Embed Size (px)
Citation preview
1
1
МУИС дээр 2011 онд хэрэгжүүлж дууссан суурь судалгааны сэдэв, захиалгат төслийн товчоо
МУИС-ийн бүрэлдэхүүн сургуулиуд 2011 оны 12 дугаар сарын 25-ны байдлаар нийт 13 сэдэвт ажил, 2 төсөл хэрэгжүүлж
дуусган, 14 сэдэвт ажил, 3 төсөл үргэлжүүлж байна. Эдгээр судалгааны ажлын гүйцэтгэлийг мэргэжлийн эрдмийн
зөвлөлүүдээр хэлэлцүүлж байна. Төслүүдийн товч тайланг 1,2-р хүснэгтээс харна уу. 2012 онд шинээр ШУТС-ийн 12 сэдэвт
ажил батлагдав.
Хүснэгт 1. 2011 онд дуусгавар болсон ШУТСангийн судалгааны сэдэвт ажил, төсөл
N Сэдэв, төслийн
нэр, нийт
батлагдсан төсөв
/мян.төг/
Удирдагчий
н нэр,
харъяалах
нэгж
Хэрэгжүү
лэх
хугацаа
Үр дүн
2009 оноос эхэлсэн сэдэвт ажил
1 Өнгөт, үнэт, хүнд
төмөрлөгийн
биоаккуляцийн
судалгаа, 9,000.0
мян.төг.
С.Даваасүрэ
н, ХХС,
МУИС
dakamuis@y
ahoo.com
2009-2011 Оролцогчид: Проф С.Даваасүрэн, Ph.D А.Алтангэрэл, Проф Д.Дорж, Магистрант Т.Сарантуяа, Магистрант И.Энхбаяр, Магистрант
Э.Туяа, Магистрант Б.Говьгэрэл, Магистрант Д.Баттөгс.
Сэдэвт ажилд оролцон ажиллаж байгаа магистрант, докторант нарын нэр, гүйцэтгэж байгаа ажлын сэдэв
А.Алтангэрэл 2011 оны 4-р сард “Усан уусмалаас зарим хүнд металл (хром, хар тугалга)-ын агуулгыг биосорбцийн аргаар
багасгах процессийн физик химийн судалгаа” сэдвээр Ph.D зэрэг хамгаалсан. Магистрант
Т.Сарантуяа “Биосорбент материалд шингээгдсэн хүнд металлуудын десорбцийн судалгаа” сэдвээр 2011-2012 оны
хичээлийн жилийн 1-р улиралд хамгаална. Оюутнуудыг 2-р курсээс дагуулан ажиллаж, бакалавар болон магистр, доктор
гэсэн шаталсан хэлбэрээр судалгааны ажилд татан оролцуулав.Эх орны эрдэс түүхий эдийн биогеотехнологи болон
хүрээлэн буй орчны хавсарсан судалгаа – нэртэй мэргэжлийн судалгааны семинар тогтмол явагдав.
2011 онд хэвлүүлсэн, хэвлүүлэхээр бэлэн болсон үр дүн:
Диссертаци - “Усан уусмалаас зарим хүнд металл (хром, хар тугалга)-ын агуулгыг биосорбцийн аргаар багасгах
процессийн физик химийн судалгаа”
Altangerel, S.Davaasuren, D.Dorj, B.Gobigerel, S.Lkhamjav “Mechanism and Kinetic Study of Cr(VI) Biosorption Using Tea
Waste” “International Conference for Minerals and Materials, Mongolia - 2011”,77-79
Усны чанар – Индукцийн холбоот плазм бүхий масс спектрометр (ICP-MS)-ийн арга – Хэсэг 2:62 элементийг тодорхойлох
MNS ISO 17294-2:2004 стандартыг үндэсний зөвлөлөөр хэлэлцүүлж батлуулсан.
2 Нүүрснээс
шингэн түлш
гаргах процесст
хэрэглэгдэх
нанокатализатры
н судалгаа,
Б.Батцэнгэл
, ХХС
tsengeebb@
yahoo.com
2009-2011 Тайлан ирүүлээгүй
2
2
4,500.0 мян.төг.
3 Нүүрстөрөгч
агуулсан
материалын
полиморф ба
фазын хувирал,
8,000.0 мян.төг.
Х.Цоохүү,
ФЭС
tsookhuu@y
ahoo.com
2009-2011 Тайлан ирүүлээгүй
4 Монгол орны үе
хөлт амьтдын
бүлгэмдэл,
тэдгэрийн
бүрэлдэн тогтсон
зүй тогтол,
3,000.0 мян.төг.
Б.Баяртогто
х
bayartogtokh
@bioloy.num
.edu.mn
2009-2011 Оролцогчид: Э. Отгонжаргал, Т. Энхбаяр Сэдэвт ажилд оролцон ажиллаж байгаа магистрант, докторант нарын нэр, гүйцэтгэж байгаа ажлын сэдэв: Э.Болорцэцэг – “Баруун Монголын өдөрч шавьжийн ангилал зүй, экологийн судалгаа (Ephemeroptera, Insecta)” сэдвээр 2011 онд магистрын зэрэг хамгаалсан. Л.Хүрэлцэцэг – “Богдхан уулын Шажин хурах орчмын хөрсний микроартропод бүлгийн амьтдын бүлгэмдэл” сэдвээр 2011 онд магистрын зэрэг хамгаалсан. Г. Цэцэгбадам – “Хэнтийн нурууны умард хэсгийн булцуу сахалт эрвээхэй (Ropalocera) бүлгэмдэл” сэдвээр 2011 онд магистрын зэрэг хамгаалсан. Б. Ганзориг – “Эг-Үүрийн сав газрын тул загсаны идэш тэжээлийн бүрэлдэхүүн, шилжилт хөдөлгөөн” сэдвээр 2011 онд магистрын зэрэг хамгаалсан. Ц. Өлзий – магистрант, “Сарьсан далавчит шавьжийн экологи, биоиндикацийн ач холбогдол” сэдвээр судалгаа хийж байгаа, 2012 онд магистрын зэрэг хамгаална. Т. Энхбаяр – магистрант, “Монгол Алтай ба Хангайн нурууны шөнийн идэвхит эрвээхэйн бүлгэмдэл, түүнд уурамьсгалын өөрчлөлт ба мал бэлчээрлэлтийн үзүүлэх нөлөө” сэдвээр судалгаа хийж байгаа, 2012 онд магистрын зэрэг хамгаална. 2011 оны 12 дугаар сарын 20 хүртэл төлөвлөсөн ажлын тайлан: Сэдэвт ажлын хүрээнд 2011 онд тус орны төв болон баруун бүс нутгуудад явуулсан хээрийн судалгааны материалыг боловсруулж, 4 шинэ зүйлийг илрүүлж, Монгол орны амьтны аймагт 8 зүйлийг анх удаа тэмдэглэв. Эдгээр зүйлүүдийн ангилал зүй, морфологи бүтэц, экологийн холбогдолтой мэдээллийг нэгтгэж, эрдэм шинжилгээний өгүүлэл бичив. Түүнчлэн Хангай, Монгол Алтайн уулс болон Хэнтийн нурууны баруун хэсэг, Төв Халхын хээрийн тойрогт хамаарах газар нутагт хөрсний үе хөлт амьтдын экологи, бүлгэмдлийн бүтэц, зүйлийн баялаг болон олон янз байдал, тэдгээрийн тархалт байршилтын онцлог, тоо толгойн харьцаа зэрэг үзүүлэлтүүдийг түймрийн нөлөө, бэлчээр ашиглалт, хуурайшилт, ургамлын бүлгэмдэл, хөрсний бүтэц ба хэв шинж зэрэг үзүүлэлттэй холбон харьцуулж судлав. Судалгааны үр дүнд хөрсний үе хөлт амьтдын зүйлийн олон янз байдал, бүлгэмдэл дэх тархалтын жигд байдал, популяцийн нягтшил зэрэг үзүүлэлтүүд малын бэлчээрлэлтийн эрчим буюу давтамж нэмэгдэх, хөрсний механик бүтэц нягт болж хувирах, ургамлын бүрхэвч ба биомасс буурах зэрэг үзүүлэлттэй шууд хамааралтайгаар өөрчлөгдөж буйг тогтоов. Түүнчлэн байгалийн гаралтай болон хүний нөлөөллөөс бий болсон түймрийн нөлөөгөөр хөрсний амьтдын бүлгэмдлийн бүтэц ихээхэн өөрчлөгдөж, зонхилогч зүйлүүдийн харьцаа, тоо толгойн нягтшил, зүйлийн бүрдэл зэрэг үзүүлэлтүүд эрс өөрчлөгдөг болохыг тогтоосон ба эдгээр сөрөг өрчлөлтийг илэрхийлэх индикатор зүйлүүдийг илрүүлэв. Зөвхөн 2011 онд хэвлүүлсэн, хэвлүүлэхээр бэлэн болсон үр дүн: Нэг сэдэвт бүтээл: Б. Баяртогтох, 2011. Фауна и экология панцирных клещей Монголии (Acari: Oribatida). Научное издательство KMK, Москва, 180 с. Эрдэм шинжилгээний өгүүлэл: 1. Bayartogtokh, B., Schatz, H., Fischer, B. M. & Smelyansky, I. E. 2011. Occurrence of a Mediterranean species in Central Europe and Asia, with notes on the generic status and biogeography of Simkinia and Hemileius (Acari: Oribatida). J. Acarologia, 51(3): 359-370. 2. Bayartogtokh, B., Schatz, H. & Ekrem, T. 2011. Distribution and diversity of the soil mites of Svalbard, with redescriptions of three known species (Acari: Oribatida). International Journal of Acarology, 37(6): 467-484. 3. Bayartogtokh, B. 2011. Diversity of insect fauna and perspectives of entomological research in Mongolia. Book chapter in: Asia Towards Deeper Mutual Undesrtanding. Edited by Tang Lei. Seoul Publishing House, Seoul, pp. 599-611.
3
3
4. Bayartogtokh, B. 2011. Biodiversity and conservation of scarabaeoid beetles in Korea and Mongolia. Asia Research Network, 8(2): 52-53. 5. Bayartogtokh, B. & Ryabinin, N. A. 2011. The Soil Mite Family Achipteriidae (Acari: Oribatida) in Mongolia and Russian Far East. J. Zootaxa (under review) 6. Bayartogtokh, B. 2011. The genus Conchogneta (Acari: Oribatida: Autognetidae) with findings of two species from Mongolia. J. Zookeys (under review) ОУ-ын эрдэм шинжилгээний хуралд тавьсан илтгэл: 1. Bayartogtokh, B., Enkhbayar, T., Khureltsetseg, L., Kim, J. I. & Bae, Y. J. 2011. Communities of lamellicorn beetles (Coleoptera: Scarabaeoidea) in grassland pasture and notes on endangered species in Korea and Mongolia. Proceedings of the Annual Meeting of the Entomological Society of Korea, Daejeon, p. 48-49. 2. Bayartogtokh, B. 2011. Community structure of soil animals in high mountains of western Mongolia. Proceedings of theRussian Conference of Soil Zoology – Problems of SoilZoology. Moscow – Rostov-on-Don, KMK Scientific Press, pp. 150-151. 3. Bae, Y. J., Choi, S. W., Cho, Y. B., Kim, B. W., Hong, Y., Kim, S. S., Bayartogtokh, B., Suh, K. I., Hwang, J. M., Yoon, T. J. 2011.
5 Дорнод
Монголын
холимог
металлын
ордуудын
геологийн загвар
/модель/,
хүдрийн төрөл ба
дагавар
элементүүд,
5,000.0
Д.Доржготов
, Б.Бат
banjuc@yah
oo.com,
monkhas@y
ahoo.com
2009-2011 Оролцогчид:Ìàãèñòð Í.̺íõáèëýã, Ìàãèñòð Í.Áàéãàëìàà
2011 оны 12 дугаар сарын 20 хүртэл төлөвлөсөн ажлын тайлан:
2011 îíû 10 ñàðààñ ýõëýí ÀÌÃ-ûí Ãåîëîãèéí ìýäýýëëèéí òºâèéí Ãåîëîãèéí ôîíäîä Äîðíîä Ìîíãîëûí õîëèìîã
ìåòàëëûí îðäóóäûí ãåîëîãè-õàéãóóëûí àæëûí òàéëàí, ìýäýýëèéí ñàíòàé òàíèëöàæ ºìíºõ ñóäàëãààíû àæëóóäûí
ìàòåðèàëóóäûã öóãëóóëàâ.
2011 îíû 10-11 ñàðä Õýíòèé àéìãèéí ªíäºðöàãààí, ̺íãºí-ªíäºð, Òóãàëãàòàéí íóðóó, Äîðíîä àéòãèéí Óëààí, Ìóõàð,
Äóíäãîâü àéìãèéí Òºìºðòýé, Õàðààò óóëûí îðäóóäòàé ãàçàð äýýð íü òàíèëöàæ õ¿äðèéí áèåò áîëîí àãóóëàã÷
÷óëóóëãóóäààñ äýýæ àâ÷ Ëàáîðàòîðèéí øèíæèëãýýíä õ¿ðã¿¿ëëýý. --Íýð á¿õèé îðäóóäûí 2Ä õýìæýýñò ãåîëîãèéí çóðàã
ç¿ñýëò¿¿äèéã áàéãóóëав.
Òºñëèéí òàéëàíã 2012 îíû 02 ñàðä áàãòààí äóóñãàæ ØÓÒÑ-ä õ¿ëýýëãýí ºãºõººð áýëäýæ áàéãàà áîëíî.
Òºñëèéí àæëûí ¿ð ä¿íã èæèë òºñººòýé îðäóóäûí õýìæýýíä àâ÷ àøèãëàõ áîëîìæòîé.
2012 îíû 02 ñàðä èõ ñåìèíàð õèéõýýð òºëºâëºæ áàéíà.2011 îíû 10 ñàðûí 27 ºäºð ÃÃÑ-èéí ýðäìèéí çºâëºëººð õýëýëöýãäэв.
