GGGfarishtey.weebly.com/uploads/7/4/1/3/7413209/akhlaq_us_saliheen.pdfÐïàæÜuàæ : }æ…çh¨ï ¥h }æÎèÝ„éh §gçË}æÄ²æ (Îæ’±„ï §shæ}æè) ¥wgh¢ÜØg

ÐïàæÜUàæ : }æ…çH ï̈ ¥H }æÎèÝ„éH §GçË}æÄ²æ (Îæ’±„ï §SHæ}æè)

¥wGH¢ÜéG S¢çHãGèÝ

Ï¢éGéx¢G¢üÝï ÎèÝ Ü ïÏ¢éGéx¢G¢üÝï ÎèÝ Ü ïÏ¢éGéx¢G¢üÝï ÎèÝ Ü ïÏ¢éGéx¢G¢üÝï ÎèÝ Ü ïÏ¢éGéx¢G¢üÝï ÎèÝ Ü ï¥wGH¢Ü G ¥¢ñÚ §à¢¢üÎ¢¼ ÐÚ }¢éà¼ç}¢H ¼¢HèÈ¥wGH¢Ü G ¥¢ñÚ §à¢¢üÎ¢¼ ÐÚ }¢éà¼ç}¢H ¼¢HèÈ¥wGH¢Ü G ¥¢ñÚ §à¢¢üÎ¢¼ ÐÚ }¢éà¼ç}¢H ¼¢HèÈ¥wGH¢Ü G ¥¢ñÚ §à¢¢üÎ¢¼ ÐÚ }¢éà¼ç}¢H ¼¢HèÈ¥wGH¢Ü G ¥¢ñÚ §à¢¢üÎ¢¼ ÐÚ }¢éà¼ç}¢H ¼¢HèÈ GGGGG

¥wGH¢ÜééG S¢çHãGèÝ

: }¢éS¢çÝÈ G :ãGÁ¢GÚ¼ï ¥ËH¢}¢¢ }¢¢ñH¢Ý¢ ¥Ï¢ê ²êS¢éÈ G à¢ÚèÈ G

(Ü ¢ïÅË±è)

: Ðïà¢Ü à¢ :}¢çHS¢ï ¥H }¢Îè-Ý¼éH §çË}¢Ä²¢(à¢¢ïÏ¢» ¼¶GÚèÁ¢, Î¢±¼ï §SH¢}¢è)

: Ý¢çà¢Ú :}¢Ü -¼-Ï¢¼éH }¢ÎèÝ¢ ¥ãG}¢Î¥¢Ï¢¢Î

1



Ý¢}¢ çÜ ¼¢Ï¢ : ¥wGH¢ÜéG S¢çHãGèÝ

Ðïà¢Ü à¢ : }¢çHS¢ï ¥H }¢Îè-Ý¼éH §çË}¢Ä²¢

(à¢¢ïÏ¢» ¼¶GÚè, Î¢±¼ï §SH¢}¢è)

çÝï ¼GÏ¢¢¥G¼ : ÚÏ¢éH }¢éÚÁÏ¢ çÝï 1430 çãÚè

Ý¢çà¢Ú : }¢Ü -¼-Ï¢¼éH }¢ÎèÝ¢ ¥ãG}¢Î¥¢Ï¢¢Î

}¢Ü -¼-Ï¢¼éH }¢ÎèÝ¢ Ü è }¢éwG¼çHÈG à¢¢¶Gïæ}¢é}Ï¢§ü : 19,20, }¢ éã G}}¢Î¥Hè Ú¢ ïÇ, }¢¢ æÇ±è Ð¢ ïSÅ

¥¢ïçÈG S¢ Üï S¢¢}¢Ýï, }¢é}Ï¢§ü ÈG ¢ïÝ : 022-23454429

ÎïãHè : 421, }¢çÅ²¢ }¢ãïH, ©Îêü Ï¢¢Á¢G¢Ú, Á¢¢}¢ï¥G }¢çSÁ¢Î,ÎïãHè ÈG ¢ïÝ : 011-23284560

Ý¢x¢ÐéÚ : }¢éãG}}¢Î ¥GHè S¢Ú¢² Ú¢ïÇ (C / 0) ¢ç}¢¥G¼éH}¢ÎèÝ¢,Ü }¢¢H à¢¢¢ã Ï¢¢Ï¢¢ ÎÚx¢¢ã Ü ï Ð¢S¢

}¢¢ïç}¢ÝÐéÚ¢ Ý¢x¢ÐéÚ È G¢ïÝ : 0712 -2737290¥Á¢}¢ïÚ à¢ÚèÈG : 19 / 216 ÈG H¢ãïG Î¢ÚñÝ }¢çSÎ Ü ï ÜG ÚèÏ¢, ÝH¢ Ï¢¢Á¢G¢Ú,

SÅïà¢Ý Ú¢ïÇ, ÎÚx¢¢ã, : (0145) 2629385ãéÏ¢Hè : A.J. }¢é{H Ü ¢ï}ÐHïv, A.J. }¢é{H Ú¢ïÇ,Ï¢íè Ü ï

Ð¢, ãéÏ¢Hè - 580024.

E.mail:[email protected]

: ¼}Ï¢èã :

çÜ è ¥¢ñÚ Ü ¢ï ²ïã çÜ ¼¢Ï¢ À¢ÐÝï Ü è §¢G¼ Ýãèæ ãñ J

2



¥wGH¢ÜGé HS¢çãGèÝ Ü ï 13 ãGéMÈ G Ü è çÝSÏ¢¼ S¢ï§S¢ çÜ ¼¢Ï¢ Ü ¢ï ÐÉGÝï Ü è 13 çÝÄ²¼ïæ

È GÚ}¢¢Ýï }¢éS¼GÈ G¢ :

}¢éSH}¢¢Ý Ü è çÝÄ²¼ ©S¢ Ü ï ¥G}¢H S¢ï Ï¢ïã¼Ú ãñ

(¥H }¢¢ïÁ¢}¢éH Ü Ï¢èÚ çH¢Ï¢Ú¢Ýè, ¥H ãGÎèS¢ : 5942, ç.6, S¢.185)

Î¢ï }¢-ÎÝè È êH : (1) çÏ¢x¢GñÚ ¥ÓÀè çÝÄ²¼ Ü ï çÜ S¢è |¢è ¥G}¢Hï ¶GñÚ

Ü ¢ S¢±¢Ï¢ Ýãèæ ç}¢H¼¢ J (2) ç¼Ýè ¥ÓÀè çÝÄ²¼ïæ ç²¢Î¢, ©¼Ý¢

S¢±¢Ï¢ |¢è ç²¢Î¢ J

(1) ãÚ Ï¢¢Ú ãG}Î ± (2) S¢H¢¼ ¥¢ñÚ (3) ¼¥GÃ±éÁ¢G ±

(4) ¼çS}¢²¢ S¢ï ¥¢x¢¢Á¢G Ü Mæx¢¢ J (§S¢ S¢-È GãG¢ ÐÚ ©ÐÚ Îè ãé§ü Î¢ï ¥GÚÏ¢è

§GÏ¢¢Ú¢¼ ÐÉG HïÝï S¢ï ¢Ú¢ïæ çÝÄ²¼¢ïæ ÐÚ ¥G}¢H ã¢ï Á¢¢»x¢¢) J (5) çÚÁ¢G¢» §H¢ãè

Ü ï çH²ï §S¢ çÜ ¼¢Ï¢ Ü ¢ ¥Ã±H ¼¢ ¥¢ç¶GÚ }¢é¼G¢¥GH¢ Ü Mæx¢¢ J (6)

ãG¢H ±S¢ì¥G §S¢ Ü ¢ Ï¢¢±éÁ¢êG ¥¢ñÚ (7)çÜ GÏH¢ M }¢é¼G¢H¥G¢ Ü Mæx¢¢ (8)

ÜéG Ú¥¢Ýè ¥¢²¢¼ ¥¢ñÚ (9) ¥ãG¢çÎS¢ï }¢éÏ¢¢ÚÜ ¢ Ü è çG²¢Ú¼ Ü Mæx¢¢ (10)

Á¢ã¢æ Á¢ã¢æ ¥ËH¢ã Ü ¢ Ý¢}¢ï Ð¢Ü ¥¢»x¢¢ ±ã¢æ ¥¢ñÚ (11) Á¢ã¢æ Á¢ã¢æ

S¢ÚÜ ¢Ú Ü ¢ §S}¢ï }¢éÏ¢¢ÚÜ ¥¢»x¢¢ ±ã¢æ ÐÉGéæx¢¢ J

(12) (¥ÐÝï Á¢G¢¼è ÝéS¶Gï ÐÚ) ²¢ÎÎ¢à¼ ±¢Hï S¢È GãG¢ ÐÚ Á¢GMÚè çÝÜ ¢¼

çH¶éæx¢¢ J (13) çÜ ¼¢Ï¢¼ ±x¢GñÚ¢ }¢ï æ à¢Ú§üG x¢G-H¼è ç}¢Hè ¼¢ï Ý¢çà¢ÚèÝ

Ü ¢ï ¼ãGÚèÚè ¼G¢ñÚ ÐÚ }¢é¢GH¥G Ü Mæx¢¢ (}¢éS¢çÝÈ G ²¢ Ý¢çà¢ÚèÝ ±x¢GñÚ¢ Ü ¢ï

çÜ ¼¢Ï¢¢ï æ Ü è ¥x¢GH¢¼ çÈ üG Á¢GÏ¢¢Ýè Ï¢¼¢Ý¢ ¶G¢S¢ }¢éçÈ GÎ Ýãèæ ã¢ï¼¢)

3



¥H }¢Îè-Ý¼éH §GçË}¢Ä²¢¥H }¢Îè-Ý¼éH §GçË}¢Ä²¢¥H }¢Îè-Ý¼éH §GçË}¢Ä²¢¥H }¢Îè-Ý¼éH §GçË}¢Ä²¢¥H }¢Îè-Ý¼éH §GçË}¢Ä²¢¥…G : ÏææçÝ²ï Îæ’±„ï §SHæ}æè, ¥GæçàæÜUïG ¥æ’Hæ ãG…GÚ„ àæñ¶Gï „GÚèÜUG„,

¥}æèÚï ¥ãHï ¨é‹Ý„ ãG…GÚ„ ¥GËHæ}ææ }ææñHæÝæ ¥Ïæê çÏæHæH }æéãG}}æÎ

§Ë²æ¨ ¥GœæGæÚ ÜUGæçÎÚè Ú-…G±è ç…G²æ§ü

„ÏHèxæGï ÜéGUÚ¥æÝæï ¨é‹Ý„ ÜUè ¥GæH}æxæèÚ xæñGÚ ç¨²æ¨è

„ãGÚèÜU “Îæ’±„ï §SHæ}æè” ÝïÜUè ÜUè Îæ’±„, »ãGì²æ» ̈ é‹Ý„ ¥æñÚ §àææ¥G„ï

§GË}æï àæÚè¥G„ ÜUæï Îé‹²æ |æÚ }æï¢ ¥Gæ}æ ÜUÚÝï ÜUæ ¥GÁG}æï }æé¨}}æ}æ Ú¶„è ãñ, §Ý

„}ææ}æ ©}æêÚ ÜUæï Ïæ ãéGSÝï ¶GêÏæè ̈ Ú ¥‹…æ}æ ÎïÝï ÜUï çH²ï }æé-„¥GgÎ }æ…æçH¨

ÜUæ çÜUG²æ}æ ¥G}æH }æï¢ Hæ²æ xæ²æ ãñ ç…Ý }æï¢ ¨ï »ÜU }æ…çH¨ “¥H

}æÎèÝ„éH §GçË}æÄ²æ” |æè ãñ …æï Îæ’±„ï §SHæ}æè ÜUï ©G-H}ææ ± }æéçzG„²æÝï

çÜUÚæ}æ ÐÚ }æéà„ç}æH ãñ, ç…¨ Ýï ¶GæçH¨ §GË}æè, „ãGÜUGèÜUGè

¥æñÚ §àææ¥G„è ÜUæ}æ ÜUæ ÏæèÇGæ ©Ææ²æ ãñ J §¨ ÜUï }æé‹ÎçÚ…» …GñH Àï àææï’Ïæï ãñ¢ :

(1) àææï’Ïæ» ÜéU„éÏæï ¥æ’Hæ ãG…GÚ„

(2) àææï’Ïæ» Î¨èü ÜéU„éÏæ

(3) àææï’Ïæ» §SHæãGè ÜéU„éÏæ

(4) àææï’Ïæ» „zG„èàæï ÜéU„éÏæ

(5) àææï’Ïæ» „Úæç…}æï ÜéU„éÏæ

(6) àææï’Ïæ» „wGÚè…

4



“¥H }æÎèÝ„éH §GçË}æÄ²æ” ÜUè ¥Ã±HèÝ „Ú…èãG ¨ÚÜUæÚï

¥æ’Hæ ãG…GÚ„ §}ææ}æï ¥ãHï ¨é‹Ý„, ¥G…Gè}æéH Ïæ-Ú-ÜU„, ¥G…Gè}æéH }æ„üÏæ„,

ÐÚ±æÝ» àæ}»G çÚ¨æH„, }æé…çgÎï ÎèÝæï ç}æËH„, ãGæç}æ²ï ¨é‹Ý„, }ææçãG²ï

çÏæÎì¥G„, ¥GæçH}æï àæÚè¥G„, ÐèÚï „GÚèÜUG„, Ïææ§G¨ï ¶ñGÚæï Ïæ-Ú-ÜU„, ãG…GÚ„ï

¥GËHæ}ææ }ææñHæÝæ ¥ËãGæ… ¥H ãGæçÈUG…G ¥H ÜUGæÚè ¥ààææã §}ææ}æ ¥ãG}æÎ

Ú…Gæ ¶GæÝ ÜUè çxæÚæ¢ }ææ²æ „¨æÝèÈUG ÜUæï ¥GSÚï ãGæç…GÚ ÜUï

„ÜUGæ…Gæï¢ ÜUï }æé„GæçÏæÜUG ãGœæH ±éS¥G ¨ãìH ©SHêÏæ }æï¢ Ðïàæ ÜUÚÝæ ãñ J „}ææ}æ

§SHæ}æè |ææ§ü ¥æñÚ §SHæ}æè ÏæãÝï¢ §¨ §GË}æè, „ãGÜUGèÜUGè ¥æñÚ §àææ¥G„è

}æ-ÎÝè ÜUæ}æ }æï¢ ãÚ }æéç}ÜUÝ „¥Gæ±éÝ ÈUGÚ}ææ»¢ ¥æñÚ }æ…çH¨ ÜUè „GÚÈUG ¨ï

àææ»¥G ãæïÝï ±æHè ÜéU„éÏæ ÜUæ ¶éGÎ |æè }æé„Gæ-H¥Gæ ÈUGÚ}ææ»¢ ¥æñÚ Îê¨Úæï¢ ÜUæï |æè

§¨ ÜUè „ÚxæGèÏæ çÎHæ»¢ J

¥ËHæã “Îæ’±„ï §SHæ}æè” ÜUè „}ææ}æ }æ…æçH¨ Ïæ àæé}æêH

“¥H }æÎèÝ„éH §GçË}æÄ²æ” ÜUæï çÎÝ x²æÚã±è¢ ¥æñÚ Úæ„ ÏææÚã±è¢ „ÚvGÜUGè

¥G„Gæ ÈUGÚ}ææ» ¥æñÚ ã}ææÚï ãÚ ¥G-}æHï ¶GñÚ ÜUæï …ïG±Úï §wGHæ¨ ¨ï ¥æÚæS„æ

ÈUGÚ}ææ ÜUÚ ÎæïÝæï¢ …ãæ¢ ÜUè |æHæ§ü ÜUæ ¨ÏæÏæ ÏæÝæ» J ã}æï¢ …GïÚï xæé}ÏæÎï ¶GÁGæÚæ

àæãæÎ„, …‹Ý„éH ÏæÜUGè¥G }æï¢ }æÎÈUGÝ ¥æñÚ …‹Ý„éH çÈUGÚÎæñ¨ }æï¢ …xæã Ý¨èÏæ

ÈUGÚ}ææ» J

Ú-}æ…GæÝéH }æéÏææÚÜU ç¨Ýï 1425 çã…Úè

5



: Ðïà¢ HzÁ¢Ðïà¢ HzÁ¢Ðïà¢ HzÁ¢Ðïà¢ HzÁ¢Ðïà¢ HzÁ¢G :È GÜG èãï ¥¢Á¢G}¢ }¢¢ñH¢Ý¢ ¥Ï¢ê ²êS¢éÈ G }¢éãG}}¢Î à¢ÚèÈ G Ü ¢ïÅË±è

Ü è }¢éwG¼S¢Ú ¼¢çHÈ G ¥wGH¢ÜéG S¢çHãGèÝ ¥¢Ð Ü ï

ã¢¢ïæ }¢ïæ ãñ, çÝ }¢ïæ Ï¢éÁ¢Géx¢G¢üÝï ÎèÝ Ü ï ¥Ü G±¢H ± ¥È G¥¢H

Ü ¢ï }¢¢ñS¢êÈ G Ýï çÏ¢H §çwG¼S¢¢Ú ¥¢ñÚ Á¢¢}¢ï¥G ¼G¢ñÚ ÐÚ ²Ü Á¢¢

Ü Ú çÎ²¢ ãñ J Ï¢éÁ¢Géx¢G¢üÝï ÎèÝ Ü è ãG²¢¼ï }¢éÏ¢¢ÚÜ ¢ }¢ïæ ã}¢¢Úï çH²ï Îïü ±ãÎ¢çÝÄ²¼

Ü ï Ï¢ïà¢é}¢¢Ú }¢-ÎÝè È êH ãñæ, çHã¢Á¢G¢ ã}¢ïæ §Ý ÝéÈ êGS¢ï ÜéG Îç²¢ Ü ï §à¢¢üÎ¢¼ ÐÚ

¥G}¢H ÐñÚ¢ ã¢ï Ü Ú ¥ÐÝï ¥wGH¢Ü G ± ¥G¢Î¢Ï¢ S¢æ±¢ÚÝï Ü è Ü ¢ïçà¢à¢ Ü ÚÝè

¢çã²ï ¥¢ñÚ §Ý Ï¢éÁ¢Géx¢¢ïZ Ü ï Ývà¢ï Ü GÎ}¢ ÐÚ H¼ï ãé» çÚÁ¢G¢» §H¢ãè Ü ï ãGéS¢êH

}¢ïæ }¢àx¢êH ã¢ï Á¢¢Ý¢ ¢çã²ï J §S¢è x¢GÚÁ¢G S¢ï }¢é¥çËHÈ G Ýï ²ïã çÜ ¼¢Ï¢ ¼Ú¼èÏ¢

Îè ãñ, éÝ¢ï ¶éGÎ ãè È GÚ}¢¢¼ï ãñæ :

}¢ñæ Ýï Ï¢ ãGév}¢ï ¥ÐÝï ÎèÝè |¢¢§²¢ïæ Ü è çãÎ¢²¼

Ü ï çH²ï §Ú¢Î¢ çÜ ²¢ çÜ S¢¢çHãGèÝ Ü ¢ ¥}¢H ÎÚ ¥¢}¢Î,

©Ý Ü ¢ ¼GÚèÜ G¢, ©Ý Ü ï ¥wGH¢Ü G çH¶êæ ¼¢çÜ S¢Óï }¢éS¢Ë}¢¢Ý¢ïæ Ü ¢ ¼GÚèÜ G¢

Ðïà¢ï ÝÁ¢GÚ Úãï ¥¢ñÚ ã}¢ Ü ¢ïçà¢à¢ Ü Úïæ çÜ ãGÜ G §Ý Ï¢éÁ¢Géx¢¢üÝï

ÎèÝ Ü ï Ü GÎ}¢ Ï¢ Ü GÎ}¢ HÝï Ü è ¼G¢ñçÈ GÜ Îï ¥¢ñÚ ã}¢¢Úè

¥G¢Î¢¼, ã}¢¢Úï ¥wGH¢Ü G, ã}¢¢Ú¢ ¼}¢géÝ çÏ¢»çÝãè ±¢ïã ã¢ï Á¢¢ï ©Ý ãGÁ¢GÚ¢¼ Ü ¢

¢ ¥¢ñÚ çS¢ à¢wGS¢ Ü ¢ï ã}¢ ©Ý Ü ï Ï¢Ú ç¶GH¢È G Îï¶ïæ, ±¢ïã Ü ñS¢¢ ãè

HïvÚÚ, Ü ñS¢¢ ãè HèÇÚ ã¢ï, ©S¢ Ü è S¢¢ïãGÏ¢¼ Ü ¢ï ã}¢ Ü G¢ç¼H S¢}¢Û¢ïæx¢ï J

}¢çHS¢ï ¥H }¢Îè-Ý¼éH §çË}¢Ä²¢ (Î¢±¼ï §SH¢}¢è) §S¢ çÜ ¼¢Ï¢

Ü ¢ï |¢è Ý²ï ¥Î¢Á¢G S¢ï Á¢GñH }¢ïæ Îü ©}¢êÚ Ü ï S¢¢ à¢¢»¥G Ü Ú Úãè ãñ J

(1) çÜ ¼¢Ï¢ Ü è Ý§ü Ü }Ð¢ïçGx¢, çS¢ }¢ïæ Ú}¢êÁ¢G ¥±ÜG ¢ÈG Ü ¢ |¢è

¶G²¢H Ú¶Ýï Ü è Ü ¢ïçà¢à¢ Ü è x¢§ü ãñ J

6



(2) »ãGç¼²¢¼G Ü ï S¢¢ ÐíéÈ G ÚèôÇx¢ ¥¢ñÚ ¥S¢H çÜ¼¢Ï¢ S¢ï }¢éÜ G¢Ï¢H¢ J

(3) ãG±¢H¢ Á¢¢¼ Ü è ãG¢H }¢Ü GÎêÚ ¼¶GÚèÁ¢

(4) ¥GÚÏ¢è ± È G¢ÚS¢è §GÏ¢¢Ú¢¼ Ü è ¼¼GÏ¢èÜ G ± ¼S¢ãGèã

(5) ÐñÚ¢ Ï¢Îè

(6) ¥¢²¢¼ï ÜGé Ú¥¢Ýè }¢ïæ }¢éS¢çÝÈ G Ü ¢ ¼Ú}¢¢

Ï¢Ú Ü GÚ¢Ú Ú¶¢ x¢²¢ ãñ ¥HÏ¢¢¢ Á¢ã¢æ ¼Ú}¢¢ Ýãèæ çH¶¢ ¢ ±ã¢æ Ü GéH

§ü}¢¢Ý S¢ï ¼Ú}¢¢ çH¶ çÎ²¢ x¢²¢ ãñ ¥¢ñÚ ¥¢ç¶GÚ }¢ïæ }¢¢¶GÁ¢G ± }¢Ú¢Á¢ï¥G

Ü è È ïãçÚS¼ |¢è à¢¢ç}¢H Ü è x¢§ü ãñ J

§S¢ çÜ ¼¢Ï¢ Ü ¢ï ãG¢H }¢vGÎêÚ ¥ãGS¢Ý ¥Î¢Á¢G }¢ïæ Ðïà¢ Ü ÚÝï Ü ï çH²ï

Îïü Ï¢¢H¢ ©}¢êÚ Ü ¢ï S¢Ú ¥G¢}¢ ÎïÝï }¢ï æ ¥H }¢Îè-Ý¼éH §çË}¢Ä²¢ Ü ï

©G-H}¢¢ Ýï Á¢¢ï }¢ïãGÝ¼ ± Ü ¢ïçà¢à¢ Ü è ãñ ¥ËH¢ã §S¢ï Ü GÏ¢êH È GÚ}¢¢»

