НАМУНАИ САВОЛУ МАСЪАЛАҲОИ ТЕСТoktj.ru/download/files/Mmt/namudhoitesty/Namunai...НАМУНАИ ВАРАҚАИ ҶАВОБҲОИ ТЕСТ..... 113 СУБТЕСТИ

НАМУНАИ САВОЛУ МАСЪАЛАҲОИ ТЕСТ

КОМПОНЕНТИ А

2

МУНДАРИҶА

СУБТЕСТИ ЗАБОНИ ТОҶИКӢ варианти 1 ................................................................................... 3

СУБТЕСТИ ЗАБОНИ ТОҶИКӢ варианти 2 ................................................................................... 8

СУБТЕСТИ ЗАБОНИ ТОҶИКӢ варианти 3 ................................................................................. 13






СУБТЕСТИ МАТЕМАТИКА варианти 1........................................................................................ 45








СУБТЕСТИ ТАЪРИХИ ХАЛҚИ ТОҶИК ВА АСОСҲОИ ДАВЛАТ ВА ҲУҚУҚ

варианти 1 ............................................................................................................................................... 74


варианти 2 ............................................................................................................................................... 79


варианти 3 ............................................................................................................................................... 83


варианти 4 ............................................................................................................................................... 88


варианти 5 ............................................................................................................................................... 93


варианти 6 ............................................................................................................................................... 98


варианти 7 ............................................................................................................................................. 103


варианти 8 ............................................................................................................................................. 107

КАЛИДҲОИ ТЕСТ ...................................................................................................................................... 112

НАМУНАИ ВАРАҚАИ ҶАВОБҲОИ ТЕСТ .................................................................................. 113

3

СУБТЕСТИ ЗАБОНИ ТОҶИКӢ

Варианти 1

1. Дар кадом гурӯҳи калимаҳо ҳарфи ъ (аломати сакта) афтад, маъно тағйир

меёбад?

А) аъзам, фаъол

В) шамъ, васеъ

С) эълон, таърих

D) раъд, суръат

2. Дар кадом ҳолат дар калимаҳое монанди «ангиштсанг», «баландқомат»,

«бистнафарӣ» ҳодисаи фонетикии афтидани овоз мушоҳида мешавад?

А) ҷойивазкунии овозҳо

В) пайиҳам омадани ду-се ҳамсадо

С) тағйир ёфтани талаффуз

D) монандшавии овозҳо

3. Дар матни зерин имлои кадом калимаҳо нодуруст аст?

Аз Йусуфӣ исбот пурсидаанд, ки ғойати тавозӯъ чист?

Гуфт: - Он ки аз хона бурун ойӣ ва ҳар киро бинӣ, чунон донӣ, ки беҳтар аз туст (Аттор).

А) Йусуфӣ, ғойат

В) пурсидаанд, гуфт

С) он ки, ҳар ки

D) тавозӯъ, беҳтар

4. Калимаҳои «мувофиқ» ва «муносиб», «хоксор» ва «фурӯтан», «ситампеша» ва

«золим» аз ҷиҳати маъно чӣ гунаанд?

А) ҳамреша

В) сермаъно

С) ҳаммаъно (синоним)

D) зидмаъно (антоним)

5. Кадоме аз ин воҳидҳои фразеологӣ (таъбирҳо) маънои «шахси бадгуҳар ва

беманфиат»-ро ифода мекунад?

А) хори сари девор

В) гули сари сабад

С) нахӯди пеши қошуқ

D) ба оши тайёр баковул

6. Матни зерин дар кадом услуб навишта шудааст?

“Дӯсти мушфиқу меҳрубонам! Номаат ҳангоме расид, ки пас аз як ҳафта беморӣ ва

истироҳат аз хона барои ҳавохӯрӣ ба берун мерафтам....”

А) услуби илмӣ

В) услуби бадеӣ

С) услуби публисистӣ

D) услуби расмӣ

7. Имлои кадом гурӯҳи исмҳо дуруст аст?

А) норак, роғун

В) худо, нодир

С) сапеда, бомдод

D) ҷумҳӯрӣ, қишвар

4

8. Дар кадом сатр имлои нумеративҳо бо шумора дуруст нест?

А) як-ду бех ниҳол, се-чор дона чормағз, ду-се дарза алаф

В) 3-то дарвоза, 4-то ҳавлӣ, 5-то бӯстонсаро

С) якто китобхона, панҷоҳу ду нафар корманд, дусад нусха маҷалла

D) ду дона китобҳо, як даста гулҳо, ду нафар донишҷӯён

9. Дар байти зерин калимаи «банда»-ро бо кадом ҷонишин иваз кардан мумкин аст?

Банда, имрӯз панҷ рӯз гузашт,

Ки бар ин деҳа мезанам фарёд. (Салмони Соваҷӣ)

А) Мо В) Ман С) Ту D) Вай

10. Дар кадом гурӯҳи ибораҳо сифатҳо дар дараҷаи олӣ ифода ёфтаанд?

А) марди чеҳракушод, пири солхӯрда

В) духтари абрӯкамон, зани қоматбаланд

С) калонтарин шаҳр, наздиктарин дӯст

D) кори дусоата, танаффуси нисфирӯзӣ

11. Дар номи кадом асар шумораи таркибӣ омадааст?

А) «Ҳазору як шаб»

В) «Чор унсур»

С) «Ҳафт пайкар»

D) «Панҷсад ҳадис»

12. Тарзи навишти кадоме аз ин ибораҳо дуруст нест?

А) дафъи бало

В) мавзӯъи дарс

С) табъи хуш

D) навъи пахта

13. Ибораи «китобро хондан» чӣ хел сохта шудааст?

А) ба воситаи бандаки изофӣ

В) ба воситаи пешоянд

С) ба воситаи пасоянд

D) ба воситаи пешванд

14. Дар кадом маврид дар охири ҷумла сенуқта гузошта мешавад?

А) агар ҷумла оҳанги пурсиш дошта бошад

В) агар ҷумла мазмуни хабарӣ дошта бошад

С) агар оҳанги баён баланд ва амрӣ бошад

D) агар ҷумла нопурра бошад

15. Дар ҷумлаи “Пас аз омӯхтани илмҳои мантиқ, табииёт, фалсафа ва нуҷум ба

ёд гирифтани илми тиб рағбат намудам” кадом аъзои ҷумла чида шуда

омадааст?

А) мубтадо В) хабар С) муайянкунанда D) пуркунанда

16. Дар байти зерин хабар дар кадом замони гузаштаи феъл ифода ёфтааст?

Сараш бар санг мезад рӯди кӯҳӣ,

Ба доман чанг мезад рӯди кӯҳӣ. (Мирзо Турсунзода)

А) замони гузаштаи дур

В) замони гузаштаи ҳикоягӣ

С) замони гузаштаи наздик

D) замони гузаштаи нақлӣ

5

17. Дар ҷумлаи зерин ба ҷойи сенуқта пайвандаки мувофиқро гузоред.

… меваҳо тез пазанд, зимистон барвақт меояд.

А) Ҳамин ки В) Зеро ки С) Агар D) Азбаски

18. Ҷумларо аз рӯйи мазмун пурра кунед.

Ҳама меҳнатро вазифаи аввалиндараҷаи худ мешуморанд, чунки …

А) меҳнат кунӣ, роҳат мебинӣ

В) меҳнат накунӣ, нон намехӯрӣ

С) меҳнат асоси зиндагии инсон нест

D) меҳнат асоси зиндагии инсон аст

19. Дар ҷумлаи зерин ба ҷойи сенуқта калимаи мувофиқи ба вазифаи пасоянд

омодаро гузоред.

“Ба ҳавлӣ расидан ... ба таги себ тохтем”

А) барин В) замон С) интараф D) инҷониб

20. Вобаста ба мувофиқати замонии мубтадо ва хабар ба ҷойи сенуқта

феълҳои мувофиқро гузоред.

Пас аз вафоти Хоҷа Умар Илёси ҷавон илмҳои замонаро ... ва ба зиндагии мустақилона

қадамҳои устувор ...

А) омӯхт, гузошт

В) меомӯхт, мегузошт

С) омӯхта, гузошта истодааст

D) меомӯзад, хоҳад гузошт

21. Дар ҷумлаи зерин ба ҷойи нуқтаҳо зарфи миқдору дараҷаи мувофиқро

гузоред. «Хонанда аз ҷавоби худ …. хурсанд буд»

А) зиёд В) кам-кам С) бағоят D) як миқдор

22. Бо истифода аз муродифҳои луғавӣ ҷумларо пурра кунед.

«Абӯалӣ ибни Сино соли 1037 аз бемории шадид бо ин ҷаҳон … »

А) вафот кард В) даргузашт С) тарк кард D) падруд гуфт

23. Байти зерини Устод Рӯдакӣ кадом маъниро бозгӯйӣ мекунад?

Ҳар кӣ н-омӯхт аз гузашти рӯзгор,

Низ н-омӯзад зи ҳеч омӯзгор.

А) дониш чароғи роҳи зиндагист

В) таҷрибаи зиндагӣ беҳтарин омӯзгор аст

С) омӯзгорро эҳтиром бояд кард

D) аз омӯзгор ҳеч кас ҳеҷ чиз наомӯзад

24. Кадоме аз шарҳҳои додашуда ба мисраи якуми байти зерини Абулқосими

Фирдавсӣ мувофиқ аст?

Тавоно бувад, ҳарки доно бувад,

Ба дониш дили пир барно бувад.

А) аз тавоноӣ инсон ба доноӣ мерасад

В) ҳар кас ки тавоно аст, доно аст

С) донишмандии инсон маҳз дар тавоноии ӯст

D) қудрату тавоноии инсон маҳз дар дониш аст

6

1 2 3 4 А B C D

5

25. Ба имлои ҳарфҳои “у” ва “ӯ” диққат дода, барои ҳар калимаи сутуни якум

шарҳи мувофиқро аз сутуни дуюм интихоб намоед.

А) бур

В) бӯр

С) гул

D) гӯл

1) исми ҷинс: порчаи оҳаксанг

2) сифат: нодон, бефаҳм

3) сифати феълӣ: сифати амал

4) исми кул: номи умумии ашё

5) асоси феъл: пора кардан

Ҷавоб:

26. Ба кадом услуби баён мувофиқ будани ҷумлаҳои сутуни якумро муайян

кунед.

А) Мара очам сохтаст-ку!?

В) Сараъзоро асоси ҷумла меноманд

С) Диққат! Имрӯз соати 1600 дар

маҷлисгоҳи мактаб бо адиби

шинохта Хаёлӣ вохӯрӣ баргузор

мегардад

D) Биное ва нобиное дар роҳ рафиқи

сафар буданд...

1) услуби илмӣ

2) услуби расмӣ

3) услуби бадеӣ

4) услуби гуфтугӯӣ

5) услуби

публисистӣ

Ҷавоб:

27. Ба кадом маънои маҷозӣ истифода шудани ибораҳои сутуни якумро аз

сутуни дуюм нишон диҳед.

А) дили кашол

В) дили пурхун

С) дили сангин

D) дили танг

1) дили бераҳм, бешафқат

2) дили осуда, хотирҷамъ

3) дили бесабру қарор

4) дили боумед, моил ба чизе

5) дили ғамгин, пурдарду алам

Ҷавоб:

28. Бо истифода аз калимаҳои сутуни якум ва сутуни дуюм ибора созед.

А) аъзо

В) суръат

С) нафъ

D) рафъ

1) мушкилот

2) бисёр

3) маҳфил

4) маҷалла

5) баланд Ҷавоб:

1 2 3 4 А B C D

5

1 2 3 4 А B C D

5

1 2 3 4 А B C D

5

7

29. Ба ҷойи нуқтаҳо аз сутуни дуюм зарфҳои мувофиқро гузоред.

А) Ҷурҷонӣ аз камоли мондагӣ ... нафас

мегирад.

В) Вера ва Шодигул … қадам монда

рафтанд.

С) Ёдгор шунидаҳояшро ...ба Гулнор нақл

кард.

D) Аз рӯйи гуфтаҳои онҳо муҳаббатам дар

ҳаққи Аҳмадмахдум ... зиёдтар ва афзун

мегардад.

1) базӯр-базӯр

2) рӯз то рӯз

3) ягон-ягон

4) шунидан

замон

5) оҳиста-

оҳиста

Ҷавоб:

30. Маълумоти дар ду сутун додашударо тавре ба ҳам пайваст намоед, ки

мувофиқан матни мухтасар доир ба ҳаёт ва эҷодиёти Абӯалӣ ибни Сино

ҳосил шавад.

А) Сино вақте ба даҳсолагӣ

расид,

В) Илми ҳисобро

С) Дар камтарин фурсат

D) Бисту се асари Ибни Сино

1) Қуръон ва миқдори зиёде аз

илми адабиётро ёд

гирифта буд

2) ҳалли масъаларо дар хоб

медид

3) илми тибро фаро гирифт ва

беморонро парасторӣ

мекард

4) аз марде, ки сабзӣ

мефурӯхт, ёд гирифт

5) ба забони форсии тоҷикӣ

навишта шудааст Ҷавоб:

1 2 3 4 А B C D

5

1 2 3 4 А B C D

5

8


Варианти 2

1. Дар кадом гурӯҳи калимаҳо бо иваз намудани ҳарфи аввал (ба ҳамсадоҳои

ҷуфт) маънои калима тағйир меёбад?

А) синф, сафед, калон

В) банд, ваҳм, фасл

С) фарш, деҳа, соз

D) баҳр, лаб, бисёр

2. Ба имлои калимаҳое, ки дар таркибашон садоноки “ӯ” ва “у” доранд, диққат

диҳед. Кадоме аз ин калимаҳо маънои “аҳмақ”, “нодон”-ро дорад?

А) кӯл В) кул С) гӯл D) гул

3. Дар ҷумлаи зерин имлои кадом калимаҳо нодуруст аст?

Оби баҳру уқйонусҳоро истеъмол кардан мумкин нест, зеро дар онҳо модаҳои

химийавии барои тансиҳатии одам зийоновар бисёр ҳастанд.

А) уқйонус, химийа, зийоновар

В) об, баҳр, истеъмол кардан

С) тансиҳатӣ, одам, бисёр

D) онҳо, моддаҳо, тансиҳатӣ

4. Кадом гурӯҳи калимаҳо ҳаммаъно (муродиф, синоним) ҳастанд?

А) қалам, рангдон, килк

В) меҳр, хуршед, офтоб

С) шона, ток, боз

D) хубӣ, шодӣ, зебоӣ

5. Дар ҷумлаи “Онҳо ҳеҷ гоҳ ба шаъни оила, диёр ва халқашон иснод наоварда, бо

ҷонбозиҳои худ сари моро ба осмон мерасонанд” ифодаи (таъбири) “сари моро ба

осмон мерасонанд” ба кадом маънӣ омадааст?

А) сари моро то ба осмон баланд мебардоранд

В) қадди мо баланд мешавад, сарамон ба осмон мерасад

С) моро иззату эҳтиром мекунанд, мо хурсанд мешавем

D) моро хурсанд мекунанд, мо аз онҳо ифтихор мекунем

6. Услуби кадоме аз навиштаҳои зерин публисистӣ аст?

А) мақола, очерк

В) ҳикоя, повест

С) номаи падар ба писар

D) шарҳи ҳол (автобиография)

7. Дар кадом сатр имлои шумораҳо дуруст нест?

А) як-ду, се-чор, панҷ-даҳ, даҳ-бист

В) панҷо, ҳафтот, ҳаштот, нават

С) сеяк, чоряк, шашяк, аз панҷ ду

D) ду дона китоб, як даста гул, ду нафар донишҷӯ

9

8. Дар кадом гурӯҳ исмҳо дар шумораи ҷамъ омадаанд?

А) шубон, меҳмон, корвон

В) оҳувон, қувон, булбулон

С) гулистон, оташдон, намакдон

D) тобистон, зимистон, меҳргон

9. Дар кадом гурӯҳи ибораҳо сифатҳо дар дараҷаи олӣ ифода ёфтаанд?

А) марди чеҳракушод, пири солхӯрда

В) духтари абрӯкамон, зани қоматбаланд

С) шаҳри хеле калон, дӯсти аз ҳама наздик

D) кори дусоата, танаффуси нисфирӯзӣ

10. Дар байти зерин калимаи «эшон»-ро ба кадом ҷонишин иваз кардан мумкин аст?

Сиёвуш чу рухсори эшон бидид,

Зи дил боз оҳи дигар баркашид. (Абулқосими Фирдавсӣ)

А) онҳо В) шумо С) ман D) мо

11. Дар номи кадом асар шумораи мураккаб омадааст?

А) «Ҳазор тарона»

В) «Ҳазору як шаб»

С) «Ҳафт пайкар»

D) «Панҷсад ҳадис»

12. Мисраи зерини Фирдавсӣ кадом хели ҷумлаи сода аст?

Нигаҳ кун бад-ин лашкари номдор…

А) ҳикоягӣ В) саволӣ С) амрӣ D) хитобӣ

13. Дар ҷумлаи зерин хабар (зинда кардааст) дар кадом замони гузаштаи феъл

ифода ёфтааст?

“Шоҳнома” асарест, ки Фирдавсӣ ба воситаи он таърихи чандинасраи гузаштаи халқи

моро зинда кардааст.

А) замони гузаштаи нақлӣ

В) замони гузаштаи ҳикоягӣ

С) замони гузаштаи наздик

D) замони гузаштаи дур

14. Ба ҷойи сенуқта феъли ҳоли мувофиқро гузоред.

Модар ... духтарчаашро мехобонд.

А) пичирросзанон

В) аллагӯён

С) гапзанон

D) хандону шукуфон

15. Бо истифода аз муродифи луғавии мувофиқ ҷумларо пурра кунед.

... , ки Ҷомӣ зимистону тобистон ҷомаи одии пахтагин мепӯшиданд.

А) Нақл мекунанд В) Баён мекунанд С) Гуфта медиҳанд D) Иброз медоранд

10

16. Ба ҷойи сенуқта сифати мувофиқро гузоред.

Олим, файласуф, табиб ва шоири ... Абӯалӣ ибни Сино 23 асарашро ба забони форсии

тоҷикӣ навиштааст.

А) калон В) азим С) бузург D) кабир

17. Вобаста ба мувофиқати замонии мубтадо ва хабар ба ҷойи сенуқта феъли

мувофиқро гузоред.

Соли 1980 дар шаҳри Душанбе 1000-солагии Абӯалӣ ибни Сино ...

А) ҷашн мегиранд

В) ҷашн гирифтанд

С) ҷашн гирифта мешавад

D) ҷашн гирифта шуд


«Ҳофиз чунон форам месуруд, ки …»

А) ба дили кас ғаму андӯҳ ҷой мекард

В) ба кас ҳаловат мебахшид

С) ба дили ҳеҷ кас намеғунҷид

D) ҳама зери лаб такрор мекарданд

19. Дар ҷумлаи зерин ба ҷойи сенуқта феъли ҳоли мувофиқро гузоред.

Мӯзаҳои ялтосиашро ... пасу пеш рафта меомад (Р. Ҷалил)

А) пичирросзанон В) ғурросзанон С) хорон-хорон D) ғарч-ғарчкунон

20. Дар ҷумлаи зерин ба ҷойи нуқтаҳо аз ҷуфтҳои синонимии додашуда

мувофиқашро гузоред: «Китоб дӯсти ... инсон аст»

А) хубтари С) беҳтарини

В) аз ҳама хубтари D) аз ҳама беҳтари

21. Ҷумларо бо мувофиқати замонии хабар ва мубтадо пурра кунед.

«Бобак фикр карда аз «Шоҳнома» байтҳои дахлдорро ба ёд овард ва … »

А) дармонда-дармонда хонд

В) дармонда-дармонда мехонд

С) дармонда-дармонда мехонад

D) дармонда-дармонда хонда истодааст

22. Дар ҷумлаи зерин ба ҷойи сенуқта муродифи луғавии мувофиқро

гузошта, ҷумларо пурра кунед.

“Самарқандиён бо роҳбарии Ғӯрак мардонавор ба муқобили арабҳо ...”

А) меситезиданд

В) меразмиданд

С) ҷангу ҷидол мекарданд

D) задухӯрд мекарданд

23. Маънои байти зерини Абӯабдуллоҳи Рӯдакӣ кадом аст?

Ҳеҷ шодӣ нест андар ин ҷаҳон

Бартар аз дидори рӯйи дӯстон.

А) беҳтарини корҳо шодӣ кардан аст

В) беҳтарин хушнудӣ дидан ва суҳбати дӯстон аст

С) дар ҷаҳон ҳеҷ гуна шодие вуҷуд надорад

D) дидани рӯйи дӯстон ҳеҷ гуна шодӣ нест

11

24. Абулқосими Фирдавсӣ дар байти зерин чӣ гуфтан мехоҳад?

Набошад ҳаме неку бад пойдор,

Ҳамон беҳ, ки некӣ бувад ёдгор.

А) неку бад пойдор нест, вале ёдгор аст

В) некию бадӣ ҳамеша ҷовидон мемонанд

С) беҳтар он аст, ки некиву бадӣ ҳар ду ёдгор бувад

D) накӯӣ беҳтарини корҳост, ки ёдгор мемонад

25. Ҷузъи дуюми таркибҳои ҷуфтро аз сутуни дуюм ёбед.

А) азобу

В) шоду

С) сиҳату

D) ғаму

1) саломат

2) ғусса

3) хуррам

4) қувват

5) машаққат

Ҷавоб:

26. Шарҳи дурусти ибораҳои фразеологиро аз сутуни дуюм ёбед.

А) ақли худро хӯрдан

В) аз худ рафтан

С) аз забон афтодан

D) ба девор гуфтан

1) беқадр шудан, аҳамиятро гум

кардан

2) сухан ва муроҷиати беҳуда

кардан

3) кореро фикр накарда иҷро

кардан

4) мағрур шудан, ҳадди худро

надонистан

5) бо касе аҳду паймон кардан

Ҷавоб:

27. Ба кадом маънои маҷозӣ истифода шудани ибораҳои сутуни якумро аз

сутуни дуюм нишон диҳед.

А) гули бехор

В) гули рангин

С) гули пажмурда

D) гули коғазин

1) рӯйи зебо, чеҳраи гулгун

2) чизи беайб, бенуқсон

3) чизи қалбакӣ, сохта

4) гули тозарӯида, навшукуфта

5) рӯйи зард; афсурда, ғамгин

Ҷавоб:

1 2 3 4 А B C D

5

1 2 3 4 А B C D

5

1 2 3 4 А B C D

5

12

28. Дар мувофиқати калимаҳои ду сутун ибора созед.

А) садди

В) синни

С) кулли

D) қадди

1) томактабӣ

2) расо

3) роҳ

4) мардум

5) калонсол Ҷавоб:

29. Ба ҷойи нуқтаҳо аз сутуни дуюм зарфҳои миқдору дараҷаи мувофиқро

гузоред.

А) Қарибиҳои бегоҳ бобо ... ба гап

даромад

В) Одамон ... ба ҳар тараф паҳн шуданд

С) Ҳар рӯз ... кор кунӣ, саломатиат зуд

барқарор мегардад

D) Ҳавопаймо роҳи моро ... наздик

гардонд

1) дучанд

2) каме

3) ду-ду

4) як дараҷа

5) кам-кам

Ҷавоб:

30. Муайян намоед, ки суханони (мазмуни байтҳои) дар сутуни дуюм

додашударо кадоме аз ин адибон гуфтааст.

А) Абӯабдуллоҳи

Рӯдакӣ

В) Абулқосими

Фирдавсӣ

С) Абӯалӣ ибни Сино

D) Камоли Хуҷандӣ

1) мард он касест, ки ба

дармондагон дасти ёрӣ

дароз мекунад

2) китоб беҳтарин дӯсти кунҷи

танҳоист

3) аз зери замин то ба осмон

ҳамаи мушкилоти ҷаҳонро

ҳал кардаам

4) чун ту дар ғурбат

наафтодаӣ, аз ҳоли мани

ғариб хабар надорӣ

5) тавоноии инсон маҳз дар

дониши ӯст

Ҷавоб:

1 2 3 4 А B C D

5

1 2 3 4 А B C D

5

1 2 3 4 А B C D

5

13


Варианти 3

1. Дар кадом калимаҳо садоноки -ӣ ба вазифаи пасванд (суффикс)-и

калимасоз омадааст?

А) рафтӣ, омадӣ, гуфтӣ С) моҳӣ, тӯтӣ, ҳавлӣ

В) ту доноӣ, ту муаллимӣ D) дӯстӣ, шодӣ, хушбахтӣ

2. Дар кадом гурӯҳи калимаҳо бо иваз намудани ҳарфи -ӯ ба -у калима

маънои нав пайдо мекунад?

А) рӯз, рӯза, рӯзӣ С) бӯйидан, рӯйидан, сӯхтан

В) хӯрд, хӯр, кӯл D) хӯрок, пӯшок, нӯшокӣ

3. Бо афтидани ҳарфи -ъ маънои кадом калима тағйир меёбад?

А) мавзӯъ В) шурӯъ С) тобеъ D) манъ

4. Кадом калимаҳо бо калимаи “кишвар” ҳаммаъно (синоним)-анд?

А) деҳа, русто С) диёр, сарзамин

В) кӯча, гузар D) маҳал, ноҳия

5. Дар ҷумлаи “Ба хона ки дароӣ, чашму забонро нигоҳ дор” ибораи (таъбири)

“чашму забонро нигоҳ доштан” ба кадом маънӣ омадааст?

А) ба ҳар тараф нанигаристан ва хомӯш будан

В) ба ҳар тараф нарафта, дар ҷойи худ истодан

С) ба ҳар тарафи хона нигоҳ кардан

D) ба ҳар тарафи хона нигоҳ карда гап задан

6. Хабару мақолаҳо дар бораи воқеаҳои дохилию хориҷӣ дар нашрияҳо ба

кадом услуби баён тааллуқ доранд?

А) расмӣ (коргузорӣ) С) илмӣ

В) публисистӣ D) бадеӣ

7. Дар кадом сатр имлои шумораи 1844 дуруст аст?

А) як ҳазору ҳаштсаду чилу чор С) якҳазору ҳаштсаду чилучор

В) якҳазору ҳашт саду чилу чор D) як ҳазору ҳаштсаду чилучор

8. Дар кадом банд ҷамъбандии исмҳои “бофанда” ва “навозанда” дуруст аст?

А) бофандаён, навозандаён С) бофандагиён, навозандагиён

В) бофандагон, навозандагон D) бофандагонҳо, навозандагонҳо

14

9. Дар байти зерин ибораи «модари хеш»-ро боз чӣ гуна ифода кардан

мумкин аст?

Бо модари хеш меҳрубон бош,

Омодаи хидматаш ба ҷон бош. (Эраҷ Мирзо)

А) модари ман С) модари ту

В) модари вай D) модари худ

10. Дар чистони зерин феълҳои “суҳбат мекунад”, “ривоят мекунад”, “афзун

мекунад” ва “ҳикоят мекунад” кадом шахс ва шумораро нишон медиҳанд?

Ҳамдаме дорам, ки беовоз суҳбат мекунад,

Бе даҳону бе забон нақлу ривоят мекунад.

Ҳушу ақлу завқ афзун мекунад гуфтори ӯ,

Аз кадомин фан ки мехоҳӣ, ҳикоят мекунад.

А) шахси якум шумораи танҳо С) шахси сеюм, шумораи танҳо

В) шахси дуюм, шумораи ҷамъ D) шахси сеюм, шумораи ҷамъ

11. Дар кадом банд ибораҳо бо алоқаи изофӣ сохта шудаанд?

А) китоб хондан, нома навиштан С) қалами сурх, китоби хонданӣ

В) баландтарин кӯҳ, калонтарин

шаҳр

D) ба шаҳр рафтан, хонаро рӯфтан

12. Дар кадом ҷумла хабар аз рӯйи шахсу шумора ба мубтадо мувофиқат

намекунад?

А) Чӣ қадар лашкаркашони ватандӯсти моро душман ба ҳила нобуд кардааст.

В) Онҳо ҳама мардони далер буд, дилу нияти пок дошт, вагарна ба қасаму

ваъдаҳои душман бовар намекард.

С) Қаҳрамони дигари халқи тоҷик Сумбоди Муғ низ қурбони қасами дурӯғи

душман шуд.

D) Соли 756 буд. Сумбоди Муғ шӯриши худро ба муқобили арабҳо дар шаҳри

Ҳирот оғоз кард.

13. Кадоме аз ҷумлаҳои додашуда аз ҷиҳати сохт мураккаб аст?

А) Шарифҷонмахдум одами баландқомат, сафедрӯй буда, дар вақте ки ман ба

хизмати ӯ даромадам, 27 сол умр дошт (С. Айнӣ)

В) Мо ба суханони пурқимати устоди хирадманди худ бо диққати беинтиҳо

гӯш медодем (П. Толис)

С) Шабҳои дарози зимистон дар ин хел меҳмонхонаҳо дӯстон ҷамъ меомаданд

(Ҷ. Икромӣ)

D) Дар баъзе хонаҳои аҳли савдо баққолон, қассобон, бофандагон, дуредгарон

ҷамъ мешуданд (С. Улуғзода)

15

14. Муродифи луғавии мувофиқро ба ҷойи сенуқта гузошта байтро пурра

кунед.

..., бад-ин лашкари номдор,

Ҷавонони шоистаи корзор!

А) Бубин В) Назар афкан С) Нигаҳ кун D) Чашм андоз

15. Дар ҷумлаи “Ӯ аз таърифи муаллим гул-гул мешукуфт” ба ҷойи воҳиди

фразеологии “гул-гул мешукуфт” феъли мувофиқро гузоред.