6 Агаарын
бохирдлын
үүсгүүр, тэдний
бохирдлд оруулж
буй хувийг РМ
2.5,РМ 10 аргаар
тодорхойлох
судалгаа,
С.Лодойсамба,
5500.0
С.Лодойсам
ба
lodoysamba
@num.edu.
mn
2009-2011 Оролцогчид: Д.Шагжжамба, Г.Гэрэлмаа, Д.Цэрэндулам, Б.Булгансайхан докторант,Г.Гэрэлмаа, магистр
2011 оны 12 дугаар сарын 20 хүртэл төлөвлөсөн ажлын тайлан: УБ хотын нэг цэгт бохирлын дээж авч анализ хийж буй. Бохирдлын түвшин өмнөх онтой харьцуулахад хэвэндээ байна.
2011 онд хэвлүүлсэн, хэвлүүлэхээр бэлэн болсон үр дүн:
С.Лодойсамба, Д.Шагжжамба, Г.Гэрэлмаа, Цөмийн аналитик аргаар Улаанбаатар хотын агаарын бохирдлын судалгаа явуулсан дүнгээс, Монгол улсад цөмийн энергийг ашиглах нь эрдэм шинжилгээний хурлын эмхтгэл 2010, Улаанбатар, х-105-111.
Perry K.Davy, Gerelmaa Gunchin, Andreas Matkwitz, William J.Trompetter, Bernard J.Barry, Dagva Shagjjamba, Sereeter Lodoysamba, Air Particulate matter Pollution in Ulaanbaatar, Mongolia:determination of compositions, source contributions and source locations, Atmospherics Pollution Research 2(2011)126-137,
Sereeter Lodoysamba, C.Pemberton-Pigott, Matching Domestic Stove Technology to Local Coal Qualities Providing Emission Advantages, McCloskey Mongolian Coal Conference 2011, Ulaanbaatar, Mongolia,
S.Lodoysamba, CPemberton-Pigott, Mitigation of Ulaanbaatar City’s Air Pollution- From Source Apportionment to Ultra-Low Emission Lignite Burning Stoves, Proceedings of International conference Towards Sustainable energy, solutions for the developing world, Domestic Use of Energy, 12&13 April 2011, Cape Peninsula University of Technology, cape Town, South Africa
4
4
Цаг уурын ангиас магистр бакалаврын диплом удирдаж байгаа
ФЭС, МТС-ийн их семинарт илтгэж байгаа
7 Цагиргын онол
ба криптографын
зарим асуудал.,
2200.0
А.Мекей
zaya_math@
yahoo.com
2009-2011 Тайлан ирүүлээгүй
8 Тооцон бодох
математик,
хэрэглээ., 2200.0
Т.Жанлав
2009-2011 Оролцогчид: Төсөлд доктор-4( Т Жанлав, О.Чулуунбаатар, Р.Мижиддорж, Г.Анхбаяр), эша-2(Хонгорзул, Батгэрэл) оролцов. Сэдэвт ажилд оролцон ажиллаж байгаа магистрант, докторант нарын нэр, гүйцэтгэж байгаа ажлын сэдэв: Д.Хонгорзул 2012 оны хавар хамгаална. 2011 оны 12 дугаар сарын 20 хүртэл төлөвлөсөн ажлын тайлан: Гурав, дөрөв, тавдугаар эрэмбийн нийлэлттэй Ньютоны төрлийн аргуудыг дэвшүүлж түүний хагас локаль нийлэлтийн теоремуудыг
баталсан.Чебышевийн аргын хоѐр төрлийн хувилбарыг дэвшүүлж тэдгээрийн хагас локаль нийлэлтийг тогтоосон. Мөн
Чебышевийн аргын нэг хэмжээст нийлэлтийн мужийг байгуулсан .Локаль интеграл куб сплайн байгуулж, нийлэлтийн теоремыг
баталсан. Дифференциал тэгшитгэлийн шийдийг дөхөх локаль куб сплайн байгуулах боломжийг судалсан. Фишер, Нагумо
тэгшитгэлийн шийдийн асимптотыг байгуулж жинхэнэ шийд нь мэдэгдэх тохиолдолд харьцуулалт хийсэн.Реакц-Диффузийн
тэгшитгэлийн хувьд эерэг хадгалах стандарт бус ялгаварт схем байгуулсан.Х-ийн тэгш зэрэг потенциал бүхий Шредингерийн
тэгшитгэлийн хувийн утгыг өндөр нарийвчлалтай бодох стандарт бус ялгаварт схем байгуулж, тооцоо туршилт хийсэн. Санхүүгийн
зах зээлийн математик загвар Влейк-Шоулесийн тэгшитгэлийн шийдийн аналитик ойролцоолол байгуулах хүрээнд
Шийдийн квадратлаг дөхөлтийг өөртөө агуулсан нэг параметр бүхий аналитик дөхөлтийг байгуулж тооцоо туршилт
хийсэн[25].
Квадратлаг дөхөлтийн өргөтгөлийг байгуулж эхний тооцоо туршилтууд хийсэн. Энэ асуудлыг цаашид гүнзгийрүүлэн
судлах шаардлагатай.
2011 онд хэвлүүлсэн, хэвлүүлэхээр бэлэн болсон үр дүн: Эрдэм шинжилгээний өгүүлэл
1. Т.Жанлав, Д.Хонгорзул. О поведении сходимости комбинированного метода решения нелинейных задач. Second joint
conference of Austrian and Mongolian mathematicians, 21-22 October, 2011, Ulaanbaatar
2. T.Zhanlav, D. Khongorzul, Improved quadratic approximation for pricing American options. Second joint conference of Austrian
and Mongolian mathematicians, 21-22 October, 2011, Ulaanbaatar
3. T.Zhanlav, D.Khongorzul., The successive approximation method for Laplace equation and heat-like and wave-like equation with
variable coefficient, Mongolian Mathematical Journal, 2011, V15.
Илтгэл
1. Хэрэглээний математикийн өнөөгийн байдал, хэтийн төлөв байгалийн шинжлэх ухаан-Монгол улсын хөгжилд
хэлэлцүүлгийн эмхэтгэл, 2011, 82-95. Монголын математикчдын нийгэмлэгийн 2011 оны хурлын эмхэтгэл, 2011,
5
5
Улаанбаатар, хуудас 86-98
2. Zhanlav T, Khongorzul D, Approximate analytic formulas for American options. Proceeding IO international conference
“Mathematics, its applications and mathematical education” pp 190-192, Ulan-Ude.
3. T.Zhanlav, D. Khongorzul, Improved quadratic approximation for pricing American options. Second joint conference of Austrian
and Mongolian mathematicians, 21-22 October, 2011, Ulaanbaatar
4. T.Zhanlav, R.Mijiddorj., Numerical solution of Burgers-Fisher equation by cubic B-spline interpolation, Second joint conference of
Austrian and Mongolian mathematicians, 21-22 October, 2011, Ulaanbaatar
9 Санамсаргүй
процессын
статистикийн
зарим асуудлын
судалгаа ба
түүний хэрэглээ.,
2200.0
О.Цэрэнбат
2009-2011 Оролцогчид: Төсөлд доктор-4 (О.Цэрэнбат, Ц.Батсүх, Да.Нямсүрэн, Д.Чимид-Очир), ахмад багш 1(Ч.Ичинхорлоо), багш 3 (До.Нямсүрэн, Г.Махгал, Б.Жамъяаншарав) оролцов. Сэдэвт ажилд оролцон ажиллаж байгаа магистрант, докторант нарын нэр, гүйцэтгэж байгаа ажлын сэдэв: П. Наранжаргал Даатгалын статистикийн чиглэлээр 2011 оны 2 сард хамгаалсан. 2011 оны 12 дугаар сарын 20 хүртэл төлөвлөсөн ажлын тайлан: Санамсаргүй процессийн үл мэдэгдэх параметрын үнэлэлт оршин байх, оршин байгаа үнэлэлтийн хязгаарын зохимжтой чанаруудыг тогтоох талаар судалгаа явуулсны зэрэгцээ уул үнэлэлтэй эквивалент чанартай бөгөөд практикт хэрэглэх зорилгоор ойролцоо үнэлэлтийн дараалал байгуулсан.Онол, практикийн зарим асуулыг шийдэхэд өргөн хэрэглэгддэг Марков маягийн гауссын стационар дараалалд харгалзах хоѐр мер хэдийд сингуляр байх нөхцлийг тогтоож мужийг нь олох асуудлаар судалгаа хийсэн.Тодорхой хэмжээний хөрөнгийг санхүүгийн эрсдэлтэй болон эрсдэлгүй активуудад оновчтой байршуулах Мертоны хэлбэрийн “Хэрэглээ-хөрөнгө оруулалт”-ын стохастик загвар, тэтгэврийн сангийн хөрөнгийн багцын оновчтой удирдлагын стохастик загвар, насан туршийн амьдралын даатгалын оновчтой удирдлагын стохастик загварыг тодорхой зорилгын функционалиудтайгаар Хамильтон-Якоби-Беллманы тэгшитгэлийг ашиглан аналитик шийдийг олж, оновчтой удирдлага, параметрүүдийн холбоог тодорхойлов. 2011 онд хэвлүүлсэн, хэвлүүлэхээр бэлэн болсон үр дүн:
1. Зоригт Ч., Цэрэнбат О., Чимэд-Очир Б., Очирбат Б., Область сингулярности двух мер, соотвествуюших одному
простейшему процессу. Вестник Бурятского государственного университета, Математика и информатика, вып. 9, 2011,
140-143.
2. Ц.Батсүх, До.Нямсүрэн Насан туршийн амьдралын даатгалын оновчтой удирдлагын стохастик загвар, түүний аналитик
шийдийн шинжилгээ, Симуляци, Монголын Математикчдын Нийгэмлэгийн 2011 оны хурал-ТТН-2011, Илтгэлийн бүрэн
эмхэтгэл, 2011,35-48.
3. Г.Махгал, statistics.galaa.mn веб сайтын програм хангамж, Оюуны Өмчийн Газар, 2011 оны 6 сарын 28 тушаал №51,
дугаар 2011/196, улсын бүртгэлийн дугаар 4259
4. Ч.Раднаабазар, Да.Нямсүрэн, Өгөгдөл боловсруулах нэгэн аргын зарим хэрэглээ, ШУТИС-ийн ЭШБЭ, 2011 оны №1/117,
х.24-28.
5. Да.Нямсүрэн, Г.Цэндмаа, Н.Хажидсүрэн, Суралцагсдад магадлал статистикийн цогц чадамж төлөвшүүлэх нь, ШУТИС-
ийн ЭШБЭ, 2011 оны №1/117, х.106-110.
Илтгэл
1. Zorigt Ch., Chimed-Ochir B., Condition of Gaussian Measures to be Equivalent. Second Joint Conference of Austrian and
6
6
Mongolian Mathematicians. Ulaanbaatar, Mongolia, 21-22 October 2011.
2. Ч.Зоригт, О.Цэрэнбат, Б.Чимид-Очир, Тогтмол параметрийн хамгийн их үнэний хувь бүхий үнэлэлтэнд ойролцоо үнэлэлт
байгуулах, Монголын Математикчдын Нийгэмлэгийн 2011 оны хурал – ММН 2011, Илтгэлийн Бүрэн Эмхэтгэл, х.99-104.
10 Оптимизацийн
онол ба
хэрэглээ:
биоинформатик,
экологи-эдийн
засаг, 2000.0
Р.Энхбат
renkhbat46
@yahoo.com
2009-2011 Оролцогчид:Төсөлд доктор-7 (Р.Энхбат, Л.Алтангэрэл, Д.Халтар, А.Мэнд-Амар, Б.Барсболд, Я.Базарсад, Ч.Алтаннар), багш-3 (Г.Баттөр, С.Батбилэг, А.Баярбаатар) оролцов. Сэдэвт ажилд оролцон ажиллаж байгаа магистрант, докторант нарын нэр, гүйцэтгэж байгаа ажлын сэдэв: C.Батбилэг D.C program and its Application, Faculty of Mathematics, Ph.D. Dissertation, National University of Mongolia, 121p, 2011. 2011 оны 12 дугаар сарын 20 хүртэл төлөвлөсөн ажлын тайлан: Төслийн хүрээнд дараах үр дүнгүүдийг гаргав.Глобаль оптимизациийн хүрээнд:Гүдгэр биш оптимизацын ангиуд болох монотон функц, D.C. ангийн бодлого, бутархай програмчлалын бодлогуудын ангиудад глобаль оновчтой байх нөхцөлийг дэвшүүлж тооцон бодох арга боловсруулж туршсан. Тоглоомын онол, эдийн засгийн өсөлтийн онол, ерөнхий тэнцвэрийн онолд эдгээр шинээр боловсруулсан арга, алгоритмаа хэрэглэж туршин дэвшилттэй үр дүнгүүдийг гарган авав. 2011 онд хэвлүүлсэн, хэвлүүлэхээр бэлэн болсон үр дүн:
Эрдэм шинжилгээний өгүүлэл 1. S.Batbileg and R.Enkhbat “A Global Optimization Approach To a Number Theory Problems”, International Journal of Pure
and Applied Mathematics, No.1(3), pp.45-51, 2011 2. S. Batbileg, J. Enkhbayar, R. Enkhbat “A Gap Function Approach for Concave Programming”, International Mathematical
Forum, Vol. 6, 2011, no. 49, 2419 – 2426 3. S.Batbileg and R.Enkhbat “Global Optimization Approach to Nonzero Sum N Person Game”, International Journal:
Advanced Modeling and Optimization, Vol.13, No.1, pp.59-66, 2011 4. Dang-Quang Bui, R.Enkhbat and W.J.Hwang “Proportional Quasi-Fairness of End-to-End Rates in Network Utility
Maximization”, IEICE Trans.Fundamentals, Vol.E94-A, No2, pp.850-852, 2011. 5. Гурман В. И., Халтар Д., “Оптимальное управление ресурсами с учетом инноваций”, Автомат. и телемех., 2011,
№ 7, 5–12.
