Fizikalna medicina prouava bioloko delovanje raznih oblika fizike energije na organizam, kao i primenu fizikih agenasa u cilju profilakse, dijagnostike, terapije i medicinske rehabilitacije(Nedvidek 1986)

Podela fizikalne medicine:Fizikalna profilaksaFizikalna dijagnostikaFizikalna terapija

Fizikalna profilaksa predstavlja postupak korienja fizikih agenasa u cilju prevencije nastajanja bolesti, spreavanja posledica povreda i posledica inaktiviteta. Organizam se pomou fizikih agenasa osposobljava za zahteve koje inae ne bi mogao da savlada bez oteenja(rad u kesonima,zatitni poloaji kod diskalnih lezija,prevencija koronarnih bolesti, deformiteta kod dece

Fizikalna dijagnostikaPrimena fizikih agenasa u dijagnostici oboljenja, funkcionalnog statusa, praenje uspeha leenja(elektrodijagnostika,dijagnostika UV zracima i sl.kao i standardne dijagnostike procedure RTG, CT,NMR)

Fizikalna terapija je posebna medicinska disciplina koja se zasniva na primeni fizikih agenasa u cilju leenja i osposobljavanjaZadaci su joj:Uspostavljanje oteenih funkcija ili njihova kompenzacijaPoboljanje naruene autoregulacijeMaksimalno smanjenje fizike nesposobnosti posle oboljenja ili povrede

CILJEVI FIZIKALNE TERAPIJESmanjenje ili otklanjanje bolaPoboljanje lokalne cirkulacijePoboljanje lokalnog i opteg metabolizmaSmanjenje edemaPoboljanje elastinosti tkivaSavladavanje kontraktura (artrogenih,miogenih i dezmogenihSpreavanje stvaranja oiljkaStimulacija zarastanja kostijuSmanjenje tonusa simpatikusaMotorna reedukacija nakon oduzetosti i inaktivitetaPoboljanje ventilatorne funkcije pluaPoboljanje kardijalne funkcije

Podela fizikalne terapije prema vrsti aktivne energije:

OblastVid energijeFototerapijaSvetlosna energijaMagnetoterapijaEnergija EMP poljaTermoterapijaToplotna energijaHidroterapijaMehanika i toplotna energijaBalneoterapijaMehanika,toplotna i hemijskaTalasoterapijaMehanika, toplotna i svetlosna ElektroterapijaElektirna energijaMehanoterapijaMehanika energijaHiperbarina oksigenacijaHemijska energijaKineziterapijaKinetika energija

Delovanje fizikalnih agenasa zasniva se na apsorpciji energije, uglavnom preko koe, kao dra i na odgovoru organizma koji moe biti lokalni i optiAgensi deluju na brojne receptore, stimulativno ili inhibitornoReceptori mogu biti: mehanoreceptori,termoreceptori,nociceptori, receptori na istezanje-miinavretena, Goldijeva teleca, slobodni nervni zavreci i sl.

Bioloke reakcije organizma:Vazomotorne reakcijeIntra i ekstracelularna promena koncentracije jonaReakcije elijske pumpeIzmena bioelektrinih potencijalaProcesi biosinteze

Terapijski uinakSmanjenje bola, poboljanje metabolikih funkcija, izmeni tonusa miia, poboljanji imunoloke sposobnosti organizmaReakcije organizma na agense mogu biti opte i specifineOpte reakcije (vazodilatacija)Specifine reakcije (nadraaj senzitivnih i motornih nerava,poveanje energetskog nivoa tkiva,metaboliki odgovori tkiva i sl.

Leenje je kompleksno, primenjuje se nekoliko fizikalnih agenasa sa sinergistikim dejstvomAgensi se primenjuju u vidu serije (10,15 ili 20 seansi), dok se sledea serija primenjuje nakon krae ili due pauzeOpte kontraindikacije za primenu : maligni tumori, sistemska oboljenja krvi, oboljenja kardiovaskularnog i respiratornog sistema, oboljenja jetre i bubrega u stadijumu dekompenzacije, maligna hipertenzije, izraena ateroskleroza krvnih sudova mozga, krvarenje i sklonost ka krvarenju, kaheksija, zarazne bolesti,febrilna stanja, aktivna tuberkuloza, trudnoa i menstruacijaPored optih postoje i specifine kontraindikacije

elijska membrana lipoproteinski dvosloj, koji razdvaja intra od ekstracelularnog prostoraMembrana je selektivno propusna. Joni i molekuli mogu proi :Prostom difuzijom pod uticajem koncentracijskog gradijentaAktivnim transportom posredstvom jonskih pumpi

Membranski potencijal nastaje usled razliite koncentracije jona Na i K i nedifuzibilnih anjona i jona hlora u eliji i van nje. Joni Na nalaze se u 10 puta veoj koncentraciji na spoljanjoj strani membrane, dok je suprotno sa jonima K, koji se na unutranjoj strani nalaze 35 puta vie nego na spoljanjoj strani

N= 61 log koncentracija unutra/koncentracija spoljaN (difuzioni potencijal)U stanju mirovanja membrana je propusnija 100 puta za K nego za Na. Na-K pumpa upumpava dva jona K a iz elije ispumpava tri jona Na. Budui da iz elije izlazi vie katjona nego to u nju ulazi stvara se elektropozitivnost na spoljanjoj i elektronegativnost na unutranjoj strani membraneDifuzijom i aktivnim transportom odrava se homeostaza odnosno stalna vrednost membranskog potencijala ,koja iznosi oko -90 mV

