20
Эрсдэл ба даатгалын менежмент Ачааны Даатгал 1 Бүлэг сэдэвд: Нэгдүгээр бүлэг. Ачааны Даатгал/онол/ Хоѐрдугаар бүлэг. Судалгаа, шинжилгээний хэсэг Гуравдугаар бүлэг. Олон улсад ачааны даатгал www.zaluu.com www.zaluu.com

Od Ersdel Daatgal Duustsan Gj

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Od Ersdel Daatgal Duustsan Gj

Эрсдэл ба даатгалын менежмент Ачааны Даатгал

1

Бүлэг сэдэвд:

Нэгдүгээр бүлэг.

Ачааны Даатгал/онол/

Хоѐрдугаар бүлэг.

Судалгаа, шинжилгээний хэсэг

Гуравдугаар бүлэг.

Олон улсад ачааны даатгал

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 2: Od Ersdel Daatgal Duustsan Gj

Эрсдэл ба даатгалын менежмент Ачааны Даатгал

2

Агуулга

Оршил

Нэгдүгээр бүлэг.

1.1 Ачааны даатгалын тухай ....................................................................... 1-5

1.2 Даатгалын ач холбогдол............................ .............................................6-7

1.3 Монгол улсын даатгалын өнөөгийн байдал...............................................7-8

1.4 Ачааны даатгалын эрсдэл ба үнэлгээ.....................................................9-10

Хоѐрдугаар бүлэг.

2.1 Монгол улсын даатгалын компаны зах зээл...........................................11-12

2.2 Даатгалын компаний үйл ажиллагаа /Ачааны даатгал/...........................13-15

Гуравдугаар бүлэг.

3.1 Олон улсын Даатгал..............................................................................16-17

3.2 Олон улсад даатгалын үүрэг.................................................................17-18

3.3 Олон улсын тээвэрлэлт……………………………………………………….....20-21

Ерөнхий дүгнэлт

Ном зүй

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 3: Od Ersdel Daatgal Duustsan Gj

Эрсдэл ба даатгалын менежмент Ачааны Даатгал

3

1.1 Ачааны Даатгалын тухай

17-р зууны үед Лондонд анхны мэргэжлийн далайн тээврийн

даатгалын нийгэмлэг байгуулагдсан аж. Цагийн аясаар энэхүү нийгэмлэг нь

Лондонгийн андерайтеруудын институт (Institute Cargo Clauses - ICC) болж

өөрчлөгджээ. Өнөөдөр дэлхий дахинаа олон улсын ачаа тээвэрт энэ

байгууллагын заалтаар ачааны даатгалын асуудлыг зохицуулж байна.

Лондонгийн даатгагчдын институтийн тайлбар нь А, В, С, болон дайны ба

халдлагын нөхцөл (The Institute Marine Cargo Clauses) гэсэн хэсгүүдээс

бүрддэг.

Тайлбар А нь бүх эрсдлийг агуулсан байдаг. В нь дунд шатны даатгалын

хэмжээний эрсдлийн тухай, С нь хамгийн багаар даатгалын хэмжээг заасан

байдаг. Халдлагын нөхцөл нь терроризм, халдагчид, ажил хаягчид, гэмт

хэрэгтнүүдээс үүсэн гарах эрсдлийн тухай даатгалын нөхцөлүүдийг агуулсан

байна. Дайны нөхцөл байдалд -хувьсгал, иргэний дайн, барьцаалах, эсвэл

ачаа мин, усны торпедод өртөх зэргээс шалтгаалах эрсдлийг зааж өгсөн

байдаг.

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 4: Od Ersdel Daatgal Duustsan Gj

Эрсдэл ба даатгалын менежмент Ачааны Даатгал

4

Мөн эдгээрээс гадна ачааны эрсдлийн даатгалыг зохицуулсан 1987

оны UNCTAD Model Clauses on Marine Cargo Insurance гэж байдаг.

Даатгалын хариуцах ба хариуцахгүй нөхцөлүүдийг тусгаж өгсөн байдаг.

Бараа нийлүүлэх ерөнхий нөхцөл 2010 нь Лондонгийн даатгалын

институтийн тайлбар А В С-тэй илүү уялдсан байдаг.

Даатгалын нэр томьѐо

Insurance-даатгал

Нэг тал (даатгагч) тооцоо (хураамж) хийсний үндсэн дээр нөгөө талд

(даатгуулагч) тодорхой тохиолдлын (аюул эрсдэл эсвэл аюул осол) улмаас

тодорхой зүйлд учрах хохирол (эрсдэл)-ийг нөхөн төлөхөөр зөвшилцсөн

гэрээний харилцаа.

