Ons Recht Februari 2016

MAANDBLAD VAN DE LANDELIJKE BEDIENDENCENTRALE - NATIONAAL VERBOND VOOR KADERPERSONEEL 120STE JAARGANG - NUMMER 2 - FEBRUARI 2016

FLEXIBILITEIT: ‘TROP’ IS TEVEEL

BELFIUS BANK LOKAAL VERANKEREN!

ALTERNATIEVE ENERGIE:POLITIEK FAALT

MAANDBLAD VAN DE LANDELIJKE BEDIENDENCENTRALE - NATIONAAL VERBOND VOOR KADERPERSONEEL 120STE JAARGANG - NUMMER 2 - FEBRUARI 2016

FLEXIBILITEIT: ‘TROP’ IS TEVEEL

BELFIUS BANK LOKAAL VERANKEREN!

ALTERNATIEVE ENERGIE:POLITIEK FAALT

2 | FEBRUARI 2016 | 120ste jaargang | Ons Recht

INHOUD

13 nieUWe aFsPRaKen van KRacHt biJ Kleine banKKantORenSectorbarema's, ADV-dagen en anciënniteitsverlof

14 vaKbOnd HeeFt ROl te sPelen in KliMaatstRiJdAkkoord van Parijs is relatief succes

16 GROene eneRGie in Plaats van KeRncentRalesWaarom lukt het in België niet en in Duitsland wel?

18 aRMen de scHUld Geven vOOR eiGen ellende? GRiezeliG!Jaak Brepoels beschrijft rijke geschiedenis arbeidersbeweging

21 vaKbOnd zeGt sORRY vOOR vele veRWezenliJKinGenActie op Brussels Airport valt in de smaak

22 WaaRde landGenOten"Het gaat goede kant op in Charleroi"

24 belFiUs MOet lOKaal veRanKeRde banK WORdenVakbond dringt aan op serieus debat over toekomst bedrijf

26 vRiJe tiJd / UitGaanstiP / FilM

28 scHOenenKeten bRantanO KRUiPt dOOR OOG van de naaldOvernemers beloven investeringen en nieuwe dynamiek

29 activiteitenKalendeR

29 acv-bOeKJe Met inFO OveR OPleidinGsMOGeliJKHeden

30 Wat Onze lezeRs eRvan denKen

31 UitbetalinG vaKbOndsPReMie

32 vanMOl

16 cOveRAlternatieve energie: politiek faalt

03 standPUntModernisering

04 WetsOntWeRP dRiJFt FleXibiliteit nOG MeeR OP de sPitsPlannen beloven weinig goeds voor deeltijdse werknemers

06 snaPsHOts

08 sOciale veRKiezinGenMilitant Michel Dekens: "Ik ben er niet alleen voor kaderleden"

09 sOciale veRKiezinGenVeerle Vanpoucke vangt veel signalen op

10 vaKbOnd bOeKt ResUltaten OP vele niveaUsGrote inzet is niet altijd zichtbaar of bekend

11 besPaRinGen in sOciale zeKeRHeid ziJn PeRFect te veRMiJdenOpen brief aan premier Charles Michel

12 vRaaG van de Maand

04

10

14ONS RECHT

VERANTWOORDELIJKE UITGEVER: Veerle VerleyenSudermanstraat 5 • 2000 Antwerpen

HOOFDREDACTEUR: Denis BouwenREDACTIESECRETARIS: Jan DeceunynckVORMGEVING: Peer De MaeyerDRUKKERIJ: Corelio Printing

REDACTIE EN ADMINISTRATIE: Sudermanstraat 5- 2000 Antwerpen Tel. 03/220.87.11 • Fax 03/[email protected]

Ons Recht wordt gedrukt op verbeterd krantenpapier. Dit papier wordt gemaakt op basis van gerecycleerd materiaal.

www.lbc-nvk.be

© F

OTO:

BEL

GAIM

AGE

© F

OTO:

BEL

GAIM

AGE

Ons Recht | 120ste jaargang | FEBRUARI 2016 | 3

STANDPUNT.

MODERNISERINGStefaan DecockAlgemeen Secretaris

Het sociaal overleg over ‘werkbaar werk’ zou moeten resulteren in goede afspraken tus-sen vakbonden en werkgevers, aangemoe-digd door de regering. Iedereen wil toch dat we goede jobs hebben, dat die werkbaar zijn en dat we onze loopbaan lang(er) volhouden? De vakbonden ijveren hier sinds jaar en dag voor. Het behoort tot de kern van ons werk.

Met gezonde ambitie willen we deze onderhandelingen aanvatten. Zonder naïef te zijn willen we alles uit de kast halen om goede afspraken te bereiken. Veel thema’s lig-gen op de tafel: recht op opleiding, een beter kader voor werken op afstand, meer ruimte voor tijdkrediet en lan-dingsbanen, werktijden op maat, meer fatsoenlijke en minder gammele jobs, preventie & bescherming op het werk, stress aanpakken, loopbaansparen, recht op loop-baanbegeleiding, mobiliteitsbudgetten. Aan discussie-punten géén gebrek. En erg boeiend als iedereen van goede wil is en er geen dubbele agenda op na houdt.Aan ‘ons werk’ valt heel wat te sleutelen. Jongeren snak-ken bijvoorbeeld naar voltijdse jobs terwijl ze almaar vaker blijven steken in deeltijdse contracten die ze niet kunnen combineren met andere deeltijdse banen. Steeds vaker zijn parttime jobs niet langer netjes afgebakend. Parttimers moeten al te dikwijls dienen om goedkope flexibiliteit te leveren. Je kan hen te pas en te onpas inschakelen, extra uren laten kloppen, oproepen om in te springen. Geweldig toch?! Alleen: niet voor de werkne-mer. Dit is één van de punten uit het hoofdstuk ‘Werkbaar werk’ die zeker moeten worden gemoderniseerd of ver-eenvoudigd. Maar dan wel op de juiste manier.In het kader van hun moderniseringsdrift willen de werk-gevers niet langer alle mogelijke uurroosters opnemen in het arbeidsreglement. Ze willen de kans krijgen om een variabel uurrooster niet langer 5 dagen op voorhand mee te delen maar desnoods maar 1 dag van tevoren. ‘Heel modern’ misschien, maar zoiets helpt geenszins om het een loopbaan lang vol te houden.Komt daar nog bij dat deze regering vindt dat jonge deeltijdse werknemers toch ook een beetje ‘profi teurs’ zijn. Deeltijds werken en een aanvulling krijgen vanuit de werkloosheid is voor deze regering iets te genereus. Snoeien dus maar in die werkloosheidsuitkeringen, de begroting kan er maar baat bij hebben. Vervelend alleen dat banken aan jongeren niet toestaan om leningen maar voor de helft terug te betalen. Huishuren worden ook niet gehalveerd voor deeltijdsen, en rekeningen voor het gebruik van internet al evenmin.De LBC-NVK vecht voor voltijdse banen en voor leefb are deeltijdse jobs op mensenmaat die het mogelijk maken om 2 jobs te combineren. Iedereen heeft recht op een vol-waardig inkomen en (later) een leefb aar pensioen. Dat is nu eens modern! |

13 nieUWe aFsPRaKen van KRacHt biJ Kleine banKKantORenSectorbarema's, ADV-dagen en anciënniteitsverlof

14 vaKbOnd HeeFt ROl te sPelen in KliMaatstRiJdAkkoord van Parijs is relatief succes

16 GROene eneRGie in Plaats van KeRncentRalesWaarom lukt het in België niet en in Duitsland wel?

18 aRMen de scHUld Geven vOOR eiGen ellende? GRiezeliG!Jaak Brepoels beschrijft rijke geschiedenis arbeidersbeweging

21 vaKbOnd zeGt sORRY vOOR vele veRWezenliJKinGenActie op Brussels Airport valt in de smaak

22 WaaRde landGenOten"Het gaat goede kant op in Charleroi"

24 belFiUs MOet lOKaal veRanKeRde banK WORdenVakbond dringt aan op serieus debat over toekomst bedrijf

26 vRiJe tiJd / UitGaanstiP / FilM

28 scHOenenKeten bRantanO KRUiPt dOOR OOG van de naaldOvernemers beloven investeringen en nieuwe dynamiek

29 activiteitenKalendeR

29 acv-bOeKJe Met inFO OveR OPleidinGsMOGeliJKHeden

30 Wat Onze lezeRs eRvan denKen

31 UitbetalinG vaKbOndsPReMie

32 vanMOl

18


Wetsontwerp drijft FLEXIBILITEIT nog meer op de spitsPLANNEN BELOVEN WEINIG GOEDS VOOR DEELTIJDSE WERKNEMERS

Chris Van Droogenbroeck

Flexibel moeten werken heeft een ongelooflijke impact op het leven van werknemers met een deeltijds con-tract. Ook hun omgeving ondervindt de gevolgen. De getuigenissen van Saskia (Texaco) en Annelies (H&M) spreken in dit verband boekdelen. Je leest er elders op deze pagina’s meer over. Een wetsontwerp van de rege-ring-Michel dreigt het voor deeltijdse werknemers nog lastiger te maken.

Toen Annelies bij H&M solliciteerde, wist ze dat er vier deeltijdse contracten voor 18 uur per week werden aangeboden. Zij vroeg naar een voltijdse job maar kreeg ze niet. De werkgever was perfect in staat om een vol-tijds contract te geven maar weigerde.Werkgevers die zo handelen, veroordelen mensen om tegen hun wil deeltijds te wer-ken. Of om werkloos te blijven, voort te zoe-ken en opnieuw te worden ‘geactiveerd’. In het slechtste geval krijgen ze een sanctie en moeten ze elders toch een deeltijdse job aan-vaarden. Gevolg: Annelies, Saskia en vele anderen accepteren toch maar een deeltijds contract in plaats van werkloos te blijven.De verhalen van Annelies en Saskia, die niet toevallig uit winkelbedrijven komen, bewijzen dat er met de bestaande wetge-ving al veel flexibiliteit kan worden geor-ganiseerd. Beide werkneemsters werken in een winkel waar het uurrooster volgens de sectorafspraken drie weken op voorhand wordt bekendgemaakt. Desondanks is het voor beiden moeilijk om de kinderopvang vlot te regelen of afspraken te maken met de kapper of de huisarts.Normaal gezien kan het uurrooster niet meer worden aangepast nadat het is uitge-hangen. Tenzij als de werknemer akkoord gaat. Dikwijls komen er toch nog aanpassin-gen en durft de werknemer niks te zeggen. Het gebeurt ook vaak dat werkneemsters op vraag van de winkelverantwoordelijke door-werken nadat ze hun uren hebben gepres-teerd: in kleine teams in winkels wordt het meestal niet geapprecieerd als je op tijd vertrekt en collega’s met het onafgewerkte werk laat zitten.Aan flexibiliteit bij werknemers is er dus zeker geen gebrek. Maar werknemers beschikken wel over mogelijkheden om hun rechten af te dwingen.

JOUW RECHTEN

Je arbeidsregeling en uurrooster moeten sowieso verplicht in je arbeidscontract worden toegelicht. Is er een vaste arbeids-regeling met een wisselend uurrooster? Dan somt de werkgever de uurroosters op of verwijst hij naar die uurroosters uit het arbeidsreglement die op jou van toepassing zijn. Werk je met een gemiddelde arbeids-duur die is gekoppeld aan een periode van meer dan één maand? Ook in dat geval moet de werkgever verwijzen naar de bestaande uurroosters, opgesomd in het arbeidsregle-ment.

De wetgeving zegt verder dat het uurrooster uiterlijk 5 dagen op voorhand moet worden bekendgemaakt en dat veranderingen niet mogen, tenzij dus wanneer de werknemer dat oké vindt. Elke prestatie buiten het uit-gehangen uurrooster moet worden bijge-houden in een ‘wijzigingsschrift’.Saskia en Annelies zijn dus wel degelijk door de wet beschermd. Ook al voelen ze

dat zelf misschien niet zo aan. Hun werkge-ver speelt het namelijk klaar om in elk van zijn winkels de werknemers zo onder druk te zetten dat ze extra presteren en dus vaak liever zwijgen om zich niet buiten de groep te plaatsen.Het zit erin dat de situatie van werknemers als Saskia en Annelies zal verslechteren. De regering-Michel heeft namelijk een wets-ontwerp klaar om deeltijds werk te ‘ver-eenvoudigen’ en ‘moderniseren’, zogezegd zonder de rechten en de bescherming van de werknemers aan te tasten.

WAT WIL DE REGERING VERANDEREN?

Als de regering haar zin krijgt, moet je arbeidscontract voortaan nog alleen de overeengekomen arbeidsregeling vermel-den. Als de arbeidsregeling variabel is, moe-ten de regels van het arbeidsreglement wor-den gerespecteerd.De uurroosters moeten niet meer worden opgesomd in het arbeidsreglement. Wel is er sprake van een ‘algemeen kader’: hoeveel dagen per week kan er worden gewerkt? Binnen welk dagelijks tijdsvak moet er wor-den gewerkt? Wat is het minimale en maxi-male aantal werkuren per dag? Hoe moe-ten die worden gepresteerd? Volgens welke timing moeten werknemers op de hoogte worden gebracht van hun uurrooster?Volgens de regering zou de nieuwe wet moeten bepalen dat een uurrooster tot één

Volgens de regering zou de nieuwe wet moeten bepalen dat een uurrooster tot één werkdag op voorhand mag worden bekendgemaakt.


werkdag op voorhand mag worden bekendgemaakt. Dat zou voortaan ook gewoon langs digitale weg mogen gebeuren. Als de wet in die zin verandert, zal dat niet meteen grote gevolgen hebben in bedrijven waar de arbeidsreglementen langere termijnen voorzien. Maar het zit er wel in dik in dat het gaandeweg ‘normaal’ zal worden dat een nieuw uurrooster tot één werkdag vooraf wordt meegedeeld. Hoe moet je zo nog privé een activiteit, een bezoek aan de huisarts of gepaste kinder-opvang organiseren? Laat staan op zoek gaan naar een tweede job, ter aanvulling van je eerste?Akkoord, de verplichting om alle mogelijke uurroosters te beschrijven leidde vaak tot ellenlange opsommingen. En in de praktijk werden soms toch nog andere uurroos-ters gehanteerd dan de bestaande. Maar een werknemer kon nog altijd zijn gelijk halen als hij of zij vaststelde dat het opgelegde uurrooster niet overeenkwam met een bestaand uurrooster. Straks dreigen werknemers écht alle uurroosters te moeten slikken, voor zover die maar vallen binnen het kader dat is beschreven in het arbeidsreglement.

TIJDSREGISTRATIE

Volgens het wetsontwerp moeten veranderingen aan uurroosters straks ook niet meer worden bijgehouden in een wijzigingsschrift. Tenminste, toch niet wanneer er een degelijk systeem voor tijdsregistratie is. De vak-bond is voorstander van tijdsregistratie, maar het moet wel duidelijk zijn dat elk systeem dat op dat vlak van-daag bestaat niet alleen de arbeidstijd bij begin en einde van de dagtaak en bij iedere onderbreking registreert. In veel van zulke systemen kunnen de oorspronkelijke ‘tikkingen’ achteraf nog worden gecorrigeerd. Soms zijn die correcties zichtbaar, soms veel minder.Geen woord daarover in het wetsontwerp! Zodra een systeem het begin en einde van de werkdag en daarbij iedere onderbreking registreert, volstaat dat om geen wijzigingsschrift te moeten bijhouden. Vergeet niet dat deze maatregel ook impact zal hebben in alle onderne-mingen waar bij arbeidsreglement of bij conventie een langere termijn geldt voor de uithanging van het uur-rooster dan de wettelijk toegestane één dag.

OVERLOON

Als toemaatje mikt het wetsontwerp nog op een ‘vereen-voudiging’ van de regeling voor de berekening van het ‘overloon’ voor de extra prestaties van deeltijdse werk-nemers. De huidige wetgeving aanvaardt dat er aanpas-singen kunnen worden aangebracht in het uurrooster van deeltijdwerkers; daarom worden voor een deeltijd-werker met een vast werkregime de eerste 12 uren per maand die afwijken van het officiële uurrooster, toch vergoed als gewone uren tegen 100 procent. Voor zij die met een gemiddelde arbeidsduur werken, geldt nu nog een maximum van 39 meeruren.Het nieuwe ontwerp wil dat plafond afschaffen waar-door alleen nog de basisregel overeind blijft die zegt dat per week telkens de eerste 3 uren prestaties bui-ten het uurrooster tegen 100 procent – en dus zonder toeslag – zullen worden betaald. De huidige regeling is heel omslachtig en moeilijk en wordt hierdoor niet altijd juist toegepast. Maar de vakbond vreest dat de nieuwe regeling als gevolg zal hebben dat heel wat deeltijdse werknemers, die werken met een gemiddelde arbeids-duur, minder loon zullen krijgen. |

“HOE NOG NAAR DOKTER OF OUDERCONTACT GAAN?” Pol Schats

Saskia werkt in een vestiging van Texaco, de keten van tank-stations. “De huidige regering maakt van meer flexibel wer-ken haar stokpaardje maar haar plannen zullen een grote weerslag hebben op ons privé-leven”, waarschuwt ze.

