علمیمقاله http://Rsj.iums.ac.ir 1931 اییزپ، 1،شماره 1مجله ره آورد سالمت ،دوره

بررسی رابطه هوش هیجانی با افسردگی و موفقیت تحصیلی در دانشجویان

، دانشتدده بهداشتت خدمات بهداشتت و آمتوزش گروه داشت و ارتقاء سالمت،بهتخصص آموزش مو دانشیار :دکتر مهناز صلحی

solhi.m@iums.ac.ir ، تهران، ايران.ايرانبهداشت، دانشگاه علوم پزشد .) * مولت مئتلو تهران، ايران پزشد ايران، علوم دانشگاه بهداشت، دانشدده بهداشت عموم ، اسکارشن دانش آموخته آمنه کمیجانی:*

ameneh.komijani@gmail.com

چکیده

زيئت در مقابل - افئردگ يک واکنش روان هوش هیجان نمايانگر ظرفیت انئان در يادگیری مهارت هاست و زمینه وهدف:

رس است. موفقیت تحصیل دانشجويان نیز يد از مئائل مهم در آموزش عال است. هدف اين مطالعه تعیین رابطه هوش هیجان است

.است 49 -49با افئردگ و موفقیت تحصیل در دانشجويان پیراپزشد دانشگاه علوم پزشد ايران در سا تحصیل

نفر از دانشجويان انجام شد، روش نمونه گیری به صورت 892 تحلیل که روی –مقطع از نوع توصیف ن مطالعهيدر ا :کار روش

گريوز و افئردگ بک بود. - سرشماری بود. ابزار گردآوری اطالعات فرم مشخصات و پرسشنامه های استاندارد هوش هیجان برادبری

جزيه و تحلیل شد.ا استفاده از آزمون های توصیف و تحلیل تب SPSS(15) داده ها در نرم افزار

در مقطع کارشناس پیوسته، %77مونث، % 8/76مجرد، %2/28سا بود. 5/88میانگین سن دانشجويان مورد بررس :یافته ها

، 82/16سابقه مشروط شدن داشتند. میانگین معد آخرين ترم % 6/1دانشجويان ترم دو بودند. % 8/94غیرخوابگاه و 2/52%

بود. میان هوش هیجان با )درحدکم افئرده 95/11 اط و میانگین نمره افئردگ آنه)متوس 21/27هیجان میانگین نمره هوش

یل خهوش هیجان دارایدانشجويان %1/82رابطه معن داری ديده شد. (=000/0p)و موفقیت تحصیل (=000/0p)افئردگ

سابقه مشروط شدن داشتند. %6/1بود و 17کمتر از %9/95م آخرمعد تر به درجات دچار افئردگ بودند. %4/96ضعی و ضعی ،

عامل هوش هیجان برای ارتقاء موفقیت تحصیل )معد آخرين ترم موثرتر است. همچنین برای کاهش افئردگ بايد :نتیجه گیری

به افزايش هوش هیجان دراين دانشجويان توجه شود.

قیت تحصیل ، دانشجويان علوم پزشد هوش هیجان ، افئردگ ، موف واژگان کلیدی:

Dow

nloa

ded

from

rsj

.ium

s.ac

.ir a

t 22:

44 IR

ST

on

Wed

nesd

ay M

arch

4th

202

0

بررسی رابطه هوش هیجانی با افسردگی و موفقیت تحصیلی در دانشجویان 03

Email:rsj@iums.ac.ir 1931 زییاپ، 1، شماره 1مجله ره آورد سالمت دوره

مقدمه

هوش هیجان ، تواناي درک مفهوم هیجان ها و ارتباط

میان آنها و استدال و حل مئائل بر اساس اين روابط،

توان درک هیجان ها، تحلیل احئاسات مرتبط با هیجان

. 1) و درک احئاسات هیجان و مديريت آنها م باشد

هیجان باالي دارند به خوب م توانند کئان که هوش

.هیجان خود را تنظیم کنند و خويشتن داری نشان دهند

.چنین کنترل مئتقیما منافع زيادی را موجب م شود

بهترين عملدرد معموال زمان است که سطوح برانگیختگ

برانگیختگ بئیار باال يا در حد متوسط قرار دارد. در

واضح فدر کردن و موثر عمل کردن بئیار پايین، تواناي

مختل خواهد شد. تنظیم هیجان ها اجازه م دهد که به

رغم دلئردی و ياس، قدرت به تاخیر انداختن لذت ها را

داشته باشیم و باعث م شود که بتوانیم کاری را که در

نظر ديگران ناپئند است انجام ندهیم و کاری که شايئته

شود از واکنش مخرب و است انجام دهیم و موجب م

آن خود در مقابل تحريک از طرف ديگران جلوگیری

خوب دارند نئبت به کنیم. افرادی که سالمت هیجان

دارند. اين افراد افدار، احئاسات و رفتارشان آگاه

روشهای مقابله ی مناسب با فشار روان و مشدالت را ياد

تلق گرفته اند که به عنوان بخش از زندگ سالم

م شوند. آنها نئبت به خودشان احئاس مثبت دارند

،وروابط خوب با ديگران دارند. روان شناسان معتقدند

و IQبه بهره ی هوش ) %88عامل موفقیت های فردی

بئتگ دارد. دانیل EQديگر به هوش هیجان ) 28%

گلمن صاحب نظر علوم رفتاری و نويئنده کتاب کارکردن

ه ی هوش هیجان ، اولین کئ بود که اين مفهوم به وسیل

را وارد عرصه ی سازمان نمود. گلمن هوش هیجان را

که عمیقا تمام استعداد، مهارت و يا قابلیت دانئت

. پس 8) تواناي های فردی را تحت الشعاع قرار م دهد

از ارائه نظريه سالوی و ماير ، تحقیقات زيادی درباره ی

ارتباط آن با جنبه های مختل زندگ هوش هیجان و

مله بین هوش هیجان با قدرت از ج، انئان انجام شد

بین فردی ، روابط 9) ، رضايتمندی اجتماع9)رهبری

، 6)پیشرفت تحصیل ، 7) سازگاری اجتماع ، 5)

عالوه بر اشاره کرد. ، 4) سالمت روان، 2)ر کنتر رفتا

به هوش هیجان را جزء اين بئیاری از متخصصان توجه

. هوش 18وظاي اصل نظام های آموزش دانئته اند )

ست در يادگیری مهارت هار ظرفیت انئان گهیجان نمايان

(11 .