Insuring Agreement- Даатгалын тохиролцоо

даатгуулагчийг учирч болзошгүй хохирлоос хамгаалах даатгагчийн

тохиролцоог тусгасан гэрээний хэсэг. Энэ нь даатгалын гэрээний үндэс юм.

accident – Гэнэтийн осол

Урьдчилан харах боломжгүй, санамсаргүй, төсөөлөөгүй үйл явдал

act of God – Аюулт үзэгдэл

Цахилгаан цахих, газар хөдлөх гэх мэтийн урьдчилан сэргийлэх эсвэл

хамгаалах боломжгүй, хүний оролцоогүй аливаа үйл явдлын улмаас үүссэн

осол, аваар

Catastrophe – Гамшиг

Маш их хэмжээний хохирлыг бий болгосон үйл явдал. Даатгагчийн

санхүүгийн байдалд ихээр нөлөөлөх гэнэтийн, хүчтэй ширүүн /тух: шуурга,

газар хөдлөлт гэх мэт/ үзэгдэл

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 5: Od Ersdel Daatgal Duustsan Gj

Эрсдэл ба даатгалын менежмент Ачааны Даатгал

5

Даатгалын тухай хууль тогтоомж

1.Даатгалын тухай хууль тогтоомж нь Монгол Улсын Үндсэн хууль1, Иргэний

хууль2, Компанийн тухай хууль3, энэ хууль болон тэдгээртэй нийцүүлэн

гаргасан хууль тогтоомжийн бусад актаас бүрдэнэ.

2.Монгол Улсын олон улсын гэрээнд энэ хуульд зааснаас өөрөөр заасан бол

олон улсын гэрээний заалтыг дагаж мөрдөнө.

1.2 Даатгалын ач холбогдол

Хүний ажил амьдралд учирч болзошгүй тааламжгүй үйл явдлын эрсдэлийг

бууруулах, түүний хохирлын үр дагаврыг богино хугацаанд арилгах үр дүнтэй

санхүүгийн арга хэлбэрийн нэг нь арилжааны даатгал байдаг. Тодорхой өмч

хөрөнгөтэй байх нь хүний хамгийн энгийн зайлшгvй хэрэгцээ байдагтай адил амь

нас, эд хөрөнгө, ашиг сонирхолоо хамгаалж даатгуулах шаардлага нь бодит

амьдралаас урган гардаг.

Даатгалын эрсдэл тохиолдсон үед түүнийг даван туулахад шаардлагатай зардлын

санхүүгийн эх үүсвэр – хохирол нөхөх нөөцийн санг бүрдүүлэхэд хүмүүс хамтарч

оролцох болсон тэр үеэс арилжааны даатгал үүссэн түүхтэй. Амьдралд золгүй

явдал, гамшиг, осол гарах явдлын тоо эдгээр муу зүйл тохиолдохоос айж явдаг

хүмүүсийн тооноос цөөн байдгийг судлаачид анзаарчээ. Мөн гарсан хохирлыг

нөхөхөд оролцож байгаа хүмүүсийн тоо нэмэгдэх тутам нэг хүнд ногдох зардал

улам буурдаг болохыг тогтоожээ. Иймд тодорхой хэмжээний хөрөнгө нийлүүлэн

сан байгуулж, хохирсон нэгэндээ туслах санааг хүмүүс дэмжиж анхны даатгалыг

бий болгосон байна.

Эдийн засгийн агуулгаараа даатгал нь хохирол нөхөх санд даатгалын хураамж

төлсөн хүнд учирсан хохирлыг нь энэ санг бүрдүүлэхэд оролцсон бүх хүмүүсийн

тоонд тэнцүү хуваарилах явдал байдаг. Даатгалын санг байгуулах гол зарчим нь

даатгалын тохиолдлын тоо нийт даатгуулагчдын тооноос бага байх магадлал дээр

үндэслэдэг.

Дэлхийн хүн амын дийлэнх хэсэг арилжааны даатгалд даатгуулах замаар

амьдралын хэвийн байдлыг алдагдуулж, хохирол учруулж болзошгүй байгалийн

гамшиг, гал тvймэр, газар хөдлөлт, ган зуд, үер, хүчтэй салхи, цасан болон шороон

шуурга, өвчин эмгэг, золгүй явдал, осол гэмтлээс өөрсдийгөө хамгаалуулсан

байдаг.

