HAKKINDA KANUN

1. BÖLÜM Genel Hükümler

Amaç Madde 1- Tedavi, teşhis ve bilimsel amaçlarla organ ve doku alınması, saklanması, aşılanması ve nakli bukanun hükümlerine tabidir. Kapsam Madde 2- Bu kanunda sözü edilen organ ve doku deyiminden, insan organizmasını oluşturan her türlü organ vedoku ile bunların parçaları anlaşılır. Oto-greftler, saç ve deri alınması, aşılanması ve nakli ile kan transfüzyonu bu kanun hükümlerine tabi olmayıp,yürürlükte bulunan sağlık yasaları, tüzükleri, yönetmelikleri ve tıbbi deontoloji kuralları çerçevesindegerçekleştirilir. Madde 3- Bir bedel veya başkaca çıkar karşılığı, organ ve doku alınması ve satılması yasaktır. Madde 4- Bilimsel istatiki ve haber niteliğindeki bilgi dağıtımı halleri ayrık olmak üzere, organ ve doku alınmasıve verilmesine ilişkin her türlü reklam yasaktır.

2.BÖLÜM Yaşayan Kişilerden Organ ve Doku Alınması

Yaş ve Nitelik Madde 5—On sekiz yaşını doldurmamış ve mümeyyiz olmayan kişilerden organ ve doku alınması yasaktır. Muvafakat Madde 6- On sekiz yaşını doldurmuş ve mümeyyiz olan bir kişiden organ ve doku alınabilmesi için vericinin enaz iki tanık huzurunda açık, bilinçli ve tesirden uzak olarak önceden verilmiş yazılı ve imzalı veya en az iki tanık önündesözlü olarak beyan edip imzaladığı tutanağın bir hekim tarafından onaylanması zorunludur. Bilgi Verme ve Araştırma Yükümlülüğü Madde 7- Organ ve doku alacak hekimler: a) Vericiye,uygun bir biçimde ve ayrıntıda organ ve doku alınmasının yaratabileceği tehlikeler ile, bunun tıbbi,psikolojik, ailevi ve sosyal sonuçları hakkında bilgi vermek; b) Organ ve doku verenin, alıcıya sağlayacağı yararlar hakkında vericiyi aydınlatmak; c) Akli ve ruhi durumu itibariyle kendiliğinden karar verebilecek durumda olmayan kişilerin vermek istedikleriorgan ve dokuları almayı reddetmek; d) Vericinin evli olması halinde birlikte yaşadığı eşinin, vericinin organ ve doku verme kararından haberi olupolmadığını araştırıp öğrenmek ve öğrendiğini bir tutanakla tespit etmek; e) Bedel veya başkaca çıkar karşılığı veya insancıl amaca uymayan bir düşünce ile verilmek istenen organ vedokuların alınmasını reddetmek; f) Kan veya sıhri hısımlık veya yakın kişisel ilişkilerin mevcut olduğu durumlar ayrık olmak üzere alıcının vevericinin isimlerini açıklamamak; Zorundadırlar. Alınamayacak Organ ve Dokular Madde 8- Vericinin yaşamını mutlak surette sona erdirecek veya tehlikeye sokacak olan organ ve dokularınalınması yasaktır. Tahlil ve İnceleme Yapma Zorunluluğu Madde 9- Organ ve doku alınması, aşılanması ve naklinden önce verici ve alıcının yaşamı ve sağlığı için sözkonusu olabilecek tehlikeleri azaltmak amacıyla gerekli tıbbi inceleme ve tahlillerin yapılması ve sonucunun bir olurlulukraporu ile saptanması zorunludur. Organ ve Doku Almaya, Saklamaya, Aşılamaya ve Nakline Yetkili Sağlık Kurumları Madde 10- Organ ve doku alınması, saklanması, aşılanması ve naklinin, bu işler için gerekli uzmanpersonele,araç ve gerece sahip sağlık kurumlarınca yapılması zorunludur.

3.BÖLÜM Ölüden Organ ve Doku Alınması

Ölüm Halinin Saptanması Madde 11- Bu kanunun uygulaması ile ilgili olarak tıbbi ölüm hali,bilimin ülkede ulaştığı düzeydeki kuralları veyöntemleri uygulamak suretiyle, biri kardiolog, biri nörolog, biri nöroşirürjiyen ve biri de anesteziyoloji ve reanimasyonuzmanından oluşan 4 kişilik hekimler kurulunca oy birliği ile saptanır.

ORGAN VE DOKU ALINMASI, SAKLANMASI VE NAKLİ

Hekimlere İlişkin Yasak İşlemler Madde 12- Alıcının müdavi hekimi ile organ ve doku alınması, saklanması, aşılanması ve naklinigerçekleştirecek olan hekimlerin, ölüm halini saptayacak olan hekimler kurulunda yer alması yasaktır. Tutanak Düzenleme Madde 13- 11. maddeye göre ölüm halini saptayan hekimlerin ölüm tarihini, saatini ve ölüm halinin nasılsaptandığını gösteren ve imzalarını taşıyan bir tutanak düzenleyip organ ve dokunun alındığı sağlık kurumuna vermekzorundadırlar. Bu tutanak ve ekleri ilgili sağlık kurumunda on yıl süre ile saklanır. Ölüden Organ ve Doku Alma Koşulu ve Cesetlerin Bilimsel Araştırma İçin Muhafazası

[1] Madde 14- Bir kimse sağlığında vücudunun tamamını veya organ ve dokularını, tedavi, teşhis ve bilimselamaçlar için bıraktığını resmi veya yazılı vasiyetle belirtmemiş bu konudaki isteğini iki tanık huzurunda açıklamammışise sırasıyla ölüm anında yanında bulunan eşi, reşit çocukları, ana veya babası veya kardeşlerinden birisinin , bunlaryoksa yanında bulunan herhangi bir yakınının muvafakatıyla ölüden organ veya doku alınabilir. Aksine bir vasiyet veya beyan yoksa, kornea gibi ceset üzerinde bir değişiklik yapmayan dokular alınabilir. Ölü, sağlığında kendisinden ölümünden sonra organ veya doku alınmasına karşı olduğunu belirtmişse organ vedoku alınamaz. (Değişik:21/1/1982-2594/1 md.) Kaza veya doğal afetler sonucu vücudunun uğradığı ağır harabiyet nedeniyleyaşamı sona ermiş olan bir kişinin yanında yukarıda sayılan kimseleri yoksa, sağlam doku ve organları,tıbbi ölüm halininalınacak organlara bağlı olmadığı 11 nci maddede belirlenen hekimler kurulunun raporuyla belgelemek kaydıyla, yaşamıorgan ve doku nakline bağlı olan kişilere ve naklinde ivedilik ve tıbbi zorunluluk bulunan durumlarda vasiyet ve rızaaranmaksızın organ ve doku nakli yapılabilir. Bu hallerde, adli otopsi bu işlemler tamamlandıktan sonra yapılır vehekimler kurulunun raporu adli muayene ve otopsi tutanağına geçirilir ve evrakına eklenir. (Ek: 21/1/1982-2594/1 md)Ayrıca vücudunu ölümden sonra inceleme ve araştırma faaliyetlerindefaydalanılmak üzere vasiyet edenlerle yataklı tedavi kurumlarında ölen veya bunların morglarına getirilen ve kimseninsahip çıkmadığı ve adli kovuşturma ile ilgisi olmayan cesetler aksine bir vasiyet olmadığı taktirde 6 aya kadar muhafazaedilmek ve bilimsel araştırma için kullanılmak üzere ilgili yüksek öğretim kurumlarına verilebilirler. Bu cesetlerin definhususu dahil tabi olacakları işlemler Adalet, İçişleri, Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlıklarınca bu Kanunun yayımtarihinden itibaren 3 ay içinde çıkarılacak yönetmelikle belirlenir.

4. BÖLÜM Ceza Hükümleri

Yasak Eylemler Madde 15- Bu Kanuna aykırı şekilde organ ve doku alan, saklayan, aşılayan ve nakledenlerle bunların alımsatımını yapanlar, alım ve satımına aracılık edenler veya bunun komisyonculuğunu yapanlar hakkında, fiil daha ağır bircezayı gerektirmediği taktirde iki yıldan dört yıla kadar hapis ve 50 000 liradan 100 000 liraya kadar ağır para cezasınahükmolunur. Madde 16-- Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer. Madde 17- Bu Kanunu Bakanlar Kurulu yürütür.

Sağlık Bakanlığından :

BİRİNCİ BÖLÜM

Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

Amaç Madde 1- Bu Yönetmeliğin amacı, tedavisi doku veya organ nakli ile mümkün olan hastaların hayatiyetinisürdürmek için nakilleri gerçekleştirecek organ ve doku nakli merkezlerinin, organ ve doku kaynağı merkezlerinin vedoku tipleme ünitelerinin açılması, çalışması ve denetimi ile bunların bağlı olduğu kamu kurum ve kuruluşları ile özelkuruluşların uymak zorunda oldukları usul ve esasları düzenlemek, organ ve doku nakli hizmetlerinin yürütülmesindeuyulması gereken esasları belirlemektir. Kapsam Madde 2- Bu Yönetmelik, kamu kurum ve kuruluşlarıyla özel kuruluşların organ ve doku nakilleri ile ilgilifaaliyetlerini kapsar. Dayanak Madde 3- Bu Yönetmelik 181 sayılı Sağlık Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun HükmündeKararnamenin 43’ üncü maddesine dayanılarak hazırlanmıştır. Tanımlar Madde 4-Bu Yönetmelikte geçen; a) Bakanlık; Sağlık Bakanlığını, b) Organ ve Doku Nakli; terminal dönemdeki hastalıklarda tedavi amacıyla uygulanan organ ve doku nakliameliyesini, c) Organ ve Doku Nakli Merkezi; organ ve doku nakillerinin uygulandığı tıbbi tedavi merkezlerini, d) Özel Organ ve Doku Nakli Merkezi; organ ve doku nakillerinin uygulandığı, gerçek kişilere ve özel hukuk tüzelkişilerine ait tedavi merkezlerini, e) Organ Kaynağı Merkezi; beyin ölümü kriterlerini tesbit edebilecek donanım ve personele sahip merkezleri, f) Doku Tipleme Laboratuvarı; donör adayı ile alıcıların doku tiplemelerini yapabilecek donanım ve personelesahip laboratuvarları, g) Kanun; 29/05/1979 tarihli ve 2238 sayılı Organ ve Doku Alınması, Saklanması ve Nakli Hakkında Kanunu, h) Ulusal Koordinasyon Kurulu (UKK); Ulusal Organ ve Doku Nakli Koordinasyon Kurulunu, g) Ulusal Koordinasyon Sistemi(UKS); Ulusal Organ ve Doku Nakli Koordinasyon Sistemini, ifade eder.

İKİNCİ BÖLÜM

Kurullar

Ulusal Koordinasyon Kurulunun Yapısı Madde 5– Ulusal Organ ve Doku Nakli Koordinasyon Kurulu; Bakanlık Müsteşarı, Tedavi Hizmetleri GenelMüdürü, Kalp, Karaciğer, Böbrek, Kornea, Kemik İliği Nakilleri Bilim Kurulları Başkanları ile İmmünoloji ve Diyaliz BilimKurulları Başkanlarından oluşur. Bilim Kurulu Başkanlarından biri Ulusal Organ ve Doku Nakli Koordinatörü olarak seçilir.Koordinatör Kurul üyelerinin oylarının salt çoğunluğuyla seçilir. Ülke Koordinatörü bir yıl süre ile görev yapar. Aynı üyeikinci yıl kurul üyeliğine seçilse dahi Ülke Koordinatörü olamaz.

Ulusal Koordinasyon Kurulunun Görevleri

Madde 6- Ulusal Koordinasyon Kurulu aşağıdaki görevleri yürütmekle yükümlüdür. a) Organ ve doku nakilleri konusunda ulusal stratejileri belirlemek, alınması gereken önlemleri, gelişime yönelikplan ve programları Bakanlığa önermek, b) Ulusal Koordinasyon Sistemini geliştirmek, c) Organ ve doku kaynağı merkezlerinde yapılan organ ve doku paylaşımını denetlemek ve bir rapor halindeBakanlığa sunmak, d) Bilim kurulları arasında koordinasyonu sağlamak, e) Organ ve doku nakli merkezlerinin açılma başvurularına ait ilgili Kurul tarafından hazırlanan raporları ülkeihtiyaçlarına göre değerlendirmek ve açılmasını Bakanlığa önermek,

Organ ve Doku Nakli Hizmetleri Yönetmeliği

f) Diğer ülkelerdeki gelişmeleri izlemek ve ülkeye kazandırmak.

Ulusal Koordinasyon Kurulunun Çalışma Usulü Madde 7- Kurul, Bakanlıkça olağanüstü toplantıya çağırılmadıkça en az 2 ayda bir kez toplanır. İlk toplantı bilimkurulu başkanlarının belirlenmesinden sonra 1 ay içerisinde yapılır. Toplantıların sekreteryasını Sağlık Bakanlığı Tedavi Hizmetleri Genel Müdürlüğü yürütür. Kurul üyelerinin yol giderleri Bakanlıkça karşılanır. Bilim Kurullarının Yapısı Madde 8 – Kalp-akciğer- kalp kapağı, Karaciğer, Böbrek ,Kornea, Kemik iliği nakilleri ve İmmünoloji Bilim Dalıiçin ayrı bilim kurulları oluşturulur. Bilim ve teknolojinin gelişmesiyle yeni uygulamaya başlanan Organ ve Doku nakilleriiçin Bilim Kurulları oluşturulur. Her nakil türü için oluşturulacak Bilim Kurulları, Bakanlıkça Doku ve Organ Nakli Merkezi olarak faaliyetgösterilmesine izin verilmiş merkezlerin belirleyeceği birer temsilciden oluşur. İmmünoloji Bilim Kurulu;Bakanlıktan Doku Tipleme Labaratuvarı olarak izin almış, kamuya ait laboratuvarların belirleyeceği birer temsilcidenoluşur. Bu Merkezler her yıl aralık ayının ilk haftasında bir sonraki yıl Bilim Kurulunda görev alacak temsilcileriniBakanlığa bildirir. Makamın onayını müteakip 1 Ocak tarihi itibariyle üyelik başlar ve üyelik süresi 1 yıldır. Herhangi birnedenle boşalan üyeliğe yine kendi merkezi tarafından bir üye belirlenir. Bu üye boşalan üyenin süresini tamamlar. Herüye tekrar seçilebilir. Bakanlık Tedavi Hizmetleri Genel Müdürü yada yetkili kılacağı bir kişi, Bilim Kurullarının daimi üyesidir. Bilim Kurullarının Görevleri Madde 9- Bilim Kurulları aşağıdaki görevleri yürütmekle yükümlüdür. Bilim Kurulları bu görevleri yürütmek içinalt kurullar oluşturabilir. a) Görev aldıkları organ ve doku nakli türüne ait, organ ve doku nakli merkezlerinin açılma başvurularınıdeğerlendirmek, kurul tarafından belirlenen 3 üye vasıtasıyla merkezleri yerinde denetleyerek inceleme raporuhazırlamak ve bir rapor halinde Ulusal Koordinasyon Kuruluna sunmak, b) Organ ve doku nakli merkezlerinin çalışmalarını izlemek, c) Ülkedeki organ ve doku nakilleri konusunda stratejileri belirlemek, alınması gereken önlemleri, hizmetingelişimine yönelik plan ve programları önermek, d) Görev alanları ile ilgili organların merkezi dağıtım sisteminin prensiplerini oluşturmak ve Ulusal KoordinasyonKuruluna sunmaktır. Bilim Kurullarının Çalışma Usulü Madde 10- Kurullar, Bakanlıkça olağanüstü toplantıya çağırılmadıkça ocak ve haziran aylarında olmak üzereyılda iki kez olağan olarak toplanır. Kurullar üyeleri arasından bir başkan seçerler. Hizmetlerin gelişmesini sağlamak amacıyla kendi üyelerinden yada Kurul dışından çalışma grupları oluşturabilirler. Kurulun toplantılarına Kurulca kabul edilebilir bir mazereti olmaksızın üstüste iki kez katılmayan temsilcininüyeliği sona erer. Yerine aynı usullerle bir üye seçilir. Kurulların sekreteryasını Sağlık Bakanlığı Tedavi Hizmetleri Genel Müdürlüğü yürütür. Kurul üyelerinin ulaşımgiderleri Bakanlıkça karşılanır.

Bölge Tıbbi Kurullarının Yapısı

Madde 11- Bölge Tıbbi Kurulları bölgenin bulunduğu il merkezindeki organ ve doku nakli merkezlerinintemsilcilerinden oluşur.

Bölge Tıbbi Kurullarının Görevleri

Madde 12- Bu kurulda görev alacak olan organ ve doku nakli hekimleri sırayla nöbet tutarlar. Organ ve dokubağışı veya donör adayı olduğunda nöbetçi hekim merkeze gelerek organ dağıtımını yapar. Gerçekleşen organ ve dokudağıtımı sonunda gerçekleşen nakilleri ve kullanılamayan organ ve dokulara ait bilgileri bir rapor halinde Bakanlığasunar Kalp, kalp-akciğer, karaciğer nakli bekleyen hastaların öncelikleri Bölge Tıbbi Kurulu tarafından belirlenir ve takip edilir.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Organ ve Doku Nakli Hizmetleriyle İlgili Kurum ve Kuruluşlar

Ulusal Organ ve Doku Nakli Hizmetleri Koordinasyon Merkezi

Madde 13- Ulusal Koordinasyon Kurulunun aldığı kararlar doğrultusunda organ ve doku nakilleri ile ilgili

hizmetleri yürütmekle yükümlüdür. Bu Merkez Sağlık Bakanlığı Tedavi Hizmetleri Genel Müdürlüğüne bağlı olarak hizmetyürütür.

Organ ve Doku Nakli Bölge Koordinasyon Merkezleri Madde 14- Ulusal Organ ve Doku Nakli Hizmetleri Koordinasyon Merkezine bağlı olarak çalışan bölgesel

merkezlerdir. Bölge koordinasyon merkezleri, kendilerine bağlı illerde hizmetin yürütülmesinde koordinasyonusağlayacaktır. Ankara, İstanbul ve İzmir’de olmak üzere üç bölge kurulmuştur. Yeni merkezlerin kurulmasına ihtiyaçduyulması halinde Ulusal Koordinasyon Kurulunun önerisiyle Bakanlık yeni merkezler kurabilir.

Bölge koordinasyon merkezleri organ ve doku kaynağı merkezleri, doku tipleme laboratuvarları ve organ ve dokunakli merkezleri arasında koordinasyonu sağlar.

Bu Merkezler, organ ve doku naklinin gerçekleştirilmesi ile ilgili donör adayı ve alıcı ile ilgili yapılması gerekentıbbi, idari ve hukuki işlemlerin tamamlanmasını sağlar.

Nakilleri yapacak Organ Nakli Merkezi Hekimlerini göreve çağırır. Organ alım ekiplerinin, çıkarılan organların ve nakil yapılacak hastaların merkezlere nakillerini sağlar.

Organ ve Doku Nakli Bilgi İşlem Merkezi

Madde 15- Ülke genelinde tüm organ ve doku bağışları ile organ ve doku bekleyen hasta bilgilerini ve

gerçekleşen nakilleri içeren veri tabanı oluşturmakla görevlidir. Bilgi İşlem Merkezi, bölge koordinasyon merkezleri ileelektronik ağla bağlantılıdır.

Organ ve doku nakli bekleyen hastalar nakillerini gerçekleştirilmesini istedikleri merkezlere kaydolurlar. Birhasta sadece bir merkeze kaydolabilir. Merkezler hasta bilgilerini Organ ve Doku Nakli Bölge Koordinasyon Merkezinebildirirler. Bölge koordinasyon merkezleri, organ ve doku nakli merkezleri tarafından bildirilen hasta kimlik ve dokutipleme bilgilerini güncel olarak bilgisayar kayıtlarına alır ve bu bilgileri Organ ve Doku Nakli Bilgi İşlem Merkezine aktarır.

Organ ve Doku Nakli Merkezleri

Madde 16- Bakanlıkça faaliyet izni verilmiş nakil merkezleridir. Organ ve doku nakli merkezlerinin taşımasıgereken şartlar ve çalışmalarına ait usul ve esaslar her organ nakli için hazırlanacak Yönerge ile belirlenir. BuYönergeler her organ ve doku için, ilgili Bilim Kurulları tarafından ayrı ayrı hazırlanır ve Bakan onayı ile yürürlüğe girer.

Bu Yönergelerde; a) Merkezin sorumluluğunu üstlenecek personelin nitelikleri, b) Merkezde görev alacak personelin nitelikleri, c) Merkezlerde bulunması gereken bölümleri, d) Merkezde bulunması gereken araç ve gereçler, belirlenir.