¥¢ñÚ ©ãïæ Ï¢ïã¼ÚèÝ Á¢Á¢G¢ ¥G¼G¢ È GÚ}¢¢», ©Ý Ü ï §GË}¢¢ï ¥G}¢H }¢ïæ Ï¢-Ú-Ü ¼ïæ Îï

¥¢ñÚ Î¢±¼ï §SH¢}¢è Ü è }¢çHS¢ï ¥H }¢Îè-Ý¼éH §çË}¢Ä²¢ ¥¢ñÚ çÎx¢Ú

¼}¢¢}¢ }¢Á¢¢çHS¢ Ü ¢ï çÎÝ x²¢Úã±èæ Ú¢¼ Ï¢¢Úã±èæ ¼ÚvGÜ Gè ¥G¼G¢ È GÚ}¢¢» J

}¢çHS¢ï ¥H }¢Îè-Ý¼éH §çË}¢Ä²¢ (Î¢±¼ï §SH¢}¢è)

7



Ü éÀ }¢éçÝÈG Ü ï Ï¢¢Úï }¢ï æÜ éÀ }¢éçÝÈG Ü ï Ï¢¢Úï }¢ï æÜ éÀ }¢éçÝÈG Ü ï Ï¢¢Úï }¢ï æÜ éÀ }¢éçÝÈG Ü ï Ï¢¢Úï }¢ï æÜ éÀ }¢éçÝÈG Ü ï Ï¢¢Úï }¢ï æÈG ÜG èãï ¥G¢G}¢ }¢¢ñH¢Ý¢ ¥Ï¢ê ²êéÈG }¢éãG}}¢Î à¢ÚèÈG (Ü ¢ïÅHè,

H¢ïã¢Ú¢æ, çG²¢Ü ¢ïÅ (ç²¢HÜ ¢ïÅ) )

ãGçÈG ²¼ ± éçÝ²¼ Ü ï Ï¢¼GH ± HèH }¢¢ñH¢Ý¢ }¢éãG}}¢Î à¢ÚèÈG

§ÏÝï }¢¢ñH¢Ý¢ ¥GÏÎéÚüãG}¢¢Ý J Ü ¢ïÅHè H¢ïã¢Ú¢æ çGË¥G¢ ç²¢HÜ ¢ïÅ (çG²¢Ü ¢ïÅ)

}¢ïæ ÐñÎ¢ ãé» J ©GHê}¢ï ÎèçÝ²¢ Ü è ¼Ü }¢èH ±¢çHÎï }¢¢çÎ ï Ü è J ©Ý Ü ï

ç±¢H Ü ï Ï¢¢Î Ï¢Ú-x¢GèÚ Ð¢Ü ± çãÎ Ü ï }¢é}¢¼¢G ©G-H}¢¢ ï Ü SÏ¢ï ÈG ñG

çÜ ²¢ J ãGGÚ¼ wG±¢¢ ãG¢çÈ GG ¥GÏÎéH Ü Úè}¢ Ývà¢Ï¢æÎè Ü ï

ÎS¼ï ãGÜG ÐÚS¼ ÐÚ Ï¢ñ¥G¼ ãé» ¥¢ñÚ ç¶GH¢ÈG ¼ ï }¢éà¢ÚüÈG ãé» J ¥¢H¢

ãGGÚ¼ §}¢¢}¢ï ¥ãHï éÝ¼, }¢éçgÎï ÎèÝ¢ï ç}¢ËH¼ }¢¢ñH¢Ý¢ ¥ãG}¢Î ÚG¢

¶G¢Ý ï |¢è §¢G¼ ± ç¶GH¢ÈG ¼ ãG¢çH è J ÈG çÜG ãï

¥G¢G}¢ Ü ¢ HÜG Ï¢ ¥¢Ð ãè Ýï ¥G¼G¢ ÈG Ú}¢¢²¢ ¢ J ãGGÚ¼ ÈG ÜG èãï ¥G¢G}¢

Ýï çÈG vGãï ãGÝÈG è Ü è Ï¢ï Ï¢ã¢ ç¶GÎ}¢¢¼ ¥¢}¢ Îè ãñæ J ãzG¼

Ú¢ï¢G ¥ãHï ãGÎè ¥}¢ë¼Ú }¢ïæ ¥¢» çÎÝ ¥ãHï éÝ¼ ¥ãGÝ¢ÈG Ü ï

ç¶GH¢ÈG }¢G¢}¢èÝ à¢¢»¥G ã¢ï¼ï Úã¼ï ï J ãGGÚ¼ ÈG ÜG èãï ¥G¢G}¢

Ü è Ü ¢ïçà¢à¢¢ïæ ï ¥}¢ë¼Ú ãè ï ¥H-ÈG èvGã Ü ï Ý¢}¢ ï ãzG¼ Ú¢ïG¢ ¢Úè

ãé¥¢ ç }¢ïæ §Ý »ç¼Ú¢G¢¼ Ü ï ±¢Ï¢¢¼ çÝã¢²¼ ¼ãGÜG èÜG ± }¢¼¢Ý¼ ï

çÎ²ï ¢¼ï ï J § ÚèÎï Ü ï §GH¢±¢ Îèx¢Ú Ú¢§Î }¢ïæ |¢è ¥¢Ð Ü ï }¢G¢}¢èÝ

à¢¢»¥G ã¢ï¼ï Úãï ãñõæ J ¥¢Ð ¥G¢çH}¢ï à¢Úè¥G¼ ¥¢ñÚ à¢ñ¶Gï ¼GÚèÜG ¼ ã¢ïÝï Ü ï ¢

¢ }¢ÜG Ï¢êH ¼ÚèÝ }¢éÜG ÚèüÚ |¢è ï J ±¢G ± §à¢¢üÎ }¢ïæ ¥ÐÝ¢ »Ü }¢wGê

©SHêÏ¢ Ú¶¼ï ï J

ãGGÚ¼ ÈG ÜG èãï ¥G¢G}¢ Ýï Ðæ¢Ï¢ Ü ï ¥¼GÚ¢È ±

8



¥Ü Ý¢ÈG Ü ï §GH¢±¢ Ü HÜ y¼¢ ¥¢ñÚ }¢é}Ï¢§ü ±x¢ñGÚ¢ }¢ÜG ¢}¢¢¼ ¼Ü éçÝ²¼ ±

ãGçÈG ²¼ Ü ¢ Ðñx¢G¢}¢ Ðãéæ¢²¢ J ¥¢ïH §çÇ²¢ éÝè Ü ¢ÈG Ú Ï¢Ý¢Ú Ü ï

¼¢Úè¶Gè §H¢ }¢ïæ à¢èÜ ü¼ ÈG Ú}¢¢§ü ¥¢ñÚ ¼ãGÚèÜ ï Ð¢çÜ S¼¢Ý Ü è çãG}¢¢²¼ }¢ïæ

x¢ã x¢ã ¼ÜG ÚèÚïæ Ü èæ ¥¢ñÚ }¢éH}¢¢Ý¢ïæ Ü ¢ï }¢éçSH}¢ Hèx¢ Ü è çãG}¢¢²¼ ±

}¢é¥G¢±Ý¼ ÐÚ ¼Ä²¢Ú çÜ ²¢ J

¥¢Ð Ýï ¼ÝèÈG ± ¼¢HèÈG Ü è ¼ÚÈG |¢è ¼±Á¢ïã ÈG Ú}¢¢§ü, Î

¼¢ÝèÈG ²ïã ãñæ :

(1) ¼¢§üÎéH §}¢¢}¢ (ãG¢çÈG G ¥Ï¢ê Ï¢R §ÏÝï ¥Ï¢è à¢ñÏ¢¢ Ü è ¼¢HèÈG ¥Úügé

¥GH¢ ¥Ï¢è ãGÝèÈG ¢ Ü ¢ }¢éãGvGÜG èÜG ¢Ý¢ Úg)

(2) Ý}¢¢Gï ãG-ÝÈG è }¢éÎËHH (3) Î¢ÜG ¼éH ¥ãGÝ¢ÈG

(4) çÜ ¼¢Ï¢éy¼Ú¢±èãG (5) GÚêÚ¼ï çÈG vGã

(6) Ü àÈ GêHx¢G¼G¢ (7) ¥ÚÏ¢§üGÝï ÝÏ¢ç±Ä²¢

¥¢Ð Ýï 90 ¢H Ü è ©G}¢í }¢ïæ 15 Ý±Úè 1951

§G. }¢ïæ Î¢§G» ¥H Ü ¢ï HÏÏ¢ñÜ Ü ã¢ J Î¢ñÚï ±¢Hè }¢çSÎ Ü ¢ïÅHè H¢ïã¢Ú¢æ

çGË¥G¢ ç²¢HÜ ¢ïÅ (çG²¢Ü ¢ïÅ) }¢ïæ ¥¢Ð Ü ¢ }¢G¢Úï ÐéÚ ¥±¢Ú ãñ J

¥ËH¢ã Ü è ©Ý ÐÚ ÚãG}¢¼ ã¢ï ¥¢ñÚ ©ÝÜ ï -ÎÜG ï ã}¢¢Úè }¢çxGÈG Ú¼ ã¢ï J

9



ÐãHè ÝÁ¢GÚÐãHè ÝÁ¢GÚÐãHè ÝÁ¢GÚÐãHè ÝÁ¢GÚÐãHè ÝÁ¢GÚ§S¢ Î¢ñÚï ÐéÚ çÈ G¼Ý }¢ïæ Ï¢Î ¥}¢Ýè ± Ï¢ïñÝè Ü è ÐêÚï ¥G¢H}¢ ÐÚ

¼S¢Ë¼G ãñ ¥¢ñÚ §¢Ý ¥ÐÝè Ï¢Î ¥G¢}¢¢çH²¢ïæ Ü ï Ï¢¢§S¢ §ç¼ã¢§ü Üé Ï¢ü ±

ÐçÚà¢¢Ýè Ü è x¢çÚzG¼ }¢ïæ ¥¢ éÜ ¢ ãñ J §S¢ }¢éS¢èÏ¢¼ Ü è Ï¢ÇGè ¥¢ñÚ ãGÜ GèÜ Gè

±Á¢ã ¶G¢ñÈ Gï ¶GéÎ¢ Ü ¢ È GéÜ GÎ¢Ý ¥¢ñÚ §ç¢Ï¢¢» ÚS¢êH

S¢ï M x¢ÚÎ¢Ýè ãñ J ãéGÁ¢GêÚ Ü ï Ï¢¢Î ÝÏ¢è ¼¢ï Ü ¢ï§ü ÐñÎ¢

Ýãèæ ã¢ï S¢Ü ¼¢, ã¢æ ¥¢ñçH²¢» çÜ Ú¢}¢ Ü ¢ ççËH¢ Á¢¢Úè ãñ

¥¢ñÚ ãGéÁ¢GêÚ Ü è ©}}¢¼ }¢ïæ »ñS¢ï »ñS¢ï ÝéÈ GêS¢ï ÜGé Îç²¢ ÐñÎ¢

ãé» çÝ Ü ¢ ±éÁ¢êÎ ãGéÁ¢GêÚ Ü ï Ü ¢ç}¢H §ç¢Ï¢¢¥G Ü è Ï¢

Î¢ñH¼ ã}¢ Á¢ñS¢ï Ï¢Î ¥G}¢H¢ïæ Ü ï çH²ï }¢à¢¥GHï Ú¢ã ãñ J §Ý ¥ËH¢ã ±¢H¢ïæ Ü ï

¥wGH¢Ü G ¥¢ñÚ ©Ý Ü è çÚ¼ Ü ¢ ÐÉGÝ¢ ÐÉG¢Ý¢, S¢éÝÝ¢ S¢éÝ¢Ý¢ ¥¢ñÚ §S¢ï

¥ÐÝ¢Ý¢ }¢éS¢Ë}¢¢Ý¢ïæ Ü ï ÎèÝ¢ï Îé²¢ Ü ¢ï S¢æ±¢ÚÝï Ü ï çH²ï »Ü Ü ¢ç}¢²¢Ï¢ §GH¢Á¢

ãñ J §Ý ¥ËH¢ã ±¢H¢ïæ Ýï ¥ÐÝè çÎx¢è²¢æ çÜ S¢ Úæx¢ }¢ïæ x¢éÁ¢G¢Úè, ©Ý Ü ï çÎÝ

Ú¢¼ Ü ñS¢ï Ï¢S¢Ú ã¢ï¼ï Úãï, §Ý Ü ¢ »Ü »Ü H}ãG¢ çÜ S¢ ¼GÚãG x¢éÁ¢GÚ¼¢ Úã¢, §Ý

Ï¢¢¼¢ïæ Ü ¢ Á¢±¢Ï¢ çÎH Ü ï Ü ¢Ý¢ïæ S¢ï S¢éÝ¢ Á¢¢» ¥¢ñÚ çÈ Ú ©S¢ï ¥ÐÝ¢ ÎS¼êLH

¥G}¢H Ï¢Ý¢ çH²¢ Á¢¢» ¼¢ï ²Ü GèÝÝ ã}¢¢Úè ²ïã Á¢é}H¢ ÐçÚà¢¢çÝ²¢æ ÎêÚ ã¢ï

S¢Ü ¼è ãñæ ¥¢ñÚ Ú¢ï }¢S¢¢§Ï¢ }¢ïæ çÍ¢Úè ãé§ü Îé²¢ ãGÜ GèÜ Gè }¢éS¢Úü¼¢ïæ ¥¢ñÚ S¢Óè

¶éGçà¢²¢ïæ S¢ï çÈ Ú ¥¢à¢Ý¢ ã¢ï S¢Ü ¼è ãñ J

ãéGÜêG ÜéG ËH¢ã ¥¢ñÚ ãéGÜêG ÜéG H §GÏ¢¢Î »ïS¢è èÁ¢Gïæ ãñæ çÝ Ü ¢ ¶G²¢H

Ú¶Ý¢ §¢Ý Ü ï çH²ï Ï¢ãÚ ãG¢H Á¢GMÚè ãñ ¥¢ñÚ §Ý }¢ïæ S¢ï çÜ S¢è »Ü S¢ï |¢è

10



x¢GzGH¼ Ï¢Ú¼Ý¢ ÎèÝ¢ï Îé²¢ Ü ï ÝévGS¢¢Ý Ü ¢ }¢êçÏ¢ ãñ J }¢x¢Ú ¥zGS¢¢ïS¢ çÜ ¥¢Á¢

Ü H ãGéÜêG ÜéG ËH¢ã ¥¢ñÚ ãéGÜêG ÜéG H §GÏ¢¢Î Î¢ïÝ¢ïæ ãè S¢ï x¢GzGH¼ Ï¢Ú¼è Á¢¢ Úãè ãñ J

çS¢ Ü ¢ |¢²¢ÝÜ Ý¼èÁ¢¢ S¢Ï¢ Ü ï S¢¢}¢Ýï ãñ çÜ ¥}Ý ± ñÝ §GÜ G¢ ãñ ¥¢ñÚ Ï¢Î

¥}¢Ýè ± Ï¢ï ñÝè ¥G¢}¢ ãñ J ¥¢ñçH²¢» çÜ Ú¢}¢ ãéGÜêG ÜGé ËH¢ã ±

ãéGÜGê ÜéG H §GÏ¢¢Î Ü è ¥Î¢»x¢è }¢ïæ ãÚ ±vG¼ S¢Ú x¢}¢ü Úã¼ï ï ¥¢ñÚ ©Ý Ü è

}¢éÏ¢¢ÚÜ çGÎçx¢²¢ïæ }¢ïæ »Ü H}ãG¢ |¢è »ïS¢¢ Ýãèæ ÝÁ¢GÚ ¥¢¼¢ Á¢¢ï ©Ý S¢ï x¢GzGH¼

}¢ïæ x¢éÁ¢GÚ¢ ã¢ï J

±¢çHçÎ²éH }¢é¥GÁGG}¢ È GÜ Gèãï ¥¢Á¢G}¢ Ýï §S¢

}¢¢ñÁ¢Gê¥G ÐÚ |¢è Ü GH}¢ ©Æ¢²¢ ¥¢ñÚ §Ý ¥ËH¢ã ±¢H¢ïæ Ü ï ¥wGH¢Ü G ¥¢ñÚ ©Ý

Ü ï }¢éÏ¢¢ÚÜ ãG¢H¢¼ Ü ¢ï }¢éwG¼S¢Ú ¼G¢ñÚ ÐÚ Á¢}¥G È GÚ}¢¢ Ü Ú }¢éS¢Ë}¢¢Ý¢ïæ Ü ï çH²ï

»Ü Ï¢ïã¼ÚèÝ MãG¢Ýè ¼¢ïãGÈ G¢ ¼ñ²¢Ú È GÚ}¢¢ çÎ²¢ ãñ J }¢ñæ ÎÚwG±¢S¼ Ü Ú¼¢ ãêæ

çÜ §S¢ï Ï¢¢Ú Ï¢¢Ú ÐçÉG²ï ¥¢ñÚ ÐÉG¢§²ï, S¢éçÝ²ï ¥¢ñÚ S¢éÝ¢§²ï J ¥ÐÝï Ï¢Ó¢ïæ Ü ¢ï

|¢è S¢}¢Û¢¢§²ï ¥¢ñÚ §Ý }¢éÏ¢¢ÚÜ ¥wGH¢Ü G Ü ¢ï ¥ÐÝ¢§²ï J ¶GéÎ¢ ¼¥G¢H¢ }¢éÛ¢ï

¥¢ñÚ ¥¢Ð Ü ¢ï §Ý ¥ËH¢ã ±¢H¢ïæ Ü ï ÝvGà¢ï Ü GÎ}¢ ÐÚ HÝï Ü è ¼¢ñÈ GèÜ G

¥G¼G¢ È GÚ}¢¢» J ¥¢}¢èÝ

¥Ï¢êÝêÚ }¢éãG}}¢Î Ï¢à¢èÚ ( )

11



§S¢ Á¢G}¢¢Ýï }¢ïæ Á¢Ï¢ çÜ §ËãG¢Î ± çGçÎÜ G¢ çÎÝ Ï¢ çÎÝ ¼ÚvGÜ Gè ÐÚ

ãñ J Üé È íG ± Ï¢ï ÎèÝè Ü ¢ Á¢G¢ïÚ ãñ, S¢Óï }¢éS¢Ë}¢¢Ý S¢ËÈ G S¢¢çHãGèÝ Ü ï }¢é¢Ï¢ï¥G

¶G¢H ¶G¢H ÝÁ¢GÚ ¥¢¼ï ãñæ J Ü ¢ïÚ Ï¢¢ç¼GÝ¢ïæ Ýï §SH¢}¢ Ü ¢ï Ï¢¢çG» §yGÈ G¢H

Ï¢Ý¢ Ú¶¢ ãñ, ¥ÐÝï ¥ÐÝï ¶G²¢H S¢ï §SH¢}¢ Ü ¢ï çÜ S¢è Ýï Üé À S¢}¢Û¢ Ú¶¢ ãñ

çÜ S¢è Ýï Üé À, Ü ¢ï§ü ¼¢ï }¢¤GìÁ¢G ã}¢ ÎÎèü Ü ¢ï §SH¢}¢ S¢}¢Û¢¼¢ ãñ, Ü ¢ï§ü Ï¢ï ÎèÝ¢ïæ S¢ï