افئردگ حالت است که بر کیفیت خلق شخص تاثیر

عمیق گذاشته و نحوه ی ادراک او را از خويش و از

وان محیطش دگرگون م سازد. افئردگ يک واکنش ر

.زيئت )سايدوبیولوژيک عادی در مقابل استرس است -

هر کئ در طو عمر بايد با فشارها و استرس های

چون بشر يک واحد سايدوبیولوژيک .زندگ مبارزه کند

هر تغییر فدری و حئ که موجب تغییرات به ،است

شیمیاي سلئله اعصاب مرکزی گردد، از خود واکنش

ترس از نظر جئم و روح مبارزه نشان داده و با هر اس

خواهد کرد. از طرف چون بشر يک موجود اجتماع

واکنش او بر محیطش اثر کرده و بالعدس محیط ،است

. موفقیت 18) دادهم وی را تحت تاثیرقرار خواهد

تحصیل دانشجويان يد از مئائل مهم در آموزش عال

است. ارزشیاب مداوم و مئتمر وضعیت تحصیل

دانشجويان در طو تحصیل و بررس عوامل مرتبط با آن

يد از ارکان ضروری و اجتناب ناپذير بهبود کیفیت نظام

آموزش به ويژه در دانشگاه ها م باشند. اين امر در

تدوين برنامه ی آموزش بهتر، ارتقا کیفیت آموزش و

نهايتا در اصالح و بهبود کارآي مئلولین مربوطه تاثیر

توجه به اين امر چیزی است که در .19اي دارد )بئز

تمام دنیا در راس برنامه های توسعه آموزش مد نظر قرار

. جیمز پارکر و همدارانش در کانادا به 19م گیرد )

بررس ارتباط بین هوش هیجان و موفقیت های

دانشگاه پرداختند. اين محققان مطالعه خود را بر روی

يان سا او دانشگاه انتاريو انجام دادند نفر از دانشجو 96

و بعد از انجام مطالعه به اين نتیجه رسیدند که میزان

موفقیت تحصیل به میزان زيادی به هوش هیجان افراد

بئتگ دارد و هوش هیجان در فرآيند رقابت برای

م تواندتعیین ،دستیاب افراد به مقاطع تحصیل باالتر

نفر از 157تین هوش هیجان را در آس . 15) کننده باشد

دانشجويان سا او رشته ی پزشد مورد بررس قرار

داد. نتايج حاصل از اين مطالعه نشان داد هوش هیجان

مذکر از جنس باالتر بارزی طور به در جنس مونث

م باشد. در ضمن بعد از بررس شواهد محدودی نیز در

Dow

nloa

ded

from

rsj

.ium

s.ac

.ir a

t 22:

44 IR

ST

on

Wed

nesd

ay M

arch

4th

202

0

بررسی رابطه هوش هیجانی با افسردگی و موفقیت تحصیلی در دانشجویان 03

Email:rsj@iums.ac.ir 1931 زییاپ، 1، شماره 1مجله ره آورد سالمت دوره

و وضعیت آموزش افراد مورد ارتباط بین هوش هیجان

. در يک مقاله مروری که 17شرکت کننده به دست آمد )

مقاله در دانشگاه البرتا کانادا انجام شد، 94با بررس

مشخص شد که هوش هیجان بر کیفیت يادگیری

دانشجويان، تواناي تصمیم گیری خالق، عملدرد در

ب وضعیت های بحران ، کیفیت مراقبت از بیماران و عواق

. به نقل از اندرسون 16بیماری بیماران تاثیر گذار است )

و آرنولت، سدونو در بررس خود به اين نتیجه رسید که

درصد يک نمونه تصادف از جمعیت دارای عالئم 15

پژوهشهای داخل کشور حاک از . 12) افئردگ هئتند

، نفر دانشجوی مورد بررس 988آن است که از کل

. 14) صد آنها دارای درجات از افئردگ بودنددر 91/ 6

بیمار افئرده 117پژوهش هاندالمپ و همداران بر روی

نشان م دهد که پايین بودن هوش هیجان با افئردگ

پارکر و همداران در پژوهش خود .88) رابطه قوی دارد

دريافت که بین خلق افئرده وپايین بودن هوش هیجان

د و پايین بودن هوش هیجان در همبئتگ وجود دار

.81)د افراد افئرده شیوع بیشتری دار

هدف اين مطالعه تعیین رابطه هوش هیجان با

افئردگ و موفقیت تحصیل در دانشجويان پیراپزشد

.49 -49دانشگاه علوم پزشد ايران در سا تحصیل

. نتايج اين مطالعه در طراح مداخالت جهت م باشد

اء سالمت روان و افزايش موفقیت تحصیل اين ارتق

دانشجويان کاربرد دارد .

راکروش

تحلیل که با –مقطع از نوع توصیف ن مطالعهيدر ا

هدف تعیین رابطه میان هوش هیجان با افئردگ و

دانشجوی دانشدده 892 موفقیت تحصیل روی

م شد، روش یرا پزشد دانشگاه علوم پزشد ايران انجاپ

بود. سپس فرم نمونه گیری به صورت سرشماری

گريوز -برادبری و مشخصات دموگرافیک وپرسشنامه بک

استاندارد در دانشجويان نمونه تدمیل شد.