А) аз худ рафт В) шарм кард С) табассум кард D) хурсанд шуд

16. Муайян намоед, ки матни зерин дар кадом услуби баён навишта шудааст.

Модарҷони азиз!

Шуморо ба муносибати иди 8-март табрик мекунам. Ба Шумо саломатӣ, умри

дароз ва бахту саодат орзумандам.

Писаратон Парвиз.

А) бадеӣ С) расмӣ (коргузорӣ)

В) илмӣ D) рӯзноманигорӣ

17. Ба ҷойи сенуқта сиғаи феълии мувофиқро гузоред.

Аз роҳи дур омадам, ки шумоёнро хабар гирам ва алалхусус модарамро ...

А) гуфтанӣ будам С) хоҳиш карданӣ будам

В) диданӣ будам D) суҳбат карданӣ будам

18. Ба ҷойи нуқтаҳо масдарҳои мувофиқро гузошта, мақолро пурра кунед.

.... кай бувад монанди ...

А) хондан, навиштан С) пурсидан, донистан

В) шунидан, дидан D) дидан, омӯхтан

19. Дар ҷумлаи зерин ба ҷойи сенуқта сифати мувофиқро гузоред.

Деҳаи моро аз чор тараф кӯҳҳои ... печонида гирифтаанд.

А) осмонбӯс В) осмонгуна С) баландқомат D) қадбаланд


Мирзо Турсунзода дар дили мо ҳамеша зинда аст. Ашъори ӯ чун таронаи

фаромӯшнашаванда ...

А) дар тамоми мамлакатҳои ҷаҳон мешинохтанд

В) халқҳои ҷаҳон устоди худ меномиданд

С) дар гӯши мо садо медиҳад

D) на ҳар кас фаҳмида метавонад

16

21. Аз рӯйи ҷумлаи зерин муайян намоед, ки дар кадом сатр нутқи айнан

нақлшуда дуруст навишта шудааст.

Устод гуфтанд, ки бачагон бояд аз хурдсолӣ ба шеърхонӣ ва шеърфаҳмӣ одат кунанд.

А) Устод гуфтанд - “Бачагон бояд аз хурдсолӣ ба шеърхонӣ ва шеърфаҳмӣ одат

кунанд”

В) Устод гуфтанд, ки “Бачагон бояд аз хурдсолӣ ба шеърхонӣ ва шеърфаҳмӣ

одат кунанд”

С) Устод гуфтанд: Бачагон бояд аз хурдсолӣ ба шеърхонӣ ва шеърфаҳмӣ одат

кунанд

D) Устод гуфтанд: “Бачагон бояд аз хурдсолӣ ба шеърхонӣ ва шеърфаҳмӣ одат

кунанд”

22. Ҷумларо дар мувофиқати замонии хабар ва мубтадо пурра кунед.

Баъд аз он ки падарам вафот кард, бар аҳволи ман дигаргуниҳо … (Абӯалӣ ибни Сино)

А) рӯй доданд С) рӯй дода истодааст

В) рӯй медиҳанд D) рӯй хоҳад дод

23. Маънои байти зерини Камолиддини Биноӣ кадом аст?

Суханеро, ки дар мақол орӣ,

Аввал он беҳ, ки дар хаёл орӣ.

А) ҳар суханеро, ки фикр мекунӣ, бояд бигӯйӣ

В) суханеро, ки гуфтанӣ ҳастӣ, бояд бигӯйӣ

С) аввал андеша, баъд гуфтор

D) аввал бигӯй, баъд фикр кун

24. Кадом сухан ба мазмуни панди зерини Садриддин Айнӣ мувофиқ аст?

Биёед, эй рафиқон, дарс хонем,

Ба бекорию нодонӣ намонем.

Ба олам ҳар касе бекор гардад,

Ба чашми аҳли олам хор гардад.

А) танбал аз дарс гурезон аст С) кор кунӣ, нон мехӯрӣ

В) аз бекор ҳама безор аст D) нодонӣ аз бекорист

25. Ба имлои калимаҳои сутуни чап диққат дода, маънои онҳоро аз сутуни

рост муайян намоед.

А) ало 1) исм: сӯгворӣ, мотам Ҷавоб:

B) аъло 2) исм: одами ғамгин

C) азо 3) сифат: дуранга ва сиёҳу сафед

D) аъзо 4) сифат: баландтар, бисёр хуб

5) исм: ҷамъи узв, узви ягон гурӯҳ

17

26. Муродифи (синоними) калимаҳои сутуни чапро аз сутуни рост муайян

намоед.

А) Дунё 1) Хуршед Ҷавоб:

B) Ситора 2) Ҷаҳон

C) Офтоб 3) Дурахшон

D) Моҳтоб 4) Қамар

5) Ахтар

27. Ба кадом маънои маҷозӣ омадани калимаҳоро (дар ибораҳои сутуни чап)

аз сутуни рост муайян намоед.

А) забони бурро 1) сахтгапӣ, суханҳои талх Ҷавоб:

B) забони вайрон 2) забони халқи дигар

C) забони хуш 3) суханҳои ғайриадабӣ

D) забони тез 4) тарзи гуфтори нарм, мулоим

5) гуфтори равону зебо, фаҳмо

28. Дар мувофиқати калима ва таркибҳои сутуни чап ва рост ибора созед.

А) аввалин 1) ҷону дил Ҷавоб:

B) аз ҳама 2) бор

C) аз рӯйи 3) виҷдон

D) дар сари 4) беҳтар

5) ҳар қадам

29. Ҷумлаҳои мураккаби тобеъро дуруст ҷо ба ҷо гузоред.

А) Вақте ки Ҷӯра ба деҳаи

худ баргашт,

1) худро ба нодонӣ зада

истод

Ҷавоб:

B) Барои ин ки шеърро бо

санъати баланд хондед,

2) дилаш аз шодӣ лабрез

мегардад

C) Вақте ки кас худро чун

посбони ҳақиқии халқу

Ватан ҳис мекунад,

3) ӯро муаллим таъйин

карданд

D) Гӯё ки ин гап ба ӯ дахл

надошта бошад,

4) ман ба ту китоб тақдим

намудам

5) ман китобамро ба шумо

тақдим мекунам

18

30. Маълумоти дар ду сутун додашударо мувофиқан ба ҳам пайваст намоед,

ки матни мухтасар дар бораи ҳаёти Садриддин Айнӣ ҳосил шавад.

А) Садриддини 10-сола

соли 1888

1) хизматгорӣ карда, ризқу

рӯзӣ меёфт

Ҷавоб:

B) Бо ёрии амаку дӯстонаш

Садриддин ба Бухоро

омада

2) ба ҳамин азобҳо тоқат

карда, мадрасаро хатм

кард

C) Азбаски барои хондан

пул надошт,

3) дар шаҳри Душанбе

вафот кард

D) Дар зимистон ба пояш

чизе надошт ва ҷомаи

пахтагинаш низ тунук

буд, лекин

4) аввал аз падар ва пас аз

он аз модар ятим монд

5) дар мадрасаи Мири Араб

таҳсил кард

19


Варианти 4

1. Дар калимаҳои “хондӣ”, “рафтӣ” ва “гуфтӣ” садоноки -ӣ кадом вазифаро

иҷро намудааст?

А) овози таркиби калима С) пасванд (суффикс)-и исмсоз

В) бандаки феълӣ D) пасванд (суффикс)-и сифатсоз

2. Дар кадом гурӯҳи калимаҳо бо иваз намудани ҳарфи -ӯ ба -у маънои

калима тағйир меёбад?

А) рӯза, рӯзгор, наврӯз С) бӯй, рӯй, сӯй

В) чӯб, тӯб, рӯб D) кӯш, мӯр, сӯм

3. Ҳангоми сохтани ибора дар кадом калима ҳарфи -ъ намеафтад (дар ҷояш

мемонад)?

А) мавзӯъ В) шурӯъ С) тобеъ D) шамъ

4. Кадом калимаҳо ба калимаи “деҳа” ҳаммаъно (синоним)-анд?

А) русто, қишлоқ С) кӯҳсор, кӯҳистон

В) кӯча, гузар D) маҳал, ноҳия

5. Дар ҷумлаи “Пас аз ташкили давлати миллии тоҷикон ва истиқлолият орзуи

халқи тоҷик ҷомаи амал пӯшид” ибораи (таъбири) “ҷомаи амал пӯшидан” ба

кадом маънӣ омадааст?

А) ҷома пӯшидан С) иҷро гардидан

В) орзу кардан D) иҷро кардан

6. Матни кадоме аз ин навиштаҳо дар услуби расмӣ (коргузорӣ) аст?

А) достон, роман С) очерк, рубрика

В) эълон, даъватнома D) рисола, мақола

7. Дар кадом сатр имлои шумораи 1955 дуруст аст?

А) як ҳазору нӯҳсаду панҷоҳу панҷ С) якҳазору нӯҳсаду панҷоҳупанҷ

В) якҳазору нӯҳ саду панҷоҳу панҷ D) як ҳазору нӯҳсаду панҷоҳупанҷ

8. Дар исмҳои “қассобон”, “бофандагон” ва “дуредгарон” ҳиссаи –он (-гон) аз

рӯйи вазифаи морфологиаш чӣ ном дорад?

А) қисми таркиби калима С) пасванд (суффикс)-и ҷамъбандӣ

В) пасванд (суффикс)-и калимасоз D) бандакҷонишини шахсӣ

20

9. Дар байти зерин феълҳои “хоб будам” ва “бедор шудам” кадом шахс ва

шумораро нишон медиҳанд?

Ман хоб будам таги чанори пургул,

Бедор шудам, чӣ нола дорад булбул.

А) шахси якум шумораи танҳо С) шахси якум, шумораи ҷамъ

В) шахси дуюм, шумораи ҷамъ D) шахси дуюм, шумораи танҳо

10. Дар байти зерин ибораи «кишвари маҳбуби худ»-ро боз чӣ гуна ифода

кардан мумкин аст?

Таътили тобистона шуд,

Мо истироҳат мекунем.

Дар кишвари маҳбуби худ,

Сайру саёҳат мекунем. (А. Баҳорӣ)

А) кишвари маҳбубам С) кишвари маҳбубатон

В) кишвари маҳбубамон D) кишвари маҳбубашон

11. Дар кадом ибораҳо калимаҳо ба ҳамдигар ба воситаи пешоянду пасоянд

алоқаманд шудаанд?

А) китоб хондан, нома навиштан С) қалами сурх, китоби хонданӣ

В) баландтарин кӯҳ, калонтарин шаҳр D) ба шаҳр рафтан, хонаро рӯфтан


намекунад?

А) Дар Тоҷикистон сангпушт бисёр аст

В) Ҳайвонҳои дарранда гӯшти сангпуштро хӯрда лаззат мебарад С) Косахонаи сахт сангпуштро аз даррандагон муҳофизат мекунад

D) Уқоб сангпуштро дида паст мефарояд

13. Кадоме аз ҷумлаҳои додашуда мураккаби бепайвандак аст?

А) Дарвозаи шаҳрро баста мешавад, аммо даҳони мардумро баста намешавад

В) Худи акаам ба ин овозаҳо он қадар бовар намекард, аммо падарам онҳоро

ҳақиқат мепиндошт

С) Дар лаби ин ҷӯйча дарахтони себ, зардолу, гелос, олуболу, дӯлона ва нок

шинонидаанд

D) Занг зада шуд, хонандагон ба синф даромаданд, дарс сар шуд

14. Муродифи луғавии мувофиқро ба ҷойи сенуқта гузошта, зарбулмасалро

пурра кунед.

Шунидан кай бувад монанди ...

А) дидан С) чашм дӯхтан

В) нигаристан D) аз назар гузаронидан

15. Дар ҷумлаи “Ӯ аз таърифи муаллим хурсанд шуд” ба ҷойи феъли “хурсанд

шуд” воҳиди фразеологии мувофиқро гузоред.

А) булбули шайдо шуд С) гул-гул шукуфт

В) аз худ рафт D) сурху сафед шуд

21

16. Муайян намоед, ки матни зерин дар кадом услуби баён навишта шудааст.

Бобоҷон ва бибиҷони азизу меҳрубон!

Иҷозат диҳед, Шумоёнро бо ҷашни Наврӯзи оламоро аз самими қалб табрику

муборакбод гуфта, бароятон тамоми хушиҳои зиндагиро таманно намоям!

Набераатон Фирӯз.

А) рӯзноманигорӣ С) илмӣ

В) расмӣ (коргузорӣ) D) бадеӣ

17. Ба ҷойи сенуқта сиғаи феълии мувофиқро гузоред.

Вазифаатонро дар вақташ ...

А) иҷро кунед С) хоҳиш кунед

В) машғул шавед D) супориш диҳед

18. Ба ҷойи нуқтаҳо масдарҳои мувофиқро гузошта, мақолро пурра кунед.

.... бо иродат, ... бо иҷозат.

А) сафар кардан, ҷаҳон дидан С) давидан, расидан

В) алла гуфтан, хобонидан D) омадан, рафтан

19. Исмҳои ғайришахс ва шахсро мувофиқан ба ҷойи нуқтаҳо гузоред.

Ҳанӯз ин гуна ... ба поён нарасида буд, ки ... аз дар даромад (С. Айнӣ).

А) мемонхонаҳо, Шодӣ С) дафтар, муаллим

В) гуфтугузорҳо, Аҳмад D) китоб, нависанда


Камоли Хуҷандӣ ҳамчун шоири ғазалсаро на танҳо дар адабиёти тоҷик, балки …

А) дар адабиёти ҷаҳон низ мартабаи баланд дорад

В) ба адабиёт шавқи зиёд дошт

С) шеърҳои ҷаззобу дилпазири худро низ қироат мекард

D) қадру қимати Камол дар даврони мо хеле афзуд

21. Аз рӯйи ҷумлаи зерин муайян намоед, ки дар кадом сатр нутқи айнан

нақлшуда дуруст навишта шудааст.

Саъдии Шерозӣ гуфтааст, ки китоби хуб аз як хазинаи бузург беҳтар аст.

А) Саъдии Шерозӣ гуфтааст - “Китоби хуб аз як хазинаи бузург беҳтар” аст

В) Саъдии Шерозӣ гуфтааст, ки “Китоби хуб аз як хазинаи бузург беҳтар

С) Саъдии Шерозӣ гуфтааст: “Китоби хуб аз як хазинаи бузург беҳтар”

D) Саъдии Шерозӣ гуфтааст, ки “Китоби хуб аз як хазинаи бузург беҳтар” аст

22. Ҷумларо дар мувофиқати замонии хабар ва мубтадо пурра кунед.

Соли 1980 дар мавзеи Қарияи Болои шаҳри Душанбе муҷассамаи Абӯалӣ ибни Сино …

А) қомат меафрохт С) қомат меафрохтааст

В) қомат афрохт D) қомат хоҳад афрохт

22

23. Маънои рубоии зерини Абӯалӣ ибни Сино кадом аст?

Бо душмани ман чу дӯст бисёр нишаст,

Бо дӯст набоядам дигар бор нишаст.

Парҳез аз он шакар, ки бо заҳр омехт,

Бигрез аз он магас, ки бар мор нишаст

А) аз дӯсте, ки бо душмани ту ҳамнишин аст, дурӣ бояд ҷуст

В) аз душмане, ки бо дӯсти ту ҳамнишин аст, дурӣ бояд ҷуст

С) дӯсти ман бо душмани ман бисёр нишаст

D) душмани ман дӯсти ман аст, чунки бо дӯсти ман нишаст

24. Мирзо Турсунзода дар байти зерин ба кадом масъала ишора кардааст?

Дӯст ояд гарм дар оғӯш гир,

Расми хуби тоҷиконро гум макун.

А) тоҷикон расму одати хубашонро нигоҳ доштаанд

В) тоҷикон расму одати хубашонро гум накардаанд

С) дӯстро ба оғӯш гирифта салом кардан расми хуби тоҷикон аст

D) меҳмондорӣ, меҳмоннавозӣ ва инсондӯстӣ расми хуби тоҷикон аст



А) шер 1) исми маънӣ: каломи манзум Ҷавоб:

B) шеър 2) зарфи замон: сипас, сонӣ

C) бад 3) сифат: зишт, нописандида

D) баъд 4) сифат: хуб, шоиста, неку

5) исми ҷинс: ҳайвони дарранда


намоед.

А) қалам 1) нома Ҷавоб:

B) мактуб 2) китоб

C) хонанда 3) адиб

D) нависанда 4) хома

5) талаба

27. Шарҳи дурусти ибораҳои фразеологиро аз сутуни дуюм ёбед.

А) дил бохтан 1) ба касе раҳму шафқат кардан Ҷавоб:

B) дил кандан 2) дӯст доштан, ошиқ шудан

C) аз рӯйи дил 3) содиқона, самимона

D) аз таҳти дил 4) ғайрисамимӣ, рӯякӣ

5) касе ё чизеро тарк кардан

23

28. Дар мувофиқати калимаҳои сутуни чап ва рост бо тарзи алоқаи изофӣ

ибора созед.

А) китоб 1) мардона Ҷавоб:

B) ҷумла 2) бадеӣ

C) либос 3) шинохта

D) бача 4) мураккаб

5) доно

29. Дар мувофиқати масдарҳо аз сутуни дуюм ҷумлаҳои сутуни якумро пурра

кунед.

А) Мо ба табобатгоҳи “Дӯстӣ”

барои ... меравем

1) кор кардан

Ҷавоб:

B) Бародарам барои ... ба Неругоҳи

барқи обии Роғун рафт

2) ёрӣ расонидан

C) Дар сафи Артиши миллӣ ...

шараф аст

3) истироҳат кардан

D) Мактаббачагон ба назди мо

барои ... омаданд

4) аз назар гузаронидан

5) хизмат кардан


ки матни мухтасар дар бораи ҳаёт ва эҷодиёти Муъмин Қаноат ҳосил

шавад.

А) Муъмин Қаноат дар деҳаи

Курговади ноҳияи Қалъаи

Хумби ВМКБ ...

1) достони “Гаҳвораи

Сино”-ро навишааст

Ҷавоб:

B) Соли 1977 раиси Иттифоқи

нависандагони Тоҷикистон

интихоб шуд ва ...

2) Лауреати мукофоти

давлатии ба номи

Рӯдакӣ гардидааст

C) Соли 1980 ба муносибати

1000-солагии мутафаккири

бузурги тоҷик ...

3) солҳои зиёде сарвари

он буд

D) Муъмин Қаноат барои ин

асар ...

4) дар маҷаллаи “Садои

Шарқ” кору фаъолият

намудааст

5) дар оилаи деҳқон ба

дунё омадааст

24


Варианти 5

1. Дар калимаҳои “омадӣ”, “ҷустӣ” ва “ёфтӣ” садоноки -ӣ кадом вазифаро




2. Дар кадом гурӯҳи калимаҳо бо иваз намудани садонок маънои калима

тағйир меёбад?

А) банд, синф, фасл С) гул, хуб, шир

В) анор, барг, сабз D) каҷ, воз, гӯш


А) баръакс В) суръат С) анъана D) тобеъ

4. Кадом калимаҳо ба калимаи “азим” муродиф (синоним)-анд?

А) бузург, калон С) қадбаланд, қаддароз

В) нотарс, диловар D) инсон, шахс

5. Дар ҷумлаи зерин ибораи (таъбири) “рӯй турш кардан” ба кадом маънӣ

омадааст?

Бо меҳмон кушодарӯй ва хандон бош, ҳарчанд меҳмон нагуфта ояд, рӯй турш накун.

А) гапи сахт гуфтан С) норизоӣ изҳор кардан

В) хомӯш истодан D) зиқ шуда гап назадан

6. Кадоме аз навиштаҳо ба санадҳои расмӣ (коргузорӣ) мансубанд?

А) табрикнома, тасдиқнома С) қисса, очерк

В) репортаж, мусоҳиба D) китоби дарсӣ

7. Дар кадом банд имлои шумораи тартибӣ дуруст аст?

А) дусаду бисту сеюм С) ду саду бистусеюм

В) ду саду бисту сеум D) дусаду бистусеум

8. Имлои исмҳо бо шумораи миқдорӣ дар кадом банд дуруст аст?

А) панҷ китобҳо, ҳазор хонанда С) панҷ китобон, ҳазор хонандагон

В) панҷ китоб, ҳазор хонанда D) панҷ китобҳо, ҳазор хонандагон

25

9. Дар ҷумлаи зерин феъли “машҳур аст” кадом шахс ва шумораро нишон

медиҳад?

Низомиддин Убайди Зоконӣ бо тахаллусҳои Убайд ва Зоконӣ машҳур аст.


В) шахси дуюм, шумораи ҷамъ D) шахси сеюм, шумораи ҷамъ

10. Дар ҷумлаи зерин ибораи «китобҳои худро»-ро боз чӣ гуна ифода кардан

мумкин аст?

Онҳо низ китобҳои худро ба китобхона месупоридагистанд.

А) китобҳояшонро С) китобҳоро

В) китобҳояшро D) китобҳои онҳоро

11. Ибораҳои кадом банд бо алоқаи вобастагии ҳамроҳӣ сохта шудаанд?

А) аз ҳама беҳтар, санг барин сахт С) гули баҳорӣ, фасли баҳор

В) ҷумлаи мураккаб, ибораи изофӣ D) се соат, як сол баъд


намекунад?

А) Субҳи Роғун аҷаб дилрабост

В) Ҳавояш фораму мафтункунанда аст

С) Бӯйи хуши гиёҳу растаниҳо ба машом мерасанд

D) Оби дарёи шӯхи Вахш сар ба сангҳо зада пеш меравад

13. Дар кадоме аз ҷумлаҳои додашуда иҷрокунандаи амал муайян аст?

А) Илоҷи воқеа пеш аз вуқӯъ

В) Дидадаро шав, ба дида ҷо шав

С) Аввал бубин ҷойи худ, баъд бимон пойи худ

D) Рӯзе ҳамроҳи падарам ба саҳро баромада будам

14. Бо муродифи луғавии мувофиқ ҷумларо пурра кунед.

Абулқосими Фирдавсӣ соли 1020 дар зодгоҳи хеш бо олами бевафо ...

А) тарк кард В) падруд гуфт С) вафот кард D) чашм пӯшид

15. Дар ҷумлаи зерин ба ҷойи ибораи “зинатбахши маҳфил” ибораи (таъбири)

мувофиқро гузоред.

Зинатбахши маҳфил устод Карим Саидӣ буданд.

А) булбули гӯёи маҳфил С) нури дидаи маҳфил

В) сари баланди маҳфил D) гули сари сабади маҳфил

26

16. Услуби баёни матни зеринро муайян намоед.

Тобистон. Аҷаб фасли хуш. Офтоби ҷаҳонтоб дар болои сар рост баромада, кӯҳу

биёбонро баробар равшан ва гарм карда буд. Лекин, ҳарчанд нимрӯзии тобистон бошад

ҳам, ҳавои кӯҳсор монанди айёми баҳор миёна ва форам буд. (Садриддин Айнӣ)

А) публисистӣ С) бадеӣ

В) расмӣ (коргузорӣ) D) илмӣ


Ҷомаи ... кӯтоҳ намеояд.

А) пахтагин В) бомаслиҳат С) барқад D) дароз

18. Ба ҷойи нуқтаҳо сифати феълии замони гузаштаро гузошта, ҷумларо

пурра кунед.

Асарҳои ... -ро ба тарзи худ шарҳ медиҳад.

А) хондагиаш С) хонданиаш

В) мехондагиаш D) хонда истодагиаш

19. Аз рӯйи мазмуни ҷумла ба ҷойи нуқтаҳо феъли мувофиқро гузоред.

Саъдӣ дар асарҳои худ аз мақолҳои пурҳикмати халқ эҷодкорона ...

А) истифода бурдааст С) истифода гардидааст

В) ба кор бурдааст D) ба кор рафтааст


Модари худро азиз доред, зеро ...

А) ҳама модарро бояд азиз доранд

В) ҳама модари худро азиз медоранд

С) ӯ дар тарбияи шумо заҳмати зиёд кашидааст

D) ҳама дар тарбияи фарзанди худ заҳмат мекашанд

21. Муайян намоед, ки дар кадом сатр ҷумлаи зерин ба нутқи айнан нақлшуда

дуруст баргардонида шудааст.

Бузургон гуфтаанд, ки бо сухани ширин мор аз хонааш мебарояд.

А) Бузургон гуфтаанд: - “Бо сухани ширин мор аз хонааш мебарояд”.

В) Бузургон гуфтаанд: “Бо сухани ширин мор аз хонааш мебарояд”.

С) Бузургон гуфтаанд, ки “Бо сухани ширин мор аз хонааш мебарояд”.

D) Бузургон гуфтаанд, ки бо сухани ширин мор аз хонааш мебарояд.

22. Дар мувофиқати замони иҷрои амал ба ҷойи сенуқта хабари ҷумларо

дуруст гузоред.

Абулқосими Фирдавсӣ “Шоҳнома”-ро дар давоми сӣ сол ...

А) эҷод мекардааст С) эҷод карда истодааст

В) эҷод кардааст D) эҷод хоҳад кард

27

23. Байти зерини Саъдии Шерозӣ чӣ маънӣ дорад?

Ҳар кӣ айби дигарон пеши ту оварду шумурд,

Бегумон айби ту пеши дигарон хоҳад бурд.

А) айби дигаронро ба дӯстонат нагӯй

В) айби дӯстатро пеши дигарон нагӯй

С) касе, ки айби туро ба ту мегӯяд, ба дигарон низ мегӯяд

D) касе, ки айби дигаронро ба ту гӯяд, айби туро низ ба дигарон мегӯяд

24. Аз байти зерини Мирзо Турсунзода ба чӣ хулоса омадан мумкин аст?

Пурҳарорат нест бе сулҳ Офтоб,

Дар Замин ҳам нест файзи беҳисоб.

А) суруди сулҳ нақшаи ҷангҷӯёнро дар Замин хароб мекунад

В) бе сулҳ Офтоб намедурахшад, Замин дар гирди он намегардад С) файзу баракат дар Замин, ободии кишварҳо аз сулҳу амонӣ ва дӯстӣ аст D) бе сулҳ файзи Замин беҳисоб мешавад, кишварҳо ободу зебо мешаванд



А) табъ 1) дору, дармон; чора, илоҷ Ҷавоб:

B) таб 2) завқ; истеъдод; сиришт

C) даъво 3) баландии ҳарорати бадан

D) даво 4) додхоҳ, талабгор, довталаб

5) арз ба мақомоти судӣ, талаб

26. Ҷуфтҳои калимаҳои сутуни чапро аз сутуни рост муайян намоед.

А) радду 1) ҷавр Ҷавоб:

B) хатту 2) ҷаҳд

C) шакку 3) шубҳа

D) ҷидду 4) савод

5) бадал

27. Маънои ибораҳо (таъбирҳо)-и сутуни чапро аз сутуни рост муайян

намоед.

А) нони муфт 1) ризқу рӯзии бо меҳнат бадастомада

Ҷавоб:

B) нони ҳалол 2) ризқу рӯзии бе меҳнат бадастомада

C) нонро аз даҳон

зада гирифтан

3) ношукрӣ кардан, бақадри чизе

нарасидан

D) нонро пешпо

задан

4) ризқу рӯзӣ ё даромади касеро аз

худ кардан, кашида гирифтан

5) ба касе ғамхорӣ кардан ва ёрӣ

расонидан

28

28. Дар мувофиқати калимаҳои сутуни чап ва рост бо тарзи алоқаи изофӣ

ибора созед.

А) умр 1) нохонда Ҷавоб:

B) дӯст 2) забонӣ

C) меҳмон 3) даҳонӣ

D) чеҳра 4) бардавом

5) кушода

29. Зарбулмасалҳоро пурра карда, ҷумлаи мураккаби тобеъ созед.

А) Бародари ман бошӣ, ... 1) аз ғӯра ҳалво мепазад

Ҷавоб:

B) Хоҳӣ нашавӣ расво, ... 2) баробари ман бош

C) Гар сабр кунӣ, ... 3) ҳамранги ҷамоат бош

D) Дарс агар мушкил бувад, ... 4) нодон худашро таъриф

мекунад

5) нодонро хоб оварад


ки матни мухтасар дар бораи ҳаёт ва эҷодиёти Лоиқ Шералӣ ҳосил шавад.

А) Мавзӯи асарҳои Лоиқ

Шералӣ Ватан, модар,

сулҳ, дӯстӣ, ...

1) одаму одамгарӣ, илму

маърифат ва амсоли

инҳо мебошад

Ҷавоб:

B) Соли 1978 Лоиқ барои

асарҳои “Хоки Ватан” ва

“Илҳом аз “Шоҳнома” ...

2) ба забони тоҷикӣ

тарҷума кардааст

C) Шеърҳои адибони рус

А.С.Пушкин, Сергей

Есенин ва дигаронро ...

3) аз ватандӯстии Лоиқ

дарак медиҳад

D) Лоиқ дар шеърҳояш ишқу

муҳаббат, сулҳу амонӣ,

дӯстии халқҳо, ...

4) осоиштагӣ, ободӣ ва

оромии диёрро

тараннум кардааст

5) сазовори Мукофоти

давлатии ба номи

Абӯабдуллоҳи Рӯдакӣ

гардид

29


Варианти 6

1. Дар калимаҳои “корӣ”, “синфӣ” ва “мактабӣ” садоноки -ӣ кадом вазифаро


А) овози таркиби калима С) бандаки хабарӣ

В) бандаки феълӣ D) пасванд (суффикс)-и калимасоз

2. Дар кадом гурӯҳи калимаҳо бо иваз намудани ҳарфи -у ба -ӯ маънои


А) мул, хурд, духт С) берун, дарун, серун

В) дуд, намуд, буд D) осуда, олуда, намуна


А) тобеъ В) таъна С) вусъат D) лаъл

4. Кадом калимаҳо бо калимаи “туҳфа” ҳаммаъно (синоним)-анд?

