnyurtw rçb tayrbw harm twpy twrp ubç tlu

twrph lxa hndmutw rçb twqdw harm twur rayh nm nhyrja twlu twrjatwrph ubç ta rçbh tqdw harmh twur twrph hnlkatw 4 :rayh tpç lu

mylbç ubç hnhw tynç mljyw nçyyw 5 :hurp xqyyw tayrbhw harmh tpymydq tpwdçw twqd mylbç ubç hnhw 6 :twbfw twayrb dja hnqb twlu

twayrbh mylbçh ubç ta twqdh mylbçh hnulbtw 7 :nhyrja twjmxarqyw jlçyw wjwr muptw rqbb yhyw 8 :mwlj hnhw hurp xqyyw twalmhw

rtwp nyaw wmlj ta mhl hurp rpsyw hymkj lk taw myrxm ymfrj lk tarykzm yna yafj ta rmal hurp ta myqçmh rç rbdyw 9 :hurpl mtwa

taw yta myjbfh rç tyb rmçmb yta ntyw wydbu lu pxq hurp 10 :mwyh:wnmlj wmlj nwrtpk çya awhw yna dja hlylb mwlj hmljnw 11 :mypah rçwnytmlj ta wnl rtpyw wl rpsnw myjbfh rçl dbu yrbu run wnta mçw 12

wtaw ynk lu byçh yta hyh nk wnl rtp rçak yhyw 13 :rtp wmljk çyapljyw jlgyw rwbh nm whxyryw pswy ta arqyw hurp jlçyw 14 :hlt

nya rtpw ytmlj mwlj pswy la hurp rmayw 15 :hurp la abyw wytlmçta pswy nuyw 16 :wta rtpl mwlj umçt rmal kylu ytumç ynaw wta

pswy la hurp rbdyw 17 :hurp mwlç ta hnuy myhla ydulb rmal hurptwayrb twrp ubç tlu rayh nm hnhw 18 :rayh tpç lu dmu ynnh ymljbnhyrja twlu twrja twrp ubç hnhw 19 :wjab hnyurtw rat tpyw rçb

:url myrxm xra lkb hnhk ytyar al rçb twqrw dam rat twurw twld:tayrbh twnçarh twrph ubç ta twurhw twqrh twrph hnlkatw 20

hljtb rçak ur nhyarmw hnbrq la wab yk udwn alw hnbrq la hnabtw 21:twbfw talm dja hnqb tlu mylbç ubç hnhw ymljb araw 22 :xqyaw

nulbtw 24 :mhyrja twjmx mydq twpdç twqd twmnx mylbç ubç hnhw 23

51

rhsh tybb rça mrysah lk ta pswy dyb rhsh tyb rç ntyw 22 :rhshlk ta har rhsh tyb rç nya 23 :hçu hyh awh mç myçu rça lk taw

:jylxm hwhy hçu awh rçaw wta hwhy rçab wdyb hmwamGenesis 40

klml mhyndal hpahw myrxm klm hqçm wafj hlah myrbdh rja yhyw 1:mypwah rç luw myqçmh rç lu wysyrs ynç lu hurp pxqyw 2 :myrxm

rwsa pswy rça mwqm rhsh tyb la myjbfh rç tyb rmçmb mta ntyw 3:rmçmb mymy wyhyw mta trçyw mta pswy ta myjbfh rç dqpyw 4 :mçhqçmh wmlj nwrtpk çya dja hlylb wmlj çya mhynç mwlj wmljyw 5pswy mhyla abyw 6 :rhsh tybb myrwsa rça myrxm klml rça hpahw

rmçmb wta rça hurp ysyrs ta laçyw 7 :mypuz mnhw mta aryw rqbbwnmlj mwlj wyla wrmayw 8 :mwyh myur mkynp uwdm rmal wynda tyb

:yl an wrps mynrtp myhlal awlh pswy mhla rmayw wta nya rtpw:ynpl npg hnhw ymwljb wl rmayw pswyl wmlj ta myqçmh rç rpsyw 9

:mybnu hytlkça wlyçbh hxn htlu tjrpk awhw mgyrç hçlç npgbw 10ta ntaw hurp swk la mta fjçaw mybnuh ta jqaw ydyb hurp swkw 11mymy tçlç mygrçh tçlç wnrtp hz pswy wl rmayw 12 :hurp pk lu swkh

swk ttnw knk lu kbyçhw kçar ta hurp açy mymy tçlç dwub 13 :mhrçak kta yntrkz ma yk 14 :whqçm tyyh rça nwçarh fpçmk wdyb hurp

:hzh tybh nm yntaxwhw hurp la yntrkzhw dsj ydmu an tyçuw kl bfyyyta wmç yk hmwam ytyçu al hp mgw myrbuh xram ytbng bng yk 15

hnhw ymwljb yna pa pswy la rmayw rtp bwf yk mypah rç aryw 16 :rwbbpwuhw hpa hçum hurp lkam lkm nwyluh lsbw 17 :yçar lu yrj yls hçlç

mylsh tçlç wnrtp hz rmayw pswy nuyw 18 :yçar lum lsh nm mta lkaktwa hltw kylum kçar ta hurp açy mymy tçlç dwub 19 :mh mymy tçlç

ta tdlh mwy yçylçh mwyb yhyw 20 :kylum krçb ta pwuh lkaw xu lumypah rç çar taw myqçmh rç çar ta açyw wydbu lkl htçm çuyw hurp

:hurp pk lu swkh ntyw whqçm lu myqçmh rç ta bçyw 21 :wydbu kwtb

50

arqyw ynçh wdy lu rça wyja axy rjaw 30 :xrp wmç arqyw xrp kylu:jrz wmç

Genesis 39yrxm çya myjbfh rç hurp syrs rpyfwp whnqyw hmyrxm drwh pswyw 1

çya yhyw pswy ta hwhy yhyw 2 :hmç whdrwh rça mylaumçyh dymrça lkw wta hwhy yk wynda aryw 3 :yrxmh wynda tybb yhyw jylxm

wta trçyw wynyub nj pswy axmyw 4 :wdyb jylxm hwhy hçu awhwtybb wta dyqph zam yhyw 5 :wdyb ntn wl çy lkw wtyb lu whdqpyw

tkrb yhyw pswy llgb yrxmh tyb ta hwhy krbyw wl çy rça lk luwudy alw pswy dyb wl rça lk bzuyw 6 :hdçbw tybb wl çy rça lkb hwhy:harm hpyw rat hpy pswy yhyw lkwa awh rça mjlh ma yk hmwam wtarmatw pswy la hynyu ta wynda tça açtw hlah myrbdh rja yhyw 7

tybb hm yta udy al ynda nh wynda tça la rmayw namyw 8 :ymu hbkçynmm kçj alw ynmm hzh tybb lwdg wnnya 9 :ydyb ntn wl çy rça lkw

ytafjw tazh hldgh hurh hçua kyaw wtça ta rçab ktwa ma yk hmwamhlxa bkçl hyla umç alw mwy mwy pswy la hrbdk yhyw 10 :myhlal

çya nyaw wtkalm twçul htybh abyw hzh mwyhk yhyw 11 :hmu twyhlwdgb bzuyw ymu hbkç rmal wdgbb whçpttw 12 :tybb mç tybh yçnam

snyw hdyb wdgb bzu yk htwark yhyw 13 :hxwjh axyw snyw hdybyrbu çya wnl aybh war rmal mhl rmatw htyb yçnal arqtw 14 :hxwjh

ytmyrh yk wumçk yhyw 15 :lwdg lwqb arqaw ymu bkçl yla ab wnb qjxldu hlxa wdgb jntw 16 :hxwjh axyw snyw ylxa wdgb bzuyw arqaw ylwq

dbuh yla ab rmal hlah myrbdk wyla rbdtw 17 :wtyb la wynda awbwdgb bzuyw arqaw ylwq ymyrhk yhyw 18 :yb qjxl wnl tabh rça yrbuh

wyla hrbd rça wtça yrbd ta wynda umçk yhyw 19 :hxwjh snyw ylxawta pswy ynda jqyw 20 :wpa rjyw kdbu yl hçu hlah myrbdk rmaltybb mç yhyw myrwsa klmh yrwsa rça mwqm rhsh tyb la whntyw

tyb rç ynyub wnj ntyw dsj wyla fyw pswy ta hwhy yhyw 21 :rhsh

49

jqyw 6 :wta htdlb byzkb hyhw hlç wmç ta arqtw nb dltw dwu pstw 5hwhy ynyub ur hdwhy rwkb ru yhyw 7 :rmt hmçw wrwkb rul hça hdwhy

mqhw hta mbyw kyja tça la ab nnwal hdwhy rmayw 8 :hwhy whtmywwyja tça la ab ma hyhw urzh hyhy wl al yk nnwa udyw 9 :kyjal urztmyw hçu rça hwhy ynyub uryw 10 :wyjal urz ntn ytlbl hxra tjçwhlç ldgy du kyba tyb hnmla ybç wtlk rmtl hdwhy rmayw 11 :wta mgwbryw 12 :hyba tyb bçtw rmt kltw wyjak awh mg twmy np rma yk ynbawh wnax yzzg lu luyw hdwhy mjnyw hdwhy tça uwç tb tmtw mymyh

htnmt hlu kymj hnh rmal rmtl dgyw 13 :htnmt ymlduh whur hryjwbçtw pluttw pyuxb sktw hylum htwnmla ydgb rstw 14 :wnax zgl

wl hntn al awhw hlç ldg yk htar yk htnmt krd lu rça mynyu jtpbla hyla fyw 16 :hynp htsk yk hnwzl hbçjyw hdwhy haryw 15 :hçal

ntt hm rmatw awh wtlk yk udy al yk kyla awba an hbh rmayw krdhntt ma rmatw naxh nm myzu ydg jlça ykna rmayw 17 :yla awbt yk yl

klytpw kmtj rmatw kl nta rça nwbruh hm rmayw 18 :kjlç du nwbruhpyux rstw kltw mqtw 19 :wl rhtw hyla abyw hl ntyw kdyb rça kfmwwhur dyb myzuh ydg ta hdwhy jlçyw 20 :htwnmla ydgb çbltw hylum

rmal hmqm yçna ta laçyw 21 :haxm alw hçah dym nwbruh tjql ymlduhla bçyw 22 :hçdq hzb htyh al wrmayw krdh lu mynyub awh hçdqh hya

:hçdq hzb htyh al wrma mwqmh yçna mgw hytaxm al rmayw hdwhyal htaw hzh ydgh ytjlç hnh zwbl hyhn np hl jqt hdwhy rmayw 23

mgw ktlk rmt htnz rmal hdwhyl dgyw myçdj çlçmk yhyw 24 :htaxmayhw taxwm awh 25 :prçtw hwayxwh hdwhy rmayw mynwnzl hrh hnh

yml an rkh rmatw hrh ykna wl hla rça çyal rmal hymj la hjlçlu yk ynmm hqdx rmayw hdwhy rkyw 26 :hlah hfmhw mylytphw tmtjh

hnhw htdl tub yhyw 27 :htudl dwu psy alw ynb hlçl hyttn al nkynç wdy lu rçqtw tdlymh jqtw dy ntyw htdlb yhyw 28 :hnfbb mymwattxrp hm rmatw wyja axy hnhw wdy byçmk yhyw 29 :hnçar axy hz rmal

48

hkln myrma ytumç yk hzm wusn çyah rmayw 17 :myur mh hpya ylmrfbw qjrm wta waryw 18 :ntdb maxmyw wyja rja pswy klyw hnytd

lub hnh wyja la çya wrmayw 19 :wtymhl wta wlkntyw mhyla brqywnrmaw twrbh djab whklçnw whgrhnw wkl htuw 20 :ab hzlh twmljh

mdym whlxyw nbwar umçyw 21 :wytmlj wyhy hm harnw whtlka hur hyjla wta wkylçh md wkpçt la nbwar mhla rmayw 22 :çpn wnkn al rmaywla wbyçhl mdym wta lyxh numl wb wjlçt la dyw rbdmb rça hzh rwbhta wtntk ta pswy ta wfyçpyw wyja la pswy ab rçak yhyw 23 :wybawb nya qr rwbhw hrbh wta wklçyw whjqyw 24 :wylu rça mysph tntkmylaumçy tjra hnhw waryw mhynyu waçyw mjl lkal wbçyw 25 :mym:hmyrxm dyrwhl myklwh flw yrxw takn myaçn mhylmgw dulgm hab:wmd ta wnyskw wnyja ta grhn yk uxb hm wyja la hdwhy rmayw 26

awh wnrçb wnyja yk wb yht la wndyw mylaumçyl wnrkmnw wkl 27pswy ta wluyw wkçmyw myrjs mynydm myçna wrbuyw 28 :wyja wumçyw

pswy ta waybyw psk myrçub mylaumçyl pswy ta wrkmyw rwbh nm:wydgb ta urqyw rwbb pswy nya hnhw rwbh la nbwar bçyw 29 :hmyrxm

ta wjqyw 31 :ab yna hna ynaw wnnya dlyh rmayw wyja la bçyw 30ta wjlçyw 32 :mdb tntkh ta wlbfyw myzu ryuç wfjçyw pswy tntkknb tntkh an rkh wnaxm taz wrmayw mhyba la waybyw mysph tntk

:pswy prf prf whtlka hur hyj ynb tntk rmayw hrykyw 33 :al ma awh:mybr mymy wnb lu lbatyw wyntmb qç mçyw wytlmç bquy urqyw 34

ynb la dra yk rmayw mjnthl namyw wmjnl wytnb lkw wynb lk wmqyw 35syrs rpyfwpl myrxm la wta wrkm myndmhw 36 :wyba wta kbyw hlaç lba

:myjbfh rç hurpGenesis 38

:hryj wmçw ymldu çya du fyw wyja tam hdwhy dryw awhh tub yhyw 1rhtw 3 :hyla abyw hjqyw uwç wmçw ynunk çya tb hdwhy mç aryw 2

:nnwa wmç ta arqtw nb dltw dwu rhtw 4 :ru wmç ta arqyw nb dltw

47

µçj wytjt klmyw bbwy tmyw 34 :hrxbm jrz b bbwy wytjt klmyw [lbydm ta hkmh ddb b ddh wytjt klmyw µçj tmyw 35 :ynmyth ram

:hqrçmm hlmç wytjt klmyw ddh tmyw 36 :tyw[ wry[ µçw bawm hdçbklmyw lwaç tmyw 38 :rhnh twbjrm lwaç wytjt klmyw hlmç tmyw 37

rdh wytjt klmyw rwbk[ b nj l[b tmyw 39 :rwbk[ b nj l[b wytjttwmç hlaw 40 :bhz ym tb drfm tb labfyhm wtça µçw w[p wry[ µçw

:tty wla hwl[ wla [nmt wla µtmçb µtmqml µtjpçml wç[ ypwla:rxbm wla myt wla znq wla 42 :nyp wla hla wla hmbylha wla 41

awh µtzja rab µtbçml µwda ypwla hla µry[ wla laydgm wla 43:µwda yba wç[

Genesis 37nb pswy bquy twdlt hla 2 :nunk xrab wyba yrwgm xrab bquy bçyw 1

ynb taw hhlb ynb ta run awhw naxb wyja ta hur hyh hnç hrçu ubçta bha larçyw 3 :mhyba la hur mtbd ta pswy abyw wyba yçn hplz

wyja waryw 4 :mysp tntk wl hçuw wl awh mynqz nb yk wynb lkm pswymljyw 5 :mlçl wrbd wlky alw wta wançyw wyja lkm mhyba bha wta ykan wumç mhyla rmayw 6 :wta anç dwu wpswyw wyjal dgyw mwlj pswy

hmq hnhw hdçh kwtb mymla mymlam wnjna hnhw 7 :ytmlj rça hzh mwljhwl wrmayw 8 :ytmlal nywjtçtw mkytmla hnybst hnhw hbxn mgw ytmla

lu wta anç dwu wpswyw wnb lçmt lwçm ma wnylu klmt klmh wyjahnh rmayw wyjal wta rpsyw rja mwlj dwu mljyw 9 :wyrbd luw wytmlj

:yl mywjtçm mybkwk rçu djaw jryhw çmçh hnhw dwu mwlj ytmljrça hzh mwljh hm wl rmayw wyba wb rugyw wyja law wyba la rpsyw 10wyja wb wanqyw 11 :hxra kl twjtçhl kyjaw kmaw yna awbn awbh tmlj

rmayw 13 :mkçb mhyba nax ta twurl wyja wklyw 12 :rbdh ta rmç wybawwl rmayw mhyla kjlçaw hkl mkçb myur kyja awlh pswy la larçy

rbd ynbçhw naxh mwlç taw kyja mwlç ta har an kl wl rmayw 14 :ynnhhdçb hut hnhw çya whaxmyw 15 :hmkç abyw nwrbj qmum whjlçyw

an hdygh çqbm ykna yja ta rmayw 16 :çqbt hm rmal çyah whlaçyw

46

ta hdly tmçbw zpyla ta wç[l hd[ dltw 4 :twybn twja la[mçyrça wç[ ynb hla jrq taw µl[y taw çy[y ta hdly hmbylhaw 5 :law[r

lk taw wytnb taw wynb taw wyçn ta wç[ jqyw 6 :[nk rab wl wdly[nk rab çkr rça wnynq lk taw wtmhb lk taw whnqm taw wtyb twçpnhlky alw wdjy tbçm br µçwkr hyh yk 7 :wyja bq[y ynpm ra la °lywawh wç[ ry[ç rhb wç[ bçyw 8 :µhynqm ynpm µta taçl µhyrwgm ra

wç[ ynb twmç hla 10 :ry[ç rhb µwda yba wç[ twdlt hlaw 9 :µwdazpyla ynb wyhyw 11 :wç[ tça tmçb b law[r wç[ tça hd[ b zpyla

dltw wç[ b zpylal çglyp htyh [nmtw 12 :znqw µt[gw wpx rmwa mytjrzw tjn law[r ynb hlaw 13 :wç[ tça hd[ ynb hla qlm[ ta zpylal

hn[ tb hmbylha ynb wyh hlaw 14 :wç[ tça tmçb ynb wyh hla hzmw hmçypwla hla 15 :jrq taw µl[y taw çy[y ta wç[l dltw wç[ tça w[bx tb

