ON YILIN ARDINDANatestas.com.tr/upload/dergi/2008_kasim_aralik.pdf · işaret eden yön tabelaları ortaya çıkmıştır. Tra-fik işaretlerinin tarihçesi incelendiğinde İngi-lizlere

Ankara Trafik Vakfı 1Kasım - Aralık 2008

Büyük önder “Türk Milleti zekidir, Türk Milleti çalışkan-dır…” derken bunu tespit olarak mı, yoksa temenni

olarak mı söyledi bilemeyiz ama bizi motive etmek ama-cıyla söylenmiş olma ihtimali daha yüksek galiba. Mer-hum Aziz Nesin ise bunun tersini yüzde 70’lik bir oranla vurgulamış ve çok da tepki çekmişti. Milletimizin zekası konusunda yorumlar muhtelif olmakla birlikte, biz tabi ki Atanın sözlerine inanıyoruz. Burada konuyu trafik cenahı-na çekecek ve biraz irdeleyecek olursak acaba nelerle kar-şılaşacağız? Trafik kazaları sonucu ortaya çıkan can ve mal kayıplarına bakacak olursak; trafikte yüksek risk aldığımız, yani cesur davrandığımız görülmektedir. Bu cesaretin kay-nağının ise cehalet olduğu konusunda ciddi şüpheler bu-lunmaktadır…

İnsanoğlu önce tekerleği keşfetmiş, sonra geliştirip te-kerlekleri birleştirmiş, üzerine bir kasa koyup, çok teker-lekli “araba”yı bulmuş. Arabanın önüne insan, hayvan vb. canlıları koşup yük ve yolcuyu daha hızlı ve ekonomik taşı-maya başlamış. Sonra motoru keşfetmiş, önce buharlısını, sonra da dizelini, benzinlisini, elektriklisini, gazlısını, hibri-tini vb… 1800’lü yılların ortalarında otomobili insanlığın hizmetine sokmuşlar. 1866’da Almanya’da Mercedes ve aynı yıllarda Fransa, İngiltere ve ABD’de değişik marka oto-mobiller cirit atmaya, ama aynı zamanda problemleri de beraberinde getirmeye; kazalara yol açmaya, ölüm ve ya-ralanmalara neden olmaya başlamışlar. 1899’da ilk ölümlü trafik kazası Londra’da kayda geçmiştir.

Adı geçen araçların gelişimine paralel olarak bu araçların ihtiyaç duyduğu yolları da yapmak ve geliştirmek kaçınıl-maz olmuş, yollarda seyreden araçları yönlendirmek için

işaretler bulup bunları yol üstlerine dikmek gerekmiştir. Bilinen ilk yol işaretlerinin Romalılar tarafından, Roma’ya ne kadar mesafe kaldığını belirtmek için taşlar üzerine ka-zındığını biliyoruz. Zamanla yön işaretlerinin de özellikle yerleşim alanları çevresinde kullanılmaya başlandığı anla-şılıyor. 12. yy’da Vikinglerin Avrupa’ya korku saldığı, “Dikkat Viking Çıkabilir” anlamındaki uyarı işaretlerinin dağa taşa yerleştirilmesinden anlaşılmaktadır (Vikinglerin çizgi film-lerde göründükleri kadar sevimli olmadıkları anlaşılıyor.)

Günümüzde kullandığımız trafik işaretleri, yatay ve dü-şey işaretler olarak çok farklı amaçlarla ancak, tüm dünya-da geçerli standart işaretler olarak kullanılmaktadır. 1945’li yıllarda yapılan kongrede kabul edilip yaygın olarak kulla-nılmaya başlanmış, daha sonra Avrupa Ekonomik Toplulu-ğuna üye ülkelerin 1968’de Viyana’da yaptıkları toplantıda imzalanan “Karayolu Işıklı İşareti ve İşaret Levhaları Anlaş-ması” ile kesinleşmiş, ufak tefek düzeltmelerle günümüz-de kullanılmaya devam etmektedir.

İşaretler tüm dünyada aynıdır ama ufak bazı eklentiler-le algılanabilirliği artırılmaya çalışılmıştır. Örneğin, stan-dart işaret daha büyük boyutlarda ya da anlamı yazıyla da belirtilen şekilde kullanılmaktadır. Özellikle Avrupa Birli-ği, ABD gibi ülkelerde bu durumu görmekteyiz. Biz yazı-sız olarak kullanmaktayız ve sanırım milletimizin zekasına fazla güvenmekteyiz. Bir İngiliz, “Yol Ver” işaretinin altında “Give Way” yazısını da görüp daha iyi algılamakta ve kura-la uymakta iken bizim insanımız yazısız işareti görür ve şıp diye anlar demişiz ama acaba öyle mi?

Bu konuyu arkadaşlarımızla inceledik ve öyle olmadı-ğını gördük; sürücü belgesine sahip kişilerin kesin olarak bilmesi gereken trafik işaretlerini bilme oranı yüzde 37,5 seviyesindedir. Başka bir deyişle bu kişiler bilmeleri gere-ken işaretleri yüzde 62,5 oranla bilmemektedir. Milletimiz galiba trafik işaretleri konusunda beklediğimiz cevvaliyeti gösteremiyor. O halde diğer ülkeler bizden daha az zeki! İnsanları için hazırladıkları gibi biz de trafik işaretlerini ye-niden gözden geçirmeliyiz.

Bu konuda yaptığımız incelemenin sonuçları bu sayıda genişçe ele alınmış olup, ilgililerin dikkatine sunulmak-tadır. Özellikle hayata; “dünyanın neresinde görülmüş?…” değerlendirmesiyle bakanlara, gerekliyse sadece biz ya-pabiliriz değerlendirmesine katılmalarını beklemiyoruz ama hiç olmazsa Dünyanın her yerinde olduğunu göste-rebiliriz. Bu arada, tabii ki milletimizin zekasına güvenme-diğimizden değil, sadece daha kolay anlasınlar diye…

Prof. Dr. Süleyman PampalGenel Yayın Yönetmeni

TRAFİKTE NE KADAR ZEKİYİZ?

ON YILIN ARDINDAN...

KURUM

KURUM

20

30

DOSYA

4SAYI 31 / YIL 6 / Kasım - Aralık / 2008

Yönetim Yeri ATESTAŞ Ankara Trafik Eğitim ve Sağlık Hizmetleri A.Ş. 8. Cadde 86. Sokak No:2/1 Öveçler - ANKARA Tel: 0312 472 37 37 - 473 04 23 Faks: 0312 473 04 28 www.ankaratrafikvakfi.org

Ankara Trafik Vakfı Dergisi Yayın No: 3304

Yayın Türü Yerel Süreli Yayın

ATESTAŞ adına

İmtiyaz Sahibi Selahattin EKREMOĞLU

Genel Yayın Yönetmeni Süleyman PAMPAL

Genel Koordinatör Hüseyin KILAVUZ

Sorumlu Yazı İşleri Müdürü Hüseyin BEKTAŞ

Yayın Kurulu Ahmet ÇİÇEK Ahmet KUŞGÖZ Timuçin ONURSAN Zeki AYDIN

Yapım/Organizasyon CAST GRAPHIC Tokdemir Ajans Prodüksiyon - Organizasyon - Yayıncılık Ltd. Şti. Turan Güneş Bulvarı 4. Cad. 90. Sok. 1/3Yıldız - Çankaya/ANKARATel: 0312 440 87 07(Pbx)Faks: 0312 440 12 92 www.tokdemirajans.com

Baskı Milenyum Matbaawww.milenyummatbaa.com

Ankara Trafik Dergisi, ATESTAŞ adına Cast@Graphic Ajans tarafından yayınlanmaktadır. YÖNETİM YERİ (ATESTAŞ) ÜCRETSİZ

YAYIN ORGANIDIR.

Reklamların sorumluluğu reklam veren

firmaya ait olup, Cast@Graphic Ajans

hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.

Dergide yayınlanan yazılar

yazarların düşüncelerini kapsamaktadır.

I S S N 1 3 0 4 - 4 8 4 2

TRAFİK İŞARETLERİNİN ALGILANABİLİRLİĞİ ÜZERİNE BİR İNCELEMEPROF. DR. SÜLEYMAN PAMPAL, ARŞ.GÖR.NERMIN AVŞAR, ARŞ.GÖR.EVREN CAN ÖZCAN

YOL ÖYKÜLERİSELAHATTİN EKREMOĞLUANKARA VALİ YARDIMCISI

ÜLKEMİZDE SERVİS TAŞIMACILIĞIANKARA SERVİS ARACI İŞLETMECİLERİ ESNAF ODASI BAŞKANI TUNCAY ELMADAĞLI

34

36

22

SAĞLIK

GEZELİM - GÖRELİM

DOSYA

içindekiler

KIŞ MEVSİMİNDE GRİBE DİKKAT

ÇUBUK

SÜRÜŞ HAZIRLIKLARI

Kasım - Aralık 2008Ankara Trafik Vakfı4

dosyaTRAFİK

1. GİRİŞBütün dünyada trafik önemli bir problem

olarak varlığını sürdürmektedir. Bu problem, insanların sürekli değişen ulaşım talepleri, gelişen sosyo-ekonomik yapı, nüfus ve araç sahipliğindeki ivmeli artış gibi faktörlerle bir-leştiğinde, tedbirler alınmadığı takdirde daha da büyüyecek ve Türkiye’de de olduğu gibi, binlerce insanın ölümü, yaralanması ve çok önemli bir maddi kaynağın yok olmasıyla so-nuçlanacak bir toplumsal sorun halini alacak-tır.

Trafik; girdileri, içerisinde işleyen prosesleri ve çıktıları ele alınınca çok büyük bir sistemi ifade etmektedir. Bu kadar büyük bir sistem-deki problemlerin çözümünde ilk aşama ise, sistemin büyüklüğü ve çıktılarının doğuracağı önemli sonuçlar dikkate alınarak yapılması ge-reken planlanma aşamasıdır. İşte burada trafik-teki düzeni sağlamak üzere belirlenen kurallar devreye girmektedir. İşaret levhaları ve yer işa-retlemeleri olarak ayrılan ve üzerindeki sem-bol ve yazılar ile özel bir talimatın aktarılmasını sağlayan trafik işaretleri, bu kuralların insanlara aktarılmasında en önemli araç olarak karşımıza çıkmaktadır.

Bilinen ilk yol işaretleri Romalıların yol ağla-rına diktikleri ve Roma’ya ne kadar mesafe kal-dığını gösteren taşlardır. Orta Çağda ise, kav-şaklarda kentlere ve kasabalara giden yönleri işaret eden yön tabelaları ortaya çıkmıştır. Tra-fik işaretlerinin tarihçesi incelendiğinde İngi-lizlere ait ve Orta Çağ’ın başlarından kalma bir işaret dikkat çekmektedir. Bu işaret Vikinglerin varlığı konusunda kişileri uyarmak amacıyla hazırlanmıştır. 12. yüzyılda yine Vikinglerle ilgi-

li mesajları nakletmek için ağaca oyularak ha-zırlanan bir başka işaret ile ise, Anglo-Saxon’lar göçmen Nordic işçilerini Vikingler’den koru-mayı amaçlamıştır [1].

Şekil 1. Vikinglerin varlığı konusunda ikaz işareti – 8.yüzyıl

Şekil 2. Göçmen Nordic işçilerini Vikingler ko-nusunda uyaran ikaz işareti – 12. yüzyıl

Trafik işaretlerinin yapımında nadiren bakır, gümüş ve altın malzemeler kullanılmakla bir-likte, dünyada Orta Çağ boyunca oluşturulan trafik işaretleri genellikle ağaç ve taşlara işa-retlerin oyulması ile yapılmıştır. O dönemde

TRAFİK İŞARETLERİNİN ALGILANABİLİRLİĞİ ÜZERİNE BİR İNCELEMEProf. Dr. Süleyman PAMPAL, Arş.Gör.Nermin AVŞAR, Arş.Gör.Evren Can ÖZCANGazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Trafik Planlaması ve Uygulaması ABD.


yaşayan insanların bir çoğunun okuma yetisi olmamasından dolayı, işaretler sembollerle ifade edilmiştir [1].

Günümüzde kullanılan trafik işaretleri ise, Avrupa Ekonomik Konseyine üye ülkelerin 8 Kasım 1968 tarihinde Viyana’da imzalamış ol-dukları Karayolu Işıklı İşareti ve İşaret Levhala-rı Anlaşması ile söz konusu anlaşmanın daha sonraki revizyonlarında yer alan hususlara da-yanmaktadır [2].

2. TRAFİK İŞARETLERİNİN ALGILANABİLİRLİĞİ

Algı, bir süreç olarak bireyin duyu organları-nın uyarıcılar tarafından uyarılması sonucunda meydana gelen duyumların beyine iletildik-ten sonra, daha önceki izlenimleri yardımıyla bu uyarımları doğuran etkenlerin tanımlan-masıdır. Bireyin deneyimi, ihtiyaç ve güdüleri, değerleri ve tavırları, ortamın fiziksel, sosyal ve organizasyonel yapısı ile algılanan unsurun özellikleri, bireyin algısını etkileyen faktörler olarak sıralanabilir [3].

Trafik işaret levhalarının sürücüler tarafın-dan algılanabilirliğinin sağlanması için, bu lev-haların sahip olması gereken temel özellikler aşağıdaki gibidir [3].

• Trafik işaret levhaları sürücü tarafından fark edilebilecek şekilde dikkat çekici olmalıdır.

• Trafik işaret levhalarında verilmek istenen alfa nümerik ya da şekilsel mesaj, sürücü görüş mesafesinde kolayca okunabilmelidir.

• Trafik işaret levhalarında verilen mesajın gerektirdiği tepkinin açıkça verilebilmesi için, verilen mesaj sürücü tarafından kolayca anla-şılabilmelidir.

Trafik işaretlerinin uygulanmasında temel kurallardan birisi, işaretler arasında görünüm ve yapı bakımından herhangi bir değişikliğin olmamasıdır. Buna ek olarak bu işaretlerin kul-lanımı ve tesisi aşağıdaki genel esaslara dayan-dırılmalıdır [2].

Trafik işaretleri;• Bir ihtiyacı karşılıyor olmalı,• İtibar ediliyor olmalı,• İşaret ile verilen mesajın yerine getirile-

bilmesi için kullanıcıya yeterli zamanı tanıyor olmalı,

• İnandırıcılıklarını ve etkinliklerini yitirme-meleri adına, tespit edilecek en uygun sayı ile sınırlandırılmalı,

• Uygulandığı bölgeye yabancı olan kişiler tarafından kurulum amaçlarına uygunluk açı-sından test edilmelidir.