А) табрик, муборакбодӣ С) бахшидан, додан

В) пешниҳод, таклиф D) инъом, ҳадя

5. Дар ҷумлаи зерин ибораи (таъбири) “сар дар пеш афкандан” ба кадом

маънӣ омадааст?

Бар сари хон (дастархон) бо мардум сӯҳбат ҳамекун, валекин сар дар пеш афканда дор.


В) ба ҳар тараф нарафта дар ҷойи худ истодан С) дар вақти хӯрдан оҳиста-оҳиста суҳбат кардан

D) сарро хам карда, бо одамон суҳбат кардан

6. Услуби баёни кадоме аз навиштаҳои пешниҳодгардида расмӣ (коргузорӣ) аст?

А) Очерки “Корномаи Восеъ”

В) Мақолаи “Таърихи ҷашни Наврӯз” С) Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон “Дар бораи маориф”

D) Асари “Рисолаи дилкушо”-и Убайди Зоконӣ

7. Имлои шумораи тартибӣ дар кадом банд дуруст аст?

А) 1843-ум В) 1843 ум С) 1843 юм D) 1843-юм

8. Дар кадом банд ҷамъбандии исмҳои “бобо” ва “бибӣ” дуруст аст?

А) бобоон, бибион С) бобогон, бибигон

В) бобоён, бибиён D) бобовон, бибивон

9. Дар зарбулмасали зерин феълҳои “такрор кун” ва “шудгор кун” кадом шахс

ва шумораро нишон медиҳанд?

Илм хоҳӣ – такрор кун, ҳосил хоҳӣ – шудгор кун.

А) шахси якум шумораи танҳо С) шахси дуюм, шумораи ҷамъ

В) шахси дуюм, шумораи танҳо D) шахси сеюм, шумораи танҳо

30

10. Дар байти зерин ибораи «тифли хеш»-ро боз чӣ гуна ифода кардан мумкин

аст?

Ҳама хобу шабон бедор модар,

Ба тифли хеш хизматгор модар. (Қурбоналӣ Раҷаб)

А) тифли вай В) тифли ӯ С) ин тифл D) тифли худ

11. Ибораҳои кадом банд бо тарзи алоқаи ҳамроҳӣ сохта шудаанд?

А) кӯҳи баланд, қуллаи осмонбӯс С) аввали кор, пештар рафтан

В) ҳафт ситора, як тоҷ D) зеботарин духтар, гули хушбӯй

12. Мувофиқати мубтадо ва хабар аз рӯйи шахсу шумора дар кадом ҷумла

дуруст аст?

А) Бачаҳо, ин ҷо биё С) Қарори маҷлисро ту навис

В) Ҳалим, шумо ба хона рав D) Вазифаатонро фаҳмид, бачаҳо

13. Кадом ҷумла умумишахс аст?

А) Мо набояд ин тавр рафтор кунем.

В) Мо бояд аз пайи кори нек бошем.

С) Барои хушхат шудан мо бояд бисёр нависем.

D) Дар назди калонсолон бисёр гап назан.

14. Ба ҷойи сенуқта муродифи луғавии мувофиқро гузоред.

Конститутсия нисбат ба дигар қонунҳо ва актҳои қонунгузорӣ ... –и ҳуқуқӣ дорад.

А) мансаби баланд С) рутбаи олӣ

В) мақоми баланд D) дараҷаи олӣ

15. Дар ҷумлаи зерин ба ҷойи феъли “истироҳат кунам” ибораи фразеологии

(таъбири) мувофиқро гузоред.

Намондед, ки андак истироҳат кунам.

А) нафас рост кунам С) ном барорам

В) дам фурӯ барам D) дасту по хӯрам


Дар ноҳияи Қумсангир табобатгоҳи ҷумҳуриявӣ бо номи “Дӯстӣ” амал мекунад,

ки оби гарми он, бино бар гуфтаи истироҳаткунандагон, барои оромии асаб

беҳамтост. Лойе, ки дар ин табобатгоҳ истифода мешавад, барои табобати узвҳои

бадан доруи бебаҳост. Ин лойро аз Қумсангир то табобатгоҳҳои Суғд низ мебаранд.

(Аз ҳафтанома)

А) бадеӣ В) илмӣ С) публисистӣ D) расмӣ (коргузорӣ)


Дар ҳамаи кор машварат бояд, кори ... накӯ наояд.

А) бомаслиҳат В) маслиҳатшуда С) бомашварат D) бемашварат

31

18. Ба ҷойи нуқтаҳо сифати феълии замони гузаштаро гузоред.

Дар кӯҳу дар дашт

Лола ...

Дар боғу дар кишт

Сабза .... (С. Айнӣ)

А) мерасида, медамида С) мерасидагист, медамидагист

В) расида, дамида D) расиданӣ, дамиданӣ

19. Ба ҷойи сенуқта калимаи тақлидии мувофиқ гузошта, ҷумларо пурра

кунед.

Ёдгор ...-и оби аз кӯҳ фаромадаистодаро гӯш мекард (С. Айнӣ).

А) шағ-шағ В) шибир-шибир С) чак-чак D) шар-шар


Агар дар фаҳмидани маънои калимаҳо душворӣ кашед, ...

А) асарҳои адибони машҳурро мутолиа кунед.

В) ба китобҳои луғат нигаред ё ба устодон муроҷиат намоед.

С) китобро варақ зада ба мазмуну мундариҷаи он шинос шавед.

D) барои боз ҳам беҳтар аз худ намудани мавзӯъ кӯшиш намоед.

21. Муайян намоед, ки дар кадом сатр ҷумлаи зерин ба нутқи айнан нақлшуда

дуруст баргардонида шудааст.

Гуфтаанд, ки соле, ки накӯст, аз баҳораш пайдост.

А) Гуфтаанд: - Соле, ки накӯст, аз баҳораш пайдост.

В) Гуфтаанд, ки соле, ки накӯст, аз баҳораш пайдост.

С) Гуфтаанд: “Соле, ки накӯст, аз баҳораш пайдост”.

D) Гуфтаанд, ки “Соле, ки накӯст, аз баҳораш пайдост”.

22. Ҷузъи дуюми ҷумлаи мураккабро дар ҷояш дуруст гузоред.

Шумо мактубро ба тарзе нависед, ки ...

А) ҷавобаш дуруст барояд С) ӯро ҳеҷ кас надида бошад

В) дигарон фаҳмида тавонанд D) ба қадди ӯ мувофиқ бошад

23. Байти зерини Саъдии Шерозӣ чӣ маънӣ дорад?

Илм ҳарчанд бештар донӣ,

Чун амал дар ту нест, нодонӣ.

А) ҳар кӣ дониш дораду амал накунад, нодон аст

В) нодонӣ аз бедонишӣ ва кор накардан аст

С) ҳар кӣ дониш надорад, нодон аст

D) кор накардан аз нодонист

32

24. Вобаста ба порчаи шеъри зерини Лоиқ Шералӣ кадом сухан дуруст аст?

Аз тамоми ину он гумкардагон,

Зиштрӯтар нест дар рӯйи ҷаҳон,

З-он ки гум карда забони модарӣ,

Ҳарф гӯяд бо ту бо чандин забон.

А) ҳар касе чизеро гум мекунад, аз ҷумла забони модариро В) касе, ки бо чанд забон гап мезанад одами зиштрӯст С) дар рӯйи ҷаҳон касе, ки забони модариашро гум кардааст зиштрӯ нест D) касе, ки забони модариашро гум кардааст одами зиштрӯст

25. Ба имлои ҳарфи -ӣ диққат дода, вазифаи онро дар калимаҳои сутуни чап

муайян намоед.

А) ҳавлӣ 1) пасванди калимасоз

Ҷавоб:

B) дӯстӣ 2) овози таркиби калима

C) шунидӣ 3) бандаки хабарӣ

D) рафтаӣ 4) бандакӣ феълӣ

5) овози таркиби ҷонишини

саволӣ

26. Муродифҳои (ҷуфти) калимаҳои сутуни чапро аз сутуни рост муайян намоед.

А) меҳру 1) ниёз Ҷавоб:

B) сидқу 2) карашма

C) нозу 3) мақсад

D) розу 4) муҳаббат

5) сафо

27. Маънои ибораҳо (таъбирҳо)-и сутуни чапро аз сутуни рост муайян намоед.

А) нағз дидан 1) ёрдамчии касе будан

Ҷавоб:

B) бе дарди миён 2) такягоҳ ва мададгори касе будан

C) дасти рост 3) касеро дӯст доштан

D) асои даст 4) сиҳату саломат будан

5) чизи бе меҳнат ба даст омада,

даромади муфт

28. Дар мувофиқати таркибҳо ва калимаҳои сутуни чап ва рост ибора созед.

А) зери лаб 1) хандидан Ҷавоб:

B) дасту по 2) давидан

C) аз даст 3) додан

D) ба сар 4) хӯрдан

5) пухтан

33

29. Дар ҷумлаҳои додашуда ба ҷойи нуқтаҳо зарфҳои мувофиқро гузоред.

А) Кори душвор ... ҳалли

худро меёбад

1) як-як

Ҷавоб:

B) Дӯст он аст, ки айби

дӯсташро ҳамчу оина ... гӯяд

2) дастаҷамъона

C) Ҳама ... ҳаракат мекарданд 3) рӯ ба рӯ

D) Кампирак боҳавсала номаҳоро

... таҳ карда, дар сандуқ мемонд

4) хомӯшона

5) худ ба худ

30. Муайян намоед, ки кадоме аз ҷумлаҳои сутуни рост давоми мантиқии

ҷумлаҳои сутуни чап аст.

А) Илёс ибни Юсуф, ки бо

тахаллуси Низомӣ машҳур

гардидааст, соли 1141 дар

Ганҷа таваллуд шудааст

1) Ӯ одамонро ба ростию

дурустӣ, некӯкорӣ ва

дӯстию якдилӣ даъват

намудааст

Ҷавоб:

B) Пас аз марги падару модар

тарбияи ӯ ба зиммаи

тағояш Хоҷа Умар афтод

2) Ӯ дар синни 68-солагӣ

вафот кардааст

C) Низомӣ дар ҷаҳон бо

асари калонтарини худ

“Хамса”, ки аз панҷ достон

иборат аст, машҳур шуд

3) Ин шаҳр яке аз

марказҳои илмию

фарҳангии

Озарбойҷон аст

D) Дар асарҳои Низомӣ

панду насиҳат, нақлу

ривоят ва қиссаҳои

дилнишини ахлоқӣ гирд

оварда шудааст

4) Ин асар аз “Махзан-ул-

асрор”, “Хусрав ва

Ширин”, “Лайлӣ ва

Маҷнун”, “Ҳафт пайкар”

ва “Искандарнома”

иборат аст

5) Ин мард кӯшиш

мекунад, ки Илёс

таҳсил намуда,

дониш гирад

34


Варианти 7

1. Дар калимаҳои “тӯтӣ”, “моҳӣ” ва “парӣ” садоноки -ӣ кадом вазифаро иҷро

намудааст?



2. Бо иваз намудани ҳамсадоҳои ҷуфт (б-п, д–т, ҷ-ч) маънои кадом калимаҳо

тағйир меёбад?

А) бозӣ, даст, ҷамъ С) баланд, дур, ҷом

В) банд, дор, ҷой D) бародар, додар, ҷон


А) мавзӯъ В) масъала С) ашъор D) баъдан

4. Кадом калимаҳо ба калимаи “аҳолӣ” ҳаммаъно (синоним)-анд?

А) кишвар, сарзамин С) сокинон, мардум

В) зист, зиндагӣ D) меҳнаткашон, коргарон

5. Дар ҷумлаи зерин ибораи (таъбири) “забони равон дорад” ба кадом маънӣ

омадааст?

Боодоб мебошад, забони равон дошта, ҷаҳонбиниаш васеъ аст.

А) дуруст ва бурро гап мезанад С) тез-тез гап мезанад

В) оҳиста-оҳиста гап мезанад D) фикр карда гап мезанад

6. Очерк дар кадом услуб навишта мешавад?

А) публисистӣ В) расмӣ (коргузорӣ) С) илмӣ D) бадеӣ

7. Дар кадом сатр имлои шумора дуруст аст?

А) дуҳазору сиум С) дуҳазору сиюм

В) ду ҳазору сиум D) ду ҳазору сиюм

8. Исм дар кадом банд дар шакли ҷамъ омадааст?

А) корвон В) хонабон С) дӯстрӯякон D) рангинкамон

9. Дар байти зерин феълҳои “дорам” ва “супорам” кадом шахс ва шумораро

нишон медиҳанд?

Шеъре ба номи некат, омӯзгор, дорам,

Дар анҷуман ба дастат чун туҳфае супорам. (Боқӣ Раҳимзода)


В) шахси дуюм, шумораи танҳо D) шахси сеюм, шумораи ҷамъ

35

10. Дар байти зерин ибораи “модари хеш”-ро боз чӣ гуна ифода кардан мумкин

аст?

Гар модари хеш дӯст дорӣ,

Дашном мадеҳ ба модари ман.

А) модари ту В) модари худ С) модари ман D) модаратон

11. Дар кадом банд ибораҳо бо алоқаи вобастагии пешояндӣ сохта шудаанд?

А) кор кардан, хизмат намудан С) панҷ дақиқа пеш, ду хонанда

В) ҳавои соф, фасли баҳор D) ба мактаб рафтан, дар хона нишастан


намекунад?

А) Шӯришгарон аввал волии Ҳиротро аз тахт сарнагун карданд.

В) Волии Ҳирот Сумбоди Муғ таъйин шуд.

С) Ӯ амр кард, ки ба Балху Бодғису Марву Нишопур ва Хатлону Бухоро қосид

фиристад.

D) Қосидон аҳли ин шаҳрҳоро ба шӯриш даъват карданд.

13. Кадом ҷумла мураккаби пайваст бо пайвандаки пайвасткунандаи хилофӣ

аст?

А) Халифа Сумбоди Муғро хуш пазируфт ва ба шарафи ташрифи ӯ зиёфат

дод.

В) Шабона, вақте ки Сумбоди Муғ ба хоб рафт, ба ҷаллодон амр кард, ки ӯро

ба қатл расонанд.

С) Ҳамин тавр Сумбоди қаҳрамон кушта шуд, аммо шӯриш шикаст нахӯрд.

D) Устод Сис, ки аз аҳли Систон буд, сарварии шӯришро бар уҳдаи худ

гирифт.

14. Бо муродифи луғавии мувофиқ байтро пурра кунед.

Аввал ... ҷойи худ, баъд бимон пойи худ

А) чашм андоз В) назар кун С) нигаҳ кун D) бубин

15. Дар ҷумлаи “Ӯ аз танқиди муаллим сурх шуд ва чизе гуфта натавонист” ба

ҷойи ибораи (таъбири) “сурх шуд” феъли мувофиқро гузоред.

А) ором шуд В) шарм кард С) гиря кард D) хандид


Муаллими муҳтарам Собир Саидӣ.

Шуморо ба маҳфили ёдбуди шоир Лоиқ Шералӣ, ки рӯзи 20-уми майи соли ҷорӣ,

соати 1500, дар маҷлисгоҳи мактаби таҳсилоти миёнаи умумии №54-и ш. Душанбе

барпо мегардад, даъват менамоем.

Маъмурият

А) расмӣ (коргузорӣ) В) публисистӣ С) бадеӣ D) илмӣ

36

17. Ба ҷойи сенуқта дар мувофиқати замонӣ феъли мувофиқро гузоред.

Ариза ҳуҷҷатест, ки дар он хоҳиши шахс ...

А) баён шуд В) баён мешавад С) баён мекунад D) мегӯяд

18. Ба ҷойи нуқтаҳо масдари мувофиқ гузошта, ҷумларо пурра кунед.

Худро ... нишонаи нодонист

А) шинос намудан С) таъриф кардан

В) ба нодонӣ задан D) гум кардан

19. Дар ҷумлаи зерин ба ҷойи сенуқта зарфи мувофиқро гузоред.

Соро ... чизе мегуфт ва бо ангушт чизеро ҳисоб мекард

А) даст ба даст В) худ ба худ С) як ба як D) ду ба ду


Ватан ва модар ҳаммаъноянд. Монанди он ки инсон як модар дорад, ...

А) ҳамин тавр як Ватан дорад

В) маънои онро дорад, ки Ватан модари мост

С) маънои он ба қадри Ватан расиданро низ дорад

D) дар навишт Ватан-Модар ё Модар-Ватан менависанд

21. Муайян намоед, ки дар кадом сатр нутқи мазмунан нақлшуда ба нутқи

айнан нақлшуда дуруст баргардонида шудааст.

А) Бузургон гуфтаанд, ки шунидан кай бувад монанди дидан

В) Бузургон гуфтаанд: шунидан кай бувад монанди дидан

С) Бузургон гуфтаанд: “Шунидан кай бувад монанди дидан”

D) Бузургон гуфтаанд: - Шунидан кай бувад монанди дидан

22. Ҷумларо дар мувофиқати мубтадо ва хабар пурра кунед.

Олимон муқаррар кардаанд, ки об ҳам “гӯш” дорад ва садоро хуб ...

А) мешунид В) мешунавад С) гӯш мекунад D) гӯш кард

23. Мазмуни шеъри зерини Абдураҳмони Ҷомӣ ба кадом сухан мувофиқ аст?

Хуштар зи китоб дар ҷаҳон ёре нест,

Дар ғамкадаи замона ғамхоре нест.

Ҳар лаҳза аз ӯ ба гӯшаи танҳоӣ

Сад роҳате ҳасту ҳаргиз озоре нест.

А) китоб манбаи дониш аст С) китоб маърифатомӯзи мост

В) китоб – раҳбари дониш D) аниси кунҷи танҳоӣ китоб аст

37

24. Кадом сухан ба мазмуни байти зерини Мирзо Турсунзода мувофиқ аст?

Рӯйи олам дидан одам дидан аст,

Неку бадро дар ҷаҳон санҷидан аст.

А) забондонӣ ҷаҳондонӣ ва имтиҳон кардани одамон аст

В) дар ҷаҳон неку бад баробар аст ва онҳоро бояд шинохт

С) сафар кардан шинохтани одамон ва озмудани некию бадист

D) сафар кардан дидани ҷойҳои хубу зебо дар ҷаҳон аст



А) хуш 1) исм: ситораи бузург, муродифи

(синоними) офтоб

Ҷавоб:

B) хӯш 2) ҳиссача: барои тасдиқ ва розигӣ

гуфта мешавад

C) хур 3) сифат: зебо, дилкаш, ширин

D) хӯр 4) сифат: некукирдор, хубрафтор

5) асоси замони ҳозираи феъл:

тановул кардан, ошомидан, нӯшидан


намоед.

А) бовафо 1) хурсанд, хушбахт

Ҷавоб:

B) меҳрубон 2) ширинзабон, хушбаён

C) хушрӯй 3) нозанин, дилрабо

D) хушгап 4) мушфиқ, ғамхор

5) содиқ, самимӣ

27. Ба кадом маънои маҷозӣ омадани калимаҳоро (дар ибораҳои сутуни чап)

аз сутуни рост муайян намоед.

А) сухани ширин 1) гапи дилнишин, форам

Ҷавоб:

B) сухани ҳавоӣ 2) гапи бедалел, беасос

C) сухани пуч 3) гапи бемаънӣ, беҳуда

D) сухани тунд 4) гапи сахт, ногувор

5) гапи охирин, ҷамъбастӣ

38


А) аз худ 1) омадан

Ҷавоб:

B) ба дунё 2) хондан

C) бо мардумон 3) доштан

D) аз таҳти дил 4) кардан

5) будан

29. Дар мувофиқати зарфҳои сутун дуюм ҷумлаҳои сутуни якумро пурра

кунед.

А) Онҳо дар болои кӯрпачаҳо ...

нишастанд

1) хушҳолона

Ҷавоб:

B) Ҳама ... ба пеш мерафтанд 2) дузону

C) Раис ба занҳо нигоҳ карда, ...

ба сухан даромад

3) меҳрубонона

D) Модар ба бачаҳояш ... менигарист 4) дилпурона

5) пуштнокӣ

30. Мувофиқати маълумоти дар ду сутун додашударо, ки матни мухтасар дар

бораи ҳаёт ва эҷодиёти Носири Хусрав аст, муайян намоед.

А) Носири Хусрав соли 1004 дар

Қубодиён ба дунё омадааст

1) дар дарбори Ғазнавиён

хизмат кардааст

Ҷавоб:

B) Маълумоти ибтидоиро

дар зодгоҳаш гирифта,

таҳсилро дар мадрасаи

Балх идома додааст

2) дар ин муддат

зиндагӣ ва урфу

одати мардуми бисёр

кишварҳоро омӯхт

C) Ҳамроҳи бародараш Абӯсаид

сафари ҳафтсола дошт

3) ин мавзеъ дар гузашта

тобеи шаҳри Балх буд

D) Асарҳои ахлоқӣ ва

машҳури ӯ “Рӯшноинома”

ва “Саодатнома” ба ҳисоб

мераванд

4) ӯ дар ашъораш

мардумро ба некукорӣ

ва донишандӯзӣ

даъват кардааст

5) дар он ҷо адабиёт,

фалсафа, тиб, нуҷум,

ҳисоб, таърих, мусиқӣ

ва ҷуғрофияро аз худ

намудааст

39


Варианти 8

1. Дар калимаҳои “бародарӣ”, “баробарӣ” ва “дӯстӣ” садоноки -ӣ кадом

вазифаро иҷро намудааст?

А) бандаки хабарӣ С) пасванд (суффикс)-и калимасоз

В) бандаки феълӣ D) овози таркиби калима

2. Дар кадом гурӯҳи калимаҳо бо иваз намудани ҳарфи -ӯ ба -у маънои


А) ҷӯшиш, дӯз, рӯз С) чӯпон, тӯфон, гӯсола

В) кӯшиш, кӯб, хӯш D) кӯза, мӯза, гулӯ


А) даъво В) даъват С) ҷуръат D) қатъият

4. Кадом калимаҳо ба калимаи “ғалаба” муродиф (синоним)-анд?

А) калон, бузург В) ғолиб, пирӯз С) зафар,

пирӯзӣ

D) ҷанг, набард

5. Дар ҷумлаи зерин ибораи “оҳиста будан” ба кадом маънӣ омадааст?

Одоби хӯрдани нонро нигоҳ дор, дар хӯрдани таом оҳиста бош.


В) хомӯш будан, ба луқмаи касе нанигаристан

С) паст-паст гап зада хӯрок хӯрдан

D) хӯрокро шитоб накарда хӯрдан

6. Кадоме аз маводи додашуда бо услуби расмӣ навишта мешавад?

А) ҳолнома (тарҷумаи ҳол) С) мухбирнома (корреспонденсия)

В) очерки таърихӣ D) мақолаи ахлоқию тарбиявӣ

7. Имлои шумораи тартибӣ дар кадом банд дуруст аст?

А) 2013ум В) 2013-ум С) 2013-юм D) 2013-ҳум

8. Дар кадом банд ҷамъбандии исмҳои “рӯзнома” ва “харита” дуруст аст?

А) рӯзномагон, харитагон С) рӯзномаҷот, харитаҷот

В) рӯзномаён, харитаён D) рӯзномаҳо, харитаҳо

40

9. Дар мақоли зерин феъли “таъриф мекунад” кадом шахс ва шумораро

нишон медиҳад?

Доно аспашро таъриф мекунад, нодон худашро.


В) шахси дуюм, шумораи танҳо D) шахси сеюм, шумораи ҷамъ

10. Дар ҷумлаи зерин ба ҷойи калимаи “ҳамдарсҳояш” кадом ибораро

гузоштан мумкин аст?

Абулқосими Фирдавсӣ дар таҳсилу илмомӯзӣ дар мактаб аз ҳамаи ҳамдарсҳояш

пеш мегузарад.

А) ҳамдарсҳои худ С) ҳамдарсҳои вай

В) ҳамдарсҳои худашон D) ҳамдарсҳои ӯ

11. Дар кадом ибораҳо калимаҳо бо тарзи алоқаи вобастагии пешояндӣ ва

пасояндӣ ба ҳам алоқаманд шудаанд?

А) дашти васеъ, мурғи даштӣ С) ифоданок хондан, ҷумла навиштан

В) ба гулҳо об додан, гул барин зебо D) китоби хонаданӣ, кори илмӣ

12. Хабар аз рӯйи шахсу шумора дар кадом ҷумла ба мубтадо мувофиқат

мекунад?

А) Мо аз байни дарахтон оҳиста-оҳиста мерафтам.

В) Дарахтон меваҳои фаровони худро базӯр мебардошт.

С) Дарахтони сершох роҳи моро тамоман баста буд.

D) Мурғон дар зери дарахтон тӯда-тӯда мегаштанд.

13. Кадом ҷумла муайяншахс аст?

А) Ба пирӣ хидмати модар, падар кун.

В) Сухан бисёр дону андаке гӯй.

С) Нақшаи кори фардоро имрӯз бояд кашид.

D) Шумо бояд нақшаи кори фардоро имрӯз кашед.

14. Ба ҷойи сенуқта муродифи луғавии мувофиқро гузоред.

16 августи соли 1943 Исмоил Ҳамзаалиев дар яке аз муҳорибаҳо қаҳрамонона...

А) ҳалок шуд В) вафот кард С) даргузашт D) аз олам чашм пӯшид

15. Дар ҷумлаи зерин ба ҷойи ифодаи “касеро намеранҷонад” ибораи

фразеологии (таъбири) мувофиқро гузоред.

Комрон марди хушмуомила, бурдбор ва мулоим аст, касеро намеранҷонад.

А) ба рӯй намедавад С) пашшаро озор намедиҳад

В) димоғаш намесӯзад D) авзоаш беҷо намешавад

41


Олами наботот ва ҳайвоноти Тоҷикистон 400 навъи гиёҳҳои давоӣ, бештар аз 150

навъи растании рангкунанда, 40 навъи мевагию буттамевагӣ, 365 навъи парранда, 49

навъи ҷонварҳои дубаҳра (обию хокӣ), 80 ҳайвони ширхӯрро дар бар мегирад. Бештари

онҳо аҳамияти умумиҷаҳонӣ доранд.

Аз ҳафтаномаи “Адабиёт ва санъат”

А) бадеӣ В) илмӣ С) публисистӣ D) расмӣ (коргузорӣ)

17. Ба ҷойи сенуқта феъли мувофиқро, ки дар замони гузаштаи дур ифода

шудааст, гузоред.

Носири Хусрав ҳанӯз солҳои сиюми асри XI ба сифати шоир ва олими забардаст...

А) ном бароварда буд С) ном баровардааст

В) ном баровард D) ном мебарорад

18. Ба ҷойи нуқтаҳо сифати феълии замони ҳозира-ояндаро гузоред.

Ман имрӯз китобҳои...-ро аз китобхонаи мактаб мегирам.

А) хонадагиам В) мехондагиам С) хондаам D) хонадаистодаам

19. Аз рӯйи мазмуни ҷумлаҳо ба ҷойи сенуқта нидои мувофиқро гузоред.

..., додар, асло кам нашавӣ. Бо таронаат ба дилҳои мо қувват додӣ. (С. У.)

А) Шод бошӣ В) Хайрият С) Афсӯс D) Дареғо


Падару бобоёни Бедил мардуми Самарқанд буда,...

А) номаш Абдураҳмон, Бедил лақаби шоирии ӯст В) пас аз вафоти падару модар Бедилро амакаш тарбия мекунад С) дар синни 77-солагӣ дар Ҳиндустон вафот мекунад D) дар замони ҷангҳои мазҳабӣ ба Ҳиндустон ҳиҷрат мекунанд

21. Муайян намоед, ки дар кадом сатр ҷумлаи зерин ба нутқи мазмунан

нақлшуда дуруст баргардонида шудааст.

“Агар дигаронро ҳурмат кунӣ, онҳо ҳам туро ҳурмат мекунанд”, - насиҳат мекард

маро бобоям.

А) “Агар дигаронро ҳурмат кунӣ, онҳо ҳам туро ҳурмат мекунанд”, - насиҳат

мекард маро бобоям. В) Маро бобоям насиҳат мекард: “Агар дигаронро ҳурмат кунӣ, онҳо ҳам туро

ҳурмат мекунанд”. С) Бобоям маро насиҳат мекард, ки агар дигаронро ҳурмат кунӣ, онҳо ҳам

туро ҳурмат мекунанд.

D) Бобоям маро насиҳат мекард, ки “Агар дигаронро ҳурмат кунӣ, онҳо ҳам

туро ҳурмат мекунанд”.

22. Ҷузъи дуюми ҷумлаи мураккабро дар ҷояш дуруст гузоред.

Духтарон чунон бепарво менишастанд, ки...

А) гӯё ҷамъомад ба онҳо заррае дахл надошт С) гӯё онро бори аввал медид

В) аз хунукӣ гӯшҳояш суп-сурх шуда буд D) гӯё ӯро ҳеҷ кас надида

бошад

42

23. Кадом сухан ба мазмуни байти зерини Мавлоно Ҷалолиддини Балхӣ

(Румӣ) мувофиқ аст?

Эй забон, ҳам ганҷи бепоён туӣ,

Эй забон, ҳам ранҷи бедармон туӣ.

