Organizacja badania klinicznego w wyspecjalizowanym ośrodku faz

Organizacja badania klinicznego w wyspecjalizowanym ośrodku

faz wczesnych

Dr Katarzyna Jarus-DziedzicDyrektor Medyczny i Naukowy

BioVirtus Research Site Sp. z o. o.

Badania kliniczne

Sponsor

ClinicalResearchOrganisationCRO

Ośrodek Badań Klinicznych SMO

Badacz

Uczestnik

Sponsor – osoba fizyczna, instytucja, przedsiębiorstwo lub organizacja odpowiedzialne za podjęcie, prowadzenie i finansowanie badania klinicznego

CRO – organizacja prowadząca badanie kliniczne na zlecenie Sponsora,monitorująca postępy ośrodków badawczych biorących udziałw badaniu

Ośrodek Badań Klinicznych –miejsce, w którym aktualnie prowadzonesą czynności związane z badaniemklinicznym

Badacz – lekarz odpowiedzialny za przeprowadzenie badania w danym Ośrodku.

Uczestnik – osoba, która bierze udział w badaniu klinicznym przyjmując produkt leczniczy lub znajdując się w grupie kontrolnej

Modele współpracy - I

Przeprowadzenie badania

Zarządzanie badaniem i monitorowanie

Decyzja o przeprowadzeniu badania

Sponsor

CRO

Ośrodek

Badacze Zespół

PielęgniarkiTechnicy

laboratoryjniKoordynatorzy Administracja

Laboratorium PK * Podwykonawcy

* Laboratorium PK może być kontraktowane przez każdą ze stron (SponsoraCRO, Ośrodek Badań Klinicznych

Modele współpracy - II

Ośrodek - przeprowadzenie badania, zarządzanie badaniem

CRO - monitorowanie

Decyzja o przeprowadzeniu badania Sponsor

Ośrodek

Badacze Zespół

Pielęgniarki

Technicy laboratoryjni

Koordynatorzy Administracja

Laboratorium PK*

Podwykonawcy

CRO


Modele współpracy – III


Decyzja o przeprowadzeniu badania, zarządzanie badaniem,

monitorowanieSponsor - CRO

Ośrodek

Badacze Zespół



Laboratorium PK* Podwykonawcy


Modele współpracy - IV


Decyzja o przeprowadzeniu badania, zarządzanie

badaniem, monitorowanie

Sponsor -CRO

Ośrodek

Badacze Zespół



Laboratorium PK * Podwykonawcy


Schemat przebiegu Badania Klinicznego

4 – 6 mies.

2 – 4 tyg.

3 – 5 tyg.

2 mies.

2 – 4 tyg.

Decyzja Sponsora o przeprowadzeniu Badania

Klinicznego

Kontraktowanie

Złożenie dokumentów i uzyskanie pozwolenia na przeprowadzenie

badania

Przebieg Badania Klinicznego

Zakończenie Badania Klinicznego

Wynik badania

CRO, SMO, Laboratorium Centralne, Podwykonawcy

KB, UR

Wizyta inicjująca → Rekrutacja → Screening → Kwalifikacja → Pobyt

w Ośordku

Wizyta zamykająca Ośrodek, Raport analityczny, Raport

statystyczny

Sukces Porażka

Struktura Ośrodka Badań Klinicznych

•Jest odpowiedzialny za funkcjonowanie Ośrodka Badań Klinicznych zgodnie z obowiązującymi standardami oraz oczekiwaniami Sponsora oraz CRODyrektor Ośrodka

•Realizuje założony protokołem program badania klinicznego według zasad GCP oraz procedur obowiązujących w Ośrodku. Odpowiada za rzetelność oraz poprawność gromadzonych danych.

Badacz/Dyrektor Medyczny

• Odpowiada za dokumentację badania, ustala harmonogram wizyt, jest odpowiedzialny za współdziałanie poszczególnych działów oraz procesów w nich przeprowadzanych. Wspiera organizacyjnie kierownika Ośrodka oraz Badacza.