Organ ve Doku Nakli Merkezlerinin Kuruluşu Madde 17- Organ ve Doku Nakli Merkezleri, kamu kurum ve kuruluşları ile gerçek ve özel hukuk tüzel kişileritarafından, bunlara ait genel ve özel hastaneler bünyesinde bir ünite biçiminde kurulabilir. Bu Merkezlerin faaliyetegeçebilmesi için Bakanlıktan açılma izni onayı alınması zorunludur. Göz bankaları yalnızca kamu kurum ve kuruluşlarının bünyesinde kurulabilir. Bankaların açılmasının planlanması,Bakanlık tarafından yapılır ve açılma kararı Bakanlık tarafından verilir. Üniversite hastaneleri, Bakanlığa bildirmekkoşuluyla, kendi bünyelerinde banka açabilirler. Organ ve Doku Nakli Merkezi Açılma Başvurusu ve Gerekli Belgeler Madde 18- Organ ve Doku Nakli Merkezi açacakların bir dilekçe ile Sağlık Bakanlığına başvurmaları gereklidir. Dilekçeye;

a) Merkez sorumluluğunu üstlenecek hekime ait belgeler, b) Organ nakli yapacak hekimin, yapacağı organ nakli alanında, eğitim programı

açısından Kurulun onaylamış olduğu bir merkezde yeterli eğitimi gördüğüne ilişkin belge, c) Merkezde görev alacak personelin eğitim durumunu gösterir belgeler,

d) Organ veya Doku Nakli Merkezinin Planı : Organ ve doku nakli hizmetleri için ayrılan bölümlere ait 1/100ölçekli, her kat için ayrı düzenlenmiş, yerleşim ve kullanım alanlarını gösterir, ozalite çekilmiş, Merkezin bulunduğu ilinBayındırlık ve İskan Müdürlüğünce tasdik edilmiş plan, e) Merkezde bulunan araç gereci gösterir liste, f) Özel Organ ve Doku Nakli Merkezi için başvuruluyorsa; kurucu gerçek kişi ise nüfus cüzdanının onaylı örneği,vakıf ise vakıf senedinin, şirket ise şirket sözleşmesinin noterden tasdikli örneği veya kuruluşu gösteren mahkemekararının örneği, eklenir. Başvuruyu yapan merkezde, yaptığı organ nakli türüne bağlı olarak, hastanın nakil öncesi ve sonrası dönemlerdeihtiyaç duyabileceği anesteziyoloji ve reanimasyon, iç hastalıkları, çocuk sağlığı ve hastalıkları, patoloji ve diğerbranşların mevcut olduğu, kan bankası desteği ile psikolojik ve sosyal servis desteğine sahip olduğunu, veri yönetimiolanaklarını kullanabildiğini belgelemelidir. Böbrek nakli yapan ve bünyesinde diyaliz merkezi bulunmayan organ naklimerkezleri bu amaçla kullanılmak üzere 2 cihaz kapasiteli diyaliz ünitesi bulundurmak zorundadır. Organ ve Doku Nakli Merkezi Açılma İzin Belgesi

Madde 19-Organ ve Doku Nakli Merkezi açılması için yapılan başvurular, ilgili Bilim Kurulu tarafındandeğerlendirilir. Değerlendirme sonucunda hazırlanan rapor Ulusal Koordinasyon Kuruluna sunulur. Başvuru UlusalKoordinasyon Kurulunda ülke ihtiyaçlarına ve ulusal planlamaya göre incelenir. Uygun görüldüğü taktirde, Bakanlıkonayı ile açılma izni verilir. Merkezdeki sorumlu hekim değiştiğinde gerekli belgelerle Bakanlığa başvurularak açılma izni yenilenir. Organ ve Doku Nakli Merkezlerinin İzlenmesi

Madde 20- Ülke sınırları içinde alınan her organ kamu yararına kullanılacak niteliğe sahiptir. Kişiseltasarruflardan etkilenmez. Merkezlerin faaliyetlerinin izlenmesi ve değerlendirilmesi Ulusal Koordinasyon Kurulunun belirleyeceği kriterlerçerçevesinde Ulusal Koordinasyon Kurulu tarafından gerçekleştirilir. Ulusal Koordinasyon Kurulu, değerlendirilenmerkezlere ilişkin önerilerini Bakanlığa bildirir. İlgili merkezler kendilerine ilişkin öneriler doğrultusunda düzenlemeleryapmakla yükümlüdürler. Merkezlerin açılma iznine ait nitelikleri kaybetmeleri veya Ulusal Koordinasyon Kurulu tarafından faaliyetlerininsakıncalı bulunması hallerinde çalışmaları Bakanlıkça durdurulur. Yılık Rapor Madde 21- Organ ve doku nakli merkezleri her yıl yapılan nakilleri ve hasta izlemlerini en geç 31 Ocak tarihindeSağlık Bakanlığında olacak şekilde bildirmekle yükümlüdür. Bu veriler Bakanlık tarafından yıllık rapor olarak yayımlanır.

Organ ve Doku Kaynağı Merkezi Madde 22- Organ ve doku alınabilecek potansiyel donörlerin saptanıp izleneceği hastanelerdir. Bu hastaneler organ alım operasyonunu gerçekleştirebilecek altyapı koşullarına, potansiyel donörün izlenmesineimkan veren araç-gerece ve tıbbi ölüm durumunu saptayacak Kanunda belirtilen branşlardan hekimlere sahip olmakzorundadır. Her organ ve doku kaynağı merkezinde bir koordinatör hekim ve iki yardımcı görevlendirilir. Bu Ekip YoğunBakım Ünitesi sorumlu hekimine bağlı olarak çalışır. Bu Ekipte ayrıca donör adayı ailesinden organ bağışının alınmasındagörevli, yardımcı sağlık personeli, psikolog, imam ve gönüllü kişiler bulunur. Bu personelin eğitimi görev, yetki vesorumlulukları Ulusal Koordinasyon Kurulu tarafından hazırlanan ve Bakan onayı ile yürürlüğe giren bir Yönerge ilebelirlenir. Doku Tipleme Laboratuvarları

Madde 23- Doku tiplemesini gerçekleştirecek laboratuvarların yapısal ve fonksiyonel koşulları İmmünoloji Bilim

Kurulu tarafından hazırlanan ve Bakan onayı ile yürürlüğe giren bir Yönerge ile belirlenir. Gönüllü Kuruluşlar Madde 24- Organ nakli hizmetleriyle ilgili hizmetlerde halkın hizmete katılımını sağlar. Organ bağışının ülkedüzeyinde gelişmesini sağlayıcı faaliyetleri destekler.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Ulusal Organ ve Doku Nakli Koordinasyon Sistemi (UKS)

Ulusal Koordinasyon Sisteminin Amacı Madde 25- Sistemin amacı ülke genelinde organ ve doku nakli hizmetleri alanında çalışan kurum ve kuruluşlar

arasında gerekli koordinasyonu sağlamak ve çalışmaların verimliliğini artırmak, kadavra organ sayısını artırmak,bilimsel kurallara göre ve tıbbi etik anlayışına uygun, adaletli organ ve doku dağıtımını sağlamaktır.

Organ ve Doku Dağıtımı Yönergesi Madde 26- Organ ve doku dağıtımı, Ulusal Koordinasyon Kurulu tarafından hazırlanan ve Bakan onayı ile

yürürlüğe giren bir Organ ve Doku Dağıtımı Yönergesine göre yapılır.

Organ ve Doku Nakli Koordinatörlüğü ve UKS Görevlileri Madde 27- Sistem içinde, değişik birimler arasındaki koordinasyonu, organ ve doku kaynağı merkezlerindegörev yapacak olan organ ve doku nakli koordinatörleri sağlar. Organ ve doku nakli koordinatörleri, donörlerin saptanmasından, ilgili hekimlerin olgu başına intikallerinisağlayarak beyin ölümü tutanağının (Ek-1) de belirtilen beyin ölüm kriterlerine göre ve kurallara uygun biçimde düzenlenmesinden, Kanuna göre, gerekiyorsa, donör ailesinden izin alınmasından, alınan organ ve dokunun ilgilimerkeze naklinden sorumludur. Organ ve doku kaynağı merkezleri beyin ölümü oluşan her hastayı Bölge Koordinasyon Merkezine bildirmekzorundadır. Organ ve Doku Alım Ekibi

Madde 28- Kadavradan organ ve doku alımı gerçekleştirecek hekimlerin yetkileri ve eğitimlerine ait koşullar ilgiliKurul tarafından belirlenir. Organ ve Doku Dağıtımı

Madde 29- Organ ve doku dağıtımı Ulusal Koordinasyon Kurulu tarafından hazırlanan ve Bakanlıkça onaylanan

Organ ve Doku Dağıtımı Yönergesine göre yapılır. Organ dağıtımı bilgisayar ortamında, Ulusal Koordinasyon Kurulutarafından kabul edilmiş bilgisayar programına göre yapılır. Organ ve doku nakli merkezleri, organ ve doku bekleyenhastalara ait kimlik ve adresleri, doku tiplemeleri, öncelik sıralarına ait bilgileri Organ ve Doku Nakli Bilgi İşlemMerkezine bildirmek zorundadır. Donör ve hastaya ait doku özellikleri eşlenmeleri, müşterek kullanılan program tarafından, bilgisayar ortamında yapılır.

Nakil merkezleri kendilerinde sıra bekleyen hastalara ait listeleri güncelleştirmek zorundadırlar. Organ ve doku nakli merkezleri kendi hastanelerinde çıkan donöre ait organ ve dokuları kendi merkezinde

kullanma hakkına haizdir. Ancak bu kullanımda aranacak en az doku uyumu şartları bilim kurulları tarafından belirlenir.Donörün bulunduğu merkezde kullanılmayacak olan organ ve dokular Bölge Koordinasyon Merkezine bildirilir. BölgeKoordinasyon Merkezi bölgede sisteme kayıtlı merkezlere önceden belirlenen sıraya göre dağıtım yapar. Bölgedekullanılmayan organ ve dokular bir sonraki bölge merkezi tarafından dağıtıma alınır. Yurt Dışı İlişkiler Madde 30- Sistemin yurt dışında bulunan mevcut sistemler veya diğer ülkeler ile işbirliği yapılması UlusalKoordinasyon Kurulu tarafından belirlenen koşullar çerçevesinde gerçekleştirilir.

BEŞİNCİ BÖLÜM

Son Hükümler

Yasaklar Madde 31- Bu Yönetmelik ile gösterilen nitelik ve koşullara sahip olmadan ve Bakanlıktan izin almadan, hekimlerve diğer şahıslar tarafından organ ve doku nakli yapmak için özel merkezler açılması, organ ve doku nakli yapılmasıyasaktır. Kamu kurum ve kuruluşlarında organ nakli yapmaya başlayacak olan merkezler bu durumu Bakanlığa bildirirlerve izin belgesi alırlar. Bu yasağa uymadığı saptanan merkezlerin faaliyetleri Bakanlıkça durdurulur ve haklarındaKanunun ilgili hükümleri uygulanır. Kaldırılan Hükümler Madde 32- 20/08/1993 tarihli ve 21674 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan ve 22/09/1994 tarihli ve 22059 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Yönetmelikle değiştirilen Organ Nakli Merkezleri Yönetmeliği ve 20/08/1993 tarihli ve21674 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Kornea Naklinde Kornea Sağlanması ve Paylaşımı Yönetmeliği yürürlüktenkaldırılmıştır. Madde 33- Bu Yönetmelikte geçen yönergeler, Yönetmeliğin yayımı tarihinden itibaren 6 ay içerisinde hazırlanır. Geçici Madde 1- Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce faaliyete geçmiş bulunan kamu kurum vekuruluşlarına ait organ ve doku nakli merkezleri, Yönetmeliğin yayımından itibaren en geç 3 ay içerisinde yaptıklarıorgan nakli türlerini ve bu nakil türlerinin sorumlularını Bakanlığa bildirmek zorundadırlar. Bu Yönetmeliğin yayımıtarihinden önce yapılan Özel Organ ve Doku Nakli Merkezi başvuruları hükümsüzdür. Bu merkezler, bu Yönetmeliğeuygun olarak tekrar başvuracaklardır. Yürürlük Madde 34- Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer. Yürütme Madde 35- Bu Yönetmelik hükümlerini Sağlık Bakanı yürütür.

Ek-1 Beyin Ölüm Kriterleri Tanım : Beyin ölümü klinik bir tanıdır ve beyin fonksiyonlarının tam ve irreversibl kaybıdır. İrreversibl komanın temel bulguları :

I) Beyin ölümüne karar vermek için komanın aşağıdaki nedenlere bağlı olmaması, a) Primer hipotermi,

b) Hipovolemik ya da hipotansif şok, c) Geriye dönüşüm sağlayabilecek intoksikasyonlar (barbitürat ve diğer sedatifler, depresan ve

narkotik ilaçlar) ile metabolik ve endokrin bozukluklar, II) Bilincin tam kaybı, III) Spontan hareketin bulunmaması. Aşağıda bulunan durumlar beyin ölümü tanısını ekarte ettirmez.

a) Derin tendon reflekslerinin alınması, b) Yüzeyel reflekslerin alınması, c) Babinski refleksi alınması , d) Solunum benzeri hareketler alınması, (omuz elevasyon ve adduksiyonu, önemli tidal volum

değişikliği olmaksızın interkostal genişleme) e) Patolojik fleksiyon ve ekştensiyon cevabı dışındaki spontan ekstremite hareketleri,

IV) Ağrılı uyaranlara serebral-motor cevap alınamaması, V) Spontan solunum bulunmaması, VI) Beyin sapı reflekslerinin tamamen kaybolması,

a) Beyin ölümünde pupiller parlak ışığa yanıtsız ve dilatedir (4-9 mm) b) Kornea refleksi yokluğu, c) Vestibulo-oküler refleks yokluğu, d) Okülosefalik refleks yokluğu, e) Feringeal ve trakeal reflekslerin yokluğu,

VII) Apne testi : Apne testi uygulanabilmesi için, Arterial pO2 ve pCO2 değerleri normal olmalıdır (pCO2 40 mmHg ve

üzerinde). Bu koşullarda hasta 10-30 dakika süre ile %100 oksijen ile ventile edilerek arteriyel oksijen basıncının 200mmHg üzerinde olması sağlanmalıdır. Bu koşullar sağlandıktan sonra hasta mekanik solunum desteğinden ayrılaraktrakea içerisine en az 8-10 dakika süre ile 6 lt. dakikada oksijen uygulanmalıdır. Bu uygulamalara rağmen spontansoluma yoksa apne veya kan gazlarında pCO2 basıncı 60 mmHg veya üzerinde ise spontan soluma hareketi yoksa apnetesti pozitiftir.

Beyin ölümü tanısı konan hastalarda

* Daha önce tanısı konulmuş bir nedenle hasta irreversibl koma tablosuna girmişse en az 12 saat, etyolojisibilinmeden gelişen tablolarda en az 24 saat bu koşulların değişmeden devamlılığı gözlenmelidir.

* Klinik beyin ölümü tanısı almış hastalarda, hekimler kurulunun uygun göreceği bir laboratuvar yöntemiyle

beyin ölümü teyid edilmelidir.

* Hasta yakınına beyin ölümü deklare edildikten sonra hastaya uygulanan tıbbi destekler kesilebilir. * Hasta yakınına beyin ölümü deklare edildikten sonra yaşam desteğinin kesildiği durumlar: 1- Hastanın organ veya organlarının transplantasyon için kullanılmasına hasta yakınının izin vermesi, 2- Hasta yakınlarının yaşam desteğinin kesilmesine izin vermesidir.

BİRİNCİ BÖLÜM

Amaç, Kapsam Dayanak ve Tanımlar

Amaç Madde 1- Bu Yönergenin amacı; 01.06.2000 tarih ve 24066 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren

ULUSAL ORGAN ve DOKU NAKLİ KOORDİNASYON SİSTEMİ YÖNERGESİ

Organ ve Doku Nakli Hizmetleri Yönetmeliğinin 26 ncı maddesi ile öngörülen “Organ ve Doku Dağıtımına” ilişkin usûl veesasları belirlemek ve organ ve doku nakli hizmetleri ile ilgili merkezlerin ve bu merkezlerde görevli personelin görev vesorumluluklarını düzenlemektir. Kapsam Madde 2- Bu Yönerge, bütün kamu sağlık kurum ve kuruluşları ile özel sağlık kuruluşlarını kapsar. Dayanak Madde 3- Bu Yönerge, 181 sayılı Sağlık Bakanlığı'nın Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun HükmündeKararname'nin 43 üncü maddesine ve 01 Haziran 2000 tarih ve 24066 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğegiren Organ ve Doku Nakli Hizmetleri Yönetmeliğinin 22 nci ve 26 ncı maddesine dayanılarak hazırlanmıştır. Tanımlar Madde 4- Bu Yönergede geçen; a) Bakanlık: Sağlık Bakanlığını, b) Kanun: 29/05/1979 tarihli ve 2238 sayılı Organ ve Doku Alınması, Saklanması ve Nakli Hakkında Kanunu, c) Yönetmelik: 01.06.2000 tarih ve 24066 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Organ ve Doku Nakli HizmetleriYönetmeliğini, d) UKS: Ulusal Organ ve Doku Nakli Koordinasyon Sistemini, e) UKK: Ulusal Organ ve Doku Nakli Koordinasyon Kurulunu, f) UKM: Ulusal Organ ve Doku Nakli Koordinasyon Merkezini, g) BKM: Ulusal Organ ve Doku Nakli Bölge Koordinasyon Merkezini, h) ONBİM: UKM bünyesinde kurulan Organ ve Doku Nakli Bilgi İşlem Merkezini, i) Organ ve Doku Nakli Merkezi: Organ ve doku nakillerinin uygulandığı tıbbi tedavi merkezlerini, J) Organ ve Doku Kaynağı Merkezi: Beyin ölümü kriterlerini tespit edebilecek donanım ve personele sahip resmive özel bütün hastaneleri, k) Doku Tipleme Laboratuarı: Verici adayı ile alıcıların doku tiplemelerini yapabilecek donanım ve personele sahiplaboratuarları, ifade eder.

İKİNCİ BÖLÜM

Organ ve Doku Dağıtımı İlkeleri

Genel İlkeler

Madde 5- Organ ve doku dağıtımı Kanun ve Yönetmelik çerçevesinde, bilimsel kurallara, tıbbî-etik anlayışauygun ve adaletli bir şekilde gerçekleştirilir.

Organ ve doku dağıtımında acil organ talepleri öncelikle değerlendirilir ve acil talepler için Ulusal Bekleme Listesioluşturulur. Acil talep dışında kalan organ ve doku, bağışı alan organ ve doku nakli merkezi tarafından organ ve dokununtürüne göre 6 ncı maddede belirtilen kriterlere uygun olarak kullanılır. Organ çıkaran merkezde kullanılmayan organ ve dokular 6 ncı maddede belirtilen şekilde Ulusal KoordinasyonSistemine uygun olarak dağıtılır.