“Als we nog meer flexibiliteit in onze job moeten accepteren, hoe moeten we naar de dokter gaan, met de tandarts afspre-ken, oudercontacten van onze kinderen op school plannen? Wie plannen maakt, kan dan alleen maar hopen dat het uurrooster op het werk niet meer verandert. Wat zal er overblijven van ons gezinsle-ven of sociaal leven? Niet veel.” Volgens Saskia zal het nog vaker voorkomen dat ouders hun kinderen alleen ’s och-tends of ’s avonds zien. “Als kinderen hun mama te veel moeten missen of hun ouders veel te weinig zien, is dat geen goede zaak, niet voor de kin-deren en niet voor de ouders. Soms krijg je nu al het gevoel dat je een onbekende bent voor je kinderen. Ze zien de oppas meer dan vader of moe-der. Als je goede opvangmoge-lijkheden hebt, houdt het ook op. Eigenlijk moeten we kie-zen: werken en geld verdienen maar de kinderen weinig zien of stempelen, de kinderen wel zien maar de rekeningen niet kunnen betalen. Alles in het teken van de flexibiliteit!”

“Werkgevers verlangen dat hun personeel te allen tijde beschikbaar is, liefst ook bijna elk weekend. Zo raakt de balans tussen werk en privé helemaal verstoord. Om nog te zwijgen van wat we verdie-nen. We krijgen een karige premie als we vroeg starten maar geen premie voor week-endwerk. Ze verwachten veel flexibiliteit voor weinig loon.”

“VOLTIJDS CONTRACT IS VOOR H&M ONBESPREEKBAAR”

Lieveke Norga

Annelies heeft een job bij de kle-dingketen H&M. Het bedrijf nam haar in dienst met een contract van bepaalde duur. “Van meet af aan kreeg ik de boodschap dat H&M mijn contract kon stopzetten voor het einde van de looptijd. Werken in de sector is niet weggelegd voor ieder-een, zo klonk het. H&M wil werk-nemers die flexibel, fysiek sterk en klantvriendelijk zijn.”

Toen Annelies solliciteerde, had H&M vier contracten van 18 uur per week in de aanbieding. De vraag naar een vol-tijds contract bleek onbespreekbaar.

“Heel wat van mijn collega’s bij H&M wilden niets liever dan meer werk-uren. Onze uurroosters hingen twee weken op voorhand uit. Elke week zagen die er anders uit. Dikwijls wer-den de uurroosters nog aangepast nadat ze waren meegedeeld. De win-kelverantwoordelijke sprak me daar-over aan. Werknemers durven niet neen te zeggen, het wordt normaal gevonden dat iemand zich vrijmaakt.”

Annelies heeft nog een klein kindje dat naar de kinderkribbe gaat. “In de kribbe weten ze graag een maand op voorhand hoe de planning eruit ziet. Het is dan ook vervelend dat ik gere-geld moet vragen om van dagen te wisselen. Gelukkig springt mijn moe-der af en toe bij.”

De afdelingsverantwoordelijke wil geregeld dat Annelies wat langer blijft om taken af te werken. “Van het hoofdkantoor komen er steeds strik-tere richtlijnen, en de shopmanager staat onder zware druk om de cijfers te halen. Wij moeten elke keer sprin-gen om de gaten op te vullen.”

Een collega van Annelies vroeg ouderschapsverlof. De werkgever kan zoiets niet weigeren, maar de col-lega kreeg géén vaste vrije dag. “Wat ben je met vrije dagen als je ze niet kan gebruiken wanneer er een pro-bleem is met de kinderopvang?”, zegt Annelies. “Voor mij is deze toestand niet vol te houden. De shopmana-ger merkt maar al te goed dat ik het zwaar heb. Mijn contract wordt na een jaar waarschijnlijk niet verlengd.”


SNAPSHOTS

NEEM DEEL AAN ACV-ENQUÊTE OVER OUTPLACEMENT!De Dienst Onderneming van het ACV heeft een enquête gemaakt rond outplacement. Sinds 1 januari 2014 was het mogelijk om bij werknemers, die worden ontslagen met een opzegvergoeding van meer dan 30 weken, 4 weken loon hiervan af te trekken om met dat geld outplacement te regelen. Tot 31 december 2015 kon de ontslagen werkne-mer van dit outplacement afzien en zo dus

de volledige opzegvergoeding behouden. Maar sinds 1 januari 2016 is de situatie ver-anderd: werknemers kunnen nu niet langer weigeren en kunnen dus ook niet meer ver-hinderen dat er 4 weken loon wordt afge-trokken om outplacement te betalen.Het ACV wil dan ook heel graag inschatten hoe het is gesteld met de kwaliteit van out-placement en met de service van de erkende outplacementbureaus.De ondernemingsraad of de vakbondsaf-vaardiging hebben namelijk inspraak wan-neer er een outplacementbureau moet worden gekozen. Het is dan ook zeer nut-tig dat de vakbond een beter zicht krijgt op de kwaliteit en de resultaten van outplace-mentkantoren.Ook jij kan daarbij helpen, als je al hebt gebruik gemaakt van outplacement! Vertel het ACV over jouw ervaringen! Wil je graag deelnemen aan de enquête? Surf dan naar deze plek: https://goo.gl/7Nx7Mi. Bedankt om mee te doen!

SOCIAAL AKKOORD NA LANGE STAKING IN FRANS PRIVÉZIEKENHUISDe Vedici-groep kocht in 2012 het zieken-huis in het Franse Pont de Chaume. Vedici is een grote privé-onderneming in de Franse zorgsector die op winst en expansie uit is. Sinds kort krijgt de groep ook financiële middelen van investeerder CVC om deze strategie uit te voeren. Voor het ziekenhuis in Pont de Chaume betekende de overname een grote verande-ring. In drie jaar tijd werd er wel drie keer geherstructureerd. Dat leidde tot grote pro-blemen voor de arbeidsorganisatie en de veiligheid van personeel en patiënt. Via sociaal overleg trachtte de vakbond de pro-blemen aan te kaarten, zonder resultaat.Het personeel van het ziekenhuis staakte twee keer maar telkens weigerde de direc-tie te onderhandelen over een collectief akkoord. Op 22 oktober 2015 was de maat vol voor de werknemers. Ze voerden niet minder dan 51 dagen lang actie. 183 van de 500 personeels-leden namen aan de diverse acties deel. Het misprijzen van de directie ten aanzien van de actievoerders was groot. Al het moge-lijke werd gedaan om het overleg te vertra-gen of saboteren. Maar op een bepaald moment werd de druk te groot voor de directie. Op 14 december kwam er toch een voorakkoord. Hierin ston-den afspraken over extra aanwervingen, een bruto premie van 400 euro en meer verlof-dagen.Lees meer op www.epsu.org

PRODUCTIEKETEN VAN 50 TOPBEDRIJVEN ONDER DE LOEP GELEGDDe mondiale vakbondsconfederatie IVV heeft onderzoek gedaan naar de productie-keten van 50 topbedrijven waaronder Sony, Samsung, Siemens, L’Oréal, Maersk, 3M en Fedex. Al die bedrijven hebben samen een omzet van 3.100 miljard euro. In theorie geeft dit hen de macht om de ongelijkheid in de wereld te verminderen. In plaats daarvan stellen ze in hun productieketen slechts zes procent van de werknemers te werk via een direct arbeidscontract. Dat betekent dat 94 procent of 116 miljoen werknemers via een

‘indirecte arbeidsrelatie’ hun bijdrage leve-ren aan het te vervaardigen product. De pro-ductieketen is complex en ondoorzichtig. Neem nu Apple. Die onderneming telt 98.000 werknemers maar stelt indirect nog eens 1,6 tot 2,3 miljoen mensen in haar productieketen tewerk. In heel die wirwar gaan bedrijven als Apple telkens op zoek naar goedkopere grondstoffen en lage lonen. Telkens proberen ze ook te vluchten wanneer rege-ringen meer regels willen opleggen of meer belasting willen innen. Lokale leve-ranciers worden uitgeperst. Dat heeft natuurlijk zo zijn effect op de gewone werk-nemer.

In de toeleveringsketen van het Amerikaanse Walmart zie je hoe werk-nemers in China worden gedwongen om overuren te presteren. De vakbond wordt er actief tegengewerkt.Sommige multinationals trachten opnieuw greep te krijgen op hun productieketen om wantoestanden te kunnen aanpakken. Zo zie je bijvoorbeeld dat er bij groepen als Carrefour, Umicore en Ikea mondiale afspraken worden gemaakt met de inter-nationale vakbonden. Die afspraken moe-ten de basisrechten van werknemers in de productieketen beter beschermen. Er is natuurlijk nog een lange weg af te leggen om gerealiseerde vooruitgang in de prak-tijk om te zetten. Meer details over het onderzoek vind je

op www.ituc-csi.org


VEEL ARMOEDE BIJ NIET-EUROPESE NIEUWKOMERSMensen die niet in Europa zijn geboren en in België komen wonen, hebben een vier keer hoger risico om in armoede te leven dan autochtone Belgen. Dat stond in de krant te lezen in januari. Nergens in de Europese Unie is de kloof groter dan in ons land.Van de mensen die buiten Europa werden geboren maar hier wonen, leven er zeven op de tien onder de armoededrempel. Griekenland is de enige EU-lidstaat waar

nieuwkomers er nog iets slechter aan toe zijn. Ter vergelijking: van de mensen die in België zijn geboren, dreigt 18 procent in armoede te moeten leven. Wat ook al niet niks is.In landen als Zweden en Luxemburg lopen nieuwkomers ook betrekkelijk veel risico om armoede mee te maken. Het Verenigd Koninkrijk en Duitsland scoren dan weer betrekkelijk goed. Geen wonder dus dat vluchtelingen momenteel graag naar die landen trekken.Een probleem in België is dat we er te weinig in slagen om nieuwkomers aan het werk te

krijgen. Soms zijn nieuwkomers te laagge-schoold. Maar er is ook nog altijd veel dis-criminatie op onze arbeidsmarkt. Heel wat mensen met vreemde roots vinden geen job of moeten genoegen nemen met een baan die ver onder hun capaciteiten ligt en slecht wordt betaald.Het blijft dan ook een geweldige uitdaging voor de federale en regionale regeringen om armoede structureel aan te pakken. Niet alleen bij nieuwkomers, maar ook bij andere lagen van onze bevolking.

EUROPESE VAKBOND ETF IN ACTIE VOOR ‘FAIR TRANSPORT’De transportsector is een belangrijk onder-deel van de Europese economie. Vijf pro-cent van de Europese bevolking (of 11 mil-joen mensen) is direct tewerkgesteld in de sector. Europa heeft tal van stappen gezet om een open interne markt te creëren voor transport. Dat proces ging spijtig genoeg niet gepaard met een proces van sociale harmonisering. Wel integendeel. Het ging bergafwaarts met de tewerkstelling en de arbeidsvoorwaarden, en dat voor alle ver-voer (weg, spoor, water, lucht). Nationale wetgeving is niet altijd perfect afdwingbaar, wat leidde tot oneerlijke concurrentie, soci-ale dumping en frauduleuze praktijken.Voor de Europese transportvakbond ETF is het hoog tijd om gemeenschappelijke nor-men af te spreken rond faire arbeidsvoor-waarden en sociale rechten in de Europese transportsector. Om die reden startte ETF met een campagne die steun krijgt van de

nationale transportvakbonden. Het uitein-delijke doel is om de Europese Commissie te doen nadenken over een goed wetgevend kader. Om dit doel te realiseren mikt ETF via een petitie op de steun van één miljoen

Europese burgers uit de 28 lidstaten. Als dit lukt, is de Commissie verplicht om te reage-ren op hun oproep. Zet je mee jouw hand-tekening?Kijk op www.fairtransporteurope.eu

© F

OTO:

BEL

GAIM

AGE


Militant Michel Dekens: “Ik ben er niet alleen voor kaderleden”WERKEN AAN EEN BETER CARREFOUR VOOR ÀLLE WERKNEMERS

Sandra Vercammen

Michel Dekens begon zijn carrière in 1983 bij Carrefour, dat toen nog GB heette. Tien jaar later ging hij zich bij de vakbond engageren.

“Betrokkenheid bij de vakbond heb ik eigenlijk altijd al gevoeld”, vertelt Michel. “Voor ik vakbondsmilitant werd, had ik al veel respect voor de vakbonden. Gaandeweg groeide bij mij de goesting om me in ons bedrijf in te zetten rond de sociale situatie.”

Michel is een actief lid van het preventieco-mité (CPBW), de ondernemingsraad en de kaderafvaardiging. Hij heeft ook een zitje in de Europese ondernemingsraad.Kaderleden en professionals hebben speci-fieke vragen, weet Michel. “We helpen hen op een discrete manier. Achter persoonlijke vragen gaan vaak collectieve problemen schuil, en die willen we graag via sociaal overleg oplossen. Veel mensen denken dat kaderleden het voor mekaar hebben omdat

ze meer verdienen maar het gaat ook om werknemers die een zware werkdruk erva-ren. De druk om soms onrealistische streef-doelen te bereiken kan heel zwaar wegen. Kaderleden die lid zijn van een vakbond krij-gen mettertijd een andere kijk op bepaalde situaties. Redenen genoeg dus om ook kaderleden genoeg te bereiken.”Maar Michel wil er zijn voor alle werkne-mers, niet alleen voor kaderleden. “Collega’s kunnen altijd bij mij terecht, in alle vertrou-wen. Daar ligt mijn roeping.”Vooroordelen over kaderleden zijn dikwijls misplaatst, vindt de militant. “Kaderleden zijn meestal niet minder sociaal bewogen maar verbergen dat wel eens achter een façade. Ze denken zo hun kansen op promo-tie te beschermen en niets te moeten verlie-zen van hun variabel loon. Een bedrijf ver-wacht nu eenmaal meer van kaderleden en zet hen meer onder druk.”

BRUGGEN BOUWEN Met steun van de vakbond kunnen werkne-mers opboksen tegen de puur economische logica in een onderneming. Anders staan de

werkomstandigheden alleen in functie van winstbejag en concurrentie.Volgens Michel kan een kadermilitant invloed uitoefenen en bruggen bouwen. Zelf kan Michel door zijn inbreng op de onder-nemingsraad en in het preventiecomité mee wegen op sommige beleidsbeslissin-gen. Hij gelooft ook in een goede dialoog en samenwerking. “Vakbonden staan sterker als ze samenwerken in plaats van elkaar te beconcurreren. Ook met een directie moet je goed kunnen dialogeren, met wederzijds respect en vertrouwen. Verschillen qua ideeën of overtuiging hoeven geen obsta-kel te zijn. Maar als een dialoog niet leidt tot een oplossing, moet je ook niet aarzelen om actie te voeren.”

‘GEEN ZALANDO-TOESTANDEN’ Internationale ondernemingen als Carrefour hebben belang bij een sterke vak-bond. “Zonder het werk en de acties van de vakbonden zouden wij hier toestanden als bij Zalando meemaken. Je kunnen organi-seren als werknemers en vrij je vakbond kunnen kiezen zijn belangrijke rechten. Iets wat jonge werknemers te weinig besef-fen. Soms veranderen ze van bedrijf omdat ze bij Carrefour te weinig perspectief zien. Ik zou zulke jongeren liever bij ons houden om samen te werken aan een betere onder-neming.”Volgens Michel moet er worden gestreefd naar zoveel mogelijk degelijke én voltijdse jobs. “Ben je hoog opgeleid of ambitieus? Dan is de distributie niet aantrekkelijk door de vele gammele jobs met lage lonen, contracten met weinig werkuren, tijdelijke contracten, het weekendwerk, de onregel-matige werkuren. In de voorbije tientallen jaren gebeurde het niet zo vaak dat werkne-mers van aan de basis doorstroomden naar een kaderfunctie. Terwijl ervaring en vak-manschap juist zo belangrijk zijn in onze branche.” |

SOCIALE VERKIEZINGEN (5)

Michel Dekens, vakbondsmilitant bij Carrefour: "Achter persoonlijke vragen gaan vaak collectieve problemen schuil".©

FOT

O: D

ANIË

L RY

S


Veerle Vanpoucke vangt veel signalen op‘ANDER MENSBEELD ZAL WERKGEVERS GOED DOEN’

Veerle Vanpoucke werkt al 26 jaar bij KBC. Als organisatieadviseur is ze nauw betrokken bij diverse (re)organisatieprojecten. Veerle heeft dan ook veel contacten met collega’s bij KBC. “Zo vang ik heel wat signa-len van op de werkvloer op”, zegt ze.

Op een bepaald moment kreeg Veerle de vraag om kandidaat te zijn bij de sociale verkiezingen in 2012. Ze was al lang bewust aangesloten bij de vakbond, zonder met-een te overwegen om militant te worden.