А) қимати инсон дар зери забонаш нуҳуфта аст В) забонро ба гуфтани суханҳои нохуб одат мадеҳ С) забони ман – дӯсти ман, забони ман – душмани ман

D) то тавонӣ забонро аз таънаи мардум нигоҳ дор

24. Мирзо Турсунзода дар байти зерин чӣ гуфтан мехоҳад?

Дӯстро аз дӯст, ҷонам, фарқ кун,

Дӯсти пайванди ҷонро гум макун.

А) бояд донӣ, ки дӯстон се хел мешаванд: нонӣ, забонӣ ва ҷонӣ

В) дӯстонатро бишинос ва дӯсти ҷониро аз даст надеҳ

С) дӯстонат чӣ гуна ки бошанд, онҳоро дар зиндагӣ гум накун

D) дӯстонат чӣ гуна ки бошанд, бояд ҳамеша бо ту дӯст бошанд



А) сирр 1) бехмеваи пиёзмонанди бӯяш тез

Ҷавоб:

B) сир 2) кори пӯшида ва ниҳонӣ, роз

C) курра 3) бачаи хар ё асп; хутик, той

D) кура 4) ҳар ҷисми кулӯла (гирда)

5) як навъи сабзавот, шалғам

26. Муродифҳои (ҷуфти) калимаҳои сутуни чапро аз сутуни рост муайян

намоед.

А) сабзу 1) ҷӯшон

Ҷавоб:

B) софу 2) беғубор

C) тозаву 3) озода

D) гарму 4) хуррам

5) хушҳол

43

27. Маънои ибораҳо (таъбирҳо)-и сутуни чапро аз сутуни рост муайян

намоед.

А) майна об кардан 1) саросема шудан, худро гум кардан

Ҷавоб:

B) об карда хӯрдан 2) фирефтан, фиреб додан

C) дасту по хӯрдан 3) дар бораи чизе хуб фикр кардан

D) гӯл задан 4) чизеро гум кардан, аз даст додан

5) чизеро хуб ва ҳаматарафа донистан


А) ба мурод 1) гузаштан

Ҷавоб:

B) ба дунё 2) нишастан

C) бо як чашм 3) омадан

D) аз сар 4) дидан

5) расидан

29. Дар ҷумлаҳои додашуда ба ҷойи нуқтаҳо калимаҳои тақлидии мувофиқро

гузоред.

А) Аз даруни меҳмонхона ғайр

аз садои...-и хобидагон дигар

овозе шунида намешуд

1) ғир-ғир

Ҷавоб:

B) ...-и чархи ароба аз кӯча

ҳам шунида мешуд

2) хур-хур

C) Аз дур садои...-и дарё

шунида мешуд

3) шав-шув

D) Садои... ба акси садо

ҳамроҳ шуда, замини

дараро дар ларза андохт

4) чак-чак

5) тараққо-туруқ

44

30. Мувофиқати маъноии маълумоти дар ду сутун додашударо муайян

намоед.

А) Умари Хайём яке

аз донишмандон

ва суханварони

машҳури дунёст

1) соли 1079 бо хоҳиши

як дӯсташ рисолаи

“Наврӯзнома”-ро

навишт

Ҷавоб:

B) Солҳои 1074-1079

бо сарварии Умари

Хайём ислоҳу такмили

солшумории шамсӣ

анҷом дода шуд

2) “Тақвими Ҷалолӣ”

навишта шуд, ки аз

тақвими пешина

дақиқтар буд

C) Хайём дар адабиёти

тоҷик ҳамчун устоди

рубоисаро мақоми

бузург дорад

3) дар сарчашмаҳо миқдори

рубоиёти ӯ то панҷ ҳазор

зикр шудааст

D) Хайём дар рубоиҳояш

ба мавзӯъҳои муҳимми

зиндагӣ дахл намудааст

4) ӯ дар пешрафти

тамаддуни ҷаҳон саҳми

босазо гузоштааст

5) ӯ одамонро ба дӯст

доштани ҳаёт, ғанимат

донистани вақт,

некӯкорӣ ва меҳнатдӯстӣ

даъват менамояд

45

СУБТЕСТИ МАТЕМАТИКА

Варианти 1

1. Ҳисоб кунед: 3214

33

A) 612 B) 12

12 C) 1214 D) 12

53

2. Ресмони дарозияш 24 метрро ба ду қисм чунон буридан лозим аст, ки як

қисм аз дигараш се маротиба дарозтар бошад. Қисми дарози ресмон бояд чӣ

қадар бошад?

A) 6 м B) 8 м C) 18 м D) 72 м

3. Ифодаро табдил диҳед: 3

2

a

A) 9

3a B)

8

3a C)

23a

D) 6

3a

4. Ба бисёраъзогӣ табдил диҳед: (2а + 4)2

A) 4а2 + 16а + 16 B) 4а2 + 16а + 8 C) 2а2 + 16а + 4 D) 2а2 + 8а + 16

5. Бо тартиби афзуншавӣ ҷойгир кунед: 9;103;212

A) 9;212;103 B) 9;103;212 C) 103;212;9 D) 212;9;103

6. Адади 77-ро ба чунин ҳиссаҳе ҷудо кунед, ки онҳо ҳамчун 2:5 нисбат дошта

бошанд.

A) 2; 74 B) 5; 72 C) 11; 66 D) 22; 55

7. Дар қуттӣ 8 кг қулфинай меғунҷад. Барои 152 кг қулфинай чандто чунин

қуттӣ лозим аст?

A) 18 қуттӣ B) 19 қуттӣ C) 20 қуттӣ D) 144 қуттӣ

8. Суръати шамоли суст 412 м/с, суръати шамоли муътадил аз суръати шамоли

суст ду маротиба зиёд, суръати шамоли сахт аз суръати якҷояи шамолҳои

суст ва муътадил 311 маротиба зиёд аст. Суръати шамоли сахтро муайян

кунед.

A) 433 м/с B) 6 м/с C)

216 м/с D) 9 м/с

9. Дар мағоза пас аз ба фурӯш рафтани 37 костюми мардона, назар ба шумораи

костюмҳои фурӯхташуда 19–то зиёд костюм боқӣ монд. Аввал дар мағоза

чандто костюми мардона буд?

A) 93 B) 56 C) 55 D) 18

46

10. Ғӯлачӯби дарозияш 12 метрро ба 8 қисми баробар бурида ҷудо карданд.

Муайян кунед, ки ғӯлачӯбро аз чанд ҷояш буриданд.

A) 4 B) 8 C) 7 D) 20

11. Тасдиқоти нодурустро нишон диҳед:

A) агар дар чоркунҷа ҳар як тараф ба тарафи муқобил баробар бошад, вай

параллелограмм аст

B) агар ҳамаи кунҷҳои чоркунҷа ба 900 баробар буда, тарафҳояш нобаробар

бошанд, вай росткунҷа аст

C) диагоналҳои росткунҷа баробаранд

D) диагоналҳои росткунҷа биссектрисаҳои кунҷҳои он мебошанд

12. Ҳоло соат 18-у 21 дақиқа аст. 5 соату 32 дақиқа пеш соат чанд буд?

A) 12-у 11 дақиқа B) 12-у 49 дақиқа C) 12-у 59 дақиқа D) 13-у 11 дақиқа

13. Сайёҳ дар ду рӯз 26 км роҳро тай намуд. Роҳи рӯзи аввал тайнамудаи ӯ 76

ҳиссаи роҳи рӯзи дуюм тайнамударо ташкил медиҳад. Рӯзи якум сайёҳ чӣ

қадар роҳро тай намудааст?

A) 16 км B) 14 км C) 12 км D) 10 км

14. Аз ду шаҳрак дар як вақт ба пешвози ҳамдигар ду пиёдагард ба роҳ

баромаданд. Масофаи байни шаҳракҳо 26 км аст. Пиёдагарди якум бо

суръати 3 км/соат, дуюмаш бо суръати 3,5 км/соат ҳаракат карданд. Пас аз

чанд соат онҳо вохӯрданд?

A) 26 соат B) 13 соат C) 4 соат D) 3 соату 30 дақиқа

15. Аз шири равғаннокияш 3% 9 кг равған гирифта шуд. Барои ин чанд

килограмм шир сарф шуд?

A) 25 кг B) 300 кг C) 325 кг D) 400 кг

16. Се нафар коргар супоришеро дар 6 рӯз иҷро менамоянд. Агар ду нафари

онҳо ба иҷрои ҳамин супориш шурӯъ намоянд, супориш дар чанд рӯз иҷро

мешавад?

A) 6 B) 8 C) 9 D) 12

17. Росткунҷаи тарафҳояш 3 см ва 6 см ба ду квадрат ҷудо карда шуд. Суммаи

периметрҳои квадратҳои ҳосилшуда ба чанд баробар аст?

A) 24 см B) 18 см C) 12 см D) 9 см

47

18. Намуди матоеро, ки қисми зиёдаш истифода шудааст, ёбед.

Намуди матоъ I II III IV

Дарозии печидаи матоъ бо метр 100 90 120 110

Қисми истифодашудаи печидаи матоъ 43

65

32

106

A) I B) II C) III D) IV

19. Қимати функсияи 32 xy -ро дар нуқтаи 2x ёбед.

A) -1 B) 1 C) 5 D) 7

20. Соҳаи муайянии функсияро нишон диҳед.

A) 2;5 B) 5;0 C) 6;5 D) 5;5

21. Барои ҳар як формулаи додашуда графики функсияи мувофиқро муайян

намоед.

A) у = -(х - 1)2 + 4 B) у = -(х + 2)2 C) у = (х+ 3)2 D) у = (х- 4)2 – 1

1)

2)

3)

4)

5)

Ҷавоб:

1 2 3 4 А B C D

5 х

у

х

у

хх

уу

хх

уу

хх

уу

у

х 1

1

2

3

4 5 -1 -2 -3 -4 -5 -1

-2

-3

4

3 2

5

6

7

48

22. Барои ҳар яке аз унсурҳои сутуни якум (A - D) унсури мувофиқро аз сутуни

дуюм интихоб намоед.

Ҷавоб:

23. Нархи қолин 2400 сомонӣ буд. Пас аз паст шудани нархи он 1800 сомонӣ

шуд. Нархи қолин чанд фоиз паст карда шуд?

%

24. Масоҳати секунҷаи дар расм тасвиршударо ёбед.

25. Суръати заврақ 3600 м/соат аст. Заврақ масофаи 900 м-ро дар чанд дақиқа

тай мекунад?

дақиқа

26. Миқдори пулеро муайян кунед, ки суммаи сеяк, чоряк ва панҷяки он

94 сомониро ташкил медиҳад.

сомонӣ

27. Қуттӣ бо кубикҳои якхела пур карда шудааст. Шумораи кубикҳоро ёбед.

1 2 3 4 А B C D

5

1) a; 2) ba; 3) );( ba 4) ba; 5) ba;

A)

B)

C)

D)

Ҷавоб:

Ҷавоб:

Ҷавоб:

Ҷавоб:

Ҷавоб:

49


Варианти 2

1. Навиштеро, ки дар он тақсим бехато иҷро карда шудааст, интихоб намоед.

A) B) C) D)

2. Дар 14 қуттӣ 60-донагӣ фурӯзонак меғунҷад. Агар ҳамин шумораи

фурӯзонакҳоро ба ҳар як қуттӣ 70-донагӣ ҷойгир кунанд, чандто қуттӣ

лозим мешавад?

A) 10 B) 11 C) 12 D) 13

3. Рӯзи якум 3,8 кг, рӯзи дуюм ду маротиба бештар ва рӯзи сеюм назар ба рӯзи

якум 0,7 кг камтар чормағз ғундошта шуд. Дар ду рӯзи охир чӣ қадар

чормағз ғундошта шуд?

A) 14,5 кг B) 10,7 кг C) 10,2 кг D) 6,4 кг

4. Тақсимкунандаи умумии калонтарини ададҳои 28 ва 42-ро ёбед.

A) 84 B) 56 C) 35 D) 14

5. Касрро ихтисор кунед: 22

22baba

A) ba

2 B)

2ba

C) ba 2 D) 1

6. Насим бо дастгоҳ 3 соат ва Толиб 4 соат кор кард. Онҳо якҷоя 44 дона асбоб

сохтанд. Агар дар муддати кори якҷояи яксоата онҳо 14 асбоб сохта бошанд,

кадом системаи муодилаҳо ба шарти масъала мувофиқ аст?

A)

.4443,14

yxyx

B)

.4443,14

yxyx

C)

.1443,44

yxyx

D)

.4433,14

yxyx

7. Ба ҳамзарбҳо ҷудо кунед: 182 2 x

A) 9292 xx B) 332 xx C) 992 xx D) 3232 xx

8. Варзишгар ба баландии 412 м ҷаҳид, ки ин аз қади ӯ

3781 маротиба зиёдтар

аст. Қади варзишгарро муайян кунед.

A) 1 м 85 см B) 20131 м C)

2071 м D) 1 м 75 см

50

9. Графики кадоме аз функсияҳои зерин дар расм мавҷуд нест?

A) 2 xy B) 231

xy C) 231

xy D) xy 2

10. Як кунҷи тези секунҷаи росткунҷа 35о аст. Кунҷи тези дуюмро ёбед.

A) 80о B) 70о C) 65о D) 55о

11. Ҳангоми дар ҷангал сайругашт намудан Умар баъди ҳар як 40 метр яктогӣ

занбурӯғ ёфт. Агар вай 20 дона занбурӯғ ёфта бошад, аз занбурӯғи якум то

охирон чӣ қадар масофаро тай намудааст?

A) 840 м B) 760 м C) 800 м D) 60 м

12. Масоҳати трапетсияи дар расм тасвиршударо ёбед.

A) 44 B) 40 C) 20 D) 25

13. Фотима соати 9-у 28 дақиқа ба сайругашт баромада, соати 14-у 15 дақиқа ба

хона баргашт. Сайругашт чӣ қадар давом кардааст?

A) 4 соату 47 дақиқа

B) 5 соату 13 дақиқа

C) 5 соат

D) 23 соату 43 дақиқа

0 2

2

-2 -6 -2 x

y

51

14. Барои дӯхтани як курта 3,5 метр атлас лозим аст. Аз 47 метр атлас чандто

курта дӯхтан мумкин аст?

A) 164 B) 14 C) 13 D) 12

15. Дар як хатти рост дар масофаи баробар се симчӯб ҷойгир аст. Симчӯбҳои

канорӣ аз роҳ дар масофаи 18 м ва 48 м ҷойгиранд. Масофаи байни роҳ ва

симчӯби мобайниро ёбед.

A) 66 м B) 33 м C) 30 м D) 15 м

16. Дар қуттӣ 6 кг орд буд. 0,4 қисми онро истифода намуданд. Вазни орди

боқимондаро ёбед.

A) 6,4 кг B) 5,6 кг C) 3,6 кг D) 2,4 кг

17. Автомобил дар 5 соат 300 км роҳро тай намуд. Вай бо ҳамин суръат дар 3

соат чӣ қадар роҳро тай мекунад?

A) 60 км B) 120 км C) 160 км D) 180 км

18. Дар ибтидои соли хониш дар мактаб 650 нафар хонанда буд. Дар давоми

сол шумораи хонандагон 4% афзуд. Шумораи хонандагони мактабро дар

охири сол муайян кунед.

A) 676 B) 700 C) 800 D) 813

19. Ҳаҷми ҳавз 100 м3 буда, тарафҳои асосаш 10 м ва 5 м мебошанд. Деворҳо ва

асоси онро аз дохилаш бо тахтачаҳои сафолӣ рӯйпӯш намудан лозим.

Барои ин чанд м2 тахтачаи сафолӣ лозим аст?

A) 160 м2 B) 110 м2 C) 90 м2 D) 60 м2

20. Барои пухтани карамшӯрбо ба ҳар 100 грамм гӯшт 60 грамм лаблабу

гирифтан лозим аст. Агар гӯшт 650 грамм бошад, чӣ қадар лаблабу

гирифтан лозим аст?

A) 390 г B) 360 г C) 260 г D) 160 г

52

21. Дар расмҳои A, В, С, D хатҳои рост тасвир карда шудаанд. Барои ҳар як хати

рост функсияи мувофиқро (1, 2, 3, 4, 5) муайян намоед.

Графикҳо

A) B) C) D)

Функсияҳо

1) 1 xy

2) 1y

3) 22 xy

4) 1y

5) 2 xy Ҷавоб:

22. Муайян намоед, ки ҳар як таърифи додашуда ба кадом фигура тааллуқ

дорад.

А) Параллелограмме, ки ҳамаи кунҷҳояш рост, вале тарафҳояш баробар нестанд.

В) Чоркунҷае, ки ду тарафаш параллел ва ду тарафаш нопараллел аст.

С) Росткунҷае, ки ҳамаи тарафҳояш баробар аст.

D) Параллелограмме, ки ҳамаи тарафҳояш баробар, вале кунҷҳояш рост нестанд.

1) 2) 3) 4) 5)

Ҷавоб:

1 2 3 4 А B C D

5

1 2 3 4 А B C D

5

53

23. Нардбони дарозияш 5 м ба девор ҳамин хел такя кунонида шудааст, ки

масофа аз нӯги поёнии он то девор ба 3 м баробар аст. Нӯги болоии

нардбон аз замин дар кадом масофа воқеъ аст?

24. Дар диаграмма аз кадом намуди нақлиёт бештар истифода намудани аҳолӣ

нишон дода шудааст.

Аз диаграмма истифода бурда, муайян кунед, ки чанд фоизи аҳолӣ аз

микроавтобус истифода мебарад.

%

25. Қимати функсияи x

xf 1 -ро дар нуқтаи 5,0x ёбед.

26. Муодиларо ҳал кунед: 6723 xx

27. Ҳисоб кунед: 2

512

автобус

троллейбус

33%

24%

микроавтобус ?

Ҷавоб:

Ҷавоб:

Ҷавоб:

Ҷавоб:

Ҷавоб:

54


Варианти 3

1. Амалҳоро иҷро кунед:

𝟐𝟑

𝟒: (𝟔

𝟏

𝟐− 𝟓

𝟐

𝟓) + (

𝟑

𝟒+

𝟓

𝟔) : 𝟑

𝟏

𝟔

А) 3 В) 3 С) 7,5 D) 10

2. Синни Шокир ба 𝟐

𝟕 ҳиссаи синни падараш баробар аст. Шокир 12-сола аст.

Падари Шокир чанд сол дорад?

А) 28 В) 35 С) 38 D) 42

3. Массаи 3-то себи баробарвазн ва 5-то ноки баробарвазн 870 г, массаи 3-то

ҳамин гуна себ ва 2-то ҳамин гуна нок 510 г мебошад. Массаи 1 дона нокро

маълум созед.

А) 88 г В) 100 г С) 106 г D) 120 г

4. Қимати ифодаро ёбед:

𝟐𝟎𝟑, 𝟖𝟏: (𝟏𝟒𝟏 − 𝟏𝟑𝟔, 𝟒𝟐) + 𝟑𝟖, 𝟒: 𝟎, 𝟕𝟓

А) 59,2 В) 66,4 С) 95,7 D) 97,5

5. Ман ададеро дар фикр гирифта, ба болояш 5-ро ҷамъ кардам ва натиҷаи

ҳосилшударо ба 3 тақсим кардам. Натиҷаи нави ҳосилкардаамро ба 4 зарб

зада, аз он 6-ро тарҳ кардам. Дар ҷавоб адади 2 ҳосил шуд. Ман кадом

ададро дар фикр доштам?

А) 1 В) 2 С) 5 D) 6

6. Барои омўхтани математика дар синфи 7 дар як сол 170 дарс пешбинӣ

шудааст. Ин вақт дар байни фанҳои алгебра ва геометрия ҳамчун нисбати

3:2 (дар як ҳафта 3 соат барои алгебра ва 2 соат барои геометрия) тақсим

карда мешавад. Дар як соли таҳсил чанд дарс барои алгебра ҷудо карда

шудааст?

А) 68 В) 72 С) 102 D) 108

7. Диаметри саҳнаи сирк 13 м аст. Масоҳати саҳнаи сиркро ҳисоб кунед

(натиҷаро то якиҳо яклухт намоед).

А) 41 м2 В) 42 м2 С) 133 м2 D) 531 м2

8. Ҳалли калонтарини бутуни нобаробариро ёбед: 𝒙 − 𝟔

𝒙𝟐 + 𝟏 ≤ 𝟎

А) 3 В) 4 С) 6 D) 7

9. Чарх дар масофаи 1570 м 1000 маротиба тоб хӯрд. Радиуси чархро ёбед.

Натиҷаро то ҳиссаҳои садии метр яклухт намоед ( 3,14).

А) 20 см В) 25 см С) 50 см D) 70 см

55

10. Суммаи се адади тоқи пай дар пай ба 57 баробар аст. Миёнаи

арифметикии ин се ададро ёбед.

А) 17 В) 19 С) 21 D) 23

11. Суммаро ҳисоб кунед: 𝟏

𝟓 ∙ 𝟏𝟎+

𝟏

𝟏𝟎 ∙ 𝟏𝟓+

𝟏

𝟏𝟓 ∙ 𝟐𝟎+

𝟏

𝟐𝟎 ∙ 𝟐𝟓

А) 0,032 В) 0,06 С) 0,10 D) 1,12

12. Муодиларо ҳал кунед:

𝟑𝒙+𝟏 − 𝟑𝒙 = 𝟐

А) 1 В) 1 С) 0 D) 2

13. Масоҳати росткунҷаро ёбед, агар дарозии он аз бараш 5 маротиба зиёдтар

буда, масоҳаташ ададан ба периметраш баробар бошад.

А) 7,2 см2 В) 24 см2 С) 28,8 см2 D) 115,2 см2

14. Ду автобус дар як лаҳзаи вақт аз ду шаҳр бо суръатҳои 44 км/соат ва 48

км/соат ба истиқболи ҳамдигар равона шуданд. Агар масофаи байни ин ду

шаҳр 138 км бошад, автобусҳо пас аз чанд соат вомехўранд?

А) 1,5 В) 2,5 С) 3 D) 3,25

15. Суммаи квадратҳои решаҳои системаи муодилаҳои хаттиро ёбед:

{𝟏𝟐𝒙 − 𝟕𝒚 = 𝟐𝟒𝒙 − 𝟓𝒚 = 𝟔

А) 1 В) 3,5 С) 4 D) 5

16. Ифодаро сода кунед:

𝐬𝐢𝐧𝟐𝝅

𝟒− 𝐜𝐨𝐬𝟐

𝝅

𝟒

А) −√2

2 В) 1 С) √2

2 D) 0

17. Суммаи решаҳои муодиларо ёбед:

|𝒙 − 𝟏| = 𝟏

А) 2 В) 2 С) 0 D) 3

18. Тарафи квадрат ба 0,4 метр баробар аст. Тарафи квадратеро ёбед, ки

масоҳати он ба 25%-и масоҳати квадрати додашуда баробар бошад.

А) 18 см В) 20 см С) 24 см D) 26 см

19. Қимати функсияро дар нуқтаи додашуда ёбед:

𝒇(𝒙) =𝟏 + 𝐬𝐢𝐧 𝒙

𝟏 + 𝐜𝐨𝐬 𝒙, агар 𝒙 =

𝝅

𝟐

А) 2 В) 1 С) 1 D) 2

56

20. Соҳаи муайянии функсияро ёбед:

𝒇(𝒙) = √𝟏𝟔 − (𝟐𝒙)𝟐

А) ( ∞; 2) В) (2; 0) С) [2; 2] D) (2; ∞)

21. Мувофиқатро дар байни муодилаи квадратӣ ва ҷуфти ҳалҳои он муайян намоед:

А) 𝑥2 − 5𝑥 + 6 = 0 1) 10 ва 9 Ҷавоб:

B) 𝑥2 − 10𝑥 − 24 = 0 2) 2 ва 12

C) 𝑥2 + 𝑥 − 90 = 0 3) 2 ва 3

D) 𝑥2 − 2𝑥 − 3 = 0 4) 1 ва 3

5) 4 ва 3

22. Мувофиқатро дар байни хосияти секунҷа ва шакли он муайян намоед:

А) секунҷае, ки танҳо ду тарафи

бо ҳам баробар дорад

1) секунҷаи

баробартараф

Ҷавоб:

B) секунҷае, ки се тарафи бо

ҳам баробар дорад

2) секунҷаи

баробарпаҳлу

C) секунҷае, ки як кунҷи рост

дорад

3) секунҷаи росткунҷа

D) секунҷае, ки тарафҳояш ба 3,

4 ва 5 воҳид баробаранд

4) секунҷаи мисрӣ

5) секунҷаи кундкунҷа

23. 1,4 соат аз чанд дақиқа иборат аст?

Ҷавоб: дақиқа

24. Асосҳои трапетсия ҳамчун 4:5 нисбат доранд. Хати миёнаи трапетсия ба 9

м баробар аст. Дарозии асоси кўтоҳи онро ёбед.

Ҷавоб: м

25. Ординатаи нуқтаи буриши хати рости 𝒙 + 𝟑𝒚 − 𝟗 = 𝟎-ро бо тири

ординатаҳо муайян намоед.

Ҷавоб:

26. Банк ба маблағи гузошташуда ҳар сол 10 % илова менамояд. Агар дар

давоми сол 5000 сомонӣ гузошта шуда бошад, ин маблағ пас аз ду сол чанд

сомонӣ мешавад?

Ҷавоб: сомонӣ

27. Дар секунҷаи росткунҷа яке аз катетҳо 12 см буда, гипотенуза 15 см аст.

Периметри секунҷаро маълум намоед.

Ҷавоб: см

57


Варианти 4


(𝟒𝟏

𝟏𝟎− 𝟒

𝟕

𝟏𝟎) ∙ (𝟓

𝟓

𝟐𝟏− 𝟔

𝟏

𝟏𝟒) + 𝟑

𝟏

𝟐

А) 4 В) 0,5 С) 0,5 D) 3

2. 25%-и ҳамаи дарахтони боғ дарахти нок буда, 150 дарахти боқимонда

дарахтони себ мебошанд. Дар боғ чанд дарахти нок мавҷуд аст?

А) 50 В) 100 С) 150 D) 200

3. Хӯла аз пайвастагии мис ва нуқра иборат буда, массааш 4,6 кг аст. Массаи

нуқраи он ба 15%-и массаи мис баробар мебошад. Массаи нуқраи хӯларо

ёбед.

А) 0,45 кг В) 0,6 кг С) 0,82 кг D) 1,05 кг

4. Сими дарозиаш 60,8 см бударо қат карда, ба секунҷаи дарозии тарафҳояш

12,5 см, 18,7 см ва 29,6 см табдил доданд. Боз ҳамон симро рост намуда,

квадрат ҳосил карданд. Масоҳати квадрати ҳосилшуда чанд см2 аст?

А) 2,3104 см2 В) 23,104 см2 С) 231,04 см2 D) 2310,4 см2


𝟓𝒙−𝟏 −𝟏

𝟓= 𝟎

А) 1 В) 0 С) 1 D) 5

6. Хурдтарин каратии умумии ададҳои 180 ва 140 -ро ёбед.

А) 20 В) 63 С) 830 D) 1260

7. Барои рақамгузорӣ кардани саҳифаҳои китоб 141 рақам (якрақама ва

дурақама) сарф шуд. Китоб аз чанд саҳифа иборат аст?

А) 54 В) 49 С) 66 D) 75

8. Нисфи сеяки ададе ба 6 баробар аст. Ин адад чанд аст?

А) 12 В) 18 С) 36 D) 216

9. Куби чӯбини рангкардашудаи теғааш 6 см бударо бо арра ба

кубчаҳои теғаҳои ҳар якашон 2-сантиметрӣ бурида, ҷудо

карда, сипас онҳоро омехта карданд. Дар байни ин кубчаҳо

чандтоашон танҳо як рӯяи рангин дорад.

А) 1 В) 4 С) 6 D) 12

58

10. Суммаро ёбед: 𝟏

𝟒 ∙ 𝟖+

𝟏

𝟖 ∙ 𝟏𝟐+

𝟏

𝟏𝟐 ∙ 𝟏𝟔+

𝟏

𝟏𝟔 ∙ 𝟐𝟎

А) 0,05 В) 0,5 С) 1 D) 1,25

11. Ифодаро сода кунед: 𝟏

√𝟕 + √𝟓+

𝟏

√𝟕 − √𝟓

А) 1 В) −√5 С) √7 D) √5

12. Нобаробариро ҳал кунед:

𝟐 < −𝑥 + 1 < 3

А) (2; 1) В) (2; 1) С) (2; 0) D) (2; 2)

13. Суръати хоси заврақ 6,5 км/соат ва суръати ҷараёни оби дарё 1,5 км/соат

мебошад. Масофаи байни ду истгоҳи соҳил 24 км аст. Агар заврақ масофаи

байни ин истгоҳҳоро бе таваққуф тай намояд, барои рафтуомадаш чанд

вақт сарф мекунад?

А) 5 соату 33 дақиқа С) 7 соату 48 дақиқа

В) 6 соату 32 дақиқа D) 8 соату 20 дақиқа

14. Системаи муодилаҳои хаттиро ҳал кунед:

{𝟕𝒙 + 𝟒𝒚 = 𝟕𝟒𝟑𝒙 + 𝟐𝒚 = 𝟑𝟐

А) (10; 1) В) (1; 10) С) (1; 10) D) (10; 1)


(𝒙 + 𝟓

𝒙𝟐 + 𝟓𝒙+

𝒙 − 𝟓

𝒙𝟐 − 𝟓𝒙) ∙ 𝒙

А) 2 В) 5𝑥 С) 𝑥 + 5 D) 𝑥

16. Масофаи ба 100 м баробари маҳалли зист дар харита ба дарозии порчаи 1

см мувофиқ аст. Масштаби харитаро муайян намоед.