Organ ve Doku Dağıtımı İlkeleri

Madde 6- Kalp, akciğer, karaciğer ve böbrek greftleri dağıtımı şu şekilde yapılır: A) Kalp ve akciğer greftlerinin dağıtımı ilkeleri şunlardır: 1) Kalp ve akciğer dokularının dağıtımı UKM tarafından yapılır. 2) Acil kalp nakli bekleme listesine alınacak hastalar, status 1 kriterlerine uyan; mekanik pompa desteği alanhastalar, intraaortik balon pompa desteği altında olan hastalar ve devamlı inotropik ilaç desteğine ihtiyaç duyanhastalardır. Acil hastalar, merkezin bağlı olduğu BKM’ne ve UKM’ne bildirilir ve aciliyetleri 48 saatte bir yapılacak yenibildirimlerle teyit edilir. 3) UKM’ne kayıtlı acil kalp ve akciğer nakli bekleyen hasta var ise, ülkede çıkan ilk kalp ve akciğer grefti, kangrubuna göre uygun hastaya nakledilmek üzere ilgili nakil merkezine UKM tarafından teklif edilir. 4) UKM’ne kayıtlı acil kalp ve akciğer nakli bekleyen hasta bulunmuyor veya bulunuyor ve fakat kalp ve akciğergreftinin organ koruma süresi içinde, hastanın bulunduğu merkeze ulaştırılabilme imkanı yok ise; a) Verici, kalp ve akciğer nakli uygulayan hastanelerin birinden çıkıyorsa öncelikle o merkezdeki uygun hastayanakledilir. O merkezde nakledilmiyorsa (Ek 4-A)’da düzenlenen Ulusal Sistemden Organ ve Doku Alım Sırası Formundabelirtilen sıraya göre bölgede bulunan diğer kalp ve akciğer nakli merkezlerinde nakledilir. b) Verici kalp ve akciğer nakli uygulanmayan hastanelerin birinden çıkıyorsa, (Ek 4-A)’da düzenlenen UlusalSistemden Organ ve Doku Alım Sırası Formunda belirtilen sıraya göre bölgede bulunan diğer kalp ve akciğer naklimerkezlerinde nakledilir. c) BKM’ne o bölgenin herhangi bir hastanesinden bildirilmiş ve klinik olarak beyin ölümü teşhisi konulmuş vefakat beyin ölümü kararı verecek Kanun’da belirtilen uzmanların bulunamadığı hallerde veya başka sebeplerle beyinölümü teşhisi konulamamış potansiyel vericilerin aynı bölgedeki kalp ve akciğer nakli yapan merkezlerden birine veya

başka bir organ nakli merkezine sevk edilmesi halinde, kazanılacak kalp ve akciğer greftlerinin dağıtımı bu maddenin (b)alt bendinde belirtilen usûl ile dağıtılır. d) Bölgesinde kullanılmayan kalp ve akciğer greftleri BKM tarafından UKM ne bildirilerek (Ek 4-A)’te düzenlenenUlusal Sistemden Organ ve Doku Alım Sırası Formunda belirtilen sıraya göre kalp ve akciğer nakli merkezlerine teklifedilir. 5) Greft alım sırası gelen merkezler, BKM veya UKM tarafından teklif edilen grefti, uygun kan grubunda alıcıhasta olmaması, fizikî şartlar ve insan gücü ile ilgili sorunlar gibi zorunlu sebeplerle nakledemeyecek durumdaysa birsonraki teklif edilecek greft için aynı sıralarını muhafaza ederler. 6) Greft alım sırası gelen merkezler BKM veya UKM tarafından teklif edilen grefti naklettikleri takdirde, greft alımsıraları, greft BKM den teklif edilmişse BKM listesinde, UKM tarafından teklif edilmişse UKM listesinde en sona geçer. B) Karaciğer greftlerinin dağıtım ilkeleri şunlardır: 1) Karaciğer greftlerinin dağıtımı UKM tarafından yapılır. 2) UKM’ne bildirilmiş, herhangi bir bölgede acil karaciğer nakli gerektiren fulminan ve subfulminan hepatitli veyaacil retransplantasyon gerektiren hasta var ise, ülkede çıkan ilk karaciğer grefti, kan grubu uyumuna bakılmaksızın buhastaya nakledilmek üzere ilgili merkeze UKM tarafından teklif edilir. Fulminan ve subfulminan hepatitli hastalarda transplantasyon endikasyonu koymak ve bu suretle acil karaciğergrefti talep edebilmek için aşağıdaki kriterlerin tamamının bulunması gerekir: a) Daha önce bilinen bir karaciğer hastalığı olmamalıdır. b) İkter ve ensefalopati arası geçmesi gereken süre, fulminan hepatitliler için en fazla 15 gün, subfulminanhepatitliler için ise, en fazla 2 ay olmalıdır. c) Ensefalopati grade 2 ve üzerinde olmalıdır. d) Protrombin zamanı 20 saniye ve üzerinde olmalıdır. Acil retransplantasyon için greft talebi, transplantasyondan sonraki ilk 8 gün içinde primer non function, hepatikarter ve / veya portal ven trombozu gelişmesi halinde yapılmalıdır. Acil karaciğer greft taleplerinin, hastanın klinik durumunun yukarıdaki kriterler doğrultusunda tekrardeğerlendirilerek her 48 saatte bir UKM’ ne tekrar bildirilmesi gerekir. Acil greft talebi aynı hasta için en fazla 5 keztekrarlanabilir. 3) UKM’ne kayıtlı acil karaciğer nakli bekleyen hasta yok ise, bir bölgede, merkez veya bağlı illerin bütünhastanelerinde beyin ölümü teşhisi konulmuş ve bağış yapmış vericilerden çıkacak karaciğer greftleri; a) Verici, karaciğer nakli uygulayan hastanelerin birinden çıkıyorsa, karaciğer grefti öncelikle o merkezdenakledilir. O merkezde nakledilemiyorsa, BKM tarafından (Ek 4-B)’de düzenlenen Ulusal Sistemden Organ ve Doku AlımSırası Formundaki sıraya göre aynı ilde veya o bölge illerindeki diğer merkezlerde nakledilir. b) Verici, karaciğer nakli uygulanmayan bir hastaneden çıkıyorsa, karaciğer grefti o bölge içerisinde karaciğernakli uygulayan merkezlere BKM tarafından (Ek 4-B)’de düzenlenen Ulusal Sistemden Organ ve Doku Alım SırasıFormundaki bölgesel sıraya göre dağıtılarak nakledilir. 4) BKM’ne o bölgenin herhangi bir hastanesinden bildirilmiş, klinik olarak beyin ölümü teşhisi konulmuş ve fakatKanun’da belirtilen uzmanlar bulunamadığı veya başka sebeplerle teşhisi konulamamış potansiyel vericilerin, aynıbölgedeki karaciğer veya başka bir organ nakli yapan merkezlerin birine sevk edilmesi durumunda kazanılacak karaciğergreftlerinin dağıtımı, o bölge içerisinde karaciğer nakli uygulayan merkezler arasında, BKM tarafından (Ek 4-B)’dedüzenlenen Ulusal Sistemden Organ ve Doku Alım Sırası Formundaki bölgesel sıraya göre dağıtılarak nakledilir. 5) Bölgesinde kullanılamayan karaciğer greftleri, BKM tarafından UKM’ne bildirilir. UKM bu grefti, (Ek 4-B)’dedüzenlenen Ulusal Sistemden Organ ve Doku Alım Sırası Formundaki ulusal sıraya göre diğer bölgelerde bulunankaraciğer nakli merkezlerine teklif eder ve nakledilmesini sağlar. 6) Greft alım sırası gelen merkezler, BKM veya UKM tarafından teklif edilen grefti, uygun kan grubunda alıcı hastaolmaması, fizikî şartlar ve insan gücü ile ilgili sorunlar gibi zorunlu sebeplerle nakledemeyecek durumda ise, bir sonrateklif edilecek greft için aynı sıralarını muhafaza ederler. 7) Greft alım sırası gelen merkezler BKM veya UKM tarafından teklif edilen grefti naklettikleri takdirde, greft alımsıraları, greft BKM den teklif edilmişse BKM listesinde, UKM tarafından teklif edilmişse UKM listesinde en sona geçer. C) Böbrek greftlerinin dağıtım ilkeleri şunlardır:

1) Kanun’a uygun olarak beyin ölümü teşhisi konulan ve bağışı yapan vericiden alınacak böbrek greftleri;

a) Organı çıkaran merkezde doku uyumu açısından 0 mismatch durumunda olan uygun alıcı hasta yok, fakatbölgede veya ülke genelinde 0 mismatch durumunda olan uygun alıcı hasta varsa, UKM, o hastanın olduğu merkezeböbrek greftini teklif eder. b) Verici böbrek nakli yapan bir hastaneden çıkıyorsa, böbrekler, doku uyumu açısından 0, 1, 2, 3 ve 4mismatch durumunda olan alıcı hasta var ise, öncelikle o merkezde nakledilir. Doku uyumu açısından 5 ve 6 mismatchdurumunda olan böbrekler BKM tarafından bölgedeki doku uyumu açısından 0, 1, 2, 3 ve 4 mismatch durumunda olanen uygun alıcı hastaların bulunduğu merkezlere (Ek 4-C)’de düzenlenen Ulusal Sistemden Organ ve Doku Alım SırasıFormundaki bölgesel sıraya göre dağıtılarak nakledilir.

c) Verici böbrek nakli yapmayan bir hastaneden çıkıyor ise, BKM tarafından bölgedeki doku uyumu açısından 0,1, 2, 3 ve 4 mismatch durumunda olan en uygun hastaların bulunduğu merkezlere (Ek 4-C)’de düzenlenen UlusalSistemden Organ ve Doku Alım Sırası Formundaki sıra ile teklif edilir. 2) Organ nakli yapılmayan bir hastaneden potansiyel verici olduğu BKM’ne bildirilen ancak, organ çıkarımı organnakli yapan merkezlerden birisine nakledilerek kazanılan veya organ nakli yapan merkezin ekibi tarafından vericininbulunduğu hastanede kazanılan böbrek greftlerinden birisi doku uyumu açısından 0, 1, 2, 3 ve 4 mismatch durumundaolan en uygun alıcı hasta var ise o merkezde nakledilir. Diğer böbrek ise, BKM tarafından bölgedeki doku uyumuaçısından 0, 1, 2, 3 ve 4 mismatch durumunda olan en uygun alıcı hastaların bulunduğu merkezlere (Ek 4-C)’dedüzenlenen Ulusal Sistemden Organ ve Doku Alım Sırası Formundaki sıra ile teklif edilir. 3) Bölgesinde kullanılamayan böbrek greftleri, BKM tarafından UKM’ne bildirilir. UKM ülke genelinde doku uyumuaçısından 0, 1, 2, 3 ve 4 mismatch durumunda olan en uygun alıcı hastaları tespit ederek hastaların bulunduğumerkezlere (Ek 4-C)’de düzenlenen Ulusal Sistemden Organ ve Doku Alım Sırası Formundaki sıra ile böbrek greftleriniteklif eder.

4) BKM tarafından organ çıkarımı görevine çağırılan ve bu göreve gelmeyen organ nakli merkezi, o kadavranınorgan dağıtımından yararlanamaz. 5) Greft alım sırası gelen merkezler, BKM veya UKM tarafından teklif edilen grefti, uygun kan grubunda alıcı hastaolmaması, fizikî şartlar ve insan gücü ile ilgili sorunlar gibi zorunlu sebeplerle nakledemeyecek durumda ise, bir sonrateklif edilecek greft için aynı sıralarını muhafaza ederler. 6) Greft alım sırası gelen merkezler BKM veya UKM tarafından teklif edilen grefti naklettikleri takdirde, greft alımsıraları, greft BKM den teklif edilmiş ise, BKM listesinde, UKM tarafından teklif edilmişse UKM listesinde en sona geçer. D) Kornea dağıtımı, Göz Bankası ve Kornea Merkezleri Yönergesine göre yapılır.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Organ ve Doku Nakli Hizmetlerini Yürüten Merkezlerin ve Personelin Görev ve Sorumlulukları

Organ ve Doku Nakli Merkezlerinin Görev ve Sorumlulukları Madde 7- Organ ve Doku Nakli Merkezlerinin görev ve sorumlulukları şunlardır: 1) Organ ve doku nakli merkezleri nakil amacıyla başvuran hastalar için nakil türlerine göre ilgili Bilim Kurulutarafından hazırlanan formata uygun olarak hasta bekleme listelerini oluştururlar. Organ ve doku nakli merkezleri hastabekleme listelerini BKM’ne ve UKM’ne gönderir. Bütün veriler UKM nezdinde faaliyet gösteren ONBİM’de toplanır. Organve doku alıcı adaylarına ilişkin Aday Bildirim Formları (Ek :1)’de gösterilmiştir. 2) Hasta bekleme listelerinde kayıtlı olan hastalara ilişkin acil organ taleplerini BKM’ne ve UKM’ne bildirirler. 3) Hasta bekleme listelerini güncelleştirerek, yeni başvuruları ve listeden çıkan hastaları en geç 3 gün içindeBKM’ne bildirirler. 4) Kanun’a uygun olarak beyin ölümü teşhisi konulan ve bağışı sağlanan vericiye ait bilgiler (Ek-5)’dedüzenlenen Verici Bilgi Formu doldurularak BKM’ne ve UKM’ne bildirilir. 5) Organ alımı gerçekleştirildiğinde (EK-6)’de düzenlenen Organ Bilgi Formu organı çıkaran organ ve doku naklimerkezi tarafından doldurularak organ ile birlikte organının nakledileceği merkeze gönderilir. Aynı form BKM’ne veUKM‘ne hemen bildirilir. 6) Organ ve doku nakli yapan merkez, nakil sonrası 1inci gün, 1inci , 3 üncü, 6 ncı, 12 nci., aylarda, daha sonraher oniki ayda bir olmak üzere ve ölüm günlerinde (Ek 7)’de düzenlenen Alıcı İzleme Formunu doldurarak BKM veUKM’ne bildirilir. Organ ve Doku Kaynağı Merkezlerinin Görev ve Sorumlulukları Madde 8- Organ ve doku kaynağı merkezlerinin görev ve sorumlulukları şunlardır: 1) Yönetmeliğin 22 nci maddesi uyarınca organ ve doku kaynağı merkezi niteliği taşıyan hastaneler, Kanun’dabelirtilen Beyin Ölümü Kurulu oluşturarak BKM’ne bildirirler. 2) Organ ve doku kaynağı merkezlerinde görev alacak Koordinatör hekim ve yardımcılarının isimlerini, meslekûnvanlarını ve telefon numaralarını BKM’ne bildirirler. 3) Bütün resmî ve özel hastaneler, beyin ölümü vakalarını bağlı olduğu BKM’ne bildirmek zorundadır. Hastaneservislerindeki potansiyel beyin ölümü vakalarını servis sorumlu tabibi çalıştığı kurumun koordinatör hekimine bildirir.Koordinatör hekim veya yardımcıları beyin ölümünün teşhis edilmesi için beyin ölümü kurulunu göreve davet eder.Kanun’un 11 inci ve 13 üncü maddeleri uyarınca beyin ölümü kararı alındıktan sonra koordinatör hekim veyayardımcıları tarafından Kanuna uygun olarak hasta yakınlarından, organ ve doku bağışı talep edilir. Koordinatör hekimvakayı ve bağış durumunu (Ek :2)’de düzenlenen Beyin Ölümü Bildirim Formunu doldurarak bağlı bulunduğu BKM’nebildirmek zorundadır. Kurumda koordinatör hekim bulunmuyor ise, potansiyel beyin ölümü vakası Baştabip tarafındanilgili BKM’ne bildirilir. Organ ve Doku Nakli Merkezleri Koordinatörlüğü Madde 9- Yönetmeliğin 22 nci maddesi uyarınca, organ ve doku nakli hizmetleri ile ilgili merkezlerde,Baştabiblikçe bir Koordinatör hekim ve iki yardımcı görevlendirilir ve BKM ye bildirilir. Organ ve Doku Nakli Koordinatör hekimi ve yardımcıları Yönetmeliğin 22 nci ve 27 nci maddeleri uyarınca görevyapar. Bu personelin eğitimi UKK’nun hazırladığı eğitim programına göre yapılır. Bölge Tıbbî Kurulu Madde 10- Bölge Tıbbi Kurulları Yönetmeliğin 11 inci maddesine göre oluşturulur ve Yönetmeliğin 12 ncimaddesi uyarınca görev yaparlar. Bölge Koordinasyon Merkezlerinin Görev ve Sorumlulukları Madde 11- BKM’leri UKM’ne bağlı olarak görev yaparlar. BKM’nin görev ve sorumlulukları şunlardır: 1) Bölgesine bağlı bütün illerin organ ve doku nakli hizmetleriyle ilgili koordinasyonu sağlar. Her bir BKM’nebağlanan illerin listesi (Ek :3)’ de gösterilmiştir. 2) Bölgesine bağlı organ ve doku nakli merkezlerinin hasta bekleme listelerini toplar ve UKM’ne gönderir. 3) Beyin ölümü ve organ bağışı vakaları bildirildiğinde, vericiye ait doku tiplemesinin yapılmasını sağlar vesonucu UKM’ne bildirir. 4) Organ ve doku naklinin gerçekleşmesiyle ilgili verici adayı ve alıcı ile ilgili yapılması gereken tıbbi, idari vehukuki işlemlerin yürütülmesini sağlar.

5) Organ ve doku alımı ekiplerinin, çıkarılan organların ve nakil yapılacak hastaların nakil merkezlerineulaşımlarını 112 İlk Yardım ve Acil Hizmetleri aracılığıyla sağlar. Ulusal Organ ve Doku Nakli Koordinasyon Merkezinin Görev ve Sorumlulukları Madde 12- UKM’nin görevleri şunlardır: 1) Bölge Koordinasyon Merkezlerinin koordinasyonunu sağlar. 2) Ulusal bekleme listesini oluşturur. 3) Acil bekleme listelerini oluşturur ve takip eder. 4) Organ ve doku alım ekiplerinin iller arasında ulaşımını temin eder.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Son Hükümler Yasaklar Madde 13- Organ ve Doku Nakli Hizmetleri Yönetmeliği ve bu Yönergede belirtilen kurallara aykırı olarak organve doku dağıtımı yasaktır. Bu yasağa uymadığı saptanan merkezlerin faaliyetleri Bakanlıkça durdurulur ve haklarındaKanun'un ilgili hükümleri uygulanır. Yürürlük Madde 14- Bu Yönerge Bakan onayı ile yürürlüğe girer. Yürütme Madde 15- Bu Yönerge hükümlerini Sağlık Bakanı yürütür. Ekler: Ek: 1 Aday Bildirim Formları Ek: 2 Beyin Ölümü Bildirim Formu Ek: 3 Bölge Koordinasyon Merkezlerine bağlanan illerin listesi Ek: 4 Ulusal Sistemden Organ ve Doku Alım Sırası Ek: 5 Verici Bilgi Formu Ek: 6 Organ Bilgi Formu Ek: 7 Alıcı İzleme Formu

ADAY BİLDİRİM FORMLARI Ek : 1 - A

Kalp - Akciğer Nakli Bekleyen Hastalara Ait Bildirim Formu

Bölge Adı : Bölge Kod : Merkez Adı : Merkez Kod :

Adı :

Soyadı : Doğum tarihi : Yaşı : Cinsi :

Boy : Kilo : Kan grubu :

Primer hastalığı: Nakil merkezine kaydoluş tarihi: PVR : Status : Adres: Tel. No:

ADAY BİLDİRİM FORMLARI

Ek : 1 - B

Karaciğer Nakli Bekleyen Hastalara Ait Bildirim Formu Bölge Adı : Bölge Kod : Merkez Adı : Merkez Kod : Adı :

Soyadı : Doğum tarihi : Yaşı : Cinsi: :

Boy : Kilo: Kan grubu :

Primer hastalığı: Nakil merkezine kaydoluş tarihi: Adres: Tel. No:

ADAY BİLDİRİM FORMLARI

Ek : 1 – C Böbrek Nakli Bekleyen Hastalara Ait Bildirim Formu

Ek : 2

BEYİN ÖLÜMÜ BİLDİRİM FORMU Tarih: ... / ... / 200.. DONÖR MERKEZİ : ............................................. PROTOKOL NO: Adı Soyadı : ..................................................................... Doğum Yeri/Tarihi : ..................................................................... Baba Adı : ..................................................................... Anne Adı : ..................................................................... İzleme Başlangıç tarih/saat : .....................................................................

BÖBREK NAKLİ ADAYI BİLGİ FORMUMerkezin adı : / (Bölge kodu/Merkez kodu)

Dosya no: - (Merkez tarafından verilecektir)Adı : Doğum tarihi : / /

Soyadı : Yaşı : Cins : E: (E/K) (E/K) Kan grubu : Rh : Adres : Şehir : Telefon Kime ait?

ONM’ye başvuru tarihi Organ Bekleme süresi Yıl: Ay..

Primer hastalık İzleyen merkez İzleyen doktor Diyaliz merkezi Diyaliz tipi

: Açıklama

Doku tipleme tarihi

A BW DQ CW A BW DQ CW B DR DP B DR DP DR51

DR52 DR53

Laboratuar tarihi : / /CMV-Ag HBs-Ag Hepatit aşısı CMV-IgM Anti-HBs CMV-IgG Anti-HCV HIV HCV-RNA

Açıklama

PRA (Panel Reaktif antikor) Cross Tarih Tarih

Yüzde DON :

Duyarlılık

OTOMAJDTT

NOT

1- KOMA NEDENİ : ......................................................................................... -Şuurun tam kaybı : ......................................................................................... 2-SPONTAN SOLUNUM : ......................................................................................... 3-GÖRSEL, İŞİTSEL ve AĞRILI UYARANLARA YANIT -Spontan hareket : ......................................................................................... 4-BEYİN SAPI REFLEKSLERİ : ......................................................................................... -Pupillalar : ......................................................................................... -Kornea reflexi : ......................................................................................... -Okülo-bestibüler refleks : ......................................................................................... -Okülo-sefalik refleks : ......................................................................................... -Ferineal ve trakeal refleksler ....................................................................................... 5-APNE TESTİ : ................................................................................................................. ....................................................................................................................................................... 6-EEG : ................................................................................................................. ....................................................................................................................................................... 7-DİĞER : ................................................................................................................. ....................................................................................................................................................... Yukarıda belirtilen kriterlere göre .................. Doğumlu, ...............................................’nın .................... Tarihinde, saat ..........’de tıbbi ölümünün gerçekleştiğini bildirir tutanaktır. NÖROLOJİ UZMANI : İMZA : DR. ........................................... NÖROŞİRÜRJİ UZMANI : İMZA : DR. ........................................... ANESTEZİ UZMANI : İMZA : DR. ............................................ KARDİYOLOJİ UZMANI : İMZA : DR...........................................