ç}¢HÁ¢éH Ü Ú ÚãÝï }¢ïæ §ç¢È G¢Ü G ¥¢ñÚ §S¢è Ü ¢ï ¶GéH¢S¢» §SH¢}¢ S¢}¢Û¢ Ü Ú

©G-H}¢¢» ÎèÝ ± }¢à¢¢§¶Gï ©}}¢¼ ÐÚ ¼È GÚÜ G¢ Ï¢¢Á¢Gè Ü ¢ §ËG¢}¢ Hx¢¢¼¢ ãñ J

Ü ¢ï§ü Î¢ÉGè }¢éæÇ¢Ýï ¥¢ñÚ ¥æx¢íïÁ¢Gè Å¢ïÐè ÐãÝÝï }¢ïæ §SH¢}¢ Ü è ¼ÚvGÜ Gè S¢}¢Û¢¼¢ ãñ J

Ü ¢ï§ü }¢S¼êÚ¢¼ Ü è Ï¢ï ÐÎüx¢è }¢ïæ ¥ÐÝ¢ ©GMÁ¢ Á¢¢Ý¼¢ ãñ J x¢GÚÁ¢G Ü è }¢Á¢GãÏ¢ Ü ¢ï

Îé²¢ S¢ï ÝïS¼¢ï Ý¢Ï¢êÎ Ü ÚÝï Ü ï çH²ï ã}¢¢ ¼Ý Ü ¢ïà¢¢æ ãñæ J }¢ñæ Ýï Ï¢ ãéGv}¢

(S¢ãGèãG }¢éçSH}¢, çÜ ¼¢Ï¢éH §ü}¢¢Ý, Ï¢¢Ï¢¢ï Ï¢²¢çÝgèÝéÝS¢èãGã, ¥H

ãGÎèS¢:55, S¢.47) ¥ÐÝï ÎèÝè |¢¢§²¢ïæ Ü è çãÎ¢²¼ Ü ï çH²ï §Ú¢Î¢ çÜ ²¢ çÜ

S¢¢çHãGèÝ Ü ¢ ¥G}¢H ÎÚ ¥¢}¢Î, ©Ý Ü ¢ ¼GÚèÜ G¢, ©Ý Ü ï

¥wGH¢Ü G çH¶êæ ¼¢çÜ S¢Óï }¢éS¢Ë}¢¢Ý¢ïæ Ü ¢ ¼GÚèÜ G¢ Ðïà¢ï ÝÁ¢GÚ Úãï ¥¢ñÚ ã}¢

Ü ¢ïçà¢à¢ Ü Úïæ çÜ ãGÜ G §Ý Ï¢éÁ¢Géx¢¢üÝï ÎèÝ

Ü ï Ü GÎ}¢ Ï¢ Ü GÎ}¢ HÝï Ü è ¼¢ñÈ GèÜ G Îï ¥¢ñÚ ã}¢¢Úè ¥G¢Î¢¼, ã}¢¢Úï ¥wGH¢Ü G,

ã}¢¢Ú¢ ¼}¢géÝ çÏ¢»çÝãè ±¢ïã ã¢ï Á¢¢ï ©Ý ãGÁ¢GÚ¢¼ Ü ¢ ¢ ¥¢ñÚ çS¢ à¢wGS¢ Ü ¢ï

ã}¢ §S¢ Ü ï Ï¢Ú ç¶GH¢È G Îï¶ïæ, ±¢ïã Üñ S¢¢ ãè HïvÚÚ, Ü ñS¢¢ ãè HèÇÚ ã¢ï, ©S¢

Ü è S¢¢ïãGÏ¢¼ Ü ¢ï ã}¢ Ü G¢ç¼H S¢}¢Û¢ïæ J

12



§ç¢Ï¢¢»G ÜéG Ú¥¢Ý¢ï S¢éÝ¼§ç¢Ï¢¢»G ÜéG Ú¥¢Ý¢ï S¢éÝ¼§ç¢Ï¢¢»G ÜéG Ú¥¢Ý¢ï S¢éÝ¼§ç¢Ï¢¢»G ÜéG Ú¥¢Ý¢ï S¢éÝ¼§ç¢Ï¢¢»G ÜéG Ú¥¢Ý¢ï S¢éÝ¼S¢HÈ G S¢¢çHãGèÝ Ü è ²ïã ¥G¢Î¼ï }¢éÏ¢¢ÚÜ ¢ è çÜ ãÚ ¥}¢í }¢ïæ

ÜéG Ú¥¢Ý¢ï S¢éÝ¼ Ü ¢ §ç¢Ï¢¢¥G çÜ ²¢ Ü Ú¼ï ï ¥¢ñÚ §S¢ Ü ï ç¶GH¢È G Ü ¢ï

§ËãG¢Î ± çGçÎÜ G¢ S¢}¢Û¢¼ï ï J éÝ¢ï §}¢¢}¢ à¢¥GìÚ¢Ýè

¼}Ï¢èãéH }¢éxG¼ÚèüÝ }¢ïæ S¢çÄ²Îé¢G¢§È G¢ Á¢éÝñÎ S¢ï ÝvGH

Ü Ú¼ï ãñæ çÜ ¥¢Ð È GÚ}¢¢¼ï ãñæ :

(¼}Ï¢èãéH }¢éxG¼ÚèüÝ, ¥H Ï¢¢Ï¢éH ¥Ã±H, à¢éM¥Gã çÈ GH }¢vGS¢êÎ, S¢.18)

çÜ ã}¢¢Úè çÜ ¼¢Ï¢ ÜéG Ú¥¢Ý à¢ÚèÈ G S¢Ï¢ çÜ ¼¢Ï¢¢ïæ Ü è S¢ÚÎ¢Ú ±

Á¢¢}¢ï¥G ãñ ¥¢ñÚ ã}¢¢Úè à¢Úè¥G¼ S¢Ï¢ à¢Úè¥G¼¢ïæ S¢ï ±¢Á¢GïãG ¥¢ñÚ ¥ÎÜ G ãñ ¥¢ñÚ

¥ãHï ¼S¢Ã±éÈ G Ü ¢ ¼GÚèÜG ¢ ÜéG Ú¥¢Ý¢ï S¢éÝ¼ Ü ï S¢¢ }¢ÁGÏ¢ê¼G çÜ ²¢ x¢²¢ ãñ J

Á¢¢ï à¢wGS¢ ÜéG Ú¥¢Ý¢ï S¢éÝ¼ Ý Á¢¢Ý¼¢ ã¢ï, Ý ©Ý Ü ï }¢¥G¢Ýè S¢}¢Û¢¼¢ ã¢ï, ©S¢

Ü è §çvG¼Î¢ S¢ãGèãG Ýãèæ, ²¢Ýè ©S¢ï ¥ÐÝ¢ Ðïà±¢ Ï¢Ý¢Ý¢ Á¢¢§Á¢G Ýãèæ J

¥¢ñÚ ¥¢Ð ¥ÐÝï ¥ãGÏ¢¢Ï¢ S¢ï È GÚ}¢¢²¢ Ü Ú¼ï ï :

¥x¢Ú ¼é}¢ çÜ S¢è ¥¢Î}¢è Ü ¢ï ã±¢ }¢ïæ ¢Ú Á¢G¢Ýê Ï¢ñÆ¢ Îï¶¢ï ¼¢ï ©S¢ Ü ¢ §ç¢Ï¢¢¥G

Ý Ü Ú¢ï ¼¢ ±vG¼ ²ïã çÜ ¥}¢í ± Ýãì² }¢ïæ ©S¢ Ü è Á¢¢æ Ý Ü Ú H¢ï J ¥x¢Ú ©S¢ï

Îï¶¢ï çÜ ±¢ïã ¥}¢íï §H¢ãè ÐÚ Ü ¢ÚÏ¢Î ¥¢ñÚ Ý±¢ãè S¢ï ÐÚãïÁ¢G Ü Ú¼¢ ãñ, ¼¢ï

©S¢ Ü ¢ï S¢Ó¢ Á¢¢Ý¢ï ¥¢ñÚ ©S¢ Ü è §ç¢Ï¢¢¥G Ü Ú¢ï J ¥x¢Ú »ïS¢¢ Ý ã¢ï ¼¢ï ©S¢ S¢ï

ÐÚãïÁ¢G Ú¶¢ï J (¼}Ï¢èãéH }¢éxG¼ÚèüÝ, ¥H Ï¢¢Ï¢éH ¥Ã±H, à¢éM¥G çÈ GH }¢vGS¢êÎ, S¢.18)

§}¢¢}¢ à¢¥GìÚ¢Ýè È GÚ}¢¢¼ï ãñæ çÜ »Ü »ïS¢¢ à¢wGS¢

13



}¢ïÚï Ð¢S¢ ¥¢²¢ çS¢ Ü ï S¢¢ ©S¢ Ü ï }¢¢ï¼çÜ GÎèÝ Ü è »Ü Á¢}¢¢¥G¼ è, ±¢ïã

à¢wGS¢ Ï¢ï §GË}¢ ¢ J ©S¢ Ü ¢ï È GÝ¢ ± Ï¢Ü G¢ }¢ïæ Ü ¢ï§ü Á¢G¢ñÜ G ãG¢çH Ý ¢ J }¢ïÚï

Ð¢S¢ Î Ú¢ïÁ¢G ÆãÚ¢ J }¢ñæ Ýï ©S¢ï »Ü çÎÝ ÐêÀ¢ çÜ ±éÁ¢Gê ¥¢ñÚ Ý}¢¢Á¢G Ü è à¢¼ïüGæ

Ï¢¼¢¥¢ï v²¢ ãñæ ? Ü ãÝï Hx¢¢ : }¢ñæ Ýï §GË}¢ ãG¢çH Ýãèæ çÜ ²¢ J }¢ñæ Ýï Ü ã¢ :

|¢¢§ü ÜéG Ú¥¢Ý¢ï S¢éÝ¼ Ü ï Á¢G¢çãÚ ÐÚ §GÏ¢¢Î¢¼ Ü ¢ S¢ãGèãG Ü ÚÝ¢ H¢ç}¢ ãñ Á¢¢ï

à¢wGS¢ ±¢çÏ¢ ¥¢ñÚ }¢éS¼ãGÏ¢, ãGÚ¢}¢ ¥¢ñÚ }¢Ü Mã }¢ïæ È GÜ üG Ýãèæ Á¢¢Ý¼¢ ±¢ïã ¼¢ï

Á¢¢çãH ãñ ¥¢ñÚ Á¢¢çãH Ü è §çvG¼Î¢ Ý Á¢G¢çãÚ }¢ïæ ÎéLS¼ ãñ Ý Ï¢¢ç¼GÝ }¢ïæ J ©S¢

Ýï §S¢ Ü ¢ Ü ¢ï§ü Á¢±¢Ï¢ Ý çÎ²¢ ¥¢ñÚ H¢ x¢²¢ J ¥ËH¢ã ¼¥G¢H¢ Ýï }¢éÛ¢ï ©S¢

Ü ï à¢Úü S¢ï Ï¢¢ çH²¢ J (¼}Ï¢èãéH }¢éxG¼ÚèüÝ, ¥H Ï¢¢Ï¢éH ¥Ã±H, à¢éM¥G¢ çÈ GH }¢vGS¢êÎ,

S¢.19, }¢éHwG¶GS¢Ý)

}¢¢Hê}¢ ãé±¢ Á¢¢ï H¢ïx¢ ¼S¢Ã±éÈ G Ü ¢ï ÜéG Ú¥¢Ý¢ï S¢éÝ¼ Ü ï ç¶GH¢È G

S¢}¢Û¢¼ï ãñæ, ±¢ïã S¢wG¼ x¢G-H¼Gè ÐÚ ãñæ J Ï¢çËÜ ¼S¢Ã±éÈ G }¢ïæ §ç¢Ï¢¢»G ÜéG Ú¥¢Ý¢ï

S¢éÝ¼ çÝã¢²¼ Á¢GMÚè ¥}¢í ãñ J v²êæçÜ Ü G¢ñ}¢ Ü è §çS¼GH¢ãG }¢ïæ S¢êÈ Gè ±¢ïãè

à¢wGS¢ ãñ Á¢¢ï ¥G¢çH}¢ ã¢ï Ü Ú §wGH¢S¢ Ü ï S¢¢ ¥ÐÝï §GË}¢ ÐÚ ¥G}¢H Ü Úï J ã¢æ

ãGÁ¢GÚ¢¼ï }¢à¢¢§¶Gï çÜ Ú¢}¢ ¥ÐÝï §Ú¢Î¼ }¢Î¢ïæ Ü ¢ï }¢éÁ¢¢ãÎ¢¼ ±

çÚ²¢Á¢G¢¼ Ü è çãÎ¢²¼ Ü Ú¼ï ãñæ Á¢¢ï »ïGÝ §ç¢Ï¢¢»G à¢Úè¥G¼ ãñ J }¢é¼Ü Gçg}¢èÝ }¢ïæ

»ïS¢ï H¢ïx¢ |¢è ï çÜ Á¢Ï¢ çÜ S¢è ¥}¢í }¢ïæ ©Ý Ü ¢ï Üé ¼éÏ¢ï à¢Ú-§GÄ²¢ }¢ïæ Ü ¢ï§ü

ÎHèH Ý ç}¢H¼è è ¼¢ï Á¢Ý¢Ï¢ï ÚS¢êHï }¢vGÏ¢êH Ü è

}¢éÜ GgS¢ Á¢Ý¢Ï¢ }¢ïæ ¥ÐÝï çÎH¢ïæ Ü ï S¢¢ }¢é¼±Áïã ã¢ï¼ï ¥¢ñÚ Ï¢¢Úx¢¢ãï ¥G¢çHÄ²¢

}¢ïæ Ðãéæ Ü Ú ©S¢ }¢S¥Hï Ü ¢ï ÎÚ²¢zG¼ Ü Ú çH²¢ Ü Ú¼ï ï ¥¢ñÚ ãéGÁ¢GêÚ

( ) Ü ï §à¢¢üÎ ÐÚ ¥G}¢H Ü Ú çH²¢ Ü Ú¼ï ï J §}¢¢}¢

à¢¥GìÚ¢Ýè È GÚ}¢¢¼ï ãñæ çÜ

14



çÜ ²ïã Ï¢¢¼ ¥Ü ¢çÏ¢Ú Ü ï çH²ï ¶G¢S¢ ãñ J (¼}Ï¢èãéH }¢éxG¼ÚèüÝ, ¥H Ï¢¢Ï¢éH ¥Ã±H,

à¢éM¥G¢, çÈ GH }¢vGS¢êÎ, S¢.20, }¢éHwG¶GS¢Ý)

ãGÁ¢GÚ¼ï ÈéG Á¢GñH çÏ¢Ý §G²¢Á¢G È GÚ}¢¢¼ï ãñæ çÜ

(ÝéÁGã¼éÝ¢çGÚèÝ çHà¢ñ¶G ¼çÜ G²égèÝ ¥GÏÎéH }¢çHÜ , çÜ ¼¢Ï¢éH §ü}¢¢Ý, Ï¢¢Ï¢éH »ç¼S¢¢}¢ çÏ¢H

çÜ ¼¢çÏ¢SéÝã, S¢.11)

²¢Ýè çãÎ¢²¼ Ü ¢ ¼GÚèÜ G¢ §çwG¼²¢Ú Ü Ú¢ï §S¢ ÐÚ HÝï ±¢Hï

¢ïÇGï |¢è ã¢ïæ ¼¢ï |¢è }¢éçGÚü Ýãèæ ¥¢ñÚ x¢é}¢Ú¢ãè Ü ï Ú¢S¼¢ïæ S¢ï Ï¢¢ï x¢é}¢Ú¢ãè ÐÚ

HÝï ±¢Hï Ï¢ãé¼ ã¢ïæ ¼¢ï |¢è }¢éÈ GèÎ Ýãèæ J

¥Ï¢ê ²Á¢GèÎ çÏ¢S¼G¢}¢è È GÚ}¢¢¼ï ãñæ :

(ÝéÁGã¼éÝ¢çGÚèÝ çHàà¢ñ¶G ÝçÜ GÄ²égèÝ ¥GÏÎéH }¢çHÜ , çÜ ¼¢Ï¢éH §ü}¢¢Ý, Ï¢¢Ï¢éH »ç¼S¢¢}¢ çÏ¢H

çÜ ¼¢Ï¢ ±SéÝã, S¢.11)

²¢Ýè ¥x¢Ú ¼é}¢ Îï¶¢ï çÜ »Ü à¢wG çS¢ï ²ã¢æ ¼Ü Ü Ú¢}¢¢¼ Îè

x¢§ü ãñæ çÜ ±¢ïã ã±¢ ÐÚ ¢Ú Á¢G¢Ýê Ï¢ñÆï ¼¢ï ©S¢ Ü ï {¢ïÜ ï }¢ïæ Ý ¥¢¥¢ï ²ã¢æ ¼Ü

çÜ Îï¶¢ï çÜ ±¢ïã ¥ËH¢ã ¼¥G¢H¢ Ü ï ¥}¢í ± Ýãì² ± çãGzGÁ¢Gï ãGéÎêÎ ¥¢ñÚ

¥Î¢» à¢Úè¥G¼ }¢ïæ Üñ S¢¢ ãñ J

S¢çÄ²Îé¢G¢§È G¢ Á¢éÝñÎ Ï¢xGÎ¢Îè È GÚ}¢¢¼ï ãñæ :

15



(ÝéÁGã¼éÝ¢çGÚèÝ, çHàà¢ñ¶G ¼çÜ GÄ²égèÝ ¥GÏÎéH }¢çHÜ , çÜ ¼¢Ï¢éH §ü}¢¢Ý, Ï¢¢Ï¢éH ¥H »ç¼S¢¢}¢,

çÏ¢H çÜ ¼¢Ï¢ ±SÝÎ, S¢.11)

çÜ S¢Ï¢ Ú¢S¼ï Ï¢Î ãñ æ }¢x¢Ú Á¢¢ ï à¢w GS¢ ÚS¢ êHï Ü Úè}¢

Ü è §ç¢Ï¢¢¥G Ü Úï ¥¢ñÚ È GÚ}¢¢²¢ çÜ çS¢ à¢wGS¢ Ýï

ÜéG Ú¥¢Ý ²¢Î Ý çÜ ²¢ ã¢ï ¥¢ñÚ Ý ãGÎèS¢ çH¶è ã¢ï ©S¢ çÜ §çvG¼Î¢ §S¢ ¥}¢í

}¢ïæ Ý Ü è Á¢¢»x¢è v²êæçÜ ã}¢¢Ú¢ §GË}¢ ÜéG Ú¥¢Ý¢ï ãGÎèS¢ Ü ï S¢¢ }¢éÜ GÄ²Î ãñ J

¥Ï¢ê S¢§üGÎ ¶GÚ¢Á¢G È GÚ}¢¢¼ï ãñæ çÜ Á¢¢ï Ï¢¢ç¼GÝ Á¢G¢çãÚ à¢Ú¥G Ü ï

ç¶GH¢È G ã¢ï ±¢ïã Ï¢¢ç¼GH ãñ J (ÝéÁGã¼éÝ¢çGÚèÝ, çÜ ¼¢Ï¢éH §ü}¢¢Ý Ï¢¢Ï¢éH »ç¼S¢¢}¢ çÏ¢H

çÜ ¼¢Ï¢ ± S¢éÝã, S¢.11)

ãGÁ¢GÚ¼ï S¢Úè S¢Ü G¼Gè È GÚ}¢¢¼ï ãñæ :

(±È G²¢ç¼H ¥¥Gì²¢Ý, ãGÈ üGSèÝ ¥H }¢éã}¢H¢, ¥Ï¢éH ãGS¢Ý S¢Úè çÏ¢Ý }¢éçxGHS¢, ç.2, S¢.299)

çÜ S¢êÈ Gè ±¢ïã à¢wGS¢ ãñ çS¢ Ü è }¢¢ÚïÈ G¼ Ü ¢ ÝêÚ ©S¢ Ü è ÐÚãïÁ¢Gx¢¢Úè Ü ï ÝêÚ

Ü ¢ï Ý Ï¢éÛ¢¢» ²¢Ýè ¥¢ñÚ ¥}¢í ÐÚ ©S¢ Ü ¢ ¥G}¢H ã¢ï ¥¢ñÚ Ý±¢ãè S¢ï Ï¢¼¢ ã¢ï

¥¢ñÚ Ü ¢ï§ü Ï¢¢ç¼GÝ Ü è »ïS¢è Ï¢¢¼ Ý Ü Úï çS¢ Ü ¢ï Á¢G¢çãÚ ÜéG Ú¥¢Ý ¼¢ïÇG¼¢ ã¢ï

¥¢ñÚ Ü Ú¢}¢¢¼ ©S¢ï ¥ËH¢ã Ü è }¢ãGÚü}¢¢¼ Ü è ã¼Ü ÐÚ Ï¢Ú ¥æx¢ïwG¼¢ Ý

Ü Úïæ J ãG¢çH ²ïã ãñ çÜ ±¢ïã à¢Úè¥G¼ Ü ¢ S¢Ó¢ ± ÐvÜ ¢ ¼¢Ï¢ï¥GÎ¢Ú ã¢ï J

»Ü à¢wGS¢ çS¢ Ü è çG²¢Ú¼ Ü ï çH²ï ÎêÚ ÎêÚ S¢ï H¢ïx¢ ¥¢¼ï ï

±¢ïã Ï¢ÇG¢ }¢àãêÚ Á¢G¢çãÎ ¢ J ©S¢ Ü è à¢¢ïãÚ¼ Ü è ¶GÏ¢Ú S¢éÝ Ü Ú ãGÁ¢GÚ¼ï ¥Ï¢ê

²Á¢GèÎ Ï¢éS¼G¢}¢è Ýï ¥ÐÝï Ï¢¢Á¢G ¥ãGÏ¢¢Ï¢ Ü ¢ï È GÚ}¢¢²¢ :