“Toen ik de vraag kreeg, zei ik niet meteen ja want het is in een bedrijf toch een hele stap om openlijk uit te komen voor je soci-aal engagement.” Uiteindelijk stelde Veerle zich toch kandidaat. Zo kreeg ze de kans om, samen met collega-militanten, op een meer gestructureerde manier engagement te tonen en zo meer impact te hebben. BESPARINGSWEDLOOP

“In mijn job krijg ik veel signalen, op alle vlakken, maar ik merk vooral dat de werk-druk op de vloer zienderogen toeneemt als gevolg van de niet aflatende besparings-wedloop tussen de financiële instellingen. De werkdruk is zeker niet op alle plaatsen onder controle, met alle gevolgen van dien.” In de ondernemingsraad van KBC is Veerle actief als kaderafgevaardigde. Ze is ook afgevaardigde in de Europese onderne-mingsraad en plaatsvervangend lid van het preventiecomité (CPBW). “In dat laatste orgaan concentreerde ik me op meedenken binnen de stresswerkgroep, vooral rond de thema’s stressbeheersing en burn-out.” MENSELIJK PRIJSKAARTJE

“Voor veel bedrijven staat groei gelijk met het brutaal schrappen van jobs of het ver-plaatsen van tewerkstelling naar landen met lagere lonen. Werknemers worden bij zulke oefeningen dikwijls herleid tot pure ‘cijfers’, die je makkelijk kan schrappen of vervan-gen door een lager cijfer. Sociaal overleg moet ervoor zorgen dat we de werkgever blijven sensibiliseren rond het maatschap-pelijke en menselijke kostenplaatje van zijn beslissingen. Het moet ook de ruimte scheppen om in onderling overleg te zoe-ken naar creatieve oplossingen om het tij van de tanende tewerkstelling te keren. Met een open geest bij alle partijen, maar vooral vertrekkend van een mensbeeld dat werk-nemers niet alleen als kosten ziet, maar als

te koesteren competente en loyale bondge-noten.”

SAMEN AAN DE KAR TREKKEN Bij KBC is de kaderwerking van de LBC-NVK geïntegreerd in de globale vakbonds-werking. “En zo moet het ook”, zegt Veerle.

“Die samenwerking is volgens mij cruciaal. Enerzijds om voldoende slagkracht te kun-nen ontwikkelen voor acties en dienstverle-ning, maar anderzijds vooral omdat kader-leden aan het eind van de rit ook gewoon werknemers zijn die worden geconfron-teerd met dezelfde bedreigingen, zorgen en bekommernissen.”Veerle zit ook in het dagelijks bestuur van het NVK, de structuur voor kaderwerking binnen de LBC-NVK. Dat is een werking voor kaderleden en –militanten die over alle sectoren heen werkt. “Ik kreeg een ruimere kijk door in het dagelijks bestuur te zitten”, stelt Veerle. “Zo leerde ik hoe ze in andere bedrijven en sectoren met resultaat aan vak-bondswerk doen. De problemen van kader-leden zijn niet in alle sectoren dezelfde. Ze staan ook niet overal even hoog op de vak-bondsagenda.”

“Kaderleden zijn een groeiende doelgroep voor vakbondswerk”, ervaart Veerle. “Het NVK geeft ondersteuning rond inhoude-lijke thema’s en specifieke dienstverlening waarmee we kaderleden en hoger opgelei-den kunnen aanspreken.” |

SOCIALE VERKIEZINGEN (5)

NVK GEEFT KADERLEDEN EEN STEM

Het NVK is de kaderwerking van LBC-NVK en ACV die kadervertegenwoordi-gers uit alle sectoren bijeen brengt. De kaderwerking diept onderwerpen uit die de kadermilitanten zelf van heel groot belang vinden: aansprakelijk-heid, werkdruk, zich gekneld voelen tussen hamer en aambeeld, leider-schap, loonbeleid, innovatie…Al deze thema’s en de geïntegreerde manier waarop ze worden aange-kaart op het sociaal overleg hebben als gevolg dat heel wat kaderleden zich willen engageren als lid of ver-tegenwoordiger van het kaderperso-neel. Het NVK roept (hogere) kader-leden, mannen en vrouwen, op om te kiezen voor een actief engagement. Kaderleden kunnen mee vorm geven aan een ‘win-win’: de uitdagingen van werkbaar werk en inkomen koppelen aan een snel innoverende en concur-rentiële werkomgeving.

Vragende partij voor een discreet gesprek of meer info? Surf naar www.nvk.be

Veerle Vanpoucke engageert zich voor het personeel bij KBC. Zij ziet de werkdruk zienderogen toenemen als gevolg van de niet aflatende besparingswedloop tussen de financiële instellingen.

Zin om je collega’s te verdedigen? Surf naar www.wordacvkandidaat.be

© F

OTO:

DAN

IËL

RYS


Vakbond boekt op vele niveausGROTE INZET IS NIET ALTIJD ZICHTBAAR OF BEKEND

Veerle Verleyen

Vakbonden worden door sommigen wat graag verguisd. Maar ze boe-ken wel dagelijks resultaten, werken aan oplossingen, sluiten akkoor-den en halen asociale regerings-maatregelen van de agenda. Dat was vroeger zo. En dat is nu nog zo.Denk bijvoorbeeld aan de nieuwe sector-akkoorden, zoals de overeenkomst rond nachtwerk voor e-commerce. Of aan onze resultaten in de strijd tegen de mogelijke bestraffing van langdurig zieke werkne-mers. In dat dossier ging de financiële sanc-tie voor langdurig zieken van tafel, onder meer nadat meer dan 10.000 mensen had-den gereageerd op een poll van de LBC-NVK en nadat heel wat zieke werknemers getui-genissen hadden afgelegd. Ziek zijn kies je niet, straffen helpt je niet. De vakbond wil de werkgever op zijn verantwoordelijkheid aanspreken om zo betere resultaten te boe-ken in de strijd tegen ziekte, stress en burn-out.

ONDERHANDELEN EN VEEL MEER

Vakbondswerk speelt zich vooral af op de werkvloer en aan de onderhandelingstafel. Militanten en secretarissen bemiddelen, zoeken naar oplossingen, onderhandelen, leggen voorstellen op tafel, stellen kritische vragen, vermijden ontslagen en ijveren voor degelijke arbeidscontracten die inkomens- en jobzekerheid bieden. Lokaal, regionaal en landelijk zijn vak-bondsafgevaardigden lid van sociale raden, milieuraden, raden voor ontwikkelingssa-menwerking, gemeentelijke commissies voor ruimtelijke ordening. Ze zijn sociaal rechter bij de arbeidsrechtbank. Of vrijwil-liger bij de lokale Hart boven Hard-afdeling of in een ngo.

TAL VAN CAO’S

Individuele en collectieve belangen ver-dedigen staat ook hoog op de vakbonds-agenda. De juridische medewerkers op onze LBC-NVK-secretariaten handelen elk jaar talloze ledendossiers af met goed resultaat. Als de werkgever zijn plichten niet vervult, stapt de vakbond voor het lid naar de arbeidsrechtbank. Collectief vor-men onze militanten en secretarissen een sterke ploeg die in bedrijven en sectoren de

werknemersbelangen verdedigen. Elk jaar worden in de bedrijven en instellingen tal van cao’s afgesloten over de lonen, degelijke jobs, arbeidsorganisatie, veiligheid en pre-ventie, vorming, verlof, functieclassificaties en noem maar op.In de sectoren bereikt de vakbond belang-rijke afspraken. Die afspraken zorgen ervoor dat ook werknemers in bedrijven zonder vakbondswerking betere loon- en arbeids-voorwaarden hebben. Om resultaten te behalen moet de vakbond een draagvlak vinden en creëren voor zijn ideeën en voorstellen. De snelheid waarmee de regering-Michel asociale maatregelen lanceert en wetsvoorstellen op de agenda zet dwingt de vakbond meer dan eens in een strak en dwingend carcan. In de media krij-gen de werknemersorganisaties niet altijd de ruimte om de kern van de zaak goed uit te leggen.

MODERNE COMMUNICATIE

Maar de vakbond laat zich niet in een hoekje drummen. Zo werd het filmpje over de ‘rij-kentaks’ op de LBC-NVK-facebookpagina meer dan 850.000 keer bekeken. Een pers-bericht van het ACV over de dwaasheid van nog meer besparingen in de sociale zeker-heid en over de roep naar een eerlijker fisca-liteit kreeg veel weerklank in de media. Veel Belgen vragen een belasting op grote ver-mogens, en toch bedient deze regering zo graag het Grote Geld. In West-Vlaanderen scoorde het ACV met een fictief aanslag-biljet, dat voor de mensen pijnlijk duide-lijk maakte dat hun rekening sterk aandikt door de vele besparingsmaatregelen. Op het kabinet van premier Charles Michel konden ze er niet om lachen. De waarheid kwetst waarschijnlijk.In Vilvoorde en op Brussels Airport voerden militanten van de LBC-NVK ‘sorry-acties’. Ze verontschuldigden zich voor de afschaffing van de kinderarbeid, voor de kinderbijslag, voor ons pensioen, voor de degelijke soci-ale zekerheid. Deze acties zetten duidelijk het belang en de waarde van vakbonden in de verf. En er is ook een ‘event’ om de strijd voor een degelijk statuut voor onthaalou-ders opnieuw kracht bij te zetten.

ACTIE IN VELE VORMEN

Sociale vooruitgang bereik je meestal niet zonder slag of stoot: acties zijn nodig om de werknemersbelangen pittig en kordaat te verdedigen. De LBC-NVK en het ACV

bewijzen dat ook alternatieve acties hel-pen om draagvlak te creëren, de vinger op de wonde te leggen en resultaten te scoren.Wordt er zwaar gereorganiseerd en staan er jobs op het spel? Worden werknemers- of mensenrechten flagrant geschonden? Dan zijn hardere acties soms noodzakelijk omdat niemand aan de overkant van de onderhandelingstafel wil bewegen. Uit de sociale geschiedenis hebben we onthouden dat allerlei vormen van actie noodzakelijk zijn om resultaten te boeken.Draagvlak creëren, de macht van het getal, vrije meningsuiting, het recht om actie te voeren in allerlei vormen: ziedaar essenti-ele componenten van een maatschappij die democratisch wil zijn. |

De vakbond wil dat alle mensen een fatsoenlijk bestaan kunnen leiden en dat inspanningen eerlijk en rechtvaar-dig worden verdeeld. Vandaar ook de vraag naar eerlijke fiscaliteit en een faire taks op grote vermogens.

RESULTATEN


Besparingen in sociale zekerheid zijn perfect te vermijdenOPEN BRIEF AAN PREMIER CHARLES MICHEL

Geachte Eerste Minister Charles Michel,U moet wel zijn geschrokken toen u hoorde dat Bart De Wever (N-VA) opriep om nog meer te besparen in de sociale zekerheid. Het vergt van u al veel om de bevolking ervan te overtuigen dat de besparingen die u oplegt aan werknemers, werklo-zen, zieken, invaliden en gepensioneerden broodnodig zijn om ons land een begro-ting in evenwicht te bezorgen. Het moet voor u nog moeilijker zijn geweest dat juist Bart De Wever, een historicus van opleiding, in de media zei dat er bijko-mende besparingen te vinden zijn door de werkloosheidsvergoedingen niet langer door de vakbonden te laten uitkeren.

Het is immers geen toeval dat vakbonden werkloosheidsuitkeringen uitbetalen: zij hebben de werkloosheidsverzekering uit-gevonden en het is iets van hen! Aan het einde van de 19de eeuw staken vakbonds-leden iedere maand een bijdrage in een kas

waarop ze bij werkloosheid een beroep kon-den doen. Werkgevers richtten kassen op voor vakantiegeld en kinderbijslag. Allemaal bui-ten de overheid die daar toen weinig of geen belangstelling voor had. Met het Sociaal Pact van 1944 werd dit systeem verankerd. Werkgeversorganisaties werden zo de uitbe-talingsinstelling voor kinderbijslag en vakan-tiegeld, centen die werden uitgekeerd via de kassen die georganiseerd zijn in sociale secre-tariaten. Sindsdien betalen de vakbonden de werkloosheidsuitkeringen en de ziekenfond-sen de ziekte-uitkeringen. ILLEGALE BELASTINGDEALS

De reactie van uw regering bleef dan ook niet uit en u gaf de opdracht aan uw ministers om de bevolking gerust te stellen dat er geen bijko-mende bezuinigingen zouden komen bovenop de 3,2 miljard euro besparingen in de sociale zekerheid. Dat leidde de aandacht af, want u kreeg nog maar pas te horen van de Europese Commissie dat de belastingdeals die België

sloot met multinationals, onwettig zijn. 700 miljoen euro zou u moeten terugvorderen van die bedrijven. U had waarschijnlijk gehoopt dat de bevolking hier niet te veel aandacht aan zou schenken. Maar helaas reageerde uw minister van Financiën, Johan Van Overtveldt (N-VA), prompt dat hij ‘er alles zou aan doen om een terugvordering te vermijden’. Wat een her-rie moet dat zijn geweest in uw regeringsploeg! Stel u even voor dat deze uitspraken de werk-nemers, werklozen, zieken, invaliden en gepensioneerden doen beseffen dat er bij hen het zwaarst wordt bezuinigd. Maar er is, uiter-aard, wel een andere weg. Zoals bijvoorbeeld faire belastingen heffen op grote vermogens.

VERMOGENSBELASTING

Ik weet natuurlijk, beste Premier, dat uw rege-ring van MR, CD&V, N-VA en Open VLD geen voorstander is van een vermogensbelasting. Zo’n vermogensbelasting kan het land noch-tans veel geld opleveren. Surft u eens naar de website van journalist Ludwig Verduyn: www.derijkstebelgen.be. Daar vindt u de 200 rijkste families van België. Uit de lijst blijkt dat een vermogensbelasting voor de 25 rijkste gezinnen van ons land – die samen beschikken over 93,6 miljard euro – ons al genoeg geld zou opleveren. Als we op hun gezamenlijk vermogen een taks van 3 procent heffen, brengt dat 2,8 miljard euro op. Dat is bijna het bedrag dat uw regering zo graag wil wegsnoeien uit de sociale zekerheid, maar dan alleen betaald door de 25 rijkste families. U hoeft écht niet het geld te gaan zoeken bij werknemers, werklozen, zieken, invaliden en gepensioneerden.Vanwaar komt die 3 procent? Die komt van de berekening van de vermogensbelasting die het Financieel Actie Netwerk (FAN) voorstelt. Deze vermogensbelasting bestaat uit drie tarieven: 1 procent voor het bedrag boven de 1 miljoen euro, 2 procent voor het bedrag boven de 2 miljoen euro en 3 procent voor het bedrag boven de 3 miljoen euro. En meneer de Eerste Minister, hierbij wil ik er nog aan toe-voegen dat een onderzoek heeft aangetoond dat 85 procent van de Belgen voorstander is van een belasting op grote vermogens vanaf 1 miljoen euro.

Met vriendelijke groeten, Guido Deckers, nationaal ACV-propagandist voor het thema rechtvaardige fiscaliteit.

Lees meer over het FAN op

www.hetgrotegeld.be |

RESULTATEN


VRAAG VAN DE MAAND

Bram Van Goethem

Bij het bekijken van enkele web-sites met werkaanbiedingen zie je plotseling de job van je dro-men. Je bent net zwanger geraakt en nu worstel je met de vraag of je je potentiële werkgever hiervan zelf op de hoogte moet brengen.

WELKE VRAGEN KAN DE WERKGEVER JE EIGENLIJK STELLEN?

In principe mag de werkgever je geen vra-gen stellen die gaan over je privéleven, ten-zij ze relevant zouden zijn wegens de aard en

de uitoefeningsvoorwaarden van de functie waarvoor je solliciteert. Hoogst uitzonder-lijk kan een zwangerschap melden echt als relevant worden beschouwd, bijvoorbeeld wanneer het gaat om een job waarbij je in aanraking zou komen met gevaarlijke stof-fen. Daarnaast zijn er criteria waarmee de werk-gever in feite geen rekening mag houden bij de aanwerving, bijvoorbeeld het feit of je al dan niet lid bent van de vakbond, maar ook het feit of je misschien zwanger bent. Iemand niet aanwerven op basis van zulke gronden kan vallen onder de wettelijk ver-boden vormen van discriminatie.

WELKE HOUDING KAN JE ZELF AANNEMEN?

In principe ben je dus niet verplicht om zelf spontaan te vertellen dat je zwanger bent. Ook als de werkgever ernaar vraagt of peilt naar je eventuele kinderwens, ben je niet verplicht om te antwoorden. Een bepaalde rechtspraak aanvaardt zelfs dat je hierover liegt. Gewoon zwijgen zou immers argwaan kunnen wekken bij de werkgever en biedt dus niet noodzakelijk genoeg bescherming.Als je ongeoorloofde vragen niet of zelfs ver-keerd beantwoordt, kan dat niet leiden tot de nietigheid van je arbeidsovereenkomst wegens bedrog. De werkgever kan zoiets evenmin inroepen om een ontslag om drin-gende reden te rechtvaardigen. |

Moet ik bij mijn sollicitatie vertellen dat ik zwanger ben?

© F

OTO:

BEL

GAIM

AGE


Denis Bouwen

De meer dan 10.000 personeelsle-den bij kleine zelfstandige bank-agentschappen genieten sinds begin 2016 van nieuwe afspraken over hun loon en arbeidsduur. Het gaat om een groep werknemers die sinds midden vorig jaar valt onder het nieuwe paritair comité 341, bevoegd voor de ‘bemiddeling in banken beleggingsdiensten’.

Voor de zomervakantie van 2015 ging het nieuwe PC offi cieel van start. Werkgevers en vakbonden maakten afspraken over nieuwe loon- en arbeidsvoorwaarden die werken in de sector aantrekkelijker moeten maken. De nieuwe afspraken staan in collectieve arbeidsovereenkomsten (cao’s) waaraan alle werkgevers zich moeten houden.De lonen van de werknemers bij kleine bankkantoren zijn voortaan gebaseerd op zeven functiecategorieën. Onder welke functiecategorie val je precies? Die infor-matie moet je van jouw werkgever krijgen.