Ek : 3

BÖLGE KOORDİNASYON MERKEZLERİNE BAĞLANAN İLLER

Ankara İstanbul İzmir Antalya Adana Kayseri

Ağrı Bilecik Aydın Afyon Adıyaman Elazığ Amasya Bursa Balıkesir Burdur Diyarbakır Kayseri

Artvin Edirne Çanakkale Isparta Gaziantep Malatya.

Bingöl Kırklareli Denizli Karaman Hatay Nevşehir

Bitlis Kocaeli Kütahya Konya İçel Niğde Bolu Sakarya Manisa K.Maraş Sivas Çankırı Tekirdağ Muğla Mardin Tunceli

Çorum Yalova Uşak Şanlıurfa Yozgat

Erzincan Düzce Kilis Aksaray

Erzurum Osmaniye Eskişehir Şırnak Giresun Gümüşhane Hakkarı Kars Kastamonu Muş Ordu Rize Samsun Siirt Sinop Tokat Trabzon Van Zonguldak Bayburt Kırıkkale Batman Bartın Ardahan Iğdır Karabük Karabük

Ek : 4 – A

ULUSAL SİSTEMDEN ORGAN VE DOKU ALIM SIRASI KALP – AKCİĞER ALIMLARI

SıraNo İLLER MERKEZLER Tarih (1)

Tarih (2)

Tarih (3)

Tarih (4)

Tarih (5)

1 ADANA Çukurova Üniv.Tıp Fak.Hast. 2 ANKARA Ankara Üni.Tıp Fak.Hast. 3 Başkent Üni.Tıp Fak.Hast. 4 Gazi Üni.Tıp Fak.Hast. 5 G.A.T.A. Hast. 6 Hacettepe Üni.Tıp Fak.Hast. 7 Türkiye Yüksek İhtisas Hast. 8 Eskişehir Osmangazi Üni.Tıp Fak.Hast. 9 ANTALYA Akdeniz Üniversitesi Tıp Fak.Hast.

10 İSTANBUL Dr. S. Ersek K.D.C.Hast. 11 İstanbul Üni.Cer.Tıp Fak.Hast. 12 İstanbul Üni.Çapa Tıp Fak.Hast. 13 Koşuyolu Kalp Damar Cer.Hast. 14 Marmara Üni.Tıp Fak.Hast.

15 Bursa Uludağ Üni.Tıp Fak.Hast. 16 İZMİR Dokuz Eylül Üni. Tıp Fak.Hast. 17 Ege Üni.Tıp Fak.Hast.

Ek : 4 - B

ULUSAL SİSTEMDEN ORGAN VE DOKU ALIM SIRASI KARACİĞER GREFTİ ALIMLARI

SıraNo İLLER MERKEZLER Tarih (1)

Tarih (2)

Tarih (3)

Tarih (4)

Tarih (5)

1 ADANA Çukurova Üniv.Tıp Fak.Hast. 2 ANKARA Ankara Üni.Tıp Fak.Hast. 3 Başkent Üni.Tıp Fak.Hast. 4 Gazi Üni.Tıp Fak.Hast. 5 G.A.T.A. Hast. 6 Hacettepe Üni.Tıp Fak.Hast. 7 Türkiye Yüksek İhtisas Hast. 8 Eskişehir Osmangazi Üni.Tıp Fak.Hast. 9 ANTALYA Akdeniz Üniversitesi Tıp Fak.Hast.

10 İSTANBUL Dr. S. Ersek K.D.C.Hast. 11 İstanbul Üni.Cer.Tıp Fak.Hast. 12 İstanbul Üni.Çapa Tıp Fak.Hast.

13 Bursa Uludağ Üni.Tıp Fak.Hast. 14 İZMİR Dokuz Eylül Üni. Tıp Fak.Hast. 15 Ege Üni.Tıp Fak.Hast.

Ek : 4 - C

ULUSAL SİSTEMDEN ORGAN VE DOKU ALIM SIRASI BÖBREK GREFTİ ALIMLARI

SıraNo İLLER MERKEZLER Tarih (1)

Tarih (2)

Tarih (3)

Tarih (4)

Tarih (5)

1 ADANA Çukurova Üniv.Tıp Fak.Hast. 2 ANKARA Ankara Üni.Tıp Fak.Hast. 3 Başkent Üni.Tıp Fak.Hast. 4 Gazi Üni.Tıp Fak.Hast. 5 G.A.T.A. Hast. 6 Hacettepe Üni.Tıp Fak.Hast. 7 SSK Ankara İhtisas Hastanesi 8 Türkiye Yüksek İhtisas Hast. 9 Eskişehir Osmangazi Üni.Tıp Fak.Hast.

10 Samsun On Dokuz Mayıs Üni.Tıp Fak.Hast. 11 ANTALYA Akdeniz Üniversitesi Tıp Fak.Hast. 12 İSTANBUL Haydarpaşa Numune Hast. 13 İstanbul Üni.Cer.Tıp Fak.Hast. 14 İstanbul Üni.Çapa Tıp Fak.Hast. 15 Kartal Devlet Hast. 16 Marmara Üni.Tıp Fak.Hast. 17 Bursa Uludağ Üni.Tıp Fak.Hast. 18 İZMİR Dokuz Eylül Üni. Tıp Fak.Hast. 19 Ege Üni.Tıp Fak.Hast. 20 SSK Bozyaka Eğitim Hastanesi 21 SSK Tepecik Eğitim Hastanesi 22 KAYSERİ Erciyes Üni.Tıp Fak.Hast.

EK 5- VERİCİ BİLGİ FORMU TC SAĞLIK BAKANLIĞI ULUSAL ORGAN VE DOKU NAKLİ KOORDİNASYON MERKEZİ Tel & Fax : 0.312.------- E-mail : Http : Bir Böbrek Donörümüz Var Tarih ve saat : Donör Merkezi Protokolü : Adı, Soyadı : Bölge Koor. Merkez Prot : Doğum tarihi : Ulusal Koor. Merkez Prot : Cinsiyeti : Alıcı Merkez Protokolu : Ölüm sebebi : Ölüm tarihi ve saati : Yatış tarihi : Kan Grubu : Doku Grubu: Vücud sıcaklığı: Hipotansif dönem : Diüretik : Kan basıncı : Kardiak arrest : Antibiotik : Nabız : Vazopressör: Ağırlık ve Boy : Kan tranfüzyonu: HBV : CMV: HCV : HIV : Hb : Kan şekeri : İdrar sedimenti: Htc : Kan üresi : Albumin (idrar): Lökosit : Kan kreatinini : Son günlük idrar: Sodyum : SGOT : Son saatlik idrar: Potasyum : SGPT : Diğerleri: AF : Tahmini donör operasyonu tarihi: ... / ... / ....... ve saati: .... .... Teklif edilen Organ Nakli Merkezleri: DONÖR MERKEZİ : Koordinatör (isim – imza) :

EK 6- ORGAN BİLGİ FORMU TC SAĞLIK BAKANLIĞI ULUSAL ORGAN VE DOKU NAKLİ KOORDİNASYON MERKEZİ Tel & Fax : 0.312. ........ E-mail : Http : Böbrek Donörü Bildirim Formu SAĞ / SOL Tarih ve saat : Donör Merkezi Protokolü : Adı ,Soyadı : Bölge Koord Merkez Prot : Doğum tarihi : Ulusal Koord Merkez Prot : Cinsiyeti : Alıcı Merkez Protokolu : Ölüm sebebi : Ölüm tarihi ve saati: Yatış tarihi : Kan Grubu : Doku Grubu: Vücud sıcaklığı: Hipotansif dönem : Diüretik: Kan basıncı : Kardiak arrest : Antibiotik: Nabız : Vazopressör: Ağırlık ve Boy: Kan tranfüzyonu: HBV: CMV : HCV : HIV : Hb: Kan şekeri: İdrar sedimi: Htc: Kan üresi: Albumin (idrar) : Lokosit: Kan kreatinini: Son günlük idrar: Sodyum: SGOT: Son saatlik idrar: Potasyum: SGPT: Diğerleri: AF : Arter: Sıcak iskemi süresi: Perfüzyon sıvısı: Ven: Soğuk iskemi süresi: Perfüzyon durumu: Üreter: Diğer böbreğin kullanılacağı yer: Diğer organların kullanılacağı yer: Donör operasyonu tarihi: ... / ... / ....... ve saati: .... .... DONÖR MERKEZİ : Koordinatör (isim – imza) : EK 7- ALICI İZLEME FORMU TC SAĞLIK BAKANLIĞI ULUSAL ORGAN VE DOKU NAKLİ KOORDİNASYON MERKEZİ Tel & Fax : 0.312. ........ E-mail : Http : SAĞ / SOL Tarih ve saat : Donör Merkezi Protokolü : Donör Adı, Soyadı : Bölge Koor. Merkez Prot : Donör Doğum tarihi : Ulusal Koor. Merkez Prot : Donör Cinsiyeti : Alıcı Merkez Protokolü : Donör Ölüm sebebi : Ölüm tarihi ve saati (Donör) : Donör Kan Grubu : Alıcı Kan Grubu : Donör Doku Grubu: Alıcı Doku Grubu: Alıcının İlk 24 saat / Ölüm / 1./ 3./ 6./ 12.ay / ......yıl izleme Sonuçları Kan basıncı : Kan transfüzyonu: HCV:

Nabız : Hipotansif dönem: CMV:Ağırlık ve Boy: HBV: HIV: Hb: Kan şekeri: İdrar sedimi: Htc: Kan üresi : Albumin (idrar): Lökosit: Kan kreatinini: Son günlük idrar: Sodyum: SGOT. Son saatlik idrar: Potasyum: SGPT: Diğerleri: AF: Sandim Neoral: OKT3: Tacrolimus: İmuran : ATG/ALG: MMF: Prednol: Simulect: Diğer: Soğuk iskemi süresi: İlk idrar geliş tarihi ve saati: Alıcı Adı, Soyadı: Alıcı Doğum tarihi : Alıcı Cinsiyeti : Alıcı operasyonu tarihi: ... / ... / ....... ve saati: .... .... ALICI MERKEZİ : Operatör (isim – imza) : Nefrolog (isim – imza) : Koordinatör (isim – imza) :

EK 5- VERİCİ BİLGİ FORMU TC SAĞLIK BAKANLIĞI ULUSAL ORGAN VE DOKU NAKLİ KOORDİNASYON MERKEZİ Tel & Fax : 0.312.------- E-mail : Http : Bir Karaciğer Donörümüz Var Tarih ve saat : .../.../200.. ...... - ...... Donör Adı, Soyadı : Doğum Tarihi : .../.../........ Donör Merkezi : Yoğun Bakıma giriş tarihi : DONÖRLE İLGİLİ VERİLER : Kan Grubu : Ölüm Nedeni : Yaş : Cins : Kilo : Boy : Göğ.Çevresi : Kardiak arrest : Var/Yok Kaç kez: Tarihleri: Hipotansif dönem : Var/Yok En düşük TA: Süresi: Kullanılan ilaçlar(dozu,süresi): VİROLOJİ : HbsAg : 1.Pozitif CMV:1.Pozitif HCV:1.Pozitif HIV:1.Pozitif 2.Negatif 2.Negatif 2.Negatif 2.Negatif 3.Bakılmadı 3. Bakılmadı 3.Bakılmadı 3.Bakılmadı LABORATUAR: ÖNCEKİ SON: Kan Gazları: Ph: Kan Gazları: pH: pO2: pO2: PCO2: pCO2: HCO3: HCO3: Lökosit: Lökosit:

Hematokrit: Hematokrit: Sodyum: Sodyum:

Potasyum: Potasyum: SGOT: SGOT: SGPT: SGPT: Alkfosfat: Alkfosfat: Gamma Gt: Gamma Gt:

LDH: LDH: PT/PTT: PT/PTT: Tahmini donör operasyonu tarihi: ... / ... / ....... ve saati: .... .... Mümkünse.............dakika içerisinde yanıt bekliyoruz. Teklif edilen Organ Nakli Merkezleri: DONÖR MERKEZİ : Koordinatör (isim imza) :

EK 6- ORGAN BİLGİ FORMU TC SAĞLIK BAKANLIĞI ULUSAL ORGAN VE DOKU NAKLİ KOORDİNASYON MERKEZİ Tel & Fax : 0.312.------- E-mail : Http : KARACİĞER BİLDİRİM FORMU Tarih ve saat : .../.../200.. ...... - ...... DONÖR: Donör Merkezi : Kan Grubu : Adı Soyadı : Cinsi : Doğum Tarihi : Boyu : Kilosu : Beyin Ölümü Nedeni : Hastaneye Yatış Tarihi : Donör op. Tarihi : Beyin Ölümü Tesbit Tarihi : Donör Ameliyatı: İnsizyon : Cross clamp : Perfüzyon bitiş : K.C.çıkarılması : Flush Tekniği Flush Solüsyonu 1.Hızlı flush 1.UW 2.Klasik 2.Lakl.Ringe+UW 3.Euro-collins KARACİĞER ALLOGREFTİ ARTER ANATOMİSİ (işaretle) Vena cava 1.Çöliaktan CHA 1.Normal 2.Sol dal (SGA) 2.(tanımla) 3.Sağ dal (SMA) 4.Sol+sağ dal; CHA yok Koledok 5.CHA SMA den çıkıyor 1.Normal 6.DİĞER(tanımla) 2.(tanımla) Portal Ven Laboratuvar 1.Normal Kan Gazları: pH : pCO2: 2.(tanımla) pO2 : HCO : Back table rekonstrüksiyonu gerekiyormu? Biyopsi Gerekiyormu? 1.Evet : ..... 2.Hayır : ..... 1.Evet : ..... 2.Hayır : ..... Lökosit : Hematokrit : Sodyum : Potasyum : SGOT : SGPT : Alk ,Fosfat : Gamma Ct : Diğer organların kullanıldığı yer: Donör operasyonu tarihi: ... / ... / ....... ve saati: .... .... DONÖR MERKEZİ : Koordinatör (isim – imza) :

EK 7- ALICI İZLEME FORMU TC SAĞLIK BAKANLIĞI ULUSAL ORGAN VE DOKU NAKLİ KOORDİNASYON MERKEZİ Tel & Fax : 0.312. ........ E-mail : Http : Karaciğer Alıcı Bildirim Formu

Bilgisayar Prot.No : Kurumu : Adı Soyadı : Yaşı : Cinsi : Kan Grubu : Doku Grubu : Soğuk İskemi Zamanı : Sıcak İskemi Zamanı : Ameliyat Tarihi : Alıcının İlk 24 saat / Ölüm / 1./ 3./ 6./ 12.ay / ......yıl izleme Sonuçları Nabız : Hct : Kan Basıncı : Hgb : Santral Basınç : Lökosit : Kardiyak Output : Na : Pulmoner Wedge Basıncı : K : İdrar Miktarı (Son 24 Saat) : Üre : Safra Miktarı(Son 24 Saat) : Kreatinin : Sgot : Sgpt : Total Billirubin : Direkt Bilirubin : İndirekt Bilirubin : CPK : CPK-MB : LDH : Pt : Fibrinojen : LDH : PT/PTT : Alıcı operasyonu tarihi: ... / ... / ....... ve saati: .... .... ALICI MERKEZİ : Operatör (isim – imza) : Koordinatör (isim – imza) :

EK 5- VERİCİ BİLGİ FORMU TC SAĞLIK BAKANLIĞI ULUSAL ORGAN VE DOKU NAKLİ KOORDİNASYON MERKEZİ Tel & Fax : 0.312.------- E-mail : Http : Bir Kalp Donörümüz Var Tarih ve saat : Donör Merkezi Protokolü : Adı, Soyadı : Bölge Koor. Merkez Prot : Doğum tarihi : Ulusal Koor. Merkez Prot : Cinsiyeti : Alıcı Merkez Protokolu : Ölüm sebebi : Ölüm tarihi ve saati : Yatış tarihi : Kan Grubu : Doku Grubu: Vücud sıcaklığı: Hipotansif dönem : Diüretik : Kan basıncı : Kardiak arrest : Antibiotik : Nabız : Vazopressör : Ağırlık ve Boy: Kan tranfüzyonu: HBV: CMV: HCV : HIV : Hb : Kan şekeri : İdrar sedimenti: Htc : Kan üresi : Albumin (idrar): Lökosit: : Kan kreatinini : Son günlük idrar: Sodyum : SGOT : Son saatlik idrar: Potasyum : SGPT : Diğerleri: AF : Tahmini donör operasyonu tarihi: ... / ... / ....... ve saati: .... .... Teklif edilen Organ Nakli Merkezleri: DONÖR MERKEZİ : Koordinatör (isim – imza) :

EK 6- ORGAN BİLGİ FORMU TC SAĞLIK BAKANLIĞI ULUSAL ORGAN VE DOKU NAKLİ KOORDİNASYON MERKEZİ Tel & Fax : 0.312.------- E-mail : Http : Kalp Donörü Bildirim Formu Tarih ve saat : Donör Merkezi Protokolü : Adı ,Soyadı : Bölge Koord Merkez Prot : Doğum tarihi : Ulusal Koord Merkez Prot : Cinsiyeti : Alıcı Merkez Protokolu : Ölüm sebebi : Ölüm tarihi ve saati : ... / ... / ....... ....- ... Yatış tarihi : Kan Grubu : Doku Grubu : Vücut sıcaklığı: Hipotansif dönem : Diüretik: Kan basıncı : Kardiak arrest : Antibiotik: Nabız : Vazopressör: Ağırlık ve Boy: Kan tranfüzyonu: HBV: CMV : HCV : HIV : Hb : Kan şekeri : İdrar sedimi: Htc : Kan üresi : Albumin (idrar) : Lokosit : Kan kreatinini: Son günlük idrar: Sodyum : SGOT : Son saatlik idrar: Potasyum: SGPT : Diğerleri: AF : Soğuk iskemi süresi: Diğer organların kullanılacağı yer: Donör operasyonu tarihi: ... / ... / ....... ve saati: .... .... . DONÖR MERKEZİ : Koordinatör (isim – imza) :

EK 7- ALICI İZLEME FORMU TC SAĞLIK BAKANLIĞI ULUSAL ORGAN VE DOKU NAKLİ KOORDİNASYON MERKEZİ Tel & Fax : 0.312. ........ E-mail : Http : Kalp - Akciğer Alıcı Bildirim Formu

Tarih ve saat : Donör Merkezi Protokolü : Donör Adı, Soyadı : Bölge Koord Merkez Prot : Donör Doğum tarihi : Ulusal Koord Merkez Prot : Donör Cinsiyeti : Alıcı Merkez Protokolü : Donör Ölüm sebebi : Ölüm tarihi ve saati (Donör) : Donör Kan Grubu : Alıcı Kan Grubu : Donör Doku Grubu: Alıcı Doku Grubu: Alıcının İlk 24 saat / Ölüm / 1./ 3./ 6./ 12.ay / ......yıl izleme Sonuçları Kan basıncı : Kan transfüzyonu: HCV: Nabız : Hipotansif dönem: CMV: Ağırlık ve Boy: HBV: HIV: Hb: Kan şekeri: İdrar sedimi: Htc: Kan üresi : Albumin (idrar): Lökosit: Kan kreatinini: Son günlük idrar: Sodyum: SGOT. Son saatlik idrar: Potasyum: SGPT: Diğerleri: AF: Sandim Neoral: OKT3: Tacrolimus: İmuran : ATG/ALG: MMF: Prednol: Simulect: Diğer: Soğuk iskemi süresi: İlk idrar geliş tarihi ve saati: Alıcı Adı, Soyadı: Alıcı Doğum tarihi : Alıcı Cinsiyeti : Alıcı operasyonu tarihi: ... / ... / ....... ve saati: .... .... ALICI MERKEZİ : Operatör (isim – imza) : Kardiolog (isim – imza) :

Koordinatör (isim – imza) :

BİRİNCİ BÖLÜM

Amaç, Kapsam Dayanak ve Tanımlar

Amaç Madde 1- Bu Yönergenin amacı; Kalp, Akciğer, Kalp-Akciğer ve Homogreft nakilleri yapan merkezlerinaçılmasına, çalışmasına ve denetlenmesine dair usul ve esasları belirlemek ve Kalp, Akciğer, Kalp-Akciğer ve Homogreftnakil hizmetlerinin yürütülme ile ilgili hususları düzenlemektir. Kapsam Madde 2- Bu Yönerge, kamu kurum ve kuruluşlarıyla özel kuruluşların Kalp, Akciğer, Kalp-Akciğer ve Homogreftnakilleri ile ilgili faaliyetlerini kapsar. Dayanak Madde 3- Bu Yönerge, 181 sayılı Sağlık Bakanlığı'nın Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde

KALP, AKCİĞER ve HOMOGREFT NAKLİ MERKEZLERİ YÖNERGESİ

Kararname'nin 43 üncü maddesine ve 01.06.2000 tarih ve 24066 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girenOrgan ve Doku Nakli Hizmetleri Yönetmeliğinin 16’ncı maddesine dayanılarak hazırlanmıştır. Tanımlar Madde 4-Bu Yönerge’de geçen; a) Bakanlık; Sağlık Bakanlığını, b) Organ ve Doku Nakli; Terminal dönemdeki hastalıklarda tedavi amacıyla uygulanan organ ve doku nakliameliyesini, c) Homogreft: İnsan kaynaklı dokuları, d)Organ ve Doku Nakli Merkezi: Organ ve doku nakillerinin uygulandığı tıbbi tedavi merkezlerini, e) Özel Organ ve Doku Nakli Merkezi: Organ ve doku nakillerinin uygulandığı, gerçek kişilere ve özel hukuk tüzelkişilerine ait tedavi merkezlerini, f) Organ ve Doku Kaynağı Merkezi: Beyin ölümü kriterlerini tesbit edebilecek donanım ve personele sahipmerkezleri, g)Doku Tipleme Laboratuvarı: Donör adayı ile alıcıların doku tiplemelerini yapabilecek donanım ve personelesahip laboratuvarları, h) Kanun; 29/05/1979 tarihli ve 2238 sayılı Organ ve Doku Alınması, Saklanması ve Nakli Hakkında Kanunu, ı) Ulusal Koordinasyon Kurulu (UKK); Ulusal Organ ve Doku Nakli Koordinasyon Kurulunu, i) Ulusal Koordinasyon Sistemi(UKS); Ulusal Organ ve Doku Nakli Koordinasyon Sistemini, ifade eder.

