PRVI GRAFIČKI RAD

1. Mjere i oblik pripremka:

S obzirom da se radi o rotaciono simetričnom dijelu,njegov pripremak će imati kružni oblik. Visina dijela dobijena u poslednjoj operaciji izvlačenja mora uključivati i dodatak za opsijecanje (Δd). Dodatak za opsijecanje cilindričnih obradaka s vijencem određuje se prema tabeli T.10.2.

Za visinu h=r=10 [mm] i linearnom

interpolacijom dobijamo:

d25 1,6 25 1,60 0 10 x25 1,6 15 1,6-x

Precnik dijela nakon izvlačenja:

Mjere pripremka se mogu odrediti korišćenjem različitih metoda

1.1. Metoda parcijalnih površina zasnovana na uslovu konstantnosti površina:

1

1.2. Analitička metoda zasnovana na Guldinovoj teoremi:

Po ovoj teoremi je površina rotacionog dijela jednaka proizvodu dužine izvodnice i puta njenog težišta oko ose rotacije.

gdje su -dužina pojedinih elementarnih dijelova izvodnice, a -

rastojanja težišta pojedinih elemenata izvodnice od ose rotacije.

1.3. Grafoanalitička metoda:

2

Ovo je metoda kod koje se dužina izvodnice i rastojanje težišta izvodnice od ose rotacije određuje grafički crtanjem plana dužina i verižnog poligona,a prečnik određujemo analitički zamjenom ovih veličina u obrazac .

1.4. Grafička metoda:

Ova metoda se realizuje na sledeći način:- u produžetku linije nanese se dužina

3

- crta se polukrug prečnika - na kraju iz tačke povlači se normala na prečnik do presjeka sa krugom i

dobije se tačka . Dužina duži je jednaka poluprečniku pripremka .

pa je

1.5 Određivanje prečnika pripremka na osnovu poznatog obrasca iz literature:

Usvajamo

2. Određivanje broja operacija i mjera obratka u svakoj operaciji:

2.1. Određivanje broja operacija izvlačenja korišćenjem koeficijenata izvlačenja:

4

Koeficijent izvlačenja za prvu operaciju nalazi se u tabeli 10.5 i za relativnu debljinu lima

i

iz tabele 10.5 slijedi da je

Pošto je dati dio se može izraditi u jednoj operaciji.

2.2. Određivanje broja operacija korišćenjem poznatog obrasca:

2.3. Izjednacavanje deformacija:

Korigovani koeficijent izvlačenja iznosi:

S ozirom da se komad izrađuje u jednoj operaciji ,radijus matrice je a radijus žiga je Pošto je nije potreban držač lima.

3.1. Deformaciona sila:

-otpor čiste deformacije u ravni vijenca

- otpor trenja klizanja između vijenca obratka i držača lima i vijenca obratka i

površine matrice.

- reprezentuje povećanje otpora izvlačenja uslijed klizanja preko radijusa matrice.

- reprezentuje otpor savijanja na zaobljenim dijelovima

; gdje su:

- prečnik obratka u operaciji- prečnik matrice na početku zaobljenja

5

- radijus zaobljenja metrice - koeficijent trenja klizanja za mineralno ulje

- sila držača lima - specifični deformacioni otpor na kraju izvlačenja- srednji deformacioni otpor

Za dati materijal Č 1221 iz krive tečenja slijedi

dobijamo linearnom interpolacijom:

40 60 40 6030 56 36 X10 4 4 60-x

3.2. Deformacioni rad:

- koeficijent punoće dijagrama sile ,vadi se iz tabele 10.9 u zavisnosti od ,pa

linearnom interpolacijom dobijamo :

x

0,70 0,70 0,70 0,700,65 0,74 0,69 X

6

0,05 -0,04 0,01 0,7-x

4.1. Ekstremne vrijednosti radijalnih i tangencijalnih napona :

- radijalni naponi

- radijalni naponi

; za ;

;

4.2. Vrijednosti i pri vrijednosti logaritamske deformacije

;

odavde slijedi da je

7

5. Osnovni parametri neophodni za izbor mašine- Maksimalna deformaciona sila:- Deformacioni rad dubokog izvlačenja: - Visina radnog prostora

6.1. Izgled izratka:

8