А) 1:100 В) 1:1000 С) 1:10 000 D) 1:100 000

17. Қимати ифодаи тригонометриро ёбед:

𝟐 𝐬𝐢𝐧 𝟏𝟓° ∙ 𝐜𝐨𝐬 𝟏𝟓°

А) 0,5 В) 0,75 С) 1 D) √2

18. Амалҳоро иҷро кунед: 𝟗𝟔: 𝟕, 𝟓 + 𝟐𝟖𝟖, 𝟓𝟏: (𝟖𝟎 − 𝟕𝟔, 𝟕𝟒)

А) 101,3 В) 201,2 С) 224,5 D) 263,4

19. Суммаи дарозиҳои се дарёи Тоҷикистон - Вахш, Хингоб ва Шоҳдара 866 км

аст. Дарёи Хингоб аз Вахш 332 км кӯтоҳтар буда, аз Шоҳдара 54 км дарозтар

аст. Дарозии Хингоб чанд км аст?

А) 160 В) 196 С) 278 D) 381

59

20. Дарозии теғаҳои се куб мувофиқан 3 см, 4 см ва 5 см мебошад. Суммаи ҳаҷмҳои

ин кубҳо ба ҳаҷми куби чорум баробар аст. Теғаи куби чорумро ёбед.

А) 5 см В) 6 см С) 12 см D) 60 см

21. Мувофиқатро дар байни муодилаи хаттии якномаълума ва решаи он муайян намоед:

А) 3𝑥 − 4 = 2𝑥 + 5 1) 4 Ҷавоб:

B) 4𝑥 + 3 = 2𝑥 + 9 2) 5

C) 7𝑥 + 12 = 4𝑥 + 24 3) 10

D) 2𝑥 − 3 = 𝑥 + 2 4) 3

5) 9

22. Мувофиқатро дар байни ҳиссаҳои доираи сиферблади соат ва дақиқаи

мувофиқ ба он муайян намоед:

А) 3

4 соат 1) 25 дақиқа

Ҷавоб:

B) 5


C) 4


D) 5

12 соат

4) 50 дақиқа

5) 45 дақиқа

23. Адади 72 -ро дар шакли суммаи чунин ду ҷамъшавандаи мусбате нависед,

ки суммаи квадратҳои ин ҷамъшавандаҳо хурдтарин бошад. Дар ҷавоб

фарқи ин ду ҷамъшавандаро нависед.

Ҷавоб:

24. Агар 𝒇(𝒙) =

𝒙𝟐

𝟏+𝒙𝟐 бошад, қимати ифодаи 𝟐 ∙ 𝒇(−𝟏) + 𝟑-ро ёбед.

Ҷавоб:

25. Қимати ҳосилаи функсияро дар нуқтаи 𝒙 = 𝝅/𝟐 ёбед: 𝒇(𝒙) = 𝒙 ∙ 𝐬𝐢𝐧 𝒙

Ҷавоб:

26. Нархи 13 дона яхмоси баробарқурб 7 сомониву 15 дирам мебошад. Нархи

1 дона яхмосро муайян намоед.

Ҷавоб: дирам

27. Тарафи квадратеро ёбед, ки масоҳати он ба масоҳати росткунҷаи

тарафҳояш 16 см ва 4 см баробар бошад.

Ҷавоб: см

60


Варианти 5


𝟏𝟐 − (𝟒𝟐

𝟑: 𝟑

𝟏

𝟐+ 𝟑

𝟏

𝟐: 𝟒

𝟐

𝟑) ∙ 𝟒

𝟒

𝟓

А) 2 В) 1 С) 1 D) 1,5

2. Қатора масофаи байни шаҳрҳоро дар 6 соат бо суръати 68 км/соат тай

мекунад. Барои он ки савори велосипед 𝟏

𝟖 ҳиссаи ин масофаро бо суръати

17 км/соат тай кунад, чанд вақт лозим аст?

А) 3 соат В) 3,5 соат С) 6 соат D) 8 соат

3. Хўла аз мис ва рўҳ иборат аст, ки массаҳояшон ҳамчун 7:8 нисбат доранд.

Массаи хўла ба 4 кг 875 г баробар аст. Ёбед, ки хўла чӣ қадар рўҳ дорад?

А) 2,2 кг В) 2,6 кг С) 2,27 кг D) 2,8 кг

4. Калонтарин тақсимкунандаи умумии ададҳои 81 ва 72-ро ёбед.

А) 8 В) 9 С) 18 D) 36


𝒂𝟔 + 𝟔𝟒

𝒂𝟒 − 𝟒𝒂𝟐 + 𝟏𝟔− 𝒂𝟐

А) 𝑎 В) 4 С) 2𝑎 D) 12

6. Қимати ифодаи (𝟏𝟕

𝟖∙ 𝟒 − 𝟒) : 𝟏, 𝟕𝟓 ба 20% -и адади номаълум (𝒙) баробар

аст. Адади номаълумро ёбед.

А) 1 В) 11

14 С) 6

1

8 D) 10

7. Аз печидаи матоъ 6 пораро бурида гирифтанд. Дарозии пораи якум 115 см

буда, ҳар як пораи минбаъда аз пораи пештара 0,75 м дарозтар аст. Суммаи

дарозиҳои ин пораҳоро муайян намоед.

А) 17 м В) 17 м 40 см С) 18 м 15 см D) 18 м 90 см

8. Дар чемпионати футбол 5 даста иштирок мекунад. Агар ҳар як даста бо

дастаи дигар ҳам дар майдони худ ва ҳам дар майдони бегона вохўрӣ

гузаронад, дар ин чемпионат ҳамагӣ чанд бозӣ гузаронида мешавад?

А) 10 В) 15 С) 20 D) 40

9. Суммаро бо тарзи осонтар ҳисоб кунед: 𝟏

𝟏 ∙ 𝟑+

𝟏

𝟑 ∙ 𝟓+

𝟏

𝟓 ∙ 𝟕+

𝟏

𝟕 ∙ 𝟗

А) 3

7 В)

5

7 С)

5

9 D)

4

9

61

10. Ҳалли мусбати муодиларо ёбед:

𝟐

𝒙 − 𝟏+

𝟑

𝟏 + 𝒙= 𝟏

𝟑

𝟒

А) 0 В) 1 С) 2 D) 3

11. Суммаи 𝒙 ва 𝒚-и ҳалли системаи муодилаҳоро ёбед:

{𝟓𝒙 + 𝟒𝒚 = 𝟔𝟑𝒙 − 𝒚 = 𝟕

А) 3,2 В) 1 С) 0,2 D) 1

12. Ҳалли муодилаи 𝟐𝐬𝐢𝐧(𝟐𝒙 − 𝟒𝟓°) = √𝟐 –ро дар фосилаи [𝟎°; 𝟗𝟎°] ёбед.

А) 30 В) 45 С) 60 D) 90

13. Барои кадом қиматҳои 𝒂 муодилаи квадратии 𝒂𝒙𝟐 − 𝟐𝒙 + 𝟐 = 𝟎 решаҳои

ҳақиқӣ надорад?

А) 𝑎 = −1 В) 𝑎 < 0,5 С) 𝑎 > 0,5 D) 𝑎 = 0,5

14. Нобаробариро ҳал кунед:

√𝒙 − 𝟐 > 𝒙

А) 𝑥 > 0 В) 𝑥 < 9 С) 𝑥 ≥ 2 D) ∅


𝟓+

𝟏

𝟐𝟓+

𝟏

𝟏𝟐𝟓+ . ..

А) 0,25 В) 0,45 С) 0,65 D) 0,8

16. Диагонали асоси куб ба 𝟒√𝟐 см баробар аст. Ҳаҷми кубро ёбед.

А) 8 см3 В) 16 см3 С) 32 см3 D) 64 см3

17. Дар расм чандто квадрат тасвир карда шудааст?

А) 9 В) 10 С) 14 D) 18

18. Қимати ифодаи тригонометриро ёбед:

𝐭𝐠𝝅

𝟏𝟐+ 𝐜𝐭𝐠

𝝅

𝟏𝟐

А) √3 В) √2

2 С) 2√2 D) 4

19. Барои функсияи 𝒇(𝒙) = 𝒙𝟑 − 𝟐𝒙𝟐 + 𝒙 − 𝟏 қимати ҳосилаи онро дар нуқтаи

𝒙 = −𝟏 ёбед.

А) 5 В) 7 С) 8 D) 6

62

20. Дарозии хати миёнаи секунҷаи баробарпаҳлу 5 см аст. Тарафи паҳлуии ин

секунҷаро ёбед, агар периметри он 26 см бошад.

А) 3 см В) 6 см С) 8 см D) 10 см

21. Мувофиқатро дар байни чоркунҷаҳо ва хосиятҳои онҳо муайян намоед:

А) ромб 1) ҳамаи кунҷҳояш рост ва баробаранду

тарафҳояш нобаробаранд

Ҷавоб:

B) росткунҷа 2) ду тарафаш параллел, аммо

ду тарафи дигараш нопараллел аст

C) трапетсия 3) диагоналҳояш байни ҳам

перпендикуляранд, вале

кунҷҳояш рост нестанд

D) квадрат 4) тарафҳояш баробару кунҷҳояш ростанд

5) тарафҳояш нобаробару кунҷҳояш тезанд

22. Мувофиқати байни ХКУ ва адади сутуни ростро муайян намоед:

А) ХКУ (5; 7) 1) 288 Ҷавоб:

B) ХКУ (9; 32) 2) 144

C) ХКУ (14; 70) 3) 120

D) ХКУ (8; 15) 4) 35

5) 70

23. Адади 100-ро дар шакли суммаи ду ҷамъшавандаи мусбат тавре ҷудо

намоед, ки суммаи квадратҳои ҷамъшавандаҳо хурдтарин бошад. Дар

ҷавоб фарқи ин ду ҷамъшавандаро нависед.

Ҷавоб:

24. Агар 𝒇(𝒙) =𝟐

𝟏+𝟐𝒙𝟐 бошад, қимати ифодаи 𝟑 ∙ 𝒇′(−𝟏) − 𝒇(−𝟏) чанд аст?

Ҷавоб:

25. Махраҷи касри 𝟓

𝟏𝟐 -ро чанд воҳид зиёд намудан лозим аст, то касри

𝟏

𝟒 ҳосил

гардад?

Ҷавоб:

26. Гипотенузаи секунҷаи росткунҷа 20 дм буда, яке аз катетҳояш 16 дм аст.

Масоҳати секунҷаро ҳисоб кунед.

Ҷавоб: дм2

27. Дар расм чандто секунҷа мавҷуд аст?

Ҷавоб:

63


Варианти 6


𝟎, 𝟒 + 𝟖 ∙ (𝟓 − 𝟎, 𝟖 ∙𝟓

𝟖− 𝟓) : 𝟐

𝟏

𝟐

А) 0,2 В) 1,2 С) 1,2 D) 1

2. Сайёҳ рўзи аввал 𝟓

𝟐𝟒 ҳиссаи роҳи пешбинишуда ва рўзи дуюм 0,8 ҳиссаи

роҳи дар рўзи аввал гузаштаашро тай намуд. Агар ў дар рўзи дуюм 24 км

роҳ рафта бошад, дарозии тамоми роҳ чанд км аст?

А) 30 В) 48 С) 64 D) 144

3. Адади 90-ро ба суммаи чунин ду ҷамъшавандае ҷудо намоед, ки онҳо бо

ададҳои 10 ва 15 дар мутаносиби роста бошанд. Дар ҷавоб адади хурдро

нишон диҳед.

А) 28 В) 30 С) 36 D) 42

4. Дар ошхона 18 табуреткаи сепоя ва чорпоя мавҷуд аст. Шумораи пойҳои

онҳо 62-то мебошад. Чанд табуреткаи сепоя мавҷуд аст?

А) 8 В) 10 С) 12 D) 14

5. Муодиларо ҳал кунед: 𝟑𝒙 + 𝟓

𝟖= 𝟏 +

𝒙

𝟑

А) 7 В) 9 С) 12 D) 15

6. Калонтарин тақсимкунандаи умумии ададҳои 720 ва 924-ро ёбед.

А) 10 В) 12 С) 18 D) 24

7. Суръати паҳншавии садо дар ҳаво 330 м/сония аст. Раъду барқ дар кадом

масофа аз шумо дур ба амал омадааст, агар шумо алангаи барқро бинеду

овози раъдро пас аз 18 сония шунавед?

А) 2 км 970 м В) 3 км 940 м С) 5 км 940 м D) 6 км 230 м

8. Суммаи ду адади натуралӣ 90 аст. Суммаи 25%-и адади якуму 75%-и адади

дуюм ба 30 баробар мебошад. Адади хурдтарро ёбед.

А) 15 В) 30 С) 60 D) 75

9. Сайёҳ бо заврақи матордор 2 соат ба муқобили ҷараёни оби дарё шино

кард. Дар бозгашт ў бо амад (чӯбҳои баста) ба ҷойи аввалааш омад. Агар

суръати хоси заврақ 22 км/соат ва суръати ҷараёни об 2 км/соат бошад, ў

дар бозгашт чанд вақт сарф кардааст?

А) 10 соат В) 20 соат С) 24 соат D) 28 соат

64


𝟐 ∙ 𝟒+

𝟏

𝟒 ∙ 𝟔+

𝟏

𝟔 ∙ 𝟖+

𝟏

𝟖 ∙ 𝟏𝟎

А) 1

5 В)

5

7 С)

7

10 D)

2

15


(√𝟔 − √𝟏𝟏 + √𝟔 + √𝟏𝟏)

𝟐

А) 2 В) 22 С) 10 − 2√11 D) 10

12. Агар 𝟐𝒙 = 𝟑 бошад, қимати ифодаи

𝟒𝒙+𝟏−𝟐𝟒

𝟐𝒙+𝟏−𝟒 -ро ёбед.

А) 8 В) 10 С) 81 D) 256

13. Ҳалли калонтарини нобаробариро ёбед:

𝒙𝟐 + 𝒙

𝟐𝟎≤ 𝟏

А) 8 В) 4 С) 11 D) 13

14. Суммаро ёбед: 𝟐𝟏 + 𝟐𝟐 + 𝟐𝟑 + . . . + 𝟑𝟖 + 𝟑𝟗 + 𝟒𝟎

А) 570 В) 610 С) 589 D) 651


(𝒂 − 𝟐

𝒂 + 𝟐−

𝒂 + 𝟐

𝒂 − 𝟐) :

𝟒𝒂

𝒂𝟐 − 𝟒

А) 2 В) 1 С) 0 D) 3

.

16. Қимати ифодаро ҳисоб кунед: 𝐜𝐨𝐬 𝟒𝟓° − 𝐬𝐢𝐧 𝟑𝟎°

А) −√2

2 В) 1 С) √2 − 1

2 D) √2

17. Дарозии давраи саҳнаи сирк ба 43,96 м баробар аст. Диаметри саҳна ба

чанд метр баробар аст? (π=3,14)

А) 21,48 В) 13,26 С) 14 D) 7

18. Суммаи квадратҳои решаҳои системаи муодилаҳоро ёбед:

{𝒙 + 𝒚 = 𝟕

𝟐𝒙 + 𝟑𝒚 = 𝟏𝟔

А) 7 В) 29 С) 13 D) 15

65

19. Дарозии давраи якум аз дарозии давраи дуюм 3 маротиба зиёдтар аст.

Масоҳати доираи якум аз масоҳати доираи дуюм чанд маротиба зиёдтар

аст?

А) 3 В) 6 С) 9 D) 12

20. Прогрессияи арифметикӣ 16 аъзо дорад. Суммаи онҳо 840 буда, узви

охиринаш ба 105 баробар аст. Фарқи прогрессияро ёбед.

А) 3 В) 7 С) 10 D) 14

21. Дар ҳар як ҳолат муодилаи хати рост тасвир шудааст. Барои ҳар як хати

рост қимати коэффитсиенти кунҷии мувофиқашро нависед:

А) 𝑦 = 1 − 𝑥 1) 0,5 Ҷавоб:

B) 𝑦 = −2𝑥 + 2 2) 1

C) 𝑦 = 2𝑥 + 2 3) 1

D) 𝑦 = 0,5𝑥 4) 2

5) 2

22. Мувофиқати байни элементҳои параллелепипед ва шумораи онҳоро

муайян намоед:

А) қулла 1) 6-то Ҷавоб:

B) рӯя 2) 4-то

C) теға 3) 12-то

D) диагонал 4) 10-то

5) 8-то

23. Даври хурдтарини мусбати функсияро нишон диҳед: 𝒇(𝒙) = 𝟒 𝐬𝐢𝐧 𝒙

Ҷавоб: градус

24. Нишон диҳед, ки функсия барои кадом қимати 𝒙 муайян нест:

𝒇(𝒙) =𝟏

𝒙 − 𝟑

Ҷавоб:

25. Ҳавз бо воситаи 3 ҷумаки тавоноии баробардошта дар 40 дақиқа аз об пур

мешавад. Агар якбора 5-то чунин ҷумакро кушоянд, ҳавзро дар чанд

дақиқа аз об пур кардан мумкин аст?

Ҷавоб: дақиқа

66

26. Куби теғааш 12 см дар расм тасвиршуда бо

ҳамвориҳои ба рўяҳояш параллел бурида, ҷудо

карда шудааст. Ҳаҷми қисми калонтарини

ҳосилшударо ёбед, агар дарозӣ ва бари асоси

қисми хурдтарини ҳосилшуда ба 2 см баробар

бошанд.

Ҷавоб: см3

27. Қимати функсияи 𝒚 = 𝐜𝐨𝐬 𝒙 -ро ёбед, агар 𝒙 = −𝟏𝟖𝟎° бошад.

Ҷавоб:

67


Варианти 7


(𝟏

𝟔− 𝟎, 𝟏 +

𝟏

𝟏𝟓) : (

𝟏

𝟔+ 𝟎, 𝟏 −

𝟏

𝟓) ∙

𝟏

𝟐

А) 1 В) 2 С) 4 D) 7

2. Сайёҳ дар се рўз 60 км роҳ рафт. Рўзи якум 40% -и тамоми роҳ ва рўзи дуюм

50% -и роҳи боқимондаро тай кард. Ӯ рўзи сеюм чанд км роҳ рафт?

А) 6 В) 16 С) 18 D) 24

3. Саид 12-сола ва падари ў 40-солаанд. Пас аз чанд сол падараш аз Саид 3

маротиба калонсолтар мешавад?

А) 2 В) 4 С) 5 D) 8

4. Агар 𝟒𝒙 = 𝟓 бошад, қимати ифодаи 𝟐𝟒𝒙+𝟑 ба чанд баробар аст?

А) 256 В) 200 С) 512 D) 1024

5. Ҳисоб кунед:

𝟏 − 𝐭𝐠𝟐 𝟑𝟎°

𝟏 + 𝐭𝐠𝟐 𝟑𝟎°

А) √2

2 В)

√3

2 С)

1

2 D) √3

6. Калонтарин тақсимкунандаи умумии ададҳои 180 ва 120-ро ёбед:

А) 10 В) 15 С) 30 D) 60

7. Дарозии майдони футбол 110 м ва бараш 75 м мебошад. Масоҳати

майдонро бо ар (1ар = 100 м2) ифода намоед.

А) 0,825 В) 8,25 С) 82,5 D) 825


(𝟏 − 𝟎, 𝟑𝟒) ∙ (𝟐 − 𝟎, 𝟕𝟓) + 𝟏, 𝟎𝟓 ∙ (𝟒, 𝟖𝟖𝟐 + 𝟑, 𝟎𝟏𝟖)

А) 8,12 В) 8,86 С) 9,12 D) 91,2

9. Ду тӯб дар масофаи 6 м аз ҳамдигар дур ҷойгиранд. Дар як лаҳза онҳо ба

сўи ҳам ғелонида шуданд ва пас аз 4 сония бо ҳам бархўрданд. Суръати

ҳаракати тӯби якум назар ба тӯби дуюм 2 маротиба зиёдтар буд. Суръати

ҳаракати тӯби дуюм ёфта шавад.

А) 0,25 м/сония В) 0,3 м/сония С) 0,4 м/сония D) 0,5 м/сония

10. Заврақ ва амад дар оби дарё ба истиқболи ҳам равонанд. Масофаи байни

онҳо 12 км аст. Пас аз 1 соат заврақ ва амад бо ҳам вохўрданд. Суръати

ҳаракати амад (ҷараёни оби дарё)-ро ёбед, агар суръати ҳаракати заврақ 10

км/соат бошад.

А) 2 км/соат В) 2,5 км/соат С) 3 км/соат D) 3,5 км/соат

68

11. Фосилаи афзуншавии функсияи 𝒚 = 𝒙𝟐 − 𝟒 ёфта шавад.

А) ( ∞; + ∞) В) (0; + ∞) С) ( ∞; 0) D) (0; 4)


√𝒙 − 𝟏 = 𝒙 − 𝟕

А) 5 В) 7 С) 10 D) 12

13. Баландии конус 3 м буда, ташкилдиҳандааш 5 м аст. Ҳаҷми конусро ёбед.

А) 8π м3 В) 10π м3 С) 12π м3 D) 16π м3

14. Решаи муодиларо ёбед:

(𝟐𝟒 − 𝒙) ∙ (𝟑 − 𝒙) = (𝟖 − 𝒙) ∙ (𝟗 − 𝒙)

А) 3 В) 8 С) 9 D) 0

15. Периметри секунҷаи қуллаҳояш

нуқтаҳои А(2;1), В(6;1) ва С(2;4)-ро ёбед.

А) 6 воҳ. В) 12 воҳ. С) 37 воҳ. D) 60 воҳ.

16. Чандто ҳал доштан ё надоштани системаи зеринро муайян намоед:

{𝟏𝟎𝒙 − 𝟒𝒚 = 𝟓

𝟖𝒚 − 𝟐𝟎𝒙 = 𝟏𝟎

А) фақат якто ҳал дорад С) ҳалли бешумор дорад

В) фақат дуто ҳал дорад D) ягонто ҳал надорад


|𝒙 − 𝟐| = 𝟏

А) 1,5 В) 1,5 С) 4 D) 2

18. Борро бо 8 мошини иқтидори борбардориашон 12-тоннагӣ кашондан

мумкин аст. Барои кашондани ҳамин бор чанд адад мошини иқтидори

борбардории ҳар кадомаш 16-тоннагӣ лозим аст?

А) 4 В) 5 С) 6 D) 7

19. Миқдори ададҳои содаи порчаи [𝟒; 𝟐𝟗]-ро ёбед.

А) 6 В) 7 С) 8 D) 9

20. Радиуси давра 3 см аст. Масоҳати давра аз дарозии давра чанд маротиба

зиёдтар аст?

А) 1,25 В) 1,5 С) 2 D) 4

69

21. Мувофиқати муодилаи хаттӣ ва решаи онро муайян намоед:

А) 2𝑥 − 3 = 𝑥 + 1 1) 5 Ҷавоб:

B) 𝑥 + 2 = 2𝑥 − 4 2) 2

C) 3𝑥 − 1 = 𝑥 + 5 3) 4

D) 4𝑥 − 3 = −𝑥 + 22 4) 6

5) 3

22. Мувофиқати ифодаи сутуни чап ва ифодаи сутуни ростро муайян намоед:

А) 𝑥2 − 𝑦2 1) 𝑥2 + 2𝑥𝑦 + 𝑦2 Ҷавоб:

B) (𝑥 − 𝑦)2 2) (𝑥 + 𝑦)(𝑥2 − 𝑥𝑦 + 𝑦2)

C) 𝑥3 + 𝑦3 3) 𝑥2 − 2𝑥𝑦 + 𝑦2

D) (𝑥 + 𝑦)2 4) 𝑥2 + 𝑦2

5) (𝑥 − 𝑦)(𝑥 + 𝑦)

23. Яке аз бакҳо назар ба дигараш ду маротиба бештар бензин дошт. Аз баки

якум 7 л бензинро гирифтанд ва ба баки дуюм 3 л бензин рехтанд. Баъди ин

миқдори бензини ҳар ду бак баробар шуд. Баки дуюм чӣ қадар бензин

дошт?

Ҷавоб: литр

24. Ҳалли калонтарини бутуни нобаробариро ёбед:

𝒙𝟐 − 𝟏𝟔

𝒙𝟐 + 𝟒𝒙< 0

Ҷавоб:

25. Ҳамон қимати 𝒙 - ро маълум намоед, ки дар он қимати функсия ба 0 баробар

аст:

𝒇(𝒙) =𝒙 − 𝟏

𝒙 − 𝟒−

𝒙 − 𝟏

𝒙 + 𝟑

Ҷавоб:

26. Қимати ҳосилаи функсияро дар нуқтаи 𝒙 = −𝟏 ёбед:

𝒇(𝒙) =𝟑𝒙 − 𝟏

𝒙 + 𝟐

Ҷавоб:

27. Тарафҳои паҳлуии секунҷа 25 см ва 25 см буда, асосаш 30 см аст. Баландии

ба асоси секунҷа фаровардашударо ёбед.

Ҷавоб: см

70


Варианти 8


(𝟏𝟐

𝟑+ 𝟐

𝟒

𝟗) : (𝟒

𝟐𝟔

𝟐𝟕− 𝟐

𝟐

𝟗) ∙

𝟐

𝟑

А) 9

4 В) 1 С)

4

9 D) 1

10

27

2. Аз шаҳри Душанбе ба шаҳри Қӯрғонтеппа, ки дар дурии 100 км ҷойгир аст,

автобус равона шуд. Дар нимаи роҳ вай 15 дақиқа нигоҳ дошта шуд. Вале

суръати ҳаракаташро дар нимаи дуюми роҳ 10 км/соат зиёдтар карда, дар

вақти таъиншуда ба Қӯрғонтеппа расид. Автобус дар аввал бо кадом

суръат ҳаракат кард?

А) 40 км/соат В) 45 км/соат С) 55 км/соат D) 60 км/соат


𝟓𝟏, 𝟔 + (𝟕𝟎, 𝟐 − 𝟒, 𝟒 ∙ (𝟕𝟑, 𝟕𝟑 ∶ 𝟕, 𝟑)) ∙ 𝟏, 𝟔

А) 0,92816 В) 9,2816 С) 92,816 D) 928,16

4. Тракторчӣ дар соати аввал 𝟏

𝟔 ҳиссаи майдон, дар соати дуюм

𝟏

𝟓 ҳиссаи

майдон ва дар соати сеюм 𝟏

𝟒 ҳиссаи майдонро шудгор кард. Боз кадом

ҳиссаи майдонро шудгор кардан лозим аст?

А) 0 В) 5

6 С)

5

36 D)

23

60

5. Аз гўшаҳои картони квадратшакли дарозии тарафаш 10 см квадратчаҳои

якхелаи тарафҳояшон 3 см-ро бурида гирифтанд. Масоҳати қисми

боқимондаи картон ба чанд баробар аст?

А) 36 см2 В) 64 см2 С) 88 см2 D) 91 см2

6. Ҳосили зарбро ёбед:

ХКУ(15;24) ∙ КТУ(12;15)

А) 9 В) 90 С) 180 D) 360

7. Дар байни ду нисбат кадоме аз муносибатҳо дуруст аст:

𝑲 =𝟏𝟎𝟎𝟎𝟏

𝟏𝟎𝟎𝟎𝟐 ё ки 𝑴 =

𝟏𝟎𝟎𝟎𝟐

𝟏𝟎𝟎𝟎𝟑

А) 𝐾 > 𝑀 В) 𝐾 < 𝑀 С) 𝐾 = 𝑀 D) муқоиса

намешаванд

8. Падар аз писар 4 маротиба калонсолтар аст. Пас аз 20 сол ў аз писараш

2 маротиба калонсолтар мешавад. Ҳоло падар чандсола аст?

А) 24 В) 32 С) 40 D) 48

71

9. Нархи мол то арзон шуданаш 180 сомонӣ буд. Онро 15% арзон карданд.

Нархи ниҳоии молро ёбед.

А) 55 сом. 36 дир. В) 153 сом. С) 158 сом. 40 дир. D) 134 сом. 64 дир.

10. Тарозу дар мувозинат қарор дорад. Дар косаи чапи он 1 себу 2 нок ва дар

косаи росташ 2-то ҳамин гуна себу якто ҳамин гуна нок гузошта шудааст.

Кадомаш сабуктар аст: якто себ ё якто нок?

А) якто себ С) массаҳояшон баробаранд

В) якто нок D) онҳоро муқоиса кардан номумкин аст

11. 80%-и адади 15 ба 𝟑

𝟓 %-и адади номаълуме баробар аст. Адади номаълумро

ёбед.

А) 840 В) 1280 С) 1800 D) 2000

12. Заврақи мотордор 2,5 соат бо равиши ҷараёни оби дарё ва баъд 2 соат дар

кўл ҳаракат кард. Дар ин муддати вақт заврақ кадом масофаро тай кард,

агар суръати ҳаракати вай 32 км/соат ва суръати ҷараёни оби дарё 2,4

км/соат бошад?

А) 78 км 80 см В) 150 км С) 144 км D) 148 км 80 см

13. Масофаи байни ду деҳа дар харита ба 4 см баробар буда, ҳамин масофа дар

маҳал ба 4 км мувофиқ меояд. Масштаби харитаро муайян кунед.