İKİNCİ BÖLÜM

Personel, Bina Durumu ve Bulunması Gereken Bölüm ve Cihazlar

Kalp, Akciğer, Kalp-Akciğer, Homogreft Nakilleri Merkezi Sorumlusu Madde 5-Kalp, Akciğer, Kalp-Akciğer Homogreft Nakil Merkezi Sorumlusu, Uzmanlıktan sonra en az 5 yıllık kalpcerrahisi tecrübesini haiz, transplantasyon konusunda deneyimli bir kardiovasküler cerrahtır. Kalp-Kalp Kapağı-Akciğer Nakli Merkezinin Bulunduğu Hastanede Olması Gereken Birimler Madde 6- Kalp, Akciğer, Kalp-Akciğer, Homogreft Nakilleri Merkezinin bulunduğu hastanede bulunması gerekenbirim ve uzmanlar şunlardır: a) Göğüs, Kalp ve Damar Cerrahi Birimi:Merkez olarak kalp cerrahisi uygulamalarında en az 3 yıl deneyimliolmak, yılda en az 200 açık kalp cerrahisi yapıyor olmak ve daimi statüde en az 2 kalp cerrahı (sorumlu dışında) aktifçalıştırıyor olmalıdır. b) Kardiyoloji Birimi: İnvaziv ve Noninvaziv Kardiyoloji Laboratuvarlarına ve en az yataklı ileri Kalp YetmezliğiYoğun Bakım Ünitesi bulunmalıdır. En az 2 yıl invaziv ve noninvaziv kardiyoloji alanında deneyimli 2 kardiyoloji uzmanıve transplantasyon konusunda aktif bir merkezde en az 3 ay çalışmış bir Kardiyoloji Uzmanı bulunmalıdır. c) Anestezioloji ve Reanimasyon Birimi: Kardiyoasküler cerrahi konusunda deneyimli anestezioloji vereanimasyon uzmanına sahip olmalıdır. d) Mikrobiyoloji Birimi: Her türlü mikroiyolojik ve serolojik tetkiki yapma olanağına sahip olmalıdır. e) Biyokimya Birimi: İlaç düzeylerini de ölçebilecek kapasitede laboratuvara haiz olmalıdır. f) Patoloji Birimi: Kalp ve akciğer transplantasyonu konusunda deneyimli bir patalog bulunmalıdır. g) İmmünoloji Birimi: Kalp ve akciğer transplantasyonu konusunda deneyimli bir immunolog bulunmalıdır. h) Psikoloji Birimi bulunmalıdır. i) Göğüs Hastalıkları Birimi bulunmalıdır. j) Kan Merkezi bulunmalıdır. k) Organ Nakli Koordinatörlüğü ve Dökümantasyon Birimi olmalıdır. l) Sosyal Hizmetler Birimi: Sosyal Hizmet Uzmanı bulunmalıdır. m) Fizyoterapi Birimi bulunmalıdır. n) Pediatrik Transplantasyon yapacak merkezlerde Çocuk Kardiyoloji Uzmanı bulunmalıdır.

Kalp, Akciğer, Kalp-Akciğeri Homogreft Nakilleri Merkezinin Bulunduğu Hastanede Olması Gereken

Donanım Madde 7- Kalp, Akciğer, Kalp-Akciğer, Homogreft Nakilleri Merkezinin bulunduğu hastane aşağıda belirtilendonanımı haiz olmalıdır : a) Açık kalp ameliyatları yapmaya uygun, temiz ve tam teknoloji donanımlı en az 2 adet steril ameliyathanebulunmalı ve bu ameliyathanelerde en az 2 adet kalp-akciğer pompası ve en az 1 adet intraaortik balon pompası. Kalp akciğer pompası en az (2 tane), İntraaortik balon pompası (1 adet), b) Açık kalp ameliyatı geçirmiş hastaları takip etmeye uygun tam donanımlı en az 6 yatağı olan yoğun bakım, c) Donanımlı, izole edilebilen, en az 2 adet özel hasta odası, d) Merkezi steril deponun, eczanenin transplantasyon için yeterli düzeyde planlanması, hastanenin beklemelistesindeki hastalar dahil nakil öncesi ve sonrası uzun sürebilecek tedavilerine cevap verecek kapasitede olması gerekir.

Homogreft Doku Bankası Madde 8- Homogreft Doku Bankası yalnızca üniversiteler ile kamu kurum ve kuruluşlarının bünyesindekurulabilir. Bankanın açılmasının planlanması, Bakanlık tarafından yapılır ve açılma kararı Bakanlık tarafından verilir.Homogreft ürünlerinin işlem fiyatları Bütçe Uygulama Talimatında yayınlanır. Homogreft doku bankasının kurulması, faaliyetleri ve doku dağıtımı koşulları Bilim Kurulu komisyon tarafındantespit edilir, makam onayı ile yürürlüğe girer.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Kalp Kalp, Akciğer, Kalp-Akciğer ve Homogreft Nakilleri Merkezlerinin Kuruluşu, Açılma Başvuruları ve Açılma izinleri

Kalp, Akciğer, Kalp-Akciğer ve Homogreft Nakilleri Merkezlerinin Kuruluşu

Madde 9- Kalp, Akciğer, Kalp-Akciğer ve Homogreft Nakilleri Merkezleri, Bakanlıkça Kalp, Akciğer, Kalp-Akciğerve Homogreft nakilleri yapmak amacıyla izin verilmiş nakil merkezleridir.

Kalp, Akciğer, Kalp-Akciğer ve Homogreft Nakilleri Merkezleri, kamu kurum ve kuruluşları ile gerçek ve özelhukuk tüzel kişileri tarafından, bunlara ait genel ve özel hastaneler bünyesinde bir ünite biçiminde kurulabilir. BuMerkezlerin faaliyete geçebilmesi için Bakanlıktan açılma izni alınması zorunludur.

Kalp, Akciğer, Kalp-Akciğer ve Homogreft Nakilleri

Açılma Başvurusu ve Gerekli Belgeler Madde 10- Kalp, Akciğer, Kalp-Akciğer ve Homogreft Nakilleri Merkezleri açacak nakil merkezlerinin, bir dilekçeile Bakanlığa başvurmaları gereklidir. Başvuru dilekçesinin ekinde şu belgeler bulunmalıdır:

a)Merkez sorumluluğunu üstlenecek tabibe ilişkin belgeler, b) Kalp, Akciğer, Kalp-Akciğer ve Homogreft nakilleri yapacak tabibin öğrenim programı açısından Kurulunonaylamış olduğu bir merkezde yeterli eğitimi gördüğüne ilişkin belge, c) Merkezde görev alacak diğer personelin öğrenim durumunu gösteren belgeler, d) Organ veya Doku Nakli Merkezinin Planı : Organ ve doku nakli hizmetleri için ayrılan bölümlere ait 1/100ölçekli, her kat için ayrı düzenlenmiş, yerleşim ve kullanım alanlarını gösterir, ozalite çekilmiş, Merkezin bulunduğu ilinBayındırlık ve İskan Müdürlüğünce tasdik edilmiş plan, e) Merkezde bulunan araç ve gereçleri gösterir liste, f) Özel Organ ve Doku Nakli Merkezi için başvurulduğu takdirde kurucu gerçek kişi ise nüfus cüzdanının onaylıörneği, vakıf ise vakıf senedinin, şirket ise şirket sözleşmesinin noterden tasdikli örneği veya kuruluşu gösterenmahkeme kararının örneği, Kalp-Kalp Kapağı-Akciğer Nakli Merkezi Açılma İzin Belgesi Madde 11- Kalp, Akciğer, Kalp-Akciğer ve Homogreft Nakilleri Merkezi açılması için yapılan başvurular öncelikleKalp, Akciğer, Kalp-Akciğer ve Homogreft Nakilleri Bilim Kurulu tarafından değerlendirilir. Değerlendirme sonucundahazırlanan Rapor Ulusal Koordinasyon Kuruluna sunulur. Başvuru Ulusal Koordinasyon Kurulunda ülke ihtiyaçlarına veulusal planlamaya göre incelenir. Uygun görüldüğü taktirde, Bakanlıkça açılma izni verilir. Merkezdeki sorumlu tabip değiştiğinde gerekli belgelerle Bakanlığa başvurularak açılma izni yenilenir.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Kalp, Akciğer, Kalp-Akciğer ve Homogreft Nakilleri Merkezlerinin Faaliyetleri ve İzlenmesi

Kalp, Akciğer, Kalp-Akciğer ve Homogreft Nakilleri Merkezlerinin İzlenmesi

Madde 12- Ülke sınırları içinde alınan her organ kamu yararına kullanılacak niteliğe sahiptir. Kişiseltasarruflardan etkilenmez. Alıcının öncelikle Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olması şartı aranır. Uygun alıcı olmadığıtaktirde bu şart aranmaz.

Merkezlerin faaliyetlerinin izlenmesi ve değerlendirilmesi Ulusal Koordinasyon Kurulunun belirleyeceği kriterlerçerçevesinde Ulusal Koordinasyon Kurulu tarafından gerçekleştirilir. Ulusal Koordinasyon Kurulu, değerlendirilenmerkezlere ilişkin önerilerini Bakanlığa bildirir. İlgili merkezler kendilerine ilişkin öneriler doğrultusunda düzenlemeleryapmakla yükümlüdürler. Merkezlerin açılma iznine ait nitelikleri kaybetmeleri veya Ulusal Koordinasyon Kurulu tarafından faaliyetlerininsakıncalı bulunması hallerinde çalışmaları Bakanlıkça durdurulur. Yıllık Rapor Madde 13- Kalp, Akciğer, Kalp-Akciğer ve Homogreft nakilleri merkezleri her yıl yapılan nakilleri ve hastaizlemlerini en geç 31 Ocak tarihine kadar Bakanlığa bildirmeleri gerekir. Bu veriler Bakanlık tarafından yıllık rapor olarakyayımlanır.

BEŞİNCİ BÖLÜM

Son Hükümler

Yasaklar Madde 14- Organ ve Doku Nakli Hizmetleri Yönetmeliği ve bu Yönerge ile gösterilen vasıf ve şartlara sahipolmadan ve açılma izni almadan, Kalp, Akciğer, Kalp-Akciğer ve Homogreft nakilleri yapılması yasaktır. Bu yasağauymadığı saptananların faaliyetleri Bakanlıkça durdurulur ve haklarında Kanun'un ilgili hükümleri uygulanır. Yürürlük Madde 15- Bu Yönerge Bakan Onayı ile yürürlüğe girer. Yürütme Madde 16- Bu Yönerge hükümlerini Sağlık Bakanı yürütür.

BİRİNCİ BÖLÜM

Amaç, Kapsam Dayanak ve Tanımlar Amaç Madde 1- Bu Yönergenin amacı; karaciğer nakli yapan merkezlerin açılmasına, çalışmasına ve denetlenmesinedair usul ve esasları belirlemek ve karaciğer nakli hizmetlerinin yürütülmesi ile ilgili hususları düzenlemektir. Kapsam Madde 2- Bu Yönerge, kamu kurum ve kuruluşları ile özel kuruluşların karaciğer nakli ile ilgili faaliyetlerinikapsar. Dayanak Madde 3- Bu Yönerge 181 sayılı Sağlık Bakanlığı'nın Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun HükmündeKararname'nin 43 üncü maddesine ve 01haziran 2000 tarih ve 24066 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğegiren Organ ve Doku Nakli Hizmetleri Yönetmeliğinin 16’ ncı maddesine dayanılarak hazırlanmıştır. Tanımlar Madde 4- Bu Yönergede geçen; a) Bakanlık: Sağlık Bakanlığını, b) Organ ve Doku Nakli: Terminal dönemdeki hastalıklarda tedavi amacıyla uygulanan organ ve doku nakliameliyesini, c) Organ ve Doku Nakli Merkezi: Organ ve doku nakillerinin uygulandığı tıbbi tedavi merkezlerini, d) Özel Organ ve Doku Nakli Merkezi: Organ ve doku nakillerinin uygulandığı, gerçek kişilere ve özel hukuk tüzelkişilerine ait tedavi merkezlerini, e) Organ ve Doku Kaynağı Merkezi: Beyin ölümü kriterlerini tesbit edebilecek donanım ve personele sahipmerkezleri, f) Doku Tipleme Laboratuvarı: Donör adayı ile alıcıların doku tiplemelerini yapabilecek donanım ve personelesahip laboratuvarları, g) Kanun: 29/05/1979 tarihli ve 2238 sayılı Organ ve Doku Alınması, Saklanması ve Nakli Hakkında Kanunu, h) Ulusal Koordinasyon Kurulu (UKK): Ulusal Organ ve Doku Nakli Koordinasyon Kurulunu, g) Ulusal Koordinasyon Sistemi(UKS): Ulusal Organ ve Doku Nakli Koordinasyon Sistemini, ifade eder.

İKİNCİ BÖLÜM

Personeli, Bina ve Bulunması Gereken Servis ve Cihazlar

Karaciğer Nakli Merkezi Sorumlusu Madde 5- Karaciğer nakli merkezi sorumlusu, cerrahi girişim ve uzun dönem takip dahil karaciğer nakli verici-alıcı programını yönetebilecek meslekî birikime sahip bir genel cerrah olmalıdır. Karaciğer Nakli Merkezi sorumlusu, ikiyıl süre ile senede 50 ve üstü veya bir yıl süre ile senede 100 ve üstü karaciğer nakli uygulayan bir merkezde aktif birşekilde , sorumlu cerrah olarak çalışmış olmalı ve bu merkezden alacağı sertifika, Karaciğer Nakli Bilim Kurulu tarafındankabul edilmiş olmalıdır. Karaciğer Nakli Merkezi Personeli Madde 6- Karaciğer nakli merkezinde şu personel görev yapar: a) Bir verici ve bir alıcı ekip için iki genel cerrahi uzmanı, b) Karaciğer nakli hepatolojisi ve endoskopisi konusunda tecrübeli bir Gastroenteroloji uzmanı, c) Karaciğer nakli anestezisi ve yoğun bakımı konusunda tecrübeli iki anesteziyoloji ve reanimasyon uzmanı, d) Nefroloji ve Hemodiyaliz Uzmanı, e) Kardiyoloji uzmanı, f) Girişimsel radyolojide tecrübeli bir radyoloji uzmanı. g) Karaciğer nakli patolojisinde tecrübeli bir patoloji uzmanı, h) Mikrobiyoloji uzmanı i) Biyokimya uzmanı

KARACİĞER NAKLİ MERKEZLERİ YÖNERGESİ

j) İnfeksiyon hastalıkları uzmanı k) Nöroloji uzmanı l) Psikiyatri uzmanı m) Diyetisyen Karaciğer Nakli Merkezinin Bulunduğu Hastanede Olması Gereken Servisler Madde 7- Karaciğer Nakli Merkezinin bulunduğu hastanede şu servisler bulunmalıdır : a) Kan bankası b) Genel Cerrahi Servisi c) Gastroenteroloji Servisi d) Yoğun Bakım Ünitesi e) Nefroloji ve Hemodiyaliz Servisi f)Kardiyoloji Servisi g) Radyoloji Servisi h) Patoloji Laboratuvarı i) Hemotoloji- Onkoloji Servisi j) Mikrobiyoloji Laboratuvarı k) Biyokimya Laboratuvarı l) Enfeksiyon Hastalıkları Servisi m) Nöroloji Servisi n) Psikiyatri Servisi

Karaciğer Nakli Merkezinin Bulunduğu Hastanede Olması Gereken Tıbbi Cihazlar

Madde 8- Karaciğer nakli merkezinin kurulduğu hastanede olması gereken tıbbi cihazlar şunlardır:

a) Isıtıcı sistemleri olan anestezi cihazı, invaziv hemodinamik monitörizasyon, perfüzörler, hızlı tranfüzyonsistemi, hastanın ısıtılması için gerekli sistem başta olmak üzere tam teşekküllü en az iki ameliyathane içingerekli tüm cihazlar,

b) Veno-venöz şunt pompası, Cell-saver seti c) Anjiyografi, USG dopler, C kollu floroskopi cihazı, BT, MR d) Çağdaş anlamda tam teşekküllü yoğun bakım ünitesi için gerekli tüm donanım e) Hemofiltrasyon, hemodiyaliz ve plazmaferez cihazları f) Kan ürünlerini ayrıştırma cihazları bulunan kan bankası, g) Endoskoplar ( ERCP endoskopu, kolonoskop, gastroskop) h) İlaç kan düzeylerinin ve biyokimyasal parametrelerin hızlı ölçümünü sağlayacak analizörler

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Karaciğer Nakli Merkezlerinin

Kuruluşu, Açılma Başvuruları ve Açılma izinleri

Karaciğer Nakli Merkezlerinin Kuruluşu

Madde 9- Karaciğer nakli merkezleri; Bakanlıkça karaciğer nakli yapmak amacıyla izin verilmiş nakilmerkezleridir.

Karaciğer Nakli Merkezleri, kamu kurum ve kuruluşları ile gerçek ve özel hukuk tüzel kişileri tarafından bunlaraait genel ve özel hastaneler bünyesinde bir ünite olarak kurulabilir. Bu Merkezlerin faaliyete geçebilmesi için Bakanlıktanaçılma izni alınması zorunludur. Karaciğer Nakli Merkezi Açılma Başvurusu ve Gerekli Belgeler Madde 10- Karaciğer Nakli Merkezi açacak nakil merkezlerinin, bir dilekçe ile Bakanlığa başvurmaları gereklidir. Başvuru dilekçesi ekinde şu belgeler bulunmalıdır : a) Merkez sorumluluğunu üstlenecek tabibe ilişkin belgeler. b)Karaciğer nakli yapacak uzman tabibin, eğitim programı açısından Kurulun onaylamış olduğu bir merkezdeyeterli eğitimi gördüğüne ilişkin sertifika. c) Merkezde görev alacak personelin öğrenim durumunu gösteren belgeler. d) Organ veya Doku Nakli Merkezinin Planı : Organ ve doku nakli hizmetleri için ayrılan bölümlere ait 1/100ölçekli, her kat için ayrı düzenlenmiş, yerleşim ve kullanım alanlarını gösterir, ozalite çekilmiş, Merkezin bulunduğu ilinBayındırlık ve İskan Müdürlüğünce tasdik edilmiş plan. e) Merkezde bulunan araç ve gereçleri gösteren liste. f) Özel Organ ve Doku Nakli Merkezi için başvurduğu takdirde kurucu gerçek kişi ise nüfus cüzdanının onaylıörneği, vakıf ise vakıf senedinin, şirket ise şirket sözleşmesinin noterden tasdikli örneği veya kuruluşu gösterenmahkeme kararının örneği. Başvuruyu yapan Hastane, hastanın nakil öncesi ve sonrası dönemlerde ihtiyaç duyabileceği anesteziyoloji vereanimasyon, iç hastalıkları, çocuk sağlığı ve hastalıkları, patoloji ve diğer branşların mevcut olduğunu, kan bankasıdesteği ile psikolojik ve sosyal servis desteğine sahip olduğunu ve veri yönetimi imkanlarını kullanabildiğini

belgelemelidir. Karaciğer Nakli Merkezi Açılma İzin Belgesi Madde 11- Karaciğer Nakli Merkezi açılması için yapılan başvurular öncelikle Karaciğer Nakli Bilim Kurulutarafından değerlendirilir ve değerlendirme sonucunda hazırlanan rapor Ulusal Koordinasyon Kuruluna sunulur. BaşvuruUlusal Koordinasyon Kurulunda ülke ihtiyaçlarına ve ulusal planlamaya göre incelenir. Uygun görüldüğü taktirde,Bakanlıkça açılma izni verilir. Merkezdeki sorumlu tabib değiştiğinde gerekli belgelerle Bakanlığa başvurularak açılma izni yenilenir.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Karaciğer Nakli Merkezlerinin Faaliyetleri Karaciğer Nakli Merkezlerinin İzlenmesi

Madde 12- Ülke sınırları içinde alınan her organ kamu yararına kullanılacak niteliğe sahiptir. Kişiseltasarruflardan etkilenmez. Merkezlerin faaliyetlerinin izlenmesi ve değerlendirilmesi Ulusal Koordinasyon Kurulunun belirleyeceği kriterlerçerçevesinde Ulusal Koordinasyon Kurulu tarafından gerçekleştirilir. Ulusal Koordinasyon Kurulu, değerlendirilenmerkezlere ilişkin önerilerini Bakanlığa bildirir. İlgili merkezler kendilerine ilişkin öneriler doğrultusunda düzenlemeleryapmakla yükümlüdürler.