Aan elke functiecategorie zijn sectorba-rema’s gekoppeld die de lonen bepalen op basis van ervaring. Bijna alle ervaringsjaren in en buiten de sector worden in rekening gebracht. Deze afspraken zijn trouwens van toepassing op oude én nieuwe werknemers. Op 1 januari 2016 werden de barema’s en reële lonen met 0,43 procent geïndexeerd.

LAGERE ARBEIDSDUUR

Werkgevers en bonden raakten het ook eens over een collectieve arbeidsduurverminde-ring. De gemiddelde arbeidsduur zakt van 38 naar 37,5 uur per week. Als gevolg hier-van krijgt de werknemer drie dagen inhaal-rust of ‘ADV’ per jaar. Die dagen kan hij of zij opnemen in halve of volle dagen. De arbeidsduurvermindering wordt in twee stappen ingevoerd: in 2016 krijgt de werk-nemer 1,5 ADV-dag, in 2017 komt daar nog eens 1,5 dag bij.Er is ook overeengekomen dat de werk-week mag worden gespreid over 5,5 dagen: vijf weekdagen en de zaterdagvoormiddag. Het bankkantoor mag twee keer per week worden opengehouden tot 19.00u (niet op zaterdag).

De ‘bank holidays’ vallen dit jaar op 25 maart en op een datum die de werknemer vrij mag afspreken met de werkgever.

EXTRA VERLOF

Nieuw in de sector is ook het anciënniteits-verlof. Per begonnen schijf van vijf jaar ononderbroken anciënniteit krijgt de werk-nemer een extra verlofdag per jaar. In totaal kan de werknemer zo maximaal vier anci-enniteitsverlofdagen opbouwen. Deeltijdse werknemers krijgen deze dagen in verhou-ding tot hun tewerkstellingsregime. Neem deze dagen wel voor het eind van het jaar op, anders ben je ze kwijt.De nieuwe afspraken illustreren wat werk-nemers kunnen bereiken door hun krach-ten te bundelen via de vakbond. Het spreekt vanzelf dat de LBC-NVK ook voor deze groep werknemers haar inspanningen voortzet.

Wil je meer weten? Surf naar http://pc341.lbc-nvk.be. Wil je graag geregeld nieuws ont-vangen over de ontwikkelingen in deze sector? Geef dan je e-mailadres, naam en bankkantoor door via [email protected]. Hartelijk dank namens je vakbond! |

Nieuwe afspraken van kracht bij kleine bankkantorenSECTORBAREMA'S, ADV-DAGEN EN ANCIËNNITEITSVERLOF

© F

OTO:

DAN

IËL

RYS

Ook bij de kleine bankkantoren is het bewijs geleverd dat werknemers meer gedaan krijgen als ze de handen in elkaar slaan, via de vakbond.


Vakbond heeft rol te spelen in

KLIMAATSTRIJDAKKOORD VAN PARIJS IS RELATIEF SUCCES

Natalie is meer dan fashionable late. Zo’n twee uur na de afspraak komt ze het

café nabij Brussel-Zuid binnen. Maar dat is oké. Natalie is spoedarts in opleiding en op haar stageplaats moest een patiënt in ijltempo naar intensieve zorgen, dat heeft toch even voorrang. Naast genees-kunde heeft ze een passie voor ecologie.

Ze is frontvrouw van de klimaatactiegroep Climate Express. Met 10.000 naar Parijs, dat was de doelstelling. Een actie om aan te sluiten bij de miljoenenbetoging voor een goed klimaatakkoord. Maar een stel terro-risten en de daaropvolgende noodtoestand beslisten er anders over. Climate Express trok dan maar een week later met 14.000

betogers naar Oostende.

MIRAKEL EN RAMP

ONS RECHT: Ben je tevreden over het Parijse klimaatakkoord?N A T H A L I E E G G E R M O N T :

“Journalist en milieu-activist George Monbiot drukte het zo uit: ‘Als je het akkoord vergelijkt met wat het zou kunnen zijn geweest, is het een mirakel. Als je het vergelijkt met wat het zou moeten zijn, is het een ramp.’ De COP (‘Conference of Parties’, de klimaatonder-handelingen, nvdr) is een plaats waar wetenschap ver-taald wordt in beleid. Daar zitten geen wetenschap-pers of activisten rond de tafel, maar politici en zelfs multinationals. Die laatste sponsoren de COP zelfs. Eigenbelang

en winstbejag komen vaak roet in het eten strooien. In zo’n context is het een won-der dat er eindelijk een klimaatakkoord is dat geldt voor heel de wereld. En het heeft de ambitieuze doelstelling om de opwar-ming van de aarde te beperken tot 1,5 graad Celsius. Het is een enorme verdienste dat dit er zo in staat. Dit akkoord zou er nooit zijn gekomen zonder zware druk van onderuit en zonder de talloze mensen die wereldwijd de straat zijn opgegaan. Zo bekeken is er dus zeker succes geboekt.”

ZWAKKE ENGAGEMENTEN

ONS RECHT: Waarom is het akkoord dan ook een ramp?NATHALIE: “Het akkoord is even zwak in zijn engagementen als het sterk is in zijn retoriek. Ieder land moest een klimaatplan indienen. Als je alle klimaatplannen optelt, kom je aan een temperatuurstijging van 3 graden. In het akkoord staat dat we wil-len streven naar 1,5 graad. Wat we effectief doen is ruim onvoldoende. De poort wordt ook opengezet voor een aantal non-oplos-singen. In het akkoord staat niet dat de uit-stoot nul moet zijn, er staat dat de uitstoot netto nul moet zijn. Er mag dus uitstoot zijn zolang die maar wordt gecorrigeerd. Dat is een belangrijk detail, want zo zetten ze de deur open voor allerlei technieken zoals koolstofopvang en -opslag. Daarmee wil

Wouter Parmentier

“Het klimaatprobleem gaat over meer dan een windmolen rechts en een zonnepaneel links, het gaat over een maatschappelijke omwen-teling. De vakbond is daarom een essentieel onderdeel van de kli-maatstrijd, net zoals een klimaatac-tivist moet deelnemen aan de sociale strijd. We moeten elkaar verster-ken.” Dat zijn de woorden van Natalie Eggermont, de sterke vrouw achter het klimaatcollectief ‘Climate Express’. Zij schreef het gelijknamige boek over haar klimaatreis naar Warschau en over de vraag hoe de sociale en ecolo-gische strijd met elkaar verweven zijn.

© F

OTO:

BEL

GAIM

AGE


men CO2 uit de lucht zuigen en onder de grond steken. Wetenschappers onderzoe-ken dit al sinds de jaren 1990 en de resul-taten waren nooit bevredigend. Terwijl we perfect kunnen overschakelen op hernieuw-bare energie die wél de toets van de weten-schap doorstaat. Het is onaanvaardbaar risicogedrag van wereldleiders wanneer ze zouden inzetten op zaken die hun nut nog niet hebben bewezen. Ik vergelijk dat met geneeskunde. De aarde is een kritiek zieke patiënt. Je moet dan handelen op basis van de beste wetenschappelijke kennis. Dan doe je zo snel mogelijk alles wat je kan en ga je niet tot het laatste moment wachten om experimentele geneeskunde toe te passen.”

POOLSE MIJNWERKERS

ONS RECHT: Je hebt een boek geschreven met de titel ‘Climate Express’. Toen ik het eerste hoofdstuk las, was ik verrast. Je neemt het op voor Poolse steenkoolmijnwerkers en bent kritisch voor Greenpeace. Hoe leg je dat uit?NATHALIE: “Greenpeace had voor de COP in Warschau al campagne gevoerd om de steenkoolmijnen te sluiten. Dat is logisch vanuit het gezichtspunt van een klimaatac-tivist: steenkool is slecht voor het klimaat, dus steenkoolmijnen moeten dicht. Daar is heel veel tegenkanting tegen gekomen en de Poolse vakbonden waren gedegouteerd van de klimaatactivisten. Toen wij met Climate Express naar Polen trokken, wilden de vakbonden een tegenbetoging organise-ren! Waarover ging dat? De mijnbouw had het al twintig jaar hard te verduren. Ze gin-gen van de ene herstructureringsgolf naar de andere. De productiviteit moest omhoog, mensen verloren hun werk. En dat in een sociale context waar er ook aan de pensioe-nen en de werkloosheidsuitkeringen werd geknibbeld. Het hele sociale vangnet werd

in stukken geknipt. Als je dan als milieuac-tivist zegt: ‘We sluiten de mijnen’, dan zeg je net hetzelfde als wat de rechtse regering al jaren aan het zeggen is. Dat is een klap in het gezicht van al die mijnwerkers.”

“Tijdens een rondetafelgesprek met de vak-bonden zei de vertegenwoordiger van de Poolse bonden dat ze helemaal niet tegen een transitie waren. Maar ze wilden wel dat zoiets op een rechtvaardige manier gebeurde. Ik besefte dat het over veel meer ging dan het afstappen van fossiele grond-stoffen. Het ging over een maatschappe-lijke omwenteling die impact heeft op jobs en de samenleving. Die omschakeling gaat er alleen maar komen als mensen het gevoel hebben dat ze veilig is. Wat met mijn ener-giefactuur? Wat met mijn job en mijn pen-sioen? Daarom hebben we met Climate Express meegedaan aan de nationale vak-bondsbetoging op 7 oktober. Omdat we weten dat een transitie niet rechtvaardig kan zijn als ze plaatsvindt in een omgeving waarbij het hele sociale weefsel wordt afge-broken.”

ONS RECHT: In je boek vertel je dat 90 onder-nemingen in de voorbije 200 jaar verant-woordelijk waren voor twee derde van de uitstoot van broeikasgassen. Zie je dan ook een rol voor de vakbond in die bedrijven?NATHALIE: “Ja. Alles waar ik nu van kan genieten - mijn weekend, mijn vakanties, stemrecht – zijn er gekomen door strijd van onderuit en daar hebben de vakbonden een belangrijke rol in gespeeld. Dat zal voor de klimaatverandering niet anders zijn. Eén van de mensen van Climate Express, Marc Alexander, werkt bij Nyrstar, een bedrijf dat zink produceert in Balen. Marc is als vak-bondsafgevaardigde bezig met het klimaat. In zijn bedrijf denkt hij na over de overscha-keling naar een duurzaam productieproces.

We moeten de hele economie omvormen. Je kan de kennis en de organisatiekracht van de vakbonden gebruiken om dat te doen.”

DEENS VOORBEELD

ONS RECHT: Welk land is voor jou een goed voorbeeld als het op klimaatbeleid aan-komt?NATHALIE: “Denemarken. Duitsland, met zijn ‘Energiewende’, wordt dikwijls aange-haald als voorbeeld. In Duitsland komt alles van onderuit. Je hebt er coöperatieven en klimaatneutrale steden. Maar als je wat ver-der kijkt, zie je dat de energiemarkt er nog altijd in handen is van een aantal multina-tionals en dat die blijven kiezen voor bruin-kool, een vervuilende energieopwekker. De overheid laat begaan. Zo komt het dat Duitsland de doelstelling met betrekking tot hernieuwbare energie niet zal halen.”

“In Denemarken is er een overheid die natio-nale plannen maakt en nationale wetten uit-vaardigt. Daar hebben ze een langetermijn-visie. Er is een uitstootnorm en een degelijk klimaatplan. De klimaatneutrale steden en coöperatieven in Denemarken werken in een andere context dan in Duitsland. Daar heb je geen multinational die deze initiatie-ven allemaal teniet doet. In Denemarken is er enorm veel hernieuwbare energie en een heel grote daling van emissies. Vorig jaar produceerden de Denen zoveel windener-gie dat de hele elektriciteitsbehoefte was gedekt én ze zelfs elektriciteit konden ver-kopen aan hun buurlanden. Een voorbeeld dus.” |

Een betoging voor doortastende maatregelen tegen de klimaatopwarming bracht op zondag 6 december 14.000 mensen op de been in Oostende.


GROENE ENERGIE in plaats van kerncentralesWAAROM LUKT HET IN BELGIË NIET EN IN DUITSLAND WEL?

Sebastiaan Kok

Duitsland kiest met zijn ‘Energiewende’ resoluut voor her-nieuwbare energie. In ons land wor-den versleten kerncentrales tien jaar langer open gehouden. Sara Van Dyck van de Bond Beter Leefmilieu vertelt aan Ons Recht hoe we onze energie kunnen ‘vergroenen’ en legt uit waarom België zo achterop hinkt.

ONS RECHT: Is overschakelen naar her-nieuwbare energie wel mogelijk in België?SARA VAN DYCK: “Ook ons land kan volledig overschakelen naar hernieuwbare energie. Zulke energie kan je halen uit windmolens, zonnepanelen en in mindere mate biomas-sacentrales. Om volledig te kunnen over-schakelen heb je ook een flexibele vraag nodig, bijvoorbeeld door elektrische auto’s op te laden wanneer er veel wind is. Met een Europees energienetwerk kunnen we overschotten aan elektriciteit gemakkelijk transporteren naar plaatsen met tekorten. Overschakelen naar hernieuwbare ener-gie is technisch perfect haalbaar, maar dan moet het beleid daar wel voor kiezen. Duitsland bewijst dat het kan.”

ONS RECHT: Is Duitsland de beste leerling van de klas?SARA: “Duitsland doet het erg goed. De zichtbare klimaatopwarming en de kern-ramp in het Japanse Fukushima brachten alles in een stroomversnelling. In 2011 lan-ceerden onze oosterburen de ‘Energiewende’ om een einde te maken aan de risico’s van kernenergie en de afhankelijkheid van fos-siele brandstoffen. In 2022 gaat daar de laat-ste kerncentrale dicht. De CO2-uitstoot moet er verminderen met 40 procent tegen 2020 en met 80 tot 95 procent tegen 2050.”

“Maar Duitsland is niet het enige land dat werk maakt van een energietransitie. Zo is Denemarken een echte koploper. En ook in Spanje en Portugal maakte hernieuw-bare energie de voorbije jaren een stevige opmars.”

VEEL GEKIBBEL

ONS RECHT: Terwijl Vlaanderen en Wallonië bleven kibbelen over de klimaatdoelstellin-gen voor 2013-2020, hakte de klimaatconfe-rentie in Parijs knopen door voor 2020-2050.

Typisch Belgisch?SARA: “Het klimaatbeleid van ons land wordt gekenmerkt door een gebrek aan visie. De regering neemt beslissingen die ze zelf meteen ter discussie stelt. In 2003 kwam de regering-Verhofstadt op de prop-pen met een wet die mikte op een kern-uitstap tegen 2025. Maar kort nadien discussieerden ministers al over de bevoor-radingszekerheid. Na jarenlang gekibbel en akkoordjes sluiten met Electrabel besliste de regering-Di Rupo om Tihange 1 open te houden. En de regering-Michel houdt ook Doel 1 en 2 tien jaar langer open. Zelfs de nucleaire uitstap tegen 2025 staat ter dis-cussie. Kiezen voor kernenergie betekent hernieuwbare energie dwarsbomen.”

ONS RECHT: Waarom gaan kernenergie en groene energie niet samen?SARA: “Wind en zonneschijn variëren elke dag. Tegen 2050 kunnen we evolueren naar een samenleving die volledig draait op her-nieuwbare energie. Maar op korte termijn kan je met wind- en zonne-energie alleen de stroomtoevoer niet garanderen. Je hebt dus in een overgangsfase nog alternatieven nodig, voor wanneer er te weinig zon en wind is. Kernenergie is geen geschikt alter-natief. Een kerncentrale kan je niet even aanzetten als het plots te weinig waait. Het duurt verscheidene dagen om een centrale in Doel of Tihange weer te laten draaien. Als een kerncentrale elektriciteit levert, is dat voor een langere tijd. Zo ‘bezet’ een

kerncentrale het net met een constante hoe-veelheid elektriciteit. Komt daar nog veel windproductie bij op momenten van wei-nig vraag, dan ga je windmolens moeten uitschakelen. Om de dalen in hernieuwbare energie op te vangen, is een gascentrale veel geschikter. Met zulke centrales kan je veel sneller inspelen op stroomtekorten.”

STERKE LOBBY

ONS RECHT: Hoe komt het dat de regering zo vasthoudt aan kernenergie?SARA: “De regering houdt Doel 1 en 2 lan-ger open om de elektriciteitsbevoorra-ding te garanderen. ‘Toevallig’ verklaarde Elia, de beheerder van het stroomnetwerk, pas enkele dagen na die beslissing in een rapport dat deze kerncentrales niet nodig zijn om het licht te laten branden. Ook de CREG (Commissie voor de Regulering van de Elektriciteit en het Gas) bevestigt dat. Er zijn geen objectieve redenen om de centra-les langer open te houden. In Duitsland nam de bevoorradingszekerheid zelfs toe sinds de Energiewende.”

“Achter deze onlogische beslissing zit een sterke lobby, die inspeelt op de onterechte angst dat het licht zal uitgaan. De fede-rale minister van Energie, Marie-Christine Marghem (MR), heeft zich omringd met kabinetsmedewerkers die komen van Electrabel, de uitbater van de kerncentra-les. Grote stroomverbruikers zoals BASF en Solvay doen er alles aan om zo goedkoop


mogelijk elektriciteit te krijgen. Zij hebben het meeste baat bij een grote ‘basislast’, dat is de hoeveelheid energie die constant wordt geproduceerd. Omdat deze elektrici-teit toch wordt geproduceerd, vraag of geen vraag, is de prijs ervan laag. In België, waar kernenergie zorgt voor zowat de helft van de stroomproductie, is de basislast erg groot. De grootindustrie geniet van de laagste prij-zen, terwijl de kleine consument opdraait voor alle investeringen in groene stroom en binnenkort zelfs ook voor die in gascentra-les. De Turteltaks en andere verhogingen van de elektriciteitsprijs bewijzen dat.”