3. TRAFİK İŞARETLERİNİN DÜNYADAKİ UYGULAMALARI

Türkiye’de trafik işaret levhaları; Tehlike Uyarı İşaretleri (T-Grubu), Trafik Tanzim İşaretleri (TT-Grubu), Trafik Bilgi İşaretleri (B-Grubu), Durak-lama ve Park Etme İşaretleri (P-Grubu), Yapım Bakım Onarım İşaretleri (YB-Grubu) ve Paneller (PL-Grubu) olmak üzere 6 ana gruba ayrılmış-tır [2]. Türkiye’deki trafik işaret levhalarının çok büyük bir kısmında, kullanıcılara aktarılmak istenen mesaj, semboller ile gösterilmektedir. Aynı amaçlar için hazırlanan, aynı anlamları içeren ve gelişmiş ülkelerde kullanılan tra-fik işaret levhalarında ise etkinliğin artırılması amacıyla verilmek istenilen mesaj, sembol ve bu sembollerin kısa anlamlarını içeren alfa nü-merik karakterler ile sunulmaktadır. Tablo 1’de dünyadaki trafik işaret levhalarına ait bazı ör-nekler gösterilmiştir.


dosyaTRAFİK

Tablo 1. Dünyadaki trafik işaret levhalarına ait örnekler

Trafik İşaret Levhası Trafik İşaret Levhasının AnlamıTürkiye Diğer Ülkeler

ABD Azami Hız Sınırlaması

ABD

Yol Ver

İNG

İLTE

REFR

AN

SABE

LIZE

Kasisli Yol

50

50 ydsGIVE WAY

PASSACECEDEZ LE



İRLA

ND

A

İki Yönlü Yol

ABD Girişi Olmayan Yol

AVU

STRA

LYA

Kaygan Yol

AVU

STU

RYA

Hastane

DO NOT

ENTER

HSPITALH


dosyaTRAFİK

ABD Kamyon Giremez

İNG

İLTE

RE

Dikkat

İNG

İLTE

RE

Gizli Buzlanma


Ice

Hidden dip


4. UYGULAMAUygulama çalışmasında, Türkiye’deki yol

kullanıcılarının trafik işaret levhaları konusun-daki bilgi düzeylerini ölçmek amacıyla hazır-lanan anket değerlendirilmiştir. Kullanılan anket, Karayolu Trafik Güvenliği Kurulu’nca oluşturulan çalışma grubu tarafından hazır-lanmış olup, 2 temel bölümden oluşmakta-dır. Anketin 1. bölümünde ankete katılanların meslekleri, cinsiyetleri, yaşları, eğitim düzey-leri, son 5 yılda aldıkları trafik cezaları, ehliyet sınıfları, ehliyet sahiplik süreleri ve araç kul-lanma sürelerini içeren demografik sorulara yer verilmiştir. Anketin 2. bölümünde ise an-kete katılan kişilere, 35 adet trafik işaretinin ne anlama geldiği sorusu yöneltilmiştir. Bu anket Gazi Üniversitesi Karayolu Taşımacılık Faaliyetleri Mesleki Yeterlilik İnceleme, De-ğerlendirme ve Geliştirme Merkezi’nde 200 kişilik bir gruba uygulanmıştır.

Anketin ilk sekiz sorusunu oluşturan de-mografik sorulara verilen cevaplar aşağıdaki tablolarda verilmiştir.

Tablo 2. Ankete katılanların meslek gruplarına göre dağılımı

Trafik işaretlerinin algılanabilirliğini ölçmek amacıyla uygulanan ankete katılan 200 kişi-nin meslek gruplarına göre dağılımına bakıl-

dığında; 86 kişinin ağır vasıta şoförü, 24 kişi-nin ise şoför olduğu görülmektedir. Ankete katılanların yüzde 55’ini oluşturan bu meslek grupları sürekli olarak trafiğin içindedir. Trafik düzeninin sağlanmasında trafik işaretlerinin en etkin araçlardan birisi olduğu düşünüldü-ğünde, bu meslek grubu için bilgi düzeyinin tam olması gerekliliği de oldukça açıktır.

Ankete katılan 200 kişiden 190’ı bay, 7’si bayan iken 3 kişi cinsiyetini belirtmemiştir.

Ankete katılan 200 kişiden 46’sı lise, 37’si ilköğretim, 18’i üniversite, 5’i yüksekokul, 3’ü de lisansüstü mezunudur. 91 kişi bu soruya cevap vermemiştir.

Tablo 3. Ankete katılanların son 5 yılda aldıkları trafik cezalarına göre dağılımı

Tablo 4. Ankete katılanların ehliyet sınıflarına göre dağılımı

Meslek Grubu SayıAğır Vasıta Şoförü 86Serbest Meslek 33Şoför 24İşçi-Memur 19Emekli 7Askeri Personel 7Muhasebeci 5Güvenlik görevlisi 4Mühendis 4Kontrol Teknisyeni 3Öğrenci 1Belirtilmemiş 7

Toplam 200

Trafik Cezası SayıYok 135Hız Limitlerine Uymama 19Hatalı Park 15Kırmızı Işık İhlali 7Emniyet Kemeri Kullanmama 6Araç Donanımı 5Seyir Halindeyken Cep Telefonu Kullanımı 2U Dönüşü Hatası 2Alkol 1Fazla Yolcu 1Aşırı Yükleme 1Belirtilmemiş 6

Toplam 200

Ehliyet Sınıfları SayıB 56C 9D 1E 127H 1Belirtilmemiş 6

Toplam 200


dosyaTRAFİK

Tablo 5. Ankete katılanların ehliyet sahiplik sürelerine göre dağılımı

Tablo 6. Ankete katılanların araç kullanma sürelerine göre dağılımı

Süre (Yıl) Aralık Toplamı Sayı1

67

82 83 54 85 96 77 78 139 2

10

88

1411 612 413 1114 1015 616 817 1018 1519 420

26

621 222 523 324 325 226 127 128 229 130

14

431 132 433 235 236 1

Belirtilmemiş 5 Toplam 200 Ortalama = 13.6

Süre (Yıl) Aralık Toplamı Sayı0

50

31 62 43 44 25 116 57 48 79 4

10

94

2711 412 1013 1014 615 1516 617 618 1020

47

1221 222 623 224 325 626 127 228 229 130

3

531 132 433 235 1

Belirtilmemiş - 6 Toplam 200 Ortalama=14.2


Tablo 7. Ankete katılanların yaş gruplarına göre dağılımı

Yaş Aralık Toplamı Sayı20

48

121 322 323 524 825 1026 227 928 229 530

76

631 1032 633 434 835 936 637 738 1339 740

55

841 342 943 1144 645 346 547 348 750

16

352 253 454 155 156 257 158 262

31

64 165 1

Belitilmemiş - 2 Toplam 200 Ortalama=36.8

4.1. Puanlama

Ankette yer alan 35 trafik işaretinin ne anlama geldiği sorusuna verilen cevaplar değerlendiril-miştir. Değerlendirme yapılırken cevaplara ilişkin puanlama 3 grupta sınıflandırılmış ve aşağıdaki gibi puanlanmıştır. Puanlamaya ait histogram Şekil 3’te ve sonuçlar Tablo 8’de yer almaktadır.


dosyaTRAFİK

GRUP PUAN

Doğru Cevap 1

Kısmen Doğru Cevap 0,5

Yanlış Cevap 0

Şekil 3. Değerlendirme sonucunda elde edilen puanların frekans dağılımı

Tablo 8. Trafik işaretlerinin anlamlarına verilen cevapların puanları

PUAN

27,00

21,00

19,50

18,50

17,50

16,50

15,50

14,50

13,50

12,50

11,50

10,50

9,50

8,50

7,50

6,00

4,50

3,50

FR

EK

AN

S

12

10

8

6

4

2

0

Puan Kişi Sayısı Ankete Katılım

Yüzde

Ankete Katılım

Birikimli Yüzde

Doğru cevap

Yüzde3,5 1 0,5 0,5 0,104,0 1 0,5 1,0 0,114,5 2 1,0 2,0 0,135,5 1 0,5 2,5 0,166,0 2 1,0 3,5 0,177,0 2 1,0 4,5 0,207,5 1 0,5 5,0 0,218,0 11 5,5 10,5 0,238,5 4 2,0 12,5 0,249,0 6 3,0 15,5 0,269,5 9 4,5 20,0 0,27

10,0 8 4,0 24,0 0,2910,5 11 5,5 29,5 0,3011,0 8 4,0 33,5 0,3111,5 10 5,0 38,5 0,3312,0 8 4,0 42,5 0,3412,5 9 4,5 47,0 0,3613,0 9 4,5 51,5 0,3713,5 9 4,5 56,0 0,3914,0 11 5,5 61,5 0,4014,5 11 5,5 67,0 0,4115,0 10 5,0 72,0 0,4315,5 9 4,5 76,5 0,4416,0 10 5,0 81,5 0,4616,5 8 4,0 85,5 0,4717,0 4 2,0 87,5 0,4917,5 3 1,5 89,0 0,5018,0 2 1,0 90,0 0,5118,5 1 0,5 90,5 0,5319,0 4 2,0 92,5 0,5419,5 4 2,0 94,5 0,5620,0 6 3,0 97,5 0,5721,0 1 0,5 98,0 0,6022,5 2 1,0 99,0 0,6427,0 1 0,5 99,5 0,7728,0 1 0,5 100,0 0,80


• Ankete katılanların yüzde 5,0’ı, yapılan değerlendirme sonucunda 3,5 ila 7,5 arasın-da puan almıştır. Bu kişiler, hesaplanan puana göre 35 trafik işaretinin yüzde 10’u ila yüzde 21’ine doğru cevap verebilmiştir. Bir başka de-yişle bu kişiler, trafik işaretlerinin yüzde 79 ila yüzde 90’ına yanlış cevap vermiş ya da soruyu boş bırakmışlardır.

• Ankete katılanların yüzde 24’ü, değerlen-dirme sonucunda 10 puan ve altında puanlar almışlardır. Bunun anlamı, bu kişilerin ankette karşılaştıkları 35 trafik işaretinden 25 ve daha fazlasının anlamını bilmedikleridir.

• Ankete katılanların yüzde 4,5’i, değerlen-dirme sonucunda 12,5 puan alarak 35 trafik işaretinin yüzde 36,0’sına doğru cevap verebil-miştir. Yani bu kişiler, yöneltilen soruların yüzde 64’üne yanlış cevap vermişler ya da bilmedik-leri için soruları cevapsız bırakmışlardır.

• Ankette, anlamları sorulan 35 trafik işare-tinden 14’üne (%40) doğru cevap verebilmiş sadece 11 kişi mevcuttur.

• Ankete katılanların yüzde 89,0’u, anlamı sorulan 35 trafik işaretinden sadece yüzde 50,0’sinin anlamını doğru cevaplayabilmişken; yüzde 50,0’si anlamını yanlış cevaplamış ya da soruları cevapsız bırakmışlardır.

• Hesaplamada kazanılan en yüksek puan olan 27 ve 28 puanı alan 2 kişi sırasıyla trafik işaretlerden yüzde 77,0’sine ve yüzde 80’ine doğru cevap vermişlerdir. Bir başka ifade ile bu kişiler, yüzde 23 ve yüzde 20 oranında trafik işaretlerinin anlamını bilmemektedir.

• Ankete katılan 200 kişinin, 35 trafik işareti-nin anlamına ilişkin verdikleri doğru ve kısmen doğru cevaplarla kazandıkları toplam puan 2626’ dır. Ortalama 13,6 yıl ehliyet sahibi olan ve ortalama 14,2 yıl araç kullanma süresine sahip 200 kişinin de 35 tam puan alması ge-rekliliği göz önüne alındığında toplam puan 7000 olmalıdır. Buna göre trafik işaretlerinin sadece yüzde 37,5’inin anlamı bilinmekte, yüz-de 62,5’inin anlamı ise yanlış bilinmekte ya da bilinmemektedir.

Tablo 8, 5’er puan aralıkları ile yeniden dü-zenlendiğinde en yüksek frekansın 11-15 puan aralığına ait olduğu görülmektedir. Bu aralıkta yer alan 96 kişi, ankete katılanların yüzde 48’ini oluşturmaktadır. İkinci sıradaki 16-20 puan ara-lığında yer alan 51 kişi ise ankete katılanların yüzde 25,5’idir.


dosyaTRAFİK

Tablo 9. Ankete katılanlara anlamları sorulan işaretler ve bunlara verilen cevapların dağılımı

TRAFİK İŞARETİ

ANLAMI YANLIŞ KISMEN DOĞRU

DOĞRU CEVAP YOK PUAN YÜZDE

SAĞA TEHLİKELİ DEVAMLI VİRAJLAR

154 34 6 6 23 11,50%

SOLDAN DARALAN KAPLAMA

23 49 125 3 149,5 74,75%

KASİSLİ YOL 29 13 146 12 152,5 76,25%

TAŞIT TRAFİĞİNE KAPALI YOL

49 8 19 124 23 11,50%

KONTROLLÜ DEMİRYOLU GEÇİDİ

111 51 21 17 46,5 23,25%

İKİ YÖNLÜ YOL 28 15 149 8 156,5 78,25%

ANA YOL - TALİ YOLKAVŞAĞI

73 44 46 37 68 34,00%

YOLDA ÇALIŞMA 3 1 194 2 194,5 97,25%

KAMYON GİREMEZ 116 5 47 32 49,5 24,75%

YAYA GEÇİDİ 6 0 192 2 192 96,00%

TEHLİKELİ VİRAJ YÖN LEVHASI

57 75 35 33 72,5 36,25%

DÜŞÜK BANKET 98 6 88 8 91 45,50%

GİZLİ BUZLANMA 89 6 54 51 57 28,50%

DURAKLAMA VE PARK ETMEYASAKTIR

12 132 16 40 82 41,00%

YOL VER 53 0 84 63 84 42,00%

AZAMİ HIZ SINIRLAMASI

12 21 163 4 173,5 86,75%

GİRİŞİ OLMAYAN YOL 94 4 80 22 82 41,00%


TRAFİK İŞARETİ

ANLAMI YANLIŞ KISMEN DOĞRU

DOĞRU CEVAP YOK PUAN YÜZDE

BÜTÜN YASAKLAMAVE KISITLAMALARIN SONU

71 5 26 98 28,5 14,25%

TAŞIT GİREMEZ 23 100 44 33 94 47,00%

ANA YOL SONU 26 3 45 126 46,5 23,25%

KARŞIDAN GELENE YOL VER

110 9 24 57 28,5 14,25%

KONTROLSÜZ DEMİRYOLU GEÇİDİ(TEK HAT)

83 34 6 77 23 11,50%

KAMYONLAR İÇİN GEÇME YASAĞI SONU

112 12 13 63 19 9,50%

ADA ETRAFINDA DÖNÜNÜZ

167 0 13 20 13 6,50%

MECBURİ ASGARİ HIZ 105 26 37 32 50 25,00%

ZİNCİR TAKMAK MECBURİDİR

20 6 152 22 155 77,50%

TEHLİKELİ MADDE TAŞIYAN TAŞITGİREMEZ

94 0 7 99 7 3,50%

OKUL GEÇİDİ 20 1 161 18 161,5 80,75%

ÖNDEKİ TAŞITI GEÇMEK YASAKTIR

50 8 76 66 80 40,00%

GİRİŞİ OLMAYAN YOL KAVŞAĞI

35 120 16 29 76 38,00%

OTOYOL SONU 39 8 126 27 130 65,00%

HEMZEMİN GEÇİTYAKLAŞIM LEVHALARI

71 6 1 122 4 2,00%

TEHLİKELİ MADDE TAŞIYAN TAŞITLARIN İZLEYECEĞİ MECBURİ YÖN

114 0 7 79 7 3,50%

ONARIM YAKLAŞIM LEVHALARI

40 0 0 160 0 0,00%

KAVŞAK ÖNCESİ ŞERİT SEÇİM LEVHASI

96 4 4 96 6 3,00%


dosyaTRAFİK

Alınan puanların sahip olunan ehliyet türü, eğitim düzeyi ya da son 5 yılda alınan trafik ce-zaları ile ilişkisi incelenmiş ve üç farklı istatistik-sel test uygulanmıştır.