:znq wla wpx wla rmwa wla myt wla wç[ rwkb zpyla ynb wç[ ynbynb hla µwda rab zpyla ypwla hla qlm[ wla µt[g wla jrq wla 16

wla jrz wla tjn wla wç[ b law[r ynb hlaw 17 :hd[ ynb hlaw 18:wç[ tça tmçb ynb hla µwda rab law[r ypwla hlahzm wla hmç

hmbylha ypwla hla jrq wla µl[y wla çw[y wla wç[ tça hmbylhaynb hla 20 :µwda awh µhypwla hlaw wç[ ynb hla 19 :wç[ tça hn[ tb

çydw rxaw wçdw 21 :hn[w w[bxw lbwçw fwl rah ybçy yrjh ry[çµmyhw yrj fwl ynb wyhyw 22 :µwda rab ry[ç ynb yrjh ypwla hla

:µnwaw wpç lby[w tjnmw wl[ lbwç ynb hlaw 23 :[nmt fwl twjawwt[rb rbdmb µmyh ta axm rça hn[ awh hn[w hyaw w[bx ynb hlaw 24

hlaw 26 :hn[ tb hmbylhaw çd hn[ ynb hlaw 25 :wyba w[bxl µyrmjh ta:q[w w[zw hlb rxa ynb hla 27 :rkw rtyw bçaw dmj çyd ynb

lbwç wla fwl wla yrjh ypwla hla 29 :raw w[ çyd ynb hla 28yrjh ypwla hla çyd wla rxa wla çd wla 30 :hn[ wla w[bx wla

klm ynpl µwda rab wklm rça µyklmh hlaw 31 :ry[ç rab µhyplaltmyw 33 :hbhnd wry[ µçw rw[b b [lb µwdab klmyw 32 :larçy ynbl klm

45

:bquy ynb yrja wpdr alw mhytwbybs rça myruh lu myhla ttj yhyw:wmu rça muh lkw awh la tyb awh nunk xrab rça hzwl bquy abyw 6

wjrbb myhlah wyla wlgn mç yk la tyb la mwqml arqyw jbzm mç nbyw 7nwlah tjt la tybl tjtm rbqtw hqbr tqnym hrbd tmtw 8 :wyja ynpm

mra ndpm wabb dwu bquy la myhla aryw 9 :twkb nwla wmç arqywma yk bquy dwu kmç arqy al bquy kmç myhla wl rmayw 10 :wta krbywydç la yna myhla wl rmayw 11 :larçy wmç ta arqyw kmç hyhy larçyxrah taw 12 :waxy kyxljm myklmw kmm hyhy mywg lhqw ywg hbrw hrp

luyw 13 :xrah ta nta kyrja kurzlw hnnta kl qjxylw mhrbal yttn rçarbd rça mwqmb hbxm bquy bxyw 14 :wta rbd rça mwqmb myhla wylum

mç ta bquy arqyw 15 :nmç hylu qxyw ksn hylu ksyw nba tbxm wtatrbk dwu yhyw la tybm wusyw 16 :la tyb myhla mç wta rbd rça mwqmh

rmatw htdlb htçqhb yhyw 17 :htdlb çqtw ljr dltw htrpa awbl xraharqtw htm yk hçpn taxb yhyw 18 :nb kl hz mg yk yaryt la tdlymh hlawh htrpa krdb rbqtw ljr tmtw 19 :nymynb wl arq wybaw ynwa nb wmç

:mwyh du ljr trbq tbxm awh htrbq lu hbxm bquy bxyw 20 :mjl tybxrab larçy nkçb yhyw 22 :rdu ldgml halhm hlha fyw larçy usyw 21

ynb wyhyw larçy umçyw wyba çglyp hhlb ta bkçyw nbwar klyw awhhhdwhyw ywlw nwumçw nbwar bquy rwkb hal ynb 23 :rçu mynç bquynd ljr tjpç hhlb ynbw 25 :nmynbw pswy ljr ynb 24 :nwlbzw rkççyw

ndpb wl dly rça bquy ynb hla rçaw dg hal tjpç hplz ynbw 26 :yltpnwrg rça nwrbj awh ubrah tyrq armm wyba qjxy la bquy abyw 27 :mrauwgyw 29 :hnç mynmçw hnç tam qjxy ymy wyhyw 28 :qjxyw mhrba mç

bquyw wçu wta wrbqyw mymy ubçw nqz wymu la psayw tmyw qjxy:wynb

Genesis 36hd[ ta [nk twnbm wyçn ta jql wç[ 2 :µwda awh wç[ twdlt hlaw 1

tb tmçb taw 3 :ywjh w[bx tb hn[ tb hmbylha taw ytjh wlya tb

44

hnyd ta amf rça wrbdyw hmrmb wyba rwmj taw mkç ta bquy ynbçyal wntja ta ttl hzh rbdh twçul lkwn al mhyla wrmayw 14 :mtja

lmhl wnmk wyht ma mkl twan tazb ka 15 :wnl awh hprj yk hlru wl rçamkta wnbçyw wnl jqn mkytnb taw mkl wnytnb ta wntnw 16 :rkz lk mkl

wntb ta wnjqlw lwmhl wnyla wumçt al maw 17 :dja mul wnyyhwrja alw 19 :rwmj nb mkç ynyubw rwmj ynyub mhyrbd wbfyyw 18 :wnklhw

abyw 20 :wyba tyb lkm dbkn awhw bquy tbb xpj yk rbdh twçul runhmyçnah 21 :rmal mryu yçna la wrbdyw mryu ruç la wnb mkçw rwmj

mydy tbjr hnh xrahw hta wrjsyw xrab wbçyw wnta mh mymlç hlahwtay tazb ka 22 :mhl ntn wnytnb taw myçnl wnl jqn mtnb ta mhynpl

mh rçak rkz lk wnl lwmhb dja mul twyhl wnta tbçl myçnah wnlwbçyw mhl htwan ka mh wnl awlh mtmhb lkw mnynqw mhnqm 23 :mylmn

lk wlmyw wryu ruç yaxy lk wnb mkç law rwmj la wumçyw 24 :wntawjqyw mybak mtwyhb yçylçh mwyb yhyw 25 :wryu ruç yaxy lk rkz

jfb ryuh lu wabyw wbrj çya hnyd yja ywlw nwumç bquy ynb ynçhnyd ta wjqyw brj ypl wgrh wnb mkç taw rwmj taw 26 :rkz lk wgrhyw

wamf rça ryuh wzbyw mylljh lu wab bquy ynb 27 :waxyw mkç tybmhdçb rça taw ryub rça taw mhyrmj taw mrqb taw mnax ta 28 :mtwja

rça lk taw wzbyw wbç mhyçn taw mpf lk taw mlyj lk taw 29 :wjqlbçyb ynçyabhl yta mtrku ywl law nwumç la bquy rmayw 30 :tybb

yna ytdmçnw ynwkhw ylu wpsanw rpsm ytm ynaw yzrpbw ynunkb xrah:wntwja ta hçuy hnwzkh wrmayw 31 :ytybw

Genesis 35lal jbzm mç hçuw mç bçw la tyb hlu mwq bquy la myhla rmayw 1

rça lk law wtyb la bquy rmayw 2 :kyja wçu ynpm kjrbb kyla harnh:mkytlmç wpyljhw wrhfhw mkktb rça rknh yhla ta wrsh wmu

yhyw ytrx mwyb yta hnuh lal jbzm mç hçuaw la tyb hlunw hmwqnw 3taw mdyb rça rknh yhla lk ta bquy la wntyw 4 :ytklh rça krdb ydmuwusyw 5 :mkç mu rça hlah tjt bquy mta nmfyw mhynzab rça mymznh

43

lk kl ym rmayw 8 :wwjtçyw ljrw pswy çgn rjaw wwjtçyw hydlyw halçy wçu rmayw 9 :ynda ynyub nj axml rmayw ytçgp rça hzh hnjmh

kynyub nj ytaxm an ma an la bquy rmayw 10 :kl rça kl yhy yja br yl:ynxrtw myhla ynp tark kynp ytyar nk lu yk ydym ytjnm tjqlw

wb rxpyw lk yl çy ykw myhla ynnj yk kl tabh rça ytkrb ta an jq 11yk udy ynda wyla rmayw 13 :kdgnl hklaw hklnw husn rmayw 12 :jqyw

:naxh lk wtmw dja mwy mwqpdw ylu twlu rqbhw naxhw mykr mydlyhynpl rça hkalmh lgrl yfal hlhnta ynaw wdbu ynpl ynda an rbuy 14

an hgyxa wçu rmayw 15 :hryuç ynda la aba rça du mydlyh lgrlwmwyb bçyw 16 :ynda ynyub nj axma hz hml rmayw yta rça muh nm kmuhçu whnqmlw tyb wl nbyw htks usn bquyw 17 :hryuç wkrdl wçu awhh

xrab rça mkç ryu mlç bquy abyw 18 :twks mwqmh mç arq nk lu tkshfn rça hdçh tqlj ta nqyw 19 :ryuh ynp ta njyw mra ndpm wabb nunk

arqyw jbzm mç bxyw 20 :hfyçq hamb mkç yba rwmj ynb dym wlha mç:larçy yhla la wl

Genesis 34hta aryw 2 :xrah twnbb twarl bquyl hdly rça hal tb hnyd axtw 1qbdtw 3 :hnuyw hta bkçyw hta jqyw xrah ayçn ywjh rwmj nb mkçmkç rmayw 4 :runh bl lu rbdyw runh ta bhayw bquy tb hnydb wçpn

amf yk umç bquyw 5 :hçal tazh hdlyh ta yl jq rmal wyba rwmj laaxyw 6 :mab du bquy çrjhw hdçb whnqm ta wyh wynbw wtb hnyd ta

mumçk hdçh nm wab bquy ynbw 7 :wta rbdl bquy la mkç yba rwmjbquy tb ta bkçl larçyb hçu hlbn yk dam mhl rjyw myçnah wbxutyw

an wnt mktbb wçpn hqçj ynb mkç rmal mta rwmj rbdyw 8 :hçuy al nkw:mkl wjqt wnytnb taw wnl wntt mkytnb wnta wntjthw 9 :hçal wl hta

mkç rmayw 11 :hb wzjahw hwrjsw wbç mkynpl hyht xrahw wbçt wntaw 10ylu wbrh 12 :nta yla wrmat rçaw mkynyub nj axma hyja law hyba lawnuyw 13 :hçal runh ta yl wntw yla wrmat rçak hntaw ntmw rhm dam

42

mhynbw twqynym mylmg 16 :myrçu mylyaw mytam myljr myrçu myçytwdyb ntyw 17 :hrçu mryuw myrçu tnta hrçu myrpw myubra twrp myçlç

rdu nyb wmyçt jwrw ynpl wrbu wydbu la rmayw wdbl rdu rdu wydbuyml rmal klaçw yja wçu kçgpy yk rmal nwçarh ta wxyw 18 :rdu nybwhjwlç awh hjnm bquyl kdbul trmaw 19 :kynpl hla ymlw klt hnaw htayçylçh ta mg ynçh ta mg wxyw 20 :wnyrja awh mg hnhw wçul yndalmkaxmb wçu la nwrbdt hzh rbdk rmal myrduh yrja myklhh lk ta mghjnmb wynp hrpka rma yk wnyrja bquy kdbu hnh mg mtrmaw 21 :wta

lu hjnmh rbutw 22 :ynp açy ylwa wynp hara nk yrjaw ynpl tklhhwyçn ytç ta jqyw awh hlylb mqyw 23 :hnjmb awhh hlylb nl awhw wynp

mjqyw 24 :qby rbum ta rbuyw wydly rçu dja taw wytjpç ytç tawwmu çya qbayw wdbl bquy rtwyw 25 :wl rça ta rbuyw ljnh ta mrbuywbquy kry pk uqtw wkry pkbvugyw wl lky al yk aryw 26 :rjçh twlu du

ma yk kjlça al rmayw rjçh hlu yk ynjlç rmayw 27 :wmu wqbahbdwu rmay bquy al rmayw 29 :bquy rmayw kmç hm wyla rmayw 28 :yntkrb

bquy laçyw 30 :lkwtw myçna muw myhla mu tyrç yk larçy ma yk kmçarqyw 31 :mç wta krbyw ymçl laçt hz hml rmayw kmç an hdygh rmayw

:yçpn lxntw mynp la mynp myhla ytyar yk laynp mwqmh mç bquyal nk lu 33 :wkry lu ulx awhw lawnp ta rbu rçak çmçh wl jrzyw 32

ugn yk hzh mwyh du kryh pk lu rça hçnh dyg ta larçy ynb wlkay:hçnh dygb bquy kry pkb

Genesis 33ta xjyw çya twam ubra wmuw ab wçu hnhw aryw wynyu bquy açyw 1

taw twjpçh ta mçyw 2 :twjpçh ytç luw ljr luw hal lu mydlyh:mynrja pswy taw ljr taw mynrja hydlyw hal taw hnçar nhydly

xryw 4 :wyja du wtçg du mymup ubç hxra wjtçyw mhynpl rbu awhw 3wynyu ta açyw 5 :wkbyw whqçyw wrawx lu lpyw whqbjyw wtarql wçunnj rça mydlyh rmayw kl hla ym rmayw mydlyh taw myçnh ta aryw

mg çgtw 7 :nywjtçtw nhydlyw hnh twjpçh nçgtw 6 :kdbu ta myhla

41

mynba wjqyw mynba wfql wyjal bquy rmayw 46 :hbxm hmyryw nba bquywl arq bquyw atwdhç rgy nbl wl arqyw 47 :lgh lu mç wlkayw lg wçuyw

:dulg wmç arq nk lu mwyh knybw ynyb du hzh lgh nbl rmayw 48 :dulgma 50 :whurm çya rtsn yk knybw ynyb hwhy pxy rma rça hpxmhw 49

du myhla har wnmu çya nya ytnb lu myçn jqt maw ytnb ta hnutytyry rça hbxmh hnhw hzh lgh hnh bquyl nbl rmayw 51 :knybw ynyblgh ta kyla rbua al yna ma hbxmh hduw hzh lgh du 52 :knybw ynybyhla 53 :hurl tazh hbxmh taw hzh lgh ta yla rbut al hta maw hzh

djpb bquy ubçyw mhyba yhla wnynyb wfpçy rwjn yhlaw mhrbamjl wlkayw mjl lkal wyjal arqyw rhb jbz bquy jbzyw 54 :qjxy wyba

:rhb wnylywGenesis 32

nbl bçyw klyw mhta krbyw wytwnblw wynbl qçnyw rqbb nbl mkçyw 1rçak bquy rmayw 3 :myhla ykalm wb wugpyw wkrdl klh bquyw 2 :wmqml

bquy jlçyw 4 :mynjm awhh mwqmh mç arqyw hz myhla hnjm marrmal mta wxyw 5 :mwda hdç ryuç hxra wyja wçu la wynpl mykalm

:htu du rjaw ytrg nbl mu bquy kdbu rma hk wçul yndal nwrmat hknj axml yndal dyghl hjlçaw hjpçw dbuw nax rwmjw rwç yl yhyw 6

klh mgw wçu la kyja la wnab rmal bquy la mykalmh wbçyw 7 :kynyubmuh ta xjyw wl rxyw dam bquy aryyw 8 :wmu çya twam ubraw ktarql

awby ma rmayw 9 :twnjm ynçl mylmghw rqbh taw naxh taw wta rçabquy rmayw 10 :hfylpl raçnh hnjmh hyhw whkhw tjah hnjmh la wçuktdlwmlw kxral bwç yla rmah hwhy qjxy yba yhlaw mhrba yba yhlayk kdbu ta tyçu rça tmah lkmw mydsjh lkm ytnfq 11 :kmu hbyfyaw

dym an ynlyxh 12 :twnjm ynçl ytyyh htuw hzh ndryh ta ytrbu ylqmbtrma htaw 13 :mynb lu ma ynkhw awby np wta ykna ary yk wçu dym yja

nlyw 14 :brm rpsy al rça myh lwjk kurz ta ytmçw kmu byfya bfyhmytam myzu 15 :wyja wçul hjnm wdyb abh nm jqyw awhh hlylb mç

