Upload
others
View
3
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
ÖzetÇalýþmanýn amacý, Üniversite öðrencilerinin duygusal zekâ düzeylerine etki eden bazý deðiþkenleri incelenmesidir. Araþtýrma, Ýzmir Dokuz Eylül Üniversitesi öðrencileri ile yapýlmýþtýr. Çalýþmada, bilgi formu ve duygusal zekâ ölçeði (EQ-NED) kullanýlmýþtýr. Çalýþmaya 196 gönüllü öðrenci katýlmýþtýr. Elde edilen veriler, t testi ve varyans analizi ile test edilmiþtir. Verilerin incelenmesi sonucunda; cinsiyete göre duygusal zekâ düzeyi arasýnda bir fark bulunmamýþtýr. Öðrencilerin yakýn arkadaþ sayýsý, mesleðini isteyerek seçmeleri, hayatý sevme ve günlük yaþamlarýnda yaþadýklarý sorunlarý çözme becerileri ile duygusal zekâ arasýnda önemli farklýlýklar saptanmýþtýr.
Anahtar sözcükler: Duygusal zeka, öðrenci, meslek seçimi, çatýþma
AbstractAim of this study is examination of variables which affects emotional intelligence of the students who are studying at Dokuz Eylül Universty in Ýzmir. Research was done in Dokuz Eylül University 196 students. Information form and EQ-NED (emotional intelligence scale) was used during the labor. The data obtained are tested with t test and variance analysis. As the comments of results, there are considerably huge differences between emotional intellegence and number of close friends, choosing the job, feeling their outlook on life and about problems solving.
Key words: Emotional intelligence, student , choosing the job, conflict
1
ÜNÝVERSÝTE ÖÐRENCÝLERÝNDE DUYGUSAL ZEKÂNIN BAZI
DEÐÝÞKENLER AÇISINDAN ÝNCELENMESÝ
THE INVESTIGATION OF EMOTIONAL INTELLIGENCE IN UNIVERSTY
STUDENTS TO SOME VARIABLES
Günseli GÝRGÝN
Yrd. Doc. Dr. ; Dokuz Eylül Üniversitesi, Eðitim Fakültesi, Ýzmir, Türkiye
KKTC - Milli Eðitim DergisiTRNC - National Journal of Education
Girgin,G.(2009). Üniversite Öðrencilerinde Duygusal Zekanýn Bazý Deðiþkenler Açýsýndan incelenmesi.[The Investiganion of Emotional Intelligence in Universty Stdudents to Some Variables]. KKTC Milli Eðitim Dergisi - TRNC Journal of National Education, 3, pp.1-12
Giriþ
Duygusal zekâ kavramý, yeni bir kavram olmasýna raðmen son yýllarda özellikle
yurt dýþýnda bu alana yönelik birçok çalýþma yapýlmýþtýr. Duygusal zekâyý, kavramsal
olarak ilk kullananlar, Salovey ve Mayer (1990) 'dir. Bu araþtýrmacýlara göre duygusal
zeka, bireyin kendinin ve baþkalarýnýn duygularýný deðerlendirmesi ve kendi
yaþamýnda baþarýsýný saðlayan çok sayýdaki yeteneklerin bir bütünüdür. Akýlcý ve
duygusal olarak zekayý ikiye ayýran Goleman (1998), yaþamdaki baþarýnýn çoðunun
duygusal zekadan kaynaklandýðýný belirtmiþtir. Ayrýca Goleman aþaðýda belirtildiði
gibi, duygusal zekayý beþ ana baþlýkta toplamýþtýr:
a)Benlik bilinci; bireyin duygularýnýn farkýnda olmasý,
b)Duygularýn kontrolü; deðiþik duygu durumlarýna gösterilen tepkinin kontrol
edilmesi
c)Kendi kendini motive etmek; amaçlanan hedeflere ulaþmak için duygularýn
yönlendirilmesi,
d) Empati; baþkalarýnýn duygularýnýn farkýnda olma,
e) Ýliþkiyi yürütmek
Bar-On (1997)'un modelinde duygusal zekâ, kiþisel beceriler, kiþiler arasý
iliþkilerde beceriler, uyumluluk, stresle baþa çýkma, genel ruhsal durum ve bu
boyutlarla ilgili yetenek ve beceriler olarak açýklanmýþtýr. Cooper ve Sawaf (2000)'a
göre duygusal zekâsý yüksek kiþiler, güven, bütünlük, empati, esneklik ve güvenilirlik
gibi ahlaki deðerler ile güvenli iþ iliþkileri kurma ve sürdürme yeteneklerini harekete
geçirme enerjisine sahiplerdir. Martinez'e göre (1997) duygusal zekâ, “Bireyin
becerilerini, yeteneklerini, çevresel istekler ve baskýlara karþý baþa çýkma özelliklerini
düzenlemesidir. Gardner'e göre duygusal zeka, kiþinin duygularýnýn ve becerilerinin
farkýnda olarak, bunlarý hayatýna yön vermede bir kaynak olarak kullanmasýdýr (Wells
ve ark., 2000).
