برریس شنق ساختار ضفایی شهرها در پیشگییر ازgeography.journals.iau-garmsar.ac.ir/article_664999_86f3... · 2020-06-06 · برریس شنق ساختار

زا یریگشیپ رد اهرهش ییاضف راتخاس شقن یسررب روشک برغ قطانم رد رابغ یگدولآ

1یفطل هقیدص ناردنزام هاگشناد ،یرهش یزیر همانرب و ایفارغج هورگ داتسا

28/01/131 :هلاقم تفایرد خیرات 11/00/131 :هلاقم شریذپ خیرات 3 3

هدیکچ یاطیطم ماسیی دااعبا رد رادیاپ هعسوت رب اهرهشنالک ییاضف راتخاس تاریثات دروم رد ریخا لاس دنچ رد یمهم و هدرتسگ تاعلاطم یاطیطم مسیی یرادیاپ و ییاضف راتخاس نیب کیدزن طابترا هب طوبرم تایبدا نیا یا یشخب ؛مسا هتشاد دیکات یعامتجا و یداصتقا و دراگ راشتنا هیورما.دنا هدومن زکرمت نبرک دیسکا ید راشتنا ای و یژرنا ییآراک نیمی فرصم دننام یمهم تاعوضوم رب هک مسا ییالاب هنیزه ناریا ..مسا هدومن گنررپ یرهش یحاون رد ار هلئسم هب نتخادرپ عضوم کشخ همین و کشخ قطانم یا یرایسب ردرابغ نآ داانیا رد ااه یالخاد لاماوع ااما ماسا هیاسمه یاهروشک یوس یا نآ یلصا لماع دنچ ره هک دیادرپ یم اوه یگدولآ یارب ار ینعی روشک برغ رد هعلاطم درو یاه هنومن یا یکی رد رابغ راشتنا و رهش ییاضف راتخاس نایم هطبار فشک هعلاطم نیا فده .دنرثوم ناروم دننام فلتخم یاه کینکت یا یریگ هرهب اب یلیلطت – یفیصوت یاهدرکیور رب ینتبم قیقطت نیا یسانش شور .مسا هورق رهش هرادا و یرادرهاش داننام یرهاش یرادا بترام ی ااه نامیااس یا ااه هداد .ماسا هدواب GIS رازفا مرن کمک اب هریغ و نوناش یپورتنآ نااشن هدامآ مسد هب جیاتن .دیدرگ عقاو نومیآ دروم یرامآ یاه مست اب قیقطت یاه هتفای نینچمه .دش یروآدرگ ناتسا یسانشاوه دروام یاه صخاش یا مادک ره هک دومن هراشا دیاب هتبلا .مسا رابغ و درگ یا یریگولج ای دانیا رب ییاضف راتخاس صخشم رثا هدنهد یرهاش راابغ و درگ یا یریگولج ای دانیا رب توافتم یراذگ ریثات تدش اب هناگادج یرثا دناوت یم اهرهش ییاضف راتخاس رد یسررب .دریگ رارق نومیآ و یسررب دروم رگید یاهرهش رد یدعب تاقیقطت رد دناوت یم رما نیا هک .دشاب هتشاد ناریا برغ ،رابغ درگ ،یکیزیف دشر ،یگدولآ ،ییاضف راتخاس :یدیلک ناگژاو

[email protected] (لوئسم هدنسیون) یفطل هقیدص -1

1313 ناتسبات ،موس هرامش ،مشش لاس – يناسنا یایفارغج رد ون یاه شرگن يشهوژپ - يملع همانلصف 2

همدقم ینوگاننوگ نادنها انب ینسررب نیا هک تسا هتفرگ دوخ هب یناباتش دنور ریخا ههد رد اهرهش ییاضف راتخاس یسررب نیا هن ه .تنسا هدونب .... و اهرهنش ینییزیف هعنسوت یبایزرا ،یرهش هعسوت یاه حرط یبایزرا ،رفس ینیب شیپ دننام انه نانسنا یگدننز ی ان تجا و ینییزیف نوگانوگ داعبا رد ییاضف راتخاس هدرتسگ و نالک شقن هدنهد ناشن تاعلاطم ینطیحم تنسیز فنلتخم داعبا رب فلتخم یاهراتخاس رثا یسررب اهرهش ییاضف راتخاس لیلحت نادها زا ییی .تسا لنک دنصرد 82 یرهنش تنیع ج نازنیم نارنیا رد 0131 لاس یسم و سوفن یرا شرس رد .تسا اهرهش نورد رد ریانس انب هنسیاقم رد هنک یرهنش تالینشم هدن زا ینیی .(1131 ،نارنیا رامآ زکرم)دش یم لماش ار رهش تیع ج راتخانس هنک دراد ینناوارف لنیالد هک تسا اهرهش طیحم رد رابغ و درگ هلئسم تسا هدوب هجوت دروم رت ک تالیشم ی هنهد ود ینط هتفرگ ماجنا ی ل تاقیقحت .تسا نآ شرتسگ ای یریگولج لماو یرت یلصا زا ییی رهش ییاضف .دنشاب ینم یتمالنس و یمون تنشادهب تا رطانخم هاگدنید زا یلصا یاه هدنیالآ زا تارذ هک تسا هداد ناشن ،ریخا رد دوجوم درب اوه قلعم تارذ اب ههجاوم رثا رب رفن رازه هاجنپ هنایلاس هک تسا هدو ن دروآرب تشادهب یناهج نامزاس هدنش نرنص ی هنایلانس هننیزه هک تسا هدو ن دروآرب نامزاس یا ینچ ه دنوش یم سردوز گرم راچد دازآ یاوه لدانعمو هدوب دنوپدرایلیم 03 دودح سیئوس و هسنارف ،شیرتا رد اوه یگدولآ زا یشان تشادهب و یتمالس شخب یارب هنک تسا ییاضف دنیارف لوصحم ییاضف راتخاس) 00 ،1231،نارای ه و ینوسهاش (تساهریم و گرم لک زادصرد 1 رنه هنب تبنسن ینئزج ره رارقتسا لحم .دبای یم نامزاس یعیبط و یداصتقا ،ی ا تجا یاهدنیارف هلیسو هب اضف نآ رد دننهد ینم لینش ار ییانضف یبانی نامزانس ماونت و مه اب ءازجا ه ه هب تبسن یئزج ره هاگیاج و رگید ءازجا زا کی رنب اهرهنشنالک ییانضف راتخاس تاریثات دروم رد ریخا لاس دنچ رد ی هم و هدرتسگ تاعلاطم .(018 ،1231،ییویش) طانبترا هب طوبرم تایبدا یا زا یشخب ؛تسا هتشاد دیکات ی ا تجا و یداصتقا ،یطیحم تسیز داعبا رد رادیاپ هعسوت ییآرانک ، ینمز نرنصم دنننام ین هم تا ونضوم رب هک تسا یطیحم تسیز یرادیاپ و ییاضف راتخاس یب کیدزن ,Khan2000, Nijkamp et al 2001 تانقیقحت هنل ج زا)دننا هدون ن زکر ت برک دیسکا ید راشتنا ای و یژرنا

Ivan 2002, Guiliano 2005, Bertaud2002 , Camagni et al. 2002). نانشلاعف تیهام تل هب اهرهش رانبغ و درنگ هدنیدپ یننچ ه ،تنسا هدوب فلتخم یاه تظلغ رد رابغ و درگ هدیدپ دهاش هراو ه اه نآ رد کرحت و قنیقحت نیا رد منهم لنما انما .تنسا یسررب لباق یرگید هاگدید زا زین ناتسبر و قار روشک یاه نابایب زا یشان ی انه ناتسرهش زا هورق رهش .تسا رهش ییاضف راتخاس اب نآ طابترا و یرهش طیحم رد رابغ و درگ داجیا لل یسررب انبیرقت و منهم رنثا ود یرهش طیحم رابغ و درگ .دشاب یم حرط یا هعلاطم دروم هنو ن روشک برغ رد ناتسدرک ناتسا و درنگ نیا یزانسکاپ یارب هدش نرصم یژرنا نازیم یرگید و ناسنا یتمالس رب نآ رابنایز رثا لوا ،دراد سوسحمان نیا زا یریگونلج انی دانجیا رد مهم لماو زا ییی ا لسم ییاضف راتخاس .اه نا تخاس و ینویسم یاه طیحم زا رابغ تنظلغ ینب دنسر ینم رنظن هب .دو ن یریگولج نآ تارثا زا هک دوب راودیما ناوت یم حرط یا ماجنا اب هک تسا هدیدپ هنطبار یسررب حرط یا ارجا زا نده .دراد دوجو ی یقتسم هطبار رهش ییاضف راتخاس و اهرهش رد رابغ و درگ هدیدپ

3 ...اهرهش يیاضف راتخاس شقن يسررب

هورنق رهنش یاضف راتخاس لیلحت ،هدیدپ یا زا یریگولج یارب رهش ییاضف راتخاس اب یرهش رابغ و درگ تظلغ یب .یرهش هعماج زور یاهزاین ت س هب ییاضف راتخاس یاه لیلحت یریگ تهج یارب بسانم ییا هنیمز داجیا و یرظن ینابم