Koordynator Badania

•Udziela organizacyjnego wsparcia Koordynatorowi Badań, odpowiada za prawidłowy przebieg oraz organizację procedur medycznych oraz pielęgniarskich.Koordynator Medyczny

•Wykonuje czynności pielęgniarskie zlecone przez Koordynatora Medycznego, związane z realizacją procedur przewidzianych harmonogramem.Pielęgniarka

•Udziela organizacyjnego wsparcia Koordynatorowi Badań, odpowiada za prawidłowy przebieg oraz organizację procedur laboratoryjnych.Koordynator Laboratoryjny

•Wykonuje czynności laboratoryjne zlecone przez Koordynatora Laboratoryjnego, związane z postępowaniem z próbkami pobranego materiału biologicznego.Technik Laboratoryjny

•Zapewniają wsparcie administracyjne Koordynatorowi Badań, wprowadzają dane zebrane podczas badania do Kart Pacjenta (CRF). Pracownicy administracyjni

Struktura Ośrodka Badań Klinicznych

Dyrektor Ośrodka

Dyrektor Medyczny

Koordynator Badania

Koordynator Medyczny

Pielęgniarki

Koordynator Laboratoryjny

Technicy Laboratoryjni

Rekrutacja Farmaceuci

Badacze

Administracja

Księgowość

Dział Prawny

IT

Sekretariat

Podwykonawcy

QA

Struktura projektu prowadzonego w Ośrodku

Zespół QA / QC

Koordynator Badania Badacz Główny

Farmaceuci

Koordynator Medyczny

Koordynator Laboratoryjny

Rekrutacja

Asystenci

Badacze

Pielęgniarki

Technicy laboratoryjni

IT & wsparcie techniczne

Podwykonawcy

Laboratorium lokalne

Usługi medyczne (RTG itp.)

Pralnia, serwis sprzątający

Podwykonawcy

Laboratorium lokalne

Usługi medyczne (RTG, USG, Spirometria itp.)

Utylizacja produktów badanych, materiałów biologicznych

Catering

Serwis sprzątający

Pralnia

Archiwum zewnętrzne

Firmy transportowe, kurierskie

Zaplecze do stworzenia OśrodkaSale Uczestników

• pomieszczenia, w których przebywają Uczestnicy danego badania podczas jego trwania; odpowiednio wyposażone i dostosowane do ich potrzeb

Gabinety lekarskie

• miejsce, w którym przeprowadzane jest badanie fizykalne oraz zbierany jest wywiad medyczny z Uczestnikami badania klinicznego

Gabinety zabiegowe

• odpowiednio wyposażone pomieszczenie, w którym przeprowadzane są procedury przewidziane w protokole badania (np. EKG, Vital Signs, pobrania krwi)

Laboratorium

• pomieszczenie, w którym dokonywana jest wstępna obróbka pobranego materiału biologicznego oraz przeprowadzane są testy diagnostyczne przewidziane procedurami badania

Farmacja

• pomieszczenie przeznaczone do przechowywania oraz przygotowywania produktu badanego

Pomieszczenia administracyjne

• o ograniczonym dostępie, posiadające odpowiednie zaplecze do przechowywania dokumentacji badania

Rekomendacje dot. prowadzenia Ośrodka Badań Klinicznych

• European Medicine Agency– Quality Guidelines– Biological Guidelines– Non-clinical Guidelines– Clinicl Efficacy and Safety Guidelines– http://www.ema.europa.eu

• The Association of the British Pharmaceuticals Industry– Guidelines for phase 1 clinical trials– http://www.abpi.org.uk

• US Food and Drug Administration (FDA)– General Information Guidance– Drugs and Biological Information Guidance– Medical Devices Informatioan Guidance– General Guidance– Electronic Data Guidance– Manufacturing Requirements for Investigational Products Guidance– http://www.fda.gov

• Lokalizacja w szpitalu lub w jego pobliżu umożliwiająca szybki dostęp do usług ratujących życie lub posiadająca własną Salę Intensywnego Nadzoru Medycznego

• Drzwi, korytarze oraz windy w Ośrodku muszą być dostosowane do przewożenia pacjenta

• Budynek musi posiadać:– zabezpieczenie awaryjne w wodę– generator prądotwórczy– miejsce do przechowywania odpadów

medycznych i niebezpiecznych

Lokalizacja i infrastruktura

Guidelines for Phase 1 Clinical Trials, abpi 2012 r.