• Ehliyet türü ile trafik işaretlerine verilen doğru cevaplardan elde edilen puanların ortak dağılım tablosu oluşturulmuştur. Bu dağılıma göre yapılan test sonucunda ehliyet türü ile trafik işaretlerine verilen doğru cevaplar arasın-da istatistiksel açıdan anlamlı bir ilişki yoktur.

• Trafik cezaları ile trafik işaretlerine verilen doğru cevaplardan elde edilen puanların ortak dağılım tablosuna göre yapılan test sonucun-da, trafik cezaları ile trafik işaretlerine verilen doğru cevaplar arasında istatistiksel açıdan anlamlı bir ilişki yoktur.

• Eğitim düzeyi ile trafik işaretlerine verilen doğru cevaplar arasında istatistiksel açıdan yüzde 10 anlamlılık düzeyinde bir ilişki mev-cuttur.

Tablo 10. Ehliyet sahipliğine göre alınan puanların dağılımı

Ankete katılan 200 kişinin, sahip oldukları ehliyet türleri ve trafik işaretlerine vermiş oldukları doğru ya da kısmen doğru cevaplarına göre hesaplanmış puanlarının ortak dağılımı Tablo 10’da verilmiştir.

EHLİYET TOPLAMB C D E H

PUAN 3,504,004,506,007,007,508,008,509,009,50

10,0010,5011,0011,5012,0012,5013,0013,5014,0014,5015,0015,5016,0016,5017,0017,5018,0018,5019,0019,5020,0021,0022,5027,0028,00

Toplam

111

132

212433532213322211

3

11

56

1

11

1

21

11

9

1

1

1

112

626668463366986674221114612

127

1

1

112221

114687

108

107999

1111109

10743214461211

194


• 200 kişiden 194’ü, ehliyet türünü an-kette belirtmiştir. Buna göre en yüksek frekansa sahip E sınıfı ehliyet sahipleri 127 kişidir. İkinci sırada B sınıfı ehliyet sa-hibi 56 kişi yer almaktadır.

• En düşük 3,5 puanı alan kişinin E sınıfı ehliyet sahibi olduğu görülmektedir.

• 10 puan alan 7 kişiden 1’i B sınıfı ehli-yete, 6’sı E sınıfı ehliyete sahiptir.

• 12,5 puan alan 9 kişiden 5’i B sınıfı eh-liyete, 3’ü E sınıfı ehliyete ve 1’i de H sınıfı ehliyete sahiptir.

• Ankette yer alan 35 trafik işaretinin yarısını doğru ya da kısmen doğru cevap-layarak 17,5 puan alan 3 kişiden 1’i B sını-fı ehliyete, 2’si E sınıfı ehliyete sahiptir.

• En yüksek 27 ve 28 puanı alan 2 kişi de B sınıfı ehliyet sahibidir.

Tablo 11. Trafik cezalarına göre alınan puanların dağılımı

Tablo 11’de, “Son 5 yıl içinde trafik cezanız var mı?” şeklinde yöneltilen soruya verilen cevaplar ile aynı kişilerin trafik işaretlerine vermiş oldukları doğru ya da kısmen doğru cevaplarına göre hesaplanmış puanlarının ortak dağılımı verilmiştir.

CEZA TOPLAMyok emniyet

kemerihız park cep telefonu U dönüşü kırmızı ışık araç donanımı fazla yolcu aşırı yükleme alkol

PUAN 3,54,004,506,007,007,508,008,509,009,50

10,0010,5011,0011,5012,0012,5013,0013,5014,0014,5015,0015,5016,0016,5017,0017,5018,0018,5019,0019,5020,0021,0022,5027,0028,00

Toplam

11221

724667384666788595331

23512

1

135

1

1

12

1

6

12

11

11111

112

111

11

19

1

21

123

1

2

1

1

15

1

1

2

11

2

1

12

1

1

1

7

1

1

111

5

1

1

11

112221

114688

108

108999

111110

910

743213451211

194


dosyaTRAFİK

• 200 kişiden 194’ü bu soruya cevap vermiştir.

• 135 kişi son 5 yıl içinde trafik cezası-nın olmadığını belirtirken, 59 kişi farklı nedenlere göre trafik cezası almıştır. 19 kişi hız sınırı ihlalinden, 15 kişi park ce-zasından, 7 kişi kırmızı ışık ihlalinden, 6 kişi emniyet kemeri takmamaktan, 5 kişi araç donanımındaki eksikliklerden, 2 kişi cep telefonu kullanımından, 2 kişi hatalı U dönüşü yapmaktan, 1 kişi alkollü araç kullanmaktan, 1 kişi fazla yolcu taşımak-tan ve 1 kişi de aşırı yüklemeden dolayı trafik cezası almışlardır.

• 8 puan alan 11 kişiden 7 kişinin son 5 yıl içinde trafik cezası bulunmazken, 2

kişi hız sınırı ihlali ve 2 kişi park nedeniyle trafik cezası almışlardır.

• Alkollü araç kullanımından dolayı tra-fik cezası bulunan 1 kişi, 35 trafik işare-tinden 13,5 puan kazanarak yüzde 38 ba-şarılı olmuştur. Başka bir ifade ile yüzde 62 başarısız olmuştur.

• Hatalı U dönüşü nedeniyle trafik ceza-sı bulunan 2 kişinin puanları 15 ve 15,5’tir. Bu kişilerin başarıları yüzde 43 ve yüzde 44’tür.

• Hız ihlali nedeni ile trafik cezası bu-lunan 19 kişinin puanlarının ortalaması 12,66’dır. Bu puan ile hesaplanan başarı yüzde 36, başarısızlık yüzde 64’tür.

Tablo 12. Eğitim düzeylerine göre alınan puanların dağılımı

Tablo 12’de, eğitim düzeyleri ile aynı kişilerin trafik işaretlerine vermiş oldukları doğru ya da kıs-men doğru cevaplarından hesaplanmış puanların ortak dağılımı yer almaktadır.

EĞİTİM TOPLAMilköğretim lise yüksekokul üniversite lisansüstü

PUAN 4,004,506,007,007,508,008,509,009,50

10,0010,5011,0011,5012,0012,5013,0013,5014,0014,5015,0015,5016,0016,5017,0017,5018,0018,5019,5020,0022,5028,00

Toplam

1

11

1

24153112122

21212

1

37

1

11

2111

33143242322111

231

46

1

11

2

5

1

1

1

1111212

12

11

1

18

1

1

1

3

1121131453646657764564441212511

109


• 200 kişiden sadece 109’u eğitim dü-zeyini belirtirken 91 kişi bu soruya cevap vermemiştir.

• Lise mezunu 46 kişi incelendiğinde, 4 kişinin 13 puan, 4 kişinin ise 14,5 puan al-dığı görülmektedir.

• Lisansüstü eğitim almış 3 kişinin an-kette yer alan 35 trafik işaretinin anlam-larına ilişkin verdikleri cevaplara göre kazandıkları puanlar incelendiğinde; 1 kişinin en yüksek 28 puanı aldığı ve diğer 2 kişinin ise 13,5 ve 11,5 puan aldıkları görülmektedir.

Yukarıdaki değerlendirmeden de görülece-ği gibi, her ehliyet sahibinin kesin olarak bilme-si gereken trafik işaretlerindeki bilinme düzeyi yüzde 37,5 seviyesinde kalmıştır. Trafik işaretle-rinin, trafikteki düzenin sağlanmasındaki etkin rolü düşünüldüğünde bu oranın çok düşük olduğu açıktır. Bu sonuca göre geliştirilen öne-rinin aşamaları aşağıda maddeler halinde su-nulmuştur.

• Türkiye’de kullanılan trafik işaretleri, daha önce de belirtildiği üzere iletilmek istenilen mesajı sembollerle aktarmaktadır. Bu uygula-manın etkin olmadığı anket değerlendirmesi sonucunda ortaya çıkmıştır. Oysaki 3. bölüm-de de belirtildiği gibi, trafik problemine etkin ve kalıcı çözümler bulmuş olan gelişmiş ülke-lerdeki uygulamalar, trafik işaret levhalarının anlamını içeren alfa nümerik karakterlerin kul-

lanımı doğrultusundadır. Bu çalışma sonucun-da, Türkiye’de de aynı yöntemin kullanılması önerilmektedir.

• Bu öneri paralelinde bir komisyon, hazırla-nacak yeni trafik işaretlerinde kullanılacak alfa nümerik karakterleri, bunların renklerini, ebat-larını, içeriklerini, vb. unsurları belirlemelidir.

• Tabii ki bu uygulamaya tüm trafik işaret levhalarını kapsayan bir boyutta geçiş, çok önemli büyüklükteki bir maliyete de katlan-mayı beraberinde getirecektir. Oysaki sorumlu kurumlar, trafik işaret levhalarındaki yıpranma, bozulma, yok olma, v.b. nedenlerle her yıl yapı-lan değişimlerde, önerilen levhaları tesis etmek suretiyle herhangi bir ek maliyete katlanmak durumunda kalmayacaktır.

6. KAYNAKLAR1. Trafik İşaretlerinin Tarihçesi, http://uncyclopedia.wikia.com/wiki/Traffic_Signs, 2008.

2. Trafik İşaretleri El Kitabı, Karayolları Genel Müdürlüğü Bakım Dairesi Başkanlığı Trafik Şubesi Müdürlüğü, 2004.

3. Yakut, S., Trafik İşaretlerinin Algılanabilirliği, Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Trafik Planlaması ve Uygulaması ABD Yüksek Lisans Tezi, 2006.

5. SONUÇ ve ÖNERİLER


kurumTRAFİK

Ankara ilimizde sonbahar en güzel mevsim olarak bilinir. Ankaralılar da kentlerinin bu gü-zel özelliği ile iftihar ederler ve yabancılara bu duygularla anlatırlar bunu…

İşte böyle çok güzel bir sonbahar günü, Varlık Mahallesindeki işyerime otomobilimle gidiyo-rum. Üç şeritli, refüjlü anayolda, trafiğin yoğun olduğu bir saatte, önümüzdeki araçla uygun mesafe bırakmaya dikkat ederek ve en çok 60 km/saat hızla, orta şeritte yol alıyorum. Acelesi olanlar sağımdan ve solumdan geçip gidiyor-lar; ben de inşallah hastaneye gitmiyorlardır diye içimden dua ediyorum…

Solumdan geçen siyah renkli bir arabanın, ani bir fren sesiyle durur gibi olduğunu ve daha sonra yoluna devam ettiğini görüyorum. Ne oldu acaba? diye düşünürken, tanımadığım bir kişinin refüj üzerinde, elini, kolunu salla-yarak kızgınlığını ifade ettiğine tanık oluyo-rum. Hizasına geldiğimde, pencerem de açık olduğu için, el, kol, vücut hareketleri yanında ağza alınmayacak sözlerle, siyah arabanın arkasından yüksek sesle bağırdığını duyuyo-rum. Duyduğum kelimeler benim yüzümü kızartıyor…

Örneklerini sıkça gördüğüm bir trafik olayına tanık oluyorum. Meğer yaya, araç trafiği akışı içinde yolu geçmeye teşebbüs etmiş; hızla ge-len siyah araba onu görünce frene basmış; o da kendisini tekrar refüje atmış neredeyse önü-müzde ağır yaralı bir trafik kazası oluyormuş… Hani alışılagelmiş tabirle, hem yayayı hem sürücüyü böyle bir akıbetten Allah korumuş.

8-10 metre sonra bir yaya üst geçidinin altından geçerken düşünmeden edemiyorum. Yavuz hırsız ev sahibini bastırır derler ya; Yaya bu kadar mesafeyi yürüyerek herhangi bir ka-zaya neden olmadan karşıdan karşıya geçe-bilecekken, kendisini ve taşıtları zor durumda bırakıyor ve üstelik, hiçbir hatası olmayan, an-cak tahditli hızın biraz üstünde seyreden siyah renkli aracın sürücüsüne bu kadar ağır sözleri söylemekten sakınmıyor…

Güzelim sonbahar gününde, Ankara’mızın havasını böylesine kirletmeye ve küfür edebiyatımıza yeni sözcükler eklemeye kimin hakkı olabilir acaba?... diye düşünüyorum…

Çevre kirliliği konuları arasına iletişim kirliliğini de dahil etsek mi?... Ne dersiniz…

yol öyküleriSelahattin EKREMOĞLUAnkara Vali Yardımcısı


Kırmızı Işık TRT Ekranlarında!Ülkemizde her yıl binlerce insanımızın

ölümüne, 100 binlerce insanımızın yaralan-masına ve milyarlarca YTL maddi hasara ne-den olan trafik kazalarına bu kez TRT dikkat çekiyor. Emniyet Genel Müdürlüğü ve TRT Genel Müdürlüğü’nün trafik güvenliğinin sağlanması amacıyla ürettikleri, Ankara Trafik Vakfı’nın da sponsor olduğu “Kırmızı Işık” adlı 13 bölümlük dizi, 26 Ekim 2008 tarihinden itibaren her pazar saat 16:30’da TRT-1 ekran-larında izleyicisiyle buluşuyor. Trafik kazaları-na dikkat çekmenin, yıkımlarını vurgulayıp caydırıcılığı ön plana çıkarmanın ve böylelik-le toplumumuzda düzenli, güvenli bir trafik ortamı oluşturarak, trafik kurallarına uymaya alışkanlık kazandırmanın hedeflendiği pro-jeyle, trafik kazalarının çok basit kural ihlalle-rinin sonucunda oluştuğu bir kez daha vur-gulanıyor. Alkollü araç kullanmanın, uykusuz ve yorgun araç kullanmanın, trafikte saygı ve

hoşgörü kurallarının, trafik işaretlerine uyma-nın, hız limitlerine uymanın, yaya ve yolcu güvenliğinin farklı bölümlerde işlendiği dizi-de birçok ünlü isim yer alıyor.