ییاضف راتخاس تاحالصا فیراعت

ریز زا لیشتم نرط کی زا هک دنوش یم بوسحم ی ا تجا یاه متسیس یرت هدیچیپ زا اهرهش :یرهش یاضف ،یرادا و یسایس ،یگنهرف و ی ا تجا ،ییایفارغج و یطیحم یاه تخاس ریظن یرا ش یب یاهراتخاس ای اه متسیس زا و دنراد رگیدیی رب یتوافتم تاریثات و هدوب طابترا رد رگیدیی اب هک دنشاب یم یدبلاک و ییاضف ،یدیلوت و یداصتقا و نابیلاق) دنک یم ل نآ بوچراهچ رد هک دنور یم را ش هب متسیس کی زا یئزج ناون هب رگید نرط .(801 :1231،نارای ه ،دراد یرهش یطیحم تسیز تیفیک و ییآراکرب یهجوت لباق تارثا رهش کی ییاضف راتخاس :رهش ییاضف راتخاس یاه صخاش نآ عبت هب و اوه تیفیکرد اه تیلاعف و یربراک صیصخت و تیع ج عیزوت یوگلا و رهش کی لیش تالیشم و لیاسم یارب عیرس و قالخ یاه لح هار تفای هب یگتسب اهرهش ءاقب هزورما .دنک یم افیا شقن ،رهش رگید یب طابترا یگنوگچ و یرهش رصان یریگرارق بیترت تقیقح رد ییاضف راتخاس .(02:0131،نارای ه و یقازر)دراد رگید تراب هب ،تسا رگیدیی اب هطبار رد ییایفارغج یعم هزوح ای هصر ،یطابترا یاهروحم بوچراهچ رد اه نآ تا الطا و الاک نایرج و لقن و ل ح ،مدرم ع جت و یرهش مرف زا یشان تاطابترا زا ییا ه و جم هب ییاضف راتخاس .(Bertaud:2002:6,Rodrigue et al, 2009 ؛018:1231،ییویش) دراد هراشا ییاضف راتخاس هدنهد لییشت رصان - :تسا ریز رصان لصاح اهرهش ییاضف راتخاس یلک روطب یتنویس یاه هنهپ • نآ یدنب ناوختسا و رباعم هیبش • (0131،چنیل) تیلاعف و تیع ج مکارت و رهش تراجت و تیلاعف زکارم • ییاضف راتخاس عاونا - ،رهش ییاضف تخاس زا روظنم .دور یم را ش هب یرهش یاه متسیسریز یرت هم زا ییی اهرهش ییاضف راتخاس بیکرت یازجا و رصان ،اه تیلاعف عیزوت هوحن و یرهش یاه هزوح حرط و لیش ،مرف ،یضارا یربراک یاهوگلا ییاضف راتخاس رد تارییغت هک دنهد یم ناشن هتشذگ لاس دنچ تایبرجت .(301 :1231،نابیلاق) دشاب یم رهش هدنهد کت لدم :تسا هداتفا قافتا (اه هموح دشر ای) تیع ج ینیشنرهش هموح یلا تحا لدم عون ود اب قبطنم اهرهش مود لدم .تسا ادج و هدنکارپ یتیع ج یاه هاگ تنویس طسوت ینوماریپ یاه یمز لاغشا نآ هصخشم هک یا هتسه یدوخ هب دوخ لیشرد مه یتیع ج گرزب یاهزکر ت اب ینوماریپ یاه یمز لاغشا نآ رد هک تسا یا هتسه دنچ لدم .(Angel and Lopez, 2010) تسا هار ه نآ هدش یزیر همانرب لیش رد مه و


(1 تنرتنیا) ایند یاه نتیلپورتم یخرب ییاضف راتخاس زا ییاه وگلا :1 لکش

تشاد یییژولوکا ساسا و هیاپ دش حرطم سگرب تسنرا طسوت هک زکر لادحتم ریاود هیرظن :زکر لا دحتم راتخاس - نوناک یرتلاعف زکر لادحتم ریاود هیرظن ساسا رب .(8 لیش) دبای یم شرتسگ زکر لا دحتم ریاود تروص هب رهش و هیرظن .(810-100 :1231،ییویش)دوش یم رهش یزکرم شخب یریگ لیش هب رجنم و دوش یم عقاو لوا هریاد رد رهش .(Pacione, 2005: 246) تسا هدش حیرشت نآ هقطنم جنپ هب هجوت اب مه ینویسپ طسوت ،زکر لا دحتم ریاود

سگرب تسنرا زکرملادحتم راتخاس :2 هرامش لکش

تسنرا هیرظن زا رثاتم هک «تیوهر ه» رهش ی اطق تخاس هیرظن یرهش یژولوکا رد نرعم یاه هیرظن رگید زا یا رد .دور یم شیپ یلصا یاه هار لوط رد و دوش یم زاغآ رهش زکرم زا ی اعش لیش رد اهرهش شرتسگ دوب سگرب یاه هار .دنک یم دشر و شرتسگ هب عورش رهش ،تسا هتفرگ رارق نآ رد رهش هیلوا هتسه هک یتیعقوماربانب هیرظن ،هدرک جرف) تسا یرهش یاه یمز ت یق ییعت رد ی هم لما ،دوش یم هدیشک نارطا هب رهش زکرم زا هک ی اعش1231: 13). زلیم هلیسوب هک دوب یسم و لقنو ل ح راتخاس هجیتن لدم یا .دش حرطم وسنلآ طسوت هک یا هتسه کت رهش لدم یتنس لدم یا رد .دش لماک اتیبجوف هلیسوب لیش کی بوچ راچ کی طسوت اتیاهن و درک ادیپ تیمو تومو رهش یزکرم هطقن رد اه تیلاعف راتخاس ما ت ساسا یارب هک دندش یم روصت یا هتسه کت تروصب یشیپ یاهرهش(CBD) دندرک یم رفس رهش تیلاعف و یراجت زکرم هب اه هموح ینکاس و نارگراک ه ه و دنتشاد رارق

(Mori,2008). یحیولت تاروصت هیرظن یا .دش داهنشپ 3311 لاس رد یزنیم هلیسو هب ادتبا هیرظن یا یاه هیضرف هک ار یرهش نایمو اج عونت ،هتسناد دودرم ار اضف رد یزکرم شیارگ ریظن ،ی اعش و زکر لادحتم ریاود هیرظن ود رد


شیادیپ لل زا ییی .دنک یم یفرعم ،دنراد ار دوخ یداصتقا و ی ا تجا و یییزیف یاهتلصخ و یگژیو کی ره :0131،یقازر)دشاب یم رهش زا یی هشوگ ای و هقطنم رد یصصخت و یعم یاه تیلاعف دوجو انا ه یرهش یاه هتسه12).

(1131 ،روپ یجاح و تسدربز زا لقن هب Knox and Pinch,2004)یرهش مرف تارییغت :3 هرامش لکش

رهش مرف و لکش عاونا - یاه هدیا حرط اب ودش یدیدج هلحرم دراو بولطم رهش مرف و لیش هب طوبرم تایرظن یتعنص بالقنا شرتسگ اب یاهدحاو هیرظن ،دراو اه مکارت مک رهش غاب حرط اب لباقت رد هیزوبروکول ناشخردرهشو ییایروتییو مکارتم یاهرهش هار ه هب هبترم دنلب یسم دوبهب رد یپارگ رتلاو هیرظن و لماک رهش کی تخاس هنیمز رد یرپ سنرلک یگیاس ه هعسوت یارب هنیمز ندروآ مهارف و ینویسم دحاو ره یارب رون و ییانشور رثکادح کرادت و هدایپ یاه هار اب نآ دنویپ مرف و لیش کی و گنها ه لک کی ناون هب رهش رب دیکات تایرظن یا ه ه ،یبیکرت یربراک اب هبترم دنلب یاه کولب .(21 :2231،ا نهر)دراد بولطم یرهش هدنکارپ رهش لیش - یتخاسریز یاه هنیزه هدمآ دوجو هب و ،کیفارت یالاب مکارت ، یسم هدنیازف یاه هنیزه تل هب هدنکارپ دشر یوگلا شرتسگ و هدوب ینیشن هموح اب ندارتم رهش یقفا دشر .(Peiser,2001, 277)تسا داقتنا دروم یرورضریغ یناسنا یاههاگ تنویس رد یدیدج اتبسن یوگلا یگدنکارپ .دنک یم نایب رهش یاه هیشاح رد ار یرهش یحاون ییاضف عیسو دربراک لولعم و تسا یراجت لیش یراون یاه هعسوت و مک مکارت اب یسم یقافتا ندمآ مه درگ هک دشاب یم .(Ewing,1997,107)تسا لیبموتا هدرشف رهش لیش - یرهش یاه ددرت هب زاین یییزیف یاه هنیزه شهاک اب دن شوه هعسوت یاه یژتارتسا زا ییی ناون هب هدرشف رهش رد یاهاضف یزاس هدرشف .(121 ،2231،ینابرق)دوش یم هتساک لقن و ل ح زا یشان یاوه یگدولآ زا و هتفای شهاک اب قابطنا یگنوگچ رب نآ دیکأت و تسا زورما ی ل ی هعماج شریذپ دروم هک تسا یناهج یوگلا کی ،یرهش یسررب اب هدنکارپ زا هدرشف رهش توافتم یاهوگلا تخانش .(001 ،8231،ید حمروپ)تسا یطیحم لئاسم لباقم رد هدرتسگ رهش رد اه یربراک بسانمان عیزوت ،رتشیب یمز هنارس ، یمز دایز نرصم نازیم دننام ییاه صخاش لدم کی هدرشف رهش .(Tasi, 2005, 43)تسا یسررب لباق هدرشف رهش رد تفاب یگتسویپ و لاصتا و یگچراپیی تلاد ءاقترا ،یرهش هعسوت زا اهاتسور هریخذ ،لیبموتا یاهرفس شهاک هب (ارهاظ) هک تسا یرهش مکارت زا