MEER DAN 300.000 JOBS

ONS RECHT: Zal hernieuwbare energie de stroomfactuur doen stijgen?SARA: “De studie ‘Our Energy Future’ van de Bond Beter Leefmilieu, Greenpeace en het Wereldnatuurfonds (WWF) toont aan dat het niet duurder is om in ons land over te stappen naar een energiemix met een veel groter aandeel voor hernieuwbare energie. Wist je dat de bouw van een nieuwe kern-centrale in Groot-Brittannië alleen maar mogelijk is dankzij miljarden subsidies, ter-wijl zonnepanelen op dit moment winstge-vend zijn zonder overheidssteun? Maar de lasten zijn ongelijk verdeeld. Grote industri-ele bedrijven krijgen allerhande vrijstellin-gen en kortingen, terwijl de burger opdraait voor de investeringen in groene stroom.”

“Investeren in hernieuwbare energie bete-kent ook meer jobs. In Duitsland heeft de Energiewende meer dan 340.000 banen gecreëerd!”

ONS RECHT: Kernenergie produceert geen CO2. Zal België zijn klimaatdoelstellingen wel kunnen halen zonder kernenergie?SARA: “In België is de elektriciteitsproduc-tie maar voor 20 procent verantwoordelijk voor de uitstoot van CO2. De rest van die uit-stoot heeft te maken met transport, gebou-wen, industrie en landbouw, met een groot potentieel aan energiebesparing. Maar ook binnen de elektriciteitsproductie hoeft de CO2-uitstoot niet te stijgen als kerncentrales worden vervangen door windmolens, zon-nepanelen en in mindere mate biomassa-centrales. Trouwens, met het huidige beleid zal België de verlaging van de CO2-uitstoot met 40 procent tegen 2030 niet halen. Het zal daarvoor ook geen boekhoudkundige trucjes meer kunnen toepassen.”

ANDERE KEUZE GRAAG

ONS RECHT: Hoe kan België de omslag maken naar duurzame energie?SARA: “Het beleid moet voluit kiezen voor hernieuwbare energie en niet voor kern-energie. Geen langere levensduur voor de versleten centrales. De regering is doof voor de kritiek van milieu-organisaties

én van de buurlanden. Daarom zijn Bond Beter Leefmilieu en Inter-Environnement Wallonie naar het Grondwettelijk Hof gestapt om de wet over de levensduurver-lenging van de kerncentrales te laten vernie-tigen. We zoeken via crowdfunding steun voor deze rechtszaak. Meer daarover lees je op www.sloopdekerncentrales.be.

“De overheid moet ook meer ruimte maken voor coöperatieve energieproducenten, met genoeg locaties voor windmolens. Coöperatieve energieleveranciers vinden nauwelijks gronden voor windmolens. In Duitsland komt 47 procent van de her-nieuwbare energie van coöperatieve ver-enigingen. Burgers participeren hierin en dat heeft een positief effect. Als mede-eige-naar van een windmolen geniet je ook van de voordelen – groene stroom en inkomsten

– en zie je niet alleen de nadelen. De Duitsers

verzetten zich daardoor veel minder tegen de bouw van windmolens.”

“Er moet ook ruimte zijn om omwonenden inspraak te geven wanneer er nieuwe wind-turbines worden gepland. In ons land wor-den de omwonenden dikwijls pas betrokken wanneer ze worden geconfronteerd met de vergunningsaanvraag. Op zo’n moment kunnen ze alleen nog maar een bezwaar-schrift indienen. Dat is veel te laat.”

“Verder is er nood aan een stabieler inves-teringsklimaat. Welke energieproducent durft nog windmolens te bouwen als je niet weet of de kerncentrales wel of niet langer zullen open blijven? Tot slot moet de bevol-king ook de voordelen van hernieuwbare energie beter leren kennen. Deze vorm van energie leidt tot meer jobs en een gezondere leefomgeving zonder dat het meer hoeft te kosten.” |

Sara Van Dyck (Bond Beter Leefmilieu): “De federale minister van Energie, Marie-Christine Marghem (MR), heeft zich omringd met kabinetsmedewerkers die komen van Electrabel, de uitbater van de kerncentrales.”


"Armen de schuld geven voor eigen ellende? Griezelig!"

JAAK BREPOELS BESCHRIJFT RIJKE GESCHIEDENIS ARBEIDERSBEWEGING

De christelijke en socialistische arbei-

dersbeweging kunnen een palmares voorleggen

dat de grondleggers ervan voor onmogelijk zouden

hebben gehouden. “Er is zwaar gestreden om arbei-

ders en werkers die veroor-deeld waren tot een armoe-

dig bestaan in de marge van de kapitalistische samenle-

ving sociale rechten en meer

bestaanszekerheid te geven”, zegt Brepoels. “In de 19de eeuw vond het establishment dat je maar hard moest werken om iets te berei-ken, tegen om het even welke voorwaarden. Alleen wie toen geld had, hoefde zich geen zorgen te maken over de toekomst. Die visie maakt nu een verontrustende comeback.”

“Vanuit de politieke rechterzijde – N-VA en Open VLD - worden gere-geld ballonnetjes opgelaten, die de toegang tot de sociale zekerheid en het leefloon koppelen aan strenge voorwaarden. Wie geen werk heeft of langdurig werkzoekend of ‘armlastig’ is, heeft dat bijge-volg alleen maar aan zichzelf te danken. Maar goed dat er tegen dat ‘voor-wat-hoort-wat’-verhaal steeds meer verzet komt: niet alleen van de vakbonden, maar ook van het middenveld, zoals het Netwerk tegen Armoede en Hart boven Hard.”

Denis Bouwen

“Wie arm is, heeft dat alleen maar aan zichzelf te wij-ten.” Zo oordeelde de goege-meente meer dan eens in de 19de eeuw. Anno 2016 is die opvatting opnieuw ‘bon ton’ bij sommigen. “Griezelig”, vindt historicus Jaak Brepoels, die onder de titel ‘Wat zoudt gij zon-der ’t werkvolk zijn?’ een geschiedenis schetst van de Belgische arbei-dersbeweging tus-sen 1830 en 2015. Het boek is uitgegeven bij Van Halewyck.


ONS RECHT: In België bestaat de arbeiders-beweging uit twee grote poten, een christe-lijke en een socialistische. Een goede zaak?JAAK BREPOELS: “België is in syndicaal opzicht een tweestromenland, waar de socialistische en de christelijke arbeidersbe-weging een vaste stek in het sociaalecono-misch landschap verwierven. Als je naar het resultaat kijkt, kan je moeilijk zeggen dat dit schadelijk was. Integendeel. De christelijke arbeidersbeweging leunde historisch dicht aan bij één van de klassieke machtspartijen en dat hielp soms om sommige eisen sneller gerealiseerd te krijgen.”

“Bij de grote staking van 1936 schreven beide arbeidersbewegingen geschiedenis door samen te vechten voor het minimum-loon, de betaalde vakantie en arbeidsduur-verkorting. Tot dan waren beide bewegin-gen eerder water en vuur. Na de Tweede Wereldoorlog ontstond het gemeenschap-pelijk vakbondsfront, dat hoogtes en laag-tes kende. Die goede verstandhouding tus-sen vroegere kemphanen én de deelname van christendemocraten en socialisten aan

het beleid hebben ons de verzorgingsstaat opgeleverd.”

ALGEMEEN STEMRECHT

ONS RECHT: De katholieke arbeidersbewe-ging ontstond ooit als reactie op de socialis-tische. Tegelijkertijd werkten socialisten en progressieve liberalen wel vaak samen met de daensisten. Ze waren dus zeker niet altijd vijanden of tegenstrevers?BREPOELS: “Dat klopt. Al deze stromingen vonden elkaar in de strijd voor het alge-meen stemrecht. Na de Eerste Wereldoorlog werd dat stemrecht afgedwongen, weliswaar alleen voor mannen. Het gemeenschappe-lijk doel was gerealiseerd en dus kwamen de sociale en economische tegenstellingen opnieuw bovendrijven, waardoor de arbei-dersbewegingen ook naar mekaar toegroei-den. Niet vergeten dat het ACW eerder een soort politieke beweging was, die heel wat raakvlakken had met de socialisten. Beiden vonden elkaar in de progressieve regering Poullet-Vandervelde (1926), maar die werd

door het bankkapitaal en conservatieve krachten ten gronde gericht. Daarna was het spijtig genoeg gedaan met de politieke paringsdans tussen socialisten en christen-democraten.”

WERKLOOSHEIDSGELD

ONS RECHT: De vakbonden keren werkloos-heidsgeld uit, iets wat graag wordt gehekeld door hun tegenstanders. Ten onrechte.BREPOELS: “Wie de rol van de uitbetalings-instellingen (mutualiteiten, vakbonden) bekritiseert, mag best eens worden herin-nerd aan de oorsprong van het socialezeker-heidsstelsel. Dat gaat terug op de bijstands-kassen uit de 19de eeuw, toen arme donders die hooguit konden rekenen op het manna dat van de tafelen der rijken viel, uit eigen zak spaarcentjes opzij legden om zich onder elkaar tegen onverwacht onheil te verzeke-ren. Met andere woorden, de arbeidersbe-weging kan het vaderschap van en dus de zeggenschap over de sociale zekerheid opei-sen. Als de politieke rechterzijde de rol van vakbonden en mutualiteiten als uitbeta-lingsinstellingen in vraag stelt, is dat niet zonder bijbedoelingen.”

“Het hele sociaal overleg is de rechterzijde ook een doorn in het oog. We hebben in ons land een model waarbij diverse belangen-groepen elkaar kunnen vinden. Dat heeft gezorgd voor een zekere sociale stabili-teit. Het sociaal overleg krijgt steeds min-der speelruimte. De werkgevers weten zich gesterkt door de regering, die zich steeds minder gelegen laat aan sociale consensus. ”

VERMOGENSBELASTING

ONS RECHT: Wie je boek leest, merkt dat progressieve inkomstenbelasting en een vermogensbelasting altijd opnieuw op tafel werden gelegd door de arbeidersbeweging?BREPOELS: “Juist. Het is nooit echt gelukt om grote vermogens – de rijke bovenlaag

– in dezelfde mate als loon- en weddetrek-kenden mee te laten bijdragen voor de financiering van de sociale zekerheid of van collectieve diensten. De sociale zeker-heid wordt gefinancierd door bijdragen van werknemers en werkgevers maar de over-heid zelf gebruikte belastinggeld om het systeem financieel drijvend te houden. Wat gebeurt nu? Werkgeversbijdragen worden verminderd. Het financieel onevenwicht wordt opgevangen door te besparen in de uitgaven of voorwaarden te koppelen aan uitkeringen. Tegen die achtergrond betaalt de verzekerde dubbel: door een beperking van de baten en door via de fiscus mee te betalen aan de tekorten. Van een taxshift of een verschuiving van belastingen op arbeid naar belastingen op kapitaal is geen sprake. Er is dan ook geen sprake van een hogere bijdrage van meer vermogenden aan de financiering van het stelsel.” >

“VAKBONDEN ZULLEN NIEUWE ALLIANTIES VORMEN”

Zullen er in 2050 nog vakbonden zijn? “Zeer zeker”, weet Jaak Brepoels.

“Zolang de wereld van het kapitaal weigert om de wereld van de arbeid mee te laten genieten van de vruchten van de koek die samen wordt gebak-ken– en die bereidheid neemt elke dag af – zal de vakbeweging nodig blijken om de rechten van de werknemers solidair veilig te stellen. Werkgevers willen bijvoorbeeld wat graag nog veel meer flexibiliteit opleggen.” Tegelijk wijzen andere bewegingen op andere bedreigingen, die mee de toekomst beïnvloeden van de manier waarop we werken, leven en consu-meren. “Met bewegingen als Hart boven Hard en Climate Express zul-len allianties worden gesloten om de gezamenlijke bedreigingen aan te pakken. In die zin zal de vakbeweging mee de tolk moeten worden van een verzet dat veel meer dekt dan alleen maar de werksituatie. Het is dan weer verontrustend dat de broodnodige solidariteit sterk op de proef wordt gesteld door onzekerheid over de toe-komst, de vluchtelingencrisis en de terreurdreiging.”

De christelijke arbeidersbeweging kan prat gaan op een rijk en gevarieerd verleden.


RECHTSPERSOONLIJKHEID

ONS RECHT: De eis om vakbonden rechtsper-soonlijkheid te geven is ook al zo oud als de straat?BREPOELS: “Aan het eind van de 19de eeuw konden mutualiteiten overheidssubsidies krijgen als ze onder meer rechtspersonen werden. Daar viel wat voor te zeggen omdat ze een verzekering waren. Maar pogingen om vakbonden in dat juridisch keurslijf te dwingen zijn steevast mislukt. En terecht. Want het zijn belangen- en strijdorgani-saties, waarvan de slagkracht er juist in bestaat om in alle vrijheid te mogen kiezen welke actiemiddelen ze willen inzetten. Het debat over rechtspersoonlijkheid gaat daar-over: voor de rechterzijde en de werkgevers is dat een middel om de vakbonden te kort-wieken, voor de vakbonden gaat het om hun overleven. Vakbonden geven op vele niveaus een stem aan de werknemers en dat zint de politieke rechterzijde niet: voor hen is de vakbeweging een obstakel voor hun hervormingsdrift. Zonder vakbonden zouden bepaalde partijen veel makkelijker hun plannen kunnen doordrukken.”

ONS RECHT: Een Besluitwet uit 1944 voerde de sociale zekerheid in. Hoe belangrijk was dat?BREPOELS: “Die wet veralgemeende de toe-gang tot de sociale zekerheid naar iedereen die werkte, dus ook naar niet-vakbondsle-den. De invoering ervan was tijdens de bezettingsjaren voorbereid omdat de rege-ring in ballingschap en werkgevers zich zorgen maakten over de sociale onrust die na de bevrijding zou kunnen ontstaan. Die schrik verklaart ook de ‘toegeefl ijkheid’ van het patronaat na de Eerste Wereldoorlog, die toen het algemeen stemrecht, de acht-urendag en de vakbondsvrijheid opleverde. De besluitwet van 1944 maakte een einde

aan de schrijnende armoede. Het monu-ment is nu zo imposant geworden dat het stilaan uitkijken is of het fundament nog sterk genoeg is om het gebouw te dragen. Het is een discussie die we niet mogen over-laten aan tegenstrevers die het systeem te duur vinden en die er vanuit snode bedoe-lingen de bezem willen doorhalen.

Ons Recht kan drie exemplaren van het boek ‘Wat zoudt gij zonder ’t werkvolk zijn?’ wegschenken. Wie belangstelling heeft in deze historische turf, kan dat melden via [email protected]. Graag voor 18 febru-ari. De spreekwoordelijke onschuldige hand zal de gelukkigen aanduiden. Wie het boek wil kopen, kan terecht in de boekhandel of bij de auteur zelf: [email protected] of 0494/33.54.00. |

“RENARD EN CARDIJN, TWEE GROTE BRONNEN VAN INSPIRATIE”

De Waalse socialistische vakbonds-leider André Renard en de Vlaamse priester Jozef Cardijn, de stichter van de Katholieke Arbeidersjeugd (KAJ), zijn voor Jaak Brepoels monumenten uit de syndicale geschiedenis. Beide mannen waren controversieel, Renard wegens zijn Waalse opstelling in Vlaanderen, Cardijn lange tijd in katholieke middens én bij de socialistische tegenstrever.

“Renard beseft e in de jaren ‘50 wat Wallonië in economisch opzicht te wachten stond. Het holdingkapitaal verliet de leeggezogen regio voor het meer toekomstgerichte Vlaanderen. Om die dreiging te keren wilde Renard de vakbeweging tot motor van econo-mische structuurhervormingen maken. Hij inspireerde een hele generatie Waalse syndicalisten en politici.”

“Een gelijkaardige invloed ging uit van Cardijn, maar dan binnen de katholieke arbeidersbeweging. Deze geëngageerde priester, die het van kapelaan tot kar-dinaal bracht, wilde de arbeidersklasse als een volwaardige stand erkend en gewaardeerd zien. Dat leek in de jaren twintig en dertig minder vanzelfspre-kend dan later. In de jaren zeventig belandde zijn geesteskind, de KAJ, in moeilijker vaarwater: ook katholieke jongeren kwamen in de greep van de anti-autoritaire tijdsgeest, die niet lan-ger traditioneel gezag zomaar voet-stoots aanvaardde.”

Historicus Jaak Brepoels: “Als de politieke rechterzijde de rol van vakbonden en mutualiteiten als uitbetalingsinstellin-gen in vraag stelt, is dat niet zonder bijbedoelingen.”

Een oude affi che in het Frans, die belangrijke verwezenlij-kingen van de vakbond in de verf zet.

Beelden: met dank aan Kadoc en Jaak Brepoels


Tijs Hostyn

Je kan geen krant meer openslaan of de vakbond ligt onder vuur. De éne dag lezen we dat de vakbond ‘onver-antwoordelijk’ is, de andere dag zijn er getuigenissen van mensen die last hebben van een vakbondsactie en, voor de week half om is, komt een politicus ons vertellen dat de vakbond een relikwie is van de vorige eeuw.

