34
ΛΕΜΦΩΜΑΤΑ Αθ. ΖΩΜΑΣ Δ’ ΠΑΝ.ΠΑΘ.ΚΛΙΝΙΚΗ

ΛΕΜΦΩΜΑΤΑ - eclass.uoa.gr · Ευρώπη/ΗΠΑ 2-3/100000/έτος Ασία 0.6/100000/έτος Ηλικία 15-35 και μετά 55-60 Το κακόηθες κύτταρο

  • Upload
    others

  • View
    11

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: ΛΕΜΦΩΜΑΤΑ - eclass.uoa.gr · Ευρώπη/ΗΠΑ 2-3/100000/έτος Ασία 0.6/100000/έτος Ηλικία 15-35 και μετά 55-60 Το κακόηθες κύτταρο

ΛΕΜΦΩΜΑΤΑ

Αθ. ΖΩΜΑΣ

Δ’ ΠΑΝ.ΠΑΘ.ΚΛΙΝΙΚΗ

Page 2: ΛΕΜΦΩΜΑΤΑ - eclass.uoa.gr · Ευρώπη/ΗΠΑ 2-3/100000/έτος Ασία 0.6/100000/έτος Ηλικία 15-35 και μετά 55-60 Το κακόηθες κύτταρο

Τι είναι Λέμφωμα

Πρόκειται για νεοπλασία του Λεμφικού ιστού

και οφείλεται στην διήθηση λεμφαδενικών και

μη-λεμφαδενικών οργάνων απο κλωνικά,

κακοήθη λεμφοκύτταρα

Ποιοί θεραπεύουν & παρακολουθούν ασθενείς με Λέμφωμα

Χρειάζεται οι ασθενείς με λέμφωμα να παραπέμπονται σε ειδικά κέντρα

Ποιά η πρόγνωση σε σχέση με τον καρκίνο συμπαγών οργάνων

Page 3: ΛΕΜΦΩΜΑΤΑ - eclass.uoa.gr · Ευρώπη/ΗΠΑ 2-3/100000/έτος Ασία 0.6/100000/έτος Ηλικία 15-35 και μετά 55-60 Το κακόηθες κύτταρο

Επίπτωσις Αιματολογικών

Νεοπλασιών

NHL

53900

MM

14600

AML

10600

CLL

7000

HD

7000

CML

4400

ALL

3800

0

10000

20000

30000

40000

50000

60000

Esti

mate

d U

.S.

new

Cases f

or

2002

Jemal A. et al. CA Cancer J.Clin. 2002; 52: p23

Page 4: ΛΕΜΦΩΜΑΤΑ - eclass.uoa.gr · Ευρώπη/ΗΠΑ 2-3/100000/έτος Ασία 0.6/100000/έτος Ηλικία 15-35 και μετά 55-60 Το κακόηθες κύτταρο

Age at Diagnosis (yrs)

Data from the Royal Marsden Hospital, 1962-1972

Ηλικιακή κατανομή Λεμφωμάτων:

Ολοι οι Ιστολογικοί τύποι

Patients

(N)

Page 5: ΛΕΜΦΩΜΑΤΑ - eclass.uoa.gr · Ευρώπη/ΗΠΑ 2-3/100000/έτος Ασία 0.6/100000/έτος Ηλικία 15-35 και μετά 55-60 Το κακόηθες κύτταρο

Αριθμός Περιστατικών NHL σε σχέση

με τον χρόνο

British National Lymphoma Institute Data

1975-1977

2000-2002

Page 6: ΛΕΜΦΩΜΑΤΑ - eclass.uoa.gr · Ευρώπη/ΗΠΑ 2-3/100000/έτος Ασία 0.6/100000/έτος Ηλικία 15-35 και μετά 55-60 Το κακόηθες κύτταρο

Ενδείξεις Μεταμόσχευσης Αιμοποιητικών

κυττάρων στην Βόρεια Αμερική το 2000

TR

AN

SP

LA

NT

S

4,500

0

500

1,000

1,500

2,000

Non-Hodgkin Lymphoma

AML CML

Hodgkin

Ovarian Ca

Allogeneic (Total N = 6,700)

Autologous (Total N = 11,000)