Jenks) تدم دنلب یرادیاپ و یرهش رتگرزب یگدنزرس هب ک ک و ،رهش زکرم رد هدش اهر قطانم یایحا ،ی ا تجا

et al, 1996). یضارا یربراک - ییل .تسا عبانم یربراک ینعم هب یمز یربراک و هدش هتفرگ رظن رد عبنم کی ناون هب یمز ،هدرتسگ یاهسایقم رد رتشیب دیکأت ،دننک یبایزرا نآ ینیمزریز عیانم ای و کاخ یدیلوت ناوت دید زا ار یمز هینیا یاج هب ،یرهش سایقم رد یانعم هب یرهش یضارا یربراک ثحب .تسا نوگانوگ یاه تیلاعف رارقتسا تهج یمز هیور زا هدافتسا ناوت یور رد یساسا یاه ثحب زا هراو ه ،یرهش فلتخم یاهدریل و اهتیلاعف یارب یضارا زا بولطم و هنیهب هدافتسا رد ناتسلگنا هل ج زا اهروشک زا یرایسب یرهش تایبدا رد هک یروط هب ،تسا هدوب یزاسرهش و یرهش یزیر همانرب رد یضارا یربراک یگنوگچ .دنناد یم یضارا یربراک یزیر همانرب یواسم ار یرهش یزیر همانرب عقاوم زا یلیخ و رظنم ،رهش هک دنتسه یلماو زا ،رهش دبلاک اب هدش هتخاس ییاضف تارییغت و رهش لوحت خیر ات دنور اب یگتسویپ .(00 :0131،یبارض) دروآ یم تسد هب اهنآ اب طابترا رد نامز یط ار دوخ یا یس رابغ دیلوت رد رثوم لماوع و اوه یگدولآ - هنوگنیا ار اوه یگدولآ ناتسودنه درادناتسا هرادا ؛تسا هدش هئارا اوه یگدولآ زا یدایز فیراعت فلتخم عجارم رد اب ،یفاک رادقم هب دازآ یاوه رد هدنیالآ کی زا شیب ای کی روضح زا تستراب اوه یگدولآ "تسا هدرک فیرعت دزادنایب رطخ هب ار یناسنا لاوما ای و ناروناج ای هایگ ،ناسنا تایح دناوت یم هک یفاک موادت و صخشم صاوخ زا لصاح یاهتارتین و اهتافلوس ،یندعم یاهرابغ لماش یتارذ ،رفس تا رد قلعم تارذ .(1231،نارای ه و نایلیصا) یلآ داوم ،یناشفشتآ قلعم تارذ ،یلیسف یاهتخوس تخوس زا یشان کیرتیندیسکا و روفلوسدیسکا ید نویسادیسکا زا لصاح هک یتارذ و اه یزوس شتآ زا یشان هدود ،یتعنص قلعم تارذ ،رارف یلآ تابیکرت نویسادیسکا زا لصاح یا :دماج تارذ .(21 ،0131،هاشنامرک) دنشاب یم دنیآ یم دیدپ دیدش یاهداب شزو هطساو هب کاخ شیاسرف دنیآرف دریل لالتخا و مسآ دیدشت ث اب و ذوفن اه هیر هب یق روط هب و دننک یم روب ندب یعیبط ی افد دس زا تارذ یوق کرحم و دوش یم دیلوت باتفآ رون ریثات تحت و وج رد ییای یش یاه شنکاو زا زاگ یا :نوزا .دنوش یم یویر .(12 :2231،یمارهب و یصوصرم) تسا یسفنت متسیس :زا دنتراب رابغ دیلوت لماو یرت مهم تاقیقحت ساسا رب (ددرگ یم زاغآ داب طسوت شیاسرف دنیارف نآ رد هک یت رس) هناتسآ ت رس زا اه نآ ت رس هک ییاهداب :اهدابدنت - .دشاب رتشیب دننام یهایگ یاه ششوپ ،دهد شهاک ار تارذ هب داب شزو یورین زا یشان تکرح هزادنا هک :یششوپ دوب ک - .داب ت رس شهاک رد رثوم تخاس ناسنا و یعیبط عناوم ،زبس یاضف و اه کراپ ،اهرازن چ .تارذ یب یگدنبسچ دوب ک - .(Thakur, 2011، Cuesta et al, 2004،Gerivani et al, 2009) داب ت رس اب گارد بیرض شیازفا -


تارطاخم هاگدید زا یلصا یاه هدنیالآ زا تارذ هک تسا هداد ناشن ،ریخا ی ههد ود یط هتفرگ ماجنا ی ل تاقیقحت رثا رب رفن 000000 هنایلاس هک تسا هدو ن دروآرب تشادهب یناهج نا مزاس دشاب یم یتمالس و یمو تشادهب یاهنافوط رد تارذ یالاب تظلغ .دنوش یم سردوز گرم راچد دازآ یاوه رد دوجوم درباوه قلعم تارذ اب ههجاوم شیازفا هب رجنم هک اهژافورکام ی افد دریل هب همدص و یژرلآ و مسآ ،تیشنورب ،تیزونیس ث اب یرابغ و درگ رابغ و درگ تارذ رد دوجوم (میسلک تانبرک) تیسلک یالاب تظلغ سفنت ینچ ه ،ددرگ یم یناتسرا یب یاهتنوف ث اب ندیعلب قیرط زا ندب هب نآ دورو و تیسلک تدم ینالوط تفرگ رارق ضرعم رد .ددرگ هفرس ،هسط هب رجنم بیکرت یا سفنت هک دشاب یم (سیلیس دیسکا ید)زتراوک رابغ و درگ تارذ ءازجا زا رگید ییی ،ددرگ یم سیزولیلآ و هیلک هب همدص ث اب نآ سفنت ینچ ه ،ددرگ یم سیزوییلیس یرا یب ث اب ینالوط تدم هب رابغ و درگ تارذ رد .دنشاب یم هریغ و مویزینم ،مینمولآ ، هآ ،میسلک رابغ و درگ تارذ رد دوجوم رگید تابیکرت هل ج زا .ددرگ یم زین دبک هآ .ددرگ یم نوخ یاهگر و هیلک یراجم بلصت و هیلک گنس هب رجنم میسلک مرگ 0/8 زا شیب هدافتسا تروص رد سیزوردیس ث اب هآ تدم ینالوط سفنت ینچ ه .ددرگ مشچ هییبش سامآ و ه حتلم مرو هب رجنم تسا ی م ندب ندش فیعض و یجیگ و یگدرسفا هب رجنم میزینم یواح رابغ و درگ تارذ تدم ینالوط سفنت و ددرگ یم تدم ینالوط سفنت و ددرگ یم اه شش کیرحت و هفرس هب رجنم موینیمولآ یواح تارذ تدم هاتوک سفنت .ددرگ یم .(10 :1231،ینوسهاش) ددرگ یم اه شش هب همدص ث اب نآ قیقحت شور دروم هدودحم و عوضوم تخانش اب هک هدوب یلیلحت – یفیصوت یاهدرییور رب ینتبم قیقحت یا یسانش شور یسررب تهج .دریگ یم رارق یسررب دروم یرظن ینابم قیقحت نادها هب هجوت اب و هتخادرپ هلئسم نایب هب هعلاطم هدش هدافتسا GIS رازفا مرن زا ینچ ه و یبسن یپورتنآ ،نوناش یپورتنآ ،ناروم یاه کینیت زا رهش ییاضف راتخاس یروآ ع ج شور .دش هتخادرپ رابغ و درگ زا یریگولج ای داجیا رد ییاضف راتخاس تاریثات یسررب هب همادا رد .تسا طسوت هدمآ تسدب جیاتن .دشاب یم یسانشاوه یاه هداد لیلحت و یرهش نالوئسم اب هبحاصم تروص هب اه هداد .تفرگ عقاو نومزآ دروم یرامآ یاه تست هورق رهش ییاضف راتخاس لیلحت هدودحم یلخاد یضارا زا یرایسب .دشاب یم تیع ج رفن 18312 یاراد راتیه 21.2381 ربارب یتعسو اب هورق رهش و هدش لاغشا اه هناخدور میارح و ریاب ،یزرواشک یضارا هل ج زا یرهش ریغ یاه یربراک هلیسو هب رهش ینوناق رهش تیع ج صلاخان مکارت .دوش یم لماش ار نآ تحاسم لک زا دصرد 80 زا شیب عو جم رد یضارا هنوگنیا حطس .تسا راتیه رد رفن 111 یرهش صلاخ مکارت و رفن 10 لداعم هورق هورق رهش یا یس و یرهش زکارم ماظن ،نامزاس یسررب - ،هرگ ،هار ،هبل لما :دناد یم هجو جنپ رب نآ یییزیف لماو ساسارب ار رهش یا یس هدنهد لییشت لماو چنیل یوک تی ها زا اهور هدایپ شرف و زبس یاضف تیعضو،اه نا تخاس یا ن تایصوصخ اههار تخانش یارب .هلحم و هناشن