جنس، سن، رشته فرم مشخصات شامل سواالت درباره

وضعیت تاهل، بوم و غیتر ، مقطع، ترم تحصیل تحصیل ،

ت پدر و مادر، درآمد ختانواده، شغل و تحصیال ،بوم بودن

ر اين د وضعیت اشتغا ودر آمد دانشجو بود. رتبه فرزندی،

تحقیق برای اندازه گیری هوش هیجتان از پرسشتنامه ی

Bradberi) هوش هیجان تراويس برادبری و جین گريوز

T&Greaves J تفاده ترجمتته محمتتد گنجتت استت

اشد کته بتر سوا م ب 82 . اين پرسشنامه دارای 88شد)

درجه ای لیدرت نمره گذاری مت شتود 6 اساس مقیاس

برابتر استت بتا مجموعته ی که امتیاز هوش عتاطف فترد

آگتاه اجتمتاع و امتیازات خودآگاه ، ختود متديريت ،

باشتد 188-198مديريت رابطه. اگر امتیتاز حاصتله بتین

هوش عاطف در حد يک توانتاي عتال مت باشتد و اگتر

شتتد هتتوش عتتاطف در حتتد 48-44صتتله بتتین امتیتاز حا

،شتد 28-24تواناي خوب است و اگر امتیاز حاصله بتین

هوش عاطف متوسط است و با اندک تقويت م تواند بته

شد نشانه 78-64يک تواناي تبديل شود و اگر امتیاز بین

هوش عاطف ضعی استت ونیتاز بته کتار بتر روی هتوش

انگرهوش عتتاطف بیتت 8-54عتتاطف متت باشتتد وامتیتتاز

و هشداری است که بايد بته آن توجته است ضعی خیل

کرد .

گريتوز در مطالعتات -اعتبار و رواي پرسشنامه برادبری

قبل )بررس ارتباط میان مولفه هتای هتوش هیجتان بتا

بررست برخ ويژگیهای جمعیت شناخت در پرستاران و

رای هتوش مقايئه شیوه های مقابله ای دانتش آمتوزان دا

هیجتتتتان بتتتتاال و پتتتتايین در طبقتتتتات مختلتتتت

بررس رابطته ی هتوش هیجتان و اقتصادی، –اجتماع

مهارت های طراح در دانشجويان معماری کئتب شتده

در اين بررس برای آزمون افئردگ از . 85،89،89است )

81جدو تعیین افئردگ بک استتفاده شتد کته شتامل

لیدترت مقیتاس بتر استاس متیازده آنهااست و اسلوا

نمره بدستت آمتده از تفئیر .م باشد 9تا 8از چهارتاي

1-18امتیتاز :استت کته افئردگ بک به اين شرح آزمون

امتیتاز ، کم افئرده 11-17امتیاز نشانه وضعیت طبیع ،

نئبتا 81-98امتیازنیازمند مشورت با روانپزشک، 88-16

امتیتاز بیشتتر از ، افئردگ شديد 91 -98امتیاز، افئرده

است. افئردگ بئیار شديد 98

در اين بررس برای اندازه گیتری موفقیتت تحصتیل از

معد آخرين ترم و سابقه ی مشروط شدن و تعداد دفعات

معیار دسته بندی موفقیت تحصتیل آن استفاده م شود.

، 88تا 16)خوب به صورت دسته بندی آکادمیک معمو

Dow

nloa

ded

from

rsj

.ium

s.ac

.ir a

t 22:

44 IR

ST

on

Wed

nesd

ay M

arch

4th

202

0

بررسی رابطه هوش هیجانی با افسردگی و موفقیت تحصیلی در دانشجویان 03

Email:rsj@iums.ac.ir 1931 زییاپ، 1، شماره 1مجله ره آورد سالمت دوره

داده هتتای بتتود. 19)زيتتر ، ضتتعی 17تتتا 19) متوستتط

وارد و بتا استتفاده از SPSS(15)بدست آمده در نرم افزار

آزمونهتتای توصتتیف )تعتتداد، درصتتد، میتتانگین و انحتتراف

معیار و آزمونهای تحلیل )کای دو، آزمون فیشر، ضتريب

همبئتگ پیرستون و آنتالیز واريتانس، رگرستیون خطت

در اين پژوهش جهتت تجزيته و تجزيه و تحلیل م شود.

از آزمون استفاده شد. SPSSنرم افزار از تحلیل اطالعات

بتا متغیتر هتوش هیجتان دو برای بررس رابطه بین کای

بتا موفقیت تحصتیل ، رابطهکیف کمتغیرهای دموگرافی

ی درجته افئتردگ و رابطه کیف کمتغیرهای دموگرافی

ت مئتقل از آزمون استفاده شد.دموگرافیک متغیرهای با

و بتترای متغیرهتتای کمتت مقايئتته دو میتتانگین در بتترای

بررس همبئتگ ساده بتین متغیرهتای کمت از ضتريب

پیرسون استفاده شد و بترای بررست همبئتتگ خطت

معد تترم به صورت ) میان متغیر های موفقیت تحصیل

هوش هیجان و افئردگ آزمون رگرستیون خطت ، آخر

. از شرکت کننتدگان در مطالعته رضتايت فته شدبه کار گر

نامه اخذ شد و با مئتلوالن دانشتدده پیراپزشتد بترای

انجام مطالعه هماهنگ های الزم به عمل آمد.

یافته ها

، میانگین 5/88میانگین سن دانشجويان مورد بررس

، تعداد دفعات 82/16، معد 5/8های ترم تحصیل

بود. اکثرشرکت 9/8ندی ، رتبه فرز 8/1مشروط شدن

کنندگان مجرد و زن بودند . بیشتر دانشجويان مورد

هوشبری، علوم آزمايشگاه راديولوژی،بررس در رشته

اتاق عمل و بیشتر آنان در مقطع کارشناس پیوسته و و

درصد 8/91در ترم دو و سه تحصیل م کردند.

یر درصد دانشجويان غ 2/52دانشجويان ساکن خوابگاه و

خوابگاه بودند. معد آخرين ترم تحصیل در بیشتر

خوب بود . ،دانشجويان مورد بررس

ی مشروط شدن دانشجويان مورد بررس سابقه اکثر

درصد آنها دوبار 9/8 و درصد آنها يدبار 9/1 ،نداشتند

سابقه ی مشروط شدن را در طو تحصیل خود داشتند.

بررس تحصیالت پدر ومادر بیشتر دانشجويان مورد

دانشگاه نداشتند. شغل پدر بیشتر شان آزاد و کارمند و

شغل مادر آنها خانه دار بود. وضع درآمد خانواده در بیشتر

درصد 7/97افراد مورد مطالعه متوسط و خوب بود.