Voor vakbondsmensen, die zich dag in dag uit inzetten voor hun collega’s, komt dat natuurlijk hard aan. Zij steken al een tandje bij om het lot van hun collega’s te verbete-ren. Blijkbaar nemen journalisten en poli-tici hen dat niet in dank af. Blijven we dan maar bij de pakken zitten? Neen dus. In Vilvoorde kwam een aantal délégués op het idee om dit negatieve en foute beeld op een sympathieke manier ter discussie te stellen. Als we de kranten moeten geloven, gaan we als vakbond wel dagelijks in de fout met al het ‘onheil’ dat we veroorzaken. Moeten we ons dan ver-ontschuldigen bij de mensen? Zo werd de ‘sorry-actie’ geboren. Een sorry-actie is een actie met een dikke

knipoog. Ironisch, zeg maar. Bij zo’n actie excuseren we ons voor één van de verwezen-lijkingen van de vakbond. Een verwezenlij-king die door sommigen al te vanzelfspre-kend wordt gevonden.

EIEREN BREKEN

Het helpt ons om even stil te staan bij het belang van de vakbond, vroeger én vandaag. Soms moet je alleszins eieren breken om een lekkere omelet te kunnen bakken. Zonder vakbondsacties was en is het onmogelijk om de rechten van werknemers en werkzoe-kenden eff ectief te beschermen of verbete-ren. Of het nu gaat over de sociale zekerheid met al haar vertakkingen of over de loon- en arbeidsvoorwaarden in je eigen onderne-ming of instelling, een sterke vakbond is nodig om de bestaande rechten te waarbor-gen en om verbetering af te dwingen.Een recente aflevering van de sorry-cam-pagne was de actie op Brussels Airport. In het eerste weekend van de kerstvakantie ver-trokken zo’n 70.000 mensen vanuit de lucht-haven van Zaventem. Een ideaal moment om sorry te zeggen tegen een grote groep men-sen. Een aantal délégués ‘excuseerde’ zich voor de betaalde vakantie. Ludiek, met bor-den, pamfl etten en een kerstman met snoep

en een slinger voor de kinderen, werden de vakantiegangers verwelkomd.

BETAALDE VAKANTIE

Met de actie werd op een toff e manier in beeld gebracht dat de vakbond véél meer is dan de ongemakken waar sommigen wat graag naar verwijzen. Die ongemakken wegen niet op tegen de vele sociale voorde-len waar we elke dag allemaal van genieten. Zoals onze betaalde vakantie. De actie op Zaventem was dus een onder-deel van een bredere campagne, die nu een goed jaar loopt. Eerdere sorry-acties gingen over de vijfdagenweek en over het sociaal abonnement voor het woon-werkverkeer. Zulke acties zijn zeer zinvol om het vaak eenzijdige beeld te bestrijden dat media nogal eens ophangen van ‘de vakbond’. Het is en blijft belangrijk om te onderstrepen dat de vakbond al veel heeft verwezenlijkt voor de werkende bevolking in ons land.Gelukkig blijkt ook dat heel wat mensen de verdiensten van de vakbonden goed kennen. Zij hebben wel positieve ervaringen en ver-tellen daar ook over. Het wordt tijd dat som-mige politici hun beeld over de vakbond positief bijstellen. |

Het eerste weekend van de kerstvakantie was een ideaal moment om ‘sorry’ te zeggen tegen een grote groep mensen.

Vakbond zegt sorry voor vele verwezenlijkingenACTIE OP BRUSSELS AIRPORT VALT IN DE SMAAK


Denis Bouwen

De grootste stad van Wallonië, Charleroi, draagt een fl inke last uit het verleden met zich mee. “Alle problemen zijn nog lang niet van de baan maar er waait toch een wind van verandering”, ervaart Fabrice Eeklaer, verbondssecretaris van de christelijke arbeidersbeweging MOC in de regio Charleroi-Thuin.

ONS RECHT: Charleroi heeft niet altijd zo’n puike reputatie. Hoe kijk jij daar tegenaan?FABRICE EEKLAER: “Onze stad had het trieste voorrecht om in een korte tijds-spanne allerlei mutaties te moeten onder-gaan. Na het verlies van de steenkoolmijnen hadden we onze hoop op de staalindustrie gevestigd, maar ook die sector verloor veel van zijn slagkracht. Dat had erg schadelijke gevolgen voor de streek. We kregen ook af te rekenen met politieke schandalen, en de maatschappij ging veel strengere eisen stellen op het vlak van goed bestuur. Tot overmaat van ramp kregen we de aff aire-Dutroux over ons heen.”

“Gedurende lange tijd zagen we geen echt toekomstperspectief. Maar de voorbije jaren merkten we toch een positieve verandering. Het stadsbestuur van Charleroi tracht al

sinds de vorige legislatuur om de situatie te verbeteren. Momenteel kan je zeggen dat zo’n 30 procent van het grondgebied van Charleroi aan het veranderen is. Zo zijn de kaaien langs de Samber modern heraange-legd. Het stadscentrum wordt nieuw leven ingeblazen. En de metro is af.”

“De politiek en het middenveld werken samen om van Charleroi een betere plek te maken. Op cultureel vlak gooien ons foto-grafi emuseum en het kunstmuseum BPS22 hoge ogen. En op het plateau van Gosselies hebben we niet alleen de bloeiende regio-nale luchthaven maar ook nieuwe bedrij-ven, bijvoorbeeld in de biotechnologie. Het enige wat nog ontbreekt is een project dat de hele bevolking écht kan mobiliseren, een programma om het stadscentrum autovrij te maken of iets van die aard.”

ARMOEDE

ONS RECHT: De benefi etactie ‘Viva for Life’ zamelde in december centen in voor 12.000 kinderen in armoede in Charleroi. Een teken aan de wand?FABRICE: “Net als op andere plaatsen in Wallonië is het nu gelukkig zo dat de armoede niet meer groter wordt. In de pro-vincie Henegouwen worden netto weer jobs gecreëerd. Maar de armoede en de werkloos-heid blijven groot. Laten we zeggen dat er al

wel luchtbelletjes te zien zijn maar dat het water nog niet kookt. De politiek van de fede-rale regering maakt het ook hier niet gemak-kelijker om de armoede terug te dringen. Politici komen wel zwaaien met cheques voor Viva for Life maar we zien geen of te wei-nig structurele maatregelen tegen armoede.”

“Met onze beweging MOC binden we sinds lang mee de strijd tegen armoede aan. Zo organiseren we mee opleidingen voor werk-zoekenden en kansengroepen. In stadswij-ken hebben we acties en projecten. We heb-ben ook een project om mensen in armoede te helpen om te besparen op hun energiefac-tuur. Heel vaak weten ze niet hoe ze premies kunnen krijgen om hun energieverbruik te drukken. Onze beweging is ook actief rond huisvesting: heel wat mensen wonen in slechte omstandigheden. In dat verband beheren we mee twee maatschappijen voor sociale huisvesting in Henegouwen.”

MARSHALLPLAN

ONS RECHT: De werkloosheid blijft een uit-daging van formaat?FABRICE: “Op het vlak van de tewerkstelling is de bloeding gestelpt maar er is nog veel werk aan de winkel. Laaggeschoolden en vrouwen hebben het nog heel lastig om aan een job te geraken. De Waalse politiek deed al haar best om met het Marshallplan en

WAARDELANDGENOTEN

5

In Charleroi werden de kaaien langs de Samber modern heraangelegd. Het stadscentrum wordt nieuw leven ingeblazen.

"Het gaat de goede kant op in Charleroi"SYNDICALIST FABRICE EEKLAER ZIET VOORUITGANG MAAR OOK GROTE KNELPUNTEN

© F

OTO:

CHR

ISTI

AN JO

NIK


Het zuiden des lands lijkt voor sommigen heel ver weg. Maar Wallonië ligt natuurlijk niet op een andere planeet.Ons Recht brengt onze landgenoten uit het zuiden graag een stukje dichterbij.

andere maatregelen een positievere omge-ving te creëren. Maar veel meer kan ze ook niet doen. Uiteindelijk moeten ondernemers toch beslissen of ze wel of niet investeren.”

“Persoonlijk denk ik dat niet alleen de pri-vésector jobs kan creëren. De overheid en het middenveld hebben ook hun rol te spe-len. Ook in Wallonië maken we nu bijvoor-beeld een ‘papy boom’ mee: een sterke stij-ging van het aantal senioren. Gaan we die alleen laten opvangen door privé-investeer-ders of kunnen overheid en non-profi t ook hun deel doen?”

“In de geesten van velen heeft het kapita-lisme als economisch systeem ondertus-sen de strijd gewonnen. Dat geldt ook voor veel van onze leden. Veel mensen zijn gaan geloven in het potentieel van het individu en de ‘Amerikaanse droom’. Als arbeiders-beweging moeten we het belang van cultuur opnieuw meer beklemtonen en moeten we de kritische geest bij de burgers weer trach-ten aan te scherpen.”

VLUCHTELINGEN

ONS RECHT: Net als andere Belgische groot-steden wordt Charleroi geconfronteerd met de toestroom van nieuwe vluchtelingen. Hoe gaan jullie daar hier mee om?FABRICE: “De MOC lag ooit mee aan de basis van het lokale centre d’immigration. We zijn ook betrokken bij initiatieven om nieuwko-mers Frans te laten leren en in te wijden in de betekenis van de term burgerschap. Meer dan eens steunden we kerkbezettingen van sans-papiers die vroegen om een regulari-satie van hun situatie.”

“In alle nuchterheid moet ik erkennen dat ook onze achterban bang is van de nieuwe vluchtelingenstroom. Op zich is dat opmer-kelijk want Wallonië is toch al lang een terre d’immigration met alle inwijkelingen uit het Vlaamse landsdeel, Italianen, Polen, Turken en Marokkanen die hier ooit een nieuw bestaan vonden. De vluchtelingenkwestie is naar mijn smaak perfect beheersbaar maar het probleem is voor een stuk ontstaan doordat de vorige en de huidige regering heel wat opvangplaatsen voor asielzoekers hadden afgebouwd.”

“De modale burger zag in de voorbije maan-den vluchtelingen in Brussel kamperen en grote aantallen mensen Europa binnenko-men. Door het bestaan van facebook en twit-ter krijgt die kwestie nog veel meer weer-klank, zeker wanneer een kleine gemeente te horen krijgt dat er een asielcentrum zal worden geopend. Ik begrijp dat mensen in landelijke gemeenten opschrikken als ze zo’n nieuws krijgen. Voor onze beweging is

het dan zaak om te focussen op de rechten en plichten van migranten en om de ont-moeting tussen nieuwkomers en Belgen mee mogelijk te maken. We hebben trou-wens een project in die zin gelanceerd.”

INTEGRATIE

ONS RECHT: Hoe kunnen we de nieuwkomers integreren op onze arbeidsmarkt?FABRICE: “Een uitstekende vraag. De werk-gevers zullen deze vluchtelingen wel weten te vinden, zeker als ze bepaalde vaardighe-den hebben. Als arbeidersbeweging moe-ten we voorkomen dat de rechten van deze nieuwe werknemers worden geschonden. We moeten deze nieuwkomers ook winnen voor de vakbond. Sommige Belgen zijn bang dat de koek zal moeten worden ver-deeld onder een grotere groep. Maar alle studies geven aan dat de komst van nieuwe migranten doorgaans leidt tot een groei van het BNP. Wat jobs aangaat, hamer ik er graag op dat we de beschikbare arbeid meer moeten verdelen. Nu moeten sommigen 60 uur per week werken, terwijl anderen werk-loos zijn. Een groot onrecht.”

OPEN UNIVERSITEIT

ONS RECHT: De Waalse steden concurreren onderling om prestigeprojecten naar zich toe te kunnen trekken?FABRICE: “Ik vind die race bedroevend. Soms heeft het Waals parlement veel weg van een verzameling van burgemeesters die voor hun lokale belangen opkomen. Charleroi staat nu wel veel meer op de kaart, met Paul Magnette (PS) als burgemeester. Ook al ben ik het niet noodzakelijk eens met alles wat hij doet of voorstelt.”

“Een eigen universiteit heeft Charleroi nooit gehad, ook al blijken de Waalse universitei-ten wel meer en meer cycli ook in onze stad aan te bieden. Een grote stap vooruit was de oprichting van de ‘Université Ouverte’ in Charleroi (2014), iets waar onze beweging mee had voor gepleit. Via die open universi-teit krijgen volwassenen uit heel Franstalig België, die niet lang naar school gingen, een tweede kans.”

ONS RECHT: Vorig jaar had de stad Charleroi nog zo’n 3.000 mensen in dienst. Een vermin-dering met 500 ten opzichte van 2013?FABRICE: “Een neerwaartse trend die ik moeilijk kan toejuichen. Overal in Europa vinden politici nu dat overheden minder schulden moeten hebben en slanker moeten zijn. Die visie leidt vaak tot een verlies van overheidsbanen. Heel wat socialisten gaan

daar trouwens in mee; we leven dan ook in een liberaal Europa, en niet in een sociaal Europa. Ik vind dat een overheid zich eerst moet afvragen welke diensten ze moet ver-lenen, om dan uit te maken welke midde-len daarvoor nodig zijn. De ene schuld is de andere niet. Soms is het juist zinvol om schulden te maken omdat je daarmee een belangrijk doel kan bereiken. Vergelijk het met een huishouden dat bewust schulden maakt om een eigen woning te verwerven.”

BAND MET VLAANDEREN

ONS RECHT: Hoe denk je over de relatie tus-sen Charleroi en Vlaanderen?FABRICE: “Tegenwoordig geniet Charleroi weer een betere bekendheid, ook bij Vlamingen. Ook uit Vlaanderen zien we meer toeristen naar onze stad komen, niet in het minst dankzij onze musea. Heel wat mensen komen hier om de oude indus-trie of de ‘stedelijke archeologie’ te bezich-tigen. Ik vind zeker dat Franstalige en Nederlandstalige Belgen elkaar meer moe-ten ontdekken. Zelf trek ik met plezier naar steden als Gent, Brugge, Antwerpen.”

“Met onze lokale MOC doen we ook inspan-ningen om de banden aan te halen. Zo trok-ken we naar onze collega’s van Beweging.net in Limburg om te onderzoeken hoe zij pro-jecten rond energiebesparing ondersteun-den. En in januari kregen we in Charleroi bezoek van studenten van een Antwerpse opleiding voor maatschappelijk assisten-ten.” |

EEN ÉCHTE CAROLO

Fabrice Eeklaer is een geboren en getogen ‘Carolo’. Zijn moeder was een Siciliaanse. Zijn vader en groot-vader waren ook van Charleroi. De overgrootvader van Fabrice kwam uit Vlaanderen. Als arbeiderszoon behaalde deze syndicalist het diploma van maatschappelijk assistent in Charleroi.

© F

OTO:

CHR

ISTI

AN JO

NIK


Belgische ban-ken zijn de

voorbije tientallen jaren almaar meer

opgeslokt door inter-nationale groepen

met beslissingscen-tra buiten onze lands-

grenzen. Gevolg: de Belgen hebben steeds

minder te vertellen over de banken die hier aan-

wezig zijn. De CEO’s in ons land zijn meestal niet meer

dan managers die uitvoeren wat het moederhuis dicteert

en oplegt. Daar komt nog bij dat de

Belgische poot van een inter-nationale bank vaak niet is

afgestemd op de lokale eco-nomische en maatschappelijke

behoeften: die activiteiten moe-ten eerst en vooral dienen om

zoveel mogelijk winst te realiseren voor het moederbedrijf. Aandeelhouders zetten banken onder druk om altijd maar meer winst binnen te rijven. Daar ligt zeker één van de verklaringen voor de fi nanciële crisis van 2008 en voor de instabiliteit bij banken. Een bank kan alleen maar duurzaam zijn als ze fi nancieel gezond is en in staat is om aan alle lopende betalingsverplichtingen te vol-doen. En als ze wordt beschermd tegen al te hoge winstverwachtingen.

KANSEN GRIJPEN

Het is wenselijk en nodig om weer meer greep te krijgen op de bankactiviteiten in ons land. De toekomst van de Belfi us Bank biedt in dit opzicht kansen die we vooral moeten grijpen. Zo zouden we nog iets posi-tiefs distilleren uit de zware problemen die de banksector teisterden.Belfi us kwam in 2011 voor 100 procent in handen van de Belgische staat. Destijds heette het bedrijf nog Dexia Bank België.

BELFIUS moet lokaal verankerde bank wordenVAKBOND DRINGT AAN OP SERIEUS DEBAT OVER TOEKOMST BEDRIJF

Elke Maes en Luc Soete

De federale regering is de enige eigenaar van Belfi us Bank maar heeft plannen om haar participatie in het bedrijf geleidelijk in te krimpen. Een deel van de politiek is onge-twijfeld gemotiveerd om Belfi us gewoon te privatiseren. Maar de LBC-NVK denkt daar anders over en dringt aan op een ernstig maatschappelijk en parlementair debat over de toekomst van Belfi us. De instel-ling kan een staatsbank blijven of evo-lueren naar een mengvorm tussen een openbare bank en een coöperatieve bank, waarbij de lokale en maat-schappelijke rol sterk moet doorwe-gen. Laten we lessen trekken uit het verleden, adviseert de vakbond.


