11
يستم مهندسی بيوس ايران ، دو ر ة46 ، شمار ة3 ، يز پاي1394 ( ص285 - 275 ) رزيابی ويژگی اکسايشیداري اايی و پايکی شيميزي في هاي مغز گردو( Juglan regia L. ) با رنگد، کهربايی هاي زروه و قه ايدي شهناز حمي1 يزدانی ، نويد2 ، کرامت رضايی ا3 فرجی ، رزگار4 روش ، کو وحدتی5 1 تهراننشگاهن، دابوريحا، پرديس ااغبانيي گروه ب . دانشجو2 تهراننشگاهن، دابوريحا، پرديس ااغباني گروه بنشيار . دا3 تهراننشگاهعي، داع طبيس کشاورزي و مناب، پرديييع غذايم و صناه علوستاد گرو . ا4 . دانش آموخت ۀ، پرديسييع غذايم و صناه علو گرو کشاورزي و منابع تهراننشگاهعي، دا طبي5 تهراننشگاهن، دابوريحا، پرديس ااغبانيستاد گروه ب . ااريخ دريافت:ت( 27 / 8 / 1393 - تاريخ تصويب:29 / 2 / 1394 ) چکيده مغز گردوهااس براس رنگ به سه ژنوتيپ محلي(Zh 1 ) ، (Zh2) ، و(Zh3) که به ترتيب داراي رنگ هاي زرد،ي کهرباي ووه قه اي هستند، دسته بندي شدند. ميزان روغن گردو به روشوکسله س اندازهري گي شد. شترين بي مقدار در ژنوتيپ3 Zh ( وه قه اي) و کمترين آن در ژنوتيپZh 1 ( زرد) به ترتيب29 / 68 و26 / 57 رصد د به دست آمد. اسيد هاي چرب روغن توسط دستگاهتوگرافي کروما گازي(GC) اندازهري گي شد. اسيد هاي چرب غالب روغن هاي گردو به ترتيب لينولئيک، اولئيک، و لينولنيک اسيدند بود. ين همچنفاوت ت معني داري بين مقدار پروتئين و فيبر خام کل در نمونه هاي مغز گردو با رنگ هاياگون گونده مشاه نشد وشترين بي مقدار پروتئين( 35 / 16 )رصد د براي ژنوتيپ3 Zh ده مشاه شد. نتايجشان ن داد که سهدو با رنگاگون مغز گرپ محلي گون ژنوتي هايفاوت متوصيات از نظر خصياي شيميکيزي في مغز گردو وشيکسايداري ا پاي روغن آن هافاوت معني تارند. داري دژگان: کليدوا اسيد چرب، پروتئينوغن گردو، ، رپ محلي ژنوتي. مقدمه* ميو از قدي گرد ترين خشکباري مناطق معتدل وت محصونواد متعلق به خا ۀJuglandaceae گونترين است. مشهور ۀ آن به پارسي نام گردوي(Jugalan regia L.) بهر وسيع در نقاط طواگون جهان کشت گون و کار مي( شودMao & Hua, 2012; Golzari et al., 2013 ) . ن با توليد ايراين کشور همچن485 هزار توليدان کشورهايدو در سال در مي تن گر کنند ۀ اين محصول( ار داردام دوم قر، پس از چين در مق ارزشمندFAO, 2011 .) يست که ارزش غذاينرژي با اي با گردو يک منبع غذايي آن به بابيش از( ادي روغنشتن مقادير زييل دا دل65 )رصد د و پروت( ئين24 - 18 است که بيش از)رصد د84 ن مغزرصد وز دل ميدو را تشکي گر( هند دSharma et al., 2001 رکيبات. ت) عمد ۀا تريدو ر گره در آن تکسريدها، ک گلي غيرشباع ادر( شده درج ۀ و اسيد) اسيداولئيک اول چرب چندغير هايشباعي ا حضور دا مقادير با در) آلفالينولئيکاسيداولئيک و( رند.* ويسنده ن مسئول:[email protected] زيست فعالرکيبات ديگر تين حضور همچن1 ندر، مان مقدا کم فنلفرول ها، توکوسترول فيتو ها، و شده است گزارش ها( Martínez & Maestri, 2008 .) مغزدلي ازن متعا مصرف ميزا گردو، بهبات ويژهيل ترکي دلند اسيدي مان ا هاي چربمگاا( شباعي چندغيرا- 3 مگا ، ا- 6 مگا ، ا- 9 ) سطحل خون کلستروا ليپو ي پروتئين کمود تا حداکم را تر16 ن کاهش مردا دررصد د ميهد د( Albert et al., 2005 آن به و روغن) جود غلظتيل و دلي از آنتيي با اکسيدانعي به طبي هاين عامل محافظت عنوا کنندهز سرطان برابر بعضي ا درمکنين م است و همچن شده گزارش هاماري است خطر بيهد کاهش دوقي را قلبي و عر هايMiraliakbari & Shahidi, 2008; Yang et al., 2009) .) ابي ارزي مغز گردو براييايرکيبات شيميهي از ت آگا تغذيه کيفيتي و تجاري آن ا اهميت دارد ها( Hassani et al., 2012 ين داده. همچن) اي به ه دست آمده مي براييهنماي تواند رات باشددراد تجاري روغن و صا تولي براي مناسبرقام گزينش ا( Dogan & Akgul, 2005 .) ودنه حد آمريکا سا418 هزار تند مي تولي گردوود کند که حد50 صادر ميرصد آن را د کند1. Bioactive compounds

یيابرهک ،رز ياهگنر اب )Juglan regia L.( ورگ زغم یشياسکا ... · 2019-12-08 · ) ص( زيياپ ، ةرامش ، ةرو{ ،ناريا متسيسويب

  • Upload
    others

  • View
    1

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: یيابرهک ،رز ياهگنر اب )Juglan regia L.( ورگ زغم یشياسکا ... · 2019-12-08 · ) ص( زيياپ ، ةرامش ، ةرو{ ،ناريا متسيسويب

(275-285 ص) 1394 پاييز، 3 ةشمار ،46ة ر، دوايران مهندسی بيوسيستم

هاي زرد، کهربايی با رنگ (.Juglan regia L) گردو مغزهاي فيزيکی شيميايی و پايداري اکسايشی ارزيابی ويژگی

اي و قهوه

5وحدتی، کوروش 4، رزگار فرجی3اهلل رضايی ، کرامت2، نويد يزدانی1شهناز حميدي

. دانشجوي گروه باغباني، پرديس ابوريحان، دانشگاه تهران1

. دانشيار گروه باغباني، پرديس ابوريحان، دانشگاه تهران2

. استاد گروه علوم و صنايع غذايي، پرديس کشاورزي و منابع طبيعي، دانشگاه تهران3 طبيعي، دانشگاه تهرانکشاورزي و منابع گروه علوم و صنايع غذايي، پرديس ۀآموخت . دانش4

. استاد گروه باغباني، پرديس ابوريحان، دانشگاه تهران5

(29/2/1394تاريخ تصويب: -27/8/1393)تاريخ دريافت:

چکيده

و کهربايي زرد، هاي رنگ داراي ترتيب به که (Zh3) ، و(Zh2) ،(Zh1)محلي ژنوتيپ سه به رنگ براساس گردوها مغز

3Zh ژنوتيپ در مقدار بيشترين. شد گيري اندازه سوکسله روش به گردو روغن ميزان. شدند بندي دسته هستند، اي قهوه

توسط روغن چربهاي اسيد. آمد دست بهدرصد 26/57 و 29/68 ترتيب به( زرد) Zh1ژنوتيپ در آن کمترين و( اي قهوه)

و اولئيک، لينولئيک، ترتيب به گردوهاي روغن غالب چربهاي اسيد. شد گيري اندازه (GC) گازي کروماتوگرافي دستگاه

هاي رنگ با گردو مغزهاي نمونه در کل خام فيبر و پروتئين مقدار بين داري معني تفاوت همچنين. بودند اسيد لينولنيک

سه که داد نشان نتايج .شد مشاهده 3Zh ژنوتيپ برايدرصد( 35/16) پروتئين مقدار بيشترين و نشد مشاهدهگوناگون

پايداري اکسايشي و گردو مغز فيزيکي شيميايي از نظر خصوصيات متفاوتهاي ژنوتيپ محلي گوناگون مغز گردو با رنگ

داري دارند. تفاوت معني ها آن روغن

.ژنوتيپ محلي ، روغن گردو،پروتئين ،اسيد چربکليدواژگان:

*مقدمهمحصوالت خشکباري مناطق معتدل و ترين گردو از قديمي

آن به ۀاست. مشهورترين گون Juglandaceae ۀمتعلق به خانواد

طور وسيع در نقاط به (.Jugalan regia L)نام گردوي پارسي

;Mao & Hua, 2012شود ) کار مي و گوناگون جهان کشت

Golzari et al., 2013). هزار 485همچنين کشور ايران با توليد

اين محصول ۀکنند تن گردو در سال در ميان کشورهاي توليد

(.FAO, 2011ارزشمند، پس از چين در مقام دوم قرار دارد )

گردو يک منبع غذايي با انرژي باالست که ارزش غذايي

درصد( 65دليل داشتن مقادير زيادي روغن )بيش از باالي آن به

درصد وزن مغز 84درصد( است که بيش از 18-24ئين )و پروت

(. ترکيبات Sharma et al., 2001دهند ) گردو را تشکيل مي

شده )در اشباع غير گليسريدها، که در آن تک گردو را تري ۀعمد

اشباعي هاي چرب چندغير اول اسيداولئيک( و اسيد ۀدرج

رند. )اولئيک و آلفالينولئيکاسيد( در مقادير باال حضور دا

[email protected]مسئول: نويسنده *

کم مقدار، مانند 1همچنين حضور ديگر ترکيبات زيست فعال

ها گزارش شده است ها، و فيتوسترول ها، توکوفرول فنل

(Martínez & Maestri, 2008 .) مصرف ميزان متعادلي از مغز

هاي چرب اي مانند اسيد دليل ترکيبات ويژه به گردو،

کلسترول خون سطح ( 9-، امگا6-، امگا3-چندغيراشباعي )امگا

درصد در مردان کاهش 16تراکم را تا حدود پروتئين کم يا ليپو

دليل وجود غلظت ( و روغن آن بهAlbert et al., 2005) دهد مي

کننده عنوان عامل محافظت هاي طبيعي به اکسيدان بااليي از آنتي

ها گزارش شده است و همچنين ممکن در برابر بعضي از سرطان

هاي قلبي و عروقي را کاهش دهد است خطر بيماري

Miraliakbari & Shahidi, 2008; Yang et al., 2009).)

آگاهي از ترکيبات شيميايي مغز گردو براي ارزيابي

,.Hassani et al)ها اهميت دارد اي و تجاري آن کيفيت تغذيه

تواند راهنمايي براي آمده مي دست هاي به (. همچنين داده2012

گزينش ارقام مناسب براي توليد تجاري روغن و صادرات باشد

(Dogan & Akgul, 2005.) هزار تن 418آمريکا ساالنه حدود

کند درصد آن را صادر مي50کند که حدود گردو توليد مي

1. Bioactive compounds

Page 2: یيابرهک ،رز ياهگنر اب )Juglan regia L.( ورگ زغم یشياسکا ... · 2019-12-08 · ) ص( زيياپ ، ةرامش ، ةرو{ ،ناريا متسيسويب

1394 پاييز، 3 ة، شمار46ة ، دورايران مهندسی بيوسيستم 276

(Vanhanen & Savage, 2006.) اين در حالي است که سهم

درصد است 07/0، در حدود ايران در صادرات جهاني گردو

(FAO, 2011از داليل مهم توفيق .) نيافتن ايران در صادرات

نداشتن دليل دسترسي جهاني گردو، عدم يکنواختي محصول به

& Vahdatiبودن کيفيت ميوه و مغز آن است ) به رقم و نامطلوب

Shahani, 2006هاي برتر (. تحقيقات براي شناسايي ژنوتيپ

( و با Atefi, 1997آغاز کرد ) 1984ي در سال گردو را عاطف

;Arzani et al., 2008هاي ساير محققان ادامه پيدا کرد ) پژوهش

Atefi, 1997; Ebrahimi et al., 2009; Rezaei et al., 2008;

Hassani et al., 2012گرفته در (. همچنين تحقيقات صورت

اي و پروفايل ديگر نقاط جهان، تفاوت فراواني در ترکيبات تغذيه

هاي چرب در ارقام گوناگون گردوي توليدشده در پرتقال اسيد

(Amaral, 2003( آرژانتين ،)Martínez & Maestri, 2008 و ،)

( را نشان دادند، که ناشي از تفاوت در Savage, 2001نيوزيلند )

ۀجغرافيايي، شرايط محيطي )درج ۀرقم، فصل برداشت، منطق

رسيدگي ۀحرارت، بارندگي و نور(، ترکيبات خاک، درج

اين کار، فرايندکردن، و نگهداري است. تمام و هاي کشت روش

ها دارند و بايد به ها و ميوه فاکتورها تأثير فراواني در ترکيب دانه

تواند گردو را براساس کننده هميشه نمي خاطر بياوريم که مصرف

خرند. چندين رقم را مي رقم انتخاب کند و اغلب مخلوط

منظور بازارپسندي مغز گردو را براساس رنگ بنابراين به

گرفته از کنند. طبق تحقيقات ميداني صورت بندي مي دسته

هاي محلي ايران، رنگ مغز گردو مهمترين فاکتور در تعيين بازار

(.Mohammadi-Ghermezgholi, 2011قيمت آن است )

اگون ترکيبات مغذي هاي گون مغزهاي گردو با رنگ

دليل کمبود (. بهWarmund et al., 2009متفاوتي دارند )

منظور بررسي خصوصيات اطالعات در اين زمينه، اين پژوهش به

فيزيکي شيميايي و محتواي مواد معدني مغز گردوي سه ژنوتيپ

اي محلي از يک رقم گردو که به سه رنگ زرد، کهربايي، و قهوه

و بررسي خصوصيات فيزيکي شيميايي و اند بندي شده تقسيم

ها انجام شد. شده از آن پايداري اکسيداتيو روغن استخراج

ها مواد و روش

هاي گردو نمونه

درختان گردوي تويسرکان که در ۀها از تود در اين مطالعه گردوپرورش پيدا کرده بودند، انتخاب استان همدان باغ کلکسيون

تغيير رنگ بافت بينابيني مغز و شدند. زمان برداشت براساس صفات گوناگون اين اي، تعيين شد. چوبي به قهوه پوست

طور تصادفي گيري به نمونه شد.ارزيابي 1392در سال ها ژنوتيپپس از شد.شده از يک درخت انجام هاي برداشت کل ميوهاز

25 روز در دماي 30مدت ها به گردوسبز، ۀجداکردن پوست

نگهداري و خشک شدند ه دور از نور آفتابب سلسيوس ۀدرج(Zeneli et al., 2005 ،)صورت از مغز به چوبي سپس پوست

هاي گردو با توجه به روش . جداسازي مغزدشدستي جدا ۀگردو با کمي تغيير که توسط مؤسس 1پيشنهادي توصيفي

ارائه شده است، 2 (IPGRIالمللي منابع ژنتيک گياهي ) (. در اين روش Vazvaei et al., 2004)بندي شدند دسته

2(، Zh1) 1براساس رنگ، مغز گردو به سه ژنوتيپ محلي (Zh2 و ،)3 (Zh3که به ترتيب داراي رنگ ) هاي زرد، کهربايي، و

گردوي ۀبندي شدند. نمون اي بودند، تقسيم قهوهآمده است 1شده در اين سه دسته در شکل بندي تقسيم

(Vazvaei et al., 2004.) شده در نايلون فريزر پيچيده و در گيري هاي پوست گردو

سلسيوس نگهداري شدند ۀدرج -4فريزر در دماي (Gharibzahedi et al., 2014 و قبل از هر آزمون با آسياب )643

MX گيري براي ، اسپانيا( خرد و بالفاصله نمونه3)مولينکسها با وزن نمونهگيري اندازه بعدي انجام شد. يها انجام آزمايش

صورت ، آلمان(4گرم )سارتوريوس 01/0 با دقت حساس ترازوي ۀدر باالترين درج هاي الزم و حاللمواد شيميايي .پذيرفت .آلمان تهيه شد 5از شرکت مرکخلوص

ترکيبات شيميايی

ها تا رسيدن به کردن نمونه خشک مغزهاي گردو با خشک ۀمادگيري شد سلسيوس اندازه ۀدرج 70وزن ثابت در دماي

(AOAC, 1990به .) به ها منظور تعيين ميزان خاکستر کل، نمونه ۀدرج 550آزمايشگاهي در دماي ۀساعت در کور 12 مدت

گذاشته شدند و پس از سردشدن در دماي محيط سلسيوس به روش گيري پروتئين اندازهميزان خاکستر حاصل محاسبه شد.