فرزند دوم درصد 1/91و دانشجويان فرزند او خانواده

7/88دند. فقطدرصد فرزند سوم و باالتر بو9/98خانواده و

درصد 4/5آنان درکنارتحصیل شاغل هم بودند و درصد

خود را خوب اعالم کردند. از دانشجويان شاغل درآمد

میانگین و انحراف معیار متغیرهای زمینه ای کم در

آورده شده است. 1جدو

بررسی نگین و انحراف معیار متغیرهای زمینه ای کمی در دانشجویان موردمیا: 1جدول

میانگین نمره هوش هیجان دانشتجويان متورد مطالعته

که به تفدیک جنئیت ط بود و در حد متوس درصد 21/27

بتود. در 76/22و در مردان 48/25هوش هیجان در زنان

درصتد دانشتجويان 1/82اين مطالعه هتوش هیجتان در

درصتتد متوستتط ودر 1/91خیلتت ضتتعی و ضتتعی در

درصتتد آنتتان ختتوب و عتتال بتتود. میتتانگین نمتتره 28/98

بود که در حتد 95/11افئردگ دانشجويان مورد مطالعه

داشت کته بته تفدیتک جنئتیت نمتره کم افئرده قرار

بیشترین داده کمترین داده ینمیانگ±انحراف معیار متغیر

99 12 57/88±89/5 سن

9 8 52/8±79/8 ترم تحصیل

8 1 85/1±58/8 تعداد دفعات مشروط شدن

4 1 91/8±57/1 رتبه فرزندی

Dow

nloa

ded

from

rsj

.ium

s.ac

.ir a

t 22:

44 IR

ST

on

Wed

nesd

ay M

arch

4th

202

0

بررسی رابطه هوش هیجانی با افسردگی و موفقیت تحصیلی در دانشجویان 00

Email:rsj@iums.ac.ir 1931 زییاپ، 1، شماره 1مجله ره آورد سالمت دوره

بتتتود. 14/19و در متتتردان 95/18افئتتتردگ در زنتتتان

اين دانشجويان به درجات از افئتردگ مبتتال درصد4/92

درصتد از دانشتجويان 5821بودند. در مطالعه حاضر فقط

مورد بررس نرما بودند و بقیه به درجات از حتد کتم تتا

درصد دانشجويان مورد 79داشتند. خیل شديد افئردگ

داشتتند يعنت معتد بررس شرايط موفقیت تحصیل را

. و باالتر بود و سابقه مشروط شتدن نداشتتند 16ترم آخر

کم در جدو وابئته میانگین و انحراف معیار متغیرهای

.آورده شده است 8

نشجویان مورد بررسیکمی در دا وابستهمیانگین و انحراف معیار متغیرهای :2جدول

براساس آزمون ضريب همبئتگ پیرسون میان ترم با

د ترم آخر ، میان مع89/8سن همبئتگ مثبت به مقدار

، 16/8و 15/8مقادير همبئتگ مثبت به سن و ترم با

و 98/8مقدار میان رتبه فرزندی با سن و ترم به ترتیب به

-12/8همبئتگ مثبت و با معد ترم آخر به مقدار 17/8

اين همبئتگ همبئتگ منف بدست آمد. چون مقدار

ها خیل کم يا کم است قابل صرف نظر کردن است .

تحصیل ترم با شدن مشروط دفعات میان همچنین

بدين معنا که مشاهده شد. -1همبئتگ منف به مقدار

دفعات مشروط شدن در ترم های پايین تر بیشتر است.

هوش هیجان با آزمون میان اين با کاربرد همچنین

و با 12/8مقدار به مثبت همبئتگ معد آخرين ترم

مشاهده شد. -84/8ردگ همبئتگ منف به مقدار افئ

بدين صورت که در دانشجويان که نمره هوش هیجان

معد آخرين ترم هم کمتر بوده است و ،کمتری داشتند

دانشجويان که نمره هوش هیجان بیشتری داشتند،

بنابراين با افزايش هوش هیجان . کمتر افئرده بودند

يان مورد بررس افرايش خواهد معد آخر ترم دانشجو

در جدو يافت و نمره افئردگ آنها کمتر خواهد شد.

ضريب همبئتگ پیرسون بین متغیرهای کم 9

.آورده شده است

معدل، افسردگی، هوش هیجانی، رتبه فرزندی، دفعات ترم، ضریب همبستگی پیرسون بین متغیرهای کمی سن،آزمون :3جدول

دانشجویان مورد مطالعهمشروط شدن، در

بیشترین داده کمترین داده میانگین±انحراف معیار متغیر

28/14 11 82/16±95/1 معد

نمره افئردگ

نمره هوش هیجان

25/2±95/11

55/19±21/27

8

99

96

185

ه افسردگی نمره هوش سن ترم معدل دفعات مشروط شدن رتبه فرزندی نمر متغیر

هیجانی

Dow

nloa

ded

from

rsj

.ium

s.ac

.ir a

t 22:

44 IR

ST

on

Wed

nesd

ay M

arch

4th

202

0

بررسی رابطه هوش هیجانی با افسردگی و موفقیت تحصیلی در دانشجویان 03

Email:rsj@iums.ac.ir 1931 زییاپ، 1، شماره 1مجله ره آورد سالمت دوره

بحث

میانگین نمره هوش هیجان دانشجويان مورد مطالعه

و در حد متوسط بود که به تفدیک جنئیت درصد 21/27

بود. 76/22و در مردان 48/25هوش هیجان در زنان

55/67در تحقیق نازی ديزج میانگین هوش هیجان

55/67تفدیک جنئیت هوش هیجان در زنان بوده که به

. میانگین هوش 85گزارش شده است) 89/62و در مردان

در سطح 9/64هیجان در بررس ياسر و همداران

. در اين مطالعه هوش 8999متوسط گزارش شده است )

درصد دانشجويان خیل ضعی و 1/82هیجان در

د آنان درص 28/98در درصد متوسط و 1/91ضعی در

خوب و عال بود. نتايج مطالعه حاضر نشان دهنده

ضرورت طراح و برنامه ريزی مداخالت برای ارتقاء وضع

هوش هیجان در اين دانشجويان ا ست.

95/11میانگین نمره افئردگ دانشجويان مورد مطالعه

بود که در حد کم افئرده قرارداشت که به تفدیک

و در مردان 95/18ان جنئیت نمره افئردگ در زن

بود. 14/19

درصد اين دانشجويان به درجات از افئردگ 4/92.