Wytyczne dotyczące wyposażenia

• Łóżka:– na kółkach, z regulacją wysokości i pochylenia

– oznakowane numerem Uczestnika

– umiejscowione tak aby zapewnić swobodny dostęp do sprzętu medycznego

– posiadające stoliki/podstawki/tace do spożywania posiłków

– muszą być zlokalizowane w zasięgu wzroku dla personelu medycznego

– gniazdka przy wezgłowiu łożka (podłączenie sprzętu medycznego, sprzętu pomocniczego)

– oświetlenie przyłóżkowe

– guzik alarmowy

Guidelines for Phase 1 Clinical Trials, abpi 2012 r


• Usługi– Pralnia – w przypadku wielodniowych pobytów

należy zapewnić Uczestnikom usługę prania ubrań lub zapewnić wymianę odzieży

– Katering – posiłki przygotowane przez Ośrodek lub podwykonawcę; czasy, ilości posiłków, gramatura zależne są od protokołu badania

– Rozrywka – w przypadku wielodniowych pobytów należy zapewnić dostęp do usług rekreacyjnych: telewizji, internetu, gier planszowych, gazet, magazynów, książek, stanowisk z wodą (napojami)



• Toalety i łazienki

– Wystarczająca ilość, z przeznaczeniem wyłącznie dla Uczestników badań

– Możliwość otwarcia i zamknięcia z zewnątrz przez personel Ośrodka w przypadku nagłych i niespodziewanych zdarzeń

– Ograniczony i kontrolowany dostęp w przypadku konieczności pobierania materiału do badań



• Udogodnienia dla personelu

– Szatnie z zamkami

– Pomieszczenia socjalne

– Pokoje do wykorzystania w trakcie przerw i nocnych dyżurów wyposażone w toalety i prysznice

– Możliwość wezwania ochrony w przypadku nagłych i niespodziewanych zdarzeń (ochrona)



• Dostępy

– Wejście i wyjście z pomieszczeń powinno być kontrolowane

– Uczestnicy nie mogą mieć dostępu do kuchni, laboratorium, farmacji oraz pomieszczeń biurowych (pomieszczenia te powinny być zaopatrzone w zamki)

– Monitorzy oraz audytorzy muszą mieć zapewnione ciche i prywatne miejsce do pracy w trakcie pobytu w Ośrodku


• Sprzęt medyczny:– Sprzęt do resuscytacji– Sprzęt do przeprowadzenia badania fizykalnego– Urządzenia do pomiaru parametrów życiowych– EKG– Urządzenia do ciągłego monitorowania pulsu, ciśnienia, EKG,

temperatury i saturacji– Urządzenia dodatkowe (holtery, spirometry)

• Sprzęt laboratoryjny– Sprzęt do procesowania próbek– Lodówki i zamrażarki do przechowywania próbek– Monitoring temperatur w urządzeniach i pomieszczeniach wraz z

systemem alarmowania w przypadku awarii urządzeń– Zsynchronizowane zegary

Sprzęt


• Sprzęt powinien być sprawny, posiadać aktualne , regularne przeglądy oraz odpowiednią dokumentację wraz z certyfikatami

• Sprzęt powinien być regularnie walidowany i kalibrowany• Sprzęt powinien być oznakowany zgodnie z numeracją przyjętą

przez Ośrodek• Każdy sprzęt powinien posiadać wyznaczoną osobę do jego kontroli• Sprzęt IT

– Komputery używane do gromadzenia, procesowania, przechowywania i analizowania danych elektronicznych powinny być regularnie walidowane

– Backup danych powinien być robiony regularnie, dyski powinny być przechowywane w miejscu o ograniczonym dostępie, zabezpieczonym przed dostępem wody, ognia oraz innych katastrof

– System backup’owania powinien być regularnie testowany i walidowany

Sprzęt


Pomieszczenia Farmacji

• Niezależne pomieszczenie o ograniczonym dostępie

• Kontrolowany przepływ powietrza dostosowany do przeprowadzanych procedur

• Magazyn oraz „kwarantanna”

• Urządzenia do przechowywania produktów badanych w zadanej temperaturze (np. 2-6)

• Monitoring temperatury i wilgotności

• Komora laminarna (cytostatyki)


• Badacz – przynajmniej 1 obecny w Ośrodku w trakcie trwania badania w

godzinach pracy– W przypadku badań wymagających ciągłej obecności lekarza na

dyżurze – dostępność 24h– Dostępność pod telefonem w razie nagłych wypadków– Kontakty do lekarza powinny być udostępniane Uczestnikom w trakcie

przyjmowania do Osrodka– Dostępność telefoniczna po zakończeniu badania – zgłaszanie AE