2,500

3,000

4,000

3,500

M.Myeloma

Breast Ca

ALL MDS/Other Leukemia

Other Cancer

Non-Malignant

CLL

Page 7: ΛΕΜΦΩΜΑΤΑ - eclass.uoa.gr · Ευρώπη/ΗΠΑ 2-3/100000/έτος Ασία 0.6/100000/έτος Ηλικία 15-35 και μετά 55-60 Το κακόηθες κύτταρο

Το Λεμφικό Σύστημα

Page 8: ΛΕΜΦΩΜΑΤΑ - eclass.uoa.gr · Ευρώπη/ΗΠΑ 2-3/100000/έτος Ασία 0.6/100000/έτος Ηλικία 15-35 και μετά 55-60 Το κακόηθες κύτταρο
Page 9: ΛΕΜΦΩΜΑΤΑ - eclass.uoa.gr · Ευρώπη/ΗΠΑ 2-3/100000/έτος Ασία 0.6/100000/έτος Ηλικία 15-35 και μετά 55-60 Το κακόηθες κύτταρο

Το Λεμφικό Σύστημα (2)

Page 10: ΛΕΜΦΩΜΑΤΑ - eclass.uoa.gr · Ευρώπη/ΗΠΑ 2-3/100000/έτος Ασία 0.6/100000/έτος Ηλικία 15-35 και μετά 55-60 Το κακόηθες κύτταρο

Μείζων & Ελάσσων Θωρακικός πόρος

Page 11: ΛΕΜΦΩΜΑΤΑ - eclass.uoa.gr · Ευρώπη/ΗΠΑ 2-3/100000/έτος Ασία 0.6/100000/έτος Ηλικία 15-35 και μετά 55-60 Το κακόηθες κύτταρο

Η κυκλοφορία της Λέμφου στον

Λεμφαδένα

Page 12: ΛΕΜΦΩΜΑΤΑ - eclass.uoa.gr · Ευρώπη/ΗΠΑ 2-3/100000/έτος Ασία 0.6/100000/έτος Ηλικία 15-35 και μετά 55-60 Το κακόηθες κύτταρο

Ανατομικά στοιχεία Λεμφαδένα

Page 13: ΛΕΜΦΩΜΑΤΑ - eclass.uoa.gr · Ευρώπη/ΗΠΑ 2-3/100000/έτος Ασία 0.6/100000/έτος Ηλικία 15-35 και μετά 55-60 Το κακόηθες κύτταρο

Ταξινόμηση Λεμφωμάτων (Κλινική)

Λεμφαδενικά

(Nodal)

Εξωλεμφαδενικά

(ExtraNodal)

70-85%

15-30%

• Δέρματος ΚΝΣ

• Οφθαλμού Πεπτικού

• Θύμου Πνευμόνων

• Οστών Ορχεων

• Μαστού

Page 14: ΛΕΜΦΩΜΑΤΑ - eclass.uoa.gr · Ευρώπη/ΗΠΑ 2-3/100000/έτος Ασία 0.6/100000/έτος Ηλικία 15-35 και μετά 55-60 Το κακόηθες κύτταρο

Ταξινόμηση Λεμφωμάτων

NON-HODGKIN’S

HODGKIN’S

NK λεμφώματα

• B-NHL (85%)

• T-NHL (15%)

Classical Hodgkin's lymphoma

- Nodular sclerosis

- Mixed cellularity

- Lymphocyte depletion

- Lymphocyte-rich

Lymphocyte predominance Hodgkin's

Page 15: ΛΕΜΦΩΜΑΤΑ - eclass.uoa.gr · Ευρώπη/ΗΠΑ 2-3/100000/έτος Ασία 0.6/100000/έτος Ηλικία 15-35 και μετά 55-60 Το κακόηθες κύτταρο

Ιστολογική Ταξινόμηση Λεμφωμάτων απο

την μορφολογία στο γονιδιακό αποτύπωμα

1960 2000

Page 16: ΛΕΜΦΩΜΑΤΑ - eclass.uoa.gr · Ευρώπη/ΗΠΑ 2-3/100000/έτος Ασία 0.6/100000/έτος Ηλικία 15-35 και μετά 55-60 Το κακόηθες κύτταρο