988مبتال بودند. در مطالعه خیر آبادی و همداران از کل

درصد آنها دارای 6/91 ،نفر دانشجوی مورد بررس

در 1425 . سدونو در سا 14بودند )درجات از افئردگ

درصد يک نمونه 15 بررس خود به اين نتیجه رسید که

تصادف از جمعیت عموم دارای عالئم افئردگ هئتند

(12 .

درصد از دانشجويان مورد 1/58در مطالعه حاضر فقط

بررس نرما بودند و بقیه به درجات از حد کم تا خیل

شديد افئردگ داشتند. در مجموع مطالعه حاضر بر

ش ضروررت طراح و اجرای مداخالت برای کاه

افئردگ و پیشگیری از آن در دانشجويان مورد بررس

درصد دانشجويان مورد بررس شرايط 79داللت دارد.

و 16يعن معد ترم آخر ،داشتند موفقیت تحصیل را

باالتر بود و سابقه مشروط شدن نداشتند.

در اين پژوهش هوش هیجان با جنئیت و مقطع

ن صورت که به طور تحصیل رابطه ی معنادار داشت. بدي

نئب هوش هیجان در دانشجويان مرد و در مقاطع باالتر

هوش ،بیشتر بود. در مطالعه چین پرداز و همداران

وضعیت تحصیل و هیجان با فاکتورهای جنئیت، سن

تواند به تفاوت نمونه که م 87)ارتباط معنادار نداشت

توجه به يافته ها و شرايط زمان و مدان مرتبط باشد. با

مطالعه حاضر طراح مداخالت الزم برای ارتقاء وضع

هوش هیجان در دانشجويان زن و همچنین در مقطع

کارشناس پیوسته ضروری است .

سن

ترم

معدل

دفعات مشروط

شدن

رتبه فرزندی

نمره افسردگی

نمره هوش

انیهیج

3

343/3 r= 3 333/3 p=

*351/3=r **371/3=r 3

331/3=p 331/3=p

330/3=r **333/3- =r 380/3- =r 3 797/3=p 333/3=p 337/3=p

**031/3=r **317/3=r **383/3- =r 873/3- =r 3 333/3=p 333/3=p 333/3=p 303/3=p

339/3- =r 337/3- =r 313/3- =r 330/3- =r 333/3- =r 3 889 /3=p 730/3=p 338/3=p 333/3=p 033/3=p

**383/3=r 337/3=r 373/3=r **393/3- =r 73/3=r 333/3- =r

3 370 /3 p= 337/3=p 333/3=p 333/3=p 378/3=p 379/3=p

Dow

nloa

ded

from

rsj

.ium

s.ac

.ir a

t 22:

44 IR

ST

on

Wed

nesd

ay M

arch

4th

202

0

بررسی رابطه هوش هیجانی با افسردگی و موفقیت تحصیلی در دانشجویان 03

Email:rsj@iums.ac.ir 1931 زییاپ، 1، شماره 1مجله ره آورد سالمت دوره

در اين بررس افئردگ با مقطع تحصیل و درآمد

به اين ترتیب که در .خانواده رابطه ی معنادار داشت

خانواده ضعی و مقاطع تحصیل پايین تر و درآمد

بنابراين انجام اقدامات .متوسط افئردگ بیشتر بود

مداخالت در جهت کاهش افئردگ و پیشگیری از آن در

دانشجويان مقطع تحصیل پايین تر )کارشناس پیوسته

و همچنین درگروه دانشجويان با درآمد خانواده ضعی و

متوسط در اولويت قرار دارد.

موفقیت تحصیل با گروه سن و در مطالعه حاضر

اين گونه که موفقیت جنئیت رابطه معنادار داشت. به

تحصیل در گروه سن پايین تر و همچنین دانشجويان

مرد کمتر بوده است. در بررس هماي و همداران بهترين

پیش بین کننده های عملدرد تحصیل دانشجويان به

ترتیب معد ، جنئیت و هوش هیجان بود و ساير

متغیرها از قبیل وضعیت تاهل، وضعیت اشتغا ، سن و

م و غیر بوم بودن و میزان درآمد با عملدرد تحصیل بو

. در نهايت براساس 86رابطه معناداری را نشان ندادند )

نتايج بررس حاضر انجام اقدامات جهت افزايش موفقیت

همچنین دانشجويان تحصیل در گروه سن پايین تر و

.مرد ضروری است

ی در پژوهش حاضر افئردگ با هوش هیجان رابطه

صورت که دانشجويان که هوش بدين. داشتمعنادار

هیجان بهتری داشتند کمتر دچار افئردگ بودند. نتايج

تحقیق منشل و همداران نشان داد بین افئردگ و

. 82برخ از مولفه های هوش هیجان رابطه وجود دارد)

وايس ، 84با يافته های سیاروچ ) نتايج مطالعه حاضر

81 و پارکر و همداران )88پ و همداران ) ، هاندال98)

همخوان دارد. درنتیجه الزم است برنامه ريزی برای ارتقاء

وضع هوش هیجان و کاهش افئردگ در دانشجويان

مورد بررس صورت گیرد تا با افزايش هوش هیجان ،

افئردگ در دانشجويان مورد بررس کاهش يابد.

حصیل و هوش هیجان در اين بررس بین موفقیت ت

تفاوت آماری معن دار ديده شد. بدين صورت که

دانشجويان که از موفقیت تحصیل برخوردار بودند نمره

هوش هیجان بهتری داشتند .اين نتیجه مشابه مطالعه

ايزدی يزدان آبادی و همداران در تحقیق بررس هوش

هیجان و پیشرفت تحصیل دانشجويان دانشگاه نظام

. اين يافته با نتايج تحقیق مطالعه براکت و 91است )

،پتريدس و 99همداران)بشارت و ، 98سالوی )

که نشان دهنده رابطه هوش 99فردريدئون و فورن هام)

هیجان و پیشرفت تحصیل است همخوان دارد.

گزارش داده بود میان هوش 95همچنین، آبیئامرا )

اط مثبت و معناداری هیجان و موفقیت تحصیل ارتب

وجود دارد و هوش هیجان بیشتر در موفقیت تحصیل

پئران عامل تعیین کننده بوده است. يافته بررس ما با

مغايرت دارد که م 97رجاي و ديگران)نتايج مطالعه

تواند به تفاوت نمونه ها و شرايط زمان و مدان مرتبط

ای افزايش موفقیت در نتیجه براساس يافته حاضر بر، باشد

تحصیل دانشجويان بايد مداخالت مناسب در زمینه ارتقاء

وضع هوش هیجان آنها انجام شود.