Cüneyt ARKIN, Serdar GÖKHAN, Tamer KARADAĞLI, Engin ÇAĞLAR, Murat SOYDAN, Cihan ÜNAL, Tolga SAVACI, Salih KIRMIZI, Halil ERGÜN Oktay KAYNARCA, Mahmut HE-KİMOĞLU, Davut GÜLOĞLU, Meral ORHON-SAY, Fatma BELGEN, Aydan ŞENER, Sevtap PARMAN gibi isimlerin yer aldığı projenin ya-pımını TRT Genel Müdürlüğü ve Emniyet Ge-nel Müdürlüğü üstlenirken, yapımcılığını Şe-ner Danyıldız yapıyor. Senaryosunu Cavidan Balcı, müziklerini ise Cahit Berkay’ın yaptığı, 25 dakikalık 13 bölümle yayında olan diziy-le, halkı bilinçlendirerek toplumumuzda çok can yakan trafik kazalarının azaltılması amaç-lanıyor.

TRAFİKhaber


dosyaTRAFİK

Sürüş Hazırlıkları


Yönlendirme: Araçların farları ve güneş ışı-ğı sürücülerin gözlerini kamaştırır ve kazaya yol açabilir. Böyle durumlarda neler yapılma-sı gerektiğini tartışacağız şimdi.

Güdüleme: Göz kamaşmasından dolayı ortaya çıkabilecek sorunları ve çözüm yolla-rını bilmek kazaları azaltır.

Geliştirme: Geceleyin araç sürerken kar-şınızdan gelen araçların farları gözlerinizi kamaştırır. Göz kamaşması, yolu ve sürme şeridini görememenize neden olur. Göz ka-maşması geceleri meydana gelen kazaların en başta gelen nedenidir.

Geceleri araç sürerken gözlerinizin kamaş-masını önlemek için, karşıdan gelen araçla-rın farlarına bakmayın. Eğer bir sürücü ısrarla uzunlarını yakmaya devam ediyorsa, selek-tör yaparak onu uyarın.

Karayollarında, gece, görüşün yetersiz ol-duğu hava şartlarında, görüşü kolaylaştırmak için çeşitli önlemler alınmıştır. Bunlar karayo-lunun her 2 yönünde sıralanan reflektif kenar taşları ile farlarınızın ışığını yansıtan şerit çiz-gileridir. Reflektif kenar taşları normal koşul-larda 50’şer m aralıklıdır. Bu mesafe, viraj ve tepe üstleri gibi yerlerde daha da azalmak-tadır. Reflektif direklerin sağdakinde kırmızı, soldakinde ise beyaz renk yansır.

İşte, gece veya olumsuz görüş koşulların-da, sürüş rehberliğinizi bunlar yapar. Karşı-laşmalarda göz kamaşmasını önlemek için, banket çizgisine ya da kenar taşlarına gözle-rinizi yöneltmelisiniz.

Göz kamaşması sadece geceleri değil, gündüz şartlarında da bizi tehdit edebilir. Güneşin ufuk çizgisine yaklaştığı durumlar

ile güneş ışıklarının bir binanın geniş cam-larından yansıması, bunlara örnek verilebilir. Gündüz güneşe karşı araç kullanırken gözle-rimizi gözlükle korumalı ve güneş siperliğini indirmeliyiz.

Mesafe tahmin yeteneğimiz, çevremizde-ki cisimleri ve renkleri net olarak görebilme-mize bağlıdır. Karanlıkta ise renk ve şekillerin büyük bir çoğunluğu kaybolur. Sadece far-larınızın aydınlattığı ortalama 100 m mesa-fedeki karayolunu görebilirsiniz. Bu nedenle derinlik, mesafe algılama gibi yetenekleriniz kaybolur. Size çok yakın bir tehlikeyi uzakta kabul edebilir ve gerekli önlemleri almayı ih-mal ederseniz bu sizi riske sokabilir.

Gece ve olumsuz görüş koşullarının bulun-duğu yol kesimlerindeki görme olanağınız;

• Farlarınızın ışık gücü ve ayarı,• Görme yeteneğiniz,• Yağmur, sis, kar,• Karşıdan gelen aracın far gücü,• Camlarınızın temizliğine bağlıdır.

Gece sürüşlerinde gündüzdekinden farklı ve ters olarak, orta çizgiye yakın olmalısınız. Karşılaşmalarda ise sürme şeridinizi ortala-malı, ancak olabildiğince yavaşlamalı, kısa farlarınızı yakmalısınız.

Gece bankete inmek; inilecek yerin mıcır veya asfalt, banket yüksekliği, genişliği ve buradaki olası tehlikelerin neler olduğu her zaman risklidir.

Gece Karşılaşma ve Sollamalarda Farlarımızı Nasıl Kullanmalıyız?Yönlendirme: Farlar ve sis lambalarının

nasıl kullanılacağını ve ayarlanacağını öğren-mek bu konunun temel amaçlarıdır.


dosyaTRAFİK

Güdüleme: Hem iyi bir görüşe sahip ol-mak hem de başkalarını rahatsız etmemek mümkün müdür?

Geliştirme: Gece yolculuğunda uzun far-ları yakmak iyi görmemizi sağlar, ancak kar-şıdan gelenleri çok rahatsız eder. Bu yüzden, geceleri araç kullanırken, karşı yönden gelen bir araçla karşılaştığınızda he-men kısa farlarını-zı yakmalısınız. Bu mesafe, genel ola-rak 200-250 m ise de karşıda-ki sürü-c ü n ü n s e l e k -tör ika-zı veya kısa farla-rını yakma-sı halinde de hemen kapa-tılmalıdır. Karşılaş-malarda kısa farların yakılması önünüzde orta-lama ancak 25 m mesafenin gö-rülebilmesi anlamına geldiğinden, durma mesafenizi de düşünerek mutlaka yavaşla-malısınız.

Uzun farlarınızı, karşılaştığınız araç sürücü-sünün rahatsız olmadığı yakınlığa kadar kul-lanabilirsiniz. Böylece 2 aracın ışıkları arasında karşılaşmalarda en az karanlık bölgenin kal-ması sağlanmış olur. Göz kamaşmasına ne-den olabilecek yakınlığa ulaşınca farlarınızı kısa pozisyona alın. Tam karşılaşma anında tekrar yani karşılıklı araçlar yan yana gelince, hemen uzunlarınızı yakın.

Tepe üstlerine veya yakın ilerisi görünme-yen virajlara girerken uzunlarınızı yakmaya devam edin. Hatta birkaç kez selektör yapın. Ancak, hızınızı da kesinlikle azaltın. Böylece, göremediğiniz kesimden gelen sürücüye, bu alana yaklaşmakta olduğunuzu duyur-muş olacaksınız.

Bir tepe üstünde uzunla-rınızı, bir otobüs veya

kamyon sürücüsüy-le karşılaştığınızda

hemen kapatın. Onlar, sizden

daha yüksek-te oturduk-l a r ı n d a n uzun ışık-larınız di-rek göz kamaşma-sına neden

olacaktır.

Gece bir ara-cı geçmek is-

tediğinizde, uzun hüzmeli farlarınızın

bu aracın arka tekerlek-lerini aydınlatmaya başlama-

sından hemen önce kapatmalısınız. Ayrıca, kısa farlarınızın bu aracın yine en faz-la arka tekerleklerini aydınlatmasına izin ver-melisiniz. Bundan daha yakın bir mesafeye kadar yaklaşmamalısınız. Aksi takdirde far ışı-ğınızın önündeki sürücünün aynalarından yansıması nedeniyle gözlerinin kamaşması-na ve yolu görememesine neden olursunuz.

Unutmayın! Gece araç sürmek ciddi ve zor bir beceridir. Karanlık bir odada el yordamıy-la yolunuzu bulabilirsiniz. Ya araç kullanırken gözleriniz kamaşmış veya buna neden ol-muş iseniz?


Solladığınız araçla yan yana ve far hizasına geldiğinizde uzunlarınızı yakmalısınız. Aksi takdirde geçtiğiniz aracın gözlerinize yönelik kaçınılmaz olumsuz etkisinden kurtulamaz-sınız. Arkadaki aracın kısa bir süre de olsa, far etkisinde kalabileceğinizden güvenli geçiş noktasında, uzunlarınızı zaman geçirmeden yakmalısınız.

Bir aracın sizi geçmeye başlaması duru-munda ise, bu araçla yan yana gelinceye ka-dar uzunlarınızı yakmaya devam etmelisiniz. Böylece geçiş sırasında, sizin farlarınız geçen sürücü önünde azami aydınlatma mesafesi yaratacaktır. Bu, trafikte ortaklığın bir gereği-dir. Sizi geçmekte olan araç yanınıza geldi-ğinde hemen kısa farlarınızı yakmalısınız.

Unutulmaması gereken araca ait bir başka ışık donanımı ise sis ışıklarıdır. Sis ışıklarımızı sadece ve sadece olumsuz hava koşulların-da kullanırız. Görüş şartlarının yeterli olduğu gece ve gündüz şartlarında, hiçbir şekilde sis farlarını kullanmayın. Böylece, hem karşınız-dan gelen hem de sizi takip eden sürücüle-rin göz kamaşmasını engellemiş olursunuz.

Sis ışıklarının geceleri uzun ve kısa hüzme-li farlarla aynı zamanda kullanılması yasaktır. Sis ışıklarının teknik yapıları gereği, uzun ve kısa farların yeterince aydınlatamadığı olum-suz hava koşullarında, görme ve görülmeyi sağlamak için araçta bulunduğu unutulma-malıdır.

Eğer, herhangi bir hava şartında uzun ve-ya kısa farlarınızı kullanabiliyorsanız, sis ışık-larınızı kesinlikle açmamalısınız. Sis ışıkları, kesinlikle araçlarınızın dışardan güzel görül-mesini sağlayan bir aksesuar değildir.

Geceleri herhangi bir zorunlu nedenle du-raklamanız gerekirse, öncelikle güvenli bir yer seçin. Duracağınız yerin; viraj içleri, iniş veya çıkış, kavşak yakınları, demiryolu ge-çitleri gibi tehlikeli yerler olmamasına özen gösterin. Mümkünse bir tesise girin. Yol üze-rinde durmanız gerekirse güvenli bir yol ke-simi bulun. Buranın her yönden gelen araç sürücüleri tarafından rahatlıkla görülebile-cek yerler olmasına itina edin. Uzun ve kısa farlarınızı kapatın. 4’lülerinizi ve park ışıkları-nızı yakın. Uzun süreli bekleme yapmamaya özen gösterin.

Kısa ve uzun far ayarlarınızı kesinlikle yük-seltmeyin. Bunu yapmak yerine geceleri hı-zınızı düşürün. Karşınızdan gelen sürücüler, kısa hüzmeli farlarınızdan rahatsız oldukları-nı selektör yaparak duyuruyorlarsa, ışıklarını-zı mutlaka kontrol ettirin.

Kısa farlarınızı kontrol etmek için düz bir yerde ve duvara 10 m mesafede durun, kısa-larınızı açın, aydınlatmanın yerden yüksekliği, farlarınızın yüksekliğine eşit ise sorun yoktur. Eşit değilse bir oto elektrikçide ışık ayarı yap-tırmalısınız.

Kaynak: Emniyet Genel Müdürlüğü, Trafik Eğitim ve Araştırma Dairesi Başkanlığı

Kış mevsiminden önce aracınızın bazı güvenlik kontrolleri-ni yaptırmadıysanız; olumsuz durumlar ile karşılaşabilirsiniz. Kontrol edilmesi gereken ve kış şartlarında problem yaşama-nızı engelleyecek kontrol noktaları şöyledir:

LastiklerÖzellikle kışa girerken lastiklerin teknik kondisyonları ve ge-

nel durumları mutlaka kontrol edilmelidir. Araçlarda bulunan yedek lastikler de kış öncesi mutlaka kontrol edilmelidir.

Lastiklerinizin yol tutuşu kış aylarında büyük önem taşımak-tadır. 7 derecenin altında olan sıcaklıklarda kar yağışı olmasa bile, mutlaka kış lastiği kullanılmalıdır. Çünkü kış lastiklerinin hamurları, soğuk havalarda sertleşmeden tutunmaya devam etmeye uygundur.

Kış lastikleri araca, 2 adet değil 4 adet olarak takılmalıdır. Çünkü 4 lastik eşit tutunmazsa yine kaza yapma riski yüksek olmaktadır.

Kış ayları otomobiller için zor günlerin yaklaştığı dönemdir. Araçlar bu dönemde tüm fonksiyonlarını daha zor koşullar altında yerine getirmek zorunda kalırlar.

Aracınız acaba bu zorlu şartlar ile mücadele edebilmek için hazır mı?

KIŞ BAKIMI


bi lg i lendi rmeTRAFİK

Diş derinliği 4 mm’nin altına düşen kış lastik-lerinin, karda performans göstermeyeceği için yenilenmesi gerekmektedir. Bu lastikler de ba-har aylarında kullanılmaya devam edilebilir.

AküKış aylarında kalorifer, aydınlatma, cam re-

zistansı gibi ekipmanlar daha çok kullanıl-dığından, akü kapasitesine daha çok ihtiyaç duyulmaktadır. Hava sıcaklıklarının düşmesi de akü kapasitesinin kaybına neden olmaktadır. Kış şartlarında, özellikle sabah aracın çalıştırıl-ması esnasında, motora ilk dönenme hareke-tinin verilmesi sırasında akümüzdeki gerilim kayıpları, benzinli araçlarda bujilerin ateşleme-sini etkileyeceği için, zor çalışma veya hiç çalış-mama gibi durumlar ile karşılaşmasına neden olacaktır. Eski nesil dizel araçlarda aracın çalı-şabilmesi için ön ısıtma zorunluluğu olduğun-dan; akü gerilimi daha da önemli olmaktadır. Aracın otomatik vites olması halinde, akünün boşalması başka birçok problemi de berabe-rinde getirmektedir.

AntifrizAntifriz, genellikle motorun donmasını en-

gelleme özelliği ile bilinmektedir. Oysa, yazın da motor suyunun kaynama noktasını yüksel-terek bu sayede aracın hararet yapmasını en-gellemek de antifirizin işlevlerinden biridir. Soğutma sisteminin ve motor içi paslanma-ları önlemek de antifrizin diğer görevleri ara-sında sayılabilir. Motor içi paslanma meydana gelmesi sonucu su kanalları, motor soğutma radyatörü, kalorifer ısıtma radyatörü ve su hor-tumları bundan zarar görecektir.