در عدد شده حاصلدار ازت قرب مو با ض ، انجام شد6لدالجک .(AOAC, 1990) شدمحاسبه ميزان پروتئين خام 25/6

تعيين شد. براساس اين 7روغن خام با استفاده از سوکسلهسلسيوس با حالل در ۀدرج 45روش پودر گردو در دماي

گيري شد و حالل موجود در روغن اتر خشک روغن اتيلخأل )هايدولف، آلمان( در شده با استفاده از آون تحت استخراج

دقيقه، جداسازي شد و 15مدت سلسيوس به ۀدرج 45دماي ميزان روغن آن با ترازوي ديجيتال انجام گرفت و درپايان ميزان

گرم مغز گردو گزارش شد 100صورت درصد روغن در روغن به(AOAC, 1990.)

1. Descriptor

2. International Plant Genetic Resources Institute 3. Moulinex

4. Sartorius

5. Merck 6. Kjeldahl

7. Soxhlet

Page 3: یيابرهک ،رز ياهگنر اب )Juglan regia L.( ورگ زغم یشياسکا ... · 2019-12-08 · ) ص( زيياپ ، ةرامش ، ةرو{ ،ناريا متسيسويب

277 ...هاي فيزيکی شيميايی و پايداري حميدي و همکاران: ارزيابی ويژگی

اي زرد، کهربايی، و قهوه ۀشده در سه دست بندي گردوي تقسيم ۀ. چند نمون1شکل

گيري ميزان کربوهيدرات و مقدار انرژي اندازه

، با توجه به ميزان کربوهيدرات موجود در مغزهاي نمونه

دست آمد: به 1 ۀترکيبات ديگر و بر طبق رابط

( 1ۀ )رابط ميزان کربوهيدرات=100 -درصد خاکستر(+درصد چربي+درصد پروتئين +)درصد رطوبت

همچنين ميزان انرژي ورودي براي جذب در بدن برحسب

,.Pereira et alدست آمد: ) به 2 ۀکيلوژول با استفاده از رابط

1998).

( 2ۀ )رابط

×4 = انرژي ×9 + ()گرم( کربوهيدرات+ )گرم( پروتئين) ()گرم( چربي) (2001)ۀگرفت کار رژيم غذايي، براساس روش بهکل فيبر

Savage هاي گردو ابتدا هيدروليز تعيين شد. بدين منظور، نمونه

کردن، مواد اسيدي و هيدروليز قليايي شدند و پس از صاف

.شدند سوزانده سپس و خشک باقيمانده

گيري عناصر معدنی اندازه

به دستگاه جذب هاي حاوي عناصر معدني قبل از تزريق عصاره

هاي نيتريک و ها در مخلوط اسيد اتمي، عمل هضم نمونه

موجود ۀپرکلريد انجام شد. پس از عمل هضم، محتويات باقيماند

ليتري منتقل شد و با ميلي100ها به يک بالن حجمي در ارلن

سي رسانده شد. با دستگاه سي 100آب ديونيزه به حجم نهايي

، آمريکا( غلظت عناصر پتاسيم، 380 1جذب اتمي )پرکين المر

کلسيم، منيزيم، آهن، منگنز، روي، مس، و سديم محاسبه شد

(Kabas et al., 2007 (. فسفر با اسپکتروفتومتر مرئي )پرکين

نانومتر و 430، آمريکا( در طول موج 225المر مدل المدبا

,.Kabas et alمقايسه با نتايج منحني استاندارد محاسبه شد )

2007.)

1. Clarus

2. Perkin Elmer, Lambda 25

استخراج روغن

سي حالل هگزان در سي 500گرم از هر نمونه همراه 100

هم زده سپس با قيف بوخنر و ساعت کامالً به 8مدت تاريکي به

صاف شد؛ قسمت عبورکرده در 41 ۀبا کاغذ واتمن شمار

قرار گرفت و فاز بااليي جدا شد. اين کار با g 5000سانتريفيوژ

شده در دستگاه هاي صاف مونهبار تکرار انجام شد. سپس ن 3

زدايي و درپايان، سلسيوس، حالل ۀدرج 40روتاري در دماي

حالل نيز با عبور جريان ماليم نيتروژن از روي نمونه، ۀباقيماند

ها براي انجام متيالسيون درون طور کامل جداسازي شد. نمونه به

(.AOAC، 1990سلسيوس نگهداري شدند ) ۀدرج -20فريزر

متيالسيون اسيد چرب

روغن ۀقطره از نمون 5هاي چرب، استر اسيد متيل ۀمنظور تهي به

سلسيوس کامالً ذوب و يکنواخت شده ۀدرج 30که در دماي

آزمايش ريخته شد و به ۀپيپت پاستور به داخل لول ۀوسيل بود، به

مدت موالر، اضافه شد و سپس به 2سي پتاس متانولي سي 2آن

سلسيوس قرار گرفت. ۀدرج 50-55بن ماري دقيقه در 15

سي هگزان سي 2کردن استرهاي اسيد چرب با اضافه متيل

آوري و تا زمان تزريق به استحصال و در درون ويال جمع

سلسيوس نگهداري ۀدرج -18دستگاه کروماتوگرافي در فريزر

شد.

تعيين پروفايل اسيد چرب

4رکين المر کراروس)پ 3 (GCاز دستگاه کروماتوگرافي گازي )FID، آمريکا(، مجهز به آشکارساز 500

و ستون کاپيالري 5(CPSill-8822/0متر و قطر 100، آمريکا، طول 6، وارين

ۀمتر( استفاده شد. برنام ميلي 33/0متر و قطر خارجي ميلي

3. Gas Chromatography

4. Clarus 5. Flame Ionization Detector

6. Varian

Page 4: یيابرهک ،رز ياهگنر اب )Juglan regia L.( ورگ زغم یشياسکا ... · 2019-12-08 · ) ص( زيياپ ، ةرامش ، ةرو{ ،ناريا متسيسويب

1394 پاييز، 3 ة، شمار46ة ، دورايران مهندسی بيوسيستم 278

هاي چرب به اين شده براي جداسازي اجزاي اسيد دماي استفادهسلسيوس، دماي ۀدرج 250تزريق ترتيب استفاده شد: دماي

دمايي به ۀسلسيوس. براي ستون از برنام ۀدرج 250آشکارساز سلسيوس، ۀدرج 90دقيقه در دماي 5اين شرح استفاده شد:

درجه در هر دقيقه به دماي 2افزايش دماي ستون با سرعت ۀدقيقه(. درپايان ازطريق مقايس 0/85سلسيوس ) ۀدرج 230پيک مخلوط استاندارد اسيد چرب پروفايييل هاي نمونه با پيک آناليزشده، شناسايي شدند. ۀهاي چرب موجود در نمون اسيد

خصوصيات فيزيکی شيميايی روغن گردو

هاي روغن انديس اسيدي و مواد غيرقابل صابوني نمونه

,AOCSتعيين شد ) AOCSشده براساس استاندارد استخراج

AOCS Cd 8-53اندارد براساس است 1(. انديس پراکسيد1998

(. AOSC, 1998گيري شد ) اندازه

هاي چرب روغن عدد يدي نيز با توجه به ميزان اسيد

(Maestri, 2008 &آمد 3 ۀگردو و طبق رابط

(Martínez.

(3ۀ رابط)عدد يدي = درصد( اسيداولئيک×899/0) + درصد( اسيدلينولئيک×814/1)

+ درصد( اسيدلينولنيک×737/2)

هاي روغن با دستگاه رنسيمنت پايداري حرارتي نمونهگرم نمونه 5/2( ارزيابي شد. براي اين منظور 743، 2)متروهم

درون هر سل )محفظه( دستگاه قرار گرفت و دماي محفظه به ۀدرج 90و 110سيلسيوس و براي دفعات بعدي به ۀدرج 130

ليتر در 20سلسيوس رسانده شد. جرياني از هوا با سرعت ها عبور داده شد. با توجه به نمودار اکسايشي ساعت از نمونه

صورت ها به ها در اين شرايط، پايداري اکسايشي نمونه نمونه ,.Martínez et alمدت زمان فاز القا برحسب ساعت بيان شد )

2008.) ,Model F) 3باندها با دستگاه الوي رنگ روغن

Greenwich, Englandهاي نمونه 4( تعيين شد و ضريب شکست)کارل 5( با رفرکتومتر آبه1990) AOACروغن براساس روش

گيري شد. جي، آلمان( اندازه6زيس

طرح آماري

. انجام گرفتتکرار 3اين آزمايش در قالب طرح کامالً تصادفي با و براساس آزمون دانکن با سطح SASافزار ها با نرم ميانگينترسيم Excelافزار درصد مقايسه شدند. نمودارها با نرم5احتمال

شدند.