تحصیل با خوابگاه و در اين مطالعه موفقیت

غیرخوابگاه بودن رابطه ی معنادار نشان نداد . اين يافته

ول با نتايج تحقیق 96مشابه نتايج تحقیق ول زاده بود)

که م تواند به تفاوت نمونه 92پور همخوان نبود)بهمن

ها و شرايط زمان و مدان مرتبط باشد. همچنین موفقیت

تحصیل با وضعیت اشتغا رابطه ی معنادار نداشت که

است 94مشابه نتايج مطالعه تمناي فر ، نیازی وامین )

و دالور 91داووست ) ، 98ول با نتايج تحقیق دمو )

وان ندارد که م تواند به تفاوت نمونه ها و همخ98)

شرايط زمان و مدان مرتبط باشد. در بررس حاضر بین

معد آخرين ترم به عنوان نمادی از موفقیت تحصیل با

در پژوهش . افئردگ همبئتگ معن داری ديده نشد

حاضر میان معد آخرين ترم با سابقه ی مشروط شدن و

ابقه ی مشروط شدن با تحصیالت پدر ودفعات آن، بین س

درآمد خانواده و اشتغا دانشجو رابطه ی معنادار ديده

شد. در دانشجويان با معد باالتر سابقه مشروط شدن

کمتر بود. سابقه مشروط شدن در دانشجويان که

تحصیالت پدرشان کمتر بود، در دانشجويان با درآمد

ينال، بیشتر بود. بنابرخانواده پايین و در دانشجويان شاغ

در دانشجويان که ،الزم است افزايش موفقیت تحصیل

و درآمد خانواده کمتر دارند ، تحصیالت پدر آنها کمتراست

Dow

nloa

ded

from

rsj

.ium

s.ac

.ir a

t 22:

44 IR

ST

on

Wed

nesd

ay M

arch

4th

202

0

بررسی رابطه هوش هیجانی با افسردگی و موفقیت تحصیلی در دانشجویان 01

Email:rsj@iums.ac.ir 1931 زییاپ، 1، شماره 1مجله ره آورد سالمت دوره

م کنند مد نظر قرارگیرد. کار دانشجويان که همچنین

در اين مطالعه میان هوش هیجان با معد آخرين ترم و

ن تفاوت آماری سابقه مشروط شدن و دفعات مشروط شد

معن داری مشاهده نشد.

براساس آزمون ضريب همبئتگ پیرسون میان ترم با

، میان معد ترم آخر 89/8سن همبئتگ مثبت به مقدار

،16/8و 15/8با سن و ترم همبئتگ مثبت به مقادير

و 98/8به ترتیب به مقدار میان رتبه فرزندی با سن و ترم

-12/8ا معد ترم آخر به مقدارهمبئتگ مثبت و ب 17/8

همبئتگ منف بدست آمد. چون مقدار اين همبئتگ

ها خیل کم يا کم است قابل صرف نظر کردن است.

همچنین میان دفعات مشروط شدن با ترم تحصیل

بدين معنا که ، مشاهده شد -1همبئتگ منف به مقدار

دفعات مشروط شدن در ترم های پايین تر بیشتر است.

همچنین با کاربرد اين آزمون میان هوش هیجان با

و با 12/8معد آخرين ترم همبئتگ مثبت به مقدار

مشاهده شد. -84/8افئردگ همبئتگ منف به مقدار

بدين صورت که در دانشجويان که نمره هوش هیجان

کمتری داشتند معد آخرين ترم هم کمتر بوده است. و

هوش هیجان بیشتری داشتند، دانشجويان که نمره

بنابراين با افزايش هوش هیجان کمتر افئرده بودند.

معد آخر ترم دانشجويان مورد بررس افرايش خواهد

همچنین يافت و نمره افئردگ آنها کمتر خواهد شد.

براساس اين آزمون در مطالعه خانجان و همداران میان

به هوش هیجان و افئردگ همبئتگ منف

وجود دارد يعن در دانشجويان که -=r / 54مقدار

. 99هوش هیجان بهتری داشتند، افئردگ کمتر بود )

کاربرد آزمون رگرسیون خط نشان داد متغیر هوش

يعن به ازای تغییر در ،هیجان در مد تاثیر داشته است

تغییر در معد آخرين ترم داشته %1/12هوش هیجان

است.

براساس تئت لون میان میانگین معد آخرين ترم،

افئردگ ، هوش هیجان ، سن و رتبه فرزندی در

دانشجويان مجرد و متاهل تفاوت معنادار مشاهده نشد که

اما در بررس حاضر ، 85با مطالعه ديزج همخوان دارد)

میان میانگین سن و ترم در دانشجويان مجرد و متاهل

ده شد. بدين صورت که میانگین سن تفاوت معنادار مشاه

بیشتر از دانشجويان مجرد 92/84) دانشجويان متاهل

م باشد. همچنین درمقايئه میانگین ها، میان 18/81)

سن وترم در دانشجويان زن با مرد تفاوت معنادار وجود

داشت. بدين صورت که میانگین سن در دانشجويان زن

بود. میانگین 29/81 بیشتر ازدانشجويان مرد)41/88)

بیشتر از 78/8ترم تحصیل در دانشجويان مرد )

بود. مقايئه میانگین سن، معد 52/8دانشجويان زن )

آخرين ترم، افئردگ ، هوش هیجان ، سن، ترم تحصیل و

رتبه فرزندی دانشجويان خوابگاه و غیرخوابگاه نشان

ويان با داد تنها میانگین سن در اين دو دسته از دانشج

يدديگر تفاوت معنادار داشت. بدين صورت که میانگین

بیشتر از 78/88سن دانشجويان غیر خوابگاه )

بود. خودگزارش ده 58/88دانشجويان خوابگاه )

دانشجو درباره معد ترم آخر و سابقه مشروط شدن و

انجام مطالعه در سطح يک دانشدده از محدوديت های اين

جام مطالعه از طريق دسترس به سوابق مطالعه است. ان

آموزش دانشجو در سیئتم سما و در سطح دانشگاه

پیشنهاد م شود.