Antifriz 2 yılda bir veya Celsius -10 civarında değiştirilmelidir.

Fren hidroliğiAraç bakım uzmanları, her bakım periyo-

dunda fren hidrolik yağ kaynama noktası tes-ti yaparlar. Özel bir cihaz yardımıyla araçtan bir miktar numune hidrolik yağ alınır ve cihaz yar-dımıyla kaynaması sağlanır. Araçtan alınan hid-rolik yağ tam kaynamaya başladığı anda, özel fren hidrolik cihazı tam olarak kaynama nokta-sını tespit eder. Bu kontrolden sonra gerek gö-rülmesi halinde hidrolik yağ değişimi yapılır.

Kaynama noktası düşük olan hidrolik yağları, araçlarda ne gibi sorunlara neden olur sorusu-na cevap verelim. Bu sorunun cevabı çok basit; fren sisteminin istenen etkide çalışması engel-lenir, bu da paslanma ve kaçaklara neden olur. Diğer olası problem ise, uzun yokuş inişlerin-de frenlerimiz kaynama noktasına eriştiği an-da fren pedalı boşalır ve aracımızda fren etkisi kaybolur.

Hidrolik yağ 2 yılda veya 60.000 kilometrede bir değiştirilmelidir.

Direksiyon hidroliğiGenel kış bakımı sırasında, güvenlik açısın-

dan direksiyon hidrolik yağı da kontrol edilme-lidir. Hidrolik deposu, bağlantı hortumlar, yağ seviyesi, yağın kokusu ve rengi, yağ hakkın-da birçok bilgi verecektir. Kapalı bir devre ol-ması nedeniyle sistemde yağ seviyesi düşmüş ise, kaçak kontrolü yapılmalı ve büyük maliyet-li masrafların önlenmesi sağlanmalıdır. Elbette güvenlik konusu her şeyin önünde gelir. Ara-cımızı kolay ve emniyetli yönetebilmemiz için bu kontrolleri mutlaka yaptırmamız gereklidir.

Şanzıman ve diferansiyel yağıŞanzıman ve diferansiyel yağı kontrolleri pe-

riyodik bir şekilde yapılmalıdır; aksi takdirde mekanik arızalara ve vites geçişlerinde zorluk-lara yol açabilir ve bu da ciddi ve pahalı sayıla-cak arızalara neden olacaktır.

Motor yağıKış aylarında doğru yağ seçiminin önemi bü-

yüktür. Yağ seviye kontrolünün her 1000 kilo-metrede yapılması tavsiye edilmektedir. Araçta gösterge paneli üzerinde yağ seviye kontrolü yer alıyorsa, bu kontrolleri yapmak son dere-ce zahmetsiz ve kolaydır. Dikkat edilecek nok-ta; aracın sabah ilk çalıştırılmadan evvel düz bir zeminde olması ve kontrolün bu şekilde yapıl-masıdır. Gösterge paneli üzerinden bu kontro-lün yapılmasına olanak yoksa; aynı koşullarda araç çalıştırılmadan düz bir zeminde olma-lı, motor kaputu açılarak yağ çubuğu çekilip, temiz ve tüy bırakmayan bir bez ile silinmeli-dir. Yağ çubuğu tekrar yuvasına sonuna kadar sokulup 1-2 saniye beklendikten sonra çekilip yağ seviyesinin çubuğunun alt tarafında yer


alan 2 çizgi arasında olduğu görülmelidir. Yağ seviyesi her zaman 2 çizgi arasında olmalı; ne üzerinde ne de altında kalmamalıdır.

Hava filtresiHava filtresi kağıdı ve etrafındaki contası, mo-

tor tarafından emilen ve yanma esnasında ge-rekli olan havanın tertemiz motora ulaşmasını sağlar. Bu filtreler motor ve yakıt tüketimi açı-sından çok önemli parçalar olup, sıkça kontrol edilmelidir.

Silecek suyuYollardaki çamurun, aracın camı üzerinde

oluşturduğu tabakayı silmek için ihtiyaç duyu-lan silecek suyunun tam olması, donmaya ve temizleme özelliği taşıması çok önemlidir. Sile-cek suları da donmaya karşı özellikte olmalıdır.

Silecekler ve fıskiyelerSu fıskiyeleri, görüş güvenliğimiz için çok

önemlidir. Camdaki doğru noktalara yeterli miktarlarda su püskürtmeli ve ihtiyaç duyulan zamanda kusursuz çalışmalıdır. Hiçbirimiz kısa da olsa, önümüzü görmeden aracımızı yollar-da kullanmak istemeyiz. Bu durumlarla karşılaş-mamak için, silecek sisteminin (silecek motoru, silecek mekanizması, silecek kolları, kumanda anahtarı veya düğmesi, sigortaları) detaylı bir şekilde incelenmesi ve aksaklıkların giderilme-si gerekmektedir.

Kalorifer-klima sistemiKlima ve kalorifer sistemi araç içinin ısıtıl-

ması ve camların buğulanmasını hızlı ve etki-li çözmelidir. Tüm yön verici mekanizmalar da, çalışma ve fonksiyon kontrolünden geçirilme-lidir. Ayrıca klimalı araçlarda bulunan polen filtresi de kontrol edilerek gerekiyorsa değişti-rilmelidir.

RezistansRezistans, kışın arka camdaki buğuyu çöze-

rek görüş imkanını artırmaktadır. ‘Multimetre’ ile yapılan kontrol, rezistans çizgilerini oluştu-

ran devrelerin ölçülmesini sağlar. Sorun varsa, ya tamir ya da camın değiştirilmesi yoluna gi-dilmelidir.

Farlar

Kış iklim şartlarında görmek ve görülmek, sürüş güvenliği açısından büyük önem taşı-maktadır. Kış dönemi süresince havanın er-ken kararması ve kapalı hava şartları nedeniyle, yaz aylarına göre daha fazla aydınlatmaya ihti-yaç duyarız. Bu nedenle tüm aydınlatma siste-mi detaylı kontrol edilmelidir. Eksiksiz ve doğru donatılmış ampuller, görmek ve görülmek için çok önemlidir. Araçların yaşlanması ile birlik-te aydınlatma özelliği de azalır. Doğru ampul seçimi ve iyi ayarlanmış farlar, iyi görmenin ve görülmenin en etkili ve güvenli yoludur.

Balatalar ve diskler

Frenleme, fren pedalına basma anından ara-cın güvenli duruşuna kadar bir süreç içinde gerçekleşmektedir. Gerekli kontroller, bu süre-cin bilincinde olarak yapılmalıdır.

Rot-balans

Aracın yol tutuşu ve sürüş konforu için balans ve rot ayarları çok hassas ve dikkatle yapılmalı-dır. Bu ayarlara geçilmeden önce, ön takım, ar-ka takım ve amortisörleri büyük bir dikkat ile kontrol edilmeli ve bu sistemlerin görevlerini eksiksiz yerine getirmesi sağlanmalıdır. Tüm ön takım, arka takım ve amortisörlerin uyum için-de çalışması ile ROT ve BALANS ayarları en gü-venilir ve sağlıklı sonuçları verir.

Kuşkusuz ki lastik seçimi de performansı yük-seltmek açısından, tıpkı sporcuların yaptıkları spora ve koşullara bağlı ayakkabı seçimi gibi, önem taşımaktadır.


bi lg i lendi rmeTRAFİK

mizahTRAFİK

BENZİN

Televizyon muhabiri, vatandaşların benzine üst üste yapılan zamlara ilişkin düşüncelerini sormaktadır. Mikrofon Temel’e uzatılır.

- Sevgili seyirciler, benzine yapılan zamlar vatandaşların sabrını zorlamaya devam ediyor. Şimdi, konu ile ilgili olarark bir vatandaşımıza görüşlerini soruyoruz. Efendim, benzine yapı-lan aşırı zamlar hakkında ne düşünüyorsunuz?

- İlcilenmeyrum- Neden, otomobiliniz yok mu?- Vardur- Fazla kullanmıyorsunuz o halde…- Her cün 200 km yol yapayrum…- O zaman siz de bu zamlardan etkileniyorsu-

nuz, neden tepkinizi göstermiyorsunuz?

- Etçilenmeyrum- Nasıl etkilenmiyorsunuz? Lütfen açıklar mı-

sınız?- Pen her seferunda 30 liraluk benzun alay-

rum…

KAYNAK: Şükrü Kızılot (2007), Patlıcanın Dalkavuğu, Ankara, s.283.

MOTOSİKLETLİ UYANIK

Juan, motosikleti ile Meksika sınırına gelir. Ar-kasındaki iki büyük çantayı gören sınır polisi şüphelenir ve içinde ne olduğunu sorar. Juan, “Yalnızca kum” diye yanıt verince polis “Aç bakalım çantaları” der. Juan çantaları açar, po-lis didik didik kontrol etmesine rağmen kum-

dan başka bir şey bulamaz çantada! Bununla yetinmeyen polis, gece yarısına kadar kumu her tür tahlilden geçirtir. Ancak, saf kumdan başka bir şey yoktur. Polis, çantalarını Juan’a geri verir ve sınırdan geçmesine izin verir. Er-tesi gün Juan motosikletin arkasında iki büyük çantayla tekrar sınırda belirir. Polis Juan’ı gene durdurur, didik didik arar, bir şey bulamaz ve Juan’ı serbest bırakmak zorunda kalır. Bu olay, polis emekli olana dek yıllarca devam eder! Bir gün, emekli polis Meksika’da bir barda oturur-ken Juan’ın içeri girdiğini görür ve derhal ya-kasına yapışır; “Senin yıllardır bir şeyler kaçır-dığından eminim. Çıldıracağım. Geceleri uyku uyuyamıyordum senin yüzünden. Lütfen anlat bana ne kaçırdığını. Aramızda kalacağından emin olabilirsin.” Juan gülümseyerek yanıtlar, “Motosiklet…”

KAYNAK: Şükrü Kızılot (2007), Patlıcanın Dalkavuğu, Ankara, s.41.



kurumTRAFİK

»Türkiye’de servis taşımacılığının sorun-suz bir şekilde yürütülmesini sağlayacak hukuki düzenlemeleri yeterli görüyor mu-sunuz? Yasal boşlukların hangi alanlarda ol-duğunu düşünüyorsunuz?

Ülkemizde servis taşımacılığının sorunsuz bir şekilde yürütülmesini sağlayacak hukuki dü-zenlemeler maalesef yeterli değildir. Burada en belirgin sorun, taşımacılık sistemleri konusunda ülkemizde tam yetkilendirilmiş tek bir kurum ol-mamasından kaynaklanmaktadır. Okul taşımacılı-ğından örnek verirsek; daha bir yıl öncesine kadar bu konuda düzenleme yapma yetkisi İçişleri Ba-kanlığında iken, alınan bir kararla bu yetki Ulaştır-ma Bakanlığına devredilmiştir. İlginç olan şudur ki Ulaştırma Bakanlığı da neredeyse daha önceden İçişleri Bakanlığı’nca yürütülmekte olan “Okul Ser-vis Araçları Hizmet Yönetmeliği”nin aynısını uygu-

lamaya koymuştur. Yani uygulama esasları değil; sadece uygulayacak makamlar değişmiştir.

Kaldı ki, servis taşımacılığı sadece okul taşıma-cılığı ile sınırlı değildir. Personel taşımacılığı, üc-retsiz müşteri servisleri gibi kolları da mevcuttur. Personel taşımacılığı konusunda yine Ulaştırma Bakanlığınca yayımlanmış bir yönetmelik olmakla birlikte ücretsiz müşteri servisleri konusunda açık-layıcı herhangi bir mevzuat bulunmamaktadır.

Artan nüfusla birlikte oluşan yeni yerleşim bi-rimleri, taşıma ihtiyacını ortaya çıkarmakta ve bu ihtiyacın karşılanması konusunda da farklı alter-natifler belirmektedir. Servis Taşımacılığı da bu al-ternatif taşıma yollarından bir tanesidir. Zamanla daha farklı kollarının oluşacağını da düşünmekte-yiz.

ÜLKEMİZDE SERVİS TAŞIMACILIĞI

Ankara Servis Aracı İşletmecileri Esnaf Odası Başkanı Tuncay Elmadağlı’yla servis taşımacılığını enine boyuna konuştuk. Servis taşımacılığına ilişkin hukuki düzenlemelerden, servislerin güvenliğine; korsan servis sorunundan, veli -

öğrenci - şoför işbirliğine; birçok alanı konuştuğumuz söyleşimizi sizlere sunuyoruz.»Ankara Servis Aracı İşletmecileri Esnaf Odası Başkanı Tuncay Elmadağlı


Halen yürürlükte olan mevzuat çerçevesinde en önemli yasal boşluk, korsan araçlar konusun-da mevcuttur. Servis taşımacılığı yapacak kişiler ve bu kişilere ait araçlar konularında mevzuatla, çeşitli düzenleme ve yükümlülükler getirilmiştir. Bu yükümlülükleri yerine getirmeyenlere karşı müeyyideler de konulmuştur.

Fakat hiçbir yerde kaydı olmayıp, belediye ve İl Trafik Komisyonlarınca getirilen veya yönetme-likle düzenlenen hususları yerine getirmeden, yalnızca ticari kayıtlı minibüs veya otobüs cinsi araçlarla servis taşımacılığı yapanlar hakkında az miktarda para cezası uygulanıp araç bırakılmakta; bu kişiler taşımacılıktan men dahi edilememekte-dir. Bu da caydırıcı olmadığı gibi, teşvik edici bir unsur olmaktadır. Hatta bazıları sahte (C) plaka takarak taşımacılık yapmaktadır.

»Servis Şoförlerinin bir çatı altında toplanmasının servis taşımacılığının güvenliğinin sağlanmasında ne gibi katkıla-rı var?

Öncelikle şu konuya açıklık ge-tirmeyi uygun buluyorum. Oda-mız, “Servis Aracı İşletmecileri Es-naf Odası”dır. Yani üyelerimiz şoför olmakla birlikte aynı zamanda araç sahibidirler. Kendilerine ait araçlar-la bizzat emek sarf ederek bu hiz-meti vermektedirler. Ayrıca belirtmek istediğim bir husus da, üyelerimizin tek geçim kaynağının servis aracı işletmeciliği olduğudur. Geçimini bu yolla temin ederler.

Esnafımızın bir çatı altında toplanmasının ser-vis taşımacılığının güvenliğinin sağlanmasındaki katkılarına gelince; çok güzel bir atasözümüz var-dır : “Birlikten Güç Doğar”.

Servis taşımacılığının güvenliğinin artırılması, ekonomik bir maliyet gerektirir. Bugün ülkemizde servis taşımacılığında kullanılan değişik marka ve modellerde araçlar mevcuttur. Yaklaşık 40.000 YTL asgari fiyat üzerinden, araç güvenlik özellikleri ve konforu arttıkça fiyatı da artan bir araç piyasası vardır. Esnafımız, tek başına gidip daha güvenlikli

ve konforlu araç satın almak istediğinde çok zor-lanmaktadır.