1. Peroxide value 2. Metrohm

3. Lovibond tintometer

4. Refractive index 5. Abbe

6. Model G manufactured by Carl-Zeiss

نتايج و بحثمغز گردو به روش چشمي و براساس رنگ به سه ژنوتيپ محلي

هاي زرد، که به ترتيب داراي رنگ 3Zh، و 1Zh ،2Zhگوناگون

(.2)شکل بندي شدند اي بودند، تقسيم کهربايي، و قهوه

( خصوصيات فيزيکوشيميايي خطاي استاندارد±ميانگين )

، 1Zhو محتواي مواد معدني سه ژنوتيپ محلي مغز گردو شامل:

2Zh 3، وZh هاي زرد، کهربايي، و که به ترتيب داراي رنگ

نشان داده شده است. از ميان 1اي هستند در جدول قهوه

هاي با رنگخصوصيات فيزيکي شيميايي گوناگون مغز گردو

متفاوت درصد چربي خام، کربوهيدرات کل، خاکستر، و مقدار

. ميانگين (P<0/05)داري را نشان دادند انرژي تفاوت معني

3Zhمقدار در ژنوتيپ درصد بود. بيشترين 66/63چربي خام

به ترتيب )زرد( 1Zhو کمترين آن در ژنوتيپ اي( )قهوه

)زرد( 1Zhمشاهده شد. ژنوتيپ درصد 26/57و درصد29/68

( کربوهيدرات کل را در مقايسه با درصد10/23باالترين مقدار )

(. 1اي( دارد )جدول )قهوه 3Zh)کهربايي(، و 2Zhهاي ژنوتيپ

اي به هاي رنگ زرد، کهربايي، و قهوه مقادير انرژي مغز گردو

گرم 100کيلوکالري در 27/725و ،85/709، 05/668ترتيب

داري بين مقدار پروتئين و همچنين تفاوت معنيشاهده شد. م

هاي گوناگون هاي مغز گردو با رنگ نمونهفيبر خام کل در

فيبر ( و درصد35/16مشاهده نشد و بيشترين مقدار پروتئين )

1Zhاي( و )قهوه 3Zhدر ژنوتيپ ( به ترتيب درصد2خام کل )

د. کمترين درصد بو12/2ميانگين رطوبت )زرد( مشاهده شد.

(درصد رطوبت به ترتيب در 36/2( و بيشترين )96/1)

مشاهده شد. )زرد( 1Zhاي( و )قهوه 3Zhهاي ژنوتيپ

، ‘سر’در آرژانتين براي ارقام شده درصد روغن گزارش

درصد گزارش 2/72، و 5/72، 8/72به ترتيب ‘ الرا’، و ‘چندلر’

& Martínezاين مطالعه بود ) شده است که باالتر از نتايج

Maestri, 2008در ترکيه براي رقم (. همچنين’Şebin ‘ ميزان

(. Yerlikaya et al., 2012درصد گزارش شده است )3/69روغن

، Z60، ‘ پدرو’ هارتلي ، ’در بررسي ارقام برتر گردو شامل ارقام

Z30، ’درصد براي 2/71بيشترين مقدار روغن با ‘سر’ و ،‘ جمال

درصد ۀ(. بيشينGolzari et al., 2013بود )گزارش شد ‘ سر’رقم

درصد گزارش شده است و 19پروتئين مغز گردو براي رقم پدرو

و ،Z60 ،Z30، ‘پدرو’، ‘هارتلي’شامل شده ساير ارقام بررسي

,.Golzari et alاند ) کمتري داشته به ترتيب پروتئين ‘جمال’

2013 .)

سه ژنوتيپ دهد که ها نشان مي همچنين ميانگين داده

حاوي بسياري از مواد 3Zh، و 1Zh ،2Zhگوناگون مغز گردو

(، mg/100 g 443معدني ضروري رژيم غذايي مانند سديم )

Page 5: یيابرهک ،رز ياهگنر اب )Juglan regia L.( ورگ زغم یشياسکا ... · 2019-12-08 · ) ص( زيياپ ، ةرامش ، ةرو{ ،ناريا متسيسويب

279 ...هاي فيزيکی شيميايی و پايداري حميدي و همکاران: ارزيابی ويژگی

(، آهن mg/100 g 175(، منيزيم )mg/100 67کلسيم )

(mg/100 g 63/2( منگنز ،)mg/100 g 51/2( روي ،)mg/100 g

(، و mg/100 g 82/0(، سديم )mg/100 g 62/0(، مس )55/2

داري بين مواد ( است. تفاوت معنيmg/100 g 443فسفر )

جز منيزيم سه ژنوتيپ گوناگون مغز گردو رنگي بهمعدني در

. مواد مغذي گوناگون مانند: سديم، (P<0/05)مشاهده شد

کلسيم، منيزيم، آهن، منگنز، روي، مس، سديم، و فسفر اهميت

زيادي از نظر بيوشيميايي براي فيزيولوژي دانه دارند. افزون بر

هايي هستند که نقش مهمي ها قسمت ضروري از آنزيم آن، آن

و مس ها دارند. براي مثال، آهن، اکسيدان در کاتاليزورها و آنتي

در تشکيل خون ضروري هستند و مس در متابوليسم

(. Lavedrine et al., 2000کربوهيدرات و چربي نقش دارند )

آمده براي دست جز منيزيم نتايج اين پژوهش مشابه نتايج به به

( و Çaǧlarırmak, 2003هاي گوناگون گردو در ترکيه ) ژنوتيپ

Lavedrineبود ) فرنياو کالي هاي گوناگون گردو در فرانسه واريته

et al., 2000.)

اي( )قهوه 3Zh)کهربايی(، و 2Zh)زرد(، 1Zhبندي مغز گردو براساس رنگ در سه ژنوتيپ . دسته2شکل

گوناگونهاي . خصوصيات فيزيکوشيميايی و محتواي مواد معدنی سه ژنوتيپ محلی مغز گردو با رنگ1جدول

اي( )قهوه 3Zh )کهربايي( 2Zh )زرد( 1Zh خصوصيات فيزيکي شيميايي

64/97 درصد خشک ۀماد ± 23/0 a 97/97 ± 14/0 a 04/98 ± 31/0 a

21/2 خاکستردرصد ± 09/0 b 59/2 ± 27/0 a 08/2 ± 28/0 b

07/15 ( × 25/6Nدرصد ) پروتئين خام ± 80/0 a 92/15 ± 57/0 a 35/16 ± 47/0 a

10/23 درصد کربوهيدرات کل ± 00/4 a 40/14 ± 94/1 b 32/11 ± 20/2 b

00/2 درصد فيبر خام ± 19/0 a 84/1 ± 13/0 a 77/1 ± 50/0 a

26/57 درصد چربي خام ± 47/4 b 42/65 ± 80/2 a 29/68 ± 74/2 a

kcal/100 g 05/668 مقدار انرژي، ± 33/23 b 85/709 ± 35/15 b 27/725 ± 53/14 a

mg/100 g محتواي مواد معدني،

72/419 (Kپتاسيم ) ± 60/5 c 80/463 ± 62/2 a 85/445 ± 94/1 c

30/81 (Caکلسيم ) ± 09/4 a 38/59 ± 78/1 b 70/59 ± 72/7 b

50/153 (Mgمنيزيم ) ± 78/3 a 70/186 ± 15/3 a 30/185 ± 53/3 a

61/2 (Feآهن ) ± 10/0 b 38/2 ± 11/0 c 90/2 ± 06/0 a

30/2 (Mnمنگنز ) ± 07/0 c 48/2 ± 03/0 b 76/2 ± 12/0 a

62/1 (Zn) روي ± 15/0 c 81/2 ± 04/0 b 23/3 ± 19/0 a

86/0 (Cuمس ) ± 06/0 a 55/0 ± 04/0 b 44/0 ± 03/0 c

76/0 (Naسديم ) ± 02/0 c 87/0 ± 01/0 a 82/0 ± 02/0 b

06/274 (Pفسفر ) ± 48/2 c 60/288 ± 91/1 b 20/295 ± 38/2 a

تکرار 6ندارند، خطاي استاندارد براي دار درصد اختالف معني 5احتمال خطاي استاندارد( هر رديف که داراي حروف مشترک هستند در سطح ±ميانگين )