دیس نابایخو ریدغ راولب زا دنتراب دنراد هورق رهش یا یس رد ار ریثات یرتشیب هک ییاه هار.تسا رادروخرب ییازسب نوتس و رهش یلصا یدنب ناوختسا رد هکرگید هار.دش هداد حیضوت نآ دروم رد اه هبل ت سق رد هک یدلا لا ج میسقت ت سق ود هب ار رهش لک دوخ یقرش یبرغ دنور اب هک تسا یتعیرش نابایخ دهد یم لییشت ار رهش تارقف .تسا هدو ن هب ناوت یم هورق رهش رد دوجوم یرصب یاه هناشن هل ج زا :یرصب یاه هناشن :دنوش یم میسقت ریز هورگ 3 هب اه هناشن ییاناوخ و تسا هدهاشم لباق رهش یاج ه ه زا هناشن یا ،درب مان هورق رهش یبرغ بونج تهج رد ادیش هوک یدرکراک هناشن ود هورق رهش یزکرم ت سق رد :یدرکراک یاه هناشن .تسا هدیشخب هورق رهش یا یس هب یصاخ رصان ریاس زا توافتم ییا هرهچ دوخ صاخ یمالسا یرا عم تل هب هک تسا هورق عماج دجسم ییی ،دنراد دوجو هب هک تسا لابقا ژاساپ یرگید،دراد شقن رهش یا یا یس رد یوق هناشن کی ناون هب و هدرک بسک ار دوخ نارطا ریثات و تسا دوخ راوج ه رصان اب توافتم و هژیو لیش یاراد(یمور یاه نوتس)یدورو یاه نوتس یرا عم رطاخ تسا رهش یا یا نیس نا تخاس هورق رهش رد ینهذ هناشن یرت هم :ینهذ یاه هناشن .دراد ار رهش یا یس رد ییازسب هدنام یقاب نادنورهش هذ رد نا تخاس یا ی یدق درکراک رطاخ هب و تسا هداد یربراک رییغت هناخباتک هب نونکا هک .تسا دوجو هرگ عون هس ره هورق رهش رد :(یدریل )یتیلاعف یاه هرگ :دراد دوجو هرگ عون هس هورق رهش رد :اه هرگ و الاک ناگدنشورف زا یدایز دادعت ع جت لحم و تسا رهش یا زور رازاب هک هورق رهش یدریل هرگ لوا ،دراد یارب ناناوج ع جت لحم هنازور هک تسا رهش زکرم یرهش کراپرهش یاه هرگ یرت هم زارگید ییی ،تسا نرادیرخ رهش یطابترا یاه هرگ :یییفارت یاه هرگ .تسا اه هداوناخ کین کیپ یارب یلحم هنابش و تغارف تاقوا نارذگ و یزاب یاه هرگ ینچ ه.دناسر یم ما تا هب جدننس و راجیب رهش ت س هب ار رهش ریسم هک مخ ریدغ نادیم زا دنتراب هورق رهش یا رد ییاه هرگ ینچ ه :یدریل -یتیلاعف یاه هرگ ....و ییا هنماخ هاراهچ ،یتخت هارراهچ نوچ ه یییفارت یاه تیلاعف زا یع جت مه هک یدازآ نادیمزا دنتراب اه هرگ یا ،دنتسه یدریل مهو یییفارت مه هک دراد دوجو یاه هرگ زا رگید ییی یرادنامرف نادیم .تسا یییفارت هرگ کی و تسا رهش زکرم مه و دراد دوجو نآ رد یراجت دننام ییاه نامزاس ،دراد دوجو اجنآ رد یرادا یاه نامزاس زا یع جت مه و تسا یییفارت مه هک تسا رهش ع جت یاراد مه هک تسا یرهش یاه هرگ زا رگید ییی داهج نادیم ینچ ه.هورق رهش یرادنامرف و یرتسگداد هناتسآ ود یاراد هورق رهش :اه هناتسآ .تسا ینامرد یتشادهب و یشزومآ تامدخ ع جت یاراد مه و تسا یییفارت و (...و نارهت ،ناد ه)یقرش یاه ناتسا زا نانا هیم دورو لحم یقرش هناتسآ .تسا قرش و برغ تهج رد (یدورو) ریاس زا ناتسدرک ناتسا نانا هیم دورو هزاورد شقن رد نوچ ،تسا هناتسآ یا هورق رهش هناتسآ یرت یلصا عقاو رد یا هب ناتسدرک ناتسا یاهرهش ریاس زا نانا هیم دورو لحم هک تسا یبرغ ت سق هناتسآ رگید هناتسآ .تسا اه ناتسا .دشاب یم رهش


هورق رهش رد یرهش یاه نوناک ییاضف یوگلا :4 هرامش هشقن

یرهش یاه هنهپ راتخاس و یاهروحم ییاسانش و یسررب - ،تسا روحم عون هس ره یاراد هورق رهش .تسا مسیقت لباق یطابترا ،یعیبط روحم ،یدریل عون دنچ هب اهروحم هک تسا هورق رهش ریدغ راولب روحم لماش دنتسه رهش هب یهد لیش تارقف نوتس هک هورق رهش یطابترا یاه روحم ات برغ زا هک تسا نار چ راولب-یتعیرش نابایخ رگید روحم ،تسا ییا هقطنمارف درکراک اب یوق رایسب روحم کی دنک یم لصتم رهش بونج هب ار رهش لا ش هک رگید روحم ودراد ییا هقطنم درکراک و تسا هدش هدیشک رهش قرش .دراد ییا هقطنم درکراک زین نابایخ یا هک تسا یدلاا جدیس-ینی خ ماما نابایخ

هورق رهش رد یرهش یاهروحم ییاضف یوگلا :5 هرامش هشقن

تیلاعف و راک ،تنویس یاه هنهپ هب هک تساهنآ رد جردنم یلصا تیلاعف عون ساسارب ییاسانش لباق یاه هزوح اه هنهپ لک ساسا یا رب .تسا فیرعت لباق یرهش فلتخم یاهدرکراک ع جت ساسا رب هنهپ ریاس و یرهش ریغ یضارا و دوخ هب ار رهش ره تحاسم مظ ا ت سق هک ینویسم هنهپ :دوش یم میسقت ریز یدرکراک یاه هنهپ هب هورقرهش یاضف ،تسا هداد صاصتخا دوخ هب ار رهش تحاسم زا دصرد 8.10 و رتمولیک 1302023 تحاسم یاراد دهد یم صاصتخا اجنآ رد یبوخ هب یراجت یربراک طلست هک تسا هورق رهش یزکرم ت سق زا یتحاسم لماش تیلاعف و راک هنهپ هنهپ،تسا هداد صاصتخا دوخ هب ار رهش تحاسم زا دصرد 1.1 و رتمولیک 010381 تحاسم یاراد و تسا صخشم یلا شزومآ،ینامرد – یتشادهب یاه یربراک لماش و دراد رارق هورق رهش یبونج ت سق رد هک یمو هافر تامدخ دوخ هب ار رهش تحاسم زا دصرد 8.18 و تسا رتمولیک 0321001 تحاسم یاراد هنهپ یا دشاب یم زبس یاضف و و دنا هدرک ادیپ رارقتسا رهش یقرش و یبرغ زرم ت سق رد هک یرهش تازیهجت و تاسیسات هنهپ ،تسا هداد رارق


رد رتشیب هک یرهش ریغ یضارا هنهپ هرخالاب و رهش تحاسم زا دصرد 0.11 و رتمولیک 120022 تحاسم یاراد هب ار اه یربراک زا دصرد 1.8 ورتمولیک 201001 تحاسم یاراد و تسا هتفای رارقتسا هورق رهش یبرغ بونج ت سق .تسا هداد صاصتخا دوخ

هورق رهش رد یرهش یاه هنهپ تحاسم :1 هرامش لودج

رهش لک زا دصرد (راتیه)تحاسم هنهپ

56.2 385.7 تنویس هنهپ 9.1 62.4 تیلاعف و راک هنهپ

21.2 145.7 یمو هافر و تامدخ هنهپ 11.4 78.5 یرهش تاسیسان هنهپ 2.1 14.6 یرهش ریغ یضارا هنهپ

100 686.8 ع ج

هورق رهش یدرکلمع یدنب هنهپ :6 هرامش هشقن

ییاضف نامزاس و وگلا ییاسانش و یسررب رد .تسا رهش یا هیاپ راتخاس و مرف هدنهد لیش رهش ره یلصا یدنب ناوختسا ،رهش ییاضف نامزاس یسررب اب یاراد هورق رهش ییاضف نامزاس .تسا مهم رایسب یرهش فلتخم یاهاضف یبطابترا ی هوحن ییاضف نامزاس .دوشیم میسقت اه هناشن و اه هرگ،زکارم ،هناتسآ هب دوخ رهش ینوناک رصان ،تسا ییا هنهپ و یروحم ،ینوناکرصان برغ ت سق زا رهش یدورو یرگید و رهش قرش ت سق زا رهش یدورو ییی هک تسا هناتسآ ود یاراد هورق رهش یاه هارراهچ و یدایم لماش هک یییفارت هرگ :لوا هتسد ،دوش یم میسقت هتسد هس هب هورق رهش یاه هرگ .تسا رهش ع جت لحم هک رهش زور رازاب هرگ یا هورق رهش رد هک تسا یدریل یاه هرگ لماش مود هتسد ،تسا رهش مهم لحم هک یرادرهش نادیم و دازآ هاگشناد و ناتسرا یب هب کیدزن نادیم ،تسا الاک شورف و دیرخ یارب رهش تیع ج هک تسا یدریل -یییفارت یاه هرگ لماش موس هتسد و تسا رهش رون مایپ هاگشناد ورهش یاروش نا تخاس رارقتسا دریل یاراد مه و دنتسه یییفارت مه هک تسا هژیو هلحم هارراهچ و رهش زکرم نادیم ،یرتسگداد نادیم لماش