(follow-up)– Kwalifikacje:

• Aktualne prawo wykonywania zawodu, ubezpieczenie OC• Znajomość protokołu, zasad GCP, GMP, deklaracji Helsińskiej• Znajomość broszury badacza• Szkolenie z resuscytacji

Personel w Ośrodku


• Badacz Główny– Co najmniej 4 letnie doświadczenie zawodowe

– Co najmniej 2 lata doświadczenia w pracy w dziedzinie badań klinicznych 1 fazy

– Jest odpowiednio wykwalifikowany (lekarz medycyny, doktor nauk medycznych)

• Dyrektor Medyczny i Naukowy– Odpowiedzialny za całość procedur medycznych, szkolenia

– Pełni aktywną rolę w badaniach

– Jest odpowiednio wykwalifikowany (lekarz medycyny, doktor nauk medycznych)

Personel w Ośrodku


• Pielęgniarki

– Aktualne prawo wykonywania zawodu

– Co najmniej 1 pielęgniarka, pełniąca rolę koordynatora medycznego, z doświadczeniem w badaniach klinicznych 1 fazy

– Dostępność 24h w trakcie trwania

badania

– Szkolenia z GCP

– Szkolenie z resuscytacji

Kwalifikacje personelu


• Kierownicy projektu, koordynatorzy, informatycy, technicy laboratoryjni, obsługa techniczna, pracownicy biurowi– Kwalifikacje odpowiednie do zajmowanego

stanowiska oraz doświadczenie– Nie są bezpośrednio zaangażowani w

przeprowadzanie procedur z udziałem Uczestników Badania Klinicznego

– Posiadają aktualne szkolenia GCP oraz szkolenia stanowiskowe, ogólnei study specific

Kwalifikacje personelu


Procedury ogólne

• Administracja i organizacja Ośrodka

• Przygotowanie i przebieg badania

• Nadzór nad sprzętem w Ośrodku

• IT

Procedury badawcze

• Procedury medyczne

• Procedury farmaceutyczne

• Procedury laboratoryjne

System jakości

• Kontrola jakości badania

• Audyty

• Szkolenia

Standardowe Procedury Postępowania (SOP)

• Szkolenia obowiązkowe– GCP (cały zespół)– IATA (technicy laboratoryjni, pielęgniarki)– Emergency (Badacze, pielęgniarki)

• Szkolenia wstępne– Przed rozpoczęciem pracy– Obejmują szkolenia: z procedur ogólnych (poufności,

bezpieczeństwa informacji, zdrowia i bezpieczeństwa Uczestników badania), SOP, polityki firmy

• Szkolenia doskonalące– Szkolenia stanowiskowe– Ukierunkowane szkolenia zewnętrzne podnoszące kwalifikacje

personelu

Szkolenia

Punkty krytyczne w Badaniu Klinicznym

• Analiza założeń badania

• Informowanie uczestników

• Podpisanie świadomej zgody

• Kwalifikacja do badania

• Procedury badania

• Wykluczenie ochotnika z badania/przerwanie badania

• Rejestrowanie zdarzeń/działań niepożądanych

Punkty krytyczne – analiza założeń badania

Punktem krytycznym jest dokładna analiza danych z poprzednich badańprzedklinicznych i klinicznych (IB, protokół)

W szczególnych grupach chorych (np. z niewydolnością nerek lub wątroby, u osób starszych) należy oszacować spodziewany wpływ na metabolizm leku (odpowiednia redukcja dawki)

Punkty krytyczne – informowanie Uczestników

Punktem krytycznym na tym etapie badania jest

przedstawienie wszystkich aspektów badania

uczestnikom w sposób dla nich

jasny i zrozumiały.

Niezmiernie istotne jest rozwianie wszelkich wątpliwości, które mogę mieć uczestnicy badania.

Badacz musi dysponować wystarczająco szeroką wiedzą medyczną oraz być dobrze zapoznanym z badaniem!