Олон улсын эрдэм шинжилгээний хуралд тавьсан илтгэл 1. Optimal Control Problems in Wireless Comminications, Inje University, Korea, January 10, 2011
2. L.Altangerel, G.Wanka, Oleg Wilfer J.Enkhbayar and R.Enkhbat “An Oriented Distance Function Application to Gap Functions for Vector Variational Inequalities Methods and Algorithms for Solving the Utility Maximization Problems”, Short Communications Abstracts, Russian-Mongolian Conference on Mathematical Modeling,Computational Technology and Optimal Control, 17-21 June, 2011, Khankh, Mongolia,pp.30
3. S.Batbileg and R.Enkhbat “Global Optimization Approach To Game Theory”, Short Communications Abstracts, Russian-
Mongolian Conference on Mathematical Modeling,Computational Technology and Optimal Control, 17-21 June, 2011,
Khankh, Mongolia,pp.27
4. R.Enkhbat “Theory,Methods and Applications of Concave Programming”, Proceedings of 4-th International Conference on
Mathematics, its Applications and Mathematical Education, pp.104-107, Ulan-Ude, Russia, 27 June- 1 July, 13-17, 2011
5. R.Enkhbat and Bayartugs “Convex Maximization with Matrix Variables”, Proceedings of 4-th International Conference on
Mathematics, its Applications and Mathematical Education, pp.71, Ulan-Ude, Russia, 27 June- 1 July, 13-17, 2011
6. Ya.Lutbat, R.Enkhbat and W.J.Hwang ” Shortest Path Routing with Large-Margin”, Proceedings of 7-th International
Conference on Multimedia Information Technology and Applications (MITA2011) , pp.87-90, Ulaanbaatar, Mongolia, 6-9
July, 2011. МКС-тай хамтран Матетикийн их семинар болон төслийн семинарыг тогтмол явуулдаг.
11 Алгебрийн
хэрэглээ:
Алгебрлэг тооны
онол, алгебрлэг
Б.Батцэнгэл
battsengel@
2009-2011 Тайлан ирүүлээгүй
7
7
комбинаторик ба
бүлгийн дүрслэл,
2081.6
num.edu.mn
12 Ферми энергийн
муж дахь дамжих
ба фрагментацл
ах цөмийн урвал.
Цацраг идэвхт
цөмийн багц
гарган авахуй,
8000
С.Даваа,
(ЦСТ)
davaa@num
.edu.mn
2010-2011
Оролцогчид: Проф., Ph.D. С.Даваа (удирдагч), Проф., Ph.D. Г.Хүүхэнхүү (эшта), Ph.D. М.Одсүрэн (эша), Докторант Б.Эрдэмчимэг,
Т.Дэлгэрсайхан (Э/ш дад. ажилтан), Ж.Мөнхсайхан (Э/ш дад. ажилтан)
Сэдэвт ажилд оролцон ажиллаж байгаа магистрант, докторант нарын нэр, гүйцэтгэж байгаа ажлын сэдэв: Докторант Б.Эрдэмчимэг 2012 онд Ph.D. хамгаална.
2011 оны 12 дугаар сарын 20 хүртэл төлөвлөсөн ажлын тайлан:
40
Ar + 9Be урвалын гаралтыг судлах туршлагын матрицыг гарган авч изотопын, хурдны түгэлтийг судлав.
Фермийн энергийн мужид Больцман–Нордхейм–Власовын (BNV) бодлогод транспортын тэгшитгэлийг ашиглаад диссипатив процессыг судалж үр дүнг нь туршлагын дүнтэй харьцуулсан.
BNV онолоор тооцоолсон түгэлтийн өргөн нь туршлагаар тогтоосон түгэлтийн өргөнөөс бага байсан тул статистик мультфрагментацийн загвар ашиглан тооцоолж изотоп, элемент, хурдны түгэлтийг судлав.
BNV онолын хүрээнд нэгдэх ба задрах процессууд өрсөлдөн гүн харимхай бус урвал явагдах үеийн изоспин, тэгш хэмийн энергийн эффектүүдийг
132Sn +
64,58Ni урвалуудад тооцоолж изоспиний эффектүүдийг харуулав.
2011 онд хэвлүүлсэн, хэвлүүлэхээр бэлэн болсон үр дүн: Гадаадын сэтгүүлд өгүүлэл:
А.Г.Артюх, Б.Эрдэмчимэг и др.“Фрагмент-сепаратор КОМБАС” Instruments and Experimental Techniques, №5 том 54, 2011, pp. 668–681.
T.I.Mikhailova, B.Erdemchimeg et al.Dissipative processes in peripheral heavy ion collisions at fermi energies, Известия РАН серия Физика, №11 том 75, 2011, pp. 1511-1516
C.Rizzo, M.Odsuren et al. Symmetry energy effects on low energy dissipative heavy ion collisions, Journal of Physics: Conference Series 282 (2011) 012018
ОУЭХ илтгэл:
Б.Эрдэмчимэг и др. Диссипативные процессы в переферических столкновениях тяжелых ионов при энергиях Ферми. XV Научная
конференция молодых учѐных и специалистов, 2011, Объединение молодых учѐных и специалистов ОИЯИ, Труды конференции,
стр 194-197.Монгол-Оросын эрдэмтэд хамтарсан судалгаа хийх, харилцаа холбоог сайжруулахад хувь нэмэр болж буй.
Судалгааны ажлын тодорхой үе шатанд оюутан, залуу судлаачид оролцож эрдэм шинжилгээни йажлын арга барилд суралцаж
байна. Суурь судалгааны ажил бөгөөд ойрын үед үйлдвэрлэл практикт нэвтрүүлэх үр дүн байхгүй. Харин шинжлэх ухааны тухайн
салбарын судалгаанд ашиглах багаж төхөөрөмжийг сайжруулсан зүйлс бий.Цаг нь болоогүй тул тийм бэрхшээл байхгүй.Ажлын
онолын үндэс, явц, үр дүнгийн талаар Цөмийн судалгааны төвийн семинарт илтгэл тавьсан.Энэхүү грантын ажлын эхний жилийн
үр дүнг аливаа эрдмийн зөвлөлөөр хэлэлцүүлсэн байхыг шаарддаггүй, харин эцсийн үр дүнг хэлэлцүүлэхээр бэлтгэж байна.
13 Уураг пептидийн
биофизик
судалгаа 2-р үе
шат, 5,000.0
М.Цогбадра
х, ББС
tsogm@yaho
o.com
2010-2012 Оролцогчид: Магистрант: Ө.Энэрэлт (2010 онд хамгаалсан), Т.Бадамхатан (2010 онд хамгаалсан), Б.Бадам (2010 онд хамгаалсан), Ж.Алтанчимэг (2011 хамгаална) Сэдэвт ажилд оролцон ажиллаж байгаа магистрант, докторант нарын нэр, гүйцэтгэж байгаа ажлын сэдэв: Докторант: Д.Мөнх-Очир (2014 хамгаална) 2011 оны 12 дугаар сарын 20 хүртэл төлөвлөсөн ажлын тайлан: 1. Мэлхийн арьсны шүүрлээс ялгасан бактерийн эсрэг үйлчлэлтэй пептид илрүүлэх судалгааг үргэлжлүүлэв.
8
8
2. Өндөр хүчдэл бүхий цахилгаан орноор эсэд үйлчлэх багаж хийж, өндөр хүчдэл бүхий цахилгаан орон, хэт авиан үйлчлэлээр дрожжийн эсээс чөлөөлөгдөх уурагийн тоо хэмжээг харьцуулсан судалгааны үр дүнг нэгтгэв. 3. Rhodotorulla mucilogiosa дрожжийн гадаргуугийн шинж чанарын судалгаа. 4. Соронзон орны үүсгүүр төхөөрөмж хийж, биологи үйлчлэлийн судалгааны эхлэлийг тавив. 5 магистрант, 1 докторантыг сэдэвт ажилд хамруулж байна. Судалгааны ажилд шаардлагатай тоног төхөөрөмж авч лабораторийн хичээлд хэрэглэж байна. 2011 онд хэвлүүлсэн, хэвлүүлэхээр бэлэн болсон үр дүн:
1. Mishig-Ochir Tsogbadrakh, Unursaihan Enerelt, Purevjav Enkhbayar. Protein release from Rhodotorulla gracilis cells. Asian Congress
on Biotechnology. Book of Abstracts. p.160, 2011.
2. Nyam-Osor Batkhuu, Mishig-Ochir Tsogbdrakh, Gun-Aajav Bayarmaa, Sodov Damdinsuren, and Purevjav Enkhbayar.
Biotechnological Research at National University of Mongolia. The AFOB regional symposium on natural resources Biotechnology.
p24, 2011.
3. Davaajav Munkh-Ochir, Gantogoo Zolzaya, and Mishig-Ochir Tsogbdrakh. Extremely low frequency electromagnetic field effect
germination Mongolian variety of wheat. The AFOB regional symposium on natural resources Biotechnology. p79, 2011.
4. Chuluunbaatar Galbadrakh and Mishig-Ochir Tsogbdrakh. Yeast Rhodotorulla mucilogiosa surface changes in response to action of
nystatin and low frequency electromagnetic field. The AFOB regional symposium on natural resources Biotechnology. p85, 2011.
2009 оноос шинээр эхэлсэн төсөл
14 Монгол хэлний
дижитал толь
бичгийн хөмрөг
бүрдүүлэх/Монго
л түүхэн сурвалж
бичгийн дижитал
хөмрөг
бүрдүүлэх/,
8,100.0
Д.Төмөртого
о, МХСС
dtumurtogoo
@gmail.com
2009-2011 Оролцогчид: магистр Ч. Ганжидмаа, докторант Б. Алтантуяа, магистр Чимиддоржийн Ганжидмаа
Сэдэвт ажилд оролцон ажиллаж байгаа магистрант, докторант нарын нэр, гүйцэтгэж байгаа ажлын сэдэв:
докторант Баттулгын Алтантуяа , Ч. Ганжидмаа 17 зууны үед зохиогдсон “Хаадын үндсэн хураангуй Алтан товч”, “Асрагч нэртийн
түүх” гэсэн хоѐр түүхэн сурвалж бичгийн бүрэн эхийг эрдэм шинжилгээний галиг болон кирил үсгээр буулгаж, тэдгээр
дурсгалуудын нийт үгийг багтаасан үгсийн сан-хэлзүйн хэлхээс хийсэн.
2011 оны 12 дугаар сарын 20 хүртэл төлөвлөсөн ажлын тайлан: Түүнчлэн түүхт хүмүүс, газар усны нэр, хуучирсан үг хэллэг, шашны нэр томъѐо зэрэг зайлшгүй тайлбар хийвэл зохих 400 гаруй
үгийн жагсаалтыг гаргав. Мөн монгол бичгийн хэлний тогтсон бичлэгээс өөрөөр бичсэн үгсийг залруулсан тусгай тэмдэглэлийг
нэмж хийв.Б. Алтантуяа 17 зууны үед Лувсанданзаны зохиосон “Эртний хаадын үндэслэсэн төр ѐсны зохиолыг товчлон хураасан
Алтан товч”, “Шар тууж” зэрэг сурвалж бичгийн бүрэн эхийг эрдэм шинжилгээний галиг болон кирил үсгээр буулгаж, үгсийн сан-
хэлзүйн хэлхээс хийв. Түүнчлэн түүхт хүмүүс, газар усны нэр, хуучирсан үг хэллэг, шашны нэр томъѐо зэрэг зайлшгүй тайлбар
хийвэл зохих 900 гаруй үгийн жагсаалтыг гаргасан байна. Мөн монгол бичгийн хэлний тогтсон бичлэгээс өөрөөр бичсэн үгсийг
залруулан тухай тухайн үгсийн дор тэмдэглэсэн байна. Монгол түүхэн сурвалж бичгүүдийн дижитал хөмрөгийг эх бичгийн
холбогдолтой хичээлд дэлгэцээр дамжуулан үзүүлж, сургалтын материал болгон ашиглаж байна. Мөн энэхүү дижитал хөмрөг
дээр тулгуурлан хэвлэсэн номууд нь Дижитал эх дээр тулгуурлан хэвлэгдэх номуудын талаар Монгол хэл соѐлын сургуулийн
эрдмийн зөвлөлд танилцуулсан бөгөөд тэдгээр бүтээлүүд хэвлэгдэж, нийтийн хүртээл болсоны дараа үнэлэлт дүгнэлт өгөхөөр
9
9
тогтсон болно.
2011 онд хэвлүүлсэн, хэвлүүлэхээр бэлэн болсон үр дүн: Ч. Ганжидмаа, Б. Алтантуяа нарын бэлтгэсэн дижитал эхүүдийг дахин хянан боловсруулж, хэвлэлийн эх болгон бэлтгээд, проф.Ш.
Чоймаа, доктор Д. Заяабаатар, С. Чулуун нар дэлгэрэнгүй удиртгал, тайлбар хийж, гэрэл зургийн эхийн хамт “Арван долдугаар
зууны Монгол түүхэн сурвалжийн тулгуур эхүүд” гэсэн тусгай цувралаар “Хаадын үндсэн хураангуй Алтан товч” (304 тал), “Асрагч
нэртийн түүх” (278 тал) , “Эртний хаадын үндэслэсэн төр ѐсны зохиолыг товчлон хураасан Алтан товч” (762 тал), “Шар тууж” (137
тал) гэсэн номуудыг 2011 оны 12 сард хэвлэн гаргав.