Bazý araþtýrmacýlar tarafýndan duygusal zekanýn alt boyutlarý, kendi duygularýný
anlama, karþýsýndakinin duygularýný anlama ve duygularý yönetme olarak
tanýmlanmýþtýr (Salopek, 1998). Kendi duygularýný anlama, kiþinin kendi duygularýný,
güçlü ve zayýf yönlerini, bilmesi ve anlamasý ve ona göre davranmasýdýr. Duygularý
yönetme, kiþinin duygularýný denetleyerek dürüst ve tutarlý davranmasý ve yaþamdaki
deðiþimlere karþý kendini uyarlayabilmesidir.
SCHOOL HEADMASTERS' PROFICIENCYIN PARTICIPATIVE MANAGEMENT
ACCORDING TO TEACHERS
2
KKTC - Milli Eðitim DergisiTRNC - National Journal of Education
3
Karþýsýndakinin duygularýný anlama, baþkalarýnýn duygu ve düþüncelerini anlamaya
çalýþma, davranýþlarýný çevresindekilere göre düzenleme becerisidir. Ciarrochi ve
arkadaþlarýnýn(2002) yaptýklarý bir çalýþmada duygusal zeka ile sosyal desteklerden
alýnan doyum ve duygu durumlarýný yönetme davranýþý ile pozitif yönde iliþkili çýkmýþtýr.
Ciarrochi ve arkadaþlarýnýn (2000) gerçekleþtirdikleri baþka bir çalýþmada duygusal
zekanýn hayattan alýnan tatmin ve kiþiler arasý iliþki kalitesi, benlik saygýsý, empati ve
dýþa dönüklükle iliþkili olduðu belirlenmiþtir.
Amaç
Çalýþmanýn amacý, Dokuz Eylül üniversitesi öðrencilerinin duygusal zekâ
düzeylerine etki eden bazý deðiþkenleri incelenmesidir. Bu amaçla þu sorulara yanýt
aranacaktýr:
1. Öðrencilerin cinsiyetleri ve duygusal zekâ düzeyleri ne þekilde etkileþimde
bulunmaktadýr?
2. Öðrencilerin, duygusal zekâ düzeyleri arkadaþ sayýlarýna etki etmekte midir?
3. Öðrencilerin duygusal zekâ düzeyleri, mesleklerini isteyerek seçmelerini etki
etmekte midir?
4. Öðrencilerin duygusal zekâ düzeyleri, yaþamý sevip sevmemelerine etki etmekte
midir?
5. Öðrencilerin duygusal zekâ düzeyleri, günlük yaþamda kullandýklarý çatýþma
çözme yöntemlerine etki etmekte midir?