40

ta rbuyw mqyw wl rça lkw awh jrbyw 21 :awh jrb yk wl dygh ylb:bquy jrb yk yçylçh mwyb nbll dgyw 22 :dulgh rh wynp ta mçyw rhnh

rhb wta qbdyw mymy tubç krd wyrja pdryw wmu wyja ta jqyw 23np kl rmçh wl rmayw hlylh mljb ymrah nbl la myhla abyw 24 :dulgh

wlha ta uqt bquyw bquy ta nbl gçyw 25 :ur du bwfm bquy mu rbdtbngtw tyçu hm bquyl nbl rmayw 26 :dulgh rhb wyja ta uqt nblw rhb

alw yta bngtw jrbl tabjn hml 27 :brj twybçk ytnb ta ghntw ybbl taynbl qçnl yntçfn alw 28 :rwnkbw ptb myrçbw hjmçb kjlçaw yl tdgh

mkyba yhlaw ur mkmu twçul ydy lal çy 29 :wçu tlksh htu ytnblwklh htuw 30 :ur du bwfm bquy mu rbdm kl rmçh rmal yla rma çma

bquy nuyw 31 :yhla ta tbng hml kyba tybl htpskn pskn yk tklhrça mu 32 :ymum kytwnb ta lzgt np ytrma yk ytary yk nbll rmaywudy alw kl jqw ydmu hm kl rkh wnyja dgn hyjy al kyhla ta axmt

ytç lhabw hal lhabw bquy lhab nbl abyw 33 :mtbng ljr yk bquymyprth ta hjql ljrw 34 :ljr lhab abyw hal lham axyw axm alw thmah

rmatw 35 :axm alw lhah lk ta nbl ççmyw mhylu bçtw lmgh rkb mmçtwyl myçn krd yk kynpm mwql lkwa awl yk ynda ynyub rjy la hyba la

rmayw bquy nuyw nblb bryw bquyl rjyw 36 :myprth ta axm alw çpjywtaxm hm ylk lk ta tççm yk 37 :yrja tqld yk ytafj hm yuçp hm nbll

myrçu hz 38 :wnynç nyb wjykwywvkyjaw yja dgn hk myç ktyb ylk lkmal hprf 39 :ytlka al knax ylyaw wlkç al kyzuw kyljr kmu ykna hnç

:hlyl ytbngw mwy ytbng hnçqbt ydym hnfja ykna kyla ytabhyl hz 41 :ynyum ytnç ddtw hlylb jrqw brj ynlka mwyb ytyyh 40

knaxb mynç ççw kytnb ytçb hnç hrçu ubra kytdbu ktybb hnç myrçuqjxy djpw mhrba yhla yba yhla ylwl 42 :mynm trçu ytrkçm ta pljtwjkwyw myhla har ypk uygy taw yynu ta yntjlç mqyr htu yk ylvhyh

ynax naxhw ynb mynbhw ytnb twnbh bquy la rmayw nbl nuyw 43 :çmarça nhynbl wa mwyh hlal hçua hm ytnblw awh yl har hta rça lkw

jqyw 45 :knybw ynyb dul hyhw htaw yna tyrb htrkn hkl htuw 44 :wdly

39

bquy dyrph mybçkhw 40 :myalfw mydqn mydqu naxh ndltw twlqmhmtç alw wdbl myrdu wl tçyw nbl naxb mwj lkw dqu la naxh ynp ntyw

ynyul twlqmh ta bquy mçw twrçqmh naxh mjy lkb hyhw 41 :nbl nax lumypfuh hyhw myçy al naxh pyfuhbw 42 :twlqmb hnmjyl myfhrb naxh

twbr nax wl yhyw dam dam çyah xrpyw 43 :bquyl myrçqhw nbll:myrmjw mylmgw mydbuw twjpçw

Genesis 31rçamw wnybal rça lk ta bquy jql rmal nbl ynb yrbd ta umçyw 1

wmu wnnya hnhw nbl ynp ta bquy aryw 2 :hzh dbkh lk ta hçu wnybalktdlwmlw kytwba xra la bwç bquy la hwhy rmayw 3 :mwçlç lwmtk

rmayw 5 :wnax la hdçh hallw ljrl arqyw bquy jlçyw 4 :kmu hyhawhyh yba yhlaw mçlç lmtk yla wnnya yk nkyba ynp ta ykna har nhl

yb lth nkybaw 7 :nkyba ta ytdbu yjk lkb yk ntudy hntaw 6 :ydmuhk ma 8 :ydmu urhl myhla wntn alw mynm trçu ytrkçm ta pljhw

mydqu rmay hk maw mydqn naxh lk wdlyw krkç hyhy mydqn rmayntyw mkyba hnqm ta myhla lxyw 9 :mydqu naxh lk wdlyw krkç hyhy

myluh mydtuh hnhw mwljb araw ynyu açaw naxh mjy tub yhyw 10 :ylbquy mwljb myhlah kalm yla rmayw 11 :mydrbw mydqn mydqu naxh lu

naxh lu myluh mydtuh lk harw kynyu an aç rmayw 12 :ynnh rmawtyb lah ykna 13 :kl hçu nbl rça lk ta ytyar yk mydrbw mydqn mydqu

tazh xrah nm ax mwq htu rdn mç yl trdn rça hbxm mç tjçm rça lahljnw qlj wnl dwuh wl hnrmatw halw ljr nutw 14 :ktdlwm xra la bwçw

ta lwka mg lkayw wnrkm yk wl wnbçjn twyrkn awlh 15 :wnyba tybbhtuw wnynblw awh wnl wnybam myhla lyxh rça rçuh lk yk 16 :wnpsk

lu wyçn taw wynb ta açyw bquy mqyw 17 :hçu kyla myhla rma rça lkrça wnynq hnqm çkr rça wçkr lk taw whnqm lk ta ghnyw 18 :mylmghwnax ta zzgl klh nblw 19 :nunk hxra wyba qjxy la awbl mra ndpb çkr

lu ymrah nbl bl ta bquy bngyw 20 :hybal rça myprth ta ljr bngtw

38

ynt hal la ljr rmatw wma hal la mta abyw hdçb myadwd axmyw myfjyadwd ta mg tjqlw yçya ta ktjq fumh hl rmatw 15 :knb yadwdm yl an

nm bquy abyw 16 :knb yadwd tjt hlylh kmu bkçy nkl ljr rmatw ynbyadwdb kytrkç rkç yk awbt yla rmatw wtarql hal axtw brub hdçh

nb bquyl dltw rhtw hal la myhla umçyw 17 :awh hlylb hmu bkçyw ynbarqtw yçyal ytjpç yttn rça yrkç myhla ntn hal rmatw 18 :yçymjyndbz hal rmatw 20 :bquyl yçç nb dltw hal dwu rhtw 19 :rkççy wmçarqtw mynb hçç wl ytdly yk yçya ynlbzy muph bwf dbz yta myhla

ta myhla rkzyw 22 :hnyd hmç ta arqtw tb hdly rjaw 21 :nwlbz wmç tapsa rmatw nb dltw rhtw 23 :hmjr ta jtpyw myhla hyla umçyw ljr

:rja nb yl hwhy psy rmal pswy wmç ta arqtw 24 :ytprj ta myhlala hklaw ynjlç nbl la bquy rmayw pswy ta ljr hdly rçak yhyw 25

yk hklaw nhb kta ytdbu rça ydly taw yçn ta hnt 26 :yxralw ymwqmnj ytaxm an ma nbl wyla rmayw 27 :kytdbu rça ytdbu ta tudy hta:hntaw ylu krkç hbqn rmayw 28 :kllgb hwhy ynkrbyw ytçjn kynyub

:yta knqm hyh rça taw kytdbu rça ta tudy hta wyla rmayw 29ytm htuw ylgrl kta hwhy krbyw brl xrpyw ynpl kl hyh rça fum yk 30hmwam yl ntt al bquy rmayw kl nta hm rmayw 31 :ytybl ykna mg hçua

mwyh knax lkb rbua 32 :rmça knax hura hbwça hzh rbdh yl hçut mamyzub dqnw awlfw mybçkb mwj hç lkw awlfw dqn hç lk mçm rsh

rça lk kynpl yrkç lu awbt yk rjm mwyb ytqdx yb htnuw 33 :yrkç hyhwnh nbl rmayw 34 :yta awh bwng mybçkb mwjw myzub awlfw dqn wnnya

lk taw myalfhw mydquh myçyth ta awhh mwyb rsyw 35 :krbdk yhy wl:wynb dyb ntyw mybçkb mwj lkw wb nbl rça lk talfhw twdqnh myzuh

:trtwnh nbl nax ta hur bquyw bquy nybw wnyb mymy tçlç krd mçyw 36pçjm twnbl twlxp nhb lxpyw nwmruw zwlw jl hnbl lqm bquy wl jqyw 37

mymh twtqçb myfhrb lxp rça twlqmh ta gxyw 38 :twlqmh lu rça nblhla naxh wmjyw 39 :twtçl nabb hnmjyw naxh jknl twtçl naxh nabt rça

37

hbh nbl la bquy rmayw 21 :hta wtbhab mydja mymyk wynyub wyhywmwqmh yçna lk ta nbl psayw 22 :hyla hawbaw ymy walm yk ytça ta

:hyla abyw wyla hta abyw wtb hal ta jqyw brub yhyw 23 :htçm çuywawh hnhw rqbb yhyw 25 :hjpç wtb hall wtjpç hplz ta hl nbl ntyw 24:yntymr hmlw kmu ytdbu ljrb alh yl tyçu taz hm nbl la rmayw hal

ubç alm 27 :hrykbh ynpl hryuxh ttl wnmwqmb nk hçuy al nbl rmayw 26:twrja mynç ubç dwu ydmu dbut rça hdbub taz ta mg kl hntnw tazntyw 29 :hçal wl wtb ljr ta wl ntyw taz ubç almyw nk bquy çuyw 28

ta mg bhayw ljr la mg abyw 30 :hjpçl hl wtjpç hhlb ta wtb ljrl nblhawnç yk hwhy aryw 31 :twrja mynç ubç dwu wmu dbuyw halm ljr

nbwar wmç arqtw nb dltw hal rhtw 32 :hrqu ljrw hmjr ta jtpyw haldltw dwu rhtw 33 :yçya ynbhay htu yk yynub hwhy har yk hrma yk

wmç arqtw hz ta mg yl ntyw ykna hawnç yk hwhy umç yk rmatw nbytdly yk yla yçya hwly muph htu rmatw nb dltw dwu rhtw 34 :nwumç

hdwa muph rmatw nb dltw dwu rhtw 35 :ywl wmç arq nk lu mynb hçlç wl:tdlm dmutw hdwhy wmç harq nk lu hwhy ta

Genesis 30hbh bquy la rmatw htjab ljr anqtw bquyl hdly al yk ljr artw 1

myhla tjth rmayw ljrb bquy pa rjyw 2 :ykna htm nya maw mynb yllu dltw hyla ab hhlb ytma hnh rmatw 3 :nfb yrp kmm unm rça yknahyla abyw hçal htjpç hhlb ta wl nttw 4 :hnmm ykna mg hnbaw ykrb

umç mgw myhla ynnd ljr rmatw 6 :nb bquyl dltw hhlb rhtw 5 :bquyljr tjpç hhlb dltw dwu rhtw 7 :nd wmç harq nk lu nb yl ntyw ylqbytlky mg ytja mu ytltpn myhla ylwtpn ljr rmatw 8 :bquyl ynç nb

nttw htjpç hplz ta jqtw tdlm hdmu yk hal artw 9 :yltpn wmç arqtwdgb hal rmatw 11 :nb bquyl hal tjpç hplz dltw 10 :hçal bquyl hta

hal rmatw 13 :bquyl ynç nb hal tjpç hplz dltw 12 :dg wmç ta arqtwryxq ymyb nbwar klyw 14 :rça wmç ta arqtw twnb ynwrça yk yrçab

36

ta jqyw rqbb bquy mkçyw 18 :mymçh ruç hzw myhla tyb ma yk hzta arqyw 19 :hçar lu nmç qxyw hbxm hta mçyw wytçarm mç rça nbah

rdn bquy rdyw 20 :hnçarl ryuh mç zwl mlwaw la tyb awhh mwqmh mçyl ntnw klwh ykna rça hzh krdb ynrmçw ydmu myhla hyhy ma rmal

:myhlal yl hwhy hyhw yba tyb la mwlçb ytbçw 21 :çbll dgbw lkal mjlrçu yl ntt rça lkw myhla tyb hyhy hbxm ytmç rça tazh nbahw 22

:kl wnrçuaGenesis 29

mç hnhw hdçb rab hnhw aryw 2 :mdq ynb hxra klyw wylgr bquy açyw 1nbahw myrduh wqçy awhh rabh nm yk hylu myxbr nax yrdu hçlç

rabh yp lum nbah ta wllgw myrduh lk hmç wpsanw 3 :rabh yp lu hldgbquy mhl rmayw 4 :hmqml rabh yp lu nbah ta wbyçhw naxh ta wqçhw

rwjn nb nbl ta mtudyh mhl rmayw 5 :wnjna nrjm wrmayw mta nyam yjahab wtb ljr hnhw mwlç wrmayw wl mwlçh mhl rmayw 6 :wnudy wrmayw

naxh wqçh hnqmh psah tu al lwdg mwyh dwu nh rmayw 7 :naxh munbah ta wllgw myrduh lk wpsay rça du lkwn al wrmayw 8 :wur wklw

rça naxh mu hab ljrw mmu rbdm wndwu 9 :naxh wnyqçhw rabh yp lumtaw wma yja nbl tb ljr ta bquy har rçak yhyw 10 :awh hur yk hybal

nax ta qçyw rabh yp lum nbah ta lgyw bquy çgyw wma yja nbl naxyk ljrl bquy dgyw 12 :kbyw wlq ta açyw ljrl bquy qçyw 11 :wma yja nbl

nbl umçk yhyw 13 :hybal dgtw xrtw awh hqbr nb ykw awh hyba yjala whaybyw wl qçnyw wl qbjyw wtarql xryw wtja nb bquy umç ta

yrçbw ymxu ka nbl wl rmayw 14 :hlah myrbdh lk ta nbll rpsyw wtybyntdbuw hta yja ykh bquyl nbl rmayw 15 :mymy çdj wmu bçyw hta

hnfqh mçw hal hldgh mç twnb ytç nbllw 16 :ktrkçm hm yl hdygh mnjbquy bhayw 18 :harm tpyw rat tpy htyh ljrw twkr hal ynyuw 17 :ljrytt bwf nbl rmayw 19 :hnfqh ktb ljrb mynç ubç kdbua rmayw ljr ta

mynç ubç ljrb bquy dbuyw 20 :ydmu hbç rja çyal hta yttm kl hta

35

bquy ta wçu mfçyw 41 :krawx lum wlu tqrpw dyrt rçak hyhw dbuthgrhaw yba lba ymy wbrqy wblb wçu rmayw wyba wkrb rça hkrbh lu

arqtw jlçtw ldgh hnb wçu yrbd ta hqbrl dgyw 42 :yja bquy tahtuw 43 :kgrhl kl mjntm kyja wçu hnh wyla rmatw nfqh hnb bquyl

mydja mymy wmu tbçyw 44 :hnrj yja nbl la kl jrb mwqw ylqb umç ynbwl tyçu rça ta jkçw kmm kyja pa bwç du 45 :kyja tmj bwçt rça dula hqbr rmatw 46 :dja mwy mkynç mg lkça hml mçm kytjqlw ytjlçw

hlak tj twnbm hça bquy jql ma tj twnb ynpm yyjb ytxq qjxy:myyj yl hml xrah twnbm

Genesis 28twnbm hça jqt al wl rmayw whwxyw wta krbyw bquy la qjxy arqyw 1

twnbm hça mçm kl jqw kma yba lawtb htyb mra hndp kl mwq 2 :nunkntyw 4 :mymu lhql tyyhw kbryw krpyw kta krby ydç law 3 :kma yja nbl

myhla ntn rça kyrgm xra ta ktçrl kta kurzlw kl mhrba tkrb ta klymrah lawtb nb nbl la mra hndp klyw bquy ta qjxy jlçyw 5 :mhrbalwta jlçw bquy ta qjxy krb yk wçu aryw 6 :wçuw bquy ma hqbr yja

hça jqt al rmal wylu wxyw wta wkrbb hça mçm wl tjql mra hndpwçu aryw 8 :mra hndp klyw wma law wyba la bquy umçyw 7 :nunk twnbm

ta jqyw laumçy la wçu klyw 9 :wyba qjxy ynyub nunk twnb twur ykbquy axyw 10 :hçal wl wyçn lu twybn twja mhrba nb laumçy tb tljm

ynbam jqyw çmçh ab yk mç nlyw mwqmb ugpyw 11 :hnrj klyw ubç rabmhxra bxm mls hnhw mljyw 12 :awhh mwqmb bkçyw wytçarm mçyw mwqmh

hwhy hnhw 13 :wb mydryw mylu myhla ykalm hnhw hmymçh uygm wçarwhta rça xrah qjxy yhlaw kyba mhrba yhla hwhy yna rmayw wylu bxn

hmdqw hmy txrpw xrah rpuk kurz hyhw 14 :kurzlw hnnta kl hylu bkçkmu ykna hnhw 15 :kurzbw hmdah tjpçm lk kb wkrbnw hbgnw hnpxw

ma rça du kbzua al yk tazh hmdah la kytbçhw klt rça lkb kytrmçwhwhy çy nka rmayw wtnçm bquy xqyyw 16 :kl ytrbd rça ta ytyçu

nya hzh mwqmh arwn hm rmayw aryyw 17 :ytudy al yknaw hzh mwqmb

34

myzuh yydg tru taw 16 :nfqh hnb bquy ta çbltw tybb hta rçarça mjlh taw mymufmh ta nttw 17 :wyrawx tqlj luw wydy lu hçyblh

hta ym ynnh rmayw yba rmayw wyba la abyw 18 :hnb bquy dyb htçumwq yla trbd rçak ytyçu krkb wçu ykna wyba la bquy rmayw 19 :ynb

hz hm wnb la qjxy rmayw 20 :kçpn ynkrbt rwbub ydyxm hlkaw hbç anla qjxy rmayw 21 :ynpl kyhla hwhy hrqh yk rmayw ynb axml trhm

qjxy la bquy çgyw 22 :al ma wçu ynb hz htah ynb kçmaw an hçg bquyyk wrykh alw 23 :wçu ydy mydyhw bquy lwq lqh rmayw whçmyw wyba

wçu ynb hz hta rmayw 24 :whkrbyw truç wyja wçu ydyk wydy wyhçgyw yçpn kkrbt numl ynb dyxm hlkaw yl hçgh rmayw 25 :yna rmayw

hqçw an hçg wyba qjxy wyla rmayw 26 :tçyw nyy wl abyw lkayw wljyr har rmayw whkrbyw wydgb jyr ta jryw wl qçyw çgyw 27 :ynb ylynmçmw mymçh lfm myhlah kl ntyw 28 :hwhy wkrb rça hdç jyrk ynb

rybg hwh mymal kl wjtçyw mymu kwdbuy 29 :çrytw ngd brw xrahrçak yhyw 30 :kwrb kykrbmw rwra kyrra kma ynb kl wwjtçyw kyjal

wyba qjxy ynp tam bquy axy axy ka yhyw bquy ta krbl qjxy hlkrmayw wybal abyw mymufm awh mg çuyw 31 :wdyxm ab wyja wçuw

qjxy wl rmayw 32 :kçpn ynkrbt rbub wnb dyxm lkayw yba mqy wybaldam du hldg hdrj qjxy drjyw 33 :wçu krkb knb yna rmayw hta ym wyba

mg whkrbaw awbt mrfb lkm lkaw yl abyw dyx dxh awh awpa ym rmaywdam du hrmw hldg hqux quxyw wyba yrbd ta wçu umçk 34 :hyhy kwrb:ktkrb jqyw hmrmb kyja ab rmayw 35 :yba yna mg ynkrb wybal rmayw

htu hnhw jql ytrkb ta mymup hz ynbquyw bquy wmç arq ykh rmayw 36rybg nh wçul rmayw qjxy nuyw 37 :hkrb yl tlxa alh rmayw ytkrb jql

hklw wytkms çrytw ngdw mydbul wl yttn wyja lk taw kl wytmçynkrb yba kl awh tja hkrbh wyba la wçu rmayw 38 :ynb hçua hm awpa

hnh wyla rmayw wyba qjxy nuyw 39 :kbyw wlq wçu açyw yba yna mgkyja taw hyjt kbrj luw 40 :lum mymçh lfmw kbçwm hyhy xrah ynmçm