15 Монголын
анагаах ухааны
сурвалж бичгийн
судалгаа,
15,000.0
А.Цанжид,
МХСС
tsanjidayurza
om
2009-2011 Оролцогчид: Г.Чойжамц анагаах ухааны проф. доктор (Ph.D), Д.Бүрнээ проф. доктор (Ph.D), Б.Дагданбазар анагаах ухааны проф
(Sc.D), Ш.Болд анагаах ухааны доктор, проф (Sc.D), О.Батхүү анагаах ухааны магистр Ц.Батхүү анагаах ухааны магистр,
Г.Одонцэцэг докторант, З.Ориг анагаах ухааны магистр, П.Оюунбаатар анагаах ухааны магистр, О.Дэмчигмаа эх бичгийн магистр,
МУИС-ийн докторант, Ц.Түмэн-Өлзий эх бичгийн магистр, МУИС-ийн докторант, Б.Мөнхцэцэг эх бичгийн магистрант,
С.Мөнгөндолгион анагаах ухааны бакалавр, Б.Энхсувд эх бичгийн магистр, Б.Алтантуяа эх бичгийн магистр , В.Даваасүрэн эх
бичгийн магистрант, Э.Ариунтуяа эх бичгийн магистрант, Э.Жаргалмаа эх бичгийн магистрант, Т.Мөнхням эх бичгийн магистрант,
Сэдэвт ажилд оролцон ажиллаж байгаа магистрант, докторант нарын нэр, гүйцэтгэж байгаа ажлын сэдэв: Докторант Ц.Түмэн-Өлзий "Монгол уламжлалт анагаах ухааны сурвалжууд дахь ѐгт нэрийн судалгаа", Магистрант Б.Мөнхцэцэг
2012 онд хамгаална.
Сэдэв: Жамбал зундуйн "Оньсон түлхүүр"-ийн орчуулга, эх бичгийн судалгаа , Магистрант В.Даваасүрэн 2012 онд хамгаална.
Сэдэв: "Лхантав"-ын 18-р зууны эхэн үеийн сонгодог орчуулгын бичгийн хэлний судалгаа, Магистрант Т.Мөнхням 2013 онд
хамгаална. Сэдэв: "Монголын уламжлалт анагаах ухаан дахь нэр томъѐоны судлал"
2011 оны 12 дугаар сарын 20 хүртэл төлөвлөсөн ажлын тайлан: Монгол лам нарын туурвисан анагаах ухааны сурвалж судрууд нь эртдээ ч, эдүгээ ч амьдралын хэрэгцээ шаардлага их байдаг тул
ихэвчлэн хувь хүний гарт, түүнчлэн номын санд байсан судрууд хүртэл хувь хүний гарт очсон нь байдаг тул олоход бэрхшээлтэй.
Тиймээс тэдгээр сурвалжийг эрж хайх, хаана, хэний гарт буй мэдээллийг олох зэрэгт багагүй бэрхшээл тохиолдлоо. Ингэж
ажилласны үр дүнд монгол мэргэдийн туурвисан 66 судар /ард хавсаргав./, нийт 6091 судрын хуудсыг дахин дахин чанартай сайн
скайнардах буюу гэрэл зураг авах аргаар шаардлага хангасан электрон номын санг буй болгосон. Бэлэн болсон бүтээгдэхүүн:
Монголын уламжлалт анагаах ухааны монгол мэргэдийн бүтээлийн бүрэн эх судрын электрон сан бүрдэв. Нийт зохиолын тоо: 70
орчим.
2011 онд хэвлүүлсэн, хэвлүүлэхээр бэлэн болсон үр дүн: 2011 онд дээрх бүтээлийг орчуулга, хөрвүүлэгийн хамт 12-14 ботиор хэвлэхээр бэлэн болгож буй.
1. Ш.Чоймаа "Монгол ѐс заншил, уламжлалт ухаанаа заан сургагч нарт тус дэм", УБ, 2011 он. 376 хуудас.
2. Ш.Болд "Уламжлалт анагаах ухааны нэгдүгээр дамжааны оюутнуудын ургамлын хээрийн дадлагын хичээлийн хөтөч", УБ, 2011
3. Ш.Болд "Монголын анагаах ухааны түүх". (Шинэ чулуун зэвсгийн үеэс XXI зууны эхэн хүртэл 5000 жил), Хоѐрдугаар хэвлэл, УБ,
2011
10
10
4. Г.Одонцэцэг "Рашааны зүрхэн найман гишүүт нууц увдисын үндэс хэмээх оршвой" УБ, 2011.
5. Г.Одонцэцэг "Найман оточ" УБ, 2011.
Б.Энхсувд 2011 онд хамгаалсан. Сэдэв: Монголын уламжлалт анагаах ухааны "Увдисын үндэс" хэмээх номын сонгодог орчуулгын
судалгаа. МУИС, УБ, 2011
Д.Лхагвасүрэн “Уламжлалт анагаах ухаанд томуугийн эмчилгээнд хэрэглэж буй зарим эмийн ургамлын судалгаа” Магистрын зэрэг
горилсон бүтээл. МУБИС, УБ, 2011
1. Г. Жаргалманлай "Цахар гэвшийн эрдэнэ хийгээд шороо, чулуун эмийг таних өчүүхэн бичиг хэмээх оршвой" хэмээх сурвалжийн
эх бичгийн судалгаа
2. Т. Мөнхням Лувсаншарав "эмийн жор" хэмээх зохиолын эх бичгийн судалгаа
3. Т.Золзаяа "Ширгээсэн ус болон мана 4 тангийн химийн найрлагын харьцуулсан судалгаа"
11
11
Хүснэгт 2. ШУТСангийн дэмжлэгтэй 2012 онд үргэлжилж буй суурь судалгааны сэдэвт ажил, төсөл.
N Сэдэв, төслийн нэр Удирдагчийн
нэр, харъяалах
нэгж
Хэрэгжүү
лэх
хугацаа
Нийт батлагдсан төсөв
/мян.төг/,
2010 оноос эхэлсэн сэдэвт ажил
1 Биотүлш гаргах хими-
технологийн судалгаа, 5,300.0
Д.Монхообор
monkhbr@yahoo
.com
2010-2012 Оролцогчид: Sc.D., проф. Д.Монхообор (сэдвийн удирдагч), ХТА, магистр Ц.Мөнхтуяа (хавсран
гүйцэтгэгч), Сургалтын инженер, докторант Ц.Төгсөө (хавсран гүйцэтгэгч), Ж.Сайнбаяр (ИНЕГ-ын
лабораторит химич), Ш.Цэнджаргал (Амбер ХК-д лабораторийн эрхлэгч)
Сэдэвт ажилд оролцон ажиллаж байгаа магистрант, докторант нарын нэр, гүйцэтгэж байгаа ажлын сэдэв: Докторант Ж.Сайнбаяр “Монголын нефтийн микроэлементийн химийн судалгаа” 2012 онд
Докторант Ц.Төгсөө “Нефтийн хүнд фракцийн боловсруулалт” сэдвээр ажилладаг, 2012 онд
Докторант Ш.Цэнджаргал “Биодизелийн шинжилгээ ба хэрэглээний арга зүй, стандарт боловсруулах
нь” сэдвээр 2 дахь жилдээ суралцаж байна. Магистр Ц.Мөнхтуяа 2011 оны 6 сард магистрын зэрэг
хамгаалсан ба 9-р сараас докторантурт элсэн эхний жилээ суралцаж байна.
2011 оны 12 дугаар сарын 20 хүртэл төлөвлөсөн ажлын тайлан: 2011 онд ашигласан ба шинэ ургамлын тос, адууны болон ясны тосны триглицеридийг шүлтлэг
катализатортайгаар тос, катализатор, уусгагчийн янз бүрийн харьцаагаар авч ДТХ-ийн метилийн
эфирт хувиргах бүлэг туршилтыг явуулав. Ашигласан тосны тохиолдолд уг тосны хүчлийн тоо,
саванжилтын тооноос хамааруулан туршилт бүрийг зөвхөн шүлтэг гетероген катализын урвалаар
биш гетероген ба гомоген катализаар цувруулан явуулах нь тохиромжтой болохыг тогтоов. Мөн
Тамсагбулаг, Зүүнбаянгийн ордын зарим шинэ цооногийн нефтийн хүнд үлдэгдлийн крекинг задрал,
нефтийн нүүрсустөрөгчид, микроэлементийн химийн судалгааг үргэлжлүүлэн явуулав.
2011 онд хэвлүүлсэн, хэвлүүлэхээр бэлэн болсон үр дүн: Хамгаалсан магистр, бакалаврын дипломын ажил:
-Ц.Мөнхтуяа. “Ашигласан наранцэцгийн тосыг шүлтлэг катализатортайгаар дахин эфиржүүлэх нь”
магистрын ажил. 2011 оны 6-р сард хамгаалсан.
-С.Өлзийбаяр “Адууны тосноос биодизель гаргах боломжийн судалгаа” бакалаврын дипломын ажил. 2011
оны 6-р сард хамгаалсан.
IF өндөртэй олон улсын мэргэжлийн сэтгүүлд хэвлүүлсэн өгүүлэл:
-B.Byambagar, E.Enkhtsetseg, D.Monkhoobor, B.Avid, A.Tuvshinjargal. Determination of Sterane and Triterpane in
the Tamsagbulag Oilfield. - Advances in Chemical Engineering and Science, 2011, 1, 163-168.
(http://www.SciRP.org/journal/aces).
12
12
-J.Sainbayar, D.Monkhoobor, B.Avid. Determination of Trace Elements in the Tamsagbulag and Tsagaan Els crude
oils and Their Distillation Fractions Using by ICP-OES. - Advances in Chemical Engineering and Science, 2012, 1,
(000).
ОУЭШХ-ын эмхэтгэлд хэвлүүлсэн өгүүлэл:
-J.Sainbayar, D.Monkhoobor, G.Sukhdorj, V.Alimaa. Determination of Trace Elements in the Petroleum from
Tamsagbulag and Tsagaan Els Basins and Their Distillation Fractions Using by ICP-OES. - International
Conference on “KNOWLEDGE BASED INDUSTRY-2011”. (ICKI-2011). July 06-07, 2011, UB. MUST, MUSTAK.
pp.117-122.
-Б.Бямбагар, А.Түвшинжаргал, Э.Энхцэцэг, Д.Монхообор. Зүүнбаян, Тамсагбулагийн ордын зарим цооногийн
нефтийн алкилароматик нүүрсустөрөгчдийн судалгаа. “Газрын тос-2011” ОУ-ын э/ш, онол практикийн бага
хурлын илтгэлүүдийн эмхэтгэл, УБ, 2011. Х.125-129.
-Ts.Tugsuu, B.Enkhsaruul, D.Monkhoobor. Catalitic hydrocracking of atmospheric residue over commercial catalyst
and modified natural zeolite. – International Conference for “Minerals and Materials, Mongolia-2011”. Sept. 29-30,
2011, pp.55-57.
Үндэсний ЭШБХ-ын эмхэтгэлд хэлэлцүүлсэн илтгэл:
-Ц.Төгсөө, Б.Энхсаруул, Д.Монхообор. Нефтийн атмосферийн үлдэгдэлд хийсэн катализаторт гидрокрекинг
болон дулааны крекингийн харьцуулсан судалгаа. –“Хүрэл тогоот-2011” эрдэм шинжилгээний бага хурал.
Илтгэлүүдийн эмхэтгэл. 2011. x.19-28.
-Сэдэвт ажлын хүрээнд худалдаж авсан бодис урвалж, багаж төхөөрөмжүүдийг сургалтын ажилд давхар
хэрэглэдэг. Энэ онд биодизель сэдэвт ажлын эрдэм шинжилгээний зардлаас соронзон хутгагчтай халаагч 2 ш
(484.000₮), лабораторийн шилэн сав (780.000₮), химийн бодис урвалж (650.000₮) худалдан авсан ба
эдгээрийг судалгаа, сургалтын ажилд хамт хэрэглэж байна.
-Сэдэвт ажил ирэх онд үргэлжилж төгсгөлийн тайлан бичигдэх тул ирэх онд хаягдал тосыг биодизельд
хувиргах туршилтын ажил дуусаж судалгааны ажлын дүнгээр эрдэм шинжилгээний ажлаас тодорхой
зөвлөмж боловсруулахаас гадна технологийн заавар, зарим нэг стандарт боловсрогдон үйлдвэрт нэвтрүүлэх
ажлыг гүйцэтгэх болно.
-Сэдэвт ажлын төсөв хангалтгүй байдаг тул хөрөнгийн боломжгүйгээс томхон багаж төхөөрөмж худалдан
авах бололцоогүй. Үүнээс үүдэн судалгааны ажлаас дорвитой дүгнэлт гаргах, судалгааны үр дүнг үйлдвэрт
нэвтрүүлнэ гэхэд маш хүндрэлтэй байдаг.
-Сургалтын ажлын ачааллаас хамааран судалгааны ажил хийх зав чөлөө тун хангалтгүй байдаг дутагдал бий.
-Тэнхим дээр явагддаг “Шатах ашигт малтмалын хими, органик синтез” судалгааны хамтлагийн ахлагчийн
хувьд семинарыг 2 долоо хоног дутамд явуулдаг. 2011 онд хамтлагийн семинарт сэдэвт ажлын гүйцэтгэгч,
13
13
магистрант, докторант 5 хүний ажлын дүнг авч хэлэлцэн дүгнэлт өгчээ.
-Сэдэвт ажлын эцсийн тайланг ирэх жил ХХИС-ийн эрдмийн зөвлөлд хэлэлцүүлэн үнэлүүж ШУТС, ШУА-
ийн Бага чуулганд тайлагнах болно.
2 Хүнд хортой металлын
биогеохими, экологи,
хоргүйжилтийн судалгаа, 5,000.0
Д.Дорж
mn
2010-2012 Оролцогчид: дэд удирдагч Д. Эрдэнэчимэг , проф. С. Даваасүрэн, ахлах багш А.Алтангэрэл, Т.Энхдөл, эша, магистр Н.Тамирхүү Сэдэвт ажилд оролцон ажиллаж байгаа магистрант, докторант нарын нэр, гүйцэтгэж байгаа ажлын сэдэв:
Магистрант Т.Баяржаргал- 2012 онд хамгаалав. Хүнд хортой элементийн хими, хоргүйжилтийн судалгаа
Магистрант. Т.Бүжинлхам, “Тиокарбамидын аргаар алт боловсруулах үйлдвэрийн хаягдлын хоргүйжилтийн судалгаа”
Докторант Б.Оюун, “Алтыг цианидын ба тиокарбамидын аргаар боловсруулах үйлдвэрийн хаягдлын хоргүйжилтийн харьцуулсан судалгаа”
2011 оны 12 дугаар сарын 20 хүртэл төлөвлөсөн ажлын тайлан: Төсөлт ажлын А хэсэг.