Yöntem
Araþtýrma 2007–2008 öðretim yýlýnda Dokuz Eylül Üniversitesi öðrencileri ile
yapýlmýþtýr. Çalýþmada, araþtýrmacý tarafýndan geliþtirilen bilgi formu ve duygusal zekâ
ölçeði (EQ-NED) kullanýlmýþtýr. Uygulamaya gönüllü olarak katýlan Eðitim Fakültesi
Ýlköðretim bölümünden 196 öðrenci katýlmýþtýr.
Bilgi formu ve ölçek uygulamasý araþtýrmacýnýn bulunduðu ortamda
gerçekleþtirilmiþtir. Verilerin deðerlendirilmesinde t testi ve varyans analizi kullanýlmýþtýr.
Deðiþken sayýsýnýn ikiden fazla olduðu durumlarda, farklýlýðýn kaynaðýný belirlemek
amacý ile LSD ve Tukey testleri yapýlmýþtýr.
SCHOOL HEADMASTERS' PROFICIENCYIN PARTICIPATIVE MANAGEMENT
ACCORDING TO TEACHERS
KKTC - Milli Eðitim DergisiTRNC - National Journal of Education
4
SCHOOL HEADMASTERS' PROFICIENCYIN PARTICIPATIVE MANAGEMENT
ACCORDING TO TEACHERS
KKTC - Milli Eðitim DergisiTRNC - National Journal of Education
SCHOOL HEADMASTERS' PROFICIENCYIN PARTICIPATIVE MANAGEMENT
ACCORDING TO TEACHERS
Veri toplama araçlarý
Araþtýrma verileri, araþtýrmacý tarafýndan geliþtirilen bilgi formu ve Özabacý,
Ýþmen ve Ergin(1999) tarafýndan geliþtirilen duygusal zekâ ölçeði (EQ-NED) ile
toplanmýþtýr. Bu ölçek, 108 maddeden oluþan likert tipi bir ölçüm aracýdýr. Duygusal
zekâ ölçeðinin 3 alt ölçeði ve tüm ölçekten çýkan toplam duygusal zekâ puaný vardýr.
Duygusal zekâ ölçeðinden çýkan toplam duygusal zekâ puaný ortalamalarý EQ T ile
tanýmlanmýþtýr. EQ 1, kendi duygularýný anlama, EQ 2 karþýsýndakinin duygularýný
anlama, EQ 3 duygularý yönetme becerilerini ifade etmektedir. Cronbach Alfa
katsayýlarý ölçek toplamý (EQ-T) için 0.60, Kendi duygularýný anlama (EQ 1) boyutu için
0.78, diðerlerinin duygularýný anlama (EQ 2) boyutu için 0.72, Duygularýný yönetme (EQ
3) için ise 0.81 olarak saptanmýþtýr. Bilgi formunda katýlýmcýlarýn cinsiyet, yakýn arkadaþ
sayýsý, mesleklerini isteyerek seçmeleri, yaþamý sevip sevmediklerini ve günlük
yaþamda karþýlaþtýklarý çatýþmalarý çözme yöntemlerini belirleyen sorular
bulunmaktadýr.
Bulgular
Tablo 1:Cinsiyet ve duygusal zekâ düzeyi iliþkisi
n= Kýz:175, Erkek:21
Tablo 1'de cinsiyet ve duygusal zekâ düzeyine iliþkin sonuçlar verilmiþtir.
Çalýþmaya katýlan 196 kiþinin 175'i kýz 21'i erkektir. Cinsiyete göre duygusal zekâ düzeyi
5
SCHOOL HEADMASTERS' PROFICIENCYIN PARTICIPATIVE MANAGEMENT
ACCORDING TO TEACHERS
KKTC - Milli Eðitim DergisiTRNC - National Journal of Education
Tablo 2: Yakýn arkadaþ sayýsý ve duygusal zekâ düzeyi
n= Bir ark.olanlar:23, iki ark.olan:39, üç ark. olan:71 dört ve üzeri:63
*<,05
Tablo 2'de yakýn arkadaþ sayýsý ve duygusal zeka etkileþimi incelenmiþtir. EQ 2
ve EQ 3 puan ortalamalarý ile sahip olunan yakýn arkadaþ sayýsý arasýnda önemli
farklýlýklar vardýr. Bu farklýlýk en az 3 yakýn arkadaþý olduðunu belirtenlerin puan
ortalamalarýnýn yüksekliðinden kaynaklanmaktadýr. (eq 2 tukey (1,3)-,1238 eq 2 tukey
(3,2)-,1018 eq 3 tukey (2,3) -,1371 eq 3 tukey (3,4) -,1065 p<.05).