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 6: Od Ersdel Daatgal Duustsan Gj

Эрсдэл ба даатгалын менежмент Ачааны Даатгал

6

Хүний ажил амьдралд ямар нэгэн аюул хэдийд ч тохиолдож болохыг үгүйсгэхийн

аргагүй. Эдгээр зүйлсийг урьдчилж харах боломжгүй, ихэнхдээ гэнэт тохиолддог

учраас их хэмжээний хохирол, эвдрэл, сүйрэл авчрах үр дагавартай байдаг тул

айл өрхөд төдийгүй, аав, ээж, ахан дүүс, төрөл садны хэмжээнд хүндээр тусах

явдал гардаг. Бэрхшээлтэй хүнд хэцүү үед эрсдэлийн хохирлын ачааллыг хань

ижил, үр хүүхэд, аав ээж, ах дүү, найз нөхөддөө үүрүүлэхийн оронд даатгалын

байгууллагад шилжүүлэх боломжтой бөгөөд үүнийг даатгагч бүрэн хариуцах

болдог.

Иймд иргэн бүхэн даатгалын ач холбогдлыг мэдэрсэн, ойлгосон, зарим нь

даатгалын үр шимийг хүртэж үзсэн байдаг. Хүн бүр урьдынхаасаа маргааш илүү

сайхан амьдарна гэдэгт итгэж, үүнийхээ төлөө чадлынхаа хэрээр хөдөлмөрлөж

зүтгэж амьжиргааныхаа төвшинг дээшлүүлдэг. Нэгэнт шаргуу ажиллаж хүрсэн

амьдралын төвшинг бууруулахгүйн тулд даатгалын байгууллагад даатгуулж,

тохиолдож болзошгүй аливаа эрдэлээс хамгаалах зах зээлийн орнуудын туршлага

байна.

1.3Монгол улсын даатгалын өнөөгийн байдал

Монгол Улсын арилжааны компаний даатгалын салбарын өнөөгийн байдал,

санхүүгийн салбарт тус салбарын эзэлж буй байр суурийн тухай , юм. Үүний тулд

арилжааны даатгалын салбарт оролцогчдын тоо, хөрөнгө ба эх үүсвэр,

компаниудын төлбөрийн чадвар, санхүүгийн тогтворжилт, ашигт ажиллагааны

түвшин, даатгалын хураамж ба нөхөн төлбөрийн харьцаа, олон нийтэд санал

болгож буй даатгалын үйлчилгээний төрөл, давхар даатгалын өнөөгийн байдлыг

дүрслэн үзүүлэхийг хичээсэн.

Монгол Улсын арилжааны даатгалын зах зээлийн талаарх сүүлийн үеийн ном

зохиол, статистик, судалгааны материалууд ховор байдаг нь ажиглагдсан.

Судалгааны материал нь Санхүүгийн зохицуулах хорооноос 2008 оны эцэст

гаргасан даатгалын зах зээлийн талаарх нэлээд ерөнхий тайлангаар

хязгаарлагдаж байлаа. Харин олон улсын хэмжээнд жил бүр Даатгалын олон

улсын мэдээллийн хүрээлэн (Insurance Information Institute)-гээс "Олон улсын

даатгал: Баримтын ном" (International insurance: Fact book 2005), Капжэмайни

(Capgemini) болон Европийн санхүүгийн менежмент, маркетингийн холбооноос

(the European Financial Management & Marketing Association) жил бүр

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 7: Od Ersdel Daatgal Duustsan Gj

Эрсдэл ба даатгалын менежмент Ачааны Даатгал

7

Дэлхийн даатгалын тайлан" (the World Insurance Report)-г эрхлэн гаргадаг

байна. Харамсалтай нь манай улс эдгээр тайланд одоог хүртэл хамрагдаагүй

байна.

Монгол Улсын даатгалын тогтолцоо

Монгол улсын даатгалын тогтолцоо нь дэлхийн бусад орнуудын адилаар нийгмийн

даатгалын тогтолцоо, арилжааны даатгалын тогтолцооноос бүрдэж байгаа боловч

өнөөгийн байд

лаар даатгалын зах зээлд эзэлж байгаа байр сууриараа нийгмийн даатгал нь илт

давуутай байгаа нь дараах тоо баримтаас харагдаж байна.

2009 оны байдлаар нийгмийн даатгалын санд 280.2 тэрбум төгрөгийн орлого

хуримтлуулж, 412.6 тэрбум төгрөгийн тэтгэвэр, тэтгэмж олгожээ. Харин арилжааны

даатгалын санд 21.5тэрбум төгрөгийн хураамжийн орлого орсноос 4.5 тэрбум

төгрөгийг даатгуулагчдын нөхөн төлбөрт олгосон аж. Үүнд дараах хүчин зүйлс

нөлөөлжбайна.