،Zh1 1: ژنوتيپ محلي ،Zh2 و 2: ژنوتيپ محلي ،Zh3 3: ژنوتيپ محلي

( بعضي از خصوصيات فيزيکي خطاي استاندارد±ميانگين )

ژنوتيپ شده از سه هاي چرب روغن استخراج شيميايي و اسيد

نشان داده 2هاي گوناگون در جدول محلي مغز گردو با رنگ

هاي با رنگ زرد در شده از مغز گردو شده است. روغن استخراج

اي زردتر بود )نتايج هاي کهربايي و قهوه مقايسه با رنگ

آمده دست سنج الويباند(. انديس رنگ زرد به آمده از رنگ دست به

Page 6: یيابرهک ،رز ياهگنر اب )Juglan regia L.( ورگ زغم یشياسکا ... · 2019-12-08 · ) ص( زيياپ ، ةرامش ، ةرو{ ،ناريا متسيسويب

1394 پاييز، 3 ة، شمار46ة ، دورايران مهندسی بيوسيستم 280

، 00/10اي به ترتيب ي، و قهوههاي زرد، کهرباي از مغز گردو

، 10/2که انديس رنگ قرمز به ترتيب بود. در حالي 50/2، و 50/4

دانه از صفات مهم در رنگ دست آمد. سطح به 15/1، و 35/0

طوري که مردم ايران بيشتر رنگ مغز بازارپسندي است، به

ي را دوست دارند يروشن و مردم آمريکا رنگ مغز کهربا

(Ebrahimi et al, 2009 بيشتر درختان گردو ايران ازطريق بذر .)

علت ماهيت هتروزيگوتي گردو تنوع بسيار اند که به تکثير شده

هاي آن حاصل شده است و در اي در بين ژنوتيپ گسترده

خصوصيات مهم باغباني آن مانند رنگ مغز تنوع ايجاد شده

شده براي (. تحقيقات انجامEbrahimi et al, 2009)است

هاي برتر گردو در ايران نشان داده است که سايي ژنوتيپشنا

10زماني نسبتاً دير ۀمغز گردوهاي با رنگ نسبتاً تيره در فاصل

شوند و ديررس )زمان برداشت اواخر فروردين باز مي 12تا

(.Ebrahimi et al, 2009شهريور( هستند )داري در ضريب شکست، اسيديته، و هاي معني تفاوت

هاي شده از مغز گردو با رنگ بين روغن استخراج عدد يديشده از مغز (. روغن استخراجP<0/05گوناگون مشاهده شد )

اي و زرد به ترتيب داراي بيشترين و هاي قهوه گردو با رنگ(، اسيديته 541/1و 543/1کمترين مقدار ضريب شکست )

و 92/143برحسب اسيداولئيک(، و عدد يدي ) 82/0و 93/0)آمده در اين پژوهش دست به ۀ( بودند. مقدار اسيديت76/141

هاي درصد( در پژوهش09/0شده )ميانگين باالتر از مقدار گزارش ,.Gharibzahedi et alپيشين براي روغن گردوي ايراني بود )

هاي روغن در انديس داري بين نمونه (. تفاوت معني2013رصد مشاهده د 95کردن در سطح اطمينان پراکسيد و صابوني

( meq O2/kg 14/0(. ميانگين انديس پراکسيد )2نشد )جدول هاي روغن در اين پژوهش مطابق آمده براي نمونه دست به

هاي گوناگون گردو در آرژانتين آمده از ژنوتيپ دست گزارش به(Martínez & Maestri, 2008 بود. عدد صابوني روغن )

گوناگون شامل: زرد، هاي شده از مغز گردو با رنگ استخراج 87/192، و 53/193، 57/192اي به ترتيب کهربايي، و قهوه

( از نتايج 33/166(. مقادير کمتري )2مشاهده شد )جدول آمده در پژوهش براي روغن گردوي ايراني گزارش شده دست به

(.Gharibzahedi et al., 2013است )

هاي چرب روغن ميانگين و خطاي استاندارد اسيد

1Zhشده از سه ژنوتيپ گوناگون مغز گردو شامل: خراجاست

نشان داده 2اي( در جدول )قهوه 3Zh)کهربايي(، و 2Zh)زرد(،

هاي شده در روغن هاي چرب غالب پيدا شده است. ميانگين اسيد

درصد(، و 77/23(، اولئيک )درصد19/52گردو، لينولئيک )مغز

اسيد ها پالميتيک آندرصد( بودند. پس از 45/11اسيد ) لينولنيک

درصد قرار گرفتند. 38/3اسيد درصد و استئاريک86/6با ميانگين

هاي روغن در شده در نمونه هاي چرب شناسايي ديگر اسيد

، 18:1C ،20:1C، 16:1C ،20:0C 11مقادير کمتر شامل

20:2C و 02/0، 03/0، 14/0، 01/1به ترتيب با ميانگين ،

داري را (. آناليز آماري تفاوت معني2درصد بود )جدول 002/0

هاي چرب بين سه ژنوتيپ گوناگون روغن گردو براي اسيد

16:0C ،18:0C ،18:1C ،18:2C ،18:3C ،20:1C، 20:2وC

11هاي چرب که مقادير اسيد (. در حاليP<0/05نشان داد )

18:1C ،14:0C 20:0، وC تفاوت معني ( دار نداشتندP<0/05 .)

اي( )قهوه 3Zh( در ژنوتيپ 6-اسيد )امگا کمترين مقدار لينولئيک

)کهربايي( با 2Zhو بيشترين آن در ژنوتيپ درصد22/52با

بود. در درصد25/52)زرد( 1Zhدرصد و در پي آن در 10/53

2Zh( کمترين مقدار در ژنوتيپ 9-اسيد )امگا مورد اولئيک

)زرد( 1Zhو بيشترين آن در ژنوتيپ درصد32/23)کهربايي(

( 3-اسيد )امگا ۀمشاهده شد. در زمين درصد16/24

درصد به ترتيب براي ژنوتيپ 58/11تا 22/11ميزان تغييرات

2Zh 3)کهربايي( وZh اي( مشاهده شد. کمترين ميزان )قهوه

درصد و 030/0)کهربايي( با 2Zhاسيد در ژنوتيپ المتيکپ

درصد029/0اي( با )قهوه 3Zhبيشترين مقدار در ژنوتيپ

اسيد در ژنوتيپ مشاهده شد. همچنين کمترين مقدار استئاريک

3Zh 1و بيشترين مقدار در ژنوتيپ درصد19/3اي( )قهوهZh

يد چرب درصد مشاهده شد. نتايج نشان داد که اس53/3)زرد(

اسيد و پس از آن اولئيک، غالب در روغن گردو لينولئيک

اسيد است و با نتايج لينولنيک، پالمتيک، و استئاريک

از برخي چرب هاي آمده در بررسي ترکيب اسيد دست به

گردو استان مرکزي مطابقت داشت انتخابي هاي ژنوتيپ

(Ghasemi, 2010در حالي .) آمده براي دست که، نتايج تحقيق به

در Z63و ،Z60 ،Z30، ‘پدرو’، ‘هارتلي’شامل: گردوارقام

اسيد، اسيد چرب هاي پيشين نشان دادند که لينولئيک پژوهش

اسيد غالب و پس از آن لينولنيک، اولئيک، پالمتيک، و استئاريک

(. Golzari, 2013اين پژوهش تفاوت داشت ) است که با نتايج

آمده در دست طور عمده با نتايج به ههمچنين نتايج اين پژوهش ب

;Amaral et al., 2003ديگر نقاط جهان مطابقت داشت )

Martínez & Maestri, 2008; Savage, 2001; Yerlikaya et

al., 2012). درصد( 23با اين حال، مقدار اسيداولئيک )تقريبا

شده در آمده در اين پژوهش باالتر از مقدار گزارش دست به

هاي گوناگون قبلي بود. براي مثال، در بررسي واريته ي ها پژوهش

درصد 09/18تا 26/14گردو در پرتقال مقدار اسيداولئيک بين

( و مقدار ميانگين Amaral et al., 2003گزارش شد )

گوناگون گردو در نيوزيلند، ۀواريت 13اسيد در بررسي اولئيک

,Savageدست آمد ) هش بهاروپا، و امريکا کمتر از نتايج اين پژو

2001 .)

Page 7: یيابرهک ،رز ياهگنر اب )Juglan regia L.( ورگ زغم یشياسکا ... · 2019-12-08 · ) ص( زيياپ ، ةرامش ، ةرو{ ،ناريا متسيسويب

281 ...هاي فيزيکی شيميايی و پايداري حميدي و همکاران: ارزيابی ويژگی

هاي چرب هاي گوناگون از اسيد نسبت ۀهمچنين، مقايس

نشان داده 2اي بسيار مهم هستند در جدول که از نظر تغذيه

درصد 90هاي چرب غيراشباع( بيش از )اسيد UFAشده است.