1. Улаанбаатар ойр орчимын рашаанаас (Дамбадаржаа, Бумбат, Их тэнгэрийн ам,
Аржанчивлан, Өвөржанчивлан) дээж авч шинжилгээ хийж гүйцэтгэсэн. Рашааны усан дахь
төмрийн агуулгыг тодорхойлоход 0.271-0.539мг/л хооронд байсан ба Дамбадаржаагийн
рашаанд төмрийн хэмжээ хамгийн өндөр болох 0.539 мг/л байв.
2. Төмөр(0)-ийн исэлдэхүйн хэмтэй жижиг хэсэг синтезлэн авч, гарган авсан дээжийн цэвэр
эсэх, бүтэц, найрлагыг рентген дифрактометрийн аргаар шинжилсэн. Шинжилгээний
дүнгээс харахад Fe0 жижиг хэсэг нь хамгийн өндөр эрчимтэй шингээлт өгсөн ба Fe2O3
болон FeО(OH) зэрэг нэгдлүүдийн хольцоос өөр ямар ч хольц илрээгүй болно. Энэ нь Fe0-
ийн жижиг хэсэг синтезлэх туршилт амжилттай явагдсаныг харуулж байв.
3. Усан орчноос хүнд металлын бохирдлыг төмрийн 0 исэлдэхүйн хэмтэй жижиг хэсэг ашиглан
адсорбцлох судалгааг хийж гүйцэтгэж дараах үр дүнг гарган авсан. Үүнд: “Харгиа”
цэвэрлэх байгууламж болон “Белон ХХК”-ийн хаягдал усан хийсэн шинжилгээгээр Cr(Vl)-
ийн агууламж Cхаргиа мгCr/л= 0.418, Cбелон мгCr/л=0.106 байсан бол 0.02г Fe0 бүхий
нунтагийг хаягдал усанд хийж 1 цаг хутгаж адсорбци явуулсаны дараа Cхаргиа мгCr/л= 0,039
болтлоо буурч, хромын агуулга 90.66%-иар зайлуулагдсан. Эндээс дүгнэхэд Fe0-ийн жижиг
хэсэг нь Cr(Vl)-г усан орчноос маш сайн адсорбцлож байгаа нь харагдаж бөгөөд цаашид
хаягдал усан дахь хүнд металлын бохирдлыг багасгахад ашиглахад тохиромжтой арга юм.
Төсөлт ажлын Б хэсэг.
Төв аймгийн Борнуур сумын Харганы уурхайн баяжмал нь пирит, халькопирит, арсенопирит,
14
14
галенит зэрэг сульфидийн эрдэсүүүд түлхүү агуулсан кварцлаг – боловсруулахад хэцүү баяжмал
болох нь тогтоогдов.
Бидний судалгаанд авсан баяжмалд алт 1187.60 гр/тн, мөнгө 200 гр/тн байв. Тиокарбамидийн
уусмалаар 1187.60 гр/тн –ийн алтны агуулгатай баяжмалаас алт 89.19% -тай ууссан. Ангижруулагч
төмрөөр тиокарбамидыг сэргээсний дараа тиокарбамид нь уусмалд 89.97% -тай болтлоо өөрөөр
хэлбэл алтыг уусгахад зарцуулагдсан тиокарбамидын 81.74% нь сэргэсэн. Тиокарбамидыг
сэргээхийн өмнө хүнд металлуудыг тунадасжуулах аргаар мышьякийг шингээх аргаар цэвэрлэх
туршилтыг явуулсан. Хүнд металлуудын агуулгыг атом шингээлтийн спектрофотометрийн
шинжилгээгээр тодорхойлсны дараах үр дүнгээс үндэслэн хүнд металлууд нь алт агуулсан
тиокарбамидын уусмалаас бүрэн тунадасжиж ялгарсан. Мышьякийг шингээх аргаар цэвэрлэхийн
тулд шингээгч синтезлэн гарган авсан ба геотит (α–FeOOH) болохийг рентген дифрактометрын
хэмжилтийг ашиглан тогтоов.
2011 онд хэвлүүлсэн, хэвлүүлэхээр бэлэн болсон үр дүн:
Ном, сурах бичиг
J.Badamsuren, D.Erdenechimeg,(2009): Chemical Analysis minerals and raw materials, Publishing
Company of NUM., Ulaanbaatar
Эрдэм шинжилгээний өгүүлэл/олон улсын сэтгүүл, үндэсний мэргэжлийн сэтгүүл/ 1. D.Erdenechimeg, D.Dorj, E.Uugantuya (2009) Cementation behavior of gold on zinc powder from
acid thiourea solutions. Mongolian journal of Chemical Science, NUM, Vol7, №315, pp.12-14(Engl.).
2. Д.Эрдэнэчимэг, Д.Дорж, Д.Энхтуяа, Некоторые заканомерности процесса тиокарбамидного
растворения золота, Вестник, 2010/3, pp 52-56, ISSN 1994-0866
3. D.Erdenechimeg, (2010) Alternatives to cyanide in the gold mining industry, proceeding of 4rd
International Symposium in Chemistry, “green chemistry and advanced technology-2010, October 05-
07 (Engl.).
Алтыг тиокарбамидын аргаар боловсруулах технологи үйлдвэрт нэвтрүүлэхэд бэлэн болов. Сурталчилгаа, менежмент хэрэгтэй байна. 2009 -2011 онд “Хүрээлэн буй орчны бохирдолт” семинарыг зохион байгуулж ажиллаж байгаа. Семинарт нийт бакалавр, магистр, доктор 10 гаруй хүний бүрэлдэхүүнтэй явагдав. “Эрдэс материалын хими технологи” чиглэлийн судалгааны хамтлагийн семинарыг удирдан 2008 оноос эхлэн тасралтгүй 4 дэх жилдээ явуулж байна. Одоо 3 доктор багш, 2 докторант, 6 магистрант, 4 бакалаврын төгсөх оюутан, III курсын 4 оюутантай нийт 19 хүний бүрэлдэхүүнтэй судалгааны ажлаа явуулж байв. “Эрдэс материалын хими технологи” –ийн судалгааны баг ажлаа тайлагнахаар ХХИС-ийн эрдмийн зөвлөлийн ажлын төлөвлөгөөнд 5 сард тусгагдсан байв.
3 Улаанбаатар хотын орон зайн
төлөвлөлтийн шинжлэх ухааны
Б.Чинбат
Chinbat_2002@
2010-2012 Оролцогчид: Проф. В.Батцэнгэл, дэд проф. Г.Гантулга, докторант Ц.Базарханд, Ч.Наранцэцэг
15
15
үндэслэл , 5,000.0 yahoo,com,
chin_bat2002@y
ahoo.com
Сэдэвт ажилд оролцон ажиллаж байгаа магистрант, докторант нарын нэр, гүйцэтгэж байгаа ажлын сэдэв:
Докторант Цэгмидийн Базарханд "Улаанбаатар хотын эрчимтэй таталцал нөлөөллийн бүсийн оронзайн зохион байгуулалтын асуудал" 2013 онд
Докторант Чанцалын Наранцэцэг "Улаанбаатар хотын оронзайн зохион байгуулалтын зарим асуудал" 2012
2011 оны 12 дугаар сарын 20 хүртэл төлөвлөсөн ажлын тайлан:
1. УБ хотын төвлөрлийг сааруулах бодлого, үзэл баримтлал
2. УБ хотын төвийн 6 дүүргийн захиргаа бизнесийн төв шинээр байгуулах үндэслэл
2011 онд хэвлүүлсэн, хэвлүүлэхээр бэлэн болсон үр дүн:
1. "Улаанбаатар хотын газар ашиглалтын ангилал ба функциональ бүсчлэл" нэг сэдэвт бүтээл 2011, Г.Гантулга, Б.Чинбат
2. "Нийслэлийн бүсийн оронзайн төлөвлөлтөнд хот суурин газруудын үүргийг харгалзах нь" ЭШ өгүүлэл, Газарзүйн асуудлууд сэтгүүл, 2011 он
3. "Some issues of urban and regional planning policy of Korea and Mongolia" Газарзүйн асуудлууд сэтгүүл, 2011 он
4. "Хотын суурьшлын бүсийн газар ашиглалтын төлөвлөлт" Газарзүйн асуудлууд сэтгүүл, 2011 он
5. "Нийслэлийн ногоон бүсийн төлөвлөлтийн асуудалд" Газарзүйн асуудлууд сэтгүүл, 2011 он
Нийслэлийн зураг төслийн хүрээлэнтэй УБ хотын ерөнхий төлөвлөгөөний тодотгол ажлаар хамтран ажиллаж байна.
Монограф 1, өгүүлэл 5, зөвлөмж 2, Сургуулийн эрдмийн зөвлөлөөр хэвлүүлэх монографийг танилцуулж зөвшөөрөл авсан.
4 Рецептор уургийн дархлааны
зохицуулгын биоинформатикийн
судалгаа , 5,000.0
П.Энхбаяр
enkhbayar@biol
ogy.num.edu.mn
,
Enkhb2003@ya
hoo.com,
2010-2012
16
16
om
2011 оноос эхэлсэн сэдэвт ажил
5 Монгол орны ургамал, амьтны
гаралтай түүхий эдээс
биологийн идэвхт шинэ бодис
илрүүлэх, функциональ хүнсний
нэмэлт бүтээгдэхүүн гаргах
боломжийг судлах фитохими,
биотехнологийн судалгаа ,
4,300.0
Н.Цэвэгсүрэн
sonantsev@yah
oo.com
2011-2013 Оролцогчид: Профөссор багш, ШУ-ы доктор. Н.Цэвэгсүрэн,Ахлах багш PhD.доктор Г.Даваахүү,Ахлах багш PhD доктор Б.Мөнхжаргал Сэдэвт ажилд оролцон ажиллаж байгаа магистрант, докторант нарын нэр, гүйцэтгэж байгаа ажлын сэдэв:
Магистрант Б.Мөнх-Эрдэнэ (2011 BSc дипломын ажил хамгаалсан, “Сонгосон эмийн ургамлын биоидэвхит бодисыг ургамлын биотехнологийн (эдийн өсгөврийн) аргаар нэмэгдүүлэх боломж“ сэдвээр 2013 онд магистрын зэрэг хамгаалав.
Магистрант Барьяаширийн Чанцалням “Биологийн идэвхит тосны хүчил гаргах боломж“ сэдвээр 2012 онд магистрын зэрэг хамгаална
Докторант Отгоны Олдох “Монгол орны эмийн ургамл Hydysarum alpinum ургамлйн фитохими, биобэлмэлийн судалгаа“ 2014 онд докторын зэрэг .
Докторант Ер Болот “Эх орны хүнс үйлдвэрлэлийн хаягдал түүхий эдээс функциональ хүнс,биоидэвхит хүнсний нэмэлт бүтээгдэхүүн гаргах хими-биотехнологийн судалгаа“ 2015 онд докторын зэрэг хамгаалав.
2011 оны 12 дугаар сарын 20 хүртэл төлөвлөсөн ажлын тайлан: Монгол орны эмийн ургамал – Dianthus versicolor –ийн газрын дээд хэсгийн хандны этилацетатын фракцийн биологийн идэвхит бодисууд-лигнан ба тритерпен ялган цэвэрлэх, бүтэц байгуулалтыг тогтоон таних идэвхийг тогтоох ажлыг бүрэн хийж дуусгав.Чухал эмийн болон зохицуулгат хүнсний хэрэгцээт ургамлыг эдийн өсгөврийн аргаар микро-үржүүлэг хийж биомасс гаргах, биоидвхит бодисын агууламжыг дээшлүүлэх туршилт судалгааны ажлыг эхлүүлэн нэг бакалаврын ажил амжилттай гүцэтгүүлсэн, уг судалгааг одоо магистрын ажлын хүрээнд үргэлжлүүлэн гүйцэтгүүлж байв.Эх орны ургамал амьтны гаралтай түүхий эдийг боловсруулан хүнс үйлдвэрлэлийн явцад хаягдаж буй болон бүрэн ашиглагдаагүй үлдэгдлээс эмчилгээ, зохицуулгат хүнс, эмийн бэлдмэл гаргах талаар докторантын судалгааны ажлыг эхлүүлээд байна.Эмийн болон хүнсний ашигт ургамлын судалгааны дээж материалыг орон нутагт томилолтоор явж цуглуулан бэлтгэж авав. Зарим функциональ хүнсний бүтээгдэхүүний загвар бэлэн болж байна. 2011 онд хэвлүүлсэн, хэвлүүлэхээр бэлэн болсон үр дүн: -ЭШ-ний өгүүлэл ●Tsevegsuren,N., P.Proksch,Y.Wang,G.Davaakhuu, “Bioactive Phenolics from Scorzonera radiata”, Annual Report, Institute of Chemistry & Chemical Technology, MAS, № , 2011 in press. ●Tsevegsuren,N., P.Proksch, Y.Wang, W.Lin, B.Munkhchimeg, G.Davaakhuu, “Bioactive compounds from the Mongolian medicinal plant Dianthus versicolor”, Proceedings of Mongolian Academy of Sciences, 2012 in press. ЭШ хуралд тавьж хэвлүүлсэн илтгэл ●Tsevegsuren,N., P.Proksch, Y.Wang, W.Lin, B.Munkhchimeg, G.Davaakhuu, “Study on bioactive compounds from the Mongolian medicinal plant Dianthus versicolor”, The 5
th International Symposium,
17
17
Sept.15-16, 2011, UB, Mongolia, Abstract Book p.22-24. ● Chunsriimyatav G, Dolgorsuren Z, Tsevegsuren N, Dumaaa M, Ganbaatar J., Kuban V, Evaluation of total phenolic content and antioxidant activity of mongolian domestic and imported beers, in Abstract Book, p. 105-106. Приоритеты и особенности развития байкальского региона, Улан-Удэ, Изд,Бурятский Научный Центр СО РАН, 2011, ●Tsevegsuren,N., P.Proksch,Y.Wang,G.Davaakhuu, “Study on Bioactive Compoundss from Scorzonera radiata”, ”Nanoтехнологи 2011”. 07.10..2011,NUM. -шаталсан сургалт- бакалавр, магистр болон докторын судалгааг суурь болон хавсарга судалгаанд төвлөрүүлэн ажилладаг -лабораторийн зориулалттай спектрийн багаж дутагдалтай. - үйлдвэрлэн гаргах пилот тоног төхөөрөмж дутагдалтай. ХХИС-дээр зохиогддог Химийн их семинар болон судалгааны семинарт оролцов.