А) 1:1000 В) 1:10 000 С) 1:100 000 D) 1:1 000 000

14. Муодиларо ҳал кунед: 𝒙 − 𝟒

𝒙 − 𝟓+

𝒙 − 𝟔

𝒙 + 𝟓= 𝟐

А) 4 В) 8 С) 6 D) 10

15. Мошини сабукрав бо суръати доимии 80 км/соат аз шаҳри А ба шаҳри В

ҳаракат карда, дар бозгашт ин масофаро бо суръати доимии 60 км/соат тай

кард. Агар барои рафтуомад 14 соат вақт сарф шуда бошад, масофаи байни

шаҳрҳои А ва В чанд км аст?

А) 360 В) 480 С) 340 D) 420

16. Барои кадом қимати 𝒂 адади чоррақамаи 𝟑𝟐𝟓𝒂 ба 9 тақсим мешавад?

А) 0 В) 2 С) 6 D) 8

17. Нобаробариро ҳал кунед: 𝒙

𝟑−

𝒙

𝟐> 1

А) 𝑥 < −1 В) 𝑥 < −6 С) 𝑥 > 2 D) 𝑥 < 3

72

18. Периметри секунҷаи АВС ба 𝟏𝟕

𝟐𝟎 м баробар аст. Тарафи АВ ба

𝟏𝟕

𝟓𝟎 м, тарафи

ВС назар ба АВ 𝟗

𝟓𝟎 м кӯтоҳтар аст. Дарозии тарафи АС-ро ёбед.

А) 7

20 м В)

27

20 м С)

17

50 м D)

7

25 м


|𝟐𝒙 + 𝟒

𝟒− 𝟏| = 𝟏

А) 6 В) 0 С) 2 D) 2

20. Ифодаро сода кунед: 𝐬𝐢𝐧 𝒙

𝟏 − 𝐜𝐨𝐬 𝒙+

𝐬𝐢𝐧 𝒙

𝟏 + 𝐜𝐨𝐬 𝒙

А) − cos 𝑥 В) 2

sin 𝑥 С) −2 sin 𝑥 D) 2

21. Мувофиқатро дар байни касри одӣ ва касри ба он мувофиқи даҳӣ муайян

кунед:

А) 3

4

1) 0,875

Ҷавоб:

B) 7

8

2) 0,64

C) 8

5

3) 0,75

D) 12

25

4) 0,48

5) 1,6

22. Мувофиқати формула ва шакли функсияро муайян намоед:

А) 𝑦 = 𝑥 + 5 1) дараҷагӣ Ҷавоб:

B) 𝑦 = 2𝑥2 − 4𝑥 + 13 2) хаттӣ

C) 𝑦 = 3 sin 𝑥 − 1 3) квадратӣ

D) 𝑦 = 2𝑥 + 3 4) нишондиҳандагӣ

5) тригонометрӣ

23. Радиуси давра ба 5 м баробар аст. Аз нуқтаи дар масофаи 13 м аз маркази

давра дур ҷойгирбуда ба давра расанда гузаронида шудааст. Дарозии

расандаро ёбед.

Ҷавоб:

м

73

24. Кунҷҳои секунҷа бо ададҳои 4, 5 ва 6 мутаносибанд. Кунҷи калонтарини

секунҷа чанд градусро дарбар мегирад?

Ҷавоб:

градус

25. Периметри росткунҷаи АВСD - ро ёбед, агар 𝑨𝑩 =𝟕

𝟏𝟓 м ва 𝑩𝑪 =

𝟖

𝟏𝟓 м

бошанд.

Ҷавоб:

м

26. Периметри секунҷаро ёбед, агар қуллаҳояш нуқтаҳои А(1; 0), В(7; 0) ва С(4;

4) бошанд.

Ҷавоб: воҳ.

27. Яке аз асосҳои трапетсия аз дигараш 6 см дарозтар буда, хати миёнаи он 8

см мебошад. Асоси хурди трапетсияро ёбед.

Ҷавоб:

см

74


Варинати 1

1. Ин суханон моҳияти кадом давраи таърихиро ифода менамоянд?

«Ба аҳли Бухоро фармуд, то як ними хонаҳо ва молу замини худро ба онҳо бидиҳанд, то

ки ба онҳо рӯзаю намоз ёд бидиҳанд...».

A) тороҷгариҳои ҳайтолиён

B) забткориҳои юнонию макдуниҳо

C) истилои арабҳо

D) лашкаркашии муғулҳо

2. Дар Хузистони Эрони аҳди Сосониён бо номи Гунди Шопур кадом маркази

муҳим кушода шуда буд?

A) маркази бузурги тиҷоратӣ

B) маркази истеҳсолоти косибӣ

C) маркази таълимию илмӣ

D) маркази табобати беморон

3. Дар ин акс мақбараи кадом шахсияти бузурги ниёгони халқи тоҷик тасвир

ёфтааст?

A) Спитамен

B) Исмоили Сомонӣ

C) Муқаннаъ

D) Ардашери Бобакон

4. Дар қисмати поёни харита “Ҳудудҳои империяҳои Куруш” ва “Ҳудудҳои

империяи Дориюш” гуфта, қаламрави кадом империя дар назар дошта

шудааст?

A) Империяи Рими Ғарбӣ

B) Империяи Византия

C) Империяи Ҳахоманишиён

D) Империяи Сосониён

5. Иқтибоси зеринро хонда, муайян намоед, ки дар он сухан дар бораи чӣ

меравад?

«… Он ҷо ҳам монанди дӯзах воҳиманоку даҳшатангез буд. Оҳу фиғон аз ҳар гӯшаву

канори арк ба гӯш мерасид, зеро ин мустабид (...) фармуда буд, ки ҳамаи занон ва

кӯдаконро асир кунанд ва боқимондагон хоҳ диндору хоҳ бединро аз болои арк

партоянд...».

А) забткориҳои арабҳо

B) ваҳшонияти Темур

С) ғоратгариҳои юнониҳо

D) куштори муғулҳо

75

6. Чаро дар ин харитаи солҳои 1924-1928-и ИҶШС номи ҶШС Тоҷикистон баён

нагардидааст?

A) Тоҷикистон ба ҳайати ҶШС

Туркманистон дохил мешуд

B) ҶШС Тоҷикистон фаромӯш шудааст

C) ҶШС Тоҷикистон таъсис наёфта буд

D) Ҳанӯз тақсимоти миллӣ-марзӣ

гузаронида нашуда буд

7. Лашкаркашии Русия баҳри ба даст овардани Осиёи Марказӣ ба кадом давраи

таърихӣ рост омадааст?

A) ба ибтидои асри ХХ

B) ба нимаи аввали асри ХIХ

C) ба нимаи дуюми асри ХIХ

D) ба солҳои 30-юми асри ХIХ

8. Дар ҳаракати ҷадидон кадом ҷараён хилофи ормонҳои халқи тоҷик буд?

A) ҷараёни маорифпарварӣ

B) ҷараёни озодихоҳӣ

C) ҷараёни демократӣ

D) ҷараёни туркпарастӣ

9. Отряди экспедитсионии ҳарбии Ҳисор бо кадом мақсад ташкил карда шуда буд?

А) барои барҳам додани Ҳокимияти Шӯравӣ дар Бухорои Шарқӣ

В) барои барпо намудани Ҳокимияти Шӯравӣ дар Бухорои Шарқӣ

C) барои пахш намудани музаффариятҳои инқилоб

D) барои муваффақшавӣ ба истиқлолияти Ҳисор

10. Соли 1929 кадоме аз ин театрҳои касбии Тоҷикистон аввалин шуда ба

фаъолият шурӯъ намудааст?

A) Театри академии опера ва балети ба номи С. Айнӣ

B) Театри драмавии русии ба номи В. Маяковский

C) Театри ҷавонони Тоҷикистон ба номи М. Воҳидов

D) Театри академии драмавии ба номи А. Лоҳутӣ

11. Дар арафаи ҳуҷуми қӯшунҳои Русия дар Осиёи Марказӣ кадом давлатҳо

вуҷуд доштанд?

A) Аморати Бухоро, хонигари Қӯқанд ва хонигарии Хева

B) Шоҳигарии Бадахшон, бекигариҳои Ҳисор ва Кӯлоб

C) Бекигарии Қаротегин, Мастчоҳ ва хонигарии Шаҳрисабз

D) Хонии Кӯлоб, вилояти Ӯротеппа, Мирии Балҷувон

76

12. Дар ин расм кадом шахсияти сиёсии Тоҷикистони солҳои 20-ум ва 30-юми

асри ХХ инъикос гардидааст?

A) Аббос Алиев

B) Абдуқодир Муҳиддинов

C) Чинор Имомов

D) Нусратулло Махсум

13. Дар солҳои 30-юми асри ХХ дар Тоҷикистон аввалин нерӯгоҳи барқи обӣ

(НБО-ГЭС) ба истифода дода шуд. Ин НБО (ГЭС) дар кадом дарё сохта шуда

буд?

A) Вахш

B) Варзоб

C) Зарафшон

D) Панҷ

14. Плакати зерин ба кадом давраи таърихӣ дахл дорад?

A) мубориза бар зидди босмачиён

B) тайёрӣ ба инқилоби Октябр

C) Ҷанги шаҳрвандӣ дар Тоҷикистон

D) Ҷанги Бузурги Ватанӣ

15. Мушкилии асосии саноатикунониии ҶМШС Тоҷикистон дар солҳои 20-уми

асри ХХ дар чӣ ифода ёфта буд?

A) ин корро қариб аз сифр оғоз намудан лозим меомад

B) набудани ашёи хом

C) шароити иќлимии ҶМШС Тоҷикистон барои рушди саноат мусоид набуд

D) ҶМШС Тоҷикистон дар гузашта саноатӣ буд

16. Дар аҳди Темуриён кадом шаҳрҳо марказҳои муҳимтарини маъмурию

фарҳангии ин давлат буданд?

A) Бухоро ва Хуҷанд

B) Самарқанд ва Ҳирот

C) Балх ва Марв

D) Кобул ва Нишопур

17. Асосҳои сохтори конститутсионии Ҷумҳурии Тоҷикистон дар кадом санад

муқаррар карда шудааст?

А) Эъломияи истиқлолияти Ҷумҳурии Тоҷикистон ва қонунҳои конститутсионӣ

В) Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон “Дар хусуси даровардани тағйироту иловаҳо ба

Конститутсия”

С) Изҳороти Шӯрои Олӣ “Дар бораи истиқлолияти давлатии Ҷумҳурии

Тоҷикистон”

D) Конститутсияи ( Сарқонуни)Ҷумҳурии Тоҷикистон

18. Қобилияти амалкунии шаҳрванде, ки то синни 18-солагӣ ба никоҳ

даромадааст, чӣ гуна аст?

A) қисман маҳдуд

B) қисман нопурра

C) пурра

D) ғайриқобили амал

77

19. Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон ба кадом шохаи ҳокимият тааллуқ дорад?

A) Қонунгузорӣ

B) Суд

C) Иҷроия

D) Намояндагӣ ва судӣ

20. Синни ба ҷавобгарии ҷиноятӣ кашидани шахсро муайян намоед.

A) 15-солагӣ

B) 13-солагӣ

C) 16-солагӣ ва 14-солагӣ

D) 18-солагӣ ва 17-солагӣ

21. Ваколатҳои Президент кай қатъ мегарданд?

A) баъд аз интишори натиҷаи овоздиҳӣ

B) баъд аз таъини интихоботи Президент

C) баъд аз савганд ёд кардани Президенти навинтихобшуда

D) баъд аз баҳисобгирии овозҳои интихобкунандагон

22. Ҳуқуқ ба ҳифзи судӣ ба кадом гурӯҳи ҳуқуқу озодиҳо дохил мешавад?

A) ҳуқуқ ва озодиҳои шахсӣ

B) ҳуқуқ ва озодиҳои сиёсӣ

C) ҳуқуқ ва озодиҳои иҷтимоӣ

D) ҳуқуқ ва озодиҳои мурофиавӣ

23. Никоҳ дар кадом мақомоти давлатӣ ба қайд гирифта мешавад?

A) мақомоти САҲШ

B) суди ноҳиявӣ

C) мақомоти прокуратура

D) идораи нотариалӣ

24. Кадоме аз ин мақомот назорати умумии риояи ҳуқуқ ва озодии инсонро

дар Тоҷикистон ба амал мебарорад?

A) Ваколатдор оид ба ҳуқуқи инсон

B) Кумита оид ба ҳуқуқи инсони СММ

C) прокуратура

D) адвокатура

25. Барои санаҳои сутуни якум ҷавобҳои мувофиқро аз сутуни дуюм муайян

намоед.

A) солҳои 661-750

B) солҳои 776-783

C) солҳои 874-999

D) солҳои 999-1186

1) Давлати Сосониён

2) Хилофати Уммавиён

3) Давлати Ғазнавиён

4) Давлати Сомониён

5) Шӯриши Муқаннаъ

Ҷавоб:

26. Муайян намоед, ки воқеаҳои таърихии сутуни якум ба кадом санаҳо

(сутуни дуюм) рост меояд.

A) ҳамлаи лашкари Нодиршоҳи

Афшор ба Бухоро

B) оғоз ёфтани давраи ҳукмронии

сулолаи Ҷониён

C) ба сари қудрат омадани сулолаи

Шайбониён

D) дар Бухоро ба сари қудрат

омадани сулолаи Манғития

1) соли 1753

2) соли 1501

3) соли 1740

4) соли 1598

5) соли 1785

Ҷавоб:

1 2 3 4 А B C D

5

1 2 3 4 А B C D

5

78

27. Вобаста ба ҳар як санаи сутуни якум воқеаи таърихии мувофиқро аз сутуни


A) соли 1868

B) соли 1847

C) соли 1785

D) соли 1526

1) омада расидани қӯшуни

Россия ба баҳри Арал

2) муҳорибаи Зирабулоқ

3) ташкил ёфтани империяи

Темуриёни Ҳинд

4) ба Аморати Бухоро

табдилёбии хонигарии Бухоро

5) Шӯриши Маҳмуди Торобӣ

Ҷавоб:

28. Алоқамандии номҳо ва мафҳумҳои ҳарду сутунро муайян кунед.

А) Абӯрайҳони Берунӣ

В) Абулфазли Балъамӣ

С) Темурмалик

D) Насрулло

1) ќањрамони халќи тољик

2) пайравони Муќаннаъ

3) олими забардаст

4) вазири машњури

Сомониён

5) амири ќасоб Ҷавоб:

29. Барои ҳар як мафҳуми сутуни якум соҳаи ҳуқуқи мувофиқро аз сутуни


A) ҷазои маъмурӣ

B) васоят ва парасторӣ

C) изофакорӣ

D) боҷ ва хироҷ

1) ҳуқуқи суғурта

2) ҳуқуқи андоз

3) ҳуқуқи оилавӣ

4) ҳуқуқи маъмурӣ

5) ҳуқуқи меҳнатӣ Ҷавоб:

30. Ҷавобҳои мувофиқро аз сутуни чап барои ҳар як мафҳуми ҳуқуқии сутуни


A) таҷзияи ҳокимият

B) гунаҳкорӣ

C) мустақилияти молумулкӣ

D) розигии тарафайн

1) яке аз шартҳои бастани

ақди никоҳ

2) аломати давлати

ҳуқуқбунёд

3) аломати давлат

4) аломати шахси ҳуқуқӣ

5) аломати ҷиноят

Ҷавоб:

1 2 3 4 А B C D

5

1 2 3 4 А B C D

5

1 2 3 4 А B C D

5

1 2 3 4 А B C D

5

79


Варианти 2

1. Истилогарони Юнону Мақдунӣ аз ҳама бештар дар кадом минтақаи давлати

Ҳахоманишиён ба муқобилият дучор гардиданд?

2. Асосгузори сулолаи Сомониён кӣ буд?

3. Солҳои мавҷудияти давлати Сосониёнро муайян намоед.

4. Муаллифи “Таърихи Бухоро”-ро муайян намоед.

5. Сарвари шӯриши халқии сарбадорон дар Самарқанд кӣ буд?

6. Дар ин иқтибос аз китоби дарсӣ сухан дар бораи кадом амири сулолаи

Манғитиён меравад?

“...Ӯ аз унвони хонӣ даст кашида, худро амир эълон намуд. Ин чунин маъно дошт, ки вай

ҳокими танҳо як пораи давлати мусулмонӣ, яъне хонигарии Бухоро мебошад. Аз ин давра сар

карда, хонигарии Бухоро ба худ номи “Аморати Бухоро”-ро гирифт”.

7. Қарордод дар байни Русия ва аморати Бухоро дар Зирабулоқ кадом сол ба

имзо расида буд?

8. Дар мусаввараи рассом С. Пирумшоев кадом мубориз баҳри адолат тасвир

ёфтааст?

9. Кадом маорифпарвари тоҷик муаллифи асари машҳури “Наводир-ул-вақоеъ” аст?

A) Абдулқодири Савдо

B) Аҳмади Дониш

C) Садри Зиё

D) Садриддин Айнӣ

А) Осиёи Хурд В) Миср С) Сурия D) Осиёи Миёна

A) Куруш B) Сомонхудот C) Амр ибни Лайс D) Шайбонихон

А) солҳои 224-651 В) солҳои 821-873 С) солҳои 892-907 D) солҳои 873-903

A) Абӯбакри Наршахӣ

B) Муҳаммади Табарӣ

C) Абулқосими Фирдавсӣ

D) Бобоҷон Ғафуров

A) Қаландар B) Мавлонозода C) Рофеъ ибни Лайс D) Спитамен

A) Абулфайзхон B) Шоҳмурод C) Муҳаммадҳакимбӣ D) Муҳаммадраҳимбӣ

A) соли 1852 B) соли 1864 C) соли 1868 D) соли 1875

A) Восеъ

B) Мавлонозода

C) Маҳмуди Торобӣ

D) Эшони Дукчӣ

80

10. Вилоятҳои Генерал-губернатории Туркистонро муайян намоед.

A) Қӯқанд, Хева, Чимкент, Бухоро, Бойсун, Хоразм

B) Сирдарё, Ҳафтруд, Закаспий, Самарқанд, Фарғона

C) Ӯротеппа, Помир, Каспий, Сурхондарё, Хатлон

D) Ҳисор, Қӯрғонтеппа, Марв, Суғд, Тирмиз

11. ҶШС Тоҷикистон кай таъсис ёфтааст?

А) 30 декабри 1922 В) 14 октябри 1924 С) 16 октябри 1929 D) 5 декабри 1936 12. Бобоҷон Ғафуров кадом солҳо вазифаи Котиби якуми Кумитаи марказии

ҳизби коммунисти ҶШС Тоҷикистонро бар дӯш дошт?

А) 1957-1977 В) 1961-1981 С) 1946-1956 D) 1939-1946

13. Артиши миллии Тоҷикистон кай ташкил шуд?

В) 6 ноябри соли 1994

А) 9 сентябри соли 1991

С) 23 феврали соли 1993

D) 23 феврали соли 1999

14. Муаллифи матни Суруди миллии Ҷумҳурии Тоҷикистон кист?

А) А. Лоҳутӣ С) С. Ҷавҳаризода

В) Г. Келдӣ D) М. Аминзода

15. Конститутсияи амалкунандаи Тоҷикистон кай қабул карда шудааст?

А) 9 сентябри соли 1990 С) 5 октябри соли 1977

B) 6 ноябри соли 1994 D) 6 ноябри соли 2003

16. Харитаи зерин кадом марҳалаи таърихии Аморати Бухороро инъикос

намудааст?

A) солҳои 1750-1784

B) солҳои 1864-1870

C) солҳои 1918-1920

D) солҳои 1918-1923

17. Шакли зоҳирии ифодаёбӣ ва мустаҳкамкунии меъёрҳои

ҳуқуқро чӣ меноманд?

A) сарчашмаҳои ҳуқуқ

B) ҳуқуқи маъмурӣ

C) функсияҳои ҳуқуқ

D) сарчашмаҳои ҳуқуқи меҳнатӣ

18. Номзад ба Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон бояд кадом забонро донад?

А) забони модарӣ

В) забони русӣ

С) забони англисӣ

D) забони давлатӣ

81

19. Оё ҷавобгарии маъмурӣ боиси доғи судӣ мегардад?

A) мегардад

В) намегардад

С) тибқи қонун дар баъзе мавридҳо

D) мақомоти татбиқкунандаи ҷазои маъмурӣ хулоса мебарорад

20. Мафҳуми шахси ҷисмонӣ (воқеӣ)-ро муайян намоед.

А) шаҳрванди ҶТ, шаҳрвандони хориҷӣ, шахсони бетабаа, шахсоне, ки шаҳрвандӣ

доранд ва ҳоказо

В) шахсоне, ки қобилияти пурраи амалкунӣ доранд

С) тамоми касоне, ки дар ҳудуди давлат мебошанд, шахсони бетабаа

D) шаҳрванди ҶТ, шаҳрвандони хориҷӣ, шахсони бешаҳрванд

21. Синни никоҳӣ барои занон ва мардон аз чандсолагӣ муқаррар карда

шудааст?

A) 16-солагӣ B) 20-солагӣ C) 15-солагӣ D) 18-солагӣ

22. Таърифи мафҳуми ҷазоро муайя намоед.

A) ҷазо чораи маҷбуркунии давлатие мебошад, ки бо қарори суд таъйин карда мешавад

B) ҷазо чораи маҷбуркунии давлатие мебошад, ки бо ҳалномаи суд таъйин карда

мешавад

C) ҷазо чораи маҷбуркунии давлатие мебошад, ки бо ҳукми суд таъйин карда мешавад

D) ҷазо чораи маҷбуркунии давлатие мебошад, ки бо қарори муфаттиш ва суд таъйин

карда мешавад

23. Мазмуни шартномаи гражданӣ-ҳуқуқиро чӣ ташкил медиҳад?

A) ҳуқуқу уҳдадориҳои тарафҳои шартнома

B) ризоияти тарафҳои шартнома

C) маҷмӯи ҳама шартҳои шартнома

D) амали тарафҳо, ки ба иҷрои он равона шудааст

24. Дар кадом ҳолат муносибатҳои молу мулкии ҳамсарон қатъ мегардад?

A) ҷудо зиндагонӣ кардан

B) ҷавоб додани зан аз тарафи мард

C) чавоб додани мард аз тарафи зан

D) бекор кардани ақди никоҳ

25. Мутобиқати байни шӯришҳо ва таърихи саршавии онҳоро муайян намоед.

A) Спитамен

B) Муқаннаъ

C) Сарбадорон

D) Фрада

1) соли 776

2) соли 1206

3) соли 1365

4) соли 329 п.а.м.

5) соли 522 п.а.м. Ҷавоб:

1 2 3 4 А B C D

5

82

26. Мувофиқати байни мафҳумҳои сутуни тарафи чап ва ҷавобҳои сутуни

ростро муайян намоед.

A) Сулола

B) Сосонӣ

C) Мубориз

D) Темурӣ

1) Яздигурд

2) Шайбонихон

3) Бобур Мирзо

4) Спитамен

5) Тоҳириён Ҷавоб:

27. Мувофиқати байни шахсиятҳои таърихӣ ва мафҳумҳоро муайян намоед.

A) Абдулаҳадхон

B) Нусратулло Махсум

C) Иброҳимбек

D) Ҳодӣ Кенҷаев

1) Қаҳрамони Иттиҳоди Шӯравӣ

2) Амири Бухоро

3) Роҳбари шӯриши зидди

манғитҳо

4) Аввалин Раиси КИМ ҶМШС

Тоҷикистон

5) Роҳбари ҳаракати

зиддишӯравӣ Ҷавоб:

28. Мафҳумҳои сутуни тарафи чапро бо ҷавобҳои сутуни рост мувофиқ кунед:

A) Вазир

B) Президент

C) Мањмуди Торобӣ

D) “Таърихи Бухоро”

1) Эмомалӣ Рањмон

2) Абубакри Наршахӣ

3) Олимхон

4) Низомулмулк

5) Шӯриши соли 1238

Ҷавоб:

29. Барои ҳар яке аз мафҳумҳои сутуни якум соҳаи ҳуқуқи мувофиқро аз

сутуни дуюм интихоб намоед.

A) иҷрои ҷазо

B) ҷавобгарии интизомӣ

C) ҳифзи табиат

D) низоми интихоботӣ

1) ҳуқуқи

конститутсионӣ

2) ҳуқуқи экологӣ

3) ҳуқуқи гражданӣ

4) ҳуқуқи ҷиноятӣ

5) ҳуқуқи меҳнатӣ Ҷавоб:

30. Мувофиқан дар кадом моддаи Конститутсия оид ба ҳуқуқу озодиҳои инсон

(сутуни якум) сухан рафтааст, муайян намоед.

A) ҳуқуқ ба таҳсил

B) ҳуқуқ ба зиндагӣ

C) ҳуқуқ ба истироҳат

D) ҳуқуқ ба ҳифзи судӣ

1) дар моддаи 18




5) дар моддаи 58 Ҷавоб:

1 2 3 4 А B C D

5

1 2 3 4 А B C D

5

1 2 3 4 А B C D

5

1 2 3 4 А B C D

5

1 2 3 4 А B C D

5

83


Варинати 3

1. Номи кадом шоҳи ориёӣ дар китоби муқаддаси яҳудиён Таврот омадааст?

А) Киаксар В) Астиаг С) Ҷамшед D) Куруш

2. Соли 333 то милод кадом ҳодиса рух додааст?

А) торумори лашкари Мод аз ҷониби Куруши Кабир

В) муҳорибаи Марафон ва забти Мақдуния аз тарафи Ҳушоёршоҳ

С) муҳорибаи Исса миёни Искандар ва Дориюши III

D) ҳуҷуми қабилаҳои сакоӣ ба Порт ва барҳам хӯрдани Порт

3. Кадом марҳилаи таърихӣ дар назар дошта шудааст: “Самарқанд 2 миллион

дирҳам ҷарима ва 1000 марди солим, ки дар байни онҳо маъюбе набуд, ба

сифати ғулом дод. Қутайба фармон баровард, ки ҳар суғдие, ки бо худ

силоҳ гирад, ба қатл хоҳад расид”?

А) давраи ҳуҷуми юнону мақдуниҳо С) давраи ҳуҷуми муғулҳо

В) давраи ҳуҷуми арабҳо D) давраи ҳуҷуми туркҳо

4. Мулк ва заминҳое, ки дар асрҳои миёна ба масҷидҳо, мадрасаҳо ва

хонақоҳҳо тааллуқ дошта, вале дар ихтиёри рўҳониёни олимартаба буд, чӣ

ном доштанд?

А) ҷизя В) танхо С) вақф D) зиёъ

5. Соли 1011 Хуросонро қаҳтӣ фаро гирифта, одамон маҷбур шуданд, ки

гурбаю сагҳоро кушта, хӯранд. Дар ин вақт амири Хуросон кӣ буд?

А) Султон

Санҷар

В) Султон Маҳмуд С) Темур D) Текеш

6. Ғиёсуддин ва Муъизуддин подшоҳони кадом сулола буданд?

А) Куртҳо В) Ғазнавиён С) Ғуриён D) Саффориён

7. Дар асри XVI ҳамзамон бо ҳукмронии Шайбониён дар Мовароуннаҳр

кадом давлат дар Эрон ҳукумат мекард?

А) Сафавиён В) Ҷониён С) Афшориён D) Хоразмшоҳиён

8. Пойтахти давлати Шайбониён дар нимаи дувуми асри XVI кадом шаҳр

буд?

А) Бухоро В) Хуҷанд С) Ҳирот D) Тошканд

9. Кадом сол сохтмони роҳи оҳан то ба Самарқанд расид?

А) 1868 В) 1880 С) 1888 D) 1895

84

10. Кадом ширкати бародарон, ки ба хариду фурӯши пахта ва маҳсулоти

саноатӣ машғул буд, ба кишоварзони Осиёи Миёна миллионҳо рубл қарз

медод?

А) Черняевҳо В) Вадяевҳо С) Самсоновҳо D) Паленҳо

11. Муаллифи китобҳои “Раҳбари савод”, “Ҷомеъ-ул-ҳикоёт” ва “Зубдат-ул-

ашъор” кист?

А) Садриддин Айнӣ С) Мирзо Абдулвоҳиди Мунзим

В) Абдурауфи Фитрат D) Абдуқодир Шакурӣ

12. 1

Иттифоқи нависандагони Тоҷикистон кадом сол таъсис ёфтааст?

А) 1929 В) 1934 С) 1949 D) 1956

13. Экспедитсияе, ки амалиёти ҷангии худро аз Файзобод ва Мастчоҳи Кӯҳӣ

миёнаи тобистони соли 1923 сар карда, 15 октябри соли 1923 анҷом дод, чӣ

ном дошт?

А) Экспедитсияи Ҳисор С) Экспедитсияи Қаротегин

В) Экспедитсияи Искандаркӯл D) Экспедитсияи Кӯлоб

14. Кадом воқеа дар замони истиқлол рух додааст?

А) ба кор даромадани заводи азотии Вахш

В) ба кор даромадани аввалин агрегати НОБ-и Норак С) кушода шудани нақбҳои Шаҳристон ва Шаршар

D) ба кор шурӯъ кардани корхонаи алюминии Тоҷикистон

15. Охирин Конститутсияи ҶШС Тоҷикистон кадом сол қабул шуд?

А) 1976 В) 1978 С) 1985 D) 1991

16. 1100-солагии давлати Сомониён кадом сол ҷашн гирифта шуд?

А) 979 В) 1989 С) 1999 D) 2009

17. Низоми қоидаҳои ба ҳама ҳатмии рафтор, ки аз тарафи давлат қабул,

муқаррар ва тасдиқ карда мешавад ва муносибатҳои муҳими ҷамъиятиро

ба танзим медарорад, чист?