عماج دجسم نا تخاس لماش هک دشاب یم اه هناشن رهش ینوناک رصان زا هتسد یرخآ .دنشاب یم زین یماظتنا ،یرادا یعیبط و تخاس ناسنا هتسد ود هب هورق رهش یروحم رصان .تسا رهش یبرغ بونج رد هتفرگ رارق هوک و رهش و (زور ر ازاب)یدریل و(رهش یلصا رباعم) یطابترا رصان لماش دوخ تخاس ناسنا رصان هک دوش یم میسقت .دش هداد حیضوت الاب ت سق رد زین ییا هنهپ رصان .تسا هتفرگ رب رد ار رهش یقرش علض هناخدور هک یعیبط روحم

هورق رهش رد ییاضف نامزاس یوگلا :7 هرامش هشقن

یاه تیدودحم عون زا هضرا ود هک تسا هدش دودحم و هطاحا مهم هضرا هس طسوت هاگن یرت نالک رد هورق رهش تخاس ناسنا هضرا کی ناون هب ناد ه-جدننس هداج.تسا تخاس ناسنا رصان هزوح رد هضرا کی و یعیبط هک دراد یقالت یتا افترا اب رهش یبرغ بونج و برغ .تسا هدادن ار لا ش ت س هب رهش یمو شرتسگ هزاجا برغ ت س هب هورق رهش یییزیف هعسوت هدنرادزاب لما هک هضرا یا .تسا دصرد 08 زا رتشیب اهنآ یمو بیش رد تا افترا یا شقن.دراد همادا هناکدرگ و دیفس گنس تا افترا ات هک تسا یناتسهوک متسیس کی زا یشخب ،تسا رد .تسا هتفرگ تروص نآ نوماریپ رد رهش هتسه یتسخن یویت هک دراد تی ها تهج نآ زا هورق رهش شیادیپ ت س هب و ع ج ار هورق رهش یبونج هزوح زا یشخب یاه بآ ناور هکدراد دوجو ییا هناخدور رهش قرش هیلا یهتنم هعسوت ریسم رد یدج تیدودحم کی ناون هب زین هناخدور یا.ددنویپب روش هناخدور هب ات دیا ن یم تیاده لا ش و برغ رد ی افترا ضراو ،لا ش رد ناد ه-جدننس هداج بیترت یا هب .درک دهاوخ ل قرش ت س هب رهش ناد ه-جدننس هداج رب قبطنم و لا ش ت س هب نآ هد اق هک تسا هتخاس یثلثم یا یس اب ییا هنهپ قرش رد هناخدور یلصا هاگتسشن تلثم یاو تسا هدیدرگ فیرعت هناخدور و تا افترا طسوت بیترت هب نآ یقرش و یبرغ عالضا و .تسا هورق رهش

هورق رهش یدنب ناوختسا :1 هرامش هشقن


هورق رهش ییاضف -یدبلاک شرتسگ لیلحت و یدبلاک مرف شجنس هورقرهش هزادنا یسررب - زا هدافتسا اب .تسا نردله شور زا هدافتسا یرهش ۀراوق یب دشر تخاس صخشم یارب یساسا یاه شور زا ییی تیع ج دشر زا یشان رادقم هچ و تیع ج دشر یشان رهش دشر زا رادقم هچ هک تخاس صخشم ناوت یم شور یا هعسوت رد ،یرهش صلاخ مکارترد نردله لومرف ساسا رب .تسا هدوب یرهش ۀراوقدب دشر زا یشان رادقم هچ و یلاح رد یا.تسا هدوب دصرد 13.0 رهش هدنکارپ دشر زا یشان تارییغت مهس و دصرد 11.0 تیع ج مهس یرهش هدوب دصرد 11.0 یرهش هعسوت رد تیع ج مهس نانچ ه یرهش صلاخان مکارت رد لومرف ی ه ساسارب هک تسا .دشاب یم دصرد 23.0رهش هدنکارپ دشر زا یشان تارییغت مهس اما تسا Holderen لدم

𝐻𝑜𝑙𝑑𝑒𝑟𝑒𝑛 = ln (𝑃1𝑃0) + ln (

𝑝𝑒𝑟1𝑝𝑒𝑟0

) = ln (𝐴1𝐴0)

P1= یرا شرس یهرود یرخآ رد رهش تیع ج، P2= یرامآ لبقام یاههرود رد رهش تیع ج، Per1= هرود نایاپ رد یرهش صلاخان هنارس، Per2= هرود زاغآ رد یرهش صلاخان هنارس،

A1= هرود نایاپ رد رهش تعسو، A2= هرود یادتبا رد رهش تعسو

𝐻𝑜𝑙𝑑𝑒𝑟𝑒𝑛 ( صلاخان ) = 𝑙𝑛 (7298961659

) + 𝑙𝑛 (109.598.5

) = 𝑙𝑛 (79922956073411

) = 0.168 + 0.105 = 0.274

(0.1680.274

) + (0.1050.274

) = (0.2740.274

) 0.61 + 0.38 = 1

مهس زا دصرد 11 یاربانب تسا رهش یییزیف دشر رگناشن ( 23/0) و تیع ج دشر رگناشن (11/0) ینعی لوا دد نآ هجیتن رد دشابیم رهش (لارپسا) هراوقیب یقفا دشر رطاخ هب نآ دصرد 23 و تیع ج دشر رطاخ هب رهش هزادنا .دوش یم رهش (Sprawl)هراوقیب دشر اتیاهن و یرهش یمز صلاخان هنارس شیازفا و تیع ج صلاخان مکارت شهاک هورق رهش هعسوت لیش یسررب - و لاغشا حطس ،ینا تخاس مکارت ،تیع ج مکارت یاه صخاش زا هورق رهش هعسوت لیش یسررب یارب حرط یا رد بلاق رد دوجوم یاهرامآ .تسا هدش هدافتسا 0231و0231 ینامز هرود ود رامآ ساسا رب یراجت یربراک مکارت .دوش یم هداد شیا ن ریز یاه هشقن

هورق رهش تالحم یفرعم :9 هرامش هشقن


تیع ج مکارت صخاش یسررب - لاس رد هک لاح رد تسا هدوب ییا هشوخ الماک 0231 لاس رد هورق رهش لیش تیع ج مکارت صخاش ساسارب رد .تسا هدوب ییا هشوخ تلاح هب کیدزن رهش هعسوت لیشو هتشاد یگدنکارپ ت س هب مک شیارگ دنور یا 0231 لک تیع ج زا یدایز مهس ییا هیشاح تالحمودندوب هدش کاس رهش یزکرم تالحم رد رتشیب تیع ج 0231 لاس 8درفنم هلحم)راتیه رد رفن 08 زا رت ک تیع ج مکارت رهش یقرش و یبرغ هیشاح تالحم لاثم یارب ،دنتشادن ار رهش راتیه رد رفن 081 یاه مکارت یاراد یزکرم تالحم هک دوب یلاحرد یا و دنتشاد ار(دوبرفص تیع ج مکارت یاراد نامزاس نادنمراک هب یمز یراذگاو یاه تسایس یط 0231 ات و 0231 زادعب یاهلاس یط رد امادنتشاد ار الاب هب مک مک رهش یبرغ زرم تالحم رد یشزومآ و یگنهرف تانایما سیسات و درفنم تالحم رد شرورپ و شزومآ تفای شیازفا زین یداروم رد هیلب دشن مک اهنت هن یزکرم تالحم تیع ج اما ،درک نایم لقن تالحم یا هب تیع ج مکارت ناروم لدم ساسارب لیلد ی ه هب .دوب هرود یا یط رد یرهش-اتسور ناوارف یاه ترجاهم لیلد هب یا و هشوخ تلاح هب کیدزن لیش هب تلاح یا 0231 لاس رد اما دراد ییا هشوخ الماک تلاح 0231 لاس رد تیع ج .دوش یم لیدبت ییا

تیعمج مکارت صخاش نازیم :11 هرامش هشقن

تیعمج مکارت صخاش رد ناروم لدم زا هدمآ تسد هب جیاتن :2 هرامش لودج

نانی طا دصرد یگدنکارپ عون لاس صخاش دصرد 11 ییا هشوخ الماک 0231 تیع ج مکارت

دصرد 01 ییا هشوخ تلاح هب کیدزن 0231 ناققحم تابساحم :عبنم

ینا تخاس مکارت صخاش یسررب - لیش 02 لاس رد اما هدوب ییا هشوخ تلاح هب کیدزن رهش لیش 02 لاس رد ینا تخاس مکارت صخاش ساسا رب یزکرم تالحم هب تبسن رهش نارطا تالحم رد ینا تخاس مکارت 0231 لاس رد .تسا هدوب یفداصت تلاح هب رهش نازیم نوچ اما دوب رتشیب یزکرم تالحم رد ینا تخاس مکارت نازیم و تشاد یدصرد هدزناپ یلا هد دودح یتوافت یط رد .دوب ییا هشوخ هب کیدزن تلاح هب صخاش یا رد رهش هعسوت لیش ناروم لدم ساسارب دوبن دایز توافت یا اما دوب دصرد هد یلا جنپ یب یزکرم تالحم رد ینا تخاس مکارت تارییغت نازیم 0231 ات 0231 یب لاس هد