Κλινική Εικόνα Λεμφωμάτων

Διόγκωση Λεμφαδένος (ανώδυνη ή σπανιότ. επώδυνη)

Διόγκωση ή δυσλειτουργία προσβεβλημένου οργάνου

Πυρετός, ανορεξία, απώλεια βάρους, νυκτερινοί ιδρώτες (Β-συμπτωματολογία)

Αναιμία, θρομβοπενία, λευκοπενία (Διήθηση μυελού)

Δυσεξήγητος κνησμός

Εν τω βάθει φλεβοθρόμβωση χωρίς προδιαθ παράγοντες

Νεφρική Ανεπάρκεια απο Ουρητηρική απόφραξη

Αλγος κατά την λήψη Οινοπνεύματος

Οζώδες ή Πολύμορφο Ερύθημα

Μονο- ή και Πολυνευρίτιδες, Guillan-Barre’

Page 17: ΛΕΜΦΩΜΑΤΑ - eclass.uoa.gr · Ευρώπη/ΗΠΑ 2-3/100000/έτος Ασία 0.6/100000/έτος Ηλικία 15-35 και μετά 55-60 Το κακόηθες κύτταρο

Κλινική Εικόνα – Σπάνιες περιπτώσεις

Page 18: ΛΕΜΦΩΜΑΤΑ - eclass.uoa.gr · Ευρώπη/ΗΠΑ 2-3/100000/έτος Ασία 0.6/100000/έτος Ηλικία 15-35 και μετά 55-60 Το κακόηθες κύτταρο

ΑΙΤΙΑ ΛΕΜΦΑΔΕΝΟΠΑΘΕΙΑΣ

• Φλεγμονές

• Λοιμώξεις

• Αυτοάνοσα Νοσήματα

• Αιματολογικές Νεοπλασίες

• Μεταστατικά Νεοπλάσματα

• Φάρμακα

Page 19: ΛΕΜΦΩΜΑΤΑ - eclass.uoa.gr · Ευρώπη/ΗΠΑ 2-3/100000/έτος Ασία 0.6/100000/έτος Ηλικία 15-35 και μετά 55-60 Το κακόηθες κύτταρο

• Allopurinol (Zyloric)

• Atenolol (Tenormin)

• Captopril (Capoten)

• Carbamazepine (Tegretol)

• Cephalosporins

• Gold

• Hydralazine (Apresoline)

Adapted with permission from Pangalis GA, Vassilakopoulos TP, Boussiotis VA,

Fessas P. Clinical approach to lymphadenopathy. Semin Oncol 1993; 20:570-82

Φαρμακευτικά σκευάσματα που έχουν

ενοχοποιηθεί για Λεμφαδενοπάθεια 1

• Penicillin

• Phenytoin (Dilantin)

• Primidone (Mysoline)

• Pyrimethamine (Daraprim)

• Quinidine

• Sulfonamides

• Sulindac (Clinoril)

1

Page 20: ΛΕΜΦΩΜΑΤΑ - eclass.uoa.gr · Ευρώπη/ΗΠΑ 2-3/100000/έτος Ασία 0.6/100000/έτος Ηλικία 15-35 και μετά 55-60 Το κακόηθες κύτταρο

Virchow's Node (Troisier's Sign)

Page 21: ΛΕΜΦΩΜΑΤΑ - eclass.uoa.gr · Ευρώπη/ΗΠΑ 2-3/100000/έτος Ασία 0.6/100000/έτος Ηλικία 15-35 και μετά 55-60 Το κακόηθες κύτταρο

Εργαστηριακή Μελέτη & Διάγνωση

Αιματολογικών Νεοπλασιών

ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΤΙΚΕΣ

ΜΕΘΟΔΟΙ

CT Scanning

MRI

Ga Scanning

Tc Scanning

PET

Page 22: ΛΕΜΦΩΜΑΤΑ - eclass.uoa.gr · Ευρώπη/ΗΠΑ 2-3/100000/έτος Ασία 0.6/100000/έτος Ηλικία 15-35 και μετά 55-60 Το κακόηθες κύτταρο