نتیجه گیری

عامل هوش هیجان برای ارتقاء موفقیت تحصیل

است. همچنین با )معد آخرين ترم اين دانشجويان موثر

توجه به وجود همبئتگ میان هوش هیجان و افئردگ

ر برنامه های ارتقاي در اين زمینه به افزايش الزم است د

هوش هیجان اين دانشجويان توجه شود.

تقدیر و تشکر

اين مقاله حاصل طرح تحقیقات مصوب معاونت

تحقیقات و فناوری دانشگاه علوم پزشد ايران به شماره

همچنین نويئندگان از همداری مئلوالن . است 85514

زشد اين دانشگاه و دانشجويان دانشدده پیراپ

م کنند.سپاسگزاری

Dow

nloa

ded

from

rsj

.ium

s.ac

.ir a

t 22:

44 IR

ST

on

Wed

nesd

ay M

arch

4th

202

0

بررسی رابطه هوش هیجانی با افسردگی و موفقیت تحصیلی در دانشجویان 07

Email:rsj@iums.ac.ir 1931 زییاپ، 1، شماره 1مجله ره آورد سالمت دوره

منابع

1.Mayer j D, Salovey P.”What is emotional

intelligence?” In P. Salovey and D.Sluyter

(Eds.), Emotional intelligence. Implications

for educators. New York: Basic Books, 1997.

pp 3-31

2.Sharifiedaramadi P,Aghayar S. Emotional

intelligence and develop relationships with

themselves and others Esfahan: Sepahan, first

edition, 2008. pp 63-68

3.Charbonneau I, Adelheid A.M. Emotional

intelligence and leadership in adolescents.

Personality journal differences, 2002.pp 33-7,

1101-13

4. Austing Ej, Saflof ske DH, Egan V.

Personality, well-being and health correlates of

trait emotional intelligence. Personality and

individual differences, 2005. pp 38, 3,546-558

5. Schutt N.C.et al. Emotional intelligence

and Inter personal Relations social psychology

and psychiatry, 2001.pp 141- 4,523-35

6.Vanrooy D.L.et al. Group differences in

emotional intelligence scores.Personality and

individual differences, 2005.pp 38, 3,689-700

7. Parker D.A.et al. Emotional intelligence

and academics success. Examiningthe

transition from high school to University.

Personality and Individual differences,

2004.pp 36, 1,163-172

8.Trinidad D.R.et al. The proactive

association of emotional intelligence with

psychosocial smoking risk factor for

adolescents. Personality and Individual

differences, 2004(36, 4,945-954)

9. Alipur M. Check influencing the increase

in mental health components of emotional

intelligence. Master's Thesis School of

Education and Psychology, University of

AllamehTabatabai, 2002

10-Golman D. Emotional intelligence.New

York: Bantam Books, 1995

11. Hein S. Emotional intelligence&

emotional competence. 2007 February.

Retrieved from

http://webhome.idirect.com/~kehamilt /ipsyeq.

html.

12.Folk F. Depressive reactions or illness.

Purafkari N (translated), first edition, Tehran:

printing Tabriz, 1983pp 4-6

13.Sajadi S.M, Saba M, Ameri A. The

Compare the results of the fourth and sixth

university of Hamedan Medical Sciences and

investigate the causes of qualitative changes.

Journal of Hamedan Medical Sciences. 1393:

1 (1). pp 63-67

14.LindemannR,DuekJ. L.A comparison of

changes indental students and medical students

approaches learning during professional

training .Eur J Dent Educ, 2001:5(4): 162-7

15.Parker JDA, Summerfeldt LJ, Hogan MJ,

Majeski SA .Emotional intelligence and

academic success: Examining the transition

from high school to university .Personality and

Individual Differences, 2004:36(1):163-72

16.Austin EJ, Ewans P, Goldwater R, Potter

V.A preliminary study of emotional

intelligence, empathy and exam performance

in first year medical students. Personality and

Individual Differences, 2005:39(8):1395-405

17.Smith KB, McGrath JP, Cummings GG.

Emotional intelligence and nursing:An

integrative literature review. International

Journal of Nursing studies, 2009: 46(12):1624-

36

18.Anderson C.A,Arnoult L.H. Attributinal

style and everyday problems in livens.Social

cognition, 1985, 3:16-35

19.Khairabady M, AstyfayyGH, Husseini

K.Comparison ofprevalence of

depressionanditsrisk factorsin students of

Kordfstan. Journal Kordfstan University of

Technology, 1997, 30(2)

Dow

nloa

ded

from

rsj

.ium

s.ac

.ir a

t 22:

44 IR

ST

on

Wed

nesd

ay M

arch

4th

202

0

بررسی رابطه هوش هیجانی با افسردگی و موفقیت تحصیلی در دانشجویان 08

Email:rsj@iums.ac.ir 1931 زییاپ، 1، شماره 1مجله ره آورد سالمت دوره

20.Honkalampi L, Hintikka J, Laukkaner E,

Lehtonen J, Viinamaki H. Alexithemia and

depression . Psychosomatic, 2001, 42: 229

21.Parker J.D.A, Bagby RM, Taylor G.J.

Alexithemia and depression: Distinct or over

lapping construct? Compr psychiatry,

1991:32,387-394

22.Bradberi T, Greavses J. Emotional

intelligence test. Ganji M, editor Tehran:

Savalan , 2005

23. Yasser S, Javadi M, Mokhtari Nouri J,

Ciraty nia M. The relationship between

emotional intelligence components with

certain demographic characteristics of

Baghiyatollah Tehran University of Medical

Science in Nursing. Journal of Military

Medicine, 2013: 1 (15) :87-94

24. Naderi A, Khodapanahi M.k, Saleh

Sedghpour B Comparison of ways of coping

with students with emotional highs and lows in

different social classes - economy in high

school in Tehran. Journal of Applied

Psychology 2009: 3 (11) :48-59

25.Nazis Dizaji S. Investigate the

relationship between emotional intelligence

and design skills in the non-profit University

architecture students Deylaman. Journal of

Technology of Education 2012: 2 (7): 109-120

26. Chinipardaz Z, Ghafourian Boroujerdnia

M, Pasalar P,Shirani Khozani A, Keshavarz A.