1. Хэлбэрийн хувьд нийгмийн даатгал нь заавал даатгуулах хэлбэртэй, арилжааны

даатгал нь сайн дурын хэлбэртэй байгаа.

2. Нийгмийн даатгалын арга хэмжээг төрөөс авч хэрэгжүүлдэг, арилжааны

даатгалын үйл ажиллагааг хувийн хэвшлийн компаниуд явуулдаг;

3. Арилжааны даатгалын үйл ажиллагаа шинэ тутам төлөвшиж байгаа ба

даатгуулагчид тэр бүр ач холбогдлыг нь ойлгодоггүй зэрэг болно.

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 8: Od Ersdel Daatgal Duustsan Gj

Эрсдэл ба даатгалын менежмент Ачааны Даатгал

8

1.4 Ачааны даатгалын эрсдэл ба үнэлгээ

Монгол улсаас гадаад орнууд, гадаад орнуудаас Монгол улсад, гадаад

орнуудын нутаг дэвсгэр дээгүүр дамжин өнгөрч буй /транзит/ болон гадаад

орнуудын нутаг дэвсгэр дээгүүр тээвэрлэгдэж буй ачаа бараа;

Ачаа барааг тээвэрлэхтэй холбогдон гарсан тээврийн зардал;

Ачаа бараанаас хүлээгдэж буй ашиг;

Ачаа барааг авран хамгаалахтай холбогдон гарсан нэмэлт зардал;

Үндсэн эрсдэл

Байгалийн бүх төрлийн эрсдэл (газар хөдлөлт, галт уул дэлбэрэх, аадар

бороо, шороон шуурга, үер ус, хөлдөлт, цөмрөлт, овойлт, гулгалт, хад

чулууны нуралт, цасан хуйлралт г.м);

Гал түймэр, бүх төрлийн тэсрэлт дэлбэрэлт;

Тээврийн хэрэгсэл онхолдох, өөр хоорондоо эсвэл үл хөдлөх биет болон

хөвөгч юмсыг мөргөх цохих, гүүрийн нуралт;

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 9: Od Ersdel Daatgal Duustsan Gj

Эрсдэл ба даатгалын менежмент Ачааны Даатгал

9

Тээврийн хэрэгсэл болон нисдэг тэрэг, онгоц сураггүй алга болох;

Тээврийн хэрэгсэл усанд живэх, шидэгдэх;

Чингэлэг баглаа боодолд нь ус нэвтрэх, агуулах усанд автагдах;

Даатгалын тохиолдол болсон үед ачааг шилжүүлэх явцад гарах хохирол;

Гэрээнд заасан эрсдлийн улмаас ачаа бараа саатаж тухайн ачаа барааны

төрөл, шинж чанар цаг агаарын байдлаас шалтгаалаад ачаа бараа хөлдөх,

муудах, чанарын шаардлага хангахгүй болсон эрсдэл;

Нэмэлт эрсдэл:

Хулган;

Гуравдагч этгээдээс учруулах хохирол;

Даатгалын стандарт нөхцөл;

ДААТГАЛЫН ҮНЭЛГЭЭ:

- Даатгалын стандарт нөхцлийн хувьд даатгалын үнэлгээг ачаа барааны

дагалдах баримтанд заасан үнээр тогтооно.

- Бүх төрлийн эрсдлээс хамгаалах нөхцлийн хувьд даатгалын үнэлгээг

тогтоохдоо ашиг сонирхолд учирсан нэмэлт зардлыг тооцон ачаа барааны

баримтанд заасан үнэ, тээвэрлэлтийн зардлыг нийлбэр үнийн 10% өсгөж бодно.

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 10: Od Ersdel Daatgal Duustsan Gj

Эрсдэл ба даатгалын менежмент Ачааны Даатгал

10

ДААТГАЛЫН ХУРААМЖ: /%/

Даатгалын хураамжийг даатгалын үнэлгээнээс дараах томъѐоллоор тооцно.

I=(C+F)*1.1*R/1-1.1*R

I - Даатгалын хураамж,

C - Барааны үнэ,

F - Тээврийн зардал,

R - Хураамжийн хувь,

2.1Монгол улсын даатгалын зах зээл

Даатгалын зах зээл дээр нийт 21 компани ажиллаж байгаагаас төрийн

өмчийн 1 компани /Ган зам даатгал/, Төрийн өмчийн оролцоотой 1 компани

/Улаанбаатар хотын даатгал/, гадаадын хөрөнгө оруулалттай 2 компани /Монгол

даатгал, Ард даатгал/, хувийн өмчийн 1 7 компани байна.