Yukarıda zikrettiğimiz atasözümüz kapsamın-da, biz bu gücü oluşturuyoruz. Esnafımız yeni araç satın almak istediğinde sayılarını tespit edip firmalarla görüşme yapıyoruz ve sayı arttıkça fi-yatların da belirli bir oranda esnafımızın lehine düşürülmesini sağlıyoruz. Aynı şekilde bankalarla görüşüp esnafımız için düşük faizli ve uzun vadeli krediler sağlıyoruz.

Taşımacılık sistemlerinin güvenliğine yönelik olarak bağlı olduğumuz Esnaf Birliğimiz (ANKE-SOB) ve Federasyonumuz (TŞOF) vasıtasıyla, yurt dışındaki gelişmeleri takip edip, ülkemizde bunla-rı en ucuz maliyetle toplu olarak esnafımıza uygu-latmanın yollarını araştırıp buluyoruz.

Esnafımız tek tek bu işlemleri yapmaya ekonomik olarak mukte-dir değildir. Ancak, bir çatı altında toplanıp birlikte hareket ettiğimiz-de birçok problemi daha kolay bir şekilde çözüyoruz.

»Ülkemizde “korsan servis” sorunundan söz etmek müm-kün. Bu sorunu ortadan kaldır-mak için üzerimize düşen gö-revler nelerdir?

Korsan araçlar maalesef kanayan yaramızdır. Birçok vilayetimizdeki Oda Başkanlarımız da aynı dertten muzdaripler. Burada en büyük boşluk, yasal düzenlemelerden kaynaklanmaktadır. Bu konuda Emniyet, jandarma ve belediye denetim birimlerinin kapılarını o kadar çok çalıyoruz ki, ar-tık biz daha içeri girmeden “yine mi korsan” diye sormaktan kendilerini alamıyorlar.

Fakat onların da elleri bağlı. Neticede yasalar çerçevesinde görevlerini yapıyorlar ve yasal dü-zenlemenin eksik olduğu bir konuda mücadele edebilmek için bizlerden daha çok yoruluyorlar. Temennimiz bu konudaki yasal düzenlemelerin en kısa zamanda yapılarak esnafımızın hakkını gasp edenlerin engellenmesidir.

Servis taşımacılığının güvenliğinin artırılması ekonomik bir maliyet gerektirir.

»


kurumTRAFİK

Bu arada şunu da belirtmek istiyorum. Korsan araçla mücadele etmek bilinçli her Türk vatanda-şının görevidir. Zira korsan çalışanlar sadece esna-fımızın hakkını değil, tüm halkımızın hakkını çal-maktadır. Devletimize vergisini ödememektedir. Aracında sigortasız işçi çalıştırmakta; devletimizin kurumlarına yatırması gereken ücretlerin hiç biri-ni yatırmamaktadır. Dolayısıyla daha az maliyetle ve daha düşük ücretle taşımacılık yaparak haksız kazanç sağladığı gibi, haksız rekabet de etmekte-dir. Halkımız bu taşımacılıktan faydalanırken ucuz olanı değil, yasal olanı tercih etmelidir. Zira bu hiz-mette ucuzluk veya pahalılık söz konusu değildir. Yasa gereği her türlü servis taşımacılığının tarife ücretleri asgari maliyetler üzerinden Odamızca hazırlanarak ilan edilmekte ve hizmet bu fiyatla-ra göre yapılmaktadır. Bu tarifenin altında yapılan taşımacılık yasal değildir. Zaten yasal taşımacılık yapan kişi bu tarifenin altına düşerse zarar eder.

»Servis şoförleri, veliler ve öğrenciler ara-sında işbirliğinin sağlanmasında ne gibi ko-nulara önem verilmelidir?

Burada en büyük problem, okullarımızın eko-nomik açıdan sıkıntı çekmeleri sebebiyle, belirli bir bağış karşılığında Okul Aile Birliği marifetiyle, taşımacılık işini, belirlediği kişi ya da firmaya ver-

mesidir. Her ne kadar yönetmelikte, velilerin ço-cuklarını isterlerse kendi belirleyecekleri servis araçlarıyla taşıttırabilecekleri açıkça belirtilse de, okul yönetimleri kendi anlaştıkları dışındaki araç-lara zorluklar çıkarmaktadır. Okulun bahçesine al-mamakta; öğrenci velilerine baskı yapmaktadır.

Yakın zamana kadar birçok okul yönetimi ve aile birlikleri şehir içinde toplu taşımacılık yapan hatlı minibüslere bile, okul servis taşımacılığı yaptırıyordu. Bu konularda ciddi anlamda bilgi eksikliği olduğunu düşünüyoruz. Öncelikle Okul Yönetimleri olmak üzere tüm velilerimizin okul taşımacılığı konusunda bilgilendirilmeleri gerek-mektedir. Bazı valilerimiz aracın okul taşıtı olup olmadığına bakmadan, en ucuz fiyatı veren araca çocuklarını taşıttırmaktadır. Oysa çocuklarımız bi-zim en kıymetli varlığımızdır. Onların okula gidiş-gelişlerinde güvenliği ön planda tutmak zorun-dayız.

Servis şoförleri, veliler ve öğrenciler arasında bilgi akışının kesintisiz devamı şu anda mobil te-lefon vasıtasıyla sağlanmaktadır. Zaman içerisin-de teknolojik imkanların artmasıyla internet üze-rinden aracın takip edilebilmesi; araçlara mobil bilgisayarlar takılarak haberleşme ağının güçlen-dirilmesi gibi düşüncelerimiz mevcuttur.


»Türkiye’de ne yazık ki okul servislerinde yaşanan kazaların önüne geçilemediğini görüyor; acı kayıplar yaşamaya devam edi-yoruz. Sizce okul servislerinde güvenliği ar-tırmanın yolları nelerdir?

Trafik kazaları ülkemiz gündeminden hiç düş-meyen konulardan bir tanesi. Neredeyse terör olayları kadar gündemi meşgul ediyor. Yıllık ista-tistiklere baktığımızda da terörde kaybettiğimiz kadar insanımızı trafik kazalarında kaybediyoruz.

Elbette bu kazalardan geleceğimizin teminatı çocuklarımızı taşıyan araçların da payına düşeni alması, durumun vahametini daha da artırıyor. Ülkemizde ticari araç sürücüsü olmak çok kolay değildir. Sürücü belgesinin olmasının yanında belirli tecrübelerden geç-mesi gerekmektedir. Ticari taşıt kullanma belgesi ve onun yerine ikame edile-cek olan SRC belgesi bu ör-neklerden bir tanesidir. Fa-kat bunun yanında, sürücü belgesi almak yakın tarihe kadar çok kolaydı. Yenice yapılan birtakım düzenle-melerle sistem düzeltilme-ye başlanıldı.

Trafik kazaları konusunda ülkemizde yetkili bi-rimler ve uzman kişilerce yeterli değerlendirme-nin yapılmadığını düşünüyorum. Örneğin, her-hangi bir okul taşıtının kazaya karışması neticesi, medya olayın dramatik yönünü ön plana çıkarıp, haklı olarak ve işi gereği haber değeri olduğunu düşündüğü yönleriyle kamuoyuna duyuruyor. Ancak, hiçbir yetkili olayın gerçek oluş sebebi, ka-zadaki kusur oranları, alınması gereken önlemler konularında kamuoyunu aydınlatmıyor. Bilakis çıkan yetkililer de olayın sadece dramatik yönüy-le ilgili açıklamalarda bulunup konuyu kapatıyor. Sonuç olarak da servis sürücüsünün kazada hiç-bir kusuru olamasa bile kamuoyu bu olayı basının değerlendirdiği şekilde hatırlıyor.

Mevcut mevzuat hükümleri çerçevesinde ül-kemizde üretilen veya ithal edilen servis taşıma-

cılığında kullanılan araçların tümü, AB standart-larına göre güvenli araçlardır. Ancak, birtakım ek güvenlik ekipmanları düşünülürse o zaman da ilgili kurum tarafından ülkemiz için yeni bir stan-dart belirlenmesi gerekir. Böyle bir standardın belirlenmesi aşamasında da maliyetlerin göz ardı edilmemesi gerekmektedir. Zira maliyetler esna-fımızın gücünün çok üzerinde olursa, bu maliyet taşıma ücretlerine yansır. Yukarıda da bahsettiği-miz gibi, korsan konusunda yeterli yasal düzenle-me de bulunmadığından, taşıma ücretleri artınca korsan araç sayısı artar. Çözüm üretmek isterken problem üretmiş oluruz.

Bu sebeple araçların güvenliğinin artırılma-sından çok, kazaların önlenmesi için çalışmalıyız.

Zira tamamen çelik zırhla kaplı araçlarda bile kazaya karışması sonucu ölüm-ler engellenememektedir. Kazalara sebep olan kural ihlallerini iyi tahlil edip sa-dece cezalandırmayla değil, bu davranış bozukluğunun nasıl giderilebileceğinin yollarını bulmalıyız.

Biz Ankara Servis Aracı İşletmecileri Esnaf Odası

olarak bu konularda da çalışmalarımızı sürdürü-yoruz. Şimdilik sadece belirli zamanlarda esnafı-mızı seminerlerle bilgilendiriyoruz. Ancak, zaman içerisinde uzman bir ekiple üyelerimize gönüllü-lük esasına göre çeşitli testler uygulayıp bu testler sonucunda ortaya çıkan aksaklıkların giderilmesi yönünde çalışmalarımız mevcuttur. İllerde bulu-nan ihtisas odalarının dışında, ilçe şoförler oda-larına kayıtlı birçok araç bulunmakta ve bu araç sahipleri ve şoförleri hiçbir eğitimden geçirilme-mektedir. İller bazında tüm ticari araçlara ihtisas odaları tarafından eğitim verilmeli ve bu eğitim akademik seviyede sertifikaya tabi tutulmalıdır. Aynı zamanda ihtisas odalarına denetim yetkisi de verilmelidir.

Korsan araçlar maalesef kanayan yaramızdır. Burada en büyük boşluk, yasal düzenlemelerden kaynaklanmaktadır.»

GRİPKış aylarının korkulu rüyası,

sıklıkla soğuk algınlığıyla karış-tırılan, ancak soğuk algınlığından çok daha ağır seyre-den ve virütik bir hastalık olan gripten ko-runmanız için bilgi ve öneriler:

GRİP NEDİR ?

Grip, Influenza adı verilen bir virüs tarafın-dan oluşturulan, ani olarak 39°C üzerinde ateş, şiddetli kas ve eklem ağrıları, halsiz-lik, bitkinlik, titreme, baş ağrısı ve kuru öksü-rük gibi belirtiler ile başlayan bir enfeksiyon hastalığıdır.

Özellikle çocuklarda, yaşlılarda ve kalp-hastalığı, akciğer hastalığı, böbrek hastalığı,

şeker hastalığı gibi kronik hastalığı olan kişi-lerde çok daha ağır seyretmekte ve ölüme kadar varabilen ciddi sonuçlara yol açmak-tadır. Bu kadar ciddi tablolara yol açabilen grip, halk arasında çok sık olarak soğuk al-gınlığı ile karıştırılmaktadır.

Soğuk algınlığı ateş yükselmeden, hafif kırgınlık, burun akıntısı, hapşırma gibi belir-tiler ile kendini gösteren, halsizliğe yol aç-madığı için yatak istirahatı gerektirmeyen bir hastalıktır ve grip ile kesinlikle karıştırıl-mamalıdır.

GRİP NASIL BULAŞIR?

Gribe yol açan Influenza virüsü çok kolay ve hızlı bulaşır. Başlıca bulaşma yolları, öksü-rük ve hapşırıklar ile etrafa saçılan damlacık-ların hava yolu ile bulaşması, hasta kişiler ile direkt temas edilmesi ve hasta kişilerin ağız-burun akıntıları ile temas etmiş eşyalar ile bulaşmadır.


sağl ıkTRAFİK

GRİP HASTALIĞININ TEDAVİSİ

Grip hastalığının tedavisi, ortaya çıkan be-lirtilerin tedavisi şeklindedir. Ateşin düşürül-mesi, burun akıntısının giderilmesi, halsizlik ve kırgınlığının giderilmesi şeklinde tedavi düzenlenir ve yatak istirahati önerilir.

GRİPTEN KORUNMA

Gripten korunmanın başlıca yolu vücut di-rencinin düşmesini engellemekten geçer. Bu nedenle mevsim özelliklerine uygun gi-yinmeli, bol sulu gıdalar, taze sebze ve mey-ve tüketilmelidir. Hastalar ile yakın temastan, ortak eşya kullanımından kaçınılmalıdır.

KİMLER RİSK ALTINDA ?

Dünya Sağlık Örgütü, T.C. Sağlık Bakanlığı tarafından, çeşitli gruplar gribin olumsuz et-kileri açısından risk grubu olarak tanımlan-maktadır. Sağlık otoriteleri, aşağıdaki gruba giren kişilerin her yıl aşılanmasını “mutlak” önermektedir.

Gribin yaşamsal risk oluşturduğu ve tıbbi açıdan mutlaka aşılanması önerilenler:

• 65 yaşından büyük kişiler

• Şeker hastaları (diyabet)

• Astım hastaları

• Kronik akciğer hastaları (Bronşit vb.)

• Kronik kalp ve damar sistemi hastaları (ko-roner arter hastaları)

• Bağışıklık sistemi baskılanmış kişiler (kro-nik kan hastalığı –hemoglobinopati- olanlar, kanser hastalı, immunsupresif kullananlar)

• Huzurevi, bakımevi vb ortamlarda yaşa-yanlar

Bazı kişilerin grip aşısı olmamaları gerekir. Bunlar:

• 6 aydan küçük bebekler

• Yumurtaya karşı anafilaktik tarzda allerji-si olanlar (yumurta yediğinde allerjik şoka gi-renler).

• Hamileliğin ilk 3 ayı içinde olan bayanlar (ancak doktor tarafından kesin gerekli oldu-ğu tespit edilirse grip aşısı olabilirler)

Grip aşısı, Dünya Sağlık Örgütü’nün koor-dinasyonu ile bir yıl önce salgın yapan virüs tiplerinin belirlenmesi sonucu geliştirilmek-te ve aşının tipi de bu uygulamaya bağlı ola-rak her yıl değişmektedir. Grip aşısı, vücutta 1-2 hafta içinde koruyucu düzeye erişir. Eğer aşı, içerdiği virüs tipleri, salgınlara neden olan virüs tipine benzerse, sağlıklı erişkinler-de yaklaşık % 70 oranında etkilidir. Yukarıda saydığımız riskli grupta ise, hastalıktan koru-ma oranı % 50’ye düşmektedir.