Akcioni potencijalSvaki stimulus koji poveava membranski potencijal sa -90 na -60 mV izaziva akcijski potencijal koji se generie u dve faze:Faza depolarizacije-dolazi do inverzije membranskog potencijalaFaza repolarizacije potencijal se vraa u prvobitno stanje

Za pojavu akcionog potencijala znaajni su natrijumovi kanali. Pri padu mem.potencijala na -60 mV dolazi do konformacionih promena u kanalima i membrana postaje 600 do 5000 puta propusnija za jone Na. Poto se kanali zatvore proces depolarizacije se zavrava i zapoinje proces repolarizacije otvaranjem kalijumovih kanala.Hiperpolarizacija (kratko vreme nakon depolarizacije zbog vika K jona u eliji-refrakterni periodAkcioni potencijal se iri po zakonu sve ili nita

U mijelinskim vlaknima iri se skokoviti od jednog do drugog Ranvijerovog voraBrzina irenja od 0.5 m/s u tankim mijelinskim do 130 m/s u debelim mijelinskim vlaknimaPrenos akcionog potencijala s jedne elije na drugu vri se oslobadjenjem medijatora na odgovarajuim sinapsama

Klinika evaluacija pacijentaAnamnezaAnamnesis morbiAnamnesis vitaeAnamnesis familiaeEv.socijalno epidemioloki podaci

Objektivni nalaz:InspekcijaPalpacijaPerkusija AuskultacijaIspitivanje obima pokretaIspitivanje miine snageMerenje duine i obima ekstremitetaNeuroloko ispitivanjeSpecijalni testovi

InspekcijaSvui pacijentaStav,visina, graa tela, prisutni deformiteti, osteomuskularna graa, koa i potkono tkivo, disanje, temperatura, psihiko stanje, hod,pokretiInspekcija regije od interesa

PalpacijaStanje mekih tkiva, kotanih struktura, bolne take, otociPerkusija kod abdomena i plua (izliv, granice jetre i slezine i sl)Auskultacija- srce, plua, abdomen (peristaltika,patoloki umovi, npr.aneuriznma abdominalne aorte i sl.)

Ispitivanje obima pokreta:Aktivni obim pokretaPasivni obim pokreta

Normalni obimi pokreta

Palac akeStepeniFleksija u IPH80Ekstenzija IPH10Fleksija u MCP50Abdukcija 70

Prsti akeStepeniFleksija u MCP90Ekstenzija u MCP10Fleksija u PIPH100Fleksija u DIPH70Abdukcija i adukcija u odsnosu na III prst45-60

Radiokarpalni zglobStepeniVolarna fleksija50-60Dorzalna fleksija35-60Ulnarna devijacija30-40Radijalna devijacija30-40PODLAKTICASupinacija80-90Pronacija80-90

LAKATStepeniFleksija150Ekstenzija0Hiperekstenzija10

RameStepeniAbdukcija bez uea skapule90Abdukcija uz uee skapule160Adukcija20-40Antefleksija bez uea skapule90Retrofleksija 40Unutranja rotacija90Spoljna rotacija80

KukStepeniFleksija130-140Hiperekstenzija15Spoljna rotacija40-50Unutranja rotacija30-45Abdukcija/adukcija80/20-30

KolenoStepeniFleksija120-150Ekstenzija0Hiperekstenzija5-10

Skoni zglobStepeniDorzifleksija20-30Plantarna fleksija40-50STOPALOEverzija30Inverzija60Pronacija15Supinacija35

Vratna kimaStepeninapred45nazad45rotacija60-80boni nagibdo45

Torakalna kimaStepenifleksija20ekstenzija20-30rotacija30-45Boni nagib30-40

Lumbalna kimaStepenifleksija50ekstenzija50rotacijaminimalnaBoni nagib15-20

Ispitivanje miine snage (miini test)Ako nema vidljivih pokreta potrebno je pokuati izazvati kontrakciju iskljuivanjem sile zemljine teeKad postoji aktivan pokret ispitati miinu snagu tako to ispitiva vri otpor u suprotnom smeru od smera kontrakcije ispitivanog miia

Tumaenje MMT

Ocena 0Nema miine aktivnostiOcena 1Tokom voljne kontrakcije samo vidljiv tragOcena 2Mii savladava pun obim pokreta pri iskljuenju sile zemljine teeOcena 3Mii moe da savlada pun obim pokreta protiv zemljine teeOcena 4Kao pod 3 uz to to mii moe savladati i dodatni otporOcena 5Mii savladava pun obim uz maksimalni otpor

Merenje duine i obima ekstremitetaObim se meri santimetarskom pantljikom. Bitno je meriti na istom nivou )orijentacija neka taka, npr na natkolenici 10 cm ispod trohantera, ili 12 cm ispod tuberositasa tibije, 12 cm iznad medijalnog maleolusa i sl)

Merenje duine ekstremitetaDuina nadlaktice- rastojanje od akromiona do olekranonaDuina podlaktice- rastojanje od olekranona do procesus stiloideus radiiaka- od vrha treeg prsta do sredine runog zglobaDonji ekstremitet- od SIAS do MM, ili od umbilikusa do MMSamo natkolenica od SIAS do zglobne pukotine kolenaPotkolenica- od zglobne pukotine kolena do MM

Neuroloki ispitivanje ukljuuje :Ispitivanje senzibilitetaIspitivanje motorike (mlitavost, spazam)Ispitivanje refleksa

1.n.cutaneus fem.lat. 2.n.cut.fem.post. 3.n.cut.fem.ant. 4. n.peroneussuperfitialis 5.n.suralis 6-n-saphenus

Specijalni kliniki testovi slue za ispitivanje pojedinih segmenata (kimeni stub, rame,sakroilijani zglob, pelvifemoralna muskulatura, koleno i dr.)