6
Tablo 3: Mesleði isteyerek seçme ile duygusal zekâ iliþkisi
n=Evet 160 Hayýr= 34
*p<.05
Tablo 3'te mesleði isteyerek seçme ile duygusal zekâ iliþkisine bakýlmýþtýr.
Mesleklerinin isteyerek seçenlerin EQ T ve EQ 3 puan ortalamalarý arasýnda önemli
farklýlýklar bulunmuþtur. Farklýlýðýn nedeni mesleðini istemeden seçenlerin puanlarýnýn
düþüklüðünden kaynaklanmaktadýr. Mesleklerini isteyerek seçenler, duygusal zekâ
ölçeðinin alt boyutlarýndan duygularýný yönetme ve toplam duygusal zekâ puaný
açýsýndan daha þanslý bulunmuþlardýr (p<.05).
Tablo 4: Yaþamý sevme ile duygusal zekâ düzeyi iliþkisi
n= Evet : 175 Hayýr:16
KKTC - Milli Eðitim DergisiTRNC - National Journal of Education
7
SCHOOL HEADMASTERS' PROFICIENCYIN PARTICIPATIVE MANAGEMENT
ACCORDING TO TEACHERS
KKTC - Milli Eðitim DergisiTRNC - National Journal of Education
Tablo 4'te yaþamý sevme ile duygusal zekâ düzeyi iliþkisi incelenmiþtir. “Yaþamý
seviyorum” diyenlerle “sevmiyorum” diyenlerin EQ T ve EQ puanlarý arasýnda
istatistiksel olarak önemli farklar vardýr. Özellikle yaþamý sevmediðini belirtenlerin EQ 3
puan ortalamalarý oldukça düþüktür (EQT p<.05, EQ 3 p<.001).
Tablo 5: Öðrencilerin günlük yaþamdaki çatýþma çözme yöntemleri ile duygusal
zekâ düzeyi iliþkisi
n=Zorla: 17, Sessiz kalan:18, Konuþarak çözen:153, Diðer:8
*p<.05, **p<.001
8
Tablo 6'da öðrencilerin çatýþma çözme yöntemleri ile duygusal zekâ düzeyi
iliþkisine bakýlmýþtýr. Çatýþma çözme yöntemleri ile duygusal zekâ düzeyi ortalamalarý
ve tüm alt ölçüm ortalamalarý arasýnda önemli farklýlýklar saptanmýþtýr. Farklýlýðýn
kaynaðý “Sorun çýktýðýmda sessiz kalýrým” diyenlerden kaynaklanmaktadýr. Çatýþma
durumunda sessiz kalanlarýn duygusal zekâ düzeyleri diðerlerinden önemli düzeyde
düþüktür (p<.001).(eq t: tukey (2,1): -,2188,eq t (2,3): -,2189,eq 1:tukey(2,1) :-,2718 eq
2 tukey (2,3):-,1541 eq 3 tukey (2,1): -,2647 eq 3 tukey (2,3):-,3198).
Tartýþma
Araþtýrmada duygusal zekâ düzeyi ortalamalarý ile cinsiyet arasýnda önemli
farklýlýklara rastlanmamýþtýr. Literatürde bu konuda farklý sonuçlar saptanmýþtýr.
Bhosle(1999), King(1999), Sutarso(1999), Wing(2001), Singh(2002), Katyal, Awasthi
(2005) çalýþmalarýnda cinsiyete göre duygusal zeka arasýndaki farklýlýklar
incelendiðinde kadýnlarýn erkeklerden daha þanslý olduðu, bununla beraber Chu
(2002)'nýn çalýþmasýnda erkeklerin duygusal zekâ açýsýndan daha þanslý olduðu
saptanmýþtýr.