6 Нано хэмжээст нэмэлт бүхий
бетон үйлдвэрлэх, хайлуур
жонш, зэс-молибдений хүдрийг
баяжуулах флотореагент гаргаж
авах технологийн үндэслэл ,
20,300.0
Р.Санжаасүрэн
rsanjaas@yahoo
.com
2011-2013 Оролцогчид: С. Норжинбадам, Б. Батгэрэл, Ө.Алимаа
Сэдэвт ажилд оролцон ажиллаж байгаа магистрант, докторант нарын нэр, гүйцэтгэж байгаа ажлын сэдэв:
докторант Ү.Чинсүх “Монгол орны нөхцөлд тохирсон, эх орны түүхий эдээр төмөр бетон дэр үйлдвэрлэх технологийн судалгаа” докторант,Ө. Алимаа“Эх орны түүхий эдээс хүдрийн баяжуулалтанд хэрэглэгдэх урвалжийг гарган авах, түүний физик-химийн ба физик-механик шинж чанар болон хүдрийн баяжуулалтанд үзүүлэх нөлөөллийн судалгаа” 2013 он
- Оюутнуудын курсын ажил удирдаж ажилласан.
- Б. Ханцжамц “Хайлуур жоншны түүхий эдийн баяжуулалтанд NSG флотореагентийн үзүүлэх нөлөө ба түүний дагалдах элементүүдийн судалгаа”сэдэвт магистрын ажлыг удирдсан. / баяжуулалтын технологич мэрэгжлээр 93 гэсэн үнэлгээгээр магистрын зэргийг амжилттай хамгаалсан/ 2011 онд
2011 оны 12 дугаар сарын 20 хүртэл төлөвлөсөн ажлын тайлан: А. Бор-Өндөрийн брекчлэгдсэн хайлуур жоншины хүдэрийн бүтэцийн судалгааны дүнгээс үзвэл, тэдгээрийн талстууд хагарч бутарч сааралдуу өнгөтэй кварцаар барьцалдсан буюу кварц нэвтэрч талсижсан байх ба флюорит+кварц нь эрдэс агуулагч чулуулгийн жижиг хэсэгийн шигдээс хэмхдэсүүдийг агуулж байна. Чулуулагийн жижиг хэмхдэс нь 1-1.5 мм орчим диаметртэй байх ба гранитийн жижиг хэлтэрхийнүүд болон мөн биотитын ялтсууд ажиглагдаж байв. Дээрх жижиг чулууллагийн хэлтэрхий дотор бериллийн тунгалаг ногоон өнгөтэй 0.02 х 0.02 мм орчим диаметр хэмжээтэй хоѐр акцессор хадгалагдсан байгааг судалгаагаар тогтоов. Хайлуур жоншны хүдэрт бериллийн жижиг хоѐр акцессор байгаа нь берилл (beryl) Be3AL2Si6O18 эрдэс болох бөгөөд энэ нь байгаль дах бериллийн гол эрдэст тооцогддог. Б. CaF2- ын агуулга 22%, CaCO3 –ын агуулга 2,06%-тай буюу захын агуулга бүхий хайлуур жоншны хүдрийг импортын урвалжуудаар баяжуулсан харьцуулсан туршилтанд Na2SiO3, сульфатын давс, цуглуулагч флотореагент ЖКТМ-ыг хэрэглэсэн бөгөөд тэдгээрийн орцоос, Na2SiO3 – 50г/т , сульфатын давс
- 80г/т, ЖКТМ – 40г/т –оор бага авч харин уг урвалжуудын оронд S-201
флотореагентийг 40г/т хэрэглэсэн судалгааны дүнгээс харахад баяжмалын гарц 30.92%-тай, CaF2-ын ашигт эрдэс авалт 90.59% байх ба баяжмал дах CaCO3–ын агуулга 31,46% байгааг, харьцуулсан туршилтын үзүүлэлттэй харьцуулахад баяжмалын гарцаар 9%-иар, CaF2-ын ашигт эрдэс авалт 7%-
18
18
иар илүү бөгөөд баяжмал дах CaCO3–ын агуулга 4.2%-иар бага байгаа нь чанартай баяжмал гарган авах боломжтойг харуулахаас гадна энэ нь S201 флотореагент хайлуур жоншны хүдэрт сонгомол үйлчлэл үзүүлж болохыг судалгааны дүн харуулж байна. Тухайлбал, хяналтын баяжуулалт явуулсан туршилтын дүнгээс харахад баяжмалын гарц 30,9%, CaF2-ын ашигт эрдэс авалт 90,59% бйагаа нь дээрх дүгнэлт бодитой байж болохыг харуулж байна гэж үзэж болох юм. Энэхүү дэд сэвэвт ажлын үр дүн товлосон хугацаанд бэлэн болно. Шинэ нэрийн флотореагентыг гарган авах технологийн үндэслэл боловсруулах ажлын эхний жилийн судалгаа явагдаж байна. 2011 онд хэвлүүлсэн, хэвлүүлэхээр бэлэн болсон үр дүн:
2011 онд, ЭШ-ний 5 бүтээл хэвлүүлж, үүнээс олон улсын ЭШ –ний 1 хурал болон дотоодын 3 ЭШ-ний хуралд илтгэл тавьж оролцсон бөгөөд шинэ бүтээлийн 2 патентын эрхийг хамгаалав.
1. С. Норжинбадам, Эх орны түүхий эдээс гарган авсан гадаргуугийн идэвхит бодисын цементийн түүхий эдийн хольцын зутангийн шингэрэлт болон хүдрийн баяжуулалтанд үзүүлэх нөлөөллийн судалгаа ЭШ-ний тайлан бичиж хамгаалав. (2009-2010-ны 3 жилийн) Улаанбаатар, 2011он 2. С. Норжинбадам ба бусад, Зэс-молибдены хүдрийн баяжуулалтанд NSG флотореагентийн үзүүлэх нөлөөллийн судалгаа, Уул уурхайн салбар хөгжлийн тулгуур мөн ЭШ хурал, ЭШ-ний бичиг, Улаанбаатар, 2011 он 3. С.Норжинбадам ба бусад, Хайлуур жоншны хүдрийн хүдрийн баяжуулалтанд NSG флотореагентийн үзүүлэх нөлөө ба Бор-Өндөрийн орчин дэх зарим элементийн судалгаа, Уул уурхайн салбар хөгжлийн тулгуур мөн ЭШ хурал, ЭШ-ний бичиг, Улаанбаатар, 2011 он 4. S.Norjinbadam, G. Badamkhatan, B. Khandjamts, „Study of influence of flotareagent NSG-2 on the flotation process of fluorspar ore“,International Comference for Minerals and Materials, Mongolia-2011 NUM, of Mongolia, Septenber 29-30, 2011 5. S. Norjinbadam, B. Khandjamts, Study of influence of the flotofeagent NSG on the flotation process of the Cu-Mo ore and when obtianed from organic raw materials, Comference for Nanotechnology of Mongolia, Ulaanbaatar, 2011 6. С.Норжинбадам, Э.Нордов, Ө.Алимаа, Бетоны бат бэхийг сайжруулах химийн нэмэлт гарган авах арга, Шинэ бүтээлийн патент № 3478, 2011он 7.С.Норжинбадам, Ү.Чинсүх, Ц.Мөнх-Оргил, Бетоны бат бэх сайжруулах арга, шинэ бүтээлийн патент № 44 2011 онд сэдэвт ажлын дагуу докторантын ажилууд хийгдэж байгаа. Факультетийн эрдмийн зөвлөл болон семинаруудад сэдвийн ажлын үр дүнг боловсруулж илтгэдэг. Мөн дотоод, гадаадын мэргэжлийн судлаачдын хүрээнд хийгддэг хурлуудад эрдэм шинжилгээний ажлын үр дүнгээ хэлэлцүүлж, мэргэжлийн сэтгүүлд хэвлүүлдэг. Сэдэвт ажлын үр дүнгээр хагас болон бүтэн жилээр тайлан бичиж, төвийн ба факультетийн эрдмийн зөвлөлийн хурлаар хэлэлцүүлж хамгаалав.
7 Хүрээлэн буй орчны эрсдлийн
үнэлгээ, бохирдлыг бууруулах
метрохимийн үндэстэй цогц
судалгаа, 6,000.0
О.Болормаа
bolormuis@yaho
o.com
2011-2013 Оролцогчид: проф.Д.Дорж, проф.Ц.Даржаа, дэд проф. Н.Амгалан, Ph.D. Д.Сарангэрэл, магистр.
Д.Батгэрэл
2011 оны 12 дугаар сарын 20 хүртэл төлөвлөсөн ажлын тайлан: Усанд агуулагдах болон хүнд элементүүдийг (Pb, As, Cr) тодорхойлох арга, аргачлалуудыг
боловсруулав.
8 Релятив, релятив бус бөөмийн
квант болон наносистем дэх
сарнилын онолын судалгаа,
О.Лхагва
olhagvao@yaho
2011-2013 Оролцогчид: Проф. Х. Цоохүү, Л. Хэнмэдэх, магистр М. Батмөнх, Г. Зориг, Ү. Лхагва, туслах ажилтан П. Батзул Сэдэвт ажилд оролцон ажиллаж байгаа магистрант, докторант нарын нэр, гүйцэтгэж байгаа ажлын сэдэв:
19
19
6,000.0 o.com Мөнхбаатарын Батмөнх энэ онд магистр хамгаалж ЦШНИ-д ажиллаж эхлэв. Е. А. Красавин, проф., Цац. Биологийн лабораторийн захирал, нөгөө нь О. Лхагва. 3 жилд доктор хамгаалав. Туслах ажилтан 2012 онд бакалавр хамгаалав. Бодис, нанобүтэц, ДНХ-ийг цацараг туяагаар буудахад үүдэх хувирлыг судалж буй дэлхийн 80 гаруй оролцов. GEANT4 төслийн хүрээн лүгээ харьцаж өвч програмыг Франц, Япон, Италийн физикчдийн дэмжлэг авч судалгаанд лавшруулан бэлтгээд, судалгааны гараанд гарав. Салбар дундын их семинар бэлтгэж явуулав. Химийн стахастик урвалынн судалгаа, тооцооны Монте Карло аргыг боловсруулж хэд хэдэн програм зүгшрүүлээд оюутны сургалтад нэвтрүүлэв. Сургалт эрдэм шинжилгээнд онолын фтизикийн үйлдвэрлэл нь УИС сургалт. Физик-хими- биологийн амьсахуйн заагт “ДНХ+цацраг” сэдэвт их семинар хийв. 2011 оны 12 дугаар сарын 20 хүртэл төлөвлөсөн ажлын тайлан:
Z ≤ 5 ≤ 40 цэнэгтэй бөөмөөр буудан турших боломж ЦШНИ-д бий. Иймд бид ЦБЛ болон ФЭС-д ДНХ загвар дээжийг энэ чанарт туяагаар буудахад үүсэх хувирал гажгийг онолоор тооцоолон судлаж эхлэв.
2011 онд хэвлүүлсэн, хэвлүүлэхээр бэлэн болсон үр дүн: II нано бага хуралд: “Ион ДНХ лүгээ үйлчлэлцэхүйн тооцоо дүрслэл” (М. Батмөнх, О. В. Белов,
О. Лхагва, П. Батзул) Нүүрстөрөгчин нанобүтцийн онолын судалгаа, ( О. Лхагва, М. Батмөнх, П. Батзул)
О. Лхагва, “ Хумхи ертөнцийн квант жам” физик математикийн эрдэм, судалгааны өнөөгийн арга, зүйг, зарим үр дүнгийн хамт багтаан олны анхааралд хүргэв.