33

ykna kta yk aryt la kyba mhrba yhla ykna rmayw awhh hlylb hwhyarqyw jbzm mç nbyw 25 :ydbu mhrba rwbub kurz ta ytybrhw kytkrbw

wyla klh klmybaw 26 :rab qjxy ydbu mç wrkyw wlha mç fyw hwhy mçbmtab uwdm qjxy mhla rmayw 27 :wabx rç lkypw whurm tzjaw rrgm

hyh yk wnyar war wrmayw 28 :mktam ynwjlçtw yta mtanç mtaw ylatyrb htrknw knybw wnynyb wnytwnyb hla an yht rmanw kmu hwhy

bwf qr kmu wnyçu rçakw kwnugn al rçak hur wnmu hçut ma 29 :kmu:wtçyw wlkayw htçm mhl çuyw 30 :hwhy kwrb htu hta mwlçb kjlçnw

:mwlçb wtam wklyw qjxy mjlçyw wyjal çya wubçyw rqbb wmykçyw 31wrpj rça rabh twda lu wl wdgyw qjxy ydbu wabyw awhh mwyb yhyw 32

du ubç rab ryuh mç nk lu hubç hta arqyw 33 :mym wnaxm wl wrmaywyrab tb tydwhy ta hça jqyw hnç myubra nb wçu yhyw 34 :hzh mwyh

:hqbrlw qjxyl jwr trm nyyhtw 35 :ytjh nlya tb tmçb taw ytjhGenesis 27

ldgh wnb wçu ta arqyw tarm wynyu nyhktw qjxy nqz yk yhyw 1ytudy al ytnqz an hnh rmayw 2 :ynnh wyla rmayw ynb wyla rmayw:hdyx yl hdwxw hdçh axw ktçqw kylt kylk an aç htuw 3 :ytwm mwyyçpn kkrbt rwbub hlkaw yl haybhw ytbha rçak mymufm yl hçuw 4

dwxl hdçh wçu klyw wnb wçu la qjxy rbdb tumç hqbrw 5 :twma mrfbrbdm kyba ta ytumç hnh rmal hnb bquy la hrma hqbrw 6 :aybhl dyxhkkrbaw hlkaw mymufm yl hçuw dyx yl haybh 7 :rmal kyja wçu la

la an kl 9 :kta hwxm yna rçal ylqb umç ynb htuw 8 :ytwm ynpl hwhy ynplrçak kybal mymufm mta hçuaw mybf myzu yydg ynç mçm yl jqw naxh

bquy rmayw 11 :wtwm ynpl kkrby rça rbub lkaw kybal tabhw 10 :bhayba ynçmy ylwa 12 :qlj çya yknaw ruç çya yja wçu nh wma hqbr lawma wl rmatw 13 :hkrb alw hllq ylu ytabhw ututmk wynyub ytyyhw

çutw wmal abyw jqyw klyw 14 :yl jq klw ylqb umç ka ynb ktllq ylutdmjh ldgh hnb wçu ydgb ta hqbr jqtw 15 :wyba bha rçak mymufm wma

32

ntn bquyw 34 :bquyl wtrkb ta rkmyw wl ubçyw mwyk yl hubçh bquy:hrkbh ta wçu zbyw klyw mqyw tçyw lkayw myçdu dyznw mjl wçul

Genesis 26la qjxy klyw mhrba ymyb hyh rça nwçarh burh dblm xrab bur yhyw 1nkç hmyrxm drt la rmayw hwhy wyla aryw 2 :hrrg mytçlp klm klmyba

kurzlw kl yk kkrbaw kmu hyhaw tazh xrab rwg 3 :kyla rma rça xrab:kyba mhrbal ytubçn rça hubçh ta ytmqhw lah txrah lk ta nta

lah txrah lk ta kurzl yttnw mymçh ybkwkk kurz ta ytybrhw 4rmçyw ylqb mhrba umç rça bqu 5 :xrah yywg lk kurzb wkrbthw

yçna wlaçyw 7 :rrgb qjxy bçyw 6 :ytrwtw ytwqj ytwxm ytrmçmyçna yngrhy np ytça rmal ary yk awh ytja rmayw wtçal mwqmh

mymyh mç wl wkra yk yhyw 8 :awh harm tbwf yk hqbr lu mwqmhhqbr ta qjxm qjxy hnhw aryw nwljh dub mytçlp klm klmyba pqçyw

ytja trma kyaw awh ktça hnh ka rmayw qjxyl klmyba arqyw 9 :wtçahm klmyba rmayw 10 :hylu twma np ytrma yk qjxy wyla rmayw awh

wxyw 11 :mça wnylu tabhw ktça ta muh dja bkç fumk wnl tyçu tazurzyw 12 :tmwy twm wtçabw hzh çyab ugnh rmal muh lk ta klmyba

ldgyw 13 :hwhy whkrbyw myruç ham awhh hnçb axmyw awhh xrab qjxyrqb hnqmw nax hnqm wl yhyw 14 :dam ldg yk du ldgw kwlh klyw çyah

wyba ydbu wrpj rça trabh lkw 15 :mytçlp wta wanqyw hbr hdbuwla klmyba rmayw 16 :rpu mwalmyw mytçlp mwmts wyba mhrba ymybrrg ljnb njyw qjxy mçm klyw 17 :dam wnmm tmxu yk wnmum kl qjxy

wyba mhrba ymyb wrpj rça mymh trab ta rpjyw qjxy bçyw 18 :mç bçywnhl arq rça tmçk twmç nhl arqyw mhrba twm yrja mytçlp mwmtsywwbyryw 20 :myyj mym rab mç waxmyw ljnb qjxy ydbu wrpjyw 19 :wybawqçuth yk qçu rabh mç arqyw mymh wnl rmal qjxy yur mu rrg yur

qtuyw 22 :hnfç hmç arqyw hylu mg wbyryw trja rab wrpjyw 21 :wmuhtu yk rmayw twbjr hmç arqyw hylu wbr alw trja rab rpjyw mçm

wyla aryw 24 :ubç rab mçm luyw 23 :xrab wnyrpw wnl hwhy byjrh

31

ynblw 6 :qjxyl wl rça lk ta mhrba ntyw 5 :hrwfq ynb hla lk hudlawwndwub wnb qjxy lum mjlçyw tntm mhrba ntn mhrbal rça myçglyph

hnç tam yj rça mhrba yyj ynç ymy hlaw 7 :mdq xra la hmdq yjubçw nqz hbwf hbyçb mhrba tmyw uwgyw 8 :mynç çmjw hnç myubçw

la hlpkmh trum la wynb laumçyw qjxy wta wrbqyw 9 :wymu la psaywtam mhrba hnq rça hdçh 10 :armm ynp lu rça ytjh rjx nb nrpu hdç

krbyw mhrba twm yrja yhyw 11 :wtça hrçw mhrba rbq hmç tj ynblaumçy tdlt hlaw 12 :yar yjl rab mu qjxy bçyw wnb qjxy ta myhlaynb twmç hlaw 13 :mhrbal hrç tjpç tyrxmh rgh hdly rça mhrba nb

:mçbmw labdaw rdqw tybn laumçy rkb mtdlwtl mtmçb laumçyynb mh hla 16 :hmdqw çypn rwfy amytw ddj 15 :açmw hmwdw umçmw 14

hlaw 17 :mtmal mayçn rçu mynç mtryfbw mhyrxjb mtmç hlaw laumçypsayw tmyw uwgyw mynç ubçw hnç myçlçw hnç tam laumçy yyj ynçlu hrwça hkab myrxm ynp lu rça rwç du hlywjm wnkçyw 18 :wymu la:qjxy ta dylwh mhrba mhrba nb qjxy tdlwt hlaw 19 :lpn wyja lk ynp

mra ndpm ymrah lawtb tb hqbr ta wtjqb hnç myubra nb qjxy yhyw 20awh hrqu yk wtça jknl hwhyl qjxy rtuyw 21 :hçal wl ymrah nbl twjank ma rmatw hbrqb mynbh wxxrtyw 22 :wtça hqbr rhtw hwhy wl rtuyw

knfbb myyg ynç hl hwhy rmayw 23 :hwhy ta çrdl kltw ykna hz hmlwalmyw 24 :ryux dbuy brw xmay malm malw wdrpy kyumm mymal ynçwruç trdak wlk ynwmda nwçarh axyw 25 :hnfbb mmwt hnhw tdll hymyarqyw wçu bqub tzja wdyw wyja axy nk yrjaw 26 :wçu wmç warqywwçu yhyw myrunh wldgyw 27 :mta tdlb hnç myçç nb qjxyw bquy wmç

ta qjxy bhayw 28 :mylha bçy mt çya bquyw hdç çya dyx udy çyawçu abyw dyzn bquy dzyw 29 :bquy ta tbha hqbrw wypb dyx yk wçu

mdah mdah nm an ynfyulh bquy la wçu rmayw 30 :pyu awhw hdçh nmta mwyk hrkm bquy rmayw 31 :mwda wmç arq nk lu ykna pyu yk hzh

rmayw 33 :hrkb yl hz hmlw twml klwh ykna hnh wçu rmayw 32 :yl ktrkb

30

kylmg mgw htç rmatw hylum hdk drwtw rhmtw 46 :an ynyqçh hylatb rmatw ta ym tb rmaw hta laçaw 47 :htqçh mylmgh mgw tçaw hqça:hydy lu mydymxhw hpa lu mznh mçaw hklm wl hdly rça rwjn nb lawtbynjnh rça mhrba ynda yhla hwhy ta krbaw hwhyl hwjtçaw dqaw 48tmaw dsj myçu mkçy ma htuw 49 :wnbl ynda yja tb ta tjql tma krdb

nuyw 50 :lamç lu wa nymy lu hnpaw yl wdygh al maw yl wdygh ynda ta:bwf wa ur kyla rbd lkwn al rbdh axy hwhym wrmayw lawtbw nbl

yhyw 52 :hwhy rbd rçak kynda nbl hça yhtw klw jq kynpl hqbr hnh 51dbuh axwyw 53 :hwhyl hxravwjtçyw mhyrbd ta mhrba dbu umç rçak

:hmalw hyjal ntn tndgmw hqbrl ntyw mydgbw bhz ylkw psk ylkrmayw rqbb wmwqyw wnylyw wmu rça myçnahw awh wtçyw wlkayw 54

rja rwçu wa mymy wnta runh bçt hmaw hyja rmayw 55 :yndal ynjlçhklaw ynwjlç ykrd jylxh hwhyw yta wrjat la mhla rmayw 56 :klt

wrmayw hqbrl warqyw 58 :hyp ta hlaçnw runl arqn wrmayw 57 :yndaltaw mtja hqbr ta wjlçyw 59 :kla rmatw hzh çyah mu yklth hyla

wntja hl wrmayw hqbr ta wkrbyw 60 :wyçna taw mhrba dbu taw htqnmhytrunw hqbr mqtw 61 :wyanç ruç ta kurz çryyw hbbr yplal yyh ta

:klyw hqbr ta dbuh jqyw çyah yrja hnkltw mylmgh lu hnbkrtwqjxy axyw 63 :bgnh xrab bçwy awhw yar yjl rab awbm ab qjxyw 62açtw 64 :myab mylmg hnhw aryw wynyu açyw bru twnpl hdçb jwçlym dbuh la rmatw 65 :lmgh lum lptw qjxy ta artw hynyu ta hqbrpyuxh jqtw ynda awh dbuh rmayw wntarql hdçb klhh hzlh çyahqjxy habyw 67 :hçu rça myrbdh lk ta qjxyl dbuh rpsyw 66 :skttw

yrja qjxy mjnyw hbhayw hçal wl yhtw hqbr ta jqyw wma hrç hlhah:wma

Genesis 25taw nçqy taw nrmz ta wl dltw 2 :hrwfq hmçw hça jqyw mhrba psyw 1

ynbw ndd taw abç ta dly nçqyw 3 :jwç taw qbçy taw nydm taw ndmudybaw knjw rpuw hpyu nydm ynbw 4 :mymalw mçwflw mrwça wyh ndd

29

lkl baçtw baçl rabh la dwu xrtw tqçh la hdk rutw rhmtw 20 :ttçl:al ma wkrd hwhy jylxhh tudl çyrjm hl hatçm çyahw 21 :wylmg

ynçw wlqçm uqb bhz mzn çyah jqyw twtçl mylmgh wlk rçak yhyw 22çyh yl an ydygh ta ym tb rmayw 23 :mlqçm bhz hrçu hydy lu mydymx

rça hklm nb ykna lawtb tb wyla rmatw 24 :nyll wnl mwqm kyba tyb:nwll mwqm mg wnmu br awpsm mg nbt mg wyla rmatw 25 :rwjnl hdly

mhrba ynda yhla hwhy kwrb rmayw 27 :hwhyl wjtçyw çyah dqyw 26yja tyb hwhy ynjn krdb ykna ynda mum wtmaw wdsj bzu al rça

nbl wmçw ja hqbrlw 29 :hlah myrbdk hma tybl dgtw runh xrtw 28 :yndamydmxh taw mznh ta tark yhyw 30 :nyuh la hxwjh çyah la nbl xrywabyw çyah yla rbd hk rmal wtja hqbr yrbd ta wumçkw wtja ydy lu

hml hwhy kwrb awb rmayw 31 :nyuh lu mylmgh lu dmu hnhw çyah lahtybh çyah abyw 32 :mylmgl mwqmw tybh ytynp yknaw xwjb dmut

ylgrw wylgr xjrl mymw mylmgl awpsmw nbt ntyw mylmgh jtpywyrbd ytrbd ma du lka al rmayw lkal wynpl mçyyw 33 :wta rça myçnah

ldgyw dam ynda ta krb hwhyw 35 :ykna mhrba dbu rmayw 34 :rbd rmaywdltw 36 :myrmjw mylmgw tjpçw mdbuw bhzw pskw rqbw nax wl ntyw

ynubçyw 37 :wl rça lk ta wl ntyw htnqz yrja yndal nb ynda tça hrçma 38 :wxrab bçy ykna rça ynunkh twnbm ynbl hça jqt al rmal ynda

yla ynda la rmaw 39 :ynbl hça tjqlw ytjpçm law klt yba tyb la alwkalm jlçy wynpl ytklhth rça hwhy yla rmayw 40 :yrja hçah klt al

hqnt za 41 :yba tybmw ytjpçmm ynbl hça tjqlw kkrd jylxhw ktaabaw 42 :ytlam yqn tyyhw kl wnty al maw ytjpçm la awbt yk ytlam

ykrd jylxm an kçy ma mhrba ynda yhla hwhy rmaw nyuh la mwyhtaxyh hmluh hyhw mymh nyu lu bxn ykna hnh 43 :hylu klh ykna rça

htç hta mg yla hrmaw 44 :kdkm mym fum an ynyqçh hyla ytrmaw baçlhlka mrf yna 45 :ynda nbl hwhy jykh rça hçah awh baça kylmgl mgw

rmaw baçtw hnyuh drtw hmkç lu hdkw taxy hqbr hnhw ybl la rbdl

28

ynzab rbd rça pskh ta nrpul mhrba lqçyw nwrpu la mhrba umçyw 16rça hlpkmb rça nwrpu hdç mqyw 17 :rjsl rbu psk lqç twam ubra tj ynb