А) қонун В) ҳуқуқ С) ахлоқ D) шуур

18. Меъёри “Забони давлатии Тоҷикистон забони тоҷикӣ аст. Забони русӣ

ҳамчун забони муоширати байни миллатҳо амал мекунад” дар кадом

моддаи Конститутсия баён шудааст?

А) моддаи 2 В) моддаи 4 С) моддаи 5 D) моддаи 7

19. Кадом моликият моликияти шахсии ҳамсарон ба ҳисоб меравад?

А) молу мулки дар давраи никоҳ ва зиндагии якҷоя бадастомада В) моликияти баъд аз бекор шудани ақди никоҳ бадастомада С) молу мулки то никоҳ вуҷуддошта, бо роҳи тӯҳфа ва мерос бадастомада D) молу мулки бо маблағи яке аз ҳамсарон бадастомада

85

20. Кадом ҷазои маъмурӣ нисбат ба занони ҳомила, заноне, ки дар

тарбияашон кӯдакони то 14-сола доранд, нафақахӯрон, ноболиғон ва

маъюбони гурӯҳи 1 ва 2 татбиқ карда намешавад?

А) ҳабси маъмурӣ С) огоҳӣ

В) ҷаримаи маъмурӣ D) боздошти амали иҷозатнома

21. Давомнокии рухсатии меҳнатии ҳарсолаи камтарин аз чанд рӯзи тақвимӣ

иборат аст?

А) на зиёда аз 18 рӯз С) на камтар аз 24 рӯз

В) на камтар аз 30 рӯз D) на камтар аз 35 рӯз

22. Расонидани ёрии ҳуқуқӣ вазифаи кадом мақомот аст?

А) Прокуратура В) Суд С) Шӯрои адлия D) Адвокатура

23. Меъёри “Шакли идораи ҷумҳурӣ, тамомияти арзӣ, моҳияти демократӣ,

ҳуқуқбунёдӣ, дунявӣ ва иҷтимоии давлат тағйирнопазиранд” дар кадом

санади ҳуқуқӣ эълон гаштааст?

А) Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон ”Дар бораи хизмати давлатӣ”

В) Конститутсияи Ҷумҳурии Тоҷикистон

С) Қонун ”Дар бораи рамзҳои давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон”

D) Қонуни конститутсионӣ “Дар бораи Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон”

24. Таъсис, барҳам ва тағйир додани воҳидҳои марзиву маъмурии мамлакат

салоҳияти кадом мақомот аст?

А) Маҷлиси намояндагон С) Суди конститутсионӣ

В) Ҳукумати Ҷумҳурӣ D) Маҷлиси миллӣ

25. Воқеаҳо ва санаҳоро мувофиқ кунед:

А) қатли Қутайба ибни Муслим 1) соли 907 Ҷавоб:

B) шӯриши Абубилол 2) соли 1141

C) ҷанг дар дашти Катвон 3) соли 1365

D) шӯриши сарбадорони Самарқанд 4) соли 1397

5) соли 715

86

26. Чеҳраҳои таърихии давраи истилои араб ва суханони ба онҳо марбутро

мувофиқ кунед:

А) “Аббосиён чун Умавиён

фиребгаранд, бояд ба сари

хилофат авлоди бевоситаи

Муҳаммаду Алӣ биёянд ...”

1) Низак

Ҷавоб:

B) Аз Хуталон омадия, Ба рӯ табоҳ ... 2) Муқаннаъ

C) “Ин арабҳо мисли саганд... ” 3) Деваштич

D) “Ман, Ҳошим ибни Ҳаким,

саидуссодот ... ба ман гаравед .... ”

4) Асад ибни

Абдулло

5) Шарик

27. Воқеаҳо ва санаҳои рух додани онҳоро бо ҳам мувофиқ кунед:

А) имзои шартномаи “дӯстӣ”- и

миёни Россия ва Бухоро

1) соли 1886

Ҷавоб:

B) кушода шудани “Агентии сиёсии

императори Россия” дар Бухоро

2) соли 1876

C) барҳамхӯрии хонигарии Қӯқанд 3) соли 1873

D) забти Ӯротеппа аз тарафи Россия 4) соли 1866

5) соли 1869

28. Воқеаҳо ва санаҳоро мувофиқ кунед:

А) гузариш аз лотинӣ ба алифбои

ҳозираи тоҷикӣ (кириллӣ)

1) соли 1922

Ҷавоб:

B) пайдо шудани Салим дар

Бухорои Шарқӣ

2) соли 1973

C) таъсиси Донишкадаи давлатии

санъати Тоҷикистон ба номи

М.Турсунзода

3) соли 1939

D) қабули Конститутсия (Сарқонун)-и

Ҷумҳурии Тоҷикистон

4) соли 1994

5) соли 1998

87

29. Мувофиқати мафҳумҳои сутуни чап ва сутуни ростро муайян намоед.

А) муҳлати ваколати Президент 1) на камтар аз 2 сол

Ҷавоб:

B) муҳлати ваколати судяҳо 2) 5 сол

C) муҳлати ваколати Маҷлиси Олӣ 3) 7 сол

D) собиқаи кории ҳуқуқӣ барои

узвият ба коллегияи адвокатҳо

4) 10 сол

5) 3 сол

30. Мувофиқати мафҳумҳо ва соҳаҳои ҳуқуқро муайян намоед.

А) режими пурзӯр ва умумӣ 1) ҳуқуқи меҳнатӣ Ҷавоб:

B) рухсатиҳои ҳарсола 2) ҳуқуқи ҷиноятӣ

C) боҷи давлатӣ 3) ҳуқуқи андоз

D) фарзандхонӣ 4) ҳуқуқи гражданӣ


88


Варинати 4

1. Кадом шоҳи ҳахоманишӣ соли 525 то милод Мисрро забт кард?

А) Куруш В) Камбуҷӣ С) Дориюш D) Ҳишоёршоҳ

2. Кадом сулола ба ҷои Ашкониён ба сари тахт омад?

А) Ҳайтолиён С) Сосониён

В) Кушониён D) Аббосиён

3. Кадом шаҳри тиҷоратии Осиёи Миёнаро арабҳо соли 705 забт карда,

бештари аҳолии онро куштанд?

А) Самарқанд В) Бухоро С) Пайканд D) Фарғона

4. Ташаккулёбии халқи тоҷик дар замони ҳукмронии кадом сулола ба анҷом

расидааст?

А) Саффориён С) Ғуриён

В) Сомониён D) Сарбадорон

5. Раҳбари ҷунбиши Сарбадорони Самарқанд кӣ буд?

А) Темурмалик С) Абдумаликтўра

В) Воситзода D) Мавлонозода

6. Муҳаммад ибни Аҳмади Нахшабӣ кӣ буд?

А) вазири маъруфи Сомониён

В) сарвари девони рисолат дар давлати Ғазнавиён

С) раиси шаҳри Нахшаб дар замони Қарохониён

D) пешвои қарматиҳои Мовароуннаҳр дар аҳди Сомониён

7. “Наҷми Сонӣ бо лашкари 60 ҳазорнафараи Эрон ба ёрии ӯ омада, вориди

Мовароуннаҳр гашт ва задухӯрди ҳалкунанда дар наздикии Ғиждувон

сурат гирифт”. Сухан дар бораи ҳодисаҳои кадом аср меравад?

А) замони ҳуҷуми Нодиршоҳ ба Осиёи Миёна (асри XVIII)

В) замони ҷангҳои Шайбониёну Бобур ва дахолати Сафавиён ба корҳои Осиёи

Миёна (асри XVI )

С) ҷангҳои Бухоро, Хева ва Эрон барои нуфуз дар Баҳри Каспи (асриXIX)

D) ҳуҷуми Шоҳ Аббоси Cафавӣ ба Мовароуннаҳр (асри XVII)

8. Дар пештоқи ин мадрасаи Самарқанд даррандаи бабрмонанд тасвир

ёфтааст. Номи мадраса бо ҳамин сабаб чунин номгузорӣ шуд.

А) Мадрасаи Ҳазрати Хизр С) Мадрасаи Шердор

В) Мадрасаи Мирраҷаб Додхоҳ D) Қӯшмадраса

89

9. Дар кадом шаҳри Осиёи Миёна соли 1875 аввалин ташкилоти бонкӣ

кушода шуд?

А) Тошкент С) Қуқанд

В) Хоруғ D) Кӯлоб

10. “Дар асоси ин фармон 2-юм ва 3-юми июли ҳамон сол мардони Хуҷандро

ба рӯйхат гирифтанд. Аксари онҳое, ки ба рӯйхат дохил шуда буданд,

қувваи асосии кориро ташкил медоданд ... Аз тарафи амалдорони маҳаллӣ

ҳангоми ба рӯйхатгирӣ ба беадолатиҳо роҳ дода мешуд”. Сухан дар бораи

кадом фармон меравад?

А) фармони императори Россия аз 25 июни соли 1916 доир ба сафарбар

кардани мардуми таҳҷоии кишвари Туркистон, аз ҷумла Хуҷанд ба корҳои

ақибгоҳ

В) фармони амири Бухоро аз 4 апрели соли 1917 дар бораи гузаронидани

ислоҳот ва омодагии ҷавонбухориён ба намоиши шукрона

С) фармони раиси Комиссарони Халқии Шӯравӣ дар бораи сафарбар кардани

аҳолии Хуҷанд ба муборизаи зидди империяи Усмонӣ

D) фармони раиси шаҳри Хуҷанд дар соли 1918 сафарбар кардани аҳолии

Хуҷанд бар зидди дастаҳои босмачиён

11. Сарчашмаҳои ташакккули ҳаракати ҷадидия кадомҳоянд?

А) ақидаҳои инқилобии Сайид Ҷамолиддин Афғонӣ, тафаккури инқилобии

Эрон (машрута) ва наҳзати ҷавонтуркони империяи Усмонӣ

В) ақидаҳои маорифпарварии Аҳмади Дониш, таъсири ҳаракати тоторҳо,

таъсири инкишофи муносибатҳои молию пулӣ, таъсири матбуоти даврӣ

С) ақидаҳои инқилобии марксистҳо, таъсири матбуоти рус ва инқилоби Чин

D) Ҷанги якуми ҷаҳонӣ, Инқилоби Октябр ва таъсиси ҶМШС Тоҷикистон

12. Мақсади ин ислоҳот, ки солҳои 1918 – 1927 гузаронида шуд, бо замин

таъмин кардани деҳқонони безамин ва камзамин буд.

А) ислоҳоти сохти колхозӣ ва муттаҳид гардонидани хоҷагиҳо

В) ислоҳоти обу замин, ки се давраро дарбар мегирифт

С) ислоҳоти кишоварзӣ

D) ислоҳоти соҳаи боғдорӣ

13. Сегонаи ҳарбӣ-сиёсӣ дар кадом гӯшаи Тоҷикистони ҳозира фаъолият мекард?

А) Кӯлоб В) Помир С) Хуҷанд D) Душанбе

90

14. Ҳаракати халқӣ ва зиддишӯравӣ, ки солҳои 1918-1935 дар ҳудуди Осиёи

Миёна, аз ҷумла дар Тоҷикистон фаъолият мекард, бо кадом ном машҳур

аст?

А) айёрӣ С) муқовимати сартосарӣ

В) босмачигарӣ D) бекигарӣ

15. Ин шахс қабл аз он ки Котиби аввали Ҳизби Коммунисти ҶШС

Тоҷикистон гардад, сафири ИҶШС дар Ҷумҳурии Того (1960-1961) буд.

А) Бобоҷон Ғафуров С) Ҷаббор Расулов

В) Турсун Ӯлҷабоев D) Раҳмон Набиев

16. Дар натиҷаи амалӣ гардидани кадом барнома шаҳрҳои Душанбе,

Турсунзода, Норак, Кофарниҳон, Қӯрғонтеппа, Кӯлоб ва ғайра ба шаҳрҳои

калони саноатӣ табдил ёфтанд?

А) Комплекси ҳудудӣ-истеҳсолии Тоҷикистони Ҷанубӣ

В) иттиҳодияи таҷрибавии агросаноатии “Ховалинг”

С) маркази истеҳсолии Тоҷикистони Шимолӣ ва Помир

D) “истифодаи самараноки захираҳои меҳнатӣ”

17. Пешниҳоди тағйиру иловаҳо ба Конститутсия кай дар матбуот чоп

мешавад?

А) якуним моҳ пеш аз раъйпурсӣ С) чор моҳ пеш аз раъйпурсӣ

В) ду моҳ пеш аз раъйпурсӣ D) се моҳ пеш аз раъйпурсӣ

18. Прокурори генералӣ дар назди кадом мақомот масъул аст?

А) Маҷлиси миллӣ ва Президент

В) Маҷлиси миллӣ ва Суди конститутсионӣ

С) Президент ва Суди Олӣ

D) Маҷлиси намояндагон ва Сарвазир

19. Дар кадом ҷавоб мақсади татбиқи ҷазои ҷиноятӣ ифода наёфтааст?

А) барқарор кардани адолати иҷтимоӣ

В) ислоҳи шахси маҳкумшуда

С) пешгирии содир шудани ҷиноятҳои нав

D) азобу шиканҷа додани маҳкумшуда

20. Қобилияти пурраи амалкунии гражданӣ аз чандсолагӣ пайдо мешавад?

А) аз 16-солагӣ В) аз 18-солагӣ С) аз 20-солагӣ D) аз 25-солагӣ

21. Нигоҳ доштани сирри маълумот оид ба андозсупорандагон уҳдадории

кадом мақомот аст?

А) Прокуратура С) Мақомоти андоз

В) Мақомоти тафтишоти пешакӣ D) Адвокатура

91

22. Дар сурати мухолифати санадҳои мақомоти ҳокимияти иҷроия бо

Конститутсия ва қонунҳо кадом мақомот онро бекор мекунад ва ё

бозмедорад?

А) Вазорати адлия С) Суди конститутсионӣ

В) Президент D) Маҷлиси Олӣ

23. Кирдори (ҳаракат ё беҳаракатӣ) содиршудаи гунаҳкоронаи барои ҷамъият

хавфнокеро, ки Кодекси ҷиноятӣ бо таҳдиди татбиқи ҷазо манъ кардааст,

чист?

А) ҷазо В) зарар С) ҷиноят D) кирдори ношоям

24. Муҳлати ваколати Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистонро муайян намоед.

А) 5 сол В) 7 сол С) 9 сол D) 10 сол

25. Санаҳои рух додани ин шӯришҳоро мувофиқ кунед:

А) шӯриши Маҳмуди Торобӣ 1) соли 720

Ҷавоб:

B) шӯриши Деваштич 2) соли 751

C) шӯриши Шарик ибни Шайх 3) соли 755

D) шӯриши Синдбод 4) соли 776

5) соли 1238

26. Вожаҳои сутуни чап ва ростро бо ҳам мувофиқ кунед:

А) корхонаи калони бофандагӣ 1) Мовароуннаҳр

Ҷавоб:

B) асари Ҷалолуддини Румӣ 2) “Маснавии маънавӣ”

C) муҳориба дар асри XIV 3) “Ҷанги лой”

D) номи арабии Варорӯд 4) “Байт-ут-тироз”

5) Дандонакон

27. Воқеаҳо ва санаҳоро бо ҳам мувофиқ намоед:

А) соли таваллуди Аҳмади Дониш 1) соли 1866

Ҷавоб:

B) исёни Абдумаликтӯра 2) соли 1873

C) забти Хуҷанд аз тарафи Россия 3) 1826

D) оғози шӯриш дар Қӯқанд 4) соли 1868

5) соли 1879

92


А) омадани аввалин поезд ба Душанбе 1) соли 1937

Ҷавоб:

B) таъсиси Донишкадаи тиббии Тоҷикистон 2) соли 1992

C) соли таваллуди Садриддин Айнӣ 3) соли 1878

D) оғози ҷанги шаҳрвандӣ дар Ҷумҳурии

Тоҷикистон

4) соли 1929

5) соли 1898

29. Барои мафҳумҳои сутуни чап ҷавобҳои мувофиқро аз сутуни рост

интихоб намоед.

А) шаклҳои бастани шартномаи

меҳнатӣ

1) доимӣ ва

муваққатӣ

Ҷавоб:

B) шартҳои бастани шартномаи

меҳнатӣ

2) кордиҳанда ва

коркун

C) тарафҳои шартномаи меҳнатӣ 3) зарурӣ ва иловагӣ

D) намудҳои гузаронидан

ба кори дигар

4) шифоҳӣ ва хаттӣ

5) танбеҳи сахт

30. Мувофиқати байни мафҳумҳои сутуни чап ва ростро муайян намоед.

А) шаклҳои демократия 1) қонунгузор, иҷроия ва судӣ

Ҷавоб:

B) таҷзияи ҳокимият 2) қонун ва санадҳои зерқонунӣ

C) сарчашмаҳои ҳуқуқ 3) намояндагӣ ва бевосита

D) ҳуқуқвайронкунӣ 4) унитарӣ, федеративӣ,

конфедеративӣ

5) ҷиноят ва кирдори ношоям

93


Варинати 5

1. Соли 539 то милод кадом шоҳаншоҳи ориёӣ Бобулро забт намуд?

А) Куруш В) Дориюш С) Камбуҷӣ D) Ардашер

2. Дар номаи шоҳи Суғд ба императори Чин сухан дар бораи ҳодисаҳои

кадом давра меравад: “Мо 100 сол боз зери дасти дашиҳо (арабҳо)

гирифторем. Мо дар ин муддат ба муқобили онҳо пайваста дар ҷангем.

Аммо қувваи мо басанда нест. Имсол соли охири ҳукмронии онҳо ба ҳисоб

меравад. Агар шумо ва туркон ба ёрии мо биёед, мо онҳоро зада, аз

мамлакати худ пеш мекунем.“?

А) солҳои 717-722, давраи ҷангҳои озодихоҳонаи тоҷикон бар зидди арабҳо

В) солҳои 742-743, давраи мубориза барои сарнагунии Умавиён

С) солҳои 776-783, муборизаи Муқаннаъ бар зидди арабҳо

D) солҳои 806-809, шӯриши Рофеъ ибни Лайс дар Самарқанд

3. Кадом подшоҳ соли 1024 Чағониён, Қубодиён ва Хатлонро тасарруф мекунад?

А) Маҳмуд В) Маликшоҳ С) Отсиз D) Санҷар

4. Ин марди фозил ба туфайли кордониву хирадаш номи “Низомулмулк”-ро

сазовор гаштааст. Номи аслияш кадом аст?

А) Хоҷа Ҳасани Маймандӣ

В) Абӯалӣ Ҳасан ибни Алӣ

С) Фахриддин Муҳаммад ибни Умар

D) Абӯбакр Абдулқоҳир Абдураҳмон

5. Кадом қабила ба муқобили Султон Санҷар шӯриш бардошта, ӯро асир

гирифт?

А) курдҳо В) барлосҳо С) оғузҳо D) кенегасҳо

6. Кадом писари Темур падари Улуғбек мебошад?

А) Мироншоҳ В) Шоҳрух С) Ҷаҳонгир D) Умаршайх

7. Соли 1598 кадом давлат барҳам хӯрдааст?

А) Ҷониён В) Бобуриён С) Шайбониён D) Хоразмшоҳиён

8. Дар хонигарии Қӯқанд дар нимаи дуюми асри XVIII кадом хонадон

ҳукмронӣ мекард?

А) манғит В) минг С) барлос D) лақай

94

9. Кадом амири Бухоро соли 1858 мулки Ӯротеппаро забт карда, ҳокими он

Рустамбекро ба қатл мерасонад?

А) Шоҳмурод В) Ҳайдар С) Насрулло D) Музаффар

10. “Ҳукумати подшоҳӣ ... 17 июли соли 1916 кишвари Туркистонро дар ҳолати

ҳарбӣ эълон кард. Дар бисёр маҳалҳо бо фармони амалдорони ҳукумати

подшоҳӣ ба муқобили шӯришгарон силоҳро истифода бурданд”. Пас аз

кадом ҳодиса чунин тадбир андешида шуд?

А) пас аз рух додани шӯриши Эшони Дукчӣ дар Андиҷон

В) баъд аз пахши “исёни вабо” дар Тошканд

С) пас аз сар задани шӯриш дар Хуҷанд

D) пас аз сар задани ҷанги суннӣ ва шиа дар Бухоро

11. Нахустин мактаби русии маҳаллӣ дар кадом шаҳри Осиёи Миёна кушода

шуд?

А) Хуҷанд В) Тошкент С) Бухоро D) Душанбе

12. Маркази ҳаракати зиддишӯравӣ дар Тоҷикистони Шимолӣ кадом минтақа

ба ҳисоб мерафт?

А) Панҷакент В) Мастчоҳ С) Хуҷанд D) Исфара

13. Неъмат Қаробоев дар кадом ҷанг корнамоӣ нишон дода, ба гирифтани

унвони “Қаҳрамони Иттиҳоди Шӯравӣ” ноил гардид?

А) дар Ҷанги Бузурги Ватанӣ ва мубориза барои озодсозии Европаи Шарқӣ аз

фашизм

В) дар Ҷанги Бузурги Ватанӣ барои корнамоӣ дар муҳорибаи Сталинград

С) дар Ҷанги дуюми ҷаҳон барои хизмати шоиста дар ақибгоҳ

D) дар ҷанги Иттиҳоди Шӯравӣ бо Финляндия барои корнамоӣ

14. Эмомалӣ Раҳмон аз кадом минбар суханронӣ мекунад?

А) Маҷлиси Олӣ

В) Созмони Милали Муттаҳид

С) нишасти сарони кишварҳои ИДМ

D) Панҷгонаи Шанхай

95

15. 60-солагии Ғалаба дар Ҷанги Бузурги Ватанӣ дар Ҷумҳурии Тоҷикистон

кадом сол ҷашн гирифта шуд?

А) 2004 В) 2005 С) 2006 D) 2009

16. Солҳои 1929-1933 кӣ раиси Комитети Марказии Иҷроияи ҶШС Тоҷикистон

буд?

А) Шириншоҳ Шоҳтемур С) Нусратулло Махсум

В) Абдуқодир Муҳиддинов D) Чинор Имомов

17. Кадом мақомот дар Ҷумҳурии Тоҷикистон мақомоти олии намояндагӣ ва

қонунгузорӣ аст?

А) Маҷлиси Олӣ С) Cуди конститутсионӣ

В) Ҳукумати ҷумҳурӣ D) Прокуратураи генералӣ

18. Меъёри “Модару кӯдак таҳти ҳимоя ва ғамхории махсуси давлатанд.” дар

моддаи 34-и кадом санади меъёрии ҳуқуқии Ҷумҳурии Тоҷикистон баён

шудааст?

А) Кодекси гражданӣ С) Кодекси манзил

В) Кодекси оила D) Конститутсия

19. Барои кормандони маъюб кадом намуди вақти корӣ муқаррар карда

шудааст?

А) нопурра В) кӯтоҳ С) муътадил D) изофакорӣ

20. Ҳуқуқи гражданӣ кадом муносибатҳоро ба танзим медарорад?

А) молумулкӣ ва шахсии ғайримолумулкӣ

В) шахсии дар натиҷаи никоҳ ба вуҷуд омада

С) вобаста ба таъминоти иҷтимоӣ

D) оид ба фаъолияти идоракунии давлатӣ

21. Нахустин Конститутсияро дар ҷаҳон кадом давлат қабул намудааст?

А) Олмон В) ИМА С) Россия D) Англия

22. Аз чандсолагӣ розигии кӯдак барои фарзандхонӣ ба эътибор гирифта

мешавад?

А) аз 5 солагӣ В) аз 8 солагӣ С) аз 12 солагӣ D) аз 10 солагӣ

23. Кадом мақомот Тоҷикистонро дар дохили кишвар ва дар муносибатҳои

байналмилалӣ намояндагӣ мекунад?

А) Вазорати корҳои хориҷӣ С) Маҷлиси миллӣ

В) Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон D) Маҷлиси намояндагон

96

24. Судяҳо дар фаъолияти худ мустақил буда, ба чӣ итоат мекунанд?

А) ба Шӯрои адлия С) ба Конститутсия ва қонун

В) ба Маҷлиси миллӣ D) ба Ҳукумат


А) ба имзо расидани сулҳ миёни

юнониён ва ориёиҳо (форсҳо)

1) 242-272

Ҷавоб:

B) ҳукмронии Шопури I Сосонӣ 2) 449 то милод

C) табаддулоти Говмата 3) 334 то милод

D) ҷанг дар назди рӯди Сраник 4) 522 то милод

5) 123-195

26. Вожаҳо ва шарҳи онҳоро ба ҳам мувофиқ кунед:

А) сулола 1) Ясно Ҷавоб:

B) асари Низомии Ганҷавӣ 2) Ашкониён

C) пойтахти давлати Сомониён 3) “Хамса”

D) бахше аз китоби Авесто 4) Хоразм

5) Бухоро


А) бори сеюм ишғол шудани

Самарқанд аз тарафи Бобур

1) соли 1560

Ҷавоб:

B) пойтахти Шайбониён

гардидани Бухоро

2) соли 1511

C) оғози сохтмони роҳи оҳани Бухорои

Нав (Когон) ва Бухорои Кӯҳна

3) соли 1897

D) имзои шартнома байни Россия ва Хева 4) соли 1873

5) соли 1900


А) ба қатл расидани Ш.Шоҳтемур 1) соли 1978

Ҷавоб:

B) таҷлили 1000-солагии Дақиқӣ 2) соли 1965

C) ба кор даромадани заводи

яхдонбарории шаҳри Душанбе

3) соли 1956

D) соли Котиби аввали ҲК ҶШС

Тоҷикистон таъин шудани Турсун

Ӯлҷабоев

4) соли 1946

5) соли 1937

97

29. Мувофиқати мафҳумҳои сутуни чап ва ростро муайян намоед.

А) муҳлати ваколати судяҳо 1) 5 сол Ҷавоб:

B) ташкили судҳои фавқуллода 2) 7 нафар

C) муҳлати ваколати Прокурори генералӣ 3) 10 сол

D) ҳайати Суди контитутсионӣ 4) манъ аст

5) 8 сол 30. Мувофиқати мафҳумҳо ва соҳаҳои ҳуқуқро муайян намоед.

А) ваколатнома 1) ҳуқуқи ҷиноятӣ

Ҷавоб:

B) моликияти шахсии ҳамсарон 2) ҳуқуқи меҳнатӣ

C) фаъолияти биржа 3) ҳуқуқи гражданӣ

D) рухсатии ҳарсолаи

пардохтшаванда


5) ҳуқуқи соҳибкорӣ

98


Варинати 6

1. Ин ёдгории замони энеолит ва биринҷӣ дар ноҳияи Панҷакент ҷойгир

шуда, ба рӯйхати мероси ҷаҳонӣ шомил шудааст:

А) Тали Бакун В) Сиёлк С) Марғедар D) Саразм

2. Соли 327 то милод Искандар маҷбур шуд, ки дар Навкати Суғд бимонад,

зеро бо яке аз ин муборизон дар ҳолати ҷанг қарор дошт.

А) Бесс В) Спитамен С) Деваштич D) Селевк

3. Пешвои ин шӯриш кӣ буд?

“ ... шӯриш дар муддати кӯтоҳ ... Ҳирот, Бушанг, Толиқон, Хатлон, Суғд,

Марв, Нусай, Абевард, Балх, Нишопур ва ғайраро фаро гирифт. Мардум

гурӯҳ-гурӯҳ, пиёдаву савора ба ҳаракати .... мепайвастанд. Шӯришгарон

дар харҳои худ ба таҳқири халифа шиори “Марвони хар” менавиштанд”.

А) Муқаннаъ В) Низак С) Шарик D) Абумуслим

4. Кадом шаҳр тамоми хилофатро бо коғази баландсифат таъмин мекард?

А) Самарқанд С) Нишопур

В) Ҳирот D) Рай

5. Кадом ҳоким соли 1428 ислоҳоти пулӣ гузаронид?

А) Улуғбек В) Ҳусайн Бойқаро С) Абусаид D) Умаршайх

6. Ин мутафаккир, ориф ва шоири тоҷик дар замони Темуриён умр ба сар

бурда, соли 1492 дар шаҳри Ҳирот фавтидааст. Куллиёти осорашро соли

1490 худ мураттаб сохтааст ва он 38 асарро дар бар мегирад.

А) Ҳофиз В) Ҷомӣ С) Камол D) Восифӣ

7. Кадом асари таърихӣ ба давраи ҳукмронии Ҷониён бахшида шудааст?

А) “Равзат-ус-сафо”-и Мирхонд

В) “Темурнома”-и Ҳотифӣ

С) “Убайдуллонома”-и Мирмуҳаммадамини Бухороӣ

D) “Бобурнома”-и Мирзо Бобур

8. Ба ҳудуди ин хонигарӣ дар охири асри XVIII ва ибтидои асри XIX

Намангон, Андиҷон, Марғелон, Ӯш ва Тошканд, ноҳияҳои ҳозираи

Тоҷикистон – Исфара, Конибодом, Ашт ва баъдтар Дарвоз, Қаротегин ва

Помир тобеъ буданд. Сухан дар бораи кадом хонигарӣ меравад?

А) Қӯқанд С) Бухоро

В) Хива D) Балх

99

9. Оқибатҳои мусбати забткорӣ ин буд, ки ҷангҳои байниҳамдигарии

давлатҳои мустақил ва ниммустақили Осиёи Миёна барҳам дода шуд,

ғуломдорӣ ва хариду фурӯши ғуломон манъ карда шуд. Сухан дар бораи

кадом забткорӣ меравад?