Check between emotional intelligence and

academic achievement of medical students

training at Tehran University of Medical

Sciences . Journal of steps Development of

Medical Education 2011: 2 (8):167-172

27. Homaei R, Heidari A, Bkhtyarpur S,

Borna M. The relationship between

achievement motivation, cognitive

intelligence, emotional intelligence,

educational background and demographic

variables with academic performance. Journal

yaftehaea no in Psychology 2010: (49-63)

28.Manshaee GH, Mazaheri M, Khayyam

Nikoye. The relationship between emotional

intelligence and psychological depression in

students of Islamic Azad University in Tehran.

yaftehaea no in Psychology 2011: 18 (6):35-46

Syarochy Zh, forghas J, Mayer J.ٍ29

Emotional intelligence in everyday life,

translating Nouri A, Nasiri H, Esfahan:

Neveshteh, 2003

30.Wise TN, Mann L S, RandellP. The

stability alexithymia in depressed patients. Psy

cho pathology, .1995.28:173-176

31.Ezadi yazdan Abadi A, Abolqasemi M,

Mirali Rostami A. The relationship between

emotional intelligence and academic

achievement among students of a military

college .Military Psychology 2011: 5 (2):17-27

32.Brackett MA, Salovey P. 2004;

Measuring Emotional intelligence with Mayer-

salovey Caruso Emotional Intelligence Test

(MSCEIT); InGien Geher(Eds); Measuring

Emotional Intelligence: Common Jround and

Controversy; Hauppauge NY: Nove Science

Publishers.

33-Beshara t, Mohamad Ali, Behzad shalchi

and Hamid Shamsipoor. 2006;"The study of

Relationship Emotional Intelligence with

Academic Achievement of students ";the

journal of New Educational thoughts,2006.

2(3-4):73-85(in Persian)

34.Petrides 34.KV, Chamoro Premuzic T,

Frederickson N, FurnhamA. Explaining

individual differences in scholastic behavior

and achievement. British Journal of Education

Psychology, 2006, 75: 239-255.

35.AbisamaraNS. The relationship between

emotional intelligence and academic

achievement in eleventh graders, July 14,

2009. Retrieved from http: www.nadasisland

.com/research-intell2.html.

36.Rajai A, Nejabat H, Hashemian A. The

relationship between emotional intelligence

and mental health of teachers.2007

37.Valizadeh Z. compared the mental health

and academic performance of students and

non-residential dormitories of Tehran

University. Master's thesis, Educational

PsychologyCollege.2004

Dow

nloa

ded

from

rsj

.ium

s.ac

.ir a

t 22:

44 IR

ST

on

Wed

nesd

ay M

arch

4th

202

0

بررسی رابطه هوش هیجانی با افسردگی و موفقیت تحصیلی در دانشجویان 09

Email:rsj@iums.ac.ir 1931 زییاپ، 1، شماره 1مجله ره آورد سالمت دوره

38.Bahmanpour H. factors affecting dropout

at Allameh Tabatabai University. Allameh

Tabatabaei University. Research projects

Education and Psychology Alzahra University.

1994

39.Tamannaei far MR, Neiazi M, Amini M.

Comparative study of factors affecting

students’ academic failure and distinguished

scholar. Daneshahrivar. 2007:14 (24): 39-52

40.DemoM.H. Motivation and learning

strategies for college success. Lawrence

Erlaum Associates Publishener. New Jersy,

Landon: 2000

41.Farahani A. Input behavior and its

relationship with academic performance of

students in physical education. Harekat 2002.

15:71-87

42.Delawar A. effective agent Tabatabai

students on probation.Research projects.1994

43.Khanjani Z, Hosseininasab D, Sadeghi F.

Relationship between emotional intelligence

with depression and anxiety in adolescents

2010 years Meshkin Shahr .Olome

tarbiaty.2010, 9 (3): 51-69

Dow

nloa

ded

from

rsj

.ium

s.ac

.ir a

t 22:

44 IR

ST

on

Wed

nesd

ay M

arch

4th

202

0

بررسی رابطه هوش هیجانی با افسردگی و موفقیت تحصیلی در دانشجویان 33

Email:rsj@iums.ac.ir 1931 زییاپ، 1، شماره 1مجله ره آورد سالمت دوره

The relationship between emotional intelligence with depression and

academic achievement among students

Mahnaz Solhi, Ph.D in Health Education and Health Promotion, Associate Prof., Health Services and Health education

Dept., School of Health, Iran University of Medical Sciences, Tehran, Iran. solhi.m@iums.ac.ir

Ameneh Komijani, Graduated B.S in Public Health, School of Health, Iran University of Medical Sciences, Tehran, Iran.

ameneh.komijani@gmail.com (*Corresponding author)

Abstract

Background and Objectives: Emotional intelligence is the capacity of people to learn

skills and depression is a psychological reaction against biological stress. The academic

success of students is an important issue in higher education. The purpose of this study was to

determine relationship between emotional intelligence with depression and academic achievement

among paramedic students in Iran University of Medical Sciences in 2014-2015. Materials and Methods: This descriptive cross-sectional study was conducted on 238

students. Sampling method was census. The data collection tool were a specifications form,

and Bradbury-Graves emotional intelligence and Beck standard questionnaires. Data were

analyzed in SPSS (15) software by using descriptive and analytical tests.

Results: The average of age was about 22.5 years. 82.8 percent were Single and 67.2%

were female. 66% were in B.S degree, 58.8 % were not dormitory and 49.2%were in

semester two. 1.7% had a history of probation. Average of Last semester mean score

was17.8, mean of emotional intelligence score was 86.81 (moderate) and mean of depression

score was 11.35 (a little depressed).There were significant relationships between emotional

intelligence with depression (p= 0.004) and academic achievement(p = 0.044). Conclusion: Emotional intelligence score were weak or very weak in 28.1% of the students

and 47.9% were depressed to some degree. Last semester mean score was less than 16 in

35.3%. 1.7% of them hah probation background. Emotional intelligence agent is more

effectives for the promoting academic achievement. As well as to reduce the depression

should be considered to increase emotional intelligence in students.

Key words: Emotional intelligence, depression, academic achievement, Medical Sciences students

Dow

nloa

ded

from

rsj

.ium

s.ac

.ir a

t 22:

44 IR

ST

on

Wed

nesd

ay M

arch

4th

202

0