Punkty krytyczne – podpisanie świadomej zgody

Punktem krytycznym na tym etapie badania jest fakt,

że NIE MOŻNA rozpocząć żadnych procedur

badania zanim będzie podpisana zgoda

Należy przerwać wszelkie procedury

w przypadku wycofania zgody

(za wyjątkiem tych, które ratują życie)

Punkty krytyczne – kwalifikacja do badania

Punktem krytycznym na tym etapie badania jest zakwalifikowanie właściwych osób, które zostaną uznane za zdrowe/chore oraz którzy uczciwie będą stosować się do wymagań i ograniczeń związanych z udziałem w badaniu.

Niezmiernie trudno jest określić, jakie parametry jednoznacznie określają „zdrowego człowieka”

Punkty krytyczne – procedury badania

Punktem krytycznym na tym etapie badania jest ustalenieniezbędnych procedur koniecznych do realizacji celów badania oraz ich wysoka standaryzacja, przy zachowaniu wymogów bezpieczeństwa uczestników.

Procedury badania powinny ograniczyć się do niezbędnych tak, aby nie obciążały nadmiernie i niepotrzebnie uczestnika badania

Dzięki wysokiej standaryzacji procedur, uzyskiwane są powtarzalne i lepsze do porównania dane

Punkty krytyczne – wykluczenie Uczestnika z badania / przerwanie badania

Punktem krytycznym na tym etapie badania jest

uchwycenie właściwego momentu kiedy uczestnik badania nie powinien dalej brać udziału w badaniu oraz kiedy dalsze prowadzenie badania wiąże się z narażaniem uczestników na nieuzasadnione ryzyko.

Niezmiernie trudne jest określenie właściwego momentu, od którego ryzyko dalszego udziału uczestnika w badaniu zaczyna przewyższać korzyści

Punkty krytyczne – rejestrowanie zdarzeń / działań niepożądanych

Punktem krytycznym na tym etapie badania jest zauważenie zdarzeń/działań niepożądanych we właściwym momencie i jego prawidłowa dokumentacja

Niezmiernie istotna jest współpraca uczestnika z badaczem. Uczestnik musi mieć świadomość, że zgłaszanie wszelkich swoich dolegliwości zwiększa jego bezpieczeństwo w badaniu

Najlepszym sposobem jest prowadzenie dokumentacji badania w sposób systematyczny i rzetelny.Należy unikać sytuacji, kiedy dane do dokumentacji źródłowej wprowadzane są z opóźnieniem

BioVirtus Research Site

Ośrodek Badań Klinicznych Centrum Medycznew Kajetanach w Warszawie

Badania stacjonarne Badania ambulatoryjne

W obu lokalizacjach badania przeprowadzane są z zachowaniem takich samych standardów oraz tego samego

systemu zapewnienia jakości

Ośrodek BioVirtus w Kajetanach

Sampling room

Physician’s rooms

Pharmacy

ECU

Laboratory

Subjects’ rooms


• W pełni wyposażona klinika z 45 łóżkami, Odział Intensywnej Opieki Medycznej

• Przestronne 2-3 osobowe pokoje z łazienkami i TV, system alarmowy w każdym pokoju

• Okna z zamkami

• Ograniczony dostęp do kliniki (indywidualnie kodowane karty)

• Zabezpieczenia na wypadek awarii (zapasowy generator, system alarmowania w przypadku pożaru, zapasowy zbiornik wody)


• Farmacja wraz z Pracownią Cytostatyczną

– Ograniczony dostęp do pomieszczeń oraz magazynu z produktem badanym

– Pracownia do przygotowania leków cytostatycznych

– Komora laminarna

– System monitorowania temperatur w urządzeniach i pomieszczeniach

• Laboratorium Ośrodka

– Pomieszczenia do procesowania próbek krwi oraz moczu (z dygestorium)

– 2 wirówki z chłodzeniem

– Zamrażarki -20 C oraz -80C

– Elektroniczny system monitorowania temperatury oraz system alarmowania

– System barkodowy do sśledzenia obiegu próbki w Ośrodku


• Powierzchnia ok. 200 m2

• 5 gabinetów lekarskich, gabinet zabiegowy

• Punkt Pobrań

• Farmacja

• Winda przystosowana dla osób

niepełnosprawnych

• Dogodna lokalizacja w centrum

handlowym przy stacji metra

Przychodnia BioVirtus w Warszawie

Dziękuję Państwu za uwagę.

Documents

Organizacja badania klinicznego w wyspecjalizowanym ośrodku faz