:bybs wlbg lkb rça hdçb rça xuh lkw wb rça hrumhw hdçh armm ynplmhrba rbq nk yrjaw 19 :wryu ruç yab lkb tj ynb ynyul hnqml mhrbal 18

:nunk xrab nwrbj awh armm ynp lu hlpkmh hdç trum la wtça hrç ta:tj ynb tam rbq tzjal mhrbal wb rça hrumhw hdçh mqyw 20

Genesis 24wdbu la mhrba rmayw 2 :lkb mhrba ta krb hwhyw mymyb ab nqz mhrbaw 1

hwhyb kuybçaw 3 :ykry tjt kdy an myç wl rça lkb lçmh wtyb nqzykna rça ynunkh twnbm ynbl hça jqt al rça xrah yhlaw mymçh yhla

:qjxyl ynbl hça tjqlw klt ytdlwm law yxra la yk 4 :wbrqb bçwybçhh tazh xrah la yrja tkll hçah hbat al ylwa dbuh wyla rmayw 5

np kl rmçh mhrba wyla rmayw 6 :mçm taxy rça xrah la knb ta byçaxramw yba tybm ynjql rça mymçh yhla hwhy 7 :hmç ynb ta byçt

awh tazh xrah ta nta kurzl rmal yl ubçn rçaw yl rbd rçaw ytdlwmtkll hçah hbat al maw 8 :mçm ynbl hça tjqlw kynpl wkalm jlçy

wdy ta dbuh mçyw 9 :hmç bçt al ynb ta qr taz ytubçm tyqnw kyrjamylmg hrçu dbuh jqyw 10 :hzh rbdh lu wl ubçyw wynda mhrba kry tjt

la myrhn mra la klyw mqyw wdyb wynda bwf lkw klyw wynda ylmgmtax tul bru tul mymh rab la ryul xwjm mylmgh krbyw 11 :rwjn ryu

dsj hçuw mwyh ynpl an hrqh mhrba ynda yhla hwhy rmayw 12 :tbaçhtaxy ryuh yçna twnbw mymh nyu lu bxn ykna hnh 13 :mhrba ynda muhtç hrmaw htçaw kdk an yfh hyla rma rça runh hyhw 14 :mym baçl

mu dsj tyçu yk uda hbw qjxyl kdbul tjkh hta hqça kylmg mgwnb lawtbl hdly rça taxy hqbr hnhw rbdl hlk mrf awh yhyw 15 :ynda

hlwtb dam harm tbf runhw 16 :hmkç lu hdkw mhrba yja rwjn tça hklmhtarql dbuh xryw 17 :lutw hdk almtw hnyuh drtw hudy al çyaw

hdk drtw rhmtw ynda htç rmatw 18 :kdkm mym fum an ynyaymgh rmaywwlk ma du baça kylmgl mg rmatw wtqçhl lktw 19 :whqçtw hdy lu

27

mwyh rmay rça hary hwhy awhh mwqmh mç mhrba arqyw 14 :wnb tjtrmayw 16 :mymçh nm tynç mhrba la hwhy kalm arqyw 15 :hary hwhy rhb

knb ta tkçj alw hzh rbdh ta tyçu rça nuy yk hwhy man ytubçn yblwjkw mymçh ybkwkk kurz ta hbra hbrhw kkrba krb yk 17 :kdyjy tayywg lk kurzb wkrbthw 18 :wybya ruç ta kurz çryw myh tpç lu rçawdjy wklyw wmqyw wyrun la mhrba bçyw 19 :ylqb tumç rça bqu xrah

dgyw hlah myrbdh yrja yhyw 20 :ubç rabb mhrba bçyw ubç rab lawrkb xwu ta 21 :kyja rwjnl mynb awh mg hklm hdly hnh rmal mhrbaltaw çdlp taw wzj taw dçk taw 22 :mra yba lawmq taw wyja zwb taw

yja rwjnl hklm hdly hla hnmç hqbr ta dly lawtbw 23 :lawtb taw pldyçjt taw mjg taw jbf ta awh mg dltw hmwar hmçw wçglypw 24 :mhrba

:hkum tawGenesis 23

tmtw 2 :hrç yyj ynç mynç ubçw hnç myrçuw hnç ham hrç yyj wyhyw 1:htkblw hrçl dpsl mhrba abyw nunk xrab nwrbj awh ubra tyrqb hrç

ykna bçwtw rg 4 :rmal tj ynb la rbdyw wtm ynp lum mhrba mqyw 3ta tj ynb wnuyw 5 :ynplm ytm hrbqaw mkmu rbq tzja yl wnt mkmu

wnyrbq rjbmb wnkwtb hta myhla ayçn ynda wnumç 6 :wl rmal mhrbamhrba mqyw 7 :ktm rbqm kmm hlky al wrbq ta wnmm çya ktm ta rbq

ta rbql mkçpn ta çy ma rmal mta rbdyw 8 :tj ynbl xrah mul wjtçywhlpkmh trum ta yl ntyw 9 :rjx nb nwrpub yl wugpw ynwumç ynplm ytm

nwrpuw 10 :rbq tzjal mkkwtb yl hnnty alm pskb whdç hxqb rça wl rçayab lkl tj ynb ynzab mhrba ta ytjh nwrpu nuyw tj ynb kwtb bçykl wb rça hrumhw kl yttn hdçh ynumç ynda al 11 :rmal wryu ruçmu ynpl mhrba wjtçyw 12 :ktm rbq kl hyttn ymu ynb ynyul hyttn

yttn ynumç wl hta ma ka rmal xrah mu ynzab nwrpu la rbdyw 13 :xrah:wl rmal mhrba ta nwrpu nuyw 14 :hmç ytm ta hrbqaw ynmm jq hdçh psk

:rbq ktm taw awh hm knybw ynyb psk lqç tam ubra xra ynumç ynda 15

26

rab twda lu klmyba ta mhrba jkwhw 25 :ubça ykna mhrba rmayw 24ta hçu ym ytudy al klmyba rmayw 26 :klmyba ydbu wlzg rça mymh

jqyw 27 :mwyh ytlb ytumç al ykna mgw yl tdgh al hta mgw hzh rbdhta mhrba bxyw 28 :tyrb mhynç wtrkyw klmybal ntyw rqbw nax mhrba

hlah tçbk ubç hnh hm mhrba la klmyba rmayw 29 :nhdbl naxh tçbk ubçyl hyht rwbub ydym jqt tçbk ubç ta yk rmayw 30 :hndbl tbxh rçayk ubç rab awhh mwqml arq nk lu 31 :tazh rabh ta ytrpj yk hdulrç lkypw klmyba mqyw ubç rabb tyrb wtrkyw 32 :mhynç wubçn mç

hwhy mçb mç arqyw ubç rabb lça ufyw 33 :mytçlp xra la wbçyw wabx:mybr mymy mytçlp xrab mhrba rgyw 34 :mlwu la

Genesis 22mhrba wyla rmayw mhrba ta hsn myhlahw hlah myrbdh rja yhyw 1

kl klw qjxy tavtbha rça kdyjy ta knb ta an jq rmayw 2 :ynnh rmaywmkçyw 3 :kyla rma rça myrhh dja lu hlul mç whluhw hyrmh xra la

wnb qjxy taw wta wyrun ynç ta jqyw wrmj ta çbjyw rqbb mhrbamwyb 4 :myhlah wl rma rça mwqmh la klyw mqyw hlu yxu uqbyw

la mhrba rmayw 5 :qjrm mwqmh ta aryw wynyu ta mhrba açyw yçylçhhbwçnw hwjtçnw hk du hkln runhw ynaw rwmjh mu hp mkl wbç wyrun

ta wdyb jqyw wnb qjxy lu mçyw hluh yxu ta mhrba jqyw 6 :mkylawyba mhrba la qjxy rmayw 7 :wdjy mhynç wklyw tlkamh taw çah

:hlul hçh hyaw myxuhw çah hnh rmayw ynb ynnh rmayw yba rmayw:wdjy mhynç wklyw ynb hlul hçh wl hary myhla mhrba rmayw 8

kruyw jbzmh ta mhrba mç nbyw myhlah wl rma rça mwqmh la wabyw 9:myxul lumm jbzmh lu wta mçyw wnb qjxy ta dquyw myxuh ta

wyla arqyw 11 :wnb ta fjçl tlkamh ta jqyw wdy ta mhrba jlçyw 10la rmayw 12 :ynnh rmayw mhrba mhrba rmayw mymçh nm hwhy kalm

hta myhla ary yk ytudy htu yk hmwam wl çut lawvrunh la kdy jlçthnhw aryw wynyu ta mhrba açyw 13 :ynmm kdyjy ta knb ta tkçj alw

hlul whluyw lyah ta jqyw mhrba klyw wynrqb kbsb zjan rja lya

25

llptyw 17 :tjknw lk taw kta rça lkl mynyu twsk kl awh hnh kyjal:wdlyw wythmaw wtça taw klmyba ta myhla apryw myhlah la mhrba

:mhrba tça hrç rbd lu klmyba tybl mjr lk dub hwhy rxu rxu yk 18Genesis 21

dltw rhtw 2 :rbd rçak hrçl hwhy çuyw rma rçak hrç ta dqp hwhyw 1ta mhrba arqyw 3 :myhla wta rbd rça duwml wynqzl nb mhrbal hrçnb wnb qjxy ta mhrba lmyw 4 :qjxy hrç wl hdly rça wl dlwnh wnb mç

ta wl dlwhb hnç tam nb mhrbaw 5 :myhla wta hwx rçak mymy tnmçym rmatw 7 :yl qjxy umçh lk myhla yl hçu qjx hrç rmatw 6 :wnb qjxylmgyw dlyh ldgyw 8 :wynqzl nb ytdly yk hrç mynb hqynyh mhrbal llm

rgh nb ta hrç artw 9 :qjxy ta lmgh mwyb lwdg htçm mhrba çuywhnb taw tazh hmah çrg mhrbal rmatw 10 :qjxm mhrbal hdly rça tyrxmh

ynyub dam rbdh uryw 11 :qjxy mu ynb mu tazh hmah nb çryy al ykrunh lu kynyub ury la mhrba la myhla rmayw 12 :wnb tdwa lu mhrba

mgw 13 :urz kl arqy qjxyb yk hlqb umç hrç kyla rmat rça lk ktma luwmjl jqyw rqbb mhrba mkçyw 14 :awh kurz yk wnmyça ywgl hmah nb tarbdmb uttw kltw hjlçyw dlyh taw hmkç lu mç rgh la ntyw mym tmjw

:mjyçh dja tjt dlyh ta klçtw tmjh nm mymh wlkyw 15 :ubç rabdlyh twmb hara la hrma yk tçq ywjfmk qjrh dgnm hl bçtw kltw 16

kalm arqyw runh lwq ta myhla umçyw 17 :kbtw hlq ta açtw dgnm bçtwmyhla umç yk yaryt la rgh kl hm hl rmayw mymçh nm rgh la myhla

wb kdy ta yqyzjhw runh ta yaç ymwq 18 :mç awh rçab runh lwq lakltw µym rab artw hyny[ ta µyhla jqpyw 19 :wnmyça lwdg ywgl yk

bçyw ldgyw r[nh ta µyhla yhyw 20 :r[nh ta qçtw µym tmjh ta almtw:µyrxm xram hça wma wl jqtw rap rbdmb bçyw 21 :tçq hbr yhyw rbdmbmyhla rmal mhrba la wabx rç lkypw klmyba rmayw awhh tub yhyw 22

ynynlw yl rqçt ma hnh myhlab yl hubçh htuw 23 :hçu hta rça lkb kmu:hb htrg rça xrah muw ydmu hçut kmu ytyçu rça dsjk ydknlw

24

hkl 32 :xrah lk krdk wnylu awbl xrab nya çyaw nqz wnyba hryuxhta nyqçtw 33 :urz wnybam hyjnw wmu hbkçnw nyy wnyba ta hqçn

hbkçb udy alw hyba ta bkçtw hrykbh abtw awh hlylb nyy nhybayba ta çma ytbkç nh hryuxh la hrykbh rmatw trjmm yhyw 34 :hmwqbw

mg nyqçtw 35 :urz wnybam hyjnw wmu ybkç yabw hlylh mg nyy wnqçnhbkçb udy alw wmu bkçtw hryuxh mqtw nyy nhyba ta awhh hlylb

wmç arqtw nb hrykbh dltw 37 :nhybam fwl twnb ytç nyrhtw 36 :hmqbwwmç arqtw nb hdly awh mg hryuxhw 38 :mwyh du bawm yba awh bawm

:mwyh du nwmu ynb yba awh ymu nbGenesis 20

:rrgb rgyw rwç nybw çdq nyb bçyw bgnh hxra mhrba mçm usyw 1ta jqyw rrg klm klmyba jlçyw awh ytja wtça hrç la mhrba rmayw 2

hçah lu tm knh wl rmayw hlylh mwljb klmyba la myhla abyw 3 :hrçmg ywgh ynda rmayw hyla brq al klmybaw 4 :lub tlub awhw tjql rça

awh yja hrma awh mg ayhw awh ytja yl rma awh alh 5 :grht qydxykna mg mljb myhlah wyla rmayw 6 :taz ytyçu ypk nyqnbw ybbl mtbal nk lu yl wfjm ktwa ykna mg kçjaw taz tyçu kbbl mtb yk ytudy

kdub llptyw awh aybn yk çyah tça bçh htuw 7 :hyla ugnl kyttnklmyba mkçyw 8 :kl rça lkw hta twmt twm yk ud byçm knya maw hyjw

waryyw mhynzab hlah myrbdh lk ta rbdyw wydbu lkl arqyw rqbbytafj hmw wnl tyçu hm wl rmayw mhrbal klmyba arqyw 9 :dam myçnah

tyçu wçuy al rça myçum hldg hafj ytklmm luw ylu tabh yk kl:hzh rbdh ta tyçu yk tyar hm mhrba la klmyba rmayw 10 :ydmu

lu ynwgrhw hzh mwqmb myhla tary nya qr ytrma yk mhrba rmayw 11:hçal yl yhtw yma tb al ka awh yba tb ytja hnma mgw 12 :ytça rbdyçut rça kdsj hz hl rmaw yba tybm myhla yta wuth rçak yhyw 13

nax klmyba jqyw 14 :awh yja yl yrma hmç awbn rça mwqmh lk la ydmurmayw 15 :wtça hrç ta wl bçyw mhrbal ntyw tjpçw mydbuw rqbw

psk pla yttn hnh rma hrçlw 16 :bç kynyub bwfb kynpl yxra hnh klmyba

23

qr mkynyub bwfk nhl wçuw mkyla nhta an hayxwa çya wudy alhalh çg wrmayw 9 :ytrq lxb wab nk lu yk rbd wçut la lah myçnal

fwlb çyab wrxpyw mhm kl urn htu fwpç fpçyw rwgl ab djah wrmaywmhyla fwl ta waybyw mdy ta myçnah wjlçyw 10 :tldh rbçl wçgyw dam

myrwnsb wkh tybh jtp rça myçnah taw 11 :wrgs tldh taw htybhhp kl ym du fwl la myçnah wrmayw 12 :jtph axml walyw lwdg duw nfqm

mytjçm yk 13 :mwqmh nm axwh ryub kl rça lkw kytnbw kynbw ntjhwhy wnjlçyw hwhy ynp ta mtqux hldg yk hzh mwqmh ta wnjna

nm wax wmwq rmayw wytnb yjql wyntj la rbdyw fwl axyw 14 :htjçl:wyntj ynyub qjxmk yhyw ryuh ta hwhy tyjçm yk hzh mwqmh

ytç taw ktça ta jq mwq rmal fwlb mykalmh wxyayw hlu rjçh wmkw 15wdyb myçnah wqyzjyw hmhmtyw 16 :ryuh nwub hpst np taxmnh kytnb

xwjm whjnyw whaxyw wylu hwhy tlmjb wytnb ytç dybw wtça dybwfybt la kçpn lu flmh rmayw hxwjh mta mayxwhk yhyw 17 :ryul

la mhla fwl rmayw 18 :hpst np flmh hrhh rkkh lkb dmut law kyrjaydmu tyçu rça kdsj ldgtw kynyub nj kdbu axm an hnh 19 :ynda an

:ytmw hurh ynqbdt np hrhh flmhl lkwa al yknaw yçpn ta twyjhlruxm alh hmç an hflma ruxm awhw hmç swnl hbrq tazh ryuh an hnh 20

ytlbl hzh rbdl mg kynp ytaçn hnh wyla rmayw 21 :yçpn yjtw awhdu rbd twçul lkwa al yk hmç flmh rhm 22 :trbd rça ryuh ta ykph

:hrux ab fwlw xrah lu axy çmçh 23 :ruwx ryuh mç arq nk lu hmç kab:mymçh nm hwhy tam çaw tyrpg hrmu luw mds lu ryfmh hwhyw 24

:hmdah jmxw myruh ybçy lk taw rkkh lk taw lah myruh ta kphyw 25mwqmh la rqbb mhrba mkçyw 27 :jlm byxn yhtw wyrjam wtça fbtw 26xra ynp lk luw hrmuw mds ynp lu pqçyw 28 :hwhy ynp ta mç dmu rça

ta myhla tjçb yhyw 29 :nçbkh rfyqk xrah rfyq hlu hnhw aryw rkkhta kphb hkphh kwtm fwl ta jlçyw mhrba ta myhla rkzyw rkkh yru

wmu wytnb ytçw rhb bçyw ruwxm fwl luyw 30 :fwl nhb bçy rça myruhla hrykbh rmatw 31 :wytnb ytçw awh hrumb bçyw ruwxb tbçl ary yk