هاي هاي چرب روغن گردو را تشکيل داده است. اسيد کل اسيد

هاي چرب درصد کل اسيد90/88تا 30/89چرب غيراشباع بين

و )زرد( 1Zhرا شامل بود که به ترتيب مربوط به ژنوتيپ محلي

2Zh )هاي چرب اشباع تقريباً که اسيد بود، در حالي)کهربايي

باالترين درصد هاي چرب تشکيل دادند. درصد از کل اسيد10

PUFA هاي چرب هاي چرب چند غيراشباع( از کل اسيد )اسيد

مشاهده شد. نتايج درصد(35/64) )کهربايي( 3Zhژنوتيپ در

گوناگون ۀواريت 13شده براي آمده مشابه با نتايج گزارش دست به

(. Savage, 2001روغن گردو در نيوزيلند، اروپا، و آمريکا بود )

و 99/8به ترتيب PUFA/SFAو UFA/SFAبيشترين نسبت

دنبال آن مشاهده شد، بهاي( )قهوه 3Zhدر ژنوتيپ محلي 45/6

داشت و 17/6و 52/8به ترتيب )کهربايي( 2Zhژنوتيپ محلي

و 48/8به ترتيب )رزد( 1Zhژنوتيپ محلي کمترين نسبت را

. داشت 17/6

هاي گوناگون ز سه ژنوتيپ محلی مغز گردو با رنگشده ا هاي چرب روغن استخراج . بعضی از خصوصيات فيزيکی شيميايی و ترکيب اسيد2جدول

اي( )قهوه 3Zh )کهربايي( 2Zh )زرد( 1Zh خصوصيات فيزيکي

541/1 ضريب شکست ± 000/0 c 542/1 ± 000/0 b 543/1 ± 000/0 a

00/10 رنگ )زرد( ± 83/2 ab 50/4 ± 12/2 bc 50/2 ± 70/0 c

10/2 رنگ )قرمز( ± 14/0 a 35/0 ± 21/0 a 15/1 ± 07/0 a

شيمياييخصوصيات

82/0 درصد( اسيديته )برحسب اسيداولئيک ± 02/0 b 87/0 ± 02/0 ab 93/0 ± 07/0 a

06/0 (meq O2/kg)انديس پراکسيد ± 00/0 a 08/0 ± 00/0 a 07/0 ± 00/0 a

76/141 عدد يدي ± 16/0 b 55/141 ± 36/0 b 92/143 ± 55/0 a

57/192 عدد صابوني ± 11/0 a 53/193 ± 55/0 a 87/192 ± 72/0 a

اکسايش )برحسب ساعت در پايداري

سيلسيوس( ۀدرج 130دماي 74/0 ± 05/0 a 74/0 ± 02/0 a 76/0 ± 04/0 b

درصد هاي چرب ترکيب اسيد

14:0C 027/0 ± 002/0 a 030/0 ± 002/0 a 029/0 ± 001/0 a

16:0C 95/6 ± 06/0 a 98/6 ± 05/0 a 66/6 ± 02/0 b

16:1C 15/0 ± 01/0 a 08/0 ± 01/0 b 09/0 ± 01/0 b

18:0C 53/3 ± 01/0 a 41/3 ± 04/0 b 19/3 ± 05/0 c

9ω 18:1C 16/24 ± 01/0 a 32/23 ± 24/0 c 83/23 ± 11/0 b

11 18:1C 04/1 ± 02/0 a 03/1 ± 05/0 a 96/0 ± 06/0 a

6ω 18:2C 25/52 ± 02/0 b 10/53 ± 05/0 a 22/52 ± 02/0 b

3ω 18:3C 56/11 ± 05/0 b 22/11 ± 09/0 b 58/11 ± 10/0 a

20:1C 12/0 ± 02/0 b 12/0 ± 03/0 b 19/0 ± 01/0 a

20:0C 02/0 ± 002/0 a 02/0 ± 001/0 a 02/0 ± 002/0 a

20:2C 02/0 ± 002/0 c 03/0 ± 003/0 b 04/0 ± 001/0 a

SFA1 52/10 ± 17/0 a 44/10 ± 09/0 a 90/9 ± 04/0 b

UFA2 30/89 ± 11/0 b 90/88 ± 09/0 b 91/88 ± 05/0 a

PUFA3 83/63 ± 05/0 c 35/64 ± 05/0 b 84/63 ± 08/0 b

PUFA/SFA 07/6 ± 10/0 a 17/6 ± 06/0 a 45/6 ± 04/0 b

UFA/SFA 48/8 ± 13/0 a 52/8 ± 14/0 a 99/8 ± 04/0 b

UFAهاي چرب اشباع(؛ )اسيد SFA (n=6ندارند، خطاي استاندارد ) دار ها اختالف معني درصد در بين ژنوتيپ 5خطاي استاندارد( هر رديف که داراي حروف مشترک هستند در سطح احتمال ±ميانگين )

3: ژنوتيپ محلي Zh3، و 2: ژنوتيپ محلي Zh2: ژنوتيپ محلي ، Zh1هاي چرب چند غيراشباع(، )اسيد PUFAهاي چرب غير اشباع(؛ )اسيد

1. saturated fatty acids 2. Unsaturated fatty acids

3. Polyunsaturated fatty acids

Page 8: یيابرهک ،رز ياهگنر اب )Juglan regia L.( ورگ زغم یشياسکا ... · 2019-12-08 · ) ص( زيياپ ، ةرامش ، ةرو{ ،ناريا متسيسويب

1394 پاييز، 3 ة، شمار46ة ، دورايران مهندسی بيوسيستم 282

ها به روش رنسيمت معموالً براي تعيين پايداري روغن

آمده براي دست نمودار به 3شود. شکل اکسيداسيون استفاده مي

اي( )قهوه 3Zh)کهربايي(، و 2Zh)زرد(، 1Zhهاي گردوي روغن

دهد. زمان القايي يا زمان با دستگاه رنسيمت را نشان مي

رسيدن ۀمقاومت به اکسيدشدن روغن، مدت زمان بين لحظ

اي است که توليد محصوالت نمونه به دماي مورد نظر و لحظه

يابد و سرعت افزايش مي حاصل از اکسيدشدن روغن به ۀثانوي

(. Gunstone et al., 2012) شود ساعت گزارش مي برحسب

سرعت اي که نمودار در آن به همچنين براي تعيين دقيق نقطه

القاي اکسيداتيو(، از منحني ۀدهد )زمان دور تغيير جهت مي

)کهربايي(، 2Zh)زرد(، 1Zhهاي گردوي آمده براي روغن دست به

فته شده اي( با دستگاه رنسيمت مشتق دوم گر )قهوه 3Zhو

است.

)زرد(، 1Zhهاي شده از مغز گردو القا )ساعت( روغن استخراج ةسلسيوس براي تعيين زمان دور ۀدرج 90آمده از دستگاه رنسيمت در دماي دست . نمودار به3شکل

2Zh 3)کهربايی(، وZh ( اي )قهوه

نتايج آزمون رنسيمت براي تعيين پايداري اکسيداتيو سه

)کهربايي(، و 2Zh)زرد(، 1Zhژنوتيپ مغز گردو شامل: گوناگون

3Zh بيشترين نشان داده شده است 5اي( در جدول )قهوه .

سلسيوس ۀدرج 90، و 110، 130ميزان پايداري در سه دماي

، 75/0ترتيب با زمان القاي به )زرد( 1Zhمربوط به ژنوتيپ

ساعت بود. کمترين مقدار پايداري را با اختالف 50/12، و 01/3

اي( )قهوه 3Zh)کهربايي( براي ژنوتيپ 2Zhکمي با ژنوتيپ

مشاهده شد. با افزايش دما از ميزان پايداري اکسيداتيو روغن

سلسيوس به ۀدرج 130طوري که در دماي کاسته شد به

کمترين ميزان خود رسيد.