Ülkemizde Acar (2002) tarafýndan yapýlan çalýþmada 48 kadýn ve 133 erkek
deneðin duygusal zekâlarý ile cinsiyetleri arasýnda istatistiksel anlamda bir farklýlýk
bulunmamýþtýr. Ýþmen (2004) tarafýndan yapýlan bir çalýþmada da cinsiyete göre
duygusal zekâ puanlarý arasýnda anlamlý farklýlýk saptanmamýþtýr .
Tablo 2'de duygusal zekâ düzeyi ve yakýn arkadaþ sayýsý deðerlendirilmiþtir.
Ýstatistiksel inceleme sonucunda; en az üç yakýn arkadaþý olanlarýn duygusal zekâ
açýsýndan diðer gruplardan daha þanslý olduðu görülmüþtür. Yakýn arkadaþlýk kurup
bunu sürdürebilme becerisi, empati, iþbirliði ve etkili iletiþim becerileri ile yakýndan
ilgilidir. Literatür incelendiðinde, empati kurma becerisi, iþbirliði ve liderlik ile duygusal
zekâ arasýnda anlamlý iliþkiler olduðunu ortaya koymaktadýr (Marcus, Tellen veRoke
1979; Bell,Hall 1954). Brems (1988) ise empati ile toplumsallaþma, sosyal duyarlýlýk,
topluma uyum ve saðlýklý kiþiler arasý iliþkiler arasýnda pozitif iliþkiler olduðundan söz
etmektedir. Duygusal zekâ, empati, etkili iletiþim becerileri ve baþarýlý iliþkiler kurmayý
saðlamaktadýr (Mayer,Salowey 1990; Caruso 2003).
KKTC - Milli Eðitim DergisiTRNC - National Journal of Education
9
SCHOOL HEADMASTERS' PROFICIENCYIN PARTICIPATIVE MANAGEMENT
ACCORDING TO TEACHERS
KKTC - Milli Eðitim DergisiTRNC - National Journal of Education
Tablo 3'te mesleði isteyerek seçme ile duygusal zekâ düzeyi etkileþimi
incelenmiþtir. Mesleðini isteyerek seçenler, duygusal zekâ açýsýndan daha þanslýdýr.
Goleman(1988), duygusal zekânýn önemli alt boyutlarýndan birini “Bireyin kendiyle ilgili
farkýndalýk” olarak açýklamaktadýr. Kiþinin kendi iç dünyasýný tanýmasý, tercihlerini
yapabilmesi, sahip olduðu kaynaklarýn ve gücün farkýnda olmasýdýr. Bu yetenekleri
geliþmiþ kiþiler, ilgi ve yeteneklerini iyi deðerlendirdikleri için kendileri ile ilgili konularda
daha doðru karar vermektedirler.
Tablo 4'te yaþamý sevme ile duygusal zekâ düzeyi iliþkisi incelenmiþtir. “Yaþamý
seviyorum” diyenler duygusal zekâ açýsýndan daha þanslý bulunmuþlardýr. Yörükoðlu
(1993)' na göre kiþi, kendi benliðini deðersiz ve yetersiz buluyorsa kiþinin benlik saygýsý
azalýr. Ruhsal çökkünlükte olan kiþi kendini o kadar deðersiz bulabilir ki, yaþamýna son
vererek bu deðersiz benliðinden kurtulmak ister. Benlik saygýsý konusunda yapýlan
çalýþmalar, duygusal zekâ ve benlik saygýsýný arasýnda pozitif korelâsyonlar olduðunu
göstermektedir (Sjöberg 2001; Engelberg, Sjöberg 2006). Duygusal zekâ ve intihar
eðilimleri arasýnda ters yönlü korelâsyon iliþkileri mevcuttur. Yani duygusal zekâsý
yüksek kiþilerde intihar eðilimi daha düþüktür ve yaþamý sevmektedirler (Ciarrochi,
Deane ve Anderson 2002).