Сангийн сайдын тушаалаар 4 компанийн лицензийг шинээр олгож, 1 компани /Д

энд Б/татан буугдаж, лицензийг хүчингүй болгосон байна.

Ган зам лаатгал ХХК

Монгол траст холдинг ХХК

LСS даатгал ХХК

Мөнх даатгал ХХК-иуд шинээр байгуулагджээ.

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 11: Od Ersdel Daatgal Duustsan Gj

Эрсдэл ба даатгалын менежмент Ачааны Даатгал

11

Бат даатгал компани /хуучин нэрээр/ оноосон нэрээ өөрчилж, Прайм женерал

даатгал болгон өөрчилжээ. 2004 онд үйл ажиллагаа явуулж буй компаниудаас 9

компанийн хураамжийн орлого 0.6-512.7 сая төгрөгөөр өсч, 4 компаний орлого

буурсан дүнтэи байна. Тухайлбал, 2004 онд Монголын даатгалын группын

хураамжийн орлогын хэмжээ өмнөх оноос хамгийн их буюу 33.6 дахин өссөн,

Стюардеса сара компани хамгийн их буюу 80.6 хувиар буурчээ.

Эд хөрөнгийн даатгалаар 4.9 тэрбум төгрөг олсон нь нийт хураамжийн орлогын

61.8 хувийг эзэлж, өмнөх оны мөн үеэс 21 хувиар өссөн байна.

Хариуцлагын даатгалаар нийт 2.4 тэрбум төгрөгийн орлого оруулсан нь нийт

хураамжийн орлогын 29.8 хувииг эзэлж байгаа бол, амь нас, ашиг сонирхол, эрүүл

мэндийн даатгалын орлого 0.7 тэрбум төгрөг болж НИЙТ хураамжийн орлогын 8.4

хувийг тус тус эзэлж байна. Харин нийт олгосон нөхөн олговрын 62.1 хувийг эд

хөрөнгийн, амь нас, ашиг сонирхол, эрүүл мэндийн даатгалын нөхөн олговорт 19.2

хувийг, 18.8 хувийг хариуцлагын даатгалын нөхөн олговорт тус тус олгосон байна.

Даатгалын компаниудын нөхөн төлбөрийн нийт хэмжээ

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 12: Od Ersdel Daatgal Duustsan Gj

Эрсдэл ба даатгалын менежмент Ачааны Даатгал

12

Даатгалын компаниудын зах зээлд эзлэх хувь хэмжээ

2.2Даатгалын компаны үйл ажиллагаа

Соѐмбо ДаатгалХХК

Даатгалын зүйл

Дэлхийн өнцөг булан бүр лүү бүх төрлийн ачаа, бараа

Тээвэрлэлтийн зардал

Хүлээгдэж буй ашиг

Даатгалын эрсдэл

Олон улсын худалдааны байгууллагын гаргасан A,B,C нөхцөлд тусгагдсан

эрсдлүүд

Даатгалын үнэлгээ

Ачааны зөвхөн өртөгөөр

Эсвэл ашиг, зардал шингэсэн үнээр

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 13: Od Ersdel Daatgal Duustsan Gj

Эрсдэл ба даатгалын менежмент Ачааны Даатгал

13

Даатгалын хугацаа

Агуулахаас агуулах хүртэл

Нэмэлтээр хэрэв ачаа бараа үзэсгэлэнд тавигдаж байвал тэр үе хамаарч болно.

Даатгалын хураамжинд нөлөөлөх хүчин зүйл

Сонгох эрсдэл

Ачааны төрөл

Сав баглаа

Маршрут

Тээврийн төрөл

Даатгуулах хэлбэр

Нэг удаа

Нээлттэй

Практикал ДаатгалХХК

Ачаа тээврийн даатгал

Энэ даатгалаар төрөл бүрийн ачаа, барааг Олон улс хооронд болон Орон нутагт

тээвэрлэх явцад гарч болох эрсдэлээс хамгаална.

Гадаад ачаа тээвэрлэлт /олон улс хооронд/

Дотоод ачаа тээвэрлэлт /орон нутагт/

Ямар эрсдэлээс даатгах

Олон улс хоорондын тээвэрлэлтийн үед Танд ачаа барааг “Бүх төрөл”-ийн

эрсдэлээс хамгаалах олон улсын стандартын гэрээ санал болгоно.