22

wytudy yk 19 :xrah yywg lk wb wkrbnw mwxuw lwdg ywgl hyhy wyhhqdx twçul hwhy krd wrmçw wyrja wtyb taw wynb ta hwxy rça numl

hwhy rmayw 20 :wylu rbd rça ta mhrba lu hwhy aybh numl fpçmwharaw an hdra 21 :dam hdbk yk mtafjw hbr yk hrmuw mds tquz

wklyw myçnah mçm wnpyw 22 :huda al maw hlk wçu yla habh htquxkhhpst pah rmayw mhrba çgyw 23 :hwhy ynpl dmu wndwu mhrbaw hmdsaçt alw hpst pah ryuh kwtb mqydx myçmj çy ylwa 24 :uçr mu qydx

hzh rbdk tçum kl hllj 25 :hbrqb rça mqydxh myçmj numl mwqmlhçuy al xrah lk fpçh kl hllj uçrk qydxk hyhw uçr mu qydx tymhlytaçnw ryuh kwtb mqydx myçmj mdsb axma ma hwhy rmayw 26 :fpçmynda la rbdl ytlawh an hnh rmayw mhrba nuyw 27 :mrwbub mwqmh lklhçmjb tyjçth hçmj mqydxh myçmj nwrsjy ylwa 28 :rpaw rpu yknawdwu psyw 29 :hçmjw myubra mç axma ma tyjça al rmayw ryuh lk ta

rwbub hçua al rmayw myubra mç nwaxmy ylwa rmayw wyla rbdlmyçlç mç nwaxmy ylwa hrbdaw yndal rjy an la rmayw 30 :myubrahla rbdl ytlawh an hnh rmayw 31 :myçlç mç axma ma hçua al rmayw

rmayw 32 :myrçuh rwbub tyjça al rmayw myrçu mç nwaxmy ylwa yndaal rmayw hrçu mç nwaxmy ylwa muph ka hrbdaw yndal rjy an la

bç mhrbaw mhrba la rbdl hlk rçak hwhy klyw 33 :hrçuh rwbub tyjça:wmqml

Genesis 19mqyw fwl aryw mds ruçb bçy fwlw brub hmds mykalmh ynç wabyw 1

tyb la an wrws ynda an hnh rmayw 2 :hxra mypa wjtçyw mtarqlyk al wrmayw mkkrdl mtklhw mtmkçhw mkylgr wxjrw wnylw mkdbu

htçm mhl çuyw wtyb la wabyw wyla wrsyw dam mb rxpyw 3 :nyln bwjrbtybh lu wbsn mds yçna ryuh yçnaw wbkçy mrf 4 :wlkayw hpa twxmwmyçnah hya wl wrmayw fwl la warqyw 5 :hxqm muh lk nqz duw runm

hjtph fwl mhla axyw 6 :mtavhudnw wnyla mayxwh hlylh kyla wab rçarça twnb ytç yl an hnh 8 :wurt yja an la rmayw 7 :wyrja rgs tldhw

21

hnh kytumç laumçylw 20 :wyrja wurzl mlwu tyrbl wta ytyrb tamayçn rçu mynç dam damb wta ytybrhw wta ytyrphw wta ytkrb

hrç kl dlt rça qjxy ta myqa ytyrb taw 21 :lwdg ywgl wyttnw dylwy:mhrba lum myhla luyw wta rbdl lkyw 22 :trjah hnçb hzh duwml

wpsk tnqm lk taw wtyb ydyly lk taw wnb laumçy ta mhrba jqyw 23rbd rçak hzh mwyh mxub mtlru rçb ta lmyw mhrba tyb yçnab rkz lk

laumçyw 25 :wtlru rçb wlmhb hnç uçtw myuçt nb mhrbaw 24 :myhla wtalwmn hzh mwyh mxub 26 :wtlru rçb ta wlmhb hnç hrçu çlç nb wnb

rkn nb tam psk tnqmw tyb dyly wtyb yçna lkw 27 :wnb laumçyw mhrba:wta wlmnGenesis 18

açyw 2 :mwyh mjk lhah jtp bçy awhw armm ynlab hwhy wyla aryw 1jtpm mtarql xryw aryw wylu mybxn myçna hçlç hnhw aryw wynyu

rbut an la kynyub nj ytaxm an ma ynda rmayw 3 :hxra wjtçyw lhahhjqaw 5 :xuh tjt wnuçhw mkylgr wxjrw mym fum an jqy 4 :kdbu lum

nk wrmayw mkdbu lu mtrbu nk lu yk wrbut rja mkbl wdusw mjl tpmyas çlç yrhm rmayw hrç la hlhah mhrba rhmyw 6 :trbd rçak hçut

bwfw kr rqb nb jqyw mhrba xr rqbh law 7 :twgu yçuw yçwl tls jmqhçu rça rqbh nbw bljw hamj jqyw 8 :wta twçul rhmyw runh la ntyw

hya wyla wrmayw 9 :wlkayw xuh tjt mhylu dmu awhw mhynpl ntywnb hnhw hyj tuk kyla bwça bwç rmayw 10 :lhab hnh rmayw ktça hrçmynqz hrçw mhrbaw 11 :wyrja awhw lhah jtp tumç hrçw ktça hrçl

rmal hbrqb hrç qjxtw 12 :myçnk jra hrçl twyhl ldj mymyb myabhz hml mhrba la hwhy rmayw 13 :nqz yndaw hndu yl htyh ytlb yrjaduwml rbd hwhym alpyh 14 :ytnqz ynaw dla mnma pah rmal hrç hqjx

hary yk ytqjx al rmal hrç çjktw 15 :nb hrçlw hyj tuk kyla bwçamhrbaw mds ynp lu wpqçyw myçnah mçm wmqyw 16 :tqjx yk al rmayw

mhrbaw 18 :hçu yna rça mhrbam yna hskmh rma hwhyw 17 :mjlçl mmu klh

20

tarqw nb tdlyw hrh knh hwhy kalm hl rmayw 11 :brm rpsy alw kurzdyw lkb wdy mda arp hyhy awhw 12 :kynu la hwhy umç yk laumçy wmç

yar la hta hyla rbdh hwhy mç arqtw 13 :nkçy wyja lk ynp luw wb lkhnh yar yjl rab rabl arq nk lu 14 :yar yrja ytyar mlh mgh hrma yk

hdly rça wnb mç mrba arqyw nb mrbal rgh dltw 15 :drb nybw çdq nyblaumçy ta rgh tdlb mynç ççw hnç mynmç nb mrbaw 16 :laumçy rgh

:mrbalGenesis 17

wyla rmayw mrba la hwhy aryw mynç uçtw hnç myuçt nb mrba yhyw 1hbraw knybw ynyb ytyrb hntaw 2 :mymt hyhw ynpl klhth ydç la yna

hnh yna 4 :rmal myhla wta rbdyw wynp lu mrba lpyw 3 :dam damb ktwahyhw mrba kmç ta dwu arqy alw 5 :mywg nwmh bal tyyhw kta ytyrbkyttnw dam damb kta ytrphw 6 :kyttn mywg nwmh ba yk mhrba kmçkurz nybw knybw ynyb ytyrb ta ytmqhw 7 :waxy kmm myklmw mywgl

kl yttnw 8 :kyrja kurzlw myhlal kl twyhl mlwu tyrbl mtrdl kyrjamhl ytyyhw mlwu tzjal nunk xra lk ta kyrgm xra ta kyrja kurzlw

kurzw hta rmçt ytyrb ta htaw mhrba la myhla rmayw 9 :myhlalkyrja kurz nybw mkynybw ynyb wrmçt rça ytyrb taz 10 :mtrdl kyrja

ynyb tyrb twal hyhw mktlru rçb ta mtlmnw 11 :rkz lk mkl lwmhtnqmw tyb dyly mkytrdl rkz lk mkl lwmy mymy tnmç nbw 12 :mkynybwkpsk tnqmw ktyb dyly lwmy lwmh 13 :awh kurzm al rça rkn nb lkm psk

rçb ta lwmy al rça rkz lruw 14 :mlwu tyrbl mkrçbb ytyrb htyhwla myhla rmayw 15 :rph ytyrb ta hymum awhh çpnh htrknw wtlru

mgw hta ytkrbw 16 :hmç hrç yk yrç hmç ta arqt al ktça yrç mhrbalpyw 17 :wyhy hnmm mymu yklm mywgl htyhw hytkrbw nb kl hnmm yttn

tbh hrç maw dlwy hnç ham nblh wblb rmayw qjxyw wynp lu mhrba:kynpl hyjy laumçy wl myhlah la mhrba rmayw 18 :dlt hnç myuçt

ytmqhw qjxy wmç ta tarqw nb kl tdly ktça hrç lba myhla rmayw 19

19

:kurz hyhy hk wl rmayw mta rpsl lkwt ma mybkwkh rpsw hmymçh ankytaxwh rça hwhy yna wyla rmayw 7 :hqdx wl hbçjyw hwhyb nmahw 6uda hmb hwhy ynda rmayw 8 :htçrl tazh xrah ta kl ttl mydçk rwam

çlçm lyaw tçlçm zuw tçlçm hlgu yl hjq wyla rmayw 9 :hnçrya yktarql wrtb çya ntyw kwtb mta rtbyw hla lk ta wl jqyw 10 :lzwgw rtw

:mrba mta bçyw myrgph lu fyuh dryw 11 :rtb al rpxh taw whurtlpn hldg hkçj hmya hnhw mrba lu hlpn hmdrtw awbl çmçh yhyw 12mwdbuw mhl al xrab kurz hyhy rg yk udt udy mrbal rmayw 13 :wyluyrjaw ykna nd wdbuy rça ywgh ta mgw 14 :hnç twam ubra mta wnuw

:hbwf hbyçb rbqt mwlçb kytba la awbt htaw 15 :lwdg çkrb waxy nkçmçh yhyw 17 :hnh du yrmah nwu mlç al yk hnh wbwçy yuybr rwdw 16

:hlah myrzgh nyb rbu rça ça dyplw nçu rwnt hnhw hyh hfluw habtazh xrah ta yttn kurzl rmal tyrb mrba ta hwhy trk awhh mwyb 18

:ynmdqh taw yznqh taw ynyqh ta 19 :trp rhn ldgh rhnh du myrxm rhnmtaw ynunkh taw yrmah taw 21 :myaprh taw yzrph taw ytjh taw 20

:yswbyh taw yçgrghGenesis 16

la yrç rmatw 2 :rgh hmçw tyrxm hjpç hlw wl hdly al mrba tça yrçw 1umçyw hnmm hnba ylwa ytjpç la an ab tdlm hwhy ynrxu an hnh mrba

rçu xqm htjpç tyrxmh rgh ta mrba tça yrç jqtw 3 :yrç lwql mrbala abyw 4 :hçal wl hçya mrbal hta nttw nunk xrab mrba tbçl mynç

mrba la yrç rmatw 5 :hynyub htrbg lqtw htrh yk artw rhtw rghhynyub lqaw htrh yk artw kqyjb ytjpç yttn ykna kylu ysmj

yçu kdyb ktjpç hnh yrç la mrba rmayw 6 :kynybw ynyb hwhy fpçynyu lu hwhy kalm haxmyw 7 :hynpm jrbtw yrç hnutw kynyub bwfh hl

tab hzm ya yrç tjpç rgh rmayw 8 :rwç krdb nyuh lu rbdmb mymhhwhy kalm hl rmayw 9 :tjrb ykna ytrbg yrç ynpm rmatw yklt hna

ta hbra hbrh hwhy kalm hl rmayw 10 :hydy tjt ynuthw ktrbg la ybwç

18

:mytyrq hwçb mymyah taw mhb myzwzh taw mynrq trtçub myaprla wabyw wbçyw 7 :rbdmh lu rça nrap lya du ryuç mrrhb yrjh taw 6nxxjb bçyh yrmah ta mgw yqlmuh hdç lk ta wkyw çdq awh fpçm nyu

awh ulb klmw myybx klmw hmda klmw hrmu klmw mds klm axyw 8 :rmtludtw mlyu klm rmulrdk ta 9 :mydçh qmub hmjlm mta wkruyw rux

:hçmjh ta myklm hubra rsla klm kwyraw runç klm lprmaw mywg klmhmç wlpyw hrmuw mds klm wsnyw rmj trab trab mydçh qmuw 10

:wklyw mlka lk taw hrmuw mds çkr lk ta wjqyw 11 :wsn hrh myraçnhwabyw 13 :mdsb bçy awhw wklyw mrba yja nb wçkr taw fwl ta wjqyw 12

lkça yja yrmah armm ynlab nkç awhw yrbuh mrbal dgyw fylphta qryw wyja hbçn yk mrba umçyw 14 :mrba tyrb ylub mhw rnu yjaw

qljyw 15 :nd du pdryw twam çlçw rçu hnmç wtyb ydyly wykynj:qçmdl lamçm rça hbwj du mpdryw mkyw wydbuw awh hlyl mhylu

taw myçnh ta mgw byçh wçkrw wyja fwl ta mgw çkrh lk ta bçyw 16taw rmulrdk ta twkhm wbwç yrja wtarql mds klm axyw 17 :muh

mlç klm qdx yklmw 18 :klmh qmu awh hwç qmu la wta rça myklmhmrba kwrb rmayw whkrbyw 19 :nwylu lal nhk awhw nyyw mjl ayxwh

ntyw kdyb kyrx ngm rça nwylu la kwrbw 20 :xraw mymç hnq nwylu lalrmayw 22 :kl jq çkrhw çpnh yl nt mrba la mds klm rmayw 21 :lkm rçum wl

ma 23 :xraw mymç hnq nwylu la hwhy la ydy ytmrh mds klm la mrba:mrba ta ytrçuh yna rmat alw kl rça lkm jqa maw lun kwrç duw fwjm

lkça rnu yta wklh rça myçnah qljw myrunh wlka rça qr ydulb 24:mqlj wjqy mh armmw

Genesis 15mrba aryt la rmal hzjmb mrba la hwhy rbd hyh hlah myrbdh rja 1

yknaw yl ntt hm hwhy ynda mrba rmayw 2 :dam hbrh krkç kl ngm yknaal yl nh mrba rmayw 3 :rzuyla qçmd awh ytyb qçm nbw yryru klyh

kçryy al rmal wyla hwhy rbd hnhw 4 :yta çrwy ytyb nb hnhw urz httnfbh rmayw hxwjh wta axwyw 5 :kçryy awh kyumm axy rça ma yk hz

17

wta wjlçyw myçna hurp wylu wxyw 20 :klw jq ktça hnh htuw hçal yl:wl rça lk taw wtça taw

Genesis 13mrbaw 2 :hbgnh wmu fwlw wl rça lkw wtçaw awh myrxmm mrba luyw 1mwqmh du la tyb duw bgnm wyusml klyw 3 :bhzbw pskb hnqmb dam dbk

rça jbzmh mwqm la 4 :yuh nybw la tyb nyb hljtb hlha mç hyh rçahyh mrba ta klhh fwll mgw 5 :hwhy mçb mrba mç arqyw hnçarb mç hçu

alw br mçwkr hyh yk wdjy tbçl xrah mta açn alw 6 :mylhaw rqbw naxfwl hnqm yur nybw mrba hnqm yur nyb byr yhyw 7 :wdjy tbçl wlky

hbyrm yht an la fwl la mrba rmayw 8 :xrab bçy za yzrphw ynunkhwxrah lk alh 9 :wnjna myja myçna yk kyur nybw yur nybw knybw ynybaçyw 10 :hlyamçaw nymyh maw hnmyaw lamçh ma ylum an drph kynpl

ta hwhy tjç ynpl hqçm hlk yk ndryh rkk lk ta aryw wynyu ta fwllk ta fwl wl rjbyw 11 :rux hkab myrxm xrak hwhy ngk hrmu taw mds

xrab bçy mrba 12 :wyja lum çya wdrpyw mdqm fwl usyw ndryh rkkmyafjw myur mds yçnaw 13 :mds du lhayw rkkh yrub bçy fwlw nunkkynyu an aç wmum fwl drph yrja mrba la rma hwhyw 14 :dam hwhyl

xrah lk ta yk 15 :hmyw hmdqw hbgnw hnpx mç hta rça mwqmh nm harwxrah rpuk kurz ta ytmçw 16 :mlwu du kurzlw hnnta kl har hta rça

xrab klhth mwq 17 :hnmy kurz mg xrah rpu ta twnml çya lkwy ma rçarça armm ynlab bçyw abyw mrba lhayw 18 :hnnta kl yk hbjrlw hkral

:hwhyl jbzm mç nbyw nwrbjbGenesis 14

ludtw mlyu klm rmulrdk rsla klm kwyra runç klm lprma ymyb yhyw 1klm banç hrmu klm uçrb taw mds klm urb ta hmjlm wçu 2 :mywg klm

qmu la wrbj hla lk 3 :rux ayh ulb klmw myybx klm rbamçw hmdahrçu çlçw rmulrdk ta wdbu hnç hrçu mytç 4 :jlmh my awh mydçh

ta wkyw wta rça myklmhw rmulrdk ab hnç hrçu ubrabw 5 :wdrm hnç

16

dylwh nrhw nrh taw rwjn ta mrba ta dylwh jrt jrt tdlwt hlaw 27jqyw 29 :mydçk rwab wtdlwm xrab wyba jrt ynp lu nrh tmyw 28 :fwl tayba nrh tb hklm rwjn tça mçw yrç mrba tça mç myçn mhl rwjnw mrba

mrba ta jrt jqyw 31 :dlw hl nya hrqu yrç yhtw 30 :hksy ybaw hklmmta waxyw wnb mrba tça wtlk yrç taw wnb nb nrh nb fwl taw wnb

jrt ymy wyhyw 32 :mç wbçyw nrj du wabyw nunk hxra tkll mydçk rwam:nrjb jrt tmyw hnç mytamw mynç çmj