Tablo 5'te üniversite öðrencilerinin çatýþma çözme yöntemleri ile duygusal zekâ
düzeyi iliþkisi incelenmiþtir. Çatýþma çözme yöntemleri ile duygusal zekâ düzeyi
ortalamalarý ve tüm alt ölçüm ortalamalarý arasýnda önemli farklýlýklar saptanmýþtýr.
Sosyal becerilerle duygusal zekâ arasýnda pozitif yönlü iliþkiler olduðu bilinmektedir
(Boyatzis,Goleman ve Rhee 1999). Dökmen (1998), insanlara genel anlamda olumsuz
tutum besleyen, çatýþmaya uygun kiþilik yapýsýna sahip kiþilerin, iletiþim çatýþmalarýna
girme olasýlýklarýnýn yüksek, empati kurma olasýlýklarýnýn ise düþük olacaðýný ifade
etmiþtir.
Sonuç ve Öneriler
Bu araþtýrma sonucunda elde edilen veriler þunlardýr:
1. Öðrencilerin cinsiyetleri ile duygusal zekâ düzeyleri arasýnda anlamlý farklýlýk
bulunmamýþtýr.
10
2. Öðrencilerin yakýn arkadaþ sayýsý ile duygusal zekânýn “Karþýsýndakinin duygularýný
anlama” ve “Duygularýný yönetme” boyutlarýnda, “En az üç yakýn arkadaþý
olanlar” en þanslý gruptur.
3. Mesleðini isteyerek seçen öðrenciler, genel duygusal zekâ puaný ve duygularýný
yönetme alt boyutu açýsýndan, diðerlerinden daha þanslýdýr.
4. Yaþamý sevdiðini söyleyen öðrenciler, genel duygusal zekâ puaný ve duygularýný
yönetme alt boyutu açýsýndan, diðerlerinden daha þanslýdýr.
5. Günlük yaþamda yaþanan sorunlarý “Sessiz kalýrým” diyerek sorundan kaçan
öðrenciler, genel duygusal zekâ puaný ve tüm alt boyutlar açýsýndan en þansýz
gruptur.
Bu çalýþma sonuçlarýna göre üniversite öðrencilerine, sosyal iliþkileri geliþtirici
ortamlar sunmak, onlarýn birbirleri ile yakýnlaþmasýný ve arkadaþ ortamlarýna katýlmasýný
saðlayacaktýr. Bu amaçla okullardaki öðrenci klüplerinin desteklenmesi yararlý
olacaktýr. Meslek seçimi konusunda küçük yaþlardan itibaren mesleki rehberlik hizmeti
verilmesi ve gençlerin meslek seçimlerini kendilerinin yapmasý onlarý daha mutlu
edecektir. Çatýþma çözme becerileri konusunda eðitimler vermek yararlý olacaktýr.
Öðrenciler ve aileler, duygusal zeka konusunda bilgilendirilmelidir.
KKTC - Milli Eðitim DergisiTRNC - National Journal of Education
11
SCHOOL HEADMASTERS' PROFICIENCYIN PARTICIPATIVE MANAGEMENT
ACCORDING TO TEACHERS
KKTC - Milli Eðitim DergisiTRNC - National Journal of Education
Kaynakça
Acar,F. (2002). Duygusal Zekâ ve Liderlik, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,(12) 53-68
Bar-On, R. (1997). Emotional Quotient Inventory User's Manual , Toronto: MHS Inc.
Bell,G.B., Hall,H.E. (1954). The relationship between leadership and empathy. The Journal of Abnormal and Social Psychology, 49:156-157
Bhosle,S. (1999). Gender differences in EQ. In: http:// www. megafoundation.org / ultralHIQ.HIQnews / Gender Differences (12.03.2008)
Brems,C. (1988). Dimensionality of empathy and its correlates, The Journal of Psychology, 123 (4), 329-337.