درفنم هلحم ینا تخاس مکارت صخاش رظن زا هلحم یرتلاج ،دوب دصرد دون ات هد زا ییا هیشاح تالحم یارب نازیم ینعی دصرد یرتالاب هرود نایاپ رد و دصرد رفص ینعی ینا تخاس مکارت یرت ک یاراد هرود یادتبا رد هک تسا ود لاس رد هلحم یا تیع ج مکارت یدصرد 11 ینا تخاس مکارت دوجو اب هک تسا یلاح رد یا ،تسا دصرد 1.11 نا تخاس ثادحا ث اب هک دوب اه لاس یا رد زاس و تخاس قنوررپ رازاب زا یشان یاو تسا دصرد 2.81 اهنت 0231 و یمز شورف و دیرخ هنیمز ،ینامزاس یاه هناخ ثادحا یارب اه تخاسریز داجیا لیلد هب .دش یم نآ رایتحا و تالحم رد نا تخاس مکارت شیازفا ث اب لما یا و دش مهارف یقوقح و یقیقح دارفا یارب نا تخاس ثادحا هب ناروم لدم رد ینا تخاس مکارت صخاش رد رهش هعسوت لیش ات دش ث اب لماو یا ه ه .دش رهش نارطا .دوش کیدزن یمودنر ای یفداصت تلاح

ینامتخاس مکارت صخاش نازیم :11 هرامش هشقن

ینامتخاس مکارت صخاش رد ناروم لدم زا هدمآ تسد هب جیاتن :3 هرامش لودج

نانی طا دصرد یگدنکارپ عون لاس صخاش دصرد 01 ییا هشوخ تلاح هب کیدزن 0231 ینا تخاس مکارت

دصرد 01 (Random)یفداصت تلاح 0231 ناققحم تابساحم :عبنم

یراجت یربراک مکارت صخاش یسررب - رهش هعسوت لیش و هتشادن یرییغت 02 لاس هب تبسن 02 لاس رد رهش لیش یراجت یربراک مکارت صخاش ساسارب یربراک مکارت صخاش رظن زا .تسا هدوب یییا هشوخ تلاح هب کیدزن و ییا هشوخ الماک تلاح هب اه صخاش یا رد یراجت یاه یربراک 0231 لاس رد هینانچ ه ،دوش ی ن هدهاشم ینادنچ توافت 02 و02 یاه لاس یط رد یراجت تسا یزکرم تالحم زا رت ک رایسب رهش نارطا تالحم رد مکارت یا و دنا هتفای زکر ترهش زکرم تالحم رد رتشیب نارطا تالحم زیچان دشر هب تبسن رتشیب یدشر اب یزکرم یحاون و میتسه دنور یا دهاش زین 0231 لاس رد و0231 لاس ود ره رد ناروم لدم تابساحم ساسا رب یاربانب .دنا هدرک یراجت یاه یربراک بذج هب مادقارهش .تسا ییا هشوخ الماک تروص هب هورق رهش هعسوت لیش 0231


یراجت یربراک مکارت صخاش نازیم :21 هرامش هشقن

یراجت یربراک مکارت صخاش رد ناروم لدم زا هدمآ تسد هب جیاتن :4 هرامش لودج

نانی طا دصرد یگدنکارپ عون لاس صخاش دصرد 11 ییا هشوخ الماک 0231 یراجت یربراک مکارت

دصرد 11 ییا هشوخ الماک 0231 ناققحم تابساحم :عبنم

لاغشا حطس صخاش یسررب - یا رد رهش هعسوت لیش و هتشادن یرییغت 02 لاس هب تبسن 02 لاس رد رهش لیش لاغشا حطس صخاش ساسارب مکارت صخاش دننام زین لاغشا حطس .تسا هدوب یییا هشوخ تلاح هب کیدزن و ییا هشوخ الماک تلاح هب اه صخاش و دهد ی ن ناشن ار یناوارف توافت 02 ات 02 یاه لاس یطرهش نارطا تالحم اب یزکرم تالحم رد یراجت یربراک مکارت دنچره ،میتسه رهش تالحم ه ه رد لاغشا حطس یدصرد هد ات کی شیازفا دهاش لاس هد یا یط رد هعسوت لیش و تسا مک رایسب نازیم یا اما تسا رهش نارطا تالحم زا رتشیب رهش زکرم تالحم رد ینا تخاس ره رد یلک روطب .تسا ییا هشوخ هب کیدزن تلاح 02و 02 لاس ود ره رد ناروم لدم رد صخاش یا رظن زا رهش رظن زا اما میتسه 02و02 هلاس هد یط رد رهش یگدنکارپ تلاح دهاش تیع ج مکارت و ینا تخاس مکارت صخاش ود نانچ ه هلاس هد یا یط رهش هعسوت لیش هک میتسه یا دهاش لاغشا حطس و یراجت یربراک مکارت یاه صخاش تروص هب رضاح لاح رد هورق رهش لیش هک تفرگ هجیتن ناوت یم یاربانب سپ .تسا هداد همادا ار دوخ یلبق لیش .تسا هدنکارپ لیش هب شرتسگ لاح رد مارآ رایسب تروص هب هعسوت دنور اما تسا هدرشف

لاغشا حطس صخاش نازیم :31 هرامش هشقن


لاغشا حطس صخاش رد ناروم لدم زا هدمآ تسد هب جیاتن :5 هرامش لودج

نانی طا دصرد یگدنکارپ عون لاس صخاش دصرد 01 ییا هشوخ تلاح هب کیدزن 0231 لاغشا حطس

دصرد 01 ییا هشوخ تلاح هب کیدزن 0231 ناققحم تابساحم :عبنم

رهش لک یاه یربراک یسررب - تحاسم لک زا دصرد 2.81 هک تسا راتیه 2.000 لداعم هورق رهش رد ینویسم یربراک تحاسم :ینویسم یربراک .تسا رفن ره یارب عبرم رتم 2.10 یربراک یا هنارس .دوش یم لماش ار تسا ییا هفرح و ینف زکارم و یلا شزومآ زکارم و یشزومآ زکارم لماش هک یربراک یا تحاسم :یشزومآ یربراک لک تحاسم زا یربراک یا مهس .تسا عبرم رتم 13.0 رهش یا رد رفن ره یارب نآ هنارس و تسا راتیه 0.23 لماش .تسا دصرد21.0 رهش – یتشادهب ،یشزرو ،ینامرد ،یگنهرف ،یبهذم یاه یربراک لماش اه یربراک یا :یمو و یهافر تامدخ یربراک هلحم تامدخ ،یرهش نالک تامدخ ،ییاریذپ و یدرگناهج ،یمو زبس یاضف ،هدش زیهجت زبس یاضف ،یتسیزهب یا هنارس .تسا هدودحم لک تحاسم زا دصرد 1.11 ینعی راتیه 101 لداعم نآ تحاسم هک تسا ییا هیحان -ییا .تسا عبرم رتم 3.01 زا اه یربراک یاهرابنا و لقن و ل ح ،یماظتنا و یرادا ،یراجت یاه یربراک لماش اه یربراک یا :تیلاعف و راک زکارم یربراک لک تحاسم زا دصرد 00.2 تراب هب راتیه 1.20 لداعم هنهپ یا تحاسم .دشاب یم طلتخم یاه یربراک ،یرهش .تسا عبرم رتم 2.1 نآ هنارس و دشاب یم هک تسا یرهش تازیهجت و تاسیسات و اههاگراک و عیانص لماش یربراک یا :یرهش تازیهجت و تاسیسات یربراک .تسا هداد صاصتخا دوخ هب ار رهش تحاسم لک زا دصرد 13.8 هک تسا راتیه 0.01 نآ تحاسم