هاي چرب از عوامل مؤثر ديگر بر اسيد ترکيب

هاي حاوي مقادير بيشتر اکسيداسيون روغن است. روغن

ها اکسيد هاي چرب غيراشباع بسيار سريع تر از ساير روغن اسيد

بودن، (. با افزايش ميزان غيراشباعParker et al., 2003شوند ) مي

سيون اکسيدا ۀزمان القا، و درپايان سرعت تشکيل ترکيبات اولي

(. تمام نتايج Martin-Polvillo, 2004يابد ) افزايش مي

مقدار کم پايداري اکسيداتيو روغن گردو 5آمده از شکل دست به

کند روغن گردو در مقايسه با دهد که ثابت مي را نشان مي

(.Savage, 2001هاي ديگر تقريباً ناپايدار است ) روغن

(اي )قهوه 3Zh)کهربايی(، و 2Zh)زرد(، 1Zhهاي شده از مغز گردو القاي اکسيداتيو روغن استخراج ة. پايداري اکسيداتيو روغن گردو برحسب طول دور4شکل

۰.۰۰

۵.۰۰

۱۰.۰۰

۱۵.۰۰

۹۰ ۱۱۰ ۱۳۰

Zh1 ( (زرد ۱۲.۵۰ ۳.۰۱ ۰.۷۵

Zh2 ( (کهربایی ۱۲.۴۶ ۲.۹۲ ۰.۷۳

Zh3 ( (قهوه ای ۱۲.۱۹ ۲.۸۲ ۰.۷۱

ء لقا

ه اور

ن دزما

اعس

)

(درجه سلسیوس)دما

Page 9: یيابرهک ،رز ياهگنر اب )Juglan regia L.( ورگ زغم یشياسکا ... · 2019-12-08 · ) ص( زيياپ ، ةرامش ، ةرو{ ،ناريا متسيسويب

283 ...هاي فيزيکی شيميايی و پايداري حميدي و همکاران: ارزيابی ويژگی

)زرد( 1Zhشده از ژنوتيپ القاي اکسيداتيو روغن گردوي استخراج ة. تغييرات طول دور5شکل

)کهربايی( 2Zhشده از ژنوتيپ القاي اکسيداتيو روغن گردوي استخراج ة. تغييرات طول دور6شکل

اي( )قهوه 3Zhشده از ژنوتيپ القاي اکسيداتيو روغن گردوي استخراج ة. تغييرات طول دور7شکل

القا برحسب ۀتغييرات طول دور 7، و 6، 5 هاي در شکل

1Zhهاي محلي شده از ژنوتيپ روغن گردوي استخراجدما در

صورت لگاريتم خطي اي( به )قهوه 3Zh)کهربايي(، و 2Zh)زرد(،

Y=ax+b ،نشان داده شده است. عالمت منفي شيب خط

۱۲.۵۰

۳.۰۱

۰.۷۵

y = -۰.۲۹x + ۳۷.۷۳

R² = ۰.۸۹

-۲.۰۰

۰.۰۰

۲.۰۰

۴.۰۰

۶.۰۰

۸.۰۰

۱۰.۰۰

۱۲.۰۰

۱۴.۰۰

۰ ۲۰ ۴۰ ۶۰ ۸۰ ۱۰۰ ۱۲۰ ۱۴۰

اء الق

ره دو

ن زما

اعس

)

(درجه سلسیوس)دمای

Zh1 (زرد)

۱۲.۴۶

۲.۹۲

۰.۷۳

y = -۰.۲۹x + ۳۷.۶۳

R² = ۰.۸۸

-۲.۰۰

۰.۰۰

۲.۰۰

۴.۰۰

۶.۰۰

۸.۰۰

۱۰.۰۰

۱۲.۰۰

۱۴.۰۰

۰ ۲۰ ۴۰ ۶۰ ۸۰ ۱۰۰ ۱۲۰ ۱۴۰

اء الق

ره دو

ن زما

اعس

)

(درجه سلسیوس)دمای

Zh2 (کهربائی)

۱۲.۱۹

۲.۸۴

۰.۷۱

y = -۰.۲۹x + ۳۶.۸۲

R² = ۰.۸۸

-۲.۰۰

۰.۰۰

۲.۰۰

۴.۰۰

۶.۰۰

۸.۰۰

۱۰.۰۰

۱۲.۰۰

۱۴.۰۰

۰ ۲۰ ۴۰ ۶۰ ۸۰ ۱۰۰ ۱۲۰ ۱۴۰

اء الق

ره دو

ن زما

اعس

)

(درجه سلسیوس)دمای

Zh3 ( ای قهوه )

Page 10: یيابرهک ،رز ياهگنر اب )Juglan regia L.( ورگ زغم یشياسکا ... · 2019-12-08 · ) ص( زيياپ ، ةرامش ، ةرو{ ،ناريا متسيسويب

1394 پاييز، 3 ة، شمار46ة ، دورايران مهندسی بيوسيستم 284

القا با افزايش دماست. از ۀروند نزولي طول دور ۀدهند نشان

شود که ص ميشيب معادالت خطي حاصل، مشخ ۀمقايس

در روغن القا برحسب افزايش دما ۀسرعت کاهش طول دور

با کمي اختالف با -294/0)زرد( با شيب 1Zhژنوتيپ محلي

بيشترين و -293/0)کهربايي( با شيب 2Zhروغن ژنوتيپ محلي

کمترين -287/0اي( با شيب )قهوه 3Zhدر روغن ژنوتيپ محلي

شود که با افزايش دما، مقدار است. بر اين اساس مشخص مي

3Zhالقا در روغن ژنوتيپ محلي ۀشدت کاهش طول دور

که در هر تر است در حالي ديگر کم ۀاي( نسبت به دو نمون )قهوه

اي( از )قهوه 3Zhالقا در روغن ۀشده طول دور سه دماي بررسي

)کهربايي( بيشتر بود. 2Zh)زرد( و 1Zhروغن ۀهر دو نمون

گيري کلی نتيجه

هاي متفاوت آمده مشخص شد که رنگ دست با توجه به نتايج به

اي( سه ژنوتيپ محلي گوناگون مغز گردو )زرد، کهربايي، و قهوه

(1Zh ،2Zh 3، وZh از نظر خصوصيات فيزيکي شيميايي مغز )

هاي چرب و پايداري اکسيداتيو روغن گردو و ترکيب اسيد

طوري که در بررسي ها تفاوت دارد. به شده از آن استحصال

دار گزارش شد. ژنوتيپ اين تأثير معني فاکتورهاي گوناگون

اي داراي بيشترين درصد روغن، با داشتن رنگ قهوه 3Zhمحلي

پروتئين، باالترين انرژي، و همچنين کمترين درصد آب بود.

با داشتن رنگ زرد داراي بيشترين مقدار 1Zhژنوتيپ محلي

بود. در مورد خصوصيات فيزيکي کربوهيدرات و فيبر خام

اي( داراي )قهوه 3Zhآمده ژنوتيپ محلي دست شيميايي روغن به

بيشترين ضريب شکست، اسيديته، و عدد يدي بود.

هاي گوناگون هاي چرب و نسبت آناليز حاصل از اسيد

اي بسيار مهم هستند نشان داد که ها که از نظر تغذيه آن

هاي چرب و بيشترين نسبت يداز کل اس PUFAباالترين درصد

UFA/SFA وPUFA/SFA 3مربوط به ژنوتيپZh اي( )قهوه

است. اما بررسي ميزان پايداري براساس آزمون رنسيمت، داراي

ها بود و بيشترين ميزان پايداري روند متفاوت با ساير فاکتور

در PUFAبود. )زرد( 1Zhاکسيداتيو مربوط به روغن ژنوتيپ

و همين امر بودهاي ديگر بيشتر از روغناي( ه)قهو 3Zhروغن

اي( به )قهوه 3Zhتربودن مقاومت اکسيداتيو در روغن دليل کم

از نظر )زرد( 1Zhديگر بود. همچنين، روغن ۀنسبت دو نمون

غيراشباعي که در پايدار هاي چرب اشباع و تک ميزان اسيد

ديگر بود که ۀتر از دو نمون اکسيداتيو روغن تأثيرگذار است، غني

ۀتواند پايداري اکسيداتيو را در مقايسه با دو نمون اين مسئله مي

توجيه کند. اي( )قهوه 3Zhو )کهربايي( 2Zhديگر روغن

سپاسگزاري

نگارندگان از آزمايشگاه مرکزي، پرديس کشاورزي، و منابع

طبيعي دانشگاه تهران، و پژوهشگاه ملي استاندارد براي

ستگاه و تجهيزات آزمايشگاهي تشکر و دراختيارگذاشتن د

کنند. قدرداني مي

REFERENCES Albert, C. M., Oh, K., Whang, W., Manson, J. E.,

Chae, C. U., Stampfer, M. J. & Hu, F. B. (2005).

Dietary α-linolenic acid intake and risk of sudden

cardiac death and coronary heart disease.

Circulation, 112(21), 3232-3238.