Boyatzis, R. E., Goleman, D., Rhee, K.(1999). Clustering competence in emotionalintelligence: Insights from the Emotional Competence Inventory (ECI). Handbook of Emotional Intelligence. San Francisco: Jossey-Bass.
Cooper, R. K., Sawaf, A. (2000). Liderlikte Duygusal Zekâ-Yönetimde ve Organizasyonda Duygusal Zekâ, Çev: Ayman, Sancar, Sistem Yayýncýlýk, Ýstanbul.
Caruso, D.R. (2003). Defining the inkblot called emotional intelligence. Issues in Emotional Intelligence [on-line serial], 1(1), available at www. eiconsortium. org. (08.04.2008)
Chu, J. (2002) Boys development. Reader's Digest, 94-95
Ciarrochi, Joseph; Chan, Amy; Caputi, Peter (2000). "A Critical Evaluation of the Emotional Intelligence Construct", Personality and Individual Differences. 28,539-561.
Ciarrochi,J., Deane ,F.P., Anderson,S. (2002). Emotional intelligence moderates the relationship between stress and mental health, Personality and individual differences, 32(2), 197-209
Dökmen, Ü., (1998). Empatinin yeni bir modele dayanýlarak ölçülmesi ve psikodrama ile geliþtirilmesi, A.Ü.Eðitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 2(1-2), 155-190
Engelberg, E., Sjöberg, L., (2006). Money attitudes and emotional intelligence. Journal of Applied Social Psychology, 36 (2027-2047).
Ergin, D., Özabacý, N., Ýþmen, E.(1999). A Comparative Study: EQ and IQ. Unpublished Paper. The World Conference on Gifted and Talented. Ýstanbul
Goleman,D. (1998). Ýþbaþýnda Duygusal Zekâ, Ýstanbul: Varlýk Yayýnlarý, s:51
Ýþmen,E. (2004). Duygusal Zekâ ve Aile Ýþlevleri Arasýndaki Ýliþki, Balýkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler dergisi, 7(11), 55-75
Katyal,s., Awasthi, E. (2005). Gender Differences in Emotional Intelligence Among Adolescents of Chandigarh, Journal Human Ecology, 17(2), 53-155
KKTC - Milli Eðitim DergisiTRNC - National Journal of Education
12
KKTC - Milli Eðitim DergisiTRNC - National Journal of Education
King King, M.(1999). Measurement of differences in emotional intelligence of preservice educational leadership students and practicing administrators as measured by the multifactor emotional intelligence scale. Dissertation Abstracts International, 60(3), 606
Marcus,R.F., Tellen, S.A. , Roke,E. (1979). Relation between cooperation and empathy in young children. Developmental Psychology, 15(3), 346-347.
Martinez-Pons, M.(1997). The relation of emotional intelligence with selected areas of personal functioning. Imagination, Cognition & Personality, (17)3–13.
Salopek, J.(1998). Train Your Brain. Training Development, (52): 10
Salovey, P., Mayer, J.D.( 1990). Emotional intelligence. Imagination, Cognition and Personality, 9 (3), 185-211.
Singh,D. (2002). Emotional Intelligence at Work: A Professional Guide. Sage Publications, New Delhi
Sjöberg,L. (2001). Emotional Intelligence and Life Adjustment, SSE/EFI Working Paper Series in Business Administration No:8
Sutarso,P. (1999). Gender Differences On The Emotional Intelligence Inventory (EQI). Dissertation Abstracts International
Wells, D., Torrie, J., Prindle, L.(2000). Exploring Emotional Intelligence Correlates in Selected Populations of College Students. Alberta ,Lethbridge Community College, Canada.
Wing,E., Love,G.D. (2001). Elective Affinities and Uninvited Agonies: Mapping Emotions With Significant Others Onto Health. Emotion, Social Relationships and Health Series in Affective Science. Oxford University Press, New York
Yörükoðlu A. (1993). Gençlik Çaðý Ruh Saðlýðý ve Ruhsal Sorunlar. 8. Baský, Ýstanbul, Özgür Yayýn., s:251-259.