Momenteel is de overheid dus de enige eige-naar van Belfi us Bank. De bank wordt wel gerund zoals een privébank. Volgens een recent rapport wil de federale regering het belang in Belfi us geleidelijk verminderen. Op zich is dat niet zo verwonderlijk want het was altijd de bedoeling van de politiek om de bank zo gauw mogelijk klaar te stomen om te worden geprivatiseerd. Het lijkt erop dat de regering vanaf eind dit jaar aandelen Belfi us van de hand zal doen. Uiteraard ook en vooral omdat die verkoop de Schatkist zal plezieren.Voor de regering is het blijkbaar niet echt belangrijk om een maatschappelijk debat te voeren over mogelijke toekomstscena-rio’s voor Belfi us Bank. De LBC-NVK denkt daar heel anders over. Volgens de vakbond is een ernstig debat hierover meer dan op zijn plaats.

BETER NIET PRIVATISEREN

De LBC-NVK vindt het belangrijk om in

ons land over een bank te beschikken die lokaal is verankerd en de ambitie heeft om de eigen economie en de publieke sec-tor te fi nancieren. Voor een bank met zo’n doelstelling zou het ook logisch zijn om de eigendom ervan lokaal te verankeren. Het zou geen goede zaak zijn om Belfi us over te dragen aan een externe privé-aandeelhou-der. Wie dat zou doen, zou de controle ver-liezen over de missie van Belfi us. De missie van deze bank zou moeten getuigen van een maatschappelijk engagement. En de nale-ving van die missie moet ook kunnen wor-den gecontroleerd.Als de regering beslist om Belfi us aan privé-investeerders te verkopen, wil dat eigenlijk zeggen dat er geen lessen zijn getrokken uit de fi nanciële crisis. Zo’n scenario zou de voedingsbodem creëren voor nieuwe instabiliteit en zou Belfi us opnieuw de weg opjagen van het zoeken naar zoveel moge-lijk winst. Het zou ook nefaste gevolgen kunnen hebben voor de tewerkstelling bij de onderneming.

Wordt Belfi us verkocht aan een andere spe-ler op de Belgische markt, dan dreigt er een sociaal bloedbad want heel wat functies zul-len dan dubbel bestaan. En bij een verkoop aan een buitenlandse speler is het ook verre van zeker dat alle werkgelegenheid in ons land behouden blijft.Als Belfi us de ambitie van lokale bank moet waarmaken, volstaat het niet dat de rege-ring de instelling puur als investeerder bekijkt. Er is dan ook nood aan democra-tische controle en parlementair debat. De vakbond vindt dat de samenleving goed moet zijn vertegenwoordigd in het beheer van de bank. Het is belangrijk om de dage-lijkse en operationele leiding van Belfi us over te laten aan professionelen. Maar de samenleving moet ook een rol spelen door aan te geven hoe Belfi us zijn rol als lokale bank moet invullen en door daarop toe te zien. Het middenveld moet meer inspraak kunnen hebben zodat Belfi us maatschappe-lijk verantwoord investeert.

ALTERNATIEVE SCENARIO’S

Laten we een nieuw toekomstverhaal bedenken voor Belfi us Bank. Er is nood aan een alternatief voor de plannen van de rege-ring, die het bedrijf gewoon wil privatiseren. Hoe kan een alternatief eruit zien? De bank in staatshanden houden is één optie, maar het is niet de enige oplossing.Voor de vakbond is het uitermate wenselijk dat de overheid op zijn minst een belang-rijke aandeelhouder blijft. Dat zou getuigen van een gedeelde maatschappelijke verant-woordelijkheid. Het gevoelige punt is dan de relatie tussen de overheid en de bank. De staat zou meer dan een aandeelhouder moe-ten worden: Belfi us zou een openbare instel-ling met een democratisch afgesproken en gecontroleerde opdracht moeten worden.Ook mogelijk zijn mengvormen tussen een openbare bank en een coöperatieve bank. Een deel van de aandelen Belfi us zou kunnen worden verkocht aan de klanten zodat die coöperant van de bank worden. Misschien biedt die optie ook de mogelijk-heid om de Arco-coöperanten te betrekken bij het uitwerken van een oplossing. De vroegere coöperanten werden de dupe van de problemen bij Dexia/Arco. In die zin zou het knap zijn om hen nu te betrekken bij een nieuw project dat lessen trekt uit de fouten van het verleden.Er zijn in ons land misschien ook instituti-onele investeerders die mee in zo’n verhaal willen stappen. Dat moeten dan ‘instituti-onelen’ zijn die niet alleen geld in de bank willen steken maar ook voldoende geloven in de ambitie om van Belfius een lokale, duurzame bank te maken. Zulke investeer-ders mogen Belfi us dus in geen geval alleen als ‘melkkoe’ gebruiken. |

© F

OTO:

BEL

GAIM

AGE

De vakbond vindt dat de samenleving goed moet zijn vertegenwoordigd in het beheer van de Belfi us Bank.


4 5 3 6

1 2 4

7 3 1 4 9

3 4 9 8

6 1 5

8 2

2 7 1 6 8

3 9 5 1

1 6 4 9

VRIJE TIJD1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11

1

9

2

4 5

3

11 1

4

15

5

7

6

13 6

7

8

2 3

9

12 14

10

8

11

10

PRIJSVRAAG

De oplossing van de vorige prijsvraag was ‘ELEKTRICITEITSPRIJSVERHOGING’. T.V.B. uit Doel werd door loting uit de juiste antwoorden getrokken en wint een boeken-bon van 20 euro. Proficiat!Stuur je antwoord naar [email protected], ten laatste op 15 februari 2016. Of stuur een briefje met de oplossing, naam, adres en lidnummer naar Ons Recht, Sudermanstraat 5, 2000 Antwerpen. De winnaar ontvangt een boekenbon van Standaard Boekhandel ter waarde van 20 euro.Door deel te nemen aan de wedstrijd verklaar je je akkoord met het wedstrijdreglement. Dit reglement vind je hier online: bit.ly/wedstrijd-OR

Met de letters van de genummerde vakjes kan je een woord vormen:

SUDOKU

245386791

896712543

731459862

513264987

624897315

987135426

452971638

369528174

178643259

OPLOSSINGEN SUDOKU

OPLOSSINGEN

HORizOntaal1. jongerenlidmaatschap

van ACV; Centrum voor Loopbaanontwikkeling (afk.); posi-tief antwoord

2. rendez-vous (afk.); Duits (afk.)3. condens; hap4. fooi (anagram); zweertje in de mond5. heilige van de liefde6. eensgezinde bundeling van krachten7. vis (knorhaan, poon)8. muzieknoot; gezicht; bijnaam (afk.)9. lofzang; naaldboom; oud (anagram)10. rund (anagram); meisjesnaam11. vloeistof; raadselachtig beeld in

Egypte

veRticaal1. grand prix (afk.); waarbij je blijft bij

wie je was2. slechthorende; meisjesnaam3. Italiaanse schilder; tak dat op een

wilde plant wordt gehecht om daarop te groeien

4. afval; muzieknoot5. boos6. muzieknoot; roeren (anagram)7. Germaans volk8. alleen gewone mensen draaien op

voor het ... van de staat; voorzetsel9. hutjes (anagram); internationale

vakbond10. opvouwbaar kampeerhuisje; Duitse

stad11. meisjesnaam; wat de regering laat

springen zodat jij minder koop-kracht overhoudt

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15

Cryptogrammen: onderwijzer / bioloogBeroepen: Goudsmid / DierenartsRekenpuzzel

Driehoeken: Er staan 13 driehoeken

BEROEPEN REKENPUZZELWelke beroepen oefenen deze mensen uit? • Gido Muds• Dina Sterre

CRYPTOGRAMMEN• Wie wijst met opgeheven

vinger naar beneden?• Welke wetenschapper sprak

niet de waarheid over zijn leven?

Vul in de witte vakjes de cijfers van 1 tot en met 7 in. Elk cijfer mag maar 1 keer gebruikt wor-den. Elk groen getal is de som van de cijfers uit de witte vak-jes waarvan een hoek dit groen getal raakt.

DRIEHOEKENHoeveel driehoeken staan er hier?

2

415

6 3 7

6 67

?

? 9

?15 11


45 yearsKarin Seberechts

‘My Katia’. Twee woorden, meer niet. Maar meer dan genoeg woorden om een bres te slaan in een rela-tie die tot voor die woor-den onwrikbaar leek…Kate en Geoff rey Mercer zijn een mooi stel. Mooi ‘oud geworden’ ook. Zij is lerares op rust, hij een rooie rakker die zich heeft opge-werkt tot diensthoofd in een fabriek. Hun landelijke huis in het kille Britse Norfolk ademt harmonie uit. Kinderen zijn er niet.Een week voor de festiviteiten voor hun 45ste huwelijksverjaar-dag dwarrelt een brief binnen. De Zwitserse autoriteiten mel-den Geoff dat in het gletsjerijs in de Alpen het lichaam is aange-troff en van de jonge Katia. Geoff s toenmalige vriendin verdween tijdens een wandeltocht in 1962 letterlijk van de aardbodem. Het incident was geen geheim voor Kate, toen nog lang niet ‘in beeld’, maar meer dan een voetnoot was het tot nog toe niet.De twee woorden die Geoff slaakt wanneer hij het nieuws uit Zwitserland verneemt, zetten hun hele geschiedenis samen op losse schroeven. Geoff s grillige reactie ligt voor de hand, maar het is op Kate dat deze vreemde tijding het meeste eff ect heeft. Zij moet zich plots meten met

een vrouw én een liefde die altijd jong zijn gebleven…Vijf jaar geleden liet regisseur-scenarist Andrew Haigh in het hartveroverende ‘Weekend’ twee jongemannen in 48 uur tijd op elkaar verliefd worden. In ‘45 years’ drijft hij in zes dagen een wig tussen twee mensen die elkaar een halve eeuw liefhad-den. Laverend tussen trage ‘long shots’ en intense ‘close ups’ zet Haigh een onsentimenteel, schu-rend drama neer dat geduldig peilt naar de fundamenten van een relatie. En naar de schaduw die (half) verborgen feiten uit het verleden kunnen werpen over de beslissingen uit een mensenle-ven.De omzichtigheid waarmee Haigh een storm uit stil water puurt, verbluft en ontwapent. De emoties mogen in deze ingeto-gen ‘scènes uit een huwelijksle-ven’ grotendeels onuitgesproken zijn, zij zijn tegelijk glashel-der. Alsof ze zich in de bleke en vlakke uithoeken van Norfolk

– ‘zo plat als een pannenkoek’ – nergens kunnen verschuilen.Tom Courtenay groeit langzaam in zijn rol van sikkeneurige linkse jongen die de spoken uit het verleden het hoofd moet bie-den. Charlotte Rampling begees-tert, tout court.

‘45 years’ is vanaf 10 februari te zien in de Belgische cinema’s.

Boren in de fundamenten van een huwelijksleven (Tom Courtenay en Charlotte Rampling).

UITGAANSTIP FILM

Met de letters van de genummerde vakjes kan je een woord vormen:

THEATERVOORSTELLING ‘HOOP’

Stijn Devillé schreef in het verleden met ‘Hebzucht’ en ‘Angst’ al twee gelauwerde politieke thrillers over de wereld sinds de bankencrisis. In het derde deel, Hoop, gaan de personages op zoek naar perspectie-ven. Zo verwoordde cultuurrecensent Wouter Hillaert het. Banken vallen. Fabrieken sluiten, arbeiders verliezen hun jobs, kleine zelfstandigen gaan failliet, coöperan-ten verliezen hun aandelen, waarvan ze dachten dat het spaargeld was... Je geld of je leven!Wat is iets waard? We drukken die vraag alleen nog in economische termen uit. Werknemers zijn geen medewerkers meer, maar FTE’s, voltijdse equiva-lenten. Gelijk-waardigen. Of Human Resources. Menselijke grondstoff en. Zelfs nu, op een moment dat de dystopie van de vrije markt zijn gelaat laat zien, meten we alles nog steeds af aan die economische maatstaf.Het gevoel ‘geen andere keuze te hebben’. TINA. There is no alternative... Maar dat is er wel. De realiteit is het gevolg van onze eigen keuzes. In de alternatieven schuilt de Hoop.Utopieën worden in eerste instantie op drie gronden bestreden. Eén. Futiliteit: het kan niet. Twee. Gevaar: de risico’s zijn te groot. Drie. Perversiteit: het ontaardt in zijn tegendeel. Maar kort nadat utopieën zijn ingevoerd, ervaren we ze als de normaalste zaak van de wereld.

Het Nieuwstedelijk, het stadstheater van Leuven, Hasselt en Genk, is met ‘Hoop’ op tournee. In februari en maart 2016 zijn er nog voorstellingen op heel wat plaatsen in het Vlaamse land.

Waar zijn er nog voorstellingen?Kijk op www.nieuwstedelijk.be/project/hoop Veel meer over het stuk ‘Hoop’ kan je hier lezen:www.huubcolla.be/theater/nrnieuwstedelijk.htm


Schoenenketen Brantano kruipt door oog van de naaldOVERNEMERS BELOVEN INVESTERINGEN EN NIEUWE DYNAMIEK

Sven De Scheemaeker

Nagelbijten en bang afwachten, zo verliep de kerstvakantie voor de werknemers van de schoenenketen Brantano. De eigenaar van Brantano België, de Macintosh Retail Group, had op 22 december namelijk de opschorting van betaling aan zijn schuldeisers gevraagd. Kort voor Nieuwjaar sprak de rechtbank het faillissement uit. Weken van grote onzekerheid braken aan. Brantano dreigde te worden meegesleurd in de financiële draaikolk. Tot de directie drie weken later tot ieders opluchting kon aankondigen: Brantano wordt overgenomen, de keten is gered.

Die aankondiging op de bijzondere onder-nemingsraad van 17 januari was wel een verrassing van formaat voor vakbonden en werknemers. Niemand minder dan recht-streekse concurrent Wouter Torfs zou voort-aan de lakens uitdelen. Onder zijn impuls en gesteund door twee bevriende zaken-partners, Rens van de Schoor van Miss Etam

en Dieter Penninckx van Claudia Sträter en Fred & Ginger, zag een nieuwe vennoot-schap het levenslicht: BrantNew.Geen toevallig gekozen naam, want volgens gedelegeerd bestuurder Van de Schoor is het allerminst de bedoeling om alles bij het oude te laten. Brantano staat voor gewel-dige uitdagingen. In de voorbije tien jaar werd amper geïnvesteerd in de winkels, ‘met dank’ aan de Macintosh Retail Group. De keten was ook licht verlieslatend.

ONLINEHANDEL

Alle schoenenketens hebben zware migraine door de concurrentie van de e-commerce. Onlineverkopers als Amazon, Zalando en Bol doen de spelers met traditi-onele winkels en veel vaste kosten erg veel pijn. Veel waarnemers denken dat ketens als Torfs, Brantano, Miss Etam en Claudia Sträter kunnen samenspannen om zo ste-vig weerwerk te bieden aan de e-commerce.Aan de tewerkstelling bij Brantano veran-dert voorlopig helemaal niets. Alle 129 win-kels en 1.130 personeelsleden worden mee overgenomen. Ook alle bestaande akkoor-den en cao’s blijven van kracht, zo verze-kerde het zakentrio Torfs, Penninckx en Van de Schoor. In de komende drie tot vier

jaar wil BrantNew investeren om minstens 100 winkels grondig te vernieuwen. Alle winkels krijgen sowieso een opknapbeurt.

DIALOOG WORDT VOORTGEZET

In de voorbije crisisperiode hadden de werk-nemersvertegenwoordigers en de directie van Brantano een intense maar vrucht-bare sociale dialoog. Die dialoog wordt ten volle voortgezet. Het huidige management, geleid door Stefaan Van Weyenbergh, blijft

op post, wat ontegensprekelijk een goeie zaak is.Op het eerste gezicht is deze overname heel goed nieuws en een enorme opsteker voor het personeel. Tijdens de verdere gesprek-ken met de nieuwe eigenaars zal blijken of het voorzichtig optimisme van de vakbond gerechtvaardigd is. In de komende maan-den zal alleszins nog veel worden gedebat-teerd over het nieuwe investeringsplan en de bedrijfsstrategie zodat ook de werkne-mers hun zeg kunnen doen. |

Alle schoenenketens hebben zware migraine door de con-currentie van de e-commerce.