Genesis 12rça xrah la kyba tybmw ktdlwmmw kxram kl kl mrba la hwhy rmayw 1

hkrbaw 3 :hkrb hyhw kmç hldgaw kkrbaw lwdg ywgl kçuaw 2 :kararbd rçak mrba klyw 4 :hmdah tjpçm lk kb wkrbnw raa kllqmw kykrbm:nrjm wtaxb hnç myubçw mynç çmj nb mrbaw fwl wta klyw hwhy wyla

taw wçkr rça mçwkr lk taw wyja nb fwl taw wtça yrç ta mrba jqyw 5rbuyw 6 :nunk hxra wabyw nunk hxra tkll waxyw nrjb wçu rça çpnh

hwhy aryw 7 :xrab za ynunkhw hrwm nwla du mkç mwqm du xrab mrbaharnh hwhyl jbzm mç nbyw tazh xrah ta nta kurzl rmayw mrba la

yuhw mym la tyb hlha fyw la tybl mdqm hrhh mçm qtuyw 8 :wylauwsnw kwlh mrba usyw 9 :hwhy mçb arqyw hwhyl jbzm mç nbyw mdqm

:xrab burh dbk yk mç rwgl hmyrxm mrba dryw xrab bur yhyw 10 :hbgnhytudy an hnh wtça yrç la rmayw hmyrxm awbl byrqh rçak yhyw 11taz wtça wrmaw myrxmh kta wary yk hyhw 12 :ta harm tpy hça yk

krwbub yl bfyy numl ta ytja an yrma 13 :wyjy ktaw yta wgrhwhçah ta myrxmh waryw hmyrxm mrba awbk yhyw 14 :kllgb yçpn htyjw

jqtw hurp la hta wllhyw hurp yrç hta waryw 15 :dam awh hpy ykmyrmjw rqbw nax wl yhyw hrwbub byfyh mrbalw 16 :hurp tyb hçah

myldg myugn hurp ta hwhy ugnyw 17 :mylmgw tntaw tjpçw mydbuwtaz hm rmayw mrbal hurp arqyw 18 :mrba tça yrç rbd lu wtyb taw

hta jqaw awh ytja trma hml 19 :awh ktça yk yl tdgh al hml yl tyçu

15

:mhywgl mtxrab mtnçll mtjpçml mç ynb hla 31 :mdqh rh hrps hkabrja xrab mywgh wdrpn hlamw mhywgb mtdlwtl jn ynb tjpçm hla 32

:lwbmhGenesis 11

waxmyw mdqm musnb yhyw 2 :mydja myrbdw tja hpç xrah lk yhyw 1mynbl hnbln hbh whur la çya wrmayw 3 :mç wbçyw runç xrab huqb

hbh wrmayw 4 :rmjl mhl hyh rmjhw nbal hnblh mhl yhtw hprçl hprçnw:xrah lk ynp lu xwpn np mç wnlvhçunw mymçb wçarw ldgmw ryu wnl hnbn

hwhy rmayw 6 :mdah ynb wnb rça ldgmh taw ryuh ta tarl hwhy dryw 5rça lk mhm rxby al htuw twçul mljh hzw mlkl tja hpçw dja mu nh

:whur tpç çya wumçy al rça mtpç mç hlbnw hdrn hbh 7 :twçul wmzyarq nk lu 9 :ryuh tnbl wldjyw xrah lk ynp lu mçm mta hwhy xpyw 8

:xrah lk ynp lu hwhy mxyph mçmw xrah lk tpç hwhy llb mç yk lbb hmç:lwbmh rja mytnç dçkpra ta dlwyw hnç tam nb mç mç tdlwt hla 10

:twnbw mynb dlwyw hnç twam çmj dçkpra ta wdylwh yrja mç yjyw 11yrja dçkpra yjyw 13 :jlç ta dlwyw hnç myçlçw çmj yj dçkpraw 12jlçw 14 :twnbw mynb dlwyw hnç twam ubraw mynç çlç jlç ta wdylwh

çlç rbu ta wdylwh yrja jlç yjyw 15 :rbu ta dlwyw hnç myçlç yjhnç myçlçw ubra rbu yjyw 16 :twnbw mynb dlwyw hnç twam ubraw mynçtwam ubraw hnç myçlç glp ta wdylwh yrja rbu yjyw 17 :glp ta dlwyw

yjyw 19 :wur ta dlwyw hnç myçlç glp yjyw 18 :twnbw mynb dlwyw hnç:twnbw mynb dlwyw hnç mytamw mynç uçt wur ta wdylwh yrja glp

yrja wur yjyw 21 :gwrç ta dlwyw hnç myçlçw mytç wur yjyw 20yjyw 22 :twnbw mynb dlwyw hnç mytamw mynç ubç gwrç ta wdylwh

rwjn ta wdylwh yrja gwrç yjyw 23 :rwjn ta dlwyw hnç myçlç gwrçta dlwyw hnç myrçuw uçt rwjn yjyw 24 :twnbw mynb dlwyw hnç mytamdlwyw hnç tamw hnç hrçu uçt jrt ta wdylwh yrja rwjn yjyw 25 :jrt

:nrh taw rwjn ta mrba ta dlwyw hnç myubç jrt yjyw 26 :twnbw mynb

14

mydbu dbu nunk rwra rmayw 25 :nfqh wnb wl hçu rça ta udyw wnyym jntpy 27 :wml dbu nunk yhyw mç yhla hwhy kwrb rmayw 26 :wyjal hyhy

lwbmh rja jn yjyw 28 :wml dbu nunk yhyw mç ylhab nkçyw tpyl myhlamyçmjw hnç twam uçt jn ymy lk yhyw 29 :hnç myçmjw hnç twam çlç

:tmyw hnçGenesis 10

tpy ynb 2 :lwbmh rja mynb mhl wdlwyw tpyw mj mç jn ynb tdlwt hlaw 1tpyrw znkça rmg ynbw 3 :srytw kçmw lbtw nwyw ydmw gwgmw rmg

yya wdrpn hlam 5 :mynddw mytk çyçrtw hçyla nwy ynbw 4 :hmrgtwmyrxmw çwk mj ynbw 6 :mhywgb mtjpçml wnçll çya mtxrab mywgh

hmur ynbw aktbsw hmurw htbsw hlywjw abs çwk ynbw 7 :nunkw fwpwrbg hyh awh 9 :xrab rbg twyhl ljh awh drmn ta dly çwkw 8 :nddw abçtyçar yhtw 10 :hwhy ynpl dyx rwbg drmnk rmay nk lu hwhy ynpl dyx

rwça axy awhh xrah nm 11 :runç xrab hnlkw dkaw kraw lbb wtklmmjlk nybw hwnyn nyb nsr taw 12 :jlk taw ryu tbjr taw hwnyn ta nbywtaw mybhl taw mymnu taw mydwl ta dly myrxmw 13 :hldgh ryuh awh

taw mytçlp mçm waxy rça myjlsk taw mysrtp taw 14 :myjtpnyrmah taw yswbyh taw 16 :tj taw wrkb ndyx ta dly nunkw 15 :myrtpktaw ydwrah taw 18 :ynysh taw yqruh taw ywjh taw 17 :yçgrgh taw

ynunkh lwbg yhyw 19 :ynunkh twjpçm wxpn rjaw ytmjh taw yrmxhhla 20 :uçl du mybxw hmdaw hrmuw hmds hkab hzu du hrrg hkab ndyxm

lk yba awh mg dly mçlw 21 :mhywgb mtxrab mtnçll mtjpçml mj ynb:mraw dwlw dçkpraw rwçaw mlyu mç ynb 22 :lwdgh tpy yja rbu ynb

ta dly jlçw jlç ta dly dçkpraw 24 :çmw rtgw lwjw xwu mra ynbw 23mçw xrah hglpn wymyb yk glp djah mç mynb ynç dly rbulw 25 :rbu:jry taw twmrxj taw plç taw ddwmla ta dly nfqyw 26 :nfqy wyja

:abç taw lamyba taw lbwu taw 28 :hlqd taw lzwa taw mrwdh taw 27açmm mbçwm yhyw 30 :nfqy ynb hla lk bbwy taw hlywj taw rpwa taw 29

13

jyr ta hwhy jryw 21 :jbzmb tlu luyw rwhfh pwuh lkmw hrhfh hmhbhyk mdah rwbub hmdah ta dwu llql psa al wbl la hwhy rmayw jjynh

:ytyçu rçak yj lk ta twkhl dwu psa alw wyrunm ur mdah bl rxy:wtbçy al hlylw mwyw prjw xyqw mjw rqw ryxqw urz xrah ymy lk du 22

Genesis 9:xrah ta walmw wbrw wrp mhl rmayw wynb taw jn ta myhla krbyw 1

çmrt rça lkb mymçh pwu lk luw xrah tyj lk lu hyhy mktjwvmkarwmw 2hlkal hyhy mkl yj awh rçavçmr lk 3 :wntn mkdyb myh ygd lkbw hmdah

mkmd ta kaw 5 :wlkat al wmd wçpnb rçb ka 4 :lk ta mkl yttn bçu qrykçrda wyja çya dym mdah dymw wnçrda hyj lk dym çrda mkytçpnl

ta hçu myhla mlxb yk kpçy wmd mdab mdah md kpç 6 :mdah çpn talaw jn la myhla rmayw 8 :hb wbrw xrab wxrç wbrw wrp mtaw 7 :mdah

:mkyrja mkurz taw mkta ytyrb ta myqm ynnh ynaw 9 :rmal wta wynblkm mkta xrah tyj lkbw hmhbb pwub mkta rça hyjh çpn lk taw 10

rçb lk trky alw mkta ytyrb ta ytmqhw 11 :xrah tyj lkl hbth yaxytwa taz myhla rmayw 12 :xrah tjçl lwbm dwu hyhy alw lwbmh ymm dwu

trdl mkta rça hyj çpn lk nybw mkynybw ynyb ntn yna rça tyrbhhyhw 14 :xrah nybw ynyb tyrb twal htyhw nnub yttn ytçq ta 13 :mlwu

ynyb rça ytyrb ta ytrkzw 15 :nnub tçqh htarnw xrah lu nnu ynnublk tjçl lwbml mymh dwu hyhy alw rçb lkb hyj çpn lk nybw mkynybw

lk nybw myhla nyb mlwu tyrb rkzl hytyarw nnub tçqh htyhw 16 :rçbtyrbh twa taz jn la myhla rmayw 17 :xrah lu rça rçb lkb hyj çpn

nm myaxyh jn ynb wyhyw 18 :xrah lu rça rçb lk nybw ynyb ytmqh rçahxpn hlamw jn ynb hla hçlç 19 :nunk yba awh mjw tpyw mjw mç hbth

rkçyw nyyh nm tçyw 21 :mrk ufyw hmdah çya jn ljyw 20 :xrah lkwyja ynçl dgyw wyba twru ta nunk yba mj aryw 22 :hlha kwtb lgtywtynrja wklyw mhynç mkç lu wmyçyw hlmçh ta tpyw mç jqyw 23 :xwjbxqyyw 24 :war al mhyba twruw tynrja mhynpw mhyba twru ta wskyw

12

lk wskyw xrah lu dam dam wrbg mymhw 19 :mymh ynp lu hbth kltwmymh wrbg hlumlm hma hrçu çmj 20 :mymçh lk tjt rça myhbgh myrhh

lkbw hyjbw hmhbbw pwub xrah lu çmrh rçb lk uwgyw 21 :myrhh wskywrça lkm wypab myyj jwr tmçn rça lk 22 :mdah lkw xrah lu xrçh xrçh

du hmhb du mdam hmdah ynp lu rça mwqyh lk ta jmyw 23 :wtm hbrjb:hbtb wta rçaw jn ka raçyw xrah nm wjmyw mymçh pwu duw çmr

:mwy tamw myçmj xrah lu mymh wrbgyw 24Genesis 8

rbuyw hbtb wta rça hmhbh lk taw hyjh lk taw jn ta myhla rkzyw 1mymçh tbraw mwht tnyum wrksyw 2 :mymh wkçyw xrah lu jwr myhla

mymh wrsjyw bwçw kwlh xrah lum mymh wbçyw 3 :mymçh nm mçgh alkywçdjl mwy rçu hubçb yuybçh çdjb hbth jntw 4 :mwy tamw myçmj hxqmdjab yryçub yryçuh çdjh du rwsjw kwlh wyh mymhw 5 :frra yrh lu

hbth nwlj ta jn jtpyw mwy myubra xqm yhyw 6 :myrhh yçar warn çdjl:xrah lum mymh tçby du bwçw awxy axyw bruh ta jlçyw 7 :hçu rça

haxm alw 9 :hmdah ynp lum mymh wlqh twarl wtam hnwyh ta jlçyw 8xrah lk ynp lu mym yk hbth la wyla bçtw hlgr pkl jwnm hnwyh

mymy tubç dwu ljyw 10 :hbth la wyla hta abyw hjqyw wdy jlçywhnhw bru tul hnwyh wyla abtw 11 :hbth nm hnwyh ta jlç psyw myrjatubç dwu ljyyw 12 :xrah lum mymh wlq yk jn udyw hypb prf tyz hlutjab yhyw 13 :dwu wyla bwç hpsy alw hnwyh ta jlçyw myrja mymy

hskm ta jn rsyw xrah lum mymh wbrj çdjl djab nwçarb hnç twam ççwmwy myrçuw hubçb ynçh çdjbw 14 :hmdah ynp wbrj hnhw aryw hbth

ktçaw hta hbth nm ax 16 :rmal jn la myhla rbdyw 15 :xrah hçby çdjllkbw hmhbbw pwub rçb lkm kta rça hyjh lk 17 :kta kynb yçnw kynbw

axyw 18 :xrah lu wbrw wrpw xrab wxrçw kta axwh xrah lu çmrh çmrhçmwr lk pwuh lkw çmrh lk hyjh lk 19 :wta wynb yçnw wtçaw wynbw jn

lkm jqyw hwhyl jbzm jn nbyw 20 :hbth nm waxy mhytjpçml xrah lu

11

:hçut myçlçw mynç mytjt myçt hdxb hbth jtpw hlumlm hnlktmyyj jwr wb rça rçb lk tjçl xrah lu mym lwbmh ta aybm ynnh ynaw 17hbth la tabw kta ytyrb ta ytmqhw 18 :uwgy xrab rça lk mymçh tjtm

aybt lkm mynç rçb lkm yjh lkmw 19 :kta kynb yçnw ktçaw kynbw htahnyml hmhbh nmw whnyml pwuhm 20 :wyhy hbqnw rkz kta tyjhl hbth lalkm kl jq htaw 21 :twyjhl kyla waby lkm mynç whnyml hmdah çmr lkm

hwx rça lkk jn çuyw 22 :hlkal mhlw kl hyhw kyla tpsaw lkay rça lkamß:hçu nk myhla wta

Genesis 7ynpl qydx ytyar kta yk hbth la ktyb lkw hta ab jnl hwhy rmayw 1

nmw wtçaw çya hubç hubç kl jqt hrwhfh hmhbh lkm 2 :hzh rwdbhubç hubç mymçh pwum mg 3 :wtçaw çya mynç awh hrhf al rça hmhbh

ykna hubç dwu mymyl yk 4 :xrah lk ynp lu urz twyjl hbqnw rkzrça mwqyh lk ta ytyjmw hlyl myubraw mwy myubra xrah lu ryfmm

twam çç nb jnw 6 :hwhy whwx rça lkk jn çuyw 5 :hmdah ynp lum ytyçuwta wynb yçnw wtçaw wynbw jn abyw 7 :xrah lu mym hyh lwbmhw hnç

hrhf hnnya rça hmhbh nmw hrwhfh hmhbh nm 8 :lwbmh ym ynpm hbth larkz hbth la jn la wab mynç mynç 9 :hmdah lu çmr rça lkw pwuh nmw

lu wyh lwbmh ymw mymyh tubçl yhyw 10 :jn ta myhla hwx rçak hbqnwçdjl mwy rçu hubçb ynçh çdjb jn yyjl hnç twam çç tnçb 11 :xrah

yhyw 12 :wjtpn mymçh tbraw hbr mwht twnyum lk wuqbn hzh mwybmçw jn ab hzh mwyh mxub 13 :hlyl myubraw mwy myubra xrah lu mçgh

hyjh lkw hmh 14 :hbth la mta wynb yçn tçlçw jn tçaw jn ynb tpyw mjwpwuh lkw whnyml xrah lu çmrh çmrh lkw hnyml hmhbh lkw hnyml

rça rçbh lkm mynç mynç hbth la jn la wabyw 15 :pnk lk rwpx lk whnymlmyhla wta hwx rçak wab rçb lkm hbqnw rkz myabhw 16 :myyj jwr wb

mymh wbryw xrah lu mwy myubra lwbmh yhyw 17 :wdub hwhy rgsywxrah lu dam wbryw mymh wrbgyw 18 :xrah lum mrtw hbth ta waçyw

10

klhtyw 22 :jlçwtm ta dlwyw hnç myççw çmj kwnj yjyw 21 :tmyw hnçmynb dlwyw hnç twam çlç jlçwtm ta wdylwh yrja myhlah ta kwnj

klhtyw 24 :hnç twam çlçw hnç myççw çmj kwnj ymy lk yhyw 23 :twnbwubç jlçwtm yjyw 25 :myhla wta jql yk wnnyaw myhlah ta kwnj

ta wdylwh yrja jlçwtm yjyw 26 :kml ta dlwyw hnç tamw hnç mynmçwlk wyhyw 27 :twnbw mynb dlwyw hnç twam ubçw hnç mynwmçw mytç kml

mytç kml yjyw 28 :tmyw hnç twam uçtw hnç myççw uçt jlçwtm ymywnmjny hz rmal jn wmç ta arqyw 29 :nb dlwyw hnç tamw hnç mynmçwyrja kml yjyw 30 :hwhy hrra rça hmdah nm wnydy nwbxumw wnçumm