Amaral, J. S., Casal, S., Pereira, J. A., Seabra, R. M. &

Oliveira, B. P. (2003). Determination of sterol

and fatty acid compositions, oxidative stability,

and nutritional value of six walnut (Juglans regia

L.) cultivars grown in Portugal. Journal of

Agricultural and Food Chemistry, 51(26), 7698-

7702.

AOAC, (1990). AOAC; Official Methods of Analysis.

(15th edition) Association of Official Analytical

Chemists, Washington, DC, USA (1990).

AOCS, (1998). Official Methods and Recommended

Practices of the American Oil Chemists Society.

Methods Ca 6b-53, Cd 3a-63 and Cd 3-25, 5th

ed. AOCS Press, Champaign, IL, USA.

Arzani, K., Mansouri‐Ardakan, H., Vezvaei, A. &

Roozban, M. R. (2008). Morphological variation

among Persian walnut (Juglans regia L.)

genotypes from central Iran. New Zealand

Journal of Crop and Horticultural Science, 36(3),

159-168.

Atefi, J. (1997). Study on phenological and

pomological characters on walnut promising

clones in Iran. In III International Walnut

Congress, 442 (pp. 101-108).

Çaǧlarırmak, N. (2003). Biochemical and physical

properties of some walnut genotypes (Juglans

regia L.). Food/Nahrung, 47(1), 28-32.

Dogan, M. & Akgul, A. (2005). Fatty acid composition

of some walnut (Juglans regia L.) cultivars from

east Anatolia. Grasas y Aceites, 56(4), 328-331.

Ebrahimi, A., Fattahi Moghadam, M., Zamani, Z. &

Vahdati K. (2009) an investigation on genetic

diversity of 608 Persian walnut accessions for

screening of some genotypes of superior traits.

Iranian Journal of Horticultural Science, 40(4):

83-94. (In farsi)

Food and Agriculture Organization. (2011). FAO-

statistical yearbook Agricultural production,

fromhttp://faostat3.fao.org/faostat-gateway/ go/

to/ compare/Q/QC/E).

Gharibzahedi, S. M. T., Mousavi, S. M., Hamedi, M.,

Rezaei, K. & Khodaiyan, F. (2013). Evaluation of

physicochemical properties and antioxidant

activities of Persian walnut oil obtained by

several extraction methods. Industrial Crops and

Products, 45, 133-140.

Ghasemi, M., Arzani, K., Hassani, D. & Ghasemi, Sh.

(2010). Fatty acids composition of some selected

walnut (Juglans regia L.) genotypes in Markazi

Page 11: یيابرهک ،رز ياهگنر اب )Juglan regia L.( ورگ زغم یشياسکا ... · 2019-12-08 · ) ص( زيياپ ، ةرامش ، ةرو{ ،ناريا متسيسويب

285 ...هاي فيزيکی شيميايی و پايداري حميدي و همکاران: ارزيابی ويژگی

province. Iranian J. Food Sci. Technol. 7(1): 31-

37. (in Farsi)

Golzari, M., Rahemi, M., Hassani, D., Vahdati, K. &

Mohammadi, N. (2013). Protein content, fat and

fatty acids of kernel in some Persian walnut

(Juglans regia L.) cultivars affected by kind of

pollen. Journal of Food Science and Technology,

38(10), 21-31. (In Farsi)

Gunstone, F. D., Harwood, J. L. & Dijkstra, A. J.

(2012). The lipid handbook with CD-ROM. CRC

Press.

Hassani, D., Atefi, J., Haghjooyan. R., Dastjerdi, R.,

Keshavarzi, M., Mozaffari, M. R., Soleimani, A.,

Rahmanian, A. R., Nematzadeh, F. & Malmir, A.

(2012). Jamal, a new walnut cultivar for moderate

cold areas of Iran. Seed and Plant Improvement

Journal, 28(1): 525-528. (In farsi) Kabas, O., Yilmaz, E., Ozmerzi, A. & Akinci, İ.

(2007). Some physical and nutritional properties

of cowpea seed (Vigna sinensis L.). Journal of

food engineering, 79(4), 1405-1409.

Lavedrine, F., Ravel, A., Villet, A., Ducros, V. &

Alary, J. (2000). Mineral composition of two

walnut cultivars originating in France and

California. Food Chemistry, 68(3), 347-351.

Mao, X. Y. & Hua, Y. F. (2012). Chemical

composition, molecular weight distribution,

secondary structure and effect of NaCl on

functional properties of walnut (Juglans regia L)

protein isolates and concentrates. Journal of Food

Science and Technology, 1-10.

Martínez, M. L. & Maestri, D. M. (2008). Oil chemical

variation in walnut (Juglans regia L.) genotypes

grown in Argentina. European journal of lipid

science and technology, 110(12), 1183-1189.

Martínez, M. L., Mattea, M. A., & Maestri, D. M.

(2008). Pressing and supercritical carbon dioxide

extraction of walnut oil. Journal of food

engineering, 88(3), 399-404.

Martin-Polvillo, M., Márquez-Ruiz, G. & Dobarganes,

M. C. (2004). Oxidative stability of sunflower

oils differing in unsaturation degree during long-

term storage at room temperature. Journal of the

American Oil Chemists' Society, 81(6), 577-583.

Miraliakbari, H. & Shahidi, F. (2008). Antioxidant

activity of minor components of tree nut oils.

Food Chemistry, 111(2), 421-427.

Mohammadi-Ghermezgholi, K. H., Vesali, F.,

Fellegari, R. & Ghaffari, H. (2011). Separation of

walnut shell from kernels and kernel

classification based on color using invariable

moments, artificial networks and the method of

discriminant analysis. Journal of Food Research,

21(3), 305. (In farsi)

Parker, T. D., Adams, D. A., Zhou, K., Harris, M. &

Yu, L. (2003). Fatty Acid Composition and

Oxidative Stability of Cold‐pressed Edible Seed

Oils. Journal of food science, 68(4), 1240-1243.

Pereira, J. A., Oliveira, I., Sousa, A., Ferreira, I. C.,

Bento, A. & Estevinho, L. (2008). Bioactive

properties and chemical composition of six

walnut (Juglans regia L.) cultivars. Food and

chemical toxicology, 46(6), 2103-2111.

Rezaei, R., Hassani, G. h., Hassani, D. & Vahdati, K.

(2008). Morphobiological characteristics of some

newly selected walnut genotypes from seedling

collection of Kahriz-Orumia. Iranian Journal of

Horticultural Science and Technology, 9: 205-

214. (In farsi)

Savage, G. P. (2001). Chemical composition of

walnuts (Juglans regia L.) grown in New

Zealand. Plant Foods for Human Nutrition,

56(1), 75-82.

Sharma, O. C. & Sharma, S. D. (2001). Genetic

divergence in seedling trees of Persian walnut

(Juglans regia L.) for various metric nut and

kernel characters in Himachal Pradesh. Scientia

horticulturae, 88(2), 163-171.

Vahdati, K. & Shahani A. R. (2006) Establishment of

Walnut Nursury. Khaniran. Tehran. (In farsi)

Vanhanen, L. P. & Savage, G. P. (2006). The use of

peroxide value as measure of quality for walnut

stored at five different temperatures using three

different types of packaging. Food chemistry, 99,

64-69.

Vazvaei, A., Vahdati, K. & Tajabadi, A. (2004)

Evaluation guide walnut, pistachio and almond

trees. Tehran: Khaniran. (In farsi)

Venkatachalam, M. & Sathe, S. K. (2006). Chemical

composition of selected edible nut seeds. Journal

of agricultural and food chemistry, 54(13), 4705-

4714.

Warmund, M. R., Elmore, J. R., Adhikari, K. &

McGraw, S. (2009). Descriptive sensory analysis

of light, medium, and dark colored kernels of

black walnut cultivars. Journal of the Science of

Food and Agriculture, 89(11), 1969-1972.

Yang, J., Liu, R. H. & Halim, L. (2009). Antioxidant

and antiproliferative activities of common edible

nut seeds. LWT-Food Science and Technology,

42(1), 1-8.

Yerlikaya, C., Yucel, S., Erturk, Ü. & Korukluoğlu, M.

(2012). Proximate composition, minerals and

fatty acid composition of Juglans Regia L.

genotypes and cultivars grown in Turkey.

Brazilian Archives of Biology and Technology,

55(5), 677-683.

Zeneli, G., Kola, H. & Dida, M. (2005). Phenotypic

variation in native walnut populations of

Northern Albania. Scientia horticulturae, 105(1),

91-100.