çÜ ¥¢¥¢ï ©S¢ à¢wGS¢ Ü ¢ï Îï¶ï

16



çS¢ Ýï ¥ÐÝï ¥¢Ð Ü ¢ï ±Hè }¢àãêÚ Ü Ú Ú¶¢ ãñ J Á¢Ï¢ ¥¢Ð ©S¢ Ü ï Ð¢S¢ x¢»

¥¢ñÚ ±¢ïã Í¢Ú S¢ï Ï¢¢ãÚ çÝÜ H¢ ¥¢ñÚ }¢çSÎ }¢ïæ Î¢ç¶GH ãé±¢ ¼¢ï ©S¢ Ýï

çÜ GÏH¢ à¢ÚèÈ G Ü è ¼GÚÈ G }¢éæã Ü Ú Ü ï êÜ ¢, ãGÁ¢GÚ¼ï ¥Ï¢ê ²Á¢GèÎ Ï¢éS¼G¢}¢è

©S¢ Ü ¢ ²ïã È GïH Îï¶ Ü Ú çÏ¢x¢GñÚ }¢éH¢Ü G¢¼ ±¢ÐS¢ Hï

¥¢» ¥¢ñÚ ©S¢ Ü ¢ï S¢H¢}¢ |¢è Ý çÜ ²¢ ¥¢ñÚ È GÚ}¢¢²¢ :

(¥



ÚS¢êH Ü ¢ï §üÁ¢G¢ Îè J (¥Ï¢ê Î¢±êÎ) (ç}¢àÜ ¢¼éH }¢S¢¢Ï¢èãG,

çÜ ¼¢Ï¢éSH¢¼, Ï¢¢Ï¢éH }¢S¢¢çÎ ± }¢±¢Á¢ïG§GSH¢¼, ¥H È GçSHS¢çHS¢, ¥H ãGÎèS¢:747,

ç.1, S¢.156)

²ã¢æ S¢ï }¢¢Hê}¢ Ü Ú HïÝ¢ ¢çã²ï çÜ ÎèÝ }¢ïæ ¥ÎÏ¢ Ü è çÜ S¢ Ü GÎÚ

Á¢GMÚ¼ ãñ ¥¢ñÚ S¢Ú±Úï ¥G¢H}¢ Ýï çÜ GÏH¢ à¢ÚèÈ G Ü è Ï¢ï

¥ÎÏ¢è Ü ÚÝï Ü ï S¢Ï¢Ï¢ }¢¥G È GÚ}¢¢²¢ çÜ ²ïã à¢wGS¢ Ý}¢¢Á¢G Ý ÐÉG¢» J Á¢¢ï

à¢wGS¢ S¢Ú S¢ï Ð¢©æ ¼Ü Ï¢ï ¥ÎÏ¢ ã¢ï, S¢Ú±Úï ¥G¢H}¢ Ü ï

ãGÜ G }¢ïæ x¢éS¼¢¶G ã¢ï, ¥¢§}}¢» ÎèÝ Ü è Ï¢ï ¥ÎÏ¢è Ü Ú¼¢ ã¢ï, ãGÁ¢GÚ¢¼ï }¢à¢¢§¶G

ÐÚ ¼GÚãG ¼GÚãG Ü ï ¼}¢S¶éGÚ Ü Úï, »ïS¢¢ à¢wGS¢ §}¢¢}¢ Ï¢ÝÝï Ü ¢ à¢Ú¥GÝ ãGÜ G

Ú¶¼¢ ãñ ? ãÚçx¢Á¢G Ýãèæ J

ãGÁ¢GÚ¼ï ¥Ï¢ê S¢éHñ}¢¢Ý Î¢Ú¢Ýè È GÚ}¢¢¼ï ãñæ :

(¥



»ï çÏ¢à¢Ú ! çÜ ¼ê Á¢¢Ý¼¢ ãñ çÜ ¥ËH¢ã¼¥G¢H¢ Ýï ¼ïÚï ã}¢ ¥GSÚ¢ïæ ÐÚ ¼éÛ¢ï v²êæ çÚzG¥G¼ Îè ? }¢ñæ Ýï ¥GüG Ü è Üï ²¢

ÚS¢êHËH¢ã ! }¢ñæ Ýï Ýãèæ Á¢¢Ý¢ J ¥¢Ð Ýï È GÚ}¢¢²¢ :

(¥



¥¢ñÚ ²ïã |¢è }¢¢Hê}¢ ã¢ï x¢²¢ çÜ ¼GÚèÜG » ¥ãHéËH¢ã }¢é¼G¢çÏ¢Ü Gï

à¢Úè¥G¼ ãñ ¥¢ñÚ Á¢¢ï H¢ïx¢ à¢Úè¥G¼ Ü ï ÐêÚï ÐêÚï ¼¢Ï¢ïÎ¢Ú ãñæ ±¢ïãè ¥ËH¢ã

Ü ï ¥¢ñçH²¢ ¥¢ñÚ }¢vGÏ¢êH ãñ J ¥¢ñÚ ¼GÚèÜG ¼ §è à¢Úè¥G¼ Ü ¢ Ý¢}¢ ãñ HïçÜ Ý

²¢Î Úãï çÜ ¥¢ñçH²¢» çÜ Ú¢}¢ ± }¢à¢¢§¶Gï §GG¢}¢ Á¢¢ï çÜ ¼¢Ï¢¢ï S¢éÝ¼ Ü ¢

§ç¢Ï¢¢¥G Ü Ú¼ï ï ¼¢ï Ï¢ ¼±Sé¼ïG }¢éÁ¼çãÎ Ü Ú¼ï ï J Ü ¢ï§ü ©Ý }¢ïæ S¢ï Á¢¢ï çÜ

}¢éÁ¼çãÎ Ý ¢, x¢GñÚï }¢éÜ GçËHÎ Ý ãé±¢, éÝ¢ï ÎéÚïü }¢éwG¼¢Ú }¢ïæ çH¶¢ ãñ çÜ

ãGÁ¢GÚ¼ï §Ï¢í¢ãè}¢ ¥Îìã}¢, ãGÁ¢GÚ¼ï à¢È GèÜ G Ï¢Ë¶Gè, }¢¢MÈ G Ü ¶Gèü, ¥Ï¢ê ²Á¢GèÎ

Ï¢éS¼G¢}¢è, ãGÁ¢GÚ¼ï ÈéG Á¢ñGH çÏ¢Ý §G²¢Á¢G, ãGÁ¢GÚ¼ï Î¢±êÎ ¼G¢§ü, ãGÁ¢GÚ¼ï ¥Ï¢ê

ãG¢ç}¢ÎéËHÈG ¢ÈG , ¶GHÈ G çÏ¢Ý ¥Ä²êÏ¢, ãGÁ¢GÚ¼ï ¥GÏÎéËH¢ã §ÏÝï }¢éÏ¢¢ÚÜ , ãGÁ¢GÚ¼ï

±Ü è¥G çÏ¢Ý ¥H Á¢Ú¢üãG ¥¢ñÚ ãGÁ¢GÚ¼ï ¥Ï¢ê Ï¢R ±Ú¢üÜ G ±x¢GñÚãé}¢

Ï¢ãé¼ S¢ï ¥¢ñçH²¢» çÜ Ú¢}¢ ãGÁ¢GÚ¼ï §}¢¢}¢ï ¥¢Á¢G}¢ Ü ï }¢Á¢GãÏ¢

ÐÚ ãé» ãñæ J (ÎéÚïü }¢éwG¼¢Ú, S¢.6) (¥géÚéüH }¢éwG¼¢Ú, ¥H }¢éÜ Gg}¢¢, ç.1, S¢.140)

ã}¢ à¢èÚ¢ æ Á¢ã¢ æ Ï ¢S¼¢ § ü æ ççËH¢ ¥Î

MÏ¢ ¥Á¢ãGèH¢ çS¢¢æ Ï¢ Ü S¢èHÎ §üæ ççËH¢ Ú¢

§wGH¢S¢§wGH¢S¢§wGH¢S¢§wGH¢S¢§wGH¢S¢S¢HÈ G S¢¢çHãGèÝ Ü è ¥G¢Î¼ï }¢éÏ¢¢ÚÜ ¢ }¢ïæ §wGH¢S¢ ¢ J ±¢ïã ãÚ »Ü

¥G}¢H }¢ïæ §wGH¢S¢ Ü ¢ï }¢gï ÝÁ¢GÚ Ú¶¼ï ï ¥¢ñÚ çÚ²¢ Ü ¢ à¢¢»Ï¢¢ |¢è ©Ý Ü ï

çÎH¢ïæ }¢ïæ ÐñÎ¢ Ýãèæ ã¢ï¼¢ ¢ J ±¢ïã Á¢¢Ý¼ï ï çÜ Ü ¢ï§ü ¥G}¢H Ï¢Á¢éÁ¢G §wGH¢S¢

}¢vGÏ¢êH Ýãèæ J ±¢ïã H¢ïx¢¢ïæ }¢ïæ Á¢G¢çãÎ ¥G¢çÏ¢Î Ï¢ÝÝï Ü ï çH²ï Ü ¢ï§ü Ü ¢}¢ Ýãèæ

Ü Ú¼ï ï J ©ãïæ §S¢ Ï¢¢¼ Ü è Üé À ÐÚ±¢ã Ý ã¢ï¼è è çÜ H¢ïx¢ ©ãïæ ¥ÓÀ¢

S¢}¢Û¢ïæx¢ï ²¢ Ï¢éÚ¢ J ©¢ Ü ¢ }¢vGS¢Î }¢ãìGÁ¢G çÚÁ¢G¢» ãGGÜG ã¢ï¼¢ ¢

J S¢¢Úè Îé²¢ §Ý Ü è ÝÁ¢GÚ¢ï }¢ïæ ãï è ±¢ïã Á¢¢Ý¼ï ï çÜ §wGH¢S¢ Ü ï S¢¢

¥G}¢H Ü GHèH |¢è Ü ¢È Gè ã¢ï¼¢ ãñ, }¢x¢Ú §wGH¢S¢ Ü ï ç±¢ Ú¢¼ çÎÝ |¢è

20



§GÏ¢¢Î¼ Ü Ú¼ï Úãï ¼¢ï çÜ S¢è Ü ¢}¢ Ü è Ýãèæ J ÚS¢êHï Ü Úè}¢

Ýï ãGGÁ¢GÚ¼ï }¢é¥G¢Á¢G Ü ¢ï Á¢Ï¢ ²}¢Ý |¢ïÁ¢¢ ¼¢ï È GÚ}¢¢²¢ :

(¥H }¢éS¼ÎÚÜ ¥GHSãGèãG ñÝ, çÜ ¼¢Ï¢ÚüÜ G¢Ü G, ¥H

ãGÎèS¢:7914, ç.5, S¢.435)

çÜ ¥ÐÝï ÎèÝ }¢ïæ §wGH¢S¢ Ü Ú ¼éÛ¢ï ¢ïÇG¢ ¥G}¢H |¢è Ü ¢È Gè ã¢ïx¢¢ J

(ãG¢çÜ }¢) ãGÁ¢GÚ¼ï ¥GHè Ü ¢ ±¢çÜ G¥G¢ Ý¢çGÚèÝ S¢ï }¢wGÈ Gè Ýãèæ

çÜ »Ü HÇG¢§ü }¢ïæ »Ü Ü ¢çÈ GÚ ÐÚ ¥¢Ð Ýï Ü G¢Ï¢ê Ð¢ çH²¢ J §S¢ Ýï ¥¢Ð Ü ï

}¢éæã }¢éÏ¢¢ÚÜ ÐÚ êæÜ çÎ²¢ ¼¢ï ¥¢Ð Ýï ©S¢ï À¢ïÇG çÎ²¢ J ±¢ïã ãGñÚ¢Ý Úã x¢²¢

çÜ ²ïã Ï¢¢¼ v²¢ ãñ ? Ï¢Á¢¢» §S¢ Ü ï çÜ ©ãïæ x¢éGS¢ ¥¢¼¢ ¥¢ñÚ }¢éÛ¢ï Ü GyH

Ü Ú Îï¼ï ©ã¢ïæ Ýï À¢ïÇG çÎ²¢ ãñ J ãGñÚ¢Ý ã¢ï Ü Ú ÐêÀ¼¢ ãñ ¼¢ï ¥¢Ð È GÚ}¢¢¼ï ãñæ

x¢ézG¼ }¢Ý ¼ñx¢G ¥Á¢G Ð» ãGÜ G }¢ñ Á¢GÝ}¢ Ï¢Î» ã GÜ G } ¢ Ý }¢¢}¢ êÚ ¼Ý}¢

à¢ ïÚ ï ã GÜ G } ¢ Ý ïS¼}¢ à¢ ïÚ ï ã±¢ È GïH }¢Ý Ï¢Ú ÎèÝ }¢Ý Ï¢¢à¢éÎ x¢±¢ã

çÜ }¢ñæ Ýï }¢ãGìÁ¢G çÚÁ¢G¢» ãGÜ G Ü ï çH²ï ¼Ë±¢Ú ÐÜ ÇGè ãñ }¢ñæ ¶éGÎ¢ Ü ï

ãéGv}¢ Ü ¢ Ï¢Î¢ ãêæ ¥ÐÝï ÝzGS¢ Ü ï Ï¢ÎHï Ü ï çH²ï }¢¢}¢êÚ Ýãèæ ãêæ J }¢ñæ ¶éGÎ¢ Ü ¢

à¢ïÚ ãêæ ¥ÐÝè wG±¢çãà¢ Ü ¢ à¢ïÚ Ýãèæ ãêæ J êæçÜ }¢ïÚï }¢éæã ÐÚ ¼ê Ýï êÜ ¢ ãñ §S¢

çH²ï ¥Ï¢ §S¢ HÇG¢§ü }¢ïæ ÝzGS¢ Ü ¢ Î¶GH ã¢ï x¢²¢ §wGH¢S¢ Á¢¢¼¢ Úã¢, §S¢

çH²ï }¢ñæ Ýï ¼éÛ¢ï À¢ïÇG çÎ²¢ ãñ çÜ }¢ïÚ¢ Ü ¢}¢ §wGH¢S¢ S¢ï ¶G¢Hè Ý ã¢ï

êæçÜ ÎÚ ¥¢Î}¢ §GËH¼ï ¥ÎÚ çx¢GÁ¢G¢ ¼ñx¢G Ú¢ÎèÎ}¢ çÝã¢æ Ü ÎüÝ S¢Á¢G¢

Á¢Ï¢ §S¢ Á¢æx¢ }¢ïæ »Ü §GËH¼ ÐñÎ¢ ã¢ï x¢§ü Á¢¢ï §wGH¢S¢ Ü ï }¢Ý¢È Gè è

¼¢ï }¢ñæ Ýï ¼Ë±¢Ú Ü ¢ Ú¢ïÜ Ý¢ ãè }¢éÝ¢çÏ¢ S¢}¢Û¢¢ J ±¢ïã Ü ¢çÈ GÚ ãGÁ¢GÚ¼ Ü ¢ ²ïã

Á¢±¢Ï¢ S¢éÝ Ü Ú }¢éS¢Ë}¢¢Ý ã¢ï x¢²¢ J §S¢ ÐÚ }¢¢ñH¢Ý¢ M}¢è È GÚ}¢¢¼ï ãñæ

Ï¢S¢ ¶GÁ¢S¼¢ }¢¢çÄ²¼ Ü ¢æ }¢Îü Ü Îü Ýï Á¢G¶G¢Úï Ï¢Îü }¢Î ¥¢ñÚ¢Ü Gï ±Îü

±¢ïã êÜ Ý¢ ©S¢ Ü ï ãGÜ G }¢ïæ v²¢ }¢éÏ¢¢ÚÜ ã¢ï x¢²¢ çÜ ©S¢ï §SH¢}¢

21



ÝS¢èÏ¢ ã¢ï x¢²¢ J §S¢ ÐÚ }¢¢ñH¢Ý¢ ¼}èH Ï¢²¢Ý È GÚ}¢¢¼ï ãñæ çÜ çS¢ ¼GÚãG

Ü ¢æÅ¢ïæ S¢ï x¢éHï S¢é¶üG Ü ï Ð¢ï çÝÜ H¼ï ãñæ §S¢è ¼GÚãG ©S¢ Ü ï x¢éÝ¢ã S¢ï ©S¢ï §SH¢}¢

ãG¢çH ã¢ï x¢²¢ J

ãGÁ¢GÚ¼ï ±ãÏ¢ çÏ¢Ý }¢éÝÏÏ¢ïã È GÚ}¢¢²¢ Ü Ú¼ï ï :

(¼}Ï¢èãéH }¢éxG¼ÚèüÝ, ¥H Ï¢¢Ï¢éH ¥Ã±H, §wGH¢éãé}¢éËH¢çã ¼¥G¢H¢, S¢.23)

Á¢¢ï à¢wGS¢ ¥¢ç¶GÚ¼ Ü ï ¥G}¢H Ü ï S¢¢ Îé²¢ ¼GHÏ¢ Ü Úï,¶éGÎ¢

¼¥G¢H¢ ©S¢ Ü ï çÎH Ü ¢ï ©ËÅ¢ Ü Ú Îï¼¢ ãñ ¥¢ñÚ ©S¢ Ü ¢ Ý¢}¢ Î¢ïÁ¢Gç¶G²¢ïæ Ü ï

ÎzG¼Ú }¢ïæ çH¶ Îï¼¢ ãñ J ãGÁ¢GÚ¼ï ±ãÏ¢ çÏ¢Ý }¢éÝÏÏ¢ïã Ü ¢ ²ï

Ü ñ¢H §S¢ ¥¢²¼ S¢ï }¢¢¶GêÁ¢G ãñ Á¢¢ï ãGÜ G ¼¥G¢H¢ Ýï È GÚ}¢¢²¢ :

çÜ Á¢¢ï à¢wGS¢ (¥ÐÝï ¥¢}¢¢Hï S¢¢HïãG

}¢ïæ) Îé²¢ ¢ãï ã}¢ Îé²¢ S¢ï §¼Ý¢ ç¼Ý¢

çÜ ©S¢ Ü ¢ }¢éÜ GÚüÚ ãñ Îï Îï¼ï ãñæ ¥¢ñÚ ¥¢ç¶GÚ¼

}¢ïæ ©S¢ Ü ï çH²ï Ü ¢ï§ü çãGS¢ Ýãèæ J

(Ð¢.25, ¥àà¢êÚ¢:20)

»Ü Ï¢éÁ¢Géx¢ü S¢ï }¢ÜêG H ãñ çÜ ±¢ïã ²ã¢æ ¼Ü §wGH¢S¢

Ü è Ü ¢ïçà¢à¢ Ü Ú¼ï ï çÜ ã}¢ïà¢¢ Á¢}¢¢¥G¼ Ü è S¢È Gï ¥Ã±H }¢ïæ à¢¢ç}¢H ã¢ï¼ï,

»Ü çÎÝ §ç¢È G¢Ü GÝ ¥¢ç¶GÚè S¢È G }¢ïæ ¶ÇGï ãé» ¥¢ñÚ çÎH }¢ïæ ¶G²¢H ¥¢²¢

çÜ ¥¢Á¢ H¢ïx¢ }¢éÛ¢ï ¥¢ç¶GÚè S¢È G }¢ïæ Îï¶ Ü Ú v²¢ Ü ãïæx¢ï J §S¢ ¶G²¢H Ü ï

S¢Ï¢Ï¢ H¢ïx¢¢ïæ S¢ï à¢



ÐãHè S¢È G }¢ïæ ÐÉGè ãñæ §S¢ }¢ïæ H¢ïx¢¢ïæ Ü ï çH²ï Ýé}¢¢§à¢ }¢vGS¢êÎ è J ¼¢ï ¼èS¢

S¢¢H Ü è Ý}¢¢Á¢Gïæ Ü GÁ¢G¢ Ü èæ J

(Ü èç}¢²¢» S¢¥G¢Î¼, LvÝ ã¢L}¢, ¥SH Ðé}¢, ç.2, S¢.876)

ãGÁ¢GÚ¼ï }¢¢MÈ G Ü ¶Gèü È GÚ}¢¢²¢ Ü Ú¼ï ï :

»ï ÝzGS¢ ! §wGH¢S¢ Ü Ú ! ¼¢çÜ ¼ê ¶H¢S¢è Ð¢» J ¥¢Ð

Ýï ²ïã |¢è È GÚ}¢¢²¢ :

}¢éçwGHS¢ ±¢ïã ãñ Á¢¢ï ¥ÐÝè ÝïçÜ ²¢ïæ Ü ¢ï |¢è »ïS¢ï ãè ÀéÐ¢» Á¢ñS¢ï çÜ ¥ÐÝè

Ï¢éÚ¢§²¢ïæ Ü ¢ï ÀéÐ¢¼¢ ãñ J

ãGÁ¢GÚ¼ï S¢éçÈ G²¢Ý S¢¢ñÚè È GÚ}¢¢¼ï ãñæ çÜ }¢éÛ¢ï }¢ïÚè

±¢çHÎ¢ Ýï È GÚ}¢¢²¢ :