Bu nedenden dolayı Grip Aşısı bütün dün-yada olduğu gibi ülkemizde de sadece risk taşıyan kişiler ve temaslıları için önerilmekte-dir!

Kaynak: Sağlık Bakanlığı, Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü



gezel im - göre l imTRAFİK

ÇUBU

KBu sayımızda sizlere Ankara’nın

Çubuk ilçesini tanıtacağız. Yöre-

sel lezzetleriyle, doğal güzellik-

leriyle, mesire yerleriyle Çubuk,

Ankara’nın çok yakınındaki konu-

muyla ziyaretçilerini bekliyor. Son

yıllarda Uluslararası Turşu ve Kül-

tür Festivali’ne de ev sahipliği ya-

pan Çubuk’u gelin biraz yakından

tanıyalım.


Çubuk’a Nasıl Gidilir?

Çubuk - Ankara arasında devamlı otobüs

seferleri yapılmaktadır. Ankara’ya 39 km olan

Çubuk’a, Esenboğa yolu üzerinden ulaşılabi-

lir.

Tarih İçinde Çubuk…

Tarih içinde ilçenin adı ilk kez 1402 yılında, Çu-

buk ovasında yapılan ANKARA savaşı ile du-

yulmuştur. Tarihsel önemini bu savaştan alan

kasaba, ilk kez 1902 yılında ilçe merkezi yapıl-

mıştır. 1910 yılında yeniden Bucak olmuş ve

1921 yılından bugüne ilçe olarak gelişmiştir.

Çubuk ve civarı, Anadolu’nun Türkler tarafın-

dan fethi sırasında ilk ele geçen yerlerdendir.

Bu bölgeyi, Selçuklu komutanlarından Çu-

buk Bey ele geçirmiştir. Çubuk isminin bu-

radan gelmiş olabileceği düşünülmektedir.

Çubuk, Türklerin fethinden sonra yoğun bir şe-

kilde Oğuz Boyları’nın iskanına sahne olmuştur.

XVI. yüzyıldan kalan Osmanlı tahrir defterlerin-

deki köy adları Alayundlu, Çavundurlu, Eymür,

İğdir, Kınık, Peçenek ve Yazır boylarından bazı

grupların bu bölgede yerleştiğini ortaya koy-

maktadır. Ayrıca, Karakeçili ve Akçakoyunlu

aşiretleri de Çubuk’a yerleşmişlerdir. Türk aşiret-



lerinin birçoğu Çubuk’a geldikten sonra

zamanla yerleşik hayata geçmişlerdir. XVI.

yüzyılda aşiretlerin hemen hemen tama-

mı konar göçerliği bırakmış ve köylerde

oturarak, zirai üretim ve hayvancılıkla

uğraşmaya başlamıştır. Bölgede, bu dö-

nemde sadece iki aşiret yerleşik hayata

geçmemiştir. Bunlar Murad Fakihlü ve

Işık Gazilü cemaatleridir. Aşiretler yerle-

şik hayata geçmelerine rağmen, yayla

hayatını sürdürmeye devam etmişlerdir.

XVI. yüzyılda Çubuk, Osmanlı taşra teşkila-

tında Ankara Sancağı’na bağlı bir kazaydı.

Ancak, kazanın bir merkezi bulunmuyor-

du. 250 civarındaki köy, Çubuk adı altında

bu kazayı oluşturuyordu. Bu dönemde

müstakil olarak Çubuk Pazarı ismini taşı-

yan bir köy de vardır.

1522 yılında Çubuk Kazası’nda 248 köy,

40 mezra, 7 yayla bulunuyordu. Kazanın

nüfusu yaklaşık 20.000 idi. 1571 yılına

gelindiğindeyse kazanın nüfusu artmış,

30.000 olmuştu. 1571 yılında ise Çubuk’ta

199 köy, 34 mezra ve 18 yayla vardı.

Çubuk’ta Ne yapılır, neresi gezilir?

Çubuk’a bağlı Esenboğa belde-

si sınırları içerisinde bulunan, Olimpik

Termal Havuz ve Spor tesisleri mev-

cut. Bu tesislerden yararlanabilirsiniz.

Perşembe günleri kurulan halk pazarında

birbirinden lezzetli, taze, doğal yöresel

ürünler satın alabilir, bazlamanın, gözle-

menin, tereyağın, peynirin, çökeleğin ta-

dına bakıp, elma, armut, ayva, vişne gibi

meyvelerin en güzelini bulabilirsiniz.

İlçeye 4 km uzaklıkta olan Çubuk Ba-

rajı, Aşağı Çavundur Köyü toprakları

üzerinde, dar bir boğazda toprak dolgu

olarak 1964 yılında yapılmıştır. Çubuk-

Karagöl yolu üzerinden ayrılan bağlantı

bir yolla gidilen Baraj, Ankara’nın içme


suyu ihtiyacını karşılamak ve Ankara’yı Çubuk

Çayı’nın taşkınlıklarından korumak amacıy-

la yapılan barajların ikincisidir. Bu barajın en

önemli özelliği, tamamen Türk düşünce, emek

ve parasıyla meydana getirilmiş olmasıdır.

Çubuk II Barajının mesire yerlerinde doğal ha-

yatla baş başa vakit geçirebilirsiniz.

Küçük fakat çok derin krater bir göl olan Ka-

ragöl, Çubuk ile Kızılcahamam arasında, Kavak

Dağı ile Yıldırım Dağı eteğinde yer alır. Sanki

üzeri ağaçlarla kaplanmış hissi veren Karagöl,

görenlere her mevsim ayrı bir güzellik yaşatır.

Çubuk’a yaklaşık 40 km, Ankara’ya ise 74 km

uzaklıkta olan Karagöl’de spor yapabilir, doğa-

nın güzellikleri içinde kaybolabilir, çam ve dağ

kavağı ile çevrili gölde ağaçların güzelliğine ka-

pılabilir, sevdiklerinizle piknik yapıp balık tutabi-

lirsiniz.

Göl kenarındaki ormanların içinde buz gibi

kaynak sularını görebilirsiniz. Kayaların arala-



rından çıkan suların Ağustos ayında dahi don-

duğu görülür. Gölün etrafındaki ormanlar buz

gibi suları kadar, av hayvanlarına da ev sahipli-

ği yapmakta. Tepelerde yaz aylarında bile kara

rastlanan bu doğal güzelliğe, Çubuk’a gelip de

gitmemek olmaz!

Çubuk’ta Ne Yenir?

Sizin için Çubuk yöresel yemeklerinden seç-

tiklerimiz:

Tutmaç Yemeği

Hamur dört köşe olarak kesilir. Kesilen hamur

salınır; piştikten sonra da indirilir. Bu arada mer-

cimek de pişirilir. Katılaşan hamura sarımsaklı

yoğurt ve eritilmiş tereyağı ile birlikte dökülür.

Pekmez Helvası

Buna, öküz helvası da denir. Tavada yağ eri-

tilir. Bol un ilave edilip kahverengi olana kadar

karıştırarak kavrulur. Ezilerek soğutulur ve elek-

ten geçirilir. Katı olacak şekilde içine pekmez

dökülür ve yoğrulur. Yuvarlak şekillerde sıkılarak

yapılıp yenir.

Hosaman Çöreği

Yavrulayan inek veya koyunun ilk sütünden

ağız yapılır. Un, süt ile yoğurulur. Mayası gelen

hamur, tepsinin üstüne yayılır ve ocağa konur.

Tepsinin üstüne bir saç örtülür. Pişmesi için sa-

cın altı ve üstüne ateş yerleştirilir. Pişen çörek

bıçakla dilimlenir.

Çubuk yemeklerinden söz edip de turşusun-

dan ve etinden söz etmemek olmaz. Çubuk’un

meşhur turşusundan tatmadan da durulmaz.

Çubuk Belediyesi Tarafından düzenlenen “Ulus-

lararası Çubuk Turşu ve Kültür Festivali”yle ilçe-

de turşuculuk sektörü büyük önem kazanmıştır.

Lezzetli turşular artık yalnız evlerde kurulmuyor.

Teneke kutulara, cam kavanozlara kurulan turşu-

ların lezzeti doğallığından ve ilçe halkının kattığı

sevgiden geçiyor. İlçeye büyük ekonomik katkı-

sı olan festivalde, yalnızca salatalık değil, armut,

kırmızı pancar, yumurta, kelek, lahana, biber, içi

doldurulmuş domates, patlıcan ve fasulye tur-

şuları da bulunabiliyor.

Bir zamanlar Ankara’nın et ihtiyacının yüzde

40’ ını sağlayan Çubuk ilçesi, et pazarını da ye-

niden canlandırmaya çalışıyor. Çubuk etinden

yemek yapmak isterseniz, bu ilçeye gelmişken

sağlıklı ve leziz etlerden de alabilirsiniz.

Çubuk’ta güzel vakit geçirmeniz dileğiyle…


Türkiye’deki trafik eğitimini nasıl buluyorsunuz?

Trafik eğitimi daha ziyade ilkokulda veriliyor, bu sırada da trafiğin içinde aktif olarak yer almadığımızdan, pek de ilginiz olmuyor, eğitim çok sınırlı kalıyor. Yayalar için de ayrı bir eğitim verilmesi gerektiğini düşünüyorum.

Peki ya ehliyet? Ehliyetiniz var mı?

Ehliyet aldım. Ehliyet alma süreci ni çok saçma buluyorum. Kursa git-meden, formalite icabı yazılıyorsunuz.

Sadece bir kursa gitmiş gibi görü-nüp sertifika almak için uğraşıyor herkes. Ben de araba kullanmayı öğrendim ama trafiğe çıkmadığım sürece yeteri kadar bir şey bildiğimi söyleyemeyeceğim.

Düzeltilmesi için ne yapılma-lı sizce?

Bir kere bu şekildeki kursların kaldırılması gerekir. Ya da daha fark-lı, pratiğe önem veren kursların ve daha ağırlıklı direksiyon eğitiminin olması gerekiyor.

Trafik eğitiminin yeterli oldu-ğunu düşünüyor musunuz?

Çok yeterli olduğunu düşünmü-yorum. Bir tek ilkokulda trafik dersi veriliyor ama onun da kapsamlı ol-duğunu düşünmüyorum. Yani aslın-da sorunların daha çok pratik uygu-lamalarda çıktığını düşünüyorum. Pratiğin geniş olarak uygulanması gerekiyor; yalnızca teorik bilgi ver-mek de yetmiyor.

Ehliyet sistemini nasıl değer-lendiriyorsunuz?

Türkiye’de ehliyet almak çok ko-lay. Bu kadar kolay olmamalı. Sınav belli bir bilgi ölçüyor, onu geçmek zaten problem yaratmıyor ama di-reksiyon sınavlarında beş -on dakika araç kullanışınıza, sınırlı pratik bilgi-lere bakılarak ehliyet veriliyor. Bunu açıkçası pek yeterli görmüyorum.

Stajyer ehliyeti sistemine ne diyorsunuz?

Türkiye’ye getirildiğinde pek uy-gulanabileceğini sanmıyorum ama getirilse iyi olur.

Halil Koyuncu

Karden Özsöz

Genç nüfus yapısına sahip ülkemizde gençlerin fikirlerine önem vermenin değerli olduğu kanısındayız.

Bu sayımızda üniversiteli gençlerin trafiğe dair görüşlerini sizlerle paylaşıyoruz:

TRAFİKTETaraflar


t ra f ik te ta ra f la rTRAFİK

Türkiye’de trafik eğitimini nasıl buluyorsunuz?

Yetersiz, az gelişmiş... Yani sa-dece ehliyet alma öncesinde veya sürücü kurslarıyla değil, daha farklı biçimlerde, hayatın çeşitli alanların-da trafiğin daha hayatımızın içinde olması gerektiğini düşünüyorum.

Peki ya ehliyet alma süreci?

Bence yetersiz. Sürücü kursuna bir kere bile gitmeden ehliyet al-mış biri olarak söylüyorum bunları.

Yönetmeliklerin, kuralların daha sıkı olması gerektiğini düşünüyorum.

Trafikte öfkeleniyor musunuz ?

Yani zaman zaman öfkelendiğim, zaman zaman kontrolü kaybettiğim anlar da oluyor ama kendimi kontrol etmeye çalışıyorum. “Dersini verme-meye” falan çalışmıyorum; kendimi frenliyorum. Sinyal kullanmamaya, işaretlere uymamaya, aynaları kont-rol etmemeye ve insanların trafikte sadece kendisi varmış gibi araç kul-lanmasına sinirleniyorum en çok.

Mehmet Demircioğlu

Türkiye’de genel eğitimde tra-fik eğitiminin yeterli olduğunu düşünüyor musunuz?

Kesinlikle hayır. Türkiye’de sürücü ehliyeti almak çok kolay, yazılı sınavda başarılı olan kişiler çoğu zaman bunu gündelik hayatta pratiğe dökemiyor-lar. Bu da trafiğe çok kötü bir şekilde yansıyor ve maddi-manevi çok büyük kayıplara sebep oluyor.

Trafik kuralları hakkında bil-gi sahibi olduğunuzu düşünüyor musunuz?

Evet, düşünüyorum ama kuralların olmadığı yeteri kadar yaptırımların olmadığı durumlarla da karşılaşıyoruz ve böylece bilinçli bir sürücü olarak

soğukkanlı davranarak kendi kuralları-mızı uygulamak zorunda kalıyoruz.

Siz de bir genç olarak genç sü-rücüler için neler söylemek ister-siniz?

Aslında bence hız ve dikkatsizlik so-nucu oluşan kazaların çoğunu tecrü-besiz genç sürücüler yapıyor. Heyeca-nı trafikte aramak çok büyük bir hata, çünkü ölümle sonuçlanan kazalara neden olabiliyor. Dikkat çok önemli. Ben de büyük bir kaza atlattım. Hani “bir musibet bin nasihatten iyidir” diye bir atasözümüz var. Genç arkadaşlara buradan sesleniyorum, trafik bir oyun alanı değil, hayatın bir gerçeğidir ve bu gerçeğin kurallarına uymazsak te-lafisi imkansız sonuçlar doğurabilir.

Sizce trafik eğitimi nasıl olma-lı?

Trafik eğitimi aldım ama hiçbir der-se gitmedim. Problem bundan kay-naklanıyor olabilir. Ehliyetim var ama ehliyet çok kolay veriliyor insanlara. Yeterli değil. Stajyer ehliyeti verilebilir. Derslere girmek denetlenebilir. Lise mezuniyet sınırı getirilebilirdi, zaten geçildi sanırım.

Trafikte nelere öfkeleniyorsu-nuz?

Genelde dolmuş sürücülerine öf-keleniyorum. Karşı tarafa saygılarının olmadığını düşünüyorum. Trafikte yanlızca kendileri varmış gibi araç kul-lananlara öfkeleniyorum.