Харин дотоод буюу орон нутаг руу ачаа тээвэрлэх үед дараах эрсдэлүүдээс

хамгаалах болно. Үүнд:

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 14: Od Ersdel Daatgal Duustsan Gj

Эрсдэл ба даатгалын менежмент Ачааны Даатгал

14

Байгалийн эрсдэлүүд (газар хөдлөлт, үер, аянга, хүчит салхи)

Тээвэрлэлтийн явцад тээврийн хэрэгслийн техникийн гэнэтийн гэмтлийн

улмаас;

Тээврийн замын нөхцөлөөс шалтгаалж тээврийн хэрэгсэл гулгах, шарвах,

онхолдох зэргээс шалтгаалж учирсан хохирол;

Тээврийн хэрэгсэл нь бартаатай зам болон өндөр гүвээ зэргээс шалтгаалан

хүнд механизмыг өөрөөр нь явуулж байх үеийн бүх эрсдэл;

Тээврийн хэрэгсэл үл хөдлөх биеттэй санамсаргүй мөргөлдсөний улмаас

ачаа бараанд учирсан хохирол;

Ачаа барааг тээвэрлэхээр тээврийн хэрэгсэл дээр ачих, буулгах үед

онхолдох, гулсах;

Ямар хугацаагаар даатгах

Бид Таны ачаа барааг агуулахаас агуулах хүртэл буюу 60 хоног хүртэлх

хугацаагаар хамгаалах болно.

Даатгалын үнэлгээг яаж тогтоох

Даатгалын үнэлгээг тээвэрлэж буй барааны үнэ + тээврийн зардал + гарсан

дүнгийн 10% гэж тооцож гаргана.

Нэг удаагийн ачаа барааны үнэлгээний дээд хэмжээ 350,000 (гурван зуун тавин

мянган) ам.доллар байна.

Дотоод ачаа тээврийн даатгалын гэрээний үед зөвхөн ачаа барааны үнийг

үндэслэн даатгалын үнэлгээг тогтоож болно.

Даатгалын хураамжийг яаж төлөх

Хураамжийн хэмжээ нь тээвэрлэлтийн хэлбэр, зай, дамжин өнгөрөх улс орон

болон тээврийн хэрэгсэл зэргээс шалтгаалан харилцан адилгүй байна.

Та энэ даатгалын МЭДҮҮЛЭГ-ийн маягтыг бөглөснөөр өөрийн төлбөл зохих

хураамжийн хэмжээг мэдэж авч болно.

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 15: Od Ersdel Daatgal Duustsan Gj

Эрсдэл ба даатгалын менежмент Ачааны Даатгал

15

Даатгалын нөхөн төлбөрийг яаж олгох

Хохирол гарсан тохиолдолд даатгалын үнэлгээнд багтаан 100% нөхөн олгоно.

Үүнд:

Бараа бүтээгдэхүүний үнэ,

Тээврийн зардал

Бараа борлуулан олох байсан Таны ашгийг дээрх хоѐрын үнийн дүнгийн

нийлбэрээс 10%-иар бодож олгоно.

Ачааг авран хамгаалах үйл ажиллагааны зардлыг даатгалын үнэлгээний 10%-иас

хэтрүүлэлгүйгээр бид төлнө.

Номин Даатгал ачааны даатгал

Дэлхийн аль ч улс орноос хаашаа ч тээвэрлэсэн таны ачаа барааг тээвэрлэлтийн

явцад гарч болох БҮХ ТӨр ЛИЙН ЭрСДЛЭЭС хамгаална.

Нөхөн олговор:

Бид бараа, бүтээгдэхүүний үнийг болон ачаа тээвэрлэлттэй холбогдон гарсан

бүхий л зардлыг төлнө. Үүнд:

1. Бараа, бүтээгдэхүүний нэхэмжлэх дээрхи үнэ

2. Тээврийн зардал

3. Таны ашгийг дээрх хоѐр үнийн нийлбэрээс 10%-иар

4. Ачаа барааг авран хамгалаалах эсвэл болзошгүй аюул осол, гадны

нөлөөллөөс зайлуулах оролдлого арга хэмжээтэй холбогдон гарах зардал

Даатгалын үнэлгээ:

Даатгалын үнэлгээг тээвэрлэж буй барааны нэхэмжлэх дээри үнэ + тээврийн

зардал, уг нийлбэрийг 10%-иар өсгөж тооцно.

Хураамж:

Улс хоорондын тээвэр

Хураамжийн хэмжээ нь тээвэрлэлтийн зай, дамжин өнгөрөх улс орон болон

тээьрийн хэрэгслээс хамааруулан үнэлгээнээс 0.2% - 1.45%- иар тооцно.

Орон нутгийн тээвэр

Орон нутагтаа автозамаар тээвэрлэхэд тээвэрлэлтийн зайнаас хамааран

хураамжийг 0.5% - 1.7% -иар даатгалын үнэлгээнээс тус тус тооцно.