Merkezlerin açılma iznine ilişkin nitelikleri kaybetmeleri veya Ulusal Koordinasyon Kurulu tarafından faaliyetlerininsakıncalı bulunması hallerinde çalışmaları Bakanlıkça durdurulur. Yılık Rapor Madde 13- Karaciğer nakli merkezleri her yıl yapılan nakilleri ve hasta takiplerini en geç 31 Ocak tarihine kadarBakanlığa bildirmekle yükümlüdür. Bu veriler Bakanlık tarafından yıllık rapor olarak yayımlanır.

BEŞİNCİ BÖLÜM

Son Hükümler

Yasaklar Madde 14- Organ ve Doku Nakli Hizmetleri Yönetmeliği ve bu Yönerge ile gösterilen vasıf ve şartlara sahipolmadan ve açılma izni almadan karaciğer nakli yapılması yasaktır. Bu yasağa uymayanların faaliyetleri Bakanlıkçadurdurulur ve haklarında Kanun'un ilgili hükümleri uygulanır. Yürürlük Madde 15- Bu Yönerge Bakan Onayı ile yürürlüğe girer. Yürütme Madde 16- Bu Yönerge hükümlerini Sağlık Bakanı yürütür.

BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

Amaç Madde 1- Bu Yönergenin amacı; böbrek nakli yapan merkezlerin açılmasına, çalışmasına ve denetlenmesine dairusûl ve esasları belirlemek ve böbrek nakli hizmetlerinin yürütülmesi ile ilgili hususları düzenlemektir. Kapsam Madde 2- Bu Yönerge, kamu kurum ve kuruluşları ile özel kuruluşların böbrek nakli ile ilgili faaliyetlerini kapsar. Dayanak Madde 3- Bu Yönerge, 181 sayılı Sağlık Bakanlığı'nın Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde

BÖBREK NAKLİ MERKEZLERİ YÖNERGESİ

Kararname'nin 43 üncü maddesine ve 01Haziran 2000 tarih ve 24066 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Organ ve DokuNakli Hizmetleri Yönetmeliğinin 16’ ncı maddesine dayanılarak hazırlanmıştır. Tanımlar Madde 4-Bu Yönergede geçen; a) Bakanlık; Sağlık Bakanlığını, b) Organ ve Doku Nakli; Terminal dönemdeki hastalıklarda tedavi amacıyla uygulanan organ ve doku nakliameliyesini, c) Organ ve Doku Nakli Merkezi; Organ ve doku nakillerinin uygulandığı tıbbi tedavi merkezlerini, d) Özel Organ ve Doku Nakli Merkezi; Organ ve doku nakillerinin uygulandığı, gerçek kişilere ve özel hukuk tüzelkişilerine ait tedavi merkezlerini, e) Organ ve Doku Kaynağı Merkezi; Beyin ölümü kriterlerini tespit edebilecek donanım ve personele sahipmerkezleri, f) Doku Tipleme Laboratuvarı; Verici adayı ile alıcıların doku tiplemelerini yapabilecek donanım ve personelesahip laboratuvarları, g) Kanun; 29/05/1979 tarihli ve 2238 sayılı Organ ve Doku Alınması, Saklanması ve Nakli Hakkında Kanunu, h) Ulusal Koordinasyon Kurulu (UKK); Ulusal Organ ve Doku Nakli Koordinasyon Kurulunu, ı) Ulusal Koordinasyon Sistemi (UKS); Ulusal Organ ve Doku Nakli Koordinasyon Sistemini, i) Kurul; Bu Yönerge çerçevesinde faaliyet gösterecek olan Böbrek Nakli Bilim Kurulunu, ifade eder.

İKİNCİ BÖLÜM

Personel, Bina Durumu ve Bulunması Gereken Bölüm ve Cihazlar

Böbrek Nakli Merkezi Sorumlusu Madde 5- Böbrek nakli merkezlerinin sorumlusu transplant cerrahlarıdır. Böbrek nakli merkezinde görev yapacaktransplant cerrahının, yurt içindeki ve/ veya yurt dışındaki böbrek nakli konusunda az 2 yıl deneyimli olması ve budeneyiminin Böbrek Nakli Bilim Kurulu tarafından kabul edilmiş olması gerekmektedir. Böbrek nakli eğitimi verecek merkezler, her yıl 31 Aralık tarihine kadar Böbrek Nakli Bilim Kurulu tarafındanbelirlenir. Merkez sorumlusu değiştiğinde aynı usullerle Bilim Kurulu kararı ile yeni bir sorumlu atanır. Merkez sorumlusunahizmeti aksatacak şekilde geçici veya başka bir görev verilemez. Böbrek Nakli Merkezi Personeli Madde 6- Böbrek nakli merkezinde şu personel görev yapar: a) Transplantasyon Cerrahı b) Nefrolog c) Tıbbi koordinatör (kadavradan nakil yapan merkezlerde) d) En az beş Hemşire e) Tıbbi sekreter Böbrek Nakli Merkezinin Bulunduğu Hastanede Olması Gereken Destek Üniteleri Madde 7- Başvuruyu yapan Hastane, hastanın nakil öncesi ve sonrası dönemlerde ihtiyaç duyabileceğianesteziyoloji ve reanimasyon, iç hastalıkları, çocuk sağlığı ve hastalıkları, kan bankası desteği, patoloji ve diğer branşuzmanlarının mevcut olduğunu ve/veya desteğinin olduğunu psikolojik ve sosyal servis desteğine sahip olduğunu ve veriyönetimi olanaklarının kullanabildiği belgelemelidir. Böbrek nakli yapan ve bünyesinde diyaliz merkezi bulunmayanorgan nakli merkezleri bu amaçla kullanılmak üzere 2 cihaz kapasiteli diyaliz ünitesi bulundurmak zorundadır. Böbrek Nakli Merkezinin Bulunduğu Hastanede Olması Gereken Tıbbi Cihazlar Madde 8- Böbrek Nakli Merkezlerinde bulunması gereken tıbbi cihazlar aşağıda belirtilmiştir:

a) Böbrek nakli cerrahisi yapılabilecek yeterliliğe sahip donanım ile ekipman, b) Renkli dopler, c) Sintigrafi, d) Anjiografi cihazı bulunmalıdır.

Böbrek Nakli Merkezinin Bulunduğu Hastanede Olması Gereken Donanım Madde 9- Merkeze bağlı 24 saat hizmet verecek bilgisayar, fax, şehirlerarası konuşmaya açık telefon, sekreterve bunları içeren bir bilgi işlem merkezi bulunmalıdır.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Böbrek Nakli Merkezlerinin Kuruluşu, Açılma Başvuruları ve Açılma izinleri

Böbrek Nakli Merkezlerinin Kurulması

Madde 10- Böbrek nakli merkezleri, Bakanlıkça böbrek nakli yapmak amacıyla izin verilmiş nakil merkezleridir. Böbrek nakli merkezleri, kamu kurum ve kuruluşları ile gerçek ve özel hukuk tüzel kişileri tarafından bunlara ait

genel ve özel hastaneler bünyesinde bir ünite biçiminde kurulabilir. Bu merkezlerin faaliyete geçebilmesi için Bakanlıktanaçılma izni alınması zorunludur. Böbrek Nakli Merkezi Açılma Başvurusu ve Gerekli Belgeler Madde 11- Böbrek Nakli Merkezi açacak nakil merkezlerinin, bir dilekçe ile Bakanlığa başvurmaları gereklidir. Bu başvuru dilekçesinin ekinde şu belgeler bulunmalıdır: a)Merkez sorumluluğunu üstlenecek tabibe ait belgeler, b)Böbrek nakli yapacak hekimin, eğitim programı açısından Kurulun onaylamış olduğu bir merkezde yeterlieğitimi gördüğüne ilişkin belge,

c)Merkezde görev alacak diğer personelin öğrenim durumunu gösterir belgeler, d) Organ veya Doku Nakli Merkezinin Planı : Organ ve doku nakli hizmetleri için ayrılan bölümlere ait 1/100ölçekli, her kat için ayrı düzenlenmiş, yerleşim ve kullanım alanlarını gösterir, ozalite çekilmiş, merkezin bulunduğu ilinBayındırlık ve İskan Müdürlüğünce tasdik edilmiş plan, e) Merkezde bulunan araç ve gereçleri gösteren liste, f) Özel Organ ve Doku Nakli Merkezi için başvurduğu takdirde kurucu gerçek kişi ise nüfus cüzdanının onaylıörneği, vakıf ise vakıf senedinin, şirket ise şirket sözleşmesinin noterden tasdikli örneği veya kuruluşu gösterenmahkeme kararının örneği eklenir. Böbrek Nakli Merkezi Açılma İzni Belgesi Madde 12- Böbrek Nakli Merkezi açılması için yapılan başvurular öncelikle Böbrek Nakli Bilim Kurulu tarafındandeğerlendirilir. Değerlendirme sonucunda hazırlanan rapor UKK’na sunulur. Başvuru UKK’nda ülke ihtiyaçlarına ve ulusalplanlamaya göre incelenir. Uygun görüldüğü taktirde, Bakanlık onayı ile açılma izni verilir. Merkezdeki sorumlu hekim değiştiğinde gerekli belgelerle Bakanlığa başvurularak açılma izni yenilenir.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Böbrek Nakli Merkezlerinin Faaliyetleri ve İzlenmesi

Böbrek Nakli Merkezlerinin İzlenmesi

Madde 13- Ülke sınırları içinde kadavradan alınan her organ kamu yararına kullanılacak niteliğe sahiptir. Kişiseltasarruflardan etkilenmez. Merkezlerin faaliyetlerinin izlenmesi ve değerlendirilmesi Ulusal Koordinasyon Kurulunun belirleyeceği kriterlerçerçevesinde Ulusal Koordinasyon Kurulu tarafından gerçekleştirilir. Ulusal Koordinasyon Kurulu, değerlendirilenmerkezlere ilişkin önerilerini Bakanlığa bildirir. İlgili merkezler kendilerine ilişkin öneriler doğrultusunda düzenlemeleryapmakla yükümlüdürler. Böbrek Nakli Merkezlerinin açılması başvurusunda bildirilen personel hizmeti aksatacak şekilde başka amaçlagörevlendirilemez. Merkezlerin açılma iznine ait nitelikleri kaybetmeleri veya Ulusal Koordinasyon Kurulu tarafından faaliyetlerininsakıncalı bulunması hallerinde çalışmaları Bakanlıkça durdurulur. Yılık Rapor Madde 14- Böbrek nakli merkezleri her yıl yapılan nakilleri ve hasta izlemlerini en geç 31 Ocak tarihindeBakanlıkta olacak şekilde bildirmekle yükümlüdür. Bu veriler Bakanlık tarafından yıllık rapor olarak yayımlanır.

BEŞİNCİ BÖLÜM

Son Hükümler

Yasaklar Madde 15- Organ ve Doku Nakli Hizmetleri Yönetmeliği ve bu Yönerge ile gösterilen vasıf ve şartlara sahipolmadan ve açılma izni almadan böbrek nakli yapılması yasaktır. Bu yasağa uymadığı saptananların faaliyetleriBakanlıkça durdurulur ve haklarında Kanunun ilgili hükümleri uygulanır.

Yürürlük Madde 16- Bu Yönerge Bakan Onayı ile yürürlüğe girer. Yürütme Madde 17- Bu Yönerge hükümlerini Sağlık Bakanı yürütür.

BİRİNCİ BÖLÜM

Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

Amaç

Madde 1- Bu Yönergenin amacı; kemik iliği nakli merkezleri ve Kemik İliği Nakli Doku Bilgi İşlem Merkezlerinin açılmasına, çalışmasına ve denetlenmesine dair usûl ve esasları belirlemek ve kemik iliği nakli hizmetlerinin yürütülmesi ile ilgili hususları düzenlemektir.

Kapsam

Madde 2- Bu Yönerge, kamu kurum ve kuruluşları ile özel kuruluşların kemik iliği nakli ile ilgili faaliyetlerinikapsar.

Dayanak

Madde 3- Bu Yönerge, 181 sayılı Sağlık Bakanlığı’nın Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun HükmündeKararname’nin 43 üncü maddesine ve 01 Haziran 2000 tarih 24066 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girenOrgan ve Doku Nakli Hizmetleri Yönetmeliği’nin 16 ıncı maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.

Tanımlar

Madde 4- Bu Yönergede geçen ;

a) Bakanlık: Sağlık Bakanlığını, b) Kemik İliği Nakli: Otolog ve/veya allojenik kemik iliği, periferik veya kordon kanından alınan kök hücre naklini,c) Kemik İliği Nakli Merkezi: Otolog ve allojenik kök hücre nakillerinin yapıldığı merkezleri, d) Özel Kemik İliği Nakli Merkezi: Kemik iliği nakillerinin uygulandığı, özel hukuk tüzel kişiler ve gerçek kişilere

ait tıbbi tedavi merkezlerini, e) Kemik İliği Nakli Doku Bilgi İşlem Merkezi: Verici ve alıcıların doku tiplerine ait bilgileri bulunduran, kemik iliği

nakli ile ilgili doku tiplemelerini kayıt ve koordine eden bilgi bankasını, f) Doku Tipleme Laboratuvarı: Verici ve alıcıların doku tiplerinin belirlendiği laboratuvarı, g) Verici: Gönüllü kemik iliği ve/veya kök hücre vericisini, h) Kanun: 29.05.1979 tarihli ve 2238 sayılı Organ ve Doku Alınması, Saklanması, Aşılanması ve Nakli

Hakkında Kanunu, i) Kurul: Bu Yönerge çerçevesinde faaliyet gösterecek olan Kemik İliği Nakli Bilim Kurulunu, J) UKK: Ulusal Organ ve Doku Nakli Hizmetleri Koordinasyon Kurulunu, k) UKM: Ulusal Organ ve Doku Nakli Hizmetleri Koordinasyon Merkezini, l) ONBİM : UKM bünyesinde kurulan Organ ve Doku Nakli Bilgi İşlem Merkezini, ifade eder.

İKİNCİ BÖLÜM

Kemik İliği Nakli Merkezleri

Kemik İliği Nakli Merkezlerinin Kurulması

Madde 5- Kemik iliği nakli merkezleri kamu kurum ve kuruluşlarına veya özel hukuk tüzel kişilerine ve gerçekkişilere ait tam teşekküllü hastaneler bünyesinde kurulur.

Kemik iliği nakli merkezlerinde bulunması gereken destek olanakları şunlardır: a) HLA Doku Tipleme Laboratuvarı, b) Mikrobiyoloji laboratuarı, c) 24 saat hizmet veren Hematoloji ve Biyokimya Laboratuvarı, d) Histopatoloji, e) Radyoloji ve Görüntüleme, f) Sitogenetik, g) Kan Ürünü Desteği (Eritrosit, Trombosit ve diğer kan ürünleri, HLA uyumlu trombositler, filtre edilmiş veya

CMV negatif kan ve kan ürünleri, ışınlanmış kan ürünleri), h) Eczane, i) Tüm ana uzmanlık birimleri (Göğüs Hastalıkları, Gastroenteroloji, Nefroloji, Kardiyoloji, Nöroloji, Psikiyatri,

Beyin Cerrahisi, Enfeksiyon Hastalıkları, Vasküler ve Genel Cerrahi), j) Yerinde bronkoskopi ve endoskopi imkanları, k) Yoğun bakım ünitesi. Çocuk Kemik İliği Transplantasyonu üniteleri için çocuk cerrahisi ve diğer çocuk üst uzmanlık alanları

bulunmalıdır.

KEMİK İLİĞİ NAKLİ MERKEZLERİ ve KEMİK İLİĞİ NAKLİ DOKU BİLGİ İŞLEM MERKEZLERİ YÖNERGESİ

Radyoterapi ile HLA tiplemesi için ilişkili merkezler kullanılabilir. Radyoterapi merkezi aynı şehirde olmalıdır.

Kemik İliği Nakli Merkezlerinde Bulunması Gereken Bölümler

Madde 6- Kemik iliği nakli merkezlerinin açılacağı hastanelerde şu bölümler bulunmalıdır:

1.) Kemik İliği Nakli Ünitesi;

a) En az 2 adet tek yataklı hasta odası ve hasta odalarından en az bir tanesi gerektiğinde yoğun bakım odasınadönüştürülebilecek alt yapıya sahip olmalıdır.

b) Kemik iliği nakli ünitesi ve odaları güncel izolasyon ölçütlerine uygun oluşturulmalıdır.

2.) Aferez Ünitesi;

a) Kök hücre ve trombosit toplama cihazları bulunmalıdır, b) İşlem sırasında hasta veya vericinin yattığı koltuklar bulunmalıdır.

3.) Kök hücre İşleme, Dondurma, Saklama (Kryoprezervasyon) Ünitesi;

a) Sıvı Nitrojen tankı,saklama tankları,kontrollü dondurucu veya mekanik dondurma ve saklama imkanları

olmalıdır, b) Laminar hava akımı kabini bulunmalıdır.

3.) Kemik İliği Nakli Polikliniği; Nakil öncesi hasta ve vericilerin değerlendirildiği ve nakil sonrası takiplerin

yapıldığı ayrı bir bölüm olarak bulunmalıdır .

4.) Arşiv Merkezi; Hastalara ve Merkez çalışmalarına ilişkin bütün bilgi ve verilerin saklandığı bir birimbulunmalıdır.

Kemik İliği Nakli Merkezlerinde Görev Yapacak Personel ve Nitelikleri

Madde 7- Kemik iliği nakli merkezinde şu personel görev yapar ;

a) Kemik İliği Nakli Merkezi Sorumlusu: Kemik iliği transplantasyonu konusunda yan dal uzmanlık sonrası en az 1yıllık deneyimli, hematoloji veya onkoloji branşlarında uzman (çocuk üniteleri için Çocuk Hastalıkları uzmanlığı sonrasıhematoloji, onkoloji veya immunoloji yan dal uzmanlığı olan) veya kemik iliği nakli alanında en az 3 yıl deneyimi olan içhastalıkları veyahut çocuk sağlığı ve hastalıkları uzmanı, b) Hematoloji, onkoloji, dahiliye veya pediatri uzmanı bir doktor,

c) Her 3 hasta yatağı başına bir hemşire, d) Aferez ve Saklama Ünitesinde hemaferez konusunda deneyimli 7-b bendinde belirtilen bir uzman tabipsorumluluğunda, bir hemşire ve bir teknisyen bulunmalıdır.

Erişkin ve çocuk üniteleri ayrı ise her biri ayrı merkez olarak değerlendirilir.

Kemik İliği Nakli Merkezi Açılma Başvurusu ve Gerekli Belgeler Madde 8- Kemik İliği Nakli Merkezi açacak Hastanelerin bir dilekçe ile Bakanlığa başvurmaları gereklidir. Başvuru dilekçesi ekinde şu belgeler bulunmalıdır:

a) Merkez sorumluluğunu üstlenecek uzman tabibe ait belgeler,

b) Kemik İliği Nakli Merkezi Sorumlu tabibinin, 7 nci maddede belirtilen özellikleri taşıdığını gösteren belge, c) Merkezde görev alacak diğer personelin eğitim durumunu gösteren belge d) Kemik İliği Nakli Merkezinin Planı: Kemik iliği nakli hizmetleri için ayrılan bölümlere ait 1/100 ölçekli, her katiçin ayrı düzenlenmiş, yerleşim ve kullanım alanlarını gösterir, ozalite çekilmiş, merkezin bulunduğu ilin Bayındırlık veİskan Müdürlüğünce tasdik edilmiş plan, e) Merkezde bulunan araç ve gereçleri gösteren liste, f) Özel Kemik İliği Nakli Merkezi için başvurduğu takdirde kurucu gerçek kişi ise nüfus cüzdanının onaylı örneği,vakıf ise vakıf senedinin, şirket ise şirket sözleşmesinin noterden tasdikli örneği veya kuruluşu gösteren mahkemekararının örneği eklenir. Başvuruyu yapan hastane, hastanın nakil öncesi ve sonrası dönemlerde ihtiyaç duyabileceği anesteziyoloji vereanimasyon, iç hastalıkları, çocuk sağlığı ve hastalıkları, patoloji ve diğer branşların mevcut olduğunu, kan bankasıdesteği ile psikolojik ve sosyal servis desteğine sahip olduğunu ve veri yönetimi olanaklarını kullanabildiğinibelgelemelidir.