Ανατομικές Περιοχές Λεμφαδενικών

διογκώσεων

Page 23: ΛΕΜΦΩΜΑΤΑ - eclass.uoa.gr · Ευρώπη/ΗΠΑ 2-3/100000/έτος Ασία 0.6/100000/έτος Ηλικία 15-35 και μετά 55-60 Το κακόηθες κύτταρο

Διόγκωση ενδοθωρακικών Λεμφαδένων

Page 24: ΛΕΜΦΩΜΑΤΑ - eclass.uoa.gr · Ευρώπη/ΗΠΑ 2-3/100000/έτος Ασία 0.6/100000/έτος Ηλικία 15-35 και μετά 55-60 Το κακόηθες κύτταρο

ΛΟΙΜΟΓΟΝΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ HIV, EBV, HCV, HTLV-1, HHV7,

HHV8 (Kaposi Sarcoma virus), Helic. Pylori

ΓΕΝΕΤΙΚΗ ΠΡΟΔΙΑΘΕΣΗ Αταξία-Τηλαγγειεκτασία, SCID, CVID,

Συνδρ. Wiscott-Aldrich, συνδρ. Fanconi

ΑΝΟΣΟΚΑΤΑΣΤΟΛΗ HIV, μετα-Μεταμόσχευση,

χρηση ανοσοκατασταλτικών

ΑΥΤΟΑΝΟΣΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ

ΚΑΙ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ

Ρευματοειδής Αρθρίτις, Hashimoto

θυρεοειδίτις, Φλεγμονώδεις εντεροπάθειες,

συνδρ.Sjongren, Κοιλιοκάκη

ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟΙ Αγροχημικά, πετροχημικά, agent Orange

εντομοκτόνα, βαφες μαλλιών, μεταλλικές

προθεσεις αρθρωσεων

Αίτια & Προδιαθεσικοί Παράγοντες

Page 25: ΛΕΜΦΩΜΑΤΑ - eclass.uoa.gr · Ευρώπη/ΗΠΑ 2-3/100000/έτος Ασία 0.6/100000/έτος Ηλικία 15-35 και μετά 55-60 Το κακόηθες κύτταρο

Ακρογωνιαίος λίθος στην ορθή διάγνωση του

τύπου του λεμφώματος και κατά συνέπεια

του σχεδιασμού της κατάλληλης θεραπείας

αποτελεί η βιοψία/εξαίρεσις και η εξέτασις

προσβεβλημένου λεμφαδένος

Διάγνωση Λεμφωμάτων

Η βιοψία μη-λεμφαδενικού ιστού, ακόμη και διηθημένου

απο λέμφωμα, δεν έχει την ίδια εγκυρότητα ! Θέτει μεν

τη διάγνωση, αλλά αδυνατεί να καθορίσει με ακρίβεια σε

αρκετές περιπτώσεις τον ακριβή ιστολογικό υπότυπο

CORE BIOPSY !

Page 26: ΛΕΜΦΩΜΑΤΑ - eclass.uoa.gr · Ευρώπη/ΗΠΑ 2-3/100000/έτος Ασία 0.6/100000/έτος Ηλικία 15-35 και μετά 55-60 Το κακόηθες κύτταρο

Η βιοψία δια λεπτής βελόνης (FNA, Fine needle aspiration) έχει ως κύρια χρήση τον αποκλεισμό μεταστατικού Ca ή τον προσανατολισμό προς την διάγνωση του Λεμφώματος

Δέν μπορεί να υποκαταστήσει την αξία της ανοικτής βιοψίας του λεμφαδένα

Η βιοψία δια λεπτής βελόνης, επί βεβαιωμένου Λεμφώματος, μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την σταδιοποίηση σε άλλες λεμφαδενικές περιοχές

Διάγνωση Λεμφωμάτων (2)

Page 27: ΛΕΜΦΩΜΑΤΑ - eclass.uoa.gr · Ευρώπη/ΗΠΑ 2-3/100000/έτος Ασία 0.6/100000/έτος Ηλικία 15-35 και μετά 55-60 Το κακόηθες κύτταρο

Προσέγγιση ασθενούς με Λέμφωμα

Διάγνωση

Σταδιοποίηση

Εκτίμηση

Προγν. Ρίσκου

Θεραπεία

Θεραπευτ.

Αποτέλεσμα

?