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 16: Od Ersdel Daatgal Duustsan Gj

Эрсдэл ба даатгалын менежмент Ачааны Даатгал

16

3.1 Олон улсын даатгал/ачааны даатгал/

Ердийн үйлдвэрийн үүргийн дээр

Тэр бараг бүх гадна шалтгаанаас , бодит алдагдал эсвэл гэмтлийн эрсдлийн эсрэг

хамгаалалт танд өгөх даатгалын үйлчилгээнүүдээр хангана.

Их ачааны даатгуулагч адилгүй.

Жин эсвэл баглаа тооноос илүү үнэд тохирох хэмжээтэй байна.

Түүний нөхөн төлбөр required ѐстой байх таны ачааны илүүгийн нарийн үнэлгээ

танд өгнө.

Бүх жил ачааны үнэтэй евроны олон миллиардыг баталгаажуулах.

Энэ их тээвэрлэгчид тэдний өөрийн дээр удирдаж чаднаас бид асар их худалдан

авахын чадвар ба илүүгийн favorable үнэлэхийг өгнө.

Хүнд үйлдвэрийн төслүүд ба , warehousing , газар , агаар , далайд all-risk

мэдээллийг багтааж , даатгалын программуудын олон төрлийг өгнө

Олон худалдаачид компаниуд forwarding ачааг хэрэглэнэ.

Сонгосон байрлалуудаас ба барааг тээвэрлэх , freight-forwarding гааль

зөвшөөрлийн ажиллагаа ба хадгалалт , барааны хөдөлгөөн захиалахыг тооцно.

Ачааны forwarders , тэдний Standard Trading Conditions -г хэрэглэх голдуу тэдний

анхааралд зуур бараанд хохирол эсвэл гэмтлийн ямар нэг маргааны үүргийг

хязгаарласан.

Тэгээд та дамжуулалтын операторчин ба тээвэр зууч хоѐрын STC -г уншсан тэр

чухал байна Та forwarder ачаанд сонгосон нэг удаа , та аль болох даруй английн

International Freight Association STC -н хувийг гуйх эсвэл авах ѐстой.

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 17: Od Ersdel Daatgal Duustsan Gj

Эрсдэл ба даатгалын менежмент Ачааны Даатгал

17

3.2 Олон улсын даатгалын үүрэг

Заавал биелүүлэх үүрэг.

Хязгаарлана forwarder , тэр хийнэ ч гэсэн , ба үргэлж осолд үүрэг forwarder ачаанд

байхыг батлахад хэцүү байна тэгээд тусдаа ачааны даатгалыг өрөхийг хэлүүштэй

байна Их forwarders энэ олж авахад брокероор ажиллахыг зөвшөөрнө. Тээвэр

захиалах (илүү гэж бодож) илүүгээр өмнө гэвч , аливаа хугацаанд даатгалын

гэрээнүүд тэднийг хийх зааж болно.

Даатгал зохицуулах удирдамж

Санхүүгийн үйлчилгээнүүд Authority IMD -р , даатгалын брокерийн хураамжийн

үйлчилгээнүүдээр хангах хүн эсвэл ямар нэг компанийн удирдах арга барил -г

зохицуулна Хадгалалт компаниуд эсвэл ачааны forwarders -д IMD -с чөлөөлөлт

худалдааны хэрэглэгчдэд -тай тэдгээр conducting даатгалын зохицуулахад longer

FSA -тай бүртгэхэд хэрэгтэй байхгүй илэрхийлн

Чөлөөлөлт ачааны forwarders эсвэл хадгалалт компаниуд тусдаа эсвэл жижиглэн

худалдаа үйлчлүүлэгчидтэй даатгалын бизнес хийнэ бол хэрэглэх -дагүй

forwarder ачаанд зөвлөх

Та худалдаа ба хүргэлтийн таны хугацааг багтааж , forwarder -д тодорхой зааврууд

өгөх ѐстой.

Таны бараа тодорхой эсвэл хачин эрсдэлүүд , тэр тусгай худалдааны өгүүлбэрүүд

шаардлагатай байх temperature-controlled eg бараануудтай байдаг бол танд онцгой

эрсдлийн даатгал хэрэг болно эхлэх

Та нийтлэг 'exporter's instructions' -н баримт шиг тийм тэнцүү хэмжээ эсвэл ,

экспорт Consignment Shipping Instruction -г дуусгах forwarder таны ачаанд зааж

чадна

Шинэ цонхонд нээх үндэсний архивуудын вэб хуудас дээр ECSI -г бүрдүүлэхэд

SITPRO -н удирдлагыг олох

Right lien –н

Та forwarder ачаагаар provided -сан албанд сэтгэл ханамжгүй байдаг бол , та

тэднийг төлөх дургүй байж болно.