:twnbw mynb dlwyw hnç tam çmjw hnç myuçtw çmj jn ta wdylwhjn yhyw 32 :tmyw hnç twam ubçw hnç myubçw ubç kml ymy lk yhyw 31

:tpy taw mj ta mç ta jn dlwyw hnç twam çmj nbGenesis 6

ynb waryw 2 :mhl wdly twnbw hmdah ynp lu brl mdah ljh yk yhyw 1:wrjb rça lkm myçn mhl wjqyw hnh tbf yk mdah twnb ta myhlah

ham wymy wyhw rçb awh mgçb mlul mdab yjwr nwdy al hwhy rmayw 3ynb waby rça nk yrja mgw mhh mymyb xrab wyh mylpnh 4 :hnç myrçuw

:mçh yçna mlwum rça myrbgh hmh mhl wdlyw mdah twnb la myhlah:mwyh lk ur qr wbl tbçjm rxy lkw xrab mdah tur hbr yk hwhy aryw 5

hjma hwhy rmayw 7 :wbl la bxutyw xrab mdah ta hçu yk hwhy mjnyw 6pwu duw çmr du hmhb du mdam hmdah ynp lum ytarb rça mdah ta

jn tdlwt hla 9 :hwhy ynyub nj axm jnw 8 :mtyçu yk ytmjn yk mymçhhçlç jn dlwyw 10 :jn klhth myhlah ta wytrdb hyh mymt qydx çya jn

xrah almtw myhlah ynpl xrah tjçtw 11 :tpy taw mj ta mç ta mynblu wkrd ta rçb lk tyjçh yk htjçn hnhw xrah ta myhla aryw 12 :smjmhynpm smj xrah halm yk ynpl ab rçb lk xq jnl myhla rmayw 13 :xrah

hbth ta hçut mynq rpg yxu tbt kl hçu 14 :xrah ta mtyjçm ynnhwkra hma twam çlç hta hçut rça hzw 15 :rpkb xwjmw tybm hta trpkwhma law hbtl hçut rhx 16 :htmwq hma myçlçw hbjr hma myçmj hbth

9

kml wl jqyw 19 :kml ta dly laçwtmw laçwtm ta dly layyjmw laywjmhyh awh lby ta hdu dltw 20 :hlx tynçh mçw hdu tjah mç myçn ytç

:bgwuw rwnk çpt lk yba hyh awh lbwy wyja mçw 21 :hnqmw lha bçy ybalbwt twjaw lzrbw tçjn çrj lk çfl nyq lbwt ta hdly awh mg hlxw 22

hnzah kml yçn ylwq numç hlxw hdu wyçnl kml rmayw 23 :hmun nyqkmlw nyq mqy mytubç yk 24 :ytrbjl dlyw yuxpl ytgrh çya yk ytrmayk tç wmç ta arqtw nb dltw wtça ta dwu mda udyw 25 :hubçw myubç

nb dly awh mg tçlw 26 :nyq wgrh yk lbh tjt rja urz myhla yl tç:hwhy mçb arql ljwh za çwna wmç ta arqyw

Genesis 5rkz 2 :wta hçu myhla twmdb mda myhla arb mwyb mda tdlwt rps hz 1

mda yjyw 3 :marbh mwyb mda mmç ta arqyw mta krbyw marb hbqnwymy wyhyw 4 :tç wmç ta arqyw wmlxk wtwmdb dlwyw hnç tamw myçlçlk wyhyw 5 :twnbw mynb dlwyw hnç tam hnmç tç ta wdylwh yrja mda

mynç çmj tç yjyw 6 :tmyw hnç myçlçw hnç twam uçt yj rça mda ymymynç ubç çwna ta wdylwh yrja tç yjyw 7 :çwna ta dlwyw hnç tamw

hnç hrçu mytç tç ymy lk wyhyw 8 :twnbw mynb dlwyw hnç twam hnmçwyjyw 10 :nnyq ta dlwyw hnç myuçt çwna yjyw 9 :tmyw hnç twam uçtw

mynb dlwyw hnç twam hnmçw hnç hrçu çmj nnyq ta wdylwh yrja çwnayjyw 12 :tmyw hnç twam uçtw mynç çmj çwna ymy lk wyhyw 11 :twnbw

ta wdylwh yrja nnyq yjyw 13 :lallhm ta dlwyw hnç myubç nnyqlk wyhyw 14 :twnbw mynb dlwyw hnç twam hnmçw hnç myubra lallhmmynç çmj lallhm yjyw 15 :tmyw hnç twam uçtw mynç rçu nnyq ymy

myçlç dry ta wdylwh yrja lallhm yjyw 16 :dry ta dlwyw hnç myççwçmj lallhm ymy lk wyhyw 17 :twnbw mynb dlwyw hnç twam hnmçw hnç

tamw hnç myççwvmytç dry yjyw 18 :tmyw hnç twam hnmçw hnç myuçtwhnç twam hnmç kwnj ta wdylwh yrja dry yjyw 19 :kwnj ta dlwyw hnç

twam uçtw hnç myççw mytç dry ymy lk wyhyw 20 :twnbw mynb dlwyw

8

xuh nm lkatw ktça lwql tumç yk rma mdalw 17 :kb lçmy awhw ktqwçtlk hnlkat nwbxub krwbub hmdah hrwra wnmm lkat al rmal kytywx rça

kypa tuzb 19 :hdçh bçu ta tlkaw kl jymxt rdrdw xwqw 18 :kyyj ymy:bwçt rpu law hta rpu yk tjql hnmm yk hmdah la kbwç du mjl lkat

myhla hwhy çuyw 21 :yj lk ma htyh awh yk hwj wtça mç mdah arqyw 20hyh mdah nh myhla hwhy rmayw 22 :mçblyw rwu twntk wtçalw mdallkaw myyjh xum mg jqlw wdy jlçy np htuw urw bwf tudlvwnmm djak

jql rça hmdah ta dbul ndu ngm myhla hwhy whjlçyw 23 :mlul yjwbrjh fhl taw mybrkh ta ndu ngl mdqm nkçyw mdah ta çrgyw 24 :mçm

:myyjh xu krd ta rmçl tkphtmhGenesis 4

ta çya ytynq rmatw nyq ta dltw rhtw wtça hwj ta udy mdahw 1dbu hyh nyqw nax hur lbh yhyw lbh ta wyja ta tdll pstw 2 :hwhy

aybh lbhw 4 :hwhyl hjnm hmdah yrpm nyq abyw mymy xqm yhyw 3 :hmdanyq law 5 :wtjnm law lbh la hwhy uçyw nhbljmw wnax twrkbm awh mg

nyq la hwhy rmayw 6 :wynp wlpyw dam nyql rjyw huç al wtjnm lawjtpl byfyt al maw taç byfyt ma awlh 7 :kynp wlpn hmlw kl hrj hml

yhyw wyja lbh la nyq rmayw 8 :wb lçmt htaw wtqwçt kylaw xbr tafjya nyq la hwhy rmayw 9 :whgrhyw wyja lbh la nyq mqyw hdçb mtwyhbymd lwq tyçu hm rmayw 10 :ykna yja rmçh ytudy al rmayw kyja lbh

ta htxp rça hmdah nm hta rwra htuw 11 :hmdah nm yla myqux kyjakl hjk tt pst al hmdah ta dbut yk 12 :kdym kyja ymd ta tjql hyp

tçrg nh 14 :awçnm ynwu lwdg hwhy la nyq rmayw 13 :xrab hyht dnw unlk hyhw xrab dnw un ytyyhw rtsa kynpmw hmdah ynp lum mwyh yta

hwhy mçyw mqy mytubç nyq grh lk nkl hwhy wl rmayw 15 :yngrhy yaxmxrab bçyw hwhy ynplm nyq axyw 16 :waxm lk wta twkh ytlbl twa nyqlryu hnb yhyw kwnj ta dltw rhtw wtça ta nyq udyw 17 :ndu tmdq dwn

ta dly dryuw dryu ta kwnjl dlwyw 18 :kwnj wnb mçk ryuh mç arqyw

7

:wdgnk rzu wl hçua wdbl mdah twyh bwf al myhla hwhy rmayw 18abyw mymçh pwu lk taw hdçh tyj lk hmdah nm myhla hwhy rxyw 19:wmç awh hyj çpn mdah wl arqy rça lkw wl arqy hm twarl mdah la

al mdalw hdçh tyj lklw mymçh pwulw hmhbh lkl twmç mdah arqyw 20tja jqyw nçyyw mdah lu hmdrt myhla hwhy lpyw 21 :wdgnk rzu axm

nm jql rça ulxh ta myhla hwhy nbyw 22 :hntjt rçb rgsyw wytulxmrçbw ymxum mxu muph taz mdah rmayw 23 :mdah la habyw hçal mdahwyba ta çya bzuy nk lu 24 :taz hjql çyam yk hça arqy tazl yrçbmmdah mymwru mhynç wyhyw 25 :dja rçbl wyhw wtçab qbdw wma taw

:wççbty alw wtçawGenesis 3

hçah la rmayw myhla hwhy hçu rça hdçh tyj lkm mwru hyh çjnhw 1xu yrpm çjnh la hçah rmatw 2 :ngh xu lkm wlkat al myhla rma yk pa

alw wnmm wlkat al myhla rma ngh kwtb rça xuh yrpmw 3 :lkan nghudy yk 5 :nwtmt twm al hçah la çjnh rmayw 4 :nwtmt np wb wugt

bwf yudy myhlak mtyyhw mkynyu wjqpnw wnmm mklka mwyb yk myhlaxuh dmjnw mynyul awh hwat ykw lkaml xuh bwf yk hçah artw 6 :urwynyu hnjqptw 7 :lkayw hmu hçyal mg nttw lkatw wyrpm jqtw lykçhl

wumçyw 8 :trgj mhl wçuyw hnat hlu wrptyw mh mmryu yk wudyw mhynçynpm wtçaw mdah abjtyw mwyh jwrl ngb klhtm myhla hwhy lwq ta

wl rmayw mdah la myhla hwhy arqyw 9 :ngh xu kwtb myhla hwhyrmayw 11 :abjaw ykna mryu yk aryaw ngb ytumç klq ta rmayw 10 :hkya

:tlka wnmm lka ytlbl kytywx rça xuh nmh hta mryu yk kl dygh ymrmayw 13 :lkaw xuh nm yl hntn awh ydmu httn rça hçah mdah rmayw 12

:lkaw ynayçh çjnh hçah rmatw tyçu taz hm hçal myhla hwhylkmw hmhbh lkm hta rwra taz tyçu yk çjnh la myhla hwhy rmayw 14

knyb tyça hbyaw 15 :kyyj ymy lk lkat rpuw klt knjg lu hdçh tyj:bqu wnpwçt htaw çar kpwçy awh hurz nybw kurz nybw hçah nybwkçya law mynb ydlt bxub knrhw knwbxu hbra hbrh rma hçah la 16

6

hmdah çmr lk taw hnyml hmhbh taw hnyml xrah tyj ta myhla çuyw 25wntwmdk wnmlxb mda hçun myhla rmayw 26 :bwf yk myhla aryw whnyml

lu çmrh çmrh lkbw xrah lkbw hmhbbw mymçh pwubw myh tgdb wdrywhbqnw rkz wta arb myhla mlxb wmlxb mdah ta myhla arbyw 27 :xrah

xrah ta walmw wbrw wrp myhla mhl rmayw myhla mta krbyw 28 :mta arbrmayw 29 :xrah lu tçmrh hyj lkbw mymçh pwubw myh tgdb wdrw hçbkwxuh lk taw xrah lk ynp lu rça urz urz bçu lk ta mkl yttn hnh myhla

pwu lklw xrah tyj lklw 30 :hlkal hyhy mkl urz urz xu yrp wb rçayhyw hlkal bçu qry lk ta hyj çpn wb rça xrah lu çmwr lklw mymçhrqb yhyw bru yhyw dam bwf hnhw hçu rça lk ta myhla aryw 31 :nk

:yççh mwyGenesis 2

rça wtkalm yuybçh mwyb myhla lkyw 2 :mabx lkw xrahw mymçh wlkyw 1mwy ta myhla krbyw 3 :hçu rça wtkalm lkm yuybçh mwyb tbçyw hçu

hla 4 :twçul myhla arb rça wtkalm lkm tbç wb yk wta çdqyw yuybçhlkw 5 :mymçw xra myhla hwhy twçu mwyb marbhb xrahw mymçh twdlwthwhy ryfmh al yk jmxy mrf hdçh bçu lkw xrab hyhy mrf hdçh jyç

hqçhw xrah nm hluy daw 6 :hmdah ta dbul nya mdaw xrah lu myhlajpyw hmdah nm rpu mdah ta myhla hwhy rxyyw 7 :hmdah ynp lk ta

ndub ng myhla hwhy ufyw 8 :hyj çpnl mdah yhyw myyj tmçn wypablk hmdah nm myhla hwhy jmxyw 9 :rxy rça mdah ta mç mçyw mdqm:urw bwf tudh xuw ngh kwtb myyjh xuw lkaml bwfw harml dmjn xu

mç 11 :myçar hubral hyhw drpy mçmw ngh ta twqçhl ndum axy rhnw 10xrah bhzw 12 :bhzh mç rça hlywjh xra lk ta bbsh awh nwçyp djahbbwsh awh nwjyg ynçh rhnh mçw 13 :mhçh nbaw jldbh mç bwf awhh

rhnhw rwça tmdq klhh awh lqdj yçylçh rhnh mçw 14 :çwk xra lk tahdbul ndu ngb whjnyw mdah ta myhla hwhy jqyw 15 :trp awh yuybrh

:lkat lka ngh xu lkm rmal mdah lu myhla hwhy wxyw 16 :hrmçlw:twmt twm wnmm klka mwyb yk wnmm lkat al urw bwf tudh xumw 17

5

The 1st Book of Moses, called Genesis, or in the Hebrew, B’reshith

Genesis 1kçjw whbw wht htyh xrahw 2 :xrah taw mymçh ta myhla arb tyçarb 1

rwa yhy myhla rmayw 3 :mymh ynp lu tpjrm myhla jwrw mwht ynp lunybw rwah nyb myhla ldbyw bwf yk rwah ta myhla aryw 4 :rwa yhyw

rqb yhyw bru yhyw hlyl arq kçjlw mwy rwal myhla arqyw 5 :kçjhmym nyb lydbm yhyw mymh kwtb uyqr yhy myhla rmayw 6 :dja mwy

nybw uyqrl tjtm rça mymh nyb ldbyw uyqrh ta myhla çuyw 7 :mymlbru yhyw mymç uyqrl myhla arqyw 8 :nk yhyw uyqrl lum rça mymhmwqm la mymçh tjtm mymh wwqy myhla rmayw 9 :ynç mwy rqb yhyw

mymh hwqmlw xra hçbyl myhla arqyw 10 :nk yhyw hçbyh hartw djabçu açd xrah açdt myhla rmayw 11 :bwf yk myhla aryw mymy arq

:nk yhyw xrah lu wb wurz rça wnyml yrp hçu yrp xu urz uyrzmwb wurz rça yrp hçu xuw whnyml urz uyrzm bçu açd xrah axwtw 12

rmayw 14 :yçylç mwy rqb yhyw bru yhyw 13 :bwf yk myhla aryw whnymlwyhw hlylh nybw mwyh nyb lydbhl mymçh uyqrb tram yhy myhla

lu ryahl mymçh uyqrb trwaml wyhw 15 :mynçw mymylw myduwmlw ttalldgh rwamh ta myldgh tramh ynç ta myhla çuyw 16 :nk yhyw xrah

ntyw 17 :mybkwkh taw hlylh tlçmml nfqh rwamh taw mwyh tlçmmlhlylbw mwyb lçmlw 18 :xrah lu ryahl mymçh uyqrb myhla mta

yhyw bru yhyw 19 :bwf yk myhla aryw kçjh nybw rwah nyb lydbhlwppwuy pwuw hyj çpn xrç mymh wxrçy myhla rmayw 20 :yuybr mwy rqb

lk taw myldgh mnynth ta myhla arbyw 21 :mymçh uyqr ynp lu xrah luaryw whnyml pnk pwu lk taw mhnyml mymh wxrç rça tçmrh hyjh çpn

mymh ta walmw wbrw wrp rmal myhla mta krbyw 22 :bwf yk myhlarmayw 24 :yçymj mwy rqb yhyw bru yhyw 23 :xrab bry pwuhw mymyb

:nk yhyw hnyml xra wtyjw çmrw hmhb hnyml hyj çpn xrah axwt myhla

4

3

Contents

Genesis / B’reshit / tyçarb - p.5

Exodus / Shemot / twmc – p.66

Leviticus / Vayyikra / arqyw – p.115

Numbers / Bemidbar / rbdmb – p.150

Deuteronomy / Devarim / myrbd – p.199

2

Hcm hrwtThe

Torah of Moses

Written in

The Ancient Script of the Hebrews

Also known as “Paleo-Hebrew”

With word-spaces, chapters, and verse numbers inserted for ease of use.

Published by Bloomington Nazarene Assembly*Terry Walter, ed.

*Not affiliated with the Church of the Nazarene.