(¼}Ï¢èãéH }¢éxG¼ÚèüÝ, ¥H Ï¢¢Ï¢éH ¥Ã±H, §wGH¢S¢éãé}¢éËH¢ã ¼¥G¢H¢, S¢.23)

»ï }¢ïÚï Ï¢ïïÅï ! §GË}¢ ÐÚ ¥x¢Ú ¥G}¢H Ü è çÝÄ²¼ ã¢ï ¼¢ï ÐÉG¢ï ±ÚÝ¢

±¢ïã §GË}¢ çÜ G²¢}¢¼ Ü ï çÎÝ ¼é}¢ ÐÚ ±Ï¢¢H ã¢ïx¢¢ J

ãGÁ¢GÚ¼ï ãGS¢Ý Ï¢S¢Úè ã}¢ïà¢¢ ¥ÐÝï ÝzGS¢ Ü ¢ï }¢é¶G¢ç¼GÏ¢

Ü Ú Ü ï È GÚ}¢¢²¢ Ü Ú¼ï ï :

»ï ÝzGS¢ ! ¼ê Ï¢¢¼ïæ ¼¢ï »ïS¢è Ü Ú¼¢ ãñ Á¢ñS¢ï Ï¢ÇG¢ ãè Ü ¢ï§ü S¢¢HïãG,

¥G¢çÏ¢Î, Á¢G¢çãÎ ãñ HïçÜ Ý ¼ïÚï Ü ¢}¢ çÚ²¢Ü ¢Ú¢ïæ, È G¢çÜ G¢ïæ, }¢éÝ¢çÈ GÜ G¢ïæ Ü ï ãñæ J

¶GéÎ¢ Ü è Ü GS¢}¢ ! }¢éçwGHS¢ H¢ïx¢¢ïæ Ü è ²ïã çÈ G¢¼ Ýãèæ çÜ §Ý }¢ïæ Ï¢¢¼ïæ ã¢ïæ ¥¢ñÚ

¥G}¢H Ý ã¢ï J ¶G²¢H È GÚ}¢¢§²ï, §}¢¢}¢ ãGS¢Ý Ï¢S¢Úè ±¢ïã

à¢wGS¢ ãñæ çã¢ïæ Ýï ©}}¢éH }¢é¥ç}¢ÝèÝ ©}}¢ï S¢H}¢¢ Ü ¢ Îê{

23



çÐ²¢ J ãGÁ¢GÚ¼ï ¥GHè S¢ï ç¶GÜ üGï ç¶GH¢È G¼ ÐãÝ¢ J ççËH»

ççà¼²¢ Ü G¢çÎçÚÄ²¢ ¥¢ñÚ S¢¢ïãÚ±



²¢Ýè ãæS¢ ÐÇG¼ï ¥¢ñÚ ÇÚ¼ï çÜ Ú¢ïÝï }¢ïæ çÚ²¢ Ý ã¢ï Á¢¢» J ¥¢Á¢ ã}¢

wG±¢ã }¢wG±¢ã ±¢Á¢G }¢ïæ ¼Ü GÚèÚ }¢ïæ Ú¢ïÝè S¢êÚ¼ Ï¢Ý¢¼ï ãñæ çÜ H¢ïx¢ S¢}¢Û¢ïæ çÜ ²ïã

ãGÁ¢GÚ¼ Ï¢ÇGï Ý}¢ü çÎH ¥¢ñÚ ¶éGÎ¢ ¶G¢ñÈ G ãñæ J

²ïã Ï¢èæ ¼È G¢±¼ Ú¢ã ¥Á¢G Üé Á¢¢S¼ ¼¢ Ï¢ Üé Á¢¢

¥¢ñÚ ¥GÏÎéËH¢ã ¥¼G¢Ü è È GÚ}¢¢¼ï ãñæ çÜ çÜ G²¢}¢¼

Ü ï çÎÝ çÚ²¢Ü ¢Ú Ü ¢ï ãéGv}¢ ã¢ïx¢¢ çÜ çS¢ à¢wGS¢ Ü ï çÎ¶¢Ýï Ü ï çH²ï ¼ê Ýï

¥G}¢H çÜ ²¢ ©S¢ Ü ¢ ¥Á¢í ©S¢è S¢ï }¢¢æx¢ J

(¼}Ï¢èãéH }¢éxG¼ÚèüÝ, ¥H Ï¢¢Ï¢éH ¥Ã±H, §wGH¢S¢éãé}¢éËH¢ãé ¼¥G¢H¢, S¢.24)

ãGÁ¢GÚ¼ï ãGS¢Ý Ï¢S¢Úè È GÚ}¢¢¼ï ãñæ :


çÜ Á¢¢ï à¢wGS¢ }¢Á¢¢çHS¢ }¢ïæ ¥ÐÝï ÝzGS¢ Ü è }¢Á¢G}}¢¼ Ü Úï ¼¢ï ©S¢ Ýï

x¢¢ï²¢ }¢ÎìãG Ü è ¥¢ñÚ ²ïã çÚ²¢ Ü è ¥GH¢}¢¼ S¢ï ãñ J ²ã¢æ S¢ï ©Ý ±¢§GÁ¢G¢ïæ ¥¢ñÚ

HïvÚÚ¢ïæ Ü ¢ï §GÏ¢í¼ ãG¢çH Ü ÚÝ¢ ¢çã²ï Á¢¢ï SÅïÁ¢ ÐÚ ¶ÇGï ã¢ï¼ï ¥ÐÝè

}¢Á¢G}}¢¼ Ü Ú¼ï ãñæ çÜ §Ý ãGÁ¢GÚ¢¼ Ü ï S¢¢}¢Ýï v²¢ Á¢éÚì¥¼ Ú¶¼¢ ãæé çÜ Ï¢¢ïHé, }¢ñæ

§Ý Ü ï S¢¢}¢Ýï ãï ãéæ, ²ïã ãéæé, ±¢ïã ãéæ J ²ïã }¢Á¢G}}¢¼ Ýãèæ Ï¢çËÜ ãGÜ GèÜ G¼ }¢ïæ

¥ÐÝè ¼¢ÚèÈ G Ü ÚÝ¢ ãñ J Ï¢éÁ¢Géx¢¢üÝï ÎèÝ §S¢ Ü ¢ï |¢è çÚ²¢ ÐÚ }¢ãG}¢êH È GÚ}¢¢¼ï

ï J

ãGÁ¢GÚ¼ï §Ï¢í¢ãè}¢ çÏ¢Ý ¥Îìã}¢ È GÚ}¢¢¼ï ãñæ çÜ çÜ S¢è

|¢¢§ü Ü ¢ï ©S¢ Ü ï ÝzGHè Ú¢ïÁ¢G¢ïæ Ü ï }¢é-¼¥GçËHÜ Ý ÐêÀ¢ï çÜ ¼ïÚ¢ Ú¢ïÁ¢G¢ ãñ ²¢

Ýãè Ü ²éæ çÜ ¥x¢Ú ©S¢ Ýï Ü ã¢ çÜ }¢ïæ Ú¢ïÁ¢GÎ¢Ú ãéæ ¼¢ï ©S¢ Ü ¢ çÎH ¶éGà¢ ã¢ïx¢¢

¥¢ñÚ ±¢ïã ¶G²¢H Ü Úïx¢¢ çÜ }¢ïÚè §GÏ¢¢Î¼ Ü ¢ §S¢ Ü ¢ï Ð¼¢ Hx¢ x¢²¢ ãñ J ¥x¢Ú

±¢ïã Ï¢¢ïH¢ çÜ }¢ïÚ¢ Ú¢ïÁ¢G¢ Ýãèæ ¼¢ï ±¢ïã x¢G}¢Ý¢Ü ã¢ïx¢¢ ¥¢ñÚ ©S¢ï à¢}¢ü ¥¢»x¢è çÜ

25



}¢ïÚ¢ Ú¢ïÁ¢G¢ Ýãèæ ¥¢ñÚ ©S¢ à¢wGS¢ Ü ¢ï }¢ïÚè çÝSÏ¢¼ Á¢¢ï ãéGSÝï Á¢GÝ ãñ Á¢¢¼¢ Úãïx¢¢ J

²ïã ¶éGà¢è ¥¢ñÚ x¢G}¢è Î¢ïÝ¢ïæ ãè ¥GH¢}¢¢¼ï çÚ²¢ S¢ï ãñæ ¥¢ñÚ §S¢ }¢ïæ §S¢ }¢SªH Ü ¢ï

È GÁ¢GèãG¼ ãñ çÜ çÈ üG ¼é}ã¢Úï ÐêÀÝï Ü ï S¢Ï¢Ï¢ ±¢ïã çÚ²¢ }¢ïæ }¢éÏ¼H¢ ãé±¢ J


ãGÁ¢GÚ¼ï ¥GÏÎéËH¢ã çÏ¢Ý }¢éÏ¢¢ÚÜ È GÚ}¢¢¼ï ãñæ çÜ

»Ü à¢wGS¢ Ü ¢Ï¢ï Ü ¢ ¼G±¢È G Ü Ú¼¢ ãñ ¥¢ñÚ ±¢ïã ¶éGÚ¢S¢¢Ý Ü ï H¢ïx¢¢ïæ Ü ï çH²ï

çÚ²¢ Ü Ú¼¢ ãñ H¢ïx¢¢ïæ Ýï ¥¢Ð S¢ï ÐêÀ¢ çÜ ²ïã Ü ñS¢ï ã¢ï S¢Ü ¼¢ ãñ ?

¼¢ï ¥¢Ð Ýï È GÚ}¢¢²¢ çÜ ±¢ïã ¼G±¢È G Ü ÚÝï ±¢H¢ §S¢ Ï¢¢¼ Ü è }¢ãGÏÏ¢¼ Ú¶¼¢

ãñ çÜ ¥ãHï ¶éGÚ¢S¢¢Ý }¢éÛ¢ï Îï¶ïæ ¥¢ñÚ ²ïã ¶G²¢H Ü Úïæ çÜ ²ïã à¢wGS¢ }¢vÜ ¢

à¢ÚèÈ G Ü ¢ }¢éÁ¢¢±Ú ãñ ¥¢ñÚ ãÚ ±vG¼ ¼G±¢È G ± S¢¥Gì² }¢ïæ Úã¼¢ ãñ Ï¢ÇG¢ ¥ÓÀ¢

ãñ J Á¢Ï¢ ©S¢ Ýï ²ïã ¶G²¢H çÜ ²¢ ¼¢ï ©S¢ ¼G±¢È G }¢ïæ §wGH¢S¢ Á¢¢¼¢ Úã¢ J

(¼}Ï¢èãéH }¢éxG¼ÚèüÝ, ¥H Ï¢¢Ï¢éH ¥Ã±H, §wGH¢S¢¼éãé}¢éËH¢ãé ¼¥G¢H¢, S¢.25)

ãGÁ¢GÚ¼ï ÈéG Á¢GñH çÏ¢Ý §G²¢Á¢G È GÚ}¢¢¼ï ãñæ :

(¼}Ï¢èãéH }¢éxG¼ÚèüÝ, ¥H Ï¢¢Ï¢éH ¥Ã±H, §wGH¢S¢¼éãé}¢éËH¢ãé ¼¥G¢H¢, S¢.25)

çÜ ã}¢ Ýï »ïS¢ï H¢ïx¢¢ïæ Ü ¢ï Ð¢²¢ çÜ ±¢ïã ¥G}¢H¢ïæ }¢ïæ çÚ²¢ Ü Ú¼ï ï

²¢Ýè ¥G}¢H Ü Ú¼ï ï ¥¢ñÚ §S¢ }¢ïæ çÚ²¢ ã¢ï¼¢ ¢ HïçÜ Ý ¥¢Á¢ »ïS¢è ãG¢H¼ ã¢ï

x¢§ü çÜ H¢ïx¢ çÚ²¢ Ü Ú¼ï ãñæ HïçÜ Ý ¥G}¢H Ýãèæ Ü Ú¼ï ²¢Ýè Ü Ú¼ï Üé À Ýãèæ

}¢ãGìÁ¢G çÚ²¢ ãè çÚ²¢ ãñ J ãGÁ¢GÚ¼ï §Ï¢í¢ãè}¢ çÏ¢Ý ¥Îìã}¢

È GÚ}¢¢²¢ Ü Ú¼ï ï : Á¢¢ï à¢wGS¢ §S¢ ¥}¢í Ü è }¢ãGÏÏ¢¼ Ú¶ï çÜ H¢ïx¢ }¢ïÚ¢ çGR ï

¶ñGÚ Ü Úïæ ©S¢ Ýï Ý §wGH¢S¢ çÜ ²¢ Ý ¼vG±¢ J


26



ãGÁ¢GÚ¼ï §GÜ Ú}¢¢ È GÚ}¢¢¼ï ãñæ çÜ çÝÄ²¼ï S¢¢HïãG Ï¢

Ü S¢Ú¼ çÜ ²¢ Ü Ú¢ï çÜ çÝÄ²¼ï S¢¢HïãG }¢ïæ çÚ²¢ Ü è x¢é¢§à¢ Ýãèæ J


ãGÁ¢GÚ¼ï ¥Ï¢ê Î¢±êÎ ç¼G²¢HS¢è È GÚ}¢¢²¢ Ü Ú¼ï ï

çÜ ¥G¢çH}¢ Ü ¢ï H¢çG}¢ ãñ çÜ Á¢Ï¢ Ü ¢ï§ü çÜ ¼¢Ï¢ çH¶ï ©S¢ Ü è çÝÄ²¼ }¢ïæ

ÎèÝ Ü è ÝéSÚ¼ Ü ¢ §Ú¢Î¢ ã¢ï,²ïã §Ú¢Î¢ Ý ã¢ï çÜ ©G}Î¢ ¼¢HèÈ G Ü ï S¢Ï¢Ï¢ H¢ïx¢

}¢éÛ¢ï ¥ÓÀ¢ S¢}¢Û¢ïæ J ¥x¢Ú ²ïã §Ú¢Î¢ Ü Úïx¢¢ ¼¢ï §wGH¢S¢ Á¢¢¼¢ Úãïx¢¢ J

(¼}Ï¢èãéH }¢éxG¼ÚèüÝ, ¥H Ï¢¢Ï¢éH ¥Ã±H, §wGH¢S¢ãé}¢éËH¢ãé ¼¥G¢H¢, S¢.26)

¥}¢èLH }¢é¥ç}¢ÝèÝ ãGÁ¢GÚ¼ï ¥GçHÄ²éH }¢é¼üÁ¢G¢

È GÚ}¢¢¼ï ãñæ çÜ çÚ²¢Ü ¢Ú Ü è ¼èÝ ¥GH¢}¢¼ïæ ãñæ Á¢Ï¢ ¥Ü ïH¢ ã¢ï ¼¢ï §GÏ¢¢Î¼ }¢ïæ

S¢éS¼è Ü Úï ¥¢ñÚ Ý±¢çÈ GH Ï¢ñÆ Ü Ú ÐÉGï ¥¢ñÚ Á¢Ï¢ H¢ïx¢¢ïæ }¢ïæ ã¢ï ¼¢ï S¢éS¼è Ý Ü Úï

Ï¢çËÜ ¥G}¢H çG²¢Î¢ Ü Úï ¥¢ñÚ Á¢Ï¢ H¢ïx¢ ©S¢ Ü è }¢ÎìãG Ü Úïæ ¼¢ï §GÏ¢¢Î¼

çG²¢Î¢ Ü Úï, ¥x¢Ú H¢ïx¢ }¢Á¢G}}¢¼ Ü Úïæ ¼¢ï À¢ïÇG Îï J


ãGÁ¢GÚ¼ï S¢éçÈ G²¢Ý S¢¢ñÚè È GÚ}¢¢¼ï ãñæ çÜ Á¢¢ï ¥G}¢H

}¢ñæ Ýï Á¢G¢çãÚ Ü Ú çÎ²¢ ãñ }¢ñæ ©S¢ Ü ¢ï à¢é}¢¢Ú }¢ïæ Ýãèæ H¢¼¢ ²¢Ýè §S¢ Ü ¢ï

Ü ¢H¥GÎ}¢ S¢}¢Û¢¼¢ ãêæ Ü ²éæçÜ H¢ïx¢¢ïæ Ü ï S¢¢}¢Ýï §wGH¢S¢ ãG¢çH ã¢ïÝ¢ }¢éçàÜ H

ãñ J (¼}Ï¢èãéH }¢éxG¼ÚèüÝ, ¥H Ï¢¢Ï¢éH ¥Ã±H, §wGH¢S¢¼éãé}¢éËH¢ãé ¼¥G¢H¢, S¢.27)

ãGÁ¢GÚ¼ï §Ï¢í¢ãè}¢ ¼ñ}¢è »ïS¢¢ çHÏ¢¢S¢ ÐãÝ¼ï ï çÜ

©Ý Ü ï ¥ãGÏ¢¢Ï¢ Ü ï ç±¢ Ü ¢ï§ü ©Ý Ü ¢ï Ðã¢Ý Ýãèæ S¢Ü ¼¢ ¢ çÜ ²ïã

¥G¢çH}¢ ãñæ ¥¢ñÚ È GÚ}¢¢²¢ Ü Ú¼ï ï çÜ }¢éçwGHS¢ ±¢ïã ãñ Á¢¢ñ ¥ÐÝè ÝïçÜ ²¢ïæ Ü ¢ï

»ïS¢¢ ÀéÐ¢» Á¢ñS¢ï Ï¢éÚ¢§²¢ïæ Ü ¢ï ÀéÐ¢¼¢ ãñ J


27



ãGÁ¢GÚ¼ï §}¢¢}¢ ãGS¢Ý Ï¢S¢Úè Ýï ãGÁ¢GÚ¼ï ¼G¢ªS¢

Ü ¢ï Îï¶¢ çÜ ±¢ïã ãGÚ}¢ à¢ÚèÈ G }¢ïæ »Ü Ï¢ãé¼ Ï¢ÇGï ãGËÜ G» Îü

}¢ïæ ãGÎèS¢ Ü ¢ §}H¢ È GÚ}¢¢ Úãï ï J ãGGÁ¢GÚ¼ï ãGS¢Ý Ï¢S¢Úè Ýï

Ü GÚèÏ¢ ã¢ï Ü Ú ©Ý Ü ï Ü ¢Ý }¢ïæ Ü ã¢ çÜ ¥x¢Ú ¼ïÚ¢ ÝzGS¢ ¼éÛ¢ï ©GÁ¢Ï¢ }¢ïæ Ç¢Hï

²¢Ýè ¥x¢Ú ÝzGS¢ Ü ¢ï ²ïã Ï¢¢¼ ÐS¢ÎèÎ¢ }¢¢Hê}¢ ã¢ï¼è ãñ ¼¢ï §S¢ }¢Á¢çHS¢ S¢ï

©Æ ¶ÇG¢ ã¢ï ©S¢è ±vG¼ ãGÁ¢GÚ¼ï ¼G¢ªS¢ ©Æ ¶ÇGï ãé» J

(¼}Ï¢èãéH }¢éxG¼ÚèüÝ, ¥H Ï¢¢Ï¢éH ¥Ã±H, §wGHS¢¼éãé}¢éËH¢ãé ¼¥G¢H¢, S¢.27)

ãGÁ¢GÚ¼ï §Ï¢í¢ãè}¢ çÏ¢Ý ¥Îìã}¢ ãGÁ¢GÚ¼ï çÏ¢àÚ ãG¢È Gè

Ü ï ãGËÜ Gï }¢ïæ ¼àÚèÈ G Hï x¢» ¼¢ï ¥¢Ð Ü ï ãGËÜ G» Îü Ü ¢ï Îï¶

Ü Ú È GÚ}¢¢Ýï Hx¢ï : ¥x¢Ú ²ïã ãGËÜ G¢ çÜ S¢è S¢ãG¢Ï¢è Ü ¢ ã¢ï¼¢ ¼¢ï }¢ñæ ¥ÐÝï ÝzGS¢

ÐÚ ©GÁ¢Ï¢ S¢ï Ï¢ï ¶G¢ñÈ G Ý ã¢ï¼¢ J

(¼}Ï¢¢ãéH }¢éxG¼ÚèüÝ, ¥H Ï¢¢Ï¢éH ¥Ã±H, §wGH¢S¢ãé}¢éËH¢ãé ¼¥G¢H¢, S¢.27)

ãGÁ¢GÚ¼ï S¢éçÈ G²¢Ý S¢¢ñÚè Á¢Ï¢ ãGÎèS¢ Ü è §}H¢ Ü ï

çH²ï ¥Ü ïHï Ï¢ñÆ¼ï ¼¢ï çÝã¢²¼ ¶G¢§È G ¥¢ñÚ }¢ÚªGÏ¢ Ï¢ñÆ¼ï J ¥x¢Ú §Ý Ü ï

ªÐÚ S¢ï Ï¢¢ÎH x¢éÁ¢GÚ¼¢ ¼¢ï ¶G¢}¢¢ïà¢ ã¢ï Á¢¢¼ï ¥¢ñÚ È GÚ}¢¢¼ï çÜ }¢ñæ ÇÚ¼¢ ãêæ çÜ

§S¢ Ï¢¢ÎH }¢ïæ ÐyÚ Ý ã¢ïæ Á¢¢ï ã}¢ ÐÚ Ï¢ÚS¢¢» Á¢¢»æ J

(¼}Ï¢¢ãéH }¢éxG¼ÚèüÝ, ¥H Ï¢¢Ï¢éH ¥Ã±H, §wGH¢S¢ãé}¢éËH¢ãé ¼¥G¢H¢, S¢.27)

»Ü à¢wGS¢ ãGÁ¢GÚ¼ï ¥¥Gì}¢à¢ Ü ï ãGËÜ Gï }¢ïæ ãæS¢¢ ¼¢ï

¥¢Ð Ýï ©S¢ Ü ¢ï çÛ¢ÇGÜ ¢ ¥¢ñÚ ©Æ¢ çÎ²¢ ¥¢ñÚ È GÚ}¢¢²¢ çÜ ¼ê §GË}¢ ¼GHÏ¢

Ü Ú¼¢ ãé±¢ ãæS¢¼¢ ãñ çS¢ §GË}¢ Ü è ¼GHÏ¢ Ü ï çH²ï ¥ËH¢ã ¼¥G¢H¢ Ýï ¼éÛ¢ï

}¢éÜ ËHÈ G È GÚ}¢¢²¢ J çÈ Ú ¥¢Ð Ýï Î¢ï }¢¢ã ¼Ü ©S¢ Ü ï S¢¢ ÜH¢}¢ Ý çÜ ²¢ J


28



ãGÁ¢GÚ¼ï S¢éçÈ G²¢Ý çÏ¢Ý »ïGÝ¢ Ü ¢ï Ü ã¢ x¢²¢ çÜ ¥¢Ð

v²êæ ã}¢¢Úï S¢¢ Ï¢ñÆ Ü Ú ãGÎèS¢ïæ Ï¢²¢Ý Ýãèæ Ü Ú¼ï J È GÚ}¢¢²¢ : ¶éGÎ¢ Ü è Ü GS¢}¢ !