А) забти Осиёи Миёна аз тарафи арабҳо

В) ишғоли Осиёи Миёна аз тарафи Нодиршоҳи Афшор

С) забти Осиёи Миёна аз тарафи Россия

D) ишғоли Осиёи Миёна аз ҷониби туркҳои қарохонӣ

10. Сарвари комиссияи махсусе, ки ҳукумати подшоҳии Россия солҳои 1909-

1910 бо мақсади омӯзиш ва истифода бурдани Осиёи Миёна таъсис дод, кӣ

буд?

А) сенатор Ф.К. Гирс С) полковник А.И. Вадяев

В) граф К.К. Пален D) генерал К.П. Кауфман

11. Ҳаракате, ки дар кишвари Туркистон сарваронаш Маҳмудхоҷа Беҳбудӣ,

Абдуқодир Шакурӣ ва Мунаввар-Қорӣ буданд, чӣ ном дошт?

А) ҷадидия С) шӯрои уламо

В) марксизм D) инқилобия

12. Пешвои ҳаракати босмачигарӣ дар Дарвоз, ки аз ҷониби дигар саркардаи

босмачиён Фузайл Махсум ба қатл расонида шуд, чӣ ном дошт?

А) Иброҳимбек В) Анварпошшо С) Эшони Султон D) Холбӯта

13. Барои корнамоӣ дар муҳорибаи Курск (соли 1943) киҳо ба унвони

Қаҳрамони Иттиҳоди Шӯравӣ сазовор гардиданд?

А) Неъмат Қаробоев ва Муҳаммад Иброҳимов

В) Аҳмад Турдиев ва Тӯйчӣ Эрйигитов

С) Ойгул Маҳмадҷонова ва Фатҳулло Аҳмадов

D) Исмоил Ҳамзаалиев ва Ҳодӣ Кенҷаев

14. 22 июли соли 1989 кадом ҳодисаи муҳим дар таърихи навини Тоҷикистон

рух додааст?

А) Эъломияи истиқлолияти Ҷумҳурии Тоҷикистон қабул гардид

В) Конститутсия (Сарқонун)-и Ҷумҳурии Тоҷикистон қабул гардид

С) Қонун “Дар бораи забон” қабул шуд

D) интихоботи Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон баргузор шуд

15. Кӣ соли 1994 ба вазифаи Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон интихоб

гардид?

А) Раҳмон Набиев С) Эмомалӣ Раҳмон

В) Қаҳҳор Маҳкамов D) Ҷаббор Расулов

100

16. Кадом сол дар Тоҷикистон се ҷашн: 15-солагии истиқлолияти Ҷумҳурии

Тоҷикистон, 2700-солагии шаҳри Кӯлоб ва Соли бузургдошти тамаддуни

ориёӣ таҷлил гардид?

А) 2005 В) 2006 С) 2007 D) 2008

17. Дар Ҷумҳурии Тоҷикистон 6 ноябри соли 2013 кадом маъракаи муҳими

сиёсӣ баргузор гардид?

А) раъйпурсӣ оид ба тағйиру иловаҳои Конститутсия

В) интихоботи Маҷлиси намояндагон

С) интихоботи Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон

D) интихоботи Маҷлиси миллӣ

18. Ба вуҷуд омадани синфҳо, пурзӯршавии истисмор ва пайдоиши

моликияти хусусӣ боиси ташкил ёфтани кадом дастгоҳи маҷбуркунӣ

гардид?

А) давлат В) артиш С) суд D) қабила

19. Аз чор як ҳиссаи аъзои Маҷлиси миллиро кадом мақомот таъин мекунад?

А) Суди конститутсионӣ С) Раиси Маҷлиси миллӣ

В) Президент D) Шӯрои адлия

20. Қобилияти ҳуқуқдории шаҳрванд кай қатъ мегардад?

А) баъд аз вафот С) аз лаҳзаи таваллуд

В) аз 18-солагӣ D) баъди маҳрум гаштан аз озодӣ

21. Шартномаи иҷораи замин дар кадом шакл баста мешавад?

А) шифоҳӣ В) хаттӣ С) бемуҳлат D) яктарафа

22. Никоҳ дар кадом мақомотҳои давлатӣ бекор карда мешавад?

А) идораи нотариалӣ ва суд С) ҳукумати ноҳия ва прокуратура

В) ҷамоат ва идораи нотариалӣ D) мақомоти САҲШ ва суд

23. Тарафҳои шартномаи меҳнатиро муайян намоед.

А) кордиҳанда ва коркун С) хизматчӣ ва коргари кироя

В) соҳибкор ва давлат D) корманд ва иттифоқи касаба

101

24. Андозаи алимент барои як фарзанд чӣ қадар аст?

А) нисфи музди кор С) чоряки музди кор

В) сеяки музди кор D) ҳамаи музди кор 25. Воқеаҳо ва санаҳоро мувофиқ намоед:

А) ислоҳоти молиявии Дориюши I 1) соли 531

Ҷавоб:

B) марги Искандари Мақдунӣ 2) 547 то милод

C) оғози ҳукмронии Хусрави I

Анушервон

3) соли 491

D) ҳаракати Маздак 4) 518 то милод

5) 323 то милод

26. Мувофиқати байни унсурҳои сутуни чап ва сутуни ростро муайян кунед:

А) хони Олтин Ӯрда 1) Тӯхтамишхон

Ҷавоб:

B) асари Абдураҳмони Ҷомӣ 2) Абевард

C) асари Хондамир 3) “Нафаҳот-ул-унс”

D) бахше аз шаҳри асримиёнагӣ 4) “Ҳабиб-ус-сияр”

5) рабад


А) ҳукмронии Субҳонқулихон 1) солҳои 1885 – 1911

Ҷавоб:

B) ҳукмронии амир Насрулло 2) солҳои 1911 – 1920

C) ҳукмронии амир Абдулаҳад 3) солҳои 1680 – 1702

D) ҳукмронии амир Олимхон 4) солҳои 1826 – 1860

5) солҳои 1907 – 1917

102

28. Воқеаҳо ва санаҳоро мувофиқ намоед:

А) Анҷумани I Ҳизби халқии

демократии Тоҷикистон

1) соли 1956

Ҷавоб:

B) таҷлили 20-солагии истиқлолияти

Ҷумҳурии Тоҷикистон

2) соли 1994

C) директори Институти

шарқшиносии ИҶШС таъин

шудани Б. Ғафуров

3) соли 2011

D) ҶШС Тоҷикистон бо ордени

Ленин мукофотонида шуд

4) соли 1946

5) соли 1956

29. Мувофиқати мафҳумҳоро бо соҳаҳои ҳуқуқ муайян намоед.

А) шарикӣ дар ҷиноят 1) ҳуқуқи меҳнатӣ

Ҷавоб:

B) музди меҳнат 2) ҳуқуқи ҷиноятӣ

C) қобилияти пурраи амалкунӣ 3) ҳуқуқи оилавӣ

D) аҳдномаи никоҳ 4) ҳуқуқи


5) ҳуқуқи гражданӣ

30. Мувофиқати мафҳумҳои сутуни чап ва сутуни ростро муайян намоед.

А) узви якумраи

Маҷлиси миллӣ

1) Маҷлиси миллӣ ва

Маҷлиси намояндагон

Ҷавоб:

B) палатаҳои Маҷлиси Олӣ 2) Президенти собиқи ҶТ

C) шумораи вакилони

Маҷлиси намояндагон

3) даъватӣ

D) шакли фаъолияти

Маҷлиси миллӣ

4) 63 нафар

5) доимоамалкунанда

ва касбӣ

103


Варинати 7

1. Кадом шоҳаншоҳи ҳахоманишӣ солҳои 522-486 то милод ҳукмронӣ

кардааст?

А) Куруши Кабир В) Дориюши I С) Ҳушоёршоҳ D) Бардия

2. Муҳорибаи Гавгамел байни кӣ баргузор шудааст?

А) байни лашкари Куруш ва сипоҳи Астиаг

В) байни сипоҳи Дориюши III ва лашкари Искандар

С) байни Артабони V ва Ардашери Сосонӣ

D) байни лашкари Сосониён ва сипоҳи арабҳо

3. Давлати Селевкиён кай ташкил шудааст?

А) дар арафаи ҳуҷуми Искандари Мақдунӣ

В) пас аз марги Искандари Мақдунӣ

С) дар натиҷаи аз байн рафтани давлати Порт

D) дар натиҷаи аз байн рафтани давлати Кушон

4. Маздак дар давраи ҳукмронии кадом сулола зиндагӣ кардааст?

А) Сосониён В) Ҳахоманишиён С) Кушониён D) Ашкониён

5. Муҳаммад ибни Тоҳир кадом сол асир гардид?

А) 872 В) 873 С) 874 D) 875

6. Текеш намояндаи кадом сулола мебошад?

А) Ғазнавиён В) Салҷуқиён С) Қарохониён D) Хоразмшоҳиён

7. “Аъён ва ашрофи феодалӣ маснади хони Бухороро ба Ҷонмуҳаммад

Султон (Ҷонибек султон) пешниҳод карданд”. Номи сулолаи нав аз ҳамин

ҷо пайдо шуд.

А) Бухориён В) Султониён С) Ҷониён D) Хониён

8. Соли 1747 ин подшоҳи кишваркушо кушта шуд ва давлати бузурги

ташкилкардааш рӯ ба завол ниҳод:

А) Бобур Мирзо В) Нодиршоҳ С) Шоҳмурод D) Дониёл атолиқ

9. Кадом ҳокими аморати Бухороро барои ғаддорӣ ва хунхорияш мардум

“амири қассоб” номиданд?

А) Насрулло В) Ҳайдар С) Умархон D) Олимхон

104

10. Ҳаракате, ки дар охири асри XIX ва ибтидои асри XX дар Осиёи Миёна дар

байни зиёиёни бедоргаштаи маҳаллӣ ба вуҷуд омадааст, чӣ ном дорад?

А) инқилобия В) ҷадидия С) суфия D) тараққия

11. Шартномаи соли 1895 миёни Россия ва Англия кадом дарёро сарҳади

нуфузи ду кишвар муқаррар кард?

А) Панҷ В) Вахш С) Ганг D) Нил 12. Бекигарии Мастчоҳ кай барҳам хӯрдааст?

А) 1923 В) 1926 С) 1929 D) 1931

13. Номи навори аввалини киночиёни тоҷик кадом аст?

А) “Омадани поезди аввалин” С) “Колхози миллионер”

В) “Аз омоч то трактор” D) “Худои зинда”

14. Кадом асар ба мавзӯи Ҷанги Бузурги Ватанӣ бахшида шудааст?

А) “Сурӯши Сталинград”-и Мӯъмин Қаноат

В) “Одина”-и С.Айнӣ

С) “Тоҷикон”-и Бобоҷон Ғафуров

D) “Ҷони ширин”-и Мирзо Турсунзода

15. Донишгоҳи давлатии (миллии) Тоҷикистон ва Академияи илмҳои

Тоҷикистон дар замони Котиби аввали КМ Ҳизби Коммунисти ҶШС

Тоҷикистон будани ӯ таъсис ёфтаанд.

А) Бобоҷон Ғафуров С) Ҷаббор Расулов

В) Турсун Ӯлҷабоев D) Қаҳҳор Маҳкамов

16. Давраи аввали музокироти Ҳукумати Тоҷикистон бо мухолифони собиқ аз

5 то 19 апрели соли 1994 дар ин шаҳр баргузор гардид.

А) Бишкек В) Алмаато С) Теҳрон D) Москва

17. Таҷзияи ҳокимият ба мақомоти қонунгузор, иҷроия ва судӣ нишонаи чӣ

гуна давлат аст?

А) ҳуқуқбунёд В) Монархӣ С) ғуломдорӣ D) иҷтимоӣ

18. Функсияҳои асосии ҳуқуқро муайян намоед.

А) ваколатдоркунанда ва идеологӣ С) тарбиявӣ ва иттилоотӣ

В) уҳдадоркунанда ва манъкунанда D) танзимнамоӣ ва муҳофизатӣ

105

19. Дар кадом ҷавоб аломати ҷиноят ифода наёфтааст?

А) хавфнок будан барои ҷамъият С) амали зиддиҳуқуқӣ

В) кирдори ношоям D) гунаҳкорӣ

20. Боби ҳафтуми Коститутсияи Ҷумҳурии Тоҷикистон ба вазъи ҳуқуқии

кадом вилоят бахшида шудааст?

А) вилояти Cуғд С) Вилояти Мухтори Кӯҳистони Бадахшон

В) вилояти Хатлон D) ноҳияҳои тобеи марказ

21. Муҳлати ҳабси маъмурӣ чӣ қадар муқаррар гардидааст?

А) то 15 шабонарӯз С) то 25 шабонарӯз

В) то 18 шабонарӯз D) то 35 шабонарӯз

22. Давомнокии вақти кории кормандони аз 14 то 15-сола дар як ҳафта чанд

соат муқаррар карда мешавад?


23. Шаклҳои идоракунии давлатро муайян намоед.

А) монархӣ ва ҷумҳуриявӣ (республика) С) монархияи мутлақ ва омехта

В) ҷумҳуриявӣ ва конфедеративӣ D) унитарӣ ва федеративӣ

24. Дар ҳолати ба шавҳар додани духтари ба синни никоҳӣ нарасида кадом

намуди ҳуқуқвайронкунӣ содир мегардад?

А) маъмурӣ В) ҷиноятӣ С) интизомӣ D) гражданӣ


А) забти Марв аз тарафи арабҳо 1) 712

Ҷавоб:

B) забти Самарқанд аз тарафи арабҳо 2) 803

C) қатли Бармакиён 3) 651

D) шикасти Асад ибни Абдулло дар Хатлон 4) 749

5) 725

106

26. Вожаҳо ва шарҳи онҳоро бо ҳам мувофиқ кунед:

А) асари Форобӣ 1) ушр

Ҷавоб:

B) аз даҳ як ҳиссаи ҳосили замин 2) Бунҷикат

C) пойтахти Истаравшан 3) Мавлонозода

D) раҳбари сарбадорони Самарқанд 4) “Таълими сонӣ”

5) инҷу


А) оғози ҳукумати Манғития 1) соли 1888 Ҷавоб:

B) забти Чимкент аз тарафи Россия 2) соли 1753

C) шӯриши Восеъ 3) соли 1864

D) бунёди ҷамъияти “Тарбияи атфол” 4) соли 1910

5) соли 1919


А) оғози амалиёти зидди Анварпошшо 1) соли 1920

Ҷавоб:

B) шурӯи Экспедитсияи Ҳисор 2) соли 1925

C) таъсиси аввалин театри касбии тоҷик 3) соли 1929

D) омадани Ҳукумати ҶМШС Тоҷикистон

аз Тошканд ба Душанбе

4) соли 1927

5) соли 1922

29. Ба кадом моддаҳо мувофиқат доштани меъёрҳои конститутсиониро муайян намоед.

А) таҷзияи ҳокимият 1) моддаи 3 Ҷавоб:

B) пойтахти Тоҷикистон 2) моддаи 2

C) забони давлатӣ 3) моддаи 4

D) рамзҳои давлатии Тоҷикистон 4) моддаи 9

5) моддаи 1

30. Мувофиқати мафҳумҳо ва шарҳи онҳоро муайян намоед.

А) қобилияти амалкунии гражданӣ 1) хаттӣ ва шифоҳӣ

Ҷавоб:

B) аломати шахси ҳуқуқӣ 2) ҷарима

C) аҳдҳои гражданӣ 3) пурра, нопурра ва

ғайри қобили амал

D) ҷазои маъмурӣ 4) ягонагии ташкилӣ

5) умумӣ ва махсус

107


Варинати 8

1. Томирис сарвари кадом кабилаҳо буд?

А) ҳайтолиҳо С) массагетҳо

В) суғдиҳо D) киммериҳо

2. Кадом ҷавоби марбут ба давлати Саффориён НОДУРУСТ мебошад?

А) Яъқуб аҳли хонадони Тоҳириёнро асир гирифт

В) Яъқуб бо забони арабӣ шеър гуфтани шоиронро намеписандид

С) Яъқуб соли 885 вафот кард

D) Амр ибни Лайс соли 900 аз тарафи Исмоили Сомонӣ шикаст хӯрд

3. Пас аз пош хӯрдани давлати Сомониён ҳудудҳои он аз тарафи кадом

сулолаҳо ишғол карда шуд?

А) Ғуриён ва Сарбадорон С) Салҷуқиён ва Хоразмшоҳиён

В) Қарохониён ва Ғазнавиён D) Саффориён ва Сафавиён

4. Ҷалолуддини Мангубердӣ кӣ буд?

А) фарзанди Маликшоҳи Салҷуқӣ, ки ба муқобили падар шӯриш

бардоштааст

В) пешвои шӯриши зидди арабҳо дар Самарқанд

С) вазири Ғазнавиён, ки забони арабиро забони давлатӣ гардонид

D) писари Муҳаммад Хоразмшоҳ, ки ба муқобили муғулҳо қаҳрамонона

ҷангидааст

5. Кадом давлати тоҷикон бо Салҷуқиён ва Хоразмшоҳиён ҷангидааст?

А) Сомониён С) Ғуриён

В) Ҳайтолиён D) Саффориён

6. Абдураҳмони Ҷомӣ, Алишер Навоӣ ва Ҳусайн Воизи Кошифӣ дар замони

ҳукмронии кадом сулола зиндагӣ ва эҷод кардаанд?

А) Хоразмшоҳиён С) Темуриён

В) Чағатоиён D) Шайбониён

7. Соли 1507 Шайбонихон пойтахти дигари Темуриёнро ҳам забт кард. Ин

шаҳр чӣ ном дошт?

А) Бухоро В) Нишопур С) Ҳирот D) Ҳисор

8. Кадом намояндаи хонадони манғит тахти хониро қабул накарда, Абулғозӣ

ном набераи Абдулфайзхонро ба тахти Бухоро нишонда, худ маъмури

вазифаи атолиқӣ гардид?

А) Ҳайдар В) Насрулло С) Дониёлбӣ D) Музаффар

108

9. Кӣ соли 1740 Элбарсхонро дар муҳориба ҳалок намуд ва Хеваро забт кард?

А) Исмоили Сафавӣ В) Нодиршоҳ С) Дониёлбӣ D) Шоҳмурод

10. Дар нимаи дувуми асри XIX Осиёи Миёна тобеи ин империя гардид:

А) Моғулҳои Бузург С) Британияи Кабир

В) Россия D) Эрон

11. Калонтарин шӯриши халқӣ дар нимаи дувуми асри XIX дар ҳудуди

аморати Бухоро кадом аст?

А) шӯриш дар Заврон С) шӯриши Восеъ

В) шӯриш дар Деҳнав D) шӯриши Эшони Дукчӣ

12. Чорабинии махсуси Давлати Шӯравӣ дар солҳои 20-30-уми асри ХХ, ки дар

асоси он хоҷагиҳои деҳқонӣ муттаҳид гардонида мешуданд, чӣ ном дорад?

А) сиёсати “дарҳои кушода”

В) коллективонии хоҷагии қишлоқ

С) иттиҳоди синфи коргару деҳқон

D) инқилоби маданӣ

13. Соли 1933 дар ҶШС Тоҷикистон кадом воқеа рух додааст?

А) роҳи автомобилгарди Душанбе – Қӯрғонтеппа – Кӯлоб сохта шуд

В) Иттифоқи нависандагони Тоҷикистон ташкил карда шуд

С) асари машҳури Садриддин Айнӣ “Ёддоштҳо” ба табъ расид

D) Китобхонаи ҷумҳуриявии ба номи Абулқосим Фирдавсӣ таъсис ёфт

14. 15 ноябри соли 1972 кадом иншооти муҳими Тоҷикистон ба кор шурӯъ

кард?

А) корхонаи алюминии Тоҷик

В) НБО-и Норак

С) корхонаи нуриҳои азотии Вахш

D) НОБ-и Варзоб

15. Кадом воқеа дар замони истиқлолият РУХ НАДОДААСТ?

А) Тоҷикистон аъзои Созмони Милали Муттаҳид гардид

В) Артиши миллии Тоҷикистон таъсис дода шуд

С) бо Фармони Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон ба С. Айнӣ унвони

“Қаҳрамони Тоҷикистон” дода шуд

D) Тоҷикистон бо ордени Дӯстии халқҳо мукофотонида шуд

16. Кадом сол дар Тоҷикистон ҷанги шаҳрвандӣ оғоз ёфт?

А) 1991 В) 1992 С) 1993 D) 1994

109

17. Давомнокии вақти кории ноболиғони аз 15 то 18-сола дар як ҳафта чанд

соат муқаррар карда шудааст?


18. Кадом ҷавоб ба нишонаҳои давлат ТААЛЛУҚ НАДОРАД?

А) мавҷудияти ҳокимияти умумӣ

В) тақсимоти аҳолӣ дар воҳидҳои ҳудуд

С) соҳибихтиёрӣ, ғункунии андоз

D) мавҷудияти ҳизби ягонаи роҳбарикунанда

19. Ноболиғони синни аз 14 то 18-сола дорои чӣ гуна қобилияти амалкунӣ

мебошанд?

А) нопурра В) ғайри қобили амал С) пурра D) махсус

20. Шаҳрванди Ҷумҳурии Тоҷикистон аз чандсолагӣ метавонад вакили

Маҷлиси намояндагон интихоб гардад?

А) 18 солагӣ В) 25 солагӣ С) 30 солагӣ D) 35 солагӣ

21. Мазмуни шартномаи меҳнатӣ аз чӣ иборат аст?

А) уҳдадориҳои шартномавии қарздор

В) шартҳои пешниҳодкардаи кредитор

С) ҳуқуқу уҳдадориҳои иштирокчиёни он

D) уҳдадориҳои молумулкии ҳамсарон

22. Тоҷикистон вобаста ба шакли идоракунӣ чӣ гуна ҷумҳурӣ аст?

А) парламентӣ В) федеративӣ С) омехта D) президентӣ

23. Синни никоҳӣ дар Ҷумҳурии Тоҷикистон барои мардон ва занон аз

чандсолагӣ муқаррар шудааст?

А) 16 солагӣ В) 18 солагӣ С) 20 солагӣ D) 25 солагӣ

24. Номзад ба мансаби Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон бояд чанд соли

охир дар қаламрави ҷумҳурӣ истиқомат дошта бошад?

А) на камтар аз 5 С) на камтар аз 7

В) на камтар аз 10 D) на камтар аз 15

110


А) ҳуҷуми арабҳо ба Хатлон 1) соли 751

Ҷавоб:

B) шӯриши Шарик дар Бухоро 2) соли 755

C) ба қатл расидани Абумуслим 3) соли 821

D) оғози аморати Тоҳириён дар Хуросон 4) соли 725

5) соли 828

26. Мувофиқати мафҳумҳо ва шарҳи онҳоро муайян кунед:

А) ҷои зисти табақаҳои гуногуни шаҳр 1) Тайсафун

Ҷавоб:

B) ҳокими Хоразмшоҳиён 2) шаҳристон

C) пойтахти давлати Сосониён 3) Отсиз

D) пойтахти аввалини Ғуриён 4) Фирӯзкӯҳ

5) Хушатр


А) оғози тохтутози қазоқҳо ба

Миёнколот

1) соли 1853

Ҷавоб:

B) кушода шудани роҳи обии

Россия ба самти Осиёи Миёна

2) соли 1868

C) оғози муҳорибаи Чӯпонато 3) соли 1894

D) бардошта шудани хатти

гумрукии Россия ва Бухоро

4) соли 1854

5) соли 1723


А) кушода шудани заводи

сементи Душанбе

1) соли 1958

Ҷавоб:

B) таҷлили 1100-солагии Рӯдакӣ 2) соли 1939

C) кушода шудани Театри ҷавонон 3) соли 1997

D) имзои “Созишномаи умумии

истиқрори сулҳ ва ризояти

миллӣ дар Тоҷикистон”

4) соли 1971

5) соли 1998

111

29. Мувофиқати мафҳумҳои сутуни чап ва ростро муайян намоед:

А) шаклҳои демократия 1) республика ва монархия

Ҷавоб:

B) намудҳои монархия 2) демократӣ ва

ғайридемократӣ

C) режимҳои сиёсӣ 3) намояндагӣ ва бевосита

D) шаклҳои идоракунии

давлат

4) мутлақ ва


5) дохилӣ ва берунӣ

30. Мувофиқати ҷазоҳо ва соҳаҳои ҳуқуқро муайян намоед:

А) танбеҳи сахт 1) ҳуқуқи меҳнатӣ

Ҷавоб:

B) маҳрум сохтан аз озодӣ 2) ҳуқуқи гражданӣ

C) ҷуброни зарари маънавӣ 3) ҳуқуқи маъмурӣ

D) боздошти маъмурии

амали иҷозатнома

4) ҳуқуқи ҷиноятӣ

5) ҳуқуқи экологӣ

112

КАЛИДҲОИ ТЕСТ

Калиди тести саволномаҳои имтиҳони умумӣ (компоненти А)

Забони тоҷикӣ. Варианти 1

1 – D, 2 – В, 3 – А, 4 – С, 5 – А, 6 – D, 7 – С, 8 – D, 9 – В , 10 – С, 11 – А, 12 – В,

13 – С, 14 – D, 15 – С, 16 – В, 17 – С, 18 – D, 19 – В, 20 – А, 21 – С, 22 – D, 23 – В,

24 – D, 25 – А – 5, В – 1, С – 4, D – 2; 26 – А – 4, В – 1, С – 2, D – 3; 27 – А – 4, В – 5,

С – 1, D – 3; 28 – А – 3, В – 5, С – 2, D – 1; 29 – А – 1, В – 5, С – 3, D – 2;

30 – А – 1, В – 4, С – 3, D – 5.

Забони тоҷикӣ. Варианти 2

1 – В, 2 – С, 3 – А, 4 – В, 5 – D, 6 – А, 7 – В, 8 – В, 9 – С, 10 – А, 11 – D, 12 – С,

13 – А, 14 – В, 15 – А, 16 – С, 17 – D, 18 – В, 19 – D, 20 – С, 21 – А, 22 – В, 23 – В,

24 – D, 25 – А – 5, В – 3, С – 1, D – 2; 26 – А – 3, В – 4, С – 1, D – 2;

27 – А – 2, В – 1, С – 5, D – 3; 28 – А – 3, В – 1, С – 4, D – 2; 29 – А – 2, В – 3,

С – 5, D – 1; 30 – А – 1, В – 5, С – 3, D - 4.

Математика. Варианти 1

1 – В, 2 – С, 3 – В, 4 – А, 5 – С, 6 – D, 7 – В, 8 – D, 9 – А, 10 – С, 11 – D, 12 – В,

13 – С, 14 – С, 15 – В, 16 – С, 17 – А, 18 – С, 19 – D, 20 – С, 21 – А – 5, В – 4, С – 3,

D – 1; 22 – А – 2, В – 4, С – 5, D – 3; 23 – 25, 24 – 4, 25 – 15, 26 – 120, 27 – 50.

Математика. Варианти 2

1 – D, 2 – С, 3 – В, 4 – D, 5 – А, 6 – В, 7 – В, 8 – А, 9 – В, 10 – D, 11 – С, 12 – С,

13 – А, 14 – С, 15 – В, 16 – С, 17 – D, 18 – А, 19 – В, 20 – А, 21 – А – 3, В – 5, С – 2,

D – 4; 22 – А – 3, В – 2, С – 5, D – 1; 23 – 4, 24 – 43, 25 – 2, 26 – 2, 27 – 16.

Таърихи халқи тоҷик ва асосҳои давлат ва ҳуқуқ. Варианти 1

1 – С, 2 – С, 3 – В, 4 – С, 5 – В, 6 – С, 7 – С, 8 – D, 9 – В, 10 – D, 11 – А, 12 – D, 13 – В,

14 – D, 15 – А, 16 – В, 17 – D, 18 – C, 19 – С, 20 – С, 21 – С, 22 – А, 23 – А, 24 – А,

25 – А – 2, В – 5, С – 4, D – 3; 26 – А – 3, В – 4, С – 2, D – 1; 27 – А – 2, В – 1, С – 4,

D – 3; 28 – А – 3, В – 4, С – 1, D – 5; 29 – А – 4, В – 3, С – 5, D – 2; 30 – А – 2, В – 5,

С – 4, D – 1.

Таърихи халқи тоҷик ва асосҳои давлат ва ҳуқуқ. Варианти 2

1 – D, 2 – В, 3 – А, 4 – А, 5 – В, 6 – В, 7 – С, 8 – А, 9 – В, 10 – В, 11 – С, 12 – С,

13 – С, 14 – В, 15 – В, 16 – С, 17 – А, 18 – D, 19 – В, 20 – D, 21 – D, 22 – С, 23 – С,

24 – D, 25 – А – 4, В – 1, С – 3, D – 5; 26 – А – 5, В – 1, С – 4, D – 3; 27 – А – 2,

В – 4, С – 5, D – 1; 28 – А – 4, В – 1, С – 5, D – 2; 29 – А – 4, В – 5, С – 2, D – 1;

30 – А – 2, В – 1, С – 4, D – 3.

113

НАМУНАИ ВАРАҚАИ ҶАВОБҲОИ ТЕСТ

ИМТИҲОНИ УМУМӢ (компоненти А)

Documents

НАМУНАИ САВОЛУ МАСЪАЛАҲОИ ТЕСТoktj.ru/download/files/Mmt/namudhoitesty/Namunai...НАМУНАИ ВАРАҚАИ ҶАВОБҲОИ ТЕСТ..... 113 СУБТЕСТИ