Öfkenizi denetleyebiliyor mu-sunuz trafikte?

Denetliyorum. Çünkü o benim ara-cım ve maksat beni bir yerden bir yere götürmesiyse, sağlıklı bir şekilde git-mek isterim. Bu önemli. O anki öfkemi oraya yansıtmıyorum.

Hakan Çayır

Selim Doğan


kü l tür-sanatTRAFİK

KARADENİZŞevval Sam

Şevval Sam’ın, en sevilen Karadeniz türküleriyle dinleyi-ci karşısına çıktığı albümü Karadeniz’de, Kemal Sahir Gürel, Fuat Saka, Sunay Özgür, Cengiz Onural, Aytekin Ataş gibi usta isimler Şevval Sam’a eşlik ediyor.

Kazım Koyuncu’yla birlikte söylediği türkülerle büyük beğeni toplayan Şevval Sam’ın albümünde Hey Gidi Karadeniz, Ander Sevdaluk, Bu Dünya Bir Pencere,

Sirlarumi Söyledüm, Dertliyim Kederliyim, Çay Elinden Öteye, Ahmedum, Potpori, Alim, Trabzon, Karardi Ka-radeniz, Giresun Kayıkları, Oy Benim Sevdiceğim, Ben Seni Sevdugumi, Gelevera Deresi, O Vay Beni Ağlarum türküleri yer alıyor.

1. John Lloyd Cahillikler Kitabı NTV

2. Zülfü Livaneli Son Ada Remzi Kitabevi

3. Philippa Gregory Bakirenin Aşığı Artemis Yayınları

4. Orhan Pamuk Masumiyet Müzesi İletişim Yayıncılık

5. Adam Fawer Olasılıksız A.P.R.I.L

6. Ahmet Maranki Şifalı Bitkiler Mozaik Yayınları

7. Luke Rhinehart Zar Adam Pegasus

8. Ayşe Kulin Gece Sesleri Remzi Kitabevi

9. Mine G. Kırıkkanat Destina Literatür Yayıncılık

10. Prof. İbrahim Saraçoğlu Bitkisel Sağlık Rehberi Yazarın Kendi Yayını

EN çoK sAtAN KİtAplAR


DEVRİM ARABAlARITür : Dram / Tarihi Yönetmen : Tolga Örnek Senaryo : Murat Dişli , Tolga Örnek Müzik : Demir Demirkan Yapım : 2008, Türkiye

Oyuncular Taner Birsel, Halit Ergenç, Vahide Gördüm, Selçuk Yöntem, Uğur Polat, Serhat Tutumluer, Ali Düşenkalkar, Onur ÜnsalTürkiye tarihinde yaşanmış bir döneme farklı bir açıdan bakan Devrim Arabaları’nda 1961 yılında Cumhurbaş-kanı Cemal Gürsel’in yerli üretim bir otomobil yapıl-masını emretmesiyle ve bu görevi TCDD işletmesine vermesiyle başlayan bir üretim süreci anlatılıyor.

Hemen işe girişen 23 mühendisin önünde istenen otomobili yapmak için Cumhuriyet Bayramı’ na kadar yalnızca 130 gün vardır. Ve bizler, “Devrim” adı verilecek olan bu arabayı üretmek için 23 mühendisin, kariyer-lerini ve aile hayatlarını riske atarak, zamanla, yoklukla, politikayla, karşılarına çıkan sayısız engelle baş etmek zorunda kalarak çalışmalarını izlemeye koyuluruz.

“Benzini bitti diye yolda kalan araba” etiketiyle unutulan “Devrim”in hikayesinin bilinen ve bilinmeyenlerinin anlatıldığı “Devrim Arabaları” filmi izleyiciyi tarihe sü-rüklerken, Türkiye’ye özgü bir hikayeyi insani açılardan sürükleyici bir biçimde sunuyor. Senaryosunu, Murat Dişli ve Tolga Örnek’in 2 yıllık bir araştırma sonucunda oluşturduğu bu filmi “Ya yaparsak” inancını her anında taşıyan bir film.

soN BUlUŞMATür : Belgesel Yönetmen : Nesli Çölgeçen Senaryo : Nesli Çölgeçen Yapım : 2007, Türkiye

Oyuncular Ömer Küyük (Nişancı Er Ömer) Veysel Turan (Sıhhiyeci Onbaşı Veysel) , Yakup Satar (Süvari Yakup Çavuş)

Gerçek sinema türünde olan Son Buluşma, birçok savaştan sağ çıkan son kahramanların son ve gerçek hikayesidir.

Çorumlu Gazi Ömer Dede, önce Anıtkabir’i, ardından hayatta kalan diğer iki gazi Yakup Satar ve Veysel Turan’ı, helalleşmek ve yaşanılanları anmak için ziyaret eder. Bu ziyaretlerle kahraman-ların son buluşması yaşanır ve geçmişe yolculuk yapılır.

Züğürt Ağa, Selamsız Bandosu gibi birçok başarılı filme imza atmış Nesli Çölgeçen’den, tama-men provasız, metinsiz, çekimleri tekrarlanmadan ve gazilerin do-ğal halleriyle yapılan duygusal bir belgesel; belgesel türünde tarihe sıcacık bir bakış...


mizahTRAFİK


TRAFİKbi lg i

Yürürlükte olan Karayolları Trafik Kanunu’nu değiştirmek amacıyla, İçişleri Bakanlığı 126 maddelik yasa taslağı hazırladı. Bu taslak-ta yer alan değişikliklerle trafik cezalarının ağırlaşacağı görülüyor. Öngörülen düzen-lemelerle, sürücü belgesiz araç kullananın, alkollü araç kullananın, emniyet kemersiz trafikte bulunmanın cezaları değişecek; hız sınırları değişecek. Bu tasarıda dikkat çeken birtakım düzenlemeler ise şöyle:

Belediyelere Trafik Cezasi Kesme Yetkisi:

Belediyeler, yerleştirdiği teknik cihazlar-la, tespit ettiği kural ihlali dolayısıyla ida-ri para cezası vermeye yetkili olacaktır.

Ehliyetler Değişecek: Sürücü belgesi sınıfları ve bu sınıflar ile kul-

lanılabilecek araçlar, BM Viyana Karayolu Tra-fik Sözleşmesi ve AB mevzuatına göre düzen-lenecek. Sürücü belgesi olmaksızın veya sü-rücü belgesi geri alındığı halde araç kullanan kişi 1 yıla kadar hapis istemiyle yargılanacak-tır. Sürücü belgesi olmaksızın araç kullananlar geçmişte 1 aydan 2 aya kadar hapis istemiyle yargılanırken, bu tasarı meclisten geçip, yü-rürlüğe girdiği takdirde 1 yıla kadar hapis ce-zası uygulanabilecek. Araç kullanırken sürücü belgesini yanında bulundurmayanlara 125 YTL idari para cezası verilecek.

Hız Sınırları Yeniden Düzenlendi: Şehir içi hız sınırı 50 km şehirlerarası tek

şeritli karayolunda 90 km ve otoyolda 120 km olarak uygulanırken bu yeni tasarıyla bölünmüş yollarda hız limiti 110 km ola-cak. Sınırları yüzde 10’dan yüzde 30’a kadar aşan sürücülere 125 YTL ceza kesilecek. Hız sınırını yüzde 30’dan fazla aşan sürücüle-re ise 250 YTL idari para cezası verilecek. Eskiden bu oran yüzde 50 idi. Hız sınırla-rını bir yıl içinde beş defa ihlal edenlerin ehliyetleri ise bir yıl süreyle geri alınacak.

Alkollü Araç Kullanmanın Bedeli Büyük: 0,51 promil ile 1,00 promil arasında alkollü

olduğu tespit edilen sürücüye 500 YTL ceza verilecek ve sürücü belgesi altı ay süreyle geri alınacak. 1,01 ile 1,25 promil arasında alkollü olduğu tespit edilen sürücüye 750 YTL ceza verilip, sürücü belgesi bir yıl süreyle geri alı-nacak.

Emniyet Kemersiz Araç Kullanmak mı?Emniyet kemerinin öneminin farkında ol-

mayan sürücüler için bedel ağırlaşıyor. Trafik-te kemer takmamanın bedeli 55 liradan 125 liraya çıkacak.

KARAYOLLARI TRAFİK KANUNU YENİLENECEK TRAFİK CEZALARI AĞIRLAŞACAK

SAĞA TEHLİKELİ VİRAJ

İKİ TARAFTANDARALAN KAPLAMA

YANDAN RÜZGAR

KASİSLİ YOL

ANA YOL-TALİ YOL KAVŞAĞI

OKUL GEÇİDİ

DÜŞÜK BANKET

DEMİRYOLU GEÇİDİ YAKLAŞIM LEVHALARI

(SOL-SAĞ)

TEHLİKE UYARI İŞARETLERİ

ANKARA TRAFİK VAKFI 0312 479 5099 • İSTANBUL TRAFİK VAKFI 0212 275 2613 • TÜRKİYE TRAFİK GÜVENLİK VAKFI 0232 489 9535

SOLA TEHLİKELİ VİRAJ

EHLİ HAYVANLARGEÇEBİLİR

İKİ YÖNLÜ TRAFİK

KAYGAN YOL


BİSİKLET GEÇEBİLİR

SAĞDAN ANA YOLA GİRİŞ

SAĞA TEHLİKELİ DEVAMLI VİRAJLAR

VAHŞİ HAYVANLARGEÇEBİLİR

SAĞDAN DARALAN KAPLAMA

GEVŞEK MALZEMELİ ZEMİN


GİZLİ BUZLANMA

SOLDAN ANA YOLA GİRİŞ

TEHLİKELİ EĞİM (İNİŞ)

IŞIKLI İŞARET CİHAZI

AÇILAN KÖPRÜ

KONTROLSÜZ KAVŞAK

GEVŞEK ŞEV

KONTROLSÜZ DEMİRYOLU GEÇİDİ


(EN AZ İKİ HAT)

TEHLİKELİ EĞİM (ÇIKIŞ)

HAVAALANI - HAVALİMANI(ALÇAK UÇUŞ)

DENİZ VEYA NEHİR KIYISINDA BİTEN YOL


YAYA GEÇİDİ

DÖNEL KAVŞAK

ENGEL İŞARETİ

TEHLİKELİ VİRAJ YÖN LEVHALARI


(SOL-SAĞ)


(SOL-SAĞ)

KÖPRÜ BAŞI LEVHALARI (SOL-SAĞ)

ONARIM YAKLAŞIM LEVHALARI

DÖNÜŞ ADASI EK LEVHASI

REFÜJ BAŞI EK LEVHASI

YOLDA ÇALIŞMA

SOLDAN DARALAN KAPLAMA

DİKKAT


KONTROLLÜ DEMİRYOLU GEÇİDİ


(TEK HAT)

SOLA TEHLİKELİ DEVAMLI VİRAJLAR


i şaret le rTRAFİK

TRAFİK TANZİM İŞARETLERİ

YOL VER

BİSİKLET GİREMEZ

EL ARABASI GİREMEZ

GENİŞLİĞİ .....METREDEN

FAZLA OLAN TAŞIT GİREMEZ

SOLA DÖNÜLMEZ

BÜTÜN YASAKLAMA VE KISITLAMALARIN SONU

İLERİ VE SAĞA MECBURİ YÖN

HER İKİ YANDAN GİDİNİZ

MECBURİ ATLI YOLU SONU

DUR

MOPET GİREMEZ

TRAKTÖR GİREMEZ

YÜKSEKLİĞİ ..... METREDEN


U DÖNÜŞÜ YAPILMAZ

HIZ SINIRLAMASI SONU

İLERİ VE SOLA MECBURİ YÖN

ADA ETRAFINDA DÖNÜNÜZ

MECBURİ ASGARİ HIZ

KARŞIDAN GELENE YOL VER

KAMYON GİREMEZ

BELİRLİ MİKTARLARDAN FAZLA PATLAYICI VE PARLAYICI MADDE

TAŞIYAN TAŞIT GİREMEZ

UZUNLUĞU ..... METREDEN


ÖNCEKİ TAŞITI GEÇMEK YASAKTIR

GEÇME YASAĞI SONU

SAĞA VE SOLA MECBURİ YÖN

MECBURİ BİSİKLET YOLU

MECBURİ ASGARİ HIZ SONU

GİRİŞİ OLMAYAN YOL

OTOBÜS GİREMEZ

TEHLİKELİ MADDE TAŞIYAN TAŞIT

GİREMEZ

DİNGİL BAŞINA ..... TONDAN FAZLA

YÜK DÜŞEN TAŞIT GİREMEZ

YÜK TAŞITLARININ ÖNDEKİ TAŞITI

GEÇMESİ YASAKTIR

KAMYONLAR İÇİN GEÇME YASAĞI SONU

İLERİDEN SAĞA MECBURİ YÖN

MECBURİ BİSİKLET YOLU SONU

ZİNCİR TAKMAK MECBURİDİR

TAŞIT TRAFİĞİNE KAPALI YOL

TREYLER GİREMEZ

BELİRLİ MİKTARLARDAN FAZLA SU KİRLETİCİ MADDE

TAŞIYAN TAŞIT GİREMEZ

YÜKLÜ AĞIRLIĞI ..... TONDAN

FAZLA YÜK DÜŞEN TAŞIT GİREMEZ

AZAMİ HIZ SINIRLAMASI

SAĞA MECBURİ YÖN

İLERİDEN SOLA MECBURİ YÖN

MECBURİ YAYA YOLU

ZİNCİR TAKMA MECBURİYETİ

SONU

MOTOSİKLET HARİÇ MOTORLU TAŞIT

TRAFİĞİNE KAPALI YOL

YAYA GİREMEZ

MOTORLU TAŞIT GİREMEZ

ÖNCEKİ TAŞIT ..... METREDEN DAHA

YAKIN TAKİP EDİLEMEZ

SESLİ İKAZ CİHAZLARININ

KULLANIMI YASAKTIR

SOLA MECBURİ YÖN

SAĞDAN GİDİNİZ

MECBURİ YAYA YOLU SONU

TEHLİKELİ MADDE TAŞIYAN TAŞITLAR İÇİN MECBURİ YÖN LEVHALARI

MOTOSİKLET GİREMEZ

AT ARABASI GİREMEZ

TAŞIT GİREMEZ

SAĞA DÖNÜLMEZ

-GÜMRÜK-DURMADAN

GEÇMEK YASAKTIR

İLERİ MECBURİ YÖN

SOLDAN GİDİNİZ

MECBURİ ATLI YOLU




Documents

ON YILIN ARDINDANatestas.com.tr/upload/dergi/2008_kasim_aralik.pdf · işaret eden yön tabelaları ortaya çıkmıştır. Tra-fik işaretlerinin tarihçesi incelendiğinde İngi-lizlere