هعلاطم دروم هدودحم رد یضارا یاه یربراک یسررب :6هرامش لودج عوضوم

یربراک

رفن 18312 تیع ج

(%)مهس هنارس تحاسم دادعت یربراک

1.80 0.20 8.1212233 12081 طسوتم مکارت ینویسم ینویسم

8.01 8.1 1.100201 0128 مک مکارت ینویسم

2.81 2.10 2202000 11301 عو جم

یشزومآ 02.0 23.0 231113.8 81 یشزومآ

81.0 32.0 2.01110 0 یلا شزومآ

18.0 11.0 2.11831 3 ییا هفرح ینف

21.0 13.0 010023.2 11 عو جم

دخام

ر تهاف

و ی

و یم

31.0 20.0 8.01200 21 یبهذم

22.0 2.0 13210.8 01 یگنهرف

8.1 20.1 10112.1 18 ینامرد

10.3 08.3 000138.0 03 یشزرو

28.0 08.0 20221.0 1 یتسیزهب - یتشادهب

0.3 11.3 183088.1 23 هدش زیهجت زبس یاضف

31.0 00.0 810213.1 11 یمو زبس یاضف


00.0 00.0 8.3118 0 ییاریذپ و یدرگناهج

00.1 3.1 1.30181 8 یرهش نالک تامدخ

20.0 10.0 31313.2 31 ییا هیحان -ییا هلحم تامدخ

11.11 3.01 3301101 008 عو جم

ارم زک

راک و

اعفیل

00.8 18.8 202201.0 3111 یراجت ت

10.3 21.3 312088.1 02 یماظتنا و یرادا

2.0 82.0 20310.0 03 یرهش یاهرابنا و لقن و ل ح

11.0 81.0 22100.0 2 طلتخم یربراک

00.2 82.1 108120.1 1221 عو جم

و تاسیسات تازیهجت

81.0 10.0 0.13800 01 اهه اگراک و عیانص

22.1 1.1 021311.2 28 یرهش تازیهجت و تاسیسات

13.8 11.8 218001.8 23 عو جم

30.1 31.0 22811.1 8 یزرواشک یضارا زاب یاضف

33.0 3.0 01018.3 3 غاب

13.1 38.1 31122.1 0 عو جم

13.1 11.1 21102.1 31 یرهش هریخذ یربراک دقاف 11.1 30.1 211101.0 2 ناتسروگ

111.22 221.82 22282181 82003 لک عو جم

هورق رهش عماج حرط تاعلاطم :عبنم

هورقرهش یضارا یربراک :41 هرامش هشقن

هتشذگ یاه لاس لوط رد هورق رهش رد هناهام رابغ تیعضو یسررب - عو جم 0108 ات 0008 یب هلاس 0 لوط رد روشک یسانشاوه و بآ زکرم زا هدش جارختسا تا الطا ساسا رب رابغ اب یاهزور دادعت هدش دای رامآ ییاهتنا لاس ات ییادتبا لاس زا هک تسا هدوب زور 800 رابغ و درگ یاراد یاهزور یا ار لاس لوط رد رابغ و درگ یاراد یاهزور یرتشیب 1008 و 2008 لاس رد هک تسا هدرک ادیپ شیازفا هورق رهش اب رابغ و درگ هن تسا نآ لل و یرهش یاه تیلاعف زا یشان رابغ و درگ حرط یا عوضومرابغ .تسا هتشاد رهش درادن دوجو رابغ عون ود یا اشنم کییفت یسانشاوه و بآ نامزاس قیرط زا هدش هئارا رامآ رد .رهش زا جراخ ءاشنم رهش هک ییاهزور رتشیب هورق ناتسرهش و ناتسدرک ناتسا یسانشاوه ناسانشراک اب هدش ماجنا هبحاصم هب هجوت اب اما یا هب هجوت اب ،تسا زییاپ لوا هام و ناتسبات یاههام و راهب رخآ هام رد تسا ینوریب ءاشنم اب رابغ و درگ یاراد


لاس لوط رد رهش ینورد اشنم اب رابغ و درگ یاراد یاهزور نازیم هک تفرگ هجیتن ناوت یم هدش هئارا رامآ و هبحاصم ، هب ،دنفسا یاه هام .دهد یم لییشت رابغ و درگ یاراد یاهزور ار لاس لوط مراهچ کی ات یتح یهاگ و تسا دایز 0008 لاس زا .دنراد ار رابغ و درگ یاراد یاهزور یرتشیب لاس جنپ یا لوط رد ریت و دادرخ ،تشهبیدرا ، یدرورف طیحم و ناسنا تمالس یارب کانرطخ یدنور یا و هدش رباربود ابیرقت رابغ و درگ یاراد یاهزور دادعت 0108 ات .تسا رهش یا تسیز

1112 ات 5112 لاس جنپ نیب رد هام لوط رد رابغ و درگ یاراد یاهزور دادعت :7 هرامش لودج

لاس یدرورف تشهبیدرا دادرخ ریت دادرم رویرهش رهم نابآ رذآ ید هب دنفسا عو جم

49 5 4 2 0 3 3 1 2 9 9 8 3 2005

39 7 5 1 0 1 5 1 2 3 0 9 5 2006

55 5 4 2 4 3 1 0 4 7 8 6 11 2007

93 9 6 9 1 3 9 9 4 10 11 10 12 2008

95 7 10 1 1 3 7 7 9 19 13 12 6 2009

71 9 7 0 3 3 4 5 1 10 9 12 8 2010

عو جم 45 57 50 58 22 23 29 16 9 15 36 42 402

یسانش اوه و بآ نامزاس :عبنم

یدنب عمج و ثحب صلاخان و صلاخ مکارت ادتبا .دش هتخادرپ هورق رهش ییاضف راتخاس لیلحت و هیزجت و یسررب هب قیقحت یا رد مکارت و لاغشا حطس یسررب هب هورق رهش ییاضف راتخاس یسررب دنور رد ینچ ه .تفرگ رارق هجوت دروم یتیع ج نا تخاس ره رد ،دننک داجیا رابغ و درگ دیلوت دنور رب یناوارف ریثات دناوت یم مهم صخاش ود ناون هب نا تخاس هدودحم یا هک دهد ششوپ ار یمز زا یرتشیب هدودحم دناوت یم دشاب هتفر رتارف طسوتم زا لاغشا حطس هچنانچ یاضف هچنانچ و دشاب زبس یاضف دقاف هدودحم یا هک هک یتروص رد هتبلا دشاب رابغ دیلوت یارب یرتسب دناوت یم دازآ دناوت یم اوه رد تبوطر دیلوت اب هیلب دنک یم یریگولج رابغ و درگ دیلوت زا اهنت هن دشاب هتشاد طسوتم مکارت اب زبس تروص رد هک دراد دوجو تلاح ود زین ینا تخاس مکارت صخاش رظن زا ،دشاب رابغ و درگ شهاک تهج رد یلما ار رهش حطس رد رابغ دیلوت دنور و هدرک ل داب نالاد تروصب اه هچوک و اه نابایخ رهش حطس رد یزاس هبترمدنلب رفس لوط و نامز یهاتوک هجیتن رد و رهش هدرشف دشر ث اب یزاس هبترم دنلب رگید نرط زا و دیا ن یم عیرست ناشن هورق رهش یا یس یسررب .تسا رثوم یرهش نورد کرحت زا یشان رابغ و درگ زا یریگولج رد دوخ هک دوش یم تسا یجنرطش تروصب رهش یاه هار راتخاس هک هدوب هار تسا رهش یا یس یییزیف لماو یرت هم زا ییی هک داد نامز و لوط ندش هاتوک تیاهن رد و یرهش نورد رفس ریسم باختنا رد عونت رباعم یجنرطش لیش یایازم زا هک یضارا هنهپ هک دو ن رایشآ رهش یدریل یدنب هنهپ راتخاس یسررب .تسا رابغ و درگ رت ک دیلوت ابقاعتم و رفس هب تبسن و تسا ی ک نازیم هک تسا رهش لک تحاسم زا 1/8 لماش دشاب یم زین زبس یاضف لماش هک یرهش ریغ یدبلاک مرف شجنس رد .دشاب یم یکدنا تبسن دراد رابغ و درگ دیلوت زا یریگولج رد زبس یاضف هک یناوارف ریثات رگناشن (11/0) ینعی رهش هزادنا لومرف زا لصاح لوا دد هک تفرگ رارق یسررب دروم رهش لیش و هزادنا رهش


دشر رطاخ هب رهش هزادنا مهس زا دصرد 11 یاربانب تسا رهش یییزیف دشر رگناشن ( 23/0) و تیع ج دشر صلاخان مکارت شهاک نآ هجیتن رد دشابیم رهش (لارپسا) هراوقیب یقفا دشر رطاخ هب نآ دصرد 23 و تیع ج شجنس شخب رد .دوش یم رهش (Sprawl)هراوقیب دشر اتیاهن و یرهش یمز صلاخان هنارس شیازفا و تیع ج یراجت یربراک مکارت و لاغشا حطس ،ینا تخاس مکارت ،تیع ج مکارت صخاش راهچ رظن زا ار هورق رهش ،رهش لیش هیقب یبایزرا یراجت یربراک مکارت صخاش زجب هک تفرگ رارق یسررب دروم 0231 و 0231 یاه لاس یب رد ار ،رفس لوط شیازفا ،کاخ شیاسرف ث اب هدنکارپ هعسوت هک ،تسا هورق رهش هدنکارپ هعسوت هدنهد ناشن اه صخاش رد .دوش یم رابغ و درگ دیلوت و اوه یگدولآ تیاهن رد و یلیسف یاه یژرنا زا هدافتسا شیازفا ،رفس نامز شیازفا یاضف کاخ و درگ و رابغ شیازفا ای یریگولج رد رثوم یربراک یرت هم نآ یاه هنارس و رهش یاه یربراک یسررب و توافت درادناتسا هنارس هب تبسن هک تسا عبرم رتم 2 یمو ای هدش زیهجت زا م ا یربراک یا هنارس هک تسا زبس و کاخ شیاسرف زا یریگولج ار مهم لماو زا ییی یصصختم زبس یاضف درادناتسا هنارس ییعت رد هک دراد دوب ک هب هجوت اب .دراد رابغ و درگ یریگ لیش رد ار یساسا لیشم زبس یاضف هنارس دوب ک اذل دننادیم رابغ و درگ داجیا زا مادک ره .دسر یم تابثا هب یرهش رابغ و درگ رب ییاضف راتخاس تشاد رثا رب ینبم قیقحت هیضرف هدش رکذ دراوم ای داجیا رب توافتم یراذگ ریثات تدش اب هناگادج یرثا دناوت یم اهرهش ییاضف راتخاس رد یسررب دروم یاه صخاش هژیوب ییاضف راتخاس نایم هطبار یگنوگچ هک دو ن هراشا دیاب هتبلا .دشاب هتشاد یرهش رابغ و درگ زا یریگولج نازیم ناوتب تقدب ات دراد عونتم یتاعلاطم یاه هنو ن اب رت هدرتسگ تاقیقحت هب زاین کاخ و درگ عیزوت اب رهش یدبلاک .دیجنس رگیدیی هب تبسن ار ریغتم ود یا یراذگ ریثأت عبانم نارهت ناحبس تاراشتنا ،موس پاچ ،اوه یگدولآ ،(1231)،رداق ،هداز ینغ ؛یقت د حم ،نایعناق ؛ سح ،نایلیصا ناتسدرک ناتسا یسانشاوه لک هرادا هورق رهش عماج حرط ،2231 ،سراپ راگن موب یناسنا مول بتک یودت و هعلاطم نامزاس ،نوماریپ و رهش یاه هیرظن ،(8231) سح ،یدرجانس ؛ یسح د حم ،یدزی یلپاپ