9 Шугаман бус орчин дахь гэрлийн
долгионы орон, 11,400.0
Г.Очирбат
ochirbatguseelee
@yahoo.com
2011-2013 Тайлан ирүүлээгүй
10 Ферментийн идэвхээр хөрсний
үржил шимийг үнэлэх боломжийг
судлах, 4,900.0
Д.Пүрэв
purev_21@yaho
o.com
2011-2013 Оролцогчид: Äîêòîð (Ph.D), äýä ïðîô. Æ.Áàÿðìàà; èíæåíåð áàãø (Ms.C) Ö.Ýðäýíý÷èìýã Сэдэвт ажилд оролцон ажиллаж байгаа магистрант, докторант нарын нэр, гүйцэтгэж байгаа ажлын сэдэв: Ìàãèñòðàíò Æàðãàëñàéõàíû Ýíõáàÿð (2013 îíä õàìãààëíà) 4-ð êóðñûí îþóòíóóä: Î.Àíóìàíäàë, Á.Àíõöýöýã, Á.Ãàí÷èìýã íàð ñóäàëãààíû àðãà ç¿é ýõëýí çýìøèæ áàéãàà 2011 оны 12 дугаар сарын 20 хүртэл төлөвлөсөн ажлын тайлан: Õºðñíèé ¿ðæèë øèìèéã òîäîðõîéëîã÷ ÿëçìàãèéí íèéëýãæèëä îðîëöäîã ôåðìåíò¿¿äýýñ ãîë 9 ôåðìåíò ñîíãîí àâ÷ îíîëûí ìàòåðèàë ñóäëàí á¿ñ íóòãèéí, ã¿íèé, àíòðîïîãåí õ¿÷èí ç¿éëèéí íºëººã ñóäëàõ çîðèëò òàâèí ñóäàëãàà ÿâóóëæ áàéíà. Áèäíèé ñóäàëãààãààð ãîâü, õýýð, îéò õýýð ãýñýí 3 á¿ñèéí õºðñºíä ÷èéãèéí àãóóëàìæ 6.41-28.69%, ðÍ=6.41-5.44, ÿëçìàã-1.09-6.71%, ãóìèí õ¿÷èë-0.60-2.29%, õºäºë㺺íò ôîñôîð-0.6-4.13 ìã%; óóñäàã óóðàã, õ¿÷èëëýã áà ø¿ëòëýã ôîñôàòàçà, ïåðîêñèäàçà, êàòàëàçà, ñàõàðàçûí èäýâõ îéò õýýð>õýýð>ãîâü; óðåàçà, õ¿÷èëëýã ôîñôàòàçûí èäýâõ õºðñíèé ã¿í ð¿¿ãýý áóóð÷ áàéãàà ç¿é òîãòîë òîãòîîãäîâ. 2011 онд хэвлүүлсэн, хэвлүүлэхээр бэлэн болсон үр дүн: Ë.Äóëàìõàíä, Ä.Ï¿ðýâ, Æ.Áàÿðìàà., Õºðñíèé çàðèì ¿ç¿¿ëýëò¿¿ä áîëîí ôåðìåíòèéí èäýâõèéí ñóäàëãàà., Áîòàíèêèéí Õ¿ðýýëýíãèéí ýðäýì øèíæèëãýýíèé á¿òýýë ¹21. 2009. 129-135 D.Purev, J.Bayarmaa, J.Enkhbayar “Results of estimating of some soil enzyme activity” “Биотехнологи
20
20
XXI зуун” ОУ-ûí ý/ø-íèé õóðëûí ýìõýòãýë, ÓÁ 2011, õ.30-33 Сүүлийн жилүүдэд тогтмол явагддаг “Энзимологи” сэдэвт судалгааны семинарт хөрсний судалгааны òàëààð èëòãýë òàâèãäàæ èðэв.
11 Нейтрон цөмийн харилцан
үйлчлэл, 2011-2013, 4,000.0
Г.Хүүхэнхүү ,
G_khuukhenkhu
2011-2013 Оролцогчид: Д.Баатархүү-ЭША, гүйцэтгэгч, З.Цагаанхүү-инженер, гүйцэтгэгч, М.Одсүрэн- доктор, ЭША,
Ц.Золбадрал-магистр, ЭША, Т.Дэлгэрсайхан-бакалавр, ЭША, Ж.Мөнхсайхан-бакалавр, ЭША,
Магистрант: Б.Ганбаатар
2011 оны 12 дугаар сарын 20 хүртэл төлөвлөсөн ажлын тайлан:
64 61
Ni урвалын огтлол, энергийн спектр, өнцгөн түгэлт зэргийг нейтроны энерги 2.5, 4.0, 5.0, 5.5 ба 6.0 МэВ үед хэмжин тодорхойлов.
67 64Ni урвалын огтлол, энергийн
спектр, өнцгөн түгэлт зэргийг нейтроны энерги 4.0, 5.0, 6.0 МэВ үед анх удаа хэмжин цөмийн урвалын онолын тооцоонуудтай жишив.
-задрал болох магадлалтай харьцуулж болох юм гэсэн дүгнэлт гаргав.
Цөмийн урвалын статистик загварыг ашиглан хуваагдлын спектртэй нейтроноор явагдах -5 МэВ байгааг
анх удаа харуулав.
Нейтроны энерги 4.0, 5.0, 6.0 МэВ үед 143 140
Ce урвалын, нейтроны энерги 5.0, 6.0 МэВ үед
147 144Nd урвалын, нейтроны энерги 6.0 МэВ үед
149 146Nd урвалын
огтлол, энергийн спектр, өнцгөн түгэлт зэргийг анх удаа хэмжин цөмийн урвалын онолын тооцоонуудтай жишив.
Цөмийн урвалын TALYS code-оор ихэнх үр дүнгүүдийг тайлбарлаж болж байгааг дээрх үр дүнгүүдээр харуулав.
2011 онд хэвлүүлсэн, хэвлүүлэхээр бэлэн болсон үр дүн:
Эрдэм шинжилгээний өгүүлэл: 3
1. G.Khuukhenkhuu, M.Odsuren, Yu.M.Gledenov and M.V.Sedysheva Statistical Model Analysis of (n,p) Cross Sections Averaged Over the Fission Neutron Spectrum. Journal of the Korean Physical Society, vol.59, N2, Part III, 2011. p.851-854.
2. Yu.M.Gledenov, Guohui Zhang, P.E.Koehler, M.V.Sedysheva, Jiaguo Zhang, Hao Wu, Jiaming Liu, Jinxiang Chen, G.Khuukhenkhuu, P.J.Szalanski
-Earth Elements in the MeV Neutron Energy Region Journal of the Korean Physical Society, vol.59, N2, Part III, 2011.p.1693-1696.
3. Guohui Zhang, Yu.M.Gledenov, Jiaguo Zhang, Hao Wu, Jiaming Liu, Jinxiang Chen, M.V.Sedysheva, G.Khuukhenkhuu, P.J.Szalanski 64
Zn and 67
Zn( Journal of the Korean Physical Society, vol.59, N2, Part III, 2011.p.1705-1708.
Гадаадад олон улсын ЭШ хурлын эмхэтгэлд хэвлүүлсэн илтгэл: 2
1. Yu.M.Gledenov, M.V.Sedysheva, Guohui Zhang, Jiaguo Zhang, Hao Wu, Jiaming Liu, Jinxiang Chen, G.Khuukhenkhuu, P.J.Szalanski
21
21
Measurements of the 64
Zn and 67
Region
In book: Neutron Spectroscopy, Nuclear Structure, Related Topics,
(Proceedings of the XVIII International Seminar on Interaction of Neutrons with Nuclei, ISINN-18,
May 26-29, 2010), JINR, Dubna, 2011, p.143-149.
2. G.Khuukhenkhuu, Yu.M.Gledenov, M.V. Sedysheva and M.Odsuren
In book: Neutron Spectroscopy, Nuclear Structure, Related Topics, (Proceedings of the XVIII International Seminar on Interaction of Neutrons with Nuclei, ISINN-18, May 26-29, 2010), JINR, Dubna, 2011, p.150-152.
Гадаадад олон улсын ЭШ хуралд тавьсан илтгэл: 1
1. G.Khuukhenkhuu, M.Odsuren, Yu.M.Gledenov and M.V.Sedysheva
.
In book: Neutron Spectroscopy, Nuclear Structure, Related Topics,
(Abstracts of the XIX International Seminar on Interaction of Neutrons with Nuclei, ISINN-19, May
25-28, 2011), JINR, Dubna, 2011, p.38.
Суурь судалгаа учир одоогоор шууд үйлдвэрлэл, үйлчилгээнд үр дүнг нь ашиглах боломж тааруу.
үнг цөмийн эрчим хүчний төхөөрөмжийг
зохион бүтээх, реакторын тооцоонд ашиглах боломжтой. ЦСТ-ийн ЭШ-ий семинарт 2 удаа илтгэж
хэлэлцүүлсэн.
12 Цөмийн аналитик арга, 5,800.0 П.Зузаан,
pzuzaan@yahoo
.com
2011-2013 Оролцогчид: Б.Отгоолой-доктор, ЭШАА, Д.Болортуяа- магистр, ЭША,Р.Маахүү- магистр, ЭША, Г.Дамдинсүрэн- магистр, ЭША, Ц.Амартайван-доктор,Тэнхмийн эрхлэгч, хавсран гүйцэтгэгч, Түвшин-Эрдэнэ- хавсран гүйцэтгэгч, Б.Далхсүрэн- доктор,профессор, хавсран гүйцэтгэгч, Магистрант. Дамдинсүрэн. 2013 онд хамгаална, Докторант: А.Каривай, Б.Эрдэнэбаяр 2011 оны 12 дугаар сарын 20 хүртэл төлөвлөсөн ажлын тайлан:
Байгалийн нөхцөлд байсан аливаа дээжинд ураныг түүний шууд бүтээгдэхүүн болох Th-232 изотопоос өгөгдөх (92,4+92,8) кэВ энергиүдийн нийлбэрээр тодорхойлох гамма спектрометрийн аргачлал боловсруулсан.
Дулааны нейтроноор явагдах 238
U(n, ) 239
U 239
Np урвалаар аливаа дээжинд уран тодорхойлох нейтрон идэвхжлийн арга боловсруулсан.
Дээрх аргуудаар эрдэм шинжилгээний өгүүллүүд бичигдэж бэлэн болсон.
Хүдрийн дээжинд уран тодорхойлох РФА-ын арга боловсруулав.
22
22
2011 онд хэвлүүлсэн, хэвлүүлэхээр бэлэн болсон үр дүн:
Эрдэм шинжилгээний өгүүлэл: 3 1. Микротрон Дээр Гамма-Нейтроны Холимог Орноор Шарах Төхөөрөмж Б.Отгоолой,
П.Зузаан, Г.Дамдинсүрэн МУИС.ЭШБ. ФИЗИК №355(16), 2011 он,хх
2. Дейтрон Дээр Явагдах Фото Урвалуудын Огтлолуудын Туршлагын Дүнгүүдийг Шалгах Асуудалд Б.Отгоолой, Г.Дамдинсүрэн, Д.Баатархүү МУИС.ЭШБ. ФИЗИК №355(16), 2011 он,хх
3. Нейтроны Нэг Удаагийн Сарнилаар Устөрөгчийн Агуулгыг Тодорхойлох Арга Б.Отгоолой МУИС.ЭШБ. ФИЗИК №355(16), 2011 он,хх
Гадаадад олон улсын ЭШ хурлын эмхэтгэлд хэвлүүлсэн илтгэл: 1 Рентгенофлуоресцентное определение урана в природных образцах. Д.Болортуяа, П.Зузаан, Тезисы конференции”VII всероссийская конференция по рентгеноспектральному анализу”, Новосибирск, 19-23 сентября 2011, с.118 Хэвлүүлэхэд бэлэн болгосон ажлууд:
“ЦӨМИЙН ФИЗИКИЙН ШИНЖИЛГЭЭНИЙ ОНОЛ АРГА ЗҮЙН СУДАЛГАА” сэдэвт ном
Гамма спектрометрийн аргаар уран тодохойлох арга
Нейтрон идэвхжлийн аргаар уран тодорхойлох арга
Гадаадад олон улсын ЭШ хуралд тавьсан илтгэл: 1 “Определение урана в природных образцах с помощью ядерно-физических методов анализа” нэртэй илтгэлийг ОХУ-ын Новосибирск хотод 2011 оны 9-р сарын 19-23 өдрүүдэд болсон Рентгенспектр анализын Бүх оросын 7-р хуралд илтгэв. Шинэ бүтээлийн патент авсан ажлууд:
1. Тормозын гамма-цацрагаар болон дулааны нейтроноор нэгэн зэрэг шарах идэвхжлийн шинжилгээний харьцангуй арга №3484 (8G01N23/00) . 2011
2. Тормозын гамма-цацрагаар болон дулааны нейтроноор нэгэн зэрэг шарах төхөөрөмж №3485 (8G01D3/00). 2011
3. Ус төрөгчийн агуулгыг нейтроны нэг удаагийн сарнилаар тодорхойлох арга №3486 (8G21C5/00) . 2011
Сэдэвт ажлын хүрээнд сургалт, эрдэм шинжилгээний ажлын нэгдэл, уялдаа холбоог сайжруулахын тулд магистрант, докторантуудыг сэдэвт ажилд өргөнөөр оролцуулан, сэдвийн дагуу дипломын ажил хийлгэх, магистрын эрдэм шинжилгээний хурал болон байгалийн ухааны салбарын залуу эрдэм шинжилгээний ажилтан, судлаач, багш нарыг эрдэм шинжилгээний хуралд илтгүүлэх зэргээр магистр докторын сургалт явуулдаг. Цөмийн технологийн анги, Цөмийн физикийн группын оюутнуудын курс, дипломын ажлыг тухайн сэдэвт ажлын судалгааны чиглэлийн дагуу асуудлуудаар гүйцэтгүүлэх, эрдэм шинжилгээний хуралд илтгүүлэх зэргээр тэднийг эрдэм шинжилгээ, судалгааны арга барилд тогтмол сургадаг.Тухайлбал, 2011 онд энэ чиглэлээр 8 оюутан дипломын, 20 оюутан ажил хийж хамгаалав.
13 Цөмийн эрчим хүч, ураны
технологи, 4,200.0
Н.Норов
nnnorov@yahoo.