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 18: Od Ersdel Daatgal Duustsan Gj

Эрсдэл ба даатгалын менежмент Ачааны Даатгал

18

Тэд төлбөрийг авна хүртэл таны барааг эрхлэх яг , байх тэр -- тэд lien -н эрхтэй

байж магадгүй байх тэр , хэдий тийм боловч , мэддэг байх.

Энэ үйлдэл тэдний боломжтой үүргээс сэргийлж таны барааг даатгуулах ба тэдний

үүргийн даатгуулагчид мэдэгдэх авах forwarder.

Энэ (тийм) тэгээд та ямар нэг боломжтой эрсдэлүүдийг тодорхойлохыг

баталгаажуулах , барааны бүх үнэд байхгүй.

Ачааны даатгалыг авах

Ачааны даатгалын бодлогод сонгох тэнд шийдэх үе боломжтой сонголтуудын олон

байна.

Далайн даатгалын брокер

Ерөнхий даатгалын бизнес

Тээвэр зууч

Таны банк

Худалдаа -н таны дотоод танхим

Даатгалын энэ төрлийн мэргэжилтэн мэдлэгтэй үйлдвэрүүд илүү их маргаануудын

туршлага ба value-added үйлчилгээнүүд байж магадгүй байдаг , энэ ямар нэг

шагналд ойсон байна боловч та төлнө

Хамгаалалтыг нээх

Энэ бодлогын хамгийн ердийн хэлбэр байна

Аль нэг тал гэрээг цуцална хүртэл мэдээлэл тодорхойгүй хугацаанд эсвэл

(тохиролцсон) тохирсон хугацааны дотор тээврүүдийн хязгааргүй олон аль нэгт

хамаарч чадна -- тэр уян чанар их өгнө.

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 19: Od Ersdel Daatgal Duustsan Gj

Эрсдэл ба даатгалын менежмент Ачааны Даатгал

19

3.3 Олон улсын тээвэрлэлт

Олон улсын зах зээл дээр нэг цэгээс нөгөө буулгалтын цэгт нийлүүлэхийг Олон

улсын transportoin гэнэ. Олон улсын ачаа тээвэрлэлт нь зөвхөн нэг улсын хууль

тогтоомжоор зохицуулагдахгүй тусгай олон улсын конецоор зохицуулагдана.

Олон улсын тээвэрлэлтийн төрөл

Усан буюу далайн тээвэр

Агаарын тээвэр

Төмөр замын тээвэр

Авто замын тээвэр

Дамжуулах хоолойн тээвэр

Холимог тээвэр

Хил нэвтрэлтийн байдлаар нь

Сэлгэн ачилтын тээвэрлэлт

Сэлгэн ачилтын бус тээвэрлэлт

Тээвэрлэлтийн чиглэллээр нь

Орох тээвэрлэлт

Гарах тээвэрлэлт

Транзит

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Page 20: Od Ersdel Daatgal Duustsan Gj

Эрсдэл ба даатгалын менежмент Ачааны Даатгал

20

Олон улсын ачаа тээвэрийн эрх зүйн зохицуулалт

Олон улсын ачаа тээвэрлэлт нь бие даасан том салбар юм.өргөн хүрээг хамарсан

нарийн шинжтэй.

Олон улсын зохицуулхад дараах эрх зүйн хүчин зүйлс байна.

1. Олон улсын гэрээ хэлцлэл

2. Харилцагч орны үндсэн хууль тогтоомж

3. Шүүх болон орбетер

4. Тухайн харилцагч орны ѐс заншил

Эрх зүйн зохицуулалтыг мөрдөнө.

Олон улсын тээвэрлэлтийг оновчтой зохион явуулхын тулд дараах хүчин зүйлсийг

зохицуулах ѐстой.

Барааг очих буулгах цэг тодорхой байх.

Барааг нийлүүлэх нөхцөл оновчтой байх.

Ачих буулгах хугацаа тодорхой байх

Тээвэрлэлтийн төрөл оновчтой байх

Сэлгэн ачих эсхийг тодорхой байх

Ачааны сав баглаа боодолд хяналт хийх

Тээврийн баримт үйлдэх

Тээврийн явцад үйлдэх замын акт бүрдүүлэх

Ачилт буулгалтын нэмэлт мэдээлэлтэй байх

www.zaluu.comwww.zaluu.com