لوا پاچ ،ت س تاراشتنا ،اه هاگشناد ،هعسوت و ایفارغج هلجم ،اهرایهار و لوصا یرهش هعسوت رد دن شوه دشر دربهار ،(2231)،هی س ،داشون ؛لوسر ،ینابرق

81 هرا ش زا ،یرهشنالک و رهش یزکرمدنچ و یا هتسهدنچ لدم ،(0131)،دیون ،یناوضر یدیعس ؛هلا تمارک،یرایز ؛هلا بیبح،یقازر

.801 یپایپ هرا ش ،موس هرا ش ،18 لاس ،ییایفارغج تاقیقحت همانلصف ،(جرک رهش دروم) ل ات هیرظن .لوا پاچ ،یهاگشناد داهج تاراشتنا ،رهش یدبلاک مرف شجنس یاه لدم و ینابم ،لوصا ،(2231)،میحر د حم ،ا نهر نارهت رالیآ تاراشتنا ،مراهچ پاچ ،توص ،کاخ ،بآ ،اوه تسیز طیحم یگدولآ ،(0231)،ونیم ،یریبد ناریا رامآ زکرم ،0231 ، یسم و سوفن یمو یرا شرس


همان نایاپ ،ی یلقا تارییغت رب نآ ریثات و روشک یبرغ قطانم رد رابغ و درگ عوقو لل یسررب ،(0131)، یسحریما ،هاشنامرک .فیرش یتعنص هاگشناد ،دوعسم ،یشیرجت :ا نهار داتسا ،دشرا یسانشراک

.متشه پاچ ،نارهت هاگشناد تاراشتنا ،ینیزم رهچونم ه جرت ،رهش یا یس ،(2231)، یوک ،چنیل یییزیف شرتسگ رب نآ تارثا و ییاضف ییارگ زکر ت ،(1231)؛یسوم دیس ،یوسوم روپ ؛رایتخب ،هانپ تز ؛رقاب د حم ،نابیلاق

83 هرا ش ،مهد لاس ،ییایفارغج یاضف هلجم ،(جدننس رهش یدروم هعلاطم) رهش ییاضف راتخاس و یصصخت ی ل هلجم ،دولانیب دیدج رهش یضارا یربراک لیلحت ،(0131)،د حم ،یربنق ؛اضردی ح ،یثراو ؛رغصا ،یبارض

لوا هرا ش ،مود لاس ،ییاضف یزیر همانرب هلجم .یرهشنالک قطانم ینوگرگد و یویت ،یریگ لیش دنیارف ییبت .(2231) لیلخ ،روپ یجاح و رایدنفسا ،تسدربز

.11 هرا ش .یناسنا یایفارغج یاه شهوژپ ؛ سح د حم ،نایدو حم ؛لضفلاوبا ،یدابآ میعن ؛هللا ت عن ،درف یقیقح هدازرفعج ؛میرم ،ید حا رای ؛ساب ،ینوسهاش

و تمالس رب یرابغ و درگ یاه نافوط تارثا ،(1231)؛مظاک ،یفادن ؛ ارهز ،ینا یلس ؛ یسح د حم ،تلوص ؛دماح ،یکاص 0 هرا ش ،8 هرود ،یلا ش ناسارخ ییشزپ مول هاگشناد هلجم ،تسیز طیحم

مهدراهچ پاچ ،یسانشاتیگ تاراشتنا ،لوا دلج ،ایفارغج هفسلف رد ون یاه هشیدنا ،(1231)، یسح ،ییویش مود پاچ ،رون مایپ تاراشتنا ،یرهش یایفارغج ینابم،(0231)،یدهمدیس ،ی ظاک یسوم ؛ یسح ،ییویش ،مهن لاس ،اه یرادرهش هلجم ،یرهش یزیر همانرب و رهش تخاس یاه هیرظن رد رهش زکرم هاگیاج ،(1231) ،ردخ ،هدرک جرف

12 هرا ش ناهفصا ناکرا تاراشتنا ،مراهچ پاچ ،(اوه،کاخ ،بآ)تسیز طیحم یگدولآ ،(0231)،دیجم ،ینویفا ؛دیجم ،شنم نافر نارهت هاگشناد تاراشتنا ،لوا پاچ ،اوه یگدولآ ،(0231)،روصنم ، یدلا ثایغ رون مایپ تاراشتنا ،یرهش رادیاپ هعسوت ،(2231)،هللا ت حر ،یمارهب ؛هسیفن ،یصوصرم

Angel, Miquel & Lopez Garcia (2010): Population suburbanization in Barcelona, 1991–2005: Is its spatial structure changing? Journal of Housing Economics, Vol 19,pp 119–132.

Banerji,S.K,(2009), Enviroment chemistry, PHI learning private limited, New Delhi, pp,187 Bertaud, A., 2002. The spatial organization of cities: deliberate outcome or unforeseen

consequence? World Development Report 2003, Dynamic Development in a Sustainable World. Background paper.

Camagni, R., Salone, C., 1993. Network urban structures in northern Italy: elements for a theoretical framework. Urban Studies 30, 1053–1064.

Cuesta,J, Morsham,J, H, parker,D,J and flament,C(2009), Dynamical mechanism contoroling the vertical redistribution of the dust and the thermodynamic structure of the west Saharan atmospheric boundry layer during summer , Atmospheric science letters, Vol 10:1, pp34-42

Ewing,R,(1997), is los angeles- style sprawl desirable,J.Am.plan.Assoc,63.107.27 Gerivani,H, Lashkaaripour,G.R, Ghafoori,M and Jalali,N,(2011), the sources of dust stremas

in Iran, a case study based on geological information and rainfall data, Carpathian journal of earth and environment sciences, Vol 16:1,pp 297-308

Guiliano , G, Agarwal , A and Redfearn, C, (2008): Metropolitan Spatial Trends in Employment and Housing Literature Review, SPECIAL REPORT 298: DRIVING AND


THE BUILT ENVIRONMENT: THE EFFECTS OF COMPACT DEVELOPMENT ON MOTORIZED TRAVEL, ENERGY USE, AND CO2 EMISSIONS

Peiser, Richard,(2001), decomposing Urban Sprawl, town planning riview, Vol 72, No3. PACIONE, MICHAEL,(2005), URBAN GEOGRAPHY A GLOBAL PERSPECTIVE,

Routledge Taylor & Francis Group, LONDON AND NEW YORK, Second edition Ivan, Muñiz, Ana Galindo and Miguel Angel García (2002): URBAN SPATIAL

STRUCTURE And SUBURBANISATION, Universitat Autònoma de Barcelona. Jenks, M., Burton, E. and Williams, K. (1996) ‘Compact Cities and Sustainability: an

introduction’, in Jenks, M., Burton, E. and Williams, K. (eds.) The Compact City: a sustainable urban form? E & FN Spoon, London: 3-8.

Khan, M.E., 2000. The environmental impact of suburbanization. Journal of Policy Analysis and Management 19, 569–586.

Nijkamp, P., Finco, A. (2001) Sustainable cities and spatial footprints.Paper Presented at the XXVII Reunión de Estudios Regionales. Madrid, November 28–30

Mori, Tomoya,(2008), Monocentric Versus Polycentric Model in Urban Economics, Kyoto, Institute.

Rodrigue, Jean-Paul, Claude Comtois, Brian Slack, (2009) The Geography of Transport Systems, Routledge.

Tasi Yu-Hsin. (2005). "Quantifying Urban Form:Compactness versus ,Sprawl, Urban Studies". Vol. 42 , No 1. pp 161-141.

Thakur, M, Kantideb, M, Imai ,S, Suzuki, Y and Ueki, K, (2004),load of heavy metals in the airborne dust particles of an urban city of central India, environmental monitoring and assessment, Vol 95, pp 257-368

Documents

برریس شنق ساختار ضفایی شهرها در پیشگییر ازgeography.journals.iau-garmsar.ac.ir/article_664999_86f3... · 2020-06-06 · برریس شنق ساختار