Kemik İliği Nakli Merkezlerinin Açılma İzni

Madde 9- Kemik iliği nakli merkezinin açılma başvurusu öncelikle Kurul tarafından değerlendirilir. Değerlendirmesonucunda hazırlanan Rapor UKK’na sunulur. Başvuru UKK’nda ülke ihtiyaçlarına ve ulusal planlamaya göre incelenir.Kurul ve UKK tarafından uygun görülen başvurulara, nihai olarak Bakanlıkça incelenerek açılma izni verilir. Merkezdeki sorumlu hekim değiştiğinde Bakanlığa bildirilir. Kurul yapacağı ilk toplantıda Yönergenin 8.incimaddesine göre sorumlu uzmanın niteliklerini inceler. Kurulca uygun görüldüğü takdirde, Bakanlık onayı ile açılma izni

yenilenir.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Kemik İliği Nakli Merkezlerinin Faaliyetleri

Kemik İliği Nakli Merkezlerinin İzlenmesi

Madde 10- Merkezlerin faaliyetlerinin izlenmesi ve değerlendirilmesi 2 yılda bir Kurul tarafından yapılır. KurulMerkez hakkındaki görüşlerini UKK’ya bildirir. UKK değerlendirilen merkezlere ilişkin önerilerini Bakanlığa bildirir. İlgilimerkezler öneriler doğrultusunda gereken düzenlemeleri yapmakla yükümlüdürler. Kemik İliği Nakli Merkezlerinin yılda en az biri allojenik olmak üzere en az 10 (allojenik ve otolog) kemik iliği nakli yapması gerekmektedir. Yeni kurulan ünitelerin ise bu sayıya 3 yılda ulaşmaları gerekmektedir. Bu şartları yerine getiremeyen merkezlerin durumu Kurulca değerlendirilir. Merkezlerin açılma iznine ait nitelikleri kaybetmeleri veya UKK tarafından faaliyetlerinin sakıncalı bulunması hallerinde çalışmaları Bakanlıkça durdurulur.

Yılık Rapor Madde 11- Kemik iliği nakli merkezleri her yıl yapılan nakilleri ve hasta izlemlerini, en geç 31 Ocak tarihinekadar Bakanlığa bildirmekle yükümlüdürler. Bu veriler, Bakanlık tarafından yıllık rapor olarak yayımlanır.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Kemik İliği Nakli Doku Bilgi İşlem Merkezi

Kemik İliği Nakli Doku Bilgi İşlem Merkezinin Kuruluşu

Madde 12- Kemik İliği Nakli Bilgi İşlem Merkezi kemik iliği nakli yapan ve alt yapısı uygun olan kamu kurum vekuruluşlarına ait eğitim ve araştırma hastaneleri veya üniversite hastaneleri bünyesinde kurulur.

Kemik İliği Nakli Doku Bilgi İşlem Merkezlerinin Koordinasyonu

Madde 13- Kemik İliği Nakli Doku Bilgi İşlem Merkezlerinin koordinasyonu, ONBİM tarafından yürütülür. Kemik İliği Nakli Doku Bilgi İşlem Merkezleri, aile dışı vericilere ait HLA doku bilgilerini, ONBİM’e bildirir.ONBİM bubilgileri elektronik ortamda tüm ülke merkezlerine sunar.İleri işlemler vericinin kayıtlı bulunduğu Kemik İliği Nakli DokuBilgi İşlem Merkezi tarafından yapılır.

Uluslararası verici veya alıcı durumu söz konusu olduğunda, bu durumun işlem öncesinde Bakanlığa bildirilmesigereklidir.

BEŞİNCİ BÖLÜM

Son Hükümler Yasaklar Madde 14- Organ ve Doku Nakli Hizmetleri Yönetmeliği ve bu Yönerge ile gösterilen vasıf ve şartlara sahipolmadan ve açılma izni almadan, kemik iliği nakli yapılması yasaktır. Bu yasağa uymadığı tesbit edilenlerin faaliyetleriBakanlıkça durdurulur ve haklarında Kanun'un ilgili hükümleri uygulanır Geçici Madde-1 Bu Yönergenin yürlüğe girdiği tarihten önce faaliyete geçmiş Kemik İliği Nakli Merkezleri ve Kemik İliği Nakli Bilgi İşlem Merkezleri,Yönergenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren en geç 6 ay içinde , Yönergede belirtilen usullerle Merkeze ait bilgileri Bakanlığa bildirmekle yükümlüdür.

Yürürlük Madde 15-Bu Yönerge Bakan onayı ile yürürlüğe girer. Yürütme Madde 16-Bu Yönerge hükümlerini Sağlık Bakanı yürütür.

BİRİNCİ BÖLÜM

Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

Amaç:

Madde 1- Bu Yönergenin amacı; modern tıbbın gereklerine uygun göz bankalarının kurulmasını, faaliyetlerini vedenetimini düzenleyen esasları belirlemek ve kornea naklini gerçekleştiren kamu kurum ve kuruluşları ile özelkuruluşların uymak zorunda oldukları usul ve esasları düzenlemektir.

Kapsam:

Madde 2- Bu Yönerge göz bankaları ve bunlarla ilişkide bulunan tüm kamu ve özel hastanelerin etkinliklerinikapsar.

Dayanak:

Madde 3- Bu yönerge 181 sayılı Sağlık Bakanlığı’nın Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde

Kararname’nin 43 üncü maddesi ve 1 Haziran 2000 tarih 24066 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Organ ve Doku NakliHizmetleri Yönetmeliğine dayanılarak hazırlanmıştır.

Tanımlar:

Madde 4- Bu yönergede geçen deyimlerden;

a) Bakanlık: Sağlık Bakanlığını, b) Banka: Vericiden göz küresi ve kornea, sklera, konjonktiva, limbus, amniyotik membran gibi dokuların

alınmasını sağlayan, alıcı sağlığı açısından incelenerek, gerekli test ve incelemelerin yapıldığı, saklandığı ve dağıtımınınyapıldığı göz bankalarını,

c) Doku : Göze nakledilebilen Madde 4-b de sayılmış olan dokuları, d) Doku Nakli Merkezi: Kornea ve diğer dokuların naklini yapan kamu ve özel tıbbi tedavi merkezlerini, e) Doku Kaynağı Merkezi: Tüm kamu ve özel hastanelerini, f) Kurul: Kornea Nakli Bilim Kurulunu, g) UKK: Ulusal Koordinasyon Kurulunu ifade eder.

İKİNCİ BÖLÜM

GÖZ BANKALARI

Göz Bankası Kurulması

Madde 5- Banka, sorumluluğunu bir göz hastalıkları uzmanının üstlendiği kamu sağlık kuruluşlarının bünyesindekurulabilir. Bankaların açılma izni Kornea Nakilleri Bilim Kurulu’nun talebi ve UKK’nun uygun görüşü üzerine Bakanlıkçaverilir.

Bankalarda Bulunması Gerekli Bölümler

Madde 6- Bir bankanın kurulabilmesi için aşağıdaki bölümler bulunmalıdır.

1- Laboratuar, 24 saat hizmet bağlantılı bir seroloji laboratuarı veya Banka bünyesinde aynı zaman dilimindehizmet veren bir laboratuara haiz olmalı.

2- Tamamen banka faaliyetleri için ayrılmış olan laboratuar alanı en az 20 metre kare ve bir tek girişli olmalıdır.Dış ortam ile teması bulunmamalıdır . Asepsi ve antisepsi kurallarına uygunluğu mutlaka sağlanmalıdır. Bulaboratuarda:

a) Laboratuar alanında akarsu ve lavabo tesisatı bulunmalıdır, b) Duvarlar, döşeme ve tavan kolaylıkla temizlenebilir özelliklere sahip olmalıdır, c) Laboratuarın elektirik kesintileri için bir jeneratör ile bağlantısı olması gereklidir, d) Buzdolabı, (-20 dereceye kadar derin dondurucu bölümü bulunan) e) Biomikroskop, f) Sadece bankaya ait doku alımı için cerrahi alet setleri, g) Banka da veya bünyesinde bulunduğu sağlık kuruluşunda alet ve malzeme sterilizasyonu için otoklav,h) Banka amniotic membran saklayacak ise, (-80 dereceye kadar derin dondurucu) i) Organ kültürü yöntemi ile saklama yapacak bankalarda en az 2 inkübatör bulundurmalıdır. Gerek görüldüğünde; a) Laminer akım kabini (Class 2 tip) ve kabin için laboratuvarda ayrı kapalı bir alan, b) Göz bankası speküler mikroskobu, c) Santrifüj, d) Kornea alımı için tahsis edilmiş bir araç bulundurulabilir.

3- Bilgi işlem ve arşiv ofisi: Bankada vericiler ve banka ile ilgili bilgilerin hazırlandığı ve saklandığı arşiv görevi

GÖZ BANKASI ve KORNEA NAKLİ MERKEZLERİ YÖNERGESİ

görecek bölüm bulunur. Bu bölüm tercihen laboratuar bölümü ile yakın olmalıdır. Kayıtların saklanacağı ayrı birbilgisayar bulunmalıdır.

4- Vericiden doku alım odası: Kadavradan alınacak dokular hastane servisi içinde, morgta bu işlem için ayrılmışayrı bir alan veya otopsi odasında gerçekleştirilir. Bu bölümde;

a) Odada akar su ve lavabo, b) Cerrahi malzeme için tezgah ve masa, c) Vericinin yatırılacağı sedye ve masa bulunmalıdır.

Bankada Bulunması Gereken Personel ve Görevleri Madde 7- Bir bankanın faaliyet gösterebilmesi için göz bankacılığı konusunda eğitilmiş yeterli vasıf ve sayıdaeleman bulundurması gereklidir. Bankanın faaliyet gösterebilmesi için gerekli personel ve görevleri aşağıda belirtilmiştir.

a)Tıbbi Müdür (Medikal Direktör): Bankada gerekli tıbbi standartların uygulanmasından sorumlu bir gözhekimidir. Bankada görevli diğer personelin de amiri konumundadır. Bankada işlenmiş olan dokuların nakil için uygunolup olmadığına karar verilmesinden ve dağıtımından sorumludur.

b)Laboratuar Yöneticisi: Bankada vericinin araştırılmasından, dokunun saklanmasından, verici ile ilgili tümverilerin arşivlenmesinden ve laboratuarın düzen ve temizliğinin korunmasından sorumlu olup bu faaliyetlerini Tıbbi müdürün gözetiminde ve sorumluluğu altında sürdürür. Sağlık bilimleri mensubu olması zorunluluğu vardır. (hemşire,biolog, laborant, sağlık meslek lisesi mezunları, tıp doktoru, diş hekimi, eczacı, lisans eğitimini bitirmiş tıp fakültesiöğrencisi gibi).

c)Banka Teknisyeni : Bankada vericiden dokunun alınmasından sorumlu olup bu faaliyetlerini LaboratuarYöneticisinin gözetimi ve sorumluluğu altında sürdürür. Teknisyenin sağlık bilimleri mensubu olması zorunluluğu vardır.(hemşire,sağlık meslek lisesi mezunu, biolog, laborant, tıp doktoru, diş hekimi, eczacı, lisans eğitimini bitirmiş tıpfakültesi öğrencisi gibi). Teknisyen sayısı bankanın hergün 24 saat hizmet verebilmesi için en az üç adet olmak üzereyeterli sayıda olmalıdır.

d)Yardımcı Eleman : İhtiyaç durumunda psikolog veya halkla ilişkiler uzmanı, morg görevlileri, bankanın geneltemizliği için temizlik elemanı, sekreter, şöför ve gönüllü kişiler banka faaliyetlerinde görev alabilirler.

e)Banka Danışma Kurulu: Bankanın hizmet alanındaki doku kaynağı merkezi temsilcisinden ve DiyanetTemsilcisinden oluşur. Tıbbi Müdür Başkanlığında toplanır, Bankanın faaliyetleri konusunde bilgilendirilir ve Bakanlığagönderilen Raporları değerlendirir, Tıbbi Müdüre tavsiyelerde bulunur. Bu kurul bankanın doku alımı, dağıtımı vemalzeme temini gibi sorunları için danışmanlık yapar. Senede en az iki kere toplanmak zorundadır ve bu kurulda alınankararlar kayda geçirilir ve bankanın senelik faaliyet raporuna ilave edilir.

Banka Personelinin Eğitimi

Madde 8- Bankada çalışacak tüm tıbbi müdür, laboratuar yöneticisinin ve banka teknisyeninin göz bankacılığıkonusunda eğitim almış olması ve eğitim süresi sonunda yapılacak sınav ile yeterliliği belgelendirilmesi gereklidir. Tıbbi Müdür, laboratuar yöneticisi ve banka teknisyeninin eğitimi; Kornea Nakli Bilim Kurulunca gerek görülürse,kuruluşu UKK tarafından onaylanmış ve bünyesinde belgelendirilmiş eleman bulunduran bir bankada gerçekleştirilir.Tıbbi müdür için eğitim süresi en az 1 hafta, laboratuar yöneticisi en az 4 hafta, teknisyen için en az 4 haftadır. Busürenin sonunda teorik ve pratik sınavı yapılarak eğitim tamamlanır. Yeterlilik sınavını, eğitim aldığı yerde en az ikiBankanın müdürü ve Kurulunun belirleyeceği bir üyeden oluşan veya bir Banka Müdürü ve Kurulun belirleyeceği 2üyeden oluşan 3 kişilik komisyon yapar. Yurt dışında eğitim alanlar yukarıdaki komisyonlarca sınava alınarakyetkilendirilir. Bankada kornea doku kültürü yöntemi ile saklanacak ise banka teknisyeninin doku kültürü konusunda bu konu ileilgili bir laboratuar da eğitim almalıdır. Banka da çalışmaya başlayan tıbbi müdür, laboratuar yöneticisi ve banka teknisyeni elaman en geç altı ay içindebakanlığının onayladığı belgeyi almak zorundadır.

Banka Açılma Başvurusu ve Gerekli Belgeler

Madde 9- Banka açacak kuruluşlar kurumlarının belirlediği yazışma usûlü ile Bakanlığa başvurur. Bu başvuruda; a) Banka tıbbi müdürüne ait belgeler,(göz hekimliği diploması,müdürlük eğitim sertifikası) b) Bankada görev alacak laboratuar yöneticisi ve teknisyenlerin eğitimine ait belgeler, c) Bankanın Planı: Laboratuvar ve arşiv ofisine ait 1/20 ölçekli, cihazların ve diğer alt yapının yerleşimini gösterir

plan, d) Bankadaki cihazların ve aletlerin listesi, e) Bankada uygulanacak saklama yöntemi ile ilgili yazılı beyan bulunur. Banka Açılma İzni

Madde 10 - Banka açmak için ilgili kuruluşun başvurusu Kurul tarafından değerlendirilir. Değerlendirme

sonucunda hazırlanan rapor UKK’ya sunulur. UKK uygun gördüğü takdirde Bakanlık onayı ile açılma izni verilir.

Bankanın Çalışması

Madde 11 - Banka açılması talebinde bulunan sağlık kuruluşunun ve Doku kaynağı merkezlerinin yöneticilerininidari amiri bankanın bu yönerge tarafından belirlenen faaliyetlerini kolaylaştırmak ve faaliyetlerinin devamını sağlamakzorundadır.

Bankaların her gün 24 saat faaliyet göstermeleri gereklidir. Bünyesinde bulunduğu kuruluştaki ve işbirliğiyaptığı doku kaynağı merkezindeki her potansiyel verici adayını incelemek ve verici olma şartlarına sahipse doku almak

zorundadır. Doku temini Bankanın bağlı olduğu sağlık kuruluşlarının doku ihtiyacı ile kısıtlı olamaz. Bulunduğubölgedeki tüm nakil merkezlerine doku temin etmelidir. Bunu sağlamak için illerin sağlık müdürleri illerindeki tümmorgların açılması, doku alımı için düzenlenmesi konusunda sorumludur. İlgili kurum yöneticilerine bunun temini içingerekli yazılı uyarıyı yaparlar.

Bankanın Tıbbi Standartları

Madde 12- Tıbbi standartlar; göz nakilde kullanılacak tüm dokuların vericilerinin tıbbi açıdan araştırılması,

dokuların alınması, incelenmesi, saklanması ve dağıtımı ilgili beceri, kalite ve etik kurallarını içerir. Bankalarda uyulması gerekli tıbbi standartlar kurul tarafından oluşturulur ve bu standartlar yıllık olağan

toplantılarında gözden geçirilir. Yapılacak değişiklikler UKK’ye bildirilir ve kabul edilen bu değişiklikler tüm bankalarailetilir. Her banka bilim kurulu tarafından önerilen ve UKK’nin onayladığı tıbbi standartlara göre faaliyet göstermekzorundadırlar.

Bankaların Finansmanı

Madde 13- Bankaların kuruluşu ve faaliyeti için gerekli mali desteği; Bakanlık, bağlı olduğu kurum, kuruluş,vakıflar ve bağışlar karşılar.

Doku alımında, incelenmesinde, tetkikinde kullanılan malzeme ve sunulan hizmetin karşılanması için doku işlemeücreti olarak adlandırılan ve kurulca önerilerek bakanlık tarafından onaylanan bir ücret alıcı adına banka tarafındanfaturalandırılır. Doku işleme ücreti alıcı hasta adına fatura edilir. Bunun dışında alıcıdan doku ile ilgili başka (bağışlarhariç) hiçbir ücret talep edilemez. Bankaların Faaliyetlerinin İzlenmesi ve Denetimi

Madde 14- Bankalar da tıbbi standartların uygulanmasında sürekliliği sağlamak amacıyla iki Kornea Bilim Kurulutemsilcisi ve Bakanlık Tedavi Hizmetleri Genel Müdürlüğünden bir temsilci senede en az iki kere veya Kurulun gerekgördüğünde göz bankasını yerinde denetler. Hazırladıkları raporları ve tutanaklarını Kurula sunarlar. Kurul kararlarıBankaların çalışması konusunda bağlayıcıdır. Bankaların açılma izinlerine ait niteliklerini kaybetmeleri, tıbbi standartları uygulamada yetersiz kalmaları ve iki yılüst üste, bir yılda cerrahiye uygun 75’in altında kornea dokusu temin etmeleri durumunda faaliyetleri Kurulca ikinci birdeğerlendirmeye kadar Bakanlık tarafından durdurulur. Bankaların faaliyetleri ile ilgili tüm şikayetler İl Sağlık Müdürlüğüne yapılır.

Kayıtlar

Madde 15- Bankalarda doku alınan her verici ile ilgili kayıtların tutulması zorunludur. Tüm bankalarda Kurultarafından hazırlanan tek tip kayıt formu kullanılır. (Ek.1) Banka kayıtlarında gizlilik esastır. Banka kayıtları Bakanlık vemerkezin bulunduğu kurum amiri tarafından denetlenir. Yıllık Rapor

Madde 16- Banka 6 aylık dönemlerle istatistik verilerini Bakanlığa göndermekle yükümlüdür. Bu veriler,Bakanlık tarafından yıllık rapor olarak yayınlanır ve Kurulun Ocak ayı toplantısında görüşülür.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Doku Kaynağı Merkezi

Doku Kaynağı Merkezlerinin Oluşturulması

Madde 17- Bünyesinde banka bulunmayan, ancak doku kaynağı niteliğinde olan tüm il, ilçe kamu ve özelhastanelerden doku alımı ve toplanması bağlı bulunduğu bir banka ile işbirliğiyle yapılır. Bankaların doku alacağı DokuKaynağı Merkezleri Kurul tarafından belirlenir. Doku kaynağı niteliğindeki hastanelerin koordinasyonu BölgeKoordinasyon Merkezleri tarafından yapılır.

Doku Kaynağı Merkezinin Çalışması

Madde 18- Doku kaynağı merkezinden alınan doku incelenmesi ile saklanması için bankaya gönderilir. Dokununnakil için kullanılması bankanın uygunluk onayı ile mümkün olur. Doku alımının, doku kaynağı merkezinden tıbbi standartlara göre alınmasından banka sorumludur. Banka kendi ekibi ileveya o merkezde bir ekip kurarak verici takibi ve doku alımı yapar. Doku Kaynağı Merkezinden alınan dokulara ait vericikayıtları bankada saklanır.