Page 28: ΛΕΜΦΩΜΑΤΑ - eclass.uoa.gr · Ευρώπη/ΗΠΑ 2-3/100000/έτος Ασία 0.6/100000/έτος Ηλικία 15-35 και μετά 55-60 Το κακόηθες κύτταρο

ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΑΙΜΑΤΟ-ΟΓΚΟΛΟΓΙΚΩΝ

ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΩΝ

Ακτινο-

θεραπεία

Βιολογικές

θεραπείες

Χειρουργική

Χημειο-

θεραπεια

Page 29: ΛΕΜΦΩΜΑΤΑ - eclass.uoa.gr · Ευρώπη/ΗΠΑ 2-3/100000/έτος Ασία 0.6/100000/έτος Ηλικία 15-35 και μετά 55-60 Το κακόηθες κύτταρο

Ειδικές Περιπτώσεις

Λεμφωμάτων

HIV

Λεμφώματα

Λεμφώματα

ΚΝΣ

ΝΚ Λεμφώματα

Ρινός

παρραρινίων

Δερματικά

λεμφώματα

Ηπατο-σπληνικό

Τ-λεμφωμα

Πρωτοπαθές NHL

Ορογόνων

κοιλοτήτων

Page 30: ΛΕΜΦΩΜΑΤΑ - eclass.uoa.gr · Ευρώπη/ΗΠΑ 2-3/100000/έτος Ασία 0.6/100000/έτος Ηλικία 15-35 και μετά 55-60 Το κακόηθες κύτταρο

Λεμφώματα Μή-Hodgkin

• H πιο συχνή Αιματολογική

κακοήθεια

• Στις ΗΠΑ, η 5η πιο

θανατηφόρα κακοήθεια

• Στις ΗΠΑ, η 2η ταχύτερα

αυξανόμενη κακοήθεια σε

αρθ. θανάτων/έτος

• 80-85% Β-κυτταρικής σειράς

• Στειρότητα

Page 31: ΛΕΜΦΩΜΑΤΑ - eclass.uoa.gr · Ευρώπη/ΗΠΑ 2-3/100000/έτος Ασία 0.6/100000/έτος Ηλικία 15-35 και μετά 55-60 Το κακόηθες κύτταρο

Χαρακτηριστικά

Λεμφώματος

Hodgkin

Συχνότητα σπάνια ασθένεια

Ευρώπη/ΗΠΑ 2-3/100000/έτος Ασία 0.6/100000/έτος

Ηλικία 15-35 και μετά 55-60

Το κακόηθες κύτταρο RS σπάνιο (≤1%) στον πολύμορφο κυτταρικό

πληθυσμό (Β και Τ-λεμφοκ. Ιστιοκύτταρα, Πλασματοκύτταρα,

ηωσινόφιλα) και δεν μοιάζει με κανένα φυσιολογικό άλλο κύτταρο

Κλινική Πορεία σχετικά προβλέψιμη

Πρόγνωση Ιαση σε μεγάλο ποσοστό

Page 32: ΛΕΜΦΩΜΑΤΑ - eclass.uoa.gr · Ευρώπη/ΗΠΑ 2-3/100000/έτος Ασία 0.6/100000/έτος Ηλικία 15-35 και μετά 55-60 Το κακόηθες κύτταρο

Συχνότητα Λεμφώματος Hodgkin

σε σχέση με την ηλικία

Page 33: ΛΕΜΦΩΜΑΤΑ - eclass.uoa.gr · Ευρώπη/ΗΠΑ 2-3/100000/έτος Ασία 0.6/100000/έτος Ηλικία 15-35 και μετά 55-60 Το κακόηθες κύτταρο

Ποικιλίες Κυττάρων Reed-Stenberg

στο λέμφωμα Hodgkin

Classic RS

“Lacunar” RS

“PopCorn” RS

Page 34: ΛΕΜΦΩΜΑΤΑ - eclass.uoa.gr · Ευρώπη/ΗΠΑ 2-3/100000/έτος Ασία 0.6/100000/έτος Ηλικία 15-35 και μετά 55-60 Το κακόηθες κύτταρο

Επιβίωση ασθενών με Λέμφωμα

Hodgkin στον Καναδά