2011-2013 Оролцогчид: Магистр С.Одмаа, ЭША, Н.Энхбат,ЭША, Магистрант Г.Цэмбэлмаа, ЭША, О.Чимэдцэрэн, ЭША,
23
23
com Б.Мөнхбат, ЭША, Б.Ханддорж, инженер,
Сэдэвт ажилд оролцон ажиллаж байгаа магистрант, докторант нарын нэр, гүйцэтгэж байгаа ажлын сэдэв: Магистрант :Гэрэлтсайханы Цэмбэлмаа, 2012 онд хамгааална,Сэдэв : Ураны хүдрийн дээжин дэх
цацраг идэвхит элементүүдийг тодорхойлох цөмийн анализын арга
Очирбатын Чимэдцэрэн 2012 онд хамгаална, Сэдэв: Цацраг идэвхит изотоп үйлдвэрлэх
зориулалтаар 118Sn(γ,n)117mSn урвалыг судлах нь
Б Мөнхбат 2013 онд хамгаална, Сэдэв: Микротроны нейтроны орон ба дозиметр
Докторант: Норовын Энхбат, 2012 онд хамгаална, Сэдэв: Ураны уурхайн цацрагийн мониторинг
2011 оны 12 дугаар сарын 20 хүртэл төлөвлөсөн ажлын тайлан: ОУЭШХ-ын эмхэтгэлд 3 өгүүлэл хэвлүүлсэн
1. Possibility of using a hyperion power module in Mongolia, Second international Ulaanbaatar conference on nuclear Physics and Applications S.Odmaa and N.Norov, New York.2011
2. Epithermal neutron activation analysis of Asian herbal plants, Second international Ulaanbaatar conference on nuclear Physics and Applications N. Baljinnyam, N.Norov,B.Jugder, M.V.Erontasyeva, S.S.Pavlow, New York.2011
3. Choosing suitable type of research reactor for Mongolia, Progress in Nuclear Energy xxx (2011) 1-4. S.Odmaa, N.Norov, G.Khuukhenkhuu, S.Davaa
Энэ сэдэвт ажлын хүрээнд 4 докторант
(Энхбат, Балжинням, Хандмаа. Эрдэнэтуяа), 8 магистрант суралцаж байгаа нь их сургуулийн
сургалт, эрдэм шинжилгээний ажлын нэгдэл холбоог сайжруулахад хувь нэмэр болж байгаа бөгөөд
бусад байгууллагуудтай хамтарсан сургалт зохион байгуулах, хамтарсан эрдэм шинжилгээний бага
хурал зохион байгуулахаар төлөвлөж байна.
2011 оны 12 дугаар сарын 20 хүртэл төлөвлөсөн ажлын тайлан: Эрдэм шинжилгээний ажилтан С.Одмаа Японы Ази дахь цөмийн хамтын ажиллагааны форум
(FNCA) -ын тэтгэлэгээр Токиогийн технологийн их сургуулийн Цөмийн энергийн нэн шинэ системийн
судалгааны төвд зочин судлаачаар нэг жил ажиллаад ирэв. Тэрбээр цөмийн реакторын технологийн
чиглэлээр судалгаа хийжээ.Эрдэм шинжилгээний ажилтан докторант С.Одмаа, Т.Дэлгэрсайхан нар
Дэлхийн цөмийн их сургуулийн (WNU) санаачилгаар Солонгосын цөмийн энергийг дэмжих агентлаг
(Korea Nuclear Energy Promotion Agency - KONEPA) гардан зохион байгуулах Олон улсын цөмийн
энергийн олимпиадад 2011 оны 9-р сарын 26-30-ны өдрүүдэд Сөүл хотод зохион байгуулагч талын
зардлаар амжилттай оролцоод ирэв.Ураны уурхай орчмын цацрагийн дэвсгэр түвшинг тогоох
судалгаа, Цөмийн эрчим хүчний эдийн засаг, экологийн судалгааны арга зүйг боловсруулж байгаа,
Судалгааны ажлын үр дүнг үйлдвэрлэл, үйлчилгээнд нэвтрүүлэхэд бэрхшээл байхгүй, Цөмийн
судалгааны төвийн семинарт тогтмол оролцож байна, ФЭС-ийн эрдмийн зөвлөлд тайлагнаж
амжаагүй байна.
24
24
14 Фунционал анализ ба түүний
хэрэглээ , 4,000.0
В.Адъяасүрэн
2011-2013 Оролцогчид: доктор-7(В.Адъяасүрэн, А.Галтбаяр, А.Амарзаяа, Д.Цэдэнбаяр, Ж.Даваадулам, З.Ууганбаяр, Д.Батнасан), эша-3 (Б.Санчир, Ц.Батболд, У.Батзориг )
1. Ц.Батболд, Харди-Гильберт төрлийн интеграл тэнцэтгэл биш, 2011(удирдсан В.
Адъяасүрэн).
2. У.Батзориг, Операторын тоон радиус ба тоон муж, 2011(удирдсан В. Адъяасүрэн).
3. Л.Ариунаа, Тэнцэтгэл бишийн урвалт, 2011 (удирдсан В. Адъяасүрэн).
2011 оны 12 дугаар сарын 20 хүртэл төлөвлөсөн ажлын тайлан: Төслийн хүрээнд Операторын спектрал онол, Тэнцэтгэл биш, Соболев-Орличийн огторгуй, Хугацаанаас хамаарсан потенциалтай Шредингерийн тэгшитгэл, Шредингерийн тэгшитгэлийн шийдийн чанар зэрэг чиглэлүүдээр судалгаа хийгдэв. Хугацаанаас хамаарсах потенциал бүхий Шредингерийн тэгшитгэлийн шийд оршин байх тухай асуудлаар судалгаа хийж, 3 хэмжээст огтор\-гуйд хугацааны хувьд үетэй потенциал бүхий Шредингерийн тэгшитгэлийн шийд жинтэй L
2R
3
огторгуйнуудын хоорондох буулгалтын хувьд хугацаагаар унадаг болохыг баталсан үр дүнг 4 хэмжээст огторгуйд өргөтгөв.
2011 онд хэвлүүлсэн, хэвлүүлэхээр бэлэн болсон үр дүн:
1. V. Adiyasuren and Ts. Batbold, Some New Inequalities of Hardy-Hilbert Type, to appear in Mongolian Mathematical Journal.
2. V. Adiyasuren and Ts. Batbold, Some New Inequalities Similar to Hilbert-Type Integral Inequality With a Homogeneous Kernel, to appear in Journal of Mathematical Inequalities.
3. V. Adiyasuren and Ts. Batbold, Some Inequalities in Ptolemaic Spaces, Missouri Journal of Mathematical Science, Volume 23, Issue 2 (2011), 192-196.
4. V. Adiyasuren and Ts. Batbold, Extension of Inequality Similar to Hardy-Hilbert's Integral Inequality, RGMIA Research Report Collection, 14(2011), Article 23, 4 pp(preprint).
5. V. Adiyasuren and Ts. Batbold, New Multiple Inequality Similar to Hardy-Hilbert's Integral Inequality, Монголын Математикийн нийгэмлэгийн ЭШ хурлын эмхэтгэлд.
6. V. Adiyasuren and B. Sanchir, On a Mixed Means Inequality, хэвлэлд. 7. V. Adiyasuren and U. Batzorig, An Upper Bound for The Number of Complete Subgraphs in m-
Partite Graph, хэвлэлд. 8. L. Hadhuu and D. Tsedenbayar, A Note of Some Volterra Pencils, International Journal of
Natural and Social Science, 2011. a. Илтгэл
9. V. Adiyasuren and Ts. Batbold, New Multiple Inequality Similar to Hardy-Hilbert's Integral Inequality, Монголын Математикийн нийгэмлэгийн ЭШ хуралд(илтгэл).
10. L. Hadhuu and D. Tsedenbayar, On the Ritt Condition, Монголын Математикийн нийгэмлэгийн ЭШ хуралд(илтгэл)..
11. D. Tsedenbayar, On The Volterra Operator, Герман, Австри, Монголын хамтарсан II ЭШ
хурал
Дүн
2011 оноос шинээр эхэлсэн
төсөл
Оролцогчид:
15 Их, дээд сургуулийн багшийн Ж.Даваа, НШУС 2011-2012 1. Г.Эрдэнэбаяр НШУС-ийн захирал, проф. доктор 2. Г.Сарантуяа НШУС, СССХУ-ны тэнхимийн эрхлэгч, дэд дроф. доктор 3. Л.Уранцэцэг СССХУ-ны тэнхимийн проф.багш, доктор
25
25
хөгжил, 18,000.0 99255594,
j_davaa_03@ya
hoo.com
4. М. Нарантуяа СССХУ-ны тэнхимийн дэд проф.багш, доктор 5. Б.Нарантуяа докторант 6. М.Дэлгэржав СССХУ-ны тэнхимийн дэд проф. багш, доктор 7. Ш.Эрдэнэчимэг СССХУ-ны тэнхимийн дэд проф.багш, доктор 8. Ш. Батболд СССХУ-ны тэнхимийн багш, докторант 9. С.Нандинцэцэг СССХУ-ны тэнхимийн туслах ажилтан, докторант 10. Б. Болдсүрэн докторант 11. А.Амарзаяа МКС-ийн дэд проф. багш, доктор 12. Ш. Ариунаа ХУИС-ийн дэд проф.багш, доктор 13. Бишхорлоогийн Болдсүрэн СССХУ-ны тэнхимийн докторант, багшийн статусын асуудлыг
судлаж байна. 2009 онд магистрын ажлаа хамгаалсан. 2013 онд докторын ажлаа хамгаална. 14. Бадамдоржийн Нарантуяа СССХУ-ны тэнхимийн докторант, багшийн нийгмийн баталгаа,
цалин, үр дүнд суурилсан тогтолцооны асуудлыг судлаж байна. 2009 онд магистрын ажлаа хамгаалсан, 2013 онд докторын ажлаа хамгаална.
2011 оны 12 дугаар сарын 20 хүртэл төлөвлөсөн ажлын тайлан: “Их, дээд сургууль, коллежийн багшийг чадавхижуулах хөтөлбөр”-ийн төсөлд тусгах санал бэлтгэж
байна. Энэхүү саналыг 10-р сарын 30 –нд БСШУЯ-нд хүлээлгэн өгнө. Их, дээд сургууль, коллежийн
сургалтын технологи, сэтгэл судлалын сургалт болон багшлах эрх олгох тогтолцооны талаар
зөвлөмж, Дээд боловсролын багшийн статусыг тодорхойлж, ЮНЕСКО-гийн зөвлөмжтэй уялдуулах
санал,
Их, дээд сургууль, коллежид ажиллах багшийг сонгон шалгаруулах зөвлөмж зэргийн тус тус бэлтгэж
2011 оны 09-р сарын 30-нд БСШУЯ-ны Мэргэжлийн боловсролын газарт хүлээлгэн өгөв.
Судалгааг их, дээд сургууль, коллежийн багш, оюутан, удирдлагаас авахаар төлөвлөсөн бөгөөд
судалгааны аргачлалыг турших, судалгааны аргачлалыг засч сайжруулаад, судалгааны аргачлалыг
захиалагчаар дэмжүүлсэн, судалгааны иж бүрдлийг хэвлэж хувилаад судалгаандаа гараад байна.
Архангай, Баян- Өлгий, Дархан-уул, Дорнод, Ховд аймгийн төвд үйл ажиллагаагаа явуулж буй их,
дээд сургууль, коллежийг хамарсан судалгаа авч байна.
БСШУЯ-ны Мэргэжлийн боловсролын газарт гэрээний дагуу зөвлөмж, багц санал хэвлүүлж
хэвэлмэлээр болон электорон хэлбэрээр хүлээлгэн өгөв.
2011 онд төслийн сэдвийн дагуу эрдэм шинжилгээний өгүүлэл 10, гарын авлага нэг гарах болно.
Уг төслийн хүрээнд МУИС-ийн дэд захирал Ч.Ганзоригийн дэмжлэгтэйгээр deedbolovsjol.num.edu.mn
сайт хийж ажиллагаанд оруулаад байна.
Төслийн явцын үр дүнг “Сургах зүйн дээд курс”-ын сургалтанд ашиглаж эхэлж байна. Уг сургалт нь
НШУС-ийн СССХУ-ны тэнхимийн дэргэд зохион байгуулагддаг. Сургалтын хөтөлбөр нь МУИС-ийн
захирлын тушаалаар 2010 оны 02-р сарын 23- ны өдрийн 88-р тушаалаар батлагдсан.
Судалгааны асуулга, аргачлал бэлтгэж батлан, НШУС-ийн Эрдмийн зөвлөлөөр хэлэлцүүлж
дэмжүүлэх ажлыг хийсэн. \2011 оны 09-р сарын 02-ны өдрийн хурал\ Сургуультайгаа хамтран
26
26
ажиллаж байгаа бөгөөд манай төслийг ажлыг дэмжин ажиллаж байна.
16 Монгол улсын эдийн засгийн
бүтцийг сайжруулах, өрсөлдөх
чадварыг дээшлүүлэх нь
Х. Цэвэлмаа,
ЭЗС
tsevelmaa_h@s
es.edu.mn
2010- Оролцогчид: Хамтрагч талын төслийн удирдагч Куттубаева Т.А , Мөнхбаярын Эрдэнэчимэг, док
/Завханы ЭЗС-ийн захирал/, Б.Дэмид, док /Завханы ЭЗС-ийн ЭША хариуцсан дэд захирал/,
Даваажавын Алтанхуяг, докторант /Завханы ЭЗС-ийн Экономикс, математикийн тэнхимийн эрхлэгч/,
Даринчулууны Бямбадорж, докторант /Завханы ЭЗС-ийн багш/
2011 оны 12 дугаар сарын 20 хүртэл төлөвлөсөн ажлын тайлан: Хүн амын хэрэглээний шинж чанар, түвшин ба хүмүүн капиталын хуримтлалын хоорондох уялдаа
холбоог илрүүлэх судалгааг тус тусдаа бие даан гүйцэтгэж байна. Хүмүүн капиталын хөгжилд
түүний хэрэглээнийх нь гүйцэтгэх үүрэгт үндэслэсэн хүмүүн капиталын үнэлгээний аргуудыг
харилцан тохирсон.Багийн судлаач Даринчулууны Бямбадорж “Баруун бүсийн хөдөлмөр эрхлэлт,
хүмүүн капиталд нөлөөлж буй хүчин зүйлс” сэдвээрх илтгэлийн “Баруун бүсийн шинжлэх ухаан,
технологийн тулгамдсан асуудал” хуралд 2011 оны 10-р сарын 21-ний өдөр хэлэлцүүлнэ.Завханы
ЭЗС-ийн эрдэм шинжилгээний ажлын дадал дүйг бэхжүүлэх зорилгоор энэхүү судалгааны ажлыг
ахлан гүйцэтгэж байна.
17 Мэдээллийн аюулгүй байдлыг
хангах үндэсний криптологийн
арга боловсруулах, А.Мекей,
18,000.0
А.Мекей,
amekei@yahoo.
com
2011-2012 Тайлан ирүүлээгүй