Doku Kaynağı merkezlerinde başhekimin görevlendirdiği kişi veya kişiler tüm ölüm vakalarını ölümü takibenhemen en hızlı biçimde Bankaya bildirmek zorundadırlar. Yıllık Rapor

Madde 19- Doku kaynağı merkezinden sağlanan doku ile ilgili sayısal veriler bağlı olduğu banka tarafındanbakanlığa yılda iki kez, haziran ve aralık sonunda Kurulun hazırlayacağı formata uygun olarak bildirmek zorundadır.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Doku Nakil Merkezleri

Madde 20- Doku nakli, bakanlık tarafından faaliyeti onaylanmış, yataklı kamu kurum ve kuruluşlarla ve özelhastaneler bünyesinde, göz hastalıkları uzmanı niteliğini kazanmış bir hekim tarafından gerçekleştirilebilir.

Kayıtlar

Madde 21- Doku nakil merkezi, yapılan doku naklinin kimin tarafından kime yapıldığını ve doku bilgi formunu(Ek -2) hastane kayıtlarına geçirmek zorundadır.

Nakli yapan hekim nakil ile ilgili bilgileri (alıcının kimliği, nakil nedeni nakil merkezi, nakil tarihi gibi ) dokuyutemin edeceği bankaya nakil öncesi ve sonrası iletmek (Ek –3) ile yükümlüdür.

BEŞİNCİ BÖLÜM

Doku Dağıtımı İlkeleri Bankadan Doku Talebi

Madde 22- Bankadan doku talebi, doku nakli yapmak isteyen göz hastalıkları hekimi tarafından yapılır. Hekim,

alıcı kimliği ve hastalığı ile ilgili olarak bankaya başvuruda bulunur ve bu başvuru banka kayıtlarına alınır. Doku nakilmerkezi veya nakli yapacak hekim ilindeki tek bir bankadan aynı hasta için sadece bir talepte bulunabilir.(Ek.4) Doku Dağıtımı Prensipleri

Madde 23- Bu yönergenin belirlediği çerçeve içinde ve kurulun hazırladığı doku dağıtımında aciliyet listesinegöre dokunun dağıtımından banka tıbbi müdürü sorumludur. Bankadaki doku, öncelikle talepte bulunanların içinde Kurulun hazırladığı doku dağıtımında aciliyet listesinde yer alanlaradağıtılır.

Aciliyet listesine göre yapılan dağıtımın dışında bankada kalan dokular, öncelikle bankaya kornea kaynağımerkezi konumundaki kamu ve özel kuruluşlarına (bankanın bünyesinde bulunduğu sağlık kuruluşu ve bankaya bağlıkornea kaynağı merkezleri), bankaya sağladıkları doku miktarıda göz önüne alınarak % 80’ni kendisine geridöndürülmek kaydıyla, talep sırasına uygun olarak dağıtılır.

Bu merkezlerin ihtiyaçlarından artan dokular ildeki diğer nakil merkezlerine talep sırasına göre gönderilir. Bankabulunmayan illerdeki nakil merkezleri de banka bulunan illerdeki bankalardan doku talebinde bulunur.

Doku Kullanımı

Madde 24- Doku işleme ücreti hasta tarafından ödendikten sonra Banka dokuyu sadece doku nakil merkezineveya nakili yapacak hekime teslim eder. Doku ile ilgili bilgiler nakili yapacak hekime banka tarafından verilir ve dokununözellikleri hekim tarafından kabul ediliyorsa doku yollanır. Doku teslim edildikten sonra dokunun korunması ile ilgili tümsorumluluk doku nakil merkezine aittir. Dokunun bankaya iadesi ancak dokunun niteliklerinin bozulmadığı bankatarafından belirlenmek ve iade nedeninin alıcıya nakil yapılamayacağının belgelenmesi durumunda mümkündür.

Alıcı için özellikleri belirtilerek talep edilen doku kulanılamadığı durumlarda bankadan onay alınmak kaydıyla nakilmerkezindeki bir sonraki sıradaki hastaya kullanılır.

Dokunun İmhası

Madde 25- Nakil için uygun olmayan doku, imha gerekçesi ile ilgili bir rapor hazırlanarak imha edilebilir. Vericiile ilgili kayıtlara ilave edilecek imha raporu laboratuar yöneticisi tarafından yazılmalı ve banka tıbbi müdürü tarafındanonaylanmalı ve arşivde saklanmalıdır.

Dokunun Nakil Dışı Nedenlerle Kullanılması

Madde-26 Bankada nakil için uygun görülmeyen dokular eğitim ve araştırma amacı ile kullanılabilir veya buamaçla talepte bulunan eğitim kurum ve laboratuarlara doku yollanabilir. Dokunun hangi amaç için kullanıldığına vekime teslim edildiğine dair bilgiler ile ilgili kayıt tutulması gereklidir. Kullanılamayan dokulara ait bilgiler bankayabildirilir.

Dağıtım ve Paylaşımın Denetlenmesi

Madde 27- Banka doku dağıtımın Kurul ve Bakanlık gerek gördüğünde denetler. Banka danışma kurul üyelerineolağan yıllık toplantılarında paylaşım hakkında bilgi verilir.

Yurt Dışı İlişkiler

Madde 28- Bankaların ve doku nakil merkezlerinin diğer ülkelerdeki bankalardan doku getirtmesi ve bankalarınyurtdışına doku yollaması Kurulun teklifi ile UKK onayı ile gerçekleştirilir.

Doku nakil merkezi ve kornea kaynağı merkezleri, aynı çatı altında Banka bulunması halinde “göz bankası” adınıalamaz, bu ünvanla anılan yerler bu ünvanlarından arındırılırlar.

Bankalar bilgi ve becerilerini geliştirmek için başka Bankacılık sistemleri ile bilgi alışverişi düzeyinde ilişkiyegirebilirler.

ALTINCI BÖLÜM

Son Hükümler

Yasaklar

Madde 29- Bu yönerge ile belirtilen niteliklere ve koşullara sahip olmayan ve Bakanlıktan açılma izni almamışbankaların faaliyet göstermeleri yasaktır.

Doku alımı sadece bankalarca yapılabilir ve bankalarca dağıtımı yapılmamış dokunun nakil için kullanılmasıyasaktır. Bu yasaklara uymadığı saptananların faaliyetleri bakanlıkça durdurulur ve haklarında Kanun’un ilgili hükümleriuygulanır.

Geçici Madde

Madde 30- 1.6.2000 tarihli 24066 sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren Organ ve Doku Nakli

Hizmetleri Yönetmeliğinden önce faaliyet gösteren Bankalar en geç bir yıl içerisinde bu Yönergeye uygun hale getirilir. Madde 31- Yönerge yürürlüğe girdiği tarihten itibaren en geç 2 yıl içerisinde 29.uncu madde işlerlik

kazanacaktır.

Yürürlük

Madde 32- Bu yönerge yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme

Madde 33- Bu yönerge hükümlerini Sağlık bakanlığı yürütür. Ek.1- Verici Kayıt Formu Ek.2- Doku Bilgi Formu Ek.3- Alıcı Bildirim Formu Ek.4- Hasta Talep Formu Kornea Transplantasyonunda Aciliyet Arzeden Hastalıklar Listesi: 1- Tedaviye cevap vermeyen ilerleyici kornea enfeksiyonları, 2- Perforasyon riski taşıyan veya perfore olmuş kornea ülserleri, 3- Acil vitrektomi ameliyatı gerektiren kornea bulanıklıkları.

BİRİNCİ BÖLÜM

Amaç,Kapsam Dayanak ve Tanımlar

Amaç

Madde 1- Bu Yönergenin amacı; Doku Tipleme Laboratuvarlarının açılmasına, çalışmasına ve denetlenmesinedair usul ve esasları belirlemek ve bu labaratuvarların kurulacağı kamu kurum ve kuruluşları ile özel kuruluşlarınuyacakları kuralları düzenlemektir.

Kapsam

Madde 2- Bu Yönerge, kamu kurum ve kuruluşları ile özel kuruluşların Doku Tipleme Laboratuvarlarını kapsar.

Dayanak

Madde 3- Bu Yönerge, 181 sayılı Sağlık Bakanlığı’nın Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun HükmündeKararname’nin 43’ üncü maddesine ve 01 Haziran 2000 tarih ve 24066 sayılı Resmi Gazete’de yayımlananak yürürlüğegiren Organ ve Doku Nakli Hizmetleri Yönetmeliğinin 23’ üncü maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.

Tanımlar

Madde 4- Bu Yönergede geçen;

a) Bakanlık; Sağlık Bakanlığını, b)Organ ve Doku Nakli; Terminal dönemdeki hastalıklarda tedavi amacıyla uygulanan organ ve doku nakli

ameliyesini, c) Organ ve Doku Nakli Merkezi; Organ ve doku nakillerinin uygulandığı tıbbi tedavi merkezlerini, d) Özel Organ ve Doku Nakli Merkezi; Organ ve doku nakillerinin uygulandığı, gerçek kişilere ve özel hukuk

tüzel kişilerine ait tedavi merkezlerini, e) Organ ve Doku Kaynağı Merkezi; Beyin ölümü kriterlerini tesbit edebilecek donanım ve personele sahip

merkezleri, f) Doku Tipleme Laboratuvarı; Donör adayı ile alıcılarının doku tiplemelerini yapabilecek donanım ve personele

sahip laboratuvarları, g) Kanun; 29/05/1979 tarihli ve 2238 sayılı Organ ve Doku Alınması, Saklanması ve Nakli Hakkında Kanun’u,

h) Ulusal Koordinasyon Kurulu (UKK); Ulusal Organ ve Doku Nakli Koordinasyon Kurulunu, i) Ulusal Koordinasyon Sistemi (UKS); Ulusal Organ ve Doku Nakli Koordinasyon Sistemini, ifade eder.

İKİNCİ BÖLÜM

Personel, Bina Durumu, Bulunması Gereken Bölüm ve Cihazlar

Doku Tipleme Laboratuvarı Sorumlusu

Madde 5- Doku Tipleme Laboratuvarlarında organ ve doku nakli ile ilgili yapılacak hizmet ve tetkiklerdensorumlu Doku Tipleme Laboratuvar Sorumlusu bulunur.

Doku Tipleme Laboratuvar Sorumlusu olarak İmmünoloji Bilim Kurulunun kabul ettiği bir laboratuvarda dokutipleme alanında en az iki yıl süre ile deneyimi olmak ve bu eğitimi İmmunoloji Bilim Kurulu tarafından kabul edilen;ilgili mevzuata göre laboratuvar açma yetkisini haiz uzman tabibler ile immünoloji veya hematoloji dallarında üst ihtisasveya doktora eğitimi yapmış tabipler görevlendirilir.

Bu Yönergenin yürürlüğe girdiği tarihten önce faaliyette bulunan İmmunoloji Bilim Kurulunun kabul ettiği dokutipleme laboratuvarlarının sorumluluğunu en az iki yıl süre yürüten ve bu labaratuvarlarda halen çalışan uzman veyadoktora yapmış olanlar doku tipleme laboratuvarının sorumluluğunu devam ettirebilirler. Doku Tipleme Laboratuvarı Personeli

Madde 6- Doku Tipleme Laboratuvarlarında şu personel görev yapar: a) 4 yıllık biyoloji veya genetik dallarında öğrenim görmüş ve,Yönetmeliğe göre faaliyet izni almış Doku

Tipleme Laboratuvarlarında en az 6 ay süre ile serolojik ve moleküler biyoloji yöntemlerinde deneyim kazanmış en az biradet biyolog,

b) Meslek Okullarından veya Meslek Yüksek Okullarından mezun en az iki adet Tıbbî Teknisyen, c) Tıbbi Sekreter: En az bir adet tıbbi sekreter

DOKU TİPLEME LABORATUVARLARI YÖNERGESİ

Doku Tipleme Laboratuvarında Bulunması Gereken Cihazlar

Madde-7 Doku Tipleme Laboratuvarlarında şu cihazların bulunması şarttır:

a) Serolojik yöntemler için; 1) Soğutucu (-80 C) en az bir adet, 2) Soğutucu (-20 C) en az bir adet, 3) Buzdolabı, 4) İnvert mikroskop, 5) Floresan mikroskop, 6) Su banyosu ve etüv, 7) Serolojik teknikler için santrifüjler.

b) Moleküler çalışmalar için; 1) Termocycle, 2) Translüminatör, 3) Görüntüleme için gerekli donanım 4) ELISA okuyucusu, 5) Flowsitometre 6) Laminer airflow 7) Moleküler çalışmalar için uygun santrifüjler 8) Kesintisiz güç kaynağı.

Teknolojik gelişmelere paralel olarak, DNA dizi analizi gibi yöntemlere geçiş için gereken imkan sağlanmalıdır. Bina Durumu ve Bölümler

Madde 8- Doku Tipleme Laboratuvarlarında PCR calışmaları için en az iki oda olmak şartı ile PCR ve serolojik

çalışmaların yürütülebilmesi için karanlık oda içeren en az 70 metrekarelik bir mekan tahsis edilmelidir.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Doku Tipleme Laboratuvarlarının Kuruluşu, Açılma Başvuruları ve Açılma İzinleri

Doku Tipleme Laboratuvarlarının Kuruluşu

Madde-9 Doku Tipleme Laboratuvarları, kamu kurum ve kuruluşları ile gerçek kişiler ve özel hukuk tüzel

kişileri tarafından, bir ünite olarak kurulabilir. Bu laboratuvarların faaliyet gösterebilmesi için Yönetmeliğe göreBakanlıktan açılma izni alımı zorunludur.

Doku Tipleme Laboratuvarlarının Açılma Başvurusu ve Gerekli Belgeler

Madde-10 Doku Tipleme Laboratuvarı açmak isteyen kamu kurum ve kuruluşları ile gerçek kişiler ve özelhukuk tüzel kişilerin bir dilekçe ile Bakanlıga başvurmaları gereklidir. Başvuru dilekçesi ekinde şu belgeler bulunmalıdır:

a) Laboratuvar sorumluluğunu üstlenecek kişiye ait belgeler, b) Laboratuvarda görev alacak diğer personelin öğrenim durumunu gösteren belgeler, c) Doku Tipleme Laboratuvarının Planı: laboratuavar hizmetleri için ayrılan bölümlere ait 1/100 ölçekli ,yerleşim

ve kullanım alanlarını gösterir kurum tarafından tasdikli plan .Özel olarak faaliyet gösterecek laboratuvar planlarının,laboratuvarın bulunduğu ilin Bayındırlık ve İskan Müdürlüğünce tasdik edilmesi gereklidir.

d) Laboratuvarda bulunan araç ve gereçleri gösteren liste, e) Özel Doku Tipleme Laboratuvarı için başvurduğu takdirde; kurucu gerçek kişi ise nüfus cüzdanının onaylı

örneği, vakıf ise vakıf senedinin, şirket ise şirket sözleşmesinin noterden tasdikli örneği veya kuruluşu gösterenmahkeme kararının örneği.

Doku Tipleme Laboratuvarlarının Açılma İzin Belgesi

Madde-11 Doku Tipleme Laboratuvarı açılması için yapılan başvurular öncelikle, İmmünoloji Bilim Kurulutarafından değerlendirilir. Değerlendirme sonucunda hazırlanan Rapor UKK’na sunulur. Başvuru UKK tarafından ülkeihtiyaçlarına ve ulusal planlamaya göre incelenir. Uygun görüldüğü takdirde, Bakanlıkca ile açılma izni verilir. Laboratuvar sorumlusu değiştiğinde, yeni sorumluya ait gerekli belgelerle Bakanlığa başvurulur. Yapılanbaşvuru İmmünoloji Bilim Kurulu tarafından uygun görülürse Bakanlıkca ruhsatta gerekli değişiklik yapılır.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Doku Tipleme Laboratuvarlarının Faaliyetleri ve İzlenmesi

Doku Tipleme Laboratuvarlarında Yapılması Gerekli Testler

Madde-12 Doku tipleme Laboratuvarlarında; a) Sınıf I ve Sınıf II HLA antijenleri, serolojik veya moleküler yöntemler ile tayin edilmelidir. b) Lenfosit cross-match yapılmalıdır. c) Sınıf I ve Sınıf II HLA antijenleri için Panel Reaktif Antikor (PRA) tayin edilmelidir.

Doku Tipleme Laboratuvarlarının İzlenmesi

Madde-13 Laboratuvarların faaliyetlerinin izlenmesi ve değerlendirilmesi İmmünoloji Bilim Kurulu tarafındangerçekleştirilir. İmmünoloji Bilim Kurulu, değerlendirilen Laboratuvara ilişkin önerilerini Bakanlığa bildirir. İlgiliLaboratuvarlar kendilerine ilişkin öneriler doğrultusunda düzenlemeler yapmakla yükümlüdürler.

Doku tipleme yapılan tüm laboratuvarlarda test sonuçları yılda en az bir defa eksternal kontrole tabi tutulur. Bu kontrol İmmünoloji Bilim Kurulu tarafından yapılır. Koordinasyonu Bakanlık yürütür. İmmunoloji Bilim Kurulu tarafından laboratuvarlar arasında personel eğitim programları düzenlenir.

Laboratuvarların açılma iznine ait nitelikleri kaybetmeleri veya İmmünoloji Bilim Kurulu tarafında faaliyetlerininsakıncalı bulunması hallerinde çalışmaları Bakanlıkça durdurulur. Laboratuvarda çalışılan yöntemler yazılı olarak duvardabulundurulur ve bir örneği Bakanlığa gönderilir.

Doku ve Kişisel Bilgilerin Saklanması ve Yıllık Rapor

Madde-14 Doku Tipleme Laboratuvarlarında internet bağlantısı olan bilgisayar donanımı olmalıdır. Verici vealıcıya bağlı doku bilgileri bu kişilerin izinleri alınmak şartı ile İmmunoloji Bilim Kurulu tarafından hazırlanan formatagöre şifreli olarak Organ ve Doku Nakli Bilgi İşlem Merkezine kaydedilir. Bu bilgiler hiçbir şekilde UKS dışındakullanılamaz. Uluslararası ilişkiler, Ulusal Organ ve Doku Nakli Koordinatörüne bildirilir. Doku Tipleme Laboratuvarlarıher yıl yürüttüğü faaliyetleri en geç 31 Ocak tarihine kadar Bakanlığa bildirmekle yükümlüdür.

BEŞİNCİ BÖLÜM

Son Hükümler

Yasaklar

Madde-15 Organ ve Doku Nakli Hizmetleri Yönetmeliği ve bu Yönerge ile gösterilen vasıf ve şartlara sahip

olmadan ve açılma izni almadan, Doku Tipleme Laboratuvarı açılması yasaktır. Bu yasağa uymadığı saptananlarınfaaliyetleri Bakanlıkça durdurulur ve haklarında Kanunun ilgili hükümleri uygulanır.

Geçici Madde-1 Bu Yönergenin yürürlüğe girdiği tarihten önce faaliyete geçmiş Doku Tipleme Laboratuvarları Yönergenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren en geç 6 ay içinde bu Yönergede belirtilen usullerle Bakanlığa açılma izni için başvurmak zorundadır. Yürürlük Madde 16 Bu Yönerge Bakan Onayı ile yürürlüğe girer. Yürütme Madde 17- Bu Yönerge hükümlerini Sağlık Bakanı yürütür.

[1] 21/01/1982 tarih ve 2594 sayılı Kanunun 1. maddesiyle değiştirilen madde başlığı metindeki yerine işlenmiştir.

SAĞLIK BAKANLIĞI TELEFONLARI

Alan Tel Tel Tel Fax e-mail Müsteşar Prof.Dr. Haluk

TOKUÇOĞLU312 4314824 4342961 4333163

Gen.Müd. Uz.Dr.F. Vasfi ULUSOY

312 4314827 4324273

Gen.Müd.Yard. Dr.Yaşar Naci UZ 312 4344120 4314867 4356440-1094

4344258 ynaciuz@saglik.gov.tr

Daire Bşk. Dr.Dilek ÖZTAŞ 312 4306068 4321175 4356440-1297

4344258 doztaş@saglık.gov.tr

Dr.Nalan BORA 312 4356440-1297

4344258

KOORDİNASYON MERKEZLERİ TELEFONLARI

Merkez Alan Tel Tel Tel Fax e-mail 00. Ulusal Koodinasyon Merkezi 312 3106049 3105582 3105637 3106016 ukm@saglik.gov.tr 01. Adana Bölge Koordinasyon Merkezi

322 3386670 3386432 adabkm@saglik.gov.tr

02. Ankara Bölge Koordinasyon Merkezi

312 3105987 3106005 3106031 ankbkm@saglik.gov.tr

03. Antalya Bölge Koordinasyon Merkezi

242 2275981 2274444 2274444 antbkm@saglik.gov.tr

04. İstanbul Bölge Koordinasyon Merkezi

216 4428972 4428973 istbkm@saglik.gov.tr

05. İzmir Bölge Koordinasyon Merkezi

232 2437233 2434343-2630

2450438 izmbkm@saglik.gov.tr

06. Kayseri Bölge Koordinasyon Merkezi

352 4374910 4374911 4379349 4375807 kaybkm@saglik.gov.tr