© F

OTO:

DAN

IËL

RYS


ACTIVITEITENKALENDER

MINISYMPOSIUM WERKERSCOÖPERATIE

In Brussel is er op woensdag 17 februari 2016 een minisymposium (met boek-voorstelling) over ‘de werkerscoöperatie’. Je kan er in debat gaan met vakbonden, ondernemers en experts op het vlak van arbeidsmarkt en arbeidsrecht.

eDe Markten (achterzolder), Oude Graanmarkt 5, 1000 BRUSSEL (onthaal om 9.30u)

Entree? 30 euro (boek en lunch inbegrepen)Inschrijven? E-mail naar [email protected] of bel naar 03 / 294 16 70Meer info? www.coopkracht.org

INTENSIEVE LOOPBAANBEGELEIDING IN GROEP (DRIEDAAGSE)

Loopbaanprogramma voor werkende en werkzoekende ACV-leden. Je wisselt uit met andere groepsleden die net zoals jij beter willen omgaan met hun werksitu-atie of die willen uitzoeken of een andere werksituatie hen beter zou liggen.

rDinsdag 16 februari 2016, Dinsdag 1 maart 2016, Dinsdag 15 maart 2016, 9.30u – 16.30ueACV-verbond, Poel 7, 9000 GENT

rWoensdag 20 april 2016, Woensdag 4 mei 2016, Woensdag 18 mei 2016, 9.30u – 16.30ueLBC-NVK, Sudermanstraat 5,

2000 ANTWERPEN

rVrijdag 16 februari 2016, Vrijdag 26 februari 2016, Vrijdag 4 maart 2016, 9.30u – 16.30ueACV-verbond, Martelarenlaan 8,

3000 LEUVEN

Schrijf in via www.jeloopbaan.be Meer info via 03 / 220 89 50 of [email protected]

WORKSHOPS

Workshop cv en brief:rwoensdag 24 februari 2016, 9.30u – 12.30uWorkshop interview:rwoensdag 24 februari 2016, 13.30u – 16.30ueACV-verbond, Martelarenlaan 8,

3000 LEUVEN

Workshop 'visibility':rvrijdag 18 maart 2016, 13.30u – 16.30ueACV-verbond, Mgr. Broekxplein 6,

3500 HASSELT

Schrijf in via www.jeloopbaan.beMeer info via 03 / 220 89 50 of [email protected]

www.lbc-nvk.be

ACV-boekje met info over opleidings-mogelijkhedenWil je meer weten over betaald educa-tief verlof, opleidingskrediet, verlof voor sociale promotie, opleidingscheques en bepaalde maatregelen voor werklozen? Dan vind je nu heel wat nuttige informa-tie in de editie 2016 van de ACV-brochure

‘Opleiding voor werknemers & werkzoe-kenden’. Heb je hulp nodig bij het zoeken naar een gepaste opleiding? Dan kan je terecht bij de bijblijfconsulenten van het ACV. Deze consulenten houden rekening met je interesses, je mogelijkheden en de

manier waarop jij graag leert. Ze kijken ook na of je recht hebt op tegemoetkomingen zoals opleidingscheques, betaald educatief verlof, gratis kinderopvang en een oplei-dingspremie. De bijblijfconsulenten vind je in elke provincie. Het boekje ‘Opleiding voor werknemers & werkzoekenden’ is gra-tis te verkrijgen in de ACV-dienstencentra en op de LBC-NVK-secretariaten. Je kan het hier downloaden: http://publicaties.acv-online.be (kijk in het luik over loopbaan-advies).

Wil je je je loopbaan bijsturen of zelfs het roer omgooien? Toe aan een nieuwe uitda-ging? Een nieuwe start als 50-plusser? Het gevoel te verdrinken in het werk? Dan kan je deelnemen aan één van de startbijeenkomsten van het CLO. Er zijn er binnenkort in Antwerpen (vrijdag 5 februari en vrijdag 4 maart), Gent (maandag 14 maart), Hasselt (woensdag 17 februari), Mechelen (dinsdag 23 februari) en Turnhout (woensdag 2 maart). Meer info op www.loopbaanontwikkeling.be


WAT ONZE LEZERS ERVAN DENKEN

SPOORCONFLICT (1)L.A. - PER E-MAIL

Met stijgende verontwaardiging heb ik de berichtgeving gevolgd over de verdeeldheid bij de vak-bonden die betrokken zijn bij het spoorconflict. Over de zin van de spoorstakingen kan ik niet oor-delen omdat ik te weinig geïnfor-meerd ben over de achtergronden. Maar ik vind het verschrikkelijk dat de spoorbonden er niet in slagen om samen één lijn te vol-gen. Ze worden geconfronteerd met een regering die onze rech-ten zoveel mogelijk wil uithollen.Al in de 19de eeuw wisten de arbeiders dat je de belangen van werkende mensen alleen maar kan verdedigen door samen een vuist te vormen. Vakbonden die zich laten verdelen, verzwakken zichzelf en dienen de belangen van de leden niet.Ik vind de verdeeldheid bij de spoorbonden heel triest. Zo wordt het moeilijker en moei-lijker om jongeren te overtuigen dat we juist solidair moeten zijn.

N.v.d.r.Een artikel in Ons Recht van januari legde goed uit wat er allemaal dreigt te gebeuren bij onze spoorwegen. Heel wat media maken zich er erg gemakkelijk vanaf door vooral het beeld op te roepen van werknemers bij het spoor die

‘voor hun eigenbelang opko-men’.Om te beginnen is het niet ver-keerd dat werknemers hun loon- en arbeidsvoorwaar-den verdedigen. Verder is het twijfelachtig of het spoorper-soneel zo ‘bevoorrecht’ is, ook

al willen anderen het graag zo voorstellen.De LBC-NVK deelt de wens van velen dat de spoorbonden er gezamenlijk in slagen de opti-male aanpak te vinden om de belangen van hun leden en van de reizigers te verdedigen. Als het plan-Galant erdoor komt, zal dat heel schadelijk zijn voor de werknemers maar net zo goed voor de reizigers en voor de hele samenleving, die meer dan ooit een goed uitgebouwd openbaar vervoer nodig heeft.Het spoorconflict is geen dos-sier van de LBC-NVK. Onze centrale sloot wel in de voor-bije maanden tal van sector-akkoorden in het belang van grote groepen werknemers. In de winkelsector werkten we intens mee aan de reali-satie van een akkoord rond nachtwerk voor e-commerce. Zonder dit akkoord zouden de werkgevers gewoon ‘hun ding hebben gedaan’. In het dossier van de langdurig zieke werknemers lukte het de vak-beweging om te voorkomen dat zulke mensen een finan-ciële sanctie zouden riskeren. Dit resultaat werd bekomen dankzij de nodige inspannin-gen van de bonden en overleg in de Groep van Tien.Laten we ons vooral niet gewonnen geven of verslagen voelen. Ook in de 21ste eeuw wil en zal de vakbond het ver-schil maken voor vele gewone mensen van uiteenlopende leeftijden.

Wil jij graag je mening kwijt over één van de artikelen of berichten in jouw ledenblad? Of zijn er andere gebeurtenissen in de actualiteit die je sterk bezig houden? Alle interessante lezersreacties zijn erg welkom. We kunnen alleen brieven publiceren als we de naam en het adres van de schrijver (m/v) kennen. In principe vermelden we de initialen van de schrijver en zijn of haar woonplaats. Op uitdruk-kelijk verzoek kunnen we die informatie weglaten. Soms moeten we een brief inkorten zonder aan de essentie ervan te raken. En als we een brief afdrukken wil dat niet automatisch zeggen dat de redactie het eens is met alles wat erin staat.Je lezersbrief wordt hier met interesse gelezen: Redactie Ons Recht, Sudermanstraat 5, 2000 Antwerpen. E-mailen kan uiteraard ook: [email protected].

SPOORCONFLICT (2)S.G. - PER E-MAIL

Soms vraag ik me toch af of vak-bondsmensen op een andere pla-neet leven. Na lezing van het Ons Recht-artikel over de spoor-wegen wil ik graag erkennen dat een directie niet altijd gelijk heeft. Maar ook de vakbonden hebben niet altijd de wijsheid in pacht.

‘Goed openbaar vervoer en 6.000 jobs staan op het spel bij NMBS’, staat er boven het artikel. Die titel stoot mij tegen de borst. Is er dan geen goed openbaar vervoer mogelijk met 6.000 jobs minder bij de NMBS? Proximus, tot voor kort nog Belgacom, was ook een mastodont maar daar hebben ze via een prachtig sociaal plan veel werknemers laten afvloeien zodat het bedrijf nu nog mee kan in de telecom.Natuurlijk is het gigantisch moeilijk geworden om in onze economie jobs voor laaggeschool-den te vinden. Maar wat heeft het voor zin om bij de NMBS verwor-ven rechten uit de gouden jaren met hand en tand te verdedigen? In KMO’s krijg je een hoop zaken niet uitgelegd. Zelf werk ik in een 37-urenweek maar mijn werkge-ver vindt het doodnormaal dat ik elk week minstens 43 uren presteer. In vele KMO’s presteren bedienden veel meer uren dan in hun uurrooster staat, en voor mij is dat normaal.Waarom focust de vakbond zich

niet meer op de ‘nieuwe econo-mie’? Ook in de nieuwe realiteit is er nood aan vakbonden die ijveren voor menswaardige jobs voor mensen die almaar langer moeten werken en voor laagge-schoolde arbeiders. Ouders met kinderen hebben het verdomd moeilijk in de huidige economie. Als de vakbond daar nu eens een breekpunt van zou maken.

N.v.d.r.De vakbond leeft zeker niet op een andere planeet, maar in de realiteit van hier en nu. Bij de NMBS gaat het lang niet alleen om ‘verworven rechten’ maar ook en vooral om de strijd voor een sterk spoorbedrijf met genoeg financiële middelen. Als de spoorwegen drastisch moeten bezuinigen, zullen ook de reizigers en de mobili-teit daarvoor een prijs betalen. De 6.000 jobs die de NMBS-directie hoopt weg te sane-ren zijn voor vakbondsmen-sen uiteraard geen klein bier. Zeker niet met regeringen die ons juist vele duizenden

‘jobs, jobs, jobs’ beloven. De vergelijking tussen NMBS en Proximus gaat niet echt op: het eerste is een bedrijf met openbare dienstverlening, het tweede is een nutsbedrijf. In een openbaarvervoerbedrijf als de NMBS heb je altijd veel per-soneel nodig om een degelijke

Missie van de lbc-nvKDe Landelijke Bediendecentrale – Nationaal Verbond voor Kaderpersoneel (LBC-NVK) is een vakbond die als deel van het Algemeen Christelijk Vakverbond (ACV) opkomt voor meer en sterkere rechten voor werkne-mers (m/v). De LBC-NVK is een onafhankelijke democra-tische organisatie met leden en militanten, die streeft naar solidariteit onder werknemers. Nationale en inter-nationale solidariteit is een belangrijk doel en bindmid-del. De LBC-NVK staat voor een democratische kijk op de samenleving. Samen met gelijkgezinde bewegingen wil ze een strijdbare tegenmacht zijn.

PC 329 SOCIOCULTUREEL WERK

In de socioculturele sector (PC 329) krijgen de gesyndiceerde werknemers een vak-bondspremie van 75 euro uitbetaald als ze de volledige vakbondsbijdrage betalen. Wie de bijdrage voor deeltijdse werkne-mers betaalt, krijgt een premie van 37,50 euro. Om recht te hebben op de premie moet je ten laatste op 1 oktober 2015 bij de vak-bond aangesloten zijn. Je moet ook minstens één dag in de sector

gewerkt hebben tussen 1 januari 2015 en 31 december 2015. Uiteraard moet je ook in orde zijn met de betaling van de vakbondsbijdrage op het ogenblik van de uitbetaling. De tewerkstellingsattesten die recht geven op de premie, moeten ingevuld en onder-tekend worden terugbezorgd aan uw plaat-selijke LBC-NVK-secretariaat. De uitbetaal-periode startte op 1 december 2015.

UITBETALING VAKBONDSPREMIE

én veilige dienstverlening te kunnen bieden.We delen uw mening dat er zeker veel meer nood is aan werkgelegenheid voor laaggeschoolden. Net zoals er nood is aan veel meer jobkansen voor jongeren en oudere werkzoekenden. De werkgevers kregen van de huidige regeringen vele miljarden euro’s aan bij-drageverlagingen cadeau. Het is nog altijd wachten op de massale jobcreatie die daaruit zou moeten resulteren...De opkomst van de ‘nieuwe economie’ houdt ons ook bezig, te meer daar de digi-talisering van vele acti-viteiten per saldo eerder werk vernietigt dan cre-eert. Vandaar ook onze uit-gesproken aandacht voor mogelijke risico’s rond e-commerce en ons plei-dooi voor waardige jobs. Wij willen dat mensen fat-soenlijk werk vinden en geen genoegen moeten nemen met gammele loon- en arbeidsvoorwaarden.

SPOORCONFLICT (3)Y.M. - PER E-MAIL

Het staat buiten kijf dat de vakbond nuttig werk doet. Maar ik ben het oneens met artikel dat Ons Recht in janu-ari publiceerde over de spoor-wegen. Bij de NMBS worden mensen op hoge posten poli-tiek benoemd, zonder dat ze per se verstand hebben van het spoorbedrijf. Als er daar

te veel (onbekwaam) volk werkt, is dat ook het gevolg van politieke benoemingen. Dit is alleen op te lossen door de spoorwegen te privatise-ren. Zesduizend jobs schrap-pen is pijnlijk, maar het moet rendabel blijven. Als een pri-vatisering, een serieuze her-structurering (ook aan de top) en eerlijke benoemingen de belastingen kunnen druk-ken, zal iedereen wel iets meer willen betalen voor een trein-ticket.

N.v.d.r.De spoorwegen privati-seren lijkt ons geen ver-standig idee. In Groot-Brittannië weten ze dat een privatisering leidt tot een slechtere dienstverlening en duurdere treinkaartjes. Over het Kanaal eisen vak-bonden, reizigersvereni-gingen en milieu-activisten trouwens dat de spoorwe-gen opnieuw in handen van de overheid zouden komen. Als er bij de NMBS 6.000 jobs zouden sneuvelen, zou dat naar alle waarschijn-lijkheid resulteren in een slechtere dienstverlening. Openbaar vervoer is een vorm van openbare dienst-verlening en kan beter in handen van de overheid blijven. Wie denkt dat we minder belastingen zul-len moeten betalen na een privatisering of (verkeerd opgevatte) herstructure-ring van de NMBS, maakt zich illusies.

GROTE VERMOGENSM.D.C. - BRUGGE

Op basis van vroegere werk-ervaring weet ik dat perso-nen met grote vermogens de belastingen onder meer omzeilen via hun chique huis, hun peperdure wagens, hun meubilair, hun buitenverblijf. God weet wat ze nog allemaal onderbrengen in diverse ven-nootschappen, om zo veel minder aan de fiscus te moe-ten afstaan. Wat ik heb gezien, dateert van vele jaren geleden. Tegenwoordig zal de truken-doos van mensen met grote vermogens ongetwijfeld nog meer geperfectioneerd zijn. Is het dan zo moeilijk om na te gaan wie op deze manier heel rijk wordt, terwijl ande-ren hun centen met bloed en zweet moeten verdienen? Kan de regering dan geen maatregelen uitwerken om te voorkomen dat het vennoot-schapsrecht wordt misbruikt om belastingen te ontduiken?Veel zoeken is niet nodig. Op tv is er zelfs een ‘reality show’ over heel rijke Belgen, ‘The sky is the limit’.Zelf heb ik al negen jaar borstkanker, stadium 4. Mijn kerstcadeautje was een ver-dubbeling van mijn belas-tingen.

LBC-NVK-SECRETARIATENEN -STEUNPUNTEN

• LBC-NVK AALST-OUDENAARDE Hopmarkt 45 - 9300 Aalst tel. 053/73.45.20 - fax 03/220.88.01 [email protected] Steunpunt: Koningsstraat 5 - 9700 Oudenaarde tel. 053/73.45.25 - fax 03/220.88.03 [email protected]• LBC-NVK ANTWERPEN Nationalestraat 111-113 - 2000 Antwerpen tel. 03/222.70.00 - fax 03/220.88.02 [email protected]• LBC-NVK BRUGGE-OOSTENDE Kan. Dr. L. Colensstraat 7 - 8400 Oostende Steunpunt: Oude Burg 17- 8000 Brugge tel. 059/55.25.54 - fax 03/220.88.15 [email protected]• LBC-NVK BRUSSEL Pletinckxstraat 19 - 1000 Brussel tel. 02/557.86.40 - fax 03/220.88.05 [email protected]• LBC-NVK GENT Poel 7 - 9000 Gent tel. 09/265.43.00 - fax 03/220.88.08 [email protected]• LBC-NVK HALLE Vanden Eeckhoudtstraat 11 - 1500 Halle tel. 02/557.86.70 - fax 03/220.88.06 [email protected]• LBC-NVK HASSELT Mgr. Broekxplein 6 - 3500 Hasselt tel. 011/29.09.61 - fax 03/220.88.09 [email protected]• LBC-NVK KEMPEN Korte Begijnenstraat 20 - 2300 Turnhout tel. 014/44.61.55 - fax 03/220.88.20 [email protected]• LBC-NVK KORTRIJK-ROESELARE-IEPER President Kennedypark 16D - 8500 Kortrijk Steunpunten: H. Horriestraat 31 - 8800 Roeselare St. Jacobsstraat 34 - 8900 Ieper tel. 056/23.55.61 - fax 03/220.88.12 [email protected]• LBC-NVK LEUVEN Martelarenlaan 8 - 3010 Kessel-Lo tel. 016/21.94.30 - fax 03/220.88.13 [email protected]• LBC-NVK MECHELEN-RUPEL Onder Den Toren 5 - 2800 Mechelen-Rupel tel. 015/71.85.00 - fax 03/220.88.14 [email protected]• LBC-NVK VILVOORDE Toekomststraat 17 - 1800 Vilvoorde tel. 02/557.86.80 - fax 03/220.88.07 [email protected]• LBC-NVK WAAS & DENDER H. Heymanplein 7 - 9100 Sint-Niklaas tel. 03/765.23.70 - fax 03/220.88.18 [email protected] Steunpunt: Oude Vest 144/2 - 9200 Dendermonde tel. 03/765.23.71 - fax 03/220.88.19 [email protected]

ALGEMEEN SECRETARIAAT

Sudermanstraat 5 - 2000 AntwerpenTel. 03/220.87.11, Fax 03/[email protected] | www.lbc-nvk.be


Documents

Ons Recht Februari 2016