}¢ñæ ¼é}¢ Ü ¢ï §S¢ Ï¢¢¼ Ü ¢ ¥ãH Ýãèæ S¢}¢Û¢¼¢ çÜ ¼é}ãïæ ãGÎèS¢ïæ Ï¢²¢Ý Ü Mæ ¥¢ñÚ

¥ÐÝï ÝzGS¢ Ü ¢ï |¢è ¥ãH Ýãèæ S¢}¢Û¢¼¢ çÜ ¼é}¢ }¢ïÚï Á¢ñS¢ï à¢wGS¢ S¢ï ãGÎèS¢ïæ S¢éÝ¢ï J


ãGÁ¢GÚ¼ï §ÏÝï ¥GÏÏ¢¢S¢ Á¢Ï¢ ÜéG Ú¥¢Ý Ü è ¼zGS¢èÚ

Ü ÚÝï S¢ï È G¢çÚx¢G ã¢ï¼ï ¼¢ï È GÚ}¢¢²¢ Ü Ú¼ï çÜ §S¢ }¢Á¢çHS¢ Ü ¢ï §çS¼xGÈ G¢Ú Ü ï

S¢¢ ¶Gy}¢ Ü Ú¢ï J


²¢Ýè }¢Á¢çHS¢ Ü ï ¶Gy}¢ ÐÚ Ï¢ãé¼ §çS¼xGÈ G¢Ú Ü Ú¼ï J ãGÁ¢GÚ¼ï ÈéG Á¢GñH çÏ¢Ý

§G²¢Á¢G È GÚ}¢¢²¢ Ü Ú¼ï ï :


çÜ H¢ïx¢¢ïæ Ü ï ±¢ç¼Gï ¥G}¢H Ü ÚÝ¢ çÚ²¢ ãñ ¥¢ñÚ H¢ïx¢¢ïæ Ü ï çH²ï

¥G}¢H À¢ïÇG ÎïÝ¢ çà¢Ü ü ãñ J ¥¢ñÚ §wGH¢S¢ ²ïã ãñ çÜ §Ý Î¢ïÝ¢ïæ S¢ï ¥ËH¢ã

¼¥G¢H¢ }¢ãGÈêG Á¢G Ú¶ï J Ý H¢ïx¢¢ïæ Ü ï çÎ¶¢Ýï Ü ï çH²ï ¥G}¢H Ü Úï Ý H¢ïx¢¢ïæ Ü ï

ã¢ïÝï Ü ï S¢Ï¢Ï¢ À¢ïÇGïæ J ãGÁ¢GÚ¼ï §}¢¢}¢ à¢¥GìÚ¢Ýè È GÚ}¢¢¼ï ãñæ çÜ

¼Ü ïü ¥G}¢H Ï¢Ú¢» }¢Îü }¢¢Ý ²ïã ãñ çÜ Á¢ã¢æ H¢ïx¢ ¼¢ÚèÈ G Ü ÚÝï ±¢Hï ã¢ïæ ±ã¢æ

¼¢ï ¥G}¢H Ü Úï ¥¢ñÚ Á¢ã¢æ Ý ã¢ïæ À¢ïÇG Îï J


ãGÁ¢GÚ¼ï §üGS¢¢ ¥ÐÝï ãG±¢çÚ²¢ïæ Ü ¢ï È GÚ}¢¢²¢ Ü Ú¼ï ï : Á¢Ï¢

¼é}¢ Ú¢ïÁ¢Gï Ú¶¢ï ¼¢ï S¢Ú ¥¢ñÚ Î¢ÉGè Ü ¢ï ¼ïH Hx¢¢¥¢ï ¥¢ñÚ ¥ÐÝè ãG¢H¼ »ïS¢è

29



Ú¶¢ï çÜ Ü ¢ï§ü }¢¢Hê}¢ Ý Ü Ú S¢Ü ï çÜ ²ïã Ú¢ïÁ¢G¢Î¢Ú ãñ J


ãGÁ¢GÚ¼ï §GÜ Ú}¢¢ È GÚ}¢¢²¢ Ü Ú¼ï ï çÜ }¢ñæ Ýï Ü ¢ï§ü

à¢wGS¢ © à¢wGS¢ S¢ï çG²¢Î¢ Ï¢ï ¥GvGH Ýãèæ Îï¶¢ Á¢¢ï ¥ÐÝï ÝzGS¢ Ü è Ï¢éÚ¢§ü

Ü ¢ï Á¢¢Ý¼¢ ãñ çÈ Ú ±¢ïã ¢ã¼¢ ãñ çÜ H¢ïx¢ }¢éÛ¢ï ¥G¢çH}¢ ± S¢¢HïãG S¢}¢Û¢ï J ©S¢

Ü è ç}¢S¢¢H »ïS¢è ãñ çÜ Ü ¢ï§ü à¢wGS¢ Ü ¢æÅï Ï¢¢ï¼¢ ãñ ¥¢ñÚ ¢ã¼¢ ãñ çÜ §S¢ }¢ïæ

¶Á¢êÚ¢ïæ Ü ¢ È H Hx¢ï J (¼}Ï¢èãéH }¢éxG¼ÚèüÝ, ¥H Ï¢¢Ï¢éH ¥Ã±H, §wGH¢S¢ãé}¢éËH¢ãé

¼¥G¢H¢, S¢.32, }¢éË¼Ü G¼GÝ)

ãGÁ¢GÚ¼ï ¥Ï¢é ©}¢¢}¢¢ Ýï »Ü à¢w Ü ¢ï Îï¶¢ Ü ï ±¢ïã

ÁÎï }¢ï Ú¢ï Úã¢ ãñ È Ú}¢¢²¢

(¼}Ï¢èãéH }¢éxG¼ÚèüÝ, ¥H Ï¢¢Ï¢éH ¥Ã±H, §wGH¢S¢ãé}¢éËH¢ãé ¼¥G¢H¢, S¢.32, }¢éË¼Ü G¼GÝ)

²¢Ýè ²ïã ¥ÓÀ¢ Ü ¢}¢ ãñ ¥x¢Ú Í¢Ú }¢ïæ ã¢ï¼¢ Á¢ã¢æ H¢ïx¢ Ý Îï¶¼ï J

çãGÜ ¢²¼ãGÁ¢GÚ¼ï §}¢¢}¢ x¢GÁ¢G¢Hè »ãìG²¢©H ©GHê}¢ }¢ïæ ÝvGH

Ü Ú¼ï ãñæ çÜ »Ü ¥G¢çÏ¢Î Ü ¢ï Á¢¢ï çÜ ¥GÚS¢» ÎÚ¢Á¢G S¢ï §GÏ¢¢Î¼ï §H¢ãè }¢ïæ

}¢àx¢êGH ¢ H¢ïx¢¢ïæ Ýï Ü ã¢ çÜ ²ã¢æ »Ü Ü G¢ñ}¢ ãñ Á¢¢ï »Ü ÎÚwG¼ Ü è ÐÚçS¼à¢

Ü Ú¼è ãñ J ¥G¢çÏ¢Î S¢éÝ Ü Ú x¢GÁ¢GÏ¢ }¢ïæ ¥¢²¢ ¥¢ñÚ ©S¢ ÎÚwG¼ Ü ï Ü ¢ÅÝï ÐÚ

¼ñ²¢Ú ã¢ï x¢²¢ J ©S¢ Ü ¢ï §ÏHèS¢ »Ü à¢ñ¶G Ü è S¢êÚ¼ }¢ïæ ç}¢H¢ ¥¢ñÚ ÐêÀ¢ çÜ

Ü ã¢æ Á¢¢¼¢ ãñ ? ¥G¢çÏ¢Î Ýï Ü ã¢ çÜ }¢ñæ ©S¢ ÎÚwG¼ Ü ¢ï Ü ¢ÅÝï Á¢¢¼¢ ãêæ çS¢ Ü è

H¢ïx¢ ÐÚçS¼à¢ Ü Ú¼ï ãñæ J ±¢ïã Ü ãÝï Hx¢¢ çÜ ¼é È GÜ GèÚ ¥¢Î}¢è ãñ ¼éÛ¢ï »ïS¢è

v²¢ Á¢GMÚ¼ Ðïà¢ ¥¢ x¢§ü çÜ ¼ê Ýï ¥ÐÝè §GÏ¢¢Î¼ ¥¢ñÚ çGR ± çÈ GR Ü ¢ï

À¢ïÇG¢ ¥¢ñÚ ©S¢ Ü ¢}¢ }¢ïæ Hx¢ ÐÇG¢ J ¥G¢çÏ¢Î Ï¢¢ïH¢ çÜ ²ïã |¢è }¢ïÚè §GÏ¢¢Î¼ ãñ J

30



§ÏHèS¢ Ýï Ü ã¢ çÜ }¢ñæ ¼éÛ¢ï ãÚçx¢Á¢G ÎÚwG¼ Ü ¢ÅÝï Ýãèæ Îêæx¢¢ J §S¢ ÐÚ Î¢ïÝ¢ïæ }¢ïæ

HÇG¢§ü à¢éM¥G ã¢ï x¢§ü J ¥G¢çÏ¢Î Ýï à¢ñ¼G¢Ý Ü ¢ï Ýèï Ç¢H çH²¢ ¥¢ñÚ S¢èÝï ÐÚ

Ï¢ñÆ x¢²¢ J §ÏHèS¢ Ýï Ü ã¢ çÜ }¢éÛ¢ï À¢ïÇG Îï }¢ñæ ¼ïÚï S¢¢ »Ü Ï¢¢¼ Ü ÚÝ¢

¢ã¼¢ ãê J ±¢ïã ãÅ x¢²¢ ¼¢ï à¢ñ¼G¢Ý Ýï Ü ã¢ : ¥ËH¢ã ¼¥G¢H¢ Ýï ¼é}¢ ÐÚ §S¢

ÎÚwG¼ Ü ¢ Ü ¢ÅÝ¢ È GüG Ýãèæ çÜ ²¢ ¥¢ñÚ ¼ê ¶éGÎ ©S¢ Ü è ÐêÁ¢¢ Ýãèæ Ü Ú¼¢ çÈ Ú

¼éÛ¢ï v²¢ Á¢GMÚ¼ ãñ çÜ §S¢ }¢ïæ ÎwGH Îï¼¢ ãñ J v²¢ ¼ê ÝÏ¢è ãñ ²¢ ¼éÛ¢ï ¶éGÎ¢ Ýï

ãéGv}¢ çÎ²¢ ãñ ? ¥x¢Ú ¶éGÎ¢ Ü ¢ï §S¢ ÎÚwG¼ Ü ¢ Ü ¢ÅÝ¢ }¢GêÚ ãñ ¼¢ï çÜ S¢è

¥ÐÝï ÝÏ¢è Ü ¢ï ãéGv}¢ |¢ïÁ¢ Ü Ú Ü Å±¢ Îïx¢¢ J ¥G¢çÏ¢Î Ýï Ü ã¢ : }¢ñæ Á¢GMÚ Ü ¢Åêæx¢¢

çÈ Ú §Ý Î¢ïÝ¢ïæ }¢ïæ Á¢æx¢ à¢éM¥G ã¢ï x¢§ü ¥G¢çÏ¢Î ©S¢ ÐÚ x¢¢çHÏ¢ ¥¢ x¢²¢ J ©S¢

Ü ¢ï çx¢Ú¢ Ü Ú ©S¢ Ü ï S¢èÝï ÐÚ Ï¢ñÆ x¢²¢ J

§ÏHèS¢ ¥G¢çÁ¢G ¥¢ x¢²¢ ¥¢ñÚ ©S¢ Ýï »Ü ¥¢ñÚ ¼ÎÏ¢èÚ S¢¢ïè ¥¢ñÚ

Ü ã¢ çÜ }¢ñæ »Ü »ïS¢è Ï¢¢¼ Ï¢¼¢¼¢ ãêæ Á¢¢ï }¢ïÚï ¥¢ñÚ ¼ïÚï ÎÚç}¢²¢Ý È ñGS¢H¢ Ü ÚÝï

±¢Hè ã¢ï ¥¢ñÚ ±¢ïã ¼ïÚï çH²ï Ï¢ãé¼ Ï¢ïã¼Ú ¥¢ñÚ Ý¢È Gï¥G ãñ J ¥G¢çÏ¢Î Ýï Ü ã¢ :

±¢ïã v²¢ ãñ ? ©S¢ Ýï Ü ã¢ çÜ }¢éÛ¢ï À¢ïÇG Îï ¼¢ï }¢ñæ ¼éÛ¢ï Ï¢¼¢ªæ J ©S¢ Ýï À¢ïÇG

çÎ²¢ ¼¢ï §ÏHèS¢ Ýï Ï¢¼¢²¢ çÜ ¼ê »Ü È GÜ GèÚ ¥¢Î}¢è ãñ ¼ïÚï Ð¢S¢ Ü ¢ï§ü à¢ñ Ýãèæ

H¢ïx¢ ¼ïÚï Ý¢Ý ± ÝzGÜ G¢ Ü ¢ ¶G²¢H Ú¶¼ï ãñæ, v²¢ ¼ê Ýãèæ ¢ã¼¢ çÜ ¼ïÚï Ð¢S¢

}¢¢H ã¢ï ¥¢ñÚ ¼ê ©S¢ S¢ï ¥ÐÝï wG±ïà¢ ± ¥Ü G¢ÚèÏ¢ Ü è ¶GÏ¢Ú Ú¶ï ¥¢ñÚ ¶éGÎ |¢è

H¢ïx¢¢ïæ S¢ï Ï¢ï ÐÚ±¢ã ã¢ï Ü Ú çGÎx¢è Ï¢S¢Ú Ü Úï ? ©S¢ Ýï Ü ã¢ : ã¢æ ²ïã Ï¢¢¼ ¼¢ï

çÎH ¢ã¼¢ ãñ J ¼¢ï §ÏHèS¢ Ýï Ü ã¢ çÜ §S¢ ÎÚwG¼ Ü ï Ü ¢ÅÝï S¢ï Ï¢¢Á¢G ¥¢ Á¢¢ J

}¢ñæ ãÚ Ú¢ïÁ¢G ãÚ Ú¢¼ Ü ¢ï ¼ïÚï S¢Ú Ü ï Ð¢S¢ Î¢ï ÎèÝ¢Ú Ú¶ çÎ²¢ Ü Mæx¢¢ J S¢±ïÚï

©Æ Ü Ú Hï çH²¢ Ü Ú J ¥ÐÝï ÝzGS¢ ÐÚ ¥ÐÝï ¥ãH¢ï §G²¢H ÐÚ ¥¢ñÚ Îèx¢Ú

¥Ü G¢çÚÏ¢ ± ã}¢S¢¢²¢ïæ ÐÚ ¶Gü çÜ ²¢ Ü Ú ¼ïÚï çH²ï ²ïã Ü ¢}¢ Ï¢ãé¼ }¢éÈ GèÎ

31



¥¢ñÚ }¢éS¢Ë}¢¢Ý¢ïæ Ü ï çH²ï Ï¢ãé¼ Ý¢È Gï¥G ã¢ïx¢¢ J ¥x¢Ú ²ïã ÎÚwG¼ ¼ê Ü ¢Åïx¢¢ ©S¢

Ü è Á¢x¢ã ¥¢ñÚ ÎÚwG¼ Hx¢¢ Hïæx¢ï ¼¢ï §S¢ }¢ïæ v²¢ È G¢»Î¢ ã¢ïx¢¢ ? ¥G¢çÏ¢Î Ýï

¢ïÇG¢ ¼ÈG vÜé Ú çÜ ²¢ ¥¢ñÚ Ü ã¢ çÜ à¢ñ¶G (§ÏHèS¢) Ýï S¢ Ü ã¢, }¢ñæ Ü ¢ï§ü

ÝÏ¢è Ýãèæ ãêæ çÜ §S¢ Ü ¢ Ü GyG¥G Ü ÚÝ¢ }¢éÛ¢ ÐÚ H¢çG}¢ ã¢ï ¥¢ñÚ Ý }¢éÛ¢ï ãGÜ G

Ýï §S¢ Ü ï Ü ¢ÅÝï Ü ¢ ¥}¢í È GÚ}¢¢²¢ ãñ çÜ }¢ñæ Ý Ü ¢ÅÝï S¢ï

x¢éÝãx¢¢Ú ãêæx¢¢ ¥¢ñÚ çS¢ Ï¢¢¼ Ü ¢ §S¢ à¢ñ¶G Ýï çGR çÜ ²¢ ãñ ±¢ïã Ï¢ïà¢Ü

}¢éÈ GèÎ ãñ J ²ïã S¢¢ï Ü Ú ¥G¢çÏ¢Î Ýï }¢GêÚ Ü Ú çH²¢ ¥¢ñÚ ÐêÚ¢ ¥GãÎ Ü Ú Ü ï

±¢ÐS¢ ¥¢ x¢²¢ J Ú¢¼ Ü ¢ï S¢¢ï²¢ S¢éÏãG ©Æ¢ ¼¢ï Î¢ï ÎèÝ¢Ú ¥ÐÝï çÚã¢Ýï Ð¢ Ü Ú

Ï¢ãé¼ ¶éGà¢ ãé±¢ J §S¢è ¼GÚãG ÎêS¢Úï çÎÝ |¢è Î¢ï ÎèÝ¢Ú ç}¢H x¢» J çÈ Ú ¼èS¢Úï

çÎÝ Üé À Ý ç}¢H¢ ¼¢ï ¥G¢çÏ¢Î Ü ¢ï x¢é GS¢ ¥¢²¢ ¥¢ñÚ çÈ Ú ÎÚwG¼ Ü ¢ÅÝï

Ü ï §Ú¢Îï S¢ï ©Æ ¶ÇG¢ ãé±¢ J çÈ Ú §ÏHèS¢ ©S¢è S¢êÚ¼ }¢ïæ S¢¢}¢Ýï ¥¢ x¢²¢ J

¥¢ñÚ Ü ãÝï Hx¢¢ çÜ ¥Ï¢ Ü ã¢æ Ü ¢ §Ú¢Î¢ ãñ ? ¥G¢çÏ¢Î Ýï Ü ã¢ çÜ

ÎÚwG¼ Ü ¢Åêæx¢¢ J ©S¢ Ýï Ü ã¢ çÜ }¢ñæ ãÚçx¢Á¢G Ýãèæ Á¢¢Ýï Îêæx¢¢ J §S¢è

¼Ü Ú¢Ú }¢ïæ Î¢ïÝ¢ïæ }¢ï æ Üé à¼è ãé§ü J §ÏHèS¢ Ýï ¥G¢çÏ¢Î Ü ¢ï çx¢Ú¢ çÎ²¢ ¥¢ñÚ

S¢èÝï ÐÚ Ï¢ñÆ x¢²¢ ¥¢ñÚ Ü ãÝï Hx¢¢ çÜ ¥x¢Ú §S¢ §Ú¢Îï S¢ï Ï¢¢Á¢G ¥¢ Á¢¢»

¼¢ï Ï¢ïã¼Ú ±ÚÝ¢ ¼éÛ¢ï Á¢GÏãG Ü Ú Ç¢Hêæx¢¢ J ¥G¢çÏ¢Î Ýï }¢¢Hê}¢ çÜ ²¢ çÜ

}¢éÛ¢ï §S¢ Ü ï }¢éÜ G¢Ï¢Hï Ü è ¼G¢Ü G¼ Ýãèæ J Ü ãÝï Hx¢¢ çÜ §S¢ Ü è ±Á¢ã

Ï¢¼¢¥¢ï çÜ ÐãHï ¼¢ï }¢ñ æ Ýï ¼é}¢ Ü ¢ï ÐÀ¢ÇG çH²¢ ¢ ¥¢Á¢ ¼ê x¢G¢çHÏ¢ ¥¢

x¢²¢ ãñ §S¢ Ü è v²¢ ±Á¢ã ãñ ? à¢ñ¼G¢Ý Ï¢¢ïH¢ çÜ Ü H ¼ê ¶G¢çHS¢ ¶éGÎ¢

Ü ï çH²ï ÎÚwG¼ Ü ¢ÅÝï çÝÜ H¢ ¢ ¼ïÚè çÝÄ²¼ }¢ïæ §wGH¢S¢ ¢ J HïçÜ Ý

¥¢Á¢ ¼éÛ¢ï Î¢ï ÎèÝ¢Ú¢ïæ Ü ï Ý ç}¢HÝï Ü ¢ x¢é GS¢ ãñ J ¥¢Á¢ ¼ïÚ¢ §Ú¢Î¢ }¢ãìGÁ¢G

¶éGÎ¢ Ü ï çH²ï Ýãèæ §S¢ çH²ï }¢ñæ ¥¢Á¢ ¼éÛ¢ ÐÚ x¢G¢çHÏ¢ ¥¢ x¢²¢ J

32



§S¢ çãGÜ ¢²¼ S¢ï }¢¢Hê}¢ ãé±¢ çÜ à¢ñ¼G¢Ý }¢éçwGHS¢ Ï¢Î¢ïæ ÐÚ x¢GHÏ¢¢

Ýãèæ Ð¢ S¢Ü ¼¢ J ãGÜ G Ýï §S¢ Ü è ¼SÚèãG È GÚ}¢¢§ü ãñ

¼Ú--}¢» Ü GéH §ü}¢¢Ý : }¢x¢Ú Á¢¢ï(Ð¢. 14, ¥H ãGÁ¢Ú:40) ©Ý }¢ïæ ¼ïÚï éÝï ãé» Ï¢Îï ãñæ J

¼¢ï }¢¢Hê}¢ ãé±¢ çÜ Ï¢Î¢ à¢ñ¼G¢Ý S¢ï §wGH¢S¢ Ü ï ç±¢ Ýãèæ Ï¢ S¢Ü ¼¢ J

§wGH¢S¢ ã¢ï ¼¢ï §ÏHèS¢ Ü è Ü ¢ï§ü Ðïà¢ Ýãèæ Á¢¢¼è J (»ãìG²¢©GH ©GHêç}¢gèÝ, çÜ ¼¢Ï¢éH

çÝÄ²¼ ±H §wGH¢S¢ ± çSÎìÜ G, ¥H Ï¢¢Ï¢éS¢Ýè çÈ GH §wGH¢S¢ ± È GÁ¢GèH¼...¥H¶G, ç.5,

S¢.104)

S¢HÈ G S¢¢çHãGèÝ Ü è ¥G¢Î¢¼ï }¢éÏ¢¢ÚÜ ¢ }¢ïæ ²ïã |¢è ¢ çÜ ±¢ïã çS¢

à¢wGS¢ S¢ï }¢ãGÏÏ¢¼ ²¢ Îéà}¢Ýè Ú¶¼ï ï , }¢ãÁ¢G ¶éÎ¢ Ü ï çH²ï Ú¶¼ï ï Îé²¢

Ü è Ü ¢ï§ü x¢G-ÚÁ¢G Ýãèæ ã¢ï¼è è J ²¢Ýè çÜ S¢è Îé²¢Î¢Ú Ü ï S¢¢ Îé²¢ Ü ï çH²ï

}¢ãGÏÏ¢¼ Ýãèæ Ú¶¼ï ï J Ï¢çËÜ §Ý Ü ¢ }¢vGS¢êÎ çÚÁ¢G¢» ãGÜ G

ã¢ï¼¢ ¢ J ¥x¢Ú Îé²¢Î¢Ú Ï¢¢ ±éÁ¢êÎï }¢¢HÎ¢Ú ã¢ïïÝï Ü ï ÎèÝÎ¢Ú |¢è ã¢ï ¼¢ï Ï¢ ±Áãï

ÎèÝÎ¢Úè Ü ï ©S¢ S¢ï }¢ãGÏÏ¢¼ Ú¶¼ï ï J ¥x¢Ú Ï¢ï ÎèÝ ã¢ï ¼¢ï ©S¢ï çãÎ¢²¼ Ü Ú¼ï

ï J ¥¢ñÚ ²ïãè Ü }¢¢Hï §ü}¢¢Ý ãñ J éÝ¢ï ãGÎèS¢ à¢ÚèÈ G }¢ïæ ãñ

(S¢éÝÝï ¥Ï¢è Î¢±êÎ, çÜ ¼¢Ï¢éSéÝã, Ï¢¢Ï¢égHèH ¥ ¢H¢ çG²¢Îç¼H §ü}¢¢Ý ± ÝévGS¢¢çÝãè, ¥H

ãGÎèS¢:4681, ç.4, S¢.290)

²¢Ýè çS¢ à¢wGS¢ Ýï çÜ S¢è Ü ï S¢¢ }¢ãGÏÏ¢¼ Ü è ¼¢ï }¢ãGìÁ¢G ¶éGÎ¢

Ü ï çH²ï Ü è, ¥x¢Ú Ï¢éxGÁ¢G Ú¶¢ ¼¢ï ¶éGÎ¢ Ü ï çH²ï, ¥x¢Ú çÜ S¢è

Ü ¢ï Üé À çÎ²¢ ¼¢ï ¶éGÎ¢ Ü ï çH²ï, ¥x¢Ú Ý çÎ²¢ ¼¢ï ¶éGÎ¢ Ü ï

çH²ï, ©S¢ Ýï ¥ÐÝ¢ §ü}¢¢Ý Ü ¢ç}¢H Ü Ú çH²¢ J

33



¥ËH¢ã ¼¥G¢H¢ Ýï ãGÁ¢GÚ¼ï }¢êS¢¢ Ü ¢ï ±ãìG² |¢ïÁ¢è çÜ v²¢ ¼ê

Ýï }¢ïÚï çH²ï |¢è Ü ¢ï§ü Ü ¢}¢ çÜ ²¢ J ãGÁ¢GÚ¼ï }¢êS¢¢ Ýï ¥GüG Ü è Üï ã¢æ }¢ñæ

Ýï ¼ïÚï çH²ï Ý}¢¢Á¢Gïæ ÐÉGèæ, Ú¢ïÁ¢Gï Ú¶ï, ¶GñÚ¢¼ Îè, ¥¢ñÚ |¢è Üé À ¥¢}¢¢H ¥GüG

çÜ ²ï J ¥ËH¢ã ¼¥G¢H¢ Ýï È GÚ}¢¢²¢ : ²ïã ¥¢}¢¢H ¼¢ï ¼ïÚï çH²ï ãñæ, v²¢ ¼ê

Ýï }¢ïÚï Î¢ïS¼ Ü ï S¢¢ }¢ïÚï çH²ï }¢ãGÏÏ¢¼ Ü è ¥¢ñÚ }¢ïÚï Îéà}¢Ý Ü ï S¢¢ }¢ïÚï çH²ï

Îéà}¢Ýè Ü è J

(¼}Ï¢èãéH }¢éxG¼ÚèüÝ, ¥H Ï¢¢Ï¢éH ¥Ã±H, x¢GñÚ¼ãé}¢ H¢ Ý¼ã¢Ü H ãGÚü}¢¢¼, S¢.45)

§S¢ S¢ï }¢¢Hê}¢ ãé±¢ çÜ ¥ËH¢ã Ü ï çH²ï }¢ãGÏÏ¢¼, ¥ËH¢ã

Ü ï çH²ï Ï¢éxGÁ¢G ²ïã ¥zGÁ¢GH ¥G¢}¢¢H }¢ïæ S¢ï ãñ J ãGÁ¢GÚ¼ï ãGS¢Ý Ï¢S¢Úè

È GÚ}¢¢²¢ Ü Ú¼ï ï :

(¼}Ï¢èãéH }¢éxG¼ÚèüÝ, ¥H Ï¢¢Ï¢éH ¥Ã±H, x¢GñÚ¼éãé}¢ H¢ Ý¼ã¢Ü H ãÚü}¢¢¼, S¢.46)

çÜ È G¢çÜ G Ü ï S¢¢ Ü GyG¥G (¼¥GËHéÜ G) Ü ÚÝ¢ ¥ËH¢ã Ü ¢ ÜéG Ï¢ü

ãG¢çH Ü ÚÝ¢ ãñ J

ãGÁ¢GÚ¼ï S¢éçÈ G²¢Ý S¢¢ñÚè S¢ï ÐêÀ¢ x¢²¢ çÜ v²¢

È G¢çÜ G Ü ï Ð¢S¢ ¼¢çGÄ²¼ ²¢ }¢¢¼}¢ Ðéèü Ü ï çH²ï Á¢¢Ý¢ ÎéLS¼ ãñ ²¢ Ýãèæ ?

¼¢ï ¥¢Ð Ýï È GÚ}¢¢²¢ çÜ ÎéLS¼ Ýãèæ ãñ J

(¼}Ï¢èãéH }¢éxG¼ÚèüÝ, ¥H Ï¢¢Ï¢éH ¥Ã±H, x¢GñÚ¼ãé}¢ H¢ Ý¼ã¢Ü H ãGÚü}¢¢¼, S¢.46)

ãGÁ¢GÚ¼ï ãGS¢Ý Ï¢S¢Úè È GÚ}¢¢¼ï ãñæ :

(¼}Ï¢¢ãéH }¢éxG¼ÚèüÝ, ¥H Ï¢¢Ï¢éH ¥Ã±H, x¢GñÚ¼ãé}¢ H¢ Ý¼ã¢Ü H ãGÚü}¢¢¼, S¢.46)

²¢Ýè Á¢¢ï à¢wGS¢ Î¢±¢ Ü Úï çÜ }¢ñæ ÈéG H¢æ à¢wGS¢ Ü ¢ï ¶éGÎ¢ Ü ï çH²ï

34



Î¢ïS¼ Ú¶¼¢ ãêæ ¥¢ñÚ ±¢ïã à¢wGS¢ Á¢Ï¢ Ý¢ È GÚ}¢¢Ýè Ü Úï ¥¢ñÚ ±¢ïã ©S¢ï Ï¢éÚ¢ Ý

S¢}¢Û¢ï ¼¢ï ©S¢ Ýï }¢ãGÏÏ¢¼ Ü ï Î¢±ï }¢ïæ Û¢êÅ Ü ã¢ çÜ ¶éGÎ¢ Ü ï çH²ï ãñ J §S¢ Ü è

}¢ãGÏÏ¢¼ ¶éGÎ¢ Ü ï çH²ï Ýãèæ J ¥x¢Ú ¶éGÎ¢ Ü ï çH²ï ã¢ï¼è ¼¢ï ©S¢ Ýï Ý¢ È GÚ}¢¢Ýè

Ü è è ©S¢ï ©S¢ Ý¢ È GÚ}¢¢Ýè Ü ï S¢Ï¢Ï¢ Ï¢éÚ¢ S¢}¢Û¢¼¢ J ¥ËH¢ã ¼¥G¢H¢ Ü ï

}¢vGÏ¢êH¢ïæ Ü ¢ï Ï¢ï ÎèÝ¢ïæ S¢ï »ïS¢è ÝÈ GÚ¼ è J ãGÁ¢GÚ¼ï }¢¢çHÜ çÏ¢Ý ÎèÝ¢Ú

Üé ¢ï Ü ¢ï Á¢Ï¢ ¥¢Ð Ü ï S¢¢}¢Ýï ¥¢ Ü Ú Ï¢ñÆ Á¢¢¼¢ ¼¢ï Ý ãÅ¢¼ï

¥¢ñÚ È GÚ}¢¢¼ï (¼}Ï¢¢ãéH }¢éxG¼ÚèüÝ, ¥H Ï¢¢Ï¢éH ¥Ã±H,

x¢GñÚ¼ãé}¢ H¢ ¼ã¢Ü H ãGÚü}¢¢¼, S¢.46)

çÜ Ï¢éÚï S¢¢è S¢ï Üé ¢¢ ¥ÓÀ¢ ãñ J ãGÁ¢GÚ¼ï ¥ãG}¢Î çÏ¢Ý ãGÏ¢ü

È GÚ}¢¢¼ï ãñæ çÜ ÝïÜ ¢ï S¢ï }¢ãGÏÏ¢¼ ¥¢ñÚ ©Ý Ü ï Ð¢S¢ Ï¢ñÆÝ¢ ©Ý Ü è S¢¢ïãGÏ¢¼ }¢ïæ

ÚãÝ¢ ©Ý Ü ï ¥zG¥G¢H ± ¥vG±¢H Îï¶ Ü Ú ¥G}¢H Ü ÚÝ¢, §¢Ýè Ü GËÏ¢ Ü ï

çH²ï §S¢ S¢ï çG²¢Î¢ Ü ¢ï§ü Ï¢¢¼ ÝzG¥G Ýãèæ ¥¢ñÚ Ï¢éÚ¢ïæ Ü è S¢¢ïãGÏ¢¼ }¢ïæ ÚãÝ¢

È G¢çÜ G¢ïæ S¢ï ¶GË¼G }¢Ë¼G Ú¶Ý¢ ©Ý Ü ï Ï¢éÚï Ü ¢}¢ Îï¶ Ü Ú Ï¢éÚ¢ Ý Á¢¢ÝÝ¢ §S¢

ï çG²¢Î¢ Ü GËÏ¢ Ü ï çH²ï Ü ¢ï§ü à¢ñ Á¢GÚÚ ÚS¢¢æ Ýãèæ J

(¼}Ï¢èãéH }¢éxG¼ÚèüÝ, ¥H Ï¢¢Ï¢éH ¥Ã±H, x¢GñÚ¼ãé}¢ H¢ ¼ã¢Ü H ãGÚü}¢¢¼, S¢.47)

ãGÁ¢GÚ¼ï §üGS¢¢ Ýï È GÚ}¢¢²¢ çÜ ¥ãHï }¢¥G¢S¢è Ü ï S¢¢ Ï¢éxG

Ú¶ Ü Ú ¥ËH¢ã ¼¥G¢H¢ Ü ï S¢¢ }¢ãGÏÏ¢¼ Ú¶¢ï ¥¢ñÚ ©Ý S¢ï ÎêÚ Úã Ü Ú

¥ËH¢ã ¼¥G¢H¢ Ü è ¼GÚÈ G LÁ¢ê¥G Ü Ú¢ï ¥¢ñÚ ©Ý Ü ¢ï Ï¢éÚ¢ S¢}¢Û¢Ýï S¢ï ¥ËH¢ã

¼¥G¢H¢ Ü è çÚÁ¢G¢ ãG¢çH Ü Ú¢ï J H¢ïx¢¢ïæ Ýï ¥GüG Ü è Ü ï »ï ÝçÏ¢Ä²ËH¢ã ! çÈ Ú

ã}¢ çÜ S¢ Ü ï Ð¢S¢ Ï¢ñÆïæ ? È GÚ}¢¢²¢ : ©Ý

H¢ïx¢¢ïæ Ü ï Ð¢S¢ Ï¢ñÆ¢ï çÝ Ü ¢ Îï¶Ý¢ ¼é}ãïæ ¥ËH¢ã Ü ¢ï ²¢Î Ü Ú±¢»

¥¢ñÚ çÝ Ü ¢ Ü H¢}¢ ¼é}ã¢Úï ¥¢}¢¢H }¢ïæ çG²¢Î¼è Ü ¢ Ï¢¢§GS¢ ã¢ï ¥¢ñÚ ©Ý Ü ï

¥¢}¢¢H ¼é}ãïæ ¥¢ç¶GÚ¼ Ü è ¼GÚÈ G ÚxGÏ¢¼ Îïæ J

(ÝéÁGã¼éÝ¢çGÚèÝ, çÜ ¼¢Ï¢ï ¥¢Î¢çÏ¢SãG¢Ï¢¢, ¥H Ï¢¢Ï¢éS¢Ýè È Gè È GçÁGHH ãéGÏÏ¢é çÈ GËH¢ã, S¢.166)

35



ãGÁ¢GÚ¼ï S¢ãìH S¢ï ¥¢²¼ (1)

Ü è ¼zGS¢èÚ }¢ïæ ¥¢²¢ ãñ çÜ çS¢ Ýï ¥ÐÝ¢ §ü}¢¢Ý S¢ãGèãG çÜ ²¢ ¥¢ñÚ ¼¢ñãGèÎ

¶G¢çHS¢ Ü è ±¢ïã çÏ¢Î¥G¼è Ü ï S¢¢ Ý Ï¢ñÆï Ý ©S¢ Ü ï S¢¢ ¶¢» Ï¢çËÜ

¥ÐÝè ¼GÚÈ G S¢ï ©S¢ Ü ï ãGÜ G }¢ïæ Îéà}¢Ýè ¥¢ñÚ Ï¢éxGÁ¢G Á¢G¢çãÚ Ü Úï çS¢ Ýï

çÏ¢Î¥G¼è Ü ï S¢¢ }¢Î¢çãÝ¼ Ü è ¥ËH¢ã ¼¥G¢H¢ ©S¢ S¢ï ²Ü GèÝ Ü è HÁGG¼

ÀèÝ Hï¼¢ ãñ J ¥¢ñÚ çS¢Ýï çÏ¢Îì¥G¼è Ü ¢ï ¼H¢à¢ï §GÁGG¼ ²¢ ¼±æx¢Úè Ü ï çH²ï

}¢Ü Ï¢éH Ú¶¢ ¥ËH¢ã ¼¥¢H¢ ©Ü ¢ï §GÁGG¼ }¢ï w±¢Ú Ü Úïæx¢¢ ¶¢ñÚ ©S¢ï

¼±æx¢Úè }¢ïæ }¢éçzGHS¢ Ü Ú Îïx¢¢ J

ãGÁ¢GÚ¼ï S¢éçÈ G²¢Ý S¢¢ñÚè È GÚ}¢¢¼ï ãñæ : çS¢ Ýï çÏ¢Î¥G¼è

Ü è Ï¢¢¼ S¢éÝè ¥ËH¢ã ¼¥G¢H¢ ©S¢ Ü ¢ï §S¢ Ï¢¢¼ S¢ï È G¢»Î¢ Ýãèæ Îï¼¢ ¥¢ñÚ

Á¢¢ï çÏ¢Îì¥G¼è S¢ï }¢éS¢¢È GãG¢ Ü Ú¼¢ ãñ ±¢ïã §SH¢}¢ Ü ¢ Á¢G¢ïÚ ¼¢ïÇG Îï¼¢ ãñ J

ãGÁ¢GÚ¼ï ÈéG Á¢GñH çÏ¢Ý §G²¢Á¢G È GÚ}¢¢¼ï ãñæ : Á¢¢ï çÏ¢Îì¥G¼è

Ü ¢ï Î¢ïS¼ Ú¶ïx¢¢ ¥ËH¢ã ¼¥G¢H¢ ©S¢ Ü ï ¥¢}¢¢H Ü ¢ï çãGÏ¼G (Ï¢ÚÏ¢¢Î) Ü Ú

Îï¼¢ ãñ ¥¢ñÚ ©S¢ Ü ï çÎH S¢ï §SH¢}¢ Ü ¢ ÝêÚ çÝÜ H Á¢¢¼¢ ãñ J Á¢¢ï à¢wGS¢

çÏ¢Îì¥G¼è Ü ï S¢¢ Ï¢ñÆ¼¢ ã¢ï ©S¢ S¢ï |¢è Ï¢Ý¢ H¢çG}¢ ãñ J §ãè S¢ï çÚ±¢²¼ ãñ

çÜ ¥x¢Ú çÜ S¢è Ú¢S¼ï }¢ïæ çÏ¢Îì¥G¼è ¥¢¼¢ ã¢ï ¼¢ï ÎêS¢Ú¢ Ú¢S¼¢ §çwG¼²¢Ú Ü Ú¢ï J

ãGÁ¢GÚ¼ï ÈéG Á¢GñH çÏ¢Ý §G²¢Á¢G È GÚ}¢¢¼ï ãñæ : Á¢¢ï à¢wGS¢

çÏ¢Îì¥G¼è S¢ï ç}¢HÝï x¢²¢ ©S¢ Ü ï çÎH S¢ï ÝêÚï §ü}¢¢Ý Á¢¢¼¢ Úã¢ J

(}¢Á¢¢çHS¢éH ¥Ï¢Ú¢Ú)

¼Ú--}¢» ÜGéH §ü}¢¢Ý : ¼é}¢ Ý Ð¢¥¢ïx¢ï ©Ý H¢ïx¢¢ïæ Ü ¢ï Á¢¢ï ²Ü èÝ Ú¶¼ï ãñæ ¥ËH¢ã ¥¢ñÚ çÐÀHï çÎÝ ÐÚ

çÜ Î¢ïS¼è ÜÚïæ ©Ý ï çã¢ïæÝï ¥ËH¢ã ¥¢ñÚ © Ü ï ÚêH ï }¢é¶¢çHÈ¼ Üè J (Ð¢. 28,¥H}¢éÁ¢¢ÎH¢ : 22)

36



S¢Ú±Úï ¥G¢H}¢ Ýï ©Ý ¼èÝ¢ïæ S¢ãG¢çÏ¢²¢ïæ S¢ï

Ï¢¢ïH¢H Ï¢Î Ü Ú Îè Á¢¢ï »Ü Á¢æx¢ Ü ï ÐèÀï Úã x¢» ï J S¢ã¢GÏ¢¢» çÜ Ú¢}¢

}¢é¶G¢çHÈ G¢Ýï à¢Úè¥G¼ S¢ï Ü GyG»G ¼¥GËHéÜ G Ü Ú çH²¢ Ü Ú¼ï ï J

S¢Ú±Úï ¥G¢H}¢ Ýï »Ü »ïS¢ï à¢wGS¢ Ü ï ãGÜ G }¢ïæ È GÚ}¢¢²¢ :

²ïã ¼é}ãïæ Ý}¢¢Á¢G Ý ÐÉG¢» çS¢ Ýï çÜ GÏH¢ à¢ÚèÈ Ü è ¼ÚÈ }¢éæã

Ü Ú Ü ï êÜ ¢ ¢ J ¥¢Á¢ ¥x¢Ú ã}¢ çÜ S¢è Ï¢ï ¥ÎÏ¢ çÈ GÜ ïüG Ü è §çvG¼Î¢ }¢ïæ Ý}¢¢Á¢G

ÐÉGÝï S¢ï }¢¥G Ü Úïæ ¼¢ï H¢ïx¢ ã}¢ïæ çÈ GÜG ¢ü ¥Î¢Á¢G Ü ã¼ï ãñæ ãG¢H¢æçÜ ²ïã ¼È GÚüÜ G¢

Ýãèæ »ïGÝ §ç¢Ï¢¢¥G ãñ J }¢éçSH}¢ à¢ÚèÈ G Ü è çÚ±¢²¼ }¢ïæ ãéGÁ¢GêÚ Ýï

È GÚ}¢¢²¢ J (S¢ãGèãG }¢éçSH}¢, ¥H }¢éÜ Gg}¢¢,

Ï¢¢Ï¢éÝãì² ¥GçÝ



¢ J ©S¢ Ýï ±¢ïã ¶¢Ý¢ }¢ïã}¢¢Ý Ü ï S¢¢}¢Ýï Ú¶ çÎ²¢ ¥¢ñÚ ¥ÐÝè Ï¢èÏ¢è Ü ¢ï

§à¢¢Ú¢ çÜ ²¢ çÜ ±¢ïã Ú¢x¢G Ï¢éÛ¢¢ Îï J ©S¢ Ýï Ï¢éÛ¢¢ çÎ²¢ J }¢ïã}¢¢Ý Ü ï S¢¢

±¢ïã ¥¢Úè ¥¢Ð Ï¢ñÆ x¢» ¥¢ñÚ }¢éæã Ü ï S¢¢ Ð Ð Ü Ú¼ï Úãï çS¢ S¢ï

}¢ïã}¢¢Ý Ýï S¢}¢Û¢¢ çÜ ¥¢Ð |¢è ¶¢ Úãï ãñæ ±¢ïã S¢Ï¢ ¶¢Ý¢ ©S¢è }¢ïã}¢¢Ý Ü ¢ï

ç¶H¢ çÎ²¢ ¶éGÎ Ï¢}¢¥G Ï¢èÏ¢è ¥¢ñÚ §G²¢H |¢êÜ ï S¢¢ï Úãï §S¢ ÐÚ ²ïã ¥¢²¼

Ý¢çGH ãé§ü

¼Ú--}¢» Ü GéH §ü}¢¢Ý : ¥¢ñÚ¥ÐÝè Á¢¢Ý¢ïæ ÐÚ ©Ý Ü ¢ï ¼ÚÁ¢èãG Îï¼ï ãñæ

¥x¢ïü ©ãïæ à¢ÎèÎ }¢¢ïãG¼¢Á¢è ã¢ï J

(Ð¢.28, ¥H ãGàÚ:9)

(¼zGèÚï §ÏÝï Ü S¢èÚ, ç.8, S¢.100)

§S¢è ¼GÚãG »Ü Ï¢Ü Úè Ü è çÚè »Ü S¢ãG¢Ï¢è Ü ï Ð¢S¢ S¢-ÎÜ G¢ ¥¢§ü

¼¢ï ¥¢Ð Ýï È GÚ}¢¢²¢ çÜ ÈéG H¢æ S¢ãG¢Ï¢è }¢éÛ¢ S¢ï çG²¢Î¢ x¢GÚèÏ¢ ãñ ©S¢ Ü ¢ï Îï Î¢ï

J éÝ¢ï ©S¢ Ü ï Ð¢S¢ Hï x¢» J ©S¢ Ýï ÎêS¢Úï Ü ï Ð¢S¢ |¢ïÁ¢ Îè J §S¢ ÎêS¢Úï Ýï

¥¢x¢ï ¼èS¢Úï Ü ï Ð¢S¢ ²ã¢æ ¼Ü çÜ çÈ Ú¼ï çÈ Ú¼ï çÈ Ú ÐãHï Ü ï Ð¢S¢ ¥¢ x¢§ü J

(¥H }¢éS¼ÎÚÜ çHH ãG¢çÜ }¢, ¼zGS¢èÚï S¢êÚ¼éH ãGàÚ, çÜ GS» §üS¢¢ÚSãG¢Ï¢¢, ¥H ãGÎèS¢:3852,

ç.3, S¢.299)

S¢ãG¢Ï¢» çÜ Ú¢}¢ }¢ïæ ¼¢ï ²ã¢æ ¼Ü §üS¢¢Ú ¢ çÜ ©ã¢ïæ Ýï ¥ÐÝï |¢¢§ü

}¢éã¢çÚèÝ Ü ¢ï ¥ÐÝè S¢Ï¢ Á¢¢»Î¢Î çÝSÈ G çÝSÈ G ¼vGS¢è}¢ Ü Ú Îè J Ï¢çËÜ

çS¢ Ü ï Ð¢S¢ Î¢ï Ï¢èç±²¢æ èæ ©ã¢ïæ Ýï »Ü Ü ¢ï ¼GH¢Ü G Îï Ü Ú ¥ÐÝï |¢¢§ü

}¢éã¢çÚ Ü ï çÝÜ ¢ãG }¢ïæ Îï Îè J ¥ËH¢ãé ¥vÏ¢Ú ! ²ïã ©¶éGÃ±¼ ± ã}¢ÎÎèü

çS¢ Ü è ÝÁ¢GèÚ ¥¢Á¢ Îé²¢ }¢ïæ ÝÁ¢GÚ Ýãèæ ¥¢¼è J

Á¢æx¢ï ²Ú}¢êÜ }¢ïæ »Ü Á¢GwG}¢è Ýï Ð¢Ýè }¢¢æx¢¢ »¶ à¢wGS¢ çÐH¢Ýï Ü ¢ï

38



¥¢x¢ï ãé±¢ ¼¢ï »Ü ÎêS¢Úï Á¢GwG}¢è Ü è ¥¢±¢Á¢G ¥¢§ü çÜ ã¢» Ð¢Ýè ! Á¢GwG}¢è Ýï

Ü ã¢ çÜ ©S¢ |¢¢§ü Ü ¢ï ÐãHï Ð¢Ýè çÐH¢ Î¢ï J ±¢ïã à¢wGS¢ ¥¢x¢ï Hï Ü Ú x¢²¢

¼¢ï »Ü ¥¢ñÚ Ýï ¥¢±¢Á¢G Îè çÜ Ð¢Ýè ! ©S¢ Ýï |¢è Ü ã¢ çÜ ©S¢ Ü ¢ï ÐãHï

Ð¢Ýè çÐH¢¥¢ï J çÈ Ú ¥¢x¢ï x¢²¢ ¼¢ï »Ü ¥¢ñÚ ¥¢±¢Á¢G ¥¢§ü ©S¢ Ýï Ü ã¢

çÜ §S¢ Ü ¢ï Ð¢Ýè çÐH¢¥¢ï Á¢Ï¢ ±¢ïã ©S¢ Ü ï Ð¢S¢ Ðãéæ¢ ¼¢ï ±¢ïã à¢ãèÎ ã¢ï

x¢²¢ ¢ J çÈ Ú ÎêS¢Úï Ü ï Ð¢S¢ ¥¢²¢ ¼¢ï ±¢ïã |¢è à¢ãèÎ ã¢ï x¢²¢ ¢ J §S¢è

¼GÚãG S¢Ï¢ Ü ï S¢Ï¢ à¢ãèÎ ã¢ï x¢» J }¢x¢Ú çÜ S¢è Ýï Ð¢Ýè Ý çÐ²¢ J ¥ÐÝè

Á¢¢Ý Ü è ÐÚ±¢ã Ý Ü è S¢Ï¢ Ýï ÎêS¢Úï |¢¢§ü Ü ï çH²ï §üS¢¢Ú çÜ ²¢ J

(¼zGS¢èÚ §ÏÝï Ü S¢èÚ, S¢êÚ¼éH ãGàÚ, ¼ãG¼éH ¥¢²¼:9, ç.8, S¢.100)

§S¢è ¼GÚãG Î ÎÚ±ïà¢ Á¢¢S¢êS¢è Ü è ¼¢ïã}¢¼ }¢ïæ ÐÜ ÇGï x¢» S¢ÚÜ ¢Úè

ãéGv}¢ ãé±¢ çÜ ©Ý Ü ¢ï Ü GyH çÜ ²¢ Á¢¢» Á¢Ï¢ Ü GyH Ü ÚÝï Hx¢ï ¼¢ï ãÚ »Ü

Ýï ²ïãè ¼Ü G¢Á¢G¢ çÜ ²¢ çÜ ÐãHï }¢éÛ¢ï Ü GyH çÜ ²¢ Á¢¢» ¼¢çÜ »Ü Î¢ï Î}¢

çGÎx¢è Ü ï ÎêS¢Ú¢ |¢¢§ü ãG¢çH Ü Úï ¥¢ñÚ }¢ñæ §S¢ S¢ï ÐãHï }¢¢Ú¢ Á¢¢ªæ J

Ï¢¢Îà¢¢ã Ýï ²ïã §üS¢¢Ú Îï¶¢, S¢Ï¢ Ü ¢ï çÚã¢ Ü Ú çÎ²¢ J

¼Ú--}¢» Ü GéH §ü}¢¢Ý : ¥¢ñÚ

¶¢Ý¢ ç¶H¢¼ï ãñæ ©S¢ Ü è }¢ãGÏÏ¢¼ ÐÚ

ç}¢SÜ èÝ ¥¢ñÚ ²¼è}¢ ¥¢ñÚ ¥S¢èÚ Ü ¢ï J

(Ð¢.29, ¥ÎìÎãÚ:8)

Ü è ¼zGS¢èÚ }¢ïæ ãGÁ¢GÚ¼ï ¥GHè ¥¢ñÚ ãGÁ¢GÚ¼ï È G¢ç¼G}¢¢

¥¢ñÚ S¢¢çãGÏ¢Á¢G¢Îx¢¢Ý Ü ¢ ¼èÝ çÎÝ Ú¢ïÁ¢G¢ Ú¶Ý¢ ¥¢ñÚ Ï¢ ±vG¼ï §zG¼G¢Ú ç}¢SÜ èÝ

Ü ¢ S¢é±¢H Ü ÚÝ¢, ÎêS¢Úï Ú¢ïÁ¢G çÜ S¢è ²¼è}¢ Ü ¢ S¢é±¢H Ü ÚÝ¢, ¼èS¢Úï Ú¢ïÁ¢G

39



çÜ S¢è Ü GñÎè Ü ¢ ¥¢ñÚ ¥¢Ð Ü ¢ ¥ÐÝè |¢êÜ ¥¢ñÚ ¥ÐÝè §G²¢H Ü è |¢êÜ Ü è

ÐÚ±¢ã Ý Ü ÚÝ¢ ¥¢ñÚ S¢¢§HèÝ Ü ¢ï Îï ÎïÝ¢ ¥¢H¢ ÎÚÁ¢ï Ü ¢ §üS¢¢Ú ãñ J

(¼zGS¢èÚï Ü Ï¢èÚ, ç.10, S¢.746 }¢éHwG¶GS¢Ý) ¥ËH¢ã ¼¥G¢H¢ }¢éS¢Ë}¢¢Ý¢ïæ Ü ¢ï ¼¢ñÈ GèÜ G

Îï J

¼Ü ïü çÝÈ G¢Ü G¼Ü ï ü çÝÈ G¢Ü G¼Ü ï ü çÝÈ G¢Ü G¼Ü ï ü çÝÈ G¢Ü G¼Ü ï ü çÝÈ G¢Ü GS¢Ë¢È G S¢¢çHãGèÝ Ü è ¥G¢Î¢¼ï }¢éÏ¢¢ÚÜ ¢ }¢ïæ ¼Ü ïü çÝÈ G¢Ü G |¢è ¢ ©Ý

Ü ¢ G¢çãÚ ± Ï¢¢ç¼GÝ ¥G}¢Hï ¶GñÚ }¢ïæ }¢S¢¢±¢ ãé±¢ Ü Ú¼¢ ¢ J ©Ý }¢ïæ S¢ï Ü ¢ï§ü

»ïS¢¢ ¥G}¢H Ýãèæ Ü Ú¼¢ ¢ çS¢ Ü ï S¢Ï¢Ï¢ ¥¢ç¶GÚ¼ }¢ïæ È GÁ¢GèãG¼ ã¢ï J ãGÁ¢GÚ¼ï

ç¶GÁGÚ ©G}¢Ú çÏ¢Ý ¥GÏÎéH ¥GÁ¢GèÁ¢G Ü ï S¢¢ }¢ÎèÝ»

}¢éà¢ÚüÈ G¢ }¢ïæ Á¢}¥G ãé» ©G}¢Ú çÏ¢Ý ¥GÏÎéH ¥GÁ¢GèÁ¢G Ýï ¥GüG Ü è

Ü ï ¥¢Ð }¢éÛ¢ï Ü ¢ïï§ü ÝS¢èãG¼ È GÚ}¢¢ Îïæ ¼¢ï ¥¢Ð Ýï È GÚ}¢¢²¢ :

çÜ »ï ©G}¢Ú ! §S¢ Ï¢¢¼ S¢ï Ï¢Ý¢ çÜ ¼ê Á¢G¢çãÚ }¢ïæ ¼¢ï ¶éGÎ¢ Ü ¢

Î¢ïS¼ ã¢ï ¥¢ñÚ Ï¢¢ç¼GÝ }¢ïæ ©S¢ Ü ¢ Îéà}¢Ý v²êæçÜ çS¢ Ü ¢ Á¢G¢çãÚ ¥¢ñÚ Ï¢¢ç¼GÝ

}¢S¢¢±è Ý ã¢ï ¼¢ï }¢éÝ¢çÈ GÜ G ã¢ï¼¢ ãñ ¥¢ñÚ }¢éÝ¢çÈ GÜ G¢ïæ Ü ¢ }¢Ü G¢}¢ ÎÜ ïü ¥SÈ GH ãñ J

²ïã S¢éÝ Ü Ú ©G}¢Ú çÏ¢Ý ¥GÏÎéH ¥GÁ¢GèÁ¢G ²ã¢æ ¼Ü Ú¢ï» çÜ

¥¢Ð Ü è Î¢ÉGè }¢éÏ¢¢ÚÜ ¼Ú ã¢ï x¢§ü J

(¼}Ï¢èãéH }¢éxG¼ÚèüÝ, ¥H Ï¢¢Ï¢éH ¥Ã±H, }¢S¢¢±¢¼ãé}¢ ¥çSÚ ±H ¥GH¢çÝ²¢, S¢.39)

}¢éãçHÏ¢ çÏ¢Ý ¥Ï¢è S¢È GÚ¢ È GÚ}¢¢²¢ Ü Ú¼ï ï :

(¼}Ï¢¢ãéH }¢éxG¼ÚèüÝ, ¥H

Ï¢¢Ï¢éH ¥Ã±H, }¢S¢¢±¢¼ãé}¢ ¥çSÚ ±H ¥GH¢çÝ²¢, S¢.40)

çÜ }¢ñæ »ïS¢ï à¢wGS¢ Ü ¢ï Ï¢ ÝÁ¢GÚï Ü Ú¢ã¼ Îï¶¼¢ ãêæ çS¢ Ü è Á¢GÏ¢¢Ý Ü ¢ï ©S¢ Ü ï

È GïH ÐÚ È GÁ¢GèH¼ ã¢ï J ²¢Ýè ©S¢ Ü ï ¥vG±¢H ¼¢ï ¥ÓÀï ã¢ïæ HïçÜ Ý

¥zG¥G¢H ¥ÓÀï Ý ã¢ïæ J

40



¥GÏÎéH ±¢çãGÎ çÏ¢Ý Á¢GñÎ È GÚ}¢¢²¢ Ü Ú¼ï ï çÜ

§}¢¢}¢ ãGS¢Ý Ï¢S¢Úè çS¢ }¢Ú¼Ï¢ï Ü ¢ï Ðãéæï §S¢ çH²ï Ðãæéæï

ãñæ çÜ çS¢ à¢ñ Ü ¢ ¥¢Ð Ýï çÜ S¢è Ü ¢ï ãéGv}¢ çÎ²¢ ãñ , S¢Ï¢ S¢ï ÐãHï ¥¢Ð Ýï

©S¢ ÐÚ ¥G}¢H çÜ ²¢ ãñ ¥¢ñÚ çS¢ à¢ñ S¢ï çÜ S¢è Ü ¢ï }¢¥G çÜ ²¢ ãñ S¢Ï¢ S¢ï

ÐãHï ¶éGÎ ©S¢ S¢ï ÎêÚ Úãï ãñæ J È GÚ}¢¢¼ï ãñæ çÜ ã}¢ Ýï Ü ¢ï§ü ¥¢Î}¢è ãGS¢Ý

Ï¢S¢Úè S¢ï çG²¢Î¢ ¥}¢í }¢ïæ Ýãèæ Îï¶¢ çÜ ©S¢ Ü ¢ G¢çãÚ ©S¢ Ü ï Ï¢¢ç¼GÝ Ü ï

S¢¢ }¢éà¢¢Ï¢ïã ã¢ï J

(¼}Ï¢èãéH }¢éxG¼ÚèüÝ, ¥H Ï¢¢Ï¢éH ¥Ã±H, }¢S¢¢±¢¼ãé}¢ ¥çSÚü ±H ¥GH¢çÝ²¢, S¢.40)

}¢é¥G¢ç±²¢ çÏ¢Ý ÜéG Úã È GÚ}¢¢²¢ Ü Ú¼ï ï


¥¢æ¶¢ïæ Ü ï Ú¢ïÝï S¢ï çÎH Ü ¢ Ú¢ïÝ¢ Ï¢ïã¼Ú ãñ J }¢Ú±¢Ý çÏ¢Ý }¢éãG}}¢Î Ü ã¼ï ãñæ çÜ

çS¢ ¥¢Î}¢è Ü è H¢ïx¢¢ïæ Ýï ¼¢ÚèÈ G Ü è, }¢ñæ Ýï ©S¢ Ü ¢ï ©Ý Ü è ¼¢ÚèÈ G S¢ï Ü }¢

Ð¢²¢ }¢x¢Ú ±Ü è¥G Ü ¢ï, çÜ ©Ý Ü ¢ï }¢ñæ Ýï H¢ïx¢¢ïæ Ü è ¼¢ÚèÈ G

S¢ï çG²¢Î¢ Ð¢²¢ J


¥Ï¢ê ¥GÏÎéËH¢ã ¥¼G¢Ü è È GÚ}¢¢¼ï ãñæ : Ï¢¢ç¼GÝè

x¢éÝ¢ã¢ïæ Ü ¢ï ¼Ü ü Ü ÚÝ¢ ¥zGÁ¢GHéH ¥¢}¢¢H ãñ ©Ý S¢ï ©S¢ Ü è ±Á¢ã ÐêÀè x¢§ü

¼¢ï È GÚ}¢¢²¢ çÜ çS¢ Ýï Ï¢¢ç¼GÝè x¢éÝ¢ã¢ïæ Ü ¢ï ¼Ü ü çÜ ²¢ ±¢ïã Á¢G¢çãÚè x¢éÝ¢ã¢ïæ Ü ¢ï

çG²¢Î¢ ¼Ü ü Ü ÚÝï ±¢H¢ ã¢ïx¢¢, ¥¢ñÚ È GÚ}¢¢²¢ çÜ çS¢ Ü ¢ Ï¢¢ç¼GÝ ©S¢ Ü ï

Á¢G¢çãÚ S¢ï ¥zGÁ¢GH ã¢ï ±¢ïã ¶éGÎ¢ Ü ¢ È GÁGH ãñ ¥¢ñÚ çS¢ Ü ¢ Á¢G¢çãÚ ± Ï¢¢ç¼GÝ

}¢S¢¢±è ã¢ï ±¢ïã ¥GÎìH ãñ ¥¢ñÚ çS¢ Ü ¢ Á¢G¢çãÚ ©S¢ Ü ï Ï¢¢ç¼GÝ S¢ï ¥ÓÀ¢ ã¢ï

±¢ïã Á¢éGË}¢ ± Á¢¢ïÚ ãñ J


41



²êS¢éÈ G çÏ¢Ý ¥SÏ¢¢¼G È GÚ}¢¢²¢ Ü Ú¼ï ï çÜ ¥ËH¢ã

¼¥G¢H¢ Ýï ¥ç}Ï¢²¢ }¢ïæ S¢ï çÜ S¢è ÝÏ¢è ÐÚ ±ãGì² |¢ïÁ¢è çÜ ¥ÐÝè Ü G¢ñ}¢ Ü ¢ï Ü ã

Îèç²�

Documents

GGGfarishtey.weebly.com/uploads/7/4/1/3/7413209/akhlaq_us_saliheen.pdfÐïàæÜuàæ : }æ…çh¨ï ¥h }æÎèÝ„éh §gçË}æÄ²æ (Îæ’±„ï §shæ}æè